WYDAWCA: TWORZYWA-MEDIA 41-811 Zabrze, ul. Filipka 9 e-mail: redakcja@tworzywa.org.pl, www.kwartalnik.tworzywa.

pl

ISSN 1641-6325

Numer 2 (59), PLASTPOL 2015

Cena: 21 z (zawiera 8% VAT)

CZASOPISMO POLSKIEGO ZWIZKU PRZETWRCW TWORZYW SZTUCZNYCH

TEMAT WYDANIA

PLASTPOL 2015
WE WSPPRACY Z:

PLASTPOL

STOISKO

F1

PHOTO: Macplas

LANXESS DEUTSCHLAND GMBH I BU HIGH PERFORMANCE MATERIALS | 50569 COLOGNE | GERMANY | LXS-HPM-065PL

COMPETENCE ENERGIZED BY
Tylko razem z silnym partnerem mona osign co wielkiego. Opracowywanie rozwiza
high-end-wymaga bowiem specjalistycznej wiedzy i szczeglnego zaangaowania
wszystkich uczestnikw. Jako od lat dziaajcy na rzecz przemysu samochodowego oraz
elektrotechnicznego i elektronicznego ekspert w zakresie rozwoju wspieramy Pastwa
w tych dziaaniach w sposb nakierowany na osignicie zaoonego celu. Dziki
HiAnt naszym symulacjom, obsudze i innowacyjnym technologiom w zakresie
systemw materiaw kompozytowych nowej generacji zapewni Pastwo swym
rozwizaniom decydujc przewag. Warto postawi na nasz know-how w inynierii i
nasze tworzywa sztuczne. www.hiant.lanxess.com

Alkohole OXO

Plastyfikatory
Chemikalia

Grupa Azoty ZAK S.A.

Mostowa 30 A,
47-220 Kdzierzyn-Kole
oxoplast@grupaazoty.com
tel. +48 77 481 23 65
Dowiedz si wicej
Poznaj nasz now stron
OXOPLAST.COM

Poznaj
Po
oznaj O
Oxoviex
xoviex
v
- nasz nowy
nowy nieftalanowy
nieftalanowy
p
lastykator o sz
erokim sp
ektrum
m zzastosowa.
astosowa.
plastykator
szerokim
spektrum
Sp
otkajmy
y si
na ttargach
arrgach Plastpol
Plasstpol 2015.
Spotkajmy
si

tworzywa P2  5



Spis treci
Tendencje cen i zapasw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

stowarzyszenie
Torebki foliowe: zapady ostateczne decyzje . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16
Deklaracje w sprawie torebek i siy wyszej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20
Dwie nowe firmy w Zwizku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22
Tworzymy chemiczny zwizek w acuchu wartoci . . . . . . . . . . . .24
Projekty europejskie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26
Konferencja Identiplast . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26

rynek
Wschodzce rynki tworz 20 procent zapotrzebowania . . . . . . . . . . .30
wiatowy rynek folii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32
Szykuje si istotny wzrost . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34
Rury na wschodzie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34
Ile wtryskuje Europa? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .36
Opakowania z folii poliamidowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .36
Kolejne targi PLAST ju w roku 2017 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38

plastpol
Wystawcy z ponad 30 krajw zaprezentuj nowoci techniczne . . . .46
Szerokie spektrum metod produkcji w ofercie firmy ARBURG . . . . . .48
Wysokowydajna linia produkcyjna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50
Premiera wtryskarek SmartPower 25-120 t . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52
Nowoci firmy Maplan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54
Proces wytaczania pyt do aplikacji technicznych
i termoformowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56
Poznajcie Avian Group . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56
Cakowicie elektryczna take przy wysokiej sile zwarcia . . . . . . . . . .60
100% moliwoci, czyli Plastigo na Targach Plastpol . . . . . . . . . . . . .62
Silikonowa rewolucja rok pniej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64
Energooszczdne systemy chodzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .66
Wtryskarka i robot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68
Cakowicie kompletny system . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70
Tamocig szyty na miar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72
Potrzeby klienta na pierwszym miejscu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74
Problemy ze zuyciem? Jest rozwizanie! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75
Scentralizowany system suszenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76
Stawiam na wysok jako . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77
igus: Inwestycje w oyska lizgowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .78
Cakowicie nowa seria mieszanek czyszczcych . . . . . . . . . . . . . . . .80
Optymalne wykorzystanie form wtryskowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80

tworzywa

nr 2 (59)/2015

KWARTALNIK POWICONY EKONOMICZNYM

I TECHNICZNYM PROBLEMOM
PRZETWRSTWA TWORZYW SZTUCZNYCH
Wydawca: TWORZYWA-MEDIA
Redaguje zesp.
Redaktor Naczelny: Wojciech Filek
Redaktor techniczny: Lechosaw Wglorz
Wsppraca: Mario Maggiani, Giampiero Zazzaro
Rada programowa:
Tadeusz Nowicki Przewodniczcy Rady
Jan Polaczek
Grzegorz Kalisiak
Krzysztof Piekowski
Piotr Pczak
Sabina Nowosielska
Robert Szyman Sekretarz Rady

Najnowsze gatunki PP do produkcji opakowa sztywnych metodami

wtryskiwania i termoformowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .82
Wydajne wytaczarki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .84
Szeroki asortyment spryn gazowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .84
Pulweryzacja w temperaturze otoczenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .85

technologie
Poliamidy alifatyczne ze rde odnawialnych . . . . . . . . . . . . . . . . . .86
Produkcja paneli izolacyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .92
Rifkin, Woudhuysen i gospodarka przyszoci . . . . . . . . . . . . . . . . . .94

surowce
Konstrukcje lekkie i wytrzymae . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .98
Wyjtkowe waciwoci folii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99
Znajdziecie go wewntrz Audi A6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .100
Mieszanka elastomerowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .101
Ultralekki, elektryczny skuter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102
Buty na kad grsk wdrwk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .103
Druk 3D w penej gamie kolorw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .104
Idealna izolacja kabli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .105
POMAGAJ NAM:

Assocomaplast

WOSKIE STOWARZYSZENIE PRODUCENTW

MASZYN DO PRZETWRSTWA TWORZYW
SZTUCZNYCH I GUMY

PZPTS

POLSKI ZWIZEK
PRZETWRCW TWORZYW
SZTUCZNYCH

CZASOPISMO TECHNICZNE BRANY

TWORZYW SZTUCZNYCH I GUMY

PATRONUJEMY TARGOM PLASTPOL

tworzywa s organem prasowym Polskiego Zwizku

Przetwrcw Tworzyw Sztucznych
tworzywa wsppracuj z magazynem Macplas,
wydawanym take po angielsku, arabsku, hiszpasku,
rosyjsku i wosku.
Adres redakcji: Tworzywa
41-811 Zabrze, ul. Filipka 9
tel.: +48 504 278 832
e-mail: redakcja@tworzywa.org.pl
Materiaw niezamwionych redakcja nie zwraca.
Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania zmian w nadsyanych
materiaach. Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoci za tre i form
ogosze. Kolporta wycznie w prenumeracie.
Nakad 3000 egz.
Skad i amanie: BET Studio, Druk: Czerny Marian, Firma Prywatna GREG
Zakad Poligraficzny Gliwice www.greg.com.pl
Ogoszenia i reklamy przyjmuje redakcja. W sprawie reklam telefon:
+48 504 278 832
e-mail: reklama@tworzywa.org.pl www.kwartalnik.tworzywa.pl

tworzywa P2  5



W tym
wydaniu
polecamy

Str. 34
Szykuje si istotny wzrost

Str. 46
Plastpol 2015
Na Plastpolu zapraszamy na stoisko G-22

Str. 94
Rifkin, Woudhuysen i gospodarka przyszoci

tworzywa P2  5

5

Stan rynku poliolefin wiosn 2015 r.

Tendencje cen
i zapasw
Cena etylenu (C2) wzrosa o 80
euro/ton, podczas gdy cena propylenu (C3) wzrosa o 75 euro. Ten
wzrost zadecydowa rwnie o ten-dencjach cenowych w maju, a wedug naszych wstpnych bada, ceny
poliolefin wzrosn w maju o 150200 euro/ton.
W ankietach producenci wyranie
ledz wzrost cen polimerw, ktry
jest wikszy, ni wzrost cen monomerw, a ceny europejskie nie osigny jeszcze poziomu cen panujcych na rynkach wiatowych. Ceny
na rynkach wiatowych s podawane w USD, a euro w ostatnim roku
osabio si wzgldem USD o ponad 25%. W ten sposb, jak nadmieniono wczeniej, cena polimerw
na poziomie 1600 1700 euro od powiada najwyszemu poziomowi
cen obliczanemu w USD w zeszym
roku. Teraz si do niego zbliamy.
W maju, zgodnie z naszymi przewidywaniami, ceny osign najwyszy
poziom w USD z ubiegego roku, zarwno jeeli chodzi o polietylen, jak
i polipropylen. Niemniej jednak te ceny wci s nisze, ni ceny w Ameryce Pnocnej lub na Dalekim
Wschodzie. Jednake wzrost cen jest
wyranie napdzany przez niedobory w dostawach.
Maa poda i przerwy produkcyjne
dotkny rwnie polipropyleny ze
wzgldu na zamknicie firmy Fina
w Antwerpii. Wielu przetwrcw
tworzyw sztucznych zgadza si
z teori spiskow odnonie celowego zamknicia. Jednake realia s ra czej takie, e europejscy producenci
poliolefin zamykaj swoje zakady
w reakcji acuchowej, ktra zostaa
zapocztkowana przez seri za ARC

mkni. Poszczeglnym przestojom

odpowiada przecienie w innych
miejscach, przez co cay system
przez cay czas si chwieje. Producenci poliolefin nie s zainteresowani ograniczaniem produkcji, poniewa cige problemy zwizane z obsuga klientw na dusz met psu j ich rynki. Zaufanie pomidzy klientami i dostawcami zostao nadszarpnite w cigu ostatniego roku, a coraz wicej przetwrcw tworzyw
sztucznych preferuje sporadyczne
zakupy zamiast podpisywania umw
dugoterminowych, poniewa dostawcy coraz rzadziej s w stanie zagwarantowa bezpieczne dostawy
towarw.
Ten problem mona by rozwiza
przez wzrost importu, jednake
oprcz wymienionego powodu (cena) nie jest to moliwe rwnie ze
wzgldw logistycznych, poniewa
nie ma wystarczajcych zdolnoci
transportowych, aby w tak szybki
sposb transportowa wystarczajce
iloci towarw z krajw Zatoki Perskiej do Europy. Po stronie dostaw
niedobory bd trway prawdopodobnie do koca lipca, rozwizanie
wida na horyzoncie w sierpniu, kiedy to zakady produkcyjne wznowi
swoj prac. Jednak poniewa euro
pozostaje sabe przez duszy czas,
musimy spodziewa si duego eksportu i sabego importu do koca roku. Efekty te prawdopodobnie utrzymaj ceny poliolefin na wysokim poziomie.
Zapotrzebowanie jest lub bdzie du e. Jednake przetwrcy tworzyw
sztucznych informuj o nastpuj cych efektach: obawiaj si oni
umw dugoterminowych (du -

szych, ni jeden miesic), koncentrujc si raczej ja zamwieniach natychmiastowych, gdzie mona skalkulowa pozytywny wynik finansowy. Ich miesiczna produkcja jest
ograniczona przez ilo dostpnych
zapasw. Tak samo, jak w kwietniu,
pogarszanie si zdolnoci kredytowej
bdzie kolejn przeszkod. Ze wzgldu na wysze ceny i stae limity kredytowe, przetwrcy s w stanie kupowa coraz mniej towarw od producentw z odroczonym terminem
patnoci. Ze wzgldu na wysokie ceny rentowno przetwarzania si pogarsza, w wielu przypadkach przepyw gotwki na produkcji nie jest
pozytywny. Dlatego nie jest przypadkowe, e mniejsi przetwrcy tworzyw rozwaaj tymczasowe zawieszenie produkcji. To, co do tej pory
byo zagroeniem, staje si coraz
czciej rzeczywistoci, poniewa
sytuacji tej nie da si utrzyma przez
duszy czas ani pod wzgldem zapasw, ani rentownoci. Jednak nie
stanowi to zagroenia dla redniej
wielkoci i duych przetwrcw, po niewa lokalni regionalni producenci
zwracaj na nich szczegln uwag,
a ich zdolno do wymuszania cen
sprzeday jest wiksza. Niektrzy s
zdania, e trendy cenowe ostatnich 9 miesicy ponownie spowoduj przesunicie rynku tworzyw
sztucznych, a mniejsi przetwrcy wy twarzajcy przede wszystkim produkty nie specjalne zostan wyeliminowani. W konsekwencji tego
struktura rynku Europy rodkowej
stanie si podobna do struktury Europy Zachodniej.
Cena etylenu (C2) wzrosa o 80
euro/ton, podczas gdy cena propy lenu (C3) wzrosa o 75 euro. Ceny
polimerw wzrosy zgodnie z nasz
prognoz z ubiegego tygodnia
o 150-200 euro/ton; w porwnaniu
z pocztkowym poziomem cen z poprzedniego miesica (ostatni tydzie
kwietnia), co oznacza wzrost cen
o zaledwie 40-50-60 euro. Byy rwnie od tego wyjtki, a standardo wym wyjtkiem pod wzgldem normalnej statystyki byo, e w poudniowym regionie sowiaskim lokalni producenci, celem zrwnowaenia rnicy cen pomidzy pnocn, rodkow i poudniow czci
europy, zwikszali ceny w mniejszym
stopniu, ni ich konkurenci i inni,
ktrzy prbowali powetowa sobie
straty zwikszajc ceny o wiele bardziej, nawet o 200-220 euro. Duzi
producenci z Europy Zachodniej
zwikszyli ceny PP o 150 euro/ton,
a ceny PE o 160-180 euro/ton.
Jednak najwiksz niespodziank
jest polski rynek. Lokalni producenci
wymusili niemal wycznie wzrost
cen monomerw, ogaszajc swoje
oferty cenowe w maju. Tutaj wielko wzrostu cen wyniosa od pocztku miesica 80 euro w przypadku LD i 140 euro w przypadku HD

i 80-100 euro w przypadku PP. Ta

wiadomo podburzya polski rynek.
Istniej rne ugruntowane i nie
ugruntowane domysy odnonie tej
sytuacji. Niektrzy uwaaj, e tendencja wzrastajcych cen zatrzyma
si i wstrzymali swoje zakupy, inni
z kolei nie wiedz, co ta sytuacja
oznacza i czekaj na wyjanienie tego zdarzenia. W rzeczywistoci wywoana zostaa niewielka panika
wrd polskich dystrybutorw, ktrzy prbuj dopasowa si do mniejszych wzrostw poziomu cen,
a obecnie poda jest bardziej wyrana. Przeprowadzilimy szybko ankiet wrd lokalnych producentw od nonie tej sytuacji; biorc pod uwag
ich opinie, moemy oceni t sytu acj w nastpujcy sposb:
W regionie ceny dalej rosn w rnym tempie.
Poda jest wci na niskim pozio mie.
Problem poday prawdopodobnie
nie zostanie rozwizany przed poow lub z kocem czerwca, a niektrzy sa zdania, e potrwa przez cae
lato. Saby kurs Euro stymuluje nie
tylko eksport polimerw, ale rwnie
monomerw.
Niektrzy uwaaj, e do koca lata
materiay pochodzce z Bliskiego
Wschodu pojawi si rwnie w Europie, jednak warunkiem wstpnym
tego jest wyrwnanie cen europejskich, a cena na rynkach wiatowych
jest wyraona w USD.
Producenci s zdania, e na rynku
polskim w tym miesicu mona bdzie si spodziewa jeszcze jednego
wzrostu cen, rwnowacego regionalne rnice cenowe (jeeli takie
wystpuj).
Teraz najwiksze zagroenie dla
obecnej sytuacji znajduje si po stro nie przetwrcw tworzyw sztucznych. Z jednej strony finansowanie
staje si trudniejsze, linie kredytowe
oferuj pokrycie dla cigle malejcych iloci towarw. Z drugiej strony, w przypadku niektrych gatunkw (LLDPE, mLLDPE, folia MDPE
i folia HDPE) brak poday jest chroniczny, przetwrcy tworzyw sztucznych nawet rozwaaj zamknicie
swojej produkcji ze wzgldu na brak
zapasw i problemy z rentownoci.
W kady razie w maju zobaczymy,
jak wyglda rzeczywista sytuacja
na rynku zapasw, czy wci bdzie
energia napdzajca dalszy wzrost
cen, czy te wystpi zdarzenie, ktrego wszyscy si spodziewaj: wzrost
cen zatrzyma si i nastpi silna korekta. Jest tylko jeden warunek: wyrwnanie, przywrcenie dostaw.
www.myceppi.com



tworzywa P 2 5

stowarzyszenie

Postanowienia Parlamentu Europejskiego

Torebki foliowe: zapady

ostateczne decyzje
6 maja zostaa oficjalnie opublikowana dyrektywa unijna dotyczca
lekkich torebek foliowych, obecnie znana jako Dyrektywa (EU)
2015/720. Dyrektywa wejdzie w ycie 26 maja, a kraje czonkowskie
bd miay 18 miesicy na jej transpozycj do przepisw krajowych.
Tekst jest kompromisem pomidzy Komisj i Rad UE.
Dyrektywa obliguje kraje czon kowskie do zastosowania rodkw, ktre wcz jeden lub oba
cele:
przyjcie rodkw zapewniajcych roczne zuycie na osob 90
szt. lekkich torebek do 31 grud nia 2019 oraz 40 torebek do 31
grudnia 2025 (lub odpowiednich
celw ustalonych wagowo);
wprowadzenie opat za pojedyn cze torebki do 31 grudnia 2018;
Kraje czonkowskie maj swobod
w wyborze, czy wyczy torebki
o gruboci poniej 15 mikronw.
Dyrektywa wprowadza take
w terminie:
1) do 27 maja 2018 obowizek
dla krajw czonkowskich raportowania rocznego zuycia lekkich torebek od maja 2018;
2) do 27 maja 2016 obowizek
dla Komisji rozwoju metodologii
obliczania rocznego zuycia;
3) do 27 maja 2017 obowizek
dla Komisji do ustalenia naklejek
lub/i opisw do identyfikacji w UE
torebek biodegradowalnych i kom postowalnych;
4) do 27 listopada 2021 obowizek dla Komisji do oceny efektywnoci rodkw zastosowanych
przez kraje czonkowskie do osignicia redukcji zuycia lekkich to rebek foliowych;
5) do 27 maja 2017 obowizek
dla Komisji do analizy wpywu oxo -degradowalnych torebek oraz
przedstawienia raportu;

6) do 27 maja 2017 obowizek

dla Komisji do oceny wpywu cyklu
ycia programu zmniejszenia zuycia lekkich toreb z tworzyw sztucznych.
Polski Zwizek Przetwrcw Tworzyw Sztucznych bdzie monitorowa notyfikacje krajw czonkowskich w sprawie przewidywanych
krajowych przepisw transpozycji
tej dyrektywy.
  

Opublikowana dyrektywa zawiera

w swojej wstpnej czci uzasadnienie i cz opisow dotyczc
dalszych
dziaa
zwizanych
z wdraaniem dyrektywy. To ciekawy materia pokazujcy motywy
i sposb dziaania instytucji europejskich na tak wanym dla naszej
brany polu. Publikujemy obszerne
fragmenty
tego
dokumentu.
W osobnym artykule mona przeczyta o stanowisku organizacji europejskich przetwrcw EuPC.
  

Dyrektywa 94/62/WE Parlamentu

Europejskiego i Rady zostaa przyjta w celu zapobieenia wpywowi opakowa i odpadw opakowaniowych na rodowisko lub
zmniejszenia takiego wpywu.
Chocia tworzywowe torby na za kupy s opakowaniami w rozumie niu tej dyrektywy, nie zawiera ona
szczeglnych rodkw odnoszcych si do zuycia takich toreb.

Obecny poziom zuycia tworzywowych toreb na zakupy powoduje due zamiecenie i nieefektywne
korzystanie z zasobw; oczekuje
si, e bdzie ono wzrasta, jeli
nie zostan podjte adne dziaa nia. Zamiecanie tworzywowymi
torbami na zakupy powoduje zanieczyszczenie rodowiska i pogar sza powszechny problem odpadw w zbiornikach wodnych, zagraajc ekosystemom wodnym
na caym wiecie.
Ponadto, akumulacja tworzywowych toreb na zakupy w rodowisku ma wyranie negatywny
wpyw na pewne rodzaje dziaalnoci gospodarczej.
Tworzywowe torby na zakupy
o gruboci materiau poniej 50
mikronw (lekkie tworzywowe
torby na zakupy), ktre stanowi
zdecydowan wikszo cakowitej
liczby tworzywowych toreb na zakupy zuywanych w Unii, s rzadziej wykorzystywane ponownie
ni grubsze tworzywowe torby
na zakupy. W konsekwencji, lekkie
tworzywowe torby na zakupy
szybciej staj si odpadami i czciej powoduj zamiecenie z powodu swojej lekkoci.
Obecne wspczynniki recyklingu
lekkich tworzywowych toreb
na zakupy s bardzo niskie i,
z uwagi na rne trudnoci praktyczne i gospodarcze, w najbliszej
przyszoci raczej nie osign znaczcego poziomu.
Zgodnie z hierarchi postpowania z odpadami najwaniejsze jest
zapobieganie ich powstawaniu.
Tworzywowe torby na zakupy peni szereg funkcji i nadal bdzie si
z nich korzysta w przyszoci.

W celu zapewnienia, aby potrzebne tworzywowe torby na zakupy

nie zostaway na koniec w rodowisku jako odpady, naley przyj
odpowiednie rodki, a konsumenci
powinni by informowani o odpowiednim przetwarzaniu odpadw.
Poziom zuycia tworzywowych
toreb na zakupy znacznie rni si
w caej Unii ze wzgldu na rnice
w zwyczajach konsumentw, wiadomoci ekologicznej oraz skutecznoci rodkw politycznych podejmowanych przez pastwa czonkowskie. Niektrym pastwom
czonkowskim udao si znaczco
zmniejszy poziom korzystania
z tworzywowych toreb na zakupy,
a redni poziom zuycia w siedmiu
najlepiej radzcych sobie pastwach czonkowskich wynosi zaledwie 20% redniego unijnego zuycia.
Midzy pastwami czonkowski mi wystpuj rnice w dostpno ci i dokadnoci danych na temat
obecnych poziomw zuycia lekkich tworzywowych toreb na zaku py. Dokadne i porwnywalne dane na temat ich zuycia s kluczowe do oceny skutecznoci rodkw
na rzecz zmniejszenia tego zuycia
i do zapewnienia jednolitych warunkw wdraania. W zwizku
z tym naley opracowa wspln
metod obliczania rocznego zuycia lekkich tworzywowych toreb
na zakupy w przeliczeniu na oso b, z myl o monitorowaniu postpw w zmniejszaniu zuycia takich toreb.
Ponadto wykazano, e w realizacji wszelkich celw dotyczcych
zmniejszenia zuycia tworzywowych toreb na zakupy decydujc

ARC

tworzywa P2  5
Pastwa czonkowskie mog
w dowolny sposb wykorzystywa
dochody generowane przez rodki
przyjmowane zgodnie z dyrektyw 94/62/WE, w celu osignicia
trwaego zmniejszenia zuycia lekkich tworzywowych toreb na zakupy.
Programy informacyjne skierowane do ogu konsumentw oraz
programy edukacyjne dla dzieci
mog odgrywa istotn rol
w zmniejszaniu zuycia tworzywowych toreb na zakupy.
Europejska norma EN 13432
Opakowania Wymagania dotyczce opakowa przydatnych
do odzysku przez kompostowanie
i biodegradacj. Program bada
i kryteria oceny do ostatecznej akceptacji opakowa okrela waciwoci, jakimi musi charakteryzowa si dany materia, aby mona
byo go uzna za nadajcy si
do kompostowania, tzn. mona
byo go podda recyklingowi
w procesie odzysku substancji organicznych polegajcym na kom postowaniu i rozkadzie beztlenowym. Komisja powinna zwrci si
do Europejskiego Komitetu Normalizacyjnego o opracowanie odrbnej normy dla opakowa nadajcych si do kompostowania
w domu.
Wane jest, aby zapewni oglnounijne uznanie etykiet lub oznakowa biodegradowalnych i kom postowalnych tworzywowych toreb na zakupy.
Niektre tworzywowe torby
na zakupy oznaczone s przez producentw jako oksybiodegradowalne lub oksydegradowalne.
W takich torbach do tradycyjnych
tworzyw dodawane s inne substancje. Z powodu obecnoci tych
dodatkw tworzywo z czasem ulega rozpadowi na mae czsteczki,
ktre pozostaj w rodowisku. Zatem okrelanie takich toreb jako
biodegradowalne moe by mylce, gdy nie mog one stanowi
rozwizania dla zamiecania,
wrcz przeciwnie, mog je zwik sza. Komisja powinna przeanali zowa wpyw korzystania z oksy degradowalnych tworzywowych
toreb na zakupy na rodowisko
i przedstawi Parlamentowi Euro pejskiemu i Radzie sprawozdanie
zawierajce, w stosownych przy padkach, zestaw rodkw su cych ograniczeniu zuycia takich
toreb lub zmniejszeniu wszelkich
negatywnych skutkw.()



Crdit photo : GettyImages - nasa - digital version copyright science faction

rol odgrywa informowanie konsumentw. Konieczne jest zatem

poczynienie wysikw na szczeblu
instytucjonalnym, aby zwikszy
wiadomo wpywu tworzywowych toreb na zakupy na rodowisko i pooy kres obecnemu postrzeganiu tworzyw jako nieszkodliwego i taniego towaru.
W celu propagowania trwaego
zmniejszenia redniego poziomu
zuycia lekkich tworzywowych toreb na zakupy, pastwa czonkowskie powinny podj rodki suce
znaczcemu zmniejszaniu zuycia
lekkich tworzywowych toreb
na zakupy zgodnie z oglnymi celami Unii w zakresie polityki dotyczcej odpadw oraz hierarchii postpowania z odpadami, jak przewidziano w dyrektywie Parlamentu
Europejskiego i Rady 2008/98/WE.
Takie rodki ograniczajce powinny uwzgldnia obecne poziomy
zuycia tworzywowych toreb
na zakupy, w poszczeglnych pastwach czonkowskich przy czym
wysze poziomy zuycia bd wymaga podjcia bardziej ambitnych dziaa oraz uwzgldnia
ju uzyskane zmniejszenie zuycia.
W celu monitorowania postpw
w zmniejszaniu zuycia lekkich
tworzywowych toreb na zakupy
konieczne jest, aby organy krajowe
przekazyway dane dotyczce ich
zuycia zgodnie z art. 12 dyrektywy 94/62/WE.
Dziaania, jakie powinny zosta
podjte przez pastwa czonkowskie, mog obejmowa wykorzystanie instrumentw ekonomicznych takich jak ustanawianie cen,
podatkw i opat, ktre okazay si
szczeglnie skuteczne przy zmniejszaniu zuycia tworzywowych toreb na zakupy oraz ograniczenia
w zakresie wprowadzania do ob rotu, takie jak zakazy, na zasadzie
odstpstwa od art. 18 dyrektywy 94/62/WE, pod warunkiem e
te ograniczenia s proporcjonalne
i niedyskryminujce.
rodki te mog si rni w za lenoci od wpywu lekkich two rzywowych toreb na zakupy
na rodowisko podczas ich odzy skiwania lub unieszkodliwiania, ich
waciwoci recyklingowych i kom postowalnych, ich trwaoci lub
konkretnego zamierzonego wyko rzystania takich toreb, a take
uwzgldniajc wszelkie moliwe
negatywne skutki zastpienia.
Pastwa czonkowskie mog po stanowi o wyczeniu tworzywo wych toreb na zakupy o gruboci
materiau poniej 15 mikronw
(bardzo lekkie tworzywowe torby
na zakupy) uywanych jako podstawowe opakowanie ywnoci lu zem, gdy jest to wymagane ze
wzgldw higienicznych lub gdy
ich uycie pomaga w zapobieganiu marnowaniu jedzenia.

stowarzyszenie

Przypiesz proces produkcyjny!

www.staubli.com
www
.staubli.com

Nowe rrozwizanie
ozwizanie do termoregulacji
termoregulacji
wysokotemperaturowej
wysokotemperatur
owej
Kadego dnia stajesz naprzeciw nowym wyzwaniom
w pr
procesie
ocesie wtrysku. Mamy dla Ciebie rozwizanie,
rozwizanie,
ktre
ktr
e im sprosta.
sprosta. Unikalna ergonomia uytkowania,
wytrzymao na wysokie temperatury a do 300C
300C..
Dostpne jako mono i multi-zcza.
ktre
Rozwizanie, ktr
e zapewnia jednoczenie
bezpieczestwo oraz wysok wydajno.
procesie
produkcyjnym
W pr
ocesie pr
odukcyjnym liczy si czas - staa
dostpno zczy oraz ich elementw.
elementw.
Te niezawodne oraz wytrzymae zcza s atwe
w uytkowaniu dla kadego operatora.

www.pzpts.com.pl

Stubli d Sp. z o.o. - Tel.:

Tel.: +48 42 6368504 - E-mail: staubli.pl@staubli.com

2

tworzywa P 2 5

stowarzyszenie

Dziaania EuPC

Deklaracje w sprawie
torebek i siy wyszej
Parlament Europejski przyj
prawo dotyczce lekkich toreb
z tworzyw sztucznych
28 kwietnia w Strasburgu, posowie PE gosowali za przyjciem
przepisw uzgodnionych z Rad,
zmniejszajcych ilo wprowadzanych do obrotu lekkich toreb
z tworzyw sztucznych w Europie.
Uzgodnione przepisy s nastp stwem wniosku Komisji Europejskiej z 4 listopada 2013 zmierzajcego do redukcji zuycia lekkich toreb z tworzyw sztucznych w UE.
EuPC z zadowoleniem witao oglny cel wniosku Komisji, ktry sprawia, e zuycie toreb osignie bardziej odpowiedzialny z punktu widzenia rodowiska naturalnego
poziom, Jednak organizacja europejskich przetwrcw jest mocno
rozczarowana ostatecznie uzgodnionym tekstem kocowym przyjtym przez Parlament Europejski.
Omawiajc na gorco gosowanie
Dyrektor Zarzdzajcy EuPC Alexandre Dangis stwierdzi: Ten akt
prawny nie jest lepsz legislacj,
jak prbuje przekona nowy komisarz Juncker. Dyrektywa jest zbyt
nakazowa dla pastw czonkowskich i nakada na nie obowizki,
ktre bd trudne do monitorowania.
Lepsz regulacj mona osign
za pomoc instrumentw rynkowych, takich jak opaty irlandzkie
dowiadczenia s tu doskonaym
przykadem. Podjte rodki byyby
bardziej proporcjonalne dla produ centw i nie powodowayby niepewnoci prawnej na rynkach we wntrznych. Mamy nadziej, e
ustawodawstwo dzi przegosowane nie spowoduje dyskrymina cyjnych praktyk w pastwach
czonkowskich UE.
Dyrektywa zostanie podpisana
przez odpowiednie instytucje
przed publikacj w Dzienniku Urz dowym i wejciem w ycie. Uzgod niony tekst bdzie wymaga od 28
pastw czonkowskie UE wyboru
pomidzy wprowadzeniem opaty
od jednorazowych lekkich toreb
z tworzyw do koca 2018 lub alternatywnie do przyjcia przepi sw, ktre zapewni roczny poziom zuycia toreb nie przekracza jcy 90 sztuk na gow mieszkaca

do dnia 31 grudnia 2019, a nastpnie 40 per capita do 31 grud nia 2025. Ponadto prawo wprowadzi nastpujce obowizki:
1) pastwa czonkowskie bd zobowizane do skadania sprawozda rocznych wartoci zuycia lekkich toreb z tworzyw sztucznych;
2) Komisja Europejska bdzie zobowizana do zbadania wpywu
oxo-degradowalnych toreb na
rodowisko oraz sporzdzenie
sprawozdania w tej kwestii;
3) Komisja bdzie zobowizana
do oceny wpywu cyklu ycia innych opcji na zmniejszenie zuycie
lekkich toreb z tworzyw sztucznych.
Szereg deklaracji Force Majeure przez najwikszych europejskich producentw poliolefin
To dua liczba ogosze tzw. siy
wyszej (Force Majeure) europejskich producentw poliolefin prowadzi do niskiej dostpnoci produktw, niedoborw i nieuchronnie do znacznych podwyek cen.
Sia wysza jest zdefiniowana jako
nadzwyczajne zdarzenia lub okolicznoci poza kontrol dostawcy
lub wydarzenia takie jak wojny,
strajki, zamieszki, przestpstwo,
huragan, powd, trzsienie ziemi
itp. Tylko w takich warunkach dostawcy mog zosta zwolnieni
z wypeniania swoich zobowiza
umownych wobec swojego klienta.
EuPC, jak do tej pory, nie widzi
przekonujcych dowodw uzasad niajcych te ostatnie deklaracje siy
wyszej, a tylko wzgldy technicz ne.
EuPC jest bardzo zaniepokojone,
e niska dostpno i niedobory
surowcw, jak rwnie znaczny
wzrost cen wpynie na cay acuch
produkcji wyrobw z tworzyw
sztucznych, w tym na konsumen tw, a nastpnie bdzie zagraa
poziomowi zatrudnienia w brany
w Europie.
Jest to szczeglnie szkodliwe
w czasie, gdy wiele pastw UE pr buje odzyska rwnowag ekono miczn po kryzysie, a w szczegl noci, w momencie gdy przemys
tworzyw sztucznych UE staje
w awangardzie rozwoju wykorzy stujc swj potencja, dostarczajc

klientom i szerzej, spoeczestwu,

produkty o wydajniejszym wykorzystaniu zasobw i energii,
wskaza Alexandre Dangis.
EuPC rozpoczo ledztwo w sprawach ogoszonych Force Majeure w celu odpowiedniego reagowania w tej krytycznej sytuacji.
Warsztaty organizowane przez
Petcore dotyczce recyklingu
PET w Brukseli
Petcore Europe zorganizowao
w Brukseli warsztaty na temat recyklingu
termoformowanego
sztywnego PET. Warsztaty odbyy
si z udziaem pidziesiciu liderw i ekspertw z caego acucha
wartoci PET w Europie. Uczestniczyy w nich najwaniejsze firmy
i organizacje, od producentw
PET, przetwrcw, uytkownikw,
dostawcw technologii, zajmujcych si recyklingiem, po firmy wyspezjalizowane w zbirce odpadw. Wszyscy zastanawiali si, jak
przemys moe pracowa razem,
aby uczyni termoformowane opakowania PET najlepszymi w swojej
ARC

kategorii z punktu widzenia ich recyklingu i odzysku.

Jednodniowe warsztaty zostay podzielone na trzy czci:
Zagadnienia zbierania i sortowania
w obecnej sytuacji prawnej w rnych krajach, takich jak Niemcy,
Belgia, Wielka Brytania i Francja,
technologie pakowania oraz kwestie technologii recyklingu. W trakcie kadej sesji odbya si oywiona
debata, gdzie uczestnicy omawiali
wspomniane zagadnienia.
PET tworzy jedyny acuch wartoci, w ktrym dbamy o cakowity
cykl ycia swoich produktw,
w tym produkty termoformowane stwierdzi Patrick Peuch, dyrektor wykonawczy Petcore Europe.
W zwizku z tym, celem warsztatw byo stworzenie grupy roboczej zajmujcej si specjalnie aktualizacj najnowszych osigni
w badaniu cyklu ycia termofor mowanych opakowa PET, w tym
technologii recyklingu, projektowania opakowa dla recyklingu,
technologii sortowania i zbirki.
Petcore Europa uwaa, e warszta ty to pocztek organizacji wsplnej
technicznej platformy, ktra zostanie powoana z udziaem najwaniejszych graczy z brany do pracy
nad popraw technologii recyklingu PET.
www.eupc.org

22

tworzywa P 2 5

stowarzyszenie

Dziaania PZPTS

Dwie nowe firmy w Zwizku

Polski Zwizek Przetwrcw Tworzyw Sztucznych od lat powiksza
grono firm zaangaowanych w jego dziaalno. W cigu ostatnich
kilku miesicy do Zwizku doczyy dwie znaczce na polskim rynku firmy: ALPLA i Bogucki Folie. Dziki ich obecnoci w organizacji,
powstaa szansa na skuteczniejsze oddziaywanie w rodowisku producentw opakowa z tworzyw sztucznych, a take dziki zwikszeniu reprezentatywnoci w tym sektorze, take skuteczniejsza obrona
jego interesw.
Firm ALPLA uruchomili w roku 1955 Alwin i Helmuth Lehner
w austriackim Hard. Pierwszym
miejscem produkcyjnym bya pralnia ich ojca. Na kapita zakadowy
skadaa si wtedy gwnie odwaga, pracowito i tania wtryskarka.
Po dwudziestu latach firma miaa
ju 6 oddziaw w trzech krajach
i zatrudniaa 1200 pracownikw.
Zaraz na pocztku zmian w krajach
Europy rodkowo-Wschodniej firma nie wahaa si zainwestowa
w Polsce, Czechach i na Wgrzech.
Obecnie firma skada si z 148 zakadw produkcyjnych w 39 kra jach, zatrudniajcych okoo 13 tys.
pracownikw. Roczny obrt w roku 2014 przekroczy 3 miliardy euro. W Polsce posiada 5 zakadw:
w ywcu, Ostrowii Mazowieckiej,
Nowym Dworze i dwa w Radomsku.
Firma ALPLA posuguje si odwanym stwierdzenie, jednak prawdopodobnie bardzo prawdziwym: kady czowiek przynajmniej jeden raz
dziennie styka si z produktem ALPLA. Dzieje si tak, poniewa ALPLA
towarzyszy ludziom na caym wiecie przez 24 godziny na dob, bez
wzgldu na granice, przybierajc
rnorodne formy opakowa z tworzyw dla najrniejszych produktw
zaczynajc od elu pod prysznic,
poprzez oleje silnikowe i rodki piorce, a do lemoniady.
W ALPLA produkuje si oprcz po jedynczych komponentw opako wa rwnie systemy opakowa,
czyli butelki cznie z zamknicia mi. Asortyment obejmuje midzy
innymi butelki HDPE, LDPE i PP, butelki 6-warstwowe, PET i PET -G, zakrtki i ksztatki formowane wtry skowo, indywidualne formy dla
klienta, wieczka przegubowe,
wieczka, dozujce, zamknicia
dwuczciowe, wieczka okrge,
zamknicia Sportscap, Push -Pull
i bezpieczne dla dzieci. Spory
udzia w produkcji maj take pre formy, w tym do rozdmuchu butelek do wody, napojw bezalkoho lowych, mleka lub oleju, a ostatnio
coraz bardziej popularne take
do piwa.

  

Rodzinna spka Bogucki zostaa

utworzona w 1983 roku przez jej
waciciela Andrzeja Boguckiego.
Pocztkowo zajmowaa si wycznie produkcj polietylenowych
(LDPE, MDPE, HDPE) folii opakowa niowych w postaci: tamy, rkawa,
rkawa z zakadkami, prkawa
i kaptura, by w 1992 roku poszerzy zakres swojej dziaalnoci
o produkcj folii z nadrukiem flek sograficznym.
Obecnie firma Bogucki wytwarza
ponad 10 tysicy ton folii (w tym 6
tysicy ton folii z nadrukiem)
w skali roku. Pozwolio jej to
w ostatnich latach uzyska pozycj
lidera wrd producentw tego typu folii w Polsce i Europie rodkowo-Wschodniej. W szerokiej ofercie produktw znale mona
m.in. jedno - iwielowarstwowe folie opakowaniowe dla przemysu
spoywczego, chemicznego, kosmetycznego, budowlanego i rolALPLA

BOGUCKI

nictwa, folie termokurczliwe (zarwno przemysowe, jak i dla rynku napojw), etykiety, owijki paletowe, rnego typu torby reklamowe oraz laminaty (duplex i triplex
w technologii bezrozpuszczalnikowej). Bogucki jest rwnie jedynym
na polskim rynku producentem
termokurczliwych opakowa typu
Zipack (folia z opatentowan per foracj uatwiajc rozdzielanie
opakowa zbiorczych na mniejsze
paki).
Dziki cigemu rozwojowi i de niu do najwyszej jakoci produktw, w roku 2010 firma Bogucki
staje si liderem w Europie rodkowo-Wschodniej na rynku folii termokurczliwych. W tym samym roku firma Bogucki przeja inn fir -

m Vambresia Fabryka Opakowa z Wbrzena w woj. kujawsko-pomorskim. W kolejnych latach przedsibiorstwo rozbudowao studio graficzne i przygotowalni matryc drukarskich, zakupio
nawietlark CDI do technologii
HD FLEXO. Ostatnim osigniciem
firmy jest instalacja i uruchomienie
linii do produkcji piciowarstwowych folii termokurczliwych i laminacyjnych.
www.pzpts.com.pl

BRALEN+
WHERE MODERN TECHNOLOGY
AND TRADITION MEETS

NEW LDPE PLANT IN BRATISLAVA, SLOVAKIA

WITH PRODUCTION 220 KT/Y

COMING SOON
PRODUCENT GRANULATW LDPE, MDPE, HDPE I PP
SERDECZNIE ZAPRASZA NA STOISKO NR. 121.
W PAWILONIE E

www.slovna.sk

2

tworzywa P 2 5

stowarzyszenie

Wywiad z Karlem-H. Foersterem

Tworzymy chemiczny
zwizek w acuchu wartoci
ARC

Dyrektor zarzdzajcy PlasticsEurope, Karl-H. Foerster moe

pochwali si trzydziestoma latami dowiadcze w przemyle
chemicznym i przetwrstwa
tworzyw sztucznych. Redaktorzy
zaprzyjanionego czasopisma
MacPlas spotkali go na szczycie
PolyTalk i zadali kilka pyta odnonie stowarzyszenia oraz przemysu, ktry reprezentuje.
macplas: Zosta Pan dyrektorem
zarzdzajcym PlasticsEurope
1 padziernika 2013 roku. Jakie
s gwne filary Pana strategii
dla stowarzyszenia na kolejne lata?
Karl-H. Foerster: To przede wszystkim nasza unikalna struktura, dlatego te chcemy stawia na nasze
osignicia jako jedynego paneuropejskiego stowarzyszenia handlowego z szerok sieci europejsk, ktra umoliwia wdroenie
wielu programw i dostarczanie
odpowiednich komunikatw (odnonie zwikszenia kultury tworzyw sztucznych dop. autora)
w Europie. Jest to definitywnie
gwna zaleta.
Drugim filarem strategii jest trwajcy dialog z naszymi kluczowymi
akcjonariuszami. Innymi sowy, zaangaowanie akcjonariuszy z caej
Europy, twrcami polityki, mediw
i innych akcjonariuszy. Bdziemy
kontynuowa wspprac z europejskimi i krajowymi instytucjami
celem zapewnienia, by decyzje ba zoway na dokadnych informacjach. Efektywna komunikacja z innymi udziaowcami dostarczy spo eczestwu niezbdnych informa cji, celem podniesienia wiadomo ci i skorygowania nieporozumie.
Naszym trzecim filarem jest sia na szego czonkostwa. Jak mona zauway, autorytet PlasticsEurope
ma rwnie swoje korzenie w jego
czonkostwie.
Jestemy siln organizacj, ponie wa reprezentujemy i jestemy
wspierani przez wikszo produ centw tworzyw sztucznych w Europie, ktrzy s czonkami stowarzyszenia.
Daje nam to odpowiednie wspar cie przy wdraaniu programw
i inicjatyw, ktre s niezbdne dla
naszego przemysu.

jcych w sektorze przetwrstwa

tworzyw sztucznych oraz dla samego przemysu, rwnie pod
wzgldem relacji z politykami, me diami i opini publiczn.

KARL-H. FOERSTER
PLASTICSEUROPE

macplas: Jak opisaby Pan swoj

wspprac z EuPC?
KF: Utworzylimy wanie na poziomach krajowych w caej Europie
wiele stowarzysze czonkowskich
z przetwrcami. Opinia publiczna
i politycy postrzegaj nas jako
przemys tworzyw sztucznych.
Nie widz rnicy pomidzy producentami, przetwrcami i recyclerami. Dla nich jest tylko jeden prze mys tworzyw sztucznych i to jest
rwnie prawidowe.
Przekazywanie komunikatw jed nym gosem sprawia rwnie, e
nasza komunikacja jest bardziej
efektywna i ma wiksz si. Po wiedziano o tym rwnie na jednej
z sesji PolyTalk: przemys jest cz sto za bardzo zdefragmentowany,
gdy dochodzi do komunikacji nie wielkich zagadnie, ktrych nikt
nie rozumie. Dlatego definitywnie
chcemy podkreli, e owocna
wsppraca moe si odbywa
rwnie na paneuropejskim pozio mie. Dobrym przykadem jest
wsplna konferencja prasowa, kt r zorganizowalimy podczas
otwarcia PolyTalk w tym roku dla
inauguracji Manifestu dla konkurencyjnoci europejskiego przemy su tworzyw sztucznych.

macplas: Czy planuje Pan podobne dziaania ze stowarzyszeniami producentw maszyn?

