Kołomycew A. - Jak Dbać o Włosy. Poradnik Dla Początkującej Włosomaniaczki

3
SPIS TRECI
Wstp . ...............................................................
Kim s wosomaniaczki? . ........................................
O czym jest ta ksika? . ..........................................
Rozdzia 1. Jakie mam wosy? . ............................... 13

Podzia wosw wedug ich skrtu . ..........................
Wosy proste . .....................................................
Fale . ..................................................................
Loczki . ...............................................................
Sprynki . .........................................................
Struktura wosw . ...................................................
Wosy cienkie . ...................................................
Wosy grube . .....................................................
Wosy porednie . ...............................................
Porowato wosw . ...............................................
Niska porowato . .............................................
Wysoka porowato . ..........................................
Gsto wosw . .....................................................
Jaka fryzura? . .....................................................

Rozdzia 2. Mam problem z wosami . ...................... 33

Wypadanie wosw . ...............................................
Przyczyny zewntrzne . ......................................

Przyczyny wewntrzne . ......................................
Od czego w takim razie zacz walk
z wypadajcymi wosami? . ...............................

upie . ......................................................................

Mycie . ..................................................................

Odywianie . ..........................................................

Przetuszczanie si wosw . ....................................
Suche szampony . ...............................................
Spis treci
4
Glinki . ...............................................................
Zioa (rwnie te indyjskie) . ..............................
Mydlnica lekarska . .............................................
Kozieradka . .......................................................
Maska z drody . ...............................................
Suche wosy . ...........................................................
Mycie . ...............................................................
Odywianie . .......................................................
Pukanki . ...........................................................
Silikony . .............................................................
Pielgnacja skry gowy . ....................................
Zniszczone wosy . ...................................................
Zrezygnuj z tego, co zniszczyo Ci wosy . ...........
Podetnij je . .........................................................
Myj delikatnie . ...................................................
Odywiaj intensywnie . ........................................
Nakadaj oleje . ...................................................
Nie rezygnuj z silikonw . ..................................
Rozdwajanie si kocwek wosw . ........................
Zabezpieczanie . .................................................
Regularne podcinanie . ........................................
Elektryzowanie si wosw . ....................................
Zadbajmy o nawilenie . ......................................
Wybierajmy suszarki z jonizacj . ........................
Uywajmy szczotek z naturalnych
materiaw i dbajmy o nie . ............................
Sigajmy po pyn do pukania tkanin . .................
Puszenie si wosw . ...............................................
Mycie . ...............................................................
Odywianie . .......................................................
Suszenie wosw . ...............................................
Brak objtoci wosw . ...........................................
Mycie . ...............................................................
Odywianie . .......................................................
Jak dba o wosy. Poradnik dla pocztkujcej wosomaniaczki

5
Suszenie . ...........................................................
Stylizacja . ...........................................................
Fryzury . .............................................................
Rozdzia 3. Jak dba o wosy? . ................................ 85

Jak my wosy? . .....................................................
Jak wyglda prawidowe mycie wosw? . ...........
Jaki produkt wybra? . ........................................
Na ktr metod si zdecydowa? . ....................
Jak odywia wosy? . .............................................
Rodzaje produktw do odywiania wosw . .......
Rne metody odywiania wosw . ....................
Co wybra: produkty drogeryjne
czy profesjonalne? . ........................................
Jak kupowa produkty do odywiania wosw? . .
Jak zabezpiecza wosy? . ........................................
Zabezpieczanie kocwek . ................................
Oleje plus silikony . ...........................................
Odpowiednia fryzura . ........................................
Filtry UV . ...........................................................
Termoochrona . .................................................
Jak pielgnowa skr gowy? . ................................
Po pierwsze: nie podrania . ..............................
Po drugie: masowa . ..........................................
Po trzecie: nawila . ..........................................
Jak powinien wyglda nasz tygodniowy
plan pielgnacji? . ...............................................
Jak czsto? . .......................................................
Piramida pielgnacji . ..........................................
Jak czesa i ukada wosy? . ....................................
Akcesoria do czesania . ........................................
Jak prawidowo szczotkowa wosy? . .................
Jak suszy wosy? . .............................................
Jak ukada wosy, by ich nie niszczy? . .............

