NEXUS NOWE CZASY

Ludzkość przeżywa obecnie okres ogromnych przemian. Mając to na uwadze NEXUS stara się docierać do
trudno dostępnych informacji, które mogłyby pomóc ludziom w pokonywaniu związanych z nimi trudności.
NEXUS nie jest związany z żadnym ruchem religijnym, filozoficznym, polityczną ideologią oraz organizacją.

ROK IV, NUMER 2 (16) • MARZEC-KWIECIEŃ 2001

NR INDEKSU 346 179 WYDANIE POLSKIE ISSN 1506-0284

WIEŚCI Z GLOBALNEJ WIOSKI 3 Dr Zbigniew Wiśniewski

Przegląd wiadomości, których prawdopodobnie nie
czytaliście.
RAPORTY 7 zalążkiem odkrycia istoty raka, nad czym od dziesięcio-
List naukowców protestujących przeciwko uznaniu
protein sojowych za bezpieczne dla zdrowia oraz infor-
macja poświęcona uzdrawiającym i odmładzającym
ćwiczeniom chińskich cesarzy.
Simon Best
TELEFONY KOMÓRKOWE
– CZAS NA OSTRZEŻENIA 12
Wbrew zapewnieniom producentów telefonów komór-
kowych i lobby telekomunikacyjnego badania naukowe
dowodzą, że używanie tych urządzeń może mieć nega-
tywny wpływ na zdrowie ich użytkowników.
Harry Mason
ROZŚWIETLONE NIEBO – CZYŻBY
TESTY SUPERTAJNYCH BRONI, cz. 1 16
Czy liczne w latach dziewięćdziesiątych obserwacje
dziwnych ognistych kul nad Zachodnią Australią oraz
tajemnicze wstrząsy są skutkiem eksperymentów z su-
pertajną bronią elektromagnetyczną?
Dr Viera Scheibner
ADJUWANTY – TRUCIZNA ZAWARTA
W SZCZEPIONKACH, cz. 1 24
Szczepionki zawierają różne substancje chemiczne ma-
jące za zadanie pobudzenie lub wzmożenie odpowie-
dzi immunologicznej organizmu, jednak z powodu
swojej toksyczności wywołują one niebezpieczne efek-
ty uboczne.
NAUKA: przegląd interesujących nowinek
z pogranicza nauki 28
W tym numerze Robert Adams wyjaśnia zasady działa-
nia wynalezionego przez siebie silnika-generatora czer-
piącego energię z próżni (eteru) i obala kilka mitów na
temat wytwarzania energii elektrycznej.
TAJEMNICA RAKA, cz. 2 32
Jak to już nieraz w historii nauki bywało, przypadkowe
spostrzeżenie, jakiego dokonał autor artykułu, stało się
leci bezskutecznie trudzą się liczne szczodrze finan-
sowane instytuty naukowo-badawcze na całym świecie.
Sheila Snow Fraser, Carrol Allen
ESSIAC – REMEDIUM NA RAKA, cz. 2 (dokończenie) 38
Chęć zysku i ambicje wielu ludzi, których zadaniem
jest niesienie pomocy chorym, biorą do dziś górę nad
ich szczytnymi deklaracjami, o czym nieraz przekonała
się Rene Caisse chcąca udostępnić ludziom swój zioło-
wy preparat będący skutecznym remedium na raka.
Michael A. Cremo
ZNALEZISKA ARCHEOLOGICZNE
CARLOSA RIBEIRO 44
W połowie XIX wieku portugalski geolog Carlos Ribeiro
znalazł liczące od 5 do 25 milionów lat krzemienne
narzędzia, jednak znaleziska te wciąż są mało znane
i ignorowane są przez naukowy establishment.
Gavin Dingley
PARASETI – KONTAKT Z OBCYMI ISTOTAMI
POPRZEZ SUBTELNE ENERGIE 49
Wykorzystywane przez SETI urządzenia nie są dostoso-
wane do odbioru emanacji innych niż fale elektromag-
netyczne, co może być właśnie przyczyną rzekomego
milczenia ze strony istot pozaziemskich.
STREFA MROKU: dziwne opowieści
z nie tego świata 56
W tym numerze przedstawiamy ostatni wywiad dra
Michaela Wolfa, informację na temat badań między-
wymiarowych portali oraz opis przeżyć z pogranicza
śmierci doznanych przez znanego prezentera telewizyj-
nego.
LISTY DO REDAKCJI 60

POWIEDZ SWOIM PRZYJACIOŁOM O „NEXUSIE”!

MARZEC-KWIECIEŃ 2001 NEXUS • 1
 WYDAWCA OD REDAKCJI
Agencja Nolpress Niestety w pierwszej wersji wykazu pism uznanych za specjalistyczne sporządzonego
Skrytka pocztowa 41 przez Ministerstwo Finansów, który opublikowano już po wydrukowaniu poprzedniego
15-959 Białystok–2 numeru, nie było Nexusa, co oznacza, że jest on objęty siedmioprocentowym podatkiem
tel. (085) 6535511 VAT. To z kolei pociąga za sobą konieczność podniesienia przez nas jego ceny o wartość
e-mail: listy@nexus.media.pl tego podatku, czyli 56 groszy. Tak więc począwszy od tego numeru Nexus będzie
lub: listy@ufo.com.pl kosztował 8,50 zł. Tuż po ukazaniu się wspomnianego wykazu złożyliśmy do Ministerstwa
http://www.nexus.media.pl Finansów stosowny wniosek o zaliczenie Nexusa w poczet pism specjalistycznych. Nowa
zaktualizowana lista ma być opublikowana w marcu, czyli już po wydrukowaniu tego
REDAGUJE numeru. Jeśli Nexus zostanie uznany za pismo specjalistyczne, to od następnego numeru
Ryszard Z. Fiejtek wrócimy do ceny 8,00 zł, jeśli nie, pozostaniemy przy obecnej cenie. Znając pazerność
fiskusa i pokrętne myślenie urzędników, obawiamy się, że odpowiedź na nasz wniosek
WSPÓŁPRACA będzie odmowna. Mam nadzieję, że wybaczą nam Państwo tę zwyżkę ceny, na której my
Mirosław Kościuk jako wydawca nic nie zyskujemy.
Jerzy Florczykowski Niniejszy numer podobnie jak poprzednie obfituje w wiele intrygujących artykułów
dr Elżbieta Pląskowska zawierających nieznane lub mało znane informacje. Tych, którzy czytali znakomitą, głośną
książkę Zakazana archeologia, z pewnością zainteresuje artykuł jej współautora, Michaela
DRUK
A. Cremo, „Znaleziska archeologiczne Carlosa Ribeiro”. Jest to kolejna publikacja od-
Białostockie Zakłady Graficzne S.A.
słaniająca ciemną stronę nauki. Większość ludzi postrzega uczonych jako ludzi nieskazitel-
Al. Tysiąclecia Państwa Polskiego 2
nych, którzy w swoim działaniu kierują się czystymi intencjami i dobrem ogółu, a to, że
15-111 Białystok czasami popełniają błędy, nie wynika z ich złej woli, lecz jest skutkiem naukowych
Zam. 3673/01 poszukiwań. Rzecz w tym, że to wyobrażenie jest z gruntu błędne. Naukowcy to tacy sami
———————————— ludzi jak my wszyscy, obarczeni taki samymi ułomnościami i przywarami. Szczególnie
WYDAWCA WERSJI ORYGINALNEJ wyraźnie widać to na przykładzie archeologii, która, jak już kiedyś wspomniałem, jest
Duncan M. Roads chyba najbardziej zmanipulowaną dziedziną wiedzy. Wie o tym każdy, kto choć trochę
P.O. Box 30 interesuje się historią ludzkości, zwłaszcza jej genezą. Nie jest już tajemnicą, między
Mapleton, QLD 4560 innymi dzięki takim autorom jak Cremo i Thompson, że archeolodzy od ponad stu lat
Australia ukrywają niewygodne dla siebie znaleziska lub zmieniają ich datowanie, tak aby pasowało
tel. +61 75442 9280 ono do obowiązujących w danym czasie koncepcji. Tego rodzaju poczynania stały się
fax +61 75442 9381 wręcz nagminne, odkąd na świecie rozpanoszyła się teoria ewolucji, która mimo iż wciąż
jest tylko teorią, co więcej, nie popartą żadnym dowodem naukowym, stała się niepod-
e-mail: editor@nexusmagazine.com
ważalnym dogmatem i jest powszechnie nauczana w szkołach jako coś oczywistego.
http://www.nexusmagazine.com
Osoby, które podobnie jak ja mają co do tego wątpliwości, odsyłam do wydanej przez
GRAFIKA NA OKŁADCE Wydawnictwo Amber interesującej książki Michaela Baigenta Ślady sprzed milionów lat,
John Cook której autor w bardzo sugestywny i przekonywający sposób obnaża wszystkie słabości tej
e-mail: jscook@ozemail.com.au teorii. Jakoś trudno mi uwierzyć, że z konika polnego w wyniku ewolucji (zmian
genetycznych) może powstać na przykład koń lub odwrotnie. Rozumując przez analogię,
O to tak, jakby twierdzić, że w wyniku zjawisk zachodzących we włączonym na stałe
OŚWIADCZENIE W SPRAWIE PRZEDRUKÓW komputerze system operacyjny DOS może po iluś tysiącach lat przekształcić się w system
Zachęcamy wszystkich do rozpowszechniania operacyjny Windows. Ktoś mógłby powiedzieć, że ta analogia jest chybiona. Być może?
zamieszczanych w Nexusie informacji. Czymże innym jest jednak – w pewnym sensie – każdy żywy organizm biologiczny, jak nie
Zabrania się jednak powielania publikowanych samopowielającym się programem zapisanym w jego DNA.
w nim artykułów, zarówno w formie Teoria ewolucji jest słuszna, ale w tym zakresie, że z danego konika polnego może
drukowanej, jak i elektronicznej (z Internetem w wyniku zmian środowiska i innych czynników powstać inny konik polny, mniejszy lub
włącznie) bez pisemnej zgody redakcji! większy, o dłuższych lub krótszych odnóżach, albo o innym kolorze odwłoka. Co do tego
zgadzam się całkowicie ze zwolennikami teorii ewolucji. Kiedyś słyszałem nawet ciekawą
O informację na temat londyńskiego metra. Dotyczyła ona plagi komarów, jaka nawiedziła je
Wszystkie opinie wyrażane na łamach któregoś roku. Po zbadaniu tych agresywnych owadów okazało się, że jest to nowy
Nexusa są opiniami ich autorów gatunek powstały ze zwykłego komara, który zadomowiwszy się w metrze, uległ pewnym
i niekoniecznie odzwierciedlają punkt niewielkim przeobrażeniom i obecnie występuje w tej postaci tylko tam. Rzecz w tym, że
widzenia wydawcy. nadal jest to komar.
Zatem miejmy oczy szeroko otwarte i nie wierzmy we wszystko, co się nam wmawia,
O zwłaszcza jeśli stoi to w sprzeczności z naszą wiedzą i odczuciami. I
Redakcja nie ponosi odpowiedzialności Ryszard Z. Fiejtek
za treść zamieszczanych na łamach
Nexusa reklam i ogłoszeń. Korespondencję do nas kierować prosimy na skrytkę pocztową podaną przy adresie
redakcji bądź za pośrednictwem Internetu (listy@nexus.media.pl lub listy@ufo.com.pl).

FILIE
WIELKA BRYTANIA EUROPA NOWA ZELANDIA USA
NEXUS Magazine NEXUS Magazine NEXUS NEXUS Magazine
55 Queens Road, East Grinstead P.O. Box 372 RD 2, Kaeo 2940 E. Colfax, #131
West Sussex, RH19 1BG 8250 AJ Dronten Northland Denver, CO 80206
Wielka Brytania Holandia Nowa Zelandia USA
tel. +44 (0) 1342 322854 tel. +31 (0)321 380558 tel. +64 (0)9 405 1963 tel. +1 303 321 5006
fax +44 (0) 1342 324574 fax +31 (0)321 318892 fax +64 (0)9 405 1964 fax +1 603 754 4744
e-mail: nexus@ukoffice.u-net.com e-mail: frontier@xs4all.nl e-mail: nexusnz@xtra.co.nz e-mail: nexususa@earthlink.net

2 • NEXUS MARZEC-KWIECIEŃ 2001

 TERMOGRAMY – NOWY SYSTEM
IDENTYFIKACJI
iometria jest nauką zajmującą
B się statystyczną analizą wyników
badań biologicznych. Ta nowa gałąź
wiedzy zaczyna się obecnie usamo-
dzielniać za sprawą wysoce efektyw-
nej metody identyfikacji stosowanej
w stale nasilającej się walce z prze-
stępczością. Metoda ta rodzi jednak
szereg pytań w odniesieniu do sfery
prywatności jednostki.
Najnowszym osiągnięciem biomet-
rii jest termogram. Naukowcy odkry-
li, że wykonane przy pomocy kamer
na podczerwień zdjęcie twarzy stano-
wi obraz unikalnego dla danej jedno-
stki rozkładu ciepła. Różnice w gęs-
tości kości, skóry, tłuszczu i naczyń
krwionośnych składają się na coś, co
można by nazwać „osobistym pod-
pisem cieplnym”. Takie zdjęcie może słu-
żyć do identyfikacji, i to z zadziwiającą
dokładnością, danego osobnika poprzez
porównanie jego termogramu z innymi
termogramami zgromadzonymi w odpo-
wiednim zbiorze. System ten jest tak do-
kładny, że pozwala odróżniać bliźniaki je-
dnojajowe. Co więcej, nie można go oszu-
kać przy pomocy zabiegów chirurgii kos-
metycznej ani innych zabiegów, których
celem jest zmiana wyglądu twarzy, takich
jak na przykład zarost.
Najbardziej niepokojąca w tym syste-
mie jest jego niewidzialność. Pozostałe
systemy biometryczne, takie jak skano-
wanie siatkówki oka lub dłoni, wymagają
współpracy poddawanego skanowaniu
osobnika oraz analiz kontaktowych, pod-
czas gdy do wykonania termogramu wy-
starczy jedynie skierowanie kamery
w kierunku danego osobnika. Konkretną
twarz można wyodrębnić z tłumu bez
wiedzy jej właściciela.
Wielu ludzi podchodzi do termografii
entuzjastycznie i to z powodów, które są
często przywoływane jako argument wy-
kluczający jej stosowanie. Jej entuzjastami
nie są na przykład zwolennicy kontakto-
wych metod identyfikacji w procedurach
o charakterze kryminalistycznym. Twier-
dzą oni, że w tym przypadku przynajmniej
wiadomo, o co chodzi, to znaczy, stojąc
przed komputerem, który skanuje nasze
oko, wiemy, że jesteśmy obserwowani.
Kolejnym zapowiadanym cudem biome-
trii ma być sztuczny nos. Urządzenie to
analizuje przy zastosowaniu metod chemi-
cznych unikalną dla danej jednostki sub-
stancję zapachową wydzielaną przez skórę
i dosłownie „wywąchuje” ją spośród in-
nych. Jednym z zastosowań tej metody
mogłoby być śledzenie znanych złodziei
sklepowych. Można by rejestrować ich za-
pach w komputerze sprzężonym z elektro-
nicznymi nosami umieszczonymi przy we-
jściu. W momencie wkroczenia do sklepu
takiej osoby komputer informowałby zało-
gę o kryminalnej przeszłości danego osob-
nika. Rozpoznany w ten sposób złodziej
automatycznie stawałby się obiektem ścis-
łej obserwacji. Ale co będzie, jeśli elektro-
niczne nosy połączone ze światową siecią
MARZEC-KWIECIEŃ 2001
komputerową zostaną umieszczone na
przejściach granicznych?
Tym, co różni biometrię od daktylo-
skopii oraz innych metod identyfikacji
o charakterze kontaktowym i stanowi
w niej niepokojący element to możliwość
wykonania wzorca bez zgody i wiedzy oso-
by poddanej tej procedurze. Nasz termo-
gram lub aromatyczny identyfikator może
być zapisany i przechowywany w odpowie-
dnim zbiorze bez naszej wiedzy.
(Źródło: The Mouse Monitor, marzec 1996)
LUDZIE MIESZKAJĄCY W POBLIŻU
TELEWIZYJNYCH WIEŻ NADAWCZYCH
CZĘŚCIEJ CHORUJĄ NA BIAŁACZKĘ
ak dowodzą ostatnio opublikowane
J badania częstość występowania biała-
czki wśród dzieci mieszkających w trzech
rejonach Sydney w Australii położonych
w pobliżu wież telewizyjnych jest o 60
procent większa od częstości występowa-
nia tej choroby u dzieci mieszkających
w innych miejscach.
Dr Bruce Hocking, konsultant ds. me-
dycyny zawodowej i były naczelny lekarz
Telcomu Australia (obecnie Telstra), do-
konał analizy danych zawartych w Rejest-
rze Zachorowań na Raka Nowej Połu-
dniowej Walii dotyczących przypadków
raka w latach 1972-1990. Okazało się, że
zarejestrowano w nim 100 przypadków
leukemii wieku dziecięcego zakończonych
40 zgonami. Dr Hocking przedstawił swo-
je badania na dorocznym zjeździe nauko-
wym Królewskiego Australo-Azjatyckiego
College’u Lekarskiego w Canberrze.
Podobne badania przeprowadzone
w roku 1987 ujawniły jeszcze większą częs-
tość występowania raka wśród osób miesz-
kających w pobliżu nadawczych wież ra-
diowych i telewizyjnych w Honolulu na
Hawajach. Te badania nie były jednak
później kontynuowane. Tę większą częs-
tość występowania raka i leukemii w miej-
scach położonych w pobliżu stacji nadaw-
czych odkryli dr Bruce Anderson i Alden
Henderson z Wydziału Zdrowia stanu Ha-
waje. Prowadzone wcześniej przez Agen-
cje Ochrony Środowiska pomiary natęże-
nia fal radiowych wykazały, że w rejonie
Honolulu występuje największe w całych
Stanach Zjednoczonych natężenie fal
radiowych. Dr William Morton z Oś-
rodka Nauk Medycznych Uniwersy-
tetu Oregon odkrył podobne zależ-
ności w trakcie badań występowania
raka związanego z promieniowaniem
radiowym prowadzonych w Portland.
(Źródło: The Australian, 10 maj 1996;
Microwavenews, listopad-grudzień 1995)
OKRADANIE AMERYKANÓW
roku 1989 policja zatrzymała
W na lotnisku Houston’s Hobby
pod zarzutem posiadania narkotyków
49-letnią Ethel Hylton. Podstawą do
jej aresztowania było podrapanie ła-
pą jej bagażu przez wyszkolonego
w wykrywaniu narkotyków psa. Funk-
cjonariusze policji przeszukali jej ba-
gaże i poddali ją rewizji osobistej nie
znajdując żadnych narkotyków. Zna-
leźli jednak 39 110 dolarów w gotówce,
które stanowiły należność, jaką Ethel Hyl-
ton otrzymała z ubezpieczenia, oraz
oszczędności, jakie udało się jej zgroma-
dzić przez 20 lat pracy jako hotelowa
sprzątaczka i salowa w szpitalu. Hylton
udowodniła legalność posiadania tych pie-
niędzy oraz dowiodła, że nigdy nie była
karana, lecz mimo to policja nie zwróciła
jej pieniędzy, mimo iż od tego zdarzenia
minęło już siedem lat.
Ethel Hylton to tylko jeden z przykła-
dów na długiej i wciąż rosnącej liście Ame-
rykanów, obejmującej obecnie setki tysię-
cy nazwisk, którzy stali się ofiarami zasady
konfiskaty mienia w wyniku oskarżenia
o przestępstwo. Zasada ta dopuszcza kon-
fiskatę dosłownie wszystko, co posiada da-
ny obywatel, nawet jeśli nigdy nie był
skazany, oskarżony o przestępstwo i po-
stawiony przed sądem. Podejrzenie o zła-
manie prawa, które w przypadku udowod-
nienia przed sądem może spowodować
karę zaledwie w wysokości 200 dolarów
lub karę wiezienia z zawieszeniem, często
jest wykorzystywane do sankcjonowania
przejmowania majątku o wartości dziesiąt-
ków a nawet setek tysięcy dolarów.
Jakie rozmiary osiągnął dziś w Ameryce
proceder przejmowania dóbr? Washington
Post podał w kwietniu 1990 roku, że sama
tylko US Marshals Service (instytucja na
poziomie federalnym odpowiadająca sze-
ryfowi) zgromadziła w wyniku konfiskat
dobra o wartości ponad 1,4 miliarda do-
larów, w tym ponad 30 000 samochodów,
łodzi, domów i firm. Agencjami federa-
lnymi upoważnionymi do przejmowania
dóbr są obecnie FBI, DEA (Drug En-
forcement Agency – Urząd do Walki
z Narkotykami), US Marshals Service,
Coast Guard (Straż Wybrzeża), IRS (In-
ternal Revenue Service – Policja Poda-
tkowa), posterunki lokalnej policji, patrole
drogowe, Department of Housing and
Urban Development (Wydział Planowa-
nia i Rozwoju), FDA (Food and Drug
Administration – Urząd ds. Żywności
i Leków) i Bureau of Land Management
(Biuro Zarządzania Terenami). Przejmo-
wanie dóbr to obecnie rozwijający się
dochodowy interes. Wartość przejętych
NEXUS • 3
 . . .WIEŚCI Z GLgBALNEJ WIOSKI. . .
ruchomości i nieruchomości wzrosła z 27
milionów w roku 1986 do 644 milionów
w roku 1991. W roku 1993 wartość prze-
jętych dóbr osiągnęła już 2 miliardy do-
larów.
Zgodnie z przepisami określającymi wa-
runki przejęcia dóbr zgodnie z prawem, to
właśnie dobra, a nie ich właściciel, mogą
być oskarżone o złamanie prawa. Nawet
jeśli ktoś jest absolutnie niewinny, to rząd
ma prawo skonfiskować jego dobra ob-
ciążone winą.
Kiedy agenci rządowi przejmą czyjąś
własność na podstawie odpowiednich
przepisów prawa, można wybić sobie
z głowy jakąkolwiek możliwość dochodze-
nia swoich praw przed sądem.
Uprawnienie to przysługuje jedynie
przestępcom kryminalnym, to znaczy
osobom osadzonym w wyniku oskarżenia
w więzieniu. Sąd Najwyższy orzekł, że
jeśli ktoś lub jego dobra zostaną oska-
rżone na mocy przepisów prawa cywil-
nego (to znaczy oskarżenia, w wyniku
którego nie można skazać na karę wię-
zienia), wówczas nie ma zastosowania za-
sada domniemania niewinności, a także
nie przysługuje prawo do obrońcy
i ochrony przed powtórnym oskarżeniem
o to samo przestępstwo.
Aby uzyskać prawo do procesu, oskar-
żony musi wpłacić bezzwrotny depozyt
w wysokości 10 procent wartości swojego
majątku. Musi także zapłacić z własnej
kieszeni adwokatowi honorarium, które
wynosi zwykle od 5 000 do 100 000 dola-
rów. Pieniądze, które oskarżony ma za-
płacić adwokatowi, mogą również ulec
konfiskacie (przed lub po procesie), jeśli
rząd podejrzewa, że są one podejrzane.
Co tydzień ponad 5 000 Amerykanów
traci swoje samochody, domy, depozyty
bankowe i firmy. Zaledwie w trzech przy-
padkach na sto ofiarom konfiskat udaje
się doczekać procesu.
(Źródło: A-albionic Research, 17 lipiec 1995)
CZY ZA ZERWANIEM STOSUNKÓW
DYPLOMATYCZNYCH Z LIBIĄ KRYJE
SIĘ MORD DOKONANY PRZEZ CIA
roku 1984 Wielka Brytania zerwała
W stosunki dyplomatyczne z Libią, kie-
dy brytyjska policjantka, Yvonne Fletcher,
została zastrzelona przed ambasadą Libii
w Londynie w trakcie demonstracji prze-
ciwko Kadafiemu. Rząd Wielkiej Brytanii
i media z miejsca wysnuły wniosek, że
strzały padły z libijskiej ambasady.
Pokazany przez brytyjski Channel 4 film
dokumentalny sugeruje, że zabójstwo Fle-
tcher było przypuszczalnie dziełem amery-
kańskich służb specjalnych. Miało ono na
celu skłonienie Wielkiej Brytanii do przy-
łączenia się do waszyngtońskiej kampanii
przeciwko Libii.
Po emisji tego programu libijskie Mini-
sterstwo Spraw Zagranicznych wystosowa-
ło oficjalną notę proponującą rządowi
Wielkiej Brytanii wznowienie stosunków
dyplomatycznych.
4 • NEXUS
(Źródło: Workers World Service, Workers
World, 55 W. 17th St, Nowy Jork, NY 10011,
USA; otrzymane od ‹ww@wwpublish.com›)
KANADYJSKIE MEDYCZNE GESTAPO
NAJEŻDŻA KLINIKĘ LECZENIA
METODAMI NATURALNYMI
ie dając się prześcignąć swoim od-
N powiednikom z południa, „inspekto-
rzy” Kolegium Medycznego z Quebecu
dokonali najazdu na Ośrodek Zdrowia
Opal, prywatną klinikę holistyczną* poło-
żoną w rolniczej części Quebecu, w poło-
wie drogi między Montrealem i Ottawą.
Nalot miał miejsce 28 czerwca 1995
roku i dokonało go trzech uzbrojonych
policjantów oraz pięciu inspektorów z Ko-
legium z Quebecu, którzy zarekwirowali
naturalne leki, rejestry chorób pacjentów
oraz sprzęt medyczny.
Ta prowadzona przez dr medycyny J.
Rancourt i naturopatę** dra I. von Win-
terfeldt-Shuberta klinika oferuje wiele po-
pularnych metod leczniczych, w tym ho-
meopatię, preparaty kwiatowe Bacha,
akupunkturę, masaże, leczenie pokarmo-
we, leki ziołowe i terapie elektromagnety-
czne.
Dr Rancourt została zawiadomiona, że
w nieprzekraczalnym terminie do 24 wrze-
śnia ma zaprzestać wszelkich terapii natu-
ralnych i zerwać wszelkie związki z naturo-
patą drem I. von Winterfeldt-Shubertem.
Oznajmiono jej, że jeśli nie spełni tego
warunku, straci prawo do wykonywania
zawodu lekarza. Co ciekawe, nigdy nie
odnotowano żadnych skarg na działalność
jej kliniki.
Nalot dokonany przez bojówkę Kole-
gium Medycznego spowodowało niedaw-
ne opublikowanie książki The Bress Can-
cer Cure (Leczenie raka metodą Bressa), do
której wstęp napisała dr Rancourt. We
wstępie tym poleca stosowanie w leczeniu
raka diety opartej wyłącznie na sokach.
Kolegium Medyczne poleciło jej skontak-
towanie się z wydawcą książki, Alive Bo-
oks, i wycofanie przedmowy. Wygląda na
to, że w Quebecu lekarzom nie wolno
głosić poglądów odbiegających od powsze-
chnie wyznawanych przez główny nurt me-
dycyny.
Dr Rancourt nie jest pierwszym leka-
rzem z Quebecu ukaranym za publikowa-
nie niepopularnych poglądów. Kolegium
Medyczne oskarża również dr Guylaine
Lanctôt za to, co napisała w swojej dosko-
nale sprzedającej się książce The Medical
Mafia (Medyczna mafia), w której poddaje
w wątpliwość uczciwość firm farmaceuty-
cznych, zasadność obowiązkowych szcze-
pień i ukazuje płynące z nich zagrożenia,
jak również podważa zasadność innych
powszechnie obowiązujących dogmatów
medycznej ortodoksji.
Mimo iż jej książka jest doskonale udo-
kumentowana i wspierają ją setki czoło-
wych specjalistów z całego świata, Kole-
gium Medyczne bezczelnie nastaje na jej
licencję lekarską. Z niedawno opubliko-
wanych wywiadów wynika, że dr Lanctôt
ogłosiła osobiste bankructwo i obawia się
o swoje życie.
———
* Leczenie holistyczne polega na braniu pod
uwagę całego organizmu a nie tylko jego chorej
części. – Przyp. tłum.
** Naturopatia to metoda leczenia bez stosowa-
nia zabiegów chirurgicznych i leków syntetycz-
nych. Zamiast nich stosowane są głodówki, spec-
jalne diety, masaże etc., które wspomagają natu-
ralny proces powrotu do zdrowia. – Przyp. tłum.
(Źródło: Townsend Letter for Doctors & Pa-
tients, kwiecień 1996)
NISZCZENIE ŻYWNOŚCI W CELU
UTRZYMANIA JEJ WYSOKICH CEN
nia Europejska zarządziła zniszcze-
U nie 2,5 miliona ton świeżych owoców
i jarzyn pochodzących z ubiegłorocznych
zbiorów (chodzi o rok 1995), aby w utrzy-
mać w ten sposób w interesie farmerów
ich wysokie ceny.
Dziennik The Sunday Times podaje, że
UE zapłaciła farmerom około 500 milio-
nów funtów szterlingów za żywność, która
miała jakość rynkową przed przeznacze-
niem jej na zniszczenie. Żywność ta zo-
stała zakopana do ziemi i w rezultacie
ceny owoców i jarzyn poszły w sklepach
w górę.
Niszczenie „nadwyżek” produktów sta-
nowi część europejskiej polityki subsydio-
wania rolnictwa noszącej nazwę Wspólnej
Polityki Rolnej, w ramach której chroni
się ceny żywności. Żywność została znisz-
czona wbrew ostrzeżeniom Komisji Euro-
pejskiej sprzed trzech lat mówiącym, że
koszty tej operacji będą nieopłacalne.
Hodowcy mają w ramach tego systemu
prawo domagać się zapłaty w wysokości
nieco niższej od wartości rynkowej za 14
rodzajów owoców i warzyw, co powstrzy-
muje spadek ich cen w przypadku obfitych
zbiorów.
Kraje, w których egzystują niewielcy ho-
dowcy, uzyskują najwięcej. Ponad trzy
czwarte wszystkich funduszy przeznaczo-
nych na dofinansowanie rolnictwa powęd-
rowało do Grecji i Francji.
Czołowe miejsce na liście produktów
„nadwyżkowych” zajmują greckie brzosk-
winie, których ponad 650 000 ton UE
uznała za nadwyżkę i zakupiła za pienią-
dze podatników w celu ich zniszczenia.
Francuzom zapłacono za 148 000 ton zni-
szczonych kalafiorów oraz 373 000 ton zni-
szczonych jabłek.
(Źródło: The Australian, 19 marzec 1996)
LECZENIE RAKA MOCZEM
a Światowej Konferencji Terapii Au-
N to-Urynowej, która odbyła się w Goa
położonym na zachodzie Indii, jeden
z chińskich uczonych oznajmił, że udało
mu się wyodrębnić z moczu proteinę o na-
zwie antyneoplaston, która może być po-
mocna w leczeniu raka.
Dr Ming Chen Liau, wicedyrektor Long
Life Biomedical Co. z Hefei w prowincji
MARZEC-KWIECIEŃ 2001
 . . .WIEŚCI Z GLgBALNEJ WIOSKI. . .
Anhui w Chinach, przedstawił wyniki swo-
ich badań sześciuset delegatom z 17 kra-
jów. W 47 procentach przypadków protei-
na powstrzymała rozwój guza.
— Tak, proszę państwa, moczem można
leczyć raka — stwierdził profesor.
Odkrycia Ming Chen Liau wydają się
stanowić potwierdzenie badań prowadzo-
nych w Stanach Zjednoczonych przez dra
Stanisława Burzyńskiego, któremu udało
się uratować setki osób zdiagnozowanych
jako przypadki nieuleczalnej postaci raka.
Czym on ich leczył? Ano właśnie anty-
neoplastonami! (Nie trzeba chyba doda-
wać, że FDA szybko się za niego zabrała,
aby ukrócić jego praktyki)!
Dr Shigeyur Arai z Hayashibara Bio-
chemical Laboratories w Okayamie w Ja-
ponii oświadczył zebranym delegatom, że
płucząc gardło moczem można leczyć wie-
le chorób, między innymi raka, zapalenie
wirusowe wątroby typu B, a także grypę.
(Źródło: The Sydney Morning Herald, 5 ma-
rzec 1996)
FDA DAJE ZIELONE ŚWIATŁO DLA MSG
MIMO ZAGROŻEŃ DLA ZDROWIA
WYNIKAJĄCYCH Z JEGO SPOŻYWANIA
merykański Urząd ds. Żywności i Le-
A ków (Food and Drug Administration;
w skrócie FDA) uznał dodatek do żywno-
ści o nazwie MSG (multiglutamian sodu)
za bezpieczny, całkowicie ignorując dowo-
dy świadczące o jego związku z takimi
chorobami, jak choroba Alzheimera i Par-
kinsona.
Zgodnie z nakazem FDA producenci
żywności muszą podawać na etykiecie to-
waru informację, że zawiera on MSG,
tylko wówczas, gdy jego ilość w nim prze-
kracza trzy gramy.
Decyzja ta rozwścieczyła lobby sprzeci-
wiające się stosowaniu tego środka. Jego
członkowie twierdzą, że FDA ignoruje
swoje własne ustalenia, zgodnie z którymi
ludzie cierpią na niekorzystne reakcje
z racji spożywania MSG już przy dawce
wynoszącej połowę tej, którą uznano za
granicę bezpieczeństwa.
(Źródło: What Doctors Don’t Tell You, vol. 5,
nr 11, luty 1996)
WEWNĘTRZNE SKAŻENIA MOGĄ BYĆ
GORSZE OD ZEWNĘTRZNYCH
ak twierdzi Steve Brown, główny nau-
J kowy konsultant australijskiej placów-
ki Organizacji Wspólnoty Brytyjskiej ds.
Badań Naukowo-Przemysłowych, poziom
skażenia powietrza wewnątrz domów
i biur toksycznymi oparami unoszącymi się
z dywanów, farb, mebli i produktów służą-
cych do czyszczenia może nawet siedmio-
krotnie przewyższać poziom skażenia po-
wietrza na zewnątrz budynków.
Sprawcami tych zanieczyszczeń są świe-
żo oczyszczone dywany, odzież przyniesio-
na z pralni chemicznej, ściany wykonane
z płyt paździerzowych i spilśnionych, kleje
produkowane na bazie rozpuszczalników,
wypełniacze, farby i bejce do drewna, dez-
MARZEC-KWIECIEŃ 2001
odoranty, podłogi winylowe, woski do
konserwowania mebli, izolacje, piankowe
poduszki, gazowe piecyki oraz wiele in-
nych przedmiotów i urządzeń.
(Źródło: The Australian, 8 maj 1996)
NOWE EUROPEJSKIE ZASADY TAJNOŚCI
STAJĄ SIĘ PRAWEM
owe zasady ochrony informacji, łącz-
N nie ze szczegółami dotyczącymi usta-
nowienia nowych europejskich paramilita-
rnych sił policyjnych, zostały zaaprobowa-
ne przez rządy krajów członkowskich Unii
Europejskiej.
Zasady te zostały uzgodnione w sierp-
niu przy zastosowaniu „procedury pisem-
nej”, co zapobiegło dyskusji na ten temat
w Parlamencie Europy. 23 sierpnia stały
się one prawem w UE. Zasady te opraco-
wała w tajemnicy szara eminencja UE,
Javier Solana, który pełni funkcję sekreta-
rza generalnego Rady Ministrów UE,
wspólnie ze swoim sukcesorem na stano-
wisku sekretarza generalnego NATO, lor-
dem Robertsonem.
Te środki kontroli wprowadzono mimo
sprzeciwu Rzecznika Europy, Jacoba So-
dermana, który ostrzegał, że mogą być one
stosowane również w dziedzinach będą-
cych w kompetencji policji podlegających
obecnie kontroli społecznej.
Zgodnie z planem Solany wszystkie taj-
ne dokumenty dotyczące „bezpieczeństwa
i obrony Unii lub jednego z krajów człon-
kowskich bądź większej ich liczby” albo
„spraw dotyczących kryzysów o charakte-
rze wojskowym lub innym” będą wyłączo-
ne spod kontroli społecznej.
Ogólne zasady tajności obejmą także
mające powstać liczące 5 000 osób parami-
litarne siły policyjne UE szybkiego reago-
wania. Mogą również objąć dyskusje pro-
wadzone w ramach UE na temat prawo-
dawstwa karnego, kontroli granicznej i po-
lityki handlowej.
Zasady tajności będą zawierały klauzulę
umożliwiającą krajom NATO oraz rzą-
dom krajów nie zrzeszonych z UE weto-
wanie ujawnienia dokumentów UE.
Z dokumentów, które przeciekły do
wiadomości opinii publicznej, wynika, że
plany mają znacznie szerszy zakres i nie
ograniczają się wyłącznie do operacji
o charakterze wojskowym. Proponowane
siły szybkiego reagowania będą mogły być
użyte do „tłumienia nasilającej się prze-
mocy, zwalczania prób destabilizacji pra-
wa i porządku, przeciwstawiania się pró-
bom złamania pokoju, rozpętania zamie-
szek i zbrojnych konfliktów” oraz „maso-
wych ruchów ludności”.
Dokumenty mające być włączone pod
parasol ochronny nowych zasad tajności
obejmują już protokoły ze styczniowego
spotkania przedstawicieli paramilitarnych
sił policyjnych z Hiszpanii, Portugalii,
Francji i Włoch, na którym omawiano
utworzenie „europejskich sił śledczych
i bezpieczeństwa” będących „narzędziem”
pozostającym w dyspozycji UE i NATO.
(Źródło: artykuł Richarda Norton-Taylora,
The Guardian, 31 sierpień 2000, strona inter-
netowa: ‹www.guardian.co.uk›)
SZPIEG W TWOJEJ KIESZENI
ak twierdzą brytyjscy obrońcy praw
J obywatelskich, następna generacja te-
lefonów komórkowych ułatwi policji pouf-
ne śledzenie obywateli.
Ostrzegają oni, że połączenie możliwo-
ści ustalania pozycji wbudowanej w tele-
fon oraz praw, jakimi została obdarzona
policja na mocy przepisów Ustawy
o Uprawnieniach Sił Śledczych w Wielkiej
Brytanii, oznacza, iż jego posiadacz może
i będzie śledzony. Twierdzą, że używanie
telefonów nowej generacji może utrudnić
ich użytkownikom zachowanie swojej pry-
watności.
Zdając sobie sprawę z możliwych im-
plikacji tego stanu rzeczy, firmy produku-
jące telefony pracują nad stworzeniem
funkcji umożliwiającej użytkownikom te-
lefonów ukrycie miejsca swojego pobytu
poprzez wciśnięcie odpowiedniego guzika.
Chociaż istniejące zestawy GSM mogą
być używane jako urządzenia lokalizują-
ce, to jednak dokładność tej lokalizacji
wynosi zaledwie kilkaset metrów. Dokła-
dność tę można znacznie zwiększyć wy-
posażając zestaw w specjalne oprogramo-
wanie, które umożliwia określenie poło-
żenia telefonu z dokładnością do 50 me-
trów. Nowsze modele telefonów komór-
kowych, takie jak GPRS (General Packet
Radio Services) oraz UMTS (Universal
Mobile Telecommunications Services), są
wyposażone w jeszcze dokładniejszy sy-
stem określania pozycji. Modele GPRS
mają stać się powszechnie dostępne pod
koniec bieżącego roku, zaś telefony
UMTS w roku 2002.
Tymczasem Caspar Bowden, prezes
Fundacji ds. Badania Polityki Informa-
cyjnej, ostrzega, że nowo uchwalona Usta-
wa o Uprawnieniach Sił Śledczych po-
zwala na wykorzystanie danych do ba-
rdziej złowieszczych celów. Twierdzi on,
że ustawa ta traktuje informacje stosowne
do lokalizacji telefonów jako „dane te-
lekomunikacyjne”, na których uzyskiwanie
policja nie musi posiadać zezwolenia. Tak
więc policja może używać tych informacji
do śledzenia każdego posiadacza takiego
telefonu.
(Źródło: artykuł Marka Warda, BBC News
Online, 14 sierpień 2000; strona internetowa:
‹http://news.bbc.co.uk/hi/english/sci/tech/›)
LEKARZE TO TRZECIA Z GŁÓWNYCH
PRZYCZYN ZGONÓW W USA
połeczeństwo Stanów Zjednoczonych
S jest bardzo dalekie od miana najzdro-
wszego na świecie. Spośród 13 krajów,
jakie brano pod uwagę w ostatnim porów-
naniu stanu zdrowotności, Stany Zjedno-
czone zajęły przedostatnie, dwunaste,
miejsce w 16 kategoriach.
Kolejność krajów pod względem ich
przeciętnych wskaźników zdrowotności
NEXUS • 5
 . . .WIEŚCI Z GLgBALNEJ WIOSKI. . .
(przy pierwszym z nich – najlepszym)
przedstawia się następująco: Japonia,
Szwecja, Kanada, Francja, Australia, Hi-
szpania, Finlandia, Holandia, Wielka Bry-
tania, Dania, Belgia, Stany Zjednoczone
i Niemcy.
Liczby przypadków połączonego wpły-
wu błędów i niekorzystnych efektów będą-
cych następstwem uszkodzeń powstałych
z winy lekarza, lecz nie przypisywanych
wyraźnym błędom w sztuce lekarskiej
w odniesieniu do Stanów Zjednoczonych
przedstawiają się następująco:
• 12 000 zgonów rocznie z powodu nie-
potrzebnych zabiegów chirurgicznych;
• 7 000 zgonów rocznie z powodu błęd-
nie podanych leków w szpitalach;
• 20 000 zgonów rocznie z powodu błę-
dów popełnianych w szpitalach;
• 80 000 zgonów rocznie z powodu in-
fekcji szpitalnych;
• 106 000 zgonów rocznie z powodu nie
uznanych za błąd w sztuce lekarskiej nie-
korzystnych efektów będących reakcją na
podawane przez lekarzy leki.
Łącznie mamy więc do czynienia
z 225 000 zgonów spowodowanych przez
lekarzy.
Co ważne, większość tych danych po-
chodzi z badań pacjentów hospitalizowa-
nych, poza tym szacunki te dotyczą wyłą-
cznie przypadków, które zakończyły się
zejściem śmiertelnym i nie obejmują przy-
padków niekorzystnych efektów, w wyniku
których doszło do upośledzenia lub złego
samopoczucia.
225 000 zgonów rocznie w USA spowo-
dowanych przez lekarzy stawia tę przy-
czynę śmierci na trzecim miejscu po zgo-
nach będących następstwem zawału serca
i choroby nowotworowej.
(Źródło: JAMA, nr 284[4], 26 lipiec 2000;
strona internetowa: ‹http://jama.ama-asan.
org/issues/›)
NATO ZMUSZONE DO ZMIANY OPINII
W SPRAWIE LICZBY ŚMIERTELNYCH
OFIAR W KOSOWIE
stalenia zespołów sądowych Między-
U narodowego Trybunału ds. Zbrodni
w byłej Jugosławii (International Criminal
Tribunal for the former Yugoslavia;
w skrócie ICTY) w Hadze zmusiły NATO
do przyznania, że jugosłowiańska armia
zabiła w czasie konfliktu w Kosowie nie
więcej niż 3 000 ludzi.
Rok temu NATO twierdziło, że jugo-
słowiańska armia dokonała masakry co
najmniej 10 000 ludzi. Rzecznicy NATO
sugerowali, że kolejne 500 000 rzekomo
„zaginionych” ludzi, to również ofiary
śmiertelne.
Obecnie NATO zostało zmuszone do
przyznania, że była to propaganda, której
celem było zdobycie poparcia dla swojej
nielegalnej interwencji, w wyniku której
zginęło 3 000 Jugosłowian, z których jedna
trzecia to dzieci.
(Źródło: Workers World, 31 sierpień 2000;
strona internetowa: ‹www.workers.org›)
6 • NEXUS
SZPIEG W TWOIM SERWERZE
ządy całego świata zostały uwikłane w spór dotyczący elektronicznego szpiegowa-
R nia Internetu. W USA rozpętała się polityczna burza w związku z nowym
systemem FBI o nazwie Carnivore (Mięsożerca) umożliwiającym ingerencję w Internet.
W Wielkiej Brytanii Ustawa o Uprawnieniach Sił Śledczych rozszerzyła możliwość
podsłuchu na dostarczycieli usług internetowych i pozwala rządowi na masową kontrolę
lub przechwytywanie wiadomości przesyłanych przez Internet przez zagraniczne siły
policyjne oraz agencje bezpieczeństwa.
Za wprowadzeniem wspomnianej ustawy kryje się wiele czynników o zasięgu
międzynarodowym. Najważniejszym z nich jest konieczność podporządkowania się
warunkom nowego, narzucanego przez Amerykę, międzynarodowego reżymu prze-
chwytywania informacji, zgodnie z którym agencje strzegące przestrzegania prawa
jednego kraju mają prawo do szybkiego dostępu i monitorowania ruchu telekomunika-
cyjnego innego kraju w przypadku prowadzenia inwigilacji przestępców kryminalnych
bądź operacji wywiadowczych.
W roku 1995 w Unii Europejskiej wprowadzono w tajemnicy przepisy znane pod
jeszcze bardziej mylącą nazwą jako Międzynarodowe Wymogi Użytkownika w Sprawie
Przechwytywania Informacji dla Celów Prawnych. Umowę w tej sprawie podpisało
w sumie 19 krajów – 15 krajów UE oraz USA, Australia, Kanada i Nowa Zelandia.
Krótko mówiąc, zasady te podpisały kraje UE oraz sygnatariusze nadzorowanego przez
NSA paktu UKUSA, którego częścią jest elektroniczny system podsłuchu Echelon.
Holenderska agencja bezpieczeństwa BVD przyznała pod koniec lipca, że gromadzi
komunikaty wysyłane pocztą elektroniczną (e-mailem) za granicę przez holenderskie
firmy. W Hadze przygotowywane są przepisy umożliwiające ministerstwu sprawiedliwo-
ści wgląd do zawartości e-maili, przechwytywanie wiadomości i rozmów prowadzonych
za pośrednictwem telefonów komórkowych oraz śledzenie ruchów ich właścicieli. Rząd
australijski już ustanowił prawa zezwalające agentom bezpieczeństwa na atakowanie
i tajne przeszukiwanie komputerów w celu uzyskania interesujących ich informacji.
Wiele pozostałych rządów przygotowuje wprowadzenie podobnych zasad.
Wszystkie te dokonania nie są przypadkiem, lecz bezpośrednim wynikiem sied-
mioletnich przygotowań koordynowanych przez międzynarodowy zespół powołany
przez FBI – po dwukrotnej odmowie Kongresu USA udzielenia zgody na rozciągnięcie
prawa podsłuchu telefonicznego na sieci cyfrowe. Zespół ten działający pod mylącą
nazwą Międzynarodowe Seminarium w sprawie Egzekwowania Prawa w Telekomunika-
cji spotyka się raz do roku w celu organizowania lobby na rzecz uczynienia systemów
telekomunikacyjnych „przyjaznymi dla przechwytywania”.
Prace tego zespołu wypłynęły po raz pierwszy na światło dzienne pod koniec roku
1997, kiedy brytyjski badacz ujawnił istniejącą od wielu lat współpracę między per-
sonelem UE i FBI. Szczegóły planu wymuszenia na dostarczycielach Internetu na całym
świecie obowiązku instalowania tajnych „czarnych skrzynek” umożliwiających prze-
chwytywanie wiadomości przesyłanych przez Internet ukazały się w internetowym
„Online” rok temu.
W lipcu Parlament Europejski wyznaczył 36 swoich członków do przeprowadzenia
mającego trwać rok dochodzenia w sprawie systemu Echelon (amerykański system
monitorowania wiadomości przesyłanych przy pomocy sieci satelitów telekomunikacyj-
nych). Echelon stał się w mowie potocznej całego świata symbolem elektronicznego
podsłuchu lub środka przekazu sieci agencji wywiadowczych (SIGINT). Jest on
zarządzany przez amerykańską Agencję Bezpieczeństwa Narodowego i brytyjską Kwate-
rę Główną Łączności Rządowej. Celem dochodzenia jest sprawdzenie, czy Echelon nie
zagraża prawom obywateli krajów członkowskich UE oraz europejskiemu przemysłowi.
Elektroniczny podsłuch stał się polem bitwy między USA i Rosją. Podpisany 19 lipca
2000 roku Rosyjsko-Amerykański Traktat o Zaufaniu i Współpracy nie pozwala
prezydentowi Clintonowi na prolongowanie lub umarzanie rosyjskich długów, dopóki
zlokalizowana na Kubie rosyjska baza szpiegowska nie zostanie „zlikwidowana”. Ta
mieszcząca się w Lourdes w pobliżu Hawany baza stanowiła najważniejszą placówkę
wywiadu byłego Związku Radzieckiego. Stosowany tam system zbierania danych
pochodzących z rozmów telefonicznych i połączeń satelitarnych, podobny do Echelonu,
obejmuje podobno swoim zasięgiem całe Stany Zjednoczone i dostarcza rzekomo „od 60
do 70 procent wszystkich danych uzyskiwanych przez wywiad rosyjski na temat USA”.
Biały Dom chce powstrzymać kampanię na rzecz zamknięcia Lourdes, ponieważ inne
kraje, jeśli dojdzie do jej likwidacji, mogą zażądać od Stanów Zjednoczonych za-
mknięcia ich baz. Z istniejących dokumentów wyraźnie wynika, że Stany Zjednoczone
boją się, aby afera z Lourdes nie wpłynęła na nastroje w Wielkiej Brytanii, Niemczech
i Australii, gdzie NSA posiada potężne urządzenia. Jej stacja w Menwith Hill
w hrabstwie Yorkshire w Wielkiej Brytanii jest najpotężniejszą na świecie stacją
elektronicznego podsłuchu. I
(Źródła: artykuł Duncana Campbella w The Guardian, Londyn, 10 sierpień 2000, www.guardiaun-
limited.co.uk/online/; Intelligence, Francja, nr 370, 10 lipiec 2000, www.blythe.org/Intelligence)
MARZEC-KWIECIEŃ 2001
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . RAPgRTY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
W dziale „Raporty” będziemy zamieszczali od czasu do czasu opracowania, które z racji swojej długości i charakteru nie
kwalifikują się na normalny artykuł i jednocześnie są zbyt długie, aby trafić na łamy działu „Wieści z globalnej wioski”.
PROTEST NAUKOWCÓW WOBEC ORZECZEŃ FDA
W SPRAWIE BIAŁKA SOJOWEGO
O publikowany przez nas artykuł Sally Fallon i Mary G. Enig
„Produkty sojowe – obietnice i zagrożenia” omawiający
politykę w sprawie soi oraz produktów sojopochodnych i ich
wpływu na zdrowie (patrz nr 4, lipiec-sierpień, 2000) spotkał się
z dużym oddźwiękiem ze strony czytelników, zwłaszcza tych,
którzy spożywają soję od wielu lat, nie zdając sobie sprawy, że ma
to związek z ich niewytłumaczalnymi problemami zdrowotnymi.
Artykuł omawiał prace dra Daniela Sheehana i dra Daniela
Doerge’a z amerykańskiego Narodowego Ośrodka Badań Tok-
sykologicznych (National Center for Toxicological Research;
w skrócie NCTR) będącego agendą Urzędu ds. Żywności i Leków
(Food and Drug Administration; w skrócie FDA), którzy wy-
stosowali list protestacyjny wobec nowych postanowień FDA
„zezwalających na podawanie na etykietach żywności informacji
sugerujących istnienie związku między proteinami soi i spadkiem
ryzyka zapadnięcia na chorobę wieńcową”. FDA doszedł do
wniosku, że „proteiny sojowe zawarte w ubogiej w tłuszcze
nasycone i cholesterol diecie mogą zmniejszać ryzyko choroby
wieńcowej serca poprzez obniżanie poziomu cholesterolu we
krwi”. FDA zlekceważył dowody świadczące o wręcz przeciwnych
skutkach, w efekcie czego z dniem 26 października 1999 roku
weszły w życie nowe zasady.
Goszcząc w programie 20/20 sieci telewizyjnej ABC, która
wyemitowała go 9 czerwca 1999 roku, a następnie w ślad
za nią wiele innych stacji telewizyjnych na świecie, dr Sheehan
i dr Doerge udzielili obszernego wywiadu. W programie
przedstawiono kontrowersje dotyczące bezpieczeństwa spoży-
wania produktów sojowych uważanych za źródło bezpiecznych
protein, ze szczególnym uwzględnieniem związku między soją
i rakiem piersi u kobiet, przyspieszonym starzeniem się mózgu
u mężczyzn i wadami rozwojowymi u niemowląt. Naukowcy
ci oświadczyli, że bezskutecznie starali się powstrzymać FDA
przed udzieleniem wspomnianej rekomendacji w obawie, że
może być ona błędnie interpretowana jako ogólne zalecenie,
a nie ograniczone jedynie do jej korzystnego wpływu na
serce. (Skrótowe omówienie powyższego programu znaleźć
można na stronie internetowej ‹http://abcnews.go.com/ona-
ir/2020/2020–000609–soy–feature.html›).
Poniżej przedstawiamy ich pismo z 18 lutego 1999 roku
skierowane do FDA.
DEPARTMENT OF HEALTH AND HUMAN SERVICES
Public Health Service Food and Drug Administration
National Center For Toxicological Research
Jefferson, Ark. 72079-9502
Dr Daniel M. Sheehan
Dyrektor Programu Estrogen Base
Sekcja Toksykologii Genetycznej i Reprodukcyjnej
oraz
Dr Daniel R. Doerge
Sekcja Toksykologii Biochemicznej
18 lutego 1999
Wydział Zezwoleń (HFA-305)
Urząd ds. Żywności i Leków
Rockville, MD 20852
Do wszystkich zainteresowanych!
Niniejsze pismo dotyczy postanowienia nr 98P-0683 noszącego
nazwę „Etykietowanie żywności: głoszenie korzystnego wpływu
na zdrowie przez proteiny sojowe w przypadku choroby wieńcowej”.
Sprzeciwiamy się zgodzie na głoszenie tego zdrowotnego wpływu
soi, z uwagi na liczne dowody wskazujące na toksyczne działanie
MARZEC-KWIECIEŃ 2001
niektórych izoflawonów zawartych w soi, w tym genisteinu i equolu,
metabolitu daidzeinu, na czułe na estrogeny tkanki i tarczycę.
Ten negatywny wpływ dotyczy wielu gatunków, w tym człowieka.
Ponadto, w przypadku człowieka, powodują one niekorzystne efekty
uboczne w postaci różnych bardzo ważnych oddziaływań.
Genistein ma charakter wyraźnie estrogeniczny – posiada struk-
turalne cechy chemiczne konieczne do oddziaływania o charakterze
estrogenicznym (Sheehan i Medlock, 1995; Tong i in., 1997; Mik-
sicek, 1998) i wywołuje estrogeniczną reakcję u dorastających i doro-
słych zwierząt oraz u dorosłych ludzi. W przypadku gryzoni equol ma
charakter estrogeniczny i w okresie rozwojowym działa jak est-
rogeniczny hormonalny czynnik zakłócający (Medlock i in., 1995a,b).
Faber i Hughes (1993) wykazali zaistnienie zmian w regulacji LH,
które występuje po leczeniu genisteinem w okresie rozwoju. Tak
więc w okresie ciąży u ludzi izoflawony mogą stanowić czynnik
zagrożenia powodujący nienormalny cykl rozwoju mózgu i układu
rozrodczego. Co więcej, samice małp z gatunku rezusów karmione
w czasie ciąży genisteinem miały wyższy o 50 do 100 procent
poziom estradiolu w serum w trzech różnych matczynych obszarach
krążenia niż osobniki kontrolne (Harrison i in., 1998). Zakładając, że
rezus jest najbardziej zbliżonym do człowieka modelem eksperymen-
talnym oraz że własne estrogeny kobiety stanowią znaczne ryzyko
zapadnięcia na raka piersi, udzielenie świadectwa zdrowotności
poteinom sojopochodnym przed zakończeniem ich badań jest cał-
kowicie nieuzasadnione.
Równie niekorzystne jest odkrycie, że płody małp karmionych
genisteinem mają o 70 procent wyższy poziom estradiolu niż osobni-
ki kontrolne (Harrison i in., 1998). Okres rozwoju jest okresem
najbardziej podatnym na zatrucie estrogenem ze względu na nie
ulegające wątpliwości występowanie dużej różnorodności ewident-
nych deformacji i poważnych niedomogów funkcjonalnych u zwie-
rząt eksperymentalnych i ludzi. U ludzi wystawienie na działanie
stilbestrolu (diethylstilbestrol lub dietylsilboestrol; w skrócie DES)
stanowi pierwszorzędny przykład niekorzystnego wpływu estrogenu
w okresie rozwojowym. Około 50 procent potomstwa rodzaju żeńs-
kiego i nieco mniej potomstwa rodzaju męskiego wykazywało znie-
kształcenia układu rozrodczego, jak również mniejszą częstotliwość
występowania (około jeden przypadek na tysiąc) przypadków złoś-
liwych. U dorosłych genistein może stanowić czynnik zwiększający
ryzyko zapadnięcia na choroby związane z estrogenem.
Nawet bez dowodów podwyższonego poziomu estradiolu w pło-
dach rezusów, siła oddziaływania i różnice dawek między DES
i sojowymi izoflawonami nie dają żadnej gwarancji, że same sojopo-
chodne izoflawony nie wywołują niekorzystnych skutków.
Po pierwsze, przewidywania oparte na dostępnej literaturze
dowodzą, że dawki izoflawonów zawartych w proteinach sojowych,
jakie stosowano w próbach klinicznych i które dały efekty est-
rogeniczne, oddziałują z podobną siłą co niewielkie, ale aktywne,
dawki DES u rezusów (Sheehan, niepublikowana praca).
Po drugie, ostatnio wykazaliśmy, że estradiol nie posiada progu
w eksperymentach ze szczególnie wysokimi dawkami (Sheehan i in.,
1999). Następnie ustaliliśmy 31 krzywych dla imitujących hormony
związków chemicznych, które również nie wykazują progu (Sheehan,
1998a). Uważamy, że nie istnieją dawki nie przedstawiające ryzyka
– wielkość ryzyka jest jedynie funkcją wielkości dawki. Te dwie
własności potwierdzają słuszność naszego stanowiska, zgodnie
z którym uważamy, że danie przyzwolenia na opatrywanie produk-
tów opartych na wyizolowanych proteinach sojowych znakiem zdro-
wotności jest działaniem niewłaściwym.
Ponadto izoflawony są inhibitorami wytwarzanej przez tarczycę
peroksydazy (Thyroid Peroxidase; w skrócie TPO), która tworzy T3
i T4. Zahamowanie jej wytwarzania może prowadzić do degeneracji
tarczycy, łącznie z wolem i jej autoimmunologicznym zapaleniem.
Istnieje pokaźna liczba prac prowadzonych na zwierzętach, które
dowodzą wolotwórczych, a nawet rakotwórczych, własności produk-
tów sojowych (Kimura i in., 1976). Co więcej, są doniesienia mówią-
ce o występowaniu wola w wyniku spożywania produktów sojowych
NEXUS • 7
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . RAPgRTY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
u niemowląt, tym razem ludzkich (Van Wyk i in., 1960; Hydovitz,
1960; Shepard i in., 1960; Pinchers i in., 1965; Chorazy i in. 1995),
oraz u dorosłych (McCarrison 1933; Ishizuki i in., 1991). Ostatnio
udało się nam zidentyfikować genistein i daidzein jako wolotwórcze
składniki izoflawonów soi oraz określić mechanizm inhibitowania
peroksydazy tarczycy (TPO) – katalizowaną syntezę hormonu tar-
czycy in vitro (Divi i in., 1997; Divi i in., 1996). Zaobserwowane
samobójcze unieczynnienie TPO przez izoflawony zwiększa moż-
liwość utworzenia neoantygenów w rezultacie kowalencyjnego wią-
zania z TPO, a także ze względu na to, że anty-TPO jest głównym
antyciałem obecnym przy autoimmunologicznej chorobie tarczycy.
Ten hipotetyczny mechanizm jest spójny z doniesieniami Forta
i innych (1986, 1990) na temat podwojenia ryzyka autoimmunologi-
cznego zapalenia tarczycy u dzieci, które spożywały produkty sojowe
jako niemowlęta, w porównaniu z niemowlętami, które spożywały
inne formy mleka.
Poziom izoflawonów we krwi niemowląt spożywających pro-
dukty sojowe jest około pięciokrotnie wyższy niż u kobiet spożywają-
cych sojowe dodatki, które mają objawy zakłócenia cyklu menst-
ruacyjnego, w tym wyższy poziom estradiolu w fazie folikulinowej
(Setchell i in., 1997). Zakładając, że ryzyko zależy od wielkości
dawki, nierozsądne byłoby zapewnianie, że to, co stwierdzono
w przypadku noworodków, nie odnosi się do dorosłych, którzy mogą
spożywać mniejsze dawki izoflawonów. Jest sprawą niejasną, czy ten
niedwuznaczny biologiczny wpływ na długość cyklu menstruacyj-
nego (Cassidy i in. 1994) jest korzystny, czy nie. Co więcej, musimy
brać pod uwagę przezłożyskowe przemieszczanie się izoflawonów
– przypadek DES dowodzi, że estrogeny mogą przemieszczać się
przez łożysko. Jak dotąd nie prowadzono tego rodzaju badań z genis-
teinem na ludziach lub naczelnych. Wiedząc, że wszystkie badane na
ludziach estrogeny są bronią obosieczną (Sheehan i Medlock, 1995;
Sheehan, 1997) i że ten sam estrogen może wywoływać zarówno
korzystne, jak i niekorzystne efekty, można przyjąć z dużym praw-
dopodobieństwem, że takimi samymi własnościami charakteryzują
się izoflawony. Dane uzyskane podczas badań na zwierzętach po-
krywają się z niekorzystnymi efektami obserwowanymi u ludzi.
Ostatecznie początkowe dane z długoterminowych (ponad trzy-
dziestoletnich) perspektywicznych badań epidemiologicznych zdro-
wych ludzi (7000 mężczyzn) przeprowadzonych na Hawajach wyka-
zały, że częstotliwość występowania choroby Alzheimera wśród
Hawajczyków była taka sama, jak wśród Amerykanów europejskiego
pochodzenia i Japończyków (White i in., 1996a). Inaczej jest w przypa-
dku zwyrodnienia naczyń mózgowych – częstotliwość jego występo-
wania jest podobna u Hawajczyków i Japończyków i w obu grupach
jest wyższa niż u Amerykanów pochodzenia europejskiego. Wskazuje
to, że za częstsze jego występowanie odpowiedzialni są wspólni
przodkowie lub czynniki środowiskowe w Japonii i na Hawajach. W tej
samej grupie zaobserwowano blisko dwuipółkrotnie większe ryzyko
zapadnięcia na zwyrodnienie naczyń mózgowych oraz atrofię mózgu
pod wpływem spożywania tofu, produktu sojowego bogatego w izo-
flawony (White i in. 1996b). Pozostaje to w zgodzie z sugerowanym
we wcześniejszych analizach uzasadnieniem środowiskowym i dosta-
rcza dowodu na to, że sojowe (zawarte w tofu) fitoestrogeny powodują
zwyrodnienie naczyń mózgowych. Biorąc pod uwagę fakt, że estroge-
ny są potrzebne do utrzymania funkcji mózgu kobiet i że męski mózg
zawiera aromatazę, enzym, który zamienia testosteron w estradiol,
a także to, że izoflawony są czynnikiem inhibitującym to enzymatycz-
ne działanie (Irvine, 1998), należy stwierdzić, że dla tych odkryć
odnoszących się do ludzi istnieje mechanistyczna podstawa. Mając na
uwadze duże trudności w określeniu zależności między wystawieniem
i długotrwałością oddziaływania nie sprzyjających ukrytych czynników
w ludzkiej populacji (Sheehan, 1998b) oraz możliwość mechanistycz-
nego wyjaśnienia wyników o charakterze epidemiologicznym, należy
uznać te badania za doniosłe. Są to jedne z bardziej wiarygodnych,
dobrze zaplanowanych, ogólnie dostępnych badań epidemiologicz-
nych. Rzadko się zdarza, aby badania były tak przekonywające
i wskazywały tak wyraźnie mechanizm występowania zjawiska. Z tego
też względu zasługują, aby brać ich wyniki pod uwagę.
Czy z azjatyckich doświadczeń wynika, że izoflawony są bez-
pieczne? Przegląd kilku przypadków prowadzi do następującego
8 • NEXUS
wniosku: „Biorąc pod uwagę analogie do ziołolecznictwa oraz trud-
ności w obserwowaniu i wykrywaniu toksyczności wynikającej z dłu-
gotrwałego okresu utajenia, nie jestem przekonany, że długa historia
pozornie bezpiecznego spożywania produktów sojowych może
oznaczać, że rzeczywiście nie stanowią one zagrożenia dla zdrowia”
(Sheehan, 1998b). Należy ponadto zauważyć, że pogląd wyrażony na
stronie 62978 mówiący, że żywność produkowana na bazie protein
sojowych jest GRAS (Generally Recognized As Safe – Uważana
Generalnie Za Bezpieczną), stoi w jawnej sprzeczności z niedawnym
oświadczeniem CFSAN (Center for Food Safety and Applied Nutrition
FDA – Ośrodek Bezpieczeństwa Żywności i Stosowanego Odżywia-
nia Urzędu ds. Żywności i Leków) przekazanym firmie Archer Daniels
Midland w odpowiedzi na jej wniosek o przydzielenie sojowym
proteinom statusu GRAS, które mówi o niedostatkach wniosku
odnoszących się do opisu niekorzystnych efektów będących przy-
czyną odmowy udzielenia statusu GRAS. Szczegółów na ten temat
może dostarczyć Linda Kahl. Wydaje się, że lepiej by było, gdyby FDA
reprezentował jednolite stanowisko w sprawie wyizolowanych prote-
in sojowych.
Reasumując, wyżej przedstawione fakty wykazują wewnętrzną
spójność i dowodzą, że genistein oraz inne izoflawony mogą wpły-
wać niekorzystnie na cały szereg gatunków, w tym również ludzi.
Badania prowadzone na zwierzętach stanowią główną podstawę
określania toksyczności, jeśli podejrzewa się jej występowanie, i to
z dużą dokładnością, oraz niekorzystnego wpływu na człowieka. Jeśli
chodzi o izoflawony, mimo niewielu badań, jakie przeprowadzono
w tym zakresie, posiadamy dodatkowo dwa rodzaje dowodów na ich
niekorzystny wpływ na ludzki organizm. Podczas gdy izoflawony
mogą mieć korzystne oddziaływanie w pewnych okresach życia lub
w pewnych okolicznościach, nie można tego rozciągać na całe życie
człowieka we wszystkich jego fazach. Izoflawony, podobnie jak
pozostałe estrogeny, mają charakter obosieczny, mogą bowiem
działać zarówno korzystnie, jak i niekorzystnie (Sheehan i Medlock,
1995; Sheehan, 1997). Należy ponownie rozpatrzyć świadectwo
zdrowotności wydane produktom wytwarzanym na bazie wyizo-
lowanych protein sojowych, lecz nie na takich zasadach, jakie
obowiązują w przypadku dodatków do żywności, gdyż byłoby to
poważnym błędem.
Leki o charakterze estrogennym i wolotwórczym podlegają kont-
roli FDA i są podawane pod kontrolą lekarza. Leczonych w ten
sposób pacjentów informuje się o związanym z tym ryzyku i obser-
wuje pod kątem wykrycia ewentualnych efektów ich toksycznego
działania. W przypadku żywności nie istnieją podobne zabezpiecze-
nia i dlatego społeczeństwo zostało wystawione na potencjalne
niebezpieczeństwo zatruć przez izoflawony zawarte w wyizolowa-
nych proteinach sojowych, i to bez jakiegokolwiek ostrzeżenia.
Kończąc, należy podkreślić, że Narodowy Ośrodek Badań Tok-
sykologicznych podjął długofalowe, wielopokoleniowe (chodzi o oso-
bniki w różnym wieku) badania genisteinu podawanego w pożywie-
niu szczurom. Analiza badań nad wpływem różnych dawek jest już
na ukończeniu. Ponieważ wstępne dane wynikające z tej analizy
mogą okazać się istotne przy podejmowaniu decyzji (odnośnie
przydzielenia certyfikatu zdrowotności), proponuję skontaktować się
w tej sprawie z drem Barrym Delclosem, który jest dostępny pod
adresem umieszczonym w nagłówku niniejszego pisma, lub za
pośrednictwem poczty elektronicznej.
Z poważaniem,
Daniel M. Sheehan
Daniel R. Doerge
Do wiadomości:
Dr Bernard Schwetz, dyrektor NCTR,
Dr Barry Delclos.
Bibliografia:
• A. Cassidy, S. Bingham, K.D.R. Setchell, „Biological effects of soy protein
rich in isoflavones on the menstrual cycle of premenopausal women” („Bio-
logiczne oddziaływanie bogatych w izoflawony protein sojowych na cykl menst-
ruacyjny kobiet przed menopauzą”), Am. J. Cin. Nutr., nr 60, str. 333-340, 1994.
MARZEC-KWIECIEŃ 2001
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . RAPgRTY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• P.A. Chorazy, S. Himelhoch, N.J. Hopwood, N.G. Greger, D.C. Postellon,
„Persistent hypothyroidism in an infant receiving a soy formula: Case report and
review of the literature” („Uporczywa niedoczynność tarczycy u noworodka
karmionego produktami sojowymi – opis przypadku i przegląd literatury”),
Pediatrics, str. 148-150, 1995.
• R.L. Divi, H.C. Chang, D.R. Doerge, „Identification, characterization and
mechanisms of anti-thyroid activity of isoflavones from soybean” („Rozpo-
znanie, charakterystyka i mechanizmy przeciwtarczycowego oddziaływania izo-
flawonów pochodzących z nasion soi”), Biochem. Pharmacol., nr 54, str. 1087-
1096, 1997.
• R.L. Divi, D.R. Doerge, „Inhibition of thyroid peroxidase by dietary flavono-
ids” („Hamowanie peroksydazy tarczycy przez flawnoidy pokarmowe”), Chem.
Res. Toxicol., nr 9, str. 16-23, 1996.
• P. Fort, R. Lanes, S. Dahlem, B. Reeker, M. Weyman-Daum, M. Pugliese, F.
Lifshitz, „Breast feeding and insulin-dependent diabetes mellitus in children”
(„Karmienie piersią a cukrzyca insulinowa u dzieci”), J. Am. Coll. Nutr., nr 5, str.
439-441, 1986.
• P. Fort, N. Moses, M. Fasano, T. Goldberg, F. Lifshitz, „Breast and
soy-formula feedings in early infancy and the prevalence of autoimmune thyroid
disease in children” („Karmienie piersią i produktami sojowymi we wczesnym
niemowlęctwie a występowanie autoimmunologicznego zapalenia gruczołu tar-
czycy”), J. Am. Coll. Nutr.), nr 9, str. 164-167, 1990.
• R.M. Harrison, P.P. Phillippi, M.C. Henson, „Effects of genistein on estradiol
production in pregnant rhesus monkeys (Macaca mulatta)” („Wpływ genisteinu
na wytwarzanie estradiolu przez ciężarne rezusy (Macaca mulatta)), Am. J.
Primatology, nr 45, str. 183, 1998.
• J.D. Hydovitz, „Occurrence of goiter in an infant on a soy diet” („Wy-
stępowanie wola tarczycy u noworodków na sojowej diecie”), New Engl. J. Med.,
nr 262, str. 351-353, 1960.
• C.H.G. Irvine, M.G. Fitzpatrick, S.L. Alexander, „Phytoestrogens in soy-
based infant foods: Concentrations, daily intake, and possible biological effects”
(„Fitoestrogeny w bazujących na soi pokarmach dla noworodków – dzienne
dawki i możliwe efekty biologiczne”), Proc. Soc. Exp. Biol. Med., nr 217, str.
247-253, 1998.
• Y. Ishizuki, Y. Hirooka, Y. Murata, K. Togasho, „The effects on thyroid gland
of soybeans administered experimentally to healthy subjects” („Wpływ pożywie-
nia sojowego na tarczycę w przypadku podawania go zdrowym osobnikom”),
Nippon Naibunpi gakkai Zasshi, nr 67, str. 622-629, 1991.
• S. Kimura, J. Suwa, B. Ito, H. Sate, „Development of malignant goiter be
defatted soybean with iodine-free diet in rats” („Wytwarzanie złośliwego wola
u szczurów przez stosowanie pokarmu w postaci odtłuszczonych nasion soi
w pozbawionej jodu diecie”), Gann., nr 763, str. 763-765, 1976.
• J.R. Levy, F.A. Faber, L. Ayyash i C.L. Hughes, „The effect of parental
exposure to phytoestrogen genistein on sexual differentiation in rats” („Skutki
wystawienia rodziców na oddziaływanie fitoestrogenu genisteinu u szczurów”),
Proc. Soc. Exp. Biol. Med., nr 208, str. 60-66, 1995.
• R. MacCarrison, „The goitrogenic action of soybean and groundnut” („Wolo-
twórcze działanie soi i orzeszków ziemnych”), Indian J. Med. Res., nr 21, str.
179-181, 1933.
• K.L. Medlock, W.S. Branham, D.M. Sheehan, „Effects of phytoestrogens on
neonatal rat uterine growth and development” („Wpływ fitoestrogenów na
rozwój i wzrost nowo narodzonych szczurów”), Proc. Soc. Exp. Biol. Med., nr 208,
str. 307-313, 1995.
UZDRAWIAJĄCE I ODMŁADZAJĄCE ĆWICZENIA
CHIŃSKICH CESARZY – „PERŁA ORIENTU”
Miłosz Woźniak
Niezwykła przemiana
W ielu ludzi docenia rolę, jaką pełni w życiu ruch.
Jednak mało kto wie, co znaczy prawidłowo ukie-
runkowana aktywność pozwalająca osiągnąć optymalną wy-
dolność organizmu bez szkody dla niego. Tajemnicę tę
odkryto w dalekich Chinach.
Niemiecka naturoterapeutka Monnica Hackl jeździła co
roku do Singapuru w celu studiowania terapii orientalnych.
Na miejscu zaprzyjaźniła się z Chinką imieniem Chan. Była
to osoba starsza i mocno korpulentna.
Kiedy w roku 1989 ponownie odwiedziła Singapur, nie
poznała swojej znajomej. Jej wygląd uległ radykalnej zmia-
nie: zeszczuplała i odmłodniała, stając się zupełnie inną
osobą. Zapytana o przyczynę tej zadziwiającej przemiany,
odpowiedziała z uśmiechem: ćwiczenia „powrót wiosny”, po
czym pokazała kilka prostych ruchów. Po przejściu rocznej
próby Monnica została wprowadzona w tę metodę w linii
MARZEC-KWIECIEŃ 2001
• K.L. Medlock, W.S. Branham i D.M. Sheehan, „Effects of coumestrol and
equol on the developing reproductive tract of the rat” („Wpływ coumestrolu
i equolu na rozwój układu rozrodczego szczura”), Proc. Soc. Exp. Biol. Med., nr
208, str. 67-1, 1995.
• R.J. Miksicek, „Estrogenic flavonoids: Structural requirements for biological
activity” („Estrogeniczne flawonoidy – cechy strukturalne konieczne do aktyw-
ności biologicznej”), Proc. Soc. Exp. Biol. Med., nr 208, str. 44-50, 1995.
• A. Pinchers, M.H. MacGillivray, J.D. Crawford, A.G. Freeman, „Thyroid
refractoriness in an athyreotic cretin fed soybean formula” („Oporność na
leczenie tarczycy u żywionego soją kretyna z zaburzeniami tarczycy”), New Engl.
J. Med., nr 265, str. 83-87, 1965.
• K.D.R. Setchell, L. Zimmer-Nechemias, J. Cai, J.E. Heubi, „Exposure of
infants to phytoestrogens from soy-based infant formula” („Wystawienie nowo-
rodków na działanie fitoestrogenów zawartych w pokarmie dla niemowląt
opartym na soi”), Lancet, nr 350, str. 23-27, 1997.
• D.M. Sheehan, „Literature analysis on no-threshold dose response curves for
endocrine disrupters” („Analiza literatury opisującej krzywe reakcji na nieograni-
czoną dawkę endokrynologicznych zakłócaczy”), Teratology, nr 57, str. 219, 1998a.
• D.M. Sheehan, „Herbal medicines and phytoestrogens: risk-benefit con-
siderations” („Ziołolecznictwo i fitoestrogeny – zalety i zagrożenia”), Proc. Soc.
Exp. Biol. Med., nr 217, str. 379-385, 1998b.
• D.M. Sheehan, „Isoflavone content of breast milk and soy formulas: Benefits
and risks” („Zawartość izoflawonów w mleku matki i w pożywieniu dla niemowląt
wytwarzanego na bazie soi – zalety i zagrożenia”), Clin. Chem., nr 43, str. 850, 1997.
• D.M. Sheehan, K.L. Medlock, „Current issues regarding phytoestrogens”
(„Obecne poglądy na fitoestrogeny”), Polyphenols Actualities, nr 13, str. 22-24,
1995.
• D.M. Sheehan, E. Willingham, D. Gaylor, J.M. Bergeron, D. Crews, „No
threshold dose for oestradiol-induced sex reversal of turtle embryos: How little
is too much?” („Brak dawki granicznej estradiolu wywołującej zamiany płci
w embrionach żółwia – jakże niewiele a już za dużo?”), Environmental Health
Perspectives, luty 1999.
• T.H. Shepard, G.E. Pyne, J.F. Kirschvink, C.M. McLean, „Soybean goiter”
(„Sojopochodne wole tarczycy”), New Eng. J. Med., nr 262, str. 1099-1103, 1960.
• W. Tong, R. Perkins, L. Xing, W.J. Welsh, D.M. Sheehan, „QSAR models for
binding of estrogenic compounds to estrogen receptor alpha and beta subtypes”
(„Modele QSAR do wiązania związków estrogennych z podtypami receptorów
alfa i beta”), Endo., nr 138, str. 4022-4025, 1997.
• J.J. Van Wyk, M.B. Arnold, F. Pepper, „The effects of a soybean product on
thyroid function in humans” („Wpływ produktu sojowego na funkcjonowanie
tarczycy u ludzi”), Pediatrics, nr 24, str. 752-760, 1959.
• L. White, H. Petrovitch, G.W. Ross, K.H. Masaki, „Association of mid-life
consumption of tofu with late life cognitive impairment and dementia: The
Honolulu-Asia Aging Study” („Związek między spożywaniem w wieku średnim
tofu a upośledzeniami wieku starczego dotyczącymi procesu pojmowania i de-
mencją – badania nad starzeniem się w Honolulu), The Neurobiol. of Aging, nr 17
(suplement 4) str. 121, 1996a.
• L. White, H. Petrovich, G.W. Ross, K.H. Masaki, R.D. Abbot, E.L. Teng,
B.L. Rodriguez, P.L. Blanchette, R.J. Havlik, G. Wergowske, D. Chiu, D.J.
Foley, C. Murdaugh, J.D. Curb, „Prevalence of dementia in older Japanese-
American men in Hawaii” („Występowanie przypadków demencji u starszych
mężczyzn pochodzenia japońsko-amerykańskiego na Hawajach”), JAMA, nr 276,
str. 955-960, 1996b.
przekazu, a następnie jako pierwsza upoważniona do nau-
czania na Zachodzie. Wkrótce sama przekonała się o słusz-
ności obranej drogi, uzyskując poprawę zdrowia.
Tajemnicze ćwiczenia
W dawnych wiekach na górze Huashan w Chinach istniał
klasztor. Mieszkający w nim mnisi słynęli z długowieczno-
ści, zachowując jednocześnie sprawność fizyczną i umys-
łową oraz młodzieńczy wygląd. Usłyszawszy o tym, ówczes-
ny cesarz kazał wezwać ich do pałacu. Kiedy mnisi stanęli
przed władcą, zażądał on od nich, aby wyjawili mu swój
sekret młodości. Mnisi odpowiedzieli, że praktykując medy-
tację odkryli w ciele obecność kanałów energetycznych,
przez które wpływa energia życiowa z nieba i ziemi. Następ-
nie opracowali bardzo proste ruchy pozwalające napełnić
nią cały organizm. Metodę tę nazwali Huichungong (czytaj
„hueiczungun”), co znaczy: ćwiczenia „powrót wiosny”.
Cesarz, nakazał mnichom nauczyć go tej sztuki. Zabronił
natomiast przekazywania jej poza rodziną panujących.
Dopiero w XX wieku jeden z ostatnich uczniów
mnichów Bian Zhizhong zdecydował się ujawnić światu
NEXUS • 9
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . RAPgRTY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Huichungong, aby zapobiec zaginięciu tego drogocennego
skarbu. Ze względu na surowe reguły klasztorne i nie
sprzyjającą sytuację społeczną, przez wiele lat praktykował
za zamkniętymi drzwiami. Kiedy w końcu opublikował
ćwiczenia w prasie, do redakcji zaczęły napływać pełne
uznania listy od rozentuzjazmowanych czytelników, którzy
w krótkim czasie wyleczyli się z różnych schorzeń. Ta
wiadomość poruszyła świat: odkryto pilnie strzeżoną staro-
żytną tajemnicę zdrowia i młodości. Wybitny amerykański
biolog dr M.C. Niu nauczywszy się tych ćwiczeń, sam
doświadczył ich nadzwyczajnej skuteczności. Podobną opi-
nię wyrazili inni uczeni oraz lekarze. Obecnie Huichungong
cieszy się uznaniem w wielu krajach.
Mechanizm działania
Zdrowie i witalność człowieka zależą od sprawnego
krążenia energii życiowej (Qi) w dwudziestu meridianach,
czyli kanałach energetycznych. Meridiany przebiegają przez
najważniejsze narządy wewnętrzne: serce, osierdzie, płuca,
śledzionę, wątrobę, nerki, pęcherzyk żółciowy, żołądek, jelito
cienkie, jelito grube, pęcherz moczowy oraz potrójny ogrze-
wacz (pojęcie występujące w terapiach orientalnych). Jeśli
wskutek różnych czynników przepływ energii zostaje zakłóco-
ny, powstają choroby, a także rozpoczyna się proces starze-
nia. Odpowiednie ruchy mogą pobudzać meridiany i usuwać
istniejące zakłócenia. Dzięki temu następuje uaktywnienie
mechanizmów samoleczenia i organizm regeneruje się.
Szczególnym osiągnięciem mnichów z klasztoru Huashan
jest odkrycie doniosłego znaczenia ośrodka energetycznego
zwanego Xiadan, który znajduje się w podbrzuszu i obejmu-
je narządy płciowe. W czasie wykonywania ćwiczeń energia
gromadzi się w tym ośrodku pobudzając gruczoły płciowe do
wydzielania substancji chemicznych – hormonów. One z ko-
lei regulują czynność pozostałych gruczołów dokrewnych:
trzustki, nadnerczy, grasicy, tarczycy i przytarczyc, przysadki
oraz szyszynki. Uwalniane przez nie hormony wywierają
dobroczynny wpływ na różne procesy życiowe organizmu.
W dzisiejszych czasach często występują zaburzenia czyn-
ności gruczołów dokrewnych. Dzięki Huichungongowi orga-
nizm sam wydziela hormony w odpowiedniej ilości, w bezpiecz-
ny, naturalny sposób, w przeciwieństwie do przyjmowania ich
w postaci leków syntetycznych wywołujących niekorzystne
skutki.
Zastosowanie metody
Mnisi z klasztoru Huashan opracowując na podstawie
wielowiekowych doświadczeń ćwiczenia „powrót wiosny”
dążyli do uzyskania największej skuteczności przy najmniej-
szej ilości ruchów. Na tym właśnie polega genialność metody.
Ćwiczenia są tak proste, że można nauczyć się ich w pół dnia!
Nie wymagają dużego wysiłku, nadają się zarówno dla osób
młodych, jak i starszych. Wykonywane są na stojąco. Zależnie
od potrzeby zajmują od trzech do dwudziestu minut dziennie.
Pozytywne wyniki pojawiają się już po pierwszym razie!
Huichungong wywiera działanie zdrowotne i odmładza-
jące na cały organizm. Pozwala utrzymać dobrą kondycję,
dodaje sił, koryguje nieprawidłową postawę ciała, kształtuje
sylwetkę. Usuwa toksyny z organizmu, pobudza mechani-
zmy obronne, poprawia skład i krążenie krwi. Dzięki
wszechstronnemu działaniu Huichungongiem można leczyć
choroby bez względu na ich rodzaj.
Huichungong leczy między innymi następujące schorze-
nia: chorobę wieńcową, miażdżycę naczyń mózgu, nadciś-
10 • NEXUS
nienie i niedociśnienie tętnicze, przeziębienie, choroby
płuc, zapalenie tchawicy i oskrzeli, astmę, alergię; wymioty,
zaparcie i inne dolegliwości związane z trawieniem; żylaki
odbytu, dolegliwości ze strony nerek, choroby tarczycy,
otyłość, zaburzenia metaboliczne, chorobę zwyrodnieniową
kręgosłupa i stawu biodrowego, dyskopatię, garb, zapalenie
stawu, mięśniobóle, bóle nóg, choroby barku, udar mózgu,
padaczkę, bóle głowy, nerwobóle nerwu trójdzielnego, drże-
nia, zaburzenia schizofreniczne, nerwowość, nerwicę neura-
steniczną i histeryczną, bezsenność, amnezję, zaćmę, jaskrę,
krótkowzroczność, astygmatyzm, zapalenie siatkówki, śle-
potę zmierzchową, zanik nerwu wzrokowego, bóle zębów,
owrzodzenie błony śluzowej jamy ustnej, cuchnący oddech,
zapalenie ucha, szumy uszne, pogorszenie słuchu, zawroty
głowy, niewyraźną mowę, miesiączkowanie bolesne, zapale-
nie pochwy, przewlekle zapalenie przydatków, dolegliwości
w okresie przekwitania, impotencję, zapalenie naczyń
chłonnych; trądzik, nadmierną potliwość dłoni, inne choro-
by skóry; defekty cery, plamy starcze, zmarszczki, łysienie
i obwisłość piersi u kobiet.
Dawniej ćwiczenia „powrót wiosny” były zastrzeżone dla
cesarzy i ich rodzin. Dzisiaj każdy może w zaciszu domo-
wym korzystać z dobrodziejstwa tej niezwykłej metody, aby
poprawić jakość swojego życia. (M. Hackl, Hui Chun Gong:
Die Verjüngungsübungen der chinesischen Kaiser, Heinrich
Hugendubel Verlag, Monachium, 1999; B. Zhizhong, Dao-
ist Health Preservation Exercises, China Today Press, Pekin,
1996).
WYBRANE ĆWICZENIA SYSTEMU „POWRÓT WIOSNY”
Ogólne zasady ćwiczeń
• Włożyć luźny i wygodny strój. Nie wkładać obuwia na
grubych podeszwach.
• Wybrać miejsce bez przeciągów i bezwietrzne.
• Ćwiczyć wolno i bez wysiłku.
• Oddychać nosem w naturalny sposób. Obserwować swój
oddech i skoordynować z nim ruchy. Unikać kierowania
oddechem.
• Uwagę lekko koncentrować na podbrzuszu.
• Po zakończeniu ćwiczeń chodzić przez pięć, dziesięć
minut.
• Przez piętnaście minut po zakończeniu ćwiczeń nie nale-
ży jeść ani pić. Przez godzinę nie wolno spożywać zimnych
pokarmów i napojów, także alkoholowych, ani się kąpać.
Ćwiczenia można wykonywać godzinę po posiłku lub pięt-
naście minut po wypiciu napoju.
Poniżej przedstawiono dwa spośród ćwiczeń „powrót
wiosny”.
„Pompowanie Yinu”
Przygotowanie: Stajemy prosto ze złączonymi nogami tak,
aby kostki lekko się dotykały. Rozluźnione ręce spoczywają
wzdłuż ciała. Wzrok kierujmy przed siebie. Uśmiechamy się do
siebie w poczuciu własnej młodości i świeżości.
Ćwiczenie: Bierzemy się pod boki, tak aby kciuk znaj-
dował się na plecach. Powinniśmy lekko odczuwać ucisk
dłoni, nie powinien nas jednak w żaden sposób krępować.
Teraz rozluźniamy się i ugnijmy nieco kolana. Kiedy po-
czujemy ciężar ciała na całej podeszwie, poddźwigujemy się
w górę. Wykonując ten ruch, odpychamy się od podłoża
i unosimy pięty ściągając jednocześnie nieco pośladki.
W ten sposób powstaje ruch pompujący.
Powtarzamy ćwiczenie osiem razy.
MARZEC-KWIECIEŃ 2001
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . RAPgRTY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Uwagi: Wykonując to proste ćwiczenie trzeba dokładnie
wsłuchać się w siebie i wyczuć pompujący ruch podczas
wypychania ciała w górę. Unosząc pięty, stajemy na poduszce
stopy, a nie na palcach. Tylko w ten sposób masujemy punkt
Yongquan usytuowany w środku stopy. Aby wytworzyć
więcej energii, ćwicząc mocno przyciśnijmy nogi do siebie.
Działanie: Podczas ćwiczenia przyjmujemy poprzez znaj-
dujący się na końcu poduszki stopy punkt Yongquan ener-
gię ziemi i pompujemy ją przez uda do nerek. Yongquan
oznacza „tryskające źródło”. Kiedy to źródło zatyka się lub
wysycha, energia nie może płynąć do ciała. Taka osoba
może cierpieć z powodu zimnych stóp, bólów pleców, suchej
skóry i dolegliwości ze strony nerek. Pompujący ruch oczy-
szcza i otwiera „źródło”. Wpływająca energia rozchodzi się
za pomocą meridianu nerek po całym ciele. Chińczycy
uważają, że otwarcie tego punktu reguluje również podwyż-
szone ciśnienie krwi.
Obie ręce są wsparte na bokach i masują przede wszyst-
kim punkty meridianów wątroby i pęcherzyka żółciowego.
Czubki palców leżą na punktach kanału śledziona-trzustka.
Jest to kanał, który przechodzi przez ten obszar i zaopatruje
go w energię: tak zwane naczynie opasujące, obejmujące
ciało w pasie. Można je pobudzić, uciskając lekko dłońmi.
Naczynie to jest dodatkowym kanałem zaopatrzenia, który
jak pas obejmuje nasze ciało i posiada odgałęzienia do
innych, stykających się lub krzyżujących z nim kanałów.
Są to meridiany żołądka, śledziony, nerki, pęcherzyka
żółciowego, wątroby i oba meridiany nadrzędne, przebie-
gające pionowo przez środek ciała. Uciskając lekko dłonią to
właśnie miejsce, oddziałujemy więc na bardzo wiele obsza-
rów naszego ciała, a przede wszystkim na układ trawienny.
Ściągnięcie pośladków podczas pompującego ruchu
w górę wzmacnia mięśnie tego obszaru (uda, pośladki).
„Pobudzenie serca”
Przygotowanie: Stajemy prosto ze złączonymi nogami,
tak aby kostki lekko się dotykały. Rozluźniamy i opuszczamy
ramiona wzdłuż ciała, wzrok kierujmy przed siebie. Uśmie-
chamy się do siebie w poczuciu własnej młodości i świeżości.
Ćwiczenie: Podnosimy powoli dłonie i składamy je na
wysokości piersi palcami skierowanymi w górę. Przedramio-
na powinny tworzyć linię poziomą – należy więc zwrócić
uwagę na to, aby nie trzymać dłoni zbyt wysoko.
Uginamy nieco kolana i łagodnie, lecz wyraźnie przesu-
wamy złożone ręce w lewo aż do osiągnięcia granicznego
punktu tego ruchu. Biodra i kolana przenosimy w drugą
stronę, a więc w prawo. Spojrzenie przez cały czas kierujemy
przed siebie. Następnie wykonajmy teraz ten ruch w prawo.
MARZEC-KWIECIEŃ 2001
Ćwiczenie powtarzamy osiem razy na zmianę – raz
w lewo, raz w prawo.
Uwagi: Unikajmy wszelkiego pośpiechu i gwałtownych
ruchów. To proste ćwiczenie wykonujemy powoli i płynnie.
Nie szarpiemy ramionami w lewo lub w prawo, lecz przesu-
wamy złożone ręce wyraźnie w jedną lub drugą stronę, tak
daleko jak to tylko możliwe.
Przed rozpoczęciem ruchu powrotnego pozostańmy na
chwilę maksymalnie wychyleni w bok. Również biodro
należy powoli i wyraźnie przesunąć tak daleko w bok, jak to
tylko możliwe.
Działanie: Już nazwa tego ćwiczenia mówi, że prowadzi
ono do silnego pobudzenia serca i krążenia krwi. Ruch
złożonych rąk na boki rozluźnia i masuje obszar piątego
kręgu piersiowego. Kręg ten ma kluczowe znaczenie w czyn-
nościowych zaburzeniach pracy serca, ponieważ jest on
często zablokowany i przesunięty. Przesunięcie lub blokada
kręgu powoduje ucisk miejsc wyjścia nerwów i w ten sposób
cierpi także splot sercowy. W ten sposób dochodzi do
niedoborów, które mogą prowadzić do ucisku lub kołatania,
bądź też kłucia w okolicy serca. U pacjentów z tego typu
dolegliwościami często nie można stwierdzić żadnej przy-
czyny organicznej. Ludzie, którzy mają blokadę piątego
kręgu, zwykle odczuwają dolegliwości związane z pogodą.
W czasie wiatru halnego lub przy zmianach pogody może
dochodzić do zaburzeń układu krążenia, mogą też wy-
stępować stany przypominające zawał. Zabiegi kręgarskie
w tym rejonie są często niemożliwe, np. wtedy gdy kręg jest
przesunięty do przodu. Tak dzieje się zawsze, gdy za-
blokowany staw pełni w ciele określoną funkcję nośną
– manualna terapia nie wystarcza zazwyczaj na długo.
Ćwiczenie to stopniowo rozluźnia blokadę wokół piątego
kręgu i rozkurcza mięśnie tego rejonu. W trakcie wykony-
wania ćwiczenia lub po jego zakończeniu ćwiczącemu robi
się ciepło. Ciepło to wychodzi z pleców i rozprzestrzenia się
poprzez klatkę piersiową w stronę twarzy. Jest to znak, że
zatrzymana na zablokowanym kręgu energia uwolniła się
i teraz ponownie krąży w organizmie.
Ruchy boczne bioder ćwiczą mięśnie nóg i miednicy
i pomagają zapobiegać i leczyć dolegliwości w tym rejonie
ciała. I
Osoby zainteresowane dalszymi szczegółami dotyczącymi sys-
temu ćwiczeń „powrót wiosny” proszone są o kontakt za auto-
rem: Miłosz Woźniak, ul. Bol. Krzywoustego 6 m. 6, 70-244
Szczecin; tel. (091) 4346155 (osoby chcące uzyskać informacje
drogą listowną, do swojego listu winny dołączyć kopertę z poda-
nym adresem zwrotnym i naklejonym znaczkiem).
NEXUS • 11
 W niniejszym artykule występują liczne odniesienia do badań na zwierzętach. Pragniemy
podkreślić, że Nexus nie usprawiedliwia ani nie popiera tego rodzaju doświadczeń.
Wydawca

