Dziennik Ustaw Nr 113

8653

Poz. 1211

1211
ROZPORZDZENIE MINISTRA GOSPODARKI
z dnia 18 wrzenia 2001 r.
w sprawie warunkw technicznych dozoru technicznego, jakim powinny odpowiada zbiorniki bezcinieniowe i niskocinieniowe przeznaczone do magazynowania materiaw ciekych zapalnych.
Na podstawie art. 8 ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia
2000 r. o dozorze technicznym (Dz. U. Nr 122, poz. 1321)
zarzdza si, co nastpuje:
Rozdzia 1
Przepisy oglne
1. Rozporzdzenie okrela warunki techniczne dozoru technicznego, w zakresie projektowania, wytwarzania, badania, eksploatacji, naprawy i modernizacji
zbiornikw bezcinieniowych i niskocinieniowych,
przeznaczonych do magazynowania materiaw ciekych zapalnych, zwanych dalej zbiornikami.
2. Przepisw rozporzdzenia nie stosuje si do:
1) zbiornikw sucych do transportu materiaw
ciekych zapalnych,
2) zbiornikw technologicznych niesucych do magazynowania,
3) zbiornikw przeznaczonych do przechowywania
materiaw ciekych zapalnych w ilociach koniecznych do uytku na potrzeby przechowujcego
te materiay, w szczeglnoci kanistrw i bbnw,
4) jednorazowych opakowa przeznaczonych do magazynowania i transportu materiaw ciekych zapalnych,
5) zbiornikw bezcinieniowych i zbiornikw niskocinieniowych o cinieniu nie wyszym ni 0,5 bara
(50 kPa) przeznaczonych do magazynowania materiaw niebezpiecznych o waciwociach trujcych lub rcych.
3. Uyte w rozporzdzeniu okrelenia oznaczaj:
1) materiay cieke zapalne substancje, ktrych
prno pary w temperaturze 50C nie jest wiksza ni 3 bary (300 kPa), a temperatura zaponu nie
jest wysza ni 61C i nie s cakowicie w stanie gazowym w temperaturze 20C i pod cinieniem normalnym 1,013 bara (101,3 kPa),
2) zbiorniki bezcinieniowe zbiorniki suce do
przechowywania materiaw przy cinieniu atmosferycznym lub zmiennym w granicach od
0,0025 bara (0,25 kPa) podcinienia do 0,035 bara
(3,5 kPa) nadcinienia; nie uwzgldnia si przy tym
cinienia hydrostatycznego, wywoanego supem
czynnika roboczego,
3) zbiorniki niskocinieniowe zbiorniki do przechowywania materiaw, w ktrych:

a) cinienie robocze, bez uwzgldnienia cinienia

hydrostatycznego, jest utrzymywane powyej
cinienia atmosferycznego, ale nie przekracza
0,5 bara (50 kPa),
b) do oprniania bd przepukiwania zbiornika
jest uywany gaz o cinieniu do 0,5 bara (50 kPa),
4) zbiorniki umiejscowione zbiorniki ustawione
i przystosowane do eksploatacji w okrelonym
miejscu,
5) zbiorniki naziemne zbiorniki znajdujce si w pomieszczeniach lub na przestrzeni otwartej,
6) zbiorniki podziemne zbiorniki przykryte lub obsypane warstw ziemi o gruboci co najmniej
0,5 m, a w przypadku zbiornikw o osi pionowej,
ich grne dno znajduje si co najmniej 0,5 m poniej powierzchni otaczajcego terenu,
7) najwysze cinienie robocze zbiornika (bar lub kPa)
cinienie okrelone w dokumentacji technicznej
zbiornika jako maksymalne w warunkach jego eksploatacji, nie wysze ni 0,5 bara (50 kPa); nie
uwzgldnia si przy tym cinienia hydrostatycznego wywoanego supem czynnika znajdujcego si
w zbiorniku,
8) cinienie obliczeniowe (bar lub kPa) cinienie
przyjte w dokumentacji technicznej zbiornika do
oblicze wytrzymaociowych, z uwzgldnieniem
wymaganego cinienia prbnego oraz cinienia
hydrostatycznego przy wypenieniu zbiornika
czynnikiem roboczym lub wod,
9) cinienie dopuszczalne (bar lub kPa) graniczna
warto cinienia roboczego, mierzona w najwyszym punkcie przestrzeni cinieniowej zbiornika,
przy ktrym organ waciwej jednostki dozoru
technicznego zezwala na eksploatacj zbiornika lub
jego przestrzeni albo przy ktrym dopuszcza zbiornik do obrotu,
10) najwysza temperatura robocza (C) najwysza
temperatura cianki zbiornika, ustalona w dokumentacji technicznej zbiornika dla warunkw jego
eksploatacji,
11) najnisza temperatura robocza (C) najnisza
temperatura cianki zbiornika, ustalona w dokumentacji technicznej zbiornika dla warunkw jego
eksploatacji,
12) temperatura dopuszczalna (C) graniczna warto najwyszej albo najniszej temperatury roboczej, przy ktrej organ waciwej jednostki dozoru

Dziennik Ustaw Nr 113

8654

technicznego zezwala na eksploatacj zbiornika albo przy ktrej dopuszcza zbiornik do obrotu,
13) masa netto adunku najwiksza dopuszczalna
masa (kg) czynnika roboczego, ustalona w dokumentacji technicznej zbiornika, ktr wolno wprowadzi do zbiornika,
14) pojemno (m3) cakowita pojemno zbiornika
lub przestrzeni zbiornika, cznie z krcami/przyczami, bez odliczenia objtoci zajtej podczas eksploatacji zbiornika lub jego przestrzeni przez ciaa
stae poczone ze ciankami w sposb rozbieralny,
15) czynnik roboczy materia cieky zapalny, ktry
jest magazynowany w zbiorniku,
16) niebezpieczna reakcja:
a) tworzenie zwizkw wybuchowych,
b) spalanie lub wydzielanie znacznych iloci ciepa,
c) wydzielanie gazw trujcych lub palnych,
d) tworzenie materiaw niestabilnych chemicznie,
17) dopuszczalny poziom cieczy w zbiorniku najniszy albo najwyszy poziom cieczy, ktrego przekroczenie stanowi niebezpieczestwo dla stanu technicznego lub prawidowej pracy zbiornika,
18) cinienie prbne cinienie, przy ktrym jest wykonywana prba szczelnoci,
19) modernizacja zbiornika dokonanie zmian w stosunku do stanu pierwotnego w parametrach pracy
lub konstrukcji zbiornika, wpywajcych na popraw bezpieczestwa jego eksploatacji.

Poz. 1211

z przechowywan w nim zawartoci lub do wyranego ich osabienia, w szczeglnoci przez przyspieszenie starzenia i wzrost kruchoci.
7. Zbiornik powinien by tak zaprojektowany, aby
zapobiec gromadzeniu si potencjalnie niebezpiecznych adunkw elektrostatycznych lub je ograniczy albo by wyposaony w ukad do ich odprowadzania.
5. Konstrukcja zbiornika i jego elementw powinna zapewnia:
1) umoliwienie, w jak najwikszym stopniu, dostpu
do cianek zbiornika po stronie wewntrznej i zewntrznej,
2) cakowite i bezpieczne oprnianie oraz czyszczenie
zbiornika,
3) prawidowe odpowietrzanie zbiornika, take podczas hydraulicznej prby szczelnoci, jeeli jest dla
niego wymagana.
6. 1. Obliczenia wytrzymaociowe powinny by
wykonywane w sposb okrelony w:
1) odrbnych przepisach dotyczcych oblicze wytrzymaociowych dla urzdze cinieniowych;
w przypadku zbiornika metalowego, dla ktrego
przewiduje si cinieniow prb szczelnoci; jako
cinienie obliczeniowe naley przyj 0,8 wysokoci zastosowanego cinienia prbnego,
2) odrbnych przepisach dotyczcych staych zbiornikw cinieniowych z tworzyw sztucznych.

Konstrukcja

2. W innych przypadkach ni okrelone w ust. 1, obliczenia wytrzymaociowe mog by wykonywane

w sposb okrelony w normach i warunkach technicznych uzgodnionych z organem waciwej jednostki dozoru technicznego.

4. 1. Zbiorniki powinny by tak zaprojektowane,

aby zapewniay, w sposb okrelony w odrbnych
przepisach, minimalizacj ubytku czynnika roboczego,
w przypadku zmian temperatury lub cinienia.

7. 1. W obliczeniach wytrzymaociowych naley

uwzgldni obcienie statyczne pochodzce od zawartoci zbiornika, jeeli ma ono istotny wpyw na wymagane gruboci cianek.

2. Przedostawanie si czynnikw roboczych do otoczenia podczas napeniania lub oprniania zbiornikw powinno by ograniczone do bezpiecznego minimum.

