STANOWISKO RZDU

I.

METRYKA DOKUMENTU
Tytu

KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU

EKONOMICZNO-SPOECZNEGO I KOMITETU REGIONW Strategia jednolitego rynku cyfrowego dla
Europy
Data skierowania wniosku przez Parlament RP

Data przyjcia stanowiska przez Komitet do

Spraw Europejskich
8 lipca 2015 r.

Sygnatura Komisji Europejskiej

COM(2015) 192
Instytucja wiodca

Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji

Instytucje wsppracujce
Ministerstwo Gospodarki
Ministerstwo Finansw
Ministerstwo Sprawiedliwoci
Ministerstwo Spraw Zagranicznych
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyszego
Ministerstwo Spraw Wewntrznych
Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju
Urzd Ochrony Konkurencji i Konsumentw
Urzd Komunikacji Elektronicznej
Urzd Zamwie Publicznych

II.

CEL DOKUMENTU

Komunikat Komisji Europejskiej w sprawie Jednolitego Rynku Cyfrowego dla Europy jest strategi,
ktrej realizacja ma przyczyni si do uczynienia z Unii Europejskiej spjnego, zintegrowanego
cyfrowo organizmu gospodarczego. Zniesienie barier dla cyfrowego rozwoju UE i stworzenie
prawdziwe jednolitego rynku pozwoli firmom europejskim na czerpanie korzyci skali pyncych
z istnienia duego, europejskiego rynku, umoliwiajc podjcie rwnej konkurencji z globalnymi
liderami gospodarki cyfrowej.
1

Strategia zakada realizacj 16 inicjatyw skadajcych si na trzy filary Jednolitego Rynku Cyfrowego:
1. Lepszy dostp konsumentw i przedsibiorstw do towarw i usug w Internecie
w caej UE co wymaga pilnego zniesienia barier w transgranicznej dziaalnoci internetowej.
2. Tworzenie odpowiednich warunkw do rozwoju sieci i usug cyfrowych co wymaga
ultraszybkiej, bezpiecznej i niezawodnej infrastruktury oraz usug dotyczcych treci, a take
odpowiednich warunkw prawnych do wspierania i rozwijania innowacji, inwestycji, uczciwej
konkurencji i rwnych warunkw dziaania.
3. Maksymalizacja wzrostu gospodarczego generowanego przez europejsk gospodark
cyfrow co wymaga inwestycji w infrastruktur ICT i w takie technologie jak chmura
obliczeniowa i due zbiory danych, oraz bada i innowacji, ktre zwiksz konkurencyjno
przemysow, doprowadz do poprawy poziomu usug publicznych, poszerzenia krgu osb
korzystajcych z gospodarki cyfrowej i poprawy ich umiejtnoci.
Komisja Europejska zapowiada, e urzeczywistnienie Jednolitego Rynku Cyfrowego moe zapewni
w Europie dodatkowy wzrost gospodarczy o wartoci nawet 250 mld EUR w trakcie obecnej kadencji
Komisji Europejskiej oraz, e zostanie stworzonych kilkaset tysicy nowych miejsc pracy, zwaszcza
dla modych osb, a take dynamiczne spoeczestwo oparte na wiedzy.
III.

DOKUMENTY POWIZANE

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu EkonomicznoSpoecznego i Komitetu Regionw Europejska agenda cyfrowa COM(2010)245;

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu EkonomicznoSpoecznego i Komitetu Regionw COM (2011) 942 Spjne ramy dla budowania zaufania na
Jednolitym Rynku Cyfrowym dla elektronicznego handlu i usug;

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu EkonomicznoSpoecznego i Komitetu Regionw Wykorzystanie potencjau chmury obliczeniowej w Europie
COM (2012) 529;

ZIELONA KSIGA Zintegrowany rynek usug dostawy paczek jako impuls rozwoju handlu
elektronicznego w UE COM(2012) 698;

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu EkonomicznoSpoecznego i Komitetu Regionw Europejska agenda cyfrowa cyfrowe pobudzenie wzrostu
w Europie COM(2012) 784;

Wsplny Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu

Ekonomiczno-Spoecznego i Komitetu Regionw Strategia bezpieczestwa cybernetycznego Unii
Europejskiej: otwarta, bezpieczna i chroniona cyberprzestrze JOIN(2013)1;

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu EkonomicznoSpoecznego i Komitetu Regionw w sprawie jednolitego rynku telekomunikacyjnego COM(2013)
634;

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu EkonomicznoSpoecznego i Komitetu Regionw Ku gospodarce opartej na danych COM(2014) 442;

IV.

STANOWISKO RZDU

Jeszcze niedawno Europa, wraz z prnie rozwijajcym si sektorem telekomunikacyjnym, bya

cyfrowym liderem na skal wiatow. To w Europie powsta standard GSM, czy strony WWW. Jednak
zmiany w sektorze ICT zachodz tak szybko, e w cigu dwch dziesicioleci okazao si, e liderzy ICT
to obecnie podmioty z Ameryki Pnocnej i Azji. Unia Europejska ma potencja, aby odzyska tytu
wiatowego lidera cyfrowej rewolucji. Niestety potencja skali, moliwy do osignicia na 500
milionowym europejskim rynku, nie jest wykorzystywany, a gwn ku temu przeszkod jest
fragmentyzacja rynku. Podstawowym celem strategii Jednolitego Rynku Cyfrowego powinno by
eliminowanie istniejcych barier oraz tworzenie przyjaznego przedsibiorczoci i innowacjom
otoczenia prawnego, spoecznego i finansowego. Stworzenie w UE zintegrowanej cyfrowo gospodarki
jest warunkiem podjcia rwnej walki konkurencyjnej z globalnymi liderami.
W zwizku z powyszym Rzd RP popiera strategi Jednolitego Rynku Cyfrowego dla Europy,
ogoszon przez Komisje Europejsk. Co do zasady popieramy wikszo zapowiedzianych w niej
dziaa i inicjatyw, jednak nasze stanowisko odnonie do poszczeglnych wnioskw legislacyjnych
i dziaa pozalegislacyjnych bdzie zaleao od konkretnych rozwiza, ktre zaproponuje Komisja.
Punktem centralnym Jednolitego Rynku Cyfrowego musi by obywatel, konsument i uytkownik
Internetu. Dlatego te eliminujc istniejce bariery i projektujc nowe rozwizania przewidziane w
strategii naley zapewni, by stanowiy one adekwatn odpowied na potrzeby i oczekiwania tych
grup.
Z perspektywy konsumentw realizacja strategii oznacza wikszy wybr i dostp do towarw, treci
i usug elektronicznych oraz moliwo korzystania z szybkiej, otwartej, wolnej, bezpiecznej
i niepodzielonej sieci Internet. Nie mona przy tym jednak zapomina o innych podmiotach ktrych
praw cyfrowa aktywno bezporednio dotyczy.
Przedsibiorcom Jednolity Rynek Cyfrowy powinien zapewni moliwo atwiejszego, szybszego
i taszego dotarcia do setek milionw konsumentw na wsplnym rynku. Likwidacja barier dla
funkcjonowania na Jednolitym Rynku Cyfrowym daje bowiem szans na przypieszenie wzrostu
przedsibiorcw, zarwno z samej brany technologii komunikacyjno-informacyjnych (TIK, ang. ICT
Information and Communication Technologies), jak i pozostaych sektorw gospodarki, dla ktrych
wykorzystanie takich technologii jest szans na modernizacj metod produkcji, czy wiadczenia usug.
Szansa rozwojowa UE, jak jest Jednolity Rynek Cyfrowy, nie moe zosta zaprzepaszczona przez
przyjmowanie na poziomie UE nadmiernych regulacji prawnych, obcie administracyjnych
i biurokratycznych wymogw. Zapowiedziane rozwizania i mechanizmy powinny by wystarczajco
elastyczne, aby przetrway prb coraz szybszych zmian zachodzcych w sferze cyfrowej.
Jednolity Rynek Cyfrowy powinien przynie korzyci wszystkim obywatelom UE. Dlatego ksztatujc
go, zwaszcza aspekty prawne, naley zwraca uwag na konsekwencje geograficzne i wpyw na
spjno UE. Rzd RP z zadowoleniem przyjmuje propozycj Komisji Europejskiej, aby realizacj
strategii oprze na zasadzie lepszego stanowienia prawa (Better Regulation) i w peni popiera
wskazan przez ni potrzeb poddania wszystkich dziaa zwizanych z budow Jednolitego Rynku
Cyfrowego konsultacjom i ocenie skutkw (Impact Assessment). Proponujemy, aby zarwno
konsultacje, jak i ocena skutkw poszczeglnych rozwiza uwzgldniay nie tylko wymiar
branowy czy sektorowy, a byy prowadzone take pod ktem skutkw terytorialnych, zapewniajc
3

tym samym rwnomierny rozwj wszystkich regionw i pastw czonkowskich UE. W przypadku
wykazania przez testy terytorialne nierwnomiernego wpywu inicjatyw na poszczeglne regiony
bd pastwa czonkowskie lub moliwoci nierwnomiernego rozoenia kosztw, zaoenia
poszczeglnych inicjatyw powinny zosta odpowiednio dostosowane.
Jednolity Rynek Cyfrowy to rwnie szansa na skok cywilizacyjny, lecz wymaga to duego wysiku na
rzecz podniesienia kompetencji cyfrowych spoeczestwa. Budujc go nie mona pozwoli na
wykluczenie cyfrowe czci spoeczestwa. Konieczne jest te zadbanie o poszanowanie
podstawowych praw i wolnoci, tj. ochrona prywatnoci, wolno wypowiedzi, otrzymywania
i przekazywania informacji, poszanowanie prawa wasnoci (w tym intelektualnej) oraz
bezpieczestwo podczas korzystania z nowoczesnych technologii.

LEPSZY DOSTP ONLINE DLA KONSUMENTW I PRZEDSIBIORSTW W EUROPIE.

2.1. Regulacje transgranicznego handlu elektronicznego, ktrym mog ufa konsumenci
i przedsibiorcy.
Rzd RP co do zasady pozytywnie odnosi si do przedstawionych propozycji dotyczcych
transgranicznego handlu elektronicznego i potrzeby przyjcia regulacji prawnych na poziomie
europejskim. Istotnym elementem nowych rozwiza prawnych powinny by regulacje zapewniajce
efektywn egzekucj praw wynikajcych z zawartej umowy oraz gwarantujce wysok ochron
konsumentw. Popieramy co do zasady propozycj uregulowania kwestii dotyczcych
transgranicznej sprzeday internetowej rzeczy ruchomych i treci cyfrowych. Przedoenie projektu
powinno by jednak poprzedzone przeprowadzeniem dokadnej oceny skutkw regulacji, ktra
uwzgldni prawn ocen moliwoci przyjcia wsplnych regulacji dotyczcych rodkw prawnych
dostpnych w razie niewykonania umowy oraz okresu, w ktrym przysuguje prawo do gwarancji.
Nowe przepisy, jakkolwiek zasadnie proponowane z myl o uatwieniu dziaalno przedsibiorcom,
powinny zapewni wysoki poziom ochrony konsumentw, nie niszy ni wynikajcy z aktualnego
dorobku prawnego UE oraz orzecznictwa europejskiego, zwaszcza w takich obszarach jak sprzeda
konsumencka czy handel elektroniczny. Propozycja nowych przepisw powinna zosta jak najbardziej
zharmonizowana z ju przejtymi regulacjami prawa konsumenckiego, w szczeglnoci Dyrektyw
2011/83/UE w sprawie praw konsumentw. Nowa propozycja legislacyjna powinna mie charakter
scalajcy w jednym akcie prawnym jak najwiksz cz zagadnie, ktre dotycz umw zawieranych
za porednictwem elektronicznych rodkw komunikacji. W przeciwnym wypadku strony transakcji
bd musiay siga do rnych rde prawa wywoujc poczucie niepewnoci prawnej, tym samym
utrudniajc i spowalniajc realizacj transakcji sprzeday za porednictwem sieci Internet.
Majc wiadomo istnienia powanych rnic w tradycjach prawnych pastw czonkowskich, a take
sceptyczne reakcje rodowiska prawniczego wobec inicjatywy CESL (Common European Sales Law),
Rzd RP z zadowoleniem podchodzi do obecnych propozycji dziaa harmonizacyjnych zmierzajcych
do ustanowienia wsplnych zasad dotyczcych praw i obowizkw stron umw sprzeday online bez
tworzenia alternatywnego reimu prawnego. Nowe regulacje nie powinny jednak narusza krajowych
systemw prawa zobowiza, gdy wtpliwoci wielu pastw czonkowskich Unii Europejskiej w tym
zakresie spowodoway konieczno zaniechania prac nad projektem rozporzdzenia w sprawie
europejskiego prawa sprzeday CESL.
4

Ponadto, jedn z najpowaniejszych przeszkd w rozwoju transgranicznego handlu elektronicznego

w UE jest brak pewnoci zarwno po stronie przedsibiorcw jak i konsumentw co do
waciwoci prawa, ktre w danym przypadku znajdzie zastosowanie. Przedsibiorcy i konsumenci,
zawierajcy transakcje na Jednolitym Rynku Cyfrowym, powinni mc atwo i szybko ustali, wedug
jakich zasad i na podstawie ktrego prawa (spord praw poszczeglnych pastw czonkowskich UE)
zawierana jest umowa w sieci Internet.
W strategii Jednolitego Rynku Cyfrowego Komisja Europejska zapowiedziaa przedoenie wniosku
ustawodawczego, ktry ma umoliwi sprzedawcom prowadzenie dziaalnoci na podstawie ich
prawa krajowego, zwikszajc harmonizacj gwnych praw i obowizkw stron umowy sprzeday.
Propozycja Komisji Europejskiej, aby sprzedawcy mogli prowadzi dziaalno na podstawie ich prawa
krajowego (tzw. home option), jest dla przedsibiorcw atrakcyjna i mogaby by zacht do wejcia
lub szerszego udziau na rynkach zagranicznych, a tym samym da konsumentom wikszy wybr
w ramach szerszej oferty towarw i usug. Jednoczenie niesie ona ryzyko osabienia pozycji
konsumentw, o ile nie zostanie im zapewniony w prawie pastw czonkowskich i UE wysoki poziom
ochrony. Niemniej jednak pena harmonizacja w tym zakresie wydaje si by mao prawdopodobna
ze wzgldw prawnych (odmienne systemy prawa cywilnego) oraz politycznych (opr czci pastw
czonkowskich). Std Rzd RP ostronie ocenia t propozycj Komisji Europejskiej. Zajcie
szczegowego stanowiska bdzie moliwe dopiero po opublikowaniu przez Komisj Europejsk
ksztatu regulacji (zakresu przedmiotowego i podmiotowego), jak rwnie po analizie potencjalnych
skutkw dla uczestnikw rynku, w szczeglnoci dla sabszej strony umowy, tj. konsumentw.
Chcielibymy przy tym, aby przysze rozwizania prawne byy neutralne technologicznie. Przepisy
powinny by bowiem tak sformuowane, aby odpowiaday na pytanie co chcemy osign,
a nie jak. Kazuistyczne opisywanie technicznych narzdzi moe powodowa szybk dezaktualizacj
aktu prawnego.
Rzd RP popiera rwnie dziaania zmierzajce do przegldu rozporzdzenia 2006/2004
w sprawie wsppracy midzy organami krajowymi odpowiedzialnymi za egzekwowanie przepisw
prawa w zakresie ochrony konsumentw, dostrzegajc problemy zwizane z jego funkcjonowaniem
w szczeglnoci szybkoci dziaa organw egzekwujcych przepisy konsumenckie w ramach sieci
CPC (Consumer Protection Cooperation Network), oraz skutecznoci egzekwowania zgosze przez
dane pastwa czonkowskie. Naley te zwrci uwag na problem zwizany z egzekwowaniem
przepisw wobec przedsibiorcw, ktrzy faktycznie prowadz dziaalno gospodarcz na terenie
UE, majc siedziby poza jej terytorium. W ramach przegldu ww. rozporzdzenia lub przy
wykorzystaniu innych rodkw, dc do zapewnienia skutecznego egzekwowania prawa
konsumenckiego, naley zmierza w kierunku wprowadzenia rozwiza, ktre pozwoliyby na
skuteczne wykonywanie europejskich przepisw wobec podmiotw spoza UE.
2.2. Przystpne cenowo i dobrej jakoci transgraniczne usugi dorczania paczek.
Jednolity Rynek Cyfrowy wymaga sprawnie funkcjonujcego rynku paczek pocztowych. Rzd RP
dostrzega zasadno prowadzonych przez Komisj Europejsk bada, ktrych celem jest ustalenie,
czy ceny paczek zagranicznych dla klientw okazjonalnych odzwierciedlaj rzeczywisty koszt
dostarczenia paczek oraz inicjatywy na rzecz wikszej transparencji w tej kwestii. Art. 20 ust. 2
dyrektywy 2006/123/WE o usugach na rynku wewntrznym zobowizuje pastwa czonkowskie do
zapewnienia, e oglne warunki dostpu do usugi nie zawieraj dyskryminacyjnych postanowie
5

