Professional Documents
Culture Documents
CV14-xx-xx.0
20/04/2014
Bi cnh
D khng th ph nhn nhng ng gp tch cc ca cc doanh nghip FDI i vi tng trng kinh t
ca Vit Nam nhng vn c mt vn nn ang lm au u cc quan chc ngnh thu l hnh vi
chuyn gi. Trong mt hi ngh do ngnh Thu t chc vo u thng 3/2012, Th trng B Ti chnh
Hong Anh Tun tha nhn:
C quan thu ang phi i mt vi tnh hnh k khai l ca doanh nghip FDI ngy cng tr nn ph bin
v nghim trng".
ng Nguyn Xun Sn, Ph ban Ci cch v hin i ho ca Tng cc Thu cng cho rng:
Tnh hung ny do Thin Anh Tun, ging vin Chng trnh Ging dy Kinh t Fulbright bin son. Cc nghin cu tnh
hung ca Chng trnh Ging dy Fulbright c s dng lm ti liu cho tho lun trn lp hc, ch khng phi a ra
khuyn ngh chnh sch.
Bn quyn 2014 ca Chng trnh Ging dy Kinh t Fulbright.
CV14-xx-xx.0
Cc doanh nghip c hnh vi chuyn gi thng l cc doanh nghip a quc gia, c i ng chuyn gia t
vn gii v kinh nghim trong vic xy dng k hoch trnh thu m vn khng phm lut.
ng ph vi tnh trng ny, trong nhng nm qua, Tng cc Thu tch cc trong vic kim tra cc
doanh nghip FDI b nghi ng c du hiu chuyn gi, v kt qu thu c cng kh tch cc. Chng
hn, nm 2010, c quan thu tin hnh thanh tra ti 575 doanh nghip FDI, trong pht hin 43
doanh nghip c du hiu chuyn gi v x l 37 doanh nghip c kt lun l vi phm, truy thu thu
v pht hnh chnh hn 27 t ng. Nm 2011, c quan thu cng tip tc thanh tra ti 921 doanh nghip
FDI k khai l v c du hiu chuyn gi. Kt qu x l gim l 6.617 t ng, tin hnh truy thu v
pht hn 1.669 t ng, tng 4 ln so vi nm 2010.
Gn y, u nm 2014, Thanh tra Tng cc Thu cng cng b bo co thanh tra chuyn v chuyn
gi, trong trng tm l chng chuyn gi i vi cc doanh nghip FDI c giao dch lin kt, c kt qu
ti chnh thua l nhng vn tip tc c k hoch m rng u t kinh doanh ti Vit Nam. Kt qu thanh
tra ti 870 doanh nghip FDI th c n 720 doanh nghip vi phm. ng ch , c mt s a phng c
t l vi phm ln n 100% doanh nghip thuc mu thanh tra nh Qung Ngi (27/27 doanh nghip
thanh tra c kt lun l vi phm), Ha Bnh (16/16), Bc Giang (14/14), Gia Lai (15/15), c Nng (7/7),
An Giang (7/7) TP.HCM, t l vi phm cng ln n 85%, tng ng 164 vi phm trong s 193
doanh nghip b thanh tra. H Ni thm ch cn cao hn khi c n 326 doanh nghip vi phm trong
s 332 doanh nghip b thanh tra. Kt qu thanh tra v x pht vi phm ti hai thnh ph u tu ny
gip giam l tng ng 870 v 1.500 t ng; truy thu, x pht v truy hon tng ng 173 v 498 t ng
cho Cc thu TP.HCM v H Ni.
Kt qu thanh tra cng cho thy rng, cch thc chuyn gi ph bin l nng gi hng ha, nguyn vt
liu u vo, trong khi li h thp gi xut khu u ra c kt qu ti chnh l nhm khng phi chu
thu thu nhp doanh nghip ti Vit Nam. Cc doanh nghip ri vo din ny thng hot ng trong
cc lnh vc, ngnh ngh c nhiu ti sn v hnh chng hn nh cc bng sng ch c quyn, cng
thc sn xut c quyn, cng ngh c quyn, sn xut cc sn phm khng ph bin trong nc do
khng c tiu ch ph hp hoc c s so snh i chiu nhm iu chnh li gi tr. Nu cc ti sn
gp vn c xem b kp cng ngh thc s th cng nh, th nhng vn c trng hp, nh
thanh tra pht hin, nhiu doanh nghip FDI gp vn vo DN trong nc bng my mc, thit b c
trnh cng ngh lc hu hoc khu hao ht nhng vn c y gi ln cao so vi gi tr thc. iu
ny gip nng khng gi tr gp vn gy bt li cho i tc l DN trong nc.
