NR 74 | 24 LIPCA 2015 | ISSN 2084-9117 | NAKAD 30.000 EGZ.

www.pozatorun.pl

Na tropie trzech mistrzw

zy w podziemiach chemyskiej katedry znajduje si labirynt krypt i tuneli? Naukowcy s

coraz bliej odkrycia tajemnicy, ktra inspiruje
kolejne pokolenia mieszkacw miasta

BEZPATNA GAZETA REGIONU TORUSKIEGO

Jestemy te na facebook.com/pozatorun

Sumienie
pani
prokurator

Gmina Chema
Mieszkacy gminy ratuj stare
kredensy
12

***

Chema
Rozmawiamy z nowym trenerem Legii Chema
14

***

Gmina Lubicz

Pijany pirat drogowy, zabjca 11-letniego Kacperka, recydywista

skazany za jazd pod wpywem alkoholu, zamiast oglda wiat
zza krat aresztu, wyszed na wolno tu po spowodowaniu
miertelnego wypadku w Steklinku w gminie Czernikowo

Mieszkacy gminy wietowali

maeskie jubileusze
16

***

Gmina ubianka

Oglnopolski sukces kapeli

ubianioki
18

FELIETON

pozatorun.pl

FELIETON

Mgbym zosta
morderc
RADOSAW
RZESZOTEK

Kady rodzic wolaby sam

skona, ni oglda mier
swojego dziecka. Gdy pomyl, e i mnie mogoby
spotka to, co rodzicw jedenastoletniego Kacpra ze
Steklinka, robi mi si sabo
(reporta na str.8).
Moi synowie s mniej
wicej w tym samym wieku,
rwnie jed na rowerach
po wiejskich drogach, po
ktrych jak szaleni jed nie
tylko dostawcy pizzy. Gdyby
wic to ktrego z nich potrci pijany kierowca, do tego
prowadzcy samochd z nadmiern prdkoci, mgbym
zosta morderc...
Dla zabjcw dzieci nie
powinno by adnej litoci, a wrcz modelowo surowe postpowanie policji,
prokuratury i sdu. Dlatego
tak trudno zrozumie to, co
dzieje si w lipnowskim wymiarze sprawiedliwoci. Oto
pijany pirat drogowy, zabjca
dziecka, recydywista skazany
za jazd po uyciu alkoholu, bezczelnie wsiadajcy za
kierownic na oczach ssiadw, zamiast oglda wiat
zza krat aresztu, wychodzi
na wolno. Uzasadnienie tej

decyzji w ustach prokurator

Jesionowskiej z Lipna brzmi
przynajmniej pokrtnie... I
na pewno nie wzmacnia majestatu pastwa polskiego, o
ktry powinna przecie dba.
W tym przypadku trudno bdzie przekona kogokolwiek,
e prokurator podj decyzj
w oparciu o nowelizacj Kodeksu Karnego...
Nie tylko w Steklinku zaczynaj pyta o przyczyny
podjcia przez prokuratur
takiej decyzji wobec zabjcy
jedenastoletniego Kacpra Paradowskiego.
Nie potrafi wyobrazi sobie co dzieje si z rodzicami
zabitego chopca. Za to bez
trudu mog wskaza kilku
ojcw, ktrzy na miejscu taty
Kacpra, uatwiliby zadanie
lipnowskiej prokuraturze i
dali wszelkie podstawy do
natychmiastowego aresztowania.
Rol nas, szczciarzy,
ktrych nie dotkna tragedia utraty dziecka, jest zrobi
wszystko, aby do takich sytuacji nie dopuszcza. Szkoda,
e naley to te do prokurator
Jesionowskiej z Lipna.

24 lipca 2015 r.

stopka redakcyjna
Redakcja Poza Toru
Zotoria, ul. 8 marca 28
redakcja@pozatorun.pl

Wydawca
Goldendorf

Redaktor naczelny
Radosaw Rzeszotek

Redaktor wydania
Kinga Baranowska
Dzia reportau i publicystyki
Jacek Kiepiski (GSM 723 030 103),
Tomasz Wicawski (GSM 535 405
385), Marcin Tokarz

Dzia informacyjny
ukasz Piecyk, Aleksandra Radzikowska, Micha Ciechowski

Kultura
ukasz Piecyk

Zdjcia
Adam Zakrzewski, ukasz Piecyk,
Maciej Pagaa

REKLAMA
Aleksandra Grzegorzewska (GSM
512 202 240), Agnieszka
Korzeniewska (GSM 534 206 683),
Magorzata Kramarz
(GSM 607 908 607), Karol Przybylski (GSM 665 169 292),
reklama@pozatorun.pl

Skad
Studio Poza Toru

Druk
Agora S.A.

ISSN 4008-3456
Redakcja nie odpowiada za tre ogosze.
***
Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy z dnia
4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach
pokrewnych Agencja Public Relations Goldendorf
zastrzega, e dalsze rozpowszechnianie materiaw
opublikowanych w Poza Toru jest zabronione bez
zgody wydawcy.

24 lipca 2015 r.

pozatorun.pl

REKLAMA

REGION

pozatorun.pl

24 lipca 2015 r.

Dwie minuty koca wiata

Nawanica, ktra przesza nad Zawaami w gminie Obrowo, bya najbardziej niszczycielskim ywioem od
kilkudziesiciu lat. Skala zniszcze jest tak dua, e pomoc obieca nawet rzd w Warszawie

Radosaw Rzeszotek

ie zdyam nawet zm- scy wyszli z domw. Migaj kogu- Nawanica pojawia si niewi pacierza do Naj- ty na dachach wozw straackich spodziewanie. Przysza od strony
witszej Panienki, kiedy i policyjnych. Cae szczcie nie lasu, od poudnia. Najpierw poanajgorsze ju przeszo. Znaczy trzeba byo wzywa karetki.
maa wikszo modych drzew
piekielne diaby poszy precz i - Nie, ebym si ba... My si rosncych na skraju Zawa, a pozostay tylko te zwyke, ktre lu- nie zdylimy nawet dobrze tem przesza wzdu gwnej drodzi porywaj... - mwi kobieta w przestraszy - opowiada wyranie gi.
podeszym wieku. Opiera

Ucierpiay przede wszystkim
si o stalowy supek furtdachy - domw, budynkw
ki, zerka co chwil w niegospodarczych, drewutni, gabo. Zapada zmrok. Kilka
ray... Wicher w domy ciska
godzin temu nad ZawaaTu co chwila kto opowiada, pociskami gazi, dachwek,
mi przesza wichura. Poprzydomowych ozdb i ubratniejszej nikt w okolicy e gdyby by przez chwil gdzie niami zerwanymi z balkonw.
nie pamita, nawet sta- indziej, to ju by go rodzina w
- Ludzie mieli tu mnstwo
ruszkowie.
szczcia - przyznali nastp - Oj tam, babcia gupot kostnicy musiaa odwiedza.
nego dnia straacy, ktrych do
nie gada... - wtrca chyba
Zawa cignito a z Bydgoszjej wnuk, ktry uwija si
czy. - Tu co chwila kto opomidzy wozami straackimi a podniesionym tonem mczyzna wiada, e gdyby by przez chwil
rozprutymi drzwiami do swojego z domu pod zagajnikiem. - Jak gdzie indziej, to ju by go rodzina
domu. - Babcia modami nam nie zaczo wia, to czowiek tylko w kostnicy musiaa odwiedza.
wzrokiem wodzi i si gapi co po W nawanicy wiatru i deszczu
pomoe.
Wskoczy przez ganek, ojciec kolei zrywa i wywiewa w pole! prawie nie byo sycha przewraczeka na niego na schodach. Cra woa do mnie, e leci po te- cajcych si cian. Ani krzykw
Wbieg na pitro, spojrza w gr lefon, eby wrzuci na fejsbuka, zza szyb.
- wida chmury zamiast podwie- to mylaem, e jej pierwszy raz - W filmach przygodowych
szanego sufitu z ledowymi lamp- dam po bie. Tyle nieszczcia, a silny wiatr pokazywany jest zaona o fejsbuku.
kami.
wsze jako tornado, co co si kr O tej porze w Zawaach nigdy - Nagraa?
ci - mwi jeden z mieszkacw
chyba nie byo tak gwarno. Wszy- - A widziae?
zniszczonej wsi. - A tu byo silne

Mwi mieszkay Zawa

- yjemy tylko
dziki temu, e razem z on i dwjk malych dzieci
bawilimy si na
poprawinach. Jak
dojechalimy do
domu byo ju po
wszystkim. Wszedem do pokoju
dzieci i wiedziaem, e gdyby nie
poprawiny... nasze
maluchy mogyby
nie y. Dzikuj Bogu - mwi
Pawe Kosowski
(37-lat)

parcie w jednym kierunku. Caa

sia sza od lasu w stron pl. Kiedy mina nasze domy, wpada na
pola ze zboem. Z gry pewnie
wszystko wida.
Ju kilka godzin po ataku ywiou w Zawaach zameldowaa
si wikszo okolicznych wozw
straackich. Na nogi postawiono
wszystkich - zawodowych jak i
ochotnikw. Niezbdne byo uycie cikiego sprztu.
- Zniszczenia s ogromne, a to
co tu si stao nie wymaga adnego komentarza, wystarczy spojrze... - zaamuje rce Andrzej
Wieczyski, wjt gminy Obrowo.
- Wedug naszych wstpnych i
bardzo ogldnych wylicze straty
sigaj dwch milionw zotych.
To jak na tak ma wie ogromna
kwota.
Gmina praktycznie natychmiast obiecaa poszkodowanym
przez ywio pomoc. Aby wspomc prac straakw, sprowadzony zosta sprzt od firm prywatnych. Nawet dziennikarze
oglopolskich stacji telewizyjnych byli pod wraeniem sprawnej organizacji w niesieniu po-

- Sami budowalimy ten dom. Bez

kredytw. Przez kilka lat. I co? I teraz
nie ma nic. Z domu
po prostu nic nie zostao. Nie ma dachu.
ciany popkane. Pokj syna to ruina. Inspektorzy z nadzoru
budowalnego, ktrzy
byli u nas powiedzieli, e dom trzeba natychmiast rozebra.
W kilka sekund stracilimy dobytek ycia
mwi Marzena
Borek (38-l)

mocy w Zawaach.
Kilkanacie godzin po przejciu wichury w Zawaach pojawili si przedstawiciele wadz
wyszego szczebla. Byy krawaty,
powane miny, solenne obietnice
i telewizyjne kamery.
Z upywem czasu zaczo si tu
robi mniej gwarno, cho wci
niektre podwrka wygldaj jak
place budowy. Tak bdzie jeszcze
przez przynajmniej kilka miesicy. W telewizji ju informacji
o wichurze nie ma. W Zawaach
jakby jako ciszej...
Do nastpnej nawanicy.

MOESZ POMC
Bank Spdzielczy w
Grbocinie:
43 94910003 0020
0006 0091 0036 z
dopiskiem Pomoc dla
poszkodowanych z
terenu Gminy Obrowo

- To cud, e nikomu
nic si nie stao. W tym
miejscu gdzie stoimy, by
mj sklep. Prowadziem
go siedemnaci lat. Przysza trba i w 30 sekund
ze sklepu nie zostao nic.
Trba porwaa dosownie
cay sklep. Napoje, jedzenie, elementy lodwki wszystko leao kilkaset
metrw dalej. Cinienie
byo tak wielkie, e z butelek z napojami wyssao
napj, a butelka jest caa
i zakorkowana . Szok
mwi Ryszard Kosowski (63-l)

24 lipca 2015 r.

pozatorun.pl

Po katastrofie

REGION

WYWIAD

pozatorun.pl

24 lipca 2015 r.

Bliej
mi do
chopczycy
O Agnieszce Osieckiej, podejciu do sowa
oraz yciowych tonach dur i moll z Katarzyn Groniec, piosenkark i autork tekstw, rozmawia Aleksandra Radzikowska
Co z siebie dostrzega Pani w
Agnieszce Osieckiej?
Nie mam pojcia, nie udao
mi si jej pozna. Mog jednak
powiedzie, e wychowaam si
na cudzych tekstach i poszukiwanie w nich siebie nie jest dla mnie
kopotem. Lubi rozumie je po
swojemu. Lubi te interpretowa je troch pod wos, a poniewa przez lata terminowaam
w teatrze, ktry karmi si ju
dawno napisanymi piosenkami,
musiaam si nauczy czytania
pomidzy wierszami. To sprawia
mi du frajd, gdy sysz teksty inaczej, ni jestemy do tego
przyzwyczajeni.
Ma Pani na myli szlagiery?
Tak, ich pierwsze wykonania
s tak bardzo wryte w pami
suchaczy, e przyjo si, e ta

piosenka jest tylko o tym, a przecie wcale nie musi tak by.
Wystarczy wzi na warsztat
Magok. Gdy po prostu czyta
si tekst piosenki, jest poraajco
smutny, ale gdy piewa go Maryla Rodowicz, mona w nim dostrzec promyk nadziei.
Oczywicie, dlatego wanie
bywa, e niektre piosenki warto
zapiewa pod wos. Linia melodyczna bardzo determinuje tekst
i czasem nie rozumiemy, o czym
on opowiada, bo jest szlagwort
albo kilka nut, ktre wkrcaj si
w pami. To one s motywem
przewodnim, a ucieka nam kontekst czy puenta, jeli syszymy
tylko dwa wersy. Przychodz mi
tu na myl Mury" Kaczmarskiego. Wszyscy piewaj "mury
run, run, run, a przecie w

24 lipca 2015 r.

WYWIAD

pozatorun.pl

ostatniej zwrotce jest o tym, e

one rosn midzy nami.
Moe kady syszy to, co chce
usysze?
Pewnie ludzie dokadnie tego
wtedy potrzebowali, to by taki
moment w historii, e te mury
trzeba byo obali. Puenty nikt
nie sucha, ale tak jest z wieloma
piosenkami. Ludzie bujaj si w
amfiteatrach w rytm a wariatka
jeszcze taczy a tam dzieje si
dramat, kobiet podpalili!
Jak Pani wyuskaa do swojego
programu konkretne teksty?
Tym razem wyszam od muzyki. Zawsze staram si tworzy
histori bazujc na tekcie, ale w
przypadku ZOO" chciaam znale takie, by mc je chocia tro-

ch nagi do elektroniki i przy

okazji nie zepsu. Nie wszystkie
si da, bo niektre mona w ten
sposb wrcz zamordowa. Poza
tym, nie chciaam, eby koncert
skada si z samych hitw. Nie
chciaam piewa sztandarowych
pieni, z ktrymi si kojarz, takich jak "Wariatka czy "Sztuczny
mid. Jeli kto mwi Osiecka,
to na myl przychodzi mu dziesi przebojw z Opola i od tego
staraam si odej.
Usyszelimy jednak Wielk
wod czy Uciekaj moje serce.
Wiedziaam, e ludzie poczuj si zawiedzeni, gdy nie bdzie
Magoki czy wspomnianej
Wariatki, wic wpadam na pomys odpowiedniego kolau tych
piosenek. Musiaam zaznaczy,

e wiem o istnieniu hitw, wic

ich brak to nie bya ignorancja,
tylko wiadomy wybr. Wybraam trzydzieci utworw, z ktrych potem zostao szesnacie.
One, o dziwo, uoyy si w histori ycia. Same.
Osiecka kojarzy mi si, co prawda, z dziewczynk z dobrego
domu kokardkami we wosach
i biaymi poczoszkami, ale rwnie ze zdartymi kolanami. Pani
ma w sobie duo z chopczycy?
Rzeczywicie bliej mi do
chopczycy ni kokietki zalotnie
wdziczcej si na obcasach. Nie
jestem jednak a tak mieszank,
jak Agnieszka. Ona bya tak liczna i eteryczna
Dzi nie miaaby najlepszej

prasy, mam na myli jej miosne

podboje.
Ewidentnie czego wci poszukiwaa i po prostu nigdy nie
dorosa. Pozostaa ma dziewczynk z deficytem mioci, ktra dla niej oznaczaa prawdopodobnie namitno. Szukaa tego
dreszczu, jak w Uciekaj moje
serce, ale nie zorientowaa si,
e po tych kwiatkach na play,
wczeniu si po korytarzach
z zabronion mioci - bo oni
pewnie mieli swoje ony i narzeczone, a ona ma - zostaje nic.
Wielkie nic, znowu skucha.

ale gdyby nie ya w ten sposb,

to moe nie miaybymy o czym
dzi rozmawia.
Ludzie wybieraj ten zawd
nie dlatego, e maj w gowie
poukadane (miech), tylko dlatego, e co ich cigle goni. Bardzo rzadko ci, ktrzy paraj si
emocjami, nie s w jaki sposb
rbnici, jednak mona z biegiem
czasu wytyczy sobie granic pomidzy yciem a np. scen. Trzeba sobie pozwoli na doronicie,
co si przy tym traci, ale dobrze
jest to sobie wyjani, eby nie
skoczy w tzw. Klubie 27.

Nawet w Rozmowach w tacu Osiecka wskazuje dwoisto,

jako swoj najwaniejsz cech.
Moe mieli na to wpyw jej rodzice? Ona, jedynaczka, pomidzy ogniem i wod, a te pozorne
zwizki daway jej w kocu poczucie bezpieczestwa?
Czytaam o tym, e ojciec mia
w stosunku do niej due wymagania, chyba chcia, eby bya
genialnym dzieckiem. Ona prbowaa temu sprosta, ale przy
okazji jej matka te bya do surow osob.

cieka dwikowa Pani ycia

miaaby wicej skal durowych,
tych radosnych, czy molowych?
W zasadzie jestem molowa.
Mam raczej refleksyjn natur i w
zwizku z tym atwo do zapadania si, ale nie pozwalam sobie
na to. Musz tego pilnowa, bo
jak puszcz, to mogabym popyn a nie chc. Tony durowe
te jednak s i to wanie one pomagaj mi zachowa rwnowag.

I chyba przestraszon yciem.

Tak, ale w kocu trzeba dorosn i nie mona cigle zwala winy na to, co nam si kiedy
przydarzyo. Rodzice staraj si
by jak najlepsi, ale popeniaj
bdy ju rozumiem te rozterki, bo sama je mam. Zawsze si
co przeoczy, zawsze co bdzie
le. Nie chcc popenia bdw
rodzicw, robi si inne. Jeli ju
w ten sposb j lustrujemy zgoda, miaa takie dziecistwo, a nie
inne, ale sama pniej zaserwowaa swojemu dziecku niezy
hardkor.
To pewnie nie zabrzmi najlepiej,

Ju dawno przypito Pani atk

artystki smutnej i melancholijnej,
a przecie to nie moe by caa
prawda.
Media s bardzo chtne do
segregowania ludzi. Zaczam
jako moda osoba i czsto byam
obsadzana w piosenkach dramatycznych, bo radziam sobie w
nich dobrze, wic szybko woyli
mnie do szufladki moll. Jaka
katastrofa, pocigi si zderzyy,
kto ma to zapiewa? No, Groniec! Bdzie smutno, wszyscy
bd paka, dawa j!
A woli Pani opowiada dowcipy
czy ich sucha?
Opowiada, ale sucha te!
miesz mnie gwnie te durnowate.

REGION

pozatorun.pl

24 lipca 2015 r.

Sumienie pani prokurator

Kacper by niezwykym nastolatkiem. - ywe srebro - mwi ssiedzi. apa ycie penymi garciami. Zgin
kilkadziesit metrw od domu. Jecha rowerem, gdy z wielkim impetem uderzy w niego pijany kierowca

Tomasz Wicawski

tanisaw G. nie mia prawa si tam znale. Nie

posiada prawa jazdy.
Za wczeniejsz jazd
na podwjnym gazie
dosta zakaz sdowy kierowania
pojazdami mechanicznymi. Opel
corsa, ktrym jecha, nie mia aktualnych bada technicznych. A
on znw siad za kkiem po tym,
jak zajrza do kieliszka. Prokuratura nie jest jednak przekonana o
jego winie.
Kacper mia jedenacie lat. We
wrzeniu poszedby do pitej klasy. W Steklinku znali go wszyscy.
By zawsze umiechnity i peen
energii. Mia kart rowerow i na
dwch kkach jedzi t tras tysice razy. To prosta droga, przy
ktrej nie ma drzew ograniczajcych widoczno. Mia wakacje.
Chwil przed mierci przywiz
do domu lody. Potem pojecha na
boisko. Nikomu nie przeszo nawet przez myl, e po raz ostatni.
- Nasz syn doskonale wiedzia,
jak ma si porusza po drodze mwi niezwykle rozgoryczony
Pawe Paradowski, ojciec chopca. - ona bya tego dnia w domu.
Widziaa przez okno, jak wyjeda z naszej posesji i skrca na
drog. Samochd nie uderzy w
niego wtedy, gdy wcza si do
ruchu. To stao si pniej. Pewnie wraca ju z boiska...
Ojciec zawiesza gos. Nie
moe powstrzyma ez. Z on
przepakali ju kilka kolejnych
nocy. Nie umiej wytumaczy
dwjce pozostaych dzieci, e ich
brat ju nigdy nie pobawi si z
nimi w chowanego, e nie sid
razem do kolacji. Pitnastolatek
wszystko ju rozumie. Stara si
by dzielny, ale bardzo mocno to
przey. Omioletnia siostra bya
z Kacprem bardzo zyta. Rodzice musz j co chwil uspokaja.
Najwikszy al maj jednak do

FOT. NADESANE/
MACIEJ PAGAA

prokuratury, ktra ich zdaniem

prbuje zatuszowa spraw.
- Postpowanie prowadzi prokuratura w Lipnie, bo zabjca naszego dziecka by z tego powiatu
- mwi Anna Paradowska, matka
jedenastolatka. - Nawet go tym-

dziesit metrw od naszej bramie.

