NR 31 (602) 3 Sierpnia 2008 Cena

NR 31 (602) 3 SIERPNIA 2008 CENA 4,70 ZŁ (W TYM 7% VAT)
TYGODNIK FORUM: Dyscyplinowanie ustawy str. 13

ISSN 0867-4523
INDEKS 337 374
www.zolnierz-polski.pl
BUDOWANIEZKANIA
MIES
PROFESJONALIZACJI
CIMIC: Lekcja samodzielności str. 24
OŚWIADCZENIA MAJĄTKOWE: Lepiej późno niż wcale str. 28
WOJSKO: WSPÓŁCZESNA ZBROJA str. 18

W NUMERZE
NASZYM OKIEM
SZKOLENIE ELEWÓW
Podchorążowie Wyższej Szkoły Oficerskiej
Wojsk Lądowych im. Tadeusza Kościuszki
we Wrocławiu przez ponad dwa miesiące
szkolili się na podpoznańskim poligonie
w Biedrusku STR. 32
TEMAT NUMERU
BUDOWANIE
PROFESJONALIZACJI
Chcąc pozyskać kandydatów
do służby w armii w pełni
uzawodowionej, trzeba im
zaproponować pakiet świadczeń FORUM PROFESJONALIZACJA
socjalnych – w tym prawo do KOBIETY
kwatery dla każdego żołnierza W NATARCIU DYSCYPLINOWANIE USTAWY
STR. 4 Do tej pory do toruńskiej Zawodowej armii niezbędne są nowe przepisy
szkoły podoficerskiej dyscyplinarne. Dotychczasowe opierają się
zgłaszało się co roku tylko w znacznym stopniu na prawie karnym,
kilka kobiet. W tym roku do dotyczącym przestępstw, ze wszystkimi jego
egzaminów przystąpiło czasochłonnymi procedurami STR. 13
ich prawie sześćdziesiąt
STR. 27
WOJSKO PROBLEMY
WSPÓŁCZESNA ZBROJA
Bój o życie i zdrowie żołnierzy toczy się
nie tylko na bezdrożach Afganistanu
i w szpitalach polowych Iraku, ale
również w laboratoriach i firmach
projektujących nowe rodzaje
opancerzenia osobistego STR. 18
Redaktorzy prowadzący: 13, CA MON 262 413; kmdr ppor. Mariusz Dział graficzny:
TYGODNIK ppłk Artur Goławski , tel.: (0-22) 684 52 30, Konarski, tel.: (0-58) 626 62 07, tel.: (0-22) 684 51 70, CA MON 845 170;
CA MON 845 230; Aneta Wiśniewska, CA MON 266 207; Kraków: Magdalena Marcin Dmowski (kierownik),
(0-22) 684 52 13, CA MON 845213; Kowalska-Sendek, Jacek Szustakowski, Monika Klekociuk, Paweł Kępka,
polska-zbrojna@redakcjawojskowa.pl tel.: (0-12) 613 17 80, CA MON 131 780; Andrzej Witkowski
www.polska-zbrojna.pl
Poznań: Piotr Laskowski, CA MON 572 446,
Publicyści: mjr Tomasz Szulejko, tel.: (0-61) 857 52 Opracowanie stylistyczne:
Dyrektor Redakcji Wojskowej Warszawa: Norbert Bączyk, Piotr 40, CA MON 572 240; Wrocław: tel.: (0-22) 684 03 55,
Redaktor naczelny Bernabiuk, tel.: (0-22) 684 52 29, CA MON Bogusław Politowski, tel.: (0-71) 765 38 CA MON 840 355;
Artur Bartkiewicz, tel.: (0-22) 684 53 65, 845 229; Jakub Czermiński, Anna 53, CA MON 653 853; Renata Gromska (kierownik),
684 56 85, faks: 684 55 03; CA MON 845 Dąbrowska, tel.: (0-22) 684 52 44, Małgorzata Mielcarz, Katarzyna Pietraszek,
365, 845 685, faks: 845 503; CA MON 845 244; Paulina Glińska, Fotoreporter: Joanna Rochowicz
sekretariat@redakcjawojskowa.pl tel.: (0-22) 684 52 29, CA MON 845 229; Jarosław Wiśniewski,
Al. Jerozolimskie 97, 00-909 Warszawa Roman Przeciszewski, tel.: (0-22) 684 52 tel.: (0-22) 684 52 29, CA MON 845 229; Biuro Reklamy i Marketingu:
Zastępca dyrektora Redakcji Wojskowej 44, CA MON 845 244; Tadeusz Wróbel, Współpracownicy: Adam Niemczak (kierownik) ,
sekretarz redakcji „Polski Zbrojnej”: tel.: (0-22) 684 52 44, CA MON 845 244; Andrzej Jonas, Robert Czulda, Małgorzata Szustkowska
Wojciech Kiss-Orski, tel.: (0-22) 684 02 22, Bydgoszcz: Krzysztof Wilewski, Krzysztof Głowacki, Paweł Henski, tel. (0-22) 684 53 87, 684 51 80, 684 55
CA MON 840 222; tel. (0-52) 378 25 90, CA MON 415 200; Marcin Kaczmarski, Włodzimierz Kaleta, 03, faks: (0-22), CA MON 845 387;
wko@redakcjawojskowa.pl Gdynia: Tomasz Gos, tel.: (0-58) 626 24 Damian Markowski reklama@redakcjawojskowa.pl
Egzemplarze czasopism dostępne w wewnętrznym kolportażu wojskowym są bezpłatne
2 Polska Zbrojna nr 31/2008

| | | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO KULISY PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA PRASA ŚWIAT TO I OWO | | | |
WOJSKO LOTNICTWO
ISKRA NADZIEI
REDAKTOR
W Instytucie Technicznym WL krok NACZELNY
po kroku realizowany jest program
modernizacji samolotu Iskra. Artur Bartkiewicz
Podczas 55-lecia obchodów
istnienia ITWL zaprezentowano
już nawet jej pierwszy Prawda
o Nangar Khel
demonstrator STR. 22
P rokuratura wojskowa 9 lipca zamknęła śledztwo w sprawie tragicznych wydarzeń

z Nangar Khel, o czym w zeszłym tygodniu bardzo szczegółowo zostali poinformowa-
ni posłowie połączonych sejmowych komisji – obrony i sprawiedliwości. Sprawa znów
wróciła na czołówki gazet, ale nie to jest oczywiście najważniejsze. Najważniejsze, że pe-
wien rozdział tej tragedii został zamknięty i że coraz mniej czasu dzieli nas od chwili
WOJSKO IRAK – ważnej zarówno dla oskarżonych żołnierzy, jak i wszystkich tych, którym bliskie jest do-
bro polskiego wojska – kiedy sprawą zajmie się sąd. To bowiem właśnie sąd – a nie pro-
LEKCJA kuratura czy obrońcy oskarżonych – rozstrzygnie o tym, co wydarzyło się 16 sierpnia
SAMODZIELNOŚCI w Nangar Khel, o czym chyba wszyscy pamiętamy. Warto jednak zwrócić uwagę na pe-
wien rzadko zauważany aspekt tej sprawy. To aspekt mało medialny, ale niezwykle istot-
Żołnierze koalicji muszą ny i w gruncie rzeczy optymistyczny, chociaż słowo to dziwnie wygląda, kiedy mówimy
współpracować z lokalnymi o wielkiej tragedii oskarżonych, ich rodzin i całego Wojska Polskiego. Jakie optymistycz-
ne przesłanie niesie sprawa Nangar Khel? Takie, że – niezależnie od tego, czy żołnierze
władzami. Tylko wtedy działania są winni, czy nie (osobiście do końca będę miał nadzieję, że prawdziwe okaże się to dru-
z zakresu współpracy gie stwierdzenie) – w ogóle się toczy.
cywilno-wojskowej (CIMIC) są Historia wojen i konfliktów zbrojnych jest długa, a sposób prowadzenia działań zmieniał
naprawdę skuteczne STR. 24 się przez wieki wielokrotnie. Zasadniczo jednak – im potężniejsze pojawiały się bronie,
tym bardziej w czasie konfliktów cierpiała ludność cywilna. W czasach dominacji broni
WOJSKO PROBLEMY białej bezpośrednio w walce polec mogli w zasadzie tylko jej uczestnicy. Prawdopodo-
bieństwo, że zabłąkana strzała dosięgnie jakiejś niezaangażowanej w starcie osoby było
LEPIEJ PÓŹNO bliskie zera. Pojawienie się broni palnej takie prawdopodobieństwo podniosło, a kiedy na
NIŻ WCALE polu bitwy pojawiły się bombowce, ciężka, dalekosiężna artyleria, rozpowszechniły się
miny, a co bardziej zapalczywi zaczęli sięgać również po broń chemiczną czy biologiczną
Większość żołnierzy wysłała – liczba ofiar wśród cywilów zaczęła przewyższać liczbę poległych na polu walki żołnie-
swoje oświadczenia majątkowe, rzy. W trakcie II wojny światowej lotnictwo obu stron zrównywało z ziemią całe miasta,
ale nieliczni nie dopełnili tego grzebiąc pod gruzami dziesiątki tysięcy ludzi, z których większość nigdy nie nosiła mun-
obowiązku. Powinni zrobić to jak duru. I nikt nie zastanawiał się, czy biorący udział w nalotach piloci są winni przestęp-
stwa, czy nie – bo wtedy na ławach oskarżonych musiałyby usiąść całe armie i rządy kie-
najszybciej STR. 28
rujące armiami. Gdyby taka tendencja się utrzymała, kolejny większy konflikt zbrojny
oznaczałby prawdziwą hekatombę i ofiary cywilne liczone już nie w dziesiątkach, ale
pewnie w setkach milionów osób. Wszak postęp techniczny sprawia, że broń dostarczana
Prenumerata:
żołnierzom jest coraz doskonalsza – a więc i coraz bardziej śmiercionośna. Na szczęście
RUCH SA, KOLPORTER SA, Garmond PRESS, GLM.
Informacja: (0-22) 684 04 00 świat wyciągnął lekcję ze swoich błędów – oprócz siły zwrócił uwagę również na precyzję
Kolportaż i reklamacje: działania broni. Historia zatoczyła koło i cywile znów zaczynają być wyłączani z działań
Bellona SA – (0-22) 457 04 37, wojennych. Niestety, na razie strat wśród nich wciąż jeszcze nie umiemy uniknąć – ale
6879 041, CA MON 879 041 umiemy je minimalizować. A każdą sytuację, gdy w konflikcie ucierpią osoby postronne,
Druk: Drukarnia Wydawnicza „Trans-Druk”, Golina należy traktować jako wyjątek, a nie regułę postępowania. I przyglądać się jej ze szcze-
Numer zamknięto: 28.07.2008 r. gólną uwagą – tak jak sprawie Nangar Khel.
Zdjęcie na okładce: Paweł Kępka/Ewa Korsak
Taka postawa wiąże się oczywiście z kosztami – ponoszonymi głównie przez żołnierzy.
Projekt graficzny: Łukasz Kaugan, CaStudio
Dziś ponosi je siedmiu oskarżonych w sprawie tragedii w afgańskiej wiosce. Pewnie gdy-
Treść zamieszczanych materiałów nie zawsze by do takiej sytuacji doszło podczas II wojny światowej, nikt nie zwróciłby na nią uwagi.
odzwierciedla stanowisko redakcji. I choć oznaczałoby to, że teoretycznie żołnierze znajdowaliby się w lepszej sytuacji – to
Tekstów niezamówionych redakcja nie zwraca. byłoby tak tylko teoretycznie. To by oznaczało, że wciąż żyjemy w świecie, w którym życie
Zastrzega sobie prawo do skrótów. niewinnych ludzi nadal jest atutem wykorzystywanym przez tę stronę konfliktu, która ma
większą moc niszczenia. Myślę, że w takim świecie oskarżeni żołnierze nie chcieliby żyć.
Dziś dotyczyłoby to bowiem Afgańczyków z Nangar Khel, ale jutro mogłoby dotyczyć
również ich rodzin. Pochylając się nad krzywdą innych, budujemy lepszy świat jutra. Dla
nas i naszych bliskich.
Nakład: 20 000 egz.
nr 31/2008 Polska Zbrojna 3

TEMAT NUMERU
JAROSŁAW WIŚNIEWSKI
Chcąc pozyskać
kandydatów do
służby w armii w pełni
uzawodowionej, nie
wystarczy zapewnić
im atrakcyjnej pensji,
nowoczesnego
sprzętu
i odpowiednich
warunków szkolenia.
Bardzo ważny jest
pakiet świadczeń
socjalnych – w tym
prawo do kwatery dla
każdego żołnierza.
Tymczasem już dziś
brakuje mieszkań
dla żołnierzy
zawodowych.
Anna
Dąbrowska
BUDOWANIE
PROFESJONALIZACJI
MIESZKANIA
– Dotychczasowa polityka mieszka- do lokalu mieszkalnego lub odprawy wych – w stosunku do żołnierzy zacho-
niowa nie zaspokaja potrzeb wojska. mieszkaniowej dla żon i dzieci żołnierzy, wano tryb administracyjny, a wobec po-
Musi się więc zmienić i dostosować do którzy zginęli lub zmarli w związku zostałych osób wprowadzono zamiast
przyszłej armii zawodowej – powiedział z pełnieniem służby wojskowej, bezpłat- niego tryb cywilno-prawny. Trybunał
minister obrony Bogdan Klich pod ko- ne zakwaterowanie dla żołnierza w inter- Konstytucyjny wskazał bowiem, że na-
niec maja posłom sejmowej Komisji nacie oraz możliwość zamieszkania we leży odróżnić zasady dysponowania lo-
Obrony Narodowej. Zmieni się przede wspólnej kwaterze stałej na terenie ko- kalami znajdującymi się w zasobie
wszystkim ustawa o zakwaterowaniu sił szar na wniosek żołnierza i za zgodą do- WAM i przeznaczonymi na potrzeby za-
zbrojnych. Projekt nowelizacji przygo- wódcy. Niezmienione pozostanie prawo kwaterowania sił zbrojnych oraz poza
towuje Departament Infrastruktury do odprawy mieszkaniowej, inny będzie tym zakresem. Teraz przydział lokali za-
MON. Po zakończeniu konsultacji w re- jednak sposób obliczania jej wartości. równo do żołnierzy zawodowych, jak
sorcie obrony przepisy trafią do uzgod- Zaproponowano zwiększenie wskaźnika i cywilów odbywa się na podstawie de-
nień międzyresortowych. przeliczeniowego powierzchni mieszkal- cyzji administracyjnych.
Najważniejszym założeniem znoweli- nej z 1,45 na 1,66, a ceny 1 m kw. – do
zowanej ustawy ma być zasada, że do wskaźnika ogłaszanego kwartalnie przez LOKALE Z ODZYSKU
kwatery przyznanej na czas pełnienia prezesa GUS. Dzięki temu sumy otrzy- Zmiany nie ominą także samej Woj-
służby będą mieć prawo wszyscy żołnie- mywane przez żołnierzy w ramach od- skowej Agencji Mieszkaniowej. – Dotąd
rze zawodowi, bez względu na charakter prawy będą wyższe. WAM głównie wyprzedawała zbędne za-
służby i formę jej pełnienia. Oznacza to, W nowych przepisach założono, że soby lokalowe, wypłacała ekwiwalenty
że prawo takie zyskają również szerego- WAM będzie mogła gospodarować swo- za rezygnację z kwatery oraz odprawy,
wi zawodowi. Pojawi się też świadcze- imi wolnymi zasobami po zaspokojeniu mało natomiast budowała. Teraz propor-
nie mieszkaniowe, dzięki któremu będzie potrzeb mieszkaniowych żołnierzy cje muszą być inne – mówił minister
można samemu znaleźć sobie mieszka- w danym garnizonie. Dzięki temu dy- obrony w sejmie. Jego zdaniem, 613 lo-
nie na wolnym rynku. Świadczenie ma rektor oddziału regionalnego agencji, za kali, które WAM oddała do użytku
się składać z dwóch części – stałej zgodą szefa resortu obrony, będzie mógł w 2007 r., to zdecydowanie za mało. Po-
i zmiennej, obliczanej co roku w zależ- wynająć na określony czas lokal osobie słowie pytali natomiast o plany WAM
ności od sytuacji na rynku mieszkanio- niebędącej żołnierzem zawodowym. w związku z profesjonalizacją armii, po-
wym w danym garnizonie. Na razie nie W projekcie rozdzielono także tryby po- nieważ obawiają się, że agencja nie bę-
ustalono jeszcze, na ile pieniędzy będą stępowania w sprawach mieszkanio- dzie w stanie zapewnić mieszkań dla
mogli liczyć żołnierze. Szczegółowe za- wszystkich żołnierzy. Na razie trudno bo-
sady naliczania i wypłaty świadczenia NAJWAŻNIEJSZYM ZAŁOŻENIEM wiem uwierzyć, że kolejka po służbowe
ma określić rozporządzenie wykonaw- „M” niedługo zniknie – pod koniec
cze do ustawy o zakwaterowaniu. ZNOWELIZOWANEJ USTAWY kwietnia tego roku na kwaterę czekało
Kolejne proponowane zmiany mają MA BYĆ ZASADA, około 5,5 tys. żołnierzy służby stałej. We-
pomóc w rozwiązaniu mieszkaniowych dług informacji o WAM przygotowanej
ŻE DO KWATERY PRZYZNANEJ
problemów rozwiedzionych żołnierzy. dla posłów, najtrudniejsza sytuacja jest
Obecnie wydanie decyzji o prawie za- NA CZAS PEŁNIENIA SŁUŻBY w pięciu garnizonach: Warszawie, gdzie
mieszkiwania w nowej kwaterze rozwie- BĘDĄ MIEĆ PRAWO WSZYSCY na mieszkanie czeka ponad tysiąc osób,
dzionemu żołnierzowi wiąże się jedno- Poznaniu – 220, Elblągu – 150, Gdyni
cześnie z obowiązkiem zwolnienia jego ŻOŁNIERZE ZAWODOWI, – ponad 300 i Koszalinie – 120.
dawnego „M” przez byłego współmał- BEZ WZGLĘDU NA CHARAKTER Agencja szuka zatem kwater. W War-
żonka i inne nieuprawnione osoby. Je- szawie kupiła ostatnio ponad sto goto-
śli nie ma lokalu, do którego można by
SŁUŻBY I FORMĘ JEJ PEŁNIENIA wych mieszkań na Białołęce. Planuje 
ich przesiedlić, są duże problemy z od-
zyskaniem mieszkania przez WAM,
a czasami jest to wręcz niewykonalne.
Projekt zakłada więc w takim wypadku
rozkwaterowanie – żołnierzowi wyda-
wana będzie nowa decyzja o prawie za-
mieszkiwania, a z byłym małżonkiem
zawierana umowa najmu lokalu w tej
samej lub – za jego zgodą – innej miej-
scowości, gdzie agencja ma wolne za-
soby. Nie ma co liczyć na luksusy – w ta-
kim wypadku przewiduje się bowiem
przydzielenie mieszkania o charakterze
lokalu socjalnego, a umowa jest zawie-
rana na czas określony. Takiego miesz-
KAROLINA PRYMLEWICZ
kania były małżonek żołnierza nie bę-

dzie mógł też kupić.
WYŻSZE ODPRAWY
Nowelizacja przewiduje także inne no- ZDANIEM MINISTRA OBRONY 613 lokali, które WAM oddała do użytku w 2007 r., to zdecy-
wości – regulacje dotyczące uprawnień dowanie za mało.

TEMAT NUMERU
Tysiące mieszkań
S posoby zaspokajania potrzeb miesz-
kaniowych żołnierzy 120-tysięcznej
armii zawodowej:
– mieszkania, które agencja ma w swoim
zasobie – pod koniec 2007 r. na wy-
łączne zakwaterowanie żołnierzy WAM
dysponowała 16 tys. kwater;
– kwatery kupione lub wybudowane przez
WAM w latach 2008–2010 – 4 tys.;
– miejsca internatowe – 10 tys.;
– wypłata nowego świadczenia mieszka-
niowego – 74 tys. osób;
– inne formy – 16 tys.
KAROLINA PRYMLEWICZ, JAROSŁAW WIŚNIEWSKI

ZA MAŁO
Najtrudniejsza sytuacja
mieszkaniowa jest w pięciu
też kontynuowanie garnizonach: Warszawie, w sprawie zamieszki- szać. Według sprawozdania z działalno-
rozpoczętych inwe- gdzie na mieszkania czeka powania. Ustalono też, ści agencji, w 2007 r. sprywatyzowała ona
stycji m.in. w Pozna- nad tysiąc osób, Poznaniu że wszystkie wnioski 7,5 tys. mieszkań, co razem ze sprzedażą
niu, Legionowie pod – 220, Elblągu – 150, w tej sprawie będą innych nieruchomości dało WAM wyno-
Warszawą oraz w sto- Gdyni – ponad 300 i Ko- rozstrzygane indywi- szącą ponad 185 mln zł nadwyżkę przy-
licy. Chce też odzyskać szalinie – 120 dualnie. chodów nad kosztami. Agencja podkreśla
lokale wynajęte czasowo jednak, że po zakończeniu prywatyzacji
gminom, o ile zakończył się TO MUSI KOSZTOWAĆ w 2010 r. nie będzie miała już możliwo-
okres, na jaki umowy zostały za- Wszystkie proponowane rozwią- ści wspierania budownictwa mieszkalne-
warte. Tutaj jednak pojawił się problem. zania wiążą się z jeszcze jedną, najważ- go własnymi środkami, w związku z czym
Władze kilku miejscowości podnajęły niejszą kwestią – finansową. Jak poinfor- będzie ono wymagać większej niż dotych-
lokale mieszkańcom i obiecały im jed- mowała „PZ” Magdalena Wojciechow- czas dotacji budżetowej. W ubiegłym ro-
nocześnie, że w przyszłości będą mogli ska, rzecznik prasowy WAM, każde roz- ku wyniosła ona 316 mln zł, z czego na
je wykupić. Tak się stało m.in. w Kro- strzygnięcie w zakresie podstawowych inwestycje mieszkaniowe przeznaczono
śnie Odrzańskim, Gubinie, Międzyrze- uprawnień mieszkaniowych żołnierzy 102,5 mln zł. Pozostałe środki poszły
czu, Sulęcinie czy Pleszewie. Teraz niesie ze sobą skutki finansowe i osta- m.in. na wypłatę ekwiwalentów i odpraw
agencja potrzebuje tych kwater, dlatego teczna wersja uprawnień musi być skon- mieszkaniowych.
nie zgodziła się ani na ich nieodpłatne frontowana z możliwościami budżetu Zdaniem agencji, zwiększenie nakła-
przekazanie gminom, ani zastosowanie MON i państwa. – Tylko na zabezpiecze- dów na inwestycje związane z profesjo-
90-procentowej bonifikaty przy ich wynie świadczeń finansowych wynikają- nalizacją armii, przy zmniejszeniu wpły-
kupieniu. – Nawet jeśli na danym tere- cych z propozycji nowelizacji ustawy wów z prywatyzacji, należałoby zrekom-
nie nie ma żołnierzy, musimy sprzedać o zakwaterowaniu WAM będzie potrze- pensować przez powiększenie majątku
mieszkania, aby mieć środki na budo- bowała 730 mln zł rocznie. Kolejne WAM. Agencja chciałaby otrzymać
wę nowych w innych miastach – tłuma- 780 mln zł pochłoną inwestycje miesz- część zbędnych MON gruntów po likwi-
czą w WAM. I dodają, że władze gmin kaniowe i wypłata zaległych świadczeń dowanych jednostkach i budować na nich
powinny same zadbać o lokale socjalne – można przeczytać w dokumencie mieszkania, zamienić je na gotowe loka-
dla swoich mieszkańców. Na razie agen- „Funkcjonowanie WAM” przygotowa- le lub sprzedać, a zyski przeznaczyć na
cja wstrzyma się jednak z wnioskami nym dla posłów sejmowej komisji. dofinansowanie nowych kwater. Nie wia-
o eksmisję cywilnych lokatorów w Gu- Pojawia się zatem pytanie, skąd wziąć domo jednak na razie, czy takie rozwią-
binie i Głogowie – do czasu rozstrzy- środki na zakwaterowanie 120 tys. żołnie- zanie jest planowane. 
gnięcia złożonych przez te osoby wnio- rzy, tym bardziej że dochody WAM z pry- Napisz do autorki:
sków do szefa MON o wydanie decyzji watyzacji lokali będą się powoli zmniej- anna.dabrowska@redakcjawojskowa.pl

BEZPIECZENSTWO
X SELEKCJA

AAAAAAA
WYDARZENIA
AAAAAAAA
ZAPIS
W celu wyjaśnienia
okoliczności śmiertelnego
ostrzału afgańskiej wioski
Nangar Khel ujawniono
prokuraturze chyba po raz
pierwszy w historii wojskowych
służb osobowe źródła
informacji
JAKUB CZERMIŃSKI
Śledztwo pod lupą
ANNA DĄBROWSKA
– Tylko dzięki wadom pocisków moździerzowych w ostrzale Nangar Khel nie zginęło więcej osób
– uważa naczelny prokurator wojskowy płk Krzysztof Parulski.
ołączone komisje – Sprawie- nie było talibów, choć nikt nie zaprzecza, służb osobowe źródła informacji – mówił
dliwości i Praw Człowieka że bywali tam wcześniej i terroryzowali posłom płk Dariusz Pilarz, zastępca szefa
oraz Obrony Narodowej wy- mieszkańców. To oni uszkodzili pojazdy Służby Kontrwywiadu Wojskowego. Na-
słuchały 25 lipca informacji polski i amerykański, co było powodem tomiast Czesław Piątas, sekretarz stanu
prokuratury wojskowej, MON wysłania tam grupy szturmowej. Gen. bryg. w MON, stwierdził, że po zdarzeniu resort
oraz Służby Kontrwywiadu Wojskowego Zbigniew Woźniak, zastępca naczelnego obrony skupił się na wyjaśnieniu jego oko-
o postępowaniu w sprawie ostrzału afgań- prokuratora wojskowego, wyjaśniał spra- liczności i udzieleniu poszkodowanym po-
skiej wioski. Płk Krzysztof Parulski poin- wę odwołania prowadzącego śledztwo pro- mocy. Przypomniał, że MON udzielił
formował, że spośród 24 wystrzelonych po- kuratora Karola Frankowskiego. Zaprze- wsparcia finansowego żołnierzom i ich ro-
cisków moździerzowych osiem spadło na czył, aby został on odsunięty od sprawy, dzinom. Leczono też w Polsce kilkoro ran-
budynki. – Zdaniem biegłych, gdyby nie i poinformował, że teraz jest na urlopie, lecz nych Afgańczyków. Podkreślił również, iż
„niedoloty”, jeszcze dwa pociski wpadły- nadal pracuje w NPW i możliwe, że w spra- misja w Afganistanie jest bardziej złożona
by w zabudowania – stwierdził. wie Nangar Khel będzie oskarżycielem. i trudniejsza niż w Iraku oraz zapewnił, że
Posłowie pytali też o okoliczności aresz- wojsko wyciągnęło wnioski i wprowadzi-
Bez bombardowania towania żołnierzy oraz o to, w jaki sposób ło zmiany w szkoleniu oraz procedurach,
W kwietniu biegli badali w Afganista- stacje telewizyjne weszły w posiadanie na- aby taka tragedia się nie powtórzyła.
nie moździerz i amunicję tego samego ty- grań filmowych z zatrzymania. Prokuratu- Do tragicznego wydarzenia doszło
pu jak ta, której użyli żołnierze. Strzelali na ra wojskowa wyjaśniała, że aresztowanie 16 sierpnia 2007 r. Płk Parulski przypo-
poligonie koło bazy Wazi Khwa. Niektó- nastąpiło bez obecności kamer, natomiast mniał w sejmie historię śledztwa w tej
rzy posłowie i jeden z obrońców oskarżo- media pokazywały zdjęcia z doprowadze- sprawie, które wszczęto dzień po zdarze-
nych żołnierzy mec. Piotr Kruszyński ar- nia żołnierzy do sądu. O zatrzymaniu, we- niu – 13 listopada zatrzymano żołnierzy,
gumentowali, że niesłusznie biegli nie usta- dług prokuratorów, dziennikarze dowie- 15 kwietnia 2008 r. w pobliżu Nangar
wili moździerza do prób dokładnie w tym dzieli się od rodzin żołnierzy. Natomiast Khel biegli zakończyli eksperyment, pod-
samym miejscu, skąd odbywał się ostrzał, gen. broni Mieczysław Stachowiak, pierw- czas którego testowali celność moździe-
choć określono je na podstawie wskazań szy zastępca szefa SGWP, wyraził nadzie- rza, 9 maja sąd zdecydował o wypuszcze-
GPS. Według obrońców żołnierzy przy- ję, że nie powtórzy się już sytuacja, w któ- niu z aresztu trzech starszych szerego-
czyną tego, że pociski spadły na wioskę rej żołnierze są zatrzymywani na oczach wych, 10 czerwca na wolność wyszła po-
i spowodowały śmierć cywilów, mogła być rodzin jak pospolici przestępcy. została czwórka, 9 lipca prokuratura za-
wada broni lub amunicji. – Proszę nie wy- mknęła śledztwo i przesłała akt oskarże-
magać od biegłych, aby znowu zbombar- Lekcja na przyszłość nia do Wojskowego Sądu Okręgowego.
dowali wioskę – replikował płk Parulski. – W celu wyjaśnienia okoliczności W październiku sąd ma zbadać komplet-
Dodał też, że identycznych warunków nie śmiertelnego ostrzału afgańskiej wioski ność materiału dowodowego i zdecydo-
da się i tak odtworzyć. Prokurator podkre- Nangar Khel ujawniono prokuraturze chy- wać, czy zwrócić akta sprawy prokuratu-
ślił także, że w chwili ostrzału w wiosce ba po raz pierwszy w historii wojskowych rze do uzupełnienia.

| |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY |
KULISY PORADY
PO SŁUŻBIE|
PO SŁUŻBIE ||
HISTORIAHISTORIA | |
MILITARIAMILITARIA
ŚWIAT PRASA ||
PRASA KULISY
ŚWIAT TO I OWO | | || || |
Oszczędniejsza
NA MISJACH
AFGANISTAN. Żołnierze Polskiej
Grupy Bojowej zawieźli do Szarany cztery
agencja
ciężarówki darów. 19 lipca ośrodki ochrony
zdrowia otrzymały materiały opatrunkowe,
lekarstwa i sprzęt medyczny. Przekazano
też sprzęt dla oddziału pediatrycznego.
Szpital dostał m.in. lampy ultrafioletowe
do leczenia żółtaczki, stetoskopy i ciśnie-
Celem utworzenia Agencji Uzbrojenia jest skupienie w jednym miejscu
niomierze oraz pulsoksymetry – urządze-
kompetencji Departamentu Zaopatrywania Sił Zbrojnych, Departamentu Polityki nia do monitoringu nasycenia tlenem krwi
Zbrojeniowej oraz Agencji Mienia Wojskowego. oraz częstotliwości akcji serca.
P lany dotyczące utworzenia Agencji

Uzbrojenia przedstawili 25 lipca pod-
sekretarz stanu w MON Stanisław Komo-
a budżet 5 mld zł. Stanisław Komorowski
podkreślił, że wbrew temu, co napisała
„Rzeczpospolita”, nie ma rozstrzygnięcia,
AFGANISTAN. Znalezienie miejsc pra-
cy oraz zapewnienie dostępu do wody pit-
nej to najważniejsze elementy planu po-
rowski i dyrektor Departamentu Zaopatry- czy szefem nowej agencji będzie cywil, czy mocy dla uchodźców wojennych opraco-
wania SZ gen. bryg. Sławomir Szczepa- generał. Gen. Szczepaniak zaprzeczył też wanego przez polskich specjalistów
niak. Była to też okazja do wyjaśnienia zarzutowi, który pojawił się w artykule, że z zespołu odbudowy prowincji (PRT)
błędnych informacji, które – jak stwierdzi- AU będzie robiła to samo co AMW. w Ghazni. Blisko 6 tys. uchodźców powróci-
li przedstawiciele resortu obrony – opubli- Celem utworzenia nowej agencji jest ło z Pakistanu i Iranu. Władze miasta wy-
kowała w tym dniu „Rzeczpospolita”. Wi- skupienie w jednym miejscu kompetencji dzieliły im na przedmieściach Ghazni te-
ceminister Komorowski podkreślił, że nie- Departamentu Zaopatrywania Sił Zbroj- ren, gdzie mogą budować domy.
prawdziwe są informacje dziennika, jako- nych, Departamentu Polityki Zbrojenio- Osiedlającym się brakuje jednak wody do
by liczba zatrudnionych w mającej powstać wej oraz AMW, która nigdy nie zajmowa- picia, żywności oraz pracy. Polscy specjali-
AU miała być wyższa od liczby pracowni- ła się zakupami uzbrojenia i sprzętu woj- ści PRT przygotowali więc projekt budowy
ków Agencji Mienia Wojskowego. skowego. Ma to przynieść oszczędności 30 studni oraz wybudowania fermy kurzej
dającej zatrudnienie ok. 80 kobietom.
Gen. Szczepaniak podał, że AMW za- finansowe, ale przede wszystkim zapew-
trudnia 420 osób, a jej roczne koszty funk- nić większą efektywność w nabywaniu AFGANISTAN. Departament Edukacji
cjonowania to 160 mln zł. Natomiast w AU uzbrojenia i sprzętu wojskowego oraz afgańskiej prowincji Paktika otrzymał od
ma pracować 330 wojskowych i cywilów. sprzedaży bądź przekazywaniu mienia polskich żołnierzy materiały edukacyjne
Koszty jej działania wyniosą 95 mln zł, zbędnego armii. (tw) i zabawki. 3 Zespół Wsparcia Taktycznego
CIMIC oraz pluton zespołu bojowego
Bravo 21 lipca przekazali podręczniki oraz
nagrania audio do nauki języka angielskie-
go. Nadesłało je polskie stowarzyszenie
„Szkoły dla Pokoju”. Polacy podarowali
także kilkadziesiąt piłek oraz kilkaset bia-
ło-czerwonych latawców.
IRAK. CIMIC Wielonarodowej Dywizji

Centrum–Południe kończy realizację jed-
nego z najdroższych w ostatnim okresie
programów. Od 28 czerwca do 30 lipca
przekazano Irakijczykom sprzęt rolniczy
wartości 5,6 mln dol. Jest to m.in. 40 cią-

gników rolniczych, 50 rozrzutników do na-
wozów sztucznych, 5 cystern, 17 koparek
oraz 195 pomp wodnych. Maszyny zgodnie
z przeznaczeniem trafią do pięciu baz ma-
szynowych, skąd nieodpłatnie będą udo-
stępniane rolnikom. (ann)
ZIELONOGÓRSKIE PRZETARGI
POJAWIŁ SIĘ KOLEJNY AKT niedopełnienia obowiązków oraz Żandarmerii Wojskowej Pozostali oskarżeni to inspektorzy
OSKARŻENIA W SPRAWIE przekroczenia uprawnień podczas w Poznaniu oraz Tomasz nadzoru budowlanego. W proce-
NIEPRAWIDŁOWOŚCI przygotowywania i realizacji prze- Frątczak z Centralnego Biura der zaangażowanych było 18 osób
W WOJSKOWYM REJONOWYM targów. Akt oskarżenia mówi także Antykorupcyjnego. Do tej pory ska- – żołnierzy zawodowych, pracow-
ZARZĄDZIE INFRASTRUKTURY o zorganizowaniu systemu „wypro- zano prawomocnymi wyrokami ników wojska oraz przedstawicieli
W ZIELONEJ GÓRZE. wadzania” pieniędzy z budżetu osiem osób. Po ich zeznaniach po- cywilnych firm. Biznesmeni wrę-
Naczelna Prokuratura Wojskowa MON przeznaczonych na inwesty- stawiono zarzuty czterem kolej- czali łapówki za wygranie przetar-
w Poznaniu przesłała go 24 lipca do cje, a także przyjmowaniu korzyści nym. Wśród oskarżonych jest gów na prace remontowe, budow-
sądu. Zarzuty postawiono czterem majątkowych oraz rzeczowych. Henryk W., były zastępca szefa RZI lane i modernizacyjne w garnizo-
osobom tworzącym zorganizowa- Podczas konferencji prasowej w Zielonej Górze. Zdaniem śled- nach zachodniej Polski.
ną grupę przestępczą. Sprawa do- w Poznaniu o wynikach postępo- czych przewodził zorganizowanej Udokumentowane straty sięgają
tyczy m.in. fałszowania dokumen- wania informowali: płk Mikołaj grupie przestępczej. ponad pół miliona złotych.
tów przetargowych i powykonaw- Przybył z NPW, płk Robert Według ustaleń prokuratury grupa Kwota może wynieść nawet kilka
czych, „ustawiania” przetargów, Stanisławski, komendant Oddziału działała od 1993 r. do 2005 r. milionów. (TS)