Ngoi ra, nhiu doanh nghip FDI cn tn dng tn dng li th c cng ty m nc ngoi, trong
cc cng ty m ny s cung cp nguyn liu u vo, ng thi bao tiu u ra ca sn phm. Do vic
kim sot gi nguyn liu cng nh gi xut khu cc sn phm trong mi quan h ny s tr nn kh
khn hn, c bit khi cc sn phm li c xut khu sang nc trung gian th 3.
Cc tp on, cng ty m ti nc ngoi k hp ng sn xut kinh doanh v dch v vi cc cng ty ca
cc nc vi n gi gia cng sn xut dch v rt cao. Sau , cc tp on ny giao li cho cc cng ty con
lp ti VN thc hin sn xut gia cng dch v v xut thng cho cc n v m cng ty m k hp ng.
Tuy nhin, tin khng thu c trc tip t cc cng ty xut hng m ch thu c theo n gi gia cng,
sn xut dch v do cng ty m quy nh, n gi ny rt thp, trch bo co Thanh tra thu.
iu ng ch na l rt nhiu doanh nghip hot ng trong lnh vc cung cp dch v, hng tiu
dng thuc cc nhn hng ln trn th gii thng s dng chiu thc nh gi tin bng quyn thng
hiu rt cao so vi gi tr thc, qua gip thu c li nhun t vic nng khng gi tr thng hiu,
trong khi pha doanh nghip FDI hot ng ti Vit Nam vn phi chu chi ph qung co cho thng
hiu . iu ny khin cho kt qu kinh doanh ca doanh nghip FDI ti Vit Nam b thua l trong khi
khon l ny chuyn thnh li nhun cho doanh nghip s hu thng hiu ln nc ngoi. Lin
quan n hin tng ny, mt Cc ph Cc Thu TP.HCM cho bit:
Trang 2/15
CV14-xx-xx.0
Cc doanh nghip FDI trong lnh vc siu th, bn l, nc gii kht ng u danh sch cc doanh nghip
FDI lun bo l.
Vi thc trng ny, i din B Ti chnh khng nh, trong nhng nm ti ngnh thu s tip tc u tin
thanh tra, kim tra cc doanh nghip c mi quan h lin kt kim sot, ngn chn vic chuyn gi, gi
l.
D nhng kt qu m thanh tra thu t c trn y l rt tch cc, song mt lnh o B Ti chnh
cho rng:
Chng ta mi ch thc hin thanh tra, kim tra mt s t doanh nghip FDI m c th truy thu hng
ngn t ng tin thu. Nu chng ta thc hin thanh tra, kim tra ton b s doanh nghip FDI th s tin
gian ln thu bng bin php chuyn gi s ln n c chc ngn t ng.
K vng ny ca lnh o B Ti chnh liu c kh thi hay khng khi hin nay, trong khng t cc doanh
nghip FDI, c bit l cc MNCs ang hot ng Vit Nam, ngay c khi thanh tra vn rt kh chng
minh hnh vi chuyn gi ti cc doanh nghip ny.
Cc tp on, cng ty m ti nc ngoi k hp ng sn xut kinh doanh v dch v vi cc cng ty ca
cc nc vi n gi gia cng sn xut dch v rt cao. Sau , cc tp on ny giao li cho cc cng ty con
lp ti VN thc hin sn xut gia cng dch v v xut thng cho cc n v m cng ty m k hp
ng. Trch bo co Thanh tra Thu.
Phn ny ch yu s dng thng tin t bi vit Khun mt mi ca cuc chin chng chuyn gi, Thi bo Kinh t Vit Nam
ca tc gi Ngh Nhn, ngy 26/3/2013. Truy cp ti http://doanhnhan.vneconomy.vn/20130326032959195P0C5/khuon-mat-moicua-cuoc-chien-chong-chuyen-gia.htm, ngy 20/4/2014.
