polskie startupy

raport 2015

Zesp autorski:
Agnieszka Skala
Eliza Kruczkowska
Magdalena A. Olczak
S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

N A Z WA RO DZ I A U

Spis treci
Sowo wstpne

Gwne wyniki badania

Metodologia

10

Metryka startupw

12

Rozdzia I Modele biznesowe i rozwj

14

Rozdzia II rda kapitau

23

Rozdzia III Zatrudnienie

29

Rozdzia IV Eksport

36

Rozdzia V Innowacyjno

41

Sylwetki autorek

48

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

Sowo wstpne

1. 

3.

Publikacja pierwszego Raportu opolskich

startupach oznacza rozpoczcie cyklicznych
bada nad przedsibiorstwami nalecymi
do sektora gospodarki cyfrowej wPolsce.

Na uytek badania stworzono baz

startupw, ktra zawiera 2432podmioty
liczb t uznajemy zapierwszy szacunek
liczebnoci polskich startupw.
Fundacja Startup Poland zaprosia
je wszystkie dobadania, ankiet
wypeniy 423podmioty (17%) wokresie
od10czerwca do15wrzenia 2015 r.

2. 
Nasze badanie ma na celu dostarczenie
informacji, ktre pozwol okreli
znaczenie brany cyfrowej wgospodarce
oraz kierunki itempo jej rozwoju
wPolsce. Uwaamy bowiem, e
dotychczas nieprzeprowadzono bada,
ktre pozwoliyby scharakteryzowa
jej najwaniejsze cechy ipoprze je
szczegowymi liczbami. Raport wypenia
t luk, cho zdajemy sobie spraw, e
wswojej pierwszej edycji nie czyni
tegojeszcze wsposb wyczerpujcy.

SOWO WSTPNE

4.
Ponadto wRaporcie opracowano
pogbione analizy wyodrbnionych grup
startupw: optymistw, dowiadczonych,
spdnic, eksporterw iinnych.

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

 5.
Raport dzieli si na sze czci:
Metryka startupw wktrej przedstawiono
lokalizacj, okres dziaalnoci iform prawn
startupw, ktre wziy udzia wankiecie;
Modele biznesowe irozwj wskazano
gwne kategorie klientw, najpopularniejsze
rodzaje produktw, etap itempo rozwoju
dziaalnoci, plany na przyszo oraz
wycenspek;
Zasoby wdwch podrozdziaach omwiono
rda finansowania kapitau wstartupach
oraz potrzeby wzgldem zasobw
niefinansowych;

6.
Autorki Raportu dzikuj spoecznoci
startupowej oraz wszystkim zaangaowanym,
ktrzy przyczynli si do jego powstania.
7.
Z gry dzikujemy za konstruktywne uwagi
donaszego badania. Chcemy, abykolejny
Raport by jeszcze lepszy!
dr Agnieszka Skala
Eliza Kruczkowska
Magdalena A. Olczak

Zatrudnienie gdzie przyjrzano

si zespoom zaoycielskim oraz wielkoci
iperspektywom zatrudnienia wstartupach;
Eksport omwiono obecno
startupw narynkach zagranicznych
ischarakteryzowano ich dziaalno
eksportow;
Innowacyjno gdzie wskazano rda
inspiracji oraz noniki isposoby wdraania
innowacji wstartupach.

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

SOWO WSTPNE

Raport przygotowany przez fundacj zachca do systematycznego

namysu nad uwarunkowaniami rozwoju tej specyficznej sfery
przedsibiorczoci ijej wpywem na gospodark. Ju pierwszy
ogld polskich startupw daje do mylenia. Fakt, e powstaj
wnajwikszych orodkach miejskich, awich dziaalnoci
przewaa orientacja na B2B sugeruje, e impulsem zakadania
startupw jest rynek tworzony przez due firmy. Wyrana jest
rwnie waga rynkw zagranicznych: te startupy, ktre eksportuj,
s wiksze iszybciej si rozwijaj. Wydaje si wic, e barier
rozwoju jest niewystarczajcy popyt generowany przez polskie
firmy wrd ktrych ponad 90% stanowi MP, wminimalnym
stopniuwykorzystujce nowoczesne technologie.
Niewielka tylko cz polskich startupw wsppracuje zsektorem nauki,
i/lub zakadana jest przez naukowcw jednoczenie za ten wanie segment czciej
korzysta zzewntrznych rde finansowania oraz we wasnej ocenie czciej
generuje innowacje ozasigu globalnym. Problemy zkomercjalizacj iinnowacyjnoci
uczelni sdo dobrze rozpoznane; raport pokazuje, e przedsibiorczo akademicka
mogaby znaczco wzmocni ekosystem startupw.
Zaskakujcy jest te wskazywany przez badane firmy na drugim miejscu porodkach
finansowych niedobr wyksztaconej kadry. Wydawaoby si, e masowo
ksztacenia na studiach wyszych, wtym na kierunkach zwizanych znowoczesnymi
technologiami, powinna zabezpiecza wystarczajcy dopyw kapitau ludzkiego
do firm. Albo wic absolwenci wol zatrudnienie uduych, stabilnych pracodawcw,
albo brakuje imkompetencji wanych wmaych, nastawionych na dynamiczny rozwj
przedsibiorstwach. T kwesti warto pogbi wkolejnych badaniach.
Iwreszcie do mylenia daj rda finansowania startupw: w60% przypadkw
ichzaoyciele signli po wasne oszczdnoci; wikszo planuje te finansowanie
rozwoju zprzychodw firmy. Zastanawia niewielki (relatywnie) udzia funduszy
europejskich wszak realizowano sporo programw zorientowanych na rozwj
przedsibiorczoci, ijeszcze mniejszy VC. Warto postawi pytanie, czy fundusze wasne
zapewni wystarczajcy do dynamicznego rozwoju kapita.
Raport jest inspirujcym zaproszeniem do dyskusji iwypada mie nadziej, e tak
powan iwielowtkow dyskusj faktycznie zapocztkuje.

Anna Giza-Poleszczuk, Prorektor UW ds. rozwoju ipolityki finansowej,

czonek Rady Programowej fundacji Startup Poland

SOWO WSTPNE

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

Gwne w yniki badania

1. 

5. 

Pierwszy szacunek liczebnoci polskich startupw

wynosi 2,4 tys. podmiotw.

Niemal co trzeci badany startup osiga roczny

wzrost przychodw rzdu ponad 50%, aco pity
ponad 100%.

2. 
Ponad poowa respondentw ankiety to startupy
dziaajce wjednym ztrzech miast: Warszawie,
Krakowie lub Poznaniu. Popularne lokalizacje
totake Wrocaw iTrjmiasto, awdalszej
kolejnoci d iKatowice.
3. 
Startupy najczciej okrelaj si jako producenci
oprogramowania, ktrzy sprzedaj wmodelu
SaaS ioperuj najchtniej wbranach: aplikacji
mobilnych, handlu elektronicznego oraz usug
internetowych.
4. 
Prawie dwukrotnie wicej startupw wskazuje
jako dominujc sprzeda firmom (B2B)
niosobom (B2C).

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

6. 
Startupy, ktre deklaruj roczny wzrost
przychodw przekraczajcy 50%,
sskoncentrowane na obsudze firm
rednich, duych ikorporacji. Dwukrotnie
czciej nipozostae operuj na rynku usug
mobilnychiBigData.
7. 
Poowa badanych oczekuje co najmniej
piciokrotnego wzrostu wyceny przedsiwzicia
wperspektywie najbliszych dwch lat.
8. 
Ponad trzy czwarte startupw zamierza
si rozwija woparciu owasne przychody
ze sprzeday. Ponad poowa liczy przy tym
na wsparcie ze strony inwestora, co trzeci
strategicznego partnera biznesowego. Jedna
czwarta firm rozwaa finansowanie zUE (dotacje).

GWNE WYNIKI BADANIA

9. 

13. 

Niemal 60% polskich startupw finansuje

siwycznie ze rodkw wasnych.

Co trzeci startup prowadzi pojedynczy zaoyciel,

ktry czsto finansuje si wycznie zdotacji
UEirodkw wasnych.

10. 
Kolejne rdo kapitau to rodki zUEwformie
dotacji lub funduszu zalkowego. Niemal
copitybadany startup sign po rodki
zpolskich lubzagranicznych funduszy
venturecapital, tylesamo otrzymao
je od aniow biznesu.

14. 
Wco trzecim startupie wsplnikiem jest kobieta.
Startupy te rzadziej okrelaj software jako
trzon swojej dziaalnoci iczciej zlecaj usugi
programistyczne innym firmom.
15. 

11. 
Zagraniczne rda zasobw (zarwno
kapitaowych, jak ipozostaych) s duo mniej
popularne (lub dostpne) ni krajowe.
12. 
Co do biecych potrzeb, to 60% startupw
najbardziej potrzebuje pienidzy. Poowa
wskazaa te na nowych pracownikw ilepsz
sie kontaktw. Prawie co czwarty startup
odczuwa potrzeb zwikszenia zasobw
specjalistycznejwiedzy.

GWNE WYNIKI BADANIA

W60% przypadkw wrd zaoycieli jest osoba

ju dowiadczona wzakadaniu iprowadzeniu
startupu. SaaS, usugi mobilne, e-Commerce,
Big Data ioprogramowanie dla firm to obszary
zdecydowanie czciej wybierane przez
dowiadczonych ni przez debiutantw.
16. 
Dokadnie co czwarty startup wsppracuje
znaukowcami.

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

17. 

21. 

Wco szstym startupie zaoycielem jest osoba

zaangaowana wprac naukow. Startupy
naukowcw s skuteczniejsze wzdobywaniu
finansowania zewntrznego, zwaszcza funduszy
VC irodkw UE oraz duo czciej korzystaj
zinkubatorw, parkw technologicznych
iprogramw akceleracyjnych. Barier ichrozwoju
s trudnoci zdostpem do odpowiednio
wykwalifikowanej kadry.

Eksporterzy tworz wicej miejsc pracy ni firmy

sprzedajce na rynku lokalnym, aich przychody
szybciej si pojawiaj iszybciej rosn.
22. 
Prawie poowa startupw twierdzi,
eichrozwizanie to nowo wskali globalnej,
zacoczwarty przyznaje, e jego produkt
toimitacja.

18. 

23. 

Ponad poowa startupw to eksporterzy,

wrdnich co drugi realizuje zagranic
ponad 50% sprzeday.

Startupy, ktre patentuj, dwa razy czciej

sigaj po pienidze (ije otrzymuj) zfunduszy
venture capital lub od aniow biznesu iczciej
ni inni decyduj si na globaln ekspansj.

