cees"ee eb$eCesee oeyeeMeer pegUJeCeer kejCeemee"er Gheeesie kejleele.

Leesue Jn@uJe
ee ekeejee ns nee[^esefueke eb$eCesceOes Jeeee eJeen keceer kejCeemee"er
Gheeesieele esles.

13.14.5 - nee[^esefueke eb$eCee

De.e. lelkeeeJejerue Ieke
1.
efjPeJne&ej

13.14.4 - heeFefhebie kejleebvee IeeJeeeeer keeUpeer.

eJeeneee iejpesvetmeej eesie Jeemeeee heeF&heeer efveJe[ keje.
Jee ee oeyeeJej ef$epee ner keceerlekeceer vemeeJeer.
SKeeee ef{uee Iekeebmee"er heeF&he Deeletve meehe kejeJee.
heeF&hees MesJees eske mehee DeeefCe IeeCeerheemetve mJe Demeeeuee nJes.
JneF&me ceOes De[keJetve heeFhe mJe ke vees.
heeFhe heke[Ceemee"er ueeieCeejs meeOeve Je yeW[eRie efhekeej JeehejeJes.
Jeeee oeyeeee eJeeneee yeoueebcetUs esCeeNee Pekeeebvee Mees<egve IesCeemee"er
keue@che Jeehej keje. oesve heeFhe ueeF&ve mhe<e& ke osT vekee, leeleerue mehees& U
ee Jeehej kejeJee.
keceerle keceer yeW[ee Gheeesie kejeJee.
eskeeJejerue pees[Ceer ner heeFheee opexSJe{er DemeeJeer.
nee[^esefueke eb$eCesee ceeieevee DeesUCeemee"er jbiemebieleeree Gheeesie keje.

(51)

2.

efyeoj efheuj

3.

mekeMeve m^svej

4.

hebhe

5.

Fues. ceesej

6.

Dee@F&ue uesJeue iespe

7.
8.
9.

efjve& Dee@F&ue efheuj

[^sve kee@ke
esMej iespe

10.

iespe Deeemeesuesj

leheemeCeermee"er
De) Dee@F&ue ieUleer
ye) Jejerue hue@eer efmebueeRie
ke) GIe[s ef vekees
[) Dee@Fuees leeheceeve
De) ke@he njJeCes
ye) leguesuee cesMe
ke) Oeelegee he$eeee leguesuee DeeOeej
De) ieeUeves yebo Peeuesues
ye) leguesuee cesMe
ke) Oeeletee he$eeee leguesuee DeeOeej
De) DeeJeepe
ye) Dee@F&ue ieUleer
ke) leeheceeve
De) DeeJeepe
ye) leeheceeve
De) leguesueer keee
ye) Dee@Fueeer heeleUer
ke) Dee@Fue ieUleer
De) ieeUeves yebo Peeues
De) Dee@F&ue ieUleer
De) leguesueer keee
ye) "jJeuesuee efmecesee yeensj
ke) Dee@Fue ieUleer
De) yeve njJeuesues
ye) ve efhejCeejs yeve
ke) yeve ve oeyeues peeCes
[) peeiee
(52)

De.e. lelkeeeJejerue Ieke

11.
eske Jne@uJe
12.
esMej meseRie Jne@uJe
13.
14.

[er.meer.JneuJe
(efoMee efveeb$eke)
esMej efmJee

15.
16.

heuees Je eske Jne@uJe

esMej iespe

17.

keheefuebie

18.

efmeueW[j

leheemeCeermee"er
De) Dee@Fue ieUleer
De) Dee@Fue ieUleer
ye) nueCeejer kee@Fue
De) Dee@F&ue ieUleer
De) leguesueer keee
ye) "jJeuesuee efmecesee yeensj
ke) Dee@F&ue ieUleer
De) Dee@F&ue ieUleer
De) leguesueer keee
ye) "jJeuesuee efmecesee yeensj
ke) Dee@F&ue ieUleer.
De) Jne@uJemeceOeerue he
ye) efPepeuesues mheee[j
De) Dee@Fue ieUleer
ye) nueCeejs ieesu ef{ues uee@ke ve

13.14.6 - cenlJeees cegs (pes. Se. keeee&mee"er)

1. Dee@F&ueceOeerue IeeCe ner nee[^esueerke eb$eCesee meJee&le cees"e Me$et Deens.
2. IeeCe, OegU Je Flej Ieke eb$eCesceOes peeCeeheemetve jesKelees.
3. Dee@F&ueeer ieUleer ve Leebyeueeme Dee@F&uees vegkemeeve nesles. Demegj#eerle JeeleeJejCe
efvecee&Ce nesles.
4. Dee@F&ueeer heeleUer JeJeefmLele "sJee Je JesUehe$ekeevegmeej efheuj mJe keje.
MeefjjeJoejs osKeYeeue
- [esUeebJoejs : eb$eCesleerue esMej iespe Je eJeejn oMe&ke eb$e leheemee.
- keeveeJoejs : hebheeee DeeJeepeeeer heeleUer Je eb$eCesle Deeeveke Deeuesuee Oekeeeee
DeeJeepe.
- neleeJoejs : eb$eCeses leeheceeCe YejCes.
(53)

13.15 - JH - ceMeerve he@veumed / mesvmeme&

13.15.1 - meeceeve Je Demeeceeve Ieke
JnesuspeceOeerue yeoueeme (e{Gleejeme) Fueske^e@efvekeme mekeea mebJesove#ece
Demeleele.
leeheceeveeleerue yeoueeme Fueske^e@efvekeme mekeea mebJesove#ece Demeleele.
hee@Jej n@v[ueeRie GhekejCes G<Celee efvecee&Ce kejleele DeeefCe les meeceeve
leeheceeveeJej hegCe& Meeermen keee& kejleele.
keb^esue he@veueee DeeleceOes 40 les 50 DebMee hes#ee keceer leeheceeve keeece
"sJeCes DeeJeMeke Deens.

13.15.2 - keb^esue he@veue DeLee&le efvee$ebCe yees[& leheemeCeeres cegs

he@veue uee@ke Deens efkebJee veener.
he@veue ns eesie efjleerves efmeue kesuesuee DemeeJee.
jyej ieemkes eesie efmLeleerle DemeeJes.
he@veuees DeveeJeMeke nesume yebo DemeeJes.
he@veue Leb[ Deens ekeJee veener mheMe& keve yeIeeJes.
he@veue ceOetve iejce nJee yeensj esle Deens kee leheemetve IeeJes.
he@ueveceOes cesefjDeue mee"Jetve "sJet vees.
JeeeeEjie [eeeece he@veueceOes JeJeefmLele "sJeeJee.

13.15.3 - Dee@hejseRie [e@ipe

Dee@hejseRie [e@ime jsueJej yemeJeeJes Je leer jsue ceMeerveee yes[Jej Ie yemeJeeJeer.

ns leheemee

1) [e@ie Ie yemeuesuee Je uetpe vemeeJee eye met yejesyej ueeJeuesuee DemeeJee Je uetpe
vemeeJee.
2) jsue Ie yemeefJeuesuee DemeeJee Je lees uetpe vemeeJee.

13.15.4 - mesvmeme&
1)
2)
3)
4)

OegU, IeeCe, yej, efehme F. Deheeekeejke JemlegcegUs mesvmejJej heefjCeece neslees.

mesvmejJej OegU Je efehme Fleeoeree mebee nesJet osT vees.
mesvmej efveeefcele mJe kejeJes.
mesvmejes ceeGveRie met uetpe Deensle kee leheemee.
(54)

5) kesyeue iue@v[eer efheeRie leheemeeJeer.

6) kegueb peJeUtve esCeejer kesyeue Jee@j eghe DemeeJeer.

13.15.5 - Fbjuee@keme

efJeefJeOe ceMeervees Fbjuee@keme leheemeeJes.

uegyeerkes Dee@Fueeer Keeueeer heeleUer leheemeeJeer.
uees esMej uegyeerkes Dee@F&ue leheemee.
kebheesvev yemeueeee efmeiveue leheemee.
n@v[ mesHeer keeeApe leheemee.
Fcejpevmeer efmJee (Deeheledkeeueerve yeve)
Fcejpevmeer efjve& (Deehelekeeueerve efjve&)
DeesJej ^@Jnue [e@ie.

13.15.6 - kesyeume

1) kesyeume MesJeee eskeeJej eesie nceeavesMeve Deens. DeLeJee veener leheemeeJes

pemes ceesej, pebkeMeve yee@keme, mesmveme& Fleeoer.
2) kesyeumees Deehemeeleerue Ie<e&Ce Je efhekeme hee&meesyelees Ie<e&Ce, kesyeue eesie
efjleerves Jeentve vesuesueer Deens. efkebJee veener ns leheemee.
3) kesyeue leguesueer Dee{Uueeme DeLeJee keeheuesueer Dee{Uueeme cesvvevme
meskeMeveuee keUJeeJes.
keer yees[& yevme
ns efJeefMe ekeejes efmJee JeejbJeej Jeeheueeveblej Kejeye nesleele, heejoMeea keJnj
ueeJeueecegUs ns eUlee esJet Mekeles, DeMee [@cespecegUs [m, Dee@F&u eebvee keer he@[ ceOes
peeCeeee ceeie& efceUlees Je leecegUs keer yees[& ceOeerue keb^esue heer.meer.yeer (eers[ meefke&
yees[&) DeeCeKeer Kejeye nesJet Mekeleele.

13.15.7 - ceesme&

1) ceesjes kegueeRie he@ve eeuet efmLeleerle Deensle DeLeJee veener ns leheemetve Iee.
2) ceesejes leeheceeve peemle Deens DeLeJee veener ns mheMe& keve leheemeeJes.
3) ceesejceOeerue mheer[ub eceOetve DemeeOeejCe DeeJeepe esle Demeueeme ceWvevme meskeMeveuee
keUJeeJes.
4) he@ve mJe kejeJee.
(55)

14 - eespeveeye osKeYeeue (Planned Maintenance)

14.1 - Planned Maintenance cnCepes keee?
eeceOes heg{erue ieeseRee meceeJesMe neslees.
De) ojjespeeer osKeYeeue (Daily Maintenance) kejCes.
ye) meceeeesefpele osKeYeeue (Time based Maintenance) kejCes.
ke) DeeieeJet-Deboepe yeebOetve osKeYeeue (Predictive Maintenance) kejCes.
[)

Dehesef#ele mesJee osCeeee keeueeJeOeer ceOes Jee{ kejCes.

F)

yeoueeJee ueeieCeeNee hee&eer mebKee keceer kejCes.

he) JebieCe osCeeee heleerle megOeejCe kejCes.

ie) SKeeos ceefMeve efkebJee hee& hegvne hegvne veeogmle nesle Demesue lej lees kee
neslees eees efJeMues<eCe keve lees kemee nesCeej veener eeeer o#elee IesCes.
(eemee"er why why Analysis, QC Tools FleeoeRee Jeehej kejCes)

14.2 - hueBv[ ceWvsvevmeee 7 heeeNee

1. ceefMeveeer cegU DeJemLee Je meOeeeer DeJemLee eebes he=LekekejCe kejCes.
2. ceefMeveuee meOeeee DeJemLesheemetve cetue DeJemLesheele vesCeeeer Gheeeeespevee.
3. cetU DeJemLeses eceeefCekejCe (Standardization)
4. ceefMevees Deeeg<e Jee{efJeCes (Servicelife)- Natural deterioration
5. FvmheskeMeve heOoleerves megOeejCee Je cesvsvevmeuee ueeieCeeje JesU keceer kejCes.
6. ceefMevees meJee&Lee&ves heefj#eCe.(Overall equipment diagnosis)
7. ceefMeveee peemleerle peemle #ecelesheele Jeehej kejCes.

14.3 - eqyeIee[ DeeefCe oes<e

(Breakdowns & Defects)

efyeIee[ DeeefCe oes<e Deeheuee Mee@heceOes keMeecegUs GodYeJeleele? heg{erue hewkeer keg"uee
keb[erMevmed Mee@heceOes Deensle, ns leheemee :
1) ceefMeve yejseoe Kethe IeeCe Demeles.
(56)

2) efehme, [m ns ceefMeveJej hemejuesues Deens.

3) nw[^esefueke Je uegyeerkesMeve Dee@F&ue efuekespe Deens.
4) Dee@F&ue efuekespe Je efehme/ [m eeyeue ueeskeebvee efJeMes<e keeUpeer Jeele veener.
ns meJe& vee@ce&ue Deens Demeb Jeeleb.
5) ceesme&Jej Dee@F&ue Je [mee Lej Deens.
6) ceesme& iejce nesleele Je DeeJeepe kejleele.
7) efmJeesmeJej Dee@F&ue Deens.
8) ceefMevmedJej Kethe cees"s iee[& Deensle. ceefMeve yeensve mJe efomeles heCe Deeleerue
Yeeie Kethe IeeCe Deens. leeeer mJelee yeefIeleueer peele veener.
9) keener hee&med nueleele.
10) ceefMevees keener hee&me leheemeCeeme Je ceWsvevme kejCeeme DeJeIe[ Deensle.
efleLeheele DeeheCe heesneset Mekele veener.
11) Dee@F&ue [^cmed, ke@vmed, IeeCe Deensle. efveoxefMele veener. Jeeeme& Je heeF&hmed ueeWyekeUle
Deensle Je keg"uee heeF&he keMeeee Deens Je keg"tve keg"s iesueee ns mecepeCeeme
DeJeIe[ Deens.
12) ceefMeveee Deepetyeepetuee Dee@F&ue he[tve peeiee Iemej Peeueer Deens.
13) efHekeMej, tumed, [eF&peJej Kethe IeeCe Deens Je JeJeefmLele peeiesJej, DeesUKelee
esleerue DeMee "sJeuesuee veenerle.
14) yejsemes ve ueeieCeejs Items ceefMeveJej, mesueceOes Deensle.
15) Dee@hejsme& ceefMeveeer ojjespe leheemeCeer kejle veenerle. yeNeee peCeebvee ceefMeveeer
leheemeCeer keMeer kejeeeer eeeer ceeefnleer veener.
16) ceefMeveee jsietuej leheemeCeeryeueeer ceeefnleer Demetvener leer JesUsJej kesueer peele
veener.
17) ee@[keMevees ueeske, De@yevee@ce&ue (Abnormal) keb[erMeve mecepetve IesCeeee eelve
ve kejlee, ceWsvevmeee ueeskeebvee yeIeeeuee meebieleele.
18) ee@[keMeve ef[hee&ceW, yeske[eGve, efjJeke& Je efjpeskeMeve ns Deeheues ee@yuesce Deensle
Demeb mecepele veenerle.
(57)

19) efjhesDejes keece ns leelhegjles kesues peeles. leees cetU keejCe MeesOeues peele
veener.
20) tueeWpe efkebJee mesDehe eWpeuee Kethe JesU ueeielees, ns kejleebvee Kethe De@[pesmceW
kejeJee ueeieleele Je ee De@[pesmceW kejCes cnCepes vee@ce&ue Deens Demee ueeskeebee
mecepe Deens.
21) Dee@esce@efke ceefMeveceOes yeNeee JesUe ceefMeve yebo he[ueecegUs uee@me neslees. (Minor Stoppage)

eehewkeer pej keener ieeser Mee@heceOes Demeleerue lej TPM ee meeneeves DeeheCe mees[Jet
Mekelees. leemee"er meJeeee menYeeie cenJeeee Deens.

14.4 - mecemeses mecetU efvejekejCe kejCeemee"er

WHY-WHY ANALYSIS
Why - why - Analysis cnCepes keee? - ee leb$eeceOes SKeeee eMveees Gej
MeesOeCeemee"er hegvne hegvne why (kee-keMeemee"er?) Demes eMve efJeeejerle peeJes ueeieleele.

Demes kejlee kejlee MesJeer lee eMveeee cetU Gejeke[s heesneselee esles.
GoenjCeeLe& :ceefMeve kee yebo he[ues ?

heetpe G[euee.

heetpe kee G[euee ?

