Professional Documents
Culture Documents
URZDU OCHRONY
KONKURENCJI I KONSUMENTW
ADAM JASSER
DDK-61-17/13/AK/KA
Warszawa, dnia 27 marca 2015 r.
I.
Na podstawie art. 28 ust. 1 i 2 w zwizku z art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 16 lutego
2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentw (Dz. U. Nr 50, poz. 331 ze zm.) w zw. z art. 3
ustawy z dnia 10 czerwca 2014 r. o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw
oraz ustawy Kodeks postpowania cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 945), po
przeprowadzeniu postpowania w sprawie stosowania przez ITI Neovision S.A. z siedzib
w Warszawie (dawniej: CANAL+ Cyfrowy S.A. z siedzib w Warszawie) praktyki
naruszajcej zbiorowe interesy konsumentw, w toku ktrego zostao uprawdopodobnione na
podstawie okolicznoci sprawy, e ITI Neovision S.A. z siedzib w Warszawie (dawniej:
CANAL+ Cyfrowy S.A. z siedzib w Warszawie) stosowaa praktyk naruszajc zbiorowe
interesy konsumentw, o ktrej mowa w art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji
i konsumentw, polegajc na jednostronnej zmianie, z dniem 1 marca 2012 r., warunkw
umw o wiadczenie usug dostpu do programw telewizji satelitarnej zawartych na czas
oznaczony w zakresie podwyszenia cen wiadczonych usug, co mogo narusza art. 3 ust. 1
ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz. U. z 2003 r.
Nr 153, poz. 1503 ze zm.) oraz godzi w zbiorowe interesy konsumentw, po zobowizaniu
si przez ITI Neovision S.A. z siedzib w Warszawie (dawniej: CANAL+ Cyfrowy S.A. z
siedzib w Warszawie) do podjcia dziaa zmierzajcych do zapobieenia tym naruszeniom,
Prezes Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw nakada na ITI Neovision S.A. z
siedzib w Warszawie (dawniej: CANAL+ Cyfrowy S.A. z siedzib w Warszawie)
obowizek wykonania zobowizania do:
1. zaoferowania konsumentom, ktrych umowy byy w czasie oznaczonym i ktrzy
byli objci zmian wzorca umownego w zakresie podwyszenia cen wiadczonych
usug, przeprowadzon przez CANAL+ Cyfrowy S.A. z dniem 1 marca 2012 r., a
jednoczenie pozostaj abonentami ITI Neovision S.A. w dniu dorczenia ITI
Neovision S.A. niniejszej decyzji Prezesa Urzdu, stosownie do sprztu
posiadanego przez konsumenta, darmowych usug, obejmujcych:
1
Uzasadnienie
Prezes Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw, dalej rwnie jako: Prezes
Urzdu, przeprowadzi postpowanie wyjaniajce w sprawie wstpnego ustalenia, czy
przedsibiorca Canal+ Cyfrowy sp. z o.o. siedzib w Warszawie dopucia si naruszenia
przepisw uzasadniajcego wszczcie postpowania w sprawie zakazu stosowania praktyk
naruszajcych zbiorowe interesy konsumentw lub naruszenia chronionych prawem
interesw konsumentw uzasadniajcego podjcie dziaa okrelonych w odrbnych
ustawach, w zwizku ze zmian opat abonamentowych za wiadczone usugi z dniem 1
marca 2012 r.
(t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1030 ze zm.; dalej rwnie jako: ksh). W dniu 2 czerwca 2014 r.
nastpio za poczenie ITI Neovision S.A. z siedzib w Warszawie oraz CANAL+ Cyfrowy
S.A. z siedzib w Warszawie, do tego momentu wpisanej do Rejestru Przedsibiorcw
Krajowego Rejestru Sdowego prowadzonego przez Sd Rejonowy dla m. st. Warszawy pod
numerem 0000427395 oraz do rejestru przedsibiorcw telekomunikacyjnych pod numerem
88. Na podstawie art. 494 1 ksh, z dniem poczenia wszelkie prawa i obowizki CANAL+
Cyfrowy S.A. przeja i wykonuje ITI Neovision S.A.