dotyczcych przynalenoci pastwowej lub miejsca zamieszkania usugobiorcy. Przepis ten nie
wyklucza jednak moliwoci zachowania rnic w warunkach dostpu do usugi, ktre s uzasadnione
kryteriami obiektywnymi.
W ocenie Rzdu RP nie jest zasadne ingerowanie pastwa w obszar kosztw operatorw i dostawcw
pocztowych. Moliwo swobodnego ksztatowania cen jest jednym z wyznacznikw gospodarki
rynkowej i trudno sobie wyobrazi, aby regulacj prawn dao si precyzyjnie oddzieli uzasadnione
od nieuzasadnionych przypadkw rnicowania cen dostarczenia towaru w obrocie krajowym
i transgranicznym.
Komisja powinna natomiast rozway moliwo wprowadzenia dodatkowych rodkw, dotyczcych
paczek nieobjtych zakresem obowizku wiadczenia usug powszechnych, w celu podniesienia
jakoci usug oraz zwikszenia ochrony konsumentw. W opinii Rzdu RP, co jest zbiene
z rekomendacjami Europejskiej Grupy Regulatorw Usug Pocztowych (ERGP), naley w dalszym cigu
wspiera inicjatywy na rzecz poprawy jakoci transgranicznej usugi dorczania paczek.
2.3. Zapobieganie nieuzasadnionemu blokowaniu geograficznemu.
Analiza rozdziau o nieuzasadnionym blokowaniu geograficznym (tzw. geo-blokowaniu) prowadzi do
wniosku, e Komisja Europejska porusza w tym punkcie dwa odrbne zagadnienia:
1. Transgraniczny dostp do treci cyfrowych.
2. Rnicowanie cen za tre albo usug elektroniczn w oparciu o lokalizacj konsumenta.
Dokonanie powyszego rozrnienia jest konieczne na potrzeby niniejszego dokumentu, gdy ocena
obu zjawisk nie jest tosama.
Ad. 1 Transgraniczny dostp do treci cyfrowych
Rzd RP dostrzega utrudnienia w transgranicznym dostpie do treci chronionych prawem autorskim
i prawami pokrewnymi, rozpowszechnianych drog cyfrow. Dotycz one w szczeglnoci dostpu do
usug zakupionych we wasnym kraju poza jego granicami. Problem ten zosta w komunikacie Komisji
ujty z perspektywy konsumentw.
Jednoczenie Komisja, odnotowujc pozytywny wpyw sektorw kreatywnych i kulturalnych na
konkurencyjno Unii Europejskiej, wzrost gospodarczy i rynek pracy1, powinna bya przedstawi
analiz skutkw, jakie dla tych sektorw kreatywnych i kulturalnych mog spowodowa zmiany
legislacyjne zmuszajce do zapewnienia transgranicznego dostpu do treci w usugach na danie,
ktre wizayby si z przynajmniej czciowym odejciem od zasady terytorialnoci prawa
autorskiego. Analiza ta powinna dotyczy nie tylko wpywu proponowanych zmian na dostp
konsumentw do treci, ale take ich znaczenia dla przyszej aktywnoci gospodarczej i zawodowej
europejskich twrcw, producentw i dostawcw treci.
Naley podkreli, e terytorialno prawa autorskiego pozwala na dostosowywanie usug online do
oczekiwa i moliwoci odbiorcw w danym kraju. Z kolei krajowemu ustawodawcy umoliwia
prowadzenie polityki kulturalnej dostosowanej do specyfiki sektora kreatywnego w danym pastwie
1

Dokument towarzyszcy Strategii jednolitego rynku cyfrowego dla Europy: Commission Staff Working
Document, A Digital Market Strategy for Europe Analysis and Evidence (SWD(2015) 100 final), str. 25.

czonkowskim, ktra zwizana jest take z silnym zrnicowaniem jzykowym wewntrz UE. Przykad
rynku muzycznego, charakteryzujcego si szybkim rozwojem legalnych platform dostarczajcych
treci w dogodny dla konsumentw sposb2, pokazuje, e do zapewnienia szerokiego, legalnego
dostpu online do twrczoci, take poza granicami wasnego kraju, nie jest konieczne ingerowanie
w t zasad.
Co istotne, Komisja sama zauwaya, e prawo autorskie nie jest jedyn przyczyn ogranicze
w transgranicznym dostpie do treci cyfrowych. Do innych czynnikw majcych wpyw na t
dostpno zaliczya kwestie podatkowe, rnice w krajowych regulacjach dotyczcych ochrony
maoletnich i polityki konsumenckiej, krajowe praktyki dotyczce okien dystrybucji, obaw przed
wysokim poziomem piractwa czy te po prostu decyzje biznesowe usugodawcw3.
Rzd RP jest otwarty na dyskusj na temat poprawy sytuacji konsumentw i obywateli w zakresie
przenoszenia cyfrowych treci legalnie zakupionych we wasnym kraju i korzystania z nich podczas
pobytu w innym pastwie czonkowskim. Wszelkie zmiany w tym zakresie powinny by jednake
dokonywane z uwzgldnieniem specyfiki poszczeglnych sektorw kreatywnych (audiowizualnego,
muzycznego, ksiki, prasy i gier komputerowych) oraz potrzeb konsumentw, obywateli
i przedsibiorcw, majc na uwadze, e czsto ju obecnie wypracowane s mechanizmy licencyjne
umoliwiajce ponadgraniczne oferowanie produktw i usug oraz korzystanie z utworw.
Rzd RP zwraca uwag na konieczno podjcia prac przez Komisj Europejsk oraz pastwa
czonkowskie, uatwiajcych przedsibiorcom ponadgraniczne oferowanie produktw i wiadczenie
usug opartych na treciach, jako jednego z elementw zapewnienia warunkw wzrostu
innowacyjnoci i konkurencyjnoci unijnego sektora ICT.
Znacznym uatwieniem w podejmowaniu przez usugodawcw dziaalnoci ponadgranicznej, take
z korzyci dla konsumentw i obywateli, byoby wyeliminowanie wtpliwoci zwizanych
z niejednolit implementacj europejskich przepisw prawa autorskiego w pastwach czonkowskich
UE. Niestety w swoim komunikacie Komisja nie zwrcia uwagi na ten problem.
Rwnoczenie Rzd RP bdzie sprzeciwia si propozycjom, ktre negatywnie wpywayby na sytuacj
sektorw kreatywnych pastw czonkowskich oraz lokalnych dostawcw treci, zuboajc tym
samym zakres repertuaru oferowanego konsumentom i obywatelom. Zmiany w europejskim prawie
autorskim nie powinny take podwaa przyjtych w Europie mechanizmw finansowania
twrczoci, w tym produkcji audiowizualnej, gdzie w znacznym stopniu s one oparte o sprzeda
praw do dystrybucji filmu na terytoriach poszczeglnych pastw. Nie powinny te na co zwracaa
uwag przewaajca cz uczestnikw konsultacji spoecznych skutkowa pogbieniem monopolu
najwikszych globalnych, pozaeuropejskich usugodawcw internetowych, ktrzy maj finansowe
i organizacyjne moliwoci dziaania na caym rynku europejskim kosztem maych i rednich
przedsibiorcw w pastwach czonkowskich, a raczej tworzy dla tych ostatnich korzystne warunki
do konkurowania na jednolitym rynku cyfrowym. Wszystkie szczegowe propozycje w tym wzgldzie

P. Gauszka, Raport dotyczcy funkcjonowania elektronicznego rynku treci muzycznych w Polsce, Warszawa
2013, str. 20-24, http://www.prawoautorskie.gov.pl/media/galuszka_/raport_galuszka.doc.
3
Dokument towarzyszcy Strategii jednolitego rynku cyfrowego dla Europy: Commission Staff Working
Document, A Digital Market Strategy for Europe Analysis and Evidence (SWD(2015) 100 final), str. 28.

bd przez Rzd RP analizowane take pod ktem art. 167 Traktatu o funkcjonowaniu Unii
Europejskiej, gwarantujcego poszanowanie rnorodnoci kulturowej.
Ad. 2 Rnicowanie cen za tre albo usug elektroniczn w oparciu o lokalizacj konsumenta.
Odrbnie naley oceni kwesti rnicowania cen za tre albo usugi elektroniczne w oparciu
o lokalizacj konsumenta. Komisja Europejska w strategii Jednolitego Rynku Cyfrowego nie
przedstawia argumentacji, ktra uzasadniaaby prawn interwencj w swobod ksztatowania
polityki cenowej przez przedsibiorcw.
W naszej ocenie wnioski ustawodawcze zakazujce tego typu praktyk powinny by poprzedzone
przedstawieniem przez Komisj Europejsk stosownych analiz ekonomicznych, uwzgldniajcych si
nabywcz konsumentw w rnych pastwach czonkowskich. Ponadto, konieczne jest dokonanie
analiz dotyczcych rzeczywistych kosztw funkcjonowania przedsibiorstwa dysponujcego ofert
transgraniczn. Ich wyniki pozwol oszacowa przewidywane skutki spoeczno-gospodarcze
proponowanych zmian. Dopiero na tej podstawie mog zosta sformuowane cele potencjalnej
interwencji.
Takie podejcie jest zgodne z programem Better Regulation oraz stanowiskiem polskiego Rzdu, ktry
podkrela, e zarwno konsultacje jak i ocena skutkw poszczeglnych rozwiza prawnych powinny
uwzgldnia nie tylko wymiar branowy czy sektorowy, ale rwnie skutki terytorialne, zapewniajc
tym samym rwnomierny rozwj wszystkich pastw czonkowskich.
2.4. Lepszy dostp do treci cyfrowych nowoczesne, bardziej europejskie ramy prawa autorskiego.
Przemiany cyfrowe wymagaj adekwatnych, zreformowanych praw autorskich. Konsumenci
oczekuj, e treci i usugi elektroniczne w Unii Europejskiej bd swobodnie przekraczay granice
pastw czonkowskich, podobnie jak to ma miejsce w przypadku swobodnego przepywu towarw
czy osb. Uatwienia w transgranicznym dostpie do usug i treci to jeden z najwaniejszych
warunkw potrzebnych do budowy Jednolitego Rynku Cyfrowego. Podejmujc si reform, musimy
jednake zachowa wysoki poziom ochrony praw wasnoci intelektualnej, sucych rozwojowi
i rnorodnoci kulturowej.
Rzd RP zgadza si z koniecznoci dostosowania europejskich przepisw w zakresie prawa
autorskiego do potrzeb Jednolitego Rynku Cyfrowego. Powinno to zosta dokonane poprzez dalsze
ujednolicenie przepisw pastw czonkowskich, co zapewni wszystkim podmiotom uczestniczcym
w obrocie prawnoautorskim wiksz pewno prawn przy podejmowaniu dziaalnoci
ponadgranicznej. Rwnoczenie dla wielu maych i rednich polskich przedsibiorcw powanym
wyzwaniem bdzie konkurowanie na Jednolitym Rynku z najwikszymi globalnymi graczami.
Naley dostrzec, e nie wszystkie propozycje zawarte w strategii gwarantuj osignicie zakadanego
celu w sposb korzystny dla europejskich obywateli, konsumentw, przemysw kreatywnych i tych
sektorw europejskiego rynku, ktre opieraj swoj aktywno gospodarcz na eksploatacji praw
autorskich i praw pokrewnych. Z tego wzgldu w odniesieniu do wszystkich zapowiadanych inicjatyw
legislacyjnych Rzd RP bdzie zwraca uwag na konieczno przeprowadzenia rzetelnej analizy
skutkw ekonomicznych i prawnych proponowanych rozwiza.

Dozwolony uytek
Rzd RP zgadza si z konkluzj Komisji Europejskiej, zgodnie z ktr fakultatywny charakter
dozwolonego uytku w prawie UE jest przyczyn znacznej fragmentacji przepisw krajowych, co
utrudnia transgraniczne korzystanie z utworw na tej podstawie. Dlatego Rzd RP opowiada si za
przesdzeniem o obligatoryjnym charakterze tych przypadkw dozwolonego uytku, ktre mog by
wykorzystywane przy dziaaniach na skal oglnoeuropejsk (dotyczcych np. zachowania
dziedzictwa kulturowego czy projektw naukowych, badawczych lub edukacyjnych) oraz non profit.
Przepisy w tym zakresie powinny jednak zosta dodatkowo doprecyzowane dla zapewnienia wikszej
jednolitoci ich stosowania oraz zabezpieczenia przed ich naduywaniem, jednake bez ograniczania
zakresu dotychczas istniejcych wyjtkw (np. wolnoci panoramy). Rzd RP wyraa przekonanie
o koniecznoci przeprowadzenia pogbionej dyskusji odnonie zapowiedzi wprowadzenia wyjtku
dotyczcego eksploracji tekstw i danych, obejmujcego take tego rodzaju aktywno prowadzon
w celach komercyjnych. Tego rodzaju dziaalno powinna by raczej prowadzona w oparciu
o wygodne dla wszystkich uytkownikw i tanie mechanizmy licencyjne.
Digitalizacja i uatwione moliwoci rozpowszechniania utworw na ogromn skal spowodoway
bowiem, e przepisy umoliwiajce korzystanie drog cyfrow z utworw w ramach dozwolonego
uytku musz by projektowane szczeglnie ostronie. Takie korzystanie moe niezwykle atwo
naruszy wynikajc z prawa midzynarodowego zasad tzw. trzystopniowego testu, ktra musi by
respektowana rwnie w unijnym acquis. Zgodnie z t zasad dozwolony uytek powinien by
ograniczony do pewnych szczeglnych przypadkw oraz nie powinien sta w sprzecznoci
z normalnym wykorzystaniem utworu (lub przedmiotu prawa pokrewnego) ani w sposb
nieuzasadniony narusza prawowitych interesw uprawnionego. Dlatego take w tym przypadku
Rzd RP oczekuje przedstawienia przez Komisj Europejsk analiz skutkw proponowanych
rozwiza.
Pozostae zagadnienia
Rzd RP zgadza si, e konieczne jest zapewnienie uczciwego wynagrodzenia twrcw
i wykonawcw, w szczeglnoci majc na uwadze skal korzystania z twrczoci w Internecie. Koszty
tego wynagrodzenia powinny ponosi podmioty czerpice zyski z eksploatacji utworw
i artystycznych wykona. Zapewnienie uczciwego wynagradzania dla twrcw i wykonawcw
powinno by realizowane w sposb zrwnowaony, aby zarazem nie byo nadmiern przeszkod dla
przedsibiorcw dla oferowania dostpu do treci oraz innowacyjnych usug, opartych o nowe
modele biznesowe, ani barier cenow dla uytkownikw.
Ponadto, Rzd RP z zainteresowaniem bdzie oczekiwa na zapowiedziany przez Komisj przegld
dyrektywy 93/83/EWG w sprawie koordynacji niektrych zasad dotyczcych prawa autorskiego oraz
praw pokrewnych w odniesieniu do przekazu satelitarnego i rozpowszechniania kablowego w celu
ustalenia, czy konieczne jest wczenie do jej zakresu transmisji internetowych prowadzonych przez
nadawcw, a take czy potrzebne s nowe rodki zapewniajce lepszy transgraniczny dostp do usug
nadawcw w Europie. Wszelkie inicjatywy w tym zakresie powinny by podejmowane w oparciu
o rzetelne analizy rynku.