Byam wtedy w domu. Nawet hamowania nie byo sycha. Pdzi
jak wariat. Pijany. Po wypadku
nawet nie podszed do Kacpra,
tylko oglda swj samochd. A
synek umiera na moich rkach.
Prokuratura
nie ma sobie nic
do zarzucenia w
tej sprawie.
- Na miejscu
zdarzenia
bya
policja i prowadzia normalne
czynnoci operacyjne - mwi
Marzena Jesionowska, zastpca
prokuratora rejonowego w Lipnie,
ktra prowadzi t spraw. - Teraz
wszystko bada biegy. Mczyzna
nie zosta aresztowany, bo, przynajmniej na razie, nie ma postawionego zarzutu spowodowania wypadku miertelnego. Nie
mona wykluczy adnej wersji

jegoNaszzabjca
syn nie yje, a
cieszy si
wolnoci

czasowo nie aresztowali. On tumaczy si, e Kacper wtargn mu

przed mask. To bzdura. Czemu
pani prokurator nie przyjechaa
na miejsce zdarzenia? Przecie
lady na drodze mwi zupenie
co innego. Uderzenie byo kilka-

wydarze. Nawet takiej, e to

dziecko byo winne tej sytuacji.
Obecnie 20-latkowi postawilimy
zarzut zamania zakazu sdowego. Moliwe, e bd wnosia o
odwieszenie kary omiu miesicy pozbawienia wolnoci, ktr
ten mczyzna mia orzeczon,
gdy pierwszy raz podrowa pod
wpywem alkoholu. Teraz mia
p promila. To wykroczenie,
ktrego bez wtpienia si dopuci
Rodzice dziecka nie mog
uwierzy w taki rozwj wypadkw.
- Nasz syn nie yje, a jego zabjca cieszy si wolnoci - mwi
ojciec chopca. - Byem kilka dni
temu u pani prokurator. Powiedziaa mi, e robi jej krzywd
naganiajc spraw w mediach.
Ale z ni nie ma rozmowy. Bd
wnosi o zmian prokuratora. Jak
mona by takim czowiekiem?
O czyjej krzywdzie tu mona
mwi? Ten facet nie mia prawa
znale si na tej drodze.

Ssiedzi pastwa Paradowskich mwi, e dwudziestolatek

jedzi bez prawa jazdy czciej.
Chwil przed wypadkiem pukali
si w gow, e kto tak szybko
pdzi wiejsk drog.
- ona mi mwia, e on
chwil po wypadku nawet nie
wiedzia, gdzie znajduje si nasz
synek - mwi Pawe Paradowski.
- W samochodzie znaleli piwo.
Wracali z koleg ze sklepu, eby
sobie dalej popi. Tutaj s dwa
kilometry prostej drogi. Wszystko wida jak na doni. To nie bya
noc. Trzewy kierowca zrobiby
cokolwiek - odbi w bok, zacz
hamowa, zareagowaby.
W pogrzebie jedenastolatka
uczestniczyy tumy. Koledzy i
koleanki z klasy nie tak wyobraali sobie pocztek wakacji.
Z niektrymi Kacper by umwiony kolejnego dnia na boisku.
Na rowerze, ktrym jecha, mia
pik. By w korkach. Wczeniej
zawita na chwil do domu, bo
by upalny dzie, a on lubi lody.
Kupi je w pobliskim sklepie. Tam
te Stanisaw G. mg kupi alkohol. Ich drogi yciowe si zbiegy,
chocia nie miay prawa.
- Musimy patrze prokuraturze i sdziom na rce - mwi
Pawe Paradowski. - Nie jestemy bogatymi ludmi. A nasz
syn ju si nie obroni i nic nie
powie. Najatwiej zwali win na
zabite dziecko. Nie chcemy tego
wszystkiego dusi w sobie. Moe
mwic o tym uratujemy kolejne
ycie...

24 lipca 2015 r.

pozatorun.pl

REKLAMA

10

REGION

pozatorun.pl

24 lipca 2015 r.

Pienidze bd w 2016?

Nowa perspektywa finansowania unijnego trwa ju ptora roku. Z ponad dwch miliardw euro, przewidzianych
dla naszego wojewdztwa w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego, nikt nie moe jednak nadal korzysta
Tomasz Wicawski

niecierpliwienie w samorzdach narasta. Wszyscy

chcieliby ju wiedzie, w
jaki sposb i na co bd mogli
pozyskiwa rodki unijne przez
kolejne lata. Ten zastrzyk gotwki
pozwoli w poprzednim okresie
programowania (lata 2007-2013)
wykona ogrom inwestycji.
rodki, ktre maj popyn
do naszego wojewdztwa z UE
nie s zagroone. Mona ju jednak mwi o zastoju.
- Jak sign pamici do poprzedniej perspektywy finansowania unijnego, to te ruszaa
ona z opnieniem - mwi Jerzy
Zajkaa, wjt gminy ubianka.
- Moe mniejszym, ale rwnie.
Tym razem wystpia dodatkowa trudno po stronie Unii Europejskiej. Konsultacje Komisji
Europejskiej z poszczeglnymi
pastwami i Parlamentem Europejskim trway bardzo dugo. Nie
mona byo wypracowa kompromisu odnonie tego, na jakie
dziaania maj by przeznaczane
okrelone rodki. O ile dobrze
pamitam wstpne porozumienie
nastpio dopiero w grudniu 2013
roku.
Dopiero wtedy mogy ruszy
prace nad Regionalnym Programem Operacyjnym. Ten dokument jest ju gotowy, ale zarzd
wojewdztwa nie zatwierdzi
jeszcze jego uszczegowienia.
- Dokument ten poddawany
by konsultacjom spoecznym -

Dziki wsparciu finansowemu z RPO w regionie powstaje wiele obiektw edukacyjnych.

mwi Beata Krzemiska, rzecznik prasowy marszaka wojewdztwa kujawsko-pomorskiego.

- Teraz wnioski z nich wynikajce
s analizowane. Zarzd powinien
zatwierdzi uszczegowienie w
ostatecznej formie do koca wakacji.
Dodatkowym utrudnieniem
przy nowej perspektywie unijnej
bya konieczno uzgadniania

RPO przez poszczeglne wojewdztwa bezporednio z Komisj

Europejsk.
- To nowo, ktra spowodowaa kolejne opnienia - mwi
Piotr Kowal, wjt gminy ysomice. - Nie znamy nadal podziau
rodkw na konkretne cele. Czekamy a rusz programy operacyjne, bo bez tego ciko nawet
przygotowywa
poszczeglne

FOT. UKASZ
PIECYK

wnioski. Samorzdy powinny

wiedzie chociaby w jakiej formie bd mogy ubiega si o te
rodki - konkursowej czy pozakonkursowej. To te nie jest jeszcze jasne.
Samorzdowcy
przyznaj,
e Urzd Marszakowski nie na
wszystkie kwestie ma wpyw. Ale
po powstaniu i zatwierdzeniu
RPO teraz wszystko jest w jego

rkach. To, kiedy pienidze popyn do poszczeglnych miejscowoci, zaley od harmonogramw poszczeglnych dziaa,
ktre zostan, miejmy nadziej,
niebawem ogoszone.
- Nie chcemy dramatyzowa,
ale sytuacja jest obecnie rzeczywicie taka, e poza rodkami z
I filaru - wsplnej polityki rolnej,
nie mamy moliwoci korzystania
z jakiejkolwiek innej puli rodkw europejskich - mwi Jerzy
Zajkaa. - Pomimy to, co mwi politycy i spjrzmy na spraw
realnie. Pierwsze pienidze z tej
perspektywy bd dostpne najwczeniej w 2016 roku. To spowoduje, e inwestycje z udziaem
tych rodkw bd realizowane
nie do 2020, a 2023 roku.
Wanym elementem w latach
2014-2020 ma by take spenianie okrelonych wskanikw, na
ktre wpyw maj mie wydawane rodki.
- Komisja Europejska bacznie
przyglda si bdzie temu, na co
wydatkowane s pienidze i jaki
to przynosi efekt - mwi Piotr
Kowal. - Przypisanie okrelonych
dziaa do wskanikw te musi
potrwa.
Szczciem w nieszczciu jest
fakt, e cz inwestycji w 2015
roku realizowana bya jeszcze
ze rodkw z poprzedniej perspektywy finansowania, w ktrej
realizacji rwnie byy pewne
opnienia.

24 lipca 2015 r.

REGION

pozatorun.pl

Na tropie trzech mistrzw

11

Czy w podziemiach chemyskiej katedry znajduje si labirynt krypt i tuneli? Naukowcy s

coraz bliej odkrycia tajemnicy, ktra inspiruje kolejne pokolenia mieszkacw miasta

Aleksandra Radzikowska

odziemia
Konkatedry
witej Trjcy w Chemy
maj mie wysoko blisko
dwch metrw, czy j z kocioem w. Mikoaja i ratuszem. Do
dzi nie udao si odnale wejcia do labiryntu, w ktrego korytarzach znajdowa ma si skarb
pruski i krypty z komi mistrzw
krzyackich. Blisko miesic temu
naukowcy postanowili raz jeszcze,
za pomoc nowoczesnego sprztu,
zweryfikowa legendarne opowieci.
- To byo moliwe dziki chemyskiej parafii, Towarzystwu
Przyjaci Chemy, Urzdowi
Miasta Chemy i UMK w Toruniu mwi Marcin Seroczyski,
prezes Towarzystwa Przyjaci
Chemy i znawca lokalnych legend. Badania wykonali prof.
UMK Jarosaw Rog i Adam
Cupa, pracownik naukowo-techniczny.
Zostay one przeprowadzone
we wszystkich nawach kocioa,
dziki specjalistycznemu, nowoczesnemu urzdzeniu, ktre wskazao anomalie pod powierzchni
ziemi. Podzielono je te na dwie
czci jednodniowe pomiary
georadarem i aktualnie trwajce
opracowanie wynikw w laboratorium. W skrcie mona to
opisa tak, e naukowiec chodzi
po kociele z urzdzeniem, w laptopie mia wbudowany radar i za
jego porednictwem na ekranie

Marcin Seroczyski i Wojciech Wichnowski s pasjonatami chemyskich legend.

ukazyway si fale, co w rodzaju warstwy ziemi. Wida byo

sklepienia, zaburzenia gruntu, co
moe wiadczy o podziemnym
wejciu do katedry. Tak przypuszcza dr Piotr Birecki z UMK w Toruniu.
Wedug jego hipotezy, popartej
rdami historycznymi, gdzie
pod kocioem jest ukryta Kaplica w. Janw, w ktrej pochowani
zostali zakonnicy krzyaccy. By
moe anomalie, ktre wykazay
badania, s tunelami bd sklepieniami wanie tej kaplicy. Dokad-

na wizualizacja i wyniki bada w

3D bd znane jednak dopiero
pod koniec wrzenia. Dla wszystkich, ktrzy o tej chemyskiej
legendzie syszeli i usiowali j
sprawdzi, to jak mgnienie oka.
- Rwnie w nawie gwnej,
oprcz krypty, georadar wskaza co w rodzaju kopu dodaje
Marcin Seroczyski. Najwiksze
zaskoczenie to, pki co, wyrane sklepienia znajdujce si pod
otarzem, w miejscu gdzie ley
biskup chemiski Piotr Kostka.
Naukowcy stwierdzili, e prawdo-

FOT. UKASZ
PIECYK

podobnie te krypty i ewentualne

tunele, o ktrych mwimy, s ze
sob poczone, bo tak jest w innych kocioach.
Legend po raz pierwszy prbowano zweryfikowa w 1995
roku, jednak georadar, ktrym
dysponowali wczeni badacze,
nie pozwoli na szczegowe pomiary. Wykaza jednak, e pod
posadzk kocioa znajduj si
sklepienia trapezowe. O chci rozwizania tej zagadki przez kolejne
pokolenia mieszkacw wiad-

cz te wyrane uszkodzenia w
murze, znajdujcym si w piwnicy kocioa, za ktrym podobno
znajduje si przejcie do tajemnego tunelu.
- Poprzednie badania przeprowadza dr Lamparski z UMK
wspomina Wojciech Wichnowski,
zajmujcy si obsug turystw w
parafii. Wykazay one wicej na
zewntrz ni w kociele, m.in. istnienie tuneli w jego pobliu.
Gdyby okazao si, e pomiary i wizualizacja wska istnienie
podziemnych sklepie i korytarzy,
by moe katedra zostanie rozkopana. Na to potrzeba jednak konkretnych danych, powodw oraz
stosu pozwole.
- To potny krok naprzd
mwi Marcin Seroczyski. Z
informacji, ktre zdobylimy,
uczelnia bdzie si staraa o grant,
przyjad tu archeologowie i konieczne bd rozkopy. By moe
najpierw wejd w grunt kamer
Wystarczy sobie wyobrazi, e
znajdzie si ta Kaplica w. Janw i
np. trzej krajowi mistrzowie krzyaccy czy wielki mistrz krzyacki
Zygfryd von Feuchtwangen, ktry
stolic zakonu przenis z Wenecji
do Malborka. W kwestii zachcenia turystw bdzie to odkrycie
minimum na skal europejsk. A
przecie fragmenty jego pyty nagrobnej znajduj si w naszym kociele, chcia by tu pochowany

12

GMINA CHEMA

pozatorun.pl

24 lipca 2015 r.

Historia zaklta
w kredensie
Czy dzieje lokalnej spoecznoci da si zobrazowa na przykadzie kilkudziesicioletnich, nieuywanych ju przedmiotw?

Aleksandra Radzikowska

towarzyszenie Homo homini, wsplnie z Muzeum

Historii Polski, podjo si
zorganizowania niecodziennej i
niezwykle kreatywnej akcji. Dla
przyszych pokole chce ocali
stare, zapomniane ju przez wielu
lub w ogle nieznane im przedmioty. Rczny mynek do kawy,
haftowana makatka z babcinej
kuchni czy wdzido tego typu
bezcenne rzeczy wci mona
przynosi do wyznaczonych przez
organizatorw miejsc, bd skontaktowa si w tej sprawie z Ka-

poniewa jego uczestnicy odwiedz siedem wsi na terenie gminy

Chema Bielczyny, Kiebasin,
Koczewice, Skpe, Sawkowo,
Witkowo i Strual, gdzie zostao
ju zorganizowane pierwsze spotkanie.
- Byo bardzo przyjemnie i
sentymentalnie mwi Katarzyna Machalewska, sotys Struala. Grupka prawie czterdziestu
osb wyruszya z Chemy okoo
godziny 16:00 i po blisko godzinnym spacerze dotara do naszej
wietlicy. Uczestnicy obejrzeli

Dla uczestnikw wydarzenia to, co

inni uznaliby za niepotrzebne nikomu
rupiecie, to cenne pamitki. Jest szansa,
e powstanie z nich ciekawa kolekcja.
mil Kachniarz, koordynatork
projektu. Pierwsza odsona akcji
pokazaa, e warto jest powici
chwil po prostu na rozmow
i wsplne wspominanie dawnych
czasw.
Program Patriotyzm jutra
2015 bdzie mia kilka odson,

zgromadzone w odrestaurowanym kredensie eksponaty, ktre zostay udostpnione przez

mieszkacw soectwa Strual i
czonkinie Koa Gospody Wiejskich z Maej Grzywny. Nie zabrako te drobnego poczstunku.
Organizatorzy akcji poprosili,

eby mieszkacy poszczeglnych

miejscowoci, chcc wczy si
do projektu, oddali do wietlic
przedmioty nalece kiedy do
ich rodzicw, dziadkw czy ssiadw. Najczciej takie, ktrych
dzi si ju nie uywa. Wanie
w nich tkwi dusza, to one przy
zestawieniu z ich obecnymi zastpcami - tworz namacaln
histori, nie tylko w odsonie
lokalnej. Wszystkie przyniesione eksponaty zostan opatrzone
stosownym opisem i informacj o
pochodzeniu oraz jego wacicielach. Kady przedmiot to wiadek naszego ycia w kredensie
znajdziemy dla niego miejsce
gosi cytat promujcy akcj i jest
w tym wiele prawdy. Uczestnicy
spotkania w Strualu nie tylko
ogldali zebrane przedmioty, ale
take wymieniali si historiami i
opowieciami.
Wycieczk prowadzia Maria
Buliska na czele z koordynatorem projektu Kamil Kachniarz.
Jak na otwarcie cyklu wycieczek
przystao, nie mogo rwnie zabrakn prezes Stowarzyszenia
Homo homini Patrycji Pleskot
oraz radnej gminy Chema, Danuty Powaszyskiej. Kady przyniesiony przedmiot okaza si nie
tylko przykadem zmian w yciu,
take codziennym, ale oznak
pamici o bliskich zamknit w

Mieszkanki s dumne z odrestaurowanych pamitek.

Pierwsze spotkanie w ramach projektu byo okazj do pochwalenia si nie tylko zabytkowym kredensem

kawaku starego drewna, tkaniny czy metalu. Dla uczestnikw

wydarzenia to, co inni uznaliby
za niepotrzebne nikomu rupiecie
albo mieci, to cenne pamitki.
Jest szansa na to, e powstanie z
nich ciekawa kolekcja.
- Ju sam budynek, ponad
stuletni, tworzy histori i odpowiedni klimat do takich dyskusji
dodaje Katarzyna Machalewska. Dodatkowo, odnowilimy
te st i fragmenty starych mebli.
Ogldanie starego sioda po rowerze, dwunastokilogramowego
elazka do prasowania z dusz,
magla zrobionego technik rcz-

Liczy si kady gos

Fot. UKASZ
PIECYK

n, serwetek robionych na szydeku czy starych zdj z dziejw

soectwa to robi naprawd due
wraenie.
Ciekawym pomysem jest ju
samo wyeksponowanie ich w niegdy kultowych meblach, czyli
kredensach. Wystarczy zajrze na
strych, do garau czy zaktkw
piwnic i jeli w rce komukolwiek wpadn przedmioty, ktre
uzna za stare i ju nieprzydatne,
to dobry znak. Powinien jak najszybciej podarowa je w rce organizatorw Szlaku kredensw
przeszoci.

Internauci zdecyduj, czy w Skpem powstanie nowoczesna wietlica multimedialna. Zatem - do wirtualnego
boju marsz!
Aleksandra Radzikowska

racownie Orange to spoeczny program, dziki ktremu w maych miastach

i wsiach na terenie caej Polski
powstao ju pidziesit takich
miejsc. Ich mieszkacy maj nie
tylko lepszy dostp do technologii
i bieglej poruszaj si po Internecie za spraw zwikszenia cyfrowych kompetencji. Taka wietlica
jest rwnie idealnym miejscem
do spotka, wymiany inspiracji
i otwart przestrzeni do inicjowania wsplnych, kreatywnych
dziaa, zwizanych z potrzebami
lokalnych spoecznoci.
eby te zaoenia zostay zrealizowane rwnie w gminie
Chema jej mieszkacy powinni wzi udzia w gosowaniu
online, bo to wanie internauci
podejm ostateczn decyzj o
lokalizacji nowych pracowni w
kadym wojewdztwie. Wystarczy wej na stron www.glosuj.
pracownieorange.pl i odda swj
gos na Skpe. Nie trzeba w tym
celu powica ani wolnego czasu, ani duego wysiku, a jest o
co walczy. Na oficjalnej stronie

fundacji mona przeczyta, e to

m.in. nauka programowania dla
dzieci, muzyczne warsztaty midzypokoleniowe, wsplne tworzenie gier planszowych, akademia maego konstruktora, kursy
blogowania kulinarnego czy setki
innych pomysw gotowych do
realizacji i wdraania w konkretnych pracowniach.
- Liczy si naprawd kady
gos mwi Katarzyna Orowska z Urzdu Gminy Chema.
Wniosek to inicjatywa lokalnych
dziaaczy, ale zosta zoony pod
kierownictwem gminnej biblioteki w Skpem. Zakwalifikowa si
ju do pfinau konkursu z cznej liczby 1018 wnioskw, z ktrych specjalna komisja wybraa
pidziesit najlepszych. W tym
nasz, z czego oczywicie bardzo
si cieszymy, ale to przecie jeszcze nie koniec walki. Radni, pracownicy biblioteki, sotys gminy,
mieszkacy oni wszyscy s
zaangaowani w to, by aktywnie
dziaa na rzecz rozwoju ich wsi.
Planuj zorganizowa wirtualne
wycieczki, multimedialne roz-

grywki sportowe czy stworzy gr

planszow Skpiaczek. Oddajmy na nich swj gos, skorzysta
na tym caa spoeczno.
Nie trzeba by mieszkacem
konkretnej gminy, by klikniciem

dodatkowo potgowa powinien

fakt, e udzia w warsztatach jest
cakowicie bezpatny. Mona tylko zyska, a sam program prowadzony jest pod honorowym
patronatem Ministerstwa Admi-

Nie trzeba by mieszkacem konkretnej gminy, by klikniciem zaangaowa si w ten projekt. Mona do
wzicia w nim udziau zachca take
rodzin i znajomych.

zaangaowa si w ten projekt.