Prowadzone
P od koniec roku (2000) w punktach sprzedaży w Wielkiej Brytanii ma być
rozprowadzana ulotka mówiąca o szkodliwości telefonów komórkowych.
To istotne posunięcie stawia brytyjski rząd na czele instytucji, które zareagowa-
ły na coraz liczniejsze głosy dochodzące ze strony opinii publicznej oraz
w ostatnim czasie naukowców wyrażających niepokój z powodu możliwości zagrożenia zdrowia
ze strony promieniowania wytwarzanego przez telefony komórkowe.
badania medyczne Z oceną, czy w ulotce tej znajdziemy rzetelnie przedstawione fakty, czy też
opinie mające na celu bagatelizację niebezpieczeństwa, musimy zaczekać do
dowodzą, że czasu jej ukazania się. Ewentualność zmniejszenia wagi problemu jest całkiem
realna, jako że ulotka ma być wspólnym dziełem Ministerstwa Zdrowia,
normy emisji Narodowej Rady Ochrony Radiologicznej (National Radiological Protection
Board; w skrócie NRPB) i producentów telefonów komórkowych. Co by
promieniowania jednak o tym nie mówić, temat ten nieustannie skupia na sobie zainteresowa-
nie brytyjskich mediów oraz opinii publicznej.
elektro- Wspomniana ulotka stanowi najważniejszy rezultat opublikowanego w ma-
ju1 Raportu Stewarta – opracowania niezależnej grupy ekspertów kierowanej
magnetycznego przez sir Williama Stewarta, prezesa Tayside University Hospitals NHS Trust
w Dundee, zatytułowanego „Telefony komórkowe a zdrowie”. Następstwem
winny być znacznie tego raportu było pismo rozesłane w sierpniu przez Ministerstwo Oświaty do
wszystkich szkół w kraju, w którym zwrócono się z prośbą do nauczycieli, aby
zaostrzone, uświadomili dzieciom możliwe zagrożenia związane z nadmiernym używaniem
telefonów komórkowych i zachęcali je do ograniczenia korzystania z tego
a używanie środka łączności. Rząd żadnego innego zachodniego kraju nie zdobył się jak
dotąd na wystosowanie podobnego ostrzeżenia.
telefonów Spośród wielu zaleceń Raportu Stewarta na największą uwagę zasługuje
„ostrożne podchodzenie” do telefonów komórkowych, zwłaszcza przez dzieci,
komórkowych co znalazło odzwierciedlenie w sugestii, aby przemysł zaprzestał promocji tego
sprzętu wśród tej grupy wiekowej. Raport radzi również, aby do każdego
ograniczone gospodarstwa domowego przesłać broszurę wyjaśniającą kwestie zdrowotne
związane z używaniem telefonów komórkowych. Broszura taka powinna także
do minimum. być dostępna w każdym punkcie sprzedaży.
Autorzy raportu proponują ponadto powołanie do życia poważnego pro-
gramu badawczego. Rząd już zapowiedział, że taki program powstanie do
końca listopada. Inne zawarte w Raporcie sugestie, obok słów krytyki pod
adresem Narodowej Rady Ochrony Radiologicznej, to opatrzenie każdego
aparatu w punkcie sprzedaży Wskaźnikiem Specyficznej Absorpcji (Specific
Absorption Rate; w skrócie SAR), kontrola zezwoleń na budowę nowych
masztów, a także wprowadzenie trzyletniego okresu sprawdzania danych. Pod
koniec roku okaże się, ile z tych uwag zostanie wcielonych w życie, choć trzeba
przyznać, że Ministerstwo Zdrowia zaakceptowało już większość z nich.
Simon Best Jedną z zasadniczych słabości samego Raportu jest pominięcie istotnych
Copyright  2000 materiałów badawczych przy formułowaniu wniosku w sprawie dowodów
zagrożenia zdrowia wywołanego emisją fal o częstotliwościach radiowych
wydawca
(Radio Frequency; w skrócie RF). Kwestię tę omówiono szczegółowo w innym
Electromagnetic Hazard & Therapy miejscu2, niemniej wiele osób nie zgodzi się z tezą mówiącą, że „w świetle
PO Box 2039
dowodów promieniowanie radiowe poniżej norm wyznaczonych przez NRPB
Shoreham, W. Sussex BN43 5JD
nie wywołuje szkodliwych dla zdrowia efektów” (1.17).
Wielka Brytania
Oprócz symptomów zgłaszanych przez użytkowników telefonów, takich jak
simonbest@em-hazard-therapy.com odczuwanie ciepła, podrażnienie skóry, bóle głowy, zaburzenia wzroku oraz
www.em-hazard-therapy.com snu, krótkotrwała utrata pamięci, dezorientacja i nowotwory mózgu, mamy do
dyspozycji coraz więcej wyników badań, których nie sposób lekceważyć.

12 • NEXUS MARZEC-KWIECIEŃ 2001

 Mimo to producenci telefonów komórkowych nadal
przekonują, że brak jest na to przekonywających dowo-
dów, że są one „bezpieczne”, a emitowane przez nie
promieniowanie jest znacznie niższe od granicznej warto-
ści ustalonej przez Narodową Radę Ochrony Radiologicz-
nej, która nie widzi w chwili obecnej potrzeby jakichkol-
wiek zmian w obowiązujących normach i mimo naras-
tającej krytyki stoi niezłomnie na stanowisku, że należy
zajmować się wyłącznie efektem wydzielania ciepła.
Proponowany nowy system TETRA, przeznaczony głó-
wnie dla służb ratunkowych, niektórych sieci i londyńs-
kiego metra, jest pod tym względem szczególnie alar-
mujący, gdyż nie tylko używa sygnału o częstotliwości 420
MHz (dającej fale maksymalizujące absorbcję promienio-
wania u dzieci w wieku od 3 do 6 lat), ale także przenosi
pulsację 17 Hz, która odpowiada dokładnie rytmowi beta
mózgu! To rozwiązanie przyjęto, mimo całkowitego braku
badań nad wpływem takiego rozwiązania na zdrowie.

EFEKTY TERMICZNE KONTRA POZOSTAŁE DONIOSŁE ODKRYCIA

Cała dyskusja wokół telefonów komórkowych, a ściśle Z braku możliwości szczegółowego zaprezentowania
rzecz biorąc także wszelkich innych źródeł promieniowania najnowszych badań naukowych (będą one przedstawione
niejonizującego, takich jak monitory, linie energetyczne etc., w kolejnych numerach naszego pisma Electromagnetic
koncentruje się na dowodach przemawiających za i przeciw Hazard & Therapy) pragnę zwrócić uwagę na kilka istot-
termicznym bądź nietermicznym efektom biologicznym. nych prac.
Większość uczonych z branży wyznaje dzisiaj pogląd, W roku 1998 dr Kjell-Hansson Mild z Narodowego
że termiczne oddziaływanie na tkankę stanowi jedyny Instytutu Pracy w Umeå w Szwecji opublikował wyniki
istotny czynnik zagrożenia, jakie mogą dla ciała stwarzać badań przeprowadzonych na 11 000 użytkowników telefo-
pola elektromagnetyczne. Z tego nów komórkowych w Norwegii
powodu wszelkie normy, zarówno i Szwecji, w których porównywał
krajowe, jak i międzynarodowe,
...badania przeprowadzone... symptomy w zależności od czasu
bazują na tym samym założeniu. przez profesora Leifa Salforda korzystania z aparatów analogo-
Nawet Raport Stewarta nie wniósł na Uniwersytecie Lund, wych i GSM3. Koncentrując się na
do tej kwestii nic nowego. dowodzą, że promieniowanie tych ostatnich (95 procent udziału
Tymczasem na przestrzeni w sprzedaży wszystkich telefonów)
ostatniej dekady coraz poważniej o częstotliwości stosowanej stwierdził istnienie wyraźnego
jest brany pod uwagę poparty licz- w telefonach komórkowych związku między występującymi
nymi dowodami pogląd mówiący, może wpływać na barierę symptomami (zmęczenie, ból gło-
że niekorzystne efekty mogą wy- wy, wrażenie gorąca na lub za
stępować już na poziomie znacz- krew-mózg, która uchem, pieczenie skóry) z czasem
nie poniżej punktu, w którym na- w normalnych warunkach pracy aparatu podzielonym na na-
stępuje ogrzanie tkanki, i że te przepuszcza pewne związki stępujące przedziały: poniżej 2 mi-
nietermiczne efekty mogą być gro- nut, 2-15 minut, 15-60 minut i po-
źne dla zdrowia. Zanim jednak
chemiczne, a inne wyżej 1 godziny dziennie. Na przy-
omówię powyższe tezy, wyjaśnię zatrzymuje. kład Szwedzi korzystający z telefo-
zasady działania telefonów komór- nu komórkowego dłużej niż przez
kowych. godzinę, podwyższoną ciepłotę za
Częstotliwości stosowane w cyfrowych – będących na- uchem zgłaszali 22 razy częściej niż osoby telefonujące
stępcami starszych, analogowych – telefonach komórko- poniżej dwóch minut. Dla Norwegii wskaźnik ten wyniósł
wych (900 MHz dla systemu GSM używanego przez 16 (patrz tabela 1).
Vodafone oraz Cellnet i 1800 MHz dla systemu PCN Powyższe rezultaty potwierdzają jednoznacznie wystę-
używanego przez Orange oraz One2One) należą do za- powanie efektu cieplnego, aczkolwiek głębokość, na jaką
kresu mikrofal. Częstotliwości te, podobnie jak znacznie
niższe, występujące w monitorach, liniach energetycznych Tabela 1. Wskaźniki dla czasu rozmów z telefonu typu GSM
etc., określone są terminem „niejonizujących”, ponieważ w odniesieniu do zgłaszanych symptomów. Jako poziom
nie mają dość energii, aby oderwać elektrony od atomu. odniesienia dla czasu rozmów poniżej 2 minut dziennie
Dla porównania, promieniowanie beta oraz gamma po- przyjęto 1. (Źródło: Kjell-Hansson Mild i inni, 1998)
wstające podczas rozszczepienia jądra oraz wytwarzane
przez inne źródła posiada dość energii, aby tego dokonać, Czas trwania (minuty/dzień) 2-15 15-60 ponad 60
——————————————————————————
i dlatego nazwano je „jonizującym”. Niebezpieczeństwa Norwegia
z nim związane są powszechnie znane. Po części za sprawą Symptomy:
takiego właśnie rozdziału wielu hołdujących klasycznym Zmęczenie 1,10 1,55 4,14
poglądom uczonych wyraża przekonanie, że promienio- Ból głowy 1,94 2,69 6,31
wanie niejonizujące odznacza się małą szkodliwością, Ciepło za uchem 1,68 2,93 16,00
z wyjątkiem zdolności do podgrzewania tkanek. Ciepło na uchu 1,65 3,94 8,37
W przypadku telefonów komórkowych dodatkowy po- Pieczenie skóry 1,56 3,48 8,42
wód do niepokoju tkwi w tym, że sygnał ma charakter
„pulsacyjny”. Oznacza to, że główna częstotliwość „prze- Szwecja
nosi” jeszcze jeden sygnał – w tym przypadku o częstot- Symptomy:
liwości 217 Hz – który generuje w mózgu regularne Zmęczenie 1,25 1,80 1,40
pulsacje o niskiej częstotliwości. Ściśle rzecz ujmując, Ból głowy 1,49 2,50 2,83
użytkownik telefonu jest narażony dodatkowo na inne Ciepło za uchem 2,63 9,00 21,90
subtelne, harmoniczne pulsacje. To właśnie ten czynnik, Ciepło na uchu 2,73 10,20 22,40
w połączeniu z innymi parametrami sygnału, nie jest Pieczenie skóry 1,06 2,34 2,77
uwzględniony przez aktualnie obowiązujące normy.

MARZEC-KWIECIEŃ 2001 NEXUS • 13

penetruje on mózg oraz kwestia, czy ponosi odpowiedzial-
ność ze wszystkie zgłaszane symptomy, pozostaje na razie
nie wyjaśniona.
Inne badania, przeprowadzone – również w Szwecji
– przez profesora Leifa Salforda na Uniwersytecie Lund,
dowodzą, że promieniowanie o częstotliwości stosowanej
w telefonach komórkowych może wpływać na barierę
krew-mózg, która w normalnych warunkach przepuszcza
pewne związki chemiczne, a inne zatrzymuje. Profesor
Salford zaobserwował, że już po dwuminutowym wysta-
wieniu szczurów na działanie fal wytwarzanych przez
telefon komórkowy wystąpiły u nich zmiany w przepu-
szczalności bariery krew-mózg.4 Odkrycie to jest niepo-
kojące, gdyż wskazuje na istnienie efektów innych niż
termiczne.
W Stanach Zjednoczonych profesor Henry Lai i dr
Narandra Sing z Uniwersytetu Stanowego w Seattle od-
notowali zwiększoną liczbę pęknięć w DNA zawartym
w mózgu szczurów wystawionych na działanie fal emito-
wanych przez telefony komórkowe,5 przy czym inni bada-
cze twierdzą, że nie udało im się powtórzyć tych wyników.
Tymczasem w Wielkiej Brytanii dr Alan Preece z Uni-
wersytetu Bristolskiego ogłosił w kwietniu, że odkrył
wpływ promieniowania charakterystycznego dla telefonów
komórkowych na percepcję człowieka, który przejawiał się
szybszym rozwiązywaniem testów skojarzeniowych.6 Bio-
rąc jednak pod uwagę fakt, że przeprowadził 15 różnych
testów na zaledwie dwóch osiemnastoosobowych grupach
poddanych dwóm trzydziestominutowym sesjom promie-
niowania, uzyskany wynik może być zupełnie przypad-
kowy. Ponadto zastosowany w eksperymencie sygnał nie
był identyczny z wytwarzanym przez telefon typu GSM.
Trudno się jednak dziwić tym niedostatkom, skoro Mini-
sterstwo Zdrowia przeznaczyło na te badania śmieszną
dotację w wysokości zaledwie 3 000 funtów!
Niejako dla kontrastu, dr John Tattersall z bazy Che-
micznej i Biologicznej Obrony w Porton Down w hrabst-
wie Wiltshire, wsparty przez Ministerstwo Zdrowia sumą
113 000 funtów, doniósł ostatnio o skutkach oddziaływania
promieniowania o częstotliwościach radiowych na hipo-
kampową część mózgu szczurów na poziomie nietermicz-
nym, znacznie poniżej aktualnie obowiązujących norm
Narodowej Rady Ochrony Radiologicznej.7 Zaobserwo-
wał występowanie, nie związanych z ciepłem, zmian elekt-
rycznie wzbudzonych potencjałów w dłuższym czasie. Po-
mijając powyższe rezultaty, można by zadać pytanie, dla-
czego Ministerstwo Zdrowia przyznało taką sumę Porton
Down zamiast skierować ją na otwarty
rynek uniwersytecki dający gwarancję peł-
nej publikacji wyników badań.
Dr David de Pomerai z Uniwersytetu
Nottinghamskiego poddawał promienio-
waniu mikrofalowemu z telefonu Nokia
2110 nicienie i stwierdził, że ich komórki
wytwarzały więcej „protein wstrząsu ciepl-
nego” (Heatshock Proteins; w skrócie
HSP) na poziomie, któremu nie towarzy-
szył mierzalny wzrost temperatury.8 Pro-
teiny HSP zawdzięczają swoją nazwę te-
mu, że po raz pierwszy zauważono ich
powstawanie w reakcji na znaczny wzrost
temperatury (co najmniej o 2 stopnie
Celsjusza), w rzeczywistości jednak poja-
wiają się one, ilekroć w komórce dochodzi
do jakichkolwiek uszkodzeń proteinowej
struktury DNA i RNA.
14 • NEXUS
Do grupy pionierskich badań możliwych zagrożeń spo-
wodowanych przez promieniowanie należą prace zespołu
kierowanego przez dra Michaela Repacholi10 z Królews-
kiego Szpitala w Adelaide w Australii. Poddali oni eks-
perymentowi 200 specjalnie przygotowanych myszy. Zwie-
rzęta poddawano pulsującemu promieniowaniu o częstot-
liwości 900 MHz przez godzinę dziennie przez 9 do 18
miesięcy. W rezultacie uzyskano podwojenie liczby chło-
niaków B-komórkowych. Ogłoszenie tych wyników wzbu-
dziło kontrowersje w sprawie ich potencjalnych implikacji
dla wystawionych na tego rodzaju promieniowanie ludzi.
Wygląda na to, że wkrótce dojdzie do powtórzenia tych
badań, być może już bez udziału dra Repacholiego, który
kieruje obecnie Projektem EMF w Genewie z ramienia
Światowej Organizacji Zdrowia.
NORMY NARODOWEJ RADY OCHRONY
RADIOLOGICZNEJ OPARTE NA WSKAŹNIKU
SPECYFICZNEJ ABSORPCJI
Obowiązujące obecnie normy Narodowej Rady Ochro-
ny Radiologicznej, a także normy międzynarodowe, opa-
rte są na Wskaźniku Specyficznej Absorpcji, który określa,
ile promieniowania wchłania gram tkanki w danym czasie.
Narodowa Rada Ochrony Radiologicznej skupia się prze-
de wszystkim na zapobieganiu wzrostowi temperatury
powyżej 1 stopnia Celsjusza i kładzie nacisk na ogranicza-
nie nagrzewania poniżej 10 watów na kilogram (10W/kg)
w każdych 10 gramach tkanki w przeciętnym czasie 6 mi-
nut. Dla porównania Międzynarodowy Komitet Promie-
niowania Niejonizującego (International Committee on
Non-Ionising Radiation; w skrócie ICNIRP) ustalił normę
2 W/kg, a więc pięciokrotnie niższą. (Z kolei w Stanach
Zjednoczonych obowiązuje 1,6 W/kg, ale w 1 gramie
tkanki).
Raport Stewarta zaleca, aby Wielka Brytania dorów-
nała do Europy i przyjęła normę Międzynarodowego
Komitetu Promieniowania Niejonizującego, co byłoby
pierwszym krokiem w dobrym kierunku, aczkolwiek nie-
wątpliwie kłopotliwym dla Narodowej Rady Ochrony Ra-
diologicznej.
Biorąc pod uwagę złożoność sygnału, wątpliwości bu-
dzi sama zasada wykorzystywania Wskaźnika Specyficznej
Absorpcji jako wiarygodnego miernika. W czerwcu 1999
roku w Izbie Gmin odbyło się specjalne seminarium, na
którym głos zabrał między innymi profesor Lai ze Stanów
Zjednoczonych i profesor Richard Doll z brytyjskiej Naro-
dowej Rady Ochrony Radiologicznej. Podczas tego semi-
MARZEC-KWIECIEŃ 2001
narium profesor Michael Kundi z Instytutu Zdrowego
Środowiska Uniwersytetu Wiedeńskiego przedstawił pięć
podstawowych założeń pozwalających podważyć z nauko-
wegu punktu widzenia zasadność stosowania Wskaźnika
Specyficznej Absorpcji w odniesieniu do telefonów komó-
rkowych.10
We wrześniu 1999 roku ponownie skrytykowano po-
stawę Narodowej Rady Ochrony Radiologicznej, kiedy
Specjalna Komisja Izby Gmin zaleciła jej w swoim rapor-
cie dostosowanie swoich norm do wielkości przyjętych
przez Międzynarodowy Komitet Promieniowania Niejoni-
zującego.11 Narodowa Rada Ochrony Radiologicznej od-
rzuciła wówczas te zalecenia, lecz presja wywołana przez
Raport Stewarta okazała się w końcu zbyt silna.
ŚRODKI OSTROŻNOŚCI
W dokumencie przesłanym do Specjalnej Komisji,
Brytyjskie Stowarzyszenie Medyczne nawoływało do „roz-
ważnego unikania”, wyrażając zarazem pogląd, iż konsu-
menci winni mieć dostęp do urządzeń ochronnych, które
redukują wpływ promieniowania.
Niedawno magazyn Which?12 opublikował raport,
w którym znalazło się stwierdzenie, że przeprowadzone
przez redakcję badania dowiodły, iż korzystanie ze słucha-
wek pozwalających swobodnie operować dłońmi wystawia
ich użytkownika na trzykrotnie większy wpływ promienio-
wania elektromagnetycznego. To oświadczenie poddano
ostrej krytyce, albowiem Which? nie kwapił się z przed-
stawieniem danych oraz metodologii badań. W rzeczywis-
tości badania te przeprowadzono w ERA Technology
w Leatherhead w hrabstwie Surrey, którego przedstawi-
ciele odmawiają dyskusji wyników.
Na redakcję magazynu Which? posypały się pogróżki
o wytoczenie procesów sądowych, o ile nie opublikuje on
stosownych sprostowań. Which? planuje jednak powtórze-
nie niektórych testów oraz publikację wyników kolejnych
badań mających potwierdzić zaprezentowane we wspo-
mnianym raporcie stanowisko. Przeprowadzone wcześniej
przez innych badaczy testy wykazały wzrost promieniowa-
nia do ucha o nie więcej jednak niż 15 do 30 procent.
Wydaje się, że słuchawki są urządzeniem pożytecznym,
gdyż pozwalają utrzymywać promieniowanie z dala od
ciała, zaś dołączone do nich instrukcje obsługi zawierają
sugestię, że rozmowy powinny być najkrótsze, jak to tylko
możliwe.
Spośród dostępnych na rynku urządzeń ochronnych,
najbardziej szczegółowym badaniom podano dwa z nich:
Microshield i Tecno AO Antenna. Pierwsze z nich stano-
wi swoistą tarczę, która – jak dowodzą testy – znacznie
redukuje docierające do głowy promieniowanie, w zależ-
ności od poziomu wykorzystywanej przez telefon energii.
Aparat Tecno zwiększa wydolność organizmu w zwal-
czaniu promieniowania i jest szczególnie skuteczny w ła-
godzeniu pulsacji o częstotliwości 217 Hz. Na poparcie
swoich twierdzeń obie firmy są gotowe przedstawić wyniki
stosownych badań.
Gorąco doradzam, aby użytkownicy telefonów komór-
kowych, a zwłaszcza młodzi ludzie, stosowali w swoich
aparatach urządzenia ochronne, a prowadzone z nich
rozmowy starali się skracać do niezbędnego minimum.
Wiedząc już, które organy są szczególnie narażone, na-
prawdę nie warto ryzykować. Mam tutaj na myśli kumula-
tywne, pulsacyjne promieniowanie radiowe przenikające
codziennie wasze głowy, oczy i inne narządy. Biorąc pod
uwagę fakt, że może to trwać przez resztę waszego życia,
czyli bardzo długi czas, warto wziąć to sobie do serca!
MARZEC-KWIECIEŃ 2001
PODSTAWOWE DEFINICJE
• 1 herc (Hz) = jeden cykl na sekundę.
• 1 kiloherc (kHz) = 1 000 Hz.
• 1 megaherc (MHz) = 1 000 000 Hz.
• 1 gigaherc (GHz) = 1 000 000 000 Hz.
• Częstotliwości radiowe (RF) zawierają się w przybliże-
niu w zakresie między 100 kHz a 300 MHz.
• Częstotliwości mikrofalowe (MW) zawierają się w przy-
bliżeniu w zakresie między 300 MHz a 300 GHz. I
O autorze:
Simon Best jest dziennikarzem zajmującym się problematyką
medyczną. Wspólnie z biofizykiem, drem Cyrilem Smithem,
napisał nagrodzoną książkę Electromagnetic Man: Health and
Hazard in the Electrical Environment (Człowiek elektromagnety-
czny – zdrowie i ryzyko w środowisku elektrycznym) wydaną
nakładem wydawnictwa Dent z Londynu (1988) i St Martins
Press z Nowego Jorku (1989).
Simon Best wydaje także od roku 1989, przy współpracy
z Alasdairem Philipsem, dyrektorem Powerwatch UK, biuletyn
Electromagnetic Hazard & Therapy. Ukazujący się cztery razy
w roku EH&T jest jedynym niezależnym, wychodzącym regular-
nie brytyjskim czasopismem poświęconym badaniom i rozważa-
niom dotyczącym zagrożeń dla zdrowia wywoływanych przez
pola elektromagnetyczne występujące na przykład w pobliżu linii
energetycznych, monitorów, telefonów komórkowych, wież na-
dawczych oraz źródeł promieniowania mikrofalowego, a także
ich pozytywnego wykorzystywania w medycynie, zarówno kon-
wencjonalnej, jak i komplementarnej (elektroterapia, magneto-
terapia).
Przełożył Mirosław Kościuk
Przypisy:
1. Independent Expert Group on Mobile Phones 2000 (chairman Sir
William Stewart), „Mobile Phones and Health”, maj 2000. Pełny tekst
raportu (w języku angielskim) znaleźć można na stronie internetowej
‹www.iegmp.org.uk›.
2. R. Coghill, „Mobile Phones and Health: why the missing evidence?”,
Electromagnetic Hazard & Therapy, 2000, 11(1).
3. Kjeld-Hansson Mild i inni, „Comparison of analogue and digital
mobile phone users and symptoms. A Swedish-Norwegian epidemiological
study”, National Institute of Working Life, Umeå, Szwecja, Arbetslivsrap-
port, 1998, 23. Informacje o sposobie nabycia raportu można uzyskać pod
adresem: ‹forlage@niwl.se›.
4. L. Salford i inni, „Permeability of the blood-brain barrier by 915
MHz electromagnetic radiation, continuous wave and modulated at 8, 16,
50, 200 Hz”, Microsc. Res. Tech., 1994, 27:535-42.
5. H. Lai, N. Singh, „Single- and double-strand DNA breaks in rat
brain cells after acute exposure to radiofrequency electromagnetic radia-
tion”, Intern. J. Radiat. Biol., 1999, 69:513-21.
6. A. Preece i inni, „Effect of a 915 MHz simulated mobile phone
signal on cognitive function in man”, Intern. J. Radiat. Biol., 1999,
75(4):447-56.
7. J. Tattersall i inni, „The effects of radiofrequency electromagnetic
fields in the electrophysiology of rat brain slices in vitro”, IEE Science
Meeting, 28 czerwca 1999 roku, Londyn, ref. 99043, CBD, Porton Down,
Wielka Brytania.
8. C. Daniells, D. de Pomerai i inni, „Transgenic nematodes as
bio-markers of microwave-induced stress”, Mutation Research, 1998,
399:55-64.
9. M. Repacholi i inni, „Lymphomas in Eupim 1 transgenic mice
exposed to pulsed 900 MHz electromagnetic fields”, Radiation Research,
1997, 147(5):631-40.
10. „House of Commons meeting on phones and masts”, raport zamie-
szczony w Electromagnetic Hazard & Therapy, 1999, 10(1-2):3.
11. House of Commons Select Committee, „Mobile Phones and Public
Heath”, Raport nr 489. Aby otrzymać jego kopię, zamówienie należy
złożyć pod adresem: Stationery Office, Box 276, Publications Centre,
London SW8 5TD, Wielka Brytania. Polecamy również uwadze dział
„Science and Technology Committee” na stronie internetowej ‹www.par-
liament.uk/commons/selcom›.
12. Which?, UK Consumers’ Association, kwiecień 2000.
NEXUS • 15
 M oje dochodzenie w sprawie australijskich kul ognistych zaczęło się około
dwóch lat temu, na początku roku 1995. Mój przyjaciel, John Watts
z geologicznej firmy konsultingowej Mackay & Schnellmann Pty Ltd, poprosił mnie
o opinię na temat ryzyka wystąpienia trzęsień ziemi na terenie Wschodnich Pól
Złotodajnych (Eastern Goldfields) w Zachodniej Australii (Western Australia;
w skrócie WA). John znał moje doświadczenie wynikające z wieloletniej pracy
w regionie Laverton związanej z geologiczno-geofizycznymi poszukiwaniami złoto-
dajnych złóż i stąd jego prośba o radę w sprawie serii dziwnych wydarzeń, które
Czy liczne ogniste miały miejsce w tamtym rejonie Zachodniej Australii w maju roku 1993.
kule obserwowane WYDARZENIA Z KULAMI OGNISTYMI W BANJAWARN
W czasie odwiedzin w niewielkiej kopali złota John zauważył, że na drzwiach
nad Zachodnią baraku mieszczącego kuchnię wisi przyczepiony artykuł pochodzący z gazety
górniczej Kalgoorlie Miner z 1 czerwca 1993 roku. Artykuł opowiadał o dokonanej
Australią są 28 maja 1993 roku o godzinie 23.03 przez wielu świadków obserwacji ognistego
meteorytu, który przeleciał z południa na północ między Leonorą i Laverton. Zaraz
nieznanym nauce potem doszło do trzęsienia ziemi o sile 3,9 stopnia w skali Richtera, które
odnotowały 23 sejsmografy rozlokowane na terenie Zachodniej Australii i Teryto-
naturalnym rium Północnego. Ed Paul, geofizyk z Obserwatorium Sejsmologicznego Moun-
daring położonego w pobliżu Perth prowadzonego przez AGSO (Australian
zjawiskiem, czy Geological Survey Organisation – Australijski Urząd Pomiarów Geologicznych),
oświadczył, że do jego placówki dzwoniło w tej sprawie wielu ludzi, włącznie
plazmoidami z policjantami z posterunku w Laverton. Ed przypuszczał, że może istnieć związek
między przelotem meteoru i trzęsieniem ziemi, które mogło być wywołane jego
wytworzonymi zderzeniem z ziemią.
Niewielka kopalnia złota, o której mowa (Kopalnia Alycia), odczuła to trzęsie-
za pomocą nie w postaci ścięcia na pół wszystkich trzycalowych stalowych rur oraz zawalenia
chodników i szybów. Mój przyjaciel John dokonał w czasie swojej konsultingowej
supertajnych kariery zawodowej wielu ekspertyz dotyczących ryzyka związanego z trzęsieniami
ziemi i uważał, że ten obraz zniszczeń jest raczej rezultatom potężnej eksplozji,
broni elektro- a nie standardowego trzęsienia ziemi. Kluczem do tych przypuszczeń było porów-
nanie obrazu zniszczeń pod ziemią z rodzajem zniszczeń wywoływanych przez
magnetycznych? normalne trzęsienia ziemi, który ogranicza się zazwyczaj do zapadnięcia się budowli
na powierzchni z powodu powierzchniowych fal sejsmicznych wywołanych trzęsie-
niem.
Wielu obserwatorów utrzymuje, że ognista kula przeleciała nad ich głowami
wydając pulsujący ryk, podobny do tego, jaki wydają dieslowskie silniki ogromnych
ciężarówek drogowych, oraz że po uderzeniu fali sejsmicznej słyszeli potężny, długo
trwający huk eksplozji, trochę podobny do przedłużonego huku, jaki powstaje przy
Część 1 wybuchu miny. (Sejsmiczna fala w ziemi przemieszcza się znacznie szybciej od huku
eksplozji).
Po przemyśleniach uznałem, że Ed Paul miał prawdopodobnie rację, sądząc, że
to trzęsienie było następstwem uderzenia w ziemię i eksplozji rozżarzonego
meteoru (bolidu), który wywołał pozorne „trzęsienie ziemi” w następstwie zderze-
nia lub wywołania uderzeniowej fali powietrznej. Na tym obszarze Zachodniej
Harry Mason Australii nie odnotowano trzęsień ziemi od momentu zainstalowania tam sejsmo-
Copyright  1997 grafów w roku 1900, nie ma też wzmianek na ten temat w przekazach Aborygenów.
Zderzenie to stanowi jedno z głównych geologicznych kuriozów, dosyć często
1313 Armstrong Road obserwowanych na powierzchni Ziemi, lecz rzadko zachodzących w okresie pisanej
Jarrahdale, WA 6203 historii ludzkości. Dlatego też postanowiliśmy zorganizować prywatną wyprawę
Australia w celu jego udokumentowania, co, jak mieliśmy nadzieję, mogłoby nam przynieść
naukową sławę. Nie mieliśmy wówczas zielonego pojęcia, dokąd nas te prace
orbitx@ois.com.au badawcze i zainteresowania zawiodą...
Odwiedziłem tamten teren w maju i czerwcu 1995 roku i zacząłem prowadzić
dochodzenie, telefonując lub odwiedzając ludzi zamieszkałych w kole o promieniu

