PREDNAPREGNUTI BETON

Ideja prednaprezanja
Zašto prednaprezanje?
Prednaprezanje služi za stvaranje takvog naponskog stanja u
betonu koje se suprotstavlja naprezanju od opterećenja, tako
da poništava zatežuće napone u betonu ili ih drži u
upotrebljivim granicama.

Vrste prednaprezanja
Zavisno od tehnologij gradnje dvije vrste prednaprezanja:
1. Prednaprezanje nakon očvršćavanja betona, većinom sa
naknadnim uspostavljanjem veze, i
2. Prednaprezanje prije očvršćavanja betona – prednaprezanje
na stazi za prednaprezanje.
POSTAVLJANJE ARMATURE I UGRADNJA GOTOVIH PREDNAPETIH KABLOVA
POSTAVLJANJE PREDNAPETIH KABLOVA
ANKERNA MJESTA PREDNAPINJANJA
PREDNAPINJANJE KABLOVA
STAZE ZA PREDNAPREZANJE SA ANKERNIM BLOKOVIMA I GOTOVIM VEZAMA
VEZAČI SA ŽICAMA ZA PREDNAPREZANJE I ELEMENTIMA OPLATE
STAZE ZA PREDNAPREZANJE HIPERBOLIČNIH LJUSKI
Podjela prema stepenu prednaprezanja:
1. Potpuno prednaprezanje – bez napona zatezanja.
2. Ograničeno prednaprezanje – naponi zatezanja u
dopuštenim granicama.
3. Parcijalno prednaprezanje
M 0d = −σ c1, p +ϕ ⋅ Wc1

Kod savijanja sa uzdužnom silom:

M 0 d + N 0 d ⋅ k c1
k=
M (G + Q ) + N (G + Q ) ⋅ k c1

M 0 d = −σ c1, p +ϕ ⋅ Wc1
 Centrično prednaprezanje

Faza 1: Prednaprezanje kablova, žica na stazi prednaprezanje

Faza 2: Ugradnja betona

 Centrično prednaprezanje

Prednaprezanje na stazi za prednaprezanje

Faza 3: Unošenje sile prednaprezanja u betonski presjek

 σ

1860 Uže f pk = 1860

1670
Napon [MPa]

RA 400/500
400
ε
50 100 3150 σp
Dilatacija x 10

ea liz ira n r a dni dijagram f pk

Id
f p0,1k ra č un s k i d ij agram
Pro
f p0,1k/γs
Pojednostavljeni
proračunski dijagram

arctg Ep εp
(0)
εp + 0,025
Tabela 2.12 Žice prema EN 10138-3

Opis čelika Nominalno Određeno

Površina Čvrstoća Karakteristična
Klasa Ime Broj Prečnik popreč. na Masa Karakt. Maks. vrijednost sile
d presjeka zatezanje M vrijednost vrijednost pri izduženju
(mm) S0 Rm g/m najveće najveće od 0,1%
(mm2) MPa sile sile FP01=0,86Fm
Fm Fm,max kN
kN kN

A Y1960S3 1.1361 5,2 13,6 1960 106 26,7 30,5 22,9

Y1860S3 1.1360 6,5 21,1 1860 165 39,2 44,9 33.8
A 6,8 23,4 183 43,5 49,8 37,4
7,5 29,0 226 54,0 61,7 46,4
Y1860S7 1.1366 7,0 30 1860 234 56 65 48
A 9,0 50 390 93 106 80
11,0 75 586 140 160 120
12,5 93 726 173 198 149
13,0 100 781 186 213 160
Y1770S7 1.1365 15,2 140 1770 1095 248 282 213
A 16,0 150 1170 265 302 228
18,0 200 1560 354 403 304
Y1860S7G 1.1372 12,7 112 1860 875 209 238 180
Y1820S7G 1.1371 15,2 165 1820 1290 300 342 258
Y1860S7 1.1366 15,2 140 1860 1095 260 298 224
Y1860S7G 1.1366 16,0 150 1860 1170 279 319 240
Y1700S7G 1.1370 18,0 223 1700 1740 380 436 327

