NR 76 | 28 SIERPNIA 2015 | ISSN 2084-9117 | NAKAD 30.000 EGZ.

www.pozatorun.pl

Wywiad z Trybsonem

iele osb zarzuca mi, e mj rywal jest

przysowiowym leszczem. Ale myl si mwi w rozmowie z Aleksandr Radzikowsk Pawe Trybson Trybaa

BEZPATNA GAZETA REGIONU TORUSKIEGO

Jestemy te na facebook.com/pozatorun

Gmina ubianka
Tradycyjny festyn na zakoczenie wakacji odbdzie si 30
sierpnia
15

***

Gmina Lubicz

Zamiast ryb
owi medale
Relacje specjalnych wysannikw Poza Toru na Mistrzostwa
wiata w Lekkoatletyce w Pekinie. Piszemy o tym, czego
w telewizji nie zobaczycie!

Gminne rozpoczcie roku

szkolnego odbdzie si w Zotorii, gdzie wjt otworzy now
sal gimnastyczn
16

***

Gmina Zawie Wielka

Trwaj trzy inwestycje w gminie Zawie Wielka. Ich czny
koszt to blisko 300 tysicy zotych
24

FELIETON

pozatorun.pl

28 sierpnia 2015r.

FELIETON

stopka redakcyjna
Redakcja Poza Toru

Pekin a prasa polska

Zotoria, ul. 8 marca 28

redakcja@pozatorun.pl

Wydawca
Goldendorf

JACEK
KIEPISKI

Redaktor naczelny
Radosaw Rzeszotek

Mistrzostwa wiata w
Lekkoatletyce w Pekinie
otworzyy mi oczy. Nie tylko
na kondycj krlowej sportu
w naszym kraju, ktra okazuje si naprawd przyzwoita,
co sprawia kibicom wiele radoci. Pekin otworzy mi te
oczy na bran, w ktrej pracuj od 25 lat.
wier wieku temu, na
samym pocztku lat 90-tych,
zaczem pracowa w lokalnym dzienniku Nowoci.
Gazeta bya moe nie tuzem
na krajowym rynku medialnym, ale miaa wwczas
rozmach i fantazj. Potrafia wysa pocztkujcego
dziennikarza - tak si skada,
e akurat mnie - na wojn do
Jugosawii. W oblonym Sarajewie znalazem si z dziennikarzami reprezentujcymi
bardzo powane, oglnopolskie tytuy. Koledzy z Polityki i Wyborczej dziwili si
i dopytywali skd jestem. Z
jakiej lokalnej gazetki? (Tak
obraliwie wyraali si tylko
na pocztku. Jak zobaczyli,
ile relacji wysyam na bieco - nabrali dla toruskiego
tytuu szacunku).

Mino wier wieku. Dzi

mj modszy redakcyjny kolega z Poza Toru, Tomasz
Wicawski, jest w Pekinie i
przesya z Mistrzostw gorce
relacje. Wrd sporej grupy
polskich dziennikarzy czuje
si troch tak, jak ja niegdy
w Sarajewie. Z tym, e on
pracuje dla nowej odsony
polskiej prasy lokalnej - gazety bezpatnej, jak jestemy.
Mona? Mona. Dziki jego
dziesiciodniowemu pobytowi w stolicy Chin moemy
naszym Czytelnikom zaoferowa ekskluzywny - jak
zwykli to okrela medioznawcy - wywiad ze wieo
upieczonym brzowym medalist w skoku o tyczce Pawem Wojciechowskim (str.
39) czy tekst ujawniajcy kulisy hotelowego ycia naszej
reprezentacji (str. 38 ).
Podsumowujc.
Doylimy czasw, gdy prasa
bezpatna, utrzymujca si
wycznie z reklam, moe
konkurowa z powodzeniem
z pras wycigajc do Czytelnikw rk po pienidze. I
to si dopiero nadaje do prasy.

Redaktor wydania
Kinga Baranowska
Dzia reportau i publicystyki
Jacek Kiepiski (GSM 723 030 103),
Tomasz Wicawski (GSM 535 405
385), Marcin Tokarz

Dzia informacyjny
ukasz Piecyk, Aleksandra Radzikowska, Micha Ciechowski

Kultura
ukasz Piecyk

Zdjcia
Adam Zakrzewski, ukasz Piecyk,
Maciej Pagaa

REKLAMA
Aleksandra Grzegorzewska (GSM
512 202 240), Agnieszka
Korzeniewska (GSM 534 206 683),
Magorzata Kramarz
(GSM 607 908 607), Karol Przybylski (GSM 665 169 292),
reklama@pozatorun.pl

Skad
Studio Poza Toru

Druk
Agora S.A.

ISSN 4008-3456
Redakcja nie odpowiada za tre ogosze.
***
Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy z dnia
4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach
pokrewnych Agencja Public Relations Goldendorf
zastrzega, e dalsze rozpowszechnianie materiaw
opublikowanych w Poza Toru jest zabronione bez
zgody wydawcy.

28 sierpnia 2015r.

pozatorun.pl

REKLAMA

REGION

pozatorun.pl

Najduszy
bieg
w Polsce
Ten puchar istnieje! To namacalny dowd
triumfu chorego Edwarda Kwitowskiego
w pierwszym w Polsce maratonie w 1924
roku w Toruniu. Losy zwycizcy tego niezwykego biegu splataj si cile z histori Polski
Jacek Kiepiski

o mia by puchar prze- ratonu w 1983 roku. - O tym, e

chodni. Towarzystwo Gim- dokadnie na tej samej trasie, tylnastyczne "Sok" z Torunia ko nieco krtszej, bo z Putowa
zamierzao imprez powtarza w do Torunia, w 1924 roku odby
poowie kadego kolejnego roku. si pierwszy w Polsce maraton,
Jednak bieg odby si tylko raz - dowiedzielimy si przypadkowo
15 czerwca 1924. Prasa zapowia- w 1986 roku. Przez te wszystkie
daa go i relacjonowaa szeroko. lata chciaem pozna histori wTe archiwalne teksty byy od ja- czesnego zwycizcy. Udao si to
kiego czasu znane. Ale dopiero, dopiero teraz...
Krystyna Hoffman mieszgdy si widzi wygrawerowany na
pucharze napis "Nagroda I, naj- ka latem w uroczym domu pod
duszy bieg w Polsce..." - otwie- Bydgoszcz. Jest crk kapitana
raj si oczy! To jest dopiero tra- Edwarda Kwitowskiego, zwycizcy pierwszego w Polsce maratonu
dycja!
I do niej odwouj si organi- 15 czerwca 1924 roku w Toruniu,
zatorzy tegorocznego 33 Toru
Marathon, imprezy, ktra wystartuje dokadnie w
dniu wyborw, 25
Pobiegniemy
znowu,
padziernika.
Co zaskakujce, gdy w 1983 na odcinku ubianka-Toru,
roku, z okazji 750
lecia praw miej- tras historycznego biegu z
skich Torunia i 1924 roku
Chemna, wymylano
Maraton
Chemno-Toru, bo tak pierwot- zwanego wwczas "najduszym
nie nazywa si Maraton Toru- biegiem".
Po ojcu odziedziczya zapa
ski, nikt z organizatorw nie wiedzia o pamitnym biegu z 1924 do sportu, jednak, gdy po wojnie
studiowaa z powodzeniem na
roku na tej samej trasie!
- To by jaki traf wrcz nie- warszawskiej AWF, zostaa przez
prawdopodobny - przyznaje Ry- UB usunita z uczelni. Za pochoszard Kowalski, szef toruskiego dzenie...
Edward Kwitowski z dwch
TKKF i wsporganizator ma-

zasadniczych powodw wadzy

ludowej nie pasowa. Po pierwsze, by legionist i uczestnikiem
wojny z bolszewikami, podczas
ktrej zasuy si bohatersk
obron dowodzonej przez siebie
baterii przed niespodziewanym
atakiem kozakw i otrzyma za to
krzy srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari. Po drugie, by
winiem Kozielska i zosta zabity
przez Rosjan w Katyniu...
- Pierwsze wspomnienie...?
- Krystyna Hoffman nie zastanawia si ani chwili. - W niedziel
mogam wej rano do ka rodzicw i podrapa stop po zaronitej piersi ojca. Dokadnie to
pamitam...
ycie Edwarda Kwitowskiego
to historia niepodlegej Polski w
piguce. Jako siedemnastolatek
zaciga si do Legionw Pisudskiego, suy w 3 puku piechoty,
bierze udzia w kolejnych kampaniach, walczy o Lww, za co dostaje Krzy Walecznych i odznak
"Orlta". Bierze udzia w ofensywie na Kijw i wreszcie, jak to si
mwi, goni bolszewika w wojnie
1920 roku.
Gdy nastaje pokj trafia do 4
puku artylerii przeciwlotniczej
w Inowrocawiu. Zamiast osi
na laurach, zakada klub sportowy "Goplania" i dziaa w nim do
II wojny.
- Gdy w 1937 roku urodzi si
mj brat Tadeusz, tata od razu

wcieli go na czonka "Goplanii"

i zacz za niego opaca skadki
- wspomina Krystyna Hoffman
pokazujc pamitki po ojcu. Podzieliam si z bratem - ja zostawiam sobie odznaczenia, on
wzi ten puchar...
Crka zwycizcy, urodzona w
1931 roku, doskonale pamita, jakim szacunkiem otacza Edward
Kwitowski t jedyn w swoim rodzaju nagrod. - Ordynans mia
obowizek czyci puchar regularnie, by lni jak zoto - wspomina kobieta. - Dzi napis si zaciera, ale jeszcze wida... O, prosz
czyta: "Nagroda I, najduszy
bieg w Polsce, 37,5 km, 2g 45m
20s, 15.6.1924r."
Awansowany w 1928 roku na
podporucznika Edward Kwitowski zostaje przeniesiony do 31
puku artylerii w Toruniu. Tu suy do wojny.
- Mieszkalimy w Inowrocawiu, tata do pracy dojeda - wypomina crka. - yo nam si bardzo dobrze. Tata bdc oficerem
zarabia uczciwe pienidze. Cay
czas udziela si w sporcie.
Crka zwycizcy pamitnego
biegu z Putowa do Torunia, w
ktrym udzia wzio 10 miakw (tak okrelano ich w prasie)
przyznaje, e wiele przyjemnych
przedwojennych wspomnie zataro jej traumatyczne wydarzenie
z 1943 roku.
- Mieszkalimy wwczas w

28 sierpnia 2015r.

ukowie na lubelszczynie, wysiedleni tam przez Niemcw. Zabrano nasz klas ze szkoy do
kina. Przed filmem bya kronika
filmowa. Akurat Niemcy pokazywali wiatu Katy i to co wykopali
z ziemi - wspomina pani Krystyna. - To byy potworne obrazy
zwok... I nagle, wrd rzeczy znalezionych przy nich, zobaczyam
moje zdjcie... Takie dopieszczone, robione u fotografa. To byam
na pewno ja.
Po latach rodzina dostaa potwierdzenie - Edward Kwitowski
znajduje si na licie katyskiej.
Pierwotnie bdnie zapisano jego
nazwisko: "Kwiatkowski". Jego
ona Zofia, mama pani Krystyny,
do mierci nie chciaa w to uwierzy i czekaa na ma.
Organizatorzy 33 Toru Marathon zamierzaj skopiowa
puchar z 1924 roku. - Byaby
to nagroda specjalna, moe te
przechodnia? - tumaczy Ryszard
Kowalski. - Jedno pewne - pobiegniemy znowu, na odcinku
ubianka-Toru, tras historycznego biegu z 1924 roku. Przypomnimy wszystkim biegaczom, co
si w tym miejscu odbyo przed
laty, wspomnimy o pierwszym
zwycizcy i jego przejmujcych
losach. Tradycj trzeba kultywowa.

Krtszy maraton
Najduszy bieg w Polsce,
nazywany te Biegiem maratoskim Sokoa toruskiego
liczy 37,5 kilometrw. W
tamtych czasach utrwalaa si
dopiero tradycja rozgrywania
tej konkurencji na obowizujcym do dzi dystansie 42 195
metrw. Organizatorzy toruskiego biegu wzorowali si,
najwyraniej, na autentycznej
odlegoci z Maratonu do
Aten, a ta wynosi 37 kilometrw. Dooyli 500 metrw, by
byo tak uczciwie, z nakadem.

28 sierpnia 2015r.

REKLAMA

pozatorun.pl

Z przedszkolem,
wrd drzew

W Toruniu powstaje nowoczesne

osiedle Sosnowy Las

ostatnich miesicach
deweloper
Pres
zaprezentowa now
ofert mieszkaniow Osiedle
"Sosnowy Las" w Toruniu.
Cho "Pres" jest firm torusk, do tej pory bya bardziej
rozpoznawana w Bydgoszczy.
Zainteresowani mog wiedzie
jednak, e firma ta jest take wspinwestorem Osiedla
Sztuk Piknych w Toruniu.
Osiedle "Sosnowy Las" zlokalizowane jest przy ul. Strzaowej w lewobrzenej czci
miasta, na wysokoci Kpy Bazarowej.
- Wraz z otwarciem mostu
im. gen. Elbiety Zawackiej
teren, na ktrym znajduje si
"Sosnowy Las", sta si bardzo wartociowy i atrakcyjny
- mwi Magdalena Olszewska,
specjalista ds. sprzeday i marketingu. - Kompleks zbudowany zostanie na obszarze 5,5 h, z
czego hektar stanowi naturalny
sosnowy las.
Gwnym atutem osiedla
jest blisko do Starego Miasta
- samochodem mona dojecha tam w pi minut, pieszo

zajmie nam to okoo 25 minut.

Drug zalet jest las, ktrego
cz zostanie wczona do
osiedla i zagospodarowana
dla mieszkacw na teren rekreacyjny. Planowane s tam
boisko, miejsce do grillowania,
a take siownia pod chmurk oraz cieka joggingowa.
Wszystkie pomysy zostan
skonsultowane z potencjalnymi mieszkacami.
- Na centralnej czci osiedla, w zabytkowym budynku
po jednostce wojskowej, znajdowa si bdzie przedszkole
- dodaje Olszewska. - Z reguy
na takie osiedla wprowadzaj
si osoby mode, ktre ju maj
modsze dzieci lub dopiero
planuj powikszenie rodziny.
Dla nich dodatkowym atutem
bdzie przeznaczenie w miejscowym planie zagospodarowania ssiednich terenw pod
budow szkoy.
"Sosnowy Las" realizowany jest etapowo. Waciciele
mieszka w pierwszych trzech
budynkach bd mogli wprowadza si po 30 czerwca 2016
roku. Drugi etap obejmowa

Osiedle zlokalizowane zostanie w lewobrzenej czci miasta, pomidzy toruskimi mostami

bdzie kolejne trzy bloki, a

nastpnie modernizacj zabytkowego budynku do funkcji
przedszkola.
Ceny mieszka zaczynaj
si od 4250 z za metr kwadratowy. Jak zaznacza Angelika Burdach, doradca klienta,
s one bardzo atrakcyjne i w
okrelonym czasie suy bd
promocji tego nowego osiedla.
- W pierwszym etapie oferujemy mieszkania o powierzchni od 33 do 94 m2 z tarasami,
balkonami lub ogrdkami. dodaje. - Kady parterowy lokal wyposaony zostanie w rolety zewntrzne. Na ostatnich
kondygnacjach znajdowa si
bd mieszkania z antresolami, a kada klatka wyposaona

zostanie w wind i wzkowni.

Pod budynkiem za znajdowa
si bdzie wsplna hale garaowa, a na zewntrz rwnie
miejsca parkingowe.
- Cae osiedle wraz z czci lasu, bdzie ogrodzone i
dozorowane - podsumowuje
Magdalena Olszewska. - Przy
projektowaniu tego miejsca kierowalimy si przede
wszystkim bezpieczestwem.
Przejcia na plac zabaw nie
przecinaj si z otaczajc osiedle ulic. Staramy si take, aby
mieszkania byy bardzo intymne, aby nie zagldano sobie w
okna. Na obrzeach terenu od
strony ulicy Strzaowej znajdowa si bd lokale usugowe.
Mam nadziej, e konkuren-

Fot.
WIZUALIZACJA

cyjne ceny, ciekawa lokalizacja, dobre zagospodarowanie

terenu, a przede wszystkim blisko przyrody bd stanowiy
du gratk dla naszych klientw. Myl, rwnie e "Sosnowy Las" dla wielu torunian stanie si wymarzonym miejscem
do zamieszkania.
Warto rwnie wspomnie,
e pomysodawc, a zarazem
gwarantem caego przedsiwzicia jest waciciel i lider
Pres Stefan Burdach, ktrego dowiadczenie przeoyo si na wybudowanie kilku
tysicy mieszka w Toruniu i
Bydgoszczy.
Firma PRES www.pres.com.pl

CIECHOCINEK

pozatorun.pl

28 sierpnia 2015r.

Jedno Synw Puku

W Ciechocinku spotkaj si najmodsi onierze II wojny wiatowej przedstawiciele rodowiska, z ktrego wiele innych powinno bra przykad

Jacek Kiepiski

szystko zaczo si w cztku rodowisko to czyo oso1968 roku, gdy bya by o rnej przeszoci wojennej
sanitariuszka 1 Armii - zarwno kociuszkowcw, jak
Wojska Polskiego, Halina Rozma- i powstacw warszawskich. To
rynowska znalaza stare, fronto- zasuga naszego przewodniczcewe zdjcie pitnastoletniego o- go, komandora Jzefa Czerwinierza, Jurka, ktry po opatrzeniu skiego, ktry zawsze powtarza, e
przez ni uciek do oddziau, bo jestemy jedn, polsk rodzin i
rwa si do walki. 23 lata po za- mamy sobie mwi na ty, tak jak
koczeniu wojny rozpocza jego wtedy, gdy bylimy dzieciakami.
poszukiwania - wysaa zdjcie
Co ich jeszcze czy? Przechopca z pytaniem "Gdzie jeste konanie, e na wojnie dojrzewa
Jurku?" do "Expressu Wieczor- si szybciej. wiadcz o tym losy
nego". Kapral Jerzy Stankowski kadej z osb, ktre z dum nosz
odnalaz si niebawem, a redak- tytu Syna Puku. albo Crki Pucje "Expressu" oraz "onierza ku, bo kobiet w tym towarzystwie
Wolnoci" rozpoczy akcj po- sporo, gwnie byych sanitariuszukiwania innych modocianych szek.
onierzy i partyzantw.
- W 1990 roku zakoczylimy
- Byem na pierwszym zlo- nabr - dodaje pukownik. - Okacie integracyjnym Synw Puku, zao si, e jest nas 5865 osb,
Fot. JACEK
bo tak przyjlimy nazw i tak tyle si zgosio. Dzi, oczywicie, Pukownik Micha Maksymowicz przy zdjciach
KIEPISKI
pamitkowych
z
poprzednich
zlotw
Synw
Puku.
odznak ustanowiono, we wrze- wielu ju z tej grupy nie yje. Std
niu 1968 roku - wspomina
skoro byli ZSRR w 1941 roku mia jedenapk. Maciej Maksymowicz,
dziemi w cie lat. Niebawem rozpocz pramieszkaniec Ciechocinka i
czasie wojny, c w mleczarni. Dziki temu, e
organizator 30 zlotu, ktry
atwiej do- gotowe sery dostarcza do wza
rozpocznie si 31 sierpnia.
trze im dzi kolejowego - widzia oczekujce
- Wtedy pojawio si 250
Okazao si, e jest nas 5865 osb, tyle ze swoimi na odjazd skady.
osb. Dzi spotyka si nas
- Ta wiedza przydawaa si
zdecydowanie mniej. W si zgosio. Dzi, oczywicie, wielu ju z tej wspomnieniami
do grupie wywiadowczej AK Watra
tym roku liczymy na ok. 70
modych.
1, z ktr rozpoczem wsppragrupy nie yje. Std zloty mniej liczne...
uczestnikw.
C h o b y c. Byem ich oczami, opowiadaKim jest Syn Puku?
dzieje
sa- em, co widziaem na stacji, a oni
- Jeli kto walczy z bromego Michaa Maksymowicza. potem przygotowywali akcj wyni w rku albo dziaa w konspi- zloty mniej liczne...
Ich skarbem s yciorysy, kt- Przed wojn mieszka w Brzeciu sadzania torw przed militarnyracji nie majc 17 lat - ma prawo
do tego tytuu - tumaczy Maciej rymi dziel si chtnie z mo- nad Bugiem zajtym w 1939 przez mi skadami - wypomina. - DoMaksymowicz. - Od samego po- dzie. Wychodz z zaoenia, e Rosjan. Gdy Niemcy zaatakowali staem pseudonim "Bystry".

Gdy w lipcu 1944 roku Rosjanie parli na zachd zetkn si ze

zwiadowcami 168 Puku Gwardyjskiego poszukujcymi bezskutecznie brodu na Bugu.
- Miaem starszego brata, ale
to mi matka kazaa i z nimi i
pokaza brd - dodaje. - Trzy tygodnie mnie nie byo. Najpierw
Rosjanie uznali mnie za szpiona,
bo przypadkowo wskazaem brd
prowadzcy wprost na stanowiska Niemcw. Ostatecznie przeprawilimy si w innym miejscu.
Potem braem udzia w bitwie.
Zostaem ranny, kula przestrzelia mi nog i uszkodzia ko. Na
tej podstawie zostaem po latach
uznany za Syna Puku.
To rodowisko nie dzieli swych
czonkw na lepszych i gorszych.
ye na wschodzie - przyszo ci
walczy wraz z Armi Czerwon,
ye w stolicy - zostae powstacem. Wane, e walczye, jako
dzieciak, o woln Polsk. Synowie Puku zapewniaj, e unikaj
polityki i wicych si z ni podziaw.
- Mona sprawdzi - podkrela
pk. Maksymowicz. - Zapraszamy
do nas 1 wrzenia, w samo poudnie. Spotkamy si przy Obelisku
Zwycistwa na skwerze koo teatru w centrum Ciechocinka. Z
kadym z uczestnikw zlotu warto pogada. Zapewniam.

28 sierpnia 2015r.

WYWIAD

pozatorun.pl

eby crka
bya dumna

O drugiej walce na zawodowym ringu, blaskach i cieniach

wystpu w programie Warsaw Shore Ekipa z Warszawy
oraz tym, kim jest dzi - z Pawem Trybsonem Tryba
rozmawia Aleksandra Radzikowska
Jakim jeste tat?
Chyba nie mam sobie nic do
zarzucenia. Chciabym kiedy
mojej crce pokaza, e ma tatusia, ktry jest sportowcem, nie
imprezowiczem. Bd dumny,
gdy osign najwyszy poziom, a
i ona powie moe kiedy z dum:
tak to jest mj tata. To byo w
ogle jej pierwsze sowo. Tata,
tata, tata. Gdy wychodz na treningi, Eliza opowiada
mi, jak mnie woa. Jest
dla mnie wszystkim.
Popakae si, gdy zobaczye pierwsze zdjcie USG?
Tak byo.
A ten tatua?
To napis Victoria, z
dat jej urodzin.

przygd zrezygnowaem. Gdzie

tam te kluby si jeszcze zdarz,
bo to dla mnie dobry pienidz,
ale jestem trzewy i jad tam do
pracy. Nikt nie kupi za mnie pieluch dla crki. Wybraem sport,
chocia miaem atwiejszy kawaek chleba.
Niedugo, pitego wrzenia,
przed Tob druga zawodowa
walka w Toruniu.

wiowym leszczem, ale myl si.

Nie bd bawi si z nim w ringu,
ale on przecie chce wygra tak
samo, jak ja.
Potrzebujesz teraz wicej walk,
eby udowodni swoj warto?
Tak, jestem pocztkujcym
zawodowcem, musz konfrontowa si z wieloma przeciwnikami i apa dowiadczenie. Jeli
wszystko pjdzie po mojej myli, w tym roku stocz dwie
walki najblisz z Danielem Markowskim i jeszcze
jedn. Lubi wygrywa.

Wiele osb zarzuca mi, e mj

rywal jest przysowiowym leszczem,
ale myl si

Mylaam, e chodzi o zwycistwo.

To oczywicie te, tatua ma
dwa znaczenia. Ludzie kojarz
mnie dziki udziale w programie Warsaw Shore. Duo atwiej
byo mi wyj, dobrze si pobawi i napi za darmo, ale z takich

Trenuj na penych obrotach dwa razy dziennie i to we

wszystkich paszczyznach stjce, zapasach i parterze. Myl,
e moja cika praca przeniesie
si na oktagon i podobnie, jak
podczas pierwszej walki, poka
swoj warto. Wiele osb zarzuca mi, e mj rywal jest przyso-

A przegrywa potrafisz?
Wiesz, chyba nie bardzo.
Wiem, jak jest. Jeli myl o
szczytach, np. UFC, to nie
mog sobie pozwoli na poraki ju na starcie. To lata
treningw, ale czemu nie? Moe
akurat i tam zawalcz. Takie
mam marzenie, pewnie jak kady fighter, ale licz si te statystyki.
Nie aujesz, z jakiej strony pokazae si w programie?
Nie, to bya niesamowita

przygoda. Spotkaem tam przecie Eliz, dzi jest ju moj

narzeczon, i wielu przyjaci.
Mam 24 lata, ale ju sporo przeyem i dziki temu mam odniesienie do wszystkiego.
Wielu imprezuje, ale nie kady
daje si wtedy podglda kamerom.
Teraz nie ma czego, czego
bd aowa. Etap takich imprez
mam ju za sob, wyszalelimy
si z Eliz. Teraz moemy usi
na tykach. Nie powiem, czasem
odwiedzimy ekip, bo wszystko
jest dla ludzi, ale ju z umiarem.
Wrciby tam jeszcze raz?
W tej chwili nie, ale gdybym
cofn czas, to pewnie podjbym
t sam decyzj. Byem wolny,
prac miaem dorywcz, zgosiem si do programu, chcieli
mnie i tyle. Ciesz si z tego, kim
jestem i z moich wyborw.
A gdy ogldae powtrki odcinkw nie byo Ci chocia przez
chwil wstyd?

Z niektrych sytuacji nie jestem dumny, ale stao si. Wielu

ludziom zdarzaj si na imprezach urwane filmy, ale potem
opowiadaj im o nich znajomi i
nie musz oglda tego w telewizji. Lej si na mnie pomyje
w Internecie, a ludzie nie znaj
umiaru podchodz w restauracjach i mwic prawie pluj w talerz albo pytaj o to, jak wyrwa
gsk, czyli dziewczyn, gdy id
z Eliz.
Kto rano wstaje, temu gska
daje, Krzycz Trybson", seks i
strumienie wdki to moga zobaczy w Twoim wykonaniu caa
Polska. Sam jeste sobie winien.
Ja to mwiem, to moje hasa, niczego si nie wypieram, ale
dzi jest ju inaczej.
O podryw na gski ju nie pyta?
Dokadnie, ju nie mam
ochoty o tym opowiada. Mam
te swoje dwie gski ju na stae.
Niech crka bdzie dumna z taty.

REGION

pozatorun.pl

28 sierpnia 2015r.

