You are on page 1of 5

OSI Katmanlar

Eyl 07, 2013


OSI (Open Systems Interconnection) modelini ISO (International Organization for Standardization) gelitirmitir.
Ama iki bilgisayar arasndaki iletiimin nasl olacan tanmlamaktr. 1978 ylnda ilk defa ortaya karlan bu
standard 1984 ylnda yeni bir dzenleme yardmyla OSI (Open System Interconnect) referans modeli olarak
yaynlanmtr. OSI ncesindeki dnemde, yalnzca bilgisayar donanm reten kurululara zg alar vard. Bu
alarn zellikleri, ounlukla yalnzca o reticinin donanmnn balanmasna izin verecek biimde tanmlanmt.
Onlardan ayr olarak OSI, eitli reticilerin rnlerinin balanabilecei bir a iin, bir sektr etkinlii olarak ortaya
kmtr. OSI Modeli herhangi bir donanm ya da bilgisayar a tipine gre deiiklik gstermemektedir. OSI'nin
amac a mimarilerinin ve protokollerinin bir a rn bileeni gibi kullanlmasn salamaktr. OSI modeli 7
katmana ayrlmtr.

1.

Physical (Fiziksel Katman)

2.

Data Link (Veri Balant Katman)

3.

Network (A Katman)

4.

Transport (Tama Katman)

5.

Session (Oturum Katman)

6.

Presentation (Sunu Katman)

7.
Application (Uygulama Katman)
Katmanlar Arasndaki liki
Herbir katmann grevi bir st katmana servis salamaktr. ki bilgisayar arasndaki iletiimde katmanlar srasyla
iletiim kurarlar; e dzeydeki katmanlar aslnda dorudan iletiim kurmazlar ancak aralarnda sanal bir iletiim
oluur.
ki Bilgisayar Arasndaki Katmanlar, Gerek ve Sanal letiim Arasndaki liki

Veri alt katmanlara iletilirken iletim ekli u ekilde olur: Veri (data) halinde alnan bilgi, tama katmannda kesim
(segment) ad verilen birimlere ayrlr. Bu ekilde veri alc makinede tekrar biraraya getirilirken doru sralanmas
salanm olur. A katmanna segment eklinde gelen verilere burada adres bilgileri eklenir; bylece kesimler
paket haline dnr. Veri-balant katmannda paketlere MAC adresleri eklenerek ereve (frame) adn
verdiimiz yap oluur. En son aama olarak fiziksel katmana gelen ereveler burada bir bit dizisine
dntrlerek iletime hazr hale getirilir.
Verinin iletimi st katmandan alt katmana doru olur. Verinin kablo ile iletimi fiziksel katman tarafndan
gerekletirilir. Dier bilgisayarda ise nce fiziksel katman ile karlanan veri st katmanlara doru hareket eder.

1. Fiziksel Katman
Fiziksel katman verinin kablo zerinde alaca yapy tanmlar. Veriler bit olarak iletilir. Bu katman bir ve sfrlarn
nasl elektrik, k veya radyo sinyallerine evrileceini ve aktarlacan tanmlar. Gnderen tarafta fiziksel katman
bir ve sfrlar elektrik sinyallerine evirip kabloya yerletirirken, alc tarafta fiziksel katman kablodan okuduu bu
sinyalleri tekrar bir ve sfr haline getirir.
Fiziksel katman veri bitlerinin kar tarafa, kullanlan medya(kablo, fiber optik, radyo sinyalleri) zerinden nasl
gnderileceini tanmlar. Veri iletiminin mmkn olabilmesi iin iki tarafn ayn kurallar zerinde tanmlanm
olmas gerekir.
Hub (Gbek) 1.katmanda alan bir cihazdr. Bu cihazlar gelen veriyi bir takm elektrik sinyalleri olarak gren ve
bu sinyalleri oaltp, dier portlarna gnderen bir cihazdr.
2. Veri Balant Katman
Veri balant katman fiziksel katmana erimek ve kullanmak ile ilgili kurallar belirler. Bu katmanda Ethernet ya da
Token Ring olarak bilinen eriim yntemleri alr. Bu eriim yntemleri verileri kendi protokollerine uygun olarak
ileyerek iletirler. Veri balant katmannda veriler a katmanndan fiziksel katmana gnderilirler. Bu aamada
veriler belli paralara blnr. Bu paralara paket ya da ereve (frame) denir. ereveler verileri belli bir kontrol
iinde gndermeyi salayan paketlerdir.
Veri balant katmannn byk bir blm a kart iinde gerekleir. Veri balant katman a zerindeki dier

bilgisayarlar tanmlama, kablonun o anda kimin tarafndan kullanldnn tespiti ve fiziksel katmandan gelen
verinin hatalara kar kontrol grevini yerine getirir.
Veri balants katman iki alt blme ayrlr:
- Media Access Control (MAC)
- Logical Link Control (LLC)