DeesJnj uees[ PeeueecegUs G[euee.

DeesJnjuees[ kee Peeues ?

De@kemeue efPepele iesues.

De@kemeue kee efPepeues ?

leeJej ieeU, yej De[keueer nesleer.

yejseoe ceefMevmed, gume, efkebJee FefkeJeheceW ceOes efyeIee[ nesleele, lemese pee@ye efjpeske
nesleele eEkeJee leebes efjJeke& kejeJes ueeieles. ee De[eCeeRceeies keener vee keener keejCe
Demeles. DeMee mecemeebes cetU keejCe MeesOetve kee{Ceemee"er DeeheCe WHY-WHY
ANALYSIS ee Jeehej ke Mekelees.
leer "jeefJeke mecemee kee? (WHY) GodYeJeueer Demee heMve Skee hes#ee DeefOeke JesUe
efJeeejueeme DeeheCe mecemesee cetUeMeer peeTve heesnelees. Skeoe cetU keejCe Deeheueeuee
meehe[ues keer leeJej eesie Gheeeeespevee keve leer mecemee hegvne GodYeJeCeej veener
eeeer keeUpeer IesT Mekelees.
GoenjCe : mecemee - heleske Dee@hejsMeveee JesUer efmeueW[j ceOetve Dee@F&ue ieUCes.
(58)

leelkeeU kesuesueer Gheeeeespevee-Dees-efjbie yeoueueer.

heMve 1 heMve 2 heMve 3 heMve 4 heMve 5 -

Dees-efjbie kee yeoueueer?

keejCe, Dees-efjbie ke Peeueer.
Dees-efjbie kee ke Peeueer?
keejCe, efhemve je@[Jej mke@e neslee.
je@[Jej mke@e kee Deeuee?
keejCe, efehmed G[tve je@[Jej efekeuee neslee.
eqehmed je@[Jej kee efekeuee neslee?

hee&eer Peeuesueer Peerpe JesUesJesUer ceespeuee peesles Je leebeer leguevee mB[[& Peerpe
meesyele keve leeceOes ogmleer kesueer peeles. CBM cegUs hee&es peemle JesUe
kejeJes ueeieCeejs yeoue eUlee esleele.eeceOes hee&eer Peeuesueer Peerpe peemle
JesUe eske kejeJeer ueeieles. CBM ceOes Peerpe ceespeceehekeeeer iejpe Demeles.
eebieueer DeeefCe Kejeye heefjefmLeleer - FvmheskeMeve ce@vegDeue ceOes Iekeebeer eebieueer
DeJemLee Je Kejeye DeJemLee eebeer legueveelceke ceeefnleer efceUles. ns keece keesCeer
DeeefCe keOeer kejeJeeees eeeer ceeefnleer efceUles.

14.5.4 - ceWvevme cesLe[es ekeej

keejCe, efmeuesb[jeer peeiee efehmed G[CeeNee Yeeieele Deens. efmeueW[jJej efehmed G[t vees eemee"er keJnj veener.

efmeueW[jeer peeiee leee ef"keeCeer kee Deens? keJnj kee ueeJeuesues

veener?

ef[HeskeerJn ef[PeeFve.

ee ef"keeCeer, mecemee hegvne GodYeJet vees cnCetve efmeueW[jeer peeiee yeoueCes efkebJee
efmeueW[jJej keJnj ueeJeCes DeeJeMeke Deens, pesCes keve efehme G[tve je@[Jej efvecee&Ce
Peeuesuee mke@ecegUs Dees-eEjie ke nesCeej veener Je heefjCeecele: Dee@F&ue ieUCeeeer
mecemee hetCe&heCes megsue.

hee&eer meefJn&me ueeF&he efveOee&jerle Demesue lej TBM ee DeJeuebye keje.

hee&eer meefJn&me ueeF&he heefnuee PM les ogmeNee PM ojceeve Demesue lej Follow IR (eske keve iejpe Demeueeme yeoueCes)
Peerpe eske kejCeemee"er Peerpees he@jeceerj ceeefnle Demeueeme CBM
DeJeuebyeJee.
JH ne meJe& ceWvevme heOoleeree heeee Deens.

14.5 - ceWvevmees hekeej

14.5.1 - TBM JesUsee DeeOeejs ceWvevme
TBM ceOes hee&eer ueeF&he mebheueeJej hee& yeoueuee peeleele.
TBM ceOes hee&eer ueeF&he "jeefJeke keeUemee"er efveOee&jerle kesueer peeles.

hee&ee "jeefJeke ueeF&he cetUs peemle ceWvevme kejeJes ueeieles.

14.5.2 - IR ceespeceehe keve efjhesDej kejCes hee& ef[mesyeue keve jsieguej eskeeRie kejCes, leeceOeerue hee@u mecepetve nesCes
Je iejpesvetmeej hee& yeoueves cnCepese Deee. Deej.
IR eer ieCevee CBM Je TBM ceOes kesueer peeles.

14.5.3 -

CBM

keb[erMeve yesm[d ceWvevme (59)

(60)

GoenjCeeLe& : eF&ce yesm[ ceWsvevme (er.yeer. Sce.) ke@ueW[j - vewmeefie&ke Peerpe nesCeejs Yeeie
MACHINE : NTC NV4S

yeoueuesueer leejerKe 10 ces 06

De.
ke.

yeoueuesues hee&

1 merue yee@ue
2 Dees eEjie 1-P 8

(61)

mheeRie
4M025691-001

W. NO. : 5844 P0 CR CASE

efveeespeve
hetCe& kejCes
cesefjeue GheueyOe veener
ceMeer
v
e
Je<e& 2005
Je<e& Je<e& Je<e& hee&eer
Deeece
eWpe kesueeeer
veie
Jejerue MesJeeer lee. heceeCe
06
07 08 eEkecele
kees[
pegve peguew Dee@ie mehW Dee@kees veesJnW ef[meW
peeiee
ceee&
1
efmheb[ue 12 ceee& 06 4
20
66475000
Je<ex
ns[
mes
ceee&
mheeRie 12 ceee& 06 4
50
1 66474035
Je<ex
ns[
2
1 66474162 Sermeer 20 Dee@kees
400
Je<ex
05

4 mheeRie

2 66474147

Sermeer 20 Dee@kees

5 meerue

2 66474166

Sermeer

20

6 meerue

4 66474148

Sermeer

20

7 DeeseEjie 1-P 9

2 66474014

Sermeer

20

4M024723-001
0136820-G20x26x4
0629964G10x14x03

8 hee@ mheeRie
9 hee@ yee@ue

CELL NO. : copa 3101

05

Dee@kees
05

Dee@kees
05

Dee@kees

05

ce@ie@Peerve 1 peeves 06
9
100 66475633 ce@ie@Peerve 1 peeves 06
9
100 66475088

Je<ex

400

Je<ex

200

Je<ex

200

50

Je<ex
3

peeves

200

peeves

50

Je<ex
Je<ex

GoenjCeeLe& : eF&ce yesme ceWsvevme (er.yeer. Sce. ke@ueW[j) - vewmeefie&ke Peerpe nesCeejs Yeeie
MACHINE : NTC NV4S

yeoueuesueer leejerKe 10 ces 06

De. yeoueuesues hee&
ke.
veesPeue efmeueW[j
10
yesDejeRie
11 gue keue@che/Devekeue@cheLS, D4C-3201

12 syeue efueceeR mJeere

(62)

ZC-N2255

13 gue hee@

66474542

Sermeer

1 67784093

ceMeerve

adv LSZ-15GK55-B

efmeueW[j me& efueceer

mJeere NG1VS-510
15 efueefLeece ye@jer
14

3V CR174505E

W. NO. : 5844 P0 CR CASE

efveeespeve
Deeece ceMeerve eWpe kesueeeer
veie
Jejerue MesJeeer lee.
kees[
peeiee
efmheb[ue 1 petve 06
2 66475899
ns[
efmheb[ue 22 veesJnW 05
2 66474501 ns[
10 Hesyeg
2 66474503 syeue

1 66417821

heceeCe
2

Je<ex

petve

Hesyeg

Hesyeg

Je<ex

Dee@kees

Je<e& 2005
Je<e& Je<e& Je<e& hee&eer
06
07 08 eEkecele
pegve peguew Dee@ie mehW Dee@kees veesJnW ef[meW

10 Hesyeg
06
05

cesefjeue GheueyOe veener

Je<ex

26

CELL NO. : copa 3101

Je<ex

06

meerSvemeer 27 Dee@kees
[^eF&Jn

hetCe& kejCes

petve

600

veesJnW

2500
2500
2500

1200

Je<ex
2

ef[meW

3000

veesJnW

400

05

Je<ex

11 veesJnW
05

Je<ex

16 efueefLeece ye@jer 6V

4 66517013

17 yeske efjues

66517222

keb^esue 20 ef[meW 06

350

18 keb^esue Dee@ve efjues

Je<ex

66517211

keb^esue 20 ef[meW 06 5
Je<ex

350

M42N 24vdc
M42N 110vac

hele#e ceehe
pegve ef[meW ef[meW ef[meW
2008 2008 2009 2010

15 - iegCeJeee osKeYeeue heOole

(Quality Maintenance System)

1 ceeekee@ve

1 ceeekee@ve

1 ceeekee@ve

6 Jnesu

20 ceeekee@ve

eryeerSce
megOeejCee
ceOes
kejCes
Deeeg<eceeve yeoueCes
mene
leerve
4 efke.
ceefnveeletve
Je<e&
vetvehes#ee
Skeoe
keceer yeoueCes
mene
eej
25ceeekee@ve
ceefnveeletve
Je<e&
hes#ee peemle
Skeoe
yeoueCes
mene
oesve
5.5 Jnesu
ceefnveeletve
Je<e&
hes#ee keceer
Skeoe
yeoueCes
mene
eej
2 ceeekee@ve
ceefnveeletve
Je<e&
hes#ee peemle
Skeoe
yeoueCes
mene
eej
2 ceeekee@ve
ceefnveeletve
Je<e&
hes#ee peemle
Skeoe
yeoueCes
mene
eej
2 ceeekee@ve
ceefnveeletve
Je<e&
hes#ee peemle
Skeoe
yeoueCes

(63)

iegCeJeee ner kesJeU leheemeueeves Jee{le veener lej leer Glheeove kejleeveee efJekeefmele
kejeJeer ueeieles. iegCeJeeseer osKeYeeue kejleevee meJe& mebyebefOele efJeYeeieeleerue meJe& keeceieej
kece&eeNeebee menYeeie DeeJeMeke "jlees.
iegCeJeee osKeYeeue cnCepes, iegCeJeesmee"er De[LeUs "jCeejs oes<e ceefMeveceOetve hetCe&
veenermes kejCes, cnCepese iegCeJeeehetCe& ceefMeveceOetve iegCeJeeehetCe& pee@yeeer efveefce&leer
nesT Mekesue. ef[Heske keceer kejCeemee"er "jefJeuesuee ceespeceeheebceOese ceefMevees
keece eeuet Deens eeeer Kee$eer keve IesCes. "jJeuesuee ceee&oebeeyeensj pej keece
nesle Demesue lej lJeefjle leeJej Gheeeeespevee kejeJeer.
keeePesve Je heeskee-eeskes meejKee leb$eeee Jeehej keve Metve oes<e (Zero Defect)
meeOe kejCes ns iegCeJeee osKeYeeueeres Oese Deens.
ce@ve, ceefMeve, cesefjDeue DeeefCe cesLe[ ee 4M ceOes megOeejCee keve leebee Delege
Gheeesie keve IesCes Je leeeesies iegCeJeee meeOe kejCes.

W5884
NTC NV4S

ce@ve cnCepes ceveg<eyeUeee efJekeemeemee"er heefMe#eCeeee megeesie Jeehej kejlee esF&ue

DeeefCe ceefMeve, cesefjDeue Je cesLe[ eebeele megOeejCee Ie[Jetve DeeCeCeemee"er FvmheskeMeve
heOoleeRceOes megOeejCee, keeceeee heOoleeRes eesie efJeMues<eCe, Dee{Utve Deeuesuee
oes<eebJej eEkeJee egkeebJej JesUere Gheeeeespevee kejlee esF&ue.

W5884
NTC NV4S

W5884
NTC NV4S

[^eF&Jn
efueLeerece
ye@jer
X De@efkememe ye@ke ue@Me 2 ceeekee@ve [eeueiespe
yee@ue mkeg
hes#ee keceer
mehees& yesDeefjbie
Y De@efkememe ye@ke ue@Me 2 ceeekee@ve [eeueiespe
yee@ue mkeg
hes#ee keceer
mehees& yesDeefjbie
Z De@efkememe ye@ke ue@Me 2 ceeekee@ve [eeueiespe
yee@ue mkeg
hes#ee keceer
mehees& yesDeefjbie
W5884
NTC NV4S

efmheb[ue
yesDeeEjie
W5884
NTC NV4S

Heesme&

W5884
NTC NV4S

ef[mke
efmhebie

4 les 6 efke. keueBcheeRie Heesme&

vegve
ceespeCeees
GhekejCe
jve
25 ceeekee@ve [eeue iespe
DeeT 300 efceceer
BT-40
ce@ve[^erue
Jnesuspe 5.5 les 6 ceuerceerj
Jnesu

heceeCe

ceespeceeheeeer
meeOeCes
efkeleer
heeefnpes
ceehe
ceMeerveee
Yeeie
ceMeerve
De.ke.

GoenjCeeLe& : meeryeerSce ceOes eske nesCeejs hee&med

ef[meWyej
2007
4.7 efkeuees
vetve

iegCeJeee osKeYeeue cnCepes ?

(64)

15.1 eq[Heskedes ekeej

(65)

De. ke.
(66)

3 Dee@F&ue nesue
vemeCes
Les[eRie
4
Kejeye
5 pee@yeceOes
yej
Mekeelee

DeMekeelee

15.2 - keeg. S. ces^erkeme :- (Q.A.Matrix)

mesue : ke@kesme heer-4 ([yeg heer.S. 3138) Mee@he : Deuegefceveerece Mee@he ke@kesme Skeme meer.[er.
ceefMeve keceebke
JeW[j
Jee@efMebie
ef[Heskees ke[tve
Heevegke Sue.Se.
Heevegke Deej.Se. Sve.er.meer. S.Sce.Sme.
ceMeerve
hekeej Deeuesues
pee@ye 1 2 3 4 5 6 1 2 3 4 5 6 1 2 1 2
Dee@hejsMeve
1 mejkeCes
nesue DeesJnj
2
meeF&pe

pee@yeeer iegCeJeee megOeejCeemee"er keeg.S.ces^erkeme heOoleerves mesueee eleske ceefMeveJej

keMee ekeejes oes<e pee@ye ceOes esJet Mekeleele leeeer ceeefnleer efceUles.
ee heOoleeree Gheeesie pee@yees eleske mebYeeJeerle oes<e megOeejCeemee"er Je eesie leer
keee&Jeener kejCeemee"er neslees.