W ramach prowadzonej dziaalnoci CANAL+ Cyfrowy S.A. wiadczya
konsumentom usugi dostpu do programw telewizji satelitarnej w oparciu o umowy na czas
oznaczony oraz czas nieoznaczony. Na dzie 4 stycznia 2012 r. czna liczba abonentwkonsumentw Spki wynosia [***] - [***] abonentw posiadajcych umowy zawarte na
czas oznaczony i [***] na czas nieoznaczony (pismo Spki z dnia 12 grudnia 2013 r.).
W dniach 4-10 stycznia 2012 r. Spka poinformowaa listownie konsumentw
bdcych jej abonentami o zmianie warunkw obowizujcych umw o wiadczenie usug
dostpu do telewizji satelitarnej, tj. o podwyszeniu wysokoci opat abonamentowych za
dostp do programw telewizji satelitarnej od dnia 1 marca 2012 r. w sytuacji braku zoenia
przez konsumenta w terminie 14 dni od daty dorczenia zmienionych warunkw umowy
owiadczenia woli o rozwizaniu umowy w razie braku akceptacji nowych warunkw.
Proponowana zmiana cen dotyczya opat abonamentowych dotyczcych Pakietw (innych
ni Startowy lub Tematyczny), Zestaww Promocyjnych oraz Opcji Dodatkowej CYFRA+
Multiroom. Wzrost cen nie obejmowa abonentw, ktrzy otrzymali od Spki zapewnienie
staej wysokoci opaty abonamentowej przez dany okres promocyjny lub z gry opacili
abonament za cay okres umowy, a take abonentw, ktrzy odbierali pakiet Startowy lub
Tematyczny (pismo Spki z dnia 29 marca 2012 r.).
Wzory skierowanych do konsumentw pism wraz z zaczonymi do nich aneksami
(odpowiednio: Aneksem do Umowy o Abonament, Regulaminu Oferty Promocyjnej Oferta
Wiosenna i jego Cennika, Regulaminu Oferty Promocyjnej Zestawy Promocyjne i jego
Cennika oraz Aneksu do Umowy dotyczcego Opcji CYFRA+ Multiroom bd Aneksem do
Umowy o Abonament, Regulaminu Umowy o Abonament, Cennika, Aneksu Akcja Gotwka z
Gry i Aneksu do Umowy dotyczcego Opcji CYFRA+ Multiroom) stanowi zaczniki nr 3,
4, 5 do pisma Spki z dnia 29 marca 2012 r.
W przedmiotowych pismach konsumenci zostali poinformowani o okolicznociach
wzrostu cen za poszczeglne pakiety i zestawy promocyjne - spowodowanego
wzbogaceniem oferty Spki w 2011 r. (Doczylimy ponad 20 nowych kanaw, w tym a 17
w najwyszej jakoci obrazu i dwiku HD) - oraz o przysugujcym im prawie do
wypowiedzenia umowy w przypadku braku akceptacji zaproponowanych zmian w terminie
14 dni od daty dorczenia zmienionych warunkw umw. Jednoczenie, w odpowiedzi na
skadane reklamacje konsumentw Spka uzasadniaa wprowadzenie zmian w nastpujcy
sposb: Zmiana cen pakietw wynika ze wzrostu kosztw ponoszonych przez firm oraz z
powodu inflacji. CYFRA+ stale inwestuje w rozwj platformy cyfrowej, rozwija nowoczesne
technologie i wzmacnia ofert programow. Za kadym doczonym kanaem wzrastaj
koszty, ktre CYFRA+ ponosi na rzecz nadawcw programw (skierowane do Urzdu pismo
konsumenta [***] z dn. 28 sierpnia 2012 r. wraz z zacznikami, sygn. RKT-690-116/12).