2. W obliczeniach gruboci cianki zbiornika nie

uwzgldnia si gruboci jego wykadziny.

Rozdzia 2

3. Zbiorniki powinny by zbudowane z materiau

odpornego na dziaanie czynnika roboczego lub wyoone odpowiedni wykadzin albo zabezpieczone powok ochronn.

3. W przypadku moliwoci powstania w zbiorniku

podcinienia, projektant powinien przeprowadzi obliczenia wytrzymaociowe zbiornika w zakresie przewidywanego cinienia zewntrznego.

4. Sporzdzajc dokumentacj techniczn zbiornika, naley przewidzie jego ywotno.

4. Obliczenia innych obcie dla zbiornikw naziemnych, w szczeglnoci obcienie niegiem i wiatrem, naley wykonywa zgodnie z wymaganiami
okrelonymi w Polskich Normach.

5. Elementy zbiornika stykajce si bezporednio

z czynnikiem roboczym powinny by odporne na dziaanie tych czynnikw.

5. W obliczeniach wytrzymaociowych zbiornikw

podziemnych naley uwzgldni rwnie obcienie
ziemi.

6. Elementy zbiornika nie powinny zawiera skadnikw zdolnych do wytworzenia niebezpiecznej reakcji

6. W przypadku skomplikowanych ksztatw zbiornika i braku moliwoci wykonania oblicze wytrzy-

Dziennik Ustaw Nr 113

8655

maociowych, mona przeprowadzi prb niszczc

lub prb trwaego odksztacenia, na podstawie warunkw proponowanych przez projektanta i uzgodnionych z organem waciwej jednostki dozoru technicznego.
7. Nie jest wymagane wykonywanie oblicze wytrzymaociowych dla pocze konierzowo-rubowych krcw przycznych, jeeli poczenia te wykonane zostay zgodnie z wymaganiami okrelonymi
w Polskich Normach. W dokumentacji technicznej
zbiornika powinny by okrelone materiay elementw
poczenia, w tym uszczelek, oraz okrelona warto
momentu dokrcania nakrtek.
8. Minimalna grubo stalowych cianek walcowych i den zbiornikw, o rednicy zewntrznej wikszej ni 800 mm, nie powinna by mniejsza ni 5 mm.
Grubo stalowej cianki zbiornika zewntrznego
w zbiorniku dwuciankowym nie powinna by mniejsza ni 3 mm.
9. 1. W zbiorniku naley pozostawi woln przestrze stanowic zabezpieczenie przed przelaniem si
cieczy lub trwaym odksztaceniem zbiornika zamknitego w wyniku powikszenia si w nim objtoci cieczy
pod wpywem wzrostu temperatury.
2. Napenienie zbiornika ciecz w odniesieniu do
najwyszej temperatury roboczej nie powinno przekracza 97% pojemnoci zbiornika.
10. 1. Zbiornik umiejscowiony, ktrego pojemno wynosi powyej 2,5 m3, o ile przepisy odrbne nie
stanowi inaczej, powinien by wyposaony w urzdzenie sygnalizujce powstanie wycieku i urzdzenie
zabezpieczajce przed przenikaniem czynnika roboczego do gruntu oraz do wd powierzchniowych i gruntowych.
2. Jako urzdzenia sygnalizujce powstanie wycieku, o ktrym mowa w ust. 1, mog by stosowane:
1) system monitorowania przestrzeni midzydennej
w zbiornikach naziemnych o osi pionowej,
2) system monitorowania przestrzeni midzyciennej
w zbiornikach podziemnych i naziemnych o osi poziomej,
3) inne urzdzenia dopuszczone do stosowania przez
organ waciwej jednostki dozoru technicznego.
3. Jako urzdzenie zabezpieczajce, o ktrym mowa w ust. 1, moe by stosowane:
1) dla zbiornikw naziemnych:
a) podwjne dno dla zbiornikw o osi pionowej,
b) podwjna cianka dla zbiornikw o osi poziomej,
c) zbiornik rezerwowy,
d) obwaowanie,

Poz. 1211

e) taca,
f) szczelne pomieszczenie, w ktrym znajduje si
zbiornik, o ile drzwi umieszczono na odpowiedniej wysokoci,
2) dla zbiornikw podziemnych:
a) geomembrana,
b) podwjna cianka,
c) zbiornik rezerwowy,
d) obudowa betonowa.
4. Urzdzenie zabezpieczajce, o ktrym mowa
w ust. 3, powinno by tak zaprojektowane i zbudowane, aby w przypadku powstania wycieku w zbiorniku
wyciek ten zosta zatrzymany przez to urzdzenie i nie
doszo do skaenia rodowiska.
11. 1. Zbiornik bezcinieniowy moe by wyposaony w urzdzenie oddechowe, zabezpieczajce zbiornik przed przekroczeniem dopuszczalnego nadcinienia i podcinienia.
2. Przy doborze przepustowoci urzdzenia oddechowego powinno by uwzgldnione najwysze natenie przepywu gazu, wynikajce z nagrzewania lub
chodzenia zawartoci oraz napeniania albo oprniania zbiornika.
3. Urzdzenie oddechowe powinno by zabezpieczone w sposb uniemoliwiajcy przedostanie si do
niego wody deszczowej i cia obcych oraz odporne na
korozj i wyposaone w bezpiecznik przeciwogniowy.
4. Nie naley umieszcza armatury zaporowej midzy zbiornikiem a urzdzeniem oddechowym.
12. 1. Podparcie zbiornika powinno by tak zaprojektowane, aby podczas transportu, eksploatacji i bada zbiornika powstae w jego ciankach naprenia
nie przekroczyy wartoci dopuszczalnych. Odporno
ogniowa podpr powinna odpowiada wymaganiom
okrelonym w odrbnych przepisach.
2. W celu uniknicia napre powodowanych siami dylatacyjnymi wycznie jedna podpora powinna
by utwierdzona na stae. Pozostae podpory powinny
mie moliwo przesuwania si.
3. Podpory powinny by tak usytuowane, aby nie
zakryway zczy spawanych. W uzasadnionych przypadkach dopuszcza si zakrycie podporami obwodowych zczy spawanych zbiornika, pod warunkiem e
przed zakryciem zcza spawane bd poddawane
w 100% badaniom nieniszczcym.
4. Nie naley zakrywa podporami miejsc krzyowania si zczy spawanych.
5. Liczba podpr zbiornika poziomego powinna by
moliwie najmniejsza. Podpory zbiornika o rednicy
wewntrznej wikszej ni 600 mm powinny obejmowa nie mniej ni 1/3 obwodu zbiornika.

Dziennik Ustaw Nr 113

8656

6. Podpory zbiornika pionowego zamocowane do

czci walcowej powinny by umieszczone moliwie
najbliej tworzcej czci walcowej zbiornika.
7. Podpora zajmujca cay obwd zbiornika pionowego powinna mie otwr lub otwory umoliwiajce
dokonanie czynnoci zwizanych z eksploatacj, obsug i badaniami zbiornika.
13. W zbiorniku naley zaprojektowa otwory inspekcyjne, ktre bd umoliwiay ogldziny wewntrzne zbiornika, jego czyszczenie, napraw i wykonanie bada, lub okreli metody badania jego wewntrznych powierzchni. W przypadku zastosowania
wazu jako otworu inspekcyjnego powinien on mie
rednic wewntrzn co najmniej 600 mm.
14. Wewntrzna powoka ochronna zbiornika metalowego powinna mie odpowiedni wytrzymao,
elastyczno i odporno mikrobiologiczn oraz przylega na caej powierzchni do metalu.
15. Zewntrzne powoki ochronne powinny by
wykonywane i badane w sposb okrelony w odrbnych przepisach i dokumentacji technicznej zbiornika
lub dokumentacji dotyczcej instalacji.
16. 1. Jeeli jest wymagane posadowienie zbiornika na fundamencie, fundament ten powinien by wykonany zgodnie z przepisami prawa budowlanego,
a w przypadku lokalizacji takiego zbiornika na terenach
wystpowania szkd grniczych, zgodnie z wymaganiami okrelonymi w przepisach prawa geologicznego
i grniczego.
2. Podoe pod zbiornik wraz z fundamentem powinno by izolowane od gruntu w sposb zapewniajcy ochron gruntu przed skaeniem w przypadku
powstania awarii spowodowanej nieszczelnoci
zbiornika. Szczegowe wymagania w tym zakresie
powinny by okrelone w dokumentacji technicznej
zbiornika.