KF: Kooperacja trwa w sektorze
maszynowym, jest rwnie zsynchronizowana czasowo i organizacyjnie w rnych regionach w Eu ropie. Perfekcyjnym przykadem
jest duga tradycja wsplnego stoiska Messe Special Exhibition,
ktre organizujemy na targach K
wsplnie z niemieckimi stowarzyszeniami przetwrcw i producentw maszyn.
Pracujemy rwnie regularnie
nad naszymi nowymi artykuami,
owiadczeniami prasowymi lub
studiami. Tak byo na przykad
w przypadku ostatniego studium
Ambrosetti The European House
zleconego przez rne stowarzyszenia, takie jak PlasticsEurope, Federchimica i Assocomaplast. Takie
partnerstwo wyranie potwierdza
nasz chemiczny zwizek z rnymi organizacjami w penym acuchu wartoci.
Tak wic, jeeli postrzegamy przemys
przetwrstwa
tworzyw
sztucznych jako cao, zidentyfikujemy wiele wsplnych celw
na szersz skal. Ta perspektywa
jest bardzo wana dla firm dziaa-

macplas: W dniach 28-28 kwietnia 2015 w Rzymie stowarzyszenie PlasticsEurope zorganizowao 12 edycj IdentiPlast, midzynarodowej konferencji dotyczcej recyklingu i przetwrstwa
tworzyw sztucznych. Czy producenci polimerw faktycznie wierz w recykling? Wikszy recykling prawdopodobnie oznacza
sprzeda mniejszej iloci nowych
polimerw...
KF: To nie jest pytanie handlowe.
Ten temat jest zwizany z przyszo ci. Recykling jest niewtpliwie
kluczowym elementem w wydajnej
pod wzgldem zasobw Europie.
Jest to integralna cz przemysu
przetwrstwa tworzyw sztucznych
i jest ona instrumentalna, gdy chcemy zapewni szerok akceptacj
przemysu i jego produktw w dugim okresie czasu. Modele biznesowe ewoluuj, nowe produkty pojawiaj si na rynku, zatem wiksza
ilo recyklingu niekoniecznie
oznacza zagroenie dla przemysu
tworzyw sztucznych. Wrcz przeciwnie, gdy recykling ma sens
na poziomie ochrony rodowiska
i gospodarki, powinien pozosta
preferowan opcj zarzdzania odpadami tworzyw sztucznych.
macplas: REACH i inne przepisy
europejskie s wdraane celem
uniknicia szkd dla rodowiska
i zdrowia. Przepisy te s czstokro bardzo drogie i mog nie
by ekonomicznie zrwnowaone dla niektrych firm chemicznych. W praktyce lepiej jest traci miejsca pracy, czy mie mniej
surowe przepisy?
KF: Staramy si zwiksza rol
przemysu
przyczyniajc
si
do zwikszenia przemysowego
PKB do 20%. Oznacza to wicej in westycji i wicej miejsc pracy. Jednak w tym celu naley speni niektre warunki.
Europejskie wyroby z tworzyw
sztucznych s obecnie na czele
zrwnowaonego rozwoju, co zostao zmierzone przez metodologi

2

tworzywa P 2 5

stowarzyszenie

Oceny Cyklu ycia, coraz czciej

okrelan jako wane narzdzie
do badania wpywu wyrobw
na rodowisko.
Majc to na uwadze, wspieramy
regulacj, poniewa jest to wane
narzdzie pozwalajce osign
due pole gry. To, czego potrzebujemy, to spjne i przewidywalne
ramy regulacyjne zapewniajce
bezpieczne rodowisko dla inwestycji. Tego aspektu, niestety, brakuje obecnie w Europie i staramy
si zmusi osoby odpowiedzialne
za tworzenie polityki do zwrcenia
uwagi na ten aspekt. Naszym
gwnym celem jest zapewnienie,
e przemys europejski uzyska taki
sam poziom pola gry, jak konkurencja.
W rzeczywistoci wiemy, e produkty potrzebne na rynku, jeeli s
wytwarzane w Europie, s najprawdopodobniej produkowane
zgodnie z najwyszymi standardami wydajnoci zasobw oraz
przy mniejszej emisji gazw cieplarnianych. Gdy produkcja ta zostanie przeniesiona w inne czci
wiata, musimy zapewni, e bd
speniane takie same wysokie stan dardy ochrony rodowiska, zdrowia i bezpieczestwa oraz standardy etyczne.
macplas: W jaki sposb PlasticsEurope wdraa inicjatyw zero
tworzyw na wysypiska?
KF: Jestemy zadowoleni z pozytywnych trendw, jakie zauwaamy w cigu ostatnich lat. Kadego
roku coraz mniej odpadw tworzyw sztucznych lduje na wysypiskach w Europie. Jednake duo

jeszcze trzeba zrobi, aby osign

nasz cel.
Obecnie na wysypiska w Europie
kadego roku wci jeszcze trafia 9,6 ton tworzyw sztucznych.
Jest to odpowiednik, w przyblieniu, 8 miliardw euro/rocznie dla
krajw UE28+Norwegia i Szwajcaria, jeeli uwzgldnimy warto
paliw kopalnych uwizionych
w tych tworzywach. Nie tylko
stwarza to problemy zwizane
z ochron rodowiska, lecz rwnie stanowi marnotrawstwo wartociowych zasobw.
Dlatego naszym celem jest wprowadzenie zakazu usuwania na wysypiska we wszystkich krajach europejskich do roku 2020. Teraz wydaje si, e to si nie uda, poniewa
ustawodawcy
okrelaj
na rok 2025 integracj dodatkowych krajw czonkowskich, ktrzy bd mieli wicej czasu
na wdroenie odpowiednich i niezbdnych inwestycji.
Europejski przemys przetwrstwa
tworzyw sztucznych bdzie kontynuowa swoje wysiki zwizane
z inicjatyw zero tworzyw sztucznych na wysypiska. Aby osign
ten cel, musimy dokadnie dostosowa si do wytycznych Komisji
Europejskiej.
www.plasticseurope.org

Projekty
europejskie
Partnerzy z rnych krajw europejskich wsppracuj ze sob
nad opracowaniem nowych
zrwnowaonych
procesw
do produkcji zwizkw chemicznych z zasobw odnawialnych
dla uszczelek o niskim tarciu
oraz dla nowych technologii
przetwarzania
i
suszenia
o mniejszym zuyciu energii
Projekt badawczy Leguval uruchomiony pod koniec roku 2013
ma na celu odzysk i rewaloryzacj produktw ubocznych rolin
strczkowych dla zastosowa
zwizanych z opakowaniami
na bazie folii biodegradowalnych.
Wiele zmienio si od pierwszego spotkania inicjacyjnego, kt re odbyo si w Barcelonie 11
grudnia 2013 roku w siedzibie
firmy Iris (ktra jest ju partnerem w podobnych projektach,
takich jak Olipha, Wheylayer
i Bioboard, zwizanych z rewaloryzacj odpadw w zastosowaniach dotyczcych opakowa).
Obecnie Leguval przekroczy ju
poow okresu bada.

Konferencja Identiplast
W jaki sposb przemys tworzyw sztucznych wnosi wkad w zaoenia gospodarki o obiegu za mknitym circular economy? Czy zrwnowao ny rozwj i wzrost gospodarczy mog wzajemnie
si uzupenia? Jak zapobiec marnowaniu wartoci odpadw tworzyw sztucznych na skadowiskach?
Te i inne wane pytania byy podstaw do dyskusji podczas 12. edycji konferencji IdentiPlast po wiconej recyklingowi i odzyskowi tworzyw
sztucznych, ktra rozpocza si 29 kwietnia
w Rzymie.
W czasie dwudniowej konferencji nad sposobem
osignicia celu, jakim jest cakowite zaniechanie
skadowania tworzyw na wysypiskach dyskuto wao 40 prelegentw, 230 uczestnikw reprezen tujcych lokaln i europejsk administracj i krgi ustawodawcze, firmy i organizacje z sektora
produkcji, przetwrstwa i recyklingu tworzyw
sztucznych, orodki naukowe i badawcze oraz or ganizacje pozarzdowe, a take 19 przedstawicie li mediw. W przemwieniu otwierajcym konfe rencj Daniele Ferrari, prezes PlasticsEurope Italia

oraz dyrektor zarzdzajcy Versalis, podkreli jak

wane z punktu widzenia zrwnowaonego rozwoju przemysu jest waciwe zagospodarowanie
zuytych tworzyw.
Z kolei Prof. Helmut Maurer, reprezentujcy Dyrektoriat Ochrony rodowiska w Komisji Europej skiej przedstawi kluczowe aspekty ambitnego
pakietu Komisji nt. circular economy, ktrego nowa wersja spodziewana jest na jesieni, zwracajc
uwag, e Powinnimy skupi si na wprowa dzeniu takich zmian prawnych, ktre zapewni
ilociow kontrol rzeczywistego wdraania pa kietu circular economy i stymulowa bd tzw.
zielone inwestycje i tworzenie nowych miejsc pra cy. W oywionej dyskusji panelowej uczestnicy
podkrelali, e podstaw osignicia zrwnowa onej gospodarki o obiegu zamknitym jest spj ne i efektywne wprowadzanie prawa odpadowe go.
Drugi dzie konferencji by okazj do zaprezento wania najlepszych praktyk w dziedzinie zagospo darowania odpadw, nowoczesnych technologii
sortowania, recyklingu i odzysku tworzyw.

Celem projektu Leguval jest

opracowanie nowych folii proteinowych i powok przez mokre
i suche procesy, co pozwoli
na popraw waciwoci barierowych opakowa podczas nakadania w postaci warstwy
na biodegradowalne folie z two rzywa, zachowujc jednoczenie
biodegradowalno kocowego
opakowania.
Pozostaa biomasa z procesu
ekstrakcji protein jest stosowana
jako wypeniacz wewntrz ma trycy polimerowej celem poprawy waciwoci materiaw
z tworzyw sztucznych oraz jako
rdo biogazu dla trawienia
anaerobowego.
Tony produktw ubocznych rolin strczkowych wytwarzane
rocznie w Europie s wyrzucane,
a usuwanie tej czci jest kosztowne dla przemysu spoywczego oraz szkodliwe dla rodowiska. Ponadto, konieczno za pewnienia zgodnoci z obecnymi przepisami dotyczcymi
ochrony rodowiska doprowadzia do duego zapotrzebowania na rynku na materiay przyjazne dla rodowiska oraz nowe,
alternatywne rda energii.
Ten trzyletni projekt badawczy,
finansowany z Sidmego Programu Ramowego UE, jest obsugiwany przez konsorcjum,
ktre czy wiedz eksperck
czterech europejskich centrw
bada i rozwoju (CNR-IPCF UOS,
SSICA, Tecnalia i Polieko), ktre
dostarczaj kontraktowe usugi
badawcze dla trzech stowarzysze przemysowych (Consebro,
PCS, Assocomaplast) oraz czte rech firm (Iris, Thenos, RDX, Tuba). Iris koordynuje projekt
na rzecz stowarzysze uczestniczcych.
Leguval sfinalizuje etapy industrializacji przed komercjalizacj
opracowanej warzywnej powoki proteinowej dla folii z tworzywa, ktra mogaby zastpi stosowane obecnie drogie, syntetyczne warstwy bariery tlenowej. Ponadto, zastosowanie biomasy w kompozytach oraz
do produkcji gazu moe stano wi, odpowiednio, nowe biodegradowalne polimery o popra -

WOOJIN PLAIMM
na Targach Plastpol 2015

PLASTPOL

26.05 (wtorek) - 29.05 (pitek)

Hala G25

Doskonaa
jako i wydajno

DL650S(D&B)
Klasa premium: wysokowydajna i energooszczdna
wtryskarka dwupytowa

TE110
Wtryskarka cakowicie elektryczna

TH220S(D&B)
Klasa premium: szybka i niezawodna
wtryskarka hydrauliczna

WOOJIN PLAIMM CO., LTD

ce
ul. Ligocka 103/7 40-568 Katowice
tel. +48 513 211 177 e-mail: pl@wjpim.com

2

tworzywa P 2 5

stowarzyszenie

wionych waciwociach oraz

nowe, alternatywne rda energii. Strategie takie dodayby now warto do produktw dodatkowych i produktw ubocznych
rolin
strczkowych,
w znacznym stopniu poprawiajc zrwnowaony rozwj opakowa i pomagajc zmniejszy
zuycie ropy naftowej celem wytworzenia energii.
www.leguval.eu
  

Wydajna technologia suszenia

dziki mikrofalom i parze
W ramach projektu HiPerDry,
konsorcjum
skadajce
si
z dwunastu partnerw sektora
przemysu i bada opracowuje
now technologi suszenia tworzyw higroskopijnych. Nowe podejcie czce ogrzewanie
za pomoc mikrofal z suszeniem
konwekcyjnym przegrzan par
nie tylko doprowadzi do znacznych oszczdnoci zwizanych
z kosztem energii, lecz rwnie
pozwoli na efektywne czasowo
suszenie wraliwych termicznie
biotworzyw.
Zasadniczym celem projektu HiPerDry project jest stworzenie
istotnej poprawy obecnej technologii suszenia higroskopijnych
tworzyw sztucznych. Trzyletni
program rozwojowy bdzie mia
swoj kulminacj podczas testowania i demonstracji pilotaowego urzdzenia. Nowa technologia poczy ogrzewanie mikrofalowe oraz suszenie par przegrzan i powinna doprowadzi
do zmniejszenia kosztw energii
procesu do 50%, jak rwnie
do zmniejszenia czasu suszenia
oraz poprawy jakoci produktu.
Ponadto, pozwoli na wydajne
suszenie wraliwych termicznie
tworzyw sztucznych, w szczeglnoci biotworzyw, bez ryzyka degradacji materiau.
Partnerami w tym projekcie s
europejskie wiodce stowarzyszenia
przemysu
tworzyw
sztucznych: Anaip (hiszpaskie
stowarzyszenie przemysu two rzyw sztucznych), Assocoma plast (woskie stowarzyszenie
producentw maszyn i form
do
przetwrstwa
tworzyw
sztucznych i gumy), BPF (British
Plastics Federation), Plastipolis
(Francja) i GKV (niemieckie sto warzyszenie przetwrcw two rzyw sztucznych), reprezentowa ne przez TecPart (Niemcy).
Do konsorcjum rwnie nale
i wspieraj go dostawcy techno logii Bierther (Niemcy), produ cent systemw suszenia oraz Fa perin (Hiszpania), producent cz ci z tworzyw sztucznych do za stosowa w przemyle motory -

zacyjnym i elektrycznym. Heckmann Maschinenbau und Verfahrenstechnik (Niemcy) uzupenia konsorcjum jako integrator
maszyn i systemw.
Te stowarzyszenia i przedsibiorstwa z piciu rnych krajw europejskich tworz silne, midzynarodowe partnerstwo, ktrego
celem jest eksploatacja i szerzenie czoowej wasnoci intelektualnej opracowanej w projekcie
dla celw firm zajmujcych si
przetwarzaniem higroskopijnych
tworzyw sztucznych w caej Europie. Wsplnie zlecili oni Instytutowi Inynierii i Biotechnologii
Fraunhofer (Niemcy), Asociacin
de Investigacin de Materiales
Plsticos y Conexas (Aimplas,
Hiszpania), Institut fr Kunststofftechnik (IKT) na Uniwersytecie Stuttgart (Niemcy) oraz Stichting Dienst Landbouwkundig
Onderzoek na Uniwersytecie Wageningen (Holandia) przeprowadzenie bada i prac rozwojowych nowego systemu suszenia
oraz oceny zintegrowanego
wpywu zrwnowaonego rozwoju. Projekt badawczy otrzyma finansowanie z Sidmego
Programu Ramowego Wsplnoty Europejskiej (FP7/20072013)
na podstawy Umowy o Finansowanie nr 606425.
www.hiperdry.eu
  

Alternatywne energie
dla produkcji PLA
Assocomaplast rwnie uczest niczy w europejskim projekcie
InnoREX finansowanym przez
INNOREX

Komisj Europejsk z Sidmego

Programu Ramowego (umowa
o finansowanie numer 309802)
ktry umoliwia cig, wysoce
precyzyjn produkcj biotworzyw z zastosowaniem energii alternatywnych, nie zawierajcych
metali katalizatorw dla wytaczania reaktywnego, dziki szerokiej wsplnej kompetencji
konsorcjum
uczestniczcego
w projekcie. Biotworzywa te s
nastpnie przeznaczone do za stosowa w segmencie opakowa jednowarstwowych.
Ten ambitny projekt InnoREX ma
na celu opracowanie nowej technologii produkcji PLA (kwasu po lilaktydowego lub polilaktydu).
Wrd innych korzyci, nowy
proces ma na celu popraw rwnomiernoci produkcji oraz zastpienia uycia katalizatorw
metalowych
organicznymi.
Do tej pory katalizatory zawierajce metal (typowo: cyna (II) 2etyloheksanol) byy stosowane
do poprawy prdkoci polimeryzacji laktonu, jednake stwarzaj
one potencjalne zagroenie dla
zdrowia i rodowiska. Firma InnoREX opracuje nowatorski koncept reaktora z wykorzystaniem
alternatywnych energii i zastpieniem zawierajcego metal katalizatora katalizatorem organicznym, powodujc, e proces
i produkt bd bezpieczniejsze
dla konsumentw i dla rodowi ska.
Aby zapewni krtkie czasy wejcia na rynek, jako naczynia reakcyjne zostan wykorzystane
sprawdzone na rynku wsprotujce wytaczarki dwulimako-

we. Jednake zastosowanie wytaczarki jako naczynia reakcyjnego do produkcji biotworzyw

z polilaktydu jest tylko jedn
z innowacji InnoREX. W linii produkcyjnej zostan wykorzystane
wiskometr online oraz analiza
widmowa z zastosowaniem
technologii NIR.
Wprowadzenie energii o maej
intensywnoci, lecz o duym skupieniu do objtoci reakcji
zwikszy aktywno katalizatora
i zapewni polimeryzacj o duym
ciarze czsteczkowym w ograniczonym czasie przebywania
wytaczarki
dwulimakowej
o obrotach wspbienych.
Powodem, dla ktrego polimeryzacja komercyjna nie zostaa
jeszcze do tej pory przeprowadzona w wytaczarkach dwulimakowych, jest krtki czas przebywania i statyczne wejcie
energii wytaczarki, co umoliwia niedynamiczn kontrol reakcji. Te przeszkody zostan pokonane w InnoREX.
Projekt bdzie wykorzystywa
szybki czas odpowiedzi mikrofal,
ultradwikw i wiata lasera
podczas procesu polimeryzacji.
To regularne wprowadzanie alternatywnych energii umoliwia
uzyskanie precyzyjnego dynamicznego sterowania polimeryzacj i struktury molekularnej
(reakcja rozgaziania, krystaliczno, masa czsteczkowa itp.)
powstaych polimerw.

www.InnoREX.eu



tworzywa P 2 5

rynek

Opakowania elastyczne

Wschodzce rynki tworz

2 procent zapotrzebowania
W nowym studium Moliwoci na wschodzcych rynkach opakowa elastycznych do roku 2019, PCI Films Consulting analizuje 15
wschodzcych rynkw opakowa elastycznych, ktre stanowi
obecnie ponad 20% globalnego zapotrzebowania. Pynce z niego
wnioski s takie, e w cigu piciu ostatnich lat nastpi wzrost dwukrotnie wyszy, ni rednia wiatowa.
Raport dotyczy Polski, Rosji, Turcji,
Argentyny, Brazylii, Chile, Kolumbii, Indii, Indonezji, Kazachstanu,
Birmy, Pakistanu, Tajlandii, Wietnamu i Nigerii. Wiele firm z sukcesem
czerpie korzyci z tego rozwoju
rynku i zidentyfikowao wiele nowych moliwoci wzrostu w nadchodzcych latach.
Jeden z kluczowych wnioskw tego raportu jest taki, e pomimo tego, e wiele z tych rynkw wschodzcych, w szczeglnoci Rosja
i Brazylia, zostao ostatnio dotknitych spadkiem cen artykuw i spowolnieniem gospodarczym, oglne
zapotrzebowanie na opakowania
elastyczne wci wzrastao o niemal 10% rocznie w cigu ostatnich 10 lat. Jest to dwukrotno
prdkoci rozwoju globalnego rynISRA FILM

ku opakowa elastycznych jako caoci.

Gwnymi czynnikami napdowymi zwizanymi z zapotrzebowaniem na elastyczne opakowania s
bezporednie inwestycje midzynarodowych wacicieli marek
i przetwrcw, poprawa standardu ycia, szybki wzrost populacji,
liberalizacja na wielu rynkach,
zmiana stylu ycia konsumentw
oraz rozwj masowej dystrybucji.
Komentujc publikacj, autor studium Paul Gaster powiedzia: Ponad 60% cakowitego obecnego
zapotrzebowania na tych analizowanych rynkach koncentruje si
w siedmiu krajach Azji Poudniowo-Wschodniej, co stanowio niemal 90% naszego prognozowanego wzrostu wygenerowanego

w cigu kolejnych piciu lat. Rynki

te bd w szczeglnoci prezentowa inwestycje i moliwoci penetracji dla wszystkich jednostek
zwizanych z acuchem dostaw
opakowa elastycznych.
Nie mniej jednak redni wzrost
w tym okresie w krajach Ameryki
Poudniowej i Europy powinien
wynie 5% lub mniej. Prognozuje
si, e zapotrzebowanie w Rosji
zmniejszy si poniej 2% rocznie,
gdzie
sabnca
gospodarka,
zmniejszajce si zapasy ropy naftowej oraz zachodnie sankcje maj
duy wpyw na zapotrzebowanie.
Trzy europejskie rynki opakowa
elastycznych
zidentyfikowane
przez konsultantw PCI jako
wschodzce s warte szczegowego zbadania. Polska jest uwaa na za jeden z najsilniejszych i najbardziej prnych w Europie,
przy coraz wikszym znaczeniu
eksportu. Rosyjski rynek opakowa
elastycznych szybko si rozwija,
stajc si pitym co do wielkoci
rynkiem w Europie; pomimo po -

ARC

wanych zawirowa politycznych

i gospodarczych, ktre mocno spowolniy biece zapotrzebowanie
na opakowania elastyczne, dugotrwae perspektywy wzrostu pozostaj korzystne. Turcja jest pitym
co do wielkoci europejskim przemysem opakowa elastycznych,
ze zrwnowaonym dugotrwaym
potencjaem wzrostu; okoo 50%
produkcji trafia na eksport.
Jeeli chodzi o siedem azjatyckich
wschodzcych rynkw opakowa
elastycznych, Indie s czwartym
rynkiem co do wielkoci na wiecie,
dla ktrego prognozuje si wzrost
na poziomie 15% rocznie w cigu
kolejnych piciu lat; przemys przycign inwestycje poprzez przejcia i projekty agrarne wielu midzynarodowych
przetwrcw,
gwnie Huhtamaki, Amcor i Con stantia.
Prognozuje si, e indonezyjski rynek opakowa elastycznych, ktry
jest szstym rynkiem pod wzgldem wielkoci, bdzie wzrasta
w tempie 8% rocznie w cigu ko-

2

lejnych piciu lat; przemys obejmuje du ilo znaczcych krajowych przetwrcw, cznie z kilkoma firmami midzynarodowymi.
Kazachstan jest obecnie najlepiej
prosperujc Republik rodkowoazjatyck; zapotrzebowanie na
opakowania elastyczne, obecnie
w znacznej mierze obsugiwane
przez import, bdzie zgodnie
z prognozami wzrasta w tem pie 8% rocznie w cigu nastpnych
piciu lat, przy wsparciu silnego
i rosncego sektora przetwrstwa
ywnoci.
Pomimo niewielkich rozmiarw,
prognozuje si, e rynek opakowa elastycznych Birmy bdzie si
rozwija w tempie 20% rocznie
w okresie najbliszych piciu lat,
przy wsparciu duych inwestycji
midzynarodowych firm produkujcych opakowania. Pakistan rozwija si w tempie powyej 10%
rocznie, a roczne wydatki na opa kowania elastyczne wynosz okoo 3 dolarw per capita (najmniej
na wiecie), co ilustruje ogromny
potencja dla opakowa elastycznych na tym wschodzcym rynku.
Prognozy mwi, e tajski rynek
opakowa elastycznych o wartoci 850 milionw USD bdzie wzrasta w tempie 6% rocznie w cigu
kolejnych piciu lat, gwnie dziki
silnemu i zorientowanemu na eksport sektorowi przetwarzania ywnoci. Napdzany przez wewntrzne inwestycje midzynarodowych
firm produkujcych opakowania
Wietnam znajduje si pord najbardziej optymistycznych rynkw
opakowa elastycznych, przy
wzrocie blisko 20% rocznie.
W innym regionie, Nigeria jest drugim co do wielkoci rynkiem opakowa elastycznych w Afryce, ktry pomimo politycznej niestabilnoci bdzie wedug prognoz rozwija si w tempie 8% rocznie w cigu kolejnych piciu lat. Szybki
wzrost bdzie napdzany przez
jedn z najszybciej na wiecie ro BANDERA

tworzywa P 2 5

rynek
snc i mod populacj oraz przez
trendy konsumenckie zorientowane na zachodni styl ywnoci.
Cztery poudniowoamerykaskie
rynki opakowa elastycznych zostay zidentyfikowane przez konsultantw PCI jako wschodzce
i warte szczegowego zbadania.
Brazylia znajduje si wrd pierwszej dziesitki rynkw opakowa
elastycznych na wiecie, ktre pomimo obecnie niewielkiego wzrostu posiadaj dobry potencja dugoterminowy; krajowy przemys
obejmuje wielu duych przetwrcw posiadajcych nowoczesny
sprzt, wspierany przez siln baz
dostaw w grnej czci acucha.
Pomimo powanych obecnych
problemw gospodarczych, ktre
ograniczaj wzrost w brany opakowa elastycznych, Argentyna
pozostaje jednym z najlepiej prosperujcych krajw Ameryki Poudniowej, z duym i ywotnym
przemysem opakowa. Chile charakteryzuje zrwnowaony rozwj
na poziomie powyej 4% rocznie,
a kraj ten zajmuje czoowe miejsce
wrd najbardziej zoonych gospodarek Ameryki rodkowej i Poudniowej; roczne wydatki per capita na opakowania elastyczne
osigaj redni poziom europejski.
Wreszcie, kolumbijski rynek opakowa elastycznych o wartoci 500
milionw USD jest drugim co
do wielkoci w Ameryce rodkowej
i Poudniowej, ze zrwnowaonym
wzrostem na poziomie 5% rocznie.
Przemys realizuje due inwestycje
w nowe urzdzenia do przetwarzania.
www.pcifilms.com

wiatowy rynek folii

K MESSE

Wedug opublikowanego niedawno raportu dotyczcego rynku folii wytaczanych, przemys

ten wydoby si ju zapaci o jakiej mona byo mwi w zwizku ze wiatowym kryzysem finansowym w 2008 roku. Recesja
lat 2008-2009 w brany folii
z polietylenu spowodowaa spadek produkcji o 10%. Cho aktualny wynik jest jeszcze o okoo
p miliona ton niszy ni osignity w okresie prosperity
na rynku w 2007 roku, popyt
na folie kontynuuje powolny
i stay wzrost.
Do pewnego stopnia mwienie
wycznie o tonau moe by
mylce. Jeden z sukcesw przemysu folii polietylenowej stanowi jego zdolno do obniania
wagi wyrobu przy zachowaniu
jego waciwoci poprzez zastosowanie innowacyjnych polietylenw liniowych i technologii
metalocenowych, ktre pozwalaj na wytaczanie cieszych,
bardziej wytrzymaych folii.
W roku 2013 roku, po raz pierw szy w historii, zuycie gatunkw
liniowych i i metalocenowych
przez producentw folii wytaczanych przekroczyo zuycie
konwencjonalnych gatunkw
LDPE. Ta tendencja bdzie si
utrzymywa. Przewiduje si, e
stosowanie materiaw metalocenowych w wytaczaniu folii
bdzie roso od 3 do 4 punktw
procentowych powyej oglnego wzrostu tego przemysu jako
caoci. Coraz bardziej bdzie si
te rozwija rynek ich zastosowa.
Wzrost wykorzystania tworzyw
liniowych i metalocenowych
przez wytwrcw folii polietylenowej wynika z koniecznoci do-

stosowania si producentw
do potrzeb konsumentw. To
te wyjania dobre wskaniki
wzrostu produkcji folii kurczliwej i stretch, stosowanych
do ochrony towarw w trakcie
transportu. Kady z tych gatunkw folii stanowi w roku 2013
o zuyciu ok. 1 mln ton polietylenu. Tendencja wzrostowa
w zakresie folii kurczliwych
i stretch utrzymuje si w caej
Europie. Prowadz firmy niemieckie, gdzie 61% zakadw
wytaczania folii produkuje folie
kurczliwe i rozcigliwe. Wiod cym producentem folii stretch
w Europie jest woska grupa Manuli Stretch. Zarzdza ona jedn
z najwikszych fabryk folii tego
typu w Europie w niemieckim
Schkopau.
W zwizku z pojawieniem si
wielu nowych graczy, rynek folii
polietylenowej pozostaje bardzo
konkurencyjny. Wzrosa liczba
miejsc produkcji, cho niekoniecznie znajduje to odzwierciedlenie w liczbie przedsibiorstw.
Konsolidacja i restrukturyzacja
jest nadal wanym elementem
zmian na rynku wytaczania folii.
Utworzenie Grupy Coveris, czcej aktywno w zakresie produkcji folii PE firm Britton Group, Veriplast, Unterland i Ko busch; nabycie Nordenii przez
Grup Mondi czy przejcie firmy
Hyplast przez RKW s tego dowodem.
www.amiplastics.com



tworzywa P 2 5

rynek

Opniacze palenia

Szykuje
si istotny wzrost
Poniewa spoeczestwo w krajach
rozwinitych i rozwijajcych si jest
coraz bardziej skoncentrowane
w centrach miast, coraz waniejsze
bdzie wymuszenie surowych
przepisw dla budynkw odnonie
zmniejszenia incydentw poarw,
wspierajc w ten sposb sprzeda
rodkw opniajcych palenie
w takich produktach, jak izolacja
ze spienionego tworzywa i winylowe podogi. Bdzie to stymulowa
zapotrzebowanie na powizanych
rynkach, zwikszajc wykorzystanie tych materiaw w meblach,
elektronice domowej, przewodach
i okablowaniu.
Prognozuje si, e globalne zapotrzebowanie na opniacze palenia bdzie wzrasta w tempie 4,6
procent rocznie do roku 2018,
osigajc 2,8 miliona ton o wartoci 7,0 miliarda dolarw. Przyrost
bdzie stymulowany przez przyspieszenie na rynku produktw
elektronicznych, pojazdw silnikowych oraz produkcji przewodw
i kabli, w szczeglnoci w Stanach
Zjednoczonych, Europie Zachodniej i Japonii, poniewa wychodz
one z okresu recesji, z jakim mielimy do czynienia w latach 20082013. W krajach uprzemysowionych, silniejszy nacisk na surowe
przepisy budowlane zwikszy penetracj rynku dla rodkw opniajcych palenie w materiaach
budowlanych, napdzajc wzrost

sprzeday. Trjwodzian aluminium

(ATH) by pierwszym stosowanym
na szerok skal rodkiem opniajcym palenie w roku 2013, stanowic niemal 1/3 globalnego zapotrzebowania, a prognozuje si,
e zachowa swoj dominacj
w mieszance produktw. Te i inne
trendy zostay zaprezentowane
w nowym studium rodki opniajce palenie na wiecie firmy
The Freedonia Group Inc., zajmujcej si badaniami rynkowymi
w przemyle z siedzib w Cleveland.
Chiny ciesz si najszybszym wzrostem zapotrzebowania ze wszyst-

kich gwnych rynkw krajowych

i utrzymuj swoj pozycj na rynku
najwikszego zuycia rodkw
opniajcych palenie, ktry w roku 2018 zuyje niemal 1/3 tych
rodkw. W Indiach i Tajlandii mamy rwnie do czynienia z silnym
wzrostem zapotrzebowania. Zdaniem analityka Zoe Billera: Rosnca urbanizacja, wraz z rosncymi
przychodami osobistymi w tych
krajach, bdzie stymulowa wzrastajc wiadomo bezpieczestwa poarowego i surowszych
przepisw budowlanych. Regiony
Ameryki rodkowej i Poudniowej
rwnie zanotuj ponadprzecitny

FRAUNHOFER

ARC

wzrost sprzeday dla rodkw

opniajcych palenie. Zapotrzebowanie w Ameryce Pnocnej bdzie wzrasta w szybszym tempie,
ni w innych obszarach rozwinitych ze wzgldu na oywienie
na amerykaskim rynku budowlanym, lecz pozostanie ono poniej
redniej wiatowej. Rynki rodkw
opniajcych palenie w Europie
Zachodniej i w Japonii, po powro cie do trendu wzrostowego po kryzysie w latach 2008-2013, bd
poda ciek wzrostu.
Sprzeda rodkw opniajcych
palenie stosowanych w rozwizaniach budowlanych zanotuje najsilniejszy wzrost ze wszystkich
gwnych rynkw do roku 2018.
Rynek budowlany rwnie bdzie
charakteryzowa najwikszy udzia
zapotrzebowania, z 28% zapotrze bowania globalnego. Znaczne oywienie wydatkw amerykaskiego
przemysu budowlanego oraz rosnce tempo wykorzystania rodkw opniajcych palenie w krajach rozwinitych bd napdza
zapotrzebowanie.
www.freedoniagroup.com

Rury na wschodzie
Rzd Biaorusi jest gotowy pomc krajowym producentom rur
w asymilacji innowacyjnych technologii podczas prb popra wy jakoci i wydajnoci produkcji. Zakad produkcji rur Kochano vo Beltrubplast wytwarza rury polietylenowe (PE) gwnie dla
przemysu ciekw, jak rwnie dla produktw przeznaczonych
do przesyu wody i gazu. Wedug raportu agencji informacyjnej
Belta, premier Biaorusi Andrei Kobyakov podczas odwiedzin
w zakadzie powiedzia, e w przeciwnym razie rury musiayby
by importowane. W jednym z projektw, zakad pracuje
nad rozwizaniem dezynfekcji rur o duej rednicy bez koniecz noci ich demontau i wykopywania, a w niektrych przypad kach bez przerywania pracy sieci udzielajc jednoczenie 50 lat
gwarancji. Jest to obiecujcy projekt i bdziemy suy zakado wi pomoc w zakresie praktycznej asymilacji tych technologii,
powiedzia agencji Belta Kobyakov.

Wikszo udziaw firmy naley do Polyplastic Group of Russia,

najwikszego w Europie Wschodniej producenta rur i zczek
z tworzywa sztucznego. Zakad wytwarza gadkie rury z PE (prze znaczone dla wody pitnej, gazu oraz rury techniczne), zczki dla
rur, jak rwnie narzdzia hydrauliczne do montau rur na gorco. Firma wytwarza ponad 3000 elementw, cznie z rurami
i zczkami. Oprcz zaopatrywania rynku krajowego, firma eksportuje do pobliskich krajw, takich jak Rosja, Ukraina i Kazach stan. W roku 2014 firma zainwestowaa okoo 9 miliardw BYR
(600.000 USD) w rzeczowe aktywa trwae. W przyszoci firma
planuje zwikszy produkcj, inwestujc w nowoczesne technologie i urzdzenia take poprzez zaawansowane metody organizacji pracy.
www.en.polyplastic.ru



tworzywa P 2 5

rynek
Raport rynkowy

Opakowania z folii
poliamidowej

Ile wtryskuje
Europa?
ISTOCK

W nowym raporcie zbadano szczegowo odbudow potencjau

ekonomicznego brany formowania wtryskowego tworzyw sztucznych w Europie po okresie kryzysu
i recesji. Raport wylicza wartoci
i iloci polimerw przetwarzanych
w poszczeglnych krajach, wraz ze
szczegow ocen dla kadego
z gwnych rynkw zastosowa
wyrobw wtryskiwanych. Obliczono, e warto europejskiego przemysu formowania wtryskowego
tworzyw sztucznych w 2014 roku
bya o 11% wysza od jego wartoci
sprzed kryzysu, cho ilo przetwa rzanych tworzyw jest nadal o 7%
nisza ni w roku 2007. Dua cz
wzrostu wartoci jest zwizana
z wyszymi kosztami surowcw,
ale i przemys dy do maksymali zacji potencjau nowych moliwoci i kumulacji wartoci dodanej.
Sektor opakowa pozostaje zdecydowanie najwikszym rynkiem dla
formowania wtryskowego pod
wzgldem iloci zuywanych tworzyw. Dzieje si tak, poniewa dzia
ten zawiera zapotrzebowanie
na preformy PET. Sektor opako wa zajmuje podobn pozycj
w kadym z krajw, gdy zazwy czaj obsuguje lokalne zapotrzebo wanie konsumentw. Dla porw nania, rynek motoryzacyjny jest
najcenniejszym sektorem dla wtry skiwania, ale jego potencja jest
coraz bardziej skoncentrowany
w krajach, w ktrych odbywa si
monta pojazdw. W Europie obserwowane przenoszenie zdolno ci produkcyjnych z zachodniej
czci do Europy rodkowej
i Wschodniej, w znacznej mierze
wynika z inwestycji czynionych
przez klientw, szczeglnie producentw samochodw i urzdze
elektrycznych. Jednak take i roz wj gospodarczy tych regionw
stworzy coraz wikszy rynek kon sumentw, wpywajc korzystnie

na postp sektora formowania

wtryskowego.
Globalna recesja przyspieszya proces racjonalizacji europejskiej
brany formowania wtryskowego,
ktry trwa od kilku lat, zwaszcza
w Europie Zachodniej. Raport rynkowy ledzi zmiany strukturalne
w obrbie brany, opisujc ponad 8500 rnych firm w caej Europie. S to zarwno mae, rodzinne przedsibiorstwa, jak i midzy narodowe grupy. Znaczenie formowania wtryskowego dla caej
dziaalnoci przemysowej wymusza rwnie znaczn rnorodno
firm, w tym szeroki zakres modeli
biznesowych istniejcy w brany.
Europa Zachodnia nadal dowiadcza najwikszego spadku liczby
firm wtryskowych. Od 2007 roku
zamknito ich ponad 2000. W Eu ropie rodkowej i Wschodniej liczba zamykanych firm bya rekompensowana z nawizk przez powstawanie nowych uczestnikw
rynku. Region nadal charakteryzuje
wysoki poziom nowych inwestycji.
W przyszoci naley spodziewa
si zmniejszania liczby firm zajmu jcych si technologi wtryskiwa nia. AMI przewiduje, e do ro ku 2018 liczba dziaajcych w Eu ropie wtryskarek zmniejszy si
o 2%, a mimo to w kadym niemal
sektorze rynku wyrobw powinien
by zauwaalny wzrost zarwno
wartoci, jak i iloci przetwarza nych polimerw. Wzrost popytu
bdzie wic zaspokajany przez
mniejszych, bardziej efektywnych
kosztowo i strategicznie pooonych wytwrcw.
www.amiplastics.com

Od opracowania folii BOPA w roku 1970, 2-etapowe sekwencyjne

rozciganie stao si preferowan technologi wytwarzania dwuorientowanej folii poliamidowej BOPA. Jednak w ostatnich latach
pojawiy si takie zastosowania kocowe, ktre wymagaj bardziej
wywaonych waciwoci folii. Okazao si wwczas, e jedynie technika jednoczesnego rozcigania jest w stanie zaspokoi potrzeby odbiorcw.
Jest to jeden z gwnych wnioskw pyncych z najnowszego rapor tu firmy PCI dotyczcego wycenianego na 1,1 mld dolarw globalnego rynku folii BOPA. Autorzy raportu zauwaaj, e dzisiejszych
uytkownikw folii BOPA satysfakcjonuj materiay o lepszej stabilnoci wymiarowej i mniejszym skurczu, co jest szczeglnie wane
w przypadku niektrych aplikacji. Nie dziwi wic fakt, e aby speni
wymagania techniczne wyrafinowanych aplikacji, w cigu najbliszych piciu lat wikszo nowych linii produkcji folii BOPA bdzie
oparta na technologii jednoczesnego rozcigania.
We wczesnych latach rozwoju technologii produkcji folii BOPA bya
ona zdominowana i licencjonowana przez kilka japoskich firm korzystajcych z techniki wytaczania baki lub rwnoczesnego wytaczania folii i stosowania procesw rozcigajcych. Dopiero rozwj
technologii 2-etapowego, sekwencyjnego rozcigania, wprowadzenie linii o wikszych wydajnociach i niszych kosztach produkcji
spowodoway, e wiatowy przemys folii BOPA rozpocz szybk
ekspansj na rynku opakowa gitkich. Ostatnio pojawienie si sektorw wysokiego wzrostu, takich jak produkcja opakowa do sterylizowanej ywnoci czy lekw postawio rne wymagania techniczne foliom, ktre s dopasowane do wyrobw wytaczanych na symultanicznych liniach orientacji.
Wedug PCI, globalny rynek w roku 2013 potrzebowa 230.000 ton
folii BOPA. W nastpnych piciu lat zapotrzebowanie wzronie o ko lejne 60.000 ton. Oczekuje si, e znaczna cz tego wzrostu pocho dzi bdzie z rynkw wymagajcych bardziej wywaonych waciwoci folii. W odpowiedzi na rosnce zapotrzebowanie ze strony przetwrcw folii, producenci inwestuj w nowe linie o rwnoczesnej
dwuosiowej orientacji w takim tempie, e jak szacuje PCI, 25% wiatowych mocy produkcyjnych folii BOPA bdzie korzystao z tego typu technologii w roku 2018, w porwnaniu do jedynie 16% w 2013.
www.pcifilms.com
ARC



tworzywa P 2 5

rynek

Raport ASSOCOMAPLAST

Kolejne targi PLAST

ju w roku 2
Zakoczyy si siedemnaste targi
PLAST. Odbywajce si co trzy lata
midzynarodowe targi tworzyw
sztucznych i gumy s jedn z najwaniejszych imprez dla przemysu
i jedn z najbardziej wyczekiwanych we Woszech i w Europie.
Wyniki tegorocznej edycji PLAST,
pod wzgldem liczby odwiedzajcych i wystawcw, byy bardziej,
ni pozytywne. Cakowita liczba
odwiedzajcych bya podobna
do wyniku PLAST 2012, czyli okoo 50.000 osb, z czego ponad jedna trzecia pochodzia z zagranicy:
w wikszoci z krajw europejskich
oraz z USA i Azji.
Midzynarodowa ranga tych targw zostaa potwierdzona zarwno przez procentowy udzia odwiedzajcych z zagranicy, przekraczajcy poziom z roku 2012, jak
rwnie przez wiele delegacji z innych krajw (40 delegacji z po nad 300 delegatami), z ktrych
wszyscy byli zadowoleni ze spotka, ktre odbyli w czasie trwania
targw.
Zarejestrowano nieco mniejsz
ilo odwiedzajcych z Woch
w porwnaniu z poprzedni edycj, jednake organizatorzy to
MACPLAS

przewidzieli podkrelajc, e pomimo trudnoci gospodarczych,

z ktrymi musz si zmierzy firmy,
PLAST 2015 zademonstrowa dobry poziom, zarwno pod wzgldem kontraktw biznesowych, jak
i liczby wystawcw (1558).
Mario Maggiani, dyrektor zarzdzajcy Promaplast, organizatora
PLAST, zaoy ju wytyczne na kolejn edycj, ktra bdzie stanowi
wyjtek w zasadach organizacji co
trzy lata i odbdzie si w ro ku 2017 (26-30 wrzenia). Trzy targi satelickie Guma, Druk 3D oraz
Start Plast stan si staymi punktami, a nowe obszary tematyczne
pozostaj wanie w fazie rozwoju.
Czciowo dziki probom wystawcw oraz potencjalnych dostawcw, po zakoczeniu tegorocznych targw ruszymy od razu
do pracy, aby pozosta o krok
do przodu i wykorzysta nowe
moliwoci biznesowe oraz nowe
granice technologiczne naszego
wiata skomentowa Maggiani.
Zorganizujemy wiele obszarw
tematycznych reprezentujcych
przyszo, z ktrych jednym bdzie recycling. Jest to sektor,
w ktry inwestowane s znaczce

zasoby finansowe, a woskie firmy

zawsze stay na czele innowacji.
Kolejnym gwnym tematem, ktremu chcielibymy powici wiksz ilo miejsca, s kompozyty,
ktre znajduj zastosowanie, cznie z zastosowaniami niszowymi,
przez wykorzystanie zalet tworzyw
czonych z czynnikami wzmacniajcymi. Wystpuj zaawansowane
materiay stosowane w wiodcych
gaziach przemysu, takich, jak
przemys motoryzacyjny, lotniczy,
kosmiczny, stoczniowy: wszystkie
sektory, gdzie woski przemys jest
wiatowym liderem.
PLAST potwierdzi zatem swoje
znaczenie jako jedna z najwaniej szych na wiecie imprez dla przemysu, okazja do spotka i dyskusji
z prominentnymi graczami, okazja
do zapoznania si z nowinkami
i powikszenia wiedzy poprzez
wiele warsztatw i konferencji,
jednak co najwaniejsze, jako
miejsce do zaprezentowania si dla
woskich firm celem poszerzenia
ich kontaktw handlowych zarwno na poziomie krajowym, jak
i
midzynarodowym.
Targi
PLAST 2015 odwiedziy liczne grupy polskich goci, a faktem jest, e
MACPLAS

Polska znajduje si w pierwszej

pitce krajw pochodzenia zagranicznych goci, potwierdzajc zainteresowanie w szczeglnoci
woskimi technologiami przetwrstwa tworzyw sztucznych i gumy.
Z drugiej strony, wana jest woska
obecno na PLASTPOL 2015,
gdzie ponad 70 wystawcw zaprezentuje swoj produkcj, bezporednio lub poprzez swoje filie lokalne, agentw, przedstawicieli,
dystrybutorw.
ASSOCOMAPLAST woskie stowa rzyszenie producentw maszyn
i form do przetwrstwa tworzyw
sztucznych i gumy rwnie wemie
udzia w targach, ze swoim stoiskiem (hala C, nr W32), prezentu jc informacje odnonie przemysu
krajowego w sektorze tworzyw
sztucznych.
Nieprzypadkowo znaczenie polskiego rynku dla woskich producentw maszyn do przetwrstwa
tworzyw sztucznych i gumy jest
potwierdzane statystykami, opracowanymi przez ISTAT i zaprezentowanymi przez ASSOCOMAPLAST. Eksport woskiego sektora
do Polski ustanowi nowy rekord
w roku 2014, osigajc obrt niemal 133 milionw euro, co stanowi wzrost o 6,2% w porwnaniu
z rokiem 2013 i dalszy wzrost
w porwnaniu z poprzednimi latami.
www.assocomaplast.org

tworzywa
D 31

D 32 D 33

D 39

D 38

D 30
D 28

D 64a

D 63

D 41

D 37

D 34

D 29

D 65

D 64

D 66

D 103 D 104

D 67

D 70

D 102

D 101

D 107

D 105

E 59

E 55

E 62

D 106
E 54

D 43

D 42

D 27
D 26

D 25

D 46 D 47

D 23

D 22

D 21

D 68

D 62

D 44

D 45

D 71

D 61

D 48

D 16
D 15

D8

D 14

D 12

D9

D 52

D 13

D 53

D 77

D 57

D 79

E 56

D 55

D4

D 83

D 119

D 93

D 90

E 44

D1

D3

E 47

E 46
E 36

E 41
E 38

D 118

E 37

D 120

D 92

D 81 D 88

E 42

D 117

D 91

E 28

E 27

D 89

D 84 D 87

E 24
D 86

D5

E 53

E 58

D 111

D 115

D 116

D 80

D 82
D2

D 114

D 95

D 94

D 56

D 11

D7

D6

D 50

D 76

D 75

D 58

D 96

D 74

D 59 D 73

D 51

D 17

D 97 D 112

D 108

E 45

D 49

D 20

D 109

D 98

D 72

D 60
D 19

D 99

D 69

E 57

E 26

D 85

D 54

E 20

E 21
C 38

C 36

E 23

I PITRO SALA KONFERENCYJNA

E 15

A132
A135
A137

A128 A127 A126

A131

A 139

A143

A 142

A145

A 146

A 121

A 117
A 115

A 144

A 65 A 64

A 124 A125 A 67

A 123

A 133

A 66

A 114

A 119

A 69
A 72

A 118 A 74 A 75
A 116

A 61

A 23

A 68

A 63

A 59

A 24

A 71

A 58

A 57

A 27

A 56

A73

A 76

A 112 A 113 A 18

A 62

A77

A 54

A 55
A 53

A 22

A 21

A 26

A 18

A 28

A 16

A 29

A 31

A 33

A 32

A151

A 111
A 107

A 108

A 80

A 79

A 81

A 106 A 105 A 82

A 104

A 103

A98

A 99 A 101 A 102

A 83

A 85

A 84

A 92

A 86

A97

A 44

A 52
A 49

A 51
A 48

A 47

A 46

A 45

A 43

A 35

A 34
A 37

A 38

A 15

A 12
A9

A 39

A 41

A5

C 66

C 65

C 64

A6

A 93

A 91

A 87

A 42

C 34

C 40

C 67

C 15

E 14

C 14

C 33

C 31
C 60

C 43

C 29

C 59

E 12

E 7a

E 10

E7

E6

E 11

E5

E8

C 10

C 25

E3

C7

C 23

C 27 C 24

C5

C6

E2

E1

C4

A4
A3

C 57

C 58

C 49

A1

C 53

C 52

C 51 C 47

C 44
C 48

C 45

C 32

C 28
BIURO OBSUGI WYSTAWCW
EXIBITORS SERVICE OFFICE

C 46

C1

Z-4,8

Z-2,8

Z 18
ZF 2
ZF 1

E-27

C-5

Plan targw i lista wystawcw na podstawie

informacji firmy Targi Kielce z dnia 13.05.2015 r.
Za zmiany wprowadzone przez Targi Kielce redakcja nie odpowiada.

