14 - Modelowanie Podstawowych Form Odzieży

MINISTERSTWO EDUKACJI
i NAUKI
Anna Matyga
Modelowanie podstawowych form odziey

311[34].Z2.04
Poradnik dla ucznia
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji Pastwowy Instytut Badawczy
Radom 2005
Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego
Recenzenci:
mgr in. Anna Kuliska
mgr Ewa Samojlik
Opracowanie redakcyjne:
Marcin Olifirowicz
Konsultacja:
dr in. Janusz Figurski
Korekta:
Magdalena Miszczak, Jacek Pacholec
Poradnik stanowi obudow dydaktyczn programu jednostki moduowej 311[34].Z2.04

Modelowanie podstawowych form odziey zawartego w moduowym programie nauczania dla
zawodu technik technologii odziey.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji Pastwowy Instytut Badawczy, Radom 2005
SPIS TRECI
1. Wprowadzenie
2. Wymagania wstpne
3. Cele ksztacenia
4. Materia nauczania
4.1. Zasady konstrukcji i modelowania form odziey
4.1.1. Materia nauczania
4.1.2. Pytania sprawdzajce
4.1.3. wiczenia
4.1.4. Sprawdzian postpw
4.2. Pomiary antropometryczne
4.2.3. wiczenia
4.3.Zasady obliczania odcinkw konstrukcyjnych w standardowych wyrobach
odzieowych. Konstrukcja i modelowanie podstawowych wyrobw odzieowych
4.3.3. wiczenia
5. Sprawdzian osigni
6. Literatura
3
5
6
7
7
7
10
11
11
12
12
18
19
20
21
21
68
68
75
77
84
1. WPROWADZENIE
Poradnik bdzie Ci pomocny w przyswajaniu wiadomoci dotyczcych konstrukcji
i modelowania podstawowych form odziey.
W poradniku zamieszczono:
- wymagania wstpne czyli wykaz niezbdnych wiadomoci i umiejtnoci, ktre powiniene
mie opanowane, aby przystpi do realizacji tej jednostki moduowej,
- cele ksztacenia jednostki moduowej,
- materia nauczania (rozdzia 4) umoliwia samodzielne przygotowanie si do wykonania
wicze i zaliczenia sprawdzianw. Wykorzystaj do poszerzenia wiedzy wskazan literatur
oraz inne rda informacji. W rozdziale zamieszczono wiczenia, ktre zawieraj:
tre wiczenia,
wykaz materiaw, narzdzi i sprztu potrzebnych do realizacji wiczenia,
pytania sprawdzajce wiedz potrzebn do wykonania wiczenia,
sprawdzian postpw (wykonujc sprawdzian postpw powiniene odpowiada na

pytanie tak lub nie, co oznacza, e opanowae materia albo nie).
- przykad sprawdzianu osigni oraz zestaw pyta sprawdzajcych Twoje opanowanie
wiedzy i umiejtnoci z zakresu caej jednostki. Zaliczenie tego wiczenia jest dowodem
osignicia umiejtnoci praktycznych okrelonych w tej jednostce moduowej.
Jeeli masz trudnoci ze zrozumieniem tematu lub wiczenia, to popro nauczyciela
lub instruktora o wyjanienie i ewentualne sprawdzenie, czy dobrze wykonujesz dan czynno.
Po przerobieniu materiau sprbuj zaliczy sprawdzian z zakresu jednostki moduowej.
Podczas pobytu w pracowni modelowania musisz stosowa si do regulaminw, przepisw
bezpieczestwa i higieny pracy, ochrony przeciwpoarowej, wynikajcych z rodzaju
wykonywanych prac. Przepisy te poznasz podczas zaj.
Modu 311[34].Z2
Proces projektowania
i modelowania odziey
311[34].Z2.01
Wykonywanie rysunku odzieowego
311[34].Z2.02
Projektowanie odziey
311[34].Z2.03
Stylizowanie ubiorw
311[34].Z3.04
Modelowanie podstawowych form
odziey
311[34].Z2.05
Modelowanie form odziey zgodnie
z projektem plastycznym
311[34].Z2.06
Modelowanie form odziey
dla sylwetek nietypowych
Schemat ukadu jednostek moduowych
2. WYMAGANIA WSTPNE
Przystpujc do realizacji programu jednostki moduowej powiniene umie:

okrela typy sylwetek ludzkich,
okrela zasady wykonywania pomiarw krawieckich i antropometrycznych,
wykonywa pomiary krawieckie,
odczytywa wymiary z tabel pomiarw antropometrycznych,
posugiwa si terminologi z zakresu konstrukcji i modelowania form odziey,
okrela zasady konstrukcji i modelowania form odziey,
charakteryzowa metody otrzymywania form odziey,
stosowa zasady obliczania odcinkw konstrukcyjnych,
ustala wielko dodatkw konstrukcyjnych.
3. CELE KSZTACENIA
W wyniku realizacji programu jednostki moduowej powiniene umie:

posuy si terminologi z zakresu konstrukcji i modelowania form odziey,
scharakteryzowa rodzaje modelowania form odziey,
zorganizowa stanowisko pracy zgodnie z zasadami bezpieczestwa i higieny pracy oraz
wymaganiami ergonomii,
dobra materiay, narzdzia oraz przybory krelarskie i rysunkowe,
okreli pooenie podstawowych punktw pomiarowych ciaa ludzkiego,
posuy si przyrzdami pomiarowymi,
zapisa pomiary antropometryczne,
wykona pomiary krawieckie,
zapisa pomiary krawieckie,
porwna wyniki pomiarw krawieckich z tabelami pomiarw antropometrycznych,
wykona pomiary niezbdne do wykonania konstrukcji i modelowania podstawowych form
odziey,
ustali wielko dodatku konstrukcyjnego,
wykona konstrukcj i modelowanie form spdnicy podstawowej,
wykreli konstrukcyjnie formy spodni damskich, mskich i dziecicych,
wykreli konstrukcyjnie formy bluzki,
wykreli konstrukcyjnie formy rkawa podstawowego,
wykreli konstrukcyjnie formy konierza do bluzki i koszuli mskiej,
wykreli konstrukcyjnie formy stanika dziecicego,
wykreli konstrukcyjnie formy kamizelki damskiej i mskiej,
wykaza rnice midzy form a szablonem,
wykona i opisa szablon wyjciowy,
wykona szablony prostych wyrobw odzieowych,
opracowa dokumentacj konstrukcyjno-modelow dla zaprojektowanego modelu
odzieowego,
posuy
si
programem
komputerowym
wspomagajcym
konstruowanie
i modelowanie form odziey oraz stopniowanie szablonw.
4. MATERIA NAUCZANIA
4.1. Zasady konstrukcji i modelowania form odziey
Przystpujc do wykonywania form odziey naley zapozna si z okreleniem
podstawowych poj z tego zakresu.
Forma odzieowa to paska cz powierzchni wyrobu odzieowego (na grn lub doln
cz ciaa), wykonana z papieru lub folii, uwzgldniajca wymiary figury ludzkiej i luz
w odziey.
Rozrnia si dwa rodzaje form odzieowych:
- konstrukcyjn powstaje w wyniku konstrukcji odziey,
- modelow powstaje w wyniku modelowania odziey.
Szablon odzieowy (niem. Schablone) wzornik wykonany z papieru lub innego tworzywa
o wymiarach naturalnej wielkoci, sucy do sporzdzania ukadu szablonw i wyznaczania
ksztatw wykrojw elementw odzieowych.
Szablon podstawowy wzornik opracowany na podstawie rysunku konstrukcyjno-modelowego
bdcy form modelow, w ktrej uwzgldniono dodatki na szwy i podwinicia. Odpowiada
wymiarom modelowi odzieowemu dla reprezentanta danej grupy typologicznej. Szablon
podstawowy zawiera nastpujce oznaczenia:
- podstawowe linie konstrukcyjne (pachy, talii, bioder, pachow tyln i przedni, rodka
przodu),
- szerokoci szww i podwini,
- prostoktny ukad materiau odzieowego (nitki osnowy w tkaninie lub kolumienki oczek
w dzianinie zaznaczone lini prost),
- punkty montaowe,
- nazw rodzaju wyrobu odzieowego,
- nazw elementu odzieowego,
- wielko odziey i grup typologiczn,
- ostemplowane krawdzie i naroa.
Szablon podstawowy jest podstaw do opracowania rysunku siatki stopniowania szablonw dla
okrelonej liczby wielkoci odziey (rys.1).
Szablon pomocniczy wycinek szablonu przemysowego sucy do nanoszenia pomocniczych
linii i oznacze (linii krawdzi wyogu, punktw montaowych, pooenia kieszeni, zaszewek,
rozmieszczenia zapi) na szablonach przemysowych i na elementach odziey
w procesach przygotowania i produkcji odziey (rys.2).
Szablon przemysowy wzornik opracowany na podstawie rysunku siatki stopniowania
szablonw podstawowych, odpowiadajcy wymiarom wyrobowi odzieowemu dla okrelonej
wielkoci odziey i grupy typologicznej. Szablon przemysowy zawiera nastpujce oznaczenia:
- prostoktny ukad materiau odzieowego (nitki osnowy w tkaninie lub kolumienki oczek
w dzianinie zaznaczone lini prost),
- punkty montaowe,
- klas wyrobu odzieowego (na podstawie Systematycznego Wykazu Wyrobw),

- nazw elementu odzieowego,
- wielko odziey i grup typologiczn,
- ostemplowane krawdzie i naroa.
Szablon przemysowy suy do otrzymywania wykrojw elementw odzieowych (rys.3).
Rys. 1
Rys. 2
Rys. 3
rdo: Parafianowicz Z.: Swnik odzieowy. WSiP, Warszawa 1999.
Stopniowanie szablonw
Stopniowanie polega na stopniowym zwikszaniu lub zmniejszaniu rozmiaru wyjciowego.
W wyniku stopniowania zmieniaj si wymiary, lecz nie zmienia si ksztat modelu. Rnice
midzy poszczeglnymi rozmiarami, to stopnie zasadnicze. Do stopniowania wartoci
liczbowych uywa si zasad obliczeniowych sucych do tworzenia formy konstrukcyjnej.
Stopniowanie rczne. Z pomoc szablonu tworzy si stopniowo rne wielkoci. Odcinki
odpowiadajce rnicy midzy wielkociami zaznacza si przez nakucie na szablonie,
a nastpnie czy powstae w ten sposb punkty. Otrzymuje si osobny komplet szablonw dla
kadej wielkoci.
Stopniowanie sterowane komputerowo. Istniej dwie moliwoci stopniowania
komputerowego:
1. Stopnie midzy rozmiarami wprowadza si do komputera, ktry automatycznie wylicza
potrzebne wielkoci.
2. Z tabeli wymiarw jest obliczany, zgodnie z zasadami przyjtymi do obliczania odcinkw
konstrukcyjnych, szablon przemysowy dla kadej wielkoci osobno.
Wyniki oblicze wykonanych przez komputer dla poszczeglnych czci wyrobu mona
wywoa na ekranie w postaci rysunku jednego elementu we wszystkich wielkociach
jednoczenie. W ten sposb przeprowadza si kontrol wykonanych rysunkw i mona dokona
ich korekty.
Inne metody stopniowania zale od wyposaenia technicznego danego zakadu
odzieowego. Poszczeglne czci wyrobu komputer przetwarza na monitorze w ukad
szablonw. Wynik tego procesu jest wprowadzany do pamici komputera i nastpnie suy jako
program automatycznie sterujcy krojeniem lub drukuje si go w skali 1:1 na ploterze i stosuje
jako ukad szablonw przy krojeniu rcznym. Dodatkowo mona automatycznie wycina
szablony.
Rys.4. Stopniowanie komputerowe
Rys. 5. Wydruk stopniowania szablonw na ploterze
rdo: Samek P.: Krawiectwo Technologia. WSiP, Warszawa 1999.
Konstrukcja odziey metoda przenoszenia wymiarw antropometrycznych w postaci

odcinkw konstrukcyjnych z trjwymiarowej bryy, jak jest ciao ludzkie, na dwuwymiarow
paszczyzn, jak jest siatka i forma konstrukcyjna.
Proces konstrukcji odziey przebiega w dwch etapach:
- budowa siatki konstrukcyjnej na podstawie linii prostych, punktw i odcinkw
konstrukcyjnych,
- budowa form konstrukcyjnych na podstawie konturowych linii konstrukcyjnych.
Linia konstrukcyjna odpowiednik podstawowej linii ciaa i jej pochodnych, suy do
zbudowania siatki i formy konstrukcyjnej. Rozrnia si linie konstrukcyjne:
- proste, suce do zbudowania siatki konstrukcyjnej i podziau na odcinki konstrukcyjne,
- konturowe (prosta, amana, krzywa) ograniczajce zewntrzne kontury elementw form
konstrukcyjnych.
Odcinek konstrukcyjny odcinek zawarty midzy dwoma punktami na linii
konstrukcyjnej, o dugoci rwnej wymiarowi antropometrycznemu wraz z dodatkiem
konstrukcyjnym. Odcinek konstrukcyjny moe by rwnie pochodn wielkoci innego odcinka.
Podstawowe odcinki konstrukcyjne do konstrukcji odziey na grn cz ciaa to:
- gboko pachy SP,
- wysoko opatki PC,
- dugo plecw ST,
- gboko bioder TB.
Dodatek konstrukcyjny (luz odzieowy) jest czci skadow odcinka konstrukcyjnego
rwn rnicy midzy dugoci odcinka konstrukcyjnego a wymiarem antropometrycznym.
Wielko dodatku konstrukcyjnego zaley od:
- rodzaju i funkcji odziey,
- rodzaju materiau odzieowego,
- rodzaju i typu sylwetki,
- aktualnie obowizujcej mody.
Modelowanie odziey proces otrzymywania form modelowych na podstawie projektu
plastycznego modelu odziey. Proces ten polega na ksztatowaniu linii konturowych i linii ci
form modelowych tak, aby otrzymane elementy odzieowe skadajce si na cao wyrobu
odzieowego odpowiaday pod wzgldem proporcji i kompozycji projektowi modelu.
Metody otrzymywania form odziey

Tworzenie formy odzieowej, nadawanie jej okrelonego ksztatu na podstawie projektu
plastycznego nazywa si modelowaniem.
Rodzaje modelowania form odziey:
1. Modelowanie na paszczynie
a) za pomoc siatki konstrukcyjnej,
b) za pomoc formy konstrukcyjnej.
2. Modelowanie przestrzenne.
1. Modelowanie na paszczynie to przeniesienie wymiarw za pomoc odcinkw
z trjwymiarowej bryy, jak jest ciao ludzkie, na dwuwymiarow paszczyzn, jak jest
siatka i formy odziey.
a) modelowanie za pomoc siatki konstrukcyjnej - to wyznaczenie ladw paszczyzn
antropometrycznych, na ktrych odmierza si odcinki: dugoci, szerokoci, wysokoci
i gbokoci. Szczegowe odcinki konstrukcyjne wyznaczaj ksztat formy.
b) modelowanie za pomoc formy konstrukcyjnej to przeksztacanie formy konstrukcyjnej
(podstawowej) na form modelow (fantazyjn).
Metod modelowania formy wykorzystuje si do:
- przenoszenia zaszewek,
- umiejscawiania ci modelowych: karczkw, draperii, fad, zakadek,
- modelowania odziey: kloszowej, kimonowej, raglanowej,
- modelowania form odziey dla osb z wadami budowy lub postawy.
2. Modelowanie przestrzenne, zwane modelowaniem na bryle, to ksztatowanie form przez
upinanie, wycinanie materiau odzieowego na manekinie lub figurze ludzkiej.
Metoda modelowania przestrzennego jest najstarszym sposobem wykonywania form odziey.
Obecnie stosuje si j wycznie w pracowniach ubiorw historycznych dla potrzeb filmu, teatru
itp. Czasem metoda ta znajduje jeszcze zastosowanie w krawiectwie miarowym przy
modelowaniu drobnych elementw odziey, jak konierza, kieszeni.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz czy jeste przygotowany do wykonania wicze.

Co to jest forma odzieowa, szablon odzieowy?
Jakie znasz rodzaje szablonw odzieowych?
Na czym polega rczne stopniowanie szablonw?
Na czym polega komputerowe stopniowanie szablonw?
Jakie znasz rodzaje modelowania form?
Jakie s rnice midzy modelowaniem na paszczynie a modelowaniem przestrzennym?
Co to jest dodatek konstrukcyjny i od czego zaley?
10
4.1.3.wiczenia
wiczenie 1
Okrelenie wartoci dodatkw konstrukcyjnych (dk) dla rnych asortymentw odziey.
Sposb wykonania wiczenia:
1)
2)
3)
4)
Aby wykona wiczenie powiniene:

wylosowa dwie ilustracje z asortymentem odziey,
dobra do wybranych asortymentw wartoci luzu odzieowego,
dobra prbki tkanin do wybranych asortymentw odziey,
zaprezentowa efekty swojej pracy.
Wyposaenie stanowiska pracy:

ilustracje rnych asortymentw odziey,
karteczki z wartociami liczbowymi luzu odzieowego,
prbki tkanin,
arkusze papieru formatu A3.
wiczenie 2
Definiowanie podstawowych poj.
1)
2)
3)
4)

wyjani podstawowe pojcia z zakresu konstrukcji i modelowania form odziey,
dobra nazwy do treci definicji,
naklei nazw przy odpowiedniej treci definicji,

samoprzylepne kartki z wydrukowanymi nazwami definicji,
samoprzylepne kartki z treci definicji,
literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Czy potrafisz:
1) zorganizowa stanowisko pracy do wykonania wiczenia?
2) rozpozna rodzaje asortymentw odziey?
3) dobra prbki materiaw do rodzaju asortymentu odziey?
4) dobra wartoci luzu odzieowego do danego asortymentu
uwzgldniajc wybrany materia?
5) zaprezentowa i uzasadni efekty swojej pracy?
11
Tak
Nie
4.2. Pomiary antropometryczne

Pomiary antropometryczne s to szczegowe i dokadne pomiary wykonywane w celach
naukowych na duej liczbie osb z rnych rodowisk, za pomoc przyrzdw pomiarowych.
Proces wykonywania pomiarw antropometrycznych poprzedza wyznaczenie paszczyzn
ciaa, linii ciaa oraz punktw pomiarowych na ciele.
Paszczyzny ciaa, zwane te paszczyznami antropometrycznymi, s to wyobraalne
paszczyzny, ktre, dzielc ciao czowieka na okrelone segmenty, wyznaczaj rwnoczenie
lady w postaci linii.
Na ciele czowieka mona wyznaczy trzy gwne paszczyzny antropometryczne (rys.6):
Rys. 6. Podstawowe paszczyzny antropometryczne.

rdo: Bily-Czopowa M., Mierowska K.: Konstrukcja i modelowanie odziey damskiej lekkiej. WSiP, Warszawa
1995
1) strzakowa rodkowa xy przechodzi pionowo przez wyrostki kolczaste krgosupa oraz

rodek mostka, dzielc ciao na cz lew i praw,
2) czoowa vv przechodzi pionowo przez o podun ciaa, prostopadle do paszczyzny
strzakowej, dzielc ciao na cz przedni i tyln,
3) poprzeczna T przechodzi poziomo w talii, prostopadle do paszczyzny strzakowej
i czoowej dzielc ciao na cz grn i doln.
12
Wszystkie paszczyzny poziome i pionowe, rwnolege do paszczyzn gwnych,

nazywamy paszczyznami pochodnymi, ktre odpowiadaj liniom ciaa. Pochodnymi
paszczyzny poprzecznej T s nastpujce paszczyzny: styczna do wierzchoka gowy W, szyi
S, barku R, pachy P, klatki piersiowej X, talii T, bioder B, uda U, kolana K,
kostki stopy H, paszczyzny podstawy Z, na ktrej stoi osoba mierzona. Pochodnymi
paszczyzny czoowej vv s dwie paszczyzny: pachowa tylna c, przechodzca przez punkty
wci pachowych tyu i pachowa przednia l, przechodzca przez punkty wci pachowych
przodu.
Linie ciaa
Paszczyzny ciaa pozostawiaj na ciele ludzkim lady w postaci linii, ktre oznacza si
literami tych paszczyzn (rys.7):
- rodkowa tylna y przechodzi pionowo, w tyle wzdu krgosupa, przez wyrostki kolczyste,
- rodkowa przednia x przechodzi pionowo przez rodek mostka,
- boczna v przechodzi pionowo przez punkty najdalej bocznie pooone na ciele,
- pachowa przednia l przechodzi pionowo przez wcicie pachowe z przodu,
- pachowa tylna c przechodzi pionowo przez wcicie pachowe w tyle,
- wierzchoka gowy W przechodzi poziomo przez wierzchoek gowy,
- szyi S przechodzi z przodu powyej wcicia szyjnego mostka, a z tyu powyej sidmego
krgu,
- barkw R przechodzi poziomo, przez grne krawdzie gwek koci ramieniowych,
- pachy P przechodzi poziomo pod pachami,
- klatki piersiowej X przechodzi poziomo przez brodawki piersiowe,
- talii T przechodzi poziomo, w najwikszym przeweniu tuowia,
- bioder B przechodzi poziomo, w miejscu najwikszej wypukoci poladkw,
- uda U przechodzi poziomo, naokoo uda, na wysokoci wcicia poladka,
- kolana K przechodzi poziomo, przez rzepk,
- kostki stopy H przechodzi poziomo, przez najwiksz wypuko kostek przyrodkowych,
- podstawy Z.
Punkty pomiarowe, zwane te punktami antropometrycznymi, w wikszoci odpowiadaj
punktom lecym na ukadzie kostnym i miniowym ciaa ludzkiego. Pozostae za powstaj
w wyniku przecicia si linii ciaa i oznaczone s literami pochodzcymi od nazwy tych linii.
Symbol punktu jest dwuczonowy (Ty, Tv), przy czym dua litera pochodzi od symbolu
poziomej linii ciaa, a maa litera od symbolu pionowej linii ciaa. W przypadku punktw
pooonych na osi ciaa drugi czon przyjmuje symbol o (Uo), a w przypadku punktw
pooonych w ukadzie miniowym drugi czon przyjmuje symbol p (Xp, Tp), gdzie
p oznacza przd.
13
Rys.7. Pooenie linii ciaa i punktw pomiarowych.

rdo: Bily-Czopowa M., Mierowska K.: Konstrukcja i modelowanie odziey damskiej lekkiej. WSiP, Warszawa
1995.
Najczciej stosowanymi przy pomiarach ciaa ludzkiego s nastpujce punkty pomiarowe:

- Wo wierzchokowy ley na wierzchoku gowy,
- Sy karkowy ley na wyrostku kolczystym sidmego krgu szyjnego,
- Sv szyjny boczny ley na najdalej bocznie pooonym punkcie nasady szyi,
- Rv ramienny ley na gwce koci ramieniowej,
- Pc pachowy tylny ley na wciciu pachy z tyu,
- Pl pachowy przedni ley na wciciu pachy z przodu,
- Xp brodawkowy ley na brodawce piersiowej,
- Xl piersiowy boczny ley na przeciciu linii klatki piersiowej z lini pachow
przedni,
- Xc tylny boczny ley na przeciciu linii klatki piersiowej z lini pachow tyln,
- Ty talii tylny ley na przeciciu linii talii z lini rodkow tyln,
- Tv talii boczny ley najdalej bocznie na linii talii,
- Tx talii przedni ley na przeciciu linii talii z lini rodkow przedni,
- Tp talii podpiersiowy jest rzutem punktu brodawkowego na lini talii,
- Uo krocza ley w najwyszym miejscu krocza,
- Ko kolanowy przyrodkowy ley na linii kolana od strony przyrodkowej,
- Nv rylcowy boczny ley na najniszym brzegu koci promieniowej, od strony
bocznej.
14
Podstawowe pomiary antropometryczne i przyrzdy do ich wykonania

Pomiary antropometryczne dzielimy na nastpujce grupy:
- obwody s to pomiary dokonywane wzdu linii przylegajcych dookoa mierzonych
czci ciaa,
- uki s to pomiary dokonywane w dowolnym kierunku szerokoci lub dugoci, po
liniach krzywych,
- szerokoci s to odlegoci midzy kracowymi punktami mierzonych czci ciaa
w kierunku poziomym,
- dugoci s to odlegoci midzy kracowymi punktami mierzonych czci ciaa
w kierunku pionowym,
- wysokoci s to odlegoci mierzone rwnolegle do podunej osi ciaa, od punktw
dolnych do grnych,
- gbokoci s to odlegoci mierzone rwnolegle do podunej osi ciaa od punktu
grnego do dolnego.
W wyniku pomiarw uzyskuje si wymiary, ktre s oznaczone symbolami punktw
pomiarowych (uk dugoci plecw SyTy), z wyjtkiem obwodw, ktrych symbol
powstaje najczciej z pierwszych liter tworzcych nazw wymiaru, (obwd szyi os).
Wielko uzyskanych wymiarw zapisuje si w centymetrach.
Do wykonywania pomiarw antropometrycznych su nastpujce przyrzdy pomiarowe:
1. Tablica pomiarowa do mierzenia wysokoci i szerokoci, o bardzo prostej konstrukcji,
czyli prostokt o wymiarach: 200x70, wykrelony na trwaym materiale, z podziak
centymetrow, na ktrej odlegoci 5-centymetrowe wykrelono grubszymi liniami
i oznaczono cyframi: 5,10,15.
2. Dwa ktowniki (trjkty) do odczytywania na tablicy pomiarowej wszystkich wysokoci
i szerokoci mierzonych w liniach prostych, o wymiarach 50 i 10 cm, oznaczone skal
centymetrow.
3. Tama centymetrowa do dokonywania pomiarw przylegajcych do ciaa (obwodw,
ukw, dugoci i szerokoci).
4. Cyrkiel kabkowy do mierzenia szerokoci i dugoci w liniach prostych.
Podstawowe wymiary antropometryczne stosowane w konstrukcji odziey na grn cze
ciaa:
ZWo
- wzrost,
os
- obwd szyi,
opx
- obwd klatki piersiowej,
ot
- obwd talii,
obt
- obwd bioder z uwzgldnieniem wypukoci brzucha,
- uk dugoci plecw,
SyTy
XcXc
- uk szerokoci tyu,
PcPl
- szeroko pachy,
XlXl
- uk szerokoci przodu przez piersi,
SySvXp
- uk dugoci przodu do piersi,
SySvXpTp - uk dugoci przodu przez piersi.
RvNv
- uk dugoci koczyny grnej.
15
Podstawowe wymiary antropometryczne stosowane w konstrukcji odziey na doln cze

ciaa:
ZWo - wzrost,
ot
- obwd talii,
obt
- obwd bioder z uwzgldnieniem wypukoci brzucha,
ZTv - wysoko talii,
ZUo - wysoko krocza,
ZKo - wysoko kolana,
ou
- obwd uda.
Ilo i rodzaj wymiarw uzaleniona jest od tego, jak form odziey chcemy otrzyma.
Tabele wymiarw kobiet, dziewczt, mczyzn i chopcw
Tabela wymiarw ciaa jest to tabelaryczny zestaw szczegowych wymiarw,
charakteryzujcych w dostatecznym stopniu fizyczn budow czowieka, z podziaem na grupy
wiekowe i typy figur.
Tabele wymiarw ciaa zawieraj rwnie stopnie, tj. przyrosty danego wymiaru,
w zalenoci od wymiaru wzrostu i wymiaru obwodu klatki piersiowej, albo od obu wymiarw
jednoczenie.
Tabele wymiarw su do konstrukcji odziey, stopniowania szablonw oraz do
opracowywania dokumentacji technicznej wyrobu odzieowego.
U osb dorosych kobiet i mczyzn stosowany jest podzia na grupy typologiczne,
ktre oznaczone s literami alfabetu: A, B, C, D. U kobiet typ budowy wyznacza rnica midzy
wymiarami obwodu bioder i klatki piersiowej:
typ figury A, o rnicy 4 cm, oznacza figur o maym obwodzie bioder w stosunku do
obwodu klatki piersiowej;
typ figury B, o rnicy 8 cm, oznacza figur o rednim obwodzie bioder w stosunku do
typ figury C, o rnicy 12 cm, oznacza figur o duym obwodzie bioder w stosunku do
typ figury D, o rnicy 16 cm, oznacza figur o bardzo duym obwodzie bioder w stosunku
do klatki piersiowej.
U mczyzn typy figur: A, B, C i D, charakteryzuj si sta rnic midzy wymiarami
obwodw klatki piersiowej i pasa:
typ figury A, o rnicy 14 cm, oznacza figur o maym obwodzie pasa w stosunku do
obwodu klatki piersiowej,
typ figury B, o rnicy 10 cm, oznacza figur o rednim obwodzie pasa w stosunku do
obwodu klatki piersiowej,
typ figury C, o rnicy 6 cm, oznacza figur o duym obwodzie pasa w stosunku do obwodu
klatki piersiowej,
typ figury D, o rnicy 2 cm, oznacza figur o bardzo duym obwodzie pasa w stosunku do
obwodu klatki piersiowej.
16
Podzia na grupy w zalenoci od pci rozpoczyna si od wieku szkolnego. Wymiary modziey

dziewczt i chopcw podzielone s na trzy grupy wiekowe II, III i IV, ktre charakteryzuj si
przedziaem wieku:
II grupa
wiek 611 lat,
III grupa
wiek 1115 lat,
IV grupa
wiek 1518 lat.
Kada tabela podaje wymiary reprezentantw, tj. osobnikw o budowie ciaa
charakteryzujcej si proporcjami odpowiadajcymi okrelonej grupie typologicznej.
Tabela 1. Wycig z tabeli wymiarw kobiet typ A.
Lp.
Nazwa
wymiaru
Symbol
Wymiary w cm
152
158
Stopnie
164
170
ZWo
opx
6,0
1.
Wzrost
ZWo
2.
Obwd klatki
piersiowej
opx
84,0
88,0
84,0
88,0
84,0
88,0
92,0
88,0
92,0
96,0
4,0
3.
Obwd bioder
obt
88,0
92,0
88,0
92,0
88,0
92,0
96,0
92,0
96,0
100,0
4,0
4.
Obwd pasa
ot
64,0
68,0
64,0
68,0
64,0
68,0
72,0
68,0
72,0
76,0
4,0
5.
Obwd szyi
os
32,0
33,0
32,0
33,0
32,0
33,0
34,0
33,0
34,0
35,0
1,0
6.
uk szerokoci tyu
na wysokoci piersi
XcXc
31,0
32,0
31,0
32,0
31,0
32,0
33,0
32,0
33,0
34,0
1,0
7.
Szeroko pachy
PcPl
9,5
10,0
9,5
10,0
9,5
10,0
10,5
10,0
10,5
11,0
0,5
8.
uk szerokoci
przodu przez piersi
XlXl
34,0
36,0
34,0
36,0
34,0
36,0
38,0
36,0
38,0
40,0
2,0
9.
uk dugoci
przodu do piersi
SySvXp
31,0
32,1
31,4
32,5
31,8
32,9
34,0
33,3
34,4
35,5
0,4
1,1
10.
uk dugoci
przodu przez piersi
SySvXpTp
46,3
47,0
47,7
48,4
49,1
49,8
50,5
51,2
51,9
52,6
1,4
0,7
11.
uk dugoci
plecw
SyTy
36,0
36,0
37,5
37,5
39,0
39,0
39,0
40,5
40,5
40,5
1,5
12.
uk dugoci
koczyny grnej
RvNv
52,0
52,0
54,0
54,0
56,0
56,0
56,0
58,0
58,0
58,0
2,0
13.
Wysoko talii
ZTv
95,5
95,5
99,5
99,5
103,5
103,5
103,5
107,5
107,5
107,5
4,0
14.
Wysoko krocza
ZUo
71,0
70,5
74,5
74,0
78,0
77,5
77,5
81,0
80,5
80,0
3,5
-0,5
15.
Wysoko kolana
ZKo
42,0
42,0
44,0
44,0
46,0
46,0
46,0
48,0
48,0
48,0
2,0
rdo: Bily-Czopowa M., Mierowska K.: Konstrukcja i modelowanie odziey damskiej lekkiej. WSiP Warszawa
1995
Pomiary krawieckie
Przy wykonywaniu pomiarw krawieckich posugujemy si nastpujcymi przyrzdami:
tama centymetrowa,
ekierka,
linijka dugoci 50 cm.

