FELIETONY STR.

BEZPATNA GAZETA TORUSKA | NR 50 | 16 PADZIERNIKA 2015 | ISSN 4008-3456 | NAKAD 40 000 EGZ. |

www.tylkotorun.pl

Joanna Scheuring-Wielgus z Nowoczesnej

Ryszarda Petru apeluje o veto odnonie
ustawy metropolitalnej
8

Czy w toruskim szpitalu potraktowano umierajcego pacjenta jak warzywo

i worek?
6-7

W Toruniu mieszka jeden

z najstarszych w Polsce hokeistw i tenisistw amatorw
8
Rozmawiamy z profesorem
Andrzejem Tretynem, rektorem UMK

10-11

Spraw zaginionej toruskiej dziennikarki zajli si

twrcy programu Z archiwum 997
14
Z Lechem Janerk rozmawiamy o wiecie metafizyki, fizyki oraz przekorze

21

Czy Adam Waczyski ma

szans na gr w amerykaskiej lidze NBA?

22

Jakie szanse dla Elany Toru widzi Tomaszem Asensky, nowy trener zespou?

23

nastpne wydanie
6 listopada

Malwina Kurlenda - od paru tygodni gwiazda telewizji szalejca pod okiem demonicznego Wojciecha Modesta Amaro, jednego z najlepszych kucharzy w Polsce, na co dzie lepi pierogi
przy ul. witopeka

FELIETONY

tylkotorun.pl

Masz dla
nas temat?

FELIETON

Wspomnienia
z drabiny
MARCIN
CZYNIEWSKI

Wraz z pocztkiem jesieni

pojawiy si obficie wyborcze plakaty rnych kolorw
i rozmiarw, zajmujce przydrone supy i latarnie, a ze
skrzynek zaczy wysypywa
si ulotki kolejnych kandydatw. Zaraz te w prasie i kolejkowych rozmowach sycha
gosy sprzeciwu, w niektrych miastach zdecydowano

si nawet ograniczy miejsca

wieszania plakatw do minimum, ograniczajc przy
tym ich wymiary. Na plakaty
wyborcze patrzymy lekcewaco, z wyran pretensj do
kandydatw, e zawaszczaj
przestrze, przysaniaj widok, szpec ulice.
Sam mam za sob dowiadczenie kampanii wy-

borczej. Nauczyo mnie ono

nie tylko sprawnoci w zawieszaniu plakatu dwa metry
nad ziemi, balansujc jedn
nog na bujajcej si drabinie
i trzymajc w zbach kombinerki i n. Pokazao mi
przede wszystkim jak mao
interesujemy si tym, co kandydaci maj nam do zaproponowania. Spotkaem si z setkami osb, a tylko kilka z nich
chciao powanie rozmawia
o tym, co mog dla nich zrobi i jaki mam pomys na miasto. Na debatach wyborczych
pojawiay si wci te same
osoby, niemal wycznie sami
reprezentanci komitetw.

Plakaty to dzi jedyny znak,

e trwa kampania. Nie czujemy jej w naszym yciu, nie jest
bowiem czasem wzmoonej
dyskusji o miecie, regionie,
pastwie. Nie narzekajmy na
plakaty, powisz par tygodni
i zgodnie z prawem znikn.
Jeli nie chcemy ich widzie,
chodmy na debaty, piszmy
maile do kandydatw, rozmawiajmy z nimi. Sprawmy, by
chcieli do nas dotrze inaczej
ni tylko przy pomocy dykty
formatu A0 wieszanej z naraeniem zdrowia dwa metry
nad jezdni.

FELIETON

Pokonaj
Toru
JACEK
KIEPISKI

- Miae stuczk? - przywitali mnie na parkingu przed

dworcem kolejowym Toru
Gwny dziennikarze telewizyjni z odzi krccy kolejny
odcinek programu Z archiwum 997, dotyczcy zaginicia Oli Walczak, dziennikarki
Nowoci. Umwilimy si
w poniedziaek na 15.30, bym
przed kamer powspomina
kulisy dziennikarskiego ledz-

twa sprzed 11 lat (str. 14).

Spniem si p godziny.
- Korki... - wydukaem zawstydzony i wcieky, bo oni
wyranie sobie pokpiwali:
miasteczko niecae dwiecie
tysicy, a ty nam wmawiasz,
e...
- Jechaem tu godzin.
Przyczyn by remont
Czerwonej Drogi na wysokoci Cinema City. Zapisanym

do systemu TORU SMS sygnalizowano utrudnienia, ale

kt przypuszcza, e bd
a takie... Ca uwag motoryzacyjnego Torunia skupio
wszak otwarcie nowego odcinka rednicowej, o jej zaletach
i wadach gwnie dyskutowano (str. 4).
Analizujc na chodno.
Z Wrzosw, gdzie mieszkam,
na dworzec kolejowy, korzystajc z nowego przeduenia
Polnej i Grudzidzkiej, jest 8
kilometrw. To bya jeszcze
kilka dni temu trasa najszybsza, powinienem ni jecha 15
minut. Tak jeszcze rano zapewnia program do omijania korkw Targeo. I co powiesz teraz,
informatyczny cwaniaczku?

16 padziernika 2015 r.

Nie nadasz? Nazajutrz system si poapa i wskaza jako

najsensowniejsz drog naokoo przez Dziaki Jzefa.
Racja! Dobry komputerek!
Ale powolny. I wtedy mi si to
objawio: aplikacja Pokonaj
Toru - pokazujca w czasie
rzeczywistym bogactwo toruskich drogowych utrudnie, wyznaczajca drone
trasy. Tego, ktry co takiego
stworzy, prezydent powinien
ozoci. Kademy wbi w telefon komrkowy, nauczy obsugi, ba, zmusi do uywania.
Wtedy aden dzki dziennikarz nie bdzie mia okazji do
pokpiwa z toruskich bolczek. To mi si marzy...

Red. ukasz Piecyk

czeka na informacje

Kontakt pod numerem:

733 842 795

stopka redakcyjna
Redakcja Tylko Toru
Zotoria, ul. 8 marca 28
redakcja@tylkotorun.pl
Wydawca
Goldendorf
Redaktor naczelny
Radosaw Rzeszotek
Z-ca redaktora naczelnego
Jacek Kiepiski
(GSM 723 030 103)
Redaktor wydania
Kinga Baranowska
Dzia reportau i publicystyki
Marcin Tokarz,
Tomasz Wicawski
(GSM 535 405 385)
Dzia informacyjny
ukasz Piecyk,
Aleksandra Radzikowska,
Micha Ciechowski
Kultura
Aleksandra Radzikowska,
Micha Ciechowski
Zdjcia
ukasz Piecyk
REKLAMA
Aleksandra Grzegorzewska
(GSM 512 202 240),
Agnieszka Korzeniewska
(GSM 534 206 683),
Magorzata Kramarz
(GSM 607 908 607),
Karol Przybylski
(GSM 665 169 292),
Iwona Zuchniak (GSM 500 324
572)
reklama@tylkotorun.pl
Skad
Studio Tylko Toru
Druk
Agora S.A
ISSN 4008-3456
Redakcja nie odpowiada za tre
ogosze.
***

Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy

z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim
i prawach pokrewnych Agencja Public
Relations Goldendorf zastrzega, e dalsze
rozpowszechnianie materiaw opublikowanych w Tylko Toru jest zabronione
bez zgody wydawcy.

Materia wyborczy sfinansowany ze rodkw KKW Zjednoczona Lewica SLD +TR + PPS + UP + Zieloni

16 padziernika 2015 r.

tylkotorun.pl

REKLAMA

TO CZYTAJ

tylkotorun.pl

16 padziernika 2015 r.

Trasa zupenie lokalna

Zbudowana za 121 mln zotych druga cz Trasy rednicowej w Toruniu o dugoci
ponad trzech kilometrw robi wraenie. Szczeglnie z lotu ptaka...
Zbigniew Juchniewicz

budowana za 121 mln zotych druga cz Trasy rednicowej w Toruniu o dugoci ponad trzech kilometrw
robi wraenie. Szczeglnie z lotu
ptaka...
W realu jest niestety wiele gorzej. Do skrzyowania z Szos
Chemisk od strony Wrzosw
mamy (od ul. Polnej) ponad kilometrowy odcinek wskiej i niebezpiecznej Szosy Chemiskiej.
Kto ma jecha z tej czci miasta
na wschd Torunia z pewnoci
wybierze ul. Poln, bo dziki temu
uniknie stania na Szosie Chemiskiej.
W relacji wschd-zachd na
drugim odcinku Trasy rednicowej mamy dwa odcinki, na ktrych obowizuje ograniczenie
prdkoci do... 40 km/godz.!
Niemal cay drugi odcinek
"rednicwki" jest jednojezdniowy, tylko w rejonie skrzyowa

z ulicami poprzecznymi s kilkudziesiciometrowe

odcinki
dwujezdniowe. Na wszystkich
skrzyowaniach ruchem steruje
niezsynchronizowana sygnalizacja
wietlna.
Najwiksza dopuszczalna prdko na Trasie rednicowej wynosi
zaledwie 60 km/godz., na wikszoci jej przebiegu obowizuje 50
km/godz.
Na pierwszym odcinku - od
Szosy Chemiskiej do ul. Grudzidzkiej - dopuszczalna prdko take wynosi zaledwie 50 km/
godz. z powodu nieplanowanego
wczeniej przejcia dla pieszych
na wysokoci cmentarza przy ul.
Wybickiego. Pocztkowo tego
przejcia w ogle nie byo. "Dzikie"
przejcie wydeptane, szczeglnie
przez osoby starsze odwiedzajce
cmentarz, byo potem zagradzane
potkami! Jednak spoeczny nacisk
doprowadzi do utworzenia "zebry" w tym miejscu.
Sprawdzilimy. Przejazd od
Szosy Chemiskiej do ul. M.
Skodowskiej-Curie
wszdzie
z przepisow prdkoci zaj nam
we wtorkowe poudnie okoo 10
minut. Na kadym skrzyowaniu
(jadc z przepisow prdkoci)
zawsze trafialimy na czerwone
wiato!
Podsumowujc: nowa droga
szybkiego ruchu w Toruniu pozwala kierowcom jecha maksymalnie z prdkoci 60 km/godz.,
ale miejscami jest ograniczenie do
40 km/godz.!
Skrzyowanie Trasy rednicowej z ul. M. Skodowskiej-Curie
ju pierwszego dnia nie wytrzymao prby. Sygnalizacja na archaicznie zaprojektowanym skrzyowaniu spowodowaa tworzenie si
korkw, szczeglnie w relacji z zachodu na wschd. Auta czekajce
na zielone blokoway nawet tory
tramwajowe.
Take estakada nad torami
kolejowymi oraz ul. M. Skodowskiej-Curie powinna by "penowymiarowa" - z czterema pasami
ruchu, a nie - jak zbudowano trzema.

