You are on page 1of 68

Dr Serge Kahili King

Natychmiastowe
uzdrawianie

Wydawnictwo KOS"

Tytu oryginau: Instant Healing


Tumaczenie z jzyka angielskiego: Klaudiusz Emmerle
Projekt okadki: Barbara Booz
Redakcja, korekta i amanie:
Ryszard Liebich - Wydawnictwo KOS"

Copyright 2000 by Serge Kahili King, Ph.D.


Copyright 2002 P. & R. Permissions & Rights Ltd., Limassol, Cyprus
Copyright for the Polish edition by Wydawnictwo KOS", 2003
ISBN 83-86757-89-2
Wydawnictwo KOS"
ul. Agnieszki 13
40-110 Katowice
tel./fax (032) 2584-045
tel. (032) 2582-648, (032) 2582-720
e-mail: kos@kos.com.pl
http://www.kos.com.pl
Druk: TRIADAPRESS Drukarnia, ul. Wandy 16k, Katowice tel./fax (032) 254 17 90, http://www.triadapress.com.pl.

Ksik t,
wraz z caym mogcym z niej wynikn dobrem,
dedykuj Chrisowi, Pierre'owi i Dion.

Podzikowanie
Dzikuj wszystkim Nauczycielom, ktrzy podzielili si ze mn swoj wiedz na temat uzdrawiania, a take
czonkom Rodziny, Przyjacioom, Uczniom i Klientom, ktrzy pozwalali mi t wiedz praktykowa na sobie.

Spis treci
Sowo od wydawcy......................................................................... 3
Wprowadzenie
Moja opowie................................................................................3
CZ PIERWSZA
Przygotowanie do natychmiastowego uzdrawiania........................6
Rozdzia I
Jak to si dzieje, e nastpuje uzdrawianie?................................. 6
Rozdzia II
Wspomnienia, ciao i uzdrawianie.................................................. 11
Rozdzia III
Wyobrania, umys i uzdrawianie................................................... 16
CZ DRUGA
Kroczenie ciek natychmiastowego uzdrawiania....................... 21
Rozdzia IV
Natychmiastowe uzdrawianie z uyciem mocy sw...................... 21
Rozdzia V
Natychmiastowe uzdrawianie z uyciem mocy wyobrani.............29
Natychmiastowe uzdrawianie
Rozdzia VI
Natychmiastowe uzdrawianie z uyciem mocy dotyku.................. 35
Rozdzia VII
Natychmiastowe uzdrawianie z uyciem mocy energii.................. 39
CZ TRZECIA
Wielki skok naprzd na ciece natychmiastowego
uzdrawiania.................................................................................... 47
Rozdzia VIII
Osignicie mistrzostwa w uywaniu mocy sw........................... 47
Rozdzia IX
Osignicie mistrzostwa w uywaniu mocy wyobrani.................. 53
Rozdzia X
Osignicie mistrzostwa w uywaniu mocy dotyku........................58
Dodatek
Natychmiastowy dostp do natychmiastowego uzdrawiania......... 63
O autorze....................................................................................... 68

-2-

Sowo od wydawcy
Kiedy nastpnym razem skaleczysz si albo przytniesz palec drzwiami, czy chciaby uzdrowi si w mniej ni pi
minut, bez blu, siniakw czy skaleczenia? Co by byo, gdyby to samo dotyczyo poparze? A gdyby mg
wyleczy si z zazibienia w czasie krtszym ni godzina? Czy nie byoby wspaniale, gdyby dugotrwae ble
gowy, depresja, bl krzya czy inne problemy mogy znikn w godzin, dzie czy nawet tydzie?
Techniki zawarte w tej ksice mog pomc Ci w osigniciu takich rezultatw, tak jak pomogy tysicom ludzi na
caym wiecie. By moe nie bd one skuteczne dla kadego i w kadym wypadku, ale s one tak efektywne i
dziaaj tak szybko, e z pewnoci s w stanie Ci zadziwi.
Serge Kahili King
Napisane w wolnym od naukowego argonu i przystpnym stylu Natychmiastowe uzdrawianie nauczy ci
korzystania z mocy sw, wyobrani, dotyku i potgi energii, aby mg samemu uzdrawia wszelkie rodzaje
dolegliwoci, wczajc w to:
alergie
ble gowy
ble krzya
depresje
gryp
infekcje
mdoci
opuchlizny
ostre stany lkowe
przemczenie wzroku
zamane koci
a nawet kaca.
Natychmiastowe uzdrawianie zawiera specjaln cz powicon technikom, sucym w nagych wypadkach,
ktrych mona uywa przy minimalnej znajomoci teorii.
Poniewa nie zawsze i nie w kadych okolicznociach mona si odwoa do natychmiastowego uzdrawiania,
poznasz rwnie metody bardzo szybkiego uzdrawiania (trwa ono mniej ni jeden dzie) i szybkiego uzdrawiania
(w czasie krtszym ni tydzie).

Wprowadzenie
Moja opowie
Jak wskazuje tytu niniejszej ksiki, mwi ona o byskawicznym uzdrawianiu, bez koniecznoci uywania lekarstw.
Moja definicja byskawicznego uzdrawiania to znaczca lub nawet cakowita poprawa danego stanu chorobowego nawet zamanych koci -w czasie krtszym ni godzina. Ksika ta omawia dziaanie byskawicznego uzdrawiania
oraz prowadzce do niego metody, ktre s tak proste, e absolutnie kady moe je zastosowa.
Niektre z nich bd od ciebie wymaga innego spojrzenia na relacje pomidzy umysem i ciaem, ale potencjalne
rezultaty s warte tego, aby poszerzy nieco swj system przekona. Poniewa nie zawsze i nie we wszelkich
okolicznociach byskawiczne uzdrawianie jest w stu procentach skuteczne, odnajdziesz tutaj rwnie metody
bardzo szybkiego uzdrawiania (w czasie krtszym ni dzie) i szybkiego uzdrawiania (w czasie krtszym ni
tydzie). Metody, ktrych si nauczycie, z dobrym skutkiem stosuj ja sam, moja rodzina i tysice innych ludzi,
ktrych uczyem. Moe si wydawa, e niektre z rezultatw granicz
z cudem w wietle obecnych pogldw na zdrowie i choroby, aleja nie pisz o cudach, tylko o praktycznych i
dziaajcych technikach. Z drugiej strony nie twierdz, e dana choroba czy stan mog zosta wyleczone
byskawicznie, bardzo szybko czy te szybko w kadych okolicznociach i przez kadego. Ty jako uzdrowiciel
jeste gwnym czynnikiem. Wyjani pniej, co si dzieje, jeli ten system nie dziaa dla ciebie.
Dla wszystkich z was, ktrych to moe zainteresowa, opisz tutaj krtko wydarzenia, ktre doprowadziy mnie do
napisania tej ksiki.
Kiedy byem bardzo mody przechodziem wiele dziecicych chorb, a wikszo z nich leczono standardowymi
metodami dostpnymi w latach czterdziestych. Pamitam jednak, jak raz leaem w ku, czujc si dosy
paskudnie, a moja matka pooya si obok mnie. Nastpnego ranka obudziem si cakowicie zdrowy, a ona
cierpiaa z powodu trapicej mnie wczeniej choroby. Pniej powiedziaa mi, e kadc si obok mnie, uya swej
-3-

siy woli do tego, aby przenie chorob na siebie. Opowiedziaa mi, e nauczya si tej staroytnej metody
uzdrawiania od swojej pochodzcej z Woch matki. Wiele lat pniej zdaem sobie spraw z tego, jak niezwyke
byo to, e wtedy, nie zaywajc adnych lekw, tak szybko wyzdrowiaem. Wierz, e to dowiadczenie zasiao
pierwsze podwiadome ziarno mojej trwajcej cae ycie fascynacji zwizkami pomidzy umysem a ciaem i
pragnienie odkrycia rnych sposobw na przyspieszanie procesu zdrowienia.
Jeli dowiadczenia z moj matk zasiay nasiona, to dowiadczenia z moim ojcem byy zasadzeniem sadzonek.
By on osob, ktr ludzie nazywaj maniakiem zdrowego trybu ycia; zaleca ykanie witamin, jedzenie wieych
owocw i jarzyn oraz wiczenia fizyczne. Dokadnie pamitam moje obrzydzenie, kiedy podrujc z nim,
musiaem pi ogromne kubki malanki i soku z marchwi. Mj ojciec by doktorem medycyny, cho, o ile dobrze
wiem, nigdy w yciu nie praktykowa, ale wiedzia wiele na temat funkcjonowania ludzkiego ciaa. Wiedzia take
bardzo duo o ludzkim umyle. Obudzi we mnie zainteresowanie naukami cisymi, nauczy mnie podstaw
porozumiewania si poprzez kontakt z umysem drugiej osoby i praktycznie zmusi mnie, abym rozwin zdolnoci
obserwacji i analizy. Stworzy nawet organizacj ludzi oddanych rozwijaniu zdolnoci cielesnych i mentalnych, ale
zmar zanim byem w odpowiednim wieku, aby si do niej przyczy, a, niestety, organizacja ta bez jego
przewodnictwa rozpada si zanim dorosem.
Jednake spdziem z nim trzy wspaniae lata, podczas ktrych wzmocni moje przekonanie o wadze osobistej
odpowiedzialnoci za wasne zdrowie psychiczne i fizyczne. Najwaniejszymi rzeczami, jakich nauczy mnie
odnonie uzdrawiania, byy autohipnoza i kierowana wyobrania.
Ojciec zmar, kiedy miaem siedemnacie lat i przez jaki czas po jego mierci byem zagubion dusz. W cigu
kolejnego roku poznaem moj przysz on, ale adne z nas nie byo gotowe na nic wicej ni przyja przez
sze kolejnych lat. Skoczyem oglniak z jednym z ostatnich wynikw w klasie, jakim cudem dostaem si na
studia i zawaliem pierwszy rok w absolutnie wybitny sposb.
Wreszcie wpadem na genialny pomys wstpienia do piechoty morskiej. Spacerowaem wtedy po ulicach
Pittsburgha w Pensylwanii, bez grosza przy duszy i bez pomysu na ycie. Nagle mj wzrok pad na plakat w oknie
poczty: Korpus Piechoty Morskiej Tworzy Prawdziwych Mczyzn". Z niedowag, bez pracy, wyrzucony ze
studiw, nie czuem si jak mczyzna. A chciaem. Miaem tak wiele negatywnych przyzwyczaje i kompleksw,
byem tak negatywnie do wszystkiego nastawiony, e czuem si, jakby otaczaa mnie za ciasna zbroja, z ktrej w
aden sposb nie mogem si uwolni. Tak wic zdecydowaem, e uyj korpusu do tego, aby rozebra m
osobowo na czynniki pierwsze, a potem poskada si z powrotem. Wtedy nie miaem jeszcze najmniejszego
pojcia, jak dobry to by pomys.
Obz wojskowy by ekscytujc tortur. Wszedem tam wychudzony, wac 70 kilogramw, aby trzy miesice
pniej zmieni si w muskularnego, 85-kilogramowego modzieca (ponad czterdzieci lat pniej brakuje mi
troch tego uczucia). Moe nie byo to byskawiczne uzdrowienie, ale i tak cakiem nieze, biorc pod uwag stan
mojego ciaa i umysu w tamtym okresie. W cigu kolejnych trzech lat z pomoc korpusu odbudowaem si
cakowicie oraz nauczyem wartoci uzdrawiajcych mocy, takich jak sia woli i nastawienie.
Jako dzieciak miaem troch dowiadcze z boksem, przez co wkrtce po wstpieniu do wojska wybrano mnie,
abym reprezentowa moj kompani w meczu bokserskim. Na nieszczcie zawodnikw dobierano wedug wagi,
wic moja kiepska forma i dua niedowaga zostay poczone z niewysokim, twardym Meksykaninem, ktry za trzy
tygodnie mia koczy obz. Na pocztku byem zadowolony z siebie i mylaem, e moje dusze ramiona
pozwol mi wygra z atwoci. Trwao to mniej wicej do drugiej rundy, kiedy moje pkilogramowe rkawice
odmwiy wzniesienia si wyej ni mj pas. Nie czuem zmczenia w rkach - w ogle nie czuem rk. Mj
przeciwnik nie wiedzia, co zrobi w takiej sytuacji, wic na wszelki wypadek cigle wali mnie w nos. Ostatnim
wysikiem woli mogem od czasu do czasu zblokowa jego cios, albo delikatnie dotkn jego policzka, ale to byo
wszystko. Skupiem wic ca swoj uwag, aby usta na nogach. W czwartej rundzie, kiedy ju zakrwawiem
dosownie wszystko i wszystkich w zasigu wzroku, mj trener dosownie rzuci rcznik i przerwa walk. Ku
mojemu wielkiemu zdziwieniu dostaem brawa.
Sabo mojego ciaa moga ze mnie uczyni pomiewisko caego obozu, ale sia woli utrzymaa mnie na nogach i
zapewnia mi szacunek kolegw. Wtedy wanie nauczyem si, e sama sia woli nie sprawi, aby ciao dokonao
wszystkiego, ale moe zmusi je do dokona wiele wikszych ni mona by byo oczekiwa.
Kilka lat pniej razem ze swoj kompani robilimy pidziesiciokilometrowy spacer, idc w dwch kolumnach.
Kapitan prowadzi jedn, a ja drug. Niosem tylko karabin i kroczyem dumnie wypro ny w moim najlepszym stylu
Johna Wayne'a. Mniej wicej w poowie drogi nagle zasab radiowiec. Poniewa poza kapitanem to wanie ja
niosem najmniej, miaem przywilej wzicia jego sprztu. Kilka minut spdziem na przypinaniu do siebie
dwudziestopiciokilogramowego plecaka, w trakcie ktrych wikszo mojej kompanii zdya mnie ju wyprzedzi.
Wic natyem si woli, ubraem" na siebie pozytywne nastawienie Johna Wayne'a, cakiem tak jakbym ubiera
mundur i ruszyem dziarsko na czoo kolumny. Przez reszt spaceru szedem tak, jakbym nis tylko karabin. Kiedy
ju dotarlimy do barakw i nakazano nam si rozej - i kiedy nikt nie patrzy - rozluniem si nieco i zemdlaem.
Wtedy jeszcze nie umiaem podtrzymywa mej siy woli w okresie odpoczynku bezporednio po wielkim wysiku.
Moja sia woli pozwalaa mi i dalej, ale co waniejsze, moje nastawienie powikszyo moje fizyczne zdolnoci.
W wojskowym rygorze fizycznej i umysowej dyscypliny rozkwitem i staem si zupenie inn i lepsz osob (nie
jest to reklama werbunkowa do piechoty morskiej. Polecam wstpienie do wojska tylko w wypadku wielkiej
narodowej lub osobistej potrzeby - w moim wypadku bya to desperacja). Jednake wiele z tego, co udao mi si
-4-

osign, osignem poza koszarami z pomoc bardzo szczeglnej kobiety.


Kiedy mj ojciec byt mniej wicej w tym samym wieku, co ja, kiedy wstpowaem do wojska, zosta adoptowany
przez Hawajczyka z wyspy Kuai i wyksztacony w szczeglnej formie tradycyjnej wiedzy. Zapomniaem o tym
cakowicie, a do chwili, kiedy mniej wicej p roku po wstpieniu do korpusu otrzymaem telefon od kobiety, ktra
twierdzia, e jest hawajsk siostr mego ojca. Zaprosia mnie, abym w kolejny weekend odwiedzi j i jej ojca i
opowiedzia sw opowie" (opowiadanie opowieci jest czsto praktykowanym pord Hawajczy-kw sposobem
na dzielenie si dowiadczeniami i pomysami). Zawsze cieszya mnie moliwo opuszczenia bazy, wic
przystaem na jej propozycj. Ta wizyta bya kolejnym wielkim punktem zwrotnym w moim yciu. Podczas prostej
ceremonii ojciec tej kobiety - adopcyjny ojciec mego ojca - adoptowa mnie jako swego wnuka i przekaza swojej
crce, teraz mojej ciotce, aby nauczya mnie wszystkiego tego, czego wczeniej uczy si mj ojciec. Wspomniano
rwnie o bracie kobiety, ktry mia by moim nowym wujem, ale w cigu najbliszych kilku lat nie miaem go
spotka.
Ciocia Laka, jak j nazywaem, bya pikn Hawajk, starsz ode mnie o dziesi lat. Uczya masau i medytacji w
nieformalnej szkole. W cigu nastpnych dwch i p roku spdzaem z ni kady wolny weekend, uczc si.
Dowiedziaem si wtedy, jak ciao reaguje na przepeniony mioci dotyk, energi emocjonaln i symbole
mentalne. Ostatecznie rozwinem wszystko to, czego si od niej nauczyem, w system pracy z ciaem, ktry
nazwaem Kahi ha, i ktry opisz pniej w tej ksice.
Kiedy opuciem korpus wrciem znw na studia. Zaczem od rusycystyki i orientalistyki. Bya to dla mnie
cudowna szansa na poznanie uzdrawiajcych idei ze Wschodu. Praktykowaem jog, tai chi chuan, taoizm i zen. W
tym okresie mojego ycia zetknem si z wieloma rnymi ideami dotyczcymi ludzkiego umysu, ciaa i ducha.
Po raz kolejny zetknem si z uzdrawiajc wiedz w trakcie mojego pobytu w Afryce, gdzie pomagaem
wprowadza programy rozwoju socjoekonomicznego, pracujc dla Amerykaskiej Agencji Wolontariuszy. Caa ta
historia mogaby zapeni ksik wiksz ni ta, ktr trzymasz w rku, wic opowiem tylko o kilku
najistotniejszych wydarzeniach. Wanie tam, w Afryce, zrozumiaem naprawd potg pocze pomidzy ludzkimi
wierzeniami i ciaem. Byem wiadkiem rytuaw, ktre powodoway choroby i takich, ktre je leczyy; dowiedziaem
si, jak tworzy si zombie; otrzymaem zioa, ktre byskawicznie leczyy ukszenia wy albo rany po zatrutych
strzaach; zaprowadzono mnie do energetycznych rde i uzdrawiajcych wd; nauczyem si pieni, ktra
zabija" i pieni, ktra leczy." Braem udzia w wydarzeniach, ktre cakowicie przetransformoway mj punkt
widzenia na temat tego, co jest moliwe, i na temat tego, co jest rzeczywiste. Podczas jednego z najgbszych
dowiadcze leaem, umierajc na malari. Dziao si to na sawannie w okolicach Sahary. We nie odwiedzi
mnie afrykaski szaman i powiedzia mi, e jeli naprawd chc przey, musz zje wtrob niedawno zabitej
antylopy, ktra wisiaa przed mym namiotem. Kiedy si obudziem, wyczogaem si z namiotu i poprosiem moich
przyjaci, eby mi j przyrzdzili. Zjadem j i przeyem. I po raz kolejny moe nie byo to natychmiastowe
uzdrowienie, ale naprawd dosy szybkie. Pomidzy magi i tajemnic staem si ekspertem w rozwijaniu wizi
midzyludzkich, sztuce udzielania takiej pomocy, aby kto mg pomc sobie sam i zdobyem bezcenn wiedz o
ludzkich motywacjach.
Okoo roku przed powrotem z Afryki musiaem na chwil odwiedzi Stany, eby zatroszczy si o rodzinne interesy.
Wtedy po raz pierwszy spotkaem mego hawajskiego wujka Williama (cho woli on, aby na2ywa go jego
hawajskim imieniem Wana). W trakcie kolejnych, sporadycznych, cho intensywnych, spotka przez kolejne
siedem lat przeprowadzi mnie przez coraz gbsze poziomy szamanizmu i praktyk uzdrawiajcych.
Po powrocie do Ameryki zdobyem tytu magistra z zarzdzania. Bazujc na wielu latach dowiadczenia,
otworzyem klinik hipnotera-pii oraz pracowaem nad doktoratem z psychologii. Prowadziem rw nie badania nad
oddziaywaniem energii na organizm i kontynuowaem nauk u mojego wujka. W tym okresie dowiedziaem si
wiele o uzdrawiajcych efektach sw, wyobrani, pl energetycznych i ruchu ciaa. A wreszcie stworzyem
organizacj zrzeszajc uzdrowicieli i nauczycieli, napisaem wiele ksiek, wynalazem urzdzenia energetyczne i
zaczem naucza na wyjazdowych seminariach. Dziki tym seminariom zwiedziem wiksz cz wiata i
powikszyem swoj wiedz w zakresie uzdrawiania.
Pomidzy wszystkimi innymi zajciami wychowaem wraz z on trzech wspaniaych synw, ktrzy pomogli mi
dopracowa wiele z technik, ktre znajdziesz w tej ksice. Nasz dom by zawsze cakiem zwyczajny, z jednym
maym wyjtkiem. Nie byo u nas banday, syropw od kaszlu, aspiryny ani adnych innych lekarstw. Powodem
tego nie bya religia czy filozofia. Po prostu nie potrzebowalimy niczego takiego. Nasze dzieci dokadnie tak jak
wszystkie inne dorobiy si penego kompletu skalecze, rozbitych kolan i siniakw, jak rwnie kilku naprawd
powanych dolegliwoci. Jeli byo to konieczne, nigdy nie wzbranialimy si przed wizyt u lekarza, ale byy to tak
sporadyczne przypadki, e nigdy adne z nas nie potrafio odpowiedzie na pytanie: Kto jest naszym lekarzem
pierwszego kontaktu?". Najpowaniejszy wypadek zdarzy si, kiedy nasz najstarszy syn wraz ze swymi
przyjacimi postanowi urzdzi wycigi na deskorolkach wzdu bardzo stromej drogi. Jedna deskorolka najechaa
na drug i w rezultacie mj chopak zosta przewieziony helikopterem do szpitala. Przez krtki czas lea w
piczce, a przewietlenie rentgenowskie wykazao, e ma powany wstrzs mzgu. Oficjalna diagnoza brzmiaa,
e z czasem prawdopodobnie odzyska, jeli nie wszystkie, to wikszo umiejtnoci, ale i tak do koca ycia
bdzie musia zaywa pewne okrelone lekarstwo. Uyem niektrych z opisanych w tej ksice technik i po tygodniu mj syn znw by cakowicie zdrowy, a nawet prbowa jedzi na deskorolce. Co prawda jego zmys
powonienia zregenerowa si dopiero po jakim czasie, ale za to nigdy nie musia bra adnego z zaleconych
lekarstw i do dzisiaj, prawie dwadziecia lat od tego zdarzenia, nigdy nie wystpiy u niego adne powikania po
-5-

tym wypadku.
Teraz nadszed czas, aby dowiedzia si 1 o teorii, ktra daje grunt byskawicznemu uzdrawianiu i, co waniejsze,
jak tego dokona.
Ahuwale ka nane huna To, co zostao ukryte, bdzie ujawnione - przysowie hawjskie

CZ PIERWSZA
Przygotowanie do natychmiastowego uzdrawiania
Rozdzia I
Jak to si dzieje, e nastpuje uzdrawianie?
Kiedy nastpnym razem skaleczysz si albo przytniesz sobie palec drzwiami, czy chciaby uzdrowi si w mniej
ni pi minut, by byo bez blu, siniakw czy skaleczenia? Co by byo, gdyby to samo dotyczyo poparze? A
gdyby mg wyleczy si z zazibienia w czasie krtszym ni godzina? Czy nie byoby wspaniale, gdyby
dugotrwae ble gowy, depresja, ble krzya czy inne problemy mogy znikn w godzin, dzie czy nawet w
tydzie?
Techniki zawarte w tej ksice mog ci pomc w osigniciu takich rezultatw, tak jak pomogy tysicom ludzi na
caym wiecie. By moe nie bd one skuteczne dla kadego i w kadym wypadku, ale s tak efektywne i dziaaj
tak szybko, e z pewnoci s w stanie ci zadziwi.
Odebraem trening w zakresie hawajskiego szamanizmu, ale w swoim yciu poznaem rwnie najbardziej
zaawansowane techniki uzdrawiania oferowane przez wspczesn zachodni medycyn oraz najbardziej
prymitywne techniki Trzeciego wiata. Dziki temu zauwayem bardzo istotn rzecz; niezalenie od tego, jakiego
uzdrawiajcego systemu uyjemy, to niektrzy ludzie dziki niemu zdrowiej, niektrzy nie, niektrzy zdrowiej bez
niego, a jeszcze inni na przekr takiemu systemowi.
Ludzie z rnych czasw i miejsc mieli oczywicie rne pogldy na temat przyczyn chorb i innych fizycznych
problemw, a take na temat wszelkich rodkw zaradczych. Ludzka kreatywno na polu uzdrawiania jest
wspaniaym polem do obserwacji. Koncepcje i praktyki uznane w jakiej kulturze mog zosta odrzucone czy
nawet wymiane przez inn.
Miriady metod
Najlepsz drog prowadzc do osignicia pozytywnych rezultatw jest zrozumienie, jak dziaa uzdrawianie.
Zanim wic przejdziesz do czci drugiej i trzeciej, gdzie znajduj si opisy technik, przyjrzyj my si zestawieniu
metod uzdrawiajcych stosowanych na wiecie. Warto zauway, e wiele z nich czsto przynosi rezultaty w
uzdrawianiu takich samych schorze.
1. Metody fizyczne - zioa, lekarstwa, dieta, suplementy, chirurgia i nastawianie koci, krgarstwo i masae,
wiczenia, gbokie oddychanie, lewatywy i pukanie okrnicy, posty, elektryczno i magnetyzm.
2.
Metody emocjonalne - uczucie i uwaga, miech i zabawa, uwolnienie gniewu, konfrontacja z lkiem,
przebaczenie, barwy, aromaty i muzyka.
3.
Metody mentalne - placebo, hipnoza i autohipnoza, terapia poprzez rozmow, kierowana wyobrania,
wizualizacja, pozytywne mylenie, afirmacje i medytacje.
4. Metody duchowe/metafizyczne - piramidy i krysztay, oczyszczanie aury i chirurgia psychiczna, terapeutyczny
dotyk, homeopatia i kwiatowe remedia, akupunktura, akupresura i kinezjologia, telepatia i radiestezja, modlitwy,
uzdrawianie wiar, odzyskiwanie duszy i spontaniczna reemisja.
To naprawd zdumiewajce. Jeli ciao moe zosta uzdrowione za pomoc wszystkich tych metod a istnieje
niezliczona ilo dowodw na poparcie skutecznoci kadej z nich to wydaje si oczywiste, e kada z tych
metod jest tylko rodkiem, dziki ktremu dziaa rzeczywisty proces uzdrawiania. adna teoria dotyczca
uzdrawiania nie moe zosta uznana za ostateczn, dopki inna rwnie daje efekty. Tak wic podczas
uzdrawiania dzieje si co innego lub co wicej, ni gosz teorie.
Uzdrawianie zaczyna si, kiedy pojawia si potrzeba. Kiedy osoba wpada w dysharmoni (jest chora, ranna czy
co podobnego), ciao reaguje, starajc si samo uzdrowi. Czasami taki czowiek stara si wiadomie wpyn na
proces uzdrawiania, bez lub z pomoc innych ludzi. Czasami inni ludzie staraj si pomc takiemu czowiekowi,
bez lub przy jego wiadomym udziale. Kiedy takie prby s skuteczne, stan danej osoby poprawia si. Jak ju
powiedziaem wyej, jest bardzo wiele rnych metod, dziki ktrym mona udzieli komu pomocy. Przyjrzyjmy
si teraz rnym przyczynom, aby odnale wsplny wtek czcy wszystkie rodzaje dysharmonii.
Czynnik stresu
Niezalenie od rodzaju dysharmonii, o ktrej mwimy, niezalenie od rodzaju choroby, niezalenie, czy dany stan
1

Zwracanie si do Czytelnika w formie mskiej zostao tu przyjte wycznie dla wygody i nie ma na celu dyskryminowania kobiet - przyp.
tumacza.
-6-

jest przede wszystkim mentalny, czy te cile fizyczny, zawsze wystpuje przy nim pewien stopie napicia
fizycznego. Czasami mwi si, e niektre choroby s wywoywane przez napicie, ale oglnie uwaa si, e to
choroba powoduje napicie. A co, jeli napicie jest przyczyn wszystkich chorb? Chciabym jednak zaryzykowa
inne stwierdzenie. Gdyby tak byo, to jedyne, co trzeba by byo uczyni, aby poprawi zdrowie i zapobiec
chorobom, to uwolni napicie. Na tym wanie zaoeniu bazuje caa ta ksika.
Zanim jednak omwi sposoby uwalniania napicia, chciabym powiedzie o tym, jak ono w ogle powstaje.
Przyjrzyjmy si najpierw rdu napicia, czyli rzeczy nazywanej stresem.
Zgodnie z Merriam- Webster 's Collegiate Dictionary (wydanie dziesite), stres jest fizycznym, chemicznym lub
emocjonalnym czynnikiem, ktry powoduje napicie cielesne lub mentalne, ktre moe mie wpyw na
powstawanie chorb" a take stanem wynikajcym z oddziaywania stresu, w szczeglnoci mentalnym bd
fizycznym napiciem spowodowanym czynnikami, ktre zaburzaj istniejc rwnowag".
Mwic po ludzku, oznacza to, e rne rodzaje stresu powoduj napicie w ciele i umyle, a take, e mona
powikszy swj stres, starajc si oprze zachodzcym zmianom.
W kolejnej czci zastpiem sownikowy opis ciao bd cz ciaa" sowem rzecz". Ta definicja mwi, e stres
to ograniczajca sia lub wpyw, jak w przypadku siy, ktra jest uyta, kiedy jedna rzecz naciska, odpycha, cignie,
skrca bd ciska inn rzecz; w szczeglnoci intensywno wzajemnych oddziaywa [i] deformacje powstae na
skutek dziaania tyche si". Tumaczc to na codzienny jzyk, definicja ta oznacza, e stres to nie tylko naciskanie,
odpychanie, cignicie, skrcanie i ciskanie, ale take opr, jaki powstaje w reakcji na tego typu dziaania. Stres
nie jest stresem, dopki nie pojawia si opr. To wanie opr tworzy napicie, a napicie powoduje problemy.
Zwr uwag na fakt, e stwierdzenie ograniczajca sia lub wpyw" nie odnosi si wycznie do rzeczy aktywnych,
co oznacza, e brak pewnych rzeczy -jak na przykad poywienia, wody czy mioci - rwnie powoduje napicie.
Stres sam w sobie nie jest czym zym. Jest czynnikiem koniecznym do rozwoju mini, poruszania si,
oddychania, motywowania si do dziaania i wielu innych uytecznych rzeczy. Ale jeli uniesiesz sztang i bdziesz
j trzyma zbyt dugo, twoje minie nie wzmocni si, ale zaami. Jeli zjesz tak gr zdrowego jedzenia, e
twj odek nieomale eksploduje, to robisz sobie tym wicej szkody ni poytku. Jeli bdziesz stara si ocali
wiat, zmieniajc ludzi, to zestresujesz si tak bardzo, e niczego nie osigniesz. Przyjrzyj si wasnym
dowiadczeniom, a odkryjesz, e to nie stresy codziennego ycia powoduj problemy. Gwnym rdem kopotw
s nagy, nadmierny stres (stres ostry) i przeduajcy si nadmierny stres (stres chroniczny). Mona powie dzie,
e za problemy odpowiada zbyt wiele napicia, cho naley tu doda, e zbyt wiele" to bardzo rne pojcie u
rnych ludzi i w rnych okolicznociach. Od teraz, kiedy bd mwi o stresie, bd mia na myli ten wanie
nadmierny rodzaj.
Spjrzmy teraz, jaki rodzaj stresu bdzie powodowa zbyt wiele napicia w fizycznym ciele.
Czynnik stresu fizycznego
Stres fizyczny jest dosy prostym do opisania zjawiskiem. Po podjciu jakiego fizycznego wysiku po pewnym
czasie ciao zaczyna stawia coraz wikszy opr przeciw danej aktywnoci, a w pewnym momencie wypadek
bd wyczerpanie zmuszaj je do przerwania podjtego dziaania. Trzeba tu jednak doda, e im przyjemniejszy
jest dany wysiek, tym duej mona go kontynuowa, bowiem ciao stawia mu mniejszy opr, co w konsekwencji
oznacza mniejsze napicie, a mniejsze napicie to mniej efektw stresu. Jeli na przykad uwielbiasz gra w pik
rczn, to moesz robi to przez wiele godzin i skoczy, czujc jedynie przyjemne zmczenie i rado. A jeli na
przykad nie cierpisz sprztania, to moesz by kompletnie wykoczony i obolay ju po godzinie pracy.
Inny rodzaj fizycznego stresu ma miejsce, kiedy uderzysz si lub zranisz czym twardym lub ostrym, a take w
momencie, kiedy masz kontakt z czym nadmiernie gorcym lub zimnym. Co prawda nie wydaje si niczym
dziwnym, e w tego typu sytuacjach powstaj siniaki, skaleczenia czy poparzenia, ale u niektrych ludzi takie
obraenia goj si bardzo dugo, u innych znacznie szybciej, a jeszcze inni s w stanie chodzi po rozarzonych
wglach czy przebija si gwodziami, nie czynic sobie przy tym najmniejszej szkody. Osobicie chodziem bosymi stopami po rozgrzanej lawie, leczyem w czasie krtszym ni godzina wasne poamane koci, siniaki i rany. Z
perspektywy tych dowiadcze mog powiedzie, e jak najszybsze zredukowanie napicia jest najwaniejszym
czynnikiem wpywajcym na dugo procesu uzdrawiania. W rozdziale sidmym opisuj suc do tego technik.
Stres fizyczny moe rwnie powstawa w reakcji na otoczenie. Alergie s obecnie tak powszechne, e wielu ludzi
uwaa je za co naturalnego. Niektrzy ludzie s nadmiernie czuli na ladowe iloci naturalnych i tworzonych przez
czowieka chemikaliw czy te na promieniowanie elektromagnetyczne. Ciao stara si obroni przed takim
wpywem nie tylko poprzez wewntrzn chemi organizmu, ale rwnie poprzez stworzenie bariery z napicia
miniowego (zwr przy tym uwag na fakt, e organy wewntrzne i nerwy rwnie s otoczone tkank
miniow). No i oczywicie jest jeszcze stres powodowany takimi rzeczami jak gd, pragnienie i brak fizycznego
ruchu. Nietrudno jest dostrzec, w jaki sposb fizyczny stres powoduje fizyczne napicie.
Czynnik stresu emocjonalnego
O stresie emocjonalnym zwykle myli si jako o czym generowanym na zewntrz nas, innymi sowy, e jest on
spowodowany tym, co inni nam robi. Jest to tak popularny punkt widzenia, e bardzo wielu ludzi dostaje
odszkodowania za emocjonalne krzywdy wyrzdzone im przez innych ludzi. Jeli za chodzi o fakty, to
emocjonalny stres ma miejsce w chwili, kiedy to ty doznajesz uczu strachu, gniewu lub podekscytowania, a
wszystkie te uczucia s generowanymi wewntrz ciebie reakcjami. Oczywicie atwiej jest, a czasami znacznie
-7-

bardziej korzystniej finansowo obwinia innych za wasne ze samopoczucie, ale tak naprawd to robisz to sobie
sam. Kto moe mie ciki problem w sytuacji, ktr kto inny kompletnie by zignorowa. Twoje nastawienie do
czynw innych ludzi ma znacznie wiksze znaczenie ni same ich czyny.
Emocje, ktre powoduj stres, to strach, gniew i ekscytacja. Oczywicie kade z tych uczu wystpuje w wielu
odcieniach i stopniach natenia. Emocje powizane ze strachem to niepokj, groza, panika i wstyd. Niektre z
odmian gniewu to zazdro, zawi, smutek, depresja i zmartwienie. Ekscytacja czsto objawia si jako entuzjazm
i pozytywne oczekiwania.
W momencie strachu twoje ciao stara si odsun od tego, czego si boi. Tak naprawd gdyby tylko mogo, to
staraoby si fizycznie uciec. Jeli ty za zdecydujesz si nie ucieka, impuls, aby to zrobi, i tak jest cigle obecny,
za konflikt pomidzy nim i decyzj, by nie ucieka, powoduje fizyczne napicie. W przypadkach ekstremalnego
strachu napicie moe by tak ogromne, e czowiek traci przytomno, a funkcje cielesne zostaj nadwerone.
W momencie gniewu ciao stara si co odepchn od siebie, uszkodzi lub zmieni na si. Wszystkie te impulsy
powoduj napicie, ktre staje si szczeglnie potne w sytuacji, kiedy staramy si je stumi. Strach i gniew s
uywane do stawiania oporu ludziom i sytuacjom, to za w fizycznym ciele przeobraa si w napicie. Rwnie
trwajca zbyt dugo ekscytacja moe prowadzi do napicia, kiedy ciao zacznie si dopomina o naleny mu
wypoczynek. Ostry i chroniczny strach, gniew i podniecenie mog by bardzo stresujce z punktu widzenia
napicia fizycznego, ktrego s rdem.
Oczywicie bezporednie napicie miniowe nie jest jedyn fizyczn reakcj na stres. Pojawiaj si rwnie
chemiczne reakcje, ktre dziaajc w rnych systemach ciaa, w sposb niebezporedni powoduj napicie
fizyczne. Co wicej, reakcje fizyczne i emocjonalne s ze sob tak cile powizane, e chemiczne zmiany w ciele
spowodowane naturalnie czy te czynnikami takimi jak jedzenie, rodki chemiczne czy zioa mog wywoa
emocjonalny stres i fizyczne napicie. Endorfiny, kofeina, alkohol, heroina i kokaina s najbardziej znanymi,
mogcymi tego dokona substancjami. Chciabym tu jednak przypomnie, e nawet co tak powanego, jak
uzalenienie od narkotykw, byo ju skutecznie leczone przy uyciu bardzo wielu rnych metod.
Czynnik stresu mentalnego
Twoja najdrobniejsza myl powoduje malek reakcj w ciele. Za twoje najbardziej znaczce myli powoduj
ogromne reakcje. Wspominanie, wyobraanie sobie czego, planowanie, spekulowanie, dziwienie si,
medytowanie i kada inna forma aktywnoci mentalnej powoduj odpowiednie reakcje fizyczne. Oznacza to, e
twoje ciao stara si odwzorowa fizycznie twoje myli, midzy innymi aktywujc system nerwowy, modyfikujc
oddech, zmieniajc poziom hormonw i innych substancji chemicznych i dostosowujc do myli poziom napicia
miniowego. Jeli na przykad wspomnisz jazd na nartach wodnych, to minie, ktrych wtedy uywae, zepn
si delikatnie w trakcie aktu
mentalnego wspominania tej czynnoci. Jeli chciaby kopn szefa w tyek, to potrzebne do tego minie
natychmiast si zepn i przygotuj do wykonania tego zadania. Im bardziej abstrakcyjne bdzie twoje mylenie - co
oznacza, e im mniej bdzie dotyczy fizycznych czynnoci tym mniejsz wywoa reakcj w ciele. Jednake
przeduajce si mylenie abstrakcyjne poczone z pytkim oddechem i nie zmieniajc si postaw ciaa
rwnie powoduje niezdrowe napicie fizyczne. Krytyka, wtpliwoci, zdezorientowanie, zaprzeczenie i konfliktowe
przekonania czy motywacje s przyczyn mentalnego stresu, ktry powoduje fizyczne napicie. Krytyka jest na
przykad podobna do gniewu, ale bez caej gbi emocji. Kiedy krytykujesz, dowiadczasz impulsu majcego na
celu odepchn, pocign, zmieni lub zrani, a ciao, prbujc zareagowa na taki impuls, produkuje fizyczne
napicie. Zaprzeczenie jest mentaln wersj strachu, z tym samym impulsem, aby si od czego oddali i z takimi
samymi rezultatami, jeli chodzi o napicie. Zwtpienie pojawia si, gdy dwie idee wchodz ze sob w konflikt, za
zdezorientowanie ma miejsce, gdy pojawia si konflikt pomidzy wyborami. Kiedy twoje stresujce myli tworz
stresujce emocje, efekty stresu emocjonalnego kumuluj si z efektami stresu mentalnego, co powoduje jeszcze
wiksze napicie fizyczne. W rozdziale sidmym, a dokadnie w jego czci dotyczcej energii emocjonalnej,
przedstawiam sposoby na poradzenie sobie z dezorientacj.
Czynnik stresu duchowego
Gwnymi czynnikami tego, co nazywam stresem duchowym, s apatia i ciki stopie nudy nazywany ennui2.
Trzeba jednak wspomnie, e ble gowy i inne symptomy fizyczne czy te pojawiajce si w zachowaniu rwnie
mog wiadczy o obecnoci stresu duchowego.
Apatia bierze si z nawyku dystansowania si od wszelkich wartoci, emocji i czynnoci a do stopnia, w ktrym
dana osoba jest coraz mniej poruszona bd zmotywowana przez rzeczy, ktre motywuj i poruszaj innych ludzi.
Apati mona uzna za duchow wersj gniewu, poniewa wydaje si ona by reakcj na poczucie bezsilnoci i
frustracji. Zamiast odczuwa gniew lub depresj z powodu poczucia bezsilnoci i frustracji, niektrzy ludzie po
prostu wytumiaj to uczucie. Niestety, jedyn metod na to jest spinanie mini do punktu, kiedy dane uczucie
staje si nieodczuwalne. A co jeszcze gorsze, jeli doda si do takiej mieszanki odpowiedni ilo stresu z innych
rde, to wysiek, aby powstrzyma uczucia, moe si zaama, co doprowadza do wybuchu szau i przemocy.
Ludzie, ktrzy wpadli nagle w morderczy sza s czsto opisywani przez znajomych jako cisi i niekonfliktowi."
Pamitam, e spotkaem kiedy mczyzn, ktry by bardzo spokojny dopki kto nie zrobi czego, co mu si nie
2

Angielskie sowo ennui nie ma polskiego odpowiednika, pozostawiono je wic w oryginalnym brzmieniu -w dalszej czci tekstu zostao
przetumaczone opisowo -przyp. tumacza.
-8-

podobao. Wtedy jego zachowanie zamienio si w cich grob. Bardzo si ciesz, e nikt nie zrobi nic, co by go
naprawd zdenerwowao, kiedy przebywaem w jego towarzystwie.
Ennui jest duchow form zaprzeczenia. Charakteryzuje si on przede wszystkim zaprzeczaniu wartoci, a nie
zaprzeczaniu istnienia. Wie si to z poczuciem bycia niechcianym lub niekochanym. Poprzez ennui dana osoba
stara si udawa, e nie ma to adnego znaczenia. Jest to forma ucieczki, co wskazuje na to, e w gbi uczucie to
ma zwizek ze strachem. Kiedy taka forma odwracania si od innych i od wiata stanie si ostra i chroniczna,
rwnie staje si rdem niezdrowego napicia.
Zadziwiajc form stresu duchowego jest napicie powstajce podczas nadmiernego fantazjowania lub zbyt
czstego medytowania. Podczas gdy skutki takiego stresu s bardzo rne u rnych ludzi, to proces, ktry przy
tym zachodzi, jest zawsze taki sam. Kiedy wiadomo jest poza fizycznym ciaem przez zbyt dugi okres czasu,
pojawia si fizyczne napicie, ktre moe objawia si jako ble gowy, niepokj lub nawet jeszcze co gorszego.
Ten efekt nasila si, jeli fantazjowanie lub medytacja s uywane jako sposb na odsunicie si od
rzeczywistoci, ale nawet osoby fantazjujce i medytujce zdrowo" mog odczu lekkie uwolnienie napicia, kiedy
ich uwaga powraca znowu do fizycznego ciaa. Dla niektrych przywrcenie uwagi jest tak silnym odczuciem, e
opisuj je jakby ich duch wpada" z powrotem do ciaa, co czsto wie si z drgawkami lub skurczami mini.
Blisze badania nad tym fenomenem przekonay mnie, e te efekty s spowodowane nagym uwalnianiem
napicia.
Napicie holistyczne
Wiele wspczesnych systemw uzdrawiania jest zawodnych, poniewa bazuj one na nadmiernej wycznoci.
Mwic prociej, maj tendencj do traktowania danej przypadoci jakby zostaa spowodowana wycznie
czynnikami fizycznymi, mentalnymi lub duchowymi, przy jednoczesnym odrzuceniu wszystkich innych czynnikw,
jako nie zwizanych z dan spraw. A jednak napicie powstaje na wszystkich tych poziomach, a dany symptom
jest najczciej kombinacj ich wszystkich. Nawet co tak prostego jak przytrzanicie palca moe by zwizane z
poczuciem winy, niepewnoci co do obranego w yciu kierunku, lub duchowym wyizolowaniem. Jeli palec bdzie
leczony tylko na poziomie fizycznym, to proces uzdrawiania bdzie spowalniany przez napicie obecne na innych
poziomach. Uzdrowiciel, ignorujc jeden z tych czynnikw, moe zaszkodzi procesowi uzdrawiania. We wspczesnych terapiach mona poprawi stan zdrowia umysowego poprzez diet, rne odmiany raka s leczone
hipnoz, a uwalnianie emocji leczy duchow apati.
W moim spojrzeniu na uzdrawianie nadmierny fizyczny, emocjonalny, mentalny lub duchowy stres, lub te
jakakolwiek ich kombinacja, powoduj nadmierne napicie, ktre z kolei jest powodem dyshar-monii i chorb. Co
doprowadza do twierdzenia, e jeli zredukujemy lub usuniemy stres, poprzez zmian okolicznoci zewntrznych
lub poprzez zmniejszenie wewntrznego oporu, to napicie zostanie uwolnione, co przyczyni si do cakowitego
uzdrowienia lub przynajmniej znacznie wspomoe proces ozdrowieczy.
Czynnik uzdrawiajcy
Skoro napicie jest czynnikiem chorobotwrczym, to co jest czynnikiem uzdrawiajcym? Jak ju dowiodem wyej,
z pewnoci nie jest to metoda, poniewa bardzo wieloma rnymi metodami mona osign takie same
rezultaty. Czy jest gdzie jaki czynnik, ktry zapocztkowuje proces uzdrawiania? Zaryzykuj stwierdzenie, e jest
taka rzecz i e posiada ona dwa aspekty.
Wydaje si, e jedyn rzecz, ktra wystpuje w kadym rodzaju uzdrawiania, jest intencja. Z pewnoci w
czowieku musi istnie jaka intencja lub motywacja do wyzdrowienia, bowiem w przeciwnym razie cay proces nie
miaby miejsca. Dwoma aspektami intencji jest intencja umysu i intencja ciaa.
Intencja ciaa
Bez wtpienia mona powiedzie, e naturalnym zamiarem ciaa jest pozostanie w dobrym stanie zdrowia. W
przypadku choroby czy uszkodzenia ciao natychmiast prbuje si naprawi, najlepiej jak tylko potrafi, uywajc do
tego sygnaw takich jak bl czy gd, aby powiadomi wiadomy umys, e potrzebuje pomocy, aby powrci do
swego normalnego stanu. Mona to nazwa intencj automatyczn. Napicie stanowi przeszkod w procesie
samouzdrowienia ciaa, a czasami moe nawet zamieni ten proces w akt autodestrukcji. Na przykad krzepnicie
krwi jest procesem uzdrawiajcym, ale napicie moe spowodowa, e bdzie ono miao miejsce w niewaciwym
miejscu i czasie. Jednake nie ma adnych wtpliwoci, e intencja ciaa, aby si uzdrowi, jest najwaniejszym
czynnikiem w uzdrawianiu oraz e wszystko, co moemy zrobi, aby t intencj wspomc jak na przykad
uwolnienie stresu -jest uyteczne i dobre. Intencja ciaa, aby si wyleczy, moe zosta rwnie nazwana intencj
podwiadom.
Intencja umysu
Innym aspektem intencji jest wiadomy zamiar, znany rwnie jako motywacja, wola lub sia woli. Pomimo e
podwiadoma intencja wyzdrowienia jest obecna we wszystkich sytuacjach, to ze wiadom intencj bywa bardzo
rnie. Na pierwszy rzut oka moe si wydawa, e kady chciaby mie dobre zdrowie. Ale niektrzy ludzie
uywaj fizycznej dysharmonii jako dyscypliny duchowej, jako rodka pozwalajcego si uczy, jako metody
manipulacji, karania si za co czy te jako sposobu na wyraenie wciekoci. Innymi sowy ludzie s zdolni do
rnorodnych, pozostajcych z sob w konflikcie, motywacji, z ktrych jedne mog prowadzi do uzdrowienia, a
inne do choroby.
-9-

Kolejn spraw jest zdolno do podtrzymywania wiadomych intencji. Czsto syszy si o cudownych
uzdrowieniach, ktre byy zasug ludzkiej woli przeycia i chci odzyskania zdrowia. Kiedy mwi si, e kto ma
siln wol, to tak naprawd oznacza to, e potrafi on utrzymywa sw koncentracj na danej rzeczy i bardzo trudno
jest mu w tym w jakikolwiek sposb przeszkodzi. Za o osobie, ktra czsto i atwo traci koncentracj, lub
przenosi sw uwag na co innego, mwimy, e ma sab wol. Tak wic niezalenie od tego, czy nazwiemy dany
proces wiadom intencj, si woli, czy te podtrzymywaniem uwagi, to jest on wan czci mentalnego
aspektu czynnika uzdrawiania.
Intencja ciaa, aby si uzdrowi, moe by wspierana przez zmniejszanie napicia i dostarczanie niezbdnych do
wyzdrowienia skadnikw, takich jak substancje odywcze czy tlen. Intencj umysu mona za wesprze poprzez
pozytywne oczekiwanie i uwierzenie, e dobry stan zdrowia jest czym pozytywnym i moliwym. Czsto takie
wierzenie czy oczekiwanie jest czym, co wypywa z wntrza danej osoby. Jednake jeszcze czciej co, co
dostarcza takiego pozytywnego oczekiwania, to sia z zewntrz. Nazywamy j placebo.
Pewnego dnia, gdy przegldaem strony w Internecie, moj uwag przyku wycinek z dokumentu przedstawionego
na 104. dorocznym zjedzie Amerykaskiego Stowarzyszenia Psychologicznego, ktry odbywa si 12 sierpnia na
Uniwersytecie w Connecticut. Prezentacja ta miaa tytu Suchamy prozacu, ale syszymy placebo" i bya dzieem
dr. Guya Sapirsteina i dr. Irvinga Kirscha. Przedstawiaa ona analiz trzydziestu dziewiciu przypadkw pacjentw,
ktrych poddawano terapii rnymi rodkami antydepresyjnymi w latach 1974-1995. Analiza wykazaa, e tylko
27% pozytywnych reakcji byo wywoane prawdziwym skadem chemicznym leku, podczas gdy 50% byo spowodowane efektem placebo, a 23% innymi nieznanymi czynnikami. Dr Sapirstein powiedzia, e: ludzie, ktrzy s
uzdrawiani dziki lekom, tak naprawd zdrowiej, poniewa myl, e podane im lekarstwo antydepresyjne dziaa.
Jeli wemiemy te rezultaty i powiemy, e zmiany na lepsze s powodowane tym, co myli pacjent, to moemy
wysnu wniosek, e to, co ludzie myl, ma wikszy wpyw na ich samopoczucie ni substancje chemiczne".
Ojej! Jest to tak wane stwierdzenie, e warto je powtrzy jeszcze raz. Oczekiwania, ktre ludzie maj wobec
danego leku, mog mie potniejszy efekt ni samo dziaanie leku.
Zgodnie z Merriam-Webster 's Collegiate Dictionary (wydanie dziesite), efekt placebo to: polepszenie si stanu
zdrowia osoby chorej, ktre nastpuje na skutek danej kuracji, ale jednoczenie nie moe by skutkiem tej kuracji".
Jeli tak jest, to rezultaty jednej metody leczenia mona atwo uzyska, stosujc inn metod, a jeli jedyn rnic
jest to, co dana osoba myli o zastosowanej metodzie, to sama metoda waciwie nic nie znaczy.
Zaraz, zaraz! Jak to moliwe? Czy wanie powiedziaem, e lekarstwa, diety, chirurgia i wiczenia nie s rodkami
uzdrawiajcymi? Nie wpadajmy w panik. Nie staram si tu obali caego istniejcego systemu leczenia. Po prostu
sugeruj, e system dziaa w takim stopniu, w jakim oczekuje tego pacjent. Fizyczne interwencje, takie jak lekar stwa, chirurgia, dieta czy wiczenia, wyranie wpywaj na ciao. Ale eby mg zaj proces uzdrawiania, musz
rwnie wpyn na umys. A co dokadnie daje placebo tak wielk moc, pozwalajc stymulowa pozytywne
oczekiwania ciaa i umysu? Oto moja teoria na ten temat.
Podwiadome oczekiwania
Zwykle myli si, e oczekiwania s czysto mentaln spraw, zmierzon wiadomie, albo wyuczon jako
przyzwyczajenie, co nie ma nic wsplnego z uzdrawianiem. Oczywicie mona poda wiele przyka dw, kiedy kto
pomimo pozytywnych oczekiwa wobec danej terapii nie zosta dziki niej uzdrowiony. Co stao si w takim
wypadku?
Takie wydarzenie mona wytumaczy tylko wtedy, jeli spojrzymy oddzielnie na oczekiwania umysu i oczekiwania
ciaa. Oczekiwania ciaa zawieraj w sobie podwiadome oczekiwania bazujce na wspomnieniach, pamici
genetycznej i wspomnieniach naszych przodkw, ktre nosimy w sobie w najprzerniejszych kombinacjach. To
wanie wyjania, dlaczego rni ludzie reaguj w rny sposb na takie same terapie, nawet jeli ich wiadome
oczekiwania s takie same.
Im bardziej znajomy jest dany sposb leczenia, tym lepiej zareaguje na niego ciao. Podobiestwo moe zawiera
si w ksztacie (np. co uformowanego jak piguka), w smaku (sodkim lub obrzydliwym), w miejscu, z ktrego
pochodzi (gabinet lekarza lub chata szamana), czy czymkolwiek innym, co czy si z zastosowanymi poprzednio
metodami leczenia. Efekt leczenia zachodzi w takim stopniu, w jakim znajomo danej terapii pozwala ciau na
poczucie bezpieczestwa, odprenie i pobudza je do procesu uzdrawiania. Jeli terapia spenia te funkcje, wtedy
jej forma nie jest wana. W zalenoci od pochodzenia danego czowieka, jedzenie wich jaj pod witym
drzewem, przyjmowanie antybiotykw czy analizowanie snw moe mie ten sam efekt.
wiadome oczekiwania
wiadome oczekiwania bazuj na autorytecie. Rozumiem przez to wierzenie, e co lub kto jest potne i wane.
Autorytet, tutaj w znaczeniu mocy uzdrawiajcej, moe by przypisany przedmiotowi albo substancji, procedurze,
osobie czy nawet pragnieniu.
Piguka z cukrem nie zadziaa zbyt dobrze jako placebo, o ile nie zostanie ci podana przez osob majc autorytet,
tak jak lekarz czy pielgniarka, lub zaprezentowana jako skuteczne lekarstwo. A im wiksza ta rzekoma
skuteczno, tym lepszy bdzie efekt. Regua ta dziaa tak samo dla piguek, magicznych amuletw czy chrzstki
rekina.
Jeli obawiasz si jakiego rodzaju terapii, jak na przykad chemioterapii, hipnozy, rytuaw okultystycznych czy
- 10 -

czegokolwiek innego, to wynikajce z tego napicie z pewnoci bdzie stanowi przeszkod w uzyskaniu
zamierzonego efektu. Ale jeli jeste pod wraeniem takiej formy terapii oraz wszelkich oferowanych przez ni
moliwoci i z ledwoci moesz si jej doczeka, wtedy efekty mog by naprawd cudowne. Im silniejsza jest
twoja wiara w skuteczno danej metody, tym uzyskane dziki niej efekty bd lepsze.
Szamani, lekarze, terapeuci, uzdrawiacze wiar i wszyscy inni uzdrowiciele robi, co tylko jest w ich mocy, aby
wywrze wraenie na swoich klientach i przekona ich o skutecznoci stosowanych przez siebie metod. Uywaj
do tego kostiumw, pewnoci siebie, specjalnego zachowania, szczeglnych przedmiotw, otoczenia, certyfikatw,
ksiek, kosztw terapii i wszystkiego innego, co moe przekona pacjenta, e s mu w stanie pomc. Nie ma w
tym waciwie nic zego, o ile wspomaga to proces leczenia. Czasami uzdrowiciel nie robi niczego, aby
zaimponowa ludziom, bazujc tylko i wycznie na swojej reputacji, ktra jest tak ogromna, e daje mu autorytet.
Zewntrzny wygld pewnego brazylijskiego uzdrowiciela o imieniu Arigo nie robi adnego wraenia. Nie stara si
on te o pozyskanie klientw. Pracowa w brudnej chacie, uywajc tylko i wycznie wasnych rk i zardzewiaego
noa, aby codziennie leczy najprzerniejsze schorzenia u setek ludzi. Ale by bardzo efektywny, co doprowadzio
do tego, e zjedali si do niego ludzie z caego wiata. Im silniejsze jest twoje przekonanie, e kto moe ci
pomc, tym lepsze bd tego rezultaty.
Wreszcie istnieje te autorytet pragnienia." W pierwszej chwili brzmi to dziwnie, ale mam tu na myli efekt placebo,
ktry powstaje, kiedy ma si pozytywne pragnienie. Kiedy masz pozytywn motywacj albo powd, aby
wyzdrowie - stan zdrowia, ktry pragniesz osign, czy te czynno, ktr chcesz by w stanie wykona,
zamiast blu czy choroby, ktrych pragniesz si pozby - to ten cel zostaje obdarzony przez ciebie pewnym
rodzajem autorytetu, ktry pomaga zmobilizowa wiadome wierzenia i wzmocni zdolnoci regeneracyjne ciaa.
Wikszo historii zwizanych z tym efektem dotyczy sportowcw, prawdopodobnie dlatego, e s oni zwykle
doskonale wyszkoleni w przypisywaniu swoim celom wielkiego autorytetu i znaczenia.
Zdrowie to dobre samopoczucie
Ostatecznie jedynym rozsdnym sposobem na zdefiniowanie zdrowia jest okrelenie, jak dobrze si czujesz. Jeli
twoje fizyczne ciao dziaa bez zarzutw, ale emocjonalnie i mentalnie czujesz si le, to nie jeste zdrowy,
poniewa nie czujesz si dobrze i dodatkowo ze samopoczucie produkuje fizyczne napicie. Kto mgby
powiedzie, e dana osoba jest fizycznie zdrowa i chora umysowo, albo, e kto jest umysowo zdrowy, ale chory
fizycznie. Ale takie rozrnienia zakadaj rozdzielno, ktrej nie ma w prawdziwym yciu.
Typowymi waciwociami dobrego stanu zdrowia s: efektywne funkcjonowanie ciaa, fizyczna sia, odczuwalny
poziom energii, emocjonalna przyjemno i pozytywne nastawienie. Ale wszystkie te waciwoci s w istocie tylko
efektami dobrego samopoczucia, wic na potrzeby tej ksiki personalny poziom dobrego samopoczucia bdzie
uznawany za zdrowie. To oczywicie oznacza, e dana osoba moe uwaa si za cakowicie zdrow, podczas
gdy pewne jej czci nie bd poprawnie funkcjonowa, a inni ludzie nie zgodz si z jej indywidualn samoocen.
Ale przecie istnieje zdrowie i zdrowie! Zadziwia mnie, jak wielu ludzi myli o zdrowiu w kategoriach niebycia
chorym, a przecie ponad t granic jest jeszcze bardzo wiele do osignicia. By moe dzieje si tak dlatego, e
w naszym jzyku poza przymiotnikami nie ma innych sw okrelajcych stan zdrowia, a te istniejce s bardzo
oglnikowe (bardzo zdrowy, niezwykle zdrowy, wybitnie zdrowy i tym podobne). Mona jednak odnale ogromn
rnic w byciu zdrowym", jeli spojrzymy na czoowego sportowca i pracownika biurowego, czy
charyzmatycznego przywdc i zwykego rolnika, pomimo e kady z nich moe zosta uznany za zdrowego pod
wzgldem fizycznym, emocjonalnym, mentalnym i duchowym. Poprzez obserwacje i dowiadczenie mona
powiedzie, e czstymi oznakami poprawiajcego si stanu zdrowia jest wicej energii, wiksza wytrzymao,
szybszy refleks, wiksza jasno myli, szybsze zdrowienie i wicej charyzmy. Ale nasz jzyk w ogle tego nie
uwzgldnia. Ciekawe.
Konkluzja jest bardzo prosta. Uzdrowienie nastpuje, poniewa ciao ma do niego zdolno oraz intencj, aby to
si stao. Uzdrawianie przebiega sprawniej, jeli podwiadom intencj wspomoemy, uwalniajc napicie i
tworzc wiadom intencj. W kolejnym rozdziale przedstawiam rol, jak odgrywaj w uzdrawianiu wyobrania i
wspomnienia.