AAAAAAA
WYDARZENIA
AAAAAAAA
ZAPIS
Awaryjne
lądowanie
D ym w kabinie był po-
wodem lądowania
w Warszawie 28 lipca
dwumiejscowego F-16
– poinformował rzecznik
Sił Powietrznych ppłk
Wiesław Grzegorzewski.
Jak powiedział, podczas
wykonywania lotu ćwiczeb-
nego nad południowo-
-wschodnią Polską pilot
EWA KORSAK
w drugiej kabinie poczuł
dym. Zgodnie z obowiązu-
jącymi procedurami zało-
Pożegnanie Profesora
ga przerwała zadanie i po-
prosiła o lądowanie na
Okęciu. Nikomu nic się nie
stało. Samolot lądował
z zabezpieczeniem jak do Na warszawskich Powązkach pożegnano prof. Bronisława Geremka. Uroczystości
lądowania awaryjnego.
pogrzebowe, które odbyły się 21 lipca, miały charakter państwowy, z wojskowym
Wojsko wysłało na Okęcie
ceremoniałem – oddano salwę honorową, odegrano hymny Polski i Unii Europejskiej.
swoich specjalistów, którzy
mają ustalić przyczyny
usterki. F-16 to jedna
z najnowocześniejszych
P ożegnanie profesora rozpoczęło się w kate-
drze św. Jana na warszawskim Starym Mie-
ście od mszy żałobnej koncelebrowanej przez
cmentarzu podkreślił, że prof. Geremek był jed-
nym z głównych twórców i bohaterów naszej wol-
ności. Premier Donald Tusk mówił: – Będzie nam
maszyn tego typu na świe- abp. Tadeusza Gocłowskiego i abp. Kazimie- brakowało Pana dobrej rady. Był Pan dla moje-
cie. Zdarzają mu się jed- rza Nycza. W uroczystościach oprócz najbliż- go pokolenia nauczycielem. Uczył nas Pan, że
nak usterki. Ostatnie lądo- szej rodziny uczestniczyli m.in. prezydent Lech polityka ma służyć pokojowi.
wanie awaryjne kupionego Kaczyński z żoną, premier Donald Tusk, szef Prof. Geremek – działacz opozycji, poseł na
przez polski rząd F-16 Parlamentu Europejskiego Hans-Gert Poettering, sejm, minister spraw zagranicznych w latach
miało miejsce w marcu, marszałkowie sejmu i senatu Bronisław Komo- 1997–2000, poseł do Parlamentu Europejskiego
kiedy pilot zgłosił niestabil- rowski i Bogdan Borusewicz. Resort obrony re- – zginął 13 lipca w wypadku samochodowym
ność pracy silnika. (ad) prezentował sekretarz stanu Czesław Piątas. Pre- w wieku 76 lat. Został pochowany w Alei Zasłu-
zydent Lech Kaczyński podczas pożegnania na żonych na warszawskich Powązkach. (ad, ek)
Czy informacje na temat znaczącego obniżenia

przyszłorocznego budżetu Wojsk Specjalnych, które pojawiły się
w „Super Expressie”, są prawdziwe?
Płk Sylwester Michalski, rzecznik prasowy SGWP:
– Projekt budżetu MON wydatków na modernizację W rzeczywistości tylko w zakre-
na rok 2009 znajduje się techniczną jednostek Wojsk sie wydatków bieżących przygo-
obecnie w fazie uzgodnień, a je- Specjalnych nie przekroczyła towywany projekt budżetu zakła-
go ostateczny kształt zostanie 60 mln zł, podczas gdy w roku da przeznaczenie do dyspozycji
przedstawiony ministrowi obro- 2007 przeznaczono na ten cel dowódcy Wojsk Specjalnych
ny narodowej do akceptacji ok. 260 mln zł, podobnie i w ro- kwoty ponad 170 mln zł.
w sierpniu. W stosunku do bu- ku bieżącym. Dzięki temu jed- Natomiast w związku z zaspoko-
dżetu Wojsk Specjalnych w la- nostki Wojsk Specjalnych wypo- jeniem w latach 2007–2008
tach 2007–2008 zastosowano sażono w nowoczesny sprzęt najważniejszych potrzeb Wojsk
tzw. uderzenie inwestycyjne, i uzbrojenie. Absurdem jest po- Specjalnych w zakresie moder-
w którego wyniku został on jawiające się w artykule „SE” nizacji technicznej, w przyszłym
znacznie zwiększony w porów- twierdzenie, że przyszłoroczny roku nie przewiduje się utrzyma-
naniu z latami poprzednimi. Dla budżet Wojsk Specjalnych ma nia równie wysokiego poziomu
przykładu w roku 2006 wartość ograniczyć się do 60 mln zł. wydatków na ten cel. (ap)

WSZYSTKO
ZAPIS | FORUM | NAO... 3| WOJSKO
CELOWNIKU BLTr| PORADY
KULISY | |PORADY | PO|SŁUŻBIE
PO SŁUŻBIE | HISTORIA
HISTORIA | MILITARIA
| MILITARIA
| ŚWIAT ||PRASA
PRASA||KULISY
ŚWIAT | TO I OWO
Dyskusje parlamentarne KARTOTEKA

PŁK NEDILIJKO
doznali w związku ze służ- rza zostaną uprawnieni do
BOJIĆ 25 lipca
bą. Jedną z nowości ma otrzymania pomocy rekonwer-
objął stanowisko
być zapewnienie odprawy syjnej, którą będą dostawać
attaché obrony
mieszkaniowej lub lokalu także żołnierze zwalniani ze
 Kierownictwo resortu obrony przy Ambasadzie
z zasobów WAM dla rodzi- służby czynnej w wyniku cho-
opowiada się za rozszerzeniem Republiki
ny żołnierza, który stracił życie rób lub obrażeń związanych
zakresu pomocy dla żołnierzy Chorwacji
w związku ze służbą. ze służbą.
rannych podczas wykonywania w Warszawie. Zastąpił
Natomiast byli żołnierze – in- W projekcie nowelizacji wpro-
zadań służbowych oraz dla ro- ppłk. Krešimira
walidzi wojskowi, których inwa- wadza się także regulację
dzin tych, którzy zginęli lub po- Trstenjaka, założyciela
lidztwo powstało w związku ze umożliwiającą refinansowanie
legli na służbie. Zamiary te po- ataszatu Republiki
służbą, zyskaliby prawo do przez budżet państwa pomocy
twierdza projekt nowelizacji Chorwackiej w Polsce,
zrzeczenia się odprawy na ko- prawnej dla żołnierzy, którzy
ustawy pragmatycznej i pięciu który swoją funkcję pełnił
rzyść przydzielenia im mieszka- w związku z czynami popełnio-
innych ustaw, który 24 lipca od 2004 r.
nia. Nowelizacja poszerzy też nymi podczas wykonywania za-
przedstawił sejmowej Komisji uprawnienia ministra obrony dań służbowych znaleźli się
Obrony Narodowej Czesław w ten sposób, że już w przypad- w sytuacji zagrożenia odpowie-
Piątas, sekretarz stanu GEN. BRYG.
ku otrzymania informacji o za- dzialnością karną.
w MON. NEYKO NENOV
ginięciu żołnierza zawodowego Zwrot kosztów wynajęcia
W polskim wojsku co roku objął 23 lipca
lub jego śmierci w związku ze obrońcy następowałby tylko
ok. 15 żołnierzy traci życie pod- obowiązki szefa
służbą będzie mógł przyznać w przypadkach, jeżeli postępo-
czas wykonywania zadań służ- sztabu Centrum
zapomogę małżonkowi, dzie- wanie karne zakończy się pra-
bowych, a od 300 do 500 musi Szkolenia Sił
ciom pozostającym na utrzy- womocnym orzeczeniem
rozstać się z armią z powodu Połączonych (Joint
maniu żołnierza lub jego rodzi- o umorzeniu albo wyrokiem
uszczerbku na zdrowiu, jakiego Force Training Centre
com. Najbliżsi takiego żołnie- uniewinniającym. (goł)
JFTC – NATO)
w Bydgoszczy.
Gen. Nenov zastąpił na
tym stanowisku Greka,
gen. bryg. Panagiotisa
Mavropoulosa, który
zakończył dwuletnią
kadencję. Gen. Nonov
dowodził wcześniej
m.in. 9 Międzynarodową
Brygadą w Kabulu,
a ostatnio był szefem
sztabu Bułgarskiego
Centrum Operacji
Połączonych.
PŁK DARIUSZ
ZAWADKA, wcześniej
w rezerwie, został 24 lip-
ca wyznaczony na dowód-
cę jednostki specjalnej
GROM. Pułkownik
służył w GROM-ie
na różnych szczeblach
dowodzenia w zespołach
MARIAN KLUCZYŃSKI
bojowych, m.in. w Iraku,

Kosowie czy na Haiti.
Stanowisko dowódcy
pozostawało nieobsadzo-
ne, odkąd pod koniec
PODCZAS NOCNYCH LOTÓW nad Bałtykiem ców kończył cykl szkolenia przygotowujący do peł- marca poprzedni dowód-
22–23 lipca szkoliły się załogi śmigłowców ratowni- nienia dyżurów w systemie ratownictwa morskiego ca jednostki płk Piotr
czych Anakonda z Grupy Poszukiwawczo- i lotniczego. Nocna współpraca z jednostką ratowni- Patalong objął dowodze-
-Ratowniczej 29 Darłowskiej Eskadry Lotniczej. czą była ostatnim elementem tego szkolenia. W trak- nie 18 Bielskim
Załogi po raz pierwszy współpracowały z jednostką cie lotów przećwiczono m.in. zejście na pokład przy
Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa wykorzystaniu dźwigu oraz opuszczanie noszy i pod- Batalionem Desantowo-
„Powiew” z portu w Ustce. Personel klucza śmigłow- noszenie ich z ratownikiem do śmigłowca. (ATU) -Szturmowym. (ad)

AAAAAAA WYDARZENIA ZAPIS
AAAAAAAA
PIOTR
Pomoc dla powodzian
BERNABIUK
W ojsko już włączyło się
w akcję pomocy. Jest
w nią zaangażowanych ok. 30
w Krakowie oraz dowódców
wyznaczonych jednostek wojsk
inżynieryjnych Śląskiego
żołnierzy. Jeśli będzie trzeba, Okręgu Wojskowego rekone-
Bez „pijaru” ani rusz ich liczba zostanie zwiększona.
MON jest też gotowe włączyć
sansu miejsc dotkniętych klę-
ską powodziową. Zostanie on
się w odbudowę mostów i dróg przeprowadzony w Zakopa-
M egalomańska zaraza prezentowania własnej osoby
w mediach zatacza tak szerokie kręgi, że „robiąc” w tej
branży musiałem się chyba zupełnie przypadkiem zarazić.
– informował podsekretarz sta-
nu w resorcie obrony Stanisław
nem, Bukowinie Tatrzańskiej,
Nowej Białej, Nowym Targu
Komorowski 25 lipca, odno- oraz innych najbardziej zagro-
Wytknął mi to doktor... nauk wojskowych, który skrupulatnie
sząc się do sytuacji na południu żonych miejscowościach. Za-
wypunktował wszystkie objawy chwalenia się na łamach
Polski, gdzie wystąpiło zagro- daniem grupy rekonesansowej
„Polski Zbrojnej” sukcesami sportowymi i udziałem w eks-
żenie powodzią. Tego samego jest określenie potrzeb użycia
tremalnych wydarzeniach. Odciąłem się, być może prostac-
dnia MON wydał komunikat, jednostek IW SZ do ewaku-
ko, że dopóki nie eksponuję sukcesów odnoszonych u kobiet,
w którym podał, że w związku acji, naprawy dróg i mostów,
uważam, że jest ze mną wszystko w porządku. Chichot pań
z zagrożeniem powodziowym doraźnej naprawy wałów prze-
towarzyszących tej dyspucie spuentował, a zarazem skończył
w województwie małopolskim ciwpowodziowych. Sytuację
rozmowę idącą w niepożądanym kierunku. A wielka szkoda,
szef Inspektoratu Wsparcia Sił powodziową województwa
bo nie zdążyłem użyć koronnego argumentu na korzyść mo-
Zbrojnych zlecił przeprowa- podkarpackiego monitoruje
jej teorii, który brzmi następująco: „Jak cię nie ma na ekra-
dzenie przez szefa Wojewódz- natomiast szef WSzW w Rze-
nie, to cię w ogóle nie ma!”. Wkrótce potem miałem drobną,
kiego Sztabu Wojskowego szowie. (ann)
ale jednak scysję ze znakomitym oficerem – o sienkiewiczow-
skim życiorysie, człowiekiem dla armii bezcennym, a niezu-
pełnie odkrytym. Streściłem literacko jego dorobek na kilku
kartkach z zamiarem opublikowania, bo uznałem, że armia
powinna się o nim dowiedzieć czegoś więcej niż tylko poznać
dane ewidencyjne. Zaparł się chłop, wbrew własnej woli i lo-
gice, „bo powiedzieli, że mu to może zaszkodzić!”. Ponieważ
domyślam się, kto i dlaczego to powiedział, wkurza mnie
okropnie, że kolejny znakomity żołnierz wymieszany z szarą,
KRZYSZTOF WILEWSKI
pospolitą masą będzie się marnotrawił. A zawistnicy na jego
dorobku zbudują własną potęgę. Przypadków takich jest
mnóstwo i wielka szkoda, gdy ludzie przechodzą w niebyt,
a ich dzieła marnotrawią się lub są zawłaszczane przez in-
nych, gorszych, ale sprytniejszych. Inny wojskowy kolega,
który ma „totalne parcie na szkło” i wcale tego nie ukrywa,
twierdzi, że w niektórych ludziach pozostał, a nawet przenosi Święto słupskiej brygady
się pokoleniowo na młodzież, „postpeerelowski” wstyd przed
wywieszeniem zdjęcia w galerii przodowników służby, co rze-
czywiście było wówczas obciachem i formą napiętnowania.
P okaz sprzętu wojskowego i wyszkolenia kompanii rozpoznawczej
czy występ orkiestry Wojskowego Stowarzyszenia Kulturalno-
-Oświatowego „Reduta” to tylko niektóre atrakcje, jakie przygotowa-
Nowa fala, do której należy, doskonale już wyczuła, że bez no 25 lipca z okazji święta słupskiej 7 Brygady Obrony Wybrzeża
„pijaru” trudno się zabrać do pędzącego ekspresu kariery, że im. gen. bryg. Stanisława Grzmot-Skotnickiego. Na placu
wyczłapywanie jej na piechotę to daremny trud. Może zmieni Zwycięstwa uruchomiono też punkt informacyjno-promocyjny,
w którym żołnierze namawiali do wstąpienia do wojska, a szczegól-
się to wówczas, gdy komputery będą kierowały ruchem kanie w szeregi słupskiej jednostki. Obchody zakończył festyn rodzinny
drowym... Tylko kiedy to nastąpi? na przykoszarowym placu ćwiczeń. (ATU)
Droga do wojskowej uczelni

Bliżej prawa
R ozporządzenie ministra obrony

w sprawie służby wojskowej kandy-
datów na żołnierzy zawodowych, które
Osoba ubiegająca się o powołanie do
służby kandydackiej składa wniosek
bezpośrednio do komendanta szkoły do
ną. Rozporządzenie określa również
przebieg służby kandydackiej, warunki
i tryb opiniowania żołnierzy pełniących
weszło w życie 1 lipca, omawia szczegó- 31 marca każdego roku. taką służbę, mianowanie na kolejne stop-
łowe warunki i tryb powoływania do służ- Zgodnie z rozporządzeniem, postępowa- nie wojskowe, uprawnienia, urlopy oraz
by kandydackiej oraz przyjmowania do nie rekrutacyjne na uczelnie wojskowe tryb postępowania związany ze zwalnia-
szkół wojskowych. Określono zakres obejmuje test ze sprawności fizycznej, niem ze służby kandydackiej. (ATD)
osób, które mogą być powołane do ta- analizę wyników na świadectwie matu-
kiej służby – o przyjęcie do szkoły woj- ralnym, ze szczególnym uwzględnieniem
skowej ubiegać się mogą młodzi ludzie
legitymujący się świadectwem dojrzało-
języka angielskiego, oraz rozmowę kwa-
lifikacyjną. § Rozporządzenie ministra obrony naro-
dowej z 24 czerwca 2008 r. w sprawie
ści. Kto chce natomiast być przyjęty na Natomiast, aby dostać się na wojskowe służby wojskowej kandydatów na żołnierzy
szkolenie wojskowe, musi mieć tytuł za- szkolenie, trzeba zdać test z WF i angiel- zawodowych – DzU z 2008 r. nr 112,
wodowy magistra lub równorzędny. skiego oraz odbyć rozmowę kwalifikacyj- poz. 715.

MOTTO TYGODNIA
EMIL ZOLA (1840–1902), FRANCUSKI PISARZ,
| | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO KULISY PORADY PO SŁUŻBIE
GŁÓWNY |
HISTORIA | |
MILITARIA NATURALIZMU:
PRZEDSTAWICIEL |
PRASA ŚWIAT TO I OWO | | |
– Wojna to życie, które nie może istnieć
bez śmierci.
Stanisław
Piwowar
DO PRAC NAD USTAWĄ oraz aktami wykonawczymi, oprócz osób wskazanych decyzjami przełożonych, zamierza się włączyć dowódców, zwłaszcza
pododdziałów. Intencją kierownictwa resortu są również konsultacje z ekspertami prawa karnego i dyscyplinarnego, przedstawicielami mediów, a także
osobami zainteresowanymi kształtem nowych wojskowych przepisów dyscyplinarnych. Dlatego projekt ustawy z uzasadnieniem zamieszczono na stro-
nach internetowych MON (www.wp.mil.pl) i DWiPO (www.wojsko-polskie.pl). Możliwe jest zgłaszanie drogą elektroniczną uwag, opinii oraz propozycji do-
tyczących zapisów ustawy.
Dyscyplinowanie ustawy
Zawodowej armii niezbędne są nowe przepisy dyscyplinarne. Dotychczasowe opierają się w znacznym
stopniu na prawie karnym, dotyczącym przestępstw, ze wszystkimi jego czasochłonnymi procedurami.
Stąd część dowódców ma problemy z prawną oceną czynów i karaniem sprawców przewinień.
bowiązującą od 1998 r. nia) przyjął tekst projektu nowej ustawy chcemy przywrócenia zasady, że w takiej
ustawę o dyscyplinie woj- o dyscyplinie wojskowej. sytuacji pierwszym wyróżnieniem powin-
skowej zamierzano grun- Nowe prawo zwiększy możliwości wyno być zatarcie ukarania. W przypadku,
townie poprawić już różniania żołnierzy. Za męstwo i odwagę gdyby wyróżnienie było nieadekwatne
w 2006 r. Analiza stworzo- oraz dokonania w czasie służby wojskowej do konkretnej zasługi, możliwe będzie
nego projektu pokazała, że honorowani będą nie tylko żołnierze udzielenie od razu dwóch wyróżnień, np.
zakres zmian znacznie wykracza poza w służbie czynnej, ale również ci, którzy nadanie tytułu honorowego i przyznanie
możliwości nowelizacji i w ten sposób nie zostali z niej zwolnieni, a nawet żołnierze nagrody pieniężnej. Uprawnienia do wy-
uda się osiągnąć celu: całościowej reformy już nieżyjący. W wyróżnieniach „zespoło- różniania będą mieć wszyscy przełożeni
przepisów dyscyplinarnych. Dlatego wych”, oprócz pododdziałów i oddziałów dyscyplinarni, w tym zwierzchnik sił
w 2007 r., przy okazji tzw. kodyfikacji pra- wojskowych, zamierza się uwzględniać zbrojnych – prezydent RP.
wa wojskowego w Departamencie Wycho- także instytucje wojskowe (uczelnie i szko-
wania i Promocji Obronności MON, przy- ły, placówki naukowo-badawcze itd.). PODWÓJNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ
gotowaliśmy nowe przepisy o wyróżnianiu Upraszczając system wyróżnień, zrezygno- Najistotniejszą zmianą w stosunku do ak-
i reagowaniu dyscyplinarnym. 7 lipca po- wano z podziału na wyróżnienia i formy tualnych przepisów jest przyjęcie zasady,
wołany przez sekretarza stanu w MON ze- wyrażania uznania. Ponadto wszelkie re- że żołnierz mógłby ponosić odpowiedzial-
spół (z udziałem przedstawicieli Naczelnej gulacje dotyczące nagrody pieniężnej pro- ność dyscyplinarną niezależnie od tego, czy
Prokuratury Wojskowej, Departamentu Są- ponuje się umieścić wyłącznie w przepi- jego czyn zaliczono już do innej kategorii
dów Wojskowych Ministerstwa Sprawie- sach dyscyplinarnych, a nie – jak obecnie naruszenia prawa i np. oceniono jako prze-
dliwości, Sztabu Generalnego WP, do- – w trzech różnych ustawach. stępstwo lub wykroczenie. Przykład: w sy-
wództw rodzajów sił zbrojnych oraz innych Wiele kontrowersji budziło wyróżnianie tuacji zaboru powierzonego magazyniero-
centralnych struktur dowodzenia i kierowa- żołnierzy wcześniej ukaranych. Dlatego wi mienia, za co odpowie on przed sądem 

AAAAAAA
FORUM PROFESJONALIZACJA
AAAAAAAA
wojskowym, niezależnie od tego konse-
kwencje mógłby wobec niego wyciągnąć
przełożony dyscyplinarny, wymierzając
karę za rażące naruszenie obowiązków na
Mimo konieczności
zajmowanym stanowisku, a po stwierdze-
uregulowania nowych kwestii
niu czynu niezwłocznie zawiesić ob-
bez odsyłania przełożonych
winionego w czynnościach służbo-
dyscyplinarnych do przepisów
wych. Obecnie bez wniosku proku-
prawa karnego, przepisy nowej
ratora wojskowego lub sądu wojsko-
ustawy mają być czytelniejsze,
wego o ukaranie jest to niemożliwe.
a także objętościowo mniejsze.
Wątpliwości, czy można jednocze-
Liczba artykułów jest prawie o 1/3
śnie karać za to samo zachowanie,
mniejsza, liczba rozporządzeń
rozstrzygnął Trybunał Konstytucyjny wykonawczych zmniejszy się
– wskazał na rozdzielność i niezależ- zaś z 12 do 5
ność ponoszonej odpowiedzialności z ty-
tułu różnych ustaw.
Przyjęliśmy także wielokrotnie zgłasza-
ną propozycję ustanowienia wykroczeń
„wnioskowych”, które byłyby ścigane na
wniosek dowódcy jednostki. To dowódca
tego szczebla decydowałby, czy sprawę
skieruje do prokuratora, czy chce ją rozpa-
trzyć dyscyplinarnie.
Aby ograniczyć przypadki unikania od-
powiedzialności dyscyplinarnej, wydłuża-
my okres przedawnienia się ukarania do
roku. Jeśli żołnierz odpowiadałby za prze-
stępstwo lub wykroczenie w trybie dyscy-
plinarnym, okres ten odnosiłby się do
przedawnienia karalności tych czynów.
LEPIEJ ZAPOBIEGAĆ
Chcąc zapewnić żołnierzom bezpieczeń-
stwo podczas służby, nie zapomnieliśmy
o dyscyplinarnych środkach zapobiegaw-
czych. Zachowaliśmy „zawieszenie
w czynnościach służbowych”, które obec-
nie w większości przypadków mogą stoso-
wać organy ścigania i sądowe. Możliwość
„osadzenia nietrzeźwego żołnierza w izbie
zatrzymań” rozszerzyliśmy na przypadki
odurzenia narkotycznego. Jeśli żołnierz bę-
dzie pod wpływem alkoholu lub narkoty-
ków, można go nie dopuścić do wykony-
wania czynności służbowych. Konsekwen-
cją sięgnięcia po ten środek będzie ponie-
sienie przez żołnierza odpowiedzialności
dyscyplinarnej za umyślną niezdolność do
wykonywania obowiązków służbowych,
udokumentowaną wynikiem badania.
A badanie takie, bez zbędnej procedury,
mogliby zarządzić: każdy przełożony dys-
cyplinarny, wojskowy organ porządkowy wymi kar dyscyplinarnych, jeżeli podło- kaz opuszczania wyznaczonego miejsca
oraz żandarmeria. żem decyzji są naruszenia podlegające od- przebywania” w przypadku żołnierzy za-
Dotychczasowe doświadczenia pokaza- powiedzialności dyscyplinarnej. wodowych polegałby na wykonywaniu za-
ły, że trzeba przywrócić karę „ostrzeżenia Wprowadzamy także karę „pełnienia dań służbowych w wymiarze 12 godzin
o niepełnej przydatności na zajmowanym służby w oddziale lub pododdziale dyscy- dziennie, przez trzy dni w tygodniu, a ogól-
stanowisku służbowym” jako poprzedza- plinarnym”, rezygnujemy za to z „aresztu ny wymiar tej kary mógłby wynieść od
jącą „karę odwołania z zajmowanego sta- koszarowego”. Uznaliśmy, że w armii za- trzech do 21 dni.
nowiska służbowego”. Umożliwi to prze- wodowej wszystkimi rodzajami kar mogą Ponieważ podnosimy górny wymiar ka-
łożonym (od dowódcy jednostki wzwyż) być objęci żołnierze każdej formy pełnie- ry pieniężnej oraz kary zakazu opuszcza-
orzekanie kar wywołujących skutki kadro- nia służby (zawodowi, kandydaci, rezerwi- nia wyznaczonego miejsca przebywania,
we. Uważamy, że należy odstąpić od prak- ści). Jedynie sposób wykonania poszcze- a wymiar wprowadzanej kary „pełnienia
tyki zastępowania rozstrzygnięciami kadro- gólnych kar byłby inny. Na przykład „za- służby w oddziale lub pododdziale dyscy-

||
ZAPIS FORUM
ZAPIS | |
FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY
KULISY PORADY
PO SŁUŻBIE |
PO SŁUŻBIE ||
HISTORIAHISTORIA | |
MILITARIAMILITARIA
ŚWIAT PRASA ||
PRASA KULISY | |
ŚWIAT TO I OWO || || |
powoływanie do wojska również osób ka- tuacji orzekania o uniewinnieniu lub umo-
ranych sądownie, co prawda z wyrokami rzeniu postępowania dyscyplinarnego, bez
pozbawienia wolności w zawieszeniu, za- takiego raportu przełożony dyscyplinarny
sądzonymi za czyny bez winy umyślnej. w I instancji będzie mógł orzec o odstąpie-
Aby podnieść skuteczność reagowania niu od ukarania, a nawet wymierzyć karę
dyscyplinarnego, uprawnienia przełożo- lub środek dyscyplinarny, jeśli przychyli
nego dyscyplinarnego otrzymają m.in. do- się do wniosku obwinionego o dobrowol-
wódcy drużyn, tzw. starsi oficerowie na- ne poddanie się ukaraniu. W czasie wojny,
rodowi oraz kierownicy instytucji cywil- stanów nadzwyczajnych oraz w strefie
nych, w których służą żołnierze. Dlatego działań wojennych (użycia Sił Zbrojnych
stosownie do miejsca w hierarchii służbo- RP za granicą) postępowanie dyscyplinar-
wej dostaną oni uprawnienia do orzeka- ne byłoby jeszcze krótsze.
nia dyscyplinarnego. Dowódca drużyny
będzie mógł karać upomnieniem, naganą POD OCHRONĄ
oraz środkami dyscyplinarnymi: „zobo- Podniesienie skuteczności reagowania
wiązania do przeproszenia pokrzywdzo- na naruszenie prawa wymaga uproszcze-
nego”, „zobowiązania do wykonania do- nia procedur oraz poszerzenia zakresu od-
datkowych zadań służbowych” oraz „po- powiedzialności, a także zwiększenia su-
dania informacji o ukaraniu do wiadomo- rowości kar i środków dyscyplinarnych.
ści innych osób”. Nie można jednak zapominać o upraw-
nieniach żołnierza jako obywatela, bo
PROSTSZE PROCEDURY przysługuje mu prawo do obiektywnego
Zapewne najbardziej oczekiwaną zmia- rozpatrzenia, odwołania się, korzystania
ną w przepisach będzie wprowadzenie z obrońcy (nie tylko spośród żołnierzy),
uproszczonego trybu postępowania dyscy- składania wyjaśnień. Nowa ustawa
plinarnego. W przypadku, gdy okoliczno- uwzględnia te uprawnienia, ale nie mogą
ści popełnienia przewinienia oraz wina one blokować i niepotrzebnie utrudniać po-
żołnierza nie budziłyby wątpliwości, prze- stępowań dyscyplinarnych.
łożony dyscyplinarny mógłby już w tym Ustawa w proponowanym kształcie okre-
samym dniu rozpatrzyć sprawę dyscypli- śli zasady i tryb likwidacji skutków uchy-
narnie. Odbywałoby się to podczas rapor- lonej lub zmienionej kary usunięcia ze służ-
tu dyscyplinarnego, bez obowiązkowego by zawodowej w taki sposób, by było to
udziału rzecznika dyscyplinarnego, lecz maksymalnie korzystne i adekwatne do
z obrońcą obwinionego, o ile zostałby szkód poniesionych przez żołnierza, wsku-
ustanowiony. W przypadku ukarania żoł- tek niezależnego od niego, niesprawiedli-
nierza w tym trybie, jeszcze w trakcie ra- wego lub niezgodnego z prawem ukarania
portu, przełożony dyscyplinarny dokonał- dyscyplinarnego. W tym względzie cho-
by stosownego wpisu do karty ukarania dzi w szczególności o respektowanie kon-
żołnierza (jedynego dokumentu w takim stytucyjnej zasady równości wobec prawa
postępowaniu). Ukarany podczas raportu i umożliwienie ponownego powołania do
mógłby złożyć sprzeciw, a gdyby tego nie czynnej służby zdolnego do niej żołnierza.
zrobił, orzeczenie stawałoby się prawo- Sytuacja prawna żołnierza nie powinna być
mocne. Natomiast po złożeniu sprzeciwu gorsza od sytuacji pracownika zatrudnio-
karę uznawano by za niebyłą, a postępo- nego w naszym resorcie, któremu przysłu-
wanie dyscyplinarne kontynuowano w try- guje prawo przywrócenia do pracy.
bie zwykłym. Projekt ustawy trafił do konsultacji we-
Również tryb zwykły nie będzie tak zło- wnątrzresortowej. Zarazem ruszyły prace
żony jak obecnie. Proponujemy w nim wie- nad projektami aktów wykonawczych. Zaj-
PAWEŁ KĘPKA
le ułatwień, które powinny przyczynić się mują się tym DWiPO, Komenda Główna
do przyspieszenia toku postępowania, Żandarmerii Wojskowej oraz Inspektorat
zmniejszenia liczby sporządzanych doku- Wsparcia Sił Zbrojnych. Po uzgodnieniach
mentów oraz uproszczenia czynności prze- międzyresortowych – zapewne na przeło-
plinarnym” ma wynosić od 14 dni do trzech łożonego i rzecznika dyscyplinarnego. Do mie roku – projekt ustawy trafi do parla-
miesięcy, można mówić o zwiększeniu re- innowacji zaliczamy tu m.in. możliwość mentu. Całość legislacji powinna się za-
strykcyjności orzecznictwa dyscyplinarne- dobrowolnego poddania się ukaraniu, łącz- kończyć z takim wyprzedzeniem, aby no-
go. Rozwiązania te jednak wynikają z po- nego rozpatrywania współsprawców tego we przepisy dyscyplinarne weszły w życie
trzeby przewartościowania sposobu od- samego przewinienia, jak również konty- 1 stycznia 2010 r., gdy wojsko przejdzie już
działywania na postawy żołnierzy – za- nuowania postępowania dyscyplinarnego na pełne zawodowstwo. 
miast zwalniać ze służby wojskowej, lepiej mimo usprawiedliwionej nieobecności ob- Napisz do autora:
będzie korygować zachowania poprzez winionego, a nawet „zaocznego” orzeka- polska-zbrojna@redakcjawojskowa.pl
atrakcyjniejsze czynniki motywujące nia wobec niego w przypadku nieusprawie-
(np. wyróżnienia) i bardziej dolegliwe me- dliwionej nieobecności. Chcemy także Płk Stanisław Piwowar jest szefem Oddziału
chanizmy korekcji (kary, środki dyscypli- wprowadzić więcej możliwości orzekania Dyscypliny Wojskowej Departamentu
narne). To ważne, bo zakłada się przecież bez raportu dyscyplinarnego. Oprócz sy- Wychowania i Promocji Obronności MON

NA CELOWNIKU
Nie komentuję
plotek
Rozmowa z gen. dyw.
ZBIGNIEWEM
GŁOWIENKĄ, dowódcą
Śląskiego Okręgu
Wojskowego
Prawie rok temu, obejmując dowo-
dzenie Śląskim Okręgiem Wojsko-
wym, podobno nie miał Pan zadowo-
lonej miny...
– Ktoś miał złe wrażenie. Jestem
żołnierzem i moim zadaniem jest wy-
pełniać polecenia przełożonych.
Przed objęciem przeze mnie stano-
wiska dowódcy ŚOW rozmawiał ze
mną zarówno poprzedni minister
obrony, jak też szef Sztabu General-
nego WP, i zgodnie z ich sugestiami skową w terenie, czyli woje-
przyjąłem stanowisko. wódzkie sztaby wojskowe oraz wojsko- cjonują polscy
we komendy uzupełnień, to widać, że żołnierze. Są to dziesiątki tysięcy ton
Po przyjściu do Wrocławia zmienił Pan okręgi wojskowe wciąż odgrywają dużą wyposażenia wysyłanych drogą lądo-
zdanie o roli i znaczeniu okręgu? rolę w siłach zbrojnych. wą, morską i lotniczą. W ostatnim cza-
Z perspektywy instytucji centralnej, Aby nie być gołosłownym, mogę po- sie jesteśmy odpowiedzialni za trans-
jaką niewątpliwie jest Inspektorat wiedzieć, że Śląski Okręg Wojskowy ma port ludzi i sprzętu do naszej bazy
Wsparcia Sił Zbrojnych, okręgi często pod swoimi skrzydłami 10 Brygadę Lo- w Czadzie. Służbę w tym dalekim kra-
postrzegane są jako instytucje mało gistyczną, pięć baz materiałowych, ju pełnią już żołnierze z 10 Brygady
ważne... 25 składów, osiem jednostek remonto- Logistycznej. Tak trudnego zadania lo-
– Jestem doświadczonym żołnierzem. wych oraz sześć jednostek odpowie- gistycznego nikt jeszcze nigdy w na-
Kierowałem już szkoleniem w Wojskach dzialnych za transport wojsk. Jesteśmy szym wojsku nie wykonywał.
Lądowych, dowodziłem 1 Korpusem odpowiedzialni również za dziewięć
Zmechanizowanym w Bydgoszczy, two- WSzW i aż 61 WKU. Do tego wszyst- Jednak co pewien czas pański okręg
rzyłem wspomniany Inspektorat Wspar- kiego należy dodać jeszcze sześć jed- „traci” kolejne formacje wojskowe.
cia. Przez trzy lata dowodziłem też Po- nostek inżynieryjnych, jednostki mobi- Ostatnio były to jednostki obrony tery-
morskim Okręgiem Wojskowym. Z tymi lizacyjne oraz wiele instytucji kultural- torialnej oraz dwa bataliony ratownic-
doświadczeniami nigdy nie pozwoliłbym nych. W sumie podlega nam około 7 tys. twa inżynieryjnego. Nie boi się Pan, że
sobie na lekceważenie roli i znaczenia żołnierzy oraz ponad 8 tys. pracowni- to przymiarki do likwidacji okręgu?
okręgów wojskowych. Wykonują one ków wojska. Etat generalski jest nato- – Takie reorganizacje są podyktowane
obecnie bardzo ważne zadania wsparcia miast w okręgu tylko jeden. potrzebami sił zbrojnych. Od roku istot-
logistycznego jednostek i instytucji wojnie nie mamy w składzie jednostek obro-
skowych. Pełnią zasadniczą rolę w sys- Co było dla Pana priorytetem po prze- ny terytorialnej, ośrodków poligono-
temie pokojowego i wojennego uzupeł- jęciu dowodzenia okręgiem? wych. Rozwiązane zostały podlegające
niania jednostek. Okręgi organizują i ko- – Bez wątpienia najważniejsze od ja- nam bataliony ratownictwa inżynieryj-
ordynują działania tzw. układu pozami- kiegoś czasu jest zabezpieczenie logi- nego z Krosna i Dęblina. Zmieniło się
litarnego. Są państwem gospodarzem dla styczne wszystkich naszych misji za- również podporządkowanie węzłów łącz-
wojsk innych krajów przebywających na granicznych, szczególnie tych pełnio- ności. Już niedługo niektóre nasze jed-
naszym terenie. To bardzo odpowiedzial- nych w Iraku i Afganistanie. To głów- nostki wejdą w strukturę 10 Brygady Lo-
ne zadania. Jeśli dodamy do tego odpo- nie nasz okręg odpowiadza za przerzut gistycznej. Takie zmiany są podyktowa-
wiedzialność za całą administrację woj- ludzi, sprzętu i towarów tam, gdzie sta- ne jednak potrzebą zmniejszenia kosz-

| | | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA ŚWIAT PRASA KULISY TO I OWO | | | |
centralnej i jeśli otrzymamy w szta- nadterminowi. Najważniejsze stanowi-

bie decyzję o przeniesieniu się, to ją ska w jednostkach od dawna zajmuje
wykonamy. Na razie jednak takiego u nas kadra zawodowa oraz pracownicy
polecenia nie dostałem. wojska. I to właśnie z tymi ostatnimi ma-
my największy problem. Bardzo wielu
Mówi Pan, że okręg odgrywa du- dobrych fachowców z różnych dziedzin
żą rolę w kwestiach logistycznych. odchodzi ze względu na niskie zarobki.
Jednak pilotażowy WOG, który po- Ciągle poszukujemy informatyków, re-
wstał we Wrocławiu, podlega bez- ferentów, mechaników, a szczególnie kie-
pośrednio Inspektoratowi Wspar- rowców z kategorią prawa jazdy C+D.
cia Sił Zbrojnych… Nie stać nas na to, by płacowo zbyt moc-
– Funkcjonujące dziś wojskowe no odstawać od firm cywilnych, bo ina-
oddziały gospodarcze mają charak- czej grozi nam ciągła fluktuacja kadr, a to
ter pilotażowy. Można nawet powie- nie sprzyja atmosferze oraz jakości pra-
dzieć, że są pewnym eksperymentem. cy w jednostkach.
To dlatego na razie podlegają bezpo-
średnio inspektoratowi, bo teraz jest Przed Śląskim Okręgiem Wojskowym
czas, by bardzo uważnie przyjrzeć się stoją kolejne zadania. Które z nich bę-
ich działaniu i uniknąć ewentualnych dą najistotniejsze?
błędów przy powoływaniu do życia ko- – Z całą pewnością będziemy dalej wy-
lejnych WOG-ów. Jeśli natomiast eks- konywać zadania ujęte w centralnym pla-
peryment sprawdzi się i zapadnie de- nie rzeczowym. Wiele z założeń dotyczy
cyzja o powołaniu do życia następnych kwestii oszczędności – każda złotówka
oddziałów gospodarczych, powinny musi być bowiem wydawana racjonalnie.
one, moim zdaniem, być podporządko- Ważne będzie dalsze uzawodawianie pod-
wane okręgom. ległych nam jednostek i instytucji. 10 Bry-
gada Logistyczna z Opola przejdzie na no-
Od przyszłego roku zakończy się pobór wy etat, który dostosuje ją lepiej do wy-
do wojska. Czy pracownicy WKU konania zadań. Będziemy też starali się
LITOWSKI (2)
i WSzW powinni bać się o swoje etaty? jak najlepiej zabezpieczać logistycznie
– Myślę, że po zaprzestaniu poboru
nastąpią jakieś zmiany w wojskowej ad-
BOGUSŁAW PO
ministracji terenowej, ale nie stanie się

to bardzo szybko. Kadra zawodowa
i pracownicy WKU zajmą się w więk-
szym zakresie promocją wojska, pracą
tów funkcjonowania nad pozyskaniem kadr dla armii zawo-
i nie mają większego wpływu na zada- dowej. Wymaga to wiele pracy i facho-
nia, które wykonujemy. wego podejścia, a WKU czy WSzW nie-
wątpliwie takimi fachowymi kadrami
To znaczy, że nie przejmuje się Pan dysponują. Ich działanie pozwoli odcią-
plotkami o likwidacji okręgu? żyć trochę od zadań promocyjnych jed-
– Oficjalnie o niczym takim nie sły- nostki operacyjne, których głównym za-
szałem. Dla mnie coś staje się faktem do- daniem jest przecież szkolenie, a nie
piero wtedy, gdy zapada decyzja przeło- działalność marketingowa.
żonych, a z tego, co wiem, na razie żad-
nej takiej decyzji nie ma. Do koncepcji,
rozważań i dywagacji ustosunkowywać
Nie stać nas na to, by płacowo zbyt mocno odstawać
się nie chcę. od firm cywilnych, bo inaczej grozi nam ciągła fluk-
tuacja pracowników wojska, a to nie sprzyja atmosfe-
Inna plotka głosi, że sztab okręgu
zmieni lokalizację, a do zajmowanych rze oraz jakości pracy w jednostkach
przez niego budynków wprowadzi się
Dowództwo Wojsk Lądowych. Podob- Wie Pan już, jak jednostki okręgu po- misje zagraniczne pełnione przez naszą
no specjalne komisje sprawdzają już radzą sobie bez żołnierzy zasadniczej armię. Bardzo dużym przedsięwzięciem
we Wrocławiu warunki lokalowe i moż- służby wojskowej? będzie także zakończenie i rozliczenie mi-
liwości adaptacyjne... – Sądzę, że będzie nam znacznie ła- sji w Iraku. Wiąże się to z przemieszcze-
– Podobnie jak w kwestii likwidacji twiej niż jednostkom operacyjnym. Już niem znacznej liczby ludzi i sprzętu. Za-
okręgów, tak i na ten temat nie mam nic dziś w jednostkach logistycznych służy równo uzbrojenie, jak i wyposażenie mu-
do powiedzenia. Na tym szczeblu dowo- niewielu żołnierzy zasadniczej służby si zostać poddane w kraju przeglądowi
dzenia nie powinno się komentować żad- wojskowej – w skali całego okręgu jest oraz niezbędnym naprawom. Nuda nam
nych szeptanych wiadomości. Rzeczy- ich nieco ponad 2 tys, a ich miejsce stop- z pewnością nie grozi. 
wiście garnizon Wrocław jest w stanie niowo zajmują już szeregowi zawodowi,
zapewnić lokalizację dla dużej instytucji których jest około 700, oraz żołnierze Rozmawiał Bogusław Politowski