2.5. Zmniejszenie obcie i przeszkd zwizanych z VAT przy sprzeday ponad granicami.
Silna gospodarka UE wymaga, aby reguy dotyczce podatkw byy takie same dla przedsibiorcw,
bez wzgldu na to, czy prowadz swoj dziaalno online czy offline. Zgodnie z ustaleniami Grupy
Eksperckiej ds. Podatkw w Gospodarce Cyfrowej nie jest uzasadnione tworzenie specjalnego reimu
podatkowego, dedykowanego firmom dziaajcym w tym sektorze. Niemniej jednak istnieje potrzeba
modernizacji obecnych regulacji tak, aby odpowiaday one lepiej na wyzwania zwizane z rozwojem
rynku cyfrowego. Oznacza to, e system podatkowy powinien ulec takim zmianom, ktre umoliwi
efektywne gromadzenie podatkw, a jednoczenie nie zaszkodz przedsibiorczoci i gotowoci do
podejmowania ryzyka, gdy tego wanie wymaga wdraanie nowych technologii i rozwiza
biznesowych.
Propozycja rozszerzenia obecnego jednego elektronicznego mechanizmu rejestracji i patnoci
(MOSS) na sprzeda internetow rzeczy materialnych wewntrz UE i z pastw trzecich jest
rozwizaniem idcym we waciwym kierunku. Opodatkowanie towarw w miejscu ich konsumpcji
przyczynia si do wzmocnienia konsumpcyjnego charakteru podatku VAT, a rozwizanie
upraszczajce, jakim jest jedno okienko (MOSS) do spraw rejestracji, skadania deklaracji i rozliczania
VAT uatwioby prowadzenie dziaalnoci podmiotom gospodarczym prowadzcym handel
internetowy. Decyzj w sprawie dalszego rozszerzenia stosowania zasady opodatkowania w miejscu
konsumpcji powinna poprzedzi jednak ocena funkcjonowania wprowadzonego od 1 stycznia 2015 r.
systemu MOSS (mini one stop shop, polski: may punkt kompleksowej obsugi) przy rozliczaniu usug
telekomunikacyjnych, usug nadawczych i usug elektronicznych wiadczonych na rzecz ostatecznych
konsumentw (nie podatnikw) zlokalizowanych w Unii Europejskiej. Szczeglnie istotne jest tutaj
zapewnienie skutecznej kontroli i zagwarantowanie dochodw z VAT pastwu czonkowskiemu
siedziby konsumenta.
Odnonie do propozycji wsplnego, oglnounijnego uproszczenia (progu VAT), wprowadzenie dla
drobnych przedsibiorcw wsplnej dla caej UE kwoty limitu sprzeday, poniej ktrej nie trzeba
byoby rozlicza VAT od sprzeday internetowej, wymaga poszerzonej debaty. Okrelenie takiego
limitu przyczynioby si do ograniczenia obowizkw administracyjnych drobnych przedsibiorcw,
ktrzy bdc poniej danego progu sprzeday nie byliby zobligowani do rozliczania VAT prowadzc
handel elektroniczny ale rwnoczenie oznaczaoby, e dane pastwo czonkowskie rezygnuje
z okrelonych wpyww z tego podatku. Zaznaczy naley, e VAT - jako podatek konsumpcyjny naleny jest pastwu, w ktrym znajduje si ostateczny odbiorca (konsument). To oznacza,
e ustalenie wsplnego limitu wymaga uwzgldnienia rnic w strukturze gospodarek pastw
czonkowskich UE, w ktrych pojcie mikro (small) biznesu moe si znaczco rni. W obszarze VAT
pastwa czonkowskie stosuj wasne limity sprzeday zwalniajce podatnikw z tego podatku przy
dostawach krajowych. Istniej te rne limity krajowe w odniesieniu do sprzeday wysykowej. Dla
przykadu drobny przedsibiorca w Polsce, ktry nie musi si rejestrowa dla celw VAT przy
transakcjach krajowych to taki, ktrego obrt nie przekracza 30 tys. euro (150 tys. PLN), podczas gdy
w Wielkiej Brytanii prg ten okrelono na 81 tys. GBP. Obowizuj rwnie rne limity zwizane ze
sprzeda wysykow.
Kierunkowo naley poprze dziaania zmierzajce do usunicia zwolnienia z VAT dla maych przesyek
od dostawcw z pastw trzecich. Rzd RP zgadza si z tym kierunkiem prac, gdy wyczenie ze
zwolnienia przesyek przywoonych w drodze zamwienia wysykowego zapobiegaoby zakceniu
konkurencji pomidzy firmami unijnymi i spoza Unii Europejskiej, dokonujcymi tzw. sprzeday
10

wysykowej, a take ewentualnemu przenoszeniu dziaalnoci firm poza Uni Europejsk celem
uzyskania korzyci wynikajcych ze zwolnienia dla importu maych przesyek. Majc na wzgldzie
obecny rozwj handlu elektronicznego (e-commerce) i sprzeday online nie ulega wtpliwoci,
e zakcenia swobody konkurencji pomidzy krajami unijnymi i poza unijnymi s obserwowane
i naley temu przeciwdziaa. Polska jako jeden z nielicznych krajw UE nie stosuje takiego zwolnienia
przy imporcie przesyek o niewielkiej wartoci (22 EUR), jeeli s importowane w drodze zamwienia
wysykowego. Takie rozwizanie jest opcjonalne dla pastw czonkowskich. Pomimo zatem, e ten
problem u nas nie wystpuje kierunkowo naley poprze dziaania zmierzajce do usunicia
zwolnienia z VAT dla maych przesyek od dostawcw z pastw trzecich.
W odniesieniu do koncepcji przegldu przez Komisj struktury obowizujcych stawek VAT, tak aby
podobne towary i usugi podlegay tym samym stawkom (rodowisko cyfrowe i fizyczne), naley
zauway, e nie powsta w tym zakresie aden projekt legislacyjny. Polska natomiast dy do
stworzenia ram prawnych na poziomie UE umoliwiajcych stosowanie przez pastwa czonkowskie
obnionej stawki VAT na e-booki (zgodnie ze Strategi Rozwoju Kapitau Spoecznego 2020).

TWORZENIE ODPOWIEDNICH, RWNYCH WARUNKW FUNKCJONOWANIA DLA

ZAAWANSOWANYCH SIECI CYFROWYCH I USUG INNOWACYJNYCH.
3.1. Dostosowanie przepisw telekomunikacyjnych do potrzeb.
Istniejce ramy prawne dla telekomunikacji wymagaj modernizacji. Ich przegld powinien mie na
celu dostosowanie przepisw tak, aby interwencje regulatora byy podejmowane w przypadku
zidentyfikowania zawodnoci rynku. Naley poprze ide prostszej, spjniejszej i bardziej
proporcjonalnej regulacji na obszarach, na ktrych konkurencja infrastrukturalna (m.in. ze strony
sieci kablowych) pojawia si na skal regionaln i krajow.
Rzd RP popiera zawarte w strategii postulaty dotyczce przegldu ram telekomunikacyjnych
w nastpujcym zakresie:
1) cilejsza koordynacja, wsppraca i tworzenie best practices w obszarze zarzdzania widmem
radiowym, w tym wzmocnienie RSPG;
2) uproszczenie regulacji na obszarach na ktrych wystpuje konkurencja infrastrukturalna;
3) przeprowadzenie przegldu dyrektywy o usudze powszechnej, celem uatwienia finansowania
sieci szerokopasmowych na obszarach bez takiej sieci lub w celu realizacji interesu publicznego
i tworzenia odpowiednich zacht do realizacji takich inwestycji na tych obszarach;
4) znoszenie fragmentaryzacji umoliwiajce uzyskanie korzyci skali dla operatorw
i usugodawcw; inicjatywa powinna pomc przedsibiorcom i konsumentom w peni
wykorzysta Jednolity Rynek Cyfrowy poprzez zmniejszanie skutkw fragmentaryzacji prawa,
zwikszanie konkurencyjnoci i zaufania konsumentw do usug wiadczonych drog cyfrow;
5) zapewnienie rwnych warunkw dziaania uczestnikom rynku i spjnego stosowania przepisw;
w ocenie Rzdu RP Komisja Europejska powinna kontynuowa analizy wzajemnych relacji rynku
usug i treci elektronicznych i rynku usug telekomunikacyjnych w kontekcie reguy mwicej,

11

e takie same usugi powinny podlega takim samym regulacjom (z ang. same services, same
rules).
6) wzmocnienie uprawnie Organu Europejskich Regulatorw cznoci Elektronicznej (BEREC).
Zwikszenie roli ciaa, w ktrym reprezentowane s krajowe organy regulacyjne pozwoli na
zapewnienie rwnowagi instytucjonalnej miedzy uprawnieniami instytucji krajowych,
a uprawnieniami Komisji Europejskiej.
Popieramy rwnie postulat koordynacji uwolnienia i harmonizacji wykorzystania pasma 700 MHz,
z uwzgldnieniem warunkw krajowych, dotyczcych ogranicze wynikajcych m.in. koniecznoci
koordynacji transgranicznej.
Nowe prawo powinno wspiera i zachca do inwestowania w rozwj sieci telekomunikacyjnych,
zwaszcza na obszarach wiejskich i trudno dostpnych, ktrych realizacja nie gwarantuje operatorom
otrzymania odpowiedniego zwrotu z tych inwestycji. Wyraamy zadowolenie, e kwestie te bd
przedmiotem dalszych prac Komisji. Rozwj nowoczesnej infrastruktury telekomunikacyjnej stanowi
bowiem warunek zapewnienia dostpnoci i jakoci usug cyfrowych na odpowiednim poziomie.
W kontekcie zacht do inwestycji, naley podkreli wag rozwiza zmierzajcych do obnienia
kosztw budowy i eksploatacji infrastruktury telekomunikacyjnej.
Jeli chodzi o polityk widma radiowego potrzebna jest lepsza koordynacja procesu jego
przydzielania midzy pastwami czonkowskim, dziki czemu operatorzy bd mogli atwiej
wiadczy usugi transgraniczne i uzyska korzyci skali. W tym kontekcie niezbdne bdzie
przeprowadzenie dyskusji, jak przedmiotowe regulacje powinny uwzgldnia specyfik rynkw
krajowych oraz innych uwarunkowa, ktre mog lokalnie utrudnia bd uniemoliwia dostp do
widma radiowego. Jednoczenie proces przydzielania czstotliwoci powinien pozosta kompetencj
krajow z uwagi na wymogi bezpieczestwa oraz ze wzgldu na specyfik krajowych rynkw i ich
znaczne zrnicowanie. Szczeglnie Polska, jako kraj graniczcy z pastwami spoza UE jest zmuszony
do prowadzenia dodatkowej koordynacji transgranicznej poszczeglnych pasm widma radiowego.
Konieczno midzynarodowej koordynacji widma wynika z przepisw Midzynarodowego Zwizku
Telekomunikacyjnego (ITU), jest niezalena od decyzji UE oraz moe opnia wykorzystanie tych
pasm (np. pasma 700 MHz) na usugi bezprzewodowej szerokopasmowej transmisji danych w Polsce.
W trakcie prac konieczne bdzie rwnie dokonanie analizy kwestii dotyczcej koordynacji
wykorzystania widma radiowego z pastwami graniczcymi z UE, ale nie bdcymi czonkami Unii
Europejskiej.
Na ile to moliwe, terminy obowizywania rezerwacji czstotliwoci dla poszczeglnych pasm
powinny by tak ustalane, by obowizyway w zblionych do siebie okresach. Zapewni to
zmniejszenie ewentualnych trudnoci przy rozdzielaniu widma oraz w razie potrzeby pozwoli na
zmian sposobu jego rozdysponowywania. W ocenie Rzdu RP, bardziej efektywne wykorzystanie
czstotliwoci, w tym np. refarming4, powinien przeoy sie na oferowanie usug o wyszej jakoci.
Takie dziaania powinny uwzgldnia rwnie kontekst midzynarodowy umoliwiajc stosunkowo
proste oferowanie usug na jednolitym rynku cyfrowym.
4

Uporzdkowanie rozdysponowanych czstotliwoci tak, aby bloki nalece do tych samych operatorw przylegay do
siebie co zwikszy efektywno wykorzystania pasma

12

Na dalszych etapach zunifikowane warunki (w tym okresy wydawanych licencji) dotyczce

gospodarowania widmem powinny by okrelane w ten sposb, aby pastwa czonkowskie posiaday
gwarancj zachowania wpywu na wysoko przychodw z gospodarowania czstotliwociami i ich
struktur np. na etapie przyznawania praw do uytkowania pasma, jak te w okresie ich pniejszego
wykorzystywania. Dodatkowo, Rzd RP uwaa, i z uwagi na znajomo rynkw krajowych konieczne
jest zachowanie wpywu na ksztatowanie czynnikw oddziaujcych na konkurencj
i konkurencyjno na rynku (np. poprzez wpyw na ustalanie zobowiza pokryciowych czy moliwo
uwzgldnienia warunkw konkurencji panujcych na rynku krajowym). Dodatkowo, przychody ze
sprzeday praw do widma radiowego powinny pozosta w wycznej dyspozycji pastw
czonkowskich.
Ponadto istotna dla rozwoju rynku oraz utrzymania na nim niezakconej i korzystnej dla
konsumentw konkurencji jest kwestia wspdzielenia czstotliwoci. Wspdzielenie czstotliwoci
moe bowiem zapewni bardziej efektywne wykorzystanie widma, zmniejszenie kosztw po stronie
operatorw oraz wzrost jakoci usug dla konsumentw. Jednak bez zdecydowanej i spjnej polityki
regulacyjnej moe ono doprowadzi do nierwnowagi rynkowej, wyeliminowania niektrych
przedsibiorcw, a w konsekwencji pogorszenia oferty dla uytkownikw kocowych.
W celu realizacji postulatu ochrony innowacyjnego, elastycznego i progresywnego podejcia
krajowego w dziedzinie gospodarki zasobami czstotliwoci, niezbdne jest stworzenie odpowiednich
warunkw do zrwnowaonej wsppracy na szczeblu UE w zakresie biecych zagadnie polityki
zarzdzania widmem radiowym. Popieramy postulat sformuowania skuteczniejszych
instytucjonalnych ram regulacyjnych dotyczcych wzmocnienia uprawnie Grupy ds. Polityki Widma
Radiowego (RSPG).
W zakresie ochrony danych osobowych w ramach usug telekomunikacyjnych naley pooy wikszy
nacisk na nowelizacj ram prawnych dotyczcych ochrony prywatnoci w sektorze cznoci
elektronicznej (dyrektywa 2002/58/WE). Jest to konieczne, poniewa podmioty zbierajce dane na
temat obywateli pozostaj w wielu przypadkach poza oglnymi normami regulujcymi rynek
telekomunikacyjny. W opinii polskiego Rzdu naley zidentyfikowa i naoy na waciwe podmioty
obowizki zmierzajce do ochrony prywatnoci i danych osobowych uytkownikw.
3.2. Ramy dla mediw w XXI wieku
Rzd RP zgadza si z koniecznoci pilnego dokonania rewizji dyrektywy 2010/13/UE
o audiowizualnych usugach medialnych. Nowe regulacje dotyczce wiadczenia usug medialnych
powinny by dostosowane do dynamicznie zmieniajcego si rynku, powinny zapewnia jak najlepsz
ochron konsumentw (w szczeglnoci widzw maoletnich), rwne warunki konkurencji dla
wszystkich podmiotw dziaajcych na rynku oraz waciw promocj twrczoci europejskiej.
Projekt nowelizacji dyrektywy powinien zosta poprzedzony analizami prawnymi i ocen skutkw
gospodarczych i kulturowych, opracowanymi przez Komisj Europejsk we wsppracy z pastwami
czonkowskimi UE. Naley przeanalizowa takie kwestie, jak: zasada ustalania jurysdykcji wobec
dostawcw usug medialnych, zakres podmiotowy dyrektywy (w tym dotychczasowy podzia na
dostawcw usug linearnych i nielinearnych, ewentualne objcie nowych rodzajw dostawcw
zakresem dyrektywy) oraz sposb promowania twrczoci europejskiej w audiowizualnych usugach
medialnych.
13

3.3. Adekwatne do celu otoczenie regulacyjne dla platform i porednikw.

3.3.1. Rola platform internetowych.
Rzd RP zgadza si z Komisj Europejsk, e potrzebna jest kompleksowa analiza roli, jak na
europejskim rynku cyfrowym odgrywaj tzw. platformy internetowe, w szczeglnoci w zakresie
przestrzegania istniejcego prawa antymonopolowego oraz prawa chronicego konsumentw.
Ponadto, prowadzone przez Komisj Europejsk analizy powinny rwnie oceni, w kontekcie
wzajemnych relacji rynku usug i treci elektronicznych i rynku usug telekomunikacyjnych, zasadno
wprowadzenia zasady, e takie same usugi powinny podlega takim samym regulacjom (z ang. same
services, same rules)5.
Poniewa samo pojcie platform internetowych jest dotychczas niezdefiniowane, na obecnym etapie
nie powinnimy przesdza, czy s potrzebne w tym zakresie regulacje. Przysze decyzje w tej sprawie
powinny by oparte o dane i fakty ustalone w ramach prowadzonej przez Komisj analizy.
Przedstawiane inicjatywy w omawianym obszarze wymagaj odpowiedzialnego podejcia, aby nie
ingerowa nadmiernie tam, gdzie mechanizmy rynkowe dziaaj efektywnie, a istniejce przepisy s
wystarczajce. Ewentualne rozwizania regulacyjne powinny by poprzedzone analiz,
uwzgldniajc ich wpyw na wszystkich przedsibiorcw, w tym na mae i rednie przedsibiorstwa
europejskie, ktrych zakres dziaania kwalifikuje je do bardzo szerokiej kategorii platform
internetowych.
W tym miejscu naley doda uwag natury oglnej, odzwierciedlajc stanowisko prezentowane
przez znaczn cz rodowiska polskich przedsibiorcw dziaajcych online. Niektre dziaania
i inicjatywy, w tym propozycje legislacyjne, obecne w strategii Jednolitego Rynku Cyfrowego,
projektowane s z myl o obecnym stanie rynku usug elektronicznych, na ktrym istotn pozycj
odgrywaj firmy pozaeuropejskie. W ocenie Rzdu RP wane jest , aby europejskie przepisy nie byy
tworzone z motywacj przeciwko firmom cyfrowym spoza UE, bowiem modele biznesowe
obecnych liderw brany, pochodzcych spoza UE, s wykorzystywane przez wiele europejskich
maych i rednich przedsibiorstw dziaajcych w obszarze cyfrowym. W duszej perspektywie
czasowej niektre z rozwiza jeli zostan le zaprojektowane i wdroone mog okaza si
niekorzystne dla europejskich przedsibiorcw, w szczeglnoci tych maych i rednich. Naoenie
zbyt daleko idcych wymogw i obowizkw moe wrcz utrudni europejskim firmom wejcie na
rynek. Nadmiar regulacji moe postawi mae i rednie europejskie firmy w niekorzystnej pozycji
startowej, bo rozwijajc si bd musiay sprosta wymogom projektowanym z myl o globalnych
firmach o ju ugruntowanej pozycji. W zwizku z powyszym w ocenie Rzdu RP przysze dziaania na
szczeblu UE powinny by projektowane z myl o wspieraniu europejskich firm cyfrowych, a nie jako
instrument przeciwko podmiotom spoza UE.