E5

SAL
KONFERE

C 22
C8

C 62

E 13

E9

C 12

C 11

C 42

C 63

C 61

C 19

C9

C 41

C 50
A 94

C 16

C 68

A 14

A7

C 17

C 13

A8
A153

C 18

C 39
A 17

E 17

E 16

C 35

LISTA WYSTAWCW

zapraszaj
na targi

Plastpol 2015
G

I PITRO SALA KONFERENCYJNA

STACJA TRAFO

G 15

E 63
E 60
E 51

E 52

G11

G 12

G 16

G 14

G 16

E 48

G7

E 34
E 35

G 26

G8

G 20
G5

E 33

5a

G27

G 19

G9

G2

G4

G 25

G 28

G1
G 21

G3

G 22

E 29
E 32

F4

F5

E 31

F6

F 10

F7

F8

F 28

F 29

F 30

F 27

F 11

F3

E 18

E 19

F 26
F 24
F2

F2

F1

F 11

F 19

F 23
F 22
F 21

E 5b

LA
ENCYJNA

F 11

F 17

I PITRO RESTAURACJA
F 14

ZF 9

F 15

F 16

F 18

1 A 24
1.PLASTCOMPANY.
1A2
1A RECYKLING MACHINERY
2.HD PLASTIKMASCHINEN
3D LIKE FILAMENTS
3D MASTER
3D PRO
29PRO
A.B.S. SILO-UND FORDERANLAGEN
A.MARCINIAK O.T.
A.R. PEISSIG-DOLDER
A.SCHULMAN POLSKA
ABAKUS KONSULTING
ACE APPARATEBAU
ADDITIV CENTER
AD MAJORIS
AEC
AGD PASTERSKI
AIMECS
AKPOL
ALBIS POLSKA
ALF SENSOR
ALLOD WERKSTOFF
ALPHA TECHNOLOGY
AMBASADA AUSTRII
AMBERSIL/CRC INDUSTRIES EUROPE
AMB
AMBRA POLIMERI
AMIS MASCHINEN
AMRA TECHNOLOGY
AMUT DOLCI BIELLONI
AMUT
ANA BIURO HANDLOWE
ANNA P.P.H.U. WOJCIECH BOGUCKI
ANWIL
AOKI TECHNICAL LABORATORY INC
APATOR CONTROL
APLIKON - WAKNEL
APPLASTIC
APX TECHNOLOGIE
ARBURG POLSKA
ARCAPOL
ARENA COMET SCS POLSKA
ARKEMA
ARKEMA
ARKEMA FRANCE
ARLA PLAST AG
ARMAKOM
ASAHI KASEI CHEMICALS
ASS MASCHINENBAU
ASSOCOMAPLAST
ASTAT
ASTEN GROUP
ASUA PRODUCTS
ATLANTIC POLYMERS POLSKA
AURUM CHEMICALS
AUTOMATEC
AVENTEK TECHNOLOGIES
AVIAN RECYCLING TECHNOLOGY EUROPE
AVOB BUDOWA MASZYN
AZURR-TECHNOLOGY
B&K
BAGSIK
BALLUFF
BARUFFALDI PLASTIC TECHNOLOGY
BATTENFELD POLSKA INJECTION MOULDING
TECHNOLOGY
BAUSANO & FIGLI
BBM MASCHINENBAU UND VERTRIEBS
BECAUSE WE CARE
BECKER POLSKA
BENVIC EUROPE
BESSER POLAND
BGM MOLYDAL
BIBUS MENOS
BIESTERFELD POLSKA
BINOVA
BIURO KONSTRUKCYJNE PAWFORM
BLEVER
BLUE AIR SYSTEMS
BMTEK
BOCO PARDUBICE
BOGNER EDELSTAHL POLSKA

D-39
D-92
C-39
D-29
A-34
D-29
D-28
D-72
F-16
A-14
F-10
A-51
E-36
N/Z
D-44
E-48
D-96
C-7
D-32
D-4
D-88
E-56
A-93
E-8
D-64
D-44
C-15
D-83
D-85
C-22
A-145
C-34
D-61
G-28
D-12
E-53
A-38
A-80
D-111
N/Z
C-23
E-20
D-52
A-124
E-41
E-51
D-85
A-27
A-81
E-41
F-2
C-10
A-104
G-14
D-87
E-6
E-38
G-11
N/Z
D-27
A-37
E-52
F-6
C-39
F-29
A-133
F-27
C-12
F-2
D-85
D-93
E-33
A-15
C-62
A-16
E-58
C-12
F-22
F-15
C-63
C-40
C-39
D-51

BOHLER UDDEHOLM POLSKA

BONHOMIE PLASTICS
BORGHI
BOSMANN
BRABENDER
BRABENDER TECHNOLOGIE
BRANSON
BRASKEM
BRENNTAG POLSKA
BREYER MASCHINENFABRIK
BRUJ INTERNATIONAL
BRU Y RUBIO
BUCKEYE POLYMERS INC./RIPLAST
BUSINESS IMAGE
BUSS
BYDGOSKA AGENCJA ROZWOJU REGIONALNEGO
BYDGOSKI KLASTER PRZEMYSOWY
CANTORE FABIO
CELANESE
CHEMPOL IMPORT-EXPORT
CHEVRON PHILIPS INTERNATIONAL
COLDTEAM
COLEMAN INTERNATIONAL
COMEC POLSKA
COMERCIAL QUIMICA MASSO
CORTEX CHEMICALS
COSMOS POLAND MACHINERY
CRC INDUSTRIES
CRIZAF
CT SYSTEMS
DACPOL
DANJE-POLYMER
DEIFEL
DEMAG PLASTICS GROUP
DEPUR PADANA ACQUE
DESMA KLOCKNER ELASTOMERTECHNIK
DFLEX SOFTWARE
DIGO SOLUTIONS
DME EUROPE
DOLDER
DONGYANG AOLONG NONWOVEN EQUIPMENT
DOPAK
DOTECO.
DOW CHEMICAL
DOW POLSKA
DPS - DIVISIONE PRODOTTI SPECIALI
DREWNEX RECYCLING PLASTICS
PRZEMYSAW MIKIEWICZ I S-KA
DREYPLAS
DUET
E.A. KRUPISKI ELBIETA KRUPISKA
E.M.P.
EAS
ECOFLOW
ECON
ECOPLASTIC TECHNOLOGIES
M.MAEK W.PAWLIKOWSKI
EEC EGYPTIAN EUROPEAN COMPANY
EICHHOLZ SILO UND ANLAGENBAU
EKIN MAKINA PLASTIK SAN TIC STI
EKOGRANULAT C.BURCHERT-EHM
EKONORM
EKOPOLDEX
ELAMED STAL METALE & NOWE TECHNOLOGIE
ELASTORSA
ELASTO SWEDEN
ELAUTEC
ELBA
ELBI - WROCAW
ELEKTROTERMIA
ELJOT
ELKREM
ELTEX
ELTEX
ELWIK ZAKAD TECHNOLOGICZNY
EMPLAST MARCIN NOWICKI
EMS-GRIVORY
ENGEL AUSTRIA
ENGINEERING MEDIA GROUP WWW.3DCAP.PL
ENPLAST
ENTERIO
ENTERIO WWW.TWORZYWA.PL
ENTEX
ENTRO HOLDINGS

ZF 10

TOGETHER WE CAN
TOGETHER
CREATE
CREA
TE THE CHEMISTRY
THATT MATTERS
THA
MAT TERS
G-19

TELL US WHAT
WHAT MAT
MA
MATTERS
T TERS T
TO
OY
YOU
OU
MEET US AT
AT PLASTPOL 2014
SABIC STAND
STAND E5, HALL E

group.

2014 Copyright by SABIC

reserved.
All rights reser
ved.

D-56
A-115
G-28
A-47
D-101
C-39
D-111
E-51
E-28
D-11
E-23
D-66
D-85
E-63
C-39
F-19
F-19
D-85
E-51
D-101
E-15
C-59
D-16
D-108
N/Z
D-87
A-123
C-15
F-1
C-24
D-106
E-34
C-11
G-15
C-65
E-21
E-5A
D-81
F-28
A-51
A-118
F-2
C-40
E-51
E-46
G-28
D-41
E-33
A-14
N/Z
D-112
C-11
D-63
C-67
D-21
E-42
F-1
C-42
E-32
A-8
D-84
A-67
E-41
D-62
D-15
C-34
G-7
A-81
A-106
D-68
A-57
A-84
D-7
C-27
E-16
F-3
N/Z
E-51
D-41
N/Z
C-67
E-7

LISTA WYSTAWCW
EPAFLEX POLYURETHANES
D-116 GWK
EPS MEDIA CHEMIA I BIZNES
C-51 HAMOS RECYCLING -UND SEPARATIONSTECHNIK
EQUIPO
A-57 HASCO HASENCLEVER
EREMA.
D-2 HASCO POLSKA
ERIMAKI
C-12 HAUG
ERMANNO BALZI
F-10 HEDPES
EUROCHILLER
C-12 HERBOLD MECKESHEIM
EUROPAFILTER
A-63 HERMANN ULTRASCHALLTECHNIK
EURO SITEX POLSKA
C-61 HERZ POLSKA
EURO SITEX
C-61 HEXPOL TPE
EWIKON HEISSKANALSYSTEM
F-19 HG GRIMME
EXPLAST
E-2 HI OPAQUE
EXTRUNET
D-101 HOLZER
F.CAIXEIRO LDA
C-45 HOTSET
FACH MEDIA PLAST NEWS
D-65 HRSFLOW MEMBER OF INGLASS
FADO
D-71 HTW FORMEN UND FERTIGUNGSTECHNIK
FANUC POLSKA
G-27 HUBRON INTERNATIONAL
FAS CONVERTING MACHINERY
C-34 HUFSCHMIED ZERSPANUNGSSYSTEME
FB BALZANELLI
C-8 HURMAK
FCPK BYTW
G-1 HUZAP
FERLIN PLASTICS AUTOMATION
C-22 HYDRAPRESS
FERMORGADO
A-73 HYPLAS MACHINERY
FERROMATIK MILACRON
G-22 ICETECH
FESTER - TOOLS.
A-69 ICETECH POLSKA
FIFE-TIDLAND
A-49 ICHEMAD - PROFARB
FILTEC
C-22 ICMA SAN GIORGIO
FINOPROJECT
D-19 ICS COOL ENERGY
FOOD MACHINES
D-4 IFW MOULD TEC
FORMIPLAST
F-24 IGUS
FOXNUM TECHNOLOGY CO.,
A-107 IKV - INNOVATIVE KUNSTSTOFFVERDELUNGS
FRANCESCO FRANCESCHETTI ELASTOMERI
D-17 IN AUTOM POLAND
FREDEN ZAKAD NARZDZI I WDRAANIA TECHNOLOGII
C-38 INBRAS
FRILVAM.
E-44 INCOE INTERNATIONAL EUROPE
FUCHS OIL CORPORATION.
A-6 INDUSTRIAL FRIGO POLSKA
GABRIEL-CHEMIE BOHEMIA
D-98 INDUTRONIC
GABRIEL-CHEMIE POLSKA
D-98 INEOS BAREX
GAMART
D-79 INMET - BTH
GAMMAFLUX EUROPE
C-63 INNO-PLAST
GAMMA MECCANICA
C-65 INSTALACJE-ST
GAMRAT
C-12 INSTYTUT MECHANIZACJI BUDOWNICTWA
GB BOUCHERIE
G-28 I GRNICTWA
GEBA KUNSTSTOFFCOMPOUNDS
D-44 INSTYTUT TELE- I RADIOTECHNICZNY
GEISS
C-22 INTEMO
GENERAL PLASTICS
C-13 IRMAMOLDE, LDA
GENPLAST
D-41 ISHIZUKA GLAS
GETECHA
G-19 ITALMATCH CHEMICALS
GG PLAST TECHNOLOGY
C-1, C-43 ITA
GHECORS.
C-12 ITER PROJEKTOWANIE I KONSTRUKCJE INYNIERSKIE
GIMATIC
F-2 ITIB MACHINERY INTERNATIONAL
GIUGNI
C-65 JARFOL
GLEBA TRADING MACHINERY
E-62 JASZTAL
GLS THERMOPLASTIC ELASTOMERS
D-109 JAZON
GM COLOR
E-48 JON WAI MACHINERY WORKS
GNEUSS
C-11 K+L BIURO HANDLOWE POLSKA
GRAFE POLSKA
D-49 KAMADUR
GRAFORM
F-19 KANITECH
GRANULAT
E-37 KARL FINKE
GREEN BOX
D-13 KAROMA
GREINER EXTRUSION
D-46 KDESIGN
GRUPA AZOTY
E-27 KF TECHNOLOGIE
GRUPA AZOTY ZAKADY AZOTOWE KDZIERZYN
E-27 KIEFEL
GT - MAQUINARIAS
A-72 KIMATIC
GUMMIWERK KRAIBURG
E-12 KK RECYKLING
GUMOTIV
D-107 KLN ULTRASCHALL
GUSBI OFFICINA MECCANICA
G-28 KM-SYSTEM

E-13
D-76
F-8
F-8
D-111
A-62
C-34
E-1
D-59
D-62
E-7
D-99
C-22
F-10
F-30
D-101
E-44
C-22
C-2
C-64
A-52
A-94
C-46
C-46
N/Z
C-34
C-59
D-48
D-67
A-143
G-8
C-47
F-14
C-25
D-9
E-41
D-69
D-23
A-98
N/Z
D-38
F-19
A-153
E-41
E-41
C-58
N/Z
C-12
A-59
G-9
D-102
D-20
D-89
C-39
E-19
E-14
A-33
C-65
D-25
D-25
C-40
C-5
D-43
G-11

KMP PLASTICS
KOLTEX
KOM-ODLEW KOMPUTEROWE SYSTEMY
INYNIERSKIE
KOMAG LABORATORIUM INYNIERII MATERIAOWEJ
I RODOWISKA
KONEK PSN
KONICA MINOLTA SENSING EUROPE
KRAIBURG TPE
KRAKCHEMIA
KRAUSSMAFFEI TECHNOLOGIES
KREYENBORG PLANT TECHNOLOGY
KUKA ROBOTER CEE
KUNG HSING PLASTIC MACHINERY
KWAZAR CORPORATION
LABOTEK POLSKA
LAMELA
LENSO
LG CHEM
LIAD WEIGHING AND CONTROL SYSTEMS.
LIFOCOLOR FARBPLAST
LINDNER RECYCLINGTECH
LIWITEC PRODUCTS
LORANDI SILOS
LP KF LASER & ELECTRONICS
LUBRIZOL ADVANCED MATERIALS EUROPE
LUDATEC
LUNG MENG MACHINERY
LUVE CONTARDO
M.A.S.
M.B. MARKET
M.SCHONENBERGER
MACHINEPOINT CONSULTANTS S.L.
MACOILERS.
MACPLAS
MAGIK
MAGUIRE PRODUCTS
MAIN TECH
MAMATA MACHINERY
MAPLAN
MAPRO POLSKA
MAR-TOOLS
MARBACH BUDOWA FORM
MARCIN MALIK FH-U MALIK
MARCOSTA WIAT OBRABIAREK I NARZDZI
MARINUS
MARSE - INDUSTRIAL Y COMERCIAL MARSE
MAS ANLAGENBAU SCHULZ
MASCHINENHANDEL BOROWSKI
MASS INTERNATIONAL
MASTER COLORS
MATERIALISE
MBA POLYMERS
MB BARTER AND TRADING
MBT POLSKA
MCPP POLAND
MDT WADOWSKI
MEDIA TECH TWORZYWA SZTUCZNE W PRZEMYLE
MEECH STATIC ELIMINATORS
MEGA-PLAST
MEGAN
MEGARA RESINS
MESGO IRIDE COLORS
MESGO POLSKA
METAL-1

C-22 METALIMPEX
D-112
C-31 METZELER PLASTICS , VITASHEET GROUP
D-104
MEUSBURGER GEORG
F-17
D-97 MIKROSAN MAKINA VE KALIP
C-8
MILAR
C-15
A-48 MILIMEX
D-116
F-19 MILLENNIUM LEASING
E-18
A-3 MINDA KTSN PLASTIC AND TOOLING SOLUTIONS
C-16
E-10 MITSUBISHI ELECTRIC EUROPE
G-11
E-57 MIXACO
C-67
F-2 ML
C-18
C-39 MM ENERGY
E-8, C-24
F-4 MOBI
D-17
C-40 MOJETWORZYWA.COM
D-29
A-52 MOL-HUNGARIAN OIL & GAS COMPANY
E-3
A-39 MOLD-MASTERS EUROPA
F-5
A-17 MOLDES CATARINO
A-4
C-6 MOLDEX 3D
F-22
E-51 MORETTO EAST EUROPE
C-19, ZF-10
C-22 MORETTO
C-19, ZF-10
F-19 MOTAN-COLORTRONIC
G-19
D-1 MOTOR POLIMER
E-44
A-83 MOULDPRO
F-10
C-25 MP2 POL
F-29
D-43 MP3
D-25
E-41 MTA.
C-59
G-22 MTL ASCO
ZF-1
A-101 MT RECYKLING
C-5
C-59 MUEHSAM - ELEKTROMECH
F-1
A-28 MULLER KUNSTSTOFFE
D-62
E-46 MULTI-INSTAL
D-86
A-85 MULTIBASE
E-16
A-35 MY CEPPI.
A-9
C-12 MYCONSULT
F-19
C-10 NATEX
D-58
A-92 NATURE WORKS
E-51
E-19 NETSTAL - MASCHINEN
F-1
C-12 NEUE HERBOLD MASCHINEN
F-2
C-40 NEURON
E-5A
F-2 NEW OMAP
C-22
G-20 NEXT GENERATION RECYCLINGMACHINEN
C-34
D-28 NILIT PLASTICS
E-28
D-5 NILTECH
A-32
A-108 NISSEI ASB
C-28
A-54 NORDMANN RASSMANN POLSKA
D-62
G-26 NORDSON BKG
E-17
C-22 NORDSON CORPORATION - POLYMER
C-5 PROCESSING SYSTEMS
E-17
F-26 NORDSON EXTRUSION DIES INDUSTRY
E-17
C-22 NORDSON PPS
E-17
C-11 NORDSON XALOY INC.
E-17
A-119 NORRES POLSKA
C-49
D-47 NORTRADE
A-51
D-119 NOSELAB ATS
C-12
D-119 NOVA FRIGO ENGINEERI
C-29, G-11
E-26 NOVAPAX KUNSTSTOFFTECHNIK STEINER
C-38
A-7 NOVA PLAST
A-41
A-125 NPP
A-85
E-7 NTQ
E-55
F-28 OBERON
D-31
D-77 OBERON PRZEDSIBIORSTWO ROZWOJU I WDROE
D-74
D-85 OCTAGON PROCESS TECHNOLOGY
A-21
D-8 OERLIKON BALZERS COATING POLAND
D-80
D-8 OKT POLSKA
F-19
A-68 OLMAS
C-8

OMRON ELECTRONICS
OMSO
OMYA
ONI-WARMETRAFO
OSV TECHNOLOGIYA
OZ-MAK PLASTIL MAKINA
PALLMANN
PAN STONE HYDRAULIC
PARKER PLASTIC MACHINERY
PAGAPLAST
PC PRINT
PFTECHNOLOGY
PHIDIAS
PIOTROWICE II Z.S.CH I M.
PIOVAN S.P.A.
PIPE SOLUTIONS
PIXARGUS
PLASKOBEL
PLASMAQ
PLASTECH - H.ZAWISTOWSKI
PLASTECH.PL
PLASTECH WYDAWNICTWO PORADNIKW I KSIEK
TECHNICZNYCH
PLASTICOLOR, GRAFELFING
PLASTICSCOMMERCE
PLASTLINE
PLASTOPLAN POLSKA
PLASTPLANET.COM
PLASTRON
PL SONIC WELDING SOLUTIONS
PMT
POL-SERVICE
POLAN
POLIMARKY
POLIMARKY
POLITECHNIKA WITOKRZYSKA
POLON-IZOT
POLWAX
POLYMA KUNSTSTOFF
POLYONE
POLYPLASTICS
POLYRAM
POLYTECHS
PONAR PLAST
PONAR
POTTERS EUROPE
PREMA SARL
PREMIUM SOLUTIONS POLSKA
PRESMA
PROCESSCONTROL
PROCESS CONTROL
PRODEKOLOGIA
PROGRESSIVE
PROKHARD
PROMANEX
PROMIXON
PROSES BDE
PROSOLUTIONS
PROTECHNIKA
PROTEC POLYMER PROCESSING
PROTON
MULTI
PRZEMYSOWY INSTYTUT AUTOMATYKI
I POMIARW PIAP
PTC

F-4
C-34
E-47
F-2
A-31
A-107
C-11
D-116
A-102
A-34
A-56
A-5
D-85
E-60
F-1
C-8
G-28
E-33
C-44
E-11
C-50
E-11
D-101
G-9
G-19
E-6
D-29
C-63
D-43
F-15
D-37
C-67
A-61
E-54
A-137
A-131
D-85
C-60
D-109
E-41
E-41
E-41
F-21
G-21
E-41
C-40
A-55
G-28
A-14
A-14
A-86
F-10
A-18
D-64A
D-101
F-2
C-35
C-36
C-63
A-45
A-79
A-64
C-12

PUMA TECH
QUIPSY QUALITY
RADKA POLSKA
RAPID GRANULATOR
RATAJ POLSKA
RAVAGO GROUP
RAVEN MEDIA MM MAGAZYN PRZEMYSOWY
REDUCTION ENGINEERING
REDWAVE
REGLOPLAS AG
REIFENHAUSER
RENISHAW
REPROGRAF
REPRO PLAST
RESINEX
RESINEX POLAND
RHL-SERVICE
RHYMEBUS CORPORATION
RICCO INTERNATIONAL TRADE & CONSULTANCY
RINCO ULTRASONICS
RO.SA.-HALE
ROEMHELD-HILMA
ROEMHELD FRIEDRICHSHUETTE
ROLBATCH
ROLL-O-MATIC
ROSA
ROSSI POLSKA
ROTHFUSS MECHANIK
RP INJECTION/TOYO EUROPE
RT-PLAST
RUDFIL TECHNIKA FILTRACJI
RUD SYSTEMY PRZENOSZENIA POLSKA
RUNI
RYWAL - RHC
SAFIC-ALCAN POLSKA
SAM-A & YHM MASTERBATCH
SAMDEX
SCHEER PELLETIZING SYSTEMS
SCHMOLZ + BICKENBACH POLSKA
SCHWING FLUIDTECHNIK
SCITEQ
SCORPIO
SENOPLAST POLSKA
SEPRO ROBOTIQUE
SESOTEC
SHAPERS` POLSKA
SHINY TOOL & MOULD
SHUNDE PLASTIC MACHINERY
SIBA POLSKA
SICA
SIEROSAWSKI GROUP
SIGMA ENGINEERING
SILSPEK RUBBER
SIMO
SINGLE
SINKOPLEX
SIPOL
SISE
SK CHEMICALS
SKK - SYSTEMY KODW KRESKOWYCH
LSKA AGENCJA REKLAMOWO-DZIENNIKARSKA
POWER & BULK
SLOVNAFT
SO.F.TER.
SOLGAM

A-71
F-2
E-35
F-1
A-58
E-51
A-97
C-24
C-5
G-19
E-21
A-42
N/Z
D-3
E-51
E-51
C-52
A-99
C-34
D-43
A-46
D-69
D-69
D-29
C-40
A-91
D-117
F-2
D-22
G-2
C-68
A-22
C-5
D-14
D-96
A-74
A-114
C-24
D-54
A-51
D-101
C-17
E-7A
F-1
D-73
F-19
A-78
A-33
A-126
D-101
D-91
D-97
A-24
A-133
C-11
D-82
D-85
A-39
E-41
A-82
N/Z
E-3
D-116
A-23

SOLIDCAM
A-55
SOLID LINK
A-128
SOLIDWORKS
A-55
SOLVAY
E-51
SOLVEERE
A-29
SONICTECH
D-115
SPECTRO-LAB
D-33
STAMIXCO
F-1
STARLINGER
D-45
STAUBLI D
E-24
STEBO
C-22
STEER
C-22
STORK IMM.
G-12
STOWARZYSZENIE INYNIERW I TECHNIKW MECHANIKW
POLSKICH MECHANIK
E-11
STRUKTOL COMPANY OF AMERICA
E-41
ST SOFFIAGGIO TECNICA
E-19
SUBTER PLUS
A-135
SUMITOMO CHEMICALS EUROPE
E-41
SUZHOU ARMORD ALLOY MATERIALS
A-76
SYNVENTIVE MOLDING SOLUTIONS ODDZIA
W POLSCE
C-4
T&F PLAST TRADE
C-65
TAIZHOU CITY HUANGYANZHENHUI PLASTIC MOULD
A-75
TAIZHOU HUANGYAN KING MOULD
A-116
TAJWASKIE BIURO TECHNICZNE
C-33
TAMPOGRAFIKA
D-6
TAMPO GRANIT
D-6
TAMPOPRINT
C-17
TAMPO PROFI
E-9
TANGRAM PET TECHNOLOGY
C-28
TB-AUTOMATION
A-65
TECHNIKPLAST
E-5A
TECHNO PLASTIC
G-28
TECHPLAST
F-23
TECNOFER ECOIMPIANTI
C-65
TECNOMAGNETE
F-1
TECNOMATIC
C-12
TECNOPOL
D-85
TECNOVA
C-12
TECOM
C-12
TEDERIC MACHINERY
G-8
TEKNOMAST
A-133
TEKNOR APEX
D-96
TELKO - POLAND
E-16
TER PLASTICS POLIMER GROUP
D-114
TER PLASTICS POLSKA
D-114
TESA TAPE
A-26
TEXCHEM POLYMERS
D-85
TEXTILIMPEX
D-94
THERMOPLAY
F-10
TIM PLAST ANLAGENBAU
A-14
TISZAI VEGYI KOMBINAT
E-3
TMA AUTOMATION
F-4
TMR PLASTICS
F-19
TMVK
D-57
TOMASZ GALISKI
C-66
TOMIR
D-75
TOOLS FACTORY
A-1
TOPAS
E-41
TOP TECHNIK
D-61
TOSAF POLSKA
E-29
TOTAL PETROCHEMICALS ODDZIA W POLSCE
E-45
TOX PRESSOTECHNIK
A-61
TRANS-WEST
F-7

TRANSCORN
D-103
TRIA
C-5
TRINSED
E-51
TRINSEO
E-41
TRIPLE R EUROPE
A-83
TRUMPF POLSKA
D-34
TSM CONTROL SYSTEMS
A-39
TUBES INTERNATIONAL
D-118
TWELVE ELECTRIC
A-127
TWORZYWA-MEDIA KWARTALNIK TWORZYWA
E-5B
TYREX
E-60
ULTRA PURGE - M.P.I.
A-142
ULTRA SYSTEM
A-51
UNICOR
D-101
UNIFACTOR
A-44
UNIROB
D-73
UNIWERSYTET TECHNOLOGICZNO-PRZYRODNICZY
F-19
UNTHA SHREDDING TECHNOLOGY
D-42
USTUN IS MAKINA
C-41
UTPVISION
A-71
VALTORTA
C-12
VAN DAM
D-25
VECOPLAN
A-57
VEGA
F-10
VELOX
E-41
VERA SHAPE
G-5
VETTER KRANTECHNIK
D-14
VGT POLSKA
C-63
VIARA
C-65
VIRGINIO NASTRI
F-2
VOLPKER
E-41
WARTACZ P&F
C-29, G-11
WEBER
D-101
WEIMA MASCHINENBAU
C-57
WEI MENG INDUSTRIAL CO.,.
A-105
WENDE RECYCLINGTECH
D-1
WENTWORTH TECH
F-18
WEST CHEMIE
C-63
WEST
C-14
WETEC
E-19
WIBROINSTAL
A-151
WICHARY TECHNOLOGIES
D-76
WINTECH
D-26
WIPA
C-5
WITTMANN BATTENFELD
F-27
WITTMANN KUNSTSTOFFGERATE
F-2
WOOJIN PLAIMM
G-16
WOYWOD KUNSTSTOFFMASCHINEN
D-101
WTH WALTER THIEME HANDEL
D-50
WW EKOCHEM
D-55
XPERTS
A-43
YIZUMI
G-9
ZAHORANSKY
F-19
ZAKAD BUDOWY MASZYN I SYSTEMW
STEROWANIA MARIUSZ KUCZMIERCZYK
D-120
ZAKAD NARZDZIOWY EKOPLAST ROMAN GLAZIK
F-19
ZAKAD PRODUKCJI FORM I NARZDZI
F-19
INBRAS ZPTK
C-47
ZAMAK MERCATOR
D-53
ZAVOD UTIOS UKRAINA
D-90
ZELGRAF
F-10
ZHANGJIAGANG LANGBO MACHINERY
A-112
ZOLTEK
E-41

www.toptechnik.pl

*OLZLFH
XO7RV]HFND
WHOID[
HPDLOELXUR#WRSWHFKQLNSO
ZHEVLWHZZZWRSWHFKQLNSO

ta obejmuje:
 /LQLHGRZ\WDF]DQLD
 UXU]3(33RUD]3353(;39&
 SUROL]39&383$735$%6:3&
 IROLLLS\W]39&3(73336$%6300$
 /LQLHGRUHF\NOLQJXEXWHOHN3(7+'3(
 7HUPRIRUPLHUNLGRIROLLLS\W
 :WU\VNRUR]GPXFKLZDUNLGRRSDNRZD
 $JUHJDW\ZRG\ORGRZHM
 7HUPRUHJXODWRU\ZRG\LROHMX
 /LQLHGRGUXNRZDQLDPDORZDQLDWZRU]\Z
 ,QQHPDV]\Q\GR376

5HSUH]HQWXMHP\SRQLV]HUP\

.RPSOHNVRZDLSURIHVMRQDOQDREVXJD
Projektowanie, dostawa, rozruch


0DV]\Q\]FHUW\NDWHP&(
Plastpol stoisko

www.toptechnik.pl

D-61



tworzywa P 2 5

plastpol

Plastpol 2015

Wystawcy z ponad  krajw

zaprezentuj nowoci techniczne
PLASTPOL to jedne z najlepszych targw sektora przetwrstwa tworzyw sztucznych w Europie. W maju w Targach Kielce kilkuset wystawcw z ponad 30 krajw z caego wiata zaprezentuje nowoci
technologiczne.
Na wystawie obecni s co roku przedstawiciele wszystkich grup
brany, a zatem dystrybutorzy, firmy tworzywowe czy producenci
maszyn z ponad 30 krajw z caego wiata. Midzynarodowe Targi
Przetwrstwa Tworzyw Sztucznych i Gumy odwiedza ponad 17 tysicy specjalistw.
Na tle rynku europejskiego polskie firmy z brany przetwrstwa tworzyw sztucznych prezentuj si wyjtkowo dobrze. Wedug danych
Stowarzyszenia PlasticsEurope zapotrzebowanie na tworzywa
w 2014 roku wzroso w porwnaniu z rokiem poprzednim o ponad 3% i przekroczyo 2,9 mln ton. Ta wielko stanowi ok. 6,3% zu ycia tworzyw w Europie i stawia Polsk na szstym miejscu
po Niemczech, Woszech, Francji, Hiszpanii i Wielkiej Brytanii. Take
zatem i z tego powodu z roku na rok powierzchnia targw PLASTPOL
staje si coraz wiksza. Na stoiskach od 26 do 29 maja 2015 roku prezentowane bd maszyny i urzdzenia do przetwrstwa tworzyw,
formy i narzdzia wykorzystywane w brany, tworzywa sztuczne,

komponenty, technologie recyklingu oraz zastosowania systemw

informatycznych w przetwrstwie tworzyw, rozwizania technologiczne oraz gotowe produkty. Mona bdzie obejrze cae linie technologiczne i proces przetwrczy produktw. Spotkaniom targowym
towarzyszy bdzie bogaty program konferencji i seminariw.
Plastpol Wystp targowy i prezentacja innowacyjnych produktw to
rwnie szansa na to, by zosta jednym z laureatw podczas uroczy stej gali PlatinumPlast. To wtedy niezalene jury zoone z najlepszych specjalistw brany przetwrstwa tworzyw sztucznych honoruje zotymi medalami Targw Kielce najlepsze, ich zdaniem, oferty
wystawcw.
Na targach w 2015 roku ju po raz szsty odbdzie si fina konkursu wiedzy o przetwrstwie tworzyw sztucznych Omniplast. Jest on
skierowany do firm bdcych wystawcami targw PLASTPOL. Najlepsi z dwch etapw wezm udzia w pisemnym finale w trakcie Midzynarodowych Targw Przetwrstwa Tworzyw Sztucznych i Gumy
PLASTPOL. Nagrodami s bony rabatowe na wynajcie powierzchni
wystawienniczej na targach PLASTPOL 2016. Otrzymaj je zdobywcy
pierwszego, drugiego i trzeciego miejsca.
t

PLASTPOL

PLASTPOL

PLASTPOL

PLASTPOL

tworzywa P 2 5

plastpol



Szerokie spektrum metod

produkcji w ofercie firmy ARBURG
ARBURG

Technologia produkcji przyrostowej innowacyjne urzdzenie

Freeformer na ywo
Artykuy dla medycyny masowa produkcja wysokiej jakoci
strzykawek na wtryskarce hybrydowej ALLROUNDER
Automatyzacja monta elementw wtryskiwanych w jednym
cyklu
Na
targach
Plastpol
2015,
w dniach 26 29 maja w Kielcach,
firma ARBURG zaprezentuje szerokie spektrum metod produkcji wyrobw z tworzyw sztucznych
od produkcji pojedynczych elementw, po masow produkcj artykuw dla medycyny. Na stoisku
E20 w hali E, urzdzenie Freeformer zademonstruje produkcj pojedynczych wyrobw i krtkich serii bez koniecznoci stosowania
form, z wykorzystaniem technologii przyrostowej. Na hybrydowej
wtryskarce ALLROUNDER 520 H
prezentowana bdzie masowa
ARBURG

produkcja korpusw strzykawek

jednorazowych. Gniazdo produkcyjne na bazie hydraulicznej wtryskarki ALLROUNDER 420 C Golden
Edition, bdzie przykadem ekonomicznej automatyzacji produkcji.
Koniunktura w Polsce jest stabilna
i z optymizmem obserwujemy rosnc gotowo firm do inwestowania mwi dr in. Sawomir
niady, dyrektor zarzdzajcy ARBURG Polska Sp. z o.o. Szczeglnym zainteresowaniem ciesz si
rozwizania gwarantujce wysok
efektywno produkcji, tj. wysok
wydajno przy minimalnych kosz-

tach jednostkowych, a wanie takie rozwizania mamy w ofercie.

Zaawansowane technologicznie
wtryskarki ARBURG i niezawodne
zaplecze serwisowe stwarzaj
klientom optymalne warunki dziaalnoci. W tym roku, obok wtryskarek, pokaemy take zupen
nowo Freeformer, urzdzenie
do produkcji w technologii przyrostowej.
Freeformer przetwarza standardowe granulaty tworzyw sztucznych
i umoliwia produkcj pojedynczych elementw lub krtkich serii
wyrobw bez koniecznoci stosowania form wtryskowych. Sprzeda tego urzdzenia w Europie
rozpocza si w kwietniu b.r.
przy ogromnym zainteresowaniu
klientw spodziewamy si, e
targi Plastpol rwnie przynios
pozytywne reakcje i zaowocuj
wieloma, inspirujcymi spotkaniami.

wanych docelowo wod. Stwarza

to ogromn swobod efektywnej
produkcji.
Prezentowany na targach Freefor mer wykorzystany bdzie do pro dukcji breloczkw z obrotowym
przegubem, wykonanych z ABS,
przy zastosowaniu dodatkowego
tworzywa na konstrukcje none.

Freeformer przyrostowe
przetwarzanie dwch
komponentw
Freeformer pozwala na przyrostow produkcj funkcjonalnie sprawnych wyrobw ze standardowych
granulatw tworzyw sztucznych.
Jedno- lub dwu-komponentowe
elementy
powstaj
warstwa
po warstwie z mikrokropli tworzywa sztucznego wycznie na bazie danych 3D, bez koniecznoci
stosowania form wtryskowych.
Dwa nieruchome ukady dozujce
wsppracuj ze stoem wsprzdnociowym, przemieszczanym
wzdu wielu osi. Jeden z przetwarzanych materiaw moe by wykorzystany do tworzenia pomocniczych struktur nonych, wypuki-

Maszyny hybrydowe
poczenie napdw
elektrycznych i hydraulicznych
Maszyny hybrydowe serii ALLROUNDER H charakteryzuj si bardzo
wysok wydajnoci i niskim zuyciem energii znakomicie sprawdzaj si przy wysokowydajnej pro dukcji masowej. Na efektywno
produkcji i niskie zuycie energii
wpyw maj m.in. zoptymalizowane energetycznie napdy akumulatorw hydraulicznych. Maszyny serii H oznaczone s etykiet wysokiej sprawnoci energetycznej e.

Hybrydowy ALLROUNDER
do produkcji korpusw
strzykawek
Hybrydowa, wysokowydajna wtryskarka ALLROUNDER 520 H produkowa bdzie precyzyjne strzykawki jednorazowe pojemnoci 20 ml
z gwintem, na formie omiokrotnej. Szybko, precyzyjnie i energo oszczdnie, w czasie cyklu zaledwie 11 sek. Precyzja napdw elektrycznych oraz sia i dynamika napdw hydraulicznych gwarantuj
bezkompromisow wydajno maszyn hybrydowych firmy ARBURG.

Samochd-zabawka w jednym
cyklu wtrysku
Na przykadzie samochodu -zabawki prezentowana bdzie zautoma -

tworzywa P2  5

plastpol

tyzowana, ekonomiczna produkcja

wysokiej jakoci wyrobw standardowych.
Gniazdo produkcyjne wykorzystuje
sprawdzon wtryskark hydrauliczn ALLROUNDER 420 C Golden
Edition, wyposaon w energooszczdny napd z regulacj prdkoci obrotowej dwch pomp. Napd
z dwoma pompami umoliwia realizacj szybkich, jednoczesnych
ruchw poszczeglnych osi maszyny i skrcenie czasu cyklu. Serworegulacja prdkoci napdu redu kuje czne zuycie energii
o ok. 20%.
Wszystkie elementy samochodu-zabawki produkowane s w jed nym cyklu, w czasie 30 s.
Wsppracujcy z wtryskark manipulator MULTILIFT Select wyjmuje wypraski, usuwa kanay wlewo we i czy elementy na stole montaowym w gotowy produkt.

ny program zapewnia take idealn synchronizacj pracy manipulatora i wtryskarki.

Programowanie pracy manipulatora jest proste dziki wykorzystaniu
funkcji uczenia (teach-in), z za pamitywaniem kolejnych pozycji
chwytaka.
Wykorzystanie
manipulatorw
MULTILIFT Select pozwala na sku teczn automatyzacj procesw
produkcyjnych bez ponoszenia duych nakadw inwestycyjnych.

