You are on page 1of 32

BEZPATNA GAZETA REGIONU TORUSKIEGO | NR 86 | 29 STYCZNIA 2016 | ISSN 2084-9117 | NAKAD 30 000 EGZ.

|
www.pozatorun.pl

Do siego roku nie bdzie


Pienidze z RPO na lata 2014-2020 trafi do
samorzdw dopiero w 2017 roku?

Pytam Karola i Krzysia, jak gra


Rozmawiamy z Michaem Jureckim, gwiazd
polskiej kadry pikarzy rcznych

Aleksandrw Kujawski . Czernikowo . Gmina Chema . Miasto Chema . ubianka . ysomice . Lubicz . Obrowo . Wielka Nieszawka . Zawie Wielka

Swoje kunie maj w Koczewicach i Grzywnie,


a ich prace s znane na caym wiecie

3
Chema:
Wzmocnienia w Legii Chema.
Czy zesp ma w tym sezonie
szans na awans? Bardzo
moliwe

Gmina ysomice:

Gmina ubianka:

W Kamionkach Duych po raz


szsty odby si Bal Charytatywny Wjta Gminy ysomice. Znw
pomagano potrzebujcym

Za nami 19. midzynarodowy


Memoria im. Adama Filemonowicza. Niestety, miejscowe
Baagany bez sukcesu

Poza Toru

. 29 stycznia 2016

Gmina Wielka Nieszawka:


W gminie Wielka Nieszawka oferta ferii dla dzieci bya niezwykle
szeroka. Modzie bawia si
przez cae dwa tygodnie

FELIETON

POZATORUN.PL

FELIETON

Wojna wiatw
JACEK
KIEPISKI

Nadchodzi zadyma. Wadze


Bydgoszczy machny rk na
Toru i z determinacj ruszyy
do tworzenia Metropolii Bydgoskiej. Tak ma si nazywa
przyszy twr zoony z Bydgoszczy i 20 zaproszonych do
wsppracy samorzdw. Niektrzy przekonuj, e lepsza
byaby nazwa Metropolia Bydgoszcz i dyskutuj o tym tak,

jakby wsplny organizm, liczcy 635 tysicy mieszkacw,


by ju faktem.
W niezgrabnej sytuacji postawiono wadze gminy Zawie
Wielka, nalecej do powiatu
toruskiego, ktr te zaproszono do powstajcej metropolii. Wjt Jan Surdyka, z ktrym
rozmow zamieszczamy na str.
8 usysza, e wszystkie pozo-

stae samorzdy, czyli Osielsko,


Dbrowa Chemiska, Dobrcz,
Koronowo, Biae Bota, Sicienko, Solec Kujawski, Nowa
Wie Wielka, Nako, abiszyn,
Szubin, nin, Barcin, Mrocza,
Zotniki Kujawskie, Rojewo,
Sadki, Kcynia i Pruszcz s ju
z Bydgoszcz ugadane, a na
decyzj jego gminy twrcy metropolii czeka dugo nie bd.
Chcesz? To wchod. Nie? To
sp...
Dzi po wschodniej stronie
wojewdztwa wielu zastanawia
si, czy to bya ta zasadnicza
prowokacja, po ktrej czas wyciga dziaa? Przecie gmina
Zawie Wielka jest zwornikiem, zasadniczym elementem,

wczeniej planowanej metropolii bydgosko-toruskiej, do


powoania ktrej przymiarki
trwaj od lat. Caa obecna polityka rozwoju wojewdztwa jest
podporzdkowana przyszemu
duopolowi Bydgoszcz-Toru.
Gdyby nowa metropolia wyja poprzedniej zasadnicz
figur ze rodka pola, czyli
gmin Zawie Wielka, mielibymy niespodziewanie szach-mat. A tak... czeka nas wojna
metropolii. Bezwzgldna. Jak
wojna cywilizacji, wojna wiatw, z ktrych tylko jeden moe
przetrwa. Wojna, co prawda,
papierowa, bo chodzi o twory
wirtualne, ale skutki dla wojewdztwa mog by opakane.

Masz dla
nas temat?
Red. ukasz Piecyk
czeka na informacje

Kontakt pod numerem:


733 842 795

stopka redakcyjna
Redakcja Poza Toru
Zotoria, ul. 8 marca 28
redakcja@pozatorun.pl
Wydawca
Goldendorf
Redaktor naczelny
Radosaw Rzeszotek
Redaktor wydania
Kinga Baranowska
Dzia reportau i publicystyki
Jacek Kiepiski
(GSM 723 030 103)
Tomasz Wicawski
(GSM 535 405 385)
Dzia informacyjny
Aleksandra Radzikowska,
Micha Ciechowski
Kultura
Aleksandra Radzikowska,
Micha Ciechowski
Zdjcia
ukasz Piecyk
Sport
Karol ebrowski
REKLAMA
Aleksandra Grzegorzewska
(GSM 512 202 240),
Agnieszka Korzeniewska
(GSM 534 206 683),
Magorzata Kramarz
(GSM 607 908 607),
Karol Przybylski
(GSM 665 169 292),
Iwona Zuchniak
(GSM 500 324 572)
reklama@pozatorun.pl
Korekta
Agnieszka Luberadzka
Skad
Studio Poza Toru
Druk
Agora SA
ISSN 4008-3456
Redakcja nie odpowiada za tre
ogosze.
***

Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy


z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim
i prawach pokrewnych Agencja Public
Relations Goldendorf zastrzega, e dalsze
rozpowszechnianie materiaw opublikowanych w Poza Toru jest zabronione
bez zgody wydawcy.

Poza Toru

. 29 stycznia 2016

POZATORUN.PL

REGION

Rysuj na
kowadle
Wojciech Piasecki zrobi wiern rekonstrukcj Wczni Przeznaczenia. Jacek Sobolewski odrestaurowa bram ministerstwa
kultury, byego Paacu Potockich. Swoje kunie maj w Koczewicach i Grzywnie, a ich prace s znane na caym wiecie
Tomasz Wicawski | fot. ukasz Piecyk
To zawd wymierajcy. Rynek
psuj podszywajcy si pod kowali spawacze. A prawdziwa magia to miech, stary piec, mot,
ogie i sia ludzkich mini. Bezwzgldna i potrafica wyrzebi
wszystko. W metalu. Tworzywie,
w ktrym mona si zakocha.
T wczni rzymski legionista
Kasjusz przebi ciao Jezusa Chrystusa, wiszcego na krzyu. Przez
wieki wierzono, e ma cudown
moc uzdrawiania, bo skpana zostaa we krwi Zbawiciela. Jej wiern kopi na zamwienie muzeum
z Wiednia zrobi kowal z Koczewic. Chocia o kadym swoim
dziele wypowiada si z identycznym podnieceniem w gosie.
- Od dziesiciu lat jest nam coraz trudniej mwi Wojciech Piasecki. By przeom kilkanacie lat
temu, kiedy szo, a ten zawd si
odradza. Z socjalizmu do kapitalizmu przeszedem such stop, bo
kowali prawie nie byo, a ja potrafi zrobi wszystko. To tylko kwestia czasu. Pseudokowale zaczli
si jednak podawa za artystycznych, a to zwykli spawacze. Ich
praca to oszustwo, bo pracuj na
gotowych elementach. To nie ma
nic wsplnego z kuni i piecem.
A w niej w Koczewicach zapach jest niezwyky. To tak, jakby
zaciga si nie tlenem wymieszanym z azotem, a oparami dziejw
minionych. Bo one nie s nasczone dymem samochodw i przetworw ropy naftowej, a zapachem
spalanego koksu, rozwarstwiajcego si metalu i potu. Tak. W kuni
spocisz si jak pies. Oparzysz si,
nie raz i nie dwa rozbijesz palec
motem. Ale widzisz, co moe sia
ludzkich rk i wyobrani. Czujesz to, widzisz, smakujesz. Metal
wycignity z pieca nie powinien
mie mniejszej intensywnoci ni
dojrzaa winia i wikszej ni odcie zachodzcego soca.
- Nie wiem, czemu pastwo
przyzwala na reklamowanie si
osb, ktre daj w ofercie infor-

macj o kutych elementach kowalskich, a maj tyle wsplnego


z kowalstwem, co ja z astronomi
mieje si rzemielnik z Koczewic w gminie Chema. Dlatego
w ramach protestu nigdy nie dodaem do nazwy swojego zakadu
przymiotnika artystyczne, chocia to ja mam takie uprawnienia. Ale nie chc by utosamiany
z tymi hochsztaplerami.

si, czym jest hartowanie i rozhartowywanie. Ojciec kowalem nie


by, ale ze strony mamy kilku
w rodzinie si tym zajmowao.
Zamiowanie do tego miaem od
lat modzieczych. W szkole podstawowej ju kierowano mnie do
liceum plastycznego w Bydgoszczy. Bo mam dusz artysty, ale nie
kowala artystycznego (miech).
Do dzi nie mam problemu z na-

czewic wspomina najczciej.


Nic dziwnego, bo przecie to caa
historia chrzecijastwa zawarta w jednej relikwii. W zasadzie
w kilku, bo troch kopii przez wieki powstao.
- T z Austrii, ktr ja odwzorowywaem, mia u siebie w Norymberdze Hitler mwi kowal.
On te wierzy, e przynosi
szczcie. Kilka dni przed jego

Pseudokowale zaczli si jednak podawa za artystycznych, a to zwykli


spawacze. Ich praca to oszustwo, bo
pracuj na gotowych elementach. To
nie ma nic wsplnego z kuni i piecem

Wojciech Piasecki
Pan Wojtek opowiada pewn anegdot. Przyszed do niego
kiedy klient, ktry zobaczy jego
podpis na bramie przy ulicy Gdaskiej w Toruniu. Wczeniej by
u kowala artystycznego i przywiz go na miejsce, eby ten zobaczy, co ma zrobi. Tamten, gdy
spojrza na prac mistrza z Koczewic, stwierdzi, e nie da rady
tego zrobi. Dlaczego?
- Bo to robota kowala. Tak
odpowiedzia mieje si nasz
rozmwca. Mj klient rozoy
bezradnie rce. Ale na to si nic
nie poradzi. Porozmawiajmy o rysowaniu na kowadle, bo to przyjemniejsze.
W ten pieszczotliwy sposb
mczyzna zbliajcy si do wieku
emerytalnego mwi o swojej profesji. Zaczyna w tym fachu w 1977
roku.
- Wtedy zdobywaem podstawowe szlify mwi. Uczyem

szkicowaniem czego czy malowaniem na ptnie. Twarzowcem te


jestem, ale to metal mnie wcign.
Mody mczyzna podj
nauk w tym fachu. Szkoli si
w ZDZ-tach.
- Zamieniem pdzel na motek, a sztalugi na kowada mwi
Piasecki. Ale teraz chyba szk
kowalskich ju nie ma. Miaem,
bodaj w 2005 roku, propozycj uczenia w klasie kowalskiej
w Kowalewie Pomorskim. Chtnych jednak nie byo. To nie robota dla dzisiejszej modziey. Za
cika. Ubrudzi si mona. A nawet czasami kuku zrobi. Dwch
chopakw na stau miaem. Jeden
opiera si o kowado i patrzy cay
czas na zegarek, a drugi mia 151
centymetrw wzrostu i co motek
podnis do gry, to tak si zasapa, e mylaem, e umrze.
Wcznia Przeznaczenia jest
dzieem, ktre mieszkaniec KoPoza Toru

. 29 stycznia 2016

samobjstwem odbili j Amerykanie i przekazali z powrotem


do Wiednia. Moj powici nasz
prymas Jzef Kowalczyk w 2013
roku w Gnienie. Bo trzeba pamita, e t wczni podarowa
Bolesawowi Chrobremu Otton III
z okazji koronacji naszego wadcy.
Z Polsk ma wic ona te sporo
wsplnego.
redniowiecznych zlece mj
rozmwca ma multum.
- Bo kowal jest cznikiem
midzy tym, co odeszo, a tym, co
wspczesne dodaje. Pewien
ksidz z Grudzidza wyowi z Wisy star desk. Pewnie pozostao
po jakiej barce rzecznej. Z wiekw w ni wbitych robiem bety
do kuszy. Im kraj jest zamoniejszy, tym kowali jest mniej. Na Biaorusi i Ukrainie jeszcze ich troch
jest. Sam klepi lemiesze czy zby
do kultywatora. Nie ma dla mnie
znaczenia, czy przynosi co rolnik,

czy konserwator sztuki. Kiedy


nawet twarze z elaza dyrektorowi Deutsche Banku z Hamburga
robiem. Ze zdj. Do tego szy
w uycie duta i przecinaki, bo nie
wszystko dao si zrobi w ogniu.
Jacek Sobolewski jest modszy
od kolegi z Koczewic. Swoj kuni ma w Grzywnie pod Chem.
- Nie czuj konkurencji ze strony podszywajcych si za kowali
mwi w rozmowie z Poza Toru. yj z tego od kilkunastu
lat, wic wida si da (miech).
To musi by jednak pasja. Trzeba
to kocha, eby si tym zajmowa.
A spawacze nie umiej zrobi tego,
co ja.
Historia Jacka jest take niecodzienna. Skoczy malarstwo na
Wydziale Sztuk Piknych UMK
w 1998 roku i kowalstwa nauczy
si... sam. I z ksiek.
- Najlepsz nauk jest dziaanie, ale wiadomo, zajmuje to
chwil czasu mwi. Nie wiem,
czy jestem najmodszym kowalem
w regionie, ale o modszym nie
syszaem. Renowacja bram wjazdowych do ministerstwa kultury
bya prac mistrzowsk. Musiaem
sprosta kunsztowi wykonawcw
sprzed wielu lat. Na co dzie robi
ma architektur, schody, balustrady. Co kto potrzebuje. Robi
porzdnie, eby si potem tego nie
wstydzi.
To konkretny go, bo kowal
musi by zdecydowany. Do pozytywnie nastawiony do wiata,
przyznaje, e zdarzaj si tacy, ktrzy doceni robot profesjonalisty.
Ale tylko zdarzaj.
Wojciech Piasecki zdradza nam
na koniec swoje marzenie.
- Na emeryturze chciabym
mie kuni nad stawem mwi.
Tylko miech, kowado, motek
i lampy naftowe. I sia rk w starciu z metalem.

TO CZYTAJ

POZATORUN.PL

Mniej uczniw - brak pracy?


Obietnica rzdu zostaa speniona. W cigu pierwszych stu dni jego panowania reforma szkolnictwa zostaa
znowelizowana i szeciolatki od wrzenia nie maj obowizku i do szkoy. Jednak nie wszyscy podzielaj ten
entuzjazm. Bdzie mniej klas pierwszych, a co za tym idzie zabraknie etatw dla nauczycieli
Joanna Koszczka | fot. ukasz Piecyk

Znamy ju decyzj w sprawie


szeciolatkw. Od wrzenia nie
bd miay obowizku pj do
szkoy. Jedni mog odetchn
z ulg, inni niestety patrz niepewnie w przyszo. Ta decyzja
wie si z wieloma konsekwencjami i zmianami, nie tylko dla
rodzicw i dzieci, ale rwnie
gmin, dyrektorw szk i nauczycieli. Gminy dostan mniejsze subwencje owiatowe, moe
zabrakn miejsc w przedszkolach. Poza tym nie bdzie wystarczajcej liczby etatw dla
pracujcych w tej chwili nauczycieli, poniewa nie wiadomo, ile
powstanie klas pierwszych i czy
bd one w kadej szkole. To tylko cz z problemw, o ktrych
coraz goniej si mwi.
- Obowizek szkolny przenosi
si z powrotem na siedmiolatki,
tak jak to byo wczeniej mwi
Andrzej Siemianowski, wicestarosta toruski, dugoletni kurator
owiaty. Jeli rodzic zdecyduje,
e dziecko ma ju odpowiednie
warunki, eby i do szkoy, zgasza si do poradni o wydanie odpowiedniej opinii. Niestety, cz
nauczycieli przygotowanych do
nauczania zintegrowanego, czyli
w klasach modszych, moe straci prac.
Ten problem nie bdzie odnosi si tylko do jednego roku
szkolnego. Bdzie si przesuwa
systematycznie o szczebel wyej. Dzisiaj problem dotyczy klas
1-3, nastpnie przesunie si na
klasy 4-6. Z czasem przejdzie na
kolejny etap ksztacenia, gimnazja, szkoy rednie.
- Z psychologicznego punktu
widzenia to nie jest dobre rozwizanie, aby zostawia dzieci
w tej samej klasie dodaje Andrzej Siemianowski. Jak dziecku wytumaczy, e ma ponownie chodzi do klasy pierwszej?
Wane jest w tym, e to rodzic
w komunikacji z nauczycielem
i pracownikami pomocy psychologiczno-pedagogicznej bd
wsplnie podejmowali decyzj,
czy zostawi dziecko w obecnej
klasie, czy przepuci je dalej.
Caa sprawa tyczy si rwnie
przedszkoli, ktre i tak s przepenione. Jeli rodzice zdecyduj si na pozostawienie dziecka
szecioletniego na kolejny rok
w oddziale przedszkolnym, do
czego bd mieli pene prawo, zabraknie miejsc dla najmodszych
dzieci.
- Bdzie problem w przedszkolach stwierdza Brygida
Bogdanowicz-Kope, dyrektor
Zespou Ekonomiczno-Administracyjnego Szk i Przedszkoli
w Lubiczu. Bdziemy musieli
go jako rozwiza. Mamy nadziej, e rodzice dzieci picioletnich, ktre byy w przedszkolach i dobrze sobie radziy, pol
je do klasy pierwszej. Po feriach
szkolnych dyrektorzy szk zostali poproszeni, eby zrobi rozeznanie wrd uczniw, czy kto
z nich bdzie chodzi jeszcze raz
do oddziau przedszkolnego, czy
po prostu pjdzie do pierwszej
klasy. Mamy nadziej, e cz

rodzicw dzieci szecioletnich


uda nam si namwi, eby ich
dziecko nie powtarzao klasy.
Oczywicie jest to decyzja autonomiczna rodzica. W tym roku
mielimy cztery klasy pierwsze,
pi klas drugich w jednej szkole.
By moe od wrzenia bdziemy
mieli tylko jedn. Powstaje w tym
wypadku problem zapewnienia
pracy nauczycielom. Bardzo bymy chcieli, eby w duych szkoach byy to chocia dwa oddziay.
W
gminie
Lubicz
w klasach pierwszych jest obecnie 344 uczniw (16 oddziaw),
w klasach drugich 356 uczniw,
a w trzecich 216. Od kiedy szeciolatki poszy do szk, liczba
dzieci w szkoach si zwikszya.
Od wrzenia liczba klas pierwszych znacznie si zmniejszy.
Nie ma pewnoci, czy bdzie ona
otwarta w kadej placwce szkolnej.
- Odroczonych dzieci nie byo
u nas wiele dodaje Brygida
Bogdanowicz-Kope. Liczba ta
nie przekracza dwudziestu osb
w caej gminie. Wszystko wskazuje na to, e we wrzeniu klasa
pierwsza moe liczy tylko sto
osb, a moe nawet i mniej.
Problem dotyka rwnie
kwestii finansowych. Gminy na
edukacj dzieci dostaj subwencje owiatowe. Na ucznia szkoy
podstawowej jest to duo wysza

[ ]
45
opinii

z zaleceniem odroczenia wydano


w roku 2015/2016

kwota ni na przedszkolaka.
- Mamy obawy zwizane
z mniejszymi wpywami z subwencji owiatowych mwi Brygida
Bogdanowicz-Kope.
Jeeli bdzie mniej dzieci, dostaniemy mniej pienidzy. My
przyjmowalimy modsze dzieci

Pracownicy owiaty nie kryj obaw zwizanych z mniejszymi subwencjami owiatowymi.

ju od dwch lat. W czci szk


dokonalimy z tego powodu szereg zmian. Zakupilimy meble,
doposaenie. Zrobilimy sporo
w tym zakresie. Nauczyciele doszkalali si w nowych metodach
nauczania. Uruchomilimy wietlice dla tych modszych dzieci,
zatrudnilimy dodatkowych pracownikw.
- W tej chwili nie wiemy nic
stwierdza Dariusz Chrobak, dyrektor Szkoy Podstawowej im. K.
K. Baczyskiego w Czernikowie.
Mielimy cztery oddziay w klasie pierwszej, bdziemy mieli jeden, by moe dwa, jeli rodzice
dzieci szeciolatkw zdecyduj
si na posanie ich do szkoy. Jest
to teraz utrudnione. Wie si
z tym brak etatw wszystkich
zatrudnionych obecnie nauczycieli. Kady dyrektor szkoy musi
przygotowywa organizacj roku
szkolnego. W marcu zaczynaj
si zapisy do klasy pierwszej. To
jest decyzja wstpna. Jeli rodzic
zmieni zdanie do koca roku
szkolnego, to moe cofn swoj
decyzj.
Do koca marca dyrektorzy

Poza Toru

. 29 stycznia 2016

szk maj okreli, ile dzieci bdzie pozostawionych w klasach


pierwszych oraz oddziaach zerowych. Maj to uzgodni z nauczycielami oraz rodzicami. Czy duo
osb zdecyduje si na pozostawienie dziecka w tej samej klasie?
- Duo rodzicw pyta, jak to
bdzie z ich dziemi picio-, szecio- i siedmioletnimi, poniewa
nie s zorientowani w caej sytuacji opowiada Joanna Duszyska, dyrektor Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Toruniu.
Kade dziecko inaczej si rozwija, inaczej funkcjonuje. Niektrzy
rodzice opowiadaj nam, e mieli
wiele obaw, e ich dzieci sobie

nie poradz, a bardzo dobrze im


idzie. Inni mwi, e jest wprost
przeciwnie. Wiek rozwojowy rzdzi si takimi prawami, e jest
w nim dua rnorodno i teraz
wietnie to widzimy. Mamy informacje, e cz rodzicw bdzie
chciaa skorzysta z moliwoci
powtarzania przez dziecko klasy.
W pierwszych dniach kwietnia
bdzie ju wiadomo mniej wicej, ilu rodzicw chce skorzysta
z tej moliwoci. Nie mamy jeszcze zgosze dotyczcych chci
posania do szkoy dzieci w wieku
szeciu lat. Spodziewamy si, e
takie te bd.