19. 
Dla 60% eksporterw gwny kraj przeznaczenia
to Wielka Brytania lub Stany Zjednoczone.
Wanym odbiorc s take Niemcy.

24. 
Gwnym rdem innowacji wstartupach
jestanaliza zachowa klientw.

20. 
Wmodelach biznesowych eksporterw mocno
dominuje produkcja oprogramowania wmodelu
B2B iSaaS.

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

GWNE WYNIKI BADANIA

Metodologia

1. 

4. 

Problemem badawczym, ktremu suy

Raport, jest okrelenie znaczenia brany
cyfrowej wgospodarce Polski iregionu.
Ankieta oraz opracowany na podstawie jej
wynikw Raport stanowi pierwszy etap
pracnadtymzagadnieniem.

Na uytek badania stworzono baz startupw,

pozyskujc ich nazwy znastpujcych rde:
funduszy venture capital, akceleratorw,
inkubatorw przedsibiorczoci, firm
szkoleniowych, organizatorw konkursw
startupowych, list dotacyjnych, list ze stron
mediw branowych, atake zprywatnych
rankingw ibaz startupowych dziaaczy. Bya
to pierwsza tak szeroko zakrojona akcja suca
oszacowaniu liczby startupw wPolsce. Populacja
polskich startupw zostaa wten sposb
oszacowana na 2432 podmioty. Do wszystkich
znich zostaa dwukrotnie wysana wiadomo
email zprob owypenienie kwestionariusza,
wykonywano take jeden lub dwa kontakty
telefoniczne. Przedstawiciele startupw mogli
tedowiedzie si oankiecie zmediw oraz
portali spoecznociowych.

2. 
Startupami nazywamy takie przedsiwzicia,
wktrych przetwarzanie informacji
ipochodne technologie stanowi kluczowy
element ich modelu biznesowego. Uznano,
etaksformuowana definicja stoi wzgodzie
zarwno zakademickim1, jak ipolitycznym2
rozumieniem nowej gospodarki, nazywanej
tee-gospodark lub e-biznesem.
3. 
Za polski startup uznajemy podmiot, ktry jest
zarejestrowany wPolsce lub ma przynajmniej
jednego wsplnika bdcego polskim obywatelem
iczciowo prowadzi dziaalno wPolsce
(przykadowo: produkuje oprogramowanie).
Niejest polskim startupem oddzia firmy, ktrej
centrala mieci si za granic.

5. 
Badanie zostao przeprowadzone woparciu
oautorsk ankiet stworzon na podstawie
wiedzy wasnej. Wokresie od 10 do 25 maja
2015 r. przeprowadzono pilota badania
(38 wypenionych ankiet), wtrakcie ktrego
kwestionariusz zosta poddany ocenie
tzw.sdziw kompetentnych, czyli ekspertw
specjalizujcych si wtematyce startupw.

Wrd czoowych badaczy zjawiska naley wymieni: D. Tapscotta, N. Negropontea, E. Brynjolfssona, E.Maleckiego,
H.-D. Zimmermanna oraz wielu innych.
2
Wyraonym przede wszystkim w Europejskiej Agendzie Cyfrowej: http://europa.eu/pol/pdf/flipbook/en/digital_agenda_en.pdf

10

M E TO D O L O G I A

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

8. 
Po przeanalizowaniu uwag, cz znich zostaa
wprowadzona do kwestionariusza. Wyniki
pilotau zostay opisane izaprezentowane
podczas konferencji naukowej Digital Ecosystems
organizowanej przez Laboratorium Gospodarki
Cyfrowej Uniwersytetu Warszawskiego (DELab)
wczerwcu 2015 r. Wyniki pilotau uka
siwpublikacji zbiorowej przed kocem 2015 r.

6. 
Ankiet waciw wypeniy 423podmioty
(17%populacji). Wprzypadku 21 ankiet pojawiy
si wtpliwoci wkwestii zakwalifikowania firmy
do kategorii startup. Po przeanalizowaniu
tej niewielkiej grupy projektw postanowiono
niewycza ich zanalizowanej populacji.
Omawiane wRaporcie wyniki dotycz zatem
wszystkich 423podmiotw.

Ankieta zawieraa 36 pyta. Wikszo znich

bya wielokrotnego wyboru oraz zawieraa
miejsce na dodatkow, swobodn wypowied.
Startupy obowizkowo podaway swoje nazwy,
funkcj wypeniajcego ankiet oraz definioway
si(lubnie) jako startupy - zgodnie zprzyjt
definicj. Wszystkie pozostae odpowiedzi
byydobrowolne.
9. 
Wbadaniu uyto rnych metod analizy danych.
Odpowiedzi na pytania zamknite zostay
przeanalizowane gwnie dziki narzdziom
analitycznym udostpnionym przez serwis
webankieta.pl. Odpowiedzi na pytania otwarte
zostay opracowane metod analizy kodowania
sw kluczowych iwskazywaniu najczciej
pojawiajcych si stwierdze. Potencjalne
korelacje byy sprawdzane przy pomocy programu
SPSS Statistics.

7. 
Wponad 80% przypadkw ankiet wypeniay
osoby bdce (wsp)zaoycielami i/lub
prezesami zarzdu (CEO) firm. Pozostali
tonajczciej czonkowie zarzdu,
sporadycznie:zarzdzajcy produktem,
sprzeda,asystencizarzdu.

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

10. 
Do przeprowadzenia obu bada: pilotaowego
iwaciwego, uyto serwisu webankieta.pl.

M E TO D O L O G I A

11

Metryka startupw

pozostae
miasta
26%
a 3%

zagranic

Jeli chodzi o okres dziaalnoci startupw,

ktre wziy udzia w ankiecie, to dwie trzecie
z nich liczy sobie do czterech lat (tj.zostay
zarejestrowane nie wczeniej ni w 2012 r.),
pozostae s starsze. Co dziesity startup
funkcjonuje nieformalnie (tj. nie zosta
jeszczezarejestrowany).

Warszawa
28%

o7

Krakw
16%

ca
w

7%

iast

jm
Tr

Popularne lokalizacje to take Wrocaw

iTrjmiasto, awdalszej kolejnoci d iKatowice.
Rejestracje zagraniczne (kilkanacie przypadkw)
dotycz wwikszoci Wielkiej Brytanii.

Lokalizacja startupw

ro

Ankiet wypeniy 423 podmioty wokresie

od 10 czerwca do 15 wrzenia 2015 r.
Ponad poowa respondentw ankiety to startupy
zarejestrowane (lub faktycznie prowadzce
wnichswoj dziaalno) wjednym ztrzech miast:
Warszawie, Krakowie lub Poznaniu.

Pozna
13%

Wrd form prawnych zdecydowanie dominuje

spka z ograniczon odpowiedzialnoci
(prawiedwie trzecie), a co pity startup
prowadzony jest jako jednoosobowa dziaalno
gospodarcza (JDG). Tylko 5% to spki akcyjne.

12

M E T R Y K A S TA R T U P W

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

Rok zarejestrowania firmy

przed
2010
8%

Forma prawna
jeszcze
przed
rejestracj

20102011
11%

11%

ka

pozostae
12%
ak
cy

jn

a5

20142015
33%
20122013
33%

John Biggs, East Coast

Editor w TechCrunch,
czonek Rady Programowej
fundacji StartupPoland
Jeszcze pi lat temu polski ekosystem
startupowy by bardzo may. Waciwie by
prawie niewidoczny i pomys, e Polska moe
sta si startupow potg, by do abstrakcyjny.
Aleteraz jest zupenie inaczej! Impet, z jakim ten
ekosystem obecnie si rozwija, jest niesamowity.

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

sp

JDG
19%
spka z.o.o.
65%

Widz jednak, e problemem s wci niektre

przepisy i system podatkowy. To si zmieni,
alezanim to si stanie, minie jeszcze sporo czasu.
Najwikszym motorem napdowym rozwoju
gospodarki jest obecnie technologia.
Chciabym wic zobaczy, jak wadze miejskie
pracuj wsplnie ze startupami, eby pobudzi
ichwzrost i sprawi, e mae miejsca na mapie
bd znaczyy coraz wicej.

M E T R Y K A S TA R T U P W

13

Rozdzia I Modele biznesowe i roz wj

Piotr Wilam, partner

wInnovation Nest,
czonek Rady Fundacji
Startup Poland
Kada nowa firma musi najpierw zdecydowa,
jaktworzy swoj warto. Zaoyciele musz
wic odpowiedzie na pytania: czy jest problem?
kto ma ten problem? wjaki sposb go rozwiza?
Nastpnie powinni wybra model biznesowy,
wktrym bd dziaa.
Chciabym zwrci uwag na trzy wnioski, pynce
zwynikw bada, ktre wydaj mi si szczeglnie
interesujce. Po pierwsze firmy, ktre eksportuj
usugi, rozwijaj si szybciej is wiksze. Ciekawe
byoby pogbienie tego tematu - czy na lokalnym
rynku trudniej osign szybki wzrost irozwj?

Drugi wniosek to widoczna spektakularna

przewaga sprzeday dla firm nad sprzeda dla
klientw indywidualnych. Modele B2B iB2B2C
cznie osigny 78%, wporwnaniu z21%
dlamodelu B2C. Wniosek nasuwa si sam:
polskiestartupy sprzedaj do firm.
Na koniec trzecie spostrzeenie. Waciciele
nieruchomoci powtarzaj mdro pokole:
location, location, location, za dlastartupw
najwaniejsze przykazanie brzmi: focus,
focus, focus. Tymczasem na pytanie
wielokrotnego wyboru dotyczce kategorii
klientw rednia ilo wskazanych grup
(kategorii) klientw to 3,5 to zdecydowanie
za duo! Mamnadziej,ewnajbliszych
latachtenparametr bdzie spada!.

Jeli odpowied na tak postawione pytanie jest

twierdzca, to znaczy, e technologia jest globalna,
aekspansja na rynku lokalnym jest trudniejsza
nina rynkach zagranicznych.

14

M O D E L E B I Z N E S O W E I ROZ W J

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

Badanie modeli biznesowych polskich startupw

rozpoczto prob owskazanie, do ktrej
zzaproponowanych kategorii naley ich gwny
paccy klient. Na zaczonym rysunku mona
zauway, e adna zkategorii nie dominuje.
Stosunkowo najwicej wskaza zebray firmy
mikro (do 10 zatrudnionych) imae (do 50 osb).
Co drugi startup liczy na klientw indywidualnych
jako docelowych odbiorcw swoich produktw
iusug. Najmniejszym powodzeniem ciesz si
instytucje iprzedstawiciele wolnych zawodw.