MAC alt katman veriyi hata kontrol kodu(CRC), alc ve gnderenin MAC adresleri ile beraber paketler ve fiziksel
katmana aktarr. Alc tarafta da bu ilemleri tersine yapp veriyi veri balants iindeki ikinci alt katman olan
LLC'ye aktarmak grevi yine MAC alt katmanna aittir.
LLC alt katman bir st katman olan a katman iin gei grevi grr. Protokole zel mantksal portlar
oluturur(Service Access Points, SAPs). Bylece kaynak makinada ve hedef makinada ayn protokoller iletiime
geebilir(rnein TCP/IP<-->TCP/IP). LLC ayrca veri paketlerinden bozuk gidenlerin(veya kar taraf iin
alnanlarn) tekrar gnderilmesinden sorumludur. Flow Control yani alcnn ileyebileinden fazla veri paketi
gnderilerek boulmasnn engellenmesi de LLC'nin grevidir.
Alarda bulunan ereve tipleri yledir:
802.2
802.3
802.4
802.5

Ethernet II
Ethernet
Token Bus
Token Ring

Ayrca switch (anahtar) 2.katmanda alan bir cihazdr. nk 2. katmanda tanml MAC adreslerini
alglayabilirler ve bir porttan gelen veri paketini (yine elektrik sinyalleri halinde) sadece gerekli olan porta (o
porttaki makinann MAC adresini bildii iin) yollayabilirler.
3. A Katman
A katman veri paketine farkl bir aa gnderilmesi gerektiinde ynlendiricilerin kullanaca bilginin eklendii
katmandr. Bu katmanda veriler paket olarak tanr.
A katmannda iki istasyon arasnda en ekonomik yoldan verinin iletimi kontrol edilir. Bu katman sayesinde verinin
ynlendiriciler (router) araclyla ynlendirilmesi salanr.
A aamasnda mesajlar adreslenir ayrca mantksal adresler fiziksel adreslere evirilir. Bu aamada a trafii,
ynlendirme gibi ilemler de yaplr.
IP protokol bu katmanda alr.
4. Tama Katman
Tama katman st katmanlardan gelen veriyi a paketi boyutunda paralara bler. TCP, UDP, SPX protokolleri
bu katmanda alr. Bu protokoller hata kontrol gibi grevleri de yerine getirir.

Bu katmanda veriler kesim (segment) halinde tanr.


Tama katman st katmanlara tama servisi salar ayrca an servis kalitesini artrr (QoS Quality of Service).
Tama katman verinin utan uca iletimini salar. Verinin hata kontrol ve zamannda ulap ulamad kontrol
edilir. Tama katman ayrca veriyi st katmanlara tama grevi yapar.
5. Oturum Katman
Oturum katmannda iki bilgisayardaki uygulama arasndaki balantnn yaplmas, kullanlmas ve bitilmesi
ilemleri yaplr. Bir bilgisayar birden fazla bilgisayarlarla ayn anda iletiim iinde olduunda, gerektiinde doru
bilgisayarla konuabilmesini salar. Bu, sunum katmanna yollanacak veriler farkl oturumlarla birbirinden
ayrlarak yaplr.
NetBIOS, RPC, Named Pipes ve Sockets gibi protokoller bu katmanda alr.
6. Sunu Katman
Sunu katmannn en nemli grevi yollanan verinin kar bilgisayar tarafndan anlalacak ekilde evrilmesidir.
Bu sayede farkl programlarn birbirlerinin verisini kullanabilmesi mmkn olur.
Sunum katman uygulama katmanna verileri yollar daha sonra bu katmanda verinin yaps, biimi ile ilgili
dzenlemeler yaplr, verinin format belirlenir. Ayrca verinin ifrelenmesi, almas, sktrlmas da bu katmanda
yaplr.
GIF, JPEG, TIFF, EBCDIC, ASCII vb. bu katmanda alr.
7. Uygulama Katman
Uygulama katman bilgisayar uygulamas ile a arasnda bir arabirim salar. OSI katmanlar arasnda sadece bu
katman dier katmanlara servis salamaz. Uygulamalarn a zerinde almas salanr.
Uygulama katman a servisini kullanacak olan programdr. Bu katman kullanclarn gereksinimini karlar. SSH,
telnet, FTP, TFTP, SMTP, SNMP, HTTP, DNS protokolleri ve tarayclar bu katmanda alr.
E-posta ve veritaban gibi uygulamalar bu katman araclyla yaplr.

You might also like