2 Tng s doanh nghip FDI ang hot ng
3 in hnh nh Bnh Dng, s doanh nghip FDI k khai l nm 2010 l 754/1.490 doanh nghip, chim t trng 50,6%, trong
c ti 200 doanh nghip l qu vn ch s hu.
1
Trang 3/15
CV14-xx-xx.0
http://dantri.com.vn/doanh-nghiep/adidas-dong-hanh-cung-cac-ban-tre-co-hoan-canh-dac-biet-642938.htm
Phn di y ch yu s dng thng tin t bi bo Du hiu chuyn gi ti Adidas Vit Nam, ng trn bo u t, ngy
12/12/2012.
4
5
Trang 4/15
CV14-xx-xx.0
Nam, Adidas Singapore v cc cng ty con a phng, trong c Adidas Vit Nam cung cp mt dch
v v tha thun vic thu cc khon ph lin quan.
Mt i din ca Phng thanh tra ca Cc thu TP cho rng y l iu v l:6
nhng DN khc, ch c mt chi ph qun l vng, nhng ti Adidas VN c nhiu tng nc qun l.
Ngoi qun l ti VN cn c thm qun l vng ti Singapore v ng thi Adidas VN cn chu s qun l
t Adidas c. Adidas VN c hn cc hp ng dch v ghi nhn s qun l ny cng cc chi ph tr cho
pha i tc.
http://tuoitre.vn/Kinh-te/524652/adidas-vn-long-vong-chuyen-gia.html#ad-image-0
Trang 5/15
CV14-xx-xx.0
Chnh v pht sinh qu nhiu chi ph trung gian u vo khin cho gi thnh nhp khu cc sn phm
Adidas ti th trng Vit Nam b i ln mt cch v l. Mt cn b thanh tra thu nhm tnh:
Nu mt i giy Adidas bn ra ti th trng VN vi gi 2 triu ng th gi gc khi nhp khu ch
khong 1 triu ng, cn 500.000 ng l cc chi ph khc m Adidas VN phi tr cho i tc khc m thc
cht cui cng u chy v ti ca cng ty m. C trng hp cc chi ph kh hiu khc ln n 50% gi
bn sn phm.
Dn li t bo u t, dn.
Cng vn s 4162/TCT-CS ngy 21/11/2012 ca Tng cc thu.
9 Thng t 66/2010/TT-BTC ngy 22/4/2010 ca B Ti chnh hng dn v vic xc nh gi th trng trong giao dch kinh doanh
gia cc bn c quan h lin kt. Thng t s 130/2008/TT-BTC ngy 26/12/2008 ca B Ti chnh v thu TNDN quy nh v cc
khon chi c tr v khng c tr khi xc nh thu nhp chu thu.
7
8
Trang 6/15
2.
CV14-xx-xx.0
Trang 7/15
CV14-xx-xx.0
kin ca ng L Duy Minh, trng phng kim tra thu s 1 Cc thu TP.HCM. Dn li t http://www.tinmoi.vn/dau-hieu-batthuong-ve-thua-lo-o-coca-cola-viet-nam-011113254.html
15 http://www.tinmoi.vn/dau-hieu-bat-thuong-ve-thua-lo-o-coca-cola-viet-nam-011113254.html
14
Trang 8/15
CV14-xx-xx.0
Ngoi ra, i din ca Coca Cola Vit Nam cng cho rng do cng ty phi vay vn, chu gnh nng chi
ph li sut cao cng nh nhng ri ro t gi vi cc khon vay bng USD. Cc khon chi u t vo dy
chuyn sn xut lm gia tng chi ph v li sut, khu hao v chi ph chnh lch t gi.
iu cng cn phi n r rng, khng phi n lc ny du hiu chuyn gi ca Coca Cola Vit Nam mi
c pht hin. Theo Cc thu TP.HCM, t 6-7 nm qua, c quan ny lit Coca Cola Vit Nam vo v
tr s 1 trong danh sch DN nghi vn c du hiu chuyn gi. C quan thu cng xoi xt rt k bo co ti
chnh ca cng ty nhng vic chng minh c chuyn gi hay khng li ht sc phc tp do khng c c
s so snh, i chiu gi nguyn liu vi cc DN khc cng ngnh ngh. Nguyn ph liu u vo ca
Coca Cola Vit Nam l do cng ty m c quyn cung cp, do s c lp lun rng khng th ly chi
ph nguyn ph liu ca doanh nghip Vit Nam cng ngnh ngh so snh v Coca Cola l doanh
nghip c th. Bn thn i din Coca Cola Vit Nam cng gii thch rng, gi nguyn ph liu cao do
y l sng ch lu i, bao gm c chi ph cht xm.