Niezapomniany
Memoria

Kadego dnia komplet kibicw, niesamowita wrzawa i gwiazdy

wiatowego formatu. Wanie tak wyglday popoudnia oraz
wieczory na Arenie Toru w dniach 22-24 sierpnia, gdzie
rozgrywa si XIII Memoria Huberta Wagnera

Karol ebrowski

o byo prawdziwe wito

siatkwki. Podczas kadego spotkania naszej reprezentacji 5168 miejsc, czyli
wszystkie dostpne na hali przy
ulicy Bema, mieniy si biao-czerwonymi barwami. Gony
doping rozpoczyna si w momencie wyjcia
na rozgrzewk Polakw, a
koczy dopiero par minut
po
ostatnim
Turniej
punkcie.
Francja, Ja- ogldaniem
ponia i Iran.
Kady przedstawiciel tych reprezentacji podkrela w pomeczowych wypowiedziach, e zespoy czuj si
doskonale grajc przy tak licznej
i zaangaowanej publicznoci.
Trener Trjkolorowych Laurent
Tillie nawet po dramatycznej porace z Polakami, kiedy Francuzi
wygrywali 2:0, a ostatecznie prze-

grali 2:3, mwi o bardzo dobrej

organizacji caego wydarzenia.
Turniej by czym wicej ni
tylko ogldaniem spotka siatkarskich. Zasiadajc na trybunach czuo si, e wynik zaley
od tego, jak mocno jestem w
stanie nadwyry gardo. Nie

by czym wicej ni
spotka siatkarskich
mona nie doceni roli spikera
czyli Marka Magiery, ktry po raz
kolejny stworzy wietne show. I
mam nadziej, e w tym momencie nie ujm panu Markowi, ale
jakie to byoby show bez najlepszych kibicw na wiecie?
Bez Moniki, ktra podczas
drugiego dnia Memoriau ogo-

sia swojemu lubemu, e zostanie ojcem. Bez Agnieszki, ktra siedziaa zawstydzona przez
wielokrotne pokazywanie jej
przez operatora na gwnych telebimach w hali. Bez pary modej z sektora J2, ktra na mecz
wybraa si w swoich lubnych
strojach, a zauwaona
przez kamery caowaa
si gorco, sprawiajc,
e mimo przegrywania
reprezentacji 0:2 - na
twarzach
tylko wszystkich
pojawi si umiech.
Bez tych wszystkich
osb, ktre a cappella,
z rk na piersi oraz
szklanymi oczami pieway
hymn z caych si. Tak, to nie byoby to samo.
Czas Memoriau dobieg koca. Plan zosta wypeniony, Polacy okazali si najlepsz druyn.
Wszystkie cztery zespoy wyjad
teraz na Puchar wiata do Japonii, gdzie bd walczy o kwalifi-

kacje olimpijskie. Mam nadziej,

e powiedzie si naszej reprezentacji na tym turnieju. Gdyby jednak si nie udao, odpowied na
pytanie: dlaczego wobec tego tak
dobrze szo w Toruniu? - bdzie
prosta. Nigdzie nie ma takiej

publiki, ktra mimo usterki w

mikrofonie spikera podczas kocwki meczu z Francj rozpocza wasny doping prowadzc
nasz kadr do zwycistwa. Tylko
tu. W Toruniu.
Fot. ukasz Kardyna

Unijne dziecko gospodarki

Maestwo z Brzozwki prowadzi du firm transportow. Mimo e na polskiego przedsibiorc
zewszd czyhaj nowe problemy, to dziaalno stale si rozwija. Na klientw nie narzekaj, bo kursy
(np. do Holandii) odbywaj si nawet 6 razy w tygodniu

uropejska - tak jednym

sowem mona scharakteryzowa firm Transline z
Brzozwki. Nie do, e zajmuje
si transportem ludzi i towarw
w caej Europie, to jej pocztki
przypadaj na wstpienie Polski
do Unii Europejskiej. Andrzej
Krankowski jest w stanie oceni
ten czas z perspektywy przedsibiorcy.
Skoczy samochodwk, a
pniej ekonomi. Te dwie dziedziny idealnie wpasoway si w
to, czym zajmuje si obecnie.
- Pracowaem za granic i
korzystaem z usug firm transportowych - mwi Andrzej
Krankowski, waciciel firmy
Transline. - Postanowiem ostatecznie sam rozpocz tak dziaalno.
W 2004 roku na chwil przed
majow akcesj Polski do UE postanowienie to zostao zrealizowane.
- Na pocztku nie byo atwo
- wspomina mieszkaniec gminy
Obrowo. - Internet nie by tak powszechny jak dzi, wic nieatwo
byo z reklam. Jako jednak trzeba byo sobie radzi.
Z jednym samochodem i kredytem firma zacza powoli si
rozkrca. Stopniowe otwieranie
granic w UE byo jako manna z
nieba.
- Zaczlimy od transportu
osobowego i z wejciem nasze-

- Zaczlimy od transportu osobowego i z wejciem naszego kraju w struktury europejskie klientw nie brakowao - mwi Andrzej Krankowski z Transline.

go kraju w struktury europejskie

klientw nie brakowao - dodaje
Andrzej Krankowski. - Ludzie
zaczli wyjeda za prac, wic
nie mielimy problemw ze zleceniami.
Po 11 latach dziaalnoci
Transline zatrudnia prawie 20
osb, a 4 lata temu doda do swo-

jej oferty usugi zwizane z transportem ciarowym. Nie od dzi

jednak wiadomo, e wasny biznes to zajcie praktycznie na 24
godziny na dob. Czy tak jest w
przypadku firmy Transline?
- Pocztki jak wszdzie byy
trudne i rozwj przedsibiorstwa
spdza sen z powiek - przyznaje

Fot. UKASZ
PIECYK

Andrzej Krankowski. - Dzisiaj na

szczcia firma dziaa na mocnych fundamentach i nie trzeba
siedzie po nocach, aby czego
dopilnowa. Moja ona take
pracuje w firmie, wic czy chc,
czy nie chc, od spraw zawodowych jednak nie uciekniemy. Na

szczcie nie pamitam ju, kiedy

ostatni raz ktry z kierowcw
obudzi mnie w nocy telefonem z
informacj o wypadku czy awarii.
A okieznanie kierowcw, zdaniem Andrzeja Krankowskiego,
to najwiksza trudno w prowadzeniu takiej firmy. Z pomoc
przychodz jednak nowe technologie, gdy kady samochodw
jest kontrolowany przez system
GPS. Dziki temu w biurze w
Brzozwce wiadomo, gdzie jest
dany samochd, jak jedzie tras
i jakie jest jego spalanie.
Mimo, e Transline na klientw nie narzeka, to polski przedsibiorca atwo nie ma.
- Praktycznie co roku mog liczy na jakie kolejne utrudnienia
w prowadzeniu firmy - przyznaje
Krankowski. - Np. ostatni absurd
to konieczno pacenia naszym
kierowcom niemieckiego wynagrodzenia, jeli ich miejscem docelowym s nasi zachodni ssiedzi. To prawie 5-krotne przebicie.
Mimo tych trudnoci Transline si rozwija. W planach jest
dziaanie jeszcze na wiksz skal, m. in. w spedycji.
- Gdybym mia wyrni najwaniejsze osignicie w historii
firmy, to chyba stay rozwj w
swoim tempie - przyznaje Andrzej Krankowski. - Kryzys gospodarczy nas nie dosign, a to
najwaniejsze.

28 sierpnia 2015r.

pozatorun.pl

REKLAMA

10

WYWIAD

pozatorun.pl

28 sierpnia 2015r.

Dawna opozycja
yje w ndzy
O politycznej emeryturze, nowym
prezydencie, zbliajcych si wyborach
parlamentarnych i kopotach Platformy
Obywatelskiej, z Janem Wyrowiskim,
wicemarszakiem Senatu RP, rozmawia
Tomasz Wicawski
Czego oczekuje pan,
jako obywatel, od prezydenta Dudy?
Najwaniejsze w
przemwieniu
inauguracyjnym byo
w przesanie, e cay
czas trzeba odbudowywa
wsplnot.
Spoeczestwo, nard
musi by jednoci.
Jeeli uda si to panu
prezydentowi zrealizowa chocia w pewnym stopniu, to bdzie to due osignicie.
Polska jest bowiem straszliwie podzielona.
I to nie tylko w kwestii dramatu, ktry mia
miejsce w Smolesku. Andrzej Duda, zanim
zosta prezydentem, te reprezentowa w tej
sprawie stanowisko radykalne. Wiele osb
siga gbiej. Twierdzi, e przy okrgym stole siedzieli sami zdrajcy. Nasz kraj na samym
pocztku, w tej optyce, przesta by suwerennym. W gazetach, ktre popieray kandydata
PiS na prezydenta czsto uywa si stwierdzenia, e III RP bya owocem zdrady. Podziay nie s tylko geograficzne, ale przebiegaj przez wiele rodzin. Trzeba to zagodzi.
Nad Wis musi mieszka jeden nard, a nie
dwa, jak w tej chwili.
Jest szansa, e nowy prezydent wzniesie si
ponad rodowisko, z ktrego si wywodzi?
Ufam, e tak moe by. Myl, e on sam
jest zaskoczony swoim zwycistwem i skal
poparcia. Ale niedawne przemwienie podczas wita Wojska Polskiego, gdy stwierdzi,
e Polska to pikny kraj, daje nadziej na
przyszo.
Nie patrzy pan z niepokojem na to, co dzieje
si w Platformie Obywatelskiej? Przy ukadaniu list wyborczych pana, ju niedugo bya,
formacja popada ze skrajnoci w skrajno.
To nigdy nie jest atwy proces. Szczeglnie
w przypadku ordynacji, ktr obecnie w Polsce mamy. Emocje si pitrz i dochodz do
gosu ambicje wielu osb. O miejsce w parlamencie walczy si nie tylko z adwersarzami
politycznymi, ale take z koleankami i kolegami ze swojego rodowiska. Kwestia miejsca
na licie wyborczej jest jednak mitem. Ostatecznie, co warto powiedzie, najpierw gosuje si na osob. Ukad kandydatw danej
partii jest kwesti symboliczn. Janusz Dzicio z naszego okrgu cztery lata temu wszed
do Sejmu z ostatniego miejsca. Teraz zgodzi
si na to Tomasz Szymaski.
Ale zmiana "jedynek" ma by jakim przesaniem dla wyborcw? Na czele list pojawio
si wielu modych ludzi.
To sposb odpowiedzi na trend, ktry obserwowalimy w wyborach prezydenckich.
Doskonaym przykadem jest Pawe Kukiz i
jego poparcie wrd modych osb - pokolenia Internetu, dla ktrego w Europie nie ma
granic. Moliwe, e modzi ludzie powinni
mie silniejsz reprezentacj w parlamencie
ni dotychczas. Nie mona jednak wylewa
dziecka z kpiel. Nadmierny kult modoci te nie jest dobry. Waciwa proporcja to
czerpanie z pomysw modych i rozsdku
starszych. W Toruniu na "jedynce" te jest
mody radny.
Tylko czy te mode osoby, ktre teraz otwieraj listy wyborcze i staj si, si rzeczy, twarzami PO s wybrane oddolnie przez innych
modych czy narzucone z gry przez kierow-

nictwo partii?
Takie wyrnienie powinno by konsekwencj prawyborw w danym rodowisku.
To nie jest dobra szkoa, jeeli ludzie dziaajcy w partii czy organizacji modzieowej s
wskazywani palcem. Powinny by jasne kryteria rekrutacji takich osb. Nie zawsze tak
jest.
Platforma rzdzi 8 lat. W Polsce po 1989 roku
to precedens. Poparcie w sondaach, pomimo opinii wielu, wcale nie jest takie niskie.
Wystarczy spojrze, jakie poparcie po 4 latach rzdw miao SLD. To fonemem. Pomimo "antyplatformianej" propagandy jest ono
wysokie. Czasami uzasadnionej propagandy,
nie przecz. Ci, ktrzy krytykuj wszystko,
jak Pawe Kukiz, musz te zmierzy si z
rzeczywistoci ukadania list, dokonywania
wyborw. Wida ju, e nie jest to atwe. A
jednowymiarowe spojrzenie na rzeczywisto jest nieuzasadnione, bo wiele przez te
ostatnie 25 lat udao si zrobi dobrego. Radykaowie popeniaj z reguy bdy i szybko
przemijaj. Tak byo z Lepperem, Tymiskim
czy Palikotem. Kukiz dzi odwouje si do
wielu hase, ktre miaa na sztandarach PO
- jednomandatowych okrgw wyborczych,
zaprzestania finansowania partii z budetu
itd.
No wanie - miaa, ale tych spraw nadal nie
zaatwiono.
Dlatego cae rodowisko paci za to polityczn cen. Bo ludzie chc tego samego, czego chcieli kilkanacie lat temu.
Wrzeniowe referendum ma szans powodzenia?
Uwaam, e to by bd prezydenta Komorowskiego. Moe naleao tak zrobi z
uwagi na krtkoterminowy interes wyborczy,
ale niewiele wicej. Podnosiem to w Senacie
w czasie procedowania nad tym. To referendum nie jest najszczliwsze. Jest wynikiem
emocji i kalkulacji politycznych.
A pan sam jak zagosuje w referendum?
Za JOW-ami jestem od dawna, a kwestia
rozstrzygania wtpliwoci w prawie na korzy podatnika zostaa ju uregulowana w
parlamencie. W sprawie finansowania partii
moja obecna wiedza kae opowiedzie si za
dalszym finansowaniem z budetu, ktre jest
transparentne i nie sprzyja ukadom korupcyjnym.
Nie bdzie si pan nudzi na politycznej emeryturze.
Mam co robi. Ja ju mam za sob najciekawszy okres - przemian ustrojowych, caego
25-lecia po transformacji. Udao mi si unikn wielu pokus, ktre czyhaj na czowieka
w polityce. Jedna sprawa przez wiele lat ciya mi na sercu. Wielu ludzi opozycji demokratycznej, ludzi byej "Solidarnoci" yje
obecnie w ndzy. Z kocem sierpnia wchodz w ycie przepisy, ktre pozwol, chociaby w ograniczonej formie, pomc tym
osobom. To bya jedna z ostatnich spraw, w
ktr zaangaowaem swoj pozycj i autorytet. Sprawa wana i symboliczna.

11
Gramy fair. Kibice o tym wiedz
28 sierpnia 2015r.

WYWIAD

pozatorun.pl

O wypadku Darcyego Warda, wspieraniu lokalnych inicjatyw, programie wyborczym, z Przemysawem

Termiskim, prezesem KS Toru oraz kandydatem Platformy Obywatelskiej do Senatu RP z okrgu
torusko-chemiskiego rozmawia ukasz Pagaa.
Wszystkimi wstrzsna informacja o fatalnym w skutkach
wypadku Darcyego Warda. Czy
uel staje si ryzykown dyscyplin sportu?
Niestety takie sytuacje, mimo, e
coraz rzadziej, nadal si zdarzaj.
Wci poprawiamy bezpieczestwo na torach ulowych. Jeszcze
kilka lat temu dmuchane bandy
byy czym rzadko spotykanym,
dzi s standardem. Mimo to
trudno pogodzi si z takimi wypadkami i zawsze zastanawiamy
si, czy mona byo tego unikn.
Mam gbok nadziej, e Darcy
wyjdzie z tej okropnej sytuacji z
jak najmniejszymi konsekwencjami.
Jak wiemy bdzie ubiega si
Pan o mandat senatora z okrgu
torusko chemiskiego. Skd
pomys startu w wyborach?
Podkrelam wielokrotnie, e lubi gra fair. Wiele lat mozolnie
i uczciwie budowaem swoj firm. Angaowaem si te w wiele
inicjatyw spoecznych. Po latach
mam t satysfakcj, e jestem
czowiekiem na wskro spenionym zawodowo i majcym pasje.
Od kilku miesicy spotykam si
z reprezentantami wielu lokalnych rodowisk i to wanie oni
zachcali mnie do podjcia tego
wyzwania.
Czym chce Pan przekona do siebie wyborcw?

s bycia aktywnymi.

Zawsze kieruj si maksym: po

pierwsze czowiek. Obserwuj
co dzieje si z Toruniem, Chem, ysomicami, czy Chemnem.
Dziki
wsparciu
ze rodkw unijnych i zaradnoci
samorzdw udaje
si budowa drogi, szkoy i infrastruktur sportow.
Mimo to istnieje
dua grupa osb,
ktra czuje si pominita w korzystaniu z efektw wzrostu gospodarczego.
Dla nich chciabym stwarza
szanse dalszego rozwoju. Dlatego
bd proponowa now formu-

wsppracy midzy samorzdami a prywatnym biznesem w

celu przeciwdziaania rnym
formom wykluczenia. Chc by

Jako przedsibiorca zbudowa

Pan siln torusk firm. Jak to
dowiadczenie bdzie chcia Pan
wykorzysta?
Wiem, jak zachca modych do
samodzielnej aktywnoci zawodowej. Ja rwnie rozpoczynajc
dziaalno gospodarcz korzystaem z pomocy i rady bardziej
dowiadczonych. Dlatego teraz
bd przekonywa wadze samorzdowe do powoania mikro-inkubatorw przedsibiorczoci,
ktre znakomicie uatwiaj start
modym ludziom. Ich tworzenie
nie powinno by domen tylko
duych miast. Chciabym, eby
takie inkubatory powstaway w
Chemy, czy Chemnie. Bdziemy wspiera ludzi modych z maych miejscowoci, ktrzy maj w
sobie pasj i pomys na biznes.
Jest Pan rwnie
prezesem
klubu
ulowego KS Toru. To najpopularniejsza dyscyplina
sportowa w naszym
miecie. Czy bdzie
Pan nadal wspiera
sport?
uel w naszym regionie jest bardzo
wany a jego kibice
wierni i oddani. Ich pasja zapewnia doping na trybunach i
nadaje sens rywalizacji. Od po-

Bd przekonywa wadze
samorzdowe do powoania
mikro-inkubatorw przedsibiorczoci
rwnie blisko seniorw, poniewa s oni skarbnic wiedzy i dowiadczenia. Trzeba da im szan-

cztku pracy dla klubu ulowego

staram si by blisko fanw. To
mj pierwszy sezon. Nowa wizja klubu cay czas si ksztatuje.
Bd w dalszym cigu wspiera
lokalny sport. Chciabym pooy nacisk na stworzenie lepszych
warunkw pracy z modymi
sportowcami. Naley uruchomi
dodatkowy system stypendiw
sportowych.
Wiemy, e jako klub przygotowywalicie festyn sportowy dla
swoich fanw. Jednak z uwagi na
wypadek Darcyego Warda zmienilicie plany.
Dokadnie tak. Razem z Jackiem Gajewskim opublikowalimy otwarty list w tej sprawie.
To co przydarzyo si Darcyemu
wstrzsno nami. Zdecydowalimy, po wielu rozmowach, rwnie z naszymi kibicami, e odwoamy to wydarzenie. Wszystkie
fundusze, ktre miay by przeznaczone na organizacj imprezy
przekaemy naszemu wychowankowi. Chcemy pj krok dalej i
w poowie padziernika zorganizujemy turniej charytatywny
w Toruniu, gdzie bdziemy kwestowa na rzecz Darcyego Warda.
To jest wyraz naszej silnej wizi z
tym modym zawodnikiem. Darcy jestemy z Tob.

12

CHEMA

pozatorun.pl

28 sierpnia 2015r.

Jestem ich trenerem i koleg

O przygotowaniach do zbliajcego si
sezonu, celach i trenerskim debiucie z Sebastianem Tylickim, nowym szkoleniowcem drugoligowego KS Chema i jego
byym zawodnikiem rozmawia Aleksandra Radzikowska

Siatkarze ju trenuj na penych

obrotach?
Waciwy sezon przygotowawczy zaczlimy 3 sierpnia,
trenujemy w poniedziaki, rody
i pitki - na sali spdzamy wtedy
blisko dwie godziny. Przez pierwsze dwa tygodnie skupialimy
si na wytrzymaoci i nie dotykalimy w ogle piek. Od przyszego tygodnia rozpoczniemy
prac nad cyklem motorycznym,
do gry wejd piki, zaczniemy
myle o ustawieniach i do rozpoczcia ligi - czyli 26 wrzenia -

mia na swojej pozycji rywalizacj o miejsce w skadzie.

Zaplecze w postaci modszych
zawodnikw ju si rozwija?
W przypadku naszej druyny nie byo mowy o modszych
zawodnikach, bo cele na ten sezon mamy jasne - wywalczenie
miejsca w pierwszej trjce II ligi.
Bierzemy te udzia w Pucharze
Polski, pierwszy mecz 22 wrzenia gramy z Grudzidzem i jeli
go zwyciymy - przejdziemy dalej. wietna sprawa dla nas, kibi-

Jeli uda si podpisa planowane

kontrakty, dla klubu zagra szeciu nowych siatkarzy - poowa skadu bdzie
zmieniona.
bdziemy trenowa w ten wanie
sposb. Kawa cikiej roboty ju
za nami, ale przed nami jeszcze
wicej.
Z aktualnych informacji mona
wywnioskowa, e w oficjalnym
skadzie s, pki co, jeden atakujcy i jeden rodkowy. To zwiastun?
Nie mog w tym temacie powiedzie zbyt wiele, bo nie podpisalimy kontraktw ze wszystkimi zawodnikami. Rozmawiamy
z nimi i ich klubami o ewentualnych wypoyczeniach bd moliwoci wykupienia. Sprawa jest
otwarta, trenuj ju z nasz druyn, ale oficjalnie ich nazwisk
nie mog wymieni. S to jednak
zawodnicy, ktrzy z pewnoci
bd w stanie nam pomc.
Jak liczna jest ta grupa?
Zesp liczy dwanacie osb
- tak, jak sobie yczylimy. Nie
wicej i nie mniej, eby kady

cw i sponsorw, rwnie dlatego szukalimy tych tzw. ogranych

siatkarzy, ktrzy byliby solidnym
wzmocnieniem. Na testy przyszli
rni kandydaci - i modsi, i starsi, na pocztku byo ich osiemnastu, potem zrobilimy korekt do
szesnastu, a zostao dwunastu.
Kordziski czy Kozowski ponownie bd reprezentowa
klub, ale Nowakowski, Zieliski
czy Szczechowicz to dla kibicw
nowe nazwiska. Wszyscy brali
udzia w tych testach?
Dokadnie,
sprawdziany
skomponowalimy tak, by zawodnicy z zeszorocznego skadu
mogli zaprezentowa si razem
z innymi. Zrobilimy wiczenia
motoryczne i gry kontrolne, by
sprawdzi ich form. Jeli uda si
podpisa planowane kontrakty,
dla klubu zagra szeciu nowych
siatkarzy - poowa skadu bdzie
zmieniona.

Sebastian Tylicki debiutuje w roli trenera siatkarskiego.

Rwnie dla Pana jest do debiut, 26 lat to dobry czas, by po

raz pierwszy usi na awce trenerskiej i zrezygnowa z czynnej
gry? Kontuzja czy po prostu nowy yciowy cel?
Kilka lat pograem w t siatkwk, byem czsto poza domem, a mieszkam z on w
Bydgoszczy i cige rozjazdy nie
byy dla nas komfortowe. Miaem podpisany kontrakt na nowy
sezon, ale nic z tego finalnie nie
wyszo, nie porozumielimy si w
sprawie jego renegocjacji. Zrobiem licencj na trenera, otworzyem w Bydgoszczy szkk siatkarsk dla dzieci od 4. roku ycia
i niczego nie auj.

ku, inna praca. Musz na bieco

monitorowa i korygowa gr. To
nie wyglda tak, e tylko przychodzi si na trening albo mecz.
Ustalam plan przygotowa, rozmawiam z zawodnikami o ich
samopoczuciu i kontuzjach, bo
kady z nich ma swoje problemy.
Wany jest te aspekt psychologiczny. Jestem trenerem, ale rwnie koleg.

Mwi, e siatkarzem si bywa,

ale trenerem jest si zawsze. Nie
ma od tej funkcji odpoczynku.
Trener musi by odpowiedzialny za cay zesp. To mj
debiut, nie wiedziaem, czego si
spodziewa, to rzut na gbok
wod, ale jest to dla mnie o tyle
komfortowa sytuacja, e poow
zespou znam z boiska. Przecie
gralimy ze sob dwa lata temu
w Chemy. Staram si by trenerem czuym na ich potrzeby, a nie
kim odosobnionym.

To nie jest proste, by przej z relacji kolega-kolega do relacji trener-zawodnik.

Ma pani racj, ale mona to
poczy. Mamy do siebie szacunek i wszyscy zaakceptowali to,
e jestem trenerem. To jednak,
wracajc do poprzedniego wt-

To szefowanie druynie byo dla

Pana marzeniem czy jest szczliwym splotem okolicznoci?
To nie bya decyzja zamierzona. Okazao si, e licencja
upowania mnie rwnie do
kierowania tak druyn, dowiedziaem si, e trener Piotr Fran-

Fot. PAWE ORWAT/

NADESANE

wsppracy na linii blok-obrona,

tak byo ju dwa lata temu, gdy
graem w Chemy na pozycji
libero. Blok nigdy nie by szczelny tak, jak chcielibymy, wic w
tym sezonie zwrcimy na niego
szczegln uwag. To gwny cel,
ale bdziemy szlifowa te przyjcie i obron. Jeli blok nadal
bdzie szwankowa, chocia tego
nie przewiduj, to pika nie moe
wpada w boisko zbyt atwo.
Chcemy broni i wyprowadza
duo kontratakw.
Terminarz meczw kontrolnych
jest ju ustalony?
Niedugo bdzie znany, pewnie w przyszym tygodniu. Byem
na spotkaniu z trenerami podczas

Mamy do siebie szacunek i wszyscy

zaakceptowali to, e jestem trenerem.
To nie wyglda tak, e tylko przychodzi
si na trening albo mecz.
kowski odchodzi ze stanowiska,
zadzwoniem do prezesa i doszlimy do porozumienia.
Po pierwszych wsplnych tygodniach i obserwacji minionego
sezonu - wie ju Pan nad czym
druyna musi pracowa intensywniej?
Problem jest na pewno we

rozdania licencji, mam ich numery telefonw. Jestemy w kontakcie. Sparingi chcemy zagra
m.in. z Grudzidzem i Nakem,
by moe uda si zorganizowa
okazjonalny turniej albo wzi w
nim udzia dziki zaproszeniu od
innej druyny. Trenujemy i damy
z siebie wszystko. Jestem dobrej
myli.

28 sierpnia 2015r.