Pomiary krawieckie s wykonywane w ten sam sposb jak pomiary antropometryczne, lecz
z mniejsz dokadnoci. Pomiarw dokonuje si na osobach pci eskiej ubranych w bluzki lub
sukienki, a na osobach pci mskiej ubranych w koszul i bez obuwia.
17
Przed przystpieniem do pomiarw osob mierzon naley przewiza w talii tasiemk

uoon poziomo.
Tama centymetrowa suy do pomiarw:
obwodw: klatki piersiowej przez piersi opx, pasa ot, bioder z uwzgldnieniem
wypukoci brzucha obt, szyi os, uda ou (jako pomiar kontrolny);
ukw: dugoci plecw SyTy, dugoci koczyny grnej RvNv, dugoci przodu do piersi
SvSvXp, dugoci przodu przez piersi SySvXpTp.
Pomiarw szerokoci pachowych: XcXc, PcPl, XlXl nie wykonuje si w krawiectwie
miarowym ze wzgldu na trudnoci zwizane z dokadnoci wykonywania tych pomiarw.
Do obliczenia tych szerokoci su wzory.
Przy wykonywaniu pomiarw obwodw i ukw tama centymetrowa powinna cile
przylega do figury.
Ekierka i tama centymetrowa su do pomiarw:
wzrostu ZWo pomiar ten wykonujemy ustawiajc osob mierzon tyem do ciany; do
punktu wierzchokowego przykadamy pionowo ekierk, opierajc j prostopadle o cian;
wysokoci talii ZTv pomiar ten wykonujemy ustawiajc osob mierzon tyem do ciany;
do przewenia tuowia w talii przykadamy poziomo ekierk, opierajc j prostopadle
o cian.
Linijka i tama centymetrowa su do pomiaru:
wysokoci krocza ZUo pomiar ten wykonujemy na osobach pci eskiej ubranych
w rajstopy lub spodnie, a na osobach pci mskiej ubranych w spodnie; wynik pomiaru
odczytujemy za pomoc tamy centymetrowej mierzc od grnej krawdzi linijki
umieszczonej w kroczu rwnolegle do podstawy.
Pomiaru wysokoci kolana ZKo nie wykonuje si w krawiectwie miarowym.
1.
2.
3.
4.
5.

Jak nazywaj si paszczyzny ciaa umownie wyznaczone na ciele ludzkim?
Podaj nazwy linii ciaa.
Co to s punkty pomiarowe? Podaj przykady.
Wymie podstawowe wymiary ciaa.
Jakich przyrzdw uywa si do wykonywania pomiarw antropometrycznych
i krawieckich?
18
4.2.3. wiczenia
wiczenie 1
Wykonaj podstawowe i kontrolne pomiary krawieckie na sylwetce. Porwnaj wyniki
pomiarw krawieckich z tabelami pomiarw antropometrycznych.
1)
2)
3)
4)
5)

zapozna si z symbolik i sposobem wykonywania pomiarw krawieckich,
zapozna si z symbolik i sposobem wykonywania pomiarw antropometrycznych,
dokona pomiarw podstawowych i kontrolnych na sylwetce i zapisa je zgodnie
z symbolik,
porwna wyniki przeprowadzonych pomiarw krawieckich z tabelami pomiarw
antropometrycznych; wskaza podobiestwa i rnice,
zaprezentowa sposb przeprowadzenia wybranych pomiarw krawieckich na sylwetce.
osoba na ktrej ucze dokona pomiarw,
tama centymetrowa,
zestaw karteczek samoprzylepnych z symbolami punktw antropometrycznych,
tabele pomiarw antropometrycznych,
kartka, dugopis.
wiczenie 2
Nazwij oznaczone na sylwetce punkty antropometryczne.
1)
2)
3)
4)

wyszuka w materiaach dydaktycznych treci dotyczce
antropometrycznych,
nazwa oznaczone na sylwetkach punkty,
wyjani sposb tworzenia symboli punktw pomiarowych,
przedstawi wyniki swojej pracy.
pooenia
literatura zgodna z punktem 6 poradnika,
karty z ilustracjami sylwetki z oznaczonymi punktami antropometrycznymi.
19
punktw
Rys. 8. Przykadowa karta sylwetka z oznaczonymi punktami antropometrycznymi

rdo: Lewandowska-Stark E.: Modelowanie form odziey damskiej. SOP, Toru 1994.

Czy potrafisz:
1) dobra przybory i narzdzia do wykonania pomiarw krawieckich?
2) wskaza i nazwa charakterystyczne punkty antropometryczne?
3) dokona podstawowych pomiarw krawieckich?
4) omwi sposb przeprowadzania pomiarw?
5) nazwa linie ciaa?
6) nazwa punkty pomiarowe?
20
Tak
Nie
4.3. Zasady obliczania odcinkw konstrukcyjnych w standardowych

wyrobach odzieowych. Konstrukcja i modelowanie
podstawowych wyrobw odzieowych.
SPDNICA PODSTAWOWA
Rys. 9. Spdnica damska podstawowa

Opis modelu.
Spdnica damska podstawowa dopasowana do obwodu talii zaszewkami skada si z dwch
czci: przodu i tyu. W lewym szwie bocznym umieszczony jest zamek byskawiczny. Gra
wykoczona paskiem o szerokoci 3,0 3,5 cm zapinanym na jeden guzik. Linia dou (d
spdnicy) obrzucona na overlocku i podoona maszynowo ciegiem krytym.
Do narysowania konstrukcji spdnicy naley zdj wymiary lub wykorzysta pomiary
zamieszczone w tabeli wymiarw kobiet.
Wymiary:
ZWo - 164,0 wzrost,
ot
72,0 obwd talii,
obt
96,0 obwd bioder z uwzgldnieniem wypukoci brzucha,
TD
50,0 dugo spdnicy zgodnie z mod lub yczeniem klientki.
21
Obliczenia szerokoci zaszewek w talii t

obt = 48,0
- ot = 36,0
Rnica 12, 0 : 2
6,0 : 3
6,0
szeroko
zaszewki
bocznej
1/3
szerokoci
zaszewki
przodu
=
Kontrola obliczenia szerokoci zaszewek:

Zaszewka boku
- 6,0
Zaszewka przodu
- 2,0
Zaszewka tyu
- 4,0
12,0
2,0
2/3
szerokoci
zaszewki
tyu
=
4,0
Tabela 2. Opis wykonania spdnicy

Symbol
Nazwa odcinka
Sposb wyliczenia lub

wykonania
Podstawianie
wymiarw
Wynik
TB
Gboko bioder
1/10 ZWo + 4,0
16,4 + 4,0
20,4
TD
Dugo spdnicy
Zgodnie z mod
50,0
BB1
Poowa szerokoci przodu i tyu

spdnicy
obt + 1,0
48,0 + 1,0
49,0
BB2
Poowa szerokoci tyu
BB1
49,0 : 2
24,5
T2T3
Podwyszenie linii talii na boku
Linia rwnolega do linii talii
Miara staa
1,0
szerokoci = bok tyu
6,0 : 2
3,0
T3T5
Szeroko zaszewki boku wg

wyliczenia
szerokoci = bok przodu
TT6
rodek zaszewki w tyle
TT4
Zmierzy i obliczy
T1T7
rodek zaszewki w przodzie
T1T5 + 2,0
Zmierzy i obliczy
Od T6
Szeroko zaszewki tyu wg

wyliczenia
W obie strony po szerokoci

zaszewki
4,0 : 2
Po 2,0
Od T7
Szeroko zaszewki przodu wg

wyliczenia
W obie strony po szerokoci

zaszewki
2,0 : 2
Po 1,0
T6B3
Dugo zaszewki w tyle
miara przecitna
14,0
z 20,4 1,0
14,3
9,0
z 20,4 1,0
9,2
T3T4 =
lub odcinka TB 1,0

T7B4
Dugo zaszewki w przodzie
3,0
miara przecitna
lub odcinka TB 1,0
rdo: Lewandowska-Stark E.: Modelowanie form odziey damskiej. SOP, Toru 1994
22
Rys. 10. Konstrukcja spdnicy podstawowej

BLUZKA DAMSKA
W wiczeniach do standardu konstrukcji odziey damskiej wykorzystane zostay wymiary
reprezentantki - typ B.
Wymiary:
ZWo 164,0 wzrost,
opx 96,0 obwd klatki piersiowej,
obt 104,0 obwd bioder z uwzgldnieniem wypukoci brzucha,
ot 78,0 obwd pasa (talii),
os 35,0 obwd szyi,
XcXc- 34,0 uk szerokoci tyu na wysokoci piersi,
PcPl- 11,0 szeroko pachy,
XlXl 40,0 uk szerokoci przodu przez piersi,
SySvXp 35,1 uk dugoci przodu do piersi,
SySvXpTp 51,2 uk dugoci przodu przez piersi,
SyTy 39,0 uk dugoci plecw,
RvNv 56,0 uk dugoci koczyny grnej.
Podzia poowy obwodu klatki piersiowej
a) na podstawie wymiarw:
poowa szerokoci tyu
=1/2 XcXc = 17,0
szeroko pachy
=PcPl
= 11,0
poowa szerokoci przodu
=1/2 XlXl
= 20,0
poowa obwodu klatki piersiowej
=1/2 opx
= 48,0
b) na podstawie funkcji opx:
23
poowa szerokoci tyu

szeroko pachy
= 1/8 opx +5,0= 17,0

=1/8 opx 1,0 = 11,0
= opx 4,0 = 20,0
=1/2 opx + 0 = 48,0
Tabela 3. Podzia dodatkw konstrukcyjnych na linii pachy

Szeroko na opx
Suknia, bluzka
akiet
Paszcz
1,01,5
1,5
2,0
Szeroko pachy
2,5
3,0
3,5
Poowa szerokoci przodu
1,0
1,5
2,0
opx
4,5
6,0
7,5
Poowa szerokoci tyu
Tabela 4. Wielkoci dodatkw konstrukcyjnych dla standardu konstrukcji typy figur A,B,C i D
Odcinek konstrukcyjny
Dodatki konstrukcyjne (dk)
Symbol
Wzr
Bluzka - suknia
akiet
Paszcz
0,5
1,0
Konstrukcja tyu i przodu

SP
1/15 ZWo+ 1/10 opx +0,5
SC
SP
ST
SyTy + dk
TB
1/10 ZWo+3
SD
dugo wyrobu odzieowego
TT1
2,0
1,5
2,0
2,0
BB1
2,0
2,0
2,0
P1P2
XcXc + dk
1,5
1,5
2,0
P2P3
PcPl + dk
2,0
3,0
3,5
P3P4
XlXl + dk
1,0
1,5
2,0
P1P4
opx + dk
4,5
6,0
7,5
P4P5
1/10 opx + dk
0,5
0,5 1,0
1,0
T5P6
SySvXpTp - SySvXp
SS2
(1/5 os 0,2) + dk
0,3
0,5
S2S3
2,0
S1R
1,0
P3R1
P2R- 2,0
RR2
Dk dla opx 92
1,1
1,4
1,6
96
1,0
1,3
1,5
100
0,9
1,2
1,4
R3S4
S3R2 0,7
P6S4
[SySvXp (SS2+0,5)] + dk
1,0
1,8
S4S5
SS2 + dk
0,3
0,3
0,3
S5S6
S4S5 +1,0
R1R3
*
1/20 opx
24
P2P9
P9P11
dk
*
1,0
1,5
2,0
0,5
0,5
1,0
1,5
2,0
4,0
4,5
5,0
P9R + 0,5
P11P12
0,5
P10P13
P9P11 2,0
T4D2
T1D1 + dk
Konstrukcja rkawa
R4P10*
R4N
(P9R2+ P10R3) 1/20(P9R2+ P10R3)- 2,0

RvNv + dk
NN1
2,0
*
P10T6
1/2P10N 2,0
P10P14
P10P13 0,5
R4R5
P2P3 + dk
R5R6
R4P10
T7T8
1,0
NN2
T7T8 3,5
R4R7
R4R5 + 1,0
R4R8
R4R7
P14R9
P14R8*
P10P15
R4R5 + 0,5
* oznacza, e naley zmierzy na konstrukcji i obliczy.
25
Rys. 11. Bluzka damska

Opis modelu.
Bluzka podstawowa zapinana jednorzdowo na 4 guziki. Zaszewka piersiowa przeniesiona
na lini boku. Podkrj szyi wykoczony konierzem wykadanym. Rkaw dugi wykoczony
mankietem zapinanym na guzik. D bluzki wykoczony obrbem.
STANDARD KONSTRUKCJI BLUZKI
Etap I rysunek siatki konstrukcyjnej
Etap II modelowanie formy tyu i przodu
Siatk konstrukcyjn bluzki wykonuje si w oparciu o tabel 4 Wielkoci dodatkw
konstrukcyjnych dla standardu konstrukcji, wedug oblicze na podstawie kolumny 2 i 3.
Modelowanie form tyu i przodu wykonuje si wedug oddzielnego opisu.
26
Tabela 5.
Obliczanie dugoci odcinkw do narysowania siatki konstrukcyjnej bluzki.
Etap I
Symbol
Nazwa odcinka
Sposb wyliczenia, podstawienie wymiarw lub

sposb wykonania
Wynik
SP
gboko pachy
1/15 ZWo+ 1/10opx+0,5= ......................
.............
SC
wysoko opatki
SP = .....................................................
.............
ST
dugo plecw
SyTy+ dk = ...............................................
.............
TB
gboko bioder
1/10 ZWo+3,0 = ......................................
.............
SD
dugo wyrobu odzieowego
(dowolna) do linii bioder
.............
TT1
wcicie ldwiowe na linii talii
miara przecitna
.............
BB1
wcicie ldwiowe na linii bioder
miara przecitna
.............
P 1P 2
poowa szerokoci tyu
XcXc+dk= ............................................
.............
P 2P 3
szeroko pachy
PcPl + dk =................................................
.............
P 3P 4
XlXl + dk=............................................
.............
P 1P 4
opx + dk =...........................................
.............
P 4P 5
poowa szerokoci midzypiersiowej
1/10 opx + dk = ......................................
.............
T5P6
wysoko rodka piersi
SySxXpTp SySvXp = ...............................
.............
SS2
szeroko podkroju szyi tyu
(1/5 os 0,2) + dk = ................................
.............
S 2S 3
szeroko podkroju szyi tyu
miara przecitna
.............
S1R
obnienie barku tyu
miara przecitna
.............
wysoko barku przodu
P2R 2,0 = ..............................................
.............
P3R1
Z punktu widzenia P3 zakreli uk

o promieniu rwnym odcinkowi P3R1
RR2
dk dla opx 96,0
Przeduenie linii barku S3R
.............
R2 = punkt barkowy tyu

S3R2 = dugo szwu barkowego tyu
R1R3
wyznaczenie punktu barkowego

przodu
1/20 opx = ...............................................
.............
R3S4*
dugo szwu barkowego przodu
S3R2 0,7 = ............................................
.............
Od dugoci szwu barkowego tyu odj 0,7; gdzie

0,7 cm to wielko wdania w szwie barkowym.
Z punktu R3 zakreli uk o promieniu rwnym
odcinkowi R3S4
P 6S 4
dugo przodu do rodka piersi
Wyznaczenie punktu szczytu barkowego:

[SySvXp ( SS2 + 0,5)] + dk =
......................................................................
Z punktu P6 zakreli uk o promieniu rwnym
odcinkowi P6S4 do przecicia si z ukiem
zakrelonym z punktu R3 otrzymujemy punkt S4.
27
.............
S 4S 5
szeroko podkroju szyi przodu
SS2 +dk = ....................................................
.............
Z punktu S4 zakreli uk o promieniu rwnym

odcinkowi S4S5.
Z punktu P6 zakreli uk o promieniu rwnym
odcinkowi P6P7.
Szczyty ukw poczy lini prost. Utworzy kt
prosty z punktami S4 i P6
otrzymamy punkty S5 i P8.
P7P8=szerokoc zaszewki piersiowej.
S 5S 6
gboko podkroju szyi
S4S5 + 1,0 = .................................................
.............
pogbienie pachy
dk
.............
wyznaczenie punktu
P9R + 0,5 = ..............................................
.............
P11P12
montaowego tyu z rkawem
miara staa
P10P13
wyznaczenie punktu montaowego

przodu z rkawem
P9P11 - 2,0 = ..................................................
.............
T4D2
wyduenie przodu
nie dotyczy bluzki i sukni
.............
P 2P 9
P9P11
Etap II
Modelowanie form tyu i przodu na siatce konstrukcyjnej bluzki damskiej.
P10P16 linia boczna tyu i przodu = 1/2 P9P10 1,0 = .................................................................
T1T10 linia rodka zaszewki tyu = 1/3 P1P2 + 2,0 = ..................................................................
Obliczanie wielkoci b przypadajcej na wielkoci poszerze form tyu i przodu na linii
bioder: b = B1B4 (1/2 obt + 3,0) = .........................................................................................
- gdzie: 3,0 cm wielko dodatku konstrukcyjnego w poowie obwodu bioder.
Rozmieszczenie wielkoci b:
B5B6 = B5B7 = 1/2b
1/2b = ........................
Modelowanie zaszewki piersiowej.
Zamkn zaszewk konstrukcyjn biorc za punkt obrotu rodek piersi (punkt P6).
Zaszewka konstrukcyjna moe by przeniesiona w dowolne miejsce z wyjtkiem linii rodka
przodu.
Modelowanie zaszewek dopasowujcych na linii talii:
Ty
= 14,0
z punktu T10 dugo zaszewki w gr
dugo zaszewki w d
= 14,0
przy T10 gboko zaszewki obustronnie = 2,5
Przd
od P6 w d odlego do zaszewki
= 3,0
od T5 w d dugo zaszewki
= 14,0
przy T5 gboko zaszewki obustronnie
= 3,0
Bok
podwyszy lini talii
= 1,0
od T9 dopasowa przd i ty
= 1,0
28
Rys.12. Etap I siatka konstrukcyjna bluzki