GoenjCeeLe& : keeg. S. ces^erkeme (keJeefueer DeMegjvme ce@ef^keme)

15.4 - iegCeJeee "jefJeCeemee"er - 4 M kebef[Mevmed

keeg. Sce. ces^erkemeee Gheeesie ceefMeveJej leeej nesCeeNee pee@yeceOes keesCeles oes<e keMeecegUs
esT Mekeleele les MeesOeCeemee"er neslees.
ee heOoleercegUs oes<e kegCeer, keOeer, kees"s Je kemee kee{eJeeeee ns mecepeles

1. ceMeerve : FkeJeerheceWdme - meeOeve meecegeer, peeripe, tume, cesPeefjbie ef[Jneemesme.

meeOeve meecegeer - meeOeve meecegeer peer mebhegCe&heCes mJe "sJeCes.
- Deetke heOoleerves uegyeerkesMeve kejCes.
- yeesu Je ve JeJeefmLele eF& Demeueeeer Kee$eer kejCes.
- meeOeve meecegeeres hee&med JeJeefmLele Demeueeeer Kee$eer keje.
peerie / efhekeMej eer heefjefmLeleer : peeripe Je efhekeMejeer Peerpe Peeueer vemeueeeer
Kee$eer keje.
gume
: eesie ekeejes tumed JeehejCes.
gume Deetke heOoleerves mes kesuesues DemeeJes.
cesPeeEjie GhekejCes : eesyeceOes IeeCe vemeeJeer.
cesPeefjbie ef[Jneemesme eebieuee heOoleerves neleeUeJes.
cesPeeEjie GhekejCes : eesyeceOes IeeCe vemeeJeer.
cesPeefjbie ef[Jneemesme eebieuee heOoleerves neleeUeJes.
cesPeefjbie ef[Jneemesme es ke@efueyesMeve JesUsJej Peeues
Demeueeeer Kee$eer kejCes.
2. cesefjDeumed :
eesmesmeee iegCeJeesJej cesefjDeueeer iegCeJeee Deheee kejles kee? les leheemee.
- cesefjDeueee ne[&vesme ne efmLej Demeueeeer Kee$eer keje.
- cesefjDeuees kebheesefPeMeve DeeefCe skeMej eesie Demeueeeer Kee$eer keje.
- cesefjDeue ns OetU jefnle Je mesesme jefnle Demeueees Kee$eer keje.
- Deieesojee eesmesme Jejerue [eeceWMevme Deetke (OK) Demeueeeer Kee$eer keje.
3. Method - keeceeee heOoleer, DeeefCe ceespeceeheeee heOoleer.
A) keeceeee heleer DeetkeheCes Jeehejuee peeleele kee?
1. hee&des efhekeej ues[eRie / jsefmbie yejesyej Deens kee ?
2. hee&Jej keg"ueener ekeejeer OetU / yej vemeueeeer Kee$eer keje.
3. cesPeefjbie ef[Jneemesme ns pee@yeee mhesefmeefhekesMeveuee meg Deensle kee?!

GoenjCeeLe& : iegCeJeee ceWvsvevme ce@^erkeme (Q. M. Matrix)

15.3 - keeg. Sced. ces^erkeme :- (Q. M. Matrix)

*
*
*
*

(67)

(68)

B) ceespeceeheeee heOoleer yejesyej Deensle kee?

1.
4.
-

ceespeceeheeceOes Parallax (error) $eger vemeueeeer Kee$eer keje.

Men (Morale)

Ge FeMeeer ner keOeerner Ge ieCeJeesee pee@ye leeej kejsue.

ceMeerve, cesefjDeue, cesLe[ ceOes keg"ueener mecemee GoddYeJeCeehetJeea leer mecepeueer
heeefnpes.
keg"ueener ekeejeer veefJeve De@yeve@ceeaefueer Dee{Uueeme leeeer keejCe efceceebmee
keve leeJej Gheee eespevee kesueer heenerpes. DeLeJee meghejJeePejee efveoMe&veeme
DeeCetve efoueer heenerpes.

15.5 heeskee eeskes (Poka Yoke)

heleerle oesve keee& Deensle 1) 100% leheemeCeer

2) keener JeeJeies Dee{Uueeme leeeer metevee osTve eesie leer keee&Jeener kejCes.
heeskee eeskes ceOes 3 hekeejee leheemeCee Demeleele.
De) GiecemLeeveeeer leheemeCeer
ye) mJeebleheemeCeer DeeefCe
ke) heg{erue Dee@hejsMevmeceOes ceeieerue Dee@hejsMevmeeer leheemeCeer / ns meeOeCeemee"er
heg{erue hewkeer Ske eEkeJee Deveske ieeser meceeefJe keve heeskee eeskes / Debceueele
DeeCeCeele esles 1) efpeipe efHekeeme& ceOes Hegue hegeEHeie kejCes.
2) efjpeskeMeve esle Demeueeme les kee nesles Deens ns MeesOeCes.
3) oes<e esle Demeueeme ceefMeve / heefkeee yebo kejCes.
4) egkeebJej efveeb$eCe "sJeCes. egkeeReer hetJe& metevee osTve leeJej efveeb$eCe "sJeCes.
Goe. pee@ye egkeeree yemeueeme SKeeoe efoJee eEkeJee meeejve ueeJeCes. leecegUs
hetJe&metevee efceUles.
- oes<e keceer kesues heeefnpesle kee les Metve kesues heeefnpesle?
Metve oes<e meeOe kejCes. - efveeb$eCe eb$eCesejs egkee LeesheJeCes DeeefCe pesLetve egkee
GJeleele leeeer mecetU leheemeCeer
mecegU leheemeCeer - egkeebvee heJe=e kejCeeNee ke=leeRvee heefleyebOe Ieeuetve nesCeeNee egkee
Metve kejlee esleele.
(69)

- Dee@hejsMeveeer DeehejseRie kev[erMeve leheemee.

heeskeeeeskeseer JeeKee - oes<e eUCeemee"er egkeebvee heefleyebOe cnCepese heeskeeeeskes.
efJemejCes ner ceeCemeeeer heJe=eer Deens.....!
efJemejCes cnCepes keee?
- menpeielee efJemejCes
- heeskeeeeskes eb$b eCee ner efve<keeUpeerheCes Peeuesuee egkeebvee oes<eeceOes heeblej nesCeehetJeeae
leevee heefleyebOe Ieeueles.
oes<e Dee{Uleee efmeefmce hetCe&heCes LeebyeJetve les oes<e hegvne esT vees cnCetve lee oes<e
efveefce&leeres mecetU keejCe MeesOeCeemee"er lJejerle efHe[ye@ke osles.

ACTION

CHECKS
AND
FEEDBACK

DEFECTS

RESULT
CAUSE
SHORT ROUTE

(70)

heeskeeeeskes heeeNee :
- pesLetve oes<e efveefce&leer nesles lee mspeuee efveeb$eCe "sJeCes.
- me@cheefuebie FvmheskeMeveee SsJepeer 100% FvmheskeMeve hele JeehejCes.
- kejsefkeJn De@keMeveee JesU keceerle keceer kejCes.
- heefjCeecekeejke heeskeeeeskes eb$eCee ueeJeCes.
heeskeeseeskes - De@hueerkesMevmed
- Dee@hejseRie ceOes nesCeeNee egkee - SOP
- efcemeeRie Dee@hejsMevme
- DemeWyueer kejleeveeee egkee
- DemeWyueerceOes JeieUuesues Dee@hejsMevme
- meejKes efomeCeejs hee&med
- egkeeres uesyeume eEkeJee egkeeres ceekeeAie
- he@eEkeieceOeerue egkee
heeskeeseeskeses hekeej :
De) heeskeeseeskes jsieguesjer HekeMeve
1) egkee efveebef$ele kejCeeeer hele
2) egkeebeer DeeieeJet megevee osCeejer hele
ye) heeskeeeeskes meseRie HekeMeve
1) kee@v@ke hele
2) efHekem[ Jn@uet hele
3) ceesMeve - mshe hele
egkee efveebef$ele kejCeeeer hele : keg"ueener hekeejeer De@yevee@jefceueerer Dee{Uueeme
efveebef$ele heleerle ceMeerveuee hetCe&heCes LeebyeJetve leee-lee hekeejes oes<e LeesheJetve "sJeles.
DeeieeT megevee osCeejer hele : pesJne De@yevee@efce&erueer Dee{Ules lesJne Dee@[erDees efJnpegDeue
yePej JeepeJetve peeieke kesues peeles. pees heele yePej ke[s kegCeees ue#e peele veener lees
heele De@yevee@efce&ueerer / oes<e ns meeleleeves eeuete jenleele. cnCetvee ner hele
heefjCeecekeejke veener.
kee@v@ke hele : mesvmejuee pee@yeee Deekeej eEkeJee pee@yees ceespeceehe ceOes keg"ueener
hekeejeer De@yevee@efce&ueerer Dee{Uueeme pee@yeee Je mesvmeeRie ef[JneF&meee mebyebOe esTve
yePej Jeepelees.
eqHekeme Jn@ueg hele : Dee@hejsMeve ceOeerue neueeeueer (ceesMeve) Jeve De@yevee@efce&ueerer

MeesOeueer peeles.
ceesMeve mshe hele : neueeeue eEkeJee SOP ceOes egkee MeesOegve De@yevee@efce&ueerer MeesOeueer
peeles.

(71)

(72)

15.6 Jeve hee@F&C uesmeve

(One Point Lesson)

erheerScedee ceeOeceeletve megOeejCee kejleevee DeeheCe Why-Why Analysis, Kaizen

eemeejKee Deveske ieeseRee Jeehej kejle Demelees. keece kejleevee efkebJee megOeejCee
kejleevee efceUeuesueer ceeefnleer Deleble meeshee Meyoele DeeefCe Flejebveener leeletve efMekelee
esF&ue DeMee heleerves ceeb[eees ceeOece cnCepes Jeve hee@F&C uesmeve.
Jeve hee@F&C uesmeve
cegueYetle ceeefnleerr

mecemesmeboYee&le ceeefnleer

(Basic Knowledge)

(Trouble Example Sheet)

DeMee ieeser pee

heleskeeuee ceenerle
Demeeeuee nJee.

Skeoe GodYeJeuesuee
mecemee hegvne GodYeJeCeej
veenerle eemee"er DeeJeMeke
Demeuesueer ceeefnleer.

megOeejCeebmeoYee&le
ceeefnleer
(Improvement Case )
keeePesve cnCepese
megOeejCeebmee"er
Jeehejuesuee lelJeebeer
ceeefnleerr.

Jeve hee@F&C uesmeveceOes Keeueerue yeeyeeRee GuuesKe kejeJee.

- De@yevee@ce&efueer keesCelee efmLeleercegUs GodYeJeueer efkebJee De@yevee@ce&ue keMeeuee cnCelee

esF&ue.
- De@yevee@ce&efueer ceeieeer keejCes keesCeleer.
- De@yevee@ce&efueeres heefjCeece keee nesleele.
- De@yevee@ce&efueer Jej Gheee eespevee keee kesuesueer Deens?
Jeve hee@F&C uesmeve Deleble meeshee Meyoeble, Lees[keeele, keesCeeueener mecepesue DeMee
heOoleerves efueefnuesues DeeefCe Mekeelees Deeke=leer, efe$es, Heeses eebee Jeehej keve yeveefJeuesues
DemeeJes.
- Jeve hee@F&C uesmeveee Gheeesie ceeefnleer IesCeemee"er - osCeemee"er, efMekeCeemee"er
DeeefCe efMekeJeCeemee"er kesuee heeefnpes.

16. - eqJeefMe megOeejCee (Kobetsu Kaizen)

16.1 - efJeefMe megOeejCee cnCepes keee ?

mesueeer DeeefCe ceefMeveeer OEE Jee{efJeCeemee"er efJeefMe megOeejCeebeer DeefleMee iejpe

Deens. Deeheuee ceefMeve meboYee&le efkebJee mesueceOes meesUe uee@mesmehewkeer keesCeles uee@mesme
Dee{Uleele eeee DeeOeer MeesOe IesTve leeJej Gheeeeespevee keje.
Deeheuee owvebeof ve keeceeleerue De[eCeer, De[LeUs MeesOetve leeJej megOeejCee kejCes pesCeskeve
Sketve OEE Jee{sue.TPM Debceueele DeeCeCeehetJeea efkebJee SKeeoer megOeejCee Debceueele
DeeCeCeehetJeea OEE efkeleer Deens ns leheemetve hene cnCepes efJeefMe megOeejCeebeer
heefjCeecekeejkelee Deeheuee ue#eele esF&ue.

keUles. lemese PCS ceOes Glheeove heefkeesceOes Deeuesuee keJeeefueer hee@yuescmeeer veeWo
IeeJeer ueeieles. PCS ee Gheeesie DeeheCeeme mesueee OEE kee{Ceele neslees. lemese
efMeHeceOes SketCe efkeleer Glheeove Peeues Je uee@me efkeleer Peeuee Je keMeecegUs Peeuee eees
he=LekedkejCe keve les efveebef$ele kejCeemee"er ceole nesles.
Production Control Sheet (for Assly)

SKeeoer ceefMeve TPM mee"er Iesleueer DeeefCe leeeeleerue ef[Heskeme, ceeevej me@hespesmeeer
keejCes, yeske[eGveeer keejCes, ce@vehee@Jej FefHeefMeDevmeer uee@mesmeeer keejCes MeesOetve kee{ueer
DeeefCe leeJej "jeefJeke keeueeJeOeerle megOeejCee kesueer lej DeeheCeeme keesyeslmeg keeePesveeer
heefjCeecekeejkelee peeCeJesue. keesyeslmeg keeePesve cnCepes efJeefMe megOeejCeebeer
DebceueyepeeJeCeer DeefleMee efMemleyeOoefjlee DeeefCe "jefJeuesuee eespevesheceeCes kejCes
DeeJeMeke Deens.
DeeOeer ceefMeve efkebJee FkeJeerhecesbeer efveJe[ keje, keece kejCeejs ueeske "jJee, meOeees
uee@mesme MeesOetve kee{e, keeePesvmedmee"er Ger "jJee, keeePesvmedes hueeve yeveJee,
Gheeeeespevee "jJee, keeePesveeer DebceueyepeeJeCeer keje, heefjCeecekeejkeleseer Kee$eer
keve Iee, uee@mesme hegvne GodYeJeCeej veenerle eeeer keeUpeer Iee, ne@ejf PeeBue ef[huee@eceW
cnCepese leMeee hekeejee Flej ceefMevmeJej efkebJee mesueceOes ee megOeejCeebeer
DebceueyepeeJeCeer keje.
keesyeslmeg keeePesve ee efheuejee GsMe ceefMevme, Dee@hejsj, cesefjDeue Je Svepeer&ee
Jeehej cnCepese ee@[efkeefJnerceOes megOeejCee kejCes DeeefCe meesUe uee@mesmevee leebee
vegkemeevekeejkelesee keceJeejervegmeej cnCepese meJee&le peemle uee@me nesCeeNee Iekeeuee
meJee&le DeeOeer veenermes keve heefjCeecekeejkelee Jee{efJeCes ne Deens.
16.2 - PCS (Production Control Sheet)
PCS cnCepese Production Control Sheet. PCS ee Gheeesie owvebefove Glheeove
efveeb$eCe kejCeemee"er kesuee peelees. PCS Jeve DeeheCeeme Dehesef#ele leeMeer Glheeove,
hele#eele Peeuesues Glheeove, Peeuesuee uee@me, keg"uee keejCeemee"er uee@me efkeleer Peeuee les
(73)

(74)

Production Control Sheet (for Assly)

Production Control Sheet (Machining)

(75)

(76)

16.3 - OEE cnCepes keee ?

