AN TON

QU
TRNH
PHN 2: C T

c cht hc quan tm s
phi nhim ca cng nhn!!!:

Do s lng v chng loi ho cht, cn phi quan tm:

Con ng thi loi c t trong

Phng
Con ng
php
xm
ngn
nhp
nga
c v
thgim
ca
th
nh hng cac
c
t n c th
nhim c
ccho
t c th

c t l g?

c t l cht c
Quan im ban u

Tt c cc cht u l cht c, khng c cht no l

khng c. Liu lng quyt nh mt cht l cht c
hay l thuc cha bnh.
Paracelcus

Quan im c bn v c t: Khng c cht v hi, ch

c cc phng thc v hi s dng cc cht.

c t l g?

c t c nh ngha y hn bng cc
nghin cu nh tnh v nh lng ca nhng tc
dng c hi i vi c th.
Quan im ngy nay

c t c th c tnh ho hc hay vt l

c t vt l: bi, si, ting n, phng xV d si

amiang c th gy bnh phi v ung th

c t l g?
c tnh ca mt cht l tnh cht
ca mt cht m t nh hng
ca n i vi c th.
Nguy c c: kh nng gy nguy
hi cho c th khi phi nhim do
qu trnh vn chuyn v cc tc
nhn vt l.

c t l g?
Nguy c c c th c gim
thiu bng cch s dng cc k
thut v sinh, an ton cng
nghip.
Nhng: c tnh khng th thay
i!

1. Cch cht c i vo c th

Sau khi cht c i vo c th, n s i vo

mu v dn dn b loi tr hoc n s chuyn
n mt c quan no
S ph hoi xy ra ti c quan tch t c cht.
Quan im sai thng gp: S ph hoi xy ra
ti c quan c nng c cht cao nht?!?

1. Cch cht c i vo c th
V d: Ch tch t ti xng nhiu
nht, nhng gy hi cho tt c cc
c quan khc nhiu hn xng
Cc ho cht n mn gy hi cc
c quan m khng cn b hp th
hoc vn chuyn qua mu

Con ng c cht xm nhp c th

n ung: t ming vo n
d dy
H hp: t ming hoc mi
vo phi
Tim chch: qua cc vt ct
vo da
Hp th qua da

Con ng c cht xm nhp c th

H hp v hp th qua da l quan
trng nht i vi cng nghip
H hp: d nh lng nht bng
cch o nng cc cht trong kh
Tim chch, h hp v hp th qua da
thng gy ra s xm nhp c cht
vo mu
n ung: c cht thng b bin i
v thi loi qua mt

Con ng c cht xm nhp c th

Tim chch v
hp th qua da
kh o lng v
nh lng
C mt s cht
c hp th rt
nhanh qua da

Con ng c cht xm nhp c th

Con ng c cht xm nhp c th

Con ng c cht xm nhp c th

B my tiu ho
ng vai tr ln nht trong qu trnh
c cht xm nhp c th qua ng
tiu ho, qua thc n hoc thc ung
Nhng phn t trong khng kh (rn
hoc lng) c th nm li c quan
h hp trn v b nut vo d dy.

Con ng c cht xm nhp c th

B my tiu ho
Cc yu t nh hng n tc v
chn lc hp thu c t:
loi ho cht, phn t lng, khi
lng v hnh dng phn t,
tnh axit, kh nng d b tn cng bi
qu trnh tiu ho,
tc di chuyn trong c quan tiu
ho

Con ng c cht xm nhp c th

Da
ng vai tr quan trng trong qu trnh
c cht xm nhp c th qua ng
hp th hoc tim chch
Tim chch bao gm hp th qua vt
ct v tim chch c hc qua cc vt
chch di da.
Da c lp bn ngoi gi l lp biu b l
nhng t bo kh, cht gip ngn cn
s xm nhp ca c cht.

Con ng c cht xm nhp c th

Da
Hp th c th qua nang tc, tuyn
m hi, tuy nhin c th b qua.
Tnh cht hp th ca da thay i
theo v tr trn c th v m t.
m t cao lm tng tnh xm
nhp v hp th.

Con ng c cht xm nhp c th

Da
Hu ht ho cht khng th hp th d
dng qua da.
Mt s t ho cht c tnh thm thu qua da
rt mnh, v d phenol, ch cn din tch da
rt nh cng c th xm nhp qua da lng
gy t vong.
Lp da ca lng bn tay dy hn nhiu so
vi cc phn khc. Tuy nhin lp da ny c
th b r, xp do s hp th ca cc c
cht hot tnh cao.