Rys.13. Etap II modelowanie formy tyu i przodu bluzki

29
STANDARD KONSTRUKCJ RKAWA JEDNOCZCIOWEGO

ZE SZWEM WEWNTRZNYM
Etap I rysunek siatki konstrukcyjnej
Etap II modelowanie formy rkawa
Siatk konstrukcyjn rkawa wykonuje si w oparciu o tabel 4 Wielkoci dodatkw
konstrukcyjnych dla standardu konstrukcji wedug oblicze na podstawie kolumny 2 i 3.
Modelowanie formy rkawa wykonuje si wedug oddzielnego opisu.
Tabela 6. Etap I. Obliczanie odcinkw do narysowania siatki konstrukcyjnej rkawa
Symbol
R4P10
Nazwa odcinka konstrukcyjnego

wysoko gwki rkawa
Sposb wyliczenia, podstawienie wymiarw lub

sposb wykonania
(P9R2 + P10R3) 1/20 (P9R2 + P10R3) 2,0 =
............................................................
Wynik
w cm
.............
Odcinki P9R2 i P10R3 s odmierzone z bluzki

damskiej po liniach prostych.
R4N
dugo rkawa
RvNv + dk = ................................................
.............
przeduenie rkawa
miara staa
.............
P10T6
wysoko okcia
P10N 2,0 = .............................................
.............
P10P14
wyznaczenie punktu montaowego
P10P13 0,5 = ..............................................
.............
NN1
*
Odcinek P10P13 odmierzy z konstrukcji bluzki

damskiej.
Punkt P14 jest punktem montaowym rkawa z
punktem P13 przodu bluzki.
R4R5
szeroko wierzchu rkawa
P2P3 + dk = ...................................................
.............
odcinek P2P3 odmierzy z bluzki.

R5R6
punkt pomocniczy do narysowania

gwki rkawa
R4P10 = .....................................................
.............
T7T8
zwenie rkawa na linii okcia
miara staa
.............
NN2
szeroko rkawa na linii dou
T6T8 3,5 = ..................................................
.............
R4R7
wyznaczenie punktu szczytu gwki
R4R5 +1,0 .................................................
.............
R4R8
odcinek pomocniczy
R4R7 = ......................................................
.............
P14R9
odcinek pomocniczy
P14R8 = .....................................................
.............
P10P15
odcinek pomocniczy
R4R5 + 0,5 = .............................................
.............
- od R6 odmierzy w kierunku do R7 0,7 cm, otrzymany punkt poczy lini prost z P15,
- wykreli gwk i podkrj rkawa.
Etap II
Modelowanie form rkawa oraz wyznaczenie punktw montaowych z bluzk.
P14 P12=P13P12
zmierzy po linii podkroju pachy i przenie na lini podkroju rkawa;
P12P17 = 0,5 wielko wdania na podkroju rkawa;
30
Punkt P17 jest punktem montaowym rkawa z punktem P12 pachy tyu;
P14R10= P13R3;
P17R11= P12R2.
Obydwa odcinki odmierzy po liniach pachy przodu i tyu i przenie na lini gwki
rkawa. Powstay odcinek R10R11 jest wielkoci wdania rkawa na linii gwki. P14R10= P13R3;
R10 R12 =1/2 R10R11.
Punkt R12 jest punktem montaowym rkawa ze szwem barkowym;
P14 P16=P13P16 +0,2
- gdzie: 0,2 cm = wielko wdania.
Odcinek P13P16 odmierzy po linii podkroju pachy i po dodaniu wielkoci wdania przenie na
lini podkroju rkawa. Punkt P16 wyznacza pooenie linii szwu wewntrznego.
Konstrukcja przedstawia rkaw zamknity. Aby go rozoy wykonaj nastpujce czynnoci:
- odbij na bibuce spodni stron rkawa, oznacz lini okcia i pionow od P16,
- wytnij spodni cz rkawa, przetnij lini pionow od P16,
- odwr otrzymane czci tak aby przyklejone wzdu linii przerywanych wyznaczay lini
konturow rkawa otwartego.
Rys. 14.
Rys. 15.
Etap I.Siatka konstrukcyjna rkawa
Etap II. Modelowanie formy rkawa
Modelowanie form konierza do bluzki patrz modu Modelowanie form odziey zgodnie
z projektem plastycznym 311[34].Z2.05
31
KAMIZELKA DAMSKA
Rys. 16 Kamizelka damska

Opis modelu.
Kamizelka damska zapinana jednorzdowo na 4 guziki. Dopasowana zaszewkami pionowymi
i piersiowymi przeniesionymi do linii boku. Mona j nosi ze spdnic lub spodniami. Formy
kamizelki otrzymuje si w wyniku modelowania wtrnego przy wykorzystaniu form bluzki
dopasowanej.
Modelowanie kamizelki damskiej:
1. Przygotuj form przodu i tyu bluzki damskiej dopasowanej, a nastpnie:
- w przodzie, przenie zaszewk konstrukcyjn na lini boku lub w inne miejsce,
- w tyle, zmodeluj zaszewk barkow.
2. Przyklej przeksztacone formy.
32
Rys. 17. Modelowanie kamizelki damskiej

3. Przesu lini szwu ramieniowego do przodu o 1,0 cm w nastpujcy sposb:

- podnie rwnolegle lini ramienia w tyle o 1,0 cm,
- obni rwnolegle lini ramienia w przodzie o 1,0 cm.
4. Skr szew ramieniowy:
- od podkroju szyi w przodzie i w tyle o 1,0 cm,
- od podkroju pachy w przodzie i w tyle o 1,02,0 cm,
5. Obni podkrj pachy na boku, w przodzie i w tyle o 2,0cm.
6. Oznacz gboko i ksztat dekoltu dowolnie.
7. Oznacz dugo i lini modelow dou dowolnie.
8. Dodaj na zapicie 2,0-2,5 cm.
9. Wyznacz dziurki do guzikw.
10. Skr zaszewki: gorsow 3,0 cm, barkow 2,0 cm.
11. Oznacz kontury przodu i tyu kamizelki.
33
SPODNIE DAMSKIE
Rys. 18. Spodnie damskie

Opis modelu
Spodnie damskie podstawowe, dugie z zaprasowan lini kantu. Dopasowane do obwodu talii
zaszewkami w przodzie i w tyle. Zapinane na linii rodka przodu na zamek byskawiczny. Gra
spodni wykoczona paskiem (o szer. 33,5 cm) zapinanym na 1 guzik. D spodni obrzucony na
overlocku, podwinity i podoony ciegiem krytym.
Wymiary:
ZWo
- 164,0 wzrost,
ot
- 78,0 obwd talii,
obt
- 104,0 obwd bioder z uwzgldnieniem wypukoci brzucha,
ZTv
- 103,5 wysoko talii,
ZUo
- 76,0 wysoko krocza,
ZKo
- 46,0 wysoko kolana,
ou
- 57,0 obwd uda,
szeroko nogawki na linii kolana 22 cm
szeroko nogawki na linii dou 25 cm.
34
Podzia poowy obwodu bioder:

Szeroko przedniej czci nogawki = obt + 0
Szeroko tylnej czci nogawki
= obt + 1,0
Poowa obwodu bioder
= obt + 1,0
Wielko dodatku konstrukcyjnego (luzu odzieowego) w poowie obwodu bioder wynosi
1,0 cm.
Konstrukcja przedniej czci nogawki ( rys.19)
Z prawej strony arkusza prowadzimy prost pionow jest to linia boczna; na niej
wyznaczamy punkt T.
TD
= ZTv
Wysoko talii. Z punktu D wystawiamy prostopad jest to linia dou.
TU
= ZTv ZUo
Gboko krocza. Z punktu U wystawiamy prostopad jest to linia krocza.
DK
= ZKo
Wysoko kolana. Z punktu K wystawiamy prostopad jest to linia kolana.
Pooenie wysokoci kolana mona wyznaczy za pomoc wzoru:
DK = UD + 8,0.
TT1 = 3,0
Szeroko paska. Z punktu T1 wystawiamy prostopad jest to linia talii.
BB1 = obt
Szeroko przedniej czci nogawki na linii bioder. Przez punkt B1 prowadzimy
prostopad jest to linia rodkowa przednia.
B1B2 = 1/20 obt + 1,0
Szeroko podkroju krocza przedniej czci nogawki.
BB3 = BB2
Punkt B3 wyznacza rodek przedniej czci nogawki. Przez punkt B3 prowadzimy
prostopad jest to linia zaprasowania nogawki.
B1B4 = 0,5
Poszerzenie nogawki na linii bioder.
T2T4 = 1,0
Wielko wcicia na linii talii. Punkt T4 czymy prost z punktem B4 jest to linia
rodka przodu.
T1T5 = 1/10 (obt ot)
Wielko wcicia bocznego przedniej czci nogawki. Powstay odcinek T4T5 jest
szerokoci przedniej czci nogawki na linii talii.
D1D2 = D1D3 = szerokoci nogawki 1,0
K1K2 = K1K3 = D1D2 a
gdzie: a wielko zalena od linii nogawki.
35
Rys. 19. Konstrukcja przedniej czci nogawki

rdo: Parafianowicz Z.: Konstrukcja i modelowanie odziey cikiej. WSiP, Warszawa 1997
Konstrukcja tylnej czci nogawki (rys. 20)

Konstrukcj tylnej czci nogawki wykrelamy na siatce konstrukcyjnej przedniej czci
nogawki.
B3B5 = 1,5
Punkt B5 wyznacza rodek tylnej czci nogawki.
B5B6 = 1/16 obt
36
UU2
= 1/20 obt 1,0

Z punktu B6 wystawiamy prostopad do prostej U2B6 jest to linia rodka tyu.
B6B7 = obt + 1,0
Szeroko tylnej czci nogawki na linii bioder.
B5B8 = B5B7
Powstay odcinek B6B8 jest szerokoci podkroju krocza tylnej czci nogawki.
D2D4 = D3D5 = 2,0
K2K4 = K3K5 = 2,0
Poszerzenie tylnej czci nogawki od linii kolana do linii dou.
K1K6 = 1/8 obt + 4,0
Z punktu K6 prowadzimy prost przez punkt B7, ktra powoduje zmniejszenie wielkoci
wcicia bocznego.
T6T7 = T1T5
Wielko wcicia bocznego tylnej czci nogawki. Z punktu T7 prowadzimy prostopad
na lini rodka tyu. Powstay odcinek T7T8 jest szerokoci tylnej czci nogawki na linii
talii.
K5U3 = K3U1
Wyrwnanie dugoci linii wewntrznych od linii kolana.
T7T9 = T7T8
Linia rodka zaszewki.
Obliczanie wielkoci t przypadajcej na szeroko zaszewek: t = (T4T5+T7T8)-(1/2 ot +1,5)
gdzie: 1,5 cm dodatek skadajcy si z 0,5 cm dodatek przeznaczony na wyrwnanie linii
podkroju talii, ktra ulega skrceniu przy jej modelowaniu; 0,5 cm dodatek przeznaczony na
luz w obwodzie pasa; 0,5 dodatek technologiczny przeznaczony na skurcz wystpujcy przy
wszywaniu paska.
Rozmieszczenie tej wielkoci:
od punktu T3 odmierzamy obustronnie 2,0 cm,
od punktu T9 odmierzamy obustronnie wielko (t - 2,0)cm.
37
Modelowanie form przedniej i tylnej czci nogawki (rys. 21)

Wykrelamy linie zewntrzne boczne (szew zewntrzny boczny) i wewntrzne (szew
wewntrzny) zgodnie z rysunkiem.
Rys. 20. Konstrukcja tylnej czci nogawki
Rys. 21. Konstrukcja przedniej i tylnej czci nogawki
rdo: Parafianowicz Z.: Konstrukcja i modelowanie odziey cikiej. WSiP, Warszawa 1997.
38
KONSTRUKCJA I MODELOWANIE FORM KOSZULI MSKIEJ

W przemyle odzieowym produkuje si koszule mskie o trzech rodzajach linii:
- dopasowana,
- lekko dopasowana,
- prosta.
Linia koszuli zaley od wielkoci dodatku konstrukcyjnego w poowie obwodu klatki piersiowej
i od wielkoci wcicia linii boku na linii talii.
W tabeli 7 zamieszczono wszystkie odcinki konstrukcyjne wedug kolejnoci budowy siatki
konstrukcyjnej wraz z wielkociami dodatkw konstrukcyjnych do konstrukcji koszuli o linii
dopasowanej, lekko dopasowanej i prostej.
Wymiary:
ZWo = 176,0
opx = 96,0
os = 38,0
SyTy = 43,5
SySvXpTp = 53,4
RvNv=60
Opis modelu
Koszula mska wykonana z tkaniny bawenianej lub elanobawenianej o linii lekko
dopasowanej. Z tyu odcinany karczek, stanowicy cao z odcinanym karczkiem przodu.
Zapicie na plisie, nakadane kieszenie. Rkawy i konierz koszulowe.
Tabela 7.
Wielko dodatkw konstrukcyjnych do konstrukcji koszuli mskiej dla typw figur: A, B, C i D mczyzn.
koszula
Symbol
Wzr
Dopasowana
Lekko
prosta
dopasowana
1,0
1,5
2,0
SP
(1/15 ZWo+1/10 opx +0,8) + dk
ST
SyTy
SD
dugo koszuli
PP1
(7/40 opx +1,0) + dk
2,6
3,3
4,0
P 1P 2
1/8 opx + dk
2,0
2,5
3,0
P 2P 3
(1/5 opx 1,0) + dk
1,4
2,2
3,0
PP3
(1/2 opx + 0) + dk
6,0
8,0
10,0
SS4
1/5 os
S 4S 5
2,0
S 3S 6
1/5 os 1,0
S 3S 7
1/5 os + 0,5
S 8S 9
1/10 os 0,6
S1R
2,0
39
RR2
dk
S6R7
S5R2
P 1P 4
SP
P 4P 5
1,0
P 2P 6
P1P4
PP7
PP3
P 2P 8
1/3 P1P2
dla opx =
88,0
2,1
2,1
2,1
92,0
1,9
1,9
1,9
96,0
1,7
1,7
1,7
100,0
1,5
1,5
1,5
104,0
1,3
1,3
1,3
108,0
1,1
1,1
1,1
112,0
0,9
0,9
0,9
116,0
0,7
0,7
0,7
120
0,5
0,5
0,5
rdo: Piskorska M: Konstrukcja i modelowanie form bielizny. WSiP, Warszawa 1995.
Konstrukcja i modelowanie form tyu i przodu koszuli mskiej.

Siatk konstrukcyjn tyu i przodu wykrelamy na podstawie opisu zamieszczonego
w tabeli 7; dodatki konstrukcyjne dla koszuli lekko dopasowanej wg kolumny 4.
SD = 76,0 dugo koszuli
Wykrelamy krzyw podkroju szyi tyu i przodu, krzyw podkroju pachy oraz linie boku
wg rysunku.
Wielkoci wci linii boku na linii talii s nastpujce:
- dla koszuli dopasowanej
22,0 cm = 4,0 cm
- dla koszuli lekko dopasowanej
21,0 cm = 2,0 cm
- dla koszuli prostej
- brak wci
SC = 7,0
pooenie linii karczka
Z punktu C wystawiamy prostopad. Na linii pachowej tylnej odmierzamy 1,5 cm
skrcenie linii pachy tyu. Otrzymujemy zaszewk barkow na linii karczka tyu. Szew barkowy
przesuwamy do przodu o 1,5 cm, rwnolegle do linii barku. Projektujemy szeroko plisy,
rozmieszczenie dziurek oraz ksztat i pooenie kieszeni wedug rysunku.
40
Rys. 22. Konstrukcja i modelowanie form tyu i przodu koszuli

Konstrukcja i modelowanie formy konierza koszulowego z odcit stjk.