POZATORUN.PL

PIENIDZE UE

Do siego roku nie bdzie

Nowa perspektywa finansowania unijnego zacza si w 2014 roku, a do samorzdw wpyno z niej zero
zotych. Irytacja narasta, bo ciko zoy budet, gdy nie wie si, jakimi rodkami bdzie si dysponowao.
A pierwsze realizacje w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego mog zacz si dopiero w... 2017 roku
Tomasz Wicawski | fot. ukasz Piecyk

W przypadku rodkw z Unii Europejskiej na nastpne lata sarkazmem byoby skadanie gminom ycze do siego roku.

Gra idzie o ogromne sumy, bo


do gmin z Unii Europejskiej pyn rokrocznie miliony zotych.
Gdyby ten strumie wysech, to
moglibymy zapomnie o inwestycjach na tak skal, jak z lat
2007-2013. Samorzdowcy s
jednak bezradni, bo nic od nich
nie zaley, chocia rzd zapewnia, e pomoe w tej sprawie, jak
tylko bdzie to moliwe.
Ten temat wraca po raz kolejny.
Deklaracji odnonie moliwoci
szybkiej absorpcji rodkw unijnych z nowej perspektywy finansowania unijnego byo
w 2015 roku multum.
Skadano je i przed wyborami prezydenckimi
i przed parlamentarnymi. W 2014 roku nawet
przed samorzdowymi.
Ale na deklaracjach si
wszystko zatrzymao.
- Przeciganie si
tego tematu niezwykle komplikuje prac
samorzdom mwi
Piotr Kowal, wjt gminy ysomice. Przecie nie mamy pojcia
nadal, kiedy rusz poszczeglne konkursy, kiedy zostan rozstrzygnite, a ju o tym,
kiedy bdziemy mogli ruszy
z jakimi pracami, nie moe by
w ogle mowy.
Wyjanijmy, o rodki z jakich

Ciechacki, wjt gminy Dbrowa


Chemiska w powiecie bydgoskim. Poza tym krtki termin
realizacji okrelonego zadania,
co do oczywiste, zwikszy jego
koszty. Podobnie byo na ostatnim etapie pozyskiwania rodkw z poprzedniej perspektywy
unijnej. Nawet w maju 2015 roku
dowiadywalimy si, e jest moliwo pozyskania pewnej sumy
dofinansowania na jaki cel, ale
trzeba bardzo szybko zrealizowa
inwestycj.
Problem z wiejsk czci
ZIT-u polega na tym, e partnerstwo w jego ramach
jest do pozorne.
Nawet jeeli wicej konkursw z RPO Znacznie wicej
do
powiedzenia
pojawi si w drugiej poowie 2016 roku, to maj due orodzanim zostan one rozstrzygnite, zanim ki miejskie, ktre
gwnie zajmuj si
wdroone zostan wszystkie procedury, to kwestiami najwaniejszymi dla nich,
moe okaza si, e pienidze bd dostpne a inwestycje mniejsze traktuj nieco po
dopiero w czwartym kwartale tego roku
macoszemu. W naszym wojewdztwie
Jerzy Zajkaa dochodzi kwestia
bydCzonek Narodowej Rady Rozwoju antagonizmw
gosko-toruskich,
ktre omal nie
ronie.
sprawie wiele si nie zmienio.
doprowadziy do tego, e ZIT
- Przecie wtedy w okrelo- w ogle na naszym terenie by nie
Na co to realnie wpywa
w polityce poszczeglnych gmin? nych dwunastu miesicach b- powsta.
- Jest wiateko w tunelu, bo
Przynajmniej na kilka kwestii. dziemy musieli wyoy ze swoPo pierwsze, nie mog one za- jej kieszeni astronomiczne sumy na konsultacjach rzdw z saplanowa duych wydatkw in- mwi obrazowo Radosaw morzdem terytorialnym pady
pul chodzi. Samorzdom w nowej perspektywie finansowania
unijnego na lata 2014-2020 przysuguj rodki w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego, Programu Rozwoju Obszarw
Wiejskich oraz w ramach wiejskiej czci ZIT-u.
- Wszystko utkno na szczeblu samorzdu wojewdztwa
mwi Jerzy Zajkaa, wjt gminy
ubianka w powiecie toruskim.
Cay czas jestemy zapewniani,
e to ju ostatni etap i bdziemy
mogli bra udzia w konkursach,
ale przez ostatnie miesice w tej

westycyjnych z uwzgldnieniem
rodkw zewntrznych na kolejny rok budetowy, a ju si do
takich inwestycji przygotowali.
W wielu przypadkach maj ju
nawet rodki na wkad wasny,
ale bez terminu konkursu, a take
daty jego rozstrzygnicia, wrenie odnonie tego, kiedy bdzie
mogo co zosta zrealizowane,
przypomina zadanie dla wrki.
Po drugie, moe si w latach 2017
i 2018 okaza, e bd to lata
bumu inwestycyjnego, ale liczba
inwestycji do zrealizowania w tak
krtkim czasie samorzdy prze-

Poza Toru

. 29 stycznia 2016

jasne deklaracje, e te kwestie


ulegn przyspieszeniu mwi
Jerzy Zajkaa. Premier RP zadeklarowaa te, e nie bdzie ju
sytuacji, w ktrej na poziomie samorzdowym bd delegowane
kolejne zadania bez adekwatnego
ekwiwalentu finansowego.
Czas pokae, czy te deklaracje
maj pokrycie, ale warto zastanowi si nad jeszcze jedn, znacznie waniejsz, dugoterminow
kwesti.
- Wszyscy wiemy, e po roku
2020 rodkw zewntrznych nie
bdzie ju tyle mwi zgodnie
samorzdowcy. A oczekiwania
mieszkacw wzrosy niebotycznie przez ostatnie lata. Ich zaspokojenie bdzie w nowych realiach
znacznie trudniejsze. A strumie
z UE moe od razu nie wyschnie,
ale bystro rodkw przez niego
przepywajcych bdzie znacznie
mniejsza.
S pewne symptomy, wiadczce o tym, e w 2016 roku pienidze z Brukseli zasil jednak
w pewnej, ograniczonej jeszcze,
czci budety samorzdw.
- Wystartowalimy ju w jednym konkursie, ktry by rozpisany do poowy stycznia mwi
Radosaw Ciechacki. To dziaanie w ramach PROW-u, polegajce na modernizacji wiejskich
drg. Chcemy na ten cel pozyska
ok. 800 tysicy zotych. W poprzednim okresie programowania na pocztku byy podobne
problemy, chocia szkoda, e nie
wycigamy wnioskw i teraz nie
jest z tym lepiej. Przecie jestemy znacznie bardziej dowiadczeni w tej mierze.
Sceptyczny jest te wjt Zajkaa.
- Nawet jeeli wicej konkursw z RPO pojawi si w drugiej
poowie 2016 roku, to zanim
zostan one rozstrzygnite, zanim wdroone zostan wszystkie
procedury, to moe okaza si, e
pienidze bd dostpne dopiero
w czwartym kwartale tego roku.
A co chyba pewniejsze, realizacj
inwestycji z nich wspfinasowanych bdzie trzeba odoy na
2017 rok.

SYLWETKA

POZATORUN.PL

Nie bi modszych i sabszych


Szpila nikomu si nie kania. Kibicowskiej przeszoci
si nie wstydzi. Przeci ju opask wiernoci krakowskiej
Biaej Gwiedzie, ale klub ma w sercu. Bliscy wiedz, jak
to byo w sporze z kibolami. Za kumpli daby si pokroi,
a do pierwszego trenera dzwoni zawsze przed i po walce.
Bo w Wieliczce na rany sypie si sl i biegnie si dalej
Tomasz Wicawski | fot. Maciej Pagaa
Jolanta
Szpilka-Ziemiecka
mieszka na stae w Irlandii.
Omal nie dostaa zawau, gdy
jej Arturek pad jak raony piorunem na deski w walce z olbrzymim, silnym jak tur i niezwykle sprawnym Deontayem
Wilderem. Wadysaw wierz
by dla modego chopaka
z Wieliczki jak drugi ojciec.
Artur taty prawie nie pamita
zmar, gdy chopak mia trzy
lata. Kto musia ksztatowa
jego charakter, a wcale nie byo
to atwe. Przez wiele lat by kibolem Wisy. Trudno zliczy
ustawki, w ktrych bra udzia.
Zawsze startowa do starszych
i silniejszych. Bo co to za frajda
sprzeda fang maemu i sabemu.
Wadysaw wierz wzrusza
si wyranie, gdy przeglda stare
fotografie. Artura Szpilk pozna,
gdy ten mia dwanacie lat. Gwniarz o niewyparzonym jzyku
przyszed na trening w szkole
w Wieliczce. Od pocztku byo

REKLAMA

Dwadziecia lat mino


jak jeden dzie

Firma Novar, majca swoj siedzib w gminie Lubicz, witowaa okrg rocznic
dziaalnoci. W czasie gali jubileuszowej byo wesoo, nostalgicznie i podniole
Tomasz Wicawski | fot. Piotr Gobiewski
Podtoruskie przedsibiorstwo zajmuje si produkcj
stojakw reklamowych i wyposae sklepw. Od lat dostarcza ten asortyment do
wielu punktw w regionie
i nie tylko. Z okazji dwudziestolecia dziaalnoci w ubieg sobot odbya si w Hotelu Ambasada uroczysto
jubileuszowa.
Podczas spotkania wyrniono i nagrodzono osoby,
ktre odday wiele czasu ze
swojego ycia, eby zapracowa na sukces firmy.
- Staramy si docenia pra-

cownikw, ktrych zatrudniamy kilkuset mwi Mariusz


Lubomski, waciciel firmy.
Bo w dziaaniu w biznesie liczy si przede wszystkim czowiek. To on powinien by na
pierwszym planie.
Zabawa trwaa na caego do
pnych godzin wieczornych,
ale waciciel przedsibiorstwa
jest pewny, e taka forma podzikowania
pracownikom
bya odpowiednia.
- Nie mona cae ycie myle tylko o pracy dodaje pan
Mariusz. Czasami trzeba te
odpocz. A takie spotkanie
pokazuje rwnie, e mamy

doskona atmosfer w zespole, a ludzie chc si ze sob


integrowa.
Zaczynalimy
dwadziecia lat temu. Bya poowa lat dziewidziesitych
zupenie inne realia ni teraz.
Przeyem w biznesie sporo
i nauczyo mnie to wiele, take
yciowo. Teraz podchodz do
tego spokojniej.
Relacj fotograficzn z tego
wydarzenia mona obejrze
na stronie internetowej www.
pozatorun.pl. Poniej zamieszczamy jej namiastk, skadajc
firmie najlepsze yczenia.
Poza Toru . 29 stycznia 2016

wida, e ma par w apie. Nikomu si nie kania, nikogo nie


ba. Ale trener, ktry dzi jest po
siedemdziesitce, nie z takimi
kozakami dawa sobie rad.
- To nie jest tak, e spojrzysz
na czowieka i wiesz, e bdzie
walczy o mistrzostwo wiata
mwi Wadysaw wierz, ktry do dzi wykuwa bokserskie
talenty w Wieliczce. Cudw
w sporcie nie ma. Do wszystkiego trzeba doj cik prac. Artur nie by atwym chopakiem.
Ale zawsze miaem do niego sabo, bo ma serce na doni. On
muchy by nie skrzywdzi. Zoty
chopak.
Pierwszy trener Szpilki nie
mg zasn z soboty na niedziel. Ba si, e przegapi walk swojego ulubieca. A tego by sobie
nie darowa.
- On jeszcze nie dostaje takiej
kasy, eby mnie, starego, do USA
na walk ciga mieje si trener. Ale zawsze do mnie dzwoni. W Wigili rozmawialimy,
potem w drugi dzie wit. Czuem, e jest w formie, e pokae, na co go sta. Jestem dumny
z jego postawy. Ale a uklknem przed telewizorem, gdy zobaczyem, jak lut sprzeda mu
ten Murzyn. Wiedziaem, e ju
nie wstanie. Wstydu jednak nie
przynis.

to byy tylko modziecze wygupy.


- Buzowao w nim dodaje.
Kiedy wracalimy z treningu.
Id z Arturem i jego modszym
bratem Tomkiem. Krzyknli do
niego jacy koledzy, kibole Wisy. I tyle go widziaem. Zdyem za nim krzykn, ale nawet
si nie odwrci. By jak pies
spuszczony ze smyczy. Zostaem
z jego torb na ramieniu. Zawsze
mia sabo do kolegw. Szed za
nimi jak w dym.
A z pierdoami i ciapami
Szpilka si nie trzyma. Zawsze
kibicowa Wile Krakw. Na
mier i ycie.
- Nie mwi mi o tych ustawkach i swoim rekordzie mwi
Wadysaw wierz. Dowiedziaem si potem. Ale wiem,
e nie startowa do mniejszych
i sabszych. Modszych zostawia, bo to nie honor. A e mia

par w apie, to znajdowali si co


i rusz tacy, co chcieli si zmierzy. Zazwyczaj aowali. Klub
do dzi nosi w sercu. Kocha Bia
Gwiazd.
Mama Artura doskonale wie,
jak niebezpieczna jest zabawa
duych chopcw w szermierk
na pici.
- Mnie trudno mwi konkretnie o boksie, chocia troch
si ju na tym znam zdradza
Jolanta Szpilka-Ziemiecka. Kto
nie by w podobnej sytuacji jak
ja, nie wie, co si czuje, gdy syn
wychodzi do ringu. Tam nie ma
litoci, nie ma przebacz. Chocia
lepsze to ni jakie uliczne walki.
W zawodowym boksie jest przynajmniej sdzia.
Zresocjalizowaa go mio
Trener boksera z Wieliczki
opowiada te o jego narzeczonej

Serce matki krwawi


Z nie mniejszymi emocjami
walk ogldaa mama Artura.
Pani Jolanta nie krya po pojedynku bardzo silnych emocji.
- Pakaam kilka godzin jak
bbr mwi do dzi wyranie
poruszona kobieta. Baam si,
e ten wielki go zabi mojego
Arturka. Przed oczami miaam
ju jego pogrzeb. Wie pan, co to
znaczy dla matki? Gdyby Artur
by niepenoletni, to zabroniabym mu tego boksu. Przecie
to jest walka na mier i ycie.
W cikiej ciosy s tak mocne,
e nigdy nie mona by pewnym,
e wrci si cao do domu.
Matka przez dugi czas prbowaa si dodzwoni do USA.
Uspokajaa j narzeczona syna.
Przestaa si zamartwia dopiero
wtedy, gdy usyszaa w suchawce
swojego pierworodnego.
- Kamie spad mi z serca
mwi mama niedoszego mistrza
wiata. Jak lea nieprzytomny
na deskach, to czuam si straszliwie. To stan nie do opisania. To
przecie dziecko, moje dziecko.
Niewane, ile ma lat. Teraz bd
si staraa by ju przy ringu na
kadej walce. Musz go pilnowa. Ale mistrzem wiata i tak
bdzie. On si nie podda. Co go
nie zabije, to wzmocni.
Podobnego zdania jest pierwszy trener polskiego mistrza.
- Artur nie zrezygnuje, to
nie w jego charakterze mwi
Wadysaw wierz. Pamitam
jedn z jego pierwszych amatorskich walk. Dopiero raczkowa
w boksie i bylimy na jakim turnieju. Tam mia si zmierzy ze
starszym i duo silniejszym mistrzem Europy. Mwi mu: Nie
ma sensu, nie dasz mu rady, odpumy. I co mi odpowiedzia?
e zrezygnuje, jak go poddam.
W drugiej rundzie rzuciem
rcznik. Nie odzywa si do mnie
przez dwa tygodnie. Taki by zakapior.
Szed za chopakami jak
w dym
Trener miao opowiada
o problemach wychowawczych
ze Szpilk. Umiech nie znika
jednak z jego twarzy. Wierzy, e
Poza Toru

. 29 stycznia 2016

POZATORUN.PL

i pobycie w wizieniu.
- Nie odwiedzaem go tam, bo
ciko byo dosta zgod mwi.
Byem jednak w staym kontakcie z rodzin. Wiedziaem, co
si dzieje. To go mocno zmienio.
Spokornia i sporo rzeczy zrozumia. Du rol odegraa w jego
przemianie te jego narzeczona.
To super babka. Ona studiowaa
resocjalizacj. Gdy si spotykamy, zawsze jej mwi, e nie musiaa si tego wszystkiego uczy
z ksiek, a na przykadzie Artura (miech). Szkoa ycia zawsze
jest najlepsza.
Szkoleniowiec do dzi chtnie
ubiera rkawice. Moe rozmawia o boksie godzinami. To cae
jego ycie. Wierzy, e Artur dostanie jeszcze swoj szans.
- On si zmieni mwi Wadysaw wierz. Szemrane towarzystwo zostawi. Ma jednego
koleg niedaleko Wieliczki. Ta-

SYLWETKA

kiego, co to go nigdy nie zdradzi i wzajemnie. Bo Artur jest


niezwykle przywizany do lojalnoci. To u niego jedna z najwaniejszych cech. Przez ten pryzmat te patrzy na innych.
Stadion Wisy i Cracovii dziel jedynie Bonia. Szpilka bdzie
tu spacerowa jeszcze nie raz.
Chciaby przyjecha do Wieliczki i Krakowa z pasem mistrzowskim. Chocia doskonale wie, e
przy Kauy i tak go nienawidz.
Bo tu yj charakterne chopaki.
- Pierdo nigdy Artur nie
by i nie bdzie mwi na koniec jego trener. Nie powiem
wam teraz, e na pewno bdzie
mistrzem wiata. Ale papiery na
to ma. Wyszkolony jest solidnie.
Nie aowaem mu czasu i stara.
Chciabym doy tej chwili i zobaczy jego rado. Zasuguje na
to, jak mao kto. Kochany dzieciak z niego.

METROPOLIA

POZATORUN.PL

Zawie
na deser

O propozycji, zoonej przez wadze Bydgoszczy


gminie Zawie Wielka, dotyczcej przystpienia
do Metropolii Bydgoskiej - z wjtem Janem Surdyk
rozmawia Jacek Kiepiski
fot. Adam Zakrzewski
Posacw sa do Zejwsi prezydent Bruski?
Nie. Dostaem zaproszenie. 15
stycznia spotkaem si z panem
prezydentem Bydgoszczy. Zostaa mi przedstawiona propozycja
uczestniczenia gminy Zawie
Wielka w Metropolii Bydgoskiej.
Dodajmy, jako jedyna z gmin
powiatu toruskiego mielibymy
by w tej metropolii. Ewentualnie...

nie bd drze szat.

Wtedy granice Wielkiej Bydgoszczy byyby...


...Pi kilometrw od centrum
Torunia. Przysiek znalazby si
te w metropolii. Powiedziano
mi, e wszystkie pozostae samorzdy, ktrym Bydgoszcz zoya
podobn propozycj, ju si zgodziy przystpi do metropolii.
Nasz gmin zostawiono sobie,
jak to ujto, na deser. Zarazem
usyszaem, e jeli nasza gmina
na to si nie zdecyduje, to... oni

To koniec korzyci?
adnych specjalnych profitw
mi nie przedstawiano. adnych
przywilejw dla gminy. Nie namawiano na si.

Jak nie chcecie, to nie?


Wanie. Wyjaniono te mechanizm. Mielibymy wpaca
ok. 4 procent od podatkw PIT
od mieszkacw. W praktyce:
my wkadamy zotwk, a skarb
pastwa daje nam 3 zote. Nam,
czyli metropolii, a jej wadze zdecyduj, gdzie te pienidze bd
wydawane.

Jaki wic sens?


No wanie... Teraz sami musimy rozway, jakie s plusy,
a jakie minusy przystpienia do
tej metropolii. Wszyscy w gminie. A mamy wielu mieszkacw
pochodzcych z Toruniu i z Byd-

goszczy. Wicej z Torunia,


te zwizki s silniejsze, ale
za to zdecydowana wikszo mieszkacw osiedla
Nasza Dolina, to dawni
mieszkacy Bydgoszczy
zwizani z tym miastem.

Teraz sami musimy rozway, jakie s plusy, a jakie minusy przystpienia do tej metropolii.
Wszyscy w gminie. A mamy wielu mieszkacw
pochodzcych z Torunia i z Bydgoszczy. Wicej
z Torunia, te zwizki s silniejsze.

Wanie, co na to mieszkacy?
Oddwik tej propozycji
jest potnie negatywny,
jeli chodzi o t bardziej
torusk stron gminy. Ta informacja posza
w teren, odbieram wiele
telefonw w tej sprawie. Co to si
dzieje? - pytaj ludzie, e my teraz

REKLAMA

Poza Toru

. 29 stycznia 2016

bdziemy w Bydgoszczy. Ja uspokajam, e adne decyzje nie zapady. Opinia marszaka jest te

bardzo negatywna. Poniewa ta


metropolia nie mieci si w strategii rozwoju wojewdztwa. To s

to jest jaka gra polityczna.