16 • NEXUS MARZEC-KWIECIEŃ 2001

300 kilometrów wokół Laverton. Ten położony w Zachodniej
Australii region Wschodnich Pól Złotodajnych ma charakter
półpustynny i stanowi odludne miejsce. Jest tam kilka bardzo
dużych farm zajmujących się hodowlą owiec, parę miasteczek
zamieszkałych przez poszukiwaczy złota (Leonora i Laverton)
oraz kilka oddalonych od siebie kopalni złota. Wszystkie te
miejsca połączone są szutrowymi lub gruntowymi drogami,
zaś teren jest porośnięty gęstym buszem drzew mulga i gumo-
wców oraz pokryty niewielką liczbą wydm i ubogą szatą
roślinną, wśród której dominuje australijska wydmuchrzyca.
Wynająłem lekki samolot i udałem się na poszukiwanie
naocznych świadków oraz naziemnego „punktu zero”, odwie-
dzając po drodze położone z dala od siebie farmy oraz siedliska
Aborygenów. Zajęło mi to trzy tygodnie. Poniżej podaję
podsumowanie tego, co udało mi się dotychczas ustalić.
Duża, czerwonopomarańczowa „ognista kula” z bardzo
małym białoniebieskim stożkowym ogonem wyłoniła się nisko
na południu i przeleciała nad obserwatorami w kierunku
północnym. Niektórzy z nich twierdzą, że miała kształt cylind-
ryczny i była raczej koloru żółto-niebiesko-białego. Obiekt był
słyszalny w postaci pulsującego dźwięku przypominającego
ryk lub odgłos wydawany przez silnik dieslowski, który po-
przedzał jego pojawienie się nad ich głowami. Nie wyrzucał
z siebie żadnych żarzących się odłamków ani iskier, nie miał
też świecącego ogona, jak to ma często miejsce w przypadku
meteoru. Leciał z prędkością zbliżoną do prędkości samolotu
pasażerskiego Boeing 747 lub innego szybkiego samolotu
odrzutowego – z całą pewnością mniejszą od prędkości
dźwięku, jako że dźwięk dobiegł świadków, zanim pojawił się
obiekt.
Dźwięki słyszane przed pojawieniem się „obiektu” z całą
pewnością nie były „normalnymi”, elektrofonicznymi dźwię-
kami, których objaśnienie można znaleźć w opisach meteoro-
wych „kul ognistych”. Takie elektrofoniczne dźwięki są sły-
szane w postaci dziwnych „brzęknięć” i „poświstywań” o nis-
MARZEC-KWIECIEŃ 2001
kiej amplitudzie, których postać nie jest jeszcze dobrze znana.
Przypuszcza się, że wiąże się to z wytwarzaniem w plazmie
śladu powstającego po przelocie meteoru fal elektromag-
netycznych, które zbliżają się do obserwatora z prędkością
światła – znacznie szybciej niż sam bolid. Przypuszcza się, że
dźwięki te sprzęgają się harmonicznie z wewnętrznym uchem
lub wymuszają w pobliskich obiektach drgania harmoniczne,
wytwarzając w ten sposób charakterystyczne dźwięki o niskiej
amplitudzie. Nie było żadnych doniesień na temat dźwięków
powstających w przypadku obiektów poruszających się z prę-
dkościami naddźwiękowymi, żaden z obserwatorów nie sły-
szał eksplozji, dopóki obiekt nie zbliżył się do poziomu gruntu
lub zniknął za wzgórzami bądź linią lasu, po czym wybuchł lub
zderzył się z ziemią.
Ognisty obiekt leciał najwyraźniej równolegle do powierz-
chni Ziemi po długiej „układającej się równolegle do niej”
łukowatej trajektorii na niewielkiej wysokości (od 1000 do
2000 metrów), pojawiwszy się z początku bardzo nisko nad
południowym horyzontem – nie tak jak w przypadku „nor-
malnej” trajektorii meteoru, wznoszącej się pod ostrym ką-
tem i przebiegającej na dużej wysokości.
Ognista kula oświetliła kilku obserwatorów, jak również
ich otoczenie, w czasie gdy przelatywała nad nimi. Trajektoria
jej lotu została zaobserwowana na trasie liczącej co najmniej
250 kilometrów – najprawdopodobniej była ona znacznie
dłuższa i biegła nad Oceanem Indyjskim od Antarktydy.
Potem zakrzywiła się w dół ku ziemi, zanim kula zniknęła
z pola widzenia za niskimi pagórkami lub linią lasu. Następ-
nie nastąpił oślepiający błysk niebieskobiałego światła, który
utrzymywał się przez trzy do pięciu sekund. Błysk rozświetlił
bezwietrzne, bezchmurne, bezksiężycowe nocne niebo, czy-
niąc na moment z nocy dzień. Całe to zdarzenie widziane było
przez obserwatorów przebywających na ziemi w promieniu
100 kilometrów – „było jasno jak w dzień”. Energia wy-
zwolona w czasie tego błysku była niemal równa energii
wybuchu jądrowego i pod wieloma względami zdarzenie to
przypominało dokonany nocą nuklearny wybuch.
Po błysku wysoko w powietrze uniosła się olbrzymia
czerwona flara, po czym przez wnętrze ziemi przebiegła
potężna fala sejsmiczna, która zatrzęsła obserwatorami nie-
mal zwalając ich z nóg. Na ziemię spadły także kufle z piwem
przyniesione przez osoby uczestniczące w pikniku przy og-
nisku.
Potem rozległ się potężny, donośny huk eksplozji, który
był słyszalny w korytarzu o długości 250 kilometrów i szeroko-
ści 150 kilometrów. Poważne zniszczenia spowodowane
wstrząsem odnotowano 150 kilometrów na południe od punk-
tu zero (inne kierunki, z wyjątkiem Leonory na południe, są
prawie niezamieszkałe). Tej nocy w Laverton przebywał
pewien inżynier, który uczestniczył w wojnie w Zatoce Pers-
kiej i znał się na pociskach i samolotach przekraczających
barierę dźwięku. Jego zdaniem był to „bez wątpienia potężny
wybuch wywołany przez materiał wybuchowy [nie była to
bomba dźwiękowa], podobny i jednocześnie znacznie potęż-
niejszy od normalnego wybuchu ładunku rozrywającego”.
Następnie z poziomu ziemi wzniosła się w powietrze duża
czerwonopomarańczowa półkula z nieprzeźroczystej poświaty
ze srebrną obwódką i zawisła nad „punktem zero”. Kiedy
osiągnął swoje pełne rozmiary, twór ten był w przybliżeniu
trzy razy większy od Księżyca w pełni widywanego nad
Wschodnimi Złotodajnymi Polami, mimo iż był obserwowany
z odległości od 30 do 50 kilometrów (czyli był ogromny).
„Kołysał się na boki przez prawie dwie godziny, po czym
nagle zniknął, jakby ktoś przekręcił wyłącznik światła”.
Tę „konstrukcję w kształcie połowy głębokiego talerza”,
podobną do „ciemnoczerwonego, bardzo dużego i w połowie
NEXUS • 17
schowanego za horyzontem słońca” obserwowały dwie osoby zarówno w określonym miejscu, jak i w kole o promieniu 150
przebywające w bardzo odległych od siebie miejscach, z któ- km wokół niego. Badania gruntu oraz powietrza pobliskiej
rych jedna znajdowała się na terenie zabudowań owczej fermy anomalii o nazwie Celia nie dostarczyły żadnych dowodów na
Banjawarn, a druga – fermy Deleta. W czasie gdy świetlna jakiekolwiek zmiany w jej obszarze.
półkula znajdowała się w górze, przerażone psy z obu ferm, Ferma Banjawarn jest prawdopodobnie najbardziej odizo-
wyły, skowytały i usiłowały zerwać się z uwięzi. Przypuszczal- lowaną fermą w regionie Wschodnich Pól Złotodajnych w Za-
nie była to reakcja na fale ultradźwiękowe lub elektromag- chodniej Australii. Ta owcza ferma zyskała złą sławę od
netyczne, na które psy są bardzo wyczulone. momentu jej zakupu w roku 1993 przez japońską sektę
Zdarzenie to bardzo mocno przeraziło aborygeńskich Najwyższej Prawdy Aum (Aum Supreme Truth lub Aum
poszukiwaczy, którzy obozowali blisko punktu zero na ob- Shinrikyo), która dokonała w roku 1995 ataku gazowego
szarze poszukiwań złota o nazwie Freeman’s Find. Uznali, że w tunelu tokijskiego metra. Przeprowadzone dochodzenie
„nastał koniec świata”. Inni sądzili, że są świadkami kata- szybko wykazało, że przedstawiciel sekty Najwyższej Prawdy
strofy samolotu „jumbo jet”, który rozbił się za pasmem – jej wiceprzewodniczący, Hayakawa – dokonał przeglądu
niskich wzgórz. Ułożyli swoje posłania blisko siebie bojąc się ferm owczych wystawionych na sprzedaż i na początku 1993
spać osobno. Z rana wspięli się na wzgórze wypatrując roku zakupił Banjawarn.
pożaru, ale nigdzie nie dostrzegli dymu. Następnie szybko Hayakawa wszczął starania o jej zakup pod koniec kwiet-
opuścili ten teren szukając schronienia w Leonorze. nia 1993 roku, argumentując, że sekta „chce prowadzić tam
Jeden z Aborygenów, pasterz z fermy Banjawarn, uważał, eksperymenty dla dobra ludzkości”. Po podpisaniu umowy
że widzi wolno lecącego NOLa i bardzo się przestraszył, kupna-sprzedaży i wystawieniu czeku ferma zmieniła 1 czerw-
ponieważ sądził, że zaraz wyląduje on obok nich i porwie go ca 1993 roku właściciela – było to zaledwie 3 dni po zdarzeniu
razem z jego dwoma towarzyszami. Sądził tak, ponieważ z ognistą kulą, przy czym umowę dotyczącą sprzedaży tej
obiekt leciał prosto na niego. Ku jego radości minął go, fermy sekcie Najwyższej Prawdy sfinalizowano 23 kwietnia
przelatując nad jego głową z głoś- 1993 roku, to jest 35 dni przed zda-
nym hukiem, a następnie przeszedł Mimo doskonałej zgodności rzeniem z kulą.
do ostatniej, zstępującej fazy lotu. w kwestii określenia miejsca Ponieważ zdarzenia z 28 maja
Niemal dokładnie godzinę po pie- 1993 roku zdawały się nie pasować
rwszym zdarzeniu trzej obserwatorzy eksplozji przez naocznych do normalnego scenariusza upadku
przebywający w zabudowaniach fer- świadków długotrwałe meteoru, zaczęliśmy żartować, że se-
my Banjawarn spostrzegli następną, poszukiwanie tego miejsca za kta wysłała prawdopodobnie pocisk
znacznie mniejszą ognistą kulę w ko- samosterujący wyposażony w pulsa-
lorze niebieskozielonobiałym. Wy- pomocą obserwacji z pokładu cyjny silnik rakietowy i zdetonowała
glądało, jakby uniosła się z poziomu samolotu Cessna-172 nie dały bombę jądrową na niezamieszkałym,
ziemi, z miejsca położonego za odleg- żadnego rezultatu. pustynnym odludziu, tuż za północ-
łymi drzewami na południe od granic nym krańcem fermy Banjawarn.
fermy, po czym poleciała na północ Meteory mają zazwyczaj prędko-
wysokim, parabolicznym torem, by zejść do poziomu ziemi za ści przekraczające 40 000 km/h i zwykle nie latają na niskim
odległym lasem. Jej tor nie pokrywał się z torem pierwszej kuli pułapie (od 1 000 do 2 000 m) i z niewielkimi prędkościami.
i był skierowany bardziej na północny wschód. Zwykle mają długie, jasne ogony, wyrzucają z siebie płonące
Po tym drugim przelocie również rozległa się eksplozja fragmenty i brak w ich opisach wzmianek na temat możliwo-
i wystąpił niewielki wstrząs ziemi, podobny w charakterze do ści wywoływania przez nie trzęsień ziemi.
pierwszego, lecz znacznie słabszy i bez półkuli poświaty Znane są przypadki, gdy zmiany ciśnienia spowodowane
unoszącej się w powietrzu. Pewien poszukiwacz przebywający przez sztormy lub, co bardziej prawdopodobne, fale ciś-
na północ od siedliska Aborygenów Mulga Queen twierdzi, nieniowe wytworzone przez przelot meteoru wywoływały trzę-
że widział częściowo to drugie zdarzenie. sienia w podatnych na ciśnienie regionach skorupy ziemskiej,
Wydaje się, że to drugie wydarzenie nie miało dostatecz- lecz temu regionowi trudno byłoby przypisać etykietkę regio-
nej mocy, aby mogły je odnotować sejsmografy AGSO. nu wysoce podatnego na wpływy ciśnienia, biorąc zwłaszcza
Analiza najlepszych zapisów sejsmologicznych AGSO prze- pod uwagę absolutny brak opisów trzęsień w jego pisanej
prowadzona przez USGS (United States Geological Survey historii, jak i ludzkiej pamięci. To bardzo stabilny, pochodzą-
– Urząd Pomiarów Geologicznych Stanów Zjednoczonych) cy z czasów archaiku, rejon kontynentu australijskiego. Naj-
za pośrednictwem równań umożliwiających konwersje ener- bliżej położone tereny o skłonnościach do trzęsień znajdują
gii, wskazuje, że energia powstała podczas pierwszego, głów- się we Fraser Ranges od 500 do 600 kilometrów na południe,
nego wydarzenia była prawdopodobnie rzędu jednej, do na wschód od Norseman.
dwóch kiloton TNT (trotylu). Sam wybuch był prawdopodob- W odpowiedzi na ostatnie wywiady, jakich udzieliłem
nie silniejszy, jako że niecała energia wybuchu jest przekazy- stacji radiowej ABC, trzech kierowców wielkich ciężarówek
wana do ziemi i dociera w postaci fali do stacji sejsmicznych. doniosło o zaobserwowaniu w maju lub czerwcu 1993 roku
Według świadków do głównej eksplozji doszło w pobliżu kolejnej ognistej kuli, tuż po rozpoczęciu pracy o godzinie
północnej granicy fermy Banjawarn, podczas gdy wyliczone 5.00. Widziana przez nich ognista kula „wielkości Księżyca”
przez AGSO jej miejsce znajdowało się w pobliżu jej połu- leciała z południa na północ na niewielkiej wysokości (około
dniowej krawędzi. Różnica ta obrazuje trudności w okreś- 1000 m) z prędkością szybkiego odrzutowca. Miała żółtoczer-
laniu epicentrum, w przypadku gdy leży ono z dala od stacji wonopomarańczowy kolor i bardzo mały niebieski ogon.
sejsmicznych. Lecąc na zachód od Laverton, dokładnie w kierunku farmy
Mimo doskonałej zgodności w kwestii określenia miejsca Banjawarn, rozjaśniła ciemne, wczesnoporanne niebo inten-
eksplozji przez naocznych świadków długotrwałe poszukiwa- sywną, niebieskobiałą poświatą, która oświetliła okolicę. Po-
nie tego miejsca za pomocą obserwacji z pokładu samolotu nieważ kierowcy siedzieli obok głośnych dieslowskich sil-
Cessna-172 nie dało żadnego rezultatu. Nie odnaleziono ani ników swoich ciężarówek, nie wiedzą, czy ta trzecia ognista
krateru, ani żadnej innej anomalii na powierzchni gruntu, kula z Banjawarn wydzielała jakiekolwiek pulsujące dźwięki.

18 • NEXUS MARZEC-KWIECIEŃ 2001

 Kula leciała torem, który przebiegał nad Banjawarn i dalej W świetle tych danych nie można odrzucić możliwości
w kierunku półwyspu Exmouth w północno-zachodniej części takich scenariuszy, jak działalność NOLi przybyłych spoza
Zachodniej Australii. naszej planety bądź naszych ziemskich potęg testujących
Trzy ogniste kule zdążające w kierunku Banjawarn, to nowe egzotyczne bronie, samoloty wojskowe oraz/lub bronie
trochę za dużo jak na przypadkowe wydarzenie z udziałem elektromagnetyczne.
meteoru. Meteory tego rozmiaru są bardzo rzadkim zjawis-
kiem, nie mówiąc już o trzech kolejnych zdążających w okre- WYDARZENIE Z UDZIAŁEM OGNISTEJ KULI W PERTH
sie maja i czerwca w stronę jednego, niewielkiego miejsca na Prawdopodobnie najbardziej spektakularnym ze wszyst-
powierzchni Ziemi, położonego w rejonie Banjawarn. Jeśli kich zdarzeń z udziałem ognistych kul było to, do którego
przyjmiemy założenie, że trzecią ognistą kulę zaobserwowano doszło 1 maja 1995 roku o godzinie 2.00 nad Perth w Zachod-
29 maja 1993 roku o godzinie 5.00, a więc sześć godzin po niej Australii. Zaobserwowano wówczas dużą pomarańczo-
pierwszej kuli i że należała ona do łańcucha bolidów lecących woczerwoną ognistą kulę z niewielkim niebieskobiałym ogo-
z południa na północ (na podobieństwo szczątków komety nem lecącą od strony Oceanu Indyjskiego nad Bunbury
Shoemaker-Levy’ego, która uderzyła w Jowisza), pojawia się w południowo-zachodniej części Zachodniej Australii na pół-
problem z teorią meteorów, gdyż w ciągu tych sześciu godzin noc z odchyleniem ku wschodowi na stosunkowo dużej
Ziemia obróciła się o 90 stopni wokół swojej osi i trzecia wysokości wzdłuż trajektorii równoległej do krzywizny Ziemi.
ognista kula powinna była spaść we wschodniej Afryce! Wysokość lotu tej ognistej kuli jest dyskusyjna, jako że wielu
obserwatorów uważa, że nie była ona zbyt wielka, natomiast
INNE WYDARZENIA W AUSTRALII I NOWEJ ZELANDII dziennikarze ocenili ją później na kilka kilometrów.
Z UDZIAŁEM OGNISTYCH KUL Kula pojawiła się wkrótce nad wschodnią częścią Perth
Począwszy od wydarzenia z maja 1993 roku pojawiło się (liczącego ponad milion mieszkańców) i była obserwowana
wiele innych doniesień (ich liczba przekracza 1000 i często i słyszana przez wielu świadków wzdłuż jej stupięćdziesięcio-
chodzi w nich o wielokrotnie powtarzające się zdarzenia) na kilometrowej trasy przelotu nad lądem. Obserwatorzy donosi-
temat ognistych kul unoszących się li, że obiekt wydzielał, jeszcze przed
w powietrzu i związanej z tym emisji Trzy ogniste kule zdążające ukazaniem się, pulsujący dźwięk po-
energii świetlnej. Są wśród nich dzi- w kierunku Banjawarn, dobny do ryku silnika dieslowskiego
wne kule ognia wydające dźwięki dużej ciężarówki oraz leciał ze stałą
podobne do wydawanych przez sil- to trochę za dużo jak na prędkością zbliżoną do prędkości
nik dieslowski, a także i bezgłośne, przypadkowe wydarzenie szybkiego samolotu odrzutowego.
latające po różnych trajektoriach z udziałem meteoru. Nie było doniesień o huku, jaki wy-
nad różnymi rejonami Australii. Po- twarza samolot lecący z prędkością
jedyncze i zarazem podobne donie- naddźwiękową.
sienia zaczynają ostatnio napływać również z Nowej Zelandii. W czasie przelotu nad wschodnią częścią Perth w pobliżu
Ogniste kule obserwowano nad wszystkimi stanami Au- Midland ognista kula, jak mówią doniesienia, zatrzymała się
stralii (ostatnio 4 lutego 1997 roku) i w wielu przypadkach nieruchomo na niebie, po czym jej ogon obrócił się wokół niej
charakteryzowały się one całym szeregiem kombinacji nastę- i skierował w stronę, z której przyleciała! Potem nastąpiła
pujących parametrów: bardzo niski tor lotu; trajektorie rów- eksplozja niebieskobiałej, łukowato ukształtowanej energii
noległe do powierzchni Ziemi; mały ogon lub jego brak; brak świetlnej, która na moment rozświetliła miasto i jego okolice
fragmentów oddzielających się od głównego korpusu; dosyć na przestrzeni wielu kilometrów, tak że zrobiło się jasno jak
niska prędkość, nie przekraczająca prędkości dźwięku; brak za dnia. Z wielu względów zjawisko to, jeśli chodzi o jego
dźwiękowej fali uderzeniowej; znaczne i nagłe zmiany kursu moc, odpowiadało poziomem wybuchowi nuklearnemu.
jak również przyspieszenia, zatrzymywanie się, zawracanie Przez Perth przetoczyła się głośna, wibrująca, potężna deto-
i pionowy lot w górę; wytwarzanie intensywnych wibracji nacja i fala sejsmiczna, wstrząsając budynkami miasta, tak że
gruntu podczas niskiego przelotu nad ziemią; białoniebieskie z półek pospadały książki i inne przedmioty.
błyski światła z towarzyszącymi im odgłosami eksplozji lub Kilku obserwatorów utrzymuje, że w momencie eksplozji
bez nich; regularne powodowanie przepięć na wyjściach ze środka głównego „obiektu” wystrzeliły cztery białe światła
urządzeń elektrycznych oraz inne zjawiska elektryczne. i utworzyły na niebie biały pionowo usytuowany krzyż. Same-
W przypadku z Banjawarn występuje zespół przyczynowo- go obiektu nie było jednak widać, a jedynie emisję światła
skutkowy w postaci trzęsienia o natężeniu 3,9 stopnia w skali w postaci jasnoczerwonopomarańczowej ognistej kuli i jej
Richtera oraz innych ognistych kul we wschodniej Australii, małego niebieskobiałego stożkowatego ogona.
które w co najmniej dwóch przypadkach były również przy- Jeden z obserwatorów oświadczył podobno przedstawicielom
czyną trzęsień o natężeniu 3,0 i 4,0 stopni w skali Richtera. Obserwatorium Astronomicznego z Perth, że kula pozostawiała
Gdyby źródłem tych zjawisk były meteory, wówczas okaza- w czasie lotu za sobą iskry oraz że ciągnęła za sobą długi ogon lub
łoby się, że bez przerwy natykamy się na bardzo dziwne typy smugę pomarańczowego koloru. Wszyscy pozostali świadkowie,
meteorów, które charakteryzuje dotychczas nie odnotowany, zarówno policjanci, jak i inni ludzie, twierdzą, że nie było
bardzo egzotyczny sposób zachowania i bardzo wysoka częs- żadnego ogona lub że był on, co najwyżej, szczątkowy, mały, przy
totliwość pojawiania się w Australii, przy zupełnym ignorowa- czym wszyscy oni byli zgodni, że nie było żadnych iskier.
niu (przynajmniej do niedawna, tj. do roku 1996) reszty Twierdzą, że obiekt miał kulisty lub cylindrycznego kształt,
świata. przynajmniej jeśli chodzi o kształt jego świetlnej emisji.
Inne możliwe przyczyny tych zjawisk, takie jak kule natu- Szacuje się, że połowa mieszkańców, tj. około pół miliona
ralnego gazu oraz światła powstające w wyniku naprężeń ludzi, została rozbudzona przez wybuch i falę sejsmiczną.
wewnątrz skał, można z łatwością wykluczyć na podstawie Drganie ziemi odnotowała nawet stacja sejsmiczna AGSO
wielu aspektów tych stosunkowo licznie występujących zja- w Mundaring, co znalazło odzwierciedlenie w postaci analo-
wisk, nie tylko z powodu ich bardzo niskiego poziomu gowego zapisu na papierze trwającego przez około dwie
energetycznego w porównaniu do energii wyzwalanych pod- minuty, odnotowanego o godzinie 17.57 czasu UTC, to
czas ostatnich incydentów z udziałem ognistych kul. znaczy o godzinie 1.57 czasu zachodnio-australijskiego.

MARZEC-KWIECIEŃ 2001 NEXUS • 19

 Zdarzenie to zainicjowało ożywioną dyskusję toczoną na Obserwacje lotu ognistych kul lub związanych z nimi efektów
łamach zachodnio-australijskiej prasy, która trwała przez obejmują przestrzeń ciągnącą się na długości około 2 000
kilka tygodni. Przedstawiciele Obserwatorium Astronomicz- kilometrów w poprzek całej Zachodniej Australii, co pozwala na
nego z Perth tłumaczyli to jako wybuch meteoru o mocy godną zaufania rekonstrukcję ich lotu w skali całego globu.
równej jednej lub ponad jednej megatony TNT na wysokości Trajektoria zaczyna się gdzieś na południu, na południowy
kilku kilometrów. Co dziwne, wydarzenie to prasa światowa zachód od Perth – możliwe nawet, że na Oceanie Indyjskim lub
potraktowała zupełnie marginalnie. Widać wybuch czegoś Antarktydzie – i biegnie na północ z lekkim odchyleniem ku
o mocy odpowiadającej wybuchowi dużej bomby wodorowej wschodowi, w kierunku północno-wschodnich wybrzeży Japo-
nad takim miastem, jak Perth nie zasługiwał na zbytnią nii, a następnie przechodzi przez środek syberyjskiego półwyspu
uwagę. Najwyraźniej wybuch nie był wystarczająco donośny, Kamczatka. Jeśli pociągnie się ją dalej, przejdzie nad północną
aby obudzić tych Canberry... Alaską i arktyczną częścią Kanady, by pojawić się nad Atlanty-
Wkrótce pojawiły się doniesienia o małych światełkach kiem gdzieś w okolicach kanadyjskiej prowincji Nowa Szkocja.
i dziwnych odgłosach dobiegających z nieba, które w nocy, Warto podkreślić, że przedłużona trajektoria przebiega
kiedy miało miejsce to zdarzenie, przemieszczały się na wzdłuż wybrzeża Antarktydy w pobliżu Ziemi Enderby, gdzie
północny zachód od Perth ku niewielkiej miejscowości To- znajduje się kompleks trzech baz badawczych: japońskich baz
odyay, a potem jeszcze dalej. Astronomowie-amatorzy spę- Syowa (w przybliżeniu na 40° długości geograficznej wschod-
dzili mnóstwo czasu na rozmowach z farmerami, których niej) i Mizuho (w przybliżeniu na 39° długości geograficznej
posiadłości leżały na trasie ich przelotu, lecz do dzisiaj wschodniej i bardziej w głąb lądu) oraz rosyjskiej bazy
(grudzień 1996 roku) nie udało się odnaleźć żadnych odłam- Mołodiożnaja (w przybliżeniu na 45° długości geograficznej
ków tego rzekomego meteoru. wschodniej). Dalej na północy zachód jest rosyjska baza
Późniejsze doniesienia mówią, że tej samej nocy, jakieś Nowolazariewskaja (w przybliżeniu na 15° długości geografi-
1 900 kilometrów na północny wschód od Perth, pewne cznej wschodniej), która również leży na trasie tej trajektorii.
małżeństwo mieszkające na wyspie Sunday w pobliżu One Rosja posiada również przejęte w spadku po Związku Ra-
Arm Point na północ od Broome w regionie Kimberley dzieckim bazy otaczające wybrzeże Antarktydy w następują-
w Zachodniej Australii obudził oko- cych miejscach: 92° długości wschod-
ło godziny 3.00 donośny pulsujący Uważa się, że... broń niej (Mirnyj), 105° długości wschod-
ryk silnika dieslowskiego, „zbliżony niej (Wostok, w głębi lądu, w po-
do tego, jaki wydaje buldożer D9 lub
[elektromagnetyczna] jest bliżu południowego bieguna magne-
silnik czołgu”, który zbliżał się od w stanie wywoływać tycznego), 163° długości wschodniej
strony frontowych drzwi ich domu. eksplozje oraz inne efekty, (Leningradskaja) i 224° długości
Odgłos ten wzrósł do tego stopnia, jak na przykład indukowanie wschodniej/44° długości zachodniej
że z półek pospadały książki i inne (Russkaja). Bazy te dają doskonałe
przedmioty. Fala sejsmicznych wib- trzęsień, w wybranych celach pokrycie całego globu jeśli chodzi
racji gruntu i dźwięków trwała około na całym globie, przy czym o transmisje radiowe.
dwie minuty. moc tych efektów jest Półwysep Kamczatka był miejs-
Sądząc, że przeżyło trzęsienie cem głośnego incydentu z koreańs-
ziemi, małżeństwo to z zaintereso- porównywalna z potężnymi kim Boeingiem 747 KAL 007 zestrze-
waniem wsłuchiwało się w poranne wybuchami jądrowymi. lonym przez Sowietów. Ostatnie ba-
wiadomości stacji radiowej ABC, dania przeprowadzone przez Davida
lecz jedyne, co usłyszeli, to doniesie- Pearsona, których wyniki zamieścił
nie mówiące o eksplozji meteoru nad Perth. Przegląd zapisów on w swojej książce KAL 007: The Cover-up, wskazują, że
stacji sejsmicznej Mundaring nie wykazał, aby tej nocy wy- KAL 007 miał za zadanie uzyskać dane na temat bardzo dużej
stąpiły jakiekolwiek wstrząsy na wyspie Sunday lub gdziekol- stacji nadawczej położonej w środkowej części półwyspu.
wiek indziej w tym regionie. Zarówno dziennikarze japońskiego magazynu Archipelago,
Jedno z możliwych wyjaśnień tych zjawisk głosi, że ognisty jak i amerykański naukowiec Tom Bearden, sugerują, że ta
meteor eksplodował przy zetknięciu się z gęstszymi warst- stacja nadawcza jest jednym z elementów sowieckiego kom-
wami atmosfery ziemskiej wysoko na wschód od Perth i że pleksu broni elektromagnetycznej.
jego małe fragmenty, w tym jeden większy, przeleciały nad Uważa się, że tego rodzaju broń jest w stanie wywoływać
Toodyay kierując się na północny wschód, tak że słyszano eksplozje oraz inne efekty, jak na przykład indukowanie
nawet, jak leci nad wyspą Sunday w rejonie Kimberley. trzęsień, w wybranych celach na całym globie, przy czym moc
Powyższa interpretacja meteorowa ignoruje fakt niewiel- tych efektów jest porównywalna z potężnymi wybuchami
kiej prędkości ognistej kuli, która, jak donoszą obserwatorzy, jądrowymi.
nie przekraczała prędkości samolotu odrzutowego. Ponieważ Wzmianki o istnieniu takich egzotycznych broni znalazły
odgłos było słychać przed pojawieniem się samej kuli, jej się w programie radiowym Głosu Rosji poświęconym nauce
prędkość najwyraźniej była mniejsza od prędkości dźwięku, i technice nadanym 23 grudnia 1996 roku. W programie tym
czyli 1 200 km/h. Większość meteorów przelatuje z prędkoś- odbyła się rozmowa na temat nowoczesnych rosyjskich broni
ciami rzędu 40 000 km/h lub większymi. elektromagnetycznych wykorzystujących plazmę mikrofalo-
Hipoteza meteorowa nie uwzględnia również dziwnej wą. Poniżej podaję część zapisu tej rozmowy, w którym udział
dynamiki obiektu, który zgodnie z relacjami obserwatorów biorą dziennikarz prowadzący wywiad, Jekimenko, i nauko-
zatrzymał się nieruchomo w powietrzu, w czasie gdy bardzo wiec, Borys Bielickij:
mały lśniący ogon obrócił się wokół niego. Nie uwzględnia
ponadto braku odłamków, które winny były spaść na ziemię, Jekimenko: Borysie, w jaki sposób można by użyć genera-
co jest raczej dziwne przy tego rozmiaru eksplozji, a także tora mikrofal „w gniewie”?
dowodów zgromadzonych w wielu podobnych zdarzeniach, Bielickij: Zostałby użyty do wystrzelenia plazmoidu, to
które miały miejsce w ostatnich latach na terenie całej znaczy kropli plazmy, na trasę zbliżającego się pocisku, jego
Australii. głowicy lub samolotu. Plazmoid jonizuje następnie ten region

20 • NEXUS MARZEC-KWIECIEŃ 2001

przestrzeni i zakłóca aerodynamikę lotu pocisku, głowicy lub wokół miejscowego zwinięcia czasoprzestrzeni, wokół central-
samolotu, kończąc w ten sposób ich lot. Dzięki temu genera- nie położonej czarnej dziury”. „Nigdy przedtem nie widzieliś-
tor i jego plazmoid stają się praktycznie niemożliwą do my czegoś takiego, przeto niełatwo to dokładnie opisać”.
pokonania bronią zapewniającą ochronę przed atakiem pro- Obserwatorzy twierdzą, że przebycie odległości od linii
wadzonym poprzez kosmos lub atmosferę. wzgórz na zachód od Tom Price do linii wzgórz na wschodzie
Jekimenko: Borysie, zadanie tego pytania przychodzi mi zajęło kuli od pięciu do siedmiu minut. W tym momencie
z trudnością, niemniej... Generałowie i uczeni, którzy opowia- kula rozbłysła jasnym niebieskobiałym światłem, które oświet-
dają o tej broni... chyba nie blefują, prawda? liło okolicę, po czym ruszyła szybciej ku wschodowi i niemal
Bielickij: O nie! Sprawa jest ewidentna już chociażby na natychmiast zniknęła z zasięgu wzroku. Inni obserwatorzy
podstawie faktu, że kilka lat temu, w roku 1993, w czasie uważają, że po prostu zniknęła wraz z wyzwoleniem intensyw-
rosyjsko-amerykańskiego spotkania na szczycie w Vancouver nej niebieskobiałej energii, coś jakby rozbłysku lub eksplozji,
Rosjanie zaproponowali wspólny eksperyment sprawdzający lecz bez jakiegokolwiek odgłosu detonacji.
tego rodzaju generatory, to znaczy bronie plazmowe, jak się Obserwatorzy obrócili się i spojrzeli raz jeszcze na zachód.
je tu nazywa, jako alternatywę dla tak zwanych „Gwiezdnych Prawie natychmiast ukazała się tam druga ognista kula, która
Wojen”. W tym eksperymencie, któremu zaproponowano leciała dalej tą samą trajektorią, co pierwsza. Leciała trochę
kodową nazwę Trust, miano użyć systemu broni plazmowej do niżej, lecz z tą samą prędkością lekkiego samolotu i podobnie
odparcia ataku rakietowego. Rosja miała nadzieję wzmocnić jak pierwsza na stałej wysokości. Przeleciała dokładnie nad
w ten sposób rosnący klimat zaufania i bezpieczeństwa na uczestnikami przyjęcia i wyglądała dokładnie tak samo jak
świecie po zakończeniu Zimnej Wojny. pierwsza. I tak jak ona odleciała na wschód z wielką prędkoś-
cią, znikając w potężnym rozbłysku niebieskobiałej energii
Powyższe słowa podkreślają możliwość, że wiele obser- świetlnej.
wowanych na nocnym niebie „obiektów” może wcale nie Potem pojawiła się trzecia kula, która miała dokładnie
posiadać masy, że są to w rzeczy samej hologramy światła takie samie rozmiary i leciała równie nisko (nieco ponad
wydzielanego przez kule zgęstków energii elektromagnetycz- wierzchołkami drzew) z taką samą niewielką prędkością
nej kontrolowanych przez trzy lub więcej nadajników fal Tesli i takim samym kursem. I tak jak dwie poprzednie zniknęła,
manipulujących plazmoidami w trójwymiarowej przestrzeni. oddalając się z wielką prędkością na wschód i wydzielając
przy tym błysk takiego samego światła.
CICHE KULE OGNISTE Czas między pojawieniami się kolejnych ognistych kul był
Kolejny, stosunkowo typowy, lecz cichy epizod z ognistymi niemal identyczny. Obserwatorzy donoszą, że po zniknięciu
kulami miał miejsce w październiku 1994 roku w rejonie pierwszej na wschodzie obrócili się na zachód właśnie w mo-
górniczego miasteczka położonego mencie pojawienia się drugiej kuli
nie opodal kopalni rud żelaza Tom Wielu świadków wykonało i po jej zniknięciu znowu spojrzeli na
Price w regionie Pilbara w Zachod- zdjęcia, lecz po ich zachód, gdzie pojawia się trzecia ku-
niej Australii. la – dokładnie jak w zegarku!
Pewnego październikowego wie- wywołaniu w Perth okazało Istnieje różnica zdań między ob-
czora w roku 1994 jedna z zamiesz- się, że zdjęcia rodzinne serwatorami co do ilości kul, które
kałych tam rodzin urządziła o godzi- wyszły dobrze, zaś na pojawiły się tej nocy. Wszyscy zga-
nie 20.30 w patio przyjęcie z grillem. dzają się, że na pewno były dwie
W którymś momencie zauważyli, że klatkach, gdzie miały być kule, natomiast wielu upiera się, że
na bardzo małej wysokości (od 200 zdjęcia kul, widnieje trzy. Przypuszczalnie zadziałał tu
do 300 m) z prędkością małego sa- jedynie biała plama! dziwny efekt (wywołany przez kule)
molotu (około 160 km/h) leci w ich polegający na zakłóceniu w umyśle
kierunku duża czerwonopomarań- obserwatorów pojęcia czasu i prze-
czowa ognista kula. Była większa od Księżyca w pełni. strzeni, w wyniku którego zaraz po obserwacji powstał zamęt
Zadzwonili na posterunek miejscowej policji, sugerując, prowadzący do sporu w kwestii liczby ognistych kul.
że może to być palący się samolot. Zaraz potem na zewnątrz Cały cykl tych wydarzeń bądź części jednego wydarzenia
wybiegli dwaj policjanci, aby zobaczyć to własne oczy. W tym obserwowało wielu mieszkańców Tom Price, prawdopodob-
czasie połowa miasteczka liczącego około 4 000 mieszkańców nie ponad 2 000 osób. Wielu świadków wykonało zdjęcia, lecz
była już na dworze obserwując to zjawisko. Od frontu ognista po ich wywołaniu w Perth okazało się, że zdjęcia rodzinne
kula miała czerwonopomarańczowy kolor, natomiast z boku wyszły dobrze, zaś na klatkach, gdzie miały być zdjęcia kul,
była żółtobiała. Emanowane przez nią światło było pulsujące widnieje jedynie biała plama! Filmy były wywołane przez ich
– jaśniało i przygasało (co uchwyciła również kamera wideo). przyjaciół i nikt przy nich nie majstrował, co sugeruje, że
Uczestnicy przyjęcia, którzy znaleźli się w tym momencie promienie Roentgena lub jakieś inne promieniowanie elekt-
pod obiektem lecącym na wysokości około 200 metrów, romagnetyczne prześwietliło na tych klatkach film.
twierdzą, że była to kula intensywnego, czerwonopomarań- Zjawisko to zarejestrowano również kamerą wideo, ale
czowego ognia lub plazmy z wirującymi spiralnie płomienia- późniejsze przypadkowe powtórne nagranie spowodowało, że
mi, które skierowane były do wewnątrz ku górze, w stronę z całego tego zapisu zostały jedynie dwie minuty przed-
„centralnie położonej czarnej dziury” lub próżni w znaj- stawiające pulsujące światło lub ognistą kulę widzianą z dość
dującej się wewnątrz kulistej masy płomieni. Ognista kula nie dużej odległości na południe od trasy jej przelotu. Taśmę
miała ogona, nie emitowała żadnych dźwięków, nie było z tym nagraniem przywłaszczył sobie pewien badacz UFO
również w gruncie sejsmicznej/sonicznej fali, co stwierdzono z Nowej Południowej Walii i już nigdy więcej nikt jej nie
w przypadku wielu poprzednich australijskich zdarzeń widział.
z udziałem takich kul. Kulę opisano jako „implozyjną kulę Wszyscy mieszkańcy byli poruszeni tym, co widzieli, i są-
płomieni”, przy czym całość ognia lub płomieni wychodziła dzili, że ktoś specjalnie wytworzył te kule, aby przeprowadzić
z zewnętrznej płomienistej formy, po czym były one zasysane na nich jakiś test. Wszyscy potwierdzają odniesione wrażenie,
do środka, gdzie znikały – „jak poruszająca się kula plazmy że widziany z niewielkiej odległości obiekt ten nie wyglądał na

MARZEC-KWIECIEŃ 2001 NEXUS • 21

materialny, z kolei z daleka mógłby być wzięty za płonący reprezentować żadnego naturalnego zjawiska i w dużym
samolot, jednak druga i trzecia kula pozbawiły ich tych stopniu pasują do hipotezy UFO oraz tajnych wojskowych
złudzeń. Wszyscy byli zgodni, że było to coś, czego nigdy prób z pojazdami kosmicznymi lub bronią elektromagne-
dotąd nie widzieli. Niektórzy określili to jako „zwiastun końca tyczną.
świata”. Bardzo interesujące są relacje świadków na temat wnętrza
Obu policjantów, którzy obserwowali to zjawisko, we- bazy łączności z amerykańskimi łodziami podwodnymi (US
zwano nazajutrz w miejsce położone w połowie drogi do VLF submarine communication base) położonej na Półwys-
Paraburdoo (tamtejsi mieszkańcy również widzieli ogniste pie Exmouth. W miejscu głównego nadajnika (Tx) znajduje
kule, które leciały na północ od nich) w odległości około 50 się bardzo wysoka centralna antena, zwana „Wieżą Zero”
kilometrów na południe od Tom Price. Po odpowiednim („Tower Zero”), umieszczona na szczycie niewielkiego pagó-
pouczeniu przez swoich przełożonych policjanci zgodnie od- rka i otoczona jedenastoma mniejszymi wieżami rozmiesz-
mawiali później jakiejkolwiek rozmowy na temat zdarzeń czonymi w równych odstępach, z których każda ma około 300
tamtego wieczora, nawet ze swoimi przyjaciółmi z Tom Price. metrów wysokości. Każda z tych wież połączona jest drutem
W rezultacie zaczęli czuć się wyobcowani, zwłaszcza że antenowym tworzącym zespół trzech koncentrycznych, koło-
mieszkańcy miasteczka zaczęli odwracać się do nich plecami. wych pętli o średnicy ponad 2,5 kilometra. Wieża Zero
Jeden z nich przyznał później, że chętnie powiedziałby, co to pokryta jest drewnianą/azbestową osłoną tworzącą bardzo
było, lecz kazano mu trzymać gębę na kłódkę. Ostatecznie wysokie prostokątne pudło i jest wyposażona w dwuosobową
było to coś, dla czego nie warto było ryzykować pracy i życia. windę poruszającą się w jej wnętrzu. Wierzchołek wewnętrz-
Mieszkańcy Tom Price mówili o tym wydarzeniu przez nej anteny jest zamknięty w obszernym pudle-kontenerze.
wiele dni, zaś wystąpienie w tej sprawie w telewizji w Perth Zespół antenowy składa się z ogromnej liczby miedzia-
spotkało się z kpinami i osobom, które o nim opowiadały, nych rur i wykonanych z drutów „gruntowych przeciwwag”
przytknięto etykietkę pomyleńców. zakopanych w ziemi pod całym kompleksem.
Zauważono, że kule przyleciały z kierunku „amerykańs- Wejście do podziemnego tunelu prowadzi do obszernej
kiej bazy telekomunikacyjnej” na Półwyspie Exmouth, poza (co najmniej trzypiętrowej) sekcji podziemnej mieszczącej się
tym było powszechnie wiadomo, że mimo wcześniejszych u podstawy Wieży Zero. Znajdują się tu jakby „wnętrzności”
komunikatów prasowych utrzymują- gigantycznego „radia tranzystorowe-
cych, że „baza ta została opuszczona Te ogniste kule zdają się go” z olbrzymią, o dużej wydajności,
przez siły USA i zwrócona rządowi nie reprezentować żadnego cewką z miedzianego drutu mierzą-
australijskiemu”, w Exmouth wciąż cą 15 metrów długości i 4,6 metra
widuje się wielu Amerykanów, któ- naturalnego zjawiska średnicy – całość spoczywa na drew-
rzy nadal mieszkają i pracują w bazie i w dużym stopniu pasują do nianych ramach wykonanych z twar-
(i tak jest do dzisiaj, tj. roku 1997). hipotezy UFO oraz tajnych dego drewna drzewa Jarrah (Eucaly-
Wielu ludzi podejrzewa, że w bazie ptus marginata) połączonych drew-
tej znajduje się podziemny kom- wojskowych prób z pojazdami nianymi śrubami! Poszczególne sek-
pleks, który obsługuje potężny sys- kosmicznymi lub bronią cje wyłożone są stalową, nierdzewną
tem naziemnych anten. elektromagnetyczną. blachą. Niewykluczone że są jeszcze
Później dowiedziano się, że poło- niżej położone sekcje, pod miedzia-
żona trochę dalej na północny na cewką, których nie oglądały jesz-
wschód elektrownia Dampier została wyłączona z sieci w cza- cze oczy postronnych świadków.
sie incydentu z ognistymi kulami z powodu ogromnych prze- Baza ma własną elektrownię, prawdopodobnie napędzaną
pięć występujących na liniach wysokiego napięcia. gazem wydobywanym z szybów wywierconych w pobliżu
Stali mieszkańcy tego regionu często widują jasne światła, i sięgających naturalnych pokładów gazu ziemnego.
które czasami nawet im towarzyszą podczas jazdy drogami Chociaż Marynarka Wojenna Stanów Zjednoczonych
przebiegającymi w pobliżu wybrzeża i przez tereny sąsiadują- przekazała ostatnio tę bazę pod kontrolę Marynarki Wojen-
ce z bazą Exmouth. Twierdzą, że światła te poruszają się, nej Australii, nadal pozostaje w niej duża liczba amerykańs-
zarówno powoli, jak i szybko, wysoko i nisko, i często kich „konsultantów”, którzy mieszkają w pobliskim Exmouth.
zmieniają kurs. Drewniane ramy i miedziana cewka w Wieży Zero zostały
Zaobserwowano też rozbłyski bardzo jasnego białego zainstalowane w roku 1968 po opuszczeniu bazy przez zespoły
światła dobiegające z niezamieszkałego buszu z miejsca poło- budowlane.
żonego w niewielkiej odległości na wschód od Tom Price. Baza ta przekazuje rzekomo wiadomości radiowe do łodzi
Z lat 1973-1994 pochodzi wiele relacji mówiących o obser- podwodnych na częstotliwościach VLF (Very Low Frequency
wacjach ognistych kul lecących z Exmouth na wschód i dalej – bardzo niska częstotliwość) i ELF (Extremely Low Frequ-
w kierunku Wielkiej Piaszczystej Pustyni. ency – szczególnie niska częstotliwość), jednak podany przez
świadków opis podziemnych drewnianych ram i gigantycznej
TESTOWANIE ŚCIŚLE TAJNYCH BRONI ORAZ INNE cewki demaskuje ten kamuflaż. Opis ten doskonale pasuje do
SCENARIUSZE skonstruowanego przez Teslę przekaźnika energii o nazwie
Wygląda na to, że przypadek z Tom Price ma związek „Tesla’s Wardenclyffe, Long Island, Magnifying Energy
z amerykańskimi bazami. Jest możliwe, że na terytorium Transmitter” i jego wcześniejszej wersji z Colorado Springs.
Australii USA lub jakiś inny rząd testuje systemy broni Drewniana konstrukcja jest konieczna ze względu na bardzo
elektromagnetycznych wysokiej mocy lub że jest to przejaw wysokie napięcia i częstotliwości (możliwe że rzędu częstot-
zainteresowania NOLi amerykańską bazą w Exmouth. liwości mikrofalowych), aby powstrzymać indukowaną w cew-
Regularny przelot trzech kolejnych powolnych kul ognis- ce elektrostatyczną falę od wyładowania – cewka ta nie jest
tych, które w końcu gwałtownie przyspieszają, charakteryzu- wcale potrzebna do pracy z bardzo niskimi (VLF) lub szcze-
jący się równymi interwałami czasowymi i tą samą niską gólnie niskimi częstotliwościami (ELF).
trajektorią, nie może być skutkiem przelotu normalnego Tesla już w roku 1908 twierdził, że przy pomocy takiego
meteoru lub szeregu bolidów. Te ogniste kule zdają się nie urządzenia jak to z Long Island potrafi uderzyć w dowolne

22 • NEXUS MARZEC-KWIECIEŃ 2001

miasto na antypodach potężnym impulsem elektromagnety- Wstrząsy ustały na początku października 1970 roku, lecz
cznym przekazanym w czasie milisekund, który „wytworzy w roku następnym wystąpiły ponownie. Pojedyncze wstrząsy
eksplozję równoważną lub nawet potężniejszą od salwy bocz- występowały każdego roku poczynając od roku 1970. Okres
nej wszystkich pancerników na świecie” (czyli potężnej mocy, między końcem marca i początkiem października jest jedy-
zbliżonej do tej, jaka jest wyzwalana podczas wybuchu jąd- nym, w czasie którego można w tym rejonie wykonywać
rowego). jakiekolwiek prace polowe, bowiem od listopada do lutego
Jak z tego wynika, baza w Exmouth wyposażona jest panują tu upały o temperaturach dochodzących do plus 50
w „teslowskie” lub „skalarne” systemy broni elektromag- stopni Celsjusza.
netycznej, które są aktywne od roku 1969, co odpowiada W latach 1972-1973 Aquitaine wywierciła dwa strategicz-
okresowi, w którym na wschód od bazy, na Wielkiej Piasz- ne szyby (oba suche – ropy nie znaleziono), po czym zrezyg-
czystej Pustyni, pojawiać się zaczęły liczne dowody w postaci nowała z licencji na prowadzenie poszukiwań. Jej doroczne
śladów po trzęsieniach ziemi o zasięgu do 10 km, które sprawozdania z lat 1966-1973 winny być dostępne w Biblio-
wyglądają jak szachownica i odpowiadają trzęsieniom o sile tece Wydziału Górnictwa Zachodniej Australii w Perth, jed-
od 3 do 5 stopni w skali Richtera. nak z jakichś względów widnieją w spisie dokumentów pouf-
nych. Żadna kopia tych dokumentów nie pozostała w Perth
UPORZĄDKOWANE TRZĘSIENIA – są one trzymane pod kluczem w Canberrze w biurach
W roku 1965 wykonano zdjęcia topograficzne tej części AGSO (dawnego Departamentu Bogactw Naturalnych – Bu-
Wielkiej Piaszczystej Pustyni (co jest niezwykłą praktyką reau of Mineral Resources; w skrócie BMR). W trakcie
w Australii) z dużej wysokości, za które zapłacił rząd USA. swoich badań na terenie Zachodniej Australii nigdy więcej
Dlaczego? nie spotkałem się z takim przypadkiem.
W roku 1965 francuska spółka naftowa Aquitaine Oil W roku 1973 BMR opublikował raport na temat dziwnej
(obecnie ELF Aquitaine) uzyskała pozwolenie na poszukiwa- serii nowych trzęsień ziemi we wschodniej części Wielkiej
nie ropy naftowej w najbardziej odosobnionych i trudno Piaszczystej Pustyni. Raport zawierał błędną mapę lokalizacji
dostępnych terenach Australii. Canberra pokryła nawet poło- epicentrów – najwyraźniej chodziło o ukrycie dziwnego, regu-
wę kosztów poszukiwań, aby wnieść larnego rozkładu tych trzęsień na
w ten sposób swój udział w badanie ...jeśli weźmiemy pod uwagę obszarze siatki o oczkach wielkości
odległych terenów. Żadna inna zna- dziesięciu kilometrów kwadrato-
na mi tego typu firma nigdy nie brała
kilka obserwacji ognistych kul wych, ciągnącej się na długości 80
się za takie zadania – szczególnie za wygenerowanych i wysłanych kilometrów i o szerokości 70 kilo-
badanie słabo rokujących terenów z Exmouth... na wschód ku metrów, przy środkowej serii wstrzą-
o marnych warunkach geologicz- Wielkiej Piaszczystej Pustyni, sów oddalonych od siebie co dwa
nych, zwłaszcza że wiele terenów kilometry i rozmieszczonych wzdłuż
znacznie łatwiej dostępnych i o dużo dojdziemy do wniosku, że dwóch linii tworzących najwidocz-
lepszych warunkach geologicznych tych terenów Australii użyto niej „celowniczy” krzyż.
czekało na akwizycję i badania. do testowania diabolicznych W roku 1996 dane o miejscu
Aquitaine zabrała się do badań epicentrów pochodzące z Obserwa-
w roku 1967 i prowadziła je metoda- broni elektromagnetycznych torium Sejsmicznego Mundaring po-
mi aeromagnetycznymi, grawitacyj- o niezwykłej mocy. wadzonego przez AGSO w sposób
nymi, sejsmicznymi i elektromagne- oczywisty wykazały regularny chara-
tycznymi za pomocą fal VLF i ELF. kter ich lokalizacji. Dokładność
(Te elektromagnetyczne techniki były w owym czasie mało określenia ich miejsc wynosiła 10 km. Inne miejsca lokalizacji
znane i niezwykłe, zwłaszcza w poszukiwaniach ropy naftowej). dużego nasilenia trzęsień mają chaotyczny, eliptyczny charak-
W latach 1968-1969 na Wielką Piaszczystą Pustynię przerzu- ter, epicentra są rozmieszczone statystycznie wokół punktu
cono drogą powietrzną jednostkę Australijskiej Żandarmerii centralnego – nie są to wzory w postaci regularnej siatki
Wojskowej wraz z jej samochodami terenowymi typu 4WD Jeep, rozłożonej na pustyni. Trzęsienia te nie powstały w wyniku
aby otoczyć i przenieść do Broome wędrowną grupę kilkuset sejsmicznych eksplozji!
Aborygenów. Teren oznakowano tablicami z napisem „osobom Ślady trzęsień ziemi na Wielkiej Piaszczystej Pustyni ciąg-
nieupoważnionym wstęp wzbroniony”, poza tym żandarmeria ną się niemal dokładnie na wschód od bazy Exmouth i, co
strzegła wszystkich dróg dojazdowych do pustyni. Ogłoszono, że ciekawe, leżą na wielkim kole przebiegającym przez północny
te środki zapobiegawcze wynikają z konieczności wykonania całej biegun i siostrzaną dla Exmouth bazę transmisyjną położoną
serii testów z brytyjskimi rakietami typu Blue Streak oraz w Cutler w stanie Maine na północno-wschodnim wybrzeżu
europejskimi czterostopniowymi rakietami służącymi do wynosze- USA, w pobliżu granicy z Kanadą.
nia satelitów na orbitę z Woomera w Południowej Australii. Ich Tak więc, jeśli weźmiemy pod uwagę kilka obserwacji
tor miał przebiegać nad Wielką Piaszczystą Pustynią i Broome. ognistych kul wygenerowanych i wysłanych z Exmouth (o
(Jedną z nich umieścili nawet na orbicie na początku roku 1970 których doniesienia pojawiły się w latach 1973-1994) na
a drugą w roku 1971). Potem zarówno brytyjski program wschód ku Wielkiej Piaszczystej Pustyni, dojdziemy do wnios-
rakietowy, jak i europejski program kosmiczny zostały w dosyć ku, że tych terenów Australii użyto do testowania diabolicz-
tajemniczych okolicznościach nieoczekiwanie zarzucone. nych broni elektromagnetycznych o niezwykłej mocy.
W roku 1970 Aquitaine nie wykonywała już żadnych prac Zgęstki energii elektromagnetycznej mogły być wystrzeli-
polowych. Pod koniec marca 1970 roku we wschodniej części wane z Exmouth i sterowane lub detonowane z Cutler i/lub
Wielkiej Piaszczystej Pustyni wystąpiła seria skoncentrowa- globalnej sieci amerykańskich stacji transmitujących na ce-
nych trzęsień ziemi o mocy od 3 do 5 stopni w skali Richtera. lach położonych na obszarze poligonu na Wielkiej Piaszczys-
(Należy tu podkreślić, że od roku 1900 nie odnotowano na tej Pustyni w celu wywoływania trzęsień ziemi w regionie
tym terenie żadnych trzęsień ziemi, czyli od momentu za- dotąd całkowicie od nich wolnym.
instalowania w Zachodniej Australii sejsmografów. Nie ma
również o nich żadnej wzmianki w podaniach Aborygenów). dokończenie na stronie 31

MARZEC-KWIECIEŃ 2001 NEXUS • 23

 W niniejszym artykule występują liczne odniesienia do badań na zwierzętach. Pragniemy
podkreślić, że Nexus nie usprawiedliwia ani nie popiera tego rodzaju doświadczeń.
Wydawca

ŚRODKI WSPOMAGAJĄCE, KONSERWUJĄCE ORAZ UTRWALACZE

TKANKOWE W SZCZEPIONKACH

Adjuwanty to S zczepionki zawierają szereg substancji, które można podzielić na następują-

ce grupy:
1. Mikroorganizmy, bakterie lub wirusy, które powodują, jak sądzimy, okreś-
chemiczne lone choroby infekcyjne i którym szczepionka ma zapobiegać. Są to białka całych
komórek lub po prostu białka zniszczonych otoczek komórek, zwane antygenami.
substancje 2. Substancje chemiczne, które mają wzmagać odpowiedź immunologiczną
na szczepionkę, zwane środkami wspomagającymi lub adjuwantami.
dodawane do 3. Substancje chemiczne działające jako środki konserwujące (konserwanty)
i utrwalacze tkankowe, które mają hamować wszelkie dalsze reakcje oraz psucie
szczepionek w celu się (rozkład lub namnażanie) żywych lub atenuowanych (lub zabitych) biologicz-
nych składników szczepionki.
pobudzania lub Wszystkie te składniki szczepionki są toksyczne, przy czym ich toksyczność
w różnych partiach szczepionki może być inna.
zwiększania reakcji W niniejszym artykule będzie mowa o adjuwantach (środkach wspomagają-
cych), ich spodziewanej roli oraz reakcjach na nie (działaniach ubocznych).
immunologicznej ADJUWANTY
organizmu, jednak Produkcja przeciwciał jest pożądaną reakcją immunologiczną na szczepionki
i proces ten jest wzmacniany poprzez dodawanie do szczepionek określonych
wiele z nich substancji. Nazywa się je środkami wspomagającymi – adjuwantami (od łacińs-
kiego słowa adiuvare, które oznacza „pomagać”).
wywołuje szereg Chemiczna natura środków wspomagających, sposób ich działania i reakcje
na nie (działania uboczne) są wysoce zmienne. Według Gupty i innych (1993)
niebezpiecznych niektóre ze skutków ubocznych mogą być przypisane niecelowej stymulacji
różnych mechanizmów systemu immunologicznego, podczas gdy inne mogą
efektów ubocznych. odzwierciedlać mniej lub bardziej spodziewane niepożądane działania spowodo-
wane przez reakcje farmakologiczne.
Istnieje kilka typów adjuwantów. Najpowszechniej stosowanymi obecnie
środkami wspomagającymi w preparatach przeznaczonych dla ludzi są: wodoro-
tlenek glinu, fosforan glinu i fosforan wapnia. Istnieje jeszcze szereg innych
adjuwantów opartych na emulsjach olejowych, produktach uzyskanych z bakterii
(ich syntetycznych pochodnych jak również liposomów) lub bakterii gramujem-
nych, endotoksynach, kwasach tłuszczowych, aminach alifatycznych, parafinie
Część 1 i olejach roślinnych. Ostatnio brane są również pod uwagę do stosowania
w szczepionkach przeznaczonych dla ludzi: monofosforyl lipidu A, ISCOMs
z Quil-A oraz Syntex adjuvant formulation (SAF) zawierające pochodne treony-
lu lub dwupeptyd muramylu.
Chemicznie adjuwanty są bardzo różnorodną grupą związków, które mają
Dr Viera Scheibner jedną wspólną cechę: wzmacniają reakcję immunologiczną organizmu. Różnią
się między sobą bardzo co do sposobu, w jaki wpływają na system immunologicz-
Copyright  2000
ny, oraz tym, jak poważne są ich działania uboczne wynikające z nadmiernej
aktywacji systemu immunologicznego.
178 Govetts Leap Road Chedid (1985) opisał sposób działania środków wspomagających jako: tworzenie
Blackheath, NSW 2785 depotu (porcji leku o przedłużonym działaniu) antygenu wolno uwalnianego
Australia w miejscu szczepienia; przedstawienie antygenu komórkom „immunokompetent-
nym” i wytwarzanie różnych limfokin (interleukin i czynnika martwicy nowotworów).
tel.: +61 (0)2 4787 8203 Wybór któregokolwiek z tych adjuwantów odzwierciedla kompromis między
fax: +61 (0)2 4787 8988 wymaganiami wspomagania i akceptowanym możliwie niskim poziomem działań
ubocznych.

