SPRAWOZDANIE Z LABORATORIUM OBRÓBKI

PLASTYCZNEJ
Łukaszewicz Paweł Rok: I Data wykonania ćwiczenia: 23-10-2008
Wydział: BMiZ Semestr: I
Kierunek: ZiIP Grupa: ZP-3
Podpis:

Temat: Cięcie i wykrawanie

1. Cięcie.

Cięcie jest procesem kształtowania wyrobów lub półwyrobów polegającym na oddzieleniu jednej
części materiału od drugiej w wyniku koncentracji naprężeń wzdłuż określonej linii zwanej linią
cięcia.
W zależności od użytej maszyny rozróżnia się cięcie na nożycach lub cięcie na prasach zwane
wykrawaniem.

Cięcie na nożycach: Arkusze blach, przeznaczone do kształtowania wyrobów w większości

przypadków rozcina się na pasy lub pojedyncze kawałki na nożycach. Są one następnie
wykorzystywane do dalszych operacji kształtowania, bądź stanowią gotowy wyrób w produkcji
jednostkowej lub małoseryjnej.

Cięcie na wykrojnikach: W produkcji wielkoseryjnej i masowej opłaca się wykonywać specjalne

narzędzia zwane wykrojnikami. Elementami roboczymi wykrojnika są: stempel tnący i płyta
tnąca (matryca). Wykrawanie na prasach skraca czas trwania operacji nawet do ułamków
sekundy (przy automatycznym podawaniu materiału), wymaga jednak wykonania drogich i
skomplikowanych narzędzi.

Do cięcia możemy używać:

• nożyc gilotynowych
Cięcie arkuszy na pasy lub kawałki.

Kształt linii cięcia prosty.

Wady: skrzywienie odcinanej części, trudność

w zachowaniu równoodległości, zadzior
położony po obu stronach elementu
odcinanego.

• nożyc krążkowych:
Cięcie arkuszy na pasy lub kawałki,
wycinanie krążków i pierścieni.

Kształt linii cięcia prosty lub łukowy.

Zalety: dowolnie długa linia cięcia, duża

uniwersalność.
Wady: Krzywienie obu części materiału.

Do procesu cięcia zalicza się także:

• odcinanie (a) i wycinanie (b)

1
 • dziurkowanie (a) i przycinanie (b)

• okrawanie (a) i nacinanie (b)

i. Wycinanie: Cięcie następuję wzdłuż linii zamkniętej. Część wycięta

(wewnętrzna) stanowi przedmiot, a materiał leżący na zewnątrz linii cięcia
jest odpadem.
ii. Dziurkowanie: Cięcie następuje wzdłuż linii zamkniętej. Część wycięta
(wewnętrzna) stanowi odpad, a materiał leżący na zewnątrz linii cięcia –
przedmiot, w którym wykonano otwór.
iii. Odcinanie: Cięcie następuje wzdłuż linii niezamkniętej. Przy oddzielanie
żądanego przedmiotu od materiału wyjściowego powstaje odpad lub nie.
iv. Przycinacie: Cięcie następuje wzdłuż linii niezamkniętej. Usuwa się zbędny
materiał, który przylega do krawędzi przedmiotu.
v. Nadcinanie: Cięcie następuje wzdłuż linii niezamkniętej, która nie dochodzi
do krawędzi przedmiotu. Nie ma rozdzielania materiału na dwie oddzielne
części.
vi. Okrawanie: Celem operacji jest wyrównanie obrzeża przedmiotu przez
usunięcie nadmiaru materiału najczęściej odkształconego w poprzednich
operacjach tłoczenia.

2. Fazy cięcia.

Proces cięcia można podzielić na szereg charakterystycznych faz. Wszystkie fazy procesu
występują tylko podczas cięcia wzdłuż linii zamkniętej (wycinanie, dziurkowanie) blachy o
dobrych własnościach plastycznych. W czasie wycinania takiego materiału mogą wystąpić
następujące fazy:
• Odkształceń sprężystych
• Odkształceń sprężysto-plastycznych
• Plastycznego płynięcia
• Pękania
• Całkowitego oddzielenia wyciętego przedmiotu od blachy.

2
3. Siła cięcia.

Przebieg siły cięcia Pt, wywieranej przez stempel podczas wycinania z luzem nieco mniejszym od
optymalnego, zmienia się w miarę zagłębiania stempla w materiał. Maksymalną wartość siły
można wyznaczyć ze wzoru:

Ptmax=k*l*g*Rt

Rt – wytrzymałość materiału na ścinanie

g – grubość blachy
l – długość linii cięcia
k = (1,1 – 1,3) współczynnik uwzględniający wzrost siły cięcia spowodowany zużyciem noży, tarciem ,
zmienną szybkością cięcia, różną chropowatością narzędzi itp.

4. Schemat kinematyczny nożyc gilotynowych mechanicznych.

1. Konstrukcja stalowa; 2. Nóż dolny stały; 3. Nóż górnyh ruchomy; 4. Wyłącznik awaryjny;
5. Arkusz blachy w procesie cięcia; 6. Osłona; 7. Dociskacz; 8. Dźwignia mimośrodowa;
9. Przekładnia zębata; 10. Koło łańcuchowe; 11. Silnik samohamowny; 12. Śruby regulacyjne

5. Rysunek wykrojnika.