Kordoba 2 - Zabytki

Kordoba na przestrzeni kilku wiekw bya najwikszym, najpikniejszym,

najbogatszym miastem Europy. Bya stolic najpierw emiratu , potem od roku 929
niezalenego kalifatu kordobaskiego. Byo to miasto kilkunastu uniwersytetw, w
czasach gdy w reszcie Europy nie znano jeszcze tego pojcia, wielu bibliotek
publicznych, miasto wyjtkowej jak na owe czasy tolerancji religijnej. Byo ono
gwnym orodkiem przechowania, a pniej przekazania reszcie Europy
osigni cywilizacyjnych staroytnych Grekw i Rzymian - bez tego nasza
obecna cywilizacja zachodnia byaby opniona o wiek, lub dwa i byaby inna.
Duo wczeniej Kordoba bya wanym miastem Kartagiczykw, Rzymian,
Cesarstwa Bizantyjskiego i Wizygotw. To wszystko byo powodem, e jej zabytki
i inne pozostaoci dawych cywilizacji pochodz z przestrzeni czasowej ponad
dwch tysicy lat, a jest ich tak wiele, e UNESCO cae stare miasto, a nie
poszczeglne obiekty, uznao za wiatowe Dziedzictwo Kulturowe.
Rzymski most i wiea

Najbardziej spektakularnym najstarszym duym obiektem, ktry dochowa

si do naszych czasw to most rzymski wybudowany na rzece Guadalquivir za
czasw pierwszego cesarza rzymskiego Oktawiana w I wieku p.n.e. Do dzi peni
sw gwn rol udostpnienia przeprawy przez rzek . A do poowy XX wieku
by jedynym mostem tego miasta na tej jednej z piciu najwikszzych rzek
Pwyspu Iberyjskiego. Piknie owietlony w nocy jest ulubionym miejscem
spacerw mieszkacw Kordoby. Jego architektura i rozmiary s imponujce:

dugi na wier kilometra, dziewi metrw szeroki, wsparty na 16 potnych

arkadach. Gdy berberowie przenieli stolic swego pastwa z miasta Toledo do
Kordoby, ktr pi lat wczeniej zdobyli, most by w ruinie - jedn z pierwszych
inwestycji pierwszego emira Al Andalus byo odbudowanie go, bo byo to gwne
przejcie ze stolicy emiratu na pnocne tereny Hiszpanii, na tereny nieustannie
podbijane i tracone w cigych wojnach z chrzecijanami. Gdy po kilku wiekach
role si odwrciy, gdy najedcami stali si krlowie i ksita chrzecijascy i
zbliali si do stolicy Maurw, most trzeba byo zabezpieczy. Zbudowano w XII
wieku dwie wysokie wiee obronne po dwu stronach wjazdu na most. Nie obroniy
miasta. Po zdobyciu go przez krla Kastylii zczono te wiee trzeci wie nad
mostem, oczywicie zostawiono na dole przejazd. To Torre de la Calahorra,
obecnie muzeum historyczne i etnograficzne trzech grup, dawnych mieszkacw
miasta: islamskiej, chrzecijaskiej i ydowskiej.
Meczet

Meczet-katedra w Kordobie

Najwaniejszym zabytkiem miasta jest wspaniay meczet, prawie

dorwnujcy wielkoci bazylice watykaskiej. Na tym miejscu znajdowaa si
bazylika Wizygotw. Po przejciu wadzy przez Maurw podzielono j na dwie
czci, w jednej z nich modlili si chrzecijanie, w drugiej muzumanie. Gdy w
kilkadziesit lat pniej Rahman I przej wadz i zaoy emirat niezaleny od

kalifatu Abbasydw w Bejrucie, od chrzecijan odkupiono ich cz kocioa,

cao zburzono i zaczto budowa meczet - za otrzymane pienidze
chrzecijanie zbudowali sobie nowy koci. Pocztkowo meczet by ma i
skromn wityni. Kady emir, a po roku 929 kalifowie powikszali j i upikszali
go a do czasw wojny domowej ktra obalia kalifat na pocztku XI wieku.
Meczety buduje si inaczej ni kocioy. S to najczciej niskie budowle, dachy s
paskie, a woda deszczowa spywa utworzonymi na nich kanalikami. Meczet w
Kordobie ma wysoko jedenastu i p metra, jest podtrzymywamy kolumnami
zrabowanymi z dawniejszych budowli, szczeglnie rzymskich, a take byy to
przymusowe dary gubernatorw rnych prowincji, te przewanie zrabowane.