CHEMA

pozatorun.pl

13

Zdecyduj mieszkacy Sowo dotrzymane

Do 7 wrzenia zainteresowani mog skada propozycje zada
w ramach budetu obywatelskiego. W historii miasta to sytuacja
bez precedensu

Nie zwalniaj tempa pikarze Legii Chema. Po festiwalu strzeleckim z Mustangiem, o ktrym pisalimy w poprzednim
numerze, przyszed czas na pewne zwycistwa z zerem z tyu

By moe za spraw wnioskw do budetu obywatelskiego powstanie nowa siownia zewntrzna

lac zabaw dla dzieci, zaatana dziura w drodze czy

inwestycja w okolice chemyskiego jeziora decyzja
naley do mieszkacw. To oznacza, e mog oni zgasza wasne
pomysy na rewitalizacj miasta
bd projekty, ktre zostan poddane konsultacjom spoecznym.
Budet obywatelski, zwany partycypacyjnym, to nic innego, jak
proces decyzyjny, w ramach ktrego mieszkacy wsptworz
budet samorzdu, wspuczestniczc przy tym w podziale okrelonej puli publicznych pienidzy.
Jeli chodzi o finanse, taki
ukon w stron mieszkacw
miasta odbdzie si po raz pierwszy.
- W ostatnich latach inicjatywa nabraa w skali oglnokrajowej duego tempa mwi Janusz
Wilczyski, sekretarz Urzdu
Miasta Chema. Due miasta
podejmoway ju wielokrotnie
podobne decyzje, w naszym regionie chyba pierwsza bya Bydgoszcz. Na wniosek burmistrza
rada podja stosown uchwa,
ktra okrelia zasady funkcjonowania budetu obywatelskiego.
Burmistrz wyda te stosowne
rozporzdzenia w sprawie szczegw formularza wniosku, karty
do gosowania czy harmonogramu dziaania.
Propozycje zada do budetu
obywatelskiego moe zoy kady, kto w momencie wypenienia
wniosku ukoczy szesnacie lat

oraz organizacje pozarzdowe

dziaajce na terenie gminy miasta Chemy. Formularz zgoszenia oraz wzr listy osb popierajcych zadanie udostpnione
s na stronie internetowej oraz
w sekretariacie Urzdu Miasta
Chemy. Co wane, aby wniosek
zosta zoony, najpierw musi poprze go co najmniej pidziesit
osb powyej szesnastego roku
ycia.
- To z naszej strony wyjcie
naprzeciw oczekiwaniom mieszkacw, ale jest jeszcze zbyt wczenie, by komentowa, jak inicjatywa zostaa przez nich przyjta
mwi Janusz Wilczyski. Bdziemy starali si upowszechnia
ten pomys, eby spotka si z duym odzewem. Niech mieszkacy zastanowi si, co ich zdaniem
mona w miecie zmieni, by poczuli si wsprzdzcymi.
Dla wielu moe to by jedyna
okazja na zrealizowanie projektw, ktre suy bd oczywicie
rwnie innym mieszkacom.
Realizacja takich zada odbywa
si w cigu jednego roku budetowego, jednak w odpowiednio
uzasadnionych
przypadkach
moliwie jest wyduenie przeprowadzenia zadania.
- Kwota stu tysicy zotych
moe nie jest dua, ale na pocztek trudno oszacowa, jakim
budet obywatelski bdzie cieszy
si zainteresowaniem dodaje
Janusz Wilczyski. - By moe w
przyszych latach t sum bdzie-

Wieci z Baja

dniach 5-6 wrzenia

2015 r. w Toruniu odbdzie si wito Piernika. Aktorzy Teatru Baj Pomorski

take wcz si do akcji. W sobot, 5.09, od godziny 11:00 dwoje

aktorw przywita przy Muzeum
Etnograficznym goci, obsugujc

Fot. UKASZ
PIECYK

my systematycznie zwiksza.
Istotnym elementem inicjatywy jest to, e mieszkacy dziki
swojemu zaangaowaniu w tworzenie budetu miasta, buduj
kapita spoeczny. Przyjo si,
by jego wdroenie i realizacja
poprzedzone zostay kampani
informacyjno-edukacyjn.
To,
e inicjatyw w swoich rkach
maj mieszkacy, moe tylko
pozytywnie wpyn na efektywno gospodarowania finansami
i celowo przeprowadzanych
projektw, zmian czy renowacji.
Inwestycje czsto s ukierunkowane na zaatwienie najpilniejszych potrzeb. Dziki temu wzrasta wzajemne zaufanie pomidzy
wadzami gminy a jej mieszkacami. Wany jest rwnie aspekt
solidarnoci. Dziki wsplnemu
zaangaowaniu w dan spraw
umacniaj si wizi lokalnej spoecznoci, ludzie dbaj nawzajem o swoje potrzeby i wzrasta w
nich poczucie odpowiedzialnoci
za wspln przestrze. Dobrze
funkcjonuje take idea zrwnowaonego rozwoju, a sam proces
podejmowania decyzji zapewnia
transparentno finansw publicznych.
Czasu na to, by wczy si aktywnie w ten projekt, pozostao
niewiele. Nie ma sensu zwleka.
Ci, ktrych inicjatywy zostay
zrealizowane potwierdzaj, e naprawd warto.
(AR)
kram z przyprawami korzennymi.
Symboliczny nastrj wita Piernika bd podtrzymywa Cyganka i Szczudlarz, przechadzajcy
si torusk starwk. Pierwsz
teatraln atrakcj tego dnia bdzie przedstawienie Szewczyk
Dratewka w reyserii Zbigniewa
Lisowskiego. Zostanie ono wystawione na scenie na Rynku Staromiejskim. Spektakl rozgrywa si
w atrakcyjnej scenografii, ktrej
gwnym motywem jest pomysowe krzeso. Bajkowe postaci
kreuje dwjka aktorw - zarazem
narratorw opowieci. Dzieje
Szewczyka s dla nich piknym
snem o krainie, gdzie "kada rzeka bya z miodu albo z mleka ...".
Najmodsi widzowie zobacz w
przedstawieniu marionetki sycylijskie oraz lalki pomysowo skonstruowane w oparciu o koo.
O 15:45 tego samego dnia odbdzie si Narodowe Czytanie

o pierwszej kolejce, w ktrej Legia wygraa z Mustangiem Ostaszewo 5:4 trener

Tomasz Urbaski wzi na siebie
win za utracone bramki i obieca
zmieni ustawienie zespou, aby
sytuacja ju si nie powtrzya.
Sowa dotrzyma.
- Nie gramy ju tak wysoko
opowiada szkoleniowiec Legii.
Mamy dobrych obrocw i przy
takiej zmianie ustawienia nasi
przeciwnicy nie potrafi stwarza
sytuacji pod nasz bramk.
Bardziej uwana gra w obronie nie przeoya si na mniejsz skuteczno w ofensywie.
Legia pokonaa Radzyniank
Radzy Chemiski 4:0 oraz
Iskr Ciechocin 2:0. Chemyski zesp ma na swoim koncie
komplet punktw i ustpuje tylko
bilansem bramkowym rezerwom
Olimpii Grudzidz.
- Cay czas widz bardzo duy
potencja w tej druynie twierdzi Urbaski. Kolejnym z naszych atutw jest silna awka. Nie
mam elaznej jedenastki, ktra
gra od pocztku do koca. Mog
rotowa skadem, co urozmaica
nasz gr, a to ma odzwierciedlenie w dotychczasowych wynikach.
Trener zdradza take, e wielu
graczy odnajduje si w nowych
rolach.
- Obserwuje ich na treningach
i czasami wystawiam ich na troch
innych pozycjach ni dotychczasowo grali tumaczy szkoleniowiec. Okazuj si to korzystne
dla obu stron, poniewa ja mam
wiksze pole manewru, a sami
zawodnicy przyznaj, e ucz si
czego nowego i dobrze si czuj
w nowych rolach.
Prawdziwe wyzwanie czeka na
Legi ju jutro. Zesp uda si do

ochowa, gdzie podejmie tamtejszy Klub Sportowy. Gospodarze

maj na swoim koncie siedem
punktw i znajduj si w tabeli
tu za chemanami. Ogromne
wraenie mog robi statystki
ochowian na wasnym boisku.
Ostatni mecz przegrany u siebie
zanotowali 12 kwietnia 2014
roku!
- Nie boimy si nikogo odpowiada niewzruszony tym faktem Tomasz Urbaski. Powiem
wicej. Do ochowa jedziemy po
trzy punkt, i nie interesuje nas nawet remis. Pojedziemy tam gra
swoj, otwart pik. Dobrze nam
idzie od pocztku rozgrywek i
chcemy i za ciosem.
W rodowisku okrgwki
Legi Chema wymienia si jako
gwnego faworyta do awansu.
- Myl, e jeszcze za wczenie
na takie sowa ustosunkowuje
si do tego trener Urbaski.
Mamy za sob dopiero trzy mecze i na pewno jeszcze duo si
zdarzy. Wiele druyn moe si
rozkrca z form. My patrzymy
jednak na siebie, chcemy wygra
kade spotkanie i skupiamy si
tylko na najbliszym meczu. Nie
uwaamy si wielkimi tuzami tej
ligi, tutaj kady moe wygra z
kadym, ale mam nadziej, e nie
bd wygrywa z nami. (K)

Lalki B. Prusa na podstawie

fragmentw wybranych przez
Kancelari Prezydenta RP Bronisawa Komorowskiego. Do aktorw prezentujcych tekst doczy
take zastpca Prezydenta Miasta
Torunia Andrzej Rakowicz, ktry wcieli si w posta Stanisawa
Wokulskiego. Na scenie zobaczymy midzy innymi Mirosawa
Szczepaskiego (Ignacy Rzecki),
Mart Parfieniuk-Biaowicz (Izabela cka), Andrzeja Sowika
(Starski).
Zwieczeniem
pierwszego
dnia wita Piernika bdzie koncert The Best of Baj, podczas
ktrego zostan zaprezentowane
najlepsze piosenki Baja Pomorskiego.
Poniej zamieszczamy dokadn rozpisk wydarze organizowanych przez nasz teatr w trakcie
wita Piernika:

5.09.2015 r. (sobota)
11.00-17.00, Muzeum Etnograficzne Stoisko z przyprawami
korzennymi
12:00-13:15, Rynek Staromiejski
spektakl Szewczyk Dratewka
13:15-14:45, Rynek Staromiejski
spacer z Cygank i Szczudlarzem
15:45-16:45, Rynek Staromiejski
Narodowe Czytanie Lalki B.
Prusa
16:45-17:30, Rynek Staromiejski
koncert The Best of Baj
6.09.2015 r. (niedziela)
11:00, Muzeum Piernika Piernikowa Chatka
12:00-13:15, Rynek Staromiejski
spektakl Szewczyk Dratewka
15:45-16:30 koncert The Best
of Baj
Fot. ze spektaklu Szewczyk
Dratewka

14

GMINA CHEMA

pozatorun.pl

28 sierpnia 2015r.

niwne baby
ju stoj

Pomodl si, rozstrzygn konkurs na najpikniejsz koron oraz

ozdob doynkow i to w takt muzyki. 29 sierpnia soectwo Kiebasin bdzie gospodarzem tegorocznych gminnych doynek
Aleksandra Radzikowska

hocia natura nie bya w

tym roku askawa dla rolnikw, doynki odbd si
zgodnie z tradycj. Niewane, czy
na polach klska urodzaju, czy
plonw jest niewiele trzeba za
nie podzikowa i witowa zakoczenie cikiej pracy. W organizacj corocznej imprezy kolejny
raz wczy si Spoeczny Komitet
Doynkowy pod przewodnictwem sotys Ewy Kasprzak. Takie
komitety wspieraj staych organizatorw wita wjta oraz
Centrum Inicjatyw Kulturalnych
Gminy Chema. Dysponuj wasnym budetem, ktry w caoci
pochodzi z wpat od prywatnych
sponsorw. Tak jest rwnie w
tym roku.
W ramach wydarzenia o godzinie 13 zostanie odprawiona
polowa msza dzikczynna, na
ktrej wierni podzikuj za zebrane plony, za o godzinie 15 przy placu w ssiedztwie wiejskiej
wietlicy - rozpocznie si tradycyjny ceremonia doynkowy.
- Starostowie i wicestarostowie
wrcz gospodarzowi naszej gminy, wjtowi Jackowi Czarneckiemu, bochen chleba wypieczony
z tegorocznych zbiorw mwi
Katarzyna Orowska z Urzdu
Gminy Chema. S wybierani
z grona rolnikw i mieszkacw
wsi cieszcych si autorytetem w
swoim rodowisku. W tegorocznej edycji wita te zaszczytne
obowizki speni starostowie

Ewa Kasprzak i Wojciech Kamierczak oraz wicestarostowie

Katarzyna Oliwa i Marek Sawicki.
Nie zabraknie te tradycyjnej zabawy, czyli festynu doynkowego,
wystpw artystycznych i taca.
Na scenie wystpi m.in. Powiatowa i Miejska Orkiestra Dta
z Chemy oraz zesp muzyczny Polskie Kwiaty. Wyczekiwan
gwiazd dnia bdzie jednak zesp Andre, ktry uczestnikom
wydarzenia zaprezentuje si o
godz. 17. Z kolei gociem specjalnym, ktry zabawi publiczno i
na twarzach wymaluje serdeczne
umiechy, okrzyknito Genowef
Gwizdek z kabaretem. Potacwka doynkowa z udziaem zespou KLIP rozpocznie si ok. godz.
20 i potrwa prawie do biaego
rana. W programie imprezy nie
zabraknie miejsca na konkursy
dla publicznoci, ogrdki zabaw
dla najmodszych mieszkacw
gminy, wystpy artystyczne i
pokazy z udziaem grupy motocyklowej CRUXER z Chemna.
Zgodnie z tradycj zainteresowani obejrz te stoiska z lokalnymi
produktami i rkodzieem.
- Zabawa z pewnoci bdzie
udana, ale w programie imprezy
zaplanowane zostao rwnie w
godzinach od 15 do 18 zwiedzanie miejscowej wityni dodaje
Katarzyna Orowska. Warto pozna jej histori, do czego gorco
wszystkich zachcam. Atrakcj

powinien by te konkurs siowy

najbardziej wytrway rolnik w
gminie z doynek moe odjecha
rowerem, czyli nagrod gwn w
tym konkursie.
Co ciekawe, soectwo Kiebasin liczy zaledwie 122 mieszkacw, ale jest jedn z najstarszych
miejscowoci na Ziemi Chemiskiej. Na terenie wsi funkcjonuje
zmodernizowana w tym roku
wietlica wiejska otoczona wypoczynkowo-rekreacyjn infrastruktur. Jej wntrze udekorowa
niedawno stary kredens z rodzinnymi pamitkami ofiarowanymi
przez okolicznych mieszkacw.
We wsi dziaa te Koo Gospody
Wiejskich, ktre w tegorocznym
plebiscycie na Najpopularniejsze Koo Gospody Wiejskich
na Kujawach i Pomorzu zajo
w powiecie toruskim pierwsze
miejsce.
- Wie wyrniaj malownicze krajobrazy, ale rwnie
szczeglna dbao o jej estetyk
ze strony mieszkacw dodaje
Katarzyna Orowska. Tym bardziej, e dzi Kiebasin dekoruj
ju niwne baby ze somy i inne
ozdoby doynkowe. Zapraszamy
wszystkich, ktrzy jeszcze si nie
zdecydowali, by wzili udzia w
tegorocznej edycji doynek. Z
pewnoci nie bdzie to dla nich
czas stracony.
Fot. nadesane

Ziemia dla inwestorw Bj wygrany

Gminny samorzd poszukuje przedsibiorcw chtnych do inwestowania na terenie miejscowoci Kiebasin

army fotowoltaiczne lub

wasny pomys na biznes. Obszar, ktry czeka
na przedsibiorcw to gleby w
przedziale klas IV-VI. Nie ma
koniecznoci wyczenia go z
produkcji rolniczej. Przedstawiciele gminnego samorzdu s
otwarci na propozycje.
- Na tych terenach dawniej
znajdoway si wirownie
mwi Patryk Zabocki z Urzdy
Gminy Chema. Zostay doprowadzone do stanu pozwalajcego na dalsza upraw, ale
klasa ziemi nie jest najwysza.
Nikt jej nie uprawia, tereny te
su rolnikom jedynie jako ki.
eby oywi obszar, ktry tak
naprawd ley odogiem, postanowilimy cign tam inwestorw. Lokalizacja nadaje si do
tego idealnie.
Coraz czciej na takich terenach zakadane s farmy fotowoltaiczne, ktre przetwarzaj wiato soneczne na energi
elektryczn. Dlaczego gmina

zdecydowaa si wanie na taki

ruch?
- Tym rni si m.in. od
wiatrakw, e nie ma przy okazji
ich budowy sprzeciww spoecznych tumaczy Patryk Zabocki. Nie zaley nam na takich
konfliktach. Poza tym, temat
fotowoltaiki dopiero rozwija si
w Polsce. Teren jest odsonity, zabudowania rozproszone,
wic stwierdzilimy, e farmy s
dobrym pomysem. Rwnie dobrze zgosi moe si do nas take inny zakad, firma czy osoba
prywatna, ktra chce otworzy
wasny biznes. Nie zamykamy
si na inne propozycje.
Pi dziaek, ktre mog zainteresowa inwestorw, znajduje
si obok siebie. Jedna naley do
gminnego samorzdu, reszta jest
wasnoci prywatn. Przy nich
przebiega sie redniego napicia, zalet jest te blisko wody.
- To teren nie przynosi adnego zysku, bo od takiej klasy

ziemi nie pobieramy podatkw

mwi Patryk Zabocki. Rolnicy rwnie nie zbieraj z niej
duych plonw. Zaley nam zatem na tym, by pobudzi gospodarstwa i inwestorw do zmiany, otworzy nowe moliwoci,
na ktre te grunty niewtpliwie
pozwalaj. Na miejscu byo ju
dziesi rnych firm, ale kady z podmiotw czeka na dofinansowania, bo bez pomocy z
unijnego budetu rozwj firmy
jest trudny. Inwestycja musi si
im opaca i zwrci, a w konsekwencji pozwoli zarobi.
Kadego z zainteresowanych zabieram w teren i pokazuj konkretne obszary. Oprowadzam i
odpowiadam na zadawane pytania.
Wszyscy zainteresowani tematem powinni kontaktowa
si z Patrykiem Zabockim pod
numerem telefonu: 739 000 119.
(AR)

W Skpem powstanie nowoczesna wietlica multimedialna. To efekt gosowania

w oglnopolskim projekcie

nternauci na kandydatur
biblioteki w Skpem oddali
blisko 6,5 tysica gosw a to
oznacza, e Pracowania Orange
ju niedugo suy bdzie mieszkacom gminy Chema.
Walczyli nie o byle co, a o lepszy dostp do technologii, miejsce wymiany inspiracji i przestrze do inicjowania wsplnych,
kreatywnych dziaa, zwizanych
z potrzebami lokalnych spoecznoci. Pomylny wynik gosowania oznacza te m.in. nauk programowania dla dzieci, muzyczne
warsztaty midzypokoleniowe,
wsplne tworzenie gier planszowych, kursy blogowania kulinarnego czy setki innych pomysw
gotowych do realizacji.
- Cieszymy si, e ostatni etap
konkursu zosta rozwizany po
naszej myli mwi Katarzyna Orowska z Urzdu Gminy
Chema. Wniosek jest inicjatyw lokalnych liderw, ale zosta zoony pod kierownictwem

miejscowej biblioteki. Jestemy

jednym z 26 beneficjentw tego
konkursu w Polsce.
Lokale zgoszone przez zwyciskie grupy zostan wyposaone w komputery z bezpatnym
dostpem do Internetu, telewizory LCD, konsole do gier, co powinno ucieszy szczeglnie najmodszych mieszkacw gminy,
drukarki ze skanerami oraz meble. Pomieszczenia przeznaczone
na pracowni zostan dodatkowo wyremontowane. Fundacja
zaangauje si rwnie w opiek
merytoryczn nad pracowni w
postaci zorganizowania specjalistycznych szkole i grantw, a
take zadba o kwestie techniczne.
Te pracownie, ktre na terenie caej Polski powstay ju wczeniej,
przez blisko trzy lata dziaalnoci
dowiody, e potrafi zmienia na
lepsze nie tylko okolic, ale take
cae spoecznoci.
(AR)

28 sierpnia 2015r.

GMINA UBIANKA

pozatorun.pl

Soneczny
koniec lata

15

Tradycyjny festyn na zakoczenie

wakacji odbdzie si 30 sierpnia
w Gminnym Parku Kultury w ubiance

Tomasz Wicawski

a impreza wieczy sezon zobowizuje. A festyn, nieprzyletnich spotka kultu- padkowo, nosi nazw Soneczralnych, ktry trwa od ne zakoczenie lata.
paru miesicy. Po niej odbywaW programie znalazy si
j si ju tylko gminne doynki. m.in. ketle, bicie rekordu osb
Mieszkacy mog liczy na moc jednoczenie taczcych zumb,
atrakcji. Organizatorzy przygo- zabawy i konkursy z BanoShow
towali program, ktry powinien oraz licytacje.
zadowoli wszystkie pokolenia.
- Mam nadziej, e wielu
Pocztek imprezy zaplanowa- mieszkacw przyjdzie na t zano na godzin 16. Mieszkacy baw i bdziemy mogli wsplnie
gminy i gocie zakocz wito- podsumowa okres wakacyjny
wanie o godzinie
mwi Jerzy
22.
Zajkaa. - A
Przewidziao si w
dzielimy wiele
naszej gmiatrakcji zarwno
nie
wiele.
dla modszych,
Trudno poliCo
roku
staramy
jak i starszych
czy imprezy
mwi Danu- si, eby nikt nie mg plenerowe,
ta
Kwiatkoww ktrych
ska, kierownik narzeka na program m i e s z k a Gminnej Bibliocy
mogli
teki Publicznej tej imprezy
uczestniczy
w ubiance. w ostatnich
Co roku staramy
miesicach.
Najwaniejsze,
e
si, eby nikt nie mg narzeka
wszystko
przebiego
sprawnie
i
na program tej imprezy. W kobezpiecznie.
cu haso soneczna gmina nas
Wracajc do imprezy kocz-

Wiele osb bawi si na tradycyjnym ju zakoczeniu lata w gminie ubianka.

cej lato trzeba doda, e atrakcjami dodatkowymi bd: bogaty

plac zabaw dla dzieci, fotobudka,
prosiaki z ogniska i urozmaicone zaplecze gastronomiczne.
- Przewidzielimy take soneczn loteriad - dodaje Danuta Kwiatkowska. - Bdzie w niej
mona wygra niezwykle atrakcyjne nagrody. Do szczliwcw
trafi: laptop, tablet, vouchery na
usugi kosmetyczne z masaem,
robot kuchenny, elazko, bony
paliwowe, suszarka, zestawy ko-

smetykw i wiele innych rwnie

atrakcyjnych nagrd.
Prawdziwym wabikiem powinien by koncert jednej z
najwikszych gwiazd polskiej
muzyki rozrywkowej ostatnich
dekad Ryszarda Rynkowskiego. Zapiewa on w ubiance
swoje najwiksze przeboje. A ma
ich bardzo wiele. Na scenie publicznoci zaprezentuje si take
znany i lubiany toruski zesp
Manchester.
- Taka dawka znakomitej

Nios plon

Fot.
NADESANE

muzyki powinna zadowoli

wszystkich dodaje Danuta
Kwiatkowska. - Piosenki Ryszarda Rynkowskiego nucio
wiele pokole. Energetyczny i
modzieowy zesp Manchester
rwnie potrafi ponie publik
do doskonaej zabawy. Obiecuj,
e nikt nie bdzie si nudzi.
Wicej informacji o imprezie mona znale na fanpage'u
Gminnej Biblioteki Publicznej w
ubiance, a take na stronie internetowej Urzdu Gminy.

Tradycj ju jest, e wito plonw w gminie ubianka przypada na pierwsz

sobot wrzenia. Impreza odbdzie si w Gminnym Parku Kultury

Tomasz Wicawski

wito Plonw w gminie ubianka ma zawsze tradycyjny charakter.

tym roku wszystko rozpocznie si od odsonicia pamitkowego

kamienia. Potem bdzie polowa
msza wita i zabawa do biaego
rana. Technika robienia wiecw
doynkowych przekazywana jest
z pokolenia na pokolenie.
- Pod koniec ubiegego roku
zostaa podjta inicjatywa obywatelska zmierzajca do uhonorowania naszych przodkw majcych udzia w tworzeniu gminy
ubianka w 1934 roku mwi
Jerzy Zajkaa, wjt gminy ubianka. - Granice tego samorzdu
byy prawie identyczne jak obec-

ne. Impulsem do tych dziaa by

wniosek jednego z mieszkacw
gminy, ktry zawnioskowa o
tablic pamitkow dla swojego dziadka, ktry mia udzia w
dziaalnoci samorzdowej okresu midzywojennego.
Analiza
przeprowadzona
przez samorzd doprowadzia do
utworzenia Komitetu Inicjatywnego, ktremu zlecono przygotowanie formy wyraenia szacunku
i uznania dla ludzi publicznej
suby tworzcych zrby, nowej
wwczas, gminy.
- W porozumieniu ze mn
przygotowa on propozycj wy-

Fot.
NADESANE

korzystania lokalnego kamienia

polnego i umieszczenia na nim
napisu wyraajcego wdziczno
i szacunek dla tych osb mwi
wodarz gminy. - Kamie zostanie umieszczony obok budynku
Urzdu Gminu, a jego uroczyste
odsonicie i powicenie nastpi
o godzinie 14 w sobot 5 wrzenia.
Godzin pniej w Gminnym
Parku Kultury rozpocznie si
polowa msza wita. Poprzedzi
j korowd wiecw doynkowych wykonanych przez wszystkie dwanacie soectw gminy.
Starostami tegorocznych doy-

nek bd: Danuta Amtmaska z

Przeczna oraz Hieronim Iwicki z
Zamku Bierzgowskiego.
- Warto podkreli, e mieszkacy wykonuj je z wielk starannoci mwi Marlena Giziska, kierownik Centrum Kultury
w ubiance. - Po mszy rozpocznie si cz oficjalna, podczas
ktrej midzy innymi wrczone
zostan odznaczenia pastwowe
dla rolnikw.
Po czci oficjalnej miejscowe koa gospody wiejskich zapraszaj na degustacj lokalnych
potraw. Nie zabraknie pierogw,
kluch, kasz i wszelakich ciast, so-

wem samych smacznoci.

- W czci artystycznej na
scenie pojawi si nasza gminna chluba - kapela ubianioki
- dodaje Giziska. - Jej kierownikiem artystycznym jest Arkadiusz Soroka.
Wsplne witowanie zakoczy zabawa pod goym niebem.
Na pycie boiska podczas witowania bd czekay historyczne
atrakcje nawizujce do polskiej
wsi. Bdzie dawna olejarnia,
warsztat garncarski czy te wyrb
masa. Nie zabraknie te atrakcji
dla dzieci.

16

GMINA LUBICZ

pozatorun.pl

28 sierpnia 2015r.

Kierunek - trzewo

- Spotkania trzewociowe pomagaj nam zrozumie, e inni te maj podobne

problemy, ale mona sobie z nimi poradzi mwi Andrzej, ktry prowadzi
w Lubiczu Grup AA Drwca. Jej czonkowie spotykaj si w kady pitek

Tomasz Wicawski

an Andrzej nosi koszulk z

napisem: 1 piwo, 3 piwo, 8
piwo. Gleba.
- Tak Gleb to si koczy
dzi mog ju sobie z tego artowa.
Nie pije od 14 lat. Jednak alkohol jego faszywym przyjacielem
by przez okoo 30 lat! Ponad dwa
i p roku temu razem z panem
Adamem zaoyli w Lubiczu Grup AA Drwca.
- Chcielibymy bardzo podzikowa panu wjtowi, e wspiera
nasze dziaania, udostpniajc
nam np. autokar na oglnopolskie spotkania trzewociowe
mwi inicjator spotka AA. - To
dla nas bardzo wane, poniewa
wikszo rodzin, ktre tam z
nami jad boryka si z problemami finansowymi i raczej w innym
przypadku nie byaby w stanie
pozwoli sobie na tak wycieczk.
A naprawd warto.
Dlaczego?
Te spotkania pozwalaj nam
uwiadomi sobie, e jest wicej
takich ludzi, jak my, toczcych
boje z podobnymi problemami dodaje Andrzej. - Te osoby
pokazuj, e z kopotami mona
sobie poradzi w inny sposb. To
daje si. Im czciej bdziemy z
rodzinami uczestniczyli w takich
spotkaniach, tym bardziej rozwiniemy na naszym terenie ruch

- Pijastwo koczy si gleb podsumowuje Andrzej, ktry czsto

chodzi w takiej wanie koszulce

Anonimowych Alkoholikw.
Niekiedy rodzinom z problem
alkoholowym atwiej jest zacz
uczestniczy w spotkaniach ruchu AA poza granicami gminy. Na miejscu czsto po prostu
wstydz si tego, jak ich odbierze
rodowisko, co powiedz ssiedzi. Zaoyciele lubickiego klubu
Drwca namawiaj jednak do
przyjcia na mityng w Lubiczu
Dolnym. Spotkania dla osb z
problemem alkoholowym odbywaj si w kady pitek w budynku B Urzdu Gminy Lubicz
(wietlica wiejska) o godz. 17.30.

Fot.
NADESANE

Mityngi otwarte s w kady

pierwszy pitek miesica w tym
samym miejscu.
- Najgorsze s pocztki dodaje organizator mityngw. Uzaleniony ma problem z tym,
aby si przyzna do naogu i uwaa, e w kadej chwili moe przesta pi
Sam te tak myla. Po kilkunastu latach pijastwa dwa lata
by abstynentem.
Chciaem radzi sobie sam
mwi. - Nie chodziem na adne
spotkania, lecz jak pojawiy si
powane kopoty, to popynem.