10
Ad A)
Zgodnie z art. 4 pkt 1 uokik, pod pojciem przedsibiorcy naley rozumie
przedsibiorc w rozumieniu przepisw ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie
dziaalnoci gospodarczej (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 672 ze zm.), tj. osob fizyczn, osob
prawn i jednostk organizacyjn niemajc osobowoci prawnej, ktrej odrbna ustawa
przyznaje zdolno prawn, wykonujc we wasnym imieniu dziaalno gospodarcz (art. 4
ust. 1 ww. ustawy). Dziaalnoci gospodarcz jest zgodnie z przepisem art. 2 ww. ustawy,
zarobkowa dziaalno wytwrcza, budowlana, handlowa, usugowa oraz poszukiwanie,
rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze z, a take dziaalno zawodowa, wykonywana
w sposb zorganizowany i cigy.
ITI Neovision S.A. z siedzib w Warszawie jest spk prawa handlowego wpisan do
rejestru przedsibiorcw Krajowego Rejestru Sdowego pod numerem 0000469644,
prowadzc we wasnym imieniu dziaalno gospodarcz polegajc na wiadczeniu usug
rozprowadzania kodowanych programw telewizyjnych transmitowanych drog satelitarn na
obszarze caego kraju. Nie ulega zatem wtpliwoci, i posiada status przedsibiorcy
w rozumieniu powoywanego powyej art. 4 pkt 1 uokik. Tym samym, Spka przy
wykonywaniu dziaalnoci gospodarczej podlega rygorom okrelonym w ustawie
o ochronie konkurencji i konsumentw i jej dziaania mog podlega ocenie w aspekcie
naruszenia zakazu stosowania praktyk naruszajcych zbiorowe interesy konsumentw.
Ad B)
Bezprawno tradycyjnie ujmowana jest jako sprzeczno z obowizujcym
porzdkiem prawnym. Bezprawno jest kategori obiektywn. Rozwaenia przy ocenie
11
Dobre obyczaje
Dobre obyczaje pozostaj klauzul generaln, ktra podlega konkretyzacji na
okoliczno danego stanu faktycznego. Zgodnie z pogldem doktryny, sprzeczne z dobrymi
obyczajami s dziaania, ktre zmierzaj do niedoinformowania, dezorientacji, wywoania
bdnego przekonania u klienta, wykorzystania jego niewiedzy lub naiwnoci (...) czyli takie
dziaanie, ktre potocznie okrelone jest jako nieuczciwe, nierzetelne, odbiegajce in minus
od przyjtych standardw postpowania2. W stosunkach z konsumentami dobry obyczaj
powinien wyraa si we waciwym informowaniu o przysugujcych uprawnieniach,
Zob. np. wyrok Sdu Apelacyjnego w odzi z dnia 31 lipca 1995, sygn. akt I ACr 308/95 Jeeli okrelone
dziaanie nie mieci si w katalogu czynw wyranie zakazanych przez ustaw naley na podstawie
przewidzianej w art. 3 ustawy klauzuli generalnej, jako uniwersalnego zakazu nieuczciwej konkurencji, oceni
charakter tego dziaania z uwzgldnieniem przesanek zawartych w tym przepisie.
2
K. Pietrzykowski red., Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa 2002 r., s. 804.
1
12
Dopuszczalno jednostronnej zmiany przez ITI Neovision warunkw umw w zakresie cen
usug
W toku postpowania administracyjnego ITI Neovision prezentowaa stanowisko, e
przeprowadzona zmiana wzorca umownego miecia si w granicach zakrelonych w art. 3841
kc, ktry wprowadza moliwo modyfikowania treci stosunkw o charakterze cigym
opartych na wzorcach umw poprzez wydanie przez jedn ze stron nowego, zmienionego
3
A. Olejniczak, Komentarz do art. 385 (1) kodeksu cywilnego, pkt 10 [w:] A. Kidyba (red.), Kodeks cywilny.
Komentarz. Tom III. Zobowizania cz oglna, LEX 2010.
