Avukatlık Ve Noterlik Hukuku Huk202u E Kitap PDF

T.C.
ANADOLU NVERSTES YAYINI NO: 2274

AIKRETM FAKLTES YAYINI NO: 1271
AVUKATLIK VE NOTERLK HUKUKU
Yazar
Av. Cemalettin GRLER
Editr
Prof.Dr. Ufuk AYDIN
ANADOLU NVERSTES
Bu kitabn basm, yaym ve satfl haklar Anadolu niversitesine aittir.

Uzaktan retim tekniine uygun olarak hazrlanan bu kitabn btn haklar sakldr.
lgili kurulufltan izin almadan kitabn tm ya da blmleri mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik kayt
veya baflka flekillerde oaltlamaz, baslamaz ve datlamaz.
Copyright 2011 by Anadolu University
All rights reserved
No part of this book may be reproduced or stored in a retrieval system, or transmitted
in any form or by any means mechanical, electronic, photocopy, magnetic, tape or otherwise, without
permission in writing from the University.
UZAKTAN RETM TASARIM BRM

Genel Koordinatr
Prof.Dr. Levend Kl
Genel Koordinatr Yardmcs
Do.Dr. Mjgan Bozkaya
retim Tasarmcs
Arfl.Gr. rem Erdem Aydn
Grafik Tasarm Ynetmenleri
Prof. Tevfik Fikret Uar
r.Gr. Cemalettin Yldz
r.Gr. Nilgn Salur
lme Deerlendirme Sorumlusu
r.Gr. Taner fiiflman
Kitap Koordinasyon Birimi
Do.Dr. Feyyaz Bodur
Uzm. Nermin zgr
Kapak Dzeni
Prof. Tevfik Fikret Uar
Dizgi
Akretim Fakltesi Dizgi Ekibi
Avukatlk ve Noterlik Hukuku
ISBN
978-975-06-0948-0
2. Bask
Bu kitap ANADOLU NVERSTES Web-Ofset Tesislerinde 50.000 adet baslmfltr.
ESKfiEHR, Ocak 2013
iii
indekiler
indekiler
nsz ............................................................................................................
Ksaltmalar....................................................................................................
x
xi
Avukatlk Mesleinin Tanm ve zellikleri ..........................
AVUKATLIK MESLENN TANIMI ............................................................

AVUKATLIIN ZELLKLER .......................................................................
Avukatln Kamu Hizmeti zellii..............................................................
Avukatln Serbest Meslek zellii.............................................................
Avukatlkta Meslek Tekeli.............................................................................
Avukat Bamszl.......................................................................................
Avukat-Devlet liflkisinde Bamszlk....................................................
Avukat-Mvekkil liflkisinde Bamszlk ...............................................
Avukatn Toplumdan Bamszl .........................................................
ddia ve Savunma Dokunulmazl ..............................................................
zet................................................................................................................
Kendimizi Snayalm......................................................................................
Okuma Paras ..............................................................................................
Kendimizi Snayalm Yant Anahtar ............................................................
Sra Sizde Yant Anahtar ..............................................................................
Yararlanlan Kaynaklar..................................................................................
nternet Kaynaklar........................................................................................
3
4
4
4
5
6
6
8
8
8
9
10
11
12
12
13
13
Avukatlk Meslei Hakknda Genel Bilgiler .......................... 14

AVUKATLIK MESLENE KABUL N ARANAN fiARTLAR ......................
Avukatlk Mesleine Kabul in Aranan Olumlu fiartlar ...........................
Avukatlk Mesleine Kabul in Aranan Olumsuz fiartlar .........................
AVUKATLIK MESLE LE BRLEfiMEYEN fiLER ......................................
AVUKATLIK MESLE LE BRLEfiEN fiLER ..............................................
AVUKAT - MVEKKL LfiKS (AVUKATLIK SZLEfiMES) ....................
Avukatlk Szleflmesinin zellikleri ............................................................
Avukatlk Szleflmesinin Sona Ermesi ........................................................
zet ...............................................................................................................
Kendimizi Snayalm .....................................................................................
Okuma Paras ..............................................................................................
2. NTE
15
15
15
17
18
18
18
18
20
21
22
23
23
25
25
Avukatn Hak ve Yetkileri ...................................................... 26

AVUKAT-MVEKKL LfiKSNN HUKUK NTEL ...............................
AVUKATIN VEKLET LfiKSNDEN KAYNAKLANAN HAKLARI .............
cret Hakk....................................................................................................
1. NTE
27
27
27
3. NTE
iv
indekiler
Avukatn cret Alacana liflkin Hapis ve Rhan Hakk ...................

Sulh, Azil ve stifa Hallerinde Avukatlk creti.....................................
Davadan Feragat, Davay Kabul Hallerinde Yarglama Gideri
Niteliindeki Avukatlk creti ................................................................
Adli Yardma liflkin Hkmler ile Ceza Muhakemeleri Kanunu
erevesinde Grevlendirilen Avukatn creti .....................................
cret Alacann Tahsili..........................................................................
Yarglama Gideri Niteliindeki Veklet creti ......................................
Avans ve Masraf Talep Hakk ......................................................................
Veklet Grevini Yerine Getirme Dolaysyla Uramfl Olduu Zarar ve
Ziyann Giderilmesini Talep Hakk ..............................................................
AVUKATIN STATSNDEN KAYNAKLANAN YETKLER.........................
Dosya Evrakn Tetkik Yetkisi ......................................................................
Hazr Bulunma Yetkisi ..................................................................................
Grflme Yetkisi............................................................................................
Yazflma Yetkisi .............................................................................................
Soru Sorma Yetkisi........................................................................................
rnek karma ve Onaylama Yetkisi ..........................................................
Tebligat Yapma Yetkisi.................................................................................
Duruflmay Terk Etme Yetkisi ......................................................................
Kanun Yoluna Baflvuru Yetkisi ....................................................................
Sr Saklama Yetkisi........................................................................................
ddia ve Savunma Dokunulmazl ..............................................................
Uzlafltrma Yetkisi..........................................................................................
zet................................................................................................................
Okuma Paras ..............................................................................................
nternet Kaynaklar.........................................................................................
4. NTE
28
28
29
29
30
31
31
32
32
32
33
33
34
34
34
35
35
35
35
35
35
37
38
39
39
40
41
41
Avukatn Ykmllkleri ........................................................ 42

AVUKAT-MVEKKL LfiKSNDEN KAYNAKLANAN YKMLLKLER
Aydnlatma Ykmll .............................................................................
Sadakat Ykmll...................................................................................
Edimini zenle fa Ykmll ................................................................
Edimini fiahsen Yerine Getirme Ykmll ...........................................
Vekletten Uygun Olmayan Zamanda ekilmekten Kanma
Ykmll .................................................................................................
Vekil Edenin Talepleri Dairesinde Veklet Grevini Yrtme
Ykmll .................................................................................................
Vekil Eden Menfaatlerini Koruma ve Savunmada En Gvenilir Usuln
zlenmesi Ykmll................................................................................
Vekil Edenine Yol Gsterme ve Tavsiyede Bulunma Ykmll .......
43
43
43
44
44
44
45
45
45
indekiler
stlendii Her fl in Dosya Tutma Ykmll ...................................

Elinde Bulundurduu Dava Evrak le lgili Ykmllkleri .....................
Evrak Saklama Ykmll ................................................................
Evrakn Vekil Edence ncelenmesine Katlanma Ykmll............
Hesap Verme Ykmll .........................................................................
Sr Saklama Ykmll ............................................................................
AVUKAT-MAHKEME LfiKSNDEN KAYNAKLANAN YKMLLKLER
Gerein Bulunmasna Katk Salama Ykmll ................................
Teklif Olunan Bir fli Haksz veya Yolsuz Bulduunda Red Ykmll
Davay Srncemede Brakmaktan Kanma Ykmll ......................
Tanklarla Temasa Gemek ve Onlar Etkilemekten Kanma
Ykmll ................................................................................................
Bilirkiflilerle liflkisi Bakmndan Tabi Olduu Ykmllk.......................
AVUKATIN YARGILAMA MERCLER VE RESM MAKAMLARLA
LfiKLERNDEN KAYNAKLANAN YKMLLKLER .............................
AVUKATLIK STATSNDEN KAYNAKLANAN YKMLLKLER ........
zet................................................................................................................
Okuma Paras ..............................................................................................
nternet Kaynaklar.........................................................................................
45
45
46
46
46
46
47
47
47
48
48
48
48
48
50
51
52
53
53
54
54
Avukatlk Meslek Kurallar.................................................. 56

AVUKATLIK MESLENE LfiKN GENEL KURALLAR ...............................
YARGI ORGANLARIYLA VE ADL MERCLERLE LfiKLER .......................
MESLEKTAfiLAR ARASI DAYANIfiMA VE LfiKLER .................................
fi SAHPLERYLE LfiKLER .........................................................................
AVUKATLARIN BAROLARLA VE TBB LE LfiKLER ................................
zet ...............................................................................................................
Okuma Paras ........................................................................................... ..
57
59
61
62
64
66
67
68
69
69
71
71
Noterliin Tanm, Nitelii ve Hukuktaki Yeri..................... 72

NOTERLN VE NOTERLK HUKUKUNUN TANIMI ...............................
NOTERLN KURULMASI VE YETK EVRES .........................................
Noterliklerin Kurulmas ...............................................................................
Noterliklerin Yetki evresi............................................................................
Noterliklerin Snflandrlmas .......................................................................
NOTERLN ZELLKLER ........................................................................
5. NTE
73
74
74
74
74
75
6. NTE
vi
indekiler
Kamu Hizmeti Olma zellii ......................................................................

Serbest Meslek Olma zellii ......................................................................
NOTERLE KABUL VE MESLEE GRfi....................................................
Noterlik Stajna Tabi Olmayanlar ................................................................
Noterlie Atanma ..........................................................................................
Atanan Noterlerin Greve Bafllamas ..........................................................
Noterlik Grevinin Sona Ermesi...................................................................
zet................................................................................................................
Okuma Paras ..............................................................................................
7. NTE
75
75
76
77
77
77
78
79
80
81
82
82
83
83
Noterlik ve Mesleki Orgaizasyonu......................................... 84

NOTERLK DARES .....................................................................................
Noterlik Dairesinin Blmleri .....................................................................
Noterlik Dairesinde Tutulmas Gereken Defterler ......................................
Noterlik Dairesinde alflan Grevliler .......................................................
Ktipler ...................................................................................................
Hizmetliler ..............................................................................................
Noterlik Personelinin Stats ................................................................
Noterlik Dairesinin Devri ............................................................................
Noterliin Boflalmas ....................................................................................
Noter Vekilleri ..............................................................................................
NOTER ODALARI ........................................................................................
Noter Odalarnn Kuruluflu ..........................................................................
Noter Odalarnn Yaps ve Grevleri .........................................................
Noter Odas Baflkan ve Grevleri ...............................................................
Noter Odas Ynetim Kurulu ve Grevleri .................................................
Noter Odas Genel Kurulu ve Grevleri......................................................
Trkiye Noterler Birliinin ve Noter Odalarnn Denetimi........................
TRKYE NOTERLER BRL......................................................................
Trkiye Noterler Birliinin Kuruluflu ve Grevleri.....................................
Trkiye Noterler Birliinin Organlar ..........................................................
Trkiye Noterler Birlii Baflkan.............................................................
Trkiye Noterler Birlii Baflkanlk Divan .............................................
Trkiye Noterler Birlii Ynetim Kurulu...............................................
Trkiye Noterler Birlii Disiplin Kurulu ................................................
Trkiye Noterler Birlii Kongresi ..........................................................
zet ...............................................................................................................
Okuma Paras ........................................................................................... ..
85
85
85
86
87
88
88
88
88
89
89
89
89
89
90
90
90
90
90
91
91
91
92
93
93
95
96
97
97
vii
indekiler

97
99
Noter fllemleri......................................................................... 100

NOTERLERN GENEL OLARAK YAPACAKLARI fiLER ...............................
NOTERLERN ZEL OLARAK YAPACAKLARI fiLER ................................
Tespit flleri ...................................................................................................
Emanet flleri..................................................................................................
Resmi Vasiyetname Dzenleme ...................................................................
lme Bal Tasarruflarla lgili fller ...........................................................
Tebligat flleri ................................................................................................
Danflmanlk Yapma .....................................................................................
NOTERN DZENLEME VEYA ONAYLAMA YOLUYLA SENET
YAPMASI ......................................................................................................
Dzenleme Yoluyla Senet ...........................................................................
Dzenleme Yoluyla Senedin Yaplfl ...................................................
Dzenleme Yoluyla Yaplan Senetlerin Hukuk Sonular .................
Onaylama Yoluyla Senet .............................................................................
Onaylama Yoluyla Senedin Yaplfl .....................................................
Onaylama Yoluyla Yaplan Senetlerin Hukuk Sonular ...................
NOTERN fiLEMLERNE LfiKN DER BLGLER ..................................
Noterin mza Yetkisinin Devri......................................................................
Baflkalar Adna fllem Yaptrlmas .............................................................
Fotoraf Yapfltrlmas ..................................................................................
Noter fllemlerinde knt, Deifltirme, Fesih, ptal Ve Dzeltme.............
Noter flleminin Yaplaca Yer ....................................................................
NOTER fiLEMLERNN HKMLER VE HUKUK SONULARI ...............
zet ...............................................................................................................
Okuma Paras ........................................................................................... ..
101
103
103
103
104
104
104
104
104
104
104
105
105
105
106
106
106
106
107
107
108
108
109
110
111
112
112
113
113
Noterlerin Hak ve Ykmllkleri ........................................ 114

NOTERLERN HAKLARI ................................................................................
cret Hakk....................................................................................................
Noterlerin Gelirleri ..................................................................................
Noterlerin Giderleri .................................................................................
zin Hakk ......................................................................................................
Mazeret zni Hakk..................................................................................
Hastalk stirahat.....................................................................................
NOTERLERN YKMLLKLER ...............................................................
8. NTE
115
115
115
117
118
118
119
119
9. NTE
viii
indekiler
Noterlik Grevi le Birleflmeyen ve Noterlerin Yasakl Olduu fller ........

alflma Saatlerine Uyma Ykmll.......................................................
Tatilde fl Yapma Yasa ...............................................................................
Emredici Hkmlere Uyma Zorunluluu ....................................................
Meslek Srrn Saklama Ykmll ..........................................................
Evrak ve Defterlerin Gizliliine Uyma Ykmll .................................
Yafl Tahdidine Uyma Ykmll.............................................................
NOTER fiLEMLERNDEN YASAKLILIK ........................................................
zet ...............................................................................................................
Okuma Paras ........................................................................................... ..
10. NTE
119
119
120
120
120
120
121
121
122
123
124
125
125
126
126
Noterin Faaliyetinden Doan Ykmllkleri,

Denetimi ve Sorumluluklar ................................................... 128
NOTERN FAALYETNDEN DOAN YKMLLKLER ........................
Yemin Etmek ................................................................................................
Teminat Yatrmak .........................................................................................
mza ve Mhr rneklerini Gndermek ...................................................
Har ve Vergi Toplamak .............................................................................
Vergi Dairesine Bildirimde Bulunmak ........................................................
Blge alflma ve Sosyal Gvenlik Kurumuna Bildirimde Bulunmak .....
Sosyal Sigortaya Tabi Olmak ......................................................................
NOTERLKLERN DENETM .......................................................................
Adalet Bakanl ...........................................................................................
Trkiye Noterler Birlii ................................................................................
NOTERLERN SORUMLULUKLARI ..............................................................
Noterlerin Hukuki Sorumluluu .................................................................
Sorumluluun fiartlar ............................................................................
Noterin Hukuki Sorumluluunun Hkm ve Sonular ......................
Sorumlulua Karfl Gvence ..................................................................
Noterlerin Cezai Sorumluluu / Grevle lgili Sular .................................
Trk Ceza Kanununda Dzenlenen Sular ..........................................
Noterlik Kanununda Dzenlenen Sular .............................................
Notere ve Noter Grevlilerine Karfl fllenen Sular ............................
Noter Hakknda Soruflturma ve Kovuflturma .......................................
Noterlerin Disiplin Sorumluluu .................................................................
Disiplin Cezasn Gerektiren Sular .......................................................
Disiplin Cezalar .....................................................................................
Disipline liflkin Usul Hkmleri ..........................................................
zet ...............................................................................................................
129
129
129
130
130
130
130
131
131
131
131
132
132
132
132
133
133
133
134
135
135
136
136
136
137
139
140
indekiler
Okuma Paras ..............................................................................................

141
141
142
143
143
Szlk ................................................................................... 145

Dizin ...................................................................................... 149
ix
nsz
nsz
Hukuk kiflilerle kifliler, kiflilerle devlet arasndaki iliflkileri dzenleyen maddi
yaptrml kurallar btndr. Hukukun amalarndan biri ve belki de en nemlisi sosyal yaflam dzenlemek, sosyal yaflamn doasnda var olan sorunlara zmler bulmaktadr. Hukukun bu amaca ulaflmasnda nemli fonksiyonlar stelen
iki mesleki kategori bu kitabn konusunu oluflturmaktadr: Avukatlar ve Noterler.
Avukatln amac; hukuki mnasebetlerin dzenlenmesini, her trl hukuki
mesele ve anlaflmazlklarn adalet ve hakkaniyete uygun olarak zmlenmesini
ve hukuk kurallarnn tam olarak uygulanmasn yarg organlar, hakemler, resmi
ve zel kifli, kurul ve kurumlar nezdinde salamaktr. Avukatlar ceza yarglamasnda savunma makamnn temelini olufltururken; hukuk yarglamasnda davac
veya davalya yol gsteren; adaletin salanmasnda, hakkn yerine getirilmesinde
kurucu unsur fonksiyonuna sahip bir meslek grubunu oluflturmaktadr.
Noter, hukuki gvenlii salamak ve anlaflmazlklar nlemek iin ifllemleri
belgelendiren ve kanunlarla verilen dier grevleri yerine getiren meslek grubunu ifade eder.
Her iki kategori de bir yandan serbest meslek statsnde iken, bir yandan da
kamu hizmetini yerine getirir. Noterlik ve Avukatln bir yandan serbest meslek
olmas, bir yandan da kamu hizmeti sunmas uygulamada nemli sorunlar, akla kavuflturulmas gereken tereddtlere yol amaktadr. Durum bu olmakla beraber hukuk literatrnde her iki meslekle ilgili inceleme ve arafltrma saysnn yeterli olduunu sylemek mmkn deildir.
Bu kitap Adalet nlisans Program iin hazrlanmfl; Avukatlk ve Noterlik mesleinin zelliklerini, meslek sahiplerinin hak ve yetkilerini, mesleki rgtlenmelerini ve sorumluluklarn ele almaktadr. Kitabn hazrlanmasnda internet ortam
yannda, bu alanda yazlmfl makale ve dier eserlerden de yararlanlmfltr.
Avukatlk ve Noterlik Hukuku kitabmzn yazar bu dersi uzunca bir sredir
Ankara niversitesi Hukuk Fakltesi Adalet Meslek Yksekokulunda baflaryla yrten Avukat Cemalettin GRLER'dir. Program koordinatrmz Do.Dr. Ayfle
YRK vastasyla tanflma ve alflma frsat bulduum Sayn Av. GRLER, byk
bir azim ve alflkanlkla kitabn sresi iinde basmna katkda bulunmufltur. Ayrca kitabn tashihi, tekrar tekrar okunup dzeltilmesi ve bir ksm teknik dzenleme ifllerinde titizlikle yardmda bulunan deerli asistanmz Dr. Seda TEKEL'ye
de teflekkr etmek gerekir.
Avukatlk ve Noterlik Hukuku isimli kitabmzn ilk basksnda bir takm eksiklikler ve hatalar bulunmas ihtimalini sakl tutarak ve bunlarn sonraki basklarda dzeltilecei gvencesini vererek, kitabmzn tm okuyuculara yararl olmasn diliyorum.
Editr
Prof.Dr. Ufuk Aydn
Eskiflehir, Temmuz 2011.
Ksaltmalar
Ksaltmalar
Av. K.: Avukatlk Kanunu
BK: Borlar Kanunu
CMK: Ceza Muhakemesi Kanunu
HUMK: Hukuk Usul Muhakemeleri Kanunu
K: cra ve flas Kanunu
NDAHHY: Noterlik Dairesi Arfliv Hizmetleri Hakknda Ynetmelik
NK: Noterlik Kanunu
NKY: Noterlik Kanunu Ynetmelii
TBB: Trkiye Barolar Birlii
TCK: Trk Ceza Kanunu
TNB: Trkiye Noterler Birlii
xi
Amalarmz
N
N
N
Bu niteyi tamamladktan sonra;

Avukatlk mesleini tanmlayabilecek,
Avukatln zelliklerini aklayabilecek,
ddia ve savunmann dokunulmazln aklayabileceksiniz.
Anahtar Kavramlar
Avukat
Kamu hizmeti
Serbest meslek
Meslek tekeli
Bamszlk
ddia ve savunmann
dokunulmazl
indekiler
Avukatlk ve Noterlik
Hukuku
Avukatlk
Mesleinin Tanm
ve zellikleri
AVUKATLIK MESLENN TANIMI

AVUKATLIIN ZELLKLER
Avukatlk Mesleinin Tanm

ve zellikleri
AVUKATLIK MESLENN TANIMI
Binlerce yllk ncesinden bu yana eflitli flekillerde tanmlanan avukatln tanmn zgnlkleri ve nemleri asndan gz nne almak gerekir. Bunlardan ilki eski yunan mitolojisindeki Litailer (Yalvarlar - Avukatlar)dir. Zeusun kzlarndan Litailer vardr ki onlar da adalet iflinde savunmay stlenmifllerdir. Yalvarlar
denilen Litailer Zeusun irkin kzlardr. Topludurlar. Yzleri burufluk, gzleri flafldr. Su iflleyenlerin kandrldklarn, yarglara anlatr dururlar. Zeusun onlar
bafllamasn isterler. Mitolojide yer alan Litailer bu nitelikleriyle avukatlk mesleinin temsilcisidirler. (BOZKURT, 2008)
Avrupa Konseyinin Avukatlk Mesleinin crasndaki zgrlkler Hakknda 9
Numaral Tavsiye Kararnda avukat Bu tavsiyenin amac bakmndan avukat szc, ulusal yasaya uygun olarak dava amaya, mvekkili adna hareket etmeye,
hukukun uygulanmasna, mvekkili adna mahkemeye kmaya veya ona danflmanlk yapmaya ve onu temsil etmeye ehil ve yetkili olan ve Prensip 1. (2)ye gre meslek rgtne kayd kabul edilmifl kiflidir.
Avukatlk, Avukatlk Kanununun 2. maddesinde avukat, her trl hukuki sorun
ve anlaflmazlklarn, adalet ve hakkaniyete uygun olarak zmlenmesi ve hukuk
kurallarnn tam olarak uygulanmasnda, yarg organlarna, kiflilere, kurum ve kurulufllara yardm etmek iin, hukuki bilgi ve tecrbelerini, adaletin hizmetine tahsis
eden, kamu hizmeti gren serbest meslek mensubu kifliler fleklinde tanmlanmfltr.
Yukardaki tanmdan da anlafllaca zere, avukatn iki ynl ifllevi bulunmaktadr. Buna gre avukat taraf temsilcisi olarak faaliyet gstermekle birlikte, yarglama faaliyetlerine katlarak yargnn bir alflan olmak sfatyla, adaletin gereklefltirilmesi abasna da ortak olmaktadr
Avukatlk Kanunu, avukat nasl tanmlamfltr?
SIRA SZDE
Mitolojide yer alan Litailer

avukatlk mesleinin ilk
temsilcisidirler.
Geliflmeler zaman iinde Avukatl yalnzca bir savunma ifllevi olmaktan da

D fi N E L M
karmfl, hukuki iliflkilerin daha bafllangcnda hukuka uygun olarak dzenlenmesi, uyuflmazlklarn nceden nlenmesi gibi nemli ve adafl bir yaklaflm
S O R U
ne almfltr.(GREN, 2010)
AMALARIMIZ
D fi N E L M
S O R U
DKKAT
DKKAT
SIRA SZDE
SIRA SZDE
N N
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
AVUKATLIIN ZELLKLER
Avukatln Kamu Hizmeti zellii
Avukatlar, mesleki
faaliyetlerini barolarn
denetim ve gzetimi altnda
srdrrler
Kamu hizmeti nitelemesi, iki temel enin varln gerektirmektedir. Bunlardan ilki hizmetin kamuya ynelmifl olduunun siyasal organlarca kabul edilmesi yani dier bir ifadeyle kamuya yararl olmas, ikincisi ise kamu kurulufllarnca veya ilgili
kamu kurumunca denetlenen zel kiflilerce ifa edilmesidir.
Kamu hizmetleri, genel ve kolektif gereksinmeleri karfllayarak kamu yararn
gereklefltiren hizmetler ise, toplumda adalet datmna dair faaliyetlerin kamusal
nitelikte bir hizmetler btn olduu tartfllmazdr. Av. K. 1. maddesi aka Avukatlk kamu hizmetidir der.
Avukatlar, mesleki faaliyetlerini, tzel kiflilii haiz kamu kurumu niteliinde mesleki kurulufllar olan barolarn denetim ve gzetimi altnda srdrrler (Av. K. m. 76/1).
Avukatln kamu hizmeti nitelii, gereksinim duyan herkesin bu faaliyetlerden
yararlanabilmesini gerektirir. Hukuk devleti olmann gerekleri arasnda bulunan adli yardm ve zorunlu mdafilik kurumlarn bu balamda deerlendirmek gerekir.
Avukatlk asgari cret tarifelerinin, zel kanun hkmleriyle belirlenmesi ve
grevleri srasnda veya grevlerinden dolay avukatlara karfl ifllenen sular bakmndan, bu sularn yarglara karfl ifllenmifl olmas halinde uygulanacak ceza kanunu hkmlerinim uygulanmas da, avukatln kamu hizmeti niteliinin sonularndandr.
Avukat, idare hukuku anlamnda bir kamu grevlisi deildir. Ancak ceza yarglamasnda mdafi olarak, zel hukukta ise mvekkil-vekil eden nam ve hesabna
hukuki tasarrufta bulanan bir vekil olarak iktidar ve yetki kullanmak suretiyle bir
kamu grevi ifa etmektedir. Avukatlk Kanununun 1. maddesinde avukatlk faaliyetinin, bir serbest meslek olarak nitelenmesi, avukatn idare hukuku anlamnda
bir kamu grevlisi olarak kurgulanmadnn ak gstergesidir.
Avukatln Serbest Meslek zellii
Avukat; yarg ve savcnn

yannda yer alan, yarg
erkinin ve hukuk devletinin
olmazsa olmaz nemde bir
unsurudur.
Serbest Meslek sermayeden ziyade flahsi emee, bilimsel ve mesleki bilgiye ve uzmanla dayanan, ticari zellik taflmayan, serbest meslek erbabnn iflverene tabi
olmakszn flahsi sorumluluk altnda kendi nam ve hesabna yaplan faaliyet olarak
tanmlanabilir.
Avukatln serbest meslek olarak alglanmas avukatn mvekkilinin haklarn
bireysel olarak savunabilmesinin ve bunun iin mcadele eden kifli olarak grevini eksiksiz gereklefltirebilmesinin n flartdr. Avukatlk mesleinin serbest meslek
zellii uygulamada afladaki flekillerde ortaya kar.
Avukat yarglamada geree ulafllmas ve adil kararn inflas bakmndan nemli bir konuma sahiptir. Ancak avukatn savunmasnda aklad hukuki grfln
esas alnmas, yargcn hukuk bilmek ve uygulamak zorunda olduu kuralnn yok
saylmas anlamna gelmez.
Avukat; yarg ve savcnn yannda yer alan, yarg erkinin ve hukuk devletinin
olmazsa olmaz nemde bir unsurudur. Onun iin de avukatlar her ne kadar yaflamlarnn ekonomik ynn avukatlk faaliyetiyle finanse etseler de kendilerinin
tacir, avukatlk faaliyetinin ticari bir faaliyet hedeflerinin de kar etmek olmadnn
idraki iindedirler.
Avukat mvekkilinin hukuki problemlerinin zmne ynelik faaliyette bulunur. Ancak bu faaliyetleri srasnda mahkemeden hukuka uygun olmayan isteklerde bulunamaz (Av.K. m. 38).
1. nite - Avukatlk Mesleinin Tanm ve zellikleri
Avukat, mesleki faaliyetlerini, ifl grme konulu akitlerden veklet, hizmet ve

eser szleflmelerine dayanarak yrtr. Bu szleflmelerde avukat veya mvekkil
olsun her szleflme taraf zerine dflen akdi sorumluklar kural olarak ilgili szleflmenin ngrd flekilde yerine getirir.
Avukat, avukatlk szleflmesi iliflkisine girip girmeme ve bunu srdrp srdrmeme konusunda serbesttir. Ancak bu serbestinin bir snr vardr; bu serbesti toplumsal yararn sz konusu olduu noktada son bulur.
Avukatn serbestliinin karfll olarak mvekkil, avukatn serbeste seer.
Avukatn mesleki bilgisine, birikimine ve duruflmalarda gsterecei beceriye, ksacas kendisini en iyi flekilde temsil edebileceine duyduu gven onu bu seimi
yapmaya sevk eder.
Avukat-mvekkil iliflkisinde gven unsuru her iki taraf asndan da byk
nem arz eder. Mvekkil, avukatna verdii srlarn iffla edilmeyeceine gvenir.
Mvekkil aktard tm srlarn vekili olan avukat tarafndan sadece savunma snrlar iinde kullanlacana bunun dflnda gizli kalacana gvenebilmelidir. Avukat
da, mvekkilinin savunmas iin gerekli tm bilgi ve belgelerin kendisine noksansz verildii inan ve kanaatinde olmaldr. Bu husustaki gven avukatn savunmasn gereince yapabilmesi asndan zorunludur.
Avukat-mvekkil arasndaki gven unsuru ne anlama gelir?
SIRA SZDE
Gven unsuru stlenilen iflin flahsen ifas ile yakndan ilgilidir. Bu sebeple de
D fi N E L M
avukatn zerine dflen edimin kural olarak flahsen yerine getirilmesi
gerekir. Bu
husus avukat ile mvekkil arasnda kurulan akdi iliflkide belirleyici bir nitelik olaS O R U
rak ortaya kar.
Avukat ile mvekkil arasnda kurulan iliflkide karfllkl gvenin hkim olmas
ve taraflarn iradesinin esas alnmas kuralnn istisnasn yasal ykmllkten kayDKKAT
naklanan zorunlu mdafilik kurumu oluflturur.
cret konusunda yasa ile getirilmifl bulunan snrlamalar ve reklma iliflkin yaSIRA
SZDE
saklar, avukatn mesleini yaparken kr amac gtmediinin ve
gdemeyeceinin
temel alametidir. Avukatln bir serbest meslek olarak nitelendirilmesinin sebebi,
bu meslein zel nitelikli bir zgrlk iinde yrtlmesi gereine
dayanr. AvuAMALARIMIZ
kat alflma saatlerini ve biimini zgrce takdir edebilir.
D fi N E L M
S O R U
DKKAT
N N
Avukatlkta Meslek Tekeli
K T A P
Anayasann 36. maddesinde belirtildii zere savunma hakk temel haklardandr.

Bu kadar nemli bir hakkn yerine getirilmesini stlenecek kiflilerin belirli niteliklere sahip olmas gerekir. Gn getike karmaflklaflan ve artan
T E L Eyasal
V Z Y OdzenlemeN
ler hak arayan kiflilerin hakka ulaflmasn ya da var olan haklarnn korunmasn
zorlafltrmaktadr. Bu durum hakkn kazanlmas veya korunmasnn gittike daha
profesyonel olarak yaplmasn gerektirmektedir. Bu profesyonel destek de ancak
NTERNET
meslek tekeline sahip avukatlar tarafndan salanabilir.
Baro levhasna yazl avukat olmayan kiflilerin kural olarak vekil sfatyla mahkemeye kabul olunmamalarn bu erevede deerlendirmek gerekir. Avukatlk Kanununun 35. maddesi adli ifllemleri vekleten yapma hakkn sadece baroya kaytl avukatlara tanmfltr. Bir baflka deyiflle hukuki meseleler ve kanuni ifllere dair mtalaa vermek, mahkemeler, hakemler ve yarg yetkisine sahip dier organlar huzurunda gerek
ve tzel kiflilerin haklarn dava edip savunmak ve bu konulardaki adli ifllemleri takip
etmek, sz konusu ifllemlere ait her trl evrak dzenlemek yetkileri kural olarak sa-
SIRA SZDE
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
K T A P
TELEVZYON
NTERNET
Adli ifllemleri vekleten
yapma hakk sadece baroya
kaytl avukatlara
tannmfltr.
dece avukat unvanna sahip kiflilere aittir. Avukatlar, vekleten ifl ve dava takip etmek
konusunda bir tr mesleki tekele sahiptir.
Avukatlk Kanununun 63. maddesinde kanun ifllerinde ve hukuki meselelerde
mtalaa vermek, hakem ve yarg yetkisine haiz bulunan dier organlar huzurunda gerek ve tzel kiflilere ait haklar dava etmek ve savunmak adli ifllemleri takip etmek, bu
ifllere ait btn evrak dzenlemek, yalnz baroda yazl avukatlara aittir denilmektedir.
Avukatlk meslek tekelinin temelinde, hukuki yardma gereksinim duyanlarn
ancak bu iflin akademik eitimini almfl olan kiflilere danflmas ve bu kiflilerden
yardm almas durumunda hak ve menfaatlerinin gereince korunaca (bireysel
yarar) ile birlikte bu suretle yarglama faaliyetinin de daha kaliteli yaplaca (kamu yarar) dflnceleri yer alr.
Avukat Bamszl
Anayasa tarafndan garanti altna alnmfl mahkemelerin bamszl messesesi,
avukat bamszl ile sk balant iindedir. Zira her iki messese bir araya gelerek yarg bamszln infla etmektedirler.
Avukat, ilk planda mvekkilinin menfaatlerini korumak durumundadr. Ancak
avukat ayn zamanda hukuk devletini gereklefltirmek iin faaliyette bulunmak ile
ykmldr. Bu yzden avukat hukuken baflvurulabilir nitelikte olmayan ara ve
yntemlerden yararlanr ise sadece disiplin hukuku bakmndan deil ceza hukuku asndan da cezalandrlabilir bir eylem nedeniyle sorumlu olur.
Devlet bir taraftan avukat kendi amalar dorultusunda baz ykmllklere
tabi klmfl; bylece mvekkil menfaatlerini himaye konusunda avukatn faaliyetlerini snrlandrmfltr. Dier taraftan da avukat, yarglama faaliyetinin bamsz alflan bir unsuru olarak niteleyerek avukatn bu konudaki haklarn garanti altna almfltr. Bylece bir denge salanmaya alfllmfltr.
Avukat bamszl eflitli unsurlardan oluflan bir btndr. Bamszlk ifl sahibine, meslek rgtne, devlete, topluma, ulusal ve dinsel inanlara karfl bamsz olmay gerektirir. Bamszln unsurlar afladaki gibi sralanabilir.
Avukat-Devlet liflkisinde Bamszlk
Avukata, mvekkilinin
menfaatini koruduu
oranda, savunma snrlar
iinde kald srece mutlak
bir dokunulmazlk
tannmfltr.
Geliflen zgrlkler, teknolojinin ve sermayenin snrlar kaldran etkisine karfl

devletler hukuk alanndaki etkinliklerini arttrmakta, bu alandaki kontrol mekanizmalarn glendirmeye alflmaktadr. Devletin dorudan kiflilere veya topluma
ynelmifl plak gcne karfl avukatlk faaliyeti devleti varlk sebebi oluflturan toplumsal szleflmenin gereklerine uymaya ve hukuk ile snrl faaliyetle bulunmaya
ekme abasdr.
Avukatn devletten bamszl, avukatn devletten gelecek talimat etki ve kontrollerin dflnda bulunmas, meslee kabulde serbestlik, yerleflme zgrl, faaliyet alan serbestlii (serbest etki alan) ile yarg faaliyetinin dier alflanlar, bir
baflka deyiflle savc ve yarglar karflsndaki bamszlk gibi gereklerden oluflur.
Avukat, mvekkilinin yararna olan tm hususlar savunmasnda dorudan kullanma hakkna sahiptir. Avukat dilekelerinde ve duruflmada mvekkilinin verdii
bilgilere dayanmak ve karfl taraf aleyhinde sert ifadeler kullanmak olanana sahiptir. Bu konuda herhangi bir flekilde tensipte bulunmakla ykml olmad gibi, ceza kovuflturmasna urayaca korkusu da taflmamaldr. Bu adan avukata,
mvekkilinin menfaatini koruduu oranda, savunma snrlar iinde kald srece
mutlak bir dokunulmazlk tannmfltr. Bu mutlak dokunulmazlk zrhnn sebebi

avukat devletin plak veya dolayl basksndan korumaktr.
Avukat, ceza yarglamasnda, devletin ceza talebine iliflkin kamu yarar karflsnda, sann bireysel menfaatlerini temsil eder. Avukat sann savunmasn yapan
vekil olarak, sann haklarn etkin ve kapsaml bir biimde korumak, yarglamada mvekkil yararna olan hususlarn dikkate alnmasn salamak ve bunu yaparken de hukuk dzeni ihlallerinden kanmak durumundadr. Ancak tam anlamyla bamszla sahip olan bir mdafi bu grevleri tam olarak yerine getirebilir. Bu
bakmdan, sann savunmasna iliflkin metnin zgrce hazrlanmasna getirilecek
her trl snrlama veya avukatn savunma yaparken herhangi bir endifleye kaplmasna ve grevini gereince yapamamasna yol aabilecek herhangi bir durum
savunma hakknn kstlanmas sonucunu douracaktr.
Gz nnde bulundurulmas gereken ok nemli bir husus avukatn mahkemenin emrinde olmaddr. Avukatn mahkemeden talimat almas, mahkemeye
tabi olmas dflnlemez. Avukat sadece hukuka tabidir.
Ayn flekilde savunma avukatnn savc ile karfllkl olarak eflit haklara sahip olmas, ceza yarglamasndaki silahlarn eflitlii ilkesinin ve dolaysyla bamszln
bir gereidir.
Grevlerinden doan ve grevleri srasnda iflledikleri sulardan dolay avukatlar hakknda dava almas savcnn isteine braklmamfltr. Bu hususta Adalet Bakanlndan izin alnmas gerekir. Adalet Bakanlnn bu hususta verdii izin, idari bir karar olup bu karara karfl idari yarg yoluna gidilerek, yrtmenin durdurulmas istenebilir.
Avukatlar grevlerinden doan sularda nasl yarglanabilir?
SIRA SZDE
Avukatn sadece yarglama organ olan mahkemelere karfl bamsz olmas yeD fi N E L M
terli deildir. Avukat yrtme organ olan Hkmete karfl da bamsz olmaldr.
Bu balamda avukat bamszl, grevini ne flekilde yerine getirecei konusunS O R verememesini,
U
da hibir makam ve merciinin herhangi bir flekilde avukata talimat
etkide bulunamamasn gerektirir. Mesleini icra ederken avukat hibir makam ve
merciden talimat alamaz.
DKKAT
Avukatlk mesleine kabul hususundaki yetki ile meslein icrasna iliflkin denetimin tm avukatlarn yesi bulunduu zel meslek kuruluflu SIRA
olanSZDE
barolara ait olmas avukatn devlet karflsnda bamszl asndan zorunludur. Avukatlarn
meslek kurulufllar olan barolar, Anayasann idare ksmnda (Anayasa m. 135) dzenlenmifltir. Kamu kurumu niteliindeki meslek kurulufllarAMALARIMIZ
olan barolar, kanunda gsterildii flekilde, devletin idari ve mali denetimine tabidir. Barolarda avukatlarn disiplin asndan denetiminin, yine avukatlardan oluflan bir disiplin kurulu
K T A P
tarafndan yaplmas, meslein devletten bamsz flekilde yrtlmesini
salayan
ok nemli bir gerekliliktir. Barolarn varlk sebebi salt meslek mensuplar olan
avukatlara gvence salamak olmayp, bunun tesinde etkin ve bamsz savunTELEVZYON
may temin etmektir.
Avukat, stlendii veklet ifli karfllnda alaca veklet cretini kural olarak
mvekkil ile birlikte serbeste kararlafltrr (Av.K. m. 163/2). Bu konuda baz snrlamalar (Av.K. m. 163) bulunmakla birlikte asl olan bu cretin Ntaraflarca
T E R N E T serbeste
kararlafltrlmasdr. Bu da avukatn devlet karflsnda bamszlnn bir gereidir.
N N
SIRA SZDE
D fi N E L M
S O R U
DKKAT
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
K T A P
TELEVZYON
NTERNET
Avukat-Mvekkil liflkisinde Bamszlk
Avukatn mvekkilden
veklet creti almas
avukatn mvekkile baml
olmasn gerektirmez.
Avukat mvekkili yararna faaliyette bulunan, mvekkiline hukuki yardm sunan

bir meslek mensubudur. Vekil konumundaki avukatn iradesi mvekkilin iradesi
ile snrldr ve bu nedenle avukatn karar verme serbestsi ksmen snrlanmfltr.
Bu durumla birlikte avukat mvekkile tabi deildir. Avukat, meslek gerekleri dorultusunda mvekkilinden bamsz olmak zorundadr. Bu balamda avukat gerein ortaya kmasn engellemek iin su delillerini yok eden, gizleyen, deifltiren ve bozan bir kifli konumuna giremez.
Avukat, mvekkili ile veklet iliflkisi dflnda baz ekonomik balantlar kurar
ise bamllk tehlikesi ortaya kar, byle bir tehlikenin nne gemek iin avukatn meslek icrasnda bamszln korumakla ykml olduuna iliflkin genel
bir meslek hukuku kural getirilmifltir
Avukatn mvekkilden veklet creti almas avukatn mvekkile baml olmasn gerektirmez. Zira yarg- savc maafln devletten, noter ise cretini ifllem yaptran ilgiliden almaktadr. Bu durumla birlikte mesleini yaparken ne yarg devlete, ne de noter cret karfll ifllem yapt ilgiliye bamldr. Avukatn mvekkilden, mdafiinin sanktan cret almas da avukatn mvekkil veya sana baml
olmasn gerektirmez.
Avukatn mvekkilinden bamsz olmasnn bir gerei de avukatn kendisine
teklif edilen veklet ifllerini kabul edip etmemek konusunda serbest olmas ve her
zaman vekletten ekilebilmesidir.
Ayrca avukat, mvekkil taleplerinden meslek kurallarnn ihlaline yol aabilecek nitelikte olanlar yerine getirmek zorunda da deildir. Avukat mvekkilinin
hukuka aykr taleplerini hi bir flekilde yerine getirmemelidir.
Mvekkilden bamsz olma gereklilii nihai olarak her avukatn ekonomik durumu, geliri ve malvarl ile ilgili olan bir husustur. Sadece ekonomik bakmdan
rahat olan bir avukat, veklet teklifini red veya kabul konusunda verecei kararda
gerekten bamsz olabilir. Yine sadece bu nitelii haiz bir avukat, mesleki ykmllkleriyle badaflmayan mvekkil taleplerini kolayca geri evirebilir. Buna
karfllk, ekonomik glklerle mcadele etmek zorunda olan bir avukat ise, hukuk ve adalet iin deil, fakat yapt iflin kendisine ortalama bir yaflam standard
sunmas iin urafl vermek zorunda kalacaktr.
Avukatn Toplumdan Bamszl

Basn ve kamuoyunun, avukatn faaliyetine engel olmamas, toplumun avukat tarafndan yaplan savunmann ciddiyetine ve ieriine dorudan veya dolayl etkide bulunmas engellenmelidir.
ddia ve Savunma Dokunulmazl

ddia ve savunma dokunulmazl balamnda yarg mercileri ve idari makamlar
nezdinde yaplan yazl ve szl baflvuru, iddia ve savunmalar kapsamnda avukatn kiflilerle ilgili olarak somut isnatlarda ya da olumsuz deerlendirmelerde bulunmas halinde avukata ceza verilmez. Ancak bu cezaszlk iin bu isnat ve deerlendirmelerin geree dayanmas, savunma konusu ile snrl, yasal ereve iinde olmas ve avukatlk onuruna yaraflr bir slup iinde bulunmas gerekir.
Avukatn savunma snrlar iinde kalmayan, sylenmesinde ve yazlmasnda
hukuki bir yarar bulunmayan, muhataplarn sosyal, kiflisel veya ekonomik hayatlarna saldr oluflturacak sylemleri savunma snrn aflmas sonucunu douracaktr.
zet
N
A M A
N
A M A
Avukatlk mesleini tanmlamak

Avrupa Konseyinin Avukatlk Mesleinin crasndaki zgrlkler Hakknda 9 Numaral Tavsiye
Kararnda avukat Bu tavsiyenin amac bakmndan avukat szc, ulusal yasaya uygun olarak
dava amaya, mvekkili adna hareket etmeye,
hukukun uygulanmasna, mvekkili adna mahkemeye kmaya veya ona danflmanlk yapmaya
ve onu temsil etmeye ehil ve yetkili olan ve Prensip 1. (2)ye gre meslek rgtne kayd kabul
edilmifl kiflidir.
Avukat, Avukatlk Kanununun 2. maddesinde
her trl hukuki sorun ve anlaflmazlklarn, adalet ve hakkaniyete uygun olarak zmlenmesi
ve hukuk kurallarnn tam olarak uygulanmasnda, yarg organlarna, kiflilere, kurum ve kurulufllara yardm etmek iin, hukuki bilgi ve tecrbelerini, adaletin hizmetine tahsis eden, kamu hizmeti gren serbest meslek mensubu kifliler fleklinde tanmlanmfltr.
Avukatln zelliklerini aklamak.
Avukatlk bir kamu hizmetidir: Kamu hizmeti nitelemesi, iki temel enin varln gerektirmektedir. Bunlardan ilki hizmetin kamuya ynelmifl
olduunun siyasal organlarca kabul edilmesi yani dier bir ifadeyle kamuya yararl olmas, ikincisi ise hizmetin kamu kurulufllarnca veya ilgili
kamu kurumunca denetlenen zel kiflilerce ifa
edilmesidir.
Avukatlk bir serbest meslektir: Serbest Meslek,
sermayeden ziyade flahsi emee, bilimsel ve mesleki bilgiye ve uzmanla dayanan, ticari zellik
taflmayan, serbest meslek erbabnn iflverene tabi olmakszn flahsi sorumluluk altnda kendi nam
ve hesabna yaplan faaliyet olarak tanmlanabilir.
Avukatln serbest meslek olarak alglanmas
avukatn mvekkilinin haklarn bireysel olarak
savunabilmesinin ve bunun iin mcadele eden
kifli olarak grevini eksiksiz gereklefltirebilmesinin n flartdr.
Avukatlkta meslek tekeli vardr: Baro levhasna
yazl avukat olmayan kiflilerin kural olarak vekil
sfatyla mahkemeye kabul olunmamalarn bu
erevede deerlendirmek gerekir. Avukatlk Kanununun 35. maddesi adli ifllemleri vekleten
N
A M A
yapma hakkn sadece baroya kaytl avukatlara

tanmfltr. Bir baflka deyiflle hukuki meseleler ve
kanuni ifllere dair mtalaa vermek, mahkemeler,
hakemler ve yarg yetkisine sahip dier organlar
huzurunda gerek ve tzel kiflilerin haklarn dava edip savunmak ve bu konulardaki adli ifllemleri takip etmek, sz konusu ifllemlere ait her trl evrak dzenlemek yetkileri kural olarak sadece avukat unvanna sahip kiflilere aittir.
Avukat bamszdr: Avukat bamszl eflitli
unsurlardan oluflan bir btndr. Bamszlk ifl
sahibine, meslek rgtne, devlete, topluma,
ulusal ve dinsel inanlara karfl bamsz olmay
gerektirir.
ddia ve savunmann dokunulmazln aklamak
ddia ve savunma dokunulmazl balamnda
yarg mercileri ve idari makamlar nezdinde yaplan yazl ve szl baflvuru, iddia ve savunmalar
kapsamnda avukatn kiflilerle ilgili olarak somut
isnatlarda ya da olumsuz deerlendirmelerde bulunmas halinde avukata ceza verilmez. Ancak
bu cezaszlk iin bu isnat ve deerlendirmelerin
geree dayanmas, savunma konusu ile snrl,
yasal ereve iinde olmas ve avukatlk onuruna yaraflr slup iinde bulunmas gerekir.
10
Kendimizi Snayalm
1. Avukatlarn atas saylan, eski yunan mitolojisinde
adalet iflinde savunmay stlenen Yalvarlar olarak da
adlandrlan Zeusun irkin kzlarna ne ad verilir?
a. Litailer
b. Hades
c. Mbaflir
d. Kad
e. Nemesis
2. Her trl hukuki sorun ve anlaflmazlklarn, adalet
ve hakkaniyete uygun olarak zmlenmesi ve hukuk
kurallarnn tam olarak uygulanmasnda, yarg organlarna, kiflilere, kurum ve kurulufllara yardm etmek iin,
hukuki bilgi ve tecrbelerini, adaletin hizmetine tahsis
eden, kamu hizmeti gren serbest meslek mensubu kiflilere ne ad verilir?
a. Hkim
b. Avukat
c. Savc
d. Ktip
e. Yargtay Cumhuriyet Baflsavcs
3. Avukatlar, mesleki faaliyetlerini hangi kamu kurumu
niteliindeki meslek kuruluflunun denetim ve gzetimi
altnda srdrr?
a. Adalet Bakanl
b. Sayfltay
c. Baro
d. Yarsav
e. Hukuk Faklteleri
4. Grevlerinden dolay avukatlara karfl ifllenen sularda, bu sularn yarglara karfl ifllenmifl olmas halinde
uygulanacak ceza kanunu hkmlerinim uygulanmas
avukatlk mesleinin hangi niteliinin sonularndandr?
a. Serbest meslek zelliinin
b. Tekel hakknn
c. Uzmanlk zelliinin
d. Kamu hizmeti zelliinin
e. Barolarca denetlenmesinin
5. Avukatn, avukatlk szleflmesi iliflkisine girip girmeme ve girdii avukatlk szleflmesini srdrp srdrmeme konusunda mutlak zgrle sahip olmas avukatln hangi zelliinin sonucudur?
a. Avukatln kamu hizmeti olmas
b. Avukatln tekelci zellii
c. Avukatln kar amac gtmesi
d. Avukatln ticari faaliyet olmas
e. Avukatln serbest meslek olmas
6. Avukat ile mvekkil arasnda kurulan iliflkide karfllkl gvenin hkim olmas ve taraflarn iradesinin esas
alnmas kuralnn istisnasn oluflturan, yasal ykmllkten kaynaklanan kurum hangisidir?
a. Zorunlu mdafilik
b. C.M.K.
c. Veklet
d. Tebligat
e. Avukatlk
7. Avukatlk Yasasnn 63. maddesinde kanun ifllerinde ve hukuki meselelerde mtalaa vermek, hakem ve
yarg yetkisine haiz bulunan dier organlar huzurunda
gerek ve tzel kiflilere ait haklar dava etmek ve savunmak adli ifllemleri takip etmek, bu ifllere ait btn
evrak dzenlemek, yalnz borada yazl avukatlara aittir denilmifltir. Bu madde avukatln hangi zelliinin
yasal gvencesini oluflturur?
a. Serbest meslek olmann.
b. Meslek tekelinin.
c. Kanunla dzenlenmifl olmasnn
d. Bamszlnn.
e. Savunma dokunulmazlnn
8. Afladakilerden hangisi avukatn bamszlnn
arand alanlardan biri deildir?
a. fl sahibine karfl bamszlk
b. Meslek rgtne karfl bamszlk
c. zel hayatnda bamszlk
d. Topluma karfl bamszlk
e. Ulusal ve dinsel inanlara karfl bamszlk
9. Avukatlarn yarg mercileri ve idari makamlar nezdinde yaptklar yazl ve szl baflvuru, iddia ve savunmalar kapsamnda kiflilerle ilgili olarak somut isnatlarda
ya da olumsuz deerlendirmelerde bulunmas halinde
avukata ceza verilmemesi neyin sonucudur?
a. Topluma karfl bamszlk
b. Cezai ehliyetsizlik
c. Serbest meslek olma zellii
d. ddia ve savunma dokunulmazl
e. Zorunlu mdafilik
10. Yarg bamszlnn esasl unsurlar nelerdir?
a. Hkimlerin bamszl
b. Barolarn - Adalet Bakanlnn bamszl
c. Mahkemelerin - savclarn bamszl
d. Avukatn - mvekkilin bamszl
e. Avukatn ve mahkemelerin bamszl
Okuma Paras
TURKYE BAROLAR BRL MESLEK KURALLARINDAN...
1. Trk avukatlar, barolarn ve Trkiye Barolar Birliinin bamszl gereine inanmfllar ve bu konuda
kendilerine gerek kisi, gerek kurulufl olarak dflen grevleri baflarma kararna varmfllardr.
2. Mesleki alflmasnda avukat, bamszln korur;
bu bamszl zedeleyecek is kabulnden kanr.
3. Avukat, mesleki alflmasn kamunun inancn ve
meslee gvenini salayacak bicimde ve isine tam bir
sadakatle yrtr.
4. Avukat, meslein itibarn zedeleyecek her turlu tutum ve davranfltan kanmak zorundadr.
Avukat, zel yaflantsnda da buna zenmekle ykmldr.
5. Avukat, yazarken de, konuflurken de dflncelerini
olgun ve objektif bir bicimde aklamaldr. Mesleki alflmasnda avukat, hukukla ve yasalarla ilgisiz aklamalardan kanmaldr.
6. Avukat, iddia ve savunmann hukuki yn ile ilgilidir. Taraflar arasnda anlaflmazln dourduu dflmanlklarn dflnda kalmaldr.
7. Avukat, salt un kazandrmaya ynelen her turlu gereksiz davranfltan titizlikle kanmaldr.
a. Avukat, yalnz adres deiflikliini, reklam niteliini
taflmayacak bicimde, ilan yoluyla duyurabilir.
b. Avukatn baslkl katlar, kartvizitleri, bro levha-
11
lar reklam nitelii taflyabilecek aflrlkta olamaz.

c. Avukat, telefon rehberinde meslekler ksmnda adres
yazdrabilir. Bunun dflnda farkl byklkte harflere
ya da ilan niteliinde yazlara yer verdiremez.
d. Ortak bro kuran avukatlar, bronun reklam arac
olmamasna, hukuk brosu olma niteliini yitirmemesine dikkat ederler.
8. Avukat kendine is salama niteliindeki her davranfltan ekinir.
9. Avukat, kanunen bulunduu baflkaca mevki ve olanaklarnn mesleki alflmalarna etkili olmamasna
dikkat eder. Avukat, mesleki alflmas dflnda kiflisel
anlaflmazlklarda, avukatlk sfatnn zelliklerinden
yararlanamaz.
10. Avukat, ayn dava iin birbirine karflt isteklerde
bulunamaz.
11. Avukat, Trkiye Barolar Birliince kabul olunan
mesleki dayanflma ve dzen gereklerine uygun davranmak zorundadr.
12. Avukat, brosunun grevin vakarna uygun bicimde tutulmasna aba gsterir.
13. Uzunca bir sure brosundan uzak kalmak zorunda bulunan avukat, islerine bakacak,
mvekkillerini kabul edecek meslektaflnn adn barosuna bildirir.
14. Avukat meslek kurulufllarnca verilen grevleri, hakl sebepler dflnda, kabul etmek zorundadr.
15. Mesleki alflmasndan tr aleyhine aclan dava
layihasnn bir rneini, avukat barosuna verir. Baronun hukuki anlaflmazlklardaki arabuluculuk teklifini
kabul etmek zorundadr.
16. Avukat, kendisiyle ilgili her turlu belgeleri baroda
grmek hakkn haizdir.
12
Kendimizi Snayalm Yant Anahtar
Sra Sizde Yant Anahtar
1. a
Sra Sizde 1
Avukatlk, Avukatlk Kanununun 2. maddesinde avukat, her trl hukuki sorun ve anlaflmazlklarn, adalet
ve hakkaniyete uygun olarak zmlenmesi ve hukuk
kurallarnn tam olarak uygulanmasnda, yarg organlarna, kiflilere, kurum ve kurulufllara yardm etmek iin,
hukuki bilgi ve tecrbelerini, adaletin hizmetine tahsis
eden, kamu hizmeti gren serbest meslek mensubu kifliler fleklinde tanmlanmfltr.
2. b
3. c
4. d
5. e
6. a
7. b
8. c
9. d
10. e
Yantnz yanlflsa Avukatln tanm bafll altnda verilen bilgileri yeniden gzden geiriniz.
Yantnz yanlflsa Avukatln tanm bafll altnda verilen bilgileri yeniden gzden geiriniz.
Yantnz yanlflsa Avukatln kamu hizmeti olma zellii bafll altnda verilen bilgileri yeniden gzden geiriniz.
Yantnz yanlflsa Avukatln kamu hizmeti olma zellii bafll altnda verilen bilgileri yeniden gzden geiriniz.
Yantnz yanlflsa Avukatln serbest meslek
olma zellii bafll altnda verilen bilgileri yeniden gzden geiriniz.
Yantnz yanlflsa Avukatln serbest meslek
olma zellii bafll altnda verilen bilgileri yeniden gzden geiriniz.
Yantnz yanlflsa Avukatlkta meslek tekeli bafll altnda verilen bilgileri yeniden gzden geiriniz.
Yantnz yanlflsa Avukatn bamszl bafll
altnda verilen bilgileri yeniden gzden geiriniz.
Yantnz yanlflsa ddia ve savunmann dokunulmazl bafll altnda verilen bilgileri yeniden gzden geiriniz.
Yantnz yanlflsa ddia ve savunmann dokunulmazl bafll altnda verilen bilgileri yeniden gzden geiriniz.
Sra Sizde 2
Avukat-mvekkil iliflkisinde gven unsuru her iki taraf
asndan da byk nem arz eder. Mvekkil, avukatna verdii srlarn iffla edilmeyeceine gvenir. Mvekkil aktard tm srlarn vekili olan avukat tarafndan
sadece savunma snrlar iinde kullanlacana bunun
dflnda gizli kalacana gvenebilmelidir. Avukat da,
mvekkilinin savunmas iin gerekli tm bilgi ve belgelerin kendisine noksansz verildii inan ve kanaatinde
olmaldr. Bu husustaki gven avukatn savunmasn
gereince yapabilmesi asndan zorunludur.
Sra Sizde 3
Grevlerinden doan ve grevleri srasnda iflledikleri
sulardan dolay avukatlar hakknda dava almas savcnn isteine braklmamfltr. Bu hususta Adalet Bakanlndan izin alnmas gerekir. Adalet Bakanlnn
bu hususta verdii izin, idari bir karar olup bu karara
karfl idari yarg yoluna gidilerek, yrtmenin durdurulmas istenebilir.
Yararlanlan Kaynaklar
BOZKURT H. Argun (2008), Eski alarda Anadoluda
Hukuk 1 Asur. Hitit. Smer, Ankara Barosu Yaynlar.
BOZKURT H. Argun(2008), Eski alarda Anadoluda
Hukuk 2. Antik Yunan. Roma, Ankara Barosu Yaynlar.
ELK, M. Lamih (2007), Meslek Kurallarnda Avukat Mahkeme liflkileri, TBB Dergisi, Say 74.
EREM Faruk (2007), Avukatlk Meslek Kurallar (fierh),
Ankara Barosu Yaynlar, 4. Bask.
GREN mer (2010), Karfllafltrmal Avukatlk - Noterlik Hukuku. Adalet Yaynevi.
GNER Semih (2002), Avukatlk Mevzuat, Ankara Barosu Yaynlar.
nternet Kaynaklar
http://www.barobirlik.org.tr
http://www.adalet.gov.tr
http://www.turkiye.gov.tr
13
2
Amalarmz
N
N
N

Avukatla kabul iin aranan flartlar aklayabilecek,
Avukatlk ile birleflen ve birleflmeyen iflleri anlatabilecek,
Avukatlk szleflmesini aklayabileceksiniz.
Anahtar Kavramlar
Avukatlk meslei
Avukatlk Kanunu
Avukatlkla birleflebilen ifller
Avukatlkla birleflmeyen ifller

Avukatlk szleflmesi
indekiler
Avukatlk ve
Noterlik Hukuku
Avukatlk Meslei
Hakknda Genel
Bilgiler
AVUKATLIK MESLENE KABUL

N ARANAN fiARTLAR
AVUKATLIK MESLE LE
BRLEfiMEYEN fiLER
AVUKATLIK MESLE LE BRLEfiEN
fiLER
AVUKAT - MVEKKL LfiKS
(AVUKATLIK SZLEfiMES)
Avukatlk Meslei Hakknda

Genel Bilgiler
AVUKATLIK MESLENE KABUL N ARANAN
fiARTLAR
Avukatla girifl iin konan kurallardan bir ksm olumlu bir ksm olumsuz kurallar olarak snflandrlabilir
Avukatlk Mesleine Kabul in Aranan Olumlu fiartlar

Trkiye Cumhuriyeti Vatandafl Olmak: Avukatlk Kanununun 3. maddesinin ilk bendinde avukatlk mesleine kabul iin T.C. vatandafl olmak
flart ngrlmfltr. Bu dzenleme ile avukatlk, yalnzca Trkiye Cumhuriyeti vatandafllarnn yapabilecei ayrcalkl bir meslek olarak tanmlanmfltr.
Trk Hukuk Fakltelerinin Birinden Mezun Olmak veya Yabanc
Memleket Hukuk Fakltesinden Mezun Olup da Trkiye Hukuk Faklteleri Programlarna Gre Noksan Kalan Derslerden Baflarl Snav Vermek:
Staj Bitim Belgesi Almfl Olmak: Avukatlk meslei sadece teorik bilgi ile
yaplabilecek bir meslek deildir. Teorik eitimin yan sra alnan eitimin
problemlere uygulanmas ve teorik -pratik eitimin srekli olarak gelifltirilmesi gerekmektedir. Bu nedenle alnan hukuk eitiminin avukatlk mesleinde en az 5 yl faaliyet gstermifl bir meslek bynn yannda yaplacak stajla tamamlanmas gerekmektedir.
Levhasna Yazld Baro Snrlarnda kametgah Bulunmak: Yasa ile
her avukatn levhasna yazlmak istedii baro blgesinde ikametghnn bulunmas zorunluluu getirilmifltir. Bunda hedeflenen avukatn yerleflmek gayesiyle bulunduu blgenin ve bal bulunduu baronun belirli olmasdr.
Avukatlk mesleine kabul iin aranan olumlu flartlar nelerdir?
SIRA SZDE
Avukatlk Mesleine Kabul in Aranan Olumsuz fiartlar
Avukatlk mesleine
girmenin nkoflulu Trkiye
Cumhuriyeti vatandafl
olmaktr.
D fi N E L M
Kast ile ifllenen veya Avukatlk Kanunuyla belirlenen sulardan mahkmiyet almamak: Avukatlk Kanunun 5. maddesinde Aflada yazl duS O Ristemi
U
rumlardan birinin varl halinde, avukatlk mesleine kabul
reddolunur denilmektedir.
Kasten ifllenen bir sutan dolay 2 yldan fazla sreyle hapis
cezas almak.
DKKAT
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
SIRA SZDE
D fi N E L M
S Osutan
R U
Kasten ifllenen bir
dolay 2 yldan fazla hapis
cezas alan kifli avukatlk
yapamaz.
DKKAT
N N
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
16
Devletin gvenliine karfl ifllenmifl sulardan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti bulunmak.