C mt cu hi c t ra l ti sao b thua l ko di, thm ch n thm vo vn t c, nhng Coca
Cola vn c th hot ng? Cu tr li l Coca Cola phi i vay ti tr cho hot ng kinh doanh
nhng li ch yu i vay t cng ty m. Theo bo co ca Cc thu, cc khon vay n ngn hn ca Coca
Cola t cng ty m ln n hn 2.020 t ng, cn cc khon n khc ch 343 t ng. Nh vy, thay v
m vn t c v ng l phi c cng ty m b sung vn, vic Coca Cola i vay v phi tr li cho cng
ty m c th s gip to ra mt khon li thu do l chn thu ca li vay cho Coca Cola Vit Nam hoc
thm ch thua l do gnh nng li vay cao. V vn ny, i din Cc thu cn cho rng 16:
Nh vy Coca Cola VN n m thc cht l khng n v ch yu l vn t cng ty m rt vo cho cng ty
con trch t mt phn li hng nm chuyn v n di dng thanh ton tin mua hng liu.
Trong chuyn thm Vit Nam vo gia nm 2013, sau mt lot nghi vn chuyn gi, ng Arial Finan
Ph Ch tch tp on Coca Cola cho rng, nguyn tc kinh doanh ca mt thng hiu c tui i hn
100 nm v t duy chin lc theo chiu su khi so snh vi nhng cng ty cng ngh cao, sn xut phn
mm l lm ra sn phm nhng vn phi chp nhn l trong 10-15 nm u tin trc khi tr thnh DN
thnh cng bc nht th gii. ng Arial cng cho rng mc d Coca Cola Vit Nam cha c kh nng
ng thu TNDN v cha c li nhun nhng vn c 4 khon thu khc m Coca Cola ang ng v thc
t l ng rt nhiu.17
V i din ca tp on Coca Cola cn lp lun thm rng:
Mt doanh nghip nh Coca-Cola, tn ti c trm nm vi nhng i hi kht khe v nguyn tc hot
ng, thng hiu ca chng ti xut hin mi ni, trc ca mi gia nh, nu c iu g lm sai s tn hi
uy tn chng ti mt cng gy dng bao nm qua. T nhn quan ca ngi kinh doanh ti ch mun:
chng ti ti y n lc u t pht trin lu di th khng c l do g v khng th tng tng ti sao
chng ti phi lm sai tri.
Trong n lc chng chuyn gi, ch bn thn ngnh thu s khng th nng lc thay vo i hi
phi c mt s hp tc v phi hp vi nhiu c quan qun l nh nc khc nha. Lin quan n trng
hp ca Coca Cola Vit Nam, Cc thu TP.HCM cng c vn bn bo co UBND TP v S K hoch u t TP v tnh trng thua l lin tc ca Cng ty ny, trong nu r quan im rng nu mt DN
http://www.tinmoi.vn/dau-hieu-bat-thuong-ve-thua-lo-o-coca-cola-viet-nam-011113254.html
Phn ny ch yu dn t bi vit Coca Cola v chin lc 20 nm vn l, bo Vietnamnet 11/6/2013. Truy cp ti
http://vietnamnet.vn/vn/kinh-te/124750/coca-cola-va-chien-luoc-20-nam-van-lo.html.
16
17
Trang 9/15
CV14-xx-xx.0
Theo bo co quyt ton thu nm 2009 ca cc DN FDI ti Lm ng, c 104 DN c kt qu kinh doanh
thua l, chim gn 95% s DN FDI trn a bn tnh, trong DN c quy m cng ln th l cng nhiu.
Nhiu doanh nghip cng ri vo tnh trng tng t nh Coca-Cola, tc l s l ly k n gn ht vn
u t, thm ch s l cao hn vn u t.