Dee@hejsMeve (eb$e eeueefJeCes), Jeenletke, leheemeCeer, nesCeeje efJeuebye, keece LeebyeCes efkebJee
ceeueebeer mee"JeCetke ee eleskeeueee Jejerue eMve efJeeeve DeeJneve oslee esles DeeefCe
leele DeeJeMeke lee megOeejCee kejlee esleele.
ele#e megOeejCeshetJeea DeeefCe veblej meeOeve meecegeereer meJeeieerCe heefjCeece keejkelee
MeesOee. ee heleercegUs meOee nesCeejs vegkemeeve kekesJeejerceOes kee{lee esles.
lemese veblej kee{uesuee OEE ceOetve DeeOeereer DeeefCe veblejeer eeleerue leheeJele
MeesOelee esles. mesue ceOeerue OEE kee{Ceemee"er GheueyOelee (Availability-A),
keee&#ecelee (Performance-P) DeeefCe iegCeJeee (Quality-Q) ns ceeefnle
DemeeJes ueeieleele. leemee"er eLece Dee@hejsefbie eF&ce, uees[eRie eF&ce Je [eTve
eF&ce cnCepes keee les ceeefnleer keve IesT.
Dee@hejsefbie eF&ce : SketCe GheueyOe JesU (480 efceefvedme) Mes[etu[ [eTve eF&ce
: efeJnWefJn ceWsvevme efkebJee Deve keener hetCe& efveeesefpele keejCeekeefjlee mesue yebo
"sJeuesuee JesU.
ueesef[bie eF&ce
:
(Dee@hejsefbie eF&ce) - (Mes[egu[ [eTve eF&ce)
[eTve eF&ce
:
ceske@efvekele / Fuesefke^keue / Fueske^e@efvekeme, yeske [eTve,
tue eWpe, mesDehe eF&ce F.cegUs Jeeee iesuesuee JesU.
GheueyOelee = (ueesef[bie eF&ce) - ([eTve eF&ce)
ueesef[bie eF&ce
(A)
ueeieCeejer ce@ve hee@Jej
keee&#ecelee = leeej kesuesues pee@ye x RNT
x
ueesef[bie eF&ce - [eTve eF&ce
ueeJeuesueer ce@ve hee@Jej
(P)
(RNT = Revised Normal Time)
= leeej Peeuesues pee@ye - meoes<e pee@ye
iegCeJeee
leeej kesuesues pee@ye
(Q)
OEE

A x P x Q x 100

mesue ceOeerue meJee&le MesJeee ceefMeveee eleske efMeheee / efoJemeeee A%, P%,
Q% Je OEE% Je eebeer DeeuesKe keeieoeJej lee-lee efoJeMeer veeWo keve "sJeeJeer
ueeieles. ee DeeuesKe keeieoeJeve mesueceOes vekekeer mecemee, Jejeruehewkeer keesCelee
keejCeeJeve esleele ns menpe MeesOetve kee{lee esles.
A, P, Q hewkeer keesCeleener Ske Ieke pejer keceer Peeuee lej leeee heefjCeece OEE
keceer nesCeele neslees. leemee"er eebieuee OEE esCeemee"er A, P Je Q ns eflevner
Ieke eebieuese DemeeJes ueeieleele.
(77)

16.4 - meesUe hekeejes uee@mesme

12-

3-

4-

5-

6-

Equipment failure loss

bfDoiesaV QsY;qvj yWkl%& lk/ku lkeqxzh@

efku uknq#Lr cszdMku >kY;keqGs >kysyk yWklSet up/ adjustment loss lsV vi@vWMtsaLVesaV yWkl%&eWkMsy fdaok
izWkMDV ps psatvksOgj lsVhax psat d#u ufou lsVhax oj ighyk tWkc
vksds ;sbZ Ik;Zr ykx.kkjk osG Eg.kts lsV vi vkf.k vWMtsLVesaV yWkl
gks;Tool change loss % dfVax VwYl cnyrakuk gks.kkjk yWkl-%& >ht@
[kjkc >kysys VqYl cnyowu ufou Vwy oj ighyk tWkc vksds ;sbi;Zr
ykx.kkjk osG Eg.kts Vwy psat yWkl gks;Start up loss % LVkVZ vi yWkl %& useu
w fnysys Bjkfod Vsaizspj
rkieku fdaok gosps izskj ;s.;kl tks osG ykxrks rks osG Eg.kts LVkVZ
vi yWkl gks;- mnk- vxnh ldkGh fkVP;k lq#okrhl djkos
ykx.kkjs CNC efkups jsQjaflax fdaok mPprkieku ykx.kkjh vWkijsku~l
Minor stoppages ek;uj LVWkistsl%& efkups fdjdksG Fkakc.ks]
fu#i;ksxh gks.ks ;k eqGs gks.kkjk yWkl ;k e/;s%&
rkriqjrs LVWkistsl
,[kkn;k QaDkauph iwosfLFkfr vk.k.;klkBh ykx.kkjk osG fjlsaVhax
tWkcyk cny.ks fdaok fjisvj dj.;kph osG ;s u;s R;klkBh ykx.kkjk
osG
dqBY;kgh izkslslyk rh iwoZfLFkrhr vk.k.;klkBh ykx.kkjk osG 2-5
lsdan rs 5 fefuVkai;Zr mnk- tsOgk ,[kknk tWkc dUgsvj P;qV e/;s
Qlrks rsOgk dke Fkakcrs vkf.k osG ok;k tkrks fdaok tsaOgk ,[kkn;k
tWkce/;s xq.koRrk nks"k vk<GY;kl lsalj vWfDVOgsV gksu iw.kZ izkslsl
FkakcorksSpeed loss fLiM yWkl %& fLiM deh tkLr >kY;keqGs gks.kkjk yWklekhu fM>kbZu uqlkj useuq fnysyk osXk o izR;{k vl.kkjk osXk ;krhy
Qjd Eg.kts fLIkM yWkl gks;mnk- 1- LVWMMZ lk;dy VkbZe tj 30 lsdan vlsy vkf.k izR;{kkr
ykx.kkjk osG gk 35 lsdan vlsy rj fLiM yWkl gk 5 lsdan vkgs2- tj ekhuoj lsV dsysyk lk;dy VkbZe gk 30 lsdan vkgs ijarw
(78)

7-

8-

9-

10-

11-

R;kr lq/kkj.kk dsY;kl rks 25 lsdankIk;Zar vk.krk ;s.kkj vlY;kl fLIkM

yWkl gk 5 lsdan vkgsDefect & rework loss fMQsDV vkf.k fjodZ yWkl %& nks"k iw.kZ tWkc
cuo.ks fdaaok rsp dke iqUgk dj.ks g;keqGs gks.kkjk osGspk yWkl Eg.kts
fMQsDV yWkl gks;\ nks"k iw.kZ tWkc fjisvj d#u rks vksds dj.;kr tks
yWkl gkrks rks Eg.ktas fMQsDV yWkl gks; o gk yWkl eksBkk Lo#ikpk
vlrksShut doun loss 'kV Mku yWkl %& gk yWkl lk/ku lkeqxzh fdaok
ekhu can BsoY;keqGs gksrks- gk yWkl lk/kulkeqxzh fdaok ekhuP;k
miyC/krsoj ifj.kke dj.kkjk vkgs- ekhu@bfDoiesaV lk/ku lkeqxzh fg
bULisDkulkBh fdaok Bjkohd dkyko/kh uarj djkO;k ykx.kk&;k
esaVuUl nq#LrhlkBh can Bsokoh ykxrs] rlsp mRiknu djr vlrakuk
tWkcps useuw fnysys bUlisDku dj.;klkBh lq/nk ekhu can Bsokoh
ykxrs k dkj.kkeqGs gks.kkjk yWkl Eg.kts 'kVMku yWkl gks;Management loss eWustesaV yWkl %& lqpuk feG.;kph okV ikg.ks]
eVsjhvy feG.;kph okV ikg.ks] VqYl feG.;kph okV ikg.ks] nq#Lrh
lkBh okV ikg.ks b- ckch O;oLFkkiukyk vkysY;k leL;seGq s gksrkr- R;k
eqGs >kysyk yWkl Eg.kts eWustesaV yWkl gks;Motion loss eksku yWkl %& dke djr vlrakuk gks.kk&;k gkypkyh
eksku bdWkuWkehP;k rRokuqlkj gksr ulY;kl eksku yWkl gksrks lsV vi
vkf.k vWMtsaLVesaV] Vqy vkf.k ftx cny.ks b- xks"VhlkBh ykx.kkjs
dkSkY; ulY;kl c&;kp izek.kkr osG ok;k tkrks- rlsp tWkc efkuoj
yksM dj.ks fdaok vuyksM dj.ks] dUgsvjoj ikVZph tqGo.kh dj.ks bckchalkBh ykx.kkjs vko;d rs dkSkY; ulY;kl osG ok;k tkrks- rlsp
lsyph jpuk (Layout) pqdhpk vlY;kl tkLrhpk oWkfdax VkbZe ykx.ks
o dke dj.;kph i/nr] dke dj.;klkBh ykx.kkjs dkSkY;] eukscy
;kapk vHkko vlY;kl ns[khy eksku yWkl gksrksLine organization loss ykbZu vWkxZuk;>sku yWkl %& gk yWkl
Eg.kts ykbZuoj pqdhP;k i/nrhus eWuiWkojps fu;kstu dj.ks- mnk,dkp osGh nksUgh midj.ks pkyo.ks- ,dkp osGh ,dk is{kk tkLr
efku~l@ izkslsl oj dke dsY;kl osVhaax VkbZeeqGs gks.kkjk yWkl rlsp
(79)

dUgsvj ojhy dkeklkBh ykbZu leizek.kkr cWysal dsyh ulY;kl tks

yWkl gksrks rks yWkl Eg.kts ykbZu vWkxZuk;>sku yWkl gks;12- Logistic loss yWkftfLVd yWkl %& yWkftLVhdP;k dkj.kkeqGs lk/ku
lkeqxhz ] ekhu] dUOgsvj b- can >kY;keqGs gks.kkjk yWkl Eg.kts yWkftfLVd
yWkl gks;- mnk%& eVsfjvyph eqOgesaV] VWkyh] chu miyC/k ul.ks byWkftfLVdP;k dkeklkBh r;kj ekykph@ dPpk ekykph okgrqd fdaok
nG.koG.k yWkftfLVdP;k ek.klk O;frfjDr brj dkexkjkuh fnysyk
osG fdaok g;k dkj.kklkBh yWkftfLVdP;k ek.klkusp bfDoiesaV lk/ku
lkeqxhz lqO;ofLFkr ulY;keqGs ?ksrysyk tkLrhpk osG Eg.ktsp yWkftfLVd
yWkl gks;13- Measure & adjustment loss es>j vkf.k vWMtsLVesaV yWkl %&
xq.koRrk nks"k VkG.;klkBh dsysY;k ;kstuk o vWMtsLVesaV eqGs >kysyk
yWkl Eg.kts es>j vkf.k vWMtsLVesaV yWkl gks;14- Yield loss bYM yWkl%& dfVax@ efkfuax djrkauk ok;k tk.kk&;k
eVsjhvyps uqdlku gk eksB;k izek.kkr gks.kkjk yWkl gks; tls fd r;kj
eky@ tWkc izksMDV o jWkeVsjhvy ;kaP;k otukrhy Qjd15- Energy loss ,uthZ yWkl %& mtsZeGq s@ mtsZP;k Lo#ikr gks.kkjk
yWkl mnk- bysDVhd iWkoj] daWkizslM gok] ik.kh] ba/ku b- mtsZpk iq.kZr%
ifj.kke dkjd mi;ksx izkslsflax e/;s u gks.ks Eg.ktsp ,uthZ yWkl gks;tls fd] LVkVZ vi yWkl] Bjkohd rkieku ;s.;kl ykx.kkjh mtkZ]
vk;My VkbZe bR;knh16- Die/ Jig/ Tool/ Fixture loss Mk;] Vqy] ftXl] fQDplZ eqGs gks.kkjs
yWkl-%& gs yWklsl iSkkP;k Lo#ikr gks.kkjs yWklsl vkgsr- tls fd]
ftXt] fQDklZ] MkbZt izWkMDkuP;k dkeklkBh r;kj @ fjisvj dj.ksVwYl] MkbZt] ftXt] fQDplZ gs Bjkfod dkyko/kh is{kk vf/kd
dkyko/kh okijY;keqGs rs RkqV.ks] R;kph >ht gks.ks b- dkj.kkeqGs rs
vki.kkl cnykos ykxrkr fdaok fjisvj dj.;klkBh tkLrhpk [kpZ
djkok ykxrks- mnk%& xzakMfxax ekhuoj VqYlps iqup fjkkisZfuax
dj.ks-

(80)

16.5. meeleleeves megOeejCee

(KAIZEN)

Deepeee ee mheOexee egieele Deveske GeesieOebos Deeheueer keee&#ecelee jeKetve Deensle lej
keeneRvee ieeMee iegb[eUeJee ueeieuee Deens. pee GeesieOebeevee Deeheueer YejYeje efkeefJelee
Deeueer Deens, DeMee kebheveebveer meeleleeves DeLee&le KAIZEN es leb$e Deelcemeele kesues
Deens.
lemeb cnueb lej KAIZEN ner keener veJeerve keuhevee veener, ee Skee ceeveJeer heJe=eercegUse
lej ceeCetme heieleer ke Mekeuee veener. iesuee keener oMekeele yeNeee peheeveer kebheveebveer
ns leb$e Jeeheve kesuesueer heieleer heentve meOee ee leb$eeuee Kethee ueeskeefheelee ueeYeuesueer
Deens.
DeMce egieele ceeCetme jenle Demes lesJne Gboerj efyeUele jenle. Deepe ceeCetme yebieueeceOes
jenlees Deens, lejerner Gboerj cee$e efyeUele jenlees Deens. nee lej Hejke Deens ceeCemeele
DeeefCe Flej heeCeebceOes ! JeeIeeuee keOeer Jeeues veener keer DeeheCe he#eemeejKes G[eJes;
heCe ceeCemeeuee cee$e Jeele nesles DeeefCe leeletvee leeves efJeceeveeee MeesOe ueeJeuee.
nefjCeeuee keOeer Jeeues veener DeeheCe ceeMeemeejKes heeCeeKeeueer jeneJes; heCe ceeCemeeuee
cee$e lemes Jeeues DeeefCe leeves heeCeyeg[eree MeesOe ueeJetve heeCeeKeeueerner jenCes Mekee
keve oeKeJeues.
efKemlehetJe& 6000 Je<ee&ceOes oUCeJeUCeemee"er Gbeee - meeb[Ceeree Jeehej nesle Demes.
Gbeee Jesie oj leeMeer kesJeU 8 cewue Flekee Demes. 1825 meeueer heefnues yee<heFbefpeve
Demeuesueer Deeieiee[er Deeueer. efleee Jesie oj leeMeer 13 cewue Flekee neslee. Hekele 5 cewue
ojleeMeer Jee{eeuee 7800 Je<ex ueeieueer. 1880 ceOes megOeejerle Deeieiee[er pesJne
UeJeve OeeJet ueeieueer, efleee Jesie ojleeMeer 100 cewue neslee DeeefCe 1938 ceOes
efJeceeveeee MeesOe ueeieuee. lee efJeceeveeee oj leeMeer 400 cewue neslee DeeefCe 1960
ceOes je@kes DeJekeeMeele G[eues lesJne leeee Jesie neslee 4000 cewue oj leemeeuee !
eeeee DeLe& Demee keer, 3987 cewue oj leemeeuee Jesie Jee{JeCeemee"er 135 Je<e&s
ueeieueer.
hetJeea mebosMe Jeenveemee"er oJeb[er efheJetve ceeefnleer osCeele esF&. keOeer keyetlejeee Jeehej
mebosMe Jeentve vesCeemee"er nesF& lej keOeer Skee ef"keeCeentve ogmejerke[s efvejeshe mebosMe
Jeentve vesCeemee"er nesF&. lej keOeer Skee ef"keeCeentve ogmejerke[s efvejeshe eeeee Demeueeme
Iees[smJeej eEkeJee meeb[CeermJeej Jeehejues peele. Deepe cee$e sueskeme, He@keme, cesue, Fbjves
F. meggefJeOee mebosMe Jenveemee"er JeehejCeele esleele.
(81)

meeleeeves megOeejCee kejerle iesueeves Deepe heeb[ heieleer Peeuesueer Deeheueeuee efometve
esles. lemes cnueb lej Deeheuee heleskeele megOeejCee kejCeeeer #ecelee Demeles, ner
#ecelee Jeeheve - Jeehejeeuee ueeJetve DeelceefJemJeeme lej Jee{leese heCe leeeyejesyej
leele kebheveereener Heeeoee Deens.
KAIZEN ne