Rozdzia II
Wspomnienia, ciao i uzdrawianie
Ludzkie ciao jest niezwykym zlepkiem elementw, ktre potrafi dokonywa wielu niezwykych rzeczy. By moe
najwspanialsz zdolnoci ciaa jest umiejtno zapamitywania, co oznacza, e jest ono w stanie uczy si i
pamita.
Na pocztku ludzkiego ycia sperma spotyka si z jajeczkiem i obdzielaj si one wzajemnie wspomnieniami.
Pocztkowy rezultat to zapierajcy dech w piersiach organizm ludzki, powstajcy z pojedynczej komrki. Kiedy
komrki zaczynaj si dzieli, rnicuj si. Oznacza to, e rne komrki uywaj rnych wspomnie, aby
przeksztaci si w odmienne czci ciaa. Mwic oglnie, ciaa ludzi formuj si w ten sam sposb, poniewa
pamitaj ten sam podstawowy wzorzec. Rnice w ludzkich ciaach pojawiaj si dziki wspomnieniom rnych
wariantw podstawowego wzorca. Kolor wosw, skry, struktura koci, pe... te i wiele innych charakterystyk
mog przyjmowa rne formy u rnych ludzi, ze wzgldu na rnice wystpujce w zapamitanych dowiadczeniach przodkw. Ale oglny wzorzec jest dokadnie jednakowy dla kadego. Wikszo ludzi wyglda
cakiem ludzko.
- 11 -

Godny uwagi jest fakt, i poszczeglne czci ciaa maj tendencj do zapamitywania swoich indywidualnych
wariantw podstawowego wzorca. Na przykad cigle podlegajca zmianom skra. Kadego dnia stare komrki
umieraj i odpadaj, a jednoczenie s zastpowane przez cigle rodzce si nowe komrki. Wikszo kurzu w
naszych domach to najczciej stare, martwe komrki naszej skry. W okresie okoo szeciu tygodni skra
kompletnie si odnawia. Nowe komrki nie tylko pamitaj, jaki powinny mie kolor, ale take, jakim rodzajem
skry powinny by - poniewa jest bardzo wiele rnych rodzajw skry na caym ciele. To samo odnosi si do
wszystkich komrek twojego ciaa, cho czas ich regeneracji moe by dosy rny. Zgodnie z niektrymi
obliczeniami masz ekwiwalent cakowicie nowego ciaa co siedem miesicy. Reinkarnacja jest yciowym faktem.
Jak dziaa nasza pami?
Pami jest tak wanym aspektem uzdrawiania, e warto wiedzie dokadnie, w jaki sposb dziaaj ludzkie
wspomnienia. Jednake musz tu ostrzec, e wkraczamy wanie na bardzo teoretyczny teren (cho z drugiej
strony caa ta ksika moe zosta uznana za bardzo teoretyczny teren, wic jaka to rnica?). Kiedy ju
udzieliem ostrzeenia, podam wyjanienie funkcjonowania pamici, ktrego uywam w swo jej pracy i prowadzc
seminaria.
Pami genetyczna jest przechowywana w komrkach. Zazwyczaj uwaa si, e pami jest przechowywana w
mzgu, aleja uwaam, e pami zapisuje si w komrkach caego ciaa, a nie tylko w komr kach mzgu. Mwic
dokadnie, pami jest zapisywana w tych komrkach lub grupach komrek zwaszcza w tkance miniowej
ktre byy aktywne w chwili, kiedy dziao si dane zapamitane wydarzenie. Im bardziej aktywne byy dane komrki
w trakcie zapamitywania danego dowiadczenia, tym bardziej s zaangaowane w przypominaniu sobie tego
wydarzenia.
Poniewa kade wydarzenie zawiera wiele form stymulacji zmysowej (jak na przykad dotyk, wzrok, such), to caa
pami danego dowiadczenia moe by zapisana w malekich fragmentach w rnych miejscach ciaa. Na
przykad wspomnienia zwizane z prowadzeniem samochodu s przechowywane we wszystkich tych czciach
ciaa, ktre s uywane przy prowadzeniu. Kiedy twoje ciao zakumuluje dostateczn ilo wspomnie, wtedy
moesz prowadzi bez udziau wiadomoci, mylc o czym innym albo zatapiajc si w rozmowie.
Kiedy przywoujemy jakie wspomnienie, mzg dziaa jak procesor danych - otrzymuje i transmituje sygnay od i do
caego ciaa. Moe on mie zapis pewnych wspomnie, ale nie jest magazynem caoci pamici. Jeli ciao lub
umys zgosz zapotrzebowanie na jakie wspomnienie, wtedy mzg wysya mniej wicej tak wiadomo: Hej,
potrzebujemy wspomnie dotyczcych jazdy rowerem" albo Przypomnij nam, jak wygldao przyjcie u Mary Ann
w listopadzie zeszego roku". Obecno rzeczywistego roweru moe zastymulowa bardzo szybkie odtworzenie
wszelkich wspomnie przechowywanych przez komrki, ktre s zwykle zaangaowane w procesie jazdy.
Przywoanie wspomnie z przyjcia moe zaj nieco wicej czasu, zazwyczaj zaczynajc si od najbardziej
intensywnego energetycznie wydarzenia (jak na przykad chwila, w ktrej stuke ulubion waz Mary Ann), a
potem wycigajc otaczajce to wydarzenia.
W obu przypadkach przywoywanie wspomnie ma charakter skojarzeniowy, to znaczy, e wspomnienia s ze
sob poczone na zasadzie skojarze, a nie liniowej sekwencji. Dotknicie kierownicy roweru natychmiast
przywoa wspomnienie, jak naley na nim siedzie, co z kolei przywoa wspomnienie, jak utrzymywa rwnowag i
tak dalej, a wszystko to odbdzie si z tak prdkoci, e opnienie w pojawianiu si poszczeglnych
wspomnie bdzie w ogle niedostrzegalne. Z kolei w trakcie przypominania sobie czego takiego jak przyjcie,
najpierw pojawia si najbardziej intensywne przeycie, potem za poczone z nim wydarzenia (cho niekoniecznie
w porzdku chronologicznym), potem z kolei wydarzenia o jeszcze mniejszej intensywnoci, poczone z
poprzednimi i tak dalej. Gdzie w trakcie procesu skojarzeniowego twoja pami moe przeskoczy do na przykad
chwili, kiedy poznae Mary Ann, kiedy ona cigle jeszcze mylaa, e jeste mi osob. Tak wic ciao pamita
wszystko na zasadzie skojarze, energii, podobiestwa, symbolizmu, jednoczenie nie zwracajc uwagi na czas i
przestrze. Umys moe narzuci okrelon kolejno przypominania. W rozdziale pitym, w czci mwicej o
kierowaniu wasn wyobrani, przedstawiam przykad uywania wspomnie do leczenia wielu rodzajw
przypadoci.
Pami sama w sobie jest przechowywana jako wzorzec ruchu w bardzo malekiej skali. Jest to co w rodzaju
kodu. Na podstawowym poziomie komrki s zaangaowane w jakie dowiadczenie, ktre jest zapisywane w
mikroskali jako ruch. Aby przywoa potem to wspomnienie, odpowiednie komrki zaczynaj w jednoci wibrowa
ten sam kod, ktry w formie sygnaw jest przesyany do mzgu, ktry z kolei tumaczy takie sygnay na
wspomnienia i przekazuje innym komrkom bodce, aby zaczy dziaa, jeli zajdzie taka potrzeba. Kiedy na
przykad mwisz sowo mzg", pewne komrki twojego ciaa wibruj kodem odpowiedzialnym za liter m", inne
daj sygna litery " i tak dalej. W tym samym czasie jeszcze inne komrki wibruj, odtwarzajc obraz mzgu, jaki
kiedy widziae, a mzg koordynuje te wszystkie sygnay, aby pokaza ci wspomnienie mzgu.
Oczywicie w takim systemie musi istnie wiele kopii zapasowych. Oznacza to, e wiele rnych grup komrek
bierze udzia w zapisywaniu tego samego wspomnienia. Jest to potrzebne, jeli mzg nie jest w stanie otrzyma
sygnau z jakiej okrelonej grupy (moliwe powody takiego wydarzenia omawiam dalej w podrozdziale Stres i
ciao). Dziki takim kopiom zapasowym mzg moe pobra informacje z innej grupy, kiedy podstawowa grupa jest
niedostpna. Mimo tego moje badania wykazuj, e wikszo, jeli nie wszystkie, naszych wspomnie jest
uzaleniona od kluczowych grup komrek, ktre musz by stymulowane w pierwszej kolejnoci celem
przywoania wspomnienia.
- 12 -

Moecie powiedzie, e to ciekawe, fantastyczne, albo nawet absurdalne. Ale dla mnie to praktyczna teoria. Tak
naprawd to nie wiem, czy pami dziaa wanie w ten sposb, ale rwnie nikt inny tego nie wie (cho s tacy,
ktrzy twierdz inaczej). Uywam tego modelu, poniewa wydaje si pasowa do dowiadcze, jakie maj ludzie z
wasnymi wspomnieniami, odpowiada na wiele pyta dotyczcych funkcjonowania pomici i jest niezwykle
uyteczny w procesie uzdrawiania. Tak wic postanowiem traktowa ten model tak, jakby by prawd, przynajmniej
do chwili, kiedy nie natkn si na lepsz teori, bowiem jest to bardzo praktyczne podejcie. Uywanie tej teorii
pomaga wyjani zagadnienia motywacji, oczekiwa, energii i stresu w powizaniu z ciaem, a take pozwala na
stworzenie wielu dziaajcych technik. Fascynujca rnorodno tych technik bdzie opisana w dalszych
rozdziaach.
Motywacja i ciao
Podstawow motywacj ciaa jest denie do przyjemnoci i unikanie blu. Powd ku temu jest bardzo prosty.
Przyjemno powoduje pozytywne odczucia, za bl negatywne. Ciao nigdy o tym nie zapomina, przez co uwielbia
jedno i obawia si drugiego. W przypadku specyficznych przey ciao zapamitujc, bdzie klasyfikowao je
hierarchicznie, odpowiednio do zawartych w nich przyjemnych lub bolesnych elementw. Potem na podstawie
wspomnie bdzie si starao powtrnie doprowadzi do przyjemnych wydarze i za wszelk cen unikn
nieprzyjemnych. Majc wybr, z gamy dowiadcze przyjemnych postara si wybra to najprzyjemniejsze. Jeli
za bdzie musiao wybiera pomidzy rnym nieprzyjemnymi dowiadczeniami, wtedy zawsze bdzie si starao
wybra to, ktre jest najmniej bolesne. Co ciekawe, ciao jest skonne wytrzyma jakie bolesne dowiadczenie,
jeli zapewni mu przyjemno posiadajc wysok warto w hierarchii. Oczywicie nowe dowiadczenia mog
zmieni hierarchi i jej kategorie. Jest to proste wyjanienie wikszoci ludzkich zachowa. Wyjania nam,
dlaczego dzieci wol gry wideo od odrabiania zada, czemu niektrzy ludzie zajmuj si alpinistyk i dlaczego
ludzie trwaj w przynoszcych im bl zwizkach.
Motywacja i uczenie si
Kiedy dorastasz, twoje ciao musi nauczy si radzi sobie ze zmieniajcymi si warunkami i nowymi
dowiadczeniami. Uczy si wszystkiego, poczwszy od jedzenia i chodzenia, poprzez atwe aktywnoci fizyczne,
a do pracowania i chorowania oraz wszelkich innych wydarze, ktre maj miejsce w twoim yciu. A jak na proces
uczenia si wpywa motywacja?
Uyj tu przykadu dziecka, ktre uczy si chodzi. Najpierw musi si pojawi pragnienie chodzenia. Faktu, e co
takiego si zdarzy, nie naley traktowa jako czego oczywistego. Jak wspomniaem w innej z moich ksiek, mj
najstarszy syn nie zaczyna chodzi tak dugo, e ona i ja zaczlimy sdzi, e jest upoledzony ruchowo. Trwao
to do chwili, kiedy pojechalimy go odebra ze obka i zastalimy go biegajcego. Opiekunka powiedziaa nam, e
raczkowa i wyglda na bardzo zadowolonego, a w pewnej chwili zobaczy starszych chopcw, ktrzy wietnie
si bawili, biegajc. Wic po prostu wsta i przyczy si do nich. Przed tym wydarzeniem by wszdzie noszony i
nie czu potrzeby, aby chodzi. U wikszoci dzieci motywacj do podjcia prby chodzenia jest ch przyjrzenia
si czemu, lub dosignicia czego, albo te dokonania czego, co wymaga chodzenia. Aby nauczy si
czegokolwiek, najpierw musi istnie jaka korzy, ktra zmotywuje nas do nauki.
Na proces przyswajania wiedzy skadaj si motywacje, dowiadczenia, reakcje i selektywne zapamitywanie.
Obserwowanie dziecka, ktre uczy si chodzi, jest bardzo pouczajce. Najpierw, kiedy wyprbowuje rne
warianty postaw ciaa i utrzymywania rwnowagi, jego kroki s niepewne. Poprzez sprytne uycie informacji
zwrotnej - to znaczy poprzez sprawdzenie, ktry wariant doprowadza do upadku, a ktry do zachowania rwnowagi
- dziecko stopniowo zapamituje to, co zdao egzamin, zapomina to, co si nie sprawdzio, i w efekcie uczy si
chodzi.
Tak wyglda klucz do uczenia si nowych zachowa i umiejtnoci. Zapamitywanie tego, co dziaa, i zapominanie
tego, co nie dziaa. Tak wanie uczy si niemowl, dziecko i dorosy. Wanie w taki sposb nauczysz si by
zdrowszym i wanie tak uczysz si, jak by chorym.
Choroba to wyuczone zachowanie
Czy ja wanie powiedziaem, e proces uczenia si chodzenia jest taki sam jak proces uczenia si bycia chorym?
Tak.
Wszystko, co robi istoty ludzkie, jest wyuczonym zachowaniem, bez znaczenia, czy jest to co, czego nauczyli si
przodkowie, a teraz jest zapisane w genach, czy te co, czego czowiek nauczy si w trakcie wasnego ycia i ma
to zapisane w swoich komrkach. Ciao zawsze uczestniczy w procesie uczenia si, a kade powtarzajce si
zdarzenie jest wyuczonym zachowaniem, niezalenie, czy mwimy tu
0 umiejtnoci mwienia, czy o katarze. Uczysz si jzyka, powtarzajc wzorce cielesnych zachowa, aby
wydawa majce znaczenie dwiki, bowiem jest to uyteczne. Uczysz si chorowa, powtarzajc wzorce
cielesnych zachowa, aby wykaza majce znaczenie symptomy, poniewa to rwnie jest uyteczne. Ta
uyteczno czy te korzy wynikajca z choroby to zredukowanie stresu. Czsto zdarza si, e podwiadomo
tworzy chorob, kiedy praca staje si zbyt bolesna i niemoliwa do zniesienia, lub te, e podwiadomo uywa
choroby jako metody uniknicia bolesnej konfrontacji emocjonalnej. Niestety, korzy z takiego rozwizania
problemu jest niewielka, bowiem choroba sama w sobie powoduje stres. Ale jeli fizyczne, emocjonalne, mentalne
lub duchowe korzyci bd wedug podwiadomoci wyej w hierarchii ni wszelkie niedogodnoci zwizane z
chorob, to bdzie ona powtarza wzorce choroby tak dugo, jak dugo nie nauczy si lepszych metod na
- 13 -

zdobywanie korzyci.
Przekonania i ciao
Przekonania ciaa to oczekiwanie, e jakie okrelone wydarzenie lub rzecz bd przyczyn innego okrelonego
wydarzenia lub rzeczy. Ciaa w ogle nie interesuje abstrakcyjna koncepcja prawdy, uznaje ono co za prawd
jedynie na podstawie dowiadcze. Ciao uznaje co za prawdziwe nie na podstawie rozumowania, tylko na
podstawie skojarze pamiciowych. Podwiadomo uwierzy praktycznie we wszystko, jeli tylko przedstawi si to
odpowiednio przekonywujco, na przykad powtarzajc dan informacj wystarczajco czsto, lub wystarczajco
intensywnie, lub te z autorytetem wystarczajcym do tego, eby pokona wszelkie poprzednio istniejce
oczekiwania.
Jednoczenie ciao rygorystycznie trzyma si logiki. Kiedy ju zaakceptuje jakie przekonanie, bdzie wypeniao
jego logiczne konsekwencje a do koca. Wanie dlatego ludzie api przezibienie, jeli zmokn na deszczu, ale
nie, kiedy zmokn pod prysznicem, odrzucaj kul i zaczynaj chodzi po wypiciu wiconej wody, albo kad si i
umieraj, kiedy lekarz powie im, e cierpi na nieuleczaln chorob.
Autorytet i ciao
Autorytet jest niezwykle wan rzecz dla ciaa. Akceptacja wierzenia czy oczekiwania jest w istocie procesem
uczenia si (a mwic jeszcze dokadniej, zapamitywania), ktry jest zaleny od nakierowanej na sukces
motywacji. Najbardziej podstawow motywacj dla ciaa jest stymulacja sensoryczna (zmysowa), ktr, jak ju
powiedziaem wczeniej, mona podzieli na bl i przyjemno. Stymulacja sensoryczna jest dla ciaa ostatecznym
autorytetem motywujcym uczenie si i zapamitywanie. To wyjanienie pozwala zrozumie, dlaczego powtarzanie
i intensywno danego dowiadczenia wpywaj na proces uczenia si. Ale jak ma si ten proces do akceptowania
sw innych ludzi? Dlaczego niektrzy kupuj jaki szczeglny dezodorant tylko dlatego, e uywa go znany
sportowiec? Czemu ludzie choruj i zdrowiej ze wzgldu na to, co powie im lekarz? Dlaczego niektrzy ludzie
kopiuj zachowania znanych aktorw? Gdzie znajduje si w tym miejscu motywacja sensoryczna?
Nie uwaam, aby wikszo ludzi tak naprawd mylaa sobie: Och, jeli ten sportowiec uywa tego dezodorantu,
to musi on by dobry", czy te Och, lekarz wie wszystko na ten temat, wic lepiej umr", czy Jeli bd si
zachowywa jak ten aktor, to ludzie pomyl, e jestem tak dobry jak on". Co prawda niektrzy ludzie mog
rzeczywicie tak myle, ale wydaje mi si, e powd takich zachowa jest znacznie bardziej instynktowny. Jeli
wzi pod uwag nasze ciaa, to jestemy zwierztami - bardzo niezwykymi, ale jednak zwierztami. Co wicej,
jestemy zwierztami stadnymi, dokadnie tak, jak wszystkie inne mapy. A dla zwierzcia stadnego najwikszym
blem jest wygnanie go ze stada, za najwiksz przyjemnoci zaakceptowanie przez stado. Przywdca stada
ma wadz pozwalajc mu na akceptowanie bd odrzucanie jego czonkw, tak wic jego sowo, ktre zawiera w
sobie potencja przyjemnoci i blu, jest akceptowane jako autorytet pochodzcy z zapamitanej lub oczekiwanej
stymulacji sensorycznej danego rodzaju.
We wspczesnych czasach naszymi stadami stay si gangi, kluby, rodziny, klany, druyny, partie polityczne,
Kocioy i wszelkie inne rodzaje stowarzysze. Obecnie moemy nalee naraz do bardzo wielu rnych stad,
gdzie kade z nich bdzie miao inne oczekiwania i wymagania wobec swoich czonkw. W obszarach ycia, gdzie
nie istnieje aden konkretny autorytet stadny, mamy tendencj do kierowania si sowami kadego, kto zachowuje
si jak autorytet. Trzeba naprawd wyjtkowej osoby, aby sprawia, eby jej ciao zaakceptowao j jako autorytet.
Ale jeli bdziesz w stanie czego takiego dokona, to ciao z radoci zaakceptuje ci jako przywdc.
Energia i ciao
Uczenie si jest znacznie atwiejsze i trwalsze w obecnoci jakiego fizycznego, emocjonalnego lub
energetycznego stymulatora. Wszystko to, co pomaga komrkom porusza si, wpywa pozytywnie na zdolnoci
przyswajania wiedzy. Twoje ciao zawsze bdzie najlepiej pamita twoje dowiadczenia wymagajce najwikszej
aktywnoci fizycznej (jak na przykad jazda na rowerze), twoje najbardziej emocjonalne dowiad czenia (jak na
przykad pierwsz mio), przeycia majce zwizek z silnymi energiami (powd, huragan, wielki wodospad), a
take twoje najczciej powtarzajce si dowiadczenia (jak na przykad twoje nawyki i umiejtnoci). Twoje ciao
zapamituje najlepiej wszystkie te przeycia, ktre byy intensywne lub powtarzay si czsto. Energia za jest
potrzebna w procesie zapamitywania.
Energia jest rwnie niezbdna przy uzdrawianiu. Energia, ktra jest w danym momencie dostpna w organizmie,
determinuje efektywno jego dziaa, majcych na celu samo uzdrowienie, a take ich prdko. Jak wiele energii
posiada ciao, aby mogo wykonywa wszelkie potrzebne czynnoci, takie jak radzenie sobie ze stresem, wzrost i
odnawianie, naprawianiem uszkodze i podtrzymaniem swych funkcji, a take utrzymywaniem zwykej fizycznej
aktywnoci, zaley od zoonej mieszanki iloci glukozy, tlenu, wody, witamin, mineraw, hormonw i tak dalej.
Kiepska dieta, brak wicze i nadmierny stres mog wyczerpa zapasy energetyczne organizmu bardzo szybko,
cho niektrzy ludzie wydaj si by w doskonaej kondycji, pomimo e robi wszystko na opak. Co wicej, ciao
wydaje si by w stanie czerpa energi z innych rde, ni te, ktre wspomniaem wyej. Niektrzy ludzie mog
chcie temu zaprzeczy, ale pola energetyczne innych ludzi, przedmiotw i miejsc mog wzmacnia, stymulowa i
uzupenia nasz wasn energi.
Stres i ciao
- 14 -

Stres powoduje napicie w ciele, napicie za prowadzi do hamowania ruchu komrek. Powstrzymanie ruchu
doprowadza z kolei do problemw z dostpem do rnych rodzajw pamici, od wspomnie dotyczcych
prawidowego funkcjonowania, a po wspomnienia dotyczce wykorzystywania umiejtnoci czy przypominanie
sobie znanych informacji. Wraz z akumulacj napicia twoja pami niedostrzegalnie si pogarsza. Dzieje si to
zwykle w dugim okresie czasu, a zachodzce zmiany s tak subtelne, e przypisuje sieje naturalnemu" proceso wi
starzenia. Jednake w ciele traccym swe funkcje absolutnie niema nic naturalnego.
Jako przykad - w moim wieku (szedziesit plus) powinienem" nosi okulary. Jest to uwaane za co
naturalnego. Przez 99 procent czasu nie nosz okularw, bo ich nie potrzebuj, a w pozostaym 1 procencie
uywam czego zastpczego (na przykad okularw ajurwedyjskich), i to tylko dlatego, e nie powiciem
wystarczajco duo czasu na zrelaksowanie mini oczu. Jednym z doskonaych znakw, i moje ciao, a w
szczeglnoci oczy s poddane stresowi jest moment, w ktrym mj wzrok sabnie. W rozdziale sidmym
przedstawiam kilka technik sucych do poprawienia wzroku. Podsumowujc: wiele fizycznych problemw wynika
z faktu, e pami jest tumiona przez gromadzce si napicie.
Silne, pochodzce z nagego stresu napicie powoduje atwo zauwaalne efekty w ciele. Spinaj si minie,
glukoza jest uwalniana do krwiobiegu, rozszerzaj si naczynia krwionone co doprowadza do rozlewania si
cieczy w okolicznych tkankach miniowych i moe midzy innymi doprowadzi do odwodnienia - zwiksza si
czstotliwo uderze serca, kurczy si grasica co powoduje zmniejszenie produkcji biaych krwinek - witaminy i
mineray s zuywane bardzo szybko, pami jest silnie ograniczona, a take wystpuje bardzo wiele innych mniej
powanych efektw. Zalenie od poziomu stresu lub szoku osoba moe zapomnie, jak si nazywa, zapomnie,
jak si mwi (zaniemwi), zapomnie o oddychaniu (zesztywnie), dowiadczy oglnej amnezji, zbledn (utrata
cieczy w naczyniach krwiononych), albo zemdle (przez zahamowanie dopywu krwi do mzgu, albo te jako
mechanizm ucieczki przed niebezpieczestwem). Zwykle wszystkie te symptomy ustpuj, kiedy ciao rozlunia
si.
Naturaln reakcj ciaa na stres jest stawienie mu oporu. Pamitasz jeszcze dwukierunkow" si, o ktrej
napisaem w rozdziale pierwszym? Jeli ciao zostaje poddane naciskowi, ma tendencj do odpychania rda
nacisku (to zjawisko jest odpowiedzialne za przyrost mini podczas treningu siowego). Kiedy zostanie
pocignite, ma tendencj do cignicia w przeciwnym kierunku (dlatego rozciganie si moe by korzystne).
Kiedy jest skrcane, stara si skrca w przeciwnym kierunku (wanie dziki temu masae mog pozytywnie
wpywa na zdrowie).
Jeli ciau czego brakuje, stara si to sobie skompensowa. Jeli dana rzecz jest niedostpna, ciao stara siej
zastpi jakim substytutem fizycznym lub symbolicznym (wanie dlatego organizm moe pobra wap z jednej
koci, starajc si wspomc inn, czy ludzie, ktrym brakuje mioci, jedz zbyt wiele). Jeli ciao lub jaka jego
cz s zagroone zranieniem, to ciao bdzie si starao od niego uciec. Jeli nie moe uciec, postara si
chocia otoczy dane miejsce ochronn powok (std bior si stwardnienia skry, pcherze i nad mierna otyo.)
Jeli za co zagraa ciau od wewntrz, stosuje ono rodki zapobiegawcze, aby dane zagroenie zwalczy (do
tego wanie su biae ciaka krwi i przeciwciaa).
Niezalenie od tego, czy rdem stresu jest rana czy wirus, to symptomy, ktre znamy jako schorzenie, s
produkowane przez samo ciao. Dowodem tego jest, e rni ludzie wystawieni na dziaanie analogicznego rda
stresu wykazuj bardzo rne symptomy, a niektrzy wrcz w ogle nie maj adnych symptomw. Nie wszyscy
wystawieni na dziaanie tak zwanych rodkw kancerogennych dostaj raka. Nie kady naraony na zaraenie si
katarem czy nawet AIDS zaraa si. Nie kady, kto przetnie skr noem, bdzie mia blizn, nie zawsze bycie
naraonym na dziaanie ognia powoduje oparzenia. Czemu pojawiaj si takie rozbienoci?
Kiedy twoje ciao jest poddane stresowi, musi jako zareagowa. A skd wie, co robi? Odpowied musi brzmie
nastpujco: ciao wie, co ma robi, na podstawie zapamitanych dowiadcze z podobnym stresem. Skd bior
si te dowiadczenia?
Stres i pami genetyczna
Pierwszym rdem wspomnie, do jakiego siga ciao, aby poradzi sobie ze stresem, jest pami genetyczna. W
istocie to tak, jakby ciao zadawao sobie pytanie: Co moi przodkowie robili w takiej sytuacji?". Potem skanuje geny
tak dugo, a znajdzie jaki wzorzec zachowania, ktry wydaje si dobrze pasowa do sytuacji i uywa go. Pami
przodkw, czy te uywajc innej nazwy pami genetyczna, predysponuje osob do szczeglnych zachowa w
wypadku zetknicia si z konkretnym rodzajem stresu. Bardzo atwo udowodni to twierdzenie na podstawie
choroby takiej jak grypa, charakteryzujcej si wieloma rnymi symptomami. Niektrzy ludzie dostaj gorczki,
inni maj problemy odkowe, jeszcze inni maj dreszcze, ble mini, zatkany nos, a s rwnie tacy, ktrzy
dowiadczaj wszystkich tych symptomw. Rola pamici genetycznej jest szczeglnie wana, jeli chodzi o stres
emocjonalny. U rnych ludzi taka sama stresujca sytuacja moe doprowadzi do rzeczy tak rnych, jak astma
oskrzelowa, zapalenie puc, choroby serca czy rak.
Stres i pami empiryczna
Drugim rdem informacji o sposobach reagowania na stres s nasze osobiste dowiadczenia. Co zrobiem,
kiedy ostatnio napotkaem taki stres?". Potem wiadomo ciaa skanuje pami osobist i po odnalezieniu
pasujcego wzorca wprowadza go w ycie. Wiele blw gowy mona przypisa wanie temu zjawisku. Im
wiksze ukryte korzyci przynosi takie zachowanie, tym bardziej prawdopodobne jest, e zostanie ono
zapamitane i uyte po raz kolejny w przyszoci. To rdo pamici zawiera w sobie rwnie wszelkie wyuczone
- 15 -

umiejtnoci. Niektrzy ludzie, aby radzi sobie ze stresem, wyrobi w sobie umiejtno medytacji czy naucz si
hatha jogi, a inni naucz si, jak odnale drog do apteki, albo jak umwi si z lekarzem.
Stres i przybrana pami
Trzecim rdem informacji s dowiadczenia innych ludzi. Co wszyscy inni robi z tym rodzajem stresu?". Po
przeszukaniu czci pamici, ktra odnosi si do zachowa innych ludzi w podobnych przypadkach, ciao kopiuje
ich zachowania. Zwykle ciao uywa kopii zachowa innych ludzi dopiero w ostatecznoci, kiedy nie znajdzie odpowiednich wzorcw w pamici genetycznej i osobistej. Zwr uwag, e w pewnych wypadkach ciao moe
podlega zachowaniom zbiorowym", przyjmujc chorob ze wzgldu na empatyczn wi z innymi ludmi, czego
przykadem moe by m odczuwajcy bl, kiedy jego ona rodzi. W mojej opinii jednym z najpowaniejszych
problemw naszych czasw s choroby telewizjogenne", powodowane przez telewizyjne reklamy rnych
rodkw na przezibienia, ble gowy, gryp i rne kobiece niedomagania. Cho z drugiej strony by moe te
reklamy s nieodzowne dla gospodarki.
Pomimo e choroba moe by znieksztacon reakcj na stres, to mimo tego jest prb dokonywan przez ciao,
ktre stara si poradzi sobie ze stresem w moliwie najlepszy sposb. Dlatego mona powiedzie, e choroby s
dziaaniem ciaa, ktre prbuje rozwiza problem zwizany ze stresem. Uzdrawianie jest wic dziaaniem
majcym na celu wspomoenie ciaa, aby rozwizao ten problem lepiej.

Rozdzia III
Wyobrania, umys i uzdrawianie
Umys jest rzecz bardzo trudn do okrelenia. Oczywicie wiesz, e tam jest, bo widzisz efekty jego dziaania, ale
nie jest on czym, co mgby wzi do rki, wyczu czy zobaczy. Niektrzy behawioryci uwaaj, e fenomen
umysu to produkt zachodzcych w ciele fizycznych procesw. Ich idea nazywana efektem umys - ciao" nie
zakada, e umys i ciao wchodz w interakcje, ale e umys jest efektem dziaa ciaa. Jeli to stwierdzenie jest
prawd, to behawioryci twierdz tak wycznie ze wzgldu na wasne procesy fizyczne i mona spokojnie na nich
nie zwraca uwagi. Bardziej uyteczne moe si okaza porwnanie umysu do oceanu, z wieloma warstwami,
wieloma prdami, du iloci ukrytych miejsc, jeszcze wiksz iloci otwartych przestrzeni i skarbnic rzeczy
uytecznych i dziwnych.
Wielu ludzi starao si ustali jak gwn charakterystyk umysu. Ja rwnie wierz, e gwn charakterystyk
umysu jest wyobrania. Wszelkie zdolnoci umysu, jak na przykad analiza, synteza, rozumowanie,
determinowanie, decydowanie i kreatywno, wywodz si ze zdolnoci wyobraania sobie czego. Umys potrafi
sobie wyobraa to, co byo, to, co jest, i to, co bdzie. A co jeszcze wspanialsze, potrafi sobie rwnie wyobraa
to, czego nigdy nie byo, to, czego nie ma, i to, czego nigdy nie bdzie, a czasami ciko mu odrni jedno od
drugiego.
Umys jest w stanie wyobrazi sobie wszystko, czego dowiadcza ciao i jeszcze wiele, wiele wicej. To tak, jakby
umys uywa pamici jako trampoliny, pozwalajcej mu tworzy nowe dowiadczenia. Naj pierw pojawia si myl,
potem fantazje, potem plany, a potem czynnoci majce na celu zrealizowanie planw. Wyobrania jest silnie
zaangaowana podczas caego tego procesu. Jeli chodzi o ciso, to omawiane wszdzie trzecie oko jest po
prostu okiem naszej wyobrani czy te okiem umysu. Bynajmniej nie jest to szyszynka, pomimo i organ ten moe
odgrywa du rol w procesie wyobraania sobie czego. Tradycyjnie trzecie oko" jest umieszczone na rodku
czoa, w obszarze, gdzie znajduj si paty czoowe, a szyszynka znajduje si w gbi czaszki na wysokoci nasady
nosa. Co ciekawe, uszkodzenie lub zniszczenie przednich patw mzgu -jak na przykad za pomoc niesawnej
operacji nazywanej lobotomi-powoduje upoledzenie albo cakowity zanik wyobrani. Jest to kolejnym
przykadem, e ciao wpywa na umys tak samo potnie, jak umys na ciao.
Motywacja i umys
Podobnie jak ciao, umys jest motywowany przyjemnoci i stara si unika blu. Jednake w przeciwiestwie do
ciaa, przyjemno i bl dla umysu nie s bezporednio zwizane z odczuciami cielesnymi. Jeli chodzi o umys, to
jego przyjemno zawiera si w susznoci", a bl w bdnoci". Specyfika tego, co suszne, i tego, co bdne,
zaley od osobistych przekona, o ktrych powiem wicej w innym miejscu. Generalnie mona powiedzie, e
umys stara si porusza w kierunku susznoci i unika bdw, ale te dwie jakoci wydaj si nie by czym
staym. Kada ludzka spoeczno ma inne kryteria susznoci i bdu, a kada istota ludzka bdca czci jakiej
spoecznoci ma swoje wasne dziwaczne warianty tych kryteriw. Mona jednak odnale pewne elementy
wsplne, ktre z duym prawdopodobiestwem wystpuj w kadych warunkach. Zwykle suszno wie si z
dostosowaniem, efektywnoci, znaczeniem, wanoci i wiedz, a bdno z niedostosowaniem,
nieefektywnoci, brakiem znaczenia, niewanoci i ignorancj. Jednake umys jest bardzo sprytny. Co, co z
punktu widzenia jednej osoby jest niedostosowaniem, z punktu widzenia innej moe by dostosowywaniem si do
jakiego ideau czy celu. Nieefektywno moe by bardzo efektywna z punktu widzenia kogo, kto chce, aby
zrobiono co za niego, brak znaczenia moe by bardzo znaczcy dla kogo, kto pisze na jego temat ksik,
niewano moe by bardzo wan odskoczni od stresu, a ignorancja jest czasami bogosawiestwem.
Rozwizywanie problemw i umys
Przyjemno, ktra wypywa z rozwizywania problemw, jest potencjalnie tak intensywna, e znane s przypadki
matematykw, ktrzy osignli fizyczny orgazm, kiedy udao im si rozwiza rwnanie. Aby rozwiza problem,
- 16 -

najpierw trzeba wiedzie, e on istnieje. Problemy ciaa s bardzo proste: czy jest wystarczajco duo poywienia,
powietrza, wody, schronienia, seksu? Czy w danej chwili niczego mi nie brakuje? Jeli tak, to w porzdku. Jeli nie,
to naley to zdoby. Jednake dziki wyobrani umys potrafi tworzy sobie problemy do rozwizywania. Potrzeba
poywienia zamienia si w problemy gospodarcze, potrzeba powietrza zamienia si w problemy skaenia
rodowiska naturalnego, potrzeba wody zamienia si w problemy projektowania systemu nawadniajcego,
potrzeba schronienia zamienia si w problemy przemysu budowlanego, a potrzeba seksu staje si problemem
moralnym. A poniewa to nie do, aby usatysfakcjonowa umys, tworzy on problemy nie majce nic wsplnego z
potrzebami ciaa, jak na przykad pika nona, szachy, wiedza teoretyczna i gry komputerowe.
Nierozwizany problem jest dla umysu rdem blu. Jest to zo, ktre musi zosta naprawione, nawet, jeli
rzeczywicie nie ma w tym nic zego czy niewaciwego, a jest to jedynie osd danej osoby. Wielu ludzi spdza
bezsenne noce, starajc si rozwiza wielkie problemy -na przykad jak zapobiec wojnie - lub te malekie,
starajc si przypomnie sobie jak nazywa si Profesor na Wyspie Gilligana. Jeli danego bdu nie da si z
jakich przyczyn skorygowa, umys wypiera problem. To znaczy wybiera inny, atwiejszy do rozwizania, aby
reprezentowa ten pierwszy. Potem zajmie si rozwizywaniem tego drugiego i jednoczenie bdzie udawa
(wyobraa sobie), e ten pierwszy nie istnieje. Jest to dosy podobne do rozwizywania krzywki, kiedy wiesz,
e powiniene w tym czasie wypenia dokumenty podatkowe. Pewne wypadki wyparcia (naduycia seksualne,
kompulsje i obsesje) mog mie jednak znacznie gorsze efekty.
To, co ludzie nazywaj chorob psychiczn, jest rwnie podjt przez umys prb, majc na celu rozwizanie
problemu. Kiedy trudne okolicznoci yciowe nie znajduj zwykego rozwizania i nie ma ad nych alternatywnych
metod, umys musi wymyli nowe metody. Jeli zwyka codzienna osobowo nie moe sobie poradzi z istniejc
sytuacj, wtedy niektrzy ludzie rozwijaj zastpcz osobowo, ktra moe powsta w oparciu o fikcj lub pami,
albo te by mieszank obydwu. Jeli samokrytyka staje si nie do zniesienia, niektrzy ludzie popadaj w gbok
depresj (a do punktu, ktry zagraa integralnoci osobowoci), potem za przeczaj si na mani, aby
skompensowa depresj, potem, kiedy mania zawodzi, znw popadaj w depresj i tak dalej. Jeli krytykowanie
przez innych ludzi staje si zbyt bolesne, aby je nadal znosi, niektrzy ludzie wycofuj si do wewntrznego
wiata, gdzie nikt i nic nie moe ich dotkn. Kada forma choroby umysowej jest strategi nastawion na
rozwizywanie problemu. Niektre z nich nawet czasem dziaaj.
Ciekawo i umys
Ciekawo jest blisko zwizana ze zjawiskiem rozwizywania problemw dla przyjemnoci. Oczywicie wiele
zwierzt posiada t cech, co atwo daje si zaobserwowa na przykadzie psw, kotw, krw czy ptakw, co jest
niezbitym dowodem na to, e zwierzta rwnie posiadaj umysy. Jednake ta ksika dotyczy ludzi, wic
opisanie zwierzt pozostawi komu innemu.
Ciekawo wymaga wyobrani. Aby co mogo ci zaciekawi, musisz najpierw mc sobie wyobrazi, e jest w tym
co wartego docieka. Przyjemno nie jest oczywicie tym samym, co ciekawo, ale zaspokajanie ciekawoci
(albo przynajmniej oczekiwanie/wyobraanie sobie, e si j zaspokoio) moe by wielk przyjemnoci. Wanie
ta kategoria umysu motywuje wielu wielkich poszukiwaczy przygd, odkrywcw, wynalazcw, filozofw,
naukowcw i pisarzy, za ktrymi rusza cay tum ludzi gotowych rozwizywa problemy. Maria Sko-dowska-Curie
bya ciekawa, czym jest promieniowanie i odkrya rad, a potem kto musia wymyli, co z nim zrobi. Nikola Tesla
by ciekawy, czym jest elektryczno i wynalaz prd zmienny. Potem kto musia wymyli, jak uczyni z niego
wiatowy standard. Juliusz Verne by ciekawy ludzkich zdolnoci i zastanawia si, czy czowiek dostanie si na
Ksiyc. Potem kto musia wymyli, jak si tam dosta. James Cook by ciekawy, co znajduje si za horyzontem i
odkry" Hawaje. Potem kto musia wymyli, jak odebra je Hawajczykom. Patrzc pod ktem ciekawoci,
problemem jest wszystko to, co jest nieznane, a rdem zadowolenia wiedza.
Przekonania i wiedza
S ludzie, ktrzy uwaaj, e najwysz form aktywnoci mentalnej jest rozumowanie albo tak zwane mylenie
racjonalne. Rozumowanie zajmuje si wyjanianiem i logicznym tumaczeniem zachodzcych zjawisk, a
stwierdzenie mylenie racjonalne" odnosi si po prostu do rozumowania. Aby mc rozumowa logicznie, naley
najpierw uczyni jakie zaoenie. Oznacza to, e trzeba stworzy (wyobrazi sobie) ja k opini na jaki temat i
powiedzie, e to prawda. Doprowadza to do powstania przekonania. Mona te poyczy czyj opini i uzna, e
jest ona prawdziwa, co rwnie doprowadza do zaakceptowania takiego twierdzenia jako wasnego przekonania. Z
chwil, kiedy przestajesz kwestionowa dane wierzenie, staje si ono faktem.
Na wiecie jest relatywnie bardzo mao realnych faktw, ktre nie s jak form interpretacji dowiadczenia.
Grawitacja jest faktem, ale wyjanienia grawitacji s ju tylko opiniami. Bl jest faktem, ale wyja nienia, co moe
by jego przyczyn, to tylko opinie. Choroba jest faktem, ale jej przyczyny i metody leczenia wywodz si ju z
wymiaru przekona, ktre s niczym innym jak niekwestionowanymi opiniami. A nawet fakty same w sobie s
podstaw istnienia przekona. Nie ma ani jednego faktu, co do ktrego kady zapytany zgodziby si bez
zastrzee. I to jest fakt.
Kiedy umys przyjmuje jak opini i postanawia jej nie kwestionowa, ciao zapamituje to jako regu
zarzdzajc danym zachowaniem. Jeli twoja matka powiedziaa ci, e przezibisz si, kiedy zamoczysz stopy w
butach, a ty zaakceptowae to jako fakt, twoje ciao zapamita to i upewni si, eby wytworzy symptomy
zazibienia za kadym razem, kiedy zmoczysz stopy w butach. Jeli zadecydujesz, e zamoczenie stp w
okrelonym typie butw (na przykad w sandaach) nie powoduje zazibienia i nie bdziesz tego kwestionowa,
- 17 -

wtedy twoje ciao uaktualni regu i noszc sanday, bdziesz si mg bezpiecznie pluska we wszystkich
kauach. Przekonania tworzone przez umys mog nawet przeway informacje pochodzce z pamici
genetycznej, co jest przyczyn tak zwanych cudownych wyzdrowie.
Wracajc do rozumowania. Kiedy ju umys zaakceptuje jakie zaoenie, uwielbia wyciga z niego logiczne
wnioski. Oczywicie wnioski takie odpowiadaj pocztkowemu zaoeniu. Dobrym przykadem jest bardzo ostatnio
popularna teoria Wielkiego Wybuchu, ktra ma wyjania pochodzenie wszechwiata. Zaoenie jest takie, e
wszechwiat powsta w wyniku wybuchu, co jest dosy wielkim zaoeniem, bo nikogo przy tym nie byo. Naukowcy
i dziennikarze czsto mwi o tym jako o bezspornym fakcie i wycigaj z tego wiele rnych wyobraonych
konkluzji.
Jeli masz poczucie humoru, to moesz uzna za bardzo zabawne obserwowanie wiata nauki w chwili, kiedy
jakie zaobserwowane zjawisko nie pasuje do faktw. Najpierw pojawia si prba zinterpretowania fenomenu, tak
eby pasowa do faktw. Jeli nie da si tego zrobi, kolejna prba ma na celu zmienienie istniejcych faktw o
malek odrobink, tak, aby dany fenomen do nich pasowa. Jeli i to zawiedzie, po prostu ignoruje si fenomen.
Przykadem tego jest zaoenie, e raka mona leczy wycznie dziki chirurgii, nawietlaniu i chemioterapii,
pomimo ogromnej iloci dowodw, e wcale nie s to jedyne metody. Niektrzy lekarze przyjmuj to do wiadomoci
i staraj si znale jaki ukryty mechanizm, ktry sprawia, e modlitwy i afirmacje s rwnie skuteczne w leczeniu
tej choroby. Inni rozszerzaj swoje podstawowe zaoenie tak, aby mogo zawiera efekt placebo. A jeszcze inni
twierdz, e wszelkie przypadki uleczenia raka innymi metodami s spowodowane przez faszyw diagnoz
wstpn.
Rozumowanie zawiera w sobie uycie dedukcji, ktra jest sztuk wycigania szczeglnych wnioskw z jakiego
zaoenia (jeli wirus grypy wywouje gryp, to wystawienie si na jego dziaanie spowoduje, e si ni zarazisz).
Zawiera w sobie rwnie uycie indukcji, ktra jest sztuk czynienia zaoe, na podstawie obserwowania jakiego
wydarzenia (masz gryp, wic musiae mie kontakt z wirusem, ktry j powoduje). Obie te drogi su ludziom do
nadawania yciu i wydarzeniom sensu, poniewa bezsensowno jest bardzo bolesna. Rozumowanie jest bardzo
wartociow umiejtnoci, szczeglnie, jeli rozwanie wybierasz swoje zaoenia. Dobrze zaprezentowana
logika jest dla umysu wielkim autorytetem. Absurdalne zaoenie, przybrane dobrze skonstruowan logik, moe
zosta oglnie zaakceptowane i przez bardzo dugi czas nikt si nawet w tym nie zorientuje.
Abstrakcja i umys
Abstrakcja to zdolno do wzicia jakiego dowiadczenia i wyabstraktowania (jakby wyekstraktowania) jego
zakadanej esencji, a nastpnie do omawiania jej, jakby bya czym rzeczywistym, a nie tylko wyobraon ide.
Jest to tak czste zjawisko, e by moe nawet go nie zauwaasz.
Zdrowie jest abstrakcj. Tak naprawd to nie ma czego takiego jak zdrowie czy nawet czego takiego jak dobre
zdrowie. S ludzie zdrowi i niezdrowi, ale kiedy zaczynasz mwi o zdrowiu samym w sobie, zapuszczasz si
gboko na terytoria wyobrani, poniewa zdrowie, poza czym zdrowym, istnieje tylko jako abstrakcyjna idea.
Cho niekoniecznie jest w tym co zego. Jako temat rozmowy czy bada seks jest abstrakcj. Istniej okrelone
zachowania seksualne, oraz pe mska i eska, ale seks jest tylko ide. Choroba rwnie jest tylko abstrakcyj n
ide. Poszczeglne choroby wywouj u ludzi poszczeglne objawy, ale choroba sama w sobie po prostu sobie
siedzi i nie robi niczego, dopki nie uyjemy jej jako tematu dyskusji.
Warto abstrakcji polega na tym, e pozwala ona mwi o skomplikowanych rzeczach w prosty sposb, jak na
przykad: Co powinnimy zrobi z reform zdrowia?". Szerokie zagadnienia wymagaj szerokie go mylenia, a
abstrakcja pomaga tego dokona. Niebezpieczestwem abstrakcji jest to, e moesz przesta dostrzega drzewa,
poniewa zasania ci je las. Swoj drog las jest rwnie abstrakcj. Wanie w ten sposb umys radzi sobie z
wycinkiem otoczenia, zamiast rozpatrywa dezorientujc cao. W ten sam sposb umysowi jest atwiej poradzi
sobie z ograniczon abstrakcj zdrowia, ni rozpatrywa wszelkie majce wpyw na zdrowie czynniki, jak na
przykad rodowisko, rodzina, otoczenie czy dieta. Jednake, kiedy przywizujemy zbyt wielk uwag do zdrowia,
czsto zapominamy o uzdrawianiu.
Skupienie i umys
Skupienie to zdolno koncentrowania na czym uwagi, niezalenie od tego, czy to co istnieje, czy nie.
Utrzymujce si skupienie moe by nazwane medytacj, kontemplacj lub determinacj. Wielu ludzi jest bardzo
zaniepokojonych niemonoci utrzymania przez kogo (szczeglnie przez dzieci) koncentracji na nauce czy
pracy, co doprowadza do tego, e prbuj rnymi metodami zmotywowa kogo do utrzymania skupienia.
Rozwizanie tego problemu jest niezwykle proste, cho nieatwe do wykonania. Wszystko, co trzeba zrobi, to
sprawi, by to, na czym kto ma si koncentrowa, byo dla niego niezwykle wane lub interesujce. Kiedy
mieszkaem w Senegalu, w zachodniej Afryce, miaem okazj widzie, jak woska firma, dostawszy pozwolenie od
rzdu wprowadzia program edukacyjny dla hodowcw orzeszkw ziemnych, aby sprawdzi, jak szybko mona
zamieni prostych wieniakw w wyedukowanych farmerw. Ku wielkiemu zdumieniu wszystkich hodowcy
osignli ekwiwalent pitej klasy szkoy podstawowej w systemie francuskim w czasie trzech miesicy. Sekretem
tego osignicia by fakt, e wszystkie lekcje odbyway si w kontekcie hodowli i zbierania orzeszkw ziemnych.
Kiedy w gr wchodz dzieci, naley sprawi, eby nauka bya dla nich wana i interesujca. Jeli chodzi o
dorosych, te naley sprawi, aby nauka bya dla nich wana i interesujca.
Jeli chodzi o uzdrawianie, najlepsze rezultaty mona osign wtedy, kiedy proces jest interesujcy, a korzyci s
wane dla zaangaowanej osoby. By taki okres w moim yciu, kiedy prowadziem terapi, pomagajc ludziom
- 18 -

rzuci palenie za pomoc hipnozy. Taka metoda jest skuteczna tylko i wycznie wtedy, kiedy korzyci z niepalenia
przewysz korzyci z kontynuowania naogu. Pracujc z wieloma ludmi odkryem, e lepsze zdrowie jest bodaje
najmniej efektywn korzyci, by moe dlatego, e zdrowie jest czym zbyt abstrakcyjnym. Najlepszym
argumentem okaza si by zapach. Bardzo wielu ludzi jest gotowych rzuci palenie wanie dlatego, aby lepiej
pachnie. Tak przy okazji, to nigdy nie trafiem na nikogo, kto byby tak bardzo uzaleniony fizycznie od nikotyny, e
nie mgby rzuci palenia, nawet pord ludzi palcych bardzo duo. Kiedy tylko przenosili skupienie na inn
czynno, rzucenie palenia nie sprawiao im najmniejszej trudnoci. Tego typu techniki omwi szerzej w rozdziale
czwartym.
Moesz rwnie rozszerza pole swojej koncentracji, lub zwa je, zgodnie z wasn wol. Z atwoci moesz
przenosi uwag z drzew na las i odwrotnie, albo z driad na lene duchy. Takie przenoszenie uwagi moe by
niezwykle uyteczne w procesie uzdrawiania, a niektre bardzo potne techniki wywodz si wanie z tej
umiejtnoci. Kiedy zawasz pole swego skupienia do jakiej konkretnej czci ciaa, ciao reaguje na to,
wzmagajc przepyw krwi, podnoszc temperatur tego miejsca, zwikszajc aktywno komrek i zwikszajc
wraliwo na stymulacje. Czsto wpywa to bardzo pozytywnie na proces uzdrawiania. wiczenia uzdrawiajce,
polegajce na przenoszeniu uwagi, opisuj dokadniej w rozdziale sidmym. Naley jednak pamita, e
koncentracja uwagi na danym miejscu nie zawsze wspomaga proces uzdrawiania. Jeli na przykad komrki s
poddane nadmiernemu stresowi lub te aktualnie s zaangaowane w blokowanie jakiego odczucia (na przykad
blokuj emocje), to skierowanie na nich uwagi moe wzmc wszelkie symptomy. W takim wypadku raczej uparte
odwracanie uwagi od takiego miejsca moe przynie podane skutki. Uywajc mocy koncentracji i wyobrani
moesz stworzy porzdek w swoich wspomnieniach i opowiedzie histori lub napisa ksik w sposb, ktry
bdzie zrozumiay dla odbiorcy. Natomiast pod wzgldem uzdrawiania waniejszy jest fakt, i moesz uywa tej
mocy do zmiany zawartoci i struktury wasnych wspomnie czy nawet do tworzenia nowych wspomnie, jako
podstawy do tworzenia nowych nawykw umysu i ciaa. Wicej na ten temat znajdziesz w rozdziale pitym.
Energia i umys
Podobnie jak ciao, umys jest rwnie bardzo podatny na energi. W istocie kade rdo energii, ktre wpywa na
ciao, ma rwnie wpyw na umys jedzenie, rodki chemiczne, rodowisko, dziaania. Jednake efekty wpywu
tych elementw na umys mog by zupenie inne ni na ciao. Rzeczy, ktre otpiaj ciao, mog wyostrzy umys
i odwrotnie. Istnieje pewien tradycyjny dla wysp Pacyfiku napj korzenny, ktry powoduje odrtwienie ciaa i
jednoczenie oczyszcza umys. Pijc go, moesz spdzi wieczr z przyjacimi i wykazywa si cay czas wielk
przenikliwoci i byskotliwoci. Ale kiedy bdziesz prbowa wsta, eby pj do domu, okae si to niemoliwe.
Twj umys bdzie krzycze na ciao, aby si ruszyo, lecz bdzie ono zupenie rozstrojone.
Z wyjtkiem substancji narkotycznych, zwykle to, co doenergetyzowuje ciao, wpywa pozytywnie rwnie na umys,
powodujc wiksz jasno myli i przejrzysto wyobrani. Jednake zbyt wiele energii moe doprowadzi do
krtkiego spicia. Zwykle taki efekt powstaje przy uywaniu substancji narkotycznych i alkoholu, ale moe rwnie
powsta przy dostarczeniu jakiegokolwiek innego rodzaju energii. Na przykad powietrze zawierajce pozytywne
jony moe dziaa pobudzajco. Ale jeli bdzie ich zbyt wiele (to znaczy zbyt wiele w danym momencie i dla danej
osoby), to mog wytworzy nadmierny stres, ktry moe objawi si w ciele jako bl gowy albo symptomy grypy i
w umyle jako symptomy agresji i paranoi. Wpyw rodowiska, chemii albo innych form energii moe by korzystny
lub niekorzystny, w zalenoci od iloci stresu, ktry jest nagromadzony w danej osobie.
Stres i umys
Poza stresem wywoanym przez chemikalia, ktre mog by wytwarzane przez organizm lub te wprowadzane do
niego z zewntrz, umys moe sam wytwarza stres, ktry na niego dziaa. Najczstszymi metodami, ktrych
uywa umys, aby si zestresowa, s obsesja i konflikt.
Obsesyjny umys
Obsesja jest czym w rodzaju ptli myli, co mona porwna do zaptlonej tamy filmowej, ktra cay czas
pokazuje jaki fragment filmu. Taka ptla myli powstaje z wyobrani. Suy ona do powstrzymywania wszystkich
myli uznanych za zbyt bolesne lub zbyt niebezpieczne. Obsesja zwykle czy si z jak form zachowa
kompulsywnych i, niestety, zawsze wytwarza ogromne iloci stresu, ktry zakca prawidowe dziaania ciaa i
umysu. Miaem kiedy przyjaciela, ktrego obsesj by porzdek. Gdziekolwiek nie poszed, stara si porzdkowa rzeczy, ukada je w proste linie i w rwnej odlegoci. To, e robi takie rzeczy z wasnymi przedmiotami,
byo ju bardzo niedobrym objawem, ale on doszed do punktu, kiedy stara si porzdkowa rwnie rzeczy innych
ludzi. Wyobra sobie, jakie to moe by denerwujce, kiedy na przykad jesz obiad w restauracji, a kto co chwil
podchodzi do twojego stolika i ukada sztuce i pojemniki na przyprawy w rwne rzdki. Jego problem by
oczywicie zwizany z potencjalnie bolesnymi decyzjami, ktre musia podj w swoim yciu, aby zrobi w nim
porzdek, a ta obsesja dawaa mu moliwo ukrytego zwlekania.
Konfliktowy umys
Konflikt w umyle polega na podjciu decyzji, e nie bdzie si podejmowao decyzji w kwestii czego, o czym
wczeniej zadecydowao si, e jest wane. Prostym przykadem takiej sytuacji jest napotkanie dwch wzajemnie
wykluczajcych si wyborw -jak na przykad wybr dodatkowego jzyka w liceum, co doprowadza ci do
niemonoci podjcia decyzji. Sytuacje tego typu mog powodowa spory stres. Spotkaem kiedy czowieka, ktry
mia bardzo niezwyky sposb na radzenie sobie z tego typu wyborami. Chcia on podj kilka wykluczajcych si
wzajemnie prac, a poniewa nie potrafi si zdecydowa, to planowa, co zrobi, kiedy ju je podejmie i cay czas
- 19 -

robi co zupenie innego.