Anayasal dzene ve bu dzenin iflleyifline karfl ifllenmifl sulardan dolay
kesinleflmifl mahkmiyeti bulunmak.
Milli savunmaya karfl ifllenmifl sulardan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti
bulunmak.
Devlet srlarna karfl sular ve casusluktan ifllenmifl sulardan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti bulunmak.
Zimmet ifllenmifl sulardan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti bulunmak.
rtikp suundan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti bulunmak.
Rflvet suundan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti bulunmak.
Hrszlk suundan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti bulunmak.
Dolandrclk suundan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti bulunmak.
Sahtecilik suundan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti bulunmak.
Gveni ktye kullanma suundan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti bulunmak.
Hileli iflas suundan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti bulunmak.
haleye fesat karfltrmak suundan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti bulunmak.
Edimin ifasna fesat karfltrmak suundan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti
bulunmak.
Sutan kaynaklanan malvarl deerlerini aklama suundan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti bulunmak.
Kaaklk suundan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti bulunmak.
Bu bafllk altnda saylan yz kzarc sulardan biri ile hkm giymifl olanlarn cezas ertelenmifl, paraya evrilmifl veya affa uramfl olsa da bunlar
avukatla kabul edilmezler. Avukatlk staj adaynn bu bentte yazl cezalardan birini gerektiren bir sutan kovuflturma altnda bulunmas halinde, avukatla alnma istei hakkndaki kararn bu kovuflturmann sonuna kadar
bekletilmesine karar verilebilir. fiu kadar ki, ceza kovuflturmasnn sonucu
ne olursa olsun avukatla kabul isteinin geri evrilmesi gereken hallerde,
sonu beklenmeden istek karara balanr.
Kesinleflmifl bir disiplin karar sonucunda hkim, memur veya avukat niteliini kaybetmifl olmak da avukatlk mesleine kabule engeldir: nk avukatlk toplumsal gvenin en ok hissedilmesi gereken mesleklerdendir. Herhangi bir disiplin karar gereince hakimlik memurluk, avukatlk gibi unvan kaybeden kiflinin kamu itimadna mazhar bir ifli yapmas en baflta avukatln varolufl gerekesiyle eliflecektir.
SIRA SZDE
D fi N E L M
S O R U
Hangi sulardan
SIRA hkm
SZDE giyenler avukatlk yapamaz?
Avukatlk mesleine yaraflmayacak tutum ve davranfllar evresinde
D fi N E L M
bilinmifl
olmak avukatla girifle engeldir: Avukatlk sadece, hukukun
uygulanmas srasnda avukatn faaliyetlerini gz nne alan bir meslek deO R U
ildir.S Avukatlk
unvanna sahip olmann getirdii toplumsal yk taflyabilecek zel hayata ve davranfllara sahip olmas gerekir.
DKKAT
DKKAT
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
N N
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
17
2. nite - Avukatlk Meslei Hakknda Genel Bilgiler
flkenceci olarak bilinmek, zel hayatn oka ortala dkmek, avukatlk

mesleinden atlmaya yol amayacak derecede olmasa da su ifllemeyi alflkanlk haline getirmek, hkimlik sresince verdii kararlar hukuken tartflmal olmak, kamu grevlisi iken hukukun uygulanmasn resmen ve fiilen
engellemek avukatla girifle engeldir.
Avukatlk meslei ile birleflemeyen bir iflle uraflmak avukatla girifle engeldir: Konu esas olarak Av. K. 11. maddesinde yasak ifller bafll altnda dzenlenmifltir. Aylk, cret, gndelik veya kesenek gibi demeler
karfllnda grlen ifller sigorta prodktrl, tacirlik ve esnaflk veya
meslein onuru ile badaflmas mmkn olmayan ekonomik faaliyetler avukatlk meslei ile badaflmaz, avukatlk stajna engeldir.SIRA SZDE
Avukat olmak iin mahkeme karar ile kstlanmamfl olmak lazmdr: Meslein nemi asndan kstlanan kiflilerin avukatlk
hem
D fi N Eyapmas
LM
kendisi hem de mvekkili asndan ciddi sorunlar dourma ihtimalini ortadan kaldrlmas iin mahkeme karar ile kstlanmfl kiflilerin avukatlk yapS O R U
mas engellenmifltir.
flas etmifl olup da itibar iade edilmifl olmak da meslee kabule enD K Kyapmas
AT
geldir: Hakknda iflas karar verilmifl olan kiflilerin avukatlk
mmkn deildir. Ancak hakknda iflas karar verilmifl kifli icra - iflas hukukunda
dzenlendii flekilde iflas kararn kaldrr ise avukatlaSIRA
dnebilir.
SZDE Taksiratl
ve hileli mflisler itibarlar iade edilmifl olsa dahi avukatla kabul olunmazlar.
Hakknda aciz vesikas verilmifl olup da bunun kaldrlmamfl bulunAMALARIMIZ
mas da meslee girifle engeldir. Bu durumla birlikte
aciz halinin daha
sonra kaldrlmas halinde avukatla kabule engel halin de ortadan kalkaca kanaatindeyiz.
K T A P
Avukatla srekli olarak gerei gibi yapmaya engel vcut veya aklca malul olmak meslee girifle engeldir.
flas edenler avukatlk mesleini yapabilir mi?
SIRA SZDE
Kstl olanlar avukatlk
mesleini yapamaz.
D fi N E L M
S O R U
DKKAT
N N
TELEVZYON
SIRA SZDE
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
K T A P
Aklca malul olanlar
avukatlk mesleine
giremez.
D fi N E L M
TELEVZYON
SIRA SZDE
Avukatlk mesleine kabul ile ilgili ek bilgi iin bkz: http://www.barobirlik.org

NTERNET
D fi N E L M
NTERNET
S O R U
AVUKATLIK MESLE LE BRLEfiMEYEN fiLER
S O R U
Avukatlk Kanunu, hangi ifl ve hizmetlerin avukatlk mesleiyle birleflmeyeceini

11. maddesinde saymfltr. Bu maddeye gre avukatlar kural olarak
D K K A Taylk, cret,
gndelik veya kesenek gibi demeler karfllnda grlen hibir hizmet veya grev stlenemezler. Yine sigorta prodktrl, tacirlik ve esnaflk gibi ticari ifller
SIRA SZDE
veya meslein onuru ile badaflmas mmkn olmayan dier her trl ifl de avukatlkla birleflemez, avukatlar bu tr ifller ile ifltigal edemezler. Avukatlk Kanunu,
avukatlk meslei ile badaflmayan iflleri bir yanda tek tek sayarken
br yandan
AMALARIMIZ
da meslek onuru ile badaflmayan ifller diyerek uygulamaclara gnn ihtiyalarna uygun yorum yapabilme alan oluflturur.
DKKAT
N N
K T A P
Avukatlk meslei ile birleflmeyen ifller nelerdir?
SIRA SZDE
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
K T A P
SIRA SZDE
TELEVZYON
D fi N E L M
TELEVZYON
D fi N E L M
S O R U
NTERNET
S O R U
NTERNET
DKKAT
DKKAT
18
AVUKATLIK MESLE LE BRLEfiEN fiLER
Hukuk alannda profesr ve

doentler ayn zamanda
avukatlk yapabilir.
SIRA SZDE
D fi N E L M
Avukatlk Szleflmesinin zellikleri
Avukatlk szleflmesi iki

SIRA bor
SZDE
tarafa
ykler
TELEVZYON
NTERNET
AVUKAT - MVEKKL LfiKS (AVUKATLIK

D fi N E L M
SZLEfiMES)
DKKAT
DKKAT
K T A P
Hangi flirketSIRA
ortaklar,
SZDE ortaklklar srerken ayn zamanda avukatlk yapabilir?
Veklet szleflmesi avukat ile mvekkilin iradelerinin karfllkl uyuflmasnn sonuS O R avukata
U
cu olarak doan
hukuki yardm, mvekkilin veklet creti borlar ykleyen, hak ve ykmllklerin karfllkl olduu bir szleflme biimidir.
S O R U
AMALARIMIZ
Avukatlk Kanununun 11. maddesinde avukatlk meslei ile birleflmeyen ifller sayldktan sonra yasann 12. maddesinde bu kuraln istisnalarn dzenlenerek avukatlk meslei ile birleflebilen ifller maddeler halinde saylmfltr. Buna gre:
Milletvekillii, il genel meclisi ve belediye meclisi yelii,
Hukuk alannda profesr ve doentlik,
zel hukuk tzel kiflilerinin hukuk mflavirlii ve srekli avukatl ile bir
avukat yazhanesinde cret karfllnda avukatlk,
Hakemlik, tasfiye memurluu, yarg mercilerinin veya adli bir dairenin verdii herhangi bir grev veya hizmet,
Kamu ktisadi Teflebbsleri Hakknda 233 sayl Kann Hkmnde Kararnamede baflka ifl veya hizmetle uraflmalar yasaklanmamfl bulunmamak flartyla; bu Kanun Hkmnde Kararnamenin kapsamna giren ktisadi Devlet
Teflekklleri, Kamu ktisadi Kurulufllar ve bunlarn messeseleri, bal ortaklklar ve ifltirakleri ve ktisadi Devlet Teflekklleri ile Kamu ktisadi Kurulufllar dflnda kalp sermayesi Devlete ve dier kamu tzel kiflilerine ait
bulunan kurulufllarn ynetim kurulu baflkanl, yelii, denetilii,
Anonim, limitet flirketler ile kooperatiflerin ortakl, ynetim kurulu baflkanl, yelii ve denetilii ve komandit flirketlerde komanditer ortaklk,
Hayri, ilmi ve siyasi kurulufllarn ynetim kurulu baflkanl, yelii ve
denetilii,
Avukatlk meslei ile birleflebilen ifllerden olup avukatlk meslei yaplrken bu
ifllerin de yaplmas hukuken mmkndr.
Avukatlk szleflmesi her iki tarafa bor ykler.

SIRA SZDE
Hukuki yardm cret karfll yaplmaldr.
Szleflmenin konusu hukuki yardm ya da hizmettir.
Avukatlk
szleflmesi kendine zg kurallar vardr.
AMALARIMIZ
Avukatlk szleflmesi, sadece avukatlarla yaplabilir.
N N
K Szleflmesinin
T A P
Avukatlk
Sona Ermesi
Avukatlk szleflmesi eflitli sebeplerden sona erebilir. Avukatlk szleflmesinin sona ermesi genellikle avukatn vekilliini son erdirmez. nk; avukatlk szleflmeT E L Eproblemin
VZYON
si bir ifli veya
zmn kapsarken, vekillik sreklilik arz eden bir haldir. Avukat her yeni ihtiyacn ortaya kmasyla vekil olarak devreye girebilir ve
avukatlk szleflmesi yaplabilir.
NTERNET
19
Szleflmenin konusu iflin ifa edilmesi ile avukatlk szleflmesi sona erer.
Avukatlk szleflmesi sreli olmas halinde srenin dolmasyla szleflme sona erer.
Avukatlk szleflmesi sresiz olmas halinde karfllkl irade aklamas ile
szleflme sona erdirilebilir.
Avukat vekillikten iradesiyle ekilebilir.
Mvekkil, tek yanl irade beyanyla avukat azledebilir.
Avukatn ya da mvekkilin vefat ile sona erebilir.
Avukatn ya da mvekkilin mahkeme kararyla ehliyetini yitirmesi zerine
sona erebilir.
Avukatn, avukatlk sfatn yitirmesi halinde avukatlk szleflmesi sona erer.
Avukatlk szleflmesi hangi sebeplerle sona erer?
SIRA SZDE
SIRA SZDE
D fi N E L M
D fi N E L M
S O R U
S O R U
DKKAT
DKKAT
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
N N
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
K T A P
K T A P
TELEVZYON
TELEVZYON
NTERNET
NTERNET
20
zet
N
A M A
N
A M A
Avukatlk mesleine kabul iin aranan flartlar

aklamak.
Avukatlk mesleine kabul iin aranan flartlar
olumlu ve olumsuz flartlar olarak ikiye ayrlr.
Olumlu flartlar:
Trkiye Cumhuriyeti Vatandafl Olmak,
Trk Hukuk Fakltelerinin Birinden Mezun
Olmak veya Yabanc Memleket Hukuk Fakltesinden Mezun Olup da Trkiye Hukuk Faklteleri Programlarna Gre Noksan Kalan
Derslerden Baflarl Snav Vermek,
Staj Bitim Belgesi Almfl Olmak,
Levhasna Yazld Baro Snrlarnda kametgah Bulunmak.
Olumsuz flartlar:
Kesinleflmifl bir disiplin karar sonucunda hkim, memur veya avukat niteliini kaybetmifl
olmak,
Avukatlk mesleine yaraflmayacak tutum ve
davranfllar evresinde bilinmifl olmak,
Avukatlk meslei ile birleflemeyen bir iflle
uraflmak,
Avukat olmak iin mahkeme karar ile kstlanmfl olmak,
flas etmifl olup da itibar iade edilmifl olmak,
Hakknda aciz vesikas verilmifl olup da bunun kaldrlmamfl bulunmas,
Avukatla srekli olarak gerei gibi yapmaya
engel vcut veya aklca malul olmak meslee
girifle engeldir.
N
A M A
Avukatlk meslei ile birleflen ve birleflmeyen iflleri aklamak.

Avukatlk Kanunu, hangi ifl ve hizmetlerin avukatlk mesleiyle birleflmeyeceini 11. maddesinde saymfltr. Bu maddeye gre avukatlar kural olarak aylk, cret, gndelik veya kesenek gibi demeler karfllnda grlen hibir hizmet
veya grev stlenemezler. Yine sigorta prodktrl, tacirlik ve esnaflk gibi ticari ifller veya
meslekin onuru ile badaflmas mmkn olmayan dier her trl ifl de avukatlkla birleflemez,
avukatlar bu tr ifller ile ifltigal edemezler. Buna
karfln;
Milletvekillii, il genel meclisi ve belediye

meclisi yelii,
Hukuk alannda profesr ve doentlik,
zel hukuk tzel kiflilerinin hukuk mflavirlii ve srekli avukatl ile bir avukat yazhanesinde cret karfllnda avukatlk,
Hakemlik, tasfiye memurluu, yarg mercilerinin veya adli bir dairenin verdii herhangi bir
grev veya hizmet,
Kamu ktisadi Teflebbsleri Hakknda 233 sayl Kann Hkmnde Kararnamede baflka ifl
veya hizmetle uraflmalar yasaklanmamfl bulunmamak flartyla; bu Kanun Hkmnde Kararnamenin kapsamna giren ktisadi Devlet
Teflekklleri, Kamu ktisadi Kurulufllar ve
bunlarn messeseleri, bal ortaklklar ve ifltirakleri ve ktisadi Devlet Teflekklleri ile Kamu ktisadi Kurulufllar dflnda kalp sermayesi Devlete ve dier kamu tzel kiflilerine ait
bulunan kurulufllarn ynetim kurulu baflkanl, yelii, denetilii,
Anonim, limitet flirketler ile kooperatiflerin ortakl, ynetim kurulu baflkanl, yelii ve
denetilii ve komandit flirketlerde komanditer ortaklk,
Hayri, ilmi ve siyasi kurulufllarn ynetim kurulu baflkanl, yelii ve denetilii, Avukatlk meslei ile birleflebilen ifllerdendir.
Avukatlk szleflmesini aklamak.
Veklet szleflmesi avukat ile mvekkilin iradelerinin karfllkl uyuflmasnn sonucu olarak avukata hukuki yardm, mvekkile veklet creti
borlar ykleyen, hak ve ykmllklerin karfllkl olduu bir szleflme biimidir.
Avukatlk szleflmesi her iki tarafa bor ykler.
Hukuki yardm cret karfll yaplmaldr.
Szleflmenin konusu hukuki yardm ya da
hizmettir.
Avukatlk szleflmesi kendine zg kurallar
vardr.
Avukatlk szleflmesi, sadece avukatlarla yaplabilir.
21
Kendimizi Snayalm
1. Afladakilerden hangisi avukatlk mesleine kabul
iin aranan olumlu flartlardan deildir?
a. Trkiye Cumhuriyeti vatandafl olma
b. Staj bitim belgesi almfl olmak
c. Levhasna yazld baro snrlarnda ikametgh
bulunmak
d. Trk hukuk fakltelerinin birinden mezun olmak
e. 18 Yafln doldurmufl olmak
2. Afladakilerden hangisinin varl avukatlk mesleine kabule engel olmaz?
a. Taksirle ifllenen sulardan dolay 1 yl hapis almak
b. Kasten ifllenen bir sutan dolay 2 yldan fazla
sreyle hapis cezas almak
c. Devletin gvenliine karfl ifllenmifl sulardan
dolay kesinleflmifl mahkmiyeti bulunmak
d. Anayasal dzene ve bu dzenin iflleyifline karfl
ifllenmifl sulardan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti bulunmak
e. Milli savunmaya karfl ifllenmifl sulardan dolay
kesinleflmifl mahkmiyeti bulunmak
3. Avukat ile mvekkilin iradelerinin karfllkl uyuflmasnn sonucu olarak doan, avukata hukuki yardm, mvekkile vekalet creti borlar ykleyen szleflmeye ne
ad verilir?
a. Hizmet szleflmesi
b. Vekalet szleflmesi
c. Trampa szleflmesi
d. stisna szleflmesi
e. Kira szleflmesi
iin aranan olumlu flartlardan biri deildir?
a. T.C. vatandafl olmak
b. Trk hukuk fakltelerinden birinden mezun olmak
c. 18 yafln doldurmufl olmak
d. Staj bitim belgesi almfl olmak
e. Levhasna yazld baro snrlarnda ikametgah
bulunmak
5. Afladakilerden hangisinin varl avukatlk mesleine kabule engel olmaz?
a. Gveni ktye kullanma suundan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti bulunmak.
b. Hileli iflas suundan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti bulunmak.
c. haleye fesat karfltrmak suundan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti bulunmak.
d. Karfllksz ek keflide etmek.
e. Kaaklk suundan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti bulunmak.

iin aranan olumsuz flartlardan deildir?
a. Kesinleflmifl bir disiplin karar sonucunda hkim, memur veya avukat niteliini kaybetmifl
olmak
b. Avukatlk mesleine yaraflmayacak tutum ve
davranfllar evresinde bilinmifl olmak
c. Avukatlk meslei ile birleflemeyen bir iflle uraflmak
d. Avukat olmak iin mahkeme karar ile kstlanmamfl olmak
e. Mesleki yaynlar takip etmemek
7. Afladakilerden hangisi avukatlk meslei ile birleflmeyen ifllerden deildir?
a. Hukuk brosunda maafll alflmak
b. Maliye brosunda aylk karfllnda danflman
olarak alflmak
c. cret karfllnda profesyonel spor yapmak.
d. Sigorta Prodktrl
e. Esnaflk
8. Afladakilerden hangisi avukatlk meslei ile birleflen ifllerden deildir?
a. Milletvekillii
b. Yeminli Mali Mflavirlik
c. l genel meclisi yelii
d. Belediye Meclisi yelii
e. Hukuk alannda profesrlk
9. Afladakilerden hangisi avukatlk szleflmesinin
zelliklerinden biri deildir?
a. Avukatlk szleflmesi her iki tarafa bor ykler.
b. Hukuki yardm cret karfll yaplmaldr.
c. Avukatlk szleflmesi yazl flekilde yaplmaldr.
d. Szleflmenin konusu hukuki yardm ya da
hizmettir.
e. Avukatlk szleflmesi, sadece avukatlarla yaplabilir.
10. Afladakilerden hangisi avukatlk szleflmesini sona erdiren nedenlerden deildir?
a. Szleflmenin konusu iflin ifa edilmesi
b. Avukatlk szleflmesinin sreli olmas halinde
srenin dolmas
c. lk derece mahkemenin karar vermesi
d. Avukatn yada mvekkilin vefat
e. Mvekkil, tek yanl irade beyanyla avukat azletmesi
22
Okuma Paras
rnek Avukatlk Szleflmesi
fl Sahibi :
Avukat :
Konu
:
Bu szleflme Av............... tarafndan ifl sahibi

....................e verilecek, Avukatlk Kanununun
35. maddesinin nc fkras ile Avukatlk Asgari cret Tarifesinin Birinci Ksmnn nc
ve Drdnc Blmnde tanmlanan (bir avukat yannda aylkl olarak alflan avukat hari)
avukatlk hizmetlerine iliflkin olup, karfllkl
hak ve ykmllkleri kapsar.
Hizmetin ierii:
Avukat, ifl sahibinin leyh ve aleyhinde almfl ve alacak bilumum dava ve icra ifllerini takip edecek ayrca ifl sahibinin
ya da iflyerinde yetkili olan kiflilerin, ifl yerinin faaliyetlerine
iliflkin olarak, kendisine yazl ya da szl ynelttikleri hukuki sorunlarla ilgili grfl ve zm nerilerini, mmkn
olan en ksa srede yazl ya da szl olarak bildirmek suretiyle ifl sahibine hukuki danflmanlk hizmeti de verecektir.
fl sahibinin (talebi halinde), ifli nedeniyle nc flahslarla
batlayaca szleflmelerin imzalanmasndan nce Avukatn szleflmeye iliflkin hukuki grfl ve nerileri alnarak ileride olas hukuki ihtilaflarn en az dzeye ekilmesine zen
gsterilecektir.
Avukat, ifl sahibinin acil gereksinimi halinde, ifl sahibinin
hukuki sorunlarnn irdelenmesi amacyla yetkililerle yaplacak toplantlara katlarak grfllerini bildirecektir.
cret:
fl sahibi tarafndan, Avukat a yukarda sz edilen avukatlk hizmeti nedeniyle aylk..................... +KDV avukatlk creti denecektir. demeler, her ayn (............... ) gn akflamna kadar yaplacak ve karfllnda avukat serbest meslek
makbuzu dzenleyerek ifl sahibine verecektir.
fl sahibi leh ve aleyhine alan dava ve icra takipleri nedeni
ile Avukatlk Asgari cret Tarifesine gre gerek ifl sahibinden ve gerekse karfl taraftan bir yl iinde alnan/alnmas
gereken toplam avukatlk cretinin bu szleflme ile belirlenen aylk avukatlk cretinin bir yllk karfllndan fazla olmas durumunda aradaki miktar ifl sahibi tarafndan szleflmenin sona erme tarihinden bafllayarak on gn iinde avukata denecektir. Bu srede demede bulunulmamas avukata ihbara gerek olamadan szleflmeyi fesh ve alacan takip hakkn kazandrr. Ayn ifl sahibine bal olarak birden
fazla avukatn alflmas durumunda avukat creti her avukatn takip ettii dava ve icra takibi zerinden hesaplanacaktr.
Aylk cretin bir yl iinde kez zamannda denmemesi
ya da iki aylk cretin denmemesi szleflmenin feshi sebeKaynak: Trkiye Barolar Birlii websitesi
bidir. Bu durumda avukat ihbara gerek olmadan szleflmeyi

fesh eder ve szleflme sresine sonuna kadar olan aylk cretler muacceliyet kazanr.
eflitli Hkmler:
1- Bu szleflmeye konu olan hizmetler sadece ifl sahibi ile ilgili hukuki ifl ve ifllemleri kapsar. fl sahibinin, alflanlarnn
veya yetkililerinin kiflisel olarak karfllaflacaklar hukuki sorun, takip ve davalar bu szleflmenin kapsam dflndadr.
2- Avukat, bu szleflme nedeni ile stlendii ifli, yasalar ve
meslek kurallar uyarnca sonuna kadar takip etmekle ykmldr.
3- Avukat, bu szleflmeyle stlendii grevi; bizzat ya da
kendi gzetim ve sorumluluu altnda olmak kofluluyla baflka avukatlarla ifl birlii yaparak yerine getirebilir. Avukatn
baflka avukatlarla iflbirlii yapmas ifl sahibine karfl olan sorumluluunu ortadan kaldrmaz ve ayr bir cret demesini
gerektirmez.
4- fl sahibi, Avukatn takip ettii ifl ve davalar nedeniyle
Avukatn yazl olurunu almadan, baflka bir avukata vekalet
veremez. Aksi halde ifl sahibi tarafndan, o iflle ilgili cretin
tamam avukata denir.
5- Avukatn slendii grev ve ifl nedeniyle yaplacak tm
giderler, ifl sahibi tarafndan karfllanr. Grev ve ifl nedeniyle, flehir dflna gidildii takdirde, yol ve konaklama giderleri dflnda Avukatn brosundan ayr kalaca her gn
iin........................ TL. denir.
6- fl sahibi, hukuki ihtilafn sulh veya feragat ile bitirilmesini talep ederse durumu yazl olarak Avukata bildirmek zorundadr.
7- Taraflar bu szleflmede yazl adreslerini kanuni ikametgah olarak beyan ederler. Yazl olarak farkl bir adres bildirilmedii srece bu adreslere yaplan tebligatlar geerli kabul edilir.
8- fl bu szleflme................ tarihinden itibaren bir yl iin
dzenlenmifl olup, taraflar bu sre sona ermeden (30) gn
nce yazl olarak feshi ihbarda bulunmadklar takdirde,
szleflme ayn sre iin yenilenmifl saylr. Szleflmenin yenilenmesi durumunda aylk avukatlk creti taraflarca yeniden belirlenir.
9- Bu szleflmede yer almayan konularda 1136 sayl Avukatlk Yasas ve Avukatlk Asgari cret Tarifesi hkmleri
uygulanr.
10- Bu szleflmeden doan uyuflmazlklarn zmnde............... mahkeme ve icra daireleri yetkilidir.
fl Sahibi
Avukat
23
1. e
Sra Sizde 1
Trkiye Cumhuriyeti Vatandafl Olmak: Avukatlk
Kanununun 3. maddesinin ilk bendinde avukatlk
mesleine kabul iin T.C. vatandafl olmak flart ngrlmfltr.
Trk Hukuk Fakltelerinin Birinden Mezun Olmak
veya Yabanc Memleket Hukuk Fakltesinden Mezun Olup da Trkiye Hukuk Faklteleri Programlarna Gre Noksan Kalan Derslerden Baflarl Snav
Vermek.
Staj Bitim Belgesi Almfl Olmak: Avukatlk meslei
sadece teorik bilgi ile yaplabilecek bir meslek deildir. Teorik eitimin yan sra alnan eitimin problemlere uygulanmas ve teorik -pratik eitimin srekli olarak gelifltirilmesi gerekmektedir.
Levhasna Yazld Baro Snrlarnda kametgh Bulunmak: Yasa ile her avukatn levhasna yazlmak istedii baro blgesinde ikametghnn bulunmas zorunluluu getirilmifltir.
2. a
3. b
4. c
5. d
6. e
7. a
8. b
9. c
10. c
Yantnz yanlfl ise Avukatla Kabul in Aranan fiartlar bafll altnda size verilen bilgileri
gzden geiriniz.
gzden geiriniz.
gzden geiriniz.
gzden geiriniz.
Yantnz yanlfl ise Avukatla Kabul in Aranan Olumsuz fiartlar bafll altnda size verilen
bilgileri gzden geiriniz.
Yantnz yanlfl ise Avukatla Kabul in Aranan Olumsuz fiartlar bafll altnda size verilen
Yantnz yanlfl ise Avukatlk Meslei le Birleflmeyen fller bafll altnda size verilen bilgileri gzden geiriniz.
Yantnz yanlfl ise Avukatlk Meslei le Birleflebilen fller bafll altnda size verilen bilgileri gzden geiriniz.
Yantnz yanlfl ise Avukatlk Szleflmesinin
zellikleri bafll altnda size verilen bilgileri
gzden geiriniz.
Yantnz yanlfl ise Avukatlk Szleflmesinin
Sona Ermesi bafll altnda size verilen bilgileri gzden geiriniz.
Sra Sizde 2
Kasten ifllenen bir sutan dolay 2 yldan fazla sreyle hapis cezas almak,
Devletin gvenliine karfl ifllenmifl sulardan dolay
kesinleflmifl mahkmiyeti bulunmak,
Anayasal dzene ve bu dzenin iflleyifline karfl ifllenmifl sulardan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti
bulunmak,
Milli savunmaya karfl ifllenmifl sulardan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti bulunmak,
Devlet srlarna karfl sular ve casusluktan ifllenmifl
sulardan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti bulunmak,
Zimmet ifllenmifl sulardan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti bulunmak,
rtikp suundan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti
bulunmak,
Rflvet suundan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti
bulunmak,
Hrszlk suundan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti
bulunmak,
Dolandrclk suundan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti bulunmak,
Sahtecilik suundan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti bulunmak,
24
Gveni ktye kullanma suundan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti bulunmak,

Hileli iflas suundan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti bulunmak,
haleye fesat karfltrmak suundan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti bulunmak,
Edimin ifasna fesat karfltrmak suundan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti bulunmak,
Sutan kaynaklanan malvarl deerlerini aklama
suundan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti bulunmak,
Kaaklk suundan dolay kesinleflmifl mahkmiyeti bulunmak avukatlk yapmaya engeldir.
Sra Sizde 3
Hakknda iflas karar verilmifl olan kiflilerin avukatlk
yapmas mmkn deildir. Ancak hakknda iflas karar
verilmifl kifli icra - iflas hukukunda dzenlendii flekilde iflas kararn kaldrr ise avukatla dnebilir. Taksiratl ve hileli mflisler itibarlar iade edilmifl olsa dahi
avukatla kabul olunmazlar.
Sra Sizde 4
Avukatlar kural olarak aylk, cret, gndelik veya kesenek gibi demeler karfllnda grlen hibir hizmet
veya grev stlenemezler. Yine sigorta prodktrl,
tacirlik ve esnaflk gibi ticari ifller veya meslekin onuru
ile badaflmas mmkn olmayan dier her trl ifl de
avukatlkla birleflemez, avukatlar bu tr ifller ile ifltigal
edemezler. Avukatlk Kanunu, avukatlk meslei ile
badaflmayan iflleri bir yanda tek tek sayarken br
yandan da meslek onuru ile badaflmayan ifller diyerek
uygulamaclara gnn ihtiyalarna uygun yorum yapabilme alan oluflturur.
Sra Sizde 5
Anonim, limitet flirketler ile kooperatiflerin ortakl,
ynetim kurulu baflkanl, yelii ve denetilii ve komandit flirketlerde komanditer ortaklk yapanlar avukatlk mesleini icra edebilirler.
Sra Sizde 6
Szleflmenin konusu iflin ifa edilmesi,
Avukatlk szleflmesinin sreli olmas halinde srenin dolmas,
Avukatlk szleflmesinin sresiz olmas halinde karfllkl irade aklamas,
Avukatn vekillikten iradesiyle ekilmesi,
Mvekkilin, tek yanl irade beyanyla avukat azletmesi,
Avukatn ya da mvekkilin vefat,
Avukatn ya da mvekkilin mahkeme kararyla ehliyetini yitirmesi,
Avukatn, avukatlk sfatn yitirmesi halinde avukatlk szleflmesi sona erer.
nternet Kaynaklar
AYDIN, Murat (2006), Avukatlk creti, Sekin Yaynevi.

BOZKURT H. Argun (2008), Eski alarda Anadoluda
Hukuk 1 Asur. Hitit. Smer, Ankara Barosu Yaynlar.
ERALP zgr (2009), Avukatlk Mevzuat, Ankara
Barosu Yaynlar.
ZKAN Meral Sungurtekin (2006), Avukatlk Hukuku,
Barfl Yaynlar - Faklteler Kitabevi.
25
Amalarmz
N
N
N

Avukat ile mvekkil arasndaki hukuki iliflkinin niteliini aklayabilecek,
Avukatn veklet iliflkisinden kaynaklanan haklarnn neler olduunu aklayabilecek,
Avukatn statsnden kaynaklanan yetkilerinin neler olduunu anlatabileceksiniz.
Anahtar Kavramlar
cret hakk
Avans ve masraf
Grflme yetkisi
Yazflma yetkisi
Kanun yoluna baflvurma
Uzlafltrma
indekiler
Hukuku
Avukatn Hak ve
Yetkileri
AVUKAT-MVEKKL LfiKSNN
HUKUK NTEL
AVUKATIN VEKLET LfiKSNDEN
KAYNAKLANAN HAKLARI
AVUKATIN STATSNDEN
KAYNAKLANAN YETKLER
Avukatn Hak ve Yetkileri

AVUKAT-MVEKKL LfiKSNN HUKUK NTEL
Avukat ile mvekkil arasndaki iliflki, veklet verene bunun ihtiyalar dorultusunda nitelii belirlenen avukatlk hizmetinin avukat tarafndan yerine getirilmesini isteme, avukata da kendisine verilen veklet kapsamnda mvekkiline ynelik
mesleki faaliyette bulunmak karfllnda kararlafltrlmfl veklet cretinin denmesini isteme hakk veren, taraflarn karfllkl edim ykmllklerinin de bu ereve
iinde belirlendii ivazl bir szleflme iliflkisidir.
Avukat mvekkilden bamszdr. Ancak avukatn bamszl, vekil edenin,
avukatn faaliyetlerini hakl talepleriyle ynlendirebilecei gereiyle snrldr.
Veklet iliflkisi avukatn zaman itibariyle mvekkile balanmas, gnnn tmn veya belli bir blmn ona hasretmesini gerektirmez. Zira veklet akdine gre
hizmet veren bamsz avukat alflma sresi ve biimini mesleki gerekler dorultusunda serbeste belirler. Eer avukat zamannn belli bir blmn vekil edene hasretmek zorunda ve bu hasredifl mvekkilin talimat veya szleflme gerei olmakta
ise, bu taktirde veklet deil fakat bir hizmet iliflkisinin varl kabul edilmelidir.
Veklet akdine gre hizmet veren bamsz avukat mvekkile belli bir sonucun
elde edileceini taahht edemez. Avukatn, mesleki faaliyetinin baflar ile sonulanacan mvekkile garanti etmesi, meslei drstlkle yrtme (Av.K. m. 34) ve
karfllkl menfaatleri objektif flekilde koruma ykmllklerini ihlal etmesi sonucunu dourabilecektir. Nitekim avukatlk creti bakmndan getirilen snrlamalar
ve davann sonucuna katlma yasa (quota litis) (Av.K. m.164/III) da bu dflnceler ile getirilmifltir. Bir baflka deyiflle bamsz avukat mvekkile karfl belli bir sonucun elde edilmemesi rizikosunu taflmakszn sadece mesleki gerekler dorultusunda hizmet sunmakla ykmldr.
AVUKATIN VEKLET LfiKSNDEN KAYNAKLANAN

HAKLARI
cret Hakk
Avukat mvekkil lehinde bulunduu mesleki faaliyet iin mutlaka bir cret alr.
Avukatn grmeyi stlendii ifl karfllnda alaca cretin avukatlk szleflmesinde gsterilmesi gerekir. Avukatlk Kanununun 163. maddesinin I. fkrasnda
avukatlk szleflmesi iin fleklin bir ispat flart olarak dzenlendii anlafllmaktadr.
Avukat mvekkilden
bamszdr.
28
Bir baflka deyiflle avukatlk szleflmesinin yazl ve bu szleflmede de avukatlk cretinin kararlafltrlmfl olup olmamas geerlilik konusunda etkili olan bir flart deildir. Taraflarca szleflmede bir belirleme yaplmad takdirde avukatlk creti;
deeri para ile llmeyen ifl ve davalarda, Avukatlk Asgari cret Tarifesine gre (Av.K. m.164/IV),
deeri para ile llebilen ifl ve davalarda ise, asgari cret tarifelerindeki
miktarn altnda kalmamak kaydyla davann kazanlan blm iin avukatn emeine gre ilamn kesinlefltii tarihteki mddeabihin deerinin yzde
onu ile yzde yirmisi arasndaki bir miktar olarak (Av.K. m.164/IV),
belirlenir. Yargtay eflitli kararlarnda taraflar arasnda yaplan cret szleflmesinin
geerliliinin yapld tarihte yrrlkte olan Avukatlk Kanunu hkmlerine gre belirlenmesi gerektiini belirtmifltir.
Avukatlk Kanununun 164. maddesinin II. fkrasna gre, yzde yirmi befli aflmamak zere dava veya hkm olunacak fleyin deeri yahut parann belli bir yzdesi avukatlk creti olarak taraflarca kararlafltrlabilir.
Bu hkmden de anlafllaca zere avukatlk creti tutarna dava veya hkm
olunacak fleyin deerinin %25i biiminde bir st snr getirilmifltir. Avukatlk cretinin bu yasal snr afllarak %25lik orann zerinde belirlenmifl olduu durumlarda, avukatlk creti dava veya hkm olunacak fleyin deerinin %25i iin geerli
kabul edilecek, ancak %25lik oran aflan cret miktar geersiz saylacaktr. Zira
Av.K. m.163/IIe gre, avukatlk cret tavann aflan szleflmeler bu cret tavannda geerli saylr. Bu nedenle dava konusu veya hkm olunan fleyin bir ksmnn
(%25lik orann stnde kalan) veya tamamnn aynen avukata ait olacann kararlafltrld (ayni cret) szleflmeler geersiz olur.
SIRA SZDE
Avukatn cret Alacana liflkin Hapis ve Rhan Hakk
D fi N E L M
D fi N E L M
S O R U
Avukatn
D K Khapis
A T hakkn
kullanabilmesi iin cret
alacann vadesi gelmifl
olmaldr.
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
K T A P
TELEVZYON
NTERNET
SIRA SZDE farkl kararlafltrlmad taktirde avukatlk creti nasl belirlenir?

Taraflarca szleflmede
Avukatlk Kanununun 166. maddesinin 1. fkrasnda avukatn hapis hakk dzenlenmifltir. Bu hkme gre, avukatn, mvekkili tarafndan kendisine verilen veya
S O R U ald mallar, para ve dier her trl kymetleri, avukatlk cremvekkili namna
ti ve yapt giderler deninceye kadar, kendi alaca nispetinde elinde tutabilmesi mmkndr.
Av.K. m. 166/I erevesinde hapis hakknn kullanm bakD K KAncak
AT
mndan avukatn cret alacann vadesi gelmifl olmaldr.
Avukatn rhan hakk, hak sahibi avukat bakmndan, vekletnamenin dzenSIRA SZDE
lenme tarihine, birden ok avukata verilen genel nitelikte bir vekletname sz konusu ise de, mvekkil adna crete tabi ifl yapan hak sahibi avukatlar tarafndan
yaplan ilkAMALARIMIZ
baflvuru tarihine gre yaplan sralama uyarnca sz konusu olacaktr.
fl sahibinin iflas halinde de avukatn veklet creti alaca rhanl alacaklar
arasnda yer alr.
N N
K T A P
Sulh, Azil ve stifa Hallerinde Avukatlk creti

Sulh veya her ne suretle olursa olsun taraflar arasnda anlaflma ile sonulanan ve
takipsiz braklan
her iki taraf, ifl sahibinin birden ok kifli olmas halinde
T E L E V Z Yifllerde
ON
de bunlardan her biri, avukatn cretinin denmesi hususunda mteselsil borlu
saylr.
Avukatlk Kanununun 174. maddesine gre, stlendii ifli hakl bir sebep ol N T E R N E Tvazgeen avukat, hibir cret isteyemeyecei gibi peflin ald
makszn takipten
creti de iade etmek zorundadr.
29
3. nite - Avukatn Hak ve Yetkileri
Avukatn azli halinde, vekil eden avukatlk cretinin tamamn demelidir. Ancak avukatn azli kendi kusur veya ihmalinden dolay sz konusu olmuflsa, avukata cret denmesi gerekmeyecektir (Av.K. m. 174/2).
Avukatlk Kanununun 174. maddesi, Borlar Kanununun 396. maddesinin 2.
fkrasnda dzenlenmifl snrl tazminatla yetinmeyerek, hakl sebeple istifa halinde, avukata ifaya dair olan menfaatinin tmn yani tam cretini isteyebilme hakk vermifltir. Ayrca yasada keyfi olarak istifa halinde, avukatn mvekkilinin mspet zararnn tmn demekle ykml tutulmas esas da getirilmifltir.
Azli hakl klan sebebin gereklefltii tarihe kadar grlen avukatlk iflinin karfll, uyuflmazlk halinde, taraflarca kararlafltrlmfl deilse,
deeri para ile llebilen davalarda Av.K. m. 164/4e gre, davann kazanlan blm iin avukatn emeine gre ilamn kesinlefltii tarihteki mddeabihin deerinin %10u ile %20si arasndaki bir miktar olarak belirlenmesi,
deeri para ile llemeyen dava ve ifllerde ise avukatlk asgari creti tarifesi erevesinde verilen dilekeler ve klan duruflmalar ve benzerleri dikkate alnp avukatn verdii emek lsnde tespit olunmas ve avukat lehine karar altna alnmas mmkndr.
Azlin avukatn kusur veya ihmalinden tr gerekleflmesi halinde, avukata cret denmesi kural olarak gerekmez (Av.K. m.174/2), ancak avukat azle sebep
olan davranflnda kt niyetli olmad ve bu davranfl ile mvekkile zarar vermedii takdirde, azil anna kadar harcad emein karfll avukata denmelidir.
Ekleyelim ki, ilk avukatn muvafakati ile iflin baflka avukatlar tarafndan yrtlmesi halinde, ifl sahibi bu sebeple, ilk avukatn cretinden ksnt yapamaz
(Av.K. m.172/4).
Azil avukatn kusurundan kaynaklanyorsa, bunun crete etkisi naslSIRA
olur?
SZDE
Avukatn azli halinde

avukatlk cretinin tamam
denir.
Davadan Feragat, Davay Kabul Hallerinde Yarglama Gideri

D fi N E L M
Niteliindeki Avukatlk creti
SIRA SZDE
D fi N E L M
Davalnn, avukat vastasyla yrtt davalarda, mahkeme at davadan feragat

eden davacy davalya bir veklet creti demeye mahkm eder.
S OAv.K.
R U m.164/son
fkra gereince sz konusu veklet creti davalnn avukatna ait olacaktr.
Davacnn davasndan feragati, delillerin toplanmasna iliflkin ara karar gereiDKKAT
nin yerine getirilmesi ncesinde gerekleflirse, tarife hkmleriyle belli olan cretin yarsna hkmedilir, Av.K. m.164/son fkra gerei, bu cret de davalnn avukaSIRA SZDE
tna ait olur.
Davac at davay bir avukat vastasyla yrtmflse, mahkeme davay kabul
eden davaly davacya bir veklet creti demeye mahkm edecek ve bu creti
AMALARIMIZ
davacnn avukat alacaktr (Av.K.m164/son fkra).
Davalnn, avukat
vastasyla yrtt
S O R U
davalarda, mahkeme at
davadan feragat eden
davacy davalya veklet
DKKAT
creti demeye mahkm
eder.
N N
Adli Yardma liflkin Hkmler ile Ceza Muhakemeleri Kanunu

K T A P
erevesinde Grevlendirilen Avukatn creti
HUMK m. 472 erevesinde adli yardm karar ile atanan avukat, cret ve giderlerini davay kaybeden taraftan dorudan kendi adna tahsile yetkili klnmfltr.
TELEVZYON
Aslnda Avukatlk Kanunu, dava sonunda adli yardmdan yararlanan
tarafn davay kaybetmifl olmas durumunda, herhangi bir fley demekle ykml olup olmadn dzenlemifl deildir. Bu durumla birlikte adli yardmdan yararlanan taraf,
dava sonunda haksz kar ve tm yarglama giderlerine mahkm
bu kez
N T E Redilirse,
NET
kendisi iin atanan vekilin, HUMK m. 472 uyarnca kendi cret ve giderlerini mvekkilinden isteyip bu konuda takibe giriflebilecei kabul edilir.
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
K T A P
TELEVZYON
NTERNET
30
Trkiye Barolar Birlii tarafndan karlmfl Adli Yardm Ynetmeliinin 6. maddesi gereince, adli yardm isteminin kabul halinde, durum bir tutanakla tespit edilir. stem sahibinden, iflin sonunda maddi bir yarar elde etmesi halinde, avukata denen para ile elde edilecek maddi yararn %5ini baroya deyeceine; adli yardm isteminin haksz olduunun sonradan anlafllmas halinde, grevlendirilen avukata
denen cretin iki kat ve yaplmfl masraflar yasal faizleri ile geri vereceine iliflkin
bir taahhtname alnr. Vekletname masraf adli yardm faslndan denebilir.
SIRA SZDE
cret Alacann Tahsili
D fi N E L M
D fi N E L M
S O R U
Avukatn stlendii dava ile
DKKAT
ilgili olarak dzenledii
layiha ve yapt ifllemler
iin ayr cret almas sz
SIRA SZDE
konusu
deildir.
AMALARIMIZ
SZDEkabul avukatlk cretini nasl etkiler?

Adli yardm SIRA
isteminin
Avukat zerine ald ifli sonuna kadar takiple ykml olduundan cret alnmadndan bahisle sorumluluunun da bafllamayacan kabul mmkn deildir.
S O R U dava ile ilgili olarak dzenledii layiha ve yapt ifllemler -bu
Avukatn stlendii
arada temyiz ve karar dzeltme yoluna baflvuru da dhil olmak zere- iin ayr cret almas sz
konusu deildir. Bununla birlikte icra takipleri ile Yargtay, DanflDKKAT
tay, Askeri Yargtay ve Sayfltayda temyizen ve Blge dare Mahkemelerinde itirazen grfllen ifllerin duruflmalar ise ayr cret gerektirir (Avukatlk Asgari cret
Tarifesi m. SIRA
2). SZDE
Veklet iliflkisi, mvekkil veya vekil tarafndan bir sebebe dayandrlmas gerekmeksizin,
tek tarafl ve ulaflmas gerekli bir beyanla her zaman iin sona erdiriAMALARIMIZ
lebilir. Azil ile vekilin, yani avukatn temsil yetkisi mvekkil tarafndan ortadan kaldrlr. Bu balamda azil hakk bozucu yenilik douran bir haktr. Mvekkilin azil
beyan avukata
taraflar arasndaki veklet iliflkisinin devam ettii varK T ulaflmadka
A P
saylr, nk vekletname, avukatn temsil yetkisine sahip olduunun en nemli
gstergesidir.
Avukatlk
gre avukata peflin olarak denmesi gereken bir cret
T E L Eanlaflmasna
VZYON
denmemifl ise, avukat ifle bafllamaya zorlanamaz. Byle bir durumda doabilecek
her trl sorumluluk da bu duruma sebebiyet veren ifl sahibine ait olur (Av.K. m.
174/III).
N T E R N E Tdava aldnda, bunu bal olduu baronun ynetim kuruluna
Avukat cretsiz
bildirmek zorundadr (Av.K. m.164/IV). Bu hkm zellikle vergi ihtilaflarnn yaflanmasnn engellenmesi asndan nem taflr.
Vekil ile takip edilmifl bir dava nedeniyle, vekil eden ile vekili arasnda cret ve
dava giderlerine dair bir uyuflmazlk ortaya kacak olursa, bu tr uyuflmazlklarn
zm iin alacak davalarda yetkili ve grevli mahkeme Hukuk Usul Muhakemeleri Kanununun 15. maddesine gre belirlenir. Bu hkme gre cret ve giderler konusunda vekil ile mvekkili arasnda uyuflmazlk kmasna sebep olmufl asl
davann grld mahkeme yetkili olacaktr. Grevli mahkeme ise dava konusunun deerine baklmakszn asl davaya bakan mahkeme olacaktr. Buna karfllk
Yargtay ise gerek yetki gerekse grev bakmndan HUMK m. 15 hkmnn vekil
ile mvekkil arasndaki davada uygulanamayaca, bu tr davalarda da grev konusundaki genel kuraln (yani HUMK m. 8. hkmnn) ve yetki kurallarndan da
mahiyete uygun olanlarnn uygulama alan bulaca grflndedir.
Avukatn mvekkiline karfl dava aabilmesi iin, asl davann sonulanmfl ve
hkmn kesinleflmifl olmas flart deildir. Vekil, asl dava devam ederken de o zamana kadar domufl olan veklet creti ve gider alaca iin HUMK m. 15 erevesinde dava aabilir.
N N
K T A P
TELEVZYON
NTERNET
Avukatn mvekkiline karfl

dava aabilmesi iin, asl
davann sonulanmfl ve
hkmn kesinleflmifl olmas
gerekmez.
31
Yarglama Gideri Niteliindeki Veklet creti

Yarglamann taraflarndan gelen bir istek olmasa bile avukatlk creti ve yarglama giderlerine hkim tarafndan dorudan hkmedilmesi gerekir. Bu nedenle uygulamada ksa kararda avukatlk creti ve yarglama giderleri yazlmaz.
Veklet cretine hkmedilebilmesi iin, vekilin mvekkile yazl veya szl
olarak bir hukuki yardmda bulunmufl olmas gerekli olup, vekilin vekletnamesinin duruflma srasnda dosyaya konulmufl olmas bu cret demesine hkmedilebilmesi asndan yeterli deildir.
Avukatlk cretinin takdirinde, hukuki yardmn tamamland veya dava sonunda hkm verildii tarihte yrrlkte olan cret tarifesi esas alnr. Nitelik itibariyle bir yarglama gideri olan yarg mercilerince karfl tarafa ykletilecek veklet creti tutar avukatlk cret tarifesinde yazl miktardan az (asgari snr) ve bu
tarifede yazl olan tutarlarn katndan da fazla (azami snr) olamaz (Av.K. m.
168/son ve m. 169). Bu cret tutar belirlenirken avukatn emei, iflin nemi, avukata gsterilen gayret, iflin nitelii gz nnde tutulur (Av.K. m.169/I; Asgari cret Tarifeleri m. 4/1).
Yarglama gideri niteliindeki veklet cretinin hesaplanmasnda kural olarak
avukat ile mvekkili arasnda yaplan cret szleflmesi ile kararlafltrlmfl olan cret dikkate alnmaz. Bu cret, cret tarifeleri dikkate alnarak tayin ve takdir edilir.
Ancak mahkemenin kt niyet sahibi olan taraf, karfl tarafn vekili ile kararlafltrd veklet cretinin bir ksmn veya tamamn demeye mahkm etmesi de
mmkndr (HUMK m. 421). Veklet cretinin miktar hakknda uyuflmazlk ktnda bu husus mahkeme tarafndan resen zmlenir.
Yarglama gideri niteliindeki vekalet creti nasl hesaplanr?
Avans ve Masraf Talep Hakk
SIRA SZDE
D fi N E L M
Avans, henz gerekleflmemifl veya henz vadesi gelmemifl mstakbel giderlere

iliflkin olarak avukata yaplan peflin deme olarak tanmlanabilir. Avukatn, stlenS O R U dflnledii veklet grevi dolaysyla sz konusu olacak masraflara katlanmas
mez. Avukatn bu gibi masraflar yapabilmesi iin, mvekkilce avukata yeterince
avans verilmesi gerekir. Avukatn ifl iin yapaca yolculuk giderleri
D K K ve
A T bulunduu
yerden ayrlma tazminat, taraflar arasndaki anlaflmaya gre mvekkil tarafndan
avukata ayrca denir. Bu tr giderler avukata peflin olarak denmedike avukat
SIRA SZDE
yolculua zorlanamaz. Ancak bu hkm emredici nitelikte deildir. Taraflar arasnda bu hkmn aksine anlaflma yaplmas da mmkndr (Av.K. m. 173/II).
Avans, nitelii gerei, avukatn stlendii vekalet greviniAMALARIMIZ
yerine getirmesi bakmndan yaplmas gerekli olan birtakm giderleri karfllamak zere mvekkilce
nceden avukata peflin olarak denen bir mebla olup; avukatn cret alacan
gvenceye balamaya yarayan bir ara deildir. Dolaysyla avukatn
olK T A stlenmifl
P
duu vekalet grevi bakmndan yeterli tutarda bir avans almas gerekir, avukatn
avukatlk cretini gvence altnda bulundurmaya yarar flekilde yksek tutarda
avans almas, avans tutarnn yaplacak ifllemlerin gerektirdiiTtutarn
E L E V Z Yok
O N zerinde
olmas uygunsuz olur. Bu flekilde alnan bir avans, meslek hukuku gereklerine de
aykr olur.
Bu konuda alacak bir davada, avukat yaplan masraflarn vekalet grevinin
NTERNET
usul dairesinde ifas iin yapldn ispatlamakla ykmldr.
Avukatlk Kanununun 173. maddesinin II. fkrasnda yer alan ... bu harcamalarn avukat tarafndan yaplabilmesi iin, yeteri kadar avansn ifl sahibi tarafndan verilmifl olmas ge-
SIRA SZDE
D fi N E L M
S O R U
DKKAT
N N
SIRA SZDE
Yolculuk giderleri
peflinen
AMALARIMIZ
denmedike avukat yola
kmaz.
K T A P
TELEVZYON
NTERNET
32
Birden fazla kifliden oluflan

bir topluluu temsil eden
avukatn avansndan tm
temsil edilenler sorumludur.
rekir ... ifadesinden hareketle avukatn yapt harcamalarn avanstan yapldn

kabul etmek gerekeceinden bunun aksini iddia eden avukatn da bu hususu ispat etmesi gerekecektir.
Avukat, avans almakszn masraf yapacaksa, hi deilse, bu masraflar yapmadan nce mvekkilden avans alnmakszn giderlerin avukata karfllanmakta olduuna ve bilahare kendisince deneceine iliflkin imzal bir beyan almaldr.
Avukatn yapt masraflarn denmesini talep edebilmesi iin, mvekkilce,
avukatn yapt masraflarn karfllanacann ayrca taahht edilmifl olmas gerekmedii gibi, bu masraflar yapmas konusunda avukatn mvekkilden bir talimat
almfl olmas da gerekmez. Vekil, baz masraflar yapmay, veklet grevini gerei
gibi yerine getirmek bakmndan zorunlu veya yararl grd iin yapmfl ancak
bunlardan umulan yarar gerekleflmemifl olsa dahi vekilin bu grflnn hakl kabul edildii hallerde bu gibi masraflarn da mvekkilce karfllanmas gerekir.
Avukata avans demekle ykml olan, ncelikle avukatlk szleflmesinin taraf olan mvekkildir.
Avukatn birden fazla kifliden oluflan bir kifli topluluunu temsil etmesi halinde,
avans ykmll bu kiflilerin hepsine ait olur. Ancak byle bir durumda avans
ve masraf deme borcu blnebilir nitelikte bir bor olduundan bu kiflilerden her
biri kendi pay orannda deme yapmak zorundadr.
Veklet Grevini Yerine Getirme Dolaysyla Uramfl

Olduu Zarar ve Ziyann Giderilmesini Talep Hakk
Avukatlk Kanununda buna iliflkin bir hkm olmad iin avukatn bu talep hakk BK m. 126/4 uyarnca 5 yllk bir zamanaflm sresine tabidir.
AVUKATIN STATSNDEN KAYNAKLANAN

YETKLER
Dosya Evrakn Tetkik Yetkisi
Avukatn statsel yetkilerinin baflnda dosya evrakn tetkik yetkisi gelmektedir.
Avukatlk Kanununun 46. maddesinin yan sra CMK m. 153 ve HUMK m. 157 ile
m. 67/IV konuya dair hkmlerdir. Avukatlk Kanununda avukatlarn ve stajyerlerin gerek dava dosyalarn gerekse takip dosyalarn, vekletname ibraz gerekmeden inceleyebilecekleri hkme balanmfltr. Ancak dosyadaki kt ve belgelerin
fotokopisinin alnabilmesi bakmndan vekletname ibraz gerekir.
HUMK m. 157ye gre de, iki taraf veya vekilleri dava dosyasn tetkik ve mtalaa edebilirler. Dosya ancak mahkemenin bulunduu yerde incelenebilir. Dosyann baflka bir mahkemeye gnderilmesi gereken hallerde evrak ibraz edenler,
asllar yerine tasdikli suretlerinin gnderilmesini isteyebilirler (HUMK m. 156).
SIRA SZDE
D fi N E L M
S O R U
DKKAT
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
Avukatn dosya
SIRAevrakn
SZDE tetkik yetkisinin ana hatlar nelerdir?
Hukuk davalarnda vekilin dosyay incelememifl olmasndan tr yarglamaD figne
N E L Mbraklmas kural olarak sz konusu olamaz. Sadece bu durum
nn baflka bir
kabul olunabilir bir zre dayanmakta ise, yarg bir defaya zg olmak zere ksa
bir sre verebilir.
S O R UVerilen sre sonunda da dosya incelenmemifl olursa, davaya devam edilir (HUMK m. 67/IV).
Av.K. m. 2 gereince; yarg organlar, emniyet makamlar, dier kamu kurum
DKKAT
ve kurulufllar ile kamu iktisadi teflebbsleri, zel sektre ve kamuya ait bankalar,
N N
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
33
noterler, sigorta flirketleri ve vakflar, avukatlara grevlerini yerine getirirlerken

yardmc olmak zorundadrlar. Kanunlarndaki zel hkmler sakl kalmak kaydyla, bu kurumlar gereksinim duyduu bilgi ve belgeleri avukatn incelemesine sunmakla ykmldr. Bu belgelerden rnek alnmas ise vekletname ibrazna baldr. Derdest davalarda mzekkereler veklet ibrazna baldr. Derdest davalarda
mzekkereler duruflma gn beklenmeksizin mahkemeden alnabilir.
Sululuk ya da susuzluu kantlamada nemli saylabilecek bilgiler ieren belgelerin avukat tarafndan incelenmesinin engellenmesi, ceza yargsndaki savunma
temel hakknn (Anayasa m. 36) ihlali anlamna gelir. Savunma makamnn, mahkemenin yararlanabilecei, deerlendirebilecei her belgeyi inceleme yetkisi vardr.
ddianamenin mahkeme tarafndan kabul edildii tarihten itibaren, mdafiinin
evrak tetkik yetkisi mutlak (snrsz) bir yetkidir. Bir baflka deyiflle bu tarihten sonra artk savcnn soruflturmann selametini ileri srerek bu yetkinin kstlanmasn
talep etmek imkn kalmaz. Bu balamda, yakalanan kifli ya da flphelinin ifadesinin bulunduu tutanaklar, bilirkifli raporlarn, yakalanan ya da flphelinin hazr
bulunmaya yetkili olduu dier adli ifllemlere iliflkin tutanaklar mdafiinin incelemesi mmkndr. Ancak bu durumun soruflturmann amacn tehlikeye dflrecek
olmas halinde Cumhuriyet Savcsnn istemi zerine sulh ceza hkiminin kararyla bu yetki CMK m.153/2 gereince kstlanabilir.
Koruma altna alnmfl deliller de koruma altna alndklar yerde mdafi tarafndan incelenebilir. Ceza Muhakemesi Kanununda bu husus aklanmfl olmamakla
beraber mdafiinin bu inceleme srasnda bir uzman yannda getirebilmesi de
mmkndr.
Yarg organlar, emniyet

makamlar, dier kamu
kurum ve kurulufllar
avukatlara grevlerini yerine
getirmeleri srasnda
yardmc olmak
zorundadrlar.
Hazr Bulunma Yetkisi

fadesi alnrken veya sorguya ekilirken flphelinin ya da sann avukatnn yannda bulunmas ve avukatndan hukuki yardm almas engellenemez. fiphelinin
tutuklanma talebiyle sulh ceza hkimi huzuruna karld durumlarda da, flphelinin bu ynde bir talebi olmasa da, bir mdafi hazr bulundurulur (CMK m. 91/6
ve m. 101/3)
fade alma ve sorgu srecinde, mdafi, flpheli veya sana, yasal haklarn hatrlatacak; ancak maddi olaylar karartabilecek herhangi bir mdahaleden kanacaktr. Aksi takdirde yeni CK m. 281 uyarca su delillerini yok etme, deifltirme suunun ifllendii iddias ile karfl karflya kalabilecektir.
fade alma ve sorgu srasnda mdafi, sank ya da flphelinin haklarnn korunmasna ynelik mdahalelerde bulunabilir; bu balamda soru sorup, bunlarn tutanaa geirilmesini istemek de savunma avukatnn hakkdr.
Soruflturma aflamasnda rnein keflif, tank ve bilirkiflinin erken dinlenmesi ya
da soruflturmay geciktirmemek flartyla yer gsterme ifllemleri srasnda hazr bulunmak da mdafiinin sahip olduu yetkilerdendir. Yine flphelinin evinin ve eflyasnn aranmas esnasnda kt ve belgelerine el konulmuflsa, sulh ceza hkimi
veya Cumhuriyet Savcs bu belgeleri inceledii srada mdafi de hazr bulunabilir.
CMK m. 149a gre soruflturma ve kovuflturmann her aflamasnda bir veya birden fazla mdafi yardmndan yararlanmak flpheli veya sank iin bir haktr.
Grflme Yetkisi
Avukatlarn zgrlklerinden yoksun kiflilerle ilgili avukatlk grevlerinin gereklerini gereince yerine getirebilmeleri, onlarn grflme yetkilerinin bulunmasn ve
bu yetkinin gereksiz snrlandrmalardan arndrlmfl olmasn gerektirir. CMK m.
fadesi alnrken veya

sorguya ekilirken
flphelinin ya da sann
avukatnn yannda
bulunmas ve avukatndan
hukuki yardm almas
engellenemez.
34
154 gereince mdafi vekletname aranmakszn flpheli ve sankla konuflulanlar

baflkalarnn duymayaca bir ortamda her zaman iin grflmek yetkisine sahiptir.
Savunmaya iliflkin olduklar ceza infaz kurumlarna giren avukatlarca yazl olarak bildirilmifl olan belge ve dosyalar ceza infaz kurumlar yetkilileri tarafndan incelemeye tabi tutulmayacaktr.
SIRA SZDE
D fi N E L M
S O R U
DKKAT
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
Avrupa nsan Haklar Mahkemesine gre, tutuklu sann avukatyla grflmeD fi N E L Madil yarglanma hakknn yan sra mahkemeye gidebilme haksinin engellenmesi,
knn da ihlalini oluflturur. fiayet delillerin karartlmas gibi bir tehlike sz konusu
deilse sankS OveR avukat
arasndaki grflme gizli ve zeldir. Savunma avukatnn
U
sankla grflme hakk, onun bilgilendirilmesini salayarak zgrl kstlanmfl
olan sank ile dier yarglama sjeleri arasndaki mevcut dengesizliin giderilmesiDKKAT
ne hizmet eder. Hukuki bilgi veya tavsiye alma sank iin temel bir haktr. te yandan savunma makamnn da etkili bir savunma hazrlayabilmesi ancak sank ile yeSIRA SZDE
terli bilgi alflverifli
yapabilmesi durumunda mmkn olabilir. Grflme hakk savunma hakk kapsamnda yer almaktadr dolaysyla anayasal gvenceye sahip bir
hak niteliindedir.
Bu yzden grflmelerin sre ve say ynnden snrlandrlmaAMALARIMIZ
s sz konusu olamaz.
N N
K T A P
TELEVZYON
NTERNET
Avukatlarn SIRA
grflme
SZDEyetkisinin kapsamna neler girer?
Sann mdafiye, mdafiin

sana yazd mektup ve
elektronik haberleflme
mesajlar gizli olup,
alamaz ve kontrol
edilemez.
YazflmaK Yetkisi
T A P
Sann mdafiye-avukata, mdafiin sana-mvekkile yazd mektup ve elektronik haberleflme mesajlar gizli olup, alamaz ve kontrol edilemez. Bunlarn sadece mdafi-avukat
olup olmad hususu denetime tabi tutulabilir. Yazflma
T E L E V Z Ypostas
ON
yetkisini kullanrken mdafi, sana gnderdii mektup ve yazflmalar biimindeki postann mdafiden geldiinin tutukevi grevlilerince anlafllmasn salayacak
flekilde olmasna zen gstermelidir.
T E R gereince,
NET
CMK m. N154
flpheli veya sann mdafi ile yazflmalar da denetlenemez. fipheli veya sankla avukat arasndaki yazflmalara bu kifliler nezdinde bulunduka el konulamaz.
Savunmann hazrlanmas bakmndan gerekli olan yazlar ve dier belgeleri izne gerek olmakszn mdafi sana verebilir.
Soru Sorma Yetkisi