Mona do wzicia w nim udziau
zachca take rodzin i znajomych. Dla maych miejscowoci
by moe jest to jedyna szansa,
by taka pracownia znalaza si
na ich terenie. Skal wydarzenia

nistracji i Cyfryzacji.
Spord pidziesiciu wnioskw, ktre przeszy do pfinau,
ostatecznie zostanie wybranych
26 i w tych miejscowociach powstan Pracownie Orange. Wanie o to walcz wszyscy gosuj-

cy online na swoj miejscowo.

Lokale zgoszone przez zwyciskie grupy zostan wyposaone
w komputery z bezpatnym dostpem do Internetu, telewizory
LCD, konsole do gier, co powinno ucieszy szczeglnie najmniejszych mieszkacw gminy, drukarki ze skanerami oraz meble.
Pomieszczenia przeznaczone na
pracowni zostan dodatkowo
wyremontowane.
Fundacja zaangauje si rwnie w opiek merytoryczn nad
pracowni w postaci zorganizowania specjalistycznych szkole,
tutoriali, webinariw i grantw, a
take zadba o kwestie techniczne.
Ewentualne miejsce dla pracowni
w Skpem przewidziano w lokalu
miejscowej biblioteki. Te, ktre
na terenie caej Polski powstay
ju wczeniej, przez blisko trzy
lata dziaalnoci dowiody, e potrafi zmienia na lepsze nie tylko
okolic, ale take cae spoecznoci. Ju niedugo docz do nich
nowe, a to, gdzie zostan zlokalizowane, zaley w duej mierze
take od Ciebie!

24 lipca 2015 r.

pozatorun.pl

REKLAMA

13

14

CHEMA

pozatorun.pl

24 lipca 2015 r.

Mam swoj
koncepcj
Z byym obroc, a obecnie nowym trenerem Legii Chema, Tomaszem Urbaskim, rozmawia Karol ebrowski
W zeszym sezonie obroca Legii, teraz szkoleniowiec. Trudno
bdzie zamieni relacj kolega
kolega na trener kolega?
Moim zdaniem, to ju si stao.
Nie wydaje mi si, aby mia kto z
tym jaki problem, wic taka metamorfoza przebiega bez komplikacji.
Tomek czy panie trenerze?
Z pocztku wszyscy mwili po
imieniu, ale teraz nawet starszym
zawodnikom myli si to i sysz
od nich ten drugi zwrot. Nie robi
mi to rnicy w ogle.
Na niszych szczeblach rozgrywkowych coraz czciej wystpuje
zjawisko grajcego trenera. Jak
to bdzie w Legii?
Wedug mnie szkoleniowiec, ktry oprcz ukadania taktyki pod
dany mecz musi jeszcze koncentrowa si na grze, ma ograniczone pole manewru i nie wypenia
roli trenera w 100%. Docelowo
bd chcia pozosta na awce
rezerwowych, jednak, gdy zdarz
si kontuzj, kartki czy te inna
losowa sytuacja, to wtedy bd
gotowy, aby zagra, poniewa

cay czas trenuj z chopakami.

Objcie stanowiska szkoleniowca
przez Pana to pierwsze wyzwanie
w seniorskiej pice, jednak nie debiutuje Pan jako trener.
Tak, wczeniej prowadziem zesp modzikw. Miaem grup
bardzo uzdolnionych chopakw
i udao nam si w zeszym sezonie zaj drugie miejsce w rozgrywkach wojewdzkich. Zawsze
jednak celowaem w moliwo
pracowania z seniorami w Chemy. Std si wywodz i bardzo
si ciesz, e otrzymaem tak
szans.
Kiedy w zeszym sezonie walczylicie o utrzymanie pod wodz
Grzegorza Wdkiewicza pojawiay si myli podczas treningw
lub spotka, e ja to bym zrobi
inaczej ni trener?
Szczerze powiedziawszy to tak.
Kady szkoleniowiec ma swj
warsztat i pomys na gr. Moja
rwnie troch odbiegaa od tego,
co byo w zeszym sezonie, jednak
widz na to troch inne wytumaczenie. Moim zdaniem, zesp
trzeba zna od podstaw. Trener

Tomasz Urbaski do tej pory gra na pozycji obrocy w Legii Chema. Nie wyklucza, e wejdzie na
boisko jako zawodnik, jeli zajdzie taka potrzeba

Wdkiewicz mia mao czasu na

zapoznanie si z druyn i byo
mu ciko to wszystko ogarn.
Mam nadziej, e moja Legia
bdzie prezentowa si lepiej ni
to byo do tej pory.
Od jakich zmian w takim razie
Pan rozpocz?
Po bezbramkowym sparingu z
Sokoem Radomin postanowiem
zmieni ustawienie. Te spotkanie pokazao mi, e gra na trzech
obrocw nie przynosi oczekiwanych efektw. Kolejny defensor
ma uspokoi szyki obronne, a dodatkowo obudzi boki druyny.
Chciabym, aby pikarze uwierzyli we wasne umiejtnoci i coraz

czciej wdawali si w pojedynki

jeden na jeden, zachowujc przy
tym pen odpowiedzialno.
Pewne efekty ju widziaem podczas nastpnego sparingu z Wd
II/Straakiem Przechowo, ktry
wygralimy 4:0.
Pierwsze spotkanie ligowe zagracie z Mustangiem Ostaszewo, z
ktrym zmierzycie si wczeniej
w Okrgowym Pucharze Polski.
Utrudnienie czy uatwienie?
Myl, e wszystko zweryfikuje
boisko. To tylko V liga i moim
zdaniem w tych rozgrywkach
kady moe pokona kadego.
Z zespoem Ostaszewa graem,
orientuje si, jaki styl prezentu-

Fot. UKASZ
PIECYK

j i bd chcia ustawi zesp w

taki sposb, aby wykorzysta ich
sabsze strony. Mamy nadziej, e
efekty tego bd pozytywne.
Jaka bdzie Legia Chema trenera Tomasza Urbaskiego?
Chciabym, aby to by zesp o
urozmaiconej grze i dostosowujcy si do danej taktyki. Inaczej
bdziemy gra na wyjazdach
przeciwko czowce ligi, a inaczej
z czerwon latarni u siebie.
Naszym podstawowym celem jest
utrzymanie, ale znam potencja
mojej druyny i wierz, e uda
nam si zrobi lepszy wynik od
zaoonego.

W dniach 12-15 lipca w Chemy powstaway zdjcia do nowego,

dziesicioodcinkowego serialu kryminalnego Belfer, ktry widzowie
bd mogli oglda ju jesieni na Canal+. W roli gwnej wystpi Maciej Stuhr, jeden z najlepszych aktorw swojego pokolenia, a wyreyseruje go ukasz Palkowski, laureat Zotych Lww za film Bogowie.
Scenariusz do serialu napisali wsplnie pisarz Jakub ulczyk oraz dramatopisarka i reyser teatralny Monika Powalisz. O fabule wiadomo
jedynie to, e zostaa skonstruowana tak, by wszystkie odcinki zoyy
si na opowie o yciu tytuowego belfra, cho znaczcych bohaterw
i wtkw historii bdzie znacznie wicej. Na ekranie zobaczymy rwnie m.in. Magdalen Cieleck i Krzysztofa Pieczyskiego. (AR)

24 lipca 2015 r.

CHEMA

pozatorun.pl

15

www.pozatorun.pl
Koncerty poczwszy od muzyki klasycznej, przez rock i na disco
polo koczc, wystawy, wesoe miasteczko czy zbirka krwi w ramach Motoserca - to tylko niektre atrakcje zorganizowane na
obchody 35. Dni Chemy. Tym razem praktycznie wszystko to
odbyo si w scenerii Jeziora Chemyskiego, gdy scena gwna
imprezy powstaa na Bulwarze 1000-lecia na wysokoci ulicy Wodnej. Fotogalerie ze wita miasta znajduj si na naszej stronie www.
pozatorun.pl
Fot. ukasz Piecyk

Wieci z Baja

Spotkajmy si na Spotkaniach

Bioetanol rusza
Chemyska firma wygraa z celnikami. Musi jednak
odrobi sporo strat

P
Theater de Stilte Alice, fot. Ren den Engelsman

uch jak gorco, Uch jak gorco,

Puff jak gorco. Ten znany cytat z wiersza Lokomotywa Juliana
Tuwima dobrze oddaje to, co dzieje si za
oknem, a take nastrj panujcy w naszej
bajkowej szafie.
Mimo, e s wakacje, Teatr Baj Pomorski
nie odpoczywa. Prnie przygotowujemy
si do nadchodzcego XXII Midzynarodowego Festiwalu Teatrw Lalek SPOTKANIA, ktry odbdzie si w dniach 2-10 padziernika biecego roku.
Otrzymalimy ponad 30 zgosze z teatrw zarwno polskich, jak i europejskich.
Wiemy na pewno, e na deskach Baja Pomorskiego zagoci midzy innymi sowacki
Teatro Tatro ze spektaklem Mistrz i Magorzata (cho sowo scena moe tu nie do
koca oznacza typowe miejsce prezentacji,
ale tu cicho sza to bdzie niespodzianka)
oraz rosyjska grupa Akhe z przedstawieniem Gobo. Digital glossary. Pierwszy
zesp mona scharakteryzowa jako unikalny fenomen pord rnobarwnych
produkcji artystycznych, gatunkw i metod
twrczych. Drugi natomiast zawsze oferuje
w swoich spektaklach rnorodno formy,

midzy innymi iluminacje wietlne, wideoart, zestawy instalacji.

To nie koniec repertuarowych rozmaitoci. Znajdzie si rwnie co dla mionikw taca. Dawk przyjemnoci w tej
dziedzinie zapewni widzom holenderski
Theater de Stilte ze spektaklem Alice.
Przedstawienie nawizuje do powszechnie
znanej powieci Lewisa Carrolla. Twrcy
podjli si przeoenia fabuy powieci na
jzyk taca, pantomimy i teatru cieni.
Co wicej, tancerze z Theater de Stilte oraz z Compagnii TPO (laureaci XXI
edycji MFTL SPOTKANIA) zaproszeni na
nasz Festiwal bd prowadzili warsztaty taneczne Master Class w ramach projektu
Taniec w teatrze Teatr w tacu.
W ramach Festiwalu odbd si take
Spotkania z Teatrem Osb Niepenosprawnych Innym okiem. Moliwo obejrzenia
tych spektakli bdzie niezwykle cennym
dowiadczeniem.
Widzowie festiwalu nie bd mogli narzeka na nud. Zapowiada si bardzo interesujcy i obfitujcy w rozmaitoci festiwalowy repertuar teatralny. Zatem: do pracy!

o piciu miesicach zastoju gorzelnia wraca do produkcji. Suby celne wyraziy zgod na produkcj, a
sd przychyli si do wniosku o upado
z moliwoci ukadu. Przedsibiorstwo
czeka jednak 6-letni plan naprawczy.
Bioetanol czeka wanie na wznowienie
dostaw gazu ziemnego, aby zacz pierwsze procesy fermentacyjne. Dodatkowo
Urzd Skarbowy musi zwolni firm z zabezpiecze majtkowych, co w praktyce
oznacza odblokowanie kont. Finau obu
tych spraw nie poznalimy do zamknicia
tego numeru naszej gazety, ale ma to by
ju formalno. Blisko proczna przerwa
spowodowaa jednak straty na kwot ponad 2 milionw zotych.
- Zatrzymanie produkcji w lutym nie
oznacza, e nie wypacalimy wynagrodze pracownikom - informuje Roman
Mierzwa, prezes Bioetanolu. - Mimo zablokowanych kont istniaa taka moliwo.
Fakt, e Bioetanol moe rozpocz produkcj, wynika z pozytywnej oceny wniosku o upado z moliwoci zawarcia
ukadu. Dziki temu zarzd moe prowadzi rozmowy z wierzycielami, a nad dziaaniem przedsibiorstwa czuwa bdzie
sdowy komisarz. W cigu najbliszych
dwch miesicy powstanie lista wierzytelnoci, a przez kolejne dwa lata firma musi
spaci swoje handlowe nalenoci.
- Na tym jednak nie koniec - zapowiada
Roman Mierzwa. - Kolejne cztery lata to
spacanie poyczki udzielonej przez udziaowca spki.
Przypomnijmy. Toruskie suby celne
zamkny firm, gdy stwierdziy, e uywany przez Bioetanol alkohol do produkcji
m. in. rozpuszczalnikw czy do dezynfek-

cji - jest niewystarczajco skaony. Zarzd

mimo posiadania sprzyjajcych wyrokw
sdowych i analiz biegych musia wstrzyma produkcj. Naczelnik Urzdu Celnego
rozpocz wobec gorzelni 10 postpowa,
z czego 6 z nich skutkowao decyzjami domiarowymi opiewajcymi na wiele milionw zotych. Dzisiaj po administracyjnych

Czy waciciel firmy podejmie jakie kroki prawne wobec Skarbu

Pastwa? Na razie nic nam
nie wiadomo.
decyzjach celnikw zostay tylko straty
Bioetanolu.
- Na razie najwaniejszy jest powrt na
waciwe tory na rynku - dodaje Roman
Mierzwa. - Czy waciciel firmy podejmie
jakie kroki prawne wobec Skarbu Pastwa? Na razie nic nam nie wiadomo.
W trakcie przerwy w produkcji, mimo
otrzymywania wypat, kilkunastu pracownikw znalazo inne zatrudnienie w obawie przed upadkiem firmy. Gdy Bioetanol
ruszy z produkcj na dobre, gorzelnia zatrudni nowych pracownikw.
(P)

16

GMINA LUBICZ

pozatorun.pl

24 lipca 2015 r.

Tak si robi
wakacje
Gmina Lubicz dba o to, eby najmodsi
nie nudzili si w czasie przerwy od szkoy.
Zajcia dla dzieci finansowane s w wielu
miejscowociach

Tomasz Wicawski

zedziesicioro dzieci z nych: malowania portretw czy

Krobi i Rogwka miao oka- zabaw z chust. Rodzice nie muzj wzi udzia w bezpat- sieli paci za swoje pociechy,
FOT.
nych zajciach przygotowanych gdy koszty, w tym drugie nia- Dzieci z Grabowca byy ju na wycieczce w Ciechocinku. A w Rogwku szalone wakacje przygotowaa
NADESANE
przez torusk Twrcz Chat. dania, pokrya gmina Lubicz z Twrcza Chata.
Nie zabrako take dziaa arty- Programu Profilaktyki i RozwiDzieci z Grabowca wycieczk
stycznych: malowania portretw zywania Problemw Alkoholo- wakacji Stowarzyszenia Kobiet na mona bawi si bez alkoholu,
Rzecz
Rozwoju
Wsi
Brzezinko
i
poprawiajc
przy
tym
relacje
z
do
Ciechocinka maj ju za sob.
czy zabaw z chust. Rodzice nie
Gminnego
Koa
dzieckiem.
W
Gronwku
odbyy
Zapoznay
si tam z prac w homusieli paci za swoje pocieTPD.
si: dzie sportu, dzie artystycz- telu, zobaczyy synn fontann
chy, gdy koszty, w tym drugie
ny i piknik. W programie byy te Grzybek i najwaniejsz atrakcj
niadania, pokrya gmina Lu-Tego lata planujemy pojecha nieStowarzyszez Brzezinka wyjazdy do Myna Wiedzy i do uzdrowiska - tnie. Dodatkow
bicz z Programu Profilaktyki
i Rozwizywania Problemw m.in. do Ciechocinka, na Motoaren zaprosi 30 dzieci Cinema City w Toruniu, a take atrakcj byo dla nich spotkanie
na trzy wyciecz- do Juraparku w Solcu Kujawskim. znanych z telewizji parlamentaAlkoholowych.
Kolejny rok najmodszym rzystw, m.in. wicemarszaka SejProgram wakacyjnych za- w Toruniu i do Golubia-Dobrzynia na ki do Torunia.
Najmodsi
wemieszkacom
wakacje organizuje mu Jerzego Wenderlicha.
baw jest niezwykle urozma- zamek
zm udzia w se- soectwo Grabowiec, przeznaczaicony. S w nim bitwy wodne
Latem dla dzieci z gminy Luansie w Planeta- jc na to pienidze z funduszu soz uyciem balonw i butelek,
bicz dostpne s take wietlice
rium i zwiedz starwk. Pojad eckiego. W tym roku zgosio si
tworzenie wielkich baniek czy wych.
wiejskie w Gronowie, Jedwabnie i
- Dzieci byy chtne do zabaw i te na Barbark i odwiedz ogrd prawie 30 uczestnikw.
rozrywki w siatkwk. Dzieci
- Spotykamy si w soboty w Lubiczu Grnym oraz Biblioteka
uczestnicz take w wycieczkach pomocne - mwi Klaudia Grska zoobotaniczny. W autokarze plawietlicy, gdzie s gry i zabawy Publiczna w Lubiczu Dolnym.
m.in. do gospodarstwa agrotury- z Twrczej Chaty. - Mimo du- nowane s zabawy edukacyjne.
W tym roku Gmina Lubicz w
Koo Gminne TPD zapropo- dla dzieci lub wyjedamy na
ych rnic wiekowych bawiy si
stycznego i do Torunia.
caoci
lub czci finansuje take
Czterdzieci modych osb super. Zarwno my jak i one je- nowao wsplne spdzenie czasu wycieczki - mwi Danuta Wojkolonie
i obz organizowane dla
35
dzieciom
z
rodzicami
w
raciechowska,
sotys
miejscowoci.
stemy
bardzo
wdziczni
gminie
z Krobi i Rogwka miao okazj
mach gminnej kampanii Stawia- - Tego lata planujemy pojecha dzieci i modziey z jej terenu
wzi udzia w bezpatnych za- za sfinansowanie tych zaj.
Poza zajciami przygotowany- my na rodzin. Przypomnijmy m.in. do Ciechocinka, na Motoa- przez OSP, TPD, ZHP oraz Stojciach przygotowanych przez
torusk Twrcz Chat. Nie mi przez Twrcz Chat samo- to akcja, ktra ma integrowa cae ren w Toruniu i do Golubia-Do- warzyszenie Nasze Szwederowo.
zabrako take dziaa artystycz- rzd wspiera rwnie organizacj rodziny, pokazujc dorosym, e brzynia na zamek.

Patrze w jednym kierunku

Specjalna uroczysto dla maestw z pidziesicioletnim staem odbya si w Urzdzie Stanu Cywilnego
w Lubiczu Dolnym. P wieku spdzone razem witowali: Genowefa i Piotr Roescy z Rogwka, Krystyna i Edward
Regulscy z Grabowca, Mirosawa i Ryszard Janowscy z Grbocina i Jadwiga i Czesaw Poprawscy z Rogowa
Tomasz Wicawski

Pastwo Genowefa i Piotr Roescy z Rogwka, a take Krystyna i Edward Regulscy z Grabowca maestwami s ju ponad 50 lat. Jadwiga i Czesaw
Poprawscy z Rogowa oraz Mirosawa i Ryszard Janowscy z Grbocina stanli na lubnym kobiercu tego samego dnia w wigili 1964 r.

ubilatom medale za dugoletnie poycie maeskie

wrczy wjt Marek Olszew-

ski.
- W dzisiejszych czasach tak
dugi sta to prawdziwa rzadko gratulowa mieszkacom.
Maonkom i ich rodzinom
trudno byo ukry wzruszenie,
gdy Barbara Zarbska, kierownik USC, mwia o wsplnych
latach ycia jubilatw, chwilach
radoci, lecz rwnie gorzkich

zach.
- W maestwie bywaj te
ciche dni - przyznaje Krystyna
Regulska. - Tak wyglda ycie,
ale zawsze trzeba myle pozytywnie.
Krystyna (z domu Wysocka) i
Edward Regulscy z Grabowcem
s zwizani od 2004 r. Mona
powiedzie, e wrciam do korzeni, bo tutaj mieszkaam jako
dziecko - wspomina kobieta. Teraz nasz dom jest przy synnej

ulicy Obi-Wana Kenobiego.

Pastwo Regulscy najbardziej dumni s jednak z crki,
wnuczki i wnuka, ale miej si,
e z niecierpliwoci czekaj na
prawnuki.
eby babcia miaa co robi
artowaa pani Krystyna.
Pastwo Genowefa (nazwisko rodowe Bierzyska) i Piotr
Roescy w Rogwku mieszkaj od 1968 r. Pan Piotr nadal
pracuje zawodowo, prowadzc

FOT.
NADESANE

zakad stolarski, w ktrym wykonuje drobne meble, za pani

Genowefa wspomaga rodzinny biznes. Doczekali si crki,
syna, 2 wnuczek i 2 wnukw,
prawnuczki i prawnuka.
Mirosawa (z domu Cygan) i
Ryszard Janowski oraz Jadwiga
(z domu Borkowska) i Czesaw
Poprawski mio i uczciwo
maesk przyrzekali sobie w
Wigili 1964 r. Dopiero podczas zotych godw w USC ma-

onkowie dowiedzieli si, e na

lubnym kobiercu stanli dokadnie w tym samym czasie.
Znamy si, ale nie miaymy o tym pojcia miay
si panie Mirosawa i Jadwiga,
wspominajc dawne czasy.
Pastwo Janowscy poznali
si na zabawie.
M by wysoki i przystojny. Bardzo mi si spodoba
zdradzia pani Mirosawa, a pan
Ryszard umiecha si z czuoci.
Wychowali 3 dzieci. Maj 9
wnukw i 3 prawnukw.
Pastwo Poprawscy do dzi
czuj sentyment do Krzyakw. To wanie na tym filmie,
w obwonym kinie, wpadli sobie w oko. Potem pan Czesaw
na dwa lata poszed do wojska,
ale pani Jadwiga cierpliwie na
niego czekaa. Dziki temu dzi
mog cieszy si z crki, 2 synw i 7 wnukw.
Jaka jest wic recepta na udane, dugoletnie poycie?
Najwaniejsze to patrze w
tym samym kierunku odpowiada pani Jadwiga.