Wntrze Meczetu

Std niesamowita rnorodno tych kolumn, zbudowane s z rnych

materiaw jak jaspiru, onyksu, marmuru i granatu. Kolumn tych byo ponad
tysic przed zdobyciem Kordoby przez chrzecijan, obecnie jest ich ponad 850,
s nisze ni wntrze meczetu. By podnie wysoko wntrza wspieraj nie
dach, ale podwjne podkowiaste uki, ktre faktycznie utrzymuj ciar dachu.
uki te s nietypowe, podwjne, by jeszcze nieco wyej wznie wntrze budowli.
uki dolne skadaj si z elementw na przemien biaych i czerwonych. Kolumny
s rnokolorowe, bo budowane z rnych materiaw. Tych ukw jest
kilkadziesit, niektre wspierane s nie przez kolumny, ale filary, wszystko to
razem wyglda troch jak kolorowy labirynt. Emirom i kalifom zaleao na tym,
eby wybudowa wityni ktra wielkoci i wspaniaoci wystroju
dorwnywaaby splendorowi meczetw Damaszku, Bagdadu, Jerozolimy i
upodobnia si jak najbardziej do najsynniejszego z meczetw w Mekce. Nie
byem w Damaszku, Bagdydzie ani w Mekce byem tylko w meczecie
jerozolimskim: jest duo mniejszy i skromniejszy ni ten w Kordobie. Meczet o
ktrym mowa jest bogato wyposaony i przyozdobiony. Kolorowe kamienie

budowlane, a take prkowany marmur wydobywano z kamienioomw

pobliskiej Sierry Moreny. To byo take miejsce pozyskiwania kilku rnych rud
metalowych, z ktrych w stolicy wytapiano czyste metale. Drewniane elementy
budowli byy tworzone tyIko z pachncego drewna i czone gwodmi ze zota.
Inne materiay zdobnicze to ko soniowa, srebro, mied, mosidz, a take skaa
osadowa jasper i skaa porfirowa. Oczywicie, nie aowano zota. Gdy wszedem
do tego budynku, poczuem si zagubiony, to prawdziwy las kolumn i ukw.
Gdy mowa o wielkoci duych budowli trzeba pamita, e rnie si je
mierzy, dlatego nie mona na lepo wierzy wszystkiemu co podaj media. S to
albo miary zewntrzne, albo wewntrzne, a tu najczciej dugo, szeroko i
wysokoci obiektu s mnoone i wynik ten jest podawany jako wielko caego
obiektu. Gdy chodzi o witynie najwaniejsz miar ich wielkoci jest ich
pojemno wntrzy, innymi sowy ilu ludzi zmieci si w nich. I tak koci w
Licheniu reklamowany jako budowla tej samej wielkoci co bazylika w. Piotra w
Rzymie i rzekomy najwikszy koci wiata w Jamusukro na Wybrzeu Koci
Soniowej, to zwyka manipulkacja liczbami, bo katedra w Afryce pomieci moe
tylko 10 tysicy wiernych, cho si twierdzi, e jest o 7 tysicy metrw
kwadratowych wiksza od bazyliki watykaskiej, a koci w Licheniu moe
pomieci 18 tysicy, gdy bazylika watykaska a 60 tysicy. Innymi sowy
najwiksz budowl sakraln Chrzecijastwa jest cigle bazylika watykaska.
Dlaczego a tak wielka budowla powstaa w Kordobie? Chodzio tu czciowo
o zamanifestowanie potgi kalifatu, ale to nie jedyna racja. Tak jak ydzi mieli
tylko jedyn wityni w caym pastwie, tak i muzumanie maj jeden meczet
gwny w kadym ze swoich pastw, oraz ponadpastwowy meczet w Mekce
najwaniejszy ze wszystkich, ktry kady z wiernych ma obowizek odwiedzi
przynajmniej raz w yciu. Meczety w dawnych czasach to nie tylko miejsca
modlitwy, ale miejsca rozpraw sdowych, nauki Koranu i prawa religijnego,
spotka rnych grup ludzi, szczeglnie elity umysowej. Kordoba w czasie swego
rozkwitu bya duym miastem ponad pmilionowym, niektrzy twierdz e
nawet milionowym, potrzebna bya wielka przestrze by zaspokoi wszystkie
wspomniane i inne potrzeby mieszkacw.