Ceza yarglamasnda, mdafi, tank ve bilirkiflilere duruflma disipline uygun olarak
dorudan soru yneltebilir. Yneltilen sorunun itiraza uramas halinde, bu sorunun yneltilmesinin gerekip gerekmediine mahkeme baflkan karar verecektir.
Tank ve bilirkiflinin dinlenmesinin hemen ardndan mdafiin soru sormas delil ikamesi anlamna gelmez. Soru sorma yetkisini kullanrken, mdafiin soru ynelttii kifliye karfl olan insani ve hukuki ykmllklerinin bilincinde olarak hareket etmesi gerekir.
rnek karma ve Onaylama Yetkisi

Avukatlk Kanununun 56. maddesi gereince avukat, vekil edenin kendisine verdii vekletnamenin rneini kararak aslna uygunluunu imzasyla onaylamak
suretiyle kullanmak yetkisine sahiptir. Avukat bu flekilde onaylad vekletname
rneini mahkemeye verebilecek, noterliklerde vekleten ifllem yapabilecektir.
35
Ayrca asllarnn verilmesi kanunda aka belirtilmeyen hallerde avukatlar, takip ettikleri ifllerde, asl kendilerinde bulunan her trl kt ve belgelerin rneklerini onaylayarak, yarg mercileri ile dier adalet dairelerine verebilirler. (Av.K. m.
56/II, Av.K. Yn. m. 39)
Tebligat Yapma Yetkisi

Avukatlar, veklet aldklar ifllerde, ilgili yarg mercii aracl ile ve bu yarg merciinin tebligat konusunda bir karar olmakszn, dier tarafa adli kt ve belge tebli edebilirler. Bu flekilde tebli edilen kt ve belgelerin birer nshas, gerekli
har, vergi ve resimlerin denmesi flartyla, ilgili yarg merciinin dosyasna konur.
Duruflmay Terk Etme Yetkisi

Kural olarak avukatn duruflmay terk yetkisi yoktur. Ancak meslek onurunun korunmas ve kiflisel sebepler zorunlu klmflsa, akabinde hemen barosuna bilgi vermek kaydyla avukat duruflmay terk edebilir. Byle bir durumda duruflmay terke sevk eden saldrlarn belli kiflileri deil, meslein tamamn hedeflemesi gerekir. Saldrlar kiflisel sebepli ise, avukatn haksz biimde urad saldrlardr.
Mvekkilin rencide edici szleri ve hareketleri karflsnda da avukat duruflmay
terk edebilir.
Mvekkilin rencide edici

szleri ve hareketleri
karflsnda avukat
duruflmay terk edebilir.
Kanun Yoluna Baflvuru Yetkisi

Avukat zerine ald ifli sonuna kadar takip eder. stlendii iflin gereini yerine
getirmek iin gerekli olan dilekeleri hazrlamak, duruflmalarda hazr bulunmak,
gereken her trl adli ifllem ve eylemi gereklefltirmek, bu balamda gerektiinde
kanun yoluna baflvuru srecini iflletmek avukat bakmndan hem bir yetki hem de
bir grevdir.
Sr Saklama Yetkisi
Avukatlk Kanununun 36. maddesinde yer verilen ifadeden anlafllaca zere,
avukatlarn gerek kendilerine tevdi edilen avukatlk grevi, gerekse Trkiye Barolar Birlii ve barolarn organlarndaki dier grevleri dolaysyla rendikleri hususlar aa vurmalar yasaktr.
Avukatlarn birinci fkrada yazl hususlar hakknda tanklk edebilmeleri, ifl sahibinin muvafakatini almfl olmalarna baldr. Ancak, bu halde dahi avukat tanklk etmekten ekinebilir. ekinme hakknn kullanlmas bu hakk kullanan avukatn hukuki ve cezai sorumluluunu gerektirmez.
ddia ve Savunma Dokunulmazl

Yarg mercileri veya idari makamlar nezdinde yaplan yazl veya szl baflvuru,
iddia ve savunmalar kapsamnda, avukatn kiflilerle ilgili olarak somut isnatlarda ya
da olumsuz deerlendirmelerde bulunmas halinde, avukata ceza verilmez. Ancak
bunun iin avukatn sz konusu isnat ve deerlendirmelerinin gerek ve somut vakalara dayanmas ve uyuflmazlkla balantl olmas gerekir.
Uzlafltrma Yetkisi
Avukatlar kendilerine intikal eden dava ve ifllerde, mvekkilleriyle karfl taraf uzlaflmaya davet edebilir. Bu dzenleme ile sz konusu olan uzlaflmann taraflar ve
avukatlarnca birlikte yaplmas gereklilii getirilmifltir. Uzlaflma salanmas ve tutanan dzenlenmesi halinde her iki tarafn da avukatla temsil edilmesi zorunludur.
ekinme yetkisini kullanan

avukata hukuki ve cezai
yaptrm uygulanamaz.
36
Karfl tarafn uzlaflma iin yaplan davete icabet etmesi ve uzlaflmann salanmas halinde, uzlaflma konusunun, yerinin ve tarihinin, taraflarn yerine getirmeleri gereken hususlarn yer ald tutanak, avukatlarla mvekkilleri tarafndan birlikte imzalanr ve bu tutanak K m. 38 anlamnda bir ilam nitelii taflr.
37
zet
N
A M A
N
A M A
Avukat ile mvekkil arasndaki hukuki iliflkinin

niteliini aklamak.
Avukat ile mvekkil arasndaki iliflkide, veklet
vereni kendi ihtiyalar dorultusunda nitelii
belirlenen avukatlk hizmetinin avukat tarafndan yerine getirilmesini isteme avukat da kendisine verilen veklet kapsamnda mvekkiline ynelik mesleki faaliyette bulunmak karfllnda
kararlafltrlmfl veklet cretinin denmesini isteme hakkna sahiptir. Bu nedenle bu iliflki taraflarn karfllkl edim ykmllklerinin bu ereve
iinde belirlendii ivazl bir szleflme iliflkisidir.
Avukat mvekkilden bamszdr. Ancak avukatn bamszl, vekil edenin, avukatn faaliyetlerini hakl talepleriyle ynlendirebilecei gereiyle snrldr.
Avukatn veklet iliflkisinden kaynaklanan haklarnn neler olduunu aklamak.
Avukatn veklet iliflkisinden kaynaklanan haklarnn baflnda cret hakk gelir. Avukat mvekkil
lehinde bulunduu mesleki faaliyet iin mutlaka
bir cret alr.
Avukatn grmeyi stlendii ifl karfllnda alaca cretin avukatlk szleflmesinde gsterilmesi gerekir. Yargtay eflitli kararlarnda taraflar
arasnda yaplan cret szleflmesinin geerliliinin yapld tarihte yrrlkte olan Avukatlk
Kanunu hkmlerine gre belirlenmesi gerektiini belirtmifltir.
Avukatn cret alacana iliflkin hapis ve rhan
hakk bulunur. Ayrca avukat sulh, azil ve istifa
hallerinde de avukatlk creti hakkna sahiptir.
Davadan feragat ve davay kabul hallerinde yarglama gideri niteliindeki avukatlk creti de
avukata denir. Ayrca avukatn adli yardma iliflkin hkmler ile Ceza Muhakemeleri Kanunu
erevesinde grevlendirilmesi halinde de cret
hakk bulunur.
Avukatn vekalet iliflkisinden kaynaklanan bir
baflka hakk avans ve masraf talep hakkdr.
Avukatn vekalet iliflkisinden kaynaklanan bir dier hakk ise veklet grevini yerine getirme dolaysyla uramfl olduu zarar ve ziyann giderilmesini talep hakkdr.
N
A M A
Avukatn statsnden kaynaklanan yetkilerinin

neler olduunu anlatmak.
Avukatn statsnden kaynaklanan yetkileri arasnda; Dosya Evrakn Tetkik, Hazr Bulunma,
Grflme, Yazflma, Soru Sorma, rnek karma
ve Onaylama, Tebligat Yapma, Duruflmay Terk
Etme, Kanun Yoluna Baflvuru, Sr Saklama ve
Uzlafltrma yetkisi bulunur.
38
Kendimizi Snayalm
1. Avukatn, mvekkili tarafndan kendisine verilen veya mvekkili namna ald mallar, para ve dier her
trl kymetleri, avukatlk creti ve yapt giderler deninceye kadar, kendi alaca nispetinde elinde tutabilmesine ne ad verilir?
a. Veklet szleflmesi
b. Avukatlk szleflmesi
c. cret hakk
d. Mahsup
e. Hapis hakk
2. stlendii ifli hakl bir sebep olmakszn takipten vazgeen avukat peflin ald creti ne yapmak zorundadr?
a. Yapt ifl kadar veklet cretinden mahsup edip
artan mvekkile iade etmelidir
b. Veklet cretinin tamam avukatn olmaldr.
c. Avukat veklet cretinin tamamn mvekkile
iade etmelidir.
d. Avukat paray bir hayr kurumuna bafllamaldr.
e. Veklet creti avukatn bal bulunduu baroya
depo edilmelidir.
3. Avukatn azli halinde, mvekkilin demesi gereken
cret nedir?
a. Avukatn yapt ifl orannda veklet creti denmelidir.
b. Avukatlk cretinin %50si denmelidir.
c. Hi avukatlk creti denmemelidir.
d. Avukatlk cretinin tamamn demelidir
e. Mvekkili rzasna kalmfl bir durumdur.
4. Henz gerekleflmemifl veya henz vadesi gelmemifl
mstakbel giderlere iliflkin olarak avukata yaplan peflin demelere ne ad verilir?
a. Har
b. Harcrah
c. Yarglama gideri
d. Veklet creti
e. Avans
5. Afladakilerden hangisi avukatn statsnden kaynaklanan yetkilerinden deildir?
a. Vekalet creti talep yetkisi
b. Hazr bulunma yetkisi
c. Grflme yetkisi
d. Yazflma yetkisi
e. Dosya evrakn tetkik yetkisi

a. Soru sorma yetkisi
b. Dileke sunma yetkisi
c. rnek karma ve onaylama yetkisi
d. Tebligat yapma yetkisi
e. Duruflmay terk etme yetkisi
a. Kanun yoluna baflvuru yetkisi
b. Sr saklama yetkisi
c. Makale yazma yetkisi
d. Duruflmay terk etme yetkisi
e. Uzlafltrma yetkisi
8. Yarg mercileri veya idari makamlar nezdinde yaplan yazl veya szl baflvuru, iddia ve savunmalar kapsamnda, avukatn kiflilerle ilgili olarak somut isnatlarda
ya da olumsuz deerlendirmelerde bulunmas halinde,
avukata ceza verilmemesi, Avukatn statsnden kaynaklanan hangi yetkisine girer?
a. Dosya evrakn tetkik yetkisi
b. Sr saklama yetkisi
c. Hazr bulunma yetkisi
e. Tebligat yapma yetkisi
9. Avukatlarn gerek kendilerine tevdi edilen avukatlk
grevi, gerekse Trkiye Barolar Birlii ve Baro organlarndaki dier grevleri dolaysyla rendikleri hususlar aa vurmalarnn yasak olmas Avukatn statsnden kaynaklanan hangi yetkisine girer?
a. Tebligat yapma yetkisi
b. Harcrah yetkisine
c. Hazr bulunma yetkisi
e. Sr saklama yetkisi
10. fadesi alnrken flphelinin ya da sann avukatnn yannda bulunmas ve avukatndan hukuki yardm
almas engellenemez fleklindeki dzenleme avukatn
hangi yetkisi ile ilgilidir?
a. Hazr bulunma yetkisi
b. Savunma yetkisi
c. Ceza yetkisi
d. Savunma hakk
e. rnek alma yetkisi
39
Okuma Paras
AVUKAT MVEKKL KOMK DYALOGLAR

(Av. Durdu GNEfi)
- Bu dava niin uzuyor?
- Bilmem, sen daha kestirme bir yol biliyorsan onu
deneyelim
- Boflver uzayan dava bizden olsun.
- Daha iyi ya zaman kazanyoruz.
- Adalet koflar adm gitmez. Yavafl ve emin adm en
iyisi.
- Adaletin terazisiyle acele tart yaplmaz. O ancak
pazar terazilerinde olur.
- Valla fkralara baklrsa avukatlarn ekmek yemesi
iin, ama bu ok komik deil mi?
- Bilmem. Hkim olsaydm cevaplamas iin hemen
bilirkifliye baflvururdum.
1. e
2. c
3. d
4. e
5. a
6. b
7. c
8. d
Kaynak: http://www.turkhukuksitesi.com/showthread.php?t=23569 (15.05.2011)
9. e
10. a
Yantnz yanlfl ise Avukatn cret Alacana

liflkin Hapis ve Rhan Hakk bafll altnda
size verilen bilgileri gzden geiriniz.
Yantnz yanlfl ise Sulh, Azil ve stifa Hallerinde Avukatlk creti bafll altnda size verilen
Yantnz yanlfl ise Sulh, Azil ve stifa Hallerinde Avukatlk creti bafll altnda size verilen
Yantnz yanlfl ise Avans ve Masraf Talep Hakk bafll altnda size verilen bilgileri gzden
geiriniz.
Yantnz yanlfl ise Avukatn Statsnden Kaynaklanan Yetkileri bafll altnda size verilen
Yantnz yanlfl ise ddia ve Savunma Dokunulmazl bafll altnda size verilen bilgileri
gzden geiriniz.
Yantnz yanlfl ise Sr Saklama Yetkisi bafll
altnda size verilen bilgileri gzden geiriniz.
Yantnz yanlfl ise Hazr Bulunma Yetkisi bafll altnda size verilen bilgileri gzden geiriniz.
40

Sra Sizde 1
Taraflarca szleflmede bir belirleme yaplmad takdirde avukatlk creti;
deeri para ile llmeyen ifl ve davalarda, Avukatlk Asgari cret Tarifesine gre (Av.K. m.164/IV),
deeri para ile llebilen ifl ve davalarda ise, asgari cret tarifelerindeki miktarn altnda kalmamak
kaydyla davann kazanlan blm iin avukatn
emeine gre ilamn kesinlefltii tarihteki mddeabihin deerinin yzde onu ile yzde yirmisi arasndaki bir miktar olarak (Av.K. m.164/IV) belirlenir.
Sra Sizde 2
Azlin avukatn kusur veya ihmalinden tr gerekleflmesi halinde, avukata cret denmesi kural olarak gerekmez (Av.K. m.174/2); ancak avukat azle sebep olan
davranflnda kt niyetli olmad ve bu davranfl ile
mvekkile zarar vermedii takdirde, azli anna kadar
harcad emein karfll avukata denmelidir.
Sra Sizde 3
Adli yardm isteminin kabul halinde, durum bir tutanakla tespit edilir. stem sahibinden, iflin sonunda maddi bir yarar elde etmesi halinde, avukata denen para
ile elde edilecek maddi yararn %5ini baroya deyeceine; adli yardm isteminin haksz olduunun sonradan
anlafllmas halinde, grevlendirilen avukata denen
cretin iki kat ve yaplmfl masraflar yasal faizleri ile
geri vereceine iliflkin bir taahhtname alnr. Vekletname masraf adli yardm faslndan denebilir.
Sra Sizde 4
Yarglama gideri niteliindeki veklet cretinin hesaplanmasnda kural olarak avukat ile mvekkili arasnda
yaplan cret szleflmesi ile kararlafltrlmfl olan cret
dikkate alnmaz. Bu cret, cret tarifeleri dikkate alnarak tayin ve takdir edilir. Ancak mahkemenin kt niyet sahibi olan taraf, karfl tarafn vekili ile kararlafltrd veklet cretinin bir ksmn veya tamamn demeye mahkm etmesi de mmkndr (HUMK m. 421).
Veklet cretinin miktar hakknda uyuflmazlk ktnda bu husus mahkeme tarafndan resen zmlenir.
Sra Sizde 5
Avukatlk Kanununda avukatlarn ve stajyerlerin gerek dava dosyalarn gerekse takip dosyalarn, vekletname ibraz gerekmeden inceleyebilecekleri hkme
balanmfltr. Ancak dosyadaki kt ve belgelerin fotokopisinin alnabilmesi bakmndan vekletname ibraz gerekir.
HUMK m. 157ye gre de, iki taraf veya vekilleri dava
dosyasn tetkik ve mtalaa edebilirler. Dosya ancak
mahkemenin bulunduu yerde incelenebilir. Dosyann
baflka bir mahkemeye gnderilmesi gereken hallerde
evrak ibraz edenler, asllar yerine tasdikli suretlerinin
gnderilmesini isteyebilirler (HUMK m. 156).
Sululuk ya da susuzluu kantlamada nemli saylabilecek bilgiler ieren belgelerin avukat tarafndan incelenmesinin engellenmesi, ceza yargsndaki savunma temel hakknn (Anayasa m. 36) ihlali anlamna gelir. Savunma makamnn, mahkemenin yaralanabilecei, deerlendirebilecei her belgeyi inceleme yetkisi
vardr.
Sra Sizde 6
Avukatlarn zgrlklerinden yoksun kiflilerle ilgili avukatlk grevlerinin gereklerini gereince yerine getirebilmeleri onlarn grflme yetkilerinin bulunmasn ve
bu yetkinin gereksiz snrlandrmalardan arndrlmfl olmasn gerektirir. CMK m. 154 gereince mdafi vekletname aranmakszn flpheli ve sankla konuflulanlar
baflkalarnn duymayaca bir ortamda her zaman iin
grflmek yetkisine sahiptir. Savunmaya iliflkin olduklar ceza infaz kurumlarna giren avukatlarca yazl olarak
bildirilmifl olan belge ve dosyalar ceza infaz kurumlar
yetkilileri tarafndan incelemeye tabi tutulmayacaktr.
Avrupa nsan Haklar Mahkemesine gre, tutuklu sann avukatyla grflmesinin engellenmesi, adil yarglanma hakknn yan sra mahkemeye gidebilme hakknn da ihlalini oluflturur.
nternet Kaynaklar
AYDIN Murat (2006). Avukatlk creti, Sekin

Yaynevi.
ERALP zgr (2009). Avukatlk Mevzuat, Ankara
Barosu Yaynlar.
EREM Faruk (2007). Avukatlk Meslek Kurallar
(fierh), Ankara Barosu Yaynlar, 4. Bask.
GREN mer (2010). Karfllafltrmal Avukatlk Noterlik Hukuku. Adalet Yaynevi.
GNER Semih (2002). Avukatlk Mevzuat, Ankara
Barosu Yaynlar.
ZKAN Meral Sungurtekin (2006). Avukatlk Hukuku,
41
4
Amalarmz
N
N
N

Avukatn mvekkiliyle ve mahkemeyle olan iliflkisinden kaynaklanan ykmllklerini aklayabilecek,
Avukatn yarglama mercileri ve resmi makamlarla iliflkilerinde uymas gereken ykmllklerini aklayabilecek,
Avukatn, avukatlk statsnden kaynaklanan ykmllklerini anlatabileceksiniz.
Anahtar Kavramlar
Aydnlatma ykmll
Dosya tutma
Sadakat ykmll
Hesap verme
Veklet grevi
Sr saklama
indekiler
Hukuku
Avukatn
Ykmllkleri
AVUKAT-MVEKKL LfiKSNDEN
KAYNAKLANAN
YKMLLKLER
AVUKAT-MAHKEME LfiKSNDEN
KAYNAKLANAN
YKMLLKLER
AVUKATIN YARGILAMA
MERCLER VE RESM
MAKAMLARLA LfiKLERNDEN
KAYNAKLANAN
YKMLLKLER
AVUKATLIK STATSNDEN
KAYNAKLANAN
YKMLLKLER
Avukatn Ykmllkleri
AVUKAT-MVEKKL LfiKSNDEN KAYNAKLANAN
YKMLLKLER
Aydnlatma Ykmll
Avukatn aydnlatma ykmlnn kapsam, somut olayn zellikleri ve flartlar
erevesinde belirlenir. Avukatn aydnlatma ykmll, mvekkilinin konuya
iliflkin gerekli bilgiye sahip klnmasna yneliktir. Avukatn bu ykmllnn
kapsam, mvekkilin kltr dzeyine, hukuki bilgisizliine gre belirlenmelidir.
Ancak meseleyi meslee yabanc bir tarzda kolluk kuvveti gibi arafltrmak avukatn grevi deildir. Avukatn stlendii veklet grevi aydnlatma ykmllnn
yerine getirilmesini zorunlu klar. Ancak bu ykmlln yerine getirilmesinin
vekil eden sebebi ile glefltii veya olanakszlaflt durumlarda avukat bu ykmll yerine getirmeye zorlanamaz.
Avukat ile vekil eden arasnda gven temeline dayal bir hukuki iliflki mevcut
olmas gerektiinden, vekil edenin kendisine verdii bilgilerin doru olmadn
avukatn var sayabilmesi mmkn deildir. Ancak zorlayc sebepler ve hakl gerekeye dayal bir flphenin varl halinde, avukatn ayrca bu hususa aklk getirme ve ister hukuki, ister ekonomik nitelikte olsun, vekil edenin verecei yanlfl
bilgilerin yarataca sonulara aka dikkat ekme zorunluluu vardr.
Sadakat Ykmll
Aslnda sadakat ykmll, avukatn vekil edenine karfl olan dier mesleki ykmllklerinin de temelini oluflturur.
Sadakat ykmllnn temelinde avukat ile vekil eden arasndaki zel nitelikte gven iliflkisi yer alr. Avukat gerek vekil edenini temsil ederken gerekse de
ona hukuki danflmanlk yaparken doru, emin, amaca en uygun ve kapsaml flekilde onu bilgilendirmek ve temsil etmek durumundadr. Bu grevleri yaparken
avukatn bamsz olmas ve kiflisel menfaatleri dikkate almamas gerekir.
Sadakat ykmll, gerek veklet grevinin yerine getirilmesi srasnda, gerekse de veklet grevi bittikten sonra devam eder. Bu ykmllk kapsamnda
avukat kendisine duyulan gvene uygun biimde vekil edenin menfaatlerini korumal ve kendi menfaatini vekil edeninkine tabi klmaldr.
Avukatn aydnlatma
ykmll, vekil edeninin
konuya iliflkin gerekli bilgiye
sahip klnmasna yneliktir.
44
Sadakat ykmllnn alt gerekleri afladaki gibidir:

Uygunsuz ifllerin reddi zorunluluu,
atflan menfaatleri temsil etmekten kanma ykmll,
Taraf deifltirmekten kanma ykmll (taraf deifltirme yasa).
SIRA SZDE
D fi N E L M
S O R U
Avukatn zen
ykmllnn
D K K A T gereklerini
yerine getirmemesi, hukuki
yaptrmlarn yan sra,
disiplin yaptrmlarna da
SIRA SZDE
sebep olabilir.
AMALARIMIZ
Sadakat ykmllnn
alt gerekleri nelerdir?
SIRA SZDE
Edimini zenle fa Ykmll
D fi N E L M veklet grevini zenle yerine getirme ykmll, AvukatAvukatn stlendii

lk Kanununun 34. maddesinde dzenlenmifltir. Avukatlk kamu gvenliine mazhar hizmetlerden
S O R U biri olarak yksek zen ykmlln gerektirir. Avukatlk
gsterilmesi gereken zenin objektif nitelikte olmas gereken bir meslektir.
Avukatn zen ykmllnn gereklerini yerine getirmemesi, hukuki yaptDKKAT
rmlarn (maddi-manevi
tazminat) yan sra, disiplin yaptrmlarna maruz kalmasna da sebep olabilir. zen ykmllnn avukat tarafndan gerei gibi yerine
SIRAdurumunda
SZDE
getirilmemesi
menfaatlerinin bofla kmasndan doan vekil eden zararnn avukat tarafndan tazmini gerekir. Avukatn zen ykmllnn gereini yerine getirmedii hususunda ispat yk vekil edene dfler. Yine avukat zen
AMALARIMIZ
ykmllnn
gereklerini yerine getirmediinde Avukatlk Kanununun 34.
maddesine aykrlk sz konusu olur ve byle bir durumda zerine dflen edim ykmlln zenle ifa etmeyen avukata disiplin cezas verilmesi gerekir.
N N
K T A P
K T A P
Edimini fiahsen Yerine Getirme Ykmll

Avukat, kural olarak stlendii ifli bizzat yapmakla ykmldr. Verilen vekletTELEVZYON
namede avukat
baflkasn tevkile yetkili klnmfl ise, yazl szleflmede aksine hkm bulunmadka, veklet verilen avukat bu ifli baflka bir avukat ile birlikte veya
baflka bir avukata vererek takip ettirebilir.
Avukatn
bir ifli tevkil yetkisi dhilinde bir meslektaflna devretmesi
N Tstlendii
ERNET
halinde, tevkil olunan avukat, ifli flahsen yerine getirmekle ykml olan tevkil
eden avukatn yerine kaim yani alt vekil olur. Tevkil edilen avukat, tevkil eden
avukat birlikte stlendii veklet grevinin gereini yerine getirmek borcu altndadr. Tevkil eden avukatn yerine geen, alt vekil konumunda bulunan tevkil edilen
avukat, bamsz olarak hareket eder. Dier bir deyiflle veklet iflini yrtrken
tevkil eden avukattan emir ve talimat almaz.
Tevkil eden avukat, tevkil ettii meslektaflnn kusurlaryla meydana getirdii
zarardan tevkil edilen avukat ile birlikte mteselsilsen sorumlu olur. Buna karfllk,
avukatn hizmet szleflmesiyle alfltrd hukukulara, flahsen ifas nemli olan
baz iflleri brakmas halinde bile, bu kimseler hukuken alt vekil deil; fakat yardmc kifli konumunda bulunduklarndan, bu kiflilerin vekil edene verdii zararlardan dolay avukatn sorumluluu, Borlar Kanununun 100. maddesi uyarnca olur.
TELEVZYON
NTERNET
SIRA SZDE
D fi N E L M
S O R U
DKKAT
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
Avukatn edimini
flahsen yerine getirme ykmllnn kapsamna neler girer?
SIRA SZDE
Vekletten Uygun Olmayan Zamanda ekilmekten

D fiYkmll
NELM
Kanma
Avukat kural olarak stlendii ifli sonuna kadar takip etmek ve vekil edenine bilgi vermek zorundadr.
Ancak avukat-vekil eden iliflkisi, zel nitelikte bir gvene
S O R U
dayandndan, gvenin sarslmas durumunda gerek avukat bakmndan herhangi bir sebep gstermeden vekletten ekilmek, gerekse de vekil eden bakmndan
DKKAT
yine sebep gstermeden avukat azletmek haklar mevcut bulunmaktadr.
N N
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
4. nite - Avukatn Ykmllkleri
45
Avukatn vekletten ekilmesi, vekil edenin menfaatlerini bizzat korumasna

veya bir baflkasn vekil tayin etmesine olanak tanyacak bir zamanda olmaldr.
Belli bir ifli takipten veya savunmadan kendi istei ile ekilen avukatn bu ifle
ait veklet grevi, durumun vekil edenine tebliinden itibaren on befl (15) gn sreyle devam eder.
Avukatn grlmekte olan bir davada vekletten ekilmesi halinde, bu duruma
iliflkin olarak ilgili mahkemeyi de bilgilendirmesi gerekir. Mahkemeye vekilin istifasnn ulaflmas ile birlikte vekilin veklet grevi son bulur. Artk mahkeme, o vekile karfl veya o vekille birlikte hibir usul ifllemi yapamaz.
Avukat kural olarak

stlendii ifli sonuna kadar
takip etmek ve vekil edenine
bilgi vermek zorundadr.
Vekil Edenin Talepleri Dairesinde Veklet Grevini

Yrtme Ykmll
Avukatn yrtt faaliyette baflar ve masraf rizikosunu sonuta vekil eden taflmaktadr. Bu yzden, avukat, grevini vekil edenin hakl talepleri dairesinde yrtr.
Vekil Eden Menfaatlerini Koruma ve Savunmada En

Gvenilir Usuln zlenmesi Ykmll
Avukatlk faaliyeti srdrlrken, vekil edenin hakkna ulaflmas iin birok hukuki yolun varlyla karfllafllmas ok sk rastlanlan bir durumdur. Byle bir durumda avukat vekil edenin menfaatini koruma ve savunmada en gvenilir olan yolu
izlemelidir.
Vekil Edenine Yol Gsterme ve Tavsiyede Bulunma

Ykmll
Avukat, hukuki uyuflmazln zmnde ilk olarak olayn hukuki niteliini tespit
eder ve yapaca hukuki yardmn tr ve yntemini belirler. Avukatn mesleki faaliyetleri ncelikle vekil edeni aydnlatma ykmllnn yerine getirilmesiyle
bafllar. Bunun ardndan ise avukatn vekil edenine yol gsterme ve tavsiyede bulunma ykmll gelir. Bu ykmlln drt alt gerei vardr:
Dava Rizikosuna Dikkat ekme Ykmll,
Masraf Rizikosuna Dikkat ekme Ykmll,
Avukatn Yargsal Nitelikte Olmayan Faaliyetine liflkin stiflare Ykmll,
Sulh Olunmas Srasnda Avukata Dflen Dikkat ekme Ykmll.
Avukatn vekil edenine yol gsterme ve tavsiyede bulunma ykmllnn
SIRA SZDEalt gerekleri
nelerdir?
D fi N E L M
stlendii Her fl in Dosya Tutma Ykmll
SIRA SZDE
D fi N E L M
Avukatlk Kanununun 52. maddesine gre, avukat zerine ald her ifl veya yazS O R U
l mtalaasna baflvurulan her husus hakknda dzenli dosya tutmakla
ykmldr. Dosya tutmayan avukat, bu ykmlln ihlal etmifl olur.
Av.K. m. 53 e gre, avukat yapt grflmelerden gerekli saydklarn bir tutaDKKAT
nakla tespit eder. Tutanan alt grflmede bulunanlar tarafndan imzalanr.
N N
S O R U
DKKAT
SIRA SZDE
Elinde Bulundurduu Dava Evrak le lgili Ykmllkleri
SIRA SZDE
Avukatlk Kanununun 39. maddesine gre avukat, avukatlk creti ve yapmfl olduu giderler kendisine denmedike, elinde bulunan evrak
geri vermekle yAMALARIMIZ
kml deildir. Bu hkmden aksi ile kant yoluyla yntemi vastasyla karlacak
AMALARIMIZ
K T A P
K T A P
TELEVZYON
TELEVZYON
46
Avukat, avukatlk creti ve

yapmfl olduu giderler
kendisine denmedike,
elinde bulunan evrak geri
vermekle ykml deildir.
sonu, creti ve yapmfl olduu giderler vekil edence dendiinde avukatn elinde bulundurduu evrak vekil edene iade etmekle ykml olduudur.
Avukatn, cret ve masraf alaca deninceye kadar elde bulundurduu evrak
iadeden kanma konusundaki hakknn, hakkn ktye kullanlmas yasa erevesinde, ktye kullanlmamas gerekir.
Evrak Saklama Ykmll

Av.K. m. 39 gereince avukat, kendisine tevdi olunan evrak, vekletin sona ermesinden itibaren yl sre ile saklamakla ykmldr. Saklama ykmll, iade ykmllnn gvence altna alnmas amacndan kaynaklanr. Ayn maddenin I. fkrasnn 2. cmlesi gereince evrakn geri alnmasnn vekil edene yaz ile
bildirilmesi suretiyle, yllk srenin aya indirilmesi de mmkndr.
Evrakn Vekil Edence ncelenmesine Katlanma Ykmll

Her somut olayda olayn zelliklerine gre yorumlanmak ve hakkn ktye kullanlmas yasa ihlal edilmemek kaydyla, avukat vekil edenin gerekli evraklar inceleme yetkisine katlanmak zorundadr.
Hesap Verme Ykmll

Avukatn hesap verme ykmll Avukatlk Meslek Kurallarnn 43. maddesinde, Vekil eden adna alnan paralar ve baflkaca deerler geciktirilmeksizin vekil
edene duyurulur ve verilir. Vekil eden ile ilgili bir hesap varsa, uygun srelerde
durum yazyla bildirilir hkm ile dzenlenmifltir.
Genifl anlamda hesap verme ykmll, avukatn sadakat ve zen ykmllklerinin bir alt gereidir. Hesap verme ykmll, veklet konusu iflin grlmesini tamamlayc ve elde olan veya kalan fleylerin vekil edene iadesini salamak suretiyle de veklet iliflkisinin tasfiyesini de hazrlayc bir husustur.
Sr Saklama Ykmll
Avukatn sr saklama
ykmll, veklet grevi
son bulduktan sonra da
devam eder.
Sr saklama ykmll, Avukatlk Kanununun 36. maddesinde ve Meslek Kurallarnn 37. maddesinde dzenlenmifltir. Bu ykmllk, avukatn vekil edeniyle
arasnda kurulmufl bulunan ve karfllkl sadakat gerektiren zel nitelikteki gven
iliflkisine dayanr. Bu ykmllk sayesinde, vekil eden kendisini temsil eden avukatna haklarn korumas konusunda tam bir gven duyar. Mahkemeye intikal
eden her olayda taraflarn tamam, sisteme ve sistemin unsurlarna gvenmelidir.
Avukatlk Kanununa gre, avukatn meslek srr gerei tanklktan ekinmesinin sz konusu olduu hallerde vekil edenin onay vermesi avukat bu konuda
balamaz, avukat vekil edenin bu konudaki rzasna ramen tanklk etmeyebilir.
Avukatn sr saklama ykmll, veklet grevi son bulduktan sonra da devam eder. Avukatn mesleini icra ederken edindii ve vekil eden asndan gizli
kalmas gereken, bir baflka deyiflle herkese bilinmeyen vekil edenin zel yaflam
alann ilgilendiren hususlar avukat asndan meslek srr teflkil eder. Meslek srrndan sz edebilmek iin, srrn renilmesi ile mesleki faaliyet arasnda bir nedensellik ba bulunmas gerekir.
Avukatn sr saklama ykmlln gerei gibi yerine getirmemesi, vekil edenin maddi ve/veya manevi zarara uramasna sebep olursa bu durum avukatn hukuki sorumluluunu gerektirir.
Bazen bir iflletmeye zg ticari bir husus veya vergiyle ilgili bir bilgi veya siyasi nitelikteki bir husus da avukat tarafndan gizli tutulmaldr. Ancak, avukatn meslek srr ile ballktan kurtulabilmesini salayan baz haller bulunmaktadr. Bunlar;
47
Vekil edenin Rzas: Avukatlk Kanununun 36.maddesinde de belirtildii zere, srrn aklanmas konusunda vekil edeninin bir rzas varsa avukat sr saklama
ykmllnden kurtulmaktadr.
Iztrar Hali: Avukatn taammden ifllenen ar sular konusunda bilgi sahibi olmas halinde bunu aklamas gerektii savunulur. Ancak doktrinde bu grfle karflt grfller de vardr.
Avukatn zel Hukuka Dayanan Tazminat stemi, Ceza Hukukuna Dayanan
Yaptrm veya Meslek Hukukuna zg Disiplin Cezas Tehdidi Altnda Bulunmas Hali: Avukatn, zel hukuka iliflkin bir tazminat istemi, meslek hukukuna zg
bir disiplin cezas veya ceza hukukuna dair bir ceza tehdidi altnda bulunduu haller ile cret konusundaki ihtilaflarda, mevcut maddi ve hukuki durum erevesinde kendi kiflisel menfaatlerini koruma yetkisine sahip olduu kabul edilmelidir. Bu
gibi hallerde, vekil edenin avukatn sr saklamakla ykml olduunda srar etmesi, hileli hareket saylmal ve avukat bu erevede sr saklama ykmllnden
kurtulmufl kabul edilebilmelidir.
Avukatn meslek srr ile ballktan kurtulabilmesini salayan haller
nelerdir?
SIRA
SZDE
AVUKAT-MAHKEME LfiKSNDEN KAYNAKLANAN

D fi N E L M
YKMLLKLER
Avukatn aslnda iki ynl ifllevi vardr. Avukat, bir taraftan hukukun uygulanmaO R U ise avukat
s ve adaletin gereklefltirilmesi yararna faaliyet gsterir; dier Staraftan
vekil edenin kiflisel menfaatlerini korur. Ancak avukatn vekil edenin kiflisel menfaatlerini koruma ifllevi hukuk ve yasalarla snrldr. Avukat, vekil edeninin menDKKAT
faatlerini, mevcut hukuk dzenini ihlal ederek veya dolanarak koruyamaz. Avukat
buna izinli olmad gibi, hukuki istemlerin yrrle konulmasnda hukuken kaSIRA SZDE
bul grmeyen yollardan da faydalanamaz.
Hukuka ve hakkaniyete uygun olmayan ve hukuk dzenine ters dflen bir
ama gden menfaatlerin himayesi kabul gremez. Avukatn yrrlkteki hukuAMALARIMIZ
kun uygulanmasn engellemesine izin verilemez.
D fi N E L M
Avukatn vekil edenin kiflisel
menfaatlerini koruma
S O Rifllevi
U
hukuk ve yasalarla snrldr.
DKKAT
N N
Gerein Bulunmasna Katk Salama Ykmll

K T A P
Hukuk yarglamasnda kural olarak, yarg kendisine taraflarca sunulan olaya iliflkin verileri kararna esas almak zorunda olduu iin, avukat hukuken nemli olan
tm bilgi ve belgeleri ileri srmeli, bu hususlar ortaya koymal ve bu konuda
TELEVZYON
zenli alflmal, dava malzemelerini ayklamal, yarglama ile iliflkili olmayanlar
yarglamadan uzak tutmaldr.
Uyuflmazla uygulanacak mevzuat tespit yargcn grevi olmasna ramen, avukatn bu konudaki mdahale ve katklar da zm asndan son
N Tderece
E R N E T nemlidir.
SIRA SZDE
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
K T A P
TELEVZYON
NTERNET
Teklif Olunan Bir fli Haksz veya Yolsuz Bulduunda

Red Ykmll
Vekil edenin, avukata veklet vermesine sebep olan konuda bir dava amann sonu vermeyecei belli olmasna ramen, avukat tarafndan dava alacak olursa,
Av.K. m. 38/a hkm ihlal edilmifl olur. Zira burada sadece karfl tarafa glk karmak, onu zahmete sokmak iin dava hakk kullanlmfl olacaktr. Hukuken himayeye deer herhangi bir menfaat bulunmamasna ramen dava almas ise
doruluk ve gven kuralna uygun davranma konusundaki ykmlln ihlali
anlamna gelir.
Uyuflmazla uygulanacak
mevzuat tespit yargcn
grevidir ama avukatn bu
konudaki katklar da
zme yardmc olur.
48
Davay Srncemede Brakmaktan Kanma Ykmll

Usul hukuku, hukuksal barfl ve kesinliin salanmas ve korunmas yoluyla sadece taraflara deil kamusal menfaatlere de hizmet eder. Usul hukukunda ama hukuki ihtilafn tasfiyesinin srncemeye uratlmakszn olabildiince abuk biimde sonulanmasdr. Bu balamda avukat da davann olabildiince abuk sonulandrlmas iin gerekeni yapmakla ykmldr. Avukat bu ykmll ihlal
ederek davann bafllangcnda veya davann yrtlmesi srasnda yaplan usul ifllemler ile ilgili davay yavafllatamaz.
Tanklarla Temasa Gemek ve Onlar Etkilemekten

Kanma Ykmll
Avukat, esasen tank olarak dinlenebileceklerle iliflki kurmamaldr. Avukatlk Meslek Kurallarnn 24. maddesine gre, avukat ileride tank olarak dinlenecek kimselerden istisnai hallerde baz hususlar renmek mecburiyetinde kalsa bile, bu kiflileri etkilemifl olma flphesi altnda kalmaktan kendisini korumaldr. Bu balamda avukat tanklara tavsiyede bulunamaz, ne flekilde tanklk edecekleri veya yarg nnde nasl hareket edecekleri hakknda onlara talimat veremez.
SIRA SZDE
D fi N E L M
DKKAT
olanlar, adli olmayan

yollardan etkilememelidir.
TELEVZYON
AVUKATIN YARGILAMA MERCLER VE RESM

SIRA SZDE
MAKAMLARLA
LfiKLERNDEN KAYNAKLANAN
YKMLLKLER
N N
Avukat, yarglar ve dier
AMALARIMIZ
resmi mercilerde grevli
K T A P
Bilirkiflilerle liflkisi Bakmndan Tabi Olduu Ykmllk
D fi N E L M
Avukatn tanklarla
olan iliflkilerde dikkat etmek zorunda olduu hususlar, avukatn
bilirkiflilerle olan iliflkisi asndan da geerlidir. Avukat bilirkifliler ile olan iliflkilerS O R U dikkat etmelidir. Bu balamda avukatn, bir bilirkifliyle hazrlade de, bu hususlara
nan bir bilirkifli raporunun deifltirilmesini salayacak flekilde bir iliflki kurmas
meslek kurallarna
aykr olur. Bu durum ceza hukuku anlamnda da su teflkil eder.
DKKAT
S O R U
SIRA SZDE
Avukatn tanklarla
iliflkilerine iliflkin kurallar nelerdir?
SIRA SZDE
Avukatlk Meslek Kurallarnn 17. maddesinde, avukatn yarg ve savclarla iliflkiAMALARIMIZ

sinde, avukatlk hizmetinin zelliklerinden kaynaklanan llere uygun davranmak zorunda olduu, bu iliflkilerde karfllkl saygnn esas olduu belirtilmifltir.
Avukat, Kyarglar
T A P ve dier resmi mercilerde grevli olanlar, adli olmayan yollardan etkilememelidir. Avukatn zerinde alflt dava ile ilgili yarglama ve verilen karar hakknda, davann bitiminden sonra, objektif ve uygun bir lisanla olmak
kaydyla kamuoyunda
T E L E V Z Y O N elefltirilerde bulunmas engellenemez.
AVUKATLIK STATSNDEN KAYNAKLANAN

YKMLLKLER
NTERNET
N T E R Ngirifli
ET
Avukat, meslee
ve avukat statsn kazanmas ile birlikte pek ok ykmllk altna girer. Avukatn bu balamda ortaya kan ilk statsel ykmll, bir
bro edinmek ve baro levhasna yazlmaktr. Ayrca avukat mesleini icra etmeye
bafllad andan itibaren baro keseneklerini demek, baronun olaan ve olaanst genel kurul toplantlarna katlmak, baro organlarnda almfl olduu grevleri
yerine getirmek, CMK m. 150 gereince grevlendirildii iflleri grmek, baro levhasnda yazl brosundan baflka yerlerde, mahkeme salonlarnda veya adliye binas iinde baflka bir yerde ifl sahipleri ile hukuki danflma ve ifl kabul amac ile
bir araya gelmekten kanmak, hkim veya Cumhuriyet Savcsnn efli, sebep veya
nesep itibaryla usul ve fruundan veya 2. dereceye kadar hsmlarndan ise, davada avukatlk etmekten kanmak, meslekle badaflmayan nitelikte bir baflka ifli
yapmaktan kanmak; TBB ve baro organlarndaki grevleri dolaysyla rendiklerini aklamaktan kanmak ile ykml olur.
Yine avukatn kar karfll ifl temin etmek, ekiflmeli haklar edinmek veya
bunlarn edinilmesine araclk etmek, ifl temin etmek iin reklam saylabilecek her
trl teflebbs ve harekette bulunmak, zellikle tabelalarnda ve basl ktlarnda avukat unvan ve akademik unvanlar dflnda bir sfat kullanmaktan kanmak
biiminde ykmllkleri de vardr.
49
Avukatn statsel
ykmllklerinin baflnda
bir bro edinmek ve baro
levhasna yazlmak gelir.
50
zet
N
A M A
N
A M A
Avukatn mvekkiliyle ve mahkemeyle olan iliflkisinden kaynaklanan ykmllklerini aklamak.

Avukatn mvekkili ile iliflkilerinden kaynaklanan bir ok ykmll bulunmaktadr. Bunlar saymak gerekirse:
Avukatn aydnlatma ykmll; sadakat ykmll; edimini zenle ifa ykmll; edimini flahsen yerine getirme ykmll; vekletten uygun olmayan zamanda ekilmekten kanma ykmll; vekil edenin talepleri dairesinde veklet grevinin yrtme ykmll;
vekil eden menfaatlerini koruma ve savunmada
en gvenilir usuln izlenmesi ykmll; vekil edenine yol gsterme ve tavsiyede bulunma
ykmll; stlendii her ifl iin dosya tutma
ykmll; elinde bulundurduu dava evrak
ile ilgili ykmll; elinde bulundurduu evrak saklama ykmll; elinde bulundurduu evrakn vekil edence incelenmesine katlanma
ykmll; hesap verme ykmll ve sr
saklama ykmll olarak belirtilebilir.
Avukatn mahkeme ile iliflkilerinde uymak zorunda olduu bir ok ykmllk bulunmaktadr. Bunlar saymak gerekirse; Avukatn gerein bulunmasna katkda bulunma ykmll; davay srncemede brakmadan kanma
ykmll; tanklarla temasa gemek ve onlar etkilemekten kanma ykmll; bilirkiflilerle iliflkisi bakmndan tabi olduu ykmllkler bulunmaktadr.
Avukatn yarglama mercileri ve resmi makamlarla iliflkilerinde uymas gereken ykmllklerini aklamak
Avukatlk Meslek Kurallarnn 17. maddesinde,
avukatn yarg ve savclarla iliflkisinde, avukatlk hizmetinin zelliklerinden kaynaklanan llere uygun davranmak zorunda olduu, bu iliflkilerde karfllkl saygnn esas olduu belirtilmifltir. Baflka bir ifadeyle avukat, yarglar ve dier
resmi mercilerde grevli olanlar, adli olmayan
yollardan etkilememeli, bu ynde giriflimlerde
bulunmamaldr.
N
A M A
Avukatn, avukatlk statsnden kaynaklanan

ykmllklerini anlatabilmek.
Avukatn bu balamda ortaya kan ilk statsel
ykmll, bir bro edinmek ve baro levhasna yazlmaktr. Ayrca avukatn mesleini icra etmeye bafllad andan itibaren baro keseneklerini demek, baronun olaan ve olaanst genel
kurul toplantlarna katlmak, baro organlarnda
almfl olduu grevleri yerine getirmek, CMK m.
150 gereince grevlendirildii iflleri grmek, baro levhasnda yazl brosundan baflka yerlerde,
mahkeme salonlarnda veya adliye binas iinde
baflka bir yerde ifl sahipleri ile hukuki danflma
ve ifl kabul amac ile bir araya gelmekten kanmak, meslekle badaflmayan nitelikte bir baflka
ifli yapmaktan kanmak; TBB ve baro organlarndaki grevleri dolaysyla rendiklerini aklamaktan kanmak ykmllkleri vardr.
51
Kendimizi Snayalm
1. Afladakilerden hangisi avukatn, avukat - mvekkil
iliflkisinden kaynaklanan ykmllklerinden deildir?
a. Aydnlatma ykmll,
b. Sadakat ykmll,
c. Edimini zenle yerine getirme ykmll,
d. Dileke yazma ykmll,
e. Edimini flahsen yerine getirme ykmll,
a. Vekletten uygun olmayan zamanda ekilmekten kanma ykmll,
b. Mvekkil talimatlar dairesinde veklet grevini
yrtme ykmll,
c. Mvekkil menfaatlerini koruma ve savunmada
en gvenilir usuln izlenmesi ykmll,
d. Mvekkiline yol gsterme ve tavsiyede bulunma ykmll,
e. Dosya inceleme ykmll,
a. Tanklara verecekleri ifadeleri retme ykmll,
b. stlendii her ifl iin dosya tutma ykmll
c. Avukatn elinde bulundurduu dava evrak ile
ilgili ykmll
d. Avukatn hesap verme ykmll
e. Avukatn sr saklama ykmll
4. Afladakilerden hangisi avukat - mahkeme iliflkisinden kaynaklanan ykmllklerinden deildir?
a. Gerein bulunmasna katkda bulunma ykmll
b. Polis ile iflbirlii yapma ykmll,
c. Teklif olunan bir ifli haksz veya yolsuz bulduunda red ykmll
d. Davay srncemede brakmaktan kanma ykmll
e. Tanklarla temasa geme ve onlar etkilemekten
kanma ykmll
5. Hangi ykmllk aslnda, avukatn vekil edenine

karfl olan dier mesleki ykmllklerinin de temelini
oluflturur?
a. Polis ile iflbirlii yapma ykmll,
b. Davay srncemede brakmaktan kanma ykmll
c. Sadakat ykmll,
d. Tanklara verecekleri ifadeleri retme ykmll,
e. Dileke yazma ykmll,
6. Avukat, kural olarak stlendii ifli bizzat yapmakla
ykml olmas avukatn hangi ykmllnn sonucudur?
a. Avukatn aydnlatma ykmll
b. Avukatn sadakat ykmll,
c. Vekil eden menfaatlerini koruma ve savunmada
d. Avukatn edimini flahsen yerine getirme ykmll,
e. Edimini zenle ifa ykmll
7. Belli bir ifli takipten veya savunmadan kendi istei
ile ekilen avukatn bu ifle ait veklet grevinin, bu durumun vekil edenine tebliinden itibaren on befl (15)
gn sreyle devam etmesi avukatn hangi ykmllnn sonucudur?
a. Kolluk ile iflbirlii yapma ykmll,
b. Davay srncemede brakmaktan kanma ykmll
c. Vekil eden menfaatlerini koruma ve savunmada
d. Avukatn sadakat ykmll,
e. Vekletten Uygun Olmayan Zamanda ekilmekten Kanma Ykmll
8. Avukatn yrtt faaliyette baflar ve masraf rizikosunu sonuta mvekkil taflr. Bu yzden, avukatn, grevini vekil edenin hakl talepleri dairesinde yrtmesi gerekliliinin dayana avukatn hangi ykmlldr?
a. Vekil edenin talepleri dairesinde veklet grevinin yrtme ykmll
b. Vekil eden menfaatlerini koruma ve savunmada
en gvenilir usuln izlenmesi ykmll
c. Avukatn vekil edenine yol gsterme ve tavsiyede bulunma ykmll
d. Avukatn sadakat ykmll,
e. Davay srncemede brakmaktan kanma ykmll
52
Okuma Paras
9. Afladakilerden hangisi avukatn vekil edenine yol
gsterme ve tavsiyede bulunma ykmllnn alt
gereklerinden deildir?
a. Yarglamann kurucu unsuru olma ykmll,
b. Masraf rizikosuna dikkat ekme ykmll
c. Dava rizikosuna dikkat ekme ykmll
d. Avukatn yargsal nitelikte olmayan faaliyetine
iliflkin istiflare ykmll
e. Sulh olunmas srasnda avukata dflen dikkat
ekme ykmll
10. Avukat, kendisine tevdi olunan evrak, vekletin sona ermesinden itibaren ka yl sre ile saklamakla ykmldr?
a. 1
b. 2
c. 3
d. 4
e. 5
SOCRATESN SAVUNMASINDAN BR PARA

Mahkeme oylama yapmfl ve Socratesi lme mahkum
etmifltir. Bunun zerine Socrates afladaki gibi bir savunmaya bafllamfltr...
Kenti karalayanlarn size verecekleri kt ad iflitmek
iin ok beklemeniz gerekmeyecek, ey Atinallar; Sokratesi, bir bilgeyi ldrdnz diyecekler; ve sizi knamak istediklerinde bana bilge diyecekler, stelik bilge
olmasam bile. Eer biraz beklemifl olsaydnz, isteinizi
doann sreci karfllamfl olacakt. nk grebileceiniz gibi yaflm ok ilerledi, ve lm beni ok uzakta
beklemiyor. fiimdi hepinize deil, ama yalnzca beni
lme mahkum edenlere sylyorum. Ve onlara diyecek bir baflka fleyim daha var: Belki de bafllanmam
salayacak trde szler sylemediim iin mahkum olduumu dflnyorsunuz, demek istiyorum ki, aklanmak iin gereken herfleyi yapmay ve sylemeyi uygun
bulmamfl olduum iin. Hi de deil; mahkum olmama gtren eksiklik hi kuflkusuz szcklerin eksiklii
deildi. Bu iflitmeyi en ok istediiniz trden konuflmay yaptracak utanmazln ya da yzszln ya da
eilimin olmamasyd-alamak ve inlemek ve yakarmak, ve baflkalarndan iflitmeye alfltnz ama ileri srdm gibi bana yakflmayacak baflka pekok fleyi yapmak. O srada tehlikeye karfln zgr bir insana yaraflmayacak hibirfley yapmamam gerektiini dflndm;
ve flimdi de savunma biemimden hibir piflmanlk duymuyorum; sizin istediiniz gibi konuflup yaflamaktansa,
kendim gibi konuflup lmeyi yelerim. nk savaflta
olduu gibi yasa karflsnda da benim ya da herhangi
bir insann lmden kamann her yoluna baflvurmamas gerekir. Savaflta sk sk olduu gibi, bir insan silahlarn frlatp onu kovalayanlarn nnde diz ktnde hi kuflkusuz lmden kurtulabilir; ve baflka tehlikelerde de, eer bir insan herfleyi sylemeye ve yapmaya
istekli ise, lmden kamann baflka yollar vardr. Glk, dostlarm, lmden kanmak deil, ama hakszlktan kanmaktr; nk o lmden daha hzl koflar. Ve
yafll ve yavafl olduum iin daha yavafl koflucu beni
yakalad; ama sulayclarmn uyank ve evik olmalarna karfln, hzl koflucu tarafndan, hakszlk tarafndan
yakalandlar. Ve flimdi sizin tarafnzdan mahkum edilmifl olarak lm cezasn ekmek zere ayrlyorum,onlar da gereklik tarafndan mahkum edilmifl olarak
kendi yollarna gidiyorlar-ktlk ve yanlfllk cezasn
ekmek zere; ve dlme sarlmalym, onlar da kendilerininkine. Sanrm bu tr fleyler yazg olarak grlebilirler-ve sanrm iyidirler....
...
Ayrlma saati geldi, ve kendi yollarmza gidiyoruz-ben
lmeye, siz yaflamaya. Hangisinin daha iyi olduunu
yalnzca Tanr bilir.
53
1. d
Sra Sizde 1
Avukatn sadakat ykmllnn alt gerekleri flunlardr:
- Uygunsuz ifllerin reddi zorunluluu
- atflan menfaatleri temsil etmekten kanma ykmll
- Taraf deifltirmekten kanma ykmll (taraf deifltirme yasa)
2. e
3. a
4. b
5. c
6. d
7. e
8. a
9. a
10. c
Yantnz yanlfl ise Avukat-Mvekkil liflkisinden Kaynaklanan Ykmllkler bafll altnda size verilen bilgileri gzden geiriniz.
Yantnz yanlfl ise Avukat-mahkeme iliflkisinden kaynaklanan ykmllkler bafll altnda size verilen bilgileri gzden geiriniz.
Yantnz yanlfl ise Avukat-Mahkeme liflkisinden Kaynaklanan Ykmllkler bafll altnda size verilen bilgileri gzden geiriniz.
Yantnz yanlfl ise Avukat-Mahkeme liflkisinden Kaynaklanan Ykmllkler bafll altnda size verilen bilgileri gzden geiriniz.
Yantnz yanlfl ise Avukat-Mesleki Statsnden Ykmllkler bafll altnda size verilen
Sra Sizde 2
Avukat, kural olarak stlendii ifli bizzat yapmakla ykmldr. Verilen vekletnamede avukat baflkasn tevkile yetkili klnmfl ise, yazl szleflmede aksine hkm bulunmadka, veklet verilen avukat bu ifli baflka
bir avukat ile birlikte veya baflka bir avukata vererek takip ettirebilir.
Avukatn stlendii bir ifli tevkil yetkisi dhilinde bir
meslektaflna devretmesi halinde, tevkil olunan avukat,
ifli flahsen yerine getirmekle ykml olan tevkil eden
avukatn yerine kaim yani alt vekil olur. Tevkil edilen
avukat, tevkil eden avukat birlikte stlendii veklet
grevinin gereini yerine getirmek borcu altndadr.
Tevkil eden avukatn yerine geen, alt vekil konumunda bulunan tevkil edilen avukat, bamsz olarak hareket eder. Dier bir deyiflle veklet iflini yrtrken tevkil eden avukattan emir ve talimat almaz.
Sra Sizde 3
Avukatn vekil edenine yol gsterme ve tavsiyede bulunma ykmllnn alt gerekleri flunlardr:
- Dava Rizikosuna Dikkat ekme,
- Masraf Rizikosuna Dikkat ekme,
- Avukatn Yargsal Nitelikte Olmayan Faaliyetine liflkin stiflare,
- Sulh Olunmas Srasnda Avukata Dflen Dikkat ekme.
54
Sra Sizde 4
Avukatn meslek srr ile ballktan kurtulabilmesini
salayan haller flunlardr:
- Vekil edenin Rzas: Avukatlk Kanununun 36.maddesinde de belirtildii zere, srrn aklanmas konusunda vekil edeninin bir rzas varsa avukat sr saklama ykmllnden kurtulmaktadr.
- Iztrar Hali: Avukatn taammden ifllenen ar sular
konusunda bilgi sahibi olmas halinde bunu aklamas gerektii savunulur. Ancak doktrinde bu grfle karflt grfller de vardr.
- Avukatn zel hukuka dayanan tazminat istemi, ceza
hukukuna dayanan yaptrm veya meslek hukukuna
zg disiplin cezas tehdidi altnda bulunmas.
Sra Sizde 5
Avukat, esasen tank olarak dinlenebileceklerle iliflki
kurmamaldr. Avukat ileride tank olarak dinlenecek
kimselerden istisnai hallerde baz hususlar renmek
mecburiyetinde kalsa bile, bu kiflileri etkilemifl olma
flphesi altnda kalmaktan kendisini korumaldr. Bu
balamda avukat tanklara tavsiyede bulunamaz, ne flekilde tanklk edecekleri veya yarg nnde nasl hareket edecekleri hakknda onlara talimat veremez.
AYDIN Murat (2006), Avukatlk creti, Sekin Yaynevi.

GNER Semih (2002), Avukatlk Mevzuat, Ankara Barosu Yaynlar.
Trkiye Barolar Birliinin 27-28 Mays 1989 tarihinde Giresunda yaplan XX. Olaan Genel Kurul Kararlar
nternet Kaynaklar
Amalarmz
N
N
N
N

Avukatlk meslei ile ilgili genel kurallar aklayabilecek,
Avukatn yarg organlar ve adli mercilerle iliflkilerinde uymas zorunlu kurallar aklayabilecek,
Avukatn meslektafllaryla iliflkilerinde dayanflmas ve uymak zorunda olduu kurallar aklayabilecek,
Avukatn ifl sahipleriyle, barolarla ve Trkiye Barolar Birliiyle iliflkilerinde
uymak zorunda olduu kurallar aklayabileceksiniz.
Anahtar Kavramlar
Avukatlk meslei
Trkiye Barolar Birlii
Mesleki dayanflma
Meslek kurallar
Barolar
indekiler
Avukatlk ve
Noterlik Hukuku
Avukatlk Meslek
Kurallar
AVUKATLIK MESLENE LfiKN

GENEL KURALLAR
YARGI ORGANLARIYLA VE ADL
MERCLERLE LfiKLER
MESLEKTAfiLAR ARASI
DAYANIfiMA VE LfiKLER
fi SAHPLERYLE LfiKLER
BAROLARLA VE TBB LE LfiKLER
Avukatlk Meslek Kurallar

AVUKATLIK MESLENE LfiKN GENEL KURALLAR
Avukatlar, yklendikleri grevleri bu grevin kutsallna yakflr bir flekilde zen,
doruluk ve onur iinde yerine getirmek ve avukatlk unvann gerektirdii sayg ve
gvene uygun biimde davranmak ve Trkiye Barolar Birliince belirlenen meslek kurallarna uymakla ykmldr (Av. K. m.34 ). Trkiye Barolar Birlii tarafndan konan bu kurallara uyulmamas avukat iin bir disiplin cezasna arptrlmakla sonulanabilir.
Meslek kurallarnn konulmasnda ama daha ok meslee bir standart getirmek ve meslein z disiplinini oluflturmaktr. Avukatlar iflbu kurallar koyar iken
bunu bir kanun yapmak yerine, meslek kural olarak somutlafltrmamalarndaki temel gereke z disiplinin kanun koyucu deil fakat meslein muhatab avukatlar
tarafndan salanma kaygsdr. Bu konuda Avukatlar haklarn kullanrlarken, her
zaman hukuka ve hukuk mesleinin kabul grmfl standartlarna ve mesleki ahlak
kurallarna uygun davranrlar (Havana Kurallar m.23). Bu meslek kurallarnn srekli geliflimini salamak zere barolar, Trkiye Barolar Birlii Genel Kuruluna,
gndeme iliflkin hkmlere uyma flart ile yeni teklifler getirebilir.
Meslek kurallar meslein dzen ve geleneklerini korumak ve yerlefltirmek
ve yasalarn avukatlara ykledii grevlerin onurlu bir flekilde yerine getirilmesini salamak amacyla oluflturulmufltur (M.Lamih elik, TBBB Dergisi. Say 74,2008,
s. 283).
Serbest bir irade sonucu kabul edilen meslek kurallar, bir toplum yaflam iin
vazgeilmez olarak kabul edilen avukatlk mesleinin en iyi flekilde yaplmasn
garanti altna alr. Stajyerler, meslek kurallarna ve ynetmeliklerde belirlenen
esaslara uymak zorundadrlar (Av. K. 134)
Trk avukatlar, barolarn ve Trkiye Barolar Birliinin bamszl gereine
inanmfllar ve bu konuda kendilerine gerek kifli, gerek kurulufl olarak dflen grevleri baflarma kararna varmfllardr.
Mesleki alflmasnda avukat, bamszln korur; bu bamszl zedeleyecek
ifl kabulnden kanr.
Avukat, mesleki alflmasn kamunun inancn ve meslee gvenini salayacak
biimde ve ifline tam bir sadakatle yrtr. Avukatlk, dier mesleklerden farkl
olarak kolektif inanc gerektiren mesleklerdendir. Avukatn yapt tm ifllemlerde
yasaya ve adalete uygun hareket ettii, doruluk ve drstlk ilkelerine sadk davrand kabul edilir. Bu nedenle, mesleki faaliyetin yrtlmesi srasnda bu gve-
Avukatlk meslek
kurallarnn konulmasnda
ama meslee bir standart
getirmek, meslein z
disiplinini oluflturmaktr.
58
Avukat stlendii davay

zamannda amaldr,
mvekkilinin gecikmeden
dolay zarara uramasna
engel olmaldr.
Avukat, iddia ve
savunmann hukuki yn ile
ilgilidir. Taraflar arasnda
anlaflmazln dourduu
dflmanlklarn dflnda
kalmaldr.
ni salamak ve meslek itibarn sarsabilecek her trl davranfltan kanmak avukatn bafllca grevidir (Barolar Birlii 2001/325 E., 2002/136 K., 18.05.2002).
Avukat stlendii davay zamannda amaldr, mvekkilinin gecikmeden dolay zarara uramasna engel olmaldr. Avukat duruflmalara mazeretsiz katlmamay
alflkanlk haline getirmemelidir. Aleyhe verilen karar temyiz edilmeyecek ise avukat bu konuda vekil edenden yazl izin almaldr. Kararn yazl izin olmadan temyiz edilmemesi disiplin suu oluflturur.
Karfl tarafn tebligat adresini bilirken baflka adrese tebligat gndermek, eksik
bilgi vererek mahkemeden usulsz karar almak, borlularn muhtemel bilgisizliinden yararlanarak olmas gerekenden fazla faiz istemeyi alflkanlk haline getirmek vs bu kuraln ihlalidir.
Avukat, meslein itibarn zedeleyecek her trl tutum ve davranfltan kanmak zorundadr. Avukat, zel yaflantsnda da buna zen gstermekle ykmldr. Avukatlk, tutum ve davranfllarda, giyimde, konuflmada, zel yaflamda bile
zen isteyen bir meslektir. Avukatn meslek itibar, ticari itibar deildir (Serkan
AAR,TBB Dergisi, Say 80, 2009, s. 383). Avukatn mesleini ifa ederken vekillik
grevini aflacak flekilde davranmas ve eyleme dnfltrmesi bu kuraln ihlalidir.
Avukat yasal olmayan mahkeme kararna karfl yasal olmayan tavr gelifltiremez.
Yasal olmayan mahkeme kararna karfl sadece yasal snrlar iinde tepki verebilir.
Avukat her ne olursa olsun kaba kuvvete-fliddete baflvuramaz.
Avukatn yapt ifllem ve hukuki faaliyetlerin hukuka uygun olmas tek baflna
yeterli deildir. fiekle uygunluk yannda amacn da hukuka uygun olmas gerekir.
Vekletsiz duruflmaya giren ve verilen sreye ramen vekaletnamesini sresinde ibraz etmeyen, duruflmaya ya da keflfe alkoll gelen avukat, hakknda icra takibi yaplmasna sebep olmas, meslektaflna hakaret, tahsil ettii paray dosyaya
bildirmemesi, vekil edenine sahte mahkeme karar vermesi, adi flirket orta olmas avukatn davranfl zen ilkesine aykrdr. Yine Ceza Muhakemesi Kanununa gre Baro tarafndan atanan avukatn mdafilik creti dflnda savunduklar kifliden
cret talebi bu ilkeye aykrdr.
Avukat, yazarken de, konuflurken de dflncelerini olgun ve objektif bir biimde aklamaldr. Mesleki alflmasnda avukat, hukukla ve yasalarla ilgisiz aklamalardan kanmaldr.
Avukat, iddia ve savunmann hukuki yn ile ilgilidir. Taraflar arasnda anlaflmazln dourduu dflmanlklarn dflnda kalmaldr.
Avukat, salt n kazandrmaya ynelen her trl gereksiz davranfltan titizlikle
kanmaldr. Avukatn hangi gereke ile olursa olsun televizyon dergi, gazete nne kmas, beyanlarda bulunmas bu maddenin ihlali anlamna gelir.
Bir avukatn kamuya sunduu beyanlarnn bilgi verme hakk kabul edilmesi
iin doru ve gerek bir bilgi sunulmal, verilen bilgi, bilgilendirme maksadn aflmamal, objektif snrlar iinde olmaldr.
a. Avukat, yalnz adres deiflikliini, reklam niteliini taflmayacak biimde,
ilan yoluyla duyurabilir.
b. Avukatn bafllkl katlar, kartvizitleri, bro levhalar reklam nitelii taflyabilecek aflrlkta olamaz.
c. Avukat, telefon rehberinde meslekler ksmnda adres yazdrabilir. Bunun
dflnda farkl byklkte harflere ya da ilan niteliinde yazlara yer verdiremez.
d. Ortak bro kuran avukatlar, bronun reklam arac olmamasna, hukuk
brosu olma niteliini yitirmemesine dikkat ederler.
59
5. nite - Avukatlk Meslek Kurallar
Avukat kendine ifl salama niteliindeki her trl davranfltan ekinir. Avukatn
kendisine ifl salamak amacyla ifl verebilecek kiflilere mektup yazp grflmeye
armas, kamulafltrma davasnda kamulafltrma yaplacak kye yaplan gezi, tek
alflan avukatn hukuk brosu olarak tabela asmas, yabanc dil bilmeyen avukatn yabanc dilde kartvizit basmas meslek kuraln ihlaldir.
Avukatn kamuya sunduu beyanlarla ilgili temel kurallar nelerdir?SIRA SZDE
Avukat, kanunen bulunduu baflkaca mevki ve olanaklarnn mesleki alflmaD fi N E L M
larna etkili olmamasna dikkat eder.
Avukat, mesleki alflmas dflnda kiflisel anlaflmazlklarda, avukatlk sfatO R U bafllamadan,
nn zelliklerinden yararlanamaz. rnein, henz seim Ssreci
aday olduu kesinleflmeyen, seimde olduu iddiasyla kartvizit bastrp burada avukatlk unvann kullanmak meslek kuraln ihlaldir. Ancak her duDKKAT
rum kendi zgn koflullar iinde deerlendirileceinden lkede seim havasna girildiinde ve adaylk ve aday adayl sreci baflladnda herhangi
SIRA SZDE
bir mevkiye aday olan kiflinin avukat unvann kullanmas
meslek kuraln
ihlal saylmaz.
Avukat, brosunun grevin vakarna uygun biimde tutulmasna aba gsAMALARIMIZ
terir. Avukatlk faaliyeti yrtenin mesleinin nemini haiz, yaplan ifl ile zdefllemifl olan brosunu mesleine uygun yerde ve mesleine uygun flekilde tefrifl etmeli ve tutmaldr. ok abartl dekor, ifl sahiplerini
K T A P etkileyecek
flekilde aslmfl fotoraflar (askeri personelle, nllerle ya da siyasilerle), bronun ok dank ya da kirli olmas, ya da bronun dinsel ya da elence
mekanlarnn ortasnda yer almas meslek kuraln ihlaldir.
TELEVZYON
Uzunca bir sre brosundan uzak kalmak zorunda bulunan avukat, ifllerine
bakacak, mvekkillerini kabul edecek meslektaflnn adn barosuna bildirir.
Avukatn bilgi verme ykmll, Avukat ile Baro iliflkisini dzenleyen bir
NTERNET
meslek kuraldr.
D fi N E L M
S O R U
DKKAT
N N
Avukatn brosu ile ilgili ve brosundan uzak kalmas halinde yapmas

gerekenler
SIRA
SZDE nelerdir?
Avukat meslek kurulufllarnca verilen grevleri, hakl sebepler dflnda, kaD fi N E L M
bul etmek zorundadr.
Mesleki alflmasndan tr aleyhine alan dava layihasnn bir rneini,
S O R Uarabuluculuk
avukat barosuna verir. Baronun hukuki anlaflmazlklardaki
teklifini kabul etmek zorundadr. Avukatn bilgi verme ykmll, Avukat ile Baro iliflkisini dzenleyen bir meslek kuraldr. Burada
ama AvukaDKKAT
tn eyleminin bal bulunduu Baro tarafndan deerlendirilmesini, gerekmesi halinde Baro tarafndan resen soruflturmas almasn salamaktr.
SIRA SZDE
Avukat, kendisiyle ilgili her trl belgeleri baroda grmek
hakkn haizdir.
YARGI ORGANLARIYLA VE ADL MERCLERLE

AMALARIMIZ
LfiKLER
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
K T A P
TELEVZYON
NTERNET
N N
Avukat, hkim ve savclarla iliflkilerinde, hizmetin zelliklerinden gelen llere uygun davranmak zorundadr. Bu iliflkilerde karfllkl sayg
Avukat,
K T esastr.
A P
yarglamann kurucu unsurudur. Avukat olmazsa yarglama adil olmayp verilen karar sadece iddia ve kararn oluflturduu bir metinden ibaret olur. Avukatsz
SIRA SZDE
SIRA SZDE
D fi N E L M
S O R U
DKKAT
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
K T A P
TELEVZYON
TELEVZYON
NTERNET
NTERNET
60
yaplan yarglama diyalektikten yoksun olmas sebebiyle sadece bir karar metni
olacak adil olmayacaktr. Yarglamada bu kadar nemli yer edinmifl olan avukatln, kendisi ile eflit konumda olan yarglama makamlaryla (hkimlik ve
savclkla) iliflkilerinde dzeyli olmas hkim ve savclardan grd sayg kadar sayg gstermesi zorunludur.
SIRA SZDE
Avukat, daha nce hkim,

D fi hakem
N E L Mya da baflka
savc,
resmi bir sfatla inceledii
iflte grev alamaz.
S O R U
DKKAT
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
Avukatn hkim
savclarla iliflkilerinde uymak zorunda olduu kurallar nelerdir?
SIRA ve
SZDE
Avukat, daha nce hkim, savc, hakem ya da baflka resmi bir sfatla inceledii
D fi N E L M
iflte grev alamaz.
Hkim ve savc ile hsmlk ya da evlilikten gelen engelleri gsteren, kanun
S O yazl
R U
hkmnde
derece dflnda kalan hsmlklar ve baflkaca yaknlklarda,
avukat, meslek onuruna en uygun biimde takdirini kullanr.
AvukatlarD ve
stajyerleri, meslee yaraflr bir klk ve kyafetle, bafllar ak
K Kavukat
AT
olarak mahkemelerde grev yaparlar. Duruflmalara, Trkiye Barolar Birliince
flekli saptanmfl cbbe ile ve temiz bir kyafetle karlar. Erkek avukatlar, iklim
SIRA SZDE
ve mevsim koflullarnn elverdii lde kravat takarlar. (Trkiye Barolar
Birliinin 27-28 ,mays 1989 tarihinde Giresunda yaplan XX. Olaan Genel
Kurul kararyla
deiflik metin.)
AMALARIMIZ
Avukat duruflmay terk edemez. Ancak kiflisel veya meslek onurunun zorunlu
kld hallerde duruflmalardan ayrlabilir. Bu durumda avukat derhal baroya
K Bu
T Aavukat
P
bilgi verir.
ile baro iliflkisinde meslein onurunun korunmas sadece
avukatn deil ayn zamanda barolarn grevi olmas sebebiyle ortaya kmfl
bir kuraldr.
E L E V Z Y O Niin zorunlu olmadka davann uzamas sonucuna varacak is AvukatT savunma
teklerden kanr.
Hkimin reddi, savclarn ve baflkaca adalet grevlilerinin reddi veya flikyet
edilmesi Nkonusunda
ve genellikle konuflmalarnda ve yazlarnda avukat, kanuTERNET
nun gerektirdii gerekeleri amac aflmayacak biimde aklar. Ret veya flikyet
dileklerinin bir rnei de baroya verilir. Avukatlar adaletin inflas iin elbette
hkim, savc veya dier adalet grevlilerini red edebilir, flikyet yoluna gidebilir. Ancak bu red veya flikyet baflvurularnda, aklamalarnda Avukatlk Kanununun kendisine ykledii sorumluluun bilincinde hareket etmelidir. Dava ile
korunan karn hakl gsterdiinden teye gitmeyen, bir taflknlk teflkil etmeyen, hakkn korunmas iin gerekli bulunan ve yersiz biimde saldrgan olmayan, objektif bir slupla yaplan savunma hukuka aykr deildir.
Avukat, ilerde tank olarak dinlenecek kimselerden, istisnai olarak baz hususlar renmek mecburiyetinde kalmfl olursa, onlar etkilemifl olma flphesi altna dflmekten kanmaldr. Avukat, tanklara tavsiyelerde bulunamaz, ne flekilde tanklk edecekleri veya hkim nnde nasl hareket edecekleri hakknda
talimat veremez.
Avukat, mahkeme kalemlerinde, icra dairelerinde ve her trl mercilerde alflan grevlilerle olan iliflkilerinde de meslek onuruna ve arbaflllna uygun
tutum ve davranfllarn korur. Avukatn yarglama makamlaryla iliflkilerinde sadece hkim ve savclarla iliflkilerinde deil tm yarglama makamlaryla iliflkilerinde meslek onuruna ve arbaflllna uygun davranmak zorundadr. Unutulmamaldr ki, adli kalem personeli ve icra mdrlk alflanlar da yargnn vazgeilmez sac ayaklarndandr.
N N
K T A P
TELEVZYON
NTERNET
Avukat, tanklara
tavsiyelerde bulunamaz, ne
flekilde tanklk edecekleri
veya hkim nnde nasl
hareket edecekleri hakknda
talimat veremez.
61
Avukat tahrik altnda olsa da, adli kalem ve icra mdrlk alflanlar ok ar kusur iflleseler de, avukat mesleinin kendine ykledii sorumlulukla hareket etmelidir. Avukat olgun slubuna ramen sorunu zemez ise yarg yoluna baflvurmaldr.
MESLEKTAfiLAR ARASI DAYANIfiMA VE LfiKLER

Avukat, herhangi bir meslektaflnn mesleki tutum ve davranfllar hakkndaki dflncelerini kamuoyuna aklayamaz. Bu yoldaki flikyetlerin mercii yalnz barolardr.
Avukat, herhangi bir meslektafl zellikle hasm vekili meslektafl hakknda kk dflrc nitelikteki kiflisel grfllerini aka belirtemez. Bir avukat, baflka
bir avukata karfl asl ya da vekil sfatyla takip edecei davay kendi barosuna bir
yaz ile bildirir. Bu kural, bilgi verme ykmll ile bal olarak barolarn ve
Trkiye Barolar Birliinin nc flahslarn aleyhine veya nc flahslarn barolar ve TBB aleyhine aaca davalar iin de geerlidir (Trkiye Barolar Birliinin 12-13-14 Ocak 1978 tarihinde Ankarada yaplan XI. Genel Kurulunda
kabul edilmifltir).
Resmi ya da zel kurulufllarda baml olarak birlikte alflan avukatlar, kadro
grevleri ne olursa olsun, adalet ve eflitlik ilkelerinden ayrlmamaya ve ifl datm,
denetimi ve her trl ifl iliflkilerinde meslek dayanflmasna ve onuruna uymayan
davranfllardan kanmaya zen gstermekle ykmldrler.
Bu kuraln amac Barolar Birlii kararlarnda Bilgi verme ykmllnn
amac avukatlarn birbirleri aleyhindeki hukuksal giriflimlerde dikkatli ve zenli
davranmasn salamak btn giriflimlerin meslee zarar verecek tarzda kullanlmasn nlemek ve bu hususlarda gerekli nlemleri almakla grevli barolar bilgilendirmektir (Trkiye Barolar Birlii Disiplin Kurulunun 20.9.2002T., 2002/101
E, 2002/245-5 K. sayl karar.) fleklinde ortaya konmufltur.
Bu bilgilendirme ykmlln kapsam yine TBB kararlarna gre Davalnn
avukat olmas halinde alan davann mesleki yaflam ve/veya zel yaflam ayrm yaplmakszn her davann baroya bildirilmesi gerekir (TBB Dergisi S. 1992, s. 263)
Bu bildirim sadece alan davalarla ilgili olmayp ayn zamanda Barolara ve
Adalet Bakanlna yaplan baflvurular da kapsar.
SIRA
SZDE
Trkiye Barolar Birlii kararlarna gre bilgi verme ykmllnn
amac
nedir?
Bir baflka baro blgesinde ilk kez bir davaya giden avukat, o yer Baro BaflkaD fi N E L M
nna nezaket ziyaretinde bulunmaya gayret eder.
Bir meslektaflnn lm veya baflkaca nedenlerle, Baro Baflkannca grevlenS O Rreddedemez.
U
dirilen avukat, kabul edilebilir bir neden gstermeksizin bu grevi
Mesleki alflmada avukatlar arasnda usule iliflkin ifllemlerde ve dosya incelemelerinde dayanflma gerei saylabilecek yardmlar ve kolaylklarn
esirgenmemesi
DKKAT
gerekir.
Duruflmaya ge kald iin hakknda gyap karar alnan avukat hemen gelmiflSIRA SZDE
se, dier taraf vekili olan avukat, gyap kararnn kaldrlmasn veya dzeltilmesini istemek zorundadr. Bir baflka yerdeki duruflmasna mazereti nedeniyle gidemeyen avukat, karfl taraf avukat bir baflka yerden geliyorsa, AMALARIMIZ
mazeretini nceden
meslektaflna bildirmelidir. Avukatlar arasnda zeldir kayd taflyan yazflmalar,
yazann rzas alnmadan aklanamaz.
Avukat hasm tarafn ancak avukat ile grflebilir. Hasmnn
yok ise
K T avukat
A P
avukatn hasmla temas zorunlu snrlar iinde kalr. Hasm tarafla her temasndan
sonra avukat mvekkiline bilgi verir. Bu, avukatla iliflkin, meslek kurallarn d-
Avukat, adli mercilerde

alflan grevlilerle olan
iliflkilerinde meslek onuruna
ve arbaflllna uygun
tutum ve davranfllarn
korur.
Avukat, herhangi bir

meslektaflnn mesleki
tutum ve davranfllar
hakkndaki dflncelerini
kamuoyuna aklayamaz.
SIRA SZDE
D fi N E L M
S O R U
DKKAT
N N
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
Avukat hasm tarafn

K T ancak
A P
avukat ile grflebilir.
TELEVZYON
TELEVZYON
NTERNET
NTERNET
62
zenleyen tm kurallarda yer alan bir kural olup avukatn hem mvekkiline, hem
meslektafl olan karfl taraf avukatna hem de meslein bir btnne karfl sorumluluunu dzenleyen ilkedir. Bu ilke yarglamann tm taraf ve makamlarna karfl
gven ve sayg salayan bir mesleki kuraldr.
Avukat, dava tr ve usul ne olursa olsun, mahkemeye verdii layiha ve nemli belgelerin birer rneini (istenmese de) karfl taraf vekili meslektaflna verir.
Yanna stajyer almay kabul eden avukat, stajyerlerin iyi yetiflmesi iin gerekli
dikkati ve ilgiyi gsterir ve olanaklar hazrlar. Avukat, yanna stajyer olarak ald
meslektaflnn meslee hazrlanmas iin gerekli tm tedbirleri alp, flartlar hazrlamaldr. Avukat, stajyerinin dosya inceleme, mesleki yaynlar takip, vekil edenlerle iliflkiler, dileke yazm, dilekede kullanlacak slup, hak arama konusunda srar gibi konularda yetiflmesini salamaldr.
Stajyerler, avukatla birlikte duruflmalara girmek, avukatn mahkemeler ve idari
makamlardaki ifllerini yapmak, dava dosyalar ve yazflmalar dzenlemek, baroca dzenlenen eitim alflmalarna katlmak, baro ynetim kurulunca verilen ve ynetmelikle gsterilecek dier devleri yerine getirmekle ykmldr. Stajyerler, meslek kurallarna ve ynetmeliklerde belirlenen esaslara uymak zorundadrlar (Av. K. m.23)
Grld zere stajyerlere kanun ile yklenmifl ykmllkler ve staj faaliyetinin
zellii gerei birok meslek srrna vakf olmalar doaldr. Stajyerler bu konuda kanun ile kendine yklenen sorumlulua uygun davranrken avukat da bunun tedbirlerini almaldr. Ayn durum stajyer olmayan dier avukat alflanlar iin de geerlidir.
SIRA SZDE
D fi mvekkiline
NELM
Avukat,
davann
sonucu ile ilgili hukuki
grfln, bunun bir teminat
S O R Ubelirtmek
olmadn
kofluluyla aklayabilir.
DKKAT
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
K T A P
TELEVZYON
NTERNET
Avukatn stajyerlerle
SIRA SZDEiliflkisine iliflkin kurallar nelerdir?
fi SAHPLERYLE LfiKLER
D fi N E L M davann sonucu ile ilgili hukuki grfln alayabilir. Fakat buAvukat, mvekkiline
nun bir teminat olmadn zellikle belirtir. Avukatlk adaletin salanmas iin oluflturulmufl bir Skamu
O R U grevi olup, avukatn asli grevi dava kazanmak deil adaleti infla etmektir. Avukatn davann kazanlaca ynnde verecei bir teminat avukat yarglamann taraflarndan biri haline getirecektir. Byle bir durumda avukat mvekkiliDKKAT
ne verdii sz yerine getirme kaygs ile hukuk dfl yollara tenezzl edebilecektir.
Avukat ayn davada, birinin savunmas brnn savunmasna zarar verebileSIRAolan
SZDE
cek durumda
iki kiflinin birden vekletini kabul etmez.
Bir anlaflmazlkta taraflardan birine hukuki yardmda bulunan avukat, yarar atflan br tarafn vekletini alamaz ve karfl tarafa hibir hukuki yardmda bulunaAMALARIMIZ
maz. Ortak broda alflan avukatlar da, yararlar atflan kimseleri temsil etmemek
kural ile baldrlar.
Avukat meslek srr ile baldr.
K T A P
Avukat, davasn almad kimselerin baflvurmas nedeniyle rendii bilgileri de sr sayar. Avukatlk srrnn tutulmas sresizdir, meslekten ayrlmak
bu ykm kaldrmaz.
TELEVZYON
Avukat, yardmclarnn, stajyerlerinin ve alfltrd kimselerin de meslek
srrna aykr davranfllarn engelleyecek tedbirleri alr.
Avukat, kendisine teklif edilen ifli gereke gstermeden de reddedebilir. Byle
bir durumda
N Ttakdirine
E R N E T esas olan nedenleri aklamak zorunda braklamaz. Avukat,
zamannn ve yeteneklerinin eriflemedii bir ifli kabul etmez. Avukat, davay almaktan ve kovuflturmaktan ekinme hakkn mvekkiline zarar vermeyecek biimde kullanmaya dikkat edecektir.
N N
63
Avukatn meslek srr ile ball kural ne anlama gelir?
SIRA SZDE
fl sahibi anlaflma yapt avukattan sonra ikinci bir avukata da veklet vermek
D fi N E L M
isterse, ikinci avukat ifli kabul etmeden nce, ilk veklet verilen
avukata yazyla
bilgi vermelidir.
Avukat kesin olarak zorunlu bulunmadka, mvekkili adna
aklamaS Obasna
R U
da bulunamaz. Aklamalarda, adalete etkili olmak amac gdlemez. Avukatn vekil edenin adna basna aklamada bulunmas zorunluluk taflmyorsa, adalete etDKKAT
kili olma amac taflyorsa, eflitli bahanelerle resminin kmasna sebep oluyorsa,
meslek ile ilgisi olmayan, hukuki bir problemi zme amac olmayan, kendi kenSIRA SZDE
dini onurlandran bu beyanlar bu meslek kuralnn ihlali anlamna
gelir.
Avukat bakt davada, grevini savsayarak ya da ktye kullanarak, mvekkili
zararna kendisine bir yarar salayamaz. Veklet grevini ktye kullanmak Avukat
AMALARIMIZ
asndan her ne kadar cezai sorumluluk ve tazminat ykmll
getirse de ayn
zamanda meslek kurallarnn 41. maddesi gereince disiplin suu oluflturur.
Avukat vekil edeninin haklarnn esasn etkileyecek beyanlarda bulunurken
K T A P
vekil edeni zarara uratacak davranfllardan uzak durmal, defter
incelemesi, bilirkifli incelemesinin gereklilii, var olan delili sunmama gibi konularda vekil edenin
yazl olurunu almaldr.
T E L E VAvansn
Z Y O N iflin geAvukat, iflle ilgili giderleri karfllamak zere, avans isteyebilir.
reini ok aflmamasna, avanstan yaplan harcamalarn mvekkile zaman zaman
bildirilmesine ve iflin sonunda avanstan kalan parann mvekkile geri verilmesine
dikkat edilir. Avukat yarglama iin gerekli masraflar almadan hukuki yardma
NTERNET
bafllamak veya bafllad ifli devam ettirmek zorunda deildir. Ancak avukat vekalet grevine baflladnda mvekkilinden talep edecei avans yaplacak iflle orantl olmaldr. Vekalet grevinin tamamlanmasndan sonra avukat avans olarak ald paray mvekkiline iade etmeli veyahut yasal flartlar var ise cret alacana
mahsup etmelidir. Avukat ald avansn harcamalar hakknda ifl sonunda olabildiince yazl olarak mvekkiline hesap vermelidir. Avukat yapt demelerle ilgili mvekkiline yazl belge ibraz edemediinde disiplin suu oluflur.
Mvekkil adna alnan paralar ve baflkaca deerler geciktirilmeksizin mvekkile duyurulur ve verilir. Mvekkille ilgili bir hesap varsa, uygun srelerde durum
yazyla bildirilir. Avukat makul sreler iinde veklet creti dflnda dosyalardan
ekilen paralar ve yaplan harcamalar bildirmelidir.
Avukat yklendii ifl nedeniyle tahsil ettii paray ve hesab bizzat mvekkiline
veya onun yazl talimat ile gsterdii kifliye vermesi esastr.
Avukat herhangi bir flekilde ifl sahibine ulaflamad takdirde mahkemeden tevdii mahalli tayini talep etmelidir.
Avukat, mvekkilinden meslektafllarna ynelecek sataflmalar nlemeye alflr;
gerekirse vekillikten ekilebilir. Bu meslek kuralyla avukatn sadece adaletin tesisi ile deil ayn zamanda avukatlk mesleinin korunmas ile ykml olduu sonucuna varlmaldr. Avukat, avukatlk faaliyeti srasnda kendi mvekkilince meslektafllarna ynelecek sataflmalar engellemekle mkelleftir. Avukat bu sataflmalar nleyememesi halinde vekillikten ekilebilir. Bu ekilme hakl neden ile ekilme olup Avukat bir hakl ekilmede talep edebilecei her fleyi talep edebilir.
Avukat hapis hakkn alaca ile oranl olarak kullanabilir. Avukatlk Kanunun
166. maddesi; Avukat, mvekkili tarafna verilen veya onun namna ald mallar, paray ve dier her trl kymetleri, avukatlk creti ve giderin denmesine kadar, kendi alaca nispetinde elinde tutabilir. Avukat hapis hakkn yazl cret
SIRA SZDE
D fi N E L M
S O R U
DKKAT
N N
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
K T A P
T E L giderleri
EVZYON
Avukat, iflle ilgili
karfllamak zere, avans
isteyebilir.
NTERNET
64
szleflmesi ile snrl olarak kullanlr, eer elinde yazl szleflme yok ise asgari cret tarifesinden fazlas zerinde hapis hakk kullanmaz (TBB Dergisi S. 1990/2 syf
247). Avukatn, creti ve yapt masraflar kendisine denmedike elinde bulunan evrak zerinde de hapis hakk vardr.
SIRA SZDE
Adli mzaheretle grlen

D fide,
Nbaflkaca
E L M ifllere
ifller
gsterilen zenle
yrtlmelidir.
S O R U
DKKAT
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
K T A P
TELEVZYON
NTERNET
SIRAhakk
SZDEne anlama gelir?
Avukatn hapis
Adli mzaheretle grlen ifller, baflkaca ifllere gsterilen zenle yrtlr. Adli
fi Ndier
E L M adyla adli yardm, hak arama kavram iinde yer alr ve yeterli
mzaheret Dyani
ekonomik gce sahip olmayanlarn, haklarnn korunmas amacyla oluflturulmufl bir
mekanizmadr.
S O Adli
R U yardmdan faydalanmak isteyenlerin iinde bulunduklar durum
nedeniyle avukatlara veklet creti demeleri pek mmkn deildir. Ancak avukat,
avukatlk mesleinin kamusal ynn hibir zaman gz ard etmeden veklet creti
DKKAT
ald dosyalarda gsterdii dikkat ve zeni bu dosyalarda da gstermelidir.
cret davas aacak avukat, nce Baro Ynetim Kuruluna bilgi verir. Bu konuSIRA SZDE
da Baro Ynetim
Kurulunun grfln bildirme yetkisi vardr.
N N
AVUKATLARIN BAROLARLA VE TBB LE LfiKLER
AMALARIMIZ
Trkiye Barolar
Birlii, barolarn stnde anayasal, zerk bir yap olarak ortaya
kmfltr. Barolar Birlii st yap olarak kendine bal barolarn hiyerarflik st
olup, barolar zerinde denetim yetkisi vardr. Bu nedenle barolarda herhangi bir
T A P
idari grevK alanlarn,
Trkiye Barolar Birliinde idari grev almalar hukuken
mmkn deildir. Aksi halde avukat hem denetleyen hem denetlenen, hem ast
hem st konumuna girecektir ki bu da hukuken mmkn deildir.
T E L E V Z Y O NBaro Ynetim ve Disiplin Kurulu yelikleri ile Trkiye BaroBaro Baflkanl,
lar Birlii Baflkanl, Ynetim Kurulu yelii, Trkiye Barolar Birlii Disiplin Kurulu Baflkanl ve yelii grevleri bir kiflide birleflemez.
NTERNET
65
zet
N
A M A
Avukatlk meslei ile ilgili genel kurallar aklamak.

Avukatlar, yklendikleri grevleri bu grevin kutsallna yakflr bir flekilde zen, doruluk ve
onur iinde yerine getirmek ve avukatlk unvann gerektirdii sayg ve gvene uygun biimde
davranmak ve Trkiye Barolar Birliince belirlenen meslek kurallarna uymakla ykmldr
(Av. K. m.34 ). Meslek kurallar meslein dzen ve geleneklerini korumak ve yerlefltirmek ve
yasalarn avukatlara ykledii grevlerin onurlu
bir flekilde yerine getirmesini salamak amacyla
oluflturulmufltur.
Avukat, mesleki alflmasn kamunun inancn
ve meslee gvenini salayacak biimde ve ifline
tam bir sadakatle yrtr. Avukatlk, dier mesleklerden farkl olarak kolektif inanc gerektiren
mesleklerdendir. Avukatn yapt tm ifllemlerde yasaya ve adalete uygun hareket ettii, doruluk ve drstlk ilkelerine sadk davrand
kabul edilir. Bu nedenle, mesleki faaliyetin yrtlmesi srasnda bu gveni salamak ve meslek
itibarn sarsabilecek her trl davranfltan kanmak avukatn bafllca grevidir.
Avukat, meslein itibarn zedeleyecek her trl
tutum ve davranfltan kanmak zorundadr. Avukat, zel yaflantsnda da buna zen gstermekle
ykmldr. Avukatlk, tutum ve davranfllarda,
giyimde, konuflmada, zel yaflamda bile zen isteyen bir meslektir. Avukatn meslek itibar, ticari itibar deildir. Avukatn mesleini ifa srasnda
vekillik grevini aflacak flekilde davranmas ve
eyleme dnfltrmesi bu kuraln ihlalidir. Avukat
yasal olmayan mahkeme kararna karfl yasal olmayan tavr gelifltiremez. Yasal olmayan mahkeme kararna karfl sadece yasal snrlar iinde tepki verebilir. Avukat her ne olursa olsun kaba kuvvete-fliddete baflvuramaz. Avukat, mesleki alflmas dflnda kiflisel anlaflmazlklarda, avukatlk
sfatnn zelliklerinden yararlanamaz.
N
A M A
N
A M A
Avukatn yarg organlar ve adli mercilerle iliflkilerinde uymas zorunlu kurallar aklamak.
Avukat, hkim ve savclarla iliflkilerinde, avukat,
hizmetin zelliklerinden gelen llere uygun
davranmak zorundadr. Bu iliflkilerde karfllkl
sayg esastr. Avukat, yarglamann kurucu unsurudur. Avukat olmazsa yarglama adil olmayp
verilen karar sadece iddia ve kararn oluflturduu bir metinden ibaret olacaktr. Byle bir
durumda yarglamann diyalektikten yoksun olmas sebebiyle kararda sadece metin olacak, adil
olmayacaktr. Yarglamada bu kadar nemli yer
edinmifl olan avukatln, kendisi ile eflit konumda olan yarglama makamlaryla (hkimlik ve savclkla) iliflkilerinde dzeyli olmas hkim ve savclardan grd sayg kadar sayg gstermesi
zorunludur.
Hkim ve savc ile hsmlk ya da evlilikten gelen
engelleri gsteren, kanun hkmnde yazl derece dflnda kalan hsmlklar ve baflkaca yaknlklarda, avukat, meslek onuruna en uygun biimde takdirini kullanr.
Hkimin reddi, savclarn ve baflkaca adalet grevlilerinin reddi veya flikyet edilmesi konusunda ve genellikle konuflmalarnda ve yazlarnda
avukat, kanunun gerektirdii gerekeleri amac
aflmayacak biimde aklar. Ret veya flikyet dilekelerinin bir rnei de baroya verilir. Avukatlar adaletin inflas iin elbette hkim, savc veya
dier adalet grevlilerini red edebilir, flikyet yoluna gidebilir. Ancak bu red veya flikyet baflvurularnda, aklamalarnda Avukatlk Kanununun
kendine ykledii sorumluluun bilincinde hareket etmelidir. Dava ile korunan karn hakl
gsterdiinden teye gitmeyen, bir taflknlk teflkil etmeyen, hakkn korunmas iin gerekli bulunan ve yersiz biimde saldrgan olmayan, objektif bir slupla yaplan savunma hukuka aykr
deildir.
Avukatn meslektafllaryla iliflkilerinde dayanflmas ve uymak zorunda olduu kurallar
aklamak.
Avukat, herhangi bir meslektaflnn mesleki tutum ve davranfllar hakkndaki dflncelerini kamuoyuna aklayamaz. Bu yoldaki flikyetlerin
mercii yalnz barolardr.
66
Avukat, herhangi bir meslektafl zellikle hasm

vekili meslektafl hakknda kk dflrc nitelikteki kiflisel grfllerini aka belirtemez. Bir
avukat, baflka bir avukata karfl asl ya da vekil
sfatyla takip edecei davay kendi barosuna bir
yaz ile bildirir.
Resmi ya da zel kurulufllarda baml olarak
birlikte alflan avukatlar, kadro grevleri ne
olursa olsun, adalet ve eflitlik ilkelerinden ayrlmamaya ve ifl datm, denetimi ve her trl ifl
iliflkilerinde meslek dayanflmasna ve onuruna
uymayan davranfllardan kanmaya zen gstermekle ykmldrler.
Duruflmaya ge kald iin hakknda gyap karar alnan avukat hemen gelmiflse, dier taraf vekili olan avukat, gyap kararnn kaldrlmasn
veya dzeltilmesini istemek zorundadr. Bir baflka yerdeki duruflmasna mazereti nedeniyle gidemeyen avukat, karfl taraf avukat bir baflka
yerden geliyorsa, mazeretini nceden meslektaflna bildirmelidir.
Avukat hasm tarafn ancak avukat ile grflebilir. Hasmnn avukat yok ise avukatn hasmla
temas zorunlu snrlar iinde kalr. Hasm tarafla
her temasndan sonra avukat mvekkiline bilgi
verir.
N
A M A
Avukatn ifl sahipleriyle, barolarla ve Trkiye Barolar Birliiyle iliflkilerinde uymak zorunda olduu kurallar aklamak.
Avukat, mvekkiline davann sonucu ile ilgili hukuki grfln alayabilir. Fakat bunun bir teminat olmadn zellikle belirtir. Avukatlk adaletin salanmas iin oluflturulmufl bir kamu grevi
olup, avukatn asli grevi dava kazanmak deil
adaleti infla etmektir. Avukatn davann kazanlaca ynnde verecei bir teminat avukat yarglamann taraflarndan biri haline getirecektir.
Byle bir durumda avukat mvekkiline verdii
sz yerine getirmeye kaygs ile hukuk dfl yollara tenezzl edebilecektir. Bu kural, bu durumu
engellemeye alflmaktadr.
Avukat ayn davada, birinin savunmas brnn savunmasna zarar verebilecek durumda
olan iki kiflinin birden vekletini kabul etmez.
Bir anlaflmazlkta taraflardan birine hukuki yardmda bulunan avukat, yarar atflan br tarafn vekletini alamaz, hibir hukuki yardmda bulunamaz. Ortak broda alflan avukatlar da, ya-
rarlar atflan kimseleri temsil etmemek kural ile

baldrlar.
Avukat kesin olarak zorunlu bulunmadka, mvekkili adna basna aklamada bulunamaz. Avukat bakt davada, grevini savsayarak ya da ktye kullanarak, mvekkili zararna kendisine bir
yarar salayamaz. Veklet grevini ktye kullanmak Avukat asndan her ne kadar cezai sorumluluk ve tazminat ykmll getirse de
ayn zamanda meslek kurallarnn 41. maddesi
gereince disiplin suu oluflturur.
Avukat, mvekkilinden meslektafllarna ynelecek sataflmalar nlemeye alflr; gerekirse vekillikten ekilebilir. Bu meslek kuralyla avukatn
sadece adaletin tesisi ile deil ayn zaman da avukatlk mesleinin korunmas ile ykml olduu
sonucuna varlmaldr. Avukat, avukatlk faaliyeti srasnda kendi mvekkilince meslektafllarna
ynelecek sataflmalar engellemek ile mkelleftir. Avukat bu sataflmalar nleyememesi halinde
vekillikten ekilebilir. Bu ekilme hakl neden ile
ekilme olup Avukat bir hakl ekilmede talep
edebilecei her fleyi talep edebilir.
Baro Baflkanl, Baro Ynetim ve Disiplin Kurulu yelikleri ile Trkiye Barolar Birlii Baflkanl, Ynetim Kurulu yelii, Trkiye Barolar Birlii Disiplin Kurulu Baflkanl ve yelii grevleri bir kiflide birleflemez.
67
Kendimizi Snayalm
1. Konulmasnda ama daha ok meslee bir standart
getirmek, meslein z disiplinini salamak olan kurallara ne ad verilir?
a. Avukatlk Kanunu
b. Medeni Hukuk
c. Avukatl Meslek Kurallar
d. Barolar Birlii Disiplin kararlar
e. Noterler Birlii Disiplin kararlar
2. Avukatlk meslek kurallarna uyulmamasnn, avukat asndan sonucu nedir?
a. Hibir yaptrm bulunmamaktadr.
b. Para cezasna mahkm edilir.
c. Hapis cezas ile cezalandrlr.
d. Disiplin cezasna arptrlr.
e. Baro baflkan yaplr.
3. Avukatlk, dier mesleklerden farkl olarak kolektif
inanc gerektiren mesleklerdendir. Avukatn yapt tm
ifllemlerde yasaya ve adalete uygun hareket ettii, doruluk ve drstlk ilkelerine sadk davrand kabul
edilir. Bu ifade hangi avukatlk meslek kuralnn aklamas olabilir?
a. Mesleki alflmasnda avukat, bamszln korur; bu bamszl zedeleyecek ifl kabulnden
kanr.
b. Avukat, yazarken de, konuflurken de dflncelerini olgun ve objektif bir biimde aklamaldr.
c. Avukat, iddia ve savunmann hukuki yn ile ilgilidir. Taraflar arasnda anlaflmazln dourduu dflmanlklarn dflnda kalmaldr.
d. Avukat, salt n kazandrmaya ynelen her trl
gereksiz davranfltan titizlikle kanmaldr.
e. Avukat, mesleki alflmasn kamunun inancn
ve meslee gvenini salayacak biimde ve ifline tam bir sadakatle yrtr.
4. Avukatn meslek itibar, ticari itibar deildir cmlesi avukatln en ok hangi ynne vurgu yapmaktadr?
a. Avukatln kamusal ynne,
b. Avukatln serbest meslek ynne,
c. Meslek olarak avukatn geim kayna olmasna,
d. Avukatln kanun ile dzenlenmifl bir meslek
olmasna,
e. Avukatln itibarl bir meslek olmasna,
5. Afladakilerden hangisi Avukat, meslein itibarn

zedeleyecek her trl tutum ve davranfltan kanmak
zorundadr. Avukat, zel yaflantsnda da buna zenmekle ykmldr. kuralnn ihlaline rnek verilecek
durumlardan deildir?
a. Avukatn duruflmaya ya da keflfe alkoll gelmesi
b. Avukatn takip ettii davalar hakknda medyaya
sk sk beyanlarda bulunmas
c. Avukatn meslektaflna hakaret etmesi
d. Avukatn tahsil ettii paray dosyaya bildirmemesi
e. Avukat hakknda icra takibi yaplmasna sebep
olmas
6. Afladakilerden hangisi Avukatn bafllkl ktlar,
kartvizitleri, bro levhalar reklam nitelii taflyabilecek
aflrlkta olamaz. kuralnn ihlaline rnek verilecek durumlardan deildir?
a. Avukatn kartvizitine eski hkim yazmas
b. Avukatn kartvizitine eski Yargtay yesi yazmas
c. Avukatn kartvizitine profesr yazmas
d. Avukatn kartvizitine konu uzman yazmas
e. Avukatn kartvizitine marka vekili yazmas
7. Avukatn kartvizitinde afladaki sembollerden hangisinin kullanmas kural ihlali deildir?
a. Irksal
b. Dinsel
c. Mezhepsel
d. Hukuksal
e. Cinsel
8. Afladakilerden hangisi Avukat kendine ifl salama
niteliindeki her davranfltan ekinir. ilkesinin ihlali
deildir?
a. fl salamak amacyla ifl verebilecek kiflilere mektup yazp grflmeye armak
b. Kamulafltrma davasnda kamulafltrma yaplacak kye yaplan gezi
c. Tek alflan avukatn hukuk brosu olarak tabela asmas
d. Yabanc dil bilmeyen avukatn yabanc dilde
kartvizit basmas
e. Avukatn niversitede hukuka iliflkin ders vermesi
68
Okuma Paras
9. Afladakilerden hangisi Avukat, brosunun grevin vakarna uygun biimde tutulmasna aba gsterir.
ilkesinin ihlali deildir?
a. Avukatlk brosunun tam adliyenin karflsnda
yer almas,
b. ok abartl dekor,
c. fl sahiplerini etkileyecek flekilde aslmfl fotoraflar (askeri personelle, nllerle ya da siyasilerle),
d. Bronun ok dank ya da kirli olmas,
e. Bronun dinsel ya da elence mekanlarnn ortasnda yer almas,
10. Avukatlk adaletin salanmas iin oluflturulmufl bir
kamu grevi olup, avukatn asli grevi dava kazanmak
deil adaleti infla etmektir grflnn amac nedir?
a. Avukata itibar kazandrmak,
b. Avukatn hukuki grflnn dava kazanmak iin
teminat anlamna gelmeyecei,
c. Kanun gereinin uygulanmas,
d. Avukatln vakarn infla etmek,
e. Avukat disipline etmek.
AVRUPADA AVUKATLIK MESLENE LfiKN TEMEL LKELER TZnden...

Hukukun stnlne sayg esasna dayal olarak kurulmufl bulunan bir toplumda avukat zel bir role sahip
bulunmaktadr. Avukatn grevi, yasalarn izin verdii
snrlar iinde verilen talimatlar yerine getirmekle bafllayp sona ermemektedir. Bir avukat, kendisine hak ve
zgrlklerinin savunulmas ve salanmas grevini verenlerin karlarna ve adaletin salanmasna da hizmet
etmek zorundadr ve bu balamda avukatn grevi sadece mvekkilinin davasn takip etmek olmayp ayn
zamanda mvekkiline danflmanlk hizmeti vermektir.
Bir toplumda avukatn mesleki faaliyetine sayg gstermek o toplumda demokrasi ve hukukun stnlnn
varl iin zorunlu bir kofluldur.
Farkl yarg alanlarnda ok az farkla ifade edilmifl olmalarna ramen tm Avrupal avukatlar iin geerli
olan, ortak temel ilkeler mevcuttur. Temel ilkeler, avukatlarn mesleki
faaliyetlerinin tabi bulunduu eflitli ulusal ve uluslar
aras yasaya, dzenlemeye dayanmaktadr. Avrupal
avukatlar, Avrupa nsan Haklar Szleflmesi uyarnca
zorunlu bulunan ve yargnn/adaletin kurallara uygun
biimde ynetimi, adil yarglanma hakk ve adalete eriflim iin gerekli olan bu ilkelere bal bulunmaktadrlar.
Barolar ve hukuk birlikleri,
Mahkemeler, kanun yapclar, hkmetler ve uluslar
aras kurulufllar kamu yarar iin temel ilkeleri korumann ve srdrmenin yolunu bulmaya alflmaldr.
Bu temel ilkeler, zellikle:
a) Avukatn, mvekkilin davasn takip etmesi ve yrtmesi iin gereken, bamszl ve zgrl;
b) Avukatn, mvekkilinin davasn gizli tutma hak
ve grevi ile meslek srr kavramna uyma ve sayg;
c) ki ayr mvekkil arasndaki veya mvekkille avukat arasndaki kar atflmalarndan kanma;
d) Avukatlk mesleinin itibar ve onuru ile avukatn
kiflisel drstlk ve saygnl;
e) Mvekkile sadakat;
f) cretlerle ilgili olarak mvekkillere adil davranmak;
g) Avukatn mesleki kabiliyet ve yeterlilii;
h) Meslektafllar aras sayg;
i) Hukukun stnlne ve yargnn adil ynetimine sayg; ve
j) Avukatlk mesleinin kendi kendini denetlemesi
olarak belirtilmifltir.
69
1. c
Sra Sizde 1
Bir avukatn kamuya sunduu beyanlarnn bilgi verme
hakk kabul edilmesi iin doru ve gerek bir bilgi sunulmal, verilen bilgi, bilgilendirme maksadn aflmamal, objektif snrlar iinde olmaldr.
a. Avukat, yalnz adres deiflikliini, reklam niteliini
taflmayacak biimde, ilan yoluyla duyurabilir.
b. Avukatn bafllkl katlar, kartvizitleri, bro levhalar reklam nitelii taflyabilecek aflrlkta olamaz.
c. Avukat, telefon rehberinde meslekler ksmnda adres
yazdrabilir. Bunun dflnda farkl byklkte harflere ya da ilan niteliinde yazlara yer verdiremez.
d. Ortak bro kuran avukatlar, bronun reklam arac olmamasna, hukuk brosu olma niteliini yitirmemesine dikkat ederler.
2. d
3. e
4. a
5. b
6. c
7. d
8. e
9. a
10. b
Yantnz yanlfl ise Avukatlk Mesleine liflkin

Genel Kurallar bafll altnda size verilen bilgileri gzden geiriniz.
Yantnz yanlfl ise Avukatn Yarg Organlar
ve Adli Mercilerle liflkilerinde Uymas Zorunlu
Kurallar bafll altnda size verilen bilgileri gzden geiriniz.
Yantnz yanlfl ise Avukatn Yarg Organlar
ve Adli Mercilerle liflkilerinde Uymas Zorunlu
Kurallar bafll altnda size verilen bilgileri gzden geiriniz.
Yantnz yanlfl ise Avukatn Meslektafllaryla
liflkilerinde Dayanflmas ve Uymak Zorunda
Olduu Kurallar bafll altnda size verilen bilgileri gzden geiriniz.
Olduu Kurallar bafll altnda size verilen bilgileri gzden geiriniz..
Olduu Kurallar bafll altnda size verilen bilgileri gzden geiriniz.
Sra Sizde 2
Avukat, brosunun grevin vakarna uygun biimde
tutulmasna aba gsterir. Avukatlk faaliyeti yrtenin
mesleinin nemini haiz, yaplan ifl ile zdefllemifl olan
brosunu mesleine uygun yerde ve mesleine uygun
flekilde tefrifl etmeli ve tutmaldr. ok abartl dekor, ifl
sahiplerini etkileyecek flekilde aslmfl fotoraflar (askeri personelle, nllerle ya da siyasilerle), bronun
ok dank yada kirli olmas, yada bronun dinsel yada elence mekanlarnn ortasnda yer almas meslek
kuraln ihlaldir.
Uzunca bir sre brosundan uzak kalmak zorunda bulunan avukat, ifllerine bakacak, mvekkillerini kabul
edecek meslektaflnn adn barosuna bildirir. Avukatn
bilgi verme ykmllnn, Avukat ile Baro iliflkisini
dzenleyen bir meslek kuraldr.
Sra Sizde 3
Avukat, hkim ve savclarla iliflkilerinde, avukat, hizmetin zelliklerinden gelen llere uygun davranmak
zorundadr. Bu iliflkilerde karfllkl sayg esastr. Avukat, yarglamann kurucu unsurudur. Avukat olmazsa
yarglama adil olmayacak verilen karar sadece iddia ve
kararn oluflturduu bir metinden ibaret olacaktr. Byle
bir durumda yarglama diyalektikten yoksun olaca
iin karar sadece metin olacak ve adil olmayacaktr.
Yarglamada bu kadar nemli yer edinmifl olan avukatln, kendisi ile eflit konumda olan yarglama makamlaryla (hkimlik ve savclkla) iliflkilerinde dzeyli olmas hkim ve savclardan grd sayg kadar sayg
gstermesi zorunludur.
70
Hkim ve savc ile hsmlk ya da evlilikten gelen engelleri gsteren, kanun hkmnde yazl derece dflnda
kalan hsmlklar ve baflkaca yaknlklarda, avukat, meslek onuruna en uygun biimde takdirini kullanr.
Sra Sizde 4
Bu kuraln amac Trkiye Barolar Birlii kararlarnda
avukatlarn birbirleri aleyhindeki hukuksal girifllerde
dikkatli ve zenli davranmasn salamak btn giriflimlerin meslee zarar verecek tarzda kullanlmasn nlemek ve bu hususlarda gerekli nlemleri almakla grevli barolar bilgilendirmektir fleklinde ortaya konmufltur.
Bu bilgilendirme ykmlln kapsam yine TBB kararlarna gre Davalnn avukat olmas halinde alan
davann mesleki yaflam ve/veya zel yaflam ayrm yaplmakszn her davann baroya bildirilmesi gerekir.
Bu bildirim sadece alanda davalarla ilgili olmayp ayn zamanda Barolara ve Adalet Bakanlna yaplan baflvurular da kapsar.
Sra Sizde 5
Yanna stajyer almay kabul eden avukat, stajyerlerin
iyi yetiflmesi iin gerekli dikkati ve ilgiyi gsterir ve
olanaklar hazrlar. Avukat, yanna stajyer olarak ald
meslektaflnn meslee hazrlanmas iin gerekli tm
tedbirleri alp, flartlar hazrlamaldr. Avukat stajyerinin
dosya inceleme, mesleki yaynlar takip, vekil edenlerle iliflkiler, dileke yazm, dilekede kullanlacak slup, hak arama konusunda srar gibi konularda yetiflmesini salamaldr. Stajyerler, avukatla birlikte duruflmalara girmek, avukatn mahkemeler ve idari makamlardaki ifllerini yapmak, dava dosyalar ve yazflmalar
dzenlemek, baroca dzenlenen eitim alflmalarna
katlmak baro ynetim kurulunca verilen ve ynetmelikle gsterilecek dier devleri yerine getirmekle ykmldr. Stajyerler, meslek kurallarna ve ynetmeliklerde belirlenen esaslara uymak zorundadrlar (Av.
K. m.23)
Sra Sizde 6
Avukatn meslek srr ile ballnn kapsamna giren
hususlar flunlardr:
Avukat, davasn almad kimselerin baflvurmas nedeniyle rendii bilgileri de sr sayar. Avukatlk srrnn tutulmas sresizdir, meslekten ayrlmak bu
ykm kaldrmaz.
Avukat, yardmclarnn, stajyerlerinin ve alfltrd
kimselerin de meslek srrna aykr davranfllarn engelleyecek tedbirleri alr.
Sra Sizde 7
Avukatlk Kanunun 166. maddesine gre; Avukat, mvekkili tarafna verilen veya onun namna ald mallar, paray ve dier her trl kymetleri, avukatlk creti
ve giderin denmesine kadar, kendi alaca nispetinde
elinde tutabilir. Avukat hapis hakkn yazl cret szleflmesi ile snrl olarak kullanlr, eer elinde yazl szleflme yok ise asgari cret tarifesinden fazlas zerinde
hapis hakk kullanmaz. Avukatn, creti ve yapt masraflar kendisine denmedike elinde bulunan evrak
zerinde de hapis hakk vardr.
Aydn Murat (2006), Avukatlk creti, Sekin Yaynevi.
elik, M. Lamih (2007), Meslek Kurallarnda AvukatMahkeme liflkileri, TBB Dergisi, Say 74.
Eralp zgr (2009), Avukatlk Mevzuat, Ankara Barosu
Yaynlar.
Erem Faruk (2007), Avukatlk Meslek Kurallar (fierh),
Ankara Barosu Yaynlar, 4. Bask.
Gren mer (2010), Karfllafltrmal Avukatlk-Noterlik
Hukuku. Adalet Yaynevi.
Gner Semih (2002), Avukatlk Mevzuat, Ankara Barosu Yaynlar.
zkan Meral Sungurtekin (2006), Avukatlk Hukuku,
Trkiye Barolar Birliinin 27-28 Mays 1989 tarihinde
Giresunda yaplan XX. Olaan Genel Kurul Kararlar
nternet Kaynaklar
71
6
Amalarmz
N
N
N
N

Noterliin Tanmn yapabilecek,
Noterliin Kuruluflu ve Yetki evresini aklayabilecek
Noterliin Hukuki Niteliini anlatabilecek,
Noterlie Kabul Koflullar ve Meslee Girifl kurallarn aklayabileceksiniz.
Anahtar Kavramlar
Noter
Noterlik
Yetki evresi
Noter yardmcs
Noterlie kabul
Noterlik staj
indekiler
Avukatlk ve
Noterlik Hukuku
Noterliin Tanm,
Nitelii ve
Hukuktaki Yeri
NOTERLN VE NOTERLK
HUKUKUNUN TANIMI
NOTERLN KURULMASI VE
YETK EVRES
NOTERLN ZELLKLER
NOTERLE KABUL VE MESLEE
GRfi
Noterliin Tanm,
Nitelii ve Hukuktaki Yeri
NOTERLN VE NOTERLK HUKUKUNUN TANIMI
Noter kelimesi, Latince notarusdan gelir ve not tutan, sratle yaz yazan, seri yaz
yazan anlamn taflr. Tarihin her devresinde kifliler arasndaki hukuki iliflkilerin belirli flekillere uygun olarak dzenlenmesi ve bunlara resmiyet verilmesi lzumu
hissedilmifl ve bylece gnn ihtiyalarna gre geliflim kaydederek bugnk noterlik messesi domufltur. (fifiMAN; 2011). Noterlik messesesi tafld nem nedeniyle tarih boyunca eflitli flekillerde ve adlarla varln srdre gelmifltir.
Noterlik esas olarak 18 Ocak 1972de kabul edilen, 5 fiubat 1972 ylnda Resmi
Gazetede yaynlanan 1512 Sayl Noterlik Kanununda tanmlanmfl ve dzenlenmifltir. Noterlik Kanununun 1 inci maddesinde, Noterlik bir kamu hizmetidir denilerek Noterliin kamusal yn ortaya konmufltur. Kanunun 1. maddesinin ikinci
cmlesi noterlerin grevlerinin genel erevesini izmektedir. (YILMAZ; 1996).
Kanunun 1. maddesinin ikinci cmlesindeki Noterler, hukuki gvenlii salamak
ve anlaflmazlklar nlemek iin ifllemleri belgelendirir ve kanunlarla verilen baflka
grevleri yaparlar. biimindeki tanm, Noterliin kanuni tanmdr.
zel hukuktan doan birok hakkn etkin olarak kullanlmas ve kolayca ihll
edilememesi asndan noterlik messesesi ok nemli bir iflleve sahiptir. (YILMAZ, Ejder, Noterlik fllemlerinin Hukuk Davalarndaki ve cra-fls Takiplerindeki nemi, Noterlik Hukuku Sempozyumu). Noterliin ana eylemi tespittir. Dolaysyla uyuflmazlklarn iinde olamazlar, yarar ve ekiflmelerin taraf deil, belki de
yalnzca tespitisi olabilirler. (GREN; 2010)
Sonu olarak Noter hukuki gvenlii salamak ve hukuki anlaflmazlklarn doumunu nlemek amac ile kamusal yetki kullanan, serbest meslek erbabdr.
Avukatlk ve noterlik sonu itibariyle birer meslektir. (GREN; 2010). Noterlik
Hukuku esasnda bir meslek hukukunu dzenleyen ilke ve normlarn topland
ve deerlendirildii alan gibi gzkse de, dzenleme yaplan alann, hukuk hayatnda kapsad yer, tafld nem ve sadece noterlerin mesleki alanlarn deil sosyal sorumluluklarn da mdahale eden yn nedeniyle ok nemlidir.
Noterlik Hukukunu; noterlik messesesinin hukuk sistemi iindeki yeri ile dier hukuk dallaryla olan iliflkisini inceleyen bilim dal olarak tanmlamak mmkndr. Bu tanm hem teoride hem de pratikte ihtiyac karfllayan bir tanmdr.
Noterlik hukukunu, hukuk disiplinleri iinde bir yere oturtmak istediimizde,
Noterlik messesini daha ok zel hukuk ierisinde yer alan hukuk dallaryla ilgili ifllemlerde hizmet verdii gereini gz nne almak gerekir. Noterlerin grev-
Noter kelimesi, Latince

notarusdan gelir ve not
tutan, sratle yaz yazan,
seri yaz yazan anlamn
taflr.
Noterlik messesesinin
hukuk sistemi iindeki yeri
ile dier hukuk dallaryla
olan iliflkisini inceleyen
bilim dalna noterlik hukuku
denir.
74
lerine giren ifllerin daha ok flekle iliflkin olmas, (tanzim, tasdik, tescil) Noterlik
Hukukunun, Medeni Usul Hukukuna yakn bir hukuk dal olduunu gstermektedir. (ULUKAPI-ATALI; 2001).
SIRA SZDE
D fi N E L M
Noterlik ve noterlik
hukukunu tanmlaynz.
SIRA SZDE
NOTERLN KURULMASI VE YETK EVRES