W konstrukcji koszuli dugo wykrelonej krzywej podkroju szyi tyu i przodu
(SS5 +S6S7) powinna by rwna wymiarowi os obwodowi szyi zwikszonemu o 1,0 cm.
KK1 = (os + 1,0)
K1K2 = poowa szerokoci plisy.
Z punktu K2 wystawiamy prostopad, na ktrej odmierzamy 0,5 cm.
KK3 = 0,75
K1K4 = 4,0
Wykrelamy ksztat stjki i konierza wedug rysunku.
41
Rys. 23. Konstrukcja i modelowanie form konierza koszulowego z odcit stjk

Konstrukcja i modelowanie formy rkawa koszulowego.

R4P9 = 1/3 OP 0,5
gdzie: OP = obwd pachy zmierzony na rysunku 22 (do obwodu nie naley wlicza
szerokoci zaszewki barkowej).
R4N = RvNv + 3,0
R4P10 = R4P10=1/2 OP 0,3
NN1 = NN1=14,0
R4R5 = R4R6=1/2 R4P10
P10R7= 1/3 R4P10-1
Dugo rkawa skracamy o szeroko mankietu.
Wykrelamy krzyw gwki rkawa, wyznaczamy szeroko zakadek i dugo mankietu.
42
Rys.24. Konstrukcja i modelowanie formy rkawa koszulowego

STANDARD KONSTRUKCJI MARYNARKI

Wymiary w cm:
ZWo = 176,0
opx = 96,0
ot = 86,0
obt = 100,0
os = 38,0
XcXc = 35,6
PcPl = 12,0
XlXl = 36,4
SyTy = 43,5
SySvXpTp = 53,4
RvNv = 60,0
Modelowanie form marynarki jednorzdowej
Opis modelu
Jednorzdowa klasyczna marynarka zapinana na dwa guziki. W marynarce zmianom mody
ulegaj linie: barkw (podwyszona, obniona lub o naturalnej linii), talii (podwyszona lub
w naturalnym miejscu), bokw (mniej lub bardziej wcita), proporcje szerokoci na linii pachy
i talii, dugo marynarki, elementy: liczba zapi, ksztat wyogw i konierza, pooenie linii
kieszeni bocznej (prosta lub skona).
43
Rys. 25. Projekt plastyczny marynarki jednorzdowej

Siatk konstrukcyjn tyu i przodu naley wykreli na podstawie opisu podanego w tabeli 8,
z uwzgldnieniem nastpujcej zmiany:
rozsuniecie siatki konstrukcyjnej miedzy liniami pachowymi tyln i przedni na okrelon
odlego przeznaczon na konstrukcj boczka,
elementu wyrobu odzieowego okrywajcego boczn cz tuowia; na wielko rozsunicia
skada si szeroko pachy i wielko: 8 cm dla marynarki.
Tabela 8.
Wielkoci dodatkw konstrukcyjnych do standardu konstrukcji marynarki dla typw figur A i B mczyzn oraz IV
grupy wiekowej chopcw.
Symbol
Wzr
Dodatek konstrukcyjny (dk)
Konstrukcja tyu i przodu marynarki
SP
SC
ST
TB
SD
TT1
BB1
SS
P 1P 2
P 2P 3
P 3P 4
P 1P 4
T3T4
1/15Zwo+1/10opx+0,8
SP+dk
SyTy+dk
1/10Zwo+dk
Dugo wyrobu odzieowego
(7/40opx+1,0)+dk
1/8opx+dk
(1/5opx-1,0)+dk
(1/2opx+0)+dk
P3P4+dk
T4T5
SS2
S 2S 3
S 3S 4
T3T6
1,5
1/5 os+dk
2,5
0,5
1/2 T3T4
0
0
2,0
4,0
4,5
0,5
2,5
1,8
3,2
7,5
IV gr =0
Typ A = 0
Typ B = 1,0
0,4
44
P 3P 5
P3P4-0,5
T7S5
[SySvXpTp (SS2+0,5)]+dk
1,0
S 5S 6
SS2+dk
1,0
S 6S 7
S5S6
T4D2
T1D1+dk
1,0
S1R
1,5
P3R1
P2R-dk
3,0
RR2
dk
dla opx=96
2,0
S5R3
S3R2-0,8
P 2P 6
dk
2,5
P 6P 8
P6S1+0,5
P 8P 9
1,0
P17P10
P6P8-2,5
P8P11
1,5
Konstrukcja boczka
Odcinany boczek, jako cz boczna marynarki pozwala na zmodelowanie zaszewki
piersiowej i zaszewki kieszeniowej w przodzie marynarki.
T3 K = 1/16 ZWo 3,5
T5K1= T3 K
Z punktu K1 prowadzimy prost przez punkt K linia kieszeni
P3P14 = 3,5 szeroko pachy przodu
KK2= 1,5 z punktu K2 prowadzimy rwnoleg do linii pachowej przedniej, na linii dou
powstaje punkt D3.
P14P15 = 2,5 rozsunicie przodu i boczka.
Z punktu P15 prowadzimy rwnoleg do prostej P14K2 i do prostej K2D3.
Tabela 9.
Wielkoci dodatkw konstrukcyjnych do standardw konstrukcji boczka do marynarki dla typw figur A i B
mczyzn oraz IV grupy wiekowej chopcw.
Symbol
Wzr
Marynarka
Konstrukcja boczka
T3K
1/16 ZWo - dk
3,5
T5K1
T3K
P3P14
3,5
KK2
1,5
P14P15
2,5
P15P16
1,5
P16P17
P2P3 - P3P14
P17P2
4,0
P15P16 = 1,5
Odstawienie boczka:
P16P17 = P2P3 P3P14 szeroko boczka,
gdzie: P2P3 = (1/8 opx + dk) szeroko pachy
P17P2 = 4,0
45
Rozsunicie boczka i tyu.

Na wielko rozsunicia siatki konstrukcyjnej midzy liniami pachowymi tyln i przedni
skadaj si nastpujce odcinki konstrukcyjne:
P14P15, P15P16, P17P2 i szeroko pachy P2P3.
Rys. 26. Konstrukcja boczka

Modelowanie form tyu, boczka i przodu.

SD = 76,0 dugo marynarki
Kolejno czynnoci modelowania form jest nastpujca:
- wykrelenie zaszewki piersiowej i zaszewki brzusznej:
T7T13 = 1,5 pooenie zaszewki piersiowej na obnionej linii talii. Z punktu T13 prowadzimy
rwnoleg do prostej T7P5 i prostopad do linii bioder powstaje punkt D4.
P18P19 = 6,0 otrzymujemy podcinek T13P19- wysoko zaszewki piersiowej.
T13T14 = 1,5 szeroko zaszewki piersiowej na obnionej linii talii.
K3K4 = 1,0 szeroko zaszewki piersiowej na linii kieszeni. Od punktu D4 odmierzamy
w prawo szeroko zaszewki brzusznej:
1,0 cm dla typu figury A i IV grupy wiekowej chopcw,
1,2 cm dla typu figury B.
Otrzymany punkt czymy prost z punktem K3.
- wykrelenie linii bocznej tyu i tylnej linii boczka (szew boczny) oraz linii bocznej
przodu i przedniej linii boczka (szew boczka).
Od punktu K2 odmierzamy obustronnie poow szerokoci zaszewki piersiowej na linii kieszeni.
Od punktu D3 odmierzamy w prawo szeroko zaszewki brzusznej.
Obliczenie wielkoci t, przypadajcej na wielko wci form tyu, boczka i przodu na obnionej
linii talii:
t = (T1T2 + T12T11 + T10T14+ T13T5) (1/2ot+5,5)
46
gdzie: 5,5 cm wielko dodatku konstrukcyjnego w poowie obwodu pasa.
Rys. 27. Modelowanie form tyu, boczka i przodu marynarki.

Rozmieszczenie tej wielkoci:

T2T15=1,8
T12T16=2,2
T11T17=0,4
T10T18=0,6
t
=5,0
Przy zmianie wielkoci dodatku konstrukcyjnego w poowie obwodu pasa naley
zachowa proporcjonalno w rozmieszczeniu wielkoci t.
Obliczenie wielkoci b przypadajcej na wielko wcicia boczka na linii bioder.
b= (B1B2+ B7B8+ B5B4) (1/2 obt + 3,5)
gdzie: 3,5 cm wielko dodatku konstrukcyjnego w poowie obwodu bioder.
B7B8=b
Przy obliczaniu wielkoci b, w zalenoci od wielkoci dodatku konstrukcyjnego w poowie
obwodu bioder zachodz nastpujce przypadki:
- przy wielkoci dodatniej tylna linia boczka przechodzi przez punkt B8 pooony
wewntrz siatki konstrukcyjnej,
- przy wielkoci zerowej tylna linia boczka przechodzi przez punkt B7,
- przy wielkoci ujemnej tylna linia boczka przechodzi przez punkt B8 pooony na
zewntrz od linii konstrukcyjnej.
- wykrelenie krzywej podkroju pachy przy zczeniu linii bocznej tyu i tylnej linii boczka
(szew boczny) oraz linii bocznej przodu i przedniej linii boczka (szew boczka), na
47
krtkich odcinkach; sprawdzenie jej przebiegu przy zczeniu linii barkw (szwu
barkowego), naley wykona wg sposobu podanego na rysunku poniej.
Rys. 28. Przebieg krzywej podkroju pachy przy zczeniu linii barkw.
W odlegoci 1,0 cm (szeroko szwu) od krawdzi pachy wykrelamy lini szycia linia
przerywana.
-
Modelowanie zaszewki kieszeniowej (brzusznej) i zaszewki piersiowej.
Rys. 29. Wykrelenie krzywej podkroju pachy do

marynarki
rdo: Parafianowicz Z.: Konstrukcja i modelowanie
odziey cikiej. WSiP, Warszawa 1997
Rys. 30. Forma konstrukcyjna przodu marynarki

rdo: Parafianowicz Z.: Konstrukcja i modelowanie
odziey cikiej. WSiP, Warszawa 1997
48
Formy przodu przecinamy wedug:

- prostych poprowadzonych z punktu P19,
- krawdzi zaszewki piersiowej,
- linii kieszeni,
- krawdzi zaszewki brzusznej.
Zamykamy zaszewk brzuszn, a szeroko zaszewki piersiowej rozstawiamy do 2,0 cm
powstaje zaszewka kieszeniowa. Otrzymalimy form konstrukcyjn przodu marynarki do
modelowania form marynarek jednorzdowych, dwurzdowych, sportowych, o rnej liczbie
zapi.
-
Modelowanie ksztatu wyogu
Rys. 31. Forma modelowa przodu marynarki jednorzdowej

Dodajemy wielko dodatku na zapicie i rozmieszczamy dziurki, przeduamy lini barku.

S5S8= 2,0
Punkt S8 wyznacza pooenie linii zaamania wyogu. Od punktu S8 prowadzimy lini wyogu do
krawdzi przodu na wysokoci grnego zapicia.
- Wykrelenie krzywej wykroju szyi, przy zczeniu linii barkw (szwu barkowego)
wedug sposobu podanego na rysunku poniej.
49
Rys. 32. Wykrelenie krzywej wykroju szyi.

KAMIZELKA MSKA
Rys. 33. Kamizelka mska

Opis modelu.
Jednorzdowa klasyczna kamizelka mska zapinana na 5 guzikw. Dekolt i d przodu
w ksztacie litery V. Kieszenie wykoczone listewkami.
Modelowanie form kamizelki wykonano na formach konstrukcyjnych tyu i przodu marynarki
jednorzdowej.
Modelowanie form tyu i przodu kamizelki mskiej.
50
Uoenie form przodu w stosunku do formy tyu:

- przeduamy lini pachy tyu,
- z punktu T15 prowadzimy prost rwnoleg do linii pachy linia talii,
- ustawiamy przd wedug punktu T4 i prostopadej linii rodkowej przedniej.
T1D1 = 10,0
P2P6 = 5,5
Pogbienie pachy.
P1P15 = (1/2 opx +3,5) P4P14
gdzie: 3,5 cm wielko dodatku konstrukcyjnego w poowie obwodu klatki piersiowej.
T1T19 = (1/2 ot +4,5) (T4T13 + T14T18)
gdzie: 4,5 cm dodatek skadajcy si z: 2,5 cm dodatek konstrukcyjny w poowie
obwodu pasa, 2,0 cm szeroko zaszewki w tyle.
Z punktu P15 prowadzimy prost przez punkt T19.
T19D3 = T1D1 1,5
T1T20 = T1T19
Przez punkt T20 prowadzimy prostopad do linii dou.
Rys. 34. Modelowanie form tyu i przodu kamizelki mskiej

rdo: Parafianowicz Z.: Konstrukcja i modelowanie odziey cikiej. WSiP, Warszawa 1997.
51
Konstrukcja odziey mskiej na doln cz ciaa

I metoda konstrukcji spodni dla rnicy (obt-ot) 12
Konstrukcja spodni zaley od budowy figury mskiej okrelonej wymiarami: obwodem bioder
z uwzgldnieniem wypukoci brzucha i obwodem pasa. Wielko rnicy midzy tymi
wymiarami decyduje o wielkoci odcinka wystpu brzucha.
Figura mska o rnicy wymiarw: obt ot = 12 nie ma wystpu brzucha, tzn. wielko odcinka
na wystp brzucha rwna si zero. W tym przypadku linia rodka przedniej czci nogawki jest
prostopada do linii krocza. W zwizku z tym metody konstrukcji spodni mskich zale od
wielkoci rnic (obt-ot), a nie zale od typw figur A, B, C i D.
1) metoda dla rnicy (obt ot)12,0 cm, gdzie nie ma wystpu brzucha;
2) metoda dla rnicy (obt ot)<12,0 cm, gdzie jest wystp brzucha.
STANDARD KONSTRUKCJI SPODNI MSKICH Z FADK
Wymiary w cm:
ZWo = 176,0 wzrost
ot
= 86,0 - obwd pasa
obt
= 100,0 -obwd bioder z uwzgldnieniem wypukoci brzucha
ZTv = 110,0 -wysoko talii
ZUo = 84,0 - wysoko krocza
ZKo = 50,0 -wysoko kolana.
Szeroko nogawki na linii dou 28 cm
Opis modelu:
Spodnie mskie podstawowe dugie z zaprasowan lini kantu, dopasowane do linii talii
zaszewkami w tyle i fadk w przodzie. Zapinane na linii rodka przodu na zamek byskawiczny.
Gra spodni wykoczona paskiem (o szer. 33,5) zapinanym na 1 guzik.. D spodni obrzucony
na overlocku, podwinity i podoony ciegiem krytym.
Tabela 10.
Wielkoci dodatkw konstrukcyjnych dla standardu konstrukcji spodni mskich
I metoda dla rnicy (obt ot)12
Symbol
Wzr
Rodzaj spodni
z fadk
bez fadki
2
BB1
obt + dk
1,0
B5B7
obt + dk
2,5
2,0
obt + dk
3,5
2,0
Konstrukcja przedniej czci nogawki

TD
ZTv
TT1
3,5
TU
ZTv - ZUo
52
UB
1/20 obt + 3,0
DK
ZKo
DD1
2,0
BB1
obt + dk
B1B2
1/20 obt - dk
BB3
BB2
D 1D 2
BB3 + 1,5
B1A
UB
1,0
0,5
AA1
0,5
T2T3
1,0
0,8
0,5
5,0
6,0
2,5
2,0
3,0
T1T4
1/10 (obt ot) - dk
D 3D 4
szeroko nogawki 1,0
D 3D 5
K 1K 2
D3D4 a
K 1K 3
Konstrukcja tylnej czci nogawki
B3B4
b
B4B5
1,8
B5B7+[(1/4 obt - dk) B1B2]
b
B4B6
B5B7
obt + dk
o
78
T5T6
1/20 obt 1,5
D 4D 6
2,0
D 5D 7
K 2K 4
2,0
K 3K 5
K4B5 +
K2B + BT4
+B5T7
T7T8
T1T4 + 0,5
K 5U 2
K3U1
T6T9
T6T8
(T4T3 + T6T8) (1/2 ot + 1,5)
Szeroko fadki
Szeroko t 3,0
zaszewki
Szeroko t
zaszewki
rdo: Parafianowicz Z., Piskorska M.: Konstrukcja i modelowanie odziey cikiej. WSiP, Warszawa 1997
53
Konstrukcja przedniej czci nogawki