Naley jednak pamita, e wtym pytaniu

zmierzono popularno klientw,
anieichrentowno.
Nastpnie zaproponowano 30 rodzajw
produktw ibran oraz poproszono startupy
owybranie tych, ktre najlepiej charakteryzuj
ichgwn dziaalno. Otrzymane wyniki
nazwano modelami biznesowymi, cho trzeba
zaznaczy, ejest to spore uproszczenie.

Struktura wskaza na kategorie klientw

(wybr wielokrotny)

56%

57%
52%

49%

44%

41%

29%

wolne
klienci
zawody, tzw.
indywidualni
freelancerzy

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

28%

firmy
mikro

firmy
mae

firmy
rednie

firmy
due

firmy due
typu korpo

M O D E L E B I Z N E S O W E I ROZ W J

instytucje

15

C
B2

22%

e-Commerc

21%

Web Service

24%

7%

tyka

bo
a/Ro

2%

Marketing
Technolog
y

rm

an
ie d
la fi

De
vT
oo

ow

ce

we

nso

M O D E L E B I Z N E S O W E I ROZ W J

na

ram

at

n
cie

&

gD

eS

og

Bi

6%

gi fi

rog

12% 9% 13%

u
Us

Pr

ncja

Lif

ls

18%

5%

Analityka

Op

Age

17%
8%

yk

t
ge

Mobile

13%

Internet of Things

16

5%

V/A Reality

9%
3%

r
ne

ace

tpl
arke

39%
10%

Sematic Web/AI

k
roni

aS

Sa

21%

12%

cial

28%

4%
10%

ywk

Content/So

Elek

10% 11% 49% 57%

B2

5%

rozr

B2

ko
w

ja

yt

cja

ika

yk

ist

Gry,

oj.

log

Pr

B2B

un

ti

n/

Software

m
ko

or

sig

ac
Eduk

e
Tel

sp
an
Tr

De

Hardware

Modele biznesowe produkty i brane; odsetek wskaza

(wybr wielokrotny)

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

Najczciej startupy okrelaj si jako producenci

oprogramowania (poowa wskaza), ktrzy
sprzedaj w modelu SaaS3 (39%) i operuj
najchtniej w branach: aplikacji mobilnych,
handlu elektronicznego (e-Commerce) oraz
usug (Web Service). Prawie dwukrotnie czciej
startupy wskazuj jako dominujc sprzeda
firmom (B2B) ni osobom (B2C).
Stosunkowo duo startupw produkuje
oprogramowanie dla firm w modelu agencyjnym,
sporym zainteresowaniem ciesz si te brana
Big Data oraz tworzenie narzdzi analitycznych
(Research Tools, Business Intelligence).

Najmniej startupw dziaa w branach takich

jak energetyka, sztuczna inteligencja, logistyka
oraztelekomunikacja.
Zapytano te firmy o etap, na ktrym si
obecnie znajduj, otempo rozwoju oraz plany
na przyszo. Wtym celu zostay poproszone
oumiejscowienie startupu na 10-stopniowej skali
odzwierciedlajcej fazy rozwoju irwnoczenie
poziom wyceny spki. Wyniki s przedstawione
wformie piciu etapw rozwoju iwyceny:
START,PRE-SEED, SEED, SEED+ oraz RUNDA A.

Struktura startupw na rnych poziomach wyceny

33%

28%
20%
12%
6%

warto do
100 tys. z
START

warto do
1 mln z
PRE-SEED

warto do
8 mln z
SEED

warto do
20 mln z
SEED+

warto powyej
20 mln z
RUNDA A

SaaS: Software as a Service

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

M O D E L E B I Z N E S O W E I ROZ W J

17

W przebadanej populacji dominuj dwie grupy

przedsiwzi: na etapach START oraz SEED.
Fazypocztkowe (START oraz PRE-SEED)
deklaruje nieco ponad poowa startupw.
Pozostae s bardziej zaawansowane i osigaj
warto przekraczajc 8 mln z. Nie brakuje
tetakich, ktre wyceniaj si na ponad
20 mln z (24przypadki).
Zbadano rwnie orientacyjny poziom wzrostu
przychodw, proszc oumieszczenie wynikw
sprzeday wkategoriach procentowych.
Niedo koca byo wiadomo, czy startupom
bdzie wygodniej odpowiada wodniesieniu
do wzrostu wskali miesicznej czy wrocznej,
dlatego zaproponowano wybr odpowiedzi
wobuwersjach.

Ponad dwukrotnie wicej odpowiedzi dotyczyo

wzrostu wwymiarze rocznym, dlatego
prezentowane wyniki dotycz tej wanie
kategorii iuwzgldniaj niepen liczb
(322)odpowiedzi.
Wyniki s imponujce: niemal co trzeci badany
startup osiga wzrost przychodw rzdu ponad
50% rocznie, aco pity ponad 100%.
Niepokojce jest jednak to, e ponad jedna
trzecia firm nie potrafi na tak postawione pytanie
odpowiedzie4. Tylko cz znich funkcjonuje
zbyt krtko, aby mc te wzrosty szacowa.
Pozostae prawdopodobnie nie gromadz
niezbdnychdanych.

Poziom wzrostu przychodw w ostatnim roku (n=322)

35%
24%
18%
12%

< 10%

11%

1050%

50100%

> 100%

nie wiem

4

Zakadajc rwnoczenie, e ci, ktrzy nie chcieli ujawni tych informacji, nie odpowiedzieli wcale na to pytanie.

18

M O D E L E B I Z N E S O W E I ROZ W J

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

 Sz yb c y vs . wolniejsi

Postanowiono zbada cechy odrniajce szybko

rozwijajce si startupy od pozostaych std
pierwsza grupa, ktrej przyjrzano si bliej.
Szybcy to startupy, ktre deklaruj roczne
tempo wzrostu przychodw na poziomie
przekraczajcym 50%. Populacja ta liczy
91 podmiotw wobec 117, ktre deklaruj
niszewartoci wskanika.
Pierwsza rnica dotyczy kategorii klientw:
szybcy s mniej skoncentrowani na klientach
indywidualnych, azdecydowanie bardziej
nafirmach rednich, duych ikorpo.
Dwukrotnie czciej ni pozostali operuj
narynku usug mobilnych (co trzeci) iBig Data
(copity).
Poowa sprzedaje wmodelu SaaS (wgrupie
wolniejszych co trzeci). S to podmioty
zdecydowanie czciej finansowane przez
rda zewntrzne: fundusze VC (25%; wgrupie
wolniejszych tylko8%), anioy biznesu, banki.

Chtniej korzystaj zmentoringu iudzielaj si

wspoecznociach branowych. Szybcy maj
zdecydowanie inn struktur zatrudnienia,
tj.zatrudniaj przecitnie znacznie wicej osb
ni wolniejsi. Mona postawi tez, e poziom
zatrudnienia jest pozytywnie skorelowany
zosiganym wzrostemprzychodw.
Co ciekawe, wobu grupach jest dokadnie
taki samudzia osb dowiadczonych5 wrd
wsplnikw. Sugeruje to, e wczeniejsze
dowiadczenie nie zwiksza szans na
szybsze tempo wzrostu przychodw
wstartupie (conieznaczy, e nie
mawpywunainnewskaniki).
Tajemnica sukcesu tkwi jednak prawdopodobnie
wdziaalnoci eksportowej szybkich: tylko
20% znich dziaa wycznie wkraju, za a35%
realizuje za granic ponad 50% sprzeday.
Wprzypadku wolniejszych wskaniki
tewynoszodpowiednio 50% i20%.

Czyli takich, ktre ju kiedy zakaday i rozwijay startup.

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

M O D E L E B I Z N E S O W E I ROZ W J

19

Zatrudnienie u szybkich i wolniejszych

szybcy
wolniejsi

46%
37%

35%

28%
23%
18%
8%
4%
nikogo

14 osoby

520 osb

ponad 20 osb

Eksport szybkich i wolniejszych

szybcy
wolniejsi

50%
45%
35%
29%
21%

20%

nie mam klientw

za granic

20

< 50% sprzeday

M O D E L E B I Z N E S O W E I ROZ W J

> 50% sprzeday

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

Nastpnie zapytano oczas, ktry mija,

zanim startup zaczyna przynosi regularne
(przewidywalne) przychody. Za dobry wynik
mona uzna to, e a poowie ankietowanych
wystarczy na to rok. Przychody co trzeciego
badanego startupu wci nie s regularne.
Imponujce wyniki przynioso pytanie
oprzewidywan warto firmy wperspektywie
najbliszych dwch lat: a poowa badanych
oczekuje co najmniej piciokrotngo wzrostu
wyceny przedsiwzicia! To bardzo ambitna wizja,
wdodatku pozytywnie poparta odpowiedziami
na kolejne pytanie orda sfinansowania tego
wzrostu (pytanie wielokrotnego wyboru).

Po jakim czasie projekt zacz przynosi

regularne przychody?

33%

15%

Ponad trzy czwarte startupw twierdzi,

ezamierza si rozwija woparciu owasne
przychody ze sprzeday. Ponad poowa liczy
przy tym na wsparcie ze strony inwestora,
cotrzeci strategicznego partnera biznesowego.
Jedna czwarta firm rozwaa finansowanie
zUE(dotacje). Najmniejsz popularnoci
ciesz si poyczki bankowe, crowdfunding
oraz granty naukowe. Finansowanie wasne,
ktre dominowao jako rdo kapitau wfirmie,
wyranie schodzi nadalszy plan wperspektywie
planwnaprzyszo.

Jak warto bdzie miaa firma za 2 lata?

31%

29%

26%

25%

16%

12%
8%
3%

od razu

po kilku po roku po ponad nasze

miesidwch
dwch przychocach,
latach dy wci
do roku
nie s
regularne

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

podobn
jak dzi

2 razy
wiksz

34 razy 510 razy ponad

wiksz wiksz 10 razy
wiksz

M O D E L E B I Z N E S O W E I ROZ W J

21

rda finansowania rozwoju firmy (wybr wielokrotny)

77%

55%

28%

27%

8%

wasne
przychody
oszczdnoci
ze
sprzeday

dug
(np. bank)

inwestor
partner
(VC, anio biznesowy
biznesu itp.)

25%

5%

6%

crowdfunding

grant
naukowy

dotacja

Optymici vs. realici

Kolejn analizowan podgrup s optymici,
czylistartupy, ktre oczekuj wcigu dwch lat
ponad piciokrotnego wzrostu wartoci swojej
firmy (209 odpowiedzi). Realici to ci, ktrzy
zakadaj spokojniejszy rozwj (200 odpowiedzi).
Optymici to startupy zkrtkim staem: ponad
poowa zarejestrowaa dziaalno dopiero
w2014 r. lub pniej. Co trzeci optymista
wci nie zarabia regularnie (wgrupie
realistw coczwarty). Rwnoczenie
optymizm tych startupw moe zaskakiwa,
zwaszcza gdy wemie si pod uwag to, e
nie miay atwego wejcia na rynek tylko

22

M O D E L E B I Z N E S O W E I ROZ W J

co dziesity zacz zarabia natychmiast.