Nie tylko naszym zdaniem

w tym miejscu idealnym rozwizaniem byoby zbudowanie obszernego ronda, ktre znacznie
upynnioby ruch. Podobnie zreszt, jak na pobliskim skrzyowaniu
ul. Rwninnej z M. Skodowskiej-Curie.
Oczywicie, Trasa rednicowa
w obecnym ksztacie usprawnia
dojazd do Skadu Celnego czy firm
znajdujcych si w okolicach ulic:
Chrobrego, Mazowieckiej, czy Polnej i Rwninnej.
Rozmawialimy z kilkoma kierowcami, ktrzy rwnie twierdz,
e inaczej wyobraali sobie t tras.
Pan Bogusaw, zawodowy kierowca uwaa, e w obecnej postaci
nowa droga niczego nie poprawia.
W obecnym ksztacie Trasa rednicowa pozostaje lokaln
ulic czc nic z niczym. Bo
z jednej strony, od zachodu, mamy
przebudowywan Szos Chemisk (do ul. Bema), za z drugiej - jednojezdniowy odcinek ul.
M. Skodowskiej-Curie do ul.
Wschodniej, a wic do wjazdu na
most im. gen. Elbiety Zawackiej.
Wyjtkowo niefortunne skrzyowanie ul. Skodowskiej-Curie z ul.
Wschodni praktycznie uniemoliwia bezpieczne wykonanie skrtu
w lewo w ul. Wschodni.
Mwienie o tranzytowej trasie
od ul. Bema do Skodowskiej-Curie jest fikcj, bo szybciej i prociej
bdzie jednak pojecha Bydgosk
czy nawet Kraszewskiego do ul.
Skodowskiej-Curie czy nawet
Okrn, Poln i Rwninn... .
Prawda jest taka, e Trasa rednicowa stanie si przydatna dopiero po wybudowaniu zachodniego
odcinka do drogi krajowej nr 80.
Ale wtedy cay tranzytowy ruch
wjedzie do centrum miasta...
I tu pojawia si kolejne pytanie.
Szosa Okrna mogaby stanowi,
po cakowitym przebudowaniu,
doskona ma obwodnic miasta, dlaczego z takim uporem nie
remontuje si brakujcych jej fragmentw?
Fot. ukasz Piecyk

16 padziernika 2015 r.

tylkotorun.pl

REKLAMA

REPORTA

tylkotorun.pl

16 padziernika 2015 r.

Sysza i reagowa
Czy w toruskim Specjalistycznym Szpitalu Miejskim potraktowano umierajcego pacjenta
jak warzywo i worek? Dyrektor placwki, Krystyna Zaleska, przyznaje, e problem braku
empatii dotyka take rodowiska lekarskiego

Tomasz Wicawski

rzegorz Jesionowski zasab w czerwcu przed

swoim domem. Mia rozlegy zawa. Umar kilka tygodni temu w zakadzie opiekuczo-leczniczym w Wbrzenie.
Jego ona twierdzi, e w Specjalistycznym Szpitalu Miejskim
przy ul. Batorego traktowano
go jak zbdny balast. Ratowano
mu ycie, ale gdy okazao si, e
medycznie nie mona mu pomc, to zabrako wspczucia,
zrozumienia i troski. - Chciano
si go jak najszybciej pozby, bo
blokowa tylko miejsce - mwi
pani Teresa.
Znw zostaa wdow. Ma 41
lat, a jej trzy crki znw musz przeywa ten sam kosz-

przeya strasznie. Dopiero teraz

dowiedziaa si, e tat stracia
po raz drugi.
- To by dla mnie szok - mwi
Teresa Jesionowska. - Mj m
by dla mnie caym wiatem. To
by wspaniay czowiek. Zaopiekowa si mn i moimi crkami,
da nam poczucie bezpieczestwa. Nie przeszkadzao mu
nawet, e nie mogam ju mie
wicej dzieci. Nigdy nie chorowa i na nic si nie uskara. Gdy
pad przede mn na podwrku,
zdyam mu tylko powiedzie:
"nie zostawiaj mnie kochanie".
Mieszkanka Myca Pierwszego opowiada, e m jej wysucha. Walczy przez ponad
trzy miesice. Lekarze na od-

- Nie twierdz, e pielgniarki czy

lekarze zachowuj si zawsze idealnie
- mwi Krystyna Zaleska

mar. Najmodsza nie pamitaa

mierci taty, bo gdy umiera
miaa dwa latka. mier ojczyma

dziale intensywnej terapii ratowali jego ycie. Problem zacz

si wtedy, gdy okazao si, e nie

mona, z punktu widzenia medycyny, bardziej mu pomc.

- On sysza mnie i reagowa
na bodce - twierdzi wdowa.
- Nie zgadzam si ze stwierdzeniem, e nie mia wiadomoci.
Chcia mi kilka razy co powiedzie, ale nie mg. Choroba go
zmoga, ale wiedzia, co dzieje si wok. Wsppracowaam ze specjalistami z fundacji
"wiato". Przeszam szybki kurs
pomocy takim osobom. Sama
si douczaam. Wiedziaam po
nim jak trzeba stymulowa jego
mzg. Razem przechodzilimy
rehabilitacj. Spdzaam przy
jego ku 5-6 godzin dziennie
w Wbrzenie. A do tego pracowaam. Nie mog jednak zrozumie zachowania lekarzy w Toruniu.
Kobieta twierdzi, e po przeniesieniu mczyzny z oddziau
intensywnej terapii na kardiologi wygldao na to, e nikt nie
chce, eby czowiek w tak trudnym stanie znajdowa si w tym
szpitalu.
- Parokrotnie dano mi do
zrozumienia, ebym szybko
spotkaa si z pracownikiem socjalnym i zaatwia wszelkie formalnoci, bo przeniesienie ma
do zakadu opiekuczo-leczni-

czego moe nastpi lada dzie

- mwi zrozpaczona kobieta. Jak worek ziemniakw go traktowano. Czsto by nieogolony,
a na jego ciele pojawiy si odleyny. Pomagaam zawsze, jak
tylko mogam, pielgniarkom.
Wiedziaam, e dbanie o higien intymn mojego ma moe
by dla nich i dla niego niekomfortowe, ale widziaam w jego
oczach, gdy patrzy na personel,

e nie jest traktowany dobrze.

Rozpromienia si, gdy ja przychodziam. Chocia na niektre
pielgniarki nie mona narzeka.
Kobieta zdbiaa, gdy w swojej pracy rozmawiaa z jedn
z koleanek, ktrej znajoma pracuje jako pielgniarka w toruskim szpitalu.
- Ona powiedziaa mojej koleance, e przy takim, to ju

16 padziernika 2015 r.

REPORTA

tylkotorun.pl

nie ma wiele do roboty - mwi

ze zami w oczach pani Teresa. W Wbrzenie zupenie inaczej
do niego podchodzili. Nie mog
powiedzie na nich zego sowa. Podziwiali, e dojedaam
taki kawa codziennie. Trzymaam go za rk godzin, jak ju
nie y. Daam rad tylko mu
powiedzie "Pa. Dziubek". Nie
umiaam si inaczej poegna.

Zgosilimy ca spraw dyrektor szpitala przy ul. Batorego,

Krystynie Zaleskiej.
- Nigdy nie mielimy skarg na
traktowanie pacjentw na oddziale kardiologii - mwi dyrektor. - Nie bd jednak mwia, e
takie sprawy si nie zdarzaj. Lekarze, nawet wybitni specjalici,
nie zawsze umiej nawiza odpowiedni kontakt z pacjentem

czy jego rodzin. Ratuj ycie,

ale musz casy czas pracowa
nad empati i zrozumieniem. To
nie jest atwy temat.
Dyrektor placwki rozwija
ten wtek ze zrozumieniem i nie
chowa gowy w piasek.
- Osoby, ktrym nie moemy
pomc medycznie - s kierowane do specjalnych orodkw, bo
nie mog przebywa w szpita-

lach w nieskoczono mwi

Krystyna Zaleska. - Oczywicie
cay proces leczenia powinien
odbywa si z wielk dbaoci
i trosk o godno pacjenta. To
nie podlega w ogle dyskusji.
Bardzo wspczuj tej pani. Rozumiem t sytuacj, bo sama te
miaam podobne dowiadczenie yciowe, gdy umieraa moja
mama. Staramy si edukowa

personel w tej mierze, jak tylko

moemy. W listopadzie zaplanowane jest spotkanie ze wiatowej
sawy specjalist w tej dziedzinie
dla lekarzy, ktrzy maj z tym
najwikszy problemy.
Krystyna Zaleska podkrela
te, e przez wielu pacjentw
przemawia gorycz, ktr doskonale rozumie, bo nie mog si
oni pogodzi z chorob, mierci najbliszych.
- Nie twierdz, e pielgniarki czy lekarze zachowuj si zawsze idealnie - mwi Zaleska. Mam zbyt dugie dowiadczenie
w medycynie, eby gosi takie
sdy. Opieka pielgnacyjno-opiekucza jest rwnie trudna,
a czasami nawet trudniejsza ni
sam proces leczenia.
W sprawie tego konkretnego pacjenta dyrektor szpitala
udziela jednak lakonicznej odpowiedzi.
- Po przeanalizowaniu sprawy oraz uwzgldniajc prawa
pacjenta do ochrony danych bez
zgody ony zmarego pacjenta
nic nie mog doda ani poda
szczegw dotyczcych tego
przypadku mwi Krystyna
Zaleska. - Zapraszam t pani
na rozmow z dyrektorem ds,
lecznictwa, ktry wyjani i mam
nadziej przekona j, e postpowanie - leczenie pacjenta,
a nastpnie jego przekazanie do
ZOL byo waciwe.
Wdowa nie chce nikogo
oskara.
- Nie chodzi mi o odpowiedzialno poszczeglnych osb
mwi pani Teresa. - ycia
mojemu mowi nikt nie wrci. Chciaabym, eby kolejni
pacjenci tego szpitala byli lepiej
traktowani. Tylko tyle. I a tyle.
Fot. ukasz Piecyk

TO CZYTAJ

tylkotorun.pl

16 padziernika 2015 r.

Gotuje w piekle
Malwina Kurlenda - od paru tygodni gwiazda telewizji szalejca pod okiem demonicznego Wojciecha
Modesta Amaro, jednego z najlepszych kucharzy w Polsce, na co dzie lepi pierogi przy ul. witopeka
Tomasz Wicawski

- Pasj do gotowania zaraziy mnie mama i babcia - mwi Malwina Kurlenda, uczestniczka programu Hells Kitchen - Piekielna kuchnia.

programie "Hell's Kitchen - Piekielna kuchnia" spenia swoje marzenia. Przygotowuje wykwintne
potrawy z produktw najwyszej
jakoci. Moe obcowa ze smakami, z ktrymi przecitny miertelnik nie ma na co dzie do
czynienia. Walczy o prac w prestiowej restauracji. Jest pierwsz
toruniank, ktra dostaa si do
show Polsatu.
Malwina Kurlenda pracuje
w toruskim WATU. Nie wszyscy
wiedz nawet, jak
tam trafi, bo jest
w niespecjalnie
reprezentacyjnym
miejscu.
Obok
jest trzeciorzdna
knajpka i salon
sukni lubnych.
Tumy zamawiaj
jednak jedzenie
w tej firmie cateringowej - na miejscu i na wynos.
- Pracuj tutaj razem z mam
- mwi uczestniczka 4 edycji
"Hell's Kitchen - Piekielna Kuch-

nia". - Dwa lata ju bdzie niedugo. Ale mam swoje ambicje

i marzenia. Dlatego zgosiam
si na casting w Bydgoszczy do
kultowego programu. Przez jaki
czas bliscy musieli mnie podszczypywa, ebym uwierzya, e
si dostaam.
Wojciech Modest Amaro jest
idolem osb rozpoczynajcych
swoj przygod z gastronomi
w naszym kraju. Nie do, e jego
lokal zosta wyrniony znan

obcowania z tym wybitnym szefem kuchni jest nobilitacj.

- Pasj do gotowania zaraziy mnie mama i babcia - mwi
Malwina Kurlenda. - U nas
w domu zawsze dobrze si gotowao. Na stole krloway potrawy mczne. Pierogi jako dziecko
jadam w kadej postaci i sama
te umiem je zrobi. W pracy
staramy si utrwali tradycyjny
smak polskiej, domowej kuchni.
Delikatnie j jednak urozmaicamy, eby dostosowa przepisy do
wspczes n e g o
klienta.
I
tak
w WATU
z j e s z
ziemniaki
z tradycyjnym schabowym
i kapust,
kotlet wiedeski, szwajcarski czy
zrazy. Codziennie jest inne menu.
Mona w nim znale take ryb,
kurczaka w sezamie czy wtrbk.