Na tym wspaniaym monumencie dokonano czego, co omiel si nazwa

zbrodni architektoniczn. W czasie panowania krlw katolickich na tych
terenach, wycito w meczecie kawaek dachu, usunito w tym miejscu kolumny i
uki i w jego rodku zbudowano duy koci katolicki w stylu renesansowym.
Cz dachu zerwano dlatego, by wiea kocioa wystawaa ponad meczet, by
tym oznajmni wszem i wobec, e to ju nie jaka heretycka budowla, e to ju
ochrzczony koci chrystusowy. Wszedem do niego i byem zdegustowany
tym stanem rzeczy. Zdegustowany byem nie tylko ja, ale nawet
przechrzecijaski krl Hiszpanii, a pniej cesarz Cesarstwa, bardzo pobony
Karol V, wnuk synnych fanatykw Izabeli i Ferdynanda, ktry po obejrzeniu tego
przybytku mia si wyrazi: Co jedynego na caym wiecie zniszczono, by
wybudowa co, co mona znale w kadym miecie. Do Karola mona mie
pretensje e sam ochrzci Alhambr w Granadzie, ale tam jego paac i koci
stoj z dala od najciekawszych budowli tego miejsca. Miaem wielokrotnie i mam
do dzisiaj problem ze zrozumieniem mentalnoci Hiszpanw: na prawd nie
rozumiem, e ta wspaniaa budowla, cho
zeszpecona dobudwk w jej rodku, nie
zostaa zmieniona w muzeum, e do
dzisiejszych czasw jest diecezjaln katedr
Kordoby, nazywana obecnie katedrmeczetem. Gdy kto chce si pomodli w
tym obiekcie, musi uici osiem euro za
wstp do niego, katolik ma wiksze
przeszkody ni muzumanin, bo atwo zgubi
si w tym lesie kolumn i ukw prbujc
znale dojcie do katedry, muzumanin
zaraz po przekroczeniu progu obiektu jest w
swej wityni. Poczwszy od roku 2000
spoeczno muzumaska w miecie usilnie
stara si, by pozwolono jej modli si w jej
wityni przy niszy na jej wschodniej cianie wskazujcej kierunek w stron
Mekki, czyli w mihrabie: jest ona wystarczajco oddalona od katedry i 39
katolickich kaplic w tym kolosie architektonicznym, ich modlitwa chyba nie
przeszkadzaaby w obrzdach religijnych katolikw. Skierowali wielokrotne
proby do biskupa Kordoby, nawet poprosili papiestwo o interwencje - spotkaa
ich cisza. Wiadomo: cuius regio, eius religio (kogo rzdy, tego religia). Minaret
meczetu ocala, wznosi si wyej ni wiea katedry, suy jako dzwonnica.