24 lipca 2015 r.

GMINA LUBICZ

pozatorun.pl

Dostan
prac

17

Klub Integracji Spoecznej Nad Drwc

pomaga wyj z bezrobocia. Jedenacie
osb trafio na stae w przedsibiorstwach
w powiecie toruskim
Tomasz Wicawski

rojekt realizuje Gminny

Orodek Pomocy Spoecznej w Lubiczu przez
cay 2015 rok. Instytucji udao
si uzyska 100 procent dofinansowania na ten cel z Programu Operacyjnego Kapita
Ludzki. Program jest szczeglnie wany dlatego, e trafia
take do osb powyej 55 roku
ycia.
- KIS Nad Drwc bdzie
dziaa do grudnia - mwi
Marta Rbska z Gminnego
Orodka Pomocy Spoecznej
w Lubiczu. - Projekt kierujemy
do osb bezrobotnych, tych,
ktre korzystay z pomocy naszego orodka.
Wszystko zaczo si od
spotka w Grbocinie. Tam
przez cztery miesice nastpowaa tzw. reintegracja spoeczna. Uczestnicy programu
brali udzia w spotkaniach z
psychologiem, doradcami zawodowymi, zajciach z praw-

nikiem oraz rozmowach powiconych gospodarowaniu

domowym budetem. Odbyway si take zajcia komputerowe. Z tej formy pomocy
skorzystao 13 osb.
- W drugim etapie przewidzielimy szkolenia zawodowe
dla 8 osb - mwi Marta Rbska. - Osoby biorce udzia w
projekcie szkoliy si w zawodzie cukiernika, magazyniera,
przechodziy
profesjonalny
kurs sprztania i pielgnacji
terenw zielonych. Wszystko
trwao dwa miesice.
Pocztkowo zakadano, e
tylko te osoby trafi na stae
zawodowe do pracodawcw w
powiecie toruskim.
- Udao nam si zaoszczdzi troch rodkw, wic
wczylimy w ten etap programu dodatkowo trzy osoby - mwi Marta Rbska.
- Jedenacie osb trafio do
przedsibiorstw dziaajcych

Kilkunastu mieszkacw gminy Lubicz najpierw odbyo szkolenia zawodowe, a potem trafio do zakadw
pracy

w rnych branach m.in. cukierniczej, gastronomicznej i

usugach sprztania.
Pomysodawcy KIS-u podkrelaj, e przy wyborze
pracodawcw kierowali si
zdolnociami i moliwociami poszczeglnych osb. eby
projekt mia sens, oferty pracy
musz by dostosowane do
kwalifikacji, eby uczestniczy
klubu mogli pniej znale
zatrudnienie.
- Wymogiem, ktry musimy speni, jest uczestnictwo
w projekcie przynajmniej poowy osb powyej 55 roku
ycia, najczciej dugotrwale
bezrobotnych - mwi Marta Rbska. - Std te i liczba
bran jest niewielka. Naj-

waniejszy jest jednak fakt,

e wikszo pracodawcw
zadeklarowaa pniejsze zatrudnienie staystw w swoich
przedsibiorstwach To wspomaga motywacj.
Program nie jest tani, bo
kosztuje 320 tysicy zotych.
GOPS pokrywa koszty dojazdu pracownikw do miejsc, w
ktrych odbywaj stae. Kady
uczestnik otrzymuje take wynagrodzenie, ktre rwna si
najniszej krajowej. Wrd
11 osb doskonalcych swoje
umiejtnoci w czsto nowych
dla nich zawodach jest 7 pa i
4 panw
Zaoenia KIS-u s rwnie takie, e kady pracodawca, ktry zatrudni osoby

FOT.
NADESANE

bdc u niego wczeniej na

stau, otrzyma w pocztkowym okresie dofinansowanie
na utworzenie nowego stanowiska pracy. Kademu, kto
skoczy KIS przysuguje bowiem z mocy ustawy prawo do
zatrudnienia wspomaganego.
- To dodatkowy argument
dla przedsibiorcw do wsppracy z nami - nie kryje radoci Marta Rbska. - Jestemy
zadowoleni z dotychczasowych efektw tego programu.
Mamy nadziej, e wikszo,
jak nie wszystkie osoby w nim
uczestniczce, znajd w 2016
roku zatrudnienie.

18

GMINA UBIANKA

pozatorun.pl

24 lipca 2015 r.

Gwiazdy
estrady

Kapela ubianioki istnieje dwa i p

roku. Szybko przyszed jednak sukces
na oglnopolskim przegldzie
Tomasz Wicawski

Kwidzyna zesp z gminy

ubianka przywiz dwa
puchary.
Organizatorzy
chcieli przyzna jeszcze trzeci, dla
najbardziej rozrywkowej ekipy.
Bo muzyka ludowa ma wyzwala
szczcie i przywoywa pikno
polskiej wsi i maych miasteczek.
Kapela wygraa Oglnopolskie
Spotkania Kapel i Zespow Ludowych "Folklor i Biesiada 2015".
- Jaki czas temu organizatorzy
tego przegldu zadzwonili do nas
i zaproponowali udzia - mwi
Zbigniew Cywiski, zaoyciel
"ubianiokw". - Nie mielimy
tego w planie, ale uznalimy, e
nic nie stoi na przeszkodzie, eby
sprbowa swoich si. Chcielimy
tylko dobrze si bawi.
Wynik przers najmielsze
oczekiwania. "ubianioki" okazay si najlepsze zarwno w kategorii piosenek o wjcie i burmistrzu, a take wybrane zostay
najlepszych zespoem przegldu.
Organizatorzy wylosowali kapeli
z gminy ubianka wjta Ryjewa

z okolic Kwidzyna, o ktrym zesp musia uoy piosenk.

- Mielimy przygotowa cznie 3-4 utwory - mwi Zbigniew
Cywiski. - Tyle razy prosili nas
jednak o bis, e zagralimy ich
chyba jedenacie. To niesamowite uczucie, gdy wystpuje si przy
takim aplauzie publicznoci.
Pocztki nie byy jednak atwe.
Wszystko zaczo si od wsppracy samorzdu z ososin Doln.
- Bylimy tam na wyjedzie
integracyjnym - wspomina Zbigniew Cywiski. - To grale, chocia niskopienni. Ale u nich jest
multum takich zespow. Troch
im pozazdrocilimy i po powrocie postanowiem, e zao podobn kapel, ale z nasz muzyk
regionaln. Zaczynalimy w trzy
osoby. Przygrywalimy podczas
koncertw "Alebabkom" z ubianki. Potem jednak chwycio i
byo nas 8-9 osb. Postanowilimy wic si odczy od nich i
zacz dziaa na wasn rk.

FOT.
NADESANE

ubianioki przywiozy dwa puchary z oglnopolskiego przegldu w Kwidzyniu.

Teraz w zespole jest okoo 20

osb. Kapela spotyka si co poniedziaek w orodku kultury.
- Nasze sukcesy zawdziczamy Arkadiuszowi Soroce, ktry
odpowiada za stron artystyczn
przedsiwzicia - mwi Zbigniew
Cywiski. - To on jest inicjatorem
wszystkich innowacji i stale podnosi nasz poziom muzyczny.
W kapeli wystpuj gwnie
panie.
- Cieszymy si z kadego wy-

stpu - mwi czonkinie "ubianiokw". - Nie ma dla nas znaczenia, czy jest to oglnopolska
impreza czy festyn w maym soectwie w naszej gminie. Zawsze
dajemy z siebie wszystko.
Jak wyglda repertuar zespou?
- Staramy si siga do korzeni
kultury z naszego terenu - mwi
Zbigniew Cywiski. - Ziemia
chemiska i Kujawy s niezwykle bogate w tak tradycj. Trzeba

j kultywowa i przekazywa kolejnym pokoleniom.

Panie nie mog uwierzy, e
ich wystpy ciesz si a tak popularnoci.
- Na pocztku byy obawy, e
moe si to nikomu nie spodoba
- miej si kobiety. - Ale teraz to
z nas prawdziwe gwiazdy estrady.
Moe jeszcze czeka nas wiatowa
kariera (miech).
t.wieclawski@pozatorun.pl

Pomoc silniejsza ni Unia

Kko rolnicze w Bierzgowie obchodzio 105-lecie istnienia.
Z tej okazji w miejscowoci stan pamitkowy obelisk

iedy byy to organizacje

niezwykle prne. Naleaa do nich wikszo rolnikw. Tam mona byo poyczy
kady sprzt do uprawy ziemi.
Lata wietnoci maj za sob, ale
kosiarka, kopaczka czy siewnik
nadal s na stanie.
witowanie jubileuszu nie
mogo zacz si inaczej ni od
mszy witej. Rolnicy wiedz,
e na polu niewiele uronie bez
wstawiennictwa opatrznoci.
- Idea przywiecajca dziaalnoci kek rolniczych jest
niezwykle wana dla rozwoju
maych miejscowoci - mwi
podczas mszy witej ks. Rajmund Ponczek, proboszcz miejscowej parafii. - Wzajemna pomoc rodzi solidarno, a bez niej
nie ma normalnego ssiedztwa.
Z kocioa korowd przemaszerowa w kierunku obelisku
postawionego na cze zaoycieli kka. Ten zosta powicony.
Poza podzikowaniami i dacie
upamitniajcej 105 rocznic istnienia organizacji znajduj si na
nim sowa Juliusza Kraziewicza:
"Kto kocha swoj ojczyzn, cnoty,
obyczaje niechaj strzee tej ziemi,
niechaj j w skiby kraje".
- Chcemy, aby pami o osobach, ktre zakaday t organizacj, a pniej przez wiele lat dziaay dla jej rozwoju, by bya ywa
wrd kolejnych pokole - mwi
Roman Krupa, prezes kka rol-

Tomasz Wicawski

Korowd na czele z pocztem sztandarowym przemaszerowa z kocioa w Bierzgowie na miejsce postawienia pamitkowego obelisku.

niczego w Bierzgowie. - Jestemy

czonkami organizacji niezwykle
zasuonej dla polskiej wsi i nie
mona dopuci do tego, eby
ona upada.
Zaoycielem kka rolniczego w Bierzgowie w 1910 roku
by Adam Czarliski. Caa idea
powstawania takich jednostek
wysza od Fundacji na Rzecz
Chopw im. Stanisawa Staszica,

ktra zorganizowaa Towarzystwo Rolnicze. Pierwszym prezesem by rolnik z tej miejscowoci

- Paszkiewicz.
- Nawet najstarsi mieszkacy
nie pamitaj jego imienia - wyjania Roman Krupa. - Po I wojnie
wiatowej organizacja zachowaa
swoje ramy sprzed 1914 roku. W
okresie powojennym kierowa ni
ks. Zygfryd Zitarski, a pniej

FOT.
NADESANE

m.in. Stanisaw Lewandowski.

Obecnie w kku zrzeszonych
jest 44 gospodarzy. Na 100-lecie
organizacja ufundowaa sztandar.
- Pomidzy I a II wojn wiatow on istnia, ale pniej Niemcy spalili go w lesie razem z kocielnymi chorgwiami - mwi
Roman Krupa. - Chcielimy
nawiza do tradycji w okrg
rocznic istnienia kka.

Prezes auje, e prowadzona

przez niego organizacja nie ma
moliwoci pozyskiwania rodkw z Unii Europejskiej. Uwaa,
e jej istnienie nie wspgra z
obecn polityk rolnicz tej organizacji. Kka musz utrzymywa si ze skadek czonkowskich
i dotacji, ktre nie przynosz
ogromnych dochodw.
- Pobieramy drobne opaty za
wynajem sprztu rolniczego, ale
one id na jego naprawy - mwi
Roman Krupa, ktry prezesem
organizacji jest od 2006 roku. Nie mamy zreszt ju tych maszyn duo. Wiele trafio kiedy do
SKR-u (Spdzielnia Kek Rolniczych - przyp. red.). Mamy jednak
kosiark, siewnik, przetrzsark, sadzark, kopaczk, pug czy
kultywator. Kady czonek moe
przyjecha i wynaj ten sprzt,
jeeli jest mu potrzebny. Zasada
jest taka, e trzeba o niego dba
i stara si zwrci w stanie, w
ktrym si wzio. Inaczej dawno
te urzdzenia byyby zrujnowane.
W uroczystym jubileuszu
bierzgowskiego kka uczestniczyli m.in. prezes Regionalnego
Zwizku Kek Rolniczych w Toruniu i wjt gminy.
- ycz wam kolejnych okrgych rocznic istnienia - mwi
podczas uroczystoci wodarz
samorzdu Jerzy Zajkaa. - Jestecie spadkobiercami piknej
tradycji, ktr warto kultywowa.

numer 8(87)/2015
ISSN 1734-2066

WIADOMOCI

RELACJE

KOMENTARZE

www.powiattorunski.pl

AKTUALNOCI

Aktywni razem!

Takiego oblenia aktywistw w Szkole Lenej na Barbarce jeszcze nie byo! Ponad 50 sotysw i ponad 60 przedstawicielek
KGW uczestniczyo w poczonym VIII ju Zjedzie Sotysw oraz II Zjedzie K Gospody Wiejskich

Zjazd podzielony jest na dwie czci, cz merytoryczn oraz biesiadn. W pierwszej czci
wzorem lat ubiegych rozstrzygnito konkurs na Sotysa Roku Powiatu Toruskiego 2014

Czym wyrni si sotys Brchnowa, by

zdoby miano Sotysa Roku? O tym mona
przeczyta na facebookowym profilu powiatu. Warto zajrze, udostpni i polubi ;)
Podczas spotkania uczestnicy mogli
obejrze premierowy film promujcy cieki
rowerowe, wybudowane w ramach zakoczonego wanie powiatowego projektu,
majcego na celu popraw bezpieczestwa
na drogach publicznych. Na wirtualn wycieczk do gminy ubianka zaprosi zebranych wjt Jerzy Zajkaa bya to wietna
okazja by pozna nie tylko pikne zaktki
i urokliwe miejsca, ale rwnie cele, ktre
stawia sobie gmina oraz realizowane przez
ni inwestycje i dziaania.

Laureatem zosta sotys Brchnowa (gm. ubianka) Adam Noworacki

Doceniajc aktywno KGW powiat toruski przedstawi propozycj organizacji

Powiatowego Turnieju Gospody Wiejskich. Wrd proponowanych konkurencji
jest zaprezentowanie scenki kabaretowej,
pokazu taca czy te wykonanie najpikniejszego tortu weselnego. Propozycja spotkaa
si z bardzo pozytywnym odzewem ze strony zainteresowanych. Uczestnicy spotkania
zapoznali si rwnie z zasadami konkursu
Pikna zagroda. Swoje propozycje wsppracy zaprezentowali przedstawiciele stowarzyszenia Tilia oraz Kujawsko-Pomorskiego Samorzdowego Stowarzyszenia
Salutaris. Cz merytoryczn zakoczyo
wystpienie Powiatowego Lekarza Wete-

Panie z KGW ubianka wystawiy stoiska

z dzieami trudnej sztuki pergamano oraz
rcznie malowanymi obrusami i obrazami

Wyrnienia otrzymali Franciszek Pirg sotys Grzegorza (gm. Chema) ...

... oraz Zbigniew Szymaski sotys Zarola

Cienkiego (gm. Zawie Wielka)

rynarii Doroty Stankiewicz, ktra omwia

weterynaryjne aktualnoci.
Po wykadach i zamwieniu tematw
na nastpny rok za porednictwem ankiet,
uczestnicy Zjazdu, delektujc si urokami
Barbarki i piknej pogody, rozpoczli wsplne grillowanie, a rozmowom nie byo koca.
Zaproponowana przez powiat formua poczonego Zjazdu Sotysw i K Gospody
Wiejskich okazaa si strzaem w dziesitk
zatem do zobaczenia za rok!
(JR)

Cz biesiadn Zjazdu uatrakcyjni II Przegld Produktu Lokalnego. Panie z KGW ze Zejwsi Maej,
Toporzyska, Guchowa oraz ysomickiego Stowarzyszenia Markus przygotoway bogat ofert
produktw kulinarnych. Krloway m.in. ciasta, pierogi, paszteciki oraz gobki

KGW z Guchowa zaprezentowao wyroby

z wikliny oraz drzewka wykonane przy uyciu
tkanin

www.powiattorunski.pl

2 Powiat Toruski,

lipiec 2015

OWIATA

Rozbudowa ZS, CKU w Gronowie

Dziki sprzyjajcej pogodzie pen par id prace zwizane z modernizacj internatu
Aby od nowego roku szkolnego w internacie mogli przebywa uczniowie uczcy
si poza miejscem zamieszkania, wybrana w trybie przetargu nieograniczonego
lokalna Firma Usugowo-Handlowa Gumi
z Lubicza Dolnego do koca sierpnia musi
dostosowa budynek do przepisw przeciwpoarowych, sanitarnych oraz bhp.
W tym celu konieczne jest wykonanie od
strony zachodniej internatu nowego wejcia wraz z wiatroapem, komunikacj,
pomieszczeniem dyurnego i podjazdem
dla osb niepenosprawnych.

Remontem objte s parter budynku

oraz klatki schodowe. Roboty budowlane polegaj na demontau drewnianych
boazerii ciennych, wymianie wewntrznych drzwi wejciowych do pokoi mieszkalnych, wykonaniu tynku mozaikowego
z ywic epoksydowych w cigach komunikacyjnych, cyklinowaniu parkietw,
tynkowaniu, malowaniu oraz kompleksowej wymianie podtynkowych instalacji
elektrycznych. Balustrady schodowe zostan dostosowane do obowizujcych
przepisw, a na cianach pojawi si do-

Po usuniciu starej farby na cianach pojawi si nowe kolory. Dotychczasowi mieszkacy internatu po powrocie z wakacji nie poznaj starych wntrz i korytarzy ;)

datkowe porcze.
W zwizku z zaawansowaniem robt
w internacie powiat toruski szuka wykonawcy, ktry podjby si zagospodarowania przylegego terenu tak, by
umoliwi bezpieczne dojcie i dojazd do
nowego gwnego wejcia do budynku.
Zadanie to bdzie obejmowa pooenie
nowej nawierzchni z kostki betonowej
na podbudowie z kruszywa granitowego
z krawnikami i obrzeami. czna powierzchnia nowego chodnika przekroczy
1000 m2. Ponadto planowane jest wyko-

nanie opaski z kruszywa pukanego przy

sali gimnastycznej oraz przygotowanie
nowego trawnika.
Za wykonanie wszystkich prac zwizanych z modernizacj internatu i zagospodarowaniem terenw zewntrznych
powiat toruski zapaci cznie okoo
400 tys. z, a ju od wrzenia uczniowie Zespou Szk, Centrum Ksztacenia
Ustawicznego w Gronowie uczcy si
z dala od domu bd mogli mieszka
w bardziej komfortowych warunkach.
(KM)

Obok nowego wejcia bdzie usytuowane pomieszczenie dyurnego, a podjazd uatwi korzystanie
z internatu take osobom niepenosprawnym

INWESTYCJE

Na powiatowych drogach i chodnikach praca wre

Dla niektrych lato, to okres odpoczynku i wakacji, dla innych czas wytonej pracy, by do maksimum wykorzysta dobr
pogod, sprzyjajc m.in. robotom drogowym
Trwa remont drogi powiatowej
BrzenoMyniecLubicz Grny. Remont obejmuje trzyipkilometrowy
odcinek, na ktrym drogowcy kad
now, trwalsz i bezpieczniejsz nawierzchni. Na wieym asfalcie pojawi si take oznakowanie poziome,
a bezpieczestwo kierowcw i pieszych
poprawi rwnie uzupenione oznakowanie pionowe i sygnalizacja wietlna
zasilana fotoogniwem.
Remont tej drogi szczeglnie ucieszy
mieszkacw Brzezinka, gdzie przebudowana zostanie zatoka autobusowa,
a przy trasie pojawi si bariery chroni-

Remont w Brzezinku oznacza nie tylko now

nawierzchni bariery ochronne i owietlenie
przy przejciu dla pieszych oraz przebudowana zatoka autobusowa poprawi bezpieczestwo pieszych

ce pieszych, poruszajcych si chodnikiem na wysokoci przejcia przez jezdni i nowe latarnie uliczne, poprawiajce
widoczno w okolicach placu zabaw
i budynku OSP Brzezinko. Wykonawca
Przedsibiorstwo Budownictwa Drogowo Inynieryjnego S.A. z Torunia zapewnia, e cao powinna by gotowa
do poowy wrzenia, czyli jeszcze zanim
nadejd krtkie dni i jesienne soty. Og
prac wyceniono na ponad 1,3 mln z.
Pomaraczowe kombinezony drogowcw i maszyny budowlane zobaczy
mona take na trasach z Maej Grzywny
do Mirakowa oraz z Woli do Oswki. Do
koca wakacji na pierwszej z nich poo
2,8 km, a na drugiej 2,2 km nowej nawierzchni. Prace o cznej wartoci ponad
682 tys. z wykonuje Zakad Handlowo-Budowlany AGA Mariusz Wilczyski z Torunia.

ponad 4 km chodnikw, a kolejne trzy inwestycje s w trakcie postpowa przetargowych. Jeszcze przed kocem lata
bdzie mona bezpiecznie spacerowa
po nowej kostce lub asfalcie wzdu jezdni czcych ubiank z Koczewicami,
Sitno przez Dziay i Mazowsze z Czernikowem (m. Zygmuntowo) oraz Brzozwk z Szembekowem i ynkiem. Do
koca wrzenia zakoczy si ukadanie
chodnika przy trasie ubiankaZamek
BierzgowskiCzarne Boto.