Powaniejsz i tworzc wikszy stres form konfliktu umysowego jest drczenie si pytaniami bez odpowiedzi, w
kwestiach uznanych przez siebie za bardzo wane, ale jednoczenie nie majcych adnego wpywu na realne
ycie. W mojej praktyce terapeuty bardzo czsto natykaem si na ludzi z takim problemem. Przychodzili do mnie z
wyran potrzeb uzdrowienia, ale koncentrowali si na kompletnie niezwizanych ze spraw pytaniach. Dwa
najczstsze pytania pasujce do tej kategorii to: Dlaczego tu jestem?" (razem z wariantem Dlaczego to przytrafia
si wanie mnie?") oraz Kim jestem?" (lub wariant Kto zadaje pytanie?"). Te dwa tematy cechuje bardzo wysoka
efektywno, jeli chodzi o wspomaganie dugoterminowego zwlekania z podjciem jakiej decyzji, ale, niestety,
wywouj one bardzo wiele rnorakich form stresu. Moim ulubionym rozwizaniem byo odpowiadanie na takie
pytania w bardzo logiczny sposb, bazujc na tym, co jako terapeuta wiedziaem o danej osobie i jej systemie
przekona, co pozwalao zostawi te kwestie i kontynuowa uzdrawianie.
Podaj tu kilka oglnych przykadw odpowiedzi, dziki ktrym mogem pomc wielu ludziom. Na pytanie
Dlaczego tu jestem?" praktyczn odpowiedzi jest Aby uy swych talentw i przy mojej pomocy rozwiza swoje
problemy". Na pytanie Dlaczego to przytrafia si wanie mnie?" dobra odpowied to Bo jeszcze nie wymylie,
jak to zmieni". Na pytanie Kim jestem?" mona odpowiedzie Kimkolwiek zdecydujesz, e jeste". A na pytanie
Kto zadaje pytanie?" praktyczna odpowied to Jeli wszechwiat jest nieskoczony, to jego centrum znajduje si
wszdzie i dlatego kady zadaje pytanie". Jeli jeste terapeut, to z pewnoci ty zadasz nastpne pytanie, ktre
bdzie brzmiao: A teraz czego ty chcesz?".
Umys i ciao razem lub nie
Ciao i umys cay czas pracuj razem. A mwic dokadniej, oddziaywuj na siebie przez cay czas, poniewa ich
zachowania nie mona nazwa jednoci. We wczeniejszych podrozdziaach celowo unikaem dyskusji na temat
wzajemnego wpywu na siebie tych obszarw, aby opisa je tutaj.
Kiedy umys tworzy jak myl, ciao reaguje. Kada myl wywouje neurochemiczn aktywno, ktra odpowiada
naturze myli. Oto prosty eksperyment: powi chwil czasu i wyobra sobie, e jeste ebrakiem w
redniowiecznym Londynie. Nie masz pienidzy, wic bierzesz swoj misk i napeniasz j wod z otwartego
cieku. Zaczynasz j pi. Poczuj ten zapach i smak. Stop! Nie chc, eby zwymiotowa na t ksik.
Prawdopodobnie i tak nie wyobrazie sobie tego dostatecznie mocno. Ale nawet myl, e to robisz,
zapocztkowaa reakcj chemiczn, neurologiczn i miniow, nawet, jeli jedyne, co zrobie, to odoenie tej
ksiki z poczuciem obrzydzenia. A jeli wyobrazie sobie to bardzo mocno, to zapewne masz teraz niesmak w
ustach, twojej ciao jest napite i cikie i oglnie czujesz si nieszczliwy.
Teraz wyobra sobie, e jeste krlem czy krlow Atlantydy. Siedzisz na swoim wykonanym ze zota i aksamitu
tronie, a ambasador Lemurii obdarowuje ci pudekiem wykonanym z bursztynu i penym drogocennych rubinw,
diamentw i szmaragdw. We to pudeko i przyjrzyj si kamieniom, syszc jednoczenie, jak wszyscy
zgromadzeni bij ci brawo w uznaniu twojej mdrej dyplomacji. Przerwij t scenk, kiedy zechcesz i nie zapominaj,
e czytasz ksik. Nie ma znaczenia, czy ta krtka opowie spowodowaa u ciebie dreszczyk emocji, zdumienie
czy znudzenie, bowiem i tak dokonaa fizycznych zmian w twoim ciele. By moe odczue, e trzymasz te
kamienie, dowiadczye przyjemnoci, poczucia rozszerzania si czy innych fizycznych efektw.
Jeli wyobrazisz sobie, e zachorujesz, twoje ciao przywoa potrzebne wspomnienia i zacznie tworzy fizyczne
reakcje i substancje, ktre dadz odpowiednie objawy. Jeli za wyobrazisz sobie, e powracasz do zdrowia, to
twoje ciao rozpocznie proces uzdrawiania. Jednake, jeli nie utrzymasz na tym swojej uwagi przez wystarczajco
dugi okres czasu, rezultaty bd tylko czciowe.
Umys jest autorytetem dla ciaa. Ale, niestety, ciao uwaa za autorytet rwnie innych ludzi, wspomnienia i
energi. Widziaem wiele starszych ludzi, ktrzy cigle byli niewolnikami ycze swych dawno zmarych rodzicw i
zbyt wielu ludzi, ktrzy mieli tak niskie poczucie wasnej wartoci, e nawet nie omielili si powiedzie swoim
ciaom, jak maj si zachowywa.
Poczenie emocjonalne
Emocje stanowi cznik umysu i ciaa. S one nioscymi informacje falami energii. Kiedy umys komunikuje si z
ciaem, wtedy reaguje ono odpowiednio do siy emocji wywoanej przez myl. Emocje nios w sobie informacje
dokadnie takie jak myl, ktra je wywoaa. Mona to porwna do przenoszcych informacje fal radiowych. Kiedy
ciao komunikuje si z umysem, w tym samym celu uywa wspomnie. Emocje istniej tylko w chwili, kiedy sieje
odczuwa. Nie s one nigdzie przechowywane, mniej wicej tak samo jak ocean nie przechowuje nigdzie swych fal.
Jeli pomylisz o czym radosnym, lub dziki jakim wydarzeniom przypomnisz sobie co radosnego, twoje ciao
tworzy radosne emocje. Jeli pomylisz o czym nieprzyjemnym, lub dziki wydarzeniom przypomnisz sobie co
nieprzyjemnego, to twoje ciao stworzy nieprzyjemn emocj. Kiedy to, co stymulowao dan emocj, zniknie,
emocja rwnie znika. Emocje nie s przechowywane; emocje nie s tumione; nie jeste magazynem starych
emocji; nie oddychasz wczorajszym powietrzem i nie serfujesz na wczorajszej fali.
Dobrze, ale jeli nie nosimy w sobie dawnych emocji, to jak to si dzieje, e w chwili kryzysu emocje oparte na
dawnych wydarzeniach wybuchaj z tak si? Odpowied na to pytanie ma wiele wsplnego z reakcjami na
stymulacje i z energi napicia. Napicie jest metod ciaa na wytumianie przejtych od umysu idei, ktre trafiajc
do wiadomoci, spowodowayby nieprzyjemne emocje. Pozostawione samo sobie ciao po prostu wyraa emocje
w miar ich pojawiania si. Ale umys tworzy przekonanie, e pewne emocje maj nie zosta wyraone, czy te
- 20 -

pewne idee lub wspomnienia maj nie trafi do wiadomoci, poniewa mogoby to by bolesne lub niebezpieczne.
Ciao wytumia to w jedyny znany sobie sposb - napinajc minie, co nie pozwala im si rusza. Jeli komrki nie
mog si rusza, wspomnienia nie bd transmitowane i emocje nie pojawi si. Mona to porwna do
ustawiania bariery, ktra zapobiega tworzeniu si fal, jak na przykad gry, ktre blokuj pnocne wiatry i
pozostawiaj powierzchni poudniowego oceanu spokojn. Ale gry ulegaj erozji pod wpywem cigego wiatru, a
ciao niszczeje pod wpywem cigego napicia. Kiedy dodatkowy zewntrzny bodziec jest tak silny, e ciao nie jest
w stanie produkowa dodatkowego napicia, aby wytumi reakcj, lub kiedy ilo wewntrznego napicia jest tak
wielka, e nie mona go ju duej kontrolowa, wtedy nastpuje wybuch emocji, zasilony dodatkowo uwalnianiem
si energii napicia.
Emocje s rodkiem, dziki ktremu umys i ciao kontaktuj si ze sob. Kiedy umys dowiadcza przyjemnoci
lub blu, pojawia si rwnie emocjonalna reakcja ciaa. Kiedy ciao dowiadcza blu lub przyjemnoci, wtedy
pojawia si emocjonalna reakcja w umyle.
Kada myl tworzy w fizjologii ciaa jak pozytywn lub negatywn reakcj. Myli, ktre nie s bezporednio
zwizane z tematem blu i przyjemnoci, powoduj niewielkie reakcje i zmiany w zachowaniu. Daty kadencji
prezydentw Stanw Zjednoczonych zwykle wpadaj nam jednym uchem i wypadaj drugim, chyba e mamy z
tego jaki test, bowiem wtedy znikaj z naszej pamici dopiero (i natychmiast) po jego zakoczeniu. Myli
bezporednio zwizane z blem lub przyjemnoci mog powodowa ogromne reakcje, proporcjonalne do wielkoci oczekiwanego blu i przyjemnoci. Myli o tym, e w domu znajduje si wamywacz, lub o chwili odbierania
wygranej wanie nagrody mog spowodowa ogromne zmiany energetyczne i behawioralne.
Podobnie kada zmiana w fizjologii ciaa, niezalenie od swej genezy, powoduje zmiany w procesie mylenia
(zwr uwag, co dzieje si z umysem podczas dorastania). W zwizku z tym zmiany fizjologiczne, ktre nie maj
bezporedniego zwizku z blem lub przyjemnoci (jak na przykad podzia komrek), mog nie mie widocznego
wpywu na umys. Z drugiej strony, wszelkie wykonywane lub obserwowane zachowania, ktre silnie wspieraj lub
te silnie sprzeciwiaj si zaoeniom czynionym przez umys (na przykad bycie zmuszonym do zrobienia czego
wbrew wasnej woli lub natknicie si na ide polityczn, z ktr si nie zgadzamy), mog spowodowa ogromn
aktywno mylow.
Podsumowujc: moesz uy swego umysu do wywoania blu lub przyjemnoci w ciele, moesz take uy
swojego ciaa do wywoania blu lub przyjemnoci w umyle. Oznacza to rwnie, e moesz uy jednego, aby
uleczy drugie. Reszta tej ksiki jest wanie o tym, jak to zrobi.

CZSC DRUGA
Kroczenie ciek, natychmiastowego uzdrawiania
Rozdzia IV
Natychmiastowe uzdrawianie z uyciem mocy sw
Abrakadabra! To prawdopodobnie najbardziej znane magiczne sowo na wiecie. Bazuje ono na trzech pierwszych
literach alfabetu, plus kilka dodatkowych sylab dla poprawienia rytmu. Przypisuje si mu tworzenie
natychmiastowych rezultatw. Dlaczego ludzie wierz w magiczne sowa? Dlaczego te sowa czasami dziaaj, a
czasami nie? Jak sowo moe wywoa magiczne natychmiastowe uzdrowienie? W tym rozdziale poznasz
odpowied na te pytania.
Magiczne sowa
Jeli lubisz bajki lub ksiki fantastyczne albo ogldasz w telewizji filmy o magach i czarownikach, wiesz, jak
wane s magiczne sowa. S one gwnym skadnikiem magicznych zakl. Ostatecznie kady moe zebra oczy
traszek i jzyki jaszczurek, ale jeli nie znasz odpowiednich sw, to nic nie zdziaasz. Przy okazji, czy to nie
ciekawe, e sowo zaklcie"3 oznacza zarwno czynno rzucania czaru, jak rwnie wypowiadanie
poszczeglnych liter sowa? Czci tradycji jest, i czary naley recytowa z pamici lub czyta je z ksiki.
Przynajmniej w krgu kultury zachodniej nie s one czci ustnych poda.
W dawnych czasach rysunki naskalne i petroglify byy symbolami o magicznym znaczeniu, ktre byo znane tylko
nielicznym ludziom. Gdy symbole te staway si coraz bardziej abstrakcyjne i coraz mniej podobne do obrazw,
wypeniaa je coraz wiksza moc. Osoba znajca tajemn wiedz czytania potrafia popatrze na rysy na tabliczce
czy te na znaki na papirusie albo papierze i opowiedzie o zeszorocznej bitwie, zoba czy", co ley w zamknitej
adowni statku, przepowiedzie zmian pory roku czy nawet zamienie Soca. To prawdziwe jasnowidzenie.
Jeszcze inne papierki z magicznymi pieczciami i podpisami powodoway, e ludzie robili rne rzeczy. To bya
psychokineza, czyli oddziaywanie na odlego. Inni, uywajc takich samych metod, mogli nawet objawia wol
bogw lub Boga. Najwyszy stopie magii. Nic dziwnego, e sowo pisane i wywodzce si od niego sowo
mwione byo uwaane za przejaw magicznych mocy. A caa ta magia wzia si z tajemniczoci.
Wraz z popularyzacj pisma zatracio ono sw tajemniczo oraz magi. W naszych czasach tylko kilku poetw i
jeszcze mniejsza garstka pisarzy potrafi j jeszcze przywoa. Ale tam, gdzie jest tajemnica, pojawia si rwnie
magia. Im mniej znany jest jaki jzyk, tym ludzie myl, e wiksza jest jego moc. Wyobra sobie potnego
3

Nieprzetumaczalna gra sw Angielskie spell" oznacza zaklcie" oraz przeliterowa" - przyp tumacza
- 21 -

maga z ma szpiczast brdk, ubranego w czarny paszcz podbity purpur. Wznosi rce w gr, z jego palcw
sypi si byskawice i mwi wadczym gosem: Zrb to, czego chc." Niezbyt ekscytujce. Ale jeliby powiedzia
Alakazam!" - tak, to robi wraenie!
Jak wida na powyszym przykadzie, tajemnica wzmacnia autorytet. Kiedy kto pewny siebie mwi nadtym i
niezrozumiaym argonem, to suchajcy go ludzie bd pod duym wraeniem. Kiedy mj przyjaciel przynis mi
kaset z nagraniem przemowy jakiego mczyzny, dotyczcej ezoterycznego tematu. Zrobi to, poniewa pomyla, e informacje prezentowane w tym nagraniu s nieprawdopodobnie interesujce. C. Mj zasb sownictwa
jest dosy szeroki, a studiujc, uwaaem na zajciach z logiki. Mwca na kasecie by bardzo pewny siebie, ale to,
co mwi, byo kompletnym nonsensem. Nie oznacza to, e nie zgadzam si z tym, co mwi. Nie byo tam nic, z
czym mona by si nie zgodzi lub zgodzi. Wikszo tej przemowy bya szerzcym si, wewntrznie sprzecznym
nonsensem, do ktrego dorzucono kilka mdrych sw, ale tylko i wycznie dla ich brzmienia, a nie znaczenia. Tak
delikatnie, jak to tylko moliwe, zanalizowaem mojemu przyjacielowi tre kryjc si za nadt przemow. By
niezwykle zdziwiony wasn atwowiernoci.
Sowa wypowiedziane w okrelony sposb lub w okrelonym kontekcie mog mie wiksz si autorytetu ni
niesione przez nie znaczenie. Sowa modlitwy, polityka, lekarza czy hipnotyzera mog mie znacznie wikszy ni
wasne znaczenie efekt ze wzgldu na to kto, kiedy i gdzie je wypowiada.
Zasadniczo sowa s dwikami lub arbitralnymi okreleniami, ktrym przypisuje si jakie znaczenie, za jzyk to
zesp tych dwikw i okrele uywany przez jak grup ludzi. I to wszystko. Jedyna moc tkwica w sowach to
ta, ktr jej sam przypiszesz. Im wicej dasz im mocy, tym wiksze efekty bd mogy wywoa, ale moc pochodzi
od ciebie, a nie od sw. Wypowiedz najpotniejsz magiczn inkantacj w staroytnej odmianie hebrajskiego do
dwunastoletniego chiskiego chopca, a jedynym efektem bdzie zdziwienie na jego twarzy. No i oczywicie nie
dasz dziki temu rady zamieni go w ab.
Pomimo tego, co powiedziaem powyej, sowa s jednak niezwykle istotnym narzdziem sucym do
uzdrawiania. Ich najpotniejsz waciwoci (o ile je rozumiesz lub przypisujesz im autorytet) jest to, e
pomagaj skoncentrowa uwag i wyostrzy oraz podtrzyma skupienie. Im silniej bdziesz si w stanie skupi na
intencji uzdrawiania, tym silniej i lepiej zareaguje na to twoje ciao. Popatrzmy teraz, jak uy zwykych sw do
osignicia magicznych efektw.
Uzdrawianie poprzez interpretacj
Pewnego razu, gdy prowadziem lekcj dla grupy ludzi, jedna z uczennic pojawia si spniona. Bya bardzo
zdyszana i zdenerwowana. Po kilku chwilach ochona na tyle, e bya w stanie opowiedzie nam, e
wanie nieomale zgina w wypadku. Ze szczegami opowiedziaa o samochodzie, ktry wyskoczy nagle z bocznej ulicy i nieomale j staranowa. Gdyby nie to,
e miaa bardzo sprawne hamulce, z pewnoci nie uniknaby zderzenia.
Opowiadaa w kko o tym, jak to nieomale zgina, jak bardzo si baa i jak wielki
by to stres. Wreszcie postanowiem jej przerwa i zapytaem: , Ale przecie
przeya, prawda?". Popatrzya na mnie z wyrazem ogromnego zdumienia na
twarzy i zapytaa: Co?". Powtrzyem moje sowa, wspomagajc je moc dotyku.
Powiedziaem, e przeya, jeste tu z nami i to jest wspaniae. Prawda?". Po chwili zamieszania jej ciao
rozlunio si, umiechna si, rozejrzaa wokoo i powiedziaa Masz racj". Przez reszt wieczoru bya
szczliwa.
Poszukaj czego
dobrego w przeszym
wydarzeniu lub
obecnym rezultacie i
skoncentruj na tym
ca uwag.

Kobieta z tego przykadu ograniczya swoj interpretacj tego wydarzenia do postrzegania go jako nieomale
miertelnego wypadku. Sowa, ktrych uywaa, wzmacniay t interpretacj, przez co cay czas utrzymywaa na
niej swe skupienie, co tylko powikszao jej strach i stres. Tak naprawd nie potrzebowaa ona adnych rodkw
uspokajajcych. Wystarczyo tylko przenie jej uwag na co pozytywnego. Kilka sw komentarza na temat tego
dowiadczenia pozwolio jej przenie uwag z wyobraonego blu i obrae na realne poczucie bycia yw i
czujc si dobrze osob. Jej uraz emocjonalny zosta uzdrowiony w czasie krtszym ni minuta.
Reinterpretacja wydarze to jedna z najpotniejszych istniejcych technik uzdrawiania. Moe tak samo skutecznie
uzdrawia rany emocjonalne, jak i fizyczne. Wszystko to polega na doborze sw. Opisz teraz bardziej
szczegowo kilka wariantw.
Pozytywne przeniesienie uwagi
Przenoszenie uwagi na co pozytywnego jest najprostszym wariantem uycia mocy sw. Wyglda to dokadnie
tak, jak sowa, ktrych uyem w opisanym powyej przypadku kobiety. Wszystko, co trzeba zrobi, aby
zastosowa t technik, to poszuka czego dobrego w przeszym dowiadczeniu lub obecnym rezultacie i
skoncentrowa na tym uwag. Nie chodzi tu o to, aby zaprzeczy negatywnemu dowiadczeniu, lecz o to, aby
sprawi, by pozytywny aspekt tego dowiadczenia by waniejszy ni negatywny. Jeli to zrobisz, to z pewnoci
uwolnisz z siebie wiele stresu, ktry nagromadzi si w trakcie roztrzsania negatywnych wydarze. Im szybciej
uwolnisz ten stres, tym szybciej nastpi uzdrowienie. Nawet fizyczne symptomy mog znikn w bardzo szybkim
tempie, jeli poprawnie zastosujesz t metod.
Skpy opis
Bardzo czsto negatywne efekty niepomylnych wydarze s podtrzymywane i zaogniane przez cige opisywanie
- 22 -

tych wydarze przy uyciu naadowanych" sw. Naadowane" sowo to takie, ktre wywouje siln negatywn
reakcj u uywajcego go czowieka. Czsto takie sowa s bardzo abstrakcyjne. To znaczy, e nie nios w sobie
jakiego konkretnego znaczenia, a jedynie intensyfikuj emocje.
Bez naadowaPrzykad: kiedy poproszono mnie, abym pomg w sesjach terapeutycznych
nych" sw fakty
dalej pozostaj
pewnej grupie ludzi,1 ktrej czonkowie dowiadczali w dziecistwie rnych form
takie same, tylko
molestowania seksualnego. W takich sytuacjach czsto jedyne dobro, jakiego mona si
sprowadzamy je do
w tym doszuka, to fakt, e przeyli, ale niestety ten fakt moe by niewystarczajco
czystej esencji.
silny w pozytywnym sensie, aby mie jaki wpyw na uzdrawianie. Jeli nie ma sposobu
na odnalezienie czego pozytywnego, na czym mona by si skoncentrowa, kolejn
moliwoci jest osabienie negatywu w danym wydarzeniu. W kadym przypadku, ktry jest zwizany z
molestowaniem seksualnym dziecka, w dorosym yciu pojawiaj si emocjonujce wspomnienia tych wydarze. I
niezalenie od tego, jak bardzo byyby takie nawroty wspomnie usprawiedliwione, nie pomagaj one danej osobie
sta si bardziej szczliw, wic nie ma powodu, aby je podtrzymywa.
W jednym z typowych wypadkw kobieta opisywaa swoje dowiadczenia w taki sposb: Mj ojciec mnie zgwaci.
Swoim okrutnym czynem zniszczy mj szacunek do samej siebie, a potem mnie porzuci". Po przetumaczeniu
tego na skpy opis brzmiao to mniej wicej tak: Mj ojciec dotyka mnie w miejscach, w ktrych nie chciaam. Nie
podobao mi si to. Odszed i nigdy wicej go nie widziaam". Fakty pozostay dokadnie takie same, ale
wycignito z nich czyst esencj i odrzucono naadowane" sowa. W nowym opisie by moe brakuje adunku
susznego gniewu, ale z drugiej strony nie powoduje powikszania napicia. Poprzez cige uywanie skpego
opisu wspomniana kobieta w czasie krtszym ni tydzie bya w stanie zmieni wiele nawykw, ktre nie pozwalay
jej osign upragnionego szczcia i sukcesu.
Aby przetumaczy co na skpy opis, najpierw usu wszystkie przymiotniki, a potem, zachowujc fakty w
niezmienionej formie, zmie wszelkie pozostae naadowane" sowa w ich neutralne odpowiedniki.
Kreatywne tumaczenie
Moja ulubiona definicja prawdy jest taka: Prawda jest!". Jeli zaoysz, e wszechwiat jest nieskoczony, to
wszystko, co dodasz na koniec tej definicji, jest rwnie prawd, nawet, jeli to co zmylisz. Tak wic kady
czowiek sam decyduje, co jest dla niego prawd, a co nie, bazujc na swym
Jedyn wartoci
wychowaniu, pogldach, wierzeniach i nawykach. Za fakt uznaje si opini, z ktr
interpretacji w
zgadzaj si dwie lub wicej osb. Bardzo czsto, kiedy co si wydarza, ludzie tworz
kwestiach leczenia
opinie na temat tego wydarzenia.
jest to, jak dobrze
Niestety, czsto te opinie s traktowane jakby byy faktami. Moesz na przykad
wspomagaj one to
powiedzie: Niebo jest niebieskie". Wydaje si to niezaprzeczalnym faktem, ale na
leczenie. Moesz
przykad naukowiec moe powiedzie Nie, niebo nie ma adnego koloru, a to, co wida
interpretowa
jako niebieski kolor, to koniec spektrum zaamanego wiata sonecznego". Mistyk
symptomy, jak
mgby powiedzie Nie ma adnego nieba, to wszystko jest tylko iluzj". Wszystko
tylko chcesz.
moe by interpretowane w jaki sposb zechcesz.
Jeli chodzi o leczenie, interpretacja moe by najwaniejszym czynnikiem, poniewa leczenie danego symptomu
zwykle opiera si o interpretacj wyjaniajc, co jest jego przyczyn. Z punktu widzenia uzdrawiania warto
interpretacji zalena jest od tego, jak dobrze wspiera ona proces uzdrawiania. Moesz interpretowa symptomy, jak
tylko ci si podoba, lub te moesz przyj interpretacj jakiego autorytetu. Jednake z bardzo pragmatycznego
punktu widzenia najbardziej uyteczn interpretacj, z jak si spotkaem, jest wyjanianie wszelkich symptomw i
zmian chorobowych w organizmie poprzez odniesienie si do stresu na poziomie fizycznym, mentalnym,
emocjonalnym i duchowym. Zalet tej interpretacji jest to, e moesz natychmiast zacz nad czym pracowa,
uywajc wszelkich dostpnych rodkw i kadej moliwej pomocy. Dodatkowo takie podejcie pozwala uwolni
bardzo wiele strachu i poczucia bezradnoci, a na dodatek pozwala uy w procesie uzdrawiania wszystkich
dostpnych form terapii. Niezalenie od tego, czy uywasz tej, czy jakiej innej interpretacji, pamitaj, e zawsze
moesz wybra swoj wasn -tak, ktra wpdzi ci w poczucie bezradnoci, lub te tak, ktra zwikszy twoj
efektywno.
Podam konkretny przykad: nabawiem si kiedy tego, co lekarze nazywaj zaawansowanym zapaleniem puc.
Postanowiem, e zinterpretuj rdo tej choroby jako bardzo ciki wewntrzny stres. Oczywicie braem
antybiotyk, bowiem wiedziaem, e pomoe mi on obniy poziom napicia w organizmie, ale stosowa em rwnie
bardzo wiele innych niekonwencjonalnych technik, a wszystkie one miay jeden cel - uwolni napicie z mojego
ciaa. Ostateczny efekt by taki, e po trzech tygodniach zapalenie puc mino bez ladu, a ja czuem si tak
dobrze, jak nigdy wczeniej.
Uzdrawianie poprzez afirmacje
Afirmacje maj tyle
samo mocy, co
wszystkie
inne
sowa - pomagaj
ci
koncentrowa
si na tym, czego
pragniesz.

Afirmacje to owiadczenia, ktre mwisz tak, aby brzmiay jak fakty, cho mog one w
danej chwili nie by faktami. Celem jest to, aby mwi je w taki sposb, aby stay si
faktami, lub te, aby wzmocniy istniejce fakty, w ktre wierzysz zbyt sabo. Afirmacje s
czsto traktowane jak magiczne zaklcia, ale maj one dokadnie tak sam moc jak
wszystkie inne sowa - pomagaj ci si skoncentrowa i skupi na czym uwag.
Skuteczna afirmacja to ta, ktr twoje ciao zaakceptuje jako przekonanie. Bardzo
- 23 -

skuteczna afirmacja to ta, ktra pomaga twemu ciau w robieniu tego, co ju potrafi robi. Oczywicie bardziej
interesuje nas ta druga kategoria, ktra pomaga ciau w procesie samouzdrawiania.
Wiele afirmacji nie odnosi adnego skutku, poniewa s zbyt abstrakcyjne i przeintelektualizowane. Ciao po prostu
nie potrafi.sobie z nimi poradzi. Jest ogromna rnica pomidzy efektem afirmacji, ktra brzmi: Uniwersalna
energia pynie przeze mnie teraz, a moje ciao staje si doskonae pod kadym wzgldem" a powiedzeniem czego
np.: Kadego dnia pod kadym wzgldem czuj SIQ coraz lepiej i lepiej". Uniwersalna energia" oraz doskonao
pod kadym wzgldem" zwykle nie pasuj do codziennych dowiadcze zwykego czowieka, natomiast czuj si
lepiej" jest bardzo zrozumiae dla ciaa.
Dobra afirmacja przywouje w ciele pami istniejcych kiedy umiejtnoci lub stanw. Powiedzenie Jestem
zdrowy" jest zbyt abstrakcyjne, o ile sowo zdrowy" nie przywouje jakiego konkretnego wspomnienia.
Powiedzenie Czuj si tak dobrze, jak w czasach, kiedy graem w koszykwk" jest wprost wietne, zakadajc
oczywicie, e grae kiedy w koszykwk i czue si wtedy naprawd dobrze. Moesz te stosowa afirmacje
wzmacniajce jak umiejtno ciaa, na przykad: Moje ciao wie, jak pozby si komrek rakowych i robi to
teraz". Moje ciao pamita, jak porusza t rk i robi to dobrze".
Ile razy naley powtarza afirmacje? Tyle razy, a odnios one skutek. Z afirmacjami nie jest tak samo jak z
witaminami, ktre bierze si raz dziennie. Przypomina to raczej tworzenie nawyku w umyle, ktry zostaje
zapamitany przez ciao. Im szybszego pragniesz efektu, tym czciej powiniene koncentrowa si na tym, czego
pragniesz. Dalej opisuj podstawowe warianty afirmacji.
Podobiestwa
Wspaniae efekty uzdrawiajce ma odwoywanie si lub nawet tworzenie pozytywnych podobiestw. Mj umys
jest spokojny jak grskie jezioro", Moje ciao rozlunia si jak lecy kot", Moja skra jest gadka i czysta jak
szklany stolik mamy" - porwnywanie takich wspomnie do efektw, ktre pragniesz uzyska, pobudza ciao do sy mulowania takich efektw. Kiedy porwnujesz si do odpoczywajcego kota, twoje ciao stara si rozluni
dokadnie tak, jak czyni to koty. Im dany obraz jest lepszy, przyjemniejszy i silniejszy, tym lepsza b dzie reakcja
ciaa.
Metafory
Ciao bardzo silnie reaguje na wyobraenia, a sowa s doskonaym narzdziem do przywoywania obrazw
mogcych wspomc uzdrawianie. Metafora to zdanie, ktre opisuje symbol, najlepiej w formie wspomnienia
popartego wyobrani, ktry czy jedn rzecz z drug. Metafora brzmica: Jestem drzewem, penym siy i
ycia. Moje korzenie odywia ziemia, poprzez licie karmi mnie soce. Jestem drzewem penym siy i
ycia" moe zastymulowa ciao do przemieniania si w ludzki odpowiednik silnego i zdrowego drzewa.
Cokolwiek, co posiada jako bd charakterystyk, ktre podziwiasz, moe by uywane jako uzdrawiajca
metafora.
Gwatowne powtrzenia
Gwatowne powtrzenia to sposb afirmowania polegajcy na powtarzaniu po raz kolejny jakiego sowa czy
zdania, w bardzo szybkim tempie, do momentu, a nastpi jaka zmiana. Pierwszy raz uyem tej metody, jadc na
narciarskim wycigu krzesekowym, kiedy zamarzay mi rce. Wyobraziem sobie ogie poncy w kominku i przez
okoo
piciu
minut
powtarzaem: Moje-rce-s-gorce - moje-rce-s-gorce - moje-rce-s-gorce moje-rce-s-gorce".
W efekcie moje donie stay si ciepe jak wieo upieczone tosty. Od tamtego czasu
uywam tej metody w mniej powanych przypadkach zego samopoczucia, tak
fizycznego, jak i emocjonalnego czy umysowego. Na prowadzonych przeze mnie
seminariach prosz czasem ludzi, aby powtarzali przez minut Czuj-si-dobrze.
Zawsze s bardzo zaskoczeni rezultatami. Nie wiem, czy ta technika dobrze si
sprawdza przy powaniejszych schorzeniach. W teorii powinna pomc, a ju z ca pewnoci nie zaszkodzi.
Czsto, powtarzane
kamstwo staje si
prawd.

Radykalne afirmacje
Radykalne afirmacje wymagaj wiele odwagi, poniewa bdziesz musia powiedzie co, co jest oczywist
nieprawd. Nauczyem si tej techniki od pewnego czowieka, ktry walczy z astm. Najpierw ima si wszelkich
konwencjonalnych i niekonwencjonalnych metod, a kiedy wszystkie zawiody, by tak sfrustrowany, e zacz
powtarza: Nie mam astmy! Nigdy nie miaem astmy! Nigdy nie bd mia adnej astmy!". Zama tym samym
wszelkie reguy poprawnoci" afirmacji. Ale powtarza to sobie caymi dniami przez sze miesicy, a jego astma
znikna. Zapewne zwrcie uwag, e uywa on zaprzeczenia w kadym zdaniu. Niektrzy ludzie twierdz, e
podwiadomo nie syszy sowa nie, ani adnych zaprzecze, co jest absolutnie gupie, bowiem podwiadomo
syszy wszystko. Jedyne niebezpieczestwo w powiedzeniu Nie mam astmy" jest takie, e jest to tak jakby powiedzie Nie myl o rowym soniu," co powoduje, e musisz o nim pomyle, eby o nim nie myle. By moe to
byo powodem, dla ktrego ciao tego mczyzny pojo przesanie dopiero po szeciu miesicach. Ale nawet, jeli
tak byo, to wany jest jeden wniosek: intensywne powtarzanie moe sprawi, e kamstwo stanie si prawd.
To stwierdzenie wymaga nieco wicej uwagi. Wielu ludzi ma problemy z afirmacjami, poniewa maj oni odczucie,
jakby okamywali samych siebie, nawet, jeli chodzi o naprawd proste stwierdzenia. Tacy ludzie pytaj czsto;
Jak mog powiedzie, e dobrze si czuj, jeli tak nie jest?". To wanie jest typowy problem interpretacji i inten- 24 -

cji. Jeli interpretujesz afirmacje jako kamstwo i bdziesz myle, e za jej pomoc oszukasz ciao, to nic z tego
nie wyjdzie. Jeli zinterpretujesz afirmacje jako wytyczn i bdziesz myle, e wanie starasz si pomc swojemu
ciau wrci do zdrowia, to wtedy rezultaty bd wspaniae.
Uzdrawianie poprzez wytyczne
Wytyczne s rozkazami, poleceniami, dyrektywami albo instrukcjami, ktre dajesz do wykonania swojemu ciau.
Mwisz mu, co ma robi, a w niektrych przypadkach, jak powinno to zrobi. Prawdopodobnie znasz dobrze t
technik, bowiem prawie kady czasami powtarza samemu sobie synne powiedzonko Tylko spokojnie!" czy Tylko
si nie denerwuj!". Rwnie dobrze moesz powiedzie Zdrowiej!" albo Czuj si dobrze!". Naprawd
zdumiewajc rzecz jest fakt, e wydawanie swemu ciau takich polece, przy jednoczesnym oczekiwaniu
pozytywnego rezultatu, moe wywoa jego reakcj prawie w tej samej chwili, kiedy polecenie zostanie wydane.
Wiele razy moje ciao zaczynao objawia symptomy przezibienia, blu w krzyu, zakwasw w miniach, mdoci
czy blu gowy. Zawsze w takim przypadku mwiem: Zostaw to!" albo Powstrzymaj to!", a wszelkie symptomy
znikay prawie natychmiast. Pewnego razu moja ona dostaa wyranych objaww grypy. Powiedziaa wtedy:
Ciao, powstrzymaj to natychmiast! Nie mam na to czasu, wic pozosta zdrowe!". I symptomy byskawicznie
znikny. Oczywicie, moja ona jest bardzo siln kobiet i wcale nie dziwi mnie, e jej ciao posuchao j bez
chwili ocigania. Bdc na jego miejscu, zrobibym tak samo.
Krtkie wytyczne dziaaj dobrze, ale moesz by jeszcze bardziej kreatywny. Tak samo jak w przypadku afirmacji,
wytyczne bd dziaay lepiej, jeli poprze sieje jakim obrazowym skojarzeniem. Dobra, ciao, chc wzmocni
system odpornociowy. Dawaj tam te limfocyty (moesz je sobie wyobrazi na przykad jako malekie odkurzacze
czy cokolwiek innego) i niech wyczyszcz ten cay mietnik i upewnij si, e przeciwciaa zwalcz wszelkich
najedcw. Chc mie cakowity porzdek i poprawne dziaanie w systemie immunologicznym. Wiesz, co masz
robi. A jeli bdzie ci potrzeba jakich zapasw, to pd z tym do mnie.
Kontaktuj si z mzgiem, jeli bdziesz czego potrzebowa. Po prostu to zaatw. Stokrotne dziki". Jak widzisz na
tym przykadzie, wcale nie musisz stosowa wobec swojego ciaa jakich formalnych zwrotw.
Wytyczne niebezporednie
Wytyczne niebezporednie s prostymi sowami, ktrych zadaniem jest przenie twoj uwag na wspomnienia lub
wyobraenia, ktre stworz korzystne odczucia. Oto przykady:
Wytyczne
dziaaj
znacznie
lepiej,
jeli
wywouj jaki rodzaj
obrazowego skojarzenia.
Dobra,
ciao,
chc
wzmocni
system
odpornociowy.
Dawaj
tam te limfocyty i niech
wyczyszcz
ten
cay
mietnik".

pynca woda
kropelki deszczu
orzewiajcy powiew
ciepe promienie soca
topniejcy ld
padajcy nieg
piew ptakw
ryk lwa.

Takie sowa dziaaj najlepiej, jeli powie sieje wolno i zrobi po tym krtk pauz, aby mie czas na wyobraenie
sobie treci tych sw. Jeli chcesz, moesz
doda do tego wicej obrazu, tworzc bardziej zoone sowa, jak na przykad: Ptaki piewajce w ogrodzie
owietlonym ciepymi promieniami soca, ktre wyglda zza deszczowych chmur". S to naprawd krtkie opisy,
przywouj jednak bardzo konkretne odczucia, a ciao reaguje na nie w bardzo dobry sposb. Jeli potrzeba ci
jakich bardziej konkretnych rezultatw, wykonujc t technik, skup swoj wiadom uwag na jakiej konkretnej
czci ciaa. Moesz na przykad pomyle o topniejcym lodzie, kiedy koncentrujesz uwag na penym napicia
miejscu ciaa.
Uzdrawianie poprzez bogosawiestwo
Bogosawiestwa s sowami majcymi na celu zwikszenie koncentracji na jakim wiadomym zamiarze.
Przybieraj one formy podobne do wytycznych i afirmacji, ale pomimo pewnych podobiestw nie s one tym
samym.
Bogosawiestwa afirmacyjne
Bogosawiestwa afirmacyjne s podobne do komplementw. Mog przybiera form podzikowania (dzikuj),
uznania (dobra robota!), podziwu (jeste bardzo mdrym ciaem). Ty i twoje ciao jestecie bez przerwy
motywowani do powtarzania i udoskonalania zachowa, ktre zaowocoway przyjemnoci. Ponadto komplementy
s mie. Moesz bogosawi swoje ciao za to, e odnawia komrki, zasklepia rany, oddycha, tworzy krenie krwi,
oczyszcza si, wsppracuje z lekarstwami czy te wspomaga inny rodzaj interwencji i w ogle za cokolwiek
dobrego co przyjdzie ci do gowy. Z pocztku moe ci si wydawa dziwnym mwienie swojemu ciau dzikuj" za
co, co jest jego naturaln funkcj. Ale dowiadczenia bardzo wielu ludzi wskazuj na to, e jeli doceniasz swoje
ciao za co, co ono robi, to wtedy robi to ono lepiej i o ile jest to moliwe - czciej. W istocie to, co robisz, to po
prostu pochwaa, co, jak wiemy, jest najlepsz metod tresowania psw, wychowywania dzieci, jak rwnie i cia.
- 25 -

Okazujc swemu ciau uznanie, czy to w mylach, czy te werbalnie, nie obawiaj si nadmiernej wylewnoci. Hej!
Schude o kilogram. wietnie! Rb tak dalej!". Pochwaa sama w sobie jest
nagrod. Wiem, e moe brzmi to dziwnie, ale twoje ciao uwielbia pochway.
Im czciej bdziesz
docenia i chwali swe
Aby uy tego do uzdrawiania, chwal kady, nawet najmniejszy, malu-teki
ciao za to, co robi, tym
przejaw denia w podanym kierunku i nigdy, przenigdy nie krytykuj swego
lepiej i wicej bdzie ono
ciaa za to, e nie do dobrze wykonuje swoj prac. Rezultaty takiego
to robi
postpowania mog nie by widoczne od razu, ale po pewnym czasie {zaley od
tego, jak czsto to robisz) zauwaysz znaczc popraw.
Nie musisz ogranicza si tylko do bogosawienia swojego ciaa. Bowiem reaguje ono tak samo na metafory, jak i
na komplementy i bogosawiestwa, ktrymi obdarzasz innych ludzi czy nawet przedmioty. To tak, jakby twoje ciao
brao kady komplement do siebie i dziki niemu czuo si lepiej. Istnieje pewna bardzo ciekawa technika, ktr
nazwaem nasycaniem bogosawiestwa". Polega ona na bogosawieniu wszystkich i wszystkiego, co widzimy
dookoa, bez robienia adnych przerw. A jeli taka przerwa nastpi, naley natychmiast powrci znw do
bogosawienia. Pewien mczyzna, ktremu zaleciem t technik, pozby si dugotrwaej astmy w cigu tygodnia,
a ja sam, stosujc j, wyleczyem si ze zranienia kolana w cigu pitnastu minut.
Czy mona uywa bogosawienia do leczenia emocji? Tak, ale w takim wypadku naley okazywa swoje
zadowolenie wobec wasnego umysu, za to, e dostrzega on dobro i inne pozytywne cechy w tobie, innych
ludziach i w caym otaczajcym ci wiecie. Moe to brzmie na przykad tak; Umyle, rozwizae ten problem
naprawd doskonale; dzikuj ci, e dostrzege te pikne kwiaty; to dobrze, e jeste w stanie cho odrobink
wybaczy tej osobie" i tak dalej. Efektem takich dziaa jest obnienie poziomu stresu mentalnego, co z kolei
pozwala atwiej rozwizywa konflikty emocjonalne. To moe si wydawa jeszcze dziwniejsze ni mwienie do
wasnego ciaa, co jednak nie zmienia faktu, e dziaa doskonale, nawet, jeli nigdy nie dojdziesz do tego, kto
bogosawi twj umys, skoro utosamiasz si wanie z nim.
Bogosawiestwo ukierunkowane
Ukierunkowane bogosawiestwo moe by porwnane do yczenia komu czego dobrego. Typowe przykady
takich bogosawiestw to: Dobrej drogi!", Smacznego!", Na zdrowie!". Cz irlandzkiego bogosawiestwa na
drog brzmi: Niech wiatr zawsze wieje ci w plecy", a kartki z napisem Wracaj do zdrowia" to przykad bogosawiestwa majcego na celu przypieszenie procesw zdrowienia. Najefektywniejsz form bogosawiestwa
uzdrawiajcego, ktr moesz zastosowa na sobie samym, jest przedstawienie
Powiedz swojemu ciau i
tego w mniej wicej taki sposb: Zrb to... bowiem wtedy...". Na przykad moesz
umysowi, co maj zrobi
powiedzie swojemu ciau: We to lekarstwo i uyj go do wzmocnienia naszego
i daj im dobry powd,
systemu immunologicznego, bowiem wtedy bdziemy silniejsi i bdziemy mogli
eby to zrobiy.
zacz spacerowa po lesie". Swojemu umysowi moesz powiedzie: Uspokj
si i skoncentruj swoj uwag na chwili obecnej, bowiem wtedy bdziemy mogli
czu si lepiej i janiej myle". Dobr sw jest cakowicie dowolny, ale istot
sprawy jest, aby powiedzie swemu ciau czy umysowi, czego si chce i da im dobry powd, eby to zrobiy.
Sekrety autohipnozy
Znany hipnoterapeuta T.X. Barber zasugerowa, e nie istnieje nic takiego jak hipnoza. Jednym z dowodw na to
jest fakt, e analiza fal mzgowych nie pokazuje absolutnie adnej rnicy pomidzy stanem hipnozy a zwykym
stanem, w ktrym nasz umys znajduje si codziennie. Dlaczego wic ludzie robi te wszystkie dziwne rzeczy,
ktre mona zobaczy na pokazach hipnotyzerw scenicznych? Czyby dysponowali oni jak tajemn moc?
Pozwl, e najpierw opowiem, co dzieje si w trakcie hipnozy na scenie, poniewa to pozwoli ci lepiej zrozumie
potg autohipnozy. Po pierwsze, poza tymi, ktrzy zostali na taki pokaz przycignici za uszy przez swoich
wspmaonkw, wszyscy na sali chc w nim uczestniczy z wasnej woli, co powoduje, e na widowni siedzi bar dzo szczeglna grupa ludzi. Zwykle hipnotyzer wywouje dziesiciu czy dwunastu ochotnikw (ich liczba zaley od
wielkoci widowni). Ludzie gotowi przyj takie wyzwanie stanowi jeszcze bardziej szczegln grup. Wtedy
hipnotyzer zaczyna macha rkami i sugestywnie mwi o rozlunianiu si, aby wprowadzi ludzi w lekki trans."
Tak naprawd to wcale nie musi on macha rkami, ale wyglda to dobrze i czasem pomaga skoncentrowa
uwag ochotnikw. Lekki trans" oznacza, e twoje oczy s zamknite, a twoje ciao odprone i spo kojne.
Nastpnie prowadzcy przedstawienie robi wiczenie majce na celu sprawdzenie, jak gboko zahipnotyzowani"
s ochotnicy. W typowej sytuacji kae im on wycign donie przed siebie i wyobrazi sobie, e do jednej z nich
jest przywizany balonik, a do drugiej ciki odwanik. Bardzo ciekawe i pouczajce jest obserwowanie, jak
ramiona jednych ludzi wznosz si i opadaj, a innych nie ruszaj si z miejsca. Takie wiczenia mona tak
naprawd wykona bez adnego przygotowania, ale jeli zrobi si wokoo tego odpowiedni atmosfer, to sprawia
to na ludziach wraenie, e dzieje si co wyjtkowego. Po pewnym czasie hipnotyzer sugeruje, eby wszyscy
obudzili si", kiedy klanie w donie albo pstryknie placami. Oczywicie tak naprawd to nikt z ochotnikw nie spa
i mona im byo po prostu powiedzie, eby otworzyli oczy, ale hipnotyzer musi zachowa pozory, e kontroluje
cay proces.
Po takim wiczeniu czy te kilku podobnych hipnotyzer zostawi na scenie trzy do piciu najlepiej reagujcych osb,
a reszt wyle z powrotem na miejsca na widowni. W terminologii hipnotycznej ludzie, ktrzy pozostali na scenie,
s nazywani podatnymi na sugestie", co w praktyce oznacza, e maj dobr wyobrani i s podatni na wpyw
autorytetw. Hipnotyzer podaje tej grupie wicej sugestii rozluniajcych, aby wprowadzi ludzi w redni trans", co
- 26 -

oznacza, e ich oczy s zamknite, a ciaa rozlunione. Potem wykonuje na nich jeszcze kilka wicze, zwykle
jednym z nich jest robice ogromne wraenie usztywnianie", dziki ktremu mona usztywni ciao tak bardzo, e
daje si ono zawiesi pomidzy dwoma krzesami, opierajc si tylko na pitach i ramionach. To rwnie mona
wykona bdc w normalnym, codziennym stanie umysu. Trzeba tylko naty wyobrani i wykaza sporo
determinacji. Ale na osobach, ktre stykaj si z takim zjawiskiem po raz pierwszy, robi ono ogromne wraenie.
Prowadzc osoby przez kolejne wiczenia, hipnotyzer stara si ustali, ktra z obecnych na podium osb ma
najwiksz wyobrani i jest najbardziej podatna na wpyw jego autorytetu. Zazwyczaj w grupie znajduje si jedna
czy dwie osoby, ktre nadzwyczaj dobrze odpowiadaj stawianym im wymaganiom i one staj si gwiazdami
takiego wieczoru. Zanim do tego dojdzie, s wprowadzane w gboki trans", co oznacza, e ich uwaga jest bardzo
zawona, wyobrania pobudzona, a ciaa silnie zrelaksowane. Wszystko to, co dzieje si pniej, jest efektem
pobudzenia wyobrani i atawistycznym pragnieniem ciaa, ktre nakazuje mu wypenia rozkazy przywdcy stada.
W trakcie lub na zakoczenie wystpu hipnotyzer moe poda sugesti posthipnotyczn". Ta sugestia zawiera w
sobie przesanie, e w pniejszym czasie, na jaki umwiony znak dany przez hipnotyzera, albo te w momencie
zobaczenia czego czy usyszenia czego osoba poddawana hipnozie zrobi co okrelonego, najczciej
absurdalnego -na przykad zaszczeka jak pies, wchodzc do banku. Jeli autorytet hipnotyzera jest dostatecznie
ugruntowany, osoba zahipnotyzowana moe zapomnie o takiej sugestii, szczeglnie, jeli hipnotyzer wyranie zasugerowa jej niepami. Potem taka osoba moe si bardzo zdziwi, kiedy odkryje, e ciao pamita, co miao
robi. W filmach niewinna osoba moe zosta zahipnotyzowana i dosta" sugesti posthipnotyczn, aby na
przykad zdetonowa adunek wybuchowy w rodku miasta, kiedy hipnotyzer powie okrelone sowo przez telefon.
Widzimy, jak po usyszeniu tego sowa spojrzenie takiej osoby staje si puste, a ona sama detonuje bomb z
posuszestwem zombie. W realnym wiecie wyglda to cakiem inaczej. Sugestie posthipnotyczne s czym
bardzo podobnym do zawizywania supeka, eby o czym nie zapomnie. Nie s one niczym innym ni na
przykad sytuacja, w ktrej twj szef kae ci odbija zegarow kart pracy. Moesz o tym w ogle nie pamita, a
do chwili, kiedy zobaczysz zegar. Jeli podatna na sugestie osoba dostaaby polecenie, aby na umwiony sygna
zdetonowa bomb, to na jej twarzy przez chwil pojawiby si taki wyraz, jakby wanie o tym pomylaa.
Jednake o ile taki kto nie byby ju wczeniej terroryst, to po prostu zignorowaby t sugesti, dokadnie tak
samo, jak wszystkie inne, ktre nie zgadzaj si z jego osobistym kodem etycznym. Bardzo wielu zawiedzionych
nastoletnich chopcw odkryo, e hipnoza nie potrafi spowodowa, by dziewczyny robiy to, czego chc chopcy,
jeli dziewczyny tego nie chc. Teraz, kiedy ju wiesz, czym jest, a czym me jest hipnoza, mog opowiedzie ci o
hipnozie terapeutycznej, czyli o tym, jak uywa hipnozy w uzdrawianiu.
Hipnoza terapeutyczna
Hipnoza terapeutyczna lub podobne do niej praktyki byy znane ju bardzo dawno
temu i w wielu rnych kulturach. Waciwa znana zachodniej cywilizacji praktyka
powstaa dopiero we wczesnych latach XIX wieku, a odbyo si to waciwie przez
przypadek. Wtedy wanie czowiek
o nazwisku Mesmer zacz swe
eksperymenty z uzdrawianiem za pomoc urzdze energetycznych, takich jak
na przykad magnesy. Prowadzc swe badana odkry on, e efekty uzdrawiajce
s znacznie silniejsze, jeli w proces zaangauje si takie elementy, jak:
przymione wiato, dziwn muzyk, nietypowy strj, dziwne gesty i rozkazujcy
ton gosu. Wkrtce ludzie starajcy si powtrzy jego prac odkryli, e efekty
terapeutyczne s takie same, nawet, jeli ominie si wszelkie urzdzenia energetyczne. Kolejne badania
ograniczyy potrzebne elementy do nakazujcego tonu gosu i gestw, a jak si pniej okazao, nawet gesty
mona byo zastpi czymkolwiek, co pozwalao skupi uwag pacjenta. Poniewa wszyscy, ktrzy praktykowali w
owych czasach hipnoz, byli dentelmenami lekarzami, najpopularniejszym obiektem do skupiania uwagi sta si
kieszonkowy zegarek na acuszku, ktry w pniejszych czasach ewoluowa w wahadeko. Na pocztku taki
proces nazywano mesmeryzmem, ku oglnemu niezadowoleniu samego Mesmera, ktry pragn by
zapamitywany ze wzgldu na swe prace z urzdzeniami energetycznymi. Dopiero sporo czasu pniej uywajc
imienia greckiego boga snu Hipnosa, ukuto termin hipnoza. Stao si tak dlatego, e gboko zrelaksowani, majcy
zamknite oczy ludzie wygldali jakby byli pogreni we nie.
Dobr hipnoz
terapeutyczn mona
wykona w czasie
krtszym ni minuta,
cho moe ona
oczywicie trwa i tak
dugo, jak tylko zechcesz.