Szczegy architektoniczne i dekoracyjne meczetu

Miasto pachnce, dawniej zalane krwi

Kordoba cho obecnie nie jest wielkim miastem, ma niewiele ponad 300
tysicy mieszkacw, jest nie tylko bogatym w zabytki przeszoci, lecz licznym
miastem. Zwiedzaem j w czasie trwania synnego festiwalu kwietnego. Wo
rnorodnego kwiecia jest w nim wszechobecna. W przeszoci jej place pachniay
swdem palcych si cia ywych ludzi na stosach i zabarwione byy na czerwono
ludzk krwi. Na jednym z placw przypadkiem dowiedziaem si od
przewodniczki wycieczki grupy woskiej, e jednego dnia wyrnito na nim 4000
muzumanw, i dla rwnowagi, na placu ssiednim, 4000 tysice ydw.
Uwierzyem w to, bo pamitaem, e wczeniej rycerze pierwszej wyprawy
krzyowej po zdobyciu Jerozolimy mordowali kadego kogo znaleziono w miecie,
nawet chrzecijan tam zamieszkaych, bo wiadomo, e Bg rozpozna ich od
niewiernych i wemie do nieba. Trupy trzeba byo ukada na stosy, by miasto
byo przejezdne, a jeden z naocznych wiadkw podaje, e stosy te byy wielkoci
budowli zdobytego miasta. Tu na terenie fortecy krlewskiej przez dugie lata
funkcjonowali nastpcy Torquemady. W Kordobie spalono ywcem wicej
niewiernych czy le wierzcych ni w kadym innym miejscu z grupy
kilkudziesiciu tysicznych ofiar tej strasznej instytucji zwanej Inkwizycj
Hiszpask. Niestety, Kordoba nie moe si pochwali tym, e bya pierwsza w
tych sprawach - sze pierwszych ofiar inkwizycji, ydw, spalono na stosach na
placu katedralnym w Sewilli.

Alkazar krlewski

Alkazar to zamek-twierdza. Dzisiaj nie otacza go fosa, ale pozostay stare

mury z trzema basztami obronnymi na rogach, czwarta zostaa rozebrana w XIX
wieku. Znajduje si w centrum miasta blisko mostu rzymskiego i meczetu. Cho
teren i paac byy wielokrotnie przebudowywane, to jednak przewaajcym
stylem to mauretaski mudjar, bo budowali go Maurowie. Paac powsta na
miejscu starszej mauretaskiej warowni ktr rozebrano, a wszystko to co
nadawao si do powtrnego uytku rozdano biskupowi, notablom
chrzecijaskim i miejscowemu zakonowi krzyowemu. Zwiedzajc go nie
podobao mi si jego wntrze. Dua oryginalna cz mieszkalna paacu i kilka
ani rzymskich przerobiono na sale tortur, a pniej na cele wizienne.
Torturowano tych, ktrzy najczciej koczyli ycie na stosie. Bardziej okrutne
tortury odbyway si w dobudowanej Wiey Tortur ktra dochowaa si do
naszych czasw. Obecnie mieci si w niej do skromne muzem drobnych
pozostaoci rzymskich oraz rzymski sarkofag z III wieku. Wiziono tu ostatniego
emira Granady Baobdila. Po daniu obietnicy, e bdzie pokornym wasalem
krlw chrzecijaskich i bdzie skada poddacze lenno zwolniono go z
wizienia, ten nie dotrzyma sowa, dlatego w roku 1492 musia zrzec si wadzy i
przenie si do Afryki - to zakoczyo prawie osiemsetletni rekonkwist.

Zwyciscy Ferdynand i Izabela mieszkali w tym paacu tylko osiem lat, a po nich
urzdowaa tu centrala Inkwizycji Hiszpaskiej. Pniej mieciy si tu koszary
wojsk napoleoskich, podobnie jak i w Alhamrze. Po klsce Napoleona a do lat
pidziesitych XX wieku w paacu miecio si wizienie. Obecnie paac
udostpniony jest dla turystw. Cho sam nie jest zbyt ciekawym monumentem,
to tereny woko niego s widowiskowe i ciekawe: ogrody, stawy, rnorodno
rolin, bardzo duo drzew dzikich pomaraczy, ktrych kwiaty i owoce maj
zniewalajcy zapach, sprawiaj e przynajmniej przez kilka chwil chce si wej w
ten czarowny wiat.
Juderia

Uliczka Kordoby w dzielnicy ydowskiej

To ydowska dzielnica starego miasta z eleganck redniowieczn bnic,

ktra przestaa funkcjonowa jako witynia w XIV wieku, budynek istnieje do
dzi. Tych redniowiecznych bnic w Hiszpanii zachowao si tylko trzy: dwie inne
znajduj si w Toledo. Obejrzaem j tylko z zewntrz. Wspaniaa budowla,
oczywicie w stylu mudjar: gdyby bya pooonie nie w dzielnicy ydowskiej, i
gdybym na murach nie widzia napisw w jzyku hebrajskim pomylabym, e to

zabytek mauretaski. Najbardziej urokliw wydaa mi si jej zachodnia ciana.