Wgrupierealistwcopity.
Co ciekawe, optymici wyranie czciej
nirealici obsuguj korporacje idue firmy
oraz chtniej sigaj po finansowanie zfunduszy
VC (23%) lub ze strony aniow biznesu
(24%). Najwyraniej ich optymizm przekonuje
inwestorw. Dla realistw te wskaniki wynosz
odpowiednio: 13% i15%. Moe to mie zwizek
ztym, e znacznie wicej optymistw ocenia
swj produkt jako nowe rozwizanie wskali
globalnej (56% vs. 42% wrd realistw), jest
toza istotny argument wprocesie inwestycyjnym.

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

Rozdzia II rda kapitau

Bartomiej Gola, partner

wSpeedUp Venture Capital
Group, przewodniczcy
Rady Programowej fundacji
Startup Poland
Kiedy spogldam na ten fragment badania
Polskie Startupy 2015, todwie rzeczy wydaj
mi si charakterystyczne iniepokojcezarazem.
Po pierwsze, mamy zaskakujco niski udzia
startupw finansowanych przez kapita
wysokiego ryzyka.
Pisz te sowa jako przedstawiciel tej brany
iwiem, e mog zosta oskarony olobbing.
Mimo to, powtrz zcaym naciskiem: nie znam
adnego kraju, ktremu udaoby si zbudowa
silny sektor RDI bez mocnego udziau kapitau
wysokiegoryzyka.
Budowanie brany innowacyjnej, na przykad
opartej otechnologie informatyczne, nie jest
wymysem tzw. brany startupowej, apodstaw
rozwoju Polski wnadchodzcych latach.

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

Nie da si bowiem stworzy nowoczesnego

europejskiego pastwa woparciu ocentra
outsourcingu isprzedawanie do bogatszych
krajw taniej siyroboczej.
Drug rzecz, na ktr chc zwrci uwag
jest fakt, e zaledwie 25% innowacyjnych
firm wsppracuje znauk. Ten wynik musi
nam zapali wgowach lampki ostrzegawcze.
Innowacja bowiem, poza kapitaem, oczym
pisaem wpoprzednim akapicie, potrzebuje
nauki. Dziaalno startupw powinna wduej
mierze polega na komercjalizacji wynikw
pracnaukowych.
Nie pisz tych sw, aby straszy czy narzeka.
Jedn znajwaniejszych funkcji niniejszego
badania jest poznanie stanu faktycznego
izdiagnozowanie barier rozwoju innowacji.
Po pierwszej edycji tego badania wiemy
zpewnoci, e potrzebujemy narzdzi
rozwijajcych bran venture capital ipolepszenia
procesu transferu wiedzy znauki do biznesu.
Tosprawy oznaczeniu fundamentalnym.

R D A K A P I TA U

23

Finansowanie to jeden zkluczowych

elementw warunkujcych rozwj startupw.
Jegodostpno ma znaczcy wpyw na zakres
ich dziaalnoci, skonno do inwestowania
winnowacje oraz liczb tworzonych miejsc pracy.

Niemal co pity badany startup sign

porodki zpolskich lub zagranicznych funduszy
venture capital (VC), tyle samo otrzymao
jeodaniowbiznesu.
Na kredyt bankowy mg liczy co 12. startup
(8%). Crowdfunding wci raczkuje zwynikiem
3%, co oznacza kilkanacie przypadkw wcaej
przebadanej populacji. Wartopodkreli, e aden
zbadanych startupw nie wskaza giedy, wtym
rynku New Connect, jako rda finansowania
swojej dziaalnoci.

Zodpowiedzi udzielonych na pytania dotyczce

rde kapitau wfirmach wynika, e niemal
60% polskich startupw finansuje si wycznie
ze rodkw wasnych. Kolejne rdo to rodki
zUE: wformie dotacji (23%) lub funduszu
zalkowego(7%).

rda kapitau w startupach

tylko rodki wasne

59%

bank (kredyt)

dotacja UE
23%
8%

3%
20%
18%

crowdfunding

anio biznesu

venture capital

24

R D A K A P I TA U

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

 Bootstrapperz y vs. pozostali

Poddano analizie rnice midzy startupami,

ktre finansuj swj kapita wycznie ze rodkw
wasnych nazwano ich bootstrapperami
(246 odpowiedzi) apozostaymi, ktrzy
sigajpo kapita ze rde zewntrznych
(169 odpowiedzi).
Porwnujc bootstrapperw zpozostaymi
startupami, mona doj do wniosku, e rodzaj
rda finansowania nie ma wikszego wpywu
na funkcjonowanie irozwj przedsibiorstwa.
Okazuje si, e wsposobie dziaania startupu
korzystajcego wycznie ze rodkw wasnych
istartupu finansowanego ze rde zewntrznych,
nie daje si zauway znaczcych rnic.
Te,ktre wystpuj, wynikaj conaturalne
zostroniejszego podejcia do wydatkw
wgrupie bootstrapperw. Jaskrawym
przykadem jest tutaj kwestia zatrudnienia:
coczwarty bootstrapper nie zatrudnia nikogo
oprcz zaoycieli, natomiast dziewi na dziesi
pozostaych startupw ma pracownikw.

Bootstrapperzy s te bardziej zmotywowani

do generowania przychodw dwa razy czciej
ni reszta startupw zarabiaj natychmiast
powejciuna rynek.
Odpowiedzi na pytanie opoziom innowacyjnoci
produktu wskazuj, e bootstrapperzy oceniaj
si skromniej: czciej tworz imitacje, atylko
trzy czwarte znich okrela swj produkt jako
nowe rozwizanie wskali globalnej, podczas
gdypozostae startupy twierdz tak w90%.
Warto podkreli, e wyniki tej samooceny
dlaobugrup s imponujco wysokie na tle redniej
krajowej wszystkich przedsibiorstw (rwnie
niebdcychstartupami)6.
Bootstrapperzy nie zamierzaj zmienia swojej
strategii: pytani orda finansowania rozwoju
firmy, dwa razy czciej ni pozostali wskazuj
ponownie na rodki wasne zaoycieli. Poowa
znich rozwaa jednak wprzyszoci inwestycj,
aco trzeci alians zpartnerem strategicznym,
copity za wzicie unijnej dotacji.

Innowacje produktowo-usugowe wdraa okoo 5060% polskich przedsibiorstw (wg GUS).

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

R D A K A P I TA U

25

Inne formy dofinansowania

Pytano rwnie oto, czy startupy korzystaj

zinnych, niefinansowych rodzajw wsparcia.
Tylko co dziesity zbadany startup skorzysta
zoferty inkubatora przedsibiorczoci
lubparku technologicznego, podobnym
(niskim)powodzeniem ciesz si akceleratory.
Zkolei mniej wicej 5% dziaao lub nadal
dziaa wramach inkubatora akademickiego,
czylizlokalizowanegoprzy uczelni.

Polskie startupy rzadko korzystaj te zpomocy

zestrony dowiadczonych przedsibiorcw.
Tylko12% odpowiedziao, e posikuje si
mentoringiem, tyle samo wskazao naudzia
wspotkaniach branowych, takich jakAula,
Hive, Startup Stage czy OpenReaktor.
Podobnieumiarkowanym powodzeniem
ciesz si konkursy, hackatony iStartup
Weekendy (wzalenoci odtypuimprezy
wziownichudzia712%badanych).

Inne formy dofinansowania

inkubator
akademicki
spotkania
branowe

inkubator
lub park
technologiczny

12%
10%
5%

7%

udzia
w Startup
Weekendzie

10%

akcelerator

12%

udzia
w konkursie
startupowym

26

R D A K A P I TA U

12%

mentoring

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

Jeli chodzi opotrzeby, tona obecnym

etapie rozwoju 60% startupw najbardziej
potrzebuje pienidzy. Poowa wskazaa
na nowych pracownikw, tyle samo
nalepsz sie kontaktw. Prawie co czwarty
startup odczuwa potrzeb zwikszenia
zasobwspecjalistycznejwiedzy.

Na koniec warto podkreli, e zagraniczne

rda zasobw (zarwno kapitaowych,
jakipozostaych) s duo mniej popularne
(lub dostpne) ni krajowe. Poziom korzystania
znich jest kilkakrotnie niszy, ni poziom
korzystania zich polskich odpowiednikw
(funduszy, inkubatorw, akceleratorw itp.).

Traktujc wiedz jako zasb, zapytano

startupy oich wspprac ze sfer nauki.
Chodzituouczelnie, instytuty, laboratoria,
atake regularne, nawet nieformalne, konsultacje.
Dokadnie co czwarty startup potwierdzi,
ewsppracuje znaukowcami.

Biece potrzeby wzgldem zasobw

Czy startup wsppracuje ze sfer nauki?

61%
49%

50%
Tak
25%

23%

6%

pienidze ludzie do
pracy

specjalistyczna
wiedza

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

kontakty wszystko
(network) mamy jak
trzeba

R D A K A P I TA U

27

Startupy wsppracujce znauk

Wrd badanych startupw 107 wsppracuje

zuczelni lub orodkiem naukowym.
Klientami startupw wsppracujcych
znauk sczciej (wporwnaniu
zpozostaymi) korporacje iinstytucje.
Toprawdopodobnie one sodbiorc produktw
zwizanych ztechnologiami KET, ktre
wytwarza cotrzeci startup zbadanej grupy
(co12.wrdpozostaych).

28

R D A K A P I TA U

Startupy wsppracujce znauk doceniaj swoje

technologie iczsto twierdz, e ich produkt jest
nowoci wskali globalnej. Trzykrotnie czciej
nipozostae zatrudniaj naukowcw idwukrotnie
chtniej patentuj swoje produkty (prawie poowa
znich). Nie mona na razie wskaza duych
rnic wzakresie tempa rozwoju czy wyceny tych
spekwporwnaniu zreszt firm.

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

Rozdzia III Zatrudnienie

Marcin Beme,
wspzaoyciel iCEO
Audioteka.pl, czonek
Rady Programowej fundacji
StartupPoland
Ciesz si, e wraporcie Polskie Startupy
2015 poruszono kwesti zatrudnienia,
bozbudowanie dobrego zespou jest kluczowym
elementem sukcesu startupu. Jeli uda si zebra
odpowiednie osoby, to jest pewne, e startup
bdzie si rozwija.
Zmojego dowiadczenia wynika, e proces
rekrutacji trzeba zacz jak najwczeniej ibardzo
stara si przy tym, aby zesp od pocztku by
profesjonalny. Jeli uda nam si znale takie
osoby, to potem owiele sprawniej przebiega
profesjonalizacja wszystkich procesw wfirmie.