W pierwszych dniach stosowania hipnozy praktycy donosili o ogromnych sukcesach jej uycia, takich jak operacje
bez znieczulenia, niezwykle szybkie zdrowienie z rozmaitych chorb i niezwykle skuteczne autodiagnozy. Nie ma w
tym nic dziwnego, biorc pod uwag, e pierwszymi pacjentami byli wieniacy i nerwowe kobiety, ktre byy pod
duym wraeniem prawie boskiej osoby lekarza i jego brzmicego jak grom gosu. Hipnoza praktykowana w dniu
dzisiejszym jest znacznie bardziej cich sztuk, a korzyci tego procesu s dostpne kademu czowiekowi, ktry
tego zapragnie. Korzyci te mog by tak wielkie, jak wszelkie moce umysu i ciaa.
Mwi si, e niektrzy ludzie s niepodatni na hipnoz. Jest to nieprawda, poniewa hipnoza nie jest niczym wicej
ni stanem wzmoonej relaksacji i skupienia uwagi oraz wikszej podatnoci na sugestie dotyczce tego, co
pragn mie, kim pragn by i co pragn robi. Wszystko, co trzeba zrobi, aby kogo zahipnotyzowa, to pomc
mu skoncentrowa uwag na czym interesujcym. Osoba ogldajca ulubion oper mydlan w telewizji jest
zahipnotyzowana w takim samym stopniu, jak kto bdcy w gabinecie hipnoterapeuty.
Hipnoza dzieli si na dwa rodzaje: hipnoz prowadzon i autohipnoz. Jedyna rnica pomidzy nimi jest taka, e
w autohipnozie musisz jednoczenie odgrywa dwie role - terapeuty i pacjenta. Niektrzy ludzie uwaaj za
atwiejsze poddanie si hipnozie prowadzonej, poniewa mog wtedy pooy si, zrelaksowa i pozwoli komu
- 27 -

innemu zaatwi ca prac. S te tacy, ktrzy potrzebuj czyjego autorytetu, aby mc atwiej skoncentrowa si
na zadanych sugestiach. Jeli nie jeste adnym z takich przypadkw, oznacza to, e autohipnoza bdzie dla
ciebie tak samo efektywna, jak zwyka hipnoza prowadzona przez kogo innego. Autohipnoza moe by uywana
do wielu celw. Moesz j wyprbowa w kadym wypadku.
Proces autohipnozy
Bez wszelkich wyszukanych i niepotrzebnych ozdobnikw podstawowymi elementami autohipnozy s:
1. Rozlunienie ciaa
2. Zamknicie oczu
3. Skupienie na czym uwagi
4. Ponowne rozlunienie ciaa
5. Podanie sobie lub otrzymanie od kogo sugestii
6. Podanie sobie lub otrzymanie od kogo sugestii posthipnotycznych
7. Otwarcie oczu i uwiadomienie sobie swojego najbliszego otoczenia. Uywajc powyszego procesu, moesz
zastosowa na sobie hipnoz terapeutyczn w czasie krtszym ni minuta, cho pamitaj, e moe to trwa tak
dugo, jak tylko chcesz. Poniej znajdziesz opracowanie kolejnych krokw.
1. Krok pierwszy. We gboki oddech i rozlunij minie tak dobrze, jak tylko potrafisz. Polecam raczej pozycj
siedzc, poniewa kadc si wikszo ludzi zasypia.
2. Krok drugi. Zamknij oczy. Niektrzy hipnoterapeuci spdzaj nawet dwadziecia minut na sprawienie, aby kto
mimowolnie zamkn oczy. To po prostu wielka strata czasu. Zamknij je i nie zawracaj sobie gowy takimi
drobiazgami.
3. Krok trzeci moe mie wiele rnych wariantw. Jednym z najczstszych jest liczenie wstecz od dziesiciu do
jednego, czy nawet od jakiej wikszej liczby ni dziesi. Robi si tak, poniewa liczenie wstecz wymaga znacznie
wikszej koncentracji ni normalne liczenie. Niektrzy ludzie lubi sobie przy tym wyobraa, e pisz kolejne
liczby na tablicy, albo e schodz schodami w d. W istocie trzeci krok jest miejscem, gdzie spotykaj si
medytacja i hipnoza, wic wszystko, czego uywasz, aby si skupi na medytacji, dobrze si tu sprawdzi. Moe to
by na przykad powtarzanie jakiego sowa lub frazy czy wyobraanie sobie pomienia wiecy, albo koncentrowanie si na wasnym oddechu. Moesz rwnie uy jakiego ulubionego wspomnienia, ktre wywouje w tobie
dobre samopoczucie. Istot trzeciego kroku jest zawenie pola swej uwagi do tego stopnia, aby wszystko to, co
znajduje si na zewntrz ciebie, odsuno si na dalszy plan, a wszystko to, na czym si koncentrujesz, stao si
niezwykle istotne.
4. Krok czwarty. Tym razem powiniene skierowa uwag na swoje ciao. Postaraj si odnale w nim
jakiekolwiek obszary napicia. Kiedy ju je znajdziesz, moesz utrzyma na nich uwag przepenion intencj
rozlunienia, albo zleci swemu ciau, aby zrobio to za ciebie. Moesz rwnie przypomnie sobie jakie
relaksujce przeycie, jak na przykad spacer pla czy wygrzewanie si w ogrodzie.
5. Krok pity. Teraz jeste gotowy do gwnego wydarzenia. Byoby najlepiej, gdyby jeszcze przed sesj
zadecydowa, jakie sugestie chcesz sobie przedstawi. Przedstaw sobie sugestie w taki sposb, aby przywoyway
one wyobraenia, szczegowe plany albo znaczce symbole. Jeli, powiedzmy, starasz si pomc swemu ciau w
zwalczeniu raka, to moesz zasugerowa mu, aby przypomniao sobie wszystkie te
Przedstawiaj sobie
rzeczy, ktre moge robi, zanim pojawia si choroba i jak dobrze si przy tym czue.
sugestie w taki
Moesz wyobrazi sobie i zwerbalizowa swoje plany dotyczce leczenia i powiedzie
sposb, aby
swemu ciau, aby wsppracowao z lekarstwami, dziki czemu pniej bdziesz mg
przywoyway one
robi rne rzeczy i czu si dobrze. Moesz rwnie wyobrazi sobie swoje biae
wyobraenia,
ciaka krwi jako koparki i buldoery, ktre oddzielaj raka od twoich zdrowych komrek i
szczegowe plany
pozbywaj si go, a take samego siebie dostajcego wielkie brawa od swych przyalbo znaczce
jaci i rodziny za to, e poradzie sobie z chorob. Sowa pomagaj ci si skupi, za
symbole.
wyobraenia pomagaj twemu ciau przyj sugestie. Najpotniejsze sugestie to te,
ktre wywouj w tobie najsilniejsz pozytywn reakcj emocjonaln. Wic aby sugestia
bya skuteczna, musi si ona opiera na twoich osobistych dowiadczeniach i pragnieniach. Upewnij si rwnie,
aby sugestie zawieray w sobie jakie korzyci zmysowe, dajce ciau fizyczn bd emocjonaln przyjemno w
nagrod za uzdrowienie. Oznacza to nagrody, takie jak: ulubione jedzenie (chyba e starasz si straci na wadze),
jaki szczeglny film albo wyjcie na przyjcie czy cokolwiek innego, co uznasz za nagrod. Raz obiecaem
mojemu ciau wycieczk do wesoego miasteczka i cho mj napity grafik nie pozwoli mi tego zrealizowa,
odkryem, e moje ciao byo rwnie zadowolone, kiedy po prostu wyobraziem sobie ze szczegami uczucie jazdy
na karuzeli i smak waty cukrowej. Jeli nie jeste pewien, jakie formy powinna mie sugestia, uyj pomysw
znajdujcych si w podrozdziaach o interpretacji, afirmacjach, wytycznych i bogosawiestwach. Jeli uyjesz
zawartej tam wiedzy w procesie autohipnozy, to bdzie ona jeszcze skuteczniejsza. Wielu ludzi, wcznie ze mn,
osigno bardzo dobre rezultaty, doczajc sugesti do kroku czwartego. Powiedzmy, e wyobraasz sobie
spacer po play. Sugestie mog ci zosta podane przez wyskakujce z wody delfiny, albo mog by wypisane na
mokrym piasku. Jeli wyobraasz sobie las, to sugestie mog by wypisane na drzewach lub kamieniach, albo
mog ci je przekaza lene zwierzta.
- 28 -

6. Krok szsty. Sugestie posthipnotyczne s doskona metod na to, aby twj umys i twoje ciao pamitay o
tym, co chcesz osign.
Odnie sugestie posthipnotyczne do jakiego zjawiska, ktre jest dosy wyjtkowe, tak, aby przycigao twoj
uwag, a jednoczenie nie tak czste, aby je zaraz zignorowa. Na przykad twoje urodziny bd zdecydowanie
zbyt rzadkie, a z kolei oddech bdzie czym zbyt czstym. Moesz sprbowa czego w rodzaju: Za kadym
razem, kiedy poczuj zapach kwiatw, bd sobie przypomina t sugesti" albo Za kadym razem, kiedy usid
do jedzenia, przypomn sobie t sugesti". Sesj moesz zakoczy sugesti, e wracasz do normalnego
poziomu wiadomoci z wielk atwoci. To pomoe przygotowa ci si na otworzenie oczu.
7. Krok sidmy. Kiedy otworzysz oczy, moesz czu si nieco zdezorientowany ze wzgldu na przejcie od stanu
gbokiego relaksu do wzmoonej aktywnoci. Odkryem, e bardzo atwo jest wrci do zwykego stanu,
rozgldajc si wokoo i poruszajc troch domi i stopami.
Reagowanie na hipnoz jest umiejtnoci, dokadnie tak sam jak medytacja. Niektrzy ludzie ucz si tego
bardzo prdko i szybko osigaj pozytywne rezultaty, podczas gdy inni musz po prostu troch powiczy.
Bdziesz atwo mg oceni, jak dobrze masz rozwinit t umiejtno, kiedy bdziesz przyglda si uwanie
rezultatom jej stosowania. Nauczenie si autohipnozy zabrao mi bardzo wiele czasu, ale musz przyzna, e jest
ona jedn z najwartociowszych umiejtnoci, jakie posiadem. Rezultaty czasami s natychmiastowe, czasami
bardzo szybkie lub szybkie, a czasami - szczeglnie, jeli trzeba si najpierw upora z duym emocjonalnym
baaganem - moe to zabra bardzo wiele czasu. Jedno jest pewne, autohipnoza jest umiejtnoci, ktr warto
rozwija.
Rozdzia V
Natychmiastowe uzdrawianie z uyciem mocy wyobrani
Wyobrania jest jedn z naszych najpotniejszych zdolnoci, bowiem pozwala nam wyobraa sobie to, co byo,
to, co jest, i to, czego nie ma. Jak wykazaem, w rozdziale trzecim, umys potrafi dobrze sterowa wyobrani, ta
za silnie wpywa na ciao. Wic jeli umiejtnie uyjesz mocy swej wyobrani, moesz pomc swemu ciau
uzdrowi si. W tym rozdziale opisz wiele rnych technik, w ktrych uywa si wyobrani do natychmiastowego,
bardzo szybkiego i szybkiego uzdrawiania.
Celowe pogranie si w marzeniach
Celowe pogranie si we wspomnieniach, aby uzyska leczniczy efekt, to jedna z najbardziej zaniedbywanych
praktyk na polu uzdrawiania. Uzdrowiciele, bardzo czsto niewiadomi tego faktu, zdaj si na pami ciaa. Jest
bardzo niewielu takich, ktrzy wykorzystuj funkcj pamici wiadomie. Ignorowanie pamici w procesie
uzdrawiania mona porwna do prby zbudowania domu, bez odnoszenia si do podstawowych zasad
budownictwa. Oczywicie mona tego dokona, ale w ten sposb jest to o wiele trudniejsze zadanie.
Kady z nas przey w swoim yciu czasy lepszego i gorszego samopoczucia, przynajmniej mwic relatywnie.
Wierz, e ciao pamita kady najmniejszy detal tych dowiadcze, a do poziomu komrkowego. Nikt tak
naprawd nie wie, czy to twierdzenie jest prawdziwe, ale jedno jest pewne: jeli wyobraasz sobie, e twoje ciao
moe pamita absolutnie o wszystkim, to zachowuje si ono tak, jakby rzeczywicie mogo tego dokona.
Kiedy prowadziem praktyk hipnoterapeutyczn, odkryem, e jedn z najlepszych metod na dopomoenie
danemu czowiekowi w odzyskaniu zdrowia byo powrcenie do wspomnienia z czasw, kiedy jego dolegliwo
jeszcze nie istniaa, lub do czasw, kiedy jego zdrowie byo w bardzo dobrym stanie. Kluczem do uzdrowienia w
takich wypadkach byo jak najdokadniejsze odtworzenie wspomnie tego rodzaju. I nie oznacza to wycznie
pamici wizualnej. Ciao pamita wszelkie dane pochodzce ze wszystkich zmysw. Osobicie podejrzewam, e
ciao posiada nawet pami feromonaln.
Pracowaem kiedy z czowiekiem cierpicym na dolegliwo nazywan obecnie syndromem przemczenia". By
on w tak kiepskim stanie, e z ledwoci dotar do mojego biura. Powiedzia, e tradycyjna medycyna i terapie w
ogle mu nie pomogy, co spowodowao, e zdecydowa si skorzysta z moich usug. Co niezwyke, udao mi si
przywrci mu energi i wigor w cigu jednej sesji. Kiedy rozmawialimy o jego przeszoci, wspomnia, e kiedy
cakiem niele gra w koszykwk, wic pomogem mu przypomnie sobie jego najlepszy mecz. W trakcie
pierwszej sesji poprosiem go, aby przypomnia sobie wszystkie obrazy, dwiki, zapachy, smaki, wraenia
dotykowe i odczucia, ktre nastpoway w chwili, kiedy przygotowywa si do meczu, oraz te, ktre miay miejsce
podczas jego trwania, a take te, ktre byy zwizane ze witowaniem zwycistwa. Pod koniec sesji mczy zna
by peen energii i czu si lepiej ni kiedykolwiek dotd. Jednake jego problem siga nieco gbiej. Rozwizanie
jego yciowych problemw, ktre doprowadziy go do stanu wyczerpania, zabrao nam kilka dodatkowych sesji,
lecz zawsze, kiedy pomidzy nimi poczu si on wyczerpany, przywoywa wspomnienie tego meczu i w bardzo
krtkim czasie ponownie nabiera wigoru.
Chcc uy samemu tej techniki, najpierw za (wyobra sobie), e twoje ciao pamita wszystko. Potem powi
troch czasu i celowo przypomnij sobie wszelkie szczegy z czasu, kiedy nie miae jeszcze problemu, ktry trapi
ci teraz, albo z chwili, kiedy czue si naprawd dobrze, lub te uyj jakiego innego podobnego wspomnienia.
Postaraj si, aby twoje wspomnienie byo bardzo obrazowe i dotyczyo wszystkich zmysw, szczeglnie, jeli
chodzi o czynnoci fizyczne, takie jak bieg czy chd, taniec, zmiana postawy ciaa i tym podobne. Zawrzyj w nim
rwnie pozytywne odczucia emocjonalne. Poniewa pami dziaa na bazie skojarzeniowej, pocztkowo mog si
pojawia jedynie oderwane i pozornie niepowizane ze sob strzpki informacji. Zwykle bd to elementy, ktre
- 29 -

najsilniej pobudziy zmysy. Utrzymywanie na nich uwagi pomoe ci w odtworzeniu innych, bardziej szczegowych
wspomnie. Jeli chcesz, moesz uy swojego umysu do poukadania wszystkich
Powi troch
tych obrazw i odczu w kolejnoci chronologicznej, ale nie jest to konieczne. Celem
czasu na
tego wiczenia jest przywoanie wspomnie, ktre pomog ci zmieni twj obecny stan
przypomnienie
emocjonalny, fizyczny i mentalny, a take pomog twemu ciau wywoa reakcje
sobie bardzo
obronne w systemie immunologicznym, odpry si, wzmocni swoj si, potencj
szczegowo stanu
seksualn czy cokolwiek innego, czego dotyczy uyte przez ciebie wspomnienie.
w ktrym bye,
Pomoe ci to wywoa nastawion na uzdrawianie reakcj ciaa, ktra bdzie przezanim powstao u
chowywana w pamici i uywana w teraniejszoci. Powtarzaj t czynno tak dugo,
ciebie dane
a zauwaysz choby najmniejsze zmiany w swoim stanie. Potem, o ile masz na to
schorzenie czy
czas, kontynuuj t czynno, lub te zaplanuj kolejny raz, kiedy powrcisz do tego
problem.
wiczenia. Wykonujc to wiczenie, nie oczekuj cudw (cho bd przygotowany na
wypadek, gdyby si jednak zdarzyy). Zwracaj uwag na najmniejsze nawet zmiany, s
one bowiem dowodem na to, e twoje dziaania przynosz jaki postp. By moe okae si, e musisz
popracowa rwnie nad innymi obszarami swego ycia, aby zmniejszy swj oglny poziom stresu, ale pamitaj,
e ta technika moe by bardzo pomocna w mobilizowaniu uzdrawiajcych zasobw twego ciaa.
Wewntrzny remont
Okoo dziesiciu lat temu przeczytaem ksik, ktra zrobia na mnie ogromne wraenie. Byo to Uywaj Swego
Mzgu - Aby Wywoa Zmiany autorstwa Richarda Bandlera, jednego z twrcw znanego systemu programowania
Neurolingwistycznego. W swej ksice Bandler opisa metod, ktr nazwabym natychmiastowym uzdrawianiem
emocjonalnym, polegajcym na zmianie pewnych aspektw wspomnie, takich jak kolor, rozmiar, ksztaty,
nasycenie barw, gono dwikw, przy jednoczesnym pozostawieniu nienaruszonej samej zawartoci
wspomnie. W mojej interpretacji ide kryjc si za t technik jest to, e wspomnienia s przechowywane w
pamici jako wzorce dowiadcze i adunek emocjonalny. Wzorce dowiadcze stanowi zawarto danego
dowiadczenia, za adunek emocjonalny jest jego opakowaniem". Dla przykadu: wane wspomnienia,
niezalenie od tego, czy s one dobre, czy ze, s postrzegane przez wikszo ludzi jako wyraniejsze" i
wiksze". Bandler odkry, e wiadome sprawienie, by takie emocje stay si mniej wyrane i mniejsze, cakowicie
zmienia reakcje emocjonalne i behawioralne, ktre s przez nie wywoane. Reakcje i zachowania bazujce na
przykrych wspomnieniach daj si zmieni dosownie w mgnieniu oka.
Na swoich warsztatach uczyem suchaczy tej metody, osigajc dziki niej bardzo dobre rezultaty. Jednake
uznaem za dosy nuce podawanie caej grupie ogromnej liczby wskazwek kinestetycznych, wizualnych i
dwikowych, zaczem wic eksperymentowa z rnymi wariantami tej techniki, co pozwolio mi wysnu
wniosek, e wszystko, co tylko zrobimy, aby zmieni nastrj wspomnienia, spowoduje zmian reakcji na nie. To
wanie bya podstawa do stworzenia techniki wewntrznego remontu". Poniej opisuj najskuteczniejsze warianty
tej techniki. Najpierw jednak zwr uwag na trzy bardzo istotne rzeczy:
Niektre wspomnienia s tak traumatyczne, e osoba moe nie chcie, lub nie by w stanie dokona w nich
zmian.

Niektrzy ludzie zainwestowali w dane wspomnienie tyle wasnej tosamoci, e bd jedynie udawa, e
dokonuj zmian, lub te w ogle odmwi przeprowadzenia tego wiczenia.
Na bazie podanej wyej teorii moesz tworzy dowolne wasne warianty tego wiczenia, ktre bd dla ciebie
dziaa.
Dekoracje cyrkowe
Przywoaj
jakie
negatywne wspomnienie.
Nie zmieniajc samego
wydarzenia,
zmie
kontekst, umieszczajc je
w jakim szczeglnie
kontrastujcym
z
wydarzeniem miejscu.

Przywoaj wspomnienie tego, jak kto bardzo ci zdenerwowa lub skrzywdzi


emocjonalnie. Nie zmieniajc samego wydarzenia, umie na gowie tej osoby
jelenie rogi, a j sam ubierz w strj cyrkowego klauna. Spraw, aby z tyu za t
osob pojawili si inni robicy miny klauni. Niech powietrze wypeni si cyrkow
muzyk. Kiedy bdziesz gotowy, zostaw na moment to wspomnienie, a potem po
chwili przywoaj je ponownie, ale ju ze wszelkimi zmianami, ktrych w nim dokonae. Zwykle twoje uczucia zmieni si i nie bdziesz ju odczuwa negatywnych emocji, przywoujc ponownie to wspomnienie, a po jakim czasie z
pewnoci przestaniesz sobie w ogle zawraca gow przywoywaniem tego
wspomnienia.
Zmiana scenografii

Przywoaj jakie negatywne wspomnienie. Nie zmieniajc samego wydarzenia zmie kontekst, umieszczajc je w
jakim szczeglnie kontrastujcym z wydarzeniem miejscu. Jeli na przykad przykre wydarzenie miao miejsce w
cichym otoczeniu, to przenie je na rodek Times Square w sylwestra- Jeli za odbyo si w gonym miejscu, to
przenie je na rodek pustyni czy na cich len k. Waciwie wszelkie ciche i wypenione szczciem miejsca
powinny zadziaa cakiem dobrze, o ile jeste w stanie utrzyma ich nastrj przy jednoczesnym przypominaniu
sobie przykrego wydarzenia.

- 30 -

Zamraanie obrazu
Przywoaj jakie negatywne wspomnienie. Zamro je w cienkim i przejrzystym kawaku lodu. Jako osoba, ktr
jeste w chwili obecnej, spjrz na swoje zamroone wspomnienie i rozbij je motkiem na malekie kawaeczki.
Zgarnij te kawaeczki do wiadra i rzu w stron soca, aby wyparoway, lub w ogie, aby si stopiy.
Radykalna zmiana wspomnie
Istnieje metoda wiadomej pracy ze wspomnieniami, ktra moe mie ogromny wpyw na efekty fizycznego
uzdrawiania. Jest ona bardzo prosta do wykonania, co nie oznacza, e jest atwa. Zaley to od twojego osobistego
podejcia do wspomnie. Nazywam t technik radykaln", poniewa wymaga ona zmiany zawartoci
wspomnie. W istocie trzeba sobie wyobrazi, e wydarzenie miao inny przebieg. Z pocztku moe si to
wydawa prb zaprzeczenia faktom lub jak form eskapizmu, ale intencja kryjca si za tym procesem jest
inna.
Bardzo znanym faktem jest, e praktycznie wszystkie komrki ciaa regularnie umieraj i s zastpowane przez
nowe. W moim rozumieniu komrki mzgu waciwie nie umieraj, ale ich zawarto jest na bieco wymieniana
na inn. W kadym razie ciao fizyczne, ktre posiadasz dzisiaj, dosownie nie jest tym samym ciaem, ktre miae
rok temu. Zwyko si mwi, e wszystkie komrki ciaa s wymieniane na nowe co okoo siedmiu miesicy, ale jest
to troch mylne, poniewa tempo tych zmian jest rne dla rnych organw. Na przykad skra jest cakowicie
nowa dokadnie co sze tygodni. Twierdzenie na temat siedmiu miesicy jest rwnie mylne dlatego, e
pojedyncze komrki oraz ich grupy s wymieniane codziennie. Na szczcie komrki skry s zastpowane przez
komrki skry, komrki wtroby s zastpowane przez komrki wtroby, a komrki koci s zastpowane przez
komrki koci itd. Nowe komrki wiedz dokadnie, jakimi komrkami maj si sta. Ale jak to si dzieje?
Oczywicie dziki pamici. Wic jeli komrki w twoim ciele zostay uszkodzone przez chorob czy odniesion
ran, to powinny one zaleczy si cakowicie w chwili, kiedy wszystkie zostan wymienione na nowe. Tak si
jednak nie dzieje. Dlaczego? Poniewa komrki pamitaj dany uraz. Jeli znajdziesz sposb na zmienienie
wspomnie komrek w taki sposb, aby nie pamitay danego urazu, to odnowi si one cakowicie zdrowe. Tak
przynajmniej wyglda teoria.
Jednake ta teoria ma pewn dziur. W praktyce komrki mog zdrowie znacznie szybciej ni w czasie
potrzebnym na wymienienie ich na nowe. Dobra, to nie jest doskonaa teoria, ale cigle nad ni pracuj.
Chciabym najpierw poda kilka przykadw radykalnego wspominania, z ktrymi spotkaem si osobicie. Moja
przyjacika cierpiaa z powodu paskudzcej si przez trzy miesice rany. Powstaa ona przy zsiadaniu z
motocykla, kiedy nag nog dotkna rozgrzanej rury wydechowej. Przez nastpne dni znajoma uywaa wszelkich
znanych lekw na oparzenia, ale nic nie dziaao tak, jak powinno. Pomylaa wic, e radykalna zmiana
wspomnie jest znacznie tasza ni kolejna wizyta u lekarza i postanowia j wyprbowa. Pewnego dnia usiada i
zacza wspomina moment, w ktrym zsiadaa z motocykla, tylko tym razem zmienia wspomnienie i wyobraaa
sobie, e noga nie dotyka rozgrzanej powierzchni. Oczywicie nie byo to atwe, bowiem wspomnienie blu byo
bardzo silne. Ale ona si upara, naprawd si upara. Powtrzya swe wspomnienie czterdzieci razy, a z
atwoci moga sobie wyobrazi, e zsiada z maszyny i odchodzi od niej bez adnego urazu. Poniewa na
pierwszy rzut oka nic si nie stao, moja znajoma zapomniaa o caym wydarzeniu i zaja si czym innym. Trzy
dni pniej jej rana znikna cakowicie, co kwalifikuje ten przypadek do kategorii szybkich uzdrowie.
Kolejny przypadek dotyczy jednego z moich uczniw. Dugo zastanawiaem si, czy w ogle go tu przytacza,
poniewa jest on bardzo dziwny, ale zdarzy si naprawd. Mj ucze by straakiem w jednym z duych miast.
Pewnego dnia on i jego ekipa zostali wezwani do poaru w starej fabryce. W chwili, kiedy polewa wod poncy
magazyn, jej strumie trafi w pojemnik z poncym olejem, ktrego wczeniej nie byo wida. Oczywicie olej
polany wod eksplodowa, a jego czstki, odbijajc si rykoszetem, trafiy straaka, parzc mu ramiona, twarz i
osiadajc we wosach. Poparzenia byy dosy powane, ale mczyzna postanowi nie korzysta z pomocy
medycznej. Zamiast tego po prostu poszed do domu. Kiedy wychodzi z remizy, przyjaciele artowali z jego
poskrcanych wosw. Kiedy ju dotar do domu, umy si, wypi troch wody i zastosowa technik radykalnej
zmiany wspomnie. Wyobrazi sobie, e ponownie jest w poncym magazynie i robi wszystko dokadnie tak samo,
jak robi to wczeniej, z jednym maym wyjtkiem. W nowym wspomnieniu, ktre wytwarza, poncy olej cakowicie
go omin. Powtrzy to wiczenie cztery razy z rzdu i poszed spa. Rano, kiedy si obudzi, przecign rk po
wosach, wyczesujc kilka nadpalonych kosmykw. Kiedy pojawi si w pracy, powitay go okrzyki zdziwienia.
Przyjaciele zmusili go do spojrzenia w lustro. Okazao si, e po oparzeniach z poprzedniego dnia nie byo nawet
ladu. Jest to przypadek dobrze pasujcy do kategorii szybkiego uzdrawiania. Ta historia jest dosy znaczca,
poniewa byem pierwszym, ktry zauway, e czowiek ten jest obdarzony niezwykle yw wyobrani.
Teraz podziel si jednym z moich wasnych dowiadcze. Kiedy przygldaem si reakcjom mojego ciaa na
otaczajce mnie wydarzenia, zauwayem, e prby stumienia gniewu wywouj u mnie opryszczk. Szczeglnie
w sytuacjach, kiedy zoszcz si na kogo i przemilcz to zarwno na zewntrz, jak i wewntrz, na moich wargach
natychmiast pojawiaj si bolesne pcherzyki. Oczywicie wiem, e opryszczka jest chorob wywoywan przez
wirusy, ale by moe napicie i stumiony gniew przeszkadzaj mojemu ciau w zwalczaniu tego wirusa. Wyjanienia tak naprawd nie maj tu adnego znaczenia. Jedno wiem na pewno: kiedy zrobi co, co ma na celu
uwolnienie napicia, wszelkie objawy opryszczki natychmiast znikaj. Kiedy wiem dokadnie, kto mnie
zdenerwowa, sprawa jest bardzo atwa, a cay proces atwiejszy do przeprowadzenia. W trakcie jednego z
dowiadcze tego typu ogromna opryszczka pojawia si na mojej twarzy, a ja dokadnie wiedziaem, na kogo
jestem zy. Stanem przed lustrem i wyobraziem sobie, e wcale nie stumiem swego gniewu, oraz, e mwi
- 31 -

osobie, ktra bya sprawc caego zdarzenia, jak bardzo mnie to zagniewao, oraz co moe sobie zrobi z opini,
ktra tak mnie zdenerwowaa. O ile dobrze pamitam powtrzyem to w mylach okoo trzech czy czterech razy z
rzdu. Nie zapamitaem dokadnie liczby powtrze, poniewa zbytnio zaabsorbowao mnie obserwowanie w
lustrze znikajcych bbelkw opryszczki. Po mniej wicej minucie nie byo po nich adnego ladu. To wanie byo
natychmiastowe uzdrowienie. Radykalna zmiana wspomnie wymaga:

Chci zmienienia wspomnienia.

Uycia jak najwikszej liczby wrae zmysowych w trakcie odtwarzania wydarzenia.

Odpowiedniej liczby powtrze, aby ustabilizowa" nowe wspomnienie, na ktre ciao bdzie reagowa tak,
jakby byo to rzeczywiste wspomnienie.
Liczba powtrze, ktre naley wykona, jest rna u rnych ludzi, a czasami nawet rna u jednego czowieka w
rnych wypadkach. Dzieje si tak dlatego, e za kadym razem skuteczno tej techniki jest uzaleniona od tego,
jak ywo, wielozmysowo i dokadnie moesz sobie wyobrazi dan sytuacj, oraz to, e miaa ona inny przebieg.
Nawet ja nie znam jeszcze dokadnie wszelkich ogranicze tej techniki, wic eksperymentuj dowoli. Trzeba zebra
znacznie wicej dowiadcze, aby mc lepiej pozna dziaanie tej metody.
Uzdrawiajce fantazje
Kolejnym wiczeniem, ktrego uywaem w trakcie moich seminariw, byo poproszenie wszystkich, aby nie
ruszajc ramionami, odwrcili gowy w prawo, najdalej jak to tylko moliwe i zapamitali ostatni punkt, ktry widz
wyranie. Potem prosiem, aby zamknli oczy i wyobrazili sobie, e s sowami, ktre mog bez najmniejszego
wysiku obrci gow o sto osiemdziesit stopni. Poleciem, aby wszyscy obrcili w wyobrani swe gowy,
jednoczenie nie poruszajc si fizycznie. Potem prosiem wszystkich, aby otworzyli oczy, ponownie obrcili gowy i
zapamitali ostatni rzecz, ktr widz wyranie. Praktycznie we wszystkich przypadkach sto procent ludzi
siedzcych na sali mogo za drugim razem obrci gow znacznie dalej. Dlaczego?
Ciao cigle reaguje na to, co dzieje si umyle. Kada myl, idea, wyobraenie,
marzenie na jawie, sen, plan czy fantazja tworz fizyczny efekt, zgodny z tym, co
Kada
myl,
idea,
w danej chwili dzieje si w umyle. Myl o wstaniu i nalaniu sobie czego do
wyobraenie,
marzenie
picia powoduje aktywacj wszystkich mini, ktre bd do tego potrzebne, a
na jawie, sen, plan, czy
take odpowiednie reakcje chemiczne, jak na przykad wydzielanie liny, ktre
fantazja tworz fizyczny
bd odnosi si do planowanego dowiadczenia. Jeli twoje myli s stresujce
efekt, zgodny z tym, co w
i przepenione konfliktami, twoje ciao moe dosta niezego krka, starajc si
danej chwili dzieje si w
je wykona. Jednake, jeli twoje myli mog doprowadzi ciao do szkody, to
umyle.
mog je rwnie uleczy. W tym podrozdziale opisz, jak wykorzysta jedn z
najbardziej niezwykych waciwoci ciaa. Ot nie potrafi ono rozrni rzeczywistoci od fantazji.
W jeszcze innym wiczeniu, ktrego uywam na moich seminariach, prowadz uczniw przez wiczenie z
wyobrani. Zwykle prosz wszystkich, aby wyobrazili sobie, e s na aglowcu zakotwiczonym w lagunie jednej z
wysp na poudniowym Pacyfiku, gdzie w XIX wieku. W trakcie tego piciominutowego wiczenia kad nacisk na
to, eby zobaczyli, odczuli, usyszeli i poczuli wszystko, co ich tam otacza z jak najwiksz liczb szczegw.
Potem prosz, eby wszyscy otworzyli oczy i wrcili swymi mylami i uwag do otaczajcego ich wiata. Nastpnie
prosz wszystkich, aby przypomnieli sobie zeszoroczny wyjazd na wakacje, lub co w tym rodzaju, na przykad
jak wycieczk. Prosz, aby ponownie przypomnieli sobie fantazj na temat laguny, potem znw wycieczk. I
znowu lagun. A wreszcie pytam, czy ktokolwiek moe mi powiedzie, jaka jest rnica pomidzy tymi dwoma
wspomnieniami, oczywicie poza ich treci. Poza wyjtkami, kiedy wspomnienie o rzeczywistym dowiadczeniu
lub o lagunie jest bardzo silnie naadowane emocjami, nikt nie jest w stanie rozrni tych dwch dowiadcze.
Potem prosz wszystkich, aby porwnali wspomnienie o lagunie ze wspomnieniem obiadu, ktry zjedli dwa
tygodnie wczeniej, we wtorek. O ile ten obiad nie by szczeglnie radosnym bd traumatycznym przeyciem, to
wspomnienie o lagunie wydaje si by bardziej realne".
Okazuje si, e ciao nie postrzega rzeczywistoci wedug tych samych regu, co umys. Jeli chodzi o ciao, to
uznaje ono za rzeczywiste wszystko to, co pobudza zmysy, nieszczeglnie przejmujc si tym, skd pochodzi
dana stymulacja. Bardzo silna reakcja emocjonalna na zwyke wydarzenie bdzie miaa znacznie wikszy wpyw na
ciao, ni obojtna reakcja na niezwyke wydarzenie. Naprawd dobra fantazja moe zmieni ciao tak bardzo, e
nie da si osign takiego samego efektu, uywajc zwykych, normalnych" metod. Osobicie do utrzymywania
mego ciaa w dobrej kondycji fizycznej wol robi ekscytujce wiczenia w wyobrani, ni nudne w rzeczywistoci.
Ale zawsze upewniam si, eby moja wyobrania bya jak najbardziej ywa i aby stymulowaa wszystkie zmysy.
Naprawd dobra, uzdrawiajca fantazja zawiera si w wyobraaniu sobie dowiadcze dosy
nieprawdopodobnych, lub te z punktu widzenia zwykej rzeczywistoci wrcz niemoliwych. Ale musi ona bardzo
silnie stymulowa wszystkie zmysy. Oto moje ulubione fantazje.

- 32 -

Wspaniay masa
Kiedy jestem w domu, spdzam bardzo wiele czasu przed ekranem komputera. Jeli trwa to zbyt dugo, to
sztywnieje mi kark, a minie
Dla mnie,
najlepszym
sposobem na
rozlunienie
zesztywniaego
karku jest
wyobraenie
sobie,
bardzo ywo
i z wieloma
szczegami,
e wanie jestem
masowany
przez ulubion
aktork lub
modelk.

zaczynaj bardzo bole. Jedn z najszybszych metod na poradzenie sobie z tym


problemem jest wyobraenie sobie, bardzo ywo i z wielk liczb szczegw, e moja
ulubiona aktorka lub modelka robi mi wanie masa karku. Pozwala mi to pozby si
napicia w czasie krtszym ni minuta. Oczywicie zawsze mog wybra opcj, w ktrej
ta dziewczyna robi mi bardziej rozlegy masa. I cho mam wiele szacunku do prawdzi wego masau terapeutycznego, to moje wyobraone masaystki radz sobie znacznie
lepiej ni jakikolwiek prawdziwy masaysta, poniewa zawsze mog sobie wyobrazi,
czego chc i jak to ma by zrobione.
Technofantazja

Pewnego razu trafiem do ka z bardzo silnym przezibieniem. Postanowiem wic


uy mojej wyobrani i przyzwaem grup naukowcw z przyszoci, aby zajli si moim
problemem. Wyobraziem sobie, e rozstawili nad moim kiem futurystyczn maszyn,
ktra wystrzelia w moim kierunku jakie promieniowanie, przy akompaniamencie
kosmicznych efektw dwikowych. Wyobraziem sobie rwnie, e czuj, jak ten
promie wnika w moj klatk piersiow i rozprasza przekrwienie. Bawiem si doskonale,
wyobraajc sobie to wszystko, a na dodatek w cigu p godziny czuem si ju na tyle dobrze, e byem w stanie
wrci do pracy.
Przy innej okazji mj najstarszy syn wyzwa mnie na pojedynek w siowaniu si na rk. Akurat w tamtych czasach
miaem siedzc prac, on za wiczy praktycznie bez przerwy. W normalnych warunkach pokonaby mnie bez
najmniejszej wtpliwoci, wic stworzyem niezwyke warunki. Jak pniej mi powiedzia, w trakcie naszego pojedynku zastosowa technik pochodzc ze wschodnich sztuk walki, polegajc na wyobraeniu sobie wody
pyncej silnym strumieniem przez cae rami, co znacznie zwiksza si w tym ramieniu. Podejrzewaem, e
wymyli co takiego, wic wyobraziem sobie, e mam tytanow obrcz wok nadgarstka, przytwierdzon do
tytanowego prta, ktry mg zgina si w dowolnym kierunku, a caa ta maszyneria bya zasilana przez
miniaturowy reaktor atomowy stojcy na kocu stou. Oczywicie pynca woda nie miaa z czym takim najmniej szych szans. Kiedy wczyem silnik i pooyem jego rami na stole bez adnego wyranego wysiku, naprawd go
zaszokowaem i zdziwiem. Co prawda to dowiadczenie nie miao wiele wsplnego z leczeniem, ale ta sama
koncepcja moe zosta uyta do wzmacniania siy i wytrzymaoci, do przypieszania procesu leczenia czy do
dokonywania napraw w ciele. Wszystko, co musisz zrobi, to wyobrazi sobie technologi, ktra gdyby istniaa,
mogaby zrobi to, czego ci potrzeba. Odkryem, e technika ta dziaa najskuteczniej, kiedy nakierowujesz j na co
pozytywnego, a nie na pozbycie si czego czy zwalczenie czego. Na przykad promie, ktry wnika do mojej
klatki piersiowej, nie by nakierowany na zniszczenie choroby, a silnik atomowy nie walczy z rk mojego syna - po
prostu cign w d moj rk, ta za pocigna za sob rk mojego syna. Wic jeli uyjesz jakie fantazji technologicznej do naprawiania swojego ciaa, pamitaj, aby koncentrowa si na rezultatach, ktrych pragniesz, a nie
na chorobie czy stanie, ktrego nie chcesz. 1 tak samo jak z kad technik w tej ksice, czasami rezultaty
przyjd bardzo szybko, a czasami bdziesz musia nad nimi troch popracowa.
Fantastyczna magia
Niektrzy ludzie nie przepadaj za rozwinit technologi i wol raczej pobawi si z wyobraaniem sobie magii,
co dziaa rwnie dobrze, pod warunkiem, e woy si w to wystarczajco duo stymulacji zmysowej. Dawno temu
prowadziem seri gier fabularnych dla grupy nastoletnich chopcw z mojego ssiedztwa. Jeden z chopcw
zwykle odgrywa posta druida wadajcego wielkimi magicznymi mocami. Pewnego razu musia przerwa
pojawianie si na naszych sesjach, bowiem zachorowa na osp wietrzn. Ale wrci do gry szybciej, ni ktokolwiek
si tego spodziewa. Pniej opowiedzia nam, e lea w nocy w ku, czujc si dosy paskudnie, kiedy nagle
pomyla: Hej, przecie jestem druidem. Mog si wyleczy za pomoc magii!".
Wiedzia, e to tylko zabawa, ale wymyli czar, ktry mia sprawi, aby strupy odleciay z jego skry i przykleiy si
do sufitu i jednoczenie wyobraa sobie, e wanie co takiego ma miejsce. Potem umiechn si do siebie i
poszed spa. Nastpnego dnia ospa wietrzna znikna (jednake na suficie nie dao si zauway adnych
strupw). Kluczowym czynnikiem by tutaj fakt, e, pomimo i chopak wiedzia, e to tylko zabawa, to nie
zaprzeczy temu, co robi, w aden aktywny sposb.
Chwilk temu moje ciao zaczo protestowa, ze wzgldu na brak snu i du ilo stresu. Postanowiem wic uy
metody z tego podrozdziau. Nalaem sobie szklank wody i udaem, e wymawiam nad ni magiczne zaklcie, aby
zamieni wod w uzdrawiajcy eliksir. Wypowiedziaem magiczne sowa: Abrakadabra, bis bum be, sta si magicznym eliksirem specjalnie dla mnie!". I wyobraziem sobie, e woda staa si musujca i zocista. Potem upiem
troch i wyobraziem sobie, e czuj, jak napj dociera do kadego zakamarka mojego ciaa, sprawiajc, e czuj
si coraz lepiej. Teraz czuj si naprawd wietnie.

- 33 -

Symboliczna logika
Jedna z najniezwyklejszych technik uzdrawiajcych opiera si na uyciu wewntrznych symboli. Na podstawie
wiedzy o tym mona stworzy bardzo skomplikowan procedur, ale podam tutaj tylko wersj uproszczon, ktra
zwykle dziaa rwnie dobrze. Najpierw wyjani koncepcj samego procesu, a potem podam kilka przykadw.
Powiedziaem wczeniej, e ciao ocenia, czy co jest rzeczywiste na podstawie siy dozna zmysowych i nie ma
dla niego adnego znaczenia, czy co wydarzyo si na zewntrz nas, czy wewntrz umysu. Dodatkowo ciao
potrafi reagowa na symbole danych warunkw rwnie silnie, jak na same warunki. Wanie dlatego sny maj tak
ogromny wpyw na zdrowie. Rwnie z tego powodu napotkanie czego, co przypomina nam jakie zdarzenie,
moe odtworzy skutki danego wydarzenia. Niektrzy ludzie maj reakcje alergiczne, patrzc na zdjcie kota.
Niektrzy popadaj w depresj, kiedy sysz muzyk, ktr grano, kiedy zdarzyo si co niemiego. Niektrzy
upijaj si drinkami nie zawierajcymi alkoholu, jeli uwaaj, e jest w nich alkohol. Niekt rzy umiechaj si,
kiedy czuj jaki okrelony zapach. W kadym z tych przypadkw co niebezporednio zwizanego z danym
dowiadczeniem stao si jego symbolem, a ciao reaguje na ten symbol tak samo, jak na dowiadczenie, pomimo
e samo dowiadczenie jest ju tylko wspomnieniem i nie zachodzi w danej chwili. Reakcje, ktre tutaj opisaem,
s prostymi uwarunkowaniami behawiorystycznymi, bardzo podobnymi do znanego przykadu psa Pawowa, ktry
sysza dzwonek i potem dostawa je, a w pewnym momencie uwarunkowa si w takim stopniu, e lini si
nawet na sam dwik dzwonka, nawet jeli w okolicy nie byo ladu jedzenia.
Jeli ciao reaguje
na symbol tak,
jakby by on
realnym
dowiadczeniem
to zmieniajc taki
symbol
powodujesz, e
ciao reaguje tak,
jakby zmienio si
samo
dowiadczenie.

Istnieje bardzo sprytna metoda uywania symboli w uzdrawianiu. Jeli ciao reaguje na
symbol tak, jakby by on realnym dowiadczeniem, to zmieniajc taki symbol
powodujesz, e ciao reaguje tak, jakby zmienio si samo dowiadczenie. Poniewa
ciao nie dba o to, czy symbol pochodzi z wntrza, czy z zewntrz Jeli tylko
wystarczajco silnie pobudza on zmysy, moesz wic wyobrazi sobie symbol jakiego
stanu czy dowiadczenia i zmieni go tak, aby powodowa efekt uzdrawiajcy.
W yciu mojej matki zdarzyo si, ze zacza cierpie na przewleke ble w klatce
piersiowej. Zapytaem, jaki dokadnie jest ten bl, to znaczy, co mogoby spowodowa
taki bl. Natychmiast porwnaa go do pudeka penego ksiek lecego na jej
piersiach. Poprosiem matk, aby wyobrazia sobie kilku wysokich i silnych Hawajczykw,
ktrzy podchodz do niej i usuwaj ciar z jej piersi. Dopilnowaem, aby wyobrazia
sobie t sytuacj trzy razy z rzdu. Kilka minut pniej bl znikn cakowicie. Kilka dni
pniej matka powiedziaa mi, e jaki czas temu lekarze wykryli u niej raka, ktry po
zastosowaniu techniki pudeka z ksikami" znikn cakowicie.

Wiele razy spotkaem si z ludmi cierpicymi na ble gowy. Bardzo czsto opisywali taki bl, porwnujc go do
imada ciskajcego ich gow. Radziem im wic, aby wyobrazili sobie, e rzeczywicie ich gowa jest ciskana w
imadle, a oni sigaj i rozluniaj je. Praktycznie w kadym przypadku po powtrzeniu tego wiczenia trzy razy,
aby utrwalio" si w pamici, bl gowy mija cakowicie. Podobnie wielu ludzi opisywao bl w plecach, porwnujc
go do blu po wbiciu noa w ciao. Prosiem ich, wic, aby kilkakrotnie wyobrazili sobie, e wycigaj ten n, co
praktycznie zawsze powodowao, e bl znika.
W trakcie jednego z seminariw pewna kobieta skarya si na przewleky bl w kolanie, ktry od trzech miesicy
przeszkadza jej w chodzeniu. Poprosiem j, aby wyobrazia sobie, jaki przedmiot mgby powodowa taki bl, a
dokadniej, jaki miaby ksztat. Odpowiedziaa, e musiaby to by klin. Zapytaem, ile way ten klin. Odpowiedziaa,
e dwa i p kilograma. Zapytaem, jakiego koloru jest klin. Odpowiedziaa, e jest czerwony. Poprosiem j wic,
aby wyobrazia sobie, e siga do wasnego kolana i wyciga z niego dwuipkilogramowy czerwony klin i wyrzuca
go. Poleciem jej powtrzy to wyobraenie trzykrotnie, a potem wsta, przej si kawaek i powiedzie mi, jak si
czuje. Jak si okazao, po raz pierwszy od trzech miesicy kobieta ta bya w stanie sta i chodzi bez blu.
We wszystkich tych przypadkach bl i dyskomfort nie zostay stumione. Bowiem, aby stumi bl, trzeba albo
odwrci uwag od niego, zatapiajc si w jakim wymagajcym procesie mentalnym, albo uy leku, ktry
zablokuje wiadomo blu, albo spi minie tak bardzo, by przesta czu bl. Jednak adna z tych metod nie
likwiduje przyczyny blu, za uycie wyobrani symbolicznej powoduje zwikszenie odprenia, co pomaga ciau
poradzi sobie z przyczynami problemu.
Oboki kolorw
Ludzie zaangaowani w rozwj metafizyczny bardzo czsto poznaj technik, znan oglnie jako biae wiato
ochrony". Polega ona na wyobraaniu sobie, e jest si otoczonym biaym wiatem, w niektrych wariantach bia
chmur, czy jakim rodzajem tarczy energetycznej albo czym w rodzaju lustra. Metafizycznie podobno ustawia to
wysokie" wibracje wokoo danej osoby, co ma powodowa nie przedostawanie si do tej osoby niczego zego. Tak
naprawd to jedyny efekt tej techniki polega na obnieniu poziomu stresu i niepokoju do takiego poziomu, e dana
osoba czuje si bezpiecznej. Jednake zakres uycia tej techniki jest ograniczony, poniewa stosuj si j
wycznie w celach obronnych".
W modoci nauczyem si hawajskiej techniki, ktr nazywam obokami kolorw". Jednake w jej wypadku
wyobraanie sobie swego ciaa lub jakie jego czci otoczonej przez kolorowy obok nie ma na celu bronienia si
przed czym, tylko uzdrawianie na poziomie fizycznym, mentalnym i duchowym. Istniej dwa aspekty tej techniki:
kolor i intencja. Oba bazuj na podwiadomych skojarzeniach pamiciowych i wanie dziki tym skojarzeniom
mog dziaa.
- 34 -

Na wiecie opracowano tak wiele rnych systemw znaczenia kolorw, e ja osobicie nie zamierzam
wynajdowa kolejnego. Jeli poznae ju jaki konkretny system czenia koloru z danymi cechami i podoba ci si
on, moesz stosowa go w tej technice. Ale jeli nie znasz takiego systemu, lub chcesz poeksperymentowa z
czym innym, to moesz uy pewnych oglnych zasad nie bazujcych na adnej filozofii czy kontekcie
kulturowym. Oglnie kolory mona podzieli na ciepe i zimne, jasne i ciemne, jaskrawe i stonowane. Czerwony,
pomaraczowy i ty s zwykle stymulujce - fizycznie, mentalnie i emocjonalnie - a zielony, niebieski i fioletowy
zwykle maj dziaanie uspokajajce. Janiejsze kolory s bardziej stymulujce, a ciemniejsze bardziej
uspokajajce. Jaskrawe kolory, to znaczy takie, ktre s bardziej czyste, s bardziej stymulujce ni kolory
stonowane, to znaczy takie, ktre zawieraj w sobie domieszk bieli, szaroci lub czerni. czenie ze sob tych
wszystkich charakterystyk daje nieograniczon liczb wariantw, ale zawsze naley spojrze na kolory pod ktem
tego, czy s stymulujce, czy uspokajajce. Oczywicie naley pamita, e takie same efekty mona uzyska
dziki fizycznym kolorom, jak rwnie dziki tym, ktre stworzysz we wasnej wyobrani.
Uycie intencji w tej technice oznacza po prostu wyobraenie sobie konkretnych efektw leczniczych, ktre
przypisujesz do danego koloru. Wyobraenie sobie, e otacza ci jaskrawo pomaraczowy lub ty obok, wraz z
konkretn intencj, e zwikszy on twoj si i wytrzymao, pomoe ci rozwin te cechy - rozwin poprzez
stymulowanie naturalnych procesw nastpujcych w ciele i przywoywanie odpowiednich pozytywnych
wspomnie, ktre zmieni twe zachowanie. Wyobraajc sobie, e opuchlizna lub infekcja jest otoczona przez
obok stonowanego bkitu lub zieleni, wraz z intencj, e pomoe to w uzdrowieniu, wspomoesz mobilizowanie
naturalnych zdolnoci uzdrawiajcych ciaa oraz znacznie zmniejszysz wywoane tym problemem napicie.
Zrobienie tego z intencj uzdrowienia powizanych z dan sytuacj konfliktw emocjonalnych pozwoli ci pozby si
ich, nawet bez wiadomej wiedzy, czym s, czy na czym polegaj. Zauwaysz, e oboki kolorw pomog ci
zredukowa gniew, inne pomog ci zwalczy strach, jeszcze inne zwiksz twoj tolerancj, a niektre pomog ci
uwolni si od zwtpienia i niepewnoci. Wszystko to w zalenoci od tego, jakie znaczenie przypisujesz danym
kolorom oraz jakie intencje ustalisz, pracujc t technik. Krtko mwic, moesz uy kadego koloru w kady
sposb i do osignicia kadego celu, ktry sobie wymarzysz.
Uyj swej wyobrani
Niezalenie od tego, czy zdecydujesz si zmieni swoje wspomnienia, czy te otoczy si obokiem jakiego
koloru, moesz uy swej wyobrani, aby osign wspaniae rezultaty uzdrawiajce. Tak jak ze wszystkimi
technikami uzdrawiajcymi, czasami rezultaty pojawi si natychmiast, a czasami bdziesz musia popracowa
nad tym systematycznie t przez jaki czas, aby uzyska podany efekt.