AAAAAAA PROBLEMY
WOJSKO PROBLEM
AAAAAAAA
ARTUR GOŁAWSKI
Bój o życie i zdrowie żołnierzy toczy się nie tylko na bezdrożach

Afganistanu i w szpitalach polowych Iraku, ale również w laboratoriach
i firmach projektujących nowe rodzaje opancerzenia osobistego.
Nowoczesne armie szukają opancerze- staw kuloodporny w wersji max – współ-
nia osobistego, które skutecznie ochroni czesna zbroja z wieloma płytami ochron-
żołnierza dzięki jak najwyższej kulood- nymi na wszystkie kończyny dla żołnie-
porności, odłamkoodporności i odporno- rza lub funkcjonariusza, który musi li-
ści na przebicie ostrzem. Trudno połączyć czyć się na co dzień z ostrzałem przy
wszystkie te cechy w jednym produkcie, zwalczaniu terrorystów, osiąga masę na-
ale producenci starają się zaspokoić za- wet 19 kg. Na twarde płyty z węglika
chcianki klientów i oferują różne kombi- krzemu, kupowane w dużych partiach,
nacje cech ochronnych. stać tylko najbogatsze armie – amery-
Konstruowaniem kamizelek rządzi za- kańską i niemiecką. Reszta zadowala się
sada: im mocniejszy jest pancerz podsta- płytami ceramicznymi z węglika krze-
wowy, tym lżejszy może być pancerz domu albo stalowymi, bo nie każdy pro-
datkowy. Pojedyncza płyta z węglika ducent chce udostępnić dobrą cera-
krzemu waży średnio ok. 2,5 kg. Pancerz mikę. – W kraju umiemy produko-
miękki z polietylenu dla cywilów – 1,6– wać kamizelki na światowym po-
–1,8 kg. Cały zestaw kamizelki w roz- ziomie – zapewnia Janusz
miarze XL, z dwiema płytami laminato- M. Daniel, właściciel firmy
wymi, waży ok. 6 kg, zaś osobisty ze- JMD Technologie.
CENA
BEZPIECZEŃSTWA
Najpopularniejsze kamizelki kupowane
przez Departament Zaopatrywania
Sił Zbrojnych MON w latach 2006–2007
kosztowały: KLV (kierowcy) – 1600 zł przy
wadze 6 kg z jednym wkładem twardym
i OLV dla żołnierza piechoty – 2300 zł
(8 kg z jednym wkładem i 11 kg z dwoma).
Hełm kompozytowy wz. 2005
w tegorocznym przetargu wyceniono
na 980 zł
WSPÓŁCZESN
ZAPIS ||
ZAPIS FORUM
FORUM NA ||
CELOWNIKU WOJSKO
NA CELOWNIKU ||
WOJSKO KULISY
PORADY PORADY |
PO SŁUŻBIE ||
PO SŁUŻBIE | |
HISTORIAHISTORIA ||
MILITARIAMILITARIA
ŚWIAT PRASA | |
PRASA KULISY
Moda na moduły
W modzie jest modułowość – wielo- Mjr Robert Węgliński,
elementowość konstrukcji. Pamiętam specjalista Oddziału Uzbrojenia
KAMIZELKA Z METRYKĄ pierwszą moją kamizelkę ochronną, i Sprzętu Wojskowego Szefostwa Wojsk
którą dostałem w grudniu 1995 r., Pancernych i Zmechanizowanych DWL:
Okres użytkowania kamizelek jest określony
każdorazowo w zależności od ich rodzaju wyjeżdżając na misję do Bośni. – Nadrzędnym zadaniem DWL jest za-
i przeznaczenia. Na poszycia udziela się gwarancji W ciągu następnego kwartału pewnienie bezpieczeństwa życia i zdro-
na 24–36 miesięcy. Dla wkładów balistycznych zakładałem ją najwyżej pięć wia żołnierzy służących w misjach. Pod
tekstylnych – 5 do 10 lat. Później wyrób powinien razy. Nie dlatego, że misja tym kątem opracowaliśmy m.in. doku-
trafić do weryfikacji-renowacji lub zostać poddany testom bali- była spokojna. Dostałem ka- mentację na pozyskanie za pomocą pro-
stycznym, czy spełnia wymagania wytrzymałościowe. Dobrą mizelkę w rozmiarze S, bo cedury pilnej potrzeby operacyjnej uni-
praktyką jest tworzenie metryk dla każdej kamizelki/osłony, tylko takie były dostępne wersalnych kamizelek ochronnych (UKO)
dzięki czemu można śledzić jej losy i oceniać stan. Producenci w magazynie! Z kilkunasto- z przeznaczeniem dla kontyngentów
twierdzą jednak, że metryka nie spełni oczekiwań, bo użyt- osobowej grupy polskich w Afganistanie i Czadzie. Przed zakupem
kownicy często wymieniają się wkładami. Zalecają więc sztabowców tylko jeden zdo- kamizelek dokumentacja konstrukcyjna
opisywanie wkładów ochronnych w sposób był rozmiar M – był z nas naj- UKO może zostać zmieniona, stosownie
pozwalający na ich identyfikację (numer większy i nawet głowy nie wci- do wyników badań testujących oraz ba-
ewidencyjny, rozmiar, numer partii snąłby w „eskę”. Z ulgą ode- dań eksploatacyjno-wojskowych przez
produkcyjnej) i kompletowanie tchnąłem dopiero wiosną, gdy do bezpośrednich użytkowników, tak by
partii wyrobów Bośni przybył zasadniczy kontyn- w pełni zostały spełnione oczekiwania
gent z Polski. Przywiózł nowe, ergono- żołnierzy zarówno pod względem bezpie-
miczne „opancerzenie” z wkładami dodat- czeństwa, funkcjonalności, jak i doposa-
kowymi, które można było dopasować do żenia. Użytkownicy powinni ocenić pod-
każdej sylwetki. Po tym doświadczeniu do- czas badań eksploatacyjno-wojskowych
ceniam postęp, jaki w dziedzinie ochrony prawidłowość kompletacji w tzw. kiesze-
dokonał się w czasie misji irackiej. W pierw- nie i zasadność noszenia pistoletu nie
szej „bośniackiej” kamizelce byłbym w sta- w kaburze, a w kieszeniach mocowanych
nie tylko unieść ręce do góry, podczas gdy do kamizelki. Zapewniam, że gestor
w „afgańskiej” mógłbym już całkiem w badaniach testujących postara się
uwzględnić wszelkie
sprawnie walczyć.
dodatkowe wy-
Rzecz jasna, nie w każdej sytuacji żoł-
mogi, które do-
nierz potrzebuje ochrony wszystkich czę-
prowadzą do
ści ciała. Dlatego przyszłość należy do
zwiększenia
kamizelek dostosowanych do monto-
bezpieczeń-
wania różnych rodzajów oporzą- stwa żołnierzy.
dzenia, które użytkownicy bę-
dą rozbudowywać według 
BÓL GŁOWY
KWATERMISTRZA
Różnorodność i modułowość kamizelek
będzie kłopotliwa dla kwatermistrzów.
Jeśli coś składa się z dwóch części,
łatwo jest prowadzić dokumentację
magazynową. Jeśli jednak części jest
kilkanaście, to pojawią się kłopoty
z rozliczaniem i uzupełnianiem zagubionych
elementów. Niektórzy będą się więc
bronić przed nową kamizelką
SNA ZBROJA
ze względu na problemy
natury logistycznej

AAAAAAA PROBLEMY
WOJSKO AAAAAAAA
Parabellum i 7,62 x 39 mm PS), odłamka- stawca oferujący najtańszy, więc najsłab-
Płk dr inż. Przemysław Kupidura mi oraz bronią białą. Powinna umożliwiać szy wyrób – zauważa J.M. Daniel. Produ-
przenoszenie – na siatkowym poszyciu cent zwraca uwagę, że firmy mogą dziś
i mjr dr inż. Wojciech Koperski, z systemem taśm nośnych – wyposażenia proponować wojsku pancerze osobiste
Zakład Konstrukcji Specjalnych konfigurowanego stosownie do zadania. o parametrach deklasujących zapisy Pol-
Instytutu Techniki Uzbrojenia Wydziału
Mechatroniki WAT: Poszczególne jej elementy mają być uży- skiej Normy PN-V-87000:1999. „Kamizel-
wane jednocześnie lub wybiórczo. W kom- ki kulo- i odłamkoodporne. Wymagania
– Konsultowaliśmy zapisy projektu ZTT plecie znaleźć się powinny m.in.: trzy po- ogólne i badania”. To nie pozwoli im jed-
dla modułowej uniwersalnej kamizelki szycia zewnętrzne z nadrukiem maskują- nak wygrać przetargu, bo urzędnicy kiero-
kuloodpornej, ale ostatecznej ich wersji cym, wyjmowane elastyczne wkłady ba- wać się będą właśnie tabelkami z Polskich
nie widzieliśmy. Największe nasze wątpli- listyczne podstawowe, wyjmowane wkła- Norm. Gdy parametry odporności przekro-
wości wzbudziła masa kamizelki. Ten dy dodatkowe (przód i tył) oraz elementy czą wymagania tam ujęte, mogą uznać, że
punkt ZTT sformułowano nieprecyzyjnie. dopinane z wkładami (osłony podbrzusza, opancerzenie nie spełnia wymogów prze-
Nie podano, czy chodzi o masę zestawu, boków klatki piersiowej, ramion i barków targu. – Zakres odporności balistycznej
czy samej kamizelki ochronnej. oraz kołnierzowa), a także dwie kamizel- opracowaliśmy zgodnie z zapisami PN-V-
Proponowana masa 11,0 kg (dla rozmia- ki bieliźniane wchłaniają- -87000:1999. Wymagamy
ru XL) była bardzo wyśrubowana, nawet Osobisty zestaw
ce pot lub odprowadzające czwartego poziomu kulo-
jeśli chodziło o kamizelki z dwiema stalo- go na zewnątrz. kuloodporny w wersji odporności. Wyższa od-
wymi płytami balistycznymi. Rozwiązanie Konstrukcja umożliwi porność balistyczna nie
takie uznajemy za absolutnie nieakcep- szybkie samodzielne za- max. dla żołnierza lub zdyskwalifikuje ewentual-
towalne w XXI w. Dla porównania: amery- kładanie oraz zdejmowa- funkcjonariusza, który, nego wykonawcy, bo pro-
kański Interceptor z dwiema płytami ce-
nie. Uwzględniono chwyt gram i metodykę badań,
ramicznymi ma masę 7,5 kg (rozmiar
ewakuacyjny oraz kiesze- zwalczając terrorystów, będące w trakcie opraco-
XL). W dokumencie przyjęto, że zestaw
nie na granaty, opatrunki, musi liczyć się na co wania przez jednostkę
będzie składał się z dwóch kamizelek:
bagnet, magazynki z nabo- badawczo-rozwojową
ochronnej i taktycznej, tymczasem nale-
jami i radiostację z akumu- dzień z ostrzałem, waży (WITU), i tak zatwierdzi
żałoby rozważyć wariant mocowania „kie-
latorem. Tkanina zasadni- gestor – odpowiada mjr
szeni” bezpośrednio do poszycia kamizel-
cza i dodatki powinny ab-
nawet do 19 kg Robert Węgliński, specja-
ki ochronnej, ponieważ używanie typowej
kamizelki taktycznej po przyłączeniu do sorbować lub rozpraszać promieniowanie lista Oddziału Uzbrojenia i Sprzętu Woj-
kamizelki ochronnej osłon barków może w zakresie światła widzialnego i bliskiej skowego Szefostwa Wojsk Pancernych
być kłopotliwe. Zastosowanie systemu podczerwieni. Bez dodatkowego wyposa- i Zmechanizowanych DWL.
szybkiego mocowania „kieszeni” i wypo- żenia nowinka ważyłaby do 13 kg, czyli po-
nad 56 proc. masy projektowanego zesta- To się nosi
sażenia na kamizelce ochronnej nie wy-
klucza włożenia dodatkowo kamizelki wu indywidualnego systemu walki „Tytan” Nikt nie kwestionuje, że współczesną ka-
taktycznej, użytecznej w niektórych sytu- (bez broni). Po testach mających potwier- mizelkę powinny cechować wysokie wa-
acjach (na terenie bazy lub z lżejszą kon- dzić spełnienie ZTT, ewentualnej ich korek- lory użytkowe i ergonomia przy zachowa-
figuracją kamizelki ochronnej, bez dodat- cie i zamówieniu pierwszej partii wybrane- nych parametrach ochronnych. – Dlatego
kowych osłon). go wzoru właścicielem dokumentacji pro- podczas projektowania i wdrożenia nowej
dukcyjnej stałby się resort obrony. – Ka- kamizelki dużą uwagę zwrócimy na testy
potrzeb. Justyna Zielińska, dyrektor dzia- mizelka ta, na wniosek nasz i gestora, za u przyszłych użytkowników – komentuje
łu wdrożeń spółki Lubawa, zgadza się, że zgodą ministra obrony, jest wprowadzona J. Zielińska. Wyjaśnia, że przystępując do
uniwersalna kamizelka zewnętrzna powin- do służby w trybie pilnej potrzeby opera- projektowania nowej kamizelki, w Luba-
na być modułowa. – Dzięki temu uzyska- cyjnej, z myślą o personelu kontyngentów wie stawia się trzy pytania: dla kogo jest
my dwie cechy: uniwersalność i unifikację – tłumaczy płk Jan Woźniak z DZSZ ona przeznaczona?, w jakich warunkach
w produkcji oraz możliwość dostosowania MON. To oznacza, że pominięto czaso- będzie użytkowana? i jakie parametry ba-
kamizelki do upodobań, rodzaju prowadzo- chłonną procedurę przetargu publicznego listyczne należy uzyskać? J. Zielińska uzna-
nych akcji oraz uzbrojenia i wyposażenia na rzecz negocjacji z jednym dostawcą je ogłoszone w lutym WTT za właściwą
żołnierzy. Dlatego pomysł opracowania wskazanym przez gestora. Nieoficjalnie drogę do opracowania kamizelki spełnia-
uniwersalnej kamizelki dla WP, bazującej wiemy, że Szefostwo WPiZ wskazało na jącej wymogi współczesnego pola walki.
na modułowej konstrukcji kieszeni i innych Przedsiębiorstwo Sprzętu Ochronnego Przypomina, że ciężar kamizelki w decy-
zasobników na wyposażenie, uznajemy za Maskpol. Negocjacje w sprawie zakupu dującym stopniu zależy od pożądanej przez
właściwy – przyznaje. nowej kamizelki nie zostały rozpoczęte. kupującego klasy kuloodporności/odłam-
Może to nastąpić dopiero po uzyskaniu koodporności, co skutkuje wyborem ukom-
Kamizelki na naszą miarę pozytywnych wyników w programie te- pletowania pancerza i rodzajem użytej tka-
Na przełomie lat 2007 i 2008 Departa- stów. Badania będą domeną WITU. Insty- niny balistycznej. – W laboratoriach dąży
ment Zaopatrywania Sił Zbrojnych MON tut musi je przeprowadzić w ciągu 40 dni się do skonstruowania pancerza jak najbar-
ogłosił skonsultowane z Szefostwem Wojsk od podpisania umowy z DZSZ MON. Do dziej wytrzymałego, a zarazem jak najlżej-
Pancernych i Zmechanizowanych Wojsk testów w jednostkach nowe kamizelki po- szego. Niestety, te dwie cechy znajdują się
Lądowych założenia taktyczno-techniczne winny trafić już jesienią. w opozycji. Zatem często konstruktorzy
(ZTT) dla nowych kamizelek. Konieczność – Nie dostrzegam nic nowoczesnego i zamawiający zgadzają się na optymaliza-
pozyskania nowego wzoru kamizelki tłu- w tych wymaganiach balistycznych. Prze- cję konstrukcji, a więc i kompromisy – nie
maczono doświadczeniami i uwagami „mi- oczono w nich na przykład ochronę przed pozostawia złudzeń. 
sjonarzy”. Nowa kamizelka ma chronić pociskami kalibru 5,56 i 5,45 mm. Sądzę, Napisz do autora:
przed pociskami z broni strzeleckiej (9 mm że gdyby rozpisano przetarg, wygrałby do- artur.golawski@redakcjawojskowa.pl

| | | | | | |
Dr hab. Jacek Knopek jest

politologiem, profesorem
nadzwyczajnym
w Instytucie Politologii
Uniwersytetu Mikołaja
Kopernika w Toruniu.
W państwach położonych na południe

od Sahary co jakiś czas wybuchają kon-
flikty wewnętrzne. Obecnie do naj-
krwawszych starć dochodzi w Czadzie
i Sudanie, co związane jest ze zróżnico-
waniem etnicznym tego regionu.
– Początek współczesnych proble-
mów Sahelu można wiązać z pojawie-
niem się ludów arabskich w Afryce
Północnej w VII w. n.e. Kluczowe wy-
dają się jednak ruchy ludności, które
miały miejsce kilka wieków później.
Wypychani z Bliskiego Wschodu Ara-
bowie rozpoczęli ekspansję na połu-
dnie Afryki.
Jaki był powód tej wędrówki ludów?

– Wywołało ją pojawienie się na Bli-
skim Wschodzie ludów tureckich. Póź-
niej doszedł upadek państw muzułmań-
Odwieczna wojna
skich na Półwyspie Iberyjskim. Zmu-
siło to Arabów do szukania nowych
kierunków ekspansji. Na południe by-
ła ona o tyle łatwa, że ziemie te za-
mieszkiwały ludy na niższym pozio-
mie rozwoju cywilizacyjnego. Dlatego Rozmowa z dr. hab. Jackiem Knopkiem
Arabowie szybko je zdominowali.
władze sąsiedniego Sudanu, ale należy A co może przysporzyć poważnych pro-
Owa koegzystencja nie była zatem bez- też pamiętać o starającej się zachować blemów polskim żołnierzom podczas
konfliktowa… swe wpływy Francji czy nowym graczu w misji w Czadzie?
– Od początku istniał konflikt między w regionie, którym są Chiny Ludowe. – Poza warunkami klimatycznymi mi-
pasterzami wywodzącymi się z półno- sji nie ułatwi im struktura demograficzna
cy a czarnoskórymi rolnikami. Później Czy dzisiejszy konflikt w Czadzie wy- w naszym sektorze odpowiedzialności na
Europejczycy podzielili ten region buchł tylko z powodu tych starych an- północy Czadu. Przebiega tam granica
wzdłuż południków i równoleżników, tagonizmów? między dwiema społecznościami – ple-
ignorując fakt, że żyjące tam ludy i ple- – Stworzyły one ku temu odpowiedni mionami arabskimi i czarnoskórymi Afry-
miona są skonfliktowane i należą do in- grunt. Ale konflikt związany jest również kanami – które nie darzą się sympatią.
nych grup etnicznych czy kręgów reli- z zupełnie współczesną rywalizacją o kon-
gijnych. Była to zamierzona polityka ko- trolę nad takimi strategicznymi zasobami Dzisiejsze problemy są więc tylko kolej-
lonizatorów, gdyż wygrywanie napięć surowców naturalnych, jak pokłady rudy ną odsłoną odwiecznego konfliktu na
etnicznych ułatwiało im kontrolę nad uranu na północy kraju. To surowiec, do tych ziemiach.
posiadłościami. Po zakończeniu epoki którego dostęp chce mieć wiele państw – Od strony socjologicznej możemy
kolonialnej, z której wyłoniły się współ- – szczególnie te, które marzą o posiadaniu uznać, że mamy do czynienia z konflik-
czesne państwa, geometryczne granice broni jądrowej. Swego czasu do tego gro- tem rytualnym, który nierzadko przybiera
stały się zarzewiem kłopotów. Społecz- na należała Libia. formę konfliktu o przeżycie. Oznacza to,
ności połączone ze sobą wbrew woli że przegraną stronę czeka eksterminacja.
rozpoczęły rywalizację o władzę, co za- Wydaje mi się, że większym zaintereso-
początkowało ciąg długoletnich wojen waniem od uranu cieszy się czadyjska Czy taki konflikt, w którym dominują
domowych. Do tego zaczęły w nie in- ropa naftowa… czynniki irracjonalne, może zakończyć
gerować państwa ościenne. – O tych złożach wiadomo już od zewnętrzna interwencja?
dawna, ale na poważnie zajęto się ich – Co najwyżej można go stłumić, ale
A kto dziś miesza w czadyjskim kotle? eksploatacją przed kilku laty – po uru- trzeba się liczyć z tym, że w sprzyjających
– Trudno wskazać jednego winowaj- chomieniu rurociągu do terminalu na warunkach wybuchnie on z nową siłą. 
cę. Oczywiście znaczący udział mają wybrzeżu Kamerunu. Rozmawiał Tadeusz Wróbel

AAAAAAA LOTNICTWO
WOJSKO AAAAAAAA
Iskra nadziei NORBERT BĄCZYK

W Instytucie Technicznym Wojsk Lotniczych krok po kroku realizowany jest program modernizacji
samolotu Iskra. Dziś trudno jednak powiedzieć, czy maszyna oznaczona jako TS-11F kiedykolwiek
wzbije się w powietrze, mimo że podczas 55-lecia obchodów istnienia ITWL
zaprezentowano już jej pierwszy demonstrator.
TS-11F ma duże szanse stać się poważnym konkurentem maszyn szkolnych równie wiekowych jak ona – zwłaszcza że w porównaniu do samolotów
zagranicznych modernizacja Iskry byłaby szybsza i tańsza.
Historia samolotu szkolnego TS-11 trzydzieści lat temu uznano go za prze- równo na terenie PZL-EADS na Okęciu,
Iskra jest opowieścią o polskich ambi- starzały. Projektowana w innej epoce jak też w położonym w innej części mia-
cjach zderzających się z ograniczeniami. Iskra nigdy nie doczekała się poważnej sta Instytucie Technicznym Wojsk Lot-
Gdy w latach 60. XX w. wszystkie pań- modernizacji. Nic więc dziwnego, że nie niczych. I o ile na Okęciu Iskra i Iryda to
stwa bloku wschodniego postanowiły tre- spełnia dziś wymagań stawianych samo- już tylko pomniki, o tyle w instytucie są
nować swych pilotów na czeskich ma- lotowi szkolenia zaawansowanego dla pi- to raczej demonstratory potencjalnych
szynach L-29, my wprowadziliśmy wła- lotów samolotów bojowych. modernizacji rodzimych samolotów.
sną konstrukcję. Zapewne jednak nawet W ITWL nie pogodzono się bowiem
twórca samolotu inżynier Tadeusz Soł- LATAJĄCE POMNIKI z panującym powszechnie przekona-
tyk nie przypuszczał wówczas, że nazwa- W Warszawie w kilku miejscach moż- niem, że z „latającego ołówka” Tadeusza
ny od jego inicjałów statek powietrzny na obejrzeć obok siebie niezwykłą parę sa- Sołtyka nie będzie już pożytku.
pozostanie w służbie polskiego lotnictwa molotów: TS-11 i jego niedoszły następca To, że co jakiś czas wraca kwestia po-
wojskowego prawie pół wieku, choć już I-22 Iryda stoją skrzydło w skrzydło za- tencjalnej modernizacji Iskry i polscy in-

ZAPIS ||
ZAPIS FORUM
FORUM NA ||
CELOWNIKU WOJSKO
NA CELOWNIKU ||
WOJSKO KULISY
PORADY PORADY |
PO SŁUŻBIE ||
PO SŁUŻBIE | |
HISTORIAHISTORIA
MILITARIAMILITARIA||
ŚWIAT PRASA
PRASA KULISY| |
żynierowie w połowie pierwszej dekady znacznie spóźniona? Niewątpliwie sprawnych Iskier w następnej dekadzie
XXI w. przedstawili taki projekt, świad- TS-11 nie jest już samolotem perspekty- jest potrzebna, ale w tym samym okre-
czy przede wszystkim o tym, przed wicznym, ale zdaniem naszych rozmów- sie, według danych z SGWP, ma być fi-
jak wielkim problemem stoją dziś Siły ców z ITWL grupa 16–20 tych maszyn nansowany z budżetu MON projekt sa-
Powietrzne. może mieć wydłużony resurs i latać na- molotu szkolno-bojowego. Jednoczesne
wet do końca drugiej dekady XXI w. Ma rozpoczęcie modernizacji Iskry wiązało-
ZANIM PRZYLECI LIFT to być samolot przejściowy na czas, gdy by się z koniecznością wyasygnowania
Od czasu upadku projektu Iryda nie- Siły Powietrzne będą czekały na nowy dodatkowych środków – a te są potrzeb-
wiele zrobiono, by zapewnić ciągłość – LIFT. To alternatywa dla pomysłu, by ne przede wszystkim na pozyskanie sa-
systemu szkolenia lotniczego rozumianą w tym okresie naszym pilotom służyły molotów LIFT, będących absolutnym
jako posiadanie co najmniej dwóch typów używane maszyny z zagranicy, oczywi- priorytetem dla Sił Powietrznych. Osob-
samolotów szkolnych i odpowiedniego za- ście także wymagające modernizacji. nym zagadnieniem jest natomiast kwestia,
plecza treningowego. Dziś, aby wyszko- TS-11F ma bowiem duże szanse stać się jaki ostatecznie będzie nasz polski LIFT.
NORBERT BĄCZYK (3)
SILNIK J85 może zastąpić leciwy SO-3.
Modernizacja w trzech odsłonach

P rojekt TS-11F jest obecnie
krok po kroku realizowany
przez ITWL. Udało się uzyskać
są aż trzy sposoby odrzucenia
owiewki: tradycyjny, gdy pilot
przed katapultowaniem ma na
świetlacz ciekłokrystaliczny
MFD, a dodatkowo także
wskaźnik przezierny HUD, zde-
torem jest właśnie prezentowa-
ny samolot, zakłada obok
montażu foteli wymianę i zało-
pomoc Sił Powietrznych, które to czas, detonacja szyby (piro- montowany z samolotu Iryda. żenie dodatkowych przyrządów
przekazały zestaw foteli wyrzu- naboje) oraz bez jej odstrzele- Docelowo otrzyma on od fran- pokładowych (np. ZSA i HUD).
canych z samolotu PZL-130 nia, siłą samego fotela. Teraz cuskiego producenta oprogra- Wreszcie najbardziej zaawan-
Orlik. Dziś ITWL ma do dyspozy- fotele powinny przejść testy dy- mowanie umożliwiające naśla- sowana modernizacja
cji trzy egzemplarze TS-11, namiczne i uzyskać certyfikat dowanie komunikatów wyświe- uwzględnia także wymianę sil-
w tym jeden, który można przy- producenta na ten typ samolo- tlanych w F-16. „Cyfrowa” nika – z zawodnego SO-3 na
stosować do lotów. Obecnie na tu, co jest jednak kosztowne, Iskra ma także zmodernizowa- silnik zachodni J-85 firmy
pierwszym, nielatającym, de- a potrwać może nawet rok. ne systemy nawigacyjne. Jak General Electric. Wówczas ze
monstratorze TS-11F zamonto- Konieczne są bowiem aż trzy podkreślają przedstawiciele starej Iskry pozostanie już tyl-
wano już fotele wyrzucane próby odpaleń. ITWL, rozwój projektu TS-11F ko płatowiec. Gdyby decyzje
Martin Baker Mk 11 z Orlika Kolejną nowością są zamonto- może przebiegać wielotorowo, zapadły jeszcze w tym roku,
umożliwiające ratunek załodze wane w kabinie elementy zin- w zależności od oczekiwań Sił gotowy do lotów TS-11F poja-
na każdej wysokości przy pręd- tegrowanego systemu awio- Powietrznych. Najtańsza forma wiłby się na początku 2010 r.,
kości minimalnej 110 km/h. nicznego (np. cyfrowy kompu- przebudowy zakłada wymianę a pierwsze maszyny trafiły do
Wykonano też elementy krusze- ter misji). Pojawił się też znany wyłącznie foteli wyrzucanych. linii zapewne po dwóch kolej-
nia oszklenia kabiny. W TS-11F już z programu „Głuszec” wy- Druga opcja, której demonstra- nych latach.
lić pilota na F-16, musimy wysyłać go za poważnym konkurentem maszyn szkol- Jeśli będzie to tylko eskadra używanych,
granicę. Brak decyzji w sprawie odrzuto- nych równie wiekowych jak ona – zwłasz- choć zmodernizowanych samolotów, pro-
wego samolotu szkolenia zaawansowane- cza że w porównaniu do samolotów za- jekt TS-11F może i mógłby z nimi kon-
go LIFT oraz konieczność wykupywania granicznych modernizacja Iskry byłaby kurować, chyba że wymagania taktyczno-
godzin szkoleniowych za granicą sprawi- szybsza i tańsza. Na pewno nie można -techniczne wykluczyłyby poczciwą
ły, że ITWL zaproponował lotniczemu do- jednak liczyć na to, że odnowiona Iskra Iskrę. Jeśli natomiast będą to maszyny fa-
wództwu modernizację eskadry Iskier stanie się substytutem dla najnowszych brycznie nowe, to i tak jakiś samolot przej-
z produkcji z połowy lat 80. (ostatnie se- odrzutowców LIFT. ściowy jest nam potrzebny, bo nowe sa-
rie z zapasem resursu). Projekt oznaczo- Wojsko podchodzi do ewentualnej mo- moloty LIFT długo jeszcze nie przylecą
no jako TS-11F (ostatnia litera to nawią- dernizacji Iskier bardzo ostrożnie. Może do Polski. Choćby z tego powodu, że trze-
zanie do F-16). nawet i przychylnie odniosłoby się do ba je dopiero wyprodukować. 
Czy taka modernizacja ma sens i czy, stworzenia w latach 2010–2012 eskadry Napisz do autora:
choć słuszna w teorii, nie jest czasem TS-11F, bo mimo wszystko eskadra norbert.baczyk@redakcjawojskowa.pl

AAAAAAA IRAK
WOJSKO AAAAAAAA
Żołnierze koalicji pełniący misję w Iraku są

w tym kraju jedynie gośćmi. Dlatego muszą
współpracować z lokalnymi władzami
i orientować się, czego potrzebuje
miejscowa ludność. Tylko wtedy działania
z zakresu współpracy cywilno-wojskowej
(CIMIC) są naprawdę skuteczne.
KRZYSZTOF ŻUCZKOWSKI
MAGDALENA KOWALSKA -SENDEK
LEKCJA SAMODZIELNOŚ
Grupa CIMIC jest jedną z nielicznych
jednostek obecnych w Iraku od pierwszej
Dylong, dowódca grupy CIMIC podczas
VIII zmiany PKW Irak (był również sze-
kalna społeczność. My możemy tylko coś
sugerować, wskazywać błędy albo podsu-
zmiany Wielonarodowej Dywizji Cen- fem CIMIC w Kosowie w 1999 r. i szefem wać inne rozwiązania – mówi szef CIMIC
trum–Południe (Multi-National Division centrum CIMIC w Kabulu w 2005 r.). w Dowództwie Operacyjnym SZ.
– Central South – MNDCS). Jej działalność Po wyłonieniu przez komisję przetargo-
koncentrowała się głównie na organizacji Ręka w rękę wą wykonawców poszczególnych przed-
inwestycji infrastrukturalnych i dostarcza- Zasadą jest, że Rada Odbudowy Prowin- sięwzięć pracę zaczynają wynajęte firmy,
niu pomocy humanitarnej. Lista sfinalizo- cji przekazuje dowódcy kontyngentu listę a służby CIMIC nadzorują i koordynują re-
wanych projektów jest imponująca. Szef projektów i zamierzeń na dany rok lub pół- alizację projektów. Wiele z nich nie miało-
Wydziału CIMIC w Dowództwie Opera- rocze. Zadanie polskich żołnierzy ograni- by sensu bez współpracy z władzami pro-
cyjnym SZ ppłk Andrzej Dylong wylicza cza się wówczas jedynie do funkcji dorad- wincji, które odpowiadają za ich dalsze fi-
aż szesnaście kategorii przedsięwzięć. Od czej. Dzięki temu lokalne władze uczą się nansowanie i funkcjonowanie. – Można
pierwszej zmiany do obecnej zbudowano samodzielności. – Musimy pamiętać, że je- zbudować linie energetyczne czy sieć wo-
albo wyremontowano m.in. 54 km dróg, steśmy w tym kraju jedynie gośćmi. Inicja- dociągową, ale później trzeba je do czegoś
12 wodociągów, 21 stacji zasilania w wo- torem projektów zawsze powinna być lo- podłączyć i utrzymać w sprawności – tłu-
dę, pięć systemów kanalizacji, 48 pomp do maczy ppłk Dylong.
wody lub ścieków. Ponadto budowano i roz-
budowywano szkoły, remontowano przed- Mądra pomoc
szkola, a większość placówek wyposażono Jednymi z najważniejszych współpra-
RADOSŁAW ZIELIŃSKI
w sprzęt komputerowy. Przez pięć lat cowników CIMIC są tłumacze. – Są nie-

MNDCS patronowała blisko 3300 projek- ocenieni, gdy trzeba rozpoznać, czego po-
tom o łącznej wartości ok. 170 mln dol. trzebuje ludność i środowisko lokalne
Istotą współpracy cywilno-wojskowej – komplementuje ppłk Dylong. Potrafią
jest podejmowanie inicjatyw zgodnych oni celnie i z wyczuciem ocenić potrzeby
z interesem władz lokalnych. – Nie decy- BIAŁE NIEDZIELE są jedną z najbardziej tubylców. Jest to o tyle istotne, że miej-
dowaliśmy sami, co będziemy robić. Dzia- znanych akcji CIMIC prowadzoną przez Polaków scowi mogliby nie korzystać z projektów
łaliśmy wyłącznie na prośbę i na podstawie i żołnierzy amerykańskich. Medycy udzielają wykonanych na przekór ich potrzebom,
wtedy porad, a inni żołnierze rozdają ubrania,
projektów Rady Odbudowy Prowincji lub a nawet je zniszczyć. Aby tego uniknąć,
żywność i akcesoria szkolne.
lokalnych liderów – szejków – mówi ppłk do obowiązków grupy CIMIC w Iraku na-

ZAPIS ||
ZAPIS FORUM
FORUM NA ||
CELOWNIKU WOJSKO
NA CELOWNIKU ||
WOJSKO KULISY
PORADY PORADY|
PO SŁUŻBIE ||
PO SŁUŻBIE | |
HISTORIAHISTORIA
MILITARIAMILITARIA||
ŚWIAT PRASA
PRASA KULISY | |
Przez pięć lat
Wielonarodowa Dywizja
Centrum–Południe pilotowała Poszczególne zmiany PKW Irak zrealizowały
wykonanie blisko 3300
projektów o łącznej wartości
projekty o wartości (w mln dol.)
ok. 170 mln dol.
1289
48,3
227
27,3
279
244 18,8
272 16,8
13,2 136
130
PAWEŁ KĘPKA/INTERNET
171 93 12,5 11,2
442 8,8 8,9
6,5
OŚCIleży monitorowanie sfinalizowanych już

inwestycji. Skrupulatnie sprawdza się, czy
Wybrane inwestycje w Iraku, którym patronował
polski CIMIC
Liczba projektów
Wartość projektów (w mln dol.)
wydane pieniądze nie zostały zmarnowa-

ne, a poczynione inwestycje przynoszą ko- Wytwarzanie i przesył – oczyszczanie poboczy trzech dróg o łącznej
rzyści. Współpraca jest ważna również ze energii elektrycznej: długości 42 km;
względu na rozwój lokalnego rynku pra- – zakup i montaż ośmiu transformatorów; – zakup czterech maszyn drogowych.
cy. W realizację projektów angażowane – budowa czterech stacji zasilania;
są bowiem irackie firmy oraz miejscowi – montaż oświetlenia sześciu ulic o długo- Opieka zdrowotna
pracownicy, co wpływa na spadek bezro- ści 1,8–3,4 km; – budowa czterech przychodni wiejskich;
bocia i wzrost bezpieczeństwa w strefie – budowa 14 linii elektrycznych łączących – remont trzech przychodni wiejskich;
MNDCS. 200–430 domów; – remont i wyposażenie w sprzęt dwóch
Ppłk Dylong zapewnia, że ze względu – zakup 29 generatorów 50-750kVA; aptek;
na ścisłą współpracę wojska z Radą Odbu- – zakup pięciu pojazdów specjalnych. – remont przechowalni zwłok;
dowy Prowincji nie zdarzają się sytuacje, – zakup wyposażenia dla szpitali wiejskich
by mieszkańcy danego regionu odmawia- Infrastruktura transportu (dziesięć USG, pięć urządzeń do dializ);
li przyjęcia pomocy. Szef wydziału CIMIC – budowa i remont 13 dróg o łącznej dłu- – zakup trzech foteli dentystycznych.
w DO SZ wspomina tylko jeden taki przy- gości 54,5 km;
padek, podczas rozdawania zabawek dzie- Rolnictwo
ciom. – Przekazywaliśmy maskotki. Chcia- – remont i rozbudowa siedmiu systemów
łem podać ją dziecku, które ojciec trzymał nawadniania;
na rękach. Kiedy malec wyciągnął rękę, oj- – dostawa ziaren ryżu i nawozów oraz sprzę-
ciec się odsunął – wspomina. Ważne jest tu dla stowarzyszenia rolniczego.
również to, żeby mieszkańcy nie otrzymy-
wali większej pomocy niż w danej chwili Edukacja
potrzebują. „Zapasowy” towar może bo- – budowa lub rozbudowa czterech szkół;
wiem trafić na czarny rynek.  – odbudowa i remont pięciu szkół;
US DOD
– remont przedszkola;
Napisz do autorki: – zakup sprzętu komputerowego
magdalena.kowalska@redakcjawojskowa.pl OTWARCIE lokalnej drogi w pobliżu Diwanii dla 28 szkół.