Nikt nie wierzy, e tak silne miasto, jakim jest Bydgoszcz,


wchonie nas po to, by zyska par groszy. Nikt
nie wierzy te, e Bydgoszcz zacznie inwestowa
w gmin Zawie Wielka
takie chciejstwa samorzdu bydgoskiego. Mwi si wrcz o tym,
e jest to prba rozoenia wojewdztwa kujawsko-pomorskiego.

Tak przy okazji, jaka ona jest?


Moje zwizki z Toruniem s tak
silne, tu si czuj, jak we wasnym domu, std si wywodz,

trudno by mi byo
si znale w realiach
bydgoskich. Prezydent Bruski deklarowa, e moe przysa
konsultanta, ktry na
sesji Rady Gminy Zawie Wielka przedstawi wszystkie sprawy.
Podjlimy decyzj
nie zaprasza go jeszcze, nie bdziemy
tego tematu omawia,
jest za wczenie.

A te ZIT-y synne? Jak


one si maj do metropolii w takim ksztacie?
Zintegrowane inwestycje terytorialne zakadaj wspprac mi-

POZATORUN.PL

dzy dwoma duymi miastami,


a ta metropolia - nie. W ZIT-ach
moe by sytuacja bardzo trudna,
bo brakuje inwestycji integrujcych te due samorzdy. Kady
bierze swoje, wspomaga swj budet rodkami ZIT-owskimi. Nie
na tym polega zintegrowana inwestycja terytorialna. Proponowaem: w ramach ZIT zbudujmy
chocia ciek rowerow Bydgoszcz-Toru. Bdzie si wietnie
wpisywaa w t ide... Ani jeden
prezydent, ani drugi nie wyrazili
pozytywnej opinii na ten temat.
Zaleski by bardziej przychylny
i powiedzia: moe wybuduj
ciek do granic Torunia, natomiast prezydent Bruski jasno odpowiedzia, e on nie przewiduje

METROPOLIA

w ogle uruchomienia cieki


w kierunku Torunia w ramach
inwestycji ZIT-owskich.
Ale teraz chciaby tam widzie
swoj metropoli...
Wanie. Dziwne. Sprzeczne.
I rodzi si pytanie: co z tamt,
z nasz wspln metropoli? Jak
ta nowa metropolia ma si do tej
budowanej na bazie Bydgoszczy
i Torunia? Kim bdziemy w jednej metropolii, kim w drugiej?
Jest mnstwo pyta, na ktre nie
ma odpowiedzi. Dlatego przed
nami szereg spotka i szerokich
konsultacji.
REKLAMA

Gdybycie weszli do metropolii,


to przestalibycie by czci powiatu?
Nie. Bylibymy i tu, i tu, to si
nie kci. Gmina w metropolii
zachowuje suwerenno, tylko
paci skadk i ma wiksze moliwoci pozyskania rodkw na
inwestycje.
A w Starostwie Powiatowym,
gdzie rozmawiamy, jak na to patrz?
Oczywicie, opinie s negatywne.
Oglna opinia jest negatywna, co
do ewentualnych naszych dziaa
w kierunku Bydgoszczy. Zainteresowa si te prezydent Torunia
i pyta, co si dzieje. Odpowiadam, spokojnie, nie podpisaem
adnego dokumentu. Przyjem
informacj i to wszystko. Teraz
odpisz, jako szef gminy, panu
prezydentowi Bydgoszczy...
A jakie konsultacje?
Tak, bd konsultacje spoeczne,
musi te by uchwaa Rady Gminy, bo to rada decyduje o ewentualnym przystpieniu do metropolii, wjt sam nie decyduje.
Radni jak to komentuj?
Na usta radnych wdziera si
umiech. Nie komentuj w sposb pozytywny czy negatywny.
Uznaj, e to jest jaka gra polityczna. Nikt nie wierzy, e tak silne miasto, jakim jest Bydgoszcz,
wchonie nas po to, by zyska
par groszy. Nikt nie wierzy te,
e Bydgoszcz zacznie inwestowa
w gmin Zawie Wielka.
Metropolia ma mie 650 tys.
mieszkacw, moe chodzi
o osignicie tej liczby?
Dla istnienia metropolii wystarczy 500 tysicy, wic my naprawd nie jestemy potrzebni z 13,5
tysicami mieszkacw.
Wizerunkowo jestecie potrzebni.
Wizerunkowo i politycznie.
W celu pokazania innym samorzdom: jednak kto zwizany
z Toruniem chce do nas. S takie
wypowiedzi w Bydgoszczy, e
nie odegnuj si od wsppracy
z Toruniem i dopuszczaj jego
wstpienie do Metropolii Bydgoskiej. Na ich warunkach, oczywicie.
Metoda faktw dokonanych? Jestemy ju tacy duzi, moecie si
tylko do nas doczy?
Tak jest. Ale czuj, e jest w tym
te wiksza polityka. Nie wiem,
komu to moe suy. Ja chc suy najlepiej mojemu samorzdowi, by mg pozyskiwa rodki. A sprawy majce wycznie
podtekst polityczny mnie nie interesuj. Zdam si na wol mieszkacw. Moja prywatna opinia
nie bdzie miaa znaczenia.
Poza Toru

. 29 stycznia 2016

MIASTO CHEMA

10

POZATORUN.PL

Pamitali o
bohaterach
Mieszkacy pamitali o 96.
rocznicy wyzwolenia miasta
i 21 stycznia wzili udzia
w apelu za polegych, poprowadzonym przez harcerzy oraz
Powiatow i Miejsk Orkiestr
Dt. W uroczystociach wzili udzia przedstawiciele wadz
samorzdowych, organizacji
pozarzdowych, harcerze oraz
uczniowie.

www.pozatorun.pl
W domu weselnym U Boryny
w Grzywnie 16 stycznia odbya
si studniwka uczniw Zespou Szk w Chemy. Po wprowadzeniu przez dyrektor placwki, Katarzyn Komakowska,
i odtaczeniu poloneza rozpocza si zabawa. Uczniom ZS
yczymy, aby wykorzystali najblisze miesice do sumiennego
przygotowania si do egzaminu
maturalnego. Wicej zdj na
www.pozatorun.pl
REKLAMA

Poza Toru

. 29 stycznia 2016

Poczty sztandarowe wystawiy z tej okazji: chemyskie


szkoy podstawowe, Polski Zwizek Dziakowcw Ogrody
Dziakowe w Chemy, Zwizek
Emerytw i Rencistw, Zwizek Kombatantw RP i Byych
Winiw Politycznych, Stowarzyszenie Polskich Si Zbrojnych
na Zachodzie, NSZZ Solidarno
Cukrowni Chema oraz Zwizek Sybirakw.
- Tego dnia uczczono m.in.
pami polegych 28 stycznia
1919 roku w czasie akcji zbrojnej Grenzschutzu mwi Janusz
Wilczyski. A take onierzy
Wojska Polskiego, Frontu Pomorskiego, dowodzonego przez
generaa Jzefa Hallera, mieszkacw Chemy i ochotnikw
polegych w wojnie bolszewickiej
w latach 1920-1921; w wojnie
obronnej w 1939 roku oraz tych
zamczonych i zamordowanych
w okresie II wojny wiatowej.
Wspomniano take m.in. Jzefa Gierszewskiego, komendanta Tajnej Organizacji Wojskowej
Gryf Pomorski, ksiy dekanatu
chemyskiego oraz nauczycieli
chemyskich szk zamordowanych przez okupantw w latach 1939-1945.
Dzieje Chemy pod redakcj Mieczysawa Wojciechowskiego podaj, e 20 stycznia
1920 roku oddziay niemieckie
opuciy Chem. Nastpnego
dnia ju od rana na ulicach miasta zacza gromadzi si ludno polska. Przemwienie na
rynku w Chemy wygosi prezes Polskiej Rady Ludowej Walenty Bilski, po czym na ratuszu
wywieszono polsk chorgiew.
Kolejnym elementem uroczystego aktu inkorporacji Chemy
do Polski byo uroczyste naboestwo dzikczynne w katedrze.
(AR)

POZATORUN.PL

MIASTO CHEMA

11

Prace rusz pen par S wzmocnienia,


Przebudowa drg, modernizacja sieci kanalizacyjnej, wodocigowej czy budynku KS Wkniarz to tylko nieliczne z zada inwestycyjnych zaplanowanych na
2016 rok. Jakich jeszcze zmian mog spodziewa si mieszkacy miasta?

Po zakoczeniu rundy jesiennej trener Tomasz


Urbaski stwierdzi, i przy odpowiednich transferach
Legia Chema ma szans powalczy o awans. Wzmocnienia s, a legionici ju pracuj nad realizacj celu

Wynik inwestycji odczuj wszyscy mieszkacy. Jednym z istotnych dziaa, zawartych w planie prac, jest utwardzenie szar
kostk betonow o powierzchni
198 m2 placu manewrowego
przy ulicy aziennej. Dodatkowo zostanie on m.in. owietlony trzema lampami, wykonane
zostanie rwnie odwodnienie
liniowe.
Przebudowane zostan take
drogi, w granicach pasa drogowego, na osiedlu domw jednorodzinnych Reja, ktre obejmuje
ulice: Reja, Konopnickiej, Kochanowskiego, Prusa, Puaskiego,
eromskiego, Reymonta.
- W ramach zadania planujemy wykonanie nawierzchni
utwardzonej z kostki betonowej o cznej dugoci 1,475
km, powierzchni jezdni 7670
m2, pieszo-jezdni 1230 m2,
chodnikw 3550 m2, zjazdw
685 m2 i trawnikw 943 m2
mwi miejski sekretarz Janusz
Wilczyski. Wykonane zostanie rwnie poziome i pionowe
oznakowanie drogowe tych ulic.
Realizacja projektu ruszy w tym
roku, a jej zakoczenie przewidujemy w kolejnym.
Istotne prace bd zwizane
take z dalsz rozbudow oraz
modernizacj sieci kanalizacyjnej
i wodocigowej. W ramach zadania planuje si wykonanie i zmodernizowanie przedmiotowej infrastruktury w ulicach: Dorawy,
Depczyskiego,
Malewskiego,
Szczepaskiego, Toruskiej, Kociuszki, Gowackiego, Plaowej,
Turystycznej, Widokowej, Wczasowej, Pensjonatowej, Sonecznej,
Letniskowej, Mickiewicza odcinek od skrzyowania z ulic gen.
J. Hallera do skrzyowania z ulic
Chemisk, Sikorskiego, pomidzy ulic Dworcow a Dbrowskiego.

bdzie awans?
Pierwsza
poowa
sezonu
2015/2016 potoczya si dla
sympatykw chemyskiego
klubu wybornie. Druyna, ktra
jako podstawowy cel postawia
sobie utrzymanie w lidze, zakoczya ubiegy rok na pozycji
wicelidera V ligi.

W tegorocznym budecie znalaza si take przebudowa drg na osiedlu domw jednorodzinnych Reja.

- W tym roku zakadamy wykonanie niezbdnej dokumentacji technicznej na realizacj tego


zadania mwi Janusz Wilczyski. Natomiast wykonanie zakresu rzeczowego zaplanowane
jest do roku 2018. Dodam, e
w planach inwestycyjnych jest
take wykonanie projektu budowlanego oraz budowa owietlenia drogowego ulicy Piastowskiej, czci Moniuszki i Plaowej.
Cao tego zadania zrealizujemy
w biecym roku i sfinansujemy
ze rodkw budetu miasta.
Remonty bd prowadzone
take przy ulicy Sienkiewicza, na
odcinku od skrzyowania z ulic
P. Skargi do skrzyowania z ulic
Poln, oraz ulicy Targowej. Kolejnym wanym zadaniem bdzie
wykonanie projektu budowlanego i budowa sieci wodocigowej
dla ogrodw dziakowych Postp przy ulicy Frelichowskiego
oraz Magnolia przy ulicy Ogrodowej. W ramach zadania planowane jest wybudowanie ok. 450
metrw sieci. Szereg prac zrealizowany zostanie take w zwizku

z modernizacj, w ramach budetu obywatelskiego, Klubu Sportowego Wkniarz.


- Planujemy zoenie wniosku
aplikacyjnego na dofinansowanie
w ramach Programu modernizacji infrastruktury sportowej
edycja 2016 ze rodkw Ministerstwa Sportu i Turystyki dodaje Janusz Wilczyski. Zadanie
obejmie opracowanie niezbdnej
dokumentacji projektowej, dotyczcej termomodernizacji elewacji, pokrycia dachu, wymiany
stolarki okiennej i drzwiowej,
budowy nowego ogrodzenia czy
wymiany wewntrznej instalacji
elektrycznej i wglowej.
Kolejnym duym zadaniem
w ramach planu inwestycyjnego
bdzie opracowanie dokumentacji budowlano-konserwatorskiej remontu wiey cinie. Na
realizacj tego zadania wodarze
planuj uzyska dofinansowanie
w ramach ZIT z dziaania na
ochron zabytkw i kultury.
(AR)
Fot. archiwum

Ukony dla chopakw za


rund jesienn mwi Tomasz
Urbaski, trener Legii Chema.
Zdajemy sobie jednak spraw,
e to ju za nami. Teraz rozpoczlimy przygotowania do tego, aby
druga cz sezonu bya jeszcze
lepsza.
Pomc w tym ma dwjka nowych zawodnikw Legii Piotr
Murawski oraz Micha Tuszyski.
- Przeanalizowalimy z zarzdem sytuacj i bardzo ciesz si,
e udao si zakontraktowa akurat tych zawodnikw opowiada
Urbaski. Piotr Murawski jest
rodkowym pomocnikiem, ktry
ostatnio gra w IV-ligowej Cheminiance Chemno. Jeeli chodzi
o standardy V ligi, to uwaam,
e przyjcie Piotrka bdzie dla
nas ogromnym wzmocnieniem
i pozwoli w wikszoci spotka
na dominacje w rodku pola.
Drugi nasz nabytek to napastnik,
ktry ju w przeszoci gra dla
Legii. Micha ma za sob cik kontuzj, mamy nadziej, e
jego kopoty ze zdrowiem ju si
skoczyy, a sam Micha sprawi,
e nasza sia ognia bdzie jeszcze wiksza. Oprcz tej dwjki
do naszego zespou powrci brat

Michaa, Emil, oraz Jakub Szramowski, ktry ostatnie p roku


spdzi na wypoyczeniu w Kasztelanie Papowo Biskupie.
By moe to jeszcze nie koniec
wzmocnie Legii.
Trenuje z nami jeszcze jeden
mj kolega, z ktrym graem
wsplnie w Elanie Toru twierdzi szkoleniowiec. Nie chcemy
zdradza jego nazwiska. Jeeli
dojdziemy do porozumienia, to
na pewno powiadomimy o tym
w odpowiednim czasie.
Legionici powrcili do treningw 11 stycznia i od tego czasu trenuj kadego dnia od poniedziaku do pitku. Zesp ma
ju za sob take pierwszy sparing. Chemanie zagrali z III-ligow Wd wiecie i przegrali 4:2.
- Jestem bardzo zadowolony
z gry, jak zaprezentowalimy
uwaa Urbaski. Przeciwnik
gra dwie klasy wyej od nas, a na
boisku na pewno nie dao si tego
odczu. Wynik do koca te nie
oddaje tego, co dziao si na boisku, uwaam, e bylimy rwnorzdnym rywalem dla Wdy. Trzeba wzi pod uwag take fakt, i
to pocztek okresu przygotowawczego, wic myl, e z meczu na
mecz bdzie to wyglda jeszcze
lepiej.
Najblisza okazja na potwierdzenie sw trenera pojawi si 3
lutego. Legionici znw zmierz
si z zespoem III-ligowym. Tym
razem bdzie to druyna Startu
Warlubie.
(K)
REKLAMA

Poza Toru

. 29 stycznia 2016

GMINA CHEMA

12

POZATORUN.PL

Rok pod znakiem inwestycji


Na inwestycje w 2016 roku przeznaczone zostanie blisko dwadziecia procent gminnego budetu. Gdzie i jak samorzd
rozdysponuje te rodki?
Aleksandra Radzikowska | fot. ukasz Piecyk

Sala sportowa SP w Zelgnie to jedna z najbardziej wyczekiwanych inwestycji.

Budet zosta ju poparty pozytywnymi opiniami Regionalnej


Izby Obrachunkowej i Komisji
Rewizyjnej Rady Gminy Chema. Dochody oszacowano w nim
na 30,3 mln z, natomiast wydatki na 32,4 mln z. W przeciwiestwie do poprzednich
lat, zaplanowano w nim tylko
jedno zadanie dofinansowane
ze rodkw unijnych. Dotacja
w wysokoci 480 tys. z zostanie przeznaczona na przebudow drg. Nisze ni zazwyczaj
wsparcie z europejskiej kasy, to
wynik opnienia we wdraaniu
nowych programw unijnych na
lata 2014-2020.
- Pomimo tego gmina przygotowuje si do realizacji zada
z dofinansowaniem ze rodkw
Unii Europejskiej, o czym wiad-

cz zapisy w budecie dotyczce


przygotowywanych dokumentacji
czy koncepcji mwi Kazimierz
Bober, zastpca wjta gminy
Chema. Pozostae zadania zamierzamy sfinansowa ze rde
krajowych, z ktrych gmina chce
pozyska ponad 2 mln zotych
dotacji.
Najbardziej kosztown inwestycj bdzie realizacja programu
PROSUMENT, ktry obejmie zakup i monta instalacji odnawialnych rde energii dla mieszkacw. Jej czny koszt to 1 884 300
zotych, w tym z dotacji 705754
tys. z. Inn wan informacj jest
ta, e dobiega koca budowa sali
sportowej przy Szkole Podstawowej w Zelgnie. W tym roku gmina
wyda na ten cel 1 mln 516 tys. z,
przy dotacji 510 tys., a cakowity
koszt budowy wyniesie blisko 3

mln z. Kontynuowane bd rwnie prace zwizane z budynkami


OSP znajdujcymi si na terenie
gminy. 100 tys. z zostanie rozdysponowane na budow remizy
w Zelgnie oraz rozbudow obiektu w Kuczwaach.
- Inwestycje dotyczy bd
te przebudowy drogi nr 100521
w Browinie, nr 100519 C (Nawra
koo cmentarza) i drogi na odcinku Skpe Chrapice dodaje
Kazimierz Bober. Na realizacj
tych zada przeznaczone zostanie
blisko milion zotych. Kontynuowana bdzie rwnie budowa
chodnikw przy drogach powiatowych. Nowy chodnik, ktrym
bezpiecznie bd mogli porusza
si mieszkacy, ma zosta wybudowany przy drodze powiatowej w Guchowie - od wietlicy
w stron drogi krajowej nr 91.

Znaczca kwota, bo stanowica blisko 1/3 budetu, bdzie


przekazana na owiat. Wydatki
obejm przede wszystkim biece
utrzymanie szeciu szk w gminie, dotacje dla przedszkoli i stowarzysze realizujcych zadania
edukacyjne, a take m.in. koszt
dowozu dzieci i modziey do placwek. Istotn pozycj w budecie
s take fundusze przekazane na
pomoc spoeczn, w tym prawie
3 mln z stanowi wiadczenia rodzinne. Na 225 tys. z wyceniono
za koszty za pobyt mieszkacw
w Domach Pomocy Spoecznej.
- Kolejn wan informacj
jest ta, e na dopaty do cen wody
dla gospodarstw domowych i rolnikw indywidualnych, w ramach
wiadczonych usug przez ZUK
WODKAN, zaplanowano kwot 130 tys. z mwi Kazimierz

Mapa akcji i atrakcji

Bober. Ceny wody w zwizku


z tym zostan utrzymane na poziomie z minionego roku. Dodam
te, e gmina zamierza wykupi
kolejne udziay w Szpitalu Powiatowym w Chemy na kwot 79
tys. z.
Samorzdowcy zadbaj rwnie o doposaenie wietlic i placw zabaw, stworzenie i urzdzenie nowych terenw zielonych
oraz siowni zewntrznych. Na
utrzymanie czystoci i porzdku
w gminie z budetu zostanie przeznaczonych za 772 tys. z. Rwnie lokalne spoecznoci bd
mogy przeznaczy pienidze na
istotne dla nich modernizacje czy
projekty. Na zadania zgoszone
przez mieszkacw, w ramach
funduszu soeckiego, soectwa
przeka ponad 440 tys. z.

Kalendarz gminnych wydarze nie zawiedzie. Nie zabraknie konsultacji, okazji do taca i zadumy, ani tradycyjnych lokalnych imprez
Pierwsze wane wydarzenia
z kalendarza gminnych imprez
ju za nami. Rok rozpocz si
cyklem koncertw w Drzonwku, a w Pluskowsach rozdano
wyrnienia podczas gali II
Wieczoru Przedsibiorcy Gminy Chema. To jednak tylko
przedsmak akcji, spotka i projektw, w ktrych mieszkacy
mog wzi udzia.
Najblisz szans maj ju
w niedziel 31 stycznia. O godzinie 15:00 w kaplicy w Skpem odbdzie si koncert charytatywny,
na ktrym zbierane bd pienidze na odbudow domu jednej
z miejscowych rodzin. Muzyczne
to dla tej piknej akcji zapewni
znany w regionie Rafa Zwierzak Zieliski. Niedugo, bo ju
4 lutego, rusz te tradycyjne spotkania szkoleniowo-informacyjne, organizowane z myl o rolnikach z terenu gminy.
- Zima w peni, ale w harmonogramie gminnych imprez
mamy ju zaplanowan wiosn

i lato mwi Katarzyna Orowska z Urzdu Gminy Chemy.