Dziki nowemu chodnikowi midzy ubiank

a Biskupicami piesi nie musz ju chodzi skrajem ruchliwej jezdni

Odcinek midzy Grzywn a Mirakowem tu

ju ley nowy asfalt

Trwa wyrwnywanie i utwardzanie nawierzchni midzy Brzezinkiem a Mycem

www.powiattorunski.pl

Remontujc drogi powiat nie zapomina take o niechronionych uczestnikach ruchu drogowego pieszych. Przy
powiatowych drogach powstaj wanie

Na wyonienie wykonawcy czekaj

jeszcze kolejne trzy chodniki: p kilometra przy trasie CzernikowoBobrowniki
Wocawek, 300 m przy drodze Turzno
Gronowo oraz ponad kilometr midzy
ysomicami a Ostaszewem. Ten ostatni
bdzie wykonany z masy mineralno-asfaltowej. Pozostaje wic trzyma kciuki
za dobr pogod dla drogowcw!
(AN)

3 Powiat Toruski,

lipiec 2015

WYDARZENIA

Katastrofalna nawanica w gminie Obrowo

Po poudniu 19 lipca 2015 r. nad powiatem toruskim przetoczya si gwatowna burza. Towarzyszca jej wichura zniszczya
lub uszkodzia wiele domw w Zawaach, Dobrzejewicach ynie i ynku w gminie Obrowo. Na szczcie nikt nie zgin...

Wiatr zerwa dachy z ponad 50 budynkw, wiele

innych jest uszkodzonych. Niektre domy nie bd
si nadaway do zamieszkania. Zniszczone s nie
tylko dachy ale take elewacje, w ktre wiatr wbija porwane dachwki i szko z potuczonych szyb

W porzdkowaniu terenu pomagaj straacy. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego Tadeusz Julke wraz ze swoimi pracownikami oceniaj
stan techniczny uszkodzonych budynkw pod ktem moliwoci ich wyremontowania i ponownego zamieszkania

Wiele obiektw trzeba jednak bdzie rozebra.

Wydzia Architektury i Budownictwa Starostwa
Powiatowego w Toruniu pozostaje w cisej
wsppracy z inspektorami nadzoru w zakresie
oceny stanu technicznego budynkw

Usuwanie skutkw niedzielnej nawanicy trwa

take na powiatowych drogach. Z pobienych
ogldzin wynika, e zniszczeniu mogo ulec ok.
100-120 przydronych drzew. Cakowite uporzdkowanie drg po wichurze moe potrwa
2-3 tygodnie

POWIAT W UNII

Wakacyjne staowanie z EU-geniuszem

Ju po raz drugi w wakacje odbywaj si stae zawodowe dla licealistw uczestniczcych w projekcie EU-geniusz i szkoa tajemnic
Po co komu sta? Licealici jeden miesic swoich wakacji chtnie przeznaczaj
na zdobycie pierwszego dowiadczenia
zawodowego. Podejmuj prac, za ktr
dziki projektowi otrzymuj wynagrodzenie. To, czego si przy okazji naucz, jest
cenn wskazwk na przyszo.
W ubiegym roku 46 osb odbyo wakacyjne stae. Cieszyy si one tak duym zainteresowaniem, e oszczdnoci
projektowe zostay przeznaczone na 71
dodatkowych miejsc na staach w tym
roku. Uczniowie zdobywaj dowiadczenie zawodowe m.in. w zakadach kosmetycznych, kwiaciarniach, biurach rachunkowych oraz projektowych, policji, stray
poarnej, stray miejskiej, izbie celnej czy
przedszkolach.
Stayci to uczniowie licew z terenu
powiatu toruskiego, ktrzy aktywnie korzystali z pozostaych form wsparcia w projekcie. Kady z nich odby indywidualne,

3-godzinne spotkanie z doradc zawodowym, ktry pomg okreli predyspozycje

zawodowe. Zadaniem ekipy projektowej
byo przeprowadzenie rozmw z pracodawcami i zachcenie ich, by zechcieli
przyj modzie i wprowadzi j w arkana
zawodu. Jak wiadomo, wszystko co robimy
w yciu po raz pierwszy na zawsze zapisuje si w pamici. W tym wypadku pierwszy kontakt z miejscem pracy mia by dla
uczniw pocztkiem dobrze obranej cieki zawodowej, ktra bdzie procentowaa
w przyszoci.
EU-geniuszowe stae w liczbach:
2 edycje: 2014 i 2015
66 pracodawcw
117 staystw
350 godzin indywidualnego doradztwa zawodowego
oraz to, co niepoliczalne - zdobyte dowiadczenia!

Zeszoroczni stayci podzielili si wraeniami: Sta oceniam jako bardzo przydat-

n i ciekaw form zdobywania nowego

dowiadczenia. Podczas mojej miesicznej
pracy w Komendzie Miejskiej PSP w Toruniu miaem okazj zapozna si z funkcjonowaniem rnych jej wydziaw. Ponadto praca z rnymi ludmi oraz pomoc
przy organizacji i obsudze zawodw TFA i
MiniTFA day mi du satysfakcj mwi
Sebastian Burchardt. Natomiast Beata Mazur, dziki udziaowi w stau, odkrya swoje
zawodowe powoanie: Moliwo odbycia stau w pracowni protetycznej, uatwia
mi podjcie kolejnych wanych krokw w
przyszoci. Zdaam egzamin wstpny do
Szkoy Policealnej Medycznej w Toruniu,
na kierunku technik dentystyczny. Jestem
pewna, e bez wiedzy zdobytej podczas
stau, moje szanse byyby znacznie mniejsze. Gdyby nie sta dugo zastanawiaabym
si czy warto pracowa w takim zawodzie,
poniewa nigdzie nie poznaabym go tak
dobrze, jak podczas stau.
(DS)

Czy to zajcie odpowiednie dla mnie? Czy

chciaabym mie tak wanie prac? Na to
pytanie odpowiadaj sobie wanie tegoroczni stayci, a wrd nich Agata prbujca
swoich si w kwiaciarni w Chemy, pod skrzydami pani Wicherskiej

OCHRONA RODOWISKA

EKO-pikniki ju za nami
Z okazji obchodw wiatowego Dnia Ochrony rodowiska oraz Europejskiego Tygodnia Zrwnowaonego Rozwoju odbyy
si dwa pikniki ekologiczne, ktrych wsporganizatorem by Starosta Toruski
W Toruniu, na Bulwarze Filadelfijskim, spotkalimy si pod hasem Czyste powietrze nad Wis. Gwnym pomysodawc i organizatorem imprezy
byli Urzd Miasta Torunia wraz z Toruska Agend Kulturaln.
Program pikniku zosta podzielony na
stref sportu, stref recyklingu, w ktrej
zuyty sprzt elektroniczny i baterie byy
wymieniane na ekologiczne upominki
oraz stref dziecic, gdzie najmodsi
mogli wzi udzia w bitwie z Rzymianami, strzelaniu z uku, biegu w workach
a take odwiedzi ekobus i wrci do

domu z artystycznie umalowan buzi.

Kolejny powiatowy piknik ekologiczny
odby si nad jeziorem w Jzefowie. Wadze powiatu reprezentowali czonkowie
Zarzdu Agnieszka Janiaczyk-Dbrowska
i Mirosaw Nawrotek, za Gmin Lubicz
Wjt Marek Olszewski oraz Przewodniczca Rady Gminy Hanna Anzel. Wsporganizatorem imprezy bya Rada Soecka Myca II. Piknik poprowadzi radny
Gminy Lubicz Zbigniew Barcikowski, natomiast Szkoa Podstawowa w Mycu I
zorganizowaa warsztaty plastyczne dla
dzieci i modziey. Wrd piknikowych

atrakcji ogromn popularnoci cieszy si namiot Starostwa Powiatowego

w Toruniu.
Pracownicy Wydziau rodowiska przygotowali liczne konkursy ekologiczne z
nagrodami, podczas ktrych uczestnicy
mogli wzbogaci swoj wiedz przyrodnicz i wykaza si znajomoci powiatu. Duym zainteresowaniem cieszyy si
rwnie gry plenerowe. W namiocie Starostwa mona byo otrzyma materiay
i informacje z dziedziny ochrony rodowiska, ktre cieszyy si duym zainteresowaniem, szczeglnie dzieci i modziey.

Gocie powiatowego stoiska mogli

take dowiedzie si jakie atrakcje turystyczne powiatu toruskiego bd dostpne dziki powstaym ciekom rowerowym. Uczestnicy pikniku dowiedzieli
si jak oszczdza energi i wod, a tym
samym jak swoj aktywnoci przyczyni
si do ochrony rodowiska i przyrody.
Dziki wspaniaej pogodzie powiatowy namiot odwiedziy rzesze zwiedzajcych. Pikniki byy udanymi imprezami
plenerowymi, na ktre wrcimy za rok!
(JW)

www.powiattorunski.pl

4 Powiat Toruski,

lipiec 2015

POMOC SPOECZNA

Tacy sami Otwieramy si na innych

To ju drugi projekt realizowany przez powiat toruski we wsppracy z Ministerstwem Pracy i Polityki Spoecznej, ktrego
celem jest poprawa integracji spoecznej osb z zaburzeniami psychicznymi, ktre od wielu lat s mieszkacami powiatowych
domw pomocy spoecznej oraz korzystaj z usug rodowiskowych domw samopomocy
Jeszcze dzi, cho min ju prawie
rok od zakoczenia projektu Aktywni Bez Ogranicze, mieszkacy Domu
Pomocy Spoecznej w Pigy wspominaj zajcia z muzykoterapii i tskni
za spotkaniami, ktre pozwalay im
zrelaksowa si poprzez masa dwikiem oraz gr na bbnach i misach tybetaskich.
Bardzo podobay mi si te zajcia,
pierwszy raz graem na bbnach, okazao si to nie takie trudne i dao wiele
radoci wspomina pan J. Bikowski,
mieszkaniec DPS w Pigy i uczestnik
projektu. Wsplne muzykowanie:
piewanie, granie na instrumentach,
zajcia zabawowo-rytmiczne, przypominanie i poznawanie wielu nowych
wiadomoci na temat muzyki sprawia nam rado, odpra, pozwala
zapomnie o codziennych troskach
i problemach dodaje take biorcy
udzia w warsztatach A. urawski. Tak
wysoka ocena projektu wystawiona
przez jego uczestnikw bya inspiracj
dla nowego pomysu na uatrakcyjnienie codziennego ycia mieszkacw
i uczestnikw powiatowych jednostek
pomocy spoecznej.
W efekcie powstaa wsplna inicjatywa dyrektorw domw pomocy
spoecznej, rodowiskowych domw
samopomocy (DS) oraz Starostwa
Powiatowego, ktra bya swoist odpowiedzi na potrzeby podopiecznych
osb zagroonych wykluczeniem
spoecznym ze wzgldu na dugotrwa chorob oraz niepenosprawno.
Wsplnie opracowano ofert nowego,
innowacyjnego projektu. Innowacyjnego bo na wiksz skal skierowanego do mieszkacw wszystkich
jednostek pomocy spoecznej wiad23 czerwca 2015 r. powiat toruski zawar
z Ministrem Pracy i Polityki Spoecznej umow o wsparcie realizacji zadania publicznego w ramach Programu Oparcie spoeczne
dla osb z zaburzeniami psychicznymi edycja 2015. Od czerwca do listopada 2015 r.
wemie w nim udzia 72 podopiecznych DPS
w Pigy, w Dobrzejewicach, w Wielkiej Nieszawce i w Browinie oraz DS w Osieku nad
Wis i w Chemy. Koordynatorem zadania
jest powiat toruski. Cakowita warto projektu to 125 tys. z, z czego 100 tys. z stanowi
dotacja Ministerstwa Pracy i Polityki Spoecznej reszt dokada powiat.

POWIAT
TORUSKI
Ministerstwo Pracy i Polityki Spoecznej
Starosta Toruski
Dom Pomocy Spoecznej Dom Kombatanta w Dobrzejewicach
rodowiskowy Dom Samopomocy w Osieku nad Wis

Serdecznie zapraszaj na:

SPARTAKIAD

atywnego mylenia, zaj teatralnych

i muzycznych, ktre urozmaicane bd
wycieczkami do atrakcyjnych miejsc
(Park Zdrojowy w Inowrocawiu, Szymbark), orodkw nauki i kultury (teatr
i Myn Wiedzy w Toruniu, opera w Bydgoszczy), a take na mecz ulowy na
toruskiej Motoarenie. Mamy nadziej, e wsplnie przeywane emocje, rado, ciekawo i satysfakcja, pozwol
zbudowa midzy uczestnikami projektu wizi i relacje, ktre przetrwaj
prb czasu.
Celem projektu jest szeroka integracja osb
z zaburzeniami psychicznymi, a wszystkie
zaplanowane dziaania maj przyczyni si
do nabycia kompetencji umoliwiajcych
popraw ich pozycji spoecznej, aktywizacji
i usprawnienia funkcji psychicznych. Stanowi
bd mechanizm wspierania osb starszych
w samodzielnym funkcjonowaniu w rodowisku, udziel podpowiedzi i wska sposoby
przezwyciania trudnych sytuacji yciowych,
jakie pojawiaj si gwnie w zwizku z wykluczeniem spoecznym. Wanym zadaniem
jest take wczenie podopiecznych Domw
do rodowiska lokalnego.

W programie:
* slalom na rowerach

* rzut pik lekarsk

* tenis stoowy

* owienie ryb

* rzuty do celu daj psu ko

* przejcie rwnowane

* znajd 10 rnic

oraz
* wrczenie nagrd
* poczstunek

* wystp zespou muzycznego

* potacwka

rodowiskowy Dom Samopomocy

w Osieku nad Wis

24 lipca 2015 r., godz. 12.00

czcych pomoc oraz wsparcie dla osb

z zaburzeniami psychicznymi. I udao
si! Pomys spodoba si w Ministerstwie i oferta zoona przez Starostwo
w odpowiedzi na konkurs ogoszony
przez Ministra Pracy i Polityki Spoecznej uplasowaa si a na 4. miejscu
w kraju oraz 2. w wojewdztwie uzyskujc maksymaln moliw do zdobycia kwot dotacji w wysokoci 100 tys.
zotych!

Projekt podzielony zosta na trzy

etapy, a kady z nich zakada integracj
pomidzy uczestnikami projektu, ich
rodzinami oraz zaproszon do udziau
modzie i seniorami. Pierwszym akordem bd lipcowe rozgrywki sportowe
Spartakiada poczona z piknikiem
integracyjnym. Przez cay okres realizacji projektu jego uczestnicy korzysta bd z bogatej oferty warsztatw
umiejtnoci psychospoecznych i kre-

Pierwszy etap projektu to SPARTAKIADA. Ju w pitek 24 lipca

w przepiknej scenerii otoczenia rodowiskowego Domu Samopomocy
w Osieku nad Wis uczestnicy projektu rozegraj zawody sportowe.
Emocjonujcym rozgrywkom w tenisa
stoowego, celnym strzaom do bramki
i wielu innym dyscyplinom kibicowa
bd zaproszeni gocie, w tym rodziny
uczestnikw projektu. Za sportowy zapa i hart ducha uczestnicy nagrodzeni
zostan medalami i upominkami, za
kady zesp otrzyma puchar oraz nagrod pamitkow dla domu. Sportowym rozgrywkom towarzyszy bdzie
muzykowanie, ktre nastpnie umila
bdzie czas wszystkim w trakcie pikniku integracyjnego. Uroczysto bdzie
okazj do integracji rnych rodowisk, do poznania si, odprenia, zapomnienia o problemach zwizanych
z chorob i niepenosprawnoci.
Udzia w zawodach sportowych, do
ktrych osoby niepenosprawne maj
tak trudny dostp, pomoe im uwierzy w siebie oraz we wasne moliwoci. S tacy sami, wic otwrzmy si na
siebie nawzajem!
(MG)

WYDARZENIA

Noc Kupay w powiecie toruskim

Dziki Wam odywaj w naszym powiecie stare tradycje i zwyczaje, a modzi maj szans
dowiedzie si jak witowali i bawili si ich dziadkowie
Otrzymalimy sporo zdj z obchodw nocy witojaskiej! Dzikujemy
i cieszymy si, e postanowilicie spdzi t najkrtsz noc w roku wsplnie
piewajc i puszczajc na wod wianki.
Czernikowianie bawili si w chacie
we Wczu, mieszkacy Myca I i II
spotkali si na mocie nad Drwc. A co
si dziao u Was? Jeli chcielibycie aby
nowinki, informacje i wieci z Waszej
miejscowoci trafiy do gazety, na stron
www.powiattorunski.pl lub powiatowego facebooka przesyajcie je pod adres
rzecznik@powiattorunski.pl :)
(AN)
www.powiattorunski.pl

POWIAT TORUSKI
Bezpatny Miesicznik Samorzdowy
Starostwo Powiatowe w Toruniu
ul. Towarowa 4-6
87-100 Toru
tel. 56 662 88 88, fax 56 662 88 89
e-mail: starostwo@powiattorunski.pl

Redakcja w skadzie:
dr Malwina Rouba redaktor naczelny
Agnieszka Niwiska (AN) redakcja numeru
Magorzata Gowacka (MG)
Krzysztof Melkowski (KM)
Joanna Rybitwa (JR)
Dorota Semenowicz (DS)
Joanna Wantowska (JW)
Kontakt: rzecznik@powiattorunski.pl, tel. 56 662 88 52

W witojask noc oya ponownie stara chata we Wczu. Gocie przynieli ze sob domowe pysznoci, a po wsplnym piewaniu wianki
popyny Wis

Mieszkacy Myca I zaprosili swoich ssiadw

zza rzeki do wsplnego witowania na czcym ich wsie mocie nad Drwc

Skad: Starostwo Powiatowe w Toruniu

Druk: Drukarnia Agora SA. w Pile, ul. Krzywa 35

24 lipca 2015 r.