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

Nawet jeli dla startupw takie sowa jak proces

istruktura brzmi obco, to zachcam, eby
odsamego pocztku dziaania prbowa ukada
swj biznes, bo bez tego mona si potem
potkn owasne nogi.
Zzainteresowaniem przeczytaem cz
Raportu dotyczc zaoycieli. Zmojego
dowiadczenia wynika, e owiele atwiej
zakada si biznes, jeli jest co najmniej dwoje
wsplnikw. Popierwsze, maj oni czsto rne
kompetencje, ktre si wzajemnie uzupeniaj,
ale co waniejsze, maj tewiksz si,
abyudwign wszystkie wyzwania, jakie stoj
przed startupem. Tozwaszcza przydaje si, kiedy
startup przeksztaca si wstabiln firm, ktra
zaczynaprzynosi regularnie przychody.

Z AT R U D N I E N I E

29

Zatrudnienie wstartupach to jeden

znajwaniejszych aspektw ich funkcjonowania.
Zpunktu widzenia przedsibiorstwa kompetencje
zespou zaoycielskiego oraz waciwy dobr
pracownikw decyduj opowodzeniu caego
przedsiwzicia. Zkolei na poziomie analizy
makroekonomicznej konieczna jest wiedza
natemat wielkoci zatrudnienia oraz tempa,
wjakim startupy tworz nowe miejsca pracy.
Pierwsza cz pyta dotyczya liczebnoci
istruktury zespou zaoycielskiego.
Cotrzecistartup prowadzi pojedynczy zaoyciel,
natomiast 60% zespoy dwu- lub trzyosobowe.
Ilu founderw tworzy startup?

Tylko co szsty startup nie zatrudnia nikogo.

Rwnoczenie 80% populacji to firmy mikro, czyli
zatrudniajce maksymalnie 10 osb.
Zatrudnienie w startupach

pon
ad

11

20

0o

brak
pracownikw
17%

1%

b8

b1

jeden
32%

os

ej 8%

wic
trzech
21%

W60% przypadkw wrd zaoycieli

jest osoba dowiadczona wzakadaniu
iprowadzeniu startupu. Grupy te zostan
gbiej zanalizowane wdalszej czci rozdziau.
Jakopracownikw rozumiano wbadaniu osoby,
ktre nastae wsppracuj zfirm, otrzymuj
zatowynagrodzenie inie s wsplnikami
bezwzgldu na form umowy, na podstawie ktrej
zachodzi opisana relacja. Stan tak rozumianego
zatrudnienia wprzebadanej populacji
przedstawiono na wykresie.

1 osoba 9%

510 osb
21%

dwch
39%

Startupy prowadzone solo s jako grupa

nawyranie wczeniejszym etapie rozwoju
nirednia dla caej populacji ifinansuj si
prawiewycznie zdotacji UE irodkw wasnych.
Wco trzecim startupie wsplnikiem jest kobieta,
wco szstym osoba zaangaowana wprac
naukow (co najmniej doktorant).

30

Z AT R U D N I E N I E

24 osoby
34%

Co wane, ponad trzy czwarte startupw

planuje zwiksza zatrudnienie co najmniej
wtakim tempie, wjakim bdzie wzrastaa
warto firmy aplany wtej kwestii s ambitne,
oczym bya mowa wrozdziale I. Warto te
przypomnie, epoowa startupw wskazuje
ludzi do pracy jako kluczowy zasb potrzebny
na biecym etapie rozwoju (oczym wspomniano
wrozdzialeII).

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

 Sp dnice vs. sp odnie

Dokadnie 28% startupw ma wrd zaoycieli

conajmniej jedn kobiet. Podgrupa spdnic
liczy wic 116 podmiotw, za spodni 300.
Wodniesieniu do realizowanych modeli
biznesowych mona zauway, e spdnice
rzadziej okrelaj software jako trzon swojej
dziaalnoci7 (39% vs. 53% wprzypadku spodni),
co znajduje potwierdzenie wtym, e poowa znich
zleca usugi programistyczne innym firmom
(robi to co trzeci startup mski).
Spdnice chtniej typuj na klientw
osobyindywidualne (58% vs.45%).

Za to wrd spodni znacznie wiksz

popularnoci cieszy si sprzeda wmodelu
SaaS iprodukcja oprogramowania dla firm
(odpowiednio: 27% vs. 43% dla SaaS oraz
12%vs.21% dla oprogramowania).
Wyrana jest natomiast przewaga kobiecych
startupw wobszarach projektowania
uytkowego iwzornictwa (17% vs. 8%).
Jednakwobszarach przesyconych technik,
takichjak robotyka, internet rzeczy, virtual/
augmented reality, energetyka, biotechnologia
iochrona zdrowia, atake usugi mobilne
wiksze rnicenie wystpuj.

Czy wrd zaoycieli jest kobieta?

Tak
28%

Pytanie o sposb wytwarzania produktu potwierdza, e faktycznie oprogramowanie jest w duo mniejszym stopniu istot dziaalnoci kobiecych
startupw, ktre w znaczco mniejszym stopniu programuj in-house (62% vs 81%) oraz czciej zlecaj programowanie innym firmom (45% vs. 36%).

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

Z AT R U D N I E N I E

31

Struktura wiekowa damskich imskich

startupw jest podobna, cho startupy dziaajce
duej to domena mczyzn. Rnice na
korzy spodni pojawiaj si przy wycenie
spek. Na podstawie dostpnych danych nie
moemy jednak stwierdzi, czy wysze wyceny
mskich przedsiwzi wynikaj zwikszej
odwagi wszacunkach, czy zfaktycznej wartoci
spki, zwaszcza e deklarowane tempo
wzrostu przychodw jest tylko nieznacznie
wiksze uspodni. Nie ma te znaczcej rnicy
wdowiadczeniu: w55% startupw kobiecych
wsplnikiem jest osoba ju kiedy prowadzca
firm, wmskich ten wskanik wynosi 65%.

Podobnie wkwestii rde finansowania rnice

s nieznaczne. Spdnice natomiast duo czciej
korzystaj zmentoringu (albo czciej si do tego
przyznaj!): 19% vs. 9% wgrupie mskiej).
Co ciekawe, duo rzadziej prowadz firmy
wpojedynk (23% vs. 36%).
Podsumowujc mona powiedzie, e rnice
wfunkcjonowaniu startupw, ktre maj wrd
zaoycieli kobiety, itych, ktre ich nie maj,
sniewielkie. Te istniejce mog ulec zatarciu
przybadaniu na wikszej prbie przedsibiorstw.

Wycena: spdnice vs. spodnie

kobiety
mczyni

43%
31%

30%
22%

19%

21%
14%
7%

warto do 100 tys. z

START

32

warto do 1 mln z
PRE-SEED

Z AT R U D N I E N I E

warto do 8 mln z
SEED

6%

warto do 20 mln z
SEED+

6%

warto pow. 20 mln z

RUNDA A

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

Dowiadczeni vs. debiutanci

Porwnano te startupy prowadzone przez

dowiadczonych, czyli tych, ktrzy ju kiedy
zakadali iprowadzili startup (61% populacji,
254 startupy), ztymi, ktrych zaoyciele
todebiutanci (38%, 156 startupw).
To wany kontekst, zwaszcza wperspektywie
bada wkolejnych latach, bo pokae tempo
rotacjikadr isi napywu wieej krwi do brany,
atake pozwoli oceni, na ile dowiadczenie
jestistotnym zasobem wtym biznesie.
Czas istnienia na rynku wobu grupach jest prawie
identyczny, wystpuje natomiast wyrana rnica
wwyborze formy prawnej: wicej (trzy czwarte)
dowiadczonych decyduje si na form spki
handlowej (poowa debiutantw). Klientami
dowiadczonych czciej s firmy, zwaszcza due.
Jeli chodzi ornice wmodelach biznesowych,
to s one zauwaalne, aczkolwiek nie drastyczne.
Mona powiedzie, e SaaS, usugi mobilne,
e-Commerce, Big Data ioprogramowanie dlafirm
to obszary zdecydowanie czciej wybierane
przezdowiadczonych.

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

Co ciekawe, rzadziej cho nieznacznie

podejmuj si oni realizacji projektw
hardwareowych. Nie s to jednak rnice
wskazujce na to, e dowiadczenie warunkuje
zdecydowanie odmienny model funkcjonowania
wbiznesie. Podobnie rzecz si ma wodniesieniu
do gwnych rde finansowania, cho
dowiadczeni chtniej izapewne atwiej,
cozrozumiae sigaj po rda zewntrzne,
takie jak fundusze VC czy anioy biznesu.
Cociekawe, skonno do finansowania wycznie
ze rodkw wasnych jest niemal na tym samym
poziomie, podobnie jak ch skorzystania
zerodkw unijnych. Przewaga dowiadczonych
zaczyna by wyrana jeli zapytamy
oprzychody: 53% znich deklaruje stabilno
wpyww wokresie do roku od podjcia pracy
nadprojektem, tylko co czwarty wci nie osiga
staych przychodw. Wgrupie debiutantw
obawskaniki wynosz po 38%.

Z AT R U D N I E N I E

33

Startupy dowiadczonych s wycenione wyej

iwykazuj wiksze stopy wzrostu przychodw.
Mona zatem zaoy, e dowiadczenie sprzyja
szybszemu budowaniu wartoci spki.
Wobszarze zatrudnienia rnice s spore:
tylko co dziesity dowiadczony nie zatrudnia
nikogo, podczas gdy co czwarty debiutant
nie ma adnych pracownikw. Prawie poowa
dowiadczonych zatrudnia ponad pi osb,
awrd debiutantw co trzeci.

Co ciekawe, nie ma adnych rnic

midzy obydwiema grupami, jeli chodzi
oskonno do wchodzenia na rynki
zagraniczne. Jednakdowiadczeni czciej
licencjonuj lubpatentuj wytwarzane przez
siebie technologie, co moe wskazywa,
edowiadczenie wbiznesie kae bardziej
docenia te metody zabezpieczenia
przewagikonkurencyjnej.