Spis treci
6
Co zrobi, by zapuci wosy? . ................................
Wcierki . .............................................................
Oleje . ................................................................
Szampony . .........................................................
Suplementy . .......................................................
Masa . ...............................................................
Podcinanie . .......................................................
Czego unika? . .......................................................
Co je, by mie pikne wosy? . ..............................
Biaka . ...............................................................
Zdrowe tuszcze . ...............................................
Wglowodany . ...................................................
Witaminy i mineray . ..........................................
Jak wybra odpowiedniego fryzjera? . ......................
Po pierwsze: poszuka rekomendacji . .................
Po drugie: przyjrze si samemu fryzjerowi . .......
Po trzecie: obejrze salon . ..................................
Po czwarte: nauczy si rozmawia z fryzjerem . .

Rozdzia 4. Czego szuka w kosmetykach

do wosw? . .......................................................... 177
Emolienty . .............................................................
Gdzie ich szuka? . .............................................
Rodzaje emolientw . ..........................................
Proteiny . ................................................................
Gdzie ich szuka? . .............................................
Rodzaje protein w zalenoci
od wielkoci czsteczek . ................................
Humektanty . ...........................................................
Gdzie ich szuka? . .............................................
Najpopularniejsze humektanty
w kosmetykach do wosw .
Skadniki aktywne .
Witaminy .

7
Substancje agodzce . ........................................
Ekstrakty rolinne . .............................................
Glinki . ...............................................................
Inne . ................................................................
Detergenty . .............................................................
Rodzaje detergentw . ........................................
Rozdzia 5. Domowe sposoby na pikne wosy . ......... 205

Pukanki . ...............................................................
Pukanki nawilajce i odywcze . ......................
Pukanki zioowe . .............................................
Pukanki zakwaszajce . ......................................
Pukanki nadajce kolor . ....................................
Mgieki . ................................................................
Maski . ....................................................................
Wcierki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Peelingi . ................................................................
Inne zabiegi . ...........................................................
Pprodukty kosmetyczne . ......................................
Emolienty . .........................................................
Humektanty . .....................................................
Proteiny . ...........................................................
Substancje aktywne
(w tym witaminy i ekstrakty) i inne . ...............

Dodatek A. Przydatne linki . .................................... 241

Sklepy internetowe z pproduktami
kosmetycznymi . .................................................

Ciekawe blogi, strony internetowe i fora . .................

Podzikowania . ..................................................... 244

&*-*2$5 . . . . . . . . . .......................................
Spis treci
WSTP
By rok , a moje wosy przedstawiay istny obraz ndzy i rozpaczy. Po dwch nie do koca udanych trwaych i rozjanianiu
z czerni do blondu byy w fatalnym stanie sucha, spuszona
i amica si przy najlejszym dotyku kupka siana. Jakby tego
byo mao, nagle wosy zaczy mi jeszcze bardzo mocno wypada. Wtedy powiedziaam sobie do i postanowiam wzi
sprawy w swoje rce.
Na pocztku szukaam jedynie sposobu, by zahamowa
wypadanie, ale gdy udao mi si to zrobi, pomylaam, e
moe cho raz w yciu zawalcz o naprawd dugie wosy, takie,
Wstp
10
o jakich marzyam od zawsze. Ju jako dziecko nosiam dosy
krtkie fryzury, bo wszyscy dookoa twierdzili, e moje wosy
s zbyt rzadkie i cienkie, aby mogy by dugie.
Przez kilka miesicy dosownie chonam wszystko, co
tylko udao mi si znale na temat wosw i ich pielgnacji.
Przeszukiwaam ksiki, ale take polskie i zagraniczne fora
internetowe oraz strony powicone tej tematyce. Po pewnym
czasie czytanie i eksperymentowanie na wasnych wosach
przestao mi wystarcza i zaczam doradza wszystkim dookoa, jak powinni dba o swoje wosy. Wtedy te zrodzi si
pomys prowadzenia bloga, na ktrym mogabym opisywa
wszystkie sprawdzone metody i kosmetyki. W tej chwili mj
blog ma ju ponad
lata, prawie wpisw i ok.
milionw wywietle. Miesicznie odwiedza go ponad tysicy
osb, ktre chc zadba o swoje wosy. Spoeczno, ktra si
wok niego zgromadzia, artobliwie nazywana jest przez nas
wosomaniaczkami, bo co z tej manii na punkcie wosw
rzeczywicie dotkno nas wszystkie.
Kim s wosomaniaczki?
Jeli mylisz, e cae nasze ycie krci si wok wosw i spdzamy dugie godziny na dbaniu o nie, to zdecydowanie si
mylisz. Wosomaniaczka (cho, jak si okazuje, s wrd nas
nie tylko kobiety) to osoba, ktra docenia to, jak wan rol
w naszym wizerunku odgrywaj pikne, zdrowe i zadbane
wosy. Do ich pielgnacji podchodzi bardzo wiadomie stara
si zrozumie i zaspokaja ich szczeglne potrzeby. Bardzo
wanym krokiem do tego, by sta si wosomaniaczk, jest na
pewno poznanie swoich wosw. Bez wiedzy o tym, jaka jest ich
struktura, porowato czy skrt, trudno odpowiednio dobra
idealn dla siebie pielgnacj.
11
O czym jest ta ksika?