On gotuje dla gwiazd, mietanki towarzyskiej, bogatych ludzi. My staramy

si karmi prosto, smacznie i tanio.
na caym wiecie i prestiow
gwiazdk Michelin, to gotuje on
wtedy, gdy do Polski przyjedaj najwaniejsi tego wiata np.
Barack Obama. Sama moliwo

Fot. UKASZ
PIECYK

Krluj te polskie zupy - ogrkowa, jarzynowa czy krupnik.

- Przeskok midzy tym, co
przygotowujemy tutaj, a jedzeniem serwowanym przez Modesta Amaro jest nie do opisania mwi 21-latka. - Nie mona tego
porwna. On gotuje dla gwiazd,
mietanki towarzyskiej, bogatych
ludzi. My staramy si karmi prosto, smacznie i tanio.
Uczestnicy Piekielnej Kuchni przygotowuj potrawy z najrniejszych skadnikw. Musz
szybko si uczy, bo szef kuchni jest nieubagany. Dania nie
do, e musz by przepyszne,
to jeszcze piknie podane. Albo
nauczysz si przyrzdzi przegrzebki, szparagi, jagnicin lub
wykwintne desery z truskawek
czy czereni, albo moesz zapomnie o pracy w Atelier Amaro,
a to, poza 100 tysicami zotych,
gwna nagroda w show.
- Nie mog zdradza kulis
programu i tego, jak potoczyy
si moje losy - umiecha si torunianka. - Na razie wyemito-

wano tylko kilka odcinkw. Ale

ju to, co widzielicie w telewizji
jest niesamowitym snem, ktrego
dowiadczam na jawie. Castingi
poszy mi dobre, ale szybko okazao si, e niewiele umiem. Jak
na standardy kuchni, z ktr miaam do czynienia. Skoczyam
technikum gastronomiczne, ale
gotowanie, z ktrym stykam si
w tym programie jest z zupenie
innej pki.
Co nasz krajank zaskoczyo
najbardziej?
- Sam szef - mwi Malwina
Kurlenda. - To niesamowity czowiek, ktrego decyzje niejednokrotnie byy dla nas ogromnym
zaskoczeniem. Nawizaam te
znajomoci z niezwykymi ludmi. No i jestem rozpoznawalna.
Bez wtpienia moe mi to pomc
w karierze. A nie ukrywam, e
chciaabym sprbowa swoich si
w pracy na kuchni w renomowanym miejscu.
Jest jeszcze co, o czym wiedz ju stali widzowie programu.
W jednym z pierwszych odcinkw Malwina spisaa si bardzo
dobrze i moga w nagrod zje
kolacj w jednej z najbardziej znanych warszawskich restauracji.
Zabra j tam chopak, z ktrym
nie widziaa si kilka tygodni.
I wykaza si du rezolutnoci
i wyczuciem czasu. Owiadczy
si bowiem dziewczynie, a torunianka powiedziaa: "tak".
- To jedna z chwil, ktrych nie
zapomn do koca ycia - mwi
Malwina Kurlenda. - Trudno
byo sobie wymarzy, e czeka
mnie tak cudowna niespodzianka. ledcie moje losy w programie w kady wtorek i trzymajcie
kciuki. Bd gotowaa smacznie.
Jak zawsze.

Apeluj o veto odnonie ustawy metropolitalnej!

osowie z regionu wykazali si szczegln nieskutecznoci odnonie

ustawy metropolitarnej. Nie
zdoali przekona innych posw, e redniej wielkoci miasta wraz z pobliskimi gminami
rwnie potrzebuj prawnych
moliwoci rozwoju i integracji.
Zwizkowi metropolitalnemu przypisano kilka istotnych
zada publicznych m.in. ksztatowanie adu przestrzennego,
publiczny transport na obszarze zwizku czy przebieg drg
krajowych i wojewdzkich.
Ustawa metropolitalna moe
by jedn z waniejszych ustaw
odnonie ksztatowania jakoci ycia mieszkacw miast
i przylegych gmin, poniewa
daje wiele korzyci m.in. nisze ceny biletw komunikacji
publicznej w aglomeracji oraz
moliwo integracji i wsplnego planowania przestrzennego.
Ale to przede wszystkim szansa
na szybszy rozwj wsi i maych
miejscowoci lecych wok
wikszych miast i ich integracja
z nimi.
Cho ta ustawa jest bardzo
potrzebna, to w takim ksztacie

jest niekonstytucyjna. Ustawa

nie tylko godzi w takie miasta
jak Toru, ale take ogranicza
samorzdow demokracj, poniewa wyklucza mieszkacw
z caego procesu podejmowania
decyzji.
Wg ustawy, projekt utworzenia zwizku ma by przedmiotem konsultacji z miesz-

kacami. Jednak w przypadku

nieprzeprowadzenia konsultacji
w terminie 3 miesicy, wymg
przeprowadzenia konsultacji
uznaje si za speniony! Dodajmy przy tym, e ustawa milczy
na temat formy konsultacji. Nie
nakada wymogw dotyczcych zachowania odpowiednich
terminw,
zagwarantowania

wszystkim
zainteresowanym
realnego udziau czy te sposobu wykorzystania zgoszonych
uwag. Co wicej, niedopuszczalne jest przeprowadzenie
w tej kwestii ewentualnego referendum lokalnego.
Ustawa przesuwa odpowiedzialno za niektre, bardzo
istotne dla mieszkacw sfery (planowanie przestrzenne,
transport publiczny) z poszczeglnych gmin do instytucji
ponadgminnej. Jednoczenie
mieszkacy trac kontrol nad
przekazanymi zadaniami, bowiem za transferem zada nie
idzie transfer lokalnej demokracji. Nie wprowadzono adnych mechanizmw kontroli.
Nie wprowadzono obowizku
przeprowadzania przez wadze
zwizku konsultacji spoecznych, np. w kwestii budetu,
projektu studium zagospodarowania przestrzennego czy projektu planu transportowego.
Nie przewidziano adnego z narzdzi wpywu mieszkacw na
zarzdzanie.
Rwnie na wybr wadz
zwizku obywatele nie bd
mieli wpywu. Zgromadzenie

zwizku bd tworzy wjtowie

oraz jeden radny z kadej gminy, wyoniony przez swoj rad.
Natomiast trzyosobowe zarzdy metropolii, bd wybierane
przez zgromadzenie, przy czym
w ich skad nie mog wchodzi
radni czy wjtowie samorzdw
tworzcych zwizek.
Nic nie stao na przeszkodzie, by wprowadzi bezporednie wybory zgromadzenia
zwizku metropolitalnego. Niezrozumiae jest pozbawienie
obywateli prawa wyboru organw wyposaonych w realne,
znaczce kompetencje.
Rozwizania zaproponowane w ustawie cofaj nas w demokracji o lata w ty.
Szanowne Posanki i Posowie - jak to moliwe, e stworzylicie takiego ustawowego
antyobywatelskiego
potwora
i jeszcze nie zadbalicie o interesy mieszkacw Torunia?
Gdzie tu skuteczno dla
regionu i Torunia? Bd wnioskowa do Prezydenta Andrzeja
Dudy, aby zawetowa t ustaw.
Joanna Scheuring-Wielgus
Artyku sponsorowany

16 padziernika 2015 r.

TO CZYTAJ

tylkotorun.pl

Nie musz by mistrzem

Ryszard Winiewski jest jednym z najstarszych w Polsce hokeistw

i tenisistw amatorw. Nie tylko sport mu w duszy gra, ale i muzyka.
Zna odpowied na kade pytanie zwizane z The Beatles
Aleksandra Radzikowska

rawdziwej pasji nie da si

straci ani jej zaguszy.
Moe min rok albo kilka dekad, a ona i tak da o sobie
zna. Ryszard Winiewski od
piciu lat jest na emeryturze.
W kocu ma czas na to, eby si
spenia. Na lodowej tafli odpoczywa i odszukuje zagubiony umiech. Z rakiet tenisow
w rku biega, by dba kondycj i dla przyjemnoci. No i ta
trzecia mio muzyka. Ona
jest z nim cay czas. Wida to
w oczach.
- Sport na pocztku nie by
pasj, tylko yciem mwi.
W podstawwce graem w pik
rczn, podobnie w szkole redniej i wojsku. Wszdzie jako
bramkarz. Hokejem zajem si
na pocztku lat 90, bracia mnie
namwili. Swego czasu tworzylimy najstarszy atak w amatorskim hokeju w Polsce. Na
pocztku gralimy na zamar-

znitych jeziorach, a jak kto

wyrzuci zamany kij, to podnosilimy. Naprawio si i grao.
Amatorskich klubw przybywao, wic w 1997 roku zrodzia
si potrzeba powoania ligi. Nesta Toru omiokrotnie zdobya
tytu mistrza lokalnej Amatorskiej Ligi Hokejowej. Oczywicie z Ryszardem Winiewskim
na ataku.
- Wszdzie byem starszy, co
najmniej o dziesi lat mwi.
Wszystko zaczem pniej,
bo wiadomo dom, rodzina,
praca. Na emeryturze jest na to
czas.
Torunianin pracowa jako
kierowca i przez dwadziecia
lat prowadzi firm zajmujc
si m.in. grafik. O pasji nie zapomina. W latach 90. dziennikarze Radia Toru to od niego
poyczali pyty.
- Moj pierwsz pasj byo

jednak modelarstwo mwi.

Najpierw rodzice zapisali
mnie do szkoy muzycznej na
akordeon, ale pojawia si muzyka mechaniczna. Zaczem
zbiera pyty, potem tamy. Jak
w okolicy byy jakie prywatki,
to wszyscy mnie prosili o przysug. Zbieraem te znaczki,
potem pudeka od zapaek i te
od papierosw, chocia nigdy
nie paliem.
Dwa razy w tygodniu torunianin trenuje tenis i dwa razy
hokej, wyczajc mecze czy
turnieje. Nie tylko na lodowej
tafli walczy o zwycistwa, ale
i na korcie. Sam rwnie jest
kibicem tenisa. W pokoju ma
ksiki, sportowe pamitki, pyty i kilka monitorw. Na jednym
z nich tenis mona oglda cay
czas. Za kogo trzyma kciuki?
- Kiedy Sampras i Agassi,
a dzi Federer i Radwaska

wyjania. Lubi tenis inteligentny i techniczny, a nie bazujcy tylko na sile.