GMINA YSOMICE

pozatorun.pl

Zdy przed dziemi

23

Firma wykonujca rozbudow Zespou Szk w ysomicach

zaja si modernizacj budynku podstawwki
Tomasz Wicawski

FOT. UKASZ
PIECYK

Tak wyglda aktualnie plac budowy w Zespole Szk nr 1 w ysomicach. Obecnie firma budowlana zajmuje si budynkiem podstawwki.

rwa kolejny etap jednego

z najwikszych projektw
inwestycyjnych w ostatnich latach. Nowy budynek (czcy SP i Gimnazjum) cay czas
powstaje, ale okres wakacyjny
jest doskonaym momentem
na rewitalizacje istniejcego ju
obiektu.
- Bdziemy modernizowali
budynek "podstawwki" do 1520 sierpnia - mwi Ryszard Mueller z Urzdu Gminy ysomice.
- Dzieci maj przerw w szkole,
wic moemy zaj si pracami

zewntrznymi i wewntrznymi.
Budowany od podstaw cznik jest ju gotowy w ok. 30
procentach. Do koca tego roku
ma zosta ukoczony w stanie
surowym. W SP wymieniona
zostanie winda, tynki, instalacja
elektryczna, a klatki schodowe
zostan przebudowane. Sale lekcyjne zostan odnowione. Budowlacy wymieni te posadzki
i poo nowe wykadziny.
- Wszystko mamy tak zaplanowane czasowo, eby zdy
przed rozpoczciem kolejnego

Cztery
boiska yy

roku szkolnego - dodaje Ryszard

Mueller. - W kolejnych miesicach powstawanie dach nowego
budynku, stolarka okienna, a
take wybudowana zostanie kotownia. Jak na razie, odpuka,
wszystko idzie zgodnie z planem.
Przypomnijmy, e wykonawc prac jest Przedsibiorstwo
Budowlane TB. Invest Tomasz
Brzeziski. Cena wykonania prac
opiewa na niebagateln kwot
ponad 11,5 miliona zotych. Uroczyste podpisanie umowy w tej
sprawie nastpio w padzierniku

ubiegego roku. Pierwszy raz na

terenie gminy ysomice realizowana jest budowa w formule
"zaprojektuj - wybuduj". Przekazanie caego kompleksu gminie
ma nastpi do 15 sierpnia 2017
roku. Nadzr inwestorski w trakcie prac budowlanych na tym
terenie peni Przedsibiorstwo
Wielobranowe KSM Milewski.
- Mam nadziej, e chwilowe niedogodnoci, ktre bd
musieli przeywa pracownicy
i uczniowie szkoy, zostan po
oddaniu obiektu wielokrotnie

wynagrodzone - mwi Piotr Kowal. - To bardzo wana inwestycja gminna. W ysomicach uczy
si bardzo duo dzieci z wielu
miejscowoci lecych w naszym
samorzdzie, a komfort ich nauki ley nam na sercu. Warto
doda, e w Szkole Podstawowej
w wierczynkach kilka lat temu
dokonano gruntownej modernizacji i obiekt tez bardzo dobrze
suy lokalnej spoecznoci.
t.wieclawski@pozatorun.pl

Turniej im. Jana Katry odby si w gminie

ysomice po raz dwudziesty pierwszy.
Mimo upau w rywalizacji wzio udzia
pitnacie zespow
Tomasz Wicawski

awodnicy rywalizowali w
ysomicach, Gostkowie,
Ostaszewie i Turznie. O
zwycistwie w finale zdecydowaa
zimna krew podczas wykonywania rzutw karnych. Najwaniejsze byo jednak to, e uczczono
pami pomysodawcy rywalizacji.
Impreza ta na trwae zagocia
w kalendarzu imprez sportowych
powiatu toruskiego. Pikarze
traktuj zwycistwo w niej prestiowo. Skady zespow naszpikowane s najlepszymi zawodnikami w regionie.
- Mamy infrastruktur sportow, ktra pozwala na przeprowadzenie takiego przedsiwzicia
bez wikszych problemw - mwi
Piotr Kowal, wjt gminy ysomice. - Pika nona cieszy si u nas
du popularnoci. Staramy si
propagowa sport, bo integruje
on lokaln spoeczno, a take
pomaga w dbaniu o kondycj fi-

zyczn i zdrowie.
Rywalizacja w grupie A, ktra
swoje mecze rozgrywaa w ysomicach, toczya si pod dyktando
zespow Mustanga Ostaszewo i
Prestiu. W bezporednim spotkaniu pad remis, ale pierwsze
miejsce w tabeli zaj Mustang,
dziki lepszemu bilansowi bramek w poprzednich spotkaniach.
Mecze w grupie B (Ostaszewo) byy niezwykle emocjonujce i zacite. Pierwsze miejsce zaj
zesp Elitka Capone. Do dalszej
fazy rozgrywek awansowaa take
druyna Zetfol. Warto jednak doda, e tak sam liczb punktw
w trzech spotkaniach ugra zesp Mustang Oldboys. Tu znw
o kolejnoci w tabeli zadecydowa
bilans bramek.
Stawk wierfinalistw uzupeniy Jakubskie Euro-Drb,
Tartak Lulkowo, Pera Tarpno i
Nieobliczalni, ktrzy awansowali
do tej fazy rozgrywek po meczach

Turniej im. Jana Katry co roku cieszy si du popularnoci wrd druyn z naszego regionu. Za rok
odbdzie si ju 22 edycja zawodw.

w Gostkowie i Turznie.
- Wiele spotka rozgrywanych
byo na bardzo wysokim poziomie - mwi Magdalena Kwaniewska, inspektor ds. owiaty i
sportu w Urzdzie Gminy ysomice. - Upa 4 lipca by niemiosierny, ale zawodnicy nie dali tego
po sobie pozna.
W pierwszym wierfinale
Mustang odprawi z kwitkiem
zesp Zetfol 3-1. Pniej Presti
pokona Elitk 2-0, Jakubskie
okazao si lepsze od Nieobliczanych w stosunku bramek 4:0, a
Pera pokonaa Tartak 2:1.
Wiele emocji przyniosy take

spotkania pfinaowe. W nich

Jakubskie Euro-Drb ograo 3-1
miejscowego Mustanga, a Presti
rozgromi Per 5-0. Najbardziej
emocjonujcy okaza si jednak
fina zawodw. W regulaminowym czasie gry pad remis 2-2. O
wszystkim decydoway rzuty karne, ktre precyzyjniej wykonywali zawodnicy Jakubskiego. To oni
mogli po chwili wznie nad gowy puchar dla zwycizcw XXI
edycji turnieju. W maym finale
Mustang ogra Per 3-1.
Najlepszym strzelcem turnieju
zosta Maciej Dudek ze zwyciskiej druyny, ktry strzeli a 16

FOT.
NADESANE

bramek. Najlepszym bramkarzem

wybrano Piotra Piechockiego z
Pery Tartno. Organizatorami
zmaga byy LZS Mustang Ostaszewo i Urzd Gminy ysomice.
Trwa dyskusja dotyczca formuy rozgrywek. Zalet obecnej
jest to, e jednego dnia cztery
obiekty sportowe ttni yciem.
Utrudnia to jednak znaczco logistyk. Dlatego organizatorzy
zastanawiaj si nad przywrceniem pierwotnej formuy zmaga, czyli rozgrywania wszystkich
spotka na trzech dostpnych w
Ostaszewie boiskach.

24

GMINA OBROWO

pozatorun.pl

Wiele paszczyzn
rozwoju

24 lipca 2015 r.

Festiwal Romw
w Ciechocinku

Zakoczyy si prace w Stacji Uzdatniania Wody w Dobrzejewicach. Dziaaj ju przepompownie ciekw, a zapowiadana jest
gazyfikacja kolejnych miejscowoci w gminie Obrowo
Tomasz Wicawski

olejne inwestycje finalizowane s w gminie lecej we wschodniej czci

powiatu toruskiego. Wadze
samorzdu staraj si dziaa w
zgodzie z dawno przyjtym planem. Najpierw trzeba pooy
rury, a potem asfalt.
W Stacji Uzdatniania Wody
w Dobrzejewicach usunito stare
zoa oraz zasypano filtr nowym
zoem. Zakres prac modernizacyjnych obejmowa take czyszczenie i malowanie wewntrzne
zbiornika farb posiadajc atest
do kontaktu z wod pitn, czyszczenie i malowanie zewntrzne i
wymian dysz filtracyjnych.
- To wany obiekt w naszej
gminie i dbamy o to, eby by w
jak najlepszym stanie technicznym - mwi Andrzej Wieczyski, wjt gminy Obrowo. - W
kocu woda z tego miejsca trafia
do domw naszych mieszkacw.
Wyremontowano te aerator.
Wyczyszczono to urzdzenie,
odmalowano z zewntrz i udroniono kanay napowietrzajce.
Wypeniono je rwnie piercieniami zwikszajcymi skuteczno napowietrzania. Pniej
nastpi rozruch filtra.
Prace remontowe trway do
koca czerwca. Koszt inwestycji,
to blisko 350 tysicy zotych.
- Remont filtrw i wymiana
z troch trway, ale byy to
prace niezbdne, gdy poprawiy
jako wody pitnej dostarczanej
mieszkacom w tej czci gminy
- podkrela Andrzej Wieczyski.
Uruchomione zostay ju take przepompownie ciekw P9
i P13 w Brzozwce i Gogowie.
Posesje, na ktrych zamontowane zostay studzienki przyczeniowe mog by podczone do
czynnej kanalizacji sanitarnej. W
Brzozwce s to ulice Gruszowa,
Jaboniowa, Kokosowa, urawinowa oraz dziaki przylege do

Andrzej Wieczyski, wjt gminy Obrowo, spotka si z przedstawicielami firmy, ktra moe wykona gazyfikacj kolejnych
miejscowoci w jego samorzdzie.

drogi powiatowe tj. ulicy Owocowej. W Gogowie tak moliwo

istnieje na ulicach Olszynowej,
Bajkowej, Baniowej, kowej i
czciowo Modzieowej.
- Waciciele posesji musz
zgosi fakt wczenia si do systemu kanalizacji sanitarnej - dodaje wodarz gminy. - Trzeba to
uczyni w referacie wodno-kanalizacyjnym w Urzdzie Gminy
podajc stan licznika wody. Od
dnia podczenia si do kanalizacji naliczona zostanie opata
za cieki wedug wskaza wodomierza.
Pod koniec czerwca odbyo
si take spotkanie zwizane z
gazyfikacj gminy. Wjt spotka
si z przedstawicielami firmy
DUON Dystrybucja S.A. Omwiono plany rozbudowy istniejcej ju sieci gazocigowej w
Brzozwce i Gogowie, a take
czci miejscowoci Szembekowo i Dobrzejewice.
- Kady, kto chciaby podczy si do sieci gazocigowej

FOT.
NADESANE

musi zgosi si do tego przedsibiorstwa z siedzib w Lubiczu informuj gminni urzdnicy.

Wadze gminy Obrowo staraj si, eby inwestycje w ich gminie odbyway si harmonijnie.
- Zawsze wiedzielimy, e bardzo wana dla komfortu ycia
mieszkacw jest infrastruktura wodno-kanalizacyjna - mwi
Andrzej Wieczyski. - Postawilimy na t sfer wiele lat temu
i udao si zrobi bardzo duo.
Nie mona najpierw pooy asfaltu, a pniej go skuwa. Pienidze na inwestycje w naszym
budecie z roku na rok rosn. Bo
samorzd si rozwija. Trzeba je
jednak wydawa z rozsdkiem,
eby owocoway w przyszoci.
Kada nowa osoba, ktra u nas
zamieszka i kady nowy przedsibiorca, ktry zaoy dziaalno gospodarcz, to szansa na
dalszy rozwj naszego samorzdu.

dbywajcy si tradycyjnie w drugiej poowie lipca

Festiwal Piosenki i Kultury Romw w Ciechocinku
i w tym roku przycign tumy przed estrad. Nie
tylko mieszkacy, ale przede wszystkim kuracjusze odwiedzajcy najsynniejszy polski kurort, znakomicie bawili si
przy cygaskich rytmach. Jednak tu przed rozpoczciem
zabawy, mionikw kultury Romw obiega niepokojca
informacja o pogarszajcym si stanie zdrowia Don Vasyla,
twrcy i organizatora festiwalu. Na szczcie krl cygaskiej
estrady wrci szybko do zdrowia.

24 lipca 2015 r.

GMINA ZAWIE WIELKA

pozatorun.pl

Zabawa podmiejska
Kade soectwo chce mie swj festyn. W gminie Zawie Wielka
bawi si nie tylko w najwikszych miejscowociach. Kalendarz
imprez plenerowych pka w szwach

Zatrzyma cofk
z Wisy

Mieszkacy Czarnowa bd mogli niedugo odetchn. Przy mostku na Kanale

Grnym powstaje pompownia, ktra ma
chroni przed powodzi tereny lece na
prawo od DK 80

Tomasz Wicawski

W ynie bawio si kilkaset osb. Prym wiedli straacy-ochotnicy i panie z koa gospody wiejskich.

ierwsze zabawy z okazji

rozpoczcia lata odbyy si
ju pod koniec czerwca w
Gutowie i Toporzysku. Potem
bya Sobtka w Zejwsi Maej. W
lipcu integrowali si mieszkacy
Pdzewa, Siemonia i yna oraz
honorowi dawcy krwi. Ju w najblisz niedziel planowany jest
festyn rodzinny w Rzczkowie.
A pi dni pniej odbdzie si
Oglnopolski Zjazd AA.
Mieszkacy tego samorzdu
dbaj mocno o wizi midzy ssiadami.
- Festyn odby si u nas ju po
raz szsty - mwi Maria Gulczyska, sotys yna. - Ludzie bawili

FOT. UKASZ
PIECYK

si do pierwszej w nocy, a cz
moe i duej w swoich domach.
Organizatorzy imprezy - wadze soectwa i koo gospody
wiejskich - dbaj o to, eby mieszkacy co roku byli czym zaskoczeni. Tym razem niespodziank
by koncert zoony z przebojw z
lat 80-tych. W rol gwiazd estrady wcielali si ynianie.
- Przygotowalimy wiele gier
i zabaw, nie tylko dla dzieci, ale
dla caych rodzin - mwi Maria
Gulczyska. - Kady mg skosztowa specjaw pa z koa gospody, podziwia umiejtnoci
naszych straakw, a take wzi
udzia w loterii.

Impreza odbya si 18 lipca.

Gwn nagrod we wspomnianym konkursie by rower, ktry
trafi do jednego z uczestnikw
festynu. W ynie pojawili si
take znamienici gocie. Andrzej
Gross, prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa,
podarowa soectwu cztery komputery. W zabawie uczestniczyli take Andrzej Siemianowski,
wicestarosta toruski, Andrzej
Walczyski, wiceprzewodniczcy
rady powiatu toruskiego, Tomasz i Edyta Zakrzewscy (przewodniczcy rady powiatu i radna), ktrzy ufundowali dzieciom
moliwo korzystania z dmuchanej zjedalni.
Tydzie szybciej festyn odby
si w Siemoniu.
- Pogoda nieco pokrzyowaa
nam szyki - auje Dorota Wojtan, sotys Siemonia. - Mielimy
jednak dmuchany zamek, wat
cukrow i loteri dla mieszkacw. Nasza miejscowo liczy 800
osb. A na festynie bawio si ok.
400. To chyba nieza frekwencja?
Cay teren imprezy zabezpieczali straacy z OSP. Wszystkim
do zabawy przygrywaa orkiestra z Nawry. Ssiedzi zajadali si
kiebas z grilla, domowymi ciastami i zapiekankami. Konkursy
przygotowane byy dla kadego
pokolenia.
- Staramy si, eby ta impreza czya i aktywizowaa ludzi
w kadym wieku - mwi Dorota
Wojtan. - Za rok znw si spotkamy.
Zanim jednak impreza ponownie odbdzie si w Siemoniu,
kady bdzie mg w niedziel
26 lipca odwiedzi ssiadw zza
miedzy. Na ten dzie zaplanowany jest bowiem festyn rodzinny w
Rzczkowie.
- Oby tylko wiecio soce,
a na pewno bdziemy si bawili
wietnie - mwi Teresa Balicka,
sotys miejscowoci. - Program
wypeniony jest wieloma atrakcjami. Czciowo pokrywamy
jego koszt z funduszu soeckiego,
a reszt dokadaj sponsorzy. Ta
impreza ma ju czteroletni tradycj.
t.wieclawski@pozatorun.pl

25

Prace przy budowie przepompowni w Czarnowie trwaj w

najlepsze. Ju niedugo inwestycja zostanie sfinalizowana.

owodzie zdarzay si tutaj

wielokrotnie. Starsi mieszkacy pamitaj naprawd
wysok wod. Tym kanaem woda
ze Strugi ysomickiej i miejscowoci lecych na skarpie wilanej pynie do najduszej rzeki w
Polsce. Czasami trzeba jej jednak
pomc.
To inwestycja na skal gminn
bardzo dua. Jej czny koszt wynosi ponad 7,6 miliona zotych.
Gmina Zawie Wielka moe sobie
na ni pozwoli dziki dofinansowaniu z Unii Europejskiej, ktre
pokryje 85 procent kosztw kwalifikowanych.
- Chcemy zabezpieczy Czarnowo, a zwaszcza tereny osiedla
w tej miejscowoci przed zalaniami - mwi Joanna Sucharska,
kierownik referatu rolnictwa w
Urzdzie Gminy w Zejwsi Wielkiej - Gdy woda w Wile jest wysoka, nastpuje cofka do Kanau
Grnego i gdzie si to wszystko
musi rozla. Nie chcemy, eby
mieszkacy naszej gminy musieli
y w notorycznym stresie o swoje
domy i dobytek.
Inwestycj realizuje firma Melbud z Grudzidza. Prace trwaj
od jesieni ubiegego roku. Maj
zosta sfinalizowane do koca
padziernika. W ramach realizacji
projektu powstaje przepompownia zoona z trzech pomp. Gdy
woda bdzie si cofaa - nieopodal
mostu nastpi zamknicie luzy. A
pompy skieruj wody napywajce
Kanaem Grnym w stron Wisy.
Umowa na wykonanie zadania
zostaa podpisana w formule Zaprojektuj i buduj, coraz czciej
wybieranej przez samorzdy.
- Wszystko idzie zgodnie z pla-

FOT. UKASZ
PIECYK

nem - mwi Joanna Sucharska.

- Firma budowlana wykonaa ju
spor cz prac, a niedugo bd
zakadane pompy. W ostatnich
latach najwiksze zalania byy w
2010 roku, ale moe si to zdarzy
co roku, wic trzeba t spraw rozwiza systemowo. Nie moemy
zdawa si w tej mierze na natur i
jej askawo.
Mieszkacy Czarnowa podkrelaj, jak istotna to dla nich inwestycja.
- Warto zwrci uwag, e to
najdroszy projekt realizowany z
budetu gminy w tym roku - mwi
Sawomir Skadanek, sotys Czarnowa. - Pi lat temu podtopienia
osiedla byy rozlege. Jest tam taki
dom, do ktrego woda wdzieraa
si ju parokrotnie. Teraz powinno by spokojnie. W naszej miejscowoci koczy si wa przeciwpowodziowy. Na Kanale Dolnym
jest ju przepompownia, ale ona
gwnie zabezpiecza tereny rolnicze. Stamtd idzie mniejszy wa i
drugie takie urzdzenie na Kanale
Grnym rozwie problem i zabezpieczy osiedle domkw jednorodzinnych.
Wadze gminy podkrelaj
znaczenie tej inwestycji.
- To projekt kapitaochonny,
ale ciesz si, e w kocu uda si
go sfinalizowa - mwi Jan Surdyka, wjt gminy Zawie Wielka.
- Mamy strategi dziaania i rozwoju wszystkich miejscowoci w
naszej gminie, a bezpieczestwo
mieszkacw jest dla nas priorytetowe. Mam nadziej, e to urzdzenie pozwoli im odetchn i ze
spokojem patrze w przyszo.
(WT)

26

GMINA WLK. NIESZAWKA

pozatorun.pl

Cieszy si
drug osob

Idzie z
umiechem

Te pary mio poczya dziesiciolecia temu. Zgodnie

twierdz, e nie ma jednej recepty na trway zwizek.
Tomasz Wicawski

czasach, w ktrych
rozwody s na porzdku dziennym stanowi
ewenement. Przeyli w maestwach pidziesit lat. Przysig skadan w kociele wzili
mocno do serca. Medale od prezydenta RP przyjli z wielkim
wzruszeniem.
Uroczysto zwizana z obchodami zotych godw odbya
si 11 lipca w Orodku Kultury
w Maej Nieszawce. Tam medale
za dugoletnie poycie otrzymao pi par z terenu gminy. Mog
si nim poszczyci Jadwiga i
Jerzy Botniccy, Danuta Skwirzyska-Budniewska i Jan Budniewski, Wadysawa i Gerard
Kuzimscy, Krystyna i Witold
Okoscy oraz Elbieta i Jan Winiewscy.
- Skadam jubilatom najserdeczniejsze yczenia z okazji
tak cudownej rocznicy - mwi
podczas spotkania Kazimierz
Kaczmarek, wjt gminy Wielka
Nieszawka. - Mam nadziej, e
w zdrowiu przeyj pastwo kolejne pikne lata.
Razem z wyrnionymi parami do Orodka Kultury przybyy rodziny i przyjaciele. Medale

Wjt gminy wrczy parom obchodzcym zote gody medale

od Prezydenta RP.

przyznane przez gow pastwa

wraz z gratulacjami i yczeniami wrczy wodarz gminy w
towarzystwie zastpcy kierownika Urzdu Stany Cywilnego Agnieszki Wsikowskiej.
Wjt przekaza na rce jubilatw kwiaty i upominki. Wzruszenie byo wida na wszystkich
twarzach.
- W maestwie trzeba pa-

FOT.
NADESANE

mita o wzajemnym szacunku

- podkrelay pary, ktre przeyy ze sob p wieku. - Miesic
miodowy nie trwa wiecznie, ale
mona kadego dnia cieszy si
z tego, e druga osoba jest blisko
ciebie.
Wspomnieniom przy kawie i
torcie nie byo koca. Bo anegdot przez tyle lat uzbierao si
mnstwo.

24 lipca 2015 r.

Niecodzienny go odwiedzi Urzd

Gminy Wielka Nieszawka w poowie
lipca. Urzdnikw zafascynowaa
Nowozelandka, ktra podruje pieszo
z plecakiem od 2010 roku

obieta codziennie przemierza okoo 50 kilometrw. Wdruje szlakiem

w. Jakuba. Wystartowaa w
Norwegii. Bya ju take na poudniu Europy - we Woszech,
Portugalii, na Bakanach, a
take dotara do Izraela. Teraz
przyszed czas na kraj nad Wis.
- To bardzo ciepa i serdeczna osoba - mwi pracownicy
Urzdu Gminy Wielka Nieszawka, ktrych 13 lipca odwiedzia Susan. - Wszdzie
gdzie jest, prbuje dowiedzie
si czego nowego. Chce rozmawia z ludmi i poznawa
inne kultury.
Do gminy Wielka Nieszawka dotara od strony Gniewkowa. Pniej wyruszya w kierunku Torunia, by dalej uda
si do Olsztyna. Ostatni miejscowoci na jej trasie przez
Polsk bdzie Gdask. To nie
zakoczy jej marszu. Kolejne
etapy s jeszcze zagadk.