Rozdzia VI
Natychmiastowe uzdrawianie z uyciem mocy dotyku
Dotyk jest bardzo korzystny dla twojego zdrowia. Bycie dotykanym przez drugiego czowieka powoduje wicej
psychologicznych, emocjonalnych i mentalnych zmian w twoim ciele ni cao informacji pochodzcych z innych
zmysw. Zakadajc, e nie masz jakiego mentalnego bd emocjonalnego powodu, aby czu opr przed takim
dotykiem, to jest on zawsze korzystny. Nawet, jeli dotyk jest tylko powierzchowny, to reakcja ciao - umys moe
by bardzo silna.
W ksice Healers on Healing dr Bernard Siegal opowiada histori swego kolegi, ktry przez wiele lat uywa
terapii werbalnej, starajc si pomc pacjentce w otrzniciu si z szoku spowodowanego silnymi poparzeniami.
Po wysuchaniu wykadu na temat mioci prowadzonego przez dr. Sigaa, jego kolega zacz kolejn sesj z t
kobiet od przytulenia jej. Pniej powiedzia, e ten pojedynczy ucisk zrobi wicej dobrego ni cae lata terapii.
Na uniwersytecie na Florydzie obserwowano dwie grupy wczeniakw. Te z pierwszej grupy byy codziennie
gaskane przez ochotnikw przynajmniej przez dziesi minut. Druga grupa nie miaa kontaktu dotykowego z
innymi ludmi. Rezultaty wykazay, e gaskane noworodki znacznie szybciej przybieray na wadze, a ich zdrowie i
kondycja polepszay si tak bardzo, e mona byo wypisa je z oddziau o wiele dni wczeniej ni te dzieci, ktre
nie byy dotykane.
Agencja UCLA przeprowadzia pewien bardzo ciekawy eksperyment w bibliotece Uniwersytetu Kalifornijskiego w
Santa Monica. Osoba odpowiedzialna za odbieranie zwracanych ksiek zostaa poinstruowana, aby dotkn
delikatnie sto pierwszych klientw, a unikn jakiegokolwiek kontaktu fizycznego z drug setk. Potem, kiedy ludzie
ci wychodzili, grupa studentw przeprowadzaa wrd nich ankiet, zadajc im pytanie, jak oceniaj poziom usug
w bibliotece. Okazao si, e ocena wystawiona przez pierwsz setk ludzi bya znacznie wysza ni ta wystawiona
przez drug. Pomimo e kontakt fizyczny by bardzo niewielki i absolutnie nie mia nic wsplnego z rzeczywistymi
usugami wykonywanymi przez bibliotek, to spowodowa bardzo widoczne rezultaty. Mona powiedzie, e may
kontakt z drugim czowiekiem zmieni percepcj na bardzo du skal.
Silne pozytywne reakcje na dotyk s czym normalnym u wikszoci ludzi, ale z wielu rnych powodw niektrzy
ludzie boj si i nie lubi dotyku. Cz reakcji na dotyk pochodzi z ta kulturowego, w ktrym wychowywaa si
dana osoba. Na przykad ludzie z pnocnej Europy oraz z Azji bardzo ograniczaj dotyk wrd czonkw swych
grup rodzinnych i unikaj go, jak to tylko moliwe wrd osb niespokrewnionych. W sytuacjach, gdzie nie da si
unikn dotyku, jak na przykad w zatoczonym metrze, wszyscy z wielkim zapaem ignoruj go i udaj, e wcale
nie ma miejsca. Niektre nacje, jak na przykad Brytyjczycy czy Francuzi, maj swoje specyficzne rytuay zwizane
z dotykiem (ucisk doni, dotknicie ramienia, pocaunek w policzek lub zblienie policzka do policzka). Inne grupy,
- 35 -

jak na przykad Japoczycy, unikaj nawet takiego dotyku, zastpujc go rytualnymi ukonami (z wyjtkiem sytuacji,
kiedy robi interesy z ludmi z Zachodu). Jednake pomimo tego, e Japoczycy nie angauj si w publiczny
dotyk, maj oni bardzo rozwinit tradycj masaw, co lokuje ich daleko przed Brytyjczykami. W porwnaniu z
Brytyjczykami, Amerykanie ze swoim poklepywaniem po plecach, uciskami, obejmowaniem i przytulaniem s
bardzo otwarci, ale z kolei porwnujc ich na przykad z Wochami, wychodz na okropnych, przepenionych
rezerw sztywniakw.
Wyczywszy ludzi cierpicych na powane zaburzenia umysowe, praktycznie kady moe mie pozytywne
reakcje na dotyk, nawet publiczny, jeli s ku temu odpowiednie okolicznoci. Nawet bardzo intymny dotyk jest
akceptowany wrd sportowcw, dotknicie kogo obcego w tacu jest uwaane za absolutnie normalne, a
grupowe piewy po wyjciu z baru kocz si zwykle znacznie wikszym kontaktem fizycznym ni w innych
okolicznociach. Pamitam, e prowadziem kiedy seminarium w Japonii i byem naprawd zaskoczony reakcjami
ludzi. Zwykle kocz seminarium, proszc ludzi, aby zebrali si w krgu, trzymajc si za rce, a potem, by kady
obj osob stojc obok. Tym razem miaem waciwie zamiar zrezygnowa z tej czci, zwaywszy na panujce
w Japonii zwyczaje, ale moja ona (a jak pewnie pamitasz, nie jest ona osob, z ktr mona si nie zgodzi),
daa mi znak, abym jednak to zrobi. Wyjaniem wic wszystkim, e kocowy ucisk to taka hawajska tradycja,
oraz e powinni to potraktowa jako jeszcze jedno wiczenie. Wszyscy zaczli si obejmowa, a robili to z takim
zapaem, e zadziwili nawet mnie. Odniosem wraenie, e moje przyzwolenie dao upust jakiemu ogromnemu,
trzymanemu dotd na uwizi ywioowi. Wszyscy zaczli obejmowa ludzi stojcych obok. Potem ludzi z
naprzeciwka. Potem wszystkich, ktrzy nawinli si im pod rce, w tym mnie samego. Po raz kolejny i kolejny.
Niech do dowiadczania dotyku moe wynika nie tylko z oglnych norm kultury, w ktrej yje dana osoba, ale
take ze zych przeszych dowiadcze. Niestety, wydaje si, e kada cywilizacja ma ludzi, ktrzy s tak
samolubni i okrutni, i wykorzystuj swe pozycje autorytetw i powierzone im funkcje, aby wykorzystywa naturalne
pragnienie do kochania i bycia kochanym. Robi to dla wasnej przyjemnoci, nie biorc pod uwag uczu innych
ludzi. Takie osoby rekrutuj si spord rodzicw, krewnych, przyjaci, nauczycieli, urzdnikw i kadego innego
miejsca, w ktrym separacja od innych staa si tak wielka, e nie ma ju empatii, wspczucia i szacunku wobec
drugiego czowieka. Najsmutniejsze w tym wszystkim jest to, e osoby wykorzystane czsto staraj si stumi w
sobie uczucia do tego stopnia, e ich ciaa staj si ywymi bombami zegarowymi. Niektre ofiary same zaczynaj
wykorzystywa innych, by moe z zemsty, by moe dlatego, e myl, i jest to jedyny sposb, aby dowiadczy
dotyku. Niektrzy, wydawaoby si spokojni i mili ludzie, nagle, bez adnego ostrzeenia, wpadaj w furi i atakuj
wszystkich wokoo. Jeszcze inni yj w izolacji, bojc si najmniejszego kontaktu midzyludzkiego. A jeszcze inni
znajduj uzdrowienie dziki pomocy wspczujcych uzdrowicieli, lub nawet bez niczyjej pomocy. Gdyby nasze
spoeczestwo miao bardziej bezpieczne i akceptowalne sposoby na wyraanie si poprzez dotyk, to mielibymy
wokoo nas znacznie mniej przemocy, desperacji i chorb.
Czci mojego wkadu w budowanie takiego wiata bd techniki, ktre opisz w tym rozdziale.
Autodotyk
Pod nieobecno innych ludzi, ktrzy mogliby ci dotyka, moesz dotyka si sam. Dotyk wpywa pozytywnie na
ciao oraz na umys dziki endorfinom i innym substancjom, ktre uwalniaj si do krwi w momencie dotknicia
skry. I cho twoje ciao z pewnoci ma jakie preferencje, co do tego czyj dotyk sprawia ci przyjemno, moesz
jednak uzyska wiele korzyci, dotykajc si samemu. Oto wic nieseksualne wiczenie dotykowe, ktre moesz
wykona samemu (nie ebym mia co przeciwko seksualnym wiczeniom dotykowym, ktre mona wykona
samemu, ale po prostu ich nie bd ci uczy). Kada cz tego wiczenia pomoe ci uwolni bardzo wiele
napicia. Moesz wykona to wiczenie nago lub w lekkim ubraniu. Odniesie ono znacznie lepszy efekt, jeli
wykonujc je postarasz si o to, aby okaza samemu sobie wiele uwagi i czuoci.
1. Zacznij od masowania skry gowy i przeczesywania wosw (moesz robi to delikatnie albo mocno, wszystko
zaley od tego, jak wolisz). Ogromne iloci napicia gromadz si wanie w skrze gowy, dlatego wielu ludzi
uwaa takie wiczenie za bardzo przyjemne.
2. Po palce obu doni na czubku gowy i czubkami masuj gow od rodka w kierunku zewntrznym. Masuj
swoje skronie, przecignij palcami po twarzy wzdu linii nosa, policzkw, a do linii szczki.
Dugimi ruchami przecignij palcami od rodka gowy, a do jej bokw na liniach ponad i pod ustami.
3. Pomasuj swoje uszy.
4. Pomasuj swoje donie, tak jakby my je bez wody. Nie zapomnij o potarciu kadego palca. Potrzyj centrum
kadej doni, a take miejsce na wierzchu doni w punkcie pomidzy palcem wskazujcym i kciukiem.
5. Przecignij domi po caym przedzie swego ciaa. Moesz zrobi to powoli albo szybko. Jeli jeste ubrany, to
moesz przecign domi po ubraniu.
6. Uyj rcznika, aby potrze swoje plecy. Rwnie to moesz wykona przez ubranie. Jeli masz skrobaczk do
plecw, uyj jej, bowiem drapanie jest wspaniaym sposobem na uwalnianie napicia, nawet wtedy, jeli nic ci nie
swdzi.
7. Jeli masz czas, pomasuj stopy, a potem zakocz cay proces dokadnym umyciem rk, szczeglnie zanim co
zjesz lub kogo dotkniesz. Jeli nie masz czasu na przeprowadzenie caego opisanego tu procesu, pomasuj po
prostu donie oraz ramiona i szybko obejmij si ramionami.
- 36 -

Przytulanie
wiczenie polegajce na przytulaniu si jest doskonae dla dwjki lub wicej ludzi. Zabiera ono nas do naszych
prymitywnych pocztkw. Warto zauway, e niektre mapy robi tak godzinami. Pomimo swej niesamowitej
prostoty moe mie niezwyky wpyw na umys i ciao. Ubranie jest opcjonalne, tak samo jak muzyka i wszelkie
przyrzdy do aro-mato terapii.
Sid na pododze, tak,
aby opiera si o plecy
partnera.
Niektrzy
ludzie odczuwaj przy
tyra fale energii, relaks
lub przyjemno.

Wersja pierwsza - dla dwjki ludzi. Usid wraz z partnerem na pododze w taki
sposb, abycie opierali si o swoje plecy. Moesz siedzie w ten sposb tak
dugo, jak tylko zechcesz, ale postaraj si, eby nie trwao to krcej ni piminut,
szczeglnie jeli chcesz osign jakie widoczne rezultaty. Zwykle ju po kilku
chwilach odczujesz ciepo. Po duszej chwili moesz odczu mrowienie, fale
energii, relaksacj lub przyjemno.

Wersja druga dla dwjki ludzi. Usidcie jak najwygodniej na pododze, przy
cianie lub na fotelu, w taki sposb, aby si wzajemnie obejmowa. Nie rbcie nic poza przytulaniem si. Jeli po
jakim czasie bdziesz musia zmieni pozycj, aby byo ci wygodniej, zrb to jak najdelikatniej i poruszajc si
tylko minimalnie. Efekty, ktre mog si pojawi przy wykonywaniu tego wiczenia, s bardzo podobne do efektw
poprzedniego, a ponadto moesz mie odczucie stapiania si z drug osob. W takim stanie jest rw nie bardzo
atwo odda si marzeniom.
Wersja trzecia - dla trzech lub wicej osb. Uyjcie dowolnej kombinacji wspierania si plecami, przytulania,
trzymania za rce i splatania ng. Wane, aby wszyscy przed rozpoczciem wiczenia odwiedzili toalet, a potem
przyjli wygodn pozycj. Ten wariant najlepiej wykonywa na pododze, mona rwnie wzi kilka po duszek albo
mat. W trakcie wykonywania wiczenia nie rozmawiajcie. Moecie wszystko omwi dopiero po jego zakoczeniu.
Korzyci pynce z tego wiczenia s takie same jak we wszystkich poprzednich, ale dodatkowo sia grupy
powoduje, e wszystkie mog si bardzo spotgowa, prowadzc nawet do dowiadcze wizyjnych.
Gwn korzyci z przytulania, przynajmniej z punktu widzenia tej ksiki, jest uzdrawianie emocjonalne.
Och, prawie zapomniaem. Przytulanie si ma tendencj do stymulowania u niektrych ludzi odczu seksualnych.
W zalenoci od zaangaowanych w wiczenie osb i okolicznoci, w jakich wiczysz, musisz sam oceni, jaki
rodzaj zachowania jest odpowiedni. Pamitaj, e mona dowiadcza odczu seksualnych, jednoczenie nie
zaspokajajc ich natychmiast. Zamiast angaowa si w spenienie, moesz po prostu pozosta zrelaksowany i
obserwowa takie odczucia, bez koniecznoci zrobienia z nimi czegokolwiek. Naley te pamita, e energia
seksualna moe sama w sobie oddziaywa uzdrawiajco na organizm.
Uzdrawiajce donie
Ludzie czsto mwi mi, e uwaaj, i maj moc uzdrawiajc, lub e jaki jasnowidz powiedzia im, e j maj i
pytaj, co powinni z tym zrobi. Zwykle odpowiadam im, e powinni zacz uzdrawia.
Twj ukryty talent
Moesz teraz pomyle, e atwo jest mi powiedzie, e kady ma zdolnoci pozwalajce dokonywa uzdrowie.
Ale jak mog to udowodni? Wcale nie zamierzam ci tego udowadnia, poniewa moesz zrobi to sam, robic
kilka prostych eksperymentw. Jeli sporo czytasz, albo czsto chodzisz na seminaria, to zapewne znasz te
wiczenia. Podaj je tu dla tych, ktrzy jeszcze o nich nie wiedz. 1. Potrzyj mocno donie, roz je na odlego
jaki 15 centymetrw i powoli zbliaj do siebie. Powiniene to robi tak, jakby mia zamiar klasn, ale nie mg
si zdecydowa. Zwracaj baczn uwag na odczucia pynce z twoich doni. Jeli w twoim przypadku jest tak
samo, jak u wikszoci ludzi, to powiniene odczu jaki saby opr, tak jakby ciska mikki balon, albo zblia do
siebie dwa odpychajce si magnesy. Te odczucia s powodowane przez otaczajce twoje ciao pole
energetyczne, a to wanie tego pola uywaj w swej pracy uzdrowiciele (przynajmniej niektrzy uzdrowiciele).
2. Postaw obok siebie trzy szklanki soku pomaraczowego, grejpfrutowego lub jabkowego, albo trzy filianki z
kaw czy herbat. Jeli chcesz, moesz te uy kieliszkw wypenionych winem. W ostatecznoci moesz
rwnie uy wody, ale lepiej jest zrobi to na przykadzie czego, co ma bardziej okrelony smak. Nastpnie potrzyj donie i we w nie jedno z naczy. Potrzymaj je przez minut lub dwie, a nastpnie sprbuj, jak smakuje
zawarto. Sprbuj rwnie zawartoci innych naczy. Zauwaye rnic? Wanie uzdrowie" pyn (czasami
zdarza si, e nie jeste w stanie wyczu rnicy, wtedy dobrze jest poprosi kogo o opini). Powodem, dla
ktrego sugeruj, aby pozwoli sprawdzi efekt swoich dziaa komu innemu jest to, e pozwoli ci si to upewni,
i nic sobie nie wmawiasz i smak tego pynu rzeczywicie si zmieni. Zwykle uzdrowiony" pyn jest sodszy,
bardziej agodny w smaku, lub traci oryginaln goryczk. Oczywicie niektrzy ludzie mog nie uzna takiej zmiany
za dobr.
Kady posiada uzdrawiajc moc. Ciao kadego czowieka uzdrawia si cay czas, czsto na przekr temu, co
czowiek robi. Kady z nas posiada rwnie uzdrawiajc moc, pozwalajc na uzdrawianie innych ludzi i to
dokadnie w tej chwili, bez adnych wymylnych rytuaw.
Oczywicie rytuay s potrzebne i maj swoje zastosowanie. Pomagaj one przekona wtpicych lub tych, ktrzy
nie wiedz, e istnieje moc, ktra moe pomc im w uzdrowieniu. Nie stanowi to adnego problemu. Oczywicie
ludzie, ktrzy pomagaj nam si uzdrowi, maj prawo pobiera opaty za swe usugi, w takiej wysokoci, jak
uwaaj za suszn, a ludzie leczcy si maj prawo paci za takie usugi.
- 37 -

Jedyny problem pojawia si wtedy, kiedy kto jest przekonany, e nie moe lub nie wolno mu uzdrawia bez
jakiego rytuau czy pozwolenia wydanego przez kogo innego (i nie chodzi mi tu o sprawy praw ne, s one bowiem
zupenie inn kwesti). Faktem jest, i jeli jeste czowiekiem, to moesz uzdrawia (tak przy okazji - ta ksika
jest przeznaczona dla ludzi. Jeli wic jeste rolin, zwierzciem, ska czy gwiazd, to powiniene przeczyta
jak inn ksik). Oczywicie tak samo jak we wszelkich innych dziedzinach, jedni ludzie uzdrawiaj lepiej, inni
gorzej, ale kady w jakim stopniu ma do tego talent. Nastpnym razem, kiedy
Potrzyj donie, a
znajdziesz si w towarzystwie kogo, kto cierpi z powodu jakiego blu czy
poczujesz askotanie, a
niedomagania, a jednoczenie kogo, kto jest otwarty na to, aby na nim
nastpnie po je na
poeksperymentowa, potrzyj swoje donie, a poczujesz w nich askotanie, a potem
obszarze, ktry sprawia
pooz na obszarze, ktry sprawia danej osobie bl (dziaa to nawet przez ubranie).
danej osobie bl (dziaa
Uzyskasz znacznie lepsze rezultaty, jeli bdziesz si koncentrowa na tym co
to nawet przez ubranie).
robisz. Wiem, e niektre systemy ucz, i energia i tak pynie poprzez ciebie, wic
moesz pozwoli swojemu umysowi na brak koncentracji, ale naley pamita, e energia poda za uwag, wic
jeli bdziesz zwraca j na swoje donie, to automatycznie bd one miay jej wicej. Jeli osoba, na ktrej
bdziesz eksperymentowa, poczuje jakkolwiek ulg, to eksperyment mona uzna za udany. Uywajc technik z
kolejnych podrozdziaw, moesz znacznie zwikszy swoje zdolnoci wytwarzania energii i uycia ich w
uzdrawiajcym dotyku.
Porczne wibracje
Wielu ludzi prbowao zastosowa w uzdrawianiu dwiki. Nie ma adnych wtpliwoci, e mog one bardzo
pozytywnie wpywa na stan zdrowia. W jzyku angielskim istnieje powiedzenie, e: Muzyka moe ukoi nawet
najgorsz besti"4. Obserwujc dziaanie muzyki na ludzi, rzeczywicie mona dostrzec, e jest ona w stanie
uspokoi kogo, lub podnie na duchu, w bardzo krtkim czasie. Ale nie jest to terapia dotykiem, w penym
znaczeniu tego sowa. Spotkaem si rwnie z terapi nazywan tonow", polegajc na tym, e terapeuta
wydawa jakie konkretne dwiki w kierunku pacjenta. Musz jednak powiedzie, e nie zaobserwowaem, aby ta
terapia dawaa jakie pozytywne skutki uzdrawiajce.
Mruczenie
Jest jednake pewien rodzaj terapii, ktry stanowi doskona kombinacj dwiku i dotyku. Wszystko, co musisz
zrobi, to mrucze lub nuci z zamknitymi ustami, kiedy twoje donie dotykaj miejsca sprawiajcego problem.
Tak, wanie, to absolutnie wszystko, co trzeba zrobi. Tylko mruczenie i dotyk. eby odczu, jak silne s tego
efekty, moesz zbliy do siebie donie, lecz bez uprzedniego pocierania. Trzymajc je blisko siebie, zacznij
mrucze. Poza wibracjami, ktre odczujesz w swoim ciele, twoje donie rwnie powinny zacz wibrowa i jeli
wszystko pjdzie dobrze, to odczujesz pomidzy nimi pewien opr.
Odczuwajc
bl
w
Odczuwajc jaki bl lub dyskomfort, moesz dotkn tego miejsca domi i
jakiej
czci
ciaa,
palcami i wymrucze z powrotem swoje zdrowie. W istocie, mruczenie moe
moesz pooy na niej
pomc ci uwolni napicie i przypieszy proces zdrowienia w wikszym stopniu
donie i wymrucze z
ni sam dotyk. Moesz mrucze w niskich lub wysokich tonacjach, albo nawet
powrotem
swoje
nuci swoje ulubione melodie. Zauwayem, e efekty s lepsze wtedy, gdy
zdrowie.
utrzymujesz uwag na wasnych doniach lub na miejscu, ktrego dotykaj.
Oczywicie znacznie lepsze efekty uzyskasz mruczc z zamknitymi ustami, bowiem wtedy powstaje w twoim ciele
znacznie wiksza wibracja, ktra przenosi si na twoje donie.
Poruszanie ustami
Kolejnym wariantem mruczenia jest mwienie z zamknitymi ustami i nie poruszajc wargami. Daje to efekty
bardzo podobne do mruczenia, ale dodatkowo ma jeszcze wpyw podwiadomej (poddwikowej dla
perfekcjonistw) sugestii. Kadc donie na miejscu problemu, zamiast mrucze, mona zanikn usta i powtarza
afirmacje, bogosawiestwa lub wskazwki. Zastosowaem kiedy t technik w takswce, kiedy moja przyjacika
dostaa nagego blu odka i mog powiedzie, e sprawdzia si ona doskonale. Jest rwnie bardzo dobra do
usuwania blu gowy i blu mini, szczeglnie po treningu. Zwr jednak uwag, e niektrzy ludzie mog
uwaa mruczenie czy mwienie z zamknitymi ustami za denerwujce i w takim wypadku nie zareaguj na nie
zbyt dobrze.
Koc wybaczenia
Koc wybaczenia jest doskona technik natychmiastowego uzdrawiania, ktra uywa sw i dotyku. Jest wietna
dlatego, gdy dziaa bardzo szybko i nie musisz wiedzie, komu i co wybaczasz.
Dotykajc
doni
chorego
miejsca,
mwisz do siebie: Z
czymkolwiek to nie jest
powizane, wybaczam
temu cakowicie".

Opiera si ona na zaoeniu, e kada infekcja czy opuchlizna na poziomie emocji


zawiera w sobie elementy poczucia winy i gniewu. Zauwa, e nie powiedziaem,
i te emocje powoduj takie stany, ale e mog one by zaangaowane w
podtrzymywanie i pogbianie danego stanu chorobowego. Jeli uwolnisz napicie
emocjonalne, to na pewno twoje ciao bdzie w stanie uzdrowi si znacznie
szybciej.
Sama technika jest dziecinnie atwa. Po prostu dotykasz palcami lub doni

Najbardziej podobne polskie powiedzenie to- Muzyka agodzi obyczaje" - przyp. tumacza.
- 38 -

miejsca, ktre wymaga pomocy i mwisz do siebie: Z czymkolwiek to nie jest powizane, wybaczam temu
cakowicie". Powtarzasz t czynno tak dugo, a uzyskasz pozytywny rezultat, albo tak dugo, jak moesz sobie
na to pozwoli. Wykonujc t technik, moesz dowiadczy rnych uczu, takich jak dreszcze, relaksacja czy
zagodzenie blu. Im bardziej gniew i poczucie winy s przyczyn powstania danej przypadoci, tym szybciej
zniknie ona bez ladu. Nawet w wypadku, kiedy te uczucia maj mao wsplnego z powstaniem problemu, efekty
rwnie bd korzystne. I tak jak powiedziaem wczeniej: nie musisz wiedzie, z kim lub z czym zwi zane s te
emocje - po prostu dotykaj miejsca, ktre sprawia problemy i utrzymuj w swoim umyle decyzj o wybaczeniu.
Wybaczenie pomoe twojej podwiadomoci pozby si wielkiej iloci stresu, a dotyk dostarczy energii, ktr
mona spoytkowa do uzdrowienia. Oczywicie jeli wiesz, kto wywoa w tobie gniew lub poczucie winy, to
wybaczenie takiej osobie moe znacznie wzmocni si dziaania tej techniki. Jednym z najciekawszych
przypadkw, kiedy uyem tej techniki by dzie, w ktrym obudziem si z cystami na dzisach i ogromnym
napiciem w szczce. Zby bolay mnie tak bardzo, e me byem w stanie zamkn ust, poniewa dotkniecie
grnych zbw dolnymi nieomale doprowadzao mnie do utraty przytomnoci z blu. Oczywicie co takiego
wymagao wizyty u dentysty, a adres jednego nawet przyszed mi do gowy, ale postanowiem najpierw sprbowa
czego innego. eby od czego zacz, zaoyem, e t sytuacj mg wywo a gniew. Pomylaem wic, co
mogo by przyczyn mojego gniewu i natychmiast w moim umyle pojawi si obraz kobiety, ktra poprzed niego
dnia zdezorganizowaa mi wane spotkanie. Wydawao mi si, e rozwizaem t sytuacj w sposb pokojowy, ale
moje ciao pokazao mi wyranie, e nie doprowadziem do harmonii, a jedynie stumiem swj gniew. Tak wic
bardzo delikatnie pooyem palec na miejscu, w ktrym moja szczka bya najsilniej spuchnita i powiedziaem co
w stylu: Cokolwiek taka i taka osoba mi me zrobia, wybaczam jej kompletnie". Reakcja bya tak szybka, e a
trudna do uwierzenia. Bl znikn, a opuchlizna i ropnie zmniejszay si w oczach, z tak prdko ci, e po upywie
p godziny nie byo po nich ladu. Cay problem znikn, tak jakby go w ogle nie byo. Tak wic tego dnia mj
dentysta nie mia okazji na mnie zarobi, cho oczywicie i tak czasami korzystam z jego usug.
Pomimo e nie trzeba wiedzie, kto lub co ma by obiektem wybaczenia, istniej sposoby pozwalajce na
zawenie wyborw, szczeglnie w sytuacji, gdy nie potrafisz skojarzy, kto mg by powodem twoich
negatywnych uczu. Wielu ludzi na caym wiecie, niezalenie od kultury, z jakiej si wywodz, wiadomie lub
niewiadomie czy aspekt mski i eski z praw i lew stron ludzkiego ciaa. Mona wic zaoy, e jeli dane
schorzenie znajduje si po prawej stronie ciaa, to ma ono zwizek z relacjami osoby chorej wobec mczyzn, a
jeli po lewej, to chodzi o emocjonalne stany dotyczce kobiet. Zauwayem rwnie, e konflikt emocjonalny z
siln kobiet moe ulokowa si czciowo po prawej stronie ciaa, a konflikt emocjonalny ze zniewieciaym
mczyzn moe czciowo objawia si w lewej. Jeli wic pracujesz nad schorzeniem, ktre mona przypisa
jakiej okrelonej czci ciaa, to warto, aby pomyla o tej zalenoci i po prostu zobaczy, co przyjdzie ci do
gowy. W wypadku moich problemw z zbami gwnie bolaa mnie lewa strona szczki. W wypadku mongolskiej
szamanki, ktrej pomagaem poradzi sobie z infekcj w prawym oku, by to problem z inn szamank, o bardzo
silnej osobowoci. Niezalenie od innych rzeczy warto jest wzi pod uwag, e praktycznie kade niedomaganie
czy choroba, na poziomie emocjonalnym cz si z gniewem lub poczuciem winy, co powoduje, e warto jest
uwolni wszelkie te emocje, zanim jeszcze signie si po inne techniki. W najgorszym wypadku spowoduje to, e
inne uyte techniki bd bardziej skuteczne i zadziaaj szybciej.
Cieszc si cudem dotyku
Dotyk jest jednym z najpotniejszych narzdzi sucych do uzdrawiania, niezalenie od tego, czy przyjmuje
form ucisku doni, objcia kogo, czy masau caego ciaa. Oczywicie cz jego efektywnoci wypywa z
oddziaywa energetycznych, ale co jeszcze waniejsze, jest on sposobem na tworzenie pocze pomidzy po szczeglnymi istotami. W wiecie, gdzie idee podziau s tak bardzo znaczce, dotyk staje si najpewniejsz
metod tworzenia pocze. Uzdrawiajcy dotyk, zasilony wspczuciem i mioci, staje si narzdziem wielkiej
wiadomoci, rdem radoci, ktra wzbogaca ofiarodawc i ofiarowywanego.

Rozdzia VII
Natychmiastowe uzdrawianie z uyciem mocy energii
Moce sw, wyobrani i dotyku maj wsplny element. Jest nim to, e kade z nich tworzy zmiany mentalne,
emocjonalne i fizyczne, ktre s ruchem energii.
Uzdrawianie jest procesem, ktry polega na wprowadzaniu zmian w mylach, uczuciach i ciele. Natychmiastowe
uzdrawianie polega po prostu na dokonywaniu tych zmian bardzo szybko. A gdziekolwiek jest zmiana, tam rwnie
jest energia, i zawsze s sposoby na wpywanie na ni w sposb bezporedni, co moe znacznie przyspieszy
zmiany. W tym rozdziale gwnym tematem jest ruch energii.
Czym jest energia?
Ludzie s przyzwyczajeni do mylenia, e materia jest czym staym, wic zwykle wszyscy wyobraaj sobie, e
najmniejsze czci materii musz by materialnymi cosiami. A skoro materia jest form energii, to bardzo trudno
jest przekona kogo, e energia nie jest czym. Fizycy definiuj energi jako zdolno do wykonania czego, to
znaczy zdolno jednego systemu do wpynicia na inny system. Przykadem energii moe by spadajcy deszcz,
to znaczy sia grawitacji erodujca gry, czy adrenalina uwalniajca do krwiobiegu cukier, ktry moe zosta uyty
przez komrki, aby doda siy naszemu organizmowi. Jednake wielu ludzi upiera si przy pomyle, e energia jest
czym materialnym, jak na przykad cega. Jeli wic oddasz komu t ceg, to teraz on j ma, a ty nie. Ale
energia wcale nie jest w niczym podobna do cegy.
- 39 -

Energi mona porwna do fali na oceanie, ktra jest zasilana przez wiatr, ktry z kolei bierze sw energi
jeszcze z czego innego i tak dalej. Tam, gdzie jest energia, jest rwnie ruch i zmiana, a tam gdzie s ruch i
zmiana, tam rwnie jest energia. A poniewa wszystko cigle si porusza i zmienia, to mona atwo zauway, e
wszystko jest potencjalnym rdem energii. Ponadto cay ten ruch ma natur falow.
Jako ludzie dowiadczamy ycia przede wszystkim poprzez nasze zmysy dotyku, wzroku i suchu. Widzenie,
syszenie i dotyk to bardzo szczeglne fenomeny, polegajce na odbiorze danych z poszczeglnych przedziaw
czstotliwoci poprzez zorganizowane receptory. Innymi sowy syszenie, widzenie i czucie wymaga systemu
nerwowego, ktry moe zrozumie informacje dostarczane przez oczy, uszy i skr. Informacja dociera do
receptorw w formie fal wiata, fal dwiku i wibracji. Oczywicie cay proces jest znacznie bardziej skom plikowany, ale tak to wyglda u podstaw.
Jeli energia jest ruchem, a materia cigle si porusza, mona powiedzie, e jest ona tylko jedn z wielu form
energii. Jeli ruch ma natur falow (czy mwic inaczej radiacyjn, wibracyjn lub czsto tliwociow), to wszystko
to, co uwaamy za materialne, skada si tak naprawd z fal. 1 jeli jeden rodzaj fali moe wpyn na inny rodzaj
fali, jak na przykad wiatr, ktry moe wpyn na fale w oceanie, lub pomie, ktry moe wpywa na wiatr, to
znaczy, e ludzie mog nauczy si wywoywa fale, ktre wpyn na inne fale, co oznacza na przykad moliwo
istnienia natychmiastowego uzdrawiania. Wanie takich zaoe zamierzam uy jako punktu wyjciowego w tym
rozdziale.
Skd bior si fale?
Fale maj swj pocztek w innych falach. Jeli kiedykolwiek obserwowae pole zboa lub trawy smagane wiatrem,
to z pewnoci zauwaye, e wiatr kadzie roliny falami, a nie naraz na caym polu. Dzieje si tak dlatego, e
wiatr porusza si w falach. Trzsienia ziemi poruszaj si w falach, wiato soneczne porusza si w falach.
Zgodnie z naszym zaoeniem wszystko porusza si w falach, a fale daj pocztek innym falom.
We wczeniejszych rozdziaach mwiem o tym, e stres powoduje napicie, a napicie przeszkadza w procesie
zdrowienia. Stres zosta zdefiniowany jako dwie siy dziaajce przeciw sobie. Na potrzeby tego rozdziau mona
powiedzie, e stres jest dwoma zderzajcymi si falami. Jeli jeste w stanie stworzy jak fal, ktra zmieni
bieg jednej z fal bdcych na kolizyjnym kursie, to wtedy uatwisz powstanie naturalnego procesu uzdrawiania.
Ze wzgldw praktycznych w tym rozdziale wezm pod uwag energi pochodzc z trzech rde, to znaczy
energi mentaln, emocjonaln i fizyczn.
Energia fizyczna
Istniej miriady sposobw, jak mona uy energii fizycznej do uzdrawiania. Tu i w nastpnych rozdziaach omwi
tylko najbardziej uyteczne metody, zamiast opisywa wszelkie niezliczone moliwoci.
Woda
Tak, wiem o tym, e absolutnie kady jest wiadomy o koniecznoci picia wody, aby zapobiec odwodnieniu, oraz e
woda mineralna jest dostpna praktycznie wszdzie. W trakcie mojego ostatniego pobytu w Chinach nie miaem
najmniejszych problemw z kupieniem butelkowanej wody we wszelkich miastach, ktre odwiedziem, a nawet
same linie lotnicze wykazay si bardzo wielk dbaoci o to, aby zapewni pasaerom odpowiedni ilo pynw,
dziki czemu atwo jest zapomnie, e jest to stosunkowo nowy fenomen. Ale w trakcie prowadzonych seminariw
zdaem sobie spraw, e bardzo wielu ludzi tak naprawd wcale nie uwiadamia sobie leczniczej potgi wody.
Kiedy ciao ulega odwodnieniu, tworzy si wielki stres, ktry moe da objawy wcale nie wskazujce na odwodnienie. Na swoim przykadzie odkryem, e jeli rano budz si z rnymi pomniejszymi dolegliwociami i w zym
nastroju, to szklanka wody powoduje, e wszystko to znika, jakby za spraw magii. Efekty wydaj si by szybsze
ni czas potrzebny na to, aby wypita woda dotara z mojego odka do komrek, ktre jej potrzebuj. Jednake
przy zaoeniu, e woda porusza si jak fala energii, to zapewne powoduje ona, e jedna z kolidujcych fal energii
zmienia kierunek, co powoduje natychmiastowe rozlunienie napicia i pozwala ciau dokona uzdrowienia. Co
prawda fizjolog mgby si nie zgadza z takim wyjanieniem, ale myl, e taka zabawa ideami jest niegrona, a
jedyny istotny tu fakt jest taki, e to dziaa.
Szklanka wody zwykle
usuwa takie problemy,
jak: bl gowy, mdoci,
bl
w
krzyu,
bl
staww,
symptomy
przezibienia i grypy
oraz
poczucie
niepokoju.

W dodatku przy likwidowaniu porannego zego samopoczucia odkryem, e


szklanka wody czsto pomaga uwolni si od mdoci, blu gowy, blu w krzyu,
blu staww, zazibienia, symptomw grypy i poczucia niepokoju.

Kolejn uzdrawiajc waciwoci wody jest jej zdolno do neutralizowania


pozytywnych pl elektrycznych. W niektrych warunkach wok ciaa moe
powsta statyczne pole elektryczne, ktre doprowadza do powstania napicia.
Moe si to dzia w trakcie suchych wiatrw, takich jak Santa Anna w Kalifornii,
Konas na Hawajach, Harmattan w Afryce Wschodniej czy Sirocco w Afryce
Pnocnej. Zjawisko to wystpuje rwnie wtedy, kiedy wiatr wieje w naturalnych
kanionach lub w betonowych kanionach miasta, a take wtedy, kiedy powietrze porusza si w urzdzeniach
klimatyzacyjnych budynkw lub samochodw. Pola elektryczne tego typu mog rwnie powstawa przy frontach
wysokiego cinienia, kiedy wydaje si, e powietrze w ogle si nie porusza. Cho pozytywnie naadowane pole
elektryczne moe powstawa wok caego ciaa, to najczciej koncentruje si ono w miejscach, gdzie skra ma
bezporedni kontakt z metalem (jak na przykad wok piercionkw, naszyjnikw czy zegarkw). Obecno
- 40 -

takiego pola moe wywoywa wszelkie negatywne symptomy, ktre wymieniem wczeniej. Kpiel, przetarcie
skry mokr szmatk lub dotknicie metalowego przedmiotu, ktry nosimy mokrym palcem, to najlepsze sposoby
na zlikwidowanie takiego pola, dziki czemu mona odczu natychmiastow ulg.
Oddech
Tak, oczywicie to wane, eby oddycha. I co z tego? Oczywicie, e oddychanie jest wane. W istocie tak
wane, e rne kultury stworzyy sposoby oddychania, ktre maj zapewni, e bdziesz zdrowy, bogaty, mdry,
mody i peny ponadludzkich mocy. Przez wiele lat eksperymentowaem z wieloma
Dobrym pomysem jest
stylami oddychania, takimi jak: oddychanie jogiczne, tantryczne, taoistyczne,
nauczenie si, aby w
gnostyczne, rebirthing i wiele innych, ktre s zbyt tajemne, eby o nich
sytuacjach stresowych
wspomina. Z moich obserwacji wynika, e wszelkie korzyci pynce z tych
pamita o penym i
rnych systemw opieraj si na jednej niezwykle tajemnej technice
gbokim oddychaniu.
mistrzowskiej: gbszym oddychaniu.
Oddech ma natur falow. W dodatku do wdechu i wydechu fal jest rwnie wznoszenie si i opadanie klatki
piersiowej, czasami synchronizowane z oddechem, a czasami nie.
Gwn korzyci z oddychania jest dostarczanie do organizmu tlenu, za gwn korzyci drugorzdn jest fakt,
e oddech dziaa jak pompa, pomagajca w wydalaniu toksyn z ciaa. Jeli twj oddech jest pytki, to znaczy szybki
i krtki, to pobierasz mniej tlenu i pozbywasz si mniejszej iloci toksyn. To powoduje, e stajesz si podatny na
choroby, obnia si twj prg blu i zmczenia, zmniejsza twoja sia i zdolno do koncentracji i jasnego mylenia.
Gbszy oddech (tylko gbszy a nie gbszy i szybszy) pomaga to wszystko zmieni. Problemem jest to, e
poddani stresowi wszyscy mamy tendencj do tego, aby oddycha pytko, a dla wielu ludzi pytkie oddychanie staje
si wrcz nawykiem. Dobrym pomysem jest wytrenowanie si w gbokim oddychaniu, jako reakcji na stres.
Zamiast wiesza sobie nad biurkiem napis Myl", warto zawiesi napis Oddychaj".
Poza gbokim oddychaniem jest jeszcze jedno wiczenie oddechowe, ktre uwaam za szczeglnie skuteczne
Niektre techniki z jogi kad duy nacisk na powstrzymywanie oddechu pomidzy kolejnymi wdechami i
wydechami na jaki okrelony czas. Wic na przykad bierzesz wdech, potem zatrzymujesz powietrze w pucach,
liczc do czterech, potem robisz wydech i znw zatrzymujesz powietrze, liczc do czterech. Wedug mnie taka
technika ma due korzyci fizjologiczne, cho raczej tylko na kocu wdechu. Mwic prosto, zatrzymanie oddechu
na moment u szczytu wdechu powoduje, e tlen miesza si z dwutlenkiem wgla, co pozwala czerwonym
krwinkom zaabsorbowa wicej tlenu. Efektem natychmiastowego uzdrawiania jest to, e mamy wicej energii, bl
znika szybciej, a mylenie jest bardziej jasne. Moje dowiadczenia wskazuj na to, e wystarczy powstrzyma si
przed wydechem przez jakie dwie lub trzy sekundy, aby uzyska korzyci z tej techniki, ale, co istotne, nie pojawi
si one wraz z pierwszym oddechem. Naley wykona ich kilka z rzdu.
Dziwne fale
Bardzo dugo zastanawiaem si, jak opisa kolejn ide. Pomimo e niektre koncepcje zawarte w tej ksice s
dosy nieortodoksyjne, chciaem, eby wszystko tu byo jak najbardziej zrozumiae i praktyczne jak to tylko
moliwe, jednoczenie nie wchodzc nadmiernie w tematy ezoteryczne i unikajc przybierania tonu czowieka
nawiedzonego". Jednake to, co tutaj opisz, jest tak praktyczne, e postanowiem zaryzykowa troch dziwnoci
wobec wszystkich tych, ktrzy nie wiedz nic o badaniach nad energiami subtelnymi.
Mwic prosto, nie wszystkie formy energii s zbadane czy uznane przez gwny nurt nauki (czy kogokolwiek
zblionego do tego nurtu). Ale nawet rzeczy niezrozumiae daj si zastosowa w sposb prak tyczny, szczeglnie
w przypadku, kiedy efekty uycia takich rzeczy s korzystne. Przykady, ktre podaje poniej, nadaj si doskonale
do wspomagania procesu uzdrawiania, cho w wietle konwencjonalnej nauki nie powinny mie adnego wpywu.
Metody te zostay przetestowane z dobrymi wynikami przez tysice ludzi na caym wiecie. Wszystkich tych, ktrzy
chcieliby dowiedzie si wicej o badaniach nad energiami subtelnymi, odsyam do mojej ksiki pt. Eartk
Energies" albo do wasnych bada i poszukiwa. W teorii urzdzenia", ktre tu opisuj, dziaaj na zasadzie
generowania fal, ktre potrafi rozlunia napicie i wspiera naturalne procesy zdrowotne organizmu.
Podkadka falowa
Przytwierd podkadk
falow do swego ciaa
za
pomoc
tamy
klejcej
lub
jakiegokolwiek innego
sposobu i pozostaw
tam, a do uzyskania
podanego rezultatu.

We trzydzieci centymetrw folii aluminiowej, oraz trzydzieci centymetrw folii do


pakowania. Po oba kawaki jeden na drugim i zegnij je razem kilka razy, tak, aby
otrzyma kilkucentymetrow podkadk, w ktrej dwa rodzaje folii rozo si
warstwami. Nie ma znaczenia, ktry rodzaj folii bdzie na zewntrz. Tak stworzon
podkadk moesz przykada do chorych miejsc w swoim ciele, lub na przykad
przyklei j tam klejc do takiego miejsca i nosi tak dugo, a uzyskasz
podany efekt. Podkadka dziaa szczeglnie dobrze na ble, nerwoble, mdoci i
siniaki, ale przypiesza rwnie znaczco zdrowienie w przypadku praktycznie
kadej choroby.

- 41 -

Pytka falowa
Wytnij dwa pitnastocentymetrowe kwadraty ze styropianu albo plastiku i jeden pitnastocentymetrowy kwadrat z
folii aluminiowej. Umie foli pomidzy warstwami plastiku, tak jakby wkada wdlin do kanapki. Powstaej pytki
moesz uywa jako podkadki pod naczynia z wod lub innymi pynami. eby uzyska podane efekty, pyn
powinien adowa si energi pytki przez przynajmniej trzydzieci sekund. Picie naenergetyzowanych" pynw ma
kojcy wpyw na cae ciao, pomagajc obniy poziom napicia. Naenergetyzowana" woda moe rwnie by
uywana do przemywania skry. Wielu ludzi zauwayo, e kawa, herbata i mode wino trzymane na pytce
nabieraj bardziej agodnego smaku. Moesz rwnie zrobi pytk majc okoo trzydziestu centymetrw i uywa
jej jako podkadki pod stopy. Wielu ludzi czuje znaczne oywienie i popraw samopoczucia, kiedy trzyma j stopy
na takiej pytce, niezalenie od tego, czy siedz, czy stoj.
Energia emocjonalna
Ci sami ludzie, ktrzy wyobraaj sobie, e energia jest ceg, maj rwnie tendencj do postrzegania emocji,
jakby byy kurzymi pirami. Dobre emocje oznaczaj, e jeste peen suchych, ciepych pir, ktre powoduj mie
odczucia, a ze emocje oznaczaj, e masz w sobie paskudn mokr mas pirek, ktre powoduj niemie
odczucia. Zgodnie z tym rozumowaniem, jeli masz w sobie jakie negatywne uczucia to musisz je uwolni (wyj
z siebie mokre pira) i zastpi je pozytywnymi emocjami (woy z powrotem suche pira). Ale ta teoria nie dziaa
zbyt dobrze, bowiem emocje nie s bardziej materialne ni energia. Jeli uzyskujesz pozytywne rezultaty z
wyraenia gniewu, alu, smutku czy jakiegokolwiek innego uczucia, to nie dlatego,
e czegokolwiek si pozbye. Pozytywny efekt wypywa z tego, e zmienie
Jeli odczuwasz bl
swoje zachowanie, pozwolie poruszy si energii i uwolnie napicie, ktre
fizyczny
lub
wynikao z tego, e starae si nie odczuwa danej emocji. Potencjalna
emocjonalny,
to
moliwo ponownego pojawienia si takiej emocji cigle istnieje, o ile nie
naprawd
moesz
zmienie swojego stosunku do wspomnienia, ktre j wywoao. Co wicej,
pomc sobie, mylc o
pozytywne efekty mog nastpi, jeli skoncentrujesz si na pozytywnych emoczym przyjemnym.
cjach, nawet nie zawracajc sobie gowy uwalnianiem" zych.
Podczas konferencji w Kolorado uczestniczyem w wieczorze dyskusyjnym i wysuchaem wykadu modego
Francuza, ktry wyjania, jak by szczliwym. Przekazana przez niego informacja bya zastanawiajco prosta:
jeli chcesz by szczliwy, po prostu bd szczliwy. Wiksza cz dyskusji wygldaa mniej wicej tak: Pytanie
- Jak mog by szczliwy, skoro straciem prac?". Odpowied - Bd szczliwy". Pytanie - Jak mog by
szczliwy, skoro jestem samotny?". Odpowied - Bd szczliwy". Pytanie - Jak mog by szczliwy, skoro
jestem chory?". Odpowied - Bd szczliwy". Wielu ludzi wyszo z tej dyskusji krcc gowami, bowiem nie byli
w stanie uchwyci idei kryjcej si za sowami tego modego czowieka. Bycie szczliwym jest kwesti wyboru.
Chodzi tu o zwracanie uwagi na to, co si lubi, a nie na to, czego si nie lubi. Otaczajce ci wydarzenia, ludzie i
ich dziaania nie s tym, co czyni ci nieszczliwym. Poczucie nieszczcia tak naprawd bierze si z pasywnego
oporu stawianego wobec wydarze i ludzkich czynw. Opr tworzy napicie, a dua ilo napicia tworzy i zasila
choroby. Z drugiej strony, pozytywne emocje, jak na przykad szczcie, pomagaj uwolni napicie i wspieraj
naturalne zdolnoci lecznicze ciaa.
Teoria brzmi piknie, ale co z praktyk? Jedn spraw jest powiedzenie komu, aby by szczliwy, a zupenie inn
jest to, czy ta osoba moe rzeczywicie tego dokona. To mniej wicej tak, jakby doradza komu choremu, eby
by zdrowy. Bez sposobu na dokonanie tego taka rada jest bezsensowna. Podaj wic poniej kilka sposobw na
tworzenie pozytywnych stanw emocjonalnych, ktre pomog ci we wsparciu natychmiastowego uzdrawiania.
Moe si zdarzy, e majc kiepski nastrj, nie bdziesz mia ochoty uy tych technik. Moesz sobie wte dy
pomc, mylc, e s one rodzajem emocjonalnego lekarstwa, ktre po prostu trzeba zay".
Ulubiony punkt koncentracji
Jeli odczuwasz fizyczny lub emocjonalny bl, to naprawd moesz poczu si lepiej, mylc o ulubionych
rzeczach, niezalenie od tego czy s to paczki opakowane w brzowy papier i zwizane sznurkiem, czy cokolwiek
innego. Mylenie o ulubionych rzeczach nie tylko odwraca tw uwag od problemu, ale take rozlunia minie,
uwalnia do krwiobiegu endorfiny i stymuluje wiele innych pozytywnych zachowa organizmu. Haczykiem jest to, e
musisz powici na takie myli sporo czasu. Kiedy ju zaczniesz wyobraa sobie swoje ulubione rzeczy, powi
na to co najmniej minut. Z leczniczego punktu widzenia, im wicej czasu na to powicisz, tym lepiej, ale zacznij
przynajmniej od minuty.
Potga mioci
Kilka lat temu moja organizacja otrzymaa wielkie pudo przypinek, na ktrych napisano .Jestem kochany". Razem
z przypinkami dotara do nas historia o czowieku, ktrego ona leaa w szpitalu, cierpic na mierteln chorob.
W trakcie jednej z wizyt m powiedzia jej: Pamitaj, e jeste kochana". Kobieta ta wbia sobie to zdanie do
gowy bardzo mocno i trzymaa si go, nawet kiedy opanowywa j wielki strach. Zacza jednak bardzo szybko
wraca do zdrowia, a jej przypadek uznano za cud. M tej kobiety przysa nam wic pudo przypinek z tym
zdaniem, abymy mogli je rozda ludziom, w nadziei, e mog one komu pomc. I pomogy. Od tego czasu sam
uywam tej metody i ucz jej innych ludzi, osigajc doskonae rezultaty. Poniewa dla wielu ludzi nie jest prost
spraw po prostu zacz myle w ten sposb, wic rozwinem pewne podejcie, ktre moe w tym pomc.
Przyjrzyj si swojemu obecnemu yciu i otoczeniu pod ktem wszystkich tych rzeczy, ktre daj ci jak korzy.
Moesz nawet zanotowa wszelkie takie korzyci, niezalenie od tego, czy pochodz one z sytuacji, czy s obecne
- 42 -

w twoim yciu za spraw innych ludzi. Nastpnie za, e wszystkie te korzyci oznaczaj, i ich rdo ci kocha.
Za, e zapach kwiatu jest darem mioci, e powietrze, ktrym oddychasz, jest darem mioci, e wszystko, co
robi dla ciebie inni ludzie, choby cakiem nieznani, jak pracownicy elektrowni, ktra dostarcza ci prd, jest darem
mioci i e wszystko, czego dostarcza ci wszechwiat, jest oznak mioci. Stopie, w jakim jeste w stanie
przekona si do takiego mylenia, jest rwnie stopniem, w jakim pozwolisz na to, aby natychmiastowe
uzdrawianie pojawio si w twoim yciu.
Pozytywna postawa ciaa
Cakiem niedawno odbyem bardzo cik podr, ktra bya wyczerpujca nie tylko fizycznie, ale i psychicznie. Po
mniej wicej dwch tygodniach tej mordgi zaczem mie objawy przezibienia,
takie jak katar, bl zatok i kichanie. Dziki moim poprzednim dowiadczeniom
Ze wszelkich technik,
wiedziaem, e bakterie odgrywaj tu niewielk rol, a tak naprawd mj problem
jakich
uyem,
aby
bierze si gwnie ze stresu. Ze wszelkich technik, jakich wtedy uyem, aby
pozby si napicia,
pozby si napicia, jedna okazaa si niezwykle skuteczna. Polegaa ona na
jedna
okazaa
si
wytworzeniu w sobie stanu wielkiej pewnoci. Nie chodzio tu o bycie pewnym
niezwykle
skuteczna.
jakiej konkretnej rzeczy czy sprawy, tylko o oglne poczucie pewnoci. Po mniej
Polegaa
ona
na
wicej trzech sekundach od uzyskania tego stanu wszelkie objawy cakowicie
wytworzeniu w sobie
znikny, co, jak zapewne przyznasz, jest niezym przykadem natychmiastowego
stanu wielkiej pewnoci.
uzdrowienia. Mj nos by suchy, zatoki wolne od blu, a uporczywa ch
kichnicia mina bezpowrotnie. Wytworzyem w sobie ten stan pewnoci jedynie
poprzez mylenie o nim. Tu musz przyzna, e byo to dla mnie takie atwe ze wzgldu na wiele lat praktyki w tym
zakresie. Jednake kiedy tylko pozwoliem mojej uwadze osabn i zaj si czym innym ni poczucie pewnoci,
katar natychmiast powrci. Starajc si wymyli, jak mona by nauczy innych ludzi tej techniki i jednoczenie
spowodowa, eby bya ona skuteczniejsza na dusz met, odkryem, e wikszoci ludzi najatwiej jest
wprowadzi si w stan pewnoci i utrzyma go przez potrzebny okres czasu dziki przybraniu pozycji ciaa, ktra
wyraa pewno. Pozycja ciaa wyraajca pewno przypomina naszemu ciau, e powinno podtrzymywa t
pewno i jak dugo utrzymujemy tak pozycj, tak dugo to poczucie trwa w nas, powodujc wszelkie uzdrawiajce
korzyci.
Energia mentalna
By moe ci to zdziwi, ale w tym podrozdziale nie bd omawia myli czy telepatii. Zamierzam poruszy tu temat
koncentrowania na czym uwagi.
Kiedy koncentrujesz na czym swoj uwag, zachodzi bardzo wane wydarzenie. Tym wydarzeniem jest
powstanie fali. Fala ta skada si z energii, ale nie powiem ci, z jakiej energii, poniewa ja tego nie wiem, ani nikt,
kogo znam, tego nie wie, cho teorii na ten temat jest zatrzsienie. Dla wygody nazywam t energi energi
mentaln, bowiem nie istniej jeszcze metody, aby j zmierzy czy nawet w sposb naukowy dowie, e istnieje.
Jednake, a jest to wielkie , jednake", wic powinienem napisa jednake, fale takie istniej rzeczywicie, a
wiemy to, poniewa widzimy ich efekty. Kiedy zwracasz na co uwag, to co zmienia si, i to czsto w sposb tak
oczywisty, e daje si to nawet naukowo zmierzy i udowodni. Zgodnie z moj wasn teori, kiedy kierujemy na
co uwag, powodujemy powstanie fali energii, ktra wpywa na fal energii posiadan przez obiekt, na ktry
kierujemy uwag. Rodzaj tego wpywu zaley od stopnia koncentracji uwagi, od dugoci czasu jej trwania oraz od
informacji, ktr niesie ze sob fala energii uwagi.
Twoja sita woli
Podaj tutaj przepisy na kilka eksperymentw, ktre moesz przeprowadzi, aby sprawdzi si swojej woli.
Moesz uywa sw, wyobrae czy dotyku, aby kierowa wasn wol, ale pamitaj, e te czynnoci nie s tu
rdem mocy. Rezultaty bd uzalenione od intensywnoci intencji.
1. Otwieranie soika. Znajd bardzo mocno zakrcony soik. Sprbuj go otworzy. Jeli ci si nie uda (w wypadku
kiedy ci si udao, kontynuowanie wiczenia zdecydowanie nie ma sensu), powiedz mentalnie do zakrtki, aby si
otworzya, powiedz swej doni, aby moga go atwo otworzy i wyobra sobie, e otwierasz go bez adnego wysiku.
Podczas wyobraania sobie tego cay czas koncentruj si swojej woli, aby rzeczywicie tak si stao. Oczywicie
naley tu wzi pod uwag si twojej rki oraz si, z jak jest zakrcony soik, ale za drugim razem powinno ci si
uda bez adnego problemu.
2. Podnoszenie przedmiotu. Podnie dosy ciki przedmiot jedn rk. Moe to by cokolwiek, na przykad
cika butelka, statuetka czy lampa. Potem skoncentruj swoj si woli, aby ten przedmiot sta si lejszy i podnie
go ponownie. Rnica bdzie bardzo atwa do zauwaenia.
3. Wyduanie palca. Tylko si nie wystrasz, bowiem efekt ten jest krtkotrway. Celem tego wiczenia jest
zademonstrowanie ci, jak wielki wpyw na twoje ciao ma twoja wola. W bardzo rzadkich przypadkach kto nie jest
w stanie stworzy takiego efektu, by moe przez wasne wtpliwoci, ktre mog przeszkodzi w zaist nieniu tego
zjawiska. Tak czy inaczej powiniene zacz od odnalezienia poziomych linii na nadgarstkach. Nastpnie
dociskasz oba nadgarstki do siebie, a potem skadasz donie tak, jakby zamierza si modli. Zwrot uwag na
swoje rodkowe palce. U wikszoci ludzi powinny one mie tak sam dugo. Jeli jest tak w twoim wypadku, to
wybierz dowoln do, jeli nie, to opu do z duszym palcem, a pozostaw t z krtszym. Teraz skieruj ca
swoj uwag na rodkowy palec i ka mu si wyduy. Powiedz mu, eby urs, wyobra to sobie, a ponad
wszystko pragnij, aby tak si stao. Utrzymuj si w takim stanie przez mniej wicej minut. Potem przy do siebie
- 43 -

poziome linie na nadgarstkach i z donie jak do modlitwy. Niespodzianka!