Ksika, ktr trzymasz w rku, jest efektem pasji, zainteresowa i wiedzy, ktr zdobyam przez lata prowadzenia
bloga. Nie znajdziesz tu gotowej recepty, dopasowanej tylko
do Ciebie, ani listy najlepszych produktw, ktre mona kupi
w sklepach, bo w przypadku wosw nie sprawdzaj si adne
uoglnienia. Znajdziesz za to mnstwo inspiracji i wskazwek, ktre pomog Ci si odnale na drodze prowadzcej
do piknych wosw. Po przeczytaniu ksiki nie tylko bdziesz wiedzie, jakie masz wosy, ale take poznasz sposoby
na to, jak najlepiej o nie zadba i poradzi sobie ze wszystkimi
problemami, ktre teraz bd w przyszoci mog zniweczy
Twoje marzenia o zdrowych wosach. Dowiesz si, jak wany
jest odpowiedni dobr kosmetykw, poznasz tajniki czytania
etykiet i odkryjesz sekrety naturalnych sposobw pilgnacji
po prostu zaczniesz wiadomie dba o swoje pikno.
Poradnik skada si w duej mierze z odpowiednio uoonych i uzupenionych najistotniejszych treci, ktre znalazy
si na moim blogu. Gromadziam tam przez lata setki suchych
faktw na temat wosw i gruntownie przetestowanych metod
pielgnacji opartych na kilkuletnim dowiadczeniu, zarwno moim, jak i tysicy czytelniczek, z ktrymi przez ten czas
miaam przyjemno korespondowa i ktrym w tym miejscu
chciaam gorco podzikowa.
Jednoczenie zachcam Ci, Czytelniku ksiki, do odwiedzenia mojego bloga: www.anwen.pl i odszukania dodatkowych
informacji czy przepisw, ktrych nie udao mi si zmieci na
kartach tego poradnika.
Niech ta ksika bdzie dla Ciebie inspiracj, wskazwk
i obudzi w Tobie potrzeb wiadomej pielgnacji wosw. Witaj
w gronie wosomaniaczek!
Anwen
Wstp
13
Rozdzia 1
JAKIE
MAM WOSY?
Pielgnacja wosw dla kogo sabo obeznanego w temacie