Wydaje si, e tenis i hokej
nie s dyscyplinami pokrewnymi, ale Ryszard Winiewski
znajduje dla nich wsplny mianownik.
- Trzeba myle, by precyzyjnym, a si wykorzystywa
umiejtnie mwi. Po prostu.
Nigdy nie marzyem, eby zosta mistrzem. Chciaem tylko
robi dobrze to, co robi.
Dlatego skrupulatnie uzupenia rwnie swoje domowe
archiwum. Lubi mie pod rk
to, czego szuka. Od dawna.
- By koniec lat 50., nie byo
jeszcze telewizji, a radio ograniczao si do miejskiego radiowza mwi. Suchao
si tylko tego, co nadawali, ale
niektrzy mieli radioodbiorniki, dziki ktrym mona byo

cign Woln Europ. To byo

zakazane, ale oni grali wietn
muzyk. Zachodni. Pamitam
The Shadows, gitarowy zesp,
ktry wcign nas wszystkich
oczarowa. To by rocknroll.
A potem pojawili si Beatlesi
Orygina pierwszego wydania Please, Please Me Beatlesw ze stycznia 1963 roku
Ryszard Winiewski wycign
z szafy grajcej. Dzi w domu
skatalogowane ma setki pyt,
w tym ca twrczo Elvisa
Presley'a, Czerwonych Gitar czy
dyskografi swoich idoli. Pasj
zarazi 8-letniego wnuka Michaa, ktry ju dzi potrafi tytu kadej piosenki dopasowa
do konkretnej pyty. Prawdziwego melomana mona pozna
nie po liczbie pyt na pkach,
ale po tym, e o muzyce opowiada w szczeglny sposb. On
ma i jedno, i drugie.
- Dzi wszystko zastpuje
mp3, to ju nie ten sam klimat
mwi. W komputerze mam
jednak pokan histori muzyki.
Na pytanie o ulubion piosenk The Beatles na pocztku
tylko si umiecha.
- Wiele osb powie, e Hey
Jude mwi. Dla mnie kada
jest idealna. Teraz to ju sentymentalne podre. Radia rzadko sucham, bo wikszo mnie
denerwuje, a jak w supermarkecie robi zakupy, musz szybko
ucieka. Nie da rady znie tego,
co z gonikw leci.
W latach 80., gdy niewiele
osb wiedziao, czym jest syntezator, zbudowa go sobie sam.
- Gramofony i wzmacniacze
te robiem dodaje z umiechem. Tak si ciesz, e przekazaem wnukom moje pasje.
To chyba rodzinne, bo jak moja
mama chodzia na pielgrzymki,
to te bya najstarsz uczestniczk w Polsce. Nieraz kto powie,
e teraz to ju na modych czas,
bo na karku mam siedemdziesitk. I to prawda, ale ja robi
swoje. Nie musz by adnym
mistrzem.
Fot. ukasz Piecyk

10

UNIWERSYTET

tylkotorun.pl

16 padziernika 2015 r.

Wracamy do korzeni
O uniwersytecie ze studenckich lat, dzisiejszych akach, jubileuszu uczelni, planach
na przyszo i otwartoci na wiat z prof. dr hab. Andrzejem Tretynem, rektorem
Uniwersytetu Mikoaja Kopernika w Toruniu, rozmawia Tomasz Wicawski

Mamy nowy rok akademicki 2015/2016. Dlaczego warto zwiza swoj przyszo
z Uniwersytetem Mikoaja
Kopernika w Toruniu?
Dlatego, e jest to uniwersytet o ugruntowanej renomie,
ktry oferuje due moliwoci.
Mamy ponad 100 kierunkw.
Jestemy uczelni szerokoprofilow. Mona w naszej ofercie
znale zarwno "rzeb", jak
i wydzia lekarski. Otoczenie naszego uniwersytetu jest
rwnie przyjazne dla modych ludzi. Std te jego dua
popularno.

resowali si nimi modzi ludzie. Ten rok jest o tyle wany,

e realizujemy program naprawy naszych finansw. Po
dwuletnich dowiadczeniach
wiemy, e cel zaoony na rok
2016 - zbilansowanie przychodw i wydatkw - uda nam si
osign.
Uniwersytet piknieje. Powstaj nowe budynki, a wydziay s coraz bardziej skupione wok miasteczka
akademickiego. W t stron
bdzie to szo w przyszoci?

[ ]
40

Rok 2015 jest

dla UMK szczeglny. Uczelnia
obchodzi 70-lecie
istnienia.
Wadze uczelni
przygotoway
studentw przyjco specjalnego
na kolejne mieto na UMK w roku
sice?
2005/2006
Co
roku
przygotowujemy kilkanacie
Wicej inwestycji budowlanowych kierunkw studiw.
nych
w najbliszym czasie nie
Staramy si, by byy one na
przewidujemy.
Moe bdzietyle nowoczesne, eby zainte-

tysicy

my chcieli rozbudowa centrum sportowe. Zobaczymy.

Pewne wydziay - fizyka, matematyka czy humanistyczny
i w czci filologiczny - pozostan w miecie.
Chlub naszego uniwersytetu
s...?
Astronomia, bez wtpienia.
Ten kierunek wie si z naszym patronem i jest na bardzo wysokim poziomie. Na
pewno take wskazabym humanistyk, ktra ma kategori
A+ i wydzia lekarski. Nasza
struktura jest tak rozlega, e
trudno wskazywa na pojedyncze kierunku, ale te, ktre
wymieniem, s nasz wizytwk.
Spjrzmy w przyszo. Jakie
wyzwania stoj przed zarzdzan przez pana instytucj?
Chcemy, eby nasz uniwersytet by otwarty dla osb z caego wiata, ktre zechc tutaj
studiowa. W tym kierunku
zmierzamy. Mamy ju ponad
10 kierunkw prowadzonych
w jzyku angielskim. Inna
kwestia, realizowana ju przez
nas, to przedsibiorczo aka-

Wraz ze wzrastajc renom stajemy si coraz bardziej atrakcyjni dla osb

z rnych zaktkw naszego kraju
demicka i innowacyjno.
Mamy osignicia na tym
polu. Nasze wynalazki zdobyway medale w Pittsburghu,
Paryu czy Krakowie. To powane sukcesy.
Nie tylko osoby z zagranicy
wybieraj Toru, jako atrakcyjny orodek akademicki.
Rozszerza si take przekrj
studentw z caego kraju, ktre chc studiowa na UMK.
Wracamy do korzeni. Wtedy, kiedy ja studiowaem, na
moim kierunku byy osoby
z caego kraju. Pniej sta si
to uniwersytet bardziej lokalny, ale znw si to zmienia.
Wraz ze wzrastajc renom stajemy si coraz bardziej
atrakcyjni dla osb z rnych
zaktkw naszego kraju.

Ale chyba musi to i w parze

z rozwojem miasta. Modzi ludzie planujc swoj przyszo
myl bowiem o perspektywach - moliwociach znalezienia pracy czy mieszkania.
Toru piknieje. Jest widziany w Polsce. Ci, ktrzy
przyjad tutaj pierwszy raz,
zazwyczaj zostaj i wybieraj nasz uniwersytet. Dystans
midzy poszczeglnymi dzielnicami miasta jest niewielki.
Z kampusu na Starwk mona si dosta bardzo szybko pieszo czy rowerem. To wany aspekt. Rozwija si take
oferta usugowa, dziki czemu
zatrudnienie znajduje wielu
naszych absolwentw.
Jaki by student, gdy pan by
akiem, a jaki jest teraz?
Obecnie znam studentw

16 padziernika 2015 r.

UNIWERSYTET

tylkotorun.pl

11

wybiera spord klasycznych

kierunkw. Na moim wydziale bya biologia i geografia - to
wszystko.
Wabikiem dla studentw staje
si to, e coraz lepiej mwi si
o naszych naukowcach, coraz
czciej s oni wyrniani, nagradzani. Jestemy lepiej postrzegani?
W moich czasach te tak
byo. Kada epoka ma swoich
profesorw, mentorw. Moe
teraz atwiej jest zrobi karier
medialnie, ale kiedy profesor
mia za sob olbrzymie dowiadczenie i dorobek. Moe
nie by on liczony w punktach,
ale powanych pracach badawczych.
Studenci przywizuj si do
wykadowcw, ktrych uwaaj za autorytety?
Pewna grupa studentw
rzeczywicie tak robi. S jednak jeszcze inni. Oni przywizuj si do tych, ktrzy nie
buduj barier na linii wykadowca-ucze. To dwa rne
modele pracy naukowej.

tylko z domu, bo mj syn studiuje (miech), a take jako

wykadowca. Modzie musiaa si zmieni, bo wiat si
zmieni. Teraz jest atwiej dotrze do wiedzy, bo jest ona
powszechniejsza. rde teje
jest multum. Dla chccego
poszerzanie horyzontw jest
atwiejsze ni kiedy.

Wida wrd modych ludzi

gd wiedzy, ch rozwoju?
Narzekania na kolejne pokolenia znane s od wiekw.
Pewne zwyczaje studenckie
np. przebywanie do zamknicia w czytelni - si przeyy.
Kady ma Internet czy komputer i w czasie wykadu, gdy
czego nie wie, jest w stanie
bardzo szybko to sprawdzi

czy potwierdzi. Ale takie

jest ycie. Informacja jest powszechna.
Charakterystyka uniwersytetu
zmienia si przez to, e trafia
na niego coraz wicej osb?
Na prawo przyjmowano kiedy garstk osb, a teraz kilkaset.
Ale inne kierunki byy

bardzo liczne. Studiowaem

biologi i przyjto nas 120,
a teraz przyjmuje si 30 osb.
Uniwersytet 20 lat temu liczy
7 tysicy studentw. W roku
2005/2006, rekordowym pod
tym wzgldem, studiowao
u nas blisko 40 tysicy osb.
Studentw przybyo, ale przez
to, e oferta znacznie si rozszerzya. Kiedy moglimy

Czego by sobie pan yczy na

75, 80 urodziny UMK?
Chciabym, eby uczelnia
bya postrzegana, jako jedna
z najlepszych w Polsce. eby
wybierali nasz ofert uczniowie z Azji i Europy. ebymy
byli otwarci na modzie poszukujc wiedzy, chcc realizowa marzenia i hobby chociaby poprzez uprawianie
sportu czy angaowanie si
w kultur studenck.

12

TORU OGRODEM

tylkotorun.pl

16 padziernika 2015 r.

Najpikniejszy
ogrd wybrany
9 padziernika w Ratuszu Miejskim odbyo si podsumowanie
XVI Konkursu Prezydenta Miasta "Toru ogrodem" poniej lista laureatw
Kategoria: tereny zieleni przy jednorodzinnych budynkach mieszkalnych
eksponowane od strony ulicy

Kategoria: tereny zieleni o powierzchni

powyej 50 m2 przy wielorodzinnych
budynkach mieszkalnych

Kategoria: tereny zieleni o powierzchni

powyej 50 m2 wok obiektw
uytecznoci publicznej

miejsce I Pani Urszula Graszk, teren przy

ul. Rumiankowej 42
miejsce II Pani Iwona Baszczykowska,
teren przy ul. Uroczej 4
miejsce III Pani Danuta Staniszewska,
teren przy ul. Zamenhofa 28

miejsce I Pani Urszula Graszk, teren przy

ul. Rumiankowej 42
miejsce II Pani Iwona Baszczykowska,
teren przy ul. Uroczej 4
miejsce III Pani Danuta Staniszewska, teren przy ul.
Zamenhofa 28

miejsce I Hotel 1231 ul. Przedzamcze 6

miejsce II Cafe Lenkiewicz
ul. Rynek Staromiejski 33
miejsce III Zesp Szk Ochrony rodowiska ul.
Batorego 43/49

Kategoria: Ziele Zespou

Staromiejskiego

miejsce I Piernikowe Miasteczko ul. Podmurna 62/68

miejsce II Sd Rejonowy ul. Fosa Staromiejska 12/14
miejsce III Hotel Bulwar ul. Bulwar Filadelfijski 18

Kategoria: dziaki ogrodnicze pooone na terenach Rodzinnych Ogrodw

Dziakowych Zrzeszonych w PZD

miejsce I ogrd Pani Haliny Fenske - ROD Zacisze

miejsce II ogrd Pastwa Karoliny
i Andrzeja Chiechomskich - ROD Przniczka
miejsce III ogrd Pastwa Celiny i Wojciecha Parzonkw ROD Zacisze

Nagrod czytelnikw dwutygodnika

Tylko Toru

Najpikniejszy Ogrd Torunia uzyska teren przy

ul. Niesioowskiego 24d/44

16 padziernika 2015 r.