Zasada same services same rules nie zostaa co prawda przytoczona w strategii Jednolitego Rynku Cyfrowego, niemniej jednak bya czsto
podnoszona podczas prac nad strategi. Zasada ta sprowadza si w duym uproszczeniu do uznania, e takie same usugi powinny podlega
takim samym regulacjom prawnym, bez wzgldu na to, czy usuga jest wiadczona jako usuga telekomunikacyjna czy jako usuga
wiadczona przez dostawcw usug i treci elektronicznych. W praktyce przyjcie tej zasady moe oznacza kilka rnych kierunkw
dziaania, np. zmniejszenie obcie regulacyjnych dla dostawcw usug telekomunikacyjnych albo wprowadzenie regulacji prawnych dla
dostawcw usug i treci elektronicznych (albo kombinacj obu). Niemniej jednak dopiero kompleksowa analiza Komisji Europejskiej da
odpowied na pytanie, czy stosowanie ww. reguy jest zasadne i jakie dziaania powinny zosta podjte.

14

3.3.2. Zwalczanie nielegalnych treci w Internecie.

Rzd RP wyraa kierunkowe poparcie dla propozycji Komisji dotyczcych potrzeby podniesienia
oglnego poziomu ochrony przed nielegalnymi treciami w Internecie. Wszelkie dziaania w tym
zakresie naley postrzega przez pryzmat zapewnienia rwnowagi pomidzy potrzebami zwizanymi
z zapewnieniem bezpieczestwa a prawami podstawowymi. Odpowiedzi na identyfikowane
problemy naley szuka w pierwszej kolejnoci w udoskonalaniu ju istniejcych rozwiza, procedur
i przepisw prawa. Unia Europejska ma rozwinite mechanizmy praktyczne i prawne, ktre reguluj
usuwanie z sieci Internet treci o charakterze bezprawnym. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego
i Rady 2000/31/WE z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie niektrych aspektw prawnych usug
spoeczestwa informacyjnego, w szczeglnoci handlu elektronicznego w ramach rynku
wewntrznego (dyrektywa o handlu elektronicznym) stanowia przeomowy krok w budowie
Jednolitego Rynku Cyfrowego, u ktrego podstaw ley wyraona w tej dyrektywie zasada pastwa
pochodzenia oraz ochrona tzw. porednikw internetowych przed odpowiedzialnoci za treci
pochodzce od uytkownikw, pozwalajca na wymian informacji i pogldw w Internecie. Dlatego
te dorobek ten naley wzmacnia i rozwija.
Jednolity Rynek Cyfrowy wymaga ujednolicenia wprowadzonych dyrektyw o handlu elektronicznym
mechanizmw notice and takedown, a Rzd RP bdzie wspiera dziaania Komisji Europejskiej w tym
zakresie. Wypracowanie ujednoliconego mechanizmu zgaszania i usuwania treci o charakterze
bezprawnym powinno uatwi prowadzenie transgranicznej dziaalnoci gospodarczej w Internecie,
wywaajc potrzeby przedsibiorcw, obywateli i organw pastwa.
Przysze, ujednolicone mechanizmy notice and takedown powinny by tak skonstruowane, aby:
umoliwi skuteczne usuwanie bezprawnych treci z serwisw elektronicznych;
odpowiednio wyway interesy i oczekiwania zarwno zgaszajcych treci do usunicia jak
i zamieszczajcych te treci;
zagwarantowa porednikom internetowym odpowiedni poziom pewnoci prawa, konieczny
dla rozwoju usug i handlu elektronicznego.
Jednoczenie z du rezerw odnosimy si do zapowiedzianej w strategii inicjatywy legislacyjnej,
ktrej celem jest zwikszenie odpowiedzialnoci porednikw za treci generowane przez
uytkownikw poprzez naoenie na nich obowizku monitorowania aktywnoci uytkownikw
Internetu celem identyfikowania i usuwania treci bezprawnych. Jest to pomys spoecznie
i gospodarczo szkodliwy. Takie rozwizanie moe godzi bezporednio w wolnoci i prawa
podstawowe obywateli, z prawem do prywatnoci, swobod wypowiedzi oraz prawem do dzielenia
si i poszukiwania informacji na czele. Ewentualne naruszenie obecnie obowizujcego modelu
i obcienie przedsibiorstw dodatkowymi obowizkami w zakresie monitorowania treci
przekazywanych przez ich uytkownikw byoby istotnym obcieniem finansowym i organizacyjnym
dla przedsibiorstw, w szczeglnoci maych i rednich. Obowizujce obecnie regulacje prawne
zapewniaj delikatn rwnowag pomidzy wszystkimi uytkownikami Internetu, ktrej naruszenie
mogoby mie daleko idce konsekwencje spoeczne, ekonomiczne i prawne. Powysze nie zmienia
faktu, e skuteczne usuwanie nielegalnych treci wymaga cisej wsppracy organw egzekwowania
15

prawa z sektorem prywatnym. Rzd RP dostrzega zoono problematyki w tym obszarze i uznaje, e
naley odpowiednio wyway interesy wszystkich zainteresowanych stron.
Jednoczenie Rzd RP dostrzega powany problem, jakim s serwisy elektroniczne pomylane tak,
aby umoliwia swoim uytkownikom masowe naruszenia praw autorskich do wymienianych
w serwisie plikw z utworami, gdzie podmioty administrujce takimi serwisami najczciej czerpi
z takiej dziaalnoci znaczne korzyci finansowe, prowadzc dziaalno w celach zarobkowych. Rzd
RP, poza dziaaniami mikkimi (np. inicjatywa, ktrej celem jest ograniczenie zyskw
z zamieszczania reklam w tzw. serwisach pirackich), sugeruje, aby Komisja Europejska przeprowadzia
pogbion analiz celem ustalenia czy, a jeli jak to jakie zmiany w prawie UE s konieczne aby
skutecznie uniemoliwi dziaalno serwisw, ktre w sposb zamierzony, masowo i dla celw
zarobkowych umoliwiaj naruszenia praw autorskich w Internecie. Serwisy nastawione na
zarabianie na naruszeniach praw autorskich nie powinny korzysta z wycze odpowiedzialnoci
pomylanych i zaprojektowanych z myl o dziaajcych uczciwie i legalnie porednikach
internetowych. Jakiekolwiek ewentualne zmiany w tym zakresie nie powinny prowadzi do
zwikszania zakresu obowizkw wszystkich dziaajcych w UE przedsibiorcw oferujcych legalne
treci i usugi elektroniczne oraz powinny by projektowane z penym poszanowaniem wolnoci
i praw podstawowych uytkownikw Internetu oraz uprawnionych z tytuu praw wasnoci
intelektualnej.
Konieczna jest te poprawa skutecznoci procedur sdowych w przypadku dochodzenia roszcze
przeciwko usugodawcy majcemu siedzib w innym pastwie czonkowskim UE oraz uatwienie tego
rodzaju aktywnoci maym i rednim przedsibiorcom, ktrzy stanowi przewaajc cz
europejskiego sektora przemysw kreatywnych oraz europejskich dostawcw treci.
W przeprowadzonych konsultacjach spoecznych zwracano uwag, e pomimo harmonizacji
przepisw o cywilnoprawnych rodkach egzekwowania praw wasnoci intelektualnej (dyrektywa
2004/48/WE) dochodzenie roszcze w tego rodzaju przypadkach w dalszym cigu sprawia trudnoci.
wiadczy to o niewystarczajcej wsppracy sdowej w tym zakresie. Sytuacja ta wymaga dziaa ze
strony Komisji brak skutecznych paneuropejskich mechanizmw w tym wzgldzie pozwala bowiem
na lokowanie siedzib usugodawcw w pastwach, w ktrych dochodzenie ich odpowiedzialnoci jest
wydatnie utrudnione.
Dziaaniom legislacyjnym powinny towarzyszy inicjatywy pozalegislacyjne, podejmowane lub
wspierane przez Komisj Europejsk. Rzd RP podtrzymuje poparcie dla dziaa w tym zakresie
zapowiedzianych przez Komisj w komunikacie W deniu do odnowy konsensusu w sprawie
egzekwowania praw wasnoci intelektualnej: Plan dziaania UE, w szczeglnoci zmierzajcych do
realizacji zasady podania ladem pienidzy (follow the money), czyli odcinania od rde dochodu
podmiotw, ktre czerpi korzyci z narusze praw wasnoci intelektualnej.
3.4. Wzmocnienie zaufania do usug cyfrowych i przetwarzania danych osobowych oraz zwikszenie
bezpieczestwa takich usug i danych.
Obydwa zagadnienia (problematyka prywatnoci w sferze cyfrowej oraz cyberbezpieczestwo) maj
dla Polski charakter priorytetowy. Unia Europejska potrzebuje wsplnego podejcia w obszarze
cyberbezpieczestwa, bez fragmentaryzowania sieci wzdu granic pastwowych, aby przycign do
siebie przedsibiorcw i uytkownikw, ktrzy w coraz wikszym stopniu poszukuj wysokiego
16

poziomu bezpieczestwa usug cyfrowych. Bezpieczestwo jest nasz wspln, europejsk wartoci,
chronion najlepiej poprzez wsplne dziaania i cis wspprac, w tym wspprac narodowych
jednostek CERT oraz wspprac na poziomie politycznym. Podniesienie poziomu bezpieczestwa
w caej UE wymaga, aby Komisja Europejska dya do stworzenia wsppracy operacyjnej CERTw
wszystkich pastw czonkowskich.
Dziaania zwizane z zapewnieniem bezpieczestwa w sieci powinny mie jeden z najwyszych
priorytetw w dziaaniach Unii Europejskiej w obszarze Jednolitego Rynku Cyfrowego. W przekonaniu
Rzdu RP zapewnienie zaufania do moliwoci bezpiecznego korzystania z usug i dbr cyfrowych
oraz zawierania bezpiecznych i wiarygodnych transakcji jest fundamentem dziaania i rozwoju
Jednolitego Rynku Cyfrowego. Z uznaniem przyjmujemy plan powoania partnerstwa publiczno
prywatnego w zakresie cyberbezpieczestwa. Innowacje i rozwj nowych technologii, a take
zabezpiecze, le po stronie sektora prywatnego, bez wsppracy z ktrym administracja publiczna
nie jest w stanie efektywnie dba o cyberbezpieczestwo. Komisja Europejska powinna zadba
o pene informowanie oraz wczanie na wczesnym etapie krajw czonkowskich i kluczowych
narodowych interesariuszy w proces tworzenia partnerstwa i definiowania jego obszarw
tematycznych. Wane jest, by tworzone struktury byy paneuropejskie, inkluzywne oraz otwarte
w wikszym stopniu na mae i rednie przedsibiorstwa. Rzd RP zwraca uwag na konieczno
zachowania daleko posunitej rozwagi podczas projektowania i powoywania partnerstwa, tak aby
mie pewno e budujemy partnerstwo publiczno-prywatne, a nie dokonujemy powolnej
prywatyzacji bezpieczestwa pastw czonkowskich. Problematyka ta powinna znale waciwe
miejsce i znaczenie m.in. w unijnym programie ramowym Horyzont 2020.
Jeli chodzi o ochron danych osobowych i szerzej ochron prywatnoci, Europa potrzebuje
zmodernizowanych, wsplnych zasad skutecznie chronicych prywatno jej obywateli, bez wzgldu
na pochodzenie podmiotw przetwarzajcych dane osobowe. Jednoczenie nowe regulacje musz
by na tyle wywaone, aby nie nakada zbdnych obcie administracyjnych na przedsibiorstwa
stanowice trzon gospodarki cyfrowej. Polska zdecydowanie popiera przyjcie rozporzdzenia
oglnego o ochronie danych. Nowe jednolite ramy prawne przyczyni si do podwyszenia
standardw w zakresie ochrony danych osobowych w Europie oraz uatwi funkcjonowanie
przedsibiorstw, szczeglnie w wymiarze transgranicznym. Obowizkiem stosowania si do unijnych
przepisw o ochronie danych objte zostan przedsibiorstwa z pastw trzecich, ktre oferuj
obywatelom UE towary lub usugi bd monitoruj ich zachowanie co zapewni przestrzeganie
europejskich przepisw o ochronie danych rwnie przez usugodawcw z pastw trzecich. Celem
polskiego Rzdu w trakcie prac nad rozporzdzeniem jest opracowanie przepisw, ktre zapewni
wysoki poziom ochrony danych osobowych, bez utrudniania dziaalnoci gospodarczej
przedsibiorstw. Majc na uwadze powysze Rzd RP popiera szybkie przyjcie przepisw
rozporzdzenia, co powinno nastpi do koca 2015 roku.

17

MAKSYMALIZACJA POTENCJAU WZROSTU GOSPODARCZEGO ZWIZANEGO

Z GOSPODARK CYFROW.
4.1. Budowanie gospodarki opartej na danych.
Paliwem napdowym gospodarki cyfrowej s wszelkiego rodzaju dane. Ich pozyskiwanie
i przetwarzanie odbywa si coraz czciej w ramach nowych technologii chmury obliczeniowej, Big
Data (przetwarzanie duych zbiorw danych) i Internetu Rzeczy. Technologie te w radykalny sposb
przyczyniaj si do usprawnienia procesw produkcyjnych i duych oszczdnoci zasobw,
zwikszajc produktywno w rnych sektorach gospodarki. Wykorzystanie Big Data przez
najwikszych producentw w UE moe doprowadzi do znacznych oszczdnoci. Co wicej, procesy
te mog przynie Europie korzyci rzdu 1,9% PKB (206 mld EUR) do 2020 r.6 Hamulcem rozwoju
gospodarki opartej o dane s obawy zwizane z udostpnianiem zbyt wielu danych osobowych oraz
brak odpowiedniego poziomu cyberbezpieczestwa.
W ocenie Rzdu RP zagadnienia takie jak cloud computing (chmura obliczeniowa) i budowanie
gospodarki opartej na danych s nierozerwalnie zwizane z potrzeb zapewnienia
cyberbezpieczestwa i ochrony danych osobowych. Brak jednolitych i jasnych zasad przetwarzania
danych osobowych w UE stanowi jedn z barier dla rozwoju transgranicznych usug przetwarzania
w chmurze. Przyjcie rozporzdzenia oglnego o ochronie danych, ustanawiajcego jednolite
przepisy w tym zakresie przyczyni si do likwidacji barier zwizanych z brakiem zaufania i wpynie na
rozwj europejskich usug przetwarzania w chmurze. Naley take zauway, e w przypadku
przetwarzania w chmurze szczeglnie istotne jest zapewnienie bezpieczestwa przetwarzanych
danych i jasnych zasad podziau odpowiedzialnoci midzy poszczeglnymi podmiotami
w szczeglnoci majc na uwadze fakt, e w proces przetwarzania w chmurze zaangaowanych jest
wiele podmiotw.
Ochrona danych osobowych stanowi rwnie wyzwanie regulacyjne dla rozwoju tzw. duych zbiorw
danych (Big Data). Przetwarzanie danych w duych zbiorach niesie za sob szczeglne wyzwania dla
ochrony prywatnoci. Jest to spowodowane technicznymi moliwociami, jakie oferuje przetwarzanie
duych zbiorw danych, gdzie na podstawie czenia, czsto pozornie nieistotnych, danych ju
istniejcych i analizy ich wzajemnych powiza mona pozyska lub zidentyfikowa nowe kategorie
danych osobowych, a nawet tworzy kompleksowe profile poszczeglnych osb. Takie profile
uatwiaj z kolei przewidywanie preferencji czy zachowa. Podstawow zasad przetwarzania
w duych zbiorach danych zawierajcych dane o charakterze osobowym powinna by ich zgodno
z obowizujcymi przepisami w zakresie ochrony danych osobowych, na co susznie zwraca uwag
Komisja Europejska.
W celu umoliwienia rozwoju gospodarki opartej na danych niezbdne jest zatem budowanie
zaufania obywateli i konsumentw do usug tworzonych w oparciu o przetwarzanie danych. Osoby,
ktrych dane s przetwarzane, powinny mie przede wszystkim pewno, e ich dane nie bd
wykorzystywane niezgodnie z celem, do ktrego zostay pozyskane oraz zostan w naleyty sposb
zabezpieczone przed nieuprawnionym dostpem. Rzd RP liczy, e zreformowane ramy prawne