Po jakim czasie projekt zacz przynosi regularne przychody?

dowiadczeni
debiutanci

38%

35%
29%

26%

18%
11%

9%

od razu

34

po kilku miesicach,
do roku

Z AT R U D N I E N I E

13%

po roku, dwch

8%

10%

po ponad
dwch latach

wci nie zarabiamy

regularnie

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

Star tupy naukowcw

15% startupw zostao zaoonych przez osoby

zwizane zawodowo znauk8. Grupa tajest
nieliczna (64 firmy), lecz ciekawa, dlatego
postanowiono wymieni jej gwne cechy.
Przede wszystkim startupy naukowe najchtniej
operuj wtakich obszarach jak hardware,
biotechnologie9, narzdzia analityczne10,
atake energetyka iedukacja. Czciej ni inne
(63%) postrzegaj swj produkt jako nowo
wskali globalnej.
Ponad poowa znich wsppracuje zorodkami
naukowymi, jednak wchodz na rynki zagraniczne
na podobnym poziomie jak pozostae startupy.

Najciekawiej przedstawiaj si rnice wzakresie

rde finansowania startupy naukowcw
s skuteczniejsze wzdobywaniu finansowania
zewntrznego, zwaszcza funduszy VC irodkw
UE, oraz duo czciej korzystaj zinkubatorw
przedsibiorczoci, parkw technologicznych
iprogramw akceleracyjnych. Jako rdo
finansowania rozwoju firmy te, co oczywiste,
wskazuj granty naukowe. Barier wich rozwoju
mog by natomiast trudnoci zdostpem
doodpowiednio wykwalifikowanej kadry, ktr
naukowcy wskazuj jako brakujcy zasb.
Obawy te nie dziwi wobec faktu, e a poowa
znich zatrudnia innych naukowcw, atrzy czwarte
planuje zwikszenie zatrudnienia.

Rozumiemy przez to co najmniej doktorantw.

Dokadnie: Life Science/Healthcare/Biotechnologie.
10
Dokadnie: Analityka/Research Tools/Business Intelligence.
9

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

Z AT R U D N I E N I E

35

Rozdzia IV Ekspor t

Jakub Krzych,
wspzaoyciel
iCEO Estimote, Inc.
Gdy ponad roku temu
krakowskie biuro Estimote odwiedzi
Dave Cockle,Developers Relationship
Manager zlondyskiego oddziau firmy
Apple, nie sdziem,e pomoe mi rozwika
zagadk: dlaczego brana globalnych
usug technologicznych wPolsce ronie?
Podczasjednej zrozmw Dave zwrci miuwag
na to, jak bardzo silna jest spoeczno
programistwnaurzdzenia Apple wPolsce,
atake wkrajach takich jak Rumunia, Bugaria,
Ukraina.Nie umia wtedy wyjani tego fenomenu,
lecz gdy tylko wymieni te pastwa od razu
wiedziaem,wczym rzecz: chodzi oarbitra.
Modzi izdolni programici, czsto tzw. wolni
strzelcy,rozumiej, e inwestujc niewiele
czasu wnauk technologii, mog oferowa
wysokiej jakoci usugiklientom zbogatych
krajw takich jak Stany Zjednoczone czy

36

EKSPORT

WielkaBrytania. yjc wWarszawie, Krakowie,

Poznaniu czyWrocawiu,ponosz niskie
koszty utrzymania, azarabiaj na poziomie
europejskim.Swojprac realizuj zdalnie,
ajzyk angielski pozwala imnietylko zsukcesem
realizowa projekty, alete pozyskiwa nowe.
Zczasem cz si wgrupy przedsibiorcw,
zakadajc tzw.software housey iposzerzajc
ofertonowe usugi. Czsto zachodni klienci,
ktrych obsuguj, to startupy lubagencje
pracujce nad nowymiproduktami iposzukujce
niszych kosztw. Wielomiesiczne dowiadczenia
wpracy znimi, prostotaich projektw, atake
coraz wikszy sukces finansowy sprawiaj,
elokalni przedsibiorcyprbuj sami swoich
si. Zaczynaj tworzy globalne iinnowacyjne
produkty technologiczne,lecztymrazem
juniena zlecenie klienta, lecz zwasnej
inicjatywy. To daje pocztek zupeenie
nowejgeneracji startupw, ktrych ambicje
sodrazu midzynarodowe.Tenorganiczny trend
bdzie wPolsce narasta ijestem przekonany,
ewkolejnychlatach zobaczymy wiele
fenomenalnych produktw Made in Poland!.

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

Go global to haso towarzyszce niemal kadej

startupowej inicjatywie. Zjednej strony sukces
osigaj ci, ktrzy zdobywaj najbardziej
wymagajce rynki zagraniczne. Zdrugiej
rynekkrajowy nieraz stanowi punkt wyjcia
dla przedsiwzi zakrojonych na szersz skal.
Jaki jest faktyczny wymiar obecnoci polskich
startupw zagranic?
Wrd ankietowanych startupw
54%toeksporterzy, natomiast 40% stwierdza,
e nie sprzedaje poza Polsk11. To wysoki wynik,
zwaywszy, e wcaym sektorze polskich MSP
jedynie 7% przedsibiorstw prowadzi dziaalno
eksportow (Starczewska-Krzysztoszek 201212).
Wskanik eksportu na poziomie 50% dotyczy
wPolsce firm rednich, czyli zatrudniajcych
50osbiwicej.

Mona wic powiedzie, e wodniesieniu

dodziaalnoci eksportowej startupy zachowuj
si tak, jakby dysponoway potencjaem
firmy redniej, podobnie oceniajc swoj
sikonkurencyjn.
Wrd eksportujcych startupw prawie poowa
realizuje za granic ponad 50% swojej cakowitej
sprzeday (wykres). Dla 60% eksporterw
gwny kraj przeznaczenia to Wielka Brytania
lubStany Zjednoczone. Wanym odbiorc s take
Niemcy. To bardzo wymagajce rynki, co wiadczy
owysokim poziomie oferty polskich startupw.
Copity startup utrzymuje oddzia zagraniczny13.

Udzia eksportu w sprzeday

zi 6%

powied

brak od

90-100%
16%
50-90%
10%
10-50%
10%

nie mam
klientw za
granic
40%

do 10%
18%

11

 % ankietowanych nie odpowiedziao na pytanie oeksport.

6
Starczewska-Krzysztoszek A. Konkurencyjno sektora MSP. Raport zbada, PKPP Lewiatan, Warszawa 2012.
http://issuu.com/pkpplewiatan/docs/raportmsp2012_pl
13
Pojcie oddzia zagraniczny traktowalimy szeroko, take jako nieformalnego rezydenta, ktry dba ointeresy spki.
12

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

EKSPORT

37

Eksporterzy vs. lokalni

Eksporterzy (227 podmiotw) to firmy

funkcjonujce na rynku duej ni lokalni
(171podmiotw). Nie s to jednak
rniceznaczce.
Wmodelach biznesowych eksporterw mocno
dominuje produkcja softwareuwmodelu
B2B iSaaS. Jeli chodzi okonkretne produkty,
towyranie czciej tworz oni software
housey, gdzie produkuj oprogramowanie
dlafirm, narzdzia dla deweloperw,
elektronik oraz produkty zwizane
zdesignemiprojektowaniemuytkowym.

Eksporterzy duo krcej ni pozostali

czekaj nastay przychd: co pity zarabia
od razu, w60%przypadkw przychody
stabilizuj sidoroku od rozpoczcia pracy
nad projektem. Przewaga eksporterw
jesttewyrana przywycenie spek (wykres).
Wynikitepotwierdzaj tez, e sprzeda
narynkach zagranicznych przypiesza
monetyzacj biznesu oraz podnosi jego
warto. To sytuacja podobna jak wprzypadku
dowiadczonych idebiutantw, jednak wkwestii
wyceny spekefekt jest tutajduosilniejszy.

Po jakim czasie projekt zacz przynosi regularne przychody?

eksporterzy
lokalni

47%
39%

23%

21%

18%
13%
9%

od razu

14

po kilku miesicach,
do roku

11%

po roku-dwch

9%

8%

po ponad
dwch latach

wci nie zarabiamy

regularnie

Uwzgldniajc tylko tych, ktrzy wskazali wzrost przychodw w trybie rocznym. Jest to wic szacunek zaniony, bo nie uwzgldnia tych,
ktrzy maj rwnie wysokie tempo wzrostu, lecz zaznaczyli tryb miesiczny.

38

EKSPORT

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

Przychody eksporterw nie tylko szybciej

sipojawiaj, ale rwnie szybciej rosn:
cotrzeci14 deklaruje wzrosty roczne
przekraczajce 50%. Wgrupie lokalnych
zaledwie co dziesity.

Co ciekawe, prawie nie wystpuj rnice

podwzgldem rde finansowania eksporterw
ilokalnych oprcz dwukrotnie czstszego
finansowania eksporterw przez aniow biznesu
(25% vs. 12%) iich trzykrotnie czstszego udziau
wprogramach akceleracyjnych.

Struktura startupw na rnych etapach wyceny

eksporterzy
lokalni

47%

32%
22%

20%

21%

22%
18%
8%

7%

warto do 100 tys. z

START

warto do 1 mln z
PRE-SEED

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

warto do 8 mln z
SEED

warto do 20 mln z
SEED+

3%
warto pow. 20 mln z
RUNDA A

EKSPORT

39

Wtym drugim przypadku moe mie to zwizek

zfaktem, e programy te kieruje si prawie
wycznie do startupw zorientowanych
naekspansj zagraniczn, wic po prostu
niesdostpne dla tych, ktrzy jej nie planuj.
Eksporterzy duo czciej licencjonuj
lubpatentuj technologie (40%, przy zaledwie
16% lokalnych). Najwyraniej podobnie
jakdowiadczeni traktuj to jako skuteczn
metod zabezpieczenia przewagi konkurencyjnej
na rynkach zagranicznych.

Co ciekawe, eksportuje niemal identyczny

odsetek debiutantw idowiadczonych,
zatemdowiadczony wsplnik wcale
niejestbardziej skonny do prowadzenia
dziaalnoci zagranic.
Skoro wic wyniki ankiety wyranie potwierdzaj,
e ekspansja poza Polsk jest bardziej opacalna
ni dziaalno lokalna, wynik ten moe
zaskakiwa, a przy okazji nasuwa pytania
oprzyczyny takich decyzji. Temat ten warto
podj przy okazji kolejnych bada.

Eksporterzy tworz wicej miejsc pracy

nifirmy sprzedajce na rynku lokalnym:
tylko10% nikogo nie zatrudnia (25% lokalnych),
aponadpoowa zatrudnia minimum pi osb
(coczwartylokalny).