PROMOCJA

tylkotorun.pl

Kawa na
tarasie czy
w ogrodzie?

13

W padzierniku 2016 roku do wasnych

mieszka wprowadzi si bd mogli
pierwsi nabywcy
Micha Ciechowski

peni funkcjonalne
mieszkania,
przestronne tarasy
z ogrdkami i indywidualne
garae, to tylko kilka z wielu
zalet powstajcego w lewobrzenej czci Torunia osiedla Stawki Centrum. Trzydziestoletnie dowiadczenie firmy
TOM-BUD pozwala tworzy
inwestycje na najwyszym poziomie projektowym i wykonawczym.
Osiedle powstajce przy
ul. dzkiej to niska, trzykondygnacyjna, nowoczesna
zabudowa, ktr tworz dwa
budynki znajdujce si na
ogrodzonym, zamknitym terenie.
- Finalnie na terenie osiedla
Stawki Centrum powstanie
51 mieszka, o zrnicowanej powierzchni - od 34 do 75
metrw kwadratowych - informuje Monika Hinczewska,

przedstawiciel firmy TOMBUD w Toruniu. - Wszystkie

charakteryzuj si funkcjonalnymi ukadami aranacyjnymi
z moliwoci dokonywania
modyfikacji i ewentualnego
czenia mieszka. Ceny za
metr kwadratowy powierzchni s bardzo atrakcyjne i zaczynaj si od 3 800 z.
Cz mieszka znajdujcych si na parterze wyposaonych bdzie dodatkowo
w stref zielon, czyli ogrdki.
Te mieszkania posiada bd
rwnie rolety zewntrzne.
Pozostae lokale do dyspozycji bd miay przestronne
tarasy. W kadym mieszkaniu
przewidziano take nowoczesne rozwizania instalacji teletechnicznej, dziki ktrym
nabywca w jednej skrzynce
multimedialnej ma dostp do
przycza telefonicznego, telewizji kablowej, naziemnej,

satelitarnej i radiowej oraz instalacji wiatowodowej, ktra

zapewni dostp do internetu.
- Mieszkacy osiedla Stawki Centrum do dyspozycji
bd mieli take indywidualne
garae, moliwo zaparkowania pojazdu na wyznaczonych
miejscach zewntrznych oraz
szereg pomieszcze gospodarczych z suszarni i wzkowni
wcznie - dodaje przedstawicielka toruskiej firmy. Komfort ycia zapewni take
windy umieszczone na kadej
z klatek.
Kameralne i przytulne osiedle mieszkaniowe, znajdujce
si w centrum toruskiej dzielnicy Stawki, wzrok przyciga
bdzie take swoimi walorami
estetycznymi. Specjalnie za-

aranowane klatki schodowe

oraz ciekawa, spjna i prosta
architektura, elewacje w kolorach bieli i szaroci przeamane efektem nowoczesnego
boniowania oraz fragmentami
drewnopodobnymi nada budynkom lekkoci.
Teren osiedla zamknity bdzie ogrodzeniem panelowym, a od strony ulicy,
w technologii Amerblock.
Dla najmodszych mieszkacw osiedla, na jego terenie,
przewidziano plac zabaw wraz
z aweczkami dla dorosych,
a take tereny zielone z owietleniem zewntrznym.
Osiedle Stawki Centrum
zlokalizowane jest w okolicy
domkw
jednorodzinnych,
w pobliu terenw zielonych.

Niewtpliwym jego atutem

jest blisko Starego Miasta (5
min. samochodem), przystankw autobusowych oraz, dziki dwm mostom drogowym,
centrw handlowych. W ssiedztwie osiedla znajduj si
take sklepy, szkoa, przedszkole, koci, a nawet mini
aquapark.
Osiedle Stawki Centrum to
idealne miejsca dla osb poszukujcych kameralnego, cichego i bezpiecznego miejsca
do zamieszkania. Blisko placwek szkolnych, handlowych
czy instytucji oraz dogodna
lokalizacja pozwala cieszy
si spokojem, ssiadujc jednoczenie ze cisym centrum
Torunia.

14

TO CZYTAJ

tylkotorun.pl

16 padziernika 2015 r.

Fajbusiewicz tropi w Toruniu

Spraw zaginionej toruskiej dziennikarki twrcy programu Z archiwum 997
uznali za jedn z najbardziej tajemniczych w ostatnich latach. dzka ekipa
TVP krcia w naszym regionie materia do kolejnego odcinka serii

Jacek Kiepiski

o programu "Z archiwum

997" typujemy nierozwikane sprawy kryminalne z ostatniego trzydziestolecia. Nawizujemy do synnego
"Magazynu kryminalnego 997"
prowadzonego przed laty przez
Michaa Fajbusiewicza. Sprawa
Aleksandry Walczak jest stosunkowo wiea, ale szczeglnie
bliska Michaowi Fajbusiewiczowi, ktry torusk dziennikark
zna osobicie - tumaczy Jolanta
Gwardys, realizatorka i wspscenarzystka programu. - Std nasza
obecno w Toruniu, Grudzidzu, Papowie...
Mino ju 11 lat od tamtych
wydarze. Aleksandra Walczak,
znana dziennikarka pracujca
przez lata w toruskich "Nowociach", zagina w nocy z 12 na
13 marca 2004 roku. Wracaa
z krtkiego urlopu w Szczyrku,
gdzie mieszkaa w jednym pensjonacie z synem i jego koleg,
ktrzy take wybrali si tam na
narty. Jej telefon skontaktowa
si z telefonem syna na wysokoci Papowa, gdzie mieszka syn
zaginionej, Daniel Wicawski,
pnym wieczorem. Miaa powiedzie, e nastpnego dnia
przyjedzie odwiedzi wnuka. Do
domu w Biaym Borze pod Grudzidzem miaa ok. 60 kilometrw. Czy tam dojechaa?

Ekipa Z archiwum 997 nagrywaa materia w miejscu znalezienia auta zaginionej dziennikarki - Aleksandry Walczak.

Zaginicie zgoszono w poniedziaek 15 marca 2004. Poszukiwany by samochd dziennikarki

- czarna skoda fabia. W rod 17
marca samochd si znalaz na
parkingu przed Dworcem kolejowym Toru Gwny. Policj
zadziwio, e odkrycia dokona
nie patrol policji, nie ktry z takswkarzy zaangaowanych w akcj poszukiwawcz, tylko kolega
syna, z ktrym by w Szczyrku.
Std obecno ekipy telewizyjnej na toruskim dworcu. Dzi to
miejsce wyglda zupenie inaczej.
Trwa remont i w miejscu, gdzie
znaleziono 11 lat temu auto jest

obecnie plac budowy i wej tam

nie mona.
- Proszc o pomoc osoby, ktre miay z t spraw do czynienia,
chcemy odtworzy tamte wydarzenia. Liczymy, e jakiemu
z widzw co wanego si przypomni, co si skojarzy - tumaczy Jolanta Gwardys.
Przypomnijmy wic i my. Skoda fabia Aleksandry Walczak bya
zakurzona i pokryta licznymi ladami kocich ap. To po pierwsze
rzucao si w oczy. W rodku byy
rzeczy dziennikarki, brakowao
tylko komrki i dokumentw.
Pies policyjny podj lad od auta

Fot. JACEK KIEPISKI/

ARCHIWUM

do pobliskiego przystanku autobusowego. Co charakterystyczne,

pniejsza ekspertyza wykazaa
w zaomach bienika charakterystyczny materia pochodzcy
z odlewni eliwa, a dokadnie takim wysypane byy drogi w okolicach domu dziennikarki pod
Grudzidzem. Wydaje si wic
prawdopodobne, e jej samochd
tam dojecha, a potem wrci
do Torunia. Po co? Bo sprawca
chcia upozorowa wyjazd dziennikarki pocigiem w sin dal? Jest
taka wersja.
Policja o udzia z zaginiciu
dziennikarki podejrzewaa jej

ma, Ryszarda Poznaskiego,

z ktrym wanie kobieta zamierzaa si rozwie. On, byy milicjant, zachowywa si podejrzanie. Kupi na przykad maszyn
do przemysowego mielenia misa i wybetonowa podog w garau. Prokuratura zdecydowaa
o rozbiciu jej i sprawdzeniu, czy
czego pod spodem nie ukryto.
Gdy okazao, e ladw zwok
tam nie ma, m zada naprawy posadzki. Oczywistym byo,
e przed ewentualnym kolejnym
przeszukaniem jego domu prokurator zastanowi si dziesi
razy.
Wane. M odmwi poddania si badania wariografem, nie
mia za nic przeciwko takim badaniom syn i jego kolega.
W programie "Z archiwum
997" dotyczcym Aleksandry
Walczak wypowiada si bd
policjanci zajmujcy si spraw,
dziennikarze, prokuratorzy, syn
zaginionej. M odmwi. Napisa do dzkiej redakcji list, ktry
zakoczy sowami: "nie mam nic
wsplnego z zaginiciem ony
Aleksandry". Emisja w CI Polsat
i TVP3 w grudniu. Moe efektem bdzie chocia jeden sygna,
ktrzy pozwoli wrci ledczym
na trop? Na to licz realizatorzy
z Michaem Fajbusiewiczem na
czele.

16 padziernika 2015 r.

tylkotorun.pl

REKLAMA

15

16

REKLAMA

tylkotorun.pl

16 padziernika 2015 r.

Toruskie Spotkania Konserwatorskie

22-23 padziernika w Centrum
Targowym Park

ramach Spotka przeprowadzone zostan

XIX Targi Konserwatorskie KONSERWACJE oraz
Konferencja Naukowa pt. Cement w architekturze i sztuce.
Blisko 30 wystawcw cile
zwizanych z bran Targw
Konserwacje
zaprezentuje ofert firm zajmujcych si
ochron i konserwacj zabytkw, wykonanych gwnie
z materiaw o spoiwach hydraulicznych.
Poza ofert dla pracowni
konserwatorskich i archiww,

wrd wystawcw Targi Toruskie goci bd firmy z brany

budowlanej w tym specjalistw
od adaptacji, renowacji, wykoczenia i wyposaenia obiektw,
a take oferujcych nowoczesne
technologie konserwatorskie,
w tym m.in. skanowanie obiektw metod 3D, czy oczyszczanie zabytkw za pomoc suchego lodu lub lasera.
Konferencja Naukowa powicona bdzie cementowi stanowicemu due dziedzictwo
kulturowe o walorach artystycznych, a take historycznych, na-

ukowych czy emocjonalnych.