Niskobudetowa automatyzacja
produkcji
MULTILIFT Select to podstawowy
model manipulatorw liniowych
firmy ARBURG. Manipulator wyposaony jest w osie o napdzie serwoelektrycznym i jest w peni zintegrowany z ukadem sterowania
wtryskarek, co znakomicie upraszcza obsug i nadzorowanie pracy
caego gniazda produkcyjnego
w jednym programie. Jeden wspl-

ARBURG Polska Sp. z o o.



www.arburg.pl

ul. Polna 33
PL-05-816 Opacz
k. Warszawy
Polska
+48 22 723 86 50
www.arburg.pl
ARBURG

SZTUKA
EFEKTYWNEJ PRODUKCJI

9[DTCPKGYCEKYGIQTQ\YK\CPKC
PKGLGUVU\VWM&QUMQPCGLLCMQEK
Y[RTCUMKNWDHWPMELQPCNPKG
URTCYPGY[TQD[YVGEJPQNQIKK&
#..4170&'4NWDHTGGHQTOGTs
QHGTWLGO[RGPUYQDQFY[DQTW
1FRQLGF[PE\[EJY[TQDYFQ
RTQFWMELKYKGNMQUGT[LPGLsYU\[UVMQ\LGFPGIQTFC7PKMCNPG
OQNKYQEKPCUMCNYKCVQY
5
o l 2 01
Plastp
015
29.05.2
5
.0
26
-KGNEG
MQ'
KU
Q
UV

*CNC'

www.arburg.pl

5

tworzywa P 2 5

plastpol

Wysokowydajna linia
produkcyjna
DEMAG

Pojemniki spoywcze
dekorowane w technologii IML
w sekundowych taktach
Demag Plastics Group Sp. z. o. o
po raz kolejny wemie udzia w tegorocznej edycji targw Plastpol,
ktre odbd si w Kielcach
w dniach 26-29 maja. Na stoisku
firmy (G15) zobaczy bdzie mona nowoczesne gniazdo produkcyjne na bazie szybkobienej wtryskarki El-Exis SP 200, w ktrym wytwarzane bd pojemniki spoywcze dekorowane w technologii IML.
Polska spka crka firmy Sumitomo (SHI) Demag Plastics Machinery GmbH zaprezentuje swoje kompetencje w obszarze brany opakowa pokazujc wydajn produkcj
pojemnikw spoywczych wytwa rzanych w technologii IML na hy brydowej maszynie El -Exis SP 200920 o sile zamykania 2.000 kN.
Wtryskarka zintegrowana bdzie
z robotem firmy Polymac Robotics
b. v. jako kompaktowe gniazdo
produkcyjne IML, ktre umoliwia
produkcj pojemnikw w czasie
poniej 3,5 sekundy. Polipropyle nowe pojemniki wtryskiwane bd
do 4-gniazdowej formy firmy Otto
Hofstetter AG. Waga jednego po jemnika wynosi ok. 6,2 g.
Decentralny elektryczny napd jed nostki zamykania maszyny El -Exis
SP umoliwia szybkie i czue ruchy
otwierania i zamykania formy zapewniajc przy tym powtarzalno
pozycji zatrzymania narzdzia. Pra ca taka gwarantuje bardzo dokad ne pozycjonowanie etykiety w for mie oraz odbir gotowego wyro -

bu. Sterowanie NC5 plus zapewnia

przejrzyst i intuicyjn obsug
wtryskarki. Opcje oprogramowania
dodatkowego, stworzone specjalnie dla maszyn do opakowa, uatwiaj ustawianie i optymalizacj
procesu.
Prezentowana na Plastpolu maszyna El-Exis SP bdzie wyposaona
w szereg opcji z programu zwikszenia efektywnoci produkcji activePlus Sumitomo Demag. Oprcz
seryjnie zastosowanych opcji activeQ/Q+, activeCool&Clean, activeAdjust, activeScrewDrive czy activePowerLink, we wtryskarce zastosowano opcjonalne moduy activeMotionControl oraz activeEcon.

skarki El -Exis bya jednym z podstawowych kryteriw przy tworzeniu

tego typoszeregu maszyn. Dziki
niezalenie pracujcym napdom
hybrydowym i przeniesieniu si
z minimalnymi stratami, wtryskarki
te zuywaj mniej energii w sto sunku do wydajnoci, jak oferuj.
Koszty energii, obok kosztw tworzywa, stanowi gwn pozycj
efektywnej
produkcji.
Dziki

sprawdzonej i pewnej technice El-Exis SP osiga wysoki stopie dostpnoci i trwaoci.

www.demag.pl

DEMAG

El-Exis SP seria maszyn

o najwyszej wydajnoci
(Speed Performance)

Napdzane hybrydowo maszyny

El-Exis SP przekonuj do siebie
uytkownikw, jeli chodzi o pro dukcj cienkociennych opakowa
na ywno, nakrtek do butelek,
kartuszy, doniczek i wiader. W serii
maszyn szybkobienych Sumitomo
(SHI) Demag podsumowaa swoje 20-letnie dowiadczenie zebrane
na rynku opakowa wprowadzajc
z sukcesem 15 lat temu na rynek
typoszereg maszyn szybkobie nych Elexis.
Kombinacja napdw elektrycz nych i hydraulicznych gwarantuj ca najwysz dynamik i prdko
pracy wtryskarki wraz z dugoletnim dowiadczeniem firmy czyni
z serii El -Exis SP najlepsz seri ma szyn do opakowa na wiecie.
Energooszczdno pracy wtry -

POMIMO WYSOKICH WYMAGA RYNKU POJEMNIKI PRODUKOWANE

NA WTRYSKARCE EL-EXIS SP S KONKURENCYJNE CENOWO

Plastpol
Stoisko G-15

52

tworzywa P 2 5

plastpol

Battenfeld na targach Plastpol

Premiera wtryskarek
SmartPower 25-2 t
Po udanej inauguracji wtryskarek elektrycznych EcoPower 55-300t,
duych wtryskarek MacroPower 400-1600t, a take wtryskarek do
wtrysku mikro detali MicroPower 5-15t, przyszed czas na kolejn
odson serii Power. Nowe wtryskarki SmartPower 25-120t to
inteligentna konstrukcja opracowana dla poczenia oszczdnego
wykorzystania energii, bardzo wysokiej precyzji dziaania,
wydajnoci, maych gabarytw i przyjaznej obsugi.
SmartPower to najmniejsza z na szych wtryskarek z energooszczdnym napdem serwohydraulicznym,
SmartPower nie tylko adnie wyglda. To kompaktowa wtryskarka
o najmniejszych gabarytach ustawczych, a jednoczenie maszyna
o bardzo duej przestrzeni dla formy
wtryskowej. Otwarta konstrukcja
i atwy dostp do wszystkich elementw czyni t maszyn bardzo
przyjazn dla obsugi. W nowej konstrukcji SmartPower szczeglnie interesujcym jest zastosowany napd
serwohydrauliczny, ktry wyrnia
si bardzo niewielkimi wymiarami
i bardzo niskim poziomem emisji haasu. Dodatkowo maszyny SmartPower wyposaone s w taki sam system wzmacniaczy, jaki stosowany
jest we wtryskarkach elektrycznych
EcoPower. Zastosowana koncepcja
napdu umoliwia wykorzystanie
w maszynach SmartPower systemu
odzysku energii z ruchw hamowania KERS (Kinetic Energy Recovery
System). System KERS opracowano
specjalnie dla maszyn elektrycznych
EcoPower. System KERS zamienia
podczas ruchw hamowania energi kinetyczn na elektryczn. Odzy skana energia jest magazynowana
i nastpnie wykorzystywana przy ru chach rwnolegych, w ogrzewaniu
cylindra ukadu plastyfikacji, a take
dla zasilania ukadu sterowania.
W ten sposb w obrbie maszyny
wykorzystywana jest caa energia
powstaa podczas hamowania.
SmartPower wyposaone s w poje dynczy centralny ukad zamykania
hydraulicznego. Blok hydrauliczny
jest zintegrowany z ukadem zamy kania. Umoliwia on uzyskanie bar dzo wysokiej dokadnoci regulacji
i dynamiczny przebieg ruchw. Dwa
symetrycznie uoone cylindry szyb kiego dojazdu zapewniaj odpo wiedni rozkad siy. Konstrukcja za pewnia bardzo wysokie szybkoci,
co mona zauway w obnionych
wartociach czasw cyklu suchego.
Zastosowanie prowadnic liniowych

zapewnia precyzj i pozwala na stosowanie form o duych gabarytach.

Jednoczenie konstrukcja zapewnia
bardzo wysok czysto w obszarze
formy. Ukad sterowania UNILOG
B6P oferuje prost obsug maszyny
SmartPower wraz z wsppracujcymi z ni urzdzeniami peryferyjny mi. Dziki przyczu maszyny BDE
oferowana jest pomoc serwisowa,
bazujca na poczeniu internetowym. Dla wtryskarek SmartPower
dostpne s nasze serwisy WEBi Remote Service, a take nowoczesny ukad Management Execution.
W ukadach sterowania Unilog B6P
wtryskarek SmartPower po raz
pierwszy zastosowalimy nowy system wizualizacji pomocy SmartEdit.
System ten uzupeni stosowany
wczeniej system APS. Systemy te
pozwalaj na proste i szybkie usta wienie wtryskarki, a przede wszystkim na kompleksow wizualizacj
przebiegu procesu. Targi PLASTPOL
to dla naszej firmy jedna z 7 najwa niejszych imprez targowych organizowanych na wiecie. Co roku staramy si pokaza nowoci i zainteresowa Pastwa naszymi urzdzenia mi. na stoisko zaprasza Bogdan
Zabrzewski.
www.battenfeld.pl

NOWA KONSTRUKCJA WTRYSKARKI SMARTPOWER

BATTENFELD

DUY OBSZAR DLA MOCOWANIA FORMY, CZYSTO W OBSZARZE NARZDZIA

BATTENFELD

SKRTNA JEDNOSTKA WTRYSKOWA SMARTPOWER DLA OPTYMALNEGO

DOSTPU DO OBSZARU DYSZY

BATTENFELD Polska Injection

Moulding Technology
Adamowizna,
ul. Radziejowicka 108
05-825 Grodzisk Mazowiecki
Tel.: +48 22 724 38 07
Fax: +48 22 724 37 99
www.battenfeld.pl
battenfeld@battenfeld.pl
PLASTPOL stoisko F27 Hala F
BATTENFELD

5

tworzywa P 2 5

plastpol

Prezentacja na stoisku firmy DOPAK

Nowoci firmy Maplan

Firma MAPLAN, to producent technologicznie zaawansowanych
i wysokowydajnych maszyn do przetwrstwa mieszanek gumowych,
jak rwnie ciekego silikonu oraz elastomerw termoplastycznych.
Firma ma siedzib w Ternitz w Austrii oraz liczne oddziay na caym
wiecie, rwnie w Polsce, gdzie przedstawicielem jest firma DOPAK
z central we Wrocawiu.
Rozwj wtryskarek produkcji Maplan skupia si gwnie na koncepcjach energooszczdnych rozwiza, kompaktowej i ergonomicznej
konstrukcji maszyn, automatyzacji
i optymalizacji cyklu pracy, a wszyst ko przy maksymalizacji precyzji
wtrysku i podwyszaniu jakoci produkowanych detali. Szeroki wybr
obejmuje typy maszyn w wersji poziomej i pionowej. Jednostka zamykania obejmuje zakres si zwarcia
od 150 kN do 10 000 kN. Koncepcja
jednostki zamykania obejmuje ukady w peni hydrauliczne i hydromechaniczne. Maplan produkuje rocznie ponad 250 pionowych i poziomych maszyn do wtrysku gumy.
Wtryskarki produkowane s w Euro pie, co zdecydowanie przekada si
na wysoki poziom jakoci i trwaoci
w uytkowaniu.
Wrd nowoci, ktre firma MAPLAN wprowadzia, na szczegln
uwag zasuguje innowacyjny system sterowania szstej generacji

C6000. web ze zintegrowanym

moduem Cure1, zastosowany
w optymalizacji cyklu pracy, ktry
zapewnia niezawodno procesu
i wysok sprawno.
C6000. web, to innowacyjna koncepcja szstej ju generacji systemu
sterowania wtryskarek. Celem nowego systemu kontroli jest wykorzystanie nowoczesnych standardowych technologii dotyczcych uytecznoci i funkcjonalnoci poczenia sieciowego dla diagnostyki, profilaktyki i konserwacji.
Wolfgang Meyer, dyrektor naczelny
firmy MAPLAN mwi, e Trend
w przetwrstwie kauczukw zmierzajcy do internacjonalizacji, gospodarnoci i automatyzacji przy
jednoczesnej ochronie zasobw naturalnych pozostaje dla MAPLANA
centralnym zadaniem.
Maszyny MAPLAN z nowym sterowaniem C6000. web powinny
umoliwia naszym Klientom nieskomplikowane sterowanie maszy-

n w rnych etapach produkcji

i przez to zoptymalizowa koszty inwestycyjne oraz wyniki finansowe.
Kierownik produkcji ma w kadym
momencie zdalny dostp do maszyny, bez zakcania pracy operatora
i bez przymusu fizycznego podchodzenia do maszyny. Kontrola procesu, postp w produkcji i stan jakoci
mog by sprawdzone online z ka dej lokalizacji na caym wiecie, to
ogromna zaleta.
Nowe sterowanie C6000. web wraz
ze integrowanym moduem Cure1
zgodnie z obietnicami producenta
zapowiada ma rewolucj w two rzeniu i ksztatowaniu procesu. Inynierowie z Maplana wykorzystali
nowy ekran dotykowy, ktry pokazuje pen skal wydajnoci i uytecznoci, z podczaniem do sieci
o wiatowym zasigu i optymaln
prezentacj danych.
Duy ekran FULL HD 21 zapewnia
ergonomiczn obsug. Dane wywietlane s w sposb przejrzysty
i czytelny, a interfejs uytkownika
jest wysoce przyjazny. Plusem dla
operatora jest intuicyjna koncepcja
obsugi, to wysokowydajna i spraw na technika sterowania gwarantujca precyzyjno i pen skalowalno, bazujca na technologii pro-

PANEL STEROWNICZY SYSTEMU C6000. WEB

MAPLAN

cesora Intel. Nowe sterowanie

moe by bezproblemowo adaptowane rwnie w starszych maszy nach, a opcj zamiany C6000. web
MAPLAN planuje wprowadzi na ry nek w cigu 2 lat.
Optymalizacja cyklu pracy
dziki CURE1
Modu procesowy Cure1, to profesjonalne oprogramowanie do optymalizowania cyklu pracy zintegro wane w szafie sterowniczej, obsugiwane przez sterowanie C6000.
web. Modu Cure1 przechowuje
zbiory informacji o zadanych parametrach mieszanek gumowych lub
geometrii gotowych wyrobw, ktre s zapamitywane w systemie
i w razie potrzeby s atwo dostpne przy ponownym uruchomieniu
produkcji. Funkcja Cure1 moe by
bezproblemowo
rozbudowana
o dodatkowe elementy. Modu intensyfikuje efektywno procesu
wtrysku, umoliwia redukcj czasu
cyklu, podnosi sprawno maszyny,
zwiksza produktywno, minimalizuje ilo wadliwych wyprasek, a co
najwaniejsze podwysza jako
wytwarzanych produktw.
Firma Maplan opracowaa seri
maszyn C- frame o konstrukcji
Top -Top, w ktrej forma
zamykana jest od gry

WTRYSKARKA POZIOMA MHF 700 200 EDITIONS ZE STEROWANIEM C6000WEB

MAPLAN

Obecnie dostpna jest rwnie

wtryskarka z si zwarcia 200 kN, ale
firma opracowuje kolejne modele

tworzywa P2  5
o sile zwarcia 300 kN i 500 kN. To
kompaktowa maszyna o ergonomicznej konstrukcji, ktra wymaga
bardzo mao miejsca do posadowienia. Hydrauliczna jednostka zamykania ze sta pyt doln zdecydowanie uatwia automatyzacj, wyjmowanie detali formy oraz atwy
dostp do formy ze wszystkich
trzech stron. Konstrukcja C- frame
zapewnia zoptymalizowan wytrzymao z zachowaniem wysokiej
rwnolegoci midzy pytami. Dodatkowym obszarem zastosowania
nowej serii konstrukcyjnej Top-Top
jest moliwo czenia dwch elementw pod ktem, co jest wyko rzystywane np. podczas wytwarzania uszczelek do drzwi samochodowych.
W konstrukcji Top-Top zastosowano
sprawdzon jednostk wtryskow
FIFO do gumy i silikonu o objtoci
wtrysku od 20cm3 do 26 000cm3.
Perfekcyjna powtarzalno cyklu
oraz dokadna objto wtrysku
przy minimalnych stratach cinienia,
atwo w czyszczeniu podczas wymiany mieszanki gumowej, to tylko
cz zalet jednostki wtryskowej FIFO.
Wydajno energetyczna serii Top-Top dla pompy hydraulicznej
o zmiennym wydatku i regulowanym cinieniu moe zosta zwikszona poprzez zastosowanie napdu CoolDrive opartego na nowoczesnej technologii serwonapdu.
Technologia ta zmniejsza zuycie
energii a do 66%, przy jednoczesnym zmniejszeniu czasu suchego
cyklu, redukuje emisj haasu

plastpol

55

na materia i kompresji przetwarzanych elastomerw.

Firma Dopak Sp. z o.o. prowadzi au toryzowany serwis wtryskarek firmy
Maplan, wiadczy usugi gwarancyjne i pogwarancyjne, ale i rwnie
prowadzi szkolenia w zakresie obsugi, konserwacji i programowania
maszyn w zakadach klienta. Firma
Dopak prowadzi rwnie magazyn
czci zamiennych.
Naszym nadrzdnym celem jest
spenianie oczekiwa Klientw, konsekwentne denie do podwyszania standardw obsugi. Wicej informacji znajd Pastwo na stronie
www.dopak.pl zaprasza na stoisko firmy Dopak pani prezes Ursula
Steiner.
STRONA BAZOWA ZINTEGROWANEGO MODUU CURE1

o 15 dB, minimalizuje koszty produkcji oraz wpywa na ochron rodowiska.

Podwjny agregat wtryskowy
FIFO DUALE
`
Jednostka wtryskowa FIFO opiera
si na sprawdzonej zasadzie First In
/ First Out. Oznacza to, e najpierw
zostaje wtrynity materia, ktry jako pierwszy zosta uplastyczniony.
Stay wspczynnik: dugo limaka
do jego rednicy L/D gwarantuje doskona homogenizacj mieszaniny.
Krtka dysza suy uzyskaniu maksymalnego cinienia wtrysku bezporednio do formy. Dobrze skonstruowana jednostka gwarantuje precyzyjny, dokadny wtrysk przy bardzo
maej stracie cinienia oraz idealn

WTRYSKARKA PIONOWA MTF 1500 320 EDITIONS ZE STEROWANIEM C600WEB

MAPLAN

MAPLAN

powtarzalno cyklu. Standardowe

jednostki wtryskowe FIFO s dostpne o wydajnoci od 400 cm
do 1200 cm. Konstrukcyjne rozwizanie jednostki wtryskowej FIFO DUALE pozwala na szybki dostp i atwe czyszczenie w przypadku zmiany materiau, co minimalizuje czas
przestoju. FIFO DUALE umoliwiaj
stosowanie form o rnej gbokoci zanurzenia dyszy w formie.
W zalenoci od koncepcji formy dysza moe by wprowadzona w pyt grzewcz od strony wtrysku lub
wystawa na zewntrz. Poczenie
krtkiej dyszy oraz jednostki wtryskowej FIFO Duale, to kompaktowe
rozwizanie. Zasada konstrukcji
sprawdza si szczeglnie przy duym cinieniu wtrysku: FIFO DUALE
pracuj bez negatywnego wpywu

WTRYSKARKA MTTF100/20C

www.dopak.pl

DOPAK Sp. z. o. o.,

ul. Sokalska 2,
54-614 Wroclaw,
Tel.: +48-71 35840-00,
Fax: +48-71 35840-10
dopak@dopak.pl,
www.dopak.pl
PLASTPOL stoisko F-2

MAPLAN

5

tworzywa P 2 5

plastpol

Ekonomiczna produkcja pyt i arkuszy

Proces wytaczania pyt do aplikacji

technicznych i termoformowania
Nie ma chyba innych bran wymagajcych wikszej elastycznoci
wywarzania ni przemys motoryzacyjny i produkcji dbr konsumpcyjnych. Tak wic najwaniejsz cech linii do wytaczania materiaw dla tych bran jest jej elastyczno i ekonomika produkcji arku szy.
Wydajno linii wytaczania jest
okrelona przez optymalne wykorzystanie surowcw. Wysoka dostpno, niskie tolerancje, minimalna ilo odpadw oraz wysoka
przepustowo to standardy, ktrym linia wytaczarkowa musi
sprosta. Mog by produkowane
jedno- i wielowarstwowe arkusze
z ABS, HIPS, TPU, ASA, PMMA itp.,
o gadkiej lub wzorkowanej powierzchni. Wytaczarki BREYER zuywaj mao energii i s wygodne
w obsudze. Wszystkie szafki sterujce wyposaone s w elementy
elektroniczne marki Siemens. Ustawie parametrw dokonuje si
za pomoc ekranu dotykowego.
Ukady odgazowania wytaczarki
pozwalaj na ekonomiczn prac,
poniewa nie jest konieczne czasochonne i energochonne podsuszanie surowcw. Chodzony wod silnik AC dziaa bardzo cicho.
Wytaczarka moe by wyposaona w rnego rodzaju zmieniacze
ekranu, jak rwnie w pompy stopionego tworzywa. Specjalne sterowanie tego typu pomp pozwala na szybki i bezpieczny rozruch.
W ten sposb oszczdza si cenny
surowiec. Gowica wytaczarki typu T z szybk regulacj szczeliny
pozwala na byskawiczne ustawie nie ustnika podczas produkcji.
Aby ustawia sworznie w ustniku
gowicy szybko i atwo, opcjonal-

nie montuje si w maszynie systemu pomiaru krawdzi pozwalajcy

na stae ich kontrolowanie. System
informuje operatora poprzez monitor, ktre ustawienie sworznia
ma zosta skorygowane. W ten
sposb mona ustawi profil
w bardzo krtkim czasie i oszczdzi surowiec. Kalander jest wanym elementem z punktu widzenia
jakoci caej linii. W przeszoci regulacja szczeliny, i co za tym idzie
gruboci arkusza polegaa na ustawieniu mechanizmw wbudowanych w kalandrach. Mechanizmy te
byway rne: od prostych rub na stawczych i rcznej regulacji pooenia walcw, po zastosowanie silnikw do ustawiania szczeliny. Regulacja wielkoci szczeliny firmy
BREYER fast&easy nie polega
na zastosowaniu adnych mechanicznych elementw regulacyjnych. Zaawansowany system
umoliwia precyzyjne pozycjonowanie, z dokadnoci do 0,005
milimetra. O dziwo, t dokadno
uzyskuje si podczas produkcji
i przy penym obcieniu. System
pozwala na ustawianie szczeliny
w zakresie 0-100 mm z tak sam
dokadnoci w penym zakresie.
Przy wytaczaniu folii i arkuszy za kres ten wynosi najczciej od 0,1
do 20 mm. Ustawione punkty pra cy s wprowadzane za pomoc ko lorowego ekranu dotykowego.

BREYER

Zmiany wymiarw nastpuj na tychmiast, za jednym naciniciem

przycisku. Ta technologia regulacji
szczeliny to rzeczywisty postp
w technologii wytaczania, poniewa daje uytkownikowi znacznie
wiksz swobod i wyznacza nowe
standardy w zakresie szybkoci
i precyzji ustawienia gruboci produktu. atwy jest dostp z boku
maszyny i widok na szczelin poprzez ukad rolek. Tak wic take
gowice dekorujce mog by stosowane bez kolizji z ram maszyny.
Folie dekorujce mona atwo kierowa do szczeliny za pomoc specjalnego urzdzenia odwijajcego
w kalandrze. Zmiana wzoru toczenia dekoracji polega na zmianie
rodkowej rolki. Rolka ta znajduje
si w pojemniku, ktry pozwala
na jej wymian w cigu kilku sekund, a zmian wyzwala si za pomoc jednego przycisku. Funkcja
ta jest bardzo wygodna dla opera -

tora, poniewa dziki niej rolka jest

atwo dostpna i moe zosta wy jta za pomoc podnonika. oyska dzielone i szybkozczki na ele mentach napdowych oraz chodzcych pozwalaj na szybkie przygotowanie precyzyjnych pocze.
W trybie pracy rolka jest hydraulicznie zatrzaskiwana i gotowa
do zastosowania. Dziki temu systemowi zmiana rolek jest gotowa
w cigu kilku minut. To wic kolejny element, ktry poprawia sprawno caej linii do wytaczania.
Na targach w 2015 roku BREYER
zaprezentuje ten system w postaci
animacji 3D.
www.breyer-extr.com

BREYER

BREYER GmbH Maschinenfabrik

Bohlinger Str. 27 D-78224
Singen / Germany
Tel. +49 (0) 77 31 920-0
Fax +49 (0) 77 31 920-190
www.breyer-extr.com
info@breyer-extr.com
PLASTPOL stoisko D-11

5

tworzywa P 2 5

plastpol

Rozmowa z dyrektorem zarzdzajcym

Avian Granulator, Shen Ling Miao

Poznajcie
Avian Group
tworzywa: Jakie byy pocztki firmy Avian?
Avian zosta zaoony w Sydney
w 1962 roku. W 1997 roku zainwestowalimy w budow fabryki
w Szanghaju, ktra obecnie jest
najwiksz fabryka produkujc
maszyny do recyklingu gumy
i tworzyw sztucznych. Z ponad 20letnim dowiadczeniem i wzro stem kapitaowym Avian posiada
wiatowej klasy linie produkcyjne
wraz z importowanymi maszynami
do przetwarzania oraz automa tycznymi urzdzeniami spawalniczymi itp. W 1999 roku stworzony
zosta Avian USA, by zapewni
jeszcze lepszej jakoci usugi
na tyme rynku. W 2014 roku
otwarto w Stanach Zjednoczonych
produkcj i warsztaty montaowe,
by umiejscowi produkcj lokalnie.
tworzywa: Avian to firma o dugiej tradycji, naznaczonej zapewne wieloma sukcesami. To dobra
okazja, by si nimi pochwali.
Avian znajduje si w fazie wzrostu.
Ustanowilimy rozsdne ceny
na nasze produkty, by zaspokoi
cigle rosnce potrzeby rynku. Nadal pracujemy te nad precyzyjnoci i innowacyjnoci naszych produktw i usug. Avian Granulator
jest midzynarodowym, uznanym
producentem, ktry oferuje pro dukty zatwierdzone przez firmy
z caego wiata, nalece do spki
Blue Chip. To midzy innymi: Toyo ta, Honda, Siemens, Bosch, Rehau,
VW, Aloplas, L&L Product, Foxconn, Dupont, czy SKC.
Wydajno Aviana obecnie wynosi
okoo 1000 jednostek rocznie,
a w niedalekiej przyszoci oczeki wany jest wzrost tej wydajnoci
do 2000. Zasilanie naszych maszyn
to od 1kW do 149 kW.
tworzywa: Jaka jest najwiksza
zaleta maszyn Avian?
Avian niezwykle ceni sobie zdanie
klientw, dlatego nieustannie
ulepsza swoje usugi z myl
o nich. Podstawowa warto maszyn Avian ley w wysokiej jakoci
zawartej w importowanych z Nie miec i Japonii surowcach, wysoce

precyzyjnej obrbce, sposobie

montau oraz usugach wykonywanych z myl o kliencie.
tworzywa: Jak widzi pan przyszo dla firmy Avian w Europie? Zdecydowalicie si na eks pansj w tym kierunku.
Odpowied na pytanie o przyszo
Avian w Europie jest zdecydowanie
pozytywna. W rzeczywistoci, niezaprzeczalnym faktem jest, e spord wszystkich klientw Aviana,
wiele z nich pochodzi wanie
z kontynentu europejskiego.
Jak ju zostao wspomniane, Avian
produkuje maszyny wysokiej jakoci, z myl o duych i rednich
przedsibiorcach, idealnie wpasowujc si w potrzeby europejskiego rynku. Poprzez cige denie
do doskonalenia siebie i swoich
produktw, wedug standardw
lokalnych rynkw, jestemy pewni,
i na odniesiemy sukces na Starym
Kontynencie.
tworzywa: Na rynku europejskim
obserwujemy du konkurencj
w tej brany. Producenci wiele
oferuj, by zdoby klienta. Jaki
jest Wasz przepis na ich pozyskanie?
To prawda, w Europie jest bardzo
dua liczba dostawcw maszyn
do recyklingu tworzyw sztucznych.
Jednak misj Avian jest dostarcze nie wietnych maszyn o wysokiej
wydajnoci. W porwnaniu z euro pejskimi firmami, Avian wyrnia
si rwnie pod wzgldem ceno wym. Oczywicie na plus dla kie szeni klienta. Avian posiada obec nie globalne centra, aby zagwarantowa szybkie, dokadne i profesjonalne usugi.
Grupa Avian skada si z Avian Au stralia, Avian Chiny, Avian USA,
Avian Polska, Avian Niemcy i Avian
Chorwacja, ale take z przedstawi cielstw w krajach takich jak: Japo nia, Korea Poudniowa, RPA, Zjed noczone Emiraty Arabskie, Czechy,
Rosji, Wielka Brytania. Posiadamy
rwnie fabryk w Niemczech.
Avian oferuje swoim przyszym
klientom rozwizania w postaci
maszyn o wietnej wydajnoci, ni -

SHEN LING MIAO

AVIAN

skich cen i rozwiza dostosowa nych indywidualnie do ich potrzeb.

Rozmowa jest kontynuacj artykuu zamieszczonego w poprzednim
wydaniu kwartalnika Tworzywa.

info@avianchina.com
info@avian-polska.pl
www.aviangranulator.com
www.avian-polska.pl
PLASTPOL STOISKO D27

ROZDRABNIACZ JEDNOWAOWY TYPU/MODEL JASG

AVIAN

AVIAN POLSKA

Jeden z najwikszych producentw urzdze do zagospodarowania

odpadw w procesie produkcji tworzyw sztucznych. W ofercie znajdziecie
Pastwo pulweryzatory, granulatory i rozdrabniarki.
Przyjd i poznaj Nas - Plastpol 2015

Avian Granulator Group

Web: www.aviangranulator.com
www.avian-polska.pl

E-mail: sales@avianchina.com
info@avian-polska.pl



tworzywa P 2 5

plastpol

ENGEL e-speed ustala nowe kryteria wtrysku cienkociennego

Cakowicie elektryczna,
take przy wysokiej sile zwarcia
W celu zwikszenia wydajnoci i produktywnoci zastosowa cienkociennych w przemyle opakowaniowym zachodzi konieczno
stosowania duych maszyn ze wzgldu na wzrost liczby gniazd
w formach. Nowa wtryskarka ENGEL e-speed czy t cech z krt kim czasem cyklu oraz wysok energooszczdnoci. Dziki elektrycznej jednostce zamykajcej z innowacyjnym systemem gromadzenia i odzysku energii bezporednio na maszynie, w jej nowym na pdzie efektywnie eliminuje si obcienia szczytowe po stronie zasilania elektrycznego.
W przypadku nowych projektw
i modernizacji maszyn do obrbki
tworzyw sztucznych kwestia energooszczdnoci take w przyszoci bdzie miaa generalne znaczenie, a tym samym pozostanie
gwnym celem pracy rozwojowej
w ENGEL AUSTRIA. Hydrauliczne
napdy coraz czciej zastpuje si
napdami serwohydraulicznymi
lub elektrycznymi. Produkcja opakowa to akurat taki obszar, ktry
cigle jeszcze jest mocno zdominowany przez maszyny cakowicie hydrauliczne. Wtrysk cienkocienny
wymaga wysokiej gstoci mocy,
ktra musi by take zagwarantowana w moliwie krtkim czasie
w przypadku wtryskarek o wysokiej sile zwarcia. W przypadku takich zastosowa przez dugi czas
moliwe byo wykorzystanie wycznie hydraulicznych maszyn
akumulatorowych.
Najwiksza i najszybsza
elektryczna jednostka
wtryskujca na rynku
Dziki ENGEL e -speed firma ENGEL
posiada obecnie w swojej ofercie
wtryskark 6.500 kN z hermetycz nym, kolanowym ukadem zamy kania. W klasie wtryskarek o tej si-

le zwarcia umoliwia ona po raz

pierwszy uzyskanie mocy wymaganej do trwaej eksploatacji ukadw szybkobienych. W porwnaniu z tradycyjnymi, napdzanymi
akumulatorami maszynami, dziki
nowej koncepcji wtryskarki mona
zaoszczdzi ponad 50% energii.
Podczas produkcji 4-litrowych wiader polipropylenowych na czterokrotnych formach dokonano pomiaru zuycia energii, ktre potwierdzaj wysok energooszczdno maszyny ENGEL e-speed.
Przy masie wtrysku wynoszcej 560 gramw i czasie cyklu
na poziomie 7,4 sekund ENGEL e-speed 650 w przypadku tej aplikacji uzyskuje jednostkowe zuycie
energii na poziomie 0,39 kWh/kg.
ENGEL e-speed jest te wyposaona w najwiksz i najszybsz elektryczn jednostk zamykajc
na rynku. Aby moliwa bya praca
z zasilaniem elektrycznym przy sile
zwarcia sigajcej 6.500 kN, ENGEL wypracowa koncepcj gromadzenia energii na bazie zasady
dziaania koa zamachowego. Za sobnik energii przyjmuje energi
generowan podczas hamowania
pyt do mocowania form i udostpnia j ponownie w razie po trzeby na przykad przy ponow -

nym przyspieszeniu. W ten sposb

maszyna pokrywa wikszo zapotrzebowania silnika napdowego
na moc. Ponadto niewykorzystana
energia jest oddawana do sieci,
a nie jest jak to si zwykle dzieje
w przypadku tradycyjnych rozwiza przetwarzana na energi
ciepln ze wzgldu na opr hamowania. W ten sposb maszynie ENGEL e-speed wystarcza stosunkowo niska i przede wszystkim staa
moc przyczowa. Obcienia
szczytowe,
ktre
wystpuj
w przypadku stosowania duych
wtryskarek elektrycznych przy duej dynamice pracy, s efektywnie
eliminowane przy wykorzystaniu
tej nowej koncepcji napdu. Rozwizania, ktre pozwalaj zniwelowa obcienia szczytowe, s bardzo podane przede wszystkim
w krajach o sabych sieciach energetycznych.
Warunkiem bardzo szybkiego poruszania si pyty do mocowania
form jest stosowanie rub napdowych nowego typu, ktre ENGEL
skonstruowa wraz ze swoim dostawc. Dziki wikszemu skokowi
ruby te umoliwiaj uzyskanie
wyszej ni w przypadku wtryskarki hydraulicznej prdkoci pyty
przy tej samej prdkoci obrotowej. ENGEL e-speed 650 uzyskuje
czas w suchym cyklu wynoszcy
zaledwie 2 sekundy przy skoku
na poziomie 600 mm.
Prdko wtrysku do 800 mm/s
Jeeli chodzi o samo wtryskiwanie,
w ENGEL e -speed wykorzystuje si
sprawdzony od wielu lat we-

wntrzny hydrauliczny agregat

wtryskowy ENGEL charakteryzujcy si szczeglnie wysok dynamik wtrysku oraz elektrycznym napdem dozowania. Take przy duych rednicach limakw przekraczajcych 70 mm uzyskuje on
prdko wtrysku do 800 mm/s.
Okazjonalnie ENGEL e-speed wykorzystuje w trakcie ruchu wtryskowego akumulator. Akumulator zosta zoptymalizowany pod ktem
cinienia i objtoci z myl o ru chu wtryskowym, co pozwala
w znacznej mierze wyeliminowa
zwizane zwykle z akumulatorami
negatywne skutki zuycia energii.
Ponadto niska bezwadno masy
oraz krtkie skoki przy wtrysku tak e przyczyniaj si do uzyskania
wyszej energooszczdnoci.
Czysto i oszczdnie
Oprcz tego, e maszyna cechuje
si wysok wydajnoci przy ni skich obcieniach szczytowych
oraz niskim zapotrzebowaniem
na energi, zostaa ona ju przygotowana na przysze wyzwania
w przemyle opakowaniowym.
Przede wszystkim produkcja opa kowa artykuw spoywczych wymaga bardzo czystego otoczenia.
Z tego powodu wtryskarka ENGEL
e-speed posiada hermetyczny kolanowy ukad zamykania. Zalet
szczelnego wykonania jest wysoka
rwnomierno smarowania, co
pozwala zmniejszy tarcia na oyskach. Skutkuje to mniejszym zakresem czynnoci serwisowych,
a tym samym niszym zuyciem
energii. Zgodnie z koncepcj smarowania obiegowego kady przegub maszyny jest zaopatrywany
z wasnego elementu dozujcego.
To sprawia, e trwao oleju jest
w duej mierze niezalena od zdol noci przerobowych maszyny,
przez co koszty rodkw smarnych
spadaj nawet o 90%.
www.engelglobal.com

PODCZAS KONSTRUOWANIA WTRYSKARKI ENGEL E-SPEED

SKUPIONO SI NA WYDAJNOCI I ENERGOOSZCZDNOCI, ALE RWNIE NA DESIGNIE

ENGEL

years | tie-bar-less

Zapraszamy na nasze stoiska na targach

PLASTPOL | 26.05.- 29.05.2015
gwne stoisko: F-3, hala F
i stoisko mae, w hali E nr E-59
Czekamy na Pastwa!

Odkryj nieograniczone moliwoci

Tylko ten, kto ma jasn wizj, moe dostrzec nowe cieki. Dlatego jestemy w rmie ENGEL zawsze
otwarci na nowe pomysy. Szukamy przestrzeni dla rozwoju nowych koncepcji w przemyle tworzyw
sztucznych. Wanie mija 25 lat od stworzenia ENGEL victory, wtryskarki z rewolucyjn konstrukcj
bezkolumnow, ktra pozwala uytkownikowi na pen swobod. Uwolnij si od konwencjonalnych
schematw i uczy niemoliwe moliwym.

zobacz video

www.engelglobal.com

2

tworzywa P 2 5

plastpol

% moliwoci,
czyli Plastigo
na Targach Plastpol
Od oferty produktowej, poprzez
szeroki wachlarz usug, a do bogatego know-how. To jest wanie 100% moliwoci Plastigo,
ktrego reprezentacj czstochowski dystrybutor zamierza
pokaza na stoisku G14 podczas
tegorocznych Targw Plastpol.
Plastigo jak zwykle przygotowao
dla odwiedzajcych kompleksow
prezentacj, adekwatn do propozycji jak kieruje do swoich klientw. Marka Plastigo oferuje Przetwrcom pakiet wsparcia, znacznie
wykraczajcy poza tradycyjne fazy
procesu sprzeday, obejmujcy zarwno produkty, usugi, jak
i know-how.
W ramach ekspozycji targowej bdzie mona przetestowa wtryskarki marki Borche. Dwupytowa
Borche BU, przeznaczona do wielkogabarytowych produkcji wraz
z osprztem peryferyjnym Shini
stworzy jedn z dwch kompletnych linii produkcyjnych. Znana ju
z zeszorocznej ekspozycji, tym razem jeszcze wiksza ponad 10metrowa maszyna o sile zwarcia 1000 kN, bdzie z pewnoci
stanowia mocny akcent tegorocznego Plastpol-u. Na szczegln uwag zasuguje rwnie no-

BORCHE

wo w ofercie Plastigo, czyli szybkobiena i precyzyjna wtryskarka

Borche BH 260, dedykowana m.in.
do brany opakowaniowej. Na sto isku pojawi si cznie ponad 40
urzdze peryferyjnych Shini, czyli
najpopularniejsze modele stanowice reprezentacj poszczeglnych serii. Ekspozycja bdzie zawieraa m.in. zaawansowany system podawania do obu maszyn
oraz propozycje automatyzacji
gniazd produkcyjnych. Rozwizania Shini to czsty wybr przetwrcw w Polsce. U naszych klientw
pracuje ju blisko 19 000 urzdze
peryferyjnych i ta liczba systematycznie ronie. wyjania Jerzy
Ddela, dyrektor Plastigo. Jest to
spowodowane z jednej strony szerokoci oferty: 6 najpopularniej szych serii to ponad 1000 modeli
wraz z dostpnoci urzdze
w magazynie stale do dyspozycji
jest ponad 2400 sztuk osprztu.
Z drugiej z pewnoci uytkowania, ktr zapewnia profesjonalne doradztwo, serwis funkcjonujcy 24/7 w caej Polsce oraz staa
dostpno ponad 14 000 czci
zamiennych. Uzupenieniem prezentacji targowej w zakresie produktw bd manipulatory marki
Star, w tym prezentujcy zakres

swoich ruchw model Esw-1700II

i TZ-1500HM, obsugujcy automatyzacj systemu pakowania
flow-pack na wtryskarce BH oraz
ekspozycja dotyczca systemu
szybkiego montau chwytakw.
Plastigo przeprowadza klienta
przez wszystkie etapy procesu
przetwrstwa od pomysu
do efektywnej produkcji rwnie
dziki rozbudowanej ofercie usugowej. Przetwrca ma do dyspozycji nie tylko szybko i sprawnie dziaajcy serwis, oferujcy wasne autorskie rozwizania czy technologiczne szkolenia branowe, ktrych program jest na bieco dopasowywany do potrzeb rynku.
Klienci Plastigo mog skorzysta
z ponad 30 rodzajw najpopular niejszych bada i analiz tworzyw
sztucznych wykonywanych w specjalistycznym laboratorium, moliwoci wynajmu maszyn czy zakupu
z dofinansowaniem. Oferujemy
wicej ni inni dystrybutorzy wtryskarek przekonuje Jerzy Ddela.
Dostarczamy nie tylko produkty
i usugi, ale rwnie bogate know-how. Ta szeroka oferta Plastigo
w poczeniu z innowacyjnym podejciem i duym dowiadczeniem
oznacza, e bez wzgldu na wyzwanie jakie stawia przed nami

produkcja, moemy osign zamierzone rezultaty. Przekonao si

o tym ju ponad 3000 Klientw.
precyzuje Ddela. To jest wanie nasze 100% moliwoci, ktre
bdzie miao swoje pene odzwierciedlenie w tegorocznym stoisku
na targach Plastpol podsumowuje dyrektor Ddela.

www.plastigo.pl

Asten Group Sp. z o.o.

www.plastigo.pl
42-202 Czstochowa,
ul. Br 77/81
tel/fax +48 34 370 94 69
tel/fax +48 34 360 88 66
biuro@plastigo.pl

Targi
T
Tar
argi
ar
gi Plas
Plastpol
tpol , 26-29.05.2015



tworzywa P 2 5

plastpol

Prezentacja firmy NTQ

Silikonowa rewolucja
rok pniej
Premiera systemu EasyBalance
podczas zeszej edycji targw
PLASTPOL zaowocowaa wieloma
projektami. Proponowana przez
nas technologia wtrysku ciekego
silikonu ze wzgldu na atwo
jej wdroenia i niewielkie koszty
inwestycyjne pobudzia do dzia ania wielu polskich przedsibiorcw, ktrzy planuj rozwj swoich produktw w sektorze pre mium, bd zupenie nowe, rewolucyjne wdroenia.
Easy Balance to wicej
ni dodatkowa jednostka
wtryskowa
Klasyfikujc EasyBalance w dotychczas istniejcych rozwizaniach
mona by nazwa linie wtryskowe
tego systemu dodatkowym agregatem plastyfikujcym do wtrysku
ciekego silikonu LSR. Takie okrelenie nie jest bdne, ale nie odda je potencjau systemu.
Nawet pojedyncza linia wtrysku tego systemu pozwala na bardzo
precyzyjny wtrysk LSR. Kada linia
dziaa na zasadzie pre-dozowania.
NTQ

NTQ

Komora cylindra wtrysku napenia

si dokadnie tak iloci materiau, jaka ma zosta wtrynita.
Z systemem EasyBalance nie marnujemy ani grama LSR. Nie potrzebujemy skomplikowanego ukadu
dolotowego w formie, aby zbalansowa gniazda formujce, a co
za tym idzie nie wyrzucamy pienidzy wraz z niepotrzebn gazk.
Kada linia wtryskowa EasyBalance
zakoczona jest specjaln zamykan dysz, ktra nie pozostawia
na produkcie ladu wtrysku.

Zmiana koloru z EasyBalance

jest prosta i szybka, bez straty
czasu i materiau
Lini montujemy do stow maszyny bd formy, a sterownik podczamy do wtryskarki przy pomocy
zcza EUROMMAP 67, wykorzystywanego standardowo jak interfejs robota. System jest mobilny,
zatem moemy zainstalowa go
na kadej wtryskarce, a nawet prasie, jak posiadamy w zakadzie.
System EasyBalance moe by stosowany, jako jedna linia wtrysko -

wa, ale nie tylko, moemy go rw nie zastosowa jako:

Wtrysk wielokolorowy LSR;
Przykadem mog by produkowane podczas PLASTPOL 2014 trjkolorowe flagi. Do wtrysku wykorzystano ten sam rodzaj ciekego silikonu LSR i trzy niezalene linie
wtryskowe z dozownikiem barwnika na kadej linii.
W tym przypadku linie wtryskowe
pracoway synchronicznie. Jednoczenie wtryskiwane byy precyzyjnie te same dawki materiau
do jednego gniazda formy. W efekcie otrzymalimy detal trjkolorowy bez koniecznoci budowy formy do wtrysku wielokomponentowego. W formie nie byo adnych
podziaw na poszczeglne komponenty, kocowy efekt osignity
zosta dziki precyzji systemu EasyBalance.
Kada z linii moe rwnie wtryskiwa w dowolnie ustawionym czasie (dowolnie) indywidualnie zao on dawk. Takie rozwizanie pozwala na jednoczesny wtrysk paru
detali o rnych gramaturach, ko lorach i wartociach SHORE.
Proces ten odbywa si przez szereg
zbiornikw dozujcych. Napenianie oraz oprnianie zbiornikw
dozujcych odbywa si zgodnie
z zasad FIFO (First In First Out), co
minimalizuje ryzyko degradacji
tworzywa, bd jego wulkanizacj.
Kady zbiornik dozujcy poczony
jest z ukadem podawania niskiego
cinienia oraz z ukadem dozowania masterbatcha. W ten sposb
kade gniazdo moe by wypenione tworzywem o innym kolorze.