A
B Y2160S3 5,2 13,6 2160 106 29,4 33,7 26,2
Y2160S3 6,85 28,2 2160 220 60,9 69,7 54,2
Y2060S3 1.1362 5,2 13,6 2060 106 28,0 32,1 24,1
Y2060S7 1.1368 7,0 30 2060 234 62,0 71,0 53,0
Y1960S3 1.1361 6,5 21,1 1960 165 41,4 47,3 35,6
Y1960S7 1.1367 9,0 50 1960 390 98 112 84
Tabela 2.13 Užad prema EN 10138-2
Opis čelika Nominalno Određeno
Površina Čvrstoća Karakteristična
Klas Ime Broj Prečn popreč. na Masa Karakt. Maks. vrijednost sile
a ik presjeka zatezanje M vrijednost vrijednost pri izduženju
d S0 Rm g/m najveće najveće od 0,1%
(mm) (mm2) MPa sile sile FP01=0,86Fm
Fm Fm,max kN
kN kN

A Y1960S3 1.1361 5,2 13,6 1960 106 26,7 30,5 22,9

Y1860S3 1.1360 6,5 21,1 1860 165 39,2 44,9 33.8
A 6,8 23,4 183 43,5 49,8 37,4
7,5 29,0 226 54,0 61,7 46,4
Y1860S7 1.1366 7,0 30 1860 234 56 65 48
A 9,0 50 390 93 106 80
11,0 75 586 140 160 120
12,5 93 726 173 198 149
13,0 100 781 186 213 160
Y1770S7 1.1365 15,2 140 1770 1095 248 282 213
A
16,0 150 1170 265 302 228
18,0 200 1560 354 403 304
Y1860S7 1.1372 12,7 112 1860 875 209 238 180
G
Y1820S7 1.1371 15,2 165 1820 1290 300 342 258
G
Y1860S7 1.1366 15,2 140 1860 1095 260 298 224
Y1860S7 1.1366 16,0 150 1860 1170 279 319 240
G
A Y1700S7 1.1370 18,0 223 1700 1740 380 436 327
G
B Y2160S3 5,2 13,6 2160 106 29,4 33,7 26,2
Y2160S3 6,85 28,2 2160 220 60,9 69,7 54,2
Y2060S3 1.1362 5,2 13,6 2060 106 28,0 32,1 24,1
Y2060S7 1.1368 7,0 30 2060 234 62,0 71,0 53,0
Y1960S3 1.1361 6,5 21,1 1960 165 41,4 47,3 35,6
Y1960S7 1.1367 9,0 50 1960 390 98 112 84
Tabela 2.14 Šipke prema EN 10138-4

Opis čelika Nominalno Određeno

Površina Čvrsto Karakteristična
Vanjština Ime Broj Prečnik popreč. ća Masa Karakt. Maks. vrijednost sile
štapa d presjeka na M vrijednost vrijednost pri izduženju
(mm) S0 zatezanje g/m najveće najveće od 0,1%
(mm2) Rm sile sile FP01=0,86Fm
MPa Fm Fm,max kN
kN kN

R Y1100H 1.138 15 177 1100 1440 194 159 224

R 20 314 2560 346 283 397
P Y1030H 1.1380 25,5 511 1030 4009 526 426 605
P 26 531 4168 547 443 629
R 26,5 552 4480 568 461 653
P 27 573 4495 590 478 678
P 32 804 6313 828 672 953
R 32 804 6530 828 672 953
P 36 1018 7990 1048 850 1206
R 36 1018 8270 1048 850 1206
P 40 1257 9865 1294 1049 1488
R 40 1257 10250 1294 1049 1488
P 50 1964 15386 2022 1640 2326
P Y1230H 1.1382 26 531 1230 4168 653 573 730
R 26,5 552 4480 678 596 760
P 32 804 6313 989 869 1110
R 32 804 6530 989 869 1110
P 32 1018 7990 1252 1099 1400
R 36 1018 8270 1252 1099 1400
P 40 1257 9865 1546 1357 1730
R 40 1257 10205 1546 1357 1730
Centrično prednaprezanje
Centrično prednaprezanje – nanošenje opterećenja
Centrično prednaprezanje – mehanizam rada
Centrično prednaprezanje – naknadno prednaprezanje