D fi N E L M
Noterliklerin Kurulmas
Noterliin
ve
S O R kurulmas
U
kapatlmas Adalet
Bakanlnn yetkisindedir.
DKKAT
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
N N
K T A P
Noterliklerin
evresi
T E L E V Z Y OYetki
N
TELEVZYON
Noterlik Kanununun 2 nci maddesinin birinci fkrasnda; Her asliye ve mnferit

sulh mahkemesinin bulunduu yerde o mahkemenin yarg evresindeki noterlik
ifllerini grmeye yetkili olmak zere bir noterlik kurulur. hkm yer almaktadr.
N T E R N E T Adalet Bakanl Hukuk flleri Genel Mdrl tarafndan
Yetki konusunda
26.4.1973 tarih ve 14070 sayl genelge ile Trkiye Noterler Birlii tarafndan
4.2.1974 tarih, 267 say ve 4 numaral genelgeler kartlmfltr. Bu genelgeler gereince, bir noterlik iflleminin herhangi bir yer noterliinde yaplabilmesi iin, ifllemin taraflarndan en az birinin ilgili noterliin yetki evresi iinde oturmas veya
iflyerinin bulunmas ya da ifllemin ayn snrlar iinde yaplacak bir ifle ait olmas
gerekmektedir.
Noterliklerin yetki alannn belirlenmesinde Noterlik Kanununda grlen eksiklik, yetkisiz bir noterlikte yaplan ifllemlerin akbeti konusunda dzenleme bulunmamasdr. Zannmzca yetkisiz noterlikte yaplmfl ifllemler hakknda HUMKun
ngrd yollar ve sonular olduu gibi geerlidir. Dier bir ifade ile noterlikte
yaplan ifllem kesin yetki kuralna balanmfl ise yarglamann ve ifllemin her aflamasnda bu yetkisizlik hususu ileri srlebilir. Bunun dflndaki durumlarda ise
yetkisizlik bir ilk itiraz olarak ileri srlmelidir. (PEKCANITEZ, Hakan, Medeni
Usul Hukuku, B. 1, Ankara 2000, syf 92 vd.)
NTERNET
SIRA SZDE
D fi Ndrt
E L snfa
M
Noterlik
ayrlmfltr.
S O R U
Noterlik Kanununun
2 nci maddesinin birinci fkrasna gre; Her asliye ve mnS O R U
ferit sulh mahkemesinin bulunduu yerde, o mahkemenin yarg evresindeki noterlik ifllerini grmeye yetkili olmak zere bir noterlik kurulur.
DKKAT
Noterlik kurulmas Adalet Bakanlnn yetkisindedir. Bununla birlikte, noterlik
Kanununun 3 nc maddesinin drdnc fkras Adalet Bakanlna, bir yerde
SZDE ama ve bir yerde bulunan birden fazla noterliklerden birisibirden fazlaSIRA
noterlik
ni kapatma yetkisini kullanmadan nce Trkiye Noterler Birliinin mtalaasn alma ykmll getirmifltir. Ancak Adalet Bakanl sadece mtalaa almaktadr.
AMALARIMIZ
Yeni noterliklerin almasnda ve var olanlarn kapatlmasnda son ve tek karar
mercii Adalet Bakanldr, Noterler Birliinden alnan mtalaa bakanla yol gstericidir. Ancak
olmas gereken yeni noterlerin kurulmas veya var
K T zannmzca,
A P
olanlarn kaldrlmasnda Bakanlk ve Birlik birlikte karar alabilmelidirler.
Yetkisiz noterin
SIRA yapt
SZDE ifllemlere karfl hangi yola gidilebilir?
Noterliklerin Snflandrlmas
D fi N E L M 4 nc maddesi, noterliklerin drt snfa ayrlmasn ngrNoterlik Kanununun

mfltr. lk snf noterlik, her noterliin yetki evresi iindeki nfus, ifl younluu ve noterlik
S Ogeliri
R U esas tutularak snflandrlr (NK.m.4/3). Noterlerin snflandrlmas Noterler Birliinin mtalaas alnarak Adalet Bakanlnca yaplr (NK. m.4/2)
DKKAT
DKKAT
SIRA SZDE
SIRA SZDE
75
6. nite - Noterliin Tanm, Nitelii ve Hukuktaki Yeri
Birinci, ikinci ve nc snf noterliklerin baflnda birer noter bulunur (NK.m.22

vd.). Buna karfllk, drdnc snf noterlikler, o yerin bal bulunduu Adalet Komisyonunun grevlendirme yazs zerine, Adalet Bakanlnca grevlendirilerek
ktip snfndan bir adalet memuru tarafndan geici olarak ynetilir ve bu kimselere geici yetkili noter yardmcs ad verilir (NK. m. 32).
NOTERLN ZELLKLER
Kamu Hizmeti Olma zellii
Kamu hizmeti nitelemesi, iki temel enin varln gerektirmektedir. Bunlardan ilki hizmetin kamuya ynelmifl olduunun siyasal organlarca kabul edilmesi yani dier bir ifadeyle kamuya yararl olmas, ikincisi ise kamu kurulufllarnca veya ilgili
kamu kurumunca denetlenen zel kiflilerce ifa edilmesidir.
Kamu hizmetleri, genel ve kolektif gereksinmeleri karfllayarak kamu yararn
gereklefltiren hizmetler ise, toplumda adalet datmna dair faaliyetlerin kamusal
nitelikte bir hizmetler btn olduu tartfllmazdr.
Noterler, mesleki faaliyetlerini, tzel kiflilii haiz kamu kurumu niteliinde mesleki kurulufllar olan Noterler Birliinin denetim ve gzetimi altnda srdrrler.
Noterliin kamu hizmeti nitelii, gereksinim duyan herkesin bu faaliyetlerden
yararlanabilmesini gerektirir.
Noterlik Kanununun 1. maddesinde kamu hizmeti olarak tanmlanan noterlii, ifa
eden noterlerin memur olup olmad nem arz etmektedir. Noterlik Kanununda
ak bir hkm bulunmamakla birlikte, bu Kanunun, noterleri memur olarak kabul
etmedii dolayl bir flekilde anlafllmaktadr. (ULUKAPI-ATALI; 2001). Noterlik Kanununun 151 ve 152. maddelerinde, noterlere Trk Ceza Kanununun memurlara ait
hkmlerinin uygulanaca belirtilmifltir.
Yine Noterlik Kanununun 40 nc maddesinde de noterlik dairesinin resmi daire kabul edilmemifl, resmi daire sayld hkme balanmfltr. Gerekten de noterlik dairesinin kira ve dier giderlerinin notere ait olmas, alflanlarn memur olmamas bilakis sosyal gvenlik asndan ifli olarak kabul edilmeleri, noterlik cret tarifelerinin, zel kanun hkmleriyle belirlenmesi bunun gerekeleridir.
Sonu olarak Noter, idare hukuku anlamnda bir kamu grevlisi deildir. Ancak hukuken tannmfl iktidar ve yetki kullanmak suretiyle bir kamu grevi ifa
etmektedir.
Noterliin kamu hizmeti olmas ne anlama gelir?
SIRA SZDE
Serbest Meslek Olma zellii
fi N E L M
Avukatlk hukuku ksmnda anlatld zere serbest meslek,Dsermayeden
ziyade
flahsi emee, bilimsel ve mesleki bilgiye ve uzmanla dayanan, ticari zellik taflmayan, serbest meslek erbabnn ifl yaptrana tabi olmakszn flahsi
alS O R sorumluluk
U
tnda kendi nam ve hesabna yapt faaliyet olarak tanmlanabilir.
Noterliin sradan bir serbest meslek olduunu sylemek de doru olmaz. nDKKAT
k noterler her ne kadar serbest meslek olarak kabul edilseler de istedikleri yerde ifl
gremez, istedikleri cretle ifl yapamaz, crette pazarlk edemez, kendilerine ait cSIRA SZDE
retten de indirimde bulunamaz (NK.m.50.III) ve reklm yapamazlar.
Noterler iin
gerek mesleki adan gerek ise zel hayatlarna iliflkin ciddi snrlamalar getirilmifltir.
AMALARIMIZ
Noter idare hukuku

anlamnda bir kamu
grevlisi deildir.
N N
SIRA SZDE
D fi N E L M
S O R U
DKKAT
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
K T A P
K T A P
TELEVZYON
TELEVZYON
76
Noterlerin Adalet Bakanlnca atanmalar, ayn Bakanlka iflten el ektirilmeleri ve izin kullandrlmalar, ad geen Bakanl neredeyse noterlerin iflvereni statsne sokmaktadr. (TOYGAR, Kemal, Serbest Meslek mi, Kamu Hizmeti mi?
TNBHD., S. 3Y. 1974, s.8).
Noter, ifllemlerin belgelendirilmesi, uyuflmazlklarn engellenmesi asndan ve
yerine getirdii bir ksm yasal ykmllkleri nedeniyle ok nemli bir konuma
sahiptir. Noterlik; iddia, savunma ve yarg makamlarna gelmeden, hukuki sorunlar daha oluflmadan engellemesi nedeniyle hukuk devletinin inflasnda nemli bir
unsurudur. Onun iin de noterler her ne kadar yaflamlarn serbest meslek olan noterlikle finanse etseler de, noterlik faaliyetinin hedefinin kar etmek olmadnn idraki iindedirler.
Noter, faaliyetlerinde kanun ve mevzuatn izdii snrlar iinde hareket etmek
zorundadr. Noterlerin faaliyetlerinde takdir alanlar ok snrldr. Noter nne gelen ifli hukuka aykr olmadka ret etme ya da yapmama hakkna sahip deildir.
fl yaptran da ifli ancak yetkili noterde yaptrmak zorundadr.
Noter - ifl sahibi iliflkisinde ifl sahibinin iradesi ve hedefledii ama ok byk
nem taflmaktadr. fl sahibi, iradesinin, amacnn, taleplerinin tam olarak metne
aktarld ve notere verdii srlarn iffla edilmeyecei hususunda tam inanca sahiptir. Ayn durum noter asndan da sz konusudur, noter konuya iliflkin tm bilgi
ve taleplerin kendine aktarldndan emin olmak ister.
NOTERLE KABUL VE MESLEE GRfi

Noter olabilmenin n koflulu
Trkiye Cumhuriyeti
vatandafl olmaktr.
Kstl olanlar noterlik

yapamaz.
N.K. 7nci maddesinde yer alan stajyerlik asndan aranan flartlar aslnda noterlik
mesleine girifl iin gerekli olan flartlar olup bunlar on tanedir. Bunlar, kanunda dzenlenifllerine gre flylece sralayabiliriz:
1. Trkiye Cumhuriyeti vatandafl olmak
2. 21 yafln bitirmifl ve 40 yafln doldurmamfl olmak,
3. Trk hukuk fakltelerinin birinden mezun olmak veya yabanc bir memleket hukuk fakltesinden mezun olup da, Trkiye hukuk faklteleri programlarna gre noksan kalan derslerden baflarl snav vermifl bulunmak,
4. Kesinleflmifl bir kararla yz kzartc bir sutan veya ar hapsi gerektiren bir
crmden mutlak olarak yahut kasti bir crmden bir sene veya daha fazla
hapis cezas ile hkm giymifl olmamak,
5. 657 sayl Devlet Memurlar Kanununun 48. maddesine gre devlet memurluuna atanmaya engel bir mahkmiyeti bulunmamak,
6. Kesinleflmifl bir ceza veya disiplin karar sonucunda hkim, savc, memur
yahut avukat olmak niteliini kaybetmifl bulunmamak,
7. Noterlik mesleine yaraflmayacak tutum ve davranfllar evresince bilinmifl
olmamak,
8. Noterlikle ve noter stajyerlii ile birleflemeyen bir iflle uraflmamak,
9. Mahkeme karar ile kstlanmfl olmamak,
10. fls etmifl ise itibar iade edilmifl olmak, (hileli ve taksirli mflisler itibarlar iade edilmifl olsa bile kabul olunmazlar),
11. Hakknda aciz vesikas verilmifl ise bunu kaldrmfl bulunmak,
12. Noterlik grevini devaml ve gerei gibi yapmaya engel vcut veya aklca
malul olmamak,
13. Staj yaplacak yerde ikametgh bulunmak.
77
Noterlik Stajna Tabi Olmayanlar

N.K. m. 5 e gre Noter olabilmek iin noterlik stajn tamamlayarak Noterlik Belgesini almfl olmak flarttr. Ancak Noterlik Kanununun 6 nc maddesi istisnai olarak baz kiflilerin bu staj yapmakszn noter olabilmelerine imkn salanmfltr.
Bunlar;
1. Adli veya askeri hkimlik yahut savclklara atanmfl olanlar,
2. Avukat unvann kazanmfl olan veya Avukatlk Kanununa gre staj ve avukatlk snav flartlarndan baflk olarak avukatla kabul olunmaya hak kazanmfl bulunanlardr.
Uygulamada noterlik staj yapanlara pek rastlanmamaktadr. nk avukatlk,
savclk yada hakimlik staj yapmak noterlik yapmak iin yeterli saylrken, noterlik staj avukatlk, savclk, hakimlik stajnn yerine gememektedir. Bu yzden uygulamada noterlik yapanlar hak kaybna uramamak iin avukatlk stajn yapp,
noterlie bafllamaktadrlar.
Noterlik staj ile benzer stajlarn iliflkisini anlatnz.
SIRA SZDE
Noterlie Atanma
D fi yaplmas
NELM
Bir noterlie bir noterin atanabilmesi iin ilk adm olarak bir iln
gerekmektedir. Adalet Bakanl tarafndan yaplacak bu ilnlarda, boflalan ve nc snfa geirilen noterliin bir nceki yla ait gayrisafi geliri, alanS noterliin
ise emO R U
sallerine gre Adalet Bakanlnca tahmin edilecek gayrisafi geliri ve isteklilerin
hangi belgelerle birlikte baflvurmalar gerektii gsterilir (N. K. m. 22.III).
DKKAT
Noterlik Kanununun 7 nci maddesinin bir, befl ve sonraki bentlerinde yazl
flartlar kaybetmediklerini gsterir belgeler ile askerlik hizmetini yaptklarna veya
SIRA
SZDE
bu askerlik hizmetine elveriflli olmadklarna iliflkin belgeyi de
eklemeleri
gerekmektedir (NK.m.23.I).
Adaylar arasndan sz konusu noterlie atama yapmaya yetkili merci Adalet
AMALARIMIZ
Bakanldr. (N. K.m.23.II; 27,I)
Atama yaplrken, ayn snftan noterlerin meslekteki kdemleri, kdemde eflitlik
halinde sicillerine gre yeterlik dereceleri esas alnr. Ayn kdem
ve yeterlilikte
K T A P
olanlardan Almanca, Franszca, ngilizce veya talyanca dillerinden en az birini bildiini ynetmelikte gsterilecek flekilde belgelendirenler dier isteklilere, bu dillerden biri ile retim yapan yabanc hukuk fakltelerinden birini bitirmifl olanlar
TELEVZYON
dierlerine, hukuk doktoru olanlar hepsine tercih edilir. Buna gre de flartlar eflit
olursa hukuk fakltesi mezuniyet tarihindeki ncelie baklr. Hukuk fakltesi,
mezuniyet tarihi de ayn ise atanacak olan, ad ekilerek belirlenir (N.K.m.27.II).
D fi N E L M
S O R U
DKKAT
N N
K T A P
TELEVZYON
NTERNET
SIRA SZDE
Atanan Noterlerin Greve Bafllamas
D fi N E L birinci
M
Noterlik Kanununun 30 uncu maddesinde dzenlenmifltir. Maddenin
fkrasna gre; Noter sfat, noterlie atama kararnn tebell ile kazanlr. Kendi snfnda veya daha yukar snfta baflka bir noterlie atanan veyaS Onakledilen
noter,
R U
atama yahut nakledilme kararn tebell ettii tarihte yeni noterlik sfatn kazanmakla beraber eski noterlik sfat da sona erer.
DKKAT
Bir noterlie atanan veya nakledilenler, atama veya nakledilme kararnn tebliinden itibaren bir ay iinde yeni grevine bafllamak zorundadrlar. Atanan veya
SIRAgreve
SZDE bafllamanakledilen kimsenin bu sre iinde, hakl bir neden olmakszn
AMALARIMIZ
K T A P
SIRA SZDE
Noterin atamas Adalet

BakanlncaAMALARIMIZ
yaplr.
NTERNET
Noterlik ilannda hangi unsurlar bulunur?
SIRA SZDE
N N
SIRA SZDE
D fi N E L M
S O R U
DKKAT
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
K T A P
78
mas veya atanma yahut nakledilme isteminden vazgeme dilekesinin, atanma ve

nakil kararnn kendisine tebliinden sonra Bakanla veya cumhuriyet savclna
verilmesi halinde, bu kimse noterlik mesleinden istifa etmifl saylr (NK.m.30,II).
Noterlik Grevinin Sona Ermesi

Noterlikte yafl haddi 65dir.
SIRA SZDE
Noterlik grevinin sona ermesi kanunda sekiz ana bafllk altnda toplanmfltr. Bunlar srasyla;
1. Yafl tahdidine (altmflbefl yafl) tbi tutulmas (NK.m.56, 165.II): Noterlik grevi yksek derecede zen ve dikkat gerektirmesi, bu grevi ifa edenlerin
dimalarn tam berrak olmas gerektirir. nsanlarn belli bir yafltan sonra tam
bir retkenlik iinde olmalarn beklemek yanlfl olup bu nedenle kanun koyucu 65 yafln dolduran noterlerin grevlerinin sona erdiini kabul etmifltir.
2. Noterin istifa etmifl saylmas: Bir noterlie atanan veya nakledilenler, atama
veya nakledilme kararnn tebliinden itibaren bir ay iinde yeni grevlerine bafllamak zorunluluundadrlar. Atanan veya nakledilen kimsenin bu sre iinde, hakl bir sebep olmakszn greve bafllamamas veya atanma yahut nakledilme isteminden vazgeme dilekesinin, atama ve nakil kararnn
kendisine tebliinden sonra Bakanla veya Cumhuriyet Savclna verilmesi halinde, bu kimse noterlik mesleinden istifa etmifl saylr (N.K. m.30,II).
Teminat paralarn sresi iinde yatrmayan veya noksan yatran notere,
Adalet Bakanlnca teminatn tamamlamas iin bir ay gememek zere
uygun bir sre verilir. Bu sre iinde de teminatn tamamlamayan noter istifa etmifl saylr (N.K. 38,VI).
Hakl bir engeli olmakszn, iznini 15 gn geirenler istifa etmifl saylrlar
(N.K. 58).
3. Meslekten karma cezas almas: Noterlik Kanununa gre bir daha atanmamak zere noterlikten kma (N.K. m.126/E) cezas alnmas noterlik grevini sona erdirir.
4. Baflka bir noterlie atanmas veya nakledilmesi: (NK.m.30,I): Noter sfat,
noterlie atama kararnn tebell ile kazanlr. Kendi snfnda veya yukar snfta baflka bir noterlie atanan veya nakledilen noter, atama yahut nakledilme kararn tebell ettii tarihte yeni noterlik sfatn kazanmakla beraber eski noterlik sfat da sona erer.
5. Noterlik Kanununun 7 inci maddesindeki (ikinci bent hari) flartlardan birinin kaybedilmesi (NK.m.196): Noterin, 7 nci maddenin ikinci bendi hari olmak zere, bu maddede yazl yetenek ve flartlardan birini kaybetmifl olmas
noterlik grevini sona erdirir.
6. Noterin meslekte yeterli olmadnn anlafllmas: Adalet mfettiflleri tarafndan yaplan teftifller sonunda hakknda dzenlenen, birbirini izleyen son iki
hal kdnda meslekte yeterli olmad belirtilmifl ve son teftiflten itibaren
en az alt ay hizmet grdkten sonra yaptrlacak nc teftiflte de Adalet
mfettiflinin meslekte yeterli olmad kesin kansna varmfl olmas halinde
Adalet Bakanlnca noterin grevine son verilir. (NK.m.196)
7. Noterin istifa etmesi: Noterler kendinden kaynaklanan veya iradi nedenlerle
noterlik grevlerini iradi olarak sonlandrabilirler. (NK.m.29)
8. lm: lmesi durumlarnda noterlik grevi sona erer.
Noter hangi SIRA
haldeSZDE
istifa etmifl saylr?
D fi N E L M
D fi N E L M
S O R U
S O R U
DKKAT
DKKAT
79
zet
N
A M A
N
A M A
N
A M A
Noterliin tanmn yapmak

Noterlik esas olarak 18 Ocak 1972de kabul edilen, 5 fiubat 1972 ylnda Resmi Gazetede yaynlanan 1512 Sayl Noterlik Kanununda tanmlanmfl ve dzenlenmifltir. Noterlik Kanununun 1
inci maddesinde, Noterlik bir kamu hizmetidir
denilerek Noterliin kamusal yn ortaya konulmufltur. Kanun 1 maddesinin ikinci cmlesinde
noterlerin grevlerinin genel erevesini izmektedir. Kanun 1 maddesinin ikinci cmlesinde
Noterler, hukuki gvenlii salamak ve anlaflmazlklar nlemek iin ifllemleri belgelendirir ve
kanunlarla verilen baflka grevleri yaparlar. tanm yer almaktadr. Noter hukuki gvenlii salamak ve hukuki anlaflmazlklarn doumunu nlemek amacyla kamusal yetki kullanan serbest
meslek erbabdr.
Noterliin kuruluflu ve yetki evresini aklamak
Noterlik Kanununun 2 nci maddesinin birinci
fkrasna gre; Her asliye ve mnferit sulh mahkemesinin bulunduu yerde, o mahkemenin yarg evresindeki noterlik ifllerini grmeye yetkili
olmak zere bir noterlik kurulur.
Noterlik kurulmas Adalet Bakanlnn yetkisindedir. Bakanln farkl zamanlarda kard genelgelere gre, bir noterlik iflleminin herhangi
bir yer noterliinde yaplabilmesi iin, ifllemin taraflarndan en az birinin ilgili noterliin yetki evresi iinde oturmas veya iflyerinin bulunmas ya
da ifllemin ayn snrlar iinde yaplacak bir ifle
ait olmas gerekmektedir.
Noterliin hukuki niteliini aklamak
Noter bir kamu hizmetini yerine getirir. Bir hizmetin kamu hizmeti saylmas iin hizmetin kamuya ynelmifl olduunun siyasal organlarca kabul edilmesi yani dier bir ifadeyle kamuya yararl olmas ve kamu kurulufllarnca veya ilgili
kamu kurumunca denetlenen zel kiflilerce ifa
edilmesi gerekir. Noterler, mesleki faaliyetlerini,
tzel kiflilii haiz kamu kurumu niteliinde mesleki kurulufllar olan Noterler Birliinin denetim
ve gzetimi altnda srdrrler.
Noterlik meslei bir serbest meslektir. Serbest
meslek sermayeden ziyade flahsi emee, bilimsel
N
A M A
ve mesleki bilgiye ve uzmanla dayanan, ticari

zellik taflmayan, serbest meslek erbabnn ifl
yaptrana tabi olmakszn flahsi sorumluluk altnda kendi nam ve hesabna yaplan faaliyet olarak
tanmlanabilir. Ancak, noterliin sradan bir serbest meslek olduunu sylemek de doru olmaz. nk noterler her ne kadar serbest meslek olarak kabul edilseler de istedikleri yerde ifl
gremez, istedikleri cret ifl yapamaz, crette pazarlk edemez, kendilerine ait cretten indirimde
bulunamaz ve reklm yapamazlar. Noterlerin gerek mesleki gerek ise zel hayatlarna iliflkin ciddi snrlamalar getirilmifltir.
Noterlie kabul ve girifl koflullarn aklamak
Noterlie girifl ve kabul koflullar flunlardr;
Trkiye Cumhuriyeti vatandafl olmak
21 yafln bitirmifl ve 40 yafln doldurmamfl
olmak,
Trk hukuk fakltelerinin birinden mezun
olmak veya yabanc bir memleket hukuk fakltesinden mezun olup da, Trkiye hukuk
faklteleri programlarna gre noksan kalan
derslerden baflarl snav vermifl bulunmak.
Kesinleflmifl bir kararla yz kzartc bir sutan veya ar hapsi gerektiren bir crmden
mutlak olarak yahut kasti bir crmden bir
sene veya daha fazla hapis cezas ile hkm
giymifl olmamak,
Devlet memurluuna atanmaya engel bir mahkmiyeti bulunmamak,
Kesinleflmifl bir ceza veya disiplin karar sonucunda hkim, savc, memur yahut avukat
olmak niteliini kaybetmifl bulunmamak,
Noterlik mesleine yaraflmayacak tutum ve
davranfllar evresince bilinmifl olmamak,
Noterlikle ve noter stajyerlii ile birleflemeyen bir iflle uraflmamak,
Mahkeme karar ile kstlanmfl olmamak,
fls etmifl ise itibar iade edilmifl olmak, (Hileli ve taksirli mflisler itibarlar iade edilmifl
olsa bile kabul olunmazlar).
Hakknda aciz vesikas verilmifl ise bunu kaldrmfl bulunmak.
Noterlik grevini devaml ve gerei gibi yapmaya engel vcut veya aklca malul olmamak,
Staj yaplacak yerde ikametgh bulunmak.
80
Kendimizi Snayalm
1. Noter kelimesi Latince hangi kelimden gelir?
a. Notu
b. Notarus
c. Litai
d. Kad
e. Themis
2. Hukuki gvenlii salamak ve anlaflmazlklar nlemek iin ifllemleri belgelendiren ve kanunlarla verilen
baflka grevleri yapanlara ne ad verilir?
a. Hkim
b. Savc
c. Noter
d. Avukat
e. Mbaflir
3. Noterliin ana eylemi nedir?
a. Keflif
b. cra
c. Yarglama
d. Tespit
e. Dzenleme
4. Noterlik messesesinin hukuk sistemi iindeki yeri
ile dier hukuk dallaryla olan iliflkisini inceleyen bilim
dalna ne ad verilir?
a. Medeni Hukuk
b. Avukatlk ve Noterlik Bilgisi
c. Usul Hukuku
d. Avukatlk Hukuku
e. Noterlik Hukuku
5. Noterlik kurulmas kimin yetkisindedir?
a. Adalet Bakanl
b. Trkiye Noterler Birlii
c. Trkiye Barolar Birlii
d. Adalet Bakanl - Noterler Birlii
e. Adalet Bakanl - Barolar Birlii
6. Noterlik snflandrlmasnda ilk snf noterin snflandrlmasnda afladakilerden hangisi esas alnmaz ?
a. Yetki evresi iindeki nfus younluu,
b. Yetki evresindeki ifl younluu
c. Yetki evresindeki noterlik geliri
d. Yetki evresinde yaplan ifllerden toplanan harlar
e. Noterlik dairesinin kdemi
7. Drdnc snf noterlikler, Adalet Bakanlnca grevlendirilerek ktip snfndan bir adalet memuru tarafndan geici olarak ynetilir. Bu kiflilere ne ad verilir?
a. Baflktip
b. Ktip
c. Geici noter
d. Geici baflkatip
e. Geici yetkili noter yardmcs
8. Gereksinim duyan herkesin noterlik faaliyetlerinden
yararlanabilmesi noterliin hangi sonularndandr?
a. Noterliin serbest meslek olmasnn
b. Noterliin kamu hizmeti olmasnn
c. Noterliin hukuki ynnn ar basmasnn
d. Noterliin cret karfll yapmasnn
e. Hak kullanmann anayasayla teminat altna
alnmasnn
9. Afladakilerden hangisi noterlere kabul iin aranan
flartlardan deildir?
a. Trkiye Cumhuriyeti vatandafl olmak
b. 21 yafln bitirmifl ve 40 yafln doldurmamfl olmak,
c. En az bir yabanc dil bilmek
d. Trk hukuk fakltelerinin birinden mezun olmak veya yabanc bir memleket hukuk fakltesinden mezun olup da, Trkiye hukuk faklteleri programlarna gre noksan kalan derslerden
baflarl snav vermifl bulunmak
e. Kesinleflmifl bir ceza veya disiplin karar sonucunda hkim, savc, memur yahut avukat olmak
niteliini kaybetmifl bulunmamak,
10. Afladakilerden hangisi noterlie kabul iin aranan
flartlardan deildir?
a. Mahkeme karar ile kstlanmfl olmamak
b. Noterlik grevini devaml ve gerei gibi yapmaya engel vcut veya aklca malul olmamak
c. fls etmifl ise itibar iade edilmifl olmak
d. Tam teflekkl devlet hastanesinden heyet raporu almfl olmak
e. Noterlik mesleine yaraflmayacak tutum ve davranfllar evresince bilinmifl olmamak
81
Okuma Paras
Trkiyede kazanl meslekler arasnda gsterilen
noterlik, byk rabet gryor. Trkiye Noterler
Birliinin verilerine gre, 19 bin hukuk fakltesi
mezunu, noter olabilmek iin srada bekliyor.
26 bin hukuku ise mracaat belgesine sahip durumda.
Trkiye Noterler Birlii Baflkan Hasan Yeni, meslee
gsterilen rabeti noter olabilme kriterlerinin dflklne balyor. Yeni, hazrladklar yasa taslayla herkesin noter olmak iin baflvuramayacan sylyor.
nmzdeki yasama dneminde kabul edilmesi beklenen Yeni Noterlik Kanunu taslana gre, noter olmak
isteyenlerin yafl 33 geemeyecek. Belge alabilmenin
koflullar da zorlafltrlyor. Yaplacak snavda baflarl
olanlara bir yl staj yapma zorunluluu getirilecek. Staj
sreci tamamlandktan sonra, yeni bir imtihan daha yaplacak. Baflarl olan hukukular, noterlik belgesi almaya hak kazanacak. Taslaa gre, noterin yerine katiplerin ve bafl katiplerin imza atma yetkisi de kaldrlacak.
Yalnzca noterlik stajn tamamlamfl olanlar, vekaleten
imza yetkisine sahip olacak. Yasalaflmay bekleyen taslak, meslek ii eitimi de zorunlu hale getiriyor. Grev
yapt blge ne olursa olsun, noterler ylda 10-20 gn
arasnda meslek ii eitime tabi tutulacak.
Hazrlanan taslakla birlikte noterlie bakfl asn deifltirmek istediklerini syleyen Trkiye Noterler Birlii
Baflkan Hasan Yeni, Adam 25 yl hakimlik yapmfl; daha sonra noter olmak istiyor. Bu durum, noterlii yan
meslek haline getirdi. Noterlik zellikle genlerin yapaca bir meslek haline gelsin istiyoruz. diyor. Trkiyede, 60 yaflnda emekli bir hakimin de noterlik yapma
yetkisinin bulunduunu kaydeden Yeni, bu durumun,
genlerin nn kapattn ve rahatsz edici sonulara
yol atn vurguluyor. Yeni, ayn sorundan Adalet Bakan ve Baflbakann da rahatszlk duyduunu dile getiriyor. Taslak yasalaflrsa noterlerin yetkileri artacak.
Dnyann birok lkesinde olduu gibi gayrimenkul ifllemleri noterde yaplacak. Bunun yannda ekiflmesiz
yarg, veraset ilam ve tespit gibi ifllemler de noter araclyla gereklefltirilecek.
Noterlerin ok para kazand fleklindeki algnn yanlfll zerinde duran Baflkan Hasan Yeni, meslekte 13-14
yln harcamayan bir noterin kolay kolay stanbul, Ankara ve zmir gibi byk flehirlere atanamayacan ifade ediyor. hizmet kanununa gre, atamas yaplan
bir noter 3. snf bir blgede greve bafllyor. Ancak
belgeyi alabilmek iin, hukuk fakltesini bitirip avukatlk ve hakimlik stajn tamamlamak flart. 3. snf bir bl-
gede en az 4 yl alflmak ise bir baflka zorunluluk. Hasan Yeni, 3. snf bir blgede alflan noterin aileden
destek almadan geinemeyeceini iddia ediyor. Zorunlu 4 yllk grev bittikten sonra atama yaplacak yer, denetimden gemeye bal. Denetimlerden geemeyen
noterler, 3. snf bir baflka blgeye gnderiliyor. 2. snf
blgeye atananlar ise 4 yllk bir staj sresi daha bekliyor. Yeni, byk flehirlere tayin sresi 8 yl gibi gzkse de, bunun zor olduunu savunuyor.
Noterlik, kazancna gre serbest meslek; yetki ve sorumluluuna gre kamu grevi kapsamna giriyor. Denetimleri ise Adalet Bakanl mfettiflleri ve cumhuriyet savclar tarafndan yaplyor. Hasan Yeni, denetimle ilgili yaflanmfl bir olay flyle aktaryor: Bir noter arkadafl, mesai saati srasnda motorunu tamir ediyormufl.
Gelen mfettifller noterin kim olduunu sormufl. Kendisinin olduunu syleyince, denetimden sicil bozukluuyla kt.
Kaynak : http://www.memurlar.net/haber/119130/
82
1. b
Sra Sizde 1
Noter hukuki gvenlii salamak ve hukuki anlaflmazlklarn doumunu nlemeyi amalayan kamusal yetki
kullanan, serbest meslek erbabdr. Noterlik Hukuku; noterlik messesesinin hukuk sistemi iindeki yeri ile dier
hukuk dallaryla olan iliflkisini inceleyen bilim daldr.
2. c
3. d
4. e
5. a
6. e
7. e
8. b
9. c
10. d
Yantnz yanlfl ise Noterliin Tanm bafll

Yantnz yanlfl ise Noterliin Kurulmas ve
Yetki evresi bafll altnda size verilen bilgileri gzden geiriniz.
Yantnz yanlfl ise Noterliin zellikleri bafll altnda size verilen bilgileri gzden geiriniz.
Yantnz yanlfl ise Noterlie Girifl ve Meslee
Kabul bafll altnda size verilen bilgileri gzden geiriniz.
Yantnz yanlfl ise Noterlie Girifl ve Meslee
Kabul bafll altnda size verilen bilgileri gzden geiriniz.
Sra Sizde 2
Yetkisiz noterlikte yaplmfl ifllemler hakknda HUMKun
ngrd yollar ve sonular olduu gibi geerlidir.
Dier bir ifade ile noterlikte yaplan ifllem kesin yetki
kuralna balanmfl ise yarglamann ve ifllemin her aflamasnda yetkisizlik ileri srlebilir. Bunun dflnda ki
durumlarda ilk itiraz olarak ileri srlmelidir
Sra Sizde 3
Bir hizmetin kamu hizmeti olmas iin o hizmetin kamuya ynelmifl olduunun siyasal organlarca kabul
edilmesi ve kamu kurulufllarnca denetlenmesi gerekir.
Kamu hizmetleri, genel ve kolektif gereksinmeleri karfllayarak kamu yararn gereklefltiren hizmetler ise,
toplumda adalet datmna dair faaliyetlerin kamusal
nitelikte bir hizmetler btn olduu tartfllmazdr.
Noterler, mesleki faaliyetlerini, tzel kiflilii haiz kamu
kurumu niteliinde mesleki kurulufllar olan Noterler
Birliinin denetim ve gzetimi altnda srdrrler. Noterliin kamu hizmeti nitelii, gereksinim duyan herkesin bu faaliyetlerden yararlanabilmesini gerektirir.
Sra Sizde 4
Avukatlk, savclk yada hakimlik staj yapmak noterlik
yapmak iin yeterli saylrken, noterlik staj avukatlk,
savclk, hakimlik stajnn yerine gememektedir. Bu
yzden uygulamada noterlik yapanlar hak kaybna uramamak iin avukatlk stajn yapp, noterlie bafllamaktadrlar.
Sra Sizde 5
Bir noterlie bir noterin atanabilmesi iin ilk adm olarak bir iln yaplmas gerekmektedir. Adalet Bakanl
tarafndan yaplacak bu ilnlarda, boflalan ve nc snfa geirilen noterliin bir nceki yla ait gayrisafi geliri, alan noterliin ise emsallerine gre Adalet Bakanlnca tahmin edilecek gayrisafi geliri ve isteklilerin
hangi belgelerle birlikte baflvurmalar gerektii gsterilir (N. K. m. 22.III).
83
Sra Sizde 6
Bir noterlie atanan veya nakledilenler, atama veya
nakledilme kararnn tebliinden itibaren bir ay iinde
yeni grevlerine bafllamak zorunluluundadrlar. Atanan veya nakledilen kimsenin bu sre iinde, hakl bir
sebep olmakszn greve bafllamamas veya atanma yahut nakledilme isteminden vazgeme dilekesinin, atama ve nakil kararnn kendisine tebliinden sonra Bakanla veya Cumhuriyet Savclna verilmesi halinde,
bu kimse noterlik mesleinden istifa etmifl saylr

PEKCANITEZ, Hakan (2000), Medeni Usul Hukuku, B.
1, Ankara.
fifiMAN, Gnefl (2001), Noter ve Noterlik Nedir. Trkiye Noterler Birlii Hukuk Dergisi, S. 110.
TOYGAR, Kemal (1974), Serbest Meslek mi, Kamu Hizmeti mi? TNBHD., S. 3.
ULUKAPI mer, ATALI Murat (2001), Noterlik Hukuku.
YILMAZ, Ejder (1996), Hukuk Szl, B. 5, Ankara.
YILMAZ, Ejder (1997), Noterlik fllemlerinin Hukuk Davalarndaki ve cra-fls Takiplerindeki nemi, Noterlik Hukuku Sempozyumu, Ankara.
nternet Kaynaklar
http://www.tnb.org.tr
7
Amalarmz
N
N
N

Noterlik dairesinin yaps ve faaliyetlerini aklayabilecek,
Noter odalarnn yaps ve iflleyiflini belirleyebilecek,
Trkiye Noterler Birlii yaps ve organlarn anlatabileceksiniz.
Anahtar Kavramlar
Noterlik dairesi
Baflkatip
Noter vekili
Noterler Odas
Trkiye Noterler Birlii
Noterler Birlii Kongresi
indekiler
Hukuku
Noterlik ve
Mesleki
Orgaizasyonu
NOTERLK DARES
NOTER ODALARI
TRKYE NOTERLER BRL
Noterlik ve Mesleki
Organizasyonu
NOTERLK DARES
Noterliin srekli faaliyet gsterdii ve noter alflma makam ile servisler, bekleme ve arfliv blmlerinden oluflan (N.K.Y. m. 6i.) noterlik dairesi, Noterlik Kanununun 40 nc maddesinin birinci fkrasnn birinci cmlesi gereince resmi
daire saylr.
Noterlik dairesinin ifl merkezlerine ve mmkn olduu oranda mahkemelere
ve bankalara yakn yerlerde almas hususu dikkate alnr (N.K.Y. m. 2,III). nk esas olarak noterlerin grevi tespit ve szleflme yapmak olduundan bu ifllemlerin de en ok mahkeme, banka ve ifl merkezlerinde yapld dikkate alnarak ifl
sahiplerine kolaylk ve ifllerde pratiklik salamak asndan bu dzenlemeye yer
verilmifltir. htiya domas halinde Noterlik Dairesinin yerinin deifltirilmesinde
noterlik dairesinin kuruluflundaki ayn yntem uygulanacak flekilde ynetmelikte
dzenleme yaplmfltr (N.K.Y. m. 3,I).
Noterlik dairesinin ifl

merkezlerine ve mmkn
olduu oranda mahkemelere
ve bankalara yakn yerlerde
almas gerekir.
Noterlik Dairesinin Blmleri

Noterlik dairesi afladaki drt blmden oluflur:
1. Noter alflma Makam
2. Servisler Blm
3. Bekleme Blm
4. Arfliv Blm
Noterlik Dairesinde Tutulmas Gereken Defterler

Noterlikte tutulmas zorunlu olan defterler afladaki gibidir:
Yevmiye Defteri: Noterlik Dairesine gelen ifl ktlar gelifl srasna gre numara verilerek ve yevmiye defterine ifllenir. Her ifl gn bitiminde gnlk ifllerin kalem kalem yeknlar alnr.
Emanet Defteri: Noterlik dairesine verilen emanetlerin kaydedildii defterdir. Bu deftere emanetin miktar ve cinsi, varsa zel vasflar ile emanet verene dair bilgiler ile emanetin verildiini gsteren tutanan tarih ve numaras kaydedilir (NKY. m. 48) Emanet defterlerinin kaydn tafldklar emanet
ifllemlerinin sona erdii ve hkmn yitirdii tarihten bafllayarak on yl sre ile noterlik arflivinde saklanmas gerekir (NDAHHY. m. 14/a).
Noterlik dairesine gelen ifl

ktlarnn gelifl srasna
gre numara verilerek
yazld deftere yevmiye
defteri denir.
86
Noterlerin aylk gelir ve

giderlerinin kaydedildii
deftere muvazene defteri
denir.
Noterlik dairesine gelen ve

noterlikten gnderilen
yazlarn kaydedildii deftere
Muhabere defteri denir.
SIRA SZDE
D fi N E L M
S O R U
Noterlik katip adaylar ile en
DKKAT
az bir yllk belirli sreli
hizmet szleflmesi
yaplmaldr.
AMALARIMIZ
K T A P
SIRA SZDE
Noterlik dairesinde
noterlik personeli ile ilgili olarak tutulan defterler hangileridir?
Noterlik Dairesinde alflan Grevliler
D fi N E L M
SIRA SZDE
Tescil Defteri: Tescil defterleri, kanunlara gre tescilleri gereken ifllemlerin

yazld defterlerdir. Tescil defterlerinin, belli bir sreyle bal olmakszn
noterlik arflivinde saklanmas gerekir (NDAHHY. m. 14/g). Tescile esas olan
ifllemlerin hukuki olarak ne zaman esas alnaca belirsizlik arz eder. Ayrca
gayrimenkule iliflkin tescillerin birouna tescilden ok uzun yllar sonra dahi ihtiya duyulmaktadr. Bu nedenlerden tr tescil defterleri noterlik dairelerinde sresiz saklanmaktadr.
Muvazene Defteri: Noterlerin aylk gelir ve giderlerinin kaydedildii defterdir. Muvazene defterinin, ait olduu yln bitimini izleyen yldan itibaren on
yl sre ile noterlik arflivinde saklanmas gerekir (NDAHHY. m. 14/b).
Deerli Kt Defteri: Bu deftere Maliyeden alnan deerli ktlar kaydedilir. Bu defterin, ilgili olduu yl takip eden ylbaflndan bafllayarak on yl sre ile noterlik arflivinde saklanmas gerekir (NDAHHY. m. 15). Burada nemli olan husus saklama sresinin son ifllemin yaplmasndan sonraki ylbaflndan itibaren 10 yl olmasdr.
Teftifl Defteri: Adalet mfettifllerinin teftiflleri sonunda yapacaklar tenkit
ve tavsiyelerin ifllenmesine mahsus defterdir (NKY. m. 52). Teftifller sonucunda yaplacak tenkit ve tavsiyeler iin bir defter tutulmasndaki ama,
sonraki teftifller srasnda daha nce tenkit edilmifl konulardaki eksikliklerin giderilip giderilmediinin ve yaplmfl tavsiyelere uyulup uyulmadnn denetlenmesidir.
Muhabere Defteri: Noterlik dairesine gelen ve noterlikten gnderilen yazlarn kaydedildii defterdir (NKY. m. 53,I). Muhabere kelimesi haber
kelimesinden geldii iin uygulamada bu deftere haberleflme defteri de
denilmektedir.
Zimmet Defteri: Noterlik dairesinden gnderilen evrakn personel aracl
ile dier tarafa verilmesi veya teslim edilmesi halinde, teslim eden ve edilen
kiflilerin tespit edildii defterdir (NKY. m. 53,II).
Personel Sicil Defteri: Noterlik dairesinde alflan personele ait bilgilerin
kaydedildii defterdir (NKY. m. 54,I). alflma mevzuatna gre tutulmas
gerekli defterlerdendir. Personel defterinde, personele ait kimlik bilgileri,
maafl bordrolar, ifle girifl kfl saatleri, avans vs gibi bilgiler yer alr.
zin Defteri: zin defteri de personel sicil defteri gibi alflma mevzuatna gre tutulmas zorunlu defterlerdendir. Bu defter alflanlarn anayasal hakk
olan izin hakknn kullanlmasn gsteren bir defter olup, iflverenin alflanlarna kullandrd izin hakkna dair tek ve esasl dayanadr.
Demirbafl Eflya Defteri: Noterlik Dairesindeki demirbafllarn yazld defterdir
(NKY. m. 55).
Noterlik dairesinde alflan temel grevli noter ve varsa stajyerdir. Bunun yannda
noterlik personeli de noterlik dairesinde alflanlarn nemli bir kesimini oluflturur.
S O R U
Noterlik Kanununun
42 inci maddesinin birinci fkras gereince, noterin emri altnda noterlik dairesinde alflan katip ve hizmetlilere noterlik personeli ad verilir.
Noterlik Kanununun
45 inci maddesinin birinci fkrasnn birinci cmlesi noterDKKAT
lerin, katip adaylar ile (en az bir yllk ) belirli sreli hizmet szleflmesi yapmalarn ngrmektedir.
N N
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
K T A P
7. nite - Noterlik ve Mesleki Organizasyonu
87
Noterlik Kanununun 48 inci maddesi gereince, noter ile katip ve hizmetliler

arasndaki hizmet szleflmesinden doan iliflkiler, anlan kanunda aksine hkm
bulmadka alflma mevzuatna tabidir. Noterlik kurumunun nemi gz nne
alndnda noterlik alflanlarnn en az Adalet Meslek Yksek Okulu mezunu olma flart aranmaldr (GRLER, Cemalettin, Adalet Meslek Yksek Okulu Mezunlarnn stihdam Olanaklar konulu konferans, Ankara 2009).
Ktipler
Noter ktibi olabilmenin flartlar Noterlik Kanununun 44 nc ve Noterlik Kanunu
Ynetmeliinin 9 uncu maddesinde dzenlenmifltir. Noter Ktiplii in aranan
Genel fiartlar afladaki gibidir;
1. Trk vatandafl olmak
2. Devlet Memurlar Kanununun 40 nc maddesindeki yafl hadlerinde bulunmak
3. En az ortaokulu bitirmifl olmak
4. Kamu haklarndan mahrum bulunmamak
5. Ar hapis veya alt aydan fazla veyahut affa uramfl olsa bile zimmet, ihtilas, irtikp, dolanl iflas gibi yz kzartc bir fiilden dolay hapis cezas ile
hkml bulunmamak
6. Askerlikle ilgisi bulunmamak
7. Grevini devaml yapmasna engel olabilecek bir sakatl olmamak
8. Hizmet grecei snf iin Devlet Memurlar Kanununun 36 nc ve 41 inci
maddelerinde belirtilen retim ve eitim, kurumlarndan birinde diploma
almfl olmak
9. Grev ve alflma ynetmeliklerinde belirtilen dier flartlar haiz bulunmak
10. Ceza ve disiplin karar ile meslekten karlmamfl olmak.
Ktiplerin alflt Servisler arasnda ilk sray baflkatiplik servisi alr. En az iki
ktip bulunan noterliklerde bunlardan biri baflktiplik grevini yerine getirir. (NK.
m. 42,II). Baflktip, noterlik dairesi personelinin flefidir (NK. m. 43I). Noterlik dairesinde bulunan evrak, defter ve demirbafl eflyadan noterle birlikte baflktip sorumludur (NK. m. 43,II).
Baflktiplik servisince yrtlecek ifller flylece sralanabilir (NKY. m. 21):
Haberleflme ve yazflma ifllerini yrtmek
Kanun ve ynetmeliklerle tanzimi dier servislere verilmemifl liste, beyanname ve bildirileri dzenlemek ve ilgili mercilere zamannda gndermek
Noterlikte tutulmas gereken defterleri usulne uygun tutmak
Emanetlerin teslim ve muhafazas iin gerekli ifllemleri yapmak
Her trl karton ve dosyalar usulne uygun olarak tutmak ve gnlk ifllem
katlarnn cilt bentlere yerlefltirilmesini temin etmek
Arfliv blmn tanzim ve alflma tarzn tayin ve tespit etmek, iflleyiflini ve
denetimini salamak
Noterlik dairesinin i hizmetleri, temizlik ve koruma tedbirlerini yerine
getirmek
Aylk ve yllk ifl cetvelleri, beyannameler ve her trl cetvelleri dzenlemek
ve bunlar ilgili yerlere gndermek, zamannda yaplmasn salamak
Yukarda saylan ifllerin esas olarak baflktip tarafndan yaplmas esas olmakla birlikte noterin uygun grmesi halinde baflktip bu iflleri dier personele devredebilir.
Noterlikte yaplmas ngrlen btn noterlik ifllemleri ile grevli servise fllemler Servisi denir.
fllemler servisi noterlikte

yaplmas ngrlen btn
noterlik ifllemleri ile grevli
servistir.
88
Noterlik dairesinin gelir, gider, vergi ve sigorta gibi tm hesap iflleri ile vezne
ve kasa ifllerini ve noterin verecei dier iflleri yrten servise Hesap flleri ve Vezne Servisi denir. Bu servis dorudan doruya notere bal olup vezne, kasa ve muhasebe blmleri halinde alflr. Vezne ifllerini yrten kifliye veznedar denir. Servisleri tam olan noterliklerde yevmiye defteri, muvazene defteri, har, damga vergisi beyannameleri, bordrolar, vergi ve sigorta bildirimleri bu servis tarafndan dzenlenir (NKY. m. 23,I-III).
Teblii istenen kdn noterlik dairesi aracl ile kanun ve nizamlara uyularak muhatabna ulafltrlmas veya muhatabn ttlana en emin flekilde arz edilmesi ile grevli servise ise Tebligat Servisi denir.
SIRA SZDE
SIRA SZDE
Baflkatibin temel
grevleri nelerdir?
Hizmetliler
D fi N E L M
D fi N E L M
S O R U
Noterlik personelini oluflturan ikinci ksm grevliler hizmetlilerdir. Hizmetliler, ktiplik grevi dflnda, dairenin temizlik, bekilik gibi ifllerini grrler. Bunlarn kS O R kullanlmalar
U
tiplik grevinde
kesin olarak yasaklanmfltr (NK. m. 46).
DKKAT
Noterlik Personelinin
Stats
DKKAT
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
Kanunda aksine hkm bulunmayan hallerde noterlik personelinin alflma mevzuatna tabi olmas ngrlmektedir (NK. m. 48). Noterlik Kanununun 47 inci
SIRA SZDE
maddesi noterlik
personelinin yllk izin ve mazeret izinlerini dzenlemifltir. Buna
gre; noterlikte en az bir yl hizmeti bulunan katip ve hizmetlilere afladaki esaslara gre noter tarafndan yllk izin verilir:
AMALARIMIZ
a. Bir yldan befl yla kadar (befl yl dhil) hizmeti bulunanlara onbefl gn
b. Befl yldan onbefl yla kadar (onbefl yl dhil) hizmeti bulunanlara yirmi gn
c. Onbefl
K yldan
T A P fazla hizmeti bulunanlara ise bir ay.
Noterlik Kanunu ktipler ve katip adaylarna iliflkin disiplin hkmlerini iermektedir. Anlan Kanun m.148 gereince, noter ktiplerine ve ktip adaylarna verilecek disiplin cezalar uyarma, knama, cretten kesme ve meslekten karTELEVZYON
madr. Noter, herhangi bir ktibi veya ktip aday hakknda verdii disiplin cezas kararn ilgiliye ve cumhuriyet savcsna tebli eder.
N N
Noter ktiplerine ve ktip

adaylarna verilecek disiplin
cezalar uyarma, knama,
cretten kesme ve
K T A karmadr.
P
meslekten
TELEVZYON
ERNET
Noterlik N TDairesinin
Devri
NTERNET
Noterlik dairesinin herhangi bir nedenle boflalmas durumunda noterlik dairesinin devredilmesi gerekir (NK. m. 49). Bu devir, duruma gre, noterden notere
olabilecei gibi, noterden vekile, vekilden vekile veya vekilden notere de olabilir. (NK. m. 49,III).
Noterliin Boflalmas
Noterin lm, kendi isteiyle baflka bir noterlie atanmas, meslekten karlmas, istifa etmesi, yafl tahdidine tabi tutulmas veya sair sebeplerle emekli olmas durumlarnda noterlik dairesinin kesin alarak boflalmas sz konusu olur.
Noterin tutuklanmas, iflten el ektirilmesi ve geici olarak iflten karlmas gibi nedenlerle noterliin bir sre iin boflalmas durumudur (NK. m. 34,I).
Noterin hastalk veya izin gibi hakl bir nedenle grevinden ksa bir sre ayrlmas durumudur (NK. m. 35,I).
SIRA SZDE
Noterlik hangi
SIRAhallerde
SZDE boflalr?
D fi N E L M
D fi N E L M
S O R U
S O R U
89
Noter Vekilleri
Noter vekilleri, kanunlar, ynetmelikler ve genelgeler ile noterlere verilmifl grevleri yapmak, aylk ifl cetvelleri ile aidatlar ilgili sreler iinde Trkiye Noterler Birliine ve sair mercilere gndermek zorundadrlar. Bofl ve noteri geici olarak iflten
karlan noterlikleri yneten noter vekillerinin ayrca, her ayn gelir ve giderini
gsterir bir cetvel ile giderlere iliflkin belge rneklerini ve cetvelde gsterilen safi
geliri, o ay izleyen en ge on befl gn iinde Trkiye Noterler Birliine gndermeleri gerekir (NKY. m. 133,V).
Boflalan ve noteri geici olarak iflten karlan noterliklerde noter vekilleri, grevin derhal, zamannda ve eksiz grlebilmesi iin zorunlu olan harcamalar yapmaya yetkilidir (NKY. m. 133,VI).
Vekletle ynetilen bofl noterliklerde alflan personele, ayrlan noterlerle yaptklar szleflmede yazl cret ve sair yan demeleri aynen denir. Ancak, szleflme sresi sona eren personelin cret ve sair yan demelerinde artrma yapmaya,
Trkiye Noterler Birlii Ynetim Kurulu yetkilidir (NKY. m. 133,VII).
Vekletle ynetilen bofl

noterliklerde alflan
personele, ayrlan noterlerle
yaptklar szleflmede yazl
cret ve sair yan demeleri
aynen denir
NOTER ODALARI
Noter Odalarnn Kuruluflu
Noter odalar, Trkiye Noterler Birliinin mahalli organlardrlar (NK. m. 180,I).
Noter odalarnn, kurulufl amalar ve kanunda belirtilenler dflnda faaliyet gstermesi yasaktr (NK. m. 163,II). Her noter, blgesi iindeki noter odasna kayt olmaya mecburdur (NK. m. 180,II). En az veya daha fazla noterlik bulunan belediye
snrlar iinde bir noter odas kurulur (NK. m. 179,I).
Noter odalar, Trkiye

Noterler Birliinin mahalli
organlardrlar
Noter Odalarnn Yaps ve Grevleri

Noter odalar; baflkan, ynetim kurulu ve genel kuruldan meydana gelir (NK. m.
182). Noter odalarnn grevleri genel olarak flunlardr (NK. m. 181):
Noterlik mesleinin geliflmesi iin gereken tedbirleri almak,
Noterlere ktip, ktip aday ve hizmetliler arasndaki hizmetle ilgili anlaflmazlklar, ilgililerden birinin baflvurmas zerine zmlemeye alflmak,
Alacak noterliklerin yerinin tespitinde ve mevcut bir noterliin yerinin deifltirilmesinde Adalet Bakanlna dflncesini bildirmek,
Noterlik dairesinin i dzeninin ynetmelik hkmlerine uygunluunu temin etmek iin yardmlarda bulunmak,
len noterin miraslarnn haklarn korumak bakmndan noterlik dairesinin devir ve tesellmnde gereken tedbirlere baflvurmak,
Trkiye Noterler Birlii Kongresine delege gndermek,
Trkiye Noterler Birliinin verecei grevleri yapmak,
Kanunlarla verilmifl dier grevleri yapmak.
Noter Odas Baflkan ve Grevleri

Noter odas baflkan, genel kurul tarafndan, verilen oylarn ounluu ile ve
iki yl iin seilir (NK. m. 184,I,c.1). Noter odas baflkannn grevleri flunlardr
(NK. m. 183):
Trkiye Noterler Birlii Baflkannn verecei yetkiye dayanarak her trl
merci nnde Birlii temsil etmek,
Protokolde noter odasn temsil etmek,
Noter odas ynetim kuruluna baflkanlk etmek ve verilen kararlar uygulamak.
Noter odalar; baflkan,

ynetim kurulu ve genel
kuruldan meydana gelir
90
Noter odas baflkannn bulunmad zamanlarda veya baflkanln herhangi bir

nedenle boflalmas durumunda, baflkana ait yetkilerin kullanlmas ve grevlerin yerine getirilmesi, oda ynetim kurulunun meslekte en kdemli yesine aittir (NK. m. 4).
Noter odas baflkanl cretsizdir. Bununla birlikte, odann iflleriyle ilgili olarak
baflkann yapt zaruri giderler ile yolculuk ve ikamet giderleri, oda btesinden
karfllanr (NK. m. 163,V).
SIRA SZDE
D fiodas
N E Lynetim
M
Noter
kurulu
odann btesini genel kurul
onayna sunar
S O R U
DKKAT
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
Genel kurul odaya kaytl noterlerden oluflur (NK. m. 186,I) ve odann en yetkili
organdr.
K T A P
Trkiye Noterler Birliinin ve Noter Odalarnn Denetimi
TELEVZYON
DKKAT
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
K T A P
Trkiye Noterler Birlii ve onun mahalli organlar olan noter odalarnn her trl
faaliyetleriT ile
E L Ehesap
V Z Y O Nve ifllemleri Adalet Bakanlnn denetime tbidir. Noter odalar ayrca Trkiye Noter Birlii tarafndan da denetlenir (NKY. m. 83).
TRKYE NOTERLER BRL
NTERNET
S O R U
fi N E L M
Noter OdasD Ynetim
Kurulu, noter odas baflkan ile iki yeden oluflur (NK. m. 184,I).
Noter odas ynetim kurulunun grevleri flunlardr (NK. m. 185):
S Ogider
R U btesi teklifini dzenlemek ve bunu genel kurulun onayna
Odann
sunmak,
NoterDodas
genel kuruluna alflmalar hakknda rapor vermek ve genel kuKKAT
rul kararlarn yerine getirmek,
Yetkili merci gsterilmeksizin odaya verilen grevleri yerine getirmek,
SIRA SZDE
Kanunlarla
verilmifl dier grevleri yapmak.
Noter Odas
Genel Kurulu ve Grevleri
AMALARIMIZ
Noter odalar Trkiye Noterler

birliince denetlenir
D fi N E L M
Noter Odas Ynetim Kurulu ve Grevleri
N N
K T A P
SIRA SZDE
Noter odas SIRA

baflkannn
SZDE grevleri nelerdir?
N T Eyesi
R N E T lkelerde noterliklerin mesleki rgtlenmesinde genel olarak
Avrupa Birlii
en altta Noterlik Daireleri bulunmaktadr. Bu alandaki mesleki organizasyonda Noterlik Dairelerinin stnde Noter Odalar yer almakta, en stte ise noterliin iflleyifli ile noterlerin koordinasyonundan sorumlu olacak flekilde Noterlik Yksek Konseyi kurulmaktadr. Trkiyedeki mesleki organizasyon Avrupa Birlii lkeleriyle
byk lde ayn olup, bu husustaki tek farkllk Noterlik Yksek Konseyinin yerini Trkiye Noterler Birliinin almfl olmasndadr.
Noterlerin st
rgtlenmesi
bakmndan Avrupa Birlii ile Trkiye arasnda hangi farklar
SIRA
SZDE
vardr?
fi N E L M
TrkiyeD Noterler
Birliinin Kuruluflu ve Grevleri
Birlik tzel kiflilii haiz kamu kurumu niteliinde bir meslek kuruluflu olup, merkezi Ankaradadr
S O R U (NK. m. 163,I). Noterler, birliin tabii yeleridir. Yafl tahdidi
nedeniyle meslekten ayrlan noterler, birliin fahri yesi olurlar. Birlik, amacna
uygun ifllerde kullanmak zere taflnr ve taflnmaz mal edinebilir (NK. m. 163,IIDKKAT
I). Birlik Protokol kurallarna uygun olarak resmi trenlere katlr (NK. m. 163,IV).
Birlik baflkanl, baflkan yardmcl, genel sekreterlii ve saymanl grevleri
SIRA SZDE
cretlidir (NK.m.163,VI).
N N
AMALARIMIZ
K T A P
Trkiye Noterler Birliinin, Noterlik Kanununun 166 nc maddesinde 15 bent

halinde saylan grevleri flunlardr:
Meslektafllar arasnda birlik ve yardmlaflmay salamak
Meslein geliflmesi iin kitap ve dergi yaynlamak, konferanslar dzenlemek,
milletleraras toplantlara katlmak ve sair gerekli alflmalarda bulunmak
Noter ktiplerini yetifltirmek iin kurslar amak
Noterlii ilgilendiren konularda grfln yetkili mercilere kendiliinden
veya istek zerinden bildirmek
Uyulmas zorunlu meslek kurallarna tespit ve tavsiye etmek
Noter ve ktiplerine, ynetmelikte gsterilecek belirli bir sre ve tutarda
bor para vermek
yelerinin ev sahibi olmalar, ocuklarnn tahsillerini iyi flartlarla yapabilmeleri ve sair sosyal hizmetlerden yararlanmalar konularnda tedbirler almak
Her adli yln almasndan evvel kendi alflmalar ve mesleki ihtiyalar
hakknda Adalet Bakanlna rapor vermek
Noterliklere ait evrakn korunmas ve saklanmas iin ortak tedbirler almak
Birliin taflnr ve taflnmaz mallar ile paralarn Birlik amalarna uygun flekilde ynetmek ve iflletmek
Noterlerle katip ve hizmetliler arasnda yaplacak szleflmeler iin tek tip
szleflme rnei hazrlamak
Noterlik ifllemlerinin Noterlik Kanununa uygun flekilde yaplmasn salamak ve zellikle kambiyo senetlerinin protestolar ile sair konularda noterler arasndaki rekabeti nlemek amacyla ilgili resmi ve zel kurulufllarla temas etmek, gerekirse varlan sonular taraflarn uymakla ykml olduu
protokole balamak
Noterlerin genel menfaatlerini ve meslein ahlak, dzen ve geleneklerini
korumak
Noter odalarn ye says ve faaliyeti gz nnde tutulmak suretiyle noter
odalarna Birlike verilecek denek miktarn ve deme fleklini belirlemek
Kanunlarla verilmifl dier grevleri yapmak
91
Noterlerle katip ve
hizmetliler arasnda
yaplacak szleflmeler iin
tek tip szleflme rnei
hazrlamak Trkiye Noterler
Birliinin grevidir.
Trkiye Noterler Birliinin Organlar

Trkiye Noterler Birlii Baflkan
Trkiye Noterler Birlii Baflkannn grevleri flunlardr:
Trkiye Noterler Birliini mahkemeler ve dier merciler nnde ve protokol temsil etmek
Baflkanlk Divanna ve Ynetim Kuruluna baflkanlk etmek ve kararlarn yerine getirmek
Trkiye Noterler Birlii Ynetim Kurulunun, Birliin mallarn idare etmek,
iktisap ve iltizam (kazanma ve borlanma) hususlarnda verdii yetkiye dayanarak Birlik adna iktisap ve iltizamda bulunmak, yklenmelere giriflmek,
Birlie yaplan bafllar kabul etmek ve bteyi uygulamak
Yabanc noter birlikleri ve hukuk kurumlar ile iliflkiler kurmak ve yrtmek
Trkiye Noterler Birlii Baflkanlk Divan