13
wzorca. Dodatkowo, Spka zaznaczya, e w jej opinii, przepisy prawa nie wymagaj
istnienia jakichkolwiek klauzul modyfikacyjnych w umowach zawieranych za pomoc
wzorca umowy, a wszystkie stosunki umowne o cigym charakterze mog by zmieniane
poprzez wydanie kolejnego wzorca umowy, bez wzgldu na to, czy opieraj si na umowach
zawartych na czas nieoznaczony czy oznaczony. Konkluzj Spki jest twierdzenie, e nie
moe by sprzeczne z dobrymi obyczajami dziaanie sankcjonowane pozytywnym przepisem
prawa (pismo Spki z dnia 12 grudnia 2013 r.).
Odnoszc si do wskazanego stanowiska Spki, naley zaznaczy, e zgodnie z art.
384 kc, wzorzec umowy wydany w czasie trwania stosunku umownego o charakterze
cigym wie drug stron, jeeli zostay zachowane wymagania okrelone w art. 384 kc
(dorczenie), a strona nie wypowiedziaa umowy w najbliszym terminie wypowiedzenia.
Stosunkami obligacyjnymi o charakterze cigym (trwaym) s takie zobowizania, w ktrych
czynnik czasu odgrywa istotn rol ze wzgldu na to, e jest wspwyznacznikiem rozmiaru
wiadcze (obu stron) lub wiadczenia (jednej ze stron).
1
14
wzorcu poprzez zastrzeenie klauzuli modyfikacyjnej (zob. np. uchwa skadu siedmiu
sdziw Sdu Najwyszego z dnia 6 marca 1992 r., III CZP 141/91, OSNC 1992, nr 6, poz.
90, uchwa Sdu Najwyszego z dnia 19 maja 1992 r. , III CZP 50/92, OSP 1993, nr 6, poz.
119 oraz wyrok Sdu Najwyszego z dnia 5 kwietnia 2002 r., II CKN 933/99, nie publ.).
Pogld taki dominuje rwnie w nauce prawa, przy czym jego zwolennicy podkrelaj, e w
przeciwnym wypadku moliwe byoby wnoszenie do treci uksztatowanego stosunku
zobowizaniowego dowolnych zmian niekiedy tylko w tym celu, by druga strona skorzystaa z
moliwoci wypowiedzenia. Klauzula modyfikacyjna jak przyjmuje si w orzecznictwie
powinna by dostateczni skonkretyzowana i wskazywa okolicznoci uprawniajce do zmiany
wzorca ().
Analiza pogldw doktryny prowadzi do wniosku, ktry podziela Prezes Urzdu, e
(cyt. za M. Bednarek): Nie kada jednak klauzula modyfikacyjna bdzie moga peni rol
podstawy do wydania nowego wzorca lub wprowadzenia zmian do dotychczasowego.
Proponent nie powinien by uprawniony do wprowadzania nowych regulaminw (wzorcw
umowy) lub dokonywania zmian w istniejcych regulaminach (wzorcach umowy) w
dowolnym czasie i w dowolnym zakresie. U podstaw wprowadzenia modyfikacji do
zawizanych ju stosunkw prawnych musz lee usprawiedliwione powody, ktre co do
zasady powinny by uprzednio znane adherentom. Wydanie nowego lub zmienionego
regulaminu (wzorca umowy) nie moe by zaskakujce dla adherenta. Dlatego te klauzulom
modyfikacyjnym stawia si w orzecznictwie i pimiennictwie nastpujce wymagania:
1. klauzula modyfikacyjna nie moe uprawnia do takich zmian, ktre prowadziyby do
naruszenia istoty umowy (art. 3531 kc);
2. klauzula modyfikacyjna nie moe uprawnia do takich zmian, ktre dotyczyyby
istotnych elementw umowy;
3. klauzula modyfikacyjna nie moe mie blankietowego charakteru, a zatem powinna
wskazywa sytuacje faktyczne, w ktrych moe doj do jednostronnej zmiany
stosunku prawnego, oraz kryteria takich zmian po to, by mona byo oceni, czy
zaistniay przyczyny uzasadniajce wydanie nowego wzorca lub dokonanie zmian w
ju istniejcym i czy poziom reakcji proponenta by usprawiedliwiony w stosunku do
rzeczywicie zaistniaych przyczyn4.