Na imprezy plenerowe, o tematyce kulturalnej, rozrywkowej
czy sportowej, nasi mieszkacy
zawsze przybywaj licznymi grupami. Mam nadziej, e podobnie
bdzie w tym roku, bo przygotowalimy dla nich naprawd ciekaw ofert. Sezon letni 7 maja
zainauguruj Hulanki w Zelgnie,
tradycyjnie ju organizowany od
lat Turniej K Gospody Wiejskich. Z kolei dzie pniej wemiemy udzia w odpucie ku czci
b. Juty w Bielczynach, a 13 maja
seniorzy z gminy spotkaj si na
majwce w Grzywnie. Nie zabraknie te tradycyjnej Motomajwki w Drzonwku ani wita
Niezapominajki w Kiebasinie.
Miesic podsumuj gone
wydarzenia muzyczne - Przegld Straackich Orkiestr Dtych
w Zelgnie i III Przegld Kapel
Weselnych w Grzywnie. Lato
mieszkacy powitaj 26 czerwca w Zalesiu, ale wczeniej - na
pocztku miesica - bd mogli

wzi udzia w V Gminnym Dniu w Koczewicach.


To m.in. program Gmina
- Zaley nam na tym, by te wy- Chema Zdrowa Gmina, ktDziecka w Nawrze, IV Jarmarku
Pluskowskim i na uroczystym darzenia integroway pokolenia ry przypomni mieszkacom, e
otwarciu nowej sali sportowej mwi Katarzyna Orowska. Na o kondycj powinni dba nieprzy Szkole Podstawowej Zelgnie, festynach gminnych i soeckich zalenie od wieku. Dla sylwetki,
ktre zainauguruje XV edycja bawi si cae rodziny, to wiet- zdrowia, dobrego samopoczucia
Bocianiska.
na okazja na oderwanie si od i umiechu.
- Lipiec to oczywicie kolejne obowizkw i ciekawa forma sp- Program zosta zainicjowany
festyny soeckie i imprezy spor- dzenia czasu. A to moliwe gw- dziki profilaktycznym, prozdrotowe, a rozpoczniemy od wita nie dziki wysikom sponsorw wotnym i sportowym inicjatyTruskawki w Bielczywom, ktre dotychczas
nach dodaje Katarzyna
cieszyy si duym poOrowska. Drug cz
wodzeniem dodaje
wakacji zdominuj za
Orowska.
Zaley nam na tym, by te wy- Katarzyna
doynki gminne.

Bdziemy
je kontyWe wrzeniu miesznuowa
i
to
w
oparciu
darzenia
integroway
pokolenia
.
N
a
kacy sprbuj lokalo
rnorodn
tematynych potraw na VI Fe- festynach gminnych i soeckich bawi
k - rekreacj, profilakstiwalu Smaku PYZA
tyk zdrowia, waciwe
i obejrz pokazy lataw- si cae rodziny
odywianie czy sport.
cw na wicie LatawSzczegowe informacje
ca w Mirakowie. Nauczyciele, pracownicy owiaty i organizatorw, czyli Centrum bdziemy przekazywa mieszi uczniowie swoje wito, a wic Inicjatyw Kulturalnych Gminy kacom przed konkretnymi wyDzie Edukacji Stypendia 2016, Chema, samorzdu, soectw, darzeniami. Jedno jest pewne,
bd obchodzi w gminie 21 pa- licznych organizacji spoecznych kady w kalendarzu znajdzie co
dziernika. W kalendarzu imprez i szk. Dziki nim w kalendarzu dla siebie!
nie zabraknie te tradycyjnych wydarze znajduj si tak rnoobchodw wita niepodlegoci rodne propozycje.
(AR)

Poza Toru

. 29 stycznia 2016

Bal na sto par

YSOMICE

POZATORUN.PL

13

Po raz szsty odby si Bal Charytatywny Wjta Gminy ysomice.


Znw pomagano potrzebujcej rodzinie
Tomasz Wicawski | fot. Piotr Gobiewski
To ju wiecka tradycja, e
nowy rok w tym samorzdzie
rozpoczyna si od imprezy w Kamionkach Duych.
Okres karnawau jest dobr
sposobnoci do wytaczenia
si i wybawienia w rytm muzyki, a jednoczenie otwarcia
serc na innych, znajdujcych
si w trudnej sytuacji.
Tegoroczna edycja zabawy
znw nie mogaby si odby
bez stara radnej Emilii Zieliskiej i pa z koa gospody
wiejskich w Kamionkach Duych. Bal odby si 23 stycznia
w wietlicy wiejskiej.
- Staramy si kultywowa t

tradycj i z roku na rok o co


j wzbogaca mwi Emilia
Zieliska. - Osb chtnych do
pomocy potrzebujcym jest
w naszej gminie sporo, wic
wystarczy skierowa strumie
chci w konkretn stron,
a udaje si robi rzeczy ambitne i efektywne.
Pierwszy toast, co zrozumiae, wznis wjt gminy Piotr Kowal. W zabawie
uczestniczyli samorzdowcy,
mieszkacy oraz zaproszenie
gocie.
Po przemowach okolicznociowych do taca wszystkich
porwali tancerze ze szkoy tanecznej Dance&Dance Alek-

sandra Stpniewska i Jakub


Iwicki. Ok. godziny 22.00 na
wszystkich zgromadzonych
czekaa niespodzianka ufundowana przez przewodniczcego rady gminy ysomice
Roberta
Kouchowskiego.
W tym roku by ni pokaz taca azjatyckiego najstarszego
taca wiata w wykonaniu
Neili.
Tradycyjnie gocie mogli
te uczestniczy w walcu czekoladowym, z ktrego zebrane
rodki zasil potrzebujc rodzin.
- Chciabym wszystkim
serdecznie podzikowa za
udzia w tym przedsiwziciu

mwi Piotr Kowal. - Zapraszam ju za rok, na VII Bal


Charytatywny Wjta Gminy
ysomice.
Wdziczno wyraa take
przewodniczcy ysomickich
rajcw.
- Ludzie dobrej woli zawsze
s, trzeba tylko umie do nich
dotrze mwi Robert Kou-

chowski. - Sukces WOP w naszej gminie od wielu lat opiera


si na otwartych sercach osb
indywidualnych. Ale eby
podtrzymywa ten entuzjazm,
wskazywa szczytne cele, trzeba te da co od siebie i organizowa imprezy na poziomie,
co staramy si robi.

Stan surowy zamknity

Trwa przebudowa Zespou Szk w ysomicach. Prace budowlane s coraz bardziej zaawansowane,
a uczniowie wygldaj nowego obiektu
Tomasz Wicawski | fot. ukasz Piecyk
Budowlacy pracuj w najlepsze pomimo zimy. Obiekt
C, ktry czy dotychczasowe
budynki szkoy podstawowej
i gimnazjum ju stoi. Teraz
trwaj dziaania wewntrz,
przystosowujcego go do potrzeb uczniw i nauczycieli.
Przypomnijmy, e to wielomilionowa inwestycja, najwiksza w dziedzinie szkolnictwa w tym samorzdzie
w ostatnich latach, chocia
tych byo niemao.
- Zamknlimy stan surowy
budynku C mwi Ryszard
Mueller z Urzdu Gminy ysomice. - Trwaj prace wykoczeniowe. Kadzone s instalacje centralne ogrzewania
i wodno-kanalizacyjna. Postawiony zosta take budynek
kotowni na dachu, a teraz ona
sama bdzie montowana.
Nowy obiekt aczy istniejce od dawna obiektu podstawwki i gimnazjum. Sprawia,
e Zesp Szk bdzie jednym
kompleksem.
- To bardzo wana inwestycja, bo przepenienie w tej
placwce byo obserwowane
od dawna mwi Piotr Kowal, wjt gminy ysomioce. -

Prace przy modernizacji Zespou Szk w ysomicach trwaj w najlepsze.

Sami wyasygnowalimy rodki


z budrtu na ten cel i przygotowywalimy si do tej modernizacji duszy czas, ale teraz
wida ju jej efekty

Jasnym jest, e prac nad elewancj zewntrzn nie mog


toczy si teraz, przy zimowej
aurze i ujemnej temperaturze,
dlatego na nie przyjdzie poPoza Toru . 29 stycznia 2016

czeka do wiosny.
- Ten obiekt zostanie oddany do uytku przed rozpoczciem kolejnego roku szkolnego mwi Ryszard Mueller.

- Moliwe, e prace zakoczymy nawet szybciej ni planowalimy, na przeomie czerwca i lipca.


Co pniej?
- Pozostanie modernizacja
budynku gimnazjum mwi
Mueller. - To kolejny etap
prac, ktry bdzie realizowany
w 2017 roku. Wszystko idzie
zgodnie z planem, a obiekt
piknieje w oczach. Dzieci
bd mogy korzystc z nowoczesnego, niezwykle funkcjonalnego i adnego, co wcale
nie najmniej wane, kompleksu.
Przypomnijmy, e obok Zespou Szk w ysomicach zlokalizowane jest boisko do piki
nonej oraz bienia lekkoatletyczna, ktra je okala. Modzie w jednym miejscu bdzie moga uczy si, trenowa
ulubione sporty, odpocz po
cikiem dniu nauki i spdzi
czas kreatywnie i bezpiecznie.
- To jedna z najwaniejszych inwestycji ostatnich lat
mwi Robert Kouchowski,
przewodniczcy Rady Gminy
ysomice. - Pilnujemy jej jak
oczka w gowie, ale wszystko
idzie zgodnie z planem.

UBIANKA

14

POZATORUN.PL

Warta najlepsza
w Brchnowie

Ju po raz dziewitnasty modzie rywalizowaa w turnieju halowym


w hokeju na trawie w gminie ubianka. Gospodarze i druyny z regionu
wypady sabo, ale turniej by organizacyjnym sukcesem
Tomasz Wicawski| fot. ukasz Piecyk
To najwiksze tego rodzaju zawody w Polsce. Gmina ubianka
gocia w czasie ferii blisko 200
osb, ktre miay zapewnione
zakwaterowanie i wyywienie.
Na halach rywalizowano trzy
dni i okazao si, e najlepsza
jest druyna z Poznania.
Zawodnicy z Wielkopolski zostawili w pokonanym polu HTK
Racz Bratysawa, zesp ze Sowacji, Kolejarza Gliwice, a take
Olimpi Vinnica z Ukrainy.
- Cieszymy si, e w tym roku
gocilimy zawodnikw z czterech krajw mwi Roman Dubicki z UKS Baagany ubianka.
- Poza naszymi krajanami grali
take Ukraicy, Sowacy i, po raz
pierwszy w historii memoriau,
Litwini.
Bo Memoria im. Adama Filemonowicza ma ju swoj rang.
W tym roku obserwowalimy
jego dziewitnast edycj. Z roku
na rok nie ma problemu ze skompletowaniem druyn, a raczej
trzeba niektrym chtnym od-

mawia.
- Adam by czowiekiem niesamowicie oddanym idei sportowej mwi Roman Dubicki. - Na
pewno patrzy teraz na nas z gry
i umiecha si, e ksztacimy kolejne pokolenia hokeistw na trawie.
W rozmowach z przedstawicielami wszystkich druyn trudno byo usysze jedno ze sowo
odnonie organizacji.
- To fantastyczna impreza, na
wspaniaym poziomie mwili
gocie ze Sowacji. - Oby wicej
takich turniejw odbywao si
w Europie rodkowo-Wschodniej.
Maym zawodem byy miejsca
zawodnikw z regionu. Wszystkie nasze druyny uplasoway
si bowiem w dolnej czci tabeli. Gospodarze, UKS Baagany ubianka, zajli dopiero 14.
pozycj. Ssiedzi z Warszewic
byli oczko wyej. Ale w sporcie
dzieci i modziey nie wynik jest
najwaniejszy a rozwijanie charakteru i poprawianie wyszkole-

nia technicznego z roku na rok.


Wszystkie druyny uczestniczce w turnieju otrzymay nagrody
rzeczowe.
- Za rok mamy jubileusz mwi Roman Dubicki. - Bdziemy grali po raz dwudziesty. Ale
tegoroczna edycja te wypada
wietnie. Wystpili u nas reprezentanci czterech pastw. Nasz
memoria jest tak znany, e nie
trzeba byo nigdzie dzwoni
i prosi o udzia. Zespoy zgosiy si bardzo szybko same. Mamy
komplet siedemnastu zespow.
Ze wzgldw logistycznych wicej nie moemy przyjmowa.
W tym roku o miano najlepszej druyny zawodw rywalizowaa modzie z rocznika 2003
i modsza. "Poza Toru" jest od
kilku lat patronem medialnym
turnieju. Relacja z XIX Midzynarodowego Memoriau Adama
Filemonowicza mona znale na
stronie internetowej www.pozatorun.pl.

Na ludowo i z tradycj

Za nami XVI Przegld Przedstawie Boonarodzeniowych w ubiance. Dzieci i modzie ze wszystkich


szk w gminie woyy wiele pracy w przygotowanie jaseek
Tomasz Wicawski | fot. nadesane
To spotkanie nie ma formy
rywalizacji, konkursu. Nie wyrnia si tu nikogo, nie przyznaje nagrd za pierwsze, drugie czy trzecie miejsce. Liczy si
ch przekazania gbszej treci przez tradycyjn w polskiej
kulturze form artystyczn.
Wszyscy spotykaj si rokrocznie w tygodniu poprzedzajcym ferie zimowe. To odpowiedni czas, bo mija ju witeczna
zawierucha, a i w nowym roku
czowiek mg si zakorzeni.
- Udaje si organizowa ten
przegld od 16 lat mwi Danuta Kwiatkowska, kierownik
Gminnej Biblioteki Publicznej
w ubiance. - Zawsze jest wesoo, miesznie, a take nie brakuje
chwil refleksji, zadumy. Modzie u nas jest coraz bardziej
wiadoma tego, co chce przekaza, w jakiej sprawie chce wyrazi swoje zdanie.
W przegldzie bior udzia
szkoy i gimnazja z terenu caej
gminy. Poczwszy od przedszkolakw, a skoczywszy na

Dzieci i modzie z caej gminy spotkay si w poowie stycznia, eby zaprezentowa rne ujcia jaseek.

uczniach gimnazjw.
- Kada grupa moe zaprezentowa swoj wersj jaseek
dodaje Danuta Kwiatkowska.
- Koldy piewane po polsku
i w innych jzykach wypeniaj
mury biblioteki i nadaj niezwykego klimatu temu spotkaniu.
Jedna z pomysodawczy

spotkania wskazuje, e wszystkie przedstawienia s niezwykle


wysokim poziomie.
- Dobrze, e nie musimy ich
ocenia mieje si. - To zawsze
obarczone byoby jakim subiektywizmem, a chcemy unikn
wyrniania i karania. Bo ide
tego spotkania jest wsplnota,
Poza Toru

. 29 stycznia 2016

wymiana spojrze na kwestie


uniwersalne, a nie ciganie si
o to, kto adniej recytuje, lepiej
si przebierze czy nie pomyli si
w czasie deklamowania swojego
tekstu.
Od kilku lat swoim piewem
spotkanie ubogacaj zespoy
Alebabki i Marwojki.

- Kultura ludowa wprost


wie si z tradycyjnymi wartociami, wic jest to poczenie
logiczne dodaje na koniec kierownik GBP.
Wsporganizatorem wydarzenia jest Gminne Centrum
Kultury w ubiance.

numer 1(93)/2016
ISSN 1734-2066

WIADOMOCI

RELACJE

KOMENTARZE

www.powiattorunski.pl

AKTUALNOCI

Ilustratorzy powiatowych legend nagrodzeni


Starostwo Powiatowe w Toruniu ju dawno nie wygldao tak kolorowo i bajkowo, jak w rodowe popoudnie 13 stycznia!
A to za spraw wystawy prac laureatw VII powiatowego konkursu plastycznego Mieszkam w ciekawym miejscu oraz
ich autorw, ktrzy przybyli na konkursow gal
Tegoroczna edycja konkursu postawia przed modymi artystami zadanie przygotowania ilustracji do powiatowych bajek i legend. W cigu miesica napyno
do Starostwa ponad 1000 prac!!!
Nieocenion wartoci dodan powiatowego konkursu jest to, e opinie o
nadesanych pracach wystawia profesjonalne Jury. Od lat przyjedaj do Starostwa by oceni prace, a potem wrczy
nagrody laureatom prof. dr hab. Bogumia Rouba oraz prof. art. mal. Lech Kubiak z Wydziau Sztuk Piknych UMK
w Toruniu. W tym roku doczya do nich
dr hab. Anna Wysocka. Decyzj Jury laureatami zostali:
w kategorii klas 0-III szkoy podstawowej: Weronika Winiarska z SP nr 2 w
Chemy, Filip Chlebowski z SP w Czernikowie, Aleksandra Fedyniuk z SP w
Gronowie, Maksymilian Graczykowski z
SP w Brzozwce i Artur Mierzwicki z SP
w Dobrzejewicach,

w kategorii klas IV-VI szkoy podstawowej: Kinga Szmania z PiMBP


w Chemy, Zuzanna Groszewska, Oliwia Blumkowska i Klaudia Sikowska
z SP nr 1 w Lubiczu Dolnym oraz Weronika Matosz z SP w Warszewicach,
w kategorii gimnazjum: Magdalena Dombrowska i Julia Krupa z ZS w ubiance,
Agata Winiewska i Zuzanna Krupska z
Gimnazjum w Pluskowsach oraz Urszula Gawrych z ZS w Turznie.
Jury przyznao take wyrnienia
otrzymali je:
wrd uczniw klas 0-III szkoy podstawowej: Antonina Niedzielak z ZS nr 1 w
Lubiczu, Lidia Gsiewicz i Amelia Auguciska z SP w Czernikowie, Jacek Nowacki z SP w Gronowie, Kornel Skibiski
z SP w Koczewicach, Adam Karpiski z
SP w Brzozwce, Kuba Zieliski z SP w
Rzczkowie, Dawid Strauss z SP w Wybczu,
wrd uczniw klas IV-VI szkoy podsta-

wowej: Kacper Zegan z SP w Warszewicach, Andelika Przanowska z SP w


Zotorii, Weronika Janiszewska z SP w
Mycu Pierwszym, Dominika Kamiska i Kinga Pitkowska z SP nr 1 w Lubiczu Dolnym, Julia Zimmer z SP w Pigy,
Wiktor Mklski z SP w Czernikowie
oraz Marcelina Kurkowska z ZS nr 1 w
Lubiczu,
wrd gimnazjalistw: Kalina Gadkowska z Gimnazjum w Guchowie, Aleksandra Cielas z Gimnazjum w Grsku, Filip
Chlebosz, Jakub Mazerski i Paulina Lewandowska z ZS w ubiance, Weronika
Kuciba z Gimnazjum w Pluskowsach,
Marcelina Gralska z ZS w Turznie i Paulina Topolewska z ZS nr 1 w Lubiczu.
Poza nagrodami i wyrnieniami Jury
przyznao take dyplomy pena lista na
www.powiattorunski.pl.
13 stycznia w dniu konkursowej gali
sal konferencyjn Starostwa wypeni po
brzegi kolorowy, rozemiany tum dzieci i

modziey, ktrzy przyjechali wraz z rodzicami i nauczycielami na podsumowanie


konkursu i wrczenie nagrd.
Wszystkich powita Starosta Mirosaw
Graczyk, jurorzy podzielili si wraeniami
z obrad komisji konkursowej, a nagrody
otrzymali nie tylko autorzy prac, ale take najbardziej zaangaowane szkoy oraz
nauczyciele. Po czci oficjalnej by czas
na podziwianie wystawy, wsplne zdjcia
i sodki poczstunek
Nagrody i upominki dla laureatw jak
co roku zostay wybrane i przygotowane
tak, by pozwoli zdolnej modziey rozwija plastyczne talenty i zainteresowania.
Tych, ktrzy chcieliby zobaczy efekty tegorocznej rywalizacji zapraszamy do Starostwa pokonkursowa wystawa zdobi
ciany urzdu na I pitrze, w pobliu Wydziau Architektury. Ponadto, przesane
na konkurs rysunki stan si ilustracjami
do przygotowywanej przez Starostwo
publikacji Bajki i legendy powiatu toruskiego.
(AN)

Wernisa nagrodzonych prac zawsze cieszy si


ogromnym zainteresowaniem

Wyonienie laureatw spord autorw ponad


1000 prac byo trudnym zadaniem dla Jury

Uznanie w oczach jurorw i wadz powiatu pozwala uwierzy we wasny talent i moliwoci :)

Po 7 latach powiatowy konkurs to ju marka! Sala Konferencyjna Starostwa w dniu gali pkaa w szwach
spord 53 laureatw niemal wszyscy zjawili si na uroczystoci wraz z nauczycielami lub rodzin :)

I jeszcze pamitkowe zdjcie do rodzinnego albumu nastpny konkurs niestety dopiero za rok

Nagrody otrzymuj nie tylko laureaci, ale take


najbardziej aktywne szkoy i nauczyciele

Konkursowe dyplomy s nie tylko potwierdzeniem


sukcesu, ale take pamitk nagrodzonego dziea

Wystawa nagrodzonych prac po gali zdobi korytarze Starostwa

A w torbach z nagrodami? Wycinanki, pdzle, farby i


pastele, jednym sowem plastyczne niespodzianki!

www.powiattorunski.pl

2 Powiat Toruski,

stycze 2016

ZARZD

Inwestycyjne plany w powiatowym budecie na 2016 r.