Baflkanlk Divan, Birlik Baflkan, Baflkan Yardmcs, Genel Sekreter ve Saymann
noter olmalar flart deildir. Bunlar dflardan cretle tutulmufl kimseler de olabilir
(NK. m. 169,III).
Yabanc noter birlikleri ve

hukuk kurumlar ile iliflkiler
kurmak ve yrtmek Trk
Noterler Birlii Baflkannn
grevidir
92
Birlik Baflkan, baflkanlk divan toplantlarna baflkanlk eder ve kararlarn yrtr. Bunun yannda kanunla verilmifl dier yetkileri kullanr ve grevleri yapar
(NKY. m. 119,II).
Baflkan yardmcs, baflkann bulunmad zamanlarda veya baflkanln herhangi bir nedenle boflalmas halinde baflkana ait yetkileri kullanr ve grevleri yapar. Baflkan yardmcsnn da yokluunda bu grevleri yerine getirmek ve yetkileri kullanmak Ynetim Kurulunun meslekte en kdemli yesine aittir (NK. m. 169,V;
NKY. m. 119,III-IV).
Sayman, Birlik mallarn ilgili kurullarn verecei kararlar gereince ynetir. Para alp verme, bte uygulamas ve bunlar dair her trl saymanlk ifllerini yrtr
ve gzetir. Sayman, para almada ve vermede dzenlenen katlar Birlik Baflkan
ile birlikte imza eder (NK. m. 169,VII).
Genel Sekreter, Birlik Ynetim Kurulu toplantlarna ait tutanaklarn dzenlenmesi, Birlik i alflmalarnn ve yaz ifllerinin ynetilmesi, Birlik merkez teflkilatna
gerekli direktiflerin verilmesi ve dzenli alflmasnn salanmas iflleri ile Kanun ve
ynetmelikle baflka merci, makam ve flahsa verilmemifl Birliin her trl sevk ve
idaresi ve personel zlk ifllerinin kurullar kararlar ve zel ynetmelie gre yrtlmesi Genel Sekretere aittir (NK. m. 169,VI, NKY. m. 119,VII).
Baflkanlk Divan, Baflkann davetiyle toplanr. Toplant gn ve saatlerini Baflkan tespit eder ve yelere tebli eder. Tebligatn yazl olmas gerekli deildir.
Toplantda gndemi de Baflkan tespit ve toplantya arz eder. Toplant esnasnda
divan yelerinin gndeme alnmasn ngren tekliflerini Baflkan oya sunar, kabul
edilen teklifler gndeme ilave olunur (NKY. m. 121,I).
Divan, kararlarn ounlukla alr. Oylarn eflitlii halinde Baflkann bulunduu
taraf stn saylr (NKY. m. 121,II).
SIRA SZDE
Trkiye Noterler Birlii Ynetim Kurulu
D fi N E L M
D fi N E L M
S O R U
DKKAT
Ynetim Kurulu, Kongre
tarafndan drt yllna
seilen yedi asl ve drt
SIRAyeden
SZDEoluflur
yedek
AMALARIMIZ
K T A P
TELEVZYON
NTERNET
SIRA SZDE
Trkiye Noterler
Birlii Baflkanlk Divannn hangi yelerden oluflur?
Ynetim Kurulu, Birlik Kongresi tarafndan drt yllna seilen yedi asl ve drt yedek yeden oluflur (NK. m. 170,I). Ayn noter, Birlik Ynetim Kurulu ve Disiplin KuO R U Kurulu yeliklerinden birden fazlasna seilmez (NK. m. 170,II).
rulu ile Oda SYnetim
Ynetim Kuruluna seilen yelerin meslekte en az befl yllk kdemlerinin bulunmas gerekir
(NK. m. 171,I); haklarnda noterlie engel bir sutan dolay son soDKKAT
ruflturma almasna karar verilmifl veya gemifl befl yl iinde Disiplin Kurulunca
verilerek kesinleflmifl bir kararla para veya geici olarak iflten karma cezalaryla
SIRA SZDE
cezalandrlmfl olanlar Ynetim Kurulu yesi seilmezler (NK. m. 171,II). Seilme
yeterliini kaybeden yelerin grevi kendiliinden sona eder (NK. m.171,VI).
KongreAMALARIMIZ
tarafndan seilen Ynetim Kurulu, seimini izleyen bir toplantsnda aralarnda gizli oyla yapacaklar seimle Baflkan, Baflkan Yardmcs, Genel Sekreter ve
Sayman yeyi seerler. Seilen Baflkan ayn zamanda Trkiye Noterler Birlii Baflkandr. Ynetim
bu toplantda Genel Sekreter ve Saymann veya her ikisiK TKurulunun
A P
nin de dflardan seilmesine karar verebilir (NK. m. 170,III; NKY. m. 115,II).
Ynetim Kurulu ayda bir defa olaan toplant yapmak zorundadr. Bunun yannda, Baflkan
T E L E Vveya
Z Y O Nyelerden birinin istei ile Kurul acele hallerde her zaman olaanst toplantya arlabilir (NK. m. 173,I). Belgeye balanmfl hakl bir engele
dayanmakszn st ste toplantya gelmeyen ye bu grevinden istifa etmifl saylr (NK. m. 173,III; NKY. m. 116,IV).
N N
NTERNET
93
Trkiye Noterler Birlii Ynetim Kurulunun grevleri flunlardr:

Her noter odasnn kendisine ait bte tekliflerini inceleyerek Trkiye Noterler Birliinin btesini dzenlemek ve bunu Kongrenin onayna sunmak,
Kongreye alflmalar hakknda rapor vermek ve Kongre kararlarn yerine
getirmek,
Trkiye Noterler Birliinin mallarn idare etmek, iktisap ve iltizam hususlarnda Baflkana yetki vermek,
Ynetim Kurulu yelerinin istifalar hakknda karar vermek,
Birlik Kongresi gndemini hazrlamak,
Birliin cretli memurlarnn zlk ifllerini dzenlemek ve yrtmek,
Noter odalar ve noterler zerinde gzetim ve denetimde bulunmak,
Yerli ve yabanc kongrelere gidecek delegeleri semek,
Meslek hakknda ilgili makamlara rapor vermek,
Yetkili organ gsterilmeksizin Trkiye Noterler Birliine kanunla verilen
grevleri yapmak,
Trkiye Noterler Birlii Disiplin Kurulu

Disiplin Kurulu, Noterlik Kanunu ve Noterlik Kanunu Ynetmelii ile kendisine
verilen grevleri yapmak zere, Trkiye Noterler Birlii Kongresi tarafndan ve
kendi yeleri (noterler) arasndan drt yl iin seilen befl asl ve yedek yeden
oluflur. Kurul, seiminden sonraki ilk toplantsnda kendi yelerinden birini Disiplin Kurulu Baflkanlna seer (NK. m. 174; m. 175,I).
Disiplin Kurulu ayda bir defa olaan toplantsn yapar (NK. m. 175,II).
Belgeye balanmfl hakl bir engele dayanmakszn st ste toplantya gelmeyen ye istifa etmifl saylr (NK. m. 175, III; 173,II-III).
Trkiye Noterler Birlii Kongresi

Trkiye Noterler Birliinin en yksek karar organ kongredir. (NK. m. 176,I). Birlik Kongresi, noter odalar genel kurullar tarafndan seilen ikifler noter ile noter
odalar baflkanlarndan kurulur. Noter says ondan fazla olan noter odalar, ondan
fazla her on noter iin ayrca bir delege seerler.
Birlik Kongresi her yl Haziran aynn ilk haftas iinde olaan olarak toplanr.
Toplant gn, yeri ve gndem Trkiye Noterler Birlii Baflkan tarafndan en az
otuz gn nce gazetelerle iln edilir ve noter odalarna bildirilir (NK. m. 176,V).
Birlik Kongresinin seimle ilgili toplantsna katlmak ve oy kullanmak zorunlu
olup geerli bir mazereti olmakszn katlmayanlar Birlik Disiplin Kurulu tarafndan
cezalandrlrlar (NK. m. 177,III).
Birlik Kongresi Baflkanlk Divan, bir baflkan, bir baflkan vekil ile drt ktipten
kurulur. Birlik Ynetim Kurulu Baflkan ve yeleri Birlik Kongresi Baflkanlk Divanna seilemezler (NK. m. 177,IV).
Kongrenin grevleri Noterlik Kanununun 178 inci maddesinde yedi bent halinde saylmfltr. Buna gre, Birlik Kongresinin grevleri flunlardr:
Ynetim Kurulunun faaliyet raporunu incelemek, kabul etmek ve faaliyetini tasvip etmedii takdirde yeniden seim yapmak,
Bteyi grflmek ve onaylamak,

Disiplin Kurulu yeleri
Kongre tarafndan seilir
94
Trkiye Noterler Birliinin grevlerine giren dier iflleri, gndeme dayanarak veya yelerin teklifi zerinde grflp karara balamak,
Birlik Ynetim ve Disiplin Kurulu yelerini semek,
Noterlerin deyecekleri girifl paralarn ve aidatlarn tesit etmek,
Birlik Baflkan, Baflkan Yardmcs, Genel Sekreter ve Saymann cretleri ile
Ynetim ve Disiplin Kurullar yelerine verilecek huzur haklar miktarn ve
deme fleklini tespit etmek,
95
zet
N
A M A
N
A M A
Noterlik Dairesinin yaps ve faaliyetlerini aklamak

Noterliin srekli faaliyet gsterdii ve noter alflma makam ile servisler, bekleme ve arfliv blmlerinden oluflan noterlik dairesi, resmi daire
saylr. Noterlik dairesi afladaki drt blmden
oluflur: Noter alflma Makam; Servisler Blm;
Bekleme Blm ve Arfliv Blm.
Noterlik dairesinde Yevmiye Defteri, Emanet Defteri, Tescil Defteri, Muvazene Defteri, Deerli Kt
Defteri, Teftifl Defteri ve benzeri defterler bulunur.
Noterlik dairesinde alflan temel grevli noter
ve varsa stajyerdir. Bunun yannda noterlik personeli de noterlik dairesi alflanlarnn nemli
bir kesimini oluflturur. Noterlik Kanununun 42
inci maddesinin birinci fkras gereince, noterin
emri altnda noterlik dairesinde alflan katip ve
hizmetlilere noterlik personeli ad verilir.
Noter Odalarnn yaps ve iflleyiflini belirlemek
Noter odalar, Trkiye Noterler Birliinin mahalli organlardrlar. Noter odalarnn, kurulufl amalar ve kanunda belirtilenler dflnda faaliyet gstermesi yasaktr. Her noter blgesi iindeki noter
odasna kayt olmaya mecburdur. En az veya
daha fazla noterlik bulunan belediye snrlar iinde bir noter odas kurulur.
Noter odalar; baflkan, ynetim kurulu ve genel
kuruldan meydana gelir. Noter odalarnn grevleri genel olarak flunlardr:
Noterlik mesleinin geliflmesi iin gereken tedbirleri almak,
Noterlere ktip, ktip aday ve hizmetliler arasndaki hizmetle ilgili anlaflmazlklar, ilgililerden birinin
baflvurmas zerine zmlemeye alflmak,
Alacak noterliklerin yerinin tespitinde ve mevcut bir noterliin yerinin deifltirilmesinde Adalet
Bakanlna dflncesini bildirmek,
Noterlik dairesinin i dzeninin ynetmelik hkmlerine uygunluunu temin etmek iin yardmlarda bulunmak,
len noterin miraslarnn haklarn korumak
bakmndan noterlik dairesinin devir ve tesellmnde gereken tedbirlere baflvurmak,
Trkiye Noterler Birlii Kongresine delege gndermek,
Trkiye Noterler Birliinin verecei grevleri
yapmak,
N
A M A
Trkiye Noterler Birlii yaps ve organlarn

anlatmak
Trkiye Noterler Birlii tzel kiflilii haiz kamu
kurumu niteliinde bir meslek kuruluflu olup,
merkezi Ankaradadr (NK. m. 163,I). Noterler,
birliin tabii yeleridir. Yafl tahdidi nedeniyle
meslekten ayrlan noterler, birliin fahri yesi
olurlar. Birlik Protokol kurallarna uygun olarak
resmi trenlere katlr.
Trkiye Noterler Birliinin grevleri flunlardr:
Meslektafllar arasnda birlik ve yardmlaflmay
salamak
Meslein geliflmesi iin kitap ve dergi yaynlamak,
konferanslar dzenlemek, milletleraras toplantlara katlmak ve sair gerekli alflmalarda bulunmak
Noter ktiplerini yetifltirmek iin kurslar amak
Noterlii ilgilendiren konularda grfln yetkili mercilere kendiliinden veya istek zerinden
bildirmek
Uyulmas zorunlu meslek kurallarna tespit ve
tavsiye etmek
Noter ve ktiplerine, ynetmelikte gsterilecek
belirli bir sre ve tutarda bor para vermek
yelerinin ev sahibi olmalar, ocuklarnn tahsillerini iyi flartlarla yapabilmeleri ve sair sosyal hizmetlerden yararlanmalar konularnda tedbirler almak
Her adli yln almasndan evvel kendi alflmalar ve mesleki ihtiyalar hakknda Adalet Bakanlna rapor vermek
Noterliklere ait evrakn korunmas ve saklanmas iin ortak tedbirler almak
Birliin taflnr ve taflnmaz mallar ile paralarn Birlik amalarna uygun flekilde ynetmek ve iflletmek
Noterlerle katip ve hizmetliler arasnda yaplacak szleflmeler iin tek tip szleflme rnei
hazrlamak
Noterlik ifllemlerinin Noterlik Kanununa uygun
flekilde yaplmasn salamak,
Noterlerin genel menfaatlerini ve meslein ahlak, dzen ve geleneklerini korumak
Noter odalarn ye says ve faaliyeti gz nnde tutulmak suretiyle noter odalarna Birlike
verilecek denek miktarn ve deme fleklini
belirlemek
96
Kendimizi Snayalm
1. Trkiyedeki mesleki organizasyon Avrupa Birlii lkeleriyle byk lde ayn olup, bu husustaki tek farkllk olarak Avrupa Birliindeki Noterlik Yksek Konseyinin yerini Trkiyede afladakilerden hangisi alr?
a. Adalet Bakanl
b. Trkiye Barolar Birlii
c. Trkiye Noterler Birlii
d. Noter Odas
e. Noterlik Dairesi
2. Noterlik Dairesinin yerini kim belirler?
a. Belediye Baflkanl
b. Noterler Birlii
c. Noterlik Odas
d. Adalet Bakanl
e. l Cumhuriyet Baflsavcl
3. Noterlik dairesinin kira borcu ve kira akdinden kaynaklanan dier giderleri kime aittir?
a. Noterler Vakfna
b. Adalet Bakanlna
c. Trkiye Noterler Birliine
d. Noter Odasna
e. Notere
4. Noterlik dairesinde afladakilerden hangi blm
yoktur?
a. Noter alflma Makam
b. Servisler Blm
c. Bekleme Blm
d. kram Blm
e. Arfliv Blm
5. Afladakilerden hangisi Noterlikte tutulmas zorunlu olan defterlerden deildir?
a. Yevmiye Defteri
b. Emanet Defteri
c. Ambar Defteri
d. Tescil Defteri
e. Muvazene Defteri
6. Afladakilerden hangisi Noterlikte tutulmas zorunlu olan defterlerden deildir?

a. Deerli Kt Defteri
b. Ceza Defteri
c. Teftifl Defteri
d. Muhabere Defteri
e. Zimmet Defteri
7. Noter Odalarn afladakilerden hangisi denetler?
a. Trkiye Noterler Birlii
b. Adalet Bakanl
c. Cumhuriyet Savcl
d. Sulh Hukuk mahkemesi
e. TBMM
8. Noter Odas Baflkan hangi sre iin seilir?
a. 6 yl
b. 5 yl
c. 4 yl
d. 3 yl
e. 2 yl
9. Trkiye Noterler Birliinin merkezi neresidir?
a. stanbul
b. Adana
c. Bursa
d. Ankara
e. zmir
10.Trkiye Noterler Birliinin yerel organlar hangileridir?
a. Noterler
b. Noter vekilleri
c. Noter odalar
d. Noter katipleri
e. Noterlik personeli
97
Okuma Paras
TRKYE NOTERLER BRL 40.OLAAN GENEL

KURULU YAPILDI
Genel Kurulda konuflan Trkiye Noterler Birlii Baflkan Fahri Kse, Trkiyenin btn sorunlarnn ksa zamanda zlmesi, siyasi ve ekonomik istikrarn salanmas konusundaki ortak dilei tekrarlayarak bafllad.
Demokratik hukuk devletinin tm nitelikleriyle gerekleflmesinin herkesin ortak hedefi olduunu vurgulayan
Kse, nancm odur ki byk nder Mustafa Kemal Atatrkn kurmufl olduu demokratik, laik, cumhuriyeti,
adafl ve hukukun stnlne dayal Trkiye, nndeki btn engelleri aflacak ve lkenin birlik ve beraberlik iinde kalknma hamlelerini tamamlayacaktr dedi.
Kse, 1938 ylnda yrrle giren Noterlik Kanunu ile
noterlik meslei ve noterlik kurumunun hukuk sistemine yerlefltiini hatrlatarak, 1512 sayl yasa ile kurulan,
birliimiz 5 Mays 1972 tarihinden beri alflmalarn srdrmektedir. Bugn lkemizde bin 650 noterlik hizmet
vermektedir. Halen 492 kadn ve 921 erkek olmak zere bin 413 noter bu noterliklerde grev yapmaktadr
diye konufltu.
Gnmzde noterlik hizmetlerinin, belge onaylama ve
belgelendirme ifllemleri ile snrl kalmayp, daha ileri
bir noktaya, hukuki iliflkilerin ilgililerin istemleri ve hukukun gerekleri dorultusunda yeniden yaplandrlmas ynnde beliren adafl bir izgiye ulafltn belirten
Kse, Noterlik, devlet tarafndan verilmifl kamusal bir
yetkiyi, hukukun stnl ilkeleri erevesinde, zel
ve kamusal yararlar arasnda toplumsal hayattaki geliflmeleri takip ederek dengeleyen bir meslektir. Hukuki
hizmette kamusal bir nleyicilik salayan noterliin,
kendine has doas, onu, piyasada sadece bir oyuncu
olmayp, hukukun stnlnn bekisi konumuna
soktuunu asla unutmamak gerekir fleklinde konufltu.
1. c
Kaynak: (http://www.haber3.com/turkiye-noterlerbirligi-40.olagan-genel-kurulu-875807h.htm)
2. d
3. e
4. d
5. c
6. b
7. a
8. e
9. d
10. c
Yantnz yanlfl ise Trkiye Noterler Birlii bafll altnda size verilen bilgileri gzden geiriniz.
Yantnz yanlfl ise Noterlik Dairesi bafll altnda size verilen bilgileri gzden geiriniz.
Yantnz yanlfl ise Notelik Dairesi bafll altnda size verilen bilgileri gzden geiriniz.
Yantnz yanlfl ise Noter Odalar bafll altnda size verilen bilgileri gzden geiriniz.
Yantnz yanlfl ise Noter Odalar bafll altnda size verilen bilgileri gzden geiriniz.

Sra Sizde 1
Noterlik dairesinde personelle ilgili iki defter tutulmaktadr. Bunlar:
Personel Sicil Defteri: Noterlik dairesinde alflan personele ait bilgilerin kaydedildii defterdir (NKY. m.
54,I). alflma mevzuatna gre tutulmas gerekli defterlerdendir. Personel defterinde, personele ait kimlik bilgileri, maafl bordrolar, ifle girifl kfl saatleri, avans vs
gibi bilgiler yer alr.
zin Defteri: zin defteri de personel sicil defteri gibi
alflma mevzuatna gre tutulmas zorunlu defterlerdendir. Bu defter alflanlarn anayasal hakk olan izin
hakknn kullanlmasn gsteren bir defter olup, iflverenin alflanlarna kullandrd izin hakkna dair tek ve
esasl dayanadr.
98
Sra Sizde 2
Baflktiplik servisince yrtlecek ifller flylece sralanabilir:
Haberleflme ve yazflma ifllerini yrtmek
Kanun ve ynetmeliklerle tanzimi dier servislere verilmemifl liste, beyanname ve bildirileri dzenlemek ve
ilgili mercilere zamannda gndermek
Noterlikte tutulmas gereken defterleri usulne uygun tutmak
Emanetlerin teslim ve muhafazas iin gerekli ifllemleri yapmak
Her trl karton ve dosyalar usulne uygun olarak
tutmak ve gnlk ifllem katlarnn cilt bentlere yerlefltirilmesini temin etmek
Arfliv blmn tanzim ve alflma tarzn tayin ve
tespit etmek, iflleyiflini ve denetimini salamak
Noterlik dairesinin i hizmetleri, temizlik ve koruma
tedbirlerini yerine getirmek
Aylk ve yllk ifl cetvelleri, beyannameler ve her trl cetvelleri dzenlemek ve bunlar ilgili yerlere gndermek, zamannda yaplmasn salamak.
Sra Sizde 3
Noterlik halde boflalr. Bunlar kesin olarak boflalma,
geici boflalma ve ksa sreli boflalmadr. Noterin lm, kendi isteiyle baflka bir noterlie atanmas, meslekten karlmas, istifa etmesi, yafl tahdidine tabi tutulmas veya sair sebeplerle emekli olmas durumlarnda noterlik dairesinin kesin alarak boflalmas sz konusu olur. Noterin tutuklanmas, iflten el ektirilmesi ve
geici olarak iflten karlmas gibi nedenlerle noterliin
bir sre iin boflalmas durumudur Noterin hastalk veya izin gibi hakl bir nedenle grevinden ksa bir sre
ayrlmas durumudur.
Sra Sizde 4
Noter odas baflkannn grevleri;
Trkiye Noterler Birlii Baflkannn verecei yetkiye dayanlarak her trl merciler nnde Birlii temsil etmek,
Protokolde noter odasn temsil etmek,
Noter odas ynetim kuruluna baflkanlk etmek ve
verilen kararlar uygulamaktr.
Sra Sizde 5
Avrupa Birlii yesi lkelerde noterliklerin mesleki
rgtlenmesinde genel olarak en altta Noterlik Daireleri bulunmaktadr. Bu alandaki mesleki organizasyonda Noterlik Dairelerinin stnde Noter Odalar
yer almakta, en stte ise noterliin iflleyifli ile noterlerin koordinasyonundan sorumlu olacak flekilde Noterlik Yksek Konseyi kurulmaktadr. Trkiyedeki
mesleki organizasyon Avrupa Birlii lkeleriyle byk lde ayn olup, bu husustaki tek farkllk Noterlik Yksek Konseyinin yerini Trkiye Noterler Birliinin almfl olmasndadr.
Sra Sizde 6
Baflkanlk Divan, Birlik Baflkan, Baflkan Yardmcs,
Genel Sekreter ve Saymanndan oluflur. Birlik Baflkan,
baflkanlk divan toplantlarna baflkanlk eder ve kararlarn yrtr. Bunun yannda kanunla verilmifl dier
yetkileri kullanr ve grevleri yapar.
Baflkan yardmcs, baflkann bulunmad zamanlarda
veya baflkanln herhangi bir nedenle boflalmas halinde baflkana ait yetkileri kullanr ve grevleri yapar. Baflkan yardmcsnn da yokluunda bu grevleri yerine
getirmek ve yetkileri kullanmak Ynetim Kurulunun
meslekte en kdemli yesine aittir.
Sayman, Birlik mallarn ilgili kurullarn verecei kararlar gereince ynetir.
Genel Sekreter, Birlik Ynetim Kurulu toplantlarna ait
tutanaklarn dzenlenmesi, Birlik i alflmalarnn ve
yaz ifllerinin ynetilmesi, Birlik merkez teflkilatna gerekli direktiflerin verilmesi ve dzenli alflmasnn salanmas iflleri ile Kanun ve ynetmelikle baflka merci,
makam ve flahsa verilmemifl Birliin her trl sevk ve
idaresi ve personel zlk ifllerinin yrtlmesini salar.
1, Ankara.
Internet Kaynaklar
99
8
Amalarmz
N
N
N
N

Noterlerin genel olarak yapaca ifllemleri aklayabilecek,
Noterlerin zel olarak yapabilecei ifllemleri sralayabilecek,
Noterin dzenleme veya onaylama yoluyla senet yapma yetkisini aklayabilecek,
Noter ifllemlerinin hukuki sonularn anlatabileceksiniz.
Anahtar Kavramlar
Noter ifllemleri
Defter tasdiki
Protesto ekmek
htarname
Vasiyetname dzenleme
Tebligat
indekiler
Hukuku
Noter fllemleri
NOTERLERN GENEL OLARAK

YAPACAI fiLER
NOTERLERN ZEL OLARAK
YAPACAI fiLER
NOTERN DZENLEME VEYA
ONAYLAMA YOLUYLA SENET
YAPMASI
NOTERN fiLEMLERNE LfiKN
DER BLGLER
NOTER fiLEMLERNN
HKMLER VE HUKUK
SONULARI
Noter fllemleri
NOTERLERN GENEL OLARAK YAPACAKLARI fiLER
Noterlik Kanununun 60 nc maddesinde dzenlenmifltir. Buna gre noterlerin genel olarak yapacaklar ifller flunlardr:
Yaplmas kanunla baflka bir makam, merci veya flahsa verilmemifl olan her
nevi hukuki ifllemleri dzenlemek,
Kanunlarda resmi olarak yaplmalar emredilen ve mercileri belirtilmemifl
olan btn hukuki muameleleri bu kanun hkmlerine gre yapmak,
Gayrimenkul satfl vadi szleflmesi yapmak,
Bu kanuna uygun olarak dflarda yazlp getirilen ktlarn zerindeki imza, mhr veya herhangi bir iflareti veya tarihi onaylamak,
Bu kanun hkmlerine gre yaplan ifllemlerin dairede kalan asl veya rneklerinden veya getirilen ktlardan rnek karp vermek,
Belgeleri bir dilden dier dile veya bir yazdan baflka bir yazya evirmek,
Protesto, ihbarname ve ihtarname gndermek,
Kanunen tescili gereken ifllemleri tescil etmek,
Bu ve dier kanunlara verilmifl sair iflleri yapmak.
Noterlik Kanunu ile Noterlik Ynetmeliinin Noterin Yapaca Genel
flleri
SIRA
SZDEayr ayr dzenlemesinin sebebi nedir?
D fi N E L M
Noterlik Kanunu Ynetmeliinin 7 inci maddesinde ise daha somut bir dflnceyle hareket edilerek noterlerin genel olarak yapacaklar ifller, Noterlik KanuS O R U
nunun 60 nc maddesi esas alnarak flyle sralanmfltr:
Evlenme szleflmesi,
Gayrimenkul satfl vaadi szleflmesi: Gayrimenkul satfl vadi
szleflmesi niteDKKAT
lii bakmndan dzenleme fleklinde yaplmas zorunlu ifllemlerdendir.
Zilyetlik devri szleflmesi,
SIRA SZDE
Miras taksimi szleflmesi,
Gayrimenkul bafllama vaadi szleflmesi,
fiirket szleflmesi,
AMALARIMIZ
rtifak hakk vaadi ve ortak mlkn idaresi szleflmesi,
Medeni Kanununda mstenit skna hakk szleflmesi,
Kayd hayat flart ile irat balanmas szleflmesi,
K T A P
lnceye kadar bakma szleflmesi,
SIRA SZDE
D fi Nnoter
ELM
Evlenme szleflmesi
huzurunda yaplr.
S O R U
DKKAT
N N
SZDE
Miras taksimi SIRA
szleflmesi
noter huzurunda yaplr.
AMALARIMIZ
K T A P
TELEVZYON
TELEVZYON
NTERNET
NTERNET
102
Fesihname, ibraname,
beyanname, flahadetname
noter huzurunda
dzenlenebilir.
Mlkiyeti muhafaza kayd ile satfl szleflmesi: Mlkiyeti muhafaza kayd ile
yaplan satfllar nitelii bakmndan dzenleme fleklinde yaplmas zorunlu
ifllemlerdendir.
Kira szleflmesi,
Menkul mallarda hibe szleflmesi,
Taksim ve ifraz szleflmesi,
Evlat edinme szleflmesi,
Temlik,
Taahhtname,
Kefaletname,
Vasiyetname,
Vakf senedi,
Aile vakf senedi,
Tanma senedi,
Muvafakatname,
Sulhname,
Yediemin senedi,
Rehin senedi,
Bor senedi,
Fesihname,
braname,
Beyanname,
fiahadetname,
Piyango-kura ve toplant tutana,
Vekletname,
Defter Onaylamas: Noterler, Trk Ticaret Kanunu ve dier kanunlar hkmlerine gre tutulmas gereken defterleri bu kanunlar uyarnca onaylarlar. Defter onaylamalarnda noter onaylad defterin nevini, ait olduu yl,
sayfa saysn, sz geen kanunlarn emrettii flekilde ilgili mercilere taahhtl mektupla bildirir. zel kanunda hkm bulunmayan hallerde defter
onaylamas, defterin bafl ve son sayfasna ka sayfadan ibaret olduu yazlmak ve her sayfas numaralanp mhrlenmek suretiyle yaplr.
eviri fllemleri: Belgeleri bir dilden dier bir dile veya bir yazdan baflka bir
yazya noterlerin yapaca ifllerdendir. evirme ifllerinde noter tarafndan
metnin altna bir flerh verilir. Bu flerhte noter yeminli tercman kullanmflsa,
tercmann kimliini ve adresini ihtiva etmesi ve altnn noter tarafndan tarih yazlp imzalanarak mhrlenmesi gerekir. lgilinin bulunduu yerde noterlike eviri yaptrlamazsa, o noterlik aracl ile baflka yerdeki noterlike eviri yaptrlabilir.
rnek kartma: Noterler tarafndan yaplan ifllemlerin rnekleri, ancak ilgililerine, kanuni mmessil veya vekillerine yahut da miraslarna verilir. rnek alnacak ifllem baflka bir flehirde ise masraf verilmek suretiyle o yerdeki noter eliyle dier bir flehirdeki noterlikten de getirtilebilir. Yukarda saylanlardan baflkasna rnek verilebilmesi iin noterliin bal bulunduu asliye hukuk hakiminden izin alnmas gerekir. nc kifli konsolosluklarda
dzenlenen evraka ait olmas halinde izin, rnei talebeden flahsn Trkiyedeki son ikametgh mahkemesince, son ikametgah tespit edilemeyen
hallerde ise Ankara Asliye Hukuk Mahkemesince verilir.
103
8. nite - Noter fllemleri
Noterin defter onaylamaya iliflkin ykmllkleri nelerdir?
SIRA SZDE
mza sirkleri,
D fi gre
N E L kabul
M
Protesto iflleri: Noterler, Trk Ticaret Kanunu hkmlerine
etmeme ve dememe protestolar ekerler.
hbar-ihtarname Dzenleme: Noterler her trl hukuki ifllemlere
S O R U ait ihtarname ve ihbarnameleri, dzenlemeye ve teblie tam yetkilidirler. htarname
ve ihbarnameler ilgili tarafndan yazlp tebli iin notere getirilebilecei giDKKAT
bi, notere de yazdrlabilir.
htar ve ihbarnamelerde a) stemde bulunan ve dier tarafn ad ve soyadlar ile
SZDE
ak adresleri b) ihtar ve ihbar konusu c) stemde bulunann SIRA
imzas
d) tebli flerhi, noterin imzas, mhr ve tarih olmaldr.
Tescil: Kanunen tescili gereken ifllemler; sicil defterine, sra numaras altnAMALARIMIZ
da, ifllemin tarih ve numaras, ilgililerin ad ve soyadlar ve ifllemin nitelii yazlmak suretiyle tescil edilir.
SIRA SZDE
D finoterlerin
NELM
Protesto ifllemleri
genel ifllemlerindendir.
S O R U
DKKAT
N N
K T A P
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
K T A P
NOTERLERN ZEL OLARAK YAPACAKLARI fiLER

Noterlik Kanununun 61 inci ve devam maddelerinde zellik gsteren baz noter
iflleri dzenlenmifltir. Bunlar srasyla flyledir:
TELEVZYON
TELEVZYON
Tespit flleri
Noterlik Kanununun 61 inci maddesine gre; Noterler bir fleyin veya bir yerin hal
ve fleklini, kymetini, ilgili flahslarn kimlik ve ifadelerini tespit
N T Eederler
R N E T ve davet
edildiklerinde piyango ve zel kurulufllarn kura, seim ve toplantlarnda hazr
bulunarak durumu belgelendirirler. Anlan tespit ifllemlerinin, noterce, tutanak
fleklinde gereklefltirilmesi gerekir (N.K. m. 102).
Tespitte Noterlerin grev alan; noterler ceza hukukuna iliflkin konular ile hukukla ilgili konulardan adliyeye intikal etmifl olanlar hakknda tespit ifllemi yapamazlar. Buradan karlacak sonu ise noterlerin henz adliyeye intikal etmemifl,
dava konusu yaplmamfl alanlarda tespit yapabilecei, tespit yetkilerinin snrlandrlmfl olmasdr.
Noterce yaplacak tespit ifllemi nedir?
SIRA SZDE
Emanet flleri
NTERNET
D fi noterler,
NELM
Noterlik Kanununun 62 inci maddesinin birinci fkras gereince
saklanmak veya bir flahsa verilmek zere getirilen emanetleri ayn Kanunun ilgili hkmlerine gre muhafaza ederler.
S O R U
Her trl emanet Noterlik Kanununun 101 inci maddesine gre tutulacak bir
tutanak ile kabul edilir. Bu tutanakta ayrca emanetin nitelikleri, biliniyorsa gerek
DKKAT
deeri, deeri tam olarak bilinmiyorsa tahmini deeri, ne kadar sre saklanaca,
kime ve ne zaman iade olunaca ve iade flartlar da gsterilir (NK.m.62,II).
Emanetin noter tarafndan en uygun flekilde saklanmas SIRA
yasalSZDE
zorunluluktur
(NK.m.63,I). lgili isterse, emanet bir muhafazaya konulup, kendisi ile noter tarafndan mhrlenerek milli bir bankada, banka bulunmayan yerlerde demir kasa
AMALARIMIZ
veya salam bir dolapta saklanr.
Emanetin para olmas halinde, noter bu paray en gee ertesi gn bankadaki
noterlik emanet cari hesabna hak sahibinin ad, soyad ve adresini gstermek suK T A P
retiyle yatrr.
N N
SIRA SZDE
D fi N E L M
S O R U
DKKAT
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
K T A P
TELEVZYON
TELEVZYON
NTERNET
NTERNET
104
Resmi Vasiyetname Dzenleme

Resmi vasiyetname
dzenleyen noter durumu
nfus dairesine bildirir.
Noterler ak veya kapal olarak verilen vasiyetnameleri saklarlar ve buna dair tutanak dzenlerler. Bu suretle saklanan vasiyetnameler, yapanlarn lmleri halinde bilgi verilmesi iin, durumu bunlarn kaytl olduklar nfus dairelerine yaz ile
bildirilirler.
lme Bal Tasarruflarla lgili fller

lme bal tasarruflarda, dzenlenen lme bal tasarruflar yapanlarn lmleri halinde bilgi verilmesi iin, durum bunlarn kaytl olduklar nfus dairelerine yaz ile bildirilir.
Tebligat flleri
Noterlik Kanununun 70 inci maddesinin ilk cmlesinde bu ifllem Teblii istenen
her nevi kt Tebligat Kanunu hkmlerine gre muhatabna tebli olunur fleklinde dzenlenmifltir.
Danflmanlk Yapma
Noterlerin grevlerinden biri
de hukuki anlaflmazlklarn
doumunu nlemektir.
1512 sayl Noterlik Kanununda, noterlerin danflmanlk ifllevini aka ngren

herhangi bir dzenleme mevcut deildir. Bu durum, hibir zaman, noterlerin danflmanlk ifllevlerinin bulunmad anlamna gelmez.
Noterlik Kanununun 1 inci maddesinde, noterlere, hukuki anlaflmazlklarn
doumunu nleme grevi yklenmifltir. Yine Noterlik Kanununun 72 nci maddesinin son fkras uyarsnca, notere, ifl yaptracak kimsenin, gerek arzularn tmyle renme ve gereklefltirecei iflleme yanstma devi yklenmifltir. te yandan,
Noterlik Kanunu Ynetmeliinin 91. maddesinin nc fkrasnda ise, notere,
hukuki ifllerin belgelendirilmesi esnasnda, ilgiliye iradesini ve kendi istei ile eksiksiz bir biimde beyan etmesine olanak veren bir ortam yaratma ve yaplan ifllemin niteliine gre, gerekli sorular sorup ifllemin sonucu hakknda ilgiliye aklamalarda bulunma ykm getirmifltir (TANRIVER, Sha, Noterlik Hukukuna
liflkin ncelemeler(1993- 2011), Adalet Yaynevi, 2011, syf 72).
Kanun ve Ynetmeliin dzenlemelerine bakldnda noterlik faaliyetleri srasnda noterin, ifl sahiplerine salad katk sadece klasik noterlik faaliyeti olmad ayrca ifl sahiplerine hukuken yol gstermekte olduu ortaya kmaktadr.
NOTERN DZENLEME VEYA ONAYLAMA YOLUYLA

SENET YAPMASI
Dzenleme Yoluyla Senet
Dzenleme Yoluyla Senedin Yaplfl
Noterlik Kanununun 84 nc maddesine gre, dzenleme yoluyla senet bir tutanak fleklinde yaplr ve bu tutanak flu hususlar kapsar:
Noterin ad, soyad ve noterliin ismi,
fllemin yapld yer ve tarih (rakam ve yaz ile),
lgilinin ve varsa tercman, tank ve bilirkiflinin kimlik ve adresleri ile ayrca ilgilinin vergi kimlik numaras,
lgilinin gerek arzusu hakkndaki beyan,
flleme katlanlarn imzalar ve noterin imzas ile noterlik mhr.
105
Sz konusu tutanakta bunlarn yannda, noterin ilgiliyi tanyp tanmad, tanmyorsa ilgilinin kiflilii hakknda hangi yoldan kanaat sahibi olduunu gsterir kaytlarn, noterin byle bir kanaate ulaflamamas ve buna ramen ifllemin yaplmasnn istenmesi halinde keyfiyet ve kimliin tespiti iin getirilen ispat vastasnn da
bulunmas gerekir (NK.m.85).
Dzenlenen tutanak, ilgilinin gerek istei hakkndaki beyan yazldktan sonra, okumas iin kendisine verilir. lgili, tutana okur, iindekiler isteine uygunsa, bu husus da yazldktan sonra tutanan altn imzalar (NK.m.86).
Dzenleme biiminde gereklefltirilen noter senetlerinin asl noterlik dairesinde saklanr ve rnei ilgilisine verilir (NK 84/2).
Dzenleme Yoluyla Yaplan Senetlerin Hukuk Sonular

Medeni Kanunun 7 inci, Hukuk Usul Muhakemeleri Kanununun 295 inci ve Noterlik Kanununun 82 inci maddeleri gereince, dzenleme fleklinde yaplan noter senetleri hem ierik hem de flekil olarak sahtelikleri sabit oluncaya kadar geerlidirler.
cra ve flas Hukuku bakmndan da bu senetler kaytsz flartsz bor ikrarn
iermeleri durumunda ilam niteliini haiz belge olarak kabul edilir (K.m.38). Ancak resen dzenleme biimindeki noter senetlerinin ilam niteliinde belge saylabilmesi, kanun tarafndan iki flartn birlikte gereklefltirilmesine bal tutulmufltur.
Bunlar: 1-) Resen dzenleme biimindeki noter senedinin mnhasran bir para
borcu ikrarn iermesi, 2-)Bu para borcu ikrarnn kaytsz ve flartsz yani tek tarafl olmasdr. (TANRIVER syf 6).
ki tarafa bor ykleyen bir szleflme noterlike resen dzenlenmifl olsa bile,
cra ve flas Kanununun 38. maddesi uyarnca ilam niteliinde belge saylamaz
nk karfllkl taahhtleri ieren szleflmelerde, taraflarn ifa etmekle ykml
bulunduklar edimler arasnda sk bir ballk vardr. Bu edimlerden biri dierinin
karflln oluflturur (EREN, Fikret, Borlar Hukuku Genel Hkmler, C. I. 4. B. syf.
273). Karfllkl ifalar ieren szleflmelerde taraflardan biri kendi ykmlln
ifa etmedike ya da ifay teklif etmedike karfl tarafn ediminin ifasn isteyemez.
Bunun sonucu olarak da tek tarafl talep ile cra Mdrl ifllem yapmayacandan hukuk ynnden bu tr szleflmeler ilam niteliinde deildir.
Dzenleme yoluyla yaplan senetlerin icra ve iflas hukuku asndanSIRA
sonular
SZDE nelerdir?
Eer ilam niteliinde olduu iddia edilen bir belge ile takip yaplacak ise cra
D fi N E L M
Mdr, dayanak belgenin Noterlik Kanununda ngrlmfl flekilde yaplp yaplmadn kendiliinden incelemek zorundadr. Noterlik Kanununa gre dzenlenS O R U icra hkimmemifl senet, ilaml senet gibi icraya konulur ise icra emrinin muhatab
liine baflvurarak flikyet yolu ile yaplan takibi her zaman iptal ettirebilir.
Resen dzenleme yoluyla yaplan noter senetleri ilam niteliinde
olmalar neDKKAT
deniyle Trkiyenin istenilen yerinde takibe konu edilebilir (K m. 34). Hatta alacakl takibe baflladktan sonra ikametghn deifltirir ise takibin yeni ikametghSIRA SZDE
nn bulunduu yere havalesini isteyebilir.
Onaylama Yoluyla Senet
AMALARIMIZ
Onaylama Yoluyla Senedin Yaplfl
Dzenleme fleklindeki noter

senetleri ierik ve flekil
ynnden sahtelii sabit
oluncaya kadar geerlidir.
D fi N E L M
S O R U
DKKAT
N N
Noter ifllemlerinde onaylama yolu, noterlik dflnda dzenlenerek

ifllemK T getirilen
A P
lerde ifllemin altndaki imzann onaylanmasna iliflkindir. Burada, hukuki ifllemle-
SIRA SZDE
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
Noter ifllemlerinde
onaylama
yolu, noterlik dflnda
dzenlenerek getirilen
ifllemlerde ifllemin altndaki
K T A P
imzann onaylanmas
anlamna gelir.
TELEVZYON
TELEVZYON
NTERNET
NTERNET
106
rin altndaki imzann onaylanmas, imzay atan flahsa ait olduunun bir flerhle belgelendirilmesi fleklinde yaplr (NK.m.90,I). Onaylanan imzann noter huzurunda
atlmfl olmas gerekmez. Dflarda atlmfl olmakla birlikte ilgili tarafndan kendisine ait olduu kabul edilen imzalarn da onaylanmas mmkndr (NK.m.91).
Onaylama flerhinde afladaki hususlarn yer almas gereklidir. (NK.m.92):
fllemin yapld yer (rakam ve yaz ile) tarihi,
lgilinin kimlii, adresi ve vergi kimlik numaras,
Noter ilgiliyi tanmyorsa, kimlii hakknda gsterilen ispat belgesi,
mza noter huzurunda atlmflsa bu husus, imza dflarda atlp huzurda ilgili
imzann kendisine ait olduunu kabul etmiflse bu yndeki beyan,
flleme katlanlarn imzalar, noterin imzas ve mhr.
Onaylama biimindeki noter senetlerinin asl ilgilisine verilir ve imzal bir rnei noterde saklanr (N K 90/2)
Onaylama Yoluyla Yaplan Senetlerin Hukuk Sonular

Onaylama yoluyla senetlerde
imza ve tarih sahtelii sabit
oluncaya kadar geerlidir.
Yalnzca onaylanan imza ve tarihin sahtelii sabit oluncaya kadar geerlidir.

(NK.m.82, III; MK.m.7).
Onaylama biimindeki noter ifllemlerindeki resmilik ise dzenleme biimindeki noter ifllemlerinden farkl olarak sadece ispat flartdr. nk bu ifllemlerin noter tarafndan resen dzenleme biiminde yaplmasn zorunlu klan herhangi bir
hkm mevcut deildir. O halde bu tr senetlerdeki resmi flekil sadece ispat flartdr. (DELDUMAN; 2001).
NOTERN fiLEMLERNE LfiKN DER BLGLER

Noterin mza Yetkisinin Devri
Noterin imza yetkisi verebilecei grevliler flunlardr (NK. m.36,I, NKY. m. 73,I):
1- ayn tamamlamfl stajyerler,
2- Sre aranmakszn, ayn noterlik dairesinde alflan baflktip,
3- ayn tamamlamfl ktiplerden biri veya birka,
Tek ktiple alflan noterliklerde ktibe imza yetkisi verilebilmesi iin, ayn
tamamlamas koflulu aranmaz (NKY. m. 73,II).
Noterin her hangi bir nedenle grevi baflnda bulunmad srada evrak, ncelikle imzaya yetkili kimse tarafndan noter adna imzalanr. Bu takdirde imza yerine yetkili flahsn ad ve sfat da yazlr (NKY. m. 75,II).
Noter, gerekli grd takdirde imza yetkisini her zaman geri alabilir. Bu durumda keyfiyeti ilgiliye yazl olarak tebli eder. Ayrca, yetkinin geri alnd Cumhuriyet Savcl araclyla Adalet Bakanlna, Valilie, Trkiye Noterler Birliine ve Noter Odasna bildirilir. Noter gerekli grrse imza yetkisinin geri alndn ve bunun tarihini, giderleri kendisine ait olmak zere, bir gazete ile ilan Noter Odasndan isteyebilir (NKY. m. 75,III).
SIRA SZDE
D fi N E L M
S O R U
DKKAT
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
Noter imza yetkisini

kimlere devredebilir?
SIRA SZDE
Baflkalar Adna fllem Yaptrlmas
D fi veli,
N E L Mvasi, kayym, mmessil ve miras sfatyla veya dernek, flirket
Kanun; vekil,
ve vakf gibi tzel kifliler adlarna noterlik ifllemi yaptrmak isteyenlerin, sfat ve
yetkileri ile ifllemi
S O R U yapmaya izinli olduklarn bildirir bir belge gstermelerini emretmifltir (NK.m.79,I). Noterlik Kanunu Ynetmeliinin 92 inci maddesine gre bu
belgeler flunlardr:
DKKAT
N N
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
107
Vekil iin, vekletname dzenlemeye yetkili hkim veya noterce onaylanmfl vekletname,
Veli iin, kendisi ve velayeti altnda bulunan kn nfus hviyet czdanlar,
Vasi ve kayym iin, mahkeme karar ve nfus hviyet czdanlar,
Miras iin veraset belgesi ve nfus hviyet czdan,
Mmessiller iin, temsil veya izin kd,
Ky tzel kifliliini temsil yetkisini haiz muhtarlar iin yetkili idare makamlarnn usulne gre verecekleri yetki belgeleri.
Yukarda saylan belgeler usulne uygun flekilde Noterlie ibraz edilmedike
noterlerin, baflkalar adna ifllem yapmak isteyenlerin taleplerini yerine getirmesi
mmkn deildir.
Veli, velayeti altndaki kk

iin ifllemi ancak kendisinin
ve kn nfus czdann
ibraz ederek yaptrabilir.
Fotoraf Yapfltrlmas
Noter tarafndan yaplan ifllemlerle ilgili belgelerden, Noterlik Kanunu Ynetmeliinde belirtilenlerde ilgilinin fotorafnn yapfltrlmas zorunludur (NK.m.80,I).
Buna gre (NKY.m.93,I);
Nitelii bakmndan tapuda ifllem yaptrlmasn gerektiren szleflmelere,
Nitelii bakmndan tapuda ifllem yaptrlmasn gerektiren vekletnamelerle, boflanma davalar iin dzenlenecek vekletnamelere,
Vasiyetnamelere,
Mlkiyeti muhafaza kaydyla yaplan satm szleflmelerine,
Gayrimenkul satfl vaadine,
Evlat edinme szleflmesine,
Tanma senedine,
Miras taksim szleflmesine iliflkin olarak dzenlenen belgelere (ifllem ktlarna) ilgilinin fotorafnn yapfltrlmas gerekir.
Noterin, ifllemin ve ilgilinin durumuna gre gerekli grd veya bizzat ilgilinin kendisinin istemde bulunduu durumlarda da ifllem ktlarna fotoraf yapfltrlr (NK.m.80,II; NKY.m.93,II).
Miras taksimi szleflmesine

ilgililerin resminin
yapfltrlmas gerekir.
Noter fllemlerinde knt, Deifltirme, Fesih, ptal ve

Dzeltme
Bir noter iflleminde yaplan kntlar ilgilinin imzasn ve noterin onayn taflmadka geersizdir. lgilinin imzasn ve noterin onayn taflyan kntlarn da el yazs ile yazlmamalar gerekir. (NK.m.81,I). Bu hkme gre, kntlarn geerli olabilmesi iin, ilgilinin imzas ve noterin onayndan baflka kntnn el yazs ile deil daktilo ile yaplmas gerekir.
Tamamlanmasndan sonra bir noterlik iflleminin deifltirilmesi veya fesih ve iptali veyahut nceki ifllemin nitelik ve deeri deiflmemek flartyla dzeltilmesi, nceki ifllemin yapld flekilde yeni bir ifllemle yaplr. Yani nceki ifllem dzenleme fleklinde yaplmflsa onu deifltirmek, fesih veya iptal etmek iin yine dzenleme fleklinde bir ifllem yapmak, nceki ifllem onaylama fleklinde yaplmfl bir ifllemse onu deifltirmek, fesih veya iptal etmek iin yine onaylama biiminde bir ifllem
yapmak gerekir. Yeni ifllemin tarih ve numaras, noterlik dairesinde bulunan nceki iflleme ait kda yazlr. Eer yeni ifllem baflka bir noterlikte yaplrsa, bu noterlik, yerini iflleme ait kdn bir nshasn, gerekli aklama yaplarak ilk iflleme ait
kda balanmas iin o ifllemi yapan notere gnderir (NK.m.81,II-III)
Bir noter iflleminde yaplan

kntlar ilgilinin imzasn
ve noterin onayn
taflmadka geersizdir.
108
Noter flleminin Yaplaca Yer

Noter iflleminin kural olarak noterlik dairesinde yaplmas gerekir. Bununla birlikte, ifllemin noterlik dairesinde yaplmas gecikmeye sebep olacak veya baflka bir
zorluk arz edecekse, sebebi ifl katlarnda gsterilmek suretiyle ifllemin daire dflnda da yaplmas mmkndr (N.K.m. 83,I)
NOTER fiLEMLERNN HKMLER VE HUKUK

SONULARI
Daha nceki konularda akland zere Noterlik Kanunu hkmlerine gre yaplan btn ifllemler, hangi flekilde yaplmfl olduklarna baklmakszn resmi saylrlar (NK.m.82,I). Noterler tarafndan dzenleme yoluyla senet fleklinde yaplmfl
olan hukuki ifllemler, sahtelii sabit oluncaya kadar geerlidirler (NK.m.82,II). Buna karfllk, onaylama yoluyla senet fleklindeki noter ifllemlerindeki imza onaylamas, onaylanan imzann ilgiliye ait olduunu belgelendirme niteliinde olup, hukuki ifllemin iindekileri kapsamaz. Bu nedenle sz konusu ifllemlerde imza ve tarih, sahtelii sabit oluncaya kadar geerlidir (NK.m.82,III). Bunlarn dflnda kalan
dier flekillerde yaplmfl olan noterlik ifllemleri ise, aksi sabit oluncaya kadar geerlidir (NK.m.82,IV).
Yabanc bir lkede, o lkenin noteri tarafndan resen dzenlenmifl olan bir
noter senedi, dzenlendii lkenin yetkili makam tarafndan usulne uygun bir
biimde gereklefltirildiinin oradaki Trk Konsolosu tarafndan onaylanmfl olmas kaydyla, Trkiye de resmi senet nitelii kazanr (HUMK m. 296) ve bylece bir
yabanc noter senedi kaytsz ve flartsz bir para borcu ikrarn iermekteyse, Trkiyede dorudan doruya yani ayrca bir tenfiz karar alnmasna gerek olmadan
icraya konulabilir (TANRIVER; 2011).
SIRA SZDE
Yabanc bir SIRA

lke SZDE
noteri tarafndan resen dzenlenmifl senetlerin lkemizdeki geerlilii
nasldr?
D fi N E L M
D fi N E L M
S O R U
S O R U
DKKAT
DKKAT
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
N N
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
K T A P
K T A P
TELEVZYON
TELEVZYON
NTERNET
NTERNET
109
zet
N
A M A
N
A M A
N
A M A
Noterlerin genel olarak yapaca ifllemleri aklamak,

Noterlik Kanununun 60 nc maddesine gre noterlerin genel olarak yapacaklar ifller flunlardr:
Yaplmas kanunla baflka bir makam, merci veya
flahsa verilmemifl olan her nevi hukuki ifllemleri
dzenlemek,
Kanunlarda resmi olarak yaplmalar emredilen
ve mercileri belirtilmemifl olan btn hukuki muameleleri bu kanun hkmlerine gre yapmak,
Gayrimenkul satfl vadi szleflmesi yapmak,
Bu kanuna uygun olarak dflarda yazlp getirilen ktlarn zerindeki imza, mhr veya herhangi bir iflareti veya tarihi onaylamak,
Bu kanun hkmlerine gre yaplan ifllemlerin
dairede kalan asl veya rneklerinden veya getirilen ktlardan rnek karp vermek,
Belgeleri bir dilden dier dile veya bir yazdan
baflka bir yazya evirmek,
Protesto, ihbarname ve ihtarname gndermek,
Kanunen tescili gereken ifllemleri tescil etmek,
Bu ve dier kanunlara verilmifl sair iflleri yapmak.
Noterlerin zel olarak yapabilecei ifllemleri sralamak,
Noterlik Kanununa gre (m.61) noterlerin zel
olarak yapaca ifller flunlardr:
Tespit flleri,
Emanet flleri,
Resmi Vasiyetname Dzenlemek,
lme Bal Tasarruflarla lgili fller,
Tebligat flleri
Noterin dzenleme veya onaylama yoluyla senet
yapma yetkisini aklamak,
Noterlik Kanununun 84 nc maddesine gre,
dzenleme yoluyla senet bir tutanak fleklinde yaplr ve bu tutanak kanundaki hususlar kapsar.
Sz konusu tutanakta ayrca, noterin ilgiliyi tanyp tanmad, tanmyorsa ilgilinin kiflilii hakknda hangi yoldan kanaat sahibi olduunu gsterir kaytlarn, noterin byle bir kanaate ulaflamamas ve buna ramen ifllemin yaplmasnn istenmesi halinde keyfiyet ve kimliin tespiti iin
getirilen ispat vastasnn da bulunmas gerekir
(NK.m.85).
Dzenlenen tutanak, ilgilinin gerek istei hakkndaki beyan yazldktan sonra, okumas iin
kendisine verilir. lgili, tutana okur, iindekiler
isteine uygunsa, bu husus da yazldktan sonra
tutanan altn imzalar (NK.m.86).
Noter ifllemlerinde onaylama yolu, noterlik dflnda dzenlenerek getirilen ifllemlerde ifllemin
altndaki imzann onaylanmasna iliflkindir. Burada, hukuki ifllemlerin altndaki imzann onaylanmas, imzay atan flahsa ait olduunun bir flerhle
belgelendirilmesi fleklinde yaplr (NK.m.90,I).
Onaylanan imzann noter huzurunda atlmfl olmas gerekmez. Dflarda atlmfl olmakla birlikte
ilgili tarafndan kendisine ait olduu kabul edilen imzalarn da onaylanmas mmkndr
(NK.m.91).
Bu tr senetlerde yalnzca onaylanan imza ve tarihin sahtelii sabit oluncaya kadar geerlidir
(NK.m.82, III; MK.m.7).
N
A M A
Noter ifllemlerinin hkmleri ve hukuki sonularn aklamak.

Noterlik Kanunu hkmlerine gre yaplan btn ifllemler, hangi flekilde yaplmfl olduklarna
baklmakszn resmi saylrlar (NK.m.82,I). Noterler tarafndan dzenleme yoluyla senet fleklinde
yaplmfl olan hukuki ifllemler, sahtelii sabit
oluncaya kadar geerlidirler (NK.m.82,II). Buna
karfllk, onaylama yoluyla senet fleklindeki noter
ifllemlerindeki imza onaylamas, onaylanan imzann ilgiliye ait olduunu belgelendirme niteliinde olup, hukuki ifllemin iindekileri kapsamaz. Bu nedenle sz konusu ifllemlerde imza ve
tarih, sahtelii sabit oluncaya kadar geerlidir
(NK.m.82,III). Bunlarn dflnda kalan dier flekillerde yaplmfl olan noterlik ifllemleri ise, aksi sabit oluncaya kadar geerlidir (NK.m.82,IV).
110
Kendimizi Snayalm
1. Yaplmas kanunla baflka bir makam, merci veya
flahsa verilmemifl olan her nevi hukuki ifllemleri dzenlemek kimin yetkisindedir?
a. Hkimin
b. Savcnn
c. Adalet Bakannn
d. Baflktibin
e. Noterin
2. Afladakilerden hangisi noterlerin yapaca ifllerdendir?
a. Nikh kymak
b. Ceza davalarnda tespit yapmak
c. fiirketleri ticaret siciline kaydetmek
d. rtifak hakk vaadi ve ortak mlkn idaresi szleflmesi yapmak,
e. Medeni Kanundaki skna hakkn tapu siciline
kaydetmek,
3. Trk Ticaret Kanununa gre Ticari defterleri tasdike
afladakilerden hangisi yetkilidir?
a. Ticaret Sicil Mdrl,
b. Trkiye Noterler Birlii,
c. Noter Dairesi,
d. Trkiye Barolar Birlii,
e. Dekanlk,
4. Afladakilerden hangisi noterlerin yapaca ifllerden
deildir?
a. Taahhtname,
b. Kefaletname,
c. Yarglamas sren hukuk davasnda tespit,
d. Vasiyetname,
e. Vakf senedi,
5. Baflkas adna ifllem yapan vekilin noterde ifllem yapabilmesi iin ncelikle ne gerekir?
a. Aile vakf senedi,
b. Yetkili hkim veya noterce onaylanmfl vekletname,
c. Muvafakat name,
d. Tapu senedi,
e. Sulh name,

deildir?
a. Bor senedi,
b. Rehin senedi,
c. Fesih name,
d. braname,
e. Fetihname,
deildir?
a. Acizname
b. fiahadetname,
c. Beyanname,
d. Piyango-kura ve toplant tutana,
e. Vekletname,
deildir?
a. eviri ifllemleri,
b. Hviyet czdan verme,
c. mza sirkleri,
d. Defter onaylamas,
e. rnek kartma,
9. Afladakilerden hangisi noterlere verilmifl noterlik
dfl adli grevdir?
a. mza sirkleri dzenleme
b. Protesto iflleri,
c. hbarname dzenleme
d. Bilirkiflilik yapmak
e. htarname dzenleme,
10. Dzenleme yoluyla yaplan senetlerde afladakilerden hangisinin bulunmas flart deildir?
a. Noterin ad, soyad ve noterliin ismi,
b. fllemin yapld yer ve tarih (rakam ve yaz ile),
c. lgilinin gerek arzusu hakkndaki beyan,
d. flleme katlanlarn imzalar ve noterin imzas ile
noterlik mhr.
e. lgilinin fotoraf
111
Okuma Paras
AMERKADA NOTERLK
Noterlik, Amerika Birleflik Devletlerinin eyaletleri dikkate alnarak her bir eyalette kendi yaplarna gre oluflturulmufltur. nemine binaen biz bunlardan Kaliforniya Eyaletindeki noter yaplanmas hakknda bilgi vermek istiyoruz.
Kaliforniya Eyaletinde noter hukuki, mali kurumlar ve
gayrimenkul ifllerinde nemli hizmetler stlenen kamu
grevlileridir. Kaliforniyada gerekli koflullar yerine getirmek grevlerini yrten 146.000in zerinde noter
vardr. 8214.1, 8214.5, 8219.5 ve 8223 sayl yasalarda
yer alan noterlie iliflkin yeni dzenlemeler 1 Ocak 1999
tarihinden itibaren yrrl girmifltir. Noterler iin hukuksal deifliklikleri izlemek, grevlerini huzurla yrtmek asndan ok nemlidir.
Noter olmak iin srasyla flu koflullar yerine getirilmelidir. Kaliforniya eyaletinde mukim olmak, en az 18 yaflnda olmak, Eyalet Bakanlnca dzenlenen yazl snavda baflarl olmak, ngilizce okuyup yazar olmak,
ar sular veya yz kzartc sulardan hkm giymifl
ya da noterlik greviyle badaflmayacak yapda olmamaktr.
Bu koflullar taflyan kiflilerin bir baflvuru formuyla, parmak izi kartn doldurarak bunlar snav yerine teslim
etmeleri gerekir. Parmak izi kart kiflinin adli sicilinin
arafltrlmas iin Adalet Bakanlna gnderilirken, baflvuru formu da Eyalet Baflkanl yetkililerince incelemeye alnr. Baflvurularndan itibaren alt ay getikten
sonra atamas yaplabilen noterlerin parmak izi arafltrmas tekrarlanr.
Baflvuru ifllemlerini tamamlayan kifliler 30 gn iinde
yemin ederler ve 15.000 dolarlk bir teminat senedi vilayet maliye brosuna teslim ederler. 30 gnlk sne
iinde bunlarn yaplmasyla baflvuru sahibi noterlik
hizmetine bafllayabilir. Noter baflvurusunda bulunan kifli grev yapmak istedii yeri Eyalet Bakanlna bildirir.
Kaliforniya kanunlar kamu yararna noterlerin kefalet
vermesini gerektirir. Bu kefaletin noter iin bir sigorta
ifllemi olmadn belirlemek nemlidir. Kefalet yalnzca noterlere karfl ileri srlebilecek tazminat taleplerini karfllamaya ynelik snrl bir mali fondur. Noterler
ihmal ya da kusurlar sonucu sonucu verdikleri zararlarn tamamndan ve bunlarn karfllanmasn salayan
kefalet kurumuna, denen tazminatn tmyle kiflisel
olarak sorumludurlar.
Bir noter Kaliforniya Eyaletinin tamamnda noterlik hizmeti verebilir. Noter yemin ve teminatnn geerli oldu-
u her yerde grev yapar. Noterler bunun yannda dzenledikleri tm belgelere Kaliforniya Eyaleti-Los Angeles fiehri gibi bir bafllk da koyarlar. Bafllktaki flehir,
noterin noterlikten nceki ikametgahdr.
Makul bir talebi olan ve gerekli creti demeye hazr
herkese noterlik hizmeti vermek bir noterin grevidir.
Bu tr bir hizmeti yerine getirmeyen ya da reddeden
noter bu tasarrufundan kaynaklanacak her trl zarardan sorumludur. Bunun istisnas, bir Kaliforniya noterinin normal mesai saatleri iinde yetiflmeyecek ifllerle ilgili olarak ifl sahibine hizmet veremeyeceini bildirmesi durumudur. Bu istisna eyalet, viyalet, flehir askeri ve
okul blgelerinde yerel kamu grevlisi olarak alflan
noterlere uygulanmaz.
Kaliforniya noterleri noterlik hizmeti vermeyi reddedemezler, hukuka aykr iflleri de yapamazlar. Yapamayacaklar dier ifller kanunlarn uygulanmas fleklinde, her
trl hukuki belgeyi dzenlemek, onaylamak ve her
trl hukuki belge veya sorun hakknda tavsiyede bulunmak gibi ifllerdir. Noterler bu tr talepleri reddederek talepte bulunan bir avukat gndermelidir.
Kaynak: http://www.noternet.org/tarihce/amerika-birlesik-devletleri-hukukunda-noterlik/#ixzz1PFZ0B9IX
(14.06.2011 tarihinde indirilmifltir.)
112

1.e
2.d
3.c
4.c
5.b
6.e
7.a
8.b
9.d
10.e
Yantnz yanlfl ise Noterlerin Genel Olarak

Yapacaklar fller konusunu yeniden gzden
geiriniz.
geiriniz.
geiriniz.
geiriniz.
geiriniz.
Yantnz yanlfl ise Noterlerin zel Olarak
geiriniz.
geiriniz.
geiriniz.
Yantnz yanlfl ise Noterin Dzenleme veya
Onaylama Yoluyla Senet Yapmas onusunu
yeniden gzden geiriniz.
Yantnz yanlfl ise Noterin Dzenleme veya
Onaylama Yoluyla Senet Yapmas onusunu
yeniden gzden geiriniz.