Uznanie klauzuli modyfikacyjnej za podstaw zmiany stosunku prawnego w czasie
jego trwania znajduje rwnie dodatkowe uzasadnienie w przepisie art. 3853 pkt 10 kc, ktry
w razie wtpliwoci za niedozwolone postanowienie umowne kae uzna klauzul
uprawniajc proponenta do jednostronnej zmiany umowy bez wanej przyczyny wskazanej
w umowie.
W wietle dokonanych przez Prezesa Urzdu ustale stanu faktycznego sprawy,
w stosowanych przez Spk umowach (wzorcach) brak byo odpowiednich klauzul
modyfikacyjnych uprawniajcych ITI Neovision do dokonania jednostronnej zmiany
4
Tak M. Bednarek, Wzorce umw w prawie polskim, Warszawa 2005, str. 92 - 93 i cyt. tam pogldy doktryny i
judykatury, m.in.: E. towska, Prawo umw 2002, s. 324; W. Pyzio, Umowa rachunku bankowego, s. 31 i n.;
zob. te uchw. SN (7) z 6.3.1992 r., III CZP 141/91; uchw. SN z 26.11.1991 r., III CZP 121/91; uchw. SN (7) z
22.5.1991 r., III CZP 15/91; uchw. SN z 19.5.1992 r., III CZP 50/92; wyr. SN z 5.4.2002 r., II CKN 933/99. Na
temat wymaga stawianych klauzulom modyfikacyjnym zob. rwnie D. Rogo, w: Prawo bankowe.
Komentarz, t. I, Komentarz do art. 192 (pod red. F. Zolla), Krakw 2005, s. 444.
15
warunkw umowy. Zmiana warunkw umowy wymagaa zatem, w ocenie Prezesa Urzdu,
zoenia konsumentowi oferty, a nastpnie zgodnych owiadcze woli (art. 77 1 kc). Ma to
znaczenie w szczeglnoci w sytuacji, gdy informacja o wysokoci cen usug znajdowaa si
w podpisywanych przez strony umowach o wiadczenie usug dostpu do programw
telewizji satelitarnej.
W konsekwencji - w ocenie Prezesa Urzdu - stosowanie przez Spk klauzuli
modyfikacyjnej uprawniajcej do zmiany istotnych elementw umowy (cena) w sposb
zupenie swobodny (Operator CYFRY+ zastrzega sobie prawo do podwyszania opat
opisanych w Cenniku art. 4 1 ust. 5 regulaminu) i dokonanie na jej podstawie
jednostronnej zmiany warunkw umw o wiadczenie usug dostpu do programw telewizji
satelitarnej zawartych na czas oznaczony w zakresie podwyszenia cen wiadczonych usug
naley uzna na za niezgodne z dobrymi obyczajami, w szczeglnoci z zasad lojalnego
zachowania kontrahenta wzgldem konsumenta.
odniesienie
praktyki
stosowanej
przez Spk do takiego wanie modelowego konsumenta danego rodzaju usug.
Przeprowadzenie testu przecitnego konsumenta w sprawach z zakresu nieuczciwej
konkurencji uzasadni naley zastosowaniem tego modelu w licznych orzeczeniach
Trybunau Sprawiedliwoci Unii Europejskiej6. W tym zakresie oprze si naley na definicji
zawartej w ustawie z dnia 23 sierpnia 2007 roku o przeciwdziaaniu nieuczciwym praktykom
rynkowym (Dz. U. Nr 171, poz.1206 ze zm.; dalej rwnie jako: upnpr), jak rwnie na
orzecznictwie sdw polskich i Trybunau Sprawiedliwoci Unii Europejskiej. Przyjcie
kryterium naruszenia (zagroenia) interesu przecitnego konsumenta jest w niniejszej sprawie
pomocne dla obiektywnej oceny dziaa podejmowanych przez ITI Neovision. Mowa tu o
ocenie, w jakim stopniu zakwestionowana praktyka tego przedsibiorcy moga wpyn
negatywnie na zwykego odbiorc jego usug i naruszy jego interes.