40

EKSPORT

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

Rozdzia V Innowacyjno

Leszek Grabarczyk,
Zastpca Dyrektora
Narodowego Centrum
Bada iRozwoju, czonek
Rady Programowej fundacji
StartupPoland
Przeprowadzone przez fundacj Startup Poland
badanie dotyczyo pewnego obszaru dziaalnoci
polskich startupw ikoncentrowao si nafirmach
tworzcych bran cyfrow. Trzebaotwarcie
powiedzie, e wPolsce znajdujemy si
jeszcze naetapie tworzenia rynku startupw,
adziaalno wielu znich co pokazuj wyniki
badania nie jest jeszcze sprofesjonalizowana.
Zpunktu widzenia potrzeb gospodarki
ikoniecznoci zwikszania innowacyjnoci
poszczeglnych bran podstawowym wyzwaniem
dla polskich startupw pozostaje zmiana ich
modelu funkcjonowania ioparcie rozwoju
oprojekty B+R.

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

Zbyt mao firm angauje si wdziaalno

badawczo-rozwojow, ktra cho czasoikosztochonna zpowodzeniem moe
by finansowana ze rodkw publicznych
iprywatnych. Na rynku nadal mamy zdo czynienia
znadpodapienidza.
Rwnie wane jest podnoszenie izwikszanie
poziomu kompetencji technologicznych,
czytowoparciu owasne zespoy RDI,
czyekspertw zewntrznych, np. naukowcw
zainteresowanych komercjalizacj wynikw
B+R. Osigniciu tych celw su uruchomione
przez NCBR programy zrodziny BRIdge,
wszczeglnoci BRIdge Alfa, dziki ktremu
startupy technologiczne mog zyska nie tylko
wsparcie merytoryczne ifinansowe, ale take
pen opiek biznesow.

I N N O W A C YJ N O

41

Ostatni cz Raportu powicono kwestii

innowacyjnoci wstartupach oraz charakteru
dziaalnoci badawczo-rozwojowo-innowacyjnej
(RDI), jak podejmuj te podmioty. Do pyta
zamknitych biorc pod uwag, e badanie
byo wykonywane po raz pierwszy dodano
cztery pytania otwarte ipozwolono startupom
na cakowicie nieskrpowan wypowied.
Choanaliza materiau pozyskanego wten sposb
bya duo trudniejsza, pozwolia zaobserwowa
oglne tendencje ipozyska spontaniczne opinie
na temat innowacji iich miejsca wcodziennym
yciustartupw.
Na pocztek zapytano opoziom innowacyjnoci
produktu, proszc owybr zaproponowanego
zakresu jego nowoci. Prawie poowa
startupw zadeklarowaa, e ich rozwizanie
jestrozwizaniem nowym wskali globalnej.
Co trzeci ankietowany uwaa, e pracuje nad
rozwizaniem, ktre jest nowoci wskali lokalnej,
aco czwarty przyznaje, e jego produkt
to raczej imitacja, cho ma specyficzne przewagi.

15

Wiele startupw wskazao produkt jako nonik

kluczowej innowacji. Chodzi tutaj zarwno
oinnowacj przeomow (52% wskaza),
jakiotak, ktra jest ulepszeniem istniejcego
rozwizania (40%)15.
Jak ju wspomniano wrozdziale powiconym
zasobom, co czwarty startup wsppracuje
znauk, co jest uwaane za potencjalne rdo
innowacyjnych rozwiza. Niemao, bo 59firm
(15%) zadeklarowao, e ich dziaalno
mazwizek zprzemysem najwyszej techniki,
czyliKET: Key Enabling Technologies.
Prawie co trzeci badany startup zadeklarowa,
e posiada patent, zastrzeony znak towarowy,
kupuje lub sprzedaje licencje na technologie
grup t nazwano patentujcymi.

Tworzc kategorie nonikw innowacji, posuono si klasycznym podziaem, zgodnym zwytycznymi OECD zawartymi wPodrczniku Oslo
oraz wydawnictwem Nauka itechnika wydawanym cyklicznie przez GUS: OECD. Podrcznik Oslo. Zasady gromadzenia iinterpretacji danych
dotyczcych innowacji, Ministerstwo Nauki iSzkolnictwa Wyszego, wyd. III, Warszawa 2008 oraz: Nauka itechnika w2013 r., GUS, Szczecin 2010.

42

I N N O W A C YJ N O

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

Poziom nowoci produktu / usugi

49%

32%
23%

nasz produkt to nowe

rozwizanie
w skali globalnej

nasz produkt to nowe

rozwizanie
w skali lokalnej

nasz produkt to imitacja

Kluczowa innowacja tkwi...

54%
43%

20%

21%

25%
18%
5%

w produkcie
w produkcie
nowo
ulepszenie,
(technologiczna), nowa wersja
znaczca
rozwizania
zmiana, nowe
rozwizanie

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

w procesie
wytwarzania
produktu/
usugi

w organizacji
(pracy,
produkcji,
firmy)

w marketingu
(kana,
komunikacja,
customer
experience,
design itp.)

w modelu
biznesowym
(moesz
wskaza
ktry
element)

I N N O W A C YJ N O

nie uwaam
tego
startupu za
innowacyjny

43

P a t e n t u j c y v s . p o z o s t a l i

Grupa patentujcych liczy 149 startupw16.

Grupa pozostaych jest prawie dwukrotnie
liczniejsza (278 podmiotw).

Czciej te licz na unijn dotacj, zwaszcza

wperspektywie finansowania rozwoju
(aniebiecej dziaalnoci).

Rnic jest sporo, pojawiaj si one ju na etapie

wyboru formy prawnej. Patentujce startupy
zdecydowanie czciej wybieraj form spki
prawa handlowego, natomiast dwukrotnie
rzadziej jednoosobow dziaalno gospodarcz
(tylko co dziesity). Ciekawe jest to, e klientami
patentujcych czsto (ponad 35% przypadkw)
s instytucje mona tu zaryzykowa tez,
e tenrodzaj klienta szczeglnie chtnie
kupuje produkt chroniony prawem wasnoci
przemysowej. Cozrozumiae, patentujcy,
dwukrotnie czciej ni pozostali, postrzegaj
swj produkt jako nowo wskali globalnej
(prawie 70% znich).

Arosn szybko: co pity patentujcy

deklaruje poziom wzrostu rzdu 100%
rocznie todwukrotnie czciej ni wgrupie
pozostaych. Posiadanie patentw sprzyja
te,conaturalne, kontaktom ze wiatem nauki:
a40% patentujcych wsppracuje zuczelniami
(tylko co pity pozostay), czciej zatrudniaj
naukowcw imaj ich wrd zaoycieli.
Patentujcy czciej decyduj si na globaln
ekspansj. Oddziay zagraniczne posiada
cotrzeci znich (trzy razy czciej ni pozostali),
a 3/4znich sprzedaje swoje produkty zagranic
(poowastartupw pozostaych).

Kluczowa rnica pomidzy analizowanymi

grupami to rda finansowania. Patentujcy
dwa razy czciej sigaj po pienidze
(ijeotrzymuj) od inwestorw typu venture
capital lub od aniow biznesu. S generalnie
bardziej aktywni: czciej bior udzia
wkonkursach, korzystaj zmentoringu,
inkubatorw, stosuj crowdfunding, pojawiaj
sina spotkaniach branowych.

16

Do patentujcych zaliczyymy rwnie tych, ktrzy zaznaczyli wodpowiedzi opcj: uwagi, poniewa wszystkie te uwagi dotyczyy sytuacji,
wktrej proces patentowania (lub pochodnych) jest wtoku.

44

I N N O W A C YJ N O

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

 Nieinnowac yjne star tupy

Dla zrwnowaenia optymizmu innowacyjnych

startupw wykonano te pogbion analiz
niewielkiego zbioru podmiotw (21 firm),
ktre postrzegaj si jako nieinnowacyjne.
Odbiorcami oferty tych startupw s czciej
klienci indywidulani (60% vs. 50% dla caej
populacji), aowiele rzadziej firmy. Wydaje si,
eistota nieinnowacyjnoci tej grupy projektw
tkwi wcharakterze produktu, ktry same
startupy okrelaj jednoznacznie jako imitacje.
Niemamyprzy tym pewnoci, czy innowacyjno
nie wystpuje jednak winnych obszarach
dziaalnoci tej grupy firm.

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

Mona zatem przypuszcza, e startupy,

ktre wwyrany sposb nie tworz innowacji
produktowych, maj tendencj do surowej oceny
poziomu swojej innowacyjnoci sensulargo.
Zdrugiej strony imitacja wyranie przynosi
imkorzyci: 2/3 znich zaczo zarabia od razu
lub wcigu pierwszego roku icho deklarowane
wzrosty przychodw nie s bardzo wysokie,
tonadzieje na rozwj wcigu kolejnych dwch
lat s odwaniejsze ni rednio wcaej populacji.
Wrd nieinnowacyjnych nie brakuje bowiem
optymistw, ktrzy uwaaj, e warto ichfirmy
wzronie co najmniej 5-krotnie: wskazuje
takapoowa tych firm.

I N N O W A C YJ N O

45

Jak ju wspomniano, aby zbada rda

innowacyjnoci wstartupach, zadano
ankietowanym cztery pytania otwarte.
Wpierwszym poproszono oopis tego,
jak tworz si innowacje wfirmie, wdrugim
owymienienie rde inspiracji. Trzecie
pytanie dotyczyo aktywnoci RDI: jakstartupy
rozumiej tenproces ijak go realizuj.
Wostatnim chodzio oinformacj, czy wzespole
jest wydzielony dziaRDI. Analiza danych
pozyskanych zodpowiedzi na pytania otwarte
odbya simetod kodowania sw kluczowych,
grupowania kodw oraz ichanalizy.
Pierwszy wniosek, ktry nasuwa si
napodstawie analizy zebranych danych jest taki,
efundamentem tworzenia przez startupy nowych
rozwiza s ich klienci. Inspiracj dla wikszoci
przebadanych firm s przede wszystkim: rozmowy
zklientami, zgaszane przez nich potrzeby,
pozyskiwane informacje zwrotne. Warto przy
tym zaznaczy, e tworzc nowe rozwizania,
startupy kieruj si raczej opini swoich obecnych
uytkownikw, natomiast stosunkowo rzadko
zwasnej inicjatywy testuj nowe rozwizania
naodbiorcach potencjalnych. Firmy sporadycznie
decyduj si na podjcie prac nad innowacj,
kierujc si wynikami klasycznych bada rynku,
staraj si raczej odpowiada tworzeniem nowych
produktw tam, gdzie pojawia si konkretny
problem zgoszony przez klientw lub tworz
rozwizania na podstawie wasnej analizy rynku
(cytat zankiety): poszukiwanie problemu
wzakresie ochrony zdrowia najmodszych dzieci,
ktry do tej pory niemia idealnego rozwizania.
Wprocesie tworzenia nowych rozwiza due
znaczenie ma zdobyte wczeniej dowiadczenie.
Wodpowiedziach czsto paday nazwy
bran, zktrych wywodz si zaoyciele

