1.

ewolucja - proces powolnych, stopniowych zmian

dotyczy: sposobu ycia, budowy ciaa, sposobu
odywiania si, cech gatunkowych Si napdow
ewolucji jest presja zmieniajcego si rodowiska.
2.Dowody ewolucji: a) bezporednie: skamieniaoci - relikty ( ywe skamieniaoci stekowce (dziobak, kolczatka), ryba latimeria, odzik
- ogniwa porednie (tiktaalik, ichtiostega,
archeopteryks) b)Porednie: - Narzdy szcztkowe
- struktury homologiczne i analogiczne - jedno
budowy i funkcjonowania -rozmieszczenie na kuli
ziemskiej
3.Skamieniaoci- szcztki i lady dziaalnoci
organizmw zachowane w osadach skorupy
ziemskiej. Powstaj one, gdy rozkad ciaa z
jakiego powodu jest niemoliwy. Szczeglnym
rodzajem skamieniaoci s np. gniazda, nory, koci
obgryzane przez drapieniki, skamieniae odchody i
tropy. S wanym rdem wiedzy o przeszoci.
inkluzja- owad zatopiony w bursztynie
4. Jak powstaje skamieniao? Warunkiem
utworzenia jest szybkie zagrzebanie organizmu np.
w osadach przynoszonych przez wod. Nastpuje
wtedy proces kamienienia, polegajcy na
zastpieniu tkanek przez mineray, takie jak
krzemionka lub wglan wapnia.
5. Ogniwa porednie- organizmy czce w sobie
cechy 2 rnych grup systematycznych a) Tiktaalik ryba+paz. mia petwy, uski, opywowy ksztat ciaa,
ale podczas poruszania si na pycinie musia
podpiera si petwami, unosi sie na nich i
opuszcza b) Ichtiostega - paz+ryba. mia dobrze
rozwinite koczyny i petw ogonow, lini boczn.
ya w wodzie, ale moga porusza si na ldzie c)
Archeopteryks - gad+ptak. Mia zby drapienika,
dugi ogon, pazury na przednich koczynach i pira,
skrzyda. By wielkoci gobia.
6.Narzdy szcztkowe - takie, ktre nie odgrywaj
adnej istotnej roli u wspczenie yjcych
organizmw. U czowieka np. zby mdroci,
minie poruszajce maowina uszna, ko
ogonowa. Cz z nich pozostaje nieaktywna lub
jest aktywna tylko w czasie rozwoju zarodkowego
np. zalki ukw skrzelowych u czowieka
7. jedno planu budowy- bakterie, protisty, grzyby,
roliny i zwierzta maj podobny plan budowy
komrek i tkanek. Organizmy wykazuj take takie
same czynnoci yciowe.
8. Struktury homologiczne - podobiestwo budowy
narzdw, ich ukadw lub przebiegu procesw
yciowych u gat. pochodzcych od wsplnego
przodka. Czsto te same narzdy u poszczeglnych
gat. rni si wygldem. np. skrzydo nietoperza,
noga konia i petwa delfina.
9. Struktury analogiczne - podobiestwo narzdw,
ich ukadw lub przebiegu procesw yciowych u
niespokrewnionych ze sob organizmw. Np.
skrzydo owada i ptaka konwergencja - Jeli
podobiestwo dotyczy caego organizmu. Np.
opywowy ksztat rekina i delfina

Endemit- organizm yjcy na danym terenie

Jeeli osobnik danego gatunku przeniesie si na
odlegy mu obszar to bdzie si musia
przystosowac do nowego sposobu bytu i odywiania
w ten sposb powstaja nowe gatunki
idea walki o byt-organizmy musza konkurowac ze
soba o ograniczone zasoby rodowiska, a przetrwa
najsilniejszy.
- dobr sztuczny jest wprowadzany przez czowieka,
hodowc
- w doborze sztucznych s wytwarzane cechy, ktre
normalnie nie przydayby si w rodowisku
naturalnym
- dobr naturalny dziaa na osobniki yjce na
wolnoci, a w sztucznym jest przeciwnie
- dobr naturalny eliminuje sabe ogniwa

Gwne zaoenia syntetycznej teorii ewolucji:

osobniki jednego gatunku rni si midzy sob.
Waciwo ta, nazywana zmiennoci gnetyczn
organizmw, jest wynikiem rekombinacji oraz
mutacji
organizmy wydaj na wiat wicej potomstwa, ni
moe przey
organizmy konkuruj z sob o ograniczone zasobyy
rodowiska
dobr naturalny odpowiada za przeywanie lepiej
dostosowanych osobnik
organizmy najlepiej przystosowane przekazuj
swoje geny potomstwu.