W trakcie Targw i Konferencji bdzie mona zobaczy
wystaw Rzeba i detal architektoniczny z betonu, ktrej
autorami s studenci kierunku
konserwacja i restauracja dzie
sztuki Zakad Konserwacji Elementw i Detali Architektonicznych UMK w Toruniu.
Wydarzenie organizowane
przez Targi Toruskie Sp. z o.o.
oraz ZKEiDA Uniwersytetu
Mikoaja Kopernika w Toruniu, przycignie nie tylko rodowisko konserwatorskie, ale

take osoby zainteresowane

renowacj przedmiotw uytkowych, aranacj i wykoczeniem wntrz od wacicieli,
inwestorw, zleceniodawcw
po szerokie krgi odbiorcw.
Podobnie jak w latach poprzednich, spotkania konserwatorw
przyczyni si do wymiany dowiadcze, nowatorskich myli
i rozwiza, a tym samym do
zintegrowania dziaa na rzecz
ochrony wsplnego dziedzictwa
kulturowego.
Fot. Andrzej Skowroski

Godziny otwarcia
czwartek,
22 padziernika
10.00-17.00
pitek,
23 padziernika
10.00-17.00
Program targw:
www.targitorunskie.pl

16 padziernika 2015 r.

tylkotorun.pl

REKLAMA

17

18

MSKA KOCWKA

tylkotorun.pl

Zgrane cztery apy

Posiadacze poprzedniej wersji pewnie pluj sobie teraz w brod, e
nie poszli do wrki przed jej zakupem. Bo oto pojawi si odpicowany
wz, ukuty z ich wasnych opinii, a wic po prostu lepszy
Marcin Tokarz

ushido, kodeks samuraja,

nakazuje wojownikowi
samodoskonalenie si we
wszelkich aspektach ycia. Mitsubishi zdaje si o tym pamita, bo spojrzao w gb siebie,
zrozumiao swoje bdy i ewoluowao pod postaci nowego
Outlandera. Zakwity niczym
japoska winia jest gotowy, by
wyciska z niego ostatnie soki,
cho lepiej nim troch wstrzsn. Szkoda, eby cay misz
tego auta osiad na dnie jego potencjau, a przycisk 4WD wcale
nie parzy.
Gdy fotograf wsiad do kabiny nowego Outlandera, zdziwi
si suniciem auta przez parking
bez wczonego silnika. W rzeczywistoci dwulitrowy benzyniak ju dawno przebudzi si
do ycia, ale zazwyczaj pracuje
dyskretnie. Bibliotekarsk cisz zawdziczamy grubszym
i szczelniejszym szybom oraz
solidnej izolacji akustycznej, co
nadaje CUV-owi (poczenie
crossovera z SUV-em) rozmia-

rw maego czogu, prawowitej godnoci. Jak przystao na

paradoksalnych Azjatw, tylna
kanapa oferuje tyle miejsca, e
daoby rad posadzi na niej
dwch facetw i jeszcze jaki
mebel. Mogoby si wydawa,
e manewrowanie takim krownikiem jest trudne, ale tak
naprawd to kwestia przysowiowych jaj i wyczucia jego
gabarytw, bo nowy Outlander
jest zaskakujco zwrotny. Pomaga w tym elektryczne wspomaganie ukadu kierowniczego,
bezporedniego jak wypowiedzi
Kuba Wojewdzkiego. To cakiem uskrzydlajce uczucie prowadzi kloca na koach z tak
lekkoci, rwnie w trudnych
warunkach terenowych. Warto
nadmieni, e nowy Outlander
way zaledwie ptorej tony, co
ponownie szokuje, jeli ma si
wiadomo, e pod paszczykiem karoserii kryje si klatka
pono w peni zachowujca
wntrze kabiny w przypadku
kolizji. Ciekawe, czy tyczy si to

rwnie czowki z TIR-em...,

ale zostawmy te mroczne wizje
na bok i przejdmy do funkcji
wozu, ktre dao si sprawdzi
bez uszczerbku na zdrowiu.
Off-roadowa przejadka nie
rni si zbytnio od przemierzania przecitnych polskich drg.
Na rynku motoryzacyjnym
dawno nie mielimy do czynienia z tak zoonym faceliftingiem, jak w przypadku Outlandera. Zmian w podwoziu zaszo
tyle, e stan "przed" i "po" mona
porwna z Polsk "przed" i "po"
roku 1989. Mitsubishi mwi
o ponad stu modyfikacjach dolnych partii samochodu. Znaczn redukcj drga zawdziczamy tumieniu dynamicznemu
w podzespoach okalajcych
przedni i tyln o, a take w tylnym mechanizmie rnicowym.
W rezultacie sztywno zawieszenia w wydaniu marki spod
znaku trzech diamentw oznacza komfort bez wzgldu na
rodzaj nawierzchni. To zachca
do niedzielnych wypadw na

bunkry, ktre zazwyczaj ukryte

s w miejscach trudno dostpnych. Dla kogo trudne, dla tego
trudne, ale napd na cztery koa
Outlandera nie tak atwa wpada
w opresj. Co wicej, pozwala na jazd z prdkoci, ktra
w peni wystarcza, jeli nie planowao si zwycistwa w Dakarze. Japoscy gadeciarze nie
rozczarowali take w kwestii
skomplikowanej,
czuwajcej
nad napdem elektroniki. Za
przyczepnoci CUV-a stoi
duet systemw w postaci ukadu aktywnej stabilizacji toru
jazdy i kontroli znoszenia. Bezpieczni bd rwnie mionicy
wspinaczki pagrkowej, majcy
problemy z refleksem stp. Ot
na pokadzie Outlandera moe
znale si system wspomagania
ruszania pod gr, ktry utrzyma si hamowania przez dwie
sekundy po naciniciu pedaa
gazu.
Oczywicie caodobowy ywot w drogowej "dziczy" prowadz tylko ludy niecywilizowane,

16 padziernika 2015 r.

a co mi si wydaje, e na ich
terytorium nie znajdzie si aden salon Mitsubishi. Takowy
jest za to w Toruniu przy Szosie
Bydgoskiej 52, gdzie w dniach
17-18 padziernika odbd si
dni otwarte nowego Outlandera z moliwoci odbycia jazdy
prbnej, zapewne gwnie po
asfalcie. I do niego omawiany
model posiada szereg cech przystosowawczych. W zalenoci
od wersji wyposaenia czuwa
nad nami tempomat adaptacyjny, system ograniczajcy skutki
kolizji czoowych, czy ostrzegajcy przed niezamierzon zmian pasa ruchu.
Outlandera trzeba odkry,
eby mc w peni go doceni.
Ma to rwnie zwizek z podzespoem, co do ktrego miaem
na pocztku mieszane uczucia.
Rzecz wychodzi w jedzie po
ubitych drogach, a konkretnie,
gdy prdkociomierz wskazuje
wicej ni 20-30 km/h. Wrd
przedmiotw modyfikacji znalaza si rwnie bezstopniowa
skrzynia biegw. Pierwszy z ni
kontakt wprawia w zakopotanie. Czowiek zastanawia si,
czy dozna nagle zaburzenia
percepcji czy te funkcja automatycznej zmiany biegw wyparowaa do atmosfery. Ani jedno, ani drugie, tylko niewiedza
kierowcy debiutujcego w kontakcie z tego rodzaju sprztem,
a e nie jest zbyt powszechny
warto wyjani jego dziaanie.
W przypadku bezstopniowej
skrzyni biegw zdarza si, e
mimo przyspieszania obroty
silnika nie rosn. To tylko pozornie dziwaczne, bo pozostaj
na optymalnym, dla spalania
i wydajnoci, poziomie. W konsekwencji motorowi atwiej korzysta z momentu obrotowego.
W zalenoci od tego, z jak si
naciniemy peda gazu, wskoczy
przeoenie, ktre wywinduje
prdko obrotow w okolice
mocy maksymalnej, czyli zawsze dobierana jest jej maksymalna warto, a to dobrze.
Irytowa moe jedynie jednostajny dwik silnika, ale da si
przywykn. Oczarowuje za to
off-roadowy pazur Outlandera.
W sumie nie zdziwibym si,
gdybym pozna czowieka, ktry
specjalnie kupi dom porodku
niczego, eby bez koca drapa
nim drogi dojazdowe.

16 padziernika 2015 r.

MOTOMANIACY

tylkotorun.pl

19

Rodzinny, przebojowy SUV Hyundaia

Zbigniew Juchniewicz

ucson jest nowoczesnym

i atrakcyjnym samochodem, ktry wietnie spisuje
si na kadym rodzaju nawierzchni - zarwno na asfaltowej drodze, jak i na lenych bezdroach.
System napdu AWD powoduje,
e podrowanie jest wyjtkowo
bezpieczne.
Nie bez znaczenia pozostaje
atrakcyjna stylistyka Tucsona,
ktra z jednej strony nawizuje
do klasyki rodzinnych SUV-w,
ale z drugiej strony zawiera wiele elementw podnoszcych wizualnie dynamik samochodu.
Przetoczenia w dolnej czci
drzwi, czy lekko opadajca ku tyowi linia dachu, to tylko niektre
z tych elementw. Ekspresyjna
linia Z nad tylnymi nadkolami
tworzy elegancko wyrzebiony
profil boczny. Ty pozostaje prosty i elegancki, z poprzecznymi
liniami wychodzcymi od tylnych nadkoli i wskimi lampami
tylnymi.
Bezpieczestwo
ponad wszystko
Hyundai Tucson zosta wyposaony m.in. w system autonomicznego hamowania, wiata
mijania w technologii LED, aktywn mask majc chroni pieszych w przypadku uderzenia ich
przez samochd, 8-calowy ekran
nawigacji i systemu audio-DVD,
system naprowadzania na pas ruchu, system sygnalizacji zajcia
tzw. martwego pola, czy system

poczone z systemem napdzania 4WD, co pozwala na uzyskanie 100 % momentu obrotowego

dla k przednich przy normalnych warunkach jazdy i do 40 %
dla k tylnych, w zalenoci od
warunkw jazdy.
Wygoda dla kadego

wywietlajcy na tablicy wskanikw znaki drogowe ograniczenia

prdkoci, zakazu wyprzedzenia
przez samochody osobowe oraz
odwoania tych znakw.
Bliej segmentu premium
Wntrze Tucsona jest bardzo
obszerne i gustownie wykoczone. Tucson jest modelem globalnym, a wic z takim samym
wyposaeniem jest oferowany na
rynkach niemal caego wiata. Do
wykoczenia wntrza uyto ma-

teriaw wysokiej jakoci, a cao zaprojektowano i wykonano

z du starannoci.
Przednie fotele s podgrzewane i wentylowane, tylne -skrajne,
podgrzewane.
Hyundai Tucson jest dostpny w bogatej gamie jednostek
napdowych. S to: dwa silniki
benzynowe: 1.6 litrowy GDI 132
KM lub 1.6 litrowy T-GDI 177
KM - oraz trzy jednostki Diesela:
1.7 litrowy 115 KM, 2.0 litrowy
136 KM lub 185 KM. Nowy 1.6
litrowy silnik benzynowy T-GDI

z turbodoadowaniem o mocy
177 KM oferowany jest z manualn, szeciobiegow skrzyni biegw lub siedmiobiegow skrzyni
dwusprzgow.
Silnik Diesel o mocy 115 KM
dostpny jest wycznie z szeciobiegow skrzyni i napdem
2WD. 2,0 litrowy silnik Diesla
dostpny w dwch wersjach - 136
KM i 185 KM zapewnia 373 Nm
i 400 Nm momentu obrotowego.
Benzynowy silnik o pojemnoci 1.6 litra T-GDI oraz 2.0 litrowy
silnik wysokoprny mog by

Nowe zawieszenie Hyundaia

Tucson opracowano specjalnie dla europejskich nabywcw,
przykadajc szczegln uwag
do komfortu jazdy, bez negatywnego wpywu na jej dynamik.
Reakcje nowego, zbatkowego
ukadu kierowniczego s precyzyjne i bezporednie, a zawieszenie i amortyzatory zapewniaj
wysoki poziom komfortu podczas jazdy.
Z napdem na przedni o
i Dieslem 1,7 litra w podstawowej wersji Tucson kosztuje 84990
z, za z dwulitrowym Dieslem 94990 z.
W wersji z silnikiem 1.6
T-GDI 7DCT 4WD 177 KM Hyundai Tucson kosztuje 108990
zotych, za w najbogatszej wersji
z silnikiem 2.0 CRDI 6AT 4WD
185 KM 168 990 zotych.
Nam Hyundai Tucson bardzo
przypad do gustu nie tylko z racji
atrakcyjnej stylistyki. Trakcyjne
moliwoci tego SUV-a s naprawd znakomite, za komfort
we wntrzu przynosi na myl
auta segmentu premium. Tucson
zastpuje na rynku model ix35.