24 • NEXUS MARZEC-KWIECIEŃ 2001

 Odkrycie adjuwantów datuje się na lata 1925-1926, kiedy Patologiczne reakcje na środki wspomagające Freunda
to cytowany przez Guptę i innych (1993) Ramon wykazał, rozpoczynają się w miejscu wstrzyknięcia jako łagodne
że reakcja antytoksyny na tężec i dyfteryt została zwięk- zaczerwienienie i opuchlizna, a następnie martwica tkanki,
szona dzięki wstrzyknięciu tych szczepionek razem z innymi intensywne zapalenie oraz zwykłe przejście do tworzenia
ziarniniakowatych uszkodzeń. Mogą powstać blizny i rop-
składnikami, takimi jak agar, tapioka, lecytyna, olej skrobio-
wy, saponiny a nawet okruszki chleba. nie. Reakcje obserwowane po podaniu pełnego środka
Termin adjuwant zaczęto stosować w odniesieniu do wspomagającego są na ogół o wiele bardziej ekstensywne
każdego materiału, który może zwiększyć humoralną i ko- niż przy niekompletnym. Najwcześniejsza reakcja komór-
mórkową odpowiedź immunologiczną na antygen. W szcze- kowa jest polimorfonuklearna, następnie zmienia się w mo-
pionkach konwencjonalnych środki wspomagające stosuje nomorfonuklearną, a później obejmuje plazmocyty. Emul-
się, aby wywołać wczesną, silną i długotrwałą reakcję im- sja środka wspomagającego może być szeroko rozsiana
munologiczną. Nowo opracowane, oczyszczone podjednos- w różnych organach w zależności od drogi szczepienia
tki lub syntetyczne szczepionki, w których stosuje się bio- z rozwojem ziarniniakowatych uszkodzeń w oddalonych
syntetyki, rekombinanty i inną nowoczesną technologię, są miejscach. Różne mikroorganizmy gramujemne mogą wy-
słabymi wyzwalaczami reakcji immunologicznej i do jej kazywać nasilające się działanie adjuwanta, podobnie jak
skutecznego wywołania wymagają użycia adjuwantów. ma to miejsce w przypadku prątków.
Stosowanie środków wspomagających umożliwia stoso- Najwcześniej emulsje olejowe jako adjuwanty zastosował
wanie mniejszej ilości antygenu, aby uzyskać wymaganą Friedwald w szczepionce przeciw grypie (1944), a zaraz
reakcję immunologiczną, co redukuje koszty produkcji potem Henle i Henle (1945). Po uzyskaniu przez nich
szczepionki. Poza nielicznymi wyjątkami adjuwanty są obce obiecujących wyników eksperymentów przeprowadzonych
dla ciała i powodują działania uboczne. na zwierzętach Salk (1951) przystąpił do badań z tego typu
środkami wspomagającymi na żołnierzach pod auspicjami
Emulsje olejowe Komitetu Epidemiologicznego Sił Zbrojnych USA. Zasto-
W latach 1960-tych stosowane jako środek wspomagają- sował wysoko oczyszczony olej mineralny i opracował oczy-
cy preparaty wody zemulsyfikowanej w oleju mineralnym szczony środek emulgujący Arlacel A, który był wolny od
i wody zemulsyfikowanej w oleju substancji toksycznych takich jak
roślinnym wydawały się szczególnie Poza nielicznymi wyjątkami kwas olejowy powodujący jałowe
obiecujące w dostarczaniu wysokiej ropnie w miejscu wstrzyknięcia,
„odporności” o długim okresie
adjuwanty są obce dla a następnie podawał szczepionkę
trwania (Hilleman, 1966). Rozwój ciała i powodują działania drogą mięśniową.
środków wspomagających Freunda uboczne. Następnie Miller i inni donieśli
był następstwem badań nad gruź- w roku 1956 o swoim niepowodze-
licą. Kilku badaczy stwierdziło, że niu wspomagania przeciwciał i re-
reakcje immunologiczne u zwierząt na różne antygeny były akcji ochronnej na typy 3, 4 i 7 szczepionek przeciwko
wzmocnione przez wprowadzenie do organizmu zwierzęcia adenowirusom w oleju mineralnym jako środku wspomaga-
żywych Mycobacterium tuberculosis (prątków gruźlicy). jącym, w porównaniu ze szczepionką w roztworze wodnym.
W obecności Mycobacterium uzyskano reakcję typu opóź- Nie publikowane badania wykazały konieczność zastosowa-
nionego, przenoszoną z leukocytami. Freund dokonał po- nia odpowiedniej minimalnej ilości antygenu, aby wyzwolić
miarów wpływ oleju mineralnego na powodowanie nad- reakcje przeciwciał na preparaty w postaci emulsji.
wrażliwości opóźnionego typu na zabite prątki. Stwierdził Salk i inni (1953) zastosował środek wspomagający
wyraźny wzrost w reakcji wiązania dopełniacza przeciwciała, Freunda do szczepionki przeciwko poliomyelitis (polio),
jak również w opóźnionej reakcji nadwrażliwości. a następnie przeprowadził szerokie testowanie szczepionki
Środek wspomagający Freunda stanowi emulsję wody z zabitych nie oczyszczonych, jak również oczyszczonych
w oleju wodnego antygenu w parafinie (oleju mineralnym) wirusów polio u zwierząt i ludzi, przy czym reakcje u ludzi
o niskim ciężarze właściwym i niskiej lepkości. Jako środki uznano za mało znaczące.
emulgujące ogólnie stosowane są Drakeol 6VR i Arlacel Grayston i inni (1964) donieśli o bardzo obiecujących
A (mannide monooleate). wynikach uzyskanych ze szczepionką przeciwko jaglicy,
Są dwa środki wspomagające Freunda: niekompletne w której jako adjuwanta użyto oleju. Jednak szczepionka
i kompletne. Niekompletne środki wspomagające Freunda przeciw jaglicy utraciła swoje znaczenie, ponieważ, jak
zawierają emulsję wody w oleju bez prątków, natomiast wykazał Dolin i inni (1997), w ciągu 37 lat badań prowadzo-
kompletne – te same związki, ale z dodatkiem 5 mg nych w pewnej wiosce w okolicach Sahary wystąpił wyraźny
wysuszonych, zabitych przy pomocy podwyższonej tempera- spadek występowania tej choroby – był on ściśle związany
tury, Mycobacterium tuberculosis lub związków kwasu mas- z poprawą warunków sanitarnych, dostawą wody, edukacją
łowego. oraz dostępem do opieki zdrowotnej. Według Dolina i in-
Mechanizm działania środków wspomagających Freun- nych (1997) spadek zachorowań na jaglicę występował bez
da jest związany z trzema następującymi zjawiskami: jakiejkolwiek specyficznej interwencji mającej na celu zwal-
1. Umieszczenie porcji antygenu w formie stałej w miej- czanie tej choroby.
scu wstrzyknięcia umożliwia stopniowe i stałe jego uwal- Alergeny występujące w środku wspomagającym Freun-
nianie w celu stymulowania przeciwciał. da wymagają specjalnej uwagi, ponieważ mogą być niebez-
2. Zapewnienie środka przenoszenia dla zemulsyfiko- pieczne. Niebezpieczeństwo obejmuje przedawkowanie, na
wanego antygenu przez system limfatyczny do oddalonych przykład natychmiastowe wprowadzenie do organizmu wra-
miejsc, takich jak węzły limfatyczne i śledziona, gdzie mogą żliwych osób większej niż tolerowana ilości odpowiednio
powstać nowe ogniska tworzenia przeciwciał. zemulsyfikowanej szczepionki lub rozkład emulsji z uwol-
3. Tworzenie i akumulowanie serii komórek mononuk- nieniem do organizmu całej lub części zawartych w niej
learnych, które są właściwe dla produkcji przeciwciał lokal- alergenów w ciągu krótkiego czasu. Długoterminowo opóź-
nie i w miejscach oddalonych. niona reakcja obejmuje rozwój guzków, cyst oraz jałowych

MARZEC-KWIECIEŃ 2001 NEXUS • 25

ropni wymagających cięcia chirurgicznego. Jest również
prawdopodobne, że niektóre stosowane alergeny, takie jak
kurz domowy lub pleśń, mogą działać jak prątki, wspomaga-
jąc reakcję zapalną. Takie reakcje były redukowane z uży-
ciem prawidłowo testowanych i standaryzowanych reagin.
Trzeba także wziąć pod uwagę, że do pierwszych za-
stosowań środków wspomagających Freunda doszło w cza-
sie, gdy współczesne koncepcje bezpieczeństwa nie istniały.
I rzeczywiście, w niektórych krajach, z USA włącznie,
adjuwanty z olejem mineralnym nie były zatwierdzone do
stosowania u ludzi.
Fosforan wapnia stosowany był jako adjuwant w równo-
czesnych szczepieniach przeciwko dyfterytowi, kokluszowi,
tężcowi, polio, gruźlicy, żółtej febrze, odrze i zapaleniu
wątroby B, również z alergenami (Coursaget i inni, 1986).
Korzyści ze stosowania tego środka wspomagającego upat-
rywano w fakcie, że jest on normalnym składnikiem ciała
i jest lepiej tolerowany i absorbowany od innych adjuwan-
tów. Wyłapuje on bardzo skutecznie antygeny i umożliwia
powolne uwalnianie się antygenu. Wytwarza ponadto duże
ilości przeciwciał typu IgG i znacznie mniejsze – przeciwciał
typu IgE (reaginowych).

Składniki mineralne Produkty bakteryjne

Najczęściej stosowanymi mineralnymi adjuwantami Jak wiadomo, mikroorganizmy w infekcjach bakteryj-
w szczepionkach dla ludzi są fosforan aluminium i zasada nych, podawanie szczepionek zawierających całe zabite
aluminiowa (ałun). Innym tego typu środkiem wspomagają- bakterie, a także pewne produkty metaboliczne oraz skład-
cym używanym w wielu szczepionkach jest fosforan wapnia. niki różnych mikroorganizmów wywołują jako odpowiedź
Zaobserwowano też, że antygenowość toksyn zwiększają powstawanie przeciwciał i działają jako immunostymulanty.
także takie sole mineralne metali, jak azotan ceru, siarczan Dodanie takich mikroorganizmów i substancji do szczepio-
cynku, koloidalny wodorotlenek żelazowy i chlorek wapnia, nek zwiększa reakcję immunologiczną na inne antygeny
jednak najlepsze wyniki daje ałun. znajdujące się w takich szczepionkach. Najczęściej stosowa-
Ałun był stosowany ponad 70 lat temu przez Glenny’ego nymi mikroorganizmami w całości lub w częściach są Bor-
i innych (1926), którzy odkryli, że zawiesina precypitatu detella pertussis, składnik o nazwie p40 uzyskiwany z Coryne-
toksyny dyfterytu w ałunie ma znacznie wyższą immunogen- bacterium, toksyna cholery i prątki.
ność niż płynna anatoksyna.
Chociaż wiele raportów stwierdzało że szczepionki z ału- • Składniki Bordetella pertussis
nem jako adjuwantem nie są lepsze od czystych szczepionek Zabite Bordetella pertussis (pałeczka krztuśca) dają silny
(Aprile i Wardlaw, 1966), zastosowanie ałunu jako środka efekt wspomagający w stosunku do toksyn dyfterytu i tężca
wspomagającego jest obecnie dob- w szczepionkach DPT. Jest jednak
rze określone. Najczęściej stosowa- Mimo... sprzecznych wiele uznanych i dobrze opisanych
ny jest roztwór antygenu zmieszany reakcji na nie, takich jak konwulsje,
z wodorotlenkiem aluminium lub wyników, związki kurcze u niemowląt, epilepsja, syn-
fosforanem aluminium w warun- aluminiowe są ogólnie drom nagłej śmierci niemowląt
kach kontrolowanych. Takie szcze- stosowane jako środki (SIDS), syndrom Reya, syndrom
pionki nazywa się obecnie jako Guillian-Barre’a, poprzeczne zapa-
wspomagane aluminium. Są one je-
wspomagające w szczepionce lenie rdzenia i ataksja mózgowa.
dnak trudne do produkcji w fizyko- DPT (dyfteryt-koklusz-tężec). Nie trzeba wspominać, że istnienie
chemicznie powtarzalny sposób, co związku przyczynowego między
powoduje, że poszczególne serie tej tym adjuwantem i tymi objawami
samej szczepionki różnią się od siebie. Także stopień absor- jest często (jeśli nawet nie zawsze) poddawane w wątpliwość
bcji antygenu przez żel fosforanu aluminium i wodorotlenek i na ogół uważane za „przypadkowe”.
aluminium jest zmienny. Aby zminimalizować zmienność Paradoksalnie, w jednym przypadku niemowlęcia z syn-
i uniknąć braku powtarzalności, w roku 1988 (Gupta i inni, dromem potrząsanego dziecka, u którego powstał krwotok
1993) jako standard wybrano specyficzne przygotowanie podtwardówkowy i siatkówkowy spowodowany kokluszem,
wodorotlenku aluminium (Alhydrogel). lekarze oskarżyli ojca o spowodowanie tych obrażeń i upar-
Środki wspomagające aluminium pozwalają na powolne cie zaprzeczali, że koklusz może powodować i powoduje
uwalnianie antygenu przedłużając czas interakcji między takie krwotoki, zapominając, że przede wszystkim właśnie
antygenem i komórkami przedstawiającymi antygen a lim- to jest podstawowa przyczyna, dla której szczepionka kok-
focytami. Jednak w niektórych badaniach potencja wspoma- luszowa została opracowana. Takie niszczycielskie działanie
ganych szczepionek kokluszu była wyższa niż czystych szcze- jest spowodowane przez toksynę kokluszową, czynnik po-
pionek kokluszowych, podczas gdy w innych nie stwierdzo- wodujący chorobę (koklusz jest chorobą spowodowaną
no żadnego efektu. Miano aglutynowe surowicy po zastoso- przez toksyny), stosowaną jako aktywny składnik we wszyst-
waniu wspomaganych szczepionek kokluszu było wyższe niż kich szczepionkach kokluszowych zawierających całe komó-
przy szczepieniu czystymi szczepionkami, przy jednoczes- rki lub w bezkomórkowych (Pittman, 1984).
nym braku różnicy w odniesieniu do ochrony przeciwko Gupta i inni (1993) stwierdzili że PT jest zbyt toksyczny
chorobie (Butler i inni, 1962). Mimo tych sprzecznych żeby podawać go ludziom, ale chemicznie detoksyfikowany
wyników, związki aluminiowe są ogólnie stosowane jako lub genetycznie nieaktywny PT może nie wytwarzać działań
środki wspomagające w szczepionce DPT (dyfteryt-koklusz- wspomagających porównywalnych z nienaruszonym PT.
tężec). Po ich podaniu donoszono o reakcjach nadwrażliwo-
ści, co może być związane z szeregiem czynników, jednym • P40 pochodzące z Corynebacterium
z których jest wytwarzanie IgE razem z przeciwciałami IgG. P40 jest frakcją cząstkową wyizolowaną z Corynebac-
Sugeruje się, aby zamiast związków aluminium stosować terium granulosum (maczugowiec ziarenkowaty) składającą
polimeryzowane toksyny, takie jak tzw. oczyszczone al- się z peptydoglikanu błony komórkowej związanego z gliko-
dehydem glutarowym toksyny tężca i dyfterytu. Są one proteinami. U zwierząt wykazuje szereg takich działań, jak
stosowane w połączeniu ze szczepionką kokluszową inak- stymulacja systemu siateczkowo-śródbłonkowego, wzmaga-
tywowaną aldehydem glutarowym. nie fagocytozy i aktywacja makrofagów.

26 • NEXUS MARZEC-KWIECIEŃ 2001

 P40 znosi immunosupresję spowodowaną przez leki
i zwiększa niespecyficzną oporność na bakteryjne, wiruso-
we, grzybicze i pasożytnicze infekcje. Indukuje tworzenie
IL-2, czynnika martwicy nowotworów i interferonu alfa
i gamma (Bizzini i inni, 1992). W badaniach klinicznych
stwierdzono, że P40 jest skuteczny w leczeniu powracają-
cych infekcji układu oddechowego i układu płciowo-moczo-
wego. Twierdzi się, że alergeny sprzężone z P40 są pomocne
w odczulaniu pacjentów alergicznych bez żadnych skutków
ubocznych.
• Liposacharydy (LPS)
LPS jest środkiem wspomagającym, zarówno dla odpor-
ności humoralnej, jak i komórkowej. Zwiększa reakcję
immunologiczną, zarówno na antygeny białkowe, jak i poli-
sacharydowe. Jest zbyt toksyczny i gorączkotwórczy, nawet
w znikomych dawkach, aby mógł być stosowany jako środek
wspomagający u ludzi.
• Prątki i ich składniki
Jest rzeczą interesującą, że prątki i ich składniki były
zgodnie z pierwotnymi ustaleniami zbyt toksyczne, aby je
stosować jako adjuwanty u ludzi. Wskutek wysiłków pod-
jętych w celu ich detoksyfikacji opracowano jednak N-acetyl
muranyl-L-analyl-D-isoglutaminę lub dwupeptyd muranylu
(MDP). Podany bez antygenu zwiększa niespecyficzną od-
porność przeciwko infekcjom bakteryjnym, grzybiczym, pa-
sożytniczym i wirusowym, a nawet przeciwko pewnym gu-
zom (McLaughlin i inni, 1980). Jednak MDP są potencjal-
nie gorączkotwórcze (możliwe że dzięki temu mogą mieć
skuteczne działanie przeciwko określonym guzom – komen-
tarz autorki) i ich działanie nie jest całkowicie zrozumiałe,
w związku z czym nie są zaakceptowane do stosowania
u ludzi.
• Toksyna cholery
Główną wadą toksyny cholery jako śluzówkowego śro-
dka wspomagającego jest właściwa jej toksyczność.
Liposomy
Liposomy są cząstkami składającymi się z koncentrycz-
nych błon lipidowych zawierających fosfolipidy i inne lipidy
w konfiguracji dwóch warstw oddzielonych przez komory
wodne. Były stosowane pozajelitowo u ludzi jako nośniki
biologicznie aktywnych substancji (Gregoriadis, 1976) i są
uważane za bezpieczne.
Kompleksy immunostymulujące (ISCOMs)
ISCOMs (DeVries i inni, 1978; Morein i inni, 1990;
Lovgren i inni, 1991) reprezentują ciekawe podejście do
stymulacji humoralnej i komórkowej reakcji immunologicz-
nej przeciwko antygenom amfipatycznym. Jest to stosun-
kowo stabilny, ale nie kowalentnie związany, kompleks
saponinowego związku wspomagającego Quil-A, choleste-
rolu i antygenu amfipatycznego w stosunku cząsteczkowym
około 1:1:1. Spektrum antygenów kapsydu wirusa i amfi-
patycznych antygenów niewirusowych o istotnym znaczeniu
dla szczepionek przeznaczonych dla ludzi, jakie zawiera
ISCOMs, obejmuje grypę, odrę, wściekliznę, gp340 z wirusa
EB, gp120 z HIV, Plasmodium falciparum i Trypanosoma
cruzi.
Wykazano, że ISCOMs pobudzają cytotoksyczne lim-
focyty T (CTL). Po podaniu doustnym niektóre typy CPL
są znajdowane w gruczołach limfatycznych krezki i w śle-
dzionie, ponadto może zostać pobudzona specyficzna re-
akcja IgA.
MARZEC-KWIECIEŃ 2001
ISCOMs są stosowane jedynie w szczepionkach wete-
rynaryjnych, częściowo ze względu na ich działanie hemo-
lityczne i pewne reakcje miejscowe, które odzwierciedlają
aktywność detergentową cząsteczki Quil-A.
Inne środki wspomagające: skwalen
Skwalen jest polimerem organicznym z niektórymi dete-
rminantami antygenowymi, które mogą być wspólne z in-
nymi polimerami organicznymi działającymi jako immunos-
tymulatory. Był stosowany w eksperymentalnych szczepion-
kach od 1987 roku (Asa i inni, 2000) i w eksperymentalnych
szczepionkach podawanych dużej ilości uczestników wojny
w Zatoce. Obejmuje to też tych, którzy nie brali udziału
w działaniach, ale otrzymali te same szczepionki.
Działanie wspomagające niejonowego bloku kopolimera
środków powierzchniowo czynnych zostało zademonstrowa-
ne, gdy podano je z dwuprocentową emulsją skwalenu
w wodzie. Adjuwant ten spowodował jednak kaskadę reak-
cji zwanych „syndromem wojny w Zatoce”, które stwier-
dzono u żołnierzy biorących w niej udział. Symptomy, jakie
u nich odkryto, obejmowały zapalenie stawów, bóle tkanki
łącznej, powiększenie węzłów chłonnych, wysypki uczule-
niowe, uczulenie na światło w postaci wysypki, wysypki
w okolicy jarzmowej, chroniczne zmęczenie, chroniczne
bóle głowy, nienormalną utratę włosów ciała, nie ulegające
leczeniu ubytki skóry, owrzodzenia aftowe, zawroty głowy,
osłabienie, utratę pamięci, napady, zmiany nastroju, prob-
lemy neuropsychiatryczne, uszkodzenia tarczycy, anemię,
podwyższone OB, systemowy liszaj rumieniowaty, stward-
nienie rozsiane, ALS (stwardnienie zanikowe boczne), ze-
spół Raynauda, syndrom Sjörgena, chroniczną biegunkę,
nocne pocenie i stany podgorączkowe.
Ta długa lista reakcji wskazuje, jak wielkie szkody powo-
dują szczepionki, szczególnie gdy ich działanie jest wspoma-
gane przez bardzo silne „środki zwiększające reakcję im-
munologiczną”, takie jak skwalen i inne adjuwanty. Inte-
resujące jest, że osoby zajmujące się szczepionkami z zasady
uważają, że takie problemy są niewytłumaczalne i że wy-
stępują po podaniu szczepionek przypadkowo. Ponieważ
podanie większości szczepionek rzeczywistym (i potencjal-
nym) uczestnikom wojny w Zatoce jest dobrze udokumen-
towane (w rzeczywistości weterani oświadczają, że podano
im o wiele więcej, niż odnotowano w ich aktach), przytoczo-
na lista zaobserwowanych reakcji obciąża dodatkowo od-
powiedzialnością szczepionki jako czynnik, który spowodo-
wał te problemy. I
dokończenie w następnym numerze
O autorce:
Viera Scheibner jest emerytowanym doktorem nauk przyrod-
niczych. W czasie swojej kariery naukowej napisała trzy książki
i opublikowała około dziewięćdziesiąt artykułów w liczących się
czasopismach naukowych. Od połowy lat osiemdziesiątych,
kiedy to przyczyniła się do rozwoju techniki monitorowania
oddechu dzieci, które wykazują czasami oznaki zatrzymania go
na pewien czas (SIDS), prowadziła również intensywne badania
nad szczepionkami i ich wpływem na organizm dziecka. W roku
1993 wydała książkę na ten temat Vaccination: The Medical
Assault on the Immune System (Szczepionki – atak medycyny na
system immunologiczny), a w połowie roku 2000 następną
Behavioural Problems in Childhood: Link to Vaccination (Prob-
lemy behawioralne u dzieci – związek z szczepieniami). Jest
często powoływana przez sąd jako biegły w sprawach dotyczą-
cych uszkodzeń ciała mogących być następstwem szczepień,
poza tym prowadzi regularne wykłady na ten temat.
Przełożyła Elżbieta Pląskowska
NEXUS • 27
 NAUKA
WIEŚCI Z POGRANICZA NAUKI
WSTĘP DO STOSOWANEJ ENERGII ETERU
„Wydaje się, że nie ma powodów dla któ-
rych silnik Adamsa nie miałby być szybko
wdrożony do zastosowań praktycznych”.
Dr Harold Aspden,
Wydział Inżynierii Elektrycznej,
Uniwersytet Southampton,
Wielka Brytania
W raz z zaprzężeniem energii eteru do
pracy za pośrednictwem technologii
opracowanej przez Adamsa, konieczne stało
się opisanie jej naukowych podstaw, zwłasz-
cza że jest ona niemal zupełnie nieznana
głównemu nurtowi nauk o elektryczności.
Wszystko zaczęło się w roku 1969, kiedy
po raz pierwszy postanowiłem zastosować
stałe magnesy do zbudowania silnika ele-
ktrycznego, który ignorowałby prawo Lenza,
a tym samym wymyślić elektryczne urzą-
dzenie, które pracowałaby „w jedności”
i w ten sposób ignorowało pewne ortodo-
ksyjne prawa.
W ciągu wielu lat doświadczeń i studiów
prześledziłem dokonania innych pionierów
na tym polu z innych krajów, którzy starali się
głównie teoretycznie uzasadniać swoje pomy-
sły i hipotezy, nie zadając sobie zbytnio tru-
du, aby sprawdzić je eksperymentalnie. Za-
wsze odnosiłem wrażenie, że starają się oni
postawić znak równości między swoimi po-
mysłami i niezwykle długimi, wiodącymi do-
nikąd, teoretycznymi obliczeniami prowadzo-
nymi za pomocą równań opartych na nietyka-
lnych (i nieco już zestarzałych), wymyślonych
przez innych ludzi, prawach dotyczących ele-
ktryczności i związanych z nią dziedzin.
Zacząłem pracę spokojnie, stosując się
do praw wszechświata i przyrody, i idąc tą
drogą dokonałem kilku własnych zadziwiają-
cych odkryć, które czasami wręcz przytłaczały
mnie swoją doniosłością, i nadal wywierają
na mnie wrażenie.
Wraz z upływem czasu odkrycia empirycz-
ne umocniły mnie na tyle, że mogłem sobie
pozwolić na wychylenie nosa ze swojej skorupy
i publiczne ogłoszenie swoich odkryć i wyni-
ków eksperymentów – początkowo stosunko-
wo nieśmiało. Okazało się to dla mnie zarów-
no korzystne, jak i niekorzystne, i ostatecznie
zmusiło mnie do przygotowania się na bez-
względne ataki, które miały wkrótce nadejść.
To, co robiłem, stanowiło policzek dla
każdej znanej mi szanującej się placówki
naukowej. Dziesiątki inżynierów elektryków
i fizyków bombardowało mnie do znudzenia
dogmatami, takimi jak na przykład twier-
dzenie, że moje urządzenia zaprowadzą mnie
na manowce.
28 • NEXUS
Dr Robert Adams
W czasie wygłaszanych przez mnie od-
czytów było to jednym z najpoważniejszych
cierni, jakie wbijali mi moi rówieśnicy. Zwyk-
le niewielu uczestników odczytu wykazywało
poważniejsze zainteresowanie tym, co mówi-
łem. Ci, którzy to robili, otrząsali się jakby ze
snu wraz z postępem mojego odczytu, po
czym powoli zaczynali przytakiwać i dyskret-
nie uśmiechać się, zaprzestając zgłaszania
sprzeciwu, następnie przysłuchiwać się z wie-
lką uwagą i zainteresowaniem aż do końca
odczytu, po którym pomruki nagle się nasila-
ły i urastały do narastającego gwaru ożywio-
nych dyskusji dobiegającego jeszcze przez
długi czas z sali wykładowej po moim z niej
wyjściu.
Takie wykłady, szczególnie te, po których
miała miejsce co najmniej godzinna sesja
pytań i odpowiedzi, a takie właśnie należały
do większości, stanowiły dla mnie wielką
uciechę i mogę z satysfakcją stwierdzić, że
nigdy nie były w odczuciu słuchaczy nudne.
Chociaż droga, którą przeszedłem, była
długa i czasami ciernista, była jedną z najbar-
dziej intrygujących. Nieraz udało mi się nawet
zadziwić samego siebie. Czerwone płachty
przeistoczyły się w zielone światła, frustracja
w nagrodę i ostatecznie w wielką satysfakcję.
Kalorymetr równowagi
Obecnie omówię sprawy dotyczące kalo-
rymetrów, które są istotnym narzędziem w tej
technologii, i to do tego stopnia, że śmiem
nazywać je jedynym dokładnym środkiem
pozwalającym na pomiar mocy generowa-
nej/przechwytywanej przez urządzenia wyko-
rzystujące technologię Adamsa. Pomysł ten
zrodził się pod wpływem ogromnych trudno-
ści z zastosowaniem empirycznej wiedzy do
tej technologii, jako że ortodoksyjne teo-
rie/metody nie przedstawiają żadnej wartości
przy projektowaniu, konstruowaniu lub tes-
towaniu tych maszyn.
Koniec roku 1995 oraz rok 1996 zwias-
towały stworzenie udanego i wyrafinowanego
Termo-Moto-Generatora Adamsa mającego
o 1 kilowat większą moc i wydajność. W tym
samym okresie opracowałem i zbudowałem
różne typy kalorymetrów.
Jeden z nich, o którym mogę wspomnieć
jedynie pobieżnie, jako że jego opis znajduje
się w teczce z napisem „Ściśle Tajne”, nosi
nazwę „kalorymetru równoważnego”. Jeśli
jednakowe masy miedzi i wody będziemy
podgrzewali nad płomieniem przez jednako-
wy okres czasu, temperatura miedzi wzrośnie
dziesięć razy szybciej niż temperatura wody
i aby doprowadzić wodę do tej samej tem-
peratury, należy podgrzewać ją dziesięć razy
dłużej. Ta potężna rozbieżność, nie licząc
innych czynników, powoduje konieczność
wykonywania żmudnych obliczeń, z których
wszystkie są obarczone niemożliwymi do uni-
knięcia błędami.
Skomplikowane i złożone ustalenie
współczynników ciepła właściwego, przewod-
ności cieplnej, konwekcji, promieniowania,
absorpcji i strat na izolacji tworzą niezgodno-
ści, które do dzisiaj nie zostały rozwiązane.
Aby ostatecznie rozwiązać ten problem,
na własny użytek, przystąpiłem do opracowa-
nia wodnego kalorymetru, który pozwoliłby
na rezygnację z obliczeń i korzystanie wyłącz-
nie z pomiarów. (W przypadku kalorymetrii
na pomiarach można polegać, natomiast na
obliczeniach nie)! Do tego celu służy właśnie
wyżej wymieniony kalorymetr równoważny.
W tym typie kalorymetru wodnego najis-
totniejsza jest niewielka ilość wody i krótki
czas wykonania operacji. Jego unikalność po-
lega na tym, że jego część grzejna podgrzewa
wodę i miedź jednocześnie, i biorąc pod
uwagę, że testowany generator pracuje w za-
kresie kilowatów, kalorymetr bardzo szybko
osiąga po jego włączeniu stan równowagi
i pozostaje w nim aż do momentu wrzenia
lub osiągnięcia jakiejkolwiek innej tempera-
tury, na której nam zależy. Miedziane naczy-
nie zawiera zaledwie 0,5 litra wody, która
dochodzi do punktu wrzenia w ciągu 2 minut.
Fakt, że całość tak szybko dochodzi do
równowagi daje pewność, że dokładność wy-
niku i wydajność urządzenia są takie, że
straty na izolacji są w tym krótkim czasie tak
niewielkie, że można je pominąć.
Wynalezienie tego kalorymetru, pozwala
w ostatecznym efekcie na rezygnację z ob-
liczeń, lecz umożliwia dokonanie pomiarów
jedynie trzech parametrów – masy, tempera-
tury i czasu – które wykonuje się z użyciem
nowoczesnych metod pomiarowych o niezwy-
kłej wręcz dokładności, co powoduje ostate-
cznie ogólną maksymalizację dokładności
osiąganych wyników pomiaru, jakich nigdy
dotąd nie udawało się uzyskać.
Obecnie przytoczę odkrycie, jakiego doko-
nałem w roku 1996. Dotyczyło ono tego, że
generator nie tylko pracuje „w jedności” i wy-
dziela dodatkowo ogromną ilość energii cieplnej
w punkcie ładowania, ale zwiększa ją o ponad
600 procent. Ta energia nie ujawnia się w maszy-
nie ani na wejściu! To ciepło można zmierzyć
dokładnie jedynie przy pomocy kalorymetru
i jest znane jako bezwatowa (bezprądowa) moc.
Aby zrozumieć to zjawisko, należy sięg-
nąć do nauki o energii eteru stworzonej przez
MARZEC-KWIECIEŃ 2001
Teslę. Tesla już w roku 1889 opisał bez-
prądową moc. Oto cytat z książki Gerry’ego
Vassilatosa Secrets of Cold War Technology
(Sekrety technologii Zimnej Wojny) wydanej
przez Borderland Sciences Research Foun-
dation (str. 38).
Frakcjonowanie prądów elektrycznych:
Impulsy napięcia przemierzały wtórną
powierzchnię niczym pulsacje gazu pod ros-
nącym naciskiem. Dopóki nie doszły do
wolnego końca cewki, te gazopodobne im-
pulsy raczej przepływały po powierzchni
miedzi niż przez nią. Tesla określał ten
szczególny efekt mianem „efektu naskór-
kowego” i wyładowanie w jego ramach bar-
dzo przypominało sposób, w jaki gazy za-
chowują się przemieszczając się po powie-
rzchniach.
Zrozumienie tej technologii Tesli jest nie-
możliwe bez znacznej wiedzy na temat eteru.
Należy odszukać i zanalizować dowody, które
uzyskano eksperymentalnie i których jest już
obecnie wiele na całym świecie. Jest to rodzaj
technologii możliwej do wytłumaczenia za
pomocą dynamicznych analogii z gazem.
Fakt, że zachodzi nawet częściowe usunięcie
elektronów z prądów eterycznych, dowodzi,
że jest to nowy rodzaj elektryczności, którego
nie da się ująć w ramy obecnie obowiązują-
cych teorii. Ta nowa technologia zmieni
świat, w którym żyjemy, na niezwykłą skalę.
Aby zrozumieć sposób działania eterycz-
nych sił Tesli, należy odrzucić pogląd, że
elektrony to pracowite krasnoludki elektro-
statycznej energii, ponieważ w tej technologii
nie są już one nimi.
Rozważamy tu absolutnie inny rodzaj
elektryczności, o zupełnie innych paramet-
rach. W tym celu musimy opracować zupeł-
nie nowy sposób pomiaru wydajności urzą-
dzeń wykorzystujących tę nową metodę, jako
że różnice między podejściem ortodoksyjnym
i tym nowym są ogromne.
Mój Impulsowy Silnik Elektryczny Ada-
msa na prąd stały można skonstruować w ten
sposób, że kolejne impulsy ładowania i roz-
ładowania wytwarzają energię w takich iloś-
ciach, że możliwe jest kontrolowanie kon-
wencjonalnego przepływu prądu w postaci
ruchu elektronów poprzez skomplikowaną
metalową siatkę zbudowaną z bardzo długie-
go drutu stosowaną w układzie statora ze
względu na jego superluminancyjną pręd-
kość, przy której gazowy impuls przepływa po
powierzchni cewki. W rezultacie uzyskujemy
silnik, który wymaga bardzo niewielkiej ilości
prądu o niewielkim napięciu, lecz dysponuje
znaczną mocą.
Istnieje cały szereg parametrów, które
należy brać pod uwagę, a które nie mają
zastosowania w odniesieniu do konwencjona-
lnych silników na prąd stały. Są to parametry
dotyczące impulsyjnie odpychającego chara-
kteru potencjału roboczego, oporów uzwoje-
nia statora, ilości i rozmiaru drutu uzwojenia,
materiałów, z których wykonany jest silnik
etc. Elektrostatyczny prąd o gazowym chara-
kterze przesuwa się po powierzchni drutu
uzwojenia z prędkością superluminancyjną,
co jest przyczyną niesamowitego skoku, po-
zostawiającego wolniej poruszające się elek-
trony z tyłu, przez co możliwa jest znaczna
MARZEC-KWIECIEŃ 2001
redukcja prądu w zależności od parametrów
zastosowanego silnika.
Wmontowany w silnik kalorymetr równo-
wagi jest zasadniczym narzędziem pomiaro-
wym, jako że dokonuje on pomiaru wyjścio-
wej mocy silnika. Pozostałe dwa objawy ciepl-
ne są bardzo małe i praktycznie niewiele
znaczące i można je łatwo opanować.
Technologia, na której oparty jest Silnik
Adamsa na eteryczną energię elektryczną,
dostarczyła w ciągu ostatniego dziesięciolecia
innowacji, których kulminacja doprowadziła
do istotnych odkryć, miedzy innymi zastoso-
wania pewnych materiałów, które nie są nor-
malnie wykorzystywane w budowie ortodok-
syjnych maszyn elektrycznych, w wyniku cze-
go doszło do wytworzenia mocy w postaci
ciepła wydzielanego w konstrukcjach typu
termo-moto-generatorów w stosunku mocy
włożonej do uzyskanej, o jakim nam się nie
śniło.
Istnieją obecnie „udowodnione” natural-
ne prawa odnoszące się do energii, które
znoszą ortodoksyjne „założenia” establish-
mentu naukowego i sprowadzają je do rzędu
przestarzałych. I chociaż trudno to zaakcep-
tować, mieszczą w sobie te, które zawarte są
w hipotezach tradycyjnie podawanych przy
stołach bankietowych, przy których zasiada
teoria względności Einsteina, mechanika
kwantowa, prawa termodynamiki, prawo
Lenza, prawo Ohma i inne.
Prawda wygląda tak, że w rezultacie tysię-
cy godzin mozolnej pracy przy stołach labo-
ratoryjnych i w warsztatach, za sprawą in-
tuicji i wiedzy empirycznej udowodniłem, że
te eteryczne energie manifestują się w punk-
cie jedności/zero, poza którego dolną linią
nie istnieje już żaden punkt odniesienia,
z którego można by wyprowadzić jakikolwiek
z tak zwanych testów „sprawności”.
Zatem termin „sprawność” nie może być
stosowany w odniesieniu do maszyn eterycz-
nych, ponieważ jedynym sposobem obliczenia
„sprawności” wszechobecnego byłoby wykre-
ślenie skal o astronomicznych proporcjach,
które kończyłyby się w wieczności i nieskoń-
czoności i absolutnie nie poddawały monito-
rowaniu, kontrolowaniu lub śledzeniu, pozo-
stając poza możliwościami ludzkiego rozumu.
Termin „sprawność” nie może być stoso-
wany w odniesieniu do energii eterycznej lub
w naszym przypadku do wynalezionych lub
stworzonych jej technicznych zastosowań,
przy pomocy których ludzkości może się udać
ją opanować i zaprząc do pracy. Krótko
mówiąc termin „sprawność” traci w obrębie
energii eterycznych jakiekolwiek znaczenie.
Przeto niniejszym zgłaszam roszczenie do
oryginalnego odkrycia i uznania go za „pra-
wo natury” oraz nazwanie go „prawem Ada-
msa”. Prawo Adamsa obejmuje również inne
odkrycia, których dokonałem w odniesieniu
praw Ohma, Lenza i innych.
Potrójny silnik-generator Adamsa na
energię eteryczną
Urządzenie to stanowi termiczny, impul-
sowy, cicho-biegunowy, repulsyjny, samostar-
tujący, reluktancyjny generator-silnik dużej
mocy o otwartym obwodzie magnetycznym.
Nazwa potrójnego silnika-generatora
Adamsa na energię eteryczną wywodzi się
z jego nieortodoksyjnej i niezwykłej zdolności
do szybkiej manifestacji znacznych ilości ene-
rgii eterycznej w jego trzech różnych miejs-
cach.
Układ statora z jego zdolnością do szyb-
kiego osiągania wysokich temperatur jest tak
skonstruowany, aby obieg wodny mógł prze-
jmować ciepło płynące z jego rdzeni.
Drugim źródłem energii jest obciążanie
urządzenia jako generatora. Ciepło w ukła-
dzie statora jest obecne bez względu na to,
czy maszyna pracuje pod obciążeniem, czy na
„wolnych obrotach”. Kiedy jednak pracuje
pod obciążeniem, ilość ciepła w układzie
statora przyrasta gwałtownie i podczas całego
okresu pracy ma miejsce kontynuacja tego
stanu.
Kolejnym, trzecim, źródłem eterycznej
energii cieplnej jest mosfet (tranzystor polo-
wy typu metal-tlenek-półprzewodnik). Ciep-
ło to jest również ujarzmiane poprzez pod-
grzewanie wody. Mosfet jest umieszczony
wewnątrz miedzianego pojemnika (lub raczej
kalorymetru) w celach pomiarowych.
Ogólna ilość ciepła pochodząca ze wszys-
tkich trzech źródeł może być osiem razy
wyższa od energii wprowadzonej do układu.
Unikalną metodą sukcesywnego przeka-
zywania ciepła z układu statora stanowi sys-
tem obiegu wody wewnątrz rdzeni statora, co
zapewnia jednocześnie chłodzenie statora
i zapobiega przepaleniu się jego uzwojenia.
Ma to ogromne znaczenie, jako że urządze-
nie to pracuje „w jedności”, a wydzielające
się ciepło rośnie w czasie. W ten sposób
podgrzana woda cyrkuluje, pompowana
przez pompę elektryczną, która przepompo-
wuje ją do zbiornika/kalorymetru w celu do-
konania pomiaru.
Oprócz unikalnej konstrukcji układu sta-
tora zastosowano jeszcze odpowiednią kon-
strukcję rotora, która została wynaleziona
i udoskonalona w roku 1996. W procesie
masowego wydzielania ciepła oprócz mag-
nesów, wymiarów i ich geometrycznego roz-
mieszczenia znaczenie mają także materiały,
z których jest on wykonany, co wynika z jego
struktury oraz konstrukcji statora i jego para-
metrów technicznych.
Urządzenie to stanowi przełom i jest
pierwszym tego typu na świecie, które dostar-
cza ekonomicznej, czystej i bezpiecznej siły.
W obecnej, domowej formie, posiada ono
wspólny pojemnik na gorącą wodę, do które-
go dochodzi ona ze wszystkich trzech źródeł
wydzielania eterycznego ciepła.
Generowanie energii elektrycznej
Rozważając wytwarzanie energii elektry-
cznej i mając na uwadze kluczową rolę, jaką
w sprawności urządzenia odgrywają takie
czynniki, jak temperatura i czas, powinniśmy
zapytać najpierw: „w jaki sposób jest wy-
twarzana energia elektryczna?”
Aby odpowiedzieć na to pytanie, musimy
na początek rozprawić się z wpajanym nam
od dziecka mitem głoszącym, że energię ele-
ktryczną wytwarzają maszyny elektromagne-
tyczne. Tak zwane generatory prądu elek-
trycznego wcale nie wytwarzają energii ele-
ktrycznej. Są to mechaniczne urządzenia,
które za sprawą rotacyjnego pola działają
jak mechanizm tunelujący, czerpiąc energię
NEXUS • 29
pola eterycznego z przestrzeni istniejącej
między statorem i rotorem, którą przekazują
następnie w formie znanej nam energii elekt-
rycznej. Energia ta jest obecna wszędzie (jest,
jak już uprzednio wyjaśniałem, wszechobec-
na), lecz aby ją ujarzmić, a nie wygenerować,
maszyna musi być w ruchu.
(Uwaga: w celu ułatwienia zrozumienia
dalszych rozważań będę jednak używał w tym
tekście słów „generować”, „wygenerowany”
i „generator”, tak jak są one używane w kla-
sycznym rozumieniu).
W silnikach elektrycznych mamy do czy-
nienia z interesującą sytuacją, w której stosu-
jemy zmagazynowaną lub „wygenerowaną”
siłę elektryczną do dostarczania siły napędo-
wej na wykonywanie pracy mechanicznej.
Mimo to silnik również zależy do energii
eterycznej z powietrznej szczeliny urządzenia
wytwarzającego siłę obrotową.
Z powyższego jasno wynika, że gdyby nie
istniał eter, jak chciałby tego newtonowski
establishment, wówczas nie byłoby siły etery-
cznej i w rezultacie nie mógłby działać żaden
silnik elektryczny ani generator prądu, ponie-
waż nie byłoby żadnego oddziaływania na
odległość, żadnych linii sił, żadnych pól mag-
netycznych, a co za tym idzie, nie istniałby
żaden wszechświat.
Translokacja gradientu potencjału do
silnika
Translokacja gradientu potencjału do na-
ładowanej masy elementu obwodu i impulso-
we przekazanie go do silnika powoduje ampli-
fikację wewnętrznej, magnetycznej, zintegro-
wanej, naładowanej masy i na moment hamuje
lub wręcz całkowicie blokuje przepływ elektro-
nów, zapobiegając w ten sposób przepływowi
prądu. Nazywa się to okresem relaksacji masy
elementu obwodu, to znaczy, w naszym przy-
padku, statorów silnika i ich uzwojeń. Oprócz
impulsu siły są jeszcze dwie inne metody
wywołania określonego opóźnienia czasowe-
go, czyli zahamowania przepływu prądu w ele-
mencie statora: (1) zastosowanie domieszko-
wego drutu w uzwojeniu (obecnie trudne do
osiągnięcia) i (2) budowa statora z zastosowa-
niem świętej geometrii, to znaczy geometrii pi
i phi opartej na zasadzie złotego podziału.
Kolektor stanie się wówczas wtórną bate-
rią używaną w konwencjonalny sposób do
wzmocnienia ładunku bez wpływu na pierwo-
tne źródło. To dostarczane przez zewnętrzny
ładunek wzmocnienie jest darmowe i uzyski-
wane w taki sposób, że pierwotne źródło nie
jest nadwyrężane, jak to ma miejsce w kon-
wencjonalnych silnikach, które są nadweręża-
ne przez wynikową wysoką temperaturę i bar-
dzo niską wydajność. Mówiąc wprost, ich rola
sprowadza się do niszczenia własnego źródła
gradientu potencjału (różnicy napięć)
i w ostateczności samozniszczenia.
Wiele materiałów cechuje zamknięta
w nich energia, zwłaszcza metale. Potencjał
energii magnetycznej w tych materiałach jest
wszechobecny i energia, którą opisuję jako
znajdującą się wewnątrz elektrycznych silników,
okazuje się grać ważną rolę wspólnie z energią,
którą uzyskujemy ze szczeliny powietrznej
między sekcjami rotora i statora. Zasada ta
stosuje się w jednakowym stopniu do silników
elektrycznych, jak i generatorów prądu.
30 • NEXUS
Źródło mocy przyłożone do silnika elekt-
rycznego poszerza zawsze obecny w nim,
ukryty elektromagnetyczny strumień znajdu-
jący się w materiałach metalicznych, to zna-
czy w żelaznym rdzeniu i miedzianych uzwo-
jeniach. To nie dostarczana energia przyłożo-
na do silnika tworzy pole indukcyjne, jak
sądzą uczeni. W rzeczywistości magnetyczny
strumień już tam się znajduje, w naturalnym
stanie, w układzie statora. Dostarczenie ene-
rgii do tego układu, po prostu „poszerza”
ukrytą, rezydującą w nim wewnętrzną ener-
gię indukcyjną.
Ta poszerzona energia indukcyjna dosta-
rcza w połączeniu z energią wychwytywaną
w szczelinie powietrznej istniejącej między
rotorem i statorami siły napędowej silnika.
Nigdy nie wyjaśniono w dostateczny sposób
wielkiej roli, jaką odgrywają te dwa źródła
siły. Źródła te przez ponad 100 lat umykały
głównemu nurtowi nauki, jeśli chodzi o ich
kluczową rolę w budowie silników elektrycz-
nych, i to tłumaczy, dlaczego przez cały ten
czas nie zdołano ich ulepszyć.
Znaczenie, jakie mają te dwie siły, wyma-
ga dalszych badań, zwłaszcza jeśli chodzi
o ich rolę w magnetyzmie i indukcyjności
związanej z silnikami elektrycznymi. Parame-
try konstrukcji wynikające z tych dwóch sił
wyraźnie przewyższają znaczenie strat wyni-
kających z I2R.
To doprawdy niezwykłe, że inżynierowie
elektrycy i naukowcy minionego wieku nowo-
czesnej techniki są wciąż uczeni, aby wyko-
rzystywać darmową energię elektromagnety-
czną do niszczenia jej źródła, poprzez pod-
łączanie tych „pochodzących z epoki kamie-
nia łupanego” silników do sieci energetycznej
i źródeł zasilania bateryjnego. W ten brutalny
sposób marnuje się codziennie miliony mega-
watów energii na całym świecie. Nic nie
usprawiedliwia dalszego przedłużania tego
monstrualnego marnotrawstwa. Wszystkie
ziemskie elektrownie zasilane kopalnymi pa-
liwami i energią jądrową można by zamknąć
w ciągu trzech lat.
Definiowanie nowych urządzeń
energetycznych
Zdefiniowanie pojęcia „jedności”, „punk-
tu zerowego”, „powyżej jedności” oraz in-
nych terminów stosowanych w opisie działa-
nia nowych urządzeń energetycznych stanowi
nie lada problem, lecz nie jest to wina ludzi
takich jak my, zajmujących się nową ener-
getyką. To wina fałszywych nauk i zniewole-
nia umysłów w zakresie metod stosowanych
do testowania sprawności wysoce niewydaj-
nych, konwencjonalnych maszyn elektrycz-
nych.
Nie uznaję definicji „ponad 100 procent
sprawności” lub „ponad jedność”. Nie może
być czegoś takiego jak „ponad jedność”, jako
że całość wszechświata jest jednością. Ozna-
cza to, że adaptowanie „procedur testowania
wydajności” konwencjonalnych maszyn elek-
trycznych do testowania nowych urządzeń
energetycznych, można określić jedynie jako
„dziwaczne” i stwierdzić, że są one do tego
celu zupełnie bezużyteczne.
Zawsze gdy mamy do czynienia z nowymi
urządzeniami energetycznymi i pomiarem
ich prawdziwej sprawności, należy zastoso-
wać nowy sposób rozumowania, a nie upierać
się przy wciąż modnych wydumanych przez
ludzi „założeniach”.
Pomiar mocy na wejściu
Jeśli chodzi o pomiar energii dostarczo-
nej do silnika-generatora Adamsa – tam,
gdzie powstaje problem zróżnicowania mię-
dzy ciepłem wytworzonym przez sekcje sil-
nika a ciepłem wytworzonym przez sekcję
generatora, szczególnie wtedy gdy silnik i ge-
nerator stanowią zintegrowaną jednostkę
– mamy do czynienia z kontrowersyjną sytua-
cją w kwestii, jak najlepiej obliczyć wyniki
pomiarów, jeśli pomiary są wykonywane ka-
lorymetrycznie. W rzeczywistości mierzenie
ilości ciepła wytworzonego przez każdą z sek-
cji z osobna jest bezzasadne.
Kilka lat temu postanowiłem zrezygno-
wać z prób różnicowania obu pomiarów i po-
łożyć w ten sposób kres niepotrzebnym, pra-
cochłonnym, złożonym obliczeniom, na rzecz
mierzenia ogólnej energii cieplnej oraz trak-
towania wszelkiego ciepła, które nie zostało
ujarzmione, jako dodatkowej straty dodawa-
nej do wszystkich pozostałych strat.
Jest to w pełni uzasadnione z tego powo-
du, że wszelkie straty nie mają w tej techno-
logii jakichkolwiek konsekwencji, jako że ma-
szyna działa w wymiarze popularnie znanym
i określanym w kołach naukowych jako
„punkt zerowy”, czyli w sytuacji, gdy genero-
wana energia jest „nieskończona”, przy stop-
niowo rosnącej w czasie mocy, czego dowodzi
wykres kalorymetryczny.
To urządzenie znajduje się w sytuacji,
w której wytwarzane jest wysokie ciśnienie
pary napędzającej turbinę, która generuje
darmową energię elektryczną pozwalającą
napędzać następny silnik-generator Adamsa
wytwarzający kolejną ilość ciepła i tak dalej...
Ten rodzaj dowodu, przynajmniej w mo-
im rozumieniu nauki, stanowi jedyną meto-
dę, przy pomocy której można wykazać i udo-
wodnić, poza wszelką wątpliwość, naruszenie
prawa zachowania energii.
Nie od rzeczy będzie odesłanie w tym
miejscu czytelnika do zamieszczonego poni-
żej komentarza autorstwa znanego na świecie
naukowca z dziedziny stosowanej energii ete-
rycznej, dra Petera Lindemanna z USA, jaki
wyraził on w swoim skierowanym do mnie
liście z 16 października 1999 roku:
Dziękuję bardzo za przesłanie mi swoich
ostatnich prac. Jeśli chodzi o mnie, to uważam,
że jest to najlepszy materiał, jaki kiedykolwiek
widziałem. Pańskie udokumentowanie narusze-
nia prawa Ohma ma wręcz monumentalny cha-
rakter! Brawo! Także pańska elokwentna obrona
siebie i innych z tej dziedziny jest mistrzowska.
Mówi pan jak urodzony przywódca.
Teraz, kiedy już pan wie, że prawo Ohma
działa tylko w wąskim zakresie i że kiedy wy-
jdziemy poza jego granice, zawodzi ono jako
użyteczne narzędzie do dokładnego przewidy-
wania zachowania konkretnego zestawu urzą-
dzeń, takich jak pańskie, z pewnością lepiej
doceni pan to, co już kiedyś oświadczyłem, że,
tak naprawdę, nie wiemy, jak wyglądają rzeczy-
wiste ekwiwalenty między pracą prądu elekt-
rycznego wyrażoną w postaci watogodzin, pra-
cą wykonywaną przez energię cieplną wyrażoną
MARZEC-KWIECIEŃ 2001
w postaci BTU (British Thermal Unit – ilość
ciepła potrzebna do ogrzania funta wody
o 1 stopień Fahrenheita – przyp. red.) i pracą
mechaniczną wyrażoną w jednostkach stopa-
funt. A skoro nie wiemy, jak naprawdę wy-
glądają te ekwiwalenty, to i nie potrafimy ob-
liczać konwersji między tymi jednostkami miar!
Doprawdy nie wiem, czy można bardziej eks-
presyjnie wyrazić tę prawdę!
W dalszej części listu dr Lindemann
pisze:
Jest inny sposób traktowania „sprawności”
pańskiej maszyny. Pańska maszyna odzyskuje
całość elektrycznego wkładu, a ponadto wy-
twarza energię mechaniczną i cieplną. Ponieważ
do tego urządzenia nie dostarczono żadnej pra-
cy mechanicznej ani ciepła, zatem ich wartości
pojawiające się na wyjściu reprezentują procent
zysku, którego wartość jest nieskończona w po-
równaniu do wartości włożonej równej zeru
– jest to więcej, niż trzeba, aby nieodwołalnie
obalić konwencjonalne tłumaczenia! To wręcz
spektakularne! Pan uzyskuje rzeczywistą pracę
z eteru!
Ponieważ w rzeczywistości nie znamy elekt-
rycznego ekwiwalentu mechanicznego ciepła
w realnych jednostkach, wydaje się, że najlep-
szym rozwiązaniem jest pomiar energii dostar-
czanej i uzyskiwanej na wyjściu dla każdego
rodzaju energii osobno. W ten sposób pańskie
urządzenie błyszczy jak latarnia wskazująca no-
we horyzonty. Rodzi ono również następujące
pytanie: „Skoro odzyskujemy całość wkładu ele-
ktrycznego, który dostarczyliśmy maszynie,
skąd bierze się ciepło i energia mechaniczna?”
Takie spojrzenie na to zagadnienie ucina wszel-
kie nadzieje na znalezienie wyjaśnienia w ra-
mach pojęć „konwersji” i „sprawności” pierw-
szego prawa termodynamiki.
Rzeczywista sprawność pańskiego urządze-
nia jest nie znana, ponieważ dowodzi ona, że
nic jest zamieniane w coś. Energetyczne od-
działywania biorą się po prostu z eteru, „zni-
kąd”, z „antyprzestrzeni”, z „punktu zero”, jak-
kolwiek byśmy to nazwali. Prawda jest taka, że
wciąż nie wiemy, jak najlepiej to robić.
To, co możemy mierzyć, to:
1) Napięcie (różnica potencjału),
2) Temperaturę (różnica termiczna),
3) Masę (ciężar lub atomowa objętość),
4) Odległość (długość),
5) Czas (okres trwania).
Iloczyn temperatury i masy daje nam jedno-
stkę pracy w kaloriach lub BTU. Iloczyn odległo-
ści i masy daje nam jednostki „pracy” w postaci
stopa-funt lub dyna-centymetr, co można rów-
nież wyrazić w dżulach (1 dżul = 0,7375 stopa-
funtów = 107 dyna-centymetrów). Waty są zde-
finiowane jako „dżule na sekundę” lub jako
„woltoampery”. Wynika z tego, że dżul jest
także równy „watosekundzie”. Skoro „prąd”
i „opór” są obliczane zgodnie z prawem Ohma,
watosekunda nie może być traktowana jako
jednostka pracy prądu elektrycznego, można ją
traktować jedynie jako jednostkę pracy mecha-
nicznej. Bez prawa Ohma nie da się określić
„pracy” wykonanej w maszynie elektrycznej,
chyba że odwołamy się do kalorymetrii. Wtedy,
i tylko wtedy, da się zmierzyć wszystko i pozbyć
się obliczeń, co właśnie pan czyni, i jest to
absolutnie poprawne!
Peter A. Lindemann
Borderland Sciences Research Foundation
(PO Box 220, Bayside CA 95524, USA)
Dalsze informacje na temat Technologii
Adamsa można uzyskać od samego Roberta
Adamsa, pisząc lub dzwoniąc pod adres:
Aethmogen Technologies
New Energy Scientists
91 Domain Road
Whakatane, Bay of Plenty
Nowa Zelandia
Tel./fax: +64 (0)7 308 8484
Strona internetowa:
www.aethmogen.com

