You are on page 1of 12

MECHANIKA GRUNTW I FUNDAMENTOWANIE wiczenia, dr in.

Ireneusz Dyka
Kierunek studiw: Budownictwo
Rok III, sem. V

NONO PALI POJEDYNCZYCH

Obliczenia wykonuje si wedug PN-83/B-02482 Fundamenty budowlane. Nono


pali i fundamentw palowych oraz Komentarza do normy PN-83/B-02482, autorstwa
M. Kosseckiego (PZIiTB, Szczecin 1985).
W semestrze V obliczenia wykonujemy stosujc si wycznie do przepisw normy
PN-83/B-02482 Fundamenty budowlane. Nono pali i fundamentw palowych.
Dotyczy to szczeglnie pojcia wysokoci zastpczej (hz) do wyznaczenia poziomu
interpolacji.
Pale zagbia si do gbokoci zapewniajcej przeniesienie obcie.

Warunek nonoci dla pali obcionych osiowo:


Qr m N
N obliczeniowa nono pala (Nt pal wciskany; Nw pal wycigany)
Nt = NS + NP
Ns = Ssiti(r)Asi

Np = Spq(r)Ap;

Nw = Siwti(r)Asi

Nono pali fundam entowych

MECHANIKA GRUNTW I FUNDAMENTOWANIE wiczenia, dr in. Ireneusz Dyka


Kierunek studiw: Budownictwo
Rok III, sem. V

Np

opr podstawy pala [kN],

Ns

opr pobocznicy pala wciskanego [kN],

Ap

pole przekroju poprzecznego podstawy pala [m2],

Asi

pole pobocznicy pala zagbionego w gruncie w obrbie warstwy i [m2],

q (r)

jednostkowa, obliczeniowa wytrzymao gruntu pod podstaw pala, q (r) = mq

ti(r)

jednostkowa, obliczeniowa wytrzymao gruntu wzdu pobocznicy pala,


w obrbie warstwy i, ti(r) = mti
Dla pali elbetowych wykonanych w gruncie pod osona rury obsadowej, jako Ap

przyjmuje si pole odpowiadajce zewntrznej rednicy tej rury.


W przypadku pali Franki mona uwzgldni poszerzenie podstaw pali, przyjmujc
zamiast Ap jako pole przekroju poprzecznego warto 1,75 Ap dla podstawy formowanej
w gruncie niespoistym, 1,5 Ap w gruncie spoistym. W przypadku pali Vibro mona
przyjmowa 1,10 Ap, lecz tylko dla gruntw niespoistych. W przypadku pali z poszerzon
podstaw naley wg PN-83/B-02482 przyjmowa do obliczania pola przekroju Ap rednic
zastpcz 0,9 Dr, gdzie Dr odpowiada rednicy poszerzonego otworu.
Wyznaczanie wartoci q (r)
Wytrzymao obliczeniowa gruntu pod podstaw pala. Warto jednostkowej
obliczeniowej wytrzymaoci gruntu pod podstaw q (r) wyznacza si na podstawie
wytrzymaoci granicznej q, przyjmowanej wg tablicy 1, w zalenoci od rodzaju gruntu oraz
stopnia jego zagszczenia ID lub stopnia plastycznoci IL. Przy obliczaniu wytrzymaoci
obliczeniowej q (r) naley stosowa, zgodnie z PN-81/B-03020 p.3.2, wspczynnik
materiaowy gruntu okrelony jak dla ID lub IL, m 0,9.
Wytrzymao obliczeniow gruntu q(r) wyznacza si ze wzoru:
q (r ) = m q )

Dla gruntw bardzo spoistych i zwizo spoistych (u = 0) mona przyjmowa


do oblicze:
q ( r ) = 9 su( r )

gdzie:
su(r) wytrzymao obliczeniowa gruntu przy cinaniu (bez konsolidacji i odsczania
wody z prbki) mierzona in situ sond krzyakow lub okrelona na prbkach
nienaruszonych w aparacie trjosiowego ciskania.
Nono pali fundam entowych

MECHANIKA GRUNTW I FUNDAMENTOWANIE wiczenia, dr in. Ireneusz Dyka


Kierunek studiw: Budownictwo
Rok III, sem. V

Tablica 1 Wartoci charakterystyczne jednostkowego granicznego oporu gruntu


pod podstaw pala q [kPa]