Wielkie otwarcie

Formacja Nieywych Schabuff bdzie

gwiazd wieczoru Lubickiego Lata.
Czeka nas dobra zabawa!

Wiesawa Geras: - Bardzo cieszymy si z nowej sali gimnastycznej

przeszkadzay sobie na lekcjach.

- Czekalimy na t sal
dugo mwi Wiesawa Gieras,
dyrektor placwki. - Poza tym
wygospodarowalimy kilka dodatkowych izb lekcyjnych, ktre
powstay w czniku z budynkiem szkoy.
W czniku znalazy si te
sala komputerowa, pokj nauczycielski, sekretariat, azienki,
szatnie oraz pomieszczenia gospodarcze.
- Rozbudowa szkoy bya rwnie okazj do zmodernizowania
caego systemu ogrzewania. Pla-

dzieci. Celem naszej kampanii

jest wic umocnienie podanej
wizi w relacjach rodzic dziecko, poprzez zaproponowanie im
spdzania wolnego czasu w atmosferze spokoju i zabawy. Chcemy take budowa w dzieciach
poczucie wasnej wartoci i wysz samoocen.
W gminie Lubicz odbywaj si
pikniki bez alkoholu. We wrzeniu rusza Szkoa dla rodzicw.
Planowane s take m.in. konkursy i akcje w szkoach.
- W pierwszy pitek wrzenia,
czyli 4 wrzenia nasza komisja
zamierza spotka si z Grup AA
Drwca po to, aby porozmawia o wsplnych problemach i
dziaaniach mwi Hanna Anzel. Nie chcemy, aby tytu naszej
akcji Stawiamy na rodzin by
tylko sloganem, ale rzeczywistoci. Jestemy te otwarci na propozycje. Na to spotkanie o 15.30
do sali narad urzdu zapraszamy
rwnie innych mieszkacw,
ktrzy borykaj si z problemem
uzalenienia.
W Gminnej Komisji Rozwizywania Problemw Alkoholowych s specjalici, m.in.
przedstawiciele owiaty, pomocy
spoecznej, policji i urzdu. Dziki temu mog dopomc rozwiza kopoty rodzin z problemami
na rnych paszczyznach ycia.

Wsplnie
poegnajmy lato

Gminne rozpoczcie nowego roku szkolnego

odbdzie si w Zotorii, gdzie wjt Marek Olszewski
uroczycie otworzy now sal gimnastyczn
o ju kolejna sala gimnastyczna przy szkole w tej
gminie. Lubicz od lat wzbogaca baz owiatow i sportow.
Po zmianie systemu w kraju, jeszcze w latach 90., gmina zbudowaa sal dla Szkoy Podstawowej nr
1 w Lubiczu Dolnym. W 2007 r.
oddaa sal dla Zespou Szk nr
2 w Lubiczu Grnym, a trzy lata
pniej dla Zespou Szk nr 2 w
Grbocinie.
Od pocztku nowego roku
szkolnego take dzieci z rozbudowujcej si Zotorii bd mogli
wiczy na zajciach wychowania
fizycznego w nowym obiekcie.
Jego wntrze po raz pierwszy
zobacz ju 1 wrzenia, gdzie o
godz. 12 odbdzie si uroczyste
otwarcie sali, poczone z gminn
inauguracj nowego roku szkolnego.
- Szkoa w Zotorii powiksza si, uczniw jest coraz wicej, wic powinna mie te sal
z prawdziwego zdarzenia wjt
Marek Olszewski cieszy si z kolejnej inwestycji.
Powierzchnia nowego obiektu
to 729,84 m2 (wymiary 40,5 m na
21,10 m). Jest przystosowany do
uprawiania na nim rnych dyscyplin sportowych koszykwki,
siatkwki, piki rcznej, czy halowej piki nonej. Dziki sterowanej pilotem kurtynie rozdzielajcej, poszczeglne grupy nie bd

Potrzebowaem kolejnych 15 lat,

eby si opamita. Na dodatek
przez lata jedziem po pijaku i
zawsze mi to uchodzio na sucho.
Adam zdecydowa si doczy do ruchu AA po tym, jak po
omiu latach abstynencji wpad w
dwudniowy cig. Od razu zgosi
si na terapi do orodka uzalenie w Toruniu.
Nie jest atwo przyznaje. Bo problemy s, a alkoholik
pijcy, jak wiadomo, zaatwia je
przez kieliszek. Trzeba nad sob
pracowa. Mnie bardzo pomaga
codzienne czytanie krtkich myli z ksieczki dla Anonimowych
Alkoholikw. To kilka zda refleksji, modlitwa, medytacja. Dla
mnie teraz trzewo jest najwaniejsza.
Wadze gminy Lubicz chc
wspiera rodziny z problemem
alkoholowym. Jeszcze przed wakacjami w gminie ruszya kampania Stawiamy na rodzin.
Naduywanie alkoholu i
wica si z tym przemoc w rodzinie niestety jest zjawiskiem
powszechnym, ktre wystpuje
take wrd naszej spoecznoci
mwi Hanna Anzel, przewodniczca Rady Gminy Lubicz i
czonek Gminnej Komisji Rozwizywania Problemw Alkoholowych. Ciar tego uzalenienia odczuwaj w szczeglnoci

Fot. UKASZ
PIECYK

cwka bdzie teraz ogrzewana na

gaz ziemny mwi wjt Marek
Olszewski.
Caa szkolna inwestycja jest
warta prawie 3,2 mln z. Urzd
Gminy Lubicz zdoby na ni dofinansowanie z Ministerstwa Sportu. Do rozbudowanej i zmodernizowanej szkoy starsi uczniowie
bd mogli bezpiecznie doj
nowym chodnikiem, a rodzice
dowocy dzieci dojecha wyremontowan ul. Szkoln i skorzysta z nowego parkingu.
(WT)

o roku staramy si uatrakcyjnia ten festyn zapraszajc znany zesp.

Tegoroczny wybr wydaje si
niezwykle trafny, poniewa jego
najwikszy przebj to wanie
Lato umiecha si wjt Marek
Olszewski.
T piosenk Formacja Nieywych Schabuff z powodzeniem
gra ju od 20 lat! Ale grupa, z
liderem Olkiem Klepaczem na
czele, znana jest take z wielu
innych przebojw, wymiemy
choby ty rower, Pal faj,
czy Da, da, da. Zesp powsta w
poowie lat 80. w Czstochowie i
cay czas cieszy si ogromn sympati publicznoci.
Formacja Nieywych Schabuff
zagra 29 sierpnia przy Zespole

Szk nr 1 w Lubiczu Grnym.

Pocztek koncertu o godz. 20.30.
Przed Olkiem Klepaczem i jego
ekip wystpi zesp z Torunia
Dzwonek do drzwi, grajcy
energetyczny pop i rock.
Lubickie Lato rozpocznie si
jednak ju o 15.00. W programie
te., m.in. III Turniej soecki, wystpy chrw seniora, orkiestry
dtej i zespow szkolnych. Uroczyste otwarcie o godz. 17. Ok.
22 na fina wystrzel w gr
fajerwerki.
Organizator imprezy, czyli wjt Gminy Lubicz, serdecznie zaprasza na ni wszystkich
mieszkacw.
Fot. Adam Zakrzewski/
Archiwum
(WT)

28 sierpnia 2015r.

GMINA LUBICZ

pozatorun.pl

W yciu trzeba
co zobaczy

17

Zjechaa p wiata, a teraz zabiera ze sob w podre innych

Tomasz Wicawski

ieszkacy gminy Lubicz

wyjedaj na wsplne
wycieczki do opery, teatru, do term, zwiedzaj Polsk.
Ostatnio wrcili z trzydniowej
wycieczki do Biaowiey. Jedn z
animatorek kultury jest bya nauczycielka, a dzi radna.
- Chcielibymy pochwali si
tymi wyjazdami mwi ich
stae bywalczynie. Ale Teresa
Klawiska, ich organizatorka o
sobie mwi nic chce. Ja jestem
skromn osob, po co pisa o
mnie, jeli jest taka wola, to prosz napisa tylko o tych wyjazdach przekonuje pani Teresa.
Trudno jednak oddzieli jedno od drugiego. Takie prywatnie
i niekomercyjne organizowane
wyjazdy dla wszystkich chtnych,
ktre Teresa Klawiska przygotowuje od lat, to ewenement. Lubiczanka nie korzysta z adnych
dotacji z gminy, sama zbiera zainteresowanych, ktrzy dziki temu
wsplnie spdzaj czas, odkrywajc nowe miejsca i zgbiajc rne dziedziny sztuki.
Pani Teresa, teraz ju na
emeryturze, zawsze lubia wyjeda, prywatnie zjechaa p
wiata, a jako nauczycielka swoim uczniom pokazywaa Polsk.
Jej m Jan, pasjonat wycieczek,
przygotowywa z kolei wyprawy

dla dorosych. Gdy zmar, ona

przeja po nim paeczk.
- Jego wielkim marzeniem bya
wycieczka po Kanale Elblskim
mwi Klawiska. - Nie doczeka jej. Wszystko byo przygotowane i zapite na ostatni guzik.
Pojechaam wic ja. Potem byy
wybory uzupeniajce do rady
gminy. Znajomi mnie namwili, abym kandydowaa. Zostaam
rad i postanowiam kontynuowa to, co zacz mj m. Tak,
jak mowi pomaga mi Magosia
uczek, czyli taki nasz ksigowy,
wspaniay organizator.
Zaznacza te, e jej dziaania
wspiera rwnie Klub Seniora
Arka i Rada Soecka Lubicza
Dolnego.
- Przynajmniej raz w miesicu
wyjedamy autokarem do opery.
Zawsze jest komplet mwi Teresa Klawiska.
We wrzeniu lubiczanie wybieraj si na Ksiniczk Czardasza i Nabucco. W ubiegym
roku byli te m.in. w Teatrze Muzycznym w Gdyni na Chopach
i Skrzypku na dachu.
Pojechalimy rano. Mona
byo pozwiedza miasto. Potem
w autokarze przebralimy si w
wieczorowe stroje i poszlimy do
teatru mieje si pani Teresa.
Mieszkacy chtnie wyjeda-

j take na wycieczki jednodniowe.

Jedzimy do Inowrocawia.
W tym roku bylimy ju dwa razy
w Sopocie. W tamtym i tym - w
Warszawie. W 2014 r. rwnie w
Gnienie. Regularnie jestemy
w Czstochowie i Oborach. We
wrzeniu a dwoma autokarami jedziemy na wito liwki do
Strzelec Dolnych. Mamy jeszcze
kilka wolnych miejsc wylicza
organizatorka.
Raz w roku lubiczanka przygotowuje kilkudniowy wyjazd. W
te wakacje autokar z Lubicza pojecha do Biaowiey. Wycieczka
bya pod hasem Religie wschodu.
Ogldalimy cerkiew, cmentarz muzumaski, meczet, monaster, klasztor prawosawny czy
muzeum ikon wymienia radna,
wspominajc te uczt dla ducha
i ciaa, jak by trzygodzinny spacer z przewodnikiem po Puszczy
Biaowieskiej.
Prawdopodobnie we wrzeniu
lubiczanie pojad te do Term w
Uniejowie.
Staramy si dociera tam raz
w miesicu dodaje. - Mieszkacy naciskaj na kolejny wyjazd,
wic ju go szykuj.

Zakupy pod rk
O

Wielkie otwarcie super marketu POLOmarket ju za nami.

W galerii handlowej przy ul. Kowalewskiej 6 w Grbocinie
otwarty zosta nowy sklep polskiej sieci handlowej

d 26 sierpnia mieszkacy regionu mog

robi zakupy w nowoczesnym i dobrze wyposaonym sklepie marki POLOmarket - informuje Magdalena
Szymaska z biura prasowego
marki. - Supermarket prowadzi sprzeda szerokiego asortymentu produktw, zarwno

ywnociowych, jak i przemysowych.

Sie sklepw handlowych
POLOmarket wyrnia si
na tle innych oglnopolskich
sklepw szerok ofert produktw wieych. Pracownicy
kadego dnia dbaj o odpowiedni jako stoisk z owocami i warzywami, nabiaem,

ciastami oraz wdlinami i misem. W grbociskiej placwce, w odpowiednio wytyczonym miejscu, bdzie dostpny
rwnie alkohol.
- W dniu otwarcia na
pierwszych stu klientw POLOmarketu czekay sodkie
upominki - relacjonuje wydarzenie przedstawicielka sieci

Fot.
NADESANE

sklepw. - Tego dnia zorganizowalimy rwnie konkurs

dla goci. Zwycizcy otrzymali
bony zakupowe o wartoci 50,
100 i 500 zotych oraz sprzt
AGD. Dodatkowo, klienci,
ktrzy wykazali si wiedz o
oglnopolskiej sieci sklepw
POLOmarket, zostali nagrodzeni paczkami ze sodkimi
upominkami.
POLOmarket przy ul. Kowalewskiej 6 otwarty bdzie od
poniedziaku do soboty w godzinach 7-21, natomiast w niedziel w godzinach 8-20. Przy
sklepie, dla klientw zmotoryzowanych znajduje si parking
dla okoo 100 samochodw.
- Sklep przyjazny jest dla
osb niepenosprawnych oraz

matek z wzkami dziecicymi - zaznacza Magdalena Szymaska. - Przy projektowaniu

budynku wane byo, aby nie
posiada on przy wejciu adnego progu.
W sklepie znalazo zatrudnienie blisko 25 osb, gwnie mieszkacw Grbocina i
okolicznych miejscowoci.
W uruchomionym obiekcie,
w ssiedztwie POLOmarketu,
otworzona zostaa take cukiernia, bar-pizzeria, drogeria,
kwiaciarnia i salonik prasowy.
W pniejszym czasie uruchomiona zostanie apteka, salon
kosmetyczno-fryzjerski oraz
siownia poczona z klubem
fitness.
(MC)

18

GMINA YSOMICE

pozatorun.pl

28 sierpnia 2015r.

Ruda zataczy nad jeziorem

Po raz pierwszy w historii gminy ysomice doynki odbd si na play.
Samorzd planuje niezapomnian imprez w Kamionkach Maych

Tomasz Wicawski

eren jest niezwykle urokliwy. Mao jest miejsc w

powiecie toruskim, ktre
maj tak rozlegy, bezporedni
dostp do jeziora. Zabawa, ktra
zaplanowana jest na 13 wrzenia,
zapowiada si niezwykle obiecujco. W gminie ysomice powinny pojawi si tumy.
Doynki odbd si na terenie
orodka wypoczynkowego. Co
zaplanowano w programie uroczystoci?
- Wszystko rozpocznie si od
mszy witej poczonej z pochodem korowodw doynkowych
mwi Kamila Wilczyska z
Urzdu Gminy ysomice. - Nasi
mieszkacy zawsze przygotowuj
pikne, niezwykle wymylne i bogate wiece doynkowe. Podobnie jest z witaczami doynkowymi, ktre startuj w specjalnie
organizowanych na t okazj konkursach. Kade soectwo chce wypa w tej rywalizacji jak najlepiej.
Zreszt konkursw jest znacznie wicej. Ich zwycizcy bd
mogli zaprezentowa si na gwnej doynkowej scenie. W wielu
z nich przewidziano atrakcyjne nagrody. Zawsze nawizuj
do kultury i tradycji ludowych.
Mieszkacy mog si wykaza
zdolnociami rkodzielniczymi,
kulinarnymi i umiejtnociami
przygotowania najsmaczniejszych
nalewek. Stoisk wok gwnego
placu z rnymi atrakcjami dla
najmodszych i nieco starszych
nie brakuje. Jado zawsze te jest
przednie.
Cz oficjalna zabawy w Kamionkach Maych rozpocznie si
od powitania goci przez wodarza gminy. Pniej nastpi uroczyste przekazanie chleba przez
starostw.
- To bardzo wana uroczysto

Zabawa na doynkach w gminie ysomice zawsze trwa w najlepsze przez wiele godzin.

w kalendarzu ycia samorzdowego mwi Piotr Kowal, wjt

gminy ysomice. - wito plonw
musi by obchodzone z naleyt powag i dbaoci o tradycj.
Odwouje si bowiem do kultury
wiejskiej w najczystszej postaci.
Zawsze rolnicy dzikowali Bogu
za to, co zebrali z pl. Bez tego nie
mona posia i posadzi po raz
kolejny,
Po przekazaniu chlebw przyjdzie czas na symboliczne podzielenie si nimi. Pniej przemwi zaproszeniu gocie. Wadze
samorzdowe nie zapominaj te
o rolnikach seniorach, ktrzy zostan wyrnieni przed ca spoecznoci lokaln. Potem scen
zawadn artyci. Rozstrzygnicie
konkursw doynkowych przeplatane bdzie wystpami modziey szkolnej.
O godzinie 17 na scenie pojawi si oglnopolska gwiazda
estrady Eleni. Jej przeboje zna-

ne s szczeglnie nieco starszej

publicznoci. Piosenkarka bdzie
raczya publiczno swoim mocnym i charakterystycznym gosem przez ponad godzin. Pniej
prowadzcy rozstrzygn kolejne
konkursy i zaprosz wszystkich
na biesiad doynkow. Kolejnym mocnym akcentem doynek
bdzie wystp Czadomana, twrcy hitu Ruda taczy jak szalona.

Fot.
ADAM ZAKRZEWSKI/
ARCHIWUM

Po jego niezwykle ekspresyjnym

wystpie przyjdzie czas na pokaz
sztucznych ogni.
- Rolnicy przez cay rok bardo ciko pracuj mwi Piotr
Kowal. - Naley si im i ich rodzinom chwila wytchnienia po
niwach i zbiorach. Chcemy, eby
mogli odpocz w miym gronie,
integrujc si z ssiadami. Ludzie
teraz maj coraz mniej czasu na

codzienne spotkania. Ale doynki to tradycja, wic o frekwencj

moemy by spokojni.
Wrd dodatkowych atrakcji, ktre organizatorzy zapewni
mieszkacom, naley wskaza:
dmuchace dla dzieci, wat cukrow, popcorn, kolorowe stoiska
z konkursami i ciekawymi nagrodami, pokazy ogniarzy i wiele
innych.

Umiech
dziecka
Realizacja projektu Jelonek w gminie
ysomice dobiega koca. Przedszkole
prowadzone przez samorzd bdzie
jednak nadal funkcjonowao
Tomasz Wicawski

ajmodsi i ich rodzice bawili si na pikniku, ktry zwieczy realizacj

programu trwajcego 6 lat. Mia
on niebagatelny wpyw na dostpno miejsc przedszkolnych
w tym samorzdzie. A edukacja
dzieci jest jednym z naczelnych
zada przypisanych gminom.
Projekt prowadzony by przez
gmin ysomice w ramach Programu Operacyjnego Kapita
Ludzki ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego. Na
terenie przedszkola publicznego
Jelonek w Papowie Toruskim
odbyo si 21 sierpnia uroczyste
zakoczenie realizacji tego pro-

gramu.
- Teren przedszkola zosta
piknie udekorowany przez personel mwi Marek Komuda z
Urzdu Gminy ysomice. - Byy
podzikowania, wystpy przedszkolakw, konkursy i nagrody
dla uczestnikw projektu Kade
dziecko mogo te skosztowa
sodkoci. Tego dnia liczya si
tylko dobra zabawa.
Licznie przybyli rodzice z
dziemi brali udzia w rnych
konkursach, a dzieci zjeday na
dmuchanych zjedalniach, kosztoway sodyczy i owocw.
- adna pogoda i bardzo dobra
organizacja pikniku rodzinnego

Fot. NADESANE

sprawiy, e wszyscy uczestnicy

byli bardzo zadowoleni dodaje
Marek Komuda. - Warto zaznaczy, e realizacja PO KL rozpocza si 1 wrzenia 2009 roku.
Na pocztku organem prowadzcym byo Stowarzyszenie Rozwoju Gminy ysomice, a od 4 lat
przedszkole pod nazw Jelonek
prowadzi samorzd.
Realizacja caego programu
koczy si formalnie 31 sierpnia.
Gmina jest organem prowadzcym placwki, ktra posiada jed-

no przedszkole penowymiarowe
w Papowie Toruskim dla 60
dzieci oraz 5 filii przedszkolnych
kada dla 15 dzieci w Gostkowie, Lulkowie, Turznie, ysomicach i Zakrzewku.
Od pocztku nowego roku
szkolnego przedszkole bdzie
funkcjonowao nadal. Jednak b-

dzie finansowane tylko ze rodkw gminy.

- W caym projekcie najwaniejszy jest umiech dzieci mwi panie pracujce w Papowie
Toruskim. - Dla niego warto
codziennie przychodzi do pracy
i stara si.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Unii Europejskiej

w ramach Europejskiego Funduszu Spoecznego

numer 9(88)/2015
ISSN 1734-2066

WIADOMOCI

RELACJE

KOMENTARZE

www.powiattorunski.pl

AKTUALNOCI

Miesic po katastrofie

W niedziel 19 lipca 2015 r. gwatowna burza spustoszya miejscowoci Zaway, ynek i yn II na terenie gminy Obrowo.
Wiatr zrywa dachy, ama drzewa i wbija w elewacje budynkw porwane z ziemi przedmioty. Wszystko trwao zaledwie kilka
minut, ale krajobraz po katastrofie by przeraajcy. Przedstawiciele powiatu pojawili si na miejscu ju w poniedziakowy
poranek, by wczy si w pomoc poszkodowanym

Zniszczeniu lub uszkodzeniu ulego 66 budynkw mieszkalnych, gospodarczych i inwentarskich. Gmina uruchomia specjalne konto,
na ktre mona byo wpaca pienidze na
pomoc w odbudowie i remontach. Informacje
byy na bieco przekazywane na powiatowej
stronie oraz facebookowym profilu powiatu.
W cigu kilku godzin wiadomo dotara do
niemal 17 tys. osb

W ramach pomocy poszkodowanym mieszkacom gmin Obrowo i Czernikowo pracownicy Starostwa przygotowali 36 opinii
technicznych zniszczonych budynkw wraz
z programem naprawczym oraz 4 szacunki
strat dla GOPS w Czernikowie.
Koszt przygotowania dokumentw wzio na
siebie Starostwo Powiatowe w Toruniu

Starostwo wsppracowao z sotysem wsi

Zaway w kwestii wydania decyzji administracyjnych dotyczcych przedwczesnego wyrbu
zniszczonego przez wichur drzewostanu. Powiatowy Zarzd Drg zadba take o usunicie z jezdni tarasujcych je poamanych gazi
i konarw. 39 przydronych drzew trzeba byo
wyci

Wielkie podzikowania za sprawn organizacj akcji ratunkowej nale si Wjtowi Gminy

Obrowo Andrzejowi Wieczyskiemu, sotysom
wszystkich miejscowoci dotknitych katastrof, a take wszystkim subom i straom
zaangaowanym w pomoc poszkodowanym
oraz usuwanie skutkw nawanicy

AKTUALNOCI

WWWirtualny powiat bardziej przyjazny

Projekt powiatu toruskiego znalaz si na zatwierdzonej przez Ministra Administracji i Cyfryzacji licie rankingowej podmiotw,
ktre otrzymaj dofinansowanie na dostosowanie strony internetowej do potrzeb osb niepenosprawnych
W ogoszonym przez Ministerstwo
Administracji i Cyfryzacji konkursie informatycznym oferta powiatu toruskiego
rywalizowaa ze 198 innymi wnioskami
z caej Polski. Tylko 126 podmiotw publicznych otrzyma dofinansowanie, wrd
nich powiat toruski, ktrego wniosek
uplasowa si na 30 miejscu jako jeden z
najlepszych, uzyskujc cakowit wnioskowan kwot dofinansowania.
Na dostosowanie serwisw internetowych powiatu toruskiego do potrzeb osb
niepenosprawnych przeznaczonych zostanie ponad 39 tys. z, z czego 31,2 tys. przekae Ministerstwo, reszta to rodki powiatu.
Ju niebawem, po podpisaniu umowy,
rozpocznie si realizacja zadania, ktrego
celem jest wsparcie osb niepenosprawnych w swobodnym dostpie do informacji
zamieszczanych w serwisie www.powiattorunski.pl oraz Biuletynie Informacji Publicz-

nej powiatu i jednostek organizacyjnych.

Efektem ma by zniesienie wszelkich barier
w korzystaniu z informacji zamieszczanych
w tych serwisach.
Osoby niepenosprawne to grupa szczeglnie naraona na dyskryminacj i wykluczenie spoeczne, a bariery technologiczne
mog powodowa dodatkowo wykluczenie cyfrowe. Powiat toruski przystpujc
do konkursu Ministra Administracji i Cyfryzacji postanowi podj dziaania zmierzajce do minimalizacji tego zjawiska.
Dostosowujc i udostpniajc serwisy internetowe powiat umoliwi osobom niepenosprawnym aktywny udzia w yciu
powiatu, co stanowi podstaw wyrwnania ich szans w wielu dziedzinach ycia.
Projekt pomoe take poszerzy zakres
zada publicznych udostpnionych drog
elektroniczn poprzez udostpnienie elektronicznych wzorw wnioskw osobom

niepenosprawnym. W przebudowanym
serwisie powiatu, niepenosprawni klienci
bd mieli atwiejszy dostp do informacji
o sposobie zaatwienia konkretnej sprawy
w Urzdzie oraz moliwo przejcia na
platform ePUAP lub Cyfrowy Urzd, gdzie
wypeni i przel do Starostwa wniosek
drog elektroniczn. atwiej bdzie take
znale informacje o dofinansowaniach,
szkoleniach, moliwociach zakupu specjalistycznego oprogramowania i sprztu
przy wsparciu rodkw miedzy innymi z
Pastwowego Funduszu Rehabilitacji Osb
Niepenosprawnych lub Powiatowych Centrw Pomocy Rodzinie oraz skorzystaniu ze
szkole w zakresie obsugi tych urzdze.
Zmiany pomog take dotrze do czci
serwisu powiconych powiatowym zabytkom, atrakcjom i lokalnym twrcom, ofercie
edukacyjnej, kulturalnej i sportowej, a take
wielu inicjatywom podejmowanym przez

powiat i lokalne stowarzyszenia.