Okres zimowy w brany budowlanej to czas przygotowywania inwestycji, ktre maj by realizowane w biecym roku:
planowanie harmonogramw, opracowanie dokumentacji i przeprowadzenie przetargw. Jednake najwaniejszym zadaniem, przed ktrym staje Zarzd Powiatu jest ustalenie priorytetw oraz zabezpieczenie w budecie rodkw finansowych
na planowane inwestycje
W 2016 roku rodki budetowe przeznaczone zostan na kilka wikszych inwestycji w prowadzonych przez powiat
domach pomocy spoecznej, biece prace
termomodernizacyjne oraz przedsiwzicia rozszerzajce baz edukacyjn szk.
Edukacja
Kilka poprzednich lat byo dla szk prowadzonych przez Powiat Toruski okresem
prawdziwej prosperity.
Przy Zespole Szk, Centrum Ksztacenia
Ustawicznego w Gronowie powstaa wielofunkcyjna aula dobudowana do budynku
gwnego szkoy (za 1,6 mln z). Adaptowano rwnie pomieszczenia warsztatw na
nowoczesne sale wykadowe, pracownie
eksploatacji pojazdw rolniczych oraz pracownie diagnostyki obsugi i kontroli maszyn rolniczych. Przy szkole powsta zesp
boisk szkolnych w ramach programu Orlik.
Remontu doczeka si rwnie internat dla
modziey uczcej si poza miejscem zamieszkania. Inwestycje te zwikszyy moliwoci ksztacenia zawodowego w powiecie.
W Chemy now siedzib otrzymaa
Szkoa Muzyczna. Skada si ona z czci
dydaktycznej oraz sali koncertowej, dziki
ktrej placwka ta staje si mocnym punktem na kulturalnej mapie powiatu.
Przy Zespole Szk na ul. Hallera wymieniono nawierzchni placu apelowego oraz
wybudowano dwa wielofunkcyjne boiska
suce zarwno uczniom, jak i mieszkacom Chemy.
W 2016 r. planowany jest remont
i dostosowane dla potrzeb osb niepenosprawnych pomieszcze sanitarnych (azienek i natryskw) w internacie ZS, CKU
w Gronowie. Kontunuowana bdzie termomodernizacja budynku internatu, sali
gimnastycznej i cznika.
W Zespole Szk w Chemy na potrzeby szkoy zaadaptowane zostan piwnice
w budynku.

W zeszym roku ZS CKU w Gronowie wzbogacia si m.in. o now aul (na zdjciu powyej),
w ktrej odbywaj si szkolne uroczystoci. Na
rok 2016 r. zaplanowano cig dalszy prac remontowych i termomodernizacyjnych w internacie (zdjcie poniej)

Opieka spoeczna
Celem prac termomodernizacyjnych
jest zmniejszenie zapotrzebowania na
energi ciepln zuywan do ogrzewania
pomieszcze, a co za tym idzie oraz ograniczenie kosztw eksploatacji obiektw.
www.powiattorunski.pl

Prace te szczeglnie uzasadnione s


w prowadzonych przez powiat toruski
Domach Pomocy Spoecznej w Browinie,
Dobrzejewicach, Pigy i Wielkiej Nieszawce. Budynki, w ktrych maj swoje siedziby
DPS, licz sobie ju kilkadziesit lat, a zastosowane w czasie ich budowy materiay
i technologie powoduj znaczne straty ciepa i energii.
Do tej pory gwnymi inwestycjami
termomodernizacyjnymi byy wymiany
starych systemw ogrzewania i przygotowania ciepej wody uytkowej na system
oparty o gbinowe pompy ciepa. Takie
inwestycje wykonano ju w DPS w Pigy
(za 0,5 mln z) i w Dobrzejewicach (za 1 mln
z), ktre ju odczuwaj wymierne efekty
w postaci zmniejszenia kosztw ponoszonych na ogrzewanie. Przygotowana jest ju
dokumentacja na podobn modernizacj
w Domu Pomocy Spoecznej w Browinie.
Dokumentacja ta jest podstaw do ubiegania si o dofinansowanie tej kosztownej
inwestycji ze rde zewntrznych.
Kontynuowane bd prace termomodernizacyjne w budynkach DPS w Dobrzejewicach. W planach jest wymiana reszty
okien i drzwi wejciowych (cz jest ju
nowa) oraz dokoczenie remontu poszycia
dachu. Zapewni to lepsz izolacj i eliminowanie nadmiernych strat ciepa.
Planowana jest rwnie rozbudowa
Domu Pomocy Spoecznej w Browinie.
Po dobudowaniu nowej klatki schodowej
i adaptacji nieuywanych dotd pomieszcze w budynku zaplecza technicznego
powstan sale terapii zajciowej, gabinet
do fizjoterapii, sala gimnastyczna do terapii grupowej, pracownia komputerowa,
kuchnia warsztatowa, zaplecze sanitarne
oraz pokj dla pensjonariuszy z przeznaczeniem na pobyt stay. Ponadto budynki
DPS skomunikuje wygodny cznik, ktry
uatwi mieszkacom korzystanie z nowych
pomieszcze. W 2016 r. przygotowana
zostanie dokumentacja rozbudowy obejmujca wykonanie projektu budowlanego i wykonawczego wraz z przedmiarami
i kosztorysami.
W Domu Pomocy Spoecznej w Wielkiej
Nieszawce te przydaoby si miejsce na
warsztaty terapii zajciowej. Wadze powiatu pomylay take o nowej windzie, uatwiajcej transport chorych mieszkacw
na wzkach i kach. W 2016 r. powstanie
dokumentacja dla obu tych inwestycji.
O dofinansowanie tych przedsiwzi
powiat wnioskowa bdzie do Marszaka Wojewdztwa Kujawsko-Pomorskiego, ktry dysponuje rodkami PFRON,
przeznaczonymi na zadania budowlane
w obiektach sucych rehabilitacji osb
niepenosprawnych.
Do zada powiatu zwizanych z opiek spoeczn naley rwnie prowadzenie
dziennych rodowiskowych domw pomocy przeznaczonych dla osb niepenosprawnych intelektualnie. Do placwek o
takim charakterze naley budowanie sieci
oparcia spoecznego oraz przygotowanie
podopiecznych do ycia w spoeczestwie
i funkcjonowania w rodowisku. Zajcia
takie prowadzone s w obiektach Domw
Pomocy Spoecznej oraz rodowiskowym
Domu Samopomocy w Osieku nad Wis.
Niestety obiekt ten jest w bardzo zym
stanie technicznym. W celu zapewnienia
jak najlepszych warunkw osobom korzystajcym z zaj w DS podjto decyzj o
zbudowaniu w malowniczym ssiedztwie
lasw i Jeziora Osieckiego nowego budyn-

ku przeznaczonego dla dziennego pobytu


okoo 50 osb. W nowym obiekcie znajd
si rne pracownie (kulinarna, krawiecka,
fryzjerska, komputerowa, muzyczna, plastyczna), sale (oglna i terapii ruchowej)
oraz pomieszczenia do indywidualnego
poradnictwa. Budynek zostanie wyposaony w zaplecze gospodarczo-garaowe oraz
sanitarno-higieniczne. Inwestycja bdzie
realizowana w cyklu dwuletnim, a jej dofinansowanie bdzie moliwe za porednictwem Wojewody Kujawsko-Pomorskiego
ze rodkw Ministerstwa Rodziny, Pracy
i Polityki Spoecznej.

Ogrzewanie obiektw przy wykorzystaniu pomp


ciepa jest znacznie bardziej efektywne ni stare
kotownie. Takie nowoczesne systemy ju dziaaj
w DPS w Pigy i Dobrzejewicach (zdjcie powyej). Dokumentacja na wymian instalacji w DPS
w Browinie (zdjcie poniej) jest ju gotowa

Drogi
Najwiksza kwota w tegorocznym budecie drogowym powiatu niemal 6 mln
z przeznaczona zostanie na remont cigu
komunikacyjnego drg ChemaBrowina,
ChemawitosawBrowina i Browina
GrzywnaSawkowo o cznej dugoci 12
km. Inwestycja ta zostaa zgoszona do dofinansowania w wysokoci 3 mln z w ramach Narodowego Programu Przebudowy
Drg Lokalnych.
Kolejne 830 tys. z przeznaczono na
przebudow trasy WolaOswka na terenie gminy Czernikowo. Ta inwestycja take
oczekuje na dofinansowanie w wysokoci
500 tys. z z programu Rozwoju Obszarw
Wiejskich.
W tegorocznym planie zabezpieczono
take ponad 1 mln z na budow cigw
pieszo-rowerowych w partnerstwie z gminami. Gdy tylko pogoda na to pozwoli planowana jest budowa chodnikw przy drodze powiatowej TurznoPapowo Toruskie
(gm. ysomice), w Mierzynku (gm. Lubicz)
oraz na 500-metrowym odcinku midzy Lubiczem Grnym a Krobi (gm. Lubicz).
Za 200 tys. z powstanie take dokumentacja techniczna miedzy innymi na
przebudow drogi SiemoWybczSiemoyn na terenie gminy ubianka.
Powysze inwestycje to kolejne etapy
realizacji Programu poprawy bezpieczestwa na drogach w powiecie toruskim na
lata 2016-2023, uchwalonego przez Rad
Powiatu Toruskiego 23 czerwca 2015 r.
Ponadto, 680 tys. z w drogowym budecie zabezpieczono na remonty czstkowe nawierzchni drg.

W roku 2015 udao si wyremontowa 3,5 km


i odnowi nawierzchni na 5 km powiatowych
drg. Powstao take 40,3 km cigw pieszo-rowerowych oraz 2,6 km chodnikw. Latem
drogowcy zagoszcz na trasach WolaOswka,
ChemaBrowina, ChemawitosawBrowi-na i BrowinaGrzywnaSawkowo (fot. poniej)

cieki rowerowe
W powiatowej kasie zarezerwowane
zostay take rodki na wsparcie niskoemisyjnej infrastruktury drogowej poprzez
wybudowanie cigw pieszo-rowerowych.
S to rodki na budow drg rowerowych,
ktre maj powsta w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Bydgosko-Toruskiego Obszaru Funkcjonalnego. Obecnie trwaj rozmowy majce na
celu ustalenie, ktre cigi pieszo-rowerowe naley uzna za priorytety w nowym
rozdaniu rodkw RPO. Bardzo wane
bdzie skomunikowanie ze sob ju powstaych drg rowerowych oraz budowa
nowych w gminach, w ktrych ich jeszcze
nie ma.

Mieszkacy powiatu chtnie korzystaj nowych


chodnikw oraz bezpiecznych i komfortowych
drg rowerowych przez cay rok. Kolejne planowane cigi pieszo-rowerowe maj na celu budow spjnej sieci. Jej elementem ma by take
planowany na ten rok fragment midzy Gostkowem a Papowem Toruskim (na zdjciu poniej)

Oczywicie potrzeby s duo wiksze


lecz przy ograniczonych rodkach naley
mierzy siy na zamiary i racjonalnie prowadzi polityk inwestycyjn powiatu.
Zarzd Powiatu Toruskiego

3 Powiat Toruski,

stycze 2016

POWIAT W UNII

Rodzina w Centrum - nowy projekt PCPR


Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Toruniu po raz kolejny przystpio do uczestnictwa w realizacji projektw wspfinansowanych ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego tym razem w partnerstwie z Regionalnym Orodkiem
Polityki Spoecznej w Toruniu
W poprzednich latach Centrum realizowao przedsiwzicia
na rzecz osb zagroonych wykluczeniem
spoecznym w ramach
Programu Operacyjnego Kapita Ludzki (POKL). Od 2016 r.
projekty bd realizowane w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Wojewdztwa Kujawsko-Pomorskiego (RPO
WK-P) 2014-2020, a Regionalny Orodek
Pomocy Spoecznej przygotowuje projekt Rodzina w Centrum dla caego
wojewdztwa, w ktry mog si wczy
powiatowe centra pomocy rodzinie.
Zgodnie z Krajowym Programem Przeciwdziaania Ubstwu i Wykluczeniu Spoecznemu 2020 w nowej perspektywie
priorytetem bdzie wsparcie oparte na
interwencji publicznej w zakresie rozwoju
poradnictwa rodzinnego, w tym specjalistycznego dotyczcego wsparcia rodziny i systemu pieczy zastpczej. Celem
gwnym projektu jest zbudowanie zintegrowanego systemu pomocy i wsparcia
rodzin, uatwiajcego dostp do usug
spoecznych w Wojewdztwie Kujawsko-Pomorskim, w tym rozwj poradnictwa
rodzinnego specjalistycznego.
PCPR w Toruniu w ramach projektu
Rodzina w Centrum, zaplanowao dziaania ukierunkowane na rozwj i popraw

dostpu do usug wsparcia rodziny i pieczy zastpczej. Obejm one midzy innymi: usugi szkoleniowe, doradcze i specjalistyczne, poradnictwo rodzinne dla osb
sprawujcych rodzinn piecz zastpcz
oraz dla kandydatw na rodzicw zastpczych, a wrd nich:
1. Budowanie sieci wsparcia spoecznego poprzez tworzenie Centrum Wspierania Rodzin.
2. Specjalistyczne poradnictwo pedagogiczne dla rodzin zastpczych i naturalnych.
3. Specjalistyczne poradnictwo prawne
dla rodzin zastpczych i naturalnych.
4. Specjalistyczne poradnictwo psychologiczne dla rodzin zastpczych i naturalnych.
5. Mediacje rodzinne dla rodzin zastpczych i naturalnych.
6. Warsztaty dla rodzicw rodziny zastpcze i naturalne.
7. Zajcia dla dzieci z rodzin naturalnych
i zastpczych.
8. Tworzenie grup wsparcia/grup samopomocowych.
9. Dziaania wspierajce rodziny zastpcze poprzez wyjazdy edukacyjne z elementami integracji.
10. Warsztaty na rzecz usamodzielnienia
osb opuszczajcych piecz zastpcz.

11.

Bony edukacyjne dla osb opuszczajcych rodzinn piecz zastpcz.


12.
Zwrot kosztw dojazdw dla
specjalistw oraz dla rodzin.
13.
Dziaania prowadzce do tworzenia rodzinnych form pieczy zastpczej.
Wkadem wasnym powiatu bd
wiadczenia wypacane rodzinom zastpczym oraz osobom opuszczajcym piecz
zastpcz beneficjentom projektu, na
podstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r.
o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastpczej.
Planowane dziaania projektowe potrwaj od 1 lipca 2016 r. do 30 czerwca
2018 r. Wanym przedsiwziciem bdzie
utworzenie w ramach projektu Centrum
Wspierania Rodzin jako sieci wsparcia
spoecznego, wiadczcego zintegrowane
usugi spoeczne w powiecie. Nie bdzie
ono stanowi odrbnej instytucji moe
by utworzone na bazie posiadanych zasobw/infrastruktury i bdzie prowadzio
dziaania kierowane do rodzin.
Z dziaa zaplanowanych w projekcie
skorzystaj osoby zagroone ubstwem
lub wykluczeniem spoecznym:
1. Osoby przebywajce w pieczy zastpczej
oraz osoby przygotowujce si do jej
opuszczenia i usamodzielnienia si.
2. Rodziny przeywajce trudnoci w

penieniu funkcji opiekuczo-wychowawczych, o ktrych mowa w ustawie


o pieczy zastpczej (mona do nich take zaliczy osoby, z ktrymi pracuje asystent rodziny do nich kierowane bd
dziaania prewencyjne, w szczeglnoci
usugi spoeczne w ramach utworzonego Centrum ).
3. Otoczenie osb zagroonych ubstwem
lub wykluczeniem spoecznym (osoby
spokrewnione, wsplnie zamieszkujce
i gospodarujce, inne osoby z najbliszego rodowiska). Za otoczenie mona
uzna wszystkie osoby, ktrych udzia w
projekcie jest niezbdny dla skutecznego
wsparcia osb zagroonych ubstwem
lub wykluczeniem spoecznym. Do otoczenia nale take midzy innymi osoby sprawujce rodzinn piecz zastpcz
lub kandydaci do sprawowania rodzinnej pieczy.
Zaplanowano take moliwo realizacji
poradnictwa mobilnego oraz dziaania zapobiegajce umieszczaniu dzieci w pieczy
zastpczej poprzez usugi wsparcia rodziny.
Wnioski o dofinansowanie przyjmowane s do 5 lutego. Ich oceny i wyboru
projektw do realizacji dokona w czerwcu
Instytucja Zarzdzajca RPO w oparciu o
kryteria, zatwierdzone uchwa Komitetu
Monitorujcego RPO WK-P na lata 20142020.
Jolanta Zieliska
Dyrektor PCPR w Toruniu

DZIA ROLNY

Skadki i podatki rolnikw w 2016 r.

Do 29 lutego 2016 r. KRUS przekae wszystkim emerytom i rencistom formularze PIT-40A lub PIT-11A. Rada Ubezpieczenia
Spoecznego Rolnikw ustalia take wysoko miesicznej skadki na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyskie
w I kwartale 2016 r.
Skadki na ubezpieczenie spoeczne rolnikw w I kwartale 2016 r.
Miesiczna skadka
na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe
i macierzyskie w I kwartale 2016 r. wynosi 42,00 z za kad osob podlegajca
temu ubezpieczeniu. Osoby objte nim
na wniosek w ograniczonym zakresie
opacaj 1/3 penej skadki, tj. 14 z.
Podstawowa miesiczna skadka na
ubezpieczenie emerytalno-rentowe (stanowica 10% emerytury podstawowej
obowizujcej w ostatnim miesicu poprzedniego kwartau) w I kwartale 2016
r. stanowi bdzie 10% obowizujcej
w czerwcu br. emerytury podstawowej
(880,45 z), tj. 88 z.
Osoby ubezpieczone w gospodarstwie rolnym o powierzchni powyej
50 ha przeliczeniowych uytkw rolnych
opacaj skadk podstawow i dodatkow miesiczn skadk na ubezpieczenie
emerytalno-rentowe, o ktrej mowa
w art. 17 ust. 4 pkt. 1-4, wynoszc
w I kw. 2016 r.:
12% emerytury podstawowej, tj. 106 z
dla gospodarstw rolnych obejmujcych obszar uytkw rolnych do 100
ha przeliczeniowych
24% emerytury podstawowej, tj. 211 z
dla gospodarstw rolnych obejmujcych obszar uytkw rolnych od 100
do 150 ha przeliczeniowych

36% emerytury podstawowej, tj.

317 z dla gospodarstw rolnych obejmujcych obszar uytkw rolnych od


150 do 300 ha przeliczeniowych
48% emerytury podstawowej, tj. 423 z
dla gospodarstw rolnych obejmujcych obszar uytkw rolnych powyej
300 ha przeliczeniowych.
Ustawowy termin uregulowania nalenych skadek za I kwarta upywa
31 stycznia 2016 r.
Rozliczenie podatku dochodowego
emeryta lub rencisty za 2015 rok
KRUS, co miesic pobiera zaliczki na
podatek dochodowy od wypacanych
emerytur i rent rolniczych. W 2015 r. byo
to 18% dochodu uzyskanego przez emeryta lub rencist w danym miesicu (jeeli
dochd z emerytury lub renty rolniczej
uzyskanej od pocztku roku nie przekroczy kwoty 85 528 z) pomniejszone
o 46,33 z (tzw. ulga w zaliczce).
Do 29 lutego 2016 r. KRUS przekae
wszystkim emerytom i rencistom formularz PIT-40A (roczne obliczenie podatku
przez organ rentowy) lub PIT-11A (informacja o dochodach uzyskanych od organu rentowego).
W tym samym terminie dane z PIT trafi rwnie do urzdu skarbowego waciwego dla miejsca zamieszkania emeryta
lub rencisty w ostatnim dniu roku podatkowego, a w przypadku osb mieszkajcych za granic, do urzdu skarbowego
waciwego w sprawach opodatkowania
osb zagranicznych.
W zdecydowanej wikszoci przypad-

kw KRUS rozliczy podatek dochodowy za


emeryta lub rencist i wystawi formularz
PIT-40A.
Jeeli
emeryt/rencista
otrzyma
PIT-40A i poza emerytur lub rent
z KRUS w 2015 r. nie osiga innego przychodu, ktry zgodnie z ustaw podatkow podlega opodatkowaniu (dochd
z gospodarstwa rolnego nie wchodzi do
tego przychodu), to nie ma obowizku
skadania w urzdzie skarbowym dodatkowego zeznania podatkowego.
Roczne obliczenie podatku dochodowego przez KRUS (otrzymanie formularza
PIT-40A) nie oznacza jednak, e emeryt
lub rencista nie moe rozliczy podatku
sam w urzdzie skarbowym.
Jeeli emeryt/rencista stwierdzi, e
korzystniejsze dla niego bdzie rozliczenie podatku z maonkiem lub dzieckiem
(w przypadku osb samotnych) - sam
skada zeznanie podatkowe (formularz
PIT-36 lub PIT-37) we waciwym urzdzie skarbowym do 30 kwietnia 2016 r.
W zeznaniu tym powinien uwzgldni
przychd osignity w 2015 r. z tytuu
pobierania emerytury/renty rolniczej
z KRUS.
Zeznania w urzdzie skarbowym skadaj rwnie emeryci /rencici, ktrzy:
chc skorzysta z ulg podatkowych
okrelonych w ustawie (np. z tytuu wychowywania dzieci, wydatkw na cele
rehabilitacyjne, dokonania darowizny
pieninej na rzecz organizacji poytku
publicznego) lub

chc wnioskowa o przekazanie 1% podatku nalenego na rzecz wybranej organizacji poytku publicznego.
Podatku dochodowego od osb fizycznych za 2015 r. nie pac emeryci i rencici, ktrych roczny przychd, podlegajcy
opodatkowaniu podatkiem dochodowym
od osb fizycznych (ze wszystkich rde)
nie przekroczy kwoty 3 091 z.
KRUS nie rozliczy podatku dochodowego emeryta/rencisty za 2015 r. m.in., gdy:
w cigu 2015 r. emerytur lub rent wypacaa jednostka organizacyjna KRUS,
a nastpnie jednostka organizacyjna
ZUS lub odwrotnie,
Kasa realizowaa w danym roku podatkowym ulg podatkow udzielon
przez urzd skarbowy,
Kasa obniaa wysoko miesicznych zaliczek na podatek dochodowy
w zwizku ze zoonym przez emeryta
lub rencist owiadczeniem o wsplnym opodatkowaniu dochodw z maonkiem lub w sposb przewidziany dla
osb samotnie wychowujcych dzieci
(chyba, e takie owiadczenie emeryt
lub rencista wycofa w 2015 r.).
Jeeli wystpi chocia jedna z podanych wyej sytuacji, KRUS przekae
emerytowi/rencicie formularz PIT-11A
i wwczas musi on bezwzgldnie sam zoy zeznanie podatkowe we waciwym
urzdzie skarbowym (formularz PIT-36
lub PIT-37), w terminie do 30 kwietnia
2016 roku.
Informacja OR KRUS w Bydgoszczy
www.powiattorunski.pl

4 Powiat Toruski,

stycze 2016

POMOC SPOECZNA

www.powiattorunski.pl bez barier dla niepenosprawnych


Za nami udana premiera powiatowej strony www.powiattorunski.pl., ktra od stycznia dziaa w nowej, bardziej przyjaznej
szacie, umoliwiajcej osobom niepenosprawnym swobodne komunikowanie si oraz uatwiajcej codzienne ycie
i zaatwianie niezbdnych spraw drog elektroniczn
Zanim serwis zosta udostpniony uytkownikom jego funkcjonalno
sprawdzi niezaleny audyt z udziaem
osb niepenosprawnych.
Ekspert do spraw dostpnoci serwisw internetowych oraz biorce udzia w
badaniu osoby niepenosprawne sprawdzali przede wszystkim przejrzysto strony internetowej, jej kontrast a take moliwo odsuchania treci zamieszczonych
w serwisie. Audyt jednoznacznie oceni
serwis i treci w nim zamieszczone jako
dostpne do potrzeb osb niedowidzcych, niedosyszcych, a take niepenosprawnych ruchowo czy te intelektualnie.
Audytorzy sprawdzali m.in. atwo
poruszania si po serwisie, intuicyjno
nawigacji a take prostot dostpu do
niezbdnych formularzy, wyszukiwarek
oraz elementw multimedialnych. Z myl
o niepenosprawnych uytkownikach
powiat udostpni dedykowany specjalnie dla nich nowy serwis internetowy

Sugestie i propozycje co jeszcze warto byoby umieci na powiatowej stronie, jakich informacji
brakuje, jakie byyby interesujce mona przesya pod adres rzecznik@powiattorunski.pl

www.bezbarier.powiattorunski.pl zawierajcy wiele przydatnych informacji uatwiajcych funkcjonowanie w spoeczestwie.