AAAAAAA SZKOLENIE
WOJSKO AAAAAAAA

| | | | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA ŚWIAT PRASA KULISY TO I OWO | | |
KRZYSZTOF WILEWSKI
Kobiety w natarciu
KRZYSZTOF WILEWSKI
Do tej pory do toruńskiej szkoły podoficerskiej zgłaszało się co roku tylko kilka
kobiet. W tym roku do egzaminów przystąpiło ich prawie sześćdziesiąt.
rzyjechały z całej Polski. Prawie ne zatrudnienie. Monika ze Szczecina tak- zawodowym żołnierzem, nie spotkało się
sześćdziesiąt kobiet, z których że planuje wojskową karierę, bo warunki to ze zbyt wielkim entuzjazmem męż-
najstarsza miała ponad trzydzie- zatrudnienia, jakie oferuje armia, uważa czyzn, którzy podważali sensowność mo-
ści lat, a najmłodsza była tuż po za bardzo atrakcyjne. – Wojsko to nie tyl- jego wyboru – wyjaśnia. – To było na-
maturze, pojawiło się w połowie lipca ko pensja płacona regular- wet zabawne, bo dla odmia-
w Toruniu na egzaminie do szkoły podofi- nie, ale także pewność, że Pierwszą część ny wszystkie kobiety, z mo-
cerskiej. To zaskakująco duża liczba, ponie stracę pracy z dnia na egzaminów – testy ją matką na czele, która po-
nieważ do tej pory co roku zgłaszało się dzień. W armii wszystko jest wiedziała, że gdyby w jej
najwyżej dziesięć kandydatek. Pierwszą poukładane – wiesz, gdzie sprawnościowe czasach było to możliwe, to
część egzaminów – testy sprawnościowe pracujesz, co masz robić, za też poszłaby do wojska, po-
z wychowania fizycznego – panie zdały jakie pieniądze, i co najważ-
z wychowania parły mnie jednogłośnie
lepiej niż panowie. I choć czekały je jesz- niejsze, jakie masz szanse na fizycznego – panie – dodaje Joanna.
cze sprawdziany z angielskiego i rozmo- rozwój zawodowy – mówi. Takich kobiet jak ona po-
wa kwalifikacyjna, było już wiadomo, że W jej przypadku to nie tyl- zdały lepiej niż jawiło się w Toruniu więcej.
na pewno do toruńskiej szkoły zostanie ko przekonanie, ale także panowie Jak podkreślały, ciągle po-
przyjętych znacznie więcej kobiet niż w la- doświadczenie, bo od kilku kutuje w społeczeństwie ste-
tach ubiegłych. Czym jest spowodowany lat jest pracownikiem wojska. – Pracow- reotyp, że kobieta w mundurze to tylko
taki wzrost zainteresowania wojskiem ze nik cywilny w wojsku nie ma źle, ale sanitariuszka. Śmiały się, że to wina tele-
strony płci pięknej? świadczenia, jakie przysługują jemu i żoł- wizji i serialu „Czterej pancerni i pies”,
nierzowi zawodowemu, bardzo często za gdzie rolą urokliwych żołnierek było bie-
GRUNT TO STABILNOŚĆ tę samą pracę, są jak niebo i ziemia – do- ganie z torbami lekarstw lub obsługa ra-
Aneta, dwudziestolatka z malutkiej daje bez ogródek. diostacji. Na szczęście jednak, co podkre-
miejscowości na wschodzie naszego kra- ślają kandydatki na podoficerów, media
ju, mówi wprost, że dla niej praca w woj- KONIEC STEREOTYPÓW coraz częściej pokazują, że kobieta w woj-
sku to przede wszystkim stabilizacja ma- Czy więc armia to dla kobiet tylko sku może odnosić sukcesy i nie jest pią-
terialna i pewna przyszłość. – Dla mnie sprawy szeroko pojętego „socjalu”? Zde- tym kołem u wozu, ale potrzebnym i do-
wojsko to szansa na pewną pracę, miesz- cydowanie nie. Wśród kandydatek do to- cenianym specjalistą. Wiele przyznawało
kanie, stabilizację na lata, o którą w mo- ruńskiej szkoły zdecydowanie dominują nawet, że na decyzję, by spróbować swo-
ich rodzinnych stronach jest bardzo cięż- te, dla których wojsko to coś więcej. Dla ich sił na egzaminach do toruńskiej szko-
ko – mówi ze smutkiem. – Chciałabym Joanny, dwudziestolatki z Dolnego Ślą- ły, wpłynęły informacje na temat tego, jak
powiedzieć, że armia to realizacja jakiejś ska, start do szkoły w Toruniu to okazja dobrze radzą sobie ich koleżanki, które
pasji, ale dla mnie to przede wszystkim do udowodnienia nie tyle sobie, ile przede wybrały karierę w mundurze. 
racjonalnym wybór – dodaje. wszystkim innym, że może, potrafi i da
Jednak nie tylko dla kobiet ze wschodu radę. – Kiedy jakiś czas temu wspomnia- Napisz do autora:
Polski praca w wojsku to szansa na pew- łam mojej rodzinie, że chciałabym zostać krzysztof.wilewski@redakcjawojskowa.pl

WOJSKO PROBLEMY
Obowiązek
O bowiązek składania
oświadczeń majątkowych
został wprowadzony w styczniu
Niedopełnienie obowiązku złoże-
nia oświadczenia grozi koniecz-
nością odejścia z armii. Żołnierz,
tego roku. Obejmuje on wszyst- który powinien je złożyć, a nie
kich oficerów zawodowych, zrobił tego, otrzymuje upomnie-
z wyjątkiem sędziów i prokura- nie. Brak reakcji na nie powodu-
torów. Podlegają mu też podofi- je zwolnienie ze służby. Zatajenie
cerowie pełniący zawodową informacji albo podanie niepraw-
służbę w organach logistycz- dy w oświadczeniu grozi nato-
nych i finansowych. miast odpowiedzialnością karną.
PAULINA GLIŃSKA
LEPIEJ PÓŹNO NIŻ WCALE

Większość żołnierzy wysłała swoje oświadczenia majątkowe, ale nieliczni nie dopełnili
tego obowiązku. Powinni zrobić to jak najszybciej – wtedy być może uda im się uniknąć
najsurowszej kary, czyli zwolnienia z wojska.
Żołnierze swoje już zrobili. Teraz peł- merii Wojskowej, na której można było piero w ostatnim tygodniu określonego
ne ręce roboty mają pracownicy Oddzia- znaleźć wszelkie niezbędne informacje w ustawie terminu.
łu Oświadczeń Majątkowych Komendy dotyczące wypełniania druków. W jed-
Głównej Żandarmerii Wojskowej. nostkach, które zwróciły się o pomoc do RĘCE PEŁNE ROBOTY
Oświadczenia majątkowe przyjęli, zare- komendanta głównego ŻW, kadra i pra- Oddział oświadczeń majątkowych
jestrowali i zajęli się analizą złożonych cownicy wojska oddziału oświadczeń ma teraz tony papieru, które musi
dokumentów. majątkowych przeprowadzili wykłady. uważnie przeczytać, przeanalizować,
Uruchomiono również punkt informa- wyłapując ewentualne błędy i na bie-
KAMPANIA INFORMACYJNA cyjny, w którym pod sześcioma numera- żąco rozwiązując wątpliwości. Płk To-
Z pewnością nagłośniona „kampania mi telefonów dyżurowali specjaliści co- masz Piekarski, szef Oddziału Oświad-
reklamowa” Żandarmerii Wojskowej dziennie odpowiadający na setki pytań. czeń Majątkowych ŻW, jest jednak pe-
w znacznym stopniu przyczyniła się do Choć w tym czasie zainteresowanie łen optymizmu: – Mogę śmiało powie-
tego, że zdecydowana większość żołnie- tematem było bardzo duże (np. stronę dzieć, że zadania stojące przed oddzia-
rzy spełniła ustawową powinność. W pra- internetową odwiedziło ponad 38 tys. łem na pewno wykonamy. Mam zespół
sie pojawiało się wiele informacji o obo- internautów), to do początku marca świetnych fachowców, więc praca nie
wiązku składania oświadczeń majątko- oświadczenia przesłało zaledwie stanowi dla nas problemu.
wych, na forach internetowych toczyły 11 proc. żołnierzy. Zdecydowana więk- Również sami żołnierze oszczędzili
się ożywione dyskusje na ten temat, na szość z nich zwlekała ze złożeniem sporo pracy ludziom z oddziału, ponie-
wojskowych stronach internetowych oświadczenia, podobnie zresztą jak waż skorzystali z zamieszczonych na
umieszczono linki do podstrony Żandar- PIT-ów, i dopełniła tego obowiązku do- stronie internetowej wskazówek Żandar-

| | | | | | |
„PZ” radzi
ŻYWIENIE
Jeść czy nie jeść

Kwestie dotyczące żywienia żołnierzy
nadterminowej służby wojskowej są
jednoznacznie uregulowane przez
przepisy prawne.
W rozporządzeniu ministra obrony na-

rodowej z 7 grudnia 2000 r. z późn.
Do 30 czerwca oświadczenia zm. (DzU z 21 grudnia 2000 r.) w sprawie

wyżywienia żołnierzy odbywających czyn-
majątkowe złożyło 34 474 żołnierzy

ną służbę wojskową czytamy, że żołnierze
służby nadterminowej otrzymują wyżywie-
nie w dniach wykonywania obowiązków
służbowych oraz w okresie leczenia
w izbach chorych według norm wyżywie-
nia przysługujących żołnierzom służby za-
sadniczej. Wyjątek stanowią żołnierze
przebywający na leczeniu w publicznych
zakładach opieki zdrowotnej oraz ci
z nich, którzy są w podróży służbowej za
granicą. Nadterminowi, którzy nie chcą
korzystać z wyżywienia, muszą przedsta-
GRAFIKA: MARCIN DMOWSKI
wić swoją prośbę dowódcy. Z reguły zgo-
dę na rezygnację z posiłku otrzymują ci
żołnierze, którzy z racji wykonywanych za-
jęć nie mogą korzystać z wyżywienia
w macierzystej jednostce, czyli np. kie-
rowcy. Reguluje to par. 21. ww. rozporzą-
dzenia: „równoważniki pieniężne w za-
mian za wyżywienie otrzymują żołnierze
merii Wojskowej. – Najwięcej błędów by- ich jednostek wyślemy krótką informa-
w przypadku odbywania podróży służbo-
ło w pierwszych oświadczeniach, skła- cję o naruszeniu przepisów i to oni będą
wej lub wykonywania zadań służbowych
danych na początku roku, czyli w czasie, musieli podjąć decyzję co do ewentual-
na terenie garnizonu w warunkach unie-
kiedy nie było jeszcze szczegółowych nych konsekwencji. Mogło się przecież
możliwiających korzystanie z posiłków
wskazówek. Wypełniający oświadczenia zdarzyć tak, że np. jakiś żołnierz leżał
w stołówkach żołnierskich, z wyjątkiem
w niektórych miejscach pozostawiali pu- w szpitalu, był nieprzytomny i nie mógł
przypadku, w którym otrzymali wyżywie-
ste pola, inne strony z kolei przekreślali, złożyć oświadczenia w terminie – tłuma-
nie w naturze – w kwocie równej wartości
a to nie jest dla nas żadną informacją. Za- czy płk Piekarski.
pieniężnej 200 proc. zasadniczej szkol-
miast tego należało wpisać np. „nie po- Niewielu jest tych, którzy nie złożyli
nej normy wyżywienia. Równoważniki pie-
siadam” czy „nie dotyczy” – wyjaśnia oświadczeń. Znaczna ich część to byli
niężne dostaje również żołnierz nadtermi-
szef oddziału. I choć zdarzały się jesz- żołnierze zawodowi, którzy w tym roku
nowy po powrocie do kraju po misji poko-
cze inne błędy, jak chociażby brak za- pożegnali się z armią. – Lista żołnierzy
jowej od dnia przekroczenia granicy pań-
łączników o prowadzeniu działalności zobowiązanych do złożenia oświadcze-
stwowej RP do dnia skierowania na urlop
gospodarczej przez małżonka, to ogólnie nia była przygotowana zgodnie ze sta-
zdrowotny – w wysokości równej wartości
żołnierze poradzili sobie z nowym obo- nem na 31 grudnia ubiegłego roku.
pieniężnej normy wyżywienia przysługują-
wiązkiem znakomicie. W tym czasie niektórzy byli w okresie
cej im w jednostce”. Równoważnik pie-
wypowiedzenia, a teraz są już w cywilu.
ZAPOMINALSCY Mimo to powinni złożyć oświadczenie,
niężny żołnierzom służby zasadniczej,
nadterminowej i oficerom rezerwy wypła-
Zgodnie z meldunkiem złożonym mi- bo 31 grudnia wciąż byli żołnierzami
ca wojskowa jednostka organizacyjna,
nistrowi obrony narodowej przez komen- – mówi płk Piekarski. Wciąż nie złożyli
która realizuje dla nich zaopatrzenie żyw-
danta głównego ŻW, do 30 czerwca ich również niektórzy żołnierze pozosta-
nościowe. Nie przysługuje on żołnierzom
34 474 żołnierzy udzieliło informacji jący w służbie czynnej. Płk Piekarski na-
służby nadterminowej podczas urlopów
o swojej sytuacji majątkowej. Mimo że mawia, żeby zrobić to jak najszybciej.
i zwolnień lekarskich. MKS
termin składania oświadczeń minął Tylko w ten sposób można uniknąć naj-
31 marca, do Komendy Głównej Żandar- surowszej kary przewidzianej za niedo-
merii Wojskowej wciąż napływają kolej- pełnienie tego obowiązku, czyli zwolnie- Spróbujemy rozwiązać inne
ne. – Niektórzy wywiązali się z tego obo- nia z wojska.  Wasze problemy.
wiązku po ustawowo określonym termi- Czekamy na pytania pod adresem:
nie. Nie będą oni zwalniani z wojska, bo Napisz do autorki: polska-zbrojna@redakcjawojskowa.pl
oświadczenie złożyli, ale do dowódców paulina.glinska@redakcjawojskowa.pl

PORADY PRAWO
Co się należy zawodowemu?
Masz problem? § Jestem żołnierzem zawodowym w stopniu starszego szeregowe-

go. Wstąpiłem do korpusu miesiąc temu. Co przysługuje mi ja-
ko żołnierzowi zawodowemu? Chodzi mi o kwestie finansowe
(np. gratyfikacje urlopowe, przejazd raz w roku), ale też o możliwo-
ści zakwaterowania czy awansu.
N a wstępie należy wskazać,

że aktem prawnym regulu-
jącym kwestie odbywania służ-
by przez żołnierzy zawodowych,
porządzenie ministra obrony
narodowej z 25 maja 2004 r.
w sprawie stawek uposażenia
zasadniczego żołnierzy zawodo-
jak również przysługujących im wych (DzU z 2006 r. nr 59,
z tego tytułu uprawnień, jest poz. 423 z późn. zm.). Art. 80
ustawa z 11 września 2003 r. ustawy określa trzy rodzaje do-
o służbie wojskowej żołnierzy datków, jakie żołnierz zawodo-
zawodowych (DzU z 2003 r. wy dostaje do uposażenia za-
nr 179, poz. 1790 z późn. zm.). sadniczego. Dodatek specjalny
Z uwagi na obszerność zagad- przysługuje za szczególne wła-
nienia temat zostanie przedsta- ściwości lub warunki pełnienia
wiony ogólnikowo. zawodowej służby wojskowej,
I tak zgodnie z art. 71 przed- dodatek służbowy – za pełnie- we uposażenie roczne za ten
miotowej ustawy żołnierze zanie zawodowej służby wojsko- rok przysługuje mu, jeżeli pełnił
wodowi otrzymują uposażenie wej na określonych stanowi- służbę przez co najmniej sześć
oraz inne należności pieniężne, skach dowódczych i kierowni- miesięcy kalendarzowych.
które ustawa wymienia enume- czych lub samodzielnych albo Ponadto żołnierzowi zawodowe-
ratywnie w art. 73, i są to: za- w określonych jednostkach woj- mu mogą być przyznane nagro-
siłki na zagospodarowanie, do- skowych. Ponadto przysługuje dy – w związku z przejawia-
datkowe uposażenie roczne, dodatek za długoletnią służbę niem inicjatywy w służbie albo
nagrody i zapomogi, nagrody wojskową. Z uwagi na obszer- wykonywaniem zadań służbo-
jubileuszowe, należności za po- ność tematu skupię się na wych wymagających szczegól-
dróże i przeniesienia służbowe, szczegółowym przedstawieniu nie dużego nakładu pracy,
gratyfikacje urlopowe, dodatko- kwestii niektórych „innych na- w tym poza określonym cza-
we wynagrodzenie za dodatko- leżności pieniężnych” przysłu- sem służby, w skróconych ter-
wo powierzone czasowe pełnie- gujących żołnierzowi zawodo- minach lub warunkach szcze-
nie obowiązków służbowych wemu. Zgodnie z art. 82 usta- gólnie utrudnionych, jak rów-
i za wykonywanie powierzonych wy żołnierzowi zawodowemu, nież zapomogi przyznawane
czynności wykraczających poza z którym po raz pierwszy za- w przypadku zdarzeń losowych,
zadania wynikające z zajmowa- warto kontrakt na pełnienie klęsk żywiołowych, długotrwałej
nego stanowiska służbowego, służby stałej lub kontrakt na choroby lub śmierci członka ro-
należności związane z pełnie- pełnienie służby terminowej dziny oraz z innych przyczyn po-
niem zawodowej służby wojsko- przez okres nie krótszy niż pięć wodujących istotne pogorsze-
wej poza granicami państwa, lat, przysługuje zasiłek na zanie warunków materialnych.
należności związane ze zwol- gospodarowanie po objęciu Szczegółowo kwestię przyzna-
nieniem z zawodowej służby stanowiska służbowego w wywania nagród i zapomóg okre-
wojskowej. Ponadto w razie sokości jednomiesięcznego śla rozporządzenie ministra
śmierci żołnierza zawodowego uposażenia zasadniczego wraz obrony narodowej z 5 paździer-
lub członka jego rodziny przy- z dodatkami o charakterze sta- nika 2005 r. w sprawie warun-
sługuje zasiłek pogrzebowy, od- łym (tj. dodatkami ustalonymi ków i trybu przyznawania na-
prawa pośmiertna oraz pokry- w stawkach miesięcznych). gród i zapomóg żołnierzom za-
cie kosztów pogrzebu z części Pełniąc zawodową służbę woj- wodowym (DzU z 2005 r.
budżetu państwa, której dyspo- skową przez okres całego roku nr 206, poz. 1718). Kolejną
nentem jest minister obrony kalendarzowego, żołnierz naby- „inną należności pieniężną”
narodowej. Należy również wa prawo do dodatkowego przysługującą żołnierzowi zawo-
wskazać, że na uposażenie żoł- uposażenia rocznego w wyso- dowemu są nagrody jubileuszo-
nierza zawodowego składa się kości jednomiesięcznego upo- we, jednakże należne dopiero
uposażenie zasadnicze i dodat- sażenia zasadniczego wraz po dwudziestu latach czynnej
ki do niego. Wysokość uposa- z dodatkami o charakterze sta- służby wojskowej. Zgodnie
żenia zasadniczego jest uzależ- łym należnego w dniu 31 grud- z art. 86 ustawy żołnierzowi za-
niona od grupy uposażenia, do nia roku kalendarzowego, za wodowemu przeniesionemu do
której zostało zaszeregowane który uposażenie przysługuje. pełnienia zawodowej służby
zajmowane przez żołnierza sta- W przypadku żołnierza zawodo- wojskowej w innej miejscowo-
nowisko służbowe. wego powołanego do zawodo- ści albo skierowanemu do wy-
Szczegółowo stawki uposaże- wej służby wojskowej w trakcie konywania zadań służbowych
nia zasadniczego określa roz- roku kalendarzowego dodatko- poza stałym miejscem pełnie-

| | | | | | | |
Należy również wskazać, że stającemu z zakwaterowania terowaniu Sił Zbrojnych

liczbę osób, na które należy się tymczasowego i posiadające- Rzeczypospolitej (DzU z 2005 r.
gratyfikacja, ustala się na pod- mu małżonka lub dzieci pozo- nr 41, poz. 398 z późn. zm.).
stawie oświadczenia zawartego stające na jego utrzymaniu Żołnierzom zawodowym przy-
we wniosku według stanu ro- przysługuje raz w miesiącu pra- sługują różne uprawnienia
dzinnego żołnierza istniejącego wo do bezpłatnego przejazdu mieszkaniowe, w zależności od
w dniu jego złożenia, a wypłata do miejsca zamieszkania tych tego, czy są oni żołnierzami
następuje w terminie 14 dni od osób i z powrotem. Ponadto służby stałej, czy służby termi-
dnia złożenia wniosku. W przy- żołnierzowi zawodowemu oraz nowej. Odnosząc się do upraw-
padku, gdy żołnierz nie złożył jego małżonkowi i dzieciom po- nień kwaterunkowych szerego-
wniosku w danym roku kalenda- zostającym na jego utrzymaniu wych zawodowych, to przysłu-
rzowym, gratyfikację urlopową przysługują inne świadczenia guje im prawo do zakwatero-
wypłaca się w miesiącu grudniu socjalno-bytowe, takie jak dowania we wspólnej kwaterze
tego roku lub w ostatnim dniu płaty do wypoczynku w ramach stałej bądź prawo do zakwate-
pełnienia zawodowej służby woj- programu „Tanie wczasy”, do- rowania tymczasowego, tj. do
skowej, jeżeli żołnierz został płaty do turnusów rehabilitacyj- kwatery zastępczej, lokalu
zwolniony ze służby. W takich nych dzieci, dofinansowania mieszkalnego w sytuacji zabez-
przypadkach jest on zobowiąza- zorganizowanego wypoczynku pieczenia w danym garnizonie
ny złożyć oświadczenie o liczbie dzieci żołnierzy zawodowych potrzeb mieszkaniowych żoł-
osób, na które przysługuje gra- w formie kolonii, obozów i zi- nierzy służby stałej, zakwatero-
nia służby lub miejscem za- tyfikacja urlopowa. mowisk, w tym również połą- wanie tymczasowe w interna-
mieszkania przysługują należ- Odnosząc się do pytania o bez- czonego z leczeniem albo poby- cie lub kwaterze internatowej
ności za przeniesienia i podró- płatny przejazd raz w roku tem na leczeniu sanatoryjnym, z członkami rodziny bądź bez
że służbowe. Szczegółowo tę z miejscowości stałego za- jak również pełnego pokrycia nich, w zależności od zasobów
kwestię reguluje rozporządze- mieszkania lub pełnienia służ- kosztów wypoczynku dziecka. mieszkaniowych.
nie ministra obrony narodowej by wojskowej do wybranej miej- Wśród innych podstawowych Z uwagi na obszerność zagad-
z 28 maja 2004 r. w sprawie scowości w kraju i z powrotem, uprawnień żołnierza zawodo- nienia przedstawionego w pyta-
należności żołnierzy zawodo- przysługującego żołnierzowi wego należy również wymienić niu niniejsza opinia siłą rzeczy
wych za przeniesienia i podró- oraz jego małżonkowi i dzie- umundurowanie, wyekwipowa- nie wyczerpuje wszystkich
że służbowe (DzU z 2004 r. ciom pozostającym na jego nie i uzbrojenie oraz w określo- aspektów pełnienia służby oraz
nr 140, poz. 1487 z późn. zm.). utrzymaniu, to należy wskazać, nych przypadkach wyżywienie uprawnień przysługujących żoł-
Żołnierzowi zawodowemu przy- że prawo to może być realizo- albo równoważnik pieniężny nierzowi zawodowemu, skupia-
sługuje raz w roku prawo do wane publicznym transportem w zamian za te należności. jąc się w głównej mierze na
gratyfikacji urlopowej, której zbiorowym wykonywanym przez Kwestię zakwaterowania żoł- kwestiach finansowych. 
wysokość wynosi 30 proc. naj- uprawnionych przewoźników nierza zawodowego oraz in-
niższego uposażenia zasadni- kolejowych lub autobusowych nych świadczeń z tym związa- Marzena Grabowska,
czego żołnierza zawodowego w sytuacji, gdy brak jest połą- nych określa ustawa Kancelaria Radców Prawnych
obowiązującego 1 stycznia ro- czenia kolejowego bądź prze- z 22 czerwca 1995 r. o zakwa- K. Przymęcka & J.P. Przymęcki
ku kalendarzowego, w którym jazd autobusem nie jest droż-
żołnierz nabył prawo do urlopu szy. W przypadku stopnia star-
wypoczynkowego. Gratyfikację szego szeregowego przejazd CO NOWEGO
wypłaca się na pisemny wnio-
sek żołnierza, po spełnieniu
jednego z warunków wymienio-
przysługuje w pierwszej klasie
pociągu osobowego lub w dru-
giej klasie pociągu pośpieszne-
§ W Monitorze Polskim nr 44 z 2008 r. ukazało się zarzą-
dzenie ministra obrony narodowej z 28 maja 2008 r.
w sprawie nadania statutu Służbie Wywiadu Wojskowego.
nych w rozporządzeniu ministra go. W przypadku odbycia prze- Weszło ono w życie 13 czerwca 2008 r.
obrony z 24 marca 2004 r. jazdu innym środkiem trans-
w sprawie gratyfikacji urlopo-
wej żołnierzy zawodowych
portu żołnierzowi wypłaca się
ekwiwalent pieniężny w wyso- § 12 czerwca 2008 r. wydany został nr 11 Dziennika
Urzędowego Ministra Obrony Narodowej. Ukazało się
(DzU z 2004 r. nr 66, poz. 616). kości równej cenie biletu za w nim obwieszczenie ministra obrony narodowej z 28 maja
Wskazane w rozporządzeniu przejazd. Natomiast w razie 2008 r. w sprawie wykazu jednostek badawczych i wykazu
warunki to: złożenie wniosku niewykorzystania przysługują- jednostek certyfikujących, którym udzielono akredytacji
przed rozpoczęciem urlopu wy- cego przejazdu żołnierz zawo- w zakresie obronności i bezpieczeństwa (akredytacji OiB)
poczynkowego za dany rok ka- dowy, a także jego małżonek oraz zakresów akredytacji (poz. 127).
lendarzowy w wymiarze co naj- i dzieci pozostające na jego
mniej siedmiu kolejnych dni ka-
lendarzowych lub przedstawie-
utrzymaniu otrzymują zryczałto-
wany ekwiwalent pieniężny
§ W Dzienniku Ustaw nr 105 z 2008 r. ukazały się:
1) rozporządzenie Rady Ministrów z 3 czerwca 2008 r.
nie dowodu dokonania opłaty w kwocie odpowiadającej cenie zmieniające rozporządzenie w sprawie wykonywania kontroli
wykonywania zadań obronnych (poz. 669);
lub przedpłaty za odpłatną for- biletu pociągu pośpiesznego
2) rozporządzenie ministra obrony narodowej z 19 maja
mę wypoczynku żołnierza, jego na odległość jednego tysiąca
2008 r. w sprawie szczegółowych zasad oraz trybu ustalania
małżonka lub dzieci pozostają- kilometrów, z uwzględnieniem
i wypłacania uposażeń sędziom sądów wojskowych w stanie
cych na jego utrzymaniu, bądź przysługującej klasy pociągu spoczynku, a także uposażeń rodzinnych członkom ich rodzin
wyznaczenie lub skierowanie i posiadanych uprawnień do (poz. 670).
żołnierza do pełnienia służby przejazdów ulgowych. Ponadto Weszły one w życie 4 lipca 2008 r.
poza granicami państwa. żołnierzowi zawodowemu korzy-

NASZYM OKIEM
TOMASZ SZULEJKO
Podchorążowie Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Lądowych im. Tadeusza Kościuszki

we Wrocławiu zakończyli kolejny etap wyścigu do oficerskich gwiazdek. Po ponad
dwóch miesiącach wyczerpującego szkolenia powrócili na macierzystą uczelnę.
Ostatnie tygodnie spędzili na podpoznańskim poligonie w Biedrusku.
P onad osiemdziesięciu podchorążych

kierunków: zmechanizowanego, pan-
cernego, rozpoznawczego oraz logistyczne-
nowych. Przed podchorążymi jest jeszcze
praktyka w jednostkach wojskowych oraz
egzamin oficerski. Na początku września
go od maja do lipca przygotowywało się do odbędzie się uroczysta promocja, a po
dowodzenia plutonem. Szkolenie odbywało urlopie dwugwiazdkowi absolwenci trafią
się przede wszystkim w warunkach poligo- do jednostek wojskowych.
O krok od
gwiazdek
TOMASZ SZULEJKO (2)

WOJSKA LĄDOWE
BOGUSŁAW POLITOWSKI
Żołnierze oraz pracownicy wojska 11 Batalionu Remontowego z Żagania

zazwyczaj pozostają w cieniu swoich dywizyjnych kolegów z jednostek
operacyjnych. Taki jest bowiem los ludzi działających na zapleczu, którzy
nie walczą, ale bez których nie sposób wygrać żadnej bitwy.
Mistrzowie drugiego planu

T
echnicy i mechanicy 11 Batalio- Obecnie oprócz przeglądów, napraw ca 2003 r., wykonywali zadania w bar-
nu Remontowego od samego po- i innych zadań technicznych batalion od- dzo trudnych warunkach. W II zmianie
czątku, czyli od utworzenia powiada za utrzymanie gotowości do za- Polskiego Kontyngentu Wojskowego
w 1949 r. w Żaganiu 10 Ruchomych bezpieczenia technicznego przemiesz- w Iraku brało udział około 50 żołnierzy
Warsztatów Naprawy Czołgów, wykazy- czenia 11 DKPanc na dużą odległość batalionu. Większość z nich tworzyła
wali się olbrzymią sprawnością i pomy- z pokonaniem przeszkody wodnej, a tak- trzon kompanii remontowej batalionu lo-
słowością w działaniu. że zabezpieczenia technicznego i przy- gistycznego stacjonującego w Al-Hilli.
1 lipca 1967 r. Dywizyjne Warszta- gotowania natarcia dywizji jako odwodu
ty Remontowe przemianowano na dowódcy korpusu. Ponadto ze składu ba- Specjaliści od innowacji
11 Batalion Remontowy. talionu wydziela się siły do działania Remontowcy z Żagania nieustannie
w wojskowych zgrupowaniach ratowni- wdrażają nowe rozwiązania i techno-
Zaplecze dywizji czych, które współpracują m.in. z poli- logie. Obecnie 11 brem jako jedyny
Do głównych zadań jednostki należa- cją, strażą pożarną i służbami reagowa- w Wojskach Lądowych zajmuje się ła-
ło: remontowanie czołgów, ciągników nia kryzysowego. dowaniem, legalizacją i naprawą butli
gąsienicowych i kołowych, samocho- Żołnierze 11 Batalionu Remontowego systemu przeciwwybuchowego i prze-
dów, sprzętu łączności, saperskiego od dawna biorą udział w misjach poko- ciwpożarowego KTO Rosomak, czoł-
i chemicznego, zespołów prądotwór- jowych na całym świecie. Obecni byli gów PT 91 oraz Leopard 2A4. Jako je-
czych, regenerowanie części zamien- m.in. w Syrii (Wzgórza Golan), krajach dyny batalion remontowy w kraju
nych oraz zabezpieczenie techniczne byłej Jugosławii oraz w Iraku, gdzie już wdrożył również unikatową technolo-
działań dywizji podczas ćwiczeń. od początku misji stabilizacyjnej, od lip- gię regeneracji rolek podtrzymujących

| WOJSKA LĄDOWE | SIŁY POWIETRZNE | MARYNARKA WOJENNA | ŻANDARMERIA WOJSKOWA | LOGISTYKA
HISTORIA FLESZ
DOBRODZIEŃ. 19 lipca 315 za-
1949 r. Powstanie 10 Ruchomych
Warsztatów Napraw Czoł-
gów w Żaganiu.
wodników wzięło udział w biegu
III Dobrodzieńska Dycha. Podczas im-
prezy, w której startowali również bie-
1962 r. Przemianowanie 10 Ru-

chomych Warsztatów
Napraw Czołgów w Dywizyjne Warsztaty
gacze spoza Polski, rozegrano mi-
strzostwa Wojskowego Klubu
Biegacza „Meta” Lubliniec w biegu
Remontowe. na dystansie 10 km. Wzięło w nich
udział 37 zawodników. Tytuł mi-
1967 r. Jednostka po raz
kolejny zmienia nazwę
– tym razem na 11 Batalion Remontowy
strzowski wśród panów zdobył Marcin
Świerc, a w rywalizacji pań wygrała
w Żaganiu. Karolina Pilarska.
1996 r. Batalion otrzymał nowy

sztandar ufundowany przez
mieszkańców i przedsiębiorców ziemi
KIELCE. 18 lipca w Centrum
Szkolenia na potrzeby Sił
Pokojowych odbyło się uroczyste
lubuskiej. przekazanie obowiązków komendan-
AWANGARDA ta placówki na Bukówce. Płk Bogdan
Tworkowski decyzją ministra obrony
Do 11 Lubuskiej Dywizji
narodowej został wyznaczony na sta-
Kawalerii Pancernej w pierw-
nowisko zastępcy dowódcy
szej kolejności trafia nowocze-
2 Korpusu Zmechanizowanego
sny sprzęt. Do przejmowania w Krakowie, a obowiązki komendan-
go oraz szkolenia obsług ta centrum objął płk Janusz Falecki.
przygotowują się w Żaga- Przekazanie dowodzenia odbyło się
niu remontowcy w obecności zastępcy szefa Sztabu
Wojsk Lądowych gen. bryg.
Grzegorza Dudy oraz żołnierzy i pra-
cowników wojska CSnpSP i Central-
nej Grupy Wsparcia Współpracy
Cywilno-Wojskowej.
POZNAŃ. 350 podchorążych od-