Zaleno q (r) od gbokoci i rednicy pala. Wytrzymao gruntu pod podstaw pala q
(tablica 1) przyjto dla gbokoci krytycznej hc = 10,0 m i wikszej, mierzc od poziomu
terenu oraz dla rednicy D0 =0,4 m. Dla gbokoci mniejszych ni h c naley warto q
wyznaczy przez interpolacj liniow, przyjmujc warto zero na pierwotnym poziomie
terenu.
W gruntach niespoistych rednio zagszczonych i zagszczonych naley uwzgldni
wpyw rednicy podstawy pala na hc wg:

hci = hc

Di
D0

Dla pali typu Franki i Vibro w tym przypadku naley przyjmowa rednic trzonu pala.
Wartoci qi oblicza si zgodnie z rys. 1a.
Dla pali wierconych o D > 0,4 m (grunt niespoisty ID > 0,33), gboko krytyczn
okrelon zgodnie ze wzorem naley zwikszy o 30% (hci* = 1,3 hci), zgodnie z rys. 1b.

Nono pali fundam entowych

MECHANIKA GRUNTW I FUNDAMENTOWANIE wiczenia, dr in. Ireneusz Dyka


Kierunek studiw: Budownictwo
Rok III, sem. V

Dla pozostaych gruntw (wymienionych w tablicy 1) wartoci q nie zale od rednicy


pala i po przekroczeniu gbokoci krytycznej hc = 10,0 m przyjmuj wartoci stae
niezalenie od gbokoci.

Rys. 1. Interpolacja jednostkowego oporu granicznego pod podstaw pala q (grunty niespoiste)
(www.pg.gda.pl/~tbrzo)

Wyznaczanie wartoci t(r)


Warto jednostkowej obliczeniowej wytrzymaoci gruntu wzdu pobocznicy t(r)
wyznacza si na podstawie wytrzymaoci granicznej t przyjmowanej wg tablicy 2 zalenie
od rodzaju gruntu oraz stopnia jego zagszczenia ID(n) lub stopnia plastycznoci IL(n) .
Przy obliczaniu wytrzymaoci obliczeniowej t(r) naley stosowa wspczynnik materiaowy
gruntu m = 0,9, zgodnie z PN-81/B-03020, okrelony jak dla ID lub IL.

t (r ) = m t

Nono pali fundam entowych

MECHANIKA GRUNTW I FUNDAMENTOWANIE wiczenia, dr in. Ireneusz Dyka


Kierunek studiw: Budownictwo
Rok III, sem. V

Dla gruntw bardzo spoistych i zwizo spoistych mona przyjmowa do oblicze


wartoci t zalenie od wytrzymaoci gruntu przy cinaniu, bez konsolidacji i odsczania
wody z prbki su(n) wg rys. 3.

Rys. 2 Interpolacja jednostkowego oporu granicznego na pobocznicy pala t


(www.pg.gda.pl/~tbrzo)

Rys. 3 Zaleno wytrzymaoci gruntu wzdu pobocznicy t od wytrzymaoci gruntu


przy cinaniu Su

Wartoci t podane w tablicy 2 naley przyjmowa dla gbokoci 5 m i wikszej,


mierzc od poziomu terenu lub wyznaczonego uprzedni poziomu interpolacji. Na
gbokociach mniejszych ni 5 m wartoci t naley wyznacza przez interpolacj midzy
wartociami z tablicy 2 a wartoci zero przyjmowan dla poziomu interpolacji. Wartoci t
naley przyjmowa bez wzgldu na rednic pala.

Nono pali fundam entowych

MECHANIKA GRUNTW I FUNDAMENTOWANIE wiczenia, dr in. Ireneusz Dyka


Kierunek studiw: Budownictwo
Rok III, sem. V

Tablica 2 Wartoci charakterystyczne jednostkowego granicznego oporu gruntu


wzdu pobocznicy pala t [kPa]

Wartoci q i t w szczeglnych warunkach gruntowych


W gruntach spoistych w stanie mikkoplastycznym o IL > 0,75 oraz w torfach i namuach
wartoci q i t (przy tarciu pozytywnym) naley przyjmowa rwne zeru. Wyjtek stanowi
namuy w stanie zwartym i pzwartym w odniesieniu do wartoci t. W przypadku
przewarstwienia orodka gruntowego, w ktrym jest zagbiony pal, warstw lub warstwami
gruntu o miszoci wikszej ni 0,5 m, dla ktrych t = 0, przy obliczaniu nonoci pala znak
sumy we wzorze na nono obejmuje wartoci iloczynw ti(r)Asi odpowiadajce jedynie
warstwom lecym pod najnisz warstw gruntw nienonych (rys. 4-a,b). Dla takich
przypadkw wartoci q i t naley interpolowa od pierwotnego poziomu terenu.