Dodatki konstrukcyjne podano w postaci symboli dk. Przy wykrelaniu siatki konstrukcyjnej
spodni naley posugiwa si tabel 10, ktra zawiera wielkoci dodatkw konstrukcyjnych dla
standardu konstrukcji dwch rodzajw spodni.
Szeroko przedniej czci nogawki
= obt + dk
Szeroko tylnej czci nogawki
= obt + dk
Poowa obwodu bioder
= obt + dk
Z prawej strony arkusza prowadzimy prost pionow jest to linia boczna; na ktrej
wyznaczamy punkt T.
TD = ZTv
Wysoko talii.
TT1 = 3,5
Szeroko paska.
Z punktu T1 wystawiamy prostopad jest to linia talii.
Gboko krocza.
TU = ZTv - ZUo
Z punktu U wystawiamy prostopad jest to linia krocza.
UB = 1/20 obt + 3,0
Otrzymujemy odcinek TB gboko bioder. Z punktu B wystawiamy
prostopad jest to linia bioder.
DK = ZKo
Wysoko kolana
Pooenie linii kolana mona wyznaczy za pomoc wzoru: DK = UD + 8,0
DD1 = 2,0
Wyznaczenie dugoci spodni.
Wielko ta jest zalena od szerokoci nogawki na linii dou. Dla szerokich
nogawek wielko ta jest mniejsza, a dla wskich - wiksza. Z punktu D1
wystawiamy prostopad.
BB1 = obt + dk
Szeroko przedniej czci nogawki na linii bioder. Przez punkt B1 prowadzimy
prostopad jest to linia rodkowa przednia, powstaje punkt oznaczony dwoma
symbolami: T2 i T3.
B1B2 = 1/20 obt dk
Szeroko podkroju krocza przedniej czci nogawki.
BB3= BB1
Punkt B3 wyznacza rodek przedniej czci nogawki.
D1D2 = BB3 + 1,5
gdzie: 1,5 cm wielko przesunicia rodka przedniej czci nogawki na linii dou.
Przesunicie to powoduje skrcenie dugoci linii wewntrznych, poprawiajc ukadalno
spodni na figurze.
Z punktu D2 prowadzimy prost przez punkt B3 jest to linia zaprasowania nogawki.
Z punktu D1 prowadzimy prostopad do linii zaprasowania nogawki jest to linia dou.
Z punktu K prowadzimy prostopad do linii zaprasowania nogawki jest to linia kolana.
B1A = UB
54
Z punktu A wystawiamy prostopad.

AA1 = 0,5
Punkt A1 czymy prost z punktem T2 = T3 jest to linia rodka przodu.
T1T4 = 1/20 (obt ot) dk
Wielko wcicia bocznego przedniej czci nogawki. Powstay odcinek T4T3 jest szerokoci
przedniej czci nogawki na linii talii.
D3D4 = D3D5 = szerokoci nogawki 1,0
K1K2 = K1K3 = D3D4 a
gdzie: a wielko zalena od linii nogawki.
Rys. 35. Konstrukcja przedniej czci nogawki

rdo: Parafianowicz Z., Piskorska M.: Konstrukcja i modelowanie odziey cikiej. WSiP, Warszawa 1997
Konstrukcja tylnej czci nogawki

Konstrukcj tylnej czci nogawki wykrelamy na siatce konstrukcyjnej przedniej czci
nogawki.
B3B4 = 1,8
Punkt B4 wyznacza rodek tylnej czci nogawki.
55
Obliczenie wielkoci odcinka b, ktry skada si z sumy szerokoci: tylnej czci nogawki na
linii bioder i podkroju krocza tylnej czci nogawki:
b = (1/4obt + dk) + [(1/4 obt dk) B1B2]
gdzie: (1/4 obt + dk) szeroko tylnej czci nogawki na linii bioder,
(1/4 obt dk) B1B2 szeroko podkroju krocza tylnej czci nogawki,
(1/4 obt dk) szeroko podkroju krocza nogawki,
B1B2 szeroko podkroju krocza przedniej czci nogawki,
B4B5 = B4B6 = 1/2b
Z punktu K prowadzimy prost przez punkt B5, ktra powoduje zmniejszenie wielkoci
wcicia bocznego.
B5B7 = obt + dk
Szeroko tylnej czci nogawki na linii bioder.
= 78
Kt nachylenia linii rodka tyu (linii szwu rodkowego tyu)
T5T6 = 1/20 obt 1,5
Podwyszenie tylnej czci nogawki od linii talii.
D4D6 = D5D7 = 2,0
K2K4 = K3K5 = 2,0
Poszerzenie tylnej czci nogawki od linii kolana do linii dou.
K4B5 + B5T7 = K2B + BT4
Wyrwnanie dugoci linii zewntrznych (bocznych) od linii kolana.
T7T8 = T1T4 + 0,5
Wielko wcicia bocznego tylnej czci nogawki. Powstay odcinek T6T8 jest
szerokoci tylnej czci nogawki na linii talii.
K5U2 = K3U1
Wyrwnanie dugoci linii wewntrznych od linii kolana.
T6T9 = T6T8
Z punktu T9 wystawiamy prostopad jest to linia rodka zaszewki.
Obliczenie wielkoci t przypadajcej na szeroko zaszewki i fadki:
t = (T4T3 + T6T8) (1/2 ot + 1,5)
gdzie: 1,5 cm dodatek skadajcy si z: 0,5 cm dodatek przeznaczony na wyrwnanie
linii podkroju talii, ktra ulega skrceniu przy jej modelowaniu; 0,5 cm dodatek przeznaczony
na luz w obwodzie pasa; 0,5 cm dodatek technologiczny przeznaczony na skurcz wystpujcy
przy wszywaniu paska.
t 3,0 = szeroko zaszewki
gdzie: 3,0 szeroko fadki.
56
Modelowanie form przedniej i tylnej czci nogawki

Wykrelamy linie zewntrzne boczne (szew zewntrzny boczny) i wewntrzne (szew
wewntrzny) zgodnie z rysunkiem. Wykrelamy krzyw podkroju krocza przodu za pomoc
uku o promieniu A1U1.
Rys. 36. Konstrukcja tylnej czci nogawki
Rys. 37. Formy przedniej i tylnej czci nogawki
rdo: Parafianowicz Z., Piskorska M.: Konstrukcja i modelowanie odziey cikiej. WSiP, Warszawa 1997.
57
KONSTRUKCJA STANIKA PODSTAWOWEGO DLA I GRUPY DZIECI
Rys. 38. Projekt plastyczny stanika podstawowego

rdo: Cyrankiewicz H.: Konstrukcja i modelowanie odziey dziecicej. WSiP, Warszawa 1995.
Stanik podstawowy dziecicy jest najprostsz form grnej czci ubioru dla dzieci
w wieku 2-6 lat. Suy jako podstawa do modelowania na paszczynie innych wzorw odziey
lub jako forma podstawowa do konstrukcji innych form, jak sukienki, bluzki, kurtki, przy
zaprojektowaniu zrnicowanych luzw. Forma stanika jako taka ma stosunkowo niewielkie
zastosowanie suy jako cz grna sukienek dziewczcych, posiadajcych marszczone
spdniczki lub plisowane, czasem kloszowe. Do konstrukcji stanika zastosowano luzy,
odpowiadajce takim wanie sukienkom; wynosz one 6,0 cm w poowie obwodu klatki
piersiowej. Wymiary w cm:
ZWo
= 98,0 - wzrost
opx
= 56,0 - obwd klatki piersiowej przez piersi
os
= 26,0 - obwd szyi,
SyTy
= 24,0 - uk dugoci plecw,
SySvXpTp = 31,7 - uk dugoci przodu
RvRv
= uk szerokoci barkw tyu,
RvSxRv
= 24,8 - uk szerokoci barkw przodu
Tabela 11. Podzia opx i luzu odziey
Nazwy odcinkw
konstrukcyjnych
Funkcja
Wyliczenie
Zaprojektowane luzy
opx
Wynik
Poowa szerokoci tyu
3/16 opx+ 0,25
2,0
56,0:163+0,25+2,0=
12,7
Szeroko pachy
1/8 opx 0,5
3,5
56,0:8 0,5+3,5 =
10,0
Poowa szerokoci przodu
3/16 opx + 0,25
0,5
56,0:163 +0,25 +0,5 =
11,3
Razem
opx 0
6,0
56,0:2 +6,0 =
34,0
Opis konstrukcji
Z prawej strony arkusza wykrelamy prost pionow, ktra bdzie lini rodka tyu. W grnej
czci wyznaczamy punkt S.
SP
gboko pachy = (1/15 ZWo+1/10opx-2,6) + 2,5 = 12,0
ST
dugo plecw SyTy = 24,0
58
SP1
wysoko opatek = 1/30 ZWo + 3,5 = 6,8.

Przez punkty: P1, P, T prowadzimy prostopade.
SS1 odchylenie rodka tyu od pionu = 1/8 opx = 0,7. Punkty P1 i S1 czymy prost. Przez
punkt S1 prowadzimy prostopad.
S1S2 poowa szerokoci tyu na linii barkw = RvRv + 1,0 = 14,4. Dodatek szerokoci 1,0
cm przeznaczony jest na szew pachy.
S1S3 szeroko szyi tyu = 1/5 os + 0,2 = 5,4. Przez punkt S3 prowadzimy prostopad.
S3S4 wysoko podkroju szyi tyu = 1/3 S1S3 + 0,2 = 1,9. Wykrelamy lini szyi przez punkty:
S1 i S4.
PP2 poowa szerokoci tyu wg wyliczenia = 12,7
S2S5 obnienie barkw tyu = 0,5. czymy prost punkty: S4 i S5.
S4S6 wyznaczenie zaszewki na szwie barkowym = 1/3 S4S5 = 3,0
P1P4 wyznaczenie wierzchoka zaszewki barkowej = P1P3 = 7,0
P2P5 szeroko pachy tyu wg wyliczenia wynosi 10,0 : 2 0,5 = 4,5. Warto ujemna oznacza
przesunicie szwu bocznego w kierunku tyu. Przez punkt P5 prowadzimy prostopad,
otrzymujemy punkt T1.
P2P6 =1/4 P2S5 = 2,8. Z punktu P6 wystawiamy prostopad.
P6P7 = 0,51,0. Punkt P7 wyznacza miejsce spotkania tyu z rkawem (szew okciowy) oraz
suy do wykrelenia krzywej podkroju pachy tyu (przez punkty: S5, P3, P7, do P5).
Z lewej strony arkusza wykrelamy lini pionow, ktra bdzie lini pomocnicz rodka
przodu. Do niej przeduamy z rysunku tyu linie poziome: lini gbokoci pachy P
i lini talii T. Wyznaczamy punkt T2.
T2S7 uk dugoci przodu (SySvXpTp + 2,0) S1S4 = 27,4; dodatek zapewnia luz na linii
dugoci przodu. Od wymiaru dugoci przodu naley odj odcinek szyi tyu S1S4
mierzony po uku. Z punktu T2 zakrelamy uk o promieniu rwnym odcinkowi T2S7.
S7S8 gboko podkroju szyi = 1/5 os + 0,3 = 5,5. Przez punkt S8 prowadzimy prostopad.
S8S9 odchylenie rodka przodu od pionu = 1/24 opx + 0,3 = 2,6. Z punktu T2 prowadzimy
prost przez punkt S9, otrzymujemy punkty: P8, S10.
S10S11 szeroko podkroju szyi = S1S3 + 0,3 = 5,7. Z punktu S10 zakrelamy uk o promieniu
rwnym odcinkowi S10S11. W miejscu przecicia si ukw: T2S7 i S10 S11 wyznaczamy
punkt S11, prowadzimy prostopad, otrzymujemy punkt S12.
S12S13 poowa szerokoci barkw przodu = RvSxRv + 1,0 lub S1S2 1,0 = 13,4. Z punktu S12
zakrelamy uk o promieniu rwnym odcinkowi 13,4 cm, otrzymujemy punkt S13.
S12S14= S12S9+ 0,5 = 5,1. Punkt S14 wyznaczamy na dwusiecznej kta: S9S12S11. Wykrelamy
podkrj szyi przodu, czc prost punkty: S11, S14, S9.
P8P9 poowa szerokoci przodu wg wyliczenia = 11,3. czymy prost punkty: S13 i P9 linia
pachowa przednia.
P9P10 szeroko pachy przodu wg wyliczenia = 10,0: 2 + 0,5 = 5,5. Dodatek poszerza pach
przodu o 1,0 cm w stosunku do pachy tyu. Przez punkt P10 prowadzimy prostopad,
S13S15 obnienie barku przodu = S3S4+ S2S5+1,01,2 = 3,43,6. Punkty: S11 i S15 czymy prost
linia opadu barku przodu.
P9P11= 1/5 P9S15 = 1,92,0. Przez punkt P11prowadzimy prostopad.
59
P11P12 = 0,50,7. Punkt P12 wyznacza miejsce spotkania przodu z rkawem.

S11S16 dugo szwu barkowego przodu = S4S5 (z rysunku tyu) 0,30,5 w zalenoci od
stopnia wdania = 9,19,3.
S16S17 obnienie szwu barkowego = 0,30,5; zapewnia prawidowe uoenie si szwu
w stosunku do gwki rkawa. Punkty: S17 i S11 czymy lekko wypukym ukiem.
Wykrelamy lini pachy przodu przez punkty: S17, P12 do P10.
T2T4 przeduenie linii rodka przodu = 0,30,5. Lini dou wykrelamy lekko wypukym
ukiem czc punkty: T4 i T3.
a)
b)
Rys. 39. Konstrukcja stanika podstawowego dziecicego dla I grupy:

a) formy konstrukcyjne tyu i przodu, b) modelowanie zaszewki barkowej
Modelowanie zaszewki barkowej.

W celu wyrwnania linii rodka tyu do pionu oraz uwzgldnienia luzu na wypuko opatki
otwieramy zaszewk konstrukcyjn oznaczon symbolem S6P4 na linii szwu barkowego, na linii
S4S5.
60
Czynnoci przy modelowaniu zaszewki barkowej:

- odkalkowujemy form tyu stanika (lub jego grn cz, np. do linii gbokoci pachy),
oznaczamy lini: P1P3 oraz punkty: P4, S6 i oznaczamy odpowiednio poszczeglne czci: T1, T2,
T3 jak na rysunku (aby zapobiec odwrceniu formy podczas modelowania).
- rozcinamy form po linii zaszewki i linii wypukoci opatki,
- do prostej pionowej przykadamy i naklejamy czci: T1 i T2, a nastpnie dosuwamy cz T3
w ten sposb , aby utworzya si ciga linia pachy, a punkt P4 na obu czciach (T1 i T3)
znajdowa si na rwnym poziomie (aby krawdzie zaszewki byy jednakowej dugoci),
- obrysowujemy kontury formy stanika z zaszewk na szwie barkowym, jednoczenie skracamy
dugo zaszewki o 2,02,5 cm jak na rysunku.
KONSTRUKCJA
MODELOWEJ
SUKIENKI PODSTAWOWEJ
DLA
DZIEWCZT
GRUPY
Sukienka podstawowa dziewczca to prosta forma o lekko poszerzonych

bokach. Najczciej form podstawow sukienki uywa si do modelowania na
paszczynie innych wzorw odziey poniewa rzadko kiedy sukienki
dziewczce s tak mao urozmaicone.
Rys. 40. Projekt plastyczny sukienki.

rdo: Cyrankiewicz H.: Konstrukcja i modelowanie odziey dziecicej. WSiP, Warszawa 1995
Wymiary w centymetrach:
ZWo
opx
os
RvRv
RvSxRv
SySvXpTp
SyTy
RvNv
on
- 98,0
- 56,0
- 26,0
- 26,8
- 24,8
- 31,7
- 24,0
- 32,0
- 14,0
Opis konstrukcji:
Ty
1
1
opx 2,6) + 2,5 3,0 = 12,0 12,5
SP = ( ZWo +
15
10
ST = SyTy = 24,0
61
3
ZWo + 4,0 = 33,4
10
1
SK dowolna ZWo 3,0 6,0 = 52,0 55,0
2
1
SP1 =
ZWo + 3,5 = 6,8
30
1
opx = 0,7
SS1 =
80
1
SS2 = RvRv + 1,4 = 14,8
2
1
os + 0,2 0,3 = 5,4 5,5
S1S3 =
15
1
S3S4 = S1S3 + 0,2 = 1,9
3
PP2 poowa szerokoci tyu wedug wyliczenia = 13,2
S2S5 = 0,3
1
S4S6 =
S4S5 = 3,1
3
1
P1P4 =
P1P3
2
P2P5 szeroko pachy tyu wedug wyliczenia = 11,0 11,5 : 2 0,5 = 5,0 5,3
1
P2P6 = P2S5
4
P6P7 = 0,8 1,2
K1K2 = 3,0 4,5
K2K3 = 0,8 0,9
SB =
Przd
T2S7 = (SySvXpTp + 2,0) S1S4 = 27,9
1
S7S8 = os + 0,3 0,4 = 5,5 5,6
5
1
S8S9 =
opx + 0,3 = 2,6
24
S10S11 = S1S3 + 0,3 0,4 = 5,7 5,8
1
S12S13 = RvSxRv + 1,2 1,3 lub S1S2 0,8 = 13,6 13,7
2
S12S14 = S12S9 + 0,5 Punkt S14 wyznacza dwusieczn kta S9S12 S11
P8P9 poowa szerokoci przodu wedug wyliczenia = 11,8 12,4
P9P10 szeroko pachy przodu wedug wyliczenia = 11,0 11,5 : 2 + 0,5 = 6,0 6,2
S13S15 = S3S4 + S2S5 + 0,8 1,0
S11S15 = S4S5 - 0,3 0,5
S15S16 = 0,3 0,5
P9P11 = P2P6 0,5
P11P12 = 1,0 1,5
K5K6 = 1,5 2,0
K4K7 = 0,3 0,5
K6K8 - wedug tyu
62
Rys. 41. Konstrukcja sukienki podstawowej dla dziewczt I grupy.