Con ng c cht xm nhp c th

B my h hp
ng vai tr ln trong qu trnh c
cht xm nhp c th qua ng h
hp.
Mt ngi bnh thng cn 250ml oxy
v thi 200ml carbonic (# 8 lt khng
kh) / pht
Ch mt lng nh khng kh s dng
trong trao i h hp, khi gng sc
lng ny tng mnh

Con ng c cht xm nhp c th

B my h hp
B my h hp chia lm 2 phn: trn
v di
Phn trn: mi, xoang, ming, hu
hng, thanh qun, kh qun.
Phn di: phi v cc cu trc nh
hn (ph qun v ph nang).
300 triu ph nang / phi # 70 m2

Con ng c cht xm nhp c th

B my h hp
Trong mi ph nang c mao mch vn
chuyn mu trao i vi khng kh trong
ph nang. Tng s mu trong mao mch
# 100ml
ng h hp trn c chc nng: lc, lm
m, lm m.
ng h hp trn d b nhim c cht
tan trong nc, tan hoc phn ng vi
nc trong lp dch nhy to axit hay baz.

Con ng c cht xm nhp c th

B my h hp
ng h hp di b c cht bt kn
(vt l) hoc phn ng vi thnh ph
nang to cht gy n mn hoc c.
V d: kh phosgen phn ng vi nc
trong ph nang to HCl v CO

Con ng c cht xm nhp c th

B my h hp
c cht i vi ng h hp trn:
halogen (HCl, HBr), oxit (oxit nito, oxit
lu hunh, oxit natri) v hydroxit
(amoniac, bi natri, hydroxit kali)
c cht i vi ng h hp di:
monomer (v d acrylonitril), halogen
(clo, brom, iod), v cc cht khc (H2S,
phosgene, methyl cyanid, acrolein, bi
amiang, silica, b hng)

Con ng c cht xm nhp c th

B my h hp
Bi v cht khng tan khc tc ng
mnh h h hp. Phn t > 5m b
lc ng h hp trn, t 2-5m
vo n cung phi, < 1m vo n
ph nang.

2. C quan sinh hc trit tiu c cht th no?

c cht b lm gim hot tnh hoc

mt hot tnh bng cc con ng:
- bi tit: qua thn, gan, phi v cc
c quan khc
- kh c: thay i v mt ho hc
thnh cc cht t c hn qua chuyn
ho sinh hc.
- lu tr trong m m

2. C quan sinh hc trit tiu c cht th no?

Thn l c quan chnh bi tit ca

c th.
Thn bi tit cc cht xm nhp c
th qua ng tiu ho, h hp, tim
chch v hp th qua da.
c cht b trch xut bi thn qua
mu v bi tit ra ngoi bi nc
tiu.

2. C quan sinh hc trit tiu c cht th no?

c cht xm nhp qua ng tiu

ho b bi tit bi gan.
Nu c cht c phn t lng > 300
s b gan bi tit qua mt
c cht c khi lng phn t nh
hn s i vo mu v b bi tit qua
thn.

2. C quan sinh hc trit tiu c cht th no?

H tiu ho c xu hng tiu c nhiu loi

cht, trong khi cc cht xm nhp qua ng
h hp, tim chch hoc hp th qua da xut
hin trong mu v khng i.
Phi cng l c quan thi b cc cht, c
bit vi nhng cht d bay hi. V d
cloroform v ru b bi tit mt phn bi
ng h hp
Cc con ng khc bi tit l da (qua m
hi), tc, v mng, tuy nhin rt nh so vi
cc con ng khc nh gan, thn v phi.

2. C quan sinh hc trit tiu c cht th no?

Gan l c quan chnh trong qu trnh

kh c nh chuyn ho sinh hc c
cht thnh cht khng hoc t c
hn
Qu trnh chuyn ho sinh hc cng
c th xy ra trong mu, thnh h
tiu ho, da, thn, v cc c quan
khc

2. C quan sinh hc trit tiu c cht th no?

C ch tiu c cui cng l tn tr

ch yu trong m, nhng cng c th
trong xng, mu, gan v thn.
Qu trnh tn tr c th gy hi sau
ny nu ngun cung thc phm gim
hoc m b chuyn ho. Khi c
cht s i vo mu.

2. C quan sinh hc trit tiu c cht th no?

Khi tip xc nhiu vi ngun c

cht, cc c quan nh gan, thn,
phi c th b gim chc nng bi
tit lm tnh trng nhim c cng
trm trng.