Dzielnica ydowska jest pikniejsza i wiksza od tej w Sewilli. To najbardziej
ukwiecona cz starwki i to nie tylko w czasie pokazw kwietnych w maju.
Mona tu odpocz w eleganckich i wietnych restauracjach i kawiarniach, w
butikach mona naby wartociowe pamitki, a nie te pospolite robione pod
turyst. Moim zdaniem cenn pamitk mog by rnorodne wyroby ze zota
czy srebra, pomysowe, pikne, wykoczone subtelnie, prawie jak te
najsynniejsze tego typu wyroby pochodzce z Toledo.
Medina Azahara
Chocia to miejsce nie ley w miecie, ale okoo 10 kilometrw poza nim,
jest historycznie jego czci. Ten najbogatszy i najbardziej spektakularny
zabytek dawnej Hiszpanii, to ju nie tylko forteca z paacem, ale cae miasto
zbudowane na przestrzeni 112 hektarw przez pierwszego kalifa Al-Andalus
Rahmana III przede wszystkim po to, by pokaza innym kalifom: Abbasydom w
Azji Mniejszej i Fatymidom w Egipcie, e jego twr przerasta ich paace wielkoci
i bogactwem. I rzeczywicie byo si czym pochwali. Paacw kalifa byo a trzy,
kady na jednym z trzech poziomych tarasowych zboczach podgrza Sierry
Moreny. Grny paac to rezydencja kalifa; ony, kochanki, suba i urzdnicy
rezydowali w rodkowym paacu. Na terenie dolnego paacu znajdowa si
meczet, anie, stawy rybne, ptaszarnia. Wod do dwch wielkich fontann i do
caego miasteczka doprowadzano z gr akweduktem. W miasteczku byo okoo
300 budynkw mieszkalnych, kilka z nich to paace najwyszych urzdnikw lub
arystokratw. Znajdowaly si tu take koszary wojskowe. Due tereny zajmoway
ogrody, bo trudno sobie wyobrazi w owych czasach dom czy paac muzumaski
bez ogrodu. Budow rozpoczto w latach 936-940, rok pniej zaczto
przeprowadza dwr kalifa do nowych paacw. Do jego mierci w roku 961 prace
przy paacach i miecie trway bardzo intensywnie. Kalif przeznacza kadego
roku jedn trzeci dochodw pastwa na te cele. Dopiero jego syn Hakan II,
dokoczy prace budowlano-dekoracyjne tego przeogromnego obiektu, jego
nastpcy wzbogacali mecet o mniej istotne elementy. Nie aowano zota,
srebra, koci soniowej i tysicy kamieni szlachetnych. W jednym z paacw
krlewskich znajdowaa si caa komnata zdobiona zotem, w sali tronowej bogate
kolumny podtrzymyway jeszcze bogatsze uki zbudowane z marmuru,
przyodobione koci soniow, zotem i rnymi kamieniami szlachetnymi. Byy
inne pomysy, niektre wprost niesamowite, na przykad w jednym z wikszych
pomieszcze tak rozmieszczono tysice diamentw, e w dni soneczne pojawiaa
si w pokoju tcza, a na rodku pomieszczenia wbudowana bya sadzawka z