Mt cn b Cc thu Lm ng lp lun:18
Xt v kh nng ti chnh khng th tip tc sn xut kinh doanh, nhng thc t cc DN ny vn hot ng
bnh thng, thm ch m rng quy m sn xut kinh doanh, u t nh xng, my mc, trang thit b;
thu thm t trng ch v mua sm thm nhiu ti sn t tin nh nh ca, t
http://www.tienphong.vn/kinh-te/cuoc-chien-chong-chuyen-gia-tron-thue-553553.tpo
Trang 10/15
CV14-xx-xx.0
Loan) vo Vit Nam tng chi ph, gi tr u t; trong khi li tm cch h gi sn phm ch xut
khu t Vit Nam v cng ty m nc ngoi dn n thua l trin min ti Vit Nam.
i din Cc thu Lm ng cho rng:19
Cc t khai ca mt s DN xut khu ch gi cho c quan thu u xc nh giao dch pht sinh trong nm
2010 gia DN vi khch hng nc ngoi l giao dch kinh doanh gia cc bn c quan h lin kt, nhng
khng xc nh li gi bn (gi xut khu) ph hp theo gi th trng. Cc DN u khng cung cp c
cc d liu, ti liu, chng t chng minh cho vic la chn v p dng phng php xc nh gi ph hp
nht i vi giao dch lin kt.
i ph vi nghi vn chuyn gi, trc ht Cc thu Lm ng p dng bin php tuyn truyn,
vn ng v tha thun cc DN t gic iu chnh ct l v k khai thu TNDN. Trong nm 2010, Cc
Thu Lm ng t chc 6 cuc i thoi tp trung vi nhm DN ku l, ng thi nhiu ln i thoi
ring vi tng DN va u tranh va vn ng tuyn truyn chnh sch php lut thu cc DN
chp hnh nghim tc ngha v k khai tnh thu v iu chnh gi hp l. 20 i vi cc DN khng t
iu chnh, Cc thu Lm ng p dng bin php cng rn bng cch tin hnh thanh tra ton din
quy trnh sn xut v n nh gi cho tng doanh nghip c th. Kt qu mang li l Cc thu ct
khon l khng l trn 300 t ng ca nhm DN ny, nhiu DN bt u pht sinh thu TNDN phi
np cho ngn sch.21 Trong mt ng thi khc, UBND tnh Lm ng cng ch o S K hoch - u
t bo co UBND tnh dng vic cp php b sung vn u t i vi cc DN FDI thng xuyn bo co
kt qu kinh doanh l lin tc qua nhiu nm.
Nh vy, khc vi nhiu trng hp c nghi vn chuyn gi khc nhng khng th i n kt lun v x
l, nh trng hp Adidas v Coca-Cola trn y, kt qu tch cc m Cc thu Lm ng t c k
vng s tip thm ng lc cho cng cuc chng chuyn gi hin nay Vit Nam.
Gn y, Ph Th tng Hong Trung Hi gn y cng giao B Ti chnh ch tr xy dng mt
chng trnh hnh ng tng th nhm kim sot hiu qu hn vn chuyn gi ca cc doanh nghip
FDI hot ng ti Vit Nam.