Serwis bdzie na bieco uzupeniany
i wzbogacany o informacje przydatne osobom niepenosprawnym z zakresu ubezpiecze spoecznych, przysugujcych ulg
i uprawnie oraz moliwociach uzyskania
dofinansowa m.in. ze rodkw Pastwowego Funduszu Rehabilitacji Osb Niepenosprawnych. Wszystkie starania poczynione przez powiat oraz wyniki testw
przeprowadzonych przez audytorw zadecydoway o pozytywnym wyniku audytu.
Dostosowanie strony do potrzeb osb
niepenosprawnych moliwe byo dziki
dofinansowaniu z Ministerstwa Cyfryzacji.
Cao kosztowaa 39 tys. z, z czego niemal
31,2 tys. z pokrya ministerialna dotacja,
a reszt sfinansowa powiat. O dofinansowanie z Ministerstwa Cyfryzacji ubiegao
si prawie 200 jednostek z caej Polski.
126 z nich otrzymao finansowe wsparcie,
a wrd nich powiat toruski.
(MG)

SPORT

Wyrnienia dla najlepszych powiatowych


sportowcw trwa nabr wnioskw
W ubiegym roku statuetki za wybitne osignicia sportowe
odebraa rekordowa liczba wyrnionych sportowcw.
Czy w tym roku uda si pobi rekord?
W Starostwie trwa wanie nabr wnioskw.
Do 10 lutego 2016 r. (decyduje data
stempla pocztowego) przyjmowane s
zgoszenia zawodnikw do Wyrnie
Starosty Toruskiego za osignicia
sportowe.
Kandydatami mog by uczniowie
reprezentujcy szko lub sportowcy reprezentujcy kluby sportowe z naszego
powiatu. Do wyrnie zgaszani mog
by rwnie mieszkacy odnoszcy znaczce sukcesy na niwie sportowej. Wyrnienia przyznawane bd rwnie
opiekunom, nauczycielom, trenerom
i dziaaczom, ktrzy przyczynili si do
osignicia przez zawodnikw sportowych wynikw.

Kandydatw zgasza mog zarwno


dyrektorzy szk, do ktrych uczszcza
ucze, stowarzyszenia sportowe oraz
radni powiatowi i wjtowie gmin.
Regulamin oraz wzr wniosku
znajduje si na stronie internetowej
www.powiattorunski.pl. Do wniosku naley zaczy dokumenty potwierdzajce
osignicie przez zawodnika wynikw
sportowych.
Wrczenie wyrnie nastpi na
corocznej gali, ktra odbdzie si
w czerwcu, wraz z podsumowaniem powiatowego szkolnego roku sportowego
2015/2016.
(JR)

O tym, e moemy by dumni ze sportowych sukcesw mieszkacw powiatu moe wiadczy


ilo wyrnionych osb w czasie zeszorocznej gali gronowska aula pkaa w szwach

PSZS

Styczniowa Kronika Sportowa

Na kilka dni przed rozpoczciem ferii zimowych hale sportowe wypenili najmodsi
powiatowi sportowcy. O miano najlepszej druyny eskiej i mskiej w pice nonej halowej
rywalizowali uczniowie szk podstawowych

Pierwsze zagray dziewczta, ktre gociy w Zespole Szk w Turznie oraz na Hali
Widowiskowo-Sportowej w Chemy. Do
rywalizacji stano 7 druyn modych pikarek. Mecze wywoyway wiele emocji,
www.powiattorunski.pl

udzielajcych si w szczeglnoci kibicujcym na trybunach rwienikom. Niepokonane w caym turnieju okazay si panie ze
Zejwsi Wielkiej to one w piknym stylu
wywalczyy Mistrzostwo Powiatu.
W kategorii chopcw, rywalizujcych
w Zespoach Szk w Turznie i ysomicach,
najlepszymi okazali si zawodnicy przybyli
z dalekiego poudnia powiatu reprezentanci Szkoy Podstawowej w Czernikowie.
Mecz finaowy nioscy ze sob ogrom emocji i duo goli (3:2) by do samego koca kontrolowany przez naszych nowych Mistrzw
Powiatu. Natomiast w przerwie pikarskich
zmaga, w Hali Widowiskowo-Sportowej

w Chemy, naprzeciw siebie stany druyny siatkarek i siatkarzy. Licealiad zawojowa Zesp Szk, CKU w Gronowie, gdy to
wanie panie i panowie z tej szkoy signli
po zoto, zdobywajc Mistrzostwo Powiatu.

Wszystkie finaowe druyny zostay uhonorowane dyplomami, pucharami i medalami, ktrych fundatorem byo Starostwo
Powiatowe w Toruniu. Dzikujemy wszystkim szkoom, ktre gociy nas na zawodach
oraz gratulujemy zwycizcom turniejw!!!
Artur Stankiewicz
Powiatowy Koordynator Sportu Szkolnego

POWIAT TORUSKI
Bezpatny Miesicznik Samorzdowy
Starostwo Powiatowe w Toruniu
ul. Towarowa 4-6
87-100 Toru
tel. 56 662 88 88, fax 56 662 88 89
e-mail: starostwo@powiattorunski.pl
Redakcja w skadzie:
dr Malwina Rouba redaktor naczelny
Agnieszka Niwiska (AN) redakcja numeru
Magorzata Gowacka (MG),
Joanna Rybitwa (JR)
Kontakt: rzecznik@powiattorunski.pl, tel. 56 662 88 52
Skad: Starostwo Powiatowe w Toruniu
Druk: Drukarnia Agora SA. w Pile, ul. Krzywa 35

OBROWO i CZERNIKOWO 19

POZATORUN.PL

Pod ziemi buduj komfort


Umowa midzy gmin Obrowo a Toruskimi Wodocigami podpisana. Bd nowe kolektory
kanalizacji tocznej i magistrala wodocigowa
Tomasz Wicawski | fot. Maciej Pagaa
Porozumienie
sfinalizowane zostao ju w grudniu, ale
prace zwizane z t inwestycj
bd prowadzone przez najblisze dwa lata. W znaczcy sposb polepszy to komfort ycia
mieszkacw miejscowoci lecych w tym samorzdzie.
Umowa parafowana przez
wjta gminy Andrzeja Wieczyskiego i przedstawiciela Wodocigw odnosi si do zadania
pod nazw Budowa kolektorw
kanalizacji sanitarnej z Gogowa do Stacji Uzdatniania Wody
w Lubiczu i z Osieka nad Wis
do Kaszczorka oraz magistrali
wodocigowej ze SUW w Lubiczu do Brzozwki i z Kaszczorka
do Silna.
Z dokumentu wynika, e Toruskie Wodocigi zobowizay
si wykona i sfinansowa zadanie polegajce na zaprojektowaniu i budowie dwch instalacji.
Pierwsza z nich to kanalizacja
toczna o cznej dugoci ok.
20100 mb z Gogowa do Stacji Uzdatniania Wody w Lubiczu oraz z Osieka nad Wis do
Kaszczorka przez Grabowie i Zotori. Ta instalacja zapewni odprowadzanie ciekw sanitarnych
z gminy Obrowo do oczyszczalni
ciekw w Toruniu w przecitnej
w skali roku iloci co najmniej

W gminie Obrowo od wielu lat z wielk skrupulatnoci planuj podczanie do sieci wodocigowej i kanalizacyjnej kolejnych gospodarstw domowych.

1200 m3 na dob.
Drugi element porozumienia
to zaprojektowanie i budowa magistrali wodocigowej o cznej
dugoci ok. 13400 mb ze Stacji Uzdatniania Wody w Lubiczu (pompownia 2. stopnia) do
Brzozwki oraz z Kaszczorka do
Silna. Magistrala umoliwi dostarczanie wody z miejskiej sieci

wodocigowej dla gminy Obrowo


w przecitnej w skali roku iloci
co najmniej 1400 m3 na dob.
- Inwestycje wodocigowe i kanalizacyjne moe nie s najbardziej widowiskowe, ale znaczco
uatwiaj ycie mieszkacom
mwi Andrzej Wieczyski, wjt
gminy Obrowo. - A my realizuje
swj plan w tej mierze od wielu

lat. Ci, ktrzy nie mieli wczeniej


dostpu do sieci, doskonale to rozumiej.
Take po stronie Wodocigw
Toruskim jest uzyskanie wszystkich pozwole i decyzji niezbdnych do zrealizowania inwestycji.
- Mwic wprost: my zapewniamy spce klienta, a ona infrastruktur wyjania wjt Wie-

REKLAMA

Powsinoga rozgrzeje na zim

Co prawda, lato to czas festiwali muzycznych, ale ju teraz Lizard King zapewni znakomit rozgrzewk
przed wakacyjnym szalestwem
Duo gwiazd polskiej sceny alternatywnej - to cecha gwna
Lizard King - Klubu Muzycznego na Starwce przy ulicy Kopernika 3. Trasy koncertowe promujce swoje najnowsze albumy
zapowiedzili tam m. in. Julia
Marcell, Rebeka, OSTR, Luxtorpeda.
Po naszpikowanej muzycznymi gwiazdami jesieni klub ju
przygotowa koncertow ofensyw na najblisze miesice. Tym
razem bdzie bardzo lokalnie.
- W programie mamy duo
nawiza do grodu Kopernika zapowiada Micha Gajewski
z agencji Powsinoga. - Przed nasz
publicznoci wystpi bowiem

laureaci nagrody im. Grzegorza


Ciechowskiego. Dzisiaj mog powiedzie, e bdzie to na pewno
Julia Marcell, ktra najpewniej
zapiewa swj nowy singiel Andrew. Pozostaych kart jeszcze
jednak nie ujawni.
W Tusty Czwartek (4 luty)
gratka dla fanw polskiej klasyki.
Oto na deskach sceny klubu Lizard King pojawi si Sztywny Pal
Azji i to w swoim historycznym,
pierwszym skadzie. Zesp ju
pojawi si przy Kopernika 3, ale
tym razem muzycy bd witowa z torusk publicznoci
XXX-lecie dziaalnoci grupy.
Jak propozycj Lizard King
ma na Walentynki, ktre tym razem wypadaj w niedziel?

- Tego dnia wystpi u nas Lao


Che w ramach trasy Dzieciom
- wyjania Micha Gajewski.
- W tej chwili to wiodcy polski
band w sprzeday pyt i biletw.
Graj koncerty od filharmonii czy
opery, przez due kluby po gminne orodki kultury. To zupeny fenomen.
Nikogo zapewne nie dziwi,
e Lizard King przynajmniej raz
w roku goci pocki zesp. To jeden z ulubionych bandw Michaa
Gajewksiego. I patrzc po zawsze
wypenionym klubie, nie tylko
jego.
- Niezwykle mnie cieszy, e
artyci, na ktrych koncerty jedziem kiedy po kraju, teraz
przyjedzaj do mnie przyznaje
Poza Toru

. 29 stycznia 2016

waciciel agencji Powsinoga. - ycie na walizkach ma swoje zalety.


Komplet publiczno zapewnia
take jeszcze jeden zesp ki
an.

czyski.
Szczegowe parametry techniczne, a take trasa oraz specyfikacje urzdze kanalizacyjnych
i wodocigowych, jak rwnie
przewidywane terminy realizacji
zadania, zostan ustalone w trakcie prac projektowych.
- Zamierzenia powyszego
porozumienia chcemy wykona
do 31 grudnia 2017 r. - podkrela
wjt Andrzej Wieczyski.
Gmina Obrowo zobowizaa
si do przyczenia gminnej sieci
wodocigowej i kanalizacyjnej do
projektowanych magistrali wodocigowych i kolektorw kanalizacyjnych, a take do wsppracy z Toruskimi Wodocigami
w zakresie penego wykorzystania zdolnoci technicznych urzdze zbudowanych w wyniku zawartych porozumie. Inwestycje
wodno-kanalizacyjne, cho niewidoczne dla oczu, s niezmiernie potrzebne dla rozwoju gminy,
a w miejscowociach takich jak:
Osiek nad Wis, Silno, Dzikowo
czy Brzozwka, Gogowo i Szembekowo, gdzie przybywa domw
jednorodzinnych i osiedla si
coraz wicej mieszkacw, rozbudowa sieci wodno-kanalizacyjnych jest priorytetowym zadaniem, ktre samorzd obrowski
zamierza zrealizowa w najbliszych latach.
- Zesp dostpi zaszczytu jako
jedna z niewielu grup, by zagra
u nas w pitek wyjania Micha
Gajewski. - Jak wiadomo, nie robimy w weekendy takich wydarze,
a tu odstpstwo od reguy. Wiosn przy Kopernika 3 przywitamy
wic 18 marca.
Eliminacje oglnopolskie do
niemieckiego Wacken Festiwal
odbd si 15 maja. To kolejna
impreza, ktra przywdrowaa do
klubu. W tym roku wyoniona zostanie grupa, ktrej przyjdzie potem wystpina tej samej imprezieco na przyklad Iron Maiden.
Lizard King to nie tylko znane
i sprawdzone zespoy. Jest tu miejsce na eksperymenty.
- Polsko-norweski projekt
Echo Fisk, nazw nawizujcy
do platformy wiertniczej, wystpi
u nas 10 lutego dodaje Micha
Gajewski. - Na marginesie mona
doda, e w skadzie s byli muzyce zespou Dzieci Kapitana Klossa.
Wielk zagadk jest dla mnie Patrick The Pan, ktorego usyszymy
dokadnie miesic pniej. Podobno dziewczyny za nim szalej.
Osobicie jestem take ciekaw wystpu Adama Ostrowskiego, znanego m.in. z kolaboracji z torusk Sof. A wspomniany wanie
OSTR wystpi 31 marca.
Wicej informacji na www.tylkotorun.pl

Wielk

zagadk jest

Patrick The
Pan. Podobno dziewczyny za nim szalej.
dla mnie

Micha Gajewski

LUBICZ

20

POZATORUN.PL

Mieszkacw wycigaj z bezrobocia

Z Joann Zielisk, prezesem Spdzielni Socjalnej Lubiczanka, o zadaniach organizacji ktr


kieruje, problemach, zapale ludzkim i wycignitej rce, rozmawia Tomasz Wicawski

Niedugo min dwa lata funkcjonowania Spdzielni Socjalnej


Lubiczanka. Wiele z podobnych
spdzielni po roku, czyli okresie
dotowania, nie poradzio sobie na
rynku. Jak wam si to udao?
atwo nie byo. Problemy sprowadzaj si do finansw i spraw
kadrowych. Trudno jest pozyska
zlecenia od firm i mieszkacw
i na waciwym poziomie je wykona. Ale bardzo si o to staramy. Na pewno zamwienia, jakie
uzyskujemy od naszych zaoycieli, czyli gmin Lubicz i Obrowo

to podstawa. Wci mamy duo


zada w Lubiczu. Zreszt spdzielnia, aby moga w takiej formie prawnej istnie, w przewaajcej mierze powinna wykonywa
prace dla podmiotw tworzcych
i pozostawa pod ich nadzorem.
Reszta zaley od nas. Wiele wysiku wkadamy w znalezienie dla
siebie pracy i przekonanie innych
do siebie. Jest to jedna z naszych
codziennych trosk, ale te zada.
To wszystko sprawia, e udao
nam si przetrwa i w niewielkim
stopniu take si rozwija, przede

Dlaczego?
Jestemy spdzielni
wielobranow,
eszy rok by pierw mimo e atwiej
funkcjonuje si,
szym w ktrym w
kiedy ma si
specjalizacj.
proc utrzymywalimy si My wykonujemy
zlecenia z rsamodzielnie
nych bran, poniewa znajduwszystkim doposaajc si.
jemy si na takim etapie rozwoju
spdzielni, kiedy trzeba da si
Pomys powoania spdzielni pozna.
pojawi si w lubickim samorzdzie. Cel by jasno okrelony Nie ma problemu z pozyskaniem
wydobycie z bezrobocia chocia pracownikw z odpowiednimi
kilku osb. Ilu mieszkacw w tej kwalifikacjami?
chwili zatrudniacie?
Uczymy si, doszkalamy, podAktualnie siedem na umow nosimy kwalifikacje. W zeszym
o prac. Latem pracownikw roku dwie osoby zrobiy kurs kiebyo wicej, take stayci. Od rowania ruchem, co sprawia, e
koca stycznia bd zaangaowa- mog by opiekunami w trakcie
ne kolejne cztery osoby do wyko- przewoenia dzieci niepenonywania kolejnego zlecenia, a na sprawnych. Teraz jednego z praprzeomie marca i kwietnia jed- cownikw chcemy skierowa na
na - dwie nastpne zatrudnione kurs pilarza, poniewa jest taka
do prac sezonowych. Taki mamy potrzeba. Jedna z listonoszek,
plan minimum.
ktra jest znakomitym pracownikiem, rozpocznie kurs prawa
Dziaacie w rnych sferach od jazdy.
remontw po prace opiekucze.

Z
,
.

Poza Toru

100

. 29 stycznia 2016

Proponujecie zatem usugi pocztowe, dowoenie dzieci niepenosprawnych do specjalnego orodka, usugi opiekucze, usugi
remontowe, sprztanie. W jakim
kierunku jeszcze chcecie si rozwija?
Tak, jednoczenie realizujemy
kilkanacie usug. Sprawdzamy
w czym jestemy dobrzy, co moe
stanowi baz dobrego bytu. Wanie uzyskalimy due zlecenie,
ktre bdziemy realizowa do
poowy marca. To dla nas bardzo
wane, poniewa pocztek roku
jest trudnym czasem. Zeszy rok
by pierwszym, w ktrym w 100
proc. utrzymywalimy si samodzielnie, bez dotacji gminnych
i zewntrznych, dziki ktrym
w ogle moglimy ruszy. Teraz
przygotowujemy si do pozyskiwania rodkw unijnych. Mamy
m.in. ambicje wpisa si w lokaln polityk senioraln. Marzy
mi si rwnie otworzenie Klubu
Pracy.
Jako waszej pracy, mimo krtkiej obecnoci na rynku, jest ju
doceniana.
Pod koniec ubiegego roku otrzymalimy certyfikat na usugi
pocztowe. Znak Zakup prospoeczny nadawany jest przez wojewdztwo kujawsko-pomorskie.
Klient, korzystajc z naszych
usug ma pewno, e jest to
usuga dobrze wykonana, ale jednoczenie suy innym celom ni
tylko komercyjnym. rodki pozyskane ze zlece su utrzymaniu
aktualnych i tworzeniu nowych
miejsc pracy, wspierajc sektor
spoeczny.