46

I N N O W A C YJ N O

(np. marketing, e-commerce). Ale nie tylko

kwalifikacje zawodoweokazuj si przydatne
rwniewane, anieraz cenniejszym rdem
inspiracji, okazuj si wnioski wycignite
zdowiadcze yciowych: bycia rodzicem,
pacjentem czyzwykym uytkownikiem Internetu.
Co do metod pracy nad pomysem, zdecydowanie
najczciej jest toburza mzgw, kilka
razy pojawio si rwniewskazanie
na Lean Startup. Wieleodpowiedzi
potwierdzao brak ustalonegosposobu
tworzenia innowacji sugerujc, epowstaj
one wgowie, podprysznicem, czy s
poprostu przypywemnatchnienia. Zaledwie
kilka startupw wskazao na wspprac
zzewntrznymi doradcami lubekspertami.
Kolejne pytanie dotyczyo rde inspiracji
itutaj znw badani najczciej wskazywali
nasugestie ipotrzeby zgaszane przez klientw.
Analizaodpowiedzi prowadzi downiosku,
e rda innowacji wfirmach s czsto do
pragmatyczne, np. wzorowanie si nainnych
startupach, kierowanie si trendami, analiza
potrzeb rnych grup klientw. Spora cz
odpowiadajcych czerpie pomysy poprostu
zotoczenia oraz od ludzi, ktrych spotyka.
Nawizje, idee czy czerpanie natchnienia
zpodry iprzyrody wskazao zaledwie
kilka osb. Natchnieniem bywaj te
konferencje branowe oraz inspirujce, due
firmy odnoszce sukces, takie jak Apple czy
Amazon. Wrdpolskich startupw spora
grupa osb inspiruje si kierunkami rozwoju
nowoczesnych technologii, std chtnie ledz
oni wiadomoci natentemat ispotykaj si na
konferencjach iinnych branowych zlotach.
Efektem tychdziaa bywaj, przykadowo,
prby zastosowania danego rozwizania

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

wzupenie nowej dziedzinie albo poczenie

dwch pomysw wjeden iposzukiwanie dla
niego nowych zastosowa. Inspiracj bywaj
te historiesukcesu zarwno polskich jak
izagranicznych startupw oraz przykady firm
iosb ze wiata biznesu, ktrym si powiodo .
Niewielka grupa badanych wskazaa, e szuka
pomysw na nowe produkty wksikach lub
opracowaniach naukowych. Temat uniwersytetw
wkontekcie potencjalnej wsppracy przy
innowacjach pojawi si wzaledwie kilkunastu
spontanicznych odpowiedziach, co trzeba uzna
zawynik saby.
Temat innowacji wywoa wypowiedzi
natemat imitacji. Kilka startupw wskazao
wprost na fakt, e ich rozwizanie jest
skopiowane zinnych rynkw (cytat):
niejestemy wybitnymi innowatorami,
raczejinteligentnymiobserwatorami.
Trzecie pytanie dotyczyo tego, jak
startupy rozumiej irealizuj dziaalno
RDI. Najczstszodpowiedzi byo:
ulepszanieistniejcego produktu/procesu.
Niecorzadziej startupy deklaroway, eszukaj
cakiem nowych rozwiza isposobw,
by je wdraa. Wrdinnych odpowiedzi
pojawiay sitake: przygotowanie
rozwiza dla konkretnych klientw oraz
(ponownie) analizadanych opisujcych
zachowania wasnychuytkownikw. Wrd
odpowiedzi natopytanie udzielono rwnie
kilku wskazujcych, e tworzenie innowacji
odbywasiprzez zamierzone kopiowanie
rozwiza zinnych rynkw. Ponowniekwestia
wsppracy znauk padaa do rzadko, bardziej
wkontekcie niedostatku tej wsppracy,
jejnieformalnego charakteru, aczasem wrcz
rozgoryczenia jej brakiem.

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

Ostatnie pytanie otwarte dotyczyo istnienia

zespou RDI wfirmie. Cztery razy wicej
odpowiedzi wskazywao na brak, ni naposiadanie
grupy pracownikw dedykowanej wycznie
pracy nad innowacj. Uzasadnienia dla faktu
niewydzielania takiej jednostki wfirmie
byy bardzo rne. Wniektrych startupach
tworzeniem nowych rozwiza zajmuj
siwycznie zaoyciele, podczas gdypracownicy
skupiaj si na biecej obsudze klientw.
Sporacz odpowiadajcych uwaa, e skoro caa
firma jest innowacyjna, to niemakoniecznoci
tworzenia osobnego zespou pracujcego nad
czym nowym. Chodzi te poprostu onisk
liczebno zespow: Jest nas caa dwjka,
wic robimy wszystko sami. Wrdodpowiedzi
pojawio si kilka wskazujcych, e polskie
startupy wogle nie pracuj na innowacjami
np.mamy wplanach RDI. Nie mamy
nato(tj.nautworzenie odrbnego zespou)
obecnie rodkw.
Podsumowujc temat wdraania innowacji
jest wany dla startupw, ktre szczerze
iwyczerpujco opisyway, jak faktycznie wyglda
wich firmach realizacja tego kluczowego procesu.
Wwypowiedziach szczeglnie czsto pojawiay
si wyraenia: pasja oraz klienci, ktre wsplnie
stanowi gwne paliwo napdzajce procesy
innowacyjne wstartupach. Wida ju niewielk
grup przedsiwzi, wktrych procesy te
zostay ju sprofesjonalizowane: wydzielone
iustrukturyzowane. Wikszo startupw
dziaajeszcze do spontanicznie, lecz wiedza
orynku iwiadomo jego rosncych potrzeb
powoduje, e wwielu odpowiedziach pojawia
si informacja oplanach iprbach powaniejszego
podejcia do tematu. Na ile konkretne s te
zamierzenia dowiemy si przy okazji kolejnych
edycji badania.

I N N O W A C YJ N O

47

Sylwetki autorek

dr Agnieszka Skala
Doktor nauk ekonomicznych, absolwentka Szkoy
GwnejHandlowej, adiunkt na Politechnice Warszawskiej,
wspzaoycielka Szkoy Przedsibiorczoci
InnovationNestSPIN.
Prowadzi zajcia z przedsibiorczoci na Politechnice
Warszawskiej i Akademii Leona Komiskiego.
Pracujenaukowo w obszarze przedsibiorczoci
wysokiejtechniki orazgospodarki cyfrowej.
Absolwentka pierwszej edycji Lean LaunchPad Educators
Program na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley.
Czonek Rady Programowej fundacji Startup Poland.
Organizatorka pierwszej edycji Startup Weekend NEXT
wWarszawie. Wspiera wartociowe inicjatywy edukacyjne
nastyku nauki, technikiibiznesuwPolsce.

48

S Y LW E T K I A U TO R E K

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

Eliza Kruczkowska
Absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego na kierunku
Dziennikarstwo iKomunikacja Spoeczna oraz Middlesex
University wLondynie na kierunku Komunikacja.
Obecniedoktorantka Kolegium Ekonomiczno-Spoecznego
Szkoy Gwnej Handlowej.
Eliza dowiadczenie zdobywaa pracujc zarwno
dlasektora IT, wsppracujc zmarkami Huawei iMozilla,
jakiorganizacjami pozarzdowymi (Fundacja ePastwo
iprojekt Koduj dla Polski). Dziki pracy dla Jana Rokity
poznaa realia rzdzce polsk scena polityczn, akilka
latzagranic (Madryt, Londyn iMonachium) nauczyo
jpatrze na biznes globalnie.
Od kwietnia 2015 roku peni funkcj prezesa zarzdu Startup
Poland, oddolnej organizacji zaoonej przez nowoczesnych
przedsibiorcw, ktra ma na celu pomoc wtworzeniu
lepszych warunkw dla polskich startupw, budowanie dialogu
zadministracj publiczn oraz identyfikacj irekomendowanie
dziaa stymulujcych przedsibiorczo technologiczn
wnaszym kraju.

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

S Y LW E T K I A U TO R E K

49

Magdalena A. Olczak
Absolwentka Uniwersytetu Kardynaa Stefana Wyszyskiego
wWarszawie na kierunku Edukacja Medialna iDziennikarstwo.
Obecnie doktorantka wKolegium Nauk oPrzedsibiorstwie
Szkoy Gwnej Handlowej. Prowadzi badania nad funduszami
venture capital oraz startupami wPolsce.
Karier zawodow zaczynaa jako dziennikarka ekonomiczna
wGazecie Wyborczej oraz Dzienniku Gazecie Prawnej.
Braa rwnie udzia wmidzynarodowych projektach
dziennikarskich m.in. bya stypendystk Thomson
ReutersFoundation.
Prowadzi zajcia na Uniwersytecie Kardynaa Stefana
Wyszyskiego. Uczy studentw dziennikarstwa tego,
jakpisa imwi wmediach owydarzeniach zwizanych
zekonomiibiznesem.

50

S Y LW E T K I A U TO R E K

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T

Fundacja Startup Poland jest gosem spoecznoci polskich startupw.

Za cel stawia sobie budowanie dialogu z administracj publiczn
orazidentyfikacj i likwidacj barier, ktre ograniczaj rozwj nowych,
innowacyjnych firm w Polsce.
Raport powsta przy wsparciu:

Koordynator badania: dr Agnieszka Skala

Zesp badawczy: Eliza Kruczkowska, Dominika Basaj, Julia Kadubowska, Kacper Kos
Projekt graficzny: Business Edge

Wszelkie komentarze i uwagi prosimy wysya na adres e-mail:

kontakt@startuppoland.org
Fundacja Startup Poland
ul. Franciszka Bohomolca 15
01-613 Warszawa
Publikacja jest dostpna na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa 3.0 Polska, pewne prawa
zastrzeone na rzecz autorw i Fundacji Startup Poland. Pena tre licencji jest dostpna na stronie
creativecommons.org/licenses/by/3.0/pl. Zezwala si na dowolne wykorzystywanie treci publikacji
podwarunkiem wskazania autorw oraz podania informacji o licencji.

Fundacja Startup Poland reprezentuje

rodowisko innowacyjnych przedsibiorcw
ijest gosem polskich startupw. Jej celem
jest budowanie wiadomoci potencjau
startupw wrd decydentw, politykw
isamorzdowcw.
Wswoim dziaaniu koncentruje si
na identyfikacji ilikwidacji barier
ograniczajcych rozwj innowacyjnych firm
wPolsce oraz wspiera dziaania legislacyjne
budujce ekosystem startupowy wPolsce.

N A Z WA RO DZ I A U

S TA R T U P P O L A N D R A P O R T