BOGUSŁAW POLITOWSKI (2)
bywających podczas wakacji prze-

szkolenie wojskowe złożyło 18 lipca
przysięgę na sztandar Centrum
Szkolenia Wojsk Lądowych. Na uro-
czystość w poznańskiej jednostce
wojskowej na Golęcinie przybyło po-
nad 2 tysiące gości.
gąsienice w podwoziach pojazdów Ppłk Marek Laskowski, dowódca
PT-91 i WZT-3M. Natomiast dzięki za- 11 Batalionu Remontowego: – Nasz
stosowaniu specjalnego multiplikatora batalion, podobnie jak wiele jednostek
wdrożono nowatorską i jedyną w kra- technicznych, ma przed sobą poważne
ju technologię obsługiwania oporo- perspektywy rozwoju. W najbliższych la-
powrotników czołgów PT-91 i sprzętu tach głównym zadaniem jednostki będzie
artyleryjskiego. To jednak nie wszyst- jej całkowite uzawodowienie. W związku
ko. Dzięki takim ludziom jak: por. Bła- z regularnym wprowadzaniem do dywizji
żej Zakrzewski, sierż. Mariusz Wójcik, nowoczesnego sprzętu i uzbrojenia dbamy
sierż. Paweł Lewandowski, Edward o systematyczne doskonalenie kadry za-
Kierski czy Eugeniusz Bandura bata- wodowej oraz pracowników wojska w swo-
lion przechodzi kolejne przeobrażenia. ich specjalnościach. Jak zawsze duży na-
W maju, z okazji święta jednostki, do- cisk będziemy kładli także na wykorzysta-
wódca 11 DKPanc gen. dyw. Paweł nie w pracy nowych technologii i rozwią-
zań racjonalizatorskich. ŻAGAŃ. 16 litrów krwi pozyskano
Lamla dokonał uroczystego otwarcia dzięki akcji krwiodawstwa zorganizo-
zmodernizowanego stanowiska diagno- wanej 11 lipca w 34 Brygadzie
stycznego przeznaczonego do kontroli części zamienne do remontowanych Kawalerii Pancernej. Uczestniczyło
i napraw sprzętu kołowego. Dzięki spe- pojazdów. – 5 Rejonowa Baza Mate- w niej 64 żołnierzy. W garnizonowej
cjalnie zaprojektowanemu i wyposażo- riałowa nie zawsze nadąża z dostawa- izbie chorych, gdzie prowadzona była
nemu stanowisku w batalionie remon- mi zamówionych przez nas podzespo- akcja, przygotowano pomieszczenia
tuje się silniki S12U i starszych genera- łów – wyjaśnia dowódca batalionu i niezbędne wyposażenie. Nad
cji, a także silniki pojazdów gąsienico- ppłk Marek Laskowski.  wszystkim czuwał szef służby zdrowia
wych SKS-G. mjr Artur Kopczyński.
Największym problemem jednostki Napisz do autora: Oprac. PG
jest zbyt długi czas oczekiwania na boguslaw.politowski@redakcjawojskowa.pl

SIŁY POWIETRZNE
HISTORIA
1963 r. 26 lipca
powstaje
31 Dywizjon Rakietowy OPK
w Czołowie k. Kórnika.
Jednostka wchodzi w skład
79 Samodzielnego Pułku
Rakietowego Obrony
Powietrznej Kraju.
1964 r. Dywizjon rozpo-

czął pełnienie
dyżurów bojowych i po raz
pierwszy odbył strzelania
bojowe na poligonie
w Kazachstanie, uzyskując
ocenę bardzo dobrą.
1986 r. Z zestawu rakie-

towego średnie-
go zasięgu SA-75M Dźwina dy-
wizjon przezbroił się w prze-
ciwlotniczy zestaw małego za-
sięgu S-125 Newa.
1998 r. Dywizjon został

podporządko-
wany 1 Brygadzie Rakietowej
OP w Bytomiu.
1999 r. Jednostkę
przeniesiono
z Czołowa na poznańską
Ławicę.
2004 r. Dywizjon otrzy-

muje zmoderni-
zowany zestaw Newa SC.
Tarcza Poznania PIOTR LASKOWSKI
W lipcu minęło 35 lat istnienia 31 Dywizjonu Rakietowego Obrony Powietrznej. Razem z bliźniaczymi
dywizjonami 76 i 77 tworzy on tzw. poznańską bazę przeciwlotniczą.
W
2008 r. 31 Dywizjon Rakieto- większy, 76 Dywizjon pełni obowiązki siada też izby chorych, bo żołnierze mo-
wy otrzymał zadanie osłony oddziału gospodarczego dla pozosta- gą korzystać z izby i ambulatorium „po
ośrodków administracyjnych, łych. To sprawia, że 31 Dywizjon nie sąsiedzku”.
baz lotniczych i zgrupowań wojsk w po- ma w swej strukturze żadnych elemen- W skład 31 Dywizjonu wchodzą: do-
łączonej operacji powietrznej. Jest pod- tów logistycznych, jak również pionu wództwo, sztab i pion szkolenia oraz
oddziałem szczebla taktycznego 1 Ślą- głównego księgowego, baterii dowodze- część bojowa. Z zaplecza logistyczne-
skiej Brygady Rakietowej Obrony Po- nia i plutonu ochrony. Jednostka nie po- go istnieje tu tylko sekcja techniczna.
wietrznej w Bytomiu i ma zwalczać środ-
ki napadu powietrznego przeciwnika.
MAŁY WŚRÓD WIĘKSZYCH
Struktura dywizjonu znacząco różni
P rzy 31 Dywizjonie działa Stowarzy-
szenie Byłych Żołnierzy oraz Sympa-
tyków 31 Dywizjonu Rakietowego OP
się od jego bliźniaczych jednostek, czy- w Kórniku, miejscowości, w której pobli-
li dywizjonów 76 i 77, z którymi tworzy żu w 1963 r. powstał dywizjon. Ma ono
„poznańską bazę przeciwlotniczą”, jak od roku swój sztandar, co jest ewene-
nieoficjalnie mówi się o zgrupowanych mentem na skalę kraju wśród innych
w jednym miejscu (Trzaskowie koło stowarzyszeń rakietowych. Prowadzi
Murowanej Gośliny) zestawach rakieto- też własną stronę internetową
wych trzech formacji. 31 Dywizjon jest www.stowarzyszenie31kdr.neostrada.pl.
mały, 77 – to jednostka średnia posia-
dająca komponenty logistyczne, a naj- Fani jednostki

31 DYWIZJON: FLESZ
PROFESJONALIZACJA DĘBLIN. 19 lipca przed pomni-
T rzydziesty pierwszy Dywizjon kiem Bohaterskim Lotnikom

Rakietowy przygotowuje już zmiany Dęblińskiej Szkoły Orląt odbyła się
w etatach, planuje obsadzenie nowych uroczysta promocja absolwentów
stanowisk. Poszukuje też żołnierzy. Szkoły Podoficerskiej Sił Powietrznych.
Obecnie w etacie jednostki znajduje
się tylko jeden szeregowy zawodowy.
W związku z planami uzawodowienia
wojska, niekorzystnie dla dywizjonu
kształtuje się przelicznik związany z li-
kwidacją zasadniczej służby wojskowej.
Za każdych czterech szeregowych służ-
by zasadniczej jednostka ma otrzymać
etat dla jednego szeregowego zawodo-
wego. To może być źródłem problemów Mianowania 111 absolwentów
PIOTR LASKOWSKI (2)

np. przy załadunku rakiet typu Newa, – w tym 18 kobiet – na pierwszy sto-
ponieważ do obsługi wyrzutni jest po- pień podoficerski dokonał szef wojsk
trzebnych czterech żołnierzy funkcyj- lotniczych Sił Powietrznych gen. bryg.
nych. Sytuację mogłoby uzdrowić po- pil. Ryszard Hać. Prymusem szkoły zo-
wstanie w baterii lub plutonie starto- stał kapral Jakub Majchrzak.
wym obsługi uzawodowionej, która wy-
Ppłk Radosław Banaszak, dowódca KOSZALIN. Słuchacze kursu ofi-
konywałaby zadania bojowe.
31 Dywizjonu Rakietowego OP: – Od cerskiego z WSO Sił Powietrznych
roku już przygotowujemy się do przeno- z Dęblina 19 lipca zakończyli szkole-
sin na lotnisko w Krzesinach. Chcielibyśmy nie w Centrum Szkolenia Sił
też otrzymać nowoczesny zestaw rakietowy Powietrznych. Z uczestnikami kursu
niezbędny do osłony bazy lotniczej. Nasz dy-

spotkał się komendant centrum
wizjon nie jest zbyt liczny i dlatego zarówno
płk Krzysztof Żabicki, który dokonał
kadra, jak i żołnierze bardzo zaangażowali się
oceny szkolenia i wyróżnił
w jego działalność. Cenię ich, ponieważ wie-
najlepszych.
dzą, co chcą robić. Przyjemnie jest dowodzić
ludźmi odpowiedzialnymi.
KOSZALIN. Kapralami Wojsk
Natomiast podobnie jak w pozostałych nych. Możliwy jest jednak wariant, że Lądowych i Sił Powietrznych w spe-
dywizjonach, w jego strukturach znaj- do Krzesin przeniesione zostanie tylko cjalnościach przeciwlotniczych: arty-
dują się baterie radiotechniczna i star- dowództwo i sztab jednostki, natomiast leryjskich, rakietowych i radiotech-
towa. W okrojonej baterii dowodzenia część ogniowa pozostanie w Trzasko- nicznych zostało 87 elewów, w tym
pozostał pluton karabinów maszyno- wie. – Przemawiają za tym względy osiem kobiet. Była to czwarta promo-
wych PKM i pluton łączności. Nie ma ekonomiczne – mówi dowódca dywi- cja na pierwszy stopień podoficerski
w nim natomiast baterii przeciwlotni- zjonu ppłk Radosław Banaszak. Ła- elewów Szkoły Podoficerskiej Sił
czej, która znajduje się tylko w 76 Dy- twiej jest bowiem zainwestować Powietrznych. 19 lipca w Centrum
wizjonie. Jednostka – tak jak pozostałe w przyszłościowy garnizon w Trzasko-
dywizjony „poznańskiej bazy” – jest wie, niż lokować kolejną jednostkę
wyposażona w jeden zmodernizowany, w Krzesinach.
mobilny zestaw rakietowy typu Newa Dywizjonowi trudno znaleźć żołnie-
TADEUSZ WASILEWSKI
SC z trzema wyrzutniami na podwoziu rzy do służby nadterminowej, ponieważ

gąsienicowym czołgu T-55. wszyscy w jednostce pochodzą ze Ślą-
W tym roku dywizjon nie strzelał na ska i chcieliby służyć blisko domu. Dla-
poligonie w Ustce i nie bierze się go pod tego poznańskie dywizjony mają pro-
uwagę w roku przyszłym. Dwa lata te- blemy z żołnierzami. Ostatnio dwóch
mu uczestniczył natomiast w ćwicze- złożyło wnioski o przyjęcie do służby Szkolenia Sił Powietrznych w imieniu
niach „Anakonda”. W ostatniej deka- nadterminowej, ale pod warunkiem, że dyrektora Departamentu Kadr
dzie czerwca z powodzeniem brał udział wrócą do Gliwic, Oświęcimia i okolic. Ministerstwa Obrony Narodowej pro-
w najważniejszych dla niego w tym ro- Poborowych dla śląskich jednostek mował i wręczał nominacje na sto-
ku ćwiczeniach „Pustułka ’08”, które szkoli nie tylko dziewięć miejscowych pień kaprala dowódca
były podsumowaniem dwuletniego cy- dywizjonów rakietowych, ale i dodatko- 3 Warszawskiej Brygady Rakietowej
klu zgrywania systemu walki. wo trzy dywizjony poznańskie. Tę ten- Obrony Powietrznej gen. bryg.
dencję można by odwrócić, gdyby dy- Ryszard Szulich. Prymusem szkoły
POŁOWICZNE PRZENOSINY wizjony śląskie szkoliły również żołnie- został koszalinianin Tomasz
Jednostka do końca 2008 r. miała prze- rzy z Wielkopolski.  Linowiecki, który będzie służył w jed-
bazować się do Krzesin, ale termin prze- nostce wojskowej w Poznaniu.
sunięto na rok 2009, ponieważ nie do- Napisz do autora: Oprac. PG
kończono tam jeszcze prac budowla- piotr.laskowski@redakcjawojskowa.pl

LOGISTYKA
HISTORIA
2000 r. W październiku
rozkazem dowód-
cy Wojsk Lądowych zaczęto roz-
formowywanie 12 Pułku Komuni-
kacyjnego. Z dwóch jego podod-
działów powstały dwie jednostki:
3 Batalion Ratownictwa Inżynie-
ryjnego i 12 Ośrodek Przechowy-
wania Sprzętu. Batalion podlega
bezpośrednio Śląskiemu Okręgo-
wi Wojskowemu.
2001 r. 1 stycznia rozpo-

czął działalność
3 Batalion Ratownictwa Inżynie-
ryjnego. Pierwszym dowódcą zo-
stał ppłk Krzysztof Sobczak.
2003 r. 4 października,
w czasie obcho-
dów 70-lecia Niska, nadano
sztandar 3 Batalionowi Ratow-
nictwa Inżynieryjnego
im. ppłk. Rudolfa Matuszka.
2005 r. Wszyscy żołnierze

batalionu w Nisku
wzięli udział w największych ćwi-
czeniach Śląskiego Okręgu Woj-
skowego „Merkury ’05”. W Ra-
domyślu podwładni ppłk. Sob-
czaka przygotowali przeprawę
dla ćwiczących wojsk. Do wyko-
nania zadania wykorzystali
m.in. siedem PTS-ów.
2008 r. 11 kwietnia pełnią-

cy czasowo obo-
wiązki dowódcy 3 brinż kpt. Wła-
dysław Biało przekazał dowodze-
nie ppłk. Leszkowi Stępniowi.
Specjaliści od pomocy JAC E K S Z U S TA KOW S K I
Głównym zadaniem istniejącego od ośmiu lat 3 Batalionu Ratownictwa

Inżynieryjnego z Niska jest niesienie pomocy w sytuacjach kryzysowych.
N
iżańscy ratownicy specjalizują się na pograniczu województw małopolskie- w ćwiczeniach, którymi kierował staro-
w niesieniu pomocy ludziom do- go i świętokrzyskiego. sta stalowowolski. Żołnierze batalionu
tkniętym klęską powodzi, ale są po raz pierwszy zetknęli się tam z ćwi-
również przygotowani do usuwania skut- POWÓDŹ NA POLIGONIE czeniami, których scenariusz przypomi-
ków ataku terrorystycznego. Często bio- W zeszłym roku scenariusz szkolenia nał tragiczny akt terroru w Biesłanie.
rą udział w ćwiczeniach koordynowanych w Radomyślu zakładał ewakuację kilku- – Od początku istnienia batalionu za-
przez Wydział Zarządzania Kryzysowe- dziesięciu gospodarstw zalanych woda- łożyliśmy, że bez względu na pogodę
go Podkarpackiego Urzędu Wojewódz- mi Sanu. Ćwiczenia zorganizowane na dwa razy w roku szkolimy się na poligo-
kiego, a podczas zgrupowań poligono- terenie powiatu i gminy, niejednokrotnie nie wodnym – mówi pierwszy dowódca
wych w Radomyślu nad Sanem zgrywa- dotkniętych powodzią, służyły wypraco- batalionu ppłk Krzysztof Sobczak, obec-
ją się w działaniach z formacjami układu waniu najskuteczniejszych metod współ- nie dowodzący 12 Ośrodkiem Przecho-
pozamilitarnego – strażakami i policjan- działania ratowników z instytucjami od- wywania Sprzętu. – Postanowiliśmy też,
tami. Uczestniczą również w szkoleniach powiedzialnymi za koordynowanie po- że na poligonie będziemy zgrywać się
z przedstawicielami centrów zarządzania mocy. Innym razem na poligonie wod- z siłami układu pozamilitarnego.
kryzysowego sąsiednich województw. nym żołnierze z Niska szkolili się ze stra- Te plany są aktualne. Zazwyczaj w ma-
W 2005 r. ćwiczyli ze służbami pozami- żakami z OSP gminy Radomyśl i PSP ju i wrześniu nad Sanem szkolą się ope-
litarnymi na terenie nadwiślańskich gmin w Stalowej Woli oraz wzięli udział ratorzy wszelkiego sprzętu, zwłaszcza ko-

JACEK SZUSTAKOWSKI, ARCHIWUM 3 BRINŻ
Uroczystość nadania sztandaru

3 Batalionowi Ratownictwa Inżynieryjnego
połączono z obchodami 70-lecia Niska.
O d 4 października 2003 r. 3 Batalion
Ratownictwa Inżynieryjnego ma sz-
tandar ufundowany przez społeczny
komitet pod przewodnictwem bur-
mistrza Mariusza Kowalika. Uroczystość
jego przekazania towarzyszyła obcho-
dom 70. rocznicy nadania praw miejs-
kich Nisku. Matką chrzestną sztandaru
została, urodzona tu, Danuta Hübner,
była minister ds. europejskich i szefowa
Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej,
pierwszy polski komisarz w Unii
Europejskiej ds. polityki regionalnej.
Matka chrzestna
t rategia Arm
S ia
parek i ładowarek. Głównym celem zajęć
ć
3 brinż:
Obronnoś
Tec
jest zgrywanie kompanii ewakuacyjnej
przy wsparciu pododdziałów logistycz- Profesjonalizacja
hn
nych i kompanii ratownictwa inżynieryj-
J ednostka z Niska zostanie uzawo-
ik a B
nego, która dysponuje sprzętem do rozbu- dowiona. – Skutkiem będą pewne
dowy fortyfikacyjnej. Czasami, gdy San zmiany etatowe – wyjaśnia dowódca,
jest płytki, transportery pływające PTS są ppłk Leszek Stępień. – Jesteśmy do
ka
e
w stanie przejechać na drugi brzeg na gą- tego przygotowani.Obsadziliśmy już
zp
y
sienicach. Ich operatorzy mają wtedy uła- wszystkie stanowiska w korpusie sze- t iec
zeń ak
twione zadanie, bo najtrudniejszym mo- regowych, a obecnie trwa nabór chęt- stwo T
mentem jest zmiana w nurcie rzeki napę- nych do służby nadterminowej. Rekru-
du gąsienicowego na śruby, czyli przej- tując nadterminowych, stawiamy na
ście z jazdy na pływanie. jakość, a nie na ilość. Sądzę, że to za-
Niezależnie od głębokości Sanu żołnie- procentuje. Po ćwiczeniach „Merkury
rze mogą się do woli szkolić w sztuce
wjazdu do wody i wyjazdu z niej. Stan
’08” pozyskaliśmy podporucznika re-
zerwy, który od 1 września zacznie
służbę jako dowódca plutonu w jednej

rzeki nie przeszkadza też w ćwiczeniach z kompanii. W przyszłości w jednostce
żołnierzom pływającym na łodziach de- będą również stanowiska dla żołnierzy
santowych. Przy płytkiej wodzie muszą Narodowych Sił Rezerwy.
tylko uważać, aby nie urwać silników za-
burtowych. Czterosuwowe silniki Hondy
kosztują ponad 20 tys. zł. Ratownicy pły- jące uprawnienia do obsługi różnego
wają również na łodziach z napędem star- sprzętu. Wymusza to specyfika zadań ba-
szej generacji. talionu. Dlatego w pododdziałach ratow-
nictwa inżynieryjnego uprawnienia do
WSZECHSTRONNOŚĆ POPŁACA kierowania PTS-ami mają nie tylko do-
Zdobycie sprzętu dla nowo powstałej wódcy drużyn pływających transporterów.
jednostki trochę trwało. Na początku by- Kadra z innych pododdziałów też zaliczy-
ły problemy z pozyskaniem transporte- ła stosowny kurs i może siąść za sterami
rów pływających wraz z operatorami. Po amfibii. To samo dotyczy obsługiwania
doświadczeniach związanych z powodzią łodzi i pił spalinowych. Tu prawie każdy
w 1997 r. w Wojsku Polskim zaczęto dowódca drużyny, a także dowódcy plu-
przykładać większą wagę do szkolenia tonów mają prawo jazdy kategorii C+E.
obsług PTS-ów. Teraz nie ma problemów W każdej chwili mogą siąść za kierowni-
z zapewnieniem transporterom pełnych cą i ruszać do akcji. Dzięki temu, że żoł-
załóg. W sytuacji kryzysowej, za zgodą nierze zawodowi posiadają uprawnienia
przełożonych, dowódca „trzeciego” mo- specjalistyczne, w każdej chwili mogą za-
że powołać do służby dodatkowo kilku-
dziesięciu rezerwistów-operatorów. Co
mieniać się funkcjami. Inne uprawnienia,
potwierdzone egzaminami państwowymi srmu}hqlh
roku, rotacyjnie, są oni wzywani na kil-
kudniowe ćwiczenia, podczas których
(np. konserwatora dźwigów) sprawiają, że
nie trzeba ściągać do jednostki serwisan-
shfmdolvw¥zâ
odświeżają i utrwalają nawyki kierowa-
nia transporterem. W 70 proc. są to żoł-
tów z zewnątrz. Oszczędza się w ten spo-
sób czas i pieniądze. Nie bez znaczenia
rjog
nierze, którzy byli szkoleni i służyli w ni-
żańskim batalionie.
jest fakt, że uprawnienia takie mają war-
tość na cywilnym rynku pracy. 
udnw|n¥z
Od początku dowódcy jednostki stara- Napisz do autora:
ją się kierować podwładnych na kursy da- jacek.szustakowski@redakcjawojskowa.pl
rovndeurmqdÊ
PO SŁUŻBIE SPORT
Maraton jest dla nich tylko REKORD POLSKI na trasie z Aten do Sparty od 2005 r.
należał do mjr. rez. Tadeusza Ruty (na zdjęciu z nr. 15).
rozgrzewką, a prawdziwe
bieganie zaczyna się po
pokonaniu magicznych
42 km 195 m.
Ultramaratończycy
rywalizują w biegach, które
trwają od 12 do 48 godzin.
JAC E K S Z U S TA KOW S K I
ciągu ostatnich dwudziestu

pięciu lat co roku we wrześniu
odbywa się w Grecji Sparta-
thlon. Ultramaratończycy biegną z Aten
do Sparty trasą wiodącą po szosach, wiej-
skich drogach i górskich ścieżkach.
W 2007 r. zwycięzcą Spartathlonu został
po raz drugi z kolei Amerykanin Scott
Jurek z Seattle, a drugie miejsce wywal-
czył Polak – Piotr Kuryło. Osiągając czas
24 godz. 29 min 41 s, poprawił rekord
Polski na trasie z Aten do Sparty, który
od 2005 r. należał do mjr. rez. Tadeusza
Ruty z Wojskowego Klubu Biegacza
„Meta” w Lublińcu.
CYBORG
Major Ruta, zwany przez kolegów
CAŁODOBOWI
z Lublińca „Cyborgiem”, w zeszłym ro-
ku wraz ze st. bsm. sztab. Aleksandrem
Borkowskim z Komendy Portu Wojen-
nego w Świnoujściu wywalczył drugie
miejsce w biegu patrolowym na 100 km
SPRINTERZY
w szwajcarskim Biel. W tym roku miał
szansę wygrać prestiżową dla żołnierzy
„setkę”, ale ze względu na przygotowa-
nia do ważnego biegu nad Balatonem
na dystansie 217 km i do Spartathlonu
musiał zmienić plany. Zamiast startu
w Szwajcarii wybrał udział w II Biegu medal. Na dodatek jedynie 199 m za- wisza Bydgoszcz. Były piłkarz rezerwo-
24-godzinnym o Puchar Lajkonika brakło mu do zdobycia międzynarodo- wy Zawiszy biega dopiero od trzech lat.
w Krakowie. „Cyborg” zamierzał prze- wej klasy mistrzowskiej w biegu 24-go- – O zmianie dyscypliny zdecydowałem
biec 100 km (taki dystans trzeba było dzinnym. Wyśmienity występ „Cybor- w momencie, gdy z powodu kontuzji mu-
pokonać, aby zostać sklasyfikowanym ga” w Krakowie docenił opiekun repre- siałem zrezygnować z piłki. Dwa miesią-
w tym biegu) i po takim „treningu” zentacji Polski supermaratończyków ce przygotowywałem się do pierwszego
zejść z trasy. Tymczasem prezes WKB i zaproponował mu start w mistrzo- startu w maratonie w Gdańsku. Powie-
Meta st. chor. sztab. Zbigniew Rosiń- stwach świata w biegu dobowym, któ- działem sobie, że jeżeli osiągnę czas po-
ski podczas biegu starał się przekonać re w październiku odbędą się w Seulu. wyżej 4 godz., to nie będę się tym zaj-
majora, żeby nie rezygnował. – Plano- Dlatego mjr Ruta znów zmienił plany mował. Do mety dobiegłem jednak
wałem pokonać tylko 100 km – mówi i zrezygnował ze startu w Grecji. w 3 godz. 57 min 30 s i dzięki temu bie-
mjr Ruta – ale prezes cały czas krzy- gam dalej – wspomina swój pierwszy ma-
czał, żebym biegł dalej. Za dwa tygo- PIŁKARZ raton 50-latek z Bydgoszczy. – Dwa mie-
dnie miałem bieg na dystansie 217 km. Nominacje do startu w reprezentacji siące później w Poznaniu poprawiłem ten
Chciałem wcześniej zaliczyć podobny Polski w MŚ w biegu 24-godzinnym wynik o blisko pół godziny. Nie przepa-
dystans, żeby się sprawdzić. W Krako- oprócz mjr. Ruty otrzymali również: dam jednak za maratonami. Męczą mnie.
wie była znakomita okazja. Nie myśla- mistrz Polski Waldemar Pędzich z Ostro- Wolę ultrabiegi, bo rozkręcam się dopie-
łem o biciu rekordów. łęki, brązowy medalista August Jakubik ro po 50 km.
Mjr Ruta w I Mistrzostwach Polski z Rudy Śląskiej i czwarty na mecie MP Kolejnym wyzwaniem dla Urbaniaka
w Biegu 24-godzinnym pobił rekord Andrzej Urbaniak, reprezentujący Cy- była międzynarodowa klasa mistrzow-
Polski, ale wywalczył „tylko” srebrny wilno-Wojskowy Związek Sportowy Za- ska w biegu 24-godzinnym! Aby ją zdo-

| | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA ŚWIAT PRASA KULISY TO I OWO | | | | |
MIĘDZYNARODOWE STOWARZYSZENIE K S I Ą Ż K A
FEDERACJI LEKKOATLETYCZNYCH (IAAF)
ODNOTOWUJE WPRAWDZIE TYLKO Ekstremalne życie
REKORDY ŚWIATA W BIEGU NA 100 KM,
ALE ULTRAMARATOŃCZYCY JUŻ OD WIELU K ariera Reinholda Messnera rozpoczęła
się od zdobycia i przetrawersowania
Nanga Parbat ekstremalnie trudną ścianą,
LAT MAJĄ SWOJE MISTRZOSTWA ŚWIATA najwyższym urwiskiem świata, którą poko-
W BIEGU 24-GODZINNYM nał wraz z towarzyszami w 1970 r. Niestety,
podczas tej wyprawy w tajemniczych okolicz-
Dziewiąte miejsce nościach zginął jego brat, młodszy o parę lat
Günther, o którego śmierć oskarżyli Messne-
W zeszłorocznych mi-
strzostwach świata
w biegu 24-godzinnym zor-
szych reprezentantów był
ppłk Czesław Macherzyński
z dowództwa 2 Korpusu
ra towarzysze wspinaczki.
Himalaista w rozmowie z Thomasem Huetli-
nem mówi nie tylko o tej wyprawie. Odpo-
ganizowanych w lipcu w Ka- Zmechanizowanego, który wiada na pytania trudne, snuje opowieść
nadzie wystartowało 107 re- przebiegł 198,8 km i zajął o swojej pasji, jaką są góry wysokie. Nie za-
prezentantów z 27 państw, 49. miejsce. W klasyfikacji trzymuje się też na 1986 r., kiedy jako pierw-
w tym czterech Polaków. drużynowej, do której liczo- szy człowiek zdobył 14 najwyższych gór
Wygrał Japończyk Ryoichi no wynik trzech zawodni- świata. Opowiada także o innych wyprawach
Sekia, który przebiegł ków, Polacy z wynikiem – trawersowaniu Antarktydy i Grenlandii,
263,6 km. Najlepiej z Pola- 607 km (nowy rekord kraju) przejściu pustyń wschodniego Tybetu, Gobi
ków spisał się Waldemar zajęli 9. miejsce, uzyskując i Takla Makan.
Pędzich – zajął 19. miejsce najlepszy rezultat w historii Nie skupia się jednak wyłącznie na swoich
(224 km), a drugim z na- swoich startów w MŚ. podróżach i odkryciach. Potrafi równie zaj-
mująco snuć wspomnienia z dzieciństwa
spędzonego w alpejskiej dolinie, opowiadać
o życiu prywatnym – miłości do kobiet, dzie-
ci, przyczynach rozpadu związków. Zaraża
entuzjazmem, gdy mówi o planach stworze-
nia muzeum gór. Reinhold Messner, niezwy-
kle medialny himalaista, daje się tu poznać
JACEK SZUSTAKOWSKI (2)
z zupełnie innej strony – prywatnej.

Niestety, wspinacz mówi tylko o swoich do-
konaniach, sukcesach czy idolach (Hermann
Buhl, George Mallory). Konsekwentnie prze-
milcza niepowodzenia. Natomiast nie szczę-
dzi nikomu słów krytyki. Co więcej – niektó-
ANDRZEJ URBANIAK (na zdjęciu z nr. 4) w zeszłym roku re historie przedstawia zupełnie inaczej niż
przebiegł 5 tys. km, w tym już 4 tys. W sumie ma na koncie kilkanaście lat wcześniej. (ao)
38 maratonów, w tym cztery biegi na 100 km, jeden 16-godzin-
ny, dwa 12-godzinne i dwa 24-godzinne.
być, musiał pokonać 215 km. Nie było z pierwszymi mistrzostwami Polski na
łatwo. Gdy sędziowie dali sygnał, że tym dystansie, wystartował po raz pierw-
upłynęły 24 godziny biegu, padł nie- szy w imprezie dla ultramaratończyków.
przytomny. Kiedy doszedł do siebie, był Przebiegł 118 kilometrów. – Cieszę się,
szczęśliwy, że przebiegł więcej, oraz że pokonałem ten dystans – mówi. –
cieszył się z powołania do reprezenta- W czasie biegu musiałem zrobić trzy–
cji Polski na mistrzostwa świata w Seu- cztery godziny przerwy. Kiedy orga-
lu. – Nie sądziłem, że w wieku 50 lat nizm się zregenerował, mogłem sobie
dostanę powołanie do kadry – mówi pozwolić na bardzo szybki chód w gra-
Urbaniak. – Teraz muszę zmienić plany nicach 7 km na godzinę, a potem roz-
startowe, które podporządkowywałem począć bieg. Najbardziej podobało mi
występowi w Spartathlonie. się ostatnie okrążenie. Publiczność tak
dopingowała zawodników, że nie czuło
DEBIUTANT się ani bólu, ani zmęczenia. Sam się dzi-
Major Zdzisław Szymczyna z Rejo- wię, że przyspieszyłem. To było coś fan-
nowego Węzła Łączności w Krakowie tastycznego. Samo ukończenie biegu
na długich dystansach biega prawie sie- jest dla mnie sukcesem. W przyszłym
dem lat. Wziął już udział w 26 marato- roku znów w nim wystartuję. 
nach, m.in. w 1 Maratonie Komandosa.
W II Biegu 24-godzinnym o Puchar Laj- Napisz do autora: Reinhold Messner, „Moje życie na krawę-
konika, który rozgrywano równolegle jacek.szustakowski@redakcjawojskowa.pl dzi”, Wydawnictwo Stapis, Katowice 2008

PO SŁUŻBIE
K S I Ą Ż K A
zaalarmowani zainteresowaniem wiedeń-
ARTUR GOŁAWSKI skiej agencji, przez kilkanaście tygodni, gra-
Zagadki Iranu
jąc w kotka i myszkę z inspektorami, potra-
fili zetrzeć z powierzchni ziemi (łącznie
z warstwą gleby grubości 50–250 cm) jed-
nostkę wojskową w Lawisan-Szijan podej-
rzewaną o udział w projekcie atomowym.
Czytając tę książkę dowiemy się, skąd się
Nie dojdzie do wojny z Iranem, bo dojść raczej nie może. biorą nuklearne ambicje ajatollahów i jaki-
I wcale nie dlatego, że jest ona technicznie niemożliwa. mi metodami zaspokajają oni potrzeby tech-
niczne budowy broni A.
A merykański prezydent bądź izraelski pre-

mier mogą w każdej chwili wydać gene-
rałom rozkaz wprowadzenia wojsk – głównie
cym pistoletem”, czyli weryfikacji przez per-
sonel Międzynarodowej Agencji Energii Ato-
mowej doniesień o postępach irańskiego
Autorzy „Nuklearnego sfinksa” wróżą Bli-
skiemu Wschodowi wyścig zbrojeń, którego
celem jest zdobycie zdolności do zadania
lotnictwa i marynarki wojennej – do akcji i po programu nuklearnego. Sukces w tym ostat- drugiego (odwetowego) uderzenia. Efektem
kilkunastu godzinach na irańskie miasta nim byłby mistrzostwem świata: Irańczycy, będzie „równowaga strachu” znana z zim-
spadnie grad bomb i pocisków. Sęk w tym, nej wojny na linii USA–ZSRR. Melman i Ja-
że jest mało prawdopodobne, by agresja na vedanfar ciekawie konfrontują ze sobą za-
Iran była skuteczna politycznie i militarnie. chodnią percepcję polityki irańskiej z we-
W książce „Nuklearny sfinks. Iran Mahmuda wnętrznymi problemami państwa, którym
Ahmadinedżada” udowadniają to dzienni- rządzą religijni ortodoksi. Tu prawdopodob-
karz śledczy i analityk polityczny, obaj Żydzi, nie tkwi klucz do rozwiązania wielu irań-
co przypomina dziś uważany za paradoks skich zagadek.
okres ścisłej współpracy, w tym wojskowej,
Izraela z Iranem (1948–1979). PLUS MINUS
Wykorzystując liczne źródła – rozmowy z do-
wódcami, funkcjonariuszami wywiadu i dy- Obfitość źródeł, portrety psycholo-
plomatami (również reprezentującymi Pol- giczne głównych bohaterów, brak
skę) oraz publikacje w mediach – wykazują stronniczości przekazu.
oni, jak trudnym przedsięwzięciem byłaby
ta wojna. Czytelników w mundurach zacie- Niezbyt dokładna konsultacja
kawią scenariusze ataku i kontrataku snu- słownictwa militarnego, dlatego
te przez Yossiego Melmana i Meira Javedan- można przeczytać o „łodziach pod-
fara, zapewne zaczerpnięte z gier wojennych wodnych”.
analizowanych w Waszyngtonie i Tel Awiwie.
Najciekawsze w książce tego tandemu są Yossi Melman, Meir Javedanfar, „Nuklearny
jednak opisy karier irańskich polityków oraz sfinks. Iran Mahmuda Ahmadinedżada”,
prób przyłapania ich podwładnych z „dymią- Prószyński i S-ka, Warszawa 2008
W roku akademickim 2008/2009 Akademia Obrony Narodowej prowadzić będzie
NIESTACJONARNE STUDIA PODYPLOMOWE

MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI WOJSKOWE
Niestacjonarne studia podyplomowe adresowane są do żołnierzy zawodowych, pracowników administracji rządowej i samorządowej,
nauczycieli akademickich, dziennikarzy, a także do osób zainteresowanych problematyką międzynarodowych stosunków wojsko-
wych.
Warunkiem przyjęcia na studia jest posiadanie dyplomu ukończenia studiów wyższych drugiego stopnia oraz złożenie podania z za-
łącznikami (szczegółowy wykaz dokumentów znajduje się na stronie: www.aon.edu.pl) do 31 sierpnia 2008 r.
Dokumenty można składać osobiście w dziekanacie Instytutu Nauk Humanistycznych w p. 109 lub 107, budynek nr 94 lub listownie
pod adresem:
Akademia Obrony Narodowej
Instytut Nauk Humanistycznych
Niestacjonarne Studia Podyplomowe
Międzynarodowe Stosunki Wojskowe
00–910 Warszawa, al. gen. Chruściela 103
Szczegółowe informacje można uzyskać pod numerami telefonów:

(0-22) 68-13-017; (0-22) 68-14-045; (0-22) 68-14-434; (0-22) 68-13-392.
O przyjęciu na studia decyduje wynik rozmowy kwalifikacyjnej, która zostanie przeprowadzona 10–11 września 2008 r.

