Zjawisko wybijania elektronw z powierzchni metalu przez wiato (fotoelektryczne) wynalaz Einstein w 1905r

po wybiciu elektrony pyn do pytki metalu naadowanej dodatnio(anody), po zamkniciu obwodu pomidzy
anod i katod popynie prd
wnioski:
a) ilo wybitych elektronw z katody jest tym wiksza im mocniejsze jest natenie wiata
b) prdko wybijanych elektronw przez fal wietln z powierzchni metalu i ich energia kinetyczna zaley od
czstotliwoci tego wiata
c) efekt fotoelektryczny zachodzi wycznie dla promieniowania wietlnego o dostatecznie duej czstotliwoci
POSTULAT1wg teori Einsteina wiato jest strumieniem czstek zwanych fotonami. Energia fotonu jest
proporcjonalna do czstotliwoci wiata. E=h*f (f-czstotliwo, h-staa plancka) albo E=hc/ (-d. Fali
wietlnej, c prdko wiata w prni c=3*108 m/s
POSTULAT2 foton przekazuje swoj energi elektronowi, sam w ten sposb ginie, a pobrana energia jest
wykorzystywana na wyrzucenie elektronu z metalu, ta cz energi nazywana jest prac wyjcia. Nadwyka
energii pozostaje w postaci energii kinetycznej E=W+Ek
wszystkie ciaa ktre s rdem wiata wysyaj promieniowanie elektrostatyczne w zakresie widzialnym
im wysza temp. Ciaa, tym wysza jest czstotliwo promieniowania
widmo-obraz rozproszonego na poszczeglne barwy promieniowanie elektrostatyczne; su do tego: pryzmat;
siatka dyfrakcyjna,
wyrniamy dwa rodzaje widm: cige wiata biaego; widmo liniowe
widmo cige: ma posta kolorowego pasma, smugi; jest wysyane przez rozgrzane ciaa stae, ciecze i gazy o
duej gstoci i temp, ktre wiec wiatem biaym, np. arwka, lawa, soce
widmo liniowe- ma posta pojedynczych linii zwanych , kada linia widma odpowiada falio cile okrelonej
dugoi
widma liniowe dzielimy na:
emisyjne- wysya promieniowanie przez pobudzone do wiecenia rozrzadzone jednoatomowe gazy np.
neon
absorpcyjne- powstaj w wyniku pochonicia z promieniowania o widmie cigym fal o dugociach
charakterystycznych dla danego pierwiastka (aby otrzyma takie widmo naley pomidzy ciaem
wysyajcym a obserwatorem umieci gaz o niszej temp
pasywne- widma ktre emituj pojedyncze czsteczki zwizkw chemicznych
do obserwacji widm su spektrometry i spektroskopy
analiza widma polega na dokonaniu pomiarw dugoci fal odpowiadajcym poszczeglnym liniom widma
emitowanego
atom skada si z jdra o adunku dodatnim (1015m) i elektronw o adunku ujemnym
wodr-gaz o najprostszej budowie, pobudzony do wiecenia wysya widmo liniowe
J.Balmer zbada widmo wodoru w zakresie widzialnym i mona odrni pi linii,

1 postulat Bohra- elektron kry wok jdra po wybranych orbitach( tzw. Dozwolone) orbity dozwolone to orbity,
dla ktrych moment pdu L krcego elektronu jest rwny cakowitej wielokrotnoci staej Plancka
m*v*r=n*h/2 gdzie m- masa elektronu, v- prdko orbity, n- gwna liczba, h-staa plancka
Wzr na obliczanie promienia paszczyzn vn=n2*r1
Energia atomu przy przejciu z orbit delta E=E1(1/k2-1/n2)
Wzr Balmera na dugo fali dugo fali 1/=RH(1/22-1/n2) gdzie rh=1,097*107 1/m, =dugo fali, n=liczba
cakowita wiksza od 2
dugo fali ktra wywouje zjawisko fotoelektryczne Ef=W lub W= h*c/
energia kinetyczna Ek=W+E
jednostk energi fotonu jest 1 elektronovolt leV=1,6*10-19J
wzr Einsteina na zjawisko fotoelektryczne: E-energia fotonu, W-praca wyjscia, Ek-energia kinetyczna)
zastosowanie efektu fotoelektrycznego: fotoogniwa, fotorezystory, fototranzystory
zamiana jednostek 1eV=1,6*10-19J
energia fotonu E=hc/ (-d. Fali wietlnej, c prdko wiata w prni c=3*108 m/s
czstotliwoci wiata. E=h*f (f-czstotliwo, h-staa plancka)