JASNE NIEBO – CZYŻBY TESTY SUPERTAJNYCH BRONI?

dokończenie ze strony 23
Można sprawdzić na globusie, że wielkie koło przechodzą-
ce przez bieguny geograficzne i Exmouth przebiega także
przez następujące miejsca: Hong Kong, Thule (amerykańska
baza na Grenlandii), Cutler w stanie Maine, Arecibo w Puer-
to Rico, Tucumán w Argentynie oraz antarktyczne bazy
Stanów Zjednoczonych Palmer i Amundsen-Scott. Taki ciąg
baz pozawala na doskonałe pokrycie ich zasięgiem całej
planety.
Co jest warte podkreślenia, baza w Puerto Rico znajduje
się dokładnie na antypodach bazy w Exmouth i oba miejsca są
znane z pojawiania się nad nimi UFO, szczególnie Arecibo,
gdzie, jak podejrzewam, obserwacje dotyczą głównie „UFO”
w postaci atmosferycznych emisji świetlnej energii Tesli po-
chodzących z prób i działań prowadzonych przez obie bazy
broni elektromagnetycznych.
W przypadku opisanych tu poszukiwań można dopatrzyć
się wielu zadziwiających zbiegów okoliczności. Weźmy na
przykład przypadek Harolda E. Holta, premiera Australii
w okresie od 26 stycznia 1966 do 19 grudnia 1967 roku, który
zniknął pewnej niedzieli w trakcie pływania w oceanie – podo-
bno po zwierzeniu się rodzinie i bliskim kolegom w poprze-
dzających wypadek dniach, że odkrył coś na temat USA, ich
działalności tutaj i ich przyszłych zamiarów, co głęboko go
uraziło i zaniepokoiło. Miał zamiar wystąpić z tą sprawą na
forum rządowym i parlamentarnym, ale zanim zdołał to
uczynić, zaginął w tajemniczych okolicznościach.
Plotki mówiące, że był to mord dokonany przez CIA, atak
rekinów lub porwanie przeprowadzone przez chińską łódź
podwodną przez wiele lat co jakiś czas odżywały na łamy
prasy i innych mediów. Ostatnio pojawiły się nawet pogłoski
mówiące, że Holt ma się dobrze i żyje w... Chinach.
Baza łączności zlokalizowana na półwyspie Exmouth nosi
obecnie nazwę Stacji Łączności Marynarki Wojennej imienia
Harolda T. Holta (Harold E. Holt Naval Communication
Station). Gdyby australijska policja federalna lub ASIO/ASIS
chciały rozwikłać tajemnicę zniknięcia i prawdopodobnego
zamordowania australijskiego premiera, nie musiałyby zbyt
daleko szukać.
Jest jeszcze przypadek dwóch młodych pracowników fer-
my hodowli bydła, którzy kilka lat temu zginęli w bardzo
tajemniczych okolicznościach na Wielkiej Piaszczystej Pustyni
– dokładnie w miejscu siatki sejsmicznej założonej przez
Aquitaine Oil i jednocześnie wewnątrz obszaru „poligonu
testowego trzęsień” zlokalizowanego na tej pustyni.
Już najwyższy czas, aby Australijczycy zrobili coś w tej
sprawie, jako że staliśmy się gospodarzami kraju, w którym
założono system broni, który zabija potajemnie nie tylko
Australijczyków, ale, co bardzo prawdopodobne, zabił już
dziesiątki tysięcy ludzi w innych krajach świata.
Podsumowując, należy stwierdzić, że wyjaśnienie aspek-
tów nauki zajmującej się elektromagnetycznymi broniami
wywołującymi trzęsienia ziemi i stosowania jej na naszej
planecie przez Rosjan, Japończyków i Amerykanów musi
poczekać do następnego artykułu z tej serii. I
ciąg dalszy w następnym numerze
O autorze:
Harry Mason jest urodzonym w Wielkiej Brytanii geologiem
i geofizykiem zamieszkałym obecnie w Perth w Zachodniej
Australii. W czasie swojej trzydziestoletniej pracy zawodowej
obejmującej badania złóż mineralnych odwiedził wiele miejsc na
świecie, w tym Alaskę, Indie, Norwegię, Meksyk, Maroko i Su-
dan. Posiada rozległe doświadczenie w zakresie badań geologi-
cznych, tworzenia geologicznych map, geofizyki, geochemii,
zdalnego wykrywania złóż, komputerowych technik odwzorowa-
wczych, a także badań sejsmicznych i elektromagnetycznych.
Specjalizuje się w geologii i eksploracji zasobów mineralnych
Wschodnich Pół Złotodajnych położonych w Zachodniej Austra-
lii. Ostatnio sporo czasu poświęca na opracowywanie ekspertyz
dotyczących tajemniczych zjawisk naturalnego i sztucznego po-
chodzenie występujących na australijskim outbacku.
Przełożył Jerzy Florczykowski

MARZEC-KWIECIEŃ 2001 NEXUS • 31

 HIPOTEZA

J eśli w wypadku guza łagodnego nie ma problemu z jego zlikwidowaniem, to przy

nowotworach złośliwych sprawa jest o wiele poważniejsza i bardziej skomplikowana.
Według opinii nauki proces rozwoju nowotworów złośliwych jest wieloetapowy.
Istnieje wiele teorii, jednak nie są one spójne i nie wyjaśniają wszystkich czynników
w sposób logiczny i udokumentowany. W dalszym ciągu przyczyny występowania
Istnieje wiele teorii znacznej większości nowotworów u człowieka nie są znane. Mimo szeroko zakrojonych
na całym świecie badań onkologicznych lekarze nie potrafią powiedzieć, dlaczego
wyjaśniających normalna komórka wyłamuje się nagle spod kontroli organizmu i rozpoczyna nienormal-
ny wzrost oznaczający powstawanie groźnego nowotworu.
naturę i przyczyny Moja hipoteza zakłada, że w procesie transformacji komórki normalnej w nowotworo-
wą biorą udział bakterie. Przypuszczenie, że rak może być wywoływany przez drobno-
raka, jednak żadna ustroje, wyraził Francuz Bernard Peyrilhe po raz pierwszy w roku 1775. Peyrilhe
wstrzyknął kilka kropli płynu pobranego z piersi chorej na raka kobiety pod skórę swojego
psa. W miejscu wstrzyknięcia powstało silne zapalenie. Pojawiły się również inne objawy
z nich nie czyni chorobowe. Dalsze obserwacje zostały udaremnione przez służącego Peyrilhe’a, który nie
mogąc dłużej znieść cierpień zwierzęcia, uśmiercił go. Na podstawie doświadczenia
tego w tak z psem, Peryilhe przedstawił teorię, że rak jest wywoływany przez czynnik infekcyjny.
W połowie XIX wieku rozpoczęła się wielka era bakteriologii. Coraz to nowa
kompleksowy bakteria trafiała pod obiektyw stale ulepszanych mikroskopów. Zatriumfowała wiara
w postęp i żywiono nadzieje, że naukowcy w krótkim czasie znajdą specyficzny czynnik
i trafny sposób, wywołujący raka. Wierzono, że wkrótce po odkryciu „mikroba raka” zostanie wynalezio-
ny również odpowiedni lek. Ciągle napływały zwycięskie meldunki od pochopnych
jak przedstawiona naukowców. Znajdowano w tkance raka nieznane przedtem bakterie, które – jak
przypuszczano – mogły być sprawcami choroby. Stale jednak okazywało się, że nie były to
tu koncepcja, bakterie rakotwórcze, ale infekcje dodatkowe. Teoria o bakteryjnym pochodzeniu raka
potykała się o fakt, że rak nie jest zakaźny. Nigdy bowiem ani lekarz, ani pielęgniarka nie
która zrodziła się, zarazili się nowotworem od chorego. Stąd nasunął się oczywisty wniosek, że rak nie jest
wywoływany przez bakterie. Powoli coraz mocniej ugruntowywał się dogmat, że jest to
jak większość fakt nie do zbicia. Pogląd ten panuje do dzisiaj.
Mam nadzieję, że uda mi się przekonać Państwa, że to właśnie bakterie są przyczyną
wielkich odkryć, powstawania nowotworów, a fakt, że lekarz i pielęgniarka nie zarazili się, niczego nie
przesądza.
Przed przystąpieniem do wyjaśniania mojej hipotezy pragnę zaznaczyć, że białka
z przypadkowej wszystkich organizmów składają się z takich samych aminokwasów, a kwasy nukleinowe
– z takich samych nukleotydów. Nawet układ (sekwencja) monomerów w tych poli-
obserwacji. merach, choć odmienny w każdym gatunku, wykazują podobieństwa, nawet gdy porów-
nujemy organizmy tak odległe pokrewieństwem jak człowiek i bakteria.
Uzasadniając moją hipotezę, opiszę drogę, jaką musi przejść bakteria od momentu
wniknięcia do organizmu do zainicjowania procesu nowotworzenia. Wiek chorego
powyżej 50-60 roku życia z dużymi niedoborami witaminowymi i w związku z tym ze
znacznie osłabionym układem immunologicznym, jest czynnikiem sprzyjającym atakom
Część 2 bakterii.
W podręczniku biologii przeczytałem, że liczne rośliny są gospodarzami bakterii,
które powodują powstawanie guzów rakowych. Bakterie te wnikają do tkanek roślin
przez miejsca zranień i stymulują nadmierne rozrastanie się komórek gospodarza,
wskutek czego powstają guzowate narośla. Bakterie te (rhizobium) wnikają do komórek
Dr Zbigniew Wiśniewski korzeni i stymulują powstawanie brodawek korzeniowych, stanowiących pewnego rodza-
Copyright  1998 ju nieszkodliwe guzy nowotworowe.
Zaczerpnięto z 4 rozdziału książki Bakterie przedostają się do organizmu roślinnego przez naturalne otwory – najczęś-
Odkryłem tajemnicę raka ciej szparki oddechowe, znamiona słupka itd., albo przez miejsca zranione. W prze-
(książkę tę można nabyć wysyłkowo za pośrednictwem strzeniach międzykomórkowych znajdują dostateczną ilość pożywienia dla rozwoju
naszej redakcji – patrz wkładka w środku numeru) i rozmnażania się, a rozprzestrzeniają się między komórkami najprawdopodobniej dzięki
specjalnemu enzymowi rozpuszczającemu blaszki komórkowe. Bakterie wydzielają
Kontakt z autorem: również toksyny, które przenikają do komórek roślinnych powodując ich śmierć,
Box 35 a jeszcze inne dostają się do głębszych tkanek powodując zakażenie całego organizmu.
71-376 Szczecin-11
Najważniejszą rolę w ochronie roślin przed zakażeniem stanowią fitoncydy działające
tel. (091) 4526052
bakterio-, wiruso- oraz grzybobójczo. Komórki roślin są otoczone trudno przenikalną

32 • NEXUS MARZEC-KWIECIEŃ 2001


Rys. 8. Brodawki korzeniowe
warstwą błonnika, a powierzchnia roślin jest często osłonięta
ciałami o konsystencji wosków. Stwierdzono, że rośliny rozwijają-
ce się w dobrych warunkach, dostatecznie zaopatrzone w pokarm
azotowy w postaci azotanów, są oporne na zakażenia.
Identycznie jest z naszymi narządami wewnętrznymi. Mając
trochę wyobraźni możemy porównać korzeń do ludzkiego ciała,
a każdą gałązkę do poszczególnych organów. Zakładamy, że
proces starzenia się organizmu przebiega równocześnie we wszys-
tkich układach ciała ludzkiego. Poprzednio pokazałem Państwu
rozwój choroby na pojedynczych narządach, obecnie chciałbym to
uczynić przedstawiając ten proces w szerszym zakresie.
20 lat 40 lat 60 lat
Rys. 9. Rozwój chorób na narządach wewnętrznych
Oczywiście rysunki te nie oddają wiernie budowy i rozmiesz-
czenia narządów. Chcę jedynie wykazać pewną koncepcję mojego
myślenia, mając na uwadze fakt, że człowiek zaczyna się starzeć
po ukończeniu 35-40 lat. Wiadomo, że proces od powstania
pierwszych komórek nowotworowych do utworzenia się nowo-
tworu trwa na ogół od 10-20 lat, dlatego większość zachorowań
następuje po ukończeniu 50-60 lat.
We wszystkich publikacjach dotyczących rozwoju raka świat
nauki traktuje komórki ciała ludzkiego jednakowo – nie biorąc
absolutnie pod uwagę wieku pacjenta. Nie jest ważne dla badaczy,
czy pacjent ma 30, czy 60 lat. Jest to – moim zdaniem – zasad-
niczy błąd w rozumowaniu. Proces starzenia się, zarówno roślin,
jak i przedmiotów użytkowych np. spodni czy butów, jest wszech-
obecny. Spodnie i buty wyglądają zupełnie inaczej po wieloletnim
użytkowaniu, niż wtedy gdy były nowe. Wyświechtane, przetarte
na siedzeniu i kolanach spodnie oraz rozdeptane buty, z przetar-
tymi zelówkami, pękającymi brzegami, nadają się do wyrzucenia
lub do naprawienia zależnie od wielkości szkód.
Identycznie jest z naszymi narządami wewnętrznymi. One
również się zużywają, ale w sposób bezobjawowy, a efektem tego
jest również osłabienie układu obronnego. Osłabiony organizm
z łatwością atakuje bakteria. Opiszmy jej drogę do wnętrza
komórki.
Aby zapoczątkować cykl podziału, bakteria musi:
• dostać się do ciała ludzkiego,
• ominąć układ obronny,
• przedostać się do wnętrza komórki.
Bakterie dostają się do ciała ludzkiego trzema drogami:
1. Przez skórę: pierwszą linią obrony organizmu przed drob-
noustrojami chorobotwórczymi jest powierzchnia skóry. Bakterie
mogą dostać się do układu krwionośnego w przypadku jej
zranienia.
2. Przez układ oddechowy: w górnych drogach układu od-
dechowego znajduje się bariera ochronna w postaci nabłonka.
MARZEC-KWIECIEŃ 2001
Stały ruch rzęsek nabłonka wypycha wdychane bakterie w kierun-
ku gardła, gdzie zostają połknięte dostając się do przewodu
pokarmowego. Część bakterii przesuwa się jednak do płuc, gdzie
poprzez kapilary dostają się one bezpośrednio do układu krwio-
nośnego.
3. Przez układ pokarmowy: błony śluzowe są barierami, które
mechanicznie chronią organizm przed inwazją bakterii. Gruba
warstwa śluzu wydzielana przez ściany przewodu pokarmowego
wychwytuje bakterie, zapobiegając tym samym ich rozprzestrze-
nianiu się. W żołądku większość organizmów zostaje zabita przez
sok żołądkowy, niektóre jednak, chronione przez szczątki pokar-
mu lub odporne otoczki, mogą się przedostać do jelita cienkiego,
gdzie przez błony komórkowe kosmków jelitowych, dostają się do
układu limfatycznego a następnie do krwi.
zdrowe chore
Rys. 10. Kosmki jelitowe
Z powyższego rysunku można wnioskować, że bakteria bez
problemów dostaje się do układu limfatycznego oraz krwionoś-
nego. W jaki sposób bakteria może ominąć bariery układu
immunologicznego?
Układ immunologiczny ma za zadanie niszczyć drobnoustro-
je, które przedostaną się przez pierwszą linię obrony. Kanał,
którym limfa przepływa do krwi, jest tak kręty i o tak małym
przekroju, a szybkość limfy tak minimalna, że pozwala to na
fagocytozę (niszczenie) bakterii przez krwinki białe. Skupiska
połączonych ze sobą naczyń limfatycznych noszą nazwę węzłów.
W nich powstają limfocyty i osadzają się bakterie, co zapobiega
przedostawaniu się bakterii do krwi. Czasami mogą one przejść
przez pierwszy węzeł, lecz zaraz są wychwytywane w drugim lub
trzecim.
Jednak przy dużej inwazji bakterie mogą zapełnić wszystkie
węzły limfatyczne i dostać się do krwi. Nawet w takich wypadkach
węzły limfatyczne są nadal pożyteczne, gdyż opóźniają rozprze-
strzenianie się infekcji, dając organizmowi czas na zmobilizowa-
nie dużej ilości białych ciałek krwi do walki z napastnikami.
Dlatego też podczas bólu gardła szyjne węzły limfatyczne są
spuchnięte. Jeżeli organizm starszego człowieka jest wyczerpany
wskutek braku witamin, to oczywiste, że wykazuje znacznie
mniejszą odporność na inwazję bakterii.
Również w układzie krwionośnym bakterie mogą przetrwać
atak przeciwciał, ponieważ świat drobnoustrojów cechuje wielka
elastyczność. Na działanie obronne człowieka i wynajdywanie
różnych leków, szczególnie antybiotyków, świat mikroorganiz-
mów odpowiada z niesłychaną pomysłowością.
Są takie bakterie i wirusy, jak np. prątki i wirus HIV, które
sfagocytowane, czyli pochłonięte przez komórki żerne, np. przez
makrofagi, przeżywają w ich wnętrzu i wędrując razem z nimi po
różnych obszarach tkanek zakażają je z chwilą, kiedy makrofag
umiera.
Są takie mikroorganizmy, które ukrywają się w trudno dostęp-
nych miejscach, np. w komórkach nerwowych. Inne odgradzają
się od ciał odpornościowych, tworząc bardzo odporne na ich
działanie cysty. Na przykład pałeczka ropy błękitnej Pseudomonas
aeruginosa zamyka się w bezpostaciowej masie złożonej z poli-
sacharydów, tłuszczów i białek. Niektóre bakterie, takie jak
gronkowce i paciorkowce, mają zdolność otaczania się białkami
gospodarza. Dlatego choroby pasożytnicze i pewne infekcje bak-
teryjne stają się nieraz przewlekłymi schorzeniami.
Krańcowa forma ukrywania się, którą wykształciły niektóre
wirusy, np. zapalenia wątroby typu B, to wbudowywanie własnego
DNA do genomu gospodarza.
Widać wyraźnie, że bakteria nie ma problemu z przedo-
staniem się w pobliże komórki – na przykład wątroby. W jaki
NEXUS • 33
sposób może jednak dostać się do jej wnętrza przez błonę
komórkową?
U człowieka komórkę chronią błony, które nie tylko są
mechanicznymi barierami, ale stanowią również wysoko wyspec-
jalizowany aparat umożliwiający selektywne przepuszczanie okre-
ślonych cząsteczek ze środowiska zewnętrznego do komórki
i z wnętrza komórki na zewnątrz. Wybiórczość błon cytoplaz-
matycznych zapewnia komórce dopływ takiej ilości składników,
jakie są potrzebne do jej życia. Wszystkie zjawiska związane
z przenikaniem cząsteczek przez błony komórkowe nazywamy
transportem aktywnym. Na tej drodze mogą przechodzić okreś-
lone substancje do komórki i być z niej wydalane. Aktywny
transport może zachodzić tylko przez istniejące drobniutkie pory
wielkości około 7 µm.
Cząsteczki tłuszczów i białek tworzące błonę nie są ze sobą
chemicznie powiązane. O ich ścisłym przyleganiu do siebie stano-
wią przede wszystkim siły przyciągania elektrostatycznego – siły
van der Waalsa.
Błona komórkowa jest strukturą tak ważną, że w przypadku
jej uszkodzenia natychmiast uruchamia się aparat regeneracyjny
i nowa błonka zabliźnia powstałą rankę. Kiedy przetniemy błonę
i wypuścimy kropelkę protoplazmy do wody, otoczy się ona
natychmiast błoną wtórną. Dzieje się tak jednak wtedy, gdy
organizm jest względnie młody.
Co ciekawe, mimo nieustannego przepływu materii przez
błonę skład chemiczny cytoplazmy oraz ciśnienie osmotyczne
w komórce są stałe, charakterystyczne dla danego gatunku,
niezależne od otaczającego środowiska.
Przewodzenie pokarmu przez błonę komórkową jest dwoja-
kiego rodzaju: bierne – bez nakładu energii – oraz czynne, czyli
tak zwany transport aktywny.
T. Ścibor-Rylska ...Aktywne przenoszenie substancji przez błonę
jest realizowane na kilka sposobów. Drobniejsze cząsteczki oraz jony
są przenoszone bez zmiany struktury błony przy pomocy tzw. nośników,
które na ogół są białkami. Makrocząsteczki, agregaty cząsteczek, kulki
tłuszczu czasem całe mikroskopijne organizmy są wprowadzane do
wnętrza komórki (lub wydalane) za pomocą tworzonych ad hoc
wypukleń albo wypustek błony (endo- i egzocytoza).
Endocytoza polega na czynnym uwypukleniu (tworzeniu fałdu)
błony albo wgłębieniu (tworzeniu jamki), tak aby obce ciało było
otoczone (oblane) cytoplazmą. Rozróżnia się dwa rodzaje endocyto-
zy: pinocytozę i fagocytozę.
Zjawiska pinocytozy – wchłanianie przez komórkę kropli tłusz-
czu i grudek innych pokarmów – obserwowano wielokrotnie u ko-
mórek roślinnych i zwierzęcych.
Rys. 11. Pinocytoza
Również niektóre bakterie otoczone białkiem gospodarza
mogą przedostać się do wnętrza komórki na drodze pinocytozy.
Ze względu na proces starzenia się organizmu, również błony
komórkowe tracą powoli swoje właściwości. Słabną siły przyciąga-
nia elektrostatycznego spowodowane niejednokrotnie atakiem
jonów dodatnich wytwarzanych przez żyły wodne, a w efekcie
powiększają się pory, przez które bardzo mała bakteria może
swobodnie przedostać się do wnętrza komórki. Jaka to może być
bakteria?
E. Bäumler: ...Mycoplasma są to bakterie-pigmeje, malutkie
żyjątka stojące na pograniczu bakterii i wirusów. Mycoplasma mają
budowę znacznie bardziej skomplikowaną niż wirusy. Posiadają
własny układ enzymatyczny. Ich osłonki białkowe są grubsze. Te
mikroby-karzełki występują pod różnymi postaciami.
Zespół doktora Gericka zajmował się izolowaniem Mycoplas-
ma, zarówno z nowotworów, jak i z krwi pacjentów chorych na
34 • NEXUS
białaczkę. W 79 operacjach usuniętych nowotworów nie wykryto
Mycoplasma. Mikroorganizmy te występowały natomiast nagminnie
we krwi oraz w szpiku kostnym pacjentów z białaczką.
Wszystkie wykryte dotąd gatunki mycoplasma muszą mieć
w środowisku znaczną ilość cholesterolu, a stary człowiek posiada
go wielokrotnie w nadmiarze. Brak ściany komórkowej czyni je
niewrażliwymi na penicylinę, cykloserynę i wszystkie antybiotyki
interferujące z biosyntezą ściany. Stwierdzono doświadczalnie, że
u człowieka mycoplasma wywołują zapalenie płuc, pęcherza mo-
czowego i infekcję jamy ustnej.
Komórka bakteryjna mycoplasma jest bardzo mała – nie
przekracza 0,2 µm, a jej objętość sięga zaledwie 0,008 µm3,
podczas gdy pory błony komórkowej mają średnicę 7 µm (!),
kiedy komórka jest młoda i silna. Wielokrotnie większe są
oczywiście pory błony komórkowej u starego człowieka
Bakterie nie mają problemów z dostaniem się do wnętrza
komórki 50- lub 60-letniego gospodarza tymi dwiema drogami.
Ponadto, co groźniejsze, niektóre jady produkowane przez pałe-
czkę okrężnicy powodują lizę (pękanie) komórek, uszkadzając ich
błony komórkowe (np. wycinają w niej pory, przez które wydo-
stają się jony warunkujące prawidłowy przebieg procesów meta-
bolicznych).
Jak więc widać, bakteria nie ma trudności z przedostaniem się
do wnętrza komórki. Gdy już w niej jest, tkwi tam i czeka – na co?
Na rozpoczęcie procesu podziału komórkowego.
Przypuszczalny przebieg procesu transformacji komórki nor-
malnej w nowotworową. Oto, co pisze T. Ścibor-Rylska na temat
podziałów komórkowych:
...Znamy dwa rodzaje podziałów komórkowych: mitoza – po-
dział somatyczny, i mejoza – podział generatywny. Różne są cele obu
podziałów. Celem mitozy jest przekazanie po dwa genomy każdej
z dwóch komórek potomnych. Mejoza zaś ma na celu rozdzielenie
zawartej w jądrze diploidalnym substancji dziedzicznej na dwa
genomy (bynajmniej nie identyczne) i skierowanie każdego z nich do
oddzielnej komórki (gamety). Mitoza jest podziałem somatycznym
(cielesnym), mejoza zaś płciowym. Dzięki mitozie, każda komórka
ciała istoty żywej niesie w jądrze informację o całości organizmu.
Popatrzmy, jak przebiega faza podziału komórkowego zwane-
go mitozą, gdyż ten podział nas interesuje.
Niezmiernie istotną rolę podczas podziału komórki, w roz-
dzielaniu i rozchodzeniu się chromosomów do przeciwległych
biegunów odgrywają centriole. Są to małe, samoreprodukujące
się (tak jak bakterie), parzyste, cylindryczne ciałka, nie otoczone
błoną elementarną. Każda centriola ma postać pustego wewnątrz
walca, w którego ścianach znajduje się 9 zorientowanych równo-
legle do osi długiej grup włókienek, po 3 mikrotubule w każdej
grupie. Mikrotubula składa się z 13 mikrowłókienek. Centriole są
z reguły ustawione osiami prostopadle względem siebie.
Profazę, czyli fazę wstępną podziału komórki, charaktery-
zują zmiany fizykochemiczne zachodzące w jej cytoplazmie.
Dokoła centrioli pojawia się promieniowanie, zwane astrosferą,
a następnie dokonuje się podział na dwa ośrodki komórkowe,
przy równoczesnym rozejściu się centrioli. Mitozy, w czasie
których figura achromatyczna i wrzeciono powstają przy udziale
centrioli, nazwano (bardzo ciekawie) astralnymi lub amfias-
tralnymi.
bakteria wrzeciona
Rys. 12. Początek podziału komórkowego
Centriole odpychają się z dość dużą szybkością, póki nie
osiągną dwóch biegunów komórki. Między nimi tworzy się wrze-
ciono podziałowe złożone z białkowych włókienek. Wrzeciona
MARZEC-KWIECIEŃ 2001
tworzą jak gdyby dwa stożki stykające się rozszerzonymi pod-
stawami na równiku komórki i zwężające się ku końcom, czyli
biegunom, w pobliżu centrioli. Stwierdzono, że ich włókienka są
zbudowane z białka jednego rodzaju i zawierają niewielkie ilości
RNA. Niektóre włókienka wrzeciona są przytwierdzone do chro-
mosomów i ciągną je w kierunku biegunów.
Podczas podziału komórki włókienka najpierw wydłużają się,
a następnie skracają, lecz nie stają się przy tym ani cieńsze, ani
grubsze. Wnioskuje się, że zmiana ich długości następuje nie
wskutek rozciągania się lub kurczenia, lecz przez dobudowywanie
– włączanie nowych materiałów bądź eliminowanie części białka
tworzącego włókienka.
C.A Villee ...Dzięki znakowaniu zmieniających się długości
włókienek wrzeciona przez „przypalanie” pewnego fragmentu za
pomocą promieni ultrafioletowych udało się zaobserwować, że
oznakowana w ten sposób plamka przesuwa się od punktu w po-
bliżu równika w kierunku bieguna i ostatecznie znika przy końcu
włókienka. Pozwala to przypuszczać, że materiał białkowy włókien-
ka jest włączony na równiku i przemieszcza się do bieguna, gdzie jest
eliminowany.
Przerwijmy na chwilę podział komórki.
C.A Villee: ...Jest zatem coś (!), co rozprzestrzenia się w komór-
ce i inicjuje replikację chromosomów, co więcej, czynnik ten może
stymulować każde jądro powodując jego wejście w fazę S niezależnie
od tego, czy osiągnęło ono „gotowość” do przejścia w tę fazę, czy też
nie. Tym sygnałem inicjującym replikację chromosomów może być
jakaś specyficzna cząsteczka bądź też jakaś swoista zmiana w środo-
wisku wewnętrznym komórki.
Zatem jakiś czynnik stymuluje kondensację chromosomów,
nawet wówczas gdy nie są one jeszcze gotowe do tego procesu.
Czynnik ten działa we wszystkich rodzinach komórek, nawet
gdy są to komórki zwierząt o dalekim pokrewieństwie. Dziwne
są to stwierdzenia – co to jest to coś! Czyżby to była bakteria?
Lub jej DNA?
W bakterii występują autonomiczne DNA zwane plazmidami
o własnym zapisie informacji genetycznej. Doświadczenia wyka-
zały, iż bakterie często zawierają po kilka różnych plazmidów
(DNA).
W.J.H. Kunicki-Goldfinger: ...Czynnik F był pierwszym od-
krytym plazmidem. Jest to podwójna helisa DNA o długości około
30 µm zamknięta kolisto i wewnątrz komórki związana z błoną
cytplazmatyczną. Jest to twór półautonomiczny, replikujący się
niezależnie i niekoniecznie synchronicznie z chromosomem bakterii.
Podlega on jednak kontroli pośredniej ze strony komórki bakteryj-
nej. Plazmid (DNA) koduje pewną ilość informacji genetycznej.
Dotyczy ona przede wszystkim syntezy i tworzenia plazmidów płcio-
wych, regulacji i inicjacji własnej replikacji.
Należy podkreślić, iż bakterie często zawierają po kilka różnych
plazmidów w swoich komórkach. W czasie koniugacji nie przekazu-
ją jednak plazmidu (DNA) biorcy, ale część lub nawet całość
chromosomu. Integracja, czyli włączanie DNA chromosomu bak-
teryjnego, zajść może w jednym z wielu miejsc rozmieszczonych
wzdłuż chromosomu. Dziś znamy ich wiele. Występowanie ich okaza-
ło się bowiem powszechne u większości badanych pod tym względem
bakterii.
Co groźniejsze, plazmidy (DNA) wykryto u ponad połowy
zbadanych szczepów Enterobacteriaceae, niemal u 100% Pseudo-
monas, a także u laseczek gronkowców, Rhizobium, Rhodospiril-
laceae, sinic i wielu innych grup bakterii.
Wszystkie poznane dotąd plazmidy (DNA) są niezależnymi
jednostkami replikacji, tzw. replikonami. Badacze nie wykluczają
możliwości istnienia plazmidów zbudowanych z RNA.
Plazmidy można podzielić na dwie grupy: infekcyjne, które
mogą same przechodzić z jednych bakterii na drugie, i plazmidy
nieinfekcyjne, korzystające w przechodzeniu na inne bakterie
z pośrednictwa wirusów lub innych plazmidów infekcyjnych.
Wśród plazmidów infekcyjnych są takie, które tkwią w cytoplaz-
mie i replikują się w sposób niezależny od chromosomu bakteryj-
nego.
MARZEC-KWIECIEŃ 2001
Plazmidy (DNA) niezależnie od tego, czy są koniugacyjne, czy
nie, nadają na ogół komórkom pewne nowe cechy. Wreszcie
plazmidy (DNA) decydują o zdolności niektórych bakterii do
zakażania roślin i ludzi.
Jeśli plazmid (DNA) zaraża komórki roślinne, jest dla mnie
oczywiste, że czyni to samo również wewnątrz komórki ludzkiej,
szczególnie gdy w jądrze zanika błona i wyróżnicowują się
chromosomy. Istnieją dowody doświadczalne wskazujące, że plaz-
mid (DNA) bakterii ulega wbudowaniu do chromosomu biorcy
wiążąc się z nim kowalencyjnie. Brak jest jednoznacznych danych
doświadczalnych wyjaśniających dalsze losy wbudowanego DNA.
Mając na względzie powyższe informacje, kontynuuję opis
podziału komórkowego, zatrzymanego na etapie rozchodzenia
się centrioli.
Teraz zaczyna się „taniec chromosomów”, ale już ze śmiertel-
nym wrogiem plazmidem (DNA) bakterii przyczepionym do
białka włókienka, do centrioli lub do któregokolwiek chromo-
somu! Wszystkie chromosomy podążają ku równikowi wrzeciona
podziałowego, gdzie ustawiają się równo w płaszczyźnie rów-
nikowej, zaś podwójne ramiona chromosomów wystają na boki.
Gdy patrzymy z góry, widzimy coś w rodzaju gwiazdy. Stąd nazwa
tej figury: „gwiazda macierzysta”.
T. Ścibor-Rylska: ...Mechanizmu ruchów chromosomów dotąd
nie znamy. Istnieje wiele hipotez i teorii, ale żadna z nich nie jest
dostatecznie udokumentowana. Niektóre czynią odpowiedzialne za
ruch samo wrzeciono podziałowe (ciągnięcie, odpychanie, ślizganie
się bierne chromosomów), inne – centriole oraz pozostałe chromo-
somy. Są także teorie elektryczne, hydrodynamiczne itd.
bakteria
Rys. 13. Ostatnia faza podziału komórkowego z bakterią
Po chwili każdy chromosom się replikuje i dwa potomne
ciałka zaczynają się odpychać. Każdy z nich rozpoczyna wędrów-
kę do innego bieguna. Tym razem droga chromosomu zbliżona
jest do linii prostej. W linii prostej między dwoma oddalającymi
się od siebie grupami chromosomów uwidaczniają się znowu
pasemka karioplazmy – jest to tzw. wrzeciono wtórne.
Dodam przy okazji, że cierpiący na chorobę Downa mają
w jądrach swoich komórek po 47 chromosomów, a powinno ich
być 46. Dodatkowy 47 chromosom jest przyłączony do 21 lub 23
pary. Moim zdaniem, dodatkowy chromosom u chorych na
Downa, to prawdopodobnie chromosom bakteryjny, który dostał
się do komórki w początkowej fazie życia płodowego lub w zarod-
ku, doprowadzając w efekcie do powstania trwałej zmiany genety-
cznej. Podobnie stwierdzono, że u 80 procent ludzi chorych na
białaczkę szpiku występują anomalie; jeden z chromosomów w 21
albo 22 parze jest przepołowiony. Dla mnie to oczywisty dowód
integracji plazmidu (DNA). Wracam do podziału.
Gdy grupy chromosomów znajdują się na biegunach, zbijają
się w kulę jednocześnie otaczając się błoną komórkową, ale już ze
śmiertelnym wrogiem w środku! Plazmid (DNA) bakterii z właś-
ciwą sobie agresywnością doprowadza do samoistnego wbudowa-
nia się w DNA gospodarza i w tym momencie tworzy się jedna
lub dwie komórki nowotworu złośliwego!
Jąderka, to kuliste ciała występujące w jądrze. Jąderka zanika-
ją, kiedy komórka przygotowuje się do podziału, a potem poja-
wiają się ponownie. Jeżeli zniszczy się jąderko, podziały komór-
kowe zostaną zahamowane. Jest więc dla mnie oczywiste, że
jąderko nie zostaje zniszczone przez bakterię, gdyż inaczej nie
NEXUS • 35
nastąpiłby podział komórki. Przy przekształcaniu komórki ludz-
kiej w nowotworową biorą więc udział: centriole oraz jąderko.
Być może plazmid (DNA) bakterii niszczy jednak jąderko i two-
rzy coś w jego rodzaju.
Wnioski są następujące:
• Przy mitotycznym podziale komórkowym somatycznej ko-
mórki ludzkiej i równoczesnym podziale bakterii, te rozdzielone
bakterie wraz z chromosomami ustawiają się na przeciwległych
biegunach.
• W chwili kiedy zostaje utworzona błona jądrowa, tworząc
jądro, bakteria już się tam znajduje, czyli w samym centrum
dowodzenia.
• Moim zdaniem, swoją obecnością plazmid (DNA) wprowa-
dza zmianę genetyczną komórki, która przekształca się w komór-
kę nowotworową!
Jest to komórka ludzka zmutowana przez bakterię, a człowiek
jest jej żywicielem!
Świat nauki (nr 5, 1995), artykuł „Genetyczne podstawy raka”,
autorzy W.K. Cavenee i R.L. White:
W rzeczywistości dysponujemy dziś przekonującymi dowodami
na to, że nowotwory złośliwe wywodzą się w zasadzie z pojedynczej
komórki, dramatycznie przekształconej w wyniku zmian w jej mate-
riale genetycznym.
Wielokrotnie badania dowiodły niezbicie, że każdy przejaw
życia komórki wymaga skoordynowanego działania jej wszystkich
podukładów – zniszczenie jednego z nich przerywa procesy
życiowe całości. Zmiana w środowisku powoduje zazwyczaj prze-
budowę (przystosowanie się do nowych warunków) nie jednego,
a wszystkich układów. W związku z tym podam Państwu kilka
argumentów potwierdzających moją hipotezę.
C.A. Villee: ...Bakterie rozmnażają się zwykle bezpłciowo po-
przez podział komórki na dwie części. Kiedyś uważano, że proces ten
jest zwykłym rozszczepianiem komórki na dwie komórki potomne.
Nowsze metody badania pozwoliły jednak stwierdzić, iż jądro
bakterii zawiera twory bardzo zbliżone strukturą do chromosomów
roślin wyższych i zwierząt oraz że podział komórki bakteryjnej jest
typowym podziałem mitotycznym podobnym do mitozy występującej
u form wyższych.
Czyż to stwierdzenie C.A. Villee’a nie potwierdza mojej
hipotezy? A te nieznane twory to plazmidy (DNA)! Jeśli więc to
bakteria, nazwijmy ją X, rozpoczyna podział zmutowanej nowo-
tworowo komórki bakteryjnej, to oczywiście wszystkie następne
komórki nowotworowe będą niczym innym, jak replikacjami
genetycznymi bakterii X.
Idźmy dalej. W przypadku komórek zdrowych, gdy wychodzą
nowe rozkazy z jądra, wszystkie układy oczywiście posłusznie
wykonują polecenia.
E. Bäumler: ...Komórki nowotworowe są zanarchizowane. Nie
uwzględniają praw bytu ani komórek siostrzanych, ani normalnych
komórek sąsiadujących. Dzielą się bez umiaru, wnikają w obcą
tkankę. Wykorzystując krwiobieg i układ limfatyczny, tworzą prze-
rzuty w odrębnych okolicach ciała. Zachowują się wrogo i agresyw-
nie. Wymienione właściwości są wspólne dla komórek wszystkich
rodzajów nowotworów i znaczą je piętnem najgroźniejszych gwał-
cicieli biologicznej wspólnoty ustroju.
Tak jak wspólne jest pochodzenie bakterii Procaryota tak
również ich potomstwa.
E. Bäumler ...Komórki nowotworowe stają się z biegiem czasu
coraz mniej podobne do komórek macierzystych. Tracą wiele cech
charakterystycznych dla komórek, z których powstały. Prymityw-
nieją, „odróżnicowują się” – jak powiadają naukowcy. Jest to
odwrotny proces do procesu różnicowania się, który rozpoczyna się
wkrótce po zapłodnieniu jaja.
Komórki ludzkie to Eucaryota, a bakteryjne Procaryota. Jest
dla mnie oczywiste, że komórki bakteryjne mnożąc się według
swojego prymitywnego kodu, wracają jednocześnie do form pros-
tszych. U niektórych komórek nowotworowych zakres przemiany
w formę prymitywną jest tak znaczny, że patolog nie umie
powiedzieć, z jakiego narządu pochodzą. Natomiast gdy jądra
36 • NEXUS
z bakterii umieszczono w cytoplazmie, która pochodziła z or-
ganizmu człowieka, jądro to osiągało wyższy stopień rozwoju.
Czas trwania podziału komórkowego bywa bardzo różny,
zależnie od gatunku. I tak na przykład u różnych gatunków
bakterii podział zachodzi w 10-15 minut, w korzeniu fasoli około
4 godzin, a u człowieka 20 godzin.
E. Bäumler: ...Bakterie rosnące na pożywkach w dogodnych
warunkach temperatury, pożywienia, dopływu tlenu itp. dzielą się
zachowując określony rytm wzrostu. Ze względu na to, że dzielą się
wszystkie komórki, liczba ich podwaja się w pewnych określonych
odstępach czasu. Ogólna liczba bakterii wzrasta w postępie geomet-
rycznym, tzn. jedna bakteria daje dwie, dwie bakterie dają cztery itd.
Komórki nowotworowe hodowane w odpowiednich pożywkach za-
chowują się analogicznie!! Podobnie jak we wzroście komórek
bakteryjnych, tak i we wzroście komórek nowotworowych stwierdza
się pełną zadziwiającą regularność. Ciągle powstają nowe generacje
komórek o podwójnej liczebności w porównaniu do generacji rodzi-
cielskich.
To stwierdzenie chyba przesądza sprawę, nie sądzicie Pań-
stwo?
Argument następny, popatrzmy, co na temat DNA piszą inni:
H. von Ditfurth: ...można bowiem do frakcji rybosomowej
pochodzącej na przykład z wątroby królika dodać kwasy nukleinowe
(ściślej DNA) ryby, bakterii lub ptaka. Rybosomy „rozumieją”
zawartą w DNA informację, nie mają żadnych trudności w prze-
tłumaczeniu i w każdym przypadku natychmiast rozpoczynają pro-
dukcję białek zgodnych z danym programem. Taki rezultat dowodzi
nie tylko uniwersalności kodu genetycznego, lecz zarazem wymienio-
ne już zdolności rybosomów do podporządkowania się każdemu
nieomal programowi kwasu nukleinowego [...] gdy do frakcji rybo-
somowej człowieka dostaje się DNA jądra komórkowego jeżowca,
owe ludzkie rybosomy zaczynają natychmiast wytwarzać białka
jeżowca, a wśród nich również takie, które u człowieka w ogóle nie
występują.
Wniosek oczywisty, że rybosomy wypełniając polecenia zmie-
nionego DNA jądra biorą posłusznie udział w tworzeniu następ-
nych komórek nowotworowych.
R. Klimek: ...Zidentyfikowano wiele różnych typów aberracji
chromosomalnych w komórkach większości nowotworów, chociaż
tylko niewielka ich ilość cechuje się swoistym powiązaniem z okreś-
lonymi nowotworami (np. chłoniak Burkitta, przewlekła białaczka
szpikowa, rodzinnie występująca retinoblastoma). Nie brak jednak
dowodów, że zmiany te są następstwem, a nie przyczyną procesów
nowotworowych... ponieważ rozrostom nowotworowym zwykle towa-
rzyszy różnie nasilony naciek zapalny.
Ten naciek zapalny to atak bakteryjny.
Wspomnijmy jeszcze o dodatkowym elemencie:
R. Klimek: ...Komórki nowotworowe powstają z normalnych
komórek somatycznych w dwóch fazach. Pierwsza faza to nie-
odwracalne uszkodzenie oddychania. Tak jak istnieje wiele odległych
przyczyn dżumy – gorąco, insekty, szczury, lecz tylko jedna właściwa
przyczyna – zarazek dżumy, tak również istnieją niezliczone przy-
czyny raka – smoła, promieniowanie, arsen, ciśnienie, uretan,
piasek, lecz tylko jedna przyczyna, do której wszystkie inne prowa-
dzą, nieodwracalne uszkodzenie oddychania.
W komórce istnieją drobne organelle zwane mitochondriami,
które mają grzebienie służące do oddychania. Na przykład mito-
chondria komórek mięśnia sercowego człowieka mają bardzo
dużo grzebieni i wykazują intensywniejsze zużywanie tlenu niż
mitochondria komórek wątroby o rzadko rozmieszczonych grze-
bieniach.
Natomiast pewne robaki pasożytujące w jelitach, oddychające
głównie beztlenowo mają mitochondria zupełnie bez grzebieni.
Wnosimy stąd, że enzymy oddychania tlenowego są ulokowane
w grzebieniach mitochondrii.
Zobaczmy, co na temat mitochondriów piszą inni.
E. Bäumler: ...Mitochondria są to malutkie, kuliste lub pałecz-
kowate twory, gromadzą się zawsze w tych miejscach komórki,
w których procesy przemiany materii są najbardziej intensywne. Są
MARZEC-KWIECIEŃ 2001
one w pewnym sensie siłowniami we wnętrzu komórki – biorą udział
w procesie utleniania, tzn. oddychania komórkowego.
Niektóre substancje chemiczne, jak również promienie, mogą
uszkadzać te malutkie siłownie i zawarte w nich niezbędne do procesu
oddychania komórkowego enzymy. Hamując utlenianie w komórce
powodują one przestawienie procesów utleniania na procesy fer-
mentacji. Niemiecki biochemik i laureat Nagrody Nobla Otto
Warburg, a także jego szkoła, widzieli w tego rodzaju procesie
główną przyczynę przemiany komórki normalnej w nowotworową.
Teorii Warburga nie uznało wielu naukowców okazało się
bowiem, że nie wszystkie komórki nowotworowe zdobywają energię
dzięki procesom fermentacyjnym, chociaż tak bywa w przypadku
większości nowotworów. Ponadto stwierdzono, że komórki wielu
złośliwych nowotworów mają nie uszkodzone mitochondria.
Moim zdaniem, mitochondria niekoniecznie muszą być
uszkodzone. Jeśli podział komórkowy następuje zgodnie z nowym
kodem genetycznym, po prostu wykonują polecenia wysłanie
z jądra.
Wiadomo, że jądro jest konieczne przede wszystkim do syntezy
kwasów nukleinowych i białek, warunkujących wzrost i rozmnaża-
nie się komórki. Jądro nie posiada jednak enzymów oddechowych.
Proces wytwarzania energii zachodzi w nim w sposób beztlenowy.
C.A Villee: ...bakterie podobnie jak inne organizmy zawierają
mnóstwo enzymów warunkujących, regulujących procesy przemiany
materii [...] większość bakterii wykorzystuje tlen w atmosferycznym
procesie oddychania, inne bakterie mogą żyć i rozmnażać się bez
dostępu tlenu cząsteczkowego, uzyskując energię w wyniku prze-
kształcenia węglowodanów i aminokwasów. Inne natomiast roz-
wijają się równie dobrze w obecności tlenu, jak i przy jego braku.
Idźmy dalej:
E. Bäumler: ...Przeciwnicy teorii Warburga zadali trudne pyta-
nie: jak można wytłumaczyć, że defekt w plazmie komórkowej,
jakim jest uszkodzenie mitochondriów, jest dziedziczone, tzn. prze-
kazywane na komórki potomne. Tego rodzaju przenoszenie defektu
znajdujących się w cytoplazmie organelli było nie do pomyślenia bez
współdziałania znajdujących się w jądrze komórkowym chromo-
somów, nosicieli substancji dziedzicznych, głównych aktorów proce-
su podziału komórki.
Po pierwsze, jak wykazałem wyżej, w procesie rakotwórczym
nie zawsze muszą być zniszczone mitochondria. Zależy to od
rodzaju bakterii, a więc w następnych zmutowanych komórkach
bakteryjnych mogą one występować w nie zmienionej postaci,
mając możliwość przystosowania się do zaistniałych warunków.
Po drugie, jeśli mitochondria zostały uszkodzone przez inne
bakterie umieszczone poza jądrem, a komórka dzieli się niezależ-
nie od mitochondriów wypełniając rozkaz jądra, to uszkodzenie
to będzie automatycznie przekazane do komórek następnych!
R. Klimek: ...Najbardziej znane złośliwe guzy człowieka to:
czerniak (melanoma), kosmówczak (chorionepithelioma) i mesop-
lastoma vitelinum. Wszystkie one w miarę wzrostu szybko ulegają
martwicy, co wskazuje na bardzo złe przystosowanie do warunków
ustroju. Często mamy w tych przypadkach do czynienia z guzami
prawie całkowicie obumarłymi, z których tylko obrzeżne obszary
stanowią żywe, gwałtownie mnożące się komórki. Znane są nawet
przypadki w których chorionepitelioma całkowicie obumiera w og-
MARZEC-KWIECIEŃ 2001
nisku pierwotnym, a wzrost dotyczy tylko przerzutów. Wreszcie przy-
padki samowyleczenia w większości dotyczą właśnie tych najzłośliw-
szych guzów.
Podam Państwu jeszcze jeden przykład. Komórki nowotworo-
we są o wiele bardziej wrażliwe na działanie ciepła niż komórki
normalne. W doświadczeniach in vitro niemiecki onkolog H.
Vollmar wykazał już w 1941 roku, że temperatura od 40 do 42
stopni Celsjusza uszkadza tkankę nowotworową, nie uszkadza
jednak tkanki zdrowej. Jak pisałem wcześniej, 95 procent bakterii
ginie w temperaturze od 37 do 40 stopni Celsjusza. Być może te
najzjadliwsze, przyczyniające się do powstania nowotworów złoś-
liwych, potrzebują do ich zlikwidowania wyższej temperatury od
40 do 42 stopni Celsjusza. Dla mnie to kolejny dowód na to, że to
właśnie bakterie są przyczyną raka.
Wniosek wypływa taki, że organizm podnosząc temperaturę
likwiduje początkowe stadium rozwoju komórek nowotworo-
wych. W Vademecum często spotyka się sformułowania: „gorącz-
ka niejasnego pochodzenia”. Mamy odpowiedź, dlaczego się tak
dzieje.
Większość bakterii dzieli się drogą prostego podziału poprze-
cznego, którego wynikiem jest powstanie dwóch jednakowych
komórek siostrzanych, przy czym w czasie całego procesu za-
chowana jest symetria względem obu osi komórki, podłużnej
i poprzecznej. Bakterie mogą się również reprodukować przez
pączkowanie, które znacznie się różni od podziału prostego. Być
może właśnie ten podział jest przyczyną tak szybkiego mnożenia
się. Świadczą o tym formy nowotworów złośliwych.
Istnieją również grupy bakterii o odmiennej morfologii i in-
nych cechach różniących je od bakterii właściwych. U wielu z nich
brak symetrii w budowie ciała, występują odmienne niż u bakterii
właściwych organelle, (których rola nie zawsze jest jasna), zacho-
dzą mało poznane procesy metaboliczne oraz nieznany jest proces
rozmnażania się. W licznych przypadkach form wykrytych w bez-
pośrednich preparatach nie udało się przenieść w warunki labora-
toryjne. Być może właśnie te bakterie tworzą mutacje genetyczne.
Prawdopodobnie nigdy nie będzie naukowego potwierdzenia
mojej hipotezy. Jest to technicznie niewykonalne, ponieważ po-
dział komórek nowotworów złośliwych następuje w organizmie
człowieka żywego. Natomiast opisane wyżej procesy przekształ-
cenia komórek ludzkich w nowotworowe są moim zdaniem
logicznie spójne, poparte stwierdzeniami poważnych lekarzy,
biologów i bakteriologów z dużym doświadczeniem w badaniu
tajemnicy raka. Sądzę, że tajemnicę tę mógł odkryć wyłącznie
człowiek bez wykształcenia lekarskiego, z umysłem nie skażonym
medycznymi dogmatami.
Dodam jeszcze, że gdyby przyczyną zmutowania komórek
ludzkich był czynnik zewnętrzny, taki jak: arsen, benzopiren czy
inny związek chemiczny, to w dalszym ciągu byłyby to komórki
ludzkie, a więc podział musiałby się zakończyć za 49 razem. Jeśli
tak nie jest, to wniosek oczywisty, że tylko bakterie mogą być
przyczyną powstawania komórek nowotworowych – nic innego.
Na początku lat dziewięćdziesiątych badacze stwierdzili, że ko-
mórka raka produkuje enzym, tzw. telomerazę, a inne komórki (z
wyjątkiem komórek spermy) jej nie produkują. Każda normalna
komórka ma określoną ilość „pasemek” telomeraz, które traci po
kolejnych podziałach. Gdy zabraknie tych „sznureczków” – ko-
mórka przestaje się dzielić, gwałtownie starzeje się i umiera. Dr
Calvin Harley z uniwersytetu Hamilton (USA) odkrył właśnie tę
przyczynę nieśmiertelności komórek rakowych.
Na koniec pragnę dodać, że tak zwane guzy łagodne, porów-
nywane przeze mnie do martwicy, mogą być spowodowane przez
bakterie, których cykl podziałów jest znacznie wolniejszy od
bakterii agresywnych i może trwać nawet do kilku dni. O bak-
teriach tych, Helicobacter pylori wspomniałem, opisując wrzody
żołądka. Podział ten znacznie wolniejszy od agresywnego, jest
także łatwiejszy do opanowania przez siły obronne człowieka.
Wielu Czytelników być może zapyta teraz, jaki jest mecha-
nizm powstawania nowotworów u ludzi młodych czy dzieci. I
ciąg dalszy w następnym numerze
NEXUS • 37
 W roku 1937 grupa amerykańskich biznesmenów złożyła jej propozycję kon-
traktu. Ich adwokat, Ralph Saft, przedstawił jego projekt jej adwokatowi,
Charlesowi McGaugheyowi, którego poślubiła w tym samym roku.
„Proponuje się utworzenie fundacji (kierowanej przez Rene Caisse) związanej
nazwą z Essiaciem lub nazwiskiem Caisse, zgromadzenie miliona dolarów z prze-
znaczeniem na budowę kliniki oraz jej wyposażenie, wypłaty 50 000 dolarów rocznej
Historia Rene pensji oraz procentów od dochodów ze sprzedaży Essiaca, a także jednorazowej
wypłaty w kwocie 200 000 dolarów”.
Caisse i jej Rene podejrzewała, że celem tej grupy będzie ciągnięcie dużych zysków
z Essiaca i odrzuciła tę ofertę. Wiedziała, że któregoś dnia otrzyma tę właściwą.
ziołowego W międzyczasie przez Bracebridge przelewał się nieprzerwany strumień lekarzy
z USA i Kanady, którzy obserwowali pacjentów, rozmawiali z nimi, przeglądali
preparatu, Essiaca, księgi z opisami przypadków, a czasem zostawiali nawet swoje opinie.
Dr Emma Carson przybyła do Bracebridge z Kalifornii w roku 1937 i zanim
będącego zmarła na atak serca, zdążyła jeszcze spisać pięciostronicowy raport.
„Zdecydowanie postanowiłam nie kierować się w swojej ocenie uprzedze-
skutecznym niem” – napisała. – „Ogromna większość pacjentów pani Caisse dotarła do
niej po operacjach, naświetleniach, prześwietleniach i innych zabiegach, które
remedium na raka okazały się nieskuteczne, i określona została jako przypadki nieuleczalne lub
beznadziejne. Postęp w leczeniu, uzyskiwane rezultaty oraz szybkość poprawy
pokazuje, że zdrowia okazały się absolutnie zdumiewające. Należy je zobaczyć samemu, aby
się o tym przekonać. Moje wątpliwości nie zmalały ani nie ustąpiły pod wpływem
w leczeniu ludzi nadziei i wiary samych pacjentów i ich rodzin, ale po przeanalizowaniu, po-
równaniu i podsumowaniu danych oraz po zapoznaniu się z historiami chorób
często nad pacjentów. Gdy tu przybyłam, zamierzałam zostać przez 12 godzin, a zostałam
24 dni. Sprawdziłam wyniki uzyskane na 400 pacjentach”. W swojej konkluzji
ich zdrowie dr Carson stwierdziła, że „środek na raka Rene Caisse jest poza wszelkimi
wątpliwościami skuteczny”.
przedkładane są Dr Benjamin Leslie Guyatt, dziekan Wydziału Anatomii na Uniwersytecie
w Toronto i jednocześnie częsty gość w Bracebridge, napisał: „W większości
ambicje lekarzy przypadków wypaczone tkanki wracały do normy, zaś ból ustępował. Łagodzenie
bólu ma tu szczególne znaczenie, jako że jest on w tych przypadkach bardzo trudny
i chęć zysku. do opanowania. Po sprawdzeniu autentycznych przypadków raka odkryto, że
w większości tych najbardziej skomplikowanych udawało się błyskawicznie po-
wstrzymać krwawienia, otwarte rany na wargach i piersiach poddawały się leczeniu,
rak szyjki macicy, odbytu i pęcherza zanikał, a pacjenci z rozpoznanym przez
uznanych lekarzy rakiem żołądka wracali do normalnej aktywności. Jestem przeko-
nany, że byłem w tej klinice świadkiem leczenia przywracającego zdrowie poprzez
Część 2 niszczenie tkanek raka oraz dostarczanie czegoś, co poprawia psychiczne na-
stawienie do życia i ułatwia przywracanie funkcji fizjologicznych”.
(dokończenie) Dr Richard Leonardo, koroner z Rochester, był specjalistą od raka i opub-
likował na jego temat wiele prac. Często podróżował do Europy, aby zapoznawać
się tam z najnowszymi osiągnięciami z zakresu chirurgii. Jego wizyta w klinice
została odnotowana w lokalnej gazecie.
Sheila Snow Fraser „Był wielkim, prostodusznym człowiekiem” – wspomina Rene – „bardzo
sceptycznym i mówiącym bez ogródek. Oświadczył, że nie wierzy w mój środek, lecz
Carrol Allen po rozmowach z pacjentami dodał: «Zawdzięczają pani wiele dobrego, jest to
Copyright  1977 jednak wpływ pani osobowości i nadziei, którą im pani oferuje». Nie spieszył się
rozmawiając z pacjentami i innymi lekarzami. Tuż przed odjazdem siadł na mojej
kanapie i stukając palcami o jej bok, powiedział: «No, z pomocą Boga, ma to pani!
Jednak profesjonalna medycyna nie pozwoli pani zrobić mi tego. Studiowałem
Artykuł pochodzi z magazynu medycynę siedem lat, napisałem wiele książek». Powiedział, że jeśli mój prosty,
Homemaker’s Magazine podskórny zastrzyk zostałby zaakceptowany, musiałby wrócić do domu, podrzeć
lipiec-sierpień 1977 swoje książki i wyrzucić instrumenty chirurgiczne. Cieszyłam się, że wywarłam na
nim wrażenie, ponieważ gdy tu przyjechał, był pełen wątpliwości”.