Sra Sizde 1
Noterlik Kanunu, Noterlik Kanunu Ynetmeliinin 7 inci maddesinde Kanuna gre daha somut dzenlemelere
yer vermek amacyla hareket ederek ayrntya inmifl ve
flpheli bir durumu ortadan kaldrmaya alflmfltr.
Sra Sizde 2
Noterler, Trk Ticaret Kanunu ve dier kanunlar hkmlerine gre tutulmas gereken defterleri bu kanunlar uyarnca onaylarlar. Defter onaylamalarnda noter
onaylad defterin nevini, ait olduu yl, sayfa saysn,
sz geen kanunlarn emrettii flekilde ilgili mercilere
taahhtl mektupla bildirir. zel kanunda hkm bu-
lunmayan hallerde defter onaylamas, defterin bafl ve

son sayfasna ka sayfadan ibaret olduu yazlmak ve
her sayfas numaralanp mhrlenmek suretiyle yaplr.
Sra Sizde 3
Noterin, bir fleyin veya bir yerin hal ve fleklini, kymetini, ilgili flahslarn kimlik ve ifadelerini tespit ederler ve
davet edildiklerinde piyango ve zel kurulufllarn kura,
seim ve toplantlarnda hazr bulunarak durumu belgelendirmesine tespit ifllemi denir.
Sra Sizde 4
Dzenleme yoluyla yaplan senetler cra ve flas Hukuku bakmndan kaytsz flartsz bor ikrarn iermeleri
durumunda ilam niteliini haiz belge olarak kabul edilir (K.m.38). Ancak resen dzenleme biimindeki noter senetlerinin ilam niteliinde belge saylabilmesi, kanun tarafndan iki flartn birlikte gereklefltirilmesine
bal tutulmufltur. Bunlar: 1-) Resen dzenleme biimindeki noter senedinin mnhasran bir para borcu ikrarn iermesi, 2-)Bu para borcu ikrarnn kaytsz ve
flartsz yani tek tarafl olmasdr.
Sra Sizde 5
Noterin imza yetkisi verebilecei grevliler flunlardr
(NK. m.36,I, NKY. m. 73,I):
ayn tamamlamfl stajyerler,
Sre aranmakszn, ayn noterlik dairesinde alflan
baflktip,
ayn tamamlamfl ktiplerden biri veya birka,
Tek ktiple alflan noterliklerde ktibe imza yetkisi verilebilmesi iin, ayn tamamlamas koflulu aranmaz
Sra Sizde 6
Yabanc bir lkede, o lkenin noteri tarafndan resen
dzenlenmifl olan bir noter senedi, dzenlendii lkenin yetkili makam tarafndan usulne uygun bir biimde gereklefltirildiinin oradaki Trk Konsolosu tarafndan onaylanmfl olmas kaydyla, Trkiye de resmi senet nitelii kazanr (HUMK m. 296). Bylece bir yabanc noter senedi kaytsz ve flartsz bir para borcu ikrarn iermekteyse, Trkiyede dorudan doruya yani ayrca bir tenfiz karar alnmasna gerek olmadan icraya
konulabilir.
DELDUMAN, Seyithan, Noter fllemlerinde Sahtelik.
Trkiye Noterler Birlii Hukuk Dergisi, Mays 2001,
say 110.
EREN, Fikret, Borlar Hukuku Genel Hkmler, C. I. 4.
B. Ankara, 2001.
1, Ankara.
TANRIVER, Sha, Noterlik Hukukuna liflkin ncelemeler(1993- 2011), Adalet Yaynevi, 2011.
nternet Kaynaklar
113
Amalarmz
N
N
N

Noterlerin haklarn aklayabilecek,
Noterlerin genel nitelikli ykmllklerinin neler olduunu sralayabilecek,
Noter ifllemlerinden yasaklln kapsamn aklayabileceksiniz.
Anahtar Kavramlar
Noterin haklar
cret hakk
Noterin sr saklamas
Hastalkta istirahat hakk

zin hakk
Noter ifllemlerinden yasakllk
indekiler
Hukuku
Noterlerin Hak ve
Ykmllkleri
NOTERLERN HAKLARI
NOTERLERN YKMLLKLER
NOTER fiLEMLERNDEN
YASAKLILIK
Noterlerin Hak ve
Ykmllkleri
NOTERLERN HAKLARI
Hukukta en temel, belki de en nemli kavram, hak kavramdr. Hak, Hukuken
korunan menfaat, kiflilere tannan yetki, davranfl zgrl fleklinde tanmlanabilir. Haklar kamu haklar ve zel haklar olarak ikiye ayrlabilir.
Kamu haklar, kamu hukukundan doan, genellikle kiflisel, sosyal ve siyasal
haklar olmak zere snfta tasnif edilen haklardr. zel haklar ise zel hukuktan doan haklardr. zel haklar da kendi iinde, niteliklerine, konularna, devredilip devredilemediklerine, kullanlmalarna ve amalarna ve bamsz olup olmamalarna gre eflitli snflandrlrlar.
cret Hakk
Her ne kadar noterlik kamusal bir faaliyet olsa da, noterler Noterlik Kanunu ve cret Tarifesindeki esaslara gre, hizmet alan kiflilerden cret almaktadrlar.
Noterler, Noterlik Kanunu ve cret Tarifesindeki esaslara gre cret talep etme
hakkna sahiptirler.
Noterliin cret tarifelerinin kanunla belirlenmifl olmas, noterin alaca creti
kendi iradesiyle belirleyememesi noterliin kamu hizmeti niteliinin sonularndandr. Noterin ifl sahibinden cret almas noterin ifl sahibine baml olmasn gerektirmez. Noter hukuka aykr olduuna kanaat getirdii hibir ifli yapamaz.
Noter cretleri Noterlik

Kanunu ve cret
Tarifesindeki esaslara gre
belirlenir.
Noterlerin Gelirleri
Noterlerin haklarndan olan mesleki gelirlerini ana bafllk altnda toplamak
mmkndr.
cret Gelirleri
Noterlik Kanununun 112 nci maddesinin birinci fkras gereince, noterlerin yaptklar ifllemlere ait har zerinden hesaplanacak cretleri ile vasiyetname ve vakf
senedi dzenlenmesinden alnacak cretler, yaz, bir dilden dier dile veya bir yazdan dier yazya evirme, karfllafltrma, tescil, emanetlerin saklanmas ve kanunlarn har, vergi ve resimlerden baflk olduu yazl ifllemler ile defter onaylanmasndan ve kanunun cret almay ngrd sair ifllemlerden alacaklar cretler ve
noterlerle imzaya yetkili vekillerinin yol denei miktar, Trkiye Noterler Birliinin mtalaas alndktan sonra Adalet Bakanl tarafndan dzenlenecek bir tarife ile tespit olunur.
Noterlik cret Tarifesi

Trkiye Noterler Birliinin
mtalaas zerine Adalet
Bakanlnca belirlenir.
116
Bir dilden dier bir dile veya

bir yazdan baflka bir yazya
eviriler karfllnda alnan
crete evirme creti denir.
SIRA SZDE
D fi N E L M
Noterlere saklamak zere
teslim edilen eflya, belge
S O R U
veya deerli katlarn
saklanmas sebebiyle alnan
crete Emanetlerin
Saklanmas
D K K A Tcreti denir.
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
Noter creti: Noterlerin yaptklar ifllemlere ait har zerinden hesaplanacak

cretleridir. cretlerin alnmasnda sayfa hesab Harlar Kanunundaki esaslara gre yaplr (N.K: m. 113).
Dzenleme creti: Nitelii bakmndan tapuda ifllem yaplmasn gerektiren
szleflme ve vekletnamelerle, vasiyetname, mlkiyeti muhafaza kayd ile satfl,
gayrimenkul satfl vadi, vakf senedi, evlenme mukavelesi, evlt edinme ve tanma, mirasn taksimi szleflmesi ve dier kanunlarda ngrlen sair ifllemler bu fasl hkmlerine gre dzenlenir. Baflta vasiyetname ve vakf senedi dzenlenmesinden alnacak cretlere dzenleme creti ad verilir (Tarife m.1-12).
Yaz creti: Noterlikte yazlan ifllemlerin asl veya suret her bir sayfas iin alnacak crete yaz creti ad verilir (Tarife m1-12).
Bildirim Yaz creti: Kanunun bildirmekle ykml kld ifllemlerin ilgili
mercilere bildirimi iin noterlerin, yazacaklar her tezkere iin alnacak crettir (Tarife m.1-12). Bildirim cretine rnek olarak Noterlik Kanunu 68. maddesine gre
onaylanacak defterlerin nevini, ait olduu yl, sayfa saysn, sz geen kanunlarn emrettii flekilde mercilerine tek tek veya liste halinde taahhtl flekilde bildirmek gsterilebilir. Bildirim yaz cretine bir dier rnek noterlerin kendilerine teslim edilen vasiyetnameleri ve lme bal tasarruflar, yapann lmnden sonra
durumu yapanlarn kaytl olduklar nfus dairelerine yaz bildirmek iin alnan cret rnek gsterilebilir.
evirme creti: Bir dilden dier bir dile veya bir yazdan baflka bir yazya eviriler karfllnda sayfa durumuna gre alnan crettir (Tarife m.1-12).
Karfllafltrma creti: Noterlik dflnda yazlarak onay iin getirilen ifllemlerde,
ibraz olunan evrakn birbirine uygunluunun karfllafltrlmas sebebiyle sayfa saysna gre alnan crettir (Tarife m.1-12).
Noterin bildirim
yaz creti ne anlama gelir?
SIRA SZDE
Tescil creti: Kanunlarn tescilini ngrd ifllemlerin noter tescil defterine
D fi N E L M alnan crettir (Tarife m.1-12).
ifllenmesi nedeniyle
Emanetlerin Saklanmas creti: Noterlere saklamak zere teslim edilen eflya veya, belge
deerli katlarn saklanmas sebebiyle yl zerinden alnan
S O Rveya
U
crettir (Tarife m.1-12). Emanetlerin saklanmas iin belirlenen crette saklanma
sresi, saklanan fleyin nitelii ve deeri, saklama iin zel bir donanm gerekmesi
DKKAT
etkilidir.
Defter Onaylama creti: Noterler Trk Ticaret Kanunu ve dier kanunlar hSIRA SZDE
kmlerine gre
tutulmas gre tutulmas gereken defterleri bu kanunlar uyarnca
onaylarlar (N.K. m. 68). Kanunen onaylanmas gereken defter, fatura ve benzeri
belgelerin onaylanmas (tasdiki) sebebiyle alnan crete defter onaylama creti deAMALARIMIZ
nir. (Tarife m.1-12)
Yol denei: Noterlerle imzaya yetkili vekillerinin noterlik dairesi dflnda yaptklar ifller Knedeniyle
T A P yaplacak ifllemin bedeli yan sra ek olarak gidilen yol ve sair masraflar iin aldklar crettir (Tarife m. 1-12).
Memur Vastas ile Tebli creti: lgilinin istemi zerine ve kanunun ngrd durumlarda,
memur vastas ile yaplacak teblilerde alnacak cT E L E V Z Y mahallinde
ON
rettir (Tarife m.1-12).
Sair cret: Kanunun cret almay ngrd sair ifllerden alnacak crettir
(Tarife m. 1-12)
N N
K T A P
TELEVZYON
Kanunun cret almay
ngrd sair ifllerden
alnacak crete Sair cret
NTERNET
denir.
NTERNET
117
9. nite - Noterlerin Hak ve Ykmllkleri
Noterlik Kanununun 116 nc maddesi gereince, aksine bir kanun hkm veya aralarnda yaplmfl bir szleflme bulunmadka, yaplan ifllemin gideri ilgililer
arasnda eflit olarak paylafltrlr.
Noterler tarafndan fazla cret alnd veya sarfna gerek kalmayan tebligat creti bulunduu harlara ait zamanaflm sresi iinde anlafllrsa, beher flahstan fazla alnan krk gsterge rakamnn cretin alnd yln Bte Kanununda gsterilen
memur maafl katsays ile arpm sonucu bulunacak mebla aflan cretler Adalet
Bakanl tarafndan ilgilisine iade ettirilir ve Bakanlk, deme iin notere yaplacak tebligattan Birlie bilgi verir.
Masraf noter tarafndan verilmek suretiyle yaplan tebligata ramen ilgilisine
bir ay iinde parasn almaz veya fazla alnmfl olan cretten beher flahsa dflen ksm yukarda gsterilen miktar kadar veya daha az olursa, Trkiye Noterler Birliine gnderilir. Para gnderilmedii takdirde Birlik bu husustaki kararn cra ve
flas Kanununun ilamlarn icras hakkndaki hkmleri uyarnca yerine getirtir
(N.K. m. 117).
Noter Hissesi Geliri

Noterlik Kanununun 118 inci maddesinin ikinci fkras gereince, noterler, noterlikte yaplan ifllemler ve dzenlenen ktlar dolaysyla tahsil ettikleri vergi, resim
ve har tutarlar zerinden yzde orannda noter hissesi alrlar.
Ortak Cari Hesap Geliri

Yarg evresi iinde birden ok noterlik bulunmas veya bir ilin belediye snrlar
iinde her yl, har veya damga vergisine tabi deeri, belli mebladan fazla olan
noterlik ifllemlerinin yaplmasndan elde edilen her eflit cret ve noter hissesi
(N.K. m. 118,II) tutarnn yzde onbeflini aflmamak zere Noter Odas Ynetim Kurulunca tespit edilecek oran alkonulduktan sonra, kalan, ifllemi yapan noterlike,
milli bir bankada atrlan noterlik ortak cari hesabna yatrlr (NK.m.109,,c.1).
Bu hesapta toplanan paralar, her ayda bir o yerdeki ilgili noterlere veya varsa
Noterlik Kanununa gre grevlendirilmifl noter vekillerine eflit miktarda denir.
(NK.m. 111,I,c.1).
Noterler Bykflehir snrlar ierisinde ise ve mlki snrlar iinde hem birinci
snf noterlikler hemde baflka snf noterlikler var ise birinci snf noterlikler iin
oluflturulan ortak hesap bu snfa mensup noterlikler arasnda; dier snf noterlikler iin kurulduklar ilenin mlki snrlar iinde ki noterlerle ortak hesap birikintileri eflit miktarda paylafltrlr.
Noterlerin ortak cari hesab hangi amaca hizmet eder?
SIRA SZDE
Noterlerin Giderleri
D fi N Edairesinin
LM
Noterlik Kanununun 40 nc maddesinin ikinci fkrasnda Noterlik
her
trl gideri notere aittir fleklinde aka hkme balanmfltr. Noterlik Kanunu Ynetmeliinin 5 inci maddesinin beflinci fkrasnda da, buna aklk
flu hS O R getiren
U
km bulunmaktadr: Noterlik dairesinin kiras, aydnlatma, stma, krtasiye, personel cretleri, sigorta primleri, ifl yerile ilgili vergi resim ve harlar, grevin yapDKKAT
labilmesi iin baflkalarna grdrlen ilgili PTT cretleri ve vergi mevzuatlarna gre gider kayd mmkn olan sair harcamalar noterlik giderleridir.
SIRA SZDE
Noterlik giderlerinin tamamnn noterden karfllanmas noterliin
serbest meslek olmasnn sonularndandr.
AMALARIMIZ
K T A P
Bir yarg evresindeki har

ve damga vergilerinden
ortak cari hesapta toplanan
paralar noterlere datlr.
SIRA SZDE
D fi N E L M
S O R U
DKKAT
Noterliin serbest meslek
olmas sebebiyle, noterlik
SIRA noterce
SZDE
giderlerinin tamam
karfllanr.
N N
AMALARIMIZ
K T A P
118
zin Hakk
10 yldan fazla hizmeti

bulunan noterlerin 40 gn
yllk izin hakk vardr.
SIRA SZDE
S O R U
DKKAT
AMALARIMIZ
fi normal
N E L M yllk izinlerinin yannda bir de mazeret izinleri sz konuNoterlerin Dbu
sudur. Kanun bu konuda da ak hkmler koymufltur. Noterlik Kanununun 57
nci maddesinin
ve drdnc fkralar iki deiflik mazeret iznini dzenS O R nc
U
lemektedir.
Noterlik Kanununun 47 nci maddesinin nc fkras gereince, hakl bir enDKKAT
geli bulunmak flartyla noterlere, noterliin bulunduu yer cumhuriyet savcs tarafndan, gidifl ve dnfl dhil olmak ve on gn gememek zere, mazeret izni veSZDE bu flekilde alnan izinler toplam yirmi gn aflt takdirde
rilebilir. BirSIRA
yl iinde
aflan sre yllk izinden dfllr.
Noterlik Kanununun 57 nci maddesinin drdnc fkras gereince de, TrkiAMALARIMIZ
ye Noterler Birlii organlarnda alflmak ve Trkiye Noterler Birlii yahut Adalet
Bakanlnca verilen grevler, dolaysyla iflinin baflndan ayrlmak zorunda kalan
noterler, noterliin
K T A Pbulunduu yer cumhuriyet savcsna haber vermek flartyla, iflin
gerekli kld sre iin mazeret izinli saylrlar. Bu izinler yllk izinden hibir durumda indirilemez. Kanun koyucu Noterler Birliindeki alflmalarda veyahut Adalet Bakanl
verilen grevlerin kamusal hak olan izinden dfllmesini
T E L Etarafndan
VZYON
engelleyerek bu faaliyetleri kamu yararna mesai olarak kabul etmifltir.
Mazeret izni birinci durumda yani kiflisel mazerette cumhuriyet savclndan
alnmakta, ikinci durumda yani Adalet Bakanlnda ki veyahut Noterler Birliin N T E R N E T ise cumhuriyet savclna haber vererek kullanmaktadrlar.
den ki grevlerinde
Her iki halde de bu izinlerin Adalet Bakanlna bildirilmesi gerekir (NK.m.57,V)
N N
K T A P
TELEVZYON
Bir yl iinde 20 gn aflan
mazeret izinleri yllk izin
sresinden dfllr.
NTERNET
Noterin izinSIRA
hakk
Noterlik Kanununda nasl dzenlenmifltir?
SZDE
Mazeret zni Hakk
D fi N E L M
SIRA SZDE
Noterlik Kanununun 57 ve 58 inci maddelerinde dzenlenen izin hakk sosyal ve

ekonomik haklardandr. zin hakk kiflilerin toplum hayat iindeki sosyal ve ekonomik faaliyetleriyle ilgili hak ve hrriyetlerindendir. zin hakk, Anayasann sosyal ve ekonomik haklar ve devler blmnde dzenlenmifltir.
Buna gre, noterlik hizmeti alt aydan on yla kadar (on yl dhil) olan noterlerin otuz gn, daha fazla hizmeti olan noterlerin ise krk gn yllk izin sreleri vardr. Sz konusu bu srelere gidifl ve dnfl sreleri de dahildir (NK.m.57,I,c. 1-2).
Noterlerin yllk izinlerini vermeye yetkili makam ise Adalet Bakanldr
(NK.m.57,I,c.3). Tm, noterlik hukuku boyunca Noterliin znde serbest meslek
olduunu ifade etmifltik. Adalet Bakanlnn Notere, anayasal hakk olan izin kullanmasnda izin vermeye yetkili makam olmas eliflki gibi grnse de, noterliin
nerede ise mahkemelerin yetkisine yakn ve hukuku infla eden ifllemleri nedeniyle izin hakknn snrlarnn izilmesi yerinde bir uygulamadr. nk kifliler izin
kullanabilir ancak kamunun adalet ihtiyac izni bekleyemez.
Noterlerin iki yllk izinlerini birlikte kullanmalar mmkndr. Buna karfllk iki
yl getikten sonra eski izinlerin kullanlmas mmkn deildir. Dier bir ifadeyle,
iki yl getii halde kullanlmayan izinler tamamen dfler (NK.m.57,II).
Hakl bir engeli olmakszn iznini onbefl gn geirenler istifa etmifl saylrlar. znini bu sreden az geirmifl veya grevinden izinsiz olarak ayrlmfl olanlar hakknda disiplin cezas uygulanr. Kanun koyucu burada zel bir dzenleme yoluna
gidip ilk defa 15 izin hakkn ihlal edene verilecek disiplin cezasnn knama olacan kanun yoluyla dzenlemifltir.
119
Hastalk stirahat
Buna gre, noterlik hizmeti alt aydan on yla kadar (on yl dhil) olan noterlerin
otuz gn, daha fazla hizmeti olan noterlerin ise krk gn yllk izin sreleri vardr.
Sz konusu bu srelere gidifl ve dnfl sreleri de dahildir (NK.m.57,I,c. 1-2).
Noterlerin iki yllk izinlerini birlikte kullanmalar mmkndr. Buna karfllk iki
yl getikten sonra eski izinlerin kullanlmas mmkn deildir. Dier bir ifadeyle,
iki yl getii halde kullanlmayan izinler tamamen dfler (NK.m.57,II).
Hakl bir engeli olmakszn iznini onbefl gn geirenler istifa etmifl saylrlar. Noterlerin bu normal yllk izinlerinin yannda bir de mazeret izinleri sz konusudur.
Kanun bu konuda da ak hkmler koymufltur. Noterlik Kanununun 47 nci maddesinin nc fkras gereince, hakl bir engeli bulunmak flartyla noterlere, noterliin bulunduu yer cumhuriyet savcs tarafndan, gidifl ve dnfl dhil olmak ve
on gn gememek zere, mazeret izni verilebilir. Bir yl iinde bu flekilde alnan
izinler toplam yirmi gn aflt takdirde aflan sre yllk izinden dfllr.
Bu srelerin sonunda hastalklarnn devam ettii, resmi salk kurullarnn raporu ile belgelendirilen noterlerin izinleri, kanunda belirtilen miktarlarn iki kat
kadar daha uzatlabilir. Bu srelerin sonunda da iyileflemeyen noterlerin grevlerine Adalet Bakanlnca son verilir (NK.m.59,II).
Noterlerin normal yllk izni, mazeret izni veya hastalk izni nedeniyle noterlikteki grevine ara verilmesi durumunda noterlikteki ifller vekleten (NK.m.35)
yrtlr.
Noterin hastal halinde izin kullanmasnn esaslar nelerdir?
SIRA SZDE
NOTERLERN YKMLLKLER
D fi N E L M
Noterlik Kanunu, noterlerin genel nitelikli ykmllklerini dzenlemifltir.
Biz de
kanunun sistematiini alarak konuyu inceleyeceiz.
D fi N E L M
S O R U
S O R U
Noterlik Grevi le Birleflmeyen ve Noterlerin Yasakl

Olduu fller
DKKAT
Noterlik Kanunu m. 50 Hibir hizmet ve grev noterlikle birleflemez diyerek esas

kural ortaya koymufltur. Kural yerinde bir dzenleme olup noterlik gibi ok nemSIRA SZDE
li hukuki faaliyetin, yannda bir baflka faaliyeti barndrmas mmkn
deildir. Ancak noterler yarg mercilerinin verecei ifllerle, ilim ve hayr kurulufllar baflkan ve
yelikleri, hakemlik, vasiyeti tenfiz memurluu yapabilirler. Noterler
bu faaliyetleAMALARIMIZ
rini yerine getirirken esasl faaliyet alan olan noterlik bu durumdan olumsuz etkilenmemelidir. Kanun ana kuraln aynn, Noterlere;
Noterler borsa oyunu oynamak, 657 sayl Devlet Memurlar
28
K T Kanununun
A P
inci maddesinin 1 inci fkrasndaki anlamda ticaret yapmak, kefil olmak, kendilerine ait cretlerden herhangi bir flekilde indirim yapmak, arac kullanmak,
reklm ve rekabet niteliinde bir eylemde bulunmak, her Tne
E L Esuretle
V Z Y O N olursa olsun noterlik creti hususunda kendi aralarnda szl veya yazl anlaflma yapmakta yasakllk getirmifltir.
DKKAT
N N
alflma Saatlerine Uyma Ykmll
NTERNET
Noterlik dairesinde gnlk alflma, o yerdeki dier resm dairelerle birlikte bafllar.
Noter odalar, odada ye bulunan noterliklerin gnlk alflma ve tatil saatini odann her ylki olaan genel kurul toplantsnda, bir yl sre ile uygulanmak zere
SIRA SZDE
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
Hibir hizmet ve
K grev
T A P
noterlikle birleflemez
(NK.m.50).
TELEVZYON
NTERNET
Noterler gnlk alflma
sreleri dflnda ifl kabul
edemez.
120
tespit eder ve Trkiye Noterler Birlii ile Adalet Bakanlna bildirir. fiu kadar ki,
noterlik dairesindeki ifl kabul sresi o yerdeki dier resmi dairelerden en ok bir
saat daha fazla olabilir. Noter, gnlk alflma sreleri dflnda ifl kabul edemez. 52
nci madde hkmleri sakldr.
Tatilde fl Yapma Yasa

Noterler tatil gnlerinde ve ifl gnlerinin tatil saatlerinin dflnda herhangi bir noterlik faaliyeti gstermeleri esasnda yasaktr. Bu ana kuraln istisnas vasiyetname
tanzim - tasdiki veya gecikmesinde zarar umulan noterlik ifllemlerdir. Noter tatil
gnlerinde ve ifl gnlerinde mesai saatleri dflnda noterlik ifllemleri yapmalar halinde, iflbu flekilde yaplmas sebebinin evrakta gsterilmesi ve bu ifllemin yevmiye defterinin tatilden sonraki ilk numarasna kaydedilmesi kanuni zorunluluktur
(N.K. m.52).
Emredici Hkmlere Uyma Zorunluluu

Noterler, kanunlarn emredici hkmlerine aykr hususlarda ifllem yapamazlar.
Bu zorunluluk hkm, imza onaylamas yaplan ifllemlerin ierii hakknda da
uygulanr.
Meslek Srrn Saklama Ykmll

Noter ve noterlik ktipleri, grevleri dolaysyla rendikleri srlar, kanunlarn emrettii haller dflnda aklayamazlar. nk noterler adalet datmnda her ne kadar avukatlar gibi kurucu unsur olarak saylmamfllarsa da ifa ettikleri grev toplumdaki herkesin noterlere tereddtsz gvenin infla edilmesi gerekmektedir. Bu
tereddtsz gvende, ifl sahiplerinin srlarnn korunaca gvenin kanuni gvence altna alnmasyla mmkndr.
Evrak ve Defterlerin Gizliliine Uyma Ykmll
Noterlik evrak ve
defterlerinin daire dflna
karlabilmesi,
mahkemenin kararyla
mmkndr.
Noterlik evrak ve defterleri mahkeme, sorgu hkimlii ve Cumhuriyet savclklarnca veya resm daireler tarafndan, konusu da belirtilmek suretiyle, noterlikte soruflturmaya yetkili klnan kimselerce incelenebilir.
Noterlik evrak ve defterlerinin daire dflna karlabilmesi, mahkemenin veya
sorgu hkiminin kararyla mmkndr. Noterlik evrak ve defterleri sadece serbest
meslek sahibi noterin ticari srlar olarak korunmamakta ayn zamanda defterlerin
ierii ifl sahiplerinin anayasayla ve yasalarla kiflisel tasarruf ve haklarna iliflkin bilgiler yer almakta olup. fl sahiplerinin iradesi veya bir mahkeme karar olmadka
nc kifliler tarafndan grlmeleri mmkn deildir.
Mahkeme veya sorgu hkimi, incelemeye konu evrakn dava sonuna kadar
dosyada kalmasna karar verirse, bu takdirde evrakn bir rnei kartlp aslna uygunluu onaylanarak, aslnn yerinde saklanmak zere notere verilir.
Noterin bulunduu yerde inceleme imkn bulunmamas sebebiyle evrakn
baflka bir yere gnderilmesi gerekiyorsa, noterin bulunduu yer hukuk hkimliinin onaylayaca rnek, ayn flekilde saklanr.
Soruflturma yetkisi bulunan kiflilerle, Cumhuriyet savclarnn isteyecekleri rnekler noterlik cretine tabi deildir. Dier resm mercilere verilecek rneklerden
yalnz yaz creti alnr.
121
Yafl Tahdidine Uyma Ykmll

Noterler 65 yafln tamamladklarnda, yafl tahdidine tabi tutulurlar. Kendileri istemese dahi yafl snrlamas nedeniyle emekliye ayrlrlar.
Noterin sr saklama ve gizli bilgileri aklamama ykmllnn esaslar
nelerdir?
SIRA SZDE
NOTER fiLEMLERNDEN YASAKLILIK
D bilirkiflilerin
fi N E L M
Noterlik Kanununun 76 nc maddesi noter, tank, tercman ve
afladaki durumlarda noterlik ifllemine katlmayacaklarn belirtmifltir.
Noterin kendisi bizzat ilgili ise veya bir ilgili onunun vekili
hareket
S O R olarak
U
ediyorsa,
Aralarnda evlilik birlii kalmamfl olsa bile ilgililerden birinin kar veya koDKKAT
cas ise,
lgililerden biri ile aralarnda shr dahi olsa usul veya fru yahut kan ksmSIRA SZDEdahil) civar
lndan nc shr hsmlkta ikinci derecede (buy dereceler
hsml veyahut da evlat edinme iliflkisi varsa,
lgililerden biri noterin katip ve hizmetlisi ise,
AMALARIMIZ
lgililerden biri aralarnda 2, 3 ve 4 nc bentlerde yazl kifliler bulunan bir
flahsn vekili olarak hareket ediyorsa,
Noterlik ifllemi kendi yararna veya aralarnda 2,3 ve 4K nc
ya T A bentlerde
P
zl kifliler bulunan bir kimse yararna bir tasarrufu kapsyorsa bu durumlar flahsnda tecelli eden noter, tank, tercman veya bilirkifli o iflleme katlamaz.
TELEVZYON
Baz kimselerin de noter ifllemlerinde tanklk yapamayaca Kanunla zel olarak (NK.m.78) dzenlenmifltir. Buna gre;
Reflit olmayanlar,
NTERNET
Mahcurlar,
Hukuk Usul Muhakemeleri Kanununa gre yeminli tank olarak dinlenmeleri mmkn olmayanlar (HUMK.m.245 vd.)
Noterin ktip ve hizmetlileri, noter ifllemine tank olarak katlamazlar.
Bir yerde sadece bir noterin bulunmas ve onun da herhangi bir noter ifllerini
yasakll (NK.m.76) nedeniyle yapamamas durumunda, o ifllem, ayn yerdeki asliye hukuk hkimi, o yerde asliye hukuk hkimi bulunmuyorsa sulh hukuk hakimi tarafndan yaplr. (NK.m.77).
Noterlik ifllemini yapan hkim, Noterlik cret Tarifesinde yer alan cretlerden
hi birisini ve bu ifllemler dolaysyla tahsil edilen vergi, resim ve har karfll olan
noter hisselerini alamaz. Ancak ifllemin daire dflnda yaplmas durumunda, Harlar Kanununun 34 nc maddesinde gsterilen yol tazminatnn ilgili tarafndan
denmesi zorunludur (NKY.m.110,III).
SIRA SZDE
D fi N E L M
S O R U
DKKAT
N N
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
K T A P
TELEVZYON
NTERNET
Noterin ktip ve hizmetlileri,

noter ifllemine tank olarak
katlamazlar.
122
zet
N
A M A
N
A M A
Noterlerin haklarn aklamak

Noterlerin haklarn bafllca iki kategoride incelemek mmkndr. Bunlardan ilki cret Hakkdr.
Noterler, Noterlik Kanunu ve cret Tarifesindeki
esaslara gre, hizmet alana kiflilerden cret almaktadrlar. Noterin gelirlerini sralamak gerekirse; cret Gelirleri, Noter Hissesi Geliri, Ortak Cari Hesap Geliri sralanabilir.
Noterin haklarndan ikincisi zin Hakkdr. Noterlik Kanununa gre, noterlik hizmeti alt aydan
on yla kadar (on yl dhil) olan noterlerin otuz
gn, daha fazla hizmeti olan noterlerin ise krk
gn yllk izin sreleri vardr. Sz konusu bu srelere gidifl ve dnfl sreleri de dahildir
(NK.m.57,I,c. 1-2).
Noterlerin yllk izinlerini vermeye yetkili makam
ise Adalet Bakanldr (NK.m.57,I,c.3).
Noterlerin bu normal yllk izinlerinin yannda
bir de mazeret izinleri sz konusudur. Noterlik
Kanununun 47 nci maddesinin nc fkras
gereince, hakl bir engeli bulunmak flartyla noterlere, noterliin bulunduu yer cumhuriyet savcs tarafndan, gidifl ve dnfl dhil olmak ve on
gn gememek zere, mazeret izni verilebilir.
Bir yl iinde bu flekilde alnan izinler toplam
yirmi gn aflt takdirde aflan sre yllk izinden dfllr.
zin hakknn bir ynn de Hastalk stirahat
oluflturur. Noterlerden hizmet sreleri befl yla
kadar (befl yl dhil) olanlar aya kadar hastalk istirahat kullanabilirler. Hizmet sreleri befl
yldan on yla kadar (on yl dhil) olan noterler
alt aya kadar hastalk istirahat kullanabilirler.
Hizmet sreleri on yldan daha fazla olan noterler ise bir yla kadar hastalk istirahat alabilirler
(NK.m.59,I/1,2,3).
Noterlerin genel nitelikli ykmllklerini sralamak
Noterin genel nitelikli ykmllkleri flunlardr;
Noterlik grevi ile birleflmeyen ve noterlerin yasakl olduu iflleri yapmamak,
alflma saatlerine uymak,
Tatilde ifl yapmamak,
Emredici hkmlere uymak,
Meslek srrn saklamak,
Evrak ve defterlerin gizliliine uymak,

Yafl tahdidine uymak.
N
A M A
Noter ifllemlerinden yasaklln ne anlama geldiini aklamak.

Noter ifllemlerinden yasakllk noterin baz ifllere
katlmasnn yasaklanmas anlamna gelmektedir. Bunlar Noterlik Kanununun 76 nc maddesinde belirtmifltir.
Noterin kendisi bizzat ilgili ise veya bir ilgili onunun vekili olarak hareket ediyorsa,
Aralarnda evlilik birlii kalmamfl olsa bile ilgililerden birinin kar veya kocas ise,
lgililerden biri ile aralarnda shr dahi olsa usul
veya fru yahut kan ksmlndan nc shr
hsmlkta ikinci derecede (buy dereceler dahil)
civar hsml veyahut da evlat edinme iliflkisi
varsa,
lgililerden biri noterin katip ve hizmetlisi ise,
lgililerden biri aralarnda 2, 3 ve 4 nc bentlerde yazl kifliler bulunan bir flahsn vekili olarak
hareket ediyorsa,
Noterlik ifllemi kendi yararna veya aralarnda 2,3
ve 4 nc bentlerde yazl kifliler bulunan bir
kimse yararna bir tasarrufu kapsyorsa bu durumlar flahsnda tecelli eden noter, tank, tercman veya bilirkifli o iflleme katlamaz.
123
Kendimizi Snayalm
1. Hukuken korunan menfaat, kiflilere tannan yetki,
davranfl zgrl olarak tanmlanan kavram nedir?
a. Esas
b. Yetki
c. Hak
d. Cari
e. Muamele
2. Afladakilerden hangisi noterlerin haklarndan deildir?
a. zin hakk
b. Mazeret izini hakk
c. Hastalk izini hakk
d. Sendikaya ye olma hakk
e. cret hakk
3. Afladakilerden hangisi noterin cret gelirlerinden
deildir?
a. Noter creti
b. Dzenleme creti
c. Yaz creti
d. Bildirim Yaz creti
e. Har
deildir?
a. Damga
b. Karfllafltrma creti
c. Tescil creti
d. Emanetlerin Saklanmas creti
e. evirme creti
deildir?
a. Defter Onaylama creti
b. mza creti
c. Yol denei
d. Memur Vastas ile Tebli creti
e. Sair cret
6. Afladakilerden hangisi Noterlerin yapmaktan yasakl olduu ifllerden deildir?

a. Borsa oyunu oynamak
b. 657 sayl Devlet Memurlar Kanununun 28 inci
maddesinin 1 inci fkrasndaki anlamda ticaret
yapmak
c. Siyasi partilere ye olmak
d. Kefil olmak
e. Kendilerine ait cretlerden herhangi bir flekilde
indirim yapmak
7. Noterlerin yafl tahdidi katr?
a. 75
b. 55
c. 60
d. 65
e. 70
8. Noterlik dairesindeki ifl kabul sresi o yerdeki dier
resmi dairelerden en ok ka saat daha fazla olabilir?
a. 5
b. 4
c. 3
d. 2
e. 1
9. Noterlerden hizmet sreleri befl yla kadar (befl yl
dhil) olanlar ka aya kadar hastalk istirahat kullanabilirler?
a. 1
b. 2
c. 3
d. 4
e. 5
10. Hizmet sreleri befl yldan on yla kadar (on yl dhil) olan noterler ka aya kadar hastalk istirahat kullanabilirler?
a. 5
b. 6
c. 7
d. 8
e. 9
124
Okuma Paras
2011 YILI NOTERLK CRET TARFES
Madde 1 - Noterler, yaptklar ifllemlerden Harlar Kanununa gre aldklar harlarn yzde otuzu orannda
noter creti alrlar. Bu cret, bir noterlik iflleminde 2.12TL. dan az olamaz. Bu suretle hesaplanan cret miktarlarnda (0.5-KRnn) yarm kuruflun altndaki deerler
dikkate alnmaz.
Madde 2 - Noterler, yaptklar vasiyetname ve vakf senedi dzenlemesinden 96.35 -TL. dzenleme creti alrlar. Bu ifllemlerden vazgeme veya bunlarn feshi, iptali ve deifltirilmesi yukarda belirtilen cretin te biri
orannda crete tabidir. Dzenleme creti alnmas gereken bir ifllemde hesap edilecek noter creti ile dzenleme cretinden hangisi fazla ise o cret alnr.
Madde 3 - Noterler, her ne suretle olursa olsun yazdklar katlarn dairede kalan nshas ile ifl sahibine verilen asl ve rneklerinin her sayfasndan 2.88-TL. yaz
creti alrlar. Yukardaki fkrada gsterilen katlarn rneklerinin ifl sahibinin istek ve onay zerine, noterlik
dairesinde fotokopi yoluyla kartlmas halinde, bu rneklerin her sayfas da ayn crete tabidir.zel kanunlarnda har, damga vergisi ve resimden muaf tutulan
ifllemleri noter yazd takdirde, yukardaki fkra hkm gereince yaz creti alnr. Tanklk ve onama flerhlerinden yaz creti alnmaz.
Madde 4 - 1512 sayl Noterlik Kanununun 103. maddesi hkm uyarnca, noter tarafndan bir dilden dier
dile, bir yazdan dier yazya evrilen veya evirtilen
katlarn her sayfasndan 24.12-TL. evirme creti alnr. Bir dilden dier dile veya bir yazdan dier yazya
evrilen veya evirtilen katlarn 10 veya daha az satr ieren sayfalarndan birinci fkrada gsterilenin yars
kadar cret alnr.
Madde 5 - Dflarda yazlp onama veya tebli iin noterlie getirilen katlarn karfllafltrlmasndan (Asllar
hari) sayfa baflna 2.88-TL. cret alnr. zel kanunlarnda har, damga vergisi ve resimden muaf tutulan ifllemlerden de bu cret aynen alnr.
Madde 6 - Kanun uyarnca tescili gereken ifllemlere ait
katlardan, ifllem baflna maktu olarak 92-KR. tescil creti alnr.
Madde 7 - Noterler, saklayacaklar emanetler iin (emanet ister eflya, isterse kymetli evrak olsun) maktu olarak yllk 6.74-TL. cret alrlar. Tutanakta yazl emanetler birden fazla olsa dahi, tek saklama creti alnr. Emanetlerin saklanmas ayrca gideri gerektirmekte ise noter, birinci fkra uyarnca alaca cretten baflka, bu sebeple yapaca gerek gideri de ilgilisinden alr. Emanetler birden fazla kiflilere ait ise, emanetlerin miktar-
na ve kaplad yere gre, gider aralarnda paylafltrlr.

Saklama sresi kanunca belirtilmifl olan hallerde cret,
belirtilen sre iin peflin olarak alnr. Saklama sresi
kanunca belli olmayan emanetlerin creti, her yl peflin
olarak alnr. Noterin deiflmesi halinde, ayrlan noter,
ald saklama cretinden geriye kalan sreye ait tutar
yeni notere devreder. Har, damga vergisi ve resimden
muaf ifllemlerle kamulafltrma teblilerinde noter creti:
Madde 8 - Noterler, zel kanunlarnda har, damga
vergisi ve resimden muaf olduu belirtilen, ancak deer ieren ifllemlerden, har alnmfl olsa idi alnmas
gereken harcn yzde onu orannda noter creti alrlar.
Deer iermeyen bu eflit ifllemler dolaysyla noterler
onadklar her imza iin 2.44-TL. cret alrlar. zel kanunlarnda har, damga vergisi ve resimden muaf olduu belirtilen ve imza onaylamasn gerektirmeyen protesto, ihtarname, ihbarname ifllemlerinde ilgilisine tebli edilecek her nsha iin 2.44-TL. cret alnr. Kamulafltrma Kanunu hkmleri uyarnca yaplacak kamulafltrma teblilerinde ilgilisine tebli edilecek her nsha iin 2.44-TL. cret alnr.
Madde 9 - Defterlerin alfl onaylamasndan, yz sayfaya kadar olanlardan (yz sayfa dahil) 92-KR., yz sayfadan yukar her yz sayfadan da 34-KR. onaylama creti alnr. Yz sayfadan fazla olan defterlerin ksurat
elli sayfaya kadar olursa cret alnmaz. Elli ve daha fazla olursa 34-KR. cret alnr. Ara ve kapanfl onaylamalarnda maktu olarak 34-KR. cret alnr. zel kanunlarna gre har, damga vergisi ve resimden muaf olanlara ait defterlerin onaylamasndan da, yukardaki fkralar
uyarnca cret alnr.
Madde 10 - Noterler, kanunda ngrlen bildirim ykmllkleri dorultusunda yazacaklar her yaz iin
92-KR. bildirim yaz creti alrlar.
Madde 11 - Noterler ve imzaya yetkili vekilleri, noterlik dairesi dflnda ifl yapmak veya Noterlik Kanununun
55 inci maddesi hkm uyarnca evrak ve defterleri gtrmek iin daireden ayrldklarnda gerekli yol giderlerinden baflka her iflten, her gn iin 11.56-TL. yol denei alrlar. Noterlik dairesi dflnda piyango, zel ve
resm kurulufllarn kura, seim ve toplantlarnda hazr
bulunarak; tutanak dzenlemeleri halinde, noterler ve
imzaya yetkili vekilleri gerekli yol giderlerinden baflka
her iflten, her gn iin 106.04-TL. yol denei alrlar.
Madde 12 - Arac noter, iflin gerektirdii her trl giderden baflka, her ifllem iin maktu olarak 65-KR. araclk creti alr.
(Ksaltlmfltr...)
125
1. c
Sra Sizde 1
Kanunun bildirmekle ykml kld ifllemlerin ilgili
mercilere bildirimi iin noterlerin, yazacaklar her tezkere iin alnacak crettir (Tarife m.1-12). Bildirim cretine rnek olarak Noterlik Kanunu 68. maddesine gre onaylanacak defterlerin nevini, ait olduu yl, sayfa
saysn, sz geen kanunlarn emrettii flekilde mercilerine tek tek veya liste halinde taahhtl flekilde bildirmek gsterilebilir.
2. d
3. e
4. a
5. b
6. c
7. d
8. e
9. e
10. b
Yantnz yanlfl ise Noterin Haklar bafll

Yantnz yanlfl ise Noterin Haklar bafll
Yantnz yanlfl ise Noterin cret Hakk bafll
Yantnz yanlfl ise Noterin Ykmllkleri
bafll altnda size verilen bilgileri gzden
geiriniz.
geiriniz.
geiriniz.
Yantnz yanlfl ise Hastalk stirahat bafll
Yantnz yanlfl ise Hastalk stirahat bafll
Sra Sizde 2
Yarg evresi iinde birden ok noterlik bulunmas veya bir ilin belediye snrlar iinde her yl, har veya
damga vergisine tabi deeri, belli mebladan fazla olan
noterlik ifllemlerinin yaplmasndan elde edilen her eflit cret ve noter hissesi (N.K. m. 118,II) tutarnn yzde onbeflini aflmamak zere Noter Odas Ynetim Kurulunca tespit edilecek oran alkonulduktan sonra, kalan, ifllemi yapan noterlike, milli bir bankada atrlan
noterlik ortak cari hesabna yatrlr (NK.m.109,,c.1).
Bu hesapta toplanan paralar, her ayda bir o yerdeki
ilgili noterlere veya varsa Noterlik Kanununa gre grevlendirilmifl noter vekillerine eflit miktarda denir.
Sra Sizde 3
Noterlik Kanununa gre, noterlik hizmeti alt aydan on
yla kadar (on yl dhil) olan noterlerin otuz gn, daha
fazla hizmeti olan noterlerin ise krk gn yllk izin sreleri vardr. Sz konusu bu srelere gidifl ve dnfl sreleri de dahildir (NK.m.57,I,c. 1-2). Noterlerin iki yllk
izinlerini birlikte kullanmalar mmkndr. Buna karfllk iki yl getikten sonra eski izinlerin kullanlmas
mmkn deildir. Dier bir ifadeyle, iki yl getii halde kullanlmayan izinler tamamen dfler (NK.m.57,II).
Hakl bir engeli olmakszn iznini onbefl gn geirenler
istifa etmifl saylrlar.
Noterlerin bu normal yllk izinlerinin yannda bir de
mazeret izinleri sz konusudur. Kanun bu konuda da
ak hkmler koymufltur. Noterlik Kanununun 47 nci
maddesinin nc fkras gereince, hakl bir engeli
bulunmak flartyla noterlere, noterliin bulunduu yer
cumhuriyet savcs tarafndan, gidifl ve dnfl dhil olmak ve on gn gememek zere, mazeret izni verilebilir. Bir yl iinde bu flekilde alnan izinler toplam yirmi gn aflt takdirde aflan sre yllk izinden dfllr.
126
Sra Sizde 4
Noterlerden hizmet sreleri befl yla kadar (befl yl dhil) olanlar aya kadar hastalk istirahat kullanabilirler.
Hizmet sreleri befl yldan on yla kadar (on yl dhil)
olan noterler alt aya kadar hastalk istirahat kullanabilirler.
Hizmet sreleri on yldan daha fazla olan noterler ise
bir yla kadar hastalk istirahat alabilirler
(NK.m.59,I/1,2,3).
Sra Sizde 5
Noter ve noterlik ktipleri, grevleri dolaysyla rendikleri srlar, kanunlarn emrettii haller dflnda aklayamazlar. nk noterler adalet datmnda her ne kadar avukatlar gibi kurucu unsur olarak saylmamfllarsa
da ifa ettikleri grev toplumdaki herkesin noterlere tereddtsz gvenin infla edilmesi gerekmektedir.
Noterlik evrak ve defterleri mahkeme, sorgu hkimlii
ve Cumhuriyet savclklarnca veya resm daireler tarafndan, konusu da belirtilmek suretiyle, noterlikte soruflturmaya yetkili klnan kimselerce incelenebilir.
Noterlik evrak ve defterlerinin daire dflna karlabilmesi, mahkemenin veya sorgu hkiminin kararyla
mmkndr. Mahkeme veya sorgu hkimi, incelemeye
konu evrakn dava sonuna kadar dosyada kalmasna
karar verirse, bu takdirde evrakn bir rnei kartlp
aslna uygunluu onaylanarak, aslnn yerinde saklanmak zere notere verilir.
Noterin bulunduu yerde inceleme imkn bulunmamas sebebiyle evrakn baflka bir yere gnderilmesi gerekiyorsa, noterin bulunduu yer hukuk hkimliinin
onaylayaca rnek, ayn flekilde saklanr.

1, Ankara.
Internet kaynaklar
10
Amalarmz
N
N
N

Noterin faaliyetinden doan ykmllklerini aklayabilecek,
Noterlerin denetiminin nasl gereklefltirildiini anlatabilecek,
Noterlerin sorumluluunun kapsamn ifade edebileceksiniz.
Anahtar Kavramlar
Noterin yemin etmesi
Noterin teminat yatrmas
Noterin denetimi
Noterin hukuki sorumluluu

Noterin cezai sorumluluu
Disiplin sorumluluu
indekiler
Avukatlk ve
Noterlik Hukuku
Noterin
Faaliyetinden Doan
Ykmllkleri,
Denetimi ve
Sorumluluklar
NOTERN FAALYETNDEN
DOAN YKMLLKLER
NOTERLKLERN DENETM
NOTERLERN SORUMLULUKLARI
Noterin Faaliyetinden
Doan Ykmllkleri,
Denetimi ve Sorumluluklar
NOTERN FAALYETNDEN DOAN
YKMLLKLER
Noterin, noterlik faaliyeti ile ilgili birok ykmll bulunmaktadr. Bu ykmllkler noterlik faaliyetine iliflkin bir takm usul ifllemlerini kapsamakta, noterlik
faaliyetinin yrtlmesi iin bu ykmllklerin yerine getirilmesi gerekmektedir.
Yemin Etmek
Noterlik Kanunu uyarnca, ilk defa noterlie atananlar, ifle bafllamadan nce, bal bulunduklar asliye hukuk veya mnferit sulh mahkemesinde, kendilerine verilen bu grevi doru ve tarafsz olarak yapacaklarna dair vicdan ve namuslar zerine and ierler (NK.m.37).
Noter tarafndan yemine iliflkin tutulacak nsha tutanan bir nshas Adalet
Bakanlna gnderilir. Dier nshalardan biri Cumhuriyet Savclnda, br de
noterlikteki dosyasnda saklanr.
lk defa noterlie atananlar

yemin etmek zorundadrlar.
Teminat Yatrmak
Noterlik Kanununun 38 inci maddesi, noterlerin, grevleri dolaysyla sebep olabilecekleri zararlara ve bu yzden haklarnda verilebilecek para cezalarna karfllk
teflkil etmek zere, teminat yatrmalarn ngrmfltr. Noterler grevlerini gerei
gibi yapmadklar takdirde bundan sorumludurlar (N.K.m.120). Bunun yannda,
noterler, bir iflin yaplmamasndan veya hatal yahut eksik yaplmasndan dolay
zarar grmfl olanlara karfl da sorumludurlar (NK.m.162).
Noterlik mesleine girenler greve baflladklar tarihten itibaren iki ay iinde,
noterliin bir yllk gayrisafi gelirinin % 5i nispetinde teminat verirler. Teminat yalnz para olabilir. Yeni alacak olan noterliklerin teminat noterliin ilnnda gsterilen tahmini gayrisafi gelir zerinden denir. Noterler, ilk yl takibeden yllarda
da bir evvelki yla ait fiil gayrisafi gelirlerinin % 1 ini o yln fiubat ay sonuna kadar teminat olarak verirler. Teminat paras, sermayesinin yarsndan fazlas Devlete ait bulunan mill bir bankaya yatrlr.
Teminat yalnzca para olabilir. Ayn (menkul veya gayrimenkul rehni) veya
flahs (kefalet) teminat mmkn deildir (NK.m.38,I,II,III).
Teminat paras noterlerin grevleri dolaysyla sebep olabilecekleri zararlara ve
bu yzden haklarnda verilebilecek para cezasna karfllk teflkil eder. Bu paralar
baflkasna temlik ve terhin edilemez. Haciz ise, ancak hesaplarnn incelenmesi so-
Noterin yatraca teminat

para dflnda bir fley olamaz.
130
nucu ortaya kan ve teminattan denmesi gereken miktardan fazlas iin

(NK.m.49,I) mmkndr (NK.m.38,V).
Teminat paralarn sresi iinde yatrmayan veya eksik yatran noterlere, Adalet
Bakanlnca teminat tamamlamas iin bir ay gememek zere uygun bir sre
verilir. Bu sre iinde de teminat tamamlamayan noter istifa etmifl saylr
(NK.m.38,VI).
mza ve Mhr rneklerini Gndermek

Noterlik Kanununun 39 uncu maddesi ve Noterlik Kanunu Ynetmeliinin 64 nc maddesi gereince, noterler, greve baflladklar tarihten itibaren onbefl gn
iinde noterlik mhr ile imzalarnn er rneini, bulunduklar yer valiliine,
Adalet Bakanlna, Trkiye Noterler Birliine ve bal bulunduklar Noter Odasna gndermekle ykmldrler. Bunun yannda, imza yetkisi verilenlerin
(NK.m.36) imzalarnn birer rneini de, yetki belgesinin dzenlendii tarihten itibaren onbefl gn iinde ayn yerlere gnderilmesi gerekir.
SIRA SZDE
D fi N E L M
S O R U
DKKAT
SIRA SZDE
Noterin yatrmas
gerekli teminatn sebebi, amac ve tutar nedir?
SIRA SZDE
Har ve Vergi Toplamak
D fi N E L M 118 inci maddesinin birinci fkras, noterliklerde yaplan iflNoterlik Kanununun

lemler ve dzenlenen ktlar dolaysyla bu zel kanunlar uyarnca denmesi gereken vergi, Sresim
O R U ve harlarn makbuz karfllnda noter tarafndan tahsil olunmasn ngrmektedir.
Noterler vergi, resim ve harlar ile deerli kat bedelleri makbuz karfllnDKKAT
da tahsil ettiklerinde, tahsil ettikleri vergi, resim ve har tutarlar zerinden yzde
orannda noter hissesi alrlar.
N N
SIRA SZDE
Vergi Dairesine Bildirimde Bulunmak
Noterler ifle baflladklarn
AMALARIMIZ
vergi dairesine bildirmek
zorundadrlar.
K T A P
TELEVZYON
NTERNET
Vergi Usul Kanununun 153 nc maddesi de serbest meslek erbabnn ifle bafllaAMALARIMIZ
ma durumu vergi dairesine bildirmelerini hkme balamfltr. Noterler de, vergi kanunlar asndan serbest meslek erbab olmalar sebebiyle ifl bafllamalarn vergi
dairesine yazl
K Tolarak
A P bildirmek zorundadrlar.
Blge alflma ve Sosyal Gvenlik Kurumuna Bildirimde

Bulunmak
TELEVZYON
Noterlik Kanununun 45 inci ve fl Kanununun 3 nc maddesi Bu Kanunun kapsamna giren nitelikte bir iflyerini kuran, her ne suretle olursa olsun devralan, alflma konusunu ksmen veya tamamen deifltiren veya herhangi bir sebeple faaliN T E R N ve
E T iflyerini kapatan iflveren, iflyerinin unvan ve adresini, alfltryetine son veren
lan ifli saysn, alflma konusunu, iflin bafllama veya bitme gnn, kendi adn
ve soyadn yahut unvann, adresini, varsa iflveren vekili veya vekillerinin ad, soyad ve adreslerini bir ay iinde blge mdrlne bildirmek zorundadr. gereince, noterler, noterlik personeli ile yaptklar hizmet szleflmelerini de Blge alflma Mdrlne bildirmek zorundadrlar.
Noterlik Kanununun 48 inci maddesi gereince, ktip ve hizmetlilerle noter arasndaki hizmet szleflmesinden doan iliflkiler, bu kanunda aksine hkm bulunmadka ifl mevzuatna tabidir. Bylece noterlerin, alflanlar ile ifl akdinden kaynaklanan sorunlarda alflanlar ifl kanunun getirdii haklar salanmfl olmaktadr.
131
10. nite - Noterin Faaliyetinden Doan Ykmllkleri, Denetimi ve Sorumluluklar
Sosyal Sigortaya Tabi Olmak

5510 sayl Sosyal Sigortalar ve Genel Salk Sigortas Kanunu hizmet akdi ile alflan 4/al, bamsz alflanlar 4/bli, kamu grevlilerini de 4/cli olarak nitelendirmifltir. Yaplan dzenlemede Avukatlar ve Noterler 4/bli saylmaktalar. 4/bliler yani noterler primlerini kendileri derler. Noterler kazanlar ne olursa olsun, 5510
sayl Kanuna gre, belirlenen prime esas kazancn asgari snr ile bunun 6,5 kat
arasnda istenilen miktar bildirilebilme hakkna sahiptirler, prime esas kazan alt
snrn asgari cret olarak belirlemifltir. Buna gre, noter asgari cret ve onun 6,5
kat arasnda bir miktar sigortal kuruma kazan olarak bildirmek ile ykmldr
(Do.Dr. M. Fatih UfiAN, Avukat ve Noterlerin Sigortall, Terazi Aylk Hukuk
Dergisi Yl: 4, Say: 34, Haziran 2009, s.137). Buna karfllk noterlik personeli ise
4/1-al saylr.
Noter ve personelinin sosyal sigortalar bakmndan durumu nedir? SIRA SZDE
Noterler serbest meslek

erbab olarak (m.4/1-b)
sosyal sigortaldrlar.
NOTERLKLERN DENETM
D fi N E L M
Noterlik Kanununun 121. maddesindeki Noterlikler, Adalet Bakanlnn
ve Trkiye Noterler Birliinin gzetim ve denetimi altndadr dzenlemesiyle denetim ve
gzetim makamlarn belirlemifltir. Noterlik Kanununun 122 inci
ise
S O maddesinde
R U
noterlerin yllk denetimlerini dzenlenmifltir.
Adalet Bakanl
SIRA SZDE
D fi N E L M
S O R U
DKKAT
DKKAT
Noterlik Kanununun 121 inci maddesi gereince, noterlikler Adalet Bakanlnn

SIRA
gzetim ve denetimi altndadrlar. Adalet Bakanl, bu gzetim
ve SZDE
denetimini adalet mfettiflleri ve noterliin bal bulunduu asliye mahkemesinin cumhuriyet savcl eliyle yapar (NK.m.122,I-III).
AMALARIMIZ
Adalet Bakanlnn cumhuriyet savclar eliyle yapt denetim devaml olup,
ylda en az bir defa yerine getirilmesi gerekir (NK.m.122,I). Bu denetim olaan yllk denetim olarak kabul edilmektedir.
K T A P
Adalet Bakanlnn adalet mfettiflleri eliyle yapaca denetim ile Trkiye Noterler Birliinin denetiminin zaman ise, denetim mercilerinin takdirine braklmfltr. Bu merciler, durumun gereine gre takdir ve tespit ettikleri
zamanlarda noterTELEVZYON
likleri denetlerler. (NKY.m.83,I). Bu denetim genellikle olaanst hallerde baflvurulan bir yoldur.
Noterin, denetimden beklenen sonucunun meydana gelmesi iin gerekli kolayN T E R Nhalinde,
ET
lklar gstererek denetiye yardmc olmas gerekir. zellikle istek
dairedeki ifller aksatlmamak flartyla, personel ile gerekli ara ve gere denetiye salanr (NKY.m.84).
Noterler Adalet Bakanlnn

gzetim ve denetimi
SIRA SZDE
altndadrlar.
N N

Noterlik Kanununun 121 inci maddesi gereince, noterlikler ayn zamanda Trkiye Noterler Birliinin de gzetim ve denetimi altndadrlar. Trkiye Noterler Birlii gzetim yetkisini ve denetimini Birlik ve noter odalarnn baflkan veya yeleri
arasndan yetkili klaca kimseler ya da denetleme kurulu eliyle yerine getirir
(NK.m.122,IV).
AMALARIMIZ
K T A P
TELEVZYON
NTERNET
132
NOTERLERN SORUMLULUKLARI
Noterlerin sorumluluklar hukuki ve cezai sorumluluk olmak zere iki flekilde ortaya kmaktadr. Hukuki sorumluluk noterlerin ifllemlerinden dolay zarar grenlere karfl zarar tazminini esas alrken, cezai sorumluluk ise noter ifllemlerinde karfllafllan hukuksuzluu ceza boyutunu da iermesi halinde uygulanacak yaptrm
ve yntemi belirler.
Noterlerin Hukuki Sorumluluu

Noter bir iflin eksik yahut
hatal yaplmas sebebiyle
ortaya kan zarar tazmin
etmek zorundadr.
Hukuki sorumluluun konusu, noterin zarar grenin uramfl olduu zarar gidermek, dier bir ifadeyle tazmin etmesidir. Borlar hukukunda, hukuki sorumluluun sebepleri kusur (haksz fiil), szleflme (akit) ve kanundur.
Noter baflta kendisinin olmak zere, Noterlik Kanununun 162 inci maddesinde yer alan Stajyer, ktip ve ktip adaylar tarafndan yaplmfl olsa bile noterleri, bir iflin yaplmasndan veya hatal yahut eksik yaplmasndan dolay zarar grmfl olanlara karfl sorumludur dzenlemesiyle genifl bir sorumluluk erevesine
sahiptir.
Sorumluluun fiartlar
Fiil: Noterlik Kanununun 162 inci maddesinin birinci fkrasnda noterin, baflta
kendisi olmak zere stajyer, ktip ve ktip aday tarafndan yaplmfl olsa bile bir
iflin yaplmamasndan veya hatal yahut eksik yaplmasndan doan zarardan sorumlu olduu ifade edilmifltir.
Hukuka Aykrlk: Sorumlulua neden olan fiilin ayn zamanda hukuka aykr olmas da sorumluluun domas bakmndan dier bir flarttr. fllemlerin yaplmas
kanunlara (hukuka) uygun olduu takdirde noterin meydana gelen zarardan sorumlu tutulmas sz konusu olamaz.
Zarar: Noterin sorumluluunun sz konusu olabilmesi iin nc flart olarak hukuka aykr fiille meydana gelmifl bulunan bir zararn olmas gerekir. Bu zarar somut ve ifade edilebilir olmaldr.
Salt zarara urama tehlikesinin bulunmas sorumluluu dourmaz. Zira Noterlik
Kanununun 162 inci maddesinin birinci fkrasnda aka zarar grmfl bulunmaktan sz edilmifltir.
lliyet Ba: Meydana gelen zararla hukuka aykr fiil arasnda uygun illiyet (nedensellik) ba (neden sonu iliflkisi) bulunmaldr. Dier bir ifade ile zarar ile eylem arasndaki ba kopmufl olmamaldr.
Noterin Hukuki Sorumluluunun Hkm ve Sonular

Tazminatn hesaplanmasnda zarar miktar esas alnacaktr. Sebepsiz zenginleflme
yasa ilkesi gereince zarar miktar tazminatn tavan miktardr. Bununla birlikte,
tazminat miktar hesaplanrken, zarar grenin ortak kusuru veya zarara raz olmas, zarar verici ifllem sonucu elde edilen menfaatler ve hakkaniyet lleri nazara
alnarak zarardan bir miktarn indirilerek tazminat miktarnn belirlenmesi gerekir.
Haksz fiilden doan davalarda zamanaflm, Borlar Kanununun 60 nc maddesi gereince, zarar grenin zarar ve faili rendii tarihten itibaren bir yl ve her
halde zarara neden olan fiilin vukuundan itibaren on yldr. Bu zamanaflm tarihleri noterlerin hukuki sorumluluklarnda snrlarn belirler.
SIRA SZDE
SIRAsorumluluunun
SZDE
Noterin hukuki
flartlar nelerdir?
D fi N E L M
D fi N E L M
S O R U
S O R U
133
Sorumlulua Karfl Gvence

Noter asndan gvencenin nemi, demek zorunda kalaca tazminat miktarn
flahsi malvarlndan karfllayamamas veya ekonomik ynden ok zor durumda
kalmak suretiyle karfllayabilmesi durumlarnda ortaya kmaktadr.
Buna karfllk, zarar grenler asndan gvencenin nemi ise, noterin flahsi
malvarlnn, urad zarar karfllamaya yetmemesi halinde arta kalan ksm iin
baflvurabilecei baflka bir imknn bulunmamas ile dava ve icra gibi uzun zaman
kaybna neden olan yollara baflvurmak zorunda braklmasnn nlenmesidir.
Noterlik Kanununun 38 inci Maddesi: Noterlik Kanununun 38 inci maddesi,
noterlik mesleine bafllayanlarn, noterliin yllk gayrisafi gelirinin bafllangta
yzde befli ve mteakip yllarda yzde biri orannda teminat yatrmalarn ngrmektedir. Teminatn, noterlerin grevleri dolaysyla sebep, olabilecekleri zararlara ve bu yzden haklarn verilebilecek para cezalarna karfllk teflkil ettii, ayn
maddenin beflinci fkrasnda belirtilmifltir. Noter aleyhine Noterlik Kanununun 162
inci maddesi gereince at tazminat davasn kazanan kimsenin elindeki ilamla
birlikte Adalet Bakanl veya cumhuriyet savclna baflvurmas ve bu mercilerin
de teminatn yatrlmfl bulunduu bankaya talimat vermesiyle ilgili bankann demeyi yapmas gerekir.
Hukuki Sorumluluk Fonu: Trkiye Noterler Birlii, tazminat demek zorunda
kalan noterleri korumay amalayan Trkiye Noterler Birlii Hukuki Sorumluluk
Fonu ad altnda bir fon kurmufl bulunmaktadr.
Bu ynetmelik, noterin flahsi sorumluluunu Trkiye Noterler Birliine geirmemektedir. Bu nedenle, zarar grenin Trkiye Noterler Birliinden bir talep
hakk bulunmamaktadr. Aleyhine alan tazminat davasn kaybeden noterin
demek zorunda kald miktar, sz konusu Ynetmelikteki flartlar ve snrlamalar dhilinde, Trkiye Noterler Birlii Ynetim Kurulunun kararyla, fondan kendisine denir.
Mal Sorumluluk Sigortas: Mesuliyeti sz konusu olabilecek herkes, mesuliyetlerine karfl kendisini sigorta ettirebilir. Mesuliyet sigortas, hibir flekilde flahsn
(noterin)sorumluluunu ortadan kaldrmaz. Bu, genel sigorta anlayflna da uygundur. Mesuliyet sigortalarnda Sigortalayann yapt, sigortalatan tehlikenin zarar
veren sonularndan kurtarmaktr. Mesuliyet sigortas, mamelekin pasifindeki artmaya karfl yaplr (GRLER, Cemalettin. Sigorta Hukuku Ders Notlar, ADUZEP
Yaynlar, 2011).