ZAPIS ||
ZAPIS FORUM
FORUM NA ||
NA CELOWNIKU
CELOWNIKU WOJSKO ||
WOJSKO PORADY
KULISY PORADY||
PO SŁUŻBIE || | |
HISTORIAHISTORIA
PO SŁUŻBIE ||
MILITARIAMILITARIA
ŚWIAT PRASA | |
PRASA KULISY ||
ŚWIAT TO I OWO || |
MIROSŁAW PRASZKOWSKI
Zatopiony skarb TOMASZ SZULEJKO
Po 63 latach udało się wydobyć z dna rzeki wrak niemieckiego działa samobieżnego StuG IV.
Na świecie są tylko dwa takie działa zachowane w tak dobrym stanie.
oc z 18 na 19 stycznia 1945 r. jakieś dwa kilometry stąd. Dudnili Grenadierów Pancernych ,,Branden-
była bardzo mroźna. Nie- w drzwi. Była noc, chyba po dziesiątej. burg”. Dywizja – decyzją Hitlera – mia-
mieckie oddziały wycofywa- Ojciec otworzył. Byliśmy bardzo wystra- ła być przerzucona pod Kielce, gdzie
ły się w kierunku Poznania, szeni. Wróg w domu… – opowiada pa- wzięłaby udział w kontrataku na wojska
ustępując przed nacierający- ni Regina Sławińska, która wcześniej wi- 1 Frontu Ukraińskiego. Bieg zdarzeń
mi ze wschodu wojskami działa jadące po nasypie niemieckie wo- spowodował jednak, że Niemcy zaatako-
I Frontu Białoruskiego dowodzonymi zy. Inny mieszkaniec Grzegorzewa, Ta- wani w Kutnie przez Rosjan zostali zmu-
przez marszałka Georgija Żukowa. Od deusz Matczak, pamięta rozmowę z oj- szeni do odwrotu na zachód.
strony Kutna w kierunku Koła jechały cem pani Reginy. – Niemcy zostali na
dwa hitlerowskie pojazdy wojskowe. noc, żeby się wysuszyć. Sławiński napa- Do pięciu razy sztuka
lił w piecu, ale mokra bielizna i tak nie W lipcu 2008 r. entuzjaści militariów
Upadek kolosa wyschła. Rano żołnierze uciekli, gospo- i miłośnicy historii skupieni wokół
W okolicy wsi Grzegorzew haubica sa- darz dał im swoje kalesony. Mówił, że kpt. Tomasza Ogrodniczuka, kustosza
mobieżna StuH zepsuła się i zablokowa- strasznie się bał – opowiada. Dwaj nie- Muzeum Broni Pancernej Centrum Szko-
ła przejazd poruszającemu się za nią mieccy żołnierze uciekali wzdłuż nasy- lenia Wojsk Lądowych w Poznaniu, wy-
działu samobieżnemu Sturmgeschütz IV. pu kolejowego w kierunku Koła. Zdoła- dobyli z Rgilewki niemieckie działo sa-
Niemcy zdecydowali się porzucić nie- li schronić się w budce kolejowej, gdzie mobieżne. Akcja została zainicjowana
sprawną haubicę, a działem próbowali dopadli ich Rosjanie i rozstrzelali. Nie przez Sekcję Historyczno-Eksploracyj-
przedostać się po lodzie na drugi brzeg wiadomo, gdzie są pochowani. ną Towarzystwa Przyjaciół Sopotu.
rzeki Rgilewki. Lód był jednak zbyt kru- Wiosną z zatopionego StuG-a wypły- Udało się przy piątym podejściu. Dwie
chy i potężny StuG IV zatonął tuż obok nęły dwa ciała niemieckich żołnierzy. pierwsze próby wydobycia StuG-a mia-
wiaduktu kolejowego. Na miejscu zginę- – Ojciec pomagał wyłowić zwłoki. Żoł- ły miejsce w 1954 r. Wojsko najpierw
ło dwóch członków załogi. Pozostali żoł- nierzy pochowano pod lasem, ale nie próbowało wydostać z rzeki zatopiony
nierze zdołali wyskoczyć i przedostali się wiem dokładnie, w którym miejscu. Po- wóz za pomocą dwóch czołgów, a póź-
na drugi brzeg. dobno w Ciennika Dołku – wspomina niej posłużono się dźwigiem. Za każdym
W mokrych kombinezonach, przy Tadeusz Matczak. razem bezskutecznie. Dlatego przez wie-
dwudziestostopniowym mrozie dotarli Najprawdopodobniej zatopiony w Rgi- le kolejnych lat nie podejmowano prób
do pobliskiej wsi. Wtargnęli do jednego lewce StuG należał do 2 Kompanii w Ba- wydobycia działa, tym bardziej że cała
z gospodarstw. – To było w Barłogach, talionie Niszczycieli Czołgów z Dywizji operacja wymagała udziału wielu spe-

HISTORIA MILITARIA
ANNA DĄBROWSKA
Kpt. Tomasz Ogrodniczuk: – Mamy
najprawdopodobniej do czynienia
z wozem hybrydowym. Nasz StuG
został zbudowany na podwoziu innego wo-
zu. Niemcy wyprodukowali tylko trzydzie-
ści takich egzemplarzy. To prawdziwa grat-
ka dla miłośników militariów.
Sturmgeschütz IV
Armata: 7,5 cm StuK 40 L/48
kal. 75 mm; jednostka ognia – 63 sztuki;
Karabin maszynowy: MG 34 lub MG 42
TOMASZ SZULEJKO (2)

kal. 7,92 mm – jednostka ognia
– 500 sztuk;
Załoga: 4 żołnierzy
Masa: 23 tony
Prędkość maksymalna: 38 km/h
StuG IV (Sonderkraftahrzeug 167 – Sd.Kfz. 167) wydobyty pod Grzegorzewem jest jedynym na świecie Zasięg na drodze: 210 km
kompletnym zabytkowym wrakiem niemieckiego działa samobieżnego. Drugi, zniszczony wóz znajduje Zasięg w terenie: 130 km
się w Muzeum Orła Białego w Skarżysku-Kamiennej. Niemcy wyprodukowali łącznie 1100 sztuk dział Nacisk na grunt: 0,8 kg/cm kw.
samobieżnych tego typu. Zużycie paliwa: do 195 l/100 km
cjalistów z różnych dziedzin, ponieważ skowych Zakładów Motoryzacyjnych nr 5 Decyzją konserwatora zabytków wrak
miejsce zatopienia było w bezpośrednim w Poznaniu po dwudziestu minutach uda- trafi do wojskowego Muzeum Broni Pan-
sąsiedztwie ważnej, międzynarodowej li- ło się wydostać je na brzeg. – W pogoto- cernej w Poznaniu. Wójt Grzegorzewa
nii kolejowej, a niedaleko biegła linia wiu byli saperzy oraz policyjni specjali- Bożena Dominiak cieszy się, że ekspo-
energetyczna. Kolejna trudność do po- ści, ponieważ spodziewaliśmy się, że znaj- nat powędrował w dobre ręce. Marzy jed-
konania to trzymetrowa warstwa mułu, dziemy amunicję i szczątki ludzkie nak o tym, aby odrestaurowany wóz bo-
która przykryła zatopiony wóz po prze- – tłumaczy Mirosław Praszkowski, rzecz- jowy przywieźć kiedyś do wsi i pokazać
prowadzonej przed laty regulacji rzeki. nik akcji. W wydobytym wozie znalezio- mieszkańcom.
Dopiero późnym latem 2006 r. pasjo- no 49 sztuk amunicji działowej, ale nie – Wrak StuG-a jest w znakomitym sta-
naci skupieni wokół kpt. Ogrodniczuka było w nim ludzkich kości. nie. Wystarczy spojrzeć na silnik, który
spróbowali ponownie, ale udało im się w mulistym środowisku, bez dostępu tle-
wydostać tylko przedział bojowy działa, nu, świetnie się zakonserwował – mówi
który oderwał się od podwozia. Po od- Marcin Pietrzak, jeden z organizatorów
nowieniu można go obejrzeć w Muzeum akcji. W Poznaniu trwają już prace re-
Broni Pancernej w Poznaniu. konstrukcyjne. Działo samobieżne od-
krywa przed badaczami swoje kolejne ta-
Odkrywanie tajemnic jemnice. Być może uda się nawet ustalić
Dopiero piąta próba zakończyła się tożsamość członków załogi StuG-a, gdyż
sukcesem, choć nie było to wcale łatwe. w zatopionym podwoziu znaleziono róż-
Kilkadziesiąt osób reprezentujących wie- ne drobiazgi i przedmioty codziennego
le służb i instytucji przez cztery doby pró- użytku. Oprócz sztućców, pióra wiecz-
bowało wydobyć StuG-a. Do akcji po- nego, maszynki do golenia czy latarki
trzebowano m.in. nurków, dlatego nieoce- znaleziono m.in. tabakierę i podpisaną
niona była pomoc, jakiej udzieliła firma nazwiskiem Kruse ekierkę dowódcy. Jest
PBG specjalizująca się w takich pracach. też zapalniczka z wygrawerowanym na-
Aby wydostać działo, należało doprowa- pisem: „Weihnachten 1943–44. Ernest
dzić do spiętrzenia wody w Rgilewce. BYĆ MOŻE uda się nawet ustalić tożsamość Saffert, Ternitz”. Sprawą zainteresowa-
członków załogi StuG-a, gdyż w zatopionym pod-
W tym celu skonstruowano specjalną ta- woziu znaleziono różne drobiazgi i przedmioty
ło się już Stowarzyszenie ,,Pomost”, któ-
mę i obejście wodne. Dzięki naciągom ze codziennego użytku. Oprócz sztućców, pióra re zajmuje się ekshumacją szczątków żoł-
stalowych lin pod wrak wpuszczono sprę- wiecznego, maszynki do golenia czy latarki zna- nierzy niemieckich spoczywających
żone powietrze. Po tych zabiegach ran- leziono m.in. tabakierę i podpisaną nazwiskiem w bezimiennych mogiłach. 
kiem 11 lipca 2008 r. działo samobieżne Kruse ekierkę dowódcy. Jest też zapalniczka
z wygrawerowanym napisem: „Weihnachten
odessało się od mulistego dna. Z pomocą 1943–44. Ernest Saffert, Ternitz”.
Napisz do autora:
wozu zabezpieczenia technicznego z Woj- tomasz.szulejko@redakcjawojskowa.pl

| | | | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA ŚWIAT PRASA KULISY TO I OWO| | |
9 lipca 2008 r.
odszedł na wieczną wartę
Wyrazy szczerego współczucia
i głębokiego żalu
M iliony ludzi na świecie
nęka głód, zarówno ten
fizyczny, jak i duchowy.
Paniom Mariannie KĘPKA
mjr rez. Maciej W pierwszym czytaniu Prorok
i Annie ŁASZEWICZ
KACZMARCZYK mówi o głodzie i pragnieniu
z powodu śmierci
Izraela w niewoli babilońskiej. Prawdo-
pracownik Wojewódzkiego Sztabu podobnie naród izraelski miał co jeść,
MATKI
Wojskowego. ale dręczył go inny głód: pragnienie bli-
Wyrazy głębokiego współczucia skości Boga. Ludowi temu groziło nie-
składają:
składają:
dowództwo oraz żołnierze bezpieczeństwo, że będzie próbował za-
szef, kadra i pracownicy wojska
zawodowi i pracownicy wojska spokoić ten głód, sięgając po namiastki,
Wojewódzkiego Sztabu
5 Pułku Inżynieryjnego. które nie sycą: po kult bożków babiloń-
Wojskowego w Opolu.
skich. Człowiek w każdej epoce, również
i w naszych czasach, znajduje sobie inne
bóstwa (pieniądz, sława, dobra material-
ne). Jeżeli za nimi ślepo podąża, to po
Panu kmdr. por. Arkadiuszowi SZCZECHOWICZOWI pewnym czasie uświadamia sobie tra-
oraz jego Najbliższym giczną prawdę, że został przez nie oszu-
wyrazy szczerego współczucia i żalu z powodu śmierci kany, a jego głód i pustka są jeszcze
większe. Gdy ludzie słuchali Jezusa, bu-
OJCA
dził się w nich nieznany głód – pragnęli
od Niego jeszcze więcej. Jego słowa
składają:
i serdeczność sprawiały, że zapominali
dowódca operacyjny sił zbrojnych, żołnierze i pracownicy
Dowództwa Operacyjnego, koledzy z Oddziału Operacji Morskich DO SZ. o wszystkim innym, o codziennych tro-
skach. Ewangelia w dzisiejszej liturgii
mówi o cudownym rozmnożeniu chleba
i nakarmieniu do sytości wielkiego tłu-
mu. Jezus współczuje ludziom, którzy go
Pani Dyrektor Z głębokim smutkiem szukają i są spragnieni przede wszystkim
Grażynie ORTYL przyjęliśmy wiadomość prawdy. Najpierw ich naucza, leczy cho-
i Rodzinie o śmierci rych, a na koniec karmi wszystkich cu-
wyrazy głębokiego współczucia downie rozmnożonym chlebem. Dzisiej-
i słowa wsparcia Pani sza liturgia słowa poucza nas, że „nie sa-
z powodu śmierci Katarzyny TOKARSKIEJ mym chlebem żyje człowiek, lecz każdym
słowem, które pochodzi z ust Bożych”.
TATY zastępcy głównego księgowego Potrzebujemy, Panie Jezu, tego chleba
5 Pułku Inżynieryjnego. powszedniego, o który Cię prosimy w co-
składają Wyrazy żalu i współczucia dziennej naszej modlitwie, Twego słowa
dyrektor oraz pracownicy RODZINIE ewangelicznego. Prosimy Cię więc, racz
Specjalistycznej składają: nam udzielić tego pokarmu i spraw, aby
Przychodni Lekarskiej dowództwo oraz żołnierze dzięki niemu nic nas nie zdołało odłą-
dla Pracowników Wojska SP ZOZ, zawodowi i pracownicy wojska
czyć od miłości Boga.
Warszawa ul. Nowowiejska 31. 5 Pułku Inżynieryjnego.
ks. mjr Sławomir PIĘT
Panu komandorowi porucznikowi

Wyrazy szczerego współczucia Panu
Józefowi CZAPALUKOWI
i głębokiego żalu płk. Januszowi
szefowi
Panu chor. sztab. Leszkowi GAWŁOWSKIEMU
Dyżurnej Służby Operacyjnej
CHMIELOWI wyrazy głębokiego współczucia
Marynarki Wojennej RP
z powodu śmierci i szczerego żalu
wyrazy głębokiego współczucia
z powodu śmierci
z powodu śmierci
OJCA
OJCA
BRATA
składają:
dowódca, kadra i pracownicy składają
składają
wojska 22 Ośrodka Dowodzenia dowództwo i żołnierze
kadra i pracownicy wojska
i Naprowadzania w Bydgoszczy. Polskiego Kontyngentu w Iraku.
Centrum Operacji Morskich.

MILITARIA
AAAAAAA AAAAAAAA
Prezentacja KONIEC PROGRAMU
„Furii” INDIE. Zajmująca się pracami badawczo-roz-
wojowymi w sferze obronnej rządowa agencja
DRDO zamierza zakończyć uruchomiony
w 1974 r. program rodzimego czołgu Arjun.
W założeniach ważący 58,5 t pojazd miał za-
stąpić wozy T-54/55 i T-72 oraz stanowić o po-
tędze dzisiejszych indyjskich sił pancernych.
Ciągle jednak pojawiały się nowe problemy
WIELKA BRYTANIA. Podczas sa- techniczne. Były również sugestie, że w przy- ści podstawowym wozem pancernych pułków
lonu lotniczego w Farnborough padku niektórych elementów czołgu mogło armii Indii będzie T-90S. W służbie pozostaną
pokazano po raz pierwszy pu- dojść do sabotażu. Ostatecznie postanowiono też zmodernizowane T-72.
blicznie nowy bezzałogowy apa- wyprodukować tylko 124 Arjuny, ale do lipca Fiasko Arjuna nie oznacza jednak, że
rat latający Fury (furia). Maszyna żaden z nich nie wszedł do służby. Dlatego w Indiach zrezygnowano z budowy własnego
stała tylko na stoisku. W projek- wbrew pierwotnym planom Hindusi musieli ku- czołgu. Prawdopodobnie DRDO uruchomi pro-
cie wykorzystano płatowiec i wie- pić nowe czołgi w Rosji. W najbliższej przyszło- gram prac nad wozem nowej generacji. (TW)
le komponentów innego bezzało-
gowca koncernu BAE Systems
– Herti. Maszyna ma skrzydła
o rozpiętości 12,5 m i długość Pierwszy z dwóch KRÓLOWIE DLA MARINES
5,1 m. Fury wyposażono w silnik USA. Hawker Beechraft Corp. zdobył kon-
NIEMCY. W stoczni
ze śmigłem pchającym. Jest to trakt wartości 48,8 mln dol. na dostawę sze-
Howaldtswerke-
bezzałogowiec rozpoznawczy ściu samolotów King Air 350C, które zastąpią
-Deutsche Werft
i bliskiego wsparcia, co oznacza, w lotnictwie Korpusu Piechoty Morskiej
w Kolonii, która nale-
że w odróżnieniu od Herti jest 25-letnie maszyny UC-12. W wersji wojskowej
ży do ThyssenKrupp
uzbrojony. Pod skrzydłami są wy- awionetki zostaną wyposażone w system sa-
Marine Systems, od-
rzutnie 13-kilogramowych lek- moobrony przed rakietami przeciwlotniczymi
był się 15 lipca chrzest pierwszego okrętu podwod- wystrzeliwanymi z przenośnych wyrzutni, jak
kich pocisków wielozadaniowych
nego U-209PN dla portugalskiej marynarki wojen- chociażby Strzała. Chodzi o wycofanie wersji
(LMM). Zostały opracowane
nej. Okrętowi nadano imię NRP „Tridente”. Jest on UC-12B Huron, która powstała na bazie sa-
przez Thalesa UK. Ich głowica bo-
pierwszą z dwóch jednostek, na które kontrakt pod- molotu King Air 200C. Marines wykorzystują
jowa (odłamkowo-burząca) ma
pisano 21 kwietnia 2004 r. Portugalski okręt ma te dwusilnikowe maszyny do przewozu
masę 3 kg. Naprowadzane lase-
wyporność 1700 t (2020 t w zanurzeniu). Może VIP-ów i niewielkich ładunków o masie do
rowo LMM są skuteczne wobec przepłynąć bez wynurzania 1400 mil morskich.
celów znajdujących się w odle- 1200 kg. W ich kabinie jest miejsce dla
Załoga okrętu składać się będzie z 33 osóby. (ted) 13 pasażerów (przy jednym pilocie – 14). (W)
głości do 8 km. (wrt)
FRANCJA. Odpowiedzialna za zakupy dla sił zbrojnych agencja DGA zamówiła

z myślą o wojskach lądowych 35 zestawów rozpoznawczych minibezzałogowców
bliskiego zasięgu (Drones de Reconnaissance Au Contact) produkowanych przez
EADS. To drugie zlecenie – 25 zestawów trafiło już do armii. DRAC bazuje na sys-
temie Tracker opracowanym wspólnie przez EADS Defence & Security i Survey
Copter, który dostarczył maszynę i kamery, natomiast EADS DS stację naziemną
oraz system szybkiej i bezpiecznej transmisji danych. Zestaw DRAC składa się
z dwóch aparatów latających, stacji naziemnej i anteny śledzącej. (ww)
EADS DEFENCE
Zwiększone zamówienie

ZAPIS ||
ZAPIS FORUM
FORUM NA ||
NA CELOWNIKU
CELOWNIKU WOJSKO ||
WOJSKO PORADY
KULISY PORADY ||
PO SŁUŻBIE ||
PO SŁUŻBIE | |
MILITARIAMILITARIA
HISTORIAHISTORIA ||
ŚWIAT PRASA
PRASA KULISY
EUROSATORY
Prosto z Paryża PAWEŁ HENSKI
Odbywające się co dwa lata paryskie targi zbrojeniowe Eurosatory 2008 to jedna z największych
tego typu imprez na świecie. W tym roku targi pobiły kolejny rekord: pojawiło się na nich
1210 wystawców z 53 krajów.
rzedsiębiorstwo AMZ Kutno Kuwejt zamówił dla swoich sił specjal- firmy Steyer o mocy 125 KM, czterobie-
na Eurosatory zaprezentowa- nych 20 lekkich samochodów opancerzo- gową automatyczną przekładnię ZF oraz
ło pierwszą, demonstracyjną nych typu Panhard VBL Mk2 przeznaczo- większe od poprzedniej wersji opony.
wersję samochodu interwen- nych do misji patrolowych i rozpoznaw- Uzbrojenie stanowi karabin maszynowy
cyjno-patrolowego Tur II. Sa- czych. Mają one trafić tam w drugiej poło- 12,7 mm zamontowany w zdalnie stero-
mochód z napędem 4x4 zbu- wie 2009 r. Wersja Mk2 ma nowy silnik wanej wieżyczce, z której można prowa-
dowany jest na podwoziu Renault i ma dzić ostrzał w dzień i w nocy przy każdej
4,5-litrowy silnik Diesla o mocy 220 KM. pogodzie.
Tur II waży 9,4 tony i ma rozstaw osi Panhard General Defense przedstawił też
3,7 m, czyli o 90 cm większą niż Tur I. Ka- projekt opancerzonej kabiny dla dwuosio-
bina, w której mieści się pięciu żołnierzy, wych ciężarówek TC-54. Podłoga kabiny
jest opancerzona według standardu NATO ma kształt litery V, który pomaga w roz-
STANAG poziom 2 z opcją pogrubienia proszeniu siły wybuchu miny oraz stru-
pancerza do poziomu 3. Uzyskano poziom mienia odłamków. Spełnia ona normę
2A/2B w zakresie ochrony przed skutkiem NATO STANAG 2 oraz normę 3 dla min
EUROSATORY
wybuchu min. Przedziału załadunkowego i ładunków IED. Na Eurosatory Panhard

nie opancerzono, chociaż producent planu- pokazał również nową eksportową wersję
je rozwój wersji ośmioosobowej w pełni kołowego czołgu ERC 90 NG. Ma moc-
opancerzonej. Przedział silnikowy chronio- TUR II z napędem 4x4 zbudowany jest na pod- niejszy, 170-konny silnik oraz automa-
ny jest przed ostrzałem z broni małokali- woziu Renault i ma 4,5-litrowy silnik Diesla tyczną sześciobiegową skrzynię Renk.
browej. Pokazany w Paryżu prototyp zo- o mocy 220 KM. Kabina, w której mieści się Większa moc pozwala na lepszą pracę na-
stał wyposażony w wieżyczkę OBSM Tar- pięciu żołnierzy, jest opancerzona według stan- pędu wieży czołgu. Pancerz został wzmoc-
nów ZSMU-127C1 z karabinem maszy- dardu NATO STANAG 2 z opcją pogrubienia niony do poziomu NATO STANAG 3
pancerza do poziomu 3.
nowym QKM-Bz 12,7 mm. (przód) oraz 2 (reszta czołgu). ERC 90 NG 

AAAAAAA EUROSATORY
MILITARIA AAAAAAAA 2008
TARGI
W LICZBACH
Jak obliczyli organizatorzy, w dniach
16–20 czerwca targi Eurosatory
odwiedziło 52 tys. osób z 145 krajów,
117 oficjalnych delegacji z 75 państw,
460 VIP-ów, akredytowanych zostało
634 dziennikarzy. Podczas targów
odbyło się blisko pięć tysięcy
oficjalnych branżowych
oraz biznesowych spotkań
DONAR LEOPARD 2 PSO GEFAS GFF
może być wyposażony m.in. w działa ka- pewnia producent, przystosowano ją do zin- interfejs zawierający radio/intercom. Le-
libru 40 i 90 mm. tegrowania z różnymi systemami jezdnymi. opard 2 PSO ma nowy miejski kamuflaż
Obecnie jest to podwozie takie samo, jakie bojowy, przygotowany do warunków pa-
OBRONA I ATAK ma PzH 2000 (z czołgu Leopard), tyle że nujących w Afganistanie.
Niemiecka firma KMW (Krauss-Maf- z ulepszonym systemem przekazywania na- KMW pokazał również na targach no-
fei Wegmann) oraz General Dynamics Eu- pędu oraz zawieszeniem. wą wersję czterokołowego rozpoznawcze-
ropean Land Systems pokazały na targach KMW opracował wersję czołgu Leopard go samochodu opancerzonego Dingo 2
po raz pierwszy samobieżną haubicę kali- 2 przygotowaną do tzw. asymetrycznej woj- oznaczonego jako NC-Recce wyposażo-
bru 155 mm Donar. Planuje się, że zastąpi ny miejskiej. Pokazany po raz pierwszy na nego w czujniki zdolne do wykrywania
ona dotychczas produkowane przez KMW Eurosatory 2006 Leopard 2 PSO (Peace skażeń NBC. Ważący 12,5 tony samochód
haubice PzH 2000, które znalazły się Support Operation – wsparcia misji poko- będzie mógł służyć jako platforma do trans-
w wyposażeniu armii niemieckiej, holen- jowych) testowany jest obecnie przez nie- portu żołnierzy, pojazd dowodzenia i kon-
derskiej, greckiej i włoskiej. Załoga ważą- miecką armię. Czołg ma dodatkowe płyty troli, sanitarka oraz pojazd rozpoznawczy
cego 35 ton Donara składa się z dwóch osób. pancerne na wieży i kadłubie, spychacz wyposażony w karabin maszynowy
Haubica ma automatyczny system ładowa- oraz zdalnie sterowany karabin maszyno- 7,62 mm, a także wyrzutnik granatów
nia oraz obracania wieży. Jest w stanie ude- wy zamontowany na wieży. Opancerzone 40 mm. W Dingo wyposażone są armie
rzyć w ten sam cel czterema pociskami, kamery pozwalają widzieć przestrzeń Niemiec, Austrii i Belgii, a w czerwcu 2008
z których każdy może być wystrzelony na w promieniu 360 stopni wokół czołgu, r. ponad 50 tych pojazdów kupiły Czechy.
inną wysokość i mieć inną trajektorię lotu. a obraz z nich może być przekazywany po- Jakkolwiek pojazdy, o których mowa, nie
Skuteczny zasięg ostrzału wynosi 40 km, między ekranami obsługiwanymi przez mają płyty podłogowej ukształtowanej jak
a częstotliwość – 6 strz./min. Wieża haubi- wszystkich członków załogi. Ta może ko- litera V, to jednak potwierdziły swoją od-
cy może obracać się o 360 stopni i, jak za- munikować się z piechotą przez specjalny porność na wybuchy min i ładunków IED

ZAPIS ||
ZAPIS FORUM
FORUM NA ||
NA CELOWNIKU
CELOWNIKU WOJSKO ||
WOJSKO PORADY
KULISY PORADY
PO SŁUŻBIE ||
PO SŁUŻBIE || | |
MILITARIAMILITARIA
HISTORIAHISTORIA ŚWIAT PRASA ||
PRASA KULISY
zadaniowego opancerzonego samochodu może również przyspieszyć odpalenie IED

4x4 o nazwie Sandcat. Ważący 9 ton Sand- w bezpiecznej odległości od jadącego sa-
cat bazuje na podwoziu komercyjnego For- mochodu.
da 550. Samochód ma ciekawie zaprojek- Szwajcarska firma MOVAG zaprezen-
towane opancerzenie adaptacyjne, które towała prototyp najnowszej, piątej wersji
w zależności od potrzeb można „pogru- transportera opancerzonego 8x8 Piranha.
biać” lub „odchudzać”. Wyposażony jest MOVAG i brytyjski oddział firmy General
w opancerzoną płytę podłogową w kształ- Dynamics rozwinęły model Piranha V
cie litery V oraz amortyzujące siłę wybu- w ramach prywatnej inwestycji. Pojazd bę-
chu siedzenia. Maksymalna prędkość jaz- dzie gotowy w przyszłym roku i już został
dy to 145 km/h. Teoretycznie pojazd ten ma wstępnie zaakceptowany jako preferowany
wypełnić lukę pomiędzy lżejszymi humvee kandydat w brytyjskim przetargu na po-
a cięższymi JLTV, które być może znajdą jazd użytkowy systemu szybkiego reago-
się w wyposażeniu armii amerykańskiej. wania FRES (Future Rapid Effect System).
Sandcaty zakupiła już Bułgaria, Szwecja, Transporter zostanie również zgłoszony do
a bardzo zainteresowany jest nimi Izrael. hiszpańskiego przetargu na następcę trans-
BAE Systems pokazała na Eurosatory porterów typu BMR-600. Ważąca 28 ton
opancerzoną wersję Toyoty Hilum, która Piranha V będzie miała ładowność 12 ton
wyglądem prawie nie różni się od cywil- oraz hermetyczną kabinę odporną na ska-
nego pikapa. BAE Systems przerabia w ten żenia NBC.
sposób również takie samochody jak To- Po raz pierwszy na Eurosatory pokaza-
yota Land Cruiser czy Chevrolet Subur- no samochód opancerzony z napędem 4x4
bian. Głównym ich odbiorcą jest rząd ame- Hunter ISV firmy Jankel Armouring. Bę-
rykański oraz amerykańska armia. Chodzi dzie produkowany w zakładach Jankel
o to, aby w takich krajach jak Irak czy Afga- w Jordanii. Samochód został zbudowany
nistan używać również samochodów nie- na podwoziu Toyoty 79 Land Cruiser. Jest
rzucających się w oczy, a dających ochro- wyposażony w sześciocylindrowy silnik
nę taką samą, jaką dają pojazdy wojskowe. benzynowy o pojemności 4,5 l.
EUROSATORY
Opancerzone Toyoty trafiają również do Firma Thales Australia zaprezentowała

prywatnych odbiorców, szczególnie z Bli- czterokołowy samochód ciężarowy wspar-
skiego Wschodu i Ameryki Łacińskiej. cia logistycznego Bushmaster Copperhe-
Austriacka firma Achleitner zaprezen- ad. Jest to kolejny pojazd z rodziny samo-
towała siedmiotonowy samochód opan- chodów Bushmaster IMV. Ważący 15 ton
cerzony 4x4 PMV (Protected Mission Ve- samochód ma w pełni opancerzoną kabi-
hicle) Survivor II. Ma on ładowność czte- nę i rampę o ładowności do pięciu ton. Wy-
rech ton i jest wyposażony w umieszczo- posażony jest w system szybkiego załadun-
ne na dachu, zdalnie sterowane stanowisko ku i wyładunku kontenerów. Bushmaster
karabinu maszynowego. Zakupem ponad mieści się w ładowni samolotów transpor-
150 tych pojazdów zainteresowana jest ar- towych C-130 Hercules. Ponad 700 Bush-
mia austriacka. masterów zamówiła do tej pory Australia
SAND CAT
W Paryżu swój debiut, świeżo po testach (służą też w Afganistanie), 46 Holandia
wytrzymałościowych, miał czterokołowy (również wykorzystuje je w Afganistanie)
podczas misji w Afganistanie (Niemcy) samochód opancerzony Gefas niemieckiej oraz 24 Wielka Brytania.
czy Libanie (Belgia). firmy Rheinmetall Defence. Gefas (Ge- Brytyjska firma Supacat Ltd. po raz
Na Eurosatory po raz pierwszy zapre- schuetztes Fahrzeug System – zaawanso- pierwszy zaprezentowała samochód tere-
zentowano opancerzoną ciężarówkę GFF wany system ochrony) to samochód z na- nowy HMT 4x4 Extenda. Można go w wa-
klasy 4 firmy KMW. GFF to program ar- pędem 4x4 o wyjątkowej, modułowej kon- runkach polowych wydłużyć w ciągu kil-
mii niemieckiej oznaczający opancerzone strukcji. Przedział pasażerski to oddzielna ku godzin przez zamontowanie dodatko-
samochody dowodzenia i kontroli. Ważą- struktura w kształcie kanciastej wanny „za- wej osi i przerobienie na wersję 6x6.
ca 25 ton ciężarówka wykorzystuje podwo- wieszona” niejako na przednim i tylnym W ten sposób zwiększy się ładowność sa-
zie 6x6 firmy Iveco. Ma dobrze opance- przedziale napędowym. Ważący 17,5 tony mochodu z 3 do 4,5 tony. HMT jest roz-
rzoną kabinę, przedział silnikowy oraz pły- Gefas ma napęd hybrydowy dieslowsko- winięciem projektu Jackal Mobility – sa-
tę podłogową. Silnik o mocy 440 KM po- -elektryczny. Modułowość konstrukcji po- mochodów dla armii brytyjskiej, które za-
zwala osiągnąć prędkość maksymalną zwala na powiększenie pojazdu do standar- stąpiły pojazdy Land Rover WMIK.
90 km/h. GFF 4 ma ładowność 4 ton i modu 6x6 a nawet 8x8 oraz np. wymienienie W zeszłym roku Supacat otrzymał zamó-
że przejechać 700 km bez tankowania. Ka- całego przedziału silnikowego z kołami, wienie na dostawę 130 jackalów, z któ-
bina jest klimatyzowana i wyposażona gdy nie ma czasu na naprawę. Pokazany rych ok. 50 zostało już wysłanych do
w czujniki wykrywania skażeń NBC. Prze- w Paryżu samochód to wersja czterooso- Afganistanu. Zarówno Jackal, jak i HMT
dział ładunkowy można łatwo przekształ- bowa przeznaczona do zadań zwiadow- mogą być wyposażone w różnorodne
cić w sanitarkę lub punkt dowodzenia. czych lub ochrony konwojów. Wyposażo- uzbrojenie, od karabinów maszynowych
ny został m.in. w system elektromagnetycz- 7,62 mm czy 12,7 mm po automatyczne
POJAZDY DO ZADAŃ SPECJALNYCH ny, uniemożliwiający odpalanie w pobliżu wyrzutniki granatów 40 mm. 
Amerykańska firma Oshkosh Defense samochodu ładunków IED przy użyciu ra- Napisz do autora:
zaprezentowała prototyp szybkiego, wielo- dia czy telefonu komórkowego. System ten polska-zbrojna@redakcjawojskowa.pl

ŚWIAT
AAAAAAA
IZRAELAAAAAAAA
PO TESTACH z rakietami balistycznymi pojawiły się sugestie, że fotografia przedstawiająca start
czterech rakiet została po części sfabrykowana. Takie wątpliwości wyrażono po tym, jak ujawnione
zostało zdjęcie, na którym widać wystrzeliwane trzy rakiety oraz czwartą, która z nieznanych przy-
czyn pozostała w wyrzutni. To samo zdjęcie zaprezentowane przez Iran przedstawia cztery startują-
ce rakiety. Ostatnia, feralna rakieta została przerobiona tak, aby wyglądała na startującą.
Potężna broń
W testach wykorzystano starą wersję
rakiety Shahab-3 (na zdjęciu), a nie
nową – jak utrzymuje Iran. Nie ma ona
zasięgu 2000 kilometrów, lecz co najwy-
żej 1300 – uważa Uzi Rubin, były dyrek-
tor programu przeciwrakietowego Homa.
Zdaniem dr. Nathana Farbera, eksperta
ds. broni rakietowej z Haify, Iran może
jednak wkrótce zakończyć prace nad no-
wą wersją Shahaba-3, znanego pod na-
zwą Ashura. Jego zasięg szacuje się na
2000 kilometrów. W zgodnej opinii eks-
pertów, Iran ma kilkaset rakiet Shahab-3
oraz kilka tysięcy rakiet krótkiego zasię-
gu, którymi mógłby razić cele w Iraku
i krajach Zatoki, takich jak Katar,
Bahrajn czy Oman, gdzie znajdują się
amerykańskie instalacje.
NA WSCHODZIE BEZ ROBERT CZULDA
Na Bliskim Wschodzie znów jest gorąco. Po tym, jak Teheran przeprowadził ostentacyjne
testy swoich rakiet, Izrael potwierdził gotowość ataku na Iran.
Według oficjalnych informacji irań- rowo dorabiano wystrzeliwane rakiety. cały czas jesteśmy gotowi wystrzelić na-
skiej agencji prasowej, Teheran przepro- Już sam wybór miejsca testów nie jest sze rakiety – odpowiedział dowódca sił
wadził serię testów rakiet klasy ziemia– przypadkowy – dokonano ich niedaleko powietrznych Gwardii Rewolucyjnej Ira-
–ziemia, ziemia–woda i woda–powietrze strategicznej cieśniny Ormuz. Ten, kto ją nu Hossein Salami.
o różnym zasięgu. Wśród testowanej bro- kontroluje, jest w stanie zamknąć całą Atak na Iran byłby bardzo trudny
ni miały być rzekomo zmodyfikowane Zatokę, a tym samym wpłynąć na glo- i kosztowny, ale Izrael przygotowuje się
rakiety Shahab-3, uzbrojone w jednoto- balny rynek ropy naftowej, bowiem to na najgorsze. I nie ukrywa militarnych
nowe głowice z ładunkiem konwencjo- właśnie tędy transportuje się 40 proc. działań – gdy w zeszłym miesiącu prze-
nalnym o zasięgu 2 tys. km. Jeśli infor- światowej ropy. Kilka dni wcześniej Te- prowadzono ćwiczenia ponad stu samo-
macja okazałaby się prawdziwa, Iran był- heran zagroził blokadą cieśniny, jeśli zo- lotów bojowych, zadbano, aby informa-
by w stanie razić cele w Izraelu. Ozna- stanie zaatakowany. cja dotarła do prasy, a więc także i do Te-
czałoby to jednak kolejny krok w stronę Reakcja Izraela była natychmiastowa. heranu. Określenie ćwiczeń jako „regu-
zwiększenia potencjału militarnego Ira- Zaledwie kilka godzin później minister larnego treningu na wypadek możliwe-
nu, czego obawia się zarówno Izrael, jak obrony Ehud Barak stwierdził, że jego go zagrożenia dla Izraela” mówi bardzo
i Stany Zjednoczone. kraj jest gotowy do stanowczego działa- wiele. Tym bardziej że zasięg operacji
nia. – Izrael to najsilniejsze państwo re- – około 1600 km – jest zaskakująco
Wojna nerwów gionu. W przeszłości udowadniał już, że zbieżny z odległością Izraela od instala-
Testy są typową demonstracją siły. nie boi się działać, gdy w grę wchodzi cji atomowych w irańskim Isfahanie.
Trudno inaczej odczytać irańską wpad- interes narodowy – przypomniał. Tehe- Izrael stara się także wzmocnić zdol-
kę z fotografiami, na których kompute- ran zareagował równie szybko: – Przez ności działania na dużych dystansach.