Ambasador
bezpieczestwa
Mimo matczynej wrcz troski wobec rodowiska, lider technologii
napdw alternatywnych nie zapomina, e ochrona naley
si przede wszystkim czowiekowi, niezalenie od stanu jego konta
Marcin Tokarz

kady wczesnego reagowania w razie ryzyka

zderzenia czy ostrzegania
o niezamierzonej zmianie pasa
ruchu, same w sobie, nie s ju
dzi rewolucj na miar odkrycia
koa czy ognia, a jednak ich cena
sugeruje zwykle co innego. Nie
w salonach Toyota, gdzie Pakiety
Safety dostpne s za bardzo rozsdne pienidze. Trudno wyobrazi sobie lepszy scenariusz, skoro
w kryzysowej sytuacji ich obecno moe okaza si bezcenna.
Niezalenie od stau za kkiem, jestemy omylni, a nasz
refleks pozostawia wiele do yczenia, jeli zestawi go z laserowymi czujnikami czy okiem kamery. To nic, bo moemy z nich
korzysta w ramach ukadu wczesnego reagowania w razie ryzyka
zderzenia proponowanego przez
Toyot. W przypadku zaistnienia
niebezpiecznej sytuacji na drodze
system zasygnalizuje nam o tym
dwikowo. Zbyt delikatne "da-

nie po heblach" czy brak jakiejkolwiek reakcji z naszej strony

spotka si z automatycznym hamowaniem minimalizujcym negatywne skutki kolizji.
Nierzadko dochodzi do nich
w wyniku niekontrolowanej
zmiany pasa ruchu. Toyota jest
w stanie wykry ten bd, o ile
poziome oznakowanie drogowe
jest koloru biaego lub tego,
a kierunkowskazy pozostaj nietknite. Nastpne, co ujrzymy to wiato, co usyszymy - sygna
dwikowy, ale tu na ziemi, jeszcze wrd ywych.
Bagatelizowanie wpywu podzespow tego typu to zwyczajna krtkowzroczno. Ta,
na dobr spraw, z optycznego
punktu widzenia, dotyczy te dalekowidzw. Zasig oczu odpada
w przedbiegach w konfrontacji
z wysokiej jakoci kamer oraz
radarem, bez trudu odczytujcym znaki pionowe. Mrok nocy,
te bdzie dziaa na nasz nieko-

rzy. Tu z pomoc przychodz

dwa systemy. Pierwszy - ukad
rozpoznawania znakw drogowych wywietli je nam na desce
rozdzielczej jeszcze zanim bdziemy wiedzieli o ich istnieniu.
Drugi z kolei, automatycznie dopasuje wiata do sytuacji panujcej na drodze, dokonujc wyboru
midzy "dugimi" a mijania.
Na chopski rozum wydaje si, e technologia tego typu
musi kosztowa krocie, jednak
zaley kto j oferuje. Bez wzgldu na okres promocyjny Toyota
nie naley do pazernych marek
samochodowych, gotowych erowa na poczuciu bezpieczestwa
kierowcw. Wrcz przeciwnie,
producent z kraju kwitncej wini stawia sobie za cel zminimalizowanie liczby wypadkw na
drogach. Czyby aspirowa do
Pokojowej Nagrody Nobla?
- Dokadamy stara, aby do
2016 roku wszystkie nasze samochody byy dostpne z pakietem

najnowoczeniejszych systemw
bezpieczestwa za relatywnie
nisk sum - zapewnia Maciej
Bednarski, Kierownik Dziau
Sprzeday Samochodw w salonie marki Toyota, mieszczcym
si przy ul. M. Skodowskiej-Curie 1-3.
Te ambitne plany s w peni
realne. Ju na chwil obecn oferta kusi niczym japoska geisha.
Wrd modeli wyposaonych
w Toyota Safety Sense znalazo si
Aygo, Yaris, Auris i Avensis, cho
ten ostatni korzysta z zaawansowanych technologii bezpieczestwa w standardzie. Na co dzie

za korzystanie z Pakietu Safety

w trzech pozostaych trzeba zapaci kolejno 1500, 2000, 2300
z, co rwnie nie wydaje si wygrowan cen. Nie bez znaczenia okae si te 10-proc. obnika
kosztw ubezpieczenia pojazdu,
majcego na wyposaeniu, opisywane wyej podzespoy dodatkowe. Mwi si, e na bezpieczestwie nie warto oszczdza, ale
autor porzekada z pewnoci nie
bra pod uwag, e mona mie
na raz jedno i drugie.
Fot. 1: Road Sign Assist rozpoznaje znaki drogowe.

20

KULTURA

tylkotorun.pl

16 padziernika 2015 r.

Byo bajecznie

ez czarw i wehikuu czasu torunianie mogli przenosi si

w czasoprzestrzeni przez ponad tydzie. A najlepiej wsparli
ich w tym artyci sowackiego Teatro Tatro, bo to wanie do
nich powdrowao Grand Prix XXII MFTL SPOTKANIA. Grupa na
teatralne deski przeniosa Mistrza i Magorzat Michaia Buhakowa. I nawet deski w tym przypadku oczywiste nie byy. Na nadwilaskich boniach, w specjalnym namiocie, podr w czasie przeyli
wszyscy, ktrzy sowackim artystom uwierzyli. Dzi teatr lalek to
sztuka eklektyczna, czca ze sob ze sob wspczesno i tradycj.
Co wicej, ni bajka.
W tegorocznej edycji festiwalu na wysokim poziomie stay nie
tylko spektakle konkursowe, ale rwnie pozakonkursowe. AKCJA
ANIMACJA i INNYM OKIEM - XII Spotkania z Teatrem Osb
Niepenosprawnych tylko doday temu niezwykemu wydarzeniu
kolorytu. Uniwersalno sztuki potwierdzia si, gdy widzom swoje propozycje przedstawiali gocie z Ukrainy, Rosji, Sowacji, Woch
i Holandii. Sowa nie zawsze byy potrzebne. W Baju Pomorskim
miay si, wzruszay i dziwiy dzieci. miali, wzruszali i dziwili si
take ich rodzice. Oby za rok festiwal przycign podobn widowni
i twrcw. Piknie byo.
(AR)

16 padziernika 2015 r.

KULTURA

tylkotorun.pl

Nie jestem swoim fanem

21

O wiecie metafizyki i fizyki, przekorze i o tym, dlaczego od dwch lat ma muzyk na ca pyt,
ale ani jednego tekstu Aleksandra Radzikowska rozmawia z Lechem Janerk
Chciaam zacz od maych smutkw, ale widzi Pan - nie mog przesta umiecha si po koncercie.
Od pierwszej pyty staraem si
rwnoway smutek metafizyczny
z energi. Sam przekaz sowny powinien doowa, by niedobry, ale
w jego miksie z dwikami dochodzi
do tego czego ju sama musisz to
nazwa. Niektre pyty rzeczywicie
robiem przez szar nut, ale koncertowy materia jest przemieszany
raz jest powanie, raz wrcz gupkowato, jednak pogodnie. Niezbyt
gboko i nie za pytko.
Z przekory?
Wiesz, no ja taki jestem.
Pana rysunki powstaway na podobnej zasadzie niby wesoe miasteczko, ale ukazane na smutno.
Tak, prbowaem rwnoway te
smutne rzeczy takimi, ktre wprowadzaj do troch innego wiata.
Nigdy nie przepadaem za szeroko
pojtym doem, chocia czasami
mnie dotyka. Zawsze wierzgaem
i prbowaem si z niego jako wycign. Tak dziao si ju dosy
wczenie, bo ukonstytuowaem si
jako nastolatek nagle masz siedemnacie lat i wiesz wicej, ni
chciaoby si wiedzie. Trzeba sobie
to wytumaczy. Trudno pogodzi
si ze wiatem, ktry jest niedobry
w gruncie rzeczy, no wic naley to
przepracowa. Mnie si udao, bo
zamieniaem to na piosenki.
Sam Pan siebie z tego wyciga?
Tak, tak.
A Bg?
Ten temat jest ju za mn.

Wie Pan, e dalej nic nie ma czy nie

wierzy, e co jest?
Nie wiem, bo niby skd? Kiedy
byem dzieciakiem, mnie nikt nie
poinformowa, e istnieje Bg. yem tak bardzo dugo. W oglniaku
czytaem ksiki, on wypyn na
ktrej z kart i zaczem pogbia
temat.
Z tsknoty czy ciekawoci?
Raczej z ciekawoci. Wierzcy maj chyba troch atwiej i ja
w pewnym sensie te wierz, ale nie
w Boga. Krtko mwic w siebie,
jednak momentami zazdroszcz innym, czego wyraz daem na pycie
Fiu fiu...". Prbowaem, wgbiajc
si w teksty religijne i agnostyckie,
co z tego ogarn. Niewiele to dao,
ale to by dla mnie bardzo ciekawy
okres.
Potrzeb metafizyki w yciu zaatwia
Panu tworzenie?
W pewnym stopniu. Muzyka jest
abstraktem - nie ma niczego, pstryk
i nagle jest piosenka. Nie wiadomo
skd. Wanie to dodaje energii i si.
Czasem okazuje si, e nie tylko
twrcy, ale i suchaczowi.
To pomaga Panu testowa granice
swoich saboci?
Nie jestem muzykalny, nie mam
adnych predyspozycji do tego, eby
by muzykiem. To wszystko z przekory. Nie jestem te fanem swojej
twrczoci. W oglniaku zaczem
pisa i komponowa, troch nieudolnie, ale ludziom podobao si
to, co robi. Wtedy nie byo nachalnej propagandy i handlu muzyk, te
piosenki dotykay elementarnych,
prostych rytmw, a potem okazao
si jak precyzyjnie uja to No-

sowska, e piosenka musi posiada

tekst. Doszedem do tego dziki
perkusicie, gdy tworzylimy Klausa
Mitffocha. On je pisa, ale byy enujce. Powiedziaem mu to, a on zapyta: to co, zrobisz lepsze?! Na drugi
dzie co przyniosem, skwitowa
to krtko grubo. No i czasami co
napisz. To jednak muzyka niesie ze
sob wiato, cienie i emocje, ona
prowadzi tekst.
Od dwch lat ma Pan muzyk na
pyt, ale ani jednego tekstu
Zapa. Nie wiem czy chc komunikowa si z ludmi. Tak samo
- nie wiem czy ogarniam wiat.
Ale ktry wiat? Pana ten wewntrzny czy zewntrzny?
Nie wiem czy mj ogld wiata nie jest znieksztacony wiekiem
i zniechceniem do towarzystwa.
Nie ma takiego przymusu, eby pyty nagrywa. Do pewnego momentu
to robi si samo, a jak si nie robi, to
nie. Mgbym usi i je napisa, jestem sprawnym tekciarzem, ale nie
chc. Czekam, a bd mg zakomunikowa ludzkoci co wanego.

Czsto wspomina Pan o Fiszu, czyli

Bartoszu Waglewskim.
On pisze je sprawnie i myl, e
wierzy w to, co robi. Jest zamknit
osob, ale od czasu do czasu skada
relacje z tego, co przey. Precyzyjnie
operuje sowem, a ja ceni autorskie
zespoy.
W piosence Polepiony piewa
o tym, e wewntrz siebie ma orkiestr, ktra gra razem nie daje czasem rady. Pan wspomina, e jest samoporzdkujc si form chaosu.
To u mnie, ju niestety, koniec
tego samoporzdkowania. Do tego
potrzeba potnej energii i koncentracji, a ja nie czuj nic.
Nic?
Zupenie nic. Prbuj przywrci
w sobie ten dawny stan.
Ale jeli Pan chocia troch auje,
e jest to nic, to moe nie jest najgorzej?
To byby bana, bo wszyscy tskni, gdy byo fajnie, a nagle nie jest.