=DSUDV]DP\
GR
RGZL
HG]HQL
D
QDV]HJR
VWRL
VND
SRGF]DV
WDUJyZ
3/$6732/





12:(
7(&+12/2*,
(
/65
*8==,
1,

(1*,
1((5,
1*
35(0,
(5$

2EW
U\VN
.
(DV\%DO
DQFH
6\VW
HP
:W
U\VN
JRJO
L

RFKURQQ\FK

NRPSRQHQW
RZ\
0DW
HUL
D



W
ZRU]\ZR
W
HUPRSO
DVW
\F]QH

3%7


NRPSRQHQW
\
FL
HN
HJR
VL
O
L
NRQX
/65

52%27<
6<75$0$
(1(5*226=&='1(
:75<6.$5.,
5RERW\

VSUXH
SL
FNHU\

DXWRPDW\]DFM
H

,
0/

60$57
(1(5*<

174
6
&

8/

.6,
&,
$
=,
(02:,
7$



:$56=$:$
1,
3




5(*21


*60









(0$,
/
,
1)2#1746&
3/
:::
1746&
3/







875=<0$1,
(
58&+8

(O
HPHQW\
XN
DGyZ
SO
DVW\I
L
NXM
F\FK



tworzywa P 2 5

plastpol

Wtrysk
wielokomponentowy
LSR
Przykadem takiego wtrysku moe
by maska do nurkowania, w kt rej cz detalu (ochrona nosa) wykonana jest z ciekego silikonu
o wikszej twardoci SHORE. W takim przypadku mamy do czynienia
z wtryskiem dwch ronych ciekych silikonw, co wie si z koniecznoci wyposaenia gniazda
w dwa ukady podajco-dozujce
do dwch rnych typw LSR.
Obtrysk tworzyw termoplastycznych ciekym silikonem LSR
Przykadem takiej aplikacji bdzie,
po raz pierwszy w Polsce, prezentowany przez NTQ s.c. podczas
targw PLASTPOL 2015, wtrysk
gogli ochronnych wtrysk 4 K.
Ramka gogli wtryskiwana bdzie
z tworzywa termoplastycznego
PBT, natomiast soczewki, uszczelki pod ramk oraz pasek regulacyjny wtryskiwany jest z ciekego
silikonu LSR, zatem mamy przykad obtrysku LSR 3K.
Ponad to EasyBalance nie musi
koczy si na liniach wtrysku. Prowadzone obecnie projekty czsto
obejmuj wykonanie specjalnego
systemu grzanych pyt montaowych do form/ formy. Taki system
pyt mocowany jest do stow
wtryskarki. W systemie maj zakoczenia linie wtrysku EasyBalance oraz wmontowane s grzaki.
Pyty skonstruowane s tak, aby
uproci do maksimum konstrukcj formy oraz zapewni jej szybki
i atwy monta.
Kilka faktw odnonie EasyBalance
system:
System EasyBalance jest urzdzeniem, ktre umoliwia wtrysk
ciekego silikonu na maszynach
standardowych (do przetwrstwa
tworzyw termoplastycznych czy
gumy), jak rwnie wielokomponentowy, wielokolorowy obtrysk
ciekym silikonem LSR detali z tworzyw termoplastycznych.
Niskie koszty inwestycji. Ze
wzgldu na to, i cieky silikon LSR
posiada unikalne wasnoci uytkowe, wypraski z LSR znajduj licz ne zastosowania midzy innymi
w elektronice, elektrotechnice, me dycynie, brany spoywczej oraz
artykuach codziennego uytku.
Wydawaoby si, zatem, e nic nie
moe zahamowa olbrzymiej po pularnoci zastosowania LSR.
Gwnym jednak ograniczeniem
wprowadzenia technologii wtrysku, obtrysku ciekym silikonem
przez przetwrcw byy wysokie
nakady finansowe zwizane z wyposaeniem zakadu umoliwiaj cym przetwrstwo LSR. T cenow
barier amie EasyBalance, ktry
zachowujc wszystkie atuty trady cyjnego zastosowania LSR jest sys temem atwym we wdroeniu, ale
przede wszystkim przystpnym fi -

nansowo dla wszystkich przetwrcw, pragncych poszerzy palet

swoich produktw, bez ponoszenia olbrzymich inwestycji, jakie
niesie ze sob zakup maszyny wielokomponentowej do przetwrstwa ciekego silikonu.
Idealne zbalansowanie.
Konstrukcja EasyBalance zapewnia
idealne zbalansowanie pomidzy
gniazdami formujcymi bez wzgldu na ich ilo i ukad. Wtrysk/ob trysk odbywa si bezporednio ze
specjalnie skonstruowanych, chodzonych dysz eliminujc konieczno balansowania reologicznego
w formie.
Prostota przede wszystkim
System EasyBalance zosta tak
skonstruowany, aby zapewnia nie
tylko atwe zbalansowanie czy intuicyjn obsug, ale rwnie, aby
by prosty w montau i czyszczeniu. Korzystanie z penej gamy walorw urzdzenia EasyBalance
podnosi jako oraz zwiksza moliwoci uytkowe detali dwukomponentowych (obtrysk tworzyw
termoplastycznych),
przede
wszystkim w tych aplikacjach,
gdzie wana jest estetyka czy odporno termiczna.
EasyBalance pobudza
do twrczego mylenia
Zrozumienie idei funkcjonowania
systemu oraz moliwoci jego wykorzystania pozwala uytkownikowi atwo wprowadza do swojej
palety produktw wysokie jakociowo oraz innowacyjne aplikacje, czyli rwnie poszerza zdecydowanie
zakres przyjmowania produkcji zleconych. Na jesieni tego roku firma
NTQ s. c. planuje otwarcie w swojej
siedzibie w Warszawie centrum demonstracyjno-testowego, w ktrym
oprcz wtryskarek Negri Bossi, robotw SYTRAMA, elementw ukadw plastyfikujcych BRIXIA PLAST,
bdzie pracowa trzyliniowy system
EasyBalance.
www.ntqsc.pl

NTQ s. c.
ul. Ksicia Ziemowita 53,
03-885 Warszawa
+48 509 879 942
adulawa@ntqsc.pl
www.ntqsc.pl
PLASTPOL stoisko E-55

Energooszczdne
systemy
chodzenia
Firma Elbi Wrocaw ju od kilku
lat projektuje oraz dobiera energooszczdne systemy chodzenia wraz z kompletnym montaem wszystkich niezbdnych
urzdze jak agregatw wody
lodowej (chillery), termokonwektory (chodnie wentylatorowe), wymiennikw, pomp i urzdze do odzysku ciepa jak nagrzewnice.
Punktem wyjcia w doborze waciwego systemu chodzenia jest
waciwe okrelenie zapotrzebowania wydajnoci chodniczej.
Zarwno w aspekcie czasowym,
jak i absolutnym. Wielko zapotrzebowania i zrnicowanie sezonowe (lato zima) decyduje
o opacalnoci naszego systemu.
Najwaniejszym przy projekto waniu systemu chodzenia jest,
aby zbudowa dwa niezalene
systemy. Pierwszy z nich jst odMTA

powiedzialny za chodzenie form

wtryskowych. Temperatura medium w tym obiegu zaley od ro dzaju przetwarzanego materiau, co przekada si i okrela wysoko wymaganej temperatury
na formach. Zazwyczaj jest to
7-15 C0.
Przy przetwarzaniu takich materiaw jak np. Pet lub poliolefiny
wymagane s nisze temperatury na formach, co wie si
z bardziej energochonnym systemem chodzenia. Identyczna
sytuacja jest w zakadach, gdzie
wykorzystywane s szybkie cykle
produkcyjne (np. opakowania).
Tu wykorzystujemy agregaty
wody lodowej wraz z wbudowan chodni wentylatorow (freecooling).
Takie zestawienie urzdze pozwala na ekonomiczn prac
z wykorzystaniem warunkw

tworzywa P2  5

plastpol

pogodowych, tzn. urzdzenie

pracuje na freecoolingu, wtedy
kiedy temperatura na zewntrz
jest nisza od naszej zadanej.
Inaczej mwic oszczdzamy
na energii, poniewa kilka miesicy w roku sprarki nie s zaczane, co wie si z oszczdzaniem energii oraz wydueniem ywotnoci pracy tych
urzdze.
Drugi z omawianych obiegw
suy do chodzenia oleju i za zwyczaj jest duo wikszym systemem pod wzgldem zapotrzebowania na moc chodnicz
i jest obiegiem wysokotemperaturowym. Temperatura medium
chodniczego waha si w tym
przypadku w granicach 25-30
C0. Nieodzownym elementem
w tej instalacji jest, wspomniany
ju wczeniej, system odzysku
ciepa technologicznego z obiegu chodzenia oleju, oparty
na najprostszych, a przy tym tanich nagrzewnicach powietrza,
ktre su do ogrzania hal czy
biur.
W tym ukadzie wykorzystujemy
tylko i wycznie chodzenie
wentylatorowe freecooling.
Jak wiemy, s to urzdzenia, ktre nie wymagaj duego nakadu finansowego oraz elektrycznego i prawie bezobsugowe.
W dzisiejszych czasach nie po-

trzebujemy duych nakadw inwestycyjnych, aby zbudowa

centralny system chodzenia
wtryskarek, ktry bdzie odpowiednio dobrany do wymaga
klienta, spenia wszystkie normy
zwizane z emisj ciepa do oto czenia, by ekonomiczny pod
wzgldem zuycia energii elektrycznej oraz maksymalnie wykorzystany. Mwimy tu o odzysku ciepa technologicznego
do np. ogrzania hali, biur lub

MTA

PLASTPOL STOISKO G-7

wody sanitarnej. Oszczdzanie

energii jest przyjazne dla rodowiska, a take opacalne, szczeglnie dzisiaj, kiedy obserwujemy cigy wzrost kosztw energii.
www.elbi.com.pl

ElBi-Wrocaw Sp. z o.o.

ul. Muchoborska 4a
54-424 Wrocaw
tel.: +48 71 333 00 33
fax: +48 71 333 00 34
www.elbi.com.pl
e-mail: elbi@elbi.com.pl
PLASTPOL STOISKO G-7





tworzywa P 2 5

plastpol

Wtryskarka i robot
FANUC

Aplikacja pokazowa zostaa przygotowana w oparciu o precyzyjn

i energooszczdn wtryskark elektryczn FANUC ROBOSHOT Alpha-S100iA oraz duet robotw przemysowych 6-osiowego robota
LR-MATE oraz 3-osiowego robota kartezjaskiego, zbudowanego
w oparciu o system sterowania FANUC Power Motion i. Roboty zastosowane w aplikacji s odpowiedzialne za precyzyjny i w peni niezawodny proces odbierania detali z wtryskarki oraz ich pakowania.
Warto podkreli, e dziki swoim
indywidualnym cechom i wyspe cjalizowanym funkcjom, roboty te
s wrcz stworzone do pracy
w wysokowydajnych procesach
produkcji delikatnych i szczeglnie
wymagajcych detali. Naley rwnie wyranie zaznaczy, e model
sterowania CNC zastosowany w ramach pokazowej aplikacji jest prezentowany producentom w Polsce
po raz pierwszy. Poczenie trzech
flagowych technologii FANUC
w jeden, w peni zautomatyzowa ny i niezawodny system produkcyj ny byo moliwe dziki zastosowa niu zaawansowanych funkcji pro cesowych i komunikacyjnych,
a take niezrwnanej precyzji,
gwarantowanej przez wszystkie
produkty FANUC.
Cakowicie elektryczna wtryskarka
ROBOSHOT stanowica gwny
element aplikacji bazuje na zaawansowanych technologicznie
napdach i sterowaniach stworzonych przez firm FANUC. Dziki temu charakteryzuje si wyjtkowo
wysok precyzj, stabilnoci pro cesu niezalenie od warunkw ze wntrznych, niezawodnoci dzia ania i moliwoci prowadzenia
produkcji przy zachowaniu bardzo
wysokich wymaga dotyczcych
czystoci produkcji. Robot LR Ma te 200iD, odpowiedzialny za od-

bieranie detali i ich pakowanie to

nowy, udoskonalony robot firmy
FANUC, stworzony z myl o inte gracji z maszynami standardowymi
oraz maszynami specjalnego przeznaczenia, znakomicie sprawdzajcy si w operacjach picknplace.
Robot posiada wbudowane elektrozawory do obsugi chwytaka
oraz wejcia/wyjcia na ramieniu
do sterowania sprztem zewntrznym.
W celu zwikszenia funkcjonalnoci, robot moe by dodatkowo
wyposaony w zintegrowane czuj niki siy (FANUC Force Sensor FS -15iA) lub wizji (system wizyjny FA NUC iRVision). Dziki dedykowa nym pakietom, robot moe wyko nywa najbardziej skomplikowane
operacje
montau,
obrbki,
picknplace czy samodzielnego lo kalizowania detali z jednoczesn
wizyjn kontrol jakoci. Co wa ne, maszyna wykonuje swoje zada nia podejmujc autonomicznie de cyzje na podstawie bodcw ze wntrznych. Poprzez obsug sze rokiej gamy protokow komunika cyjnych (wejcia/wyjcia cyfrowe,
analogowe, EthernetIP, DeviceNet,
Profibus, Profinet, ModbusTCP) robot jest przystosowany do wsppracy z urzdzeniami i maszynami
zewntrznymi. W tym celu rozwi nite zostay rwnie dedykowane

funkcje suce bezpieczestwu jego wsppracy z innymi urzdzeniami lub czowiekiem.

Podczas ekspozycji targowej robot
LR
Mate200iD
wsppracuje
z wtryskark ROBOSHOT oraz manipulatorem 3-osiowym, ktry pobiera detale bezporednio z formy
wtryskowej. Standardowo wbudowany pakiet Space Check, umoliwia wyznaczenie strefy wsplnej
robota i manipulatora dla ich bezpiecznej wsppracy. Z kolei sterowanie Power Motion i to jedyne
sterowanie CNC dostpne na rynku
stworzone z myl o potrzebach
efektywnego sterowania ruchem
w zoonych aplikacjach przemysowych. Autorskie rozwizanie
FANUC jest dedykowane do sterowania wieloma osiami, ciekami,
prdkociami i momentami obrotowymi od pozycjonowania
po wielociekow interpolacj osi.
Nadaje si idealnie do maszyn, takich jak: prasy, adowarki, stemplownice, piy cierne druciane, nawijarki, napeniarki czy wtryskarki.
To wyjtkowe urzdzenie sterujce
czsto szybsze i bogatsze
pod wzgldem uytecznych funkcjonalnoci ni konwencjonalne
rozwizania umoliwia zarzdzanie procesem adowania i rozadowywania detali na caej linii produkcyjnej przy uyciu szyny i kilku
robotw. Z uwagi na bardzo krtkie czasy reakcji sterowania, duy
poziom jego uniwersalnoci oraz
stosunkowo niski koszt inwestycji,
jest on doskona alternatyw dla
rozwiza opartych na sterownikach PLC. Co rwnie wane, sterowanie tego typu jest bardzo intu-

icyjne i atwe w obsudze, a pracownicy posiadajcy wiedz na te mat technologii CNC mog je atwo zaprogramowa.
O wyjtkowym poziomie bezpieczestwa dziaania aplikacji pokazowej, a jednoczenie pynnoci realizowanego procesu produkcyjnego, decyduj autorskie funkcje
bezpieczestwa FANUC zintegrowane we wszystkich wsppracujcych ze sob urzdzeniach.
FANUC, wiatowy lider technologii
CNC i robotyki, od ponad 30 lat
dostarczajcy producentom na ca ym wiecie niezawodne wtryskarki
ROBOSHOT, zaprasza na Targi PLASTPOL 2015. Tegoroczn ekspozycj bdzie mona oglda w hali
Targw Kielce, na stoisku G27.
www.fanuc.eu/pl

FANUC POLSKA Sp. z o.o.

ul. Tyniecka 12
52-407 Wroclaw
tel: +48 71 7766 160
PLASTPOL stoisko G-27



tworzywa P 2 5

plastpol

Z targw PLAST na PLASTPOL

Cakowicie
kompletny system
MORETTO

System odwilania
granulatw Eureka
Firma Moretto na targach PLAST
w Mediolanie trwajcych w dniach
od 5 do 9 maja 2015 roku prezentowaa swoj szerok ofert. Midzy
innymi system Eureka, ktry jest najbardziej zaawansowanym technologicznie systemem odwilania dostpnym na rynku. Technologia charakteryzuje si doskonaymi parametrami osuszania przy niezrwnanej wydajnoci energetycznej.
X Max, moduowa konstrukcja suszarki o niskim zuyciu energii oparta jest o zeolity i osiga wysoki poziom wydajnoci dziki opatentowanej technologii X. Najnowsza ge neracja X Max wprowadzia istotn
innowacj: turbosprarki, bezprecedensowe rozwizanie dedykowane do systemw osuszania przeznaczonych do trudnych zada takich
jak osuszanie PET na du skal.
Na mediolaskich targach moliwe
byo rwnie obejrzenie na wasne
oczy,
takich
urzdze
jak
3 X max 918, ktre moe wytwarza 1800 m3/h suchego powietrza,
przy zuyciu tylko 13.2 kWh energii.
Oprcz suszarki, cztery due leje
OTX wraz z ukadem Flowmatik daway przykady potencjau systemu
Eureka.
Lej OTX (Original Thermal Exchanger), zapewnia stay przepyw powietrza i surowca dziki szczeglnej
geometrii i dynamice przepywu
skracajc czas procesu o 40% dla
kadego materiau i poprawiajc
efektywno energetyczn o pra wie 66%. Ukad Flowmatik wczany jest aby rozprowadzi odpowied ni ilo powietrza generowanego
przez X MAX do wszystkich aktyw nych lejw. Pozwala on na uycie
tylko niezbdnej iloci powietrza
do procesu w danej chwili a ustawia
si tylko dwa parametry: typ materiau i wydajno suszenia na godzin. Caa reszta odbywa si automatycznie.
Krystalizator PET Moretto
MPK to nowy typ krystalizatora
wprowadzony przez Moretto. Rozwizuje wszystkie typowe problemy
wystpujce w krytycznych momen tach procesu krystalizacji materia-

w amorficznych. Dziki kontroli

procesu produkcji jego geometryczna konfiguracja umoliwiajca
szczeglny sposb mieszania pozwala na rozpoczynanie produkcji
bez problemw, przy penym zbiorniku i bezporednio z materiau
amorficznego. Mieszanie odbywa
si za pomoc opatek w ksztacie
skrzyda X, ktre wykonuj ruchy
szczeglnie skuteczne w procesie
krystalizacji. Wszystkie elementy s
zdejmowane i wymienialne w prosty i atwy sposb.
MPK zawiera modu usuwania pyu,
ktry oddziela frakcj drobnego pyu (do 20 mikronw) i zbiera go
w specjalnym zbiorniku. Odbywa si
to w celu uniknicia zace materiau podczas procesu krystalizacji
oraz poprawy jakoci materiau
poddawanego obrbce.
Szybkie otwieranie stoka daje dostp do dolnej czci leja, co uatwia
czynnoci
czyszczenia
MPK
przy zmianach produkcji. Operacji
tej powicono szczegln uwag,
ze wzgldu na bezpieczestwo opeMORETTO

ratora i zgodnie z midzynarodowy mi przepisami.

Moliwe jest utworzenie szczeglnych profili obrbki dla kadego
z rodzajw materiau przez ustalenie parametrw roboczych i specy ficznych temperatur.
One Wire 6, Kasko
i Kruise Kontrol
W celu zarzdzania podawaniem
surowca w zakadach produkcyjnych Moretto proponuje zintegrowane rozwizanie skadajce si
z systemw One Wire 6, Kasko i Kruise Kontrol, ktre pozwalaj skupi
uwag na jakoci gotowego produktu. Wedug Moretto, OW6 Krono jest pierwszym samodostosowujcym si systemem transportu
na rynku. Dziaa w oparciu o skuteczne rozpoznanie potrzeb zakadu
biorce pod uwag odlego
od odbiornikw, czas podawania
i czas czyszczenia linii. One Wire 6
jest cakowicie automatyczny: rozpoznaje nowe warunki i dostosowu-

je si do nich. Jest prosty w zastosowaniu i nie wymaga ustawiania parametrw: One Wire 6 nie wymaga
adnych ustawie cyklu lub czasw
czyszczenia linii. Gwarantuje najwysz wydajno linii w kadej
chwili. Do stosowania wraz z systemem One Wire 6 firma Moretto proponuje nowe odbiorniki KASKO.
One Wire, ktrego elektronika rozpoznaje parametry pracy (takie jak
moc ssc i czas czyszczenia linii)
poprzez samoadaptacj, pozwala
unika koniecznoci wprowadzania
jakichkolwiek innych ustawie. Ten
innowacyjny projekt charakteryzuje
si bardziej zwart konstrukcja
a wydajno wzrosa o 30% Elektronika sterujca zostaa zainstalowana w urzdzeniu i osonita metalowym profilem chronicym przed
wstrzsami i kurzem.
Wreszcie, KK (KruiseKontrol) to ekskluzywny system przenoszenia granulatw tworzyw sztucznych, majcy na celu optymalizacj parametrw transportowych. Zarzdza
prdkoci granulatu w rurach,

2

tworzywa P 2 5

plastpol

do ktrych jest on zasysany oraz

transportowany z miejsca skadowania do maszyny przetwrczej.
KruiseKontrol ustawia prdko
przenoszenia. Naley po prostu wy bra typ materiau a KK bdzie
uwanie dba o kad cenn granulk tworzywa. KruiseKontrol
zwiksza wydajno i szybko procesu, eliminuje skoki prdkoci tworzy najbardziej odpowiedni profil
parametrw dla kadego materiau,
bez wzgldu na odlego czy wysoko rur doprowadzajcych.
Cechy tego systemu daj wymierne
korzyci: cakowity brak pyu, mniejsze zuycie rur i cakowite wyeliminowanie anielskich wosw: zjawiska, ktre jest bardzo czste w ru rach przesyowych. KruiseKontrol
zarzdza rnymi obszarami systemu transportowego za pomoc jednego generatora prni.
Mowis
Moretto Objects Windows Integrated Supervisor jest platform nadzoru, ktra czy cao instalacji
w jednym punkcie, co umoliwia
skuteczn kontrol dziaajcych systemw. Monitoruje kad operacj
pojedynczego systemu, zapisuje
wszystkie anomalie i tworzy chronologi, umoliwiajc ustawianie
i modyfikowanie parametrw i generowanie raportw z procesw
w czasie rzeczywistym. Moduowa
struktura Mowis umoliwia klientowi ustawiania funkcji i rozszerze
wedug swoich potrzeb. W zaleno ci od cech zakadu produkcyjnego,
platforma Mowis obejmuje: baz
danych magazynowanych materiaw, baz produktw, ktre bd
wytwarzane, baz maszyn przetwrczych i form, oraz technologi
generowania kodw kreskowych,
i inne, takie jak aplikacja Silcontrol.
System Silcontrol pozwala synchronizowa materiay i silosy unikajc
przy tym bdw ludzkich. Funkcja
kontroli kodw paskowych pozwala
na jednoznaczn identyfikacj tworzywa, czc go automatycznie
z docelowym silosem.
Ponadto Mowis moe monitorowa
i zarzdza poczeniem materiau
i formy w technologii RFID. Dziki
tej aplikacji, wymiana informacji pomidzy czowiekiem a maszyn jest
realizowana poprzez wywietlacz
dotykowy, ktry moe by zainsta lowany na maszynie i ktry graficz nie komunikuje stan systemu: po prawny kod obejmujcy kombinacj
formy, maszyny, produkowanego
wyrobu i stosowane surowce.
Kada forma jest wyposaona
w czujnik RFID. Za kadym razem,
kiedy form umieszcza si na ma szynie, jest ona rozpoznawana
przez system, ktry konfiguruje si
automatycznie, ustawia parametry
i pozwala unikn bdw czowie-

ka. Mould Control pokazuje swoje

najwiksze zalety przy automatycz nej zmianie formy. Po zmianie jest
on uruchamiany i reguluje ukady
automatyki.
DGM 100 2000 i DGM
Seria dozownikw DGM Gravix
opracowana przez Moretto zapewnia wysokie poziomy dokadnoci.
Dziki zastosowaniu technologii cyfrowej i penej odpornoci na drgania uzyskano absolutn precyzj dozowania o dokadnoci 0,001%. Lej
wagi jest wolny od ogranicze mechanicznych i od generowanych zewntrznych zakce.
Dziki tej gamie produktw Moret to oferuje najmniejsze 6-komponentowe dozowniki na rynku, a take najwiksze z dostpnych specjalnie opracowane o wydajnoci 5500
kilogramw. Oferta obejmuje ponad 1000 modeli dopasowanych
do potrzeb klientw o wydajnoci
od 30 do 12000 kg/h, z moliwoci
dozowania do 12 materiaw.
Odporny na wibracje algorytmu waenia systemu (VIS) zapewnia doskonae dozowanie nawet w przy padku silnych wibracji oraz w przypadku instalacji na maszynie rozdmuchowej. Wyjtkowy mechanizm
podwjnej powieki gwarantuje
szybko reakcji 50 razy wiksz ni
wsplna dla urzdzenia dozujcego, gwarantujc przez to absolutn
precyzj. Dozowane porcje minimum 0,08 g mog by zarzdzane
przez system Rotopulse. Szeroki zakres dostpnych lejw i ich rne
wykoczenie sprawia e Gravix to
system uniwersalny i nadajcy si
do szerokiego zakresu zastosowa.
Leje s atwe do zdejmowania bez
adnych dodatkowych narzdzi i atwe do przegldu. Podwjny mikser
gwarantuje jednorodno mieszanki
a technologia cyfrowa zapewnia

precyzj i szybko cyklu waenia. 8 rozmiarw, 6-komponentw

w dowolnej wielkoci, 10 lejw kadego rozmiaru, 1180 modeli zadowoli kadego klienta. Gravix to system chroniony patentem.
System dozowania
Loss in Weight
Wytaczanie folii wymaga dokadnej
kontroli jakoci i wielkoci zaadunku. System Loss in Weight to ukad
cigego dozowania, ktry dopasowuje do siebie masy zgodnie z wymogami produkcyjnymi i powoduje
znaczce oszczdnoci materiaw
w procesie wytaczania. Ukad kontroluje wag i grubo folii wychodzcej z wytaczarki i na zasadzie
sprzenia zwrotnego dostosowuje
si do prdkoci linii. Tensometrycznie kompensowane komrki zaadowcze, prosta koncepcja mechaniczna i zaawansowane sterowanie
elektroniczne stanowi poczenie
pozwalajce na rozwizanie najbardziej skomplikowanych zada.
System moe wsppracowa z wytaczarkami o godzinowej wydajnoci od 120 do 1500 kg/h oraz integruje zarzdzanie systemem adowania z procesem produkcji. Prostota fazy rozruchu pozwala na osi gnicie podanych tolerancji
w bardzo krtkim czasie, co minimalizuje straty oraz skraca czas konieczny do osignicia staych parametrw produkcji. System jest kompatybilny z systemem nadzorujcym
Mowis.
www.morettoeasteurope.com

Tamocig
szyty na
miar
Wiele firm, ktre utylizuj
odpady na wasn rk poprzez kupno odpowiednich
maszyn do recyklingu, a nie
zlecanie tego firmom zewntrznym, po czasie decyduje si na zakup wyspecjalizowanych, mona by rzec
szytych na miar tamocigw, ktre z innymi ma szynami tworz linie produk cyjne. Taki tamocig nie zwykle uatwia i usprawnia
prace, a jak wiadomo czas
to pienidz.
Najwaniejsz kwestia jest
fakt, i tamocigi produkowane przez firm MT Recykling s projektowane indy widualnie pod klienta i jego
potrzeby. To klient podaje
firmie takie wytyczne jak odlego midzy maszynami,
wydajno zestawu maszyn,
czyli zazwyczaj kruszarki
i mynu, ale rwnie, jaka
jest wysoko, na jakiej trze ba poda materia. Poniewa
istniej rne rodzaje tamocigw, klient musi sprecyzowa skd materia ma zosta podany do maszyny.
W naszej gestii jest jednak
zasugerowa klientowi najlepsze rozwizania, dlatego
zwykle to MT.
Recykling dobiera wymiary
tamy produkcyjnej musi
ona by odpowiedniej szerokoci, nie za wska, eby nie
podawa zbyt duej masy,
gdy to moe skutkowa
przeadowaniem. Ze wzgldu na tak wiele wytycznych
dobrze jest si zda na rad
specjalistw przy doborze
tamy.
Tamocigi mona wyposa y w systemy segregacji
i detekcji metali. Przykadow realizacje mona bdzie
zobaczy na stoisku firmy
MT Recykling podczas targw Plastpol. Znajdziecie je
w hali C, stoisko 5.

www.mtrecykling.pl
MORETTO



tworzywa P 2 5

plastpol

Rozmowa z p. Markiem Rozensalem, prezesem Zarzdu firmy PLASTOPLAN Polska

Potrzeby klienta
na pierwszym miejscu
ARC

tworzywa: Panie Prezesie, firma

Plastoplan od kilku lat buduje
swoj pozycj na polskim rynku
dystrybucji termoplastycznych
tworzyw sztucznych. Jak Pan oceni te ostatnie lata?
Plastoplan Polska, to stosunkowo
nowa na polskim rynku firma handlowa, dziaamy w Polsce od poowy 2011 roku. Natomiast Plastoplan
w Austrii dziaa w brany tworzyw
sztucznych od 1971 roku i stale si
rozwija. Jest to firma rodzinna, ktra zdobywa nowe rynki poprzez rozszerzenie dziaalnoci w Europie
w krajach takich jak Niemcy, Szwajcaria, Francja, Czechy, Sowacja,
Wgry a take Polska. Klienta i jego
potrzeby
zawsze
stawiamy
na pierwszym miejscu i dlatego nasz
program dostaw nieustannie dopasowujemy do wymaga zarwno
kadego pojedynczego klienta jak

i specyfiki lokalnego rynku. Oferujemy dugofalow wspprac opart

na partnerskich relacjach. Przez ten
czas udao nam si zbudowa szerok grup staych klientw, a nie jest
to nasze ostatnie sowo.
tworzywa: Plastoplan to jednak
nie tylko dystrybucja tworzyw.
Firma SAX Polymers naleca do gru py Plastoplan wytwarza rocznie
do 15.000 ton kompaundw rozmaitych tworzyw sztucznych, od polipropylenu przez ABS, PC, POM, PA,
PBT i SAN, a do blend PC/ABS
i PC/ASA. Kompaundy te mog zawiera napeniacze rnego rodzaju
poczwszy od kredy i talku przez
wkna i kulki szklane, wkna w glowe i aramidowe a do PTFE, uniepalniaczy, antystatykw, modyfikatorw udarnoci i wiele innych. Produkcja kompaundw odbywa si

na dwulimakowych wytaczarkach
o rednicy limaka od 20 do 60 mm.
Przykadowe nazwy handlowe to Saxalen (PP), Saxamid (PA), Saxaforrn
(POM) itp. SAX Polymers produkuje
rnego rodzaju koncentraty do
tworzyw sztucznych, w tym barwice, zawierajce rne dodatki, dajce efekty specjalne oraz kompozytowe. SAX Polymers prowadzi dziaalno zgodnie z uzyskan w ro ku 2003 norm ISO 9001.
Nasze wasne laboratoria w Euro pie, gwarantuj naszym klientom
now jako wsppracy. Dziki nim
moemy szybko reagowa poprzez
przeprowadzenie analizy materiau
czy wyprasek. Nasz siln stron
jest wiedza techniczna oraz dowiadczenie pracownikw, dziki
czemu klienci mog zda si na nas
jeli chodzi o odpowiedni dobr
tworzyw, a wiadectwa jakoci czy

karty techniczne s na stae do ich

dyspozycji.
tworzywa: W dziaaniu firmy dystrybucyjnej niezwykle wana jest
logistyka. Jak dziaa ona w przypadku kierowanej przez Pana firmy
Nasz zesp, w ktrego skad wchodz pracownicy o wysokich kwalifi kacjach i wieloletnim dowiadczeniu w brany tworzyw sztucznych
zapewnia fachow obsug poczwszy od doboru tworzywa, poprzez ofert, realizacj zamwienia
i dostaw. Plastoplan Polska Sp.
z o.o. dziaa w oparciu o magazyny
w rejonie Warszawy, Katowic i Po znania, co zapewnia naszym klientom regularne i terminowe dostawy, a naszym dostawcom przewag
konkurencyjn na rynku. Nasze magazyny w Polsce i w Europie oraz
sprawnie funkcjonujca sie logi-

tworzywa P2  5
styczna gwarantuj fachow obsug i dostawy na czas, niezalenie
od zamwionej iloci materiau
(worek, paleta, big bag czy uzupenienie silosa) wraz z certyfikatem
producenta oraz gwarancj jakoci.
Moemy si rwnie dostosowa
do potrzeb klientw w kwestii ma gazynowania czy czenia dostaw.
tworzywa: W ofercie firmy Plastoplan pojawi si ostatnio ciekawy produkt, przydatny szczeglnie przetwrcom tworzyw zajmujcym si technologi wtryskiwania, cho nie tylko. Co to
za nowo?
Jestemy dystrybutorem amerykaskiej firmy Neutrex produkujcej
granulaty czyszczce. Dziaa ona
na tym rynku od 20 lat i ma na nim
ugruntowan pozycj. Produkty
pod handlow nazw Purgex, znajduj zastosowanie w technologii
wtryskiwania, formach gorcokanaowych, ale take w procesach wytaczania czy rozdmuchiwania.
rodki te pozwalaj na zdecydowane skrcenie czasu koniecznego
do zmiany koloru czy stosowanego
tworzywa. Purgex to najczciej
mieszanka polietylenu z aktywnymi
chemicznie dodatkami, niektre jego gatunki zawieraj wkno szklane. Purgex to uzupenienie naszej
oferty dla przetwrcw tworzyw,
ktry zdobywa pozytywne opinie
NEUTREX

plastpol
polskich uytkownikw. Na koniec
naszej rozmowy chciabym poinformowa, e od ponad roku dziaamy
na rynku polskim wsplnie z firm
Atlantic Polymers (spka zalena
firmy Plastoplan Polska), co pozwala nam na wykorzystanie efektu synergii w zakresie planowania
wsplnych zakupw, ich kumulacji.
Pomaga nam w obsudze klientw
i daje nam moliwo wymiany informacji, korzystania z niezalenych
rde dostaw oraz uproszczenie
acucha logistycznego.
tworzywa: Dzikujemy za rozmo w.

Plastoplan Polska Sp. z o.o.

Al. Ksicia
Jzefa Poniatowskiego 1
(Stadion Narodowy)
03-901 Warszawa
tel: 22 295 92 31
www.plastoplan.pl

5

Problemy
ze zuyciem?
Jest rozwizanie!
Udzia w oglnym przetwrstwie tworzyw materiaw wysoko wypenionych cigle ronie. Zautomatyzowane systemy
przenonikw tamowych maj
trudnoci z ich transportem konieczne jest stosowanie szczeglnie mocnych materiaw, aby
wytrzyma cierajce waciwoci tych surowcw.
Stae i nieprzerwane dostawy
surowcw s podstawowym warunkiem sprawnej pracy maszyn
wtryskowych i wytaczarek. Aby
zminimalizowa zuycie oraz
zmniejszenie kosztw napraw
i przestojw, w szczeglnoci
zwizanych z przetwarzaniem
materiaw cierajcych, takich
jak
wysoko
wypenionych
i
wzmocnionych
tworzyw
sztucznych, warto jest uy specjalnych elementw ze stali nierdzewnej i szka odpornych

na cieranie. W szczeglnoci
dotyczy to kolanek oraz rozgazie rur oraz innych elementw,
obejmujcych ca drog surowca, ktra powinna by wykonana ze stali nierdzewnej odpornej
na cieranie.
Wedug hs-UMFORMTECHNIK takie produkty maj ywotno,
ktra jest od 20 do 30 razy wiksz od standardowych wyrobw
ze stali nierdzewnej.
Rne rednice, promienie i gruboci cianki pozwalaj na elastyczne dostosowanie ukadu
do wymaga uytkownika. Monta jest prosty i bezproblemowy:
nie s potrzebne poczenia konierzowe lub redukcyjne zczki
rurowe, ktre s zwykle potrzebne przy stosowaniu szklanych
kolanek.
www.hs-umformtechnik.de



tworzywa P 2 5

plastpol

Scentralizowany
system suszenia
System przeznaczony jest do zasilania 31 wtryskarek, transportowania
materiaw i ich dystrybucji. Skada
si z dwch automatycznych kolektorw, z ktrych kady posiada 3
moduy po 20 wlotw. Uytkownik
zamwionego systemu wymaga
od projektantw solidnej wiedzy
z dziedziny elektryfikacji, automatyzacji i technologii cyfrowych. Szuka
te dostawcy zaawansowanych
technologii stosowanych na caym
wiecie i znanego z efektywnego
wykorzystania energii. Midzynarodowa firma wyspecjalizowana
w projektowaniu i produkcji urzdze pomocniczych i systemw
do wtryskarek, wytaczania i rozdmuchu, Plastic Systems, wdroya
w peni scentralizowany i zautomatyzowany system suszenia i zasilania 31 maszyn do formowania wtry skowego, w ktrym materia przenoszony i dystrybuowany jest z za stosowaniem dwch automatycznych kolektorw, kady skadajcy
si z 3 moduw/20 otworw.
Dodatkowo, dziaanie automatycznego kolektora jest ulepszone dziki duej precyzji czci mechanicznych oraz kontroli PLC. Obie te cechy pozwalaj na atwe dostosowanie systemu i gwarantuj absolutn
niezawodno. Zaawansowany projekt, modularno i moliwo rozbudowy systemu przez dodanie
wikszej iloci moduw w pniejszym czasie sprawia, e jest to niezbdny system w dziedzinie formowania wtryskowego. Kolejn cech,
wart podkrelenia, jest wysoki poziom bezpieczestwa systemu jako
caoci, co byo szczeglnym wymaganiem klienta.
Wysoka precyzja osuszania
Projekt techniczny gwarantuje precyzyjny proces osuszania osignity
dziki zastosowaniu systemu osuszania DWC, tzn. instalacj osuszaczy 25 DWC zabudowanych inline
w zakadzie klienta.
DWCompact jest idealnym rozwizaniem we wszystkich dziedzinach
osuszania, w tym tych najbardziej
specyficznych, takich jak te w aplikacjach elektronicznych, optycznych i medycznych. Wykorzystuje
technologi wirnika o wydajnoci
od 20 do 280 m3/h i pozwala operatorowi na zarzdzanie adowaniem
zasobnika czy maszyny przetwrczej. Wyrafinowane sterowanie mi-

kroprocesorowe, wraz z systemem

straty wagi gwarantuje idealny
przebieg procesu, a kolorowy ekran
dotykowy oferuje prosty interfejs
operatora. Rozwizania techniczne
zastosowane w DWC i wysoka wydajno scentralizowanego systemu,
okazay si kluczowym elementem
rozstrzygajcym o osigniciu i zapewnieniu maksymalnej efektywnoci w zakadzie kocowego uytkownika. Plastic Systems zakoczy
projekt dostarczajc system nadzoru, ktry umoliwia ustawianie
i kontrolowanie wszystkich parametrw na styku maszyna materia:
ledzenie partii produkcyjnych, kontrol operacji, lepszy, stay monitoring, zapisywanie parametrw produkcji. System pozwala na wyelimi nowanie bdw ludzkich.
Trzy kluczowe zalety
Aby sprosta wymaganiom klientw, stawiajcych na coraz wysze
standardy, Plastic Systems oferuje
funkcjonalne, innowacyjne i kompleksowe rozwizanie, pozwalajce
na uzyskanie zwikszonej wydajnoci energetycznej. W zwizku z tym
zalety tego systemu mona podsumowa trzema kluczowymi okreleniami. Pierwsze to optymalizacja:
zarwno projektu budowy maszyny, jak i kontroli (nadzoru) parametrw system zwiksza poziom staego monitorowania wydajnoci,
czy raportowania wartoci rzeczywistych zuycia energii w trakcie
pracy. Inteligencja: DWC, poczony
z centralnym systemem zasilania,
okrela zuycie materiau przez
wtryskark i automatycznie dostosowuje wydajno maszyn przetwrczych.
Operator
wybiera
po prostu z bazy danych surowiec
do przetworzenia. Reszta jest w peni zautomatyzowana. Efektywno
energetyczna: zuycie energii jest
gwnym kosztem w cyklu ycia
maszyny. Z tego powodu wybr suszarki DWC, wyposaonej w falow nik i dedykowany ukad sterowania,
zapewnia zwrot inwestycji i wysz
mar na produkcie gotowym.
www.plasticsystems.it

tworzywa P2  5

plastpol



rodki chemiczne do przetwrstwa

tworzyw sztucznych. Od ubiegego
roku jestemy jedynym przedstawicielem w Polsce niemieckiej firmy
Buchem w zakresie rodkw
do wtryskarek. Zaskarbiy one ju
sobie uznanie wielu przetwrcw
z brany, szczeglnie na terenie
Niemiec.

Stawiam
na wysok jako
TRANSCORN

Tworzywa rozmawiaj z Iwon

Hiszpask, prezesem zarzdu
firmy Transcorn Sp. z o.o. z Olsztyna.
tworzywa: Pani prezes, prosz
przedstawi krtko histori firmy Transcorn. Kiedy i jak po wstaa firma? Jak rozwijaa si?
Iwona Hiszpaska: Nasza firma
rozpocza swoj dziaalno
w 1997 roku pod nazw Transcorn

Zakady Inynieryjne, przeksztacajc si nastpnie w Transcorn Sp.

z o.o. Od pocztku celem naszej
dziaalnoci jest dostarczanie materiaw eksploatacyjnych do dru twek i drarek wgbnych wysokiej jakoci oraz rodkw chemicznych do przetwrstwa tworzyw
sztucznych. Na pocztku swojej
dziaalnoci mielimy w ofercie jedynie elektrody drutowe do drutwek. Szybko jednak poszerzalimy

asortyment o filtry, elektrody rurkowe, ywice dejonizacyjne, rodki

chemiczne, ale rwnie owietlenie
specjalistyczne czy przewody do
chodziwa.
tworzywa: Co zaprezentujecie na
tegorocznych targach Plastpol?
IH: Targi Plastpol s skierowane
do firm z brany przetwrstwa
tworzyw sztucznych, wic bdziemy prezentowa przede wszystkim

tworzywa: A w Polsce?
IH: No c, tej odpowiedzi bd
moga dopiero udzieli po targach Myl, e rwnie w Polsce
ronie grono zwolennikw tych
produktw. Ci, ktrzy raz ich sprbowali, chtnie ich uywaj, pomimo ich ceny.
tworzywa: Dlaczego wspomina
Pani o ich cenie?
IH: Powiem tak, wikszo rodkw z naszej oferty nie jest tania,
jednak klient kupujc je wcale nie
przepaca. Otrzymuje produkt
z najwyszej pki, ktry w 100%
speni jego oczekiwania. Czsto
klienci porwnujc produkty kieruj si cen, ktr musz zapaci
powiedzmy za ml danego produk tu. Nie czytaj kart charakterystyki
i nie patrz na to jak dany produkt
wpynie na zdrowie uytkownika.
A nasze produkty, przynajmniej te,
ktre su do przetwrstwa tworzyw sztucznych nie zawieraj
chlorowanych
wglowodorw,



tworzywa P 2 5

plastpol

a wiele z nich moe by wykorzystywane tam gdzie produkuje si

np. opakowania do ywnoci.
tworzywa: A konkretnie ktre
preparaty ma Pani na myli?
IH: Chociaby Interkor VP1026. Pi salimy o nim w poprzednim wydaniu kwartalnika Tworzywa. Jest
to rodek zaprojektowany do
czyszczenia ukadu plastyfikujcego wtryskarek. Jako jedyny tego typu preparat zawiera certyfikat NSF.
Oznacza to, e moe by uywany
tam gdzie produkuje si produkty
przeznaczone do kontaktu z ywnoci. Rwnie Trennmittel C5,
bezsilikonowy preparat antyadhezyjny posiada ten certyfikat.
tworzywa:
To interesujce.
A gdybymy tak byli wacicielami kilku wtryskarek
IH: Gdyby tak byo, moglibymy
umwi si na prezentacj, podczas ktrej pokazaabym jak mdrze stosowa oferowane przez
Transcorn rodki. Jeden lub dwa
preparaty zostawiabym do przetestowania.
tworzywa: Dlaczego zdecydowalicie si na sprzeda produktw
do
przetwrstwa
tworzyw
sztucznych. Jest wiele firm, od
lat wyspecjalizowanych i dziaa jcych w obsudze tej brany?
IH: Prosz o przykad takiej firmy?
tworzywa: Chociaby te, ktre
sprzedaj wtryskarki.
IH: Te ktre sprzedaj wtryskarki
nie s zainteresowane sprzeda
tego typu produktw. My znamy
si na formach wtryskowych. Kilka
lat temu nawet produkowalimy
formy wtryskowe, toczniki i wykrojniki. Znamy si na nich, dostarczamy materiay do ich wykonania.
Kolejny krok to dostarczanie materiaw sucych prawidowemu
uytkowaniu form wtryskowych.
Nie szkodzi, e s one uytkowane
na wtryskarkach. To wci forma
wtryskowa. Jeli chodzi o nasze
kompetencje w zakresie granulatw tworzyw sztuczne i funkcjono wania maszyn do przetwrstwa to
dbam, by mj zesp poszerza
wiedz o nich. Odbylimy szkolenie
w firmie ENGEL, gdzie zapoznalimy si z funkcjonowaniem wtryskarek. Planuj kolejne na Politech nice Czstochowskiej. Dostaj due
wsparcie od firmy Buchem. Jej pra cownicy s prawdziw kopalni
wiedzy praktycznej. Wiele ucz nas
take nasi klienci. Dzikuj im za to.
tworzywa: Czy w tej brany jest
dua konkurencja i jak sobie
z ni radzicie?
IH: Owszem, konkurencja istnieje
tak jak wszdzie.