Phn ny ch yu dn li t bi bo Chng chuyn gi xut khu ch, ng trn bo Thanh Nin, ngy 12/12/2011. Truy cp ti
http://www.thanhnien.com.vn/pages/20111211/chong-chuyen-gia-xuat-khau-che.aspx
20 http://www.tienphong.vn/kinh-te/cuoc-chien-chong-chuyen-gia-tron-thue-553553.tpo
21 http://www.tienphong.vn/kinh-te/cuoc-chien-chong-chuyen-gia-tron-thue-553553.tpo
19
Trang 11/15
CV14-xx-xx.0
PH LC
TT
Cc thu
Tng s DN b
thanh tra
S DN c vi
phm
Tng s truy
thu, pht, truy
hon
Gim
l
H Ni
332
326
498
1575
TP.HCM
193
164
173
870
Qung Tr
27
27
2.3
1.2
Thi Nguyn
20
20
3.1
24.3
Ty Ninh
18
18
5.3
63
Ha Bnh
16
16
3.6
46
Bn Tre
17
15
1.5
21
Hi Phng
50
12
28.8
169
Ninh Bnh
10
1.2
119
10
Nam nh
1.6
8.2
T l DN
Sai s chun
Gi tr T
Gi tr P
c tnh thp
c tnh cao
Li nhun 20%
39
64.10%
10.10%
6.4
48.9%
81.3%
Li nhun 10-20%
105
44.50%
6.90%
6.4
33.5%
55.5%
Li nhun 5-10%
262
12.30%
9.70%
1.3
0.23
-3.2%
27.8%
Li nhun 0-5%
455
9.10%
4.80%
1.9
0.08
1.4%
16.8%
Ha vn
163
19.70%
15.20%
1.3
0.22
-4.6%
44.0%
L 5-0%
176
30.90%
17.40%
1.8
0.1
3.1%
58.7%
76
-2.10%
24.60%
-0.1
0.93
-41.5%
37.3%
68
-0.30%
20.40%
0.99
-32.9%
32.3%
Trang 12/15
CV14-xx-xx.0
Tng vn ng k
(Triu la M) (*)
15904
246339.4
100192.9
1988-1990
211
1603.5
1991
152
1284.4
428.5
1992
196
2077.6
574.9
1993
274
2829.8
1117.5
1994
372
4262.1
2240.6
1995
415
7925.2
2792
1996
372
9635.3
2938.2
1997
349
5955.6
3277.1
1998
285
4873.4
2372.4
1999
327
2282.5
2528.3
2000
391
2762.8
2398.7
2001
555
3265.7
2225.6
2002
808
2993.4
2884.7
2003
791
3172.7
2723.3
2004
811
4534.3
2708.4
2005
970
6840
3300.5
2006
987
12004.5
4100.4
2007
1544
21348.8
8034.1
2008
1171
71726.8
11500.2
2009
1208
23107.5
10000.5
2010
1237
19886.8
11000.3
2011
1191
15618.7
11000.1
S b 2012
1287
16348
10046.6
Tng s
Trang 13/15
CV14-xx-xx.0
Ph lc 4. u t trc tip nc ngoi c cp giy php 2012 phn theo ngnh kinh t
Vn ng k
(Triu la M)(*)
S d n
Tng s
1287
16348.0
17
99.4
167.5
549
11701.9
15
97.2
0.5
96
346.0
220
772.8
Vn ti, kho bi
32
227.1
Dch v lu tr v n ung
15
108.2
99
416.9
Khai khong
Cng nghip ch bin, ch to
Sn xut v phn phi in, kh t, nc nng, hi
nc v iu ho khng kh
Cung cp nc; hot ng qun l v x l rc thi,
nc thi
Xy dng
Bn bun v bn l; s cha t, m t, xe my v xe
c ng c khc
0.1
13
1979.9
5.3
11
105.1
Y t v hot ng tr gip x hi
140.2
60.6
20.5
Canada
Ty Ban Nha
New Zealand
M-hi-c
c
c
Luxembourg
Na Uy
Anh
Thy in
Phn Lan
H Lan
Yemen
Thu sut
40.0%
35.6%
34.0%
33.3%
31.4%
26.5%
30.0%
28.0%
30.0%
25.0%
29.6%
29.2%
27.0%
21.0%
22.0%
20.0%
25.0%
20%
Quc gia
B o Nha
Israel
an Mch
o
Hn Quc
Hy Lp
Thy S
Estonia
Th Nh K
Slovenia
Slovakia
Ba Lan
Hungary
Cng ha Sc
Iceland
Chi-l
Ireland
Trung bnh OECD
Ngun: KPMG
Trang 14/15
Thu sut
23.0%
26.5%
24.5%
30.0%
24.2%
26.0%
17.9%
21.0%
20.0%
17.0%
17.0%
19.0%
19.0%
19.0%
20.0%
20.0%
12.5%
25.32%
CV14-xx-xx.0
Thu sut
Cambodia
20.0%
Trung Quc
25.0%
34.0%
Indonesia
25.0%
Nht Bn
35.6%
Malaysia
25.0%
Philippines
30.0%
Thi Lan
20.0%
Vit Nam
22.0%
Singapore
Trung bnh chu
17.0%
22.5%
Trang 15/15