moe wydawa si wrcz banalna. C jest bowiem skomplikowanego w tym, by i do sklepu i wybra sobie szampon czy
odywk odpowiedni wanie dla nas? W kocu na kadej
etykiecie znajdziemy informacj o tym, do jakich wosw jest
przeznaczony dany produkt, a nam pozostaje jedynie wybr
tego, ktrego buteleczka bdzie wygldaa najlepiej w naszej
azience, albo tego, ktrego zapach bdzie nam umila stosowanie. Niestety, tak wanie wygldaj kosmetyczne zakupy
statystycznej Polki. Jak si przekonacie, czytajc t ksik,
jest to bd i to niemay.
Rozdzia 1. Jakie mam wosy?
14
Niewielu z nas zdaje sobie z tego spraw, ale nasze wosy
s niemal jak odcisk palca unikalne, inne u kadego. Dobr
odpowiedniej pielgnacji, czyli takiej, ktra da nam najlepsze
efekty, jest nie lada wyzwaniem! Zanim wic skierujemy nasze
kroki do drogerii, warto zastanowi si nad tym, jakie tak naprawd s nasze wosy. Dziki temu bdzie nam atwiej odkry
ich potrzeby i sprawi, e stan si nasz najwiksz ozdob.
atwiej bdzie nam take zdecydowa, jakie konkretnie produkty s nam potrzebne, i z uginajcych si pod ciarem
produktw pek wybra te najlepsze.
Typw wosw jest waciwie tyle, ilu jest ludzi na wiecie,
bo cho moemy je mie podobne, to nigdy nie bd identyczne. Wpyw na ich ostateczny wygld maj nie tylko geny, ale
rwnie odywianie, zabiegi, ktre wykonujemy (farbowanie,
prostowanie, suszenie itp.), pielgnacja, warunki atmosferyczne (zwaszcza temperatura i wilgotno powietrza), a nawet
woda, jakiej uywamy do mycia. S jednak pewne waciwoci, dziki ktrym moemy wosy opisa i pogrupowa. Znajomo tych charakterystycznych dla nas cech, cho rzadko
kiedy wymienianych na etykietach kosmetykw, przyda nam
si w dalszych czciach ksiki, zachcam wic wszystkich do
przeprowadzenia szybkiego testu.
15
Podzia wosw
wedug ich skrtu
Poza najbardziej oczywistym, bo widocznym goym okiem,

podziaem na wosy proste, falowane i krcone istniej rwnie
typologie, ktre o wiele precyzyjniej okrelaj, jakie mamy wosy. Najlepsza i najczciej wykorzystywana jest ta opracowana
przez Andre Walkera , synnego amerykaskiego stylist wosw, ktry swoj popularno zdoby, czeszc Oprah Winfrey.
Podzieli on wosy na cztery grupy: proste, falowane,
krcone i
spiralki (afro), i do kadej z nich przypisa
trzy podgrupy opisane literami a, b i c, okrelajce dokadniej
si skrtu lub grubo wosa.
WOSY PROSTE
Takie wosy, w odrnieniu od fal czy lokw, nigdy nie
krc nam si same, a wrcz bardzo trudno nada im inny
ksztat na duej. W krtkim czasie pomimo uytych
narzdzi czy specjalnych kosmetykw wracaj do swojego wyjciowego stanu. Wosy z numerem a s cienkie
i proste, a przy tym zwykle mocno oklapnite i bardzo
mikkie. Wosy b s rwnie proste, ale maj przecitn

Andre Walker opublikowa typologi wosw w swojej

ksice Andre Talks Hair.
16
grubo, przez co zyskuj nieco wicej objtoci, a wosy c s
z natury dodatkowo grube i sztywne (to typowe wosy Azjatek).
FALE
Druga grupa, czyli wosy falowane, to najbardziej popularny
typ w naszym kraju. Czsto mylone z prostymi a niesfornymi
wosami lub tymi nie do koca krconymi. Ich posiadaczki
zwykle namitnie je prostuj, bo uznaj, e maj krzywe
wosy z wywijajcymi si kocami, ktre wygldaj niechlujnie.
Takie wosy mam i ja, ale nauczyam si tak o nie dba i przede
wszystkim tak je ukada, e fale stay si moim atutem. Typ
a to wosy, ktre w zalenoci od stylizacji mog by albo
proste, albo pofalowane. Zwykle s te cienkie i oklapnite. Wosy z numerem b s grubsze, przez co trudniej je
wyprostowa, i lubi si puszy. Ostatnie, c, s jeszcze
grubsze i sztywniejsze, a ich skrt jest drobniejszy, ale wci
jak w przypadku wszystkich fal ma ksztat litery S.
LOCZKI
Trzecia grupa, czyli wosy krcone, zamiast litery S tworz coraz to drobniejsze korkocigi. Zaczynajc od a, czyli wosw
o lunym, duym skrcie, ktry bdzie tym wyraniejszy, im
dusze bd wosy, poprzez b, czyli mniej wicej o rednicy
ok. centymetrw i gciej upakowanych piercionkach, a
do c, czyli drobnych loczkw podobnych do tych, ktre powstayby po nawiniciu wosw na owek. Typy a i b mog
by zarwno cienkie, jak i grube (chocia takie wystpuj
rzadziej), a typ c jest najczciej cienki. Krcone wosy s te
z reguy bardziej suche i wymagajce ni wosy proste i falowane (wynika to z utrudnionego przemieszczania si naturalnego, wytwarzanego przez skr oju). Nie lubi czesania ani
nawet nadmiernego dotykania, bo to powoduje, e bardziej si
17
pusz. S wraliwe na zmiany wilgotnoci i potrzebuj
dodatkowej dawki emolientw (przeczytacie o nich
w dalszej czci ksiki). Jeli s zdrowe, tworz adne,
byszczce, mikkie i elastyczne skrty, jeli jednak o nie
odpowiednio nie zadbamy, bd tworzyy such, sztywn, spuszon i matow szop.
SPRYNKI
Ostatnia grupa to wosy bardzo mocno krcone, ktre
tworz sprynki. S to wosy typowe dla rasy czarnej
i charakteryzuj si najdrobniejszym skrtem. Te z numerem
a maj rednic szydeka i s najmniej suche ze wszystkich