Droga w. Jakuba jest jednym z najwaniejszych chrzecijaskich szlakw pielgrzymkowych.

- W codziennym marszu Susan pomaga umiech - mwi
urzdnicy. - Wierzy, e kto nad
ni czuwa podczas wycieczki i
strzee j od niebezpieczestw.
Szlak, ktry pokonuje, zmierza w kierunku katedry w Santiago de Compostela w Hiszpanii. W tamtejszej katedrze ma
by pochowane ciao w. Jakuba Wikszego Apostoa. Nie
ma cile wyznaczonej i jedynie
susznej drogi, ktra wiedzie
do tego miejsca. Mona wybra
wiele tras. Oznaczane s one
muszl w. Jakuba i tymi
strzakami. Jedna z takich drg
wiedzie przez gmin Wielka
Nieszawka, std pobyt Nowozelandki na tym terenie.
(WT)

24 lipca 2015 r.

pozatorun.pl

REKLAMA

27

28

MOTOMANIACY

pozatorun.pl

24 lipca 2015 r.

Toyota Auris - hybryda

sposb na bogi spokj
Zbigniew Juchniewicz

salonach Toyoty w Polsce zadebiutowa gruntownie zmodernizowany, kompaktowy Auris w dwch

nadwoziach: hatchback i Touring
Sports. Toyota Motor Poland przyja prawie 600 zgosze w wyjtkowej przedsprzeday odwieonego modelu hybrydowego.
Hybrydowa Toyota Auris nowej generacji zachowaa wszystkie
zalety poprzedniego modelu - jest
przede wszystkim wyjtkowo
oszczdna w eksploatacji, gdy np.
nie posiada rozrusznika, sprzga,
za klocki hamulcowe zuywaj
si o wiele wolniej, ni w tradycyjnym modelu, bo hybrydowy Auris hamuje przede wszystkim silnikiem odzyskujc jednoczenie
energi elektryczn.
Tych zalet jest wiele wicej,
bo choby naturalny system start&stop wycza silnik spalinowy
podczas postoju przed wiatami,
czy w ulicznym korku.
Samochody hybrydowe Toyoty
przebojem zdobywaj europejski
i polski rynek motoryzacyjny. W
krajach Europy Zachodniej napd
hybrydowy jest najczciej wybieranym wariantem w kompaktowym Aurisie, majc 50 procent
udziau w cakowitej sprzeday

modelu.
W Polsce w samym pierwszym
kwartale 2015 roku nabywcy zamwili ponad 1000 samochodw
hybrydowych Toyoty. Oznacza to,
e ju co czwarta Toyota Auris wybierana przez polskich nabywcw
jest hybryd. Nabywcy doceniaj
bezszelestn prac ukadu, jego
pynn prac, dynamik, zapewnian przez dwa silniki (benzynowy i elektryczny), oraz rekordowo
niskie koszty eksploatacji, do ktrych samochody z tradycyjnymi
silnikami nie s w stanie si zbliy.
Auris z napdem hybrydowym
jest standardowo wyposaony w
automatyczn skrzyni biegw,
bdc integralnym elementem
ukadu hybrydowego Toyoty. Dodatkowo ju w podstawowej wersji
Auris Hybrid ma m.in. 7 poduszek powietrznych, automatyczn
klimatyzacj, radio z systemem
Bluetooth, felgi aluminiowe czy
kolorowy wywietlacz ciekokrystaliczny o przektnej 4,2-cala,
umiejscowiony midzy zegarami.
Odwieony Auris wyglda
bardziej elegancko - otrzyma
nowy grill, bardziej muskularne zderzaki i przeprojektowane,
przymruone wiata LED, jest

te mocniej osadzony na drodze.

Dziki tym zmianom upodabnia
si do Avensisa nowej generacji.
Auris Hybrid ma jeszcze bardziej
ekonomiczny napd hybrydowy,

zuywajcy min. 3,4 l benzyny na

100 km.
Nowy model otrzyma take
zmodyfikowane nadwozie, przeprojektowane wntrze z wyszej

jakoci materiaami wykoczeniowymi oraz dwa nowe silniki:

benzynowy Turbo o pojemnoci
1.2 l i mocy 116 KM oraz Diesla
1.6 D-4D o mocy 112 KM.

24 lipca 2015 r.

pozatorun.pl

REKLAMA

29

30

DODATEK

pozatorun.pl

24 lipca 2015 r.

EDUKACJA

Zerwka w szkole czy przedszkolu?

Szkoa czy przedszkole? Oto jest pytanie. Z tak trudnym wyborem musz zmierzy si
rodzice wszystkich piciolatkw. Zgodnie z now ustaw, wszystkie szeciolatki od nowego
roku szkolnego ruszaj do pierwszej klasy, ale najpierw musz przej etap zerwki

Magorzata Kramarz

odzice kadego piciolatka,

maja ciki orzech do zgryzienia. Zerwka w szkole
czy przedszkolu? Odkd w ycie
wszed obowizek przedszkolny,
kady rodzic musi podj decyzj
gdzie posa swoj pociech. Tylko ktra opcja bdzie lepsza?
Zarwno w szkoach jak
i przedszkolach dzieci mog
uczszcza do zerwki. Kada
placwka ma swoje plusy i minusy, co nie uatwia rodzicom podjcia waciwego wyboru. Warto
obserwowa swoje dziecko i rozmawia z nim zanim wylemy je
do zerwki.
Wrd rodzicw panuje przekonanie, e ich dzieci nie s jeszcze gotowe, eby pj do szkoy.
Szturmuj poradnie psychologiczne i tam szukaj odpowiedzi.
Mimo i wikszo psychologw
jest zgodna, e lepszym miejscem dla piciolatka bdzie nadal przedszkole, to jest te cz,
ktra uwaa e posanie dzieci do
szkoy w wieku piciu lat ma swoje plusy.
Jak to wyglda w praktyce? Jeli chodzi o przedszkola, to wiemy
czego moemy si spodziewa.
Nasze pociechy, znaj miejsce,

rwienikw i nauczycieli. Orientuj si w planie dnia, maj czas

na zabaw, wycieczki i wyjcia
do teatru czy kina. Gwn zalet przedszkoli jest to, e dzieci
maj tam zapewnion opiek co
najmniej do godziny 16:00, co dla

pracujcych rodzicw jest duym

atutem. Jako minus wymienia si
brak etapu przejciowego midzy
przedszkolem, a szko. Ze szkoln zerwk jest troch inaczej.
Do zalet rodzice zaliczaj wdraanie si do nauki, dzieci zapoznaj

si otoczeniem szkoy, wygldem

klas i planem lekcji. Mog si te
pochwali, e chodz ju do szkoy, a nie jeszcze do przedszkola.
Wad mog okaza si godziny
lekcji. Te kocz si znacznie
szybciej ni w przedszkolu i jeli
rodzice pracuj, musz postara
si o dodatkow opiek dla dziecka. Uczszczajc do zerwki w
szkole, dzieci bez wikszego stresu przejd do pierwszej klasy, co
jest niemoliwe kiedy zostawimy
pociechy w przedszkolu. Czego
jeszcze obawiaj si rodzice, ktrzy staj przed wyborem szkoa
czy przedszkole? Tego, e dzieci w
szkole, zgubi si wrd starszych
kolegw. Jest to raczej obawa na
wyrost, dlatego, e w wikszoci
szk, zerwki prowadzi si w
osobnej czci budynku, a sale
s odpowiednio przygotowane
pod potrzeby naszych pociech:
zaopatrzone w niskie awki, mae
krzeseka, przybory szkolne czy
tablice.
Jeli nasze dziecko nie chodzio nigdy do przedszkola lepiej
eby nauk zaczo wanie tam.
To agodniejsze przejcie ze wiata zabawy do wiata nauki. Jeli
jednak ma ono trudnoci z akli-

matyzacj w nowym otoczeniu,

warto posa je do szkoy, poniewa po roku nie bdzie musiao
zmienia rodowiska i na nowo
przeywa stresu zwizanego ze
zmian miejsca. S te takie sytuacje, gdzie odpowied nasuwa
si sama. Jeli nasza pociecha nie
lubi chodzi do przedszkola, ma
agresywnego koleg w grupie lub
zmienia si Pani wychowawczyni, to posanie go do szkolnej
zerwki moe okaza si strzaem w dziesitk i wtedy dziecko
zobaczy, e szkoa jest fajna, a to
przecie bardzo wane. Podejmujc decyzj, warto wzi te pod
uwag finanse. Szkoa jest bezpatna, a w przedszkolu nie pacimy tyko za pierwsze 5 godzin.
Kiedy zdecydujemy si na posanie dziecka do szkoy sprawdmy
jak ona funkcjonuje. Najwaniejsze to: wychowawczyni, bezpieczestwo, wietlica i wyposaenie
klas.
Wielu rodzicw nie wie co
zrobi i gdzie posa swoje dzieci,
ale tak naprawd, to czy podjli
dobr decyzj okae si dopiero
po jakim czasie.

24 lipca 2015 r.

DODATEK

pozatorun.pl

31

EDUKACJA

Szkoa policealna to dobry wybr

Wybierajc ciek edukacji, nie mylimy o tym, czy znajdziemy pniej prac. Zanim dokonamy wyboru,
zastanwmy si co nas interesuje i zgodnie z tym podejmijmy decyzj: studia czy szkoa policealna

Magorzata Kramarz

obecnych czasach wybr szkoy policealnej

nie jest ju powodem
do wstydu, ale czasem bardziej
opaca nam si pj na studia.
Nasza decyzja powinna zalee od
cieki kariery jak chcemy obra,
od zainteresowa i predyspozycji.
Wspczenie szkoy policealne nie s wyjciem awaryjnym
dla tych, ktrzy nie dostali si
na studia. Tego typu placwki
oferuj nam szereg kierunkw,
po ktrych ukoczeniu i zdaniu
wszystkich egzaminw otrzymamy tytu technika. Dziki temu
uzyskujemy kwalifikacje zawodowe, dowiadczenie i wyrnienie
na rynku pracy. Zasadnicza rnica midzy studiami, a szkoami
policealnymi to czas nauki. Studia
trwaj od 3 do 5 lat, a czas ktry
powicamy na szko policealn
to 2 lub 4 semestry- wszystko zaley od kierunku jaki wybierzemy.
Rekrutacja do szk policealnych
jest te o wiele prostsza ni na
studia. Nie musimy mie zdanej
matury, wystarczy jedynie wiadectwo ukoczenia szkoy.
Oczywicie rnica w poziomie nauczania jest znaczca,
choby ze wzgldu na ilo materiau jaki jest przerabiany. Mimo,
i w placwce policealnej jest go
mniej, to jednak duy nacisk ka-

dziony jest na praktyki i zdobywanie dowiadczenia, a to jest teraz

dla pracodawcw bardzo wane.
Na co jeszcze zwracaj uwag?
Na placwk w ktrej zdobylimy
tytu zawodowy i jej poziom. Jeli
ju decydujemy si na szkoy policealne szukajmy tych pastwowych. Jest ich niewiele, ale ciesz
si lepsz opini wrd zatrudniajcych ni te prywatne.
Studium policealne to dobre
rozwizanie dla tych, ktrzy jeszcze nie zdecydowali co chc robi w yciu, ale te nie chc mie
przerwy w nauce. Przez ten czas
na spokojnie zastanowimy si co
nas interesuje i czemu chcemy powici reszt ycia. Jednoczenie
zdobdziemy nowe umiejtnoci,
ktre wzbogac nasze CV. Ukoczenie studiw niestety nie gwarantuje nam zatrudnienia. Jest
bardzo duo osb, ktre nie pracuj w ogle lub w swoim zawodzie. Szkoa policealna, to take
odpowied na zapotrzebowanie
na rynku pracy.
Jeli studiujemy, ale nie jestemy pewni czy to jest wanie to,
zawsze moemy skorzysta z oferty szk policealnych i poczy
jedno z drugim. Nie rezygnujmy
z uczelni pochopnie, bo nie jest
to dobre rozwizanie. Musimy
pamita, e szkoa policealna nie

da nam wyszego wyksztacenia.

Dziki opcji czenia uzupenimy
wiedz ze studiw o praktyk ze
szkoy policealnej i tym samym
zwikszymy swoje szanse na zatrudnienie. Takie rozwizanie
jest te optymalne dla osb, ktre
chciayby rozpocz drugi kierunek, ale nie mog sobie na to pozwoli ze wzgldw finansowych.
Szkoy policealne w wikszoci
ksztac za darmo, chyba
e zdecydujemy si na
kierunki medycznewtedy musimy zapaci, natomiast kwota
jest na pewno nisza
ni czesne na uczelni.
Wad czenia studiw i szkoy policealnej jest brak
wolnego czasu. W cigu
tygodnia
chodzimy
na uczelni, a

weekendy powicamy na zjazdy.

Jeli mamy ju dyplom uczelni
wyszej, a chcemy poszerzy nasz wiedz i zdoby nowe kwalifikacje moemy zamiast na studia
podyplomowe, zapisa si jako
suchacz do szkoy policealnej.
Modzi
ludzie czsto
nie
wiedz
jak

drog zawodow chc pj. Jeli

mamy studiowa dla samej idei,
warto poczeka z wyborem kierunku i w tym czasie skorzysta
z oferty szk policealnych. By
moe ta opcja przybliy nam to,
czym chcemy zajmowa si w
przyszoci.

32

DODATEK

pozatorun.pl

BUDOWLANKA

24 lipca 2015 r.

MECENAS DODATKU

Biokominek
w salonie
Jeeli chcesz wieczorami relaksowa si
przy cieple domowego kominka, a mieszkasz w bloku, to urzdzenie jest dla Ciebie
Magorzata Kramarz

iokominki w ostatnim czasie ciesz si duym zainteresowaniem wrd osb,

ktre mieszkaj w bloku. Pasuj
do kadego wntrza, nie potrzebuj poczenia z kominem i s
namiastk prawdziwego duego kominka, ktre zazwyczaj s
montowane w domach.
Na czym polega urok biokomikw? Przede wszystkim
pozwalaj nam si cieszy przyjaznym klimatem w pomieszczeniu, ale rwnie pozwalaj
je ogrza. Biokominek to rodzaj
kominka, w ktrym tradycyjny
opa taki jak drewno czy brykiet
zastpiono biopaliwem w formie
pynu lub elu. Zalet tego rodzaju kominkw jest to, e nie potrzebuj podczenia do komina,
nie emituj dymu i szkodliwych
substancji, a take nie trzeba
ich regularnie czyci poniewa
nie wytwarzaj popiou. Moemy je zamontowa w dowolnym
pomieszczeniu i miejscu. Jeeli
chcemy romantycznego nastroju

taki kominek postawmy w sypialni, jeli zaley nam na rodzinnym

klimacie przy blasku ognia wybierzmy salon. Ale to tylko niektre z miejsc, w ktrych moemy
postawi biokominek. Rwnie
dobrze jak w domu, sprawdzi si
on na balkonie jako alternatywa
dla lampionw i wiec. Moemy
by pewni, e nie przeszkodzimy
ssiadom poniewa nie uwiadczymy dymu, a postawienie go
na tarasie gwarantuje nam wyjtkow atmosfer i mile spdzone
wieczory.
Chocia biokominki peni
gwnie funkcj dekoracyjn,
palcy si w nich ogie emituje
ciepo do wntrza. Nawet urzdzenie o niewielkiej mocy nagrzeje pomieszczenie, ale musimy pamita, e biokominki nie
mog by traktowane jako jedyne
rdo ciepa.
Tego rodzaju kominki opalane s specjalnym biopaliwem
na bazie alkoholu. Jest to paliwo
bezpieczne i ekologiczne. Zazwy-

czaj sprzedawane jest w niewielkich puszkach, ale znajdziemy

te wiksze opakowania nawet 5
litrowe. Warto pamita, e tak
due pojemniki s niewygodne
w uyciu i przechowywaniu. Zanim kupimy biopaliwo, zwrmy
uwag na to czy posiada atest
Pastwowego Zakadu Higieny.
Tanie biopaliwo bez tego certyfikatu moe okaza si niebezpieczne dla naszego zdrowia i ycia. Istnieje ryzyko, e wydziela
si bdzie nieprzyjemny zapach
i dym. Dobrej jakoci biopaliwo
daje stosunkowo wysoki pomie, pali si rwnomiernie i nie
wydziela zapachu, ani nie dymi.
Wielu zadaje sobie pytanie czy
biokominek jest bezpieczny. Jeli

bdziemy obsugiwa go zgodnie z instrukcj to nie ma wtpliwoci, e nic nam nie grozi.
Nie wolno tylko dolewa paliwa
do poncego ognia i ustawiajc
kominek musimy pamita, aby
zachowa bezpieczn odlego
od atwopalnych materiaw. Biokominki wyposaone s rwnie
w grube, hartowane szyby osaniajce palenisko co uchroni nas
przed poparzeniem. To co wydziela si z biokominka, to nic innego jak para wodna i dwutlenek
wgla, ktry iloci zbliony jest
do tego, ktry wydychamy.
Jednak niewtpliwie najlepsz
zalet biokomikw jest ich design. Na rynku znajdziemy szerok
gam modeli do wyboru. Produ-

cenci przecigaj si w pomysach

i co rusz tworz co nowego. W
ich ofercie znajdziemy kominki
do zabudowy, do zudzenia przypominajce te tradycyjne, ale te
takie o nowoczesnych, czasem
fantazyjnych ksztatach. Wybierajc kominek nie kierujmy
si tylko i wycznie wygldem.
Zwrmy uwag na to z jakich
materiaw jest wykonany oraz
jak pojemno ma zbiornik na
paliwo.
Kiedy kominek w mieszkaniu
by tylko marzeniem. Teraz kady
moe si nim cieszy, cho wybr
odpowiedniego moe przyprawi
nas o zawrt gowy. Jaki wybra?
To ju tylko kwestia naszej fantazji i pojemnoci portfela.

24 lipca 2015 r.

pozatorun.pl

MECENAS DODATKU

DODATEK

33

BUDOWLANKA

34

DODATEK

pozatorun.pl

BUDOWLANKA

24 lipca 2015 r.

MECENAS DODATKU

Zielone ogrodzenie

Nasz posesj moemy ogrodzi ywopotem. Wybiera moemy

spord wielu gatunkw dostpnych w sklepach ogrodniczych

est kilka sposb aby odgrodzi si od wcibskiego i

uciliwego ssiada. Jednym
z tych rozwiza jest posadzenie
ywopotu. Takie ogrodzenie to
inwestycja na cae lata, dlatego
warto od pocztku przyoy si
do pracy by uzyska oczekiwany
efekt.
Kiedy najlepiej sadzi ywopot? Wszystko zaley od rolin
ktre do tego wybierzemy. Najlepszymi porami s wczesna wiosna, kiedy roliny dopiero pczkuj lub jesie, kiedy licie ju
opadn. W przypadku iglakw
najlepszy moment do posadzenia
to przeom sierpnia i wrzenia.
Przed posadzeniem ywopotu,
musimy odpowiednio przygotowa gleb. Jeli jest ona yzna
wystarczy, e przekopiemy j na
wysoko szpadla. Jeeli jednak
nie bya dawno uprawiana musimy woy w ni troch wicej
pracy i skopa co najmniej na gboko pidziesiciu cm. Wan
rzecz jest to, eby nie miesza
yznej gleby z wierzchu, z t ktra jest gbiej. Najlepiej bdzie
jeli yzn ziemi odoymy na

Magorzata Kramarz
bok, skopiemy t mniej urodzajn i wtedy moemy je poczy.
Pamitajmy aby usun chwasty
i wszelkie zanieczyszczenia oraz
eby dorzuci troch kompostu
lub torfu- to poprawi kondycj naszych rolin. Kiedy zaley
nam na szczelnej przysonie powinnimy ywopot posadzi w
dwch rzdach, jeli chcemy aby
by bardziej ozdob ni zason
posadmy go w jednym rzdzie,
najlepiej sprawdzi si tu ywopot
nieformowany.
Wrd ywopotw wyrniamy formowane, czyli takie ktre
musimy przycina i nieformowane, czyli naturalne ywopoty
nie wymagajce strzyenia. Niezalenie jednak od rodzaju ktry posadzilimy musimy w obu
przypadkach wykona pierwsze
cicie. T czynno powinnimy
zaplanowa na wiosn obojtnie
czy sadzilimy ywopot wanie
o tej porze roku, czy robilimy
to jesieni. Czym rni si oba
gatunki ogrodzenia? ywopoty
formowane musimy regularnie
strzyc, co najmniej 2 razy w roku.
W ten sposb nadamy im geome-

tryczny ksztat, bdziemy mogli

kontrolowa ich szeroko i wysoko. Strzygc ywopot cakowicie pozbawiamy go kwiatw
i owocw, ale zyskujemy wtedy
szczeln zason. Wysoko tych
potw moe osign nawet do
kilkunastu metrw, ale to od nas
zaley jaka ona bdzie. W przypadku ywopotw naturalnych
nie musimy zawraca sobie gowy
przycinaniem, ale nie uzyskamy
takiej osony jak z ywopotem
formowanym. Naturalne poty
zalecane s dla osb, ktre maja
due dziaki poniewa ich szeroko moe wynosi od 1,5 do
4 metrw. Zalet ywopotw
nieformowanych jest to, e mog
zdobi ogrd kwiatami i owocami.
Aby uzyska efekt gstej, zielonej ciany musimy troch poczeka. W przypadku ywopotw
formowanych, trwa to od 5 do 10
lat. Krcej musimy czeka przy
potach naturalnych bo od 2 do
8 lat. Jeli nie mamy cierpliwoci,
moemy pokusi si o kupno rolin iglastych o danej wysokoci
ju bez koniecznoci przycinania,

ale to znacznie wpynie na nasz

budet, gdy te roliny s do
drogie.
Zazwyczaj domy zwrcone s
frontem do ulicy i tam znajduje si wejcie na posesj. Warto
zatem w tym miejscu posadzi
ywopot gsty i reprezentacyjny
np. cis. W dalszej czci ogrodu
przy tarasie czy ciekach postawmy na formowane ywopoty, gdy te naturalne z czasem si
rozrosn i nie bd ju dekoracj.
ywopot oddziela dziak od

wiata zewntrznego, chroni j

przed kurzem z ulicy i w pewnym stopniu przed haasem. W
duych ogrodach postawmy na
ywopot nieformowany. Bujny z
pokadajcymi si pdami bdzie
ozdob. W niewielkich ogrodach
jedynym wyjciem jest ywopot
formowany, ktry nie tylko odgrodzi nas od ssiadw, ale te
pozwoli zyska dodatkowe centymetry na dziace.