To wszystko moliwe bdzie dziki zmianie wizualizacji, poprawie kontrastu i zwikszeniu przejrzystoci strony internetowej,
a take umoliwieniu odsuchu wszystkich
treci zamieszczanych na stronie internetowej za pomoc specjalnej aplikacji. Ponadto
stworzony zostanie odrbny serwis www
dla osb niepenosprawnych z wszystkimi udogodnieniami zwikszajcymi jego
dostpno, a redaktorzy strony zostan
przeszkoleni z zakresu przygotowywania
i zamieszczania na stronie internetowej
informacji dostpnych dla osb niepenosprawnych.
Swobodny dostp do informacji zamieszczanych w serwisach internetowych stanowi czsto dla osb niepenosprawnych jedyne okno na wiat. Powiatowe okno otworzy
si szerzej dla niepenosprawnych z kocem
roku.
(MG)
www.powiattorunski.pl

2 Powiat Toruski,

sierpie 2015

PRZED PIERWSZYM DZWONKIEM

Ni demograficzny nam niestraszny

Ponad 360 uczniw rozpocznie nauk w klasach pierwszych w szkoach prowadzonych przez powiat toruski
Ta liczba, utrzymujca si na staym
poziomie od lat, wiadczy o doskonaej
renomie powiatowych szk, atrakcyjnych kierunkach ksztacenia oraz dobrze wyposaonych pracowniach dydaktycznych.
Zesp Szk, CKU w Gronowie
Niesabncym
zainteresowaniem
w
Zespole
Szk, Centrum
Ksztacenia Ustawicznego w Gronowie
ciesz si kierunki rolnicze, w ktrych
placwka ta ksztaci od ponad 70 lat. Ponad 40 pierwszoklasistw chce zdoby
fach technika mechanizacji rolnictwa lub
mechanika-operatora pojazdw i maszyn
rolniczych. Nieco mniejsza grupa uczniw
specjalizowa si bdzie jako mechanik
i technik pojazdw samochodowych.
Natomiast w liceum oglnoksztaccym
o kierunku paramilitarnym, psychoedukacyjnym oraz kosmetycznym edukacj
rozpocznie ponad 35 pierwszoklasistw.
Ze sporym zainteresowaniem spotkay
si rwnie kierunki ksztacenia w zasadniczej szkole zawodowej. Doskonale
wyksztacona kadra nauczycieli, nowoczesny park maszynowy, sprzt do nauki
jazdy to tylko nieliczne elementy, ktre wpywaj na wybr placwki przez
uczniw. Uczniw, ktrych nierzadko
rodzice, a nawet dziadkowie pobierali
nauk w niniejszej szkole.
Zesp Szk w Chemy
Poczenie
tradycji z nowoczesnoci
jest rwnie
znakiem rozpoznawczym
Zespou Szk
w
Chemy.
To tu, od ponad 100 lat
zapewnia
si uczniom zdobycie rzetelnej wiedzy
i wszechstronny rozwj zainteresowa.
We wrzeniu nauk w tej szkole w klasach pierwszych rozpocznie 82 pierwszo-

klasistw. Poowa z nich wybraa nauk

w liceum oglnoksztaccym o profilach
artystycznym, menaderskim oraz oglnym. 40 pierwszoklasistw podejmie
nauk w zasadniczej szkole zawodowej,
m.in. w zawodzie sprzedawca i kucharz.
Zesp Szk Specjalnych w Chemy
Pod okiem
wszechstronnie wyksztaconej
kadry
pedagogicznej w klasach
pierwszych w
Zespole Szk
Specjalnych
w
Chemy nauk rozpocznie niespena 20
uczniw, w tym 12 osb w zasadniczej
szkole zawodowej. Szkoa ta zapewnia uczniom rnorodne metody pracy
dostosowane do ich indywidualnych
potrzeb i moliwoci uwzgldniajc
ich predyspozycje i zainteresowania.
W nowym roku szkolnym na uczniw
czeka bogata oferta zaj pozalekcyjnych
i projektw realizowanych przez szko.
Szkoa Muzyczna w Chemy
Najmodsz ze szk, jednake dynamicznie rozwijajc si, jest Szkoa
Muzyczna w Chemy z fili w Lubiczu.
Fortepian, gitara, perkusja czy saksofon
to tylko niektre instrumenty, na ktrych nauk rozpocznie 110 uczniw klas
pierwszych. Szkoa Muzyczna w cigu
roku ksztaci ponad 350 uczniw.
Remonty i inwestycje
Kiedy z kocem czerwca uczniowie udali si na zasuony odpoczynek
w szkolnych murach gwar wcale nie
ucich. Pen par do szkolnych budynkw ruszyy ekipy remontowe, by przeprowadzi niezbdne remonty w trzech
zespoach szk prowadzonych przez
powiat toruski. Priorytetem podejmowanych dziaa byo przede wszystkim
zapewnienie bezpieczestwa uczniom,
std prace obejmoway przede wszystkim dziaania majce na celu spenienie
wymaga przepisw przeciwpoarowych, sanitarnych oraz bhp. W szkoach

OWIATA

przeprowadzono take biece remonty,

w tym m.in. odmalowanie sal lekcyjnych.
Najwiksz metamorfoz przeszed
jednak budynek internatu Zespou Szk,
CKU w Gronowie, do ktrego z pocztkiem wrzenia wprowadzi si ponad
120 uczniw. Obiekt w wyniku przeprowadzonych prac zyska drugie wejcie
wraz ze schodami, zadaszeniem i wiatroapem oraz podjazdem dla osb niepenosprawnych. Niczym w programie
Mj nowy dom ekipa budowlana po
otrzymaniu klucza do budynku internatu zerwaa boazerie cienne zastpujc
je tynkiem mozaikowym, zdemontowaa okna i drzwi wymieniajc je na nowe,
wymienia instalacj elektryczn, cyklinowaa, tynkowaa i malowaa tak by
z pierwszym dzwonkiem nowego roku
szkolnego nowe wntrze zachwycio
jego dotychczasowych mieszkacw.
Cakowity koszt wykonanych w internacie prac to ponad 200 tys. z.

Wyremontowany internat ju czeka na swoich mieszkacw. Trwa zagospodarowywanie

terenu wok wyremontowanego internatu
- efektem ma by nowa nawierzchnia z kostki
betonowej oraz trawnik przy sali gimnastycznej

W nowy rok szkolny z nowym dyrektorem

Pierwszego wrzenia 2015 r. rozpoczyna prac nowy dyrektor Zespou Szk
w Chemy.
Zwyciczyni rozpisanego przez powiat
konkursu na to stanowisko, pani Katarzyna Anna Komakowska, jest nauczycielem
dyplomowanym, absolwentk filologii
polskiej na Wydziale Humanistycznym
w Wyszej Szkole Pedagogicznej w Supsku. Ukoczya kurs kwalifikacyjny dla

owiatowej kadry kierowniczej oraz

szkolenie dla wizytatorw ds. ewaluacji.
Swoje kompetencje w zakresie zarzdzania owiat doskonalia podczas studiw
podyplomowych Dyrektor jako lider
owiaty, zorganizowanych przez Uniwersytet Mikoaja Kopernika w Toruniu.

Katarzyna Komakowska nowy dyrektor Zespou Szk w Chemy

Dowiadczenie pedagogiczne zdobywaa, pracujc w charakterze nauczyciela

jzyka polskiego w rnych typach szk
w Polsce i za granic. Penia funkcj
dyrektora Studium Ksztacenia Kadr
w Toruniu. Przed wygraniem konkursu
na stanowisko dyrektora Zespou Szk
w Chemy pracowaa na stanowisku
starszego wizytatora w Kuratorium
Owiaty w Bydgoszczy.
Posiadane kwalifikacje, stae doskonalenie zawodowe oraz dotychczasowe
dowiadczenia umoliwiy pani Katarzynie Komakowskiej spojrzenie na szko
z rnych perspektyw, nabycie wiedzy
na temat zasad funkcjonowania rnych
placwek owiatowych, efektywnej organizacji procesw wychowawczo-edukacyjnych, nowoczesnego przywdztwa
i prawa owiatowego. Uzyskaa przygotowanie do penienia funkcji lidera
owiaty, zabiegajcego o wdraanie innowacyjnych rozwiza, nowoczesnych
technologii w edukacji oraz tworzenie
w szkole paszczyzny wsppracy dla
caej szkolnej spoecznoci, rodzicw
i partnerw.
Wszystkim uczniom, nauczycielom
i dyrektorom placwek yczymy roku
szkolnego penego sukcesw! (AG, JR)

PORADNIA PSCHYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNA

Pracowite lato

Dla najlepszych stypendia i bonusy

Mimo wakacji Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Chemy i filia w Dobrzejewicach pracoway na penych obrotach

Szans otrzymywania 100 z miesicznie maj uczniowie szk ponadgimnazjalnych mieszkajcy na terenie
powiatu toruskiego, ktrzy w ubiegym roku szkolnym uzyskali redni
ocen minimum 4,75 i co najmniej bardzo dobr ocen z zachowania.
Wielu z tegorocznych stypendystw
to uczniowie powiatowych szk: 22
z nich to uczniowie Liceum Oglnoksztaccego im. Komisji Edukacji Narodowej w Chemy, 1 uczy si w ZSZ
Nr 1 w Chemy, 5 ksztaci si w ZSZ nr 2
w Chemy, a 2 to uczennice Zespou
Szk, Centrum Ksztacenia Ustawicznego w Gronowie.
Uroczyste spotkanie z tegorocznymi
stypendystami odbdzie si w 22 wrzenia 2015 r. w siedzibie Starostwa Powia-

6-letnich. W tym zakresie Chema wspomaga swoj fili w Dobrzejewicach, gdzie

liczba zgosze przewyszaa moliwoci
kadrowe jednego zespou.
Dotychczas przebadano ju 102 6-latkw
i praktycznie potrzeba ta jest realizowana
na bieco (na zbadanie do koca sierpnia
oczekuje 36 dzieci). Nie spotyka si w zasadzie takich przypadkw, aby rodzic z pociech nie stawi si na badanie. To samo dotyczy diagnoz dzieci w ksztaceniu specjalnym,
ktre musz mie orzeczenia na kolejne etapy edukacyjne. Bez tego dokumentu szkoy
nie mog wdraa oddziaywa dostosowanych do moliwoci uczniw z upoledzeniami. Zespoy orzekajce rozpatruj wnioski o nauczanie indywidulane. Pracownicy
odbywaj konsultacje z rodzicami wiedzcymi, e znajd tu zawsze fachow pomoc.
Bez przerw prowadzona jest take terapia

Przewaajca ilo diagnoz dotyczy od- logopedyczna i wakacyjne zajcia dla dzieci
Liczba beneficjentw Powiatowego Funduszu Stypendialnego z
roczenia
od obowizku szkolnego dzieci z problemami w pisaniu i czytaniu. Prowaroku na rok ronie - w roku szkolnym 2015/2016 to 166 osb!
dzona od lat pedagogizacja rodzicw spowo-

www.powiattorunski.pl

towego w Toruniu przy ul. Towarowej 4-6.

Ze wzgldu na du liczb tegorocznych
stypendystw wrczenie zdolnej modziey dyplomw gratulacyjnych przez
Starost Toruskiego odbdzie si w 2
turach: o godz. 14:00 i o godz. 15:30.
Pozostaje mie nadziej, e regularne
finansowe wsparcie w rozpoczynajcym
si roku szkolnym pomoe stypendystom
nadal rozwija swoje naukowe pasje i zainteresowania.
Wiedza to jednak nie wszystko
w przyszej pracy potrzebne s konkretne
umiejtnoci. Powiat toruski doskonale
zdaje sobie z tego spraw, dlatego konsekwentnie od wielu lat zapewnia uczniom
Zespow Szk w Chemy i w Gronowie
moliwo bezpatnego zdobycia prawa
jazdy kategorii B.
(AG)

dowaa wzrost ich wiadomoci wychowawczej, przyczyniajc si do tego, e chtnie

i z ufnoci zwracaj si do pracownikw
poradni. Wiedz, e zgaszane problemy s
dla nas tak samo wane jak dla nich.
Ewa Wilewska
pedagog

W gabinecie pedagoga

3 Powiat Toruski,

sierpie 2015

POWIAT W UNII

EU-geniusz i szkoa bez tajemnic

Kiedy rozpoczynalimy przygod z EU-geniuszem, na pocztku roku szkolnego 2014/2015, 19 szk z terenu powiatu toruskiego
kryo w swych murach wiele naukowych tajemnic. Dzi miao mona stwierdzi, e realizacja projektu pomoga uczniom
rozwika wiele z nich i osign lepsze wyniki w nauce
Do wsppracy chtnie przyczyo
si 8 gmin wraz ze swoimi gimnazjami
i liceami. Co wane samorzdy nie
musiay do realizacji projektu dooy
ani zotwki, gdy przedsiwzicie, ktrego warto przekroczya 2,3 mln z, finansowane byo przez Uni Europejsk.
Idea i otwarta formua projektu, ktry
kady dyrektor mg dopasowa do potrzeb swoich uczniw, okazaa si strzaem w dziesitk: w zajciach prowadzonych przez ponad 500 nauczycieli w 19
szkoach wzio udzia 2100 uczniw!
Projekt koncentrowa si na pomocy
uczniom z problemami rozwojowymi,
ktrzy dowiadczyli ju niepowodze

szkolnych. Realizujcy go nauczyciele

starali si zmniejszy dysproporcje midzy najlepszymi i tymi, ktrzy maj trudnoci z przyswajaniem wiedzy. Pomysodawcy projektu starali si take pomc w
rozwoju uczniom zdolnym lecz majcym
utrudniony dostp do zaj pozalekcyjnych, kursw i szkole. Gimnazjalistom
i licealistom zaproponowano spotkania
z doradcami zawodowymi, ktrzy pomagali wybra dalsz drog ksztacenia i zawd. 117 licealistw odbyo miesiczne
stae u pracodawcw i zdobyo pierwsze
dowiadczenie zawodowe. Uczestnikom
projektu zaproponowano szerok palet
zaj dodatkowych na wszystkich pozio-

mach nauczania: zajcia dydaktyczno-wyrwnawcze, korekcyjno-kompensa-cyjne, logopedyczne, ortograficzne,

zajcia specjalistyczne (rozwijajce rne
indywidualne umiejtnoci) oraz pozalekcyjne rozwijajce przedsibiorczo,
ekspresj kulturaln, zainteresowania
ekologiczne i tosamo regionaln.
Projekt otwiera take furtk do wielu
innych nieszablonowych przedsiwzi.
Byy to przede wszystkim lekcje wyjazdowe do instytucji kultury, przedsibiorcw, miejsc zwizanych z ochron
rodowiska czy lokalnych atrakcji kulturowo-historycznych.
Droga do rozwikania naukowych ta-

jemnic nie bya prosta, ale jak zgodnie

twierdz nauczyciele, warto byo powici kilka weekendw, by rok szkolny
zakoczyo wielu EU-geniuszy!
rok szkolny realizacji
gmin partnerskich
szk w projekcie
staystw
lekcji wyjazdowych
uczniw w projekcie
godzin zaj specjalistycznych
godzin zaj dydaktyczno-wyrwnawczych
9200 godzin zaj rozwijajcych kompetencje kluczowe
1
8
19
117
188
2100
3245
5016

EU-geniusz i jego maa ojczyzna

Zajcia z zakresu tosamoci regionalnej i wychowania patriotycznego na nowo pozwoliy
odkry uczniom uroki ich maej ojczyzny. Udali
si na 41 lekcji do miejsc zwizanych z histori
swojego regionu, lokalnych zabytkw i atrakcji
historyczno-kulturowych

Kulturalny EU-geniusz
Uczniowie biorcy udzia w zajciach rozwijajcych ekspresj kulturaln uczestniczyli w 60 ywych lekcjach - wraz z EU-geniuszem ogldali spektakle w teatrach, wsuchiwali si w dwiki
muzyki w filharmonii oraz otwierali si na sztuk wspczesn

Kompetentny EU-geniusz
W projekcie zrealizowano cznie ponad 9 tysicy godzin zaj dodatkowych
rozwijajcych tzw. kompetencje kluczowe, czyli poszerzajcych wiedz z takich
przedmiotw jak: matematyka, biologia,
chemia, geografia, fizyka, jzyki obce czy
informatyka.

EU-geniusz zorientowany zawodowo

Uczniowie gimnazjw i licew biorcych udzia w projekcie otrzymali dodatkowe wsparcie z zakresu orientacji
zawodowej. Podczas indywidualnych zaj ze specjalistami z zakresu orientacji
zawodowej uczniowie dokonywali analizy konsekwencji przyjmowania rnych

Eko EU-geniusz
Na zajciach z ekologii uczniowie tworzyli programy sortowania mieci dla swoich gmin i poznawali zalety stosowania odnawialnych rde energii. Dziki 62 lekcjom wyjazdowym na wasne oczy zobaczyli
m.in. jak dziaa elektrownia wodna, oczyszczalnia ciekw czy kolektory soneczne

Przedsibiorczy EU-geniusz
W ramach projektu uczniowie mieli moliwo skorzystania z zaj rozwijajcych przedsibiorczo.
W szkole pisali biznes plany i zakadali swoje pierwsze wirtualne firmy, a potem odwiedzili 25 lokalnych przedsibiorcw i firmy zrzeszone w strefie ekonomicznej, by na wasne oczy zobaczy jak to
dziaa w rzeczywistoci

postaw w yciu, poznali pojcie kariery

oraz rnych jej modeli oraz sprecyzowali swoje oczekiwania wzgldem przyszej pracy. Licealici odbyli wakacyjne
miesiczne stae u pracodawcw. Swoje
pierwsze dowiadczenie zawodowe zdobywali w administracji, stray, izbie celnej, w biurze projektowym, przedszkolu,

u fryzjera, kosmetyczki. Pod skrzydami

opiekunw nie tylko poznawali specyfik danego zawodu i codziennych subowych obowizkw, ale take uczyli si
pracy w zespole i odpowiedzialnoci za
swoj prac. Z takim bagaem dowiadcze na pewno bdzie atwiej wystartowa w zawodowe ycie.
(DS)

EU-geniusz specjalist
Celem ponad 3 tysicy godzin zaj specjalistycznych bya poprawa dysfunkcji w danej dziedzinie albo
zapanie wiatru w agle w swojej dziedzinie. Jedni grali w szachy, inni brali udzia w wiczeniach terapeutycznych w basenie, a jeszcze inni poznawali tajemnice Pitagorasa oraz metody szybkiej nauki

www.powiattorunski.pl

4 Powiat Toruski,

sierpie 2015

POMOC SPOECZNA

Zawody i wietna zabawa, to jest wanie Spartakiada!

W pitek, 24 lipca 2015 r., w przepiknej scenerii rodowiskowego Domu Samopomocy w Osieku nad Wis spotkali si
mieszkacy wszystkich domw pomocy spoecznej oraz uczestnicy zaj rodowiskowych domw samopomocy z terenu
powiatu toruskiego, ktrym towarzyszyli opiekunowie, rodziny, przyjaciele oraz dyrektorzy domw. Wszystko po to, aby
uroczycie zainaugurowa rozpoczcie projektu pn. Tacy sami Otwieramy si na innych oraz rozegra po raz pierwszy
w powiecie zorganizowane specjalnie dla nich wsplne zawody sportowe

Wyjazd na Spartakiad da mi du satysfakcj, mogem sprawdzi, czy nadal potrafi

jedzi na rowerze, ogromn rado sprawiy
mi nagrody zdobyte indywidualnie, oby byo
wicej takich spotka. Czesaw Gondowicz,
mieszkaniec DPS w Browinie

Ju przy samym wjedzie do Osieka bylimy zachwyceni organizacj

i serdecznym przyjciem. Pogoda bya
pikna, wymarzona do wzicia udziau
w zawodach w kilku zorganizowanych na
miar naszych moliwoci dyscyplinach
opowiada Elbieta Wieliczko, mieszkanka
DPS w Wielkiej Nieszawce.
Zawodnicy najlepiej bawili si przy
owieniu ryb oraz przemierzajc slalom
na rowerze. Rwnie emocjonujce okazay si pozostae dyscypliny takie, jak
przejcie rwnowane z woreczkiem na
gowie oraz konkurencja daj psu ko.
wietna zabawa bya take przy grze
w tenisa stoowego oraz w znajdowaniu na czas rnic pomidzy obrazkami. Rnie nam wychodzio, ale czulimy ogromn satysfakcj z udziau
w zawodach, rado, e kto o nas seniorach o rnej niepenosprawnoci pamita, poczulimy, e nie jestemy sami dodaje pani Elbieta.
Przy kadej konkurencji uczestnicy
mogli liczy na pomoc opiekunw oraz
na gorcy doping goci, w tym zaproszonych do udziau w Spartakiadzie rodzin. Jak mwi obecna na Spartakiadzie
crka pani Jaworskiej, mieszkanki DPS
w Dobrzejewicach Impreza bya zorganizowana z rozmachem, wiele si dziao,
zapewnionych byo wiele atrakcji, byo
wesoo i sympatycznie wspaniaa rozrywka dla wszystkich.
W oczekiwaniu na wyniki konkurencji
uczestnicy Spartakiady delektowali si
swojskim jedzeniem i taczyli przy wietnie przygrywajcym zespole muzycznym.
Radoci nie byo koca. Wszdzie rozbrzmiewaa muzyka, rozmowy i miech
uczestnikw zawodw sportowych.
Spartakiada bya dla mnie moliwoci
spotkania si z innymi i szans na integracj, wszyscy mielimy okazj nie tylko
odnowi stare znajomoci, ale rwnie
w tacu nawizyway si nowe kontakty
i przyjanie relacjonuje Agnieszka Buller, uczestniczka zaj rodowiskowego
Domu Samopomocy w Chemy.
Mielimy okazj zapoznania si
z du grup ludzi, ktrych los i choroby
byy podobne do naszych. Sam wyjazd
Widzc umiechy na twarzach podopiecznych i syszc liczne opinie uczestnikw
Spartakiady, wyraane sowami: ciekawie,
fajnie, podobao mi si czy po prostu dzikuj cieszymy si, e powiat podj starania
o nieatwe do zdobycia rodki z Ministerstwa
Pracy i Polityki Spoecznej
Wioleta Redmer
koordynator projektu w Domu Pomocy Spoecznej
w Dobrzejewicach

www.powiattorunski.pl

Najbardziej podoba mi si turniej tenisowy.

Spotkanie z nowymi przeciwnikami dao mi
moliwo sprawdzenia swoich moliwoci
i satysfakcj z zajcia II miejsca. Mam nadziej na czste spotkania w tak miym gronie.
Janusz Bikowski, mieszkaniec DPS w Pigy

Spartakiada w Osieku daa mi moliwo aktywnego spdzenia czasu z siostr, obserwowania i dopingowania jej podczas zmaga
sportowych co dao nam obu wiele radoci.
Aneta Foksiska, siostra pani Magdy Zaniewskiej z DPS w Pigy

Zadanie publiczne pn.

Tacy sami Otwieramy si na innych
realizowane w ramach Programu Ministra Pracy i Polityki Spoecznej
Oparcie spoeczne dla osb z zaburzeniami psychicznymi edycja 2015
Zadanie wspfinansowane ze rodkw Ministra Pracy i Polityki Spoecznej
na podstawie umowy nr DPS/OS/50/2015 z dnia 23 czerwca 2015 r.
Warto zadania 125 000 z
Dotacja Ministra Pracy i Polityki Spoecznej 100 000 z
Wkad wasny Powiatu Toruskiego 25 000 z
Okres realizacji zadania: czerwiec listopad 2015 r.
Adresaci zadania: mieszkacy Domw Pomocy Spoecznej w Browinie, w Dobrzejewicach,
w Pigy, w Wielkiej Nieszawce oraz uczestnicy zaj rodowiskowych Domw Samopomocy
w Chemy i w Osieku nad Wis
Cel zadania: zwikszenie aktywnoci i integracji spoecznej osb z zaburzeniami psychicznymi
ze rodowiskiem lokalnym
W ramach zadania realizowane bd:
Spartakiada - zawody sportowe poczone
z piknikiem integracyjnym
Warsztaty umiejtnoci psychospoecznych
i kreatywnego mylenia
Warsztaty teatralne oraz muzyczne
Wyjazdy do ciekawych turystycznie miejsc
(Park Zdrojowy, Tnie oraz pijalnia wdInowrocaw, Centrum Edukacji i Promocji
Regionu - Szymbark, zamek w Golubiu Dobrzyniu (zwiedzanie oraz pokaz husarski)
Wyjazdy do orodkw nauki, kultury i sportu (Opera Nova - Bydgoszcz;
Teatr im. Horzycy, Centrum Nowoczesnoci Myn Wiedzy oraz mecz ulowy
na Motoarenie w Toruniu)
Beneficjent: Powiat Toruski, ul. Towarowa 4-6, 87-100 Toru, tel. 56 662 88 88
Miejsce realizacji zadania: Domy Pomocy Spoecznej w Browinie, w Dobrzejewicach, w Pigy, w Wielkiej Nieszawce
oraz rodowiskowe Domy Samopomocy w Chemy i w Osieku nad Wis

Zadanie wspfinansowane ze rodkw Ministra Pracy i Polityki Spoecznej

w inne miejsce, a nie siedzenie w domu,

podnioso nas solidnie na duchu tote
z alem wracalimy do domu. Bylimy bardzo zadowoleni pomimo naszego zmczenia wspomina Elbieta
Wieliczko z DPS Wielka Nieszawka.
Spartakiada wyonia zotych, srebrnych i brzowych medalistw w kadej
z szeciu konkurencji. W podzikowaniu
za udzia w zawodach sportowych kademu uczestnikowi wrczono pamitkowy
medal, dyplom oraz drobny upominek,
za kady Dom otrzyma puchar oraz
nagrod, ktra suy bdzie wszystkim
mieszkacom i uczestnikom. Nie spodziewaam si takich piknych nagrd,
bardzo si z nich ucieszyam. Najbardziej

odnalazam si w dyscyplinie znajd

10 rnic. Ciesz si, e w tej konkurencji zajlimy II miejsce wspomina z
dum Czesawa Duda, mieszkanka DPS
w Browinie.
Niewtpliwie najpikniejszym wspomnieniem Spartakiady jest wiersz TeSpartakiada daa moliwo integracji naszych uczestnikw z podopiecznymi z pozostaych placwek powiatu toruskiego, ktrzy mogli sprawdzi swoje moliwoci w konkurencjach
sportowych. Nasi uczestnicy maj nadziej, e
takie zawody bd odbyway si czciej.
Violetta Melerska
Kierownik rodowiskowego Domu Samopomocy
w Osieku n/Wis
wsporganizator Spartakiady

Woylimy duo pracy w przygotowania, tym

wicej radoci z udanej imprezy. Ogromne podzikowania dla zespou, ktry stworzy sympatyczn opraw muzyczn. Mariusz ukiewski
i ukasz Wdt, uczestnicy zaj rodowiskowego Domu Samopomocy w Osieku nad Wis

resy Jankowskiej, mieszkanki DPS

w Dobrzejewicach, ktra tak zapamitaa
ten dzie:
Osiek
Piknie wrd zieleni
Jest miejsce gdzie bawi si ludzie
Tacz
Jest bardzo pikna muzyka, ktr piewa
pan i pani
Jedzenie bardzo smakuje
na wieym powietrzu
Oby jeszcze tam by
A chce si y!
Projekt wystartowa rewelacyjnie oby
tak dalej!
Za nami Spartakiada, Myn Wiedzy
i pierwsze zajcia psychoterapeutyczne, ktre
w sposb widoczny ociepliy atmosfer wrd
Mieszkacw Domu. Wszyscy s zachwyceni,
peni energii i chci do udziau w kolejnych
etapach programu. Podziwiam si i wytrwao uczestnikw projektu, ktrzy w kocu s
osobami niepenosprawnymi i w podeszym
wieku. Mam nadziej, e rado i umiech na
ich twarzach pozostanie na dugo, a okazywany zapa do dalszego uczestnictwa nie zniknie.
Maria Wolska
Dyrektor Domu Pomocy Spoecznej w Dobrzejewicach
wsporganizator Spartakiady

Spartakiada bya pierwszym etapem

projektu Tacy sami Otwieramy si na
innych. Odbya si ju take wycieczka
do Centrum Nowoczesnoci Myn Wiedzy
w Toruniu oraz wycieczka do Parku Zdrojowego, tni i pijalni wd w Inowrocawiu. Podrnicy ju w drodze powrotnej
pytali: Kiedy pojedziemy na nastpn
wycieczk? Przed nimi kolejne, pene wrae spotkania i wyjazdy. Ju we wrzeniu
Szymbark i mecz ulowy na Motoarenie
w Toruniu. Oj, bdzie si dziao!... :) (MG)

POWIAT TORUSKI
Bezpatny Miesicznik Samorzdowy
Starostwo Powiatowe w Toruniu
ul. Towarowa 4-6
87-100 Toru
tel. 56 662 88 88, fax 56 662 88 89
e-mail: starostwo@powiattorunski.pl

Redakcja w skadzie:
dr Malwina Rouba redaktor naczelny
Agnieszka Niwiska (AN) redakcja numeru
Magorzata Gowacka (MG)
Anna Grzybowska (AG)
Joanna Rybitwa (JR)
Dorota Semenowicz (DS)
Kontakt: rzecznik@powiattorunski.pl, tel. 56 662 88 52
Skad: Starostwo Powiatowe w Toruniu
Druk: Drukarnia Agora SA. w Pile, ul. Krzywa 35

28 sierpnia 2015r.