Commission Staff Working Document, A Digital Single Market Strategy for Europe Analysis and Evidence, 6.5.2015

18

dotyczce ochrony danych osobowych zagwarantuj wiksz pewno prawa w tym zakresie,
uatwiajc rozwj sektora Big Data.
W ocenie Rzdu RP wspieranie budowania gospodarki opartej na danych w UE moe przyczyni si
do trwaego wzrostu gospodarczego oraz tworzenia innowacyjnych przedsibiorstw i powstawania
miejsc pracy dla wysoko wykwalifikowanych pracownikw. Projekty badawcze i innowacyjne
w zakresie Big Data, Internetu Rzeczy, przetwarzania w chmurze, oblicze duej mocy,
oprogramowania i usug powinny by odpowiednio uwzgldnione i finansowane w ramach programu
Horyzont 2020. Ponadto istotny jest rozwj e-Infrastruktury i europejskiej sieci GEANT, ktra
umoliwia szybki transfer danych. Rzd RP zwraca uwag, e oprcz inicjatyw nakierowanych na
potrzeby duego przemysu niezbdne jest zintensyfikowanie dziaa podejmowanych przez Komisj
Europejsk, majcych na celu wsparcie maych i rednich przedsibiorstw oraz centrw badawczych
prowadzcych prace badawcze i innowacyjne w obszarach istotnych z punktu widzenia Jednolitego
Rynku Cyfrowego.
Cyfryzacja dziaalnoci przedsibiorstw oraz postpujce zmiany technologiczne powoduj,
e zmienia si model ich funkcjonowania powodujcy przejcie od produkcji dbr do wiadczenia
usug, pojawiaj si nowe sposoby korzystania i wzorce zachowa konsumenckich, zacieraj si
granice pomidzy tradycyjnymi branami. Przykadem takiego zjawiska jest pojawienie si
przedsiwzi z tzw. ekonomii wspdzielenia (sharing economy). Rzd RP stoi na stanowisku,
i wobec powyszych wyzwa Komisja powinna przeprowadzi pogbione analizy i wsplnie
z pastwami czonkowskimi zaproponowa rozwizania, ktre przy zachowaniu zasad uczciwej
konkurencji pomidzy przedsibiorcami zapewni moliwo wykorzystania potencjau
innowacyjnoci przedsibiorstw.
4.2. Zwikszenie konkurencyjnoci dziki interoperacyjnoci i normalizacji.
Rozwj europejskiego sektora ICT wymaga, aby poszczeglne systemy i elementy skadowe byy
w stanie wsppracowa ze sob, tworzc spjny ekosystem. Samo prawo musi by technologicznie
neutralne, tak aby nie faworyzowa albo wyklucza okrelonych technologii. W ocenie Rzdu RP
konieczne s starania na rzecz standaryzacji (normalizacji) w sektorze ICT, szczeglnie istotne
w przypadku rozwijajcych si dopiero technologii (m.in. Internetu rzeczy, przetwarzania w chmurze
czy przetwarzania duych zbiorw danych), bez ktrej nie jest moliwa interoperacyjno usug
i treci elektronicznych i ich przepyw ponad granicami pastw czonkowskich UE. Rzd RP postuluje
jednoczenie, aby wypracowanie standardw ICT miao charakter inkluzywny i byo koordynowane
z poziomu UE. Takie dziaanie pozwoli atwiej implementowa nowe rozwizania technologiczne na
szczeblu narodowym i przyczyni si do szybszego osignicia podanego przez gospodark unijn
efektu skali.
Rzd RP z uznaniem przyjmuje zapowied planu dziaa na rzecz normalizacji w sektorze ICT,
jednoczenie wzywajc Komisj Europejsk do przedstawienia w przyszym roku spjnego programu
na rzecz cyfryzacji europejskiego przemysu. Planowane dziaania powinny by spjne
z opublikowan w marcu 2015 r. aktualizacj raportu The EU Rolling Plan for ICT Standardisation,
w ktrym wspomniano rwnie o znaczeniu specyfikacji technicznych opracowywanych na forum
szerszym ni gremia UE. Z roku na rok skraca si cykl ycia produktw. Rokrocznie take pojawia si
coraz wicej zmian technologicznych wymagajcych adaptacji otoczenia regulacyjnego. Czas
19

przygotowania norm, a nastpnie czas dostosowania prawa, przesdzaj o konkurencyjnoci

europejskich gospodarek. Proces normalizacji jest obecnie procesem zbyt dugotrwaym.
Wytworzenie norm trwa co najmniej kilka miesicy do paru lat. Naley zatem dooy stara, aby czas
procesu normalizacyjnego by wprost proporcjonalny do tempa postpu technologicznego,
pamitajc jednoczenie o realnych moliwociach adaptacyjnych jego odbiorcw (tj. gwnie
przedsibiorstw). Naley przy tym pamita o trudnociach zwizanych z nadaniem dziaa
normalizacyjnych za szybkim rozwojem technologii. Tworzenie norm technologicznych przez organy
normalizacyjne nie moe ogranicza rozwoju technologii. W tworzeniu oglnoeuropejskich norm
technologicznych naley bra pod uwag ju istniejce normy na rynkach krajowych. Kluczowe w tym
obszarze bdzie zapewnienie zrwnowaonego podejcia pomidzy osigniciami standaryzacyjnymi
wiodcych organizacji europejskich, a konkretnymi rozwizaniami komercyjnymi, ktre mog nawet
wyprzedza formalne opracowanie norm. Co do zasady standaryzacja rozwiza sprzyja
interoperacyjnoci i obnieniu barier wejcia na rynek dla nowych graczy i integrowanych rozwiza,
jednak w wielu obszarach mamy do czynienia z bardzo wczesn faz powstawania produktw
i nowych modeli biznesowych. W tych przypadkach inicjatywa Komisji Europejskiej powinna
koncentrowa si przede wszystkim na koordynacji i wspieraniu przedsibiorcw we wsplnym
ksztatowaniu standardw, ni na wymuszaniu konkretnych rozwiza i zwizanych z tym kosztw
certyfikacji trudnych do pokrycia dla start-upw oraz maych i rednich przedsibiorstw.
Przedsibiorcy nie mog by zaskakiwani nowymi normami. W przypadku braku dostpnoci norm
majcych wpyw na certyfikacj produktw, naley zwrci uwag na zapewnienie moliwoci
wprowadzenia na rynek innowacyjnych produktw jeszcze przed zakoczeniem normalizacji
w innowacyjnych obszarach. Nie naley dopuci do sytuacji, kiedy rozwj i efektywne wykorzystanie
technologii bdzie powstrzymywane przez dugotrwao prac normalizacyjnych. Dodatkowo naley
podkreli potrzeb szerokiej dostpnoci norm dla przedsibiorcw poczynajc od moliwoci ich
atwego odnalezienia, zidentyfikowania uytecznoci dla okrelonego celu, nabycia (kwestia kosztu)
koczc na dostpnoci norm w jzykach narodowych.
Dziaania zwizane z interoperacyjnoci oraz standaryzacj powinny koncentrowa si m.in. na
otwieraniu innych sektorw gospodarki (dotychczas funkcjonujcych w systemie zamknitym) na
wspprac z sektorem ICT, co dotyczy m.in. usug publicznych, sektora energetycznego (wdroenie
koncepcji Smart Grid), gospodarki miejskiej (Smart City). Otwarto ta powinna polega m.in. na:
promowaniu komunikacji elektronicznej w relacjach midzy poszczeglnymi podmiotami
(w tym interakcji z administracj publiczn);
stosowaniu przyjtych i uznanych standardw;
aktywnym uczestniczeniu w gremiach i instytucjach wyznaczajcych standardy rozwiza
technologicznych na najblisze lata.
Jednym z waniejszych obszarw jest zagadnienie tzw. cyfryzacji przedsibiorstw i wykorzystanie
szansy, jak jest wykorzystanie technologii ICT w sektorach do tej pory nie korzystajcych z rewolucji
cyfrowej. Jednolity Rynek Cyfrowy to obrt dwoma rodzajami dbr, tj. dobrami materialnymi oraz
dobrami niematerialnymi majcymi posta cyfrow. W wyniku rewolucji technologicznej cz dbr
funkcjonujcych dotychczas w postaci materialnej, nabrao nowego, czysto cyfrowego wymiaru
(dotyczy to zwaszcza dbr kultury, takich jak cyfrowe filmy, cyfrowa muzyka i ksiki/publikacje).
Natomiast dla dbr materialnych Jednolity Rynek Cyfrowy rozszerzy w bardzo znaczcy sposb
20

zasig sprzeday oraz moliwo dotarcia do konsumenta, rwnie ponad granicami pastw. Jeli
chcemy nady za wymogami Jednolitego Rynku Cyfrowego, w tym coraz szybsz cyrkulacj dbr,
niezbdne jest zapewnienie warunkw do modernizacji metod wytwarzania i dystrybucji. W ocenie
Rzdu RP cyfryzacja przemysu i innych gazi realnej gospodarki jest odpowiedzi na powysze
wyzwania. Konieczne jest zapewnienie odpowiednich warunkw sprzyjajcych i skaniajcych do
cyfryzacji tych gazi gospodarki, ktre zapewniaj baz dla prawidowego dziaania jednolitego
rynku, w tym take w jego wymiarze cyfrowym. Cyfrowe technologie maj znaczenie nie tylko dla
obrotu dobrami i usugami bezporednio w sieci Internet, lecz take, co warto podkreli, poza ni.
Rzd RP zauwaa take potrzeb intensyfikacji wsplnych dziaa Komisji Europejskiej i pastw
czonkowskich na rzecz cyfryzacji dziaalnoci gospodarczej, automatyzacji i cyfryzacji procesw
produkcyjnych oraz metod wiadczenia usug. Rzd RP uwaa, e plan dziaa w ramach
przedstawionej strategii Jednolitego Rynku Cyfrowego powinien uwzgldnia ten wymiar rynku
w postaci odrbnego dokumentu, zaproponowanego przez Komisj Europejsk.
Rzd RP z zadowoleniem przyjmuje docenienie w strategii roli nowoczesnego transportu
(e-transportu) oraz podkrelenie roli interoperacyjnoci midzygaziowej w transporcie. Dla
sprawnego, zrwnowaonego i nowoczesnego transportu we wszystkich jego gaziach szczeglnie
wane jest zapewnienie: otwartego dostpu do danych transportowych na potrzeby tworzenia
nowych usug i aplikacji wspierajcych zarwno operacje transportowe, jak te obsug transportow
procesu produkcyjnego oraz potrzeb rozwoju wiadomoci i umiejtnoci cyfrowych spoeczestwa.
W zakresie cyfryzacji sektora transportowego niezwykle wane jest jak najszersze wykorzystanie
potencjau nowych technologii. Dziaanie to moe przynie wymierne korzyci dla podniesienia
konkurencyjnoci tego sektora a w konsekwencji take przemysu caej UE. Coraz szersze wdroenie
usug cyfrowych we wszystkich gaziach transportu pozwoli na lepsze wykorzystanie ich potencjau
oraz usprawni przepyw ludzi i towarw w UE.
4.3. Cyfrowe spoeczestwo sprzyjajce wczeniu spoecznemu.
Obywatele musz mie warunki do zdobywania umiejtnoci cyfrowych, dziki czemu bd mogli
w peni korzysta z moliwoci oferowanych przez wspczesne technologie, a take uatwi
dostosowanie si do zachodzcych zmian na rynku pracy.
Rzd RP z zadowoleniem odnotowuje, e Komisja Europejska dostrzega donios rol kompetencji
cyfrowych w kontekcie budowania Jednolitego Rynku Cyfrowego. Proces rozwoju kapitau ludzkiego
wymaga dugofalowych i konsekwentnych dziaa zarwno na szczeblu krajowym jak i UE. W tym
kontekcie wane jest wspieranie mobilnoci sektorowej i midzynarodowej kadry naukowej
i dydaktycznej w celu tworzenia warunkw dla pozyskiwania umiejtnoci istotnych z punktu
widzenia rynku pracy. Celem Rzdu RP jest wspieranie rozwoju kompetencji cyfrowych w sposb
spjny z dziaaniami podejmowanymi przez pozostaych interesariuszy, we wsppracy
i wykorzystaniu zasobw administracji publicznej, organizacji pozarzdowych, rodowiska
naukowego oraz biznesu. Rzd RP popiera wszelkie dziaania na rzecz promowania i nabywania
umiejtnoci cyfrowych we wszystkich dziedzinach ycia spoecznego i gospodarczego. Uznajc
znaczenie inicjatyw europejskich takich jak wielka koalicja na rzecz miejsc pracy w sektorze cyfrowym
Rzd RP zamierza wspiera je z poziomu krajowego i lokalnego, kontynuujc dziaanie Szerokiego
Porozumienia na rzecz Umiejtnoci Cyfrowych oraz inicjujc tworzenie koalicji regionalnych.
21

Podniesienie kompetencji, w tym kompetencji cyfrowych, odpowiadajcych potrzebom gospodarki,

rynku pracy i spoeczestwa jest jednym z celw szczegowych Programu Operacyjnego Wiedza
Edukacja Rozwj na lata 2014-2020 (POWER) oraz III osi priorytetowej POPC Cyfrowe kompetencje
spoeczestwa. 16 czerwca 2014 r. ogoszony zosta program rzdowy Program Rozwoju
Kompetencji, ktrego celem jest wzmocnienie kompetencji studentw i absolwentw polskich
uczelni niezbdnych do osignicia sukcesu na rynku pracy oraz wspieranie stosowania
nowoczesnych metod dydaktycznych i nowych technologii w edukacji wyszej. Patrzc na
umiejtnoci cyfrowe w kontekcie zatrudnienia, Rzd RP podziela opini wyraon w strategii,
e podstawowym wyzwaniem jest dostosowanie programw nauczania, czy wrcz caego systemu
ksztacenia, do potrzeb Jednolitego Rynku Cyfrowego. Realizacji tego celu wymaga wsppracy nie
tylko z uczelniami wyszym ale rwnie z pracodawcami.
Rzd RP z zadowoleniem przyjmuje deklaracje Komisji Europejskiej zwizane z popraw uznawania
umiejtnoci i kwalifikacji cyfrowych oraz zwikszeniem profesjonalizmu w dziedzinie ICT w Europie.
Certyfikacja umiejtnoci i kwalifikacji szczeglne istotna w przypadku umiejtnoci cyfrowych,
ktre czsto s nabywane w sposb nieformalny, poza systemem edukacji, uatwi porwnywanie
posiadanych kwalifikacji z wymaganiami pracodawcw w rnych sektorach rynku i sprzyja bdzie
tym samym mobilnoci pracownikw, przekwalifikowaniu si czy zdobywaniu nowych poszukiwanych
zawodw. Zwikszenie profesjonalizmu zawodw informatycznych moe uatwi przekonywanie
modych osb do poszukiwana zatrudnienia w tej brany. Naley intensyfikowa dziaania promujce
nabywanie umiejtnoci cyfrowych przez spoeczestwo oraz wybieranie tej cieki kariery
zawodowej.
Jednym z wanych zagadnie w kontekcie upowszechniania dostpu do treci cyfrowych jest
otwieranie zasobw nauki. Szczeglnie istotne jest zapewnienie otwartego dostpu do wynikw
bada i publikacji naukowych, ktre powstay dziki finansowaniu ze rde publicznych. W celu
skutecznej realizacji polityki otwartego dostpu w UE wskazane jest dalsze angaowanie si Komisji
Europejskiej w dziaania informacyjne, promocyjne, standaryzacyjne i monitorujce w tym zakresie.
Wsparcie dla polityki otwartego dostpu ze strony KE jest kluczowe ze wzgldu na potrzeb
koordynacji dziaa na szczeblu europejskim oraz potrzeb informowania naukowcw i obywateli
o korzyciach wynikajcych z otwartego dostpu, upowszechniania wsplnych standardw danych
i interoperacyjnoci, utrzymywania i rozwijania europejskiej e-infrastruktury otwartego dostpu.
Ponadto wane jest promowanie dobrych praktyk w zakresie udostpniania danych badawczych.
Warto zaznaczy, e Polska wspiera rozwj bada i innowacji w zakresie otwartej nauki i dostpu do
treci cyfrowych. Projekt e-Infrastruktura Otwartej Nauki i Innowacji zosta wpisany na Polsk
Map Drogow Infrastruktury Badawczej. W ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa na lata
2014 2020 finansowane bd m.in. projekty dotyczce otwierania zasobw cyfrowych
administracji, kultury i nauki oraz ponownego wykorzystania informacji sektora publicznego.
4.3.2. E-administracja.
Jednym z motorw napdowych europejskiego sektora ICT powinny by w ocenie Rzdu RP
elektroniczne usugi publiczne. W ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa oraz w niektrych
regionalnych programach operacyjnych przewidziano dofinasowanie projektw dotyczcych
tworzenia lub rozwoju e-usug publicznych skierowanych do obywateli bd przedsibiorcw.
Jednolity Rynek Cyfrowy oraz korzyci skali wymagaj, aby elektroniczne usugi publiczne byy
22