Poz. 1211

2. Materiay stosowane do budowy zbiornikw, takie jak stale i metale nieelazne, powinny by dostarczane przez wytwarzajcego te materiay wraz z dokumentem powiadczajcym przeprowadzenie ich kontroli odbiorczej i zawierajcym wyniki bada.
3. Dane wytrzymaociowe materiaw powinny
by okrelone w Polskich Normach lub specyfikacjach
technicznych, uzgodnionych z organem waciwej jednostki dozoru technicznego, oraz sprawdzone podczas
ich produkcji.
4. Dane, o ktrych mowa w ust. 3, powinny odpowiada wartociom okrelonym w dokumentach kontroli tych materiaw, z tym e wytrzymao na rozciganie miedzi w stanie wyarzonym powinna wynosi
co najmniej 200 N/mm, a wyduenie A10 nie mniej
ni 35%.
5. Odlewy z metali nieelaznych powinny by poddane, jeeli ich ksztat na to pozwala, hydraulicznej prbie szczelnoci. Zastosowane cinienie tej prby nie
powinno spowodowa w najbardziej naraonym miejscu zbiornika napre przekraczajcych warto 77%
granicy plastycznoci w temperaturze 20C.
19. Materiay stosowane do budowy zbiornikw
spawanych, zgrzewanych lub lutowanych powinny zapewnia technologiczn podatno do tych pocze
w okrelonych warunkach technologicznych i gwarantowa uzyskanie ustalonych wymaga eksploatacyjnych.
20. Materiay i elementy z tworzyw sztucznych,
stosowane do budowy zbiornikw, powinny by dostarczane z deklaracj zgodnoci wytwarzajcego materiay i elementy.
21. Materiay dodatkowe stosowane do spajania
zbiornikw i ich elementw powinny by odpowiednio
dobrane i okrelone w instrukcjach technologicznych,
uzgodnionych z organem waciwej jednostki dozoru
technicznego.

Rozdzia 3
Materiay i wytwarzanie
17. Do budowy zbiornikw mog by stosowane:
1) stale,

22. Pomocnicze elementy zbiornikw mog by

wykonywane z materiaw okrelonych przez projektanta. Przy wyborze tych materiaw projektant powinien kierowa si wzgldami bezpieczestwa i niezawodnej pracy zbiornika, a w szczeglnoci:

2) metale nieelazne,

1) spawalnoci, jeeli elementy pomocnicze maj

by spawane do cianki zbiornika lub midzy sob,

3) ywice epoksydowe, winyloestrowe i poliestrowe,

wzmacniane szklanym lub wglowym wknem,
mat lub tkanin, oraz inne tworzywa sztuczne.

2) odpornoci na dziaanie czynnika magazynowego

w zbiorniku i otaczajcej atmosfery,

18. 1. Materiay stosowane do budowy zbiornikw powinny by wykonane zgodnie z wymaganiami

okrelonymi w Polskich Normach lub innych specyfikacjach technicznych uzgodnionych z organem waciwej jednostki dozoru technicznego, jeeli zapewniaj
poziom bezpieczestwa nie mniejszy ni okrelony
w Polskich Normach.

3) wasnociami wytrzymaociowymi i innymi cechami odpowiednimi dla charakteru pracy zbiornika.

23. 1. Do wytwarzania zbiornikw mog by stosowane inne materiay ni okrelone w 17, jeeli zostan zakwalifikowane przez organ waciwej jednostki dozoru technicznego.

Dziennik Ustaw Nr 113

8657

2. W celu zakwalifikowania materiau, o ktrym

mowa w ust. 1, naley przedoy informacje dotyczce:
1) przeznaczenia materiau,
2) gatunku materiau, rodzaju wykonywanych z niego
wyrobw, metod wytwarzania, zakresw wymiarowych, stanu dostawy i parametrw przewidzianej
obrbki cieplnej,
3) numeru Polskiej Normy lub warunkw technicznych na dany materia i wykonywane z niego wyroby, w ktrych okrelony jest skad chemiczny
i dopuszczalne odchyki od tego skadu,
4) wymaganych wasnoci materiau, w tym wasnoci wytrzymaociowych,
5) odpornoci na korozj lub starzenie,
6) parametrw obrbki plastycznej oraz spajania,
7) normy, na podstawie ktrej przeprowadza si badania wasnoci materiaw, z podaniem jej numeru,
8) nazwy i skadu materiaw wyjciowych, zgodnie
z Polsk Norm,
9) rodzaju wystawionego przez wytwrc dokumentu
kontroli.
Rozdzia 4
Osprzt
24. Zbiorniki w zalenoci od konstrukcji i warunkw eksploatacji mog by wyposaane w:
1) urzdzenia zabezpieczajce przed nadmiernym
wzrostem nadcinienia lub podcinienia,
2) urzdzenia zabezpieczajce przed przepenieniem,
3) aparatur kontrolno-pomiarow i sygnalizacyjn,
4) armatur,
5) bezpieczniki przeciwogniowe.
25. 1. Do urzdze zabezpieczajcych, o ktrych
mowa w 24 pkt 1, zalicza si:
1) syfonowe przyrzdy bezpieczestwa,
2) urzdzenia oddechowe, o ktrych mowa w 11,
3) zawory bezpieczestwa i gowice bezpieczestwa,
4) automatyk zabezpieczajc.
2. Urzdzenia zabezpieczajce powinny by zainstalowane wtedy, gdy zbiornik nie jest na stae poczony z atmosfer i moe nastpi w nim wzrost cinienia ponad najwysze cinienie robocze z powodu
ogrzewania albo niedopuszczalnego spadku cinienia,
w szczeglnoci podczas oprniania zbiornika.

Poz. 1211

3. Automatyka zabezpieczajca, o ktrej mowa

w ust. 1 pkt 4, obejmuje ukady sygnalizacji, blokad
i wycze parametrycznych.
4. W szczeglnych przypadkach, dla zbiornikw
bezcinieniowych, zamiast urzdze zabezpieczajcych mog by stosowane ukady sygnalizacji ostrzegawczej.
5. Sygnalizacja ostrzegawcza powinna skada si
z sygnalizacji akustycznej i optycznej, a jej czony wykonawcze powinny by umieszczone w sterowni ze
sta obsug, jeli jest moliwa likwidacja zagroenia
z tej sterowni.
26. Urzdzenia zabezpieczajce przed przepenieniem powinny odpowiada wymaganiom dla automatyki zabezpieczajcej lub sygnalizacji ostrzegawczej,
okrelonym w 25 ust. 35.
27. 1. Aparatura kontrolno-pomiarowa i jej elementy powinny by dobrane odpowiednio do rodzaju
czynnika roboczego, warunkw przeprowadzania odczytu i parametrw zbiornika.
2. Wskaniki aparatury, o ktrej mowa w ust. 1, powinny by umieszczone i owietlone w taki sposb,
aby ich wskazania byy wyranie widoczne ze stanowiska obsugi.
3. Aparatura lub jej elementy powinny posiada
odpowiednie dokumenty kontroli metrologicznej okrelone w odrbnych przepisach.
28. 1. Zbiornik, dla ktrego ze wzgldu na bezpieczestwo eksploatacji jest wymagana kontrola temperatury, powinien by wyposaony w termometr. Dokadno wskaza termometrw szklanych powinna
odpowiada klasie dokadnoci co najmniej 1,5. Termometry manometryczne i elektryczne powinny posiada klas dokadnoci nie mniejsz ni 2,5.
2. Termometr szklany powinien by instalowany
w osonie zabezpieczajcej go przed uszkodzeniem
i nieutrudniajcej odczytw temperatury.
3. Zakres wskaza termometru powinien by wikszy o 25% od wartoci temperatury dopuszczalnej.
4. Warto temperatury dopuszczalnej powinna
by oznaczona w sposb trway na podziace lub osonie termometru czerwon kresk. Oznaczenie to moe
by wykonane przy pomocy przytwierdzonej do termometru czerwonej pytki lub przez podanie wartoci tej
temperatury czerwon barw na tabliczce.
29. 1. Zbiornik niskocinieniowy powinien by
wyposaony w manometr o klasie dokadnoci co najmniej 2,5. Zakres wskaza manometru powinien by
tak dobrany, aby najwysze cinienie robocze zbiornika wynosio 0,50,7 zakresu wskaza.
2. W zalenoci od wysokoci, oznaczonej symbolem h, na jakiej zainstalowany jest manometr nad

Dziennik Ustaw Nr 113

8658

poziomem obsugi, rednica manometru nie powinna

by mniejsza ni:
1) 65 mm przy h 2 m,
2) 100 mm przy 2 m < h 5 m,
3) 160 mm przy h > 5 m.
3. Na tarczy manometru cinienie dopuszczalne
zbiornika powinno by oznaczone czerwon kresk. Cinienie to zamiast na tarczy manometru mona oznaczy czerwon pytk przytwierdzon do obudowy manometru i przylegajc do szka tego manometru albo
poda jego warto czerwon barw na tabliczce
umieszczonej w miejscu widocznym w pobliu manometru.
4. Zbiornik powinien by wyposaony w manowakuometr, jeeli moe w nim powsta podcinienie
wiksze ni 0,025 bara (2,5 kPa).
5. Midzy zbiornikiem i manometrem naley zainstalowa zawr odcinajcy.