Stanisaw Lem spenia w Pana yciu

wan rol?
Kapitaln i podstawow. Jedyny
autograf, jaki mam, jest wanie od
niego na starym wydaniu Cyberiady" z ilustracjami Mroza. Jego
ksiki s jednymi z pierwszych,
jakie przeczytaem i jakie wbiy mi
si w podwiadomo. W oglniaku szalaem Doskonaa prnia,
Summa Technologiae" - przeczytaem wszystko. Obserwowaem
go i byem ciekaw, jaki bdzie na
staro. Bardzo dugo zachowa
sprawno umysow. Da mi wiedz, e mona odlatywa w odmty,
ale odmierza je wyrazist miark.
W ksikach wypuszcza si w rejony,
gdzie fizyka miesza si z metafizyk,
ale racjonalizuje to. Ja te dopuszczam moliwo istnienia rzeczy,
ktre fizyce umykaj. Do czasu.
Do czasu?
Ludzko si rozwija, kiedy byo
szereg pyta, na ktre nie znalimy
odpowiedzi, dzi ten szereg te jest,
ale mniejszy. Wierz w czowieka
i postp. On te wierzy, chocia
moe nie do koca. Pamitam jego
przeraliw analiz holokaustu.
Czytaam wywiad, jaki z Lemem
przeprowadzi Stanisaw Bere. Pan
w Daj mi ze wspomnianej pyty
Fiu fiu..." piewa, e: "Pseudo Dionizy wie/I Karol przez due p/Jak
to jest gdy si zobaczy/A ja nie widz
nic. Lem, ktry z pewnoci twierdzi, e Boga nie ma, zapyta: czy
tam w niebie daj lody? Rozczulio mnie to.
Och, on by czowiekiem wielkiego humoru i dystansu Jeszcze
sobie zapal.
Fot. ukasz Piecyk

22

SPORT

tylkotorun.pl

16 padziernika 2015 r.

Najpierw pokona siebie

Urodzi si 26 lat temu w Toruniu. Karier rozpocz w klubie WAX - zaoonym
przez ojca i dziadka. Geny koszykarskie ma znakomite. Teraz coraz goniej
mwi si, e dostanie swoj szans w NBA - najlepszej lidze wiata

Tomasz Wicawski

o w Marcinie Gortacie upatrywano lidera

polskiej kadry podczas
Eurobasketu 2015. Turniej zrodzi jednak innego bohatera.
Bezsprzecznie liderem reprezentacji by nasz krajan Adam
Waczyski. Polska odpada po
dramatycznym meczu z Hiszpani w 1/8, ale pozostawia po
sobie bardzo dobre wraenie.
Koszykarz rodem z Torunia wyjania dla "Tylko Toru", czego
brakuje temu pokoleniu, eby
odnosi sukcesy na arenie midzynarodowej.
Szczepan, dziadek Adama
Waczyskiego, by bardzo zdolnym zawodnikiem. Przez kilka
lat by nawet kapitanem AZS
Toru i zagra w reprezentacji
kraju. We Wocawku poprowadzi klub do historycznego medalu mistrzostw Polski.
- Od zawsze wiedzielimy, e
Ada bdzie gra w koszykwk
- mwi Witold Waczyski, niegdy koszykarz, a pniej trener. - Wszyscy kochalimy ten
sport, wic od najmodszych
lat syn odbija pik o podog. Najpierw lejsz i nie tak
tward. Celnie rzuca ju jako
maluch. Dlatego postanowiem,
e zao w Toruniu klub dla juniorw, eby syn mia wszystko,

i tynie.
- Do niedawna mylaem, e
to liga nie
dla mnie,
bo jestem
za sabym
atlet. Jakie sygnay pojawiy
si jednak
niedawno,
ale na razie to nic konkretnego. Na nic nie licz. Co ma by
to bdzie. Musz mie chodn
gow i robi swoje, a na pewno
bd si rozwija.
Wystp na Eurobaskecie Waczyski ocenia jako do udany.
auje pojedynku z Hiszpani,
w ktrym toczylimy wyrwnan rywalizacj do koca trzeciej
kwarty.
- Zabrako nam dowiadczenia i ogrania w takich meczach mwi gwiazda kadry. - Problem
zawsze jest w gowie. eby pokona rywala, najpierw trzeba
pokona samego siebie. A my
czsto w starciu z legendami,
jak Pou Gasol, mamy gorce
gowy. A w koszykwce trzeba
by wyrachowanym.
O angau w NBA mwi
ostronie. Dobr robot pro-

Musz pracowa nadal

nad gr w obronie. W tym
roku byo ju lepiej, ale nadal
brakuje mi tyzny fizycznej

Fot.
UKASZ PIECYK

czego potrzebuje.
Jak pomyla, tak zrobi.
A teraz zbiera niwo.
- Z wielkim wzruszeniem
ogldaem Mistrzostwa Europy - mwi Witold Waczyski. Wiem na co sta Adama, ale do
tej pory w reprezentacji nie mia
szczcia. Mam nadziej, e ta
karta odwrcia si na dobre.
Najlepszy polski koszykarz
Eurobasketu 2015 studzi entuzjazm i nie popada w huraoptymizm.
- Kady, kto chce si rozwi-

ja i doj do jakiego poziomu,

musi dostrzega mankamenty w swojej grze - mwi Adam
Waczyski. - Ja takie, co oczywiste, take widz. Musz pracowa nadal nad gr w obronie.
W tym roku byo ju lepiej, ale
nadal brakuje mi tyzny fizycznej, eby na pozycji numer 3
walczy z silniejszymi od siebie.
A wanie fizyczno moe
zadecydowa o przyszoci naszego koszykarza. Za oceanem
w najlepszej lidze wiata - NBA
- gra oparta jest na szybkoci

mocyjn zrobi mu wrd tamtejszych agentw nasz jedynak

w tej lidze i kolega z reprezentacji - Marcin Gortat.
- Nie podpytywaem go
jeszcze o niuanse zwizane
z gr w elitarnym towarzystwie
- mwi Adam Waczyski. - Pki
co nie ma powodu, ebym mu
zawraca gow.
Rodzina koszykarza wierzy
jednak, e wietny wystp na
mistrzostwach Europy nie pozostanie bez echa.
- Ze szczcia bym si chyba
popaka, gdyby mj syn zagra
w NBA - mwi Witold Waczyski. - Gdy uczyem go pracy
nadgarstkiem podczas rzutu, to
nawet nie przypuszczaem, e
tak daleko zajdzie. Jestem jego
najwierniejszym fanem.

16 padziernika 2015 r.

SPORT

tylkotorun.pl

Przeciwnicy
maj si ba

zarobki w pierwszej lidze i w trzeciej troch si rni. Oprcz

tego, dany gracz moe po prostu
nie pasowa do profilu innego zespou, nawet z niszej ligi. Jeeli
obie kwestie udaoby si jednak
poczy, to nie wykluczam takiej
opcji.
Cel jaki zosta postawiony przed
sezonem, czyli utrzymanie, jest
aktualny, czy co si zmienio
w tej kwestii?
Nie, utrzymanie jest priorytetem. Nic nie ujmujc trenerom
pracujcych w niszych ligach,
nie wyobraam sobie pracy w IV
lidze, mam troch inne ambicje
i mniej wicej orientuj si, ile
punktw jest nam potrzebnych,
aby podstawowy cel speni.

O kulisach przyjcia pracy, mankamentach w grze, potencjalnych transferach

i przyszoci Elany Toru, z jej nowym
trenerem - Tomaszem Asenskym,
rozmawia Karol ebrowski

Poprzednim miejscem Pana pracy bya pierwszoligowa Olimpia

Grudzidz. Miesic pozostawa
Pan bez pracy i teraz obj stanowisko szkoleniowca druyny
trzecioligowej. Dlaczego?
Projekt, ktry zosta mi przedstawiony przez wodarzy Elany
jest bardzo ciekawy. Co prawda,
ju kiedy byem w takiej sytuacji,
kiedy po mojej pierwszej przygodzie z Olimpi zwizaem si ze
Spart Brodnica, ktra rwnie
graa w niszej lidze i nie spenio to do koca moich oczekiwa sportowo-organizacyjnych,
ale ju teraz widz, e Elana jest
dobrze zarzdzana i zrobi, co
w mojej mocy, aby nasza druyna
osigaa zadowalajce wyniki.
Byy inne propozycje pracy?

Pojawia si opcja drugoligowa, ale warunki w Elanie byy

konkretniejsze i wybraem toruski zesp.
Po raz pierwszy mia Pan okazj
oglda Elan podczas zwyciskiego spotkania z KKS 1925 Kalisz, kiedy trenerem by jeszcze
Krzysztof Jaboski. Czy ju wtedy rzuciy si Panu w oczy jakie
mankamenty w grze toruskiego
zespou?
Nie chc ocenia pracy mojego poprzednika. Nie potrafi
te okreli, jak przebiega okres
przedsezonowy, czy trener Jaboski mia okazj przygotowa
wszystkich jednakowo. O tym, e
Elana jest w tym miejscu, w ktrym jest mogo zadecydowa wiele rnych czynnikw, na ktre

trener nie zawsze ma wpyw.

Skupmy si w takim razie na teraniejszoci. Ma Pan ju za sob
kilka jednostek treningowych
i mecz sparingowy z Uni Solec
Kujawski.
Jest to na pewno druyna rozwojowa. Etap, ktry zastaem wydaje mi si przejciowym, a nie
docelowym. Ju teraz mog powiedzie, e zauwayem, i najwikszym kopotem, ktry dotyczy nie tylko Elany, ale i wielu
innych zespow, jest wyprowadzenie piki i rozpoczcie ataku.
Bdziemy take pracowa nad
pressingiem. Musimy postara si
zdoby jak najwicej punktw do
zimy, a pniej pomylimy nad
ewentualnymi zmianami.

23

Moliwa rewolucja kadry podczas przerwy zimowej?

Rewolucja to za due sowo, ale pewne korekty by moe
oka si potrzebne. Bdziemy
obserwowa wszystkich zawodnikw i szuka najlepszych rozwiza. Od razu jednak dodam,
e nikogo nie skreliem i nie
widz problemu, aby obecna kadra pozostaa niezmienna - jeeli
chopacy udowodni, e na swoje
miejsce w Elanie zasuguj.
Czsto w pice nonej zawodnicy
podaj za trenerem. Teraz takiej
moliwoci nie byo z powodu zamknicia okna transferowego, ale
widziaby Pan w przyszoci kogo z Olimpii w barwach Elany?
Ciko mi to w tym momencie stwierdzi. Nie ukrywajmy,

Wodarze
klubowi
mwic
o przyszoci Elany twierdz, e
toruski zesp sta na to, aby
w roku 2018 gra w pierwszej lidze.
S to bardzo ambitne plany.
Oczywicie, fajnie by byo, gdyby
si udao, ale dwie klasy rozgrywkowe w zaledwie 2,5 roku jest
bardzo ciko przeskoczy. Potrzebne byoby solidne wzmocnienie kadry.
A jak bdzie w takim razie wygldaa obecna druyna - Elana Toru, Tomasza Asenskyego?
Mam nadziej, e bdziemy
gra bardziej wyrachowan pik. Postaram si w sposb klarowny przekazywa pikarzom
moje wskazwki i licz na to, e
z tygodnia na tydzie poszczeglne zagrania bd coraz bardziej
widoczne podczas spotka ligowych, a to wszystko przeoy si
na odpowiednie wyniki. Musimy
stworzy swoj tosamo i to nas
przeciwnicy si maj ba, a nie
odwrotnie.