interoperacyjne w aspekcie transgranicznym, zwikszajc ich uyteczno zarwno dla administracji

publicznej jak i obywateli oraz przedsibiorcw. W zwizku z powyszym Rzd RP popiera tworzenie
ram prawnych oraz przyjmowanie standardw interoperacyjnoci dla usug publicznych
wiadczonych przez rzdy i samorzdy drog elektroniczn, ktre bd w stanie wspdziaa
z systemami z innych pastw UE.
Rzd RP uwaa, e program dziaa w zakresie e-administracji powinien zosta rozszerzony, tak aby
obejmowa nie tylko zasad jednorazowego dania przez administracj danych i informacji (zasada
okrelana z ang. once only), ale aby obejmowa take tworzenie wsplnych, jednolitych wzorw
dokumentw elektronicznych, ktrymi obywatele i przedsibiorcy bd mogli posugiwa przy
zaatwianiu spraw w kontakcie z organami pastw czonkowskich i instytucjami Unii Europejskiej.
Niebagatelne znaczenie ma rwnie jak najszersze zapewnienie ekwiwalentnoci pozostaych
dokumentw, ktre s wykorzystywane przy zaatwianiu spraw w kontakcie obywatela
i przedsibiorcy z administracj. Rzd RP stoi na stanowisku, i Komisja Europejska powinna
przedstawi w najbliszym czasie plan dziaa w tym zakresie.
Rzd RP popiera inicjatyw poczenia europejskich portali, sieci, usug i systemw w jeden
internetowy portal. Powinna w ten sposb powsta spjna infrastruktura e-administracji, uatwiajca
obywatelom i przedsibiorcom zdobywanie najpotrzebniejszych informacji online oraz zaatwianie
spraw poprzez sie, jednoczenie uatwiajc organom pastw czonkowskich i instytucjom Unii
Europejskiej wzajemn komunikacj.
Rzd RP zgadza si z opini Komisji, i elektronizacja zamwie publicznych przyczyni si do uzyskania
oszczdnoci. W chwili obecnej w Polsce s prowadzone prace legislacyjne zmierzajce do wdroenia
do ustawodawstwa polskiego regulacji wprowadzonych dyrektywami 2014/24/UE i 2014/25/UE.
Jednoczenie, naley zwrci uwag na fakt, i przejcie na w peni elektroniczne udzielanie
zamwie publicznych jest procesem czasochonnym, wymagajcym nie tylko zmian w prawie ale
rwnie opracowania, zbudowania i wdroenia odpowiednich narzdzi elektronicznych. Wobec
powyszego, Rzd RP stoi na stanowisku, e w procesie przechodzenia na komunikacj elektroniczn
w zamwieniach publicznych w UE naley bra pod uwag rny stopie zaawanasowana pastw
czonkowskich w tym zakresie, a co za tym idzie rny zakres nakadw, pracy oraz czasu jaki jest
niezbdny w poszczeglnych pastwach do wprowadzenia w peni elektronicznej komunikacji
w zamwieniach publicznych. Z tego wzgldu nie naley naciska na przyspieszenie tego procesu
w pastwach, ktre zdecydoway si na skorzystanie z okresw przejciowych wynikajcy z nowych
dyrektyw.

UTWORZENIE JEDNOLITEGO RYNKU CYFROWEGO

5.2. Wymiar midzynarodowy.
Jednym z waniejszych elementw, przenikajcym przez ca strategi Jednolitego Rynku Cyfrowego,
jest prba odpowiedzi na pytanie o rozwizania, ktre pozwol europejskim przedsibiorcom na
rozwj do poziomu pozwalajcego na podjcie konkurencji z globalnymi liderami gospodarki
cyfrowej. W tym kontekcie niezwykle istotne s deklaracje Komisji Europejskiej o potrzebie
zapewnienia europejskim przedsibiorcom dostpu do rynkw pastw trzecich na zasadzie
wzajemnoci, w ramach negocjowanych umw handlowych.
23

W ocenie Rzdu RP rozwj cyfrowy, a nastpnie ekspansja europejskich firm bdzie moliwa, jeli
firmy te bd mogy korzysta w peni z dostpu do odbiorcw zarwno w caej UE jak i spoza niej.
W ramach negocjacji umw handlowych z pastwami spoza UE naley dy do tego, by
przedsibiorcy z UE mieli nieskrpowany dostp do zagranicznych rynkw cyfrowych na zasadzie
wzajemnoci. Naley aktywnie dy do znoszenia ogranicze, w szczeglnoci prawnych, jakie mog
sta na przeszkodzie swobodnemu wiadczeniu legalnych usug w globalnej sieci Internet.
Dodatkowo, w opinii Rzdu RP naley mie take na uwadze fakt, e w zwizku ze wzrostem
ekonomicznego znaczenia handlu elektronicznego w midzynarodowych stosunkach gospodarczych,
kwestia ta staje si obecnie elementem dwustronnych umw handlowych7. Warto take zaznaczy,
e gwnym promotorem wczania handlu elektronicznego do dwustronnych umw handlowych s
Stany Zjednoczone Ameryki (USA), z uwagi na dominujc rol podmiotw amerykaskich
w wiatowej gospodarce cyfrowej. Ten aspekt wydaje si by jednak marginalizowany w strategii
przedstawionej przez Komisj, a nie naley zapomina, e beneficjentami Jednolitego Rynku
Cyfrowego bd rwnie dziaajce w UE firmy z duym kapitaem pozaeuropejskim. Z tego wzgldu
Rzd RP zwraca take uwag na konieczno uwzgldniania mechanizmw wspomagajcych mae
i rednie przedsibiorstwa europejskie w pracach nad zapowiadanymi przez Komisj inicjatywami.
Ponadto, Rzd RP stoi na stanowisku, e jedynie wielostronny model zarzdzania Internetem jest
gwarantem wolnego, otwartego, neutralnego i niepodzielonego charakteru globalnej sieci Internet,
co z kolei gwarantuje, e Internet bdzie sprzyja rozwojowi innowacji gospodarczych i spoecznych.
W zwizku z powyszym Rzd RP konsekwentnie opowiada si za utrzymaniem i doskonaleniem
wielostronnego modelu zarzdzania Internetem, co oznacza, e decyzje o sprawach najwaniejszych
dla rozwoju Internetu powinny by podejmowane w otwartym dialogu rwnych sobie partnerw,
reprezentujcych rzdy, organizacje pozarzdowe, przedsibiorcw, rodowiska naukowe
i techniczne. Polski Rzd popiera rwnie zasad po pierwsze nie szkodzi (z ang. do no harm),
zgodnie z ktr, wprowadzajc zmiany nie moemy zaszkodzi sprawnemu funkcjonowaniu
niepodzielonej i otwartej sieci Internet.
5.3. Skuteczne zarzdzanie Jednolitym Rynkiem Cyfrowym.
Komisja Europejska zwraca uwag na przekrojowy charakter strategii Jednolitego Rynku Cyfrowego,
co oznacza, e w realizacj strategii zaangaowane musz by wszystkie instytucje unijne, a sama
Komisja Europejska zapowiada, e bdzie prowadzi cigy dialog z zainteresowanymi stronami, aby
informowa je o pracach nad ksztatem polityki w tej dziedzinie i zapewni skuteczne wdraanie
strategii. Rzd RP nie tylko popiera taki sposb dziaania na poziomie Unii Europejskiej, ale
zapowiada, e analogiczne dziaania bd prowadzone rwnie na poziomie krajowym. Rzd RP
dooy wszelkich stara, aby szeroko informowa oraz prowadzi otwarty dialog spoeczny ze
7

Aktualnie gwnymi forami negocjacji handlowych z udziaem UE, gdzie dyskutowane s kwestie handlu
elektronicznego, s rozmowy dotyczce Porozumienia ws. handlu usugami (Trade in Services Agreement, TiSA)
oraz Transatlantyckiego Partnerstwa Handlowo Inwestycyjnego UE - USA (Transatlantic Trade and Investment
Partnership, TTIP). Wyniki tych negocjacji, ktre powinny zakoczy si w cigu 2 lat, mog ustanowi
midzynarodowe standardy w zakresie handlu elektronicznego i zwizanych z nim kwestii z obszaru gospodarki
cyfrowej. Rosnce znaczenie handlu elektronicznego odzwierciedlane jest rwnie w umowach o partnerstwie
i wsppracy negocjowanych obecnie z Japoni oraz Wietnamem (EU-Japan FTA, EU-Vietnam FTA), gdzie
kwestie handlu elektronicznego s czci negocjowanych umw.

24

wszystkimi zainteresowanymi organizacjami, podczas prac nad szczegowymi rozwizaniami

zapowiedzianymi w strategii.

V.

UZASADNIENIE STANOWISKA RZDU

Wychodzc naprzeciw wyzwaniom, jakie niesie ze sob dynamiczny rozwj nowych technologii
informacyjnokomunikacyjnych (ICT), jak rwnie dostrzegajc korzyci wynikajce z synergii polityk
krajowych, Rzd RP z zadowoleniem przyjmuje opracowanie przez Komisj Europejsk strategii
Jednolitego Rynku Cyfrowego. Szacuje si, e zmiany w otoczeniu prawnym, poprawa e-umiejtnoci
i stymulacja inwestycji w ICT moe znaczco zwikszy PKB Unii Europejskiej. Europa posiada
potencja by sta si wiatowym liderem cyfrowej rewolucji, aby ten potencja wyzwoli potrzebne
jest odpowiednie otoczenie prawne.
Kluczowym problemem pozostaje fragmentaryzacja. Europejskie firmy natrafiaj na bariery
w postaci regulacji narodowych poszczeglnych pastw czonkowskich, ktre utrudniaj im rozwj
i wzrost. Poziom e-handlu transgranicznego pozostaje niski, a zasadniczy wpyw na to maj wci
istniejce ograniczenia zwizane m.in. z moliwoci oferowania dbr i usug (w tym cyfrowych) we
wszystkich krajach UE. Potencja skali moliwy do osignicia dziki dziaalnoci na ponad 500
milionowym europejskim rynku nie jest wykorzystywany, przez co pozycja europejskich firmy
cyfrowych jest gorsza w porwnaniu do firm z USA czy regionu Azji.
Gwnym wyzwaniem dla UE jest obecnie odbudowanie wzrostu gospodarczego i wzmocnienie
konkurencyjnoci we wszystkich branach. Zatem dziaania na rzecz budowy silnego rynku cyfrowego
UE powinny by elementem skadowym szerszej kampanii pobudzania inwestycji, podnoszenia
kompetencji i zapewnienia przyjaznego i przewidywalnego otoczenia prawnego. Odnoszce sukcesy
przedsibiorstwa na konkurencyjnym, liczcym 500 mln ludzi wsplnym rynku, bd w znacznie
lepszej sytuacji, aby podj ekspansje na rynku globalnym. Promocja europejskich rozwiza oraz
budowa wsplnego rynku jest do tego pierwszym krokiem.
Rozwj technologii cyfrowych, Internetu oraz sektora ICT dokonuje strukturalnych przeobrae
w wiatowej gospodarce, a jego wpyw odczuwalny jest w niemal wszystkich sferach ycia. W sferze
makro, cyfryzacja przyczynia si do przyspieszenia tempa wzrostu PKB, zwikszenia produktywnoci
oraz zmiany w cyklu produkcji przemysowej, w sposobach wiadczenia usug i w globalnych
acuchach wartoci. Na poziomie mikro, zmianie ulegaj sposoby udziau w yciu spoecznym
i kulturalnym, potrzeby obywateli i sposoby ich zaspokajania, czy model wykonywania pracy
zawodowej.
1. Wzrost gospodarczy i gospodarka internetowa.
Badania jednoznacznie wskazuj na pozytywny wpyw procesw cyfryzacji na wzrost gospodarczy
w dugim okresie. poziom potencjalnego wzrostu zaley od wyjciowego poziomu rozwoju sektora
cyfrowego oraz od prowadzenia odpowiedniej polityki gospodarczej pastwa. Jednym z kluczowych
elementw jest wspieranie rozwoju sieci szerokopasmowych. Wyniki bada wykorzystywanych przez
OECD i Bank wiatowy wskazuj na dodatkowy wzrost PKB nawet o 1,5% dla kadych 10% wikszego
wykorzystania Internetu (mierzonego iloci czy szerokopasmowych). Podobne badanie
25

przeprowadzone przez McKinsey wskazuje na wynik ok. 1,2% wzrostu PKB dla kadych 10% wyszych
wydatkw na Internet.8
Procesy cyfryzacji pozwalaj pastwom mniej rozwinitym na szybszy rozwj gospodarczy. Zjawisko
to wida wyranie w zestawieniach i badaniach dotyczcych tzw. gospodarki internetowej
przybliajcych znaczenie Internetu i cyfryzacji dla caoci gospodarki.9 Szacuje si, e w krajach
o najwyszym udziale gospodarki internetowej w PKB (Wielka Brytania, Korea Pd, Szwecja) tempo
wzrostu gospodarki internetowej bdzie wynosio ok. 8-10% rocznie, podczas gdy w pastwach
rozwijajcych si (Chiny, Indie, Argentyna, Turcja, Meksyk czy Indonezja) bdzie ponad dwukrotnie
wysze (15-24%)10. Dane odnonie do gospodarki internetowej w Polsce wskazyway na udzia
gospodarki internetowej na poziomie ok. 2,7% PKB w 2009 roku, przy prognozie wzrostu rzdu ok.
14% rocznie.11 Jest to wynik znaczco poniej redniej dla krajw rozwinitych (4,3%), a take poniej
redniej dla krajw rozwijajcych si (3,6%), obecnych w G20. Warto naszej gospodarki
internetowej jest natomiast porwnywalna z wielkoci notowan we Francji (2,9%) czy Woszech
(2,1%). Warto te zwrci uwag na znacznie wysze prognozy wzrostu gospodarki internetowej
w Polsce (ok. 14%) w porwnaniu do 10,6% w caej UE.
Rozwj ICT ma pozytywny wpyw na wzrost produktywnoci gospodarki. Pomimo jedynie 5% udziau
tego sektora w unijnym PKB, odpowiada on za 50% przyrost produktywnoci gospodarki12.
W szczeglnoci cyfryzacja przyspiesza wzrost wydajnoci pracy, ktra jest wysza w sektorach
inwestujcych w ICT13. W samym sektorze ICT bya ona rednio o 60% wysza ni w innych sektorach
gospodarki14. Rozwj ICT oddziauje te na wzrost tzw. cznej produktywnoci czynnikw produkcji
(Total Factor Productivity TFP), bdcej miar postpu technologicznego. W niektrych pastwach
sektor ICT odpowiada za 1/3 tego wzrostu. Wpyw sektora ICT na gospodark wynika jednak przede
wszystkim z oddziaywania (dyfuzji) na inne sektory gospodarki, ktre korzystaj z ICT. Dotyczy to
sektorw: przemysowego (w tym przemysw tradycyjnych), publicznego i usug.
ICT ma istotne znaczenie dla procesw zwizanych z innowacyjnoci, tj. dla dziaalnoci badawczorozwojowej (rozwijania koncepcji i ich realizacji), wdraania nowych innowacji, dla innowacyjnoci
marketingowej i organizacyjnej, a take transferu technologii i wsppracy innowacyjnej. Przekada
si to na wzrost innowacji w pozostaych sektorach gospodarki. Sektor ICT wygenerowa w ostatniej
dekadzie dodatkowe 8% PKB UE i odpowiada za ponad 25% cakowitych wydatkw na inwestycje
w badania naukowe i rozwj. Szczeglny wpyw na wzrost gospodarczy maj inwestycje kapitaowe

