Klucz odpowiedzi i schemat punktowania do rozdziau II

Wspczesne problemy demograficzne i spoeczne

Oczekiwana odpowied

Oczekiwana odpowied

GRUPA A

GRUPA B

1.

A. Zdania prawidowe:
2. Najwiksza warto wspczynnika
przyrostu naturalnego wlatach
20102050 bdzie notowana
wAfryce.
Wroku 2030 na wiecie bdzie yo
ponad 8 mld mieszkacw.
B. Np. :
dalsza degradacja rodowiska
przyrodniczego,
wystpowanie konfliktw zbrojnych,
np. walka owod iobszary rolnicze,
powszechny gd iniedoywienie,
wystpowanie epidemii,
masowe migracje na inne kontynenty (np. do Europy).

A. Zdania prawidowe:
1. Kontynentem onajwikszej
dynamice przyrostu ludnoci jest
Afryka.
Wroku 2050 na wiecie bdzie yo
ponad 9 miliardw mieszkacw.
B. Np.:
niedobr siy roboczej, konieczno
sprowadzania imigrantw zinnych
kontynentw,
dalsze starzenie si spoeczestwa,
kryzys gospodarczy zwizany
zkoniecznoci finansowania opieki
zdrowotnej, spoecznej izabezpieczenia emerytalnego ludnoci
wwieku poprodukcyjnym,
konflikty narodowociowe zwizane
zimigracj ludnoci,
zmniejszenie znaczenia pastw
europejskich wgospodarce
wiatowej.

A. Za kad poprawn
odpowied . . . . . . . 1p.
B. Za kad poprawnie
podan konsekwencj1p.

2.

Np.:
powszechnie przyjty model maej
rodziny,
znajomo zasad planowania rodziny
idostp do rodkw antykoncepcyjnych,
konsumpcyjny styl ycia,
pne zawieranie maestw.

Np.:
wzrost poziomu bezrobocia ispadek
dochodw ludnoci,
dugotrwae niedoywienie, gd,
niewielki poziom wyksztacenia
ludnoci.

Za kad poprawnie podan

przyczyn lub konsekwencj . . . . . . . . . . . . . . . . 1p.

3.

A.
Od gry:
Faza III
Faza V
B.
Od gry:
Faza V
Faza II
Faza III

A.
Od gry:
Faza I
Faza V
B.
Od gry:
Faza III
Faza IV
Faza II

A. Za poprawne przyporzdkowanie opisu do faz

rozwoju demograficznego . . . . . . . . . . . . . . 1p.
B. Za poprawne przyporzdkowanie wartoci
wspczynnika urodze
izgonw do faz rozwoju
demograficznego . . . 1p.

4.

C. Poprawa warunkw ycia istosowanie

szczepie ochronnych przyczynia si do
systematycznego spadku liczby
zgonw.

D. Poziom zgonw jest niski. Ujawniaj

si choroby wieku podeszego, np.
demencja starcza ichoroba Parkinsona.

Za podanie poprawnej
odpowiedzi . . . . . . . . . . 1p.

5.

A. 3
B. 4
C. 2

A. 4
B. 3
C. 2

Za kad poprawn odpowied . . . . . . . . . . . . . 1p.

Numer
zadania

205

Liczba
punktw

Kryterium zaliczenia

Oczekiwana odpowied

Oczekiwana odpowied

GRUPA A

GRUPA B

6.

Gsto
Przyczyny
zaludnieduej/maej
Obszar
nia
koncentracji
(maa/
ludnoci
dua)
Nizina
dua
Np. 1. klimat
Nadumiarkowany
atlantycciepy morski
ka
2. nizinne
uksztatowanie
terenu
Nizina
maa
Np. 1. wilgotny
Amazonklimat rwnikowy
ki
z obfitymi
opadami deszczu
2. wystpowanie
lasw rwnikowych
Wyyna maa
Np. 1. dua
Tybetawysoko nad
ska
poziomem morza
2. niedostatek
wody

Gsto
Przyczyny
zaludnieduej/maej
Obszar
nia
koncentracji
(maa/
ludnoci
dua)
Australia maa
Np. 1. klimat
zwrotnikowy
suchy zniewielkim
opadami
2. niedobr wd
powierzchniowych
Nizina
dua
Np. 1. nizinne
Chiska
uksztatowanie
terenu
2. wystpowanie
yznych gleb
aluwialnych
iczarnoziemw
Pmaa
Np. 1. wystpowanocna
nie gleb oniewielKanada
kiej yznoci
(bielicowe
itundrowe)
2. wystpowanie
wieloletniej
zmarzliny
wpodou

A. Za okrelenie gstoci
zaludnienia wskazanych
obszarw . . . . . . . . . 1p.
B. Za podanie dwch
przyczyn duej/maej
koncentracji ludnoci dla
wskazanych obszarw 1p.