podtypw,
b maj drobniejszy skrt w ksztacie litery Z, a
c
s skrcone jeszcze mocniej i wygldaj jak rozczesany typ
b
albo puszysta wena. Ich pielgnacja musi by bardzo intensywna i skupiona przede wszystkim na produktach nawilajcych i duej dawce emolientw.
Pewnie zastanawiacie si, do czego moe si przyda takie
dokadne okrelenie skrtu wosw. Czy a tak szczegowa
typologia to czasem nie przerost formy nad treci? Przyznam
szczerze, e do niedawna sama tak mylaam. Okazuje si
jednak, e okrelenie skrtu jest wietnym sposobem
na znalezienie idealnego dla nas stylizatora, czyli
produktu, ktrego uywamy do ukadania wosw. Jeden sprawdzi si w przypadku wydobywania naturalnych fal, inny podkrelania
naszego skrtu, a jeszcze inny unoszenia u nasady cienkich i prostych wosw
o typie a. W tej ksice nie znajdziecie
przykadw konkretnych produktw, ktre bd dla Was najlepsze, ale za to w tabeli
poniej moecie sprawdzi, czym sugerowa
si przy wyborze takich kosmetykw.
18
Typ
Stylizacja
W przypadku takich wosw zwykle najlepiej sprawdzaj

si wszystkie produkty nadajce wosom objto. Najlepsze bd lekkie pianki lub pyny, ktre nie obci wosw
dodatkowo. Jeli zaley Ci, by je zakrci lub uoy bardziej
1
skomplikowan fryzur, nie obejdziesz si bez dobrego lakieru,
(a, b, c)
czyli takiego, ktry nie skleja wosw i pozostawia je elastyczne (mj ulubiony lakier znajdziesz na moim blogu). Przed
zakrcaniem dobrze jest te uy produktu (np. pianki), ktry
doda wosom tekstury.
2a
W tym przypadku rwnie dobrze sprawdz si produkty nadajce wosom objto. Jeli chcesz podkreli ich naturalny
skrt, uyj dyfuzora i lekkiej pianki, bo takie wosy bardzo
atwo obciy. Stylizacja na prosto nie wymaga uycia prostownicy wystarczy suszarka i gruba, okrga szczotka.
2b
Wci, przy odrobinie wysiku, moesz mie prawie proste

wosy bez koniecznoci sigania po prostownic. Jeli chcesz
uzyska z nich fale, wybierz sabszy el lub piank, ktre podkrel skrt, a nie obci wosw za mocno.
2c
Takie wosy s zwykle bardziej sztywne i suche i atwo si

pusz. Do stylizacji potrzebuj mocniejszego elu, i to zwykle
w sporej iloci. Nie obawiaj si, e poskleja Ci on wosy po
wyschniciu taki el wystarczy z nich odgnie, by odzyskay
mikko. Pamitaj te, by nie czesa ich na sucho, a jedynie
po naoeniu na nie odywki (ta zasada dotyczy te wszystkich
typw poniej).
3a
W przypadku tego typu wosw dobrze sprawdzaj si mocniejsze ele i lekkie kremy do lokw, ktre poza podkreleniem
skrtu dbaj te o ich delikatne nawilenie. W tej roli cakiem
niele sprawdzaj si rwnie odywki bez spukiwania lub
takie odywki poczone z elem do stylizacji.
3b
Loki tego typu potrzebuj zwykle jeszcze wicej nawilenia

ni typ 3a. Do stylizacji wybieraj kremy do lokw i nie zapominaj o odywkach bez spukiwania, ktre pomog Ci zwalczy
uciliwe puszenie si wosw.
19
Typ
Stylizacja
3c
Tak drobne loczki zwykle nie potrzebuj ju specjalnych produktw utrzymujcych skrt, za to z racji tego, e s najbardziej suche, wymagaj najwikszej dawki nawilenia. Do ich
stylizacji moesz uywa bardzo bogatych kremw, a nawet
olei czy mase. Nie musisz si obawia obcienia ani tego, e
wosy bd tuste, o ile nie przesadzisz z iloci kosmetyku. Lepiej te pozostawi je do naturalnego wyschnicia, ni suszy
suszark.
W przypadku takich wosw stylizacja schodzi na dalszy plan,

a najwaniejsze staje si bardzo intensywne, gbokie odywianie. Oleje i bogate maski mog by uywane bardzo czsto.
4
By zintensyfikowa ich dziaanie, warto po zaaplikowaniu ich
(a, b, c)
na wosy naoy foliowy czepek i podgrzany rcznik wysza
temperatura sprawi, e preparaty odywcze zadziaaj jeszcze
lepiej.
RYSUNEK 1.1. RODZAJE SKRTU WOSW
20
Struktura wosw
Kolejna cecha, o ktrej chc napisa, bardzo czsto mylona jest
z gstoci. W jzyku potocznym zamiennie mwimy o wosach
grubych i gstych czy cienkich i rzadkich. Te sowa maj jednak
zupenie inne znaczenie. Struktur wosw opisujemy trzema
pojciami: cienkie, o redniej/przecitnej gruboci i grube.
Wszystkie te okrelenia dotycz pojedynczego wosa i opisuj
jego zyczn grubo, ktrej nie jestemy niestety w stanie
zmierzy samodzielnie (potrzebny jest odpowiedni sprzt).
Mimo wszystko warto si troch wysili i sprbowa zdiagnozowa struktur naszych wosw, bo to ona, a nie opisywany
wczeniej skrt, jest najbardziej przydatna przy doborze odpowiedniej dla nas pielgnacji. Od struktury (cho nie tylko)
zaley to, jakich konkretnie substancji musimy dostarcza naszym wosom, by wyglday piknie. Z trzech podstawowych
grup: emolientw, humektantw i protein (o ktrych napisz
w dalszej czci ksiki) w odpowiednich dla nas proporcjach
musimy uoy nasz wasn wosow diet. Jak zatem rozpozna, jak struktur maj nasze wosy?
21
WOSY CIENKIE
W naszym kraju wystpuj zdecydowanie najczciej. W badaniach, ktre robiam na blogu w czerwcu roku , a
%
z ponad ankietowanych uznao, e ma wanie cienkie
wosy. S one bardzo mikkie w dotyku i przypominaj wosy
maego dziecka. Bardzo trudno je uoy, bo adna fryzura
si na nich dugo nie trzyma. Zwykle s mocno przyklapnite
(o ile nie s krcone) i fruwaj wok twarzy. Jeli wemiemy
pojedynczy wos i przejedziemy po nim palcami, bdzie ledwo
wyczuwalny, a pooony na biaej kartce mao widoczny.
Takie wosy bardzo atwo zniszczy s wyjtkowo wraliwe
zarwno na wszelkie zabiegi fryzjerskie (prostowanie, rozjanianie, suszenie gorcym powietrzem itd.), jak i czynniki
mechaniczne (ocieranie si o ubrania czy noc o poduszk,
nieodpowiednie rozczesywanie, tarcie rcznikiem itp.). atwiej
te w ich przypadku przesadzi z pielgnacj i sprawi, e nadmiernie obcione bd wyglday na jeszcze ciesze. Takie
wosy zwykle bardzo lubi proteiny, zioa (w tym farbowanie
henn) i wszelkie produkty nadajce objto, za to nie lubi
nadmiernej iloci emolientw i substancji nawilajcych, ktre
je dodatkowo obciaj i zmikczaj.
WOSY GRUBE
Takie wosy w Polsce wystpuj najrzadziej. We wspomnianych
wczeniej badaniach tylko % ankietowanych uznao, e ma
tak struktur wosw. S one w dotyku sztywne niczym drucik czy szczecina i dosy szorstkie. Wyranie daj si wyczu
pomidzy palcami i bardzo si odznaczaj pooone na biaej
kartce papieru. S duo mocniejsze ni inne, przez co trudniej
Wyniki ankiety:
http://www.anwen.pl///jaki-olej-dla-moich-wosow-wstepne.html.
22
je zniszczy. Ich wyjtkowa odporno na szkodliwe czynniki
pozwala ich posiadaczkom na wiksz swobod w eksperymentowaniu z kolorami (takie wosy atwo znosz farbowanie,
a nawet rozjanianie, ale potrzebuj na to wicej czasu ni wosy cienkie) i fryzurami niestraszna im wysoka temperatura
lokwki czy prostownicy. Wosy grube bardzo czsto s te
suche i przez to amliwe. W pielgnacji nie znosz nadmiaru
protein, ktre sprawiaj, e staj si jeszcze bardziej suche, za
to kochaj emolienty i nawilajce humektanty. Takie wosy,
podobnie jak i cienkie, rwnie s trudne do uoenia, ale wynika to z czego zupenie innego. S mao plastyczne, sztywne,
ciko nada im wymarzony ksztat, a jeszcze trudniej jest je
dobrze ci. Posiadaczki takich wosw maj czsto bardzo
duy problem ze znalezieniem dobrego fryzjera, zwaszcza
jeli decyduj si na krtkie fryzury.
WOSY POREDNIE
Ostatnia grupa, czyli wosy o redniej gruboci, to jak atwo
si domyli, co pomidzy wosami cienkimi a grubymi. S
drugie pod wzgldem czstoci wystpowania w Polsce wedug przeprowadzonej przeze mnie ankiety takie wosy ma
ok. % kobiet w naszym kraju. Nieco trudniej o nie zadba,
bo potrzebuj rwnowagi midzy proteinami, emolientami
i substancjami nawilajcymi, ktra jest niestety bardzo indywidualna i same musimy odkry, w jaki sposb dostarcza
wosom wszystkich tych substancji, by osign najlepszy efekt.
atwiej za to jest nam takie wosy uoy. S bardziej podatne
na stylizacj ni wosy grube, a fryzury, ktre z nich uoymy,
s bardziej trwae ni w przypadku wosw cienkich.
23
Porowato
wosw
Przed nami najtrudniejsze zagadnienie, czyli porowato naszych wosw. O ile samo zrozumienie, czym owa porowato
jest, nie powinno nikomu przysporzy wikszych trudnoci,
o tyle ju okrelenie tego, jakie pod tym wzgldem s nasze
wasne wosy, jest niestety dosy trudne. Znw przydaby si
nam mikroskop, pod ktrym mona by na % okreli, w jaki
sposb uoona jest uska wosa, bo porowato to nic innego
jak wanie rozmieszczenie usek oraz ich naturalna zdolno
do odchylania si i wracania na swoje miejsce.
RYSUNEK 1.2. POROWATO WOSW
24
NISKA POROWATO
Wosy o niskiej porowatoci maj ciasno przylegajce do kory
wosa uski, ktre s uoone regularnie i ktre bardzo trudno
poruszy. Takie wosy s odporne na uszkodzenia, wszelkie
zabiegi fryzjerskie, ale i stylizacj. S to wosy z natury zdrowe,
gadkie i byszczce (niezalenie od tego, jakich kosmetykw
uyjemy). Nie wymagaj one bogatej pielgnacji, a nawet wrcz
odwrotnie powinnymy j ogranicza, bo bardzo atwo niskoporowate wosy obciy. Wszelkie substancje odywcze
zamiast wnika w gb wosa, osiadaj na nim, tworzc dodatkow powok i sprawiajc, e wosy trac sprysto, witalno i swj naturalny blask.
Takie wosy, mimo ich odpornoci, moemy jednak nieodpowiedni pielgnacj i niszczcymi zabiegami zamieni we
wosy o porowatoci redniej, a nawet wysokiej. Warto wic
i o nie odpowiednio dba, mimo e z natury wygldaj bardzo