Hukuki Sorumluluk Fonu,
tazminat demek zorunda
kalan noteri korumay
amalar.
Noterlerin Cezai Sorumluluu / Grevle lgili Sular

Trk Ceza Kanununda Dzenlenen Sular
Noterlik Kanununun 151 inci maddesinin birinci fkras, noterlerin, geici yetkili
noter yardmclarnn, ktiplerin ve ktip adaylarnn noterlikteki grevleri, Trkiye Noterler Birlii organlarndan grev alan noterlerin ise ayrca bu grevleri srasnda veya grevleri sebebiyle iflledikleri sulardan dolay, eylemlerinin niteliine
gre Trk Ceza Kanununun devlet memurlarna ait hkmleri uyarnca cezalandrlmalarn ngrmektedir.
Noterin cezai sorumluluunun esaslar nelerdir?
SIRA SZDE

organlarnda grev alanlar,
grevleriyle ilgili sulardan
devlet memuru gibi sorumlu
tutulur.
SIRA SZDE
D fi N E L M
D fi N E L M
S O R U
S O R U
DKKAT
DKKAT
134
Noterlik Kanununda Dzenlenen Sular

Noter fllemlerinde Tahrifat
Noterlik Kanununda dzenlenen sulardan ilki noter ifllemlerinde tahrifat ad altnda dzenlenen sulardr. Buna gre; Eski tarihle evrak dzenleyen, yevmiye
defterinde numara ayran, har, damga, kontrato veya sair vergiler denmelerine
esas olarak dzenledii beyannamelerde yahut bunlara eklenen makbuzlarda tahrifat yapan noter grevlileri ile ktiplerine ve ktip adaylarna Trk Ceza Kanununca daha ar bir ceza tayin edilmedii takdirde yldan befl yla kadar hapis
ve 1.000 liradan 3.000 liraya kadar ar para cezas verilir. (NK.m.158).
Yasaklara Aykr Hareket

Noterlik Kanununun 50 inci maddesinin nc fkras, noterlerin borsa oyunu
oynamalarn, 657 sayl Devlet Memurlar Kanununun 28 inci maddesinin birinci
fkras anlamnda ticaret yapmalarn, kefil olmalarn, kendilerine ait cretlerden
herhangi bir flekilde indirim yapmalarn, arac kullanmalarn, reklam ve rekabet
niteliinde bir eylemde bulunmalarn ve her ne suretle olursa olsun noterlik creti hususunda kendi aralarnda szl veya yazl anlaflma yapmalarn yasaklamfltr. Noterlik Kanununun 157 inci maddesinin birinci fkras gereince, bu yasaklara aykr hareket eden noterlere ilk defasnda 1.000 liradan 5.000 liraya kadar ar
para cezas verilir. Eylemin tekerrr halinde ise verilecek ceza 3.000 liradan az
olamaz.
Sz konusu yasaklara aykr hareket eden noter bu eyleminde arac kullanrsa,
bu (arac) kimseye de 500 liradan 2.000 liraya kadar ar para cezas verilir. Eer
araclk yapan, Trk Ceza Kanununun uygulanmasnda memur saylan (T.C.K. m.
279) bir kimse veya noter ktibi yahut ktip aday ise, ilk defasnda 1.000 liradan
5.000 liraya kadar, tekerrr halinde ise 3.000 liradan az olmamak zere ar para
cezas ile cezalandrlr. (NK.m.157,II-III)
Noterlik Kanununun 157 inci maddesinin drdnc fkras, noterler arasnda
rekabete sebep olacak eylem ve harekette bulunan, noterlik iflleminin flahsna veya mensup olduu kurulufla menfaat salayan bir noterde yaptran kifliler ve zellikle Noterlik Kanununun 166 nc maddesinin onikinci bendi uyarnca, dzenlenen protokole taraf teflkil eden resmi ve zel kurulufllar memur ve sair grevlilerinden protokoldeki esaslara aykr eylem ve harekette bulunanlarla bu sua ifltirak eden noterler, eylem ve hareketleri (Trk Ceza Kanununca) daha ar bir cezay gerektirmedike para cezas ile cezalandrlrlar.
Noterlikler Ortak Cari Hesabyla lgili Ykmllkleri Yerine Getirmemek

Noterlik Kanununun 109 uncu maddesinin birinci fkrasnda belirlenen -noterlik
hissesinin yatrlmas- grevleri yerine getirmeyen noter odas ynetim kurulu baflkan ve yeleri hakknda, fiillerinin derecesine gre, Trk Ceza Kanununun 230 ve
240 nc maddeleri uygulanr. (NK.m.159,II/a).
Noter Odas Genel Kurulunca masraflarn grevli notere denmesi, hesap bakiyesinin noterlere blnmek veya gereken yerlere denmek zere bankadan ekilmesi ve buna iliflkin dier grevlerin yaplmas hususunda grevlendirilen noterler, bu grevlerle ilgili kusurlu eylemleri dier kanunlarca daha ar bir cezay
gerektirmedike bir yldan yla kadar hapis ve 500 liradan 2.000 liraya kadar
ar para cezas ile cezalandrlrlar. (NK.m.159,III).
135
Gzetim ve Denetim Grevinin hlli

Noterlik Kanununun 160 nc maddesine gre; noterlik dairesinde alflan ktiplerin ve ktip adaylarnn grevlerinden dolay iflledikleri sulara ifltiraki bulunmad takdirde noter, bu kimseler zerindeki gzetim ve denetim grevini yerine getirmedii sabit olmak kofluluyla, Trk Ceza Kanununun 257/2 inci maddesi hkmne gre sorumludur.
Notere ve Noter Grevlilerine Karfl fllenen Sular

Noterler, geici yetkili noter yardmclar, noter vekilleri ile noter ktipleri ve ktip
adaylarna karfl, noterlikteki grevleri (Trkiye Noterler Birlii organlarnca grev
alan noterler ise ayrca bu grevleri) sradan veya grevleri sebebiyle ifllenen sular hakknda Trk Ceza Kanununun Devlet memurlar aleyhine ifllenmifl sulara
iliflkin hkmleri uygulanr (NK.m.152).
Noterlik Kanununda noterler iin dzenlenen sular nelerdir?
Noter Hakknda Soruflturma ve Kovuflturma
SIRA SZDE
Notere karfl ifllenen su,

devlet memuruna karfl
ifllenmifl su gibi
cezalandrlr.
D fi N E L M
SIRA SZDE
D fi N E L M
Soruflturma
Noterler hakknda soruflturmann nasl yaplaca Noterlik Kanununun
124 nc
S O R U
maddesinde dzenlenmifltir. Buna gre bir noter hakknda soruflturma yaplmasn gerektiren hallerde, soruflturmay Adalet Bakanl, adalet mfettifllerine veya
DKKAT
cumhuriyet savclarna yaptrr (NK.m.124,I).
Adalet mfettifllii veya cumhuriyet savclklarna herhangi bir flikyet yaplr
SIRAderhal
SZDE gerekli soveya bu merciler noterin yolsuz bir iflleminden haberdar olursa,
ruflturmay yaparak dzenleyecekleri evrak Adalet Bakanlna gnderirler
(NK.m.124,II). Adalet mfettiflleri ve cumhuriyet savclar gerek grdkleri takdirAMALARIMIZ
de, noterlik dairesindeki evrak, defter ve ciltbentleri daire iinde muhafaza altna
alabilirler (NK.m.124,III).
Adalet Bakanl, dzenlenen soruflturma evraknn su niteliinde
K T A Polmayp, disiplin kovuflturmasn gerektiren eylemlerle ilgili ksmlarnn bir rneini Trkiye
Noterler Birlii Disiplin Kuruluna intikal ettirir. (NK.m.124,IV).
S O R U
DKKAT
N N
Kovuflturma
TELEVZYON
Kovuflturma zni: Noterlerin, grevden doan veya grev srasnda iflledikleri

sulardan dolay kovuflturma yaplabilmesi Adalet Bakanlnn iznine baldr
NTERNET
(NK.m.153).
Kovuflturma Usul: Adalet mfettiflleri veya mahalli cumhuriyet savcs tarafndan dzenlenen dosya Adalet Bakanl Ceza flleri Genel Mdrlne tevdi olunur. nceleme sonunda kovuflturma yaplmas gerekli grld takdirde
(NK.m.153) dosya, suun ifllendii yer Ar Ceza Mahkemesine en yakn bulunan
Ar Ceza Mahkemesine gnderilir. Cumhuriyet savcs befl gn iinde iddanamesini dzenleyerek dosyay son soruflturmann almasna veya almamasna yer olmadna karar vermek zere Ar Ceza Mahkemesine verir. ddianamenin bir rnei, Ceza Muhakemeleri Usul Kanununun hkmleri uyarnca, hakknda kovuflturma yaplan notere tebli olunur. Bu tebli zerine noter, kanunda yazl sre
iinde baz delillerin toplanmasn ister veya kabule deer bir istemde bulunursa
nazara alnr. Gerekirse soruflturma Baflkan tarafndan derinlefltirilir. Haklarnda
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
K T A P
TELEVZYON
NTERNET
Noterlerin, grevden doan
veya grev srasnda
iflledikleri sulardan dolay
kovuflturma yaplabilmesi
Adalet Bakanlnn iznine
baldr.
136
son soruflturmann almasna karar verilen noterlerin duruflmalar, suun ifllendii

yer Ar Ceza Mahkemesinde yaplr (NK.m.154).
tiraz Hakk: Kovuflturma srasnda suun ifllendii yer veya ona en yakn Ar Ceza Mahkemesi tarafndan verilen kararlara karfl cumhuriyet savcs veya sank tarafndan gelen hkmler uyarnca itiraz olunabilir. Bu itiraz, suun ifllendii yer
Ar Ceza Mahkemesi hari olmak zere, itiraz edilen karar veren mahkemeye en
yakn Ar Ceza Mahkemesince incelenir. (NK.m.155)
Ar Cezay Gerektiren Sust Hali: Noterlik Kanununun 156nc maddesi gereince, ar cezay gerektiren bir sust halinde, Ceza Muhakemesi Kanununun
genel hkmleri uygulanr.
Noterlerin Disiplin Sorumluluu

Noterlerin disiplin sorumluluuna iliflkin olarak bu paragrafta ele alacamz hususlar, kural olarak noter vekilleri ve geici yetkili noter yardmclar hakknda da
geerlidir (NK.m.197,I)
Disiplin Cezasn Gerektiren Sular

Noterin grevini kusurlu
yapmas disiplin cezasn
gerektirir.
Noterlik Kanununda, noterlere disiplin cezas verilmesini gerektiren durumlar genel ifadelerle bu Kanunun 125 inci maddesinde belirtilmifl,
Meslein vakar ve onuruna aykr eylem ve hareketlerde bulunmak,
Grevi yapmamak veya kusurlu olarak yapmak,
Grevin gerektirdii gveni sarsc hareketlerde bulunmak.
Disiplin Cezalar
Knama cezas alan notere

grevinde veya davranflnda
kusurlu sayld yaz ile
bildirilir.
SIRA SZDE
D fi N E L M
S O R U
Noterlere verilecek disiplin cezalar Noterlik Kanununun 126 nc maddesinde saylmfltr. Buna gre sz konusu cezalar flunlardr;
Uyarma; Notere grevinde daha dikkatli davranmas gerektiini yaz ile bildirmektir (NK.m.126/A).
Knama; Notere, grevinde veya davranflnda kusurlu sayldn yaz ile bildirmektir (NK.m.126/B).
Para Cezas; 250 liradan 5.000 liraya kadardr (NK.m.126/C)
Geici Olarak flten karma: Noteri, sfat sakl kalmak flartyla bir aydan alt aya kadar grevinden yaklafltrmaktr (NK.m.126/D).
Meslekten karma: Bir daha atanmamak zere noterlikten karmaktr
(NK.m.126/E).
Noterlik Kanununun 127 inci maddesinin nc fkrasnda bu husus Disiplin Kurulu verecei cezay, sraya bal kalmakszn serbeste takdir eder fleklinde ifade edilmifltir. Noterlik Kanununun 157 inci maddesine gre iki defa hkm
giyen notere Meslekten karma Cezas verilmesi zorunludur. Ancak kanunun
aka emrettii hallerde meslekten karma cezasnn verilmesi zorunludur.
(NK.m.127.I)
Noterlik Kanununda
dzenlenen disiplin sular ve cezalar nelerdir?
SIRA SZDE
Herhangi bir disiplin cezas aldktan sonra befl yl iinde, kendisine ayn disipD fi N E L M
lin cezasnn
verilmesini gerektiren bir eylem veya harekette bulunan notere, 126
nc maddedeki sraya gre daha ar olan cezalardan birisi verilir (NK.m.127,II-IIS O R U
I,c.2).
DKKAT
DKKAT
SIRA SZDE
SIRA SZDE
AMALARIMIZ
AMALARIMIZ
Hakl bir engeli olmakszn izin sresini onbefl gnden daha az bir sre geiren
veya grevinden izinsiz olarak ayrlan noterlere ilk defasnda en ok knama cezas verilir. (NK.m.58).
Noterlik Kanununun 109 uncu maddesi gereince ortak ifllemlere ait gelir tutarnn hesaba yatrlacak ksmn sresi iinde yatrmayan notere ilk defasnda knama cezas verilir ve cezalandrlmalarna konu olan ifllemden elde ettikleri cret ve noter hissesi tutarnn tamam alnarak bankadaki noterlikler ortak cari hesabna yatrlr (NK.m.159,I).
Noterlik Kanununun 109 uncu maddesinin son fkras gereince, cret ve noter hissesi miktarnn beli bir orannn ortak hesaba yatrlmas gereken ifllerini yapmaktan kanan notere knama cezas verilir (NK.m.159,II/b).
Noterlik Kanununun noter ktibi olabilme flartlarna iliflkin 44 nc maddesindeki hkmlere aykr hareket eden noterlere ilk defasnda en az knama cezas
verilir (NK.m.45,VII).
Noterlik Kanununun, ktip adaylar ile yaplacak olan szleflmeye iliflkin 45 inci maddesinin ilk befl fkras hkmlerine aykr hareket eden noterlere ilk defasnda en az knama cezas verilir (NK.m.45,VII).
Noterin bir ceza kovuflturmas sonunda hkm giymifl yahut beraat etmifl olmas, hakknda disiplin cezas uygulanmasna engel teflkil etmez (NK.m.142,I). Ancak,
disiplin ifllem ve kararna konu teflkil eden fiilinden dolay ceza soruflturmas almfl bulunan noter hakkndaki disiplin kovuflturmas, sz konusu soruflturma kesin
bir karar veya hkmle sonulanncaya kadar bekletilir (NK.m.142,II).
Disipline liflkin Usul Hkmleri

Disiplin Mercii: Noterlik Kanununun 130 uncu maddesinin birinci fkras gereince, noterler hakkndaki disiplin kovuflturmas Trkiye Noterler Birlii Disiplin
Kurulu tarafndan yaplr.
Kovuflturma Usul: Disiplin Kurulu flikyet veya ihbar zerine alflr. Herhangi
bir flikyet veya ihbar Disiplin Kuruluna, Adalet Bakanl veya Trkiye Noterler
Birlii tarafndan intikal ettirilir (NKY.m.129,I). Kendisine bir flikyet veya ihbar intikal eden Disiplin Kurulu ncelikle konunun kovuflturmaya deer olup olmad
hakknda bir karar verir. (NK.m.130,III;NKY.m.129,II)
Disiplin Kurulu kovuflturmaya yer olduuna karar verirse, bu ifli incelemek iin
bir yesini grevlendirir. Bu ye, delilleri toplar, gerekli grd kimselerin ifadelerini yeminli olarak alr ve flikayet olunan noterin savunmasn da aldktan sonra
dosyay bir rapor ile birlikte kurula verir. Bu raporun en ge ay iinde kurula
vermesi gerekir. Ancak, iflin gerektirdiine kanaat getirildii takdirde, bu sre, kurul tarafndan iki ay daha uzatlabilir. Kurul, raporun kendisine verilmesinden itibaren en ge iki ay iinde ifli sonulandrmak zorundadr (NK.m.132;NKY.m.130).
Kovuflturma yapan yenin incelemesini tamamlayp, raporunu Disiplin Kuruluna vermesinden sonra, ilgili noter talep etmifl ise, Kurul, incelemenin duruflmal
olarak yaplmasna karar verir. Duruflma gizli olarak yaplr. Davetiye tebliine ramen noter duruflmaya gelmez veya bir vekil gndermezse, duruflmaya yokluunda devam edilir. Ancak, duruflmaya yoklukta devam edilebilmesi iin bu hususun
davetiyede belirtilmesi gerekir. Duruflmaya ilk incelemeyi yapan yenin raporunu
okumas ile bafllanr (NK.m.133; NKY.m.131).
137
Noter bir ceza

kovuflturmasndan beraat
etse bile hakknda disiplin
cezas uygulanabilir.
138
Bakanln uygulad
disiplin cezasna karfl idari
yargya baflvurulabilir.
Disiplin Kurulu, delillerin nasl gsterilecei ve inceleneceini, istek veya vazgemeye yahut evvelce verilmifl kararlara bal kalmakszn takdir ve tayin eder
(NK.m.134,I). Tank veya bilirkiflilerin duruflmaya arlmasna veya yelerden biri tarafndan dinlenilmesine yahut yazl ifadesinin okunmas ile yetinilmesine kurul karar verir. Ancak, inceleme konusu olayn delili, yalnzca bir tann kiflisel bilgisinden ibaret ise, bu tank herhalde dinlenir. (NK.m.135).
Tanklar ve bilirkifliler Tebligat Kanunu hkmlerine gre arlr (NK.m.138,I).
Disiplin Kurulunun Karar: Disiplin Kurulu, ye tam saysnn salt ounluu
ile karar verir (NK.m.134,II). Duruflmal veya duruflmasz olarak yaplan inceleme
sonunda noter hakknda verilen kararn birer rnei ilgililere ve noterin bulunduu yer cumhuriyet savcsna bildirilir (NK.m.140,I).
Disiplin Kurulu Kararna tiraz: lgililer veya cumhuriyet savcs, bu kakarn
kendilerine tebliinden itibaren onbefl gn iinde, dorudan doruya veya Trkiye Noterler Birlii araclyla Adalet Bakanlna verecekleri bir dileke ile bu karara itiraz edilebilir. (NK.m.140,II).
Bakanln kararlarna karfl ilgili veya Trkiye Noterler Birlii Danfltaya baflvurabilirler (NK.m.141,IV).
Disiplin Kurulu Kararnn Yerine Getirilmesi: Kurulun disiplin cezas verilmesine iliflkin kararlar kesinleflmedike uygulanmaz (NK.m.143).
139
zet
N
A M A
N
A M A
Noterin faaliyetinden doan ykmllklerini

aklamak.
Noterin faaliyetlerinden doan ykmllklerini
flu flekilde sralamak mmkndr.
Yemin etmek,
Teminat Yatrmak,
mza ve mhr rneklerini gndermek,
Har ve vergi toplamak,
Vergi dairesine bildirimde bulunmak,
Blge alflma ve Sosyal Sigortalar Kurumuna
bildirimde bulunmak,
SGKya tabi olmak.
Noterlerin denetiminin nasl gereklefltirildiini
anlatmak.
Noterlik Kanununun 121. maddesindeki Noterlikler, Adalet Bakanlnn ve Trkiye Noterler
Birliinin gzetim ve denetimi altndadr dzenlemesiyle denetim ve gzetim makamlarn
belirlemifltir. Noterlerin Kanununun 122 inci
maddesinde ise noterlerin yllk denetimlerini
dzenlenmifltir.
Noterlik Kanununun 121 inci maddesi gereince, noterlikler Adalet Bakanlnn gzetim ve
denetimi altndadrlar. Adalet Bakanl, bu gzetim ve denetimini adalet mfettiflleri ve noterliin bal bulunduu asliye mahkemesinin cumhuriyet savcl eliyle yapar (NK.m.122,I-III).
Adalet Bakanlnn cumhuriyet savclar eliyle
yapt denetim devaml olup, ylda en az bir
defa yerine getirilmesi gerekir (NK.m.122,I).
Bu denetim olaan yllk denetim olarak kabul
edilmektedir.
Adalet Bakanlnn adalet mfettiflleri eliyle yapaca denetim ile Trkiye Noterler Birliinin
denetiminin zaman ise, denetim mercilerinin takdirine braklmfltr. Bu merciler, durumun gereine gre takdir ve tespit ettikleri zamanlarda
noterlikleri denetlerler. (NKY.m.83,I). Bu denetim genellikle olaanst hallerde baflvurulan bir
yoldur.
Noterlik Kanununun 121 inci maddesi gereince, noterlikler ayn zamanda Trkiye Noterler
Birliinin de gzetim ve denetimi altndadrlar.
Trkiye Noterler Birlii gzetim yetkisini ve denetimini Birlik ve noter odalarnn baflkan veya
yeleri arasndan yetkili klaca kimseler ya da

denetleme kurulu eliyle yerine getirir
(NK.m.122,IV).
N
A M A
Noterlerin sorumluluunun kapsamn ifade

etmek.
Noterlerin sorumluluklar hukuki ve cezai sorumluluk olmak zere iki flekilde ortaya kmaktadr. Hukuki sorumluluk noterlerin ifllemlerinden dolay zarar grenlere karfl zarar tazminini
esas alrken, cezai sorumluluk ise noter ifllemlerinde karfllafllan hukuksuzluu ceza boyutunu
da iermesi halinde uygulanacak yaptrm ve yntemi belirler.
Noterlik Kanununun 151 inci maddesinin birinci fkras, noterlerin, geici yetkili noter yardmclarnn, ktiplerin ve ktip adaylarnn noterlikteki grevleri, Trkiye Noterler Birlii organlarndan grev alan noterlerin ise ayrca bu grevleri srasnda veya grevleri sebebiyle iflledikleri sulardan dolay, eylemlerinin niteliine
gre Trk Ceza Kanununun Devlet memurlarna ait hkmleri uyarnca cezalandrlmalarn
ngrmektedir.
Noterlerin hukuki ve cezai sorumluluklar yannda disiplin sorumluluklarna da deinilebilir. Noterlik Kanununda, noterlere disiplin cezas verilmesini gerektiren durumlar genel ifadelerle bu
kanunun 125 inci maddesinde belirtilmifltir. Buna gre;
Meslein vakar ve onuruna aykr eylem ve
hareketlerde bulunmak,
Grevin gerektirdii gveni sarsc hareketlerde bulunmak disiplin ceza uygulanmasn gerektiren haller arasnda yer alr.
140
Kendimizi Snayalm
1. Afladakilerden hangisi noterlerin faaliyetlerinden
doan ykmllklerinden deildir?
a. Ant me
b. Teminat Verme
c. mza - Mhr rneklerini Verme
d. Har ve Vergi Toplama
e. Mesleki yaynlar takip etmek.
6. Afladakilerden hangisi noterlerin eylemlerinden

dolay sorumluluu gereken flartlardan deildir?
a. Zarar miktarnn kanunen snrlanmfl olmas
b. Fiil
c. Hukuka aykrlk
d. Zarar
e. lliyet Ba

a. alflanlarna mali mesuliyet sigortas yapmak
b. Vergi Dairesine Bildirimde Bulunma
c. Blge alflma ve SGK Blge Mdrlklerine
Bildirimde Bulunma
d. alflanlarn Sigorta Ettirme
e. SGK ya tabi olmak
7. Trkiye Noterler Birlii Hukuki Sorumluluk Fonu

zararlarn tazmininde demeyi kime yapar?
a. Zarar grene
b. Tazminat deyen notere
c. Trkiye Noterler Birliine
d. Adalet Bakanlna
e. Zarar renin avukatna

a. SGKya Tabi Olmak
b. Emeklilik iin 65 yafln beklemek
c. Sr Saklamak
d. Emredici Ykmllklere Uyma
e. Danflmanlk Yapma
4. Noterler kimin/kimlerin denetim ve gzetimi altndadr?
a. l Cumhuriyet Baflsavcl
b. Trkiye Noterler Birlii
c. Adalet Bakanl
d. Adalet Bakanl ve Trkiye Noterler Birliinin
e. Trkiye Noterler Birlii Disiplin Kurulu
5. Noterlerin olaan denetimi hangi zaman aralklar
ile yaplr?
a. Ylsonunda Adalet Bakanl, dier ylsonunda
Trkiye Noterler Birlii tarafndan
b. Her ylda bir defa
c. Her grev bitiflinde, noterlik devri srasnda
d. Yl ortas ve ylsonunda olmak zere ylda iki
defa
e. Ylda bir defa
8. Afladakilerden hangisi noterlerin yaptraca mali

mesuliyet sigortasnn zelliklerinden deildir?
a. Tm noterler yaptrabilir
b. Mali mesuliyet sigortas noterin sorumluluunu
ortadan kaldrmaz.
c. Mali mesuliyet sigortas en fazla 10 asgari cret
tutarnda olabilir.
d. Mali mesuliyet sigortasnda ama noteri tehlikenin zarar veren sonularndan kurtarmaktr.
e. Mali mesuliyet noterin mamelekindeki azalmaya
karfl yaplr.
9. Afladakilerden hangisi Noterlik Kanununda dzenlenen sulardan deildir?
a. Noter fllemlerinde Tahrifat
b. Yasaklara Aykr Hareket
c. Noterlikler Ortak Cari Hesabyla lgili Ykmllkleri Yerine Getirmemek
d. Zimmet
e. Gzetim ve Denetim Grevinin hlli
10. Afladakilerden hangisi Noterlik kanunundaki yasaklara aykrlk iindeki saylan fiillerden deildir?
a. Borsa oyunu oynamak
b. Ticaret yapmak
c. Kefil olma
d. Noterlik cretinden indirim yapmak
e. Ruhsatsz silah taflmak
141
Okuma Paras
NOTERLER HAKKINDA YAPILAN NCELEME VE
SORUfiTURMA fiLEMLER HAKKINDA GENELGE
(No:14)
1512 sayl Noterlik Kanununun 153nc maddesi uyarnca grevden doan veya grev srasnda iflledikleri
sularndan dolay noterler hakknda kovuflturma yaplmas Adalet Bakanlnn iznine bal olduu gz
nnde tutularak;
1- Evrakn, soruflturma defterine kaydedilmesi,
2- Hakknda soruflturma yaplan noterin; ad, soyad,
grev yapt ve su iflledii noterlik dairesinin fezlekede belirtilmesi,
3- Noterin grevden doan ve grevi srasnda iflledii
iddia edilen sularndan dolay, flikyet dilekesi
zerine veya resen Cumhuriyet baflsavclnca haberdar olunmas durumunda, izin gerekmediinden
derhal soruflturmaya geilerek, delillerin toplanmasndan sonra noterin savunmasnn alnmas,
4- Yaplan soruflturma sonunda dzenlenen fezlekenin
sonu ksmnda, Cumhuriyet savcsnn kovuflturma
izni verilip verilmemesi konusundaki dflncesini
aka belirtmesi,
5- fiikyete konu noterlik iflleminin kim tarafndan yapld arafltrlarak, ifllem tarihinde ad geen noterin izinli veya raporlu olup olmadnn tespit edilmesi, ifllemin noter vekilleri, imzaya yetkili baflkatip
veya katipler tarafndan dzenlendiinin tespiti hlinde, bu grevliler hakknda genel hkmler uyarnca soruflturma yaplmas, dzenlenen iddianame
veya kovuflturmaya yer olmadna dair karar rneinin evraka eklenmesi,
6- Soruflturmaya konu noterlik cilt bendinde bulunan
evrak ile mstenidat ve dier belgelerin noterlik dairesi dflna kartlmadan okunakl ve onayl birer
suretinin usulne uygun alnarak fezlekeye mutlaka
eklenmesi,
7- Delil olarak ibraz edilen veya elkonulan belge asllarnn postada kaybolmamas iin emanette saklanarak asl gibidir onayn hv fotokopilerinin evraka
eklenmesi,
8- Noterle birlikte flikyet olunan kifliler hakkndaki soruflturma evraknn ayrlarak, tbi olduu usule gre
yrtlmesi,
9- Kovuflturma izni zerine, en yakn ar ceza mahkemesince son soruflturmann almasna iliflkin mahkeme karar ile son soruflturmann almasna yer olmadna dair veya yarglama sonunda verilen mahkeme kararnn kesinleflmifl tasdikli bir suretinin Bakanlmz Ceza flleri Genel Mdrlne gnderilmesi konularnda gereken dikkat ve zenin gsterilmesini rica ederim. Adalet Bakan

1. e
2. a
3. b
4. d
5. e
6. a
7. b
8. c
9. d
10. e
Yantnz yanlfl ise Noterin Faaliyetinden

Doan Ykmllkleri bafll altnda size
verilen bilgileri gzden geiriniz.
Doan Ykmllkleri bafll altnda size
Doan Ykmllkleribafll altnda size
Yantnz yanlfl ise Noterlerin Denetimibafll
Yantnz yanlfl ise Noterlerin Denetimi bafll
Yantnz yanlfl ise Noterin Hukuki
Sorumluluu bafll altnda size verilen bilgileri
gzden geiriniz.
gzden geiriniz.
gzden geiriniz.
Yantnz yanlfl ise Noterin Cezai Sorumluluu
geiriniz.
Yantnz yanlfl ise Noterin Cezai Sorumluluu
geiriniz.
142

Sra Sizde 1
Noterlik Kanununun 38 inci maddesi, noterlerin, grevleri dolaysyla sebep olabilecekleri zararlara ve bu yzden haklarnda verilebilecek para cezalarna karfllk
teflkil etmek zere, teminat yatrmalarn ngrmfltr.
Noterlik mesleine girenler greve baflladklar tarihten
itibaren iki ay iinde, noterliin bir yllk gayrisafi gelirinin % 5i nispetinde teminat verirler Teminat yalnz
para olabilir. Yeni alacak olan noterliklerin teminat
noterliin ilnnda gsterilen tahmini gayrisafi gelir zerinden denir. Noterler, ilk yl takip eden yllarda da
bir evvelki yla ait fiil gayrisafi gelirlerinin % 1 ini o yln fiubat ay sonuna kadar teminat olarak verirler. Teminat paras, sermayesinin yarsndan fazlas Devlete
ait bulunan mill bir bankaya yatrlr.
Teminat paras noterlerin grevleri dolaysyla sebep
olabilecekleri zararlara ve bu yzden haklarnda verilebilecek para cezasna karfllk teflkil eder. Bu paralar
baflkasna temlik ve terhin edilemez. Haciz ise, ancak
hesaplarnn incelenmesi sonucu ortaya kan ve teminattan denmesi gereken miktardan fazlas iin
(NK.m.49,I) mmkndr (NK.m.38,V).
Sorumluluun fiartlar ise haksz fiil sorumluluunda olduu gibi; fiil, hukuka aykrlk, kusur, nedensellik ba ve zarardr.
Sra Sizde 2
5510 sayl Sosyal Sigortalar ve Genel Salk Sigortas
Kanunu hizmet akdi ile alflan 4/al, bamsz alflanlar 4/bli, kamu grevlilerini de 4/cli olarak nitelendirmifltir. Yaplan dzenlemede Avukatlar ve Noterler 4/bli
saylmaktalar. 4/bliler yani noterler primlerini kendileri derler. Noterler kazanlar ne olursa olsun, 5510 sayl Kanuna gre, belirlenen prime esas kazancn asgari snr ile bunun 6,5 kat arasnda istenilen miktar bildirilebilme hakkna sahiptirler, prime esas kazan alt snrn asgari cret olarak belirlemifltir. Buna gre, noter
asgari cret ve onun 6,5 kat arasnda bir miktar sigortal Kuruma kazan olarak bildirmek ile ykmldr.
Buna karfllk noterlik personeli ise 4/1-al saylr.
Sra Sizde 6
Noterlerin disiplin sorumluluuna iliflkin olarak Noterlik Kanunu baz su ve cezalar dzenlemifltir. Noterlik
Kanununa gre, disiplin cezasn gerektiren sular bu
Kanunun 125 inci maddesinde belirtilmifl,
Meslein vakar ve onuruna aykr eylem ve hareketlerde bulunmak,
Grevin gerektirdii gveni sarsc hareketlerde bulunmak biiminde sralanmfltr.
Sra Sizde 3
Hukuki sorumluluun konusu, noterin zarar grenin
uramfl olduu zarar gidermek, dier bir ifadeyle tazmin etmesidir. Borlar Hukukunda, hukuki sorumluluun sebepleri kusur (haksz fiil), szleflme (akit) ve kanundur. Noter baflta kendi olmak zere, Noterlik Kanunun 162 inci maddesinde yer alan Stajyer, ktip ve ktip adaylar tarafndan yaplmfl olsa bile noterleri, bir
iflin yaplmasndan veya hatal yahut eksik yaplmasndan dolay zarar grmfl olanlara karfl sorumludur.
Sra Sizde 4
Noterlik Kanununun 151 inci maddesinin birinci fkras, noterlerin, geici yetkili noter yardmclarnn, ktiplerin ve ktip adaylarnn noterlikteki grevleri, Trkiye
Noterler Birlii organlarndan grev alan noterlerin ise
ayrca bu grevleri srasnda veya grevleri sebebiyle
iflledikleri sulardan dolay, eylemlerinin niteliine gre Trk Ceza Kanununun Devlet memurlarna ait hkmleri uyarnca cezalandrlmalarn ngrmektedir.
Sra Sizde 5
Noterlik Kanunda noterler iin bir ok su tr dzenlenmifltir. Bunlar;
Noter ifllemlerinde tahrifat,
Yasaklara aykr hareket,
Noterlikler ortak cari hesabyla ilgili ykmllkleri
yerine getirmemek,
Gzetim ve denetim grevinin ihlli olarak sralanabilir.
Noterlere verilecek disiplin cezalar Noterlik Kanununun 126 nc maddesinde saylmfltr. Buna gre sz
konusu cezalar flunlardr;
Uyarma; Notere grevinde daha dikkatli davranmas gerektiini yaz ile bildirmektir (NK.m.126/A).
Knama; Notere, grevinde veya davranflnda kusurlu sayldn yaz ile bildirmektir (NK.m.126/B).
Para Cezas; 250 liradan 5.000 liraya kadardr
(NK.m.126/C)
Geici Olarak flten karma: Noteri, sfat sakl kalmak flartyla bir aydan alt aya kadar grevinden
yaklafltrmaktr (NK.m.126/D).
Meslekten karma: Bir daha atanmamak zere noterlikten karmaktr (NK.m.126/E).
nternet Kaynaklar
Gren mer (2010), Karfllafltrmal Avukatlk Noterlik Hukuku. Adalet Yaynevi.

Grler, Cemalettin (2011). Sigorta Hukuku Ders
Notlar, ADUZEP Yaynlar.
Pepcantez, Hakan (2000), Medeni Usul Hukuku, B. 1,
Ankara.
fiiflman, Gnefl (2001), Noter ve Noterlik Nedir.
Trkiye Noterler Birlii Hukuk Dergisi, S. 110.
Toygar, Kemal (1974), Serbest Meslek mi, Kamu
Hizmeti mi? TNBHD., S. 3.
Ulukap mer, ATALI Murat (2001), Noterlik Hukuku.
Uflan M. Fatih (2009), Avukat ve Noterlerin
Sigortall, Terazi Aylk Hukuk Dergisi Yl:4,
Say:34.
Ylmaz, Ejder (1996), Hukuk Szl, B. 5, Ankara.
Ylmaz, Ejder (1997), Noterlik fllemlerinin Hukuk
Davalarndaki ve cra-fls Takiplerindeki
nemi, Noterlik Hukuku Sempozyumu, Ankara.
143
Szlk
145
Szlk
Avans: Alacaa saylmak zere nceden yaplan, demenin
peflin verilen ksm.
Disiplin sorumluluu: Mevzuatn ngrd dzen kurallarna uyma sorumluluu.
Avukat: Hukuki iliflkilerin dzenlenmesinde, her trl hukuki
Dosya tutma: Avukat zerine ald her ifl veya yazl mta-
uyuflmazlk ve sorunlarn adalet ve hakkaniyete uygun
laasna baflvurulan her husus hakknda dzenli dosya
biimde uygulanmas konusunda yarg organlar, hakem-
tutma ykmll.
ler, kamusal ve zel kurul ve kurumlarda faaliyet gste-
Grflme yetkisi: Avukatlarn zgrlklerinden yoksun kifli-
ren ve yasalar tarafndan gerekli koflullar tamamladktan
lerle ilgili avukatlk grevlerini gereince yerine getire-
sonra kamu hizmeti yapan ve serbest alflan kimse.
bilmeleri iin yetkilerinin bulunmas ve bu yetkinin ge-
Avukatlk Kanunu: Avukatn hak ve devlerini belirten kurallar btn.

Avukatlk meslei: Hak ve yasa ifllerinde isteyenlere yol gstermeyi, mahkemelerde, devlet dairelerinde baflkalarnn hakkn aramay, korumay grev edinmifl meslek.
Avukatlk szleflmesi: Avukatn, mvekkili ile yapt ve
avukatn, mvekkilin ve yaplacak iflin snrlarnn belirlendii szleflme.
reksiz snrlandrmalardan arndrlmfl olmas.

Hastalkta istirahat hakk: Noterlerin salk problemi yaflamalar halinde kdemlerine gre dinlenme ve tedavi olmalar iin tannan sre.
Hesap verme: Avukatn, vekil eden adna alnan paralar ve
baflkaca deerleri geciktirilmeksizin vekil edene duyurmas ve vermesi.
ddia ve savunmann dokunulmazl: Yarg mercileri ve
Avukatlkla birleflebilen ifller: Avukatn, mesleki faaliyeti-
idari makamlar nezdinde yaplan yazl - szl baflvuru,
nin yan sra kanunla verilmifl izinler erevesinde yapa-
iddia ve savunmalar kapsamnda avukatn cezai ve hu-
bildii faaliyetler.
kuki yaptrmlardan muaf olmas.
Avukatlkla birleflmeyen ifller: Avukatlar kural olarak aylk,

cret, gndelik veya kesenek gibi demeler karfllnda
grlen hibir hizmet veya grev stlenememeleri; Avukatlarn kanunla verilen izin dflndaki ifller ile ifltigal
edememeleri.
Aydnlatma ykmll: Avukatn, vekil edenini konuya
iliflkin gerekli bilgiye sahip klmas.
Bamszlk: Avukatn baflta devletten gelecek talimat, etki
htarname: Bir kimseye, bir hususu yerine getirmesi veya

getirmemesi iin yaplan yazl uyar.
zin hakk: Anayasal hak olan dinlenme hakknn yasa ile
gvence altna alnmasdr.
Kamu hizmeti: Hizmetin kamuya yneldii dier bir ifadeyle kamuya yararl olan ve kamu kurulufllarnca veya ilgili kamu kurumunca denetlenen, kamu ya da zel kiflilerce verilen resmi hizmet.
ve kontrollerin dflnda bulunmas gereinin yan sra,
Kanun yoluna baflvurma: Avukatn hukuki problemi z-
meslee kabulde serbestlik, yerleflme zgrl, faali-
mek iin gerektiinde hukukun kendine tand hakla-
yet alan serbestlii ile yarg faaliyetinin dier alflanlar
r kullanarak baflta dava amak olmak zere kanun yol-
bir baflka deyiflle savc ve yarglar karflsndaki bam-
larn kullanmas.
szl; Basnn, avukatn faaliyetine engel olmamas, top-
Meslek kurallar: Meslein dzen ve geleneklerini korumak,
lumun avukat tarafndan yaplan savunmann ciddiyeti-
yasalarn avukatlara tand haklarn gerekleflmesi ve
ne ve ieriine dorudan veya dolayl etkide bulunma-
ykledii grevleri tam ve flerefli bir flekilde yerine getiril-
snn engellenmesi.
mesi iin meslek odasnca kabul edilen kurallar btn.
Baro: Avukatlk Yasasnda yazl kurallar uyarnca, meslek
Meslek tekeli: Hukuki meseleler ve kanuni ifllere dair mta-
hizmetlerini grmek, mesleki erdemlilik ve dayanflmay
laa vermek, mahkemeler, hakemler ve yarg yetkisine
korumak, avukatln genel yararlara uygun olarak ge-
sahip dier organlar huzurunda gerek ve tzel kiflilerin
liflmesini salamak amacyla kurulan, tzel kiflilie sa-
haklarn dava edip savunmak ve bu husustaki adli ifl-
hip, kamu kurumu niteliinde yerel meslek kuruluflu.
lemleri takip etmek, sz konusu ifllemlere ait her trl
Baflktip: Adliyelerde, kalem ifllerini yrten veyahut noterliklerde katiplerin bafl olan gerektiinde notere vekillik
eden katip; mahkeme yaz iflleri mdr; baflyazman.
Defter tasdiki: Trk Ticaret Kanunu ve dier kanunlar hkmlerine gre tutulmas gereken defterlerin bu kanunlar uyarnca noterler tarafndan onaylanmas.
evrak dzenleme yetkisinin kural olarak sadece avukat

unvanna sahip kiflilere ait olmas.
146
Mesleki dayanflma: Dayanflmann salanmas ve devamll-
Noterin teminat yatrmas: Noterlerin, grevleri dolaysyla
iin her trl alflmalarda bulunmak, meslee ve mes-
sebep olabilecekleri zararlara ve bu yzden haklarnda
lek mensuplarna ynelik hak ihlallerine karfl mesleini
verilebilecek para cezalarna karfllk teflkil etmek zere
ve meslektafllarn savunmak ve bu konularda her trl

yasal ve idari giriflimde bulunmak.
Noter ifllemleri: Noterlerin, ilgililerin istemi zerine yaptklar ya da belgelendirdikleri hukuki ifllemler.
Noter ifllemlerinden yasakllk: Noter, tank, tercman ve
bilirkiflilerin noterlik ifllemine katlamad haller.
teminat yatrmalar.
Noterin yemin etmesi: lk defa noterlie atananlarn, ifle
bafllamadan nce, bal bulunduklar asliye hukuk veya
mnferit sulh mahkemesinde, kendilerine verilen bu grevi doru ve tarafsz olarak yapacaklarna dair vicdan
ve namuslar zerine ant imesi.
Noter vekili: Bir noterliin boflalmas veya noterin geici bir
Noterler Birlii Kongresi: Trkiye Noterler Birliinin en
sre iflten ayrlmas hallerinde, noter odasnca grevlen-
yksek organ olup, Birlik Kongresi, noter odalar genel
dirilecek bir stajyer yoksa mahalli Cumhuriyet Savcs-
kurullarnca seilen noterler ile noter odalar baflkanla-
nn, kanundaki sray gzetmek suretiyle ve gerekli gr-
rndan oluflur.
d takdirde noter odasnn grfln de alarak grevlendirecei kifli.

Noter yetkili yardmcs: Birinci, ikinci ve nc snf noterliklerin baflnda birer noter bulunur. Buna, karfllk,
drdnc snf noterlikler, o yerin bal bulunduu Ada-
Noterler Odas: Trkiye Noterler Birliinin mahalli organ

olup en az veya daha fazla noterlik bulunan belediye
snrlar iinde kurulan mesleki oda.
Noterlie kabul: Noter olabilmek iin, noterlik stajn tamamlayarak, noterlik belgesini almak.
let Komisyonunun inhas zerine, Adalet Bakanlnca
Noterlik dairesi: Noterliin srekli faaliyet gsterdii ve no-
grevlendirilecek ktip snfndan bir adalet memuru ta-
ter alflma, servisler, bekleme ve arfliv blmlerinden
rafndan geici olarak ynetilir ve bu kimselere geici
oluflan daire.
yetkili noter yardmcs ad verilir.

Noter: Hukuki gvenlii salamak ve anlaflmazlklar nle-
Noterlik staj: Noter olabilmek iin, Noterlik Kanunu ve Ynetmelik hkmleri uyarnca yaplmas zorunlu staj.
mek iin ifllemleri belgelendirme, kanunlarla verilen bafl-
Protesto ekmek: Keflidecinin veya hamilinin istemi zerine
ka grevleri yapma ve yaplmas kanunla baflka bir ma-
kabul etmeme veya dememe durumunun noterlik tara-
kam, merci ve flahsa verilmemifl olan her nevi hukuki ifllemleri bu kanun hkmlerine gre yapan grevli.
fndan belgelendirilmesi ifllemi.

Sadakat ykmll: Avukatn gerek vekil edenini temsil
Noterin cezai sorumluluu: Noterlerin, geici yetkili noter
ederken gerekse de ona hukuki danflmanlk yaparken
yardmclarnn, ktiplerin ve ktip adaylarnn noterlik-
doru, emin, amaca en uygun ve kapsaml flekilde onu
teki grevleri, Trkiye Noterler Birlii organlarnda grev alan noterlerin ise ayrca bu grevleri srasnda veya
bilgilendirmesi ve temsil etmesi.

Serbest meslek: Herhangi bir iflverene balanmakszn kifli-
grevleri sebebiyle iflledikleri sulardan dolay Trk Ce-
nin, kendi nam ve hesabna mesleki faaliyet gstermesi.
za Kanununun devlet memurlarna ait hkmleri uya-
Sr saklama: Noter ve noterlik ktiplerinin, grevleri dolay-
rnca cezalandrlmalar.
Noterin denetimi: Noterliklerin, cumhuriyet savclar, Adalet
Bakanl ve Trkiye Noterler Birliince devaml denetimi ve ylda en az bir defa teftifl edilmesi.
Noterin haklar: cret hakk, izin hakk ve hastalk istirahat
olmak zere kanunla dzenlenen haklar.
syla rendikleri srlar, kanunlarn emrettii haller dflnda aklayamamasdr.

Tebligat: Bir hukuki ifllemin yetkili makamca, ilgili kiflinin bilgisine sunmak ve haberdar etmek zere, kanunda belirtilen usule uygun olarak yaz veya ilanla bildirilmesi.
Trkiye Barolar Birlii: Trkiye Barolar Birlii, btn baro-
Noterin hukuki sorumluluu: Noterin eylem ve iflleminden
larn katlmasyla oluflan, tzel kiflilie sahip kamu ku-
zarar grenin uramfl olduu zararlar gidermesi dier
rumu nitelii taflyan, merkezi Ankarada olan meslek
bir ifadeyle tazmin etmesi ykmll.
kuruluflu.
Noterin sr saklamas: Noterlerin ve noter ktiplerinin g-
Trkiye Noterler Birlii: Noterlerin doal yesi olduu,
revleri dolaysyla rendii ve aklanmamasnda ifl
merkezi Ankarada bulunan tzel kiflilii haiz kamu ku-
sahibinin maddi - manevi yarar olsun ya da olmasn
rumu niteliindeki meslek kuruluflu.
her trl bilginin kanunun emrettii haller dflnda aklanamamas.
Szlk
Uzlafltrma: Dava almadan veya dava almfl olup da henz duruflma bafllamadan nce kendilerine intikal eden
ifl ve davalarda, taraflarn kendi iradeleriyle istem sonucu elde edebilecekleri konulara inhisar etmek kaydyla,
avukatlarn mvekkilleriyle birlikte karfl taraf uzlaflmaya davet etmesi.
cret hakk: Noter ve avukatlarn verdikleri hizmetlerin karfllnda aldklar hizmet bedeli.
Veklet grevi: Vekil avukatn herhangi bir kimseyi temsil
etme hakk.
Veklet creti: Vekillik grevinin ifas nedeniyle alnan cret; avukatn mvekkilinden alaca ve davay veya icra
takibini lehe bitirmesi halinde de dier taraftan alnacak
olan cret.
Yazflma yetkisi: Sann mdafi ile, mdafiin sank ile yazd mektup ve elektronik haberleflme mesajlar alma ve
gnderme yetkisi.
Yetki evresi: Asliye ve mnferit sulh mahkemesinin bulunduu yerde o mahkemenin yarg evresindeki noterlik
ifllerini grmeye yetkili noterin faaliyet alan.
147
Dizin
149
Dizin
Adalet Bakanl 7, 61, 74-79, 89-91, 95, 106, 115, 117-120,
122, 129-131, 133, 135, 137-139
Noter iflleminin yaplaca yer 108

Noter ifllemlerinin hukuki sonular 100
Adli yardm 4, 29, 30, 37, 64
Noter creti 116
Avans 31, 32, 37, 63, 86
Noter vekili 84
Avukat bamszl 6, 7, 9
Noterin cezai sorumluluu 133
Avukatlk Kanunu 3-6, 9, 15, 17, 18, 20, 27-29, 32, 34, 35, 37,
Noterin imza yetkisinin devri 106
44- 47, 60, 63, 65, 77
Noterin ykmllkleri 125
Avukatlk meslei 3, 4, 7, 9, 15-18, 20, 57, 63-65
Noterler Birlii Kongresi 84, 89, 93, 95
Avukatlk szleflmesi 5, 18-20, 27, 28, 37
Noterler odas 84
Avukatlk staj 17, 77
Noterlerin giderleri 117
Aydnlatma 43, 45, 50, 117
Noterlie ilgili sular 133
Baro 4-9, 15, 20, 30, 35, 48-50, 57-65
Noterlik 34, 72-79, 84-91, 93, 95, 101-109, 115-122, 129-137, 139
Baro baflkanl 64, 66
Noterlik dairesi 75, 85-89, 105-108, 116, 117, 119, 120, 135
Baflkatip 87
Noterlik dairesinde alflan grevliler 86
Bilirkifli 33, 48, 63, 104, 121, 122, 138
Noterlik dairesinin devri 88
Damga 88, 117, 134
Noterlik hukuku 73- 75, 104, 118
Defter tasdiki 100
Noterlik staj 72, 77
Disiplin sorumluluu 136
Onaylama yoluyla senet 100, 105, 106, 108, 109
Duruflma 5, 6, 29-31, 33-35, 58, 60-62, 136-138
Protesto ekmek 100
Dzenleme creti 116
Resmi vasiyetname dzenlemek 109
Dzenleme yoluyla senet 104, 108
Rhan hakk 28, 37
Emanet iflleri 103, 109
Sadakat 43, 44, 46, 57
Fiil 17, 87, 129, 132, 134, 137
Savunma 3-8, 16, 33-35, 45, 58, 60, 62, 76, 137
Har 35, 88, 115-117, 121, 130, 134, 139
Senet 91, 104-106, 108
Hesap verme 42, 46, 50, 63
Serbest meslek 3, 4, 5, 73, 75, 76, 117, 118, 120, 130
Hukuka aykrlk 132
Sr saklama 35, 46, 47, 121
Hukuki sorumluluk fonu 133
Soruflturma 33, 59, 92, 120, 135, 136, 137
ddia 2, 8, 9, 33, 35, 135
Staj 15-17, 20, 32, 62, 72, 76, 77, 79
htarname 101, 103, 109
Tank 33-35, 46, 48, 60, 104, 121, 122, 138
lliyet ba 132
Tebell 77, 78
stirahat hak 114
Tebligat 35, 37, 58, 88, 92, 100, 104, 109, 117, 138
fllemlerden yasaklk 114, 122
Tebligat iflleri 104, 109
tiraz hakk 136
Tebli 35, 45, 77, 78, 88, 92, 103, 104, 106, 116, 135, 137, 138
zin hakk 114, 118, 122
Teminat yatrmak 129, 139
Iztrar hali 47
Tespit 29, 30, 45, 47, 73, 85-87, 89, 91, 92, 94, 95, 102, 103,
Katip 86-88, 91, 95, 121, 122
105, 109, 115, 117, 120, 131, 139
Kovuflturma 6, 16, 33, 62, 135-137
Trkiye Barolar Birlii 30, 35, 56, 57, 60, 61, 64-66
Kovuflturma usul 135, 137
Uzlafltrma 26, 35, 37
Mahkeme 3-7, 9, 17, 19, 20, 29-34, 40, 42, 45, 46, 48, 50, 58,
cret hakk 27, 37, 114, 115, 122
60, 62, 63, 65, 74, 76, 79, 85, 91, 102, 107, 118, 120, 129,
Vasiyetname 102, 104, 107, 109, 115, 116, 120
131, 135, 136, 139
Vekalet 31, 37, 63
Meslek kurallar 8, 46, 48, 50, 56, 57, 61-63, 65, 66, 91, 95
Veklet akdi 27
Meslek tekeli 2, 5, 6, 9
Vekil 4, 5, 7-9, 18, 19, 27, 29-32, 34, 37, 43, 44-47, 50, 63, 65, 66,
Mesleki dayanflma 56
88, 89, 93, 102, 106, 107, 115-117, 121, 122, 130, 135-137
Mvekkil 3-9, 17-20, 26-32, 34-37, 42, 43, 50, 58, 59, 61-63, 66
Vekil eden 4, 27, 29, 30, 34, 37, 43-47, 50, 58, 62, 63
Noter 8, 33, 34, 73- 79, 84-95, 100-109, 114-122, 128-139
Yafl haddi 78
150
Yaz creti 116, 120

Yetki 4-7, 9, 26, 29, 30, 32-35, 37, 44, 46, 64, 72-75, 79, 89, 90,
92, 93, 100, 103, 106, 107, 109, 115, 116, 130, 131, 139
Yetki evresi 72, 74, 79
Yol denei 115, 116
Ykmllk 5, 6, 8, 18, 20, 27, 34, 37, 42, 43, 45-50, 62, 76,
103, 114, 119, 122, 128, 129, 134, 139
Zarar 29, 32, 37, 44, 46, 58, 61-63, 66, 120, 129, 132, 133, 139

Avukatlık Ve Noterlik Hukuku Huk202u E Kitap PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Avukatlık Ve Noterlik Hukuku Huk202u E Kitap PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

T.C.

ANADOLU NVERSTES YAYINI NO: 2274

AVUKATLIK VE NOTERLK HUKUKU

Bu kitabn basm, yaym ve satfl haklar Anadolu niversitesine aittir.

UZAKTAN RETM TASARIM BRM

Avukatlk ve Noterlik Hukuku

Avukatlk Mesleinin Tanm ve zellikleri ..........................

AVUKATLIK MESLENN TANIMI ............................................................

Avukatlk Meslei Hakknda Genel Bilgiler .......................... 14

Avukatn Hak ve Yetkileri ...................................................... 26

Avukatn cret Alacana liflkin Hapis ve Rhan Hakk ...................

Avukatn Ykmllkleri ........................................................ 42

stlendii Her fl in Dosya Tutma Ykmll ...................................

Avukatlk Meslek Kurallar.................................................. 56

Noterliin Tanm, Nitelii ve Hukuktaki Yeri..................... 72

Kamu Hizmeti Olma zellii ......................................................................

Noterlik ve Mesleki Orgaizasyonu......................................... 84

Sra Sizde Yant Anahtar ..............................................................................

Noter fllemleri......................................................................... 100

Noterlerin Hak ve Ykmllkleri ........................................ 114

Noterlik Grevi le Birleflmeyen ve Noterlerin Yasakl Olduu fller ........

Noterin Faaliyetinden Doan Ykmllkleri,

Okuma Paras ..............................................................................................

Szlk ................................................................................... 145

AVUKATLIK VE NOTERLK HUKUKU

Bu niteyi tamamladktan sonra;

AVUKATLIK MESLENN TANIMI

Avukatlk Mesleinin Tanm

Mitolojide yer alan Litailer

Geliflmeler zaman iinde Avukatl yalnzca bir savunma ifllevi olmaktan da

Avukatlk ve Noterlik Hukuku

Avukatln Serbest Meslek zellii

Avukat; yarg ve savcnn

1. nite - Avukatlk Mesleinin Tanm ve zellikleri

Avukat, mesleki faaliyetlerini, ifl grme konulu akitlerden veklet, hizmet ve

Avukatlkta Meslek Tekeli

Anayasann 36. maddesinde belirtildii zere savunma hakk temel haklardandr.

Avukatlk ve Noterlik Hukuku

Avukat-Devlet liflkisinde Bamszlk

Geliflen zgrlkler, teknolojinin ve sermayenin snrlar kaldran etkisine karfl

1. nite - Avukatlk Mesleinin Tanm ve zellikleri

mutlak bir dokunulmazlk tannmfltr. Bu mutlak dokunulmazlk zrhnn sebebi

Avukatlk ve Noterlik Hukuku

Avukat-Mvekkil liflkisinde Bamszlk

Avukat mvekkili yararna faaliyette bulunan, mvekkiline hukuki yardm sunan

Avukatn Toplumdan Bamszl

ddia ve Savunma Dokunulmazl

1. nite - Avukatlk Mesleinin Tanm ve zellikleri

Avukatlk mesleini tanmlamak

yapma hakkn sadece baroya kaytl avukatlara

Avukatlk ve Noterlik Hukuku

1. nite - Avukatlk Mesleinin Tanm ve zellikleri

lar reklam nitelii taflyabilecek aflrlkta olamaz.

Avukatlk ve Noterlik Hukuku

Kendimizi Snayalm Yant Anahtar

Sra Sizde Yant Anahtar

1. nite - Avukatlk Mesleinin Tanm ve zellikleri

AVUKATLIK VE NOTERLK HUKUKU

Bu niteyi tamamladktan sonra;

Avukatlkla birleflmeyen ifller

AVUKATLIK MESLENE KABUL

Avukatlk Meslei Hakknda

Avukatlk Mesleine Kabul in Aranan Olumlu fiartlar