38 • NEXUS MARZEC-KWIECIEŃ 2001

 Stojąc w obliczu jesiennej elekcji oraz po następnej lawi- kto leczy raka, zobowiązany jest do dostarczenia próbek
nie listów od Rene i jej pacjentów, premier Mitchell Hepburn preparatu, podania jego składu na piśmie oraz wszelkich
spotkał się z nią w lipcu 1937 roku, po czym oświadczył prasie: informacji związanych z jego stosowaniem. Za niepodporząd-
„Jestem pełen poparcia dla pracy pani Caisse i zrobię kowanie się tej ustawie groziła grzywna w wysokości do 2 500
wszystko co w mojej mocy, aby jej pomóc”. dolarów lub sześć miesięcy więzienia.
Gdyby okazało się to konieczne, obiecał nawet zatwierdzić Jeden z paragrafów ustawy był z punktu widzenia Rene
w Parlamencie ustawę legalizującą jej praktykę. szczególnie przykry. Mówił on, że chociaż członkowie Komisji
„Reszta obowiązku należy do przedstawicieli medycyny” będą musieli przyrzec, że nie ujawnią nikomu powierzonej im
– odnotowano jego słowa w gazetach. tajemnicy, to jednak nie będzie można pociągnąć ich do
„Muszą oni teraz zatwierdzić lub odrzucić żądanie pani odpowiedzialności prawnej, jeśli to uczynią.
Caisse. Nie sądzę, aby odważyli się go nie zaakceptować”. Rene powiadomiła swoich pacjentów, że ostatniego maja
Frank Kelly, poseł z okręgu Muskoka, wydrukował plaka- zamyka klinikę i że otworzy ją ponownie tylko na wniosek
ty wyborcze, na których widniało zdjęcie Rene oraz jej cytat premiera.
mówiący o stanowczym zapewnieniu premiera Hepburna, iż Nowa fala listów zalała biura Ministra Zdrowia oraz
ustawa zezwalająca jej na legalne prowadzenie kliniki będzie premiera Ontario.
zatwierdzona przez Parlament jesienią. „Proszę, bardzo proszę Pana o pomoc w ponownym
Liberałowie wygrali wybory i w marcu 1938 roku złożono otwarciu kliniki pani Caisse, to dla mnie sprawa życia lub
pod przewodnictwem Franka Kelly’ego projekt ustawy ze- śmierci” – argumentowano w większości z nich.
zwalający Rene Caisse na praktykowanie medycyny na tere- Kobieta pisząca ten błagalny list chorowała na raka żołąd-
nie Ontario w celu leczenia raka. Aby zezwolić na zaprezen- ka. Od dwóch miesięcy, tj. od czasu rozpoczęcia kuracji
towanie prywatnego projektu ustawy w Parlamencie z ominię- Essiaciem, czuła się lepiej, powrócił jej apetyt, jednak teraz,
ciem wymaganych zasad, zawieszono na ten czas obowiązują- jak pisze, klinika jest pełna ludzi, których Rene boi się leczyć.
ce normalnie przepisy, rozpoczynając tym samym zagorzałą Pod naciskiem opinii publicznej premier Hepburn oraz
debatę. Projekt wspierała petycja podpisana przez 55 000 minister Kirby poprosili Rene o ponowne otwarcie kliniki,
osób, wśród których było wielu le- obiecując, że w stosunku do niej
karzy. Parlament Ontario odrzucił nowa ustawa nie będzie egzekwo-
Harold J. Kirby, który zastąpił wana.
dra Faulknera na stanowisku Mini- jednak prośbę Rene o zgodę Pod koniec 1938 roku powołano
stra Zdrowia w Ontario, powiadomił na prowadzenie przez nią komisję składającą się z sześciu leka-
o zaproponowanym przez siebie praktyki lekarskiej, rzy pod przewodnictwem Justice
projekcie ustawy powołującej Komi- J.G. Gillanders, która rozpoczęła
sję do Badania Środków na Raka, uzasadniając swoją odmowę swoją pracę na początku 1939 roku.
upierając się przy tym, że tylko taka tym, że to zezwolenie Jej członkami zostali: R.C. Wallace
komisja powinna podjąć decyzję równałoby się jednocześnie z Kingston, R.E. Valin z Ottawy,
w sprawie Essiaca. E.A. Collins z Copper Cliff, W.J.
W międzyczasie postanowiono,
uznaniu jej preparatu za Callahan i George S. Young z To-
że Rene może kontynuować swoją skuteczny środek na raka. ronto.
działalność. Kilkuosobowa część Komisji zo-
Adwokat Rene Caisse, Don Car- stała wysłana do Bracebridge, aby
rick, zaprotestował, oświadczając, że „pacjenci i ich rodziny przeprowadzić rozmowy z pacjentami oraz przeanalizować
skarżą się, iż lekarze odmawiają wydawania im pisemnych dokumenty kliniki. Towarzyszył jej dr B. L. Guyatt, gorący
zaświadczeń stwierdzających raka, i że jest to wynikiem spisku zwolennik Rene.
zorganizowanego przez koła medyczne”. Na początku marca 1939 roku w hotelu Royal York
Oskarżenie to zostało przywitane przez posłów okrzykami: w Toronto rozpoczęło się publiczne przesłuchanie. Rene
„nieprawda!”, „hańba!”. wynajęła salę balową, aby zmieścić w niej 387 przybyłych ją
Jeden z obecnych na sali pacjentów podtrzymał je jednak, wesprzeć pacjentów, jednak do przesłuchania Komisja wy-
mówiąc: „Chociaż moja matka miała raka, to trzech lekarzy brała tylko 49.
odmówiło wydania jej zaświadczenia na piśmie dla pani Oryginalna transkrypcja z pracy Komisji zaginęła z miejs-
Caisse, stwierdzając diagnozę jedynie ustnie”. cowego archiwum, jednak Rene zachowała fotokopie stron
Pięćdziesięciu siedzących na galerii pacjentów przywitało 1243 do 1410 dotyczące Essiaca (do oceny Komisji dostar-
to wystąpienie z takim aplauzem, że prowadzący obrady czono 18 eksperymentalnych środków).
David Croll zagroził im usunięciem ich a sali. Transkrypcja odtwarza dramat, jaki się wówczas rozgry-
Dr M.T. Armstrong, przedstawiciel Liberałów z okręgu wał. Pacjentów Rene przesłuchiwano jednego za drugim.
Parry Sound, powstał z poparciem dla projektu Franka „Gdyby nie Essiac i pani Caisse, już bym dawno był
Kelly’ego: „Nie wiem, czy to jest skuteczne, czy nie, niemniej pochowany” – brzmiało często powtarzające się zeznanie.
widziałem ludzi, którym Rene Caisse pomogła. Rozmawiałem „Mój lekarz uznał mnie za straconego” – wielu z nich
też praktycznie z każdym lekarzem w Parlamencie i nie zapewniało Komisję.
spotkałem nikogo, kto by był jej przeciwny”. John Thornbury zeznał, że u jego żony, Klary, badania
24 marca 1938 roku Parlament Ontario odrzucił jednak rentgenowskie wykazały prawdopodobieństwo raka żołądka
prośbę Rene o zgodę na prowadzenie przez nią praktyki i że ważąc 32 kg była tak osłabiona, iż do kliniki w Bracebrid-
lekarskiej, uzasadniając swoją odmowę tym, że to zezwolenie ge musiano ją donieść. Obecna na sali pani Thornbury
równałoby się jednocześnie uznaniu jej preparatu za skutecz- dodała, że waży teraz 48,5 kg i że bez problemu wykonuje
ny środek na raka. wszystkie czynności. (Kobieta ta zmarła w roku 1975 w wieku
Projekt ustawy Ministra Zdrowia powołujący Komisję do 91 lat).
Badania Środków na Raka został zatwierdzony w kwietniu Anna Bonar, u której rak macicy i jelita grubego zostały
i jako ustawa wszedł w życie 1 czerwca. Mówił on, że każdy, rozpoznane na podstawie biopsji przez dra E.R. Shannona ze

MARZEC-KWIECIEŃ 2001 NEXUS • 39

szpitala Św. Michała, zeznała, że po naświetlaniu rak rozprze- Valin (członek Komisji): „Jeśli ma pani rzeczywiście leka-
strzenił się i jej ręka spuchła do podwójnych rozmiarów rstwo na raka, czemu nie podzieli się pani nim z całym
nabierając czarnego koloru. Straciwszy 35 kg wagi, zdecydo- światem?”
wała się na operację, jednak w ostatniej chwili zmieniła Murphy: „Żeby znowu robiono doświadczenia na świn-
zdanie i udała się do Bracebridge. Po czterech miesiącach kach morskich i myszach, jak to już było w przeszłości,
stosowania Essiaca odzyskała pełnię władzy w ręce i z po- a później stwierdzono, że Essiac jest nieskuteczny? Idąc tą
wrotem przybrała na wadze 35 kg. drogą zabrnęlibyśmy tylko w ślepy zaułek, podczas gdy wiado-
John Tynon poinformował, że rak jelita grubego oraz mo jest, że olbrzymia liczba ludzi jest zadowolona z osiąg-
odbytu stwierdzony został u niego przez czterech lekarzy: niętych wyników”.
dra J. McDonalda z Huntsville, dra Petera McGibbona, Young (członek Komisji): „Chciałbym być dobrze zro-
dra Frazera Greiga z Bracebridge i dra A. Ardagha z Oril- zumiany. O ile dobrze rozumiem, pani Caisse odmawia
lia. Guz przebił ścianę pęcherza i dwukrotnie trafiał na w obecnej chwili używania jej preparatu przez kogokolwiek
salę operacyjną, w sumie tylko po to, aby dowiedzieć się, innego i chciałaby utrzymać ten stan rzeczy w przyszłości?”
że nic więcej nie da się dla niego zrobić. W cztery lata po Murphy: „Dokładnie tak”.
kuracji u pani Caisse przytył 17 kg i cieszył się dobrym Przewodniczący: „Powiedzmy, że wydam pozytywną opi-
zdrowiem. nię i złożę pod nią swój podpis, a później okaże się, że jest to
Komisja z uporem kwestionowała jednak słuszność rozpo- tylko zwykła woda, a uzyskane efekty są natury czysto psycho-
znań lekarskich przedstawianych przez pacjentów. Również logicznej, czy nie będę wtedy wyglądał głupio? A jeśli są tam
część lekarzy w listach kierowanych do Kandyjskiego Stowa- jakieś szkodliwe substancje, to tym bardziej wyglądałbym
rzyszenia Lekarzy i Chirurgów odwoływała swoje wcześniej głupio”.
stwierdzone na piśmie diagnozy. Zakładając, że jest to wynik Valin: „Leczyć raka oznacza praktykować medycynę. Pani
czyjegoś nacisku, adwokat Rene, Edward Murphy, powie- Caisse rzeczywiście jest uprzywilejowana. Nie sądzę, żeby
dział: w jakiejkolwiek innej prowincji w tym kraju wolno byłoby jej
„Skoro ta sprawa [rozpoznania choroby] jest prowadzona prowadzić klinikę i leczyć w niej pacjentów... Chcielibyśmy
tak niedbale, należałoby powołać kontynuować pracę naszej Komisji,
następną komisję, aby to wyjaśnić. Straciwszy 35 kg wagi, mając w przyszłości nieco kontroli
Jeśli mówi się pacjentom, że mają nad przypadkami prowadzonymi
raka, to muszą być oni pewni, że tak zdecydowała się na operację, przez panią Caisse. Chcielibyśmy,
właśnie jest”. jednak w ostatniej chwili aby pacjenci mogli być widywani
W czasie pracy Komisji pacjenci zmieniła zdanie i udała się przez wybranych członków Komisji,
opowiadali o okropnych przeżyciach którzy dokonywaliby ich komplekso-
będących następstwem poparzeń od- do Bracebridge. Po czterech wego badania, sprawdzali słuszność
niesionych w wyniku naświetleń. miesiącach stosowania diagnozy, prowadzili obserwację,
Prawie każdy z nich zeznał, że leka- Essiaca odzyskała pełnię a po upływie pewnego czasu sporzą-
rze dawali im zaledwie parę miesięcy dzali dokładne sprawozdanie. Uwa-
życia. Wielu trafiło do Rene z powo-
władzy w ręce i z powrotem żamy, iż powinniśmy kontynuować
du nawrotu choroby, mimo przeby- przybrała na wadze 35 kg. nasze obserwacje w przyszłości, i to
tych wcześniej operacji i naświetleń. jest właśnie powodem, dla którego
Jako dowód przytaczano zeznania potrzebujemy receptury”.
lekarzy. Oto jedno z nich: „Przy samym zakończeniu żołądka W grudniu 1939 Komisja do Badania Środków na Raka
stwierdzono odmienną masę; RTG wykazuje jej bardzo szy- ogłosiła swój tymczasowy raport. W podsumowaniu stwier-
bki przyrost – za szybki do usunięcia. [Pacjent ten] będzie dziła, że w przypadkach, w których rozpoznania dokonano
prawdopodobnie wymagał otwarcia między żołądkiem i jelita- poprzez biopsję, w jednym nastąpiło wyleczenie a w dwóch
mi w celu przedłużenia życia”. widoczna poprawa; przy rozpoznaniu RTG również wystąpiło
To oświadczenie zostało następnie potwierdzone przez jedno całkowite wyleczenie i dwie poprawy. W rozpoznaniach
dra G.O. Dowsleya w liście wysłanym do syna pacjenta. klinicznych zanotowano dwa pozytywne przypadki oraz cztery
Pacjent nie zgodził się na operację i zaczął przyjmować poprawy. Według Komisji trzy diagnozy były błędne, dziesięć
Essiac. Kolejne badanie przyniosło następującą opinię dra spornych, a cztery niepewne. Zaakceptowano jedenaście. Pięć
Dowsleya: „Dla porównania, obecne RTG wykazuje bardzo innych przypadków zaliczono na poczet wcześniejszego lecze-
widoczną poprawę w stosunku do prześwietleń wykonanych nia za pomocą naświetlań. Anna Bonar, której po naświet-
jakiś czas temu”. laniu groziła amputacja ręki, była wściekła, kiedy dowiedziała
Dr Guyatt zeznał: „Z satysfakcją stwierdzam, że pacjenci się, że według Komisji swoje wyleczenie zawdzięcza właśnie
widziani przez mnie w Bracebridge z całą pewnością osiągali naświetlaniu.
bardzo wiele”. Podkreślając, że ma stosunkowo długą pra- ”Według naszej opinii załączone dowody nie prowadzą do
ktykę lekarską, oznajmił, że widziane tam przypadki raka konkluzji potwierdzającej dobroczynne działanie Essiaca jako
były bona fide (prawdziwe). „Nie powiedziałbym, że Es- leku na raka” – brzmiał końcowy werdykt Komisji. – „Jeśli
siaciem można całkowicie wyleczyć” – dodał – „ponieważ jednak pani Caisse zażyczy sobie w przyszłości poddać swój
w przypadku raka bycie wyleczonym oznacza 25 lat bez preparat badaniom, załączając również jako dowód jego skład
nawrotu choroby”. wraz z próbkami, wówczas Komisja z całą przyjemnością
Tuż przed zakończeniem przesłuchań przewodniczący podejmie się jego zbadania na wcześniej określonych warun-
Komisji zauważył: „Pani [pielęgniarka] Caisse chciałaby, kach”.
abyśmy zatwierdzili jej specyfik na podstawie przypadków Gazety przytoczyły również komentarz Rene na temat
chorób pacjentów, nie informując jednak Komisji, co on końcowej decyzji Komisji:
zawiera, ani nie uzasadniając, jak i dlaczego działa, czy „Komisja nie traktowała za wyleczenie Essiaciem takich
tak?” przypadków, w których wcześniej zastosowano inny rodzaj
Murphy (adwokt Rene): „Tak”. terapii. Jestem zmuszona do leczenia wielu pacjentów przysy-

40 • NEXUS MARZEC-KWIECIEŃ 2001

łanych do mnie przez lekarzy, gdy już wszystko, co oferuje choć trochę gwarancji, że użyje tego środka do [klinicznego]
współczesna medycyna, okazuje się nieskuteczne. Nie leczenia raka, dałabym mu jego recepturę.
wolno mi zajmować się chorymi bez oficjalnej diagnozy Ponieważ nie mogli dać mi takiej gwarancji, uznałam, że nie
lekarskiej i w większości przypadków lekarze nie chcą jej wiedząc, czego używam, nie będą w stanie mi tego zabronić.
wydawać, jeśli nie mają pewności, że już nic nie da się I dlatego nie ujawniłam swojej tajemnicy.
zrobić”.
Mimo wszystko, biorąc pod uwagę surowe warunki Komi- I dalej w liście pisze:
sji, Rene uważała, że wypadła dobrze. W końcu na 18 różnych
preparatów dostarczonych do oceny jedynie jej otrzymał Mam człowieka, pana Schwartza z Oshawy, który zadzwonił
kredyt zaufania. do mnie w niedzielę. Powiedział, że od czasu, gdy osiem lat temu
„Nie zdradzę jego receptury, dopóki świat medyczny nie leczył się u mnie na raka kręgosłupa, nadal jest w doskonałym
uzna na podstawie wyleczonych przeze mnie przypadków, że zdrowiu. Teraz mam przypadek kobiety z North Bay z rakiem
Essiac ma wpływ na leczenie raka” – oświadczyła Rene. piersi i przerzutami pod ramieniem. Już traciła władzę w ręce.
– „Jeśli to uczyni, podzielę się swoją tajemnicą z całym Główny guz w piersi jest już zlokalizowany i zaczyna się zmniej-
światem”. szać. Pacjentka może obecnie całkiem swobodnie poruszać ręką,
Po raporcie Komisji uzyskanie przez pacjentów pisemnej nie czuje bólu, jest jednak przestraszona, gdyż zakazano mi
diagnozy wymaganej przez Rene okazywało się często trudne dalszego leczenia.
lub wprost niemożliwe do osiągnięcia. Chociaż Rene nigdy Cieszę się, że gdy dr McPhedran wysłał do mnie policjanta,
nie była oskarżona o naruszanie Ustawy Kirby’ego, w roku aby mnie aresztował, nie miałam zbyt wielu pacjentów, którym
1942 zamknęła klinikę w obawie przed uwięzieniem. Będąc musiałabym odmówić. Swoją klinikę zamknęłam wiele lat temu,
na skraju wyczerpania nerwowego przeniosła się wraz z mę- lecz chorzy przychodzą do mnie do domu, błagając o pomoc,
żem do North Bay, by po jego śmierci w roku 1948 wrócić i nie mogę im odmówić. Teraz cała odpowiedzialność spada na
z powrotem do Bracebridge. kręgi medyczne. Muszę odmawiać pacjentom. Drze Brown,
W roku 1952 otrzymała kilka pilnych listów z Rzymu od proszę nie współczuć mi, lecz tym wszystkim, którzy nie mogą
Godfreya A.P.V. Winter Baumgartena, który prosił ją w nich skorzystać z dobrodziejstwa Essiaca jako leku na raka.
o zajęcie się Ewą Peron, żoną dyktatora Argentyny. Pani
Peron miała udać się na spotkanie z nią pod nazwiskiem W styczniu 1959 roku dr M.B. Dymond, minister zdrowia
Evelyn Paro do Duluth w stanie Michigan. Rene powiedziała prowincji Ontario, zapewnił R.J. Boyera, posła do Parlamen-
nam, że nigdy tam nie pojechała. tu z okręgu Bracebridge, mówiąc:
W archiwum Ontaryjskiego De- W roku 1952 [Rene] „Dr McPhedran zapewnił mnie, że
partamentu Zdrowia znajdują się lis- Stowarzyszenie nie będzie podejmo-
ty wskazujące, że w latach pięćdzie- otrzymała kilka pilnych listów wało żadnych kroków bez uprzed-
siątych Rene wciąż przyjmowała nie- z Rzymu od Godfreya A.P.V. niego kontaktu ze mną lub moim
wielką ilość pacjentów w swoim do- Winter Baumgartena, który zastępcą. Wywnioskowałem także,
mu i że ta działalność była dyskret- że mają oni nadzieję, iż do kontroli
nie obserwowana przez Departa-
prosił ją w nich o zajęcie działalności Pani Caisse wystarczy
ment Zdrowia. się Ewą Peron, żoną sama obserwacja i że sankcje prawne
29 maja 1958 roku sekretarz Ko- dyktatora Argentyny. wobec niej nie będą konieczne”.
misji ds. Raka, C.C. Telfer, w liście W roku 1959 Ralph Daigh, wi-
do Ministra Zdrowia prowincji On- ceprezes i dyrektor ds. wydawni-
tario, dra Mackinnona Phillipsa, doniósł: „Na zebraniu Komi- czych Fawcett Publications z Nowego Jorku przedstawił
sji odczytano list Pani Caisse, pielęgniarki z Bracebridge, Rene lekarzom z Brusch Medical Center w Cambridge
która wiele lat temu odmówiła wyjawienia receptury prepara- w USA. Rene zaczęła tam pracować pod kontrolą 18 le-
tu, którego wciąż używa, lecząc nim raka. Komisja nie uważa, karzy, lecząc nieuleczalnie chorych na raka oraz dokonując
aby należało w związku z tym podejmować jakąkolwiek akcję, testów na myszach.
niemniej informuje pana na wypadek, gdyby chciał Pan Lena Burcell, pacjentka dra Charlesa Bruscha cierpiąca
powiadomić o tym także Stowarzyszenie [Lekarzy i Chirur- na raka piersi z przerzutami na płuca oraz wysiękami w opłuc-
gów]”. nej wykazała zadziwiającą poprawę. Znacznie poprawiły się
Listy od pacjentów i zwolenników Rene kierowane do jej możliwości oddychania i ustał też wysięk w opłucnej, co
premiera Leslie Frosta odniosły we wrześniu 1958 roku jest istotne, ponieważ przed rozpoczęciem leczenia Essiaciem
skutek w postaci jego pisma do niej: „Sprawy potoczyłyby się był on ciągły.
znacznie szybciej, gdyby mogła Pani skontaktować się z drem John Cronin miał nieoperacyjnego raka prawego płuca,
W.G. Brownem, zastępcą Ministra Zdrowia, i przekazała diagnoza była poparta biopsją. „W lipcu 1959 roku, po
poprzez niego Komisji szczegóły dotyczące Pani metody siedmiu tygodniowych zabiegach, zarówno ból w klatce pier-
leczenia, aby mogła ona dokonać jej dokładnej analizy”. siowej, jak i brak oddechu zanikły. Pacjent mógł teraz wspi-
W październiku 1958 roku Rene wysłała długi list do dra nać się po schodach bez widocznego wysiłku i wrócił także do
Browna, w którym napisała między innymi: ulubionego hobby – pływania”.
Russel McCassey miał raka komórkowego prawego poli-
Otrzymałam list od premiera Leslie Frosta, w którym sugeruje czka stwierdzonego przez biopsję. Po czterech tygodniach
mi on spotkanie z Panem w sprawie Essiaca, mojego preparatu na stosowania Essiaca chora tkanka zmieniła kolor z czerwonej
raka. Dr McPhedran ze Stowarzyszenia Lekarzy wydał mi zakaz na jasnoróżową, zmniejszając przy tym zdecydowanie swój
leczenia, pojmując błędnie, że praktykuję medycynę. Leczę ludzi, rozmiar, zaobserwowano także zanikanie centralnego otworu
aby przekonać świat medyczny o korzyściach, które mogą osiąg- owrzodzenia rakowego. Pod koniec września (pacjent zaczął
nąć pacjenci przyjmując Essiac. przyjmować Essiac w sierpniu) chora tkanka była całkowicie
20 lat temu powiedziałam drowi Bantingowi, drowi Nob- wyleczona. Pozostała jedynie mała blizna w miejscu, w którym
le’owi i drowi B.T. McGhiemu, że gdyby świat medyczny dał mi dokonano biopsji.

MARZEC-KWIECIEŃ 2001 NEXUS • 41

 Dr Charles McClure, szef badań, oraz dr Charles Brusch zdecydowanie spadła i Rene wróciła do Bracebridge, za-
podsumowali po trzech miesiącach wyniki badań: chowując swój sekret, i jednocześnie do punktu wyjścia.
Po powrocie do Bracebridge przeprowadziła się do mniej-
U myszy (Essiac) wykazał zdecydowany zanik mas oraz szego domu.
zdecydowaną zmianę w budowie komórek. Klinicznie, u pacjen- „Straciłam na zawsze nadzieję, że moja praca będzie
tów cierpiących na patologicznie udowodnionego raka, redukuje kiedykolwiek doceniona, i po przeprowadzce wyrzuciłam na
ból oraz powoduje zahamowanie przyrostu (guza). Pacjenci przy- śmietnik 27 000 ampułek z Essiaciem” – powiedziała. Myśl
brali na wadze i wykazują poprawę ogólnego stanu zdrowia. o 27 000 ampułek z preparatem, który prawdopodobnie leczy,
Te trwające tylko trzy miesiące testy oraz dowód Rene Caisse zmroziła nas.
w postaci wielu pacjentów, którym pomogła w czasie minionych W roku 1973 zdecydowała się na następny krok. Napisała
25 lat, przekonał lekarzy z Brusch Medical Center, że Essiac ma do Sloan-Kettering, przypominając o wcześniejszych zainte-
zasługi w leczeniu raka. resowaniach Essiaciem dra Merkera. Dr Chester Stock, wice-
Lekarze nie twierdzą, że Essiac może wyleczyć całkowicie, prezes i zarazem dyrektor ds. administracyjnych i naukowych
lecz są przekonani, że przynosi pożytek. Jest całkowicie nietok- wyraził zgodę na rozpoczęcie testów na myszach po uzyskaniu
syczny i jest podawany zarówno doustnie, jak i domięśniowo. od Rene preparatu.
Przez następne trzy lata Rene wysyłała wymagany mate-
Podczas pobytu Rene w Brusch Medical Center dr riał, który stosowano na myszach z komórkami rakowymi
McClure rozesłał kwestionariusze do niektórych jej byłych pochodzenia zwierzęcego. Rene była przekonana, że będą to
pacjentów. Otrzymał zadziwiającą ilość odpowiedzi, wszystkie ludzkie komórki raka i zaczęła być podejrzliwa co do metod
w pełni potwierdzone: oraz wyników badań. Coraz bardziej przekonana, że serum
Norman Thompson – leczony 20 lat temu. Bez nawrotów. nie było przygotowywane według jej wskazówek oraz że
Żyjący i zdrowy w roku 1959. niezadowalające wyniki badań w rzeczywistości nie pochodzi-
Clara Thornbury – leczona 22 lata temu. Żyjąca i zdrowa, ły z laboratorium Sloan-Kettering, w roku 1976 odmówiła
wiek 75 lat (pacjentka zmarła w roku 1975 w wieku 91 lat). wysyłania im dalszego materiału oraz zerwała umowę z drem
D.H. Laundry – leczona 11 lat Stockiem.
temu. Wiek 78 lat w roku 1959. „Te trwające tylko trzy Podczas naszej wizyty w Sloan-
Nellie McVittie – leczona 23 lata miesiące testy oraz dowód Kettering dr Stock wyjaśnił, że my-
temu. Wiek 65 lat w roku 1959. szy zaszczepione rakiem pochodze-
Nadal koresponduje z Rene. Rene Caisse w postaci wielu nia ludzkiego muszą być uprzednio
Wilson Hame – leczony 31 lat pacjentów, którym pomogła bardzo napromieniowane, dlatego
temu. Nadal żyje (w roku 1976). w czasie minionych 25 lat, też rezultaty badań bywają często
John McNee – leczony 30 lat nieprzekonywające. Na przestrzeni
temu. Wiek 91 lat w roku 1959. przekonał lekarzy z Brusch lat Sloan-Kettering przetestował
Jack Finley – leczony 20 lat te- Medical Center, że Essiac ma 30 000 złożonych i od 75 000 do
mu. Wiek 60 lat w roku 1959. zasługi w leczeniu raka”. 100 000 naturalnych substancji. Wy-
Lizzie Ward – leczona 14 lat te- niki z zastosowaniem Essiaca nie
mu. Wiek 43 lata w roku 1959. były zachęcające i według dra Stocka
H. Stewart – leczona 17 lat temu. Wiek 76 lat w roku 1959 wynikało to z określonych różnic między badanymi gatun-
roku. kami. Nie wykluczył jednak, że Essiac mógłby być skuteczny
Eliza Veitch – leczona 18 lat temu. Wiek 76 lat w roku w przypadku raka u ludzi.
1959. Materiał, który Rene mu wysłała miał 25 lat i tylko jedno
Fred Walker – leczony 20 lat temu. Wiek 72 lata w roku zioło było użyte w testach z myszami w postaci zastrzyku.
1976. Rene nigdy nie wysłała mu kompletnej receptury ani też
Kilku wcześniejszych pacjentów Rene koresponduje z nią pozostałych składników.
do dziś. W lutym tego roku dr Stock powiedział przedstawicielom
Dr Philip Merker z Memorial Sloan-Kettering Cancer naszego pisma, że gdyby Rene podała mu pełną recepturę
Center (jeden z najbardziej prestiżowych instytutów badaw- preparatu, mógłby zastosować go w postaci zastrzyku oraz
czych na świecie) dokonując porównania wyników badań doustnie, a następnie kontynuować badania w przyszłości.
i testów przeprowadzonych w jego laboratorium na myszach, Odmowa ze strony Rene była natychmiastowa i mimo
zauważył wyraźne zmiany patologiczne u tych, którym nie naszego ponaglania jej w czasie następnych kilku tygodni, nie
podawano Essiaca. Zarówno dr Merker, jak i National Can- zmieniła zdania. Uważała za bezcelowe kontynuowanie badań
cer Institute byli bardzo zainteresowani testowaniem Essiaca, na myszach. Chciała, aby Essiac podawać ludziom lub przy-
lecz upierali się przy przekazaniu im jego receptury. Odmowa najmniej zwierzętom z ludzkimi komórkami raka. Poza tym
Rene spowodowała łatwe do przewidzenia zakończenie. nie wierzyła, że Sloan-Kettering mógłby przygotować od-
Prace w Brusch Center dobiegły końca, gdy laboratorium powiedni materiał:
dostarczające myszy z zaszczepionymi ludzkimi komórkami „Ostatnim razem zamrozili go” – powiedziała z pre-
raka oraz dokonujące autopsji przysłało następujące pismo: tensjami. – „Równie dobrze mogliby wstrzykiwać wodę de-
„Z oczywistych względów nie możemy wysłać raportu we stylowaną”.
wcześniej sprecyzowanym zarysie. Z przykrością informujemy W kwestii przekazania im receptury oświadczyła, że jest to
również, że z powodu trudności technicznych nie będziemy całkowicie wykluczone.
mogli kontynuować naszej współpracy również w przyszłości”. W marcu tego roku byliśmy przekonani, że jeśli nie
Rene czuła, że określone koła wywarły nacisk na laborato- znajdziemy jakiegoś wyjścia z tej sytuacji, to Essiac zostanie
rium, aby zakończyło z nią współpracę. utracony na zawsze.
Gdy Amerykańskie Towarzystwo Medyczne (American Rene chciała opatentować go (jak to już uczyniła z tablet-
Medical Association) zakazało lekarzom stosowania nie za- kami, które od lat stosowała do leczenia prostaty), jednak
aprobowanych przez nie środków, ilość chorych do badań z powodu słabego zdrowia było wprost niemożliwe rozpo-

42 • NEXUS MARZEC-KWIECIEŃ 2001

częcie przez nią działań związanych z patentem oraz prze-
brnięcie przez gąszcz administracyjnych przepisów. Aby uzys-
kać zezwolenie na nowy lek wydawane przez Wydział Ochro-
ny Zdrowia przy Ministerstwie Zdrowia, należy przeprowa-
dzić intensywne badania toksykologiczne oraz testy na zwie-
rzętach – proces ten zajmuje zazwyczaj około 5 lat. Ponadto
Państwowy Instytut Raka (National Cancer Institute) jest
upoważniony do rozpoczęcia dokładnie kontrolowanych tes-
tów klinicznych na pacjentach, jeśli istnieje pewność, że
badany środek jest nietoksyczny. W nadziei, że uda nam się
przyspieszyć proces przejścia Essiaca przez biurokratyczną
dżunglę w drodze do rejestracji, unikając zarazem straty
czasu, zaoferowaliśmy ustanowienie zarządu reprezentujące-
go Rene we wszystkich interesach z rządem, Instytutem Raka
lub firmami farmaceutycznymi. Rene wyglądała na zachwyco-
ną tym pomysłem i wysunęła nawet kilka sugestii.
Wspólnie naszkicowaliśmy ogólny zarys projektu i przed-
stawiliśmy go Rene, uzupełniając go później jej uwagami, po
czym przekazaliśmy go firmie prawniczej w celu nadania mu
ostatecznej formy. Tłumacząc z języka prawniczego stwierdza
się w nim, że Rene mogłaby udostępnić Essiac na następują-
cych warunkach: Essiac pozostaje pod jej kontrolą i nad-
zorem do końca życia, a po jej śmierci przejdzie pod kontrolę
zarządu; zarząd użyje wszystkich swoich sił, aby go opaten-
tować; kompletna receptura Essiaca będzie przechowywana
w sejfie otwieranym jedynie w obecności Rene lub osoby
przez nią wskazanej oraz prezesa zarządu; zarząd dokona
wszelkich starań, aby doprowadzić do oficjalnego uznania
Essiaca oraz rozpoczęcia badań pod kontrolą Rene, a także
prowadzić będzie negocjacje kontraktów w jej imieniu.
W chłodny marcowy dzień przyjechaliśmy pełni nadziei
z towarzyszącym nam adwokatem do Bracebridge.
Jak zawsze obwieszona biżuterią Rene przywitała nas
uprzejmie, aby po chwili zacząć wyrażać swoje obawy w sto-
sunku do zarządu. Zapewniliśmy ją, że oprócz niej żaden jego
członek nie będzie odnosił najmniejszych korzyści finanso-
wych i że może wyznaczyć kogo chce na swojego doradcę.
Ponieważ nikt z jej rodziny nie nadawał się do tego, za-
proponowaliśmy, że może mógłby to być dr Charles Brusch
lub jego syn (wykładowca medycyny na Harvardzie), gdyby
któryś z nich się zgodził. Rene zdawała sobie sprawę, że musi
ujawnić recepturę, zanim będzie ją można opatentować,
dlatego też wciąż zachowywała rezerwę.
Zaproponowała, abyśmy się czegoś napili i porosiła nas
o przygotowanie drinków. Szperając w kuchni i w lodówce
w poszukiwaniu daiquiri, odkryliśmy małą brązową butelkę ze
słowem Essiac nabazgranym na plastrze. Słoik z czymś, co
wyglądało jak herbata, lecz miało napis zioła, stał sobie
w najlepsze obok daiquiri.
Atmosfera była jak na pogrzebie i rozmowa nie kleiła się,
była sztuczna. Jeden przez drugiego przekonywaliśmy ją
– wierząc w to gorąco – że z powodu jej nieprzejednanych
podejrzeń straciła w przeszłości wiele okazji. Prędzej czy
później, musi komuś zaufać, gdyż inaczej Essiac zostanie
stracony dla „cierpiącej ludzkości”, której tak bardzo chciała
pomóc. Wewnętrznie czuliśmy jednak, że nasza sprawa i Es-
siac są stracone. Żegnając się z nami, Rene obiecała przemyś-
leć wszystko jeszcze raz.
Po dwóch dniach zadzwoniła, aby powiedzieć nam, że nie
zgadza się z projektem powołania zarządu. Parę dni później
zawiadomiła nas, że chociaż dr Brusch zapewnił ją, że jego
syn byłby rad zostać jej doradcą w zarządzie, to jednak wciąż
nie chce przekazać receptury adwokatowi, aby mógł on
rozpocząć działania związane z patentem.
— Co się stanie z Essiaciem? — zapytaliśmy najbardziej
taktownie, jak to możliwe — gdy pani umrze?
MARZEC-KWIECIEŃ 2001
— Zapisałam go pewnym ludziom w swoim testamencie
— odrzekła, dodając, że osoby te są wpływowe i mają władzę.
— Będą w stanie coś zrobić.
— Czy ci „pewni ludzie” wiedzą o tym „spadku” i czy
zdają sobie sprawę z odpowiedzialności, jaka ciąży na nich
w związku z Essiaciem?
— O niczym nie wiedzą — odparła Rene.
Zasugerowaliśmy jej wobec tego, aby ich natychmiast
o tym powiadomiła i puściła w ruch koło maszyny biuro-
kratycznej. Jeśli Essiac może rzeczywiście pomóc chorym na
raka, dotychczasowa strata czasu jest wprost niewybaczalna.
Powiedziała, że pomyśli o tym.
O
Opowieść o Essiacu jest tragiczna i pełna gorzkiej ironii.
Początkowo, zwykła, ziołowa mieszanka, której tajemnicą
podzielił się Indianin, rozumiejąc, że dobrodziejstwo Stwórcy
należy do wszystkich, w rękach bardziej wyrafinowanych (i
rzekomo bardziej „cywilizowanych”) healerów stał się celem
obrzydliwej walki o posiadanie i władzę.
Być może lekarstwo na raka leży gdzieś w przeszłości,
w zapomnianej przez nas pokorze i niewinności.
Być może pewnego dnia Indianie znów wskrzeszą tajem-
nicę swoich mędrców i jeszcze raz podzielą się nią z nami.
Być może ta historia posłuży jako swoisty „katalizator”.
Jeśli tak, będzie to znaczyło, z nasz wysiłek nie był da-
remny. I
Przełożył Krzysztof Klemczak
Konsultacja medyczna dr n. med. Janina Zaremba
Od wydawcy:
Artykuł po raz pierwszy ukazał się w lipcowo-sierpniowym
numerze Homemaker’s Magazine z 1977 roku. W tymże samym
roku, rok przed swoją śmiercią, Rene Caisse przekazała recep-
turę Essiaca kanadyjskiej firmie Resperin Corporation.
Podziękowanie:
Agencja Nolpress s.c. dziękuje firmie P.P.H.U. „VOL-MAL”,
która jest oficjalnym dystrybutorem Essiaca na Polskę, za udo-
stępnienie przekładu tego artykułu. Osoby zainteresowane naby-
ciem tego preparatu prosimy o bezpośredni kontakt z firmą
„VOL-MAL”:
P.P.H.U. „VOL-MAL”
ul. Okólna 81A
42-200 Częstochowa
tel.: (034) 3610042, (090) 670610
lub
ul. Piotrkowska 29
42-200 Częstochowa
NEXUS • 43
 KONTROWERSYJNY EPIZOD DZIEWIĘTNASTOWIECZNEJ ARCHEOLOGII

M oje teoretyczne podejście do archeologii oparte jest na Puranach, historycz-

nych tekstach starożytnych Indii, które cofają istnienie człowieka w czasie
znacznie dalej, niż mogłaby to zaakceptować większość archeologów (Cremo,
Krzemienne 1999). Dlatego też zaintrygowała mnie informacja o nienaturalnie starych kamien-
nych narzędziach odkrytych w XIX wieku przez portugalskiego archeologa Carlosa
narzędzia Ribeiro.
Czytając prace amerykańskiego geologa J.D. Whitneya (1880), który infor-
znalezione w XIX mował o dowodach istnienia trzeciorzędowego człowieka w Kalifornii, natknąłem
się na wzmianki o znalezieniu przez Ribeiro krzemiennych narzędzi w mioceńskich
wieku przez formacjach niedaleko Lizbony. Trzeciorzęd to starszy okres ery kenozoicznej,
podzielony na epoki geologiczne: pliocen, miocen, oligocen, eocen i paleocen,
portugalskiego trwający od około 65 do 2 milionów lat temu. Miocen trwał od około 25 do
5 milionów lat temu. Zgodnie z obecnymi szacunkami współczesny pod względem
geologa Carlosa anatomicznym człowiek powstał około 100 000 do 150 000 lat temu, a najstarsze
hominidy, przodkowie człowieka, około 4 milionów lat temu.
Ribeiro Jakiś czas później ponownie zetknąłem się z nazwiskiem Ribeiro, tym razem
w wydanej w roku 1957 książce Fossil Men (Skamieniali ludzie) autorstwa Boule’a
w warstwach ziemi i Vallois, którzy potraktowali jednak ten temat zdawkowo. Boule i Vallois
doprowadzili mnie jednak do wydanej w roku 1883 Le Préhistorique (Prehistoria)
pochodzących Gabriela de Mortilleta, który złożył pozytywną relację z odkryć Ribeiro. Dzięki
bibliografii zamieszczonej w dziele Mortilleta dotarłem do oryginalnego raportu
z miocenu Ribeiro. Korzystając ze zgromadzonego materiału opisałem odkrycia Ribeiro i ich
przyjęcie w Zakazanej Archeologii (Forbidden Archaeology).
dowodzą, że Kiedy dowiedziałem się, że doroczny zjazd Europejskiego Stowarzyszenia
Archeologów (European Association of Archaeologists) odbędzie się w roku
współczesny 2000 w Lizbonie, zgłosiłem do sekcji historii archeologii referat na temat prac
Ribeiro. Do tej pory opierałem się wyłącznie na źródłach pisanych. Jednak
człowiek pojawił w związku z moim nowym badaniem odwiedziłem Muzeum Geologiczne w Li-
zbonie, gdzie zbadałem kolekcję znalezionych przez niego przedmiotów. Ar-
się na Ziemi tefakty te były przechowywane w miejscu nie eksponowanym, pod gablotą,
w której wystawiono bardziej konwencjonalne przedmioty z Epoki Kamiennej.
znacznie wcześniej, Po tygodniu badań i fotografowania artefaktów, udałem się do biblioteki In-
stytutu Geologii i Górnictwa w Alfragide, aby zapoznać się z osobistymi no-
niż głosi to główny tatkami i dokumentami Ribeiro, następnie odwiedziłem kilka stanowisk, na któ-
rych znalazł on swoje okazy.
nurt nauki. Na konferencji archeologicznej w Lizbonie przedstawiłem odkrycia Ribeiro jako
przykład pokazujący, jak współczesna archeologia traktuje fakty nie pasujące do
powszechnie akceptowanych poglądów. Trzeba wiedzieć, że dla większości współ-
czesnych studentów archeologii Ribeiro i jego odkrycia zupełnie nie istnieją.
Należałoby sięgnąć do podręczników wydanych 40 i więcej lat temu, aby znaleźć
jakąkolwiek wzmiankę o nim. Czy prace Ribeiro rzeczywiście zasłużyły sobie na
kompletne zapomnienie? Nie sądzę.

HISTORIA ODKRYĆ RIBEIRO

Michael A. Cremo
Copyright  2000
Wydział Historii i Filozofii Nauki
Instytut Bhaktivedanta
9701 Venice Boulevard #5
Los Angeles, CA 90034, USA
www.mcremo.com
W roku 1857 Ribeiro mianowano dyrektorem Portugalskiej Komisji Geologicz-
nej i wybrano do Portugalskiej Akademii Nauk. W roku 1860 dowiedział się on
o krzemieniach noszących ślady obróbki dokonanej przez człowieka znalezionych
w trzeciorzędowych pokładach położonych między Carregado i Alemquer, dwoma
miasteczkami leżącymi w basenie rzeki Tag, około 35-40 kilometrów na północny
wschód od Lizbony. Ribeiro podjął własne badania i w wielu miejscach znalazł
„wewnątrz pokładów odłupki obrobionego krzemienia i kwarcytu”.
Ribeiro stanął przed dylematem. Badania geologiczne tego rejonu wskazywały,
że pokłady wapienia pochodzą z trzeciorzędu, lecz czuł (1837a:97), że musi się
podporządkować dominującej wtedy teorii mówiącej, że człowiek pojawił się

44 • NEXUS MARZEC-KWIECIEŃ 2001

dopiero w czwartorzędzie. (Czwartorzęd jest najmłodszym może być zwodniczy, ale co najważniejsze i rozstrzygające,
okresem geologicznym, podzielonym na epoki: plejstocen w dobrze widocznych podstawach uderzenia i silnie roz-
i holocen – i trwa od około 2 milionów lat do dziś). W związku winiętych sęczkach odbicia”.
z tym Ribeiro przypisał warstwy zawierające krzemienne Leland W. Patterson (1983), ekspert w odróżnianiu ar-
narzędzia to czwartorzędu (Ribeiro, 1866; Ribeiro i Delgado, tefaktów (przedmiotów sztucznie wytworzonych) od naturo-
1867). faktów (przedmiotów powstałych w sposób naturalny), uważa,
Geolodzy z innych krajów byli po zapoznaniu się z mapa- że sęczek odbicia jest najważniejszą oznaką umyślnej obróbki
mi i towarzyszącymi im raportami zakłopotani. Francuski krzemiennego odłupka. Niektóre okazy Ribeiro nosiły oprócz
geolog E. de Verneuil zwrócił się 27 maja 1867 roku do podstaw uderzenia i sęczków odbicia ślady równoległego
Ribeiro z prośbą o wyjaśnienie, które odczytano następnie 17 odbijania kilku długich odłupków, co nie mogłoby powstać
czerwca na spotkaniu Francuskiego Towarzystwa Geologicz- pod wpływem przypadkowego działania sił natury.
nego i opublikowano w jego biuletynie (Ribeiro, 1867). 16 De Mortillet (1883:99-100) zauważa dalej: „Wiele z oka-
lipca Verneuil ponownie napisał do Ribeiro, sprzeciwiając się zów miało po tej samej stronie co sęczek odbicia wklęsłości ze
przypisaniu przez niego portugalskich formacji do czwar- śladami i fragmentami przywartego piaskowca, co potwierdza
torzędu i upierając się, że muszą być one trzeciorzędowe. ich pochodzenie z tej warstwy geologicznej”. Inaczej mówiąc,
W tym samym roku Ribeiro dowiedział się, że znany nie mogły się one dostać do mioceńskich pokładów w później-
badacz Abbé Louis Bourgeois znalazł kamienne narzędzia szym okresie.
w trzeciorzędowych warstwach we Francji i że to odkrycie
potwierdziły uznane autorytety (de Mortillet, 1883:85). W na- OCZYSZCZENIE RIBEIRO Z PODEJRZEŃ
stępstwie krytyki Verneuila i odkryć Bourgeois Ribeiro poin- W roku 1880 Ribeiro był sekretarzem generalnym zor-
formował o znalezieniu wykonanych przez człowieka narzędzi ganizowanego w Lizbonie Międzynarodowego Kongresu Pa-
w mioceńskich formacjach w Portuga- leoantropologii i Archeologii. Mimo
lii (Ribeiro, 1871, 1873a:98). licznych obowiązków związanych z or-
Oznaczenie przez Ribeiro wieku ganizacją tego spotkania i niedomagań
zawierających narzędzia formacji zdrowotnych przedstawił kolejny ra-
w dolinie Tagu niedaleko Lizbony jest port na temat swoich artefaktów
z punktu widzenia współczesnej geolo- i przedstawił dalsze okazy „wydobyte
gii prawidłowe. Na oficjalnych portu- z mioceńskich pokładów” (Ribeiro,
galskich mapach geologicznych miejs- 1884:86).
ca odkryć Ribeiro datowane są na W swoim raporcie „L’homme ter-
okres od wczesnego do środkowego tiaire en Portugal” („Trzeciorzędowy
miocenu (Zbyszewski i Ferreira, człowiek w Portugalii”) stwierdza, co
1966:9-11). następuje (1884:88):
W roku 1871 Ribeiro przedstawił „Obrobione krzemienie znaleziono
członkom Portugalskiej Akademii Na- w pokładach w następujących warun-
uk w Lizbonie kolekcję krzemiennych kach:
i kwarcytowych narzędzi, włącznie (1) Znaleziono je jako integralne
z pochodzącymi z trzeciorzędowych fo- części pokładów.
rmacji w dolinie Tagu, i opublikował (2) Mają ostre, dobrze zachowane
na ich temat rozprawę naukową (Ribe- krawędzie świadczące o tym, że nie były
iro, 1871). Na opisanych w niej narzę- przemieszczane na większe odległości.
dziach widać było nie tylko ślady ude- (3) Pokryte są patyną podobną
rzeń, sęczki odbicia i obrobione krawę- w kolorze do skał tworzących warstwę,
Carlos Ribeiro (1813-1882), przewodniczący
dzie, ale również ślady używania. Portugalskiej Komisji Geologicznej w roku 1857 w której je znaleziono”.
W roku 1872 na Międzynarodo- Szczególnie istotny jest tu drugi
wym Kongresie Paleoantropologii i Archeologii w Brukseli punkt. Niektórzy geolodzy twierdzili, że krzemienne narzę-
Ribeiro przedstawił kolejny raport o swoich odkryciach i za- dzia mogły się dostać do mioceńskich pokładów za sprawą
prezentował dalsze okazy, głównie zaostrzone odłupki. A.W. powodzi i przepływających przez ten teren strumieni. Według
Frank, kustosz działu Antyków i Etnografii Muzeum Brytyjs- tej opinii czwartorzędowe narzędzia krzemienne mogły się
kiego oświadczył, że niektóre z okazów noszą wyraźne ślady dostać w głąb mioceńskich warstw przez naturalne szczeliny
celowego działania. w skale i ulec tam zacementowaniu, nabierając z czasem
Pokaz mioceńskich krzemieni Ribeiro zrobił duże wraże- koloru od otaczającej je skały (Quatrefages, 1884:95). Gdyby
nie, ale pozostał kontrowersyjny. Na Wystawie Paryskiej jednak krzemienie były transportowane w ten sposób, ich
w roku 1878 Ribeiro wystawił okazy trzeciorzędowych narzę- ostre krawędzie uległyby najprawdopodobniej zniszczeniu, co
dzi krzemiennych w galerii antropologii. De Mortillet od- nie miało w tym przypadku miejsca.
wiedził wystawę Ribeiro i po starannym zbadaniu okazów Kongres wyznaczył specjalną komisję złożoną z nauko-
orzekł, że noszą one niepodważalne ślady ludzkiej pracy. wców mającą za zadanie bezpośrednie zbadanie tych narzędzi
De Mortillet wspólnie ze swoim przyjacielem i współ- oraz stanowisk, z których je pobrano. Członkowie komisji
pracownikiem, Emilem Cartailhaciem, z entuzjazmem pre- wsiedli o godzinie 6 rano 22 września 1880 roku do specjal-
zentowali innym archeologom okazy Ribeiro i wszyscy oni nego pociągu i udali się z Lizbony na północ. Wysiadłszy
wydali taką samą opinię: krzemienie zostały niewątpliwie w Carregado, ruszyli dalej na północ do wioski Otta i 2 kilo-
obrobione przez człowieka. Cartailhac sfotografował okazy, metry na północny wschód od niej dotarli do południowych
a de Mortillet zamieścił je później w swoim Musée Préhisto- zboczy wzgórza zwanego Monte Redondo. Następnie rozeszli
rique (Muzeum prehistoryczne) (G. i A. de Mortillet, 1881). się do różnych jarów w poszukiwaniu krzemieni.
De Mortillet (1883:99) pisze: „Umyślne działanie jest Sekretarz komsji, Paul Choffat, (1884a:63) doniósł
bardzo dobrze widoczne, nie tylko w ogólnym kształcie, który później Kongresowi: „Z wielu odłupków krzemienia i rdzeni

MARZEC-KWIECIEŃ 2001 NEXUS • 45

wydobytych na oczach członków komisji ze środka warstwy cych luźno na ziemi (1889:530). Powiedział, że wiele z nich
jeden uznano za nie budzący żadnych wątpliwości efekt „niewątpliwie pochodziło z trzeciorzędu i zostało w naturalny
celowego działania”. Był to okaz znaleziony in situ przez sposób oddzielonych od leżącej niżej warstwy przez czynniki
Bellucciego. Choffat odnotował wtedy, że Bellucci znalazł na atmosferyczne” (1889:529).
powierzchni [ziemi] inne krzemienie z niekwestionowanymi W dyskusji, jaka się wywiązała po wystąpieniu Delgado, de
śladami obróbki. Wyglądały na mioceńskie narzędzia, które Mortillet powiedział, że jego zdaniem fakt, że Delgado nie
wydobyły z konglomeratów mioceńskich czynniki atmo- udało się znaleźć obrobionych krzemieni podczas czterech
sferyczne. wykopalisk, nie jest aż tak istotny. Zwrócił uwagę, że nawet
Zdając dokładną relację z wyprawy do Otta i znaczącego w miejscach tak bogatych w artefakty jak Chelles i St Acheul
odkrycia Bellucciego, de Mortillet pisze (1883:102): we Francji można przekopać wiele metrów sześciennych
osadu i nie znaleźć żadnego krzemienia noszącego ślady
Członkowie Kongresu przybyli do Otta, miejscowości leżącej obróbki (Delgado, 1899:532).
w miejscu ogromnej, słodkowodnej formacji. Było to dno staro- W wydanej w roku 1905 dla upamiętnienia Ribeiro książ-
żytnego jeziora z piaskiem i gliną pośrodku i z piaskiem i skałami ce Delgado nadal dystansował się od wniosków swojego
na brzegach. Właśnie na brzegach jeziora, które zalewało kiedyś nieżyjącego współpracownika (1905:33-34). Pod wpływem
Monte Redondo, inteligentne istoty zostawiły swoje narzędzia. To odkrycia pitekantropa (Pithecanthropus erectus) na Jawie
tu dokonano uwieńczonych sukcesem poszukiwań. w latach 1891-1893 zakwestionował jego odkrycia. Małpoluda
Utalentowany badacz z Umbrii, pan Bellucci, odkrył in situ pitekantropa znaleziono bez jakichkolwiek narzędzi w for-
krzemień noszący niekwestionowane ślady celowej obróbki. macjach, które naukowcy uznali za powstałe na samym końcu
Przed wydobyciem pokazał go biorącym udział w wyprawie trzeciorzędu. Delgado wywnioskował, że to wyklucza moż-
uczonym. Krzemień był tak mocno osadzony w skale, że musiał liwość istnienia w trzeciorzędzie gdziekolwiek na świecie ludzi
użyć młotka, żeby go z niej wydobyć. Niewątpliwie pochodzi podobnych do nas. Stwierdził też, że odkrycie pitekantropa
z tego samego okresu, co otaczający go pokład. Nie leżał płasko wyklucza możliwość znalezienia podobnego przodka człowie-
na powierzchni, gdzie mógłby być zacementowany o wiele ka w europejskim trzeciorzędzie. Uważał, że należy szukać go
później, ale w dolnej stronie występu, poniżej którego był obszar w południowo-wschodniej Azji.
wymyty przez erozję. Nie można żądać lepszego dowodu po- W roku 1942 Henri Breuil i G. Zbyszewski z Portugalskiej
twierdzającego położenie krzemienia w warstwie. Służby Geologicznej ponownie zbadali artefakty zgromadzo-
ne przez Ribeiro. Stwierdzili, że część z nich nie zdradza
Badania fauny i flory obszaru wokół Monte Redondo żadnych śladów celowego działania człowieka. Co więcej, nie
wskazują, że występujące tam formacje mogą być przypisane do akceptując trzeciorzędowego pochodzenia pozostałych, prze-
tortońskiego piętra późnego mioce- klasyfikowali je jako identyczne
nu (de Mortillet, 1883:102). Niektóre Najwyraźniej sztuczny z uznanymi wytworami plejstocenu
współczesne autorytety uważają, że i holocenu, takimi jak klaktoński,
konglomerat z Otta pochodzi z bur- charakter okazu był poza lewaluaski, mustierski, górnopaleoli-
dygalskiego piętra wczesnego mioce- dyskusją, lecz jego wiek tyczny, mezolityczny i neolityczny
nu (Antunes i in., 1980:139). Po został określony raczej (Zbyszewski i Ferreira, 1966:85-86;
zakończeniu ekspedycji członkowie Breuil i Zbyszewski, 1942).
komisji dyskutowali nad artefaktami
na podstawie jego formy niż Oto przykład takiego przeklasyfi-
Ribeiro i zgodzili się co autentycznoś- pochodzenia geologicznego. kowania. Ribeiro (1871:14) opisał
ci znalezisk (Choffat, 1884b:92-93). pewne narzędzie z jasnobrązowego
Ogólnie rzecz biorąc, nie ma is- krzemienia, jedno z wielu wydoby-
totnych powodów, dla których odkrycia Ribeiro nie miałyby tych z dolnomioceńskich formacji tworzących wzgórze Mur-
być traktowane poważnie nawet dzisiaj. Mamy bowiem w jego ganheira. Miało obrobione krawędzie, z których dwie zbiegały
osobie zawodowego geologa, dyrektora Portugalskiej Komisji się tworząc szpic noszący ślady zużycia. Bezpośrednio na
Geologicznej. Odkryte przez niego w mioceńskich warstwach narzędziu widnieje napis „15.IV.1869 1.5 km N da Bemposta”
krzemienne narzędzia przypominają wyglądem uznawane ty- oznaczający, że artefakt znaleziono 15 kwietnia 1869 roku
py i prezentują cechy, które współcześni specjaliści od obró- półtora kilometra na północ od Bemposty, miejscowości
bki kamienia uznają za ślady obróbki przez człowieka. Aby położonej na południe niedaleko wzgórza Murganheira. Na
rozwiązać ten kontrowersyjny problem, kongres czołowych nowej etykiecie sporządzonej przez Portugalską Służbę Geo-
europejskich archeologów i antropologów wysłał na teren logiczną podczas przeklasyfikowania artefakt opisano jako
jednego ze stanowisk Ribeiro komisję mającą przeprowadzić pochodzące z górnego paleolitu krzemienne narzędzie znale-
własne badania. W końcu jeden z członków komisji odnajduje zione przez Ribeiro na Murganheira niedaleko Alemquer.
na oczach kilku innych jej członków w mioceńskim pokładzie Najwyraźniej sztuczny charakter okazu był poza dyskusją, lecz
wykonane ręką człowieka narzędzie. jego wiek został określony raczej na podstawie jego formy niż
pochodzenia geologicznego. Górny paleolit odnosi się do
ODEJŚCIE OKRYĆ RIBEIRO W NIEPAMIĘĆ późnego plejstocenu, kiedy to ludzie podobni do współczes-
Carlos Ribeiro zmarł w roku 1882 roku. W roku 1889 jego nych wytwarzali dość zaawansowane kamienne narzędzia.
współpracownik, Joaquim Fillipe Nery Delgado, przeprowa- Jakiś czas po przeklasyfikowaniu zbiorów Ribeiro artefak-
dził nowe poszukiwania na Monte Redondo. Znalezione ty te usunięto z wystawy w Muzeum Geologicznym w Liz-
artefakty przedstawił na X Międzynarodowym Kongresie bonie. Ribeiro zaczął popadać wraz ze swoimi artefaktami
Paleoantropologii i Archeologii. w zapomnienie, ale bliski jest już dzień, kiedy z niego
Podczas prowadzonych przezeń wykopalisk nie znaleziono powróci.
artefaktów noszących ślady ludzkiej działalności. Delgado
(1889:530) stwierdził w związku z tym, że nie udało mu się tak KONFLIKT MIĘDZY FAKTEM I TEORIĄ
jak Ribeiro odkryć obrobionych krzemieni w twardej skale. Historia odkryć Ribeiro ukazuje skomplikowane, wza-
Widział jednak ślady ludzkiej obróbki na krzemieniach leżą- jemne zależności interpretacyjne między archeologią i geolo-