Kontakt
Kontakt do Lubiczanki:
tel. 56 674 40 17,
730 203 234
spoldzielnia.
lubiczanka@wp.pl
ul. Toruska 24,
Lubicz Dolny

W gminie Lubicz witowano Dzie Babci i Dziadka

POZATORUN.PL

Czym jest
KDR?

W gminie Lubicz blisko


200 rodzin ma Kart Duej
Rodziny. Jej posiadacze
mog liczy m.in. na zniki
w sklepach
Karta przysuguje niezalenie od
uzyskiwanych dochodw rodzinom z co najmniej trjk dzieci:
w wieku do ukoczenia 18. roku
ycia lub 25. roku ycia - w przypadku osb uczcych si, a take
bez ogranicze wiekowych, jeeli dzieci legitymuj si orzeczeniem o umiarkowanym albo
znacznym stopniu niepenosprawnoci.

Mieszkacy gminy Lubicz potrafi si integrowa. Tylko w ostatni weekend w tej podtoruskiej gminie
odbyo si kilka imprez. Jedwabno i Brzezinko zorganizowao dla dzieci choink. Brzezinko miao te
spotkanie pokole. Z kolei w Rogwku i Lubiczu Grnym witowano Dzie Babci i Dziadka. Natomiast
Gronowo, postanowio skorzysta z zimowej aury, organizujc kulig.
Fot. Piotr Gobiewski

Z wnioskiem o wydanie karty


do Urzdu Gminy Lubicz mog
zwrci si osoby zamieszkae
na jej terenie. Zameldowani nie
musz dostarcza innych dokumentw. Pozostali powinni przygotowa rwnie ksero dowodw
osobistych, aktw urodzenia oraz
zawiadczenia o kontynuacji nauki (penoletni uczcy si). Wniosek o kart jest do pobrania na
stronie internetowej Lubicz.pl lub
w pok. nr 22 urzdu, gdzie rwnie naley go dostarczy po wypenieniu.
Posiadacze Karty Duej Rodziny maj prawo korzysta z oferty
w ponad 10 tys. miejsc zgoszonych przez ponad tysic firm i instytucji z caej Polski. Peen wykaz
partnerw programu znajduje si
na stronie rodzina.gov.pl, w zakadce Dua rodzina.
(WT)

LUBICZ

21

Ponad dwa
tysice
fanw
Podtoruska gmina
stawia na promocj w mediach spoecznociowych
13 stycznia Gmina Lubicz da
si lubi, czyli oficjalny fanpage
gminy przekroczy kolejn, magiczn granic.
Strona Gmina Lubicz da
si lubi zostaa zaoona 1 lipca
2014 roku, po to, aby promowa
gmin oraz integrowa jej mieszkacw. Fanpage to wic przede
wszystkim przegld tego, co dzieje si w gminie, zwaszcza w kulturze i edukacji.
Strona prowadzona jest regularnie. Jej administratorzy na bieco odpowiadaj na wiadomoci
mieszkacw, reaguj te na pytania zawarte w komentarzach.
- Do polubienia naszego fanpageu zachcam wszystkich naszych mieszkacw, ktrzy jeszcze tego nie zrobili zaprasza
wjt gminy Marek Olszewski.
Na fanpagea gminy mona
wej, klikajc na nazw facebook, ktra znajduje si na grze
strony lubicz.pl. albo te wpisujc
w wyszukiwark Gmina Lubicz
da si lubi.
W rod strona gminy miaa
ju prawie 2080 polubie.
(WT)
REKLAMA

Poza Toru

. 29 stycznia 2016

ZAWIE WIELKA

22

POZATORUN.PL

Ferie w rozjazdach
W Grsku, jak co roku, organizowane s pkolonie dla dzieci z terenu
gminy Zawie Wielka. Uczniowie poznaj najblisz okolic
Tomasz Wicawski | fot. ukasz Piecyk

Plan wyjazdw w tegoroczne


ferie by niezwykle napity.
Codziennie co si dziao. Nie
jest to proste, bo pomysodawcy organizowanych ferii staraj
si, eby z edycji na edycj cele
wyjazdw si nie powielay.
Organizatorami pkolonii s
Stowarzyszenie Inicjatyw Spoecznych Razem dla Przyszoci i Gminny Orodek Kultury
w Grsku. W czasie koczcych
si wanie ferii zimowych zrealizowana dwa turnusy, z ktrych skorzystao cznie osiemdziesicioro dzieci.
- Czas zosta uczniom zagospodarowany w godzinach 9-11
mwi Renata Dobrowolska
z Domu Kultury w Grsku. Program pkolonii uoony jest
tak, eby byy to gwnie wyjazdy, dajce moliwo poznawania najbliszej okolicy. Std jako
kierunek najczciej obierane
s miasta Toru, Bydgoszcz,
a take Solec Kujawski.
Gdzie dzieci wyjechay w tym
roku? W programie zaj byy
wycieczki do Planetarium, Muzeum Okrgowego w Toruniu,
Filharmonii Pomorskiej, Family
Parku, Cinema City, a take toruskiego Muzeum Legend oraz
Manufaktury Cukierkowej.
Pienidze na ten cel zostay przeznaczone w czci przez
Urzd Gminy. Organizatorzy

Uczniowie w trakcie ferii odwiedzili min. toruskie planetarium.

napisali projekt, ktry spotka


si z przychylnoci Gminnej
Komisji Rozwizywania Problemw Alkoholowych. W pkoloniach bray udzia dzieci
w wieku 7-11 lat z terenu caej
gminy.
Opiekowali si nimi wykwalifikowani wychowawcy. Po cz-

Usuwa nieg i ld
Gmina Zawie Wielka przypomina o obowizkach
zimowych wacicieli nieruchomoci
Dbanie o uprztniecie nieodcznych atrybutw zimy
z
chodnikw
pooonych
wzdu nieruchomoci spoczywa na lokatorach. Przejcie
przed posesj powinno by bezpiecznie. Wynika to wprost z artykuu 5. ustawy u utrzymaniu
porzdku i czystoci w gminach.
Dotyczy to wszystkich posesji
bez wzgldu na ich przeznacze-

nie i sposb uytkowania. Bez


znaczenia jest fakt, czy dziaka
graniczca z chodnikiem jest zabudowana czy nie, czy waciciel
mieszka na posesji czy nie.
Wacicielami s nie tylko
osoby, firmy, ktre dysponuj wycznym prawem wasnoci, ale
te wspwaciciele, uytkownicy wieczyci, instytucje majce
nieruchomoci w zarzdzie lub
uytkowaniu, a take osoby, kt-

ci byli to nauczyciele z Zespou


Szk w Grsku, a po czci osoby pracujce w Zespole Szk
Gastronomicznych i Hotelarskich w Toruniu.
Kolonie byy nieodpatne, ale
rodzice przekazywali 50 z darowizny na rzecz stowarzyszenia
organizujcego to przedsiwzi-

cie.
- Zwykle jest tak, e nie powtarzamy wyjazdw w dane
miejsce podkrela Renata Dobrowolska. - Spotykamy si na
terenie domu kultury i jedzimy
po naszych maych ojczyznach.
Chcemy zaszczepi w dzieciach
i modziey ch poznawania

re w jakikolwiek sposb weszy


w ich posiadanie.
Chodnikiem w rozumieniu ww. ustawy jest wydzielona
cz drogi publicznej suc
dla ruchu pieszego pooona bezporednio przy granicy nieruchomoci. Oblodzone chodniki
powinny zosta posypane sol
i piaskiem. nieg naley uprztn, jednak nie wolno zgarnia
go na jezdni. Jednoczenie przypominamy, e niebezpieczne dla
przechodniw mog by rwnie
zwisajce z dachw sople lodu,
ktre naley usun w taki sposb, aby nie stanowiy zagroenia.

z drog, ale nie ma ona chodnika, waciciel nie ma obowizku


uprztnicia niegu z drogi
- waciciel nierchomoci,
wzdu ktrej usytuowany jest
chodnik, ale nie jest on pooony bezporednio przy jej granicy
(gdy do nieruchomoci przylega
pas zieleni)
- waciciel nieruchomoci,
ktrego nieruchomo graniczy
z chodnikiem, na ktrym jest
dopuszczony patny postj lub
parkowanie pojazdw samochodowych
- waciciel nieeruchomoci,
ktrego nieruchomo graniczy
z chodnikiem, ktry stanowi
przystanki autobusowe

Kto jest zwolniony z tego


obiowizku:
- waciciel nieruchomoci,
ktrego nieruchomo graniczy

Poza Toru

. 29 stycznia 2016

Co grozi za niedopenienie
obowizku:

wiata.
Ide pkolonii popiera wodarz gminy.
- Ciesz si, e na naszym terenie s takie inicjatywy mwi
Jan Surdyka, wjt gminy Zawie Wielka. - Wszelkie dziaania oddolne na rzecz lokalnej
spoecznoci s zawsze mile widziane. Bo wszyscy razem staramy si w ramach moliwoci
samorzdu i organizacji pozarzdowych czyni komfort ycia
na tym terenie wyszym. A takie
inicjatywy jak ta powoduj, e
wiele dzieci ma okazj wyjecha
do niezwykle ciekawych miejsc,
ktry na co dzie, w czasie roku
szkolnego, moe nie mie okazji
odwiedzi.
Na jeszcze jedn wan rzecz
zwraca uwag Renata Dobrowolska.
- Dla nas najwiksz radoci
jest to, w jaki sposb te wyjazdy
przeywaj dzieci mwi kobieta. - Przecie one wracajc pene
emocji dziel si swoimi, czsto nowymi, dowiadczeniami.
Przynosz je do domu, rozmawiaj o nich z rodzicami i dziadkami. Ta inicjatywa ma bowiem
szerszy wymiar ni jedynie charakter wycieczek, chocia poznawanie wiata i okolicy winno
by wpisane w proces wychowania modego czowieka.
Jeli waciciel bdzie si
uchyla od obowizku utrzymywania czystoci i porzdku grozi
mu kara grzywny, ktr wymierza si wg przepisw kodeksu postpowania w sprawach
o wykroczenia (art. 10 ust 2, ust.
3 ustawy o utrzymaniu czystoci
i porzdku w gminie). Waciciela obcia take odpowiedzialnoo cywilna za skutki wypadkw spowodowanych brakiem
dbaoci o chodnik. Jeli kto
polizn si na nieuprztnitym
lodzie i dozna uszczerbku na
zdrowiu, moe zada od waciciela nieruchomoci graniczcej z chodnikiem zwrotu wszelkich wydatkw na leczenie, czy
zadouczynienia pieninego
za doznan krzywd.
(WT)

Poza Toru

. 29 stycznia 2016

POZATORUN.PL

REKLAMA

23

WIELKA NIESZAWKA

24

POZATORUN.PL

Piernikowe
szalestwo

W gminie Wielka Nieszawka oferta ferii dla dzieci


bya niezwykle szeroka. Modzie bawia si przez cae
dwa tygodnie. Dzi ostatnie zajcia
Tomasz Wicawski | fot. ukasz Piecyk
Samorzd nie pozostawia
uczniw samym sobie podczas przerwy w nauce. Nie
wszystkie dzieci wyjedaj
w czasie ferii z gminy, wic
warto zadba o to, eby te,
ktre zostaj na miejscu, mogy si bawi, spdzi razem
czas, pod nadzorem i opiek
dorosych, wykwalifikowanych do tego osb.
Jak wyglday ferie w tym
samorzdzie przez mijajce
dwa tygodnie? Dzieci i modzie uczestniczyy w szeregu
gier i zabaw w Orodku Kultury oraz Gminnej Bibliotece
Publicznej w Maej Nieszawce.
W poniedziaek 18 stycznia
od 13.00 do 15.30 odbyway
si gry i zabawy stolikowe, zajcie plastyczne, komputerowe
dla dzieci od siedmiu lat. Od
15.30 do 18.00 ju nawet szeciolatki mogy oglda bajki,
a od 18.00 emitowano film dla
modziey od lat 10.
REKLAMA

- Ciesz si, e w naszym


samorzdzie moliwe jest zrealizowanie zorganizowanych
ferii dla uczniw mwi Kazimierz Kaczmarek, wjt gminy Wielka Nieszawka. - Staramy si, eby program zaj
by dostosowany do dzieci
i modziey w rnym wieku.
Animatorzy wywizuj si ze
swojego zadania wzorowo,
a frekwencja pokazuje, e warto to robi.
We wtorek i rod plan zaj zosta ubogacony o moliwo grania w gry komputerowe przez modzie od 19.30
do 20.15. Czwartek i pitek, to
podobne atrakcje, a w sobot
zorganizowano Bal Karnawaowy dla dzieci w wieku 5-12
lat. Wzio w nim udzia wiele
dzieci, ktre wietnie bawiy si przy skocznej muzyce
i mogy zaprezentowa wymylne przebrania.
Wart odnotowania jest take Dzie Pachncy Pienikami,

ktry odby si we wtorek 26


stycznia. Uczestniczyy w nim
dzieci w wieku 7-12 lat. W programie byy m.in. warsztaty
z wypieku piernikw, legendy,
scenki teatralne i sodki poczstunek. Na koniec wszyscy
uczestnicy zabawy otrzymali
certyfikat ukoczenia warsztatw.
Ostatnim akcentem s dzisiejsze zajcia popoudniowe.
- Najwiksz nagrod dla
nas za powicony czas jest
umiech dzieci uczestniczcych w zajciach mwi Alina Sobecka z Orodka Kultury
w Maej Nieszawce. - Zawsze
wkadamy w to duo serca, bo
warto da dzieciom troch radoci w ferie.

Poza Toru

. 29 stycznia 2016

Nie taki diabe straszny,


jak go maluj

POZATORUN.PL

EDUKACJA

25

Kady student wie, e sesj trzeba zda. Najlepiej za pierwszym


razem. Jest kilka sposobw, ktre uprzyjemni ten stresujcy czas
Magorzata Kramarz
Sesja, to utrapienie wikszoci
studentw, jak nie wszystkich.
Dopiero bdc na studiach doceniamy powiedzenie Matura
do bzdura. Jak sobie poradzi
ze wszystkimi egzaminami tak,
aby nie zwariowa?
Sposobw jest kilka. Jednym
z wielu, ale chyba podstawowym
jest spokj i pozytywne mylenie.
Stwierdzenie, e tylko spokj
moe nas uratowa sprawdza
si tutaj w 100%. Nie panikujmy,
nie wariujmy e nie zdymy nauczy si wszystkiego i na pewno nie dopuszczajmy do siebie
myli- nie zdam. To najgorsze,
co moemy zrobi, bo z gry zakadamy niepowodzenie. A wiadomo, e jeli podchodzimy ze
zym nastawianiem, nie tylko
do egzaminw, ale te do ludzi
czy ycia to nie mamy co liczy
na sukcesy bd szczliwe momenty. Jak jeszcze przetrwa ten
szalony czas? Ustalmy priorytety.
Rzecz jasna, e mao jest studentw ktrzy ucz si regularnie.
Wikszo z nich zaczyna nauk
dopiero na jakie dwa tygodnie
przed testami. Aby nie zwariowa i nie zagubi si w gszczu

przedmiotw zrbmy sobie plan


dziaania i wicej naszego czasu
powimy na te waniejsze
zagadnienia. Do reszty moemy
zastosowa zasad 3xZ: zaku,
zda, zapomnie. Oczywicie nie
jest to najlepsza metoda nauki,
ale czasami warto z niej skorzysta. S przedmioty, ktre na
danym kierunku wydaj si by
naprawd zbdne i nieistotne.
To, co pomoe nam zebra myli
podczas kilkugodzinnego zakuwania to jednak relaks. Nauka
przede wszystkim, ale nie popadajmy w paranoj i znajdmy czas
na spacer, kaw z przyjacimi
czy wypad do kina. Odejcie od
ksiek daje wytchnienie naszemu mzgowi i podczas przerwy
zbieramy siy na kolejne przeprawy przez tomy ksiek. Siownia,
czy basem take pozwol nam
si zregenerowa, rozluni nam
minie, co pozytywnie wpynie na dalsze zmagania z nauk.
Dobrym sposobem s te cigi.
Nie chodzi jednako to, eby oszukiwa na egzaminie. Nie warto
ryzykowa bo moemy zosta
przyapani i wykluczeni z kolejnego podejcia do sprawdzianu.
Chodzi o tzw. cigi do szuflady.

Podczas ich pisania utrwalamy


wiedz, przypominamy sobie
niektre fakty i co by niebyo
uczymy si do egzaminu. Podczas
przygotowa do sesji mamy mao
czasu na dodatkowe poszerzanie
wiedzy. Ale jeli zgbimy informacje, ktre wykraczaj poza
materiay z wykadw, moemy
zapulsowa tym u egzaminatora.
Nawet jeli zapomnimy czego
z podstawowego zakresu, ktry
jest wymagany to nadrobimy dodatkowymi informacjami o ktre
postaralimy si sami. Kolejn
rzecz pozytywnie wpywajc
na nasze ciko pracujce
szare komrki jest otoczenie.
Grunt to cisza, ktra pozwoli nam si skupi. Ale
nie zapominajmy o detalach, ktre take nam
pomog. O ile atwiej
bdzie nam przyswoi
potrzebne informacje jeli
zaznaczymy je kolorowym
markerem. Przerwy na herbat czy kaw bd przyjemniejsze, jeli bdziemy
pi z kubka od bliskiej osoby.
Warto tez pamita o posikachnauka o pustym odku to nic
przyjemnego, a i sodka przek-

ska poprawi nam


humor podczas caodniowego kucia.
Kad sesj da
si przey. Trzeba
tylko odpowiednio
si nastawi. Nie
ma rzeczy niemoliwych. Cho dla
jednych sesja
to utra-

drugich wyzwanie, to
jest kilka
sposobw
aby z ni
sobie poradzi.

pienie,
dla
REKLAMA

Poza Toru

. 29 stycznia 2016

EDUKACJA

26

POZATORUN.PL

Historia regionalna 40+


Najlepszy czas na studia

Do kogo s adresowane te
studia i kto na nie przychodzi?
W tym roku rusza po raz drugi rekrutacja rdroczna na studia I stopnia Historia (Historia
regionalna 40+), ktre trwaj 3
lata i kocz si uzyskaniem tytuu licencjata. Adresatami tych
studiw s osoby, ktre chc
pracowa na rzecz spoecznoci
lokalnej z wykorzystaniem potencjau zawartego w historii,
kulturze i tradycji regionu kujawsko-pomorskiego. Studia zostay
przygotowane, midzy innymi
z myl o ludziach dojrzaych,
ktrzy egzamin maturalny maj
ju dawno za sob, ale chc kontynuowa ksztacenie i zdoby,
bd poszerzy wiedz na temat
regionu kujawsko-pomorskiego,

by mc efektywnie wykorzysta j
na rynku pracy bd dla realizacji
osobistych zainteresowa. Osoby
dojrzae stanowi coraz wiksz
grup mieszkacw naszego regionu
kujawsko-pomorskiego.
Jest to wana grupa obywateli,
o bardzo duym potencjale.
Na Histori regionaln zapraszamy rwnie osoby modsze.
W obecnie koczcym I rok studiw roczniku s osoby, ktre czsto ju pracuj i uzupeniaj swoje
wyksztacenie. Cieszy to, e pord studentw w rnym wieku
spotykamy prawdziwych pasjonatw historii regionalnej.
W jakie dni i w jakich godzinach bd odbyway si zajcia?
O czym na studiach?

Zajcia bdziemy planowa


w poniedziaki, wtorki, czwartki
i pitki od godziny 16.00.
Zakres terytorialny specjalnoci regionalnej to obecne wojewdztwo kujawsko-pomorskie,
ktre powstao w 1999 r. i poczyo bogactwo dziejw, spucizny
kulturowej oraz tradycji wszystkich wchodzcych w jego skad
ziem: Kujaw, Krajny, Pauk, ziemi
chemiskiej, ziemi dobrzyskiej,
poudniowych rejonw Pomorza
Gdaskiego (Bory Tucholskie
i Kociewie). Specjalno buduje
wiedz o regionie w wielu perspektywach, z uwzgldnieniem
wielorakich elementw ksztatujcych pojcie regionu. Program
specjalnoci idzie oczywicie
w parze z podstawowym kursem
dziejw powszechnych i ojczystych, ktry jest realizowany na
kierunku historia, poniewa wiedza o wasnym regionie nie moe
by oderwana od wiedzy o wasnym pastwie i narodzie. Studia
historyczne poszerzaj horyzonty
i dostarczaj wartoci uniwersalnych, niekoniecznie zwizanych
z zawodem historyka i nauczyciela historii. We wspczesnym
zglobalizowanym wiecie musi
znale si miejsce dla edukacji
regionalnej. Bycie w zjednoczonej
Europie nie oznacza odcinania
si od korzeni. Wrcz przeciwnie,
czonkostwo w Unii Europejskiej
spowodowao nasilenie si ten-

Poza Toru

. 29 stycznia 2016

dencji do poszukiwania wyrnikw regionalnych. Konieczne


jest zatem akcentowanie lokalnej
odrbnoci kulturowej, bogactwa
tradycji, zwyczajw, zabytkw,
dumy z historii i przodkw. Nie
jest to moliwe bez znajomoci
historii i kultury wasnego regionu.
Co po studiach?
Studia I stopnia na kierunku historia mog przygotowa
absolwentw do zatrudnienia
na polach zwizanych z usugami i komunikacj spoeczn,
np. w subach cywilnych, lokalnej i regionalnej administracji,
w zarzdzaniu zasobami ludzkimi, dziennikarstwie, organizacjach midzynarodowych, w dziedzinie turystyki, administracji,
zachowywaniu i podtrzymywaniu dziedzictwa kulturowego we
wszelkich formach w tym np.
w archiwach, muzeach, bibliotekach itp. Mog te da przygotowanie do pracy w sektorze
edukacji na poziomie szkolnictwa
podstawowego.
Absolwent wszystkich specjalnoci istniejcych na kierunku
historia posiada kwalifikacje do
prowadzenia bada w zakresie
historii, a take do pracy w instytucjach i organizacjach prowadzcych dziaalno w zakresie zarzdzania, ochrony i popularyzacji

dziedzictwa kulturowego.
Wiedza i kompetencje uzyskane w toku realizacji specjalnoci
Historia regionalna stanowi
doskona podstaw do zaangaowania si w funkcjonowanie
w regionie i zwikszaj atrakcyjno absolwentw na lokalnym
rynku pracy. Mog oni znale
zatrudnienie wszdzie tam, gdzie
istnieje zapotrzebowanie na specjalistw w zakresie znajomoci
historii, kultury i tradycji regionu
kujawsko-pomorskiego.
A moe...?
... warto byoby take po 3 latach studiw licencjackich zdecydowa si na dwuletnie studia
magisterskie (II stopnia). Absolwent Historii regionalnej 40+
moe w samym Instytucie Historii i Archiwistyki UMK wybra
studia na nastpujcych kierunkach: archiwistyka i zarzdzanie
dokumentacj, historia, studia
skandynawsko-batyckie
oraz
wojskoznawstwo. Swoj wiedz
moe take uzupenia na studiach podyplomowych w zakresie
archiwistyki i zarzdzania dokumentacj, w zakresie kancelarii
tajnej i ochrony informacji niejawnych oraz na dwch nowoutworzonych studiach podyplomowych w zakresie nauczania
historii oraz w zakresie nauczania
wiedzy o spoeczestwie.