pynnym oowiem poruszanym przez jak maszyneri, co miao powodowa

wprost magiczn gr odbitych wiate. Nie przejmowano si zbytnio zakazami
Mahometa: w paacach byy stiukowe sylwetki zwierzt, nawet ludzi, oraz
syryjski motyw drzewa ycia o nazwie hom. Takich pomysw byo duo wicej. Po
mierci wezyra al-Manzura i jego syna Malika, drugi jego syn Sanchuelo ogosi si
kalifem, zacz rzdzi elazn rk. Wybucha wojna domowa i gdy Sanchuelo
musia wybra si na wojn przeciwko krlowi Alfonsowi V, jego zbuntowani
poddani opanowali to krlewskie miasto, w cigu czterech dni ogoocili je ze
wszystkich kosztownoci i spalili budynki. Wezwani na pomoc przez jednego z
pretendentw do tronu berberzy z Afryki dokonali dalszego spustoszenia - moe
postacie ludzi i zwierzt tak ich zdenerwoway - zrwnali wszystko z ziemi,
pozostao niewiele elementw budowli ktre trudno byo zburzy. Raptem ta pera
sztuki budowlanej i dekoracyjnej staa si jednym wielkim rumowiskiem, kady
grabi z niego co mu byo potrzebne. Gdy nie byo ju czego rabowa, miejsce to
na dugie wieki zastao kompletne zapomniane. Odkryto je dopiero w roku 1910,
ale prawie do koca tego XX wieku nic tu si nie dziao. W latach
dziewidziesitych odreastaurowano dwa salony paacowe. W obecnym
tysicleciu dokoczono restauracji paacu grnego i prowadzone s prace, ale
bardzo powoli, nad kilkoma innymi budowlami. Prace finansowane s z budetu
pastwa. Oczywicie nikt si nie spodziewa, e to co jest i bdzie odbudowane,
bdzie identyczne z tym co istniao dawniej. Bdzie to do skromna kopia; nacisk
jest pooony na to, by jak najbardziej przypominaa orygina mimo braku ozdb
zotych, srebrnych i klejnotw. Do dzi zdoano rozkopa i odsoni tylko 10
procent terenu dawniej zabudowanego, dokopano si do elementw z
malowidami, odkryto resztki cian, jakie powalone czci kolumn, nawet
pozostaoci po maym meczecie bdcym miniaturow kopi wielkiego meczetu
w Kordobie.

Fronton Sali przyj kalifa

Trwaj prace nad kompletnym przywoaniem do ycia dawnego miasteczka

krlewskiego, ale to potrwa jeszcze dziesitki lat. Obecnie po dokoczeniu
odbudowy paacu grnego, kontynuuje si prace nad innymi paacami
krlewskimi, dwoma paacami arystokratw, budynkami suby, stray paacowej
i budynkiem administracyjnym. Doszykowano cz ogrodu, jednego z dawnych
trzech. Po ogoszeniu Medina Azahara przez UNESCO zabytkiem kultury
wiatowej, cz tego miejsca udostpniono turystom ale upyn dugie lata
zanim nowa Medina Azahara stanie si konkurentem Alhambry. Gdy 35 lat temu
zjawiem si tam, byy to ogrodzone ruiny, mogem je oglda tylko z daleka.
Niektre inne zabytki Kordoby
Cho Kordoba, ktr chrzecijanie zdobyli w 1236 roku, stracia znaczenie
polityczne, pozostaa centrum kultury i cywilizacji nowej Hiszpanii a do koca
Renesansu, czyli do koca XVI wieku. Z tych czasw pochodz najpikniejsze
kocioy i paace. Kocioy budowano na miejscu dawniejszych muzumaskich
zabytkw sakralnych, ktre niszczono w imi boe; zostawiano eleganckie
minarety, ktre przy kilku kocioach su do dzi jako dzwonnice. Paace
zamieniano w budowle uytku publicznego, najczciej w muzea. W tym niezbyt
wielkim miecie jest ich wiele. Eleganckie i warte zwiedzenia s Palacio Museo de