8. Struktury homologiczne - podobiestwo budowy

narzdw, ich ukadw lub przebiegu procesw
yciowych u gat. pochodzcych od wsplnego
przodka. Czsto te same narzdy u poszczeglnych
gat. rni si wygldem. np. skrzydo nietoperza,
noga konia i petwa delfina.
9. Struktury analogiczne - podobiestwo narzdw,
ich ukadw lub przebiegu procesw yciowych u
niespokrewnionych ze sob organizmw. Np.
skrzydo owada i ptaka konwergencja - Jeli
podobiestwo dotyczy caego organizmu. Np.
opywowy ksztat rekina i delfina

Endemit- organizm yjcy na danym terenie

Jeeli osobnik danego gatunku przeniesie si na
odlegy mu obszar to bdzie si musia
przystosowac do nowego sposobu bytu i odywiania
w ten sposb powstaja nowe gatunki
idea walki o byt-organizmy musza konkurowac ze
soba o ograniczone zasoby rodowiska, a przetrwa
najsilniejszy.
- dobr sztuczny jest wprowadzany przez czowieka,
hodowc
- w doborze sztucznych s wytwarzane cechy, ktre
normalnie nie przydayby si w rodowisku
naturalnym
- dobr naturalny dziaa na osobniki yjce na
wolnoci, a w sztucznym jest przeciwnie
- dobr naturalny eliminuje sabe ogniwa

Gwne zaoenia syntetycznej teorii ewolucji:

osobniki jednego gatunku rni si midzy sob.
Waciwo ta, nazywana zmiennoci gnetyczn
organizmw, jest wynikiem rekombinacji oraz
mutacji
organizmy wydaj na wiat wicej potomstwa, ni
moe przey
organizmy konkuruj z sob o ograniczone zasobyy
rodowiska
dobr naturalny odpowiada za przeywanie lepiej
dostosowanych osobnik
organizmy najlepiej przystosowane przekazuj
swoje geny potomstwu.

1.ewolucja - proces powolnych, stopniowych zmian

dotyczy: sposobu ycia, budowy ciaa, sposobu
odywiania si, cech gatunkowych Si napdow
ewolucji jest presja zmieniajcego si rodowiska.
2.Dowody ewolucji: a) bezporednie: skamieniaoci - relikty ( ywe skamieniaoci stekowce (dziobak, kolczatka), ryba latimeria, odzik
- ogniwa porednie (tiktaalik, ichtiostega,
archeopteryks) b)Porednie: - Narzdy szcztkowe
- struktury homologiczne i analogiczne - jedno
budowy i funkcjonowania -rozmieszczenie na kuli
ziemskiej
3.Skamieniaoci- szcztki i lady dziaalnoci
organizmw zachowane w osadach skorupy
ziemskiej. Powstaj one, gdy rozkad ciaa z
jakiego powodu jest niemoliwy. Szczeglnym
rodzajem skamieniaoci s np. gniazda, nory, koci
obgryzane przez drapieniki, skamieniae odchody i
tropy. S wanym rdem wiedzy o przeszoci.
inkluzja- owad zatopiony w bursztynie
4. Jak powstaje skamieniao? Warunkiem
utworzenia jest szybkie zagrzebanie organizmu np.
w osadach przynoszonych przez wod. Nastpuje
wtedy proces kamienienia, polegajcy na
zastpieniu tkanek przez mineray, takie jak
krzemionka lub wglan wapnia.
5. Ogniwa porednie- organizmy czce w sobie
cechy 2 rnych grup systematycznych a) Tiktaalik ryba+paz. mia petwy, uski, opywowy ksztat ciaa,
ale podczas poruszania si na pycinie musia
podpiera si petwami, unosi sie na nich i
opuszcza b) Ichtiostega - paz+ryba. mia dobrze
rozwinite koczyny i petw ogonow, lini boczn.
ya w wodzie, ale moga porusza si na ldzie c)
Archeopteryks - gad+ptak. Mia zby drapienika,
dugi ogon, pazury na przednich koczynach i pira,
skrzyda. By wielkoci gobia.
6.Narzdy szcztkowe - takie, ktre nie odgrywaj
adnej istotnej roli u wspczenie yjcych
organizmw. U czowieka np. zby mdroci,
minie poruszajce maowina uszna, ko
ogonowa. Cz z nich pozostaje nieaktywna lub
jest aktywna tylko w czasie rozwoju zarodkowego
np. zalki ukw skrzelowych u czowieka
7. jedno planu budowy- bakterie, protisty, grzyby,
roliny i zwierzta maj podobny plan budowy
komrek i tkanek. Organizmy wykazuj take takie
same czynnoci yciowe.