Modelowanie zaszewki barkowej

W celu wyrwnania rodka tyu do pionu oraz uwzgldnienia luzu na wypukoci opatki
otwieramy zaszewk konstrukcyjn oznaczon symbolem S6P4 na linii szwu barkowego, to jest
na linii S4S5. kolejno czynnoci przy modelowaniu zaszewki barkowej zostaa omwiona przy
konstrukcji stanika dziecicego.
Konstrukcja rkawa podstawowego jednoczciowego do sukienki dla dziewczt I grupy
modelowej
SN = RvNv + 2,0 2,5 = 34,0 35,0
NN1 = 2,0 2,3
1
SP wysoko gwki rkawa = V (2V + V1 )+ 0,5 1,0 = 10,1 10,5
10
1
ST = RvNv + 5,0 = 21,0
2
PP1 = P2P5 + P9P10 + 2,0 2,5 = 13,5 14,0
N1N2 = P1P2 - 1,5 2,0 = 11,0 12,5
T1N3 = TN1 + 1,5 2,0
Ksztat pachy z rysunku pomocniczego nanosimy na siatk konstrukcyjn rkawa w ten
sposb, aby odcinek P9P10 pokry si z odcinkiem PP1 a krawd pachy szwu przodu bya
styczna do prostej PS.
T1T2 = P1P10 0,5
Odcinek P10N4 wyznacza lini szwu rkawa.
63
1
SS1 + 0,5
2
1
SS3 = SS1
4
1
S1S4 = S1P1 0,5
3
PP2 = P9P11 0,5
S4S5 = 0,5
Z punktu S5 krelimy styczn do podkroju pachy.
1
S4S6 =
S2S4
2
1
S6S7 =
S2S4
10
Wykrelamy krzyw gwki rkawa, nanosimy punkty spotkania z pach sukienki. Za pomoc
odkalkowanej tylnej i przedniej czci rkawa otrzymamy rkaw rozoony. Sprawdzamy
pynno krzywej gwki i pachy rkawa. Wyznaczamy punkty spotkania rkawa ze szwem
barkowym, rozliczajc wielko liczbow tak aby 1/3 przeznaczy na wdanie do pachy przodu, a
2/3 wielko wdania na pach tyu.
Mankiet do rkawa
NN1 = on + 1,0 1,5 = 15,0 15,5
N1N2 dodanie na zapicie = 2,0
NN3 dodanie na zbek = 2,0 2,5
N2N4 = N3N5 szeroko mankietu = 2,5 3,5
SS2 =
b)
a)
c)
Rys.42.
Konstrukcja rkawa podstawowego jednoczciowego do sukienki dla dziewczt

a) odkalkowany ksztat pachy, b) forma konstrukcyjna rkawa, c) mankiet
64
grupy
Konierz do sukienki
KK 1 wysoko podkroju = 6,0 7,0 cm

K1K2 dugo krzywej podkroju szyi + 0,3 0,4
K1K3 szeroko konierza na linii rodka tyu = 6,0 8,0
K2K4 szeroko konierza na linii przodu = K1K3 + 0,5 0,8
K4K5 = 2,5 2,8
K1K6 wysoko stjki = 1,5 2,0
Rys. 43. Konstrukcja konierza do sukienki

KONSTRUKCJA SPODNI DUGICH DLA I GRUPY DZIECI
Rys. 44. Projekt plastyczny spodni dziecicych dugich dla I grupy

Opis modelu
Spodnie dziecice dugie skadaj si z dwu czci: przodu i tyu. W talii zmarszczone
gum regulujc obwd. Z przodu zapinane na suwak. Kieszenie funkcjonalne, nakadane maj
podwjn kolorow stbnwk; d spodni z zastbnowanym obrbem, pozwalajcym na
ewentualne poduenie spodni.
Aby podwyszy spodnie gr zastosujemy wymiar wysokoci talii ZTv. Spowoduje to
wysze umieszczenie spodni na figurze dziecka, co zabezpieczy przed wysuwaniem si bluzki
65
lub koszuli podczas gwatowniejszych ruchw lub skonw. Zalenie od zastosowanej tkaniny
i przeznaczenia spodni ustalamy wielko luzu. Zaprojektowane spodnie s wykonane z grubszej
tkaniny wenianej, a luz wynosi 5,0 6,0 cm w poowie obwodu bioder, za luz na linii
gbokoci krocza 1,5 2,0 cm.
Wymiary w cm:
ZWo = 98,0 -wzrost,
ot
= 52,0 -obwd pasa,
obt
= 58,0 - obwd bioder z uwzgldnieniem wypukoci brzucha,
ZTv = 58,0 - wysoko talii,
ZUo = 41,0 - wysoko krocza,
ZKo = 25,0 - wysoko kolana.
Tabela 12. Podzia obt i luzu odziey
Nazwa odcinkw
konstrukcyjnych
Funkcja
obt
Zaprojektowane
luzy
Wyliczenie
Wynik
Poowa szerokoci przodu na linii

bioder
obt
1,01,5
58,0:4+1,01,5=
15,516,0
Poowa szerokoci tyu na linii

bioder
obt
4,04,5
58,0:4+4,04,5=
18,519,0
Razem
obt
5,06,0
58,0:2+5,06,0=
34,035,0
Konstrukcja przedniej czci.

Z prawej strony arkusza wykrelamy prost pionow, ktra oznacza lini boczn spodni.
W dolnej czci wyznaczamy punkt H podstawa pomiaru.
HT
wysoko talii = ZTv+1,02,0 = 59,060,0
HH1
HK
skrcenie dou nogawki (odlego spodni od podstawy) = 2,0 4,0

linia kolana = ZKo = 25,0
HU
linia gbokoci krocza =ZUo1,02,0=39,040,0. Wielko liczbowa (ujemna) zapewnia

wiksz swobod ruchw.
linia bioder = ZUo+1/20 ZWo 0,5= 45,9. Z punktu: H1, K, U, B, i T prowadzimy
prostopade.
HB
BB1
B1B2
szeroko przodu na linii bioder wedug wyliczenia = 15,516,0. Przez punkt B1

prowadzimy prostopad, otrzymujemy punkt T1.
szeroko podkroju krocza = 1/20 obt+1,5 = 4,4
B2B3 rodek przedniej czci nitka prosta, linia zaprasowania = BB2 = 9,910,2. Przez
punkt B3 prowadzimy prostopad, otrzymujemy punkty: K1 i H2.
H2H3 = H2H4 = szerokoci przedniej czci na linii dou 1,0 cm
K1K2 = K1K3 szerokoci przedniej czci na linii kolana wymiar dowolny, np.H2H3 i H2H4
+ 0,51,0 cm.
Punkty: H3 i K2, H4 i K3 oraz K2 i B2, K3 i B czymy prostymi. Wyznaczamy punkty: U1, U2.
Z punktu H2 odmierzamy do gry 0,5 cm i wykrelamy podkrj dou przedniej nogawki
jak na rysunku.
66
TT2 = 00,5. Przez punkty: T2, B, U1, K3 wykrelamy lini boku przedniej czci spodni.
B1B4 = 0,5. Wykrelamy prost, czc punkty T1 i B4 oraz krzyw podkroju krocza przez
punkty: B4 i U2.
Z punktu T3 prowadzimy prostopad, do prostej B4T1. Od punktu T3 umieszczamy
fadk szerokoci 1,01,5 cm jak na rysunku. Ksztat i wielko kieszeni rysujemy
wedug podanych na rysunku wymiarw.
Rys. 45. Konstrukcja spodni dziecicych dugich dla I grupy:

przednia i tylna cz spodni wykrelona na czci przedniej
Konstrukcja tylnej czci.

Konstrukcj tylnej czci wykrelamy na rysunku czci przedniej.
H3H5 = H4H6 = poszerzenie tylnej czci na linii dou = 2 cm.
K2K4 = K3K5 = poszerzenie tylnej czci na linii kolana = 2,0.
Punkty: H5 i K4 oraz H6 i K5 czymy prostymi. Wykrelamy podkrj dou (odmierzajc
od punktu H2 0,5 cm do dou) jak na rysunku.
B3B5 linia rodka tylnej czci = 1,0. czymy prost punkty: K1 i B5, przeduamy do gry
linia zaprasowania.
BB6 1/16 obt 0,51,0= 2,63,1. Z punktu K5 krelimy prost przez punkt B6, przeduajc
do linii talii. Przenosimy odcinek K3T na lini K5B6 i przeduamy do linii talii,
wyznaczamy punkt T5.
B5B7 = B5B6+0,51,5. Punkty: B7 i K4 czymy prost.
K4U3 = K2U2 0,20,3. Wielko liczbowa jest zalena od cigliwoci tkaniny. Punkty: U3
i U2 czymy prost.
67
B6B8 szeroko tylnej czci na linii bioder wg wyliczenia = 17,818,3.

T5T6 = B6B8 0,5. Z punktu T5 zakrelamy uk promieniem B6B8. Przez punkty: T6 i B8
wykrelamy prost. Z punktu T5 rzutujemy prostopad do przeduenia prostej B8T6,
T5T8 = 0,51,0. Przez punkty: T8, B6, K5 wykrelamy lini boku tylnej czci jak na rysunku.
U3U4 = U2U5 = (U2U3 2,0). Wielko liczbowa 2,0 cm rwna si odcinkowi K2K4
poszerzenia tylnej czci. Punkty: U4 i K4 oraz U5 i K2 czymy prostymi.
K2U6 = K4U4. czymy liniami rwnolegymi (lekkim ukiem) punkty: U4 i K4 oraz U6 i K2.
1.
2.
3.
4.
5.

Jakich pomiarw naley dokona przed przystpieniem do wykonania konstrukcji spdnicy
podstawowej?
Jaka jest kolejno czynnoci przy konstrukcji i modelowaniu bluzki damskiej
podstawowej?
Jak opisaby wygld spodni damskich na podstawie rysunku modelowego, urnalowego lub
fotografii?
Jakie s podstawowe wymiary antropometryczne stosowane w konstrukcji odziey na grn
cz ciaa?
Jakie s podstawowe wymiary antropometryczne stosowane w konstrukcji odziey na doln
cz ciaa?
4.3.3. wiczenia
wiczenie 1
Nazwij linie na siatce konstrukcyjnej spdnicy damskiej
68
1)
2)
3)
4)
5)

nazwa linie ciaa ludzkiego,
wyjani sposb wykonywania konstrukcji spdnicy,
rozrni linie na siatce konstrukcyjnej,
nazwa linie konstrukcyjne i wpisa je w miejsca na rysunku,
literatura zgodna z p. 6,
rysunek siatki konstrukcyjnej spdnicy,
owek, dugopis.
wiczenie 2
Wykrel siatk konstrukcyjn i wykonaj modelowanie form spdnicy podstawowej na
wymiary przecitne.
1)
2)
3)
4)
5)
6)

wykona rysunek modelowy spdnicy,
sporzdzi opis modelu,
pobra z tabel wymiary szczegowe reprezentantki kobiet typu figury B o wymiarach
164/88/96
wyliczy dugoci odcinkw konstrukcyjnych i obliczy szerokoci zaszewek
dopasowujcych spdnic na podstawie Opisu wykonania konstrukcji spdnicy
podstawowej,
wykreli siatk konstrukcyjn spdnicy,
wyznaczy szerokoci zaszewek na konstrukcji i wykreli linie konturowe spdnicy.
przybory krelarskie,
zeszyt przedmiotowy,
owki rnej twardoci,
gumka,
tama centymetrowa,
arkusz papieru formatu A0.
69
wiczenie 3
Wykrel siatk konstrukcyjn i wykonaj modelowanie form spdnicy podstawowej wedug
wasnych wymiarw.
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)

wykona rysunek modelowy spdnicy,
zdj wymiary do wykonania konstrukcji spdnicy,
wyliczy dugoci odcinkw konstrukcyjnych i obliczy szerokoci zaszewek
dopasowujcych spdnic na podstawie Opisu wykonania konstrukcji spdnicy
podstawowej,
wykreli siatk konstrukcyjn spdnicy,
wyznaczy szerokoci zaszewek na konstrukcji i wykreli linie konturowe spdnicy,
wskaza rnice w konstrukcji spdnicy na wymiary przecitne i spdnicy na wymiary
wasne.
owki rnej twardoci,
gumka,
tama centymetrowa,
wiczenie 4
Wykrel konstrukcyjnie formy bluzki podstawowej na wymiary reprezentantki typu figury B
4)
5)
6)

wykona rysunek modelowy bluzki,
164/88/96,
wyliczy dugoci odcinkw konstrukcyjnych do narysowania konstrukcji bluzki,
wykreli siatk konstrukcyjn bluzki,
wykona modelowanie bluzki na siatce konstrukcyjnej.

owki rnej twardoci,
gumka,
1)
2)
3)
70
tama centymetrowa,
wiczenie 5
Wykrel konstrukcyjnie formy rkawa do bluzki podstawowej dla reprezentantki typu figury B

1) wykona rysunek modelowy bluzki,
2) sporzdzi opis modelu,
3) pobra z tabel wymiary szczegowe reprezentantki kobiet typu figury B o wymiarach
164/88/96,
4) wyliczy dugoci odcinkw konstrukcyjnych do narysowania konstrukcji rkawa do bluzki,
5) wykreli siatk konstrukcyjn rkawa,
6) wykona modelowanie rkawa do bluzki na siatce konstrukcyjnej.

owki rnej twardoci,
gumka,
tama centymetrowa,
wiczenie 6
Wykrel konstrukcyjnie formy konierza do bluzki podstawowej dla reprezentantki typu
figury B.

1) wykona rysunek modelowy bluzki,
164/88/96,
4) wyliczy dugoci odcinkw konstrukcyjnych do narysowania konstrukcji konierza do
bluzki,
5) wykreli siatk konstrukcyjn konierza,
6) wykona modelowanie konierza do bluzki na siatce konstrukcyjnej.

owki rnej twardoci,
gumka,
tama centymetrowa,
71
wiczenie 7
Wykrel konstrukcyjnie formy kamizelki damskiej dla reprezentantki typu figury B.

1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)

wykona rysunek modelowy kamizelki damskiej,
164/88/96,
wyliczy dugoci odcinkw konstrukcyjnych do narysowania konstrukcji bluzki damskiej,
sporzdzi konstrukcj bluzki damskiej,
wyliczy dugoci odcinkw do wykonania modelowania kamizelki damskiej,
wykona modelowanie kamizelki damskiej w oparciu o formy bluzki podstawowej.
owki rnej twardoci,
gumka,
tama centymetrowa,
wiczenie 8
Wykrel konstrukcyjnie formy spodni damskich dla reprezentantki typu figury B.

1) wykona rysunek modelowy spodni damskich,
164/88/96,
4) wyliczy dugoci odcinkw konstrukcyjnych do narysowania konstrukcji spodni damskich,
5) wykreli siatk konstrukcyjn spodni,
6) wykona modelowanie spodni damskich na siatce konstrukcyjnej.

owki rnej twardoci,
gumka,
tama centymetrowa,
wiczenie 9
Wykrel konstrukcyjnie formy koszuli mskiej na wymiary reprezentanta typu figury B
72

1) wykona rysunek modelowy koszuli mskiej,
3) pobra z tabel wymiary szczegowe reprezentanta mczyzn typu figury B o wymiarach
176/92/82
4) wyliczy dugoci odcinkw konstrukcyjnych do narysowania konstrukcji koszuli,
5) wykreli siatk konstrukcyjn koszuli,
6) wykona modelowanie koszuli mskiej na siatce konstrukcyjnej.

owki rnej twardoci,
gumka,
tama centymetrowa,
wiczenie 10
Wykrel konstrukcyjnie formy spodni mskich dla reprezentanta typu figury B.

1)
2)
3)
4)
5)
6)

wykona rysunek modelowy spodni mskich,
pobra z tabel wymiary szczegowe reprezentanta mczyzn typu figury B o wymiarach
176/92/82
wyliczy dugoci odcinkw konstrukcyjnych do narysowania konstrukcji spodni mskich,
wykreli siatk konstrukcyjn spodni,
wykona modelowanie spodni mskich na siatce konstrukcyjnej.
owki rnej twardoci,
gumka,
tama centymetrowa,
wiczenie 11
Wykrel konstrukcyjnie formy kamizelki mskiej dla reprezentanta typu figury.

1) wykona rysunek modelowy kamizelki mskiej,
73
3) pobra z tabel wymiary szczegowe reprezentanta mczyzn typu figury B o wymiarach

176/92/82,
4) wyliczy dugoci odcinkw konstrukcyjnych do narysowania konstrukcji marynarki
jednorzdowej,
5) sporzdzi konstrukcj marynarki jednorzdowej,
6) wyliczy dugoci odcinkw do wykonania modelowania kamizelki mskiej,
7) wykona modelowanie kamizelki mskiej w oparciu o formy marynarki jednorzdowej.

owki rnej twardoci,
gumka,
tama centymetrowa,
wiczenie 12
Wykrel konstrukcyjnie formy staniczka dziecicego dla dzieci I grupy modelowej

wykona rysunek modelowy staniczka dziecicego,
pobra z tabel wymiary reprezentanta I grupy modelowej,
wyliczy dugoci odcinkw konstrukcyjnych do narysowania konstrukcji staniczka
dziecicego,
5) wykreli konstrukcyjnie formy stanika dziecicego
1)
2)
3)
4)

owki rnej twardoci,
gumka,
tama centymetrowa,
wiczenie 13
Wykrel konstrukcyjnie formy spodni dziecicych dla dzieci I grupy modelowej

1)
2)
3)
4)
5)

wykona rysunek modelowy spodni dziecicych,
pobra z tabel wymiary reprezentanta I grupy modelowej,
wyliczy dugoci odcinkw konstrukcyjnych do narysowania konstrukcji spodni
dziecicych,
wykreli konstrukcyjnie formy spodni dziecicych.
74

owki rnej twardoci,
gumka,
tama centymetrowa,
wiczenie 14
Sporzd szablon spodni damskich podstawowych wedug wasnych wymiarw.
Sposb wykonania wiczenia

1) zdj wymiary potrzebne do wykonania konstrukcji spodni,
2) wyliczy dugoci odcinkw konstrukcyjnych i wykona konstrukcj spodni podstawowych
na wasne wymiary,
3) na podstawie wykonanej konstrukcji sporzdzi szablon spodni:
doda odpowiednie dodatki na szwy i podwinicia,
opisa gotowy szablon.
4) wskaza rnice w wygldzie formy i szablonu odzieowego spodni.

arkusz papieru formatu A0,
owki rnej twardoci,
tama centymetrowa.

Czy potrafisz:
1) zdj wymiary z sylwetki niezbdne do wykonania konstrukcji
spdnicy?
2) sporzdzi opis modelu spdnicy podstawowej?
3) wykona rysunek modelowy spdnicy podstawowej?
4) obliczy dugoci odcinkw konstrukcyjnych niezbdnych do
wykrelania konstrukcji spdnicy?
5) rozrni linie na konstrukcji spdnicy?
6) wyliczy warto przypadajc na zaszewki i dokona rozliczenia
tej wielkoci?
7) zbudowa siatk konstrukcyjn spdnicy?
8) wykreli linie konturowe spdnicy podstawowej?
9) nazwa elementy spdnicy?
bluzki damskiej?
75
Tak
Nie
11) sporzdzi opis modelu bluzki damskiej?

wykrelania konstrukcji bluzki damskiej?
13) rozrni linie na konstrukcji bluzki damskiej?
spodni damskich?
15) sporzdzi opis modelu spodni damskich?
wykrelenia konstrukcji spodni damskich?
17) rozrni linie na konstrukcji spodni damskich?
koszuli mskiej?
19) sporzdzi opis modelu koszuli mskiej?
wykrelenia konstrukcji koszuli mskiej?
21) rozrni linie na konstrukcji koszuli mskiej?
spodni mskich?
23) sporzdzi opis modelu spodni mskich?
wykrelenia konstrukcji spodni mskich?
25) rozrni linie na konstrukcji spodni mskich?

staniczka dziecicego?
wykrelenia konstrukcji staniczka dziecicego?
28) rozrni linie na konstrukcji staniczka dziecicego?
spodni dziecicych?
wykrelenia konstrukcji spodni dziecicych?
31) rozrni linie na konstrukcji spodni dziecicych?
32) wykona modelowanie kamizelki damskiej?
33) nazwa linie na formach kamizelki damskiej?
34) wykona modelowanie kamizelki mskiej?
35) nazwa linie na formach kamizelki mskiej?
76
5. SPRAWDZIAN OSIGNI
Instrukcja dla ucznia
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Przeczytaj uwanie instrukcj.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kart odpowiedzi.
Zapoznaj si z zestawem pyta testowych.
Test zawiera 16 zada dotyczcych modelowania podstawowych form odziey. Pytania: 1,
2, 3, 4, 7, 11 s to zadania wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowied jest prawidowa;
pytania: 5, 9 to zadania z luk, w zadaniach: 6, 8, 10, 12, i 15 naley udzieli krtkiej
odpowiedzi, w zadaniach 13, 14 wyjani symbole, a zadanie 16 polega na wyliczeniu
odcinkw konstrukcyjnych.
Udzielaj odpowiedzi tylko na zaczonej karcie odpowiedzi:
w pytaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidow odpowied X (w przypadku
pomyki naley bdn odpowied zaznaczy kkiem, a nastpnie ponownie zakreli
odpowied prawidow);
w pytaniach z krtk odpowiedzi wpisz odpowied w wyznaczone pole;
w zadaniach do uzupenienia wpisz brakujce wyrazy.
Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy bdziesz mia satysfakcj z wykonanego zadania.
Kiedy udzielenie odpowiedzi bdzie Ci sprawiao trudno, wtedy od jego rozwizanie
na pniej i wr do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. Trudnoci mog przysporzy Ci
pytania: 8, 12, 13, 14, 15, 16 gdy s one na poziomie trudniejszym ni pozostae.
Na rozwizanie testu masz 60 min.
Materiay dla ucznia:
instrukcja,
zestaw zada testowych,
karta odpowiedzi.
77
ZADANIA TESTOWE
TEST NR 1
1. Symbolem T oznaczana jest linia:

a) rodka tyu,
b) talii,
c) szyi,
d) poniej talii.
2. Symbolem x oznaczana jest linia:
a) rodkowa przednia,
b) pachowa tylna,
c) kolana,
d) nadgarstka.
3.
a)
b)
c)
d)
Punkt Sy ley na skrzyowaniu:

linii talii z lini rodkow tyln,
linii szyi z lini boczn,
linii szyi z lini rodkow tyln,
linii talii z lini boczn.
4.
a)
b)
c)
d)
Pomiary dokonywane wzdu linii przylegajcych dookoa mierzonych czci ciaa to:
obwody,
uki,
gbokoci,
dugoci.
5. Uzupenij zdanie:
Forma odzieowa to ....................
6. Nazwij szablony przedstawione na rysunkach:
a).................................
b)..................................
c)....................................
78
7.
a)
b)
c)
d)
Rnica midzy wymiarami odziey a wymiarami ciaa to:

odcinek konstrukcyjny,
luz odzieowy,
wymiar kontrolny,
punkt antropometryczny.
8.
a)
b)
c)
d)
Wielko dodatku konstrukcyjnego zaley od:

........................................
........................................
........................................
........................................
9. Uzupenij zadanie:
Modelowanie odziey to .........................
10. Jakie znasz rodzaje modelowania:
a) ........................................
b) ........................................
11. Ksztatowanie form przez upinanie i wycinanie materiau odzieowego na manekinie lub
figurze ludzkiej to:
a) modelowanie na paszczynie,
b) modelowanie przestrzenne,
c) modelowanie za pomoc siatki konstrukcyjnej,
d) modelowanie wtrne.
12. Nazwij za pomoc symbolu poziome linie ciaa oznaczone na sylwetce.
79
13. Wyjanij symbole:

RvRv
SySvXp
obt
PcPl .
y .
14. Masz podane symbole wymiarw. Wpisz nazwy tych wymiarw do tabeli,
a nastpnie przyporzdkuj na sylwetce miejsce zdejmowania tych pomiarw.
1. ZWo
2. ot
3. obt
4. ZTv
5. ZUo
6. ZKo
7. ou
15. Rysunek przedstawia siatk konstrukcyjn spdnicy damskiej. Nazwij wskazane linie.
80
16. Korzystajc z podanych wymiarw oblicz odcinki konstrukcyjne do wykonania konstrukcji

przedniej nogawki spodni damskich.
Wymiary:
ZWo
- 164,0 wzrost,
ot
- 72,0 obwd talii,
obt
- 96,0 obwd bioder z uwzgldnieniem wypukoci brzucha,
ZTv
- 103,5 wysoko talii,
ZUo
- 76,0 wysoko krocza
ZKo
- 46,0 wysoko kolana,
ou
- 57,0 obwd uda
szeroko nogawki na linii dou 25 cm
Symbol
Sposb wyliczenia
Wynik
TD
= ZTv
TU
=ZTv-ZUo
DK
=ZKo
TT1
BB1
= obt
B1B2
=1/20 obt +1,0
BB3
=1/2 BB2
B1B4
0,5
T2 T4
1,0
T1 T5
=1/10(obt-ot)
D1D2
= D1D3 = szerokoci
3,0
nogawki 1,0
K1K2
=K1K3=D1D2a
gdzie a=1,5
81
KARTA ODPOWIEDZI
Imi i nazwisko ..................................................................
Modelowanie podstawowych form odziey 311[34].Z2.04
Nr
pyt.
Odpowied
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
a
b
c
d
a
b
c
d
a
b
c
d
a
b
c
d
Forma odzieowa to ....................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
a.....................................
b.....................................
c.........................................
a
b
c
d
a............................... b...............................
c............................... d..............................
Modelowanie odziey to ............................................................................................................
....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
a ...............................................................
b ...................................................................
a
b
c
d
.... , .... , .... , .... , .... ,
.... , .... , .... , .... , .... ,
.... .
13.
14.
15.
RvRv ...............................................................
SySvXp ............................................................
obt ...................................................................
PcPl .................................................................
y ......................................................................
ZWo .............................................................
ot .................................................................
obt ...............................................................
ZTv .............................................................
ZUo .............................................................
ZKo .............................................................
ou ................................................................
a
b-
c-
d-
e-
f-
g-
h-
82
Punktacja
(0 lub 1)
16.
TD=
TU=
DK=
TT1=
BB1=
B1B2=
BB3=
B1B4=
T2T4=
T1T5=
D1D2=
K1K2=
83
6. LITERATURA
1.
2.
3.
4.
Cyrankiewicz H.: Konstrukcja i modelowanie odziey dziecicej. WSiP, Warszawa 1995

Fakowska-Rkawek E: Podstawy projektowania odziey. WSiP, Warszawa 2000
Krysiska S: Szycie i konserwacja odziey. WSiP, Warszawa 1995
Lewandowska-Stark E.: Modelowanie form odziey damskiej. Zeszyt wicze. Cz 1 i 2.
SOP, Toru 1994
5. Parafianowicz Z., Piskorska M.: Konstrukcja i modelowanie odziey cikiej. WSiP,
Warszawa 1997
6. Parafianowicz Z.: Sownik odzieowy. WSiP, Warszawa 1999
7. Piskorska M.: Konstrukcja i modelowanie form bielizny. WSiP, Warszawa 1995
8. Samek P.: Krawiectwo Materiaoznawstwo. WSiP, Warszawa 1999
9. Samek P.: Krawiectwo Technologia. WSiP , Warszawa 1999
10. Trzeciska K.: Konstrukcja i modelowanie odziey lekkiej. Cz 1. WSiP, Warszawa 1992
11. Trzeciska K.: Konstrukcja i modelowanie odziey lekkiej. Cz 2. WSiP, Warszawa 1995
84

14 - Modelowanie Podstawowych Form Odzieży

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

14 - Modelowanie Podstawowych Form Odzieży

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

MINISTERSTWO EDUKACJI

Modelowanie podstawowych form odziey

Poradnik dla ucznia

Poradnik stanowi obudow dydaktyczn programu jednostki moduowej 311[34].Z2.04

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

wykaz materiaw, narzdzi i sprztu potrzebnych do realizacji wiczenia,

pytania sprawdzajce wiedz potrzebn do wykonania wiczenia,

sprawdzian postpw (wykonujc sprawdzian postpw powiniene odpowiada na

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

Schemat ukadu jednostek moduowych

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

Przystpujc do realizacji programu jednostki moduowej powiniene umie:

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

W wyniku realizacji programu jednostki moduowej powiniene umie:

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

- klas wyrobu odzieowego (na podstawie Systematycznego Wykazu Wyrobw),

rdo: Parafianowicz Z.: Swnik odzieowy. WSiP, Warszawa 1999.

Rys.4. Stopniowanie komputerowe

Rys. 5. Wydruk stopniowania szablonw na ploterze

rdo: Samek P.: Krawiectwo Technologia. WSiP, Warszawa 1999.

Konstrukcja odziey metoda przenoszenia wymiarw antropometrycznych w postaci

Metody otrzymywania form odziey

4.1.2. Pytania sprawdzajce

Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz czy jeste przygotowany do wykonania wicze.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

Aby wykona wiczenie powiniene:

Wyposaenie stanowiska pracy:

Aby wykona wiczenie powiniene:

Wyposaenie stanowiska pracy:

4.1.4. Sprawdzian postpw

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

4.2. Pomiary antropometryczne

Rys. 6. Podstawowe paszczyzny antropometryczne.

1) strzakowa rodkowa xy przechodzi pionowo przez wyrostki kolczaste krgosupa oraz

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

Wszystkie paszczyzny poziome i pionowe, rwnolege do paszczyzn gwnych,

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

Rys.7. Pooenie linii ciaa i punktw pomiarowych.

Najczciej stosowanymi przy pomiarach ciaa ludzkiego s nastpujce punkty pomiarowe:

Podstawowe pomiary antropometryczne i przyrzdy do ich wykonania

Podstawowe wymiary antropometryczne stosowane w konstrukcji odziey na doln cze

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

Podzia na grupy w zalenoci od pci rozpoczyna si od wieku szkolnego. Wymiary modziey

linijka dugoci 50 cm.

Przed przystpieniem do pomiarw osob mierzon naley przewiza w talii tasiemk

4.2.2. Pytania sprawdzajce

Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz czy jeste przygotowany do wykonania wicze.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

Sposb wykonania wiczenia:

osoba na ktrej ucze dokona pomiarw,

zestaw karteczek samoprzylepnych z symbolami punktw antropometrycznych,

tabele pomiarw antropometrycznych,

Sposb wykonania wiczenia:

Wyposaenie stanowiska pracy:

literatura zgodna z punktem 6 poradnika,

karty z ilustracjami sylwetki z oznaczonymi punktami antropometrycznymi.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

Rys. 8. Przykadowa karta sylwetka z oznaczonymi punktami antropometrycznymi

4.2.4. Sprawdzian postpw

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

4.3. Zasady obliczania odcinkw konstrukcyjnych w standardowych

Rys. 9. Spdnica damska podstawowa

Obliczenia szerokoci zaszewek w talii t