Poz. 1211

4. Materiay, z jakich wykonane zostay elementy

armatury stykajce si z czynnikiem roboczym, powinny by odporne na dziaanie tego czynnika i nie powinny z nim tworzy zwizkw chemicznych.
32. Zbiorniki, w ktrych zastosowano zawory oddechowe, powinny by wyposaone w bezpieczniki
przeciwogniowe.

Rozdzia 5
Znakowanie
33. 1. Na zbiorniku powinna by zamocowana
w miejscu dostpnym trwaa i czytelna tabliczka fabryczna, zwana dalej tabliczk, odporna na korozj
i dziaanie czynnika roboczego.
2. Tabliczka powinna zawiera w szczeglnoci:
1) nazw lub znak wytwrcy,
2) numer fabryczny,

30. 1. Rodzaj, typ i liczb cieczowskazw okrela

si w dokumentacji technicznej zbiornika, z uwzgldnieniem waciwoci czynnika roboczego i jego parametrw oraz wymaga okrelonych w odrbnych przepisach, jeeli cieczowskaz suy do celw pomiarowych.
2. Nie naley stosowa zaworw i kurkw probierczych do sprawdzania poziomu cieczy.
3. Cieczowskazy powinny by zabezpieczone przed
uszkodzeniem.
31. 1. Ilo i rodzaj armatury zaporowej i spustowej naley ustali w dokumentacji technicznej zbiornika.
2. Krce zbiornikw o pojemnoci 2,5 m3 i wikszej, umieszczone poniej najwyszego dopuszczalnego poziomu napenienia, powinny by wyposaone
w samoczynnie dziaajce zawory zwrotne lub nadmiarowe, zabezpieczajce przed nadmiernym i niezamierzonym wypywem czynnika roboczego. Wymaganie
to nie dotyczy krcw do odbioru magazynowanego
czynnika, krcw spustowych i krcw do odwodnienia oraz krcw cieczowskazowych i pomiarowych.
3. rednica wewntrzna armatury spustowej nie
powinna by mniejsza ni 8 mm, a wymiary i ksztat
przewodw przycznych powinny by tak dobrane
przez projektanta, aby:
1) odprowadzanie czynnika roboczego byo bezpieczne dla osb obsugujcych zbiornik i otoczenia,
2) nie nastpowaa utrata dronoci armatury i przewodw oraz istniaa moliwo ich czyszczenia,
3) spenione byy wymagania, o ktrych mowa w 11,
dotyczce urzdze oddechowych.

3) rok produkcji,
4) najwysze cinienie robocze lub napis bezcinieniowy,
5) cinienie prbne,
6) pojemno,
7) nazwy czynnikw roboczych, na ktre zbiornik jest
przeznaczony.
3. Dla zbiornika napenianego wagowo informacje
zamieszczone na tabliczce naley uzupeni o dopuszczaln mas czynnika roboczego i mas pustego zbiornika oraz mas brutto zbiornika.
4. Jeeli temperatura robocza zbiornika wykracza
poza zakres 20C do 50C, informacje zamieszczone
na tabliczce naley uzupeni o najnisz lub najwysz
temperatur robocz.
34. 1. Na ciance zbiornika metalowego w pobliu tabliczki powinny by wybite lub, jeeli moe to
mie szkodliwy wpyw na ciank zbiornika, oznaczone
w inny trway sposb informacje dotyczce:
1) nazwy lub znaku wytwarzajcego,
2) numeru fabrycznego,
3) roku produkcji.
2. Na zbiorniku naziemnym, niezalenie od tabliczki i informacji, o ktrych mowa w ust. 1, powinien by
umieszczony w sposb czytelny i trway napis o wysokoci liter co najmniej 10 cm z nazw czynnika, na ktry zbiornik jest przeznaczony, lub wzr chemiczny tego
czynnika oraz nalepki ostrzegawcze okrelone w odrbnych przepisach.

Dziennik Ustaw Nr 113

8659

Rozdzia 6
Dokumentacja techniczna
35. 1. W fazie projektowania zbiornika powinna
by opracowana dokumentacja techniczna, ktr wytwarzajcy lub osoba dziaajca w jego imieniu przedkada w dwch egzemplarzach organowi waciwej
jednostki dozoru technicznego w celu jej uzgodnienia.
2. Dokumentacja techniczna, o ktrej mowa w
ust. 1, powinna zawiera:
1) rysunek zestawieniowy,
2) obliczenia wytrzymaociowe podstawowych elementw zbiornika, z zastrzeeniem 7 ust. 6,
3) dane o osprzcie i, jeeli zbiornik ma by wyposaony w instalacje pomocnicze, schematy tych instalacji i dane o ich doborze,
4) technologi montau dla zbiornikw scalanych na
miejscu ustawienia.
3. Na rysunku zestawieniowym, o ktrym mowa
w ust. 2 pkt 1, naley poda:
1) wymiary konieczne do sprawdzenia oblicze wytrzymaociowych,
2) nazw i podstawowe waciwoci czynnika roboczego,
3) parametry robocze i obliczeniowe,
4) gatunki materiaw, z jakich wykonane s elementy zbiornika, wraz z numerami odpowiednich
norm,
5) rodzaj oraz dane dotyczce zabezpieczenia antykorozyjnego powierzchni wewntrznej i zewntrznej,
warunki wykonywania bada i kontroli oraz przewidywany okres eksploatacji zbiornika,
6) numery norm dotyczcych elementw znormalizowanych,
7) wspczynniki wytrzymaociowe zczy spajanych
i zakres bada nieniszczcych tych zczy,
8) wymiary i rozmieszczenie lub zasady rozmieszczania zczy spajanych,
9) wymagania w zakresie obrbki cieplnej,
10) specjalne wymagania dotyczce wytwarzania i bada, w tym dane o prbie szczelnoci,
11) miejsce umieszczenia tabliczki,
12) w razie potrzeby ustalanej przez projektanta, dopuszczalne osiadanie fundamentu zbiornika i czstotliwo pomiaru tego osiadania.
4. Elementy zbiornika, ktrych nie przedstawiono
dostatecznie wyranie na rysunku zestawieniowym,
powinny by ujte na odrbnych rysunkach.

Poz. 1211

36. 1. Wytwarzajcy zbiornik powinien wystawi

dokument powiadczajcy, zwany dalej powiadczeniem, e zbiornik ten zosta wykonany i zbadany zgodnie z dokumentacj techniczn oraz warunkami okrelonymi w uprawnieniu do wytwarzania.
2. Powiadczenie powinno by wystawione rwnie w przypadku montau zbiornika na miejscu jego
ustawienia.
3. Wytwarzajcy, ktry jest poddostawc elementu
zbiornika, wystawia powiadczenie dotyczce tego elementu wedug wzoru ustalonego przez organ waciwej jednostki dozoru technicznego w ramach uprawnienia do wytwarzania.
4. Wytwarzajcy powinien zaczy instrukcj eksploatacji do zbiornika przygotowanego do eksploatacji.
37. 1. W celu uzyskania decyzji zezwalajcej na
eksploatacj zbiornika eksploatujcy powinien przedoy dokumentacj odbiorcz zbiornika, zawierajc
dokumenty, o ktrych mowa w 36 ust. 13, oraz:
1) opis dziaania zbiornika wraz z danymi dotyczcymi osprztu i rde zasilania, schemat pocze ze
wsppracujcymi urzdzeniami oraz dane dotyczce zabezpiecze antykorozyjnych, w tym opis
systemu zabezpieczenia katodowego dla zbiornikw podziemnych, jeeli ma by zastosowany,
2) plan usytuowania zbiornika z uwidocznieniem
miejsca ustawienia zbiornika oraz zwizanych
z nim urzdze dla zbiornika ustawionego w budynku,
3) plan usytuowania zbiornika z uwzgldnieniem rozmieszczenia ssiadujcych obiektw budowlanych
i urzdze dla zbiornika ustawionego na zewntrz budynku,
4) protokoy badania szczelnoci wykadziny lub powoki ochronnej oraz ich odpornoci mikrobiologicznej, jeeli takie badania s wymagane w dokumentacji technicznej,
5) instrukcj eksploatacji zbiornika.
2. Dokumentacj, o ktrej mowa w ust. 1, eksploatujcy przedkada organowi waciwej jednostki dozoru technicznego w dwch egzemplarzach.
Rozdzia 7
Zakresy i terminy bada technicznych
38. Materiay stosowane do wytwarzania zbiornikw lub elementw powinny by poddane kontroli
u wytwarzajcego przez organ waciwej jednostki dozoru technicznego podczas badania budowy, o ktrym
mowa w 46, w zakresie zgodnoci z wymaganiami
okrelonymi w rozporzdzeniu i dokumentacji technicznej, o ktrej mowa w 35 ust. 1.