46 • NEXUS MARZEC-KWIECIEŃ 2001

gią a teoriami ewolucji. W XIX wieku, mimo iż większość Taka możliwość nie jest obecnie popularna, jak to widać
europejskich archeologów pracowała opierając się o ramy w krytycznym przeglądzie dowodów najwcześniejszego zasie-
czasowe ewolucji, odstępy czasowe między etapami ewolucji dlenia Europy przez człowieka (Roebroeks i Van Kolfs-
nie były jeszcze ustalone, głównie z powodu braku szczątków choten, 1995). Podstawowym założeniem książki złożonej
kostnych we właściwych kontekstach geologicznych. Ta płyn- z referatów wygłoszonych na konferencji naukowej dotyczącej
ność ram ewolucji pozwalała archeologom rozważać istnienie pierwszego zasiedlenia Europy, która odbyła się w Tautavel
człowieka w trzeciorzędzie. we Francji w roku 1993, jest popieranie krótszej chronologii
Ten stan rzeczy zmienił się w ostatniej dekadzie XIX z solidnymi dowodami, w której początek zasiedlania przypa-
wieku. Wraz z odkryciem pitekantropa darwiniści zaczęli da na środkowy plejstocen, to jest na około 500 000 lat wstecz.
usztywniać ramy ewolucji człowieka wiodącej od pitekantropa Inne odkrycia wskazujące na dłuższą chronologię, sięgającą
na przełomie pliocenu i plejstocenu do mającego taką budo- być może nawet do wczesnego plejstocenu (1,8-2 miliona lat
wę jak my człowieka późnego plejstocenu. Nie zostawiało to temu), są wspominane przez autorów, chociaż wśród autorów
miejsca na trzeciorzędowego człowieka gdziekolwiek na świe- referatów z Tautavel panuje zgoda, że dowody na to są
cie i kierowało wzrok naukowców na południowo-wschodnią mocno wątpliwe. Stanowiska i artefakty są mimo to wspo-
Azję jako miejsce poszukiwań trzeciorzędowych przodków minane i nie są całkowicie odrzucone. Wydawcy i autorzy
pitekantropa. Odkrycia Ribeiro straciły znaczenie i stopniowo poszczególnych rozdziałów mówią tylko, że w wielu przy-
zniknęły z rozważań na temat początków człowieka. padkach konieczne jest staranniejsze potwierdzenie wieku
Sto lat później ten stan rzeczy uległ pewnej zmianie. stanowisk i sztucznego charakteru artefaktów.
Obecnie Afryka uważana jest za miejsce, gdzie pojawiły się Przy tak liberalnym podejściu artefakty Ribeiro powinny
pierwsze hominidy. Przez jakiś czas najwcześniejsze narzędzia być wspomniane w rozdziale o Półwyspie Iberyjskim (Raposo
były datowane najdalej na wczesny i Santonja, 1995). W rozdziale tym
plejstocen. Ale w ostatnich latach ar- autorzy sugerują, że najstarsze narzę-
cheolodzy jeszcze raz cofnęli początek dzia kamienne w Portugalii to wczes-
produkcji kamiennych narzędzi – aż noplejstoceńskie otoczakowe wytwory
do trzeciorzędu. Oldowańskie narzę- udokumentowane przez Breuila i Zby-
dzia zostały znalezione w Gonie szewskiego (1942-1945). Raposo i San-
w Etiopii w plioceńskich warstwach tonja (1995:13) poddają w wątpliwość
(Semaw i in., 1997). Narzędzia te, zna- datowanie stanowisk z tymi wytwora-
lezione w ogromnej liczbie i zaskakują- mi, konkludując, że „nie są w stanie
co przemyślnie wykonane, mają od 2,5 udowodnić ponad wszelką wątpliwość
do 2,6 miliona lat. Możemy więc ocze- jakiejkolwiek obecności człowieka we
kiwać znalezienia jeszcze starszych, wczesnym plejstocenie”. Najważniej-
trzeciorzędowych narzędzi. sze jest jednak to, że chociaż wytwory
Konwencjonalni kandydaci na trze- opisane przez Breuila i Zbyszewskiego
ciorzędowego kamieniarza obejmują nie są uznawane, to są przynajmniej
najwcześniejszych Homo lub któregoś znane. To samo dotyczy innych kont-
z australopiteków (Steele, 1999:25). Są rowersyjnych stanowisk wskazujących
jednak inne możliwości. Odciski stóp, na możliwość obecności człowieka we
opisane jako anatomicznie identyczne wczesnym plejstocenie na Półwyspie
z współczesnymi, znaleziono w plio- Iberyjskim. Raposo i Santonja nie
ceńskich popiołach wulkanicznych da- uznają ich, ale przyjmują do wiadomo-
towanych na 3,7 mln lat w Laetoli ści ich istnienie, dając tym samym
w Tanzanii (M. Leakey, 1979). Jest To krzemienne narzędzie Carlos Ribeiro znalazł współczesnym archeologom możliwość
nawet dowód na istnienie wytwórców w mioceńskich formacjach w Espinhaço de Cão przeprowadzenia dalszych badań, któ-
w Portugalii.
narzędzi bliżej Półwyspu Iberyjskiego re umożliwiłyby dokładniejsze datowa-
w późnym trzeciorzędzie, w Maroku (Onoratini i in., 1990). nie znalezisk lub potwierdziły sztuczny charakter znalezio-
W kamieniołomie Ben Souda opodal Fezu znaleziono ka- nych tam kamiennych obiektów. Odkrycia Ribeiro zasługują
mienne narzędzia w saissiańskich formacjach, które od dawna na takie same traktowanie.
były uważane za plioceńskie. Zauważając podobieństwo na- Takiemu podejściu można zarzucić jedynie to, że podczas
rzędzi z Ben Souda do acheulańskich ze środkowoplejstoceń- gdy są powody, aby wierzyć w przypuszczalne wczesnoplejs-
skich formacji w Cuvette de Sidi Abderrahman w rejonie toceńskie lub nawet późnoplioceńskie zasiedlenie Europy, nie
Casablanki, Onoratini (1990:330) zdecydował się uznać część ma żadnego, aby popierać mioceńskie. Jest jednak wiele
saissiańskich formacji zawierających narzędzia z Ben Souda dowodów mogących dać kontekst, w którym odkrycia Ribeiro
również jako środkowoplejstoceńskie (powtarzając tym sa- miałyby sens.
mym początkową pomyłkę Ribeiro). Inna możliwość zasługu- Istnieją doniesienia o znalezieniu mioceńskich narzędzi
jąca na rozważenie mówi, że już w trzeciorzędzie w Maroku krzemiennych w Puy de Boudieu niedaleko Aurillac w depar-
występowały narzędzia podobnego typu jak znalezione w St tamencie Cantal w Masywie Centralnym we Francji (Ver-
Acheul. worn, 1905). Narzędzia te znaleziono w warstwach aluwial-
Należy tu zauważyć, że szczątki szkieletu odpowiadają- nych piasków, kamieni i zwietrzałej kredy, razem ze skamie-
cego anatomicznie współczesnemu człowiekowi były znaj- niałościami typowej mioceńskiej fauny, włącznie z Dinot-
dowane w warstwach trzeciorzędowych (plioceńskich) we herium giganteum, Mastodon longirostris, Rhinocerus schleier-
Włoszech w Castenedolo (Ragazzoni, 1880; Sergi, 1884; macheri i Hipparion gracile. Warstwy zawierające narzędzia
Cremo i Thompson, 1993:422-432) i w Savonie (de Mortillet, były przykryte wylewami bazaltu (Verworn, 1905:17).
1883:70; Issel, 1868; Cremo i Thompson, 1993:433-435). Verworn był bardzo ostrożny w identyfikowaniu swoich
Może to być jeszcze jeden powód, aby rozważyć możliwość znalezisk jako będących wytworem rąk ludzkich. Podsumo-
istnienia trzeciorzędowych twórców narzędzi w Portugalii. wując swoją metodologię, (1905:29) powiedział:

MARZEC-KWIECIEŃ 2001 NEXUS • 47

 Przypuśćmy, że znajduję w interglacjalnej warstwie krzemień,
na którym widać wyraźny sęczek odbicia, ale żadnych innych
śladów celowej pracy. W tym przypadku miałbym wątpliwości,
czy mam przed sobą dzieło rąk ludzkich, czy też nie. Przypuśćmy
z kolei, że znajduję tam krzemień, na którego jednej stronie widać
wszystkie typowe ślady odbicia, a na drugiej negatywy po dwóch,
trzech, czterech lub więcej odłupkach odbitych w tym samym
kierunku. Przypuśćmy ponadto, że jedna z krawędzi wykazuje
ślady usuwania licznych małych, równoległych odłupków i że
wszystkie bez wyjątku były usunięte po tej samej stronie krawę-
dzi. Przypuśćmy też, że wszystkie pozostałe krawędzie są ostre,
bez śladów uderzeń czy turlania. Wtedy mogę powiedzieć z cał-
kowitą pewnością: to jest narzędzie wykonane ręką człowieka.
Verworn znalazł około 200 okazów spełniających powyż-
sze kryteria, a niektóre z nich nosiły ponadto na krawędziach
roboczych ślady używania.
Podobnych odkryć dokonano w różnych miejscach na
całym świecie. Należą do nich mioceńskie narzędzia kamien-
ne z Birmy (Noetling, 1894), narzędzia i artystycznie rzeź-
bione kości zwierzęce pochodzące z miocenu znalezione
w Turcji (Calvert, 1874), nacinane i rzeźbione kości zwierząt
z miocenu z Europy (Garrigou i Filhol, 1868; von Dücker,
1873), mioceńskie narzędzia kamienne z Europy (Bourgeois,
1873), narzędzia i ludzkie szczątki kostne pochodzące z mio-
cenu z Kalifornii (Whitney, 1880) i ludzki szkielet z miocenu
z Francji (de Mortillet, 1883:72). Rozszerzony przegląd ta-
kich dowodów ze wszystkich okresów trzeciorzędu z różnych
stron świata przedstawili Cremo i Thompson (1993).
Większość z tych dowodów, podobnie jak odkrycia Ribei-
ro, zniknęła z rozważań archeologów, ponieważ nie pasowała
do ewolucji człowieka opartej na pitekantropie (Cremo,
w opracowaniu).
Na przykład wpływowy paleoantropolog z Instytutu
Smithsona, William H. Holmes, (1899:424) odrzucił odkrycia
J.D. Whitneya z kalifornijskiej kopalni złota, mówiąc: „Być
może gdyby profesor Whitney w pełni doceniał historię
ludzkiej ewolucji, tak jak jest dzisiaj rozumiana, zawahałby się
przed ogłoszeniem sformułowanych przez siebie wniosków,
mimo narzucającego się szeregu dowodów, z którymi się
zetknął”.
Holmes (1899:470) odwoływał się szczególnie do odkrycia
Człowieka Jawajskiego (pitekantrop), sugerując, że dowody
Whitneya powinny być odrzucone, ponieważ: „wskazują, że
rasa ludzka jest starsza o co najmniej połowę od odkrytego
przez Dubois pitekantropa, który może być uważany jedynie
za pierwotną formę człowieka”.
Michael A. Cremo bada formacje geologiczne na Monte Redondo
w Portugalii, miejscu jednego z odkryć Carlosa Ribeiro.
48 • NEXUS
Nie wszystkie dowody na istnienie trzeciorzędowego Ho-
mo pochodzą z XIX wieku. K.N. Prasad (1982:101) z Biura
Badań Geologicznych Indii (Geological Survey of India)
opisał „słabo, jednostronnie obrobione otoczakowe kamienne
narzędzie służące jako ręczna siekiera wydobyte z warstw
późnomioceńsko-plioceńskich (9-10 milionów lat temu)
w Haritalyangar w Himachal Pradesh w Indiach”. Dodaje
ponadto (1982:102): „Narzędzie wydobyto in situ podczas
ponownych pomiarów następstwa warstw w celu oszacowania
ich miąższości. Starannie sprawdzono i potwierdzono po-
chodzenie artefaktu, aby wykluczyć możliwość jego pocho-
dzenia z młodszych warstw”. Opisując samo narzędzie, Pra-
sad mówi (1982:102): „Kwarcytowy artefakt w kształcie serca
(90 x 70 mm) wykonano niewątpliwie z otoczaka, którego
część grzbietowa nosi ślady niestarannego odłupywania... Na
części brzusznej resztki warstwy zewnętrznej widoczne są
tylko na końcach. Zgrubne odłupywanie miało na celu ufor-
mowanie tnącej krawędzi. Widoczne są ślady po odłupkach
na bocznych krawędziach po brzusznej stronie”. Prasad kon-
kluduje (1982:103): „Niewykluczone że wytwarzanie kamien-
nych narzędzi rozpoczęło się już w późnym miocenie i roz-
winęło w stratygraficznym okresie obejmującym piętro
Astian-Villafranchian”.
PRZYWRÓCENIE DO ŁASK RIBEIRO
Odkrycia Ribeiro i inne dowody na istnienie człowieka
w trzeciorzędzie znalezione przez europejskich archeologów
i geologów są obecnie przypisywane (o ile w ogóle się o nich
dyskutuje) nieuniknionym pomyłkom popełnionym przez nie-
doświadczonych adeptów młodej dyscypliny naukowej.
Możliwe jest również, że niektóre z tych odkryć są praw-
dziwe i jako niewygodne zostały usunięte z normalnej dysputy
wspólnoty archeologów, którzy przyjęli, być może przedwcze-
śnie, ewolucyjny paradygmat umiejscawiający początek wy-
twarzania kamiennych narzędzi w plejstocenie.
Ponieważ jednak ten początek zaczyna ponownie sięgać
trzeciorzędu, być może powinniśmy powstrzymać się przed
ostatecznym osądzaniem odkryć Ribeiro. Kawałki archeo-
logicznej układanki, które dzisiaj nie pasują do uzgodnionego
obrazu, mogą znaleźć swoje miejsce, gdy zmieni się sam
obraz.
Jako historyk archeologii uważam, że odkrycia Ribeiro
warto uwzględnić w dyskusji na temat najwcześniejszego
zasiedlenia Europy przez człowieka. Miło mi, że Muzeum
Geologiczne w Lizbonie ponownie rozważa wystawienie zna-
lezisk Ribeiro. Zachęcam również do nowych poszukiwań na
Monte Redondo i w innych miejscach. I
O autorze:
Michael A. Cremo jest badaczem sekcji Historii i Filozofii Nauki
Instytutu Bhaktivedanta będącego naukowym ramieniem Między-
narodowego Towarzystwa Świadomości Kriszny. Inspirację do swo-
ich badań w zakresie historii archeologii czerpie ze spisanych sansk-
rytem starożytnych tekstów hinduskich, spośród których na szcze-
gólną uwagę zasługują Purany oraz zapisy mówiące o trwającej od
milionów lat obecności ludzi na Ziemi. Jest autorem opublikowanej
w roku 1998 książki Forbidden Archaeology Impact (Reakcja na
„Zakazaną archeologię”), która stanowi omówienie i podsumowanie
reakcji środowiska naukowego na napisaną przezeń wspólnie z Ri-
chardem L. Thomsonem i wydaną w roku 1993 Zakazaną archeologię
(Forbidden Archaeology). Bywa częstym gościem oraz prelegentem
na różnego rodzaju zjazdach archeologicznych. Często też bywa
zapraszany do udziału w programach radiowych i telewizyjnych
poświęconych historii ludzkości i archeologii.
Przełożył Michał Berski
MARZEC-KWIECIEŃ 2001
 C zy jesteśmy sami we wszechświecie? To prawdopodobnie jedno z najważniejszych
pytań oczekujących na odpowiedź, lecz współczesna nauka zdaje się ociągać z jej
udzieleniem. Jest niemal pewne, że w innych regionach wszechświata istnieje życie.
Problem tkwi jedynie w tym, jak daleko od nas się znajduje i na jakim jest stopniu
rozwoju, i bynajmniej nie chodzi tu wcale o stopień rozwoju technologicznego. To, co
naprawdę byłoby potraktowane jako namacalny dowód istnienia pozaziemskiej cywiliza-
cji, która jest na podobnym do naszego poziomie rozwoju technologicznego lub być może
Milczenie kosmosu trochę wyższym, to możliwość wymiany pozdrowień: „Cześć! Jak się macie?” Kontakt
twarzą w twarz nie byłby konieczny – wystarczyłaby świadomość, że nie jesteśmy sami.
niekoniecznie Mając to właśnie na względzie NASA wdrożyła program skierowany na skanowanie
kosmosu w poszukiwaniu inteligentnego życia, mając nadzieję na uchwycenie sygnału
musi oznaczać pochodzącego od cywilizacji stojącej na podobnym do naszego stopniu rozwoju techno-
logicznego. Program ten nosił nazwę SETI (Search for Extra-Terrestrial Intelligence
brak sygnałów – Poszukiwanie Pozaziemskiej Cywilizacji).
Przez pewien czas zdawało się, że zarówno rząd Stanów Zjednoczonych, jak
pochodzących i społeczność naukowa są gotowe do zmierzenia się z tą wielką prawdą, wkrótce jednak
okazało się, że tak nie jest. Po wielu latach wstępnych badań i planowania w roku 1991
od istot przystąpiono w końcu do rzeczywistych poszukiwań pozaziemskiej cywilizacji, jednak rok
później amerykański Kongres wycofał się z finansowania tego projektu.
pozaziemskich,
POCZĄTKI SETI
ale brak Program SETI wystartował w roku 1959 wraz z opublikowaniem pewnego artykułu
w magazynie Nature. Dwaj fizycy z Cornell, Giuseppi Cocconi i Philip Morrison,
stosownej wiedzy zaproponowali przedsięwzięcie, które pozwoliłoby ustalić obecność życia pozaziemskie-
go. W tym celu miano przeprowadzić obserwacje nieba radioteleskopem dostrojonym do
i niedoskonałości pasma mikrofal o częstotliwości od 3 do 30 GHz. Takie przedsięwzięcie było już jednak
planowane przez młodego astronoma, obecnie sławnego Franka Drake’a, który wiosną
naszej technologii, 1960 roku skanował w obserwatorium w Zachodniej Wirginii gwiazdy podobne do Słońca
w poszukiwaniu oznak życia pozaziemskiego stosując do tego celu antenę talerzową
a także stosowania o średnicy 85 stóp (25,5 m). Drake wysunął hipotezę, że mieszkająca gdzieś w kosmosie
bardziej zaawansowana cywilizacja pozaziemska powinna wysyłać sygnały, aby zwrócić na
przez nas siebie naszą (lub kogokolwiek innego) uwagę. Najbardziej do tego celu nadawała się jego
zdaniem pewna częstotliwość – 21 cm (1,4 MHz), czyli neutralne pasmo wodoru. Mimo
niewłaściwych skanowania przez pewien czas nieba na tej częstotliwości młody astronom nic nie znalazł
i po pewnym czasie zakończył swój Projekt Ozma, jak nazwał to przedsięwzięcie.
narzędzi. Pierwsze sponsorowane przez rząd zadanie typu SETI podjęto nie w Ameryce, lecz
w Związku Radzieckim. W latach sześćdziesiątych XX wieku Rosjanie założyli stacje
wyposażone w wielokierunkowe anteny, aby wsłuchiwać się w niebo w poszukiwaniu
sygnałów, które mogłyby pochodzić z inteligentnego źródła. Podczas gdy Drake stosował
system anten ściśle ukierunkowanych, rosyjski system był zdolny do przechwytywania
sygnałów płynących ze wszystkich kierunków. Strategia ta miała jednak tę wadę, że
w przypadku przechwycenia sygnału nie byłoby wiadomo, skąd on przybył. Z drugiej
strony jej zaletą było to, że rosyjskim astronomom nie można było zarzucić, iż szukają
w złym kierunku!
Gavin Dingley Aż do początku lat siedemdziesiątych XX wieku rząd Stanów Zjednoczonych nie
traktował poważnie poszukiwań radiosygnałów pochodzących do inteligentnych istot
Copyright  2000
żyjących w kosmosie. Pierwszego kroku dokonano w Ośrodku Badawczym NASA Ames
(NASA Ames Research Center) w Mountain View w Kalifornii, gdzie podjęto się
Sunningdale
opracowania wielu zagadnień technicznych związanych z tym zagadnieniem. Skom-
Manningford Bruce
pletowano zespół specjalistów z zewnątrz, w skład którego wszedł między innymi
Near Pewsey, Wiltshire SN9 6JL
Bernard Oliver, pracownik firmy Hewlett-Packard, który był w tym czasie na urlopie.
Wielka Brytania
Jego zadaniem było opracowanie szczegółowego raportu znanego pod nazwą Project
tel.: +44 (0) 1672 562808 Cyclops. Pod koniec lat siedemdziesiątych minionego wieku w prace dotyczące zagad-
gavin.dingley@astra.ukf.net nień związanych z SETI zaangażowane były zespoły Ośrodka Badawczego NASA Ames
i Laboratorium Napędu Odrzutowego (Jet Propulsion Laboratory; w skrócie JPL)

MARZEC-KWIECIEŃ 2001 NEXUS • 49

w Pasadenie w Kalifornii. W Ames skoncentrowano się na finansowany głównie ze środków prywatnych, prowadzi do dzisiaj
badaniu tysiąca przypominających Słońce gwiazd pod kątem poszukiwanie inteligentnych form życia we wszechświecie.
możliwości istnienia wokół nich inteligentnych form życia. Był to Kontynuując strategię zastosowaną w Ames, Projekt Feniks
program podobny do oryginalnych prac Drake’a prowadzonych (Project Phoenix) koncentruje się na poszukiwaniach ukierun-
pod nazwą Projekt Ozma. Nazywano je „ukierunkowanymi po- kowanych skanując gwiazdy podobne do Słońca. Były również
szukiwaniami” realizowanymi przy zastosowaniu czułej aparatury inne projekty typu SETI, prowadzone jak gdyby w tle głównego
zdolnej do wykrycia słabych i sporadycznych sygnałów. Z kolei przedsięwzięcia rządowego, takie jak na przykład SERENDIP
w JPL skoncentrowano się na sukcesywnym omiataniu nieba we (Search for Extraterrestrial Radio Emissions from Nearby Deve-
wszystkich kierunkach. loped Intelligent Populations – Poszukiwanie Pozaziemskich
Aż do roku 1988 nic się nie działo – dopiero po całym Emisji Radiowych Pochodzących od Pobliskich Rozwiniętych,
dziesięcioleciu badań, w roku 1991, Główna Kwatera NASA Inteligentnych Populacji), który jest realizowany od roku 1979.
otrzymała polecenie rozpoczęcia skanowania kosmosu w po- Przedsięwzięcie to przetrwało dzięki „wpleceniu” prowadzonych
szukiwaniu inteligentnych form życia. Niestety, rok później Kon- przez nie badań w rutynowe badania radioastronomiczne, głów-
gres zablokował fundusze na ten cel! Wydaje się dziwne, że po nie za pośrednictwem obserwatorium w Arecibo (jak to pokazano
tylu latach przygotowywania technologii rząd USA wstrzymuje na przykład w filmie Kontakt).
nagle finansowanie zadania i to na samym progu jego realizacji. Są również przedsięwzięcia, w ramach których jest prowadzo-
Może kryje się za tym coś, czego na pierwszy rzut oka nie widać? ny nasłuch na diametralnie różnym paśmie elektromagnetycz-
Na początku lat dziewięćdziesiątych spotkałem pewnego czło- nego spektrum. OSETI (Optical Search for Extraterrestrial Intel-
wieka, który utrzymywał, że jest byłym oficerem KGB, którego ligence – Optyczne Poszukiwanie Pozaziemskiej Inteligencji)
zadaniem była infiltracja supertajnej amerykańskiej agencji wy- skanuje niebo w poszukiwaniu sygnałów laserowych pochodzą-
wiadowczej NSA (National Security Agency – Agencja Bez- cych z kosmosu. W jednym z bardziej znaczących przedsięwzięć,
pieczeństwa Narodowego). Służąc swojemu rodzinnemu krajowi, COSETI (Columbus Optical SETI – Optyczne SETI Kolumba),
Związku Radzieckiego, zajmował się oceną metod analizy syg- wykorzystuje się teleskop o średnicy 10 cali (25,4 cm) wyposażony
nałów stosowanych przez NSA. Od momentu upadku Związku w czuły optyczny przetwornik dostosowany do monitorowania,
Radzieckiego nie ma już zwierzchników i uważa, że może mówić zarówno pulsujących wiązek, jak i ciągłych, modulowanych trans-
swobodnie na ten temat. Twierdzi, że SETI było jedynie przy- misji. Zwolennicy tej opcji (Optycznego SETI) uważają, że jest
krywką znacznie bardziej tajemniczego programu. Podobnie jak ona lepsza, ponieważ pozwala na wysyłanie większych mocy przez
wystrzelenie Sputnika nie było niczym innym jak tylko próbą, za hipotetyczne istoty pozaziemskie starające się nawiązać kontakt.
którą krył się program jądrowych broni rakietowych, SETI stano- Ten aspekt SETI był najwidoczniej ukryty w oryginalnym projek-
wiło kamuflaż dla programu budowy systemu podsłuchu nieprzyja- cie Bernarda Olivera pod nazwą Cyclops, ale i tym razem
ciela. Ma to sens, jako że metody uży- Rosjanie, a konkretnie Szwarcman
wane do obu celów są bardzo podobne. ...SETI było jedynie i Bieskin, byli pod tym względem pie-
Do zrealizowania zadań SETI po- rwsi.
trzebny jest system umożliwiający ska- przykrywką znacznie bardziej Są również zespoły starające się
nowanie z wysoką rozdzielczością sze- tajemniczego programu... zachęcić społeczeństwo do zaangażo-
rokiego pasma częstotliwości. Oprócz stanowiło kamuflaż dla wania się w to zagadnienie. Jednym
tego musi on być zdolny do wykrywa- z nich jest grupa o nazwie SETI@Ho-
nia obecności inteligentnych transmi- programu budowy systemu me, w ramach której każdy może po-
sji. Ten ostatni wymóg jest realizowany podsłuchu nieprzyjaciela. móc poprzez ściągnięcie z tego miejsca
przez zastosowanie skomplikowanych w Internecie wygaszacza ekranu, który
algorytmów, jakich używa się do łama- analizuje dane z ostatnich obserwacji
nia szyfrów, opartych na matematycznej teorii prawdopodobieńs- radioteleskopowych. W czasie bezczynności komputera, wyga-
twa. Kolejny wymóg dotyczy zdolności do wyłapywania bardzo szacz „poszukuje życia w otchłani kosmosu”. Z kolei SETI
słabych sygnałów mocno wplecionych w szum. Opisany wyżej League koncentruje się bardziej na technicznych aspektach pro-
system to nic innego jak system doskonałego podsłuchu dający gramu SETI.
posiadającemu go rządowi wielką przewagę nad innymi rządami. A oto coś dla sfrustrowanego radioamatora, który pragnie
Program SETI stanowił doskonałą przykrywkę i usprawied- prawdziwego DX (nie wtajemniczonym wyjaśniam, że DX stano-
liwienie dla zaangażowania najlepszych specjalistów w kraju wi standardowe oznakowanie potwierdzenia nawiązania kontaktu
z zakresu inżynierii radiowej, matematyki i systemów komputero- radiowego na dużą odległość). Należy wbudować sobie pewne
wych. Był dobrym sposobem na pozyskanie społecznego poparcia urządzenie i załadować odpowiednie oprogramowanie i można
dla pompowania w to zadanie dużych środków finansowych, udawać Obserwatorium Arecibo w miniaturze. Istnieje plan
z kolei stworzone w jego ramach rozwiązania można było przeno- połączenia przy pomocy Internetu wszystkich ministacji SETI
sić do innych zastosowań. i utworzenia z nich jednej, potężnej, globalnej anteny.
Jedyne, na czym zależało rządowi, to technologia. Co więcej, Powyższy opis jest jedynie krótkim przeglądem ruchu SETI.
odkrycie inteligentnych form życia we wszechświecie byłoby Istnieje jeszcze wiele innych przedsięwzięć, o których nie wspo-
nawet dla niego pewną niedogodnością i dlatego zatrzymano mniałem. Nauka zdąża ku celowi, który będzie miał wielki wpływ
dalsze finansowanie tego zadania. na losy ludzkości, ku czemuś, co każdy człowiek bez trudu doceni.
Jak ta sprawa wygląda jednak dzisiaj? W sytuacji kiedy nie ma Smutne w tym jest jednak to, że wszystkie te wysiłki mogą iść
już ZSRR, czy są jakieś zastosowania dla tej technologii? Od- w złym kierunku, zwłaszcza w świetle możliwości, że cel osiąg-
powiedź brzmi: Tak! Teraz to my, społeczeństwo, staliśmy się nięto już dawno temu – przed około 150 laty!
wrogiem. To właśnie nasze komunikaty są teraz podsłuchiwane
środkami opracowanymi w ramach programu SETI. PODSTAWOWE PROBLEMY ZWIĄZANE Z SETI
Są dwa główne kierunki, w których mogą być prowadzone
DZISIEJSZE PRZEDSIĘWZIĘCIA W RODZAJU SETI poszukiwania SETI. Pierwszy zakłada istnienie technologicznie
Po wstrzymaniu finansowania tylko naukowcy mogli prowa- rozwiniętej cywilizacji, podobnej do naszej, która rozwinęła sys-
dzić dalej próby. W tym celu stworzyli Instytut SETI, który, tem bazującej na prawach elektromagnetycznych telekomunika-

50 • NEXUS MARZEC-KWIECIEŃ 2001

cji, tak jak to się stało w naszym przypadku. Jeśli tak się ma i wodoru, jak to ma miejsce w naszym przypadku – są pod-
właśnie sprawa, to istoty pozaziemskie zamieszkujące w promie- stawowym budulcem, z którego zbudowana jest większość form
niu 70 lat świetlnych od nas odbierają w tej chwili naszą pierwszą życia w kosmosie.
transmisję telewizyjną. Z drugiej strony, uważa się, że dowolna
cywilizacja zaawansowanych technologicznie istot pozaziemskich WCZESNE KONTAKTY Z INNYMI WYMIARAMI?
będzie również emitowała, w masowej skali, podobne sygnały Jak już była o tym mowa wcześniej, porozumiewanie się
radiowe, które będą oznaką istnienia obcej inteligencji. z istotami pozaziemskimi mogło mieć miejsce już ponad sto
Drugi kierunek zakłada, że gdzieś tam są istoty bardziej pięćdziesiąt lat temu, u progu współczesnego rozwoju elektro-
technologicznie zaawansowane od nas, które wysyłają bez przerwy magnetyzmu.
sygnał, chcąc zwrócić na siebie naszą uwagę. To drugie podejście Pierwszym systemem porozumiewania się wykorzystującym
ma więcej zwolenników, ponieważ w tym przypadku istoty poza- zjawiska elektromagnetyczne był system Samuela Morse’a wyna-
ziemskie transmitowałyby potężny sygnał w naszym kierunku, tak leziony przezeń w latach trzydziestych XIX wieku i zademonst-
go modulując, żeby przekazywał jakąś prostą wiadomość, którą rowany w roku 1844, który przeszedł do historii jako telegraf.
bylibyśmy zdolni zrozumieć. Właśnie z tego powodu większość W oryginalnym wydaniu bateria i klucz Morse’a na stacji nadaw-
przedsięwzięć typu SETI jest dostosowana do drugiego założenia. czej uaktywniały elektromechaniczny przetwornik na drugim
Jednym z problemów, jakie się tu wyłaniają, to konieczność końcu linii, na stacji odbiorczej – cały przekaz był transmitowany
bliskiego położenia tej cywilizacji, bowiem w przeciwnym przypa- wzdłuż długiego drutu łączącego stację nadawczą i odbiorczą.
dku mogliby nie otrzymać odpowiedzi. Wynika to ze skończonej Następnie dodano jeszcze jeden drut, powrotny, przyłączony do
prędkości światła, która na Ziemi wystarcza do globalnego poro- drugiego bieguna elektromechanicznego urządzenia przenoszący
zumiewania się, lecz jest za mała do pokonywania bezkresnych prąd z powrotem do stacji nadawczej, po czym oba kable
przestrzeni kosmosu – te 300 000 km/s sprawia, że przekaz będzie zakopano w ziemi.
biegł niezwykle długo. Na przykład na wymianę przekazów Niedługo potem odkryto, że równie dobrze poradzić sobie
z istotami zamieszkującymi najbliższą nam gwiazdę Proxima można bez kabla powrotnego, stosując zamiast niego ziemię.
Centauri potrzeba byłoby ponad osiem W tym nowym systemie używano tylko
lat! Czy bardziej zaawansowana cywili- Kiedy operatorzy telegrafów jednego kabla, zaś obwód był zamknię-
zacja mogłaby odkryć pola lub fale wracali do pracy przy nich ty przy pomocy metalowych prętów
przemieszczające się szybciej od świat- zagłębionych w ziemię (uziemionych).
ła? Jeśli tak, miałaby znacznie większą po nocnym odpoczynku, System ten określano jako „z ziemnym
szansę na doczekanie się odpowiedzi. okazywało się nieraz, że ich powrotem”. Natychmiast po jego za-
Prędkość światła ma jeszcze jedną urządzenia zarejestrowały stosowaniu ujawniły się niesamowite
wadę: jeśli transmisja, która dotarła do wyładowania, tak potężne, że telegrafi-
nas, pochodzi z odległego systemu sło- podczas ich nieobecności ści zaczęli narzekać na wielkie, grube,
necznego, wówczas istnieje możliwość, urywki jakichś zdań i dziwne błękitne iskry przeskakujące między
że ci, którzy ją wysłali, już dawno nie wzory geometryczne. stykami. Ostatecznie ustalono, że sto-
istnieją! Fale elektromagnetyczne sowanie baterii nie ma sensu i sieci
uczyniły świat mniejszym, lecz jedno- telegraficzne zaczęły pracować w opar-
cześnie ukazują ogrom wszechświata, zarówno w kategoriach ciu o moc zawartą w ziemi.
odległości, jak i czasu. W roku 1849 Alexander Bain wynalazł pierwszy, dobrze
Kolejne założenie przedsięwzięć typu SETI dotyczy definicji wszystkim znany chemiczny rejestrator, który mógł za pomocą
pozaziemskiej cywilizacji. Wypatrywanie transmisji mikrofalowej środków chemicznych odbierać, rejestrować i drukować napływa-
zawierającej w swojej treści liczby pierwsze świadczy o bardzo jące doń transmisje. Wiele przedsiębiorstw szybko zastąpiło swoje
ograniczonych kryteriach inteligencji. Po pierwsze, nie wszystkie dawne elektromechaniczne urządzenia tym nowym, bardziej czu-
formy życia muszą mieć charakter biologiczny – mogą one nawet łym przyrządem. W związku z jego niskim poborem prądu
nie istnieć w naszej czasoprzestrzeni. Jednak gdyby istniały, urządzenia te jeszcze lepiej sprawowały się wykorzystując do
założenie, że wysyłałyby w swoim przekazie liczby pierwsze, zasilania naturalną elektryczność pochodzącą z ziemi. Kiedy
oznaczałoby, że spodziewamy się u nich bardzo podobnej do operatorzy telegrafów wracali do pracy przy nich po nocnym
naszej psychiki. A kto powiedział, że ich rozwój technologiczny odpoczynku, okazywało się nieraz, że ich urządzenia zarejest-
poszedł drogą elektromagnetyczną? Krótko mówiąc, zakładamy rowały podczas ich nieobecności urywki jakichś zdań i dziwne
że oni szukają... ludzi. wzory geometryczne. Czyżby był to przejaw ówczesnego kontaktu
Jak dotąd nie udało się nam nic znaleźć dlatego, że mocno z cywilizacją pozaziemską lub pozawymiarową?
ograniczyliśmy się w swoich poszukiwaniach, i to jeszcze przed ich
rozpoczęciem! Aby zwiększyć szansę znalezienia innych form BLISKIE SPOTKANIE NIKOLI TESLI
inteligentnego życia, konieczne jest rozszerzenie naszych moż- Dr Nicola Tesla, mało znany wynalazca systemu prądu zmien-
liwości. nego, poświęcał wiele czasu badaniu elektrycznej, wysokonapię-
W trakcie prowadzenia badań nad plazmą w Laboratorium ciowej i wysokoczęstotliwościowej struktury planet. W trakcie
Promieniowania Berkeley, sławny fizyk, specjalista w dziedzinie tych badań, które prowadził w swoim ośrodku badawczym w Co-
fizyki kwantowej, David Bohm, dokonał zadziwiającego odkrycia. lorado Springs, zauważył, że jego przyrządy odbierają jakieś
Okazało się, że w pewnych warunkach elektronom i jonom, dziwne sygnały. Oto, co sam napisał na ten temat:
z których składa się plazma, udawało się spontanicznie organizo-
wać w jeden „żywy organizm”. Podobnie jak pewne stworzenia Nigdy nie zapomnę pierwszego odczucia, jakiego doznałem,
z rodzaju ameb, ten (plazmatyczny) organizm potrafił otoczyć kiedy zdałem sobie sprawę, że zaobserwowałem coś o nieobliczal-
i zniszczyć każde obce ciało, które znalazło się w jego sąsiedztwie. nych konsekwencjach dla ludzkości. Poczułem się, jakbym był
Bohm nazwał te plazmowe twory „plazmonami”. obecny przy narodzinach nowej gałęzi wiedzy, lub objawieniu
Biorąc pod uwagę fakt, że plazma jest najpowszechniejszą wielkiej prawdy...
formą materii występującą we wszechświecie, logiczne byłoby Pierwsze obserwacje, jakich dokonałem, przeraziły mnie, ale
przyjęcie, że to plazmony – a nie życie oparte na związkach węgla w sensie pozytywnym, jako że było w nich coś tajemniczego, wręcz

MARZEC-KWIECIEŃ 2001 NEXUS • 51

 nadnaturalnego. Była noc i byłem sam w laboratorium, lecz w owym
czasie te zakłócenia nie wydawały mi się być sygnałami kont-
rolowanymi w sposób inteligentny. Zmiany, jakie zauważyłem, miały
charakter periodyczny i przy takiej ich liczbie i porządku nie po-
trafiłem przypisać ich jakiejkolwiek znanej mi przyczynie.
Znałem, oczywiście, tego rodzaju elektryczne zakłócenia będące
dziełem Słońca, takie jak zorza polarna i ziemskie prądy, i zastana-
wiałem się, czy nie były one czasem spowodowane którymkolwiek
z tych czynników. Rodzaj eksperymentów, jakich dokonywałem,
wykluczał możliwość spowodowania tych zmian przez zakłócenia
atmosferyczne, jak to próbowali niektórzy pospiesznie wytłumaczyć.
Dopiero jakiś czas potem przyszło mi do głowy, że zakłócenia,
które zaobserwowałem, mogą być przejawem czyjejś inteligencji.
Chociaż nie potrafiłem odkryć ich znaczenia, nie mogłem oprzeć się
wrażeniu, że nie są one dziełem przypadku. Coraz bardziej narasta
we mnie przekonanie, że stałem się pierwszym człowiekiem, które-
mu dane było usłyszeć pozdrowienia przekazywane przez jedną
z planet drugiej planecie. Za tymi sygnałami elektrycznymi krył się
sens...
Tesla zajmował się badaniem pewnego rodzaju radia, bardzo
różniącego się od tego, jakiego używamy dzisiaj. Nasze współ-
czesne radia robią użytek z elektromagnetycznych fal poprzecz-
nych, które rozchodzą się w powietrzu – tę samą technologię
stosuje SETI do skanowania wszechświata w poszukiwaniu syg-
nałów pochodzących od inteligentnych istot pozaziemskich. Fale
elektromagnetyczne stosowane w systemie Tesli były falami po-
dłużnymi i rozchodziły się w Ziemi oraz plazmowej warstwie
atmosfery, czyli w jonosferze. I to właśnie przy zastosowaniu tych
ostatnich, a nie typu stosowanego w SETI, udało się przechwycić
sygnały nie pochodzące z ludzkich źródeł.
Wydarzenie to nie dawało Tesli spokoju aż do końca życia
i odegrało rolę w jego ostatnim publicznie ujawnionym wyna-
lazku. Mimo iż większość życia spędził na badaniu natury wyso-
kiego napięcia, prądów o wysokiej częstotliwości, głównie pod
kątem możliwości bezprzewodowego przekazywania elektryczno-
ści, pod koniec lat trzydziestych zmienił kierunek swoich zaintere-
sowań i rozpoczął badanie prądów stałych o wysokim napięciu.
Planował przekazywanie prądu w formie wiązek cząsteczek – po-
mysł ten doczekał się realizacji dopiero pod koniec lat osiem-
dziesiątych XX wieku w ramach programu tak zwanych Gwiezd-
nych Wojen, czyli Strategicznej Inicjatywy Obronnej (Strategic
Defense Initiative; w skrócie SDI). Podczas gdy jego dotych-
czasowy system przekazywania wysokich napięć ograniczał się do
Ziemi, celem jego nowego systemu była transmisja energii na
inne planety! Wysunął pomysł, zgodnie z którym taka zmodulo-
wana ludzkim głosem wiązka mogłaby posłużyć jako narzędzie
porozumiewania się z inteligentnymi istotami mieszkającymi na
pobliskich planetach.
O ile mi wiadomo, Tesli nigdy nie udało się zrealizować tych
planów. Klimat polityczny tamtych czasów, który doprowadził
w rezultacie do wybuchu drugiej wojny światowej, zrodził nieby-
wałą ksenofobię. Brytyjczycy oświadczyli, że są w posiadaniu
nowej broni – „promienia śmierci” – wynalezionej przez ich
rodaka H. Grindella Matthewsa. W odpowiedzi na to oświad-
czenie Rosjanie oznajmili wszem wobec, że też posiadają tego
typu broń, zaś jej wynalazcą jest towarzysz Grammaczikow.
Będąc amerykańskim patriotą, Tesla powiadomił świat o dokona-
niu podobnego wynalazku. Od tego momentu urządzenie Tesli
przeznaczone do pokojowego porozumiewania się zyskało przy-
domek generatora „promieni śmierci”.
DETEKTORY FAL GRAWITACYJNYCH
W ramach ogólnej teorii względności dr Albert Einstein
znalazł rozwiązanie opisujące nowy rodzaj fal: fale grawitacyjne.
Ogólna teoria względności opisuje siłę grawitacji jako geomet-
52 • NEXUS
ryczne zakrzywienie czasoprzestrzeni. Jeśli zakrzywienie czaso-
przestrzeni przybiera postać falową, to jest to fala grawitacyjna.
Podczas gdy fale elektromagnetyczne występują w przestrzeni
trójwymiarowej (i czasie), fale grawitacyjne występują w prze-
strzeni pięciowymiarowej, co powoduje, że mają naturę nadprzes-
trzenną. Einstein twierdził jednak, że przemieszczają się najpraw-
dopodobniej z prędkością światła, czyli z prędkością 300 000
km/s, co oznacza, że nic się nie zyskuje na prędkości w przypadku
użycia jako nośnika fal grawitacyjnych zamiast fal elektromag-
netycznych.
Oficjalnie nikomu nie udało się odkryć tych fal, tym niemniej
nadal trwają prace nad skonstruowaniem ich detektorów w opar-
ciu o ustalenia ogólnej teorii względności. Są tacy, którzy stworzy-
li własne teorie i co za tym idzie – własne detektory. Utrzymują
też, że udało się im odebrać przekazy z innych światów.
T. TOWNSEND BROWN I ELEKTROGRAWITACJA
Thomas Townsend Brown przeszedł do historii przede wszyst-
kim jako badacz napędu antygrawitacyjnego. Był tym, który
znalazł związek między grawitacją i siłą elektryczną, bazując na
zwykłym elektrycznym kondensatorze. Jeszcze przed uzyskaniem
świadectwa ukończenia szkoły średniej zbudował niewielkie urzą-
dzenie, które zmniejszało swoją wagę, kiedy do jego końców
podłączano wysokie napięcie. Było to pierwsze z całego szeregu
urządzeń elektrograwitacyjnych, przy pomocy których można było
w praktyce udowodnić słuszność zunifikowanej teorii pola, zgod-
nie z którą elektromagnetyzm i grawitacja są ze sobą powiązane.
W czasie studiów w Caltechu Brown wysunął hipotezę o ist-
nieniu formy promieniowania kompletnie różniącego się od
poprzecznych fal elektromagnetycznych. Nazwał je „energią ra-
diacyjną” i sądził, że jest ona obecna w całym wszechświecie i ma
naturę grawitacyjną, ale jak dotąd nie udało się jej wykryć przy
pomocy jakichkolwiek przyrządów.
Teoria Browna została bardzo szybko spopularyzowana przez
kilka miejscowych gazet. Uzyskawszy wcześniej negatywną opinię
ze strony swoich wykładowców w odniesieniu do swoich prac nad
zredukowaniem ciężaru przy pomocy wysokich napięć, nowy
kierunek jego badań również nie cieszył się ich uznaniem. Oświa-
dczono mu, że tego rodzaju fale nie są możliwe ponieważ, gdyby
były, oznaczałoby to, że grawitacja jest dwubiegunowa, to znaczy
że mogłaby, zarówno przyciągać, jak i odpychać.
Brown nie miał żadnego wsparcia dla swoich badań do chwili
wstąpienia na Uniwersytet Dennisona, gdzie spotkał dra Alfreda
Biefelda, który był jednym z nielicznych kolegów Einsteina jeszcze
ze Szwajcarii i którego bardzo interesował problem grawitacji.
Kiedy Brown opisał mu swoje badania nad zmniejszaniem ciężaru
wysokonapięciowych kondensatorów, Biefeld był szczęśliwy mo-
gąc pomóc młodemu fizykowi w jego poszukiwaniach.
Biefeld już wcześniej, po przestudiowaniu prac Michaela
Faradaya, zwanego „Ojcem Elektryczności”, rozważał możliwość
występowania efektów grawitacyjnych w naładowanych konden-
satorach elektrycznych. Niewiele osób wie, że Faraday, już w cza-
sach wiktoriańskich, wygłosił następujące zdanie: „Pojemność
elektryczna jest dla grawitacji tym, czym jest indukcyjność dla
magnetyzmu”. Jest faktem dobrze znanym, że przepływ prądu
przez cewkę lub przewodnik powoduje powstanie wokół nich
pola magnetycznego. W rzeczywistości induktor (nazwa tech-
niczna cewki lub przewodnika) może magazynować energię elekt-
ryczną w wygenerowanym polu magnetycznym. Kondensator
elektryczny jest wykonany z dwóch metalicznych płytek oddzielo-
nych od siebie izolatorem, zwanym też „dielektrykiem”. Kiedy do
płytek przyłożymy potencjał elektryczny, molekuły dielektryka
ustawiają się zgodnie z kierunkiem linii pola elektrycznego.
Jeśli Farady ma rację, to energia zmagazynowana w kon-
densatorze ma formę pola grawitacyjnego, podobnie jak ma to
miejsce w przypadku magnetycznego pola induktora.
MARZEC-KWIECIEŃ 2001
 Brown zauważył, że taki efekt ma miejsce jedynie w na- energia, którą wykryto, występowała właśnie w tych częstotliwoś-
stępujących warunkach: ciach, oraz że bazaltowe i granitowe skały zamieniały w jakiś
1. Czynnik K dielektryka (jego zdolność do magazynowania sposób energię na potencjał prądu stałego. Proces ten jest dobrze
energii) musi być wysoki (rzędu 2000 lub wyższy). znany w elektronice i nosi nazwę „rektyfikacji”, tak więc wewnęt-
2. Gęstość dielektryka musi być wysoka (rzędu 10 g/cm3 lub rzne struktury tych skał mogą w sposób naturalny realizować ten
większa). sam proces. Poddane badaniom skały ze Wschodniego Wybrzeża
3. Przyłożone do płytek kondensatora napięcie musi być różniły się od tych z Kalifornii (chodzi o różnice w ich składzie)
wysokie (rzędu 100 000 V). i Brown doszedł do wniosku, że różniące się od siebie składem
Brown odkrył również, że siła generowana przez naładowany i budową skały dostrojone są do innych zakresów energii o częs-
kondensator jest skierowana w kierunku płytki dodatniej, to totliwościach radiowych. Ponieważ poszczególne zakresy fal ule-
znaczy, że zmniejszenie ciężaru występuje tylko wtedy gdy dodat- gają różnym fluktuacjom, stąd oczywisty wniosek, że wariacje
nia płytka jest u góry w stosunku do płytki ujemnej. Kiedy płytka samowzbudnego potencjału dwóch różnych rodzajów skał rów-
ujemna jest u góry, następuje przyrost wagi. Biefeld i Brown nież będą inne.
pracowali razem, badając to, co później nazwano „efektem Od roku 1950 Brown skoncentrował swoje wysiłki na roz-
Biefelda-Browna”. winięciu efektu Biefelda-Browna, w celu zastosowania go w lot-
W roku 1930 Brown wstąpił do Marynarki Wojennej Stanów nictwie. Dopiero w roku 1970 Brown wrócił do badania napięć
Zjednoczonych, gdzie dostał przydział do Laboratoriów Badaw- powstających w skałach i kontynuował je aż do swojej śmierci
czych Marynarki (Naval Research Laboratories) w Waszyng- w roku 1985.
tonie. Mając wolną rękę, nadal prowadził badania nad efektem Na podstawie wyżej opisanych badań można stwierdzić, że
Biefelda-Browna. W czasie prób przydatności różnych substancji zjawisko ma charakter grawitacyjny i manifestuje się w postaci
jako dielektryka odkrył dziwne zjawisko. prądu o wysokiej częstotliwości. Brown wywnioskował, że energia
Jedną z cech charakterystycznych dielektryka jest jego opór, ta ma charakter energii radiacyjnej – hipotezę tę wysunął jeszcze
czyli to, jak dobrym jest izolatorem. Jeśli oporność nie jest w Caltechu. Energia ta jest radiacją grawitacyjną o wysokiej
wystarczająco duża, dany materiał jest odrzucany jako nieprzyda- częstotliwości, która jest stale emitowana przez obiekty astro-
tny. Zazwyczaj mamy do czynienia ze stałą wartością oporności, nomiczne znajdujące się w kosmosie. Podczas gdy proste materia-
tymczasem Brown odkrył, że oporność niektórych materiałów ły dielektryczne o wysokim współczynniku K przechwytują ją
zmienia się w czasie. W tajnym raporcie marynarki zatytułowa- i zamieniają bezpośrednio na energię elektryczną, bardziej skom-
nym „Anomalie w zachowaniu potężnych dielektryków o wyso- plikowane dielektryki, takie jak skały granitowe i bazaltowe,
kim współczynniku K” Brown opisał, w jaki sposób oporność zamieniają ją na prąd stały. Nie tylko to ma tu miejsce, w rzeczy-
niektórych materiałów zmienia się, a nawet pokrywa się z dzien- wistości skały te są dostrojone jedynie do pewnego ułamka
nymi zmianami syderycznymi (zależny- ogólnej ilości wypromieniowywanej
mi od słońca). Zauważył również, że ...zwykła bryłka bazaltu energii, obecnej w całym wszechświe-
niektóre materiały spontanicznie wy- cie. Oznacza to, że zwykła bryłka baza-
twarzają gwałtowne erupcje promie- stanowi naturalny odbiornik ltu stanowi naturalny odbiornik fal
niowania radiowego, którego amplitu- fal grawitacyjnych AM, grawitacyjnych AM, dostrojony jedy-
da jest funkcją współczynnika K. Od- dostrojony jedynie do kilku nie do kilku określonych „stacji radio-
krył również, że wiele skał granitowych wych”!
i bazaltowych jest elektrycznie spolary- określonych „stacji Wygląda na to, że Brown nigdy nie
zowana, co znaczy, że zachowują się radiowych”! przeanalizował sygnałów o wysokiej
one jak ogniwa elektryczne lub akumu- częstotliwości, aby sprawdzić, czy nie
latory. Skały te miały różnicę potenc- pochodzą one z inteligentnego źródła.
jałów dochodzącą do 700 mV, zaś amplituda zmieniała się Tym niemniej w roku 1953 zgłosił wniosek patentowy, w którym
zgodnie z syderycznymi cyklami słonecznymi. W tym przypadku opisuje system inteligentnego porozumiewania się przy pomocy
podatność skał na takie zmiany również zależała od współczyn- modulowanej radiacji grawitacyjnej. We wniosku tym Brown
nika K i masy. To właśnie ta ostatnia własność zasugerowała, że opisuje, w jaki sposób przekształcić normalny radiowy aparat
to zjawisko ma charakter grawitacyjny. nadawczy o dużej mocy w aparat nadawczy fal grawitacyjnych
W roku 1937 w Pensylwanii działała sponsorowana przez oparty na zasadzie elektrograwitacji. Modyfikacje dotyczą jedynie
marynarkę stacja monitorowania tego rodzaju zmian samowzbu- anteny nadawczej, zaś całość układu elektronicznego pozostaje
dzonego potencjału w skałach. Zauważono, że istnieje znaczący nie zmieniona. Podstawa dużej cewki jest połączona z wyjściem
związek między fazami Księżyca i wspomnianymi zmianami po- przetwornika wysokiej mocy w ten sposób, że energia radiowych
tencjału, co jeszcze bardziej umocniło przypuszczenie o grawita- częstotliwości dopływa z jednego końca. Drugi koniec cewki jest
cyjnej naturze tego zjawiska. Kolejna taka stacja działała w roku połączony elektrycznie ze sferyczną masą przewodzącą prąd
1939 w Ohio i odnotowała takie same zjawiska, co stacja w Pen- i posiadającą dużą gęstość. Masa ta spełnia funkcję izotropowego
sylwanii. Wyciągnięto więc wniosek, że efekt ten musi mieć kondensatora i w ten sposób powstaje obwód zestrojony z cewką.
wspólne, zewnętrzne źródło. Obie stacje badawcze usytuowano W czasie działania sferyczna masa o dużej gęstości elektryzuje się
w zamkniętych komorach w celu wyeliminowania zewnętrznych (nie następuje jednak odpływ energii poprzez wyładowanie koro-
zakłóceń elektromagnetycznych. Ogromne granitowe i bazaltowe nowe) wysokonapięciową i wysokoczęstotliwościową elektrycz-
bloki podłączono do czułych przyrządów rejestrujących, które nością. Wysokie napięcie i potężna izotropowa pojemność dają
śledziły wszelkie zmiany potencjału. Druga wojna światowa prze- wynikowo działanie elektrograwitacyjne, dzięki temu z masy
rwała aż do roku 1944 badania nad tym zjawiskiem. o dużej gęstości i izotropowej pojemności emitowane są fale
Po wojnie Brown założył jeszcze jedną stację, lecz tym razem grawitacyjne o tej samej częstotliwości co dostarczana z przetwor-
na Zachodnim Wybrzeżu, w Kalifornii. Okazało się, że przebieg nika z jednego końca energia.
zjawiska nie jest taki sam, jak na Wschodnim Wybrzeżu, tym Brown sugeruje, aby tę sferyczną masę produkować z ołowiu,
niemniej udało mu się wyjaśnić te różnice. Stwierdził, że w wyniku ponieważ materiał ten ma dużą gęstość i jest dobrym przewod-
napięć o częstotliwości radiowej, które odkryto w mniej złożo- nikiem elektryczności. W celu uniknięcia elektromagnetycznej
nych materiałach dielektrycznych, takich jak dwutlenek tytanu, radiacji, całe urządzenie powinno być zamknięte wewnątrz dużej

MARZEC-KWIECIEŃ 2001 NEXUS • 53

komory wykutej na przykład w zboczu góry. Podobny zestaw służy rzecz biorąc niższe częstotliwości mają większe natężenie od
do odbioru transmisji – antena odbiorcza jest zastąpiona takim częstotliwości wyższych. Jeśli spojrzymy na to w kategoriach
samym urządzeniem jak w przypadku anteny nadawczej. Co jest światła białego (które składa się ze wszystkich częstotliwości
godne uwagi, opisany we wniosku patentowym Browna zestaw widma widzialnego), wówczas ujrzymy to jako światło o lekko
bardzo przypomina układ, jakiego używał Tesla w Colorado różowym kolorze i z tego względu dźwięk typu 1/f jest często
Springs, przy pomocy którego, odbierał rzekomo sygnały od określany jako „dźwięk różowy”.
pozaziemskiej cywilizacji. Hodowanec wysunął również hipotezę, że wszechświat jest
Na większości prac Browna łapę położył rząd USA. Są wypełniony tym promieniowaniem i że wykryte izotropowe mik-
one przechowywane w technicznej bibliotece bazy lotniczej rofalowe promieniowanie tła, uważane za echo „Wielkiego Wy-
Wright-Petterson, jednak członkowie rodziny posiadają jego buchu” (które jest podobne do dźwięku 1/f), jest w rzeczywistości
notatki i podjęli działania zmierzające do udostępnienia ich emisją fal grawitacyjnych. Stwierdził, że instrumenty wychwy-
społeczeństwu. tujące te sygnały w rzeczywistości odbierały promieniowanie
grawitacyjne, a nie elektromagnetyczną energię pochodzącą z po-
DETEKTOR FAL GRAWITACYJNYCH HODOWANECA czątku wszechświata.
Podobne badania do prac T.T. Browna prowadził nic o nich W czasie badań prowadzonych przy pomocy swojego urządze-
nie wiedząc Gregory Hodowanec. Opracowując nową, bardzo nia Hodowanec odkrył, że położone w Drodze Mlecznej Auriga
czułą wagę zauważył lekkie wahania ciężaru używanych przez i Perseusz są źródłem wielu naturalnych, niezwykłych audiosyg-
siebie wzorcowych odważników. Zakładając, że jest to związane nałów. Stwierdził, że szumy tła są modulowane przy przechodze-
z obwodem, który skonstruował, postanowił przeciwdziałać tym niu przez liczne obiekty astronomiczne, które rzucają cień na te
nienormalnym wahaniom. Po pewnym okresie eksperymentów emisje. Oznacza to, że po demodulacji, usłyszymy coś, co re-
metodą prób i błędów odkrył, że tym niezwykłym wahaniom wagi prezentuje ruch planet, gwiazd i galaktyk. Znaczna część promie-
przeciwdziała skromny kondensator umieszczony w prawej strony niowania wysokiej częstotliwości jest generowana przez procesy
obwodu. Tym niemniej problem pozostał: w jaki sposób konden- astronomiczne, takie jak powstawanie gwiazd typu supernowa,
sator może generować sygnał znoszący te dziwne wahania ciężaru erupcje gwiezdne, a nawet ruchy tektoniczne na pobliskich
wzorcowych odważników? planetach.
W trakcie dalszych badań Hodowanec ustalił, że jego układ Nie minęło dużo czasu, gdy w trakcie skanowania nieba przy
ważący nie był błędny, nie były również błędne odważniki. Odkrył, pomocy detektora fal grawitacyjnych Hodowanec odebrał sygnały
że ziemskie pole grawitacyjne nie jest stałe, lecz podlega fluktuac- nienaturalnego pochodzenia. Pewnego wieczoru przez osiem
jom, czasami bardzo gwałtownym. System ważenia, który skon- minut odbierał ciąg jednakowo uszeregowanych impulsów, które
struował, był tak czuły, że wychwytywał je w postaci zmiany wagi przypominały kod litery „S” w alfabecie Morse’a. Po określeniu
odważników wzorcowych. Wywniosko- pochodzenia tych sygnałów, spróbował
wał, że prosty kondensator potrafi wy- ...w trakcie skanowania nieba nawiązać kontakt przy zastosowaniu
łapywać te grawitacyjne sygnały i za- przy pomocy detektora fal konwencjonalnych środków (aparatu
mieniać je na impulsy elektryczne. nadawczego Morse’a). Ku swemu
Po dokonaniu tego odkrycia przy- grawitacyjnych Hodowanec ogromnemu zdziwieniu przy pomocy
stąpił do budowy wykrywacza grawita- odebrał sygnały swojego detektora fal grawitacyjnych
cyjnego, w którym zastosował nowo- nienaturalnego pochodzenia. uzyskał odpowiedź składającą się
czesne części elektroniczne. Wiedział, z przypadkowych sygnałów Morse’a,
że jakikolwiek efekt indukowany w których można było wyróżnić litery
w kondensatorze da w wyniku prąd przemieszczenia i w związku E, I, T, M, A, N, R, K i S. W czasie kolejnej transmisji nadał
tym obwód, który skonstruował, był prostym wzmacniaczem sekwencję zawierającą litery, które odebrał, uzupełnioną o litery
konwertującym prąd na napięcie. Obwód ten został podłączony G i D. W końcu był w stanie prowadzić niemal składną konwersa-
do czujnika w postaci kondensatora, zaś wyjście podłączono do cję z pozaziemska cywilizacją, z którą udało mu się nawiązać
standardowego wzmacniacza napięciowego, który połączono kontakt. Co warte podkreślenia, zauważył, że taki kontakt można
z kolei z głośnikiem. Sygnały odbierane przez ten prosty obwód uzyskać jedynie z pewnych kierunków. Ponadto na podstawie
były podobne do pieśni wielorybów. Jest to jednak tylko podo- wieloletniego doświadczenia z kodem Morse’a, odkrył, że trans-
bieństwo i nie należy z tego wyciągać żadnych wniosków. Wy- misje nie miały charakteru syntetycznego – pozaziemska cywiliza-
glądało na to, że to stosunkowo proste urządzenie odbierało cja używała klucza Morse’a i można było zorientować się, że za
jakieś bardzo dziwne, ale posiadające określoną strukturę, audio- przekazem kryła się więcej niż jedna i ta sama istota!
sygnały. Wygląda więc na to, że we wszechświecie krąży wiele sygnałów
Hodowanec stwierdził, że jego urządzenie odbiera mono- grawitacyjnych. Wiele z nich ma charakter naturalny i wysoką
polowe fale grawitacyjne różniące się od kwadropolowych fal częstotliwość. Sygnały te są modulowane przez ruchy ciał niebies-
opisanych w ogólnej teorii względności Einsteina. Podczas gdy kich, takich jak gwiazdy, galaktyki, a nawet planety, jednak wśród
prędkość teoretycznych fal grawitacyjnych Einsteina była ograni- tych naturalnych sygnałów mogą znajdować się też transmisje
czona do prędkości światła, monopolowe fale opisane przez pochodzące od pozaziemskich cywilizacji.
Hodowaneca mogły dotrzeć do dowolnego punktu przestrzeni Nie jest zupełnie pewne, czy sygnały odebrane przez Browna
w ciągu jednej sekundy Plancka (10-44 sekundy). Stwierdził rów- i Hodowaneca mają charakter grawitacyjny. Nawet sam Town-
nież, że jego aparatura elektroniczna odbierała to grawitacyjne send Brown stwierdził, że dowody wskazują na taką hipotezę, lecz
promieniowanie przez długi czas, lecz miała błąd o wielkości temat pozostawał w jego umyśle wciąż nie rozstrzygnięty. Nadal
równej 1/f dźwięku, czyli o wielkości natężenia odwrotnie propor- jeszcze jest do odkrycia wiele energii i radiacji.
cjonalnego do częstotliwości dźwięku. Podobnie ma się sprawa, Czymś, na co zwrócono również uwagę, jest „energia orgonu”
gdy radio nie jest dokładnie dostrojone do stacji, co daje wrażenie odkryta przez dra Wilhelma Reicha. Wydaje się, że to ten sam
dźwięku szybko płynącej wody (szumu). Jednak dźwięk 1/f ma rodzaj energii, która w kulturze Dalekiego Wschodu znana jest
głębszy ton, przypominający raczej łamiące się fale morskie. jako prana, chi oraz od lub „siła odylliczna”, którą odkrył baron
Technicznie jest to określane jako spektrum przypadkowych Karl von Reichenbach. Co ciekawe, zasadniczą częścią urządze-
częstotliwości o równie przypadkowym natężeniu, lecz ogólnie nia Reicha służącego do wykrywania orgonu był kondensator!