Por. wnioski wynikajce z wyroku SOKiK w Warszawie z dnia 20 lutego 2007 r. sygn. akt XVII AmA 95/07.
Por. J. Szwaja (red.), Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Komentarz, Warszawa 2000, s. 29, pkt 25a
i wskazane tam orzecznictwo.
6
16
Ocena dziaa ITI Neovision pod ktem zagroenia lub naruszenia interesu konsumenta
17
Interes konsumentw naley rozumie jako interes prawny (a nie faktyczny), a wic
uznany przez ustawodawc na zasugujcy na ochron i zabezpieczenie. W literaturze
przedmiotu zwraca si uwag, i okrelenie staego czy zamknitego katalogu interesw
konsumentw nie jest moliwe, ani te zasadne7.
W przedmiotowym stanie faktycznym naley stwierdzi, i opisana praktyka Spki
naruszya interesy konsumentw zarwno ekonomiczne (o wymiarze majtkowym), jak i
pozaekonomiczne - rozumiane jako prawo konsumentw do uczestniczenia w przejrzystych i
niezakconych przez przedsibiorc warunkach rynkowych, zapewniajcych konsumentom
dokonywanie transakcji handlowych z przedsibiorcami przy cakowitym zrozumieniu
rzeczywistego sensu ekonomicznego i prawnego dokonywanych czynnoci na etapie
przedkontraktowym oraz w czasie zawierania i wykonywania umowy. W ramach ochrony
interesu pozaekonomicznego w orzecznictwie wskazuje si, e naley uwzgldnia
niewygod organizacyjn, mitrg, strat czasu, nierzetelno traktowania, wprowadzenie
w bd, a take naruszenie prywatnoci wskutek nieuczciwych dziaa przedsibiorcw8.
Majc na wzgldzie takie wartoci jak zaufanie w obrocie gospodarczym i swoboda
decydowania o wyborze usugi i jej zakresie, Prezes Urzdu oceni, i ITI Neovision naduya
zaufania konsumentw, ktrzy dokonali wyboru konkretnej usugi za okrelon cen i ktrym
usuga bya wiadczona. Spka poprzez jednostronn zmian warunkw umowy narazia
konsumentw bd na konieczno ponoszenia wyszych opat (naruszenie interesw
konsumentw o charakterze ekonomicznym), bd na niewygod i strat czasu zwizane z
koniecznoci rezygnacji z umowy z dotychczasowym przedsibiorc i poszukiwaniem na
rynku nowej, satysfakcjonujcej konsumenta oferty (naruszenie interesw konsumentw o
charakterze pozakonomicznym).
Jednoczenie, majc na uwadze ograniczon czasowo dostpno rnych promocji
oferowanych przez poszczeglnych dostawcw usug, mogoby si okaza, e w przypadku
rozwizania umowy z powodu braku akceptacji proponowanych zmian konsument nie ma ju
moliwoci skorzystania z innej interesujcej go oferty dostpnej w okresie podejmowania
decyzji o zawarciu umowy z ITI Neovision, ktrej wwczas nie wybra ze wzgldu na
decyzj o zawarciu umowy ze Spk. W rezultacie konsument, nie mogc powici wiele
czasu na poszukiwanie nowej oferty ze wzgldu na zbliajcy si termin zakoczenia
obowizywania umowy z ITI Neovision, musiaby zdecydowa si na dostpn w danym
momencie na rynku ofert, ktra moga nie okaza si dla niego tak opacalna.