Uwaga jest sterowana przez jedn z najbardziej tajemniczych si wszechwiata wol. Gwn charakterystyk
woli jest to, e porusza ona energi: tworzy fale. Moesz mie intencj, ale potrzeba woli, aby mona byo t
intencj zrealizowa. Moesz mie pragnienie, ale trzeba woli, aby mg je speni. Moesz mie yczenie, ale
potrzeba woli, by je speni. Moesz podj decyzj, ale nie wykonasz jej bez woli. Cho wielu ludzi starao si
dociec, czym w istocie jest sia woli, nikomu si to jeszcze nie udao. Wic zapomnijmy o pytaniu, czym jest sia
woli i po prostu zamy, e co takiego istnieje. Co z tego wynika?
Chodzi o zastosowanie siy woli. Istniej dwa wane aspekty efektywnego uycia siy woli. To, co napisz teraz, jest
prawdopodobnie jednym z najbardziej uytecznych sekretw, ktre poznasz w yciu.
Pierwszym aspektem uycia siy woli jest posiadanie intencji, eby co si wydarzyo bd nie wydarzyo. Nie
chodzi tu o samo posiadanie intencji, nie popartej si woli, bowiem co takiego ma sabe oddziaywanie i podlega
silnym wpywom zewntrznym. Mwi tu o posiadaniu intencji i uywaniu woli, aby t intencj speni, z ca moc,
jak moesz z siebie wykrzesa. To, co pisz, nie jest atwe do wyraenia sowami, ale mam nadziej, e jak dotd
mnie rozumiesz. Drugi aspekt jest rwnie wany. Chodzi tu o wpywanie wol na siy, ktre istniej, oraz dawanie
pocztku nowym, tak, aby osign podany efekt.
Wielu ludzi poddao si i nie rozwijaj zdolnoci do uywania siy woli, poniewa prbowali wpyn ni na co w
sposb bezporedni, a sia woli dziaa najlepiej, kiedy nie uywa si jej bezporednio. To, w czym sprawdza si
najlepiej, to tworzenie fal, ktre wpywaj na istniejc bd potencjaln energi innych fal. Wic zamiast nata
wol po to, aby doprowadzi do natychmiastowego zniknicia nowotworu, lepiej jest uy jej wobec wasnego ciaa,
aby wspomc je w uyciu wszelkich dostpnych rodkw (co moe oznacza twj wasny system immunologiczny,
lekarstwa, ktre zaywasz, a nawet chirurgi) do usunicia problemu. Twoja wola dodana do naturalnych zdolnoci
uzdrawiajcych twojego ciaa jest naprawd potn si.
Wola kieruje twoj uwag, a uwaga sprawia, e w twoim otoczeniu zachodz zmiany. Techniki, ktre opisz dalej,
su do bezporedniego wzmacniania uwagi i s bardzo efektywne w natychmiastowym uzdrawianiu.
Technika relaksacji oczu
W poprzednich rozdziaach napisaem, e kiedy moje oczy wpadaj w stan napicia, robi co, aby je rozluni i
ostro mojego wzroku wraca do normy (ktra dla mnie wynosi 20 na 20). Dziki tej technice jestem w stanie
przeczyta co napisanego szeciopunktow czcionk z odlegoci 15 centymetrw bez uycia szkie
kontaktowych, okularw czy chirurgii, a moje oczy maj przecie ponad szedziesit lat. Czasami, aby poprawi
ostro widzenia, zamykam mocno oczy kilka razy z rzdu, co wytwarza fale energii, ktre dobrze wpywaj na
wzrok, ale to nie t technik mam tu na myli. Aby uzyska dugofalow popraw wzroku, naley zacz inaczej
patrze na wiat.
Bardzo wielu ludzi wytworzyo w sobie nawyk chwytania rnych rzeczy oczami. Traktuj wyraz patrze" tak, jakby
znaczy on zamkn"5 . Czyni wielki wysiek, aby utrzyma w polu widzenia co, co obrali za przedmiot swoich
obserwacji, a ten wysiek powoduje w ich oczach ogromne napicie. Napicie za powoduje zaburzenia ostroci
widzenia.
W istocie wszystko, co widzisz, zmierza w twoim kierunku. Nie musisz zrobi nic
poza otrzymywaniem. Jednake jeli nabrae nawyku chwytania oczami" lub w
twoich oczach z jakichkolwiek innych przyczyn pojawio si napicie, to moesz
zastosowa cos wicej ni tylko wiczenia relaksacyjne. Sama technika nie
wymaga wielkiego nakadu pracy. Po prostu skup swoj uwag na tyle wasnej
gowy i utrzymuj j tam, przygldajc si czemu. Powolne i gbokie oddychanie
bywa pomocne w trzymaniu uwagi, tak samo jak wyobraanie sobie, e patrzysz
na wszystko przez dwa tunele prowadzce do tyu twojej gowy, gdzie znajduj si
oczy, lub trzymanie doni na tyle gowy, co pomaga skoncentrowa si na miejscu,
ktrego dotykasz. Wszystko to moe by pomocne, ale gwny efekt pochodzi z
utrzymania koncentracji na potylicy. Zwykle musisz troch poczeka na popraw
wzroku, ale jeli bdziesz wiczy wytrwale, to przyjdzie czas, kiedy ze zdziwieniem bdziesz zauwaa, e ostro
twego wzroku poprawia si w mgnieniu oka czy te jeli wolisz - natychmiastowo.
Skup swoj uwag na
tyle wasnej gowy i
utrzymuj j tam
przygldajc si
czemu. Powolne i
gbokie oddychanie
bywa pomocne w
trzymaniu uwagi.

Technika pikopiko
Pikopiko to hawajskie sowo oznaczajce od centrum do centrum". Nauczyem si tej techniki od mojego wuja. W
skrcie polega ona na przenoszeniu uwagi z jednego miejsca na drugie, w poczeniu z gbokim oddychaniem.
Oddychanie pomaga w podtrzymaniu uwagi i jednoczenie zwiksza energi mentaln. Istnieje bardzo wiele
wariantw i zastosowa tej techniki. Tu podaj tylko trzy warianty, ktre s najbardziej zwizane z
natychmiastowym uzdrawianiem. Kady z nich mona stosowa lec, siedzc, stojc, a nawet idc.
Dostrajanie pikopiko
We wdech, koncentrujc uwag na szczycie gowy, a w trakcie wydechu przenie uwag na ppek. Jeli chcesz,
to utrzymuj w umyle intencj rozlunienia lub doenergetyzowywania. Wielu ludzi stara si przy tym wyobrazi
sobie, e energia przepywa w ich ciele, ale jest to nie tylko niepotrzebne, moe rwnie przeszkadza samemu
5

Nieprzetumaczalna gra sw. Angielskie sowa patrze (look) i zamkn (lock) s do siebie bardzo podobne.
- 44 -

procesowi. Pikopiko dziaa najlepiej, jeli nie starasz si robi niczego i po prostu pozwalasz uwadze zaa twia ca
spraw. Nie staraj si porusza energi, po prostu przeno swoj uwag ze szczytu gowy na ppek itd. Technika
ta jest bardzo skuteczna w uzdrawianiu lekkiego niepokoju, w pozbywaniu si niePrzemieszczaj
swoj
wielkich iloci napicia oraz w chwilach, kiedy potrzeba ci doadowania baterii".
uwag
pomidzy
Moesz rwnie wykonywa to wiczenie, aby nabra wprawy w kierowaniu wasn
szczytem
gowy
i
uwag.
ppkiem. Ta technika
dobrze
usuwa
lekki
Antystresowe pikopiko
stres i zmczenie.
We wdech, kierujc swoj uwag tak wysoko, jak to tylko moliwe (ja czsto
uywam jako punktu koncentracji gwiazd, ale niebo i chmury rwnie s w
porzdku), a w trakcie wydechu skieruj uwag tak nisko, jak to tylko moliwe (moesz pomyle o centrum ziemi
albo gruncie pod stopami). Utrzymuj w umyle intencj dobrego samopoczucia. W Mongolii nauczyem tej techniki
pewn szamank, ktra miaa problemy z nagymi napadami blu gowy i mdoci. W jej systemie przekona
objawy te mogy by spowodowane atakiem psychicznym jej wroga, ale zasugerowaem, e powinna sprbowa tej
techniki jeszcze zanim sprbuje czegokolwiek innego. Bowiem jeli wystpujce u niej symptomy byyby
spowodowane tylko i wycznie cikim stresem -a bylimy w dosy stresujcej sytuacji - to ta technika z
pewnoci powinna jej pomc. Jeli za technika by nie pomoga, to cigle moga si odwoa do swoich metod.
Technika zadziaaa w cigu kilki minut i w tym przypadku szamanka nie musiaa si odwoywa do rytuaw
obronnych. Powiem jeszcze, e ja i inni ludzie uywalimy tej techniki w bardzo stresujcych sytuacjach, a rezultaty
zawsze graniczyy z natychmiastowym bd bardzo szybkim uzdrowieniem.

We wdech,
koncentrujc uwag na
ppku, a wydychaj
powietrze, kierujc
uwag na dowoln
cz twojego ciaa,
ktra potrzebuje
harmonizacji lub
uzdrowienia.

Harmonizujce pikopiko
We wdech, koncentrujc uwag na ppku, a wydychaj powietrze, kierujc uwag
na dowoln cz twojego ciaa, ktra potrzebuje harmonizacji lub uzdrowienia.
Poniewa technika ta znacznie wzmaga obieg krwi, to doskonale sprawdza si w
usuwaniu blu mini i zakwasw, oraz jest absolutnie bezkonkurencyjna w
skurczach i cierpniciu spowodowanym niewygodn pozycj ciaa. Jeli rano
budz si ze cierpnit rk, to powicam jakie trzydzieci sekund na ten
rodzaj pikopiko i wszystko wraca do normy, bez blu i nieprzyjemnego mrowienia.
Zacznik do pikopiko

We wdech, utrzymujc uwag na czym na zewntrz ciebie, co posiada jakie cechy, ktrych pragniesz.
Wydychajc powietrze, skieruj sw uwag na miejsce w twoim ciele, ktre potrzebuje4ej cechy. Moesz sobie
rwnie wyobrazi miniatur danego przedmiotu w tym miejscu ciaa. Utrzymuj w umyle intencj odpowiedniego
efektu. Prowadzc seminarium w Londynie, w trakcie przerwy wybraem si z moimi uczniami na spacer po parku.
Jeden z nich powiedzia mi, e ma bardzo ostry bl w plecach, ktry nie pozwala mu si pochyli wicej ni
dziesi stopni do przodu. Wanie wia dosy silny wiatr. Rozejrzaem si dookoa i spostrzegem, e licie na
dbie koysz si i zginaj. Poniewa ten ucze pozna wczeniej opisan tu technik, poprosiem go, aby
skoncentrowa uwag na tych liciach. Po okoo pitnastu minutach koncentrowania si na nich i wyobraania
sobie, e takie wanie gitkie licie znajduj si w jego plecach, ucze wrci do mnie i zademonstrowa mi, e jest
w stanie pochyli si bez najmniejszego problemu o cae dziewidziesit stopni.
Przy innej okazji, w dzie po przeprowadzce, kiedy nosiem due meble, obudziem si z zesztywniaym karkiem.
Cigle lec w ku, puciem ulubion muzyk i zastosowaem t technik, przy wdechu koncentrujc si na
rdle muzyki, przy wydechu na moim zesztywniaym karku, wyobraajc sobie jednoczenie, e muzyka
rozbrzmiewa w moim ciele. Po mniej wicej pgodzinie caa sztywno znikna. Z punktu widzenia uzdrawiania
do koncentrowania si na nich nadaj si wszelkie obiekty, ktre si poruszaj, roztapiaj lub rozpuszczaj,
wszystko to, co jest spokojne i ciche, oraz wszystko to, co jest silne i przepenione energi.
Technika tak wspaniaa, e a niewiarygodna
W przeszoci nazywaem t technik zmian wzorca", ale zmieniem jej nazw, eby w peni odda jej niezwyke
moliwoci. Bo jak inaczej sam nazwaby technik, ktra pozwala na leczenie poparze, skalecze, ran, siniakw
i zamanych koci w czasie krtszym ni kilka minut? Prawdopodobnie technika ta moe wywoa wicej sceptycyzmu ni cokolwiek innego opisanego w tej ksice, ale dowody le w praktyce. Wiele razy powtarzaem, e ciao
ma naturaln inklinacj do samouzdrawiania. Teraz powtrz to jeszcze raz, ale odrobin inaczej. Bazujc na
badaniach empirycznych, mog powiedzie, e ciao ma naturaln inklinacj do natychmiastowego uzdrawiania.
Niestety, medycyna zwykle uwaa, e ciao potrzebuje czasu na to, aby si uzdrowi. Nie zgadzam si z takim
stwierdzeniem. Osobicie uwaam, e czas potrzebny jest do uwalniania napicia i przekierowywania fal energii,
tak, aby ciao mogo wykona sw prac bez przeszkd. Dowiadczenia wskazuj, e im szybciej uwolnisz
napicie i przekierujesz energi, tym szybciej nastpuje uzdrawianie. Ta technika pozwala zrobi to z zadziwiajc
szybkoci.
Kiedy ciao jest ranne, natychmiast przygotowuje wszelkie dostpne zasoby do tego, aby si naprawi. Warto
zwrci uwag na fakt, e ciao zbiera informacje dotyczce obecnej sytuacji na podstawie trzech rde: danych
zmysowych z obecnej chwili, swojej pamici dotyczcej zebranych wczeniej danych zmysowych oraz z
wyobrae umysu dotyczcych przeszych, teraniejszych i przyszych danych zmysowych. Majc ju te dane,
- 45 -

ciao stara si wycign z nich jakie konkretne wnioski, eby mc zareagowa na sytuacj w odpowiedni sposb.
W idealnych warunkach wspomnienia zawierayby informacj o tym, jak ciao poradzio sobie z dan sytuacj w
przeszoci, a wyobrania umysu byaby dumna z przeszego sukcesu, wspieraa obecne strategie i wyznaczaa
mdry kierunek rozwoju na przyszo. Tak wanie mogoby to dziaa (a nawet czasami dziaa, w rzadkich
przypadkach i u niewielu ludzi). Na szczcie ciao zwykle potrafi sobie dosy dobrze poradzi z problemem. Umys
na nieszczcie nie. Zamiast pomaga ciau, umys mu przeszkadza. Tak jest w przypadku wikszoci ludzi (czuj
si pewnie, mwic wikszoci", poniewa gdybym nie mia racji, oglny stan zdrowia i podejcie wikszoci ludzi
na wiecie do tego tematu byoby zupenie inne). Najczciej w chwili, kiedy ciao jest zajte radzeniem sobie z
problemem, umys odtwarza go po raz kolejny oraz wymyla wszelkie przepenione strachem rezultaty, co
powoduje powstanie ogromnych iloci stresu, ktry przeszkad2a ciau w wykonywaniu jego pracy. Jakby tego byo
mao, ciao musi sobie jeszcze zwykle poradzi ze wspomnieniami poprzednich negatywnych reakcji umysu.
Jednym z rozwiza jest uciszenie umysu i zatrudnienie go, aby pomaga ciau w wykonywaniu potrzebnych
napraw. Wanie na tym opiera si technika tak wspaniaa, e a niewiarygodna". Wiem, e nie brzmi zbyt
niesamowicie, ale tak wanie dziaa, szczeglnie przy obecnym poziomie wiedzy wikszoci ludzi. Kiedy wicej
ludzi pozna t technik i bdzie j stosowa, pewnie bd musia znw zmieni jej nazw. Ale najpierw powiem ci,
jak to wszystko dziaa.
Stosujc t technik do poradzenia sobie na przykad z ran, wszystko, co musisz
zrobi, to rozlunienie fizycznego ciaa tak mocno, jak to tylko moliwe, oraz
wykonanie kilku prawie powtrze" czynnoci, ktra doprowadzia do powstania
rany. Prawie powtrzenie to czynno, ktra jest prawie taka sama jak czynno
oryginalna. Rnica pomidzy nimi jest taka, e przy prawie powtrzeniu omijasz
t cz ruchu, ktra doprowadzia do powstania urazu. Jeli wic na przykad
sparzye si, dotykajc palcem czego gorcego, powiniene powtrzy ten ruch,
zatrzymujc palec w bezpiecznej odlegoci. Takich powtrze naley wykona
nawet kilkadziesit, a do momentu zniknicia blu. Zwykle zajmuje to okoo
minuty (jeli wykonasz reszt techniki w poprawny sposb). Jeli przytrzasne
sobie palce drzwiami, to powiniene zostawi je na miejscu i powtarza ruch
drzwiami, zatrzymujc je kilka milimetrw od swoich palcw. Jeli uderzye si w nog, powiniene zacz
porusza ni w kierunku tego czego, o co si uderzye, zatrzymujc j kawaek przed zetkniciem z tym czym.
Jeli uderzye si motkiem w palec, to powiniene powtrzy ruch motka, zatrzymujc go nieco nad pal cem. Jeli
skaleczye si noem, to powiniene powtrzy ten ruch, nie dotykajc powierzchni skry. W ostatnim wypadku
by moe bdziesz musia najpierw zatamowa upyw krwi. W kadym z opisanych przypadkw oraz wielu innych,
ktrych nie opisaem, powiniene powtarza ruch do momentu, kiedy bl zniknie cakowicie. Jeli z jakich
przyczyn nie jeste w stanie powtrzy danego ruchu (na przykad oblae si wrztkiem, rozbijajc przy tym
szklank), to moesz uy czego innego. Dla przykadu: zamiast noem moesz porusza nad swoj doni
kawakiem drewna, zamiast motkiem moesz macha nad swoim palcem drug doni, a zamiast rozbitej szklanki
z wrztkiem moesz wzi now (i wypeni j na wszelki wypadek zimn wod). Chodzi tu tylko o to, aby by w
stanie stworzy nowe wspomnienie, w ktrym wypadek nie mia miejsca.
Kiedy
si
zranisz,
zrelaksuj
minie
i
zacznij robi prawie
powtrzenia". Ma to na
celu stworzenie nowego
wspomnienia,
wedug
ktrego rana w ogle
nie powstaa.

Mentalna strona tej techniki jest tu najwaniejsza, poniewa to umys tworzy w takich przypadkach najwicej
stresu. Skada si ona z dwch rnych czci, ktre w miar moliwoci naley wykona symulta-nicznie. Jedna
cz polega na sprowadzeniu caej swojej uwagi do chwili obecnej, w ktrej powtarzasz t czynno, nie
doprowadzajc do powstania urazu. Powodzenie caej techniki zaley od tego, czy bdziesz w stanie utrzyma
swoj wiadom uwag na chwili obecnej, czy te wrcisz mylami do przeszoci, gdzie powsta dany uraz, lub
te oddalisz si w przyszo, bojc si i przewidujc jak najgorsze moliwe zakoczenia. Wykonanie tego
poprawnie wymaga natenia siy woli. Musisz zdecydowa, e zwracasz uwag jedynie na to, co dzieje si w
chwili obecnej, a jeli w twojej gowie pojawi si jakie inne myli, to nie denerwujc si, przeniesiesz sw uwag
ponownie na to, co robisz, tyle razy, ile bdzie to konieczne.
Druga mentalna cz tego wiczenia to uycie stw, po to, aby pomc sobie w utrzymaniu uwagi na chwili
obecnej i pozwoleniu wasnemu ciau na dokonanie potrzebnych napraw. Moi uczniowie i ja eksperymentowalimy
z wieloma rnymi sformuowaniami, ktre mog w tym pomc, ale i tak najlepszym cigle pozostaje: Nic si nie
stao! Widzisz?! Nic si nie stao!" - powtarzane po raz kolejny i kolejny, a do chwili kiedy bl zniknie. To zdanie po
raz pierwszy zostao spontanicznie uyte przez pewn kobiet, kiedy jej przyjaciel wskutek wypadku na nartach
wodnych bardzo powanie rozci sobie czoo. Powtarzaa mu to zdanie, trzymajc go jedn rka, a drug
poruszajc przy jego czole w naladownictwie ruchu narty, ktra go uderzya. Kiedy ich wyowiono i ratownicy starli
krew z czoa mczyzny, okazao si, e nie ma adnego skaleczenia. Niewtpliwym plusem tej sytuacji by fakt, e
mczyzna, bdc jeszcze w wodzie by nieprzytomny, co spowodowao, e jego umys nie stara si wej w
drog uzdrawianiu. Oczywicie moesz uy jakichkolwiek sw, ktre bd ci odpowiada, ale pamitaj, e
najwaniejsze jest, aby pomagay ci one koncentrowa si na chwili obecnej i daway jasno zna ciau, e moe
przeprowadzi uzdrawianie.
Zauwaye zapewne, e kilka razy powiedziaem, aby kontynuowa powtrzenia tak dugo, a zniknie bl. W
wikszoci wypadkw wanie tyle potrzeba, aby cay proces by skuteczny, bowiem kiedy bl znika, umys zajmuje
si innymi sprawami, a ciao w spokoju radzi sobie z reszt uzdrawiania. Czsto jeli jestemy w stanie wyczy
nasz umys, to oparzenia znikaj, nie pozostawiajc adnych zaczerwienie ani oparze, skaleczenia nie krwawi,
a na uderzonych miejscach nie powstaj siniaki. Im bardziej niebezpieczny by dany wypadek, tym czciej trzeba
- 46 -

stosowa t technik, po prostu dlatego, e trudniej jest utrzyma umys z dala od wyobraania sobie wszelkich
negatywnych konsekwencji.
By moe zauwaye rwnie, e nie wspomniaem jeszcze o uzdrawianiu zamanych koci. Stao si tak dlatego,
e takie zastosowanie wymaga osobnego omwienia. Nie oczekiwabym natychmiastowych rezultatw w wypadku
zamania otwartego (to znaczy, kiedy zamana ko przebia skr). Nawet szybkie rezultaty s w takim wypadku
bardzo trudne do osignicia, bowiem stres i trauma zwykle s wrcz ogromne. Jednake uycie tej techniki w
takim wypadku pomoe w znacznym stopniu zredukowa napicie i skrci czas zdrowienia. Technika sprawdza
si dobrze w wypadku prostych zama koci rk i ng oraz palcw. Oczywicie o ile mona skorzysta z normalnej
pomocy medycznej, to nie naley z niej w adnym wypadku rezygnowa. Naley rwnie zadba o ustawienie
koci na waciwej pozycji, jeli doszo do przemieszczenia. Pomimo zastrzee, ktre podaem powyej, opisz
histori, ktra si kiedy wydarzya.
Wydarzenie miao miejsce w trakcie wycieczki wzdu brzegu rzeki Wailua na Kauai. Pod koniec dnia podjem
bardzo bdn i gupi decyzj, aby pj mao uczszczanym odnem rzeki. Nie byo tam adnych cieek i
musiaem i, brodzc po kolana w rzece i lizgajc si na kamieniach. Bd by tym wikszy, e miaem bardzo
liskie buty. Brodziem wic w strumieniu, przeskakujc jak moda kozica z kamienia na kamie, a do momentu,
kiedy wskakujc na jeden z nich..., zelizgnem si. W trakcie lotu koszcego wycignem przed siebie rk, aby
zagodzi upadek i trafiem ni dokadnie w lecy przede mn kamie. Trzy palce chrupny bardzo mocno i
przeszy mnie ogromny bl. Kiedy spojrzaem na moj do, kady z palcw by wykrcony w innym kierunku.
Przysiadem i zaczem macha doni nad kamieniem, o ktry si uderzyem, zatrzymujc j kawaek przed nim,
po raz kolejny i kolejny. W tym samym czasie krzyczaem z caej siy: Nic si nie stao" i walczyem, aby zatrzyma
mj umys w chwili obecnej. Bya to cika walka, bowiem obrazy upadku i samego twardego ldowania cigle
pojawiay si w moim umyle. Ale nie poddaem si i kontynuowaem swe dziaania przez ponad dwadziecia
minut. Po upywie tego czasu spojrzaem na do. Bl min prawie cakowicie, palce miay normalny ksztat, a
jedyn widoczn szkod bya opuchlizna na najmniejszym palcu. Wrciem do domu, popracowaem nad spraw
jeszcze troch i po trzech dniach byem cakowicie zdrowy. Co ciekawe, po mniej wicej tygodniu od tego wypadku
opowiadaem o nim przyjacielowi, a mj may palec natychmiast ponownie spuch. Uyem opisanej tu techniki
ponownie i opuchlizna natychmiast zesza. Od tego czasu musiaem wytrenowa inn reakcj ciaa, aby nie reagowao opuchlizn za kadym razem, kiedy bd o tym komu opowiada. Wielu ludzi pyta mnie, czy dzieci rwnie
mog nauczy si tej techniki. Odpowiadam, e tak, a potem opowiadam autentyczn histori, ktr znam od
jednego z moich hawajskich przyjaci. Ot pewnego dnia jego siedmioletni wnuczek zosta poproszony o
popilnowanie swojej rocznej siostry, podczas gdy matka udaa si do toalety. Cae wydarzenie miao miejsce w
parku. Maa dziewczynka krcia si w swoim chodziku, a znudzony chopak przesta j obserwowa. W pewnym
momencie chodzik przewrci si, a dziewczynka wypada z niego, uderzajc gow o chodnik. Kiedy wszyscy
obserwujcy to wydarzenie zamarli w bezruchu, chopak podbieg do dziecka, podnis je za kostki i zacz koysa
gow w d nad betonem. Kiedy ludzie prbowali go powstrzyma, powiedzia: Wszystko w porzdku, babcia
powiedziaa mi, ebym tak zrobi!". Dziewczynka rzeczywicie przestaa paka.

CZ TRZECIA
Wielki skok naprzd
na ciece natychmiastowego uzdrawiania
Rozdzia VIII
Osignicie mistrzostwa w uywaniu mocy sw
W dawnych czasach na Hawajach istniaa bardzo popularna terapia werbalna, nazywana ho 'oponopono, co w
jzyku hawajskim oznacza poprawi co". Terapia ta bya uywana na wiele rnych sposobw, a najbardziej
znanym z nich bya forma grupowej terapii rodzinnej. Praktyka ta ostatnio staa si szerzej znana i mona
powiedzie, e przezywa swj renesans, bowiem wielu Hawajczykw zaczo interesowa si swoim dziedzictwem
kulturowym.
Najlepszy opis takiej terapii grupowej pojawia si w ksice Narta i ke kumu (Spojrzenie na rda), wydanej przez
Qeen Liliuokalani Children's Center Ksika ta zostaa opublikowana dla ludzi ze rodowisk medycznych, aby
mogli pozna i zrozumie wane koncepcje, ktre mog wiadomie bd podwiadomie warunkowa ich
hawajskich pacjentw, Gwnym rdem wiadomoci w tej ksice bya Mary Kawena Pukui -hawajska kobieta ze
szlachetnego rodu, posiadajca ogromn wiedz o ludziach Hawajw i ich tradycjach. Ho 'oponopono jest bardzo
sformalizowanym procesem. Zgodnie z opisem pani Pukui, proces skada si z nastpujcych elementw
(pominem tu hawajskie sowa):
1. Modlitwa i/lub podanie powodu zebrania.
2. Wyjanienie regu.
3. Oczyszczenie atmosfery. W tej czci wszyscy uczestnicy maj okazj przedstawi swj punkt widzenia,
skomentowa co i podyskutowa o kwestiach spornych. Kady mwi pojedynczo, nikt poza przywdc
zgromadzenia (gow rodziny) nie ma prawa odezwa si, kiedy kto ju mwi. Lider udziela gosu i bardzo czsto
wszyscy mwic, zwracaj si wycznie do niego, nawet jeli opowiadaj o kim innym. Wszystko to pomaga
znacznie zredukowa napicia i nie dopuszcza do ktni.
4. Wyznanie. W tej czci osoba przyznaje, e zrobia co, co zranio innego czonka grupy.
5. Kompensata, w trakcie ktrej osoba winna obiecuje zrobi co, aby wynagrodzi szkod.
6. Wybaczenie. W trakcie czci dotyczcej wybaczania winowajcy otrzymuj przebaczenie. Zwykle wie si to z
uciskami, pocaunkami i zami. Lider mwi wszystkim zebranym, eby nigdy wicej nie opowiadali mu o sprawie,
- 47 -

ktra zostaa wybaczona.


7. Zakoczenie. Zwykle koczy si modlitw albo dzikczynieniem, dotyczcym osignitej harmonii. Potem w
zalenoci od powagi zakoczonych spraw wszyscy udaj si na ma przeksk, duy posiek albo wielk uczt,
W praktyce taka sesja mogaby trwa trzydzieci minut albo trzydzieci dni, szczeglnie ze wzgldu na powag
zarzutw, ktre maj by poruszone, oraz dlatego, e punkty 3.-6. mog by powtarzane wielokrotnie. A co, jeli
kto odmwi wybaczenia? W dawnych czasach na Hawajach byo to najwysze spoeczne przestpstwo, karane
banicj. W dzisiejszych czasach obie strony konfliktu jeszcze przed przystpieniem do procesu musz wykaza
ch dojcia do porozumienia, poza bardzo niegronymi rnicami zda, jak na przykad ktnia dzieci, ktra
doprowadzia do bjki.
Innej formy tego procesu uywaa hawajska nauczycielka duchowa Morrnah Simeona. Jej wariant koncentrowa si
na wybaczeniu jako rodkowi, ktry moe uzdrawia nie tylko relacje midzyludzkie, ale nawet przedmioty czy
ziemi.
Wspczesna wersja staroytnych praktyk
Od mojej hawajskiej rodziny nauczyem si wariantu procesu, ktry moe by uyty dla pojedynczych osb.
Poniewa rni si on nieco od wersji Pukui i Simeony, postanowiem, e zrezygnuj z nazwy ho 'opo-nopono i
zastpi j sowem kupono, co w jzyku hawajskim oznacza porusza si w kierunku celu". Ta forma procesu
pozwala konkretnej osobie uzdrowi wszelkie zwizki mogce tworzy mentalne i fizyczne problemy (pamitaj, e
w moim myleniu problemy emocjonalne s tylko efektem problemw wynikajcych z poziomu ciaa i mentalnoci).
Elementy kupono s dosy podobne do grupowego procesu ho 'opo-nopono, ktry opisaem powyej, cho nie
identyczne. Kupono zakada obecno osoby prowadzcej, ktrej zadaniem jest pomaga w procesie. Nie jest
niemoliwe wykonanie procesu samemu, ale z przewodnikiem jest to znacznie atwiejsze.
Sam proces opisuj tu z perspektywy terapeuty i jego klienta, cho moe trafniejszym okreleniem ni terapeuta
byoby sowo mediator. Dla prostoty zaoyem, e i klient, i terapeuta s mczyznami.
Zaoenia zmiany
Proces kupono bazuje na siedmiu zaoeniach: 1. Na wszystko mona patrze z punktu widzenia zwizku, jak na
przykad zwizki pomidzy ciaem i umysem, pomidzy czowiekiem i otoczeniem, pomidzy rnymi ludmi, czy
nawet osob i wydarzeniami z jej ycia. Dysharmonia powstaje w zwizkach opartych na nieharmonicznych
zachowaniach, ktre wywodz si z nieharmonicznych idei, a harmonijne zwizki powstaj w oparciu o harmonijne
zachowania na bazie harmonijnych idei. Tak wic gwn rol terapeuty jest udzielenie klientowi pomocy, aby by w
stanie zmieni swe idee i stworzy nowe harmonijne zachowania mentalne i fizyczne.
2. Prowadzcy proces pomaga osobie poddanej mu w patrzeniu na obecny problem pod ktem wpywu, jaki
mog wywiera na przesze wydarzenia, teraniejsze zwizki i oczekiwania na przyszo. Pomaga te klientowi
pozby si wszelkich ogranicze mogcych wypyn z tych spraw. Jednoczenie terapeuta podsuwa idee, e
zmiana jednej strony takich zwizkw ma wpyw na ich cao. Co w praktyce oznacza, e jeli na przykad
problem zwizku dotyczy dwch osb, to niekoniecznie musz one by obie obecne. Wystarczy przeprowadzi
proces z jedn stron, a zmienione zachowanie tej osoby i tak wpynie na drug.
3. Uwaga energetyzuje idee, ciga uwaga wzmacnia je, a wzmocnione idee maj wpyw na zachowanie i zbierane
dowiadczenia. Przewodnik pomaga klientowi przerzuci uwag z negatywnych idei na ich pozytywne
odpowiedniki, skupi si na tym, czego si poda, a nie na tym, czego si nie chce i uy pozytywnych czynw do
wzmocnienia pozytywnych idei.
4. Moemy y i dziaa tylko w chwili teraniejszej. Przewodnik pomaga klientowi zrozumie, e chwila obecna
jest znacznie waniejsza od przeszoci i e to wanie w chwili obecnej sadzimy ziarna przyszoci. Wszelkie
dowiadczenia, wcznie ze wspomnieniami i oczekiwaniami, istniej tylko w chwili obecnej, podlegaj zmianom i
wydarzaj si wycznie w chwili obecnej. Dla tego wanie peniejsze ycie w chwili obecnej zmniejsza
jakiekolwiek negatywne wpywy z przeszoci oraz pomaga stworzy lepsz przyszo.
5. Mio wyraa si poprzez bycie szczliwym z kim lub odczuwanie szczcia z powodu czego, a nie
poprzez robienie czego dla kogo. Szczliwe zwizki powoduj harmoni. Najlepsz metod na odczucie
szczcia jest zaprzestanie oceniania siebie i innych oraz okazanie innym i sobie wikszego uznania. Pozwala to
rozwiza wikszo konfliktw. Dodatkowo terapeuta bdzie tym efektywniejszy, im mniej bdzie ocenia czy
osdza klienta.
6. Aby dowiadczenia klienta mogy si zmieni, on sam musi si zmieni, poniewa istniejce w nim idee oraz
jego zachowania w chwili obecnej tworz jego dowiadczenie oraz przysze dowiadczenia. Ludzie i wydarzenia
otaczajce klienta s czynnikami, a nie przyczynami. Dlatego te terapeuta podbudowuje w kliencie poczucie
wasnej wartoci i autodeterminacji.
7. Zawsze istnieje bardzo wiele sposobw na osignicie zamierzonego celu, tak wic cel sam w sobie jest
znacznie bardziej istotny od techniki uytej w celu osignicia go. Poniewa celem kupono jest osignicie
harmonii, wic prowadzcy uywa jakiej techniki wzmacniajcej harmoni i jednoczenie pozwalajcej osign
zamierzony cel.
Rezultaty kupono
Siedem zaoe kupono doprowadza nas do siedmiu regu (zauwaye, e lubi liczb siedem?): 1. Celem
procesu jest rozwizanie jakiego konfliktu, aby wytworzy
harmoni umysu, ciaa i zachowania klienta.
2. Wszelkie pytania i komentarze powinny by kierowane tylko i wycznie do terapeuty (jest to wane tylko wtedy,
jeli w sesji bior udzia przynajmniej dwie osoby).
3. Tylko i wycznie osoba majca w doni wybrany wczeniej symbol, poza prowadzcym, co zostao opisane
poniej, ma w danym momencie prawo mwi (jako symbolu mona uy czegokolwiek - muszli, kamyczka,
- 48 -

drewienka. Daje on prawo gosu trzymajcej go osobie, a jego gwnym zastosowaniem jest niedopuszczenie do
ktni oraz to, e niektrzy ludzie nabieraj dziki temu wikszej pewnoci siebie).
4. Przewodnik ma prawo przerwa wypowied i wtrci si w kadej chwili, dotykajc lub zabierajc symbol
(oczywicie naley robi to bardzo delikatnie i grzecznie).
5. Kiedy terapeuta zarzdzi przerw, nikt nie powinien si odzywa, dopki sesja nie zostanie wznowiona, a
symbol przekazany ktrej z osb (ma to na celu dostarczenie czasu na ochonicie, jeli emocje nabray zbytniej
intensywnoci).
6. Kiedy terapeuta powie, e dana sprawa zostaa zakoczona, nie wolno wraca do niej ani na sesji, ani poza
ni.
7. Jeli dany konflikt z jakichkolwiek przyczyn nie jest moliwy do rozwizania, przewodnik moe przej do
nastpnego problemu lub zakoczy sesj.
Proces kupono
Nadszed czas na siedem krokw. W zalenoci od okolicznoci proces moe by przeprowadzony bardzo
formalnie, albo bardzo nieformalnie. Wiele z jego efektywnoci zaley jednak od jego struktury, wic dobrze jest
trzyma si opisanych tu siedmiu krokw: 1. Otwarcie. Jest bardzo wiele wiadomych i niewiadomych korzyci
z jasnego pocztku procesu. wiadomie pomaga to skoncentrowa uwag na procesie, a podwiadomie dodaje
mu wanoci i znaczenia. Terapeuta moe tu uy modlitwy, bogosawiestwa, formuki powitalnej czy
czegokolwiek, co odpowiada klientowi lub klientom. Moe to by jaki rytua lub proste stwierdzenie OK.
Zaczynamy!". Dobrze jest powiedzie na pocztku, w jakim celu nastpia ta sesja, wzgldnie opisa pokrtce, jaki
zwizek ma zosta uzdrowiony lub jaki jest oczekiwany efekt.
2. Przygotowanie. Przewodnik wyjania, na czym polega cay proces i pomaga rozluni si klientom. Moe
rwnie rozda wydruk zaoe i regu. Klienci musz zgodzi si z reguami, zanim jeszcze rozpocznie si
waciwy proces. Jeli si nie zgodz, mona zakoczy sesj lub uy innego procesu. Do zrelaksowania klientw
mona uy dowolnej techniki. Jedn z moich ulubionych opisz poniej.
3. Organizowanie. Bardzo wan spraw jest ustalenie listy tematw, nad ktrymi bdziesz pracowa w trakcie
sesji. Jest to integralna cz procesu, tak w moich koncepcjach, jak i w koncepcjach dawnych Hawajw, poniewa
pomaga utrzyma koncentracj na uzdrawianiu. Gwnym zadaniem prowadzcego jest dopilnowanie, aby proces
przebiega wedle ustalonego planu i bez wikszych dygresji. Jeli wykonujesz proces sam dla siebie, napisz list
spraw, ktre chcesz poruszy i trzymaj j na widoku. Jeli lista wydaje si by za duga do rozwizania podczas
jednej sesji, moesz od razu zaplanowa kolejne. Kiedy klient zaakceptuje list spraw do poruszenia, mona
kontynuowa sesj, przechodzc do jej kolejnej czci.
4. Wyjanianie. Kolejnym krokiem jest wyjanianie kwestii konfliktowych. Klient moe na przykad zacz od
pierwszej sprawy z ustalonej wczeniej listy, a zadaniem terapeuty jest zadawanie pyta, komentowanie, po to, aby
sprawa zostaa wyjaniona, a take pilnowanie, aby kto nie popad w nadmierne dygresje. Nie jest jednake
konieczne, aby klient sam zacz mwi, mona go do tego nakoni. Terapeuta powinien by bardzo czujny i
niezwykle uwanie sucha tego, co klient ma do powiedzenia, korzystajc z kadej szansy na rozwizanie
istniejcego konfliktu, nawet jeli stanowi on tylko cz wikszego problemu (metody opisuj poniej). Jeli
poziom emocji zaczyna by nadmiernie wysoki, naley ogosi przerw, ktra powinna trwa od okoo jednej do
piciu minut. Kiedy klient jest gotowy na dokonanie zmian w sposobie wasnego mylenia lub zachowania,
niezalenie od tego, jak maa miaaby by ta zmiana, naley natychmiast przej do kolejnego kroku, nawet jeli
caa sprawa nie zostaa jeszcze rozwizana czy nawet omwiona. Terapeuta powinien traktowa kad
najmniejsz zmian jak osobne wydarzenie czy nawet osobny proces uzdrawiajcy. Poprzez natychmiastowe
wykorzystywanie malekich okazji do zmian, wielkie konflikty staj si mniej przeraajce, a uzdrawianie staje si
atwiejsze.
5. Pojednanie. Jest to czynno polegajca na zmianie zachowania mentalnego, z odniesieniem do danego
zwizku. Terapeuta moe rozwiza konflikty mentalne oraz reakcje emocjonalne poprzez nakierowanie klienta na
dobr innych sw i wyobrae, kiedy jego uwaga kieruje si na zaistniay konflikt. Moe si to wiza z
owiadczeniami i wizualizacjami zawierajcymi w sobie temat wybaczenia, przeprosin, pewnoci siebie, odwagi
czy czegokolwiek innego, co w danym momencie jest istotne. To, e pojednanie nastpio, mona rozpozna po
wasnych reakcjach emocjonalnych w relacji do konfliktu (powinny si one znacznie zmieni na lepsze). Opisuj to
w podanych niej technikach.
6. Wzmocnienie. Wzmocnienie to czynno polegajca na zmianie fizycznego zachowania w relacji z danym
konfliktem. W tym punkcie sekwencji terapeuta moe zaaranowa jaki rytua dla klienta, ktry bdzie
symbolizowa rozwizanie konfliktu i zmian zachowa wobec nowego zwizku. Zamiast rytuau mona odegra
prb czynnoci i dziaa, ktre zostan podjte przez klienta w zmienionej sytuacji. Terapeuta powinien
dopilnowa, aby klient zacz wyraa zachodzce zmiany rwnie za pomoc odpowiednich zmian w uoeniu
swego ciaa. Po kadym wzmocnieniu danej zmiany naley zadeklarowa, e dany problem zosta zakoczony.
Potem mona przej do kroku 4., aby rozwizywa dalsze konflikty, lub do kroku 7., jeli proces dotar ju do tego
poziomu, 7. Zakoczenie. Kiedy sesja ma si ju ku kocowi, czy to dlatego, e wszelkie konflikty zostay
rozwizane, czy te dlatego, e koczy si przeznaczony na ni czas, mona odwoa si do modlitwy,
bogosawiestwa, podsumowania, pieni, taca, rytuau czy dzielenia si jedzeniem. Ma to na celu uwidocznienie
zakoczenia i sprawienie, eby byo ono czym oczywistym. Zakoczenie takie naley przeprowadzi nawet w
wypadku, kiedy sesja koczy si, poniewa klient nie chce jej dalej kontynuowa. Jest to bardzo wane ze wzgldu
na silny podwiadomy wpyw, jaki ma podkrelanie wszelkich pozytywnych zmian, nawet tych, ktre nie wydaj si
znaczce. Jeli jest to konieczne, naley wyznaczy termin kolejnej bd kolejnych sesji.

- 49 -

Techniki dla terapeuty kupono


Aby wspomc klienta w relaksacji, pojednaniu i wzmocnieniu, terapeuta moe uy wszelkich znanych mu technik,
jak rwnie tych opisanych wczeniej w tej ksice. Jednake aby postawi spraw bardziej jasno, poniej podaj
moje ulubione techniki, ktrych sam uywam w procesie kupono.
Spokojny punkt przy relaksacji
Technika spokojnego punktu jest bardzo atwa, szybka i prosta. Jest to kolejna forma pikopiko. Moesz uywa tej
techniki za kadym razem, kiedy starasz si zrelaksowa. Jest ona take dobra jako wstp do medytacji i
autohipnozy. Opisz j tu tak, jakby stosowa j sam na sobie, ale bardzo atwo jest j przeksztaci w proces z
przewodnikiem. Zaczynasz od zajcia wygodnej pozycji siedzcej. Nie ma znaczenia, co robisz z nogami, stopami i
domi.
1. Skieruj uwag na swj ppek. Dotknij go fizycznie, jeli to pomoe ci si skoncentrowa. Teraz we gboki
wdech i cay czas utrzymuj uwag na ppku. Nastpnie przenie uwag na czubek gowy i powoli wypu
powietrze. Wraz z wydechem powtarzaj sobie odpoczywam i relaksuj si", czy jakiekolwiek inne zdanie, ktre
pomaga ci si rozluni i poczu bezpiecznie. Moesz fizycznie dotkn czubka gowy, jeli pomoe ci si to
skoncentrowa. Kiedy ju zakoczysz wydech, przenie uwag z powrotem na ppek. Tak samo powiniene
postpowa w kolejnych krokach.
2. Utrzymujc uwag na ppku, we wdech. U szczytu wdechu zatrzymaj na moment powietrze w pucach (jeli
chcesz, moesz policzy do trzech, czterech lub piciu), a nastpnie przenie uwag na lewe rami. Powiedz
sobie, e czujesz si wypoczty i zrelaksowany. Jeli chcesz, to moesz zatrzyma powietrze rwnie na kocu
wydechu. Koczc wydech, ponownie przenie uwag na ppek.
3. We wdech, kierujc uwag na ppek, a w trakcie wydechu skieruj j na prawe rami.
4. Wdech z uwag na ppku, wydech z uwag na klatce piersiowej.
5. Wdech z uwag na ppku, wydech z uwag na lewym biodrze.
6. Wdech z uwag na ppku, wydech z uwag na prawym biodrze.
7. Wdech z uwag na ppku, wydech z uwag na podstawie krgosupa.
8. Wdech z uwag na ppku, wydech z uwag na ppku. Dochodzc do tego miejsca rozlunij si i po prostu
bd wiadomy wasnego ciaa. Jeli jeszcze gdzie odczuwasz napicie, powiedz tej czci ciaa, aby si
rozlunia. Jeli napicie nie minie, bd stanowczy. Uywajc tej techniki, moesz rwnie doczy do niej
dowolne wiczenie wizualizacyjne. Kiedy ju czujesz si cakowicie rozluniony, moesz zacz jakikolwiek inny
proces.
Biodynamiczne sprzenie zwrotne dla pojednania
Ta bardzo efektywna technika wewntrznego pojednania bazuje na naturalnych procesach uczenia si nowych
zachowa przez ciao. Ciao uczy si nowych zachowa poprzez kojarzenie ze sob bodca i reakcji. Bodcem jest
kada forma energii, ktra powoduje w ciele jak reakcj, za reakcja jest wzorcem zachowania, ktre ciao
rozwija na skutek danego bodca. Reakcja powstaje ze wzgldu na obecny stan napicia w ciele, wspomnienia
dotyczce podobnego bodca, oraz reakcje umysu na dany bodziec. Generalnie, ciao reaguje na dany bodziec z
punktu widzenia przyjemnoci lub blu. W rzeczywistych dowiadczeniach jest to niestety znacznie bardziej
skomplikowane, poniewa ciao moe nauczy si reagowa na jaki konkretny bodziec, na przykad na
wspmaonka, mieszanin przyjemnoci i blu. Dodatkowo zwykle uwaa si, e bodce s czym pochodzcym
z zewntrz nas, tak jak zapachy, smaki, widoki, wraenia dotykowe i tym podobne. Ale z moich obserwacji wynika,
e ludzie reaguj silniej na swoje wasne myli i osdy zjawisk zewntrznych, ni na same zjawiska.
Technika biodynamicznego sprzenia zwrotnego zostaa zaprojektowana po to, aby pomc danej osobie zmieni
jej zachowania, poprzez zmian reakcji jej ciaa na myli i emocje dotyczce danej sytuacji. Kiedy mylisz o kim
lub o czym z wielk liczb szczegw i nie wywouje to w tobie adnych emocji, to jednoczenie jeli potem
spotkasz tak osob czy sytuacj, twoja odporno emocjonalna na ni znacznie wzronie. Opis, ktry tutaj
podaj, ukazuje to wiczenie z perspektywy klienta i terapeuty.
Oto instrukcje, ktrych terapeuta udziela klientowi:
1. We gboki oddech i rozlunij si. Jeli chcesz, moesz zamkn oczy.
2. Pomyl o problemie (zwizku) lub o jakim aspekcie problemu (moe to nawet by imi osoby).
3. Bd wiadomy wszelkich napi, ktre powstaj w twoim ciele. Zlokalizuj je dokadnie.
4. Rozlunij to napicie jakkolwiek metod i powiedz mi, kiedy to si stanie (zwykle zostawiam to w rkach
klientw, dlatego, e s oni w stanie wymyli tak kreatywne sposoby, ktre mnie w yciu nie przyszyby do gowy.).
5. Pomyl o tej samej rzeczy co na pocztku i powiedz mi, czy znowu pojawia si w twoim ciele jakie napicie?
(Zwykle napicie pojawia si w innych czciach ciaa. Traktuj taki objaw jako inn warstw napicia i ponawiam
punkt 4. i 5. tak dugo, jak to jest konieczne, czyli a do momentu, kiedy osoba, mylc o danym wycinku problemu,
nie czuje adnego napicia).
6. Nastpnie naley powtrzy krok 2., biorc pod uwag inny aspekt problemu i przepracowa go dokadnie w
taki sam sposb. Dla przykadu, jeli pracuj z osob, ktrej problemem jest zwizek z inn osob, najpierw
przywouj maleki aspekt tej osoby. Potem wyraniejszy, jak przebywanie z dan osob, suchanie gosu danej
osoby, bycie dotykanym przez dan osob (ale nie bycie bitym, lecz jedynie dotykanym), a cay zwizek z t
osob podda si pojednaniu. W niektrych wypadkach moe to trwa duej ni jedna sesja. 7. Kiedy bdziesz
mie dosy, we gboki wdech i otwrz oczy.
Rezultaty tego procesu mog by naprawd zdumiewajce. Zmieniajc reakcj ciaa na wszystko to, co otacza
dany problem, ogromne zmiany zachodz rwnie w mentalnych i emocjonalnych reakcjach osoby poddanej
procesowi. A co jeszcze ciekawsze, ty jako terapeuta moesz uy tej metody, nie majc zielonego pojcia, o czym
- 50 -

myli twj klient. Czy to nie jest niesamowite zapewnienie dyskrecji?