McKinsey Global Institute Internet matters: The Nets sleeping impact on growth, jobs, and prosperity, maj 2011.
Pojcie gospodarki internetowej odnosi si do tej czci PKB, ktra zostaa wytworzona przy pomocy Internetu oraz bezporednio dziki
obecnoci sieci: warto firm internetowych, dostarczycieli sieci i innych, ktrych model biznesowy jest oparty wycznie na Internecie;
wszystkie transakcje odbywajce si w sieci a take wydatki przedsibiorstw, rzdu i obywateli na technologie teleinformatyczne, dostp do
sieci i wymian midzynarodow produktw oraz usug teleinformatycznych.
10 BCG Polska Internetowa. Jak Internet dokonuje transformacji polskiej gospodarki maj 2011; Turning Local. From Madrid to Moscow, the
Internet is Going Native, wrzesie 2011; The $4.2 Trillion Opportunity. The Internet Economy In the G-20, marzec 2012. Badane kraje
obejmuj G20, Polsk oraz Szwecj, Hong Kong, Dani, Holandi, Czechy, Belgi, Hiszpani, Egipt.
11
BCG Polska internetowa, op. Cit.
12 20% tego wzrostu jest pochodn funkcjonowania sektora ICT, kolejne 30% jest wynikiem nowych inwestycji w ICT). Analiza porwnawcza
Europy cyfrowej 2011-2015 ramy koncepcyjne, 2010 r. oraz prezentacja z warsztatw UKE-PIIT 17/01/2013.
13 Oglnie wpyw kapitau iCT (sprzt komputerowy, oprogramowanie i wyposaenie telekomunikacyjne) jest umiarkowany.
14
Wg KE wzrost produktywnoci pracy jest zwizany z inwestycjami w nowoczesne technologie w 50%.
9

26

w sektorze cyfrowym. W 2005 r. stanowiy one zaledwie 0,8% PKB UE, w 2013 r. ich warto
przekraczaa 3% PKB. Globalnie warto ta jest jeszcze wiksza i siga 8,5% wiatowego PKB15.
W konsekwencji, cyfryzacja procesw gospodarczych wspiera i wzmacnia procesy globalizacji.
Przedsibiorstwa operuj w szybko zmieniajcym si otoczeniu gospodarczym, ktre determinuje
szybko rozwijania i stosowania technologii cyfrowych na skal wiatow. Wpywa to bezporednio
na wszystkie sektory gospodarki i istniejce relacje, w tym tworzenie usug i produkcj dbr, a take
dystrybucj i konsumpcj. Procesy te zachodz rwnie w drug stron, innowacje technologiczne
i organizacyjne w korporacjach transnarodowych oddziauj na procesy gospodarcze w krajach je
goszczcych. To wymaga od pastwa odpowiedzialnoci za tworzenie warunkw dla rozwoju sektora
ICT oraz za wsparcie wykorzystania ICT we wszystkich sektorach gospodarki.
2. Rynek pracy.
Upowszechnienie technologii ICT bdzie ksztatowa sytuacj na rynku pracy i wpywa zarwno
na ogln liczb zatrudnionych, jak i struktur zatrudnienia. Ocena tego zjawiska (skali oraz zakresu
zmian) nie jest jednoznaczna. Z jednej strony rozwj sektora i powszechne jego wykorzystanie
generuje popyt na specjalistw, ktrzy bd poszukiwani zarwno w samym sektorze ICT jak i poza
nim. Z drugiej strony cyfryzacja moe wpywa na ograniczenie zatrudnienia osb o niszych
kwalifikacjach
w sektorach tradycyjnych, w szczeglnoci opartych na rutynizacji pewnych czynnoci. Rwnolegle
wraz z postpem technologicznym zagroone mog by rwnie miejsca pracy, ktre mimo,
e wymagaj nierutynowych umiejtnoci to mog by zautomatyzowane np. w transporcie czy
logistyce. Jednoczenie sektory tradycyjne mog podlega pozytywnym tendencjom przewiduje si,
e wzrost zatrudnienia nastpi w sektorze usug, w szczeglnoci tam, gdzie istotny jest bezporedni
kontakt z klientem (np. w hotelarstwie). Ponadto nowe technologie cyfrowe mog przyczyni si do
rozwoju firm, w szczeglnoci innowacyjnych MP z tradycyjnych sektorw (adaptacja do nowych
zasad zapewni im konkurencyjno).
Otwartym pytaniem pozostaje, czy powstanie nowych miejsc pracy generowanych przez cyfryzacj
zrekompensuje ich utrat w sektorach tradycyjnych. Co do zasady wskazuje si na dotychczasowy,
pozytywny trend (bilans dodatni) w tej kwestii 16. W tej dyskusji zdecydowanie marginalnym gosem
pozostaj stwierdzenia o spoeczestwie bez pracy, ktre miaoby powsta w rezultacie
upowszechnienia si nowych technologii, nie tylko cyfrowych. Istotne w tym kontekcie jest
zwrcenie uwagi na konieczno relokacji pracownikw nowotworzone miejsca pracy bd si
znajdoway przewanie w innych branach i na innych stanowiskach ni miejsca pracy zabrane
przez cyfryzacj.
Wpyw sektora ICT na rynek pracy zaley przede wszystkim od stopnia rozwoju gospodarki. Szeroko
pojta cyfryzacja ma wikszy wpyw na wzrost zatrudnienia w pastwach rozwijajcych si
w samym tylko 2011 roku w Azji Wschodniej, Azji Poudniowej i Ameryce aciskiej powstao ponad
4 mln miejsc pracy dziki postpom cyfryzacji, podczas gdy w rozwinitych gospodarkach pastw
15

The Economic Impact of a European Digital Single Market Final Report, Copenhagen Economics, marzec 2010, s. 6; Measuring the Digital
Economy. A New Perspective, OECD, 08 Dec 2014, s.13.
16 W latach 2007-2008 cyfryzacja przyczynia si do utworzenia 18 mln pracy (w latach 2009-2010 19 mln). Kade 10% wzrostu cyfryzacji
redukuje stop bezrobocia o 0,84% (Maximizing the Impact of Digitization, PWC, 2012)

27

Zachodu jedynie 380 tys. miejsc.17 Ograniczony wynik w grupie tych ostatnich pastw wie si ze
wzrostem wydajnoci (i utrat pracy przez sabiej wyksztaconych pracownikw) oraz korzystaniem
z moliwoci znalezienia pracownikw, w tych pastwach, w ktrych sia robocza (rwnie wysoko
wykwalifikowana) jest tasza.
Wzrost zapotrzebowania na specjalistw ICT generuje luki na rynku pracy18. Jednym ze sposobw na
uzupenienie tych brakw jest przyciganie wysoko wykwalifikowanych imigrantw (rywalizacja
globalna). W przypadku krajw wysyajcych wie si to z niekorzystnym zjawiskiem drenau
mzgw, co w konsekwencji moe pogbia rnice w poziomie rozwoju cyfrowego. Z drugiej strony
cyfryzacja przyczynia si do dalszego rozwoju zjawiska offshoringu, co tworzy nowe miejsca pracy
w krajach oferujcych nisze koszty pracy (i jednoczenie ich redukcji w krajach rozwinitych19).
Dalszy rozwj gospodarki cyfrowej nie bdzie moliwy bez odpowiedniego poziomu umiejtnoci
ICT w ogle spoeczestwa umiejtnoci te s bowiem niezbdne w caej gospodarce. W skali caej
UE jedynie 12% obywateli posiada wysokie umiejtnoci internetowe, a niecae 30% wysokie
umiejtnoci komputerowe.20 Umiejtnoci podstawowe posiada natomiast, odpowiednio, 30%
i 15% obywateli UE. Z kolei dane OECD (wykorzystujce odmienn metodologi) wskazuj, e tylko
6% obywateli 19 pastw OECD posiada najwysze kompetencje ICT, podczas gdy rednio 41% posiada
najniszy poziom umiejtnoci. W tym zestawieniu europejscy liderzy (Austria, Wielka Brytania,
Dania) ustpuj jedynie Japonii.21 Polska plasuje si nieco poniej redniej dla caej UE, wysokie
umiejtnoci internetowe posiada u nas 10% obywateli, komputerowe 21%, a podstawowe
odpowiednio 23% i 15% obywateli.
Rozwj technologii cyfrowych wpywa nie tylko na struktur zatrudnienia, lecz take na charakter
i form pracy. Zastosowanie technologii ICT (w procesie rekrutacji pracownikw czy poprzez
wykorzystanie elastycznych form pracy) przyczyni si do wzrostu wydajnoci pracy, pozwoli na lepsze
dopasowanie poday do popytu na rynku pracy (zanik barier geograficznych), a take moe stanowi
istotne narzdzie integracyjne, pozwalajce na aktywizacj zawodow osb starszych oraz osb
niepenosprawnych22.
3. Wpywy budetowe.
Bezporedni wpyw gospodarki cyfrowej na dochody budetowe jest niejednoznaczny. Gospodarka
cyfrowa obejmuje szereg procesw, ktre wskutek rozwoju technologii przeniosy si ze wiata
realnego w cyfrowy i jako takie nie generuj dodatkowych dochodw budetowych. Z sektorem
cyfrowym wi si przy tym dwa istotne dla finansw publicznych zjawiska. Z jednej strony
podmioty gospodarcze maj wiksz atwo w wykorzystaniu procesw optymalizacji podatkowej

17

Digitization for economic growth and job creation. Regional and Industry perspectives. Strategy&, 2013., s.7.
W 2020 w UE dodatkowe zapotrzebowanie na ICT jobs bdzie wynosio ponad 900 tys. E-skills for jobs in Europe, KE
19 OECD wskazuje, e w europejskich krajach OECD okoo 18% miejsc pracy jest potencjalnie zagroonych przez offshoring.
20 Dane Eurostat za 2013 r. dla umiejtnoci internetowych, i za 2014r. dla umiejtnoci komputerowych. Wysokie umiejtnoci oznaczaj
umiejtno wykonania 5 lub 6 spord 6 podstawowych czynnoci zwizanych z, odpowiednio, obsug komputera lub wykorzystaniem
internetu.
21 Skills and Jobs in the Internet Economy. OECD Digital Economy Papers, No 242, 2014r.
22 Warto podkreli, e poziom przeobrae w tym zakresie w poszczeglnych pastw jest zrnicowany i pozostaje wyranie zaleny od
posiadania odpowiednio rozwinitej infrastruktury technicznej.
18

28

do zmniejszenia obcie podatkowych, z drugiej cyfryzacja wie si z powstaniem zjawisk, ktre

mog sta si rdem potencjalnych nowych dochodw podatkowych.
Procesy tzw. optymalizacji podatkowej prowadz, nie tylko do uszczuplenia dochodw budetowych
w niektrych krajach (zwanego przez organy skarbowe erozj bazy podatkowej), lecz take
konkurencji podatkowej pomidzy rnymi pastwami. Szersze wykorzystanie optymalizacji
podatkowej uatwiaj takie cechy gospodarki cyfrowej jak mobilno, oparcie na danych,
wielostronne modele biznesowe, szybkie tworzenie monopoli i oligopoli oraz dua zmienno
podyktowana niszymi barierami wejcia na rynek oraz dynamicznym rozwojem technologii. Firmy
dziaajce w tym sektorze opieraj swoj warto i zyski w duej mierze na wartociach
niematerialnych i prawnych oraz s w stanie generowa znaczne przychody nawet bez fizycznej
obecnoci na danym rynku. Wyzwaniem jest zarwno uchwycenie dla celw podatkowych obecnoci
na danym rynku, jak i problem ze zdefiniowaniem faktycznego miejsca konsumpcji, bdcy m.in.
wynikiem coraz powszechniejszego stosowania urzdze mobilnych.
Cyfryzacja i zmiany technologiczne wi si take z nowymi zjawiskami i procesami, ktre dopiero
wymagaj zdefiniowania dla celw podatkowych (np. zbieranie i obrt danych, procesy w tzw.
chmurze). Generuj one warto dodan, ktra poszerza baz podatkow. Wysoko uzyskanych
w ten sposb dodatkowych wpyww podatkowych zalee bdzie jednak od waciwego
dostosowania polityki podatkowej do wyzwa zwizanych z cyfryzacj.
4. Aspekt terytorialny rozwoju cyfryzacji w UE.
Rozwj cyfryzacji w Europie postpuje niejednorodnie. Do pomiaru stopnia rozwoju cyfryzacji
Komisja Europejska wykorzystuje opracowane w 2014 r. narzdzie Digital Economy and Society Index
(DESI)23. DESI opiera si na piciu filarach cznoci, kapitale ludzkim, wykorzystaniu Internetu,
integracji technologii cyfrowych przez biznes i cyfrowych usugach publicznych. Filary te odpowiadaj
piciu kluczowym aspektom rozwoju gospodarek cyfrowych. Jako kompleksowy wskanik,
uwzgldniajcy rne aspekty cyfryzacji DESI moe by wykorzystywany do okrelania zmian w
obszarze cyfryzacji, w tym take skutkw regionalnych.
Liderami z najlepszym wynikiem w rankingu s Dania, Szwecja, Holandia i Finlandia, natomiast na
drugim kocu rankingu znajduj si Rumunia, Bugaria, Grecja, Wochy, Chorwacja i Polska
(23 miejsce).
DESI ukazuje znaczce rnice regionalne wynik Rumunii (0,31) stanowi mniej ni poow wyniku
Danii (0,68 wyniki mieszcz si w skali od 0 do 1). DESI mierzony jest dopiero od 2014 r. ale warto
zauway, e zarwno rnica midzy liderem, a krajem o najsabszym wyniku, jak te zrnicowanie
wynikw zmniejszyy si w 2015 r.. Najwiksze rnice wystpuj w filarze cyfrowych usug
publicznych, a najmniejsze w filarze wykorzystania Internetu (mierzy wykorzystanie rnego rodzaju
usug w internecie). Polska zajmuje w rankingu DESI miejsce 23, w porwnaniu do miejsca 24 w 2014
r. Wida te znaczcy postp mierzony dla caej Unii, ktre wynik wzrs z 0,44 w 2014 r. do 0,47
w 2015 r. Na tle UE Polska wypada wyranie sabiej (26 miejsce) jeli chodzi o integracj technologii
cyfrowych (m.in. dane dotyczce handlu transgranicznego online, przychodw z e-handlu,
wykorzystania technologii chmury obliczeniowej itp.).
23

https://ec.europa.eu/digital-agenda/en/digital-economy-and-society-index-desi

29

Pomidzy krajami UE wystpuj znaczce rnice co do szczegowych wskanikw zwizanych

z celami i dziaaniami proponowanymi w Komunikacie o Jednolitym Rynku Cyfrowym.24 Przykadowo,
odsetek gospodarstw domowych z dostpem szerokopasmowym wynosi 94,6% w Niderlandach
i 56,5% w Bugarii. O ile rnica midzy liderami a krajami z najsabszymi wynikami rozwoju
cyfrowego maleje w ostatnich latach, o tyle niepokojce moe by spowolnienie tempa przyrostu
gospodarstw domowych z dostpem szerokopasmowym w krajach z niskim wynikiem, w tym w
Polsce.
Odsetek osb, ktre zamawiay towary przez Internet z innego kraju wynosi 65,4%
w Luksemburgu, 39,6% w Austrii, ale tylko 1,17% w Rumunii czy 3,88% w Polsce. W tym przypadku
rwnie rnica midzy krajami o najsabszych wynikach (w tym Polsce), a liderami czy redni UE
ronie.
Jeli Jednolity Rynek Cyfrowy ma mie faktyczne przeoenie na stworzenie z Unii Europejskiej
spjnego organizmu gospodarczego, w ktrym korzyci z otwartego handlu nie s przesaniane przez
rosnce nierwnoci, podejmowane dziaania i proponowane inicjatywy powinny bra pod uwag
obecne trendy w rozwoju poszczeglnych krajw i regionw w UE i, w miar moliwoci, sprzyja
zmniejszaniu rnic midzy poszczeglnymi krajami czonkowskimi.
5. Polska specyfika na przykadzie sektora telekomunikacyjnego.
Konieczno uwzgldniania aspektw terytorialnych przy projektowaniu dziaa w ramach
Jednolitego Rynku Cyfrowego wyranie widoczna jest w sektorze telekomunikacji. Polski rynek
telekomunikacyjny jest specyficzny na tle UE. Przykadowo, udzia operatorw alternatywnych
w dostpie stacjonarnym jest drugi najwyszy w UE (ponad 70%, rednia dla UE ok. 59%), a poziom
koncentracji na rynku telefonii mobilnej jest jednym z najniszych w Europie25. Silna konkurencja
midzy operatorami skutkuje niskimi cenami dla uytkownikw kocowych.
Jednoczenie Polska posiada stosunkowo niski odsetek gospodarstw domowych objtych zasigiem
stacjonarnych sieci szerokopasmowych, co tylko czciowo rekompensowane jest to substytucj
dostpu stacjonarnego dostpem za porednictwem sieci mobilnych. Szans na zmian tego stanu
rzeczy jest, z jednej strony, dokoczenie Projekty budowy sieci szkieletowo-dystrybucyjnych,
finansowanych z perspektywy UE 2007 2013 oraz rodki przeznaczone na ten cel w ramach
perspektywy finansowej 2014-2020. Aby moliwie zredukowa koszty budowy sieci oraz zwikszy
efektywno wykorzystania rodkw publicznych, Polska aktywnie dziaa na rzecz zmniejszenia barier
administracyjnych w budowie sieci, w tym poprzez zmiany prawne i wspprac z sektorem. Polska
jako jedyny kraj w UE zdecydowaa si na przygotowanie oddzielnego Programu Operacyjnego
w ramach perspektywy finansowej 2014-2020 powiconego w caoci cyfryzacji, o wartoci ponad 2
mld EUR.
W kwestii przydzielania kolejnych pasm widma radiowego specyfika Polski wynika z koordynacji
sposobu wykorzystania pasma z pastwami trzecimi, nie bdcymi czonkami UE. Prowadzi to do
pewnej nierwnoci w dostpie do widma radiowego, w szczeglnoci w stosunku do tych pastw
czonkowskich, ktre ze wzgldu na swoje pooenie geograficzne takiej koordynacji przeprowadza
24
25

Dane za Europejsk Agend Cyfrow (Digital Agenda Scoreboard)

Mierzona indeksem Hirschmana-Herfindahla (HHI) por np. Mobile Wireless Performance in the EU & the US, GSMA May 2013, s.30

30

nie musz chociaby jeli chodzi o moliwe terminy rozdysponowania poszczeglnych pasm, jak te
o uzyskane waciwoci sieci i jako transmisji.