54 • NEXUS MARZEC-KWIECIEŃ 2001

Energia ta jest bardzo silnie związana z ożywioną materią i z tego
względu często bywa określana jako „siła witalna” – energia,
która odróżnia materię ożywioną od nieożywionej.
Dobrze znany badacz orgonu, Trevor Constable, przeprowa-
dził szerokie badania w dziedzinie wpływu orgonu na zmiany
pogody i wysunął przypuszczenie (potwierdzone później ekspery-
mentalnie), że wiele UFO to w rzeczywistości żywe istoty. Poszedł
jeszcze dalej, twierdząc, że orgonem można manipulować i kształ-
tować go, jako że podlega on podstawowym prawom. Jeśli ma on
rację, może to oznaczać stworzenie nowej dziedziny techniki
bazującej na sile życiowej. Tego rodzaju dziedzina opisywana jest
jako „biodynamika” (chociaż Constable poszedł dalej i określił ją
jako „inżynierię eteryczną”) i stanowi rzeczywisty punkt styku
między fizyką i biologią, czyli biofizykę. Czy można opracować
system porozumiewania się bazujący na zasadach biodynamiki?
POROZUMIEWANIE BIODYNAMICZNE
W roku 1962 urodzony na Śląsku inżynier George Lawrence
z Korporacji Naukowo-Kosmicznej z siedzibą w Los Angeles
poszukując sposobów na zwiększenie odporności na uszkodzenia
części pocisków postanowił zastosować w elektronicznych czuj-
nikach materiał biologiczny. Jego początkowe poszukiwania do-
prowadziły go do prac Alexandra Gurwitscha, jednego z pionie-
rów badań siły witalnej. Gurwitsch wykazał, że komórki od-
działują na siebie podczas procesu mitozy, co doprowadziło go do
stworzenia teorii, zgodnie z którą komórki porozumiewają się ze
sobą przy pomocy czegoś, co nazwał „promieniami mitogenicz-
nymi”.
Lawrence przejrzał również prace Cleve’a Backstera, spec-
jalisty od wariografii, który badał psychogalwaniczne reakcje
roślin. Do monitorowania fizjologicznych czynności roślin Backs-
ter zastosował aparaturę podobną do wariografu i udało mu się
odkryć zdumiewające zjawiska. Jedną z najbardziej zadziwiają-
cych zdolności rośliny jest jej umiejętność wykrywania swojego
mordercy! Lawrence zastosował oryginalny obwód Backstera
jako punkt wyjścia do swoich badań nad biologicznymi sen-
sorami. Udało mu się ustalić, że biologiczne przetworniki są
zdolne do wykrywania zmian całego wachlarza parametrów śro-
dowiska, w tym magnetyzmu, temperatury i wilgotności.
Podczas gdy Backster do zapisu reakcji stosował pisak graficz-
ny, Lawrence zamienił go na audiooscylator o kontrolowanym
napięciu, którego wysokość tonu zmieniała się zgodnie z bio-
logicznymi zmianami. Ostatecznie system galwanicznej reakcji
Backstera Lawrence zastąpił piezoelektronicznymi miernikami,
które zapewniały lepszą stabilność i większą czułość. Pierwszymi
biodynamicznymi przetwornikami były próbki roślin włączone do
obwodu i utrzymywane w kąpieli o kontrolowanej temperaturze.
Idąc dalej w swoich poszukiwaniach, Lawrence opracował
sensor składający się z dwóch małych płatków kryształu kwarcu
połączonych ze sobą przy pomocy specjalnych materiałów organi-
cznych. Wszystkie badane przetworniki były umieszczane w klatce
Faradaya, którą wkładano następnie do rury podobnej do telesko-
pu bez soczewek wyposażonej w aparaturę obserwacyjną. Wszyst-
kie badania prowadzono w czymś, co Lawrence określił mianem
obszarów „głębokiego elektromagnetycznego odosobnienia”, któ-
re były całkowicie odizolowane od wpływu niemal wszelkich pól
elektromagnetycznych, co pozwalało uniknąć błędnych odczytów.
Podczas jednego z testów Lawrence nakierował nowo opraco-
wany biosensor na drzewo rosnące w pewnym oddaleniu, które
było podłączone do zdalnie sterowanej baterii. Kiedy obwód
zamknięto, prąd popłynął poprzez drzewo i zaczął je stymulować.
Przez cały czas monitorowano wyjście biosensora w oczekiwaniu
dramatycznych zmian. I rzeczywiście po stymulacji drzewa na
wyjściu biosensora wystąpiły zmiany. Wskazuje to na pewien
rodzaj porozumiewania się drzewa z biosensorem za pomocą
promieni mitogenicznych. W pewnym momencie Lawrence zrobił
MARZEC-KWIECIEŃ 2001
sobie przerwę na lunch, zostawiając biosensor skierowany w ja-
kimś przypadkowym kierunku. Ku jego zdziwieniu wyjście audio
obwodu biosensora zaczęło gwałtownie świergotać, co dowodziło
wykrycia jakichś mitogenicznych lub biodynamicznych sygnałów.
Po usilnych poszukiwaniach Lawrence wywnioskował, że sygnały
nadbiegają z przestrzeni kosmicznej i pochodzą ze źródła o cha-
rakterze inteligentnym.
Początkowo wdawało mu się, że pochodzą z Wielkiej Nie-
dźwiedzicy, lecz po dalszych poszukiwaniach doszedł do wniosku,
że prawdopodobnie napłynęły z galaktycznego równika. Wy-
wnioskował również, że sygnały te nie były skierowane w stronę
Ziemi, lecz stanowiły okruch informacji wymienianych przez
stowarzyszone cywilizacje. Jeśli chodzi o kod sygnałów, Lawrence
był przekonany, że nie miały one formy języka. Odniósł wrażenie,
że mają charakter graficzny i postanowił odwzorować je przy
pomocy cyfrowych spektrogramów utworzonych w oparciu o oś-
miobitową skalę szarości. Te graficzne sygnały odebrano przy
zastosowaniu bardzo nowoczesnych biodynamicznych przetwor-
ników zbudowanych z wyprodukowanych z ogromną starannością
syntetycznych substancji biochemicznych.
Jak dotąd nie udało się ustalić tożsamości George’a Law-
rence’a, głównie dlatego, że był to pseudonim, pod którym
ukrywał się autor tych badań, który w połowie lat siedemdziesią-
tych opisał je w kilku pismach poświęconych elektronice. Jedyne,
co o nim wiemy, to to, że pracował dla wielu agencji rządowych
rygorystycznie przestrzegających środków ostrożności. Badania
biodynamiczne stanowiły produkt uboczny prac, jakie prowadził
będąc u nich na służbie. Co ciekawe, agencje te były mocno
zaangażowane w zadania realizowane przez NASA, w czasie gdy
pracowała ona nad programem SETI.
Istnieje wiele rodzajów energii wciąż jeszcze nie odkrytych,
a mimo to staramy się opracować jednolitą teorię pola, bazując
na kilku rodzajach energii, jakie znamy. W przeszłości dokonano
wielu odkryć, które mogłyby przybliżyć nas do prawdy, jednak
główny nurt nauki zignorował je niemal wszystkie.
Ludzkość posiadła obszerną wiedzę i umiejętność kontroli sił
elektromagnetycznych, jest jednak wielką naiwnością sądzenie, że
stanowią one jedyny środek umożliwiający łączność i że wszystkie
pozostałe cywilizacje musiały pójść tą samą drogą rozwoju. Musi-
my również pamiętać, że równolegle do naszego istnieją jeszcze
inne wymiary, z którymi także można by się skontaktować,
niekoniecznie spoglądając w górę. Musimy otworzyć swoje umys-
ły i zadać pytanie: „Jest tam kto?” I
O autorze:
Gavin Dingley jest inżynierem elektronikiem zajmującym się
zawodowo badaniami. Już w czasie pobytu w college’u poddawał
w wątpliwość tak zwane „prawa natury”, w szczególności te, które
odnoszą się do elektromagnetyzmu. Bardzo szczegółowo studiował
prace Nikoli Tesli i jego głównym celem jest opracowanie technologii
opartych na zawartych w nich zasadach.
Przełożył Jerzy Florczykowski
Bibliografia:
• T. Townsend Brown, „Electrogravitational Communication System”
(„Elektrograwitacyjny System Łączności”), Patent USA nr 719767 wydany
w październiku 1956 roku.
• G. Cocconi i P. Morrison, „Searching for Interstellar Communications”
(„W poszukiwaniu międzygwiezdnych przekazów”), Nature, 184:844-846,
1959.
• „Three Nations Seek Diabolic Ray” („Poszukiwanie «Diabelskich Pro-
mieni» przez trzy narody”), New York Times, 28 maj 1924.
• Jonathan Eisen (pod redakcją), Suppressed Inventions and Other Dis-
coveries (Utajnione wynalazki i inne odkrycia), Auckland Institute of
Technology Press, Auckland, 1994.
• Nicola Tesla, „Talking with the planets” („Rozmowy z planetami”),
Collier’s Weekly, 9 luty 1901.
• Gerry Vassilatos, Lost Science (Utracona wiedza), AUP, USA, 1999.
NEXUS • 55
 OSTATNI WYWIAD
DRA MICHAELA WOLFA
Paola Harris
Włoska dziennikarka i badaczka zjawiska
UFO, Paola Harris, wiele razy przeprowadzała
wywiady z drem Michaelem Wolfem. Poniżej
zamieszczamy ostatni z nich, przeprowadzony
8 marca 2000 roku. Dr Michael Wolf zmarł po
długiej chorobie 18 września 2000 roku.
Dr Wolf ustanowił na rzecz swojego syna
niedochodową fundację o nazwie The Daniel
Wolf Memorial Foundation for Children (Fun-
dacja na Rzecz Dzieci imienia Daniela Wolfa),
która prowadzi charytatywną działalność do
chwili obecnej.
Tych, którzy nie zetknęli się jeszcze z jego
osobą, informuję, że był on wieloletnim pra-
cownikiem tajnych agencji wywiadowczych
i wojskowych.
Wydawca
Paola Harris: Narasta przekonanie, że
społeczeństwo jest stopniowo przygotowy-
wane do ujawnienia informacji na temat UFO
i istot pozaziemskich. Jak pan uważa, czy to
przekonanie jest uzasadnione? I czy społe-
czeństwo jest gotowe na poznanie prawdy?
Dr Michael Wolf: To prawda, ponieważ
grupa, której nadal jestem doradcą, wyko-
rzystuje The Learning Channel i Discovery
Channel do oswajania ludzi z możliwością,
że nie jesteśmy sami. Jak wiadomo, te dwa
kanały telewizyjne nie zajmują się propago-
waniem fikcji. Jestem o tym przekonany.
Wszystko opiera się na faktach.
PH: Czy uważa pan, że społeczeństwo
jest na to przygotowane?
MW: Niektórzy tak, inni nie. Ludzie
którzy uważają, że są pępkiem wszechświata
nigdy nie zmienią swoich poglądów, przy-
najmniej do chwili, gdy jeden z pojazdów
UFO nie wyląduje na ich podwórku. Ale
i wtedy powiedzą, że to może być dzieło
56 • NEXUS
Disneya. Niektórzy ludzie, którzy nie wierzą
w UFO, nie wierzą również, że człowiek był
już na Księżycu.
PH: Czy procesy wytoczone przez Pete-
ra Gerstena z CAUS [Citizens Against
UFO Secrecy – Obywatele Przeciwko Ta-
jemnicy w sprawie UFO] mają wpływ na
inteligencką część społeczności?
MW: Nie. Nie uważa się ich za coś
poważnego.
PH: Narasta liczba doniesień o obser-
wacjach niesamowicie wielkich, trójkątnych
pojazdów, w tym nad Belgią i Phoenix
w stanie Arizona. Są również doniesienia
policji w tej sprawie z Illinois. Co może pan
powiedzieć na temat miejsca pochodzenia
tych trójkątnych pojazdów? Co się kryje za
ich manifestacjami? I kto nimi kieruje?
MW: Mogę powiedzieć, że te bardzo
duże z całą pewnością nie są pilotowane
przez ludzi. Być może są jakieś ekspery-
mentalne, trójkątne samoloty, lecz z całą
pewnością nie są one bezgłośne. Jeszcze
daleko nam do opanowania napędu grawi-
tacyjnego, przynajmniej tak to wygląda z te-
go, co wiem na ten temat. Upłynie jeszcze
wiele lat, zanim zdołamy zduplikować UFO.
Przynajmniej na to wskazuje moja wiedza.
PH: Co sądzi pan o Illinois? Czy słyszał
pan o tym przypadku?
MW: Doniesienia napływają zewsząd.
Światła z Phoenix były olbrzymie i mieliśmy
w ich przypadku do czynienia z oczywistym
kamuflażem. Powiedzieli: „O tak, stawialiś-
my flary”. Flary spadają, a te światła z Pho-
enix nie spadały. Postawili flary, aby zmylić
ludzi.
PH: Ufolodzy sprzeczają się w kwestii
rzekomo życzliwego bądź wrogiego charak-
teru obcych istot, sugerując niejednokrot-
nie, że za wieloma brutalnymi porwaniami
stoją ludzie związani z Czarnymi Operac-
jami (Black Ops) i że ich celem jest wznie-
canie wśród społeczeństwa przerażenia oraz
szerzenie nieufności do obcych istot. Czy
zgadza się pan z opiniami dotyczącymi tych
brutalnych porwań i jaki jest pana pogląd
na sprawę ich przyjazności lub wrogości?
MW: Negatywnych wzięć jest niewiele.
Nowa książka Johna Macka [Passport to the
Cosmos – Paszport do kosmosu], którą właś-
nie od niego otrzymałem, podkreśla proces
transformacji większości ofiar – zarówno
jednorazowych, jak i wielokrotnych – wzięć
przez obce istoty. To prawda, było trochę
nieco sfuszerowanych wzięć dokonanych
przez ludzi przebranych za obce istoty lub
przez obce istoty ubrane w ludzkie mun-
dury. Są też siły wrogo usposobione do
obcych istot, które usiłują zdezorientować
ludzi w kwestii wzięć. Wzięcia z udziałem
personelu wojskowego nie są aż tak liczne,
jak się niektórym wydaje.
PH: No dobrze, ale jak oni to robią?
Czy są to klony obcych istot, czy też ich
holograficzne obrazy?
MW: Bardziej przypominają holografi-
czne obrazy. Znam kilka przypadków,
w których wzięci przesuwali ręce przez te,
tak zwane, obce istoty, które wcale nimi nie
były. Czasami widywali potem mundur
i człowieka. Najwyraźniej popełniono błędy
w programie holograficznym.
PH: Społeczeństwo chciałoby znać pań-
skie zdanie w sprawie ich przyjazności lub
wrogości.
MW: Większość jest przyjazna. Czasami
ktoś z nich przedostaje się przez barierę
obcych istot, lecz potem zwykle nie wraca,
zwłaszcza kiedy już zostanie rozpoznany
i zidentyfikowany. Kiedy ich tajne programy
zostają rozpoznane i zidentyfikowane, do-
stają zakaz powrotu tutaj.
PH: Kto o tym decyduje? My czy przy-
jazne nam obce istoty?
MW: Przyjazne! [Śmieje się.] Nie są aż
takie słodkie, niemniej nie starają się nega-
tywnie oddziaływać. Nieprzyjazne mogą
MARZEC-KWIECIEŃ 2001
czasami przenikać i właśnie ich działania
uwypuklają negatywnie nastawieni do ob-
cych istot ufolodzy. Spośród niezliczonej
liczby gatunków jest ich w kosmosie, na
szczęście, zaledwie kilka. John Mack jest
moim zdaniem jednym z najlepszych eks-
pertów w tej materii. Całkowicie się z nim
zgadzam, z kolei on zgodził się po lekturze
mojej książki ze mną. Podaje wszystko tak,
jak to naprawdę jest. Nie interpretuje da-
nych, zbiera ich ogromne ilości. Powiada, że
tak zwane „negatywne” wzięcia stanowią
jedną dziesiątą procenta całości. Są tacy,
którzy rozmyślnie błędnie to interpretują,
to znaczy ci, którzy mają negatywne na-
stawienie do obcych istot, i wszyscy wiemy,
kim oni są. Ludzie ci piszą w swoich książ-
kach, że Szaraki mają charakter robotów,
podczas gdy w rzeczywistości żaden Szarak
nie jest robotem, chyba że stanowi holo-
graficzny obraz generowany przez ludzi.
Następne pytanie!
PH: Czy mógłby pan wypowiedzieć się
szerzej na temat dwojakiej natury człowieka
i jak pan widzi to w odniesieniu do pro-
roctw Indian Hopi mówiących o losie naszej
planety, który ma się dopełnić w roku 2012?
MW: Nie sądzę, byśmy mieli się tym
martwić. Cały świat powoli dowie się, że nie
jesteśmy sami. Są dwa kanały telewizji kab-
lowej, Discovery Channel i The Learning
Channel, które nigdy nie podają niczego, co
byłoby zmyślone. Discovery zajmuje się od-
krywaniem prawdy, a The Learning Channel
edukacją. Pokazują one pozytywne dowody
na temat istnienia interwencji obcych istot
w nasze sprawy i starają się trzymać nas
z dala od takich proroctw. Proroctwa nie są
pisane na płytach kamiennych i człowiek
może je zmieniać.
PH: Co pan ma na myśli, mówiąc, że
człowiek może je zmienić?
MW: Dlaczego pani zdaniem Bóg dał
człowiekowi „wolną wolę”, a nie uczynił nas
Dr Michael Wolf w towarzystwie Paoli Harris
MARZEC-KWIECIEŃ 2001
podległymi tylko jednej „rzeczywistości”.
Proszę przeczytać tę księgę i odczytać z niej
prawdę...
PH: Co pan sądzi o przejściu do „piątego
wymiaru”, o czym mówią wierzenia rdzennych
mieszkańców Ameryki – z „czwartego świata
do piątego”? Czy jest to świat oświecenia?
MW: To raczej przenośnia, a nie piąty
świat w dosłownym tego słowa znaczeniu.
Chodzi mi o to, że tak naprawdę nie znamy
nawet „czwartego wymiaru”. Potrafimy
wprowadzić czwarty wymiar do matematyki
i fizyki. Jest ich wiele, co najmniej jedenaście.
PH: Czy nadal zamierza pan wystąpić
na konferencji Star Knowledge (Gwiezdna
Wiedza) w Atlancie, która odbędzie się
5 maja? Jeśli tak, jaki będzie temat pańs-
kiego wystąpienia?
MW: Nie. Będę bardzo zajęty pracą nad
„programami oświecenia”, w ramach któ-
rych chcemy uświadomić ludziom, że więk-
szość cywilizacji tylko odwiedza nas, tak jak
turyści, zaś ci zainteresowani... powiedziałby
nawet, że większość z nich, mają jakieś plany
w stosunku do nas, których celem jest nasze
„dobro”. Nie chcą, abyśmy doprowadzili
siebie do samozniszczenia. Pracuję nad The
Bright White Light Quartet (Kwartet jasnego
białego światła). Poza tym jestem chory.
PH: Słyszeliśmy, że cierpi pan na wiele
dolegliwości i komplikacji. Czy chce pan,
aby ci, którzy sympatyzują z panem, od-
prawili modlitwę i poprosili o światło
w pańskiej intencji?
MW: Już je otrzymuję i jestem za nie
bardzo wdzięczny. Proszę nie zapominać, że
przez 48 lat, od dziesiątego roku życia,
byłem wystawiony na oddziaływanie toksy-
cznych substancji. Stanowiło to nieodłączny
atrybut mojej pracy, podobnie jak w przypa-
dku tych... tej grupy ze Strefy 51, która
domaga się zbiorowego procesu z powodu
szkód odniesionych podczas pracy w „czar-
nych programach”.
PH: Dziękuję za rozmowę i życzę panu
zdrowia.
(Źródło: Paola Harris, paolaharris@hotmail.com)
DR WEN HO LEE I TAJNE
BADANIA MIĘDZYWYMIAROWYCH
PORTALI
Dr Richard Boylan
N iniejsza historia przekracza wszelkie
wyobrażenia tego, co zwykliśmy
uważać za rzeczywistość. Ponieważ zaawan-
sowane badania i rozwój technologii uzys-
kanych od obcych istot trwają od pięćdzie-
sięciu lat i są poza zasięgiem opinii publicz-
nej, powszechne przekonania na temat te-
go, co jest rzeczywistością, są przestarzałe
prawie o pięć dekad i pozostają w tyle za
rzeczywistymi osiągnięciami nauki.
Aby zrozumieć tę historię, trzeba za-
akceptować fakt, że rząd nie jest zbyt uczci-
wy w podawaniu wiadomości, którymi ka-
rmi media. Trzeba ponadto zdać sobie spra-
wę z tego, że rząd stosuje termin „nuklear-
ne tajemnice” jako swego rodzaju nazwę
kodową dla wszelkiego rodzaju tajnych te-
chnologii, takich jak napęd antygrawitacyj-
ny oraz psychotroniczne urządzenia do wy-
wierania wpływu na odległość, a nie tylko
do broni jądrowej.
Pewien były konsultant NSA (National
Security Agency – Agencja Bezpieczństwa
Narodowego), który okazał się w przeszło-
ści osobą wiarygodną, poinformował mnie,
że rządowym naukowcom z „Nuklearnego”
Laboratorium Los Alamos w Nowym Mek-
syku udało się wygenerować holograficzny
portal. Użyli go oni do podróży przez czaso-
przestrzeń i prawdopodobnie do innych wy-
miarów, gdzie widzieli inny świat. To, co
tam zobaczyli, zarówno ich przeraziło, jak
i zaintrygowało. Niestety, nie podał żadnych
dalszych szczegółów.
Badania te są następstwem wcześniej-
szego sukcesu odniesionego podczas taj-
nych rządowych badań dotyczących czasu
i teleportacji. Fizyk z Los Alamos, Robert
Lazar, opowiedział o rządowym przedsię-
wzięciu badawczym dotyczącym podróży
w czasie pod kryptonimem Project Galileo,
o którym dowiedział się, kiedy jeszcze pra-
cował w Sektorze S-4 położonym na połu-
dnie od Strefy 51.
Mój informator z NSA potwierdził, że
rządowi udało się zakończyć badania doty-
czące podróży w czasie, przy czym dodał, że
jego zdaniem jest to niebezpieczna metoda.
Pewne sukcesy osiągnięto również podczas
badań nad teleportacją prowadzonych
w Lawrence Livermore/Sandia National
Laboratories w Kalifornii.
Niektóre rasy pozaziemskie używają po-
rtali własnej konstrukcji do odwiedzania
Ziemi. Obecnie rządowi USA, zawsze ską-
piącemu na kopiowanie technologii obcych
istot, udało się stworzyć własny, prymitywny
model.
Dr Wen Ho Lee, znany specjalista
w dziedzinie techniki jądrowej, jest jednym
NEXUS • 57
z uczonych, który pracował w ramach tego
przedsięwzięcia.
Jak zapewne państwo sobie przypomi-
nają, dr Lee został oskarżony przez rząd
o przekopiowanie „nuklearnych tajemnic”
Stanów Zjednoczonych na nie zabezpieczo-
ną taśmę komputerową. W nie skrępowanym
pod względem zabezpieczeń środowisku
naukowców pracujących w laboratoriach Los
Alamos kierowanych przez Uniwersytet Ka-
lifornijski, nawykłym do nieformalnej wymia-
ny informacji z kolegami, tego rodzaju „lap-
susy z zabezpieczeniami” miały charakter
wręcz masowy. Gdyby oskarżyć wszystkich
naukowców z LANL (Los Alamos National
Laboratories – Narodowe Laboratoria Los
Alamos), którzy omijali w podobny sposób
reguły dotyczące zabezpieczeń, Los Alamos
szybko stałoby się wymarłym miastem.
Dlaczego więc zwrócono uwagę na Wen
Ho Lee i niezgodnie z konstytucją ukarano
dziewięciomiesięcznym więzieniem bez
zgody na wypuszczenie za kaucją i znie-
sławiono w mediach? Co takiego wie on na
temat tajemnicy portalu, że rząd zdecydo-
wał się na zastosowanie tak ostrych środ-
ków, aby go uciszyć i zdyskredytować?
Ostatnio wszczęto postępowanie ugodo-
we między rządem Stanów Zjednoczonych
i drem Wen Ho Lee, w ramach którego
odstąpiono od 58 zarzutów o ciężkie prze-
stępstwa, co więcej, sędzia James Parker
przeprosił dra Lee za niezgodne z etyką
sądową zachowanie rządu, które „wprowa-
dziło w zakłopotanie cały naród”.
Mój informator, były pracownik NSA,
podkreśla, że postępowanie ugodowe było
możliwe, ponieważ dr Lee, podobnie jak
wielu innych, którzy pracują w obszarze
określanym jako „narodowe bezpieczeńst-
wo”, załatwił sobie kartę „wyjścia z wiezie-
nia na wolność”. Naukowcy z tego resortu
zabezpieczają się zwykle przechowując
w zabezpieczonych skrytkach lub u zaufa-
nych przyjaciół wstydliwe dla rządu infor-
macje z poleceniem udostępnienia ich pra-
sie w przypadku, gdyby coś się im stało.
Stworzenie klimatu, w którym niemoż-
liwe było dalsze trzymanie go w więzieniu
w charakterze kozła ofiarnego, stało się
zasługą jego rodziny, licznych przyjaciół
i amerykańskiej społeczności azjatyckiego
pochodzenia.
Postscriptum
Ludzie stojący za tą sprawą nie chcieli,
abyście państwo poznali tę historię. Kiedy
mój informator, były pracownik NSA, prze-
słał mi ją pocztą elektroniczną, ktoś złamał
jego wyszukany szyfr i wprowadził doń wi-
rusa, który zablokował mój serwer dokład-
nie na jego wiadomości i spowodował, że
nie została ona przezeń przyjęta. W wyniku
tej blokady przestałem otrzymywać napły-
wającą do mnie pocztę elektroniczną. Dwa
dni zajęło mi usunięcie przy pomocy wyna-
jętego specjalisty obejście zamrażającego
wirusa. Jestem zrównoważonym dziennika-
rzem, ale kiedy „oni” starają się, aby praw-
58 • NEXUS
da nie wypłynęła na światło dzienne, ogar-
nia mnie wściekłość i robię, co się da, aby ją
ujawnić. I właśnie ją państwu przekazuję.
(Źródło: Dr Richard Boylan, 2 październik 2000,
PO Box 22310, Sacramento, CA 95822, USA, tel.:
+1 (916) 422 7479 (PDT); e-mail: ‹drboylan@jps.
net›, strona internetowa: ‹www.jps.net//drboy-
lan/› i ‹http://DrRichBoylanReports.listbot.com/›)
DZIEWIĘĆ DNI W PRZESTRZENI
MIĘDZY ŚWIATAMI
Rayelan Allan
P rowadzący program typu talk-show
Talk America Dave Alan doznał roz-
ległego wylewu do pnia mózgu, jaki niemal
zawsze kończy się śmiercią... i przeżył!
Przez 9 dni, w czasie gdy jego ciało
spoczywało na łóżku podłączone do apara-
tury utrzymującej je przy życiu, Dave Alan
błąkał się wokół szpitala i rozmawiał z lu-
dźmi, którzy zmarli, lecz z jakichś powodów
wciąż przebywali przy powierzchni Ziemi.
— Bali się pójść dalej — powiedział
później Dave.
Dave spędził ten czas na rozmowach
z każdą z tych dusz. Udało mu się pomóc
im w przeniesieniu się z tego świata do
następnego. Kiedy już zakończył wysyłkę
ludzi do Boga, powrócił do swojego ciała
i się ocknął.
Większość ludzi, którzy doznają rozleg-
łego wylewu do pnia mózgu, nie wychodzi
z tego. 87 procent tych, którym udaje się
przeżyć, jest sparaliżowana od pasa w dół.
Większość traci zdolność mowy i pozostają
u nich trwałe uszkodzenia mózgu.
Dave nie doznał żadnych uszkodzeń
zdolności mentalnych. Zmienił mu się głos,
lecz powodem tego nie był wylew. Uszko-
dzenie głosu było wynikiem wpływu prze-
wodów, które utrzymywały go przy życiu.
Musiano wykonać tracheotomię. Lekarz
twierdzi, że za kilka miesięcy odzyska swój
normalny głos. Jego lewa ręka i noga są
sparaliżowane, lecz każdego dnia następuje
poprawa, kończyny powracają do normy.
Spodziewany jest pełny powrót do zdrowia.
Czy jednak wróci kiedykolwiek do stanu
sprzed wylewu, czy będzie taki sam?
Dave twierdzi, że jego przeżycia z „mię-
dzyświata” były tak niezwykłe, że wciąż
jeszcze je trawi. Planuje napisać książkę,
ponieważ wie, że poza ziemskim istnieje
jeszcze wiele innych wymiarów, wie także,
że z całą pewnością nie jesteśmy tylko
naszym ciałem!
— Jesteśmy duchem i nasz duch jest
zbyt silny, aby dać się usidlić w ciele!
— twierdzi. — W trakcie swoich przeżyć
dowiedziałem się, że wokół szpitali krąży
wielu zmarłych. Są oni przywiązani do Zie-
mi i nie zdają sobie sprawy z istnienia
jakiejkolwiek innej, duchowej świadomości.
Kiedy umierają, są zagubieni. Nie wiedzą,
co się dzieje. Nie rozumieją tego. Nikt,
nigdy nie powiedział im, czego mają się
spodziewać. Siedzą tam sobie... zastanawia-
jąc się bez końca, gdzie pójść, czy potrafią
pójść i czy wolno im pójść. Niektórzy ludzie,
to znaczy te dusze, nie chciały mnie słuchać.
Inne słuchały, siedząc i przyglądając się mi.
Widziałam ludzi... istoty, które zmarły bar-
dzo dawno temu, chodziły w kółko zagubio-
ne... siedziały... czekały. Niektóre nie miały
pojęcia, na co czekają. Niektóre twierdziły,
że czekają na świętego Piotra, który ma
przyjść i je zabrać. Inne mówiły, że czekają
na Jezusa, który ma przyjść i wskrzesić ich
ciała. Były w stanie zawieszenia. Niektóre
słuchały tego, co mówię, i postępowały zgo-
dnie z tym, co im powiedziałem. Kiedy już
uniosły się do góry i zniknęły w innym
wymiarze, odczuwałem spływającą na mnie
ich wdzięczność. Słyszałem ich dziękczynne
głosy. Mówiły, że widzą światłość i słyszą
głosy. Dziękowały mi za to, że je uwolniłem.
Dave twierdzi, że nigdy nie był w ża-
dnym tunelu. Twierdzi, że jego ciało nigdy
nie zamarło – aparatura cały czas utrzymy-
wała je przy życiu – niemniej przez 9 dni
przebywał „między światami” przy wejściu
do tunelu, który prowadzi do innych wymia-
rów. Tam właśnie zebrały się wszystkie du-
sze, które bały się opuścić Ziemię. Wygląda
na to, że Bóg posłał Dave’a, aby pomógł im
znaleźć drogę do domu.
Dave twierdzi, że czasami miał uczucie,
że jest gdzie indziej, nie na Ziemi, w czymś,
co wyglądało jak prywatny dom, i że wraca
tam do zdrowia. W jednej ze ścian otworzy-
ły się małe drzwi. „Dwie małe... istoty wzro-
stu około 60 centymetrów, dwie kobiety
o indonezyjskim wyglądzie” przeszły przez
drzwi, zeszły po ścianie i pojawiły się przy
jego łóżku.
Były bardzo przyjazne i cały czas mówiły
mu, że nic mu nie będzie. Wykonywały
normalne, typowe dla pielęgniarek, czynno-
ści, w czasie gdy go uzdrawiały i obdarzały
światłem i miłością. Kąpały go, słały łóżko,
mierzyły temperaturę – wykonywały wszyst-
kie czynności, jakie normalnie wykonują
pielęgniarki.
Opowiada, że w pokoju były kwiaty i że
był w stanie porozumiewać się z nimi. Twie-
rdzi, że kiedy poprosił kwiat, żeby przesunął
się w lewo, ten spełnił jego prośbę. Potem
poprosił go, aby przesunął się w przeciwną
stronę i kwiat znowu spełnił jego prośbę.
Twierdzi, że cały czas myślał o swoich dzie-
ciach, że chciał, aby były razem z nim
i oglądały taniec kwiatów, jaki wykonały
one na jego prośbę.
Mógł wychodzić z domu i spacerować
nad jeziorem. Mówi, że ilekroć się tam
udawał, zawsze w powietrzu roztaczała się
energia, ale inna od słonecznej. Spotkał tam
istoty, które mogły zmieniać kształt i stawać
się dowolnym stworzeniem lub zwierzęciem
– czymkolwiek chciały. Twierdzi, że dokony-
wały tego na jego oczach, ponieważ chciały,
aby zrozumiał, że jesteśmy czymś więcej niż
tylko ciałem. Dave nie boi się już śmierci.
Obecnie rozgląda się za pisarzem, spec-
jalistą od opowieści o duchach, który po-
mógłby mu napisać książkę, która, jak mu
oświadczono, stanie się bestsellerem. Po-
MARZEC-KWIECIEŃ 2001
wiedziano mu również, że nie umarł, ponie-
waż jest przed nim jeszcze mnóstwo pracy.
Podzielenie się wrażeniami z tego, co mu
się przydarzyło w ciągu 9 dni pobytu „mię-
dzy światami”, da ludziom nadzieję, że kie-
dy umrą, będzie na nich czekał inny świat.
Na początku lat dziewięćdziesiątych Da-
ve był jednym z prowadzących jedyny radio-
wy talk-show, który omawiał sprawy doty-
czące Nowego Porządku Świata (New
World Order) i erozji wolności w Stanach
Zjednoczonych. Jego gośćmi byli przywód-
cy ruchów o charakterze policyjnym, kon-
stytucjonaliści, obrońcy prawa do posiada-
nia broni oraz badacze przestępstw i korup-
cji w rządzie.
Osoby pragnące dowiedzieć się, jaki był
Dave przed wylewem, mogą ściągnąć z In-
ternetu artykuł napisany na jego temat
wkrótce po wylewie, który znajduje się pod
adresem: ‹www.egroups.com/message/Ru-
Mills/296›.
Można też posłuchać New Dave Alan
(Nowego Dave’a Alana) w sieci Talk Ameri-
ca Radio Network: ‹www.talkamerica.com›.
Dave jest na antenie w sieci #2 od ponie-
działku do piątku między godziną 19 i 20
czasu pacyficznego (Pacific Daylight Time;
w skrócie PDT) oraz w niedzielę między 22
i północą czasu PDT.
(Źródło: Rayelan Allan, za pośrednictwem Ru
Mills, Rumor Mill News Agency, 24 wrzesień
2000, e-mail: ‹rumills@mindspring.com›)
C.T.N. i D.U. „CRYSTAL”
w Poznaniu
Prowadzi kursy:
podstawowy i II stopnia
przygotowujące do zaistnienia
w Czwartym Wymiarze
W POPRZEDNICH NUMERACH „NEXUSA”
UWAGA: Poniższe numery można zakupić bezpo-
średnio z naszej redakcji za pomocą przekazu za-
mieszczonego w środku numeru! Numerów 1, 2, 3,
4, 5 i 6 już nie posiadamy. Informacje o nich można
uzyskać dzwoniąc do naszej redakcji pod numer
(085) 6535511.
Nr 7 (5/1999), cena 7,00 zł
Kontrola umysłów i Nowy Porządek Świata; Ban-
ki centralne i prywatna kontrola pieniądza, cz.
2 (dokończenie); Zanieczyszczenia szczepionek;
Technologia genu terminacyjnego; Przekaźnik
energii Ziemi; Gwiezdny ogień – złoto bogów, cz.
1; Młot i wahadło, cz. 2 (dokończenie); Bliskie
spotkanie z ludźmi w czerni, cz. 2 (dokończenie);
Stwórcy Skrzydeł, cz. 2.
Nr 8 (6/1999), cena 7,00 zł
Chemiczne smugi – trucizna spadająca z nieba;
Zasłona dymna nad śmieciami; Pokarm dla skóry;
Tajemnice generatora Rife’a, cz. 1; Od pamięci
wody do biologii numerycznej; Gwiezdny ogień
– złoto bogów, cz. 2; Antarktyda – zaginiona
Atlantyda?, cz. 1; Podróż do wiedzy o życiu po
śmierci; Stwórcy Skrzydeł, cz. 3 (dokończenie).
Nr 9 (1/2000), cena 7,00 zł
Kontrola umysłów z powietrza; Budowa Wielkiej
Piramidy w Gizie; Blaski i cienie teorii HIV, cz. 1;
Tajemnice generatora Rife’a, cz. 2 (dokończenie);
Transmutacja rtęci w złoto; Gwiezdny ogień – zło-
to bogów, cz. 3 (dokończenie); Antarktyda – zagi-
niona Atlantyda?, cz. 2 (dokończenie); Kontakty
z obcymi istotami w „Zgromadzeniu”, cz. 1; Staro-
żytne pojazdy latające.
Nr 10 (2/2000), cena 7,00 zł
Sieć szpiegowska Echelon, cz. 1; Sposób na astmę;
Blaski i cienie teorii HIV, cz. 2; Ogniwo Joe’ego
– akumulator energii orgonalnej; Jednolita Teoria
Materii; W królestwie władców pierścienia, cz. 1;
Noc czerwonego nieba; Kontakty z obcymi is-
totami w „Zgromadzeniu”, cz. 2 (dokończenie);
Nowy francuski raport w sprawie UFO i obrony.
Nr 11 (3/2000), cena 7,00 zł
Sieć szpiegowska Echelon, cz. 2 (dokończenie);
Narkotyki i polityka, cz. 1; Gaston Naessens i so-
matydy; Blaski i cienie teorii HIV, cz. 3 (dokoń-
czenie); Transmutacje nuklearnych odpadów;
W królestwie władców pierścienia, cz. 2 (dokoń-
czenie); Zapowiedź klęsk żywiołowych w latach
2000-2001; Ukryte elementy w muzyce i dźwię-
kach; Tajemnice pochodzenia człowieka; UFO
a bezpieczeństwo narodowe.
Nr 12 (4/2000), cena 7,00 zł
Narkotyki i polityka, cz. 2 (dokończenie); Pułapki
Światowej Organizacji Handlu, cz. 1; Produkty
sojowe – obietnice i zagrożenia; Elektryczny mo-
tor E.V. Graya; Blaski i cienie psychiatrii; Nie-
zwykłe wynalazki Tony’ego Cuthberta; Neoast-
rologia; Pamięć wdrukowana; „Rurociągi na Eu-
ropie oraz UFO nad stacją „Mir” i poligonem
Bajkonur; Supertajne badania prowadzone przez
Monsanto i „zasiewanie” Ameryki.
Nr 13 (5/2000), cena 8,00 zł
Pułapki Światowej Organizacji Handlu, cz. 2 (do-
kończenie); Międzynarodowy Kompleks Narkoty-
kowy, cz. 1; Przyczyna choroby Alzheimera; Czy
drobnoustroje są rzeczywiście przyczyną chorób?;
Silnik Johna Bediniego napędzany energią pró-
żni; Homeopatia i bioenergoterapia; Koewolucja;
Tajemnica spontanicznego zapłonu ludzi; Kolejny
rzekomy świadek katastrofy w Roswell; Starożyt-
ne miasto pod kalifornijską Doliną Śmierci.
Nr 14 (6/2000), cena 8,00 zł
Międzynarodowy Kompleks Narkotykowy, cz.
2 (dokończenie); Środki masowego przekazu i ich
okrucieństwa; Śmiercionośne dźwięki; Rafinowa-
ny cukier – najsłodsza trucizna; Jak kontroluję
grawitację; Starożytne wojny atomowe, cz. 1;
Śmieszny pieniądz; Uzdrowienia przez obce isto-
ty; Nowe informacje na temat Stwórców Skrzydeł.
Nr 15 (1/2001), cena 8,00 zł
Korporacja Narkotyki; Promienie rentgenowskie
i ich związek z rakiem i chorobami serca; Tajem-
nica raka, cz. 1; Essiac – remedium na raka, cz. 1;
Wysokowydajny obwód zbierający Collowaya; No-
wa teoria grawitacji; Teoria rozszerzającej się
Ziemi; Starożytne wojny atomowe, cz. 2 (dokoń-
czenie); Antygrawitacja i generator efektu Searla;
Fatimagate!; Odkrycie starożytnej świątyni pod
jeziorem Titicaca; Syryjskie ruiny zmuszają do
rewizji poglądów na początki cywilizacji miast.

Informacja i zapisy:
tel. 061-661 44 33 i 0609-264 763
60-247 Poznań, ul. Cybulskiego 13a
www.crystal.digisign-studio.net/
AURA-AKTYWATOR
BISCH’a do nauki widzenia
energii duchowych i AURY
wokół ludzi w warunkach domowych oraz
synchronizacji półkulowej, energetyzacji
i terapii antystresowej. Działa na zasadzie
patrzenia przez specjalne filtry. Polecany
przez Międzynarodowe Stowarzyszenie
Auryczne. Cena: 127,40 zł wraz z broszurą
i kosztem przesyłki. ZAMÓWIENIA
pisemne lub telefoniczne w godz. 8-20:
Telefon (0-71) 319-61-91 (pon.-sob.).
FIRMA „CYBERNETON”, BRZEG
DOLNY, ul. SŁOWACKIEGO 18 lok. 1
kod: 56-120. Katalog wysyłamy bezpłatnie.
Inter-Spider
Internet Service Provider
ul. Żuławskiego 10/3
31-145 Kraków
tel./fax: (0-12) 632 26 28
http://www.ispid.com.pl/
e-mail: biuro@ispid.com.pl
Oferujemy na konkurencyjnych warunkach dostęp do Internetu poprzez
łącza komutowane i dzierżawione. Wiele dodatkowych możliwości bez dodat-
kowych opłat (samodzielna aktualizacja WWW, kilka kont pocztowych na
jednym adresie, liczniki odwiedzin i in.).
Prowadzimy sprzedaż modemów, wykonujemy instalacje sieci oraz ser-
werów sieci lokalnych lub Internetowych.
Jako krajowy dystrybutor firmy SuSE oferujemy także znaną i cenioną
dystrybucję Linuxa tejże firmy (SuSE–Linux) – bogaty wybór oprogramowania
(w pakiecie 6 CD + podręcznik 400 str.) za niewygórowaną cenę (200,00 zł).
Także oprogramowanie dla Linuxa – LinuxCAD, VariCAD i in.

MARZEC-KWIECIEŃ 2001 NEXUS • 59

 LISTY DO REDAKCJI
Szanowny Panie Redaktorze!
Właśnie siedziałem sobie
miło przed komputerem i pi-
sałem artykuł (nie zamówiony przez Pana) dla
pańskiego pisma o... globalnie to ujmując, prob-
lemie rezonansu i jego wpływie na nasze życie
i zdrowie (prześlę go panu, jak tylko będzie goto-
wy), kiedy to moja żona przyniosła mi najnowszy
numer „Nexusa”, nr 1 (15), styczeń-luty 2001.
Odłożyłem pracę i zabrałem się za lekturę, którą
po godzinie zakończyłem – przeczytałem bowiem
wszystko od dechy do dechy. Zawsze tak robię.
W końcu, co jak co, ale „Nexusa” czyta się całego!
Na 32-giej stronie zamieścił Pan reklamę Me-
cosa firmy MedTronik GmbH w Polsce rozprowa-
dzanego przez firmę ProMora z Suchego Lasu.
I tak sobie od razu pomyślałem, że reklama to
z jednej strony bardzo dobra rzecz, z innej jednak
nie najlepsza. Szczególnie w takim piśmie jak
„Nexus”. Dlaczego?! Ponieważ bardzo łatwo mo-
że wprowadzić w błąd – człowiek wierzy intuicyj-
nie, że w piśmie takim jak „Nexus” – w końcu to
nie jest „Express Wieczorny” czy „Bild Zeitung”
– reklamy będą, a może nawet są, wyjątkowe.
Tzn., że reklamują wyjątkowe towary: świece Ho-
pi najlepszych producentów, generatory wytwa-
rzane w oparciu o najnowsze i najlepsze techno-
logie, dostęp do Internetu rzeczywiście na znako-
mitych warunkach; aktywatory aury, które rzeczy-
wiście działają i z aurą rzeczywiście mają wiele
wspólnego... itd., itp.
Być może moje podejście jest subiektywnie wy-
jątkowe i nie reprezentuje nawet najmniejszej
części czytelników „Nexusa”, ale czy taką sytuację
rzeczywiście aż tak trudno sobie wyobrazić?! I co
się dzieje wtenczas, kiedy jednak okazuje się,
że po zakupieniu towaru reklamowanego, nie spe-
łnia on nawet najmniejszych naszych oczekiwań?!
Albo nawet nie może ich spełnić, ponieważ od
dawna są na rynku światowym inne, lepsze roz-
wiązania, o których niestety nikt – nawet „Nexus”
– nie informuje?! Cóż wtenczas zrobić?! Może
warto byłoby w „Nexusie” założyć odrębny dział
poświęcony dobrej reklamie dobrych produktów?!
A może nawet bardzo dobrych?! Może czytelnicy
mogliby nadsyłać takie informacje nieodpłatnie?!
Może chętnie dzieliliby się informacjami, które
posiadają?! Może... Ale wróćmy do naszego Me-
cosa.
Oto niewielki fragment artykułu, który właśnie
dla Pana piszę:
[...] Jest bardzo wiele rodzajów fal, lecz ja
zajmę się tylko ich dwoma rodzajami: falami
Hertza i falami Tesli. Jedne z nich nas naj-
częściej codziennie zabijają, drugie mogłyby
nas przed tymi pierwszymi codziennie
ochraniać, gdyby... Gdybyśmy tylko tego
zapragnęli! Ale ponadto, gdybyśmy byli
świadomi zagrożeń wynikających z działa-
nia tych pierwszych. Niestety, nikt nie uczy
nas w szkołach ani na uniwersytetach o elek-
trosmogu. Nikt też nie informuje nas oficjal-
nie o chorobach, jakie może on powodować.
Jest nawet gorzej: większość rodzimych, or-
todoksyjnych naukowców twierdzi, że goto-
wanie (podgrzewanie) mleka dla niemowląt
w mikrofalówce jest jednym z najwspanial-
szych osiągnięć naszej XXI-wiecznej, ludz-
kiej techniki, oczywiście najzdrowsze z naj-
zdrowszych, kiedy w Szwajcarii i Kanadzie
zakazano urzędowo używania mikrofalówek
w szpitalach oraz przez karmiące piersią
matki, nie wspominając o telefonii komór-
60 • NEXUS
kowej czy satelitarnej, która u nas jest wspa-
niałą, chrupiącą bułeczką na śniadanie,
w Szwecji zaś, zgodnie tezami tamtejszych
naukowców, od lat gotuje rozmawiającym
ich spragnione nowości mózgi! [...]
Elektrosmog zabija. I to nie jest pogląd
tylko jakiejś niewielkiej grupki oszalałych
new ageowców, blokersów czy willowców.
To fakt.
Najlepszym zabezpieczeniem przed elek-
trosmogiem jest naturalny rezonans naszego
ciała. Naturalny rezonans naszej Matki Zie-
mi, który niczym kokonem zabezpiecza całe
ziemskie życie – wraz z naszym – przed
życiowo szkodliwymi falami, ich życiowo
szkodliwymi częstotliwościami oraz życio-
wo szkodliwymi informacjami, które w nich
samych lub/oraz na nich są przesyłane. Nie-
stety, nasza ludzka działalność tu na Ziemi
spowodowała, że w obecnych warunkach
pole to nie ma żadnych szans nas ochraniać
czy w jakikolwiek inny sposób zabezpieczać:
wszystkie urządzenia elektryczne, które ota-
czają nas na co dzień szczelnym murem,
rodzaj konstrukcji murów naszych domów
i biur, w których żyjemy i pracujemy, nasze
samochody, nasze ubrania, słowem prawie
wszystko niszczy naturalny ziemski rezo-
nans, wprowadzając na jego miejsce swój
własny. I to najczęściej szkodliwy. Na szczę-
ście, znaleźli się wśród nas ludzie, którzy
poświęcili całe swoje życie tym zagadnie-
niom konstruując wiele wspaniałych urzą-
dzeń kieszonkowych przewracających rezo-
nansowi Ziemi jego naturalną zabezpiecza-
jąco-ochraniającą wartość [...]
Ostatnio na polskim rynku pokazał się w sprze-
daży Mecos – kieszonkowy generator ERG (Erd-
Rezonanz-Generator), u nas nazwany generato-
rem mikromagnetycznych rezonansów Szumana.
Niestety, producent generatora, MedTronik
GmbH z Niemiec wykorzystuje do ochrony ludz-
kiego życia (ciała) przed elektrosmogiem stalą
częstotliwość 7,83 lub 8 Hz, co oczywiście ochra-
nia nas przed nim, lecz działanie takie nie jest
rozwiązaniem optymalnym. Optymalne rozwią-
zanie oferuje tylko i wyłącznie TESLAR, podobne
urządzenie, które zabezpiecza nas jednak przed
falami Tesli, a nie falami Hertza. Różnica jest
zasadnicza: Teslar nie tylko wzmacnia nasze wła-
sne pole magnetyczne generując swoją skalarną,
pod wpływem stałej informacji wypadkowej od-
czytanej z Pętli Moebiusa bez jednej przerwy
zmieniającą się w falę, ale przede wszystkim dopa-
sowuje go do każdego otoczenia, w którym się
właśnie znaleźliśmy, podczas gdy Szuman w prze-
ciwieństwie, jak gdyby tylko zagłusza swoim włas-
nym silnym polem wszelkiego rodzaju zakłócenia
elektromagnetyczne, na które w naszym codzien-
nym życiu natrafimy. Warto o tym wiedzieć
również z innego względu: generator Szumana
zakłóca zakłócenia magnetyzmu ziemskiego swoim
własnym polem elektromagnetycznym o, co pod-
kreślam, przychylnej naszemu życiu i zdrowiu
częstotliwości, w przeciwieństwie do tego Teslar
spowija nasze ciało rodzajem kokonu bezpieczeńst-
wa, w którym nasze ciało ma możliwość wysyłania
swojego własnego sygnału o swojej naturalnej
ziemskiej częstotliwości. Jest oczywiście więcej róż-
nic, ale o nich proszę przeczytać w moim artykule,
który, mam nadzieję, już niedługo wyląduje na
Pana biurku. Uważam, że warto o tym wszystkim
wiedzieć, zanim kupi się cokolwiek, w szczególności
urządzenie, które może lub nawet ma być w wyni-
ku spełnianych przez nie funkcji ŻYCIOWO dla
nas WAŻNE!
Będę wdzięczny za zamieszczenie tego listu
w „Listach” – może ktoś będzie mógł skorzystać. I
Serdecznie pozdrawiam
Tomek LaGie, Kobylniki Małe
Dziękuję za interesujący list. Z braku
miejsca spróbuję odnieść się tylko do Pańs-
kiego postulatu w sprawie reklamy. Nieste-
ty, nie ma żadnej możliwości, abyśmy za-
jmowali jakiekolwiek stanowisko w sprawie
tego, co się reklamuje na naszych łamach,
a to z tej prostej przyczyny, że nie czuję się
kompetentny w dokonywaniu oceny, czy
dany produkt spełnia obietnice zawarte
w reklamie, czy nie. Aby coś takiego robić,
należałoby oferowany produkt zlecać do
zbadania jakiemuś laboratorium lub same-
mu stworzyć odpowiednie laboratorium.
Nie muszę chyba wyjaśniać, że byłoby to
absurdalne działanie, chociażby ze wzglę-
dów finansowych. Jedyne, co można w tej
sytuacji zrobić, to prosić o opinię osoby,
które dany produkt zakupiły i przetestowały
na sobie. Nic więcej zrobić się nie da. Poza
tym, co zrobić, jeśli pięciu użytkowników
wypowie się negatywnie, a pięciu pozytyw-
nie. Jak go wówczas potraktować? Wiadomo
przecież, że oczekiwania ludzi się różne, że
często oczekują oni więcej lub czego innego,
niż oferuje reklama, i później mają preten-
sje, te oczekiwania nie zostały spełnione.
Jako przykład przytoczę prostą analogię.
Wydawca reklamuje swoją nową książkę ja-
ko zawierającą nowe rewelacyjne informacje
na jakiś temat. Kupują ją dwie osoby, z któ-
rych jedna nic nie wie na dany temat, a dru-
ga ma ogromną wiedzę w dziedzinie, której
ona dotyczy. Pierwsza jest zachwycona po
jej przeczytaniu, bo dowiedziała się wielu
nowych rzeczy, natomiast druga rozczaro-
wana, ponieważ wszystko to już wiedziała
z innych źródeł. Czy to znaczy, że wydawca
ją oszukał. Oczywiście, że nie.
Proszę nie domagać się od nas, abyśmy
pełnili rolę Biura Ochrony Konsumenta. Je-
dyne, co moglibyśmy zrobić, to stworzyć na
przykład kącik, w którym ludzie ocenialiby
zakupione przez siebie produkty za pośred-
nictwem zamieszczanych u nas reklam. Zna-
jąc wylewność ludzi, sądzę jednak, że nie
miałby on racji bytu z braku listów, poza
tym jaką mielibyśmy gwarancję, że list napi-
sała osoba, która rzeczywiście zakupiła dany
produkt i się zawiodła, a nie na przykład
konkurent chcący wykosić z rynku za na-
szym pośrednictwem swojego rywala. Przed
zamieszczeniem każdego takiego listu mu-
sielibyśmy sprawdzić u reklamodawcy, czy
jego autor rzeczywiście zakupił u niego dany
produkt etc...
Biorąc pod uwagę znikomą ilość reklam
zamieszczanych na naszych łamach i brak
jak dotąd listów od osób, które uważają, że
zostały oszukane, uważam badanie rzetelno-
ści reklam za niecelowe.
Niestety, mam tylko dwie ręce, a doba ma
tylko 24 godziny i proszę mi wierzyć, nie
jestem w stanie robić nic więcej ponad to, co
robię.
Ryszard Z. Fiejtek
MARZEC-KWIECIEŃ 2001