W kontekcie rozwizania umowy z powodu braku akceptacji proponowanych zmian
naley rwnie uwzgldni ewentualn szkod powsta po stronie konsumenta w zwizku z
kosztami poniesionymi na zakup i instalacj sprztu oraz opat aktywacyjn. Niezbdnym
warunkiem odbioru przez konsumenta usug telewizji satelitarnej jest bowiem zainstalowanie
odpowiedniego sprztu, tj. dekodera i anteny satelitarnej, co wie si z poniesieniem przez
konsumenta dodatkowych kosztw przy zawarciu umowy. Nadto, konsument obowizany jest
z reguy do uiszczenia opaty aktywacyjnej (w przypadku Spki standardowa wysoko
opaty aktywacyjnej to - zgodnie z cennikiem obowizujcym od dnia 2 padziernika 2011 r.
18
- 99 z). Koszty te stanowi inwestycj konsumenta, ktrej zwrotu nie moe oczekiwa w
sytuacji rozwizania umowy.
Majc powysze na wzgldzie, naley uzna za uprawdopodobnione, e Spka
dopucia si czynu nieuczciwej konkurencji, a zatem opisana w pkt. I rozstrzygnicia
niniejszej decyzji praktyka ITI Neovision miaa charakter bezprawny.
Ad C)
Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentw nie podaje definicji zbiorowego
interesu konsumentw, wskazujc jednak w przepisie art. 24 ust. 3 uokik, e nie jest nim
suma indywidualnych interesw konsumentw. Godzenie w zbiorowe interesy konsumentw
oznacza zatem naraenie na uszczerbek interesw pewnej grupy lub wszystkich
konsumentw, poprzez stosowan przez przedsibiorc praktyk, obejmujc tak dziaania,
jak i zaniechania. Ponadto, godzenie w zbiorowe interesy konsumentw moe polega
zarwno na ich naruszeniu, jak i na zagroeniu ich naruszenia. Ochrona zbiorowych
interesw konsumentw ma miejsce wwczas, gdy dziaania przedsibiorcy s powszechne
w tym znaczeniu, e mog dotkn kadego konsumenta bdcego lub mogcego by
potencjalnie kontrahentem przedsibiorcy. Przedmiotem ochrony s zatem interesy
wszystkich aktualnych lub potencjalnych klientw traktowanych jako grupa uczestnikw
rynku zasugujca na szczegln ochron (por. wyrok Sdu Apelacyjnego w Warszawie
z dnia 10 lipca 2008 r., sygn. akt VI ACa 306/08).
Stanowisko to zostao potwierdzone rwnie w orzecznictwie Sdu Najwyszego,
ktry w uzasadnieniu jednego z wyrokw stwierdzi, i nie jest zasadne uznawanie, e
postpowanie z tytuu naruszenia ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw mona
wszcz tylko wtedy, gdy zagroone s interesy wielu odbiorcw, a nie jest to moliwe
w sytuacji, gdy pokrzywdzonym jest tylko jeden konsument. Wydawane orzeczenie ma
bowiem wymiar znacznie szerszy, peni take funkcj prewencyjn, suy bowiem ochronie
take nieograniczonej liczbie potencjalnych konsumentw (wyrok SN z dnia 12 wrzenia
2003 r., I CKN 504/01). W innym orzeczeniu SN podkreli, e praktyk naruszajc
zbiorowe interesy konsumentw jest bowiem takie zachowanie przedsibiorcy, ktre
podejmowane jest w warunkach wskazujcych na powtarzalno zachowania w stosunku do
indywidualnych konsumentw wchodzcych w skad grupy, do ktrej adresowane s
zachowania przedsibiorcy, w taki sposb, e potencjalnie ofiar takiego zachowania moe
by kady konsument bdcy klientem lub potencjalnym klientem przedsibiorcy (wyrok SN
z dnia 10 wrzenia 2008 r., III SK 27/07; por. rwnie wyrok Sdu Apelacyjnego
w Warszawie z dnia 5 wrzenia 2013 r., VI ACa 67/13).