24 lipca 2015 r.

DODATEK

pozatorun.pl

35

BUDOWLANKA

MECENAS DODATKU

Budujemy i grillujemy
Jeli chcesz zachwyci rodzin i przyjaci wybuduj na ogrodzie grilla.
Zblia si lato, a grillowanie to przecie ulubiony sport Polakw!

ezon urlopowy zblia si

wielkimi krokami. A wiadomo, e jak urlop, to grillowanie. Biesiadowanie pod goym
niebem wraz z rodzin i przyjacimi to nieodzowny element
naszego wypoczynku. Smaczne
i aromatyczne potrawy moemy
szybko przygotowa na przenonym ruszcie, ale jeli mamy troch miejsca w ogrodzie i chcemy
zachwyci naszych goci, warto
pomyle nad wybudowaniem
swojego grilla.
Odpowiednio zaprojektowany, moe by oryginaln ozdob
naszej dziaki. Z jego przygotowaniem poradzi sobie nawet laik,
cho wiadomo, e kada pomocna para rk do pracy jest bardzo
przydatna. Do wymurowania
naszego grilla , bdziemy potrzebowa cegie klinkierowych lub
pustakw. Przyda si te dobra
zaprawa, oraz ruszt, ktry moemy kupi w sklepie bd zamwi
u lusarza. Pozostae elementy, to
ju tylko kwestia naszej wyobrani.
Grill moemy postawi na pycie tarasu lub w dowolnym miejscu w ogrodzie. Podstawowym
warunkiem, ktrym powinnimy
si kierowa przy murowaniu to

Magorzata Kramarz

jego pooenie. Warto postawi

go blisko miejsca naszej zabawy,
poniewa podczas dogldania
naszych smakoykw, bdziemy

mogli uczestniczy w rozmowie z gomi. Dziki zastosowaniu technologii odprowadzania

dymu, grill moe sta blisko sto-

u, aby wszyscy mieli do niego

atwy dostp.
Nasz prac musimy zacz od
wyznaczenia miejsca, w ktrym
powstanie grill, poprzez wbicie
palikw w ziemi. Rozcigamy
midzy nimi sznurek i przystpujemy do kopania dou pod pyt
fundamentow. Po tej czynnoci, wysypujemy dziur wirem
i zalewamy betonem. Musimy
pamita, e beton potrzebuje
kilku dni, aby wyschn i nabra
odpornoci. Przed waciwym
murowaniem grilla, oczymy
pyt z wszelkich nieczystoci
i postawmy go na sucho- to
da nam zarys i ogld jak mamy
dziaa. Nastpnym krokiem jest
przygotowanie zaprawy klinkierowej i murowanie. Na zaprawie
ukadamy kolejne warstwy cegie,
pamitajc, eby umieci midzy nimi elementy dystansowe,
dziki ktrym fugi bd rwne.
Warto na bieco sprawdza poziom i pion naszego grilla, w razie nierwnoci uyjmy motka
murarskiego. Na gotowych cianach powstanie pyta paleniska.
Zanim j umocujemy, ustawmy
tymczasow podpor, na ktrej
uoymy cegy prostopadle do
cian . Na tak przygotowanym

gruncie, moemy montowa pyt. Wikszo pracy mamy ju za

sob. Teraz, pozostaje nam tylko
umieszczenie prowadnic rusztu (przygotowane z ceownikw)
pomidzy klinkierem. Ceowniki
warto wbudowa pord dwie
warstwy cegie, poniewa dziki
temu, bdziemy mogli regulowa
wysoko rusztu. Kocow czynnoci, ktr musimy wykona,
to uoenie wycitej na wymiar
blachy w miejscu paleniska, i
rusztu w prowadnicach z ceownikw.
W ten oto sposb nasz grill
jest ju gotowy, musimy tylko odczeka kilka dni, a cao konstrukcji zwie si ze sob.
Murowany grill ma wiele zalet:
nie rdzewieje, nie wymaga miejsca na przechowywanie go zim
i z pewnoci nie zostanie skradziony. Musimy pamita, aby
zaprojektowa go tak, eby odpowiada naszym potrzebom. Jeli
dobrze przemylimy ca koncepcj budowy, to nasz grill posuy
nam rwnie jako wdzarnia czy
schowek. Nic nie sprawi nam
wikszej przyjemnoci i satysfakcji, jak przygotowanie potrw na
wasnorcznie wymurowanym
grillu.

36

DODATEK

pozatorun.pl

BUDOWLANKA

24 lipca 2015 r.

MECENAS DODATKU

Wymarzona
garderoba
Zamiast duej pojemnej szafygarderoba? Jeli mamy cho najmniejsz
moliwo wygospodarowania na ni
miejsca, zrbmy to od razu. Garderob da
si mdrze ulokowa w kadym domu
Magorzata Kramarz

ada kobieta marzy o duej, piknej i wypenionej

po brzegi garderobie. Ktra z nas nie chciaby, aby wygldaa ona jak garderoba Carrie
Bradshaw z filmu "Seks w wielkim miecie"? Jeli nie mamy duych powierzchni lub osobnego
pomieszczenia na garderob, moemy j urzdzi chociaby w sypialni. Wystarczy dobry pomys,
troch chci i zaangaowania, a
bdziemy mogy si cieszy pikn gablotk z odzie i butami.
Prac powinnimy zacz o
wytypowania pomieszczenia w
naszym mieszkaniu, gdzie powstanie garderoba. Najlepszym
miejscem bdzie sypialnia lub
pokj dzienny. Garderob moemy wydzieli na kilka sposobw.
Albo odgrodzimy j od reszty pomieszczenia ciank dziaow lub
zason, albo pucimy wodze fan-

tazji i przygotujemy co naprawd wyjtkowego.

Jeli chcemy, aby nasza garderoba bya niezwyka i odrniaa
si od pozostaych, postarajmy si
j wydzieli inaczej ni przy pomocy cianki. Dobrym rozwizaniem moe okaza si podest,
ktry przygotujemy samodzielnie
za pomoc bloczkw murarskich i
pyty MDF. W takim podecie zamiecimy rwnie szuflady, gdzie
bdziemy mogli przechowywa
rne szpargay lub pociel. Kiedy nasz podest bdzie gotowy,
moemy wzi si za urzdzanie
garderoby. Waciwie zorganizowana nie tylko bdzie si dobrze
prezentowa, ale rwnie zaoszczdzi nam czasu na szukaniu
konkretnych rzeczy. Warto wic
zaopatrzy si w rnego rodzaju,
pki, peczki i wieszaki, tak aby
uatwi sobie dostp do naszych

ubra.
Planujc przestrze w garderobie pamitajmy, e kada
rzecz potrzebuje odpowiedniego
przechowywania. O ile bluzki czy
marynarki moemy powiesi na
drkach umieszczonych na cianie jeden pod drugim, tak kurtki i
paszcze zimowe potrzebuj wicej miejsca, wic dla nich przygotujmy najlepiej osobn cz,
tak by mogy swobodnie wisie.
Warto wykorzystywa kad powierzchni ciany, dlatego nawet
wysoko, pod sufitem moemy
zaoy pki, na ktrych przechowamy rzadko uywane rzeczy. Na swoja uwag zasuguj
rwnie buty. Kobiety je kochaj
i bardzo o nie dbaj. Do ich organizacji przeznaczone s specjalne

pki lub listwy, ktre zaoszczdz nam miejsca w garderobie.

Jeli nie moemy sobie pozwoli
na taki zakup, dobrze sprawdz
si przezroczyste pudeka, ktre uchroni nasze obuwie przed
zanieczyszczeniem, ale te uatwi nam odszukanie konkretnej
pary. W garderobie swoje miejsce
powinny mie rwnie dodatki
takie jak apaszki, szale czy biuteria. Jeli posiadamy ich duo
nie trudno o baagan. Aby tego
unikn, spraw uatwi nam
specjalne organizery do szuflad,
gdzie kada apaszka bdzie miaa
swoje miejsce. Na biuteri idealnie sprawdz si stojaki oraz kuferki. Dostpne s rne formy, w
rnych wzorach i kada kobieta
znajdzie co dla swoich skarbw.

Jeli mamy miejsce, warto te pomyle o rcznikach, kocach czy

pocieli, ktre moemy przechowywa w drucianych lub wiklinowych koszach. Ostatni rzecz,
o ktrej powinnimy pamita
to zapach w naszej garderobie.
Dziki odwieaczom powietrza,
woreczkom czy saszetkom zapachowym, nasze ubrania zawsze
bd wiee i pachnce.
Kada kobieta moe poczu
si jak bohaterka filmu Seks
w wielkim miecie. Nawet jeli
nie mamy duych przestrzeni,
jest kilka trikw, dziki ktrym,
choby niewielka garderoba bdzie przypominaa t filmow.
Ograniczy nas moe tylko wyobrania.

24 lipca 2015 r.

DODATEK

pozatorun.pl

37

BUDOWLANKA

MECENAS DODATKU

Maa azienka duy problem

Jak urzdzi ma azienk nie rezygnujc z wszelkich udogodnie? Musimy mie dobry pomys
i projekt, a na pewno bdziemy si cieszy praktyczn cho nadal niewielk przestrzeni

Magorzata Kramarz

rzdzenie maej azienki,

tak aby bya przytulna i
funkcjonalna to nie lada
wyczyn. Co zrobi, aby osign
taki efekt? Postawmy na due kafle, zimne barwy i duy sprzt.
azienka, to wane pomieszczenie w naszym domu. To tutaj
kada kobieta robi si na bstwo
i to tutaj moemy odpocz w
gorcej kpieli po cikim dniu
w pracy. Urzdmy j tak, aby
czas ktry w niej spdzamy by
przyjemnoci. Podstaw kadej azienki s kafelki. Na maych powierzchniach doskonale
sprawdz si due pytki zarwno
na cianach jak i na pododze.
Prostoktna glazura pooona
poziomo, poszerzy nam wntrze i
odwrotnie, uoona pionowo wyduy je. Kiepskim pomysem w
niewielkich pomieszczeniach s
kafelki w rnego rodzaju wzory.
Optycznie zmniejszaj azienk i
sprawiaj uczucie przytoczenia.
Pytki powinny by due i w barwach bieli lub szaroci. Jeli ceramik kadziemy tylko na czci
azienki, do pomalowania cian
uywajmy zimnych kolorw jak
biay, szary, jasny fiolet, pudrowy
r czy odcienie zieleni lub bkitu, poniewa te barwy optycznie
oddalaj od siebie ciany, co sprawia e nasza azienka zdaje si by

przestronniejsz. Wydawa by si
mogo, e na maej przestrzeni
musimy zrezygnowa z wanny
czy umywalki. Nic bardziej mylnego. Na rynku dostpne s rne
rodzaje wanien prysznicowych i
na pewno kady znajdzie co dla
siebie. Wymiarami zblione s
do standardowej kabiny prysznicowej, a speniaj podwjn
funkcj: wanny i prysznica. Jeli
jestemy zwolennikami tego drugiego, warto zamontowa brodzik
bez kabiny. Nawet najmniejszy o
wymiarach 70x70 z zasonk, nie

ograniczy naszych ruchw tak jak

ten ze szklanymi drzwiami o tych
samych parametrach.
Jeli jestemy ju przy armaturze pamitajmy, e na pewno
mniej miejsca zajmie nam podwieszana toaleta ni standardowa
ze zbiornikiem wody na zewntrz.
W maej azience powinny znale si rwnie meble, natomiast
nie moe by ich zbyt duo. Szafka pod umywalk, bd szafka za
lustrem powinny w zupenoci
wystarczy na najpotrzebniejsze
kosmetyki i drobne bibeloty. Im

mniej rzeczy na wierzchu, tym

bardziej pomieszczenie sprawia
wraenie czystszego i przestronnego. Bardzo wan rol odrywaj take lustra. Odpowiedniej
wielkoci i w strategicznych miejscach dodadz gbi i przestrzeni.
Ustawione naprzeciw siebie zdecydowanie powiksz optycznie
maa azienk. Musimy si tylko
zastanowi, czy nie bdzie nam
przeszkadza efekt wielokrotnego
odbicia.
Niemniej istotne co lustra jest
owietlenie. Dobrze by byo je-

li w azience znajdzie si okno,

ktre wpuci wiato dzienne.
Jeeli nie ma takiej moliwoci
zamontujmy owietlenie o zimnej barwie, dlatego e znaczco
wpynie to na wygld i wielko
naszej azienki. Kiedy koniecznie
jest wstawienie do azienki pralki
wybierzemy taki model, ktry nie
zabierze nam wiele miejsca. Doskonale do maych pomieszcze
nadadz si wskie pralki z grnym wsadem, s rwnie pojemne
i funkcjonalne jak te standardowe. Urzdzajc azienk pamitajmy te o odpowiednim ustawieniu i odlegociach midzy
sprztami. Stoczenie wyposaenia jest niewygodne w uytkowaniu i daje wraenie ciasnoty. Aby
nie zagraci maej powierzchni
azienki zdecydujmy si tylko na
niezbdne elementy.
Aranacja maej azienki, to
nie takie proste zadanie jak mogoby si wydawa. Trzeba wielu
rozwiza, aby mc si cieszy
wygodn i praktyczn przestrzeni. Przy zastosowaniu niektrych metod efekt moe przerosn oczekiwania, azienka bdzie
sprawia wraenie przestronnej
i znajd si w niej wszystkie niezbdne sprzty.

38

SPORT

pozatorun.pl

24 lipca 2015 r.

Chc
walczy
dla Polski
O marzeniu gry w biao-czerwonych
barwach, stosunku do Polski i miociach ycia Wilfredo Len Venero, zawodnik Zenitu Kaza, MVP oraz najlepszy przyjmujcy tegorocznego turnieju
finaowego Ligi Mistrzw w Berlinie,
opowiada Aleksandrze Radzikowskiej

Wizja Twojej gry dla Polski jest

blisza ni tydzie temu?
W ostatnim czasie wiele si
zmienio przyznano mi polskie
obywatelstwo. Tak naprawd zrobiem wszystko,
co mogem, eby
zagra w biao-czerwonych barwach.

reprezentowania Rosji?
Nigdy nie chciaem dla nich
gra. Chc y w Polsce, zaoy
tu rodzin, std pochodzi te
moja narzeczona i mam nadziej,

monstruj przy kadej moliwoci. Niewiele osb wie, co czuj

do Polski, e naprawd chce dla
niej walczy, nie potrafi postawi si w mojej sytuacji. Wszystko pokae jednak czas.
W reprezentacji debiutowae jako czternastolatek, wic kiedy zacze
przygod z siatkwk?
Moja mama bya siatkark, wic zaczem
gra w wieku siedmiu
lat. Wiadomo pierwsze
treningi, ledzenie rozgrywek w telewizji, mae
sukcesy. Im byem lepszy, tym siatkwka pochaniaa mnie bardziej.
Ta mio kwita powoli.

Kultura gry, pewna atmosfera

i oprawa sportu czy rozwj infrastruktury s w Polsce na innym
poziomie. Tu jest profesjonalnie,
zawodnicy s zawodowcami.

Przy sprzyjajcych
okolicznociach
mgby zagra
dla Polski ju na
Igrzyskach Olimpijskich w Rio de
Janeiro.
Rzeczywicie,
mwi si o takiej
moliwoci, ale wszystko jest w
rkach specjalnej komisji FIVB. Ja
chc gra dla Polski, mwiem to
wielokrotnie i zdania nie zmieni.
Po wyjedzie z Kuby i rezygnacji
z gry dla reprezentacji, znalazem
si w Rzeszowie. Trenowaem z
juniorami Resovii i chocia bardzo chciaem szlifowa form z
pierwszym zespoem, nie byo takiej moliwoci.

Znasz powody?
W meczach nie mogem wtedy zagra, wic pewnie nie chcieli
psu ukadu druyny. Chciaem
gra te dla polskiego klubu, ale
nie pojawiy si adne konkretne
i oficjalne oferty. Moim zawodem jest siatkwka i chc to robi na jak najwyszym poziomie,
a przy tym zarabia godnie, ale
to nie wysoko kontraktu jest
najwaniejsza. W Rosji przecie
te warunki s nieporwnywalnie
lepsze, ni w Polsce, a gdyby pojawia si oferta std, z pewnoci
bym j przyj.
Dlaczego odrzucie propozycj

e tu urodz si moje dzieci. Nie

ma adnych szans, ebym wrci
te do reprezentacji Kuby.
Wielu osobom ta wizja na pewno si podoba, ale nie brakuje te
gosw krytyki. Krzysztof Ignaczak w do ostry sposb wyrazi
swoj opini na ten temat.
Kady moe powiedzie to,
co uwaa za suszne, ale on chyba nie do koca zrozumia moje
motywy. Mam pewno, e gosy krytyki s szczere, ale wiele z
tych osb, ktre nie s przychylne
temu pomysowi, po prostu mnie
nie zna. Gwnie jako czowieka,
bo przecie warto sportow de-

Nie brakuje opinii o tym, e jeste

dzi najlepszym siatkarzem na
wiecie, a skromnoci a kipisz.
Dzikuj za takie sowa
(miech). To cika praca spowodowaa, e w krtkim czasie udao mi si osign wysoki sportowy poziom i to ju w modym
wieku. Takie sowa, jak twoje, to
wielka motywacja. Na kadym
meczu, kadym treningu, staram
si o tym pamita i nie chc zawie ani siebie, ani kibicw. Rado w pojedynk nie ma takiego
smaku, jak z nimi. Nawet dzi nie
mog do koca uwierzy, e wie-

le z tych maych i duych sukcesw wydarzyo mi si w yciu. To

pewnego rodzaju spenienie, ale
ono przeradza si w si do dalszej walki.
Wspominae o treningach z juniorami Resovii. Jak bardzo rniy si od tych, ktre odbywae
kiedy na Kubie?
Siatkwka na caym wiecie
jest taka sama, wic jeli chodzi
o kwestie techniczne niewiele
si rni. Natomiast kultura gry,
pewna atmosfera i oprawa sportu czy rozwj infrastruktury s
w Polsce na innym poziomie. Tu
jest profesjonalnie, zawodnicy s
zawodowcami.
Kibice robi wraenie?
Podruj po caym wiecie
i widziaem wielu kibicw, wic
musz si zgodzi z tym, e polscy
s unikatowi. Fajne jest jednak to,
e w rnych krajach kultura i
sposb dopingowania swojej druyny s odmienne. Inne w Japonii, Brazylii, Woszech czy Rosji.
Takiego szalestwa, jak w Polsce,
nie widziaem jednak nigdzie.
Mam na myli te wiedz siatkarsk, zaangaowanie kibicw na
hali i poza ni.
A Ty, poza siatkwk, co jeszcze
nazywasz swoj pasj?
Uwielbiam owi ryby! Cho-

cia niewiele osb mnie o to posdza W Polce take wdkowaem.

Pochwal si najwiksz zdobycz.
Odpowiem dyplomatycznie,
e nie o rozmiary tu chodzi, ale
o sam fakt owienia. (miech) W
ramach anegdot mog te powiedzie, e po raz pierwszy widziaem w Polsce nieg. W Warszawie
okazao si, e lotnisko jest w
centrum miasta, a nie kilkanacie
kilometrw za jego granicami, a
system komunikacji miejskiej w
stolicy by dla mnie du zagadk.
No, moe jeszcze to, e tu czerwone wiato naprawd oznacza
stop. Ju przed przylotem wiedziaem duo o historii kraju czy
sportowcach, nie interesuje mnie
jednak polityka. Za to jedzenie
Pierogi?
Pycha! Polskie grzyby i zupy,
bo na Kubie nie ma tradycji ich
gotowania. To wszystko skada
si na mj obraz Polski, poznaj
j coraz lepiej i chc tu zosta na
stae. Gra w biao-czerwonych
barwach to byby dla mnie zaszczyt.
Fot. ukasz Piecyk

24 lipca 2015 r.

pozatorun.pl

REKLAMA

39