Indywidualna praca grupowa dla pojednania
Indywidualna praca grupowa jest kolejn technik pojednania, ktr mona uy w systemie klient - terapeuta czy
nawet na samym sobie. Tym razem dla odmiany opisz j tak, jakby wykonywa j na samym sobie.
Czasami bardzo uytecznie jest popatrze na samego siebie, jako na ciao, umys i ducha. Jedn z metod na
uycie tego arbitralnego podziau jest wyobraenie sobie, e jest si trzyosobow druyn, a nastpnie wcielanie
si w kadego z jej czonkw po kolei, z zaoeniem, e czyni si to po to, aby poprawi komunikacj pomidzy
tymi elementami, szczeglnie jeli chodzi o kwestie zdrowia. Przedstawiona tu technika jest oczywicie tylko jedn
z wielu metod pozwalajcych tego dokona,
Zacznij wiczenie, przyjmujc rol swojego ducha. Jako duch jeste rdem czy te kanaem kreatywnoci i
inspiracji, a twoj gwn inspiracj jest harmonia. Jeste bardzo obecny w chwili teraniejszej, ale tylko kiedy ciao
i umys s w harmonii moesz naprawd da z siebie wszystko. Wraz z tym punktem widzenia przyjmij pozycj lub
postaw ciaa, ktra go wyraa (niektrzy ludzie lubi stan na czym i przemawia do swojego ciaa i umysu z
wysokoci). Powiedz swojemu ciau i umysowi, aby zarzuciy wszelkie spory i wyraziy swoje potrzeby tak, aby
cao ciebie moga si zharmonizowa.
Nastpnie przyjmij rol swego umysu. Jako umys jeste bardzo zainteresowany efektywnoci, obowizkami i
odpowiedzialnoci. Chcesz, aby twoje ciao dziaao poprawnie i chcesz, eby wszystko co robisz, byo
uwieczone sukcesem. Zastanawiasz si nad przyszoci, przynajmniej z punktu widzenia celw i tego, jak mog
si rozwin wydarzenia. Lubisz rozwizywa problemy i wiedzie, co masz robi. Wraz z tym punktem widzenia
przyjmij pozycj i postaw ciaa, ktra go wyraa (na przykad niektrzy ludzie lubi mwi w gr do ducha i w d
do wasnego ciaa). Wyra wszelkie konflikty i powiedz pozostaym czciom, jakiej pomocy mog ci udzieli, aby
mg uzdrowi siebie. Powiedz rwnie, e jeste gotowy uczestniczy w oglnym procesie uzdrawiania,
prowadzonym przez pozosta dwjk.
Wreszcie przyjmij rol ciaa. Jako ciao chcesz czu si dobrze, ale chcesz te dziaa zgodnie z reguami, ktrych
nauczye si od rodziny, spoeczestwa i umysu. Reguy te mwi ci, co jest dobre, co ze, co jest w porzdku, a
co nie, co jest mioci, a co nienawici i tak dalej, i tak dalej. Czasami reguy te powoduj, e nie moesz si
dobrze czu. Jeste stabilnie zakorzeniony w przeszoci i generalnie starasz si uchroni do jakiejkolwiek
krzywdy. Wraz z tym punktem widzenia przyjmij pozycj i postaw ciaa, ktra go wyraa. Wyra wszelkie konflikty i
powiedz pozostaym czciom, jakiej pomocy mog ci udzieli, aby mg uzdrowi siebie. Powiedz rwnie, e
jeste gotowy uczestniczy w oglnym procesie uzdrawiania, prowadzonym przez pozosta dwjk.
Zakocz wiczenie, przyjmujc ponownie rol ducha. Teraz twoim zadaniem jest odegranie roli mediatora,
ustalajcego umow pomidzy wszystkimi czciami, dziki ktrej kada z czci bdzie bra udzia w procesie
uzdrawiania. Zakocz technik od powicenia minuty na powiedzenie ciau i umysowi komplementw,
chwalcych ich dobre cechy i umiejtnoci (jako duch cakowicie ignorujesz jakiekolwiek wady).
Czsto dziki tej technice moesz dowiedzie si wielu cennych rzeczy, ktrych nie bye wiadomy, a ktre maj
bardzo wielk warto w uzdrawianiu. Gdy kto jest gotowy podj nowe, znaczce wybory jeli chodzi o
zachowanie, plany i nastawienia, to mona oczekiwa natychmiastowych rezultatw.
Moc - suszno - pragnienie - wola: dla wzmocnienia
Ta technika zostaa wymylona do uytku na poziomie wzmacniania, a suy do zwikszania twego wewntrznego
autorytetu, co moe spowodowa natychmiastowe i dugotrwae zmiany w relacjach twojego ciaa i umysu.
Ciao bardzo silnie reaguje na autorytet, co moe by nawet nasz atawistyczn reakcj, powsta ze wzgldu na
naszych zwierzcych przodkw. Problem ley w tym, e ciao uwaa za autorytet kadego, kto mwi lub dziaa w
sposb autorytatywny. Ciao uwaa rwnie za autorytet DNA, wspomnienia wypenione doznaniami zmysowymi,
informacje przekazywane przez rodzicw czy innych wanych ludzi, czsto powtarzajce si dowiadczenia
(wewntrzne i zewntrzne), a take energetycznie naadowane lub podszyte emocjami myli umysu. Ma to swoj
dobr stron, poniewa dziki takiej wieloci autorytetw ciao moe uczy si nowych zachowa. Ale ma to te
stron negatywn, poniewa czasami te nowe zachowania wcale nie s dobre.
W rozdziale czwartym opisaem techniki werbalne, dziki ktrym mona wpywa na ciao. Te rzeczy pojawi si
teraz tutaj, ale bd miay znacznie bardziej skomplikowan struktur. Technika moc, suszno, pragnienie, wola"
jest tak skonstruowana, aby wywoa (a czasami nawet sprowokowa) reakcj ciaa, aby potem zmieni t reakcj i
zwikszy zdolnoci uzdrawiania, ktre s w jego posiadaniu. Technika ta zostaa skonstruowana tak, aby wywoa
reakcje werbalne, ale jeli pojawi si w trakcie jej wykonywania reakcje wizualne lub kinestetyczne, to moesz si
odwoa do technik, ktre opisuj w dalszych rozdziaach.
Sam proces zakada, e powiesz co sobie i bdziesz czeka na wewntrzn- mona j rwnie nazwa
podwiadom reakcj. Wyglda to mniej wicej tak, jakby powiedzia do siebie na przykad: Wybior si na
piknik w t sobot", a twj wewntrzny gos odpar ci na to: Nie moesz tego zrobi, masz zbyt duo pracy". Tu
zawsze moesz zdecydowa si i powiedzie: Masz racj, nie pjd", albo Trudno, praca musi poczeka,
potrzebuj odpoczynku". Jeli masz silny autorytet wewntrzny, to po tym drugim owiadczeniu gos twojej
podwiadomoci wycofuje si kompletnie i nie pojawia znowu, no moe z wyjtkiem lekkich uku poczucia winy.
Jeli za twj wewntrzny autorytet jest saby, to wewntrzny gos zmusi ci do pozostania w domu i pracowania,
nawet jeliby miao to znacznie powikszy twj stres.
Ciao potrzebuje wskazwek i przyjmie je z jakiegokolwiek autorytatywnego rda, nawet jeli te wskazwki s ze
dla twojego zdrowia, poniewa ciao bardziej nawet od zego samopoczucia obawia si krytyki i odrzucenia. Twoim
zadaniem jest przejcie kontroli i wyprowadzenie swojego ciaa ze stanu lkw do dobrego zdrowia. Technika
moc, suszno, pragnienie, wola" pozwala ci odnale i rozwiza wszelkie konflikty, ktre powoduj niepotrzebny
- 51 -

stres. A oto, jak to dziaa:


1. Usid wygodnie i rozlunij si. Chciabym tutaj przy okazji wspomnie kilka rzeczy o przyjmowaniu wygodnej
pozycji i rozlunianiu si. Po pierwsze, nie ma znaczenia, jak to robisz, dopki jest ci wygodnie i jeste
zrelaksowany. Niektrzy terapeuci twierdz, e nie wolno krzyowa rk i ng, a take, e naley pooy stopy
pasko na pododze, bowiem to powoduje, e energia ma swobodniejszy przepyw. Jest to bardzo zabawne, bo z
kolei na przykad jogini nie maj adnego problemu z przepywem energii, podczas gdy ich nogi s skrzyowane, a
ponadto wrcz twierdz, e naley krzyowa koczyny podczas pracy wewntrznej. Moje wasne obserwacje
wskazuj, e nie ma najmniejszego znaczenia, czy krzyujesz koczyny, czy nie, ani te jak pozycj ciaa
przybierasz. Jeli rozoenie koczyn na boki pomoe ci si bardziej zrelaksowa, to zrb to. Jeli skrzyowanie
ng na sposb joginw pomoe ci utrzyma rwnowag, to sid wanie w tej pozycji. Po prostu nie siadaj w
niewygodnej dla siebie pozycji tylko dlatego, e kto powiedzia ci, e jego sposb to jedyna suszna metoda. Ach
tak, oczywicie moesz zmienia pozycj ciaa i poprawia si, jak tylko przyjdzie ci na to ochota, szczeglnie jeli
to pomoe ci si bardziej zrelaksowa.
2. Kiedy bdziesz gotowy, powiedz do siebie trzy razy (nie mwic fizycznie, tylko raczej jakby si zwraca do
podwiadomoci, ktrej istnienie zakadamy gdzie w twoim wntrzu): Mam moc, aby si uzdrowi! Mog to
zrobi!". Powiedz to na tyle wolno, aby by wiadomym jakichkolwiek reakcji. Oczywicie zamiast tych sw
opisanych powyej moesz uy jakichkolwiek innych, ktre dotycz stanu, ktry pragniesz uzdrowi. Pomimo e
to owiadczenie brzmi jak afirmacja, to jego rzeczywistym celem jest sprowokowanie wewntrznej reakcji. Jeli
takie owiadczenie jest zgodne z twoimi wewntrznymi przekonaniami, to odczujesz pozytywne uczucie i/albo
usyszysz potwierdzajc odpowied od swojej podwiadomoci. Moe to by co w stylu: Oczywicie, e tak",
albo co jeszcze innego, ukrytego midzy wierszami. Jeli za to owiadczenie nie jest zgodne z twoimi
wewntrznymi przekonaniami i wzorcami zachowa, to mwic je, poczujesz narastajcy stres. Moe si on
objawi po prostu jako fizyczne napicie, albo jako sowa w twojej gowie, np. O me, tak si nie stanie". 3.
Odpowiedz na to, co powiedziaa ci podwiadomo. Nie prbuj za zanalizowa rda podwiadomej reakcji na
owiadczenie. Moe wzio si to od rodzica lub nauczyciela, moe od aktora, ktry powiedzia co na ekranie
akurat wtedy, kiedy miae saby moment? Kto wie?... Kogo to obchodzi? Teraz zrb co, aby zmieni ten wzorzec.
To, jak powiniene odpowiedzie swojej podwiadomoci, zaley od poziomu twojej pewnoci siebie, ale jeli nie
odpowiesz w sposb silny i zdecydowany, to twoja podwiadomo bdzie si trzyma starego, przeszkadzajcego
w uzdrawianiu wzorca. Poniej podaj kilka sposobw odpowiedzi, ktre sprawdziy si u rnych ludzi.
Przewaajca odpowied. Jeli twoja podwiadomo powie: Nie, tak si nie stanie", czy te odpowie negatywnie
w kontekcie twojego owiadczenia, to moesz odpowiedzie: A wanie, e tak", czy jakkolwiek inaczej, zgodnie z
wasnym owiadczeniem. Brzmi to troch jak co, co robi dzieci, ale dzieci potrafi by bardzo mdre i wiedz, e
ten, kto powtarza swoje owiadczenie duej, wygrywa. Wielu ludzi poddaje si, gdy ich podwiadomo nie zgodzi
si z nimi raz albo kilka razy. Moja rada: nie poddawaj si. Moesz wygra ze swoj podwiadomoci, po prostu
powtarzajc pozytywne stwierdzenie a do skutku. W praktyce moesz by bardzo zdziwiony, jak szybko twoja
podwiadomo si wycofa i zaakceptuje twoje zdanie.
- Krzyk. Kolejn wspania technik stosowan przez dzieci jest krzyczenie na oponenta. Zwykle jeli zaczniesz
krzycze na swoj podwiadomo, bdzie pod wielkim wraeniem. Za kadym razem, kiedy otrzymasz negatywn
odpowied, krzyknij (oczywicie tylko w swojej gowie, a nie na gos) swoj pozytywn odpowied. I rb to tak
dugo, a twoja podwiadomo si z tob zgodzi.
Rzdy regu. Wszystkie twoje wierzenia, przekonania, nastawienia i wzorce zachowa mog zosta
zdefiniowane jako reguy. Jakkolwiek twoja podwiadomo nie odpowie na twoje owiadczenie, moesz celowo
zinterpretowa jej odpowied jako regu, ktrej si w danym momencie trzyma, a nastpnie wzi sprawy w swoje
rce i jako najwyszy ustawodawca" zmieni t regu. Jeli na przykad powiesz: Mog to zrobi", a twoja
podwiadomo odpowie ci: Nie, nie moesz", to po prostu wystarczy, e powiesz jej: Ach, masz star regu
mwic, e nie mog tego zrobi. Jako najwyszy ustawodawca ogaszam teraz, e stara regua jest ju cakiem
niewana oraz e od dzi zastpuje j nowa regua, mwica, e mog to zrobi!". Albo jakie inne sformuowanie,
ktre bdzie miao podobny wydwik. Sukces w tym podejciu zaley od tego, na ile bdziesz w stanie wywoa w
sobie stan pewnoci siebie podczas ustanawiania nowej reguy. Dla pewnoci powtrz owiadczenie i obserwuj
reakcje. Jeli twoja podwiadomo si zgodzi, to jeste w domu. Jeli nie, to moesz to ponownie zinterpretowa
jako regu (tym razem to moe by inna reakcja/regua) i ponownie ogosi nowe reguy. W razie potrzeby
powtarzaj to tak dugo, a osigniesz wspprac.
4. Kiedy ju dojdziesz do porozumienia z wasn podwiadomoci na temat pierwszego owiadczenia, moesz
sprbowa nastpnych:
- Mam prawo uzdrowi si, zasuguj na to!
- Pragn si uzdrowi, chc tego!
- Mam wol, aby si uzdrowi. Tak si stanie!
Miej wiadomo, e technika moc, suszno, pragnienie, wola" moe wywoa reakcje emocjonalne, ktre
naprawd dadz ci w ko. Jeli w ktrymkolwiek momencie wiczenia poczujesz si kiepsko, po prostu zrb
przerw. Moesz powrci do tej techniki ponownie, albo sprbowa czego innego. Nie kada technika bdzie
dziaa na kadego w kadych okolicznociach. Wanie dlatego podaj ich tak wiele, aby mia w czym wybiera.
Jednake kiedy technika moc, suszno, pragnienie, wola" zadziaa poprawnie, czsto daje ona natychmiastowe
rezultaty, a w najgorszym razie wykonana dobrze uwolni wiele napicia i wspomoe inny rodzaj uzdrawiania.

Rozdzia IX
- 52 -

Osignicie mistrzostwa w uywaniu mocy wyobrani


Umys ma pewn zadziwiajc charakterystyk, ktra jest bardzo czsto uywana, ale o ktrej bardzo rzadko si
mwi. Na przykad: wszyscy mamy rne pomysy, ale zwykle nie zastanawiamy si, skd si one wziy, chyba e
ten jeden konkretny bardzo si rni od tych, ktre mamy zwykle, Ci, ktrzy si nad tym zastanawiaj, podaj
bardzo rne odpowiedzi, ktrych zakres obejmuje pami, reakcje na bodce, niestrawno, telepati, duchy czy
nawet Boga, wszystko w zalenoci od tego, kogo zapytamy. Jednake te odpowiedzi zakadaj, e idee s/czym
w rodzaju paczek, przesyanych z fabryki czy ze sklepu z prezentami. Jeli jednak przyjrzysz si sprawie dokadnie,
to zauwaysz, e sam proces mylenia powoduje powstawanie idei, tak samo jak obrt ziemi powoduje powstanie
wschodu soca, czy jak wzrost rolin powoduje powstanie owocw. Co wicej, idee nie pochodz z zewntrz nas.
Otoczenie ma na nie jedynie pewien wpyw, tak jak powiedzmy kolor i zabarwienie wschodu soca jest zalene od
miejsca i warunkw atmosferycznych, a rozmiar, kolor, ksztat, smak i zapach owocu zale od gleby i pogody.
Twoje wspomnienia mog wpywa na twoje idee, tak samo zreszt, jak twoje przekonania, stan zdrowia twojego
ciaa, miejsce w ktrym pracujesz i mieszkasz, pogoda, ludzie wokoo ciebie, twoje cele i plany i ogromna liczba
innych czynnikw. Jednake same w sobie idee powstaj na skutek intencjonalnego i nawykowego mylenia.
Mylenie intencjonalne oraz powstajce dziki niemu idee s gwnym tematem tego rozdziau.
Kolejn dziwaczn waciwoci umysu jest to, e kiedy o czym mylisz przez jaki czas, to nagle pojawia si
strumie idei powizanych i pozornie niepowizanych z rzecz, o ktrej mylisz. Czasami dzieje si to natychmiast,
a czasami dopiero po jakim czasie. Na przykad ja sam, na skutek decyzji lub inspiracji, pisuj czasem wiersze
(nie jest to moe wielka poezja, ale zwykle si rymuje). Inspiracja do pisania wierszy wydaje si pojawia czasem
sama z siebie, ale zauwayem, e jej pojawienie si jest zawsze poprzedzone myleniem o czym, co jest dla
mnie istotne. Wyglda to tak, jakby podwiadome mylenie nagle, na skutek jakiego zewntrznego zjawiska,
zyskao na tyle siy, aby przebi si do mojej wiadomoci. Kiedy inspiracja pojawia si ju w mojej wiadomoci, to
proces zamieniania jej w poemat (czy w nowel, projekt, piosenk, obraz czy cokolwiek innego) wymaga zwikszenia iloci mylenia, co tworzy jeszcze wicej idei, ktre pozwalaj dokona poprawek, tak, aby dana rzecz
nadawaa si do opublikowania czy przechowania. Kiedy za postanawiam wiadomie napisa poemat (czy
ksik, czy cokolwiek innego), to utrzymuj mj cel w wiadomoci i natychmiast lub po jakim czasie idee
zaczynaj napywa do mojego umysu. Czasami pozwalam, aby na ten proces wpyny czynniki zewntrzne, takie
jak opinie innych ludzi, czy te czas. W podobny sposb, jeli zaczniesz myle o uzdrawianiu, idee dotyczce go
zaczn napywa do twojego umysu.
Trzeci niezwyk waciwoci umysu jest to, e sam proces mylenia i wytwarzane w jego trakcie idee staj si
rodowiskowym czynnikiem, ktry wpywa na ciao. Mwiem ju o tym w tej ksice wiele razy, ale tym razem
uyj tego nieco inaczej ni dotd.
W rozdziale pitym opisaem koncepcj symbolicznej logiki. Symbole, przez co rozumiem obrazy lub
dowiadczenia reprezentujce co innego, s rodzajem jzyka, ktry jest doskonale rozumiany przez ciao.
Muzyka, poezja, opowieci, obrazy i fotografie mog wywoywa potne reakcje fizjologiczne, pomimo e s one
tylko symboliczn reprezentacj rzeczywistych dowiadcze. Ach, prawda - tak samo jest, jeli chodzi o
fantazjowanie. Kiedy fantazjujc tworzysz jakie wydarzenie w swoim umyle, ciao reaguje na tak, jakby dziao
si to naprawd, cho tylko w stopniu, w jakim twoja fantazja zawiera w sobie adunek emocjonalny i sensoryczny
(ten sam proces powoduje, e ukadanie sobie czego w gowie przed powiedzeniem, lub wyobraanie sobie
jakiej czynnoci przed jej wykonaniem jest tak efektywne). Zauwa, e ciao nie jest zainteresowane tym, czy
wyobraenie jest realistyczne", czy nie. Wanie dlatego twoje ciao moe tak silnie zareagowa na horror
ogldany w telewizji, koszmar senny czy histori
0 mioci i przygodach na innej planecie.
Najpikniejsze w tym procesie jest to, e moesz wiadomie stworzy jakie uzdrawiajce wyobraenie, a ciao
zareaguje na nie, zwikszajc swoj uzdrawiajc aktywno. Techniki, ktre tutaj opisz, bazuj na trzech
opisanych powyej waciwociach umysu. Wszystkie one s formami symbolicznej wyobrani, a kada z nich
udowodnia swoj przydatno (czasami nawet ogromn) w procesach uzdrawiania dla mnie samego, mojej
rodziny, przyjaci i klientw. Techniki te zawieraj w sobie mylenie intencjonalne, przepyw i prac nad ideami
1 reakcje fizjologiczne. Wykonujc je, pamitaj o tym, e ich zaoeniem jest stworzenie potnego dowiadczenia
dla twojego ciaa. Moesz mie siln pokus, aby analizowa dowiadczenie w trakcie jego trwania, prbujc
odkry, co ono oznacza. Ale nie zajmuj si tym, bowiem nie ma to znaczenia. Analizy mog ci tylko przeszkadza.
Jeli za nie potrafisz si od nich w aden sposb powstrzyma, to zaczekaj chocia do koca trwania samego
przeycia.
Jeli w trakcie opisanych poniej eksperymentw zaczniesz nagle traci koncentracj, moesz przywrci j,
opowiadajc samemu sobie, co wanie robisz i jaki to ma cel. Oczywicie dobrze jest, jeli dowiadczenie jest
bardzo ywe, ale nie martw si zbyt, jeli nie ma ono duej ostroci. Jeli na przykad nie jeste sobie w stanie
wyobrazi, e widzisz co bardzo wyranie, to po nacisk na inne zmysy, jak na przykad dotyk czy zapach. W
ostatecznym rozrachunku intencja ma znacznie wiksze znaczenie ni intensywno doznania. A sama zawarto
danego dowiadczenia bdzie i tak mieszank wiadomych intencji i podwiadomych reakcji bazujcych na
materiaach zawartych w twoich wspomnieniach. I nie daj si zaskoczy tym, e taka kombinacja moe by dziwna.
cieka mocy
- 53 -

Wyobra sobie, e stoisz na ciece, ktra prowadzi do jakiego budynku w oddali. Powiedz sobie, e ta cieka
reprezentuje kierunek, w jakim zmierza twoje ycie, a to, co jest wewntrz tego budynku -idee, ktre bdziesz
musia osign, aby uzyska uzdrowienie. Uwiadom sobie, jak wyglda twoja cieka. Czy jest zbudowana z
asfaltu, czy z kamieni, czy moe to tylko wydeptane w trawie pasmo nagiej ziemi? Czy jest dobrze utrzymana, czy
zapuszczona? Co jest po obu stronach cieki? Trawa? Drzewa? Pagrki? Domy? Czy moe jeszcze co innego?
Spojrzyj na siebie. Czy idziesz boso? A moe masz na stopach buty lub sanday? Przez chwil id przed siebie.
Jak daleko jest budynek, do ktrego zmierzasz? Czy widzisz, jak wyglda? Czy w okolicy s jacy inni ludzie?
Nagle - w chwili, kiedy zadecydujesz, e tak si ma sta - wyrasta przed tob jaka bariera blokujca przejcie. Ta
bariera reprezentuje wszelkie warunki, ktre przeszkadzaj w uzdrowieniu, wcznie z two imi lkami i
wtpliwociami, wic zwr na ni baczn uwag. Moe jest to skaa albo gra? Moe jaki rodzaj ciany?
Bezdenna otcha? Ogie albo burza z piorunami? Jaka osoba, zwierz czy potwr? Czy to jest due, czy mae?
A moe w ogle nie ma adnej bariery? Jeli jednak jest jaka bariera, to postaraj si zebra tak duo dowiadcze
zmysowych, jak tylko jeste w stanie. Przyjrzyj si tej barierze tak dokadnie, jak tylko potrafisz. Dotknij jej, nawet
powchaj, posuchaj, czy wydaje jaki dwik. Teraz bardzo wana cz: zrb co, aby przekroczy t barier.
Przejd ponad ni, dookoa niej, pod ni, poprzez ni, lub nawet zrb co, aby j zlikwidowa. Cokolwiek postanowisz zrobi, to nie zakocz na wyobraeniu sobie, e po prostu pojawie si po drugiej stronie tej przeszkody. Ta
cz wiczenia jest bardzo wana, ma bowiem stworzy silne dowiadczenie, ktre przekona twoje ciao, e
zmienie i pokonae wszystko to, co przeszkadzao w twoim uzdrowieniu. Jeli ominiesz t cz techniki, to cae
wiczenie si nie uda. Bd wic pewien, e wyobraasz sobie pokonywanie bariery tak dokadnie, jak tylko jeste
w stanie.
Jeli nie napotkae adnej bariery, albo istniejca bariera bya bardzo atwa do pokonania, to ta technika
najprawdopodobniej nie wpynie zbyt mocno na proces twojego uzdrawiania. Jeli za bariera okazaa si bardzo
trudna do pokonania, to nie poddawaj si, poniewa pokonanie jej bdzie miao bardzo pozytywny wpyw na twoje
zdrowie. Jeli chcesz, moesz uy narzdzi, cikiego sprztu, technologii futurystycznej czy nawet magii.
Moesz rwnie zawezwa na pomoc przyjaci, bohaterw (tych prawdziwych i wymylonych), anioy czy elfy wszystko w zalenoci od tego, jak wolisz to sobie wyobrazi. Konfrontujc si z barierami biologicznymi,
wojowniczy ludzie bd mieli wiksz tendencj do uywania broni i siy, za ludzie spokojni do rozwiza
opierajcych si na perswazji. W jednej grupie, ktr nauczyem tej techniki, znalaz si czowiek, ktry uy dziaa
laserowego do rozbicia stojcego przed nim muru, oraz czowiek, ktry po prostu poprosi mur, aby utworzyy si w
nim drzwi, przez ktre bdzie mg przej. Nie ma znaczenia jak, ale po prostu przejd przez barier. Kiedy ju
jeste poza barier, id dalej w kierunku budynku. W wypadku niektrych osb mog si pojawi po drodze
jeszcze inne bariery. Jeli tak stanie si w twoim wypadku, po prostu przekrocz je jako i id dalej. Kiedy ju
zbliysz si do budynku, zacznij zwraca uwag na szczegy i wejd do jego wntrza. Bowiem gdzie tam b dzie
obiekt lub dowiadczenie, ktre bdzie reprezentowao uzdrowienie, ktrego poszukujesz. Kiedy ju to
odnajdziesz, postaraj si najlepiej jak potrafisz przey poczucie sukcesu i osignicia. Moesz sobie wyobrazi
tum bijcych ci brawo fanw, jeli to pomoe ci w stworzeniu takiego uczucia. W tej czci wiczenia przekonujesz
wasne ciao, e uzdrawianie wanie ma miejsce, lub wkrtce si wydarzy. W niektrych wypadkach ludzie
dowiadczaj natychmiastowej poprawy stanu zdrowia. W innych uywaj tej techniki tylko jako jednego kroku w
procesie uzdrawiania, czego na dodatek do innych metod. Im wikszy problem miae z pokonaniem bariery, tym
czciej powiniene powtarza t technik. W wikszoci wypadkw wraz z kadym powtrzeniem tej techniki jej
poszczeglne elementy bd wyglday inaczej. Droga nie bdzie t sam drog, bariera rwnie moe si
zmieni, tak jak i sam budynek, do ktrego bdziesz zda.
Wskazuje to na fakt, e za kadym razem bdziesz si konfrontowa z innymi przeszkodami dotyczcymi
uzdrawiania.
Kiedy ostatnio uyem tej techniki, zamknem oczy i powiedziaem sobie, e widz ciek, ktra prowadzi do
rozwizania czego, co potrzebowao uzdrowienia. Przez pierwsz chwil nic si nie dziao, a nagle znalazem si
w czym w rodzaju futurystycznego tunelu, w typie tych, ktre widuje si czsto na filmach
fantastycznonaukowych. Nie wiem, czy byo to wntrze jakiego statku kosmicznego, ale poczucie ruchu byo
bardzo silne. Sam tunel by wypeniony metalowymi przedmiotami, ktre przeszkadzay mi si porusza, a od
czasu do czasu musiaem dodatkowo uskakiwa przed ogniem z dzia laserowych. Po jakim czasie podry
zorientowaem si, e moim celem jest pene korytarzy wntrze statku kosmicznego (bardzo podobnego do kilku
rzeczy, ktre rwnie widziaem na filmach fantastycznonaukowych). Bariera, ktr napotkaem, bya niewidzialna.
Odczuem to tak, jakby uchwycio mnie jakie pole magnetyczne, ktre najpierw spowolnio mj ruch, a potem
zaczo odpycha od kierunku, w ktrym chciaem si uda. Nie miaem pod rk niczego, czego mgbym si
uchwyci, wic po prostu uyem mej siy woli, aby przerwa dziaanie tej bariery, co okazao si skutecz ne.
Wkrtce dotarem do wntrza i zawieszonym w powietrzu chodnikiem udaem si do centralnego punktu, ktry
wyglda jak co w rodzaju przeszklonej platformy. Po chodniku, po ktrym szedem, przechadzao si kilku ludzi. Z
pocztku mylaem, e bd si starali mnie zatrzyma, ale oni otworzyli przede mn drzwi, powitali mnie jako
kapitana i zaprowadzili mnie na mostek, gdzie odnalazem mikrofon, przez ktry wydaem rozkaz o rozpoczciu
uzdrawiania. W tym wypadku nie pojawia si natychmiastowa zmiana okolicznoci, ale moja pewno tego, e
jednak nastpi, pozwolia mi spokojnie czeka. I zmiany nastpiy. Mniej wicej w tydzie od wykonania wiczenia.
Ponowne nienie snu
- 54 -

Wszystko, co sobie wyobraasz, jest oparte na twoich pragnieniach, lkach, wspomnieniach, a buduje si na bazie
twoich wierze. Wielu ludzi ma dziwne przewiadczenie, e wierzenia mog by wycznie wyraone sowami,
przez co niektre rodzaje terapii cign si w nieskoczono, dopki klient nie jest w stanie wyrazi swych
przekona w sposb werbalny, ktry zadowoli terapeut. Tak naprawd wierzenia mona wyrazi na wiele
sposobw, bowiem same w sobie s one tylko ideami dotyczcymi jakiego tematu. W istocie wierzenia s
symbolami nastawie wobec dowiadcze. Jednym z moich ulubionych sposobw na udowodnienie tego jest
pytanie, ktre czsto zadaj na prowadzonych seminariach. Ot pytam najpierw, czy na sali znajduje si jaki
muzyk. Potem, jeli takowy si znajdzie, pytam, czy zna V symfoni Beethovena. A na koniec prosz, aby swoimi
sowami opowiedzia j zebranym. Zwykle rezultatem jest cisza wypeniona zdezorientowaniem i frustracj. Pewne
dowiadczenia oraz wierzenia dotyczce tych dowiadcze nie mog zosta opisane sowami. Bardzo czsto
zdarza si, e kto ma w gowie sen czy wizj i nie potrafi opisa jej sowami. W obszarze wyobrani przekonania
pojawiaj si jako symbole, za symbole mona zmieni tak, aby osign uzdrawiajce rezultaty.
Czynniki wspomnie, lkw i pragnie mog w danym wyobraeniu nie by szczeglnie widoczne. Jednake s i
tak zawsze obecne, niezalenie od tego, czy dane wyobraenie jest snem, fantazj, planem, czy dokadnie
skonstruowanym programem treningu mentalnego. Celowe zmiany w tych czynnikach staj si zalkiem innych
zmian, ktre w efekcie maj wpyw na twoje zdrowie i ycie. I odwrotnie -jeli zmienisz jak cz dowiadcze,
ktre ci otaczaj, to w efekcie zmieni si rwnie natura twoich wyobrae. Jednake to ta pierwsza cecha jest
dla nas bardziej uyteczna jako uzdrawiajce narzdzie. W tym podrozdziale bd si odnosi do snw, ale
pamitaj, e z wyobrani jest dokadnie tak samo.
Kiedy nisz, wszystko co uczynisz, aby zmieni sam sen, zmienia jego fundamenty, czyli system przekona stojcy
poza snem. Niestety, zdolno do dokonywania zmian w nie, w trakcie jego trwania, jest dosy trudna do
nauczenia si. Jednake da si to zrobi. Ale na szczcie istnieje alternatywa, pozwalajca nie spdza wiele
czasu i pienidzy na uczeniu si tego. Mona po prostu przywoa sen i zmieni go we wspomnienie. Twojego ciaa
nie obchodzi, jak dawno temu miae sen, czy kiedy go zmienie. Twoje ciao jest wycznie zainteresowane
dowiadczeniem.
Kiedy zmieniasz jakie poszczeglne wspomnienie o nie, wtedy zmienisz wierzenia, ktre byy jego podstaw, o
tle oczywicie pracujesz z symbolami, ktre znajdoway si w oryginalnym nie. Jeli poczysz swj sen z
fizycznym, emocjonalnym bd mentalnym stanem wymagajcym uzdrowienia, to zmiana symbolu na jednym z
tych poziomw pomoe twojemu ciau uzdrowi si.
Dawno temu znajdowaem si w bardzo zagmatwanym stanie umysu (przynajmniej niektrzy ludzie twierdz, e
byo to dawno temu). Gdy moje problemy wewntrzne osigny szczyt, miaem sen, w ktrym znalazem si sam
w jakim jarze wypenionym sigajcymi do pasa chwastami. Ten bdcy moim wizieniem jar pochodzi z filmu,
ktry widziaem tego samego wieczoru. Reprezentowa on mj lk przed byciem zniewolonym. Chwasty
reprezentoway strach przed tym, e zmarnowaem moje ycie, a otwarta przestrze poza jarem symbolizowaa
moje wielkie pragnienie wolnoci. Mona rwnie docieka, e to, i byem sam, mogo oznacza, e nie byo
nikogo, kto mgby mnie o cokolwiek obwinie, oraz to, e musiaem sam znale rozwizanie tego problemu. Ten
sen sprawi, e poczuem si bezsilny. Kiedy ju si obudziem, wiadomie przywoaem sen z powrotem i
wyobraziem sobie przylatujcy po mnie i zabierajcy mnie z jaru migowiec. Pamitajc o teorii, i naley uczyni
takie dowiadczenie jak najbardziej realistycznym dla mego ciaa, obserwowaem wszelkie szczegy. Obserwowaem migowiec, suchaem dwikw, ktre wydawa, odczuwaem podmuch wiatru na skrze, dotyk
chodnego metalu na skrze, kiedy do niego wsiadaem. To dowiadczenie spowodowao we mnie poczucie wielkiej
wolnoci. Uwalniajc si od wasnych ogranicze, zyskaem moc czynienia planw i wypeniania ich. Dziki temu
dowiadczeniu polepszya si moja sytuacja finansowa, stosunki z otaczajcymi mnie ludmi i moja wasna
pewno siebie. Tego dnia wyranie zobaczyem moj sytuacj, dziki czemu mogem dokona zmian, ktre
wpyny pozytywnie na ca reszt mojego ycia.
Jednym z najlepszych sposobw na wykorzystanie tej techniki jest pomaganie dzieciom w radzeniu sobie z
koszmarami sennymi. Kiedy dziecku ni si koszmar, to najczciej rodzice bd opiekunowie staraj si
przekona, e w rzeczywistoci nie istnieje nic, czego mona by si ba. Jedyna korzy z takiego podejcia jest
taka, e dziecko przestaje zawraca opiekunom gow. Bowiem powiedzenie dziecku, e senne przeycie w
rzeczywistoci nie istnieje, nie wyleczy go z uczucia strachu i bezsilnoci. W kocu ciao nie jest zainteresowane
tym, czy co jest prawdziwe, czy nieprawdziwe. Ciao zapamituje. A takie wspomnienia mog pozosta aktywne
przez wiele lat. Jeli za pomoesz dziecku przey jego koszmar jeszcze raz, ale tym razem zmienisz go w
ekscytujc przygod z udziaem komiksowych postaci, super bohaterw czy aniow, to wszelkie negatywne
efekty koszmaru znikn.
Pomoesz tym samym dziecku w nabraniu wikszej pewnoci siebie i sprawisz, e bdzie bardziej wierzy w swe
moliwoci.
Organiczne sny
Zwyke sny lub marzenia na jawie kojarz si nam z tym, e to czowiek je przeywa. Ale s na wiecie rne
kultury, ktre wierz w to, e wszystko na swj sposb jest yciem, oraz e wszystko moe ni. Niezalenie od
tego, czy przyjmiesz t ide, czy te nie, mona j przeksztaci w bardzo uyteczn technik uzdrawiajc,
oczywicie stosujc si do podanych powyej trzech cech mylenia.
Aby zastosowa t technik, musisz zaoy, e kada cz twojego ciaa moe ni osobny sen. Takie zaoenie
- 55 -

nikogo nie rani i nic nie kosztuje. Poza tym zawsze moesz wrci do swego dawnego sposobu mylenia, jeli
nowy sprawiby ci jakiekolwiek kopoty. W wietle tego wszystkiego przyjm tu, e zrobie to zaoenie. Nastpnym
krokiem jest skoncentrowanie uwagi na jakiej czci ciaa, ktra wymaga leczenia i zastanowieniu si, o czym ona
ni. Moesz sobie wyobrazi, e rozmawiasz z tak czci ciaa i na przykad zadajesz pytanie: Hej, okciu, o
czym teraz nisz?". Nastpnie powiniene zamkn oczy i nada takiemu snu jaki konkretny obraz albo wyobrazi
go sobie jako jaki symbol czy jak histori, ktra przyjdzie ci na myl. Albo jeszcze inaczej, moesz zapyta sam
siebie: Jeli mj okie ni, to o czym ni teraz?". A potem spojrzyj w gb siebie, aby mc znale odpowied na
to pytanie.
Aby ta technika okazaa si skuteczna, musisz zaakceptowa, e wszystko to, co przyszo ci do gowy, jest snem
jakiej czci twojego ciaa, niezalenie od tego, jak bardzo dziwne, niesamowite czy nawet zwyczajne mogoby to
by. Kiedy ju masz jaki konkretny symbol nastpuje czas, aby go zmieni. Moesz tu odwoa si do wszelkich
opisanych przeze mnie wczeniej przypadkw. Powiniene pracowa nad tym i zmienia dany symbol, histori czy
wyobraenie tak dugo, a fizyczny stan danej czci ciaa si nie poprawi. I podobnie jak w opisanych powyej
przypadkach, staraj si powstrzyma od wiadomej analizy albo chocia od j na czas, kiedy zakoczysz
wiczy.
Pewna kobieta, ktr nauczyem tej techniki, miaa problemy z tarczyc, co spowodowao powstanie wielkiego
guza na boku szyi. Zapytaa wic swoj tarczyc, o czym ona ni. W odpowiedzi w jej gowie pojawi! si obraz jej
przyjaciela, ktry siedzi zamknity w tej tarczycy. Kobieta natychmiast wyobrazia sobie, e tworz si tam drzwi,
przez ktre jej przyjaciel moe wyj na zewntrz. Ale okazao si, e wcale nie jest on skory do odejcia. Kobieta
przekonaa go jednak, e ma sobie pj. Wypucia go, zamkna za nim drzwi i zakoczya technik. Po chwili
poczua jakie dziwne mrowienie w szyi. W krtkim czasie opuchlizna znikna cakowicie (byo to, o ile dobrze
pamitam, jakie dwa dni pniej).
Jeden z moich klientw cierpia na bardzo silne ble plecw. Ju mia zamiar podda si operacji, bowiem rodki
przeciwblowe w ogle na niego nie dziaay, ale postanowi najpierw wyprbowa co innego. Tak, operacja jest
bardzo wartociowym procesem i jeli rzeczywicie jest potrzebna, nie warto jej unika. Ale prawie zawsze zanim
sprbujemy podda si chirurgii, mona odwoa si do mniej inwazyjnych metod. Czowiek, o ktrym mwi,
nauczy si techniki organicznych snw i postanowi wyprbowa j, zanim uda si na operacj. Zapyta wic swoje
plecy, o czym ni i w jego gowie pojawi si obraz pocigu mkncego po torach z zawrotn szybkoci i
wykolejenia si tego pocigu. Mczyzna sprbowa wic utrzyma pocig na torach, ale nie udao mu si to,
nawet kiedy naty ca swoj wol. Prbowa spowolni go, ale pocig cigle si wykoleja. W kocu wprowadzi
do tego snu drugi tor, ktry prowadzi do piknej doliny, w ktrej leaa wioska zamieszkana przez szczliwych
ludzi i prbowa przestawi zwrotnice. Pocig pdzi tak szybko, e za trzema pierwszymi razami mczyzna nie
zdy przestawi zwrotnicy. Dopiero za czwartym razem odnis sukces. Pocig wjecha na nowy tor, zacz sam z
siebie zwalnia i zatrzyma si w maej wiosce. Mczyzna by bardzo dumny z siebie, e udao mu si tego
dokona. Tak dumny, e zakoczy wiczenie i dopiero w poowie drogi do domu zauway, e przestay go bole
plecy.
Kreatywne oczyszczanie
Technika, ktr nazwaem kreatywnym oczyszczaniem, nie wymaga wiele czasu, aby j wykona, lecz mimo tego
jej efekty mog by zdumiewajce. Zacznij od wyobraenia sobie jakiego przyjaznego miejsca. Pamitaj, e za
kadym razem, kiedy wykonujesz t technik, miejsce to moe by inne. Czsto takim dobrym miejscem s:
rozlega plaa, ka, ogrd, las, pustynna oaza albo jakie pomieszczenie (z odpowiadajcym ci wystrojem
wntrza). Moesz wzmocni swe wyobraenie, koncentrujc si na detalach, rzeczach, ktre moesz, zobaczy,
ktre moesz usysze i ktrych moesz dotkn (dobrze jest wykorzysta minimum trzy zmysy). Kiedy stosuj to
wiczenie na seminariach, zwracam uwag suchaczy na szum wiatru w koronach drzew, szemranie strumyka,
dotyk szorstkiej kory albo zroszonej trawy. Nie martw si, jeli odbierane przez ciebie wraenia wzrokowe, doty kowe i suchowe nie bd idealnie wyrane. Po prostu staraj si odbiera wszystko najlepiej, jak potrafisz. Czasami
mae rozlunienie bardzo w tym pomaga.
Kiedy ju masz w gowie dokadny obraz przyjaznego miejsca, przywoaj do symbol reprezentujcy uzdrowienie i
twj obecny stan zdrowia (nie zastanawiaj si, jak ten symbol ma wyglda po prostu go przywoaj). Teraz
przygotuj si na zadanie pytania temu symbolowi. Bd przygotowany na wszystko, bowiem 99% osb pytajcych
dostaje bardzo niespodziewane odpowiedzi. Zapytaj ten symbol, co porabia i jak si czuje. Jeli nie moe robi
tego, co chce, albo nie czuje si dobrze, to zapytaj go, czego mu trzeba, aby poczu si lepiej i mg skutecznie
dziaa. Nastpnie wykorzystaj swoj kreatywn wyobrani i przeprowad zmiany na lepsze. Kiedy ju tego
dokonasz, wsuchaj si w siebie i odkryj, co zmienio si w stanie zdrowia twego ciaa, umysu lub uczu. Zmiana
na lepsze, choby bardzo maa, wiadczy o tym, e osigne sukces. Zmiana na gorsze, choby bardzo niewielka, oznacza, e nawizae kontakt z bardzo draliwym miejscem w twym systemie przekona, co te jest wielkim
sukcesem. Gdy ju dokonasz pierwszych zmian, moesz dalej pracowa z tym samym symbolem albo przywoa
nowy, ktry bdzie ju zawiera w sobie dokonane zmiany.
Gdy pracowaem z pewnym czowiekiem, zapyta on o symbol reprezentujcy aktualny stan jego zdrowia. W
odpowiedzi zobaczy wia, chowajcego si ze strachem w swojej skorupie. Zapyta wic wia, czego
potrzebuje, aby czu si bezpiecznie, na co w odpar mu, e chciaby si znale w oceanie. Mczyzna zapyta
wic wia, jak moe pomc mu w dostaniu si do oceanu. w odpar, e trzeba go obrci. Wic mczyzna
podnis wia i obrci go. Wtedy pojawi si przed jego oczami ogromny ocean, do ktrego popdzi w. Nie
- 56 -

tylko w poczu si lepiej w tej sytuacji. Mczyzna natychmiast odpry si i uwiadomi sobie, co tak naprawd
byo jego problemem. Poprosi wic, aby pojawi si nastpny symbol obrazujcy jego problem i natychmiast przed
jego oczami pojawia si sowa, wygldajca na oburzon i rozgoryczon. Mczyzna zapyta sow, co moe
zrobi, aby poczua si lepiej i natychmiast zauway, e ma ona na szyi obro z acuchem przytwierdzonym do
cikiego przedmiotu. Pomg jej wic wyswobodzi si od ciaru i sam natychmiast poczu si lekki i peen
energii. Ju po zakoczeniu wiczenia ten stan nadal si w nim utrzymywa, pomagajc mu podj kolejne kroki na
ciece samo-uzdrawiania.
Wniebowstpienie ku wiadomoci
Czasami w kwestii uzdrawiania pierwsze, czego ci potrzeba, to porada dotyczca tego, jak w pewnych sytuacjach
zadziaa w sposb praktyczny. Zwykle w takich wypadkach szukamy porady u jakiego zewntrznego eksperta
czy te u kogo, do kogo mamy szacunek i zaufanie. Przy obecnych moliwociach komunikacyjnych mamy
niezwykle bogaty wybr pord zewntrznych doradcw, ktrzy mog pomc nam rozwiza dowolny problem ze
zdrowiem. Zawsze mona jednak sign do czego wicej - do naszego wewntrznego doradcy. Ma on t zalet,
e jest szybki, tani i doskonale wprowadzony w dany problem. Wewntrzny doradca jest symbolem, ktry moe
pomc ci uzyska informacje o sprawach, ktrych nie jeste wiadomy. Zwykle takie informacje pochodz z twojej
wasnej pamici, bezporedniej wiedzy ciaa, albo, zgodnie z niektrymi teoriami, z wikszej i bardziej oglnej bazy
danych, z ktrej kady z nas moe korzysta. Oczywicie im powaniejszy jest twj problem, tym wicej porad
bdziesz potrzebowa, aby mc podj trafniejsz decyzj. Tu dochodzimy do bardzo wanego punktu: doradcy s
po to, aby doradza, a nie po to, aby podejmowa decyzj za ciebie.
Technika wniebowstpienia ku wiadomoci uywa bardzo czsto wystpujcego u ludzi przekonania, e mdro
czy si z wysokoci. Idea ta bierze si prawdopodobnie z przypisywania wiedzy i mdroci mzgowi, ktry
znajduje si na szczycie ciaa. W wielu wypadkach ludzie poszukuj wiedzy na szczytach gr, w chmurach czy we
wspczesnych czasach w przestrzeni kosmicznej. Praktycznie nikt nie poszukuje mdroci w gbinach oceanw i
pod ziemi. Wiele kultur czy dodatkowo wszelkie opowieci z poszukiwaniem mdroci z osob mdrego starca"
czy te mdrej starej kobiety". Ale ty moesz by jeszcze bardziej kreatywny.
Ca procedur najlepiej jest zacz od kreatywnego oczyszczania", aby atwiej skupi si na swoim
wewntrznym wiecie. Wtedy moesz rozpocz swoj podr w gr, czy mwic inaczej wniebowstpienie ku
wiadomoci. To, co sobie wyobraasz, nie jest a takie wane. Grunt, aby porusza si do gry. Moesz wic
wspi si na szczyt gry, polecie gdzie wysoko na chmurze czy wsi do statku kosmicznego i uda si na
inn planet. Kiedy ju dotrzesz do celu swojej podry, przywoaj symbol rda informacji, ktry pomoe ci
rozwiza konkretny problem. Zwykle symbolem tym bdzie jaki czowiek, ale dopu moliwo, e moe to
rwnie by zwierz, rolina czy nawet komputer. Kiedy ju pojawi si symbol, zapytaj go, co mo esz zrobi, aby
przypieszy proces uzdrawiania (moesz oczywicie zada jakiekolwiek inne pytanie. Po prostu zaoyem tu, e
jeste bardziej zainteresowany uzdrawianiem, ni jakimkolwiek innym tematem). Odpowied najczciej pojawia
si w formie sw, ale czasami moe to te by obraz lub odczucie. Kiedy ju otrzymasz odpowied, podzikuj
symbolowi i wr do normalnej wiadomoci (moesz ponownie wykona kreatywne oczyszczanie, ale nie jest to
konieczne). Doskona metod na powracanie do zwykej rzeczywistoci jest poruszanie domi i stopami,
rozgldnicie si dookoa i otworzenie oczu, o ile oczywicie zamkne je na czas wykonywania techniki. I
najwaniejsze: traktuj rad, ktr dostae od swojego wntrza, tak jakby pochodzia od kogo innego. Zdecyduj
sam, czy chcesz z niej skorzysta.
Pewna kobieta, majca problem z plamk pozbawion koloru skry - ktra powstaa na skutek wycicia bdcego
tam wczeniej uczulenia
- wspia si na szczyt gry, do miejsca, ktre wyobrazia sobie na podstawie swoich wczeniejszych wspomnie,
usiada przy stole piknikowym i przywoaa symbol tego wanie kawaka swojej skry, aby mc z nim porozmawia.
Przed jej oczami pojawi si natychmiast wielki, paskudny insekt, w kolorze dokadnie takim, jak jej chora skra. Po
otrzniciu si z pierwszego szoku kobieta zapytaa, dlaczego symbol przybra wanie taki wygld. A symbol
odpowiedzia: Poniewa ten problem dry ci" 6. Swoj drog to bardzo interesujce, jak wiele ludzi ma w swym
wewntrznym ,ja" takie wanie pokrtne poczucie humoru. Ale wracajc do przykadu. Kobieta zapytaa insekta,
czy czuje si szczliwy, na co odpowiedzia, e nie, poniewa wszyscy myl o nim, e jest obrzydliwy (pamitaj,
e ten insekt by symbolem tego kawaka chorej skry). Zapytaa go wic, jak moe pomc mu sta si
pikniejszym, a on odpowiedzia jej, aby nacieraa si maciami, ktre niedawno kupia, cay czas mwic do
wasnej skry i opowiadajc jej, jak pikna wkrtce si stanie. Insekt przypomnia kobiecie, i jej skra zmienia si
na poziomie komrkowym co sze tygodni, wic jedyne, co musi ona robi, to wykaza si cierpliwoci i uporem.
W tym wypadku rada bya natychmiastowa, ale proces uzdrawiania nie. Jednake ju na przestrzeni tygodnia dao
si goym okiem zaobserwowa zmiany w miejscach, ktre wczeniej nie wykazyway adnej reakcji na ma czy
inne formy terapii.
W innym wypadku uzdrowienie emocjonalne i fizyczne nastpio natychmiast po przyjciu rady. By to przypadek
mczyzny, ktry cierpia z powodu niepokoju i silnych skurczw w klatce piersiowej. On rwnie postanowi
wyobrazi sobie, e wspina si na szczyt gry, ale uy tu obrazu Mount Everestu i uda si na jego szczyt w
6

Nieprzetumaczalna gra stw. W jzyku angielskim sowo bug" oznacza drczenie lub drenie, ale mona je rwnie przetumaczy jako
insekt" - przyp tumacza.
- 57 -

poszukiwaniu najmdrzejszego czowieka na wiecie". Po dugiej wspinaczce dotar wreszcie na szczyt i zobaczy
posta jakiego siedzcego do niego tyem czowieka. Kiedy ten siedzcy tyem czowiek odwrci si w jego
stron, mczyzna dostrzeg, i widzi samego siebie. Jego drugie ,ja" umiechno si i powiedziao mu, e jest
symbolem jego najgbszej wiedzy. Powiedziao mu rwnie, e boi si, poniewa wydaje mu si, e jest
osamotniony w chaotycznym wszechwiecie. Powiedziao mu, e nigdy tak naprawd nie jest sam, bowiem cay
czas jest poczony ze swoim wasnym rdem oraz e wszystko we wszechwiecie idzie dobr drog, a on sam
nie moe zrobi nic, aby to zburzy. Mdre ja zapewnio mczyzn, e moe poprzez swe dziaania opni lub
zmieni pewne rzeczy, ale i tak wszystko skoczy si dobrze. A kiedy to usysza, mczyzna westchn, jego
niepokj znikn, a cae jego fizyczne ciao rozlunio si.
Rozdzia X
Osignicie mistrzostwa w uywaniu mocy dotyku
Czy chciaby nauczy si masau, ktry waciwie nie jest masaem, przynajmniej w rozumieniu wikszoci ludzi?
Masau, ktry spowoduje gboki relaks w czasie godziny, a czasami nawet w znacznie krtszym? Nie wymaga on
adnego specjalnego pomieszczenia, czasu, sprztu, olejkw, ani w ogle niczego specjalnego. Jedyne, czego ci
potrzeba, to twoje wasne donie i kto, na kim moesz tego sprbowa. Moesz uywa tego nawet na samym
sobie z cakiem dobrym skutkiem. Ten rodzaj masau nigdy nie powoduje blu, a na dodatek i ty, i osoba, ktrej go
bdziesz robi, bdziecie si lepiej po nim czu. Moe go wykona praktycznie kady, bez wzgldu na wiek.
Moesz si nauczy, jak robi taki masa, czytajc ten rozdzia.
Musz przyzna, e mnie zabrao dosy duo czasu, nim nauczyem si tego rodzaju masau. Wszystko zaczo
si od mojej hawajskiej cioci, kiedy miaem troch ponad dwadziecia lat. Ja stacjonowaem w korpusie Marynarki
Wojennej w Kalifornii, a ona ya w okolicach Los Angeles. Odwiedzaem j podczas wszystkich wolnych weekendw, stopniowo uczc si, kiedy pracowaa nade mn lub kiedy pomagaa innym. To, co robia, byo tak mikkie,
delikatne i agodne, e dugo nie mylaem o tym jak o masau. Czasami kada swoich klientw na ziemi, czasami
sadzaa ich na krzele, a czasami po prostu stali. Czasami pracowaa nad kim przez dosy dugi czas (cho nie
widziaem nigdy, aby trwao to duej ni godzin), a czasami jedynie przez kilka minut. Po mniej wicej roku
niezbyt czstych wizyt, kiedy si jej przygldaem, pozwolia mi sprbowa.
Hawajski system nauki znacznie rni si od tego, do czego przywyka wikszo z nas. Uczysz si, robic i nikt
niczego ci nie wyjania, przynajmniej do czasu, a nauczysz si tego w wystarczajcym stopniu, aby zada
inteligentne pytanie. Niektrzy ludzie staj si bardzo wielkim ekspertami w tym, co robi, nigdy o nic nie pytajc,
ale niestety nie potrafi oni za bardzo przekaza swojej wiedzy tym, ktrzy przywykli do tak zwanego zachodniego
sposobu nauczania. Na szczcie ja zadaem bardzo wiele pyta, a moja ciocia odpowiedziaa mi na wikszo z
nich. Pozwolio mi to zebra w cao wszystkie fragmenty, ktrych si od niej nauczyem, a take zebra w cao
wszystko to, czego nauczyem si od mojego wujka i stworzy system dajcy si atwo poj przy zachodnim
sposobie mylenia. Nazwaem go kahi loa. Jeli kto zadaby to pytanie, to uprzedzam od razu, e nie potrzeba mi
adnego pozwolenia na przekazanie tej wiedzy, ale i tak moja ciocia i mj wujek udzielili mi swojego
bogosawiestwa, bowiem uwaaj, e im wicej ludzi pozna technik, tym lepszy bdzie wiat.
Magiczny dotyk
W ksice Szaman Miejski" opisaem co, co nazwaem kahi. Bya to maleka cz caego systemu, ktry
nazwaem kahi loa czy te wielkim kahi. Ciocia Laka, od ktrej si tego nauczyem, nazywaa to po prostu
pomaganiem ludziom", za ci, ktrzy tego dowiadczyli, nazywaj to czsto magicznym dotykiem".
Kahi jest hawajskim sowem odnoszcym si do lekkiego dotyku lub nacisku doni, ktrego uywa si w trakcie
masau. Sowo to oznacza rwnie ogie 1*, co jest dosy znaczce, bowiem uwaa si, e ogie stymuluje nasz
system uzdrawiajcy. Oznacza rwnie przepyw", co rwnie ma gboki sens, poniewa dotyk stymuluje przepyw energii przez ciao. I wreszcie oznacza rwnie Jedno", co rwnie jest na miejscu, poniewa sprawia, e
czowiek czuje si ponownie peny i kompletny. Kahi oa rni si znacznie od innych stylw hawajskiego masau,
takich jak lomi-tomi czy wariantu nazywanego masaem witynnym. Rni si te od innych rodzajw masay,
midzy innymi takimi cechami:

Dziaa poprzez skr, a nie system limfatyczny, minie czy koci.

Nie uywa si w nim olejku (cho w wypadku nagiej skry pomocny moe si okaza talk).

Mona go wykonywa w kadej pozycji.

Mona wykona go na kim cakowicie ubranym.

Mona uywa go jako cakowicie osobnego systemu, jako czci, albo zintegrowa go z czym innym.

Podczas caej sesji utrzymuje si komunikacj z osob, ktra si mu poddaje.

Jego efekty s szybkie i gbokie; mona powiedzie, e dosigaj koci przez skr".

Pomimo e kahi ha mona przeprowadzi inaczej, to tu, w moim opisie zao, e masaysta masuje klienta
lecego na stole do masau. Pniej opisz inne moliwoci.
Generaln regu masau jest, aby w jego trakcie nie dotyka piersi kobiet, sutkw mczyzn ani genitaliw adnej
z tych pci, chyba e osoba masowana wyranie sobie tego zayczy. Ponadto naley by bardzo ostronym, jeli
- 58 -

chodzi o jakiekolwiek obszary bolesne.


Przygotowanie do kahi loa
Osoba, ktra ma by masowana, powinna pooy si na stole, w penym ubraniu, czciowo ubrana lub naga, w
zalenoci od tego, co preferuje. Oprcz kapy do przykrycia stou dobrze jest, aby mia pod rk przecierado lub
lekki koc, ktrym bdziesz mg przykry osob masowan, gdyby zrobio si jej chodno. Nim zaczniesz, powiedz
osobie poddajcej si zabiegowi, e w jego trakcie bdziesz zadawa jej pytania i prosi o komentarz. Jeli tylko
chcesz, moesz uy przymionych wiate, spokojnej instrumentalnej muzyki i olejkw aromatycznych. Moja ona
twierdzi, e nie lubi masay, w trakcie ktrych pojawia si muzyka wokalna, bowiem nie pozwala sijej to
skoncentrowa, oraz zapachu kadzideek, ktrych nie cierpi.
Energetyzowanie
Uyj swojej ulubionej techniki, aby zrelaksowa si i wzmocni swoj energi, zanim jeszcze zaczniesz waciwy
masa. Moe to by dowolna prosta lub skomplikowana technika, wszystko w zalenoci, jak wolisz to zrobi. Ja
osobicie mog poleci opisan w rozdziale sidmym technik antystresowe pikopiko.
Jako przypomnienie;

Biorc wdech, przenie uwag na niebo

Wydychajc, skieruj swoj uwag pod ziemi

Powtrz to kilkakrotnie.

W trakcie masau moesz ponownie naenergetyzowa si, uywajc opisanej poniej metody. Rwnie dobrym
pomysem jest, aby osoba masowana rwnie si naenergetyzowaa. Oto sposb:

Biorc wdech, przenie uwag na czubek gowy

Wydychajc, przenie uwag na podeszwy stp

Powtrz opisane czynnoci kilkakrotnie.