7.

A. Afganistan, Nigeria
B. Czym wysze zatrudnienie wusugach,
tym wyszy poziom rozwoju gospodarczego.

A. Australia, Irlandia
B. Czym wysze zatrudnienie wrolnictwie, tym niszy poziom rozwoju
gospodarczego.

A. Za poprawne podanie
nazw wszystkich pastw
. . . . . . . . . . . . . . . . 1p.
B. Za poprawne sformuowanie prawidowoci 1p.

8.

Np.: Powstaje wwczas, gdy ulega

zmianie dotychczasowa struktura
gospodarki; wynika to np. zpostpu
technologicznego, wyczerpania surowcw
mineralnych iin. Taki rodzaj bezrobocia
utrzymuje si do dugo.

Np.: Spowodowane jest mechanizacj

iautomatyzacj produkcji, co prowadzi
do ograniczenia zatrudnienia. Bezrobocie
technologiczne wymaga przekwalifikowania znacznej liczby pracownikw.

Za podanie poprawnej
odpowiedzi . . . . . . . . . 1 p.

9.

A. wit ksig islamu jest Koran/Tora.

B. Muzumanie przynajmniej raz w yciu
powinni uda si do witego miasta
Mekki/Bagdadu.
C. Wkulturze islamu nie spoywa si misa
woowego/wieprzowego.
D. W kulturze islamu obowizuje zasada
podporzdkowania mczyzn kobietom/kobiet mczyznom.

A. Krg kultury chiskiej rozwin si

w oparciu o religijno-filozoficzne podstawy konfucjanizmu/buddyzmu.
B. W kulturze chiskiej uprzywilejowan
pozycj zajmuj mczyni/kobiety.
C. W kulturze chiskiej istnieje due podporzdkowanie wobec kapanw/wadzy pastwowej.
D. Wane miejsce wkulturze chiskiej zajmuje rodzina/religia.

Za podanie:
dwch, trzech poprawnych odpowiedzi . . . 1 p.
czterech poprawnych
odpowiedzi . . . . . . . 2 p.

10.

Emigracja 5
Reemigracja 4
Imigracja 2, 3
Migracja wewntrzna 1

Migracja wewntrzna 5
Emigracja 2, 3
Imigracja 4
Reemigracja 1

Za kade poprawne przyporzdkowanie cyfr do dwch

poj . . . . . . . . . . . . . 1p.

11.

A. Dodatnie saldo migracji: Szwecja,

Wgry, Finlandia.
Ujemne saldo migracji: Litwa.
B. Np.
ubytek ludnoci lepiej wyksztaconej,
rozdzielenie rodzin.

A. Dodatnie saldo migracji: Austria,

Szwajcaria.
Ujemne saldo migracji: Litwa, Czechy.
B. Np.
napyw taszej siy roboczej,
wikszy przyrost naturalny,
wynikajcy zimigracji ludzi
modych.

A. Za poprawne przyporzdkowanie nazw wszystkich

pastw . . . . . . . . . . . 1p.
B. Za kad poprawnie podan konsekwencj . . 1p.

Numer
zadania

206

Liczba
punktw

Kryterium zaliczenia

Numer
zadania

Oczekiwana odpowied

Oczekiwana odpowied

GRUPA A

GRUPA B

Liczba
punktw

Kryterium zaliczenia

12.

Kolejno:
C, A, B, D

Kolejno:
C, E, B, D, A

Za poprawne uporzdkowanie wszystkich elementw . . . . . . . . . . . . . . . 1p.

13.

Kolejno od gry:
B, B, P, B, B, P

Kolejno od gry:
P, B, B, P, P, B

Za kade dwie poprawne

odpowiedzi . . . . . . . . . 1p.

14.

Np.
wystpowanie siedzib midzynarodowych przedsibiorstw,
organizowanie imprez kulturalnych
ozasigu midzynarodowym,
wystpowanie siedzib midzynarodowych organizacji ozasigu kontynentalnym lub globalnym.
Przykady miast: Nowy Jork, Londyn,
Pary.

Np.
wystpowanie dzielnic biedy,
ze warunki higieniczne wynikajce
zgwatownego przyrostu ludnoci,
problem zpowstajcymi nieczystociami iodpadami.
Przykady miast: Kalkuta, Delhi, Rio de
Janeiro.

Za kad poprawn odpowied . . . . . . . . . . . . . 1p.

207