Faza 1: Ugradnja cijevi u betonski element

Faza 2: Prednaprezanje
Centrično prednaprezanje – naknadno prednaprezanje

Faza 3: Ankerisanje (Skraćenje i ankerisanje kabla) i

postizanje sprezanja
Ankerisanje kablova za prednaprezanje
Ankerisanje kablova za prednaprezanje
Centrično prednaprezanje – naknadno prednaprezanje
Centrično prednaprezanje – naknadno prednaprezanje
Centrično prednaprezanje – bez aktiviranja prionljivosti
Ekscentrično prednaprezanje na stazi za prednaprezanje

Faza 1: Prednaprezanje kablova, žica na stazi prednaprezanje

Faza 2: Ugradnja betona

Ekscentrično prednaprezanje na stazi za prednaprezanje

Faza 3: Unošenje sile prednaprezanja u betonski presjek

Ekscentrično prednaprezanje na stazi za prednaprezanje

Naponi u betonu usljed prednaprezanja

Ekscentrično prednaprezanje na stazi za prednaprezanje

Naponi za kombinaciju opterećenja od prednaprezanja

i vanjskog uticaja
 Ekscentrično naknadno prednaprezanje

Naponi u betonu usljed prednaprezanja

 Ekscentrično naknadno prednaprezanje

Naponi za kombinaciju opterećenja od prednaprezanja

i vanjskog uticaja
 Ekscentrično prednaprezanje
bez aktiviranja prionljivosti

Naponi u betonu usljed prednaprezanja

 Ekscentrično prednaprezanje
bez aktiviranja prionljivosti

Naponi za kombinaciju opterećenja od prednaprezanja

i vanjskog uticaja
 Ograničenje naprezanja u kablovima

- Za vrijeme prednaprezanja

- Nakon ankerisanja sile prednaprezanja

- Za vrijeme eksploatacije (osim prednaprezanja bez

prianjanja)
 Zakon ponašanja betona

Čvrstoća na pritisak

Tangentni modul elastičnosti

Čvrstoća na zatezanje
 Ograničenje naprezanja betona

Pri unosu sile prednaprezanja:

Za vrijeme eksploatacije:

Moguće uvećanje za 10% ako je ugrađena

poprečna armatura 1% zapremine pritisnute
zone.
Pravi kablovi sa konstantnim ekscentricitetom

Dejstva na betonski presjek:

Normalna sila:
Moment savijanja:
Pravi kablovi sa promjenljivim ekscentricitetom

Dejstva na betonski presjek:

Normalna sila:
Moment savijanja:
Poprečna sila:
 Parabolični tok kablova

Prednaprezanje silom prednaprezanja

Promjenljivi ekscentricitet
Maksimalni ekscentricitet u sredini raspona
Nagib kabla na početku nosača α
Parabolični tok kablova

Za mali ugao α važi:

 Parabolični tok kablova

Ravnoteža:
 Parabolični tok kablova

Zamjenski sistem za statičko proračun sa skretnim silama “u”

Kod statički
određenih
nosača reakcije
su nula.
 Prosta greda

Uticaji na konstruktivni element

Stalno opterećenje

Pokretno opterećenje
 Prosta greda - naprezanje

Ukupne presječne veličine za kvazi-stalnu kombinaciju

opterećenja

Naprezanje
 Dokaz dekompresije

Mjerodavne prosječne sile – sredina raspona

Karakteristike poprečnog presjeka

Presječne unutrašnje sile uključujući uticaj prednaprezanja

 Dokaz dekompresije

Uslovna jednačina:

(Naprezanje na zategnutom rubu betona)

Za pravougaoni poprečni presjek:

rinf je koeficijent varijacije sile prednaprezanja (vidi EC2-5.10.9)

 Dokaz dekompresije

Potrebna sila prednaprezanja:

Potrebna površina kablova za prednaprezanje:

 Kontrola dopuštenih naprezanja

Beton pri nanošenju sile prednaprezanja:

Nelinearni dio tečenja uzima se u obzir ako je:

Beton u eksploataciji:

Kod građevina sa izraženim uticajem tečenja:

Čelik za prednaprezanje: