AMBIENTI DHE

MJEDISI
Mjedisiapoambienti, sht trsia e rrethanave
prreth nj organizmi ose grup organizmash,
veanrisht ndrthurja e kushteve t jashtme
fizikore, natyrore q veprojn dhe ndikojn n
rritjen, zhvillimin, dhe mbijetesn e
organizmave. N lidhje me njeriun dallojm kto
mjedise:
mjedisi shoqror,
mjedisi kulturor dhe
mjedisi natyror.

THNIE:

"Kur ne t bhemi pjes e dikaje, ather

ajo bhet pjes e jona."David Harold Fink
"Njeriu e formon vetveten prmes vendimeve
q formojne mjedisin."Rene Dubos
"Njerzit fajsojn mjedisin e tyre. Por sht
vetm nj njeri pr tu fajsuar -- dhe vetm
nj -- ata vet."Robert Collier
"Hapi i par .."Mark Caine
"Ne nuk do t kemi nj shoqri nse ne
shkatrrojm mjedisin."Tea

EKOSISTEMI:

Ekosistemi sht bashksi aktive e biosfers, q prbehet nga

organizmat e gjalla, vendosur n nj hapsire te prcaktuar mire.
N kt hapsire organizmat e gjalla jan te lidhura ngushte midis
tyre dhe me mjedisin fizik, n bashkveprim te shumllojshm pr
shkmbimin e energjis e te lendes.

N prbrjen e ekosistemit gjallesat si bashksi quhen biocenoze,

ndrsa lnda organike quhet biotop. Midis dy ekosistemeve shtrihet
nj zone e cila karakterizohet nga tipare te prbashkta te te dy
ekosistemeve.

Biosfera prbehet nga miliona ekosisteme, prej te cilve formohen

rajone te ndryshme te gjeografis se gjallesave (biogjeografi).
Rajoni me vete prben at e quhe biome n ekologji dhe zone
gjeografike n gjeografi.

Gjallesat n nj Ekosistem jan disa llojesh. Secili lloj prben nj

grup me vete, i cili ka edhe hapsirn e tij te jets. Ndodh shpesh
q hapsirat e jets se grupeve e te llojeve, jan te ndrthurura
me njra-tjetrn.

EKOSISTEMET BUJQSORE TE KULTIVUARA

Gjate nj udhtimi te zakonshm mund te vesh re se pran

pyllit dhe kullots gjenden edhe toka te punuara e te mbjella.
Kto jan disa ekosisteme te veante, relativisht te rinj,
realizuar nprmjet veprimtaris njerzore (Shpyllzimeve,
bonifikimeve, tharjes se knetave etj.). Kto jan quajtur
ekosisteme te bujqsis se kultivuar, duke formuar nj
peizazh tjetr nga ai natyror.
N mjedisin bujqsor, do fermer punon dhe organizon nj
ekosistem te tijin, te bujqsis se kultivuar. Thelbi i tij sht
ndryshimi i natyrs, duke ndryshuar kohen e vegjetacionit dhe
duke orientuar prodhimin sipas interesave. N gjysmn e dyte
te shek. XX n vendin tone, si pasoje e ndryshimeve n
mjedis, u pren pyjet dhe n vend te tyre u mbolln drithra,
drufrutore, perime, ullinj. Bashk me bimt e kultivuara jan
zhvilluar edhe bime te tjera natyrore, pa vlere ekonomike.