Nono pali fundam entowych

MECHANIKA GRUNTW I FUNDAMENTOWANIE wiczenia, dr in. Ireneusz Dyka


Kierunek studiw: Budownictwo
Rok III, sem. V

Rys. 4. Interpolacja jednostkowych oporw granicznych pod podstaw (q) oraz na pobocznicy
pala (t) dla gruntw uwarstwionych (PN-83/B-024820)

W przypadku wystpowania gruntw nienonych od powierzchni terenu lub w postaci


przewarstwie (hi > 0,5 m) oraz gdy warstwy te wywouj tarcie negatywne (ujemne) gruntu
(rys. 4-c,e,i) wartoci q i t mona interpolowa liniowo od obliczeniowego poziomu terenu,
lecego w poziomie stropu warstwy nonej.

Nono pali fundam entowych

MECHANIKA GRUNTW I FUNDAMENTOWANIE wiczenia, dr in. Ireneusz Dyka


Kierunek studiw: Budownictwo
Rok III, sem. V

Tarcie negatywne (ujemne) gruntu.


W obliczaniu nonoci pala naley uwzgldni moliwo wystpienia tarcia
negatywnego wywoanego osiadaniem gruntu wzgldem trzonu pala, zmniejszajcego
cakowit jego nono.
Moe ono wystpi w nastpujcych przypadkach:
1. Pal jest wprowadzony w warstwy none przez warstwy gruntw nieskonsolidowanych
lub luno usypanych (np. torfy, namuy, grunty spoiste o IL > 0,75, grunty niespoiste o

ID < 0,2 i wiee nasypy), ktre ulegaj osiadaniom pod wpywem wasnego ciaru
(rys. 5c).
2. Przewidywane jest dodatkowe obcienie naziomu (rys. 5i) wzgldnie odwodnienie
gruntu zalegajcego wok pala.
W pierwszym przypadku naley w drugim czonie wzoru na nono wyraajcym opr
pobocznicy przyjmowa dla osiadajcych warstw gruntu ujemn warto t(r) wg tabl. 5.
W drugim przypadku, gdy dodatkowemu osiadaniu mog ulec warstwy gruntu
rodzimego mao ciliwego, wartoci tarcia ujemnego w tych warstwach naley przyjmowa
wg tablicy 2, dla odpowiedniego rodzaju gruntu, wstawiajc je do wzoru ze znakiem
ujemnym; m naley przyjmowa 1,1 okrelone na podstawie dokumentacji geotechnicznej
dla ID lub IL.
Tak samo naley postpowa w odniesieniu do warstwy gruntu, ktra moe osi pod
wpywem odksztace niej lecych warstw ciliwych.
Tablica 3 Wartoci tarcia negatywnego

Nono pali fundam entowych

MECHANIKA GRUNTW I FUNDAMENTOWANIE wiczenia, dr in. Ireneusz Dyka


Kierunek studiw: Budownictwo
Rok III, sem. V

Przykad obliczeniowy.
Wyznaczy maksymaln si obliczeniow, jak mona obciy pal w fundamencie
skadajcym si z 4 pali.
Dane: pal elbetowy, prefabrykowany, wbijany o przekroju kwadratowym 450450 mm
i dugoci 14 m. Powierzchnia terenu wok pala moe by obciona (naley uwzgldni
tarcie negatywne).

Przelot
[m]
0.0 -3.00
-3.0 -7.5
-7.5 -25.0

Rodzaj
gruntu
Gp
Torf
Pd

Metoda B
Stan gruntu ' [kN/m3 ]
IL = 0,45
11.2
3.5
ID = 0,65
9.5

[kN/m ]
18.5
10.0
17.0

u(n)
11
15
32

cu(n) [kPa]
10
5
-

ZWG = -2,5 m ppt (zwierciado wody gruntowej)


Qr=?