Dziennik Ustaw Nr 113

8660

39. Organ waciwej jednostki dozoru technicznego wykonuje nastpujce rodzaje bada technicznych:

Poz. 1211

3) posiadaj te same ksztaty geometryczne; rne

moe by jedynie uoenie krcw,

1) badanie typu badanie zbiornika lub osprztu

przed rozpoczciem seryjnej produkcji lub dopuszczeniem do obrotu i oznaczeniem znakiem dozoru
technicznego, w celu sprawdzenia i powiadczenia
przez organ waciwej jednostki dozoru technicznego, e zbadany egzemplarz reprezentatywny dla
zamierzonej produkcji spenia wymagania okrelone w rozporzdzeniu,

4) s zbudowane z tych samych materiaw,

2) badanie sprawdzajce badanie przeprowadzane

w toku wytwarzania zbiornika, w tym badanie budowy i prba szczelnoci,

7) posiadaj podpory tej samej konstrukcji, uwzgldniajcej w obliczeniach wytrzymaociowych najbardziej niekorzystny wariant obcienia.

3) badanie odbiorcze wykonywanie czynnoci, ktre poprzedzaj wydanie decyzji zezwalajcej na

eksploatacj zbiornika,
4) badanie okresowe badanie wykonywane w toku
eksploatacji zbiornika objtego dozorem penym,

5) w przypadku rnej ich dugoci, rni si tylko

wymiarami, iloci i rozmieszczeniem otworw inspekcyjnych,
6) w przypadku poddania cinieniu zewntrznemu
przy jednakowej rednicy, zachowuj te same lub
mniejsze dugoci obliczeniowe elementw,

42. 1. Badania typu powinny by przeprowadzane na odpowiednim stanowisku uzgodnionym z organem waciwej jednostki dozoru technicznego, na stanowisku u wytwarzajcego lub na miejscu ustawienia
urzdzenia, w zalenoci od rodzaju urzdzenia, zakresu bada, gabarytw i moliwoci przestrzennych.

5) badanie dorane badanie wykonywane w toku

eksploatacji zbiornika, wynikajce z doranych potrzeb eksploatacyjnych oraz nadzoru i kontroli.

2. W badaniach moe uczestniczy przedstawiciel

zlecajcego badanie jako obserwator.

40. 1. Przeprowadzenie bada typu, o ktrych mowa w 39 pkt 1, obowizuje dla urzdze zabezpieczajcych okrelonych w 25 ust. 1. Inny osprzt lub zbiornik mog by zgaszane przez wytwarzajcego do badania typu.

43. 1. O wszelkich zmianach konstrukcyjnych lub

technologicznych wprowadzonych w toku produkcji
wytwarzajcy powinien poinformowa organ waciwej jednostki dozoru technicznego. Zmiany te podlegaj dodatkowym uzgodnieniom.

2. Wytwarzajcy przygotowuje zbiornik lub urzdzenia zabezpieczajce i zgasza je do organu waciwej jednostki dozoru technicznego. Do zgoszenia powinno by zaczone owiadczenie wytwarzajcego
o waciwym przygotowaniu do bada przekazywanego egzemplarza zbiornika lub urzdzenia zabezpieczajcego.

2. Wprowadzenie zmian w urzdzeniach poddanych badaniu typu moe wymaga przeprowadzenia

dodatkowych bada.

3. Program bada typu ustala organ waciwej jednostki dozoru technicznego.

4. Program bada typu powinien uwzgldnia wymagania okrelone w rozporzdzeniu oraz obejmowa
sprawdzenie podanych w dokumentacji technicznej
parametrw urzdzenia.
5. Przeprowadzajcy badanie typu moe wykorzysta lub uzna wyniki bada i opinii wykonanych przez
wyspecjalizowane jednostki projektanta lub wytwarzajcego bd odpowiedni jednostk badawcz.
41. 1. Badaniem typu moe by objty typoszereg
zbiornikw; w takim przypadku poddaje si badaniom
wybrane przez organ waciwej jednostki dozoru technicznego egzemplarze z tego typoszeregu.
2. Zbiorniki mog by zakwalifikowane do tego samego typoszeregu, jeeli:
1) speniaj wymagania tych samych przepisw,
2) s wytwarzane na podstawie tej samej technologii,

44. 1. Wytwarzajcy powinien przygotowa i zgosi zbiornik lub jego element do bada sprawdzajcych. W przypadku gdy wytwarzajcy dostarcza zbiorniki w elementach, badania czciowe lub cakowite
zbiornika przeprowadza si w miejscu jego ustawienia.
W takim przypadku wytwarzajcy lub dziaajcy w jego
imieniu przygotowuje i zgasza zbiornik do bada
w miejscu jego ustawienia.
2. Sposb przeprowadzenia bada sprawdzajcych
powinien by uzgodniony z organem waciwej jednostki dozoru technicznego przed rozpoczciem budowy lub montau zbiornika.
3. Seryjnie wytwarzane zbiorniki, ktre byy poddane badaniu typu, mog by zgaszane przez wytwarzajcego partiami do bada sprawdzajcych.
4. Badanie sprawdzajce partii zbiornikw obejmuje 10% zgoszonych w partii zbiornikw, jednak nie
mniej ni dwa zbiorniki.
5. Po stwierdzeniu prawidowej i powtarzalnej jakoci wytwarzanych zbiornikw, na wniosek wytwarzajcego, organ waciwej jednostki dozoru technicznego
moe ograniczy badania sprawdzajce partii do 5%
iloci zbiornikw, jednak nie mniej ni do dwch zbiornikw.

Dziennik Ustaw Nr 113

8661

6. Wynik badania sprawdzajcego partii zbiornikw uznaje si za pozytywny, jeeli wyniki badania
wszystkich zbadanych zbiornikw s pozytywne.
7. W razie negatywnego wyniku bada jednego lub
wicej zbiornikw, wynik badania sprawdzajcego partii zbiornikw uznaje si za negatywny.
8. Zbiorniki z partii, ktrej badania sprawdzajce
day wynik negatywny, mog by ponownie zgoszone
do bada sprawdzajcych po usuniciu usterek i dokonaniu kontroli wszystkich zbiornikw zgoszonych
w danej partii. Powtrne badanie sprawdzajce moe
by przeprowadzone jako badanie sprawdzajce na
podwjnej liczbie zbiornikw lub jako badanie jednostkowe.
45. Badania sprawdzajce, o ktrych mowa
w 39 pkt 2, polegaj na przeprowadzeniu:
1) badania budowy,
2) prby szczelnoci,
3) prby szczelnoci powok zewntrznych lub wykadzin, jeeli maj zastosowanie,
4) bada specjalnych, ustalonych w dokumentacji
technicznej zbiornika.
46. 1. Badanie budowy zbiornika, o ktrym mowa
w 45 pkt 1, przeprowadza si u wytwarzajcego lub,
jeeli ze wzgldu na wielko lub metod montau
zbiornik jest scalany dopiero na miejscu jego ustawienia, u eksploatujcego.
2. Badanie budowy polega na sprawdzeniu:
1) zgodnoci wykonania zbiornika z wymaganiami
okrelonymi w rozporzdzeniu i dokumentacj
techniczn, o ktrej mowa w 35 ust. 1,
2) stanu cianek zbiornika,

Poz. 1211

nego okrela dokumentacja techniczna zbiornika,

o ktrej mowa w 35 ust. 1.
3. Wysoko cinienia prbnego dla prby szczelnoci nie powinna by nisza ni:
1) dla zbiornikw jednociankowych i zbiornikw wewntrznych w przypadku dwuciankowych:
a) 0,75 bara (75 kPa) dla zbiornikw bezcinieniowych,
b) 0,75 bara (75 kPa) plus najwysze cinienie robocze dla zbiornikw niskocinieniowych,
2) 0,4 bara (40 kPa) dla przestrzeni midzy zbiornikiem zewntrznym i wewntrznym zbiornikw
dwuciankowych.
4. Prby szczelnoci wykonuje si oddzielnie dla
kadej przestrzeni zbiornika.
5. Zbiorniki, ktrych konstrukcja nie pozwala na wykonanie cinieniowej prby szczelnoci, w szczeglnoci zbiorniki z dachem pywajcym, powinny by poddawane hydrostatycznej prbie szczelnoci przy uyciu
wody lub prbie penetracyjnej. Dopuszcza si przeprowadzenie okresowych prb szczelnoci tych zbiornikw przy uyciu czynnika roboczego. Zastosowanie innego czynnika do wykonania prby szczelnoci, innej
metody lub niszego cinienia ni okrelone w ust. 3 i 7
wymaga uzyskania zgody organu waciwej jednostki
dozoru technicznego.
6. Prby szczelnoci podczas bada typu powinny
by wykonywane jako hydrauliczne, z wyjtkiem prb,
o ktrych mowa w ust. 5.
7. Prby szczelnoci w ramach bada okresowych
mog by przeprowadzane jako hydrauliczne, przy cinieniu prbnym 0,75 bara (75 kPa) lub jako pneumatyczne przy cinieniu prbnym 0,3 bara (30 kPa) albo
jako inna prba, o ktrej mowa w 48 ust. 3.