1.ewolucja - proces powolnych, stopniowych zmian

dotyczy: sposobu ycia, budowy ciaa, sposobu
odywiania si, cech gatunkowych Si napdow
ewolucji jest presja zmieniajcego si rodowiska.
2.Dowody ewolucji: a) bezporednie: skamieniaoci - relikty ( ywe skamieniaoci stekowce (dziobak, kolczatka), ryba latimeria, odzik
- ogniwa porednie (tiktaalik, ichtiostega,
archeopteryks) b)Porednie: - Narzdy szcztkowe
- struktury homologiczne i analogiczne - jedno
budowy i funkcjonowania -rozmieszczenie na kuli
ziemskiej
3.Skamieniaoci- szcztki i lady dziaalnoci
organizmw zachowane w osadach skorupy
ziemskiej. Powstaj one, gdy rozkad ciaa z
jakiego powodu jest niemoliwy. Szczeglnym
rodzajem skamieniaoci s np. gniazda, nory, koci
obgryzane przez drapieniki, skamieniae odchody i
tropy. S wanym rdem wiedzy o przeszoci.
inkluzja- owad zatopiony w bursztynie
4. Jak powstaje skamieniao? Warunkiem
utworzenia jest szybkie zagrzebanie organizmu np.
w osadach przynoszonych przez wod. Nastpuje
wtedy proces kamienienia, polegajcy na
zastpieniu tkanek przez mineray, takie jak
krzemionka lub wglan wapnia.
5. Ogniwa porednie- organizmy czce w sobie
cechy 2 rnych grup systematycznych a) Tiktaalik ryba+paz. mia petwy, uski, opywowy ksztat ciaa,

ale podczas poruszania si na pycinie musia

podpiera si petwami, unosi sie na nich i
opuszcza b) Ichtiostega - paz+ryba. mia dobrze
rozwinite koczyny i petw ogonow, lini boczn.
ya w wodzie, ale moga porusza si na ldzie c)
Archeopteryks - gad+ptak. Mia zby drapienika,
dugi ogon, pazury na przednich koczynach i pira,
skrzyda. By wielkoci gobia.
6.Narzdy szcztkowe - takie, ktre nie odgrywaj
adnej istotnej roli u wspczenie yjcych
organizmw. U czowieka np. zby mdroci,
minie poruszajce maowina uszna, ko
ogonowa. Cz z nich pozostaje nieaktywna lub
jest aktywna tylko w czasie rozwoju zarodkowego
np. zalki ukw skrzelowych u czowieka
7. jedno planu budowy- bakterie, protisty, grzyby,
roliny i zwierzta maj podobny plan budowy
komrek i tkanek. Organizmy wykazuj take takie
same czynnoci yciowe.
8. Struktury homologiczne - podobiestwo budowy
narzdw, ich ukadw lub przebiegu procesw
yciowych u gat. pochodzcych od wsplnego
przodka. Czsto te same narzdy u poszczeglnych
gat. rni si wygldem. np. skrzydo nietoperza,
noga konia i petwa delfina.
9. Struktury analogiczne - podobiestwo narzdw,
ich ukadw lub przebiegu procesw yciowych u
niespokrewnionych ze sob organizmw. Np.
skrzydo owada i ptaka konwergencja - Jeli
podobiestwo dotyczy caego organizmu. Np.
opywowy ksztat rekina i delfina

Endemit- organizm yjcy na danym terenie

Jeeli osobnik danego gatunku przeniesie si na
odlegy mu obszar to bdzie si musia
przystosowac do nowego sposobu bytu i odywiania
w ten sposb powstaja nowe gatunki

idea walki o byt-organizmy musza konkurowac ze

soba o ograniczone zasoby rodowiska, a przetrwa
najsilniejszy.
- dobr sztuczny jest wprowadzany przez czowieka,
hodowc
- w doborze sztucznych s wytwarzane cechy, ktre
normalnie nie przydayby si w rodowisku
naturalnym
- dobr naturalny dziaa na osobniki yjce na
wolnoci, a w sztucznym jest przeciwnie
- dobr naturalny eliminuje sabe ogniwa

Gwne zaoenia syntetycznej teorii ewolucji:

osobniki jednego gatunku rni si midzy sob.
Waciwo ta, nazywana zmiennoci gnetyczn
organizmw, jest wynikiem rekombinacji oraz
mutacji
organizmy wydaj na wiat wicej potomstwa, ni
moe przey
organizmy konkuruj z sob o ograniczone zasobyy
rodowiska
dobr naturalny odpowiada za przeywanie lepiej
dostosowanych osobnik
organizmy najlepiej przystosowane przekazuj
swoje geny potomstwu.