VI.

STANOWISKO PARTNERW SPOECZNYCH

Majc wiadomo znaczenia, jakie strategia cyfrowa moe mie dla rozwoju Polski i Unii
Europejskiej, polski Rzd by aktywnym uczestnikiem europejskiej debaty na temat priorytetw, ktre
powinny zosta ujte w strategii, poczynajc od etapu prac koncepcyjnych a do momentu publikacji
strategii. Dziki zaangaowaniu na bardzo wczesnym etapie prac nad strategi Jednolitego Runku
Cyfrowego polski gos artykuujcy polskie potrzeby by syszalny na poziomie europejskim,
a zgaszane przez Polsk postulaty miay widoczny wpyw na ksztat strategii zaprezentowanej przez
Komisj Europejsk. Opis najwaniejszych dziaa, podejmowanych na etapie prac koncepcyjnych
nad strategi, znajduje si poniej. Warto doda, e wszystkie najwaniejsze dokumenty oraz
informacje dotyczce Jednolitego Rynku Cyfrowego byy na bieco publikowane i s dostpne na
stronach internetowych Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji (w dedykowanej zakadce Jednolity
Rynek Cyfrowy: https://mac.gov.pl/projekty/jednolity-rynek-cyfrowy/aktualnosci).
Podczas otwartego spotkania z przedstawicielami przedsibiorcw i organizacji pozarzdowych
w grudniu 2014 r. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji poinformowao o planach nowej Komisji
Europejskiej, w tym o planach reformy szeroko pojtego europejskiego rynku cyfrowego. W ten
sposb zainicjowany zosta w Polsce dialog na temat polskich priorytetw cyfrowych na potrzeby
programowania prac Komisji Europejskiej. Dialog ten by prowadzony w sposb otwarty, przy penym
zaangaowaniu strony spoecznej, ktra zostaa poproszona o przekazywanie wasnych stanowisk,
pogldw i propozycji na potrzeby identyfikowania interesw i priorytetw polski
(https://mac.gov.pl/aktualnosci/digital-single-market-zapraszamy-do-nadsylania-propozycji).
W oparciu o stanowiska otrzymane w toku konsultacji publicznych opracowany zosta dokument
Priorytety cyfrowe Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji RP na potrzeby programowania prac nad
Jednolitym Rynkiem Cyfrowym w ramach Unii Europejskiej, ktry zosta przedstawiony
informacyjnie w dniu 28 stycznia 2015 r. na forum Komitetu Rady Ministrw ds. Cyfryzacji, a 2 lutego
na forum Komitetu do Spraw Europejskich (https://mac.gov.pl/aktualnosci/priorytety-mac-wzwiazku-z-debata-o-jednolitym-rynku-cyfrowym-w-ramach-ue).
16 lutego 2015 r. w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji odbyo si spotkanie, ktrego celem bya
prezentacja postpw prac nad strategi Jednolitego Rynku Cyfrowego. W spotkaniu uczestniczyo
okoo 60 osb reprezentujcych przedsibiorcw i izby gospodarcze oraz organizacje pozarzdowe.
W trakcie spotkania zaprezentowany zosta dokument Priorytety cyfrowe Ministerstwa
Administracji i Cyfryzacji RP na potrzeby programowania prac nad Jednolitym Rynkiem Cyfrowym
w ramach Unii Europejskiej, a zaproszona na spotkanie przedstawicielka Komisji Europejskiej
przedstawia najwaniejsze informacje na temat prac nad strategi.
Majc na uwadze due zainteresowanie przedstawionym przez Ministerstwo Administracji
i Cyfryzacji dokumentem, chci wzmocnienia gosu Polski na forum UE, a take wychodzc
naprzeciw oczekiwaniom innych resortw, podjte zostay prace nad przygotowaniem nieformalnego
dokumentu opisujcego punkt widzenia caego Rzdu RP na zagadnienia dotyczce Jednolitego
Rynku Cyfrowego, w lad za dokumentami tego typu prezentowanymi przez najwiksze pastwa
31

czonkowskie UE (w terminologii Unii Europejskiej tego typu nieformalne dokumenty okrela si jako
non paper). Dziki konstruktywnej wsppracy z Ministerstwami: Spraw Zagranicznych, Gospodarki,
Sprawiedliwoci, Finansw, Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Urzdw: Komunikacji
Elektronicznej oraz Ochrony Konkurencji i Konsumentw opracowany zosta wsplny dokument
skierowany nastpnie do rozpatrzenia przez Komitet do Spraw Europejskich. 25 lutego 2015 r.
Komitet do Spraw Europejskich przyj dokument Cyfrowe priorytety Polski na potrzeby dyskusji
o Jednolitym Rynku Cyfrowym (https://mac.gov.pl/aktualnosci/polskie-priorytety-cyfrowe-wdyskusji-o-jednolitym-rynku-cyfrowym).
Przyjty przez Komitet do Spraw Europejskich dokument sta si nastpnie zaczynem
i podstaw do przygotowania w marcu 2015 r. wsplnej deklaracji pastw Grupy Wyszehradzkiej,
w ktrej Polska, Sowacja, Czechy oraz Wgry wypowiedziay si jednym gosem w sprawie
Jednolitego Rynku Cyfrowego. Punktem wyjcia dla opracowania deklaracji byo przekonanie, e
wsplny gos pastw regionu bdzie lepiej syszalny na forum Unii Europejskiej
(https://mac.gov.pl/aktualnosci/panstwa-grupy-wyszehradzkiej-prezentuja-wspolna-wizjejednolitego-rynku-cyfrowego).
W uznaniu dla zaangaowania Polski w prace nad strategi Jednolitego Rynku Cyfrowego
w dniu 14 maja 2015 r. w Warszawie wizyt zoy Pan Andrus Ansip, Wiceprzewodniczcy Komisji
Europejskiej, odpowiedzialny za Jednolity Rynek Cyfrowy. Pan Adrus Ansip wystpi na konferencji
Europejski rynek cyfrowy - umiejtnoci, gospodarka, praca, gdzie zaprezentowa po raz pierwszy
poza Bruksel najwaniejsze zaoenia opublikowanej kilka dni wczeniej (6 maja 2015 r.) strategii
Jednolitego Rynku Cyfrowego (https://mac.gov.pl/aktualnosci/andrzej-halicki-i-andrus-ansip-wwarszawie-o-jednolitym-rynku-cyfrowym).
Prace nad niniejszym stanowiskiem Rzdu RP prowadzone byy w sposb umoliwiajcy stronie
spoecznej udzia w ksztatowaniu stanowiska Rzdu do strategii Jednolitego Rynku Cyfrowego dla
Europy. W dniu 11 maja 2015 r. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji opublikowao na stronie
internetowej informacj o Komunikacie Komisji Europejskiej ws. Jednolitego Rynku Cyfrowego wraz
z zaproszeniem do zgaszania przez partnerw spoecznych stanowisk i uwag, ktre mogyby zosta
wykorzystane
podczas
prac
nad
projektem
stanowiska
Rzdu
(https://mac.gov.pl/aktualnosci/rozpoczynamy-prace-nad-stanowiskiem-rzadu-do-komunikatu-kews-jednolitego-rynku), co stanowio kontynuacj dziaa informacyjnych i konsultacyjnych
prowadzonych przez Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji, zapocztkowanych ju w grudniu 2014 r.
Niniejsze stanowisko Rzdu zostao opracowane przez Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji
w oparciu o wkady instytucji (urzdw) wsppracujcych oraz stanowiska nadesane w toku
konsultacji publicznych.
W toku konsultacji publicznych do Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji wpyny stanowiska
nastpujcych parterw spoecznych:
1. Polska Izba Wydawcw Prasy
2. Pracodawcy Rzeczypospolitej Polskiej
3. Stowarzyszenie Dystrybutorw Filmowych
4. Stowarzyszenie autorw ZAiKS
32

5. Stowarzyszenie Autorw i Wydawcw COPYRIGHT POLSKA

6. T-Mobile Polska S.A.
7. Forum Przewonikw Ekspresowych
8. TVN S.A.
9. Polska Izba Ksiki
10. Zwizek Producentw Audio Video
11. Zwizek Pracodawcw Brany Internetowej IAB Polska
12. Poczta Polska S.A.
13. Krajowa Izba Gospodarcza Elektroniki i Telekomunikacji
14. Polskie Stowarzyszenie Jazzowe
15. Zwizek Kompozytorw Polskich
16. Stowarzyszenie Kreatywna Polska
17. Polska Izba Informatyki i Telekomunikacji
18. Stowarzyszenie Filmowcw Polskich
19. Konfederacja LEWIATAN
20. Stowarzyszenie Wydawcw REPROPOL
21. Orange Polska S.A.
22. Krajowa Izba Producentw Audiowizualnych
23. Zwizek Zawodowy Twrcw Kultury
24. Izba Gospodarki Elektronicznej e-Commerce Polska
25. Polska Izba Komunikacji Elektronicznej
26. United Parcel Service of America (UPS)
27. Fundacja Startup Poland
Stanowiska nadesane przez partnerw spoecznych w toku konsultacji publicznych zostay
opublikowane na stronie internetowej Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji i s dostpne
w wersji elektronicznej pod tym adresem: https://mac.gov.pl/aktualnosci/stanowiska-partnerowspolecznych-otrzymane-w-toku-konsultacji-jednolitego-rynku
Niezalene i rwnolege do prowadzonych przez Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji konsultacje
publiczne zostay przeprowadzone przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Do
konsultacji w zakresie prawa autorskiego oraz polityki audiowizualnej Ministerstwo Kultury
i Dziedzictwa Narodowego zaprosio pisemnie 104 podmioty. Dodatkowo zaproszenie do wszystkich
zainteresowanych zostao rwnie skierowane za porednictwem strony internetowej
www.prawoautorskie.gov.pl. Swoje stanowisko w tym zakresie przedstawio 36 podmiotw:
1. Biblioteka Narodowa
33

2. Centrum Cyfrowe Projekt: Polska

3. Cyfrowy Polsat S.A.
4. Eska TV S.A.
5. Instytut Adam Mickiewicza
6. ITI Neovision S.A.
7. Izba Gospodarki Elektronicznej e-commerce Polska
8. Izba Wydawcw Prasy
9. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji
10. Konfederacja Lewiatan
11. Narodowe Archiwum Cyfrowe
12. Orange Polska S.A.
13. osoba prywatna piter1235
14. Plagiat.pl Sp. z o. o.
15. Polska Izba Informatyki i Telekomunikacji
16. Polska Izba Komunikacji Elektronicznej
17. Polska Izba Ksiki
18. Polska Izba Radiodyfuzji Cyfrowej
19. Polskie Stowarzyszenie Jazzowe
20. Polski Instytut Sztuki Filmowej
21. Stowarzyszenie Autorw i Wydawcw Copyright Polska
22. Stowarzyszenie Autorw ZAiKS
23. Stowarzyszenie Dystrybutorw Filmowych
24. Stowarzyszenie Dystrybutorw Programw Telewizyjnych Sygna
25. Stowarzyszenie Filmowcw Polskich
26. Stowarzyszenie Kreatywna Polska
27. T-Mobile Polska S.A.
28. Telewizja Polsat Sp. z o.o.
29. TVN S.A.
30. Wielkopolski Zwizek Pracodawcw Lewiatan
31. dr Micha Wyrwiski, Katedra Prawa Wasnoci Intelektualnej, Uniwersytet Jagielloski,
32. Zwizek Pracodawcw Brany Internetowej IAB Polska
33. Zwizek Pracodawcw Mediw Elektronicznych i Telekomunikacji Mediakom
34

34. Zwizek Kompozytorw Polskich

35. Zwizek Producentw Audio-Video ZPAV
36. Zwizek Zawodowy Twrcw Kultury
Wytwrnia Filmw Dokumentalnych i Fabularnych poinformowaa Ministra, i nie wnosi uwag do
dokumentu w zakresie prowadzonych przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
konsultacji.
Stanowiska nadesane przez partnerw spoecznych w toku konsultacji publicznych zostay
opublikowane
na
stronie
internetowej
pod
nastpujcym
adresem:
http://www.prawoautorskie.gov.pl/pages/posts/wyniki-konsultacji-dotyczacych-komunikatu-komisjieuropejskiej-ws.-jednolitego-rynku-cyfrowego-795.php
VII.

WNIOSKI

1. Rzd RP z zadowoleniem przyjmuje strategi Jednolitego Rynku Cyfrowego dla Europy

i bdzie wspiera te dziaania Komisji Europejskiej, ktre maj potencja do przeksztacenia Unii
Europejskiej w cyfrowo spjny organizm gospodarczy, zapewniajcy europejskim, a wic rwnie
polskim, przedsibiorcom skal i warunki konieczne do powstawania, wzrostu a nastpnie
ekspansji na rynki pastw trzecich. Podstawowym wzywaniem w ramach realizacji strategii jest
usuwanie barier w rozwoju transgranicznych usug i handlu elektronicznego, wci istniejcych
pomidzy pastwami czonkowskimi UE.
2. Niezwykle wanym jest, aby realizujc dziaania zapowiedziane w strategii Jednolitego Rynku
Cyfrowego pamita o spjnoci i konsekwencjach geograficznych podejmowanych dziaa, tak
aby cyfrowa rewolucja przynosia korzyci wszystkim obywatelom i przedsibiorstwom Unii
Europejskiej. Stworzenie Jednolitego Rynku Cyfrowego bezsprzecznie wie si z licznymi
korzyciami, ale ju ich rwnomierna redystrybucja wewntrz UE moe stanowi wyzwanie.
Rewolucja cyfrowa ma gboki wpyw na procesy gospodarcze. Przy projektowaniu
poszczeglnych inicjatyw naley uwzgldni to, by korzyci pynce z Jednolitego Rynku
Cyfrowego rozkaday si moliwie rwnomiernie Jednolity Rynek Cyfrowy powinien sprzyja
wyrwnywaniu poziomw midzy najbardziej rozwinitymi obszarami a obszarami
peryferyjnymi. W duszej perspektywie wszyscy bd czerpa korzyci z rewolucji cyfrowej,
niemniej jednak naley pooy nacisk na agodzenie potencjalnych negatywnych efektw w
okresie przejciowym.
3. Rzd RP kadzie duy nacisk na realizacj przez Komisj Europejsk programu Better Regulation
tak aby wszystkie inicjatywy legislacyjne podejmowane w ramach realizacji strategii Jednolitego
Rynku Cyfrowego speniay wymagania tego programu. Jest to szczeglnie istotne w rodowisku
cyfrowym, gdzie nadmiar regulacji prawnych nie idzie w parze z innowacyjnoci, a dynamiczne
zmiany tego rodowiska wymagaj rozwiza przemylanych i neutralnych technologicznie,
zdolnych przetrwa prb czasu.
4. Podejmowane w ramach realizacji strategii dziaania powinny uwzgldnia take powizania
i oddziaywanie obszaru ICT na inne gazie realnej gospodarki prowadzc do uatwienia
rozpoczcia i prowadzenia dziaalnoci w Internecie przedsibiorcom w sieci jeszcze nieobecnym.
35

5. Naley mie take na uwadze stopie powizania i wzajemne zalenoci midzy proponowanymi
przez Komisj Europejsk inicjatywami. Ma to bowiem istotne znaczenie dla zachowania
spjnoci planowanych, a nastpnie realizowanych dziaa, szczeglnie w sferze legislacyjnej.
Rzd RP bdzie zwraca uwag, aby nowe propozycje oraz inicjowane zmiany uwzgldniay prace
rwnolegle toczce si w innych obszarach prawa.
VIII.

PRZEDSTAWICIEL KIEROWNICTWA RESORTU WIODCEGO UPOWANIONY DO PREZENTOWANIA

STANOWISKA

Pan Jurand Drop, Podsekretarz Stanu w

Sekretariat.JDrop@mac.gov.pl; tel. 22 245 59 16

Ministerstwie

Administracji

Cyfryzacji,

36