Przetwrstwo tworzyw sztucznych

w Polsce rozwija si bardzo prnie
i dynamicznie, wic klientw nam
nie brakuje. Cieszy mnie to jako
obywatelk naszego kraju, a jako
wacicielowi firmy kae zastanowi si jak jeszcze lepiej przekona
klientw do swojej oferty. Ja stawiam na wysok jako produktw, kompetentn obsug i dobre
ceny.
tworzywa: Czego Pani mona y czy na przyszo?

IH: Zdrowia i wytrwaoci w dalszym rozwijaniu firmy.

tworzywa: Dzikujemy za rozmo w
t

Transcorn Sp. z o.o.

Wilimowo 2, 11-041 Olsztyn
tel.:89 527 43 63
transcorn@transcorn.pl
PLASTPOL stoisko D-103

igus: Inwestycje
w oyska lizgowe
Projektanci z rnych bran motoryzacyjnej, maszyn rolniczych,
sprztu medycznego, spoywczej i opakowaniowej, po producentw
zakadw chemicznych i pomp teraz jeszcze szybciej mog znale
odpowiednie oyska lizgowe igus do swojej aplikacji. Wraz z rozwiniciem gamy materiaowej z 5 do 16 iglidurw oraz 1 321 nowych
standardowych wymiarw, specjalista ds. tworzyw sztucznych obejmuje swoim asortymentem cae zapotrzebowanie na oyska lizgowe dostpne bezporednio z magazynu.
Dziki tej inwestycji, igus odpowiada na ogromny postp poczyniony w zakresie wasnego
rozwoju technicznego. W zwizku z zapotrzebowaniem rynku,
oyska wykonane z odpowiedniego materiau nie zawsze byy
dostpne w wymaganym rozmiarze.
W tym momencie luka ta zostaa
wypeniona przez firm igus.
Wszystkie materiay doskonale

pasujce do aplikacji, z trybologicznego punktu widzenia,

od teraz s dostpne prosto
z magazynu. Istniejce linie produktw zostay rozszerzone o je denacie materiaw, o rednicach do 50 mm dostpnych
z magazynu.
Rozmiary zgodne z norm DIN
wystpuj w 16 trybomateriaach. Uytkownik jest zatem
w stanie zamwi idealne oy -

sko lizgowe do kadej indywidualnej aplikacji.

Najlepsze oysko dostpne
od rki
Przy formowaniu wtryskowym,
nawet przy identycznych rozmiarach s wymagane rne formy
wtryskowe dla rnych materia w. Wynika to z innej rozszerzalnoci cieplnej dla rnych
tworzyw. Ta nowa usuga oznacza produkcj formy wtryskowej
dla kadego wymiaru z wybranego asortymentu. Dziki tej inwestycji chcemy, aby nasi klienci
mogli otrzyma wymagane
przez nich polimerowe oysko
lizgowe w kadej iloci w najlepszej cenie mwi Micha Ob-

IGUS

tworzywa P2  5
rbski menader produktu oyska lizgowe w firmie igus Sp.
z o.o. Naszym celem jest oferowanie najbardziej odpowiednich
oysk lizgowych iglidur do kadej aplikacji, natychmiast i prosto z magazynu. Aby dokadnie
dobra oysko odpowiednie
do aplikacji, igus na swojej stronie internetowej udostpnia
bezpatne narzdzie internetowe. Po wprowadzeniu waciwych parametrw i wymiarw,
system ekspercki wywietla odpowiedni iglidur i jego cen. ywotno rozwizania w zadanych warunkach pracy jest wywietlona, a wyniki podane s
w godzinach pracy, przy czym
zawsze dokonywany jest wybr
kilku materiaw mogcych pra cowa w wymaganych warunkach.

plastpol
w przemyle pakujcym i spo ywczym. Wszystkie 16 materiaw jest teraz dostpnych
w standardowych wymiarach
DIN ISO 3547-1 w rednicach
do 50 mm. Dla wymiarw DIN
wikszych ni 50 mm, obowizuje taka sama strategia; formy
wtryskowe dla oysk o wikszych rednicach s produkowane, gdy wystpuje zapotrzebowanie ze strony klienta. Wiele
materiaw szczeglnie wcze-

niejsze standardowe rozwizania iglidur G, J, W300, X i M250

s teraz dostpne z magazynu
w rednicach nawet do 150 milimetrw.

ul. Dziakowa 121C

www.igus.pl

02-234 Warszawa



igus Sp z o.o.

tel.: 22-8635770
PLASTPOL stoisko D-67

Wyniki cigych bada

i rozwoju
Wrd 16 materiaw w rozszerzonym programie znajduj si
takie warianty, jak na przykad,
high-tech polimer iglidur Q2
do duych obcie lub iglidur
Z do ekstremalnie wysokich temperatur. Zostay dodane trzy nowe materiay, zgodne z wymogami FDA, ktre s w szczeglnoci odpowiednie do aplikacji

IGUS



tworzywa P 2 5

plastpol

Cakowicie
nowa seria
mieszanek
czyszczcych

mi
odnonie
ywnoci
CE 10/2011. Mog by stosowane rwnie w czystych pomieszczeniach oraz produkcji artyku w medycznych, kosmetycznych i farmaceutycznych.
Rezultaty zmiany koloru czci
motoryzacyjnej z PP o zawarto ci 30% wkien szklanych
(od czarnego do beowego);
czas pukania, cznie z czyszczeniem gorcego kanau, wynosi 16,5 minuty. Przy standardo-

wej mieszance czyszczcej ta

zmiana koloru trwaa 45 minut.
Jeeli chodzi o wypenienie formy, wykonano tylko jedno wypenienie formy Qualipurge PO-CS przed produkcj, w porw naniu z 15 wypenieniami standardow mieszank i 40/50 wy penie bez mieszanki czyszczcej.
www.ultrasystem.ch
ULTRASYSTEM

Oprcz dobrze znanych i sprawdzonych mieszanek czyszczcych

firmy Ultra System, dla wszystkich rodzajw tworzyw i maszyn
do
przetwrstwa
tworzyw
sztucznych dostpne s teraz nowe gatunki. Po miesicach testw w laboratoriach oraz
na maszynach produkcyjnych:
PO-CS, POE-CS (oba dla poliolefin), High-CS (dla wszystkich
przeroczystych materiaw, takich jak poliwglan i PMMA),
PET-CS (dla PET) i HT -CS (dla
wszystkich typw poliamidw,
PEEK, APEC i Ultem).
Wszystkie gatunki serii Qualipur ge CS nadaj si do czyszczenia
limaka/bbna i systemw gorcego kanau i gwarantuj o wiele wysz wydajno czyszczenia
w porwnaniu z produktami
standardowymi, dziki nowej
formie uytkowej aktywnej czci.
Czas czyszczenia redniej maszyny do formowania wtryskowego
o sile zwarcia 600 ton, rednicy
limaka 90 mm mona zmniejszy o 30% w porwnaniu z za stosowaniem
wczeniejszych
produktw
Ultra
Plast,
przy mniejszej iloci odpadw;
oznacza to zmniejszenie kosztw
cakowitych o 90% w porwnaniu z czyszczeniem bez adnej
mieszanki czyszczcej.
Dalej, wszystkie gatunki mog
by poddawane recyklingowi
w 100%, co gwarantuje wysoki
poziom zrwnowaonego rozwoju. Zrwnowaony rozwj
jest wany, aby by pewnym, e
bdziemy mieli wod, materiay
i zasoby niezbdne do ochrony
ludzkiego ycia i naszego rodo wiska.
Kolejna wana nowa cecha spe cjalnego gatunku HT -CS jest taka, e moe on by wykorzysty wany do czyszczenia materiaw
o temperaturze do 420C bez
wytwarzania dymu, nawet jeeli
przetwarzany materia zawiera
du warto procentow sadzy
lub dodatkw specjalnych, ta kich jak rodki opniajce palenie.
Wszystkie gatunki Qualipurge CS
s certyfikowane przez FDA i s
zgodne z europejskimi przepisa -

Mold-ID przejrzyste zarzdzanie narzdziami

Optymalne wykorzystanie
form wtryskowych
Formy s elementami podlegajcymi zuyciu i w zwizku z tym mu sz przechodzi regularne przegldy i regeneracje. Kontrola narzdzi
bardzo czsto zaley od dowiad czenia poszczeglnych pracownikw, rcznych notatek lub planowanych liczb z systemu ERP, ktre
nie s dostpne dla wszystkich lub
ktre nie s dokadnie monitorowane. W wielu przypadkach przegldy przeprowadzane s tylko
wwczas gdy produkowane elementy nie speniaj ju wymaganych standardw jakoci lub gdy
dana forma nie jest ju w stanie

SYSTEM MOLD ID

pracowa. Powoduje to nieplanowane przestoje maszyn, ktre nie

s akceptowalne.
Pierwszym krokiem do efektywnego zarzdzania narzdziami jest
okrelenie rzeczywistego ich wykorzystania na podstawie iloci wykonanych cykli i prosty dostp
do podstawowych informacji
na ich temat.
System Mold -ID umoliwia ledzenie uycia form wtryskowych, zapewniajc optymalny stopie ich
wykorzystania. Aby zapewni pen identyfikowalno form kada
z nich wyposaona jest w nonik

BALLUFF

danych RFID. Wszystkie istotne dane, takie jak numer formy, ostatni
przegld lub czas eksploatacji s
na niej zapisane i mona je w dowolnym momencie odczyta. Kada forma wyposaana jest w no nik danych RFID w momencie
wprowadzania jej do obiegu.
Pod pojciem Mold-ID kryje si niezaleny system, ktry moe zosta
zaimplementowany do dowolnej
maszyny niezalenie od jej producenta. System precyzyjnie zlicza
ilo cykli produkcyjnych, dziki
czemu moliwe s prewencyjne
przegldy form. Wydua to trwa-

RCZNY TERMINAL
DO ODCZYTU NONIKW RFID

BALLUFF

tworzywa P2  5
o narzdzi i zapewnia ich niezawodn prac.
Sercem systemu jest komputer
przemysowy
odpowiedzialny
za komunikacj z urzdzeniami peryferyjnymi oraz za analiz zbieranych danych. System na bieco
zlicza ilo cykli pracy formy zainstalowanej na maszynie. Aby zapewni pewn informacj na temat iloci cykli system wykorzystuje dodatkowy czujnik indukcyjny,
ktry rejestruje kady ruch formy.
Informacje te na bieco s zapisywane za porednictwem gowicy
RFID do nonika zabudowanego
na formie.
W kadej chwili uytkownik ma dostp do systemu z poziomu przegldarki internetowej za pored nictwem ktrej moemy podejrze
aktualny status formy zainstalowa nej na danej maszynie. Dodatkowo
wszystkie dane z systemu mog
by przesyane do systemw nadrzdnych klasy ERP za porednictwem zestandaryzowanych usug
sieciowych.
Zamontowany przy kadej maszynie sygnalizator SmartLight przekazuje w prosty i czytelny dla operatora sposb informacje na temat
aktualnego statusu formy. Informacja jest wizualizowana za po moc kolorw wskazujc aktualne
wykorzystanie formy w odniesieniu
do planowanej iloci cykli do na-

plastpol
stpnego przegldu. Eliminuje to
sytuacje w ktrych przekraczane s
dopuszczalne iloci cykli dla danych narzdzi, co skutkuje obnieniem jakoci produkowanych wyrobw.
Kolejn zalet systemu jest dostp
do danych zapisanych na formie
w dowolnym momencie za pomoc urzdze mobilnych. Aplikacja,
ktrej opcje s zabezpieczone hasami z moliwoci indywidualnej
konfiguracji, umoliwia dostp
do danych znajdujcych si bezporednio na narzdziu.
Nieprawidowe przyporzdkowania lub brakujce formy nale ju
do przeszoci. System zwiksza
produktywno urzdze i popra-

wia ich ekonomiczno. Problem

z wykorzystaniem identycznych
narzdzi zostaje cakowicie rozwizany dziki jednoznacznej identyfikacji form.
Dziki funkcji automatycznego dokumentowania iloci wtryskw
oraz informacji dotyczcych terminowej konserwacji narzdzi system
Mold-ID przyczynia si do zwikszenia efektywnoci wtryskarek
i narzdzi. Wpywa to pozytywnie
na kluczowe wskaniki wydajnoci
do ktrych naley m.in. cakowita
efektywno sprztu (OEE). Zadbaj
o przejrzysto procesw z systemem Mold -ID.

WIZUALIZACJA ZA POMOC SYGNALIZATORA SMARTLIGHT



Balluff Sp. z o.o.

ul. Muchoborska
54-424 Wroclaw
www.balluff.pl
tel.: 71 382 09 00
PLASTPOL stoisko F-29

www.balluff.pl

BALLUFF

2

tworzywa P 2 5

plastpol

Oferta Basell Orlen Polyolefins Sprzeda Sp. z o.o.

Najnowsze gatunki PP do produkcji

opakowa sztywnych metodami
wtryskiwania i termoformowania
Basell Orlen Polyolefins Sprzeda Sp z o.o. (BOPS) jest czoowym
dostawc na rynku polskim standardowych i innowacyjnych gatunkw polietylenu (PE) i polipropylenu (PP), ktre speniaj typowe
wymagania rynku opakowa sztywnych, ale rwnie pozwalaj
na realizacj projektw wykraczajcych poza tradycyjne rozwizania
spotykane w segmencie opakowa. Szerokie portfolio tworzyw oferowanych przez BOPS to m.in. wyjtkowy zakres gatunkw PP obejmujcy homopolimery (PP homo), kopolimery blokowe (PP kopo)
i kopolimery randomiczne (PP random) Moplen, jak rwnie wiele
specjalnych materiaw pod nazw Adstif, Clyrell i Adflex. Wiele
z tych gatunkw wytwarzanych jest w wytwrni Basell Orlen Polyolefins Sp. z o.o. (BOP) w Pocku lub pochodzi z fabryk LyondellBasell zlokalizowanych w Europie Zachodniej.
PP kopo funkcjonalno
i moliwo dopasowania
do konkretnych projektw
Gatunki PP kopo (czasami w mieszaninie z PP homo) s wybierane
do produkcji nieprzezroczystych
pojemnikw o bardzo dobrej udarnoci zarwno w temperaturze pokojowej, jak i w warunkach mroenia, rwnie ze wzgldu na ich wysok funkcjonalno, opacalno
produkcji wyrobw gotowych oraz
moliwo realizacji wymaga indywidualnych
dopasowanych
do potrzeb rynku i odbiorcw kocowych. Odpowiednio dobrana
pynno kopolimerw blokowych
Moplen, istotna jest przede
wszystkim w przypadku wyrobw
cienkociennych o zoonych przekrojach, takich jak: opakowania
do nabiau, margaryn, lodw, saatek, wieego jedzenia, mroonek,
ciast i ciastek oraz rodkw nie ywnociowych (przede wszystkim
takich jak farby emulsyjne). Tego
typu zastosowania wymagaj po czenia unikalnych cech i osigw
przede wszystkim w zakresie udar noci w niskich temperaturach.
W przypadku pojemnikw nietran sparentnych, gatunki Clyrell gwa rantuj wysoki poysk, moliwo
lepszego wybarwiania w przypad ku jasnych lub metalicznych kolo rw oraz poprawiaj udarno wy robw i ich odporno na zbiele nie.
PP random optymalna
przezroczysto i estetyka
Gatunki randomiczne PP Moplen
oferowane w tym segmencie przez
BOPS, zawieraj efektywne rodki
nukleujce, dziki czemu moliwe

jest wytwarzanie wyrobw o zoonych przekrojach lub o bardzo

dugiej drodze pynicia, ktre odznaczaj si optymaln przezroczystoci i podanymi waciwociami estetycznymi. Na przykad
Moplen RP2380 to gatunek o kontrolowanej reologii, ktry sta si
wzorcowym kopolimerem randomicznym o wysokich osigach,
oferujcym nie tylko doskonae
waciwoci optyczne, dziki zastosowanemu klaryfikatorowi najnowszej generacji, ale zapewnia
rwnie dodatkowe zalety na etapie przetwrstwa. Dowiadczenia
przetwrcw wykazay, e w porwnaniu do standardowych ga tunkw PP, Moplen RP2380 pozwala na zmniejszenie temperatury
wtrysku nawet o 40C (rekomendowana
temperatura
stopu
to 190-200C) w porwnaniu
do tworzyw zawierajcych klaryfi katory starszej generacji, bdce
pochodnymi sorbitolu.
Najnowsze produkty z Pocka
Najnowszym produktem z Pocka
oferowanym przez BOPS jest
Moplen RP398T, ktry ma zalety
gatunku Moplen RP2380, dodatkowo poczone z doskonaymi
waciwociami organoleptyczny mi. Nowy gatunek, Moplen
RP398T jest przeznaczony przede
wszystkim do wytwarzania cienko ciennych opakowa do przecho wywania produktw ywnocio wych, tj. pojemniki wielokrotnego
uytku, ktre speniaj najwysze
wymagania sensoryczne w zakresie
smaku i obnionej emisji zapachu,
co jest podstawowym wymogiem
dla opakowa do ywnoci. Uzu -

penieniem oferty BOPS na rynku

polskim w zakresie gatunkw
o bardzo duej pynnoci w stanie
stopionym jest wysokopyncy PP
random Moplen RP2802 o MFR
okoo 100 g/10 min, ktry jest
przeznaczony m.in. na cienkocienne pojemniki o duej pojemnoci, stosowane w gospodarstwach domowych oraz pojemniki
i wyroby o wyjtkowych waciwociach estetycznych i dobrych osi gach mechanicznych. Gatunek
Moplen RP2802 charakteryzuje si
najwysz pynnoci spord
wszystkich gatunkw PP random
oferowanych przez BOPS; dodatkowo, uyty najnowszej generacji
rodek nukleujcy sprawia, e gatunek Moplen RP2802 umoliwia
popraw warunkw przetwrstwa
i redukcj czasu cyklu w szybkim
wtrysku, co moe przyczyni si

LYONDELLBASELL

do podwyszenia produktywnoci.
Niska lepko stopu w przypadku
Moplen RP2802 w peni umoli wia szybkie wypenienie formy, ze
wzgldu na krtki czas uplastycznienia materiau oraz jego krystalizacj w stosunkowo krtkim czasie. Ulepszone waciwoci optyczne Moplen RP2802 w poczeniu
z nisk tendencj do paczenia
sprawiaj, e jest on chtnie stoso wany rwnie w takich aplikacjach
jak etui na DVD i CD oraz wysokiej
jakoci wyroby uytkowe gospodarstwa domowego.
BOPS poszerza ofert w polskim
portfolio produktowym:
wprowadza Moplen EP 448V
dla przetwarzania metod
szybkiego wtrysku
Uzupenieniem oferty BOPS jest
rwnie szeroki zakres gatunkw
PP Moplen do szybkiego wtrysku,
ktre s dostpne z wytwrni BOP
w Pocku i rekomendowane
na cienkocienne opakowania
i wyroby konsumenckie homopo limery: HP548R i HP648T, a take
kopolimery blokowe: EP548R,
EP548S,
EP448T,
EP348U,
EP548U oraz EP448V ten polski
najnowszy gatunek PP kopo jest
przeznaczony do produkcji cienkociennych wyrobw metod wtrysku. Produkt Moplen EP448V mo e by uywany do produkcji wyro bw o bardzo zoonych przekrojach i dugiej drodze pynicia, np.

tworzywa P2  5
kosze aurowe na bielizn i mieci,
doniczki dla szkkarstwa, artykuy
meblarskie (tj. szuflady, listwy, p ki), skrzynie ogrodowe itp. Wymienione gatunki doskonale spraw dzaj si w przemysowej produkcji
cienkociennych pojemnikw rwnie z wykorzystaniem technologii IML, takich jak: pojemniki
na margaryn i produkty mleczarskie, pojemniki do przechowywania ywnoci i innych produktw
spoywczych, pojemniki do farby
emulsyjnej, wieczka do pojemnikw oraz artykuy i wyroby konsumenckie.
Wysoka pynno nowoczesnych
gatunkw PP oferowanych przez
BOPS uatwia zmniejszenie grubo ci cianek wytwarzanych detali,
a dobr odpowiedniego pakietu
dodatkw gwarantuje wytwarzanie detali o wysokiej estetyce.
Przetwarzanie metod
termoformowania
Jednym z popularnych sposobw
wytwarzania opakowa sztywnych
jest te metoda termoformowania
grubych folii z PP. Obecnie PP jest
wykorzystywany w tej technologii
do wytwarzania rnorodnych
opakowa do ywnoci np.
na produkty mleczarskie, (tj. jogurty, margaryna, lody), ryby i produkty spoywcze, tacki np.

plastpol
do misa wieego, saatek, mikkich owocw i warzyw, na transparentne kubki do napojw itd.
BOPS oferuje gatunki PP, ktre
z powodzeniem s stosowane
do wytwarzania szerokiej gamy
opakowa sztywnych otrzymywanych metod termoformowania.
Wiodcym gatunkiem jest Moplen
HP640J, ktry dziki poczeniu
wysokiej sztywnoci i optymalnych
waciwoci optycznych, doskonale
nadaje si na typowe i transparent ne pojemniki wytwarzane metod
termoformowania. Ofert BOPS
uzupenia rwnie Adflex X500F,
ktry w mieszaninie np. z HP640J
(lub innym homopolimerem PP)
jest uywany do wytwarzania estetycznych, transparentnych opakowa i tacek o doskonaej udarnoci
w niskich temperaturach, a nawet
do gbokiego mroenia. Ostatnio,
BOPS wprowadzia na polski rynek
homopolimer PP Moplen HP2409,
ktry jest wytwarzany w Europie
Zachodniej. Jest to produkt najnowszej generacji, ktry czy
w sobie wysok sztywno (modu
sprystoci ok. 2000 MPa) i doskona przezroczysto oraz wysoki poysk.
Moplen EP440G i najnowszy pro dukt Moplen EP400H to kopolimery udarowe, ktre gwarantuj
bardzo dobr udarno w niskich

temperaturach i zapewniaj, e
wytwarzane detale odznaczaj si
du stabilnoci wymiarw i odpornoci na pezanie oraz deformacje.
Dostpno szerokiej gamy produktw w ofercie BOPS do wy twarzania opakowa sztywnych
zapewnia przetwrcom wszechstronne moliwoci projektowe
oraz utrzymanie optymalnych
warunkw przetwrczych i za pewnienie odpowiednich waciLYONDELLBASELL



woci uytkowych, zgodnie z rosncymi wymaganiami rynku

i odbiorcw kocowych.
Adflex, Adstif, Clyrell, Hostalen,
Lupolen, Moplen, Purell s znakami towarowymi nalecymi
do LyondellBasell.

www.basellorlen.pl



tworzywa P 2 5

plastpol

Wydajne wytaczarki
Wysza wydajno
i oszczdno energii
Firma Tecnomatic uruchomia produkcj nowej gamy wytaczarek,
rozwijajcych koncepcj poprzednich modeli Zeus i Vega. Nowe maszyny wyznaczaj nowe standardy
w produkcji rur. Firma zlokalizowana w Azzano San Paolo (niedaleko
Bergamo) podpisaa umow o strategicznym partnerstwie z Puma
Plastics Solutions i sprzedawa b dzie swoje produkty na wymagajcym rynku amerykaskim.
Zephyr, nowa seria wytaczarek (40
L/D) wytwarzanych przez TECNOMATIC oferuje wysok wydajno
przy zmniejszonym zuyciu energii
i suy do wytaczania rur PE i PP.
Te wytaczarki s udoskonaleniem
bezprzekadniowych wytaczarek
serii Zeus i serii Vega (obie 37 L/D).
W nieco ponad rok po ich prezentacji na wystawie K 2013 w Dsseldorfie, sprzedano kilka gotowych
linii wytaczarkowych i przetestowano je w procesie produkcji z doskonaymi wynikami.

ku z jedno lub dwustopniow

przekadni) i chodzonych wod
kompaktowych przetwornic. Rozwizania te w poczeniu z cechami mechanicznymi zapewniaj
znakomicie niski poziom poboru
mocy (np. niszy ni 170 Wh/kg dla
Zephyr 60.40 na 800 kg / h), ale
rwnie niski poziom haasu (poniej 74 dB), zmniejszenie nakadw
na utrzymanie, wysz wydajno
w szerokim zakresie prdkoci i ob-

cienia. Wyposaenie linii obejmuje rwnie moduy do staego

monitorowania zuycia energii
i kalkulacji kosztw produkcji.
Wyniki i trendy

niu mniejszych silnikw, przy za pewnieniu takiej samej lub lepszej

wydajnoci energetycznej.
Porwnanie wytaczarki bezprzekadniowej o rozmiarze 60.37 i no wej wytaczarki Zephyr 60.40 pokazuje korzyci pynce z przyjcia
tego ostatniego rozwizania. Wytaczarki Zephyr dostpne s
z czterech rnych rednicach cylindra i wydajnoci wyjciowej 1700 kg/h.
www.tecnomaticsrl.net

Dowiadczenia pokazuj trend

w ewolucji maszyn do wytaczania
rur, polegajcy na zmniejszeniu
wielkoci wytaczarki, zwikszaniu
dugoci limaka oraz zastosowa-

Innowacyjne rozwizania
Zaprojektowane przez inynierw
TECNOMATIC nowe wytaczarki
oferuj wiele innowacyjnych rozwiza, ktre wyrniaj je i czyni
wyjtkowymi w swoim rodzaju
na rynku maszyn do produkcji rur.
Kluczowym punktem i wytyczn
do opracowania nowego projektu
byo zwikszenie wydajnoci produkcji przy niszych temperaturach
topnienia i wartociach zuycia
energii.
Dobry wynik zosta osignity dzi ki zastosowaniu spiralnego rowko wania tulei zasilania i dalszych
ulepsze w konstrukcji limaka.
Nowa tuleja zapewnia niewielkie
tarcie powstajce przy transporcie
surowca, przy jednoczesnym
zwikszeniu cakowitej przepusto woci. Dalszy rozwj w konstrukcji
limaka polega na optymalizacji
i poprawie elementw cinajcych,
co poprawio wydajno, ale take
doprowadzio do moliwoci ob rbki materiau w stanie stopio nym w niszych temperaturach
(na przykad niszych ni 200C dla
maszyny Zephyr 60.40 przy 800
kg/h).
By spenia szczeglne wymagania
w zakresie wydajnoci produkcji,
maszyny zostay wyposaone
w rne napdy, w tym w silniki
chodzone wod (w tym przypad -

TECNOMATIC

Szeroki asortyment spryn gazowych

Firma Meusburger poszerzya swoje portfolio w zakresie budowy form, tocznikw i wykrojnikw
o spryny gazowe od niskich do bardzo wysokich obcie pocztkowych z kompatybilnym wy posaeniem. W sprynach gazowych wykorzystuje si si sprystego gazu (azotu), ktrym s
one wypenione. Do nowej grupy produktw nale E 6350 Force, E 6320 Mini, E 6360 Force extreme oraz spryny gazowe E 6310 i E 6315. Wszystkie modele speniaj najwysze standardy jakoci oraz s idealne do zastosowania w budowie tocznikw i wykrojnikw. Caa gama spryn gazowych firmy Meusburger jest zgodna z wytycznymi 97/23/EC Pressure Equipment Directive oraz
zostay one wykonane przy zastosowaniu najnowszej technologii. Aktywne systemy bezpieczestwa chronice przed nadmiernym skokiem (Over Stroke Active Safety), niekontrolowanym ruchem
powrotnym (Uncontrolled Speed Active Safety) i nadcinieniem (Over Pressure Active Safety) za pewniaj bezpieczestwo uytkowania dla czowieka i maszyny. Wszystkie modele spryn gazo wych, w tym akcesoria, s dostpne do natychmiastowej wysyki.

PLASTPOL
ODWIEDCIE NAS PASTWO
NA TARGACH PLASTPOL
W KIELCACH, STOISKO E21

24/7

Your experts in
rubber and silicone
injection moulding.

Soul & Solutions for Global Success

NOWY BENCHMARK S3
TAK WYGLDA ENERGO- I MATERIAOOSZCZDNA PRODUKCJA PRZYSZOCI
Nowa generacja wtryskarek S3 dostpna jest teraz rwnie z innowacyjnym systemem wtrysku z
przetokiem ZeroWaste ITM stosowanym przy bezodpadowej produkcji artykuw gumowych, jak rwnie
z innymi rozwizaniami technicznymi wyznaczajcymi nowe standardy:
atwa obsuga wtryskarki dziki sterowaniu
DRC 2020 HT z 19 ekranem dotykowym z
intuicyjnym polem obsugi
Wiksza dostpno dla obsugi dziki
jednostce wtryskowej FIFO-Advanced
Stabilne podawanie wstg surowca o wikszym
zakresie wymiarowym dziki systemowi z
napdzanym wakiem ActiveFeed

Energooszczdny napd i zredukowana emisja

haasu dziki zastosowaniu hydrauliki ServoGear
Dalsza poprawa dokadnoci wtrysku
dziki hydraulicznie napdzanemu zaworowi
jednodronemu PlastControl
Efektywna redukcja czasu grzania dziki
opatentowanemu systemowi dysz FlowControl+

www.desma.biz

tworzywa P 2 5

26. - 29.05. 15
Hala E
Stanowisko 13

Pulweryzacja
w temperaturze otoczenia
Dobrze jest podj
w a c i w dec y z j .
Zmniejszcie Pastwo
swoje koszty produkcji.

r
na

owa
dzi

Ter
mo
s

ta

ie

Tec
h

nik

n
wa
to
owe

d
Uz

en
ia

Rozwizania system

e
ujc
tat
s
o

Techno

Agre
g

o
ch

at
yc

h
dn
o

er

ody

ia
l og

Mas
z

e
icz

yn
yt

dz

n
at

ia
ni
ew

idualne

ne
rg
oo

ni
a

Rozwizania indyw

e
dz
szc
ho
zdne systemy c

Systemowe chodzenie i termostatow

termostatowanie
anie

gwk Gesellsc
Gesellschaft
haft Wr
Wrme
me Kltetechnik
Kltetechnik mbH
S
cherl 1
0 D-58540
D - 58540 Meinerzhagen
M e in e r zh age n
Scherl
10
TTel.
el. +49
+49 2354
2354 7060-0
7060 - 0 www.gwk.com
www.gwk.com

Nowy system PolyGrinder typu

PMM 300, wyprodukowany przez
firm Pallman suy do pulweryzacji tworzyw termoplastycznych
do produkcji masterbaczy i kompaundw oraz innych operacji
mieszania skadnikw w temperaturze otoczenia. System jest przystosowany do przetwarzania du ych iloci tworzyw do 650 kg / h,
oraz maych szary. Jest on stosowany do produkcji proszkw z PVC
lub PE o najlepszych waciwociach, jak rwnie do przetwarzania trudnych i wraliwych na ciepo
materiaw, takich jak EVA, polipropylen, poliamid, poliester czy
poliwglan.
Produkt proszkowany jest w temperaturze otoczenia, bez dodawania czynnika chodzcego, takiego
jak cieky azot. Ze wzgldu na nowy, prawie bezobsugowy napd,
atwe jest czyszczenie wntrza
oraz moliwa szybka i precyzyjna
regulacja parametrw mielenia.
Myn pracuje bardzo oszczdnie.
Wytworzony proszek ma doskonae waciwoci mieszalnoci i pynnoci. Ze wzgldu na instalacj bez
ramy zewntrznej i dziki kompaktowej konstrukcji, myn ten moe
by atwo wczony do istniejcych
linii produkcyjnych. Wntrze myna
ma bardzo gadkie powierzchnie
bez martwych stref i naronikw,
w ktrych materia moe pozostawa. Materia jest odprowadzany
przez dmuchaw cyklonow i zbierany w worki, pojemniki. Moe te
by przenoszony do nastpnego
etapu produkcji.
Ponadto Pallmann zaprezentowa
najnowsz generacj aglomeratora
PFV. Dziki jego zastosowaniu
mona podda odpady termoplastyczne recyklingowi i zawrci je
ponownie do strumienia produkcji.
Urzdzenie charakteryzuje si stosunkowo niskim kosztem nabycia
w porwnaniu z innymi technolo giami, a take niskim oddziaywa niem termicznym wobec przetwarzanych materiaw. Pozwala to
zachowa maksymalnie nie zmie nione parametry surowca. Aglo meratom PFV moe przetwarza
odpady pochodzce z produkcji fo lii, wkien, pianek, dywanw i innych materiaw mieszanych z PP,
PE, PVC, ABS, i XPS oraz surowcw
kompaundowanych. Daje wiele ko rzyci podczas przetwarzania ma -

teriaw wraliwych, takich jak np.

PLA.
W aglomeratorze odpady cite s
na kawaki wielkoci 8-10 mm i de likatnie plastyfikowane za pomoc
ciepa tarcia, przeciskane przez dysz i cite przez obracajce si noe. Wstpnie zaglomerowany materia jest transportowany pneumatycznie do granulatora, tworzc
sypki granulat o wysokiej gstoci
nasypowej i minimalnej degradacji
termicznej. Ten cenny surowiec
moe by uyty nastpnie ponownie w procesie produkcyjnym lub
w innych zastosowaniach, na przykad jako wypeniacz. Nowe para metry techniczne sprawiaj, e
aglomeratory PFV s jeszcze bardziej atrakcyjne ni wczeniej. Pallmann dostarcza kompletne systemy moduowe, zmontowane
na ramie, z podczeniami przewodw elektrycznych i wodnych co
PALLMANN

upraszcza instalacj i zmniejsza

czas montau. Nawet po montau,
kompletny system moe by szybko przeniesiony i mona atwo dostosowa go do zmieniajcych si
warunkw produkcji.
W celu uatwienia przetwarzania
twardych materiaw, takich jak
osnowy dywanw, opatki, myna
s wyposaone w specjalnie opracowan powok odporn na zuycie. Rezultatem jest znacznie
zwikszona ywotno tych elementw, jak rwnie obnienie
czasu przestojw, ktre wystpuj
podczas wymiany zuytych czci.
www.pallmann.eu

PLASTPOL stoisko G-25

tworzywa P 2 5
(wymowa: Czensong)

ZLDWRZ\SRWHQWDW
]+RQJ.
RQJXEXGXMF\
]+RQJ.RQJXEXGXMF\
ZWU
\VNDUNLRGURNX
ZWU\VNDUNLRGURNX

Wtryskarki
Wtr
yskarki Easymaster seria EM
od 80 do 560 ton.
Wtryskarki
Wtr
yskarki Jetmaster seria JM
od 650 do 6500 ton.
 &LFKDSUDFDLSUHF\]\MQHZWU\VNL
&LFKDSUDFDLSUHF\]\MQHZWU \VNL
 .RPSDNWRZDEXGRZD
.RPSDNWRZDEXGRZD
 .RODQRZ\XNDG]DP\NDQLD
.RODQRZ\XNDG]DP\NDQLD
 :VWDQGDUG]LHQRZRF]HVQ\
:VWDQGDUG]LHQRZRF]HVQ\
V\VWHPVHUZRQDSGXUHGXNXMF\
V\VWHPVHUZRQDSGXUHGXNXMF\
]DSRWU]HERZDQLHQDHQHUJL
]DSRWU]HERZDQLHQDHQHUJL
=X\FLHHQHUJLL]EOLRQHGRPDV]\Q
=X\FLHHQHUJLL]EOLRQHGRPDV]\Q
HOHNWU \F]Q\FK
HOHNWU\F]Q\FK
6REMWHGRWDFM]IXQGXV]X
6REMWHGRWDFM]IXQGXV]X
3RO6())2.
3RO6())
 %RJDWHZ\SRVDHQLHZVWDQGDUG]LH
%RJDWHZ\SRVDHQLHZVWDQGDUG]LH
 1RZRF]HVQHDXVWULDFNLH
1RZRF]HVQHDXVWULDFNLH
VWHURZDQLH% 56PDUWPROG
VWHURZDQLH% 56PDUWPROG
 'RGDWNRZHRSFMHGRSRVDHQLD
'RGDWNRZHRSFMHGRSRVDHQLD
 0RQWRZDQHZ&KLQDFK]NRPSR0RQWRZDQHZ&KLQDFK]NRPSRQHQWZ]8QLL(XURSHMVNLHML-DSRQLL
QHQWZ]8QLL(XURSHMVNLHML-DSRQLL
 :VSSUDFD]0LWVXELVKLZ]DNUHVLH
:VSSUDFD]0LWVXELVKLZ]DNUHVLH
SURGXNFMLZWU\VNDUHN
SURGXNFMLZWU \VNDUHN
 6SHQLDMZ\PRJLG\UHNW\Z\
6SHQLDMZ\PRJLG\UHNW\Z\
PDV]\QRZHM:(
PDV]\QRZHM:(
 3RVLDGDMFHUW\NDW&(GRGRNX3RVLDGDMFHUW\NDW&(GRGRNXPHQWDFMLGRF]DQDMHVW'HNODUDFMD
PHQWDFMLGRF]DQDMHVW'HNODUDFMD
=JRGQRFL:(
=JRGQRFL:(
 0DJD]\QF]FL]DPLHQQ\FK
0DJD]\QF]FL]DPLHQQ\FK
Z3ROVFHLZ+RODQGLL
Z3ROVFHLZ+RODQGLL
 3ROVNLV]\ENLLNRPSHWHQWQ\VHUZLV
3ROVNLV]\ENLLNRPSHWHQWQ\VHUZLV
JZDUDQF\MQ\LSRJZDUDQF\MQ\
JZDUDQF\MQ\LSRJZDUDQF\MQ\
 6]NROHQLD
6]NROHQLDZ]DNUHVLHREVXJLPDV]\Q
Z]DNUHVLHREVXJLPDV]\Q
LXVWDZLDQLDSURFHVXZWU\VNX
LXVWDZLDQLDSURFHVXZWU \VNX
=PLHQQDHNVSR]\FMDZH:URFDZLX
 =PLHQQDHNVSR]\FMDZH:URFDZLX
]PROLZRFLWHVWZQDZDVQHM
]PROLZRFLWHVWZQDZDVQHM
IRUPLHLWZRU]\ZLH
IRUPLHLWZRU]\ZLH
0ROLZRQDW\FKPLDVWRZHM
0ROLZRQDW\FKPLDVWRZHM
GRVWDZ\W\FKPDV]\Q
GRVWDZ\W\FKPDV]\Q

%DUG]RG]LNXMHP\ZV]\VWNLPNOLHQWRP]DQDV]H
%DUG]R
G]LNXMHP\ZV]\VWNLPNOLHQWRP]DQDV]H

25-lecie

2GURNX
2GURNX
G\VWU\EXWRUZWU\VNDUHN
G\VWU
\EXWRUZWU \VNDUHN
XU]G]HGOD376]
RUD]XU]G]HGOD376]
RUD]

:URFDZ

:URFDZ
PLASTPOL
.RFLHU]\VND
XO
XO.RFLHU]\VND
stoisko G-11
ZZZ
ZZZZDUWDF]FRPSO
ZDUWDF]FRPSO
ELXUR#ZDUWDF]FRPSO
77HO)D[
HO)D[

Claudio Celata i Damiano Piacentini (CESAP)

Poliamidy alifatyczne
ze rde odnawialnych
W niniejszym artykule przeanalizujemy gwne waciwoci niektrych mniej znanych poliamidw alifatycznych, pomimo e s one
praktycznie niezastpione w wielu zastosowaniach. Przyjrzymy si
tutaj w szczeglnoci poliamidom otrzymanym z monomerw pozyskiwanych ze rde odnawialnych.
Niektrzy producenci chcc prowadzi zielon strategi podczas
produkcji materiaw, ktre pomimo, e nie s biodegradowalne
pochodz (czciowo lub w caoci) ze rde odnawialnych, zaproponowali rne warianty poliamidw alifatycznych, ktre zostay
tutaj opisane w skrcie.
PA11 i PA12
Produkcja
Uznawany jako biopolimer przez
Japoskie Stowarzyszenie Recyklingu Organicznego poliamid 11 (PA 11) jest polimerem wytwarzanym
ze rde odnawialnych. Proces
syntetyzacji tego polimeru rozpoczyna si od rcznika pospolitego,
ktrego nasiona s wykorzystywane do uzyskiwania oleju, ktry
gdy bdzie odpowiednio przetwarzany wytwarza gliceryn, alkohol etylowy, kwas heptanowy,
ale rwnie monomery stosowane
do produkcji poliamidw.
Poliamid 12 (PA12), z drugiej stro ny, jest homopolimerem pozyskiwanym z ropy naftowej w sposb
przypominajcy to, z czym mamy
ARKEMA

do czynienia w przypadku PA6.