REKLAMA

pozatorun.pl

23

Jesienny Kiermasz Ogrodniczy

w Centrum Targowym PARK
Jesie to wyjtkowy okres dla ogrodnikw, nie tylko za spraw zbiorw,
ale take pilnych prac i zabiegw, ktre zaowocuj na wiosn

o najlepszy moment na
zakadanie
trawnikw,
sadzenie drzew, iglakw,
krzeww, cebulek, bylin i innych
rolin, ktre pozwol cieszy oko
piknym wygldem ju za kilka
miesicy. Wychodzc naprzeciw dziakowcom i wacicielom
ogrodw, spka Targi Toruskie organizuje po raz kolejny
Jesienny Kiermasz Ogrodniczy,
ktry odbdzie si w dniach 5 - 6
wrzenia w godzinach od 10.00
do 17.00.
Na Jesiennym Kiermaszu
Ogrodniczym swoj ofert
przedstawi ogrodnicy, sadownicy, szkkarze, floryci, pszczelarze, nadlenictwa, producenci
mebli ogrodowych i architekci
krajobrazu.
Dla wszystkich amatorw zieleni jest to wyjtkowa okazja do
zakupu sadzonek i drzewek w
promocyjnych cenach. Odwiedzajcy kiermasz mog zaczerpn fachowych rad, dowiedzie
si, jak przygotowa swj ogrd
do zimy i co zrobi, by zakupione roliny kwity w nim zdrowo
i okazale. Dodatkowo, gocie
Centrum Targowego PARK dowiedz si o nowociach kwiatowych na polskim rynku, w
dziedzinie jesiennego wystroju
balkonw i tarasw. Nadleniczy
bd udzielali rad dotyczcych
fauny i flory, a take zachcali
do jesiennych wypraw do pobliskich lasw.
W kiermaszowej ofercie nie
zabraknie niczego, co potrzebne
jest dziakowcom i mionikom
ogrodw. W ofercie znajd si m.

Kupowane roliny powinny

by zdrowe, nie uszkodzone, jdrne. Wygodnie, gdy ich system
korzeniowy owinity jest foliowym workiem i otoczony torfem. Po zakupie, rozpakowujemy
roliny na dziace i albo od razu
sadzimy we wczeniej przygotowany doek, albo doujemy roliny.

in. cebulki, byliny i bulwy kwiatowe, roliny wieloletnie, wrzosy, krzewy r.

Na chtnych czeka bd winorola, trawy, chryzantemy,
odmiany rolin, takie jak: jagody
goi, borwka amerykaska czy
mini kiwi. Nie zabraknie take
kompozycji z suchych kwiatw,
a nawet miodw czy wieo toczonych sokw.

Rady ogrodnika
Na co zwraca uwag przy zakupie jesieni drzewek liciastych i
krzeww?
Przed tym dylematem stajemy, gdy pojawiaj si przed nami
niezliczone iloci materiau sadowniczego. Mimo wielu pokus,
przy wyborze zwracajmy uwag
na to, by wybierane przez nas
roliny byy mao wraliwe na
choroby, atwe do cicia, rodzce

owoce nie tylko do bezporedniego spoycia, ale rwnie na

soki, kompoty czy powida.
Na niewielkich dziakach
sprawdz si drzewka mae
jabonie na podkadkach karowych i pkarowych: M 9, P
16, P 60, M 26, P 14. Sadzimy
je gsto w rozstawie 3 x 2 m,
a odmiany rosnce silniej 3-4
m. Kupujemy drzewka I wyboru
szybko przyjmuj si, dobrze
rosn w pierwszych latach, owocuj wczenie.

Co kupimy na kiermaszu?
-drzewka i krzewy ozdobne
-cebulki kwiatw i rolin
- bulwy kwiatowe
- roliny wieloletnie
- roliny wodne
- byliny
- wrzosy
- trawy
- krzewy r
- winorola
- sadzonki jagd, borwek, kiwi
- kwiaty doniczkowe
- chryzantemy
- kompozycje z suchych kwiatw
- figury ogrodowe
- drewniane place zabaw
- miody
- czosnek, przyprawy, zioa
- soki
Jesienny Kiermasz Ogrodniczy
Centrum Targowe Park
Szosa Bydgoska 3
5-6 wrzenia
od 10.00 do 17.00
Wstp wolny
Informacja pod nr tel.
606 228 261
602 629 432

24

GMINA ZAWIE WIELKA

pozatorun.pl

28 sierpnia 2015r.

Rozpiewany
i muzealny weekend

Bardzo uroczycie bd obchodzone Dni Dziedzictwa Narodowego 2015 w Grsku w gminie Zawie Wielka

Tomasz Wicawski

wnym celem Europejskich Dni Dziedzictwa jest

promowanie regionalnego
dziedzictwa kulturowego oraz
przypominanie o wsplnych korzeniach kultury europejskiej.
Imprezy skierowane s do bardzo
szerokiej i rnorodnej grupy
odbiorcw, co nadaje im wymiar
uniwersalny. W tym roku ta idea
bdzie kultywowana w Centrum
Edukacji Modziey.
- Europejskie Dni Dziedzictwa
to najwikszy w Europie projekt
spoeczny i edukacyjny, najwaniejsze wito zabytkw kultury
Starego Kontynentu deklaruj
na swojej stronie internetowej
pomysodawcy wydarzenia. - Ich
idea narodzia si 3 padziernika
1985 roku w Granadzie w Hiszpanii podczas II Konferencji Rady
Europy, na ktrej minister kultury
Francji zaproponowa zorganizowanie w caej Europie zainicjowanych we Francji w 1984 roku Dni
Otwartych Zabytkw. Wwczas
po raz pierwszy bezpatnie udostpniono zwiedzajcym obiekty,
do ktrych dostp dotychczas by
ograniczony. Inicjatywa cieszya
si tak duym zainteresowaniem,
e w 1991 roku zainspirowaa
Rad Europy do ustanowienia
Europejskich Dni Dziedzictwa.
Czsto zapominamy, e jed-

W Centrum Edukacji Modziey w Grsku odbywa si coraz wicej inicjatyw nawizujcych do polskiej tradycji i kultury.

nym z najwaniejszych dziedzictw kultury s jej elementy

ludowe. Gdyby nie zespoy i
chry wiele pieni byoby dawno
zapomnianych. Gdyby nie ludzie,
ktrym zaley na zachowaniu tradycji dzi nie mielibymy eksponatw z dawnych lat i muzew.
Ju 12 wrzenia o godzinie
14 w ramach Europejskich Dni
Dziedzictwa w Centrum Edukacji
Modziey w Grsku odbdzie si
II Przegld Ludowych Zespow
piewaczych, poczony ze zwie-

Nowa wietlica
i chodnik
Trwaj trzy inwestycje w gminie
Zawie Wielka. Ich czny koszt
to blisko 300 tysicy zotych

race inwestycyjne trwaj w

Zarolu Cienkim, Rzczkowie i Toporzysku. Samorzdowcy realizuj inwestycje zgodnie z przyjtym harmonogramem
prac. rodki na ten cel s dawno
zabezpieczone, a terminy realizacji pewne.
W Zarolu Cienkim powstaje wietlica. Dotychczas udao

si wykona ciany fundamentowe, none i dziaowe. Cao

konstrukcji zostaa ju przykryta dachem, a ekipa budowlana
wykonaa te stolark okienn
i drzwiow. Zakoczenie prac
zwizanych z oddaniem do uytku tego obiektu planowe jest w
grudniu. Koszt postawienia wietlicy wynosi niespena 320 tysicy

Fot.
NADESANE

dzaniem Muzeum Multimedialnego b. ks. Jerzego Popieuszki.

Wstp bezpatny na wszystkie
wydarzenia. W przegldzie wemie udzia 9 ludowych zespow z wojewdztwa kujawsko-pomorskiego. Organizatorami
imprezy s Centrum Edukacji
Modziey im. Ks. Jerzego Popieuszki i Dom Kultury w Grsku.
Staramy si wspiera wszystkie inicjatywy zmierzajce do
podtrzymywania tradycji mwi
Renata Dobrowolska z DK w

Grsku. - Bez patrzenia w przeszo nie bdzie przyszoci. Zapraszamy na to niezwyke wydarzenie wszystkich mieszkacw
naszej gminy i goci.
W obchodach Europejskich
Dni Dziedzictwa uczestnicz
wszystkie pastwa-czonkowie
Rady Europy, w tym Polska, ktra
wczya si do tej akcji w 1993
roku. Co roku we wrzeniu organizatorzy udostpniaj do zwiedzania szerokiej publicznoci
zabytki i miejsca kultury, przygo-

towuj festyny, jarmarki, imprezy

plenerowe, inscenizacje, turnieje
rycerskie, wystawy, odczyty naukowe, konkursy, spotkania z
twrcami kultury i wiele innych
imprez o rnorodnym charakterze, skierowanych do rnych
grup spoecznych i wiekowych.
Dziki temu obywatele pastw
uczestniczcych w EDD maj
doskona okazj do poznania
dorobku kulturowego regionu,
ktry zamieszkuj.

zotych.
- To wane, eby lokalna spoeczno miaa miejsce, w ktrym moe si spotyka mwi
Jan Surdyka, wjt gminy Zawie
Wielka. - Pozwala to na integracj
rdzennych i napywowych mieszkacw.
W Zejwsi Wielkiej powstaje chodnik. Samorzd zrealizowa te podjazd do siedziby OSP
Rzczkowo. Piesi mog porusza
si bezpiecznie wzdu ulicy Jasnej. Trwaj prace przy ul Sonecznej. Maj one zosta ukoczone przed 1 wrzenia. Koszt
budowy chodnikw przy dwch
ulicach to ok. 106 tysicy zotych.
- Dbamy o infrastruktur drogow i okoodrogow mwi
wodarz gminy. - Staramy si robi to w sposb przewidywalny.
Najpierw powstaje infrastruktura
podziemna, a potem wykonywane s prace na powierzchni.

To powoduje, e cao zwiksza

znacznie komfort ycia mieszkacw.
Trwaj te prace budowlane
zwizane z adaptacj budynku w
Toporzysku pod cele mieszkaniowe. Ju gotowe s klatki schodowe dla dwch mieszka znajdujcych si na pierwszym pitrze
budynku. Aktualnie wykonywane roboty zmierzaj do rozbirki

cian dziaowych, kolankowych i

szczytowych pierwszego pitra.
Usunity zostanie take istniejcy dotychczas dach. Do lamusa
przejd rwnie wieniec pierwszego pitra, murowanie kominw i cian dziaowych. Prace
potrwaj do koca tego roku. Ich
koszt wyniesie 150 tysicy zotych.
Fot. Nadesane

28 sierpnia 2015r.

25

GMINA WLK. NIESZAWKA

pozatorun.pl

Do willi nad So
Modzi mieszkacy gminy Wielka Nieszawka wyjedaj dziki
samorzdowi na kolonie w okresie wakacyjnym. To ju tradycja
Tomasz Wicawski

jt gminy dba o to, eby

dzieci w okresie wakacyjnym wypoczy.
Mog korzysta z zaj przygotowanych przez instytucje kultury
oraz z infrastruktury sportowej,
ale wane jest rwnie to, eby
poszerzay horyzonty poprzez
podre.
Ju po raz kolejny dzieci i
modzie z terenu gminy Wielka
Nieszawka przebyway na koloniach letnich zorganizowanych i
dofinansowanych przez wodarza
gminy Kazimierza Kaczmarka.
- Staramy si, w miar naszych
moliwoci, co roku realizowa
ten projekt mwi wjt. To bardzo wane, eby wakacje byy dla
najmodszych okresem zabawy.
W szkoach obecnie musz mierzy si z ogromem materiau.
A przecie ich mode organizmy
musz si odpowiednio zregenerowa.
W tym roku uczniowie wyjechali do Milwki. Na pierwszym
turnusie, ktry trwa od 16 do
29 lipca przebywao 98 osb. W
drugim, ktry odbywa si przez
kolejne dwa tygodnie, ze zorganizowanej formy wypoczynku skorzystao 50 osb. Kolonici byli
zakwaterowani w orodku wypoczynkowym Willa nad Rzek.
Jest on zlokalizowany w miejscowoci Szare, w gminie Milwka,
nad rzek So.
- To malownicze i urokliwe
miejsce mwi Kazimierz Kaczmarek. - Staramy si, eby pro-

Dzieci z gminy Wielka Nieszawka bawiy si na koloniach na drugim kocu polski. Nie po raz pierwszy
samorzd umoliwi im ciekawe wakacje.

gram takich wyjazdw by moliwie urozmaicony.

W czasie kolonii najmodsi
mogli skorzysta z wielu atrakcji.
Odbyy si wycieczki m. in. do
Cieszyna i Cieszyna Czeskiego,

ywca, Wadowic, Wgierskiej

Grki, Koniakowa (Muzeum
Koronki i Galeria Gralska), do
Wisy na skoczni narciarsk
im. Adama Maysza, Szczyrku,
Bielska-Biaej (Wytwrnia Fil-

Fot.
NADESANE

mw Rysunkowych), na Trjstok,
wjazd i zjazd kolejk liniow na
Czantori. Niezwykle interesujce byy spotkania z Jacentym
Ignatowiczem, finalist programu Mam talent, ktry gra na

rnych instrumentach, piewa

piosenki gralskie i przyblia
kolonistom folklor Beskidu ywieckiego oraz z Iren Golec,
ktra opowiadaa o swoich sawnych synach i piewaa piosenki zespou Golec uOrkiestra.
Wielk frajd bya wycieczka do
Tatralandii na Sowacji i do aquaparku w Lenej. Podczas kolonii
kultywowano tradycje ycia kolonijnego. Modzie uczestniczya
w prezentacji grup kolonijnych,
chrzcie kolonistw, konkursie
na czysto pokoi, apelu podsumowujcym ycie kolonijne. W
ankiecie ewaluacyjnej kolonici
nie poskpili pochwa i nie kryli
zadowolenia z atrakcyjnoci programu kolonii i profesjonalizmu
kadry kolonijnej.
- Ciesz si, e modzie jest
zadowolona mwi Kazimierz
Kaczmarek. - Mam nadziej, e z
jeszcze wikszym zapaem wrci
do szk. Wyniki z poprzedniego
roku pokazay, e mamy niezwykle zdolnych uczniw. Trzeba
im tylko stwarza odpowiednie
warunki do edukacji, co staramy
si robi. Wakacje te s jednym z
elementw procesu wychowania.

Fotowoltaika czy
kolektory soneczne?

Podstawow rnic midzy panelem fotowoltaicznym

a kolektorem sonecznym jest to, e kolektor soneczny suy
tylko i wycznie do podgrzania ciepej wody uytkowej
natomiast panel fotowoltaiczny nie do, e podgrzeje nam
wod, to jeszcze wyprodukuje darmow energi elektryczn
dla naszego gospodarstwa domowego

nwestowanie wic w kolektory soneczne naszym zdaniem

jest zupenie nieopacalne.
Zdominoway one w Polsce rynek
OZE prawdopodobnie z powodu
40% dotacji. Obecnie na rynku
dla przecitnego obywatela pojawiy si nowe moliwoci skorzystania z dofinansowania rwnie
w wysokoci 40 % na bardziej
uniwersalne panele fotowoltaiczne. Umoliwiaj one produkcj
wasnej energii. Dodatkowym
atutem skorzystania z programu
dofinansowania zakupu wasnej
instalacji fotowoltaicznej jest niskooprocentowana
poyczka,
ktra pokryje pozostae 60 %
wartoci instalacji, wynoszca
tylko 1 % w skali roku, bez ukrytych kosztw. Tak, wic, kady z
nas moe produkowa wasn
energi elektryczn nie angaujc
swoich pienidzy.
Bardzo korzystnym rozwizaniem dla nas jest poczenie paneli fotowoltaicznych z pompami

ciepa. Dziki takiemu rozwizaniu ogrzejemy dom nie ponoszc

przy tym adnych kosztw, wykorzystujc darmow
energi wyprodukowan w naszej
przydomowej
elektrowni.
Wanym argumentem skorzystania z programu Prosument
jest opacalno tych
inwestycji, przede wszystkim
zmniejszenie obecnych opat
za energi elektryczn i
ogrzewanie domu
nawet do 60 % w
okresie 15 lat spaty poyczki.
Wynika to z tego,
e
miesiczne
raty
udzielonej nam
poyczki
bd za-

wsze mniejsze od biecych

kosztw utrzymania domu, pod
warunkiem waciwie dobranej
instalacji przez kompetentnych
doradcw. Po okresie 15 lat spaty
zobowizania otrzymamy zupenie darmowy prd oraz ciepo w
swoim domu.
Kolejnym
niezwykle
wanym
argumentem
jest uniezalenienie
si od
cigle
ros n c ych
cen

energii elektrycznej i opau. Musimy pamita, e raty poyczki

bd na staym poziomie przez
15 lat, a cena energii bdzie cigle
rosa. Dlatego bardzo wana jest
bezawaryjno i niezawodno
instalacji zakupionej u odpowiedniego dystrybutora, gwarantujcego dugi okres ywotnoci
paneli pv i pomp ciepa, oraz wysok jako tych urzdze i profesjonalny serwis.
Nie zapominajmy o wanej
kwestii ochrony rodowiska, do
ktrej bdziemy si przyczynia
w sposb czynny!!!
W naszym wojewdztwie rozpocz si nabr przyjmowania
wnioskw do programu PROSUMENT przez oddzia Wojewdzkiego Funduszu Ochrony rodowiska w Toruniu.
Z tej moliwoci moe skorzysta kada osoba fizyczna bdca
wacicielem lub wspwacicielem nieruchomoci.

Osoby zainteresowane mog

skorzysta z profesjonalnego
doradztwa i moliwoci przygotowania wniosku przez wykwalifikowanych doradcw firmy
EKOINSTAL mieszcej si w Lubiczu Grnym ul. Warszawska 1a
tel. (56) 678-21-47 lub 519-178306.
Firma w ramach swoich usug
oferuje bezpatne przygotowanie
i zoenie wniosku w imieniu beneficjenta, konsultacje, pomiary i
wycen.
Oferujemy najwysz jako
urzdze, profesjonalny serwis
oraz indywidualne podejcie do
klienta.
Zapraszamy do wsppracy
Ekoinstal = niezaleno
energetyczna = oszczdno
REKLAMA

26

DODATEK

pozatorun.pl

28 sierpnia 2015r.

DZIECIAKI

Wchodzi
model pruski
Okres przejciowy min. Wszystkie
szeciolatki od roku szkolnego 2015/2016
powinny pj do I klasy szkoy
podstawowej. Czy s na to gotowe?
Tomasz Wicawski

pecjalici podkrelaj, e nie ma jednej odpowiedzi na pytanie: czy szecioletnie dzieci powinno wysya si
do podstawwek? To kwestia bardzo indywidualna. Ustawodawca zadecydowa,
e bdzie to dobre dla caego systemu. Rodzicom, ktrzy nie s do tego przekonani,
pozostaa wizyta w poradni psychologiczno-pedagogicznej.
W toruskich przedszkolach najczciej syszymy negatywne opinie na temat
zmian, ktre par lat temu wprowadzono
w polskim systemie edukacji. Dyrektorzy
wielu placwek podkrelaj, e gdyby teraz mieli mae dzieci, to zrobiliby wszystko, eby w wieku szeciu lat nie szy one
do szkoy. Podobnie sdzi cz rodzicw.
- Gdy sysz, e w jednej podstawwce utworz osiem czy dziewi klas
pierwszych, to boj si o swoj crk
mwi mama czteroletniej dzi Angeliki.
- Jak ona si odnajdzie w takim zamieszaniu? Przecie starsze dzieci maj z tym
problem. Do niedawna mwiono, e klasa
nie bdzie te moga liczy wicej ni 25
uczniw. Ten przepis ju wycofano. Robi
si maswk w imi statystyk.
Wielu pedagogw z dugoletnim staem anonimowo potwierdza nam tego
rodzaju obawy. Wskazuj oni, e szkoy
nadal nie s przygotowane na te zmiany,
a ich wprowadzenie podyktowane jest
koniecznoci atania systemu emerytalnego. Bo wczeniejsza edukacja ma take
wpyn za kilkanacie lat na wczeniejsze pjcie do pracy kolejnego pokolenia.
Pracownicy przedszkoli, chocia nikt nie
mwi tego gono, boj si take o swj
byt. Bo przecie jeden rocznik mniej u
nich moe oznacza redukcj zatrudnienia. S jednak tacy, ktrzy pogodzili si
ju z nowym systemem.
- Trudno dyskutowa o tej kwestii, jeeli przepisy s takie, a nie inne mwi
Anna Matczak, dyrektor przedszkola
miejskiego numer 13 w Toruniu. - Zawsze
s za i przeciw. To sprawa indywidualna

kadego dziecka. Jako przedszkole staramy si przygotowa naszych wychowankw, jak najlepiej moemy do podjcia
nauki. Dyrektorzy szk take dbaj o to,
eby mali uczniowie czuli si u nich dobrze. Wszystko dziaa coraz lepiej. W tym
roku mielimy tylko jedno odroczenie.
Reszta dzieci pjdzie do I klasy.
To nie jest jednak norma. S w Toruniu przedszkola, w ktrych rodzice postawili nowym przepisom wyrane weto
i w wikszoci ubiegali si o odroczenie
pjcia ich dzieci do szkoy.
Co sdz o tym problemie psychologowie?
- S takie dzieciaki, ktre mog by gotowe na pjcie do szkoy mwi Cezary
Winiewski, psycholog. - Kade ma swoje
tempo rozwoju, wic trudno oglnie powiedzie czy szeciolatki powinny chodzi do szkoy czy nie. Argumentem za
jest akceleracja rozwojowa. Faktem jest,
e z pokolenia na pokolenia kada generacja o wiele szybciej wszystkiego si uczy.
Dzi czterolatek szybciej obsuy smartfona ni osoba w rednim wieku.
S jednak i argumenty przeciw.
- Kade dziecko ma sfer najbliszego rozwoju dodaje Cezary Winiewski.
- S to momenty krytyczne w yciu, gdy
jest gotowe eby przyswoi jak umiejtno bardzo szybko. Gdy trafiamy w
ten moment, to wszystko jest ok. Gdy nie
trafimy, to zaczynaj si problemy. Nasze
przedszkola i szkoy funkcjonuj w wikszoci wedug modelu pruskiego. Chodzi o to, eby jak najszybciej wyksztaci
jak najszersz mas ludzi. A pamitajmy
o tym, e im szybciej dziecko wejdzie w
system, tym jego indywidualizm szybciej
zacznie by ograniczany. Rodzicom, ktrzy maj obawy przed posaniem swoich
szecioletnich dzieci do szkoy polecam
udanie si do poradni psychologiczno-pedagogicznej. Z dowiadczenia wiem,
e uzyskanie odroczenia jest czsto tylko
formalnoci.

28 sierpnia 2015r.

DODATEK

pozatorun.pl

27

DZIECIAKI

Maluch w obku
Wielu rodzicw czeka rozka z maluchem gdy pojawia
si potrzeba zapisania go do obka lub klubu malucha

iektrzy rodzice mog pozwoli sobie na komfort

pracy w domu bd poczenie urlopu macierzyskiego
z wychowawczym. Niekiedy jednak musimy lub chcemy wrci
do pracy i wtedy potrzebujemy
opieki dla naszego dziecka. Moemy zdecydowa si na niani
lub obek, ktry zapewni opiek
maluchom od 20 tygodnia do 3
roku ycia.
Do tego wyboru naleny podej z rozwag. Przekalkulujmy
wszystkie za i przeciw. Jeli zdecydujemy si na obek poszukajmy o nim opinii w internecie,
popytajmy wrd rodziny i znajomych, poniewa obek z pozytywn rekomendacj to pewniejsza instytucja, ktrej moemy
powierzy malucha. Podobnie
jest w przypadku niani. Powinna
by sprawdzona, najlepiej z polecenia. Musimy mie pewno e
nasze dziecko bdzie pod waciw opiek podczas naszej
nieobecnoci.
Niewtpliw zalet posiadania
niani jest to, e w 100%
powici czas naszemu
dziecku. W obku przypada jedna opiekunka
na grup od 5 do 10 maluchw. Jeli zaley nam na

Magorzata Kramarz
tym aby zapisa dziecko do publicznego przedszkola, pomylmy o tym kiedy kobieta bdzie
w ciy, poniewa ilo miejsc
w tych placwkach jest mocno
ograniczona.
Koszt na jaki powinnimy si
przygotowa w przypadku obka publicznego to kwota 300 z
miesicznie. Za pobyt dziecka w
obku niepublicznym zapacimy
od 450 z do 700 z miesicznie.
Jeli chodzi o opiekunki ceny s
zdecydowanie wysze. rednia
godzinowa stawka u cao-etatowej niani waha
si
midzy
7 z a 10
z. czny
miesiczny koszt
to od
1200 z

do nawet 2000 z.

Rozbieno w cenach jest do

dua, ale wszystko ma swoje plusy i minusy.
Wybierajc placwk, ktra
zaopiekuje si naszym maluchem
zwrmy uwag na ofert edukacyjn. W obkach miejskich, w
zajciach dodatkowych znajduje
si zazwyczaj tylko rytmika. W
tych prywatnych oferowane s
nawet lekcje z jzyka angielskiego
czy warsztaty muzyczne co pozytywnie wpynie na rozwj naszej
pociechy.
Pozostawienie dziecka w obku jest du zmian dla samego
malucha, ale te dla rodzica. Zanim zacznie spdza tam
wikszo
swojego
dnia, warto
przychodzi z

dzieckiem na tzw. godziny adaptacyjne. To czas, w ktrym poznaje ono obek, kolegw, opiekunki i plan dnia jeszcze pod
opiek rodzicw. W ten sposb
atwiej zaaklimatyzuje si w nowym miejscu i pniejsza rozka
nie bdzie a taka straszna.
Dzieci, ktrymi opiekuje si
dowiadczona kadra s w stanie
nauczy si wielu rzeczy. obek
sprzyja rozwijaniu umiejtnoci
takich jak obsuga yki, zakadanie butw i innych czci odziey,
korzystanie z nocnika.
Maluc hy

bdce w grupie rwienikw

zaczynaj te wczeniej mwi.
W wielu placwkach znajdziemy
rwnie bezpatne porady psychologa, pedagoga czy logopedy.
Jeli zauwaymy co niepokojcego u swojego dziecka, moemy
zwrci si o pomoc do fachowca. Czsto jest te tak, e specjalici okresowo wystawiaj zawiadczenie o rozwoju naszej pociechy.
Wiele osb twierdzi, e zapisanie dziecka do obka to ze
rozwizanie. Uwaaj oni e najmodsze lata to czas, ktry mama
moe powici w caoci maluchowi i powinni wykorzysta
to maksymalnie. Niekiedy jednak
nie mamy wyjcia i ycie samo
podejmuje za nas decyzje. Sowa
krytyki ze strony rodziny i znajomych nie powinny mie na nas
wpywu. Przed podjciem ostatecznej decyzji powinnimy rozway wszystkie aspekty- sytuacj finansow, potrzeby
rodzicw i dziecka.
Rozwizanie, ktre
wybierzemy musi
by dobre przede
wszystkim dla malucha ale rwnie
dla rodzica.

28

DODATEK

pozatorun.pl

28 sierpnia 2015r.

