PREZES

URZDU OCHRONY
KONKURENCJI I KONSUMENTW
ADAM JASSER
DDK-61-29/13/AB
Wersja niezawierajca tajemnicy przedsibiorstwa [***]

Warszawa, dn. 30 grudnia 2015 r.

DECYZJA nr DDK 29/2015

I. Na podstawie art. 27 ust. 1 i 2 w zwizku z art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 16 lutego
2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentw (j.t. Dz. U. z 2015 r., poz. 184 ze zm.)
w zwizku z art. 3 ustawy z dnia 10 czerwca 2014 r. o zmianie ustawy o ochronie konkurencji
i konsumentw oraz ustawy Kodeks postpowania cywilnego (Dz. U. 2014 r., poz. 945), po
przeprowadzeniu postpowania w sprawie praktyki naruszajcej zbiorowe interesy
konsumentw, Prezes Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw uznaje za praktyk
naruszajc zbiorowe interesy konsumentw, o ktrej mowa w art. 24 ust. 2 ustawy
o ochronie konkurencji i konsumentw, dziaanie Novum Spka Akcyjna z siedzib
w Warszawie polegajce na skadaniu konsumentom, w trakcie rozmw telefonicznych,
propozycji zawarcia umowy o wiadczenie usug telekomunikacyjnych, bez uprzedniej zgody
konsumenta na posuenie si telefonem w celu zoenia propozycji zawarcia umowy, co
stanowi naruszenie art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektrych praw
konsumentw oraz o odpowiedzialnoci za szkod wyrzdzon przez produkt niebezpieczny
(j.t. Dz. U. z 2012 r., poz. 1225) oraz godzi w zbiorowe interesy konsumentw
i stwierdza zaniechanie jej stosowania dniem 16 maja 2014 r.
II. Na podstawie art. 27 ust. 1 i 2 w zwizku z art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 16 lutego
2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentw (j.t. Dz. U. z 2015, poz. 184 ze zm.)
w zwizku z art. 3 ustawy z dnia 10 czerwca 2014 r. o zmianie ustawy o ochronie konkurencji
i konsumentw oraz ustawy Kodeks postpowania cywilnego (Dz. U. 2014 r., poz. 945), po
przeprowadzeniu postpowania w sprawie praktyki naruszajcej zbiorowe interesy
konsumentw, Prezes Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw uznaje za praktyk
naruszajc zbiorowe interesy konsumentw, o ktrej mowa w art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy
o ochronie konkurencji i konsumentw, dziaanie Novum Spka Akcyjna z siedzib
w Warszawie polegajce na przekazywaniu konsumentom w trakcie rozmw telefonicznych
nieprawdziwych lub wprowadzajcych konsumentw w bd informacji dotyczcych oferty
Novum S.A. poprzez stosowanie jednego lub kilku spord niej wymienionych zachowa:

1) informowanie konsumenta, poprzez posuenie si formu twierdzenia, zamiast formu

propozycji (np. uprzejmie informuj, i obniam panu abonament za telefon stacjonarny,
obniamy na stae wszystkim abonamenty telefoniczne, kontaktuj si z informacj, e od
nowego miesica rozliczeniowego bd zmienione opaty abonamentowe na telefony
stacjonarne), e bdzie on uiszcza nisz opat z tytuu usug telekomunikacyjnych
z jednoczesnym zastrzeeniem, e jest to proces automatyczny, do ktrego dojcia do skutku
wymagane jest wycznie podanie przez konsumenta danych osobowych oraz numeru
ewidencyjnego z faktury wystawionej przez dotychczasowego operatora, co mogo
wprowadza konsumenta w bd, e prezentowana oferta dotyczy obnienia opaty
abonamentowej w ramach obowizujcej umowy zawartej przez konsumenta
z dotychczasowym operatorem i jest przejawem jednostronnego dziaania drugiej strony
umowy;
2) uywanie sformuowa opisujcych przedmiot skadanej konsumentowi oferty jako
obnika abonamentu, aktywacja
abonamentu, dostarczenie abonamentu,
przygotowanie zamwienia na abonament wszelkie formalnoci zwizane ze zmian
abonamentu, co mogo wprowadza konsumenta w bd, e prezentowana oferta dotyczy
obnienia opaty abonamentowej lub zmiany abonamentu w ramach obowizujcej umowy
zawartej przez konsumenta z dotychczasowym operatorem;
3) zadawanie szeregu pyta dotyczcych czcej konsumenta z dotychczasowym operatorem
umowy (dugo okresu obowizywania, rodzaj cza, plan taryfowy, z ktrego konsument
obecnie korzysta), a nastpnie informowanie, e wszystko si zgadza i konsumentowi
przysuguje obnienie abonamentu, co mogo wprowadza konsumenta w bd, e
prezentowana oferta dotyczy obnienia opaty abonamentowej w ramach obowizujcej
umowy zawartej przez konsumenta z dotychczasowym operatorem;
4) wskazywanie, i pobrane od konsumenta w trakcie prowadzonej rozmowy telefonicznej
dane osobowe, w szczeglnoci numer PESEL, s prawidowe lub zgadzaj si
z informacjami znajdujcymi si w wewntrznym systemie, co mogo wprowadza
konsumenta w bd, e oferta prezentowana jest przez dotychczasowego operatora w ramach
obowizujcej umowy;
5) wskazywanie, e obnienie abonamentu jest efektem nowej procedury, co mogo
wprowadza konsumenta w bd, e prezentowana oferta dotyczy obnienia opaty
abonamentowej w ramach obowizujcej umowy zawartej przez konsumenta
z dotychczasowym operatorem;
6) czytanie konsumentowi przez konsultanta owiadczenia o rozwizaniu umowy
z dotychczasowym operatorem w sposb bardzo szybki i niezrozumiay albo czenie go
z owiadczeniami dotyczcymi wyraenia zgody na ochron danych osobowych,
a w podsumowaniu pomijanie treci tego pierwszego, co mogo wprowadza konsumenta
w bd w zakresie podmiotu, ktrego dotyczy prezentowana w czasie rozmowy telefonicznej
oferta;
7) w przypadku posiadania przez konsumenta odrbnej umowy o wiadczenie usugi dostpu
do Internetu i pytania o dostpne promocje dotyczce tej usugi informowanie, i konsultant
jest pracownikiem dziau sprzeday, a w celu renegocjowania umowy o wiadczenie usugi
dostpu do Internetu naley skontaktowa si z innym dziaem (konsultant podaje nr telefonu

na infolini TP), co mogo wprowadza konsumenta w bd, e oferta prezentowana jest przez
dotychczasowego operatora w ramach obowizujcej umowy;
8) szybkie i niewyrane wypowiadanie nazwy Novum S.A., co mogo wprowadza
konsumenta w bd w zakresie podmiotu, ktrego dotyczy prezentowana w czasie rozmowy
telefonicznej oferta;
9) informowanie, e Novum S.A. jest polskim operatorem, przy jednoczesnym zaznaczaniu,
i Telekomunikacja Polska S.A. lub wszyscy jej klienci zostali wykupieni przez
francuskiego operatora Orange lub, e doszo do poczenia tych podmiotw, co stanowi
informacj nieprawdziw;
10) zapewnianie, po uzyskaniu od konsumenta informacji, e korzysta on z usug
Telekomunikacji Polskiej S.A., e w zwizku z tym konsument moe skorzysta z obnienia
opaty abonamentowej, co mogo wprowadza konsumenta w bd, e prezentowana oferta
dotyczy obnienia opaty abonamentowej w ramach obowizujcej umowy zawartej przez
konsumenta z dotychczasowym operatorem;
11) niewyprowadzanie konsumenta z bdnego przewiadczenia lub utwierdzanie go w nim,
jakoby dzwonicy konsultant by pracownikiem dotychczasowego operatora;
co stanowi naruszenie art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji (j.t. Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) oraz godzi
w zbiorowe interesy konsumentw
i stwierdza zaniechanie jej stosowania z dniem 2 stycznia 2014 r.
III. Na podstawie art. 26 ust. 2 w zw. z art. 27 ust. 4 w zw. z art. 27 ust. 2 ustawy z dnia 16
lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentw (Dz. U. z 2015 r., poz. 184 ze zm.)
w zwizku z art. 3 ustawy z dnia 10 czerwca 2014 r. o zmianie ustawy o ochronie konkurencji
i konsumentw oraz ustawy Kodeks postpowania cywilnego (Dz. U. 2014 r., poz. 945), po
przeprowadzeniu postpowania w sprawie praktyk naruszajcych zbiorowe interesy
konsumentw, Prezes Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw nakada na Novum
Spka Akcyjna z siedzib w Warszawie:
1) obowizek publikacji niniejszej decyzji w caoci, na koszt Novum Spka Akcyjna,
na stronie internetowej tego przedsibiorcy (w dacie wydania niniejszej decyzji jest to
strona internetowa www.t-novum.pl), w cigu 30 (trzydziestu) dni od daty
uprawomocnienia si przedmiotowej decyzji w ten sposb, e odnonik do treci
decyzji powinien zosta umieszczony na stronie gwnej oraz utrzymywania jej na
przedmiotowej stronie internetowej przez okres 1 (jednego) miesica od daty
opublikowania na stronie internetowej;
2) obowizek publikacji pkt II sentencji niniejszej decyzji, na koszt Novum Spka
Akcyjna w czasopimie Fakt lub SuperExpress, w module obejmujcym co
najmniej 25% strony, czcionk nie mniejsz ni 11 (jedenacie) punktw, w cigu 60
(szedziesiciu) dni od daty uprawomocnienia si przedmiotowej decyzji.
IV. Na podstawie art. 106 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji
i konsumentw (j.t. Dz. U. 2015 r. poz. 184 ze zm.) w zwizku z art. 3 ustawy z dnia 10
czerwca 2014 r. o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw oraz ustawy
Kodeks postpowania cywilnego (Dz. U. z 2014 r., poz. 945), Prezes Urzdu Ochrony
3

Konkurencji i Konsumentw nakada na Novum Spka Akcyjna z siedzib w Warszawie

patn do budetu pastwa kar pienin w wysokoci:
1) 47 689 zotych (sownie: czterdzieci siedem tysicy szeset osiemdziesit dziewi
zotych) z tytuu naruszenia zakazu, o jakim mowa w art. 24 ust. 1 ustawy o ochronie
konkurencji i konsumentw w zakresie opisanym w punkcie I rozstrzygnicia niniejszej
decyzji;
2) 433 534 zotych (sownie: czterysta trzydzieci trzy tysice piset trzydzieci cztery
zote) tytuu naruszenia zakazu, o jakim mowa w art. 24 ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji
i konsumentw w zakresie opisanym w punkcie II rozstrzygnicia niniejszej decyzji;
V. Na podstawie art. 77 ust. 1 w zwizku z art. 80 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie
konkurencji i konsumentw (j.t. Dz. U. 2015 r. poz. 184) w zw. z art. 3 ustawy z dnia 10
czerwca 2014 r. o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw oraz ustawy
Kodeks postpowania cywilnego (Dz. U. z 2014 r., poz. 945), oraz na podstawie art. 263 1 i
art. 264 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postpowania administracyjnego (j.t.
Dz. U. z 2013 r., poz. 267 ze zm.) w zwizku z art. 83 ustawy o ochronie konkurencji
i konsumentw, obcia si Novum Spka Akcyjna z siedzib w Warszawie kosztami
przeprowadzonego postpowania w sprawie praktyk naruszajcych zbiorowe interesy
konsumentw oraz zobowizuje si tego przedsibiorc do zwrotu Prezesowi Urzdu
Ochrony Konkurencji i Konsumentw kosztw postpowania w kwocie 82,60 zotych
(sownie: osiemdziesit dwa zote szedziesit groszy) w terminie 14 dni od daty
uprawomocnienia si niniejszej decyzji.

Uzasadnienie
Prezes Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw na podstawie art. 48 ust. 1 i 2
pkt 2 i 5 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentw (j.t. Dz. U.
z 2015 r. poz. 184. ze zm.), dalej uokik, przeprowadzi postpowanie wyjaniajce
w sprawie wstpnego ustalenia czy Telekomunikacja Novum S.A. z siedzib w Warszawie
(obecnie Novum S.A., dalej jako Novum lub Spka) dopucia si naruszenia przepisw
uzasadniajcego wszczcie postpowania w sprawie zakazu stosowania praktyk
naruszajcych zbiorowe interesy konsumentw lub naruszenia chronionych prawem
interesw konsumentw, uzasadniajcego podjcie dziaa okrelonych w odrbnych
ustawach, w zwizku ze skadaniem konsumentom propozycji zawarcia umw o wiadczenie
usug telekomunikacyjnych oraz zawieraniem tych umw poza lokalem przedsibiorstwa lub
na odlego (sygn. akt DDK-405-43/12/AH/AB) oraz postpowanie wyjaniajce w sprawie
wstpnego ustalenia czy Novum S.A. z siedzib w Warszawie dopucia si naruszenia
przepisw uzasadniajcego wszczcie postpowania w sprawie zakazu stosowania praktyk
naruszajcych zbiorowe interesy konsumentw lub naruszenia chronionych prawem
interesw konsumentw, uzasadniajcego podjcie dziaa okrelonych w odrbnych
ustawach, w zwizku ze skadaniem konsumentom propozycji zawarcia umw o wiadczenie
usug telekomunikacyjnych w ramach modelu sprzeday wasnej oraz zawieraniem tych
umw poza lokalem przedsibiorstwa lub na odlego (sygn. akt DDK-405-72/13/AB).

Ustalenia dokonane w toku postpowa wyjaniajcych o sygn. akt DDK-40543/12/AH/AB oraz DDK-405-72/13/AB oraz zgromadzony w ich toku materia dowodowy
uzasadniay wszczcie postpowania w sprawie stosowania przez Novum praktyk
naruszajcych zbiorowe interesy konsumentw.
W dniu 31 grudnia 2013 r. Prezes Urzdu postanowi o wszczciu postpowania
w sprawie stosowania przez Novum praktyk naruszajcych zbiorowe interesy konsumentw
polegajcych na:
I. skadaniu konsumentom, w trakcie rozmw telefonicznych, propozycji zawarcia umowy
o wiadczenie usug telekomunikacyjnych, bez uprzedniej zgody konsumenta na posuenie
si telefonem w celu zoenia propozycji zawarcia umowy, co mogo narusza art. 6 ust. 3
ustawy o ochronie niektrych praw konsumentw oraz o odpowiedzialnoci za szkod
wyrzdzon przez produkt niebezpieczny (Dz. U. z 2000 r. Nr 22, poz. 271 ze zm.), dalej jako
uonpk, oraz godzi w zbiorowe interesy konsumentw;
II. przekazywaniu konsumentom w trakcie rozmw telefonicznych nieprawdziwych lub
wprowadzajcych konsumentw w bd informacji dotyczcych oferty Novum poprzez
stosowanie jednego lub kilku spord niej wymienionych zachowa:
1) informowanie konsumenta, poprzez posuenie si formu twierdzenia, zamiast formu
propozycji (np. uprzejmie informuj, i obniam panu abonament za telefon stacjonarny,
obniamy na stae wszystkim abonamenty telefoniczne, kontaktuj si z informacj, e od
nowego miesica rozliczeniowego bd zmienione opaty abonamentowe na telefony
stacjonarne), e bdzie on uiszcza nisz opat z tytuu usug telekomunikacyjnych
z jednoczesnym zastrzeeniem, e jest to proces automatyczny, do ktrego dojcia do skutku
wymagane jest wycznie podanie przez konsumenta danych osobowych oraz numeru
ewidencyjnego z faktury wystawionej przez dotychczasowego operatora, co mogo
wprowadza konsumenta w bd, e prezentowana oferta dotyczy obnienia opaty
abonamentowej w ramach obowizujcej umowy zawartej przez konsumenta
z dotychczasowym operatorem i jest przejawem jednostronnego dziaania drugiej strony
umowy;
2) uywanie sformuowa opisujcych przedmiot skadanej konsumentowi oferty jako
obnika abonamentu, aktywacja
abonamentu, dostarczenie abonamentu,
przygotowanie zamwienia na abonament wszelkie formalnoci zwizane ze zmian
abonamentu, co mogo wprowadza konsumenta w bd, e prezentowana oferta dotyczy
obnienia opaty abonamentowej lub zmiany abonamentu w ramach obowizujcej umowy
zawartej przez konsumenta z dotychczasowym operatorem;
3) zadawanie szeregu pyta dotyczcych czcej konsumenta z dotychczasowym operatorem
umowy (dugo okresu obowizywania, rodzaj cza, plan taryfowy, z ktrego konsument
obecnie korzysta), a nastpnie informowanie, e wszystko si zgadza i konsumentowi
przysuguje obnienie abonamentu, co mogo wprowadza konsumenta w bd, e
prezentowana oferta dotyczy obnienia opaty abonamentowej w ramach obowizujcej
umowy zawartej przez konsumenta z dotychczasowym operatorem;
4) wskazywanie, i pobrane od konsumenta w trakcie prowadzonej rozmowy telefonicznej
dane osobowe, w szczeglnoci numer PESEL, s prawidowe lub zgadzaj si
z informacjami znajdujcymi si w wewntrznym systemie, co mogo wprowadza

konsumenta w bd, e oferta prezentowana jest przez dotychczasowego operatora w ramach

obowizujcej umowy;
5) wskazywanie, e obnienie abonamentu jest efektem nowej procedury, co mogo
wprowadza konsumenta w bd, e prezentowana oferta dotyczy obnienia opaty
abonamentowej w ramach obowizujcej umowy zawartej przez konsumenta
z dotychczasowym operatorem;
6) czytanie konsumentowi przez konsultanta owiadczenia o rozwizaniu umowy
z dotychczasowym operatorem w sposb bardzo szybki i niezrozumiay albo czenie go
z owiadczeniami dotyczcymi wyraenia zgody na ochron danych osobowych,
a w podsumowaniu pomijanie treci tego pierwszego, co mogo wprowadza konsumenta
w bd w zakresie podmiotu, ktrego dotyczy prezentowana w czasie rozmowy telefonicznej
oferta;
7) w przypadku posiadania przez konsumenta odrbnej umowy o wiadczenie usugi dostpu
do Internetu i pytania o dostpne promocje dotyczce tej usugi informowanie, i konsultant
jest pracownikiem dziau sprzeday, a w celu renegocjowania umowy o wiadczenie usugi
dostpu do Internetu naley skontaktowa si z innym dziaem (konsultant podaje nr telefonu
na infolini TP), co mogo wprowadza konsumenta w bd, e oferta prezentowana jest przez
dotychczasowego operatora w ramach obowizujcej umowy;
8) szybkie i niewyrane wypowiadanie nazwy Novum S.A., co mogo wprowadza
konsumenta w bd w zakresie podmiotu, ktrego dotyczy prezentowana w czasie rozmowy
telefonicznej oferta;
9) informowanie, e Novum S.A. jest polskim operatorem, przy jednoczesnym zaznaczaniu,
i Telekomunikacja Polska S.A. lub wszyscy jej klienci zostali wykupieni przez
francuskiego operatora Orange lub, e doszo do poczenia tych podmiotw, co stanowi
informacj nieprawdziw;
10) zapewnianie, po uzyskaniu od konsumenta informacji, e korzysta on z usug
Telekomunikacji Polskiej S.A., e w zwizku z tym konsument moe skorzysta z obnienia
opaty abonamentowej, co mogo wprowadza konsumenta w bd, e prezentowana oferta
dotyczy obnienia opaty abonamentowej w ramach obowizujcej umowy zawartej przez
konsumenta z dotychczasowym operatorem;
11) niewyprowadzanie konsumenta z bdnego przewiadczenia lub utwierdzanie go w nim,
jakoby dzwonicy konsultant by pracownikiem dotychczasowego operatora;
co mogo narusza art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji (j.t. Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.), dalej jako uznk, oraz godzi
w zbiorowe interesy konsumentw.
Ponadto, Prezes Urzdu postanowi o zaliczeniu w poczet dowodw w niniejszym
postpowaniu okrelonych dokumentw i materiaw zgromadzonych w trakcie postpowania
wyjaniajcego o sygn. akt DDK-405-43/12/AH/AB oraz postpowania wyjaniajcego
o sygn. akt DDK-405-72/13/AB.
W celu dokonania ustale stanu faktycznego sprawy, Prezes Urzdu wzywa Spk
w toku prowadzonych postpowa do przekazania informacji i dokumentw, a take do
przekazania stanowiska w sprawie w pismach z dnia 19 wrzenia 2012 r., 14 listopada 2012
6

r., 13 marca 2013 r., 24 kwietnia 2013 r. (postpowanie wyjaniajce o sygn. akt DDK-40543/12/AH/AB), dnia 29 lipca 2013 r., 13 sierpnia 2013 r., 17 wrzenia 2013 r., 27 wrzenia
2013 r. (2 pisma), 16 padziernika 2013 r., 25 padziernika 2013 r. oraz 29 padziernika 2013
r. (postpowanie wyjaniajce o sygn. akt DDK-405-72/13/AB), 31 grudnia 2013 r., 28 marca
2014 r., 11 wrzenia 2014 r., 30 wrzenia 2014 r. , 26 listopada 2014 r., 4 lutego 2015 r., 9
czerwca 2015 r., 7 lipca 2015 r., 14 sierpnia 2015 r., 5 listopada 2015 r. oraz 16 grudnia 2015
r. (postpowanie w sprawie stosowania praktyk naruszajcych zbiorowe interesy
konsumentw o sygn. akt DDK-61-29/13/AB).
W toku prowadzonych postpowa Novum przekazaa dane informacje i dokumenty
bd przekazywaa stanowisko w sprawie w pismach z dnia 12 padziernika 2012 r., 30
listopada 2012 r., 3 kwietnia 2013 r., 9 maja 2013 r. (postpowanie wyjaniajce o sygn. akt
DDK-405-43/12/AH/AB), 8 sierpnia 2013 r., 16 sierpnia 2013 r. oraz 23 sierpnia 2013 r., 26
wrzenia 2013 r. 8 padziernika 2013, 28 padziernika 2013 r., 4 listopada 2013 r. oraz 6
listopada 2013 r. (postpowanie wyjaniajce o sygn. akt DDK-405-72/13/AB), 24 stycznia
2014 r., 7 lutego 2014 r., 14 kwietnia 2014 r., 1 padziernika 2014 r., 9 padziernika 2014 r.,
10 padziernika 2014 r., 2 grudnia 2014 r., 4 grudnia 2014 r., 29 grudnia 2014 r., 19 lutego
2014 r. oraz 31 marca 2015 r., 17 czerwca 2015 r., 23 lipca 2015 r. oraz 27 lipca 2015 r., 7
sierpnia 2015 r., 11 sierpnia 2015 r., 13 sierpnia 2015 r., 18 sierpnia 2015 r., 20 sierpnia 2015
r., 24 sierpnia 2015 r., 26 sierpnia 2015 r., 7 wrzenia 2015 r., 18 listopada 2015 r., 4 grudnia
2015 r., 14 grudnia 2015 r. oraz 21 grudnia 2015 r. (postpowanie w sprawie stosowania
praktyk naruszajcych zbiorowe interesy konsumentw o sygn. akt DDK-61-29/13/AB).
W toku postpowania w sprawie stosowania praktyk naruszajcych zbiorowe interesy
konsumentw, Spka przedstawia propozycj zobowizania w rozumieniu art. 28 uokik
w pimie z dnia 7 lutego 2014 r. Nastpnie Spka modyfikowaa przedstawion propozycj
w pismach z dnia 14 kwietnia 2014 r., 2 grudnia 2014 r., 4 grudnia 2014 r. oraz 31 marca
2015 r. Ostateczn propozycj zobowizania, ktra zastpia dotychczasowe, Spka
przedstawia w pimie z dnia 17 czerwca 2015 r.
[***]
Prezes Urzdu dokona oceny przedstawionej przez Spk propozycji zobowizania
i uzna, e nie spenia ona przesanek wydania decyzji zobowizujcej w rozumieniu art. 28
uokik. Prezes Urzdu wyraa swoje stanowisko w odniesieniu do zoonej przez Novum
propozycji zobowizania w pismach z dnia 28 marca 2014 r., 30 wrzenia 2014 r., 26
listopada 2014 r., 9 czerwca 2015 r. oraz 7 lipca 2015 r.
Spka zoya wnioski dowodowe w pismach z dnia 29 grudnia 2014 r., 13 sierpnia
2015 r., 18 sierpnia 2015 r. oraz 14 grudnia 2015 r.
Zgodnie z zasad wyraon w art. 10 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks
postpowania administracyjnego (dalej kpa) pismem z dnia 27 listopada 2015 r. Prezes
Urzdu zawiadomi Spk o zakoczeniu postpowania dowodowego, wyznaczajc termin
na zapoznanie si z aktami niniejszej sprawy. W dniu 7 grudnia 2015 r. z aktami sprawy
zapozna si penomocnik Spki.
W pimie z dnia 14 grudnia 2015 r. Novum przedstawia swoje stanowisko w sprawie
wraz z wnioskami dowodowymi. Spka zarzucia Prezesowi Urzdu dokonanie dowolnej
oceny materiau dowodowego zgromadzonego w sprawie, co w ocenie Prezesa Urzdu jest

zarzutem przedwczesnym, gdy w dopiero w decyzji koczcej postpowanie organ w sposb

kategoryczny wypowiada si o okolicznociach stanowicych podstaw rozstrzygnicia,
dokonujc ich oceny. Zgodnie bowiem z art. 107 3 kpa uzasadnienie faktyczne decyzji
powinno w szczeglnoci zawiera wskazanie faktw, ktre organ uzna za udowodnione,
dowodw, na ktrych si opar oraz przyczyn, dla ktrych innym dowodom odmwi
wiarygodnoci i mocy dowodowej. Tym samym, majc na uwadze, e w chwili formuowania
przez Spk wskazanego powyej zarzutu nie istniao rozstrzygnicie, przy ktrego
wydawaniu organ mg si dopuci naruszenia art. 233 2 Kodeksu postpowania
cywilnego, postawiony przez Spk na tym etapie postpowania zarzut naley uzna za
niedopuszczalny.
W przedmiotowym pimie Spka zgosia rwnie szereg wnioskw dowodowych.
W ocenie Prezesa Urzdu zgaszanie przez Spk wnioskw dowodowych, ktrych
merytoryczne uzasadnienie powoania wynika wprost z treci postanowienia o wszczciu
niniejszego postpowania po upywie blisko dwch lat od wszczcia postpowania, przy
jednoczesnym uwzgldnieniu okolicznoci, e w toku postpowania nie wyszy na jaw adne
nowe okolicznoci, ktre wymagayby dodatkowych ustale, naley uzna za zmierzajce do
przeduenia postpowania.
W pimie z dnia 21 grudnia 2015 r. Spka wniosa o zawieszenie prowadzonego
postpowania w sprawie praktyk naruszajcych zbiorowe interesy konsumentw do czasu
zajcia przez Prezesa Urzdu Komunikacji Elektronicznej, dalej jako Prezes UKE,
stanowiska bdcego efektem dyskusji na temat stosowania art. 172 ustawy z dnia 16 lipca
2004 r. Prawo telekomunikacyjne (j.t. Dz. U. z 2014 r., poz. 243 ze zm., dalej jako Pt),
prowadzonej z udziaem przedstawicieli rynku telekomunikacyjnego, konsumentw oraz
przedstawicieli organw administracji publicznej, w tym Prezesa Urzdu Ochrony
Konkurencji i Konsumentw. W ocenie Prezesa Urzdu ww. wniosek nie zasugiwa na
uwzgldnienie z uwagi na to, e prowadzona z przedstawicielami sektora prywatnego
wymiana pogldw, majca na celu take wyjanienie wtpliwoci zwizanych
z praktycznym stosowaniem art. 172 Pt nie stoi na przeszkodzie rwnolegemu prowadzeniu
przez organ ochrony konkurencji i konsumentw dziaa w zakresie swoich ustawowych
kompetencji majcych na celu ochron konsumentw przed praktykami naruszajcymi ich
interesy, tym bardziej, e w niniejszej sprawie w zakresie praktyki wskazanej w pkt I
rozstrzygnicia decyzji - Prezes Urzdu wypowiada si wadczo jedynie w odniesieniu do
praktyk Novum stanowicych naruszenie na gruncie art. 6 ust. 3 uonpk, nie odnoszc si do
oceny ich zgodnoci z przepisem art. 172 Pt.
Prezes Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw ustali, co nastpuje.
Novum S.A. (dawniej Telekomunikacja Novum S.A.) z siedzib w Warszawie zostaa
zarejestrowana w Rejestrze Przedsibiorcw Krajowego Rejestru Sdowego, XII Wydzia
Gospodarczy Krajowego Rejestru Sdowego prowadzonym przez Sd Rejonowy dla M. st.
Warszawy w Warszawie pod numerem 0000368094. Spka wykonuje dziaalno
telekomunikacyjn na teranie caego kraju na podstawie zawiadczenia o wpisie do rejestru
przedsibiorcw telekomunikacyjnych wydanego przez Prezesa Urzdu Komunikacji
Elektronicznej pod numerem 9324.

Novum S.A. rozpocza dziaalno na rynku usug telekomunikacyjnych pod nazw

Telekomunikacja Novum Sp. z o.o. w sierpniu 2007 r. W dniu 15 padziernika 2010 r. doszo
do zmiany formy organizacyjnej przeksztacenia Telekomunikacji Novum Sp. z o.o.
w Telekomunikacj Novum Spka Akcyjna. W styczniu 2013 r. Telekomunikacja Novum
S.A. na podstawie uzyskanej od Prezesa Urzdu Regulacji Energetyki koncesji wprowadzia
do swojej oferty rynkowej sprzeda energii elektrycznej. W dniu 28 czerwca 2013 r. Spka
zmienia nazw na Novum S.A. Od tego momentu Spka rozpocza sprzeda pakietow,
czc abonament za telefon stacjonarny i energi elektryczn.
W toku postpowania ustalono, e Spka zawieraa z konsumentami umowy
o wiadczenie usug telekomunikacyjnych w sieci stacjonarnej w oparciu o usug WLR.
Usuga WLR to usuga hurtowego dostpu do sieci Orange Polska S.A. z siedzib
w Warszawie. Spka skadaa konsumentom propozycje zawarcia umw o wiadczenie usug
telekomunikacyjnych [***] (pismo Spki z dnia 9 maja 2013 r., postpowanie wyjaniajce
o sygn. akt DDK-405-43/12/AH/AB).
Jednym z kanaw sucych komunikacji z konsumentem w celu zaprezentowania
oferty Spki byy telefoniczne rozmowy sprzedaowe. Do momentu wejcia w ycie ustawy
z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz. U. z 2014 r., poz. 827, dalej upk)
w trakcie telefonicznej rozmowy sprzedaowej konsumentowi bya skadana propozycja
zawarcia umowy o wiadczenie usug telekomunikacyjnych przez Novum, przedstawiane
byy warunki proponowanej umowy, pobierane dane identyfikujce konsumenta potrzebne do
sporzdzenia zamwienia na usug WLR skadanego przez Novum do dotychczasowego
dostawcy usug konsumenta, jak rwnie zgoda konsumenta na przetwarzanie jego danych
osobowych przez Novum. Jeeli w wyniku przeprowadzonej rozmowy konsument wyrazi
zainteresowanie ofert Spki, konsumentowi takiemu dostarczany by przez przedstawiciela
Novum komplet dokumentw skadajcych si na umow o wiadczenie usug
telekomunikacyjnych. [***] (pisma Spki z 16 sierpnia 2013 r., 26 wrzenia 2013 r., 28
padziernika 2013 r., postpowanie wyjaniajce o sygn. akt DDK-405-72/13/AB).
[***] (pismo Spki z dnia 19 lutego 2015 r.). Po zmianie przepisw regulujcych
zawieranie umw na odlego i poza lokalem przedsibiorstwa na skutek wejcia w ycie
ustawy o prawach konsumenta, rozmowa telefoniczna ma na celu wycznie umwienie
spotkania z przedstawicielem handlowym Spki (pismo Spki z dnia 31 marca 2015 r.).
[***]. (pismo Spki z dnia 27 lipca 2015 r.).
W toku postpowania ustalone zostao, e [***]. Dane dotyczce nazwy miasta
(odpowiadajce nazwom central telefonicznych), numeru kierunkowego i zakresu numeracji
udostpniane s na stronie internetowej Urzdu Komunikacji Elektronicznej. [***] (pismo
Spki z dnia 23 sierpnia 2013 r., pismo Spki z dnia 28 padziernika 2013 r., postpowanie
wyjaniajce o sygn. akt DDK-405-72/13/AB; pismo z dnia 27 lipca 2015 r.). Prezes Urzdu
ustali ponadto, i [***] (pismo Spki z dnia 8 padziernika 2013 r., postpowanie
wyjaniajce o sygn. akt DDK-405-72/13/AB; pismo Spki z dnia 27 lipca 2015 r.).
Prezes Urzdu ustali zasig terytorialny aktywnoci sprzedaowej Novum w oparciu
o uzyskany w toku prowadzonego postpowania w sprawie stosowania praktyk naruszajcych
zbiorowe interesy konsumentw materia dowodowy w postaci nagra telefonicznych
rozmw sprzedaowych oraz przekazanej przez Novum listy gmin, w ktrych Spka zawara

przynajmniej jedn umow o wiadczenie usug telekomunikacyjnych (zacznik nr 2 do

pisma Spki z dnia 19 lutego 2015 r.).
[***]. Poniej przedstawione zostao zestawienie 40 przykadowych rozmw
odbytych z konsumentami przez konsultantw call center Novum. Telefoniczne rozmowy
sprzedaowe przedstawione w tabeli zostay przekazane w odpowiedzi na wezwanie Prezesa
Urzdu z dnia 29 lipca 2013 r. do przekazania nagra telefonicznych rozmw sprzedaowych
z konsumentami przeprowadzonych w ramach modelu sprzeday wasnej w nastpujcych
dniach: 16 padziernika 2012 r., 16 listopada 2012 r., 17 grudnia 2012 r., 17 stycznia 2013 r.,
20 lutego 2013 r., 20 marca 2013 r. (postpowanie wyjaniajce o sygn. akt DDK-40572/13/AB). Zestawienie ma na celu zobrazowanie zasigu terytorialnego dziaalnoci Spki
jak wynika z tabeli telefoniczne rozmowy sprzedaowe zostay przeprowadzone
z konsumentami majcymi miejsce zamieszkania w rnych czciach Polski.
[***]
Na podstawie analizy przekazanych przez Novum skryptw telefonicznych rozmw
sprzedaowych (zaczniki do pisma Spki z dnia 26 wrzenia 2013 r., postpowanie
wyjaniajce o sygn. akt DDK-405-72/13/AB) oraz nagra tych rozmw (przekazanych przez
Spk w zaczeniu do pism z dnia 12 padziernika 2012 r., 30 listopada 2012 r., 3 kwietnia
2013 r., 9 maja 2013 r., postpowanie wyjaniajce o sygn. akt DDK-405-43/12/AH/AB, oraz
z dnia 8 sierpnia 2013 r., postpowanie wyjaniajce o sygn. akt DDK-405-72/13/AB), jak
rwnie treci stanowiska przedstawionego przez Spk w pimie z dnia 28 padziernika
2013 r. (postpowanie wyjaniajce o sygn. akt DDK-405-72/13/AB), w ktrym Spka
wskazaa, e art. 6 ust. 3 uonpk dotyczy wycznie reimu zwizanego z umowami
zawieranymi na odlego, co oznacza, e w przypadku umw zawieranych w modelu poza
lokalem przedsibiorstwa (wszystkie umowy zawarte z konsumentami, ktrych dotyczyo
wezwanie, na ktre Novum odpowiadaa pismem z dnia 28 padziernika 2013 r.) nie bya
wymagana uprzednia zgoda konsumentw na posuenie si telefonem w celu zoenia
propozycji zawarcia umowy, Prezes Urzdu ustali, i [***], jak rwnie, e pytanie takie nie
padao w praktyce przeprowadzania telefonicznych rozmw sprzedaowych.
Jako zacznik nr 1 do pisma z dnia 19 lutego 2015 r. Spka przekazaa aktualny
skrypt telefonicznej rozmowy sprzedaowej, wskazujc, e dat pocztkow jego
obowizywania jest dzie [***]. Prezes Urzdu ustali, e w jego treci znajduje si pytanie:
[***].
Spord przekazanych telefonicznych rozmw sprzedaowych wyodrbniono te, ktre
zostay przeprowadzone w ramach [***]. Wszystkie cytaty pochodzce z rozmw
sprzedaowych wykorzystane w decyzji dotycz rozmw telefonicznych przeprowadzonych
w ramach [***].
Jak ustali Prezes Urzdu schemat telefonicznej rozmowy sprzedaowej wynikajcy ze
skryptu telefonicznej rozmowy sprzedaowej przedstawia si w nastpujcy sposb.
[***] (ustalone w oparciu o tre czterech skryptw przekazanych jako zaczniki do
pisma Spki z dnia 26 wrzenia 2013 r., postpowanie wyjaniajce o sygn. akt DDK-40572/13/AB).

10

Niezalenie od powyszego, Prezes Urzdu ustali rwnie przebieg telefonicznej

rozmowy sprzedaowej w oparciu o przekazane w toku postpowania nagrania tych rozmw.
Zasadniczo schemat takiej rozmowy prezentowa si w sposb nastpujcy. Na pocztku
konsultant informowa, e dzwoni z Telekomunikacji Novum, przy czym drugi czon nazwy
Spki Novum wypowiadany by czsto w sposb bardzo szybki i niewyrany, mogcy
znaczco utrudnia jej zrozumienie (rozmowa nr 1; rozmowa nr 32). Nastpnie w wielu
przypadkach konsultant upewnia si, e rozmawia z osob bdc stron umowy
o wiadczenie usug telekomunikacyjnych na numerze KNA, pod ktry dzwoni (np.
Rozumiem, e rozmawiam z wacicielk tego telefonu. - rozmowa nr 38) bd te od razu
informowa konsumenta o celu, w jakim si z nim kontaktuje, co nastpowao w rnoraki
sposb (Kontaktuj si z pani, poniewa od 1 stycznia obniamy na stae abonamenty
telefoniczne, tylko chciaam si zapyta, czy paci pani rachunki powyej 50 z czy nisze?
rozmowa nr 22; () Uprzejmie informuj, i obniamy Pastwu abonament za telefon
stacjonarny i teraz stay abonament bdzie w kwocie tylko 35,90 ju z VAT-em. () Umow
macie pastwo na czas nieokrelony, tak? rozmowa nr 10; Uprzejmie informuj, e
obniamy Pastwu abonament za telefon stacjonarny rozmowa nr 11). W znaczcej czci
rozmw propozycja zawarcia umowy o wiadczenie usug telekomunikacyjnych z Novum
przybieraa form informacji lub stwierdzenia, e w najbliszym czasie dojdzie do obnienia
kosztw miesicznych zobowiza konsumenta z tytuu opaty abonamentowej (Chciaam
poinformowa, e bdzie obniony abonament za telefon () rozmowa nr 25; Ja dzwoni
z informacj, e od marca bdzie obniona opata abonamentowa za telefon rozmowa nr 32;
Dzwoni do Pani, poniewa z nowym okresem rozliczeniowym obniamy na stae cen
abonamentu rozmowa nr 33). Kolejne pytania zadawane przez konsultantw zmierzay do
ustalenia, czy konsument jest stron umowy zawartej na czas nieoznaczony czy te oznaczony
(jeli tak, to do kiedy umowa ta miaa obowizywa) oraz jakie koszty z tytuu tej umowy
konsument aktualnie ponosi. W trakcie rozmowy konsultant informowa rwnie, e do
skorzystania z oferty wystarczajce jest podanie numeru ewidencyjnego z faktury za usugi
telekomunikacyjne oraz numeru PESEL, przy czym przyjty przez konsultanta sposb
przekazywania tej informacji zasadniczo opiera si o dokonywanie opisu oferty
z wykorzystaniem takich sformuowa jak sporzdzenie zamwienia (rozmowa nr 13) czy
aktywacja abonamentu (rozmowa nr 12).
W prowadzonych z konsumentami rozmowach czsto pojawiao si take nawizanie
do dotychczasowego operatora i jego oferty, zobrazowane na przedstawionych poniej,
wybranych fragmentach rozmw sprzedaowych:
Call Center (dalej jako CC): () Dzwoni, eby panu abonament telefoniczny obniy ().
Pan ma obecnie umow tak ju sta, na czas nieokrelony, tak? (...)
Klient (dalej jako K): Mam teraz plan domowy tani CC: Ten 46 z pewnie, tak? ()
CC: To tutaj nastpny byby abonament 39,90 z VAT-em, gdzie jest 100 minut lub nastpny
jest 45,90, gdzie jest 180 minut (...). To z tego rachunku za telefon bdzie potrzebny numer
ewidencyjny klienta, po prawej stronie pisze faktura VAT (...) pod tym jest pana imi,
nazwisko, adres (...)
K: Wiem, e Orange ma w tej chwili promocj te na Internet (...)

11

CC: Prosz pana, Internet to jest oddzielna usuga, ja tutaj dzwoni z dziau sprzeday, chodzi
o telefon, jeli chce pan co z Internetem, to musi pan zadzwoni na 0801505505 (to numer do
kontaktu z operatorem Orange przypis Prezesa Urzdu).
(rozmowa nr 21).
CC: Prosz Pani, a przeczyta mi Pani, po lewej stronie na fakturze co pisze, sprzedawca jaki
jest?
K: Telekomunikacja Polska.
CC: No wanie, to prosz Pani, wszystko si zgadza.
K: Czyli teraz ju nie bdzie Telekomunikacji Polskiej?
CC: Tak, tylko bdzie Pani dostawaa rachunki od Telekomunikacji Novum na ten obniony
abonament.
K: Ale Telekomunikacja Polska, mnie to jako ze wzgldw patriotycznych trzymao.
CC: Prosz Pani, ja rozumiem, ale prosz Pani, nie wiem, czy pani o tym wie, ale
Telekomunikacja Polska ju jest wykupiona przez francuskiego operatora Orange, dostaa
Pani ostatnio pismo (...) a my jestemy, prosz pani, polskim operatorem Telekomunikacj
Novum i dlatego u nas pani ma gwarancj, e Pani ten abonament nie podroeje (...)
(rozmowa nr 50)
W analizowanych rozmowach pojawiay si rwnie przypadki, w ktrych konsultant
pyta, jaki podmiot jest wpisany w polu sprzedawca na fakturze, a po podaniu przez
konsumenta nazwy dotychczasowego operatora konsulat owiadcza, e podane dane s
prawidowe (np. rozmowa nr 6; rozmowa nr 7).
W dalszej czci rozmowy konsultant pobiera od konsumenta informacje dotyczce
m. in. nazwy obecnego operatora, daty zakoczenia korzystania z usug obecnego operatora,
danych z faktury za usugi telekomunikacyjne wiadczone przez dotychczasowego operatora,
takich jak: numer ewidencyjny (abonenci Orange Polska, dawniej TP S.A.), adres nabywcy
(imi, nazwisko, ulica, numer domu/lokalu, miejscowo, kod pocztowy, poczta), adres
korespondencyjny (ulica, numer domu/lokalu, miejscowo, kod pocztowy, poczta), adres
zameldowania, numer PESEL (rozmowa nr 20, 41, 47, 50). Z zebranego w toku postpowania
materiau dowodowego w postaci nagra telefonicznych rozmw sprzedaowych wynika, e
dobr taryfy by zasadniczo dokonywany przez konsultanta, a konsumentowi byo zwykle
proponowane zawarcie umowy na czas okrelony 24 miesicy.
W trakcie rozmowy sprzedaowej konsument w celu zawarcia z Novum umowy
o wiadczenie usug telekomunikacyjnych musia wyrazi zgod na nastpujce
owiadczenia:
[***] skrypt telefonicznej rozmowy sprzedaowej, zacznik do pisma Spki z dnia 26
wrzenia, postpowanie wyjaniajce o sygn. akt DDK-405-72/13/AB.
Rozmowa sprzedaowa koczya si krtkim podsumowaniem o nastpujcej treci:
[***] skrypt telefonicznej rozmowy sprzedaowej, zacznik do pisma Spki z dnia 26
wrzenia 2013 r., postpowanie wyjaniajce o sygn. akt DDK-405-72/13/AB.

12

Z nagra telefonicznych rozmw sprzedaowych wynika, e ww. owiadczenia byy

czytane przez konsultantw bardzo szybko. Jak ustali Prezes Urzdu, dochodzio take do
przypadkw czenia owiadczenia dotyczcego wyraenia zgody na przetwarzanie danych
osobowych z owiadczeniem o rozwizaniu umowy z dotychczasowym operatorem (np.
rozmowa nr 13). Istotna jest rwnie kwestia czasu prowadzonych rozmw kluczowe
informacje dotyczce zawieranej umowy znajdoway si w podsumowaniu koczcym
rozmow. Tymczasem na kocowym etapie rozmowy konsumenta cechuje obniona zdolno
do prawidowej percepcji przekazywanych mu informacji, gdy nie jest ju skupiony tak jak
na etapie pocztkowym, moe by znuony oraz dy do jak najszybszego zakoczenia
rozmowy.
Ponadto, w niektrych rozmowach sprzedaowych pojawiao si sfomuowanie
o treci:
Owiadczam, e w zwizku ze zmian dostawcy usug, rozwizuj umow abonenck
dotyczc usugi gosowej w nastpujcym trybie rozwizania umowy z zachowaniem okresu
wypowiedzenia.
(rozmowa nr 13, 51, 52)
np. [rozmowa nr 13]
CC:[***]. (bardzo niewyranie powiedziane przypis Prezesa Urzdu) [***] Owiadcza Pani
w zwizku ze zmian dostawcy usug rozwizuje pani umow abonenck dotyczc usugi
gosowej w nastpujcym trybie rozwizania umowy - z zachowaniem okresu wypowiedzenia.
Tutaj pani Barbaro chodzi o to, e po prostu pani dane nie bd nigdzie dalej przekazywane,
tak?
Owiadczenie to byo czytane w kocowym etapie rozmowy cznie z owiadczeniami
wskazanymi powyej lub bezporednio po nich, nierzadko szybko i niezrozumiale. aden
z przekazanych przez Spk skryptw telefonicznych rozmw sprzedaowych nie zawiera
owiadczenia o przedmiotowej treci.
Poniej zostaa zamieszczona tabela obrazujca, jak poszczeglne etapy telefonicznej
rozmowy sprzedaowej opisane zostay w skryptach tych rozmw przekazanych przez Spk
w toku postpowania, a jak wyglday one w przekazanych nagraniach rozmw.

Etap rozmowy
I Wstp
- przedstawienie si
- podanie celu
rozmowy

Skrypt Rozmowy sprzedaowe

[***]
Dzie dobry! Telekomunikacja Novum (sowa wypowiedziane
niewyranie przypis Prezesa Urzdu). [rozmowa nr 1]
Dobry wieczr! Dzwoni z Telekomunikacji Novum S.A. (nazwa
przedsibiorstwa wymwiona szybko przypis Prezesa Urzdu) Czy z
wacicielk telefonu rozmawiam? [rozmowa nr 37]
Telekomunikacja Novum S.A. z tej strony. (odczytane bardzo szybko
przypis Prezesa Urzdu) Rozumiem, e rozmawiam z wacicielk tego
telefonu. [rozmowa nr 38]
Kontaktuj si z pani, poniewa od 1 stycznia obniamy na stae
abonamenty telefoniczne, tylko chciaam si zapyta, czy paci pani
rachunki powyej 50 z czy nisze? [rozmowa nr 22]
Uprzejmie informuj, e obniamy Pastwu abonament za telefon
stacjonarny. [rozmowa nr 11]

13

IIa Badanie potrzeb

konsumenta

[***]

IIb Prezentacja
oferty

[***]

III Pobranie danych

od konsumenta

[***]

Chciaam poinformowa, e bdzie obniony abonament za telefon

() [rozmowa nr 25]
Dzwoni do Pani, poniewa z nowym okresem rozliczeniowym
obniamy na stae cen abonamentu. [rozmowa nr 33]
Kontaktuj si, poniewa od stycznia obniamy ju na stae kwot
abonamentu. Czy umowa jest na czas nieokrelony? [rozmowa nr 35]
Teraz tak i Pan ma obecnie umow na czas nieokrelony, prawda?
[rozmowa nr 39]
Bardzo mi mio. Prosz Pani ja dzwoni z wan informacj. Tylko
wczeniej mam krtkie pytanie czy umowa na telefon stacjonarny jest
na czas nieokrelony? [rozmowa nr 40]
Prosz Pani, dzwoni w sprawie obnienia Pani abonamentu za telefon
stacjonarny. Jaki Pani obecnie opaca abonament za telefon? [rozmowa
nr 41]
Dobrze. Pastwa rachunki obecne rozumiem, e s okoo w kwocie 50
zotych. [rozmowa nr 42]
Poniewa obecnie Pastwo pac tego abonamentu jak si nie myl
powyej 30 z, prawda? [rozmowa nr 39]
Prosz Pani mam dla Pani abonament, ktry kosztuje 34,40 i ta taryfa
zawiera 30 minut do wszystkich telefonw stacjonarnych na ca Polsk.
A pierwsze dwa miesice bo tylko jeszcze dzisiaj trwa u nas taka
promocja e pierwsze dwa miesice jest znika 50%, czyli 17,20 ten
abonament by wynosi. Chciaaby Pani tak? [rozmowa nr 40]
Yhym, to teraz abonament bdzie w kwocie 35,90 brutto z vatem i w
ramach tego abonamentu co miesic bdzie Pani otrzymywaa 70 minut
na swobodne poczenia. [rozmowa nr 43]
Dobrze, to tutaj ja chc Panu tylko powiedzie, e moe skorzysta ze
zmiany na 37,40 to ju jest brutto, co miesic do wykorzystania 70 minut
na rozmowy. Take mogyby by tasze rachunki za telefon.
[rozmowa nr 44]
Prosz Pani, wic Pani musi mi poda numer ewidencyjny klienta, ktry
znajduje si tam na tej fakturze. () Teraz poprosz Pani imi i
nazwisko, jakie widnieje tam na fakturze () Jeszcze bdzie potrzebny
mi Pani PESEL
z dowodu osobistego? Ma Pani przy sobie? () [rozmowa nr 41]
No wanie, dobrze, to teraz ja Pani powiem, co potrzebujemy. () My
wypeniamy tutaj taki formularz,
a jeli chodzi o cennik, inne kwestie, umowa itd. () Najpierw
potrzebuje tutaj dane z fakturki to jest w prawym grnym rogu
nabywca tam jest tak powiem () I jeszcze mi jest potrzebny numer
PESEL ma Pani nie wiem, w dowodzie w ksieczce ubezpieczeniowej.
[rozmowa nr 42]
I jeszcze jedna rzecz mi bdzie potrzebna PESEL
z dowodu osobistego. [rozmowa nr 43]
Jeszcze Panie Ryszardzie, z tego tytuu, e jest Pan wacicielem tego
telefonu, musz wprowadzi Pana PESEL. Zna Pan swj PESEL na
pami? [rozmowa nr 44]
CC: Przyniesie Pani rachunek do telefonu, powie mi Pani dokadnie
K: Gdzie ja musz przyj? CC: Tutaj do telefonu, do suchawki,
przyniesie mi Pani rachunek i mi Pani powie, przeczyta. K: Ale e co?
CC: Jaki jest sprzedawca i w ogle. K: Telekomunikacja Polska S.A.
sprzedawca. Ulica CC: Dobrze, tego ju Pani nie mwi, bo ju wiem.
Czy ma Pani w nawiasie co napisane, e to jest na 24M kropeczka. CC:

14

Na drugiej stronie. K: Duo tu pisze. [rozmowa nr 47]

CC: Na pierwszej stronie faktury jest pole nabywca, imi, nazwisko,
Pana adres, numer ewidencyjny klienta, zgadza si? K: Tak jest.
Powiedzie Pani? CC: Bardzo prosz. [rozmowa nr 48]
CC: W lewym grnym rogu powinno by Netia, troszeczk niej
powinno by Pana imi, nazwisko, adres
i kod pocztowy. Widzi to Pan? K: Tak, tak. [rozmowa nr 49]

IV
Doprecyzowanie
oferty*
V Owiadczenia

[***]

[***]

CC: () Prosz Pani, ja kontaktuj si, poniewa z nowym okresem

rozliczeniowym na stae ju obniamy koszty abonamentu za telefon.
Pani obecnie jest w Telekomunikacji Polskiej, zgadza si? K: Tak. CC: I
opaca Pani ten abonament za 50 z czy ten taszy ? (....) Prosz Pani, ten
abonament ju jest teraz obniony i teraz kosztuje 35 z i 90 gr brutto,
Prosz Pani i w ramach tego abonamentu teraz do wykorzystania bdzie
Pani miaa na rozmowy 70 minut, abonament ten wejdzie od czerwca,
dlatego, e bdzie to nowy okres rozliczeniowy, tylko tutaj do telefonu
wemie Pani teraz fakturk i poda mi nr ewidencyjny klienta, to ju ten
abonament bdzie obniony, dobrze? (...) Tam fakturka VAT pisze po
prawej stronie na grze, zgadza si? (...) i niej prosz Pani jest okienko
nabywca i tam s Pani dane, widzi Pani (...) i od razu pod tymi danymi
jest numer ewidencyjny klienta, to ten numer Pani mi poda, dobrze? K:
Bo tutaj ja mam jaki plan startowy 27 z 64 gr (...), to ja nie wiem, czy to
bdzie wicej, czy to bdzie mniej ... CC: Prosz Pani, a przeczyta mi
Pani, po lewej stronie na fakturze co pisze, sprzedawca jaki jest? K:
Telekomunikacja Polska CC: No wanie, to prosz Pani, wszystko si
zgadza K: Czyli teraz ju nie bdzie Telekomunikacji Polskiej? CC: Tak,
tylko bdzie Pani dostawaa rachunki od Telekomunikacji Novum na ten
obniony abonament K: Ale Telekomunikacja Polska, mnie to jako ze
wzgldw patriotycznych trzymao CC: Prosz Pani, ja rozumiem, ale
prosz Pani, nie wiem, czy pani o tym wie, ale Telekomunikacja Polska
ju jest wykupiona przez francuskiego operatora Orange, dostaa Pani
ostatnio pismo (...) a my jestemy, prosz pani, polskim operatorem
Telekomunikacj Novum i dlatego u nas pani ma gwarancj, e Pani ten
abonament nie podroeje (...) I teraz, tak jak jest na fakturce, pani imi i
nazwisko (...) Pani umow z Telekomunikacj Polsk miaa ju dawno
temu podpisan, prawda? (...) I cze ma Pani takie standardowe z
kabelkiem, prawda? K: Tak. CC: Prosz pani, dobrze, wszystko nam si
zgadza. (...) K: Novum, tak to si nazywa? (...) i siedziby to te same s ?
CC: W Warszawie mamy swoj siedzib. CC: Jeeli Pani by si nie
zgodzia, to my bymy nie mieli podstaw, eby pani obniy ten
abonament (...) K: Ale ma jeszcze takie refleksje, e skoro to jest z
urzdu zmiana tego operatora, to powinno si to wszystko sta
automatycznie. [rozmowa nr 7]
brak odniesie w nagraniach
[***] Owiadcza Pani w zwizku ze zmian dostawcy usug rozwizuje
pani umow abonenck dotyczc usugi gosowej w nastpujcym trybie
rozwizania umowy z zachowaniem okresu wypowiedzenia. Tutaj pani
Barbaro chodzi o to, e po prostu Pani dane nie bd nigdzie dalej
przekazywane, tak? [rozmowa nr 13]

15

VI Podsumowanie
rozmowy

[***]

VII Ostrzeenie
przed win-back*

[***]

[***] (nazwa "Novum" jest wypowiedziana, tak e nie sposb jej

zrozumie) z siedzib w Warszawie Klientka: Tak przez
telekomunikacj, tak. Wyraa Pani zgod na chronienie danych
osobowych, tak? [rozmowa nr 10]
[***]. (nazwa operatora, jak i cae podsumowanie odczytano niewyranie
przypis Prezesa Urzdu) [rozmowa nr 45]
[***]
[rozmowa nr 39]
[***] Take prosz czeka na telefon od naszego przedstawiciela, nasz
pracownik, rozumie Pani? Przywiezie Pani dokumenty prosz
przeczyta, sprawdzi, czy bdzie ta cena 35,90, 70 minut bezpatnych,
dwa miesice za poow ceny, bdzie si wszystko zgadzao, prosz
podpisa. Bdzie ju teraz pacia mniejsze rachunki, dlatego mniejsze,
bo bdzie Pani miaa t godzin i 10 minut na swoje rozmowy, wic jeli
bdzie Pani miaa, wykorzysta nawet te 70 minut Pani zapaci tylko i
wycznie 35,90 nic wicej, dobrze? W takim razie z mojej strony to ju
wszystko.
[rozmowa nr 46]
brak odniesie w nagraniach

Nie kady ze wskazanych w pkt II decyzji elementw telefonicznych rozmw

sprzedaowych cho skadaj si one na okrelony schemat postpowania przedsibiorcy
zosta wykorzystany we wszystkich przekazanych przez Novum telefonicznych rozmowach
sprzedaowych. Tym niemniej, analiza zebranego w sprawie materiau dowodowego
pozwolia na wyodrbnienie w zwizku ze stosowaniem przez Novum dziaa wskazanych
w pkt II ppkt 1-11 sentencji decyzji pewnego schematu postpowania.
Wskazane w pkt II ppkt 1-11 sentencji niniejszej decyzji zachowania Novum miay
miejsce przykadowo w nastpujcych telefonicznych rozmowach sprzedaowych.
Ad 1)
- rozmowa nr 1;
- rozmowa nr 2;
- rozmowa nr 3;
- rozmowa nr 4;
- rozmowa nr 5;
- rozmowa nr 6;
- rozmowa nr 7;
- rozmowa nr 8;
- rozmowa nr 9;
- rozmowa nr 10;
- rozmowa nr 11;
- rozmowa nr 12;
- rozmowa nr 13;
16

Ad 2)
- rozmowa nr 1;
- rozmowa nr 2;
- rozmowa nr 5;
- rozmowa nr 15;
- rozmowa nr 8;
- rozmowa nr 16;
- rozmowa nr 17;
- rozmowa nr 18;
- rozmowa nr 19;
- rozmowa nr 20;
- rozmowa nr 9;
- rozmowa nr 10;
- rozmowa nr 21;
- rozmowa nr 11;
- rozmowa nr 22;
- rozmowa nr 12;
- rozmowa nr 23;
- rozmowa nr 13;
Ad 3)
- rozmowa nr 1;
- rozmowa nr 8;
- rozmowa nr 15;
- rozmowa nr 16;
- rozmowa nr 19;
- rozmowa nr 20;
- rozmowa nr 21;
- rozmowa nr 22;
- rozmowa nr 13;
Ad 4)
- rozmowa nr 1;
- rozmowa nr 24;
- rozmowa nr 2;

17

- rozmowa nr 4;
- rozmowa nr 25;
- rozmowa nr 8;
- rozmowa nr 10;
- rozmowa nr 26;
- rozmowa nr 27;
Ad 5)
- rozmowa nr 17;
Ad 6)
- rozmowa nr 28;
- rozmowa nr 25;
- rozmowa nr 10;
- rozmowa nr 29;
- rozmowa nr 12;
- rozmowa nr 13;
Ad 7)
- rozmowa nr 21;
Ad 8)
- rozmowa nr 16;
- rozmowa nr 10;
- rozmowa nr 12;
- rozmowa nr 13;
Ad 9)
- rozmowa nr 7;
- rozmowa nr 15;
- rozmowa nr 30;
Ad 10)
- rozmowa nr 7;
- rozmowa nr 15;
- rozmowa nr 16;
- rozmowa nr 19;
- rozmowa nr 20;
Ad 11)

18

- rozmowa nr 1;
- rozmowa nr 31;
- rozmowa nr 2;
- rozmowa nr 5;
- rozmowa nr 21;
- rozmowa nr 11;
- rozmowa nr 23;
- rozmowa nr 14;
Na podstawie informacji przekazanych przez Spk w pimie z dnia 27 lipca 2015 r.
Prezes Urzdu ustali, e poczwszy od dnia [***] Spka rozpocza stosowanie procedury
weryfikacyjnej w opisanym poniej ksztacie.
[***]
Dla penego obrazu stanu faktycznego niniejszej sprawy istotne znaczenie maj
rwnie okolicznoci towarzyszce oferowaniu przez Spk konsumentom swoich usug,
dotyczce struktury polskiego rynku usug telekomunikacyjnych oraz zachodzcych na nim
zmian. W marcu 2012 r. podmiot posiadajcy najwikszy udzia na tym rynku
(Telekomunikacja Polska S.A., dalej TP S.A.) zapowiedzia przeprowadzenie rebrandingu
swojej marki, polegajcego na zastpieniu w komunikacji handlowej nazwy Telekomunikacja
Polska mark Orange. W dniach 29.03.201215.04.2012 r. zostaa przeprowadzona
w rodkach masowego przekazu kampania informacyjna na temat rebrandingu. Ponadto, do
abonentw korzystajcych z usug stacjonarnych wiadczonych przez TP S.A. wysane
zostay listy informujce o zbliajcym si rebrandingu oraz wyjaniajce konsekwencje
planowanych zmian bezporednio dla klientw. Dalsze informacje o przeprowadzanym
procesie byy doczane do korespondencji z klientami, w postaci tzw. insertw (wkadek do
faktur), a w dniu rebrandingu (tj. 16. kwietnia 2012 r.) zostay take zamieszczone na stronie
www.orange.pl [pismo TP S.A. (obecnie Orange Polska S.A.) z dnia 18 padziernika 2013 r.,
postpowanie wyjaniajce o sygn. akt DDK-405-43/12/AH/AB].
Rebranding nie oznacza przy tym ani zmiany nazwy Spki, ani te poczenia
Telekomunikacji Polskiej S.A. z Polsk Telefoni Komrkow Centertel Sp. z o.o. (dalej
PTK Centertel) oferujc usugi pod mark Orange od 2005 r. W czasie dokonywania
rebrandingu TP S.A. oraz PTK Centertel pozostaway niezalenymi podmiotami prawnymi,
zmianie nie ulegy rwnie nazwy prawne obu spek. Istota przeprowadzonego procesu
polegaa na tym, e poczwszy od dnia 16 kwietnia 2012 r. obsuga klientw TP S.A.
odbywaa si pod mark Orange, przy czym zmiana marki nie miaa wpywu na nazewnictwo
usug telekomunikacyjnych zakupionych przed dniem 16 kwietnia 2012 r., z ktrych
korzystali dotychczasowi abonenci TP S.A. Rwnie nazwy tych produktw pozostay bez
zmian. W szczeglnoci, zmiana marki nie oznaczaa koniecznoci aneksowania
dotychczasowych umw ani wprowadzania zmian do obowizujcych regulaminw. Warunki
wszystkich usug telekomunikacyjnych ju zakupionych przez klientw nie ulegy zmianie
w zwizku z rebrandingiem.

19

Do poczenia Telekomunikacji Polskiej S.A. i Polskiej Telefonii Komrkowej

Centertel Sp. z o.o. pod nazw Orange Polska S.A. doszo dopiero w dniu 31 grudnia 2013 r.
poprzez przeniesienie caego majtku PTK Centertel na TP S.A. Rwnie i w tym przypadku
nie pocigao to za sob koniecznoci aneksowania umw.
Prezes Urzdu ustali, e przychd osignity przez Spk w roku rozliczeniowym
poprzedzajcym rok naoenia kary (rok 2014) wynis [***] (zeznanie podatkowe Novum
za rok 2014 zoone jako zacznik nr 1 do pisma Spki z dnia 27 lipca 2015 r.).
Przychd z dziaalnoci telekomunikacyjnej osignity przez Spk wynis [***],
w tym z tytuu sprzeday usug telekomunikacyjnych opartych na usudze WLR [***]
(pismo Spki z dnia 27 lipca 2015 r.).
Opisany wyej stan faktyczny zosta ustalony przez Prezesa Urzdu po odmowie
uwzgldnienia wniosku Spki zawartego w pimie z dnia 29 grudnia 2014 r. o
dopuszczenie i przeprowadzenie nastpujcych dowodw:
1) dowodu z przesuchania w charakterze wiadka prokurenta Spki [***] na
okoliczno:
(i) braku praktyki polegajcej na nieuzyskiwaniu zgody na przedstawienie oferty
w trakcie rozmowy telefonicznej;
(ii) braku praktyk polegajcych na moliwoci wprowadzenia konsumentw w bd co
do podejmowanych czynnoci w zakresie zawarcia umowy z Novum;
(iii) zasigu terytorialnego w zakresie sprzeday usug Novum oraz
(iv) podjtych przez Novum dziaa w przypadku stwierdzenia jakichkolwiek
nieprawidowoci w zakresie procesu sprzedaowego;
2) dowodu z zezna wiadka Kierownika Dziau Utrzymania Klienta Spki [***] na
okoliczno:
(i) braku praktyki polegajcej na nieuzyskiwaniu zgody na przedstawienie oferty
w trakcie rozmowy telefonicznej;
(ii) braku praktyk polegajcych na moliwoci wprowadzenia konsumentw w bd co
do podejmowanych czynnoci w zakresie zawarcia umowy z Novum;
(iii) zasigu terytorialnego w zakresie sprzeday usug Novum oraz
(iv) podjtych przez Novum dziaa w przypadku stwierdzenia jakichkolwiek
nieprawidowoci w zakresie procesu sprzedaowego;
3) dowodu z zezna wiadkw konsultantw Biura Obsugi Klientw Spki [***] na
okoliczno:
(i) braku praktyki polegajcej na nieuzyskiwaniu zgody na przedstawienie oferty
w trakcie rozmowy telefonicznej;
(ii) braku praktyk polegajcych na moliwoci wprowadzenia konsumentw w bd co
do podejmowanych czynnoci w zakresie zawarcia umowy z Novum;
(iii) zasigu terytorialnego w zakresie sprzeday usug Novum oraz

20

(iv) podjtych przez Novum dziaa w przypadku stwierdzenia jakichkolwiek

nieprawidowoci w zakresie procesu sprzedaowego;
Prowadzc postpowanie dowodowe, Prezes Urzdu stosuje przepisy uokik przy
uwzgldnieniu regulacji zawartej w art. 84 uokik, stosownie do ktrej w postpowaniach
toczcych si przed Prezesem Urzdu, w sprawach dotyczcych dowodw nieuregulowanych
w ustawie o ochronie konkurencji i konsumentw, stosuje si odpowiednio art. 227-315
Kodeksu postpowania cywilnego (j.t. Dz. U. z 2014 r., poz. 101 ze zm.), dalej jako kpc.
Tym samym, Prezes Urzdu jest zobligowany do odpowiedniego stosowania w prowadzonym
postpowaniu dowodowym art. 227 kpc, zgodnie z ktrym przedmiotem dowodu s fakty
majce dla rozstrzygnicia sprawy istotne znaczenie. Obowizek odpowiedniego stosowania
przepisw kpc przekada si na konieczno zachowania ich podstawowego celu przy
jednoczesnym uwzgldnieniu odrbnoci postpowania administracyjnego.
Prezes Urzdu oceni wag faktw, ktre miay zosta dowiedzione za pomoc
zaproponowanych przez Spk rodkw dowodowych, oraz celowo przeprowadzenia ww.
dowodw dla wykazania wskazanych okolicznoci. W ocenie Prezesa Urzdu, okolicznoci
objte przytoczonymi powyej wnioskami dowodowymi jakkolwiek mogce mie
znaczenie dla rozstrzygnicia w przedmiotowej sprawie - zostay ju ustalone przez Prezesa
Urzdu na podstawie zebranego w sprawie materiau, ktry stanowi informacje, dokumenty
oraz nagrania telefonicznych rozmw sprzedaowych przekazane przez Spk w odpowiedzi
na wezwania kierowane do niej w toku postpowania. Fakt braku uzyskiwania przez Spk
zgody na przedstawienie oferty w trakcie rozmowy telefonicznej zosta ustalony w oparciu
o przekazane przez Spk w toku postpowania skrypty telefonicznych rozmw
sprzedaowych, stanowisko Spki przedstawione w pimie z dnia 28 padziernika 2013 r.
oraz nagrania telefonicznych rozmw sprzedaowych. W odniesieniu do wniosku
o przeprowadzenie dowodu z zezna wiadkw konsultantw Biura Obsugi Klientw
Spki, wskaza naley w szczeglnoci, e w zgromadzonym w toku postpowania materiale
dowodowym znajduj si liczne nagrania telefonicznych rozmw sprzedaowych
prowadzonych przez konsultantw Biura Obsugi Klientw Novum. Prezes Urzdu ustali
zatem okoliczno przekazywania przez Novum konsumentom informacji mogcych
wprowadza ich w bd na podstawie bezporedniego materiau dowodowego w postaci
nagra rozmw sprzedaowych. Podejmowane przez Novum dziaania w przypadku
stwierdzenia nieprawidowoci zwizanych z procesem sprzedaowym zostay udowodnione
w oparciu o obszerne wyjanienia zoone przez Spk w toku postpowania. Z kolei dane
dotyczce zasigu terytorialnego w zakresie sprzeday usug Novum zostay ustalone w
oparciu o przekazane nagrania rozmw sprzedaowych (na ich podstawie przygotowana
zostaa tabela zamieszczona powyej) oraz informacje pochodzce od samej Spki (m.in.
lista gmin, w ktrych Novum zawara co najmniej jedn umow o wiadczenie usug
telekomunikacyjnych).
Biorc pod uwag obszerno i szczegowo informacji oraz dokumentw
przekazanych przez Spk w toku postpowania, zgaszanie przez Spk wnioskw
dowodowych dotyczcych okolicznoci ustalonych na postawie uprzednio przekazanych
materiaw mona ocenia jako zmierzajce do przeduenia postpowania.
W pimie z dnia 13 sierpnia 2015 r. Novum zoya wniosek o przeprowadzenie
dowodu z decyzji Prezesa UKE, nr DKE-WPP-621-1/11(135) z dnia 30 stycznia 2012 r. na

21

okoliczno braku podstaw do uznania, i Novum wprowadzaa klientw w bd co do

przedsibiorcy, z ktrym klienci zawierali umowy o wiadczenie usug telekomunikacyjnych.
Niezalenie od powyszego, Novum wniosa rwnie o wystpienie przez Prezesa
Urzdu do Prezesa UKE o przekazanie akt postpowania administracyjnego poprzedzajcego
wydanie ww. decyzji i przeprowadzenie dowodu z tych akt na okoliczno wskazan
powyej.
Prezes Urzdu uzna, e przeprowadzenie wnioskowanych przez Spk dowodw jest
irrelewantne dla ustalenia stanu faktycznego sprawy i wydania rozstrzygnicia koczcego
postpowanie z uwagi na to, e rodek dowodowy w postaci decyzji administracyjnej Prezesa
UKE i akt postpowania poprzedzajcego jej wydanie jest irrelewantny dla dokonania oceny
prawidowoci zachowa Novum zgodnie z przedmiotem niniejszego postpowania, ktrym
byo dokonanie oceny, czy Spka dopucia si stosowania praktyki naruszajcej zbiorowe
interesy konsumentw. Okoliczno, e Prezes UKE jako regulator rynku
telekomunikacyjnego i organ uprawniony do kontroli przestrzegania przepisw Pt, prowadzi
postpowanie administracyjne w stosunku do Spki, ktre nastpnie umorzy, nie wyklucza
moliwoci prowadzenia weryfikacji w zakresie respektowania przez Spk regulacji
dotyczcej ochrony praw konsumentw.
W ocenie Prezesa Urzdu nie wystpuje sygnalizowana przez Spk kwestia
tosamoci dziaa prowadzonych wzgldem Novum przez dwa rne organy
administracyjne.
Po pierwsze, podstaw prawn prowadzonego przez Prezesa UKE postpowania by
art. 209 ust. 1 pkt 4 Pt, zgodnie z ktrym, kto narusza obowizki informacyjne w stosunku do
uytkownikw kocowych podlega karze pieninej, tymczasem podstaw prawn
prowadzenia postpowania poprzedzajcego wydanie niniejszej decyzji by art. 24 uokik
zakazujcy stosowania praktyk naruszajcych zbiorowe interesy konsumentw. Sama Spka
zreszt [co wynika z treci przekazanej jako zacznik do pisma Spki z dnia 13 sierpnia
2015 r. decyzji Prezesa UKE dnia 30 stycznia 2012 r. nr DKE-WPP-621-1/11(135)] w toku
postpowania przed Prezesem UKE wskazywaa, i zdaniem Novum, wprowadzania osb
podpisujcych umow o wiadczenie usug telekomunikacyjnych w bd co do nazwy
przedsibiorcy, z ktrym zawieraj umow, nie mona zakwalifikowa jako naruszenia
obowizkw informacyjnych.
Po drugie, abstrahujc od wskazanego powyej odmiennego zakresu kompetencji
posiadanych przez oba organy, jak rwnie odmiennych podstaw prawnych prowadzonych
postpowa, ktre to okolicznoci s zasadnicz podstaw braku moliwoci zaistnienia
tosamoci prowadzonych dziaa, istotny jest rwnie fakt, e decyzja o umorzeniu
prowadzonego przez Prezesa UKE postpowania dotyczya naruszenia obowizkw
informacyjnych w stosunku do uytkownikw kocowych polegajcego m. in. na
wprowadzaniu osb podpisujcych umow o wiadczenie usug telekomunikacyjnych w bd
co do nazwy przedsibiorcy, z ktrym zawieraj umow, co oznacza, e zakres dziaa
kwestionowanych w tym postpowaniu by zasadniczo wszy od zakresu wprowadzajcych
w bd dziaa lub zaniecha Spki, ktre dotyczyy przekazywania konsumentom w trakcie
rozmw telefonicznych nieprawdziwych lub wprowadzajcych w bd informacji
dotyczcych oferty Novum (pkt II rozstrzygnicia decyzji). Ponadto, jak wynika z analizy
treci decyzji Prezesa UKE, dotyczya ona zachowa Spki w rnych kanaach sprzeday
22

(w tym sprzeday partnerskiej), za praktyki naruszajce zbiorowe interesy konsumentw

wskazane w niniejszej decyzji dotycz wycznie kanau sprzeday wasnej Novum.
Na marginesie tylko odnoszc si do wniosku Spki o przeprowadzenie dowodu
z caoci akt administracyjnych poprzedzajcych wydanie decyzji przez Prezesa UKE
podkrelenia wymaga, e zgodnie z orzecznictwem Sdu Najwyszego, strona moe zgosi
dowd z dokumentu znajdujcego si w aktach innej sprawy, przy czym obowizana jest
okreli, o jaki konkretnie dokument chodzi, w aktach jakiej sprawy si znajduje i na ktrej
karcie tych akt oraz wskaza fakty podlegajce udowodnieniu przy pomocy tego konkretnego
dowodu (postanowienie Sdu Najwyszego z dnia 20 lutego 2013 r., sygn. akt III CSK 6/13,
Legalis).
Niezalenie do powyszego, naley ponownie wskaza, e okoliczno przekazywania
konsumentom przez Novum nieprawdziwych lub wprowadzajcych w bd informacji zostaa
ustalona w oparciu o nagrania telefonicznych rozmw sprzedaowych, ktre znajduj si
w materiale dowodowym zgromadzonym w toku postpowania poprzedzajcego wydanie
niniejszej decyzji.
W pimie z dnia 18 sierpnia 2015 r. Novum zoya wnioski o przeprowadzenie
nastpujcych dowodw:
1) dowodu z zezna wiadka [***] (Dyrektora Wykonawczego w Novum) na
okoliczno nadzoru nad prowadzonymi rozmowami przedkontraktowymi,
dziaaniami w celu zapewnienia prawidowoci procesu sprzedaowego [***];
2) dowodu z przesuchania w charakterze wiadka [***] (Specjalisty do spraw
konsumenckich w Novum) na okoliczno poziomu satysfakcji konsumentw
korzystajcych z usug Novum;
3) dowodu z zezna wiadkw [***] (Dyrektora Departamentu Obsugi Klienta w
Novum) oraz [***] (Specjalisty do spraw konsumenckich w Novum) na
okoliczno uwzgldniania skarg zwizanych z procesem sprzedaowym, jeli
weryfikacja okazaa si negatywna;
4) dowodu z zezna wiadkw [***] (Dyrektora Departamentu Obsugi Klienta w
Novum) oraz [***] (Specjalisty do spraw konsumenckich w Novum) na
okoliczno [***];
5) dowodu z zezna wiadka [***] (Dyrektora Departamentu Obsugi Klienta w
Novum) na okoliczno skadania zawiadomie o popenieniu przestpstw;
6) dowodu z zezna wiadka [***] (Dyrektora Wykonawczego Novum) na
okoliczno monitorowania prawidowoci procesu sprzedaowego [***] oraz
konsekwencji negatywnych weryfikacji.
Ponadto, jako zacznik do pisma z dnia 18 sierpnia 2015 r. Spka przekazaa raport
BADANIE SATYSFAKCJI KLIENTA. WYNIKI 2013 oraz dodatkowo jeeli Prezes
UOKiK miaby wtpliwoci co do treci raportu, wniosa o przesuchanie w charakterze
wiadka [***] (Kierownika Dziau Kampanii Telefonicznych), ktra bya wspautork
raportu, na okoliczno przyjtej metody przeprowadzania badania oraz jego wynikw.

23

W ocenie Prezesa Urzdu przeprowadzenie dowodw z zezna wiadkw, o ktrych

mowa w pkt 1-6 powyej, byo irrelewantne dla wydania rozstrzygnicia w przedmiotowej
sprawie. Po pierwsze, przedmiotem badania w prowadzonym postpowaniu nie by poziom
satysfakcji konsumentw korzystajcych z usug Novum, skadanie przez Spk
zawiadomie o podejrzeniu popenienia przestpstwa, uwzgldnianie skarg konsumenckich
czy wprowadzanie wewntrznych programw majcych na celu ochron okrelonej grupy
konsumentw. Podkrelenia wymaga przy tym fakt, e nastpcze dziaania podejmowane
przez Spk s niezalene wzgldem narusze wystpujcych na etapie telefonicznej
rozmowy sprzedaowej, co jest przedmiotem praktyk kwestionowanych w niniejszej decyzji.
Po drugie, informacje, na ktrych okoliczno zostay powoane ww. wnioski dowodowe
w zakresie prowadzenia przez Spk weryfikacji prawidowoci prowadzonych dziaa
sprzedaowych zostay przez Prezesa Urzdu ustalone w oparciu o tre pism skadanych
przez Spk w toku postpowania (na co zreszt wskazaa sama Spka str. 3 pisma z dnia
18 sierpnia 2015 r.). Jednoczenie naley wskaza, e w zakresie, w jakim przedmiotowe
wnioski dotycz sprzeday realizowanej [***] s one irrelewantne dla rozstrzygnicia
niniejszej sprawy, gdy praktyki naruszajce zbiorowe interesy konsumentw wskazane
w niniejszej decyzji dotycz wycznie [***] Novum.
Prezes Urzdu zway, co nastpuje.

I. Naruszenie interesu publicznego

Stosownie do art. 1 ust. 1 uokik ochrona interesw przedsibiorcw i konsumentw
podejmowana w ramach dziaa Prezesa Urzdu jest prowadzona w interesie publicznym.
Naruszenie interesu publicznego stanowi podstaw do rozstrzygnicia przez Prezesa Urzdu
sprawy w oparciu o przepisy ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw. Interes publiczny
zostaje naruszony w szczeglnoci wwczas, gdy okrelonymi dziaaniami przedsibiorcy
dotknity jest szerszy krg uczestnikw rynku, wzgldnie, gdy wywouj one na rynku
niekorzystne zjawiska, powodujc zaburzenia w jego prawidowym funkcjonowaniu (por.
wyrok Sdu Antymonopolowego z dnia 24 padziernika 1991 r., sygn. akt XVII Amr 8/90).
W ocenie Prezesa Urzdu, rozpatrywana sprawa ma charakter publiczny, gdy wie si
z ochron praw potencjalnie nieograniczonej liczby konsumentw korzystajcych z usug
telefonii stacjonarnej wiadczonych przez innego ni Novum przedsibiorc
telekomunikacyjnego, ktrzy mogli by naraeni na skutki bezprawnych praktyk stosowanych
przez Spk. Interes publiczny przejawia si take w postaci zbiorowego interesu
konsumentw. Z uwagi na to, e w niniejszej sprawie ma miejsce naruszenie przez Spk
interesu publicznego, moliwe jest poddanie kwestionowanych dziaa Spki dalszej ocenie
w wietle przepisw uokik, pod ktem stosowania przez Spk praktyk naruszajcych
zbiorowe interesy konsumentw.
II. Ocena dziaa Novum w aspekcie zarzutw stosowania praktyk naruszajcych
zbiorowe interesy konsumentw
Art. 24 ust. 2 uokik stanowi, i przez praktyk naruszajc zbiorowe interesy
konsumentw rozumie si godzce w nie bezprawne dziaanie przedsibiorcy. Za konsumenta
w rozumieniu uokik uwaa si osob fizyczn dokonujc z przedsibiorc czynnoci prawnej

24

niezwizanej bezporednio z jej dziaalnoci gospodarcz lub zawodow (art. 221 ustawy
z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, j.t. Dz. U. z 2014 r., poz. 121 ze zm. w zw. z art.
4 pkt 12 uokik). Zbiorowe interesy konsumentw podlegaj ochronie przed dziaaniami
przedsibiorcw, ktre s sprzeczne z prawem, tj. przepisami okrelonych aktw prawnych
oraz zasadami wspycia spoecznego i dobrymi obyczajami. W zwizku
z powyszym, dla uznania dziaania za niezgodne z zawartym w uokik zakazem stosowania
praktyk naruszajcych zbiorowe interesy konsumentw naley wykaza, i spenione zostay
kumulatywnie trzy nastpujce przesanki:
- kwestionowane dziaanie jest dziaaniem przedsibiorcy;
- dziaanie to jest bezprawne;
- dziaanie to godzi w zbiorowy interes konsumentw.
Status przedsibiorcy
Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentw zawiera legaln definicj
przedsibiorcy. Zgodnie z jej art. 4 pkt 1 w zw. z art. 3 ustawy z dnia 10 czerwca 2014 r.
o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw oraz ustawy Kodeks postpowania
cywilnego (Dz. U. z 2014 r., poz. 945), pod pojciem tym naley rozumie przedsibiorc
w rozumieniu przepisw ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie dziaalnoci gospodarczej
(j.t. Dz. U. z 2015 r., poz. 584 ze zm.), rwnie jako: usdg oraz: a) osob fizyczn, osob
prawn, a take jednostk organizacyjn niemajc osobowoci prawnej, ktrej ustawa
przyznaje zdolno prawn, organizujc lub wiadczc usugi o charakterze uytecznoci
publicznej, ktre nie s dziaalnoci gospodarcz w rozumieniu przepisw o dziaalnoci
gospodarczej, b) osob fizyczn wykonujc zawd we wasnym imieniu i na wasny
rachunek lub prowadzc dziaalno w ramach wykonywania takiego zawodu, d) zwizek
przedsibiorcw w rozumieniu pkt 2, z wyczeniem przepisw dotyczcych koncentracji
[trzeci czon definicji przedsibiorcy zawartej w art. 4 pkt 1 lit. c) znajduje zastosowanie
wycznie w postpowaniach w sprawach koncentracji]. Natomiast w myl art. 4 ust. 1 usdg,
przedsibiorc jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebdca osob
prawn, ktrej odrbna ustawa przyznaje zdolno prawn wykonujca we wasnym
imieniu dziaalno gospodarcz. Waciw dla przedsibiorcy dziaalnoci gospodarcz jest
zarobkowa dziaalno wytwrcza, budowlana, handlowa, usugowa oraz poszukiwanie,
rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze z, a take dziaalno zawodowa, wykonywana
w sposb zorganizowany i cigy (art. 2 usdg).
Novum S.A. z siedzib w Warszawie jest przedsibiorc wpisanym do Rejestru
Przedsibiorcw Krajowego Rejestru Sdowego. Spka prowadzi we wasnym imieniu
dziaalno gospodarcz polegajc na wiadczeniu usug telekomunikacyjnych na obszarze
caego kraju. Nie ulega zatem wtpliwoci, i posiada status przedsibiorcy w rozumieniu
powoywanego powyej art. 4 pkt 1 uokik. Tym samym, Spka przy wykonywaniu
dziaalnoci gospodarczej podlega rygorom okrelonym w uokik i jej dziaania mog by
poddane ocenie w aspekcie naruszenia zakazu stosowania praktyk naruszajcych zbiorowe
interesy konsumentw.
Bezprawno dziaania
Bezprawno tradycyjnie ujmowana jest jako sprzeczno z obowizujcym
porzdkiem prawnym. Bezprawno jest kategori obiektywn. Rozwaenia przy ocenie
25

bezprawnoci wymaga zatem kwestia, czy zachowanie przedsibiorcy byo zgodne, czy te
niezgodne z obowizujcymi zasadami porzdku prawnego. rdem tych zasad s normy
prawa powszechnie obowizujcego, a take zakazy i nakazy wynikajce z zasad wspycia
spoecznego i dobrych obyczajw (wyrok Sdu Okrgowego w Warszawie Sdu Ochrony
Konkurencji i Konsumentw z dnia 13 listopada 2007 r., sygn. akt XVII AmA 45/07). Dla
stwierdzenia bezprawnoci dziaania przedsibiorcy bez znaczenia pozostaje strona
podmiotowa czynu, a zatem wina sprawcy.
Bezprawno dziaa przedsibiorcy w odniesieniu do zarzutu okrelonego w pkt
I rozstrzygnicia decyzji
Zakaz kontaktowania si przez przedsibiorc z konsumentem w celu przedstawienia
swojej oferty handlowej bez uzyskania jego uprzedniej zgody na takie dziaanie
w ustawodawstwie europejskim zosta wprowadzony dyrektyw 2002/58/WE Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 12 lipca 2002 r. dotyczc przetwarzania danych osobowych
i ochrony prywatnoci w sektorze cznoci elektronicznej (Dz. Urz. UE L 201 z 31.7.2002, s.
37), dalej jako dyrektywa o prywatnoci i cznoci elektronicznej. Zgodnie z art. 13 ww.
dyrektywy:
1. Uywanie automatycznych systemw wywoujcych i systemw cznoci bez ludzkiej
ingerencji (automatyczne urzdzenia wywoujce), faksw lub poczty elektronicznej do celw
marketingu bezporedniego moe by dozwolone jedynie wobec abonentw lub uytkownikw,
ktrzy uprzednio wyrazili na to zgod.
2. Niezalenie od przepisw ust. 1, w przypadku gdy osoba fizyczna lub prawna otrzymuje od
swoich klientw szczegowe elektroniczne dane kontaktowe dotyczce kontaktu z nimi za
pomoc poczty elektronicznej, w kontekcie sprzeday produktu lub usugi, zgodnie
z dyrektyw 95/46/WE, ta sama osoba fizyczna lub prawna moe uywa tych szczegowych
elektronicznych danych kontaktowych na potrzeby marketingu bezporedniego swoich
wasnych podobnych produktw lub usug, pod warunkiem e klienci zostali jasno i wyranie
poinformowani o moliwoci sprzeciwienia si, w prosty i wolny od opat sposb, takiemu
wykorzystywaniu elektronicznych danych kontaktowych w chwili ich pobierania oraz przy
kadej okazji otrzymywania wiadomoci, w przypadku klientw, ktrzy pocztkowo nie
sprzeciwili si takiemu wykorzystywaniu.
3. Pastwa czonkowskie podejmuj odpowiednie rodki w celu zapewnienia, aby
niezamwione komunikaty do celw marketingu bezporedniego, w przypadkach innych ni
okrelone w ust. 1 i 2, nie byy dozwolone bez zgody abonentw lub uytkownikw bd
w odniesieniu do abonentw lub uytkownikw, ktrzy nie ycz sobie otrzymywania tego
typu komunikatw, przy czym wybr midzy tymi opcjami zostaje ustalony przez przepisy
krajowe, z uwzgldnieniem faktu, e obie te opcje musz by dla abonenta lub uytkownika
bezpatne.
Do dnia 25 grudnia 2014 r., tj. do chwili wejcia w ycie ustawy o prawach
konsumenta przepisem implementujcym do krajowego porzdku prawnego art. 13 ust. 3
dyrektywy o prywatnoci i cznoci elektronicznej by art. 6 ust. 3 uonpk, stanowicy, e:
Posuenie si telefonem, wizjofonem, telefaksem, poczt elektroniczn, automatycznym
urzdzeniem wywoujcym lub innym rodkiem komunikacji elektronicznej w celu zoenia
propozycji zawarcia umowy moe nastpi wycznie za uprzedni zgod konsumenta.

26

Zgodnie z art. 52 ust. 1 upk ustawa o ochronie niektrych praw konsumentw oraz
o odpowiedzialnoci za szkod wyrzdzon przez produkt niebezpieczny stracia moc
z chwil wejcia w ycie tej pierwszej, tj. z dniem 25 grudnia 2014 r. Jednoczenie w ustawie
o prawach konsumenta brak jest przepisu o treci i zakresie zastosowania analogicznym do
art. 6 ust. 3 uonpk, gdzie sformuowany zostaby wymg uzyskiwania uprzedniej zgody
konsumenta na posuenie si rodkiem porozumiewania si na odlego w celu zoenia
propozycji zawarcia umowy. Dla uniknicia sytuacji, w ktrej w polskim porzdku prawnym
brak byoby przepisu obligujcego przedsibiorc do uzyskania zgody konsumenta na ww.
dziaanie, ustawodawca zdecydowa si na znowelizowanie art. 172 Pt poprzez uzupenienie
go o regulacj dotyczc kocowych urzdze telekomunikacyjnych.
W obecnym stanie prawnym przyj naley, e art. 13 dyrektywy o prywatnoci
i cznoci elektronicznej jest transponowany do krajowego porzdku prawnego za pomoc
przepisw dwch rnych ustaw.
W zakresie automatycznych urzdze wywoujcych oraz telekomunikacyjnych
urzdze kocowych (art. 13 ust. 1 i 3 dyrektywy), a zatem m. in. sytuacji mieszczcych si
w stanie faktycznym lecym u podstaw praktyki wskazanej w pkt I rozstrzygnicia decyzji,
implementacj dyrektywy jest art. 172 Pt, ktry stanowi:
1. Zakazane jest uywanie telekomunikacyjnych urzdze kocowych i automatycznych
systemw wywoujcych dla celw marketingu bezporedniego, chyba e abonent lub
uytkownik kocowy uprzednio wyrazi na to zgod.
2. Przepis ust. 1 nie narusza zakazw i ogranicze dotyczcych przesania niezamwionej
informacji handlowej wynikajcej z odrbnych ustaw,
3. Uywanie rodkw, o ktrych mowa w ust. 1, dla celw marketingu bezporedniego nie
moe odbywa si na koszt konsumenta.
Art. 13 ust. 1 dyrektywy o prywatnoci i cznoci elektronicznej dotyczy przede
wszystkim tzw. IVR (Interactive Voice Response), a wic przypadkw, w ktrych poczenie
telefoniczne do abonenta jest wykonywane przez automat, a abonent po odebraniu poczenia
syszy uprzednio nagrany i odtwarzany komunikat gosowy. W zakresie poczty elektronicznej
oraz faksw (art. 13 ust. 1 i 2 dyrektywy) implementacj jest art. 10 ustawy z dnia 18 lipca
2002 r. o wiadczeniu usug drog elektroniczn (j.t. Dz. U. z 2013 r., poz. 1422) stanowicy
w ust. 1 i 2, e:
1. Zakazane jest przesyanie niezamwionej informacji handlowej skierowanej do
oznaczonego odbiorcy bdcego osob fizyczn za pomoc rodkw komunikacji
elektronicznej, w szczeglnoci poczty elektronicznej.
2. Informacj handlow uwaa si za zamwion, jeeli odbiorca wyrazi zgod na
otrzymywanie takiej informacji, w szczeglnoci udostpni w tym celu identyfikujcy go
adres elektroniczny.
Na podstawie zebranego w postpowaniu poprzedzajcym wydanie niniejszej decyzji
materiau dowodowego Prezes Urzdu ustali, e Spka nie uzyskiwaa uprzedniej zgody
konsumentw na posuenie si telefonem w celu zoenia propozycji zawarcia umowy
o wiadczenie usug telekomunikacyjnych, co wypenia przesanki okrelone w art. 6 ust. 3
uonpk warunkujce uznanie, e doszo do naruszenia dyspozycji ww. przepisu. Po pierwsze,

27

Spka posugiwaa si telefonem, a zatem jednym z urzdze wymienionych w hipotezie art.

6 ust. 3 uonpk. Po drugie, wykorzystanie tego urzdzenia nastpowao w celu zoenia
propozycji zawarcia umowy o wiadczenie usug telekomunikacyjnych przez Novum. Po
trzecie wreszcie, brak byo uprzedniej zgody konsumenta na takie dziaanie.
Jednoczenie bdna jest argumentacja Spki przedstawiona w pimie z dnia 28
padziernika 2013 r. (postpowanie wyjaniajce o sygn. akt DDK-405-72/13/AB), zgodnie
z ktr art. 6 ust. 3 uonpk dotyczy wycznie umw zawieranych na odlego, z uwagi na to,
e znajduje si w rozdziale II tej ustawy zatytuowanym Umowy zawierane na odlego.
W ocenie Prezesa Urzdu przedstawione przez Spk stanowisko jest przejawem bdnej
wykadni zawajcej zakres zastosowania ww. przepisu wbrew jego literalnemu brzmieniu.
Przedmiotem normy zawartej w art. 6 uonpk jest bowiem kada sytuacja faktyczna, w ktrej
przedsibiorca posuguje si jednym ze rodkw komunikacji wymienionych w tym przepisie
w celu zoenia konsumentowi propozycji zawarcia umowy. Kluczowe znaczenie powinno
mie zatem brzmienie przepisu, ktry odnosi si do wykorzystywania konkretnych rodkw
komunikowania si w celu zoenia konsumentowi propozycji zawarcia umowy, nie za
systematyka aktu prawnego.
Tym samym, naley uzna, e praktyka Spki opisana w pkt I rozstrzygnicia decyzji
stanowia naruszenie przepisu art. 6 ust. 3 uonpk, majc tym samym charakter bezprawny.
Bezprawno dziaa przedsibiorcy w odniesieniu do zarzutu okrelonego w pkt
II rozstrzygnicia decyzji
Czyny nieuczciwej konkurencji
Art. 24 ust. 2 pkt 3 uokik wskazuje, e przez praktyk naruszajc zbiorowe interesy
konsumentw rozumie si godzce w nie bezprawne dziaanie przedsibiorcy,
w szczeglnoci nieuczciwe praktyki rynkowe lub czyny nieuczciwej konkurencji. Tym
samym, przepis ten odnosi pojcie bezprawnoci midzy innymi do czynw nieuczciwej
konkurencji. Przez zawarte we wskazanej powyej definicji pojcie czyny nieuczciwej
konkurencji naley rozumie praktyki opisane w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji. Jeeli zatem zachodzi przypadek, w ktrym czyn nieuczciwej konkurencji godzi
jednoczenie w zbiorowe interesy konsumentw, to takie dziaanie w wietle obowizujcej
regulacji moe zosta uznane za praktyk naruszajc zbiorowe interesy konsumentw.
Praktyka, o ktrej mowa w pkt II rozstrzygnicia decyzji dotyczy naruszenia art. 3 ust.
1 uznk. Przepis ten wskazuje, e czynem nieuczciwej konkurencji jest dziaanie sprzeczne
z prawem lub dobrymi obyczajami, jeeli zagraa lub narusza interes innego przedsibiorcy
lub klienta. Pod pojciem klienta naley rwnie rozumie konsumenta w rozumieniu
ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw (por. wyrok Sdu Okrgowego w Warszawie Sdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw z dnia 20 lutego 2007 r., sygn. akt XVII AmA
95/07).
Art. 3 ust. 2 uznk wymienia szereg czynw nieuczciwej konkurencji, opisanych
nastpnie szczegowo w rozdziale 2 uznk. Wyliczenie to jest przykadowe i nie ma
charakteru wyczerpujcego, gdy nie jest moliwe ustalenie wyczerpujcej i zamknitej listy
czynw nieuczciwej konkurencji (J. Szwaja (red.), Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji. Komentarz, Warszawa 2006, s. 135). Tym samym, brak stypizowania
w rozdziale 2 uznk danego dziaania przedsibiorcy jako czynu nieuczciwej konkurencji nie

28

przesdza ostatecznie o sposobie zakwalifikowania tej dziaalnoci w wietle regulacji uznk.

W sytuacji, gdy nie jest moliwe zakwalifikowanie okrelonego dziaania jako jednego z tzw.
nazwanych czynw nieuczciwej konkurencji, naley na podstawie przewidzianej w art. 3
uznk klauzuli generalnej, jako uniwersalnego zakazu nieuczciwej konkurencji, dokona oceny
tego dziaania w wietle przesanek przewidzianych w tym przepisie (wyrok Sdu
Apelacyjnego w odzi z dnia 31 lipca 1995 r., sygn. akt I ACr 308/95). Tym samym, brak jest
jakichkolwiek przeszkd do zakwalifikowania jako czyn nieuczciwej konkurencji dziaania
lub zaniechania bdcego naruszeniem oglnej normy art. 3 ust. 1 uznk.
W ocenie Prezesa Urzdu praktyka Novum opisana w pkt II rozstrzygnicia decyzji
polegajca na przekazywaniu konsumentom w trakcie rozmw telefonicznych
nieprawdziwych lub wprowadzajcych konsumentw w bd informacji dotyczcych oferty
Novum poprzez stosowanie jednego lub kilku spord zachowa wymienionych w pkt II ppkt
1-11 sentencji decyzji stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu art. 3 ust. 1 uznk.
Dobre obyczaje
Dokonujc oceny dziaa Spki pod ktem spenienia przesanek wskazanych w art. 3
ust. 1 uznk, Prezes Urzdu przeanalizowa zarzucane Novum praktyki w wietle klauzuli
generalnej dobrych obyczajw rozumianych jako szczeglna umiejtno, staranno
zawodowa, uczciwo dziaania oraz dobra wiara. Dobre obyczaje to swego rodzaju
wskazwki postpowania, ktre obiektywnie istniej w przekonaniu etycznym spoeczestwa,
a za miar tych wymaga etycznych bierze si przecitny poziom moralny waciwy
godziwemu yciu zarobkowemu i gospodarczemu (A. Krauss, F. Zoll, Polska ustawa o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Komentarz, Pozna 1929, s. 171).
Dobre obyczaje pozostaj klauzul generaln, ktra podlega konkretyzacji na gruncie
danego stanu faktycznego. W odniesieniu do praktyki opisanej w pkt II rozstrzygnicia
decyzji oznacza to, e dziaania Spki oceniane bd na gruncie dobrych obyczajw w relacji
przedsibiorca (Novum)-konsument. Zgodnie z pogldem doktryny, sprzeczne z dobrymi
obyczajami s dziaania, ktre zmierzaj do niedoinformowania, dezorientacji, wywoania
bdnego przekonania u klienta, wykorzystania jego niewiedzy lub naiwnoci (...) czyli takie
dziaanie, ktre potocznie okrelone jest jako nieuczciwe, nierzetelne, odbiegajce in minus
od przyjtych standardw postpowania [K. Pietrzykowski (red.), Kodeks cywilny.
Komentarz, Warszawa 2002 r., s. 804]. W stosunkach z konsumentami dobry obyczaj
powinien wyraa si we waciwym informowaniu o przysugujcych uprawnieniach,
niewykorzystywaniu pozycji profesjonalisty i rzetelnym traktowaniu partnerw umw.
W takich stosunkach szczeglne znaczenie maj te oceny zachowa podmiotw w wietle
dobrych obyczajw, ktre odwouj si do takich wartoci jak: szacunek wobec partnera,
uczciwo, szczero, zaufanie, lojalno, rzetelno i fachowo [A. Olejniczak, Komentarz
do art. 385 (1) kodeksu cywilnego, pkt 10 [w:] A. Kidyba (red.), Kodeks cywilny. Komentarz.
Tom III. Zobowizania cz oglna, LEX 2010].
Naruszenie dobrych obyczajw
Na Novum, jako na podmiocie profesjonalnie dziaajcym na polskim rynku usug
telekomunikacyjnych, ciy obowizek prowadzenia dziaalnoci gospodarczej
z uwzgldnieniem starannoci zawodowej, jakiej oczekuje si od uczciwego kupca. Jako
kryterium starannoci zawodowej przyjmuje si zatem uczciwo obrotu. Staranno t naley

29

wiza z konkretn dziaalnoci gospodarcz wykonywan przez przedsibiorc, ktrego

praktyki s przedmiotem analizy. W niniejszym stanie faktycznym bdzie to zatem staranno
zawodowa, jak powinien wykazywa dostawca usug telekomunikacyjnych-operator
alternatywny prbujcy nakoni dotychczasowych abonentw swoich konkurentw do
rezygnacji z ich usug i skorzystania z jego oferty w tym przypadku zawarcia umowy
o wiadczenie usug telekomunikacyjnych.
Na swojej stronie internetowej (www.t-novum.pl) Spka wskazuje, e1:
W codziennej pracy Novum S.A. kieruje si nastpujcymi wartociami:

uczciwo biznesowa wobec pracownikw i klientw podejmujemy zgodne z etyk

dziaania oraz promujemy najkorzystniejsze dla jednostki rozwizania biznesowe,

innowacyjno rozwiza nieustajco poszukujemy nowych oraz doskonalimy ju

istniejce produkty, dc do optymalnego dostosowania ich do potrzeb klientw,

wysoka kultura organizacyjna i jasno okrelone zasady wsppracy dbamy

o pozytywne relacje ze wsppracownikami, klientami oraz partnerami biznesowymi,
kierujc si przejrzystym kodeksem dziaa.

Zasadne jest zaoenie, e skoro Spka publicznie deklaruje stosowanie okrelonych

standardw w prowadzonej dziaalnoci, s to standardy, ktrych stosowania w praktyce
mona od niej oczekiwa i pod ktem ktrych mona dokonywa oceny jej dziaalnoci.
Na gruncie niniejszej sprawy za dobry obyczaj naley wic uzna zasad lojalnego
zachowania przedsibiorcy skadajcego konsumentowi propozycj zawarcia umowy
o wiadczenie usug telekomunikacyjnych w sieci stacjonarnej w trakcie telefonicznej
rozmowy sprzedaowej. Zasada ta powinna znajdowa swoje odzwierciedlenie w prawie
konsumenta-abonenta do uzyskania rzetelnej, jasnej i precyzyjnej informacji na temat
przedsibiorcy kontaktujcego si w celu zawarcia umowy, tj. co najmniej uzyskania
informacji, e jest to inny podmiot ni dotychczasowy dostawca usug telekomunikacyjnych,
prawie do bycia poinformowanym o ksztacie oferty, w szczeglnoci o tym, e dotyczy ona
zmiany operatora i zawarcia nowej umowy o wiadczenie usug telekomunikacyjnych, nie za
modyfikacji warunkw umowy z dotychczasowym dostawc. Informacje przekazywane
konsumentowi-abonentowi powinny rwnie uwzgldnia realia konkretnego rynku, na
ktrym przedsibiorca-proponent dziaa.
Przekazywane przez Spk konsumentom informacje, a take sposb ich
przekazywania, nie speniaj ww. wymogw rzetelnoci, jasnoci i precyzyjnoci. Za
sprzeczne z dobrymi obyczajami na gruncie stanu faktycznego lecego u podstaw praktyki
wskazanej w pkt II rozstrzygnicia decyzji, naley uzna dziaania Novum polegajce na
przekazywaniu w trakcie telefonicznych rozmw sprzedaowych:
- informacji mogcych wprowadza konsumenta w bd, e prezentowana oferta dotyczy
obnienia opaty abonamentowej w ramach obowizujcej umowy zawartej przez konsumenta
z dotychczasowym operatorem (pkt II ppkt 3, 5, 10 rozstrzygnicia decyzji);
- informacji mogcych wprowadza konsumenta w bd, e prezentowana oferta dotyczy
obnienia opaty abonamentowej w ramach obowizujcej umowy zawartej przez konsumenta
1

Dostp na dzie 17 grudnia 2015 r.

30

z dotychczasowym operatorem i jest przejawem jednostronnego dziaania drugiej strony

umowy (pkt II ppkt 1 rozstrzygnicia decyzji);
- informacji mogcych wprowadza konsumenta w bd, e prezentowana oferta dotyczy
obnienia opaty abonamentowej lub zmiany abonamentu w ramach obowizujcej umowy
zawartej przez konsumenta z dotychczasowym operatorem (pkt II ppkt 2 rozstrzygnicia
decyzji);
- informacji mogcych wprowadza konsumenta w bd, e oferta prezentowana jest przez
dotychczasowego operatora w ramach obowizujcej umowy (pkt II ppkt 4, 7 rozstrzygnicia
decyzji);
- sposobie przekazywania okrelonych informacji mogcym wprowadza konsumenta w bd
w zakresie podmiotu, ktrego dotyczy prezentowana w czasie rozmowy telefonicznej oferta
(pkt II ppkt 6, 8, 11 rozstrzygnicia decyzji);
- informacji nieprawdziwych (pkt II ppkt 9 rozstrzygnicia decyzji ).
Wszystkie wskazane powyej zachowania Spki dotycz takiego sposobu prezentacji
informacji dotyczcych oferty Novum w trakcie prowadzonych telefonicznych rozmw
sprzedaowych, i konsument mg zosta wprowadzony w bd, e przekazywane mu
informacje dotycz obowizujcej umowy o wiadczenie usug telekomunikacyjnych
z dotychczasowym operatorem, a nie za jak miao to miejsce w rzeczywistoci zawarcia
nowej umowy z zupenie innym przedsibiorc, ktra skutkuje rozwizaniem umowy
z podmiotem dotychczas wiadczcym usugi. W oparciu o przekazywane konsumentowi
w trakcie ww. rozmw informacje, konsument mg zosta wprowadzony w bd zarwno co
do tosamoci przedsibiorcy, jak i przedmiotu prezentowanej oferty. Konsument mg zatem
pozostawa w bdnym przekonaniu, e oferentem jest jego dotychczasowy operator.
W konsekwencji na gruncie ustalonego stanu faktycznego dziaania Novum polegajce
na:
- stosowaniu formuy twierdzenia zamiast formuy propozycji przy prezentowaniu
oferty Spki (np. uprzejmie informuj, ze obniam panu abonament za telefon
stacjonarny);
- uywaniu sformuowa opisujcych przedmiot skadanej konsumentowi oferty jako
obnika abonamentu lub w sposb analogiczny sugerujcy, e zakres oferty dotyczy
wycznie obnienia kosztw opacanego abonamentu w ramach umowy z dotychczasowym
operatorem;
- informowaniu, ze dane dotyczce umowy abonenta zgadzaj si i przysuguje mu
obnienie abonamentu (po uprzednim zadaniu szeregu pyta dotyczcych czcej
konsumenta z dotychczasowym operatorem umowy);
- wskazywaniu na prawidowo lub zgodno danych pobranych od konsumenta
w trakcie telefonicznej rozmowy sprzedaowej z danymi znajdujcymi si w wewntrznym
systemie;
- wskazywaniu, e obnienie abonamentu jest efektem nowej procedury;
- czytaniu konsumentowi przez konsultanta owiadczenia o rozwizaniu umowy
z dotychczasowym operatorem w sposb bardzo szybki i niezrozumiay albo czenie go

31

z owiadczeniami dotyczcymi wyraenia zgody na

a w podsumowaniu pomijaniu treci tego pierwszego;

ochron

danych

osobowych,

- w przypadku posiadania przez konsumenta odrbnej umowy o wiadczenie usugi

dostpu do Internetu i pytania o dostpne promocje dotyczce tej usugi informowaniu, i
konsultant jest pracownikiem dziau sprzeday, a w celu renegocjowania umowy
o wiadczenie usugi dostpu do Internetu naley skontaktowa si z innym dziaem
(konsultant podaje nr telefonu na infolini TP);
- szybkim i niewyranym wypowiadaniu nazwy Novum S.A;
- informowaniu, e Novum S.A. jest polskim operatorem, przy jednoczesnym
zaznaczaniu, i Telekomunikacja Polska S.A. lub wszyscy jej klienci zostali wykupieni
przez francuskiego operatora Orange lub, e doszo do poczenia tych podmiotw;
- zapewnianiu, po uzyskaniu od konsumenta informacji, e korzysta on z usug
Telekomunikacji Polskiej S.A., e w zwizku z tym konsument moe skorzysta z obnienia
opaty abonamentowej;
- niewyprowadzaniu konsumenta z bdnego przewiadczenia lub utwierdzanie go
w nim, jakoby dzwonicy konsultant by pracownikiem dotychczasowego operatora;
naleao uzna za dziaania sprzeczne z dobrymi obyczajami, w szczeglnoci z okrelonym
powyej standardem lojalnego i uczciwego wzgldem konsumentw zachowania
przedsibiorcy-operatora alternatywnego skadajcego konsumentowi propozycj zmiany
dotychczasowego dostawcy usug telekomunikacyjnych.
Zagroenie lub naruszenie interesu konsumenta
Art. 3 ust. 1 uznk odsya rwnie do przesanki zagroenia lub naruszenia interesu
innego przedsibiorcy lub klienta. Za klienta naley uwaa konsumenta
w rozumieniu uokik (por. wnioski wynikajce z wyroku Sdu Okrgowego w Warszawie Sdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw z dnia 20 lutego 2007 r., sygn. akt XVII AmA
95/07). Interesy konsumenta mona rozpatrywa zarwno w ekonomicznym, jak
i pozaekonomicznym wymiarze. Pozaekonomiczny wymiar poszanowania interesw
konsumenta przejawia si w braku naraenia go na niewygod, strat czasu, naruszenie
prywatnoci, naruszenie prawa do uczciwego traktowania w relacjach z przedsibiorcami.
W ocenie Prezesa Urzdu, zasadne jest mimo i uznk nie odwouje si wprost do
profilu przecitnego konsumenta odniesienie praktyki stosowanej przez Spk do takiego
wanie modelowego konsumenta danego rodzaju usug. Przeprowadzenie testu przecitnego
konsumenta w sprawach z zakresu nieuczciwej konkurencji uzasadni naley zastosowaniem
tego modelu w licznych orzeczeniach Trybunau Sprawiedliwoci Unii Europejskiej [por. J.
Szwaja (red.), Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Komentarz, Warszawa 2000, s.
29, pkt 25a i wskazane tam orzecznictwo]..W tym zakresie oprze si naley na definicji
zawartej w ustawie z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziaaniu nieuczciwym praktykom
rynkowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 171, poz. 1206 ze zm.), dalej jako upnpr, jak rwnie na
orzecznictwie sdw polskich i Trybunau Sprawiedliwoci Unii Europejskiej. Przyjcie
kryterium naruszenia (zagroenia) interesu przecitnego konsumenta jest w niniejszej sprawie
pomocne dla obiektywnej oceny dziaa podejmowanych przez Novum. Mowa tu o ocenie,
w jakim stopniu zakwestionowana praktyka tego przedsibiorcy moga wpyn negatywnie

32

na przecitnego odbiorc usug telekomunikacyjnych, z ktrym Spka skontaktowaa si

w celu przedstawienia swojej oferty i jak takie dziaanie mogo naruszy jego interes.
Model przecitnego konsumenta
Zgodnie z art. 2 pkt 8 upnpr, przez przecitnego konsumenta rozumie si konsumenta,
ktry jest dostatecznie dobrze poinformowany, uwany i ostrony. Jest to uczestnik rynku
majcy prawo do uzyskiwania od przedsibiorcy rzetelnych informacji dotyczcych np.
stosunku zobowizaniowego (umowy) czcego go z przedsibiorc, przekazywanych
w sposb niewprowadzajcy w bd. Oceny tej powinno dokonywa si z uwzgldnieniem
czynnikw spoecznych, kulturowych, jzykowych i przynalenoci danego konsumenta do
szczeglnej grupy konsumentw, przez ktr rozumie si dajc si jednoznacznie
zidentyfikowa grup konsumentw, szczeglnie podatn na oddziaywanie praktyki
rynkowej lub na produkt, ktrego praktyka rynkowa dotyczy, ze wzgldu na szczeglne
cechy, takie jak wiek, niepenosprawno fizyczna czy umysowa.
Wskazanie na cechy takie jak dostateczne poinformowanie, uwaga oraz ostrono
okrela pewien zesp cech konsumenta jego przecitno polegajc na tym, e
z jednej strony mona wymaga od niego pewnego stopnia wiedzy i orientacji
w rzeczywistoci, lecz z drugiej strony nie mona uzna, e jego wiedza jest kompletna
i profesjonalna. Od przecitnego konsumenta usug telefonii stacjonarnej oczekiwa wic
mona, e prawidowo i rzetelnie poinformowany przez przedsibiorc o ksztacie skadanej
mu oferty dotyczcej wiadczenia usug telekomunikacyjnych, przed przyjciem
przedstawionej podczas rozmowy telefonicznej propozycji zawarcia nowej umowy
o wiadczenie usug telekomunikacyjnych w sieci stacjonarnej z operatorem alternatywnym
przeanalizuje istotne warunki proponowanej umowy, w szczeglnoci okres jej trwania,
wysoko miesicznego zobowizania z tytuu opaty abonamentowej, jak rwnie bdzie
mia na wzgldzie okoliczno, e rozwizanie zawartej z dotychczasowym dostawc na czas
okrelony umowy przed upywem okresu jej obowizywania moe pociga za sob
konieczno poniesienia nakadw finansowych (tj. zwrotu ulgi udzielonej przez
dotychczasowego operatora).
Przy ocenie stopnia przecitnoci konsumenta na gruncie praktyki wskazanej w pkt
II rozstrzygnicia decyzji zasadne byo uwzgldnienie specyfiki rynku usug telefonii
stacjonarnej, w szczeglnoci okolicznoci, e usugi tego typu ciesz si wiksz
popularnoci w gronie osb starszych przyzwyczajonych do korzystania od wielu lat z usug
tego samego dostawcy ni modszych odbiorcw, czsto w ogle nie posiadajcych telefonu
stacjonarnego. Potwierdzaj to rwnie przekazane przez Spk w toku postpowania
informacje, stosownie do ktrych, w okresie [***] w zakresie usugi WLR Spka zawara
[***] umw z osobami powyej 75 roku, co stanowi ok. [***] % wszystkich umw
zawartych w tym okresie. Rwnie ze sporzdzonego na zlecenie Prezesa Urzdu
Komunikacji Elektronicznej raportu Rynek usug telekomunikacyjnych w Polsce w 2013 r.
raport
z
badania
klientw
indywidualnych
(dostpny
pod
adresem:
http://www.uke.gov.pl/files/?id_plik=14746) wynika, e z telefonii stacjonarnej czciej
korzystaj osoby w wieku 60 lat i wicej (50%), emeryci i rencici (47%)2. Jak wskazuje si
w raporcie, gwnymi czynnikami wyboru operatora telefonii stacjonarnej s atrakcyjno
2

dostp z dnia 17 grudnia 2015 r.

33

cenowa oferty oraz atrakcyjno promocji i rabatw, co rwnie zostao uwzgldnione na

etapie dokonywania oceny dziaa Spki pod ktem spenienia przesanki bezprawnoci, a w
szczeglnoci ustalania stopnia przecitnoci konsumenta dotknitego praktyk Spki, o
ktrej mowa w pkt II rozstrzygnicia decyzji. Skoro bowiem oferta Novum jak
udowodniono powyej - bya konsumentom przedstawiania w sposb sugerujcy, e jest to
modyfikacja warunkw umowy z dotychczasowym operatorem polegajca na obnieniu
opaty abonamentowej, a jednoczenie to atrakcyjno cenowa oferty przedsibiorcy jest
czynnikiem majcym najistotniejsze znaczenie przy podejmowaniu przez konsumenta decyzji
dotyczcej umowy o wiadczenie usug telefonii stacjonarnej, to zasadne jest przyjcie, i
przecitny konsument by w tym przypadku szczeglnie wyczulony na przekazywane mu
informacje dotyczce ceny oferowanej usugi. To te wanie informacje mogy w znaczcy
sposb zwikszy podatno konsumentw na praktyk Spki, o ktrej mowa w pkt II
rozstrzygnicia decyzji.
Ocena dziaa Novum pod ktem zagroenia lub naruszenia interesu konsumenta
Interes konsumentw naley rozumie jako interes prawny (a nie faktyczny), a wic
uznany przez ustawodawc na zasugujcy na ochron i zabezpieczenie. W literaturze
przedmiotu zwraca si uwag, i okrelenie staego czy zamknitego katalogu interesw
konsumentw nie jest moliwe, ani te zasadne (M. Szydo, Publicznoprawna ochrona
zbiorowych interesw konsumentw, Monitor Prawniczy 2004, nr 17, s. 791).
W przedmiotowym stanie faktycznym naley stwierdzi, i opisana praktyka Spki
naruszya interesy konsumentw zarwno ekonomiczne (o wymiarze majtkowym), jak
i pozaekonomiczne rozumiane jako prawo konsumentw do uczestniczenia w przejrzystych
i niezakconych przez przedsibiorc warunkach rynkowych, zapewniajcych konsumentom
dokonywanie transakcji handlowych z przedsibiorcami przy cakowitym zrozumieniu
rzeczywistego sensu ekonomicznego i prawnego dokonywanych czynnoci na etapie
przedkontraktowym oraz w czasie zawierania i wykonywania umowy. W ramach ochrony
interesu pozaekonomicznego w orzecznictwie wskazuje si, e naley uwzgldnia
niewygod organizacyjn, mitrg, strat czasu, nierzetelno traktowania, wprowadzenie
w bd, a take naruszenie prywatnoci wskutek nieuczciwych dziaa przedsibiorcw
(wyrok Sdu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 9 lutego 2011 r., sygn. akt VI ACa 694/10).
Majc na wzgldzie takie wartoci jak zaufanie w obrocie gospodarczym i swoboda
decydowania o wyborze zarwno przedsibiorcy, z ktrym konsument chce zawrze umow,
jak i samej usugi i jej zakresu, czy wreszcie prawo do bycia rzetelnie traktowanym przez
kontrahenta, Prezes Urzdu oceni, e Novum naduya zaufania konsumentw, ktrym
proponowane byo zawarcie umowy o wiadczenie usug telekomunikacyjnych przez Spk.
Spka, przekazujc konsumentom w trakcie telefonicznych rozmw sprzedaowych
nieprawdziwe lub wprowadzajce w bd informacje o swojej ofercie poprzez stosowanie
jednego lub kilku spord zachowa wymienionych w ppkt 1-11 pkt II rozstrzygnicia
decyzji, godzia w interesy konsumentw tak o wymiarze ekonomicznym, jak i
pozaekonomicznym.
Zgromadzony w toku postpowania materia dowodowy wskazuje, e konsumentowi
nie komunikowano w sposb jasny i jednoznaczny, e obnienie stawki abonamentu pociga
za sob konieczno rozwizania umowy z dotychczasowym operatorem i zmiany

34

dotychczasowego dostawcy usug. Tym samym, dziaanie Spki narazio konsumentw bd

na konieczno ponoszenia opat z tytuu rozwizania umowy z dotychczasowym dostawc
usug, bd w przypadku, gdy konsument orientowa si, e na skutek skorzystania
z proponowanego przez Spk obnienia abonamentu zawar now umow, ktrej nie
chcia, i rezygnowa z usug Novum koniecznoci uiszczenia na rzecz Novum tzw. opaty
wyrwnawczej (naruszenie interesw konsumentw o charakterze ekonomicznym) stosownie
do regulacji art. 57 ust. 6 Pt.3Nie jest rwnie wykluczone, e konsument mg zosta
obciony obydwiema opatami, o ktrych mowa powyej - najpierw opat wyrwnawcz na
rzecz dotychczasowego operatora, a nastpnie opat wyrwnawcz na rzecz Novum.
Z kolei naruszenie interesw konsumentw o charakterze pozaekonomicznym
przejawiao si w niniejszej sprawie przede wszystkim w uniemoliwieniu, a co najmniej
utrudnieniu konsumentowi podjcia wiadomej decyzji ekonomicznej dotyczcej zakoczenia
stosunku umownego z dotychczasowym dostawc usug telekomunikacyjnych i zawarcia
nowej umowy ze Spk. Skutek ten spowodowany by dziaaniami lub zaniechaniami
Novum w trakcie telefonicznej rozmowy sprzedaowej, co obrazuj przedstawione poniej
fragmenty takich rozmw:
1) telefoniczna rozmowa sprzedaowa (rozmowa nr 34)
00:40 minuta rozmowy CC: Kontaktuj si, aby poinformowa, e z dniem 1 lutego dla
staych klientw Telekomunikacji Polskiej przygotowane s obniki abonamentu. ()
K: Jak my naleymy nie do telekomunikacji, ale do NOMU.
CC: No to ja dzwoni z Telekomunikacji Novum.
K: Aha.
CC: No wanie.
13:08 K: Bo Pani wspominaa Novum to jest to samo co NOM czy nie?
CC: Prosz Pana, to s te same cza, ten sam telefon () Pan dziaa na tych samych
czach.
K: Ale rachunek bdzie z Novum a nie z NOM?
CC: Dokadnie, ale z tasz opat.
K: Aha.
2) Telefoniczna rozmowa sprzedaowa (rozmowa nr 35)
00:40 CC: Kontaktuj si, poniewa od stycznia obniamy ju na stae kwot abonamentu.
Czy umowa jest na czas nieokrelony?
K: Ale to ta sama umowa co bya? () Ja miaam na ten najniszy? ()
Zgodnie z art. 57 ust. 6 Pt 6. w przypadku zawarcia umowy o wiadczenie usug telekomunikacyjnych, w tym
o zapewnienie przyczenia do publicznej sieci telekomunikacyjnej, zwizanego z ulg przyznan abonentowi,
wysoko roszczenia z tytuu jednostronnego rozwizania umowy przez abonenta lub przez dostawc usug
z winy abonenta przed upywem terminu, na jaki umowa zostaa zawarta, nie moe przekroczy wartoci ulgi
przyznanej abonentowi pomniejszonej o proporcjonaln jej warto za okres od dnia zawarcia umowy do dnia jej
rozwizania. Roszczenie nie przysuguje w przypadku rozwizania przez konsumenta umowy przed
rozpoczciem wiadczenia usug, chyba e przedmiotem ulgi jest telekomunikacyjne urzdzenie kocowe.
3

35

CC: Abonament socjalny zosta zlikwidowany. Teraz jest podstawowy ()

3) Telefoniczna rozmowa sprzedaowa (rozmowa nr 32)
00:06 CC: Telekomunikacja Novum S.A. (niewyrane odczytanie nazwy przedsibiorcy
przypis Prezesa Urzdu). Ja dzwoni z informacj, e od marca bdzie obniona opata
abonamentowa za telefon. Obecnie posiada Pan umow na czas nieokrelony?
K: Ale ja jestem w Orange?
CC: Ja wiem, e Pan jest w Orange, my z Orange mamy podpisan umow i dziaamy na tych
samych czach i dlatego moemy obnia abonamenty.
4) Telefoniczna rozmowa sprzedaowa (rozmowa nr 36)
00:17 CC: I tak od kwietnia nastpi zmiana abonamentu. To jest nowy okres rozliczeniowy.
Abonament za kwiecie wyniesie tylko 1,23 z (...).
K: Mamy tutaj wtpliwoci. Wolaabym tego nie robi przez telefon.
CC: Ju wszystko wyjaniam. () Sporzdzimy po prostu wniosek o wprowadzenie obniki.
5) Telefoniczna rozmowa sprzedaowa (rozmowa nr 5)
00:15 CC: Kontaktuj si, gdy wraz z nowym okresem rozliczeniowym obniamy koszty Pani
abonamentu za telefon stacjonarny.
K: Ale ja nie skorzystam.
CC: Ale to jest obnika dla wszystkich. () Dla kadego abonamentu przypisana jest obnika,
wic on i tak bdzie obniony.
CC: Obnika bdzie miaa miejsca ju za listopad.
K: Ale obnika za abonament?
CC: Nasza firma abonament obnia.
Jak wynika z przytoczonych powyej oraz we wczeniejszej czci niniejszej decyzji
fragmentw telefonicznych rozmw sprzedaowych, Spka naruszaa pozaekonomiczne
interesy konsumentw w zakresie prawa do uzyskania rzetelnej, prawdziwej i penej
informacji poprzez sugerowanie, e przedmiotem prezentowanej konsumentowi oferty jest
obnienie opaty abonamentowej w ramach dotychczasowej umowy o wiadczenie usug
telekomunikacyjnych, nie za jak miao to miejsce w rzeczywistoci zawarcie nowej
umowy z konkurencyjnym dostawc, jakim jest Novum. Osigniciu tego celu suyo wiele
zachowa szczegowo opisanych w pkt II ppkt 1-11 rozstrzygnicia decyzji.
Przecitny konsument, ktry uzyskuje na pocztku rozmowy informacj, e
przysuguje mu obnienie abonamentu lub e abonament bdzie obniony od nastpnego
miesica [czsto informacja ta bya opatrywana stwierdzeniem, e przysuguje ona wszystkim
klientom Telekomunikacji Polskiej np. Kontaktuj si, aby poinformowa, e z dniem 1
lutego dla staych klientw Telekomunikacji Polskiej przygotowane s obniki abonamentu.
(), telefoniczna rozmowa sprzedaowa (rozmowa nr 34)], a ktremu nastpnie wskazuje
si, e jedyn czynnoci faktyczn, jaka musi zosta dokonana w celu skorzystania
z obnienia jest pobranie danych z faktury za usugi telekomunikacyjne, mg pozostawa
w uzasadnionym bdnym przewiadczeniu, e oferentem jest podmiot, z ktrym konsumenta

36

czy aktualnie umowa o wiadczenie usug telekomunikacyjnych. Za racjonalne,

w szczeglnoci w wietle zebranego w postpowaniu materiau dowodowego w postaci
nagra telefonicznych rozmw sprzedaowych, naley bowiem uzna przekonanie
przecitnego konsumenta, e aby moliwe byo dokonanie obnienia opat za wiadczone
usugi, konieczne jest najpierw istnienie stosunku umownego, w ramach ktrego konsument
by ju zobowizany do uiszczania okrelonej ceny, ktra mogaby nastpczo ulec obnieniu.
Przekonanie to wspiera sposb pozyskiwania przez przedsibiorc informacji. Ju sam
schemat analizowanych rozmw sprzedaowych, tj. nie tylko tre podawanych informacji
o ofercie i oferencie, ale take sekwencja podawania okrelonych informacji oraz zadawania
pyta przez konsultantw Spki, mg wprowadza przecitnego konsumenta w bd. Na
pocztku rozmowy konsultant podaje co prawda nazw przedsibiorcy, z tym, e jest ona
wypowiedziana w sposb szybki i niezrozumiay. Nierzadko mwic Telekomunikacja
Novum konsultant akcentowa wycznie pierwszy czon nazwy w taki sposb, e drugi
czon - sowo Novum - by co najmniej trudny do zrozumienia. Zauwaenia wymaga
rwnie, e wyraz ten moe nasuwa skojarzenia z czym nowym, np. now ofert, now
promocj. Zwykle take klienci, ktrzy nie dosyszeli/zrozumieli nazwy przedsibiorcy na
pocztku rozmowy (w szczeglnoci osoby starsze) nie przyznaj si do tego rozmwcy
wprost, ale prbuj wywnioskowa te dane z kontekstu dalszej rozmowy. Na gruncie
niniejszej sprawy, majc na uwadze tre i sekwencj podawanych konsumentowi informacji,
mg on mie trudno z ustaleniem rzeczywistej tosamoci oferenta i jego oferty. Ponadto
(co obrazuj przytoczone powyej przykady telefonicznych rozmw sprzedaowych),
w sytuacji, gdy konsument ujawnia swoje wtpliwoci, nie by wyprowadzany z bdu bd
nawet by przez konsultanta utwierdzany w swoim bdnym przewiadczeniu.
Rozmowa rozpoczynaa si zwykle od podania przez konsultanta informacji, i
kontaktuje si on w sprawie obnienia rachunku za telefon stacjonarny, nastpnie za padao
pytanie, czy umowa (przy czym pojcie to bardzo czsto nie byo opatrzone przez pracownika
uszczegowieniem, e chodzi o umow z dotychczasowym operatorem bd wymienieniem
nazwy tego podmiotu, a jeli padaa nazwa dotychczasowego operatora, to tylko po to, aeby
pniej wskaza, e w zwizku z tym konsument moe skorzysta z obnienia abonamentu)
jest umow na czas nieokrelony. Co istotne, bardzo czsto pytanie to zadawane byo
w formule zblionej do twierdzenia, a zatem sugerujcej, e kontaktujcy si pracownik
Spki posiada wiedz w tym zakresie, np. umowa jest na czas nieokrelony, tak? (np.
rozmowa nr 1, rozmowa nr 10, rozmowa nr 13, rozmowa nr 19). Tym samym ju na pocztku
rozmowy sprzedaowej u konsumenta mogo pojawi si przekonanie, e oferentem jest jego
dotychczasowy operator.
Nastpnie pracownik informowa konsumenta, e w celu obnienia abonamentu
potrzebne s mu dane z rachunku za telefon, m.in. w postaci numeru ewidencyjnego klienta,
adresu zamieszkania itp., o ktrych podanie prosi konsumenta. Bardzo czsto pracownik
opisywa konsumentowi wygld zewntrzny faktury, wskazujc, gdzie umiejscowione s
wzgldem siebie poszczeglne pola z potrzebnymi konsultantowi informacjami.
W niektrych przypadkach pracownik podawa ponadto pierwsze cyfry numeru
ewidencyjnego klienta u dotychczasowego operatora lub nazw miejscowoci, w ktrej
mieszka konsument z pytaniem, jaki jest do niej kod pocztowy (np. rozmowa nr 22, rozmowa
nr 9, rozmowa nr 13, rozmowa nr 5, rozmowa nr 6). W konsekwencji opisanych zachowa
konsument mg nabra uzasadnionego przekonania, e konsultant jedynie potwierdza
37

zgodno posiadanych przez siebie danych, co ma nierzadko miejsce w przypadku kontaktu

przedsibiorcy ze swoim klientem w sprawie ju zawartej umowy.
W prowadzonych z konsumentami rozmowach czsto pojawiao si take nawizanie
do dotychczasowego operatora i jego oferty w sposb sugerujcy, e jest to kwestia, co do
ktrej kontaktujcy si pracownik posiada ju wiedz i pragnie j tylko u konsumenta
potwierdzi (np. rozmowa nr 16, rozmowa nr 21).
W analizowanych rozmowach pojawiay si rwnie przypadki, w ktrych konsultant
pyta, jaki podmiot jest wpisany w polu sprzedawca na fakturze, a po podaniu przez
konsumenta nazwy dotychczasowego operatora konsulat owiadcza, e podane dane s
prawidowe (np. rozmowa nr 6, rozmowa nr 7).
W tym miejscu naley zaznaczy, e dane konsumenta, ktre musi pozyska
pracownik Spki potrzebne s do sporzdzenia prawidowego zamwienia WLR, ktre nowy
operator usug telekomunikacyjnych musi skierowa do podmiotu dotychczas wiadczcego
usugi konsumentowi. Natomiast z informacji przekazywanych konsumentowi podczas
rozmowy telefonicznej wynika raczej, e s to informacje potrzebne wycznie do aktywacji
taszego abonamentu.
Sposb prezentacji mg sugerowa konsumentowi, e obnienie abonamentu jest
dziaaniem automatycznym niezalenym od woli abonenta i obejmuje wszystkich abonentw
operatora, z ktrego usug konsument do tej pory korzysta (np. Dzwoni, poniewa obniamy
na stae abonament telefoniczny i teraz ten stay abonament obniony bdzie wynosi 35 z 90
gr brutto i w tym bdzie 70 minut darmowych - rozmowa nr 8; Dzwoni, poniewa obniamy
na stae wszystkim abonamenty telefoniczne, Pani z Telekomunikacji Polskiej korzysta? ()
To jak najbardziej moemy Pani obniy ten abonament () - rozmowa nr 19; ()
Kontaktuj si, gdy wraz z nowym okresem rozliczeniowym obniamy koszty Pani
abonamentu za telefon stacjonarny. () Ale to jest obnika dla wszystkich. () Dla kadego
abonamentu przypisana jest obnika, wic on i tak bdzie obniony - rozmowa nr 5).
Skutkiem prowadzonej w opisany powyej sposb rozmowy sprzedaowej mogo by
wprowadzenie konsumenta w bd co do ksztatu prezentowanej mu oferty, jak rwnie co do
osoby oferenta, gdy konsument mg pozostawa w przewiadczeniu, e kontaktuje si
z nim jego dotychczasowy operator w celu zmodyfikowania warunkw wiadczenia usug
w ramach ju obowizujcej umowy. Takie dziaanie, jako sprzeczne z dobrymi obyczajami,
mogo rwnie zagraa lub narusza interes konsumenta, ktry na skutek dziaa Spki,
mg podj decyzj dotyczc umowy, ktrej nie podjby w sytuacji, gdyby posiada pene,
niewprowadzajce w bd i prawdziwe informacje dotyczce prezentowanej mu oferty.
Godzenie w zbiorowe interesy konsumentw
Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentw nie podaje definicji zbiorowego
interesu konsumentw, wskazujc jednak w art. 24 ust. 3 uokik, e nie jest nim suma
indywidualnych interesw konsumentw. Godzenie w zbiorowe interesy konsumentw
oznacza zatem naraenie na uszczerbek interesw pewnej grupy lub wszystkich
konsumentw, poprzez stosowan przez przedsibiorc praktyk, obejmujc tak dziaania,
jak i zaniechania. Ponadto, godzenie w zbiorowe interesy konsumentw moe polega
zarwno na ich naruszeniu, jak i na zagroeniu ich naruszenia. Ochrona zbiorowych
interesw konsumentw ma miejsce wwczas, gdy dziaania przedsibiorcy s powszechne

38

w tym znaczeniu, e mog dotkn kadego konsumenta bdcego lub mogcego by

potencjalnie kontrahentem przedsibiorcy. Przedmiotem ochrony s zatem interesy
wszystkich aktualnych lub potencjalnych klientw traktowanych jako grupa uczestnikw
rynku zasugujca na szczegln ochron (por. wyrok Sdu Apelacyjnego w Warszawie
z dnia 10 lipca 2008 r., sygn. akt VI ACa 306/08).
Stanowisko to zostao potwierdzone rwnie w orzecznictwie Sdu Najwyszego,
ktry w uzasadnieniu jednego z wyrokw stwierdzi, i nie jest zasadne uznawanie, e
postpowanie z tytuu naruszenia ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw mona
wszcz tylko wtedy, gdy zagroone s interesy wielu odbiorcw, a nie jest to moliwe
w sytuacji, gdy pokrzywdzonym jest tylko jeden konsument. Wydawane orzeczenie ma
bowiem wymiar znacznie szerszy, peni take funkcj prewencyjn, suy bowiem ochronie
take nieograniczonej liczbie potencjalnych konsumentw (wyrok Sdu Najwyszego z dnia
12 wrzenia 2003 r., sygn. akt I CKN 504/01). W innym orzeczeniu Sd Najwyszy
podkreli, e praktyk naruszajc zbiorowe interesy konsumentw jest bowiem takie
zachowanie przedsibiorcy, ktre podejmowane jest w warunkach wskazujcych na
powtarzalno zachowania w stosunku do indywidualnych konsumentw wchodzcych
w skad grupy, do ktrej adresowane s zachowania przedsibiorcy, w taki sposb, e
potencjalnie ofiar takiego zachowania moe by kady konsument bdcy klientem lub
potencjalnym klientem przedsibiorcy (wyrok Sdu Najwyszego z dnia 10 wrzenia 2008
r., sygn. akt III SK 27/07; por. rwnie wyrok Sdu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 5
wrzenia 2013 r., sygn. akt VI ACa 67/13).
Nie ulega wtpliwoci, e dziaanie przedsibiorcy godzi w interesy konsumentw
wtedy, gdy wywouje negatywne skutki w sferze ich praw i obowizkw. Natomiast przez
interes zbiorowy naley rozumie interes dotyczcy konsumentw jako okrelonej
zbiorowoci. Dla stwierdzenia godzenia w zbiorowe interesy konsumentw istotne jest
ustalenie, e konkretne dziaanie przedsibiorcy nie ma cile okrelonego adresata, lecz jest
kierowane do nieoznaczonego z gry krgu podmiotw. Jak podnosi si w doktrynie,
w pojciu praktyki naruszajcej zbiorowe interesy konsumentw mieci si take dziaanie
przedsibiorcy skierowane wprawdzie do oznaczonych (zindywidualizowanych)
konsumentw, o ile przy tym konsumentw tych czy jaka wsplna cecha rodzajowa.
Wwczas bowiem poszkodowana zostaje pewna grupa konsumentw, nie bdca jedynie
z punktu widzenia przedsibiorcy stosujcego dan praktyk zbiorowoci przypadkowych
jednostek, lecz stanowic okrelon i odrbn kategori konsumentw, reprezentujc
w znacznym stopniu wsplne interesy (zob. M. Szydo, Publicznoprawna ochrona
zbiorowych interesw konsumentw, Monitor Prawniczy 2004, nr 17, s. 791). Naley zatem
przyj, e zbiorowy interes konsumentw nie musi odnosi si do nieograniczonej liczby
konsumentw, ktrych nie da si zindywidualizowa, gdy indywidualizacja nie sprzeciwia
si moliwoci wyodrbnienia kategorii bd zbioru konsumentw o pewnych cechach.
Oznacza to, e nie ilo faktycznych, potwierdzonych narusze, ale przede wszystkim ich
charakter, a w zwizku z tym moliwo (chociaby tylko potencjalna) wywoania
negatywnych skutkw wobec okrelonej zbiorowoci przesdza o naruszeniu zbiorowego
interesu.
W niniejszej sprawie bez wtpienia mamy do czynienia z godzeniem w zbiorowe
interesy konsumentw. Zarwno na praktyk Spki, o ktrej mowa w pkt I, jak i praktyk
z pkt II rozstrzygnicia decyzji mg by naraony kady konsument posiadajcy telefon
39

stacjonarny. Bezprawne dziaanie Spki nie dotyczyo bowiem interesw poszczeglnych

osb, lecz szerokiego krgu abonentw-konsumentw, ktrych sytuacja bya identyczna
i wsplna dla caej, licznej grupy.
Praktyka wskazana w pkt I rozstrzygnicia decyzji godzia przede wszystkim
w pozaekonomiczny interes konsumenta, jakim z pewnoci jest prawo do prywatnoci
i ochrony przed niechcianymi komunikatami handlowymi dotyczcymi oferty wiadczenia
usug telekomunikacyjnych na zmienionych warunkach. Art. 6 ust. 3 uonpk gwarantuje
konsumentowi wolno od otrzymywania niechcianych ofert za porednictwem rodkw
komunikowania si na odlego, gwarantujc jednoczenie konsumentowi prawo do
swobodnego dysponowania swoimi zasobami czasowymi. Dalsz konsekwencj praktyki
Novum z pkt I rozstrzygnicia decyzji jest take naruszenie ekonomicznych interesw
konsumentw, o ktrym mowa poniej (gdyby nie praktyka opisana w pkt I rozstrzygnicia
decyzji, w wielu przypadkach nie doszoby do naruszenia opisanego w pkt II rozstrzygnicia
decyzji).
W przypadku praktyki wskazanej w pkt II rozstrzygnicia decyzji godzenie
w zbiorowe interesy konsumentw dotyczyo nierzetelnego informowania konsumentw
o osobie oferenta oraz warunkach skadanej oferty, co mogo utrudni konsumentowi podjcie
wiadomej decyzji rynkowej. Praktyka Spki narazia konsumentw bd na konieczno
ponoszenia opat z tytuu rozwizania umowy z dotychczasowym dostawc usug, bd w
przypadku, gdy konsument orientowa si, e na skutek skorzystania z proponowanego przez
Spk obnienia abonamentu zawar now umow, ktrej nie chcia, i rezygnowa z usug
Novum koniecznoci uiszczenia na rzecz Novum tzw. opaty wyrwnawczej (naruszenie
interesw konsumentw o charakterze ekonomicznym).
Majc powysze na wzgldzie, naley uzna za udowodnione, e opisane w pkt I i II
rozstrzygnicia niniejszej decyzji praktyki Spki naruszaj zbiorowy interes konsumentw.
Stwierdzenie zaniechania stosowania przez Novum praktyk naruszajcych
zbiorowe interesy konsumentw wskazanych w pkt I i II rozstrzygnicia decyzji
Na podstawie art. 27 uokik w przypadku zaniechania stosowania przez przedsibiorc
praktyki naruszajcej zbiorowe interesy konsumentw, o ktrej mowa w art. 24 uokik, Prezes
Urzdu wydaje decyzj o uznaniu przedmiotowej praktyki za naruszajc zbiorowe interesy
konsumentw, jednoczenie stwierdzajc zaniechanie jej stosowania.
Prezes Urzdu stwierdzi zaniechanie stosowania praktyk opisanych w pkt I i II
rozstrzygnicia niniejszej decyzji odpowiednio w nastpujcych datach:
- w zakresie praktyki z pkt I w dniu 16 maja 2014 r.,
- w zakresie praktyki z pkt II w dniu 2 stycznia 2014 r.
Za dat zaniechania praktyki opisanej w pkt I rozstrzygnicia decyzji Prezes Urzdu
przyj [***]. (pismo Spki z dnia 27 lipca 2015 r.).
Jednoczenie majc na uwadze wejcie w ycie art. 172 Pt w znowelizowanym
brzmieniu, Prezes Urzdu w toku prowadzonego postpowania w sprawie praktyk
naruszajcych zbiorowe interesy konsumentw, pismem z dnia 9 czerwca 2015 r.,
zasygnalizowa Spce zmiany w treci przepisw regulujcych dziaalno Spki
kwestionowan w praktyce z pkt I rozstrzygnicia decyzji. Podkrelenia wymaga jednak, e
40

powysza informacja zostaa do Spki skierowana na etapie postpowania, w ktrym nie

nastpiy jeszcze ustalenia w odniesieniu do kwestii zaniechania przez Spk przedmiotowej
praktyki. Tym samym, zasadne byo, w ocenie Prezesa Urzdu, uprzedzenie Spki
o aktualizacji podstawy prawnej postawionego zarzutu.
Za dat zaniechania praktyki, o ktrej mowa w pkt II rozstrzygnicia decyzji, Prezes
Urzdu przyj [***] (pismo Spki z dnia 27 lipca 2015 r.).
Majc na uwadze powysze, orzeka si jak w pkt I i II rozstrzygnicia niniejszej
decyzji.
III. Nakaz publikacji decyzji
Zgodnie z art. 26 ust. 2 uokik w decyzji, o ktrej mowa w ust. 1, Prezes Urzdu moe
okreli rodki usunicia trwajcych skutkw naruszenia zbiorowych interesw konsumentw
w celu zapewnienia wykonania nakazu, w szczeglnoci zobowiza przedsibiorc do
zoenia jednokrotnego lub wielokrotnego owiadczenia o treci i w formie okrelonej
w decyzji. Moe rwnie nakaza publikacj decyzji w caoci lub w czci na koszt
przedsibiorcy. Zgodnie z art. 27 ust. 4 uokik, przepis art. 26 ust. 2 stosuje si odpowiednio
w przypadku decyzji, o ktrych mowa w art. 27 ust. 2 uokik.
Majc na uwadze powysze, Prezes Urzdu naoy na Spk, na podstawie art. 26
ust. 2 uokik w zw. z art. 27 ust. 4 w zw. z art. 27 ust. 2 uokik, obowizek publikacji decyzji
w caoci, na koszt Novum na stronie internetowej Spki (w dacie wydania niniejszej decyzji
jest to strona internetowa www.t-novum.pl), w cigu 30 (trzydziestu) dni od daty
uprawomocnienia si przedmiotowej decyzji w ten sposb, e odnonik do treci decyzji
powinien zosta umieszczony na stronie gwnej oraz utrzymywania jej na przedmiotowej
stronie internetowej przez okres 1 (jednego) miesica od daty opublikowania na stronie
internetowej (pkt III.1 sentencji decyzji) oraz obowizek publikacji pkt II sentencji niniejszej
decyzji, na koszt Novum Spka Akcyjna w czasopimie Fakt lub SuperExpress,
w module obejmujcym co najmniej 25% strony, czcionk nie mniejsz ni 11 (jedenacie)
punktw, w cigu 60 (szedziesiciu) dni od daty uprawomocnienia si przedmiotowej
decyzji (pkt III.2 sentencji decyzji).
Naley wskaza, e zamieszczenie elementw dodatkowych w decyzji o uznaniu
praktyki za naruszajc zbiorowe interesy konsumentw i stwierdzeniu zaniechania jej
stosowania moe zmierza, z uwagi na charakter tej decyzji, do osignicia innych celw ni
w decyzji nakazujcej zaniechanie stosowania praktyk naruszajcych zbiorowe interesy
konsumentw. Decyzja wydawana w trybie art. 27 ust. 1 uokik dotyczy bowiem sytuacji, gdy
przedsibiorca nie stosuje ju praktyki naruszajcej zbiorowe interesy konsumentw. Zatem,
celem umieszczenia w niej elementw dodatkowych jest denie do wyeliminowania skutkw
dziaa przedsibiorcy poprzez realizacj funkcji edukacyjnej oraz prewencyjnej wobec
innych uczestnikw rynku zarwno przedsibiorcw, jak i konsumentw, przy czym
podkrelenia wymaga, e zgodnie z orzecznictwem Sdu Najwyszego odpowiednie
stosowanie art. 26 ust. 2 zd. 2 uokik w decyzjach wydawanych na podstawie art. 27 uokik
upowania organ ochrony konsumentw do naoenia na przedsibiorc obowizku
publikacyjnego niezalenie od stwierdzenia potrzeby usunicia trwajcych skutkw
naruszenia (postanowienie Sdu Najwyszego z dnia 23 kwietnia 2015 r., sygn. akt III SK
61/14). Jak stwierdzi ponadto Sd Najwyszy w cytowanym powyej orzeczeniu,

41

rozpowszechnianie decyzji peni funkcj wychowawcz wobec konsumentw oraz funkcj

prewencyjn wobec innych przedsibiorcw.
W niniejszej sprawie Prezes Urzdu uzna za zasadne nakazanie podania do
wiadomoci szerokiego krgu odbiorcw informacji o praktykach Spki, ktre zostay
uznane za bezprawne. Speni to niewtpliwe funkcj wychowawcz wobec konsumentw,
stanowic kolejny element edukacji konsumenckiej zmierzajcej do ksztatowania modelu
polskiego konsumenta na wzr europejski tj. konsumenta uwanego, ostronego i dobrze
poinformowanego, zwracajc im uwag na poprawno form kontaktu przedsibiorcy
z konsumentem. Tym samym, take w odniesieniu do konsumentw zrealizowana zostanie
funkcja prewencyjna, gdy informujc o bezprawnych praktykach oraz przestrzegajc przed
nimi, naley zakada, e wiadomo konsumencka wzronie i konsumenci uwaniej bd
podchodzi do skadanych im przez przedsibiorcw ofert. Funkcja edukacyjna i prewencyjna
poprzez omawiany nakaz publikacji bdzie realizowa si take w odniesieniu do innych
profesjonalnych uczestnikw rynku, ktrych nie naley ogranicza wycznie do
przedsibiorcw,
ktrych
przedmiotem
dziaalnoci
jest
wiadczenie
usug
telekomunikacyjnych. Publikacja ma stanowi czyteln informacj dla przedsibiorcw, jakie
wymogi informacyjne powinny zosta spenione w przypadku zawierania umw w trybie
poza lokalem przedsibiorstwa lub na odlego, a jednoczenie ostrzega, i w przypadku
braku dochowania wymaganych standardw i zastosowania podobnej praktyki musz liczy
si z okrelonymi sankcjami. Prezes Urzdu wzi przy tym pod uwag, e obowizek
publikacyjny naoony w pkt III.1 nie bdzie wiza si z koniecznoci poniesienia przez
Spk istotnych kosztw i pozostanie zasadniczo irrelewantny dla jej sytuacji ekonomicznej.
W odniesieniu natomiast do obowizku naoonego w pkt III.2, Prezes Urzdu uzna, e ze
wzgldu na charakter praktyki opisanej w pkt II sentencji decyzji, zasadne jest, aby
informacja o bezprawnoci tego rodzaju postpowania dotara do jak najszerszego krgu
odbiorcw.
Majc na uwadze powysze, orzeka si jak w pkt III rozstrzygnicia niniejszej decyzji.
IV. Naoenie kary pieninej
Stosownie do art. 106 ust. 1 pkt 4 uokik w zwizku z art. 3 ustawy o zmianie ustawy
o ochronie konkurencji i konsumentw oraz ustawy Kodeks postpowania cywilnego,
Prezes Urzdu moe naoy na przedsibiorc, w drodze decyzji, kar pienin
w wysokoci nie wikszej ni 10% przychodu osignitego w roku rozliczeniowym
poprzedzajcym rok naoenia kary, jeeli przedsibiorca ten, choby nieumylnie, dopuci
si stosowania praktyki naruszajcej zbiorowe interesy konsumentw w rozumieniu art. 24
uokik. Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentw wprowadzia zatem zasad
fakultatywnoci nakadania kar przez Prezesa Urzdu na przedsibiorcw, ktrzy dopucili si
stosowania praktyki naruszajcej zbiorowe interesy konsumentw. Przedmiotowa ustawa nie
przesdza bezwzgldnie o wysokoci kary nakadanej przez Prezesa Urzdu, ktry decydujc
o tym w kadym konkretnym przypadku, kieruje si zaoeniem, e sankcja musi spenia
zarwno funkcj represyjn (penaln), jak i prewencyjn (dyscyplinujc) oraz wychowawcz
(edukacyjn). Przy ustalaniu wysokoci kar pieninych, o ktrych mowa w art. 106-108
uokik, Prezes Urzdu powinien wzi pod uwag w szczeglnoci okres, stopie oraz
okolicznoci naruszenia ustawy, a take uprzednie naruszenie przepisw ustawy (art. 111

42

uokik w zwizku z art. 3 ustawy o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw

oraz ustawy Kodeks postpowania cywilnego).
W niniejszej sprawie Prezes Urzdu uzna za zasadne skorzystanie z przysugujcego
mu na mocy przepisw uokik uprawnienia do naoenia kary pieninej w sytuacji stosowania
przez przedsibiorc praktyki naruszajcej zbiorowe interesy konsumentw zarwno
w odniesieniu do praktyki opisanej w pkt I, jak i w pkt II rozstrzygnicia decyzji.
Podstaw obliczenia wysokoci niniejszych kar jest przychd osignity przez Spk
w roku rozliczeniowym poprzedzajcym rok naoenia kary, ktry wynis [***] i zosta
ustalony na podstawie zoonego pismem z dnia 27 lipca 2015 r. zeznania podatkowego
Spki za rok 2014. Maksymalna kara pienina, jaka moe zosta naoona na Spk w
oparciu o przepis art. 106 ust. 1 pkt 4 uokik wynosi [***] po zaokrgleniu do penych zotych.
Kara za stosowanie praktyki naruszajcej zbiorowe interesy konsumentw,
o ktrej mowa w pkt I rozstrzygnicia decyzji
W pkt I sentencji niniejszej decyzji uznano okrelone dziaanie Spki za praktyk
naruszajc zbiorowe interesy konsumentw i stwierdzono zaniechanie jej stosowania.
Praktyka ta polegaa na skadaniu konsumentom, w trakcie rozmw telefonicznych,
propozycji zawarcia umowy o wiadczenie usug telekomunikacyjnych, bez uprzedniej zgody
konsumenta na posuenie si telefonem w celu zoenia propozycji zawarcia umowy, co
stanowio naruszenie prawa konsumenta do prywatnoci i ochrony przed niechcianymi
komunikatami handlowymi dotyczcymi oferty wiadczenia usug telekomunikacyjnych na
zmienionych warunkach. Art. 6 ust. 3 uonpk gwarantuje bowiem konsumentowi wolno od
otrzymywania niechcianych ofert za porednictwem rodkw komunikowania si na
odlego, gwarantujc jednoczenie konsumentowi prawo do swobodnego dysponowania
swoimi zasobami czasowymi.
Przy nakadaniu kary istnieje konieczno spenienia przesanek podmiotowych,
tj. stwierdzenia, czy okrelone w art. 6 ust. 3 uonpk naruszenie dokonane byo nieumylnie
czy umylnie. W wietle obowizujcych przepisw prawa nieumylno naruszenia
przepisw ustawy nie wyklucza istnienia podstaw do naoenia na przedsibiorc kary
pieninej. Stwierdzenie nawet nieumylnego naruszenia ustawy daje zatem podstaw do
naoenia kary pieninej. Zgodnie z art. 83 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2
kwietnia 1997 r. (Dz. U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483 ze zm.), kady ma obowizek
przestrzegania prawa Rzeczypospolitej Polskiej. Obowizek znajomoci i przestrzegania
norm prawa ciy tym bardziej na profesjonalnych uczestnikach obrotu rynkowego.
Dokonujc oceny strony podmiotowej praktyki Spki wskazanej w pkt I rozstrzygnicia
decyzji, Prezes Urzdu rozway przede wszystkim, czy miaa ona zamiar ich stosowania czy
te praktyka ta bya jedynie skutkiem niezachowania przez ni ostronoci wymaganej
w danych okolicznociach. Zdaniem Prezesa Urzdu og okolicznoci sprawy kae przyj,
e praktyka spowodowana bya niedooeniem przez Spk wystarczajcych stara, by
proces skadania propozycji zawarcia umowy o wiadczenie usug telekomunikacyjnych
przebiega w sposb prawidowy, z poszanowaniem wymogw okrelonych
w obowizujcych przepisach prawa. W ocenie Prezesa Urzdu, Spka przystpujc do
organizowania dziaalnoci polegajcej na wiadczeniu usug telekomunikacyjnych, a w jej
ramach skadania propozycji zawarcia takich umw za pomoc rodkw porozumiewania si
na odlego powinna uwzgldni wszelkie wymogi odnoszce si do tego rodzaju
43

dziaalnoci (ze szczeglnym uwzgldnieniem tych znajdujcych si w podstawowym akcie

prawnym regulujcym zawieranie umw w trybie na odlego lub poza lokalem
przedsibiorstwa), a w przeciwnym razie uwzgldnia moliwo naruszenia zbiorowych
interesw konsumentw.
Jednoczenie w ocenie Prezesa Urzdu brak jest podstaw do uznania, e
przedsibiorca ten nie mia moliwoci przewidzenia, e podejmowane przez niego dziaania
maj charakter bezprawny. W wietle powyszego, naley stwierdzi, e stosujc zarzucan
praktyk Spka dziaaa nieumylnie, co w konsekwencji skutkuje wypenieniem przesanki
z art. 106 ust. 1 pkt 4 uokik, umoliwiajcej naoenie kary pieninej.
Ustalenie kary w przedmiotowej sprawie miao charakter wieloetapowy, co
spowodowane byo zaistnieniem w postpowaniu okolicznoci majcych wpyw na jej
wysoko. Ustalajc wymiar kary pieninej Prezes Urzdu w pierwszej kolejnoci dokona
oceny wagi stwierdzonej praktyki i na tej podstawie ustali kwot bazow, stanowic
podstaw do dalszych ustale wysokoci kary, a nastpnie w oparciu o zaistniae w sprawie
okolicznoci majce wpyw na wysoko kary dokona gradacji ustalonej kwoty bazowej.
Przy ustalaniu kwoty bazowej Prezes Urzdu uwzgldni przesanki, o ktrych mowa
w art. 111 uokik. Prezes Urzdu w szczeglnoci wzi pod uwag, e praktyka stosowana
przez Spk godzia w zbiorowe interesy konsumentw na etapie przedkontraktowym,
ktrego istot jest zachowanie przedsibiorcy ukierunkowane na pozyskiwanie konsumentw
lub zoenie oferty konsumentom, majce na celu skonienie ich do zawarcia kontraktu (etap
przedkontraktowy z wpywem na zawieranie umowy). Od profesjonalisty naley bowiem
wymaga, by nie uzyskiwa samej moliwoci przedstawienia swojej oferty (rozumianej jako
dostp do konsumenta) w sposb sprzeczny z powszechnie obowizujcymi przepisami
prawa.
Tymczasem praktyka wskazana w pkt I rozstrzygnicia decyzji naruszaa nie tylko
pozaekonomiczne interesy konsumentw, takie jak prawo do prywatnoci i ochrony przed
niechcianymi komunikatami handlowymi dotyczcymi oferty wiadczenia usug
telekomunikacyjnych skadanymi za porednictwem rodkw komunikowania si na
odlego, oraz niezakconego uczestniczenia w rynku na zasadach opisanych w
powszechnie obowizujcych przepisach prawa (w tym wypadku w art. 6 ust. 3 uonpk), ale
godzia rwnie w ich interesy ekonomiczne - gdyby nie praktyka opisana w pkt I
rozstrzygnicia decyzji, w wielu przypadkach nie doszoby do naruszenia z pkt II
rozstrzygnicia decyzji, ktre, jak wskazano powyej, mogo pociga za sob negatywne
konsekwencje finansowe dla konsumentw.
Oceniajc wag naruszenia, Prezes UOKiK mia rwnie na wzgldzie, i
zakwestionowana praktyka wymierzona bya we wszystkich konsumentw korzystajcych
z usug telefonii stacjonarnej, z ktrymi kontaktowaa si Spka przy wykorzystaniu
telefonu. Prezes Urzdu uwzgldni ponadto dugotrway okres stosowania praktyki (co
najmniej od pocztku 2012 r. do 15 maja 2014 r.), jak rwnie okoliczno braku uprzedniego
naruszenia przepisw ustawy.
Przedstawiona powyej analiza stwierdzonego naruszenia pozwolia Prezesowi
Urzdu na przyjcie kwoty bazowej sucej do obliczenia kary w wysokoci [***] %

44

przychodu osignitego przez Spk. Tym samym ustalona przez Prezesa Urzdu kwota
bazowa, po zaokrgleniu do penych zotych wynosi [***].
Dokonujc ustalenia ostatecznego wymiaru kary pieninej naoonej na Spk,
Prezes Urzdu dokona rwnie oceny zaistniaych w postpowaniu okolicznoci
obciajcych i agodzcych. I tak, ustalajc wysoko kary, jako okoliczno agodzc
wzito pod uwag, i Novum zaniechaa stosowania praktyki bdcej przedmiotem
postpowania w sprawie naruszenia zbiorowego interesu konsumentw. Prezes Urzdu
przyj dat 16 maja 2014 r. jako moment zaniechania stosowania kwestionowanej praktyki.
Na przyjty procent, o jaki zosta obniony wyjciowy poziom kary z tego powodu miaa
wpyw okoliczno, e zaniechanie to nastpio dopiero na dalszym etapie postpowania i nie
byo skutkiem zmiany obowizujcej w Spce procedury w zakresie uzyskiwania zgody
konsumenta na kontakt telefoniczny w celu zoenia propozycji zawarcia umowy (czego de
facto dotyczyo zakwestionowane w pkt I rozstrzygnicia decyzji zachowanie Spki) [***].
Jednoczenie w niniejszej sprawie miaa miejsce okoliczno przemawiajca za
podwyszeniem kwoty bazowej kary znaczny zasig naruszenia zwizany z faktem, e
Novum dziaaa na terenie caej Polski i kontaktowaa si z du iloci konsumentw w celu
zawarcia umowy o wiadczenie usug telekomunikacyjnych.
Prezes Urzdu uzna, i zaistniaa w niniejszej sprawie okoliczno agodzca
uzasadnia zmniejszenie wyjciowego poziomu kary o 10%, za okoliczno obciajca
uzasadnia zwikszenie wyjciowego poziomu kary o 20%.
W wietle powyszych okolicznoci, wysoko kary ustalono na poziomie 47 689 z
(sownie: czterdzieci siedem tysicy szeset osiemdziesit dziewi zotych). Oznacza to, e
naoona na Spk kara pienina mieci si w granicach wyznaczonych przez art. 106 ust. 1
pkt 4 uokik i jednoczenie stanowi [***] % przychodu osignitego przez Spk w 2014 r.
czyli [***] % kary, jak Prezes Urzdu mia prawo naoy na przedsibiorc.
Kara za stosowanie praktyki naruszajcej zbiorowe interesy konsumentw, o
ktrej mowa w pkt II rozstrzygnicia decyzji
W pkt II sentencji niniejszej decyzji uznano okrelone dziaanie Spki za praktyk
naruszajc zbiorowe interesy konsumentw i stwierdzono zaniechanie jej stosowania.
Praktyka ta polegaa na przekazywaniu konsumentom w trakcie rozmw telefonicznych
nieprawdziwych lub wprowadzajcych konsumentw w bd informacji dotyczcych oferty
Novum poprzez stosowanie jednego lub kilku spord zachowa wymienionych w ppkt 1-11
pkt II rozstrzygnicia decyzji. Tym samym Spka dopucia si naruszenia prawa
konsumenta do uzyskania rzetelnej, prawdziwej i penej informacji.
Przystpujc do organizowania dziaalnoci bdcej przedmiotem niniejszego
postpowania administracyjnego Spka powinna uwzgldni wszelkie okolicznoci
dotyczce przekazywanych w telefonicznych rozmowach sprzedaowych treci, w tym take
potrzeb ochrony interesw konsumentw rozumianych jako prawo do prawdziwej i nie
wprowadzajcej w bd informacji, a w przeciwnym razie uwzgldnia moliwo
naruszenia zbiorowych interesw konsumentw.
Przy nakadaniu kary istnieje konieczno spenienia przesanek podmiotowych,
tj. stwierdzenia, czy przypisane przedsibiorcy naruszenie dokonane byo nieumylnie czy

45

umylnie. W wietle obowizujcych przepisw prawa nieumylno naruszenia przepisw

ustawy nie wyklucza istnienia podstaw do naoenia na przedsibiorc kary pieninej.
Stwierdzenie nawet nieumylnego naruszenia ustawy daje zatem podstaw do naoenia kary
pieninej. Zgodnie z art. 83 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, kady ma obowizek
przestrzegania prawa Rzeczypospolitej Polskiej. Obowizek znajomoci i przestrzegania
norm prawa ciy tym bardziej na profesjonalnych uczestnikach obrotu rynkowego.
Dokonujc oceny strony podmiotowej praktyki Spki wskazanej w pkt II rozstrzygnicia
decyzji, Prezes Urzdu zway przede wszystkim, czy miaa ona zamiar ich stosowania czy
te praktyki te byy jedynie skutkiem niezachowania przez ni ostronoci wymaganej
w danych okolicznociach. Zdaniem Prezesa Urzdu og okolicznoci sprawy kae przyj,
e praktyka spowodowana bya niedooeniem przez Spk wystarczajcych stara, by
proces skadania propozycji zawarcia umowy o wiadczenie usug telekomunikacyjnych
przebiega w sposb prawidowy, z poszanowaniem wymogw okrelonych
w obowizujcych przepisach prawa, w tym prawa konsumenta do uzyskania do rzetelnej,
prawdziwej i penej informacji. W ocenie Prezesa Urzdu, Spka przystpujc do
organizowania dziaalnoci polegajcej na wiadczeniu usug telekomunikacyjnych, a w jej
ramach skadania propozycji zawarcia umw dotyczcych takich usug za pomoc rodkw
porozumiewania si na odlego powinna uwzgldni wszelkie okolicznoci dotyczce
przekazywanych w telefonicznych rozmowach sprzedaowych treci, w tym take potrzeb
ochrony interesw konsumentw rozumianych jako prawo do prawdziwej i nie
wprowadzajcej w bd informacji, a w przeciwnym razie uwzgldnia moliwo
naruszenia zbiorowych interesw konsumentw.
Jednoczenie w ocenie Prezesa Urzdu brak jest podstaw do uznania, e
przedsibiorca ten nie mia moliwoci przewidzenia, e podejmowane przez niego dziaania
maj charakter bezprawny. W wietle powyszego, naley stwierdzi, e stosujc zarzucan
praktyk Spka dziaaa nieumylnie, co w konsekwencji skutkuje wypenieniem przesanki
z art. 106 ust. 1 pkt 4 uokik umoliwiajcej naoenie kary pieninej.
Ustalenie kar w przedmiotowej sprawie miao charakter wieloetapowy, co
spowodowane byo zaistnieniem w postpowaniu okolicznoci majcych wpyw na jej
wysoko. Ustalajc wymiar kary pieninej Prezes Urzdu w pierwszej kolejnoci dokona
oceny wagi stwierdzonych praktyk i na tej podstawie ustali kwot bazow, stanowic
podstaw do dalszych ustale wysokoci kary, a nastpnie w oparciu o zaistniae w sprawie
okolicznoci majce wpyw na wysoko kary dokona gradacji ustalonej kwoty bazowej.
Przy ustalaniu kwoty bazowej Prezes Urzdu uwzgldni przesanki, o ktrych mowa
w art. 111 uokik. Prezes Urzdu wzi pod uwag, e praktyki stosowane przez Spk
godziy w zbiorowe interesy konsumentw na etapie przedkontraktowym, ktrego istot jest
zachowanie przedsibiorcy ukierunkowane na pozyskiwanie konsumentw lub zoenie
oferty konsumentom, majce na celu skonienie do zawarcia kontraktu. Jednoczenie skutki
zakwestionowanej praktyki Spki rozcigay si w znacznym stopniu rwnie na etap
zawierania kontraktu, ktrego istot jest zachowanie przedsibiorcy wobec konsumenta
wyraajcego zamiar zawarcia kontraktu polegajce na naruszeniu przepisw prawa
wpywajce na tre kontraktu. Zakwestionowana praktyka Spki narazia konsumentw
bd na konieczno ponoszenia opat z tytuu rozwizania umowy z dotychczasowym
dostawc usug, bd w przypadku, gdy konsument orientowa si, e na skutek

46

skorzystania z proponowanego przez Spk obnienia abonamentu zawar now umow,

ktrej nie chcia, i rezygnowa z usug Novum koniecznoci uiszczenia na rzecz Novum
tzw. opaty wyrwnawczej. Nie jest rwnie wykluczone, e konsument mg zosta
obciony obydwiema opatami, o ktrych mowa powyej - najpierw opat wyrwnawcz na
rzecz dotychczasowego operatora, a nastpnie opat wyrwnawcz na rzecz Novum. Tym
samym efektem stosowania przez Novum praktyki wskazanej w pkt II rozstrzygnicia decyzji
byo naruszenie zarwno ekonomicznych, jak i pozaekonomicznych interesw konsumentw.
Tymczasem od profesjonalisty naley wymaga, by prezentowa konsumentom swoj
ofert w sposb zgodny z powszechnie obowizujcymi przepisami prawa, w szczeglnoci
by na skutek kontaktu z przedsibiorc konsument nie by naraony na ryzyko poniesienia
uszczerbku o charakterze majtkowym lub niemajtkowym. Oceniajc wag naruszenia,
Prezes UOKiK mia rwnie na wzgldzie, i zakwestionowane praktyki wymierzone byy
we wszystkich konsumentw korzystajcych z usug telefonii stacjonarnej, z ktrymi
kontaktowaa si Spka przy wykorzystaniu telefonu. Prezes Urzdu uwzgldni ponadto,
okres dugotrway stosowania praktyki (co najmniej od pocztku 2012 r. do 2013 r.), jak
rwnie okoliczno braku uprzedniego naruszenia przepisw ustawy.
Majc na uwadze powysze, ocena stwierdzonego naruszenia pozwolia Prezesowi
Urzdu na przyjcie kwoty bazowej sucej do obliczenia kary w wysokoci [***] %
przychodu osignitego przez Spk. Tym samym ustalona przez Prezesa Urzdu kwota
bazowa, po zaokrgleniu do penych zotych wynosi [***].
Dokonujc ustalenia ostatecznego wymiaru kary pieninej naoonej na Spk,
Prezes Urzdu dokona rwnie oceny zaistniaych w postpowaniu okolicznoci
obciajcych i agodzcych. I tak, ustalajc wysoko kary, jako okoliczno agodzc
wzito pod uwag, i Novum zaniechaa stosowania praktyki bdcej przedmiotem
postpowania w sprawie naruszenia zbiorowego interesu konsumentw na wczesnym etapie
postpowania w sprawie. Prezes Urzdu przyj dat 2 stycznia 2014 r. jako moment
zaniechania stosowania kwestionowanych praktyk.
Jednoczenie w niniejszej sprawie miaa miejsce okoliczno przemawiajca za
podwyszeniem kwoty bazowej kary znaczny zasig naruszenia zwizany z faktem, e
Novum dziaaa na terenie caej Polski i kontaktowaa si z du iloci konsumentw w celu
zawarcia umowy o wiadczenie usug telekomunikacyjnych.
Prezes Urzdu uzna, i zaistniaa w niniejszej sprawie okoliczno agodzca
uzasadniaj zmniejszenie wyjciowego poziomu kary o 20%, za okoliczno obciajca
uzasadnia zwikszenie wyjciowego poziomu kary o 20%.
W wietle powyszych okolicznoci, wysoko kary ustalono na poziomie 433 534 z
(sownie: czterysta trzydzieci trzy tysice piset trzydzieci cztery zote). Oznacza to, e
naoona na Spk kara pienina mieci si w granicach wyznaczonych przez art. 106 ust. 1
pkt 4 uokik i jednoczenie stanowi [***] % przychodu osignitego przez Spk w 2014 r.
czyli [***]% kary, jak Prezes Urzdu mia prawo naoy na przedsibiorc.
Nakadajc niniejsz decyzj kary pienine za naruszenie przepisw ustawy
o ochronie konkurencji i konsumentw Prezes Urzdu wzi pod uwag, e maj one: po
pierwsze charakter represyjny (nakadana s za naruszenie ustawowych zakazw), po
drugie prewencyjny (maj zapobiega podobnym naruszeniom w przyszoci i zniechca

47

do naruszania prawa), za zagroenie nimi, czyli potencjalna moliwo naoenia kary przez
Prezesa Urzdu nadaje im charakter dyscyplinujcy (wyrok Sdu Najwyszego z dnia 7
kwietnia 2004 r., III SK 31/04).
W ocenie Prezesa Urzdu wymierzone kary s adekwatne do okresu, stopnia oraz
okolicznoci naruszenia przepisw ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw.
Wobec powyszego, Prezes Urzdu orzek jak w pkt IV rozstrzygnicia niniejszej
decyzji.
Zgodnie z art. 112 ust. 3 uokik kar pienin naley uici w terminie 14 dni od dnia
uprawomocnienia si niniejszej decyzji na konto Urzdu Ochrony Konkurencji
i Konsumentw: NBP o/o Warszawa nr 51 1010 1010 0078 7822 3100 0000.
V. Koszty postpowania
Zgodnie z art. 80 uokik, Prezes Urzdu rozstrzyga o kosztach w drodze postanowienia,
ktre moe by zamieszczone w decyzji koczcej postpowanie. Zgodnie z art. 77 ust. 1
uokik, jeeli w wyniku postpowania Prezes Urzdu stwierdzi naruszenie przepisw ustawy,
przedsibiorca, ktry dopuci si tego naruszenia, jest obowizany ponie koszty
postpowania.
Zgodnie z art. 263 1 kpa, do kosztw postpowania zalicza si koszty podry i inne
nalenoci wiadkw i biegych oraz stron w przypadkach przewidzianych w art. 56, a take
koszty spowodowane ogldzinami na miejscu, jak rwnie koszty dorczenia stronom pism
urzdowych. Zgodnie z art. 264 1 kpa jednoczenie z wydaniem decyzji organ administracji
publicznej ustali w drodze postanowienia wysoko kosztw postpowania, osoby
zobowizane do ich poniesienia oraz termin i sposb ich uiszczenia.
W wyniku przeprowadzonego postpowania w sprawie stosowania przez
przedsibiorc praktyk naruszajcych zbiorowe interesy konsumentw, Prezes Urzdu w pkt I
i II rozstrzygnicia niniejszej decyzji stwierdzi naruszenie przepisw ustawy o ochronie
konkurencji i konsumentw w zakresie naruszenia zakazu stosowania praktyk naruszajcych
zbiorowe interesy konsumentw. Kosztami niniejszego postpowania s wydatki zwizane
z korespondencj prowadzon przez Prezesa Urzdu ze stron postpowania. W zwizku
z powyszym, postanowiono obciy stron postpowania kosztami postpowania w
wysokoci 82,60 z (sownie: osiemdziesit dwa zotych szedziesit groszy).
Koszty niniejszego postpowania przedsibiorca obowizany jest wpaci na
konto Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw w Warszawie w NBP o/o
Warszawa Nr 51 1010 1010 0078 7822 3100 0000 w terminie 14 dni od uprawomocnienie
si decyzji.
Na podstawie art. 81 ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw, w zwizku
z art. 3 i art. 11 ustawy z dnia 10 czerwca 2014 r. o zmianie ustawy o ochronie konkurencji
i konsumentw oraz ustawy Kodeks postpowania cywilnego (Dz. U. z 2014 r., poz. 945)
oraz stosownie do art. 47928 2 kodeksu postpowania cywilnego od niniejszej decyzji
przysuguje odwoanie do Sdu Okrgowego w Warszawie Sdu Ochrony Konkurencji
i Konsumentw, w terminie miesica od daty jej dorczenia, za porednictwem Prezesa
Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw.

48

W przypadku jednak kwestionowania wycznie postanowienia o kosztach zawartego

w punkcie IV niniejszej decyzji, na podstawie art. 81 ust. 5 ustawy o ochronie konkurencji
i konsumentw w zwizku z art. 3 ustawy z dnia 10 czerwca 2014 r. o zmianie ustawy
o ochronie konkurencji i konsumentw oraz ustawy Kodeks postpowania cywilnego (Dz.
U. z 2014 r., poz. 945) oraz stosownie do art. 47932 1 i 2 kodeksu postpowania cywilnego
i art. 264 2 kodeksu postpowania administracyjnego w zw. z art. 83 ustawy o ochronie
konkurencji i konsumentw, przysuguje zaalenie do Sdu Okrgowego w Warszawie
Sdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw w terminie tygodnia od dnia dorczenia niniejszej
decyzji, za porednictwem Prezesa Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw.

up. Prezesa UOKiK

ukasz Wroski
Z-ca Dyrektora Departamentu
Ochrony Interesw Konsumentw

Zacznik:
1. tabela z opisem wykorzystanych w decyzji telefonicznych rozmw sprzedaowych
Otrzymuje:
1. [***]
2. a/a

49