W rzeczywistoci otrzymuje si go
z laktamu laurylowego poprzez amanie piercieni spowodowane
polikondensacj hydrolityczn laktamu laurylowego w temperatu rze 300-330 C, w obecnoci kwasu fosforowego. System wykorzystywany przez niektrych producentw do uzyskania 1.12-kwasu
dodekanowego (podstawowego
odczynnika do produkcji PA12) polega na uwodornianiu cyklododekatrienu (CDT) do cyklododekanu,
ktry jest nastpnie utleniany
w wysokiej temperaturze.
Zalety
W porwnaniu z parametrami tradycyjnych poliamidw PA6 i PA66,
PA11 i PA12 charakteryzuj si bardzo niskim pochanianiem wilgoci:
odpowiednio 1,9% i 1,6%. Ich
temperatura topnienia rwnie
jest nisza: okoo 175C dla PA12
oraz okoo 185C dla PA11.
Przy zaoeniu niskiej gstoci
(1,02 g/cm3), PA11 i PA12 mog,
w niektrych zastosowaniach, by
postrzegane jako zamienniki dla

PC (1,20 g/cm3) oraz PES (1,37

g/cm3).
Wady
W porwnaniu z PA6 i PA66, PA11
i PA12 wykazuj nisk odporno
na wysok temperatur oraz wyduenie przy zrywaniu. Jest to
spowodowane zmniejszeniem od legoci pomidzy grupami amidw, ktre maj najwikszy wpyw
na te waciwoci (ilo atomw
wgla obecnych w pocztkowym
monomerze zwiksza si). PA11
i PA12 s rwnie drosze, ni PA6
i PA66.
Zastosowania
PA11 i PA12 s specyficznie i ob szernie stosowane do produkcji rur
dla systemw powietrza instalo wanych w rodowiskach, gdzie
temperatura moe spa do kilku
stopni poniej zera. W sektorze
motoryzacyjnym, PA12 jest wykorzystywany do produkcji rur zasilania silnikw wysokoprnych
z wtryskiem bezporednim, podczas gdy w przemyle spoywczym
jest on wykorzystywany do transportu napojw (piwa). Jest on
rwnie wykorzystywany w niekt rych zastosowaniach w sektorze
elektrycznym/elektronicznym, jak
produkcja elektrycznie przewodzcych magnesw, ktre s wytwa-

tworzywa P2  5
rzane przy wczeniu 80% baru
i proszku ferrytowego w matrycy
PA12.
W sektorze medycznym, poliamidy
te, ze wzgldu na swoje dobre
waciwoci mechaniczne, s stosowane w produkcji cewnikw.
W brany sprztu sportowego, niektre gatunki specjalne folii PA11
lub PA12 s wykorzystywane
do dekorowania desek snowboardowych, rakiet tenisowych, obuwia pikarskiego i butw narciarskich. Ostatnio opracowano nowe
gatunki oferujce przezroczysto
lepsz od przezroczystoci szka,
przeznaczone do produkcji okularw: ich transmitancja wynosi
91,5% (zgodnie z ISO 13468, grubo: 2 mm, dugo fali: 560 nm),
co stanowi popraw wartoci zarejestrowanych dla szka (90%) i po liwglanu (88%).
Technologie przetwarzania
W zalenoci od gatunku, PA11
mona wytacza do produkcji folii,
arkuszy, rur i profili; mona go
rwnie rozdmuchiwa i formowa
przez wtryskiwanie lub ksztatowa
przez formowanie rotacyjne. Temperatury przetwarzania: 200-230C
dla gatunkw do formowania
z rozdmuchiwaniem, przy temperaturze formy 70C; 230-290C dla
gatunkw przeznaczonych do wytaczania; oraz 210-250C dla gatunkw wykorzystywanych do for mowania wtryskowego, gdzie temperatury formy sigaj od 40
do 80C. PA12 dla RIM jest przetwarzany z zastosowaniem formy,
w ktrej monomer (o maej lepkoci) jest przenoszony i umoliwia
si jego polimeryzacj.
PA69, PA610 i PA612
Produkcja
Reakcja syntezy rni si od reakcji
PA66 tylko dwuwodorotlenem,

ktry zawiera dziewi, dziesi

lub dwanacie atomw wgla. Monomery zasadowe PA69, 610 i 612
s to, odpowiednio: heksametylenodiamina i kwas azelainowy; heksametylenodiamina i kwas sebacynowy;
heksametylenodiamina
i kwas dodekanowy.
Zalety
Zwikszony wspczynnik (w porwnaniu z PA6 i PA66) pomidzy
CH2 i CONH oznacza zwikszon
zdolno pochaniania wody,
a przez to wiksz stabilno wymiarow, mniejsze obkurczanie
podczas formowania wtryskowego
oraz mniejsz gsto; wystpuje
rwnie poprawa waciwoci
w niskich temperaturach oraz waciwoci elektrycznych.
Wady
Zmniejszona zdolno pochaniania wody jest zwizana ze zmniejszeniem przepuszczalnoci pary,
co jest typow funkcj poliamidw; odwrotnie, przepuszczalno
gazw (tlenu i komponentw aromatycznych), ktra jest zazwyczaj
niska, nieznacznie si zwiksza.
W porwnaniu z PA6 i PA66, poliamidy te charakteryzuj si zmniejszon sztywnoci i wytrzymaoci mechaniczn, tak samo, jak
waciwociami termicznymi (Vicat
i HDT).
Zastosowania
Poliamidy te s wykorzystywane
do zastosowa podobnych do tych,
do ktrych wykorzystuje si PA66,
przy szczeglnych wymaganiach
odnonie stabilnoci, jak na przykad podczas produkcji zawiasw,
materiaw izolacji elektrycznej,
komponentw precyzyjnych oraz
kanaw powietrznych. Niektre
gatunki PA612 i PA69 s wykorzystywane do wytaczania folii prze-

znaczonych do stosowania w opakowaniach artykuw spoywczych,

zgodnie z surowymi przepisami
American FDA. Specjalne gatunki,
z dodatkiem wkna szklanego, s
stosowane do formowania wtryskowego uzwoje i niektrych artykuw AGD. PA610 i PA612 s stosowane rwnie w produkcji szczeciny do szczoteczek do zbw i nici
dentystycznych.
Technologie przetwarzania
Technologie przetwarzania s takie
same, jak w przypadku technologii
stosowanych w przypadku PA66.
W obecnoci zawartoci wody powyej 0,1%, konieczna jest obrbka wstpna w piecu lub jeszcze lepiej, w piecu podcinieniowym.
Dla formowania wtryskowego,
temperatura formy siga od 30
do 100C, podczas gdy temperatura stopionego materiau moe si
zawiera w zakresie od 230
do 270C. Przy duych lepkociach,
osigane s temperatury stopionego materiau na poziomie 250
i 305C. Materia mona rwnie
wykorzystywa do wytaczania folii
lub profili.
PA410
Produkcja
Ten nowy poliamid zosta wprowadzony na rynek w roku 2010. Jest
on pozyskiwany przede wszystkim
(w proporcji wynoszcej w przyblieniu 70%) z oleju rcznika otrzymywanego z nasion tropikalnego
rcznika pospolitego, ktry ronie
na wzgldnie zej jakoci glebach
i jest uprawiany bez wchodzenia
w konkurencj z acuchem pokarmowym. Produkcja PA410 ma bardzo may wpyw na rodowisko;
w rzeczywistoci CO2 wytwarzany
w procesie polimeryzacji jest cakowicie kompensowany przez dwutlenek wgla pochaniany podczas

6ROLGQHQDMFLV]HP\Q\
]$]ML$QJLHOVNDP\O
WHFKQLF]QD]+RQJ.RQJX
WHFKQLF]QD]+RQJ.
RQJX
(QHUJRRV]F]GQHP\Q\
RGGRN:

%DUG]RZ\VRNDHIHNW\ZQR
QDN:HQHUJLL

'RVWSQHZHUVMH

VWDQGDUGRZHZ]PRFQLRQH
 VWDQGDUGRZHZ]PRFQLRQH
Z\FLV]RQH
 ]RGFLJLHPRGS\ODQLHP

:RIHUFLHSRVLDGDP\UZQLHNUXV]DUNL

ARKEMA

3RQDGWR
3RQDGWR
 SRGDMQLNL

 VXV]DUNL

 GR]RZQLNL
 PDJQHV\

%DUG]RG]LNXMHP\ZV]\VWNLPNOLHQWRP]DQDV]H

25-lecie

2GURNX
2GURNX
G\VWU\EXWRUZWU\VNDUHN
G\VWU
\EXWRUZWU \VNDUHN
RUD]XU]G]HGOD376]
RUD]XU
]G]HGOD376]

:URFDZ
:URFDZ
PLASTPOL
XO.RFLHU]\VND
XO.RFLHU]\VND
ZZZZDUWDF]FRPSO
ZZZZDUWDF]FRPSO stoisko C-29
ELXUR#ZDUWDF]FRPSO
7HO)D[
7HO)D[

tworzywa P 2 5
)RUPRZDQLH3U]\V]RFL
)
RUPRZDQLH3U]\V]RFL
Produkcja pojemnikw
od kilku mililitrw do 60 litrw

77HFKQRORJLDZ\WDF]DQLD]UR]GPXFKHP
HFKQRORJLDZ\WDF]DQLD]UR]GPXFKHP
LZWU\VNX]UR]GPXFKHP
LZWU \VNX]UR]GPXFKHP

6WHURZQLN%HFNKRIID]DZRU\<XNHQ
6WHURZQLN%HFNKRIID]DZRU \<XNHQ
\<XNHQ
LQZHUWRURZHQDSG\OLPDNZ]$%%

(XURSHMVNDMDNR
ZD]MDW\FNLHMFHQLH

0RGXRZHVFKDG]DF]HRPRFDFK
GRN:LEDUG]RZ\VRNLP
wsp. EER od 5,45 do 5,65

Monoblokowe chillery
chiller y do 800 kW i EER
od 5,5 do 6,7

uprawy rcznika pospolitego. Materia jest uzyskiwany w procesie

polimeryzacji momomeru diaminy
tetramtylenu i kwasu sebacynowego. Wytwarzane s rwnie gatunki wzmacniane 30% wknem
szklanym i wypeniaczami mineralnymi.
Zalety
PA410 charakteryzuje si wysokim
stopniem krystalicznoci, dobrymi
waciwociami mechanicznymi,
niskim stopniem pochaniania wilgoci, dobr odpornoci na hydroliz oraz dobr odpornoci na sole, takie jak chlorek wapnia i cynk.
Jego temperatura topnienia wynosi w przyblieniu 250C; jego tem peratura ugicia pod obcieniem 1,80 Mpa wynosi 77C; jego
gsto 1,09 g/cm3. Materia wy kazuje dobr sztywno po wchoniciu wody.
Zastosowania
Materia znajduje zastosowanie
w
sektorze
motoryzacyjnym
do produkcji czci konstrukcyjnych, pokryw silnikw i ukadw
chodzenia. W sektorze elektrycznym, PA410 jest stosowany do produkcji zczy i przecznikw.
Technologie przetwarzania
Technologia formowania wtryskowego jest to technologia zwyczajowo wykorzystywana z PA410.
PA610
Produkcja
W roku 2010 kilku producentw
wypucio na rynek nowy poliamid
wytwarzany gwnie z oleju z rcznika, a czciowo (w proporcji oko o 60%) z materiau pochodzcego
ze rde naturalnych. PA610 jest
pozyskiwany przez polikondensacj
1.6-heksametylenodiaminy
i kwasu sebacynowego. Kwas sebacynowy jest otrzymywany z na sion rcznika, w zwizku z czym
EVONIK

0RGXRZHWHUPRNRQZHNWRU\GR
0RGXRZHWHUPRNRQZHNWRU \GR
6W &
kW mocy (dla 6W

8U]G]HQLDGRWHUPRVWDWRZDQLD
8U]G]HQLDGRWHUPRVWDWRZDQLD
]GRNDGQRFL&
%DUG]RG]LNXMHP\ZV]\VWNLPNOLHQWRP]DQDV]H

25-lecie

2GURNX
dystrybutor
dystr ybutor wtryskarek
wtr yskarek
RUD]XU]G]HGOD376]
RUD]XU]G]HGOD376]

:URFDZ
:URFDZ
PLASTPOL
XO.RFLHU]\VND
XO.RFLHU]\VND
stoisko G-11
ZZZZDUWDF]FRPSO
ZZZZDUWDF]FRPSO
ELXUR#ZDUWDF]FRPSO
7HO)D[
7HO)D[

jest surowcem pochodzenia naturalnego, ktry nie jest przeznaczony do konsumpcji przez czowieka.
Zalety
PA610 charakteryzuje si du odpornoci chemiczn (porwnywaln z odpornoci PA11 i PA12)
i dobrymi waciwociami barierowymi. Jego gsto i zdolno po chaniania wody s nisze, ni
w przypadku PA6 i PA66, dlatego
te materia oferuje lepsz stabilno wymiarow wraz z upywem
czasu. Ponadto, w porwnaniu
z PA6 i PA66, materia wykazuje
lepsz odporno na cynk i chlorek
wapna oraz na glikole. Ma on
praktycznie taki sam wspczynnik
elastycznoci jak PA11, PA12 i PA6
(rzdu 1100 MPa). Charakteryzuje
si wysz temperatur ugicia
pod obcieniem, ni PA11 i PA12.
W porwnaniu z PA11, PA12 i PA6,
materia posiada wiksz wytrzymao na pkanie. Jego przenikalno paliw (benzyna bezoowiowa
w temperaturze 40C) jest znacznie
lepsza, ni przepuszczalno PA11
i PA12 i jest bardzo podobna
do przenikalnoci PA6: 0,1% po 35
dniach.
Wady
PA610 ma gorsze waciwoci
w porwnaniu z PA11 i PA12
pod wzgldem pochaniania wil goci w punkcie rwnowagi, ktre
wynosz 1,4% dla PA610 w porwnaniu z 0,8% dla PA11 i 0,7%
dla PA12. Wytrzymao na ude rzenia mierzona w temperaturze 30C, wynosi 5 kJ/m2, co jest wartoci mniejsz, ni 11 kJ/m2 zarejestrowan dla PA11. Jego wytrzymao na uderzenie w temperaturze otoczenia jest rwnie nisza,
ni w przypadku PA11, PA6 i PA66.
Temperatura topnienia wynosi
w przyblieniu 218C, co jest podobne do wartoci PA6 (220C),
lecz o wiele wysza, ni temperatu-

ra PA11 (189C) i PA12 (178C).

Gsto wynosi 1,07 g/cm3, co jest
wartoci wiksz, ni PA11 i PA 12. Wreszcie, wspczynnik elastycznoci materiau (1100 MPa)
jest niszy, ni wspczynnik elastycznoci PA66 (1700 MPa).
Zastosowania
Jest to idealny materia, gdy wymagane s nastpujce cechy: dua stabilno wymiarw, znakomita odporno chemiczna oraz may
wpyw na rodowisko. Na przykad, w sektorze motoryzacyjnym,
materia jest szczeglnie przydatny
do produkcji rur spiralnych, pocze zasilania paliwem pynnym,
rur dla przejcia powietrza
pod podcinieniem w ukadach hamulcowych i rurach sprzgie. Produkcja opasek kablowych jest kolejnym, bardzo interesujcym przykadem zastosowania.
PA1010
Produkcja
Jest to poliamid uzyskiwany
na drodze polimeryzacji monomeru 1.10-diaminy tetramtylenu (D)
i dekanowego kwasu karboksylowego (kwas sebacynowy S), ktre
oba s pozyskiwane z nasion rcznika. Materia ten zajmuje interesujc pozycj pomidzy wysokowydajnymi poliamidami o dugim
acuchu, takimi jak PA12 i PA 1212 oraz standardowymi, o krt kim acuchu (np. PA6 i PA66).
Zalety
Mechaniczne waciwoci wykazuj niewielkie zmiany, gdy artykuy
s wystawione na zmiany w wil gotnym rodowisku. Pochanianie
wody przy nasyceniu wynosi okoo 2%. PA1010 wykazuje du sta bilno wymiarow, wysoki poziom
przezroczystoci
oraz,
w przypadku cienkich cianek, oferuje dobr przezroczysto. Ma on
typowe waciwoci poliamidw,

MASS GROUP

tworzywa P2  5
5QRURGQRNRQVWUXNFML
z dodatkowymi zaletami dziki
znakomitej odpornoci na wysokie
temperatury oraz ma przepuszczalno gazw i paliw. Charakteryzuje si dobr odpornoci
na promienie UV i chemikalia. Jego
temperatura topnienia wynosi
w przyblieniu 195C. Jego temperatura miknienia wedug Vicata,
zgodnie z metod B (50 N), wynosi 170C i moe osiga nawet 196C w przypadku gatunkw
zawierajcych 30% wkien szklanych. Jego wspczynnik elastycznoci zmienia si w zalenoci
od gatunku, sigajc od 600 MPa
dla prostego polimeru, do 7400
MPa dla gatunkw wzmacnianych.
Jego gsto to 1,05 g/cm3.
Zastosowania
Monowkno jest szczeglnie przydatne do zastosowa sanitarnych,
do produkcji szczeciny do szczoteczek do zbw i psztywnych banday. Pozostajc w sektorze przdzy, inne zastosowania to produkcja tkanych multiwkien, oferujcych zwikszon wytrzymao
i stosowanych w tkaninach przeznaczonych do wyrobu balonw
na gorce powietrze oraz oglnie
membran. W dziedzinie sprztu
sportowego, PA1010 jest wykorzystywany na przykad do produkcji
wiza butw narciarskich; w sek torze elektroniki jest uywany
do produkcji czci telefonw,
cznie z czciami cienkociennymi. W formie sproszkowanej, PA1010 jest uytkowany jako materia
ochronny dla czci metalowych
(np. koszykw do zmywarek). Wanym obszarem zastosowa jest
produkcja folii do paneli fotowoltaicznych lub folii barierowych do pakowania artykuw spoywczych.
W przemyle budowlanym materia
wykorzystuje si do wyrobu wytaczanych profili do produkcji okien
oraz krytycznych komponentw
wymagajcych duej stabilnoci
MACPLAS

mechanicznej. Wreszcie, w sektorze motoryzacyjnym PA1010 jest

uytkowany do produkcji rur
do pynw i biologicznego oleju
napdowego.
Technologie przetwarzania
Najpowszechniej stosowane technologie to tkanie, wytaczanie rur
i profili oraz formowanie wtryskowe. Materia, zanim jest przetwarzany, musi zosta wysuszony
przez 4 6 godzin w temperaturze 80C, a kocowa zawarto
wilgoci szcztkowej powinna by
poniej 0,05%.
PA1012
Produkcja
Jest to poliamid otrzymywany
w procesie polimeryzacji z mono meru C10 diaminy i kwasu (kwas
sebacynowy). Jego waciwoci s
podobne do waciwoci poliamidw o dugim acuchu, takich jak
PA12 i PA1212. Materia ten jest
rwnie sprzedawany w gatun kach zawierajcych wkno szklane, wkno naturalne i dodatki
(suy, w szczeglnoci, do zapewniania im niepalnoci).
Zalety
PA1012 charakteryzuje si du
stabilnoci wymiarow i dobr
odpornoci na wysok temperatur. Posiada rwnie bardzo nisk
zdolno pochaniania wody. Ma
du odporno na uderzenia,
w szczeglnoci w niskich temperaturach. Dziki pkrystalicznej
strukturze, charakteryzuje si wyjtkow odpornoci chemiczn
na kwasy, oleje, paliwa i ciecze hydrauliczne. W porwnaniu z innymi pkrystalicznymi poliamidami,
PA1012 posiada poziom pochaniania wilgoci na poziomie 1,6%.
Jego temperatura topnienia wynosi w przyblieniu 190C, podczas
gdy temperatura miknienia wedug Vicata, zgodnie z metod B

(50N), wynosi 154C i moe osi ga nawet 177C w przypadku gatunkw zawierajcych 30% wkien szklanych. Jego wspczynnik
elastycznoci zmienia si w zalenoci od gatunku, sigajc
od 1600 MPa dla prostego polimeru, do 6000 MPa dla wersji wzmacnianej.
Zastosowania
Warto pokreli szerokie pole zastosowa. Materia moe by
w szczeglnoci wykorzystywany
do produkcji folii charakteryzujcej
si dobr przejrzystoci oraz
do produkcji monowkien stosowanych do wytwarzania humusu
syntetycznego itd.

1LHW\SRZHUR]ZL]DQLD
7UZDRLQLH]DZRGQR
7U ZDRLQLH]DZRGQR
(VWHW\F]QHZ\NRQDQLH

77\SRZHSU]HQRQLNLGRVWSQHRGUNL
\SRZHSU]HQRQLNLGRVWSQHRGUNL
ZQDV]HMKDOLHNVSR]\F\MQHM

Technologie przetwarzania
Wykorzystywane technologie przetwarzania s takie same, jak te
wskazywane dla PA1010.
PA1212
Produkcja
Nasz przegld materiaw polimerowych koczymy materiaem PA1212, ktry otrzymywany ze rde
odnawialnych, jest polimeryzowany z 1.12-kwasu dodekanowego
(DDA) i aminw dodekanowych
(DMDA). W porwnaniu z PA612,
poliamid ten charakteryzuje si
lepszym pochanianiem wilgoci
i elastycznoci.
Zastosowania
Materia znajduje zastosowanie
w obszarach wymagajcych wysokiej jakoci waciwoci inynierskich oraz w produkcji monowkien dla lin owczych.

6WHURZDQLHV\JQDHPURERWD
OXEZWU\VNDUNL
OXEZWU \VNDUNL
5HJXORZDQDSUGNRWDNWRZDQLH
:]PRFQLRQDWDPDRGSRUQD
QDWHPSHUDWXULXV]NRG]HQLD
PHFKDQLF]QH
5QRURGQHFHUW\NDW\
LDWHVW\WDP\
)RWRNRPUNDQDNRFXWDP\
)
RWRNRPUNDQDNRFXWDP\

Technologie przetwarzania
Stosowane technologie przetwarzania s typowymi technologiami
wykorzystywanymi w przypadku
innych poliamidw.
t

3U]HQRQLNLVSHFMDOQHJR
3U]HQRQLNLVSHFMDOQHJR
SU
]H]QDF]HQLD]ZDQQFKRG]F
SU]H]QDF]HQLD]ZDQQFKRG]F
W\S\

%DUG]RG]LNXMHP\ZV]\VWNLPNOLHQWRP]DQDV]H

25-lecie

2GURNX
G\VWU\EXWRUZWU\VNDUHN
G\VWU
\EXWRUZWU \VNDUHN
RUD]XU]G]HGOD376]
RUD]XU
]G]HGOD376]

:URFDZ
:URFDZ
PLASTPOL
XO.RFLHU]\VND
XO.RFLHU]\VND
stoisko G-11
ZZZZDUWDF]FRPSO
ZZZZDUWDF]FRPSO
ELXUR#ZDUWDF]FRPSO
7HO)D[
7HO)D[

2

tworzywa P 2 5

technologie

Produkcja paneli
izolacyjnych

SAIP

Porwnanie dwch technologii

Ciga czy nieciga? Rnice i za lety pomidzy jedn metod i inn
celem wybrania najlepszej, dostosowanej do potrzeb. Przedstawiciele firmy Saip wyjaniaj to
wszystko w poniszym artykule.
Obie metody s dostpne w centrum CeDePa w Tuleda, Hiszpania,
opracowane i wykorzystywane
przez Saip we wsppracy z Dow
Chemical.
Izolowane panele s obecnie stosowane w kilku obszarach: konstrukcjach cywilnych i przemysowych prefabrykowanych budynkach i ciankach dziaowych, produkcji chodni przemysowych dla
artykuw spoywczych, chodzonych lub nie chodzonych kontenerw itp. Ich konstrukcja skada si
z dwch powierzchni zewntrznych i izolowanego rdzenia. Ze wntrzne powierzchnie mog by
sztywne lub elastyczne lub mog
by powierzchniami kompozytowymi, ktre stanowi kombinacj
powierzchni sztywnych i elastycz nych. Izolowany rdze moe by
wykonany z poliuretanu (PUR), po iizocyjanianu (PIR), ywicy fenolo wej, weny skalnej, polistyrenu.
Izolowane panele s wytwarzane
metod cig lub niecig, w zalenoci od typologii powierzchni
czoowych paneli. Kada metoda
ma swoje cechy szczeglne i zalety. Metoda ciga jest najbardziej
dominujc technologi na rynku,
korzystn ekonomicznie w przypadku produkcji masowej i moe
by ona stosowana do produkcji
sztywnych, elastycznych i kompo zytowych paneli czoowych. W cigym procesie produkcji mieszanka

reagujca jest adowana pomidzy

dwie sztywne lub elastyczne powierzchnie czoowe w cigle poruszajcym si przenoniku z podwjn pras.
Proces niecigy jest odpowiedni
dla specjalnie projektowanych
sztywnych paneli czoowych oraz
dla niewielkich iloci produkcyjnych. W procesie produkcji niecigej mieszanka reakcyjna jest wlewana lub wtryskiwana do komory
pomidzy dwie sztywne powierzchnie wewntrz pyt lub prasy staej.
Metoda ciga
Proces obejmuje transfer komponentw z systemu skadowania
do maszyny dozowania pianki,
dziki czemu komponenty s odpowiednio kondycjonowane, dozowane i mieszane, a mieszanka
reakcyjna nalewana. Ukadanie
mieszanki reakcyjnej jest zapew nione przez gowic mieszajc
i
nalewajc,
zamontowan
na manipulatorze, ktra zapewnia
rwnomiern dystrybucj na powierzchni poruszajcej si w sposb cigy. Reakcja utwardzania
mieszanki reakcyjnej nastpuje we wntrz poruszajcego si przeno nika z podwjn pras, ktry defi niuje grubo panelu i przyczynia
si do przywierania mieszanki re akcyjnej do powierzchni czoowych. Obcinarka poprzeczna jest
umieszczona
bezporednio
za przenonikiem z podwjn pras celem obcinania spienionych pa neli na wymagan dugo. Po dociciu paneli na linii nastpuje ich
rozadowanie do pozycji skadowa nia, gdzie tworzona jest wizka pa-

neli. Faliste panele s naprzemiennie przewracane, podczas gdy panele o duej gruboci s przewracane w pooenie pionowe na sto jaku chodzcym przez ponad godzin i w zalenoci od gruboci,
przed osigniciem pozycji skadowania. Wizka paneli jest nastpnie przesuwana do maszyny paku jcej i pakowana w przezroczyst
foli dla atwiejszego przenoszenia
i magazynowania.
W procesie cigej produkcji specjalnie zaprojektowana maszyna
do formowania jest wykorzystywana do rwnoczesnego przetwarzania kilku komponentw, takich jak
poliol, izocyjanian, katalizatory,
dodatki i rodek porotwrczy.
W zalenoci od wymaganego
rodka porotwrczego stosowane
s rne metody dozowania i mieszania. Jedn z metod jest mieszanie poliolu z katalizatorami, dodatkami i rodkiem porotwrczym
za pomoc dynamicznego mieszalnika w maszynowym obwodzie niskiego cinienia poliolu. Inn metod jest mieszanie poliolu z katali zatorami, dodatkami i rodkiem
porotwrczym za pomoc statycznego mieszalnika. Dokadne dozo wanie mieszanki poliolu i izocyjanianu do mieszanki wysokocinieniowej i gowicy nalewania uzyskuje si za pomoc dedykowanych,
wysokocinieniowych, osiowych
pomp tokowych. W komorze mieszania proces mieszania z izocyjanianem jest uzyskiwany przed uoeniem mieszanki reakcyjnej na powierzchni o ruchu cigym. Produkcja paneli cigych bazuje
na zastosowaniu pianki poliuretanowej (PUR) lub pianki poiizocyjanuratowej (PIR). Obie z nich mona

modyfikowa celem zapewnienia

zgodnoci z rnymi wymaganiami
pod wzgldem rodka porotwr czego, gstoci pianki i zachowa nia pod ktem palnoci.
Testy przeprowadzone w CeDePa
wykazay, e rezystancja zwiksza
si po dodaniu wypeniaczy pianki
poliuretanowej, takich jak ekspandowany grafit, melamina lub glin.
Wypeniacze s dodawane do gowicy mieszajcej jako trzeci skadnik rwnoczenie z faz mieszania
i ukadania mieszanki reakcyjnej.
Pianka poliizocyjanuratowa charakteryzuje si zastosowaniem izocyjanuratu, ktry w poczeniu ze
specjalnymi katalizatorami i rodkami
opniajcymi
palenie
i po zmieszaniu z rnymi rodzajami polioli w okrelonych proporcjach zwikszaj odporno poarow. Przetwarzanie poliizocyjanuratowej mieszanki reakcyjnej jest
bardzo osobliwe i wymusza wstp ne ogrzewanie powierzchni czoowych w temperaturze 45C za miast w zwyczajowej temperaturze 30-40C wymaganej przez zastosowanie pianki poliuretanowej.
Ponadto, w przypadku poliizocyjanuratu, pyty przenonika musz
by podgrzewane w temperaturze
okoo 60C, aby umoliwi perfekcyjne przywieranie pianki do po wierzchni.
Metoda nieciga
W metodzie niecigej, mieszanka
poliuretanowa jest dozowana
za pomoc dwuskadnikowej, nisko - lub wysokocinieniowej prasy
do pianki. Reakcja i utwardzanie
mieszanki poliuretanu nastpuje
wewntrz stojcej prasy, ktra definiuje w tym przypadku rwnie
grubo panelu i przyczynia si
do przywierania mieszanki poliuretanu do powierzchni czoowych.
Prasa stojca skada si z konstruk cji metalowej o duej wytrzymaoci, wyposaonej w odpowiedni
ilo pyt. Grna pyta jest przymo cowana do konstrukcji, podczas
gdy dolna jest zamontowana na si ownikach hydraulicznych, co pozwala na pionowy ruch do wybra nej gruboci panelu. Prasa stojca
jest normalnie wyposaona w ele menty formowania krawdzi panelu. W procesie niecigym, aby wyprodukowa panel o optymalnych
waciwociach mechanicznych i fizycznych, powierzchnie czoowe
musz by utrzymywane pod sta
i wstpnie ustawion temperatur,
podczas gdy mieszanka poliuretanowa ulega polimeryzacji wewntrz stojcej prasy. Z tego po wodu, pyty stojcej prasy s wyposaone w system kondycjonowania temperatury, skadajcy si
gwnie z cyrkulacji gorcej wody
do pyt prasy, zapewnianego przez

tworzywa P2  5
grzak wody. W procesie niecigym stosowane s rne metody
spieniania, celem uzyskania najlepszych rezultatw pod wzgldem
rozkadu pianki pomidzy dwiema
powierzchniami czoowymi. Metody spieniania s nastpujce: wielowtryskowe napenianie przy zamknitej prasie, napenianie jednowtryskowe przy zamknitej prasie, nalewanie z wyjmowaniem lancy przy zamknitej prasie oraz nalewanie otwarte przy otwartej prasie.
Wybr odpowiedniego systemu
jest zwizany gwnie z projektem
produktu oraz z wymaganymi rezultatami technologicznymi.
Nalewanie z wyjmowaniem lancy
przy zamknitej prasie oraz otwarte nalewanie przy otwartej prasie
s odpowiednimi metodami spieniania dla procesu niecigego
i umoliwiaj one lepsz dystrybucj pianki na caej powierzchni,
a w konsekwencji rwnomiern
gsto. W kadym razie, powoduj one pewne ograniczenia w procesie produkcji i wymagaj znacznej inwestycji kapitau. Proces produkcji niecigej niesie za sob
gwnie zastosowanie pianki poliuretanowej, ktra moe by modyfikowana celem dostosowania
do rnych wymaga pod wzgldem rodkw porotwrczych. Inaczej, ni w przypadku procesu cigego, proces produkcji niecigej

technologie
przewiduje zastosowanie poliolu
zmieszanego ju z dodatkami
i rodkiem porotwrczym.
Rnice i wnioski
Gwna rnica pomidzy procesem cigym i niecigym polega
na metodzie produkcji, a dokadniej na nalewaniu mieszanki reakcyjnej i systemie dystrybucji na powierzchniach czoowych. W procesie cigym, dozowanie i mieszanie
poliuretanu jest realizowane za pomoc wysokocinieniowej maszyny
do spieniania z zastosowaniem kilku komponentw. Poniewa komponenty s dozowane oddzielnie,
w procesie produkcji cigej moliwe jest wywieranie wpywu na ka taliz mieszanki reakcyjnej poprzez
zmian czasu kremu i czasu elu,
jak rwnie gstoci pianki po przez zmian iloci rodka porotwrczego. W procesie niecigym,
maszyna spieniajca przewiduje
tylko dwa komponenty, mieszank
poliolu i izocyjanianu. W takim
przypadku, poniewa poliol jest
wstpnie mieszany z katalizatorem
i ze rodkiem porotwrczym, nie
jest moliwa zmiana katalizy mieszanki reakcyjnej, ani gstoci
pianki.
W procesie cigym, dystrybucja
poliuretanowej mieszanki reakcyjnej jest przeprowadzana na po-

wierzchni czoowej o ruchu cigym, jest wic rwnomierna i jed norodna. Natomiast w metodzie
niecigej dystrybucja mieszanki reakcyjnej jest przeprowadzana poprzez nalewanie lub wtryskiwanie
do komory pomidzy dwie powierzchnie czoowe umieszczone
wewntrz prasy stojcej. W takim
przypadku, mieszanka reakcyjna
nie bdzie rwnomiernie rozkadana na caej powierzchni, uniemoliwiajc w ten sposb powstawanie rwnomiernej gstoci i struktury komrkowej. Inn niedogodnoci metody niecigej jest nakadanie si pianki w przypadku
nalewania wielowtryskowego.
Zalety technologii cigej s wic
jasne, poniewa metoda ta umoliwia rwnomiern dystrybucj mieszanki reakcyjnej na powierzchni
czoowej, uzyskanie rwnomiernej
gstoci oraz struktury komrkowej pianki o odpowiednich waciwociach fizycznych i mechanicznych. Co wicej, proces cigy
umoliwia zmian katalizy mieszanki reakcyjnej i iloci rodka po rotwrczego, uzyskujc oczywiste
zalety pod wzgldem produkcyjnoci i kosztw produkcji. Z drugiej
strony, technologia nieciga
umoliwia produkcj elastycznie
przystosowan do produkcji paneli
o specjalnej konstrukcji oraz maych wielkoci produkcyjnych



przy niewielkich inwestycjach kapitau.

Awangardowe centrum
dla izolacji termicznej
Pierwsze i najwiksze centrum ba dawcze dla rozwoju procesw produkcji paneli izolacyjnych to centrum CeDePa w hiszpaskiej Tuledzie, to jedyny w swoim rodzaju
zakad nastawiony na eksperymentowanie i tworzenie prototypw
na skal przemysow, zaprojektowany po to, aby umoliwi przemysowi budowlanemu w skali
wiatowej przyspieszenie rozwoju
nowych rozwiza celem wykonania paneli poliuretanowych dla izo lacji termicznej ze specyficzn
technologi cigego procesu podwjnej laminacji. Jest to miejsce,
gdzie starzy i nowi gracze mog
opracowywa badania skierowane
na potrzeby rynku, testujc ograniczenia nowych technologii celem
osignicia najlepszych rezultatw.
Kompletna linia produkcyjna jest
dostpna dla testw, prb i szkole. Uwaga koncentruje si
w szczeglnoci na piankach poliuretanowych, ktre wci stanowi due pole dla innowacji.



tworzywa P 2 5

technologie

Profesorska debata w trakcie PolyTalk 2014

Rifkin, Woudhuysen
i gospodarka przyszoci
Punkty widzenia, czsto sprzeczne, amerykaskiego ekonomisty i fu turologa Jeremiego Rifkina i angielskiego profesora Jamesa Woundhuysena odnonie przemysowych modeli i technologii, ktre znajd zastosowanie w nadchodzcych latach.
Wrd dziesitek prezentacji zaprezentowanych na ostatniej kon ferencji PolyTalk, zorganizowanej
przez PlasticsEurope w listopadzie
ubiegego roku w Brukseli, prezentacje Jeremiego Rifkina i Jamesa
Woudhuysena wzbudziy szczeglne zainteresowanie pord 300
uczestnikw pochodzcych ze
wiata polityki, przemysu, nauki
lub rodowisk akademickich. Skoniy one do dyskusji odnonie tego,
jak przemys przetwrstwa tworzyw sztucznych jest w stanie
wspiera gospodark jako cao
i pomc zwikszy obecny poziom
PKB z 15,3% do 20% do roku 2020.
Gospodarka przyszoci
wedug Rifkina
Polytalk rozpocza si od entuzjastycznej prezentacji znanego ekonomisty i futurologa Jeremyego
Rifkina, ktry przedstawi na kilku
przykadach swoj teori spoeczestwa o zerowych kosztach
POLYTALK

kracowych (jest to rwnie tytu

jego nowej ksiki).
Nowy system gospodarczy pojawia
si globalnie, na bazie tego, co Rifkin okrela jako wsplnota wsppracy. Jest to pierwsza tego rodzaju teoria, ktra ewoluuje od pojawienia si kapitalizmu i socjalizmu
na pocztku XIX wieku i ju teraz
zmienia codzienne ycie gospodarcze, a koncept zerowych kosztw
kracowych jest w rzeczywistoci
podstaw mechanizmu, ktry napdza nowy model gospodarczy.
Studenci ekonomii s uczeni, e
naley zmniejsza koszty kracowe
do minimum, aby zapewni maksymalny zysk. Jednake na dzisiejszych konkurencyjnych rynkach
koszty s obcinane do takiego
stopnia, e wiele towarw i usug
staje si niemal bezpatnymi, dostpnymi w ogromnej iloci i nie
podlegajcymi ju prawom rynku,
powiedzia Rifkin.
Zjawisko zerowych kosztw kracowych wywoao chaos w rnych sektorach (m. in. w przemyle

JEREMY RIFKIN
POLYTALK

muzycznym, rozrywkowym, prasowym), poniewa od roku 1999

(gdy trend ten zosta zapocztkowany przez Napster), miliony kon sumentw stao si prosumentami (termin, ktry czy sowa producenci i konsumenci) i rozpoczo
produkcj i dystrybucj po kosztach zerowych wasnej muzyki,
materiaw wideo, wiadomoci i e-bookw, pomijajc tradycyjne
rynki kapitalistyczne. Takie samo
zjawisko rozpoczyna teraz ponowne ksztatowanie modeli istniejcych w innych sektorach: w energii, przemyle produkcyjnym i edu kacji.
Na przykad, pomimo tego, e
technologie solarne i wiatrowe

JAMES WOUDHUYSEN
POLYTALK

maj do istotne i zrwnowaone

koszty stae, jeeli je pominiemy,
koszty pobierania kadej jednostki energii s aktualnie niskie.
Dalej, tysice amatorw wykorzystuje obecnie technologie druku 3D, oprogramowanie darmowe
i open source oraz tworzywa
sztuczne po recyklingu jako surowiec do produkcji wasnych produktw, zmniejszajc w ten spo sb koszty kracowe niemal do zera. Rwnoczenie, 6 milionw studentw uczestniczy bezpatnie
w wysokiej jakoci kursach online
na niespotykan wczeniej skal.
W wyniku tego znajdujemy si
obecnie w sytuacji, w ktrej zjawisko zerowych kosztw kracowych wchodzi do rzeczywistego
wiata dbr fizycznych i usug,
gdzie s prowadzone w kontekcie
istnej trzeciej rewolucji przemysowej poprzez nowe rodki komunikacji, transportu i energii,
a przede wszystkim przez internet
przedmiotw, ktry ma zdolno
czenia wszystkich tych trzech obszarw.
Internet przedmiotw pozwoli
milionom osb wytwarza i wspdzieli ich zielon energi elektryczn, produkty wytwarzane
w technice druku 3D oraz wiele innych dbr fizycznych przy zerowych kosztach, dokadnie tak samo, jak ma to miejsce w przypad ku dbr informacyjnych. Podstawy
wsppracy s nowym paradygmatem gospodarczym, ktry towarzyszy
infrastrukturze
internetu
przedmiotw i wraz z przejciem
modszego pokolenia z konceptu
wasnoci do konceptu dostpu,

tworzywa P2  5
moemy by wiadkami przesunicia z wartoci wymiany, ktra
charakteryzuje spoeczestwo kapitalistyczne, do wartoci wspdzielonej podstaw wsppracy,
wyjani Rifkin.
Obecnie wystpuje ponad 11 milionw czujnikw stosowanych
w zasobach naturalnych, liniach
produkcyjnych, sieciach elektrycznych, sieciach logistycznych i procesach logistycznych, ktre s
umieszczone w domach, urzdach,
sklepach i pojazdach. Prognozuje
si, e do roku 2020 co najmniej 50 miliardw czujnikw zostanie poczonych z internetem
przedmiotw, dostarczajc ogromnej iloci danych.
W Stanach Zjednoczonych 37 milionw budynkw ju jest wyposa onych w mierniki i czujniki poczone z internetem przedmiotw,
ktre przekazuj informacje w czasie rzeczywistym odnonie zuycia
energii elektrycznej oraz zmian cen
elektrycznoci. W przyszoci pozwoli to ludziom tworzy oprogramowanie, ktre bdzie odczao
ich od sieci, gdy ceny osign najwyszy poziom, pozwalajc na za silanie budynkw w tym okresie
wycznie swoj energi zielon
(soneczn i wiatrow) oraz wspdzielenie nadwyek z ssiadami.
Studia przeprowadzone przez firm General Electric szacuj, e

technologie
do roku 2025 postp w dziedzinie
produkcji zapewniany przez internet przedmiotw moe wpywa
na poow wiatowej gospodarki.
Jednak w jaki sposb, gdy miliony
ludzi s w stanie produkowa
i dystrybuowa towary i usugi
przy niemal zerowych kosztach, ta
gospodarka wspdzielenia w za sadzie jest w stanie dziaa? Odpo wied mona znale w spoeczestwie cywilnym, ktre skada si
z organizacji non-profit. Dochody
tych organizacji wzrosy o sil ne 41% w latach 2000 do 2010:
stanowi to niemal dwukrotno
wzrostu PKB USA w tym samym
okresie.
Jak ju wspomniano, druk 3D poda rwnie w kierunku niszych
kosztw produkcji, a praktyczny
tego przykad stanowi Strati,
ktry zaprojektowany przez woskiego inyniera i wyprodukowany
przez Local Motors (Arizona, USA),
jest pierwszym, niemal cakowicie
wydrukowanym w technologii 3D
samochodem.
Inna fascynujca prognoza Rifkina
w odniesieniu do gospodarki
wspdzielenia jest nastpujca:
w cigu 25 lat wspdzielenie samochodw bdzie norm i czym
niezwykym bdzie posiadanie
wasnego samochodu. W rzeczywistoci miliony osb wykorzystuj
obecnie media spoecznociowe,

sieci redystrybucji, usugi wynajmu

i wsppracy do wspdzielenia nie
tylko samochodw, lecz rwnie
i domw, odziey, urzdze, zabawek i innych elementw przy ni skich lub niemal zerowych kosztach kracowych, dodatkowo zawajc i tak ju niewielki margines zysku w biznesie dziaajcych
w rzeczywistej gospodarce. Szacuje si, e gospodarka wspdzielona moe notowa roczne zyski
na poziomie 3,5 miliarda USD.
Najwikszy wpyw zjawiska zerowych kosztw kracowych jest dostrzegalny na rynku pracy, gdzie
fabryki i biura wymagajce bardzo
niewielkiej pracy ludzkiej, usug
sprzeday online i zautomatyzowanej logistyki i sieci transportowych
pojawiaj si w coraz wikszej liczbie z dnia na dzie. Nie jest zatem
niespodziank, e nowe moliwoci zatrudnienia coraz powszechniej pojawiaj si w obszarach promujcych mentalno braku przychodw oraz wiksz kohezj socjaln.
Jestemy wiadkami narodzin nowej, hybrydowej gospodarki czciowo kapitalistycznej, a czciowo bazujcej na podstawach
wsppracy co w nadchodzcych
latach przeksztaci ycie gospodarcze, ktre znamy podkreli Rifkin.
Prawdopodobne jest, e system
kapitalistyczny pozostanie z nami

5

przez dugi okres czasu, lecz zostanie mu przydzielona bardziej ograniczona rola, gwnie jako agregatora usug dla sieci.
James Woudhuysen i strach
przed innowacjami
Jednake futurystyczna wizja Rifkina zostaa, w pewnym zakresie,
skrytykowana podczas kolejnej
prezentacji Przyszo innowacji
w Unii Europejskiej przedstawio nej przez Jamesa Woudhuysena,
profesora prognoz i innowacji Uni wersytetu De Montfort w Leicester
(UK). Woudhuysen rozpocz swe
wystpienie uwag, e ludzie
wci powtarzaj mantr, e zaso by si kocz, nawet pomimo tego, e codziennie odkrywane s
nowe (np. gaz upkowy i upkowa
ropa naftowa).
Potrzebujemy jedynie odnale
najbardziej innowacyjne zastosowania dla tych zasobw. A jest to
jedna ze spraw, ktr przemys
tworzyw sztucznych potrafi robi
bardzo dobrze; dlatego te powinnimy o tym porozmawia.
Ludzie poszukuj zbawienia
w gospodarce cyrkulacyjnej, podczas gdy obecne trendy wskazuj
w kierunku pionowej, stagnacyjnej
i sfinansowanej gospodarki, kontynuowa prof. Woundhuysen.
Obecna gospodarka wydaje si



tworzywa P 2 5

technologie

by zredukowana do IT i innowacji
zrwnowaonego rodowiska. Postp w dziedzinach materiaw,
tekstyliw, technologii produkcji
rur, transportu, energii i konstrukcji jest wolniejszy, ni powinien
by.
Roboty nie produkuj takich iloci,
jakie powinnimy dostrzega, podczas gdy inynieria genetyczna
wci jest w powijakach.
Fundusze przeznaczane przez firmy i kraje na badania i rozwj s
czsto za mae, jak na przykad te
przeznaczone na now europejsk
infrastruktur wglow. Aby pokona stagnacj, z jak mamy
do czynienia po roku 2008, biurokraci musz zacz postrzega wgiel jako moliwoci (i jako surowiec), a nie jako problem (emisje).
W skrcie, to, z czym mamy
do czynienia, co zadeklarowa
Mire Geoghegan -Quinn (komisarz
UE do spraw bada, nauki i innowacji) w roku 2010, jest powan
innowacyjn sytuacj awaryjn
w UE.
Pod wzgldem intensywnoci bada i rozwoju, Chiny nas przegoniy, a Korea inwestuje nawet wicej ni Chiny. Moliwe jest zidentyfikowanie pewnej iloci firm europejskich, ktre s obecnie wiatowymi liderami pod wzgldem intensywnoci bada i rozwoju, lecz
jeeli przygldniemy si sytuacji

zwizanej z przemysem chemicznym, Europa moe zdawa si pozostawa znacznie z tyu za USA
i Japoni. Gdy przeanalizujemy inwestycje w badania przez banki,
firmy telekomunikacyjne, producentw ywnoci, oraz w szczeglnoci producentw gazu i ropy
naftowej, wida e w Europie firmy
takie jak Shell i BP inwestuj
w swoj przyszo jedynie 3 dolary z kadych zarobionych 1000.
Jednak Europa ma inny problem:
coraz wicej inwestycji jest skanalizowanych w stron bankw i holdingw (mniej wicej to samo
dzieje si w USA). Dlatego, zamiast
wkada pienidze w laboratoria,
wkadamy je w banki!
Moja opinia jest jednak taka, e
najwikszej bariery dla innowacji
w Europie nie stanowi finanse,
prawo i przepisy zaznaczy prof.
Woudhuysen, lecz raczej kultura
strachu, od kulturalnej preferencji
prohibicji, ktra wydaje si mie
nawet wikszy wpyw, ni legislacja na spowolnienie tempa zmian
technologicznych. Dlatego w Europie (i to jest wanie to, co uwaam
za problem Komisji Europejskiej),
preferowana jest konieczno zatrzymania absolutnie wszystkiego,
z myl o naszej planecie. Mam
na myli, na przykad, worki z tworzywa, nanotechnologi, sztuczn
inteligencj, paliwa kopalne, po-

cigi duych prdkoci itp. W Wielkiej Brytanii budujemy jedynie

osiem mil rocznie nowych, gwnych drg, a wci s osoby, ktre
uwaaj, e taka maa liczba moe
zaszkodzi naszej planecie! Oczywicie to prawda, nie moemy
wszdzie wierci i szczelinowa celem wydobywania gazu szczelinowego i szczelinowej ropy naftowej.
Jednak podanie cakowicie
w stron drugiego ekstremum
i twierdzenie, e nie moemy robi
wszystkiego, jest cofaniem si
w przeszo.
James Woudhuysen podkreli dalej, e tam, gdzie maj by budowane rury, poczenia, izolacje itp.
dla drg i innej infrastruktury, zawsze wczany jest w to przemys
tworzyw sztucznych. To samo dotyczy przemysu budowlanego,
gdzie izolacja domw celem zachowania wikszej wydajnoci
energetycznej jest naprawd wana dla przemysu tworzyw sztucznych. Powiedzia on, e jest to dokadnie to, co mona byo zaobserwowa w Chinach, gdzie w ro ku 2008, po trzsieniu ziemi w Syczuanie, ponad 1 milion prefabrykowanych budynkw dobrze izolowanych energetycznie (izolacj by
polistyren), wraz ze szpitalami
i szkoami, zostao poczonych
za pomoc rur wody, gazu i elektrycznoci w cigu zaledwie 6 ty POLYTALK