DZIECIAKI

Niemowlak
na basenie
Rodzice coraz chtniej korzystaj z tej
formy aktywnoci jak jest nauka pywania
Magorzata Kramarz

eszcze kilka lat temu, nie do

pomylenia byo pjcie na
basen z niemowlakiem. Dzi
rodzice czsto i chtnie korzystaj z zaj w wodzie. Mimo i
nie brakuje sw krytyki, e jest
to wymys wspczesnoci, specjalici przekonuj e taka forma
spdzania czasu jest bardzo dobra
dla naszej pociechy.
Woda dla malekiego dziecka to rodowisko naturalne. Do
niedawna yo w niej w brzuchu
mamy. Z tego okresu dziecko
wynioso kilka rzeczy: nie boi
si wody i nie otwiera ust kiedy
si w niej zanurza. Po jaki czasie te umiejtnoci znikaj wic
warto zabra dziecko na basem
kiedy ukoczy 4 miesice. Mimo
i nauka pywania dla niemowlt
wskazana jest ju od 2 miesica
ycia, to warto troch odczeka
poniewa w pniejszym czasie
dziecko jest bardziej zorientowane na to co dzieje si wok
niego i potrafi utrzyma gwk

w grze. Zajcia na basenie maj

na celu gwnie rozwj fizyczny i psychiczny najmodszych
poprzez zabaw i wykonywanie
rnorodnych wicze. Ma by
to wspaniaa zabawa dla dzieci
jak i rwnie dla rodzicw. wiczenia w wodzie wywieraj korzystny wpyw nie tylko na motoryk dziecka, ale take na jego
czynnoci zmysowo ruchowe.
Dostarczaj nowych dozna i pomagaj w rozwoju percepcji umysowej. Woda doskonale wpywa
na prac mini i staww przez
co dziecko rozwija si szybciej
od rwienikw. Podczas zaj na
basenie niemowl reguluje sposb oddychania oraz uodparnia
si na choroby. Badania wykazay, e najmodsze dzieci biorce
udzia w nauce pywania miay
mniejsze problemy z koordynacj
ruchow, wykazyway wiksz
pewno siebie i agodniej znosiy niepowodzenia oraz stresujce
sytuacje.

Zanim jednak wybierzemy si

z dzieckiem na basem musimy
sprawdzi kilka rzeczy. Najwaniejsze jest to czy basen zosta
przystosowany dla maych odwiedzajcych. Chodzi gwnie o
czysto w wodzie jak i na caym
obiekcie. Wany jest te stopie
ogrzania wody. W pierwszych
miesicach ycia dziecko nie reguluje swojej temperatury. Jeli
dla rodzica woda jest chodna to
dla pociechy bdzie bardzo zimna. Optymalna ciepota wody to
29C. Niedobrze jest te zabiera
malucha do jacuzzi lub do basenu
gdzie woda wynosi ponad 37C
poniewa prowadzi to do przegrzania organizmu co skutkuje
szybszym biciem serca i innymi
komplikacjami. Pierwsza wizyta
na pywalni moe by dla nasze-

go dziecka trudnym dowiadczeniem. Nowe miejsce, nowe

dwiki i widoki. Na pierwsz
lekcj wybierzmy si najlepiej w
godzinach porannych kiedy na
basenie jest stosunkowo niewiele
osb. Do wody naley wchodzi
powoli tak aby maluch mg si
z ni oswoi. Jeli nasza pociecha lubi si pluska podczas domowych kpieli powinnimy mu
rwnie na to pozwoli na basenie. Jeli nie czujemy si pewnie
i boimy si o bezpieczestwo naszego dziecka moemy skorzysta
z fachowej porady instruktorw
lub w pniejszym okresie zaopatrzy si w nadmuchiwane
akcesoria, ktre pozwol dziecku
utrzyma si na wodzie i bawi
w pobliu rodzicw. Obecnie na
rynku dostpne s specjalne pie-

luchy na basen ktre zatrzymuj

nieczystoci i wchaniaj mocz
lecz nie s wodoodporne. Moemy te ubra malucha w kostium
kpielowy jednak nie jest to koniczne.
W Polsce nauka pywania dla
niemowlt nie jest jeszcze rozpowszechniona. Wiele szk dopiero startuje. Jeli mamy tak moliwo, warto skorzysta z porad
trenerw poniewa poka nam
oni jaka pozycja do pywania jest
najlepsza, jakie ruchy moemy
wykonywa oraz jak powinnimy zareagowa kiedy maluch
zakrztusi si wod. Kiedy nie ma
takiej opcji nie rezygnujmy z wizyt na pywalni poniewa jest to
wspaniaa forma aktywnoci i zabawy dla naszego dziecka.

28 sierpnia 2015r.

DODATEK

pozatorun.pl

29

DZIECIAKI

Magiczny wiat zabawek

Lalka, pluszowy mi a moe klocki? Wybr jest ogromny, ale
czy wszystkie zabawki s zawsze dobre dla naszego dziecka

ydawa by si mogo,
e kupno zabawki to
nic trudnego. Pki w
sklepach uginaj si od towaru, a producenci przecigaj si
w nowociach wrd lalek, aut i
pluszakw. Zanim jednak znajdziemy co dla naszego dziecka,
zastanwmy si czy wybralimy
odpowiedni zabawk, czyli tak
ktra bdzie uczy, rozwija i bawi.
Dobra zabawka to taka, ktra
jest wykonana z najwyszej jakoci produktw. Musi spenia
kilka kryteriw: by solidna, bezpieczna dla dziecka, efektowna
i starannie wykonana. Dzieci to
bardzo ciekawskie istoty. Wszystko jest dla nich interesujce. Nie
tylko to co na zewntrz zabawki, ale to co w rodku rwnie.
Im mniej w zabawce do rozbirki tym lepiej, poniewa nie ma
obawy e nasza pociecha poknie
jaki element. Co do wykonania,
zabawka musi by tak skonstruowana, eby podczas zabawy
dziecko si nie skaleczyo. Czyli
nie moe by adnych wystajcych i ostrych czci. Efektowna poniewa ma zainteresowa
dziecko. Ale nie tylko na chwil.
Maluchy bardzo szybko si nudz dlatego im wicej kolorw,
rozkadanych elementw tym le-

Magorzata Kramarz

piej. Nie moe by te tak, e po

kilku godzinach gry zabawka si
rozpadnie. Raz, e nasza pociecha bdzie rozczarowana, a dwa
to pienidze wyrzucone w boto.
Aby zadba o rozwj dziecka podczas zabawy wybierajmy
przedmioty, ktre inspiruj, edukuj i pobudzaj kreatywno.
Zabawki kreatywne w twrczy
sposb absorbuj dziecko. Te rol
wietnie speniaj wszelkiego rodzaju stempelki, ciastolina i farby.
Obecnie jest taki wybr, e moemy kupi farby, ktrymi pomalujemy ciao czy wann. Zabawa jest

wtedy doskonaa i rozwija kreatywno naszej pociechy. Wrd

zabawek edukacyjnych znajdziemy magnetyczne tablice z literkami i cyferkami, gry planszowe,
klocki i amigwki. Te rzeczy
ucz czytania i pisania, wicz
pami i spostrzegawczo, trenuj umiejtnoci techniczne, ale
rwnie wpywaj na poznawanie
zasad gry w zespole. Jeli chcemy
zainspirowa nasze maluchy warto kupi im stroje ksiniczki lub
dla chopcw Indianina. Do kreowania wyobrani fajn rzecz
jest te teatrzyk kukiekowy.

Wrd tych wszystkich gadetw nie moemy zapomnie o

fizycznoci dziecka, ale te o jego
stronie emocjonalnej. Ju od najmodszych lat moemy uczy jazdy na rowerze, gry w pik, skakania na skakance czy trampolinie.
Wszystkie te rzeczy zaspokoj
gd ruchu u naszej pociechy
i bd pozytywnie wpyway
na jego koordynacj i motoryk. Dziki pluszowym misiom i
szmacianym lalkom dzieci ucz
si okazywania uczu. Dowiaduj si jak dba o innych i poznaj czym jest przyja. Ponadto

dziki pluszakowi dzieci atwiej

znosz cikie dla nich chwile
jak wizyta u lekarza, zasypianie
w ciemnym pokoju lub rozka z
rodzicami. Na rynku znajdziemy
te zabawki, ktre w pewien sposb ucz ycia. Dziewczynki poprzez gry na kasie fiskalnej i maej kuchence dowiedz si co robi
ich mama i jakie s zawody. To
samo dotyczy chopcw. Jeli dostan zestaw maego majsterkowicza pomog tacie naprawi
szafk i w ten sposb czciowo
poznaj zasady funkcjonowania
w yciu dorosych. Wiadomo, e
wan rzecz dla kadego rodzica
jest to, eby jego dziecko chtnie
bawio si z rwienikami, nie
byo samolubem i dobrze znosio poraki. Aby nauczy dziecka
wsppracy i dzielenia si swoimi
rzeczami warto zainwestowa w
gry planszowe, tory wycigowe
czy elektryczne kolejki.
Spacerujc midzy sklepowymi pkami moemy czu si
przytoczeni i oszoomieni iloci
zabawek dostpnych na rynku.
Kada z nich to spenienie marze naszego dziecka, ale wybierajmy takie zabawki, ktre zmotywuj malucha do samodzielnej
pracy, pobudz wyobrani i rozwin intelekt.

30

DODATEK

pozatorun.pl

28 sierpnia 2015r.

EDUKACJA

Babciu, Dziadku id na studia

Uniwersytety Trzeciego Wieku robi furor wrd emerytw i rencistw.
Nie tylko pozwalaj zdoby now wiedz, ale przywracaj rwnie rado ycia
Magorzata Kramarz

merytura to czas odpoczynku

od pracy. Niekiedy bywa tak,
e nie kadego seniora cieszy
taka dua ilo wolnego czasu. Zdarza
si, e emerytura to czas samotnoci,
nudy i smutku. Kiedy dzieci i wnuki
s daleko, sytuacja finansowa nie pozwala na aktywne ycie towarzyskie i
podre wielu seniorw traci rado
ycia. Po latach pracy nie umiej sobie
zorganizowa czasu i znale miejsca.
Z pomoc przychodz im Uniwersytety Trzeciego Wieku.
Co to takiego? To placwki dydaktyczne dla osb w podeszym wieku,
ktrych celem jest poprawa jakoci
ycia seniorw oraz utrzymanie ich

sprawnoci psychicznej i fizycznej.

Uniwersytety Trzeciego Wieku daj
szans na odnalezienie si zagubionym
oraz motywuj do dziaania i wiary we
wasne siy. Najczciej zlokalizowane
s przy uczelniach wyszych, ale czsto te prowadzone s w klubach seniora czy szkoach podyplomowych.
Ciesz si coraz wikszym zainteresowaniem i frekwencja wrd suchaczy
ronie z roku na rok. W chwili obecnej
na terenie caej Polski dziaa kilkaset
uniwersytetw.
Zasady dziaania uniwersytetw
w caej Polsce s podobne. Suchacze
wpacaj wpisowe w kwocie ok. 50
z i to jest jedyny koszt jaki ponosz.

Zdarza si, e niektre uniwersytety

pobieraj czesne, ale jest to kilkanacie zotych w skali roku. Bywaj jednak sytuacje, e seniorzy musz uici
jak dodatkow zapat w momencie
kiedy organizatorzy musz wynaj
sal na zajcia lub lektora, ale jest to
na tyle niska kwota e nie stanowi
problemu.
Udzia w wiczeniach daje seniorom poczucie e nie s sami, wypenia pustk dnia codziennego, ale te
pozwala na poszerzenie zdobytej ju
wiedzy. Na Toruskim Uniwersytecie
Trzeciego Wieku jest szereg zaj z
ktrych mog skorzysta osoby starsze. Ksztaci si mona w zakresie

komputerw, plastyki i jzykw obcych: angielskiego, niemieckiego, a

nawet hiszpaskiego. Jest sekcja powicona dyskusji, muzyce, literaturze
czy rkodzieom. Znajdzie si te co
dla mionikw bryda czy kanasty.
Seniorzy, ktrzy lubi piewa mog
zapisa si do chru, a ci z tanecznym
zaciciem mog uczszcza na lekcje
taca. S te sekcje powicone zajciom sportowym takim jak gimnastyka w wodzie, nordic walking czy jazda
na rowerze. Na uniwersytecie organizowane s rwnie wyjcia do teatru i
na koncerty. Bilety s duo tasze ni
zwykle, a niekiedy seniorzy mog skorzysta z dofinansowania. Dla emerytw ktrzy chc podrowa lub korzysta z turnusw rehabilitacyjnych
s odpowiednie programy. W ofercie
znajduj si wyjazdy krajowe jak i
rwnie zagraniczne. Nie mniejszym
zainteresowaniem wrd studentw ciesz si wykady prowadzone
w wielu dziedzinach: historii, kulturze
czy socjologii. Wachlarz zaj jest naprawd szeroki i kady senior znajdzie
co dla siebie.
Dla osb w starszym wieku bardzo
wane jest poczucie przynaleenia do
okrelonej grupy, a na uniwersytetach
trzeciego wieku maj tak moliwo.
Spotkania w grupach motywuj do
wyjcia z domu, a podczas wsplnych
zaj czy wyjazdw tworz si nowe
przyjanie. Badania udowodniy, e
emeryci ktrzy korzystaj z zaj na
uniwersytetach trzeciego wieku pozytywnie zmieniaj nastawienie do ycia. Poprawia si ich kondycja fizyczna
i psychiczna, ale rwnie opniaj si
procesy starzenia oraz choroby typowe dla osb starszych np. Alzheimer.
Warto nawia swoich bliskich by skorzystali z tej oferty poniewa mog
przey wspania przygod i poszerzy horyzonty, a przecie na nauk
nigdy nie jest za pno.

28 sierpnia 2015r.

DODATEK

pozatorun.pl

31

EDUKACJA

Szkole
czas
Aby wyj karierze naprzeciw warto zainwestowa swj czas i pienidze
w kursy doszkalajce
Magorzata Kramarz

dzisiejszych
czasach
wielu modych ludzi
boryka si ze znalezieniem pracy. Wikszo pracodawcw szuka osb dowiadczonych i wykwalifikowanych
w danej dziedzinie. Co zrobi
aby znale zatrudnienie? Z pomoc przychodz nam rnego
rodzaju kursy doszkalajce. Te
dziel si na dwie grupy. Kursy
zawodowe i specjalistyczne. Do
tych pierwszych zaliczamy m. in.
kurs na prawo jazdy, kursy administracyjne, marketingowe czy
obsugi wzka widowego, kurs
murarza, fryzjera i kelnera. W
grupie szkole specjalistycznych
znajdzie si nauka pisania wnioskw unijnych, nauka jzykw
obcych, projektowanie grafik czy
szkolenia dla porednikw obrotu nieruchomociami. S rwnie
tzw. kursy sezonowe na wychowawcw kolonijnych, ratownikw wodnych czy animatorw
kultury. Szkolenia zawodowe s
niezbdne zarwno dla tych, kt-

rzy s po szkole i szukaj swojej

pierwszej pracy, jak i dla tych ktrzy ju piastuj jakie stanowisko.
Do kwestii szkole naley
podej bardzo rozwanie nie
tylko wtedy gdy przystpujemy
do nich bo musimy, ale te wtedy kiedy po prostu chcemy. W
niektrych przypadkach szkolenia s konieczne poniewa
grozi nam zwolnienie z pracy,
albo oddala si widmo awansu. Niekiedy chcemy poszerzy
swoje horyzonty, zdoby nowe
dowiadczenia i umiejtnoci.
Warto pamita aby dobiera
szkolenia do wasnych potrzeb.
Ksztaci moemy si na kadej
paszczynie, im wicej kursw
tym lepiej, poniewa w obecnych
czasach pracodawcy ceni sobie
wszechstronno. Nie chodzi jednak o to aby i na ilo, liczy si
te jako. Jeli uczszczamy na
kilka kursw powinnimy wybra jeden w ktrym szczeglnie
si wyspecjalizujemy. Dotyczy to
wszystkich dziedzin: humanisty-

ki, techniki i brany naukowej.

Bo jeli dziennikarz potrafi napisa o wszystkim, ale w jednej kategorii jest fachowcem to z pewnoci zostanie doceniony przez
szefa. Nie inaczej jest w reklamie,
mechanice samochodowej czy
medycynie.
Na rynku jest wiele szk i placwek, ktre oferuj nam rozmaite kursy. Aby mie pewno, e
szkolenie bdzie rzetelnie przeprowadzone sprawdmy uprzednio placwk. Czasami warto
zainwestowa wicej gotwki i
wybra droszy kurs, ni pniej
uzupenia jeszcze wiedz na
kolejnym szkoleniu. Wane jest
to, eby byy zajcia praktyczne.
Nie chodzi tylko o to eby nauczyciel pokaza np. jak obsuy

dan maszyn, ale eby pozwoli

uczestnikom na samodzielne wykonanie zadania. Przed rozpoczciem kursu warto te sprawdzi kwalifikacje tych ktrzy
bd nasz uczy- powinni to by
dowiadczeni lektorzy z uprawnieniami i certyfikatami. Rwnie
istotne jak wyksztacenie nauczycieli jest wyposaenie placwki.
Powinny tam by wszystkie potrzebne sprzty do danego kursu.
Teori moemy przyswoi sami z
pomoc odpowiedniej literatury,
jednak nic nie zastpi praktyki.
Podstawow zasad przy wyborze kursu jest tematyka paneli,
ilo godzin praktycznych i to czy
po zakoczeniu szkolenia dostaniemy odpowiedni papier, ktry
bdzie niezbdny przy szukaniu

pracy. Wiele szkole mona znale przy urzdach pracy- te s

bezpatne. Absolwenci podnios
na nich umiejtnoci, a bezrobotni naucz si zawodu. Studenci
mog korzysta z biur karier, ktre dziaaj przy uczelniach.
Wybierajc kurs upewnijmy
si, e wydane na niego pienidze
si nie zmarnuj. Szkolenia maj
za zadanie poszerzenie wiedzy,
zdobycie dowiadczenia praktycznego, ale rwnie powinny
wpyn na odniesienie przez nas
sukcesu. Trzeba poszuka odpowiedniego dla siebie kursu by po
jego zakoczeniu nie by rozczarowanym i mie gwarancj rozwoju zawodowego.

32

DODATEK

pozatorun.pl

28 sierpnia 2015r.

EDUKACJA

Opiekun medyczny zawd z przyszoci!

Z kadym rokiem osoby starsze, chore lub niepenosprawne potrzebuj coraz wikszej opieki. Niekiedy nie
jestemy w stanie lub nie potrafimy pomc w codziennych czynnociach. Dzi, dziki zawodowi opiekuna
medycznego, przed takimi osobami znoszone s wszelkie bariery, pozwalajce cieszy si kadym dniem

dobie starzejcego si
spoeczestwa obserwujemy cigy wzrost
zapotrzebowania na wiadczenie
profesjonalnych usug medycznych. Osoby samotne czy niepenosprawne kadego dnia mierz si z przeciwnociami losu.
Czsto zdarza si, e rodzina ze
wzgldu na prac czy przebywanie za granic, mimo najszczerszych chci, nie jest w stanie zaj si swoimi bliskimi. W takiej
sytuacji z pomoc przychodzi
opiekun medyczny.
- Zawd opiekuna medycznego zasuguje na szczegln
uwag mwi Barbara Dbkowska, z Policealnego Medycznego
Studium Zawodowego Fama
w Toruniu. - Taka osoba wykonuje wiadczenia opiekucze,
higieniczne oraz pielgnacyjne
na rzecz osb chorych i niesamodzielnych. Usugi te mog
by wiadczone tylko i wycznie przez osoby z odpowiednim
przygotowaniem zawodowym.
Naprzeciw tym wymaganiom
wychodzi Policealne Medyczne
Studium Zawodowe Fama w
Toruniu. Nauka zawodu opiekun medyczny trwa rok i jest
cakowicie bezpatna. Po zakoczonej nauce absolwent placwki
otrzyma wiadectwo ukoczenia
szkoy oraz dyplom potwier-

dzajcy kwalifikacje w zawodzie

wraz z suplementem w jzyku
polskim i angielskim honorowanym na terenie Unii Europejskiej.
Gwnym zaoeniem
Szk Policealnych FAMA jest
ksztacenie zgodnie z zapotrzebowaniem na rynku pracy zarwno w Polsce, jak i za granic.

Opiekun medyczny to jeden z

najbardziej perspektywicznych
zawodw.
- Oferta Famy to take inne
popularne kierunki medyczne,
w tym technik sterylizacji medycznej, terapeuta zajciowy,
asystentka oraz higienistka stomatologiczna dodaje przedstawicielka toruskiej placwki.

Szkoy Policealne Fama

przekazuj swoim suchaczom
dwudziestoletnie dowiadczenie w ksztaceniu zawodowym.
Dziki profesjonalnej kadrze pedagogicznej absolwent placwki
zdobdzie nie tylko wiedz teoretyczn, ale take t praktyczn,
ktra pozwoli mu rozpocz pra-

c w wymarzonym zawodzie.
- Niewtpliwym sukcesem
kadry oraz szkoy policealnej jest
niemal stuprocentowa zdawalno egzaminw zawodowych
zaznacza Barbara Dbkowska.
- Wielu naszych suchaczy znalazo prac w trakcie nauki, co
pozwolio utwierdzi nas w przekonaniu, i ksztacimy w kierunkach zgodnych z zapotrzebowaniem rynku pracy. Posiadamy
w peni wyposaone pracownie
oraz zapewniamy niezbdne materiay wykorzystywane podczas
zaj.
Policealne Medyczne Studium
Zawodowe Fama to doskonay wybr dla osb, ktre swoj
przyszo chc wiza z niesieniem pomocy. Wyksztacenie
zdobyte w placwce sprawi, e
absolwent bdzie osob podan przez pracodawcw zarwno
w kraju, jak i za granic. Aby dostosowa si do potrzeb suchaczy Fama daje take moliwo
wyboru jzyka obcego oraz, przy
pracy z osobami niepenosprawnymi, nauk jzyka migowego.
Rekrutacja w Szkole Policealnej Fama trwa do 10 wrzenia
2015 roku. O przyjciu decyduje kolejno zgosze. O swoim
zgoszeniu warto wic pomyle
ju dzi.

28 sierpnia 2015r.

DODATEK

pozatorun.pl

33

EDUKACJA

Podczas wakacji o edukacji

Centrum Edukacji Dorosych podsumowuje miniony rok szkolny

statni dzwonek, wpis do

indeksu, rozdanie wiadectw... i wakacje. Zasuone po roku nauki s ju na pmetku. Drzwi szkoy zamykaj si
za uczniami i suchaczami, ale nie
za administracj szkoy. Chocia
dla pracownikw rwnie rozpoczyna si okres urlopowy, to ich
uwaga jest skupiona gwnie na
podsumowaniu mijajcego i planowaniu przyszego roku szkolnego.
W podsumowaniu minionego
roku szkolnego wyrnia si na
pewno Studium Zdrowia.
- To bardzo wane, eby nie
tylko cieszy si z sukcesw, ale
obserwowa, wnioskowa i modyfikowa proces ksztacenia
- mwi dyrektor Centrum Edukacji Dorosych w Toruniu, Teresa Synik. - W tym sezonie wielu
suchaczy i absolwentw Studium
Zdrowia znalazo zatrudnienie w
zawodzie.
Turyci coraz chtniej korzystaj podczas wakacji z szerokiej
gamy zabiegw, oferowanych
przez orodki wypoczynkowe.
Masayci maj dosownie pene
rce roboty. Ci sami turyci potrzebuj na czas urlopu opieki dla
swoich starszych rodzicw. Tutaj
pole do popisu maj opiekunowie
medyczni.
- Wida, e nasi opiekunowie
czsto wyjedaj do krajw nie-

ukasz Piecyk

mieckojzycznych dodaje Teresa Synik. - Dlatego od wrzenia

na tym kierunku wprowadzamy
jzyk niemiecki. Dodatkowo, w
ramach promocji, mona bdzie
skorzysta z kilkudziesiciu dodatkowych godzin nauki tego
jzyka. Podobnie na kierunku
asystent osoby niepenosprawnej i opiekun w domu pomocy
spoecznej. Technicy masayci
dostan gratis kurs masau gorcymi kamieniami lub bak chisk, uhonorowany certyfikatem.
Mi niespodziank dla Cen-

trum Edukacji Dorosych jest

wynik tegorocznego naboru do
Toruskiego Technikum Informatycznego dla modziey. Chtnych nie brakowao Potrzeb
informatycznego profilu ksztacenia determinuj czasy, w ktrych yjemy. Kiedy osiemnacie
lat temu Teresa Synik stawiaa
pierwsze kroki w prowadzeniu
szkoy i zarzdzaniu owiat wiedziaa, e tajemnica sukcesu tkwi
w ywym reagowaniu na zmiany,
w dostosowywaniu si do nich.
Dzi znajomo technologii in-

formacyjnej jest furtk do przyszoci.

W ubiegym roku szkolnym
mury Toruskiego Technikum
Informatycznego opucio dwudziestu absolwentw. Kilkudziesiciu uczestnikw projektu europejskiego Rozwj kwalifikacji
w zawodzie Technik informatyk
wrd 50 osb dorosych z wojewdztwa kujawsko - pomorskiego, koczy wanie praktyki w
lokalnych firmach z brany IT.
Wszyscy, ktrzy rozpoczn od
wrzenia nauk na tym kierunku,

w ramach promocji odbd kurs

obsugi programu PHOTOSHOP.
- Warto w tym miejscu nadmieni o moliwoci nauki w ramach Kwalifikacyjnych Kursw
Zawodowych. To furtka otwarta
dla wszystkich, ktrzy nie zdobyli
jeszcze redniego wyksztacenia dodaje Teresa Synik.
Osoba, ktra ukoczy Kwalifikacyjny Kurs Zawodowy i zda
egzaminy potwierdzajce kwalifikacje, jakie skadaj si na zawd
technika informatyka, zdobdzie
ten zawd. Jeeli w trakcie nauki
lub pniej zdobdzie wyksztacenie rednie - otrzyma rwnie
dyplom w tym zawodzie.
W Centrum Edukacji Dorosych Kwalifikacyjne Kursy Zawodowe mog by organizowane
w zawodzie opiekuna medycznego, technika elektryka, elektronika czy mechatronika, technika
rachunkowoci, technika ekonomisty, technika administracji
oraz technika ochrony fizycznej
osb i mienia. Na wymienionych
kierunkach mona si rwnie
uczy w ramach Policealnego
Studium.
- Potrafimy ksztaci na rne
sposoby. Wszystko zaley od zapotrzebowania w danym roku...
a waciwie to w dane wakacje umiecha si dyrektor Synik.

34

DODATEK

pozatorun.pl

BUDOWLANKA

28 sierpnia 2015r.