3) jakoci zczy,
4) oznacze,
5) wyposaenia,
6) innych cech, zalenie od konstrukcji zbiornika i stosowanego materiau.
3. Elementy zbiornika, ktrych badanie budowy
wykonano u wytwarzajcego, mog nie by poddawane powtrnemu badaniu podczas badania budowy caego zbiornika.
4. Zbiorniki poddane u wytwarzajcego badaniu
budowy bez kompletnego osprztu powinny by u eksploatujcego poddane badaniu uzupeniajcemu, po
zainstalowaniu kompletnego osprztu.
47. 1. Zbiorniki powinny by poddane prbie
szczelnoci, o ktrej mowa w 45 pkt 2.
2. Rodzaj przeprowadzanej prby szczelnoci lub
wymagan jej czuo oraz wysoko cinienia prb-

48. 1. Rodzaj prby szczelnoci i wysoko cinienia powinny by okrelone w dokumentacji technicznej zbiornika, o ktrej mowa w 35 ust. 1, z uwzgldnieniem wymaga, o ktrych mowa w 47 ust. 3. Wybr rodzaju prby powinien zapewni uzyskanie wymaganej czuoci badania i bra pod uwag moliwoci techniczne.
2. Cinienie prbne zbiornika powinno zalee od:
1) przyjtego, najwyszego cinienia roboczego,
2) zastosowanej metody badania szczelnoci,
3) cinienia hydrostatycznego wytwarzanego przez
czynnik roboczy,
4) wymaga szczelnoci ze wzgldu na ochron rodowiska.
3. W badaniach zbiornikw lub ich elementw mog by zastosowane nastpujce rodzaje prb szczelnoci:

Dziennik Ustaw Nr 113

8662

1) hydrauliczna cinieniowa,
2) gazowa cinieniowa:
a) przeprowadzana przy uyciu powietrza lub innego niepalnego gazu,
b) amoniakalna lub inna chemiczna,
3) z helowym wykrywaczem nieszczelnoci cinieniowe, cinieniowo-prniowe lub prniowe,
4) gazowa prniowa-pcherzykowa,
5) bezcinieniowapenetracyjna, w tym nafta-kreda,
6) hydrauliczna hydrostatyczna,
7) ultradwikowa,
8) inne rodzaje prb szczelnoci, uzgodnione z organem waciwej jednostki dozoru technicznego.
4. Wynik prby szczelnoci uznaje si za pozytywny, jeeli podczas jej przeprowadzania nie stwierdzono
pkni, trwaych odksztace ani przenikania cieczy
lub gazu.
49. 1. Prba hydrauliczna cinieniowa, o ktrej
mowa w 48 ust. 3 pkt 1, powinna by przeprowadzana przy uyciu wody o temperaturze od 4C do 40C. Za
zgod organu waciwej jednostki dozoru technicznego moe by zastosowana inna ciecz albo dla zwikszenia czuoci ciecz z dodatkiem farby wskanikowej bd
luminoforu ultrafioletowego.
2. Cinienie powinno podnosi si jednostajnie do
wysokoci cinienia prbnego z szybkoci nie wiksz
ni 1 bar/min (100 kPa/min).
3. Cinienie prbne powinno by utrzymywane
przez czas okrelony w dokumentacji technicznej,
o ktrej mowa w 35 ust. 1, lecz nie krcej ni 30 minut; po tym czasie dokonuje si ogldzin zbiornika.
4. Organ waciwej jednostki dozoru technicznego
moe skrci czas utrzymywania cinienia, biorc pod
uwag grubo cianek zbiornika, do 5 minut na 1 mm
gruboci cianki.
50. 1. Gazowa cinieniowa prba szczelnoci,
o ktrej mowa w 48 ust. 3 pkt 2 lit. a), powinna by
wykonywana przy pomocy powietrza, azotu lub dwutlenku wgla. Zastosowanie innych gazw wymaga
zgody organu waciwej jednostki dozoru technicznego.

Poz. 1211

51. 1. Prba szczelnoci przeprowadzana metod

amoniakaln, o ktrej mowa w 48 ust. 3 pkt 2 lit. b),
moe by stosowana do sprawdzania szczelnoci stalowych elementw, w szczeglnoci den spawanych.
2. Prba szczelnoci przeprowadzana metod helow, o ktrej mowa w 48 ust. 3 pkt 3, powinna by stosowana dla zczy, gdy wymagane s wiksze czuoci;
prb naley przeprowadza w temperaturze od
15C do 25C, zgodnie z instrukcj opracowan przez
wytwrc helowego wykrywacza nieszczelnoci.
52. 1. Prba szczelnoci przeprowadzana metod
gazow prniow, o ktrej mowa w 48 ust. 3 pkt 4,
polega na pokryciu badanych powierzchni detektorem
cieczowym, umieszczeniu na danym odcinku szczelnej
skrzynki z przezroczyst pokryw i wytworzeniu prni
w tej skrzynce.
2. Metod gazow prniow mona stosowa
w temperaturach od 0C do 30C.
53. Prba szczelnoci przeprowadzana metod
nafta-kreda, o ktrej mowa w 48 ust. 3 pkt 5, moe
by stosowana w przypadku, gdy wykonanie prby cinieniowej nie jest moliwe, a gsto czynnika roboczego jest wysza od gstoci wody. Grubo badanych cianek nie powinna przekracza 25 mm.
54. 1. Prba ultradwikowa, o ktrej mowa
w 48 ust. 3 pkt 7, moe by stosowana do bada
szczelnoci zbiornikw podziemnych wypenionych
czynnikiem roboczym.
2. Badanie moe by wykonywane w temperaturze
od 10C do 40C.
3. W badaniu wykorzystuje si czasy przepywu fal
ultradwikowych w czci wypenionej czynnikiem
roboczym oraz emisj dwiku w czci niewypenionej czynnikiem roboczym.
55. Wytwarzajcy powinien przeprowadzi badanie szczelnoci zewntrznych pokry ochronnych na
zbiornikach podziemnych przy napiciu probierczym,
zalenym od rodzaju i gruboci pokrycia, okrelonym
w dokumentacji technicznej na podstawie Polskich
Norm lub innych specyfikacji technicznych, uzgodnionych z organem waciwej jednostki dozoru technicznego.
56. 1. Badania odbiorcze, o ktrych mowa w 39
pkt 3, polegaj na przeprowadzeniu pierwszej po badaniach sprawdzajcych rewizji zewntrznej, na miejscu
zainstalowania-ustawienia zbiornika, oraz:

2. Temperatura gazu uytego do prby powinna

mieci si w przedziale temperatur eksploatacji zbiornika. Cinienie powinno by utrzymywane przez czas
okrelony w dokumentacji technicznej zbiornika, o ktrej mowa w 35 ust. 1, lecz nie krcej ni 30 minut.

1) sprawdzeniu kompletnoci wymaganej dokumentacji,

3. Po uzyskaniu wymaganego cinienia prbnego

w zbiorniku dokonuje si ogldzin zcz spawanych
i innych pocze z naniesionym rodkiem pienicym.

2. Pozytywny wynik badania odbiorczego stanowi

podstaw do wydania decyzji zezwalajcej na eksploatacj zbiornika.

2) wykonaniu prby szczelnoci wraz z osprztem, jeeli prba taka jest wymagana.

Dziennik Ustaw Nr 113

8663

57. 1. Przeprowadza si nastpujce rodzaje bada okresowych, o ktrych mowa w 39 pkt 4:

1) rewizj wewntrzn,
2) prb szczelnoci,
3) rewizj zewntrzn.
2. Badania okresowe zbiornikw powinny by przeprowadzane z czstotliwoci okrelon w zaczniku
do rozporzdzenia.
3. Terminy bada okresowych wyznacza si od daty zakoczenia badania odbiorczego.

Poz. 1211

bezpieczajcej oraz zapisw, o ktrych mowa w 66

pkt 2. Rewizj t mona przeprowadzi w ruchu lub
podczas postoju zbiornika.
62. 1. Przeprowadza si nastpujce rodzaje bada doranych, o ktrych mowa w 39 pkt 5:
1) eksploatacyjne w przypadku stwierdzenia niewaciwego stanu zbiornika oraz zakoczenia jego
modernizacji lub naprawy,
2) po niebezpiecznym uszkodzeniu zbiornika lub nieszczliwym wypadku zwizanym z eksploatacj
zbiornika,
3) kontrolne.

4. Na uzasadniony wniosek eksploatujcego rewizja wewntrzna lub prba szczelnoci mog by przeprowadzone przed wyznaczonym terminem ich przeprowadzenia, pod warunkiem e termin ten zostanie
uzgodniony z organem waciwej jednostki dozoru
technicznego z 14-dniowym wyprzedzeniem.
5. Rewizja zewntrzna moe by przeprowadzona
w okresie caego roku kalendarzowego, w ktrym wygasa wyznaczony dla niej termin.

2. Zakres bada doranych ustala organ waciwej

jednostki dozoru technicznego.
3. Badania dorane eksploatacyjne, o ktrych mowa w ust. 1 pkt 1, wykonuje si na wniosek eksploatujcego, z zastrzeeniem 73, w przypadku:
1) naprawy lub modernizacji zbiornika oraz wymiany
jego elementw,

6. Jeeli badanie dorane obejmuje peny zakres

odpowiedniego badania okresowego, kolejny termin
tego badania moe by, za zgod eksploatujcego,
ustalony od daty zakoczenia badania doranego.

2) wymiany lub naprawy urzdze zabezpieczajcych

przed wzrostem cinienia,

7. Eksploatujcy lub dziaajcy w jego imieniu powinien przygotowa zbiornik do bada okresowych,
w sposb okrelony przez organ waciwej jednostki
dozoru technicznego.

4) nieszczelnoci cianek zbiornika,

58. 1. Rewizja wewntrzna, o ktrej mowa w 57

ust. 1 pkt 1, polega na wizualnej ocenie stanu cianek
zbiornika, ich pocze, wzmocnie oraz wyposaenia.

6) przekroczenia dopuszczalnych parametrw pracy

zbiornika,

2. Organ waciwej jednostki dozoru technicznego

w uzasadnionych technicznie przypadkach moe poleci uzupenienie rewizji wewntrznej lub zastpi ogldziny wewntrzne innym badaniem, ktre pozwoli oceni stan techniczny zbiornika.
59. Prba szczelnoci, o ktrej mowa w 57 ust. 1
pkt 2, powinna by przeprowadzona zgodnie z wymaganiami okrelonymi w 4754.
60. W szczeglnie uzasadnionych technicznie
przypadkach, gdy przygotowanie zbiornika do bada
jest utrudnione lub zbiornik wyposaony jest w podwjn ciank i system monitorowania przeciekw,
organ waciwej jednostki dozoru technicznego moe
wyduy termin przeprowadzenia rewizji wewntrznej
lub prby szczelnoci albo wyrazi zgod na zastpienie ich innym badaniem. Rewizja wewntrzna powinna by przeprowadzana nie rzadziej ni co 10 lat.
61. Rewizja zewntrzna, o ktrej mowa w 57
ust. 1 pkt 3, polega na wykonaniu zewntrznej oceny
wizualnej zbiornika w miejscach dostpnych oraz
sprawdzeniu dziaania jego osprztu i automatyki za-

3) wymiany urzdze zasilajcych na urzdzenia o innych parametrach lub innej charakterystyce,

5) zmiany pocze okrelonych w schemacie, o ktrym mowa w 37 ust. 1 pkt 1,

7) wystpienia innych okolicznoci, ustalonych przez

organ waciwej jednostki dozoru technicznego.
4. Badania dorane kontrolne, o ktrych mowa
w ust. 1 pkt 3, przeprowadza si u eksploatujcego
w ramach nadzoru i kontroli przestrzegania przepisw
o dozorze technicznym.
63. Zbiorniki o pojemnoci do 2,5 m3 objte s dozorem technicznym uproszczonym, zbiorniki o pojemnoci powyej 2,5 m3 do 15 m3 dozorem technicznym ograniczonym, a zbiorniki o pojemnoci powyej
15 m3 dozorem technicznym penym.
Rozdzia 8
Eksploatacja
64. 1. Na zewntrznych powierzchniach zbiornika
nie powinny znajdowa si pozostaoci czynnika roboczego.
2. Strefy zagroenia wybuchem, odlegoci zbiornika od obiektw budowlanych i uoonych pod ziemi
przewodw oraz uziemienie powinny by, zgodnie

Dziennik Ustaw Nr 113

8664

z odrbnymi przepisami, okrelone w dokumentacji

odbiorczej, o ktrej mowa w 37 ust. 1.
65. 1. Eksploatujcy zbiornik opracowuje instrukcj eksploatacji zbiornika, ktra powinna zawiera:
1) charakterystyk zbiornika,
2) opis czynnoci zwizanych z napenianiem, magazynowaniem i oprnianiem,
3) zasady bezpieczestwa i higieny pracy, ze szczeglnym uwzgldnieniem czynnika znajdujcego si
w zbiorniku oraz skaenia mikrobiologicznego,
4) wymagania okrelone w odrbnych przepisach, dotyczce ochrony przed wybuchem i poarem oraz
ochrony rodowiska, odpowiednie dla czynnika roboczego,
5) wymagania dotyczce obsugi urzdze zabezpieczajcych, czynnoci zwizane z konserwacj zbiornika, w tym rwnie czstotliwo, sposb i zakres
sprawdzania wykadzin i pokry oraz czstotliwo
kontroli zagroenia korozj,
6) wymagania dotyczce kwalifikacji osb sprawujcych nadzr oraz obsugujcych i konserwujcych
zbiornik,
7) sposb postpowania w razie wystpienia uszkodze i nieprawidowoci podczas eksploatacji
zbiornika.
2. W przypadku gdy zbiornik stanowi cz instalacji, dopuszcza si, aby instrukcja eksploatacji zbiornika
stanowia cz instrukcji technologicznej instalacji.
3. Instrukcja eksploatacji zbiornika powinna znajdowa si w miejscu dostpnym dla osb obsugujcych
zbiornik.
66. Osoby obsugujce zbiornik powinny postpowa zgodnie z instrukcj eksploatacji zbiornika,
a w szczeglnoci:
1) kontrolowa, aby nie nastpio przekroczenie parametrw dopuszczalnych, a w przypadku ich przekroczenia, podejmowa dziaania przewidziane
w instrukcji eksploatacji majce na celu sprowadzenie parametrw do poziomu dopuszczalnego,
2) prowadzi zapisy dotyczce eksploatacji zbiornika
lub instalacji, zgodnie z instrukcj eksploatacji,
a take rejestrowa wykonane przegldy, prby
okresowe oraz wymiany czci skadowych
i osprztu.
67. Zbiornik moe by przekazany do rozruchu
przed zakoczeniem bada odbiorczych, jeeli wycznym celem rozruchu, prowadzonego pod nadzorem
osoby odpowiedzialnej za rozruch, bdzie sprawdzenie
prawidowoci dziaania zbiornika, jego zabezpiecze
i osprztu oraz ewentualna regulacja instalacji napeniania i oprniania.

Poz. 1211

68. 1. Zbiornik moe by napeniany wycznie

czynnikiem roboczym okrelonym na tabliczce i w protokole badania odbiorczego.
2. Przeznaczenie zbiornika do magazynowania innego czynnika roboczego ni okrelony na tabliczce
wymaga uzyskania zgody organu waciwej jednostki
dozoru technicznego.
3. Przed pierwszym napenieniem zbiornika naley
podj odpowiednie rodki zapobiegajce wystpieniu
ewentualnych zagroe w zbiorniku lub jego otoczeniu.
69. 1. Warto masy netto adunku zbiornika, dla
napeniania metod wagow, oblicza si wedug wzoru:
F V
Q = 0 [kg lub t]
100
gdzie poszczeglne symbole oznaczaj:
Q warto masy netto adunku zbiornika,
F napenienie zbiornika, o ktrym mowa w 9
ust. 2, wyraone w %,
V pojemno zbiornika, wyraona w dm3 lub m3,
0 gsto cieczy w najwyszej temperaturze roboczej, wyraona w kg/dm3 lub t/m3.
2. W obliczeniu, o ktrym mowa w ust. 1, nie
uwzgldnia si masy par cieczy lub powietrza w zbiorniku.
70. Dopuszczalne napenienie zbiornika, jeeli
zbiornik jest napeniany metod pojemnociow, w zalenoci od temperatury napenienia, oblicza si wedug wzoru:

Fn = 0 F [%]
f
gdzie poszczeglne symbole oznaczaj:
Fn dopuszczalne napenienie zbiornika,
0 gsto w najwyszej temperaturze roboczej,
wyraona w kg/dm3 lub t/m3,
f gsto w temperaturze napeniania, wyraona
w kg/dm3 lub t/m3,
F napenienie zbiornika, o ktrym mowa w 9
ust. 2, wyraone w %.
71. 1. Wejcie do zbiornika moe nastpi po jego
oprnieniu, dokonaniu neutralizacji lub dezynfekcji
i przewietrzeniu oraz innych czynnociach gwarantujcych bezpieczestwo, zgodnie z odrbnymi przepisami.
2. Inspektor moe wej do zbiornika po uzyskaniu
pisemnego zezwolenia od eksploatujcego zbiornik.
72. 1. Dopuszcza si wymian osprztu zbiornika,
bez uzgodnienia z organem waciwej jednostki dozo-

Dziennik Ustaw Nr 113

8665

ru technicznego, na osprzt tego samego typu oraz

o tych samych parametrach.
2. Wymiana osprztu powinna odbywa si pod
nadzorem osb odpowiedzialnych za kontrol eksploatacyjn zbiornika i powinna by odnotowana w postaci zapisw, o ktrych mowa w 66 pkt 2.
73. 1. Podziemne zbiorniki oraz dna zbiornikw
naziemnych o osi pionowej wykonane ze stali wglowych lub stopowych powinny by wyposaone w system zabezpieczenia katodowego, z zastrzeeniem
ust. 4. System ten powinien gwarantowa ujemny potencja zbiornika w stosunku do gruntu.
2. Potencja zbiornika mierzony w stosunku do
elektrody porwnawczej mied-siarczan miedzi nie powinien by wikszy ni 0,85 V. W przypadku zagroenia
korozj przez beztlenowe bakterie redukujce siarczany, potencja ten nie powinien by wikszy ni 0,95 V.
3. Jeeli zbiorniki, o ktrych mowa w ust. 1, znajduj si w strefie wystpowania prdw bdzcych, naley zastosowa specjalne rodki ochrony katodowej.
4. Ochrona katodowa nie jest wymagana, jeeli
zbiornik nie styka si z gruntem.
Rozdzia 9
Przepisy przejciowe i kocowe

Poz. 1211

2) obliczenia wytrzymaociowe zbiornika, ograniczone do sprawdzenia zasadniczych elementw gwnych, w szczeglnoci paszcza, den i wzmocnie,
wykonane przy zaoeniach:
a) w przypadku braku danych materiaowych, dla
elementw stalowych naley przyj granic
plastycznoci rwn 180 N/mm2,
b) dla pocze spawanych naley przyj wspczynnik zcza spawanego Z = 0,7,
c) wspczynnik bezpieczestwa X = 1,8,
d) wartoci cinie obliczeniowych naley przyjmowa zgodnie z wymaganiami okrelonymi
w 6,
e) obliczenia wytrzymaociowe pocze konierzowo-rubowych nie s wymagane, jeeli poczenia te s wykonane zgodnie z Polskimi Normami. W przypadku niezgodnoci z Polskimi
Normami, obliczenia obowizuj dla rednicy
nominalnej krca powyej DN 100,
3) powiadczenie eksploatujcego o przyjtej gruboci nominalnej cianek zbiornika, speniajcej wymagania, o ktrych mowa w 75 ust. 1, jeeli eksploatujcy nie posiada oblicze wytrzymaociowych. W przypadku rnych gruboci pasw paszcza zbiornika, gruboci nominalne powinny by
okrelone dla kadej z zastosowanych gruboci,

74. 1. Zbiorniki eksploatowane przed dniem wejcia w ycie rozporzdzenia powinny by do dnia
31 grudnia 2001 r. zgoszone przez eksploatujcego do
organu waciwej jednostki dozoru technicznego w celu przeprowadzenia prby szczelnoci oraz rewizji zewntrznej.

4) dane o osprzcie,

2. W terminie do dnia 31 grudnia 2002 r. eksploatujcy zbiornik powinien przedoy organowi waciwej
jednostki dozoru technicznego dokumentacj, o ktrej
mowa w ust. 3.

8) inne istotne informacje dotyczce dotychczasowej

eksploatacji zbiornika, takie jak stwierdzone uszkodzenia, dokonane naprawy, wiek zbiornika i dane
dotyczce jego posadowienia,

3. Dokumentacja powinna zawiera:

1) uproszczony rysunek zestawieniowy zbiornika, na
ktrym powinny by podane:
a) zasadnicze wymiary konieczne do sprawdzenia
oblicze wytrzymaociowych, z podan rzeczywist gruboci elementw gwnych,
b) nazwa i podstawowe waciwoci czynnika roboczego,
c) parametry robocze,
d) rodzaje lub gatunki uytych materiaw, jeeli s
znane,
e) specyfikacje krcw i ich rozmieszczenie,
f) dopuszczalne napenienie,
g) parametry i rodzaj prby szczelnoci,
h) dane o zabezpieczeniu antykorozyjnym,

5) opis dziaania zbiornika,

6) schemat instalacji oraz rodzaje zabezpiecze,
7) plan usytuowania zbiornika,

9) instrukcj eksploatacji zbiornika lub wypis z instrukcji technologicznej.

75. 1. Zbiorniki, o ktrych mowa w 74 ust. 1, powinny spenia nastpujce wymagania:
1) rzeczywista minimalna grubo cianki zbiornikw
powinna zapewnia stateczno konstrukcji,
2) w przypadku wyposaenia zbiornika w osprzt
o nietypowej konstrukcji lub gdy wytwarzajcy ten
osprzt nie jest znany, eksploatujcy zbiornik moe
uzyska decyzj organu waciwej jednostki dozoru technicznego zezwalajc na eksploatacj po:
a) pisemnym powiadczeniu o dugoletniej i bezawaryjnej pracy tego osprztu,
b) przeprowadzonym sprawdzeniu stanu osprztu
i uzyskaniu pozytywnych wynikw tego sprawdzenia.

Dziennik Ustaw Nr 113

8666

2. Umieszczone na zbiornikach, o ktrych mowa

w 74 ust. 1, tabliczki lub tabliczki zastpcze powinny
zawiera w szczeglnoci:
1) numer fabryczny lub ewidencyjny zbiornika,
2) pojemno zbiornika,
3) nazwy lub wzory chemiczne czynnika lub czynnikw roboczych, ktre mog by magazynowane
w zbiorniku.
76. 1. Po otrzymaniu dokumentacji, o ktrej mowa w 74 ust. 3, organ waciwej jednostki dozoru
technicznego poddaje zbiornik prbie szczelnoci oraz
rewizji zewntrznej.
2. Jeeli eksploatujcy zbiorniki, o ktrych mowa
w 74 ust. 1, przedoy dokument potwierdzajcy,
zgodne z wymaganiami okrelonymi w odrbnych
przepisach, przeprowadzenie prby szczelnoci jedn
z metod, o ktrych mowa w 48 ust. 3, prba szczelno-

Poz. 1211

ci powinna by przeprowadzana z czstotliwoci

okrelon w zaczniku do rozporzdzenia, poczwszy
od dnia przeprowadzenia tej prby.
77. Zbiorniki, dla ktrych prba szczelnoci lub rewizja zewntrzna zakoczone zostay wynikiem negatywnym, powinny by wycofane z uytkowania albo,
jeeli jest to technicznie i ekonomicznie uzasadnione,
poddane odpowiedniej naprawie lub modernizacji
i ponownie przedstawione do bada.
78. Zbiorniki, ktrych proces wytwarzania rozpocz si przed dniem wejcia w ycie rozporzdzenia,
mog by do dnia 31 grudnia 2002 r. zgaszane do organu waciwej jednostki dozoru technicznego. Przepisy 74 i 77 stosuje si odpowiednio.
79. Rozporzdzenie wchodzi w ycie po upywie
14 dni od dnia ogoszenia.
Minister Gospodarki: J. Steinhoff

Zacznik do rozporzdzenia Ministra

Gospodarki z dnia 18 wrzenia 2001 r.
(poz. 1211)

CZSTOTLIWO BADA OKRESOWYCH ZBIORNIKW

Czstotliwo badania zbiornika nie rzadziej ni
Rodzaj badania

dla zbiornikw stalowych

naziemnych

dla zbiornikw stalowych

podziemnych

dla
zbiornikw
z tworzyw
sztucznych

do 30 lat
eksploatacji

powyej 30 lat
eksploatacji

do 20 lat
eksploatacji

powyej 20 lat
eksploatacji

Rewizja wewntrzna

10 lat

6 lat

10 lat

5 lat

10 lat

Prba szczelnoci

10 lat

6 lat

10 lat

5 lat

10 lat

Rewizja zewntrzna

2 lata

1 rok

2 lata

1 rok

2 lata