Meyo cegU peheeveer MeyoeJeve Iesleuee Deens. leeceOes "KAI" ee DeLe& Deens
Change (yeoue) DeeefCe "ZEN" ee DeLe& Deens - Good (eebieuee) cnCepese KAIZEN
ee DeLe& eebieuee yeoue, meeleleeves kejerle peeeee eebieuee yeoue. ne yeoue keesCeerner
keeceieejeves, hee&Je#ekeeves, JeJemLeehekeeves keesCeerner kejeeee Deens. Skeskeeeves kejeeee
Deens, keOeer meJeeveer efceUtve kejeeee Deens.
ee ef"keeCeer KAIZEN DeeefCe Innovation (keebleerkeejke megOeejCee) ee oesvnerleuee
Hejke ue#eele IesCes DeeJeMeke Deens. KAIZEN ejs Skeoce cees"er keebeflekeejke
leebef$eke megOeejCee Dehesef#ele veener. keejCe leebef$eke cees"e yeoue kejCeemee"er megJeeleerme
cees"er iegbleJeCetke kejCes DeeJeMeke Demeles. KAIZEN ceOes DeMeer cees"er iegbleJeCegke
kejCeeeer DeeJeMekelee veener. GoenjCe eeees Peeues lej meeOee meWj uesLe veblej
Deeuesuee Capstan, Turret Lathe, SPM eEkeJee CNC, uesLe ns Innovation es
GoenjCe Deens. mhee@ Jesu[eRie ceMeerve veblejes Robotic Welding ns Innovation. ee Innovation es hegjshej Heeeos efceUeJesle eemee"er keeePeve ns leb$e DeeJeMeke
Demeles.
CNC ceMeerveJej gue ueWiLe JeJeefmLele "sTve, gumeee efmekekeJesvme (gue uesDeeT)

eesie "sTve lemese yejesyej heesieeefcebie keve ceMeeres Heeeos efceUt Mekeleele. lemese
AIDA hesmeJej pee@ye yejesyej Jeeee peeCeejs Dee@F&ue ieesUe keve les hegvne Gheeesieele
DeeCeCes, pee@ye ueJekej mes kejlee eeJee cnCetve Whedues yeveJetve eehekeejes Deveske
KAIZEN keve ee hesmeee peemleerle peemle Heeeoe keve Iesleuee peele Deens.
jesyeesef ke Jesu[eRie ceMeervmedJej yeNeeeJesUe js[erSjJej De[keuesueer OegU, keeje FleeoercegUs
ceMeerve LeebyeJeeJes ueeiegve ner OegU meeHe kejeJeer ueeiele Demes. ee hekeejele JesU Keghe
peeF&, hejbleg Deelee KAIZEN keve Ske eser peeUer leele yemeJeueer Deens.
leeJej OegU, keeje meeeuee keer ner peeUere lesJe{er kee{tve meeHe kesueer peeles. leeJesUer
ogmejer mhesDej peeUer leeef"keeCeer yemeJeueer peeles.
DeeuesKee (ieeHe) Joejs KAIZEN DeeefCe Innovation heg{erue hekeejs oeKeJelee esleerue.
(82)

megOeejCee

megOeejCee

yeveJeCes DeeJeMeke "jles.

keeueeJeOeer

keeueeJeOeer
(Kaizen)

(Innovation)

16.6- keeePeve kees"s kees"s Jeehejlee esleerue?

hees[keMeve, cesvsvevmed, ef[PeeF&ve, Dee@efHeme Fleeoer meJe&e ef"keeCeer keeePeveee Jeehej
kejlee esF&ue. ee yeeyeleerle keener GoenjCes Keeueerue heceeCes.
De) Deeheuee owvebefove keeceele megOeejCee
Deeheues keece DeefOeke eebieuee hekeejs kejlee esCeemee"er keeePevme kejlee esleerue.
Goe. Skee CNC uesLeJej ess ess yegMesmed heeeAie keve leeej kejCeele esle
nesles. ns pee@ye ceie kegueb, efehme ceOes he[le Demele. les efveJe[Ceees keece
keeceieejeme kejeJes ueeies. cnCetve ns pee@ye heeeAie Peeues keer JesieUs he[eJesle cnCetve
Ske heer Jeeke[er keve lee yegMesme ceOes DeMee leNnsves DeeCeueer iesueer keer heeeaie
veblej ns pee@ye Deueieo JesieUs kejCeele esleele. DeMee hekeejs meeshee DeeefCe meeOee
megOeejkeeceeceeHe&le pee@ye kegueb Je efehme ceOes efcemeUCeeee heMve mees[efJeuee
iesuee Je megOeejCee Peeueer.

F) keeee&ueeerve keecekeepeele megOeejCee :

keeee&ueeele JeehejCeele esCeejer msMevejer - Goe. -efvejefvejeUs hesheme& mee@eAie
keve lemese Heeeefuebie keve "sJeCes lemese JesieJesieee Hee@cme&es jbie / meeF&pe
JesieUs "sJeueeme les menpe GheueyOe nesT Mekeleele.
He) Glheeoerle ceeueeee opee&le megOeejCee :
Peeuesues pee@ye he@uesceOes ve Heskelee JeJeefmLele ueeJetve "sJeCes, SkeceskeebJej les
IeemeCeej veenerle eeeer keeUpeer IesCes ns DeeJeMeke "jles. Goe. leeej Peeuesuee
mkegjes pes Yeeie Kejeye nesCeeeer Mekeelee Demeles, leeJej hue@efmke eEkeJee
Lecee&keesuees DeeJejCe ueeJeCes Fleeoer.
ie) megjef#ele keee&heleer :
nele ceOes meehe[t vees cnCetve hesme ceMeerveJej kesueer iesuesueer t yeve efmeefmce
eEkeJee heleske ceMeervmeee efHejlee YeeieeJej yemeefJeuesueer iee[&med ner megjef#elelesee
erves cenJeeeer Demeleele.
Ie) eesie cesefjeue n@C[efuebie :
Skee ceMeerveJej leeej Peeuesues pee@ye ogmeNee ceMeerveJej vesCeemee"er kevJnsDej
eEkeJee mejkeles jesueme& JeehejCes eemeejKee ieeseRveer cesefjeue n@C[efuebie eesie
hekeejs nesT Mekeles.

16.7. keeePevme kejCeeee heeeNee

[) efpeipe / efHekeeme& ceOes megOeejCee :

keOeer - keOeer cees"ee lemese Jes[eeJeeke[ee pee@yemee"er ueebye ef[^ume JeehejeJeer
ueeieleele. ner ef[^ume legleele. cnCetve eesie hekeejeer efHekeeme& lemese efpeipe

1) efveJe[ (Select)
Demes cnues peeles keer SKeeee mecemeseer eesie efveJe[ kesueer keer leer mecemee
efvecceer megueemeejKeere Demeles. cnCetve keeePeve kejleevee eesie mecemee efveJe[Ces
cenJeees Demeles.
ee meboYee&le Deveske leb$es JeehejCeele esleele, eeleerue Ske leb$e cnCepes "3M
Analysis" ns 3M cnCepes Muda (ceg[e - DeheJee, Jeeee peeCeejs Ieke )
Muri (cegjer - leeCe) DeeefCe Mura (cegje - efJemebieleer), cnCepes efpeLes efpeLes Jeeee
peeCeejs Ieke Demeleerue, leeCe efvecee&Ce kejCeejs Ieke Demeleerue Je efJemebieleer
peeCeJele Demesue lesLes keeePeve keve ns leervener "M" ee mebyebOeerle Ieke otj
kejCes Mekee nesles.
DeheJee, leeCe DeeefCe efJemebieleer meJe&meeOejCeheCes ceveg<eyeU, leb$e%eeve, hele,

(83)

(84)

ye) meeOeve mebheeereer yeele :

mesue heleercegUs pesJne ceefMevme peJeUpeJeU Deeuee lesJne 2-3 ceefMevmeuee efceUtve
Skee kegueb hebhe hegjsmee "juee. DeMee leNnsves meeOeve mebheeereer yeele Peeueer.
ke) ceefMeefvebie kejleevee megOeejCee :
eesie hekeejee mheer[, efHe[ Jeeheve lemese Mespeejer-Mespeejer ceefMevme Demeleerue
lej Skee Dee@hejsMeve veblej ogmejs kejleevee heefnues ceMeerve yebo kejCeemee"er efueefce
mJeere JeehejCes FleeoercegUW Deeheueeuee keee& heleerle megOeejCee kejlee esles.

JesU, megefJeOee eqpeipe efHekeeme&, cesefjeue, hees[keMeve, FveJnsvjer, peeiee Fleeoer

yeeyeleerle Dee{Uleele.
2) heeOeeve (Priority)
yeNeee JesUe efveJe[uesuee meJe&e mecemeebJej Skeoce efJeeej kejCes Mekee nesle
veener. DeMeeJesUer leebvee heeOeeve osCes DeeJeMeke Demeles. keesCelee KAIZEN
cegUs peemleerle peemle Heeeoe nesF&ue, DeMee KAIZEN uee Deiekece osCes cenJeees
Demeles. heeOeeve osCeemee"er keesCeleer mecemee DeeOeer mees[JeeJeer eemee"er he@jeses
De@veeefuemeerme (Pareto Analysis) ee meejKes leb$e JeehejeJes ueeieles.
3) meOee Jeehejele Demeuesuee heleeree DeYeeme :
meOee Jeehejele Demeuesuee heleerle keeekeee De[eCeer Deensle, ns MeesOeCeemee"er
efvejefvejeUs ee&med (Goe. Heueesheesmesme ee&, ceuerheue De@keerefJner ee&, g n@C[s[
heesmesme ee&) eske efMedme, ieeHe yeej ee&med eebee DeYeeme kejeJee ueeielees.
eeletve Deeheueeuee keee&DeYeeme (Method Study) kejlee esles. meOeeeer Je
YeeJeer keee&hele - eebeer heleMeerj veeWoCeer Je ke[ke efeefkelmee keve leeletve
Kee& keceer kejCeejer, meesheer Je DeefOeke keee&#ece hele MeesOetve kee{Ceeee
heleeruee Method Study Demes cnCeleele.
4) he=Le:kejCe (Analysis)
meOeeeer hele veer leheemeueer, leeee veer DeYeeme kesuee lej heg{eer heeejer
cnCepes leees he=Le:kejCe kejCes. ee he=Le:kejCeeee cegKe GsMe, keee egkeeres
Deens DeeefCe keMeele megOeejCee kejlee esleerue eeee efJeeej kejCes ns he=Le:kejCe
kejCeemee"er heg{erue leb$es JeehejCeele esleele.
i) eqmekeme [yueg (6 W)
heleske ke=leerle mene heMve efJeeeve Gejs MeesOetve kee{lee esleele.pemes keee
eeueues Deens? keMeemee"er eeues Deens? kees"s eeueues Deens? kesJne kejlee esF&ue?
keesCe kejles Deens? kemes kejlee esF&ue? ee heleske heMveeuee kee ? eEkeJee ogmeNee
keesCelee heleerves kemes kejlee esF&ue? Demee heMve efJeeeve peemleerle peemle
ceeefnleer efceUJelee esles.

je@[Jej mke@e Deeuee Deens? ceefMeveeRie kejleevee Ske efehe ee je@[Jej De[keueer
Deens kee? je@[Jej keJnj veJnles je@[ lemeee kee "sJeuee? keejCe ef[HeskeerJn
ef[PeeF&ve DeMee leNnsves eesie Gejeheele heesneCeemee"er hegvne-hegvne kee eEkeJee
keMeemee"er Demeues heMve efJeeejeJes ueeieleele.
iii) efJeeej cebLeve (Brain Storming)
keener veJeerve me=peveMeerue keuhevee efvecee&Ce JneJeele cnCetve SKeeoe ie Ske$e
yemetve mecemeseer Gkeue ke henelees. Kej lej mecemee MeesOetve kee{Ceeheemetve
leer mecemee mees[JeCeeheele meJe&e ef"keeCeer (efJeeejcebLeve) (Brain Storming) kejlee esT Mekelees. eeceOes Skee cegKe nslet Demelees DeeefCe lees cnCepes
Deveske heee&eer megevee - celes - keuhevee - efvecee&Ce kejCes DeeefCe leeletve eesie
heee&e efveJe[tve mecemeses efvejekejCe kejCes. efJeeejcebLeve kejleevee ceeb[ueer peeCeejer
celes eEkeJee keuhevee eebes lelkeeue cegueceeheve kejeeuee vekees. meJe& keuhevee veer
ceeb[tve "sJeeJeele leeleerue Keghee Lees[ee hele#eele DeeCelee esleele. hejbleg eexes
eke cee$e eeuet jneJes ne cenJeeee Yeeie Deens.
iv) keejCe heefjCeece Deeke=leer (Cause & Effect Diagram)
heefnueer keejCe heefjCeece Deeke=leer, peheeveceOes eer. FefMekeeJee eebveer keeJeemeekeer
merue Jekeme& ee keejKeeveele Jeehejueer. DeeefCe cnCetve ee Deeke=leerme FefMekeeJee
[eeeece Demesner cnCeleele.mecemeses cegU MeesOeCeeee ne Ske eeiebuee Deens.eecegUs
Deeheueer ke=leer eesie DeMee keejCeeme Oeve nesle Deens eeeer Kee$eer nesles.eeceOes
Man, Machine, Method DeeefCe Material ee meboYee&leerue keejCeebeer
eeoer heefjCeecekeejke efjleerves Deeke=leer ceOes ceeb[Ceele esles. ner Deeke=leer keenerMeer
ceeMeeee ne[eheceeCes efomeles.cnCetve efleuee Fish Bone Diagram Demesner
cnCeleele.
(ceveg<eyeU)
(hele)

(ceefMevme)
heefjCeece
(cesefjeue)

ii) Why-Why Technique :

ns leb$e Jeeheve cesvsvevme, keJeeefueer, mesHeer ee #es$eeleerue mecemee mees[Jeeeuee
ceole nesles. Goe. FLes efuekespe kee nesle Deens? 0 eEjie ke Peeueer Deens?

v) efJeKegjuesueer Deeke=leer (Scatter Diagram)

peeJesUer oesve JesieJesieee ieeser - leeeer keejCes DeeefCe heefjCeece eebee DeYeeme
kejeeee Demelees. lesJne mke@j [eeieece Jeehejleele. Goe. pej Deeheueeuee

(85)

(86)

(87)

what to do?

Results :-

Root / Cause :-

5) [sJnuehe keje. (Develop)

eemee"er heg{erue ieeser JeehejCeele esleele.
Scare
DeLee&le
Simplify
meeshes megmegerle keje.
Combine
Ske$e keje.
Add
efceUJee.
Rearrange
hegvne jevee keje DeeefCe
Eliminate
keener ieeUlee DeLeJee JeieUlee Deeues lej hene.

Countermeasure : -

vii) heesmesme ke@he@efyeefueer m[er (Process Capability Study)

ee hekeejee DeYeemeecegUs heesmesmeeer #ecelee heeefnpes lee mhesefmeefHekesMevemee"er
eesie Deens eEkeJee kemes les heenlee esles. ef[PeeF&ve e@uejvme DeeefCe heems esme e@uejvmeee
iegCeesejeme heesmesme ke@he@efyeefueer Demes cnCeleele. ns iegCeesej Skeehes#ee peemle
jeefnue Je keceerlekeceer 1.33 Flekes jeefnue Demes heeefnues peeles.

Problem : -

vi) keb^esue ee&med / ieeHeme (Control Charts / Graphs)

efueceer ueeF&vmemen kee{uesuee ieeHeuee keb^esue ee& Demes cnCeleele. keb^esue
ee&med ns hee@[keMeve heesmesme, keb^esueceOes Deens eEkeJee kemes ns heenCeemee"er
Jeehejleele. keb^esue ee&cegUs hee@[keMeve heesmesmeceOes kees"s [sefJnSMeve (Hejke) esle
Deens ns mecepeles. Je leecegUs heg{s efjpeskeMeve eUlee esT Mekeles. ieeHe (DeeuesKe)
ns <e ceeOece Demetve les mecepeCeeme lemes mecepeeJetve meebieCeeme meeshes peeles.

16.7.1 - keeePeve Deeeef[ee efMe

Angle of Tool

How to sustain?

Benifits : -

Surface Finish

pee@yees mejHesme efHeefveMe DeeefCe tueee DeBieue eebeeceOes keenerlejer mebyebOe Deens
Demes Jeeles lesJne keejCe Je heefjCeece leheemeleevee ner Deeke=leer kee{ueer peeles. Skee
mejU js<esee eEkeJee Jeekeoej js<esee YeesJeleer efceUeuesueer Deeke[sJeejer ceeb[tve lee
oesIeebleerue mebyebOe leheemetve heent Mekelees.

(88)

16.8 - mesueceOeerue ce@veheeJejeer (DeymeWefPeve) DevegheefmLeleer keMeer

neleeUeJeer.

eleske efMeheceOes DeeheCeeme hee 7% De@ymeWefPece eer eesJnerpeve Deens.leecegUs

DeeheCe ee ieeseRee efJeeej keve les efveeb$eCeele kemes DeeCelee esF&ue ns yeefIeleues
heeefnpes.
peemleeree DevegheefmLeleereer keejCes
Jeefeiele mecemee
heefjJeejerke mecemee
Deeweesefieke mecemee
vewmeefie&ke mecemee
DevegheefmLeleer : Jeefeiele mecemeebes keejCes
Deepeejer DemeCes DeheIeele nesCes ceeveefmeke Deepeej DevegheefmLeleereer meJee
DemeCes. heefjJeejeleerue meome Deepeejer DemeCes heefjJeejeleerue meomeeble DeheIeele
nesCes. heefjJeejeleerue meomeeble Yeeb[Ce nesCes. efce$e veelesJeeF&ke eebee DeheIeele /
ce=leg nesCes. obieue mebhe yee@meMeer Yeeb[Ce nesCes. DebieeJej kepe& DemeCes
keeceeeer efYeleer JeeCes. DeefleJe=er Yegkebhe. Fleeoer
DevegheefmLeleeres heefjCeece - Jeefeiele vegkemeeve kebheveeres vegkemeeve DeeefLe&ke
vegkemeeve kepe&yeepeejer Jemeve ueeieCes, Fleeoer
DevegheefmLeleer keceer kejCeees Gheee
efvejesieer jne
ceeveefmeke Je Meeefjjerke meblegueve "sJee.
hewMeees efveeespeve keje.
JesUseer efMemle heeUe DeveeJeMeke kepe&s IesJet vekee.
megjef#eleleses efveece heeUe
mekeejelceke efJeeej "sJee.
DevegheefmLeleercegUs nesCeejs leess mecepeeJetve Iee.
keg"uesner Jemeve ke vekee.
peemleeree DevegheefmLele keee kejeJes ?
lJejerle Gheee
meieeele Deieesoj mesue yebo ve "sJelee, Deens lee ce@veheeJej ceOes mesue
ye@ueefvmebie ueeJee.
peMeer - peMeer ceeCemes GheueyOe nesleerue leeeceeCes mesueeer ye@ueefvmebie Jee{Jee.
(89)

17 - efMe#eCe Je eefMe#eCe (Education & Training)

keesCeleener keeceeceOes keewMeue (Skill) eehle JneJes ne efMe#eCeeee nslet Demelees.
keewMeue cnCepes efceUeuesuee %eeveeee DeeOeejeJej, efoIe&keeUeheele keesCelesner keece
menpe DeeefCe Deetke kejCeeeer #ecelee cnCepes keewMeue (Skill) nese.
efMe#eCeeee efkebJee keewMeueeee heee heeeNee heg{erueeceeCes 1) ceuee ceeefnle veener

- %eeveeee DeYeeJe

2) ceuee efLeDejer ceeefnle Deens

- eefMe#eCeeee DeYeeJe

3) ceer keener eceeCeele ke Mekelees

- eefMe#eCeeee DeYeeJe

4) hetCe& DeelceefJeeemeeves ceer ns ke Mekelees - ke=leerletve efMekeuesues Deens

5) ceer Flejebvee efMekeJet Mekelees

- lee iees<erJej hetCe& eYeglJe efceUefJeues

Deens.

eleskeeeer meOeeeer keewMeue heeleUer (Skill level) kee{tve, lees pee ef"keeCeer keceer
he[leese lee YeeieeceOes eespeveeyeOoefjlee leeuee ^sefvebie osCes DeeJeMeke Deens.
meJe&meeOeejCeheCes ^sefvebieceOes megJeeleeruee heg{erue yeeyeeRee meceeJesMe nesT Mekelees. TPM
eer ceeefnleer, efpeMet nesPesvees cenJe, keesyeslmeg keeePesve, OEE eer ceeefnleer, ceueremf keefuebie,
Jeve hee@F uesmevme,
keeePesvme, Why - Why Analysis Fleeoer.
efMe#eCe DeeefCe eefMe#eCeeee ceeOeceeletve De@yevee@ce&efueer MeesOetve kee{Ceeeer Je leeJej
Gheeeeespevee kejCeeeer eleskeeeer #ecelee Jee{ueer heeefnpes. keesCeleener ceefMevees
keece kemes eeueles ns keUues heeefnpes Je leeceOes esCeeNee De[eCeeRJej ceele kejlee
Deeueer heeefnpes. keJeeefueer DeeefCe ceefMevme eebee hejmhejebleerue mebyebOe eleskeeuee keUuee
heeefnpes. ceefMevemee"er DeeJeMekelesvegmeej ueeskeue iee[&me yeveefJelee eeJesle Je leele yeoue
kejlee Deeuee heeefnpes.

(90)

18 - eMeemeveele Je keeee&ueeele erheerSced

(Office TPM)
ns Hee Mee@heceOese Gheeesieele DeeCeeees vemetve les eMeemeveele, keeee&ueeele
Je Flej hegjke efJeYeeieelener Gheeesieele DeeCeeees Demeles.
TPM

ee@[keMeve Jeefleefje pee-pee ef"keeCeer DeeheCe TPM eer DebceueyepeeJeCeer ke les

meJe& Dee@efHeme erheerSced Debleie&le esles. Dee@efHeme erheerScedmee"er osKeerue PQCDSM
ee ceeOeceeletve Gers "jJetve leer meeOe kejCes DeeJeMeke Deens.
Dee@efHemeceOeerue keeceebee heOoleeRes Je eefeeebes meKeesue hejer#eCe kejCes, efJeMues<eCe
kejCes DeeefCe keee&#ecelee Je heefjCeecekeejkelee Jee{efJeCeemee"er esCeeNee uee@mesmees
hetCe&heCes efvecet&ueve kejCes.
keeee&ueeeleerue veerveskesheCee DeeefCe mJelescegUs DeefOeke Glheeokelee meeOe nesles,
oes<e keceer nesleele DeeefCe keece efveeespevehetJe&ke Je DeefOeke keee&#ecelesves hetCe& kejCes
Mekee nesles.
mebhetCe& Dee@efHemees megJeeleeruee 1S, 2S keve Iee, ceeefnleer Deetke efceUCeemee"er
keceerle keceer JesU ueeieleese eeeer Kee$eer keje, Dee@efHemeceOeerue HeeF&umeeer mebKee
DeeJeMeke Flekeere "sJee Je leebeer eesie jevee Je ceeb[Ceer keje, DeveeJeMeke HeeF&ume
Je keeieohe$eebeer efJeunsJee ueeJee, Dee@efHemeceOeerue meJe& meeOeves OetU, keeje Je IeeCeerheemetve
cege keje, Tpee&yeeleeres meJe& Gheee eespee, FvJnWjer keceer keje.
Dee@efHeme erheerSced kejleevee meJe& keheeb, MesuHe, syeue, [smke, ke@yeervesdmeeer leheemeCeer
Je mJelee keje. ceeb[Ceereer Je jeveseer Ske mB[[& heOoleer "jJetve Iee. De@yevee@ce&ue
ieeser MeesOetve kee{e."jJetve Je efveefele efoMesves megOeejCee keje, meJe& iees<eRes eceeCeerkejCe
(m@C[[e&ePesMeve) keje.
Dee@eqHeme erheerScedee eMemJeer DebceueyepeeJeCeerves SketCe GlheeoveeceOes Je iegCeJeesceOes
DeeheCe Kethe cees"e yeoue Ie[Jetve DeeCet Mekelees.

(91)

19. - megjef#elelee, Deejesie DeeefCe heee&JejCe

19.1 - megjef#ele efkeee Je Demegjef#ele heefjefmLeleer
Demegj#eerle efeee
1. Megpe F&Dej hueie, n@v[iueespe, De@eve, iee@ieue eemeejKee megjef#ele meeOeveebee
Jeehej ve kejCes.
2. mesheer [esDejee efueefce efmJee yeebOetve "sJeCes efkebJee iee[& yeeeheeme kejCes.
3. t n@v[ mesheer meeOeveebee Jeehej ve kejCes.
4. cesefjeue jmleele efkebJee he@mespe ceOes "sJeCes.
5. ceefMeveJej efkebJee sue me@keJej cesefjeue "sJeCes.
6. ceefMeveJej keece kejleebvee iehhee ceejCes.
7. nJesee Jeehej kehe[s eEkeJee nele mJe kejCeemee"er kejCes.

Demegjef#ele heefjefmLeleer
1.
2.
3.
4.
5.
6.

ceefMeveJej iee[& vemeCes.

peceerve Dee@F&ueer DemeCes.
he@ues efkebJee yeerveceOes eceeCeehes#ee peemle cesefjeue DemeCes.
eesie gumed GheueyOe vemeCes.
[^svespe nesue efkebJee heer GIe[s DemeCes.
cesefjeueuee Meehe& Sped efkebJee yej DemeCes.

19.2 - keece kejleebvee IeeJeeeeer o#elee

19.2.1 - hee@Jej hesme megjef#elelee :
1. hesme eeuet kejleebvee leees meJe& keb^esume Je efmeueskej mJeere megefmLeleerle Demeueeeer
Kee$eer keje.
2. hesme 2-3 Deee[ue m^eskeJej eeueJetve Glheeoveeuee eesie efmLeleerle Demeueeeer
Kee$eer keje.
3. hesme eeuet kejCeshetJeer& meeF&[ iee[&me megefmLeleerle Je eesie peeieer Demeueeeer Kee$eer
keje.
(92)

4. hee&Jes#ekeebveer "jJetve efouesuee keee&heleervese keece keje.

5. [ee ueeJeleebvee Je kee{leebvee Fbjuee@ke ieeF&[ee Fueske^erkeue mehueee hueie
kee{tve "sJee.
6 Het-mJeere Hekele peeUer yemeefJeuesuee keueespe [eemee"ere Jeeheje.
7. hesmeJej keece kejleebvee uesoj n@[iueesJnpe, uesoj mueerJn, mesHeer Megpe eebee
Jeehej keje.
8. pee@ye [eeceOes ueeJeleebvee Je kee{leebvee leer oesvner neleebveer Ie Oeje. IeeF&ie[ye[erle
neleelegve efvemeueeme Mejerjeme ogKeehele mebYeJeles.
10. [eeeer ogmleer, hebeceOes De[keuesueer yej, hesme yebo kevee keje.
12. kegMeve huesJejerue mke@he ueebye yeMeves efkebJee meUF&ves meeHe keje.
13. oesve keeceieejebveer efkebJee leehes#ee peemle keeceieejebveer nsJeer [eger hesmeJej keece
kejleebvee oesvner neleebveer oeyeeJeeeeer hegMe yevme Fbjuee@ke Demeueeeer Kee$eer
keje.
14. keece kejCeses peeieer mke@he, Dee@F&ue he[uesues Demeueeme les meeHe keje.
15. keece kejleebvee GYes jenC]eeee hue@Hee@ce& leguesuee veener eeeer Kee$eer keje.
16. hesmeeer keesCeleerner ogmleer hesme yebo kevee keje.
17. pee@yees Gjuesues keefbie, Lees[s-Lees[s ieesUe keve, mke@heetceOes ekee, les neleeletve
efvemeCeej veener lemese ceMeervees Yeeieeuee Oe[ketve Mejerjeme ogKeehele kejCeej
veener eeeer o#elee Iee.

iee[&me legceee mJej#eCeeLe&

veener ceMeerveee j#eCeeLe&
18.keeceieejebee mJeleee megj#eskejerlee hesmeJej yemeefJeuesues iee[& efveheeesieer ke
vekee.
19. hesmeee meske hetCe& Peeueeveblej j@che Jej peeleevee [eeceOegve pee@ye kee{Ceemee"er
IeeF& ke vekee. nsJeer [eger hesmeee [yeue m^eske Peeueeme [eeceOes nele
meehe[gve iebYeerj DeheIeele nesF&ue.
20. j@ce e@he [s[ mesj (er.[er.meer.) Jej iesueeJej leemee"er "sJeuesues Deee[ue
eeceerbie keceer ke vekee. hesmeee [yeue meske Peeueeme Fbjuee@ke iee[& GIe[t
vees cnCetve leer JeJemLee kesueer Deens.
(93)

21. efmeueskej mJeere eesie peeieer Demeueeeer Kee$eer kesueeefMeJeee keece ke vees.
22. hesmeJej Deesheve [eeuee Het mJeere Jeeheve keece ke vekee. iebYeerj DeheIeeleeee
Oeeskee mebYeJelees.
23. [ee meserie kejleebvee, kegMeve heerveeJejerue he@keerie "sJeleebvee/kee{leebvee ogmeNee
keeceieejees kegMeve mJeere Deefpeyeele oeyeg vekee.
24. megjef#ele keee&heleeres GuuebIeve keve, Oeeskeeoeeke heefjefmLeleerle hesme eeueJet
vekee. DeheIeeleeuee mJele Deeceb$eCe osT vekee.

ke peerJeveeeb meesveb
vekees keMeeeb GCeb
Mejerj me=<ereb osCeb
heCe Debieer nJeb, megjef#eleleseb uesCeb

19.2.2 - n@v[ gumed eer megjef#elelee

1. mkeg [eeJnjes eske meg muee@ee yeveeJe Je DeekeejeheceeCes DemeeJes. meg
[^eeJnjee Gheeesie pee@ye neleeJej "sJetve ke vekee. efJepesee keeceemee"er F&vmeguess[
meg [^eeJnjee Gheeesie keje.
2. nelees[eeuee {eruee Jespeee SsJepeer efmue efkebJee ueeke[eeer Jespe yemeJee. efKeUeebee
Gheeesie ke vekee. e@ke Peeuesues efkebJee leguesues nelees[eebes n@v[ue yeouee les
ogmle ke vekee. nelees[e Jeehejleebvee pee@ye hueeej ves heke[e Je Deeheueer vepej
nelees[e he[CeeNee peeieer "sJee.
3. erVeeres [eskes $eer heceeCes hemejuesues Demeueeme leeee Gheeesie ke vekee. pee@yeee
DeekeejeheceeCes ervveer Jeeheje. JeJeefmLele Oeej Demeuesueer ervveer Jeeheje.
4. eesie Deekeejees mhe@vej Jeeheje. Peerpeuesues efkebJee ef{sues mhe@vej Jeehe vekee .
kesJnener Skee neleeves SKeeee cepeyetle Jemletme heke[tve "sJeeJe ogmeNee neleeves
mhe@vej Jeeheje.
5. eebieueer Oeej Demeuesuee eeket Jeeheje. keeheleebvee eeke Mejerjeheemetve otj Oeje.
Mejerjeke[s Oeve keOeerner Jeehe vekee, eeket he[sue DeMee ef"keeCeer Jee jmleele
"sJet vekee.
6. n@v[ue vemeuesueer HeeF&ue Jeehe vekee. JesUesJesUer HeeF&ue yeMe ves meeHe keve
Jeeheje. keenerner HeekeJeCeeme efkebJee boeJeCeemee"er HeeF&ue Jeehe vekee leer
(94)

ef"metU Demeueeves legtve leeres legke[s G[tve Fpee nesJet Mekeles.

7. hueeejee Gheeesie mhe@vejee peeieer ke vekee. efJepesee keeceemee"er JeehejC]eele
esCeeje hueeej F&vemeguess[ Demeueeeer Kee$eer keve Iee.

19.2.3 - efJeegle megjef#elelee

1. efJepesee DeeieerJej heeCeer ekeg vekee, Deeie efJePeefJeCeemee"er keesj[er JeeUt, keeye&ve[ee
Dee@kemeeF&[ efkebJee [^ee kesefcekeue heeJe[j DeiveerMeeceke Jeeheje.
2. leelhegjlee Jeeejes pees[, GIe[ee leeje, DeeJejCe Kejeye Peeuesuee leeje, leguesuee
leeje veenerle eeeer Kee$eer keve Iee.
3. Deesueer efJepeseer GhekejCes Jeehe vekee, hees&syeue efJepeseer GhekejCes Jeehejleebvee leer
JeJeefmLeleheCes DeLe& kesueer Deens eeeer Kee$eer keve Iee.
4. Mee@& meefke&cegUs Deeie ueeieueeveblej cesve efmJee leeye[leesye yebo keje. cesve efmJeeee
Deemeheeme meeceeve Ske$e nesJet osJet vekee. les De[LeUs efJejnerle "sJee. cesve efmJee
menpeheCes yebo kejlee eslees efke veener eeeer Kee$eer keve Iee.
5. Heegpe Deeheueeuee megjef#elelee osleele leebvee efJeveekeejCe neleeUg vekee. SKeeoe
yuees Peeueeveblej ueeF&ve ceOeerue veeogmleereer ceeefnleer keve IesJetve ueeF&ve ogmle
keve Iee Je leeveblej Heegpe yeouee.
6. efJepesee Skeee hee@F&Jej DeefOeke oeye he[t osJet vekee, mee@kes ceOeerue efhevee ef{uee
veenerle eeeer Kee$eer keve Iee. heefjCeeceeeer ceeefnleer DeeueeefMeJeee keesCleener
efmJee Dee@ve ke vekee.
7. efJepesee Pekee ueeieuesuee jesieeuee ke=ef$ece MJemeve ee Je leeye[leesye [e@kejebee
meuuee Iee. jesieeee Deemeheeme ieoer& ke vekee leeuee ceeskeUee nJeseer pejer
Deens. efJepesceUs Yeepeuesuee DeJemLesle Yeepeuesuee Yeeie heeCeeves Leb[ "sJee.
8. pJeeueeieener JeeleeJejCeele Jeke& hejefce IesJetvee keece keje.

19.2.4 - Jesefu[bie, ie@me keefbie megjef#elelee.

1. e@e&ee efheJej OegU veener eeeer Kee$eer keve Iee.
2. Dee@efkemepeve Je De@efmeerueerve efmeuesb[j, jsieguesj, jyejer veUeebes efHeefbie meeyeCeeee
heeCeeves efuekespe leheemee. efmeuebs[j efkebJee GhekejCes efueke nesle Demeleerue lej
leeye[leesye yeouee.
3. Dee@efkemepeveee veUeree efHeefbie Jej ieerme efkebJee pesue ueeieg osJet vekee lemese
(95)

4.

5.
6.
7.
8.
9.

De@efmeerueerveee ie@meeer efHeefbie leebyeebeer Demelee keecee vees.

heleske jsieguesjJej Heue@Me ye@ke Dejsmj Je De@efmeerueerve ie@meee ueeF&ve Jej
vee@ve efjve& ne@uJe yemeJee, eesie lee Jesefu[bie DeLeJee keefbie veesPeueeer efveJe[
keje.
Dee@efkemepeve Je De@efmeerueerveee efmeuesb[jmee"er ^e@ueer JeehejeJeer. efmeuesb[jvee meeKeUerves
yeebOegve "sJee.
efmeuebs[jee ne@uJe GIeleebvee, jsieguesj heemegve ogj GYes jengve jsieguesj Hegt vees
cnCetve meeJekeeMe GIe[e.
efmeuesb[j Jne@uJeee eeJee efmeuesb[jJeje "sJee cnCepes DeeheCe pes leeye[leesye yebo
ke Mekeg.
ie@me mebheueeJej peesle efJePeJee Je veUeruee veJes efmeuebs[j pees[e, hejle hesCeeDeeOeer
ueeF&ve hepe& keve Iee.
Jesefu[bie Peeueeveblej jsietuesj hepe& keve les yebo keje.

megj#ee nw meyekes peerJeve keer ke[er

ogIe&vee lees ogIe&vee nw,
eens eser nes ee ye[er.
19.2.5 - F&ueske^erke Deeke& Jesefu[bie
1. mehueee hee@Fb&heemetve F&ueske^es[ nesu[j keceerle keceer 3 ceerj otj DeblejeJej
Demeuee heeefnpes eeeer Kee$eer keje.
2. efveeceerleheCes F&ueske^es[ nesu[j, kesyeue Je Deve meecegieeree FvmeguesMevees efveefj#eCe
keje Je Kejeye Jemleg leeye[leesye yeouegve Iee.
3. Jesefu[bie kejCeeNee Jemleguee Jesefu[bie efjve& kesyeueves [eejske DeLe& keje. DeeefLe&ie
kesyeue pJeeueeiener heoeLe& Jeentve vesCeeNee heeF&heuee keOeerner pees[t vekee.
4. kesyeueee yeveeJeer heceeCes efJepeseer cee$ee "sJee. F&ueske^es[es legke[s Yeeb[eele "sJee.
5. F&ueske^es[eer ueebyeer 38 les 50 ceer.ceer. efMeuueke jenerue eeheceeCes F&ueske^es[es
pJeueve keje. eehes#ee DeefOeke pJeueve Peeueeme F&ueske^es[ nesu[j Kejeye nesF&ue.
6. keece mebheueeveblej Jesu[erbie ceMeervees keveskeMeve kee{e, F&ueske^es[ nesu[j ceOetve
(96)

F&ueske^es[ kee{tve Iee Je nesu[j megjef#ele ef"keeCeer "sJee.

peerJeve, ce=let ceOeerue ojer

megj#ee meeOeve otj kejer
19.2.6 - meeceeve o#elee
1. Jesefu[bbie meg kejC]eehegJeer& lee peeiesheemetve pJeueveMeerue heoeLe& nueJee efkebJee les
Deiveer heeflejesOeke DeeJejCeeves Peeketve "sJee Je peJeU heeCeer "sJee.
2. eesie yeveeJeeres Jeseuf [bie meerve, mesHeer iee@ieue, De@heev@ e, yeg, uesie iee[&, n@v[iueesJndpe,
ceemke, esheer, Jeiewjs megjef#ele meeOeveebee DeeJeMekelesvegmeej Gheeesie keje.
"Life is full of Happiness & Joy
safe working is something
that we must enjoy."

6.

19.2.7 - ceeueeeer ceeveJeer neleeUCeer Je mee"e

1. GeesieeceOes nesCeeNee SketCe DeheIeeleehewkeer 20% les 25% DeheIeele ns ceeueeee
ceeveJeer neleeUCeer ceOes nesleele. keeceieejebee megjef#elelee Je Deejesieemee"er
ceeueeeer neleeUCeer Je mee"eeee megjef#ele heleereer ceeefnleer DemeCes DeeJeMeke
Deens.
2. SKeeefo Jemleg neleeves Geueleebvee, pee ceeiee&ves leer Jemleg veeJeeeeer Deens lees ceeie&
ceeskeUe Demeueeeer Kee$eer keve IeeJeer. Jemleg Geueleebvee efvejer#eCe keve
Oeejoej ke[e, IemejCeejs he=<" Yeeie, Flej Fpee efvecee&Ce kejCeejs Ieke eUeJesle.
pej esve hegueer yuee@ke, jeshe hegueer yuee@ke meejKee eebef$eke meeOeveebeer pej Demesue
lej leeeer lejlego DeeOeer kejeJeer.
3. megjef#ele Jepeve GeueCeeee heleeres hekeej Deensle - t n@[ mkeJe@d efueHeerie
DeeefCe Jeentve vesCes, erce efueHeerie DeeefCe JeenlegkeerceOes oesve efkebJee DeefOeke
ceeCemes Skeee leeueele keece keve Jepeve Geueleele Je leeeer Jeenletke kejleele.
4. ceeueeee ceeveJeer neleeUCermee"er Gheeesieele esCeejer nmle DeJepeejs (ngkeme, eesyeej, jesueme&) pe@keme, n@v[ ^e@uee, oesve eekeer Je eej eekeer ^euee Jeehejuee
peeleele. oesve eekeer Je eej eekeer ^eueebceOes efkebJee ^e@ueer DeeefCe JemlegceOes
eWiejCes.
5. Whejjer Je hejceveb ceeueees mesDejspe ns JeJeefmLele veer-veerkes, Oeeskee efJejnerle,
(97)

7.

8.

peeieseer yeele kejCeejs DemeeJes, ieBieJes Je yeensj peeCeees ceeie& ceeskeUs DemeeJes,
hegjsmes yeervme j@keme mesuHe DemeeJesle, eebef$eke efueefHebie meeOeveebeer lejlego DemeeJeer
esve, Heeske&efueHe Fleeoer. Oeeskeeeeer efevns Je Fcejpevmeer hue@ve ueeJeuesues
DemeeJee. Oeelegee hesee, he@uesdme, Heeeyej efkebJee kee[& yees[&ee hesee,
ye@jume, jesu[ heshej eer jerUs, ie@me efmeuebs[me& ner Deeheuee neleer menpe esleerue Je
peeieseer yeele kejleerue DeMeer "sJeeJeerle, Deefveeefcele Deekeejeee Jemlet,
heesleeceOeerue ceeue, heeF&he, Meer cesue, mesDejspeceO]es ne ceeue megjef#eleheCes
ueeJeuesuee Demeueeeer DeeefCe lees kee{lesJesUer keesCee keeceieejeJej he[tve Fpee
nesCeej vemeueeeer Kee$eer keje.
keeceieejebee megj#ee Je mJeemLeemee"er, Oeeskeeoeeke oJe Je pJeeueeieener heoeLe&
Yejuesuee hee$eeeer neleeUCeer Je mesDejspe Keeme heleerves kejeJes. ner hee$es Deleer
G<Ce JeeleeJejCe, Deeie, efJepe, Oeeskeeeheemetve megjef#ele "sJeeJeerle, mesDejspe Sefjee
nJesMeerj Je Flej keee&mLeUeheemegve JesieUe DemeJee. ner hee$es meeHe kejleebvee,
efjkeeceer kejleebvee, Jeehejleebvee, Yejleebvee keeceieejebveer Deleer o#e jneJes eesie lee
megjef#ele heleer JeehejCeele Jeweefkeleke megj#ee meeOeves JeehejeJeerle.
ceeueeeer e{-Gleej nesCeeee ef"keeCees HeueesDej Skee heeleUerle DemeeJes. IemejCeejer
vemeeJeerle. j@chemeee he=<"Yeeie IemejCeeje vemeeJee. ie@ieJes hegjsmes bo DemeeJesle
pesCeskebve keeceieejebvee ceeueeeer neleeUCeer kejleebvee neueeeue kejlee esF&ue Je
ceeueeves Yejuesuee GhekejCeebvee jmlee oslee esF&ue.
ceeueeeer ceeveJeer neleeUCeer kejleebvee JeehejeJeeeeer Jeweefkeleke megj#ee meeOeves,
mesHeer yeg, nele ceespes, mesHeer iee@ieue, De@hee@vmed uesie iee[&me, nele heee Je [esUeebvee
Fpee eUCeemee"er JeehejeJeerle.pee "erkeeCeer keeceieej oenke Je efJe<eejer keece
neleeUleele lesLes leebveer efMeHeee MesJeer nele, leebs[ meeyeCeeves mJe heeCeeves
OegJetve IeeJes.
Jepeve GeueCeemee"er eesie hele
- oesvner heeeele Deblej "sJee.
- hee"erle ve Jeekelee ieg{Ieele Jeekee.
- JepeveeJej JeJeefmLele heke[ "sJee.
- Jepeve Geueleebvee hee" lee" "sJetve Geuee hee"erle Jeeketve Jepeve Geuet vekee.

(98)

efpeJeve kees Gvvele yeveeleer nw efMe#ee

ogIe&vee mes efpeJeve yeeeleer nw megj#ee
19.2.8 - ceMeerve ieeeq[ie
1. megj#ee iee[&es cegU lelJe cnCepes meJe& Oeeskes, mebYeeJe DeheIeele DeesUKeCes DeeefCe
ee heemetve keeceieejebes mebj#eCe kejCeemee"er megj#ee iee[&eer efveefce&leer kejCes.
2. megj#ee iee[& ns eebieuee cesefjeuees cepeyegleheCes efMeHed ve nesleerue Demes yemeefJeues
heeefnpesle. iee[&meeer DeueeF&vecebs Je efmLeleer ner JeejbJeej leheemee.
3. iee[&medee Gheeesie ceMeerveJejerue Oeeskeeebheemegve keeceieejebes mebj#eCe kejCeemee"er
neslees. megj#ee ieeef[&ie JeJemLee ner ye@jerDej iee[& SsJepeer efkebJee ye@jerDej iee[&
yejesyej Dee@hejsMeveee ef"keeCeer Jeehejueer peeles.
4. efHekeme[ iee[&med ceMeervees efHejles Yeeie keJnj kejleele. Je keeceieejebee eebesheemetve
mebheke& eUleele. ns iee[&dme Oeeletes DemeeJesle, eebes cesefjDeue Debleie&le Je yeensjerue
Oekekes, oeyeeKeeueerue hee&med, peeCeejs-esCeejs heeoeejer Je Jeenve Fleeoer menve
kejCeejs DemeeJesle. @ke Jesefu[bie keve iee[& cepeyegleheCes yemeefJeueeeer Kee$eer
keve Iee.
5. ceMeerve ogmleer efkebJee meefJn&meerbie kejleebvee ceMeerve DeeheesDeehe eeueg nesJetve Devehes#eerle
Fpee nesleele. ns eUCeemee"er meJe& Gpee& m$eesleebes efvee$ebCe kesues heeefnpes. ee
heleeruee uee@ke DeeG, @ie DeeG ejs Gpee& m$eesle JesieUe kejCes efkebJee Oeeskeeoeeke
Gpee& m$eesleees efveeb$eCe kejCes cnCeleele. uee@ke DeeG, @ie DeeG ceOes keeceieejebveer
efouesuee megeveebes heeueve kesues heeefnpes.
6. jesyeeserke Jeke& msMevme YeesJeleer efJeefMe< hekeejes heJesMe heefleyebOeke (ye@efjDej)
iee[& Demeues heeefnpes jesyees esCeeee Je leeee neueeeueeree #es$eeceOes hemLeeefhele
megjef#ele heleer heeefnpesle. jesyeesee Dee@hejsMeve mee"er efkebJee meefJn&meeRiemee"er
Hekele eesie lee heefMeef#ele Jekeleermee jesyeesee iee[&meceOes heJesMe eeJee.
7. iee[&med ee Gheeesie OJeveer Mees<eCe efkebJee OJeveer hejeJele&ve keve OJeveer heog<eCe keceer
kejCeemee"er neslees.

megj#ee meeOeve DeheveeDees

kenves kes yepeee Deceueces ueeDees

(99)

19.2.9 - Deefive megjef#elelee

1. lesue Je ie@meeer ieUleer leeye[leesye LeebyeJeeJeer Je hemejuesues pJeueveMeerue heoeLe&

leeye[leesye meeHe kejeJes.
2. pJeueveMeerue heoeLe& Yejuesues meJe& hee$es Je heeF&he vee efJeegle DeefLe&ie Je yee@[erie
kejeJes. pJeueveMeerue heoeLee&vee Deeie ueeJeCeeNee meeOeveeheemetve otj "sJee.
.3. pJeueveMeerue Jemleg Demeuesuee ef"keeCeer Jesefu[bie, ie@me keefbie DeLeJee Flej G<Ce
keeee&mee"er Jeke& hejefce ceOeerue o#eleebes keeskeesjheCes heeueve keje.
4. pesLes pJeueveMeerue Jemleg Ske$e kesuee iesuee Demeleerue efkebJee Gheeesieele DeeCeuee
peele Demeleerue lesLes KesUleer nJee "sJee. Oegceheeve ke vekee Je pJeeuee efvecee&Ce ve
nesCeejer efJepeseer GhekejCes Jeeheje. SkeceskeeJej efkeee kejCeejer jmeeeves JesieJesieUer
"sJee.
5. eesie lee #eceleses Heegpe Je meefke& yeskeme& Jeeheje Je keb^esue he@veue yee@keme mJe
DeeefCe yebo "sJee . Skeee meefke&ceOetve Deveske keveskeMve IesJet vekee.
6. meJe& ceMeervme Je GhekejCes, lesue, heeCeer osJetve JeJemLeerle "sJee lemese leebvee eesie
hekeejs DeueeF&ve keje peecegUs G<Celeee efvecee&Ce nesCeej veener.
7. keeNeees [yes yebo "sJee Je efveeefceleheCes les efjkeeces keje.
8. DeefiveMeeceke GhekejCes eebieuee efmLeleerle Je Deeheues nele heesneleerue DeMee
ef"keeCeer "sJee. ner GhekejCes JeehejCeeeer jerle ceeefnleer keve Iee. Deeieerheemegve
(100)

yeeeJe keve IesCeemee"er yeensj he[Ceeee ceeiee&eer ceeefnleer keve Iee Je les
De[LeUs efJejnerle "sJee. mebkekeeueerve ogjOJeveeres vebyej Heeej ef[hee&cebs 41,
3333, 3393, meskeegjerer 3222, 3727, mesHeer 3331,3111,
ef[mhebsvmejer, 3236 ns ue#eele "sJee.
9. Deeie ueeieueeveblej, DeefiveMeceve oueeuee Heesve keje, DeefiveMeeceke GhekejCeebee
Jeehej keje. Je peeiee efjkeeceer keje, peKeceer Jeefebvee leeye[leesye Gheeejemee"er
ces[erkeue mebsjuee hee"Jee.
10. Deeie ueeieuesuee mLeUeheemetve Flej cesjereume neueJetve Deeie hemejCeej veener
neeeer o#elee Iee.

oee megj#esuee cenlJe Deveceesue

veenerlej peerJeve nesF&ue ceeleerceesue
19.2.10 - jmeeeveebeer megjef#ele neleeUCeer

1. jmeeeves neleeUleebvee eesie lee megj#ee meeOeveebee Jeehej keje. Goe. mesHeer
iee@ieue, mesHeer yet, n@C[iueesJndpe, De@heve.
2. jmeeeves Leb[, keesj[ee, nJesMeerj ef"keeCeer, G<Celee Je hepJeueve meeOeveebheemetve ogj
"sJeeJeerle, mege& hekeeMeele mesDejspe kejCeees eUeJes.
3. pJeueveMeerue jmeeeves yebo hee$eele "sJeeJeerle.
4. jmeeeveebveer Jeenletke eesie lee ^e@ueeceOegve o#elee hetJe&ke kejeJeer.
5. jmeeeves neleeUleebvee megj#ee meeOeveebee DeeJeMekelesvegmeej Gheeesie kejeJee.
6. jmeeeveegkele meeb[heeCeer, me@ce&Jee@j veeueerceOes eket vees.
7. efJe<eejer efkebJee pJeueveMeerue jmeeeves hemejuesueer Demeueeme leebeer megjef#ele efJeunsJee
ueeJeCeemee"er DeJeMees<eke heoeLee&ejs leebvee Skeef$ele kejeJes. Goe. ee@ke heeJe[j,
ueeke[er Yegmee Fleeoer, heeCeeceOes leebvee heJeenerle ke vees.
8 jmeeeveebeer ieUleer hemejCes DeiveermebyebOeeree o#elee Je DeiveerMeceve keee& eebeer
ceeefnleer Iee Je DeiveerMceve GhekejCes eebieuee efmLeleerle Deeheues nele heesneleerue
DeMee ef"keeCeer "sJee.
9. pesLes Oeeskeeoeeke jmeeeveebeer mee"JeCe DeeefCe neleeUCeer kesueer peeles lesLes Keee
heoeLe&, Yeespeve meecegieer "sJet vekee. KeeCeeDeeOeer Deeheues nele meeyeCeeves mJe
OegJegve Iee.
(101)

"Make safety a way of life

because you have only one life"

19.2.11 - Jeweefkeleke megj#ee meeOeves

1. keee&mLeUeee ef"keeCees Oeeskes Deeheueeuee leerve hekeejs eUlee esleele.
Fbeqpeveerejerie keb^esue, De@[efceveerm^serJn keb^esue Je Jeweefkeleke megj#ee meeOeveebee
ejs, keeceieebjeee megjef#elelee Je Deejesieemee"er Jeweefkeleke megj#ee meeOeves
JeehejeJeerle.
2. pee keeceieejebvee he[CeeNee Jemlegheemegve efkebJee peesjoej Oekekee ueeietve [eskeeeuee
Fpee nesCeeeer Mekeelee Deens leebveer nsucesee Jeehej kejeJee.
3. [esUs Je esnje Jesefu[bie mhe@j, ieeF&ef[bie HesueerieceOes G[Ceejs keCe, jsef[esMeve,
kesefcekeue mhue@Mesme heemetve nesCeeNee Fpee eUCeemee"er mesHeer iee@ieue, Hesme
efMeu[ nt[, Jesefu[bie meerve Jeeheje.
4. OJeveer heog<eCe eUCeemee"er FDej ceHed efkebJee F&Dej hueie Jeeheje.
5. GbeeJej (DeesJnj ns[ m^keejJej 8 ceerj efkebJee 5 ceerj) keece kejle Demeleebvee
GbeeJeve he[tve nesCeejs DeheIeele eUCeemee"er mesHeer yesu Jeeheje. yesues ogmes
eske DeesJnj ns[ m^keejJej cepeyegle ef"keeCer hekekes yeebOee.
6. keeceieebjeveer nJee heog<eCe (OegU, keCe, efJe<eejer, Jeeeg. hesbes, HeJeejs, Oegj,
jmeeeveeee JeeHee) eUtve Deejesieees j#eCe kejCeemee"er nJee ieeUCeeNee
jsmheerjsjee Gheeesie kejeJee.
7. he[CeeNee Jemleg, F&ueefke^ke Mee@ke., efJeleUuesues Oeeleg, jmeeeveebes mhue@Mesme heemegve
nesCeejs heeeees DeheIeele eUCeemee"er mesHeer Megpeee Jeehej keje.
8. nele heee Je Mejerjees Flej Yeeieees jmeeeves, Oeejoej Jemleg, G<Ce Jemleg eeeeheemegve
mebj#eCe JneJes eemee"er n@v[ iueesype, n@v[ efmueype, uesie iee[&me, De@meer[ Deukeueer
hegHe n@v[ iueesJnped, De@heve Jeeheje.
9 ue#eele "sJee, megj#ee meeOeveebee vesnceer Jeehej kejCes ner Deleble eebieueer meJee
Deens.

(102)

Deiveer Meeceke GhekejCes

Deeieeree hekeej

heeCeer

keeye&ve
[eeDee@
kemeeF&[ Heesce
DCP
Jeeet

heeJe[j

De
keeieo, ueekeg[,
keehe[, metle

mebueive heee&JejCeeee meceleesue jeKeCeemee"er

eot<eCeeJej efveeb$eCe "sJeCeemee"er.
Jevemheleer, eeCeer Je ceveg<e eebee Gece efpeJeerleemee"er.
heee&JejCeeleerue nJee, heeCeer Je Yetceer eebee meceleesue efkeJetve "sJeCeemee"er
cnCetve meJe&Jeeheer keeeeeeer iejpe Deens.

19.3.2 - heee&JejCe cnCepes keee ?

heee&JejCe : nJee, heeCeer Je Yetceer DeeefCe ceveg<e, Jevemheleer Je eeCeer eebee
hejmhej mebyebOe cnCepes heee&JejCe nese.
eee&JejCe eot<eCe : heee&JejCeele mees[ues peeCeejs Ieeleke Demeuesues Ieve, Je Je
Jeeeghe heoeLe& eecegUs efvecee&Ce nesCeejer heefjefmLeleer
neleeUCeerleerue neefvekeejkelee : efveceealeer kejleebvee Jeehejuee peeCeeNee heOoleer
Goe : efJeefJeOe eefeee, mee"JeCeeeer heOole, oUCeJeUCe, heoeLeeee efJeveeMe F.
cegUs nesCeejer neveer.

ye
pJeeueeieener oJes,
hes^esue, je@kesue,
ef[pesue Fleeefo.
ke
pJeeueeieener Jeeet

19.3.3 - neefvekeejke ekeeT heoeLe& cnCepes keee ?

LPG

[
efJeegle

19.3 - heee&JejCe
19.3.1 - heee&JejCe peeie=leer Je keeeeeeer iejpe kee ?

keesCeleener ekeeT heoeLe& eele Keeueerue iegCeOece& Demeueeme leeuee neefvekeejke

ekeeT heoeLe& cnCeleele.
heoeLe& kejesefPeJn Deens kee ?
heoeLeeeer efvemeiee&leerue nJee, heeCeer Je Yetceer eebeeMeer jemeeeefveke eefeee nesles
kee ?
heoeLe& nJesee mebhekee&le Deeueeme hes Ieslees kee ?
lees efJe<eejer Deens kee ?
lees heee&JejCeeme neefvekeejke Deens kee ?
lees mebmeie&peve Deens kee ?

19.3.4 - ekeeT heoeLeeee megjef#ele efJeunsJeeermee"er ueeieCeejer JeJemLee

ekeeT heoeLe& megjef#ele mee"JeCeemee"er peeiee.
ekeeT heoeLeees meblegueerkejCe.
megjef#ele YetceerYejCee JeJemLee.
Fbefmevejsj.
jemeeeefveke eeesieMeeUe.
(103)

(104)

19.3.5 - Deeheuee kebheveerleerue ekeeT heoeLe&

F&&. er. heer. leerue keeje, pewefJeke Je jemeeeefveke
Jeehejuesues keguebdme DeeefCe jspeervme
heeCeele efJejIeUCeejer mebegies efkebJee heoeLe&.
efvekeeceer Peeuesues iueeme Jetue, mJelesmee"er Jeeheuesueer efebee Je kehe[s.
Fbefmevejsj efvecee&Ce nesCeejer jeKe.
ueesKeb[er OegU Je keCe.
Jeehejuesues uegyeerkesMeve Dee@F&ue Je keguebdme

19.3.6 - ekeeT heoeLeeee megjef#ele efJeunsJeeeres Flej ceeie&

keceerle keceer ekeeT heoeLe& efvecee&Ce nesCeeNee eefeeebee Jeehej.

Glheeove eefeeebes mebletueve JeJemLeeheve kesueeves keceerle keceer ekeeT heoeLe&
efvecee&Ce nesleerue.
ekeeT heoeLe& eebee iegCeOecee&vegmeej JesieJesieUs "sJeCes.
ekeeT heoeLeeee Deeheuee eefeesle hegveJee&hej .
ekeeT heoeLee ogmeNeeke[tve hegveJee&hej.
ekeeT heoeLeeee Gheeesieer Jemlegbee efveceealeermee"er Jeehej kejCes.

eogef<ele heeCeeJej eefeee kejleebvee JeveerkejCeebee erves heeCeeee eesielesJej

efJeMes<e ue#e.
2) Yetceer eot<eCe eefleyebOe
Yetceeree iegCeJeee efkeefJeCeemee"er jemeeeefveke KeleeSsJepeer vewmeefie&ke Keleebee
Jeehej.

19.3.9 - heeCeer eot<eCe

1) heeCeer eot<eCe efveeceve

mebhetCe& ogef<ele heeCeebJej F.er.heer. ee ceeOeceeletve eefeee.
Deu^e efheu^sMeveee eesies ekeeT keguebJej eefeee.
2) heeCeer eot<eCeeme eefleyebOe
efvecee&Ce nesCeeNee ekeeT heW JesieUe kejCeemee"er meJe& heW Mee@heceOes meeseer.
3) hegveJee&hej
eefeee keve MegOo kesuesuee heeCeeee JeveerjCeemee"er hegveJee&hej
ekeeT heW JesieUe kejCeemee"er mespeceWsMeve BkeceOes hegveJee&hej

19.3.7 - nJee eot<eCe

1) nJeses eot<eCe efveeceve.

Oegjeb[eeee nJee mJe kejCeeNee eb$eCesee Jeehej
meJe& Jeenveebeer meeerves eot<eCe efvee$ebCe eeeCeer.
heeCeer leeheJeCeemee"er meewjGpexee Jeehej.
2) hegveJee&hej
pJeueve eefeesletve efvecee&Ce nesCeeNee keeye&ve [eeDee@kemeeF&[ ee hegveJee&hej kejCeemee"er
JeveerkejCe.
yeve&me&ceOes Jeeee peeCeeNee G<Celesee hegveJee&hej.

19.3.8 - Yetefce eot<eCe

1) Yetceer eot<eCe efveeceve

keeeosefMej heOoleerves ekeeT heoeLeeeer efJeunsJee
FheuegSb Jeentve vesCeemee"er heeF&he ueeF&ve peeeesies eot<eCe nesCeej veener.
(105)

(106)

20. - [sJnueheceW ce@vespeceW

yeouelee keeUeceOes eenkeebeer veJe-veJeerve Glheeoveeeer ceeieCeerner Jee{le eeueueer
Deens. DeMee heefjefmLeleerceOes veJeerve Glheeove DeeefCe leemee"er ueeieCeeNee meJe& megefJeOee,
ceefMevmed, FkeJeerheceWmed, gefuebipe F. lJeefjle GheueyOe keve osCes DeeefCe Glheeove
Jesieeves kejCes cenJeees Deens.
SKeeee ee@[keJej efkebJee FkeJeerheceWJej leeee hetCe& keeueeJeOeermee"er Peeuesuee Kee&
cnCepes ueeF&He meeekeue kee@m (LCC) cnCepese SKeeee ceefMeveee yeeyeleerle
ef[PeeFve, [sJnueheceW, ee@[keMeve, Dee@hejsMeve, ceWsvevme DeeefCe Flej yeeyeeRmee"er Peeuesuee
Kee& cnCepes LCC. erheerScedee ee DeeOeejmlebYeeee GsMe ne Kee& keceer kejCes
DeeefCe ceefMeve efkebJee FkeJeerheceW yeveJeleeveee heg{erue mebYeeJe De[eCeeRee efJeeej
keve leeuee eebieuee heOoleerves ef[PeeFve kejCes Je yeveefJeCes ne Deens.
pee keeceemee"er ceefMeve efkebJee veJeerve eb$emeecegeer Jeehejueer peeCeej Deens leeee
DeeOeere mebhetCe& DeYeeme keve mebYeeJe De[eCeer, De[LeUs, ef[Heskeme, yeske[eGvmedeer
Mekeelee ue#eele IesTve leeJej DeeOeere eesie leer Keyejoejer Ieslee esles.
Lees[keeele eee keeceeuee FefveefMeDeue keb^esue cnCepese hetJe&ue#eer efveeb$eCe Demes
cnCelee esF&ue.ns FefveefMeDeue keb^esue DeeOeere "jJetve leemee"er DeeJeMeke metevee
leeej keve, leemee"er DeeJeMeke meJe& ceeefnleer ieesUe keve, DeeJeMeke ceevekes
"jJetve, DeeheCe mebYeeJe De[eCeeRJej ceele ke Mekelees. Lees[keeele veJeerve ceefMeve
yeveJeleevee ef k eb Jee kees C eles n er Glheeove yeveef J eleevee leeee ef [ PeeF& v e Deeef C e
[sJnueheceWheemetvee iegCeJeee DeeefCe mesJee eebee efJeeej kejeeee DeeefCe meJe& eesie
leer keeUpeer megJeeleerheemetve Ieeeeer.

(107)