MECENAS DODATKU

Kompost- najlepszy nawz do ogrodu

Kompost to naturalny i atwy do przygotowania nawz. Wytwarzanie go z powstajcych
w domu i ogrodzie resztek czyni go najtasz form uyniania gleby

Magorzata Kramarz

ho wikszo z nas, niechtnie przyjmuje t wiadomo i ciko jest si

przyzwyczai do tej myli, to
prawda jest taka, e lato ma si ku
kocowi. Duymi krokami zblia
si jesie i czas najwyszy aby na
swojej dziace zadba o porzdek.
Jesie to najlepszy czas aby zaoy kompost. To bardzo prosty,
ale zarazem przynoszcy efekt
sposb pozbycia si resztek warzyw, lici czy muu z oczka wodnego. Kompost to wietny naturalny nawz dla gleby, ktra na
wiosn bdzie bogatsza o rnego
rodzaju mineray, ktre pozytywnienie wpyn na nasze uprawy.
Ponadto, dziki niemu unikniemy palenia resztek z ogrodu. Na
kompost moemy wyrzuci praktycznie wszystko. Resztki rolin
czy warzyw, suche gazie i licie,
skoszon traw, resztki z obiadu,
a take obierki po warzywach i
owocach.
Komposty dzielimy na dwie
grupy: te na pryzmie i w kompostowniku.
Kompostowanie
na pryzmie zaleca si na duych
dziakach. Jest to najprostsza forma i nie naraa nas na koszty,

poniewa nie musimy kupowa

specjalnego pojemnika z tworzywa sztucznego, a po prostu
gromadzimy odpadki w jednym
miejscu. Jednak czas oczekiwania
jest do dugi bo nawet 2 lata.
Na mniejszych dziakach dobrze
sprawdzi si kompost w kompostowniku- wyglda estetycznie,
utrzymuje odpady w uporzdkowanej formie i chroni je przed

wiatrem. Due zalety posiadaj tzw. termo-kompostowniki,

ktre doskonale nadadz si na
maych powierzchniach. Nie zajmuj wiele miejsca i zapewniaj
izolacj termiczn kompostu.
Ten rodzaj dojrzewa najszybciej
bo przy dobrej i ciepej pogodzie
kompost bdzie gotowy w kilka tygodni. Wszystko to dziki
odpowiedniej gruboci cian i

otworom w pojemniku. Poprzez

zamknit form utrzymuje si
staa wilgotno, a dziki szczelinom wpada powietrze przyspieszajc proces rozpadu. Miejsce
w ktrym powstanie kompost
powinno by osonite od wiatru
i soca, tak aby nie doprowadzi
do jego przesuszenia. Pamitajmy
te eby mie do niego atwy dostp. Jeli przez duszy czas nie
pojawiy si opady, powinnimy
zadba o nasz naturalny nawz i
raz na jaki czas pola go wod.
Podoe pod kompostownikiem
musi by przepuszczalne. Pozwoli to na odpyw nadmiaru wody,
ale te da ddownicom i innym
poytecznym owadom dostp
do resztek. Optymalna wielko
kompostu to 150 cm szerokoci
o ok. 120 cm wysokoci. Takie
parametry umoliwiaj przepyw
powietrza, ktre jest niezbdne
aby mikroorganizmy mogy si
w nim rozwija i uynia gleb. Kompost pozbawiony dostpu tlenu bdzie gni zamiast
przeksztaca si w prchnice.
Jeli mamy z tym problem, to na
rynku znajdziemy odpowiednie
rodki ktre przyspiesz rozkad

naszych resztek. Obojtnie na

jaki kompost si zdecydujemy
formowanie jego warstw powinno by takie samo. Musimy trzyma si zasady, e materiay suche
mieszamy z wilgotnymi, a zielone
ze zdrewniaymi. Warstwy nie
powinny by wiksze ni 20 cm.
Kad z nich powinnimy przysypywa ziemi z ogrdka lub jeli
mamy to kompostem z zeszego
roku. Gotowy kompost mona
stosowa przez cay rok, jednak
najlepiej sprawdza si wiosn,
kiedy zaczynamy sadzi warzywa
i owoce. Na grzdkach rozsiewa
si zazwyczaj warstw 2 cm, a na
trawie wystarczy warstwa 1 cm.
Jeli nie bdziemy popenia
bdw w postaci dorzucanych
koci, papieru, rolin ktre byy
chore i resztek misa, to nasz
kompost bdzie spenia swoj
funkcj. Musimy pamita, e nie
moe by on za bardzo zbity poniewa wtedy nie ulegnie rozkadowi. Kompost to wietny, darmowy i nieszkodliwy dla zdrowia
sposb aby nawozi ziemi. Nie
ma przy nim wiele pracy, a efekty w postaci yznej gleby to same
plusy.

je si do kadego wntrza, nawet

w stylu rustykalnym czy vintage.
Tak kanap moemy ustawi
nie tylko w salonie, ale rwnie
w ogrodzie, a jej krtsz wersj
na balkonie. Rwnie oryginalne
s stoliki kawowe. Zanim jednak
zabierzemy si za jego szykowanie, musimy przygotowa palet.
Chodzi o to, eby j dokadnie zeszlifowa, tak aby powierzchnia
bya gadka i pozbawiona wszelkich drzazg. Kolor takiego stolika
dopasowujemy do wntrza. Moemy pozostawi palet w naturalnym odcieniu, przyciemni j
bejc, zabieli, spatynowa, a nawet dla uzyskanie wikszego kontrastu pokusi si o kolor. Najczciej wykorzystywane s barwy
czarne i te. Aby nasz stolik by
naprawd wyjtkowy moemy na
gr pooy szklany blat albo do
ng przykrci kka, takie ktre
s stosowane w krzesach biurowych. To sprawi, e nasz stoik z
atwoci przestawimy w dowolne
miejsce. Bardzo czsto si zdarza,
e europalety wykorzystywane s
jako ozdoba cian- boazeria. Nadaj wntrzu surowoci i klimatu.
Idealnie wpasuj si w styl skandynawski, minimalistyczny a na-

wet nowoczesny. Doskonale prezentuje si na tle ka lub sofy.

A jak wykorzysta tak palet na
balkonie? Moemy zrobi z niej
pk na zioa. Aby wygldao
to naprawd fajnie, pomalujmy
wczeniej wyszlifowana europalet farb do tablic. Dziki temu
bdziemy mogli na niej opisa jakie zioa uprawiamy. W ustawionej w poprzek palecie s otwory,
w ktre musimy wstawi doniczki
z upraw. To wszystko. Koszt jest
niewielki a efekt powalajcy.
Duym zainteresowaniem zaczy si te cieszy drewniane
skrzynki na warzywa i owoce.
Te dostpne s w kadym sklepie
spoywczym i jeli poprosimy
sprzedawc to odda nam je za
darmo lub naprawd za gorsze.
Takie skrzynki, wyszlifowane, zaimpregnowane lub pomalowane
dobrze wygldaj w kuchni. Moemy na nich ustawi soiczki z
przyprawami, kubki lub kieliszki.
Dziki europaletom, ktre s
prosto ale zarazem wyjtkowo
wykonane, moemy odmieni
nasze wntrze niewielkim kosztem. Nadadz si do kadego pomieszczenia i sprawi e wyrni
si ono na tle innych.

Recykling
w mieszkaniu
Europalety to wietny sposb na inspirujce wntrze
z wykorzystaniem czego z pozoru bezuytecznego

Magorzata Kramarz

statnimi czasy europalety

triumfuj we wntrzarskim wiecie. Nie do
e s atwo dostpne, niewiele
kosztuj, to przy odrobinie chci
i wyobrani mona z nich stworzy oryginalne i niepowtarzalne
meble, praktycznie do kadego
wntrza.
Koszt jednej palety to ok. 30
z. S one drewniane, w 100% naturalne i ekologiczne. Europalety
s stosowane zazwyczaj jako podoe, na ktrym mona ukada
i transportowa rnego rodzaju
opakowania. Ich wymiary zosta-

y ustandaryzowane. Mierz one

1200 x 800 cm i mog by obcione nawet 1000 kg. Jak wida
europalety znalazy zastosowanie
nie tylko w transporcie, ale rwnie w yciu codziennym jako
kanapa, podstawa ka czy stolik
do kawy.
Najczciej europalety wykorzystywane s jako ko, kanapa lub siedzisko. W przypadku
ka wystarczy e poczymy ze
sob kilka sztuk palet, ustawimy
w pokoju, dobierzemy do tego
odpowiedni materac i ko gotowe. O ile w sklepie za tradycyjne

posanie zapacimy ponad 1000

z, tak samodzielnie wykonane oe z palet bdzie nas kosztowao poow mniej. Rwnie
prosto jak ko moemy sami
przygotowa wygodn kanap
czy nawet naronik. Zasada jest
ta sama jak przy konstruowaniu
zka. W tym wypadku moemy
uy te palet do przygotowania
oparcia. Wystarczy e ustawimy
je w poprzek. Do caoci dokadamy tylko kilka poduch eby byo
mikko i ju moemy si cieszy
now sof. Ogromn zalet takiego siedziska jest to e wpasu-

28 sierpnia 2015r.

pozatorun.pl

MECENAS DODATKU

DODATEK

35

BUDOWLANKA

36

DODATEK

pozatorun.pl

BUDOWLANKA

28 sierpnia 2015r.

MECENAS DODATKU

Koza
w salonie

Koza to najszybszy sposb na kominek w

domu. Nie potrzebuje specjalnego podczenia, jest lekka i niewielkich wymiarw co
sprawia, e nadaje si do kadego wntrza

Magorzata Kramarz

u coraz bliej do chodnych

i dugich wieczorw. Jeli marzy nam si kominek, ale nie
dysponujemy du powierzchni,
idealnie do maego domku nadadz si piece wolno stojce tzw.
kozy. Niegdy kojarzyy nam si
z mao estetycznie wygldajcym
i troch niebezpiecznym piecem,
ktry ogrzewa dom babci. Dzisiejsze kozy w niczym nie przypominaj tych starych. Na rynku
znajdziemy szereg modeli, ktre
nie tylko ogrzej wntrze, ale
rwnie je ozdobi.
Kozy zazwyczaj zbudowane
s z eliwa lub stali z wykorzystaniem hartowanego szka. Ich
moce grzewcze s naprawd due
bo bez problemu rozprowadz
ciepo po domu o powierzchni 60m2. Poza tym, e daj nam
ciepo ciesz tez oko. Dostpnych
jest wiele wzorw i Ci ktrzy lubi styl retro lub styl industrialny znajd co dla siebie. Kozy s

piknie zdobione, na dekoracyjnych nkach, z ceramicznymi

wykoczeniami czy szprosami w
szybie. Ich koszt jest stosunkowo
niewielki. Najprostsze piece kupimy ju za kilkaset zotych. Jeli
stawiamy na oryginalno czeka
nas wydatek od kilku do kilkunastu tysicy.
Gwne zalety kozy to jej
niewielkie parametry. Jest ona
mniejsza i lejsza ni tradycyjne
kominki i co wane znacznie atwiejsza w montau. Moemy j
postawi w dowolnym miejscu,
w ktrym mamy dostp do przewodu kominowego. Zazwyczaj
od razu po podczeniu moemy
zacz z niej korzysta. Kolejnym
plusem kozy jest to, e oddaje ona
ciepo natychmiast po rozpaleniu.
W przypadku piecw kaflowych
trwa to kilkadziesit minut, a tu
ogie bucha niemal niezwocznie. Duym atutem piecw wolno stojcych s koszty ogrzewa-

nia. W kozach pali si zazwyczaj

drewnem, ale s te takie na palety. Jeli drewno to tylko liciaste. Najlepiej nadaj si do tego
akacja, brzoza, buk, jesion, klon
a nawet wiz. Drewno musi by
sezonowane, czyli przechowywane co najmniej ptora roku pod
wiat lub w szopie. Nabierze ono
wtedy odpowiedniej wilgotnoci
i bdzie nadawao si do palenia
bez zbdnych problemw takich
jak dymienie, kopot z rozpaleniem czy nieprzyjemny zapach.
Koza grzewcza na palety jest duo
drosza ni standardowy piec i z
tym czy j tylko nazwa, elegancki wygld i atwo montau.
Pod wzgldem dziaania bardziej
przypomina nowoczesne urzdzenie grzewcze wyposaone w
elementy automatycznej regulacji
na paliwa stae. Taki piec posiada

ju podajnik dostarczajcy opa

do komory spalania. Ponadto
mona je wcza automatycznie
za pomoc pilota oraz programowa ich prac na cay dzie. Takie
kozy wyposaone s w wysokiej
jakoci systemy bezpieczestwa.
W przypadku awarii ktrego z
elementw lub przewodw spalinowych natychmiast przerywane
jest podawanie opau i jeli jest to
konieczne rozpoczyna si wygaszenie ognia. Zanim kupimy koz
zwrmy uwag nie tylko na jej
wygld zewntrzny, ale rwnie
wewntrzny. Bardzo wane jest
to, eby rodek pieca by wyoony materiaem, ktry gromadzi
ciepo tzw. szamotem lub wermikulitem, ktry peni funkcj izolacyjn i ogniotrwa.
Piece wolno stojce maj te
niestety wady. O ile w trady-

cyjnym kominku mona zainstalowa paszcz wodny, ktry

posuy do grzania wody, tak w
przypadku kozy nie moemy na
to liczy. Ogrzeje nam ona jedynie pomieszczenie. Poza tym musimy by bardzo ostroni kiedy
w domu s dzieci. ciany pieca
s bardzo mocno nagrzane wic
trzeba chroni nasze pociechy i
odcina im dostp do pieca eby
si nie poparzyy.
Obecne kozy nie tylko ogrzej nam mieszkanie ale rwnie
je upiksz. Moemy wybiera
spord tradycyjnych kz, ale te
tych awangardowych. Jeli tylko
moemy sobie na to pozwoli
warto zamontowa koz. Przy
niej chodne jesienne wieczory
bdzie mona spdzi w ciepej i
przytulnej atmosferze.

28 sierpnia 2015r.

DODATEK

pozatorun.pl

37

BUDOWLANKA

MECENAS DODATKU

Smakoyki pod rk
Spiarnia to ulubione miejsce kadego smakosza.
Jeszcze do niedawna zapomniana teraz wraca do ask

ada gospodyni marzy o

spiarni. W wikszoci
domw przygotowywane
s przetwory, tak aby zim mc
cho na chwil poczu smak lata.
Czy to soiczki z malinowymi
sokami, czy powida liwkowe
albo ogrki i grzybki marynowane- wszystko to zajmuje miejsce,
a nie w kadym mieszkaniu jest
osobne pomieszczenie na spiarni. Jeli wykaemy si chci i
pomysem nawet w nieduym
mieszkaniu zaaranujemy may
schowek na pysznoci.
Obecnie spiarnie wracaj
do ask. Jeli domy s dopiero
budowane to w planach zagospodarowano dla nich miejsce. Zazwyczaj znajduj si one
po drodze do kuchni. Jeli nie
mamy tyle przestrzeni wystarczy nam tak naprawd wnka w
cianie w ktrej bdziemy mogli
przechowywa ywno. Gwnym zaoeniem spiarni jest
moliwo trzymania w niej produktw spoywczych. Powinna
by chodniejsza ni reszta pomieszcze, pozbawiona wilgoci
i przede wszystkim zaciemniona.
Najlepiej takie miejsce wyznaczy w pnocnej czci mieszka-

Magorzata Kramarz

nia bo jest ono najchodniejszym

punktem. Na spiarni moemy
rwnie wykorzysta wnk pod
schodami. To miejsce z pewnoci nie jest ogrzewane, a nawet tak niewielka powierzchnia
moe by funkcjonalna i wystarczajca na nasze zapasy. Zamiast
tradycyjnych drzwi, moemy

wstawi przesuwne montowane

w cianie lub harmonijkowe.
Spiarnia powinna by przede
wszystkim wygodna w uytku.
Na pododze pomy kafle lub
linoleum. Z tych powierzchni
najlepiej usun zabrudzenia
np. kiedy wyleje nam si sok.
Gwn podstaw w naszym

schowku s pki. Te powinny

by rozmieszczone na rnych
wysokociach i w rnej odlegoci od siebie. Optymalna gboko to ok. 30 cm. Dziki temu
zmieszcz nam si bez problemu
garnki, soiki i butelki z dugimi
szyjkami. Jeli mamy tak moliwo zadbajmy o wentylacj. Z
czci ywnoci, ktr bdziemy
przechowywa moe skrapla si
woda, a to sprawi e w pomieszczeniu pojawi si wilgo i grzyb.
Aby tego unikn wstawmy do
spiarni wentylator lub zrbmy
w drzwiach niewielkie otwory,
to zapewni przepyw wieego
powietrza.
Kiedy planujemy rozmieszczenie w spiarni zwrmy uwag na to, e na przodzie pek
powinny sta produkty ktrych
bdziemy uywa do czsto.
Gbiej moemy schowa konserwy z dug dat wanoci,
suche produkty takie jak ry
czy kasza lub dobrze zawekowane soiki. Te najcisze rzeczy kadmy na samym dole, a
grne pki wykorzystajmy do
trzymania na nich np. suszonych
zi lub owocw. Jeli spiarnia
jest dobrze zorganizowana to

uatwi nam to rwnie robienie

zakupw. Sprawnie oszacujemy
zapasy i nie bdziemy dublowa
produktw oraz marnowa ywnoci. Osoby, ktre ceni sobie
styl minimalistyczny i posiadaj
duo miejsca, do spiarnia wstawiaj take lodwk, zamraark
i inne sprzty, ktre normalnie
trzymane s na kuchennym blacie. Spiarnia to rwnie idealne miejsce do przechowywania
wina: ciemne i chodne.
Niekiedy projektanci nie doceniaj spiarni i nie decyduj
si na jej budow. Wydawa by
si mogo, e kuchnia z okaza
wysp lub barem w zupenoci
wystarczy. Jednak spiarnia to
bardzo przydatne pomieszczenie i kada gospodyni doskonale
o tym wie. Spiarnia to rwnie
ulubione kadego asucha. Kiedy
mamy troch wolnego miejsca
warto pokusi si o jej zaaranowanie. Jeli ju zdecydujemy si
na jej utworzenie bardzo szybko
przekonamy si o zaletach jej
posiadania. Zamiast w piwnicy
wszystkie przetwory bdziemy
mie pod rk i w kadej chwili
moemy po nie sign.

38

PEKIN 2015

pozatorun.pl

28 sierpnia 2015r.

Lekkoatleci s przesdni
Mistrzostwa wiata w lekkoatletyce od kulis wygldaj nieco inaczej ni w telewizji.
Sportowcy, zanim wyjd na gwn aren, musz przyzwyczai si do ycia od zgrupowania do zgrupowania. A kady z nich prbuje te szuka szczliwych omenw

Tomasz Wicawski

Ptasim Gniedzie w Pekinie Polakom wiedzie

si wyjtkowo dobrze.
Worek z medalami rozwizali Pawe Fajdek i Wojciech Nowicki.
W ich lady id kolejni lekkoatleci. Przygldalimy si ich yciu
przez kilka dni poprzedzajcych
start. Bo sport na najwyszym
wiatowym poziomie, to nie tylko
krki zawieszane na szyi, hymny odgrywane zwycizcom, ale
take kolejne dni poza domem i
umiejtno adaptowania si w
nowych miejscach.
- W Moskwie w 2013 roku jadem buki i parwki i jako przeyem, wic i w Chinach sobie
poradz mwi w hotelu reprezentacji kilka dni przed startem w
Ptasim Gniedzie Pawe Fajdek,
dwukrotny ju mistrz wiata w
rzucie motem. - Chocia jedzenie nie ma adnego smaku. Sl
i pieprz stoj na stoach, a inne
przyprawy pochowano. Mam
nadziej, e za duo nie strac
na wadze. Po powrocie do kraju
zjem ktr z moich ulubionych
zup lub ukochane gobki.
Polski mistrz rozczuli jednak
wszystkich opowieci o tsknocie za maym dzieckiem, wielodniowym przebywaniem poza domem i hotelowej nudzie.
- Wiele czasu przesypiam
wprost deklaruje zoty medalista
z Pekinu. - Jestem piochem. Nawet jak wpadaj z zaskoczenia na
kontrole antydopingowe, to wstaj, robi co swoje, egnam si i
dalej id spa. A badaj nas kilkanacie, a nawet kilkadziesit razy
w roku. Organizacja walczca z
dopingiem cay czas musi wiedzie, gdzie si znajdujemy. Mog
zapuka do pokoju o kadej porze
dnia i nocy.
Zdradzi te, e gdyby nie by
sportowcem, to zostaby najprawdopodobniej hydraulikiem.
- Ciekawa i spokojna praca
mia si Pawe Fajdek. - Zawsze
miaem smykak do majsterkowania. Studia zaczem, ale... powiedzmy, e jestem na picioletniej dziekance.
Malutk creczk ma take
drugi z polskich osikw, brzowy
medalista w tej samej specjalnoci, Wojtek Nowicki.
- Jestem domatorem, a ycie
sportowca to bycie na walizkach
mwi wprost. - Dlatego, gdy
wracam do domu to nie interesuj mnie ju wyjcia na miasto czy
koledzy. Chc spdza czas z ukochan on i dzieckiem. Nawet na
hobby nie mam czasu. Na sukces
w rzucie motem czeka si osiem
do dziesiciu lat. To szmat czasu.
Trzeba nie lada cierpliwoci.
Dziewczyny z polskiej sztafety
4x400 metrw, eby zabi oczekiwanie na start graj w hotelowym
pokoju w mafi i fasolki.
- To taka gra karciana mie-

je si nasza urodziwa sprinterka

Justyna wity. - A mafi chyba
wszyscy modzi ludzie znaj z
obozw. Nie powiem, ktra z nas
najczciej jest mistrzem gry, ale
wida, e cignie nas do rodowiska przestpczego (miech).
Znakiem rozpoznawczym naszych biegaczek jest umiech na
twarzach i pozytywne nastawienie. Podczas otwartego treningu
na stadionie olimpijskim wzbudzay one najwiksze zainteresowanie fotoreporterw. Ukaday
z siebie yw piramid na bieni,
skakay do gry (kada w innej
pozie) i wcielay si w reporterki
telewizji.
- Trzeba rozadowywa stres
humorem mwi Iga Baumgart,
biegaczka na 400 metrw, bydgoszczanka. - A poza tym jestemy rwne babki i dostajemy
pozytywnej gupawki w swoim
gronie.
Wielu lekkoatletw ma te
swoje rytuay przed startem i talizmany, ktre maj przynie
szczcie. Anita Wodarczyk, zanim wejdzie do koa, musi zje
przynajmniej kilka, a czasami
nawet dziesi jajek. Przepada za
nimi w kadej postaci na twardo, na mikko i w jajecznicy.
- Na szczcie w Pekinie je serwuj mwi polska rekordzistka
wiata. - Ryu na co dzie nie
jem, bo niespecjalnie lubi. Tutaj
sprbowaem i nie jest taki zy.
Ale co jajka, to jajka.
Przed samym wylotem Anita
przeya chwile grozy. Straszliwie
rozbola j zb i musiaa w trybie
natychmiastowym trafi do dentysty.
- W Chinach trudniej byoby
si dogada miaa si w hotelu
reprezentacji kilka dni pniej. Ale koo stadionu jaki dentysta
jest. Nawet napis w zrozumiaym
jzyku.
O swoich przesdach opowiada te chtnie Sofia Ennaoui, reprezentantka Polski w biegach na
800 i 1500 metrw.
- Zawsze startuj w zawodach
ze wstk, ktr podarowaa mi
koleanka kilka lat temu podczas
mistrzostw w przeajach mwi
Zosia. - Przynosi mi szczcie. Na rozgrzewce sucham hitw dyskotekowych. Uwielbiam
Calvina Harrisa, ale jakbym zacza wymienia czego sucham,
to paru stron by zabrako. W
hotelu przechodz na agodne
rytmy. Krluj u mnie ukochane
zespou Coldplay i Red Hot Chili
Peppers.
Iga Baumgart, ktra wystartuje w biegu na 400 metrw i sztafecie 4x400 metrw, mwi wprost,
e chyba wszyscy lekkoatleci s
przesdni.
- Zwracam uwag na to, ktrego buta zakadam pierwszego mieje si bydgoszczanka.

- Zawsze biegam te w tych

samych skarpetach. Mam
ulubion par. Oczywicie,
pior j przed kolejnymi zawodami (miech).
Joanna Jwik w hotelowym pokoju bawi si
pieczk na sznurku przywizanym do drewnianej
rkojeci.
- Dostaam to jako
prezent na obozie aklimatyzacyjnym w Japonii
mwi zawodniczka wystpujca na 800 metrw.
- witnie odstresowuje i
pomaga si skoncentrowa. Godzinami
mona si tym bawi. Ubra szczeglnych na start nie
zabieram, ale czsto prbuj w gowie przypomnie
sobie kadry, z ktrego ze wietnych
wystpw. Umiecham si wtedy
sama do siebie.
Nasi zawodnicy
to profesjonalici.
Nauczyli si y w
hotelowej rzeczywistoci i czerpa
z tego rado. Trudy przygotowa i
oczekiwania na start
rekompensuj pene trybuny Ptasiego
Gniazda i podre.
Bycie sportowcem
pomaga
zobaczy
kawa wiata. Wielu lekkoatletw przywozi ze
sob do domu pamitki. Angelika Cichocka
zbiera np. maskotki. Ale
o prawdziwych bohaterach mwi wprost Jacek
Lewandowski, trener naszych sprinterek.
- Medale powinny
dosta rodziny zawodnikw i zawodowych trenerw mwi
m i e s z k an i e c
Osielska. - To
one daj si,
pomagaj w
najtr udniejszych
momentach.
Bo jeeli jeste zdrowy,
szybki, silny
i zwinny, to
oklaskuj ci
miliony. Gdy
przychodzi
kontuzja zostaj najblisi.
Nie wolno o
tym zapomina.

28 sierpnia 2015r.

PEKIN 2015

pozatorun.pl

Mistrzostwa wiata w Lekkiej Atletyce - Pekin 2015

Zamiast ryb
owimy medale
Prosto z Pekinu z brzowym medalist mistrzostw wiata w lekkoatletyce,
bydgoszczaninem Pawem Wojciechowskim rozmawia Tomasz Wicawski
Jeste dwukrotnym medalist
mistrzostw wiata. Wierzysz ju
w to?
Tak, teraz wierz. W Daegu
w 2011 roku, gdy zostaem mistrzem wiata, nie wierzyem. To
byo jak sen. Nawet rok temu, gdy
w Zurychu znw udao mi si stan na podium, nadal nie byo to
tak przemylane i zaplanowane.
Teraz po prostu zrealizowaem
swj cel. Duo nad sob pracuj.
Chciabym, aby gowa pracowaa
tak samo dobrze, jak nogi i rce.
Rozwijasz sfer mentaln...
To wszystko zasuga czowieka, ktrego te nieco przypadkiem spotkaem da swojej drodze doktora Sybilskiego. To
on, podczas naszego pierwszego
spotkania, powiedzia mi, e bd
najlepszym tyczkarzem na wiecie. Popukaem si w gow. Pracujemy jednak prawie dwa lata
razem i teraz wiem, e wsppraca z nim bya wietnym posuniciem. Jemu te naley si ten brz
z Pekinu.
Poziom wiatowej tyczki jest niezwykle wysoki. Moe si okaza,
e eby walczy w Rio de Janeiro

o medal trzeba bdzie skoczy

sze metrw. Jeste na to gotowy?
Tak, teraz ju tak. Na taki wynik musi oczywicie zoy si
szereg elementw, ale wiem, e
sta mnie na to. Nie mam pojcia czy w torbie mam tak twarde
tyczki, ale w razie draki jest Piotr
Lisek, troch ciszy ode mnie,
ktry dysponuje takim sprztem.
Gdy bdzie aro, to na pewno jako si dogadamy.
Trzech Polakw w finale skoku o
tyczce i dwch z brzowymi medalami. Nawizujecie do zotego
okresu tej konkurencji w Polsce,
gdy na podium stawali Kozakiewicz i lusarski, a Buciarski si o
nie ociera.
To bardzo mie porwnanie,
bo to wielce mistrzowie. Chcemy
pisa histori. Liczebnie na podium Polakw bdzie najwicej.
W finale te adna nacja nie miaa trzech swoich reprezentantw.
A s take inni zdolni chopcy.
Chocia sam z perspektywy czasu
wiem, e w sporcie do pewnych
rzeczy trzeba dojrze. Moje mistrzostwo wiata byo troch takim fuksem. Nikt mi go jednak

ju nie zabierze.
Trenujesz w Bydgoszczy z trenerem Czapiewskim. Masz tam dobre warunki do przygotowa?
Najwaniejsze jest to, ebym
by zdrowy. Dba o to poznaskie
centrum osteopatii. Nie wiem, jak
oni to robi, ale to s rce, ktre
lecz. Takie czary-mary. Najwaniejsze, e pomaga i nic mi nie
doskwiera. Sprzt mam, wiczy
mam gdzie, na obozy wyjedam.
Grzechem byoby narzeka.
A co z twoim hobby owieniem
ryb?
Pki co nie mam na to czasu. Ale to moja pasja, zgadza si.
Na razie owimy medale w Pekinie. Oby sie bya wypeniona
po brzegi. Bd ciska kciuki za
kolejne starty naszych reprezentantw.
Na jakie medale jeszcze liczysz?
Startowa bd jeszcze nasze
mociarki z Anit Wodarczyk
na czele, nasi dyskobole, a myl,
e bd take niespodzianki. Dobrze, bo to cignie ca dyscyplin.

39