dobrze.
Wosy niskoporowate lubi oleje o maych czsteczkach
(np. kokosowy, babassu, palmowy) i inne maoczsteczkowe skadniki, bo tylko takie s w stanie wnikn w gb wosa, nie nadbudowujc si na jego powierzchni. Bardzo dobrze
na takich wosach sprawdzaj si te aminokwasy i hydrolizowana keratyna. Pozostae proteiny mog niestety powodowa
nadmierne obcienie, a przy zbyt czstym ich stosowaniu atwo o przeproteinowanie, o ktrym jeszcze dokadniej napisz
w dalszej czci ksiki. W pielgnacji takich wosw dobrze
sprawdzaj si lekkie, oparte na wodzie substancje nawilajce
(jak aloes czy ekstrakty rolinne), dobrze oczyszczajce szampony oraz zabiegi gbokiego odywiania wosw polegajce
na naoeniu maski pod foliowy czepek i rcznik. Podwyszona temperatura pozwoli unie oporn usk wosa i sprawi,
e skadniki produktu bd miay wiksz szans zadziaania.
25
WYSOKA POROWATO
Wosy o wysokiej porowatoci to przeciwiestwo tych opisanych powyej. Jak ju wczeniej wspomniaam, nasze wosy
mog mie podwyszon porowato na skutek zniszczenia
nieodpowiednimi zabiegami fryzjerskimi, w wyniku niedostatecznej ochrony lub niewaciwej pielgnacji, ale mog te by
wysokoporowate z natury. Tak wanie czsto jest w przypadku
wosw krconych, lecz nie tylko. Wos o wysokiej porowatoci
ma nieregularnie rozmieszczon usk, ktra mocno odstaje
od kory wosa i bardzo atwo reaguje na zmiany temperatury
czy wilgotnoci powietrza. Nawet jeli uda nam si chwilowo
domkn j odpowiednim traktowaniem, nie jest to nigdy
efekt trway. Takie wosy s wyjtkowo wraliwe i atwo ulegaj zniszczeniu. S te przy tym bardzo podatne zarwno
na stylizacj, farbowanie, jak i inne zabiegi fryzjerskie, ktre
trzeba jednak przeprowadza bardzo ostronie, by wosw
nie zniszczy (pozbawione ochronnej uski stan si kruche,
amliwe i bd si rozdwaja na kocach).
Wosy o wysokiej porowatoci, jeli o nie odpowiednio nie
zadbamy, bd matowe, szorstkie i spuszone. Na szczcie przy
waciwej pielgnacji jestemy w stanie porowato wosw
nieco obniy i sprawi, e bd wyglday bardzo dobrze.
Wosy wysokoporowate lubi proteiny, ktre jako podstawowy ich budulec piknie wypeniaj luki w usce wosa i wygadzaj go (wicej na ten temat znajdziecie w rozdziale powiconym proteinom). W pielgnacji bardzo wane s rwnie
oleje, ktre take wygadzaj wosy; sprawiaj, e s bardziej
elastyczne i byszczce. Do olejowania wosw wysokoporowatych najlepsze bd te oleje, ktre maj wiksze czsteczki: lniany, ze sodkich migdaw, jojoba, z pestek winogron, awokado
czy sezamu. Unika naley jedynie cikich mase (np. kakaowego, shea) i tych, ktre s dobre dla wosw o porowatoci
26
niskiej. Wany jest te wybr metody olejowania, ale o tym
rwnie przeczytacie w pniejszych rozdziaach.
Warto pamita o tym, e wosy wysokoporowate s bardziej
wraliwe na detergenty, powinnymy wic wybiera delikatne
szampony lub korzysta z metody OMO (informacje o tej
metodzie mycia wosw znajdziecie na stronie .). Nie mona
te zapomnie o intensywnym odywianiu. Po kadym myciu
naley na wosy naoy odywk lub mask i minimum raz
w tygodniu zafundowa im tzw. gbokie odywianie (polega
ono na naoeniu bogatej maski pod foliowy czepek i rcznik
na minimum minut). Na koniec kadego mycia warto zastosowa pukank, ktra pomoe nam domkn rozchylon