ODWKLVWRULLODWVXNFHVZODWGRZLDGF]H
%DUG]RG]LNXMHP\ZV]\VWNLPQDV]\PNOLHQWRP]D]DXIDQLH
7RG]LNL:DPDWZRSRNRQDOLP\UQHWUXGQRFLMDNLHE\\
QDQDV]HMGURG]H
7RG]LNL:DP3 ):DUWDF]MHVWVWDELOQUPQDNWUHM
PRQDSROHJD
\F]\P\QDV]\P6]DQRZQ\P.OLHQWRPVDP\FKVXNFHVZ
WDNLFKVDP\FKLZLNV]\FKMXELOHXV]\
=Z\UD]DPLV]DFXQNX
3DZH:DUWDF]
:URFDZPDM

godni. A zaledwie w cigu dwch

tygodni, dziki wysikom 200 pracownikw, zbudowano 30-pitrowy hotel (typu broad sustainable
building, BSB).
W Europie rwnie wystpuje potrzeba budowy domw i hoteli tego rodzaju modularnych, izolowanych ze zintegrowanymi panelami fotowoltaicznymi kontynuowa Woundhuysen. By moe
nie chciabym mieszka w takim
budynku, lecz faktem jest, e ten
kierunek zosta obrany w rnych
czciach wiata, gdzie projektowane s nawet megabloki apartamentowe, budowane w pionie, takie jak Sky City One w Chinach (po nownie BSB), o wysokoci ponad 800 m. Obecnie mwi si
o budowaniu drapaczy chmur tego
typu, ktrych wysoko signie 2 km!
Musimy w zwizku z tym przyj
nowy sposb mylenia, jeeli cho dzi o innowacj. Potrzebujemy tego, co Niemcy nazywaj kulturkampf dla innowacji.
Woudhuysen nakreli nastpnie
swoje prognozy dotyczce rozwoju
produkcji w Europie. W przeciwiestwie do Jeremyego Rifkina,
powiedzia Wana zasada dla
przemysu tworzyw sztucznych
(i nie tylko dla niego) jest nastpujca: technologia i innowacja nie
s ograniczone do technologii in-

tworzywa P2  5
formacji i internetu. Zacytowa
on, jako przykad, ogromny rozwj
wanie nadchodzcy przemysu robotw oraz produkcji
dronw (czsto z zastosowaniem
drukarek 3D), ktre staj si coraz
mniejsze i coraz inteligentniejsze
i s obecnie stosowane w wielu
dziedzinach, ktre jeszcze kilka lat
temu byy nie do pomylenia.
W roku 2013 sprzedano na caym
wiecie okoo 180 tys. robotw
przemysowych, a liczby na
rok 2014 wskazuj na wzrost
do 200 tys. jednostek/rok (rdo:
IFR).
Nie jestemy wiadkami rewolucji,
ktrej obawiano si ze wzgldu
na utrat duej liczby miejsc pracy,
a faktem jest, e automatyzacja
jest coraz czciej obecna w kadym obszarze przemysu.
W Chinach Amazon zacz dostarcza ksiki i inne paczki za pomoc dronw i mona si spodzie wa, e bdzie to miao znaczcy
wpyw na obsug klienta. Jednak
w Stanach Zjednoczonych uywanie dronw jest w niektrych przypadkach nielegalne, a arliwi
obrocy rodowiska sprzeciwiaj
si uywaniu dronw napdzanych
paliwami kopalnymi (faktycznie,
nie wszystkie drony s wyposaone
w baterie o mocy wystarczajcej
do pracy na energii elektrycznej).
Istniej zatem przeszkody, zarwPOLYTALK

no prawne, jak i kulturalne, ktre

utrudniaj rozwj tych technologii,
przynajmniej w USA.
Podobna rzecz dzieje si w przypadku samochodw bezzaogowych: Google i Toyota wkrtce
wprowadz na rynek takie samochody w duych ilociach, jednak
przez dugi czas bd one stanowi jedynie dodatkow opcj
i nie zastpi pojazdw tradycyjnych. Jest to spowodowane gwnie tym, e pojazdy te spotykaj si
z silnym sprzeciwem firm ubezpieczeniowych i grup protestujcych
oglnie w kwestii mobilnoci samochodowej.
W tych przykadach internet i IT nie
s tak istotne dla rozwoju technologicznego, nawet pomimo tego,
e s one przykadowo obecne
w rozwoju rzeczywistoci wirtualnej oraz w tak zwanej wizualizacji
imersyjnej, ktra bdzie szeroko
stosowana w przyszoci, np.
w kokpitach rnych pojazdw. Jeeli chodzi o technologi produkcji, nadchodzi niewiarygodna rewolucja, napdzana przez wysoce
innowacyjne materiay, takie jak:
1. tkaniny samoczyszczce (dziki
nanotechnologii w Airbus
A350)
2. kompozyty wzmacniane wknem wglowym (obecne na
przykad w karoserii nowego
BMW i3)

ARC

3. Komponenty medyczne wytwarzane w technologii druku 3D dla implantologii (z PEEK

i innych tworzyw inynierskich)
4. nanorurki karbonowe (CNT),
np. dla elastycznych obwodw
elektrycznych (Tutaj mamy
do czynienia z przypadkiem,
w ktrym IT moe przyczyni
si do rozwoju przemysu tworzyw sztucznych)
5. wytrzymay, sztywny i przewodzcy grafen
6. zautomatyzowane obtryskiwanie niemal wszystkich materiaw
7. funkcjonalne
powierzchnie
(Nawet pomimo tego, e niektre grupy s niechtne drukowaniu 3D)
8. pochanianie i magazynowanie
CO2
9. biorafinerie
10. nowe biopaliwa, w poczeniu
z intensywnym rolnictwem (na
przykad: przetwarzanie odpadw ligniny celem wytworzenia produktw chemicznych
i biomateriaw na bazie bio logicznej.
Chciabym zobaczy zatem specjalistw z brany chemicznej i pro dukcji tworzyw sztucznych rozmawiajcych gwnie o niezwykym
potencjale i zastosowaniach tych
innowacyjnych materiaw powiedzia profesor Woudhuysen. Widzc, jak te opisane projekty przycigaj miliony dolarw, podczas
gdy by moe nie mwimy o gospodarce wglowej (byaby to
przesada), bez wtpienia mwimy
o nowej infrastrukturze na bazie
wgla, ktra nie powinna by postrzegana jak problem, lecz raczej
jako moliwo. Wszystkie te sektory mog okaza si wysoce dynamiczne, gdzie nareszcie zaczniemy
kwestionowa oficjalne zastrzeenia i dogmaty polityczne, adaptujc w lepszy sposb naukowe
i technologiczne dane.
www.plasticseurope.org

lce
L Kie
TPO ko E1
S
A
L
ois
P
015
E, St
nia 2
Hala 9. kwiet
2
26.

Zgrzewanie
ultradwikowe

tworzyw

100 % szczelnoci.
Uywajc HiQ DIALOG.
Zgrzewanie ultradwikowe generacj maszyn HiQ od Herrmann
Ultradwiki oznacza absolutn
niezawodno. Staa jako zgrzeww, zwizualizowana, udokumentowana i nadzorowana:
w 100 % szczelna!

Wicej informacji:Tel. +49 7248 79-0

www.herrmannultraschall.com

tworzywa P 2 5

Konstrukcje
lekkie i wytrzymae
Lanxess poszerza gam wysokomoduowych tworzyw termoplastycznych. Poliamidy i tereftalany polibutylenu wzmocnione wknem szklanym (zawarto 50% i wicej) idealnie nadaj si do stosowania w lekkich konstrukcjach, co zawdziczaj swojej wytrzymaoci mechanicznej i sztywnoci. S czsto uywane jako lekka i niedroga alternatywa dla tworzyw SMC i innych wzmacnianych duroplastw, jak rwnie dla metali, takich jak stal, aluminium i odlewy cynkowe. Dlatego LANXESS regularnie uzupenia swoj szerok obecnie
gam materiaw do formowania wtryskowego w tym segmencie.
Najnowszymi przykadami s dwa nowe poliamidy typu 6.

PROCESSING
PLASTICS WITH POWER

Pressure Forming
Machines for the
Packaging Industry

Effective
mass production

KIEFEL KMD
SPEEDFORMER

Idealne dla technologii

ultracienkich cianek
Durethan BKV 60 XF jest rozwiniciem Durethanu DP BKV 60 H2.0
EF, ktry ju teraz jest stosowany
w masowej produkcji artykuw,
takich jak lekkie pasy przednie,
wnki na koa zapasowe i due miski olejowe skrzy biegw.
Nowy produkt rwnie jest
wzmocniony wknem szklanym
o zawartoci 60%, lecz przy porwnywalnie dobrych waciwociach mechanicznych cechuje si
o 30% lepszym przepywem w stanie stopionym. Jest to szczeglnie
wane w zastosowaniach, w kt rych liczy si grubo cianki. Nasze zaawansowane tworzywo pozwala osiga gruboci cianek
na poziomie 1 mm i mniej, co
oznacza moliwo produkowania
wysokowytrzymaych elementw
konstrukcyjnych o cienkim oebrowaniu, wyjania dr Stefan Theiler,
specjalista w dziedzinie wysokowzmocnionych poliamidw w koncernie Lanxess.
Nowy poliamid daje gadkie po wierzchnie, praktycznie bez wyczuwalnego oebrowania z wkna
szklanego. Ta doskonaa gadko

Visit us:
Plastpol 2015
26 29 Mai 2015
Kielce, Poland
Stand D 125

Kiefel GmbH
Sudetenstrae 3,
83395 Freilassing,
Germany
T +49 8654 78 0
kiefel@kiefel.de
LANXESS

www.kiefel.com

powierzchni jest moliwa dziki

zoptymalizowanemu procesowi
krystalizacji i wyszej szybkoci
wtryskiwania, co z kolei jest moli we dziki wysokiej przepywowoci
stopionego tworzywa. Inn zalet
tego materiau ktry mona rwnie znakowa laserowo jest lepsza odporno na starzenie termiczne.
Na przykad, po ponad 3 tys. godzin starzenia gorcym powietrzem o temperaturze 180C maksymalne obcienie przy rozciganiu prbek testowych wci wynosio powyej 200 MPa.
Idealny na obudowy tabletw
Drug innowacj materiaow jest
poliamid typu 6, ktry wejdzie
na rynek pod nazw Durethan
BG 60 X XF. Jest on wzmocniony
wknem szklanym: w 60% skada
si ze specjalnej mieszanki wkien
szklanych i mikrokulek szklanych.
Jego sztywno i wytrzymao
mechaniczna s zblione do Durethanu DP BKV 60 H2.0 EF.
Unikaln cech tego materiau
jest jego znacznie bardziej izotropiczna kurczliwo, dziki czemu
komponenty praktycznie w ogle

si nie odksztacaj. Jego gwnym

zastosowaniem moe by produkcja bardzo cienkich i sztywnych tylnych pokryw tabletw, jak rwnie
elementw kabin samochodowych. Innym czynnikiem wskazujcym na te zastosowania s doskonae wasnoci powierzchniowe,
jakie moe zaoferowa ten mate ria, podkrela dr Theiler.
Pierwsze prby produkcyjne z formami przemysowymi potwierdziy
ju powysze zalety nowego materiau.
Koncern Lanxess zajmuje czoowe
miejsce w brany chemikaliw specjalnych. W ostatnich latach osi gn sprzeda w wysokoci 8,3 miliarda euro oraz zatrudnia okoo 17 300 pracownikw w 31 krajach. Koncern posiada obecnie 52
zakady produkcyjne na caym
wiecie. Podstawow dziedzin
dziaalnoci koncernu Lanxess jest
rozwj, produkcja oraz dziaania
marketingowe zwizane z tworzywami sztucznymi, gum, pproduktami i chemikaliami specjalnymi. Lanxess jest w gronie firm znaj dujcych si na licie wiodcych indeksw ekologicznych, takich jak
Dow Jones Sustainability Index
(DJSI World oraz DJSI Europe)
i FTSE4Good, a take indeksu CDP
Climate Disclosure Leadership Index (CDLI).
www.lanxess.com

tworzywa P2  5

surowce

Wyjtkowe
waciwoci folii
Gdy biomieci zaczynaj wydziela
nieprzyjemny zapach, a worek rozrywa si w drodze do kosza ozna cza to moe koniec dobrego nastroju. Dlatego te dobrze dziaajce zamknicie jest szczeglnie
wane dla niezawodnego przechowywania i bezpiecznego transportu. Wan rol dla bioworkw
na mieci odgrywa take ochrona rodowiska. Grupa GRAFE podja si zadania stworzenia dla firmy Pely-Plastic przyjaznego dla
rodowiska oraz mocnego zacigajcego sznurka.
Wymagania wobec sznurka s bardzo zrnicowane, podobnie jak te
stawiane wobec workw na mieci
nadajcych si na kompost.
Oprcz niezbdnych waciwoci
biodegradowalnych, musz rwnie wykazywa wysok wytrzymao na rozciganie, dziki czemu
worki s dokadnie uszczelnione
zapobiegajc przed wypadniciem
odpadw i wydostawaniem si
nieprzyjemnych zapachw. Ma-

sterbatche Grupy Grafe speniaj

nie tylko te wymagania, ale take
speniaj rygorystyczne wymagania normy DIN Certco (DIN
EN 13432). Produkty z tym uszczelnieniem s certyfikowane jako biotworzywa i rozkadaj si w kom postowni przemysowej w cigu
szeciu do dwunastu tygodni.
Zdolno worka do kompostowa nia wskazana na etykiecie z kiekujcymi sadzonkami, oznacza, e
nie ma potrzeby ich sortowania
w kosztownych i czasochonnych
dziaaniach. Zarwno worek na
mieci, jak i sznurek cakowicie rozkadaj si do biomasy tak, e
koszty unieszkodliwiania odpadw
resztkowych s znacznie ograniczone, a rodowisko chronione
w naleyty sposb.
  

Grafe Group zaprezentowaa na

targach Plast 2015 w Mediolanie
innowacj w brany biotworzyw:
Bio-Compalen-Paperlike, umoli-

wiajc wytwarzanie folii, ktr

mona rozdziera w dowolnym
kierunku. Mieszanka moe by
rwnie wykorzystywana do wytaczania butelek z HDPE i PP. Jej dodatkow zalet jest antystatyczno, co zmniejsza przyciganie
pyu na powierzchni.
Do tej pory, etykiety zabezpieczajce mogy by rozrywane tylko
w kierunku wytaczania. Dziki tej
mieszance, Grafe Goup umoliwia
wytwarzanie folii o takich samych
waciwociach rozrywania na dugo i w poprzek. Cecha ta stano wi du zalet w porwnaniu z in nymi foliami, w szczeglnoci



w brany etykiet zabezpieczajcych. Dodatkowo, folia jest w dotyku podobna do papieru i charakteryzuje si znakomit zdolnoci
zapisywania. Jest dostpna w kolorze biaym, jak papier, lecz moe
wystpowa rwnie w innych kolorach.
Mieszanka biotworzyw LDPE moe
by wczona w pask lub bbelkow foli i wymaga wzgldnie niskich temperatur przetwarzania,
ktre poprawiaj oglny bilans
ekologiczny.
www.grafe.com

GRAFE

GRAFE Polska Sp.z.o.o.

ul. Cyrana 8
42-700 Lubliniec
tel.: +48 343513672
grafe@grafe.pl



tworzywa P 2 5

surowce

Kompozyt firmy LANXESS

Znajdziecie go
wewntrz Audi A
W samochodach Audi A6 po raz pierwszy zastosowano obudow
systemu infotainment o hybrydowej konstrukcji, wykonan z dwu warstwowego materiau z kompozytu poliamidu wzmocnionego
wknami szklanymi cigymi i poliamidu 6. Masa tego przemysowo
produkowanego elementu, wytwarzanego z materiaw Tepex i Du rethan koncernu LANXESS, jest niewiele wiksza od poowy masy
swego odpowiednika wykonanego ze stali.
Wykorzystanie konstrukcji hybrydowej i materiaw kompozytowych wzmocnionych wknami
szklanymi cigymi do produkcji
lekkich czci strukturalnych podkrela ich niesamowity potencja
pod wzgldem zmniejszania masy
pojazdw. Jestemy pewni, e ta
konstrukcja hybrydowa nadaje si
rwnie do tworzenia innych podzespow pojazdw silnikowych,
takich jak obudowy wbudowanych
moduw elektrycznych i elektronicznych podkreli Martin Klocke, specjalista ds. lekkich konstruk-

cji w koncernie LANXESS. Seryjn

produkcj tych czci poprzedzono
opracowaniem komercyjnego prototypu dziki cisej wsppracy
midzy dziaem Control Device
Package Development spki Audi,
dziaem Fiber Reinforced Plastics
Technology Development koncernu LANXESS, a spkami KraussMaffei Technologies GmbH i Christian Karl Siebenwurst GmbH & Co.
KG Modellbau und Formenbau.
Do produkcji prototypu spka
KraussMaffei opracowaa w peni
zautomatyzowan jednostk pro-

dukcyjn ze specjalnie dostosowanym systemem transportowym

oraz jednostk podgrzewajc
umieszczon
bezporednio
nad pyt wtryskarki.
Spka Reinert Kunststofftechnik
GmbH und Co. KG zbudowaa zoptymalizowan jednostk produkcyjn suc do w peni zautomatyzowanej i powtarzalnej produkcji
seryjnej obudowy systemu infotainment. Proces produkcji wymaga
zastosowania dwch wkadek wykonanych z materiau Tepex dynalite 102-RG600 (2)/47% kompozytu poliamidu 6 wzmocnionego
wknami szklanymi cigymi, produkowanego przez Bond-Laminated, spk zalen koncernu LANXESS. S one stopniowo podgrzewane przez system podgrzewania podczerwieni spki KRELUS AG, formowane we wtryskar-

ce, a nastpnie czone bezporednio z atwo formowalnym poliami dem 6 Durethan BKV 30 EF H2.0,
produkowanym przez koncern LANXESS. ebra boczne, umieszczone z dala od dyszy, wypenia si
poprzez wtrysk Durethanu przez
wkadki z Tapeksu. Ten jednoeta powy proces umoliwia produkcj
czci kompozytowych w cyklach
krtszych ni 50 sekund bez potrzeby przeprowadzania dodatkowej obrbki.
Specjalne uchwyty szybko przenosz podgrzane kompozytowe
wkadki do formy, gdzie s moco wane za pomoc specjalnych kokw pozycjonujcych. Otwory
na poczenia rubowe nie s formowane na pniejszym, oddzielnym etapie przetwarzania, lecz
za pomoc trzpieni wewntrz formy po jej zamkniciu. W ten spo sb wkna zostaj rozmieszczone
dookoa otworu praktycznie bez
ich uszkadzania, co zapewnia
optymalny
rozkad
obcie
przy napreniach. Pozytywny
wpyw tej technologii zosta potwierdzony odpowiednimi badaniami. System transportowy i formy produkcyjne zaprojektowaa
i wyprodukowaa spka Maier
Formenbau GmbH.
W obudowie systemu infotainment umieszcza si wzmacniacz
klasy premium oraz (opcjonalnie)

tworzywa P2  5
tuner telewizyjny. Z tego wzgldu
obudowa musi wykazywa si nie
tylko znaczn sztywnoci, ale take odpornoci na zuycie w miejscach, gdzie jest poczona ze
struktur non i elementami dodatkowymi, gdy masa podczonych urzdze prowadzi do po wstawania podczas jazdy wibracji,
ktre s przyczyn znacznych napre dynamicznych. W zwizku
z tym miejsca te s wzmocnione
LANXESS

surowce 
materiaem Tapex i zaprojektowane w taki sposb, aby naprenia
byy przenoszone gwnie przez
wkna cige.
www.lanxess.com

Mieszanka
elastomerowa
Systemy masowego transportu pasaerw wymagaj bardzo duego
stopnia bezpieczestwa. Wraz z wejciem w ycie nowych standaryzowanych norm europejskich dla pojazdw szynowych EN 45545, wymagania stay si znacznie bardziej surowe w porwnaniu z DIN 5510.
W przypadku elastomerw spenienie tych wyszych norm nie jest atwe. Firma Gummiwerk odpowiedziaa na wyzwanie opracowujc Kra ibon typ, ktry spenia wymagania najwyszego poziomu. DB Systemtechnik Brandenburg przetestowaa elastomerow mieszank Kraibon
i nadaa jej certyfikat dla poziomu R1HL3. Ponadto, firma Kraibon uzyskaa certyfikat zgodnie ze standardem bezpieczestwa EN 45545.
Kraibon, rodzina wysoce innowacyjnych elastomerw, zostaa zaprojektowana dla zastosowa kompozytowych i stanowi podstaw dla zastosowa w przemyle kolejowym i lotniczym. Nowa mieszanka moe
by stosowana do wytwarzania bardzo lekkich i pochaniajcych
dwik komponentw i wykadzin. Trwao komponentw poddawanych uderzeniom znacznie wzrosa. W szczeglnoci z punktu widzenia
oywionych debat odnonie oszczdnoci energii, stanowi to istotny
krok do zmniejszenia wagi, a przez to kosztw i energii.
Naleca do Grupy Kraiburg firma Gummiwerk Kraiburg zatrudnia
obecnie 400 osb i w 2013 roku osigna obroty na poziomie okoo 110 milionw euro. Jej mieszanki s wykorzystywane w przemyle
motoryzacyjnym, inynierii mechanicznej, przemyle spoywczym, produkcji gazu i ropy naftowej oraz przez licznych producentw innych
czci gumowych wytwarzanych przez formowanie.
www.kraiburg-rubber-compounds.com

2

tworzywa P 2 5

surowce

Ultralekki,
elektryczny skuter
Niemiecka firma Floatility i BASF
wsppracuj razem nad opracowaniem ultralekkiego, zasilanego
socem skutera elektrycznego.
Skuter wacy poniej 12 kilogramw i skadajcy si w ponad 80%
z materiaw kompozytowych
i tworzyw sztucznych firmy BASF
zaoferuje pasaerom uczucie unoszenia si, dlatego otrzyma trafn
nazw e-floater. Jest to perfekcyjny przykad, w jaki sposb
wsppracujemy z naszymi partnerami celem penego wykorzystania
zalet naszych innowacyjnych materiaw. e-floater czy stabilno,
wytrzymao i bezpieczestwo
z fascynujcym, funkcjonalnym designem, powiedzia Andy Postle thwaite, wiceprezes Performance
Materials Asia Pacific, BASF.
BASF dostarczy uniwersalne materiay z tworzyw sztucznych i bdzie
wpiera projekt dziki swoim duym moliwociom rozwoju. Formowanie wtryskowe wielu czci
celem stworzenia zoonych ksztatw z materiaami z tworzyw

sztucznych pozwala uzyska swobod projektowania oraz opywow konstrukcj e-floater. Rne
gatunki wzmacnianego wknem
szklanym materiau Ultramid (polyamid) zostan zastosowane do
wikszoci konstrukcji e -floater:
podczas gdy wypeniony mineraami Ultramid B3M6 jest stosowany
do konstrukcji czci, gdzie istotna
jest odporno na wypaczenia.
BASF

Modyfikowany materia Ultramid

B3ZG8 czy wytrzymao i sztywno w sposb korzystny dla czci
konstrukcyjnych, ktre musz wytrzyma obcienia podczas zderzenia. Materia o poprawionej powierzchni Ultramid B3G10 SI oferuje znakomit jako powierzchni
dla innych czci, pomimo duej
zawartoci wkien. Wzmocnienia
przedniej czci korpusu i pokadu
zostan wykonane z nowego materiau kompozytowego Ultracom
celem zapewnienia stabilnoci.
Razem z Ultralaminate B3WG13,
laminat termoplastyczny oraz zaadaptowana mieszanka do obtryskiwania Ultramid B3WG12 COM
BASF stanowi rwnie pomoc
podczas przetwarzania i projekto-

wania dla opracowania czci

wzmacnianych wknem cigym.
Opony i kierownica wykonane
z TPU Elastollan firmy BASF zapewniaj dobr przyczepno i spokoj n jazd. Oliver Risse, zaoyciel
CEO Floatility doda: Wsppraca
z BASF umoliwi nam opracowanie
nowoczesnych rozwiza celem
zapewnienia mobilnoci na yczenie dla przyszoci. W ten sposb
e-floater bdzie odgrywa kluczow rol podczas jazdy na krtkich
trasach w sposb bardziej dogodny, szybki, tani i zrwnowaony.
Pozwoli wypeni luk komunika cyjn na ostatniej mili pomidzy
domem i centrum miasta oraz najbliszym rodkiem transportu publicznego. Aby uwietni swoj 150 rocznic w roku 2015, firma
BASF uruchamia globalny projekt
wsptworzony z partnerami, a dotyczcy energii, ywnoci i ycia
miejskiego. Wsplny projekt rozwoju BASF i Floatility ma na celu
poczenie materiaw i wiedzy fir my BASF z innowacyjnymi moliwociami firmy Floatibility.
www.basf.com

tworzywa P2  5

surowce 

Buty na kad
grsk wdrwk
Bio-poliamid EcoPaXX produkowany przez DSM zosta wybrany
przez znan firm Salomon
do przygotowania podeszwy nowych butw alpinistycznych. Materia jest lekki i pozwala noszcemu te buty przemieszcza si szybko i bezpiecznie oraz mniej si mczy. Pomaga take zapobiega
wypadkom. Opatentowany przez
Salomona wzr Edge Chassis jest
wbudowany w postaci pytki w po deszwy buta, nadajc mu ciekawy
wygld, ktry czy zarwno elastyczno, jak i sztywno. Edge
Chassis zapewnia stabilno stopy
w kierunku poprzecznym, poprawiajc przyczepno na wskich
powierzchniach, a jednoczenie
daje wystarczajc elastyczno
w kierunkach wzdunych, pozwalajc na naturalne zginanie stopy.
Do tego, aby dziaa skutecznie,
materia musi mie odpowiedni
kombinacj waciwoci mechanicznych i sztywnoci.
Materia EcoPaXX pozwoli firmie
Salomon na produkcj podeszew

o skomplikowanych waciwociach. S one lekkie, odpowiednio

czce elastyczno i sztywno,
zachowujce swoje waciwoci
w temperaturach panujcych
na szczytach gr i o niewielkiej absorpcji wilgoci mimo, e s wykonana z poliamidu.
EcoPaXX, ktra posiada certyfikat
neutralnoci dotyczcej emisji
dwutlenku wgla w cigu ycia

produktu wykorzystywany jest

w nowej serii butw turystycznych
Salomona X Alp i nadaje si do for mowania wtryskowego.
Aude Derrier, zajmujca si doborem materiaw do produkcji obuwia w spce-matce Salomona
Amer
Sports,
powiedziaa:
[] X Alp to buty wyznaczajce nowy, najwyszy poziom w dziedzinie butw alpinistycznych. S wynikiem ponad dwch lat intensywnych prac rozwojowych. Testy
z udziaem profesjonalnych przewodnikw, ratownikw i sportow cw, byy czyst esencj podejcia
naszej firmy do innowacji i grskiego dziedzictwa marki Salomon.
Modele butw z opatentowanym
wzorem EcoPaXX Edge Chassis

mog by stosowane w niszych

partiach gr, jak rwnie na trudnych podejciach.
W przypadku aplikacji, takich jak
specjalistyczne podeszwy, wymagane jest zastosowanie materiau
o doskonaych waciwociach
pynnoci, a wymagania projektowe narzucaj uycie form z wielo ma bramkowaniami, tworzcymi
wiele linii spoiny. Firma DSM zapewnia, e EcoPaXX ma te doskonae waciwoci przepywu, wietne waciwoci mechaniczne,
a take bardzo dobrze si przetwa rza. EcoPaXX to bardzo ekonomiczne rozwizanie, ktre sprawia,
e buty wyrniaj si na tle produktw konkurencji i s idealnie
dopasowane do zaoe projektu.
Salomon, firma Amer Sports Group i DSM maj dug histori partnerstwa i pracoway razem przy innych ambitnych projektach, powiedziaa Derrier. Bylimy pewni,
e DSM moe pomc nam stwo rzy nasz now generacj butw
alpinistycznych. Nasze zaufanie
okazao si uzasadnione.
www.dsm.com

SALOMON



tworzywa P 2 5

surowce

Druk D w penej
gamie kolorw
Firma TrreD Filaments wytwarza
wszystkie formy uytkowe wkien
i poszerza swoje dowiadczenie jako dua firma produkujca tworzywa sztuczne o nazwie SA2P Xtru sionplastics.
Wynikiem jest rozlega seria materiaw obejmujca: penokolorowe
PLA, ABS nie powodujce dymienia, czyste HIPS. To szczeglne
wkno jest rozpuszczalne w limonenie, w zwizku z czym pozostaje
perfekcyjne do tworzenia struktur
nonych. Innym produkowanym
materiaem technicznym jest BioMyde, wydajny PA zaprojektowany
celem uzyskania dobrych waciwoci mechanicznych, przy zachowaniu bardzo maych waciwoci
higroskopowych na poziomie 0,8%
i mniej, dziki czemu jest to materia idealny do druku.
Jednak filozofi TreeD Filaments
jest wczenie innych obszarw zastosowa w proces drukowa-

nia 3D: Chcielimy stworzy nowe

obszary zastosowa druku 3D,
koncentrujc si na bardziej technicznych polimerach: dlatego te
zaprojektowalimy wkna dla
funkcjonalnych zastosowa przemysowych, projektowania, architektury i sztuki wyjaniaj przedstawiciele firmy. Nasz filozofi
jest wytwarzanie wkien o najwyszej moliwej jakoci, czc
kad formulacj z certyfikowanymi polimerami celem zagwarantowania bezkompromisowej powtarzalnoci kocowych wynikw.
Aby osign ten rezultat, firma
TreeD Filaments stworzya lini
wkien, czc polimery z mineraami. Rozpoczto od projektu Monumental, uzyskanego przez zmieszanie czsteczek marmuru z polimerami celem uzyskania wygldu
biaego kamienia dla drukowanego obiektu. Podobne rezultaty
mona osign za pomoc innych

TREEDFILAMENTS

wkien: Caementum nadaje wygld betonu, Heritage Brick gliny,

a Sandy, Darkstone stanowi seri,
ktra z pewnoci bdzie cieszy
si duym zainteresowaniem.
Wreszcie, firma TreeD Filaments
oferuje rwnie cay szereg elastycznych wkien na bazie TPU
i TPE, cznie z materiaami od 70
Shore A do 90 Shore A, celem uzyskania jak najlepszych wynikw dla
kadego celu. Wkad firmy wykracza poza wkna: Zwracamy
szczegln uwag na energi, wod i materiay, ktre zuywamy.
Nawet gdy nawijanie trwa dwa raTREEDFILAMENTS

TREEDFILAMENTS

PLAMA

Engineering GmbH
Wytaczarki jedno- i dwulimakowe
Linie wytaczarkowe do rur, proli, pyt i folii
Wtryskarki
Rozdmuchiwarki
Rozdmuchiwarki preform PET
Gwarancja na uywane urzdzenia

www.PLAMA.de
PLAMA Engineering GmbH
Bergische Sr. 15 D-42781 Haan
P: +49-2129-94160 F:+49-2129-941699
e-mail: info@plama.de

zy duej, do naszych szpul wykorzystujemy karton po recyklingu,

poniewa uwaamy, e nasza przy szo zaley rwnie od tego wyboru. Teraz, zarwno pudeko, jak
i rolka nadaj si do recyklingu
w 100%. Szacunek dla rodowiska
jest dla nas wany i pod tym ktem
dobieramy rwnie naszych do stawcw. Wszystkie surowce, ktre wykorzystujemy, pochodz
od ekologicznie nastawionych producentw podkrelaj w TrreD
Filaments.
www.treedfilaments.com

tworzywa P2  5

surowce 5

Wytrzyma nawet 300C

Idealna
izolacja kabli
DUPONT

DuPont Chemicals i Fluoroproducts

opracoway now lini tworzyw
perfluorowych nadajcych si
do wytaczania po stopieniu, o cigej temperaturze obrbki 300C,
jak rwnie fluoroplastyczne ywice spienione umoliwiajce miniaturyzacj i oszczdno ciaru.
ECCtreme ECA jest klas tworzyw
perfluorowych nadajcych si
do wytaczania po stopieniu, ktra
czy waciwoci mechaniczne,
elektryczne i chemiczne PTFE z wysok
stabilnoci
termiczn.
Na
przykad,
przy
gruboci 0,75 mm, materia posiada
wzgldny wspczynnik termiczny
RTI na poziomie 300C zgodnie
z UL 746B. Dziki cigej temperaturze pracy wynoszcej 300C, ECCtreme ECA przekracza poprzedni
grn granic wynoszc 260C
dla konwencjonalnych perfluoro-

plastycznych materiaw izolacyjnych, twierdzi firma DuPont.

To osignicie jest nasz odpowiedzi na oferowanie wysokotemperaturowych tworzyw perfluorowych wytaczanych po stopie niu, powiedzia Frenk Hulsebosch,
Global Business Leader w firmie
DuPont Fluoropolymer Solutions.
Gatunki ECA ECCtreme mog by
przetwarzane na konwencjonalnych urzdzeniach do wytaczania
dla wysokotemperaturowych tworzyw fluorowych z zastosowaniem
standardowych warunkw przetwarzania. Obrbka termiczna
w dolnej czci linii (epitaksjalna
wspkrystalizacja) poprawia odporno termiczn materiau i ofe ruje korzystne waciwoci mechaniczne, takie jak dugoterminowy
wspczynnik rozcigania oraz poprawion odporno na pkanie

pod obcieniem. Materia nadaje

si do produkcji izolacji przewodw i kabli, ktre s naraone
na ekstremalne warunki pracy, takie jak bardzo wysokie temperatury, zwikszone cinienia i korozyjne
rodowisko. Typowymi polami zastosowa jest przemys ropy naftowej i gazu, lotnictwo, produkcja
energii, produkcja pprzewodnikw oraz przemys motoryzacyjny.
Grupa promuje rwnie teflonow
fluoroplastyczn ywic spienion
(FFR) wytwarzan z zastosowaniem opatentowanej technologii
Airquick. Firma DuPont podkrela, e kable wytwarzane ze spienionej izolacji fluoroplastycznej
charakteryzuj si nisz strat
zwrotu sygnau ni konwencjonalne kable danych, umoliwiajc
w ten sposb miniaturyzacj
i zmniejszenie ciaru dziki niszej

gstoci i mniejszej gruboci izolacji. Jednym z przykadw jest nowy

przewd danych KL24 Star-Quad
opracowany dla przemysu lotniczego przez firm Draka Fileca
z Francji, ktra zdobya nagrod
DuPont Plunkett w roku 2013. Jest
on do 35% lejszy, ni poprzednio
stosowane kable poczwrne pomimo takiej samej rednicy i umoliwia zmniejszenie zuycia paliwa
przez samoloty, redukujc w ten
sposb niekorzystny wpyw na ro dowisko.
Przedstawiciele firm DuPont Chemicals i Fluoroproducts twierdz,
e izolacje przewodw i kabli wykonane z wykorzystaniem ich produktw charakteryzuj si znakomit odpornoci na chemikalia,
dobrymi waciwociami elektrycznymi oraz stabilnoci termiczn.
Wsplnymi waciwociami s wytrzymao dielektryczna, maa
przenikalno elektryczna, may
wspczynnik rozpraszania w poczeniu z nisk specyficzn rezystancj elektryczn.
www.dupont.com

Spis reklamodawcw

84,-

(39) 139 66 02

2015

Reklama
Strona
Strona www
ACS GROUP, AEC . . . . . . . . . . . . . 100. . . . . . . . . . . www.aecinternet.com
ACS GROUP, CUMBERLAND . . . . 102. . . . . . . . . . . www.aecinternet.com
AKF-LEASING . . . . . . . . . . . . . . . . . 33. . . . . . . . . . . . www.akf-polska.pl
AOKI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35. . . . . . . . . . . . www.aokitech.co.jp
ARBURG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49. . . . . . . . . . . . www.arburg.pl
ARKEMA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108. . . . . . . . . . . www.arkema.com
AVIAN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59. . . . . . . . . . . . www.aviangranulator.com
BAGSIK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8. . . . . . . . . . . . . www.bagsik.net
BALLUFF . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81. . . . . . . . . . . . www.balluff.pl
BATTENFELD POLSKA . . . . . . . . . 53. . . . . . . . . . . . www.battenfeld.pl
BECKER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. . . . . . . . . . . . . www.becker-polska.com
BIBBY FINANCIAL SERVICES . . . . 43. . . . . . . . . . . . www.bibbyfinancialservices.pl
BREYER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57. . . . . . . . . . . . www.breyer-extr.com
DEMAG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51. . . . . . . . . . . . www.demag.pl
DESMA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85. . . . . . . . . . . . www.desma.biz
ELBI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67. . . . . . . . . . . . www.elbi.com.pl
ENGEL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61. . . . . . . . . . . . www.engelglobal.com
FANUC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69. . . . . . . . . . . . www.fanuc.pl
GAMMA MECCANICA . . . . . . . . . . 93. . . . . . . . . . . . www.gamma-meccanica.it
GRAFE. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99. . . . . . . . . . . . www.grafe.pl
GRUPA AZOTY . . . . . . . . . . . . . . . . 21. . . . . . . . . . . . www.e-plastics.eu
GRUPA AZOTY, ZAK . . . . . . . . . . . 5. . . . . . . . . . . . . www.oxoviflex.com
GWK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86. . . . . . . . . . . . www.gwk.com
HERRMANN ULTRASCHALL. . . . . 97. . . . . . . . . . . . www.hermannultraschall.com
HS-UMFORMTECHNIK . . . . . . . . . 75. . . . . . . . . . . . www.hs-umformtechnik.de
ICHEMAD PROFARB . . . . . . . . . . . 87. . . . . . . . . . . . www.zmchmetalchem.gliwice.pl
IGUS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79. . . . . . . . . . . . www.igus.pl
KIEFEL. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98. . . . . . . . . . . . www.kiefel.com
KM-SYSTEM . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105. . . . . . . . . . . www.km-system.pl
LANXESS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. . . . . . . . . . . . . www.lanxess.com
LUDATEC, MO.DI.TEC . . . . . . . . . . 103. . . . . . . . . . . www.ludatec.pl
LUDATEC, YUDO . . . . . . . . . . . . . . 13. . . . . . . . . . . . www.ludatec.pl
MAPLAN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107. . . . . . . . . . . www.maplan.at
MAPRO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83. . . . . . . . . . . . www.mapropolska.pl
MASTER COLORS . . . . . . . . . . . . . 37. . . . . . . . . . . . www.mastercolors.com.pl
MASTER COLORS, MORETTO . . . 71. . . . . . . . . . . . www.mastercolors.com.pl
MT RECYKLING . . . . . . . . . . . . . . . 73. . . . . . . . . . . . www.mtrecykling.pl
MUEHSAM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1, 31. . . . . . . . . . www.muehsam.com.pl
NEXEO SOLUTIONS . . . . . . . . . . . 95. . . . . . . . . . . . www.nexeosolutions.com
NGR. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101. . . . . . . . . . . www.ngr.at
NTQ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65. . . . . . . . . . . . www.ntqsc.pl
OMYA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29. . . . . . . . . . . . www.omya.pl
PLAMA. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104. . . . . . . . . . . www.plama.de
PLAST2017 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39. . . . . . . . . . . . www.plastonline.org
PLASTIC SYSTEMS . . . . . . . . . . . . 76. . . . . . . . . . . . www.plasticsystems.it
PLASTICOTRADING. . . . . . . . . . . . 104. . . . . . . . . . . www.plasticotrading.de
PLASTICSEUROPE POLSKA. . . . . 25. . . . . . . . . . . . www.plasticseurope.pl
PLASTIGO. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63. . . . . . . . . . . . www.plastigo.pl
PLASTLINE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18,19 . . . . . . . . . www.plastline.com.pl
PLASTOPLAN . . . . . . . . . . . . . . . . . 74. . . . . . . . . . . . www.plastoplan.pl
PLASTPOL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. . . . . . . . . . . . . www.plastpol.com
PTC AS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7. . . . . . . . . . . . . www.ptcas.pl
PTC AS, GAMRAT . . . . . . . . . . . . . 47. . . . . . . . . . . . www.ptcas.pl
SABIC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41. . . . . . . . . . . . www.sabic.com
SLOVNAFT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28,29 . . . . . . . . . www.slovnaft.pl
STAUBLI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17. . . . . . . . . . . . www.staubli.pl
SYNVENTIVE . . . . . . . . . . . . . . . . . 12. . . . . . . . . . . . www.synventive.pl
TBT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14. . . . . . . . . . . . www.tbtplast.pl
THERMOPLAY . . . . . . . . . . . . . . . . 9. . . . . . . . . . . . . www.thermoplay.com
TOOLINGPORTUGAL. . . . . . . . . . . 10. . . . . . . . . . . . www.toolingportugal.com
TOP TECHNIK . . . . . . . . . . . . . . . . 44. . . . . . . . . . . . www.toptechnik.pl
TRANSCORN, BUCHEM . . . . . . . . 77. . . . . . . . . . . . www.transcorn.pl
TWORZYWA.PL . . . . . . . . . . . . . . . 6. . . . . . . . . . . . . www.tworzywa.pl
ULTRASYSTEM . . . . . . . . . . . . . . . 45. . . . . . . . . . . . www.ultra-system.it
WARTACZ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88,89,90,91,96. . www.wartacz.com.pl
WEST . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42. . . . . . . . . . . . www.west.waw.pl
WOOJIN PLAIMM . . . . . . . . . . . . . . 27. . . . . . . . . . . . www.wjpim.com
Reklamy na terenie Polski (i krajw innych ni wymienione poniej)
przyjmuje wycznie redakcja
tel. +48 504 278 832
Na terenie:
Niemiec, Austrii i Szwajcarii Lerner Media Consulting GmbH
tel. +49 6226 971515
Woch i pozostaych krajw UE Promaplast srl.
Veronica Zucchi v.zucchi@promaplast.org, tel. +39 02 82283736
Azji Worldwide Services Co. Ltd. (Tajwan)
tel. +886 4 23251784
Nasza oferta dostpna jest w Internecie: www.kwartalnik.tworzywa.pl

*XPDVLOLNRQOXE73(
.WyUDPDV]\QDUP\0$3/$1
MHVWGOD&LHELH"

Dopak Sp. z o.o.

ul. Sokalska 2
:URFDZ3RODQG
T: +48 71 358 40 00
GRSDN#GRSDNSO
ZZZGRSDNSO

MAPLAN GmbH
Schoellergasse 9
7HUQLW]$XVWULD
T: +43 2630 35706
RIFH#PDSODQDW
ZZZPDSODQDW

elastomer injection technology