ZAPIS ||
ZAPIS FORUM
FORUM NA ||
NA CELOWNIKU
CELOWNIKU WOJSKO ||
WOJSKO PORADY
KULISY PORADY ||
PO SŁUŻBIE ||
PO SŁUŻBIE
HISTORIAHISTORIA| | ||
ŚWIAT PRASA
MILITARIAMILITARIA PRASA KULISY ||
Mimo wszystko trudno nie dostrzec Krytyka Stanów Zjednoczonych nie

faktycznego przesłania tego komunika- szkodzi jednak zbliżeniu z Izraelem kosz-
tu. Publiczne potwierdzenie zgody dla tem współpracy z Iranem. W zeszłym
Izraela na atak ma zapewne wywrzeć sil- miesiącu Syryjczycy wspólnie z Izrael-
ną presję na Irańczykach. Tym bardziej czykami niespodziewanie ogłosili wolę
że amerykański rzecznik dodał, iż Izra- rozpoczęcia rozmów pokojowych, któ-
el dostanie „zielone światło” do działa- re mają być prowadzone za pośrednic-
nia wówczas, gdy kierunek irańskich prac twem Turcji. Stawka jest wysoka – pod-
stanie się jasny. – Siła to narzędzie osta- pisanie pokoju, stabilizacja stosunków
teczne – wyjawił podsekretarz stanu USA dwustronnych oraz zwrot Syrii Wzgórz
William Burns. Golan. Jeśli kraje dojdą do porozumie-
nia, Iran może stracić ważnego sojusz-
Czwarte ogniwo nika. Po względnym ustabilizowaniu sy-
Nieoczekiwanie w sprawę irańsko-izra- tuacji politycznej w Libanie oraz spacy-
elską wmieszało się czwarte państwo – Sy- fikowaniu Iraku Iran stałby się praktycz-
ria – które do tej pory było utożsamiane nie jedynym otwarcie antyizraelskim
z frontem antyizraelskim. Prezydent Ba- państwem w regionie. Nic dziwnego, że
shar Assad stara się osiągnąć własne cele, zbliżenie Syrii z Izraelem jest traktowa-
nawet kosztem bliskich stosunków z Ira- ne w Iranie jako poważne zagrożenie.
nem. Zapewne zdaje sobie sprawę, że an- – To zdecydowanie pogorszy relacje na
tyizraelski blok w świecie arabskim jest co- linii Damaszek–Teheran – ostrzegł per-
raz słabszy, dlatego dalsze trwanie u boku ski przedstawiciel.
Iranu może zakończyć się tragicznie.
Prezydent Assad wystąpił w nieco- Wojenny spektakl
dziennej roli mediatora przestrzegające- Czy dojdzie zatem do izraelskiego ata-
go przed wojną. – Cena konfliktu była- ku? Z dużym prawdopodobieństwem
by duża także dla Stanów Zjednoczonych można stwierdzić, że nie nastąpi to teraz.
i całego świata – powiedział w wywia- Premier Izraela Ehud Olmert ma proble-
dzie dla francuskiej stacji radiowej. my z oskarżeniami o przyjęcie łapówki
– Bezpośrednio ucierpi na tym nie tylko i jego przyszłość jest niepewna. W tej sy-
Izrael, ale również Iran. Zdaniem Assa- tuacji wojna z Iranem byłaby dodatko-
da, atak na Iran byłby dziś bezsensowny. wym kosztem politycznym, na który
ZMIAN
ISNA
Wyraził przy okazji obawy co do stano- Olmert może nie być przygotowany.
wiska Amerykanów. – Amerykańska ad- Nawet część wojskowych wątpi, czy
ministracja opiera się na podżeganiu do atak powietrzny na Iran może się udać.
wojny. Nie ma ona wiele wspólnego Jednym ze sceptyków jest sam Zeev Raz,
z naszą logiką czy też logiką reprezento- izraelski bohater narodowy, który popro-
waną przez kraje europejskie. wadził eskadrę samolotów podczas śmia-
łego ataku na iracki reaktor atomowy
Władze izraelskie poprosiły nawet Stany BIAŁY DOM DAŁ IZRAELCZYKOM w Osiraku w 1981 r. Uważa on, że Izra-
Zjednoczone, aby te przyspieszyły mo- „BURSZTYNOWE ŚWIATŁO”, el nie ma szans zatrzymać irańskiego pro-
ment przekazania im myśliwców F-35. gramu atomowego. – Nasze lotnictwo
Prowadzi się także intensywne prace nad CZYLI ZGODĘ NA ROZPOCZĘCIE może co najwyżej uszkodzić irańskie za-
unowocześnieniem izraelskiego systemu PRZYGOTOWAŃ DO ATAKU, kłady – przestrzega weteran. Świado-
przeciwrakietowego Tefen, opartego na ALE NIE ZEZWOLIŁ NA JEGO mość tego ma zapewne także gen. mjr
rakietach Arrow-3. Co ciekawe – nie bie- Yadlin, obecny szef wywiadu wojskowe-
rze się pod uwagę możliwej odpowiedzi PRZEPROWADZENIE go IDF, który 27 lat temu towarzyszył
Iranu, bo obrona cywilna nie prowadzi Razowi podczas misji w Iraku.
żadnych aktywnych działań. Można odnieść wrażenie, że wszyst-
Amerykanie w całej sprawie wysyłają ko to jeden wielki spektakl. Testy irań-
sprzeczne sygnały. Z jednej strony Biały skie mają wydźwięk polityczny i propa-
Dom dał Izraelczykom „bursztynowe gandowy, a nie wojskowy. Amerykań-
światło”, czyli zgodę na rozpoczęcie przy- skie komunikaty o zgodzie na atak są
gotowań do ataku, z drugiej – nie zezwo- ostrzeżeniem dla Teheranu. Podobnie
lił na jego przeprowadzenie. Amerykań- zresztą jak izraelskie ćwiczenia, o któ-
scy przedstawiciele stwierdzili przy oka- rych głośno informowano. Żadna ze
zji, że nie będą blokować militarnej akcji stron nie chce wojny, ale wszyscy są
NIR BEN YOSEF
Izraela, jeśli rozmowy dyplomatyczne za- świadomi, że konflikt może wybuch-

kończą się fiaskiem, z tym że Izraelczycy nąć. Wszystko zależy od tego, kto w tym
nie będą mogli skorzystać z amerykańskich psychologicznym starciu wykaże się sil-
baz w regionie – przede wszystkim w Ira- ATAK NA IRAN byłby bardzo trudny i kosztowny, niejszymi nerwami. 
ku i Katarze. Być może jednak jest to je- ale Izrael przygotowuje się na najgorsze.
dynie próba uśpienia czujności Irańczyków Na zdjęciu: izraelskie samoloty F-16 I Sufa Napisz do autora:
podczas lotu patrolowego.
i ukrycia faktycznego miejsca ataku. robert.czulda@redakcjawojskowa.pl

ŚWIAT
AAAAAAA
ŚWIAT KENIA
AZJAAAAAAAAA
G łówną część kompleksu
świątynnego Preah
Vihear zbudowano
khmerskich świątyń tym, że
została zbudowana na osi
północ–południe i zoriento-
nie kamienne schody.
Znajduje się tam m.in. pięć
monumentalnych wież wej-
w XI i XII w., w czasach naj- wana na północ. Tymczasem ściowych (gopura). Za ostat-
większego rozkwitu impe- inne budowle sakralne po- nią mieści się główne sank-
rium khmerskiego, jednak wstały na planie prostokąta tuarium. Są tam również
jego początki datowane są skierowanego na wschód. zbiorniki na wodę,
na IX w. Wyryte w kamieniu Główne wejście do mające- a także budynki określane
inskrypcje mówią, że świąty- go 800 m długości komplek- jako biblioteki. Od strony
nia była poświęcona hindu- su znajduje się od strony Kambodży dostęp do świąty-
skiemu bogu Siwie. Preah Tajlandii. Do jego wnętrza ni utrudnia ponad
Vihear różni się od innych prowadzą liczące 162 stop- 500-metrowy stromy klif.
LOSY PREAH VIHEAR były równie burzliwe jak samej Kambodży. To właśnie tu w grudniu 1998 r.
złożyła broń ostatnia grupa Czerwonych Khmerów.
Świątynia niezgody TA D E U S Z W RÓ B E L
Spór o przynależność nadgranicznej świątyni od kilkudziesięciu lat niepokoi władze i społeczeństwa

Kambodży oraz Tajlandii. Ostatnio pojawiło się zagrożenie, że może przerodzić się w konflikt zbrojny.
ambodża zwróciła się wojskowych i przerzucie w ten rejon cięż- Ponad 40 lat później Tajlandczycy
22 lipca do Rady Bez- kiego uzbrojenia. stwierdzili, że dział wodny biegnie ina-
pieczeństwa ONZ z proś- czej i świątynia znajduje się na ich tery-
bą o zwołanie w trybie Cztery kilometry sporu torium. Kiedy tylko w 1954 r. zniknęła
pilnym posiedzenia Kwestia przynależności kompleksu z Kambodży francuska administracja
w związku z konfliktem świątynnego, który znajduje się na szczy- i wojsko, tajlandzcy żołnierze przejęli
z Tajlandią o nadgraniczną świątynię hin- cie przygranicznego pasma górskiego Den- kontrolę nad sanktuarium. W odpowie-
duistyczną Preah Vihear. Szef dyploma- grek, jest od kilkudziesięciu lat przedmio- dzi na to rząd Kambodży zwrócił się
cji Kambodży stwierdził, że oba kraje tem sporu między Kambodżą a Tajlandią. w 1959 r. do Międzynarodowego Trybu-
znajdują się na krawędzi wojny. Problem pojawił się jeszcze w czasach, gdy nału Sprawiedliwości w Hadze, aby ten
Dzień wcześniej fiaskiem zakończyły się pierwszy z krajów był kolonią francuską. rozstrzygnął, do kogo należy Preah Vi-
rozmowy tajlandzko-kambodżańskie. Wtedy, w latach 1904–1907, przeprowa- hear. Werdykt ogłoszony 15 czerwca
Negocjatorzy – dowódca sił zbrojnych dzono delimitację wspólnej granicy 1962 r. był korzystny dla państwa Khme-
Tajlandii gen. Boonsrang Niumpradit i uzgodniono, że będzie ona przebiegać rów. Trybunał przyznał świątynię Kam-
i minister obrony Kambodży gen. Tea wzdłuż linii działu wodnego. Według po- bodży, podkreślając, że władze w Bang-
Bahn – po spotkaniu w mieście Arany- miarów dokonanych przez francuskich kar- koku nie kwestionowały mapy z przebie-
aprathet zapowiedzieli, że będą unikać tografów wojskowych, Preah Vihear po- giem granicy otrzymanej na początku
konfrontacji, a mimo to oba kraje skie- winna znaleźć się po stronie kambodżań- XX w. od Francuzów. Ze swej strony rząd
rowały w okolice Preah Vihear setki żoł- skiej. Władze Syjamu (ówczesna nazwa Phnom Penh zadeklarował, że Tajland-
nierzy. Pojawiły się też doniesienia Tajlandii) zaakceptowały otrzymaną od czycy będą mieć swobodny dostęp do
o przelotach tajlandzkich samolotów Francuzów mapę z wyrysowaną granicą. kompleksu. Niemniej jednak wyrok nie

ZAPIS ||
ZAPIS FORUM
FORUM NA||
NA CELOWNIKU
CELOWNIKU WOJSKO||
WOJSKO PORADY ||
KULISY PORADY
PO SŁUŻBIE||
PO SŁUŻBIE | |
HISTORIAHISTORIA ||
ŚWIAT PRASA
MILITARIAMILITARIA ||
PRASA KULISY ||
ŚWIAT TO I OWO || |
Sanktuaria we krwi
O biekty sakralne powinny być oazami po-

koju. Jednak często wykorzystywane są
do celów politycznych. W ubiegłym roku byli-
śmy świadkami krwawej konfrontacji między
islamistami a rządowymi siłami bezpieczeń-
stwa w Czerwonym Meczecie w stolicy
Pakistanu Islamabadzie. Przed kilku laty
atak na szyicki Złoty Meczet w Samarze spo-
wodował nasilenie konfliktu sekciarskiego
w Iraku. Przeprowadzoną w 1984 r. pacyfi-
kację kontrolowanej przez separatystów si-
khijskiej Złotej Świątyni w Amritsarze (na
zdjęciu) premier Indii Indira Ghandi przypłaci-
ła życiem. Natomiast wizyta izraelskiego poli-
tyka Ariela Szarona na jerozolimskim
Wzgórzu Świątynnym stała się iskrą, która na
nowo rozpaliła palestyńską rewoltę. Zdarza
się też, że same świątynie są celem ataków.
zakończył terytorialnego sporu dotyczą- w 2003 r. – po zbudowaniu drogi do pod- licy Preah Vihear pojawili się również
cego obszaru o powierzchni 4,6 km kw. nóża urwiska. tajscy nacjonaliści, zaś z rejonu poten-
W 1970 r. Kambodża została wciągnię- Problem świątyni Preah Vihear odżył cjalnego konfliktu uciekły setki miesz-
ta w wir wojny indochińskiej. Przeciw- w tym roku. Po staraniach Kambodży kańców pobliskich wiosek.
ko rządowi proamerykańskiego marszał- 7 lipca wpisano ją na listę światowego
ka Lon Nola wystąpiła maoistowska par- dziedzictwa UNESCO, co oburzyło wie- Czekając na negocjacje
tyzantka. W tych czasach strategicznie lu Tajlandczyków. Minister spraw zagra- Obie strony deklarują chęć pokojowe-
położona świątynia stała się placówką nicznych Nappadon Pattama stracił sta- go rozwiązania sporu. Premier Kambo-
wojsk rządowych. Preah Vihear przez la- nowisko. Sąd konstytucyjny uznał, że dży Hun Sen zaapelował do rodaków
ta pozostawała niezdobyta. Żołnierze szef dyplomacji, akceptując wniosek o spokój, a do miejscowych mediów, by
Lon Nola bronili się tam nawet wtedy, Kambodży złożony do UNESCO, naru- nie dolewały oliwy do ognia. Politycy
gdy partyzanci opanowali szył konstytucję. w Phnom Penh są skłonni przyjąć zagra-
już cały kraj, włącznie ze
Po staraniach 22 czerwca władze niczną mediację, natomiast Tajlandczy-
stolicą. Maoiści zdobyli Kambodży 7 lipca w Phnom Penh – po prote- cy woleliby załatwić to w ramach stosun-
świątynię dopiero 22 maja stach tajskich nacjonali- ków bilateralnych. Okazją do dwustron-
1975 r. świątynię Preah stów, którzy nie uznali nych rozmów o kryzysie świątynnym był
Losy Preah Vihear były Vihear wpisano na werdyktu MTS – zamknę- szczyt ministrów spraw zagranicznych
równie burzliwe jak samej ły czasowo dostęp do świą- ASEAN-u w Singapurze.
Kambodży. Po wietnam- listę światowego tyni od strony Tajlandii. Pojawiły się opinie, że z poważnymi
skiej interwencji, która
dziedzictwa UNESCO, Kryzys zaostrzył się, gdy negocjacjami należy poczekać, ponieważ
w 1979 r. obaliła zbrodni- strażnicy kambodżańscy przed wyborami parlamentarnymi w Kam-
czy reżim maoistów, ci co oburzyło wielu zatrzymali 15 lipca trójkę bodży, które odbyły się 27 lipca, premier
znowu przeszli do działań obywateli Tajlandii, którzy Hun Sen musiał pokazać się społeczeństwu
partyzanckich i także wy- Tajlandczyków zignorowali zakaz wejścia jako nieugięty polityk. Wpisanie Preah Vi-
korzystali strategiczne położenie świąty- do świątyni. Wówczas władze w Bang- hear na listę UNESCO władze przedsta-
ni. Wojna domowa skończyła się dopie- koku poinformowały, że rozmieściły wiały w kampanii wyborczej jako narodo-
ro w latach 90. To właśnie w Preah Vi- w okolicy Preah Vihear 40 żołnierzy. wy triumf. Z drugiej strony ostro krytyko-
hear w grudniu 1998 r. złożyła broń ostat- Umotywowały ten krok koniecznością wany przez opozycję rząd Tajlandii ma nie-
nia grupa Czerwonych Khmerów. W tym obrony terytorialnej integralności kraju. wielkie pole manewru w negocjacjach.
samym roku świątynia została udostęp- Tak samo postąpił rząd Kambodży. Po I też będzie musiał być twardy. 
niona turystom od strony Tajlandii, nato- tygodniu w spornym rejonie znalazło się Napisz do autora:
miast od strony Kambodży dopiero ok. 4 tys. żołnierzy z obu krajów. W oko- tadeusz.wrobel@redakcjawojskowa.pl

ZAPIS WYDARZENIA
Nieustanne
spory
GARY CHAMBERS
Antytarcza
MO UKRAINY
Odpowiedzią Moskwy na elementy amerykańskiej tarczy antyrakietowej

UKRAINA. Przeciwnicy w Europie Środkowej mogą być międzykontynentalne rakiety balistyczne
członkostwa Ukrainy zdolne osiągać terytorium Stanów Zjednoczonych przez biegun południowy.
w NATO nieustannie starają Tym samym ominęłyby bazy z antyrakietami.
się przeszkodzić międzyna- ROSJA. Cytowany 24 lipca w ro- i Tu-95MC znajdą się na Kubie. We- to uważam, że powinniśmy pozo-
rodowym manewrom. Tym syjskich mediach były szef sztabu dług jej anonimowych informato- stać nieugięci i pokazać, że byłoby
razem około 300 osób pró- strategicznych wojsk rakietowych rów ze sztabu generalnego, maszy- to dla Stanów Zjednoczonych prze-
bowało 24 lipca przedostać Rosji gen. Wiktor Jesin wymienił ny te już tam lądują. Jednak jeden kroczeniem punktu granicznego,
się na teren ćwiczeń woj- inną możliwość – wyposażenie po- z rosyjskich ekspertów wojskowych przekroczeniem czerwonej linii
cisków Topol-M w głowice ma- zwrócił uwagę, że Amerykanie ma- – ostrzegł gen. Norton Schwartz,
skowych „Sea Breeze
newrujące i rozmieszczenie wy- ją na Kubie szpiegów oraz bazę desygnowany na dowódcę sił po-
2008” (morska bryza) w Guantanamo, więc z pewnością wietrznych USA.
rzutni rakiet w obwodzie kalinin-
i przeszkodzić w operacji gradzkim. Uważa też, że nie nale- zauważyliby samoloty i już dawno Pojawiły się też sugestie o możli-
desantowej na wybrzeżu ży zbyt pospiesznie podejmować wybuchłby skandal. Także rzecznik wości umieszczenia rosyjskiej ba-
Krymu. Obrzuceni kamie- kroków odwetowych wobec ame- resortu obrony Ilszat Bajczurin na- zy wojskowej w Wenezueli. Jej
niami żołnierze zaczęli rykańskiej tarczy. – Do realizacji tychmiast zaprzeczył doniesieniom, prezydent Hugo Chavez uważa, że
strzelać w powietrze. We- takich posunięć należy podchodzić że odpowiedzią Moskwy na roz- strategiczny sojusz z Moskwą
dług przedstawiciela ukra- w sposób dojrzały i zrównoważo- mieszczenie w pobliżu jej granic chroni jego kraj przed USA. Jed-
ińskiego ministerstwa ny – stwierdził Jesin. elementów systemu obrony antyra- nak podczas wizyty w Lizbonie
spraw wewnętrznych nie by- Na początku ubiegłego tygodnia ga- kietowej USA może być wysłanie zdementował pogłoski, że podpi-
zeta „Izwiestija” napisała, że rosyj- na Kubę bombowców strategicz- sał z Rosją porozumienie w spra-
ło rannych i nikogo nie
skie bombowce strategiczne Tu-160 nych. – Jeśli Rosjanie tak uczynią, wie bazy. (twr)
aresztowano. Natomiast je-
Bomby w Stambule
den z liderów protestu
twierdził, że użyto przeciw-
ko demonstrantom grana-
tów hukowych. TURCJA. – Wybuch rozrzucił lu- wybuchły w bezpośrednim są- który eksplodował dziesięć minut
dzi naokoło. Wokół fruwały gło- siedztwie ruchliwego centrum później, umieszczono kilkadziesiąt
W ubiegłym tygodniu poja- handlowego w Gungoren, peryfe- metrów dalej w koszu na śmieci.
wy, ręce – relacjonował jeden ze
wiła się informacja, że jest świadków terrorystycznych zama- ryjnej dzielnicy położonej w euro- Policja podejrzewa, że zamachów
już przygotowany projekt chów, które miały miejsce wieczo- pejskiej części miasta. Według tu- dokonali rebelianci z Partii Pracu-
ustawy w sprawie wycofania rem 27 lipca w Stambule. Do po- reckiej stacji telewizyjnej NTV jących Kurdystanu (PPK). W me-
rosyjskiej Floty Czarnomor- niedziałkowego popołudnia infor- pierwsza bomba małej mocy wy- diach pojawiły się też spekulacje,
skiej z Krymu. Ukraiński mi- mowano o 17 ofiarach śmiertel- buchła w kabinie telefonicznej. że sprawcami mogą być islamiści
nister spraw zagranicznych nych i ponad 150 rannych. Bomby Drugi, znacznie silniejszy ładunek, bądź skrajni nacjonaliści. (wrob)
Wołodymyr Ohryzko zapo-
wiedział, że niebawem trafi
on do parlamentu. W maju
w skrócie miastem Soczi, gdzie w 2014 r. cję miejscowy analityk ds. bez-
ma odbyć się zimowa olimpia- pieczeństwa Cesar Restrepo.
prezydent Wiktor Juszczen-
ko wydał dekret, w którym Odwrót da. Według Abchazów, linia
kolejowa zostanie wykorzysta-
Natomiast przy wspóludziale
Międzynarodowego Komitetu
dał rządowi dwa miesiące ROSJA. Ministerstwo obrony na do eksportu materiałów do Czerwonego Krzyża udało się
na przygotowanie projektu poinformowało 24 lipca, że na budowy obiektów olimpijskich. 24 lipca uwolnić osiem z dzie-
ustawy o podstawach praw- początku sierpnia wycofa z se- sięciu osób porwanych kilka dni
nych wycofania rosyjskiej
floty z półwyspu. Oczywiście
paratystycznego regionu Ab-
chazji na terytorium Gruzji Partyzanci wcześniej przez FARC w za-
chodniej prowincji Choco.
zapowiedź tę skrytykowała 400 żołnierzy rosyjskich wojsk
na celowniku
Moskwa, która nie kwapi
się z opuszczeniem krym-
kolejowych. Moskwa wysłała
ten oddział pod koniec maja KOLUMBIA. Z kilkudniowym Niepewny
skich baz. – Działania są
przedwczesne, ponieważ
bez porozumienia z rządem
Tbilisi, co stało się jednym
opóźnieniem władze poinformo-
wały, że kolumbijskie lotnictwo rozejm
z powodów wzrostu napięcia zbombardowało 20 lipca w pro- SRI LANKA. Rebelianci z ugru-
porozumienie w sprawie
w stosunkach dwustronnych. wincji Cauca obóz partyzantów powania Tygrysy–Wyzwoliciele
stacjonowania Floty Czarno- Rosjanie zapewniali, że żołnie- Rewolucyjnych Sił Zbrojnych Tamilskiego Ilamu (LTTE) ogło-
morskiej na Krymie obowią- rze będą tam tylko dwa miesią- Kolumbii (FARC). Zginęło co sili jednostronne zawieszenie
zuje do 2017 r. – utrzymuje ce. W tym czasie mieli remon- najmniej 20 z nich. – To była broni na czas dziesięciodniowe-
rosyjskie ministerstwo tować tory między abchaską wyjątkowo aktywna grupa par- go 15. Szczytu Południowoazja-
spraw zagranicznych. (wrob) stolicą Suchumi a rosyjskim tyzancka – skomentował opera- tyckiego Stowarzyszenia Współ-

| | | | | | |
Serbskiej Republiki Bośni

i Hercegowiny, znany także ja-
ko „rzeźnik Srebrenicy”, w któ-
rej z jego rozkazu wymordowa-
no 8 tys. bośniackich męż-
czyzn, poszukiwany od 1997 r.,
stanowi taką samą zagadkę psy-
UN
chologiczną jak wspomniany
już Mladić lub prezydent Serbii
Andrzej Jonas
Slobodan Miloszević. Sądzę, że
są dwa klucze do tej zagadki:
żądza władzy i nacjonalizm.
Pogróżki Chartumu
SUDAN. – Przekazujemy spo- jeśli Międzynarodowy Trybunał
Jeszcze ważniejsza jest przera-
REDAKTOR NACZELNY łeczności międzynarodowej, że Karny wyda nakaz aresztowania
żająca siła, która już nie jed-
„THE WARSAW VOICE” w przypadku oskarżenia nasze- sudańskiego prezydenta za
nostki, ale masy pcha w ramio-
go prezydenta Omara el-Baszira zbrodnie wojenne i ludobójstwo.
Zagadka na morderców. Wielbiciele Ka-
radżicia po jego aresztowaniu
nie będziemy czuć się odpowie-
dzialni za bezpieczeństwo ob-
Wystąpił o to w połowie lipca
prokurator trybunału w Hadze
Karadżicia płakali i starli się z policją.
Wiele wskazuje na to, że nie-
cych wojsk przebywających Argentyńczyk Luis Moreno-
w Darfurze – powiedział 25 lip- -Ocampo. Prezydenta Sudanu
R adovan Karadżić już cze-
ka w belgradzkim aresz-
cie na sprawę w haskim trybu-
mal zawsze i wszędzie znajdzie
się taki tłum. Tworzy się go na-
cjonalistycznymi hasłami oraz
ca na konferencji prasowej w Ad-
dis Abebie doradca sudańskiego
obarcza się odpowiedzialnością
za zbrodnie w Darfurze, gdzie
przywódcy Bonal Malual. – Bę- od 2003 r. zginęło około 300 tys.
nale powołanym dla sądzenia rozniecaniem poczucia zagro-
dziemy mogli od nich zażądać, ludzi. Według MTK kontrolo-
zbrodniarzy wojennych z byłej żenia i nienawiści.
aby się wycofały z naszego tery- wane przez El-Baszira siły za-
Jugosławii. Ujęto go, bo został Karadżicia nie można było
torium – dodał. Tym samym su- mordowały 35 tys. cywilów,
wydany przez innego zbrod- schwytać, dopóki serbską po-
dańskie władze zagroziły, że usu- a w przypadku 80–265 tys. spo-
niarza, Ratko Mladicia, nego- lityką nie zaczęli kierować
ną z Darfuru siły misji pokojo- wodowały „powolną śmierć”
cjującego warunki własnego zwolennicy zbliżenia z Euro-
wych ONZ i Unii Afrykańskiej, poprzez ich wysiedlenie.
ujawnienia się – tak twierdzi pą. Jego osądzenie będzie
„Daily Telegraph”. Mogło to ważną lekcją. Jednak najsu-
też nastąpić w wyniku działań
wywiadów amerykańskiego
rowszy nawet wyrok nie stwo-
rzy systemu wczesnego Wielkie cięcie
i brytyjskiego – tak donosi ostrzegania przed zbliżającym FRANCJA. Premier François Fil- Zapowiadane zmiany wywołały
„Financial Times”. się nieszczęściem. Ten istnieje lon przedstawił 24 lipca zapowie- oburzenie mieszkańców i władz
Ten 63-letni psychiatra i po- tylko w dobrze funkcjonują- dzianą w białej księdze restruk- miast, w których mają zostać zli-
eta, od 1992 r. prezydent cej, liberalnej demokracji. turyzację sił zbrojnych. Zlikwi- kwidowane jednostki wojskowe.
dowane zostaną 83 jednostki woj- Największe cięcia garnizonów na-
skowe, a kolejne 33 czeka prze- stąpią w północno-zachodniej
LICZBA TYGODNIA
63
prowadzka. Do 2014 r. rozformo- Francji, w departamentach Mosel-
waniu ulegnie m.in. 20 pułków le, Marne i Meurthe-et-Moselle.
63 żołnierzy albańskich
dołączyło do sił
EUFOR Tchad/RCA. Zadaniem
nia jest pierwszym państwem
uczestniczącym w misji hu-
manitarnej w Czadzie i Repu-
i batalionów wojsk lądowych.
Zaplanowano zamknięcie 11 baz
Premier Fillon uznał też za intere-
sującą i symboliczną propozycję
lotniczych i jednej lotnictwa mor- Berlina, by na terytorium Francji
kontyngentu będzie ochrona blice Śródkowoafrykańskiej, skiego. Docelowo Francja ma stacjonował jeden z niemieckich
bazy Europa w Ndżamenie które nie jest członkiem Unii mieć 85 baz wojskowych, w tym oddziałów wspólnej brygady.
i bazy Etoiles w Abeche. Alba- Europejskiej. siedem poza metropolią. Nastą- Obecnie cała jednostka stacjonuje
pi też redukcja 54 tys. etatów cy- w Schwarzwaldzie. Wchodząca
wilnych i wojskowych w resorcie w skład Eurokorpusu Brygada
obrony. – Wolę wojsko mniejsze, Francusko-Niemiecka (na zdjęciu)
pracy Regionalnej (SAARC)
w stolicy Sri Lanki, Kolombo, Atak piratów ale świetnie wyposażone i wy-
szkolone, niż liczne i „wybrako-
ma 5100 żołnierzy – 2800 Niem-
ców i 2300 Francuzów. Trwają mi-
który rozpoczął się 26 lipca. Se- SOMALIA. Filipińskie władze wane” – stwierdził szef francu- nisterialne konsultacje w sprawie
paratyści dążący do utworzenia poinformowały 23 lipca, że so- skiego rządu. jej przyszłości. (tw)
niezależnego państwa na tere- malijscy piraci uprowadzili
nach wyspy zamieszkanych w Zatoce Adeńskiej statek
przez Tamilów zapowiedzieli ro- z 20 marynarzami z Filipin.
zejm 22 lipca, ale ostrzegli, że Należąca do japońskiego arma-
zachowują prawo do obrony. tora jednostka „Stella Maris”
Rząd Sri Lanki sceptycznie od- przewoziła ołów i cynk. 20 lip-
nosi się do tego zobowiązania ca na jej pokład weszło 38
ponieważ nie otrzymał żadnego uzbrojonych mężczyzn. Filipiń-
oficjalnego powiadomienia. Je- ski wiceminister spraw zagra-
den z jego przedstawicieli wyra- nicznych Esteban Conejos po-
ził nadzieję, że być może tym informował, że uprowadzony
razem jednostronne zawieszenie statek zlokalizowano u północ-
broni „doprowadzi do demobili- no-wschodnich wybrzeży So-
zacji rebeliantów”. Ich przedsta- malii. Zapowiedział też, że rząd
wiciel w rozmowie z Associated nie zapłaci okupu, bo byłoby to
Press wykluczył jednak możli- sprzeczne z jego polityką wo-
DFB
wość złożenia broni. bec porywaczy. (Ted)

PRZEGLĄD PRASY
MANEWRY
Z POLSZCZYZNĄ
Maciej Malinowski
jest mistrzem
polskiej ortografii,
popularyzatorem
poprawnej
polszczyzny
Spotkanie TVN24.PL
Latające psy
UK MOD
N iepoprawnie używa się niektórych za-
imków w l. poj. rodzaju nijakiego.
P
Trudność polega na tym, że część owych sy w służbie armii to w zasadzie nic no- Psy będą osiągały niedostępne dla ludzi te-
zaimków kończy się w mianowniku na -e, wego. Jednak dopiero Brytyjczycy wpro- reny, łatwiej wtopią się w teren, a w przypad-
a część na -o, i te pierwsze negatywnie od- wadzili te zwierzęta na nowy poziom działań. ku odkrycia wzbudzą mniejsze podejrzenia.
działują na drugie. Z jednej strony mówi się I to niemały – ponad 7,5 km nad ziemią! Ko- Po wyszkoleniu będą także skutecznie wykry-
i pisze: które dziecko, jakie spojrzenie, inne mandosi Jej Królewskiej Mości ze specjalnej wać miny pułapki.
spotkanie, nasze mieszkanie, moje kocha- jednostki SAS trenują już skoki ze spadochro-
nie, z drugiej: to dziecko, tamto mieszka- nem z przypiętymi do siebie owczarkami nie- Od redakcji: Są już psy saperzy, psy powietrzno-
nie, to mieszkanie, samo kochanie. mieckimi. Po wylądowaniu ruszą one w po- desantowe, Szarik był psem czołgistą – tylko
Zróżnicowanie końcówek ma tu związek szukiwaniu kryjówek wroga, by je odnaleźć, patrzeć, jak etaty dla psów pojawią się w szta-
z tym, czy dany zaimek jest miękkotemato- a potem sfilmować za pomocą miniaturowych bach jednostek. Teraz czekamy, co na tę ofen-
kamer przymocowanych do łbów. Oczywiste sywę psów w armii powiedzą koty, które ucho-
wy, czy twardotematowy. W pierwszym wy-
są zalety czworonożnych spadochroniarzy. dzą za zwierzęta znacznie inteligentniejsze.
padku występuje końcówka -e (np. moje, na-
sze – kiedyś spółgłoska sz była miękka), Polskie know-how
w drugim – końcówka -o (np. to, ono, owo, ONET.PL.
samo, tamto). Kto o tym nie wie, ma kłopot.
Mówi np. te zadanie, te spotkanie, tamte ze-
branie, owe ćwiczenie. O pomyłkę rzeczywi- K ilka obcych wywiadów
próbowało w ostatnich la-
tach wykraść polską super-
bojowe, a wdrożeniem syste-
mu miała zająć się firma Ra-
dwar, związana z konsorcjum
ale dziennikarze Polsat News
przytoczyli kilka prób wykra-
dzenia systemu przez wywia-
ście nietrudno, gdyż wiele rzeczowników czy
przymiotników rodzaju nijakiego ma w mia- technologię wojskową służą- Bumar. 28 czerwca jeden po- dy różnych państw. Doku-
cą do wykrywania skażeń che- jazd z zamontowanym Tafio- mentacja Tafiosa jest obec-
nowniku końcówkę -e (zebranie, spotkanie,
micznych i radioaktywnych. In- sem wyjechał do Czech. Infor- nie ukryta w Czechach.
pole, ćwiczenie; miłe, piękne, dobre).
formację podał Polsat News. macja ta dotarła do naukow-
Tymczasem musi być zarówno to okno, to Chodzi o nowoczesny system ców pracujących nad syste- Od redakcji: Tak jak jesteśmy
pudełko, to zwierzątko, jak i to zebranie, to Tafios. Tego typu urządzenia mem, którzy wybrali się tam dumni z naszych naukow-
spotkanie, to pole, to ćwiczenie itp. Forma nie ma żadna armia świata. i w ostatniej chwili przejęli do- ców, tak jesteśmy zaskocze-
z -e należy do mianownika, ale… form licz- Stworzenie go MON zlecił gru- kumentację urządzenia, bez ni, że ich dokonania ukrywa
by mnogiej owych zaimków: te zebrania, te pie naukowców już w 1997 r. której nie da się go urucho- się w Czechach. No, chyba
spotkania, te pola, te ćwiczenia itp. Budowa trwała w tajemnicy mić, a tym samym – rozpra- że to jakaś gra kontrwywia-
Przy okazji przypominam, że wciąż za poprzez trzy lata. Tafios powsta- cować. Dlaczego wywieziono du – szpiedzy myślą, że my
prawną w piśmie uchodzi biernikowa forma je – mają być w niego wypo- technologię poza granice Pol- myślimy, że oni nie wiedzą,
rodzaju żeńskiego zaimka ta, czyli tę, sażone polskie czołgi i wozy ski? Na razie nie wiadomo, że my wiemy…
np. mam tę książkę, a nie: mam tą książkę. Groźne zabawki
Jeszcze do połowy XIX w. wszystkie zaimki W P. P L
przymiotne miały w bierniku końcówkę -ę.
Mówiło się nie tylko tę książkę, ale także
moję książkę, twoję książkę, tamtę książkę. P rojektanci zabawek pracują nad prawdzi-
wą bronią, która mogłaby wystrzeliwać po-
ciski o różnej prędkości i energii – zarówno ta-
rzy i do sprawiających problemy bezbron-
nych cywilów. Odpowiednia zmiana skła-
du mieszanki miotającej pozwoliłaby do-
Ponieważ jednak przymiotniki zawsze miały
w tym wypadku końcówkę -ą (od wieków kie, które zabijają, jak i takie, które mogą tyl- stosować broń do sytuacji. Ponieważ wy-
znano zdrową dziewczynę, kolorową chatę, ko obezwładnić – informuje „New Scientist”. strzał z takiej broni wytwarza mniej świa-
dobrą gospodynię), właśnie pod ich wpły- Wynalazek Lund and Company Invention, stu- tła i ciepła, mogłaby znaleźć uznanie
dia z Chicago projektującego zabawki, jest wśród snajperów – zwłaszcza gdy da-
wem zamki przyjęły z czasem końcówkę -ą.
oparty na technologii stosowanej do sterowa- łoby się ustawić energię tak, by kula nie
Dlatego dzisiaj mówimy: rozwiązuję tamtą nia rakiety-zabawki napędzanej wodorem. zagrażała osobom stojącym za celem,
sprawę; przedstawiam moją dziewczynę. Zmieniając proporcje wodoru i powietrza w ko- na przykład zakładnikom.
Wyjątkowo zaimek ta uparcie trzyma się morze spalania, można kontrolować siłę wy-
w bierniku starej postaci -tę z tego względu, twarzanego przez silnik rakietki ciągu. Od redakcji: Drodzy rodzice – przyjrzyj-
że tego zaimka używa się o wiele częściej Zabawką zainteresowała się armia amerykań- cie się uważnie, czym bawią się wa-
niż zaimków moja, twoja, nasza, wasza, ska. Dzięki zastosowanej w niej technologii sze dzieci. Być może wkrótce tym sa-
a formy, którymi się najczęściej posługuje- można by z tego samego karabinu prowadzić mym będą się „bawić” amerykań-
my, zmieniają się najwolniej. ogień do ostrzeliwujących się wrogich żołnie- scy snajperzy…

| | | | | | | |
Skład wśród żubrów ANNA DĄBROWSKA
Bliżej stąd do granicy z Białorusią niż do dużego miasta. Wokół jednostki więcej jest dzików
niż domów, a komórki tracą zasięg co kilka metrów.
magazynie panuje mo obejście lub objechanie na rowerze rotacja i ochrona środków minersko-za-
półmrok. Światło terenu zajmuje sporo czasu. Dlatego od porowych, zaopatrywanie w nie wyzna-
wpada tylko przez kiedy tu jestem, nie mam problemów czonych jednostek oraz badanie materia-
otwarte drzwi. Nie z WF i kondycją – śmieje się kpt. Zbi- łów wybuchowych i środków zapalają-
ma oświetlenia gniew Minko, od półtora roku kierownik cych. Tym wszystkim zajmuje się kilku-
– w ten sposób za- sekcji przechowywania i zastępca kie- nastu wojskowych i blisko 140 cywilów.
pobiega się ryzyku spięcia i wybuchu po- rownika Składu Materiałowego Hajnów- – Pododdział jest może niewielki, ale za to
żaru. Obawę przed ogniem łatwo zrozu- ka. Tłumaczy, że skład nie jest samo- całkowicie uzawodowiony, i to już od
mieć. Na paletach piętrzą się aż po sufit dzielną jednostką, ale pododdziałem 2000 r. Można nas też nazwać
skrzynki pokaźnych rozmiarów. Na każ- 9 Rejonowej Bazy Materiało- pododdziałem misyjnym
dej ostrzegawczy symbol i napis: „Miny wej, podobnie jak siedem in- – poza granicami Polski
z ładunkiem rozrywającym”. nych składów. Baza podlega Skład Materiałowy służy teraz 10 proc.
w Hajnówce jest
natomiast dowódcy Pomor- naszej kadry – uśmie-
HEKTARY PEŁNE CISZY skiego Okręgu Wojskowego,
całkowicie uzawodowiony
cha się kpt. Minko.
już od 2000 r.
Turyści, którzy jadą z Hajnówki do a od lipca 2007 r. włączona Oficerów jest tylko
Białowieży, by podziwiać żubry i rysie, jest też w struktury Inspekto- trzech – kierownik
raczej nie zwrócą uwagi na niepozorną ratu Wsparcia Sił Zbrojnych. składu, jego zastępca
bramę w lesie, kilka kilometrów za mia- Zieleń, cisza i spokój, szum la- i kierownik ambulatorium,
stem. Kto jednak spojrzy na ten teren su, śpiew ptaków. Idealne miejsce na re- pozostali to podoficerowie – kierownicy
z lotu ptaka, dostrzeże jednostkę bez pro- laks? – To tylko złudzenie, bo na brak magazynów, magazynierzy oraz komen-
blemu – zajmuje bowiem obszar niewie- zajęć nie narzekamy – mówi kapitan dant wojskowej straży pożarnej. Nato-
le mniejszy od pobliskiej Hajnówki. i dodaje, że do głównych zadań składu miast największą grupę pracowników
– Skład mieści się na ponad 360 ha. Sa- należy gromadzenie, przechowywanie, stanowi oddział wart cywilnych. Pracow-