3m

Gp

IL=0,45

t1=10,9 kPa

5m

Torf
4,5 m
hci=10,61 m

Pd

ID=0,65

6,5 m

q=2650 kPa

Poziom interpolacji dla wyznaczenia q i t przyjmuje si zgodnie ze schematem i) rys. 5


PN-83/B-024820, czyli w poziomie terenu. Pamitamy przy tym, e istniej nieco
zmodyfikowane schematy z uwzgldnieniem tzw. wysokoci zastpczej ale o tym bdzie w
semestrze nastpnym na przedmiocie Fundamentowanie. Zachcam do zajrzenia na stron:
http://www.pg.gda.pl/~tbrzo/pale.htm.

Nono pali fundam entowych

MECHANIKA GRUNTW I FUNDAMENTOWANIE wiczenia, dr in. Ireneusz Dyka


Kierunek studiw: Budownictwo
Rok III, sem. V

Wyznaczenie oporu podstawy pala q oraz nonoci podstawy


Pale zakoczono w warstwie piaskw drobnych: Pd, ID = 0,65;
wedug tablicy 1 PN-83/B-024820: q = 2650 kPa (na gbokoci krytycznej hc = 10 m i dla
rednicy podstawy D0 = 0,4 m)
Dla Di = 0,45 m  hci = 10

0,45
= 10,61 m
0,4

Podstawa pala znajduje si poniej gbokoci krytycznej (h=14 m < hci), wic na poziomie
podstaw pali: q = 2650 kPa
q (r) = q m = 2650 0,9 = 2385 kPa
Nono podstawy:
NP = SP q( r) AP = 1,123850.45 2 = 531,3 kN

Wyznaczenie oporw pobocznicy pala t oraz nonoci pobocznicy z uwzgldnieniem


tarcia negatywnego
Warstwa I: Gp, IL = 0,45; h1 = 3,0 m
Tarcie negatywne
dla IL = 0,00  t = - 50 kPa
dla IL = 0,50  t = - 31 kPa
dla IL = 0,45  t = - [50 - (50-31)0,45/0,50] = - 33 kPa (na gbokoci 5 m, liczc od
poziomu terenu)
Nas interesuje redni opr w obrbie warstwy I, czyli opr w poowie warstwy, tzn. na
gbokoci z = 0,53,0 = 1,5 m ==> t1 = 331,5/5 = -9,9 kPa
t1(r) = t1 m = -9,9 1,1 = -10,9 kPa
Warstwa II: T, h2 = 4,50 m
Tarcie negatywne
t2(r) = - 10,0 kPa (warto odczytana z tablicy 3 PN-83/B-024820)
Warstwa III: Pd, ID = 0,65; h3 = 6,5 m
dla ID = 0,67  t = 62 kPa
dla ID = 0,33  t = 31 kPa
dla ID = 0,65  t = 62 - (62-31)(0,67-0,65)/(0,67-0,33) = 60,2 kPa (na gbokoci 5 m,
liczc od poziomu terenu)
Nono pali fundam entowych

10

MECHANIKA GRUNTW I FUNDAMENTOWANIE wiczenia, dr in. Ireneusz Dyka


Kierunek studiw: Budownictwo
Rok III, sem. V

t3 = 60,2 kPa dla caej warstwy poniewa warstwa III zalega poniej 5 m od poziomu
interpolacji oporu t.
t3(r) = t3 m = 60,2 0,9 = 54,2 kPa

Nono pobocznicy:
NS = [SSi t( r)i ASi] = SS1 t( r)1 AS1 + SS2 t( r)2 AS2 + SS3 t( r)3 AS3
=40.45[SS1 t( r)1 h1 + SS2 t( r)2 h2 + SS3 t( r)3 h3=
= 1,8[0,9(-10,9)3,0 + 0,9(-10,0)4,50 + 1,154,26,5)] = 571,7 kN
w tym tarcie negatywne Tn = 125,9 kN
Cakowita nono na wciskanie:
Nt = NS + NP = 571,7 + 531,3 = 1103,0 kN
Warunek nonoci dla pala pojedynczego: Qr 0,91103,0 = 992,7 kN

Nono pali fundam entowych

11

MECHANIKA GRUNTW I FUNDAMENTOWANIE wiczenia, dr in. Ireneusz Dyka


Kierunek studiw: Budownictwo
Rok III, sem. V

Nono pali fundam entowych

12

You might also like