ZAKŁAD WYTRZYMAŁOŚCI MATERIAŁÓW I KONSTRUKCJI

Labolatorium Wytrzymałości Materiałów i Konstrukcji

Semestr: Wydział: Kierunek: Grupa:

I BMiZ ZiIP 3
I
Temat ćwiczenia:
Próba udarności, charakterystyki
sprężyn.

1. Charakterystyka sprężyn
1. Charakterystyka sprężyny obrazuje jej przydatność do celów konstrukcyjnych.
O przydatności sprężyny do wykonywania określonej pracy decyduje ilość energii,
jaką jest zdolna zakumulować. Odkształcenie sprężyny mierzymy wielkością
wydłużenia lub skrócenia. Badanie polega na tym, że badaną sprężynę umieszcza
się albo między płytkami albo zawiesza na hakach rewersora umieszczonego w
belce pędowej urządzenia do wyznaczania charakterystyk. Następnie dokonuje
się odczytu na tarczy siłomierza wartości siły działającej na sprężynę.

Sprężyna 1: Sprężyna 2:
• Średnica otworu: 44,9 mm • Średnica otworu: 27 mm
• Średnica drutu: 5,7 mm • Średnica drutu: 4 mm
• L. zwojów: 5,5 • L. zwojów: 7,5
• Wysokość: 73 mm • Wysokość: 71 mm
2. Tabele pomiarów
Siła ściskająca Odchylenie
Siła w zakresie Siła z prostej pomiaru od prostej
Sprężyna 1 Ugięcie ściskająca liniowym regresji liniowej regresji
i f F Fzl Frl b
mm N N N %
A B C D E F
1 0,000 0 0 -5,176 1,725
2 3,620 30 30 31,176 -0,392
3 6,650 60 60 61,603 -0,534
4 8,920 90 90 84,399 1,867
5 12,860 120 120 123,964 -1,321
6 15,800 150 150 153,487 -1,162
7 18,870 180 180 184,316 -1,439
8 21,830 210 210 214,040 -1,347
9 24,620 240 240 242,057 -0,686
10 27,570 270 270 271,681 -0,560
11 29,240 300 300 288,451 3,850

Siła ściskająca Odchylenie

Siła w zakresie Siła z prostej pomiaru od prostej
Sprężyna 2 Ugięcie ściskająca liniowym regresji liniowej regresji
i f F Fzl Frl b
mm N N N %
A B C D E F
1 0,000 0 0 -10,156 2,031
2 3,580 50 50 41,492 1,702
3 7,570 100 100 99,056 0,189
4 11,570 150 150 156,763 -1,353
5 15,370 200 200 211,585 -2,317
6 18,100 250 250 250,971 -0,194
7 22,530 300 300 314,882 -2,976
8 25,980 350 350 364,654 -2,931
9 28,190 400 400 396,538 0,692
10 31,250 450 450 440,684 1,863
11 34,220 500 500 483,532 3,294

Siła ściskająca Odchylenie

Układ Siła w zakresie Siła z prostej pomiaru od prostej
równoległy Ugięcie ściskająca liniowym regresji liniowej regresji
i f F Fzl Frl b
mm N N N %
A B C D E F
1 0 0 0 -13,832 1,729
2 3,58 80 80 72,308 0,962
3 7,29 160 160 161,575 -0,197
4 10,82 240 240 246,511 -0,814
 5 14,38 320 320 332,169 -1,521
6 17,8 400 400 414,459 -1,807
7 20,21 480 480 472,446 0,944
8 24,41 560 560 573,503 -1,688
9 27,5 640 640 647,853 -0,982
10 30,4 720 720 717,630 0,296
11 32,8 800 800 775,377 3,078

3. Obliczenia sztywności obu sprężyn i ich układu równoległego ze wzorów oraz z wyników
wyznaczonych doświadczalnie.

Gd 4
C=
8D 3n
C1=81500∙448∙313∙7,5=11,68 C2=81500∙5,748∙50,63∙5,5=15,04

C1+2=C1+C2=11,68+15,04=26,92

Sprężyna Sztywność [N/mm] Błąd Cd-CtCt100 [%]

Doświadczalna Teoretyczna Ct
Cd
1 10,65 11,68 8,81
2 15,20 15,04 1,06
Układ 25,14 26,92 6,61
równoległy
 sprężyna 1

35
30 29,24
27,57
25 24,62
21,83

f [mm]
20 18,87
15 15,8
12,86
10 9,82
6,65
5
3,62
0 0
0 50 100 150 200 250 300 350
F [N]

sprężyna 2

40
35 34,22
30 31,25
28,19
25 25,98
f [mm]

22,53
20
18,1
15 15,37
10 11,57
7,57
5 3,58
0 0
0 100 200 300 400 500 600
F [N]

sprężyna 3

40
35
32,8
30 30,4
27,5
25 24,41
f [mm]

20 20,21
17,8
15 14,38
10 10,82
7,29
5 3,58
0 0
0 200 400 600 800 1000
F [N]

2. Próba udarowego zginania

1. Tablica Próba udarowego zginania sposobem Charpy’ego wg PN-EN 10045-1:1994 oraz
wzory stosowane przy jej wypenianiu.

Początkowa energia młota wahadłowego Emax J 294,3

Ramię młota R m 0,825
Masa młota m kg 18,750
 Początkowy kąt wzniosu młota α ° 160
Prędkość uderzenia v m/s 5,603
Oznaczenie próbki − − -
Typ karbu − − U
Promień zaokrąglenia dna karbu r mm 1
Odległość płaszczyzny symetrii karbu od końca lk mm 27,7
próbki
Długość próbki l mm 55,4
Wysokość próbki h mm 10
Wysokość poniżej karbu h0 mm 8
Szerokość próbki b mm 10
Powierzchnia przekroju poprzecznego w miejscu S0 cm2 0,8
karbu
Temperatura badania T °C 21,5
Kąt wzniosu młota po złamaniu próbki β ° 63
Energia zużyta na złamanie próbki K ... J 210,579
Udarność KC . . . J/cm2 263,223
Typ przełomu − − plastyczny
Uwagi − − -

(
Vmax = 2 g R(1 − cosα ) = 2 ⋅ 9,81⋅ 0,825⋅ 1 − cos160O = 5,6 ) m
s
K=Kmax-Kmin=mgRcosβ-cosα=151,171,393=210,579 J
KC=KS0=210,5790,8=263,223Jcm2

2. Rysunki próbki przed złamaniem i po złamaniu.