You are on page 1of 7

Axab um Orix feminino, cultuado na Bahia, mas pouco conhecido, da

famlia de Xang, algumas vezes tratada at como sua verso feminina.

De origem da regio de Tapa e Nup na frica possui fundamentos muito


parecidos com os de Xang.

Iyagb Axab, precursora da famlia de Oy, a irm de Iy Mass Mal, e


assim sendo tia de Xang.

Trata-se de uma iyagb das guas mornas, ligada toda a ancestralidade


da dinastia de Oy, com ligao com as Iy-mi, com poderes e dons de cura
e alta magia.

Rege a intuio feminina, o sonho como pressgio ou vidncia, o sono, o


poder curativo e teraputico dos banhos de ax.

Ligada s artes e msica, representa a mulher de sociedade, altiva e


hierrquica.

Axab uma Orix da Casa de Xang, muito cultuada no Gantois e no Nag


Pernambucano.

Segundo o que se diz ela cuidava da alimentao de Xang e preparava os


banhos da casa.

Nas cantigas dela sempre se ressalta a associao dela com as guas e as


folhas:

ERIN L NIB AXAB NIL OD


ORIX IYN NI IMAL AXAB LOMI OD

(O Elefante o dono da floresta, Axab dona de uma casa no rio.


Venha Orix dos Ancestrais, Axab senhora do rio).

Se diz que nunca teve filhos sendo dai o termo: Agb-ijena para Senhoras
respeitveis que no parem filhos.

forte, feminina, muito confundida com Ob e Oy, mas se trata de uma


orix parte, muito pouco conhecida e cultuada, sendo os seus
fundamentos relegados poucos axs e zeladores.

Usa vestimentas nas cores vermelho e branco ou rosa (podendo ser


estampado). Usa sempre pano da costa. Traz na mo uma lira.

Dizem os mais antigos ser com essa lira, qual ela tocando que ela
encantava Xang ao sono, para que ele repousasse, descansasse e
retomasse o trono e o andamento de suas guerras.

Adora carneiro, cgado e a maioria das outras comidas rituais de Xang.

Responde nos odus 6 Obar, e 12 Ejilaxebor que representa toda a dinastia


de Oy.

Iya Axab faz parte dos fundamentos do quarto de Xang, e segundo


algumas tradies Xang no deve ser assentado sem ela.

Axab no considerada uma Iy porque nunca teve filhos, e assim como


Ot no gerou descendentes no Ay.

Mesmo assim existem algumas filhas dela no Brasil, principalmente nos


grandes terreiros tradicionais da Bahia.

Em alguns axs seus iniciados so filhas de Yemanj que so entregues


ela pela irm.

S se inicia uma pessoa para Axab quando mulher e sem filhos e o jogo
apontou ser filha de Yemanj e esta pessoa possui um cargo especfico na
Casa de Xang.

Orix extremamente raro e s aparece para ser iniciada quando sua filha
tem um cargo especfico de cuidar do agb e dos alimentos da casa de
Xang.

Iy Axab tambm faz parte fundamental dos ritos da fogueira de Xang.

Muitos sacerdotes abrem axs, mas esquecem muitos detalhes e s vezes


detalhes que fazem a diferena dentro de um ilAx e esta divindade tem
por obrigao ser assentada a quem faz fogueira para Xang e Air e a
famlia de Oy.

Principalmente as pessoas que so destes orixs mas um grupo pequeno


e restrito que tem tal conhecimento de tal iyagb e ela quem proporciona
o sonho aos Iyawos (iniciados enquanto recolhidos).

E tambm juntamente e fundamentalmente fundamentada com Iy m


sendo uma delas tambm no culto Geled, e Osanyin o senhor das folhas
tanto que ela rege todo o omi er feito no ax juntamente com ele, ela deve
ser arrumada no quarto de Xang e l cultuada.

Em algumas tradies Axab no tem parte com Iy m, mas com o culto


Egungun (mesmo este sendo um rito fechado e relegado apenas aos
homens).

Lembrando que ao arrumar Iy Mass Mal (me de Xang) tem que


arrumar Iy Asagb e vice e versa: uma no caminha sem a outra e s se
acende a fogueira para Xang caso tenha ela assentada em um Ile Ax no
e apenas pegar uma amontoado de lenhas e tacar fogo.

Muito pelo contrrio, h vrios orixs como exemplo Iy Sogb (Yemonj)


tambm responsvel por participar da fogueira de Xang que devem ser

assentados para que se realize esta maravilhosa festa uma das mais lindas
do candombl.

Portanto sem esta iyagb assentada no se pode ser feita a fogueira com
seu total ax e com Xang e Air satisfeitos senhores principais da fogueira.

MITOLOGIA

Por que Iy Asagb se tornou importante para o banho de folhas dadas aos
iniciados:

Em Oy, terra onde Xang foi rei, houve uma terrvel poca de seca e neste
perodo como a cidade do rei Xang sempre estava em guerra com outros
estados vizinhos e no poderia sair de sua cidade e palcio.

Ento Xang enviou AIR seu ministro a cidades vizinhas que se


encontravam em dificuldade para que seu povo obtivesse ajuda e gua.