Nie ulega wtpliwoci, e dziaanie przedsibiorcy godzi w interesy konsumentw
wtedy, gdy wywouje negatywne skutki w sferze ich praw i obowizkw. Natomiast przez
interes zbiorowy naley rozumie interes dotyczcy konsumentw jako okrelonej
zbiorowoci. Dla stwierdzenia godzenia w zbiorowe interesy konsumentw istotne jest
ustalenie, e konkretne dziaanie przedsibiorcy nie ma cile okrelonego adresata, lecz jest
kierowane do nieoznaczonego z gry krgu podmiotw. Jak podnosi si w doktrynie,
w pojciu praktyki naruszajcej zbiorowe interesy konsumentw mieci si take dziaanie
19
Okrelenie
terminu
wykonania
21
abonentw Spki przygotowana zostaa dla nich specjalna oferta (niedostpna innym
klientom Spki) powstaa w wyniku zredukowania 24-miesicznego standardowego okresu
zobowizania do 12-miesicznego. Alternatywnie byli abonenci Spki objci podwyk cen
z dnia 1 marca 2012 r. mog odebra ekwiwalent poniesionej przez nich straty ekonomicznej
(w urednionej wysokoci).
Biorc pod uwag powysze, naley uzna, e dziaania Spki pozwol na usuniecie
powstaych negatywnych skutkw ekonomicznych dla zbiorowoci konsumentw dotknitej
praktyk Spki. Jednoczenie, podjte przez Spk dziaania informacyjne z
wykorzystaniem kanaw dostosowanych do obu grup abonentw (aktualni abonenci
elektroniczny komunikat na ekran telewizora, e-mail, list tradycyjny, komunikat w
Internetowym Centrum Abonenta, wiadomo SMS, zgodnie z pismem Spki z dnia 4 marca
2015 r.; byli abonenci - informacja utrzymywana na stronie internetowej Spki przez okres 2
miesicy oraz informacja opublikowana w prasie oglnopolskiej) pozwoli moliwie
szerokiemu gronu abonentw na skorzystanie z oferowanych korzyci.
Na podstawie art. 28 ust. 2 uokik Prezes Urzdu, wydajc decyzj nakadajc
obowizek wykonania zobowizania przyjtego przez przedsibiorc, moe okreli termin
jego wykonania. Biorc pod uwag wymagania czasowe i organizacyjne zwizane z realizacj
zobowizania, w szczeglnoci czas potrzebny na przeprowadzenie efektywnej kampanii
informacyjnej (1 miesic, zgodnie z planem komunikacji zaczonym do pisma Spki z dnia
4 marca 2015 r.) oraz czas konieczny abonentom na podjcie dziaa zwizanych z wyborem
okrelonego benefitu (2 miesice od dnia otrzymania informacji o takiej moliwoci), Prezes
Urzdu ustali termin wykonania zobowizania na dzie 30 czerwca 2015 r.
Zgodnie z art. 28 ust. 3 uokik, Prezes Urzdu, wydajc decyzj nakadajc obowizek
wykonania zobowiza przyjtych przez przedsibiorc, nakada na przedsibiorc
obowizek skadania w wyznaczonym terminie informacji o stopniu realizacji zobowiza.
W zwizku z tym, Prezes Urzdu naoy na ITI Neovision obowizek zoenia informacji
o stopniu realizacji zobowizania, o ktrym mowa w pkt. I rozstrzygnicia decyzji, poprzez
przedstawienie:
1. listy zastosowanych rodzajw rodkw komunikacji, przez ktre ITI Neovision
S.A. kontaktowaa si z konsumentami w sprawie moliwoci skorzystania przez
konsumentw wskazanych w pkt. I.1. rozstrzygnicia decyzji z korzyci opisanych
w pkt. I.1. a)-c) rozstrzygnicia decyzji, wraz z informacj o datach skierowania
do konsumentw poszczeglnych rodzajw komunikatw, ich liczbie (rwnie w
stosunku do jednego konsumenta) i treci, wraz z zestawieniem jaka liczba
22
Z UP. PREZESA
URZDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTW
ZASTPCA DYREKTORA
DEPARTAMENTU OCHRONY INTERESW KONSUMENTW
UKASZ WROSKI
23
Otrzymuj:
[]
24