2. C quan sinh hc trit tiu c cht th no?

Cc p ng khc nhau ca cht

c
p ng khng thun nghch
- Carcinogen gy ung th
- Mutagen gy t bin
- Cht nh hng n sinh sn
- Teratogen gy qui thai

2. C quan sinh hc trit tiu c cht th no?

Cc p ng khc nhau ca cht c

p ng c thun nghch hoc
khng
- Dermatotoxic nh hng da
- Hemotoxic nh hng mu
- Hepatoxic nh hng gan
- Nephrotoxic nh hng thn
- Neurotoxic nh hng thn kinh
- Pulmonotoxic nh hng phi

3. nh hng ca c cht vi c quan sinh hc

Phi pht hin vn khi c phi

nhim vi c cht!!!
Pht hin bng cc xt nghim y khoa
Xt nghim chc nng phi bng
spirometer (Ph dung k)
- FVC (force vital capacity) lt
- FEV1 (force expired volume) lt/giy
- FEV 25%-75%
- T l FEV1 /FVC

3. nh hng ca c cht vi c quan sinh hc

H thn kinh: xt nghim tnh trng

tm thn, chc nng thn kinh s, phn
x h thng vn ng, h thng xc
gic
Nhng thay i cu trc da, mu sc
da, mch mu, b ngoi ca tc v
mng: triu chng ca nhim c
Xt nghim mu
Xt nghim gan v thn: s lng v
thnh phn nc tiu, mu

4. Nghin cu c cht hc

Trc khi nghin cu phi xc

nh c:
- Loi cht c
- C quan b nh hng
- nh hng hoc p ng cn gim
st
- Phm vi liu lng
- Thi gian nghin cu

4. Nghin cu c cht hc
Trc khi nghin cu phi xc nh
c:
- Loi cht c: ho hc v vt l
- C quan b nh hng
- nh hng hoc p ng cn gim st
- Phm vi liu lng (mg/kg), cht l
lng (ppm hoc mg/m3)
- Thi gian nghin cu: cp tnh hoc
mn tnh

5. Quan h gia liu lng p ng

Cc yu t nh hng n mi quan
h trn: tui tc, gii tnh, ch n,
sc kho tng qut, v cc yu t
khc
Biu chung biu hin mi quan h
gia s lng mu b nh hng vi
mc khc nhau tun theo phn b
Gauss

5. Quan h gia liu lng p ng

5. Quan h gia liu lng p ng

5. Quan h gia liu lng p ng

5. Quan h gia liu lng p ng

5. Quan h gia liu lng p ng

5. Quan h gia liu lng p ng

5. Quan h gia liu lng p ng

5. Quan h gia liu lng p ng

5. Quan h gia liu lng p ng

5. Quan h gia liu lng p ng

6. Cc m hnh biu din quan h gia liu lng p ng

Vi cc yu cu tnh ton: ng
cong khng thun li bng hm s
ton hc
Mi quan h gia xc sut P v Probit
Y

6. Cc m hnh biu din quan h gia liu lng p ng

6. Cc m hnh biu din quan h gia liu lng p ng

6. Cc m hnh biu din quan h gia liu lng p ng

6. Cc m hnh biu din quan h gia liu lng p ng

6. Cc m hnh biu din quan h gia liu lng p ng

Mi quan h gia probit Y v nguyn

nhn V

6. Cc m hnh biu din quan h gia liu lng p ng

6. Cc m hnh biu din quan h gia liu lng p ng

6. Cc m hnh biu din quan h gia liu lng p ng

6. Cc m hnh biu din quan h gia liu lng p ng

6. Cc m hnh biu din quan h gia liu lng p ng

6. Cc m hnh biu din quan h gia liu lng p ng

6. Cc m hnh biu din quan h gia liu lng p ng

7. c tng i

8. Cc gi tr ngng gii hn

8. Cc gi tr ngng gii hn
TLV-TWA: trung bnh theo thi gian 8
gi/ngy hoc 40 gi / tun. Cng nhn
tip xc hng ngy m khng khng c tc
ng xu
TLV-STEL: cng nhn phi nhim n 15
pht lin tc m khng b
Kch thch sinh hc n mc khng chu ni
Thay i m mn tnh hoc khng th hi phc
Tnh trng m man, khng th t that nn,

TLV-C: nng trn, khng nn vt qu,

ngay c tip xc tc thi

8. Cc gi tr ngng gii hn

Chuyn i gia ppm v mg/m3

8. Cc gi tr ngng gii hn

8. Cc gi tr ngng gii hn

8. Cc gi tr ngng gii hn

8. Cc gi tr ngng gii hn

8. Cc gi tr ngng gii hn