MOJA CRKA JEST AUTYSTK.

- Nie mw tak. Jest po prostu inna. Wyronie mwi rodzina.

Moja crka ma rozpoznany Zesp Aspergera i z niego nie wyronie - zawsze bdzie toczya
nierwn walk ze spoeczn rzeczywistoci, ktrej nie rozumie. Uczy si jej, tak jak my
uczymy si obcego jzyka, czy odmiennej kultury zrozumie i wywiczy konieczne
zachowania, ale nigdy nie bd one jej naturaln czci. Kocham moj crk i jednoczenie
nienawidz Zespou Aspergera, bo przez niego nie mog si do niej zbliy bez lku, bez
frustracji, bez rozpaczy.

Kady dzie to rozpoczty na nowo wysiek wyuskiwania dziecka z upiny, w ktrej jest
zamknite stoj przed nim i woam : - Halo! Tu jestem! Nie jeste sama! Za buty! a ona
rozglda si niewidzcym wzrokiem, szybuje daleko i dopiero podniesiony gos sprowadza j
na ziemi. Nie krzycz - mwi. Pytam wic: - Co miaa zrobi? Umy zby? odpowiada
pytaniem na pytanie, kompletnie zdezorientowana. Za buty, prosz. Ok rzuca i
biegnie do siostry wyrwa jej ksik; bo dla mojej crki istnieje w danej chwili tylko to, co
znalazo si w jej umyle, tak jak ta ksika, ktr nie chciaa si podzieli z siostr; reszta
wiata znika. Trzeba wic zacz cay proces od nowa Popatrz na mnie. Za buty,
prosz.- I tak z kad czynnoci, kadego dnia.

Moja crka jest urocza, potrafi opiekowa si dziemi, wspczu innym, okaza mio. Jest
szalenie inteligentna i pochania ksiki w zachanny sposb. Ma fenomenaln pami,
sownictwo i zdolnoci artystyczne, jest utalentowana zarwno humanistycznie, jak i w
zakresie przedmiotw cisych. Jzyki obce to dla niej pestka.

Jednoczenie nie potrafi nie wyliza talerza po jedzeniu, nie potrafi nie powtarza w kko
brzydkich sw, ograniczy zmieniajcych si co jaki czas tikw od mrugania oczami,
przez cignicie nosem, chrumkanie. Nie potrafi nie wkada palcw do ust, popycha
innych, krzycze, mwi gono, cho sytuacja wymaga ciszy. Moja crka nie rozumie,
dlaczego zwraca si jej uwag, bo to inni prowokuj j swoim zachowaniem, a ona tylko
reaguje - kto j zaczepia, wic ona bije. Nie rozumie, e trzeba dostosowa swoje reakcje do
otoczenia. W kinie lub autobusie mwi - Jak tu mierdzi! Wyjdmy std ! Mama, ja si zaraz
zerzygam!

Kiedy przeyje co fascynujcego i pochaniajcego j, musi to odreagowa. Zdobyymy

Lubo Wielki taka pierwsza wiadoma wyprawa w gry na wasnych nogach, z
poszukiwaniem szlaku, z piecztk ze schroniska. Wysiek fizyczny to duy problem dla
mojego dziecka, ale jeszcze wikszym jest niepewno grawitacyjna lk przed upadkiem na
nierwnej powierzchni spowodowany zaburzeniami rwnowagi. A tu wska cieka,

kamienie i korzenie, lisko i stromo strach si ba! Sza powoli, czasem z asekuracj, ale
dosza sama. Bya dumna jak paw! Na drugi dzie urzdzia pieko o wszystko awantura,
wszystko to wina innych siostry, taty, moja. To sygna byo zbyt duo wrae wczoraj.
Dobrze wiedzie, tylko y z tym trudno.

Dlatego za kadym razem, gdy co planuj, zastanawiam si czy naraa j i nas, rodzin, na
taki stres. A moe pozwoli jej zosta w bezpiecznym wiecie ksiek, gier i telewizora, a nie
naraa na tak frustracj i nadmiar bodcw? Tyle, e gdybym tak uczynia, moje dziecko
nie jedzioby na hulajnodze i rowerze, co robi; nie weszoby do basenu, a pywa; nie
radzioby sobie w szkole z kolegami i koleankami, a ma przyjaci i mimo trudnoci stawia
czoo trudnym spoecznym sytuacjom.

Zesp Aspergera nie pozostawia mi wyjcia. Musz podejmowa niewygodne decyzje,

znosi caodzienne awantury, spoeczny wstyd, niech do wasnego dziecka. Niektrzy
mwi - Ona jest po prostu niemia. A ja wiem, e moja crka jest autystk. Ma
zdiagnozowany Zesp Aspergera, z ktrego nie wyronie, ale razem moemy jej pomc,
eby yo si jej atwiej.
Dlatego prosz, nie osdzajcie innych po zachowaniu; sprbujcie ich rozumie. To bardzo
uatwi ycie mojej crce i innym osobom z ZA .

Agata Balowska