KULISY SŁUŻBA
NAJWIĘKSZYM PROBLEMEM JEDNOSTKI jest… Puszcza Białowieska. Las „wdziera się” tu nieustannie. Pracownicy wycinają, koszą i uprzątają teren, a za kilka dni
nicy składu i żołnierze to najczęściej do tego celu wydzielony specjalny plac wyjechało z niego. Zresztą transporty te
mieszkańcy Hajnówki i pobliskich miej- niszczeń – informują żołnierze. Zastęp- są bardzo dokładnie sprawdzane. Kiedy
scowości. Kilku wojskowych dojeżdża ca kierownika składu sprawdza też ma- dotrą tu specjalnymi samochodami lub
z Nurca i Białegostoku. gazyny – czy są odpowiednio zabezpie- koleją, komisja powołana przez kierow-
czone przed kradzieżą, pożarem oraz czy nika składu otwiera każdą skrzynkę i li-
PODWÓJNA KONTROLA podczas prowadzenia w nich prac prze- czy, czy jej zawartość zgadza się z doku-
Kapitan, mieszkaniec Białegostoku, strzega się przepisów bezpieczeństwa. mentami, oraz sprawdza, czy nic nie zo-
dzień w składzie zaczyna od przejrzenia Wyrywkowo kontroluje zawartość opa- stało uszkodzone w czasie drogi. Dopie-
sterty dokumentów. – Jestem tutaj kimś kowań i sprawdza ich zgodność ze staro potem podpisywane są dokumenty po-
w rodzaju szefa sztabu, więc mam spo- nem ewidencyjnym. twierdzające odbiór. Jeszcze szybszą we-
ro papierkowej roboty – tłumaczy. Potem – Wszystko musi być przejrzyste i ła- ryfikację posiadanych środków umożli-
przychodzi czas na główne zadania kie- twe do weryfikacji, dlatego prowadzimy wi nowy system ewidencjonowania za-
rownika sekcji przechowywania, czyli podwójną ewidencję – elektroniczną i pa- sobów w całych siłach zbrojnych (Sig-
nadzór nad przyjmowaniem, magazyno- pierową, w razie gdyby komputery za- mat RBM), nad którym prowadzone są
waniem i wydawaniem zapasów, prowa- wiodły – wyjaśnia kpt. Minko. Poza tym, obecnie prace.
dzeniem ewidencji i przeglądów kontro- jak dodaje, ewidencja zasobów jest nie
lnych. Jego sekcja zajmuje się też nisz- tylko ilościowa, ale też wartościowa. CZYTAĆ MIĘDZY ZNACZKAMI
czeniem środków minersko-zaporowych Dzięki temu kierownik składu wie do- W jednym z magazynów trwa właśnie
(przy udziale patrolu rozminowania kładnie, co ma w danej chwili w maga- inwentaryzacja. Każdą skrzynkę ważącą
nr 16), których dalsze przechowywanie zynach – niezależnie od tego, ile trans- ponad 50 kg pracownicy muszą wynieść,
lub użycie jest niebezpieczne. – Mamy portów tego dnia wjechało do składu lub otworzyć, sprawdzić i przeliczyć zawar-

| | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA ŚWIAT PRASA KULISY TO I OWO | | | ARMIE
| | ŚWIATA
teren administracyjny oraz teren tech- Piotr Gagan zna zresztą jednostkę od
niczny – obejmujący magazyny i obszar podszewki. – Najpierw biegałem tu jako
wokół nich. Obwiedziony jest dodatko- dziecko, potem służyłem 30 lat jako żoł-
wym ogrodzeniem i innymi zabezpiecze- nierz zawodowy, a od 2000 r., kiedy roz-
niami. Ponadto każdy magazyn otoczo- formowano 2 Centralną Składnicę Ma-
no wałem ziemnym, dzięki czemu, gdy- teriałów Wybuchowych i włączono skład
by doszło do wybuchu, jego siła zosta- w struktury 9 RBM, jestem tutaj cywil-
nie skierowana w górę, a nie na boki. Ma- nym metrologiem. Doświadczony pra-
gazyny są tak rozmieszczone, aby znisz- cownik wyjaśnia, że skład wywodzi się
czenie jednego nie doprowadziło do z 36 Frontowego Magazynu Materiałów
zniszczenia następnego. Dodatkowo ma- Wybuchowych, który powstał jesienią
teriały wybuchowe i środki zapalające 1944 r., a do Hajnówki przeniósł się pięć
przechowywane są osobno. Na terenie lat później. – Kiedy była tu jeszcze skład-
składu dyżuruje też całą dobę, oprócz od- nica i służyło w niej ponad 200 żołnie-
działu wart cywilnych, wojskowa straż rzy, kadra mieszkała w lesie obok jed-
pożarna. nostki na wojskowym osiedlu, dziś już
sprzedanym – wspomina. – Był też klub
UWAGA NA DZIKI żołnierski, którym jakiś czas kierowałem,
– Nasz największy problem? Puszcza kino, drużyna piłki nożnej, zespoły arty-
Białowieska – uśmiechają się w Hajnów- styczne, dwa baseny, sklep i kantyna,
ce. Las „wdziera się” tutaj nieustannie. a jednostka miała nawet własny urząd
Pracownicy wycinają, koszą i uprzątają pocztowy „Nieznany Bór”.
teren, a za kilka dni wszystko odrasta. Tra-
wę kosi się na wałach osłaniających ma- AMUNICJA POD LUPĄ
gazyny, wycina krzaki wkoło terenu, tyl- Dziś skład, choć z dużo skromniejszym
ko drzew nie można ruszyć nawet wtedy, zapleczem, nadal się wyróżnia. – Mamy
gdy któreś zagraża magazynom lub zła- jedyne w naszym wojsku laboratorium
mane przez wiatr zatarasuje drogę. – Drze- środków minersko-zaporowych, gdzie
wa należą do nadleśnictwa i są przez nie badana jest amunicja saperska po gwa-
zinwentaryzowane i policzone, dokładnie rancyjnym okresie przechowywania – in-
tak jak nasze skrzynki. Tylko leśniczy mo- formuje z dumą Paweł Minkiewicz, kie-
że je wyciąć, a także uprzątnąć te, które rownik laboratorium. Z całej Polski do-
złamał wiatr – wyjaśnia kapitan. wożone są tutaj próbki lontów, trotylu,
Jednak nie tylko rośliny panoszą się zapałów, spłonek, zapalników i plastiku.
w składzie. – Mamy tu sporo dzików, któ- – Pobieramy też próbki plastiku MWP
JAROSŁAW WIŚNIEWSKI (3)
re chodzą swobodnie po terenie. O, tutaj z ładunków wydłużonych ZB WŁWD,

były niedawno – pracujący w składzie Piotr zwanych z powodu wyglądu trumnami
Gagan pokazuje zrytą ziemię. – Ale dziki – dodaje. Badane są reakcje materiałów
to jeszcze nic – dodaje. – Kiedyś ogrodze- na ciepło, zimno, palenie, detonacje,
nie przerwał żubr. Dostał się na teren jed- wstrząsy, wilgoć czy przestrzeliwanie.
nostki i kilka godzin zajęło zapędzenie go Dzięki temu można ocenić jakość amu-
wszystko odrasta. z powrotem do wyrwy w siatce. nicji saperskiej i środków minersko-za-
porowych oraz zapalających i prognozo-
tość, potem zamknąć, owinąć taśmą, wać, jaka będzie ich trwałość w trakcie
oznakować – namalować nazwę przecho- dalszego przechowywania.
wywanego materiału i jego symbol, na- Po badaniach technicy typują partie
kleić naklejki oznaczające materiał wy- materiałów do szybszego zużycia albo
buchowy i namalować na przeciwległych wycofania. W przypadku wykrycia
rogach jednej ze ścianek skrzynki dwa zmian fizykochemicznych badanych
niebieskie prostokąty. – To certyfikacja środków bojowych informują natych-
opakowań. Symbole oznaczają, że infor- miast IW SZ o wadliwym działaniu da-
macji, co jest w danej skrzynce, trzeba nej partii. – Dążymy teraz do zdobycia
szukać właśnie między nimi – tłumaczy akredytacji ISO, co oznacza sporo pracy
kpt. Minko. – Inwentaryzacja trwa tu cią- przy dostosowaniu procedur badawczych
gle. Kiedy kończymy jeden cykl, zaczy- i kwestii bezpieczeństwa – tłumaczy kie-
namy wszystko od początku. Ten maga- rownik laboratorium. – Jednak jeśli się
zyn sprawdzaliśmy dwa lata temu – mó- nam uda, będziemy mogli rozszerzyć
wi kierujący pracą podoficer. asortyment badanych materiałów oraz
NA TERENIE JEDNOSTKI znajduje się jedyne
Słowo najczęściej powtarzane na tere- w Wojsku Polskim laboratorium środków miner- wykonywać prace badawcze także dla cy-
nie składu to „bezpieczeństwo”. – Przy sko-zaporowych, gdzie badana jest amunicja wilnych ośrodków, a nie, tak jak teraz,
takim rodzaju przechowywanego asor- saperska po gwarancyjnym okresie przechowy- tylko dla wojska. 
tymentu musimy zwracać na nie szcze- wania. Z całej Polski dowożone są tutaj próbki
gólną uwagę – wyjaśnia kapitan. Dlate- lontów, trotylu, zapałów, spłonek, zapalników Napisz do autorki:
i plastiku.
go kompleks dzieli się na dwie części: anna.dabrowska@redakcjawojskowa.pl

AAAAAAA AAAAAAAA
Rzepka Kwiatkowski Obeidat Kocur

„Oblicza wojny” to cykl, w którym
pragniemy pokazać naszym
Czytelnikom, jak na wojsko, konflikty
i kwestie bezpieczeństwa patrzą
ludzie kultury, nauki i mediów.
Marian Opania
Czy aktor może poczuć się na planie fil- wiedzały mnie koszmary. Widziałem me-
mu wojennego jak na polu bitwy? talowe stwory atakujące mnie z góry. Bu-
– Patrząc z perspektywy lat na swoje ro- dziłem się wystraszony i zlany potem. Dru-
le w filmach o wojnie, wiem, że dają one gie oblicze wojny to role, które grałem. Żoł-
tylko powierzchowne wyobrażenie o tym, nierz Września – obrońca Westerplatte,
czym jest prawdziwy konflikt zbrojny. Je- harcerz Truchaczek z „Sąsiadów”, kapral
stem pewien, że zetknięcie się z wojną Marian Łyżewski „Zadra” z „Czterech pan-
w rzeczywistości jest o wiele bardziej tra- cernych…” i wiele innych.
giczne i stresujące, niż aktor może sobie
wyobrazić. Grając „Zadrę”, kaprala mającego za
sobą udział w powstaniu warszawskim,
Panu powinno to przyjść łatwiej. Jest zapewne wiele razy myślał Pan o ojcu?
Pan dzieckiem wojny, urodzonym – Przyznam, że istotnie czułem trochę,
w 1943 r. jakbym przedłużał mu życie. Oto dzięki
– No tak. Mój kolega Andrzej Zaorski mojej roli wcale nie zginął na rogu Odyń-
czasami żartuje, że urodziłem się w oko- ca i Krasickiego, lecz miał możliwość dal-
pie między jedną a drugą serią wystrzelo- szej walki. To był taki osobisty hołd odda-
ną z pistoletu maszynowego. ny ojcu.
Zna Pan więc oba oblicza wojny – tej A co z Pana służbą wojskową? Jako stu-
prawdziwej i tej „na niby”, na planie dent PWST podlegał Pan chyba obo-
Służba na
filmowym... wiązkowemu przeszkoleniu?
– Tak. Pierwsze oblicze to bardzo bole- – Teraz zdradzę tajemnicę. Przez rok by- ne role w mundurze. Ta aktorska służba by-
sne osobiste doświadczenia. Mój ojciec, łem wzorowym studentem. Później zacho- ła nawet czasami niebezpieczna. Na planie
oficer Armii Krajowej, walczył w szere- rowałem na zapalenie zatok, otrzymałem „Czterech pancernych…” wszedłem pew-
gach pułku Baszta i zginął w powstaniu kategorię zdrowia C i nie musiałem uczęsz- nego razu na ładunek pirotechniczny, któ-
warszawskim. Został ranny w biodro, ale czać na zajęcia studium wojskowego. Mia- ry miał imitować wybuch miny. Eksplozja
nie chciał pozostawić zdziesiątkowanej łem labę do czasu ukończenia studiów. Nie- była efektowna, ale o mało nie pozbawiła
kompanii. Przeskakiwał przez ulicę i wte- stety, po studiach stanąłem przed wojsko- mnie męskości…
dy dostał drugi postrzał – śmiertelny. Umie- wą komisją lekarską i ponownie otrzyma-
rał przez trzy godziny. Wojna w moim ży- łem najwyższą kategorię zdrowia. Grozi- Zawód żołnierza można chyba porów-
ciu to także losy mamy, która została za- ła mi służba w marynarce przez trzy lata. nać do zawodu aktora. Żołnierz pod-
trzymana przez gestapo. Cudem uniknęła Dla młodego początkującego aktora to by- czas szkolenia uczy się swojej roli na
rozstrzelania. Uratował ją, jak wielu innych ła tragedia. Czego ja nie wyprawiałem, wypadek ekstremalnych sytuacji, a wie-
Polaków, pewien młynarz, folksdojcz, któ- aby nie zostać wcielony. Ale jakoś udawa- lu noszących mundur podczas misji
rego później zabili nasi żołnierze. Wojna to ło się uzyskiwać kolejne odroczenia. Za- przed wyruszeniem na zadanie bojowe
także osobista trauma. Miałem półtora ro- toki zresztą naprawdę zaczęły mi szwan- ma tremę...
ku, gdy w rodzinnych Puławach przeżyłem kować i znów dostałem kategorię D. Z cza- – To jest dobre porównanie i dosyć skom-
bombardowanie. Przez wiele lat we śnie na- sem jednak odsłużyłem wojsko, grając róż- plikowany problem. Okazuje się bowiem,

OBLICZA WOJNY
| | | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO KULISY PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA PRASA ŚWIAT TO I OWO| | | |
Zetknięcie się
z prawdziwą wojną jest
o wiele bardziej
tragiczne i stresujące,
niż aktor może sobie
wyobrazić
taklu zapomnę tekstu lub pomylę się,

wygłaszając go, nic wielkiego się nie
stanie. Gdy pomyli się żołnierz, stawką
często jest życie.
Gdyby ktoś zaproponował Panu spo-

tkanie z żołnierzami w Afganistanie,
aby ich rozweselić i dodać otuchy,
poleciałby Pan tam?
– Bardzo chętnie. Uczuciowo je-
stem mocno związany z wojskiem
i z żołnierzami służącymi z dala od
domów. Zresztą w wojsku odbyłem
już bardzo wiele spotkań. Zawsze by-
ły to niezwykle ciekawe wizyty.
W Polskim kinie powstaje obec-

nie bardzo mało filmów o wojnie,
a przecież mamy za sobą kilka lat
planie
obecności w Iraku i Afganistanie.
Dlaczego tak się dzieje?
– Filmy wojenne są bardzo dro-
gie. W naszym kraju na kinemato-
OWSKI (2)
grafię ciągle brakuje pieniędzy.

Nie mamy prawdziwych produ-
BOGUSŁAW POLIT
centów. Myślę, że to się kiedyś

zmieni i filmy o wojsku zaczną
powstawać. Irak czy Afganistan
to w końcu sprawa ważna nie tyl-
ko dla wojska, ale także dla całe-
go społeczeństwa. 
Rozmawiał Bogusław Politowski

że w aktorstwie nawet po czterdziestu la- nież przychodzi opanowanie. Górę biorą Marian Opania
tach na scenie trema nie maleje, a jest wręcz nawyki i wyszkolenie.
coraz większa. Doświadczony aktor z bie- Aktor teatralny, filmowy i kabaretowy. Wie-
giem lat czuje się coraz bardziej odpowie- Czy jest sposób na pozbycie się tremy? lokrotnie nagradzany, m.in. nagrodą
dzialny, coraz bardziej zdaje sobie sprawę, Gdyby za chwilę stanął przed Panem im. Zbyszka Cybulskiego od tygodnika
że występuje przed kilkoma milionami lu- pluton żołnierzy, którzy zaraz mają wy- „Ekran” dla najlepszego młodego aktora
dzi. Myślę, że w wojsku jest podobnie ruszyć na patrol po bezdrożach Afgani- roku za role w filmach „Skok” i „Sąsiedzi”,
– tylko żołnierz z wyobraźnią, odpowie- stanu, co by im Pan poradził? nagrodą na Festiwalu Polskiej Twórczości
dzialny może dobrze wykonać zadanie. Po- – Ja za kulisami przed wyjściem na sce- Telewizyjnej za rolę w spektaklu „Mo-
dobnie jak w aktorstwie, tak i w wojsku tre- nę staram się przez chwilę głęboko i powo- skwa–Pietuszki” i nagrodą za najlepszą
ma może być paraliżująca lub inspirująca li oddychać. Dobrze jest także pomyśleć rolę męską na Festiwalu Polskiej Twórczo-
i budująca. Ta pierwsza może przynieść o czymś miłym, zupełnie innym niż cze- ści Telewizyjnej za film „Sauna”. Zagrał
klęskę, druga wyzwala adrenalinę, daje kające nas zadanie. Ważna jest wiara, że w wielu filmach wojennych. Dużą popular-
„kopa” i motywację. W aktorstwie trema nic złego się nie stanie, że żadna pułapka ność młodej widowni przyniosła mu rola
mija szybko, po pierwszych zdaniach wy- na mnie nie czeka. Optymizm pomaga. kaprala Mariana Łyżewskiego „Zadry”
powiedzianych na scenie. Myślę, że w woj- Wiem jednak, że trema żołnierzy ma zu- w serialu „Czterej pancerni i pies”.
sku, w czasie akcji, po chwili stresu rów- pełnie inny charakter. Jeśli ja podczas spek-

TO I OWO
UCY WILIZOWANY Śpiochy na służbie

J
SZPIEG eśli zamierzasz uciąć sobie drzemkę w trak- ważnego elementu broni nuklearnej powinno
cie pracy, upewnij się, że nie powierzono ci w każdej chwili pilnować co najmniej dwóch
właśnie zadania polegającego na pilnowaniu żołnierzy. Wszczęte niemal natychmiast prze-
ściśle tajnych danych – tabliczkę z tymi słowa- ciwko nim postępowanie wykazało jednak, że
mi powinni sobie zawiesić w swoich gabine- kody nie były narażone na niebezpieczeństwo
tach trzej oficerowie amerykańskich sił po- – przez cały czas budynku, w którym się znaj-
wietrznych, którzy zasnęli, pilnując elektronicz- dowały, pilnował przynajmniej jeden uzbrojo-
nego komponentu zawierającego kody do od- ny żołnierz. A oficerowie – mimo że udali się
Jak tu żyć? palania interkontynentalnych rakiet atomo-
wych. Na szczęście kody były już nieaktywne
na spoczynek – nie opuścili budynku, w któ-
rym znajdował się komponent. Niemniej jed-
O statnio chodzę smutny i przygnębio- – ale wciąż sklasyfikowane jako ściśle tajne nak upłynie pewnie bardzo wiele czasu, za-
ny. Opuściła mnie wiara w lepsze przez dowództwo amerykańskich sił powietrz- nim którykolwiek z oficerów śpiochów zaśnie
jutro i odmianę losu. A wszystko oczywi- nych. Pechowi oficerowie po tym, jak schowa- gdziekolwiek poza własnym łóżkiem.
ście przez media. Zaczęło się to kilka dni li komponent w sejfie, udali się na spoczynek.
Tymczasem procedury zakładają, że tak
temu. Rano przy kawie postanowiłem
w związku ze zbliżającym się początkiem
PPOR. PAWEŁ Armia artystów
nowego miesiąca zaplanować budżet na
kolejne 30 dni. Przejrzałem rachunki,
KRZYŻAŃSKI, Żołnierz po trosze jest artystą
zrobiłem listę większych zakupów, jakie
mnie czekają (nowe spodnie, remont sa- weteran A skąd się bierze ta nauka?
mochodu, prezent na urodziny przyjacie- W wojsku jest ważnych wiele rzeczy
la), dodałem do tego tzw. koszty stałe (bo Armii Krajowej: Lecz się najbardziej
niestety, z niekorzyścią dla mojego portfe-
la, wciąż muszę w miarę regularnie przyj-
– Nie wiem, czy to liczy sztuka
mować pokarmy i napoje) i wyszło, że ja- dobrze, że nasi
koś uda mi się jeszcze raz pogodzić rubry-
kę „ma” z rubryką „winien”. Owszem, żołnierze tam [na
może trzeba będzie kupić przyjacielowi misję do Syrii] jadą, Czy wiesz, że…
coś mniej wyszukanego, niż zamierzałem,
no i z planowanej wycieczki do Kazimie- ale jestem dumny …studenci z Nowej Zelandii oferują 3700 dol.
nowozelandzkich (ok. 2760 dol. USA) osobie,
rza nici – ale po tych poprawkach wszyst-
ko się mniej więcej zbilansowało. Cóż
z wnuka. Na misję która aresztuje... amerykańską sekretarz sta-
nu Condoleezzę Rice. Ta niecodzienna oferta
– uśmiechnąłem się – jakoś to będzie. jedzie już drugi raz. studentów z Uniwersytetu Auckland wiąże się
I kiedy już, już chciałem spojrzeć na życie z ich protestem przeciwko zaangażowaniu
z nadzieją, postanowiłem przejrzeć gaze- (...) Boję się trochę wojsk koalicji w misję iracką. Stawiają oni ame-
tę. To był błąd. Bo oto od razu rzuciła mi o niego, ale po to rykańskiej polityk zarzuty nadzorowania niele-
galnej inwazji i okupacji Iraku. Mimo to Condo-
się w oczy informacja o pewnym wysokim
rangą oficerze. Jak każdy artykuł o woj- jest żołnierzem, leezza Rice postanowiła zaryzykować i nie od-
sku, od razu wzbudził moje zainteresowa- wołała wizyty w Nowej Zelandii. Nie poczuła się
nie. Ale im bardziej się w niego wczyty-
żeby służyć. też urażona ani samą inicjatywą, ani niską
wałem, tym bardziej mina mi rzedła. (Słowo Polskie kwotą oferowaną za jej pojmanie (dla porówna-
nia ten, kto wskaże kryjówkę Usamy ibn Ladi-
Okazało się bowiem, że ten oficer podob-
nie jak ja bilansował sobie każdy miesiąc Gazeta Wrocławska) na, może liczyć na 50 mln dol.).
i wychodziło mu, że nijak nie da rady wy-
żyć za swoje zasadnicze wynagrodzenie.
Liczył raz, drugi, trzeci – zawsze wycho-
Nonsens tygodnia: I ty możesz zostać saperem
dziło mu na minusie. Zdesperowany mu- „Nie matura, lecz chęć szczera zrobi z ciebie oficera” – mawiano po II wojnie świato-
siał podjąć się dodatkowych prac kosztem wej, kiedy błyskawiczne awanse były normą nie tylko w wojsku. Dziś te czasy są już tyl-
czasu, który mógł przecież poświęcić na ko wspomnieniem, chociaż niektórym wciąż się wydaje, że aby osiągnąć wysoki po-
odpoczynek. Na szczęście miał taką moż- ziom wiedzy specjalistycznej, wystarczą dobre chęci.
liwość i dzięki temu uniknął bankructwa. Z takiego założenia wyszedł oficerskich naramienników, ny przez policję saper-amator
W tym momencie przestałem czytać. Na 44-letni złomiarz z Witnicy, to powinna też wystarczyć do nie bardzo rozumiał, dlacze-
czoło wystąpił mi zimny pot. Szybko bo- który przywiózł do skupu zło- zdobycia umiejętności saper- go policja stawia mu zarzuty,
wiem porównałem swoje zarobki z za- mu 17 niewypałów, a 12 ko- skich – pomyślał pewnie zło- skoro dochował wszystkich
robkami bohatera artykułu – i na tym lejnych miał zamiar dostar- miarz. Pokrzepiony tą myślą wymogów bezpieczeństwa...
tle wypadłem bardzo blado. Perspektywy czyć wkrótce. Żeby zachować zabrał się do roboty i... część Cóż, my rozumiemy – a tym,
się odpowiedzialnie i nie na- zapalników odrąbał siekierą, którzy chcieliby naśladować
pracy dodatkowej mam nikłe – a nawet
razić nikogo na niebezpie- a część odciął piłą. Pociski odważnego złomiarza, radzi-
jeśli, to mogę liczyć co najwyżej na cha-
czeństwo przed upłynnieniem miały kaliber 105 mm – eks- my, by mimo wszystko naj-
łupnicze składanie długopisów, na czym „wystrzałowego” towaru, po- plozja jednego zagrażała pierw myśleli, a potem do-
fortuny się nie dorobię. Opadłem ciężko stanowił niewypały rozbroić. terenowi w promieniu 400 piero działali. Jeśli kolejność
na krzesło i schowałem twarz w ramio- Skoro bowiem chęć szczera metrów! Na szczęście do niej jest odwrotna, bardzo łatwo
nach. Jak tu żyć? mogła wystarczyć do zdobycia nie doszło – a przesłuchiwa- o tragedię. (ap)

| | | | | | |
WYBUCHOWY ŚMIETNIK
HISTORIA
W Wielkiej Brytanii wprowadzono surowe
kary za wyrzucanie amunicji do koszy na
odpadki. Niefrasobliwość żołnierzy, którzy
jów do karabinów maszynowych. Armia musia-
ła zapłacić firmie 28 tys. funtów za poniesio-
ne straty. Zdarzało się również, że trzeba było
Z PRZYMRUŻENIEM OKA
Patrząc z okna na zrewolucjonizowaną
w ten sposób pozbywali się niepotrzebnych na- wzywać saperów, aby rozbroili granat znalezio-
bojów lub granatów, była przyczyną 20 wypad- ny w śmietniku, albo ładunek wy- ulicę paryską, Talleyrand, uważany za
ków w ciągu minionych trzech lat. Poza tym do- buchł w śmieciarce i uszkodził jednego z najwybitniejszych dyploma-
chodziło do takich incydentów jak np. ten samochód. Dlatego firmy tów swoich czasów, klasnął w dłonie
w Wallensed, gdzie trzeba było zamknąć za- zajmujące się wywozem
i wykrzyknął zadowolony:
kład utylizacji odpadów na pięć dni, ponieważ odpadków mogą odmówić
w śmieciach znalazło się kilkaset taśm nabo- współpracy z wojskiem. – Nasi górą!
– Jacy nasi? – spytano go natychmiast.
Naga prawda – A to – zobaczy się jutro.
o patriotyzmie ROZMOWY NA SPOCZNIJ
LEYSI SUAREZ – peruwiańska fotomodelka

i tancerka zespołu Alma Bella (piękna dusza)
MOCNY GOŚĆ
– wzięła udział w nietypowej sesji fotograficznej – Panie majorze, nie widział pan naszego – Trochę dowodził wojskiem, ale niewiele.
– niczym lady Godiva dosiadła konia w stroju nowego oficera wychowawczego? – Zawód jakiś ma?
– Widziałem. – A oficer to nie zawód?
Ewy, a w charakterze siodła wykorzystała… fla-
– Tak? Bo jest mały problem i chciałbym – Jaki ma zawód z cywila?
gę Peru. Wdzięków modelki nie docenił jednak z nim pogadać. – Z grubsza humanista, a w szczegó-
peruwiański minister obrony Antero Flores, któ- – Na razie siedzi w kancelarii i zapoznaje łach… Nie pamiętam. Chyba po socjologii
ry złożył doniesienie do prokuratury i oskarżył się z obowiązkami. międzykulturowej czy po czymś równie
peruwiańską piękność o znieważenie symbolu – To on nie wie, co ma robić? abstrakcyjnym.
narodowego, za co w Peru grozi kara do czte- – Przedwczoraj, zanim się spotkaliśmy, uwa- – Wie pan, może na początek to za ostro.
rech lat więzienia. – To są patriotyczne symbo- żał, że wie. Po rozmowie naszły go chyba – No to co mam zrobić? Do poprzedniego
le, które wymagają całkowitego szacunku. wątpliwości, bo zamknął się i już trzeci podeszliśmy zadaniowo. Zleciliśmy mu upo-
Używanie ich w sposób niegodny, znieważanie dzień ryje w kwitach. rządkowanie problemów wychowawczych
jest karalne – grzmiał peruwiański minister. – Pan mu dał do przeczytania zakres obo- i adaptacyjnych w doborowej drużynce
Sama modelka tłumaczy się, że sesja, w której wiązków? z pierwszego plutonu.
wzięła udział, to wyraz jej patriotyzmu. Cóż, jak – Dlaczego nie? – I wytrzymał aż trzy miesiące.
widać, różnie można manifestować swoje przy- – Szaleństwo! A jakie gość ma przygoto- – Gość był mocny, po pedagogice
wanie? specjalnej.
wiązanie do narodowych barw.
D O M O W A
O J N A

NR 31 (602) 3 Sierpnia 2008 Cena

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

NR 31 (602) 3 Sierpnia 2008 Cena

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

NR 31 (602) 3 SIERPNIA 2008 CENA 4,70 ZŁ (W TYM 7% VAT)

TYGODNIK FORUM: Dyscyplinowanie ustawy str. 13

WOJSKO: WSPÓŁCZESNA ZBROJA str. 18

2 Polska Zbrojna nr 31/2008

P rokuratura wojskowa 9 lipca zamknęła śledztwo w sprawie tragicznych wydarzeń

nr 31/2008 Polska Zbrojna 3

kania były małżonek żołnierza nie bę-

nr 31/2008 Polska Zbrojna 5

KAROLINA PRYMLEWICZ, JAROSŁAW WIŚNIEWSKI

6 Polska Zbrojna nr 31/2008

nr 31/2008 Polska Zbrojna 7

8 Polska Zbrojna nr 31/2008

P lany dotyczące utworzenia Agencji

IRAK. CIMIC Wielonarodowej Dywizji

wartości 5,6 mln dol. Jest to m.in. 40 cią-

nr 31/2008 Polska Zbrojna 9

Czy informacje na temat znaczącego obniżenia

10 Polska Zbrojna nr 31/2008

Dyskusje parlamentarne KARTOTEKA

bojowych, m.in. w Iraku,

nr 31/2008 Polska Zbrojna 11

Droga do wojskowej uczelni

R ozporządzenie ministra obrony

12 Polska Zbrojna nr 31/2008

nr 31/2008 Polska Zbrojna 13

14 Polska Zbrojna nr 31/2008

nr 31/2008 Polska Zbrojna 15

16 Polska Zbrojna nr 31/2008

centralnej i jeśli otrzymamy w szta- nadterminowi. Najważniejsze stanowi-

ministracji terenowej, ale nie stanie się

nr 31/2008 Polska Zbrojna 17

Bój o życie i zdrowie żołnierzy toczy się nie tylko na bezdrożach

nr 31/2008 Polska Zbrojna 19

20 Polska Zbrojna nr 31/2008

Dr hab. Jacek Knopek jest

W państwach położonych na południe

Jaki był powód tej wędrówki ludów?

nr 31/2008 Polska Zbrojna 21

Iskra nadziei NORBERT BĄCZYK

22 Polska Zbrojna nr 31/2008

SILNIK J85 może zastąpić leciwy SO-3.

Modernizacja w trzech odsłonach

nr 31/2008 Polska Zbrojna 23

Żołnierze koalicji pełniący misję w Iraku są

MAGDALENA KOWALSKA -SENDEK

w sprzęt komputerowy. Przez pięć lat cowników CIMIC są tłumacze. – Są nie-

24 Polska Zbrojna nr 31/2008

OŚCIleży monitorowanie sfinalizowanych już

wydane pieniądze nie zostały zmarnowa-

nr 31/2008 Polska Zbrojna 25

26 Polska Zbrojna nr 31/2008

nr 31/2008 Polska Zbrojna 27

LEPIEJ PÓŹNO NIŻ WCALE

28 Polska Zbrojna nr 31/2008

Jeść czy nie jeść

W rozporządzeniu ministra obrony na-

Do 30 czerwca oświadczenia zm. (DzU z 21 grudnia 2000 r.) w sprawie

majątkowe złożyło 34 474 żołnierzy

nr 31/2008 Polska Zbrojna 29

Masz problem? § Jestem żołnierzem zawodowym w stopniu starszego szeregowe-

N a wstępie należy wskazać,

30 Polska Zbrojna nr 31/2008

Należy również wskazać, że stającemu z zakwaterowania terowaniu Sił Zbrojnych