Viana, Museo de Bellas Artes i Museo Arcqueologico. Spacerujc po miecie

natknem si na do nietypowe muzeum: muzeum sztuki byczej- pena nazwa
Museo Municipal de Arte Taurico. Cho z zewntrz budynek przedstawia si
interesujco, do wntrza mnie nie cigno, bo wiadomo co w nim si znajduje:
zdjcia, malowida i rzeby najbardziej byczych bykw i najdzielniejszych
bohaterw narodowych matadorw, no i zdjcia krwawych scen nie z walki z
bykami , ale ich mordowania na arenach to nie na moje nerwy i nie na mj
odek. Wielki rozwj architektoniczny miasta nastpi w XVI wieku, ale poniewa
wielkie bogate kocioy budowano przez dziesitki lat, wic cho czsto budowla
jest w stylu renesansowym to wystrj wewntrzny ju w stylu barokowym.
Wszedem do kilku z tych kociow, kady mi si podoba, kady troch inny. W
nich lepiej mi si wypoczywao ni w restauracjach czy kawiarniach. W tym
samym czasie pobudowano wiele paacw magnackich, polecam zwiedzenie
jednego z najbardziej spektakularnych: by to najpierw magnacki paac
mieszkalny, po wymarciu rodziny zamieniony zosta we wspomniane muzeum
Viana. Muzeum jest bogate; jego eksponaty to prawie wycznie pozostaoci
byych wacicieli. S tu ciekawe meble, makaty, dywany, ale take obrazy
autorstwa rnych znanych malarzy, rodzinna biblioteka z du iloci biaych
krukw. Cudowny i duy jest ogrd podzielony a na czternacie czci.
Zauroczyy mnie place miejskie, s due, kady inny w wygldzie, ich
tereny zielone obsadzone s drzewami, najczciej pomaraczami sewilijskimi, a
jeli kto zwiedza miasto wieczorem, radzibym uda si na plac z ogromnym
krzyem podwietlanym wieloma latarniami. Bardzo nastrojowe odczucie.
Konkurentka Sewilli
Kordoba i Sewilla to bez wtpienia dwa najbardziej urocze miasta
Poudniowej Hiszpanii, czyli Andaluzji. Pooone s przy tej samej rzece
Guadalquivir, s do blisko siebie - to ponad godzin jazdy autem, rywalizuj ze
sob i w wielu wypadkach Kordoba zwycia. Daleko jej od wielkoci,
spektakularnoci, obrzdowoci sewilskiego Wielkiego Tygodnia, tereny jej
powielkanocnej fiesty s mniejsze od sewilskich, ale fiesta trwa tu w Kordobie nie
tydzie, ale dwa tygodnie. Nowoci, synn nie tylko w Kordobie, ale i w calej
Hiszpanii, jest wspomniana Majowa Wystawa Kwiatowa. Pierwszy tydzie maja
nazwany jest tu Cruces de Mayo, (krzye maja), kiedy wikszo zielonych
terenw miasta, w tym skwery i parki miejskie, ozdobione s wielkimi krzyami
uoonymi z patkw rnorodnych kwiatw: turyci z otwartymi ustami ogldaj
te cuda, dla mieszkacw miasta to czas hucznego festiwalu, to czas przyj,
zabaw, tacw, czsto na zamknitych dla ruchu drogowego ulicach i placach, a
tace to oczywiicie taniec zwany sevillanas, lub jego zmodyfikowana nieco forma

flamenco. Drugi tydzie maja to ogldanie ukwieconych ulic i ozdb kwietnych

licznych patiw. Patio to hiszpaski pomys z czasw rekonkwisty. To placyk czy
dziedziniec od wewntrznej strony paacu czy duego domu, lub miejsce w
rodku kilku domw nalecych do rnych rodzin. W drugim tygodniu maja
byem w miecie naprzygldaem si tej orgii kwiatw - nawet nie byo potrzeby
wchodzi do patiw - pobocza chodnikw, skwery miejskie, parki, ulice, nawet
ciany domw s nimi ozdobione. Oczywicie, wybiera si i nagradza najpikniej
przyozdobione patio.
Przyznam si e Kordoba bardziej mnie zachwycia, cho spdziem w niej
tylko jeden dzie, ni stolica Andaluzji Sewilla, w ktrej byem kilka razy i
spdziem w niej prawie dwa miesice. I cho jej paac krlewski jest
nieporwnywalnie uboszy do paacu w Sewilli, i cho Kordoba ma dziwn
katedr w rodku meczetu, a Sewilla moe si poszczyci pikn i
najpojemniejsz w wiecie katedr gotyck ktr dodatkowo zdobi przeliczna
dzwonnica -dawny minaret, to jednak Kordoba, miasto
trzy razy mniejsze od Sewilli , ma wicej piknych
zabytkw ni jego konkurentka, no i jaki swoisty czar,
ktry trudno odda sowami. To najbardziej pachnce
miasto ze wszystkich jakie zwiedziem i to nie
spalinami, lecz rrorodnym kwieciem, take take tym
z kwiatw i owocw pomaraczy sewilijskich.