Werbalizacja

Popro osob masowan, aby podaa ci zamierzony cel masau. Celem moe by relaksacja albo uzdrawianie,
wzgldnie usunicie blu z jakie konkretnej czci ciaa. Osoba masowana ma za zadanie powtarza podczas
sesji mentaln afirmacj lub bogosawiestwo dotyczce jej celu. W swej najprostszej formie bdzie to pojedyncze
sowo lub fraza, ktra bdzie pomagaa ci si skoncentrowa. Oto dobre przykady:

Rozluniam si"

Czuj si dobrze"

Uzdrawiam si".
Symbolizacja

Popro osob masowan, aby wyobrazia sobie jaki pozytywny symbol, obraz albo wspomnienie reprezentujce
element segmentu, nad ktrym wanie pracujesz (dalej wyjani dokadnie, o co chodzi). IV rwnie wyobraaj
sobie taki symbol. Postaraj si odczu go w punkcie, gdzie twoje donie dotykaj ciaa osoby masowanej. Postaraj
si, eby ten symbol by bardzo wyrany i wypeniony energi.
Witalizacja
W trakcie masau, najlepiej jak tylko potrafisz, uyj caego swojego ciaa. Rb to tak, jakby taczy z energi
osoby masowanej.
Sekwencja kahiloa
Kahi ha jest podzielone na siedem segmentw, ktrych nauczyem si od mojej hawajskiej rodziny. S to: ogie,
woda, wiatr, kamie, rolina, zwierz i czowiek. W masau formalnym wykonuje si najpierw siedem segmentw
na tylnej czci ciaa czowieka masowanego, a nastpnie ponownie te same siedem na przedniej czci jego
ciaa. Takie potraktowanie sprawy pozwala dostarczy osobie masowanej wszystkiego, co jej potrzebne, a take w
razie koniecznoci wprowadzi podsegmenty (opisane poniej). Aby otrzyma informacj zwrotn, masaysta
zadaje proste pytania, takie jak: Czy chcesz, abym zwrci szczegln uwag na jakie miejsce twojego ciaa?",
Czy teraz jest lepiej?", Co czujesz?". Tego typu pytania pomagaj znacznie obu zaangaowanym osobom w
koncentracji na samym procesie (podobnie jak w technice uzdrawiajcych doni w rozdziale szstym).
Tak jak wspomniaem powyej, w takcie caego procesu osoba poddana mu jest cile zaangaowana we
wspprac, powtarzajc afirmacje i utrzymujc w wyobrani symbol danego segmentu. Pomaga to utrzyma
uwag tej osoby na procesie uzdrawiania i wzmacnia procesy uzdrawiajce.
Poniej podaj sekwencje w odpowiedniej kolejnoci. Najpierw symbol lub symbole, ktrych masaysta i osoba
masowana maj uywa w poszczeglnych sekwencjach, potem wskazwki dla masaysty dotyczce
poszczeglnych ruchw domi, a wreszcie wszelkie dodatkowe komentarze. Dla wygody opisu zaoyem tu, e i
masaysta, i osoba poddana masaowi to mczyni.
- 59 -

Dotyk ognia
I. Cel - zapytaj swego klienta, czy chce dziki tej formie terapii osign jaki szczeglny cel oraz czy pragnie,
aby zwrci konkretn uwag na jak cz jego ciaa. Moesz rwnie zapyta, czy ma jakie obszary napicia,
nad ktrymi mgby popracowa. Nastpnie zasugeruj klientowi jak afirmacj, ktr ma mentalnie powtarza.
2. Symbol - masaysta wyobraa sobie, e koce jego palcw rozjarzaj si ciepem, wystarczajcym do tego,
aby ogrza, ate niezbyt gorcym, by poparzy. Klient wyobraa sobie jakikolwiek symbol zwizany z ogniem moe to by pomie wiecy, ognisko, ogie w kominku, albo po prostu uczucie ciepa.
3. Ruch - u donie w ksztat grabi i rozpocznij dotyk od tyu gowy klienta. Dotykajc opuszkami palcw jego
skry, poruszaj domi dugimi ruchami w d ciaa. Staraj si uywa opuszkw palcw, a nie paznokci, cho moe
si okaza, e w niektrych miejscach klient nie bdzie mia nic przeciwko dotykowi paznokciem. Moesz porusza
domi bardzo powoli i robic dugie ruchy, albo nieco szybciej, krtkim ruchem. Dostosuj nacisk do wymaga
klienta. Zwykle mczyni wol nieco mocniejszy nacisk ni kobiety, ale jeli masz jakiekolwiek wtpliwoci,
zapytaj. Pamitaj, e twoim zadaniem jest stymulowanie skry, a nie mini. Kiedy ju zagra bisz" kade miejsce
dostpne na tylnej czci ciaa trzy razy, przerwij na moment, zapytaj osob masowan o odczucia i wyjanij,
jakiego elementu uyjesz w nastpnej kolejnoci. Stosujc ten segment na przedzie ciaa, dotykaj twarzy, klatki
piersiowej i brzucha, poruszajc domi delikatnie od centrum ciaa do zewntrz. Jeli osoba masowana ma
askotki w ktrejkolwiek czci ciaa, poruszaj si po niej szybko i rb dosy dugie przerwy, a askotki nie powin ny
stanowi wikszego problemu.
Dotyk wody
1. Cel zapytaj swego klienta, czy chce dziki temu segmentowi osign jaki konkretny cel.
2. Symbol - masaysta wyobraa sobie, e z jego doni wypywa woda oraz e jego klient jest basenem wody.
Klient wyobraa sobie jakiekolwiek pozytywne wspomnienie zwizane z wod. Moe to by widok wodospadu, fale
oceanu, albo jakie inne pozytywne wydarzenie zwizane z wod.
3. Ruch zaczynajc od gowy, powoli i delikatnie pie cae ciao klienta, tak jakby twoje donie byy zbudowane
z wody i obmyway wszelkie kontury jego ciaa. Pamitaj o powiceniu duej uwagi doniom i stopom. Cay czas
stj na ugitych kolanach i staraj si, eby czu swoje ciao jako pynn substancj.
Wariant wiru - przypomnij sobie mae wiry, ktre tworz si w strumieniach. Moesz kocami swoich palcw
odtworzy taki spiralny ruch, szczeglnie w okolicach staww, a take we wszystkich miejscach, co do ktrych
czujesz intuicyjnie, e znajduje si w nich napicie. S rne opinie co do tego, czy ruch powinien by zgodny, czy
przeciwny z ruchem wskazwek zegara. Ja osobicie uwaam, e lepszy jest ruch w prawo, czyli zgodny z ruchem
wskazwek.
Dotyk wiatru
1. Cel - zapytaj swego klienta, czy chce dziki temu segmentowi osign jaki konkretny cel.
2. Symbol - masaysta wyobraa sobie, e jego donie s wiatrem. Klient przywouje jakiekolwiek pozytywne
wyobraenie lub wspomnienie zwizane z wiatrem, takie jak delikatna bryza, czy nawet wyobraa sobie, e unosi
si w powietrzu.
X Ruch - zaczynajc od gowy, poruszaj domi, falujc, jakby byy wiatrem, dziesi do pitnastu centymetrw
ponad powierzchni ciaa. Wierz lub nie, ale bardzo wielu ludzi odczuwa silne wraenia podczas wykonywania tego
segmentu. Dzieje si tak dlatego, e wpywasz na elektromagnetyczne pole otaczajce ciao. Obszary w ciele,
ktre s silnie spite, powoduj efekt stojcej fali w obszarze bezporednio ponad skr. Poruszenie domi w
takiej fali wysya sygna relaksacji do spitego miejsca w ciele. Machanie domi po nad ciaem ma duy wpyw na
uzdrawianie dziki zwikszonej cyrkulacji. Niektrzy ludzie czuj stojce fale" jako subtelny opr lub jaki rodzaj
szorstkoci", inni czuj to jeszcze subtelniej, jako pewn form wiedzy". Nie czuj si le, jeli na samym pocztku
nie poczujesz niczego. I tak zrobienie tego odniesie pozytywny skutek, o czym moesz si upewni, pytajc swego
klienta, co on odczuwa.
Wariant bryzy - jeli wyczujesz gdzie stojc fal" albo klient poprosi ci, aby zaj si szczeglnie jakim
miejscem, moesz gwatownie potrzsn doni nad takim punktem, tak jakby prbowa stworzy podmuch
powietrza. Rb to tak dugo, a poczujesz jak zmian albo zmczy ci si rka.
Wariant trby powietrznej - polega to na szybkim krceniu doni, tak jakby wywoywa may wir powietrzny.
Istotne jest, aby utrzymywa palce skierowane na ciao klienta. Generalnie jeli pragniesz wzmocni jakie
miejsce, kierunek ruchu powinien by zgodny z ruchem wskazwek zegara, a jeli pragniesz rozluni jakie napicie, to kierunek ruchu ma by przeciwny.
Dotyk kamienia
1. Cel zapytaj swego klienta, czy chce dziki temu segmentowi osign jaki konkretny cel.
2. Symbol - masaysta wyobraa sobie, e jego donie stay si krysztaami lub byszczcymi klejnotami. Osoba
masowana wyobraa sobie jakikolwiek pozytywny symbol krysztaw, klejnotw lub kamieni.
3. Ruch - ten segment opisaem ju w Szamanie Miejskim". Po jedn do na zdrowym stawie, organie,
punkcie akupunkturowym, lub ppku, a drug na miejscu potrzebujcym uzdrowienia lub wzmocnienia. We
- 60 -

wdech, kierujc uwag na zdrowy punkt, a wydychaj na tym, ktry sprawia problemy. Wyobra sobie przy tym, e
twoje palce s zrobione z krysztaw lub ze szlachetnych kamieni. Jeli wolisz, to moesz sobie wyobrazi, e
trzymasz w doniach takie krysztay lub kamienie, albo nawet wzi je i fizycznie trzyma w doniach. Przytrzymaj
donie nad punktami przez okres czterech penych oddechw, a nastpnie zapytaj klienta o odczucia. Jeli trzeba,
to powtrz czynno. Zwykle ulga jest ju odczuwalna po pierwszym razie, a cakowite rozlunienie mona
osign po czterech cyklach. Jeli na ciele osoby, nad ktr pracujesz, nie ma adnych obszarw wielkiego
napicia, moesz przenosi uwag z jednego koca ciaa na drugi, na przykad koncentrujc si na kolanach i
ramionach, albo kostkach i nadgarstkach. Jeli znasz si na akupunkturze, to moesz przenosi uwag z jednego
istotnego punktu na inny i co wspaniae, moesz uaktywni te punkty bez adnego bolesnego nacisku. Stosowanie
tej metody sprawdza si doskonale w refleksoterapii, bowiem eliminuje jakkolwiek potrzeb zadawa nia blu.
Delikatnie naciskajc palcem stop, mona odkry, ktry punkt daje odruch blu. Potem wystarczy kilka cykli
oddechw poczonych z przenoszeniem uwagi (jako drugiego punktu mona uy miejsca na stopie albo
gdziekolwiek indziej) i spity punkt powinien rozluni si cakowicie bezbolenie. Dodatkowo, w tym wypadku
moesz za obydwa punkty przyj obolae receptory, poniewa i tak oba si rozluni.
Dotyk rolin
1. Cel - zapytaj swego klienta, czy chce dziki temu segmentowi osign jaki konkretny cel.
2. Symbol - masaysta wyobraa sobie, e jego donie s patkami aromatycznych kwiatw lub rolin (ten
segment doskonale nadaje si do doczenia do caego procesu aromatoterapii,
0 ile nie zrobie tego wczeniej.) Osoba poddajca si masaowi przywouje pozytywne skojarzenia z rolinami
bd ich aromatem.
3. Ruch - delikatnie przesu czubkami palcw i/lub bokami doni po caym ciele klienta. Twj ruch powinien by
dosy szybki, ale jednoczenie delikatny. Oczywicie dostosuj go do oczekiwa odbiorcy.
Wariant wiata sonecznego -jeli odnajdziesz jaki obszar, ktry wymaga zasilenia, wznie jedn do, tak
jakby bya liciem wycigajcym si do soca, drug przy na potrzebujce miejsce i zrb cykl oddechw,
przenoszc uwag najpierw od wycignitej w gr doni do tej, ktra ley na chorym miejscu. Moesz wyobrazi
sobie, e jeste rolin, ktra przenosi wiato soca i odywia potrzebujcy punkt.
* Wariant korzeni - ta metoda jest szczeglnie uyteczna do wspomagania miejsc, ktre s szczeglnie spite,
lub w ktrych jest obecny wielki bl. Umie jedn do na takim miejscu, a drug skieruj do ziemi, wyobraajc
sobie, e wyrastaj z niej korzenie, ktre wnikaj bardzo daleko w gb ziemi. Rozpocznij cykl oddechw od
skierowania uwagi na do, ktra spoczywa na miejscu penym blu, a wraz z wydechem przenie j na
ukorzenion" do
1 wyobra sobie, e nadmiar energii, ktry powodowa w tym miejscu bl, jest rozadowywany w ziemi. Nie myl o
tej energii jako o zej", bowiem jeli bdziesz mia takie podejcie, to zapewne nie pomoe ono zbytnio pozby si
niewaciwego nadmiaru neutralnej energii.
Naukowe podejcie do dotyku rolin
Istotn spraw jest, e w dodatku do pobierania energii sonecznej, roliny uywaj lici do wydalania tlenu. Idc za
tym wnioskiem, pierwsze wiczenie moe zosta wykonane odwrotnie, co sprowadza si do odwrcenia kolejnoci
punktw przy wdechu i wydechu, a take odpowiedniej wizualizacji. Podobnie wiczenia z korzeniami mona uy
do zasilenia potrzebujcego miejsca, poniewa korzenie nie tylko wydalaj azot, ale rwnie pobieraj substancje
odywcze, Moesz wic uywa tego segmentu we wspomniany powyej sposb, albo zgodnie z naukowymi
preferencjami, albo te zapomnie o podejciu naukowym i tej maej notatce. Wszystko zaley od ciebie.
Dotyk zwierzt
1. Cel - zapytaj swego klienta, czy chce dziki temu segmentowi osign jaki konkretny cel.
2. Symbol - masaysta wyobraa sobie, e jest jakim dowolnym gatunkiem zwierzcia, ktre pomaga innemu
zwierzciu (moesz tu popuci wodze fantazji). Odbiorca przywouje z pamici jakkolwiek sytuacj dotyczc
zwierzt. Szczeglnie zwierzt zadowolonych lub bawicych si.
3. Ruch - delikatnie ciskaj i rozcigaj skr na caym ciele, rozpoczynajc jak zwykle od gowy. Niektrzy ludzie
bardzo lubi, kiedy pociga si ich za wosy, co powoduje rozciganie skry na gowie (ja osobicie to uwielbiam),
ale musisz si upewni, e nie cigniesz zbyt mocno. Upewnij si, e ciskasz i rozcigasz skr na kadym z
kolei palcw u doni i stp. I pamitaj, e masujesz skr, wic uwaaj, eby nie naciga mini i staww.
Wariant waka skry - w niektrych miejscach plecw i ud moesz zapa za skr w taki sposb, e pomidzy
twoimi palcami bdziesz trzyma waek skry. Kiedy ju go masz, moesz stara si pocign go lekko w jakim
kierunku, tworzc co w rodzaju fali na skrze. Na plecach tego typu waki najatwiej jest poruszy w kierunku
gowy, a na nogach na boki. Jest to bardzo dobre wiczenie na uelastycznianie skry. Jednake wielu ludzi ma tak
silnie spit skr, e bdzie to dla nich bolesne, wic bardzo uwaaj. A co wicej, niektrzy ludzie s tak szczupli,
e nie bdzie za co uchwyci.
Wariant wibracyjny - w miejscach, ktre tego wymagaj, lub na prob odbiorcy, moesz pooy do na ciele i
zawibrowa ni lub potrzsn. Powtarzaj t czynno tyle razy, ile zapragniesz, lub do momentu, a klient powie
ci, e czuje popraw.
- 61 -

Ludzki dotyk
1. Cel - zapytaj swego klienta, czy chce dziki temu segmentowi osign jaki konkretny cel.
2. Symbol - masaysta ma za zadanie wyobrazi sobie, e jest mdrym i potnym uzdrowicielem, dotykajcym
czowieka z sercem przepenionym troskliwoci. Osoba poddana masaowi powinna sobie przypomnie
jakkolwiek mi sytuacj ze swego ycia, kiedy bya dotykana przez kogo z mioci.
3. Ruch - ten segment jest ostatnim, ktry wykonuje si po obu stronach ciaa. Kiedy bdziesz dotyka odbiorc,
postaraj si odczuwa tak wiele mioci, jak tylko jeste w stanie. Kady dotyk powinien trwa mniej wicej sekund
i nie duej. Do dotykania uywasz tylko opuszkw palcw. W centrum ciaa moesz uywa tylko jed nej rki, po
bokach dobrze, aby uy obu rk naraz. Kiedy odbiorca ley na brzuchu, dotknij jego gowy, podstawy karku,
rodka plecw, podstawy krgosupa. Potem dotknij ramion, bioder, zgi pod kolanami i podeszew obu stp.
Zakocz, przecigajc domi w powietrzu od gowy a do stp, Poczekaj kilka chwil i popro osob masowan,
aby si odwrcia. Kiedy ju ley na plecach, dotknij czubka gowy, czoa, centrum klatki piersiowej, splotu sonecznego (tu pod klatk eber) i ppka. Nastpnie dotknij szczki, ramion, nadgarstkw, bioder, kolan, kostek i
stp. Zakocz, przecigajc domi w powietrzu od gowy do stp. Odczekaj chwil i popro osob masowan,
eby opowiedziaa ci o odczuciach, ktre miaa w trakcie sesji. Pom tej osobie wsta, jeli jest to konieczne.
Warianty kahi loa
atwo jest zauway, e kahi loa to bardzo zoony proces. Ale nie ma adnych powodw, dla ktrych nie miaby
zastosowa jakiego jego wariantu, jeli masz tylko na to ochot.
Nieformalne kahi loa
Jeli sytuacja wymaga udzielenia szybkiej pomocy, moesz zastosowa kady z segmentw kahi loa osobno.
Ogniste kahi nadaje si wietnie do uwalniania napicia. Jeli jeste z kim blisko, to wodne kahi z dodatkiem kilku
cini skry pochodzcych ze zwierzcego moe by wspania pieszczot. Omiatanie caej sylwetki, bez
dotykania, wykonane na osobie, ktra stoi moe by, w zalenoci, czy robisz to z gry w d, odwieajce, czy z
dou do gry, kiedy dziaa wzmacniajco. Kamienne kahi jest wietnym sposobem na uwalnianie od blu, niezalenie od tego, czy kto stoi, siedzi czy ley. W tym przypadku moesz uy swojego ppka jako atwo dostpnego
zdrowego punktu. Wariant korzenny" rolinnego kahi moe by doskonay do wspomoenia kogo w miejscu
publicznym, a ludzkie kahi wietnie nadaje si do zakaczania wszelkich sesji terapeutycznych i samo w sobie
bardzo uspokaja.
Krtka formuka kahi loa
Kahi loa jest technik, ktra moe by uywana do szybkiego uwolnienia si od blu i dyskomfortu. W tym
wariancie chodzi o to, aby szybko uy kadego segmentu po kolei, ale nie na caym ciele, a tylko na jego czci.
W tym wypadku powiniene wykona t technik szybko, po kilka ruchw z kadej, omijajc rozwinicia i
podpunkty. Wic na przykad w wypadku blu ramienia moesz wykona kilka ognistych dotykw grabicych, kilka
pieszczot wodnych, odrobin ruchu wiatru, troch dotyku roliny, kilka uszczypni zwierzcia i troch ludzkiego
dotyku. Rezultaty mog by zadziwiajco dobre i to w bardzo krtkim czasie.
Kiedy ucz kahi loa na seminariach, zawsze podaj zestaw wskazwek, bazowanych na filozofii, ktrej nauczy
mnie mj hawajski wujek. Mog one by bardzo przydatne dla kadego, kto robi masae czy zajmuje si jak inn
form uzdrawiania:
1. Twoje myli wpywaj na to, co robisz, wic zwracaj uwag na to, co mylisz.
2. Ty i osoba, ktrej pomagasz, wymieniacie si ideami i energi, wic uwolnij si od wszelkiego napicia.
3. Energia poda za twoj uwag, wic bd skoncentrowany na upragnionym efekcie.
4. Im bardziej jeste obecny tu i teraz, tym wicej masz mocy, wic bd obecny w tej chwili wszystkimi swoimi
zmysami.
5.
Im bardziej cieszy ci to, co robisz, tym wicej masz korzyci z tego, co robisz, wic ciesz si swoimi
dziaaniami.
6. Ludzie zawsze si sami uzdrawiaj, wic bd pewny swych umiejtnoci i tego, e potrafisz im pomc.
7. Jeli metoda, ktrej uywasz nie dziaa, bd elastyczny i uyj czego innego.
Konkluzja
Oto jest przed tob zestaw moich najlepszych idei i technik, dziki ktrym moesz uzdrowi si natychmiast,
bardzo szybko, szybko i jakkolwiek inaczej. W tej ksice znalazo si bardzo wiele rzeczy, ktre naley
zapamita, postaram si wic skondensowa to wszystko, uywajc jednego hawajskiego przysowia:
Ua ola loko i ke aoha Uzdrawianie wypywa z wntrza dziki mioci.
Dodatek
Natychmiastowy dostp do natychmiastowego uzdrawiania
- 62 -

Dodatek ten jest przeznaczony do szybkiego odnajdywania prostych technik sucych natychmiastowemu
uzdrawianiu (czyli uzdrawianiu w czasie krtszym ni 60 minut) wikszoci powszechnych dolegliwoci. Oczywicie
najpierw trzeba zapozna si z ca ksik, aby zrozumie, na czym polegaj techniki, ktre zalecam, a take aby
zrozumie, jak wspdziaaj ze sob umys i ciao. Niektre z tych technik s wariantami technik, ktre om wiem
wczeniej. Aby mg atwiej korzysta z niniejszego dodatku, doczyem tu odnoniki do odpowiednich
fragmentw gwnego tekstu.
Wreszcie - nie zniechcaj si, jeli dana technika wydaje ci si zbyt trudna do zrobienia. Techniki, ktre tu opisuj,
powoduj zwykle natychmiastowe rezultaty lub przynajmniej bardzo szybkie (mniej ni trzy dni), albo te szybkie
(poniej tygodnia). Dodatkowo s one dosy atwe do zapamitania. Nie obiecuj, e wykonanie ich bdzie
szczeglnie atwe, poniewa moesz mie wiele oporw przed zmian swoich nawykw. Stosujc te techniki, staraj
si bra je na zdrowy rozsdek. Jeli co nie dziaa, uyj czego innego. Pamitaj, e podane wskazwki s tylko
uzupenieniem i nie powiniene zarzuca adnej innej formy leczenia na ich korzy. Jeli masz jakie wtpliwoci,
zawsze skonsultuj si ze specjalist. Wyzdrowienie jest znacznie waniejsze ni dowiedzenie si, e ma si racj.
ALERGIA
Efekt podziwiania: Z pen koncentracj wiadomoci podziwiaj lub komplementuj, gono lub cicho, kogo lub
co w twoim yciu albo otoczeniu. Rb to tak czsto, jak to tylko moliwe, a dostrzeesz skutki. Jednoczenie
zaprzesta wszelkiej krytyki, niezalenie od tego, czy tyczy si ona ludzi, sytuacji czy przedmiotw. Wicej
informacji na ten temat znajdziesz w rozdziale czwartym, w czci Uzdrawianie poprzez bogosawiestwo".
ASTMA
Efekt podziwiania: Z pen koncentracj wiadomoci podziwiaj lub komplementuj, gono lub cicho, kogo lub co
w twoim yciu albo otoczeniu. Rb to tak czsto, jak to tylko moliwe, a dostrzeesz skutki. Jednoczenie
zaprzesta wszelkiej krytyki, niezalenie od tego, czy tyczy si ona ludzi, sytuacji czy przedmiotw. Wicej
informacji na ten temat znajdziesz w rozdziale czwartym, w czci Uzdrawianie poprzez bogosawiestwo".
BEZSENNO
Wydech ze wiatem: We wdech, koncentrujc uwag na ppku, a wraz z wydechem wyobra sobie, e jeste
otoczony chmur wiata, lub polem energii. Jeli masz problem z wyobraaniem sobie czego jako obrazu, to po
prostu uznaj, e takie pole ci otacza. Za, e to pole czy chmura energii moe zrobi co zechcesz i popro j,
aby zharmonizowaa otaczajce ci energie, uczucia i okolicznoci. Powtarzaj to wiczenie a do skutku.
Wyobraanie sobie pikna: przywoaj wspomnienie, wyobra sobie lub popatrz na pikne miejsce. Zwr uwag
na detale. Posu si obrazem lub fotografi, jeli ci to pomoe. Nawet jeli jest to dosy trudne, postaraj si
utrzyma taki obraz w umyle, dopki nie zaniesz. Moesz rwnie zamiast wyobraania sobie miejsca skoncentrowa uwag na detalach jakiego maego piknego przedmiotu. Wicej informacji na ten temat znajdziesz w
rozdziale sidmym, w paragrafie Energia emocjonalna".
BLE GOWY
Potga wody: Wypij szklank wody. Albo nawet dwie, jeli po pierwszej poczue si lepiej. Wicej informacji w
paragrafie Energia fizyczna" w rozdziale sidmym.
Delikatne poklepywanie: Delikatnie poklepuj lub pie bolce miejsce, a do momentu wyranej ulgi. Wicej
informacji w paragrafie Uzdrawianie poprzez wskazwki" w rozdziale czwartym.
Topniejcy ld: wyobra sobie, e bolce miejsce jest skute blokiem lodu. Wyobra sobie, e ten ld topnieje.
Wicej informacji w paragrafie Uzdrawianie poprzez wskazwki" w rozdziale czwartym.

Dotyk i przebaczenie: Delikatnie dotknij bolcego miejsca jedn rk i powtarzaj nastpujce zdanie: Z
czymkolwiek nie jest to powizane, wybaczam temu cakowicie i nie ma to ju adnego znaczenia". Wicej
informacji w paragrafie Koc przebaczenia" w rozdziale szstym.
BLE PLECW
Potga wody: Wypij szklank wody. Albo nawet dwie, jeli po pierwszej poczue si lepiej. Wicej informacji w
paragrafie Energia fizyczna" w rozdziale sidmym.
Delikatne poklepywanie: Delikatnie poklepuj lub pie bolce miejsce, a do momentu wyranej ulgi. Wicej
informacji w paragrafie Uzdrawianie poprzez wskazwki" w rozdziale czwartym. Topniejcy ld: wyobra sobie, e
bolce miejsce jest skute blokiem lodu. Wyobra sobie, e ten ld topnieje. Wicej informacji w paragrafie
Uzdrawianie poprzez wskazwki" w rozdziale czwartym. Dotyk i przebaczenie: Delikatnie dotknij bolcego miejsca
jedn rk i powtarzaj nastpujce zdanie: Z czymkolwiek nie jest to powizane, wybaczam temu cakowicie i nie
ma to ju adnego znaczenia". Wicej informacji w paragrafie Koc przebaczenia" w rozdziale szstym.
BL STAWW
Potga wody: Wypij szklank wody. Albo nawet dwie, jeli po pierwszej poczue si lepiej. Wicej informacji w
paragrafie Energia fizyczna" w rozdziale sidmym.
Delikatne poklepywanie: Delikatnie poklepuj lub pie bolce miejsce a do momentu wyranej ulgi. Wicej
informacji w paragrafie Uzdrawianie poprzez wskazwki" w rozdziale czwartym. Topniejcy ld: wyobra sobie, e
- 63 -

bolce miejsce jest skute blokiem lodu. Wyobra sobie, e ten ld topnieje. Wicej informacji w paragrafie
Uzdrawianie poprzez wskazwki" w rozdziale czwartym. Dotyk i przebaczenie: Delikatnie dotknij bolcego miejsca
jedn rk i powtarzaj nastpujce zdanie: Z czymkolwiek nie jest to powizane, wybaczam temu cakowicie i nie
ma to ju adnego znaczenia". Wicej informacji w paragrafie Koc przebaczenia" w rozdziale szstym.
BL ODKA
Podkadka falowa: We kawaek folii aluminiowej i plastikowej, z je razem, tak, aby otrzyma may kwadracik,
w ktrym warstwy dwch rodzajw folii si przeplataj. Nastpnie przy do okolic odka i trzymaj tam, a do
wyraniej poprawy.

Wdychanie blu: Jedn rk po na miejscu blu, a drug na ziemi, cianie lub innym masywnym
przedmiocie. Wdychaj powietrze, koncentrujc si na rce, ktra ley na bolesnym miejscu, a wydychaj
koncentrujc si na drugiej rce. Wicej informacji w paragrafie Energia mentalna" w rozdziale sidmym.
DEPRESJA
Efekt podziwiania: Z pen koncentracj wiadomoci podziwiaj lub komplementuj, gono lub cicho, kogo lub
co w twoim yciu albo otoczeniu. Rb to tak czsto, jak to tylko moliwe, a dostrzeesz skutki. Jednoczenie
zaprzesta wszelkiej krytyki, niezalenie od tego, czy tyczy si ona ludzi, sytuacji czy przedmiotw. Wicej
informacji na ten temat znajdziesz w rozdziale czwartym, w czci Uzdrawianie poprzez bogosawiestwo".

Afirmowanie monoci: Po cichu lub gono powtarzaj: Mog to zrobi!". Rb to a do uzyskania rezultatu.
Wicej informacji w paragrafie Indywidualna praca grupowa" w rozdziale smym.
Pozytywna postawa: Przyjmij postaw wyraajc pewno siebie. Utrzymuj j w ruchu i spoczynku tak dugo
jak moesz, albo do chwili, kiedy depresja zacznie znika. Wicej informacji w paragrafie Energia emocjonalna" w
rozdziale sidmym.
DYSKOMFORT W OBECNOCI INNYCH LUDZI
Wydech ze wiatem: We wdech, koncentrujc uwag na ppku, a wraz z wydechem wyobra sobie, e jeste
otoczony chmur wiata lub polem energii. Jeli masz problem z wyobraaniem sobie czego jako obrazu, to po
prostu uznaj, e takie pole ci otacza. Za, e to pole czy chmura energii moe zrobi, co zechcesz i popro j,
aby zharmonizowaa otaczajce ci energie, uczucia i okolicznoci. Powtarzaj to wiczenie a do skutku. Zabawa
w reysera: Udawaj, e cale twoje otoczenie jest planem filmowym, a ty reyserem. Po cichu powtarzaj wszystkim i
wszystkiemu, eby robili i byli tym, czym s, i udawaj, e masz nad wszystkim kontrol.
Bd tu i teraz: Skoncentruj wiadom uwag na swoim bezporednim otoczeniu i wszystkich szczegach.
Podziwiaj i komplementuj, na gos lub po cichu, kogo lub co w twoim otoczeniu. Rb to jak najczciej, a do
chwili, kiedy odczujesz ulg. Jednoczenie zaprzesta wszelkiej krytyki, niezalenie od tego, czy tyczy si ona
ludzi, sytuacji czy przedmiotw. Wicej informacji na ten temat znajdziesz w paragrafie Uzdrawianie poprzez
bogosawiestwo" w rozdziale czwartym.
FRUSTRACJA
Potga wody: Wypij szklank wody. Albo nawet dwie, jeli po pierwszej poczue si lepiej. Wicej informacji w
paragrafie Energia fizyczna" w rozdziale sidmym.
Uwalnianie napicia: We wdech, kierujc uwag na ppek, a wydychajc, skoncentruj si na spitych grupach
mini i uyj swej siy woli do tego, aby si rozluniy. Zwr szczegln uwag na minie szczki, ramion, doni i
doln cz plecw. Powtarzaj t czynno do skutku. Wicej informacji znajdziesz w paragrafie Energia
mentalna" w rozdziale sidmym.
GNIEW
Potga wody: Wypij szklank wody. Albo nawet dwie, jeli po pierwszej poczue si lepiej. Wicej informacji w
paragrafie Energia fizyczna" w rozdziale sidmym.

Uwalnianie napicia: We wdech, kierujc uwag na ppek, a wydychajc, skoncentruj si na spitych


grupach mini i uyj swej siy woli do tego, aby si rozluniy. Zwr szczegln uwag na minie szczki,
ramion, doni i doln cz plecw. Powtarzaj t czynno do skutku. Wicej informacji znajdziesz w paragrafie
Energia mentalna" w rozdziale sidmym.
GORCZKA
Potga wody: Wypij szklank wody. Albo nawet dwie, jeli po pierwszej poczue si lepiej. Wicej informacji w
paragrafie Energia fizyczna" w rozdziale sidmym.

Delikatne poklepywanie: Delikatnie poklepuj lub pie bolce miejsce, a do momentu wyranej ulgi. Wicej
informacji w paragrafie Uzdrawianie poprzez wskazwki" w rozdziale czwartym.

Topniejcy ld: wyobra sobie, e bolce miejsce jest skute blokiem lodu. Wyobra sobie, e ten ld
topnieje. Wicej informacji w paragrafie Uzdrawianie poprzez wskazwki" w rozdziale czwartym.

Dotyk i przebaczenie: Delikatnie dotknij bolcego miejsca jedn rk i powtarzaj nastpujce zdanie: Z
czymkolwiek nie jest to powizane, wybaczam temu cakowicie i nie ma to ju adnego znaczenia". Wicej
- 64 -

informacji w paragrafie Koc przebaczenia" w rozdziale szstym.


GRYPA
Potga wody: Wypij szklank wody. Albo nawet dwie, jeli po pierwszej poczue si lepiej. Wicej informacji w
paragrafie Energia fizyczna" w rozdziale sidmym.
Przyjazna perswazja: Za, e przynajmniej cz tego stanu jest spowodowana tumieniem gniewu. Za, e
moesz porozmawia ze swoim ciaem, a ono ci wysucha. Wyperswaduj swojemu ciau, e nie musi ono si dalej
gniewa i obiecaj mu jak przyjemn nagrod za powrt do zdrowia. Powtarzaj swe perswazje czsto i nagradzaj
kade, nawet najmniejsze znaki poprawy. Nawet pochwaa i docenienie moe by form nagrody. Wicej informacji
w paragrafie Uzdrawianie poprzez bogosawiestwo" w rozdziale czwartym.
Relaks i bycie kochanym: Rozlunij si tak dobrze, jak tylko potrafisz, jeli chcesz zamknij oczy i powtarzaj:
Jestem kochany i wszystko jest w porzdku". Wicej informacji w paragrafie Uzdrawianie poprzez
bogosawiestwo" w rozdziale czwartym. Dotyk i przebaczenie: Delikatnie dotknij bolcego miejsca jedn rk i
powtarzaj nastpujce zdanie: Z czymkolwiek nie jest to powizane, wybaczam temu cakowicie i nie ma to ju
adnego znaczenia". Wicej informacji w paragrafie Koc przebaczenia" w rozdziale szstym.
INFEKCJA
Potga wody: Wypij szklank wody. Albo nawet dwie, jeli po pierwszej poczue si lepiej. Wicej informacji w
paragrafie Energia fizyczna" w rozdziale sidmym.
Przyjazna perswazja: Za, e przynajmniej cz tego stanu jest spowodowana tumieniem gniewu. Za, e
moesz porozmawia ze swoim ciaem, a ono ci wysucha. Wyperswaduj swojemu ciau, e nie musi ono si dalej
gniewa i obiecaj mu jak przyjemn nagrod za powrt do zdrowia. Powtarzaj perswazje czsto i nagra dzaj
kade, nawet najmniejsze znaki poprawy. Nawet pochwaa i docenienie moe by form nagrody. Wicej informacji
w paragrafie Uzdrawianie poprzez bogosawiestwo" w rozdziale czwartym.

Relaks i bycie kochanym: Rozlunij si tak dobrze, jak tylko potrafisz, jeli chcesz zamknij oczy i powtarzaj
sobie: Jestem kochany i wszystko jest w porzdku". Wicej informacji w paragrafie Uzdra wianie poprzez
bogosawiestwo" w rozdziale czwartym.

Dotyk i przebaczenie: Delikatnie dotknij bolcego miejsca jedn rk i powtarzaj nastpujce zdanie: Z
czymkolwiek nie jest to powizane, wybaczam temu cakowicie i nie ma to ju adnego znaczenia". Wicej
informacji w paragrafie Koc przebaczenia" w rozdziale szstym.
KAC
Potga wody: Wypij szklank wody. Albo nawet dwie, jeli po pierwszej poczue si lepiej. Wicej informacji w
paragrafie Energia fizyczna" w rozdziale sidmym.

Delikatne poklepywanie: Delikatnie poklepuj lub pie bolce miejsce, a do momentu wyranej ulgi. Wicej
informacji w paragrafie Uzdrawianie poprzez wskazwki" w rozdziale czwartym.
Topniejcy ld: wyobra sobie, e bolce miejsce jest skute blokiem lodu. Wyobra sobie, e ten ld topnieje.
Wicej informacji w paragrafie Uzdrawianie poprzez wskazwki" w rozdziale czwartym.

Dotyk i przebaczenie: Delikatnie dotknij bolcego miejsca jedn rk i powtarzaj nastpujce zdanie: Z
czymkolwiek nie jest to powizane, wybaczam temu cakowicie i nie ma to ju adnego znaczenia". Wicej
informacji w paragrafie Koc przebaczenia" w rozdziale szstym.
MDOCI
Podkadka falowa: We kawaek folii aluminiowej i plastikowej, z je razem, tak, aby otrzyma may kwadracik, w
ktrym warstwy dwch rodzajw folii si przeplataj. Nastpnie przy do okolic odka i trzymaj tam a do
wyraniej poprawy Wdychanie blu: Jedn rk po na miejscu blu, a drug na ziemi, cianie lub innym
masywnym przedmiocie. Wdychaj powietrze, koncentrujc si na rce, ktra ley na bolesnym miejscu, a wydychaj
koncentrujc si na drugiej rce. Wicej informacji w paragrafie Energia mentalna" w rozdziale sidmym.
NIEPOKJ
Wzorzec harmonii: We gar maych przedmiotw, takich jak spinacze do papieru, kamyczki czy monety, i u je
w jaki konkretny wzr. Wzr ten nie musi by geometryczny, ale musisz mie do co niego odczucie, e jest w
porzdku".
Dostrajanie si do krzywizn: Uwiadom sobie wszelkie otaczajce ci krzywizny. Przeled je wzrokiem albo, o ile
to moliwe, przecignij po nich palcami. Kontynuuj az do chwili, kiedy poczujesz ulg. Dostrajanie si do ruchu:
Uwiadom sobie wszelki ruch w twoim bezporednim otoczeniu (taki jak na przykad ruch chmur, lici na wietrze,
powietrze, ktre wdychasz i wydychasz, czy ruch twojego ciaa, kiedy chodzisz), utrzymuj swoj uwag nie mylc
o niczym szczeglnym a do chwili, kiedy poczujesz ulg. Wicej informacji w paragrafie Energia mentalna"
rozdzia sidmy.
NERWOWO
- 65 -


Wyobraanie sobie pikna: przywoaj wspomnienie, wyobra sobie, lub popatrz na pikne miejsce. Zwr
uwag na detale. Posu si obrazem lub fotografi, jeli ci to pomoe. Nawet jeli jest to dosy trudne, postaraj si
utrzyma taki obraz w umyle, dopki nie zaniesz lub nie odprysz si. Moesz rwnie zamiast wyobraania
sobie miejsca skoncentrowa uwag na detalach jakiego maego piknego przedmiotu. Wicej informacji na ten
temat znajdziesz w rozdziale sidmym, w paragrafie Energia emocjonalna".
Wdech na szczycie: We wdech, kierujc uwag na szczyt gowy i wydech, kierujc uwag na ppek. Powtarzaj
t czynno a do momentu relaksacji lub zanicia. Wicej informacji na ten temat znajdziesz w rozdziale
sidmym, w paragrafie Energia emocjonalna".
NIEPEWNO

Wyobraanie sobie pikna: przywoaj wspomnienie, wyobra sobie, lub popatrz na pikne miejsce. Zwr
uwag na detale. Posu si obrazem lub fotografi, jeli ci to pomoe. Nawet jeli jest to dosy trudne, postaraj si
utrzyma taki obraz w umyle, dopki nie zaniesz lub nie odprysz si. Moesz rwnie zamiast wyobraania
sobie miejsca skoncentrowa uwag na detalach jakiego maego piknego przedmiotu. Wicej informacji na ten
temat w paragrafie Energia emocjonalna" w rozdziale sidmym.
Wdech na szczycie: We wdech, kierujc uwag na szczyt gowy i wydech, kierujc uwag na ppek. Powtarzaj
t czynno a do momentu relaksacji lub zanicia. Wicej informacji na ten temat znajdziesz w rozdziale
sidmym, w paragrafie Energia emocjonalna".
OPARZENIA
Pseudopowtrzenia: Jeli jest to moliwe, natychmiast powtrz ruch, ktry spowodowa uraz i zatrzymaj go tu
przed kontaktem z punktem, ktry spowodowa obraenia. Powtarzaj t czynno a do chwili ustpienia blu lub
zmiany pocztkowej reakcji na uraz. - Uwaga: eby technika ta bya skuteczna, musisz powstrzyma swj umys
przed kolejnym odtwarzaniem wydarzenia. Moesz si w tym wesprze, powtarzajc na gos: Nic si nie stao!"
lub Wszystko jest w porzdku". Uyj wszelkich innych dostpnych rodkw leczniczych. Wicej informacji w
paragrafie Energia mentalna" w rozdziale sidmym.
OPUCHLIZNA
Potga wody: Wypij szklank wody. Albo nawet dwie, jeli po pierwszej poczue si lepiej. Wicej informacji w
paragrafie Energia fizyczna" w rozdziale sidmym.
Przyjazna perswazja: Za, e przynajmniej cz tego stanu jest spowodowana tumieniem gniewu. Za, e
moesz porozmawia ze swoim ciaem, a ono ci wysucha. Wyperswaduj ciau, e nie musi ono si dalej gniewa
i obiecaj mu jak przyjemn nagrod za powrt do zdrowia. Powtarzaj perswazje czsto i nagradzaj kade, nawet
najmniejsze znaki poprawy. Nawet pochwaa i docenienie moe by form nagrody. Wicej informacji w paragrafie
Uzdrawianie poprzez bogosawiestwo" w rozdziale czwartym. Relaks i bycie kochanym: Rozlunij si tak dobrze
jak tylko potrafisz, jeli chcesz zamknij oczy i powtarzaj: Jestem kochany i wszystko jest w porzdku". Wicej
informacji w paragrafie Uzdrawianie poprzez bogosawiestwo" w rozdziale czwartym.

Dotyk i przebaczenie: Delikatnie dotknij bolcego miejsca jedn rk i powtarzaj nastpujce zdanie: Z
czymkolwiek nie jest to powizane, wybaczam temu cakowicie i nie ma to ju adnego znaczenia". Wicej
informacji w paragrafie Koc przebaczenia" w rozdziale szstym.
POBUDZENIE
Potga wody: Wypij szklank wody. Albo nawet dwie, jeli po pierwszej poczue si lepiej. Wicej informacji w
paragrafie Energia fizyczna" w rozdziale sidmym.
Przyjazna perswazja: Za, e przynajmniej cz tego stanu jest spowodowana tumieniem gniewu. Za, e
moesz porozmawia ze swoim ciaem, a ono ci wysucha. Wyperswaduj ciau, e nie musi ono si dalej gniewa
i obiecaj mu jak przyjemn nagrod za powrt do zdrowia. Powtarzaj perswazje czsto i nagradzaj kade, nawet
najmniejsze znaki poprawy. Nawet pochwaa i docenienie moe by form nagrody. Wicej informacji w para grafie
Uzdrawianie poprzez bogosawiestwo" w rozdziale czwartym.

Relaks i bycie kochanym: Rozlunij si tak dobrze jak tylko potrafisz, jeli chcesz zamknij oczy i powtarzaj:
Jestem kochany i wszystko jest w porzdku". Wicej informacji w paragrafie Uzdrawianie poprzez
bogosawiestwo" w rozdziale czwartym.

Dotyk i przebaczenie: Delikatnie dotknij bolcego miejsca jedn rk i powtarzaj nastpujce zdanie: Z
czymkolwiek nie jest to powizane, wybaczam temu cakowicie i nie ma to ju adnego znaczenia". Wicej
informacji w paragrafie Koc przebaczenia" w rozdziale szstym.
PRZEZIBIENIE
Potga wody: Wypij szklank wody. Albo nawet dwie, jeli po pierwszej poczue si lepiej. Wicej informacji w
paragrafie Energia fizyczna" w rozdziale sidmym.
Przyjazna perswazja: Za, e przynajmniej cz tego stanu jest spowodowana tumieniem gniewu. Za, e
moesz porozmawia ze swoim ciaem, a ono ci wysucha. Wyperswaduj ciau, e nie musi ono si dalej gniewa
i obiecaj mu jak przyjemn nagrod za powrt do zdrowia. Powtarzaj perswazje czsto i nagradzaj kade, nawet
najmniejsze znaki poprawy. Nawet pochwaa i docenienie moe by form nagrody. Wicej informacji w para grafie
- 66 -

Uzdrawianie poprzez bogosawiestwo" w rozdziale czwartym.


Relaks i bycie kochanym: Rozlunij si tak dobrze jak tylko potrafisz, jeli chcesz zamknij oczy i powtarzaj: Jestem
kochany i wszystko jest w porzdku". Wicej informacji w paragrafie Uzdrawianie poprzez bogosawiestwo" w
rozdziale czwartym. Dotyk i przebaczenie: Delikatnie dotknij bolcego miejsca jedn rk i powtarzaj nastpujce
zdanie: Z czymkolwiek nie jest to powizane, wybaczam temu cakowicie i nie ma to ju adnego znaczenia".
Wicej informacji w paragrafie Koc przebaczenia" w rozdziale szstym.
SKALECZENIA
Pseudopowtrzenia: Jeli jest to moliwe, to natychmiast powtrz ruch, ktry spowodowa uraz i zatrzymaj go tu
przed kontaktem z punktem, ktry spowodowa obraenia. Powtarzaj t czynno a do chwili ustpienia blu lub
zmiany pocztkowej reakcji na uraz.
Uwaga: eby technika ta bya skuteczna, musisz powstrzyma swj umys przed kolejnym odtwarzaniem
wydarzenia. Moesz si w tym wesprze, powtarzajc na gos: Nic si nie stao!" lub Wszystko jest w porzdku".
Uyj wszelkich innych dostpnych rodkw leczniczych. Wicej informacji w paragrafie Energia mentalna" w
rozdziale sidmym.
STRACH
Wydech ze wiatem: We wdech, koncentrujc uwag na ppku, a wraz z wydechem wyobra sobie, e jeste
otoczony chmur wiata lub polem energii. Jeli masz problem z wyobraaniem sobie czego jako obrazu, to po
prostu uznaj, e takie pole ci otacza. Za, e to pole czy chmura energii moe zrobi, co zechcesz i popro j,
aby zharmonizowaa otaczajce ci energie, uczucia i okolicznoci. Powtarzaj to wiczenie a do skutku.
Zabawa w reysera: Udawaj, e cae twoje otocznie jest planem filmowym, a ty reyserem. Po cichu powtarzaj
wszystkim i wszystkiemu, eby robili i byli tym, czym s, i udawaj, e masz nad wszystkim kontrol.

Bd tu i teraz: Skoncentruj wiadom uwag na swoim bezporednim otoczeniu i wszystkich szczegach.


Podziwiaj i komplementuj, na gos lub po cichu, kogo lub co w twoim otoczeniu. Rb to jak najczciej, a do
chwili, kiedy odczujesz ulg. Jednoczenie zaprzesta wszelkiej krytyki, niezalenie od tego, czy tyczy si ona
ludzi, sytuacji czy przedmiotw. Wicej informacji na ten temat znajdziesz w paragrafie Uzdrawianie poprzez
bogosawiestwo" w rozdziale czwartym.
STRES
Wzorzec harmonii: We gar maych przedmiotw, takich jak spinacze do papieru, kamyczki czy monety, i u je
wjaki konkretny wzr. Wzr ten nie musi by geometryczny, ale po prostu musisz mie do co niego odczucie, e
jest w porzdku". Dostrajanie si do krzywizn: Uwiadom sobie wszelkie otaczajce ci krzywizny. Przeled je
wzrokiem albo, o ile to moliwe, przecignij po nich palcami. Kontynuuj a do chwili, kiedy poczujesz ulg.
Dostrajanie si do ruchu: Uwiadom sobie wszelki ruch w twoim bezporednim otoczeniu (taki jak na przykad ruch
chmur, lici na wietrze, powietrze, ktre wdychasz i wydychasz, czy ruch twojego ciaa, kiedy chodzisz), utrzymuj
swoj uwag nie mylc o niczym szczeglnym a do chwili, kiedy poczujesz ulg. Wicej informacji w paragrafie
Energia mentalna" rozdzia sidmy.
TREMA
Wyobraanie sobie pikna: przywoaj wspomnienie, wyobra sobie lub popatrz na pikne miejsce. Zwr uwag na
detale. Posu si obrazem lub fotografi, jeli ci to pomoe. Nawet jeli jest to dosy trudne, postaraj si utrzyma
taki obraz w umyle dopki nie zaniesz lub nie odprysz si. Moesz rwnie zamiast wyobraania sobie
miejsca skoncentrowa uwag na detalach jakiego maego piknego przedmiotu. Wicej informacji na ten temat w
paragrafie Energia emocjonalna" w rozdziale sidmym. Wdech na szczycie: We wdech, kierujc uwag na szczyt
gowy i wydech, kierujc uwag na ppek. Powtarzaj t czynno a do momentu relaksacji lub zanicia. Wicej
informacji na ten temat znajdziesz w rozdziale sidmym, w paragrafie Energia emocjonalna".
TROSKA
Wzorzec harmonii: We gar maych przedmiotw, takich jak spinacze do papieru, kamyczki czy monety, i u
je w jaki konkretny wzr. Wzr ten nie musi by geometryczny, ale po prostu musisz mie do co niego odczucie,
e jest w porzdku".
Dostrajanie si do krzywizn: Uwiadom sobie wszelkie otaczajce ci krzywizny. Przeled je wzrokiem albo, o
ile to moliwe, przecignij po nich palcami. Kontynuuj a do chwili, kiedy poczujesz ulg.
Dostrajanie si do ruchu: Uwiadom sobie wszelki ruch w twoim bezporednim otoczeniu (taki jak na przykad
ruch chmur, lici na wietrze, powietrze, ktre wdychasz i wydychasz, czy ruch twojego ciaa, kiedy chodzisz),
utrzymuj swoj uwag nie mylc o niczym szczeglnym, a do chwili, kiedy poczujesz ulg. Wicej informacji w
paragrafie Energia mentalna" rozdzia sidmy.
WRALIWO NA RODOWISKO
Efekt podziwiania: Z pen koncentracj wiadomoci podziwiaj lub komplementuj, gono lub cicho, kogo lub
co w twoim yciu albo otoczeniu. Rb to tak czsto, jak to tylko moliwe, a dostrzeesz skutki. Jednoczenie
zaprzesta wszelkiej krytyki, niezalenie od tego, czy tyczy si ona ludzi, sytuacji czy przedmiotw. Wicej
informacji na ten temat znajdziesz w rozdziale czwartym, w czci Uzdrawianie poprzez bogosawiestwo".
- 67 -

ZAMGLONY WZROK

Cofnity punkt koncentracji: We wdech, kierujc uwag na ppek i wydech, kierujc uwag na ty gowy.
Powtarzaj t czynno do momentu uzyskania poprawy wzroku. Wicej informacji w paragrafie Energia mentalna"
rozdzia sidmy.
Pasywne spojrzenie: Pamitaj, e wiato z twojego otocznia samo przemieszcza si w twoim kierunku i nie musisz
nic robi, aby utrzymywa" wszystko to, co widzisz. Praktykuj pasywne spojrzenie, ktre nie wymaga adnego
napicia ani wysiku. Wicej informacji w paragrafie Energia mentalna" rozdzia sidmy. Mruenie i oddychanie:
Mru oczy pi do dziesiciu razy. Nastpnie we gboki oddech i otwrz oczy. Wicej informacji w paragrafie
Energia mentalna" rozdzia sidmy.
ZMCZENIE OCZU
Cofnity punkt koncentracji: We wdech, kierujc uwag na ppek i wydech, kierujc uwag na ty gowy.
Powtarzaj t czynno do momentu uzyskania poprawy wzroku. Wicej informacji w paragrafie Energia mentalna"
rozdzia sidmy.
Pasywne spojrzenie: Pamitaj, e wiato z twojego otocznia samo przemieszcza si w twoim kierunku i nie musisz
nic robi, aby utrzymywa" wszystko to, co widzisz. Praktykuj pasywne spojrzenie, ktre nie wymaga adnego
napicia ani wysiku. Wicej informacji w paragrafie Energia mentalna" rozdzia sidmy. Mruenie i oddychanie:
Mru oczy pi do dziesiciu razy. Nastpnie we gboki oddech i otwrz oczy. Wicej informacji w paragrafie
Energia mentalna" rozdzia sidmy.
ZDRTWIENIE
Wdech na ppku: We wdech, koncentrujc uwag na ppku. Nastpnie zatrzymaj powietrze w pucach na okoo
czterech sekund i wypu je, koncentrujc uwag na cierpnitym miejscu. Powtarzaj t czynno do uzyskania
penej poprawy. Wicej informacji na ten temat w paragrafie Energia mentalna" w rozdziale sidmym.
ZMARTWIENIE
Wydech ze wiatem; We wdech, koncentrujc uwag na ppku, a wraz z wydechem wyobra sobie, e jeste
otoczony chmur wiata lub polem energii. Jeli masz problem z wyobraaniem sobie czego jako obrazu, to po
prostu uznaj, e takie pole ci otacza. Za, e to pole czy chmura energii moe zrobi, co zechcesz i popro j,
aby zharmonizowaa otaczajce ci energie, uczucia i okolicznoci. Powtarzaj to wiczenie a do skutku.
Zabawa w reysera: Udawaj, e cae twoje otocznie jest planem filmowym, a ty reyserem. Po cichu powtarzaj
wszystkim i wszystkiemu, eby robili i byli tym, czym s, i udawaj, e masz nad wszystkim kontrol.

Bd tu i teraz: Skoncentruj wiadom uwag na swoim bezporednim otoczeniu i wszystkich szczegach.


Podziwiaj i komplementuj, na gos lub po cichu, kogo lub co w twoim otoczeniu. Rb to jak najczciej, a do
chwili, kiedy odczujesz ulg. Jednoczenie zaprzesta wszelkiej krytyki, niezalenie od tego, czy tyczy si ona
ludzi, sytuacji czy przedmiotw. Wicej informacji na ten temat znajdziesz w paragrafie Uzdrawianie poprzez
bogosawiestwo" w rozdziale czwartym.
ZMNIEJSZONE POCZUCIE WASNEJ WARTOCI
Wyraenie uznania dla samego siebie: Zacznij natychmiast chwali wszystkie swoje pozytywne cechy,
umiejtnoci i podejmowane przez ciebie dziaania przesze i obecne. Wszystko, co przyjdzie ci na myl.
Zaprzesta jakiejkolwiek krytyki, szczeglnie wymierzonej w samego siebie. Powtarzaj ten proces tak dugo, dopki
nie poczujesz znacznej poprawy. Cigle na nowo przypominaj sobie wszystkie swoje dobre cechy. Wicej
informacji na ten temat znajdziesz w paragrafie Uzdrawianie poprzez bogosawiestwo" w rozdziale czwartym.
O autorze
Serge Kahili King otrzyma tytu doktora psychologii na California Coast University, a take tytu licencjata
orientali-styki na Colorado University. Ma rwnie stopie magistra ekonomii midzynarodowej, ktry otrzyma na
American Graduate School of International Menagement w Arizonie.
King jest uznanym ekspertem w dziedzinie Huny, czyli systemu wierze hawajskich szamanw. Jego publikacje
dotyczce tego tematu, to midzy innymi: Techniki wyobraeniowe dla zdrowia", Szaman miejski", Bd
mistrzem ukrytego ja", Kahuna Healing". Napisa rwnie gr komputerow Search for Pele".
King mieszka na wyspie Kauai, skd kieruje organizacj Aloha International, zrzeszajc uzdrowicieli, nauczycieli i
uczniw Huny z caego wiata. W wolnym czasie opiekuje si Hawajskim Muzeum Kultury, jest administratorem
stron internetowych dotyczcych Huny oraz kontynuuje badania, pisanie i prac uzdrowiciela. Mona skontaktowa
si z nim w internecie na stronach:
http//www.huna.org oraz http//www.huna.net

- 68 -

You might also like