Algum tempo depois AIR voltou frustrado sem nada ter conseguido isso
pelo fato de na poca ningum gostar de Xang, e por ele mesmo ter tido
vrias guerras com estes povos.

No entanto em visita regio, sua tia Iy Asagb viu a situao de seu


sobrinho e ela mesmo tomou os apetrechos das mos de Air e partiu para
os mesmos povos.

Conseguiu com seu temperamento quente e utilizando de magia que


aprendera com as Iy -mi tudo que precisava e a to sagrada gua dos
povos vizinhos fazendo com que o povo de Oy se limpasse e recolocasse
tudo em ordem.

Trouxe de um babalaw local um amuleto e entregou aos cuidados de Air


Adjaos (responsvel pelas chuvas) e desde ento jamais faltou gua casa
e ao reino de Xang.

Este reconhecido e grato,confiou a Iy Assagb sua tia, a misso de todo e


quaisquer iniciados no seu culto ou o culto yorub que nenhum banho
abenoasse nenhum iniciado que no fosse consagrado alm de Osanyin, e
tambm Iy Asagb.

E todo ano tambm em virtude das grandes festas que acontecem em Oy


e indispensvel a sua presena para a fogueira.

Iy olok A me do alto da casa de candombl geralmente e assentada ao


lado de agna ou od ar Vem pelos caminhos de Osn , e pelos caminhos
de od ela quem zela pela cummeira de um as de candombl Tem
fundamentao com iy abatan e tambm deve ser ajeitada para tal
fundamentao
Cantiga de fundamento Olok iy ok , olok iy ol Moregum agan , isew
o olok iy ok feito este encantamento mediante o igba pegue
ouma cabaa 1 ferro ( com 6 bocas de gn ) com um pombo no alto da aste
e uma folha na boca acima de um cone como montanha 6 favas de sun e
ode6 bzios 6 wj 6 medas 6 bzios africanos 1 ot de igb 6 ofs dorados
1 quartinha de barro com asa
borrifar gym em todo igb e gritar seu orunk e nome de seu as
Coloque o fio de conta de todos os 16 oriss De um banho de wji em todos
apetrechos cante de novo a cantiga e ao final de tudo montado encantado
entoe os ejs dos bichos a serem imolados faiso , 4 galinhas , 2 pintinhos ,
angla todos os ass vo para os ps do od mais velho da casa .olomin de
guyan

ogn Of Ire Owo (Encantamento para nunca faltar dinheiro).


Oda owo ki da olokun
Odaiyi ki oda olosa
Oju omi ki pon isaWURU
Erun ki un li ibaluwe ma ri omi um
Gerugeru lewe kunduku iru
Sususu lewe rumo i bo

Ewe nla ki pada ru wewe


Ki ro tile tona lorun ki o wa ni ojuto lara
Omo owo ki ku loju owo
Omoese ki ku loju lese
Omo ki bo lowo alakedun
Ewo orisa.

Encantamento /ofo atare


Agentes de feitio e bruxaria chamados por seus nomes podemtornar-se
inofensivos. Assim sendo, desde que o praticante conheaseus nomes,
estar protegido contra ataques:
.............(nome)

Ki apa re mo ka mi,
ki omo re ma ron mi.

..............( ..............(nome)

Para que voc no possa me dominar com sua fora, voc no pode me
afetar com sua fora

Of da folha
TJ TERN K RE TT

(Tt nunca est doente, nem na estao chuvosa nem na seca)


Este of faz referncia a uma folha conhecida popularmente por Bredo ou
Caruru de porco, e cujo nome Yorb Tt. uma folha facilmente
encontrada, tanto no meio urbano, nas margens de caladas, como no meio
rural, e confesso que antes de conhecer o seu valor ritual, passava-me
despercebida, assim com muitas folhas que no conhecemos! Percebemos
pela traduo que uma planta resistente s variaes da natureza,

permanecendo sempre saudvel, e no este tipo de fora que queremos


para nossa vida?
OJ OR NI NLK OMI, TMI L L
(Oj or flutua na gua, eu tambm ficarei por cima)
Oj or conhecida popularmente por Erva de Santa Luzia, uma planta
aqutica, encontrada em rios ou lagoas. Percebemos que nesse of evocase o poder dessa planta de conseguir manter-se sempre por cima da gua!

Dentro, ainda de uma viso binria, os jje-nag consideram, ainda que as


folhas possam estar posicionadas no lado direito - ap tn -, que
masculino e positivo em oposio ao esquerdo - ap s - que feminino e
negativo.

Os compartimentos que contem as Ew Inn (Folhas do Fogo) e Ew Aff


(Folhas do Ar) esto associados ao masculino, elementos ativo e
fecundantes.

As Ew Om (Folhas da gua) e as Ew Il (Folhas da Terra) se ligam ao


feminino, elementos passivos e fecundveis.
Microsoft virtual wifi adapter #2
Local 2 (VWiFi Bus 0)
{5d624f94-8850-40c3-a3fa-a4fd2080baf3}\vwifimp
{4d36e972-e325-11ce-bfc1-08002be10318}\0015

192.198.0.1
0.0.0.1

You might also like