Matematyka
krlowa nauk
May Ksi mwi, e wiatem dorosych
rzdz liczby. Ani troch si nie pomyli
Magorzata Kramarz | fot. Sxc.hu
Jednym z nas matematyka kojarzy si
z najtrudniejsz dziedzin naukow.
Inni twierdz, e nie maj z ni adnych
problemw. Prawda jest taka, e matematyka to krlowa nauk pod wieloma
wzgldami.
Na kadej paszczynie ycia otaczaj
nas liczby. W domu, szkole, a nawet na
wakacjach. Za ich pomoc moemy okreli wszystko co znajduje si dookoa nas.
Dziki liczbom jestemy w stanie opisa
nawet czowieka. Znajc jego wzrost, wag
i lata bdziemy potrafili go sobie wyobrazi. Podobnie jest gdy jedziemy na wakacje. Mwic, e bdziemy 1000 km od
domu nasz rozmwca wie jaka odlego
bdzie go od nas dzielia. A to przecie
te matematyka. To samo dotyczy sytuacji
w ktrych robimy zakupy i inne zwyke
rzeczy dnia codziennego.
Nie do, e matematyka jest wszechstronn dziedzin nauki, to jest te wbrew
pozorom bardzo przejrzysta. W przeciwiestwie do innych nauk nie dezaktualizuje si. To co raz zostao stwierdzone
jest wieczne. Postp nie kasuje dotychczasowych odkry, jak to jest w przypadku
innych dziedzin. W matematyce dawny
wynik moe zosta uoglniony lub wprowadzony na wyszy poziom. Wszystko co
robimy jest poparte dowodami a nie domysami i obserwacj. Matematyka ma zastosowanie nie tylko w yciu codziennym,
ale rwnie w innych dziedzinach. Nie tylko tych cisych jak fizyka czy astronomia,
ale te w tych humanistycznych. Jak adna
inna nauka, matematyka nauczy nas logicznego mylenia co skraca i uatwia nam
proces ksztacenia si. Dziki temu potrafimy formuowa poprawne
wnioski. Musimy
te pamita, e
matematyka

zmusza nas do systematycznoci. Jest to


taka dziedzina, w ktrej informacje wynikaj jedne z drugich albo s kontynuacj
poprzednich. Dziki krlowej nauk wyrobimy w sobie nawyk denia do celu. Do
niektrych zada trzeba podchodzi po
kilka razy eby znale waciwe rozwizanie. To uczy nas wytrwaoci i tego, e nie
mona si poddawa. A jak matematyka
wpywa na nasze ycie codzienne? Gdyby
nie ona, to najprostsze rzeczy byby nie
do wykonania. Dziki geometrii jestemy
w stanie zaprojektowa dom czy ogrd.
Bez innych dziaw matematyki lot samolotem byby niemoliwy, nie mwic ju
o wysaniu czowieka w kosmos. To samo
dotyczy komputerw, tabletw, telefonw
i Internetu, bez ktrych ciko jest nam
si obej. Wikszo wynalazkw nie
miaaby prawa istnie gdyby nie matematyka. Czsto nie zdajemy sobie sprawy, e
otocza nas ona na kadym kroku. A jednak. Nie musimy by geniuszami aby mc
korzysta z jej dobrodziejstw. Wystarczy
nam podstawowa wiedza, eby mc policzy najprostsze rzeczy, chociaby takie
jak procent na lokacie czy rata kredytu do
spaty.
Wielu modych ludzi decydujc si na
studia wybiera matematyk lub jej specjalizacje takie jak informatyka czy ekonomia. Studenci tych kierunkw bior
udzia w midzynarodowych konkursach
i olimpiadach gdzie s rwnie obserwowani przez najwiksze wiatowe firmy.
Wyrnienie na takich prestiowych
zawodach matematycznych jest
czasami przepustk do wymarzonej pracy i kariery. W Polsce jest
wielu uzdolnionych modych
ludzi, ktrzy z pomoc midzy
innymi matematyki tworz wynalazki na wiatow skal, za co
s doceniani i nagradzani.
Matematyka to dziedzina,
ktra bardzo nam si przydaje na kadej paszczynie ycia.
Warto jest jej si uczy poniewa
zaowocuje to w przyszoci. Bez uycia matematyki codzienno nie byaby
tak atwa, a w niektrych sytuacjach wiedza matematyczna to prawdziwy skarb.

Poza Toru

. 29 stycznia 2016

POZATORUN.PL

EDUKACJA

27

28

BUDOWLANKA

Pokj jak z bajki


Superman patrzcy z sufitu? ko w ksztacie karocy, ktr jecha Kopciuszek
na bal? To wszystko moe znale si w pokoju marze naszych dzieci
Magorzata Kramarz | fot. Sxc.hu

W yciu wielu rodzicw przychodzi taki moment, e musz


urzdzi pokj swojemu dziecku. Nie moe to by oczywicie
nic zwykego. Dla dziewczynek
zakochanych w rach i ksiniczkach najlepiej sprawdzi si
wystrj niczym z bajek Disneya,
a dla chopcw? Najlepiej umeblowa pokj tak, by przypomina o jego ulubionym superbohaterze.
Aby urzdzi crce pokj
w icie krlewskim stylu, nie potrzebujemy wielkich nakadw
finansowych. Wystarczy dobry
pomys i kilka godzin na chodzenie po sklepach w poszukiwaniu
odpowiednich dodatkw. Przemian zaczynamy zwykle od koloru cian. Warto pomalowa je
np. na biao, a dodatkami w kolorze pudrowego ru, fioletu czy
czerwieni nada im charakteru.
Za jaki czas nasza ksiniczka
moe uzna, e rowy to jednak
nie jej kolor. Zamiast malowa od
nowa cay pokj zmienimy tylko
wyposaenie. Tak wic postawmy
na jasne, pastelowe kolory takie
jak bee, szaroci i biele. Jedn ze
cian moemy pomalowa farb
tablicow w odcieniu delikatnego
ru. To bdzie miejsce, w ktrym
nasza pociecha bdziemy miaa
pole do popisu w kwestiach artystycznych. Innym rozwizaniem

s naklejki cienne, ktre dostaniemy praktycznie w kadym


wzorze, kolorze i kadej wielkoci. Aby nasza pociecha poczua
si jak w bajce moemy na cianie przyklei zamek, w ktrym
mieszka Kopciuszek lub karet,
w ktrej jecha na bal. Ciekawym
rozwizaniem, ktry sprawi, e
nasza crka poczuje si wyjtkowo bdzie ko z baldachimem.
Takie moskitiery moemy kupi

np. w Ikea za niewielkie pienidze. Monta jest na tyle atwy,


e zajmie nam chwil, a nasze
dziecko bdzie najszczliwsze na
wiecie. Jeli mamy troch wicej wolnej gotwki, moemy j
zainwestowa w ko, ktre jest
specjalnie wystylizowane czyli
wygldem przypomina karoc
lub ma wyrzebione atrybuty
kadej ksiniczki: koron, bero,
rowe pantofelki czy lusterko.

REKLAMA

Poza Toru

. 29 stycznia 2016

W oknie zamiast tradycyjnych


firan moemy powiesi te z motywem z bajek. Meble w pokoju
ksiniczki powinny by biae,
na podog moemy da rowy
bd liliowy dywan. Poduszki,
koce czy narzuta na ko rwnie powinna by w odcieniach
czerwieni. Ciekawym elementem
w takim wystroju bdzie biae lustro w ksztacie serca. Wiadomo,
e kada dziewczynka uwielbia

si stroi wic na pewno bdzie


zachwycona takim elementem
wystroju. Nie moemy take zapomnie o owietleniu. yrandol
z krysztaw (plastikowych) idealnie wpasuje si w pokj maej
ksiniczki. Ponadto moemy do
niego dobra kolorow arwk,
ktra podkreli klimat.
Z pokojem dla chopcw
musimy postpowa podobnie.
Neutralne kolory to podstawa.
W dodatkach moemy zaszale.
Dla fanw takich bohaterw jak
Superman czy Spiderman fajnym
pomysem bdzie naklejka. Ale
nie na cianie tylko suficie. Wtedy nasza pociecha bdzie mie
wraenie, e jego ulubiona posta
z bajki czuwa nad nim i w dzie
i w nocy. Jeli tylko mamy miejsce
zafundujmy naszemu synowi np.
drabinki na cianie tak, aby mg
si po nich wspina jak czowiek
pajk. Zamiast standardowej
pocieli postawmy na t z motywem. To samo dotyczy zason
oraz dywanw. Moliwoci mamy
naprawd wiele.
Aby nasze dziecko byo szczliwe i miao pokj, o jakim marz kada maa dziewczynka
i chopiec, nie musimy wydawa
fortuny. W dzisiejszych czasach
mamy ogrom produktw, ktre
uatwi nam stworzenie krlestwa dla naszych pociech.

POZATORUN.PL

BUDOWLANKA

29

Rozsmakuj si
w luksusie
Nowoczesne rozwizania i gustowna
elegancja, ktra zachwyci kadym detalem,
s na wycignicie rki
Micha Ciechowski
Park, a take bliska odlego od
centrum miasta to tylko nieliczne atuty apartamentw Przysta Wilana, ktre powstaj
na toruskich Rybakach. Inwestycja, ktra czy w sobie inteligentne rozwizania, a take ceni
bezpieczestwo mieszkacw,
oddana zostanie do koca maja
2016 roku.
Intymne apartamenty powstaj w trjkondygnacyjnym
budynku. cznie zaprojektowano siedemnacie przestronnych
mieszka, o powierzchni od 33
do 105 metrw kwadratowych.
Kade z nich posiada bdzie
due przeszklenia, przez ktre do
rodka bd zaglda promienie
soneczne. Ze soca korzysta
bdzie mona take na szerokich
tarasach i balkonach, wykoczonych deskami tarasowymi.
- Apartamenty Przystani
Wilanej wyposaone zostan
w system Inteligentny Dom,
ktry zagwarantuje mieszkacom
zdalne sterowanie ogrzewaniem
w zimie i klimatyzacj w salonach
w lato, a tym samym oszczdno

energii i zmniejszenie wydatkw


zwizanych z eksploatacj informuje Aleksandra Przedpeska
z firmy deweloperskiej Apartamenty DOMPOL w Toruniu.
Wyszy standard caej inwestycji
nadadz liczne udogodnienia dla
rodzin z dziemi i osb niepenosprawnych.
Budynek wyposaony zostanie w wind, czc wszystkie kondygnacje apartamentw
z garaem podziemnym. Tam, do
dyspozycji mieszkacw, przeznaczonych zostanie a osiemnacie miejsc postojowych. Dodatkowe znajdowa si bd na
zewntrz. Cay teren, zarwno
garae, jak i pikny ogrd, bdzie
monitorowany.
Na terenie posiadoci zlokalizowany zostanie w obszernym
prywatnym ogrodzie plac zabaw
dla dzieci oraz altana dla wszystkich mieszkacw. Ponadto waciciele apartamentw na parterze od strony poudniowej poza
obszernymi tarasami bd posiadali rwnie wasne przydomowe
ogrdki. Oprcz bujnej zieleni
w ssiedztwie apartamentw

znajduje si luksusowy basen,


w jednym z najwikszych hoteli
w Toruniu. Ponadto niedalekie
pooenie od rzeki sprawi, e kadego ranka mieszkacw budzi
bdzie wiee, rzekie powietrze.
Obiekt zaprojektowany zosta jako kameralna willa miejska, ktra doskonale wpisuje si
w otaczajcy j krajobraz, stworzony dziki historii toruskiego
osiedla.
- Przysta nawizuje do tradycji osiedla Rybaki dawnymi,
bardzo nielicznie ju wystpujcymi zabudowaniami w postaci
piknie zdobionych elewacji domw, zagrd rybakw i flisakw.
W najbliszym otoczeniu znajduje si park i Ogrd Zoobotaniczny. Jednoczenie apartamenty
zlokalizowane s zaledwie kilka
minut od Starego Rynku. Kame-

ralno caej inwestycji zapewnia lokalizacja w oddaleniu od


ruchliwych arterii komunikacyjnych Torunia.
Idealna lokalizacja, komfort
i wysoki standard to niekwestionowane zalety apartamentw

Przysta Wilana. Zamieszkaj


w malowniczym miejscu, w ktrym bezpieczestwo bdzie priorytetem, a elegancja codziennoci. Pozwl sobie na odrobin
luksusu i pikna kadego dnia.
REKLAMA

Poza Toru

. 29 stycznia 2016

SPORT

30

POZATORUN.PL

Pytam Karola
i Krzysia, jak gra
O nietypowej dla siebie pozycji rodkowego rozgrywajcego, czasie wolnym w trakcie mistrzostw,
charakterze lidera, ostrych sowach po meczach
i spdniczkach z Michaem Jureckim, gwiazd polskiej kadry pikarzy rcznych, w trakcie ME 2016
w Krakowie rozmawia Tomasz Wicawski

Jest Pan niekwestionowanym liderem naszej kadry w tym turnieju.


Nie patrz tak na to i nie staram
si by nim na si. Jak mog rzuci bramk, to rzucam, jak mog
poda kolegom, to podaj. Patrz
na to, eby druyna zwyciya.
Ale nie boi si Pan krzykn na
nawet najbardziej dowiadczonych zawodnikw, jak Sawek
Szmal?
Jestem takim zawodnikiem, e
czasami mwi nawet za mocno,
co myl. Taka osoba w kadrze
jest zawsze potrzebna. Umiem
opieprzy, ale i pochwali. Nie
moemy gra jak panienki, musimy zrzuci te sukienki, ktre
mielimy w meczu z Norwegami
i pokaza jaja.
Po tym meczu rzuca Pan nawet
mocniejsze sowa.
Tak, ale zostawmy to. Byem zy,
bo wszyscy zawiedlimy, a gramy
u siebie i czego jak czego, ale agresywnoci i zawzitoci zabrakn
nam nie moe.

si tym nie przejmowaem. Moe


dziki temu jestem tu, gdzie jestem. Staram si by na boisku
kapitanem z prawdziwego zdarzenia. Bo to nie jest dyscyplina
dla mikkich goci.
Wanych meczw z Chorwacj
ju w naszej historii byo sporo.
Ktry utkwi Panu najmocniej
w pamici?
Byo ich kilka. Niektre zwyciskie, a niektre przegrane. Poleglimy w pfinale M w Chorwacji i pfinale ME w Austrii.
Ale rok temu w Katarze ju wygralimy w wierfinale. Nie ma
reguy. Bez wtpienia ten mecz
w Polsce, przy naszej publicznoci, jest najwaniejszym starciem
tych ekip, przynajmniej dla nas.
Wcigacie spodnie i do koca
mistrzostw walczycie jak lwy?

Dla tych kibicw, najlepszych na


wiecie. Moecie to obieca?
Spdniczki zrzucilimy ju przed
meczem z Biaorusi, a kibice, co
podkrelaem wielokrotnie, s
naszym smym zawodnikiem. S
niesamowici.
Emocje po meczu z Francj byy
ogromne.
Zgadza si. Mwiem ju chopakom, e musimy o tym spotkaniu
jak najszybciej zapomnie. Nakrcacie atmosfer, jako media,
a my musimy j bardzo tonowa.
Sporo pracy jeszcze przed nami
na tym turnieju.
Robi dla Pana rnic zmiana
pozycji z lewego rozegrania na
rodek?
Kolosaln. rodkowy musi atakiem dyrygowa, bra na siebie
wiksz odpowiedzialno. Dla-

REKLAMA

Taki ma Pan charakter czy boisko


tego Pana nauczyo?
Na co dzie te taki jestem. Nawet jak byem modziakiem
w zespole, to nie kryem swojego
zdania i emocji. Moe wtedy to
wielu dziwio czy oburzao, ale ja
Poza Toru

. 29 stycznia 2016

tego podpytuj cay czas Karola


Bieleckiego czy Krzysia Lijewskiego, co moemy zagra, jak
poprowadzi nasz atak. Musimy
sobie pomaga i cign ten wzek. Lepiej czuj si jednak na
swojej nominalnej pozycji, bo
wtedy mog wicej da druynie.
Nasi kibice znani s na caym
wiecie, ale atmosfera w Tauron
Arenie paraliuje chyba rywali?
Ju w czasie rozgrzewki przed

meczem atmosfera jest gorca.


Ludzie witaj nas w hali bardzo
entuzjastycznie, s wspaniali.
Udao si w czasie wolnych dni
wyj do kina, pogra w karty?
Bylimy w kinie, a potem sporo
czasu spdziem ze swoj on,
co byo mi bardzo potrzebne
Jaki film wybralicie?
Point Break.

POZATORUN.PL

COPERNICUS CUP

Powalczy o medal M i IO
O planowanym starcie w Toruniu, przygotowaniach do jednego z najwaniejszych sezonw ostatnich
lat, rozszerzeniu grupy treningowej, nowych bodcach oraz wyjedzie do USA i Brazylii z Kamil Liwinko,
halow mistrzyni wiata w LA w skoku wzwy, rozmawia Tomasz Wicawski
Przyjedzie Pani do Torunia na
Copernicus Cup. Cieszy Pani
perspektywa startu w tej nowoczesnej hali?
Oczywicie. Startowaam ju
w niej na ubiegorocznych
mistrzostwach Polski i mam
bardzo dobre wspomnienia. Udao si niele poskaka i atakowaam poprzeczk
zawieszon bardzo wysoko.
Mam nadziej, e teraz te uda
mi si zawalczy o ciekawy rezultat.
Jak z Pani zdrowiem?
Wszystko jest w porzdku.
Nigdy nie jest tak, e nic czowieka nie boli, bo jeeli uprawia si sport na tym poziomie,
to nie ma takiej moliwoci
(miech). Ale, odpuka, udao si w kocu upora z urazem nogi, ktry doskwiera mi
przez wiele miesicy, a i plecy
nie odzywaj si mocno, wic
mona powiedzie, e jestem
zwarta i gotowa do startw.
Rozszerzylicie team treningowy w ostatnim czasie.
Rzeczywicie. Doczy do nas
Sylwester Bednarek. To przesympatyczny chopak, ktry
swoje w sporcie ju przeszed.
Wzajemnie nakrcamy si na
treningach. Takie bodce s
czasami potrzebne, eby nie
popa w monotoni.
Ale treningw drastycznie nie
zmienilicie?
Nie moe by o tym mowy
w roku olimpijskim. Na eksperymenty czas moe przyj

dopiero po starcie w Rio de


Janeiro. Tam celem jest walka
o medal. Przecie to najwaniejsza impreza dla kadego
sportowca i trzeba pokaza si
tam z jak najlepszej strony.
Zadra po czwartym miejscu
w Pekinie dalej jest w sercu?
Nie. Od pocztku mwiam,
e jestem zadowolona z poziomu, jaki tam zaprezentowaam. Niuanse decydoway tego
dnia, kto stan na podium,
a kto poza nim. Ale nie odstawaam poziomem od dziewczyn, a to jest najwaniejsze.
Zamierza Pani startowa na
Halowych
Mistrzostwach
wiata w Portland?
Tak. Starty w hali zawsze mi leay, wic pojad tam walczy
o tytu mistrzyni wiata. Mam
taki w swojej kolekcji z Sopotu
i drugi krek z najcenniejszego kruszcu byby marzeniem.
Nie pokrzyuje to planw
przygotowa do IO?
Nie sdz. Starty na hali w mojej konkurencji s doskona podwalin pod starty na
otwartym stadionie. Nie patrz na to, ktre rywalki pojad do USA. Patrz na siebie.
Czego mona yczy Kamili
Liwinko w 2016 roku?
Zdrowia, bo bez niego nic nie
mona zdziaa. Reszta sama
przyjdzie.

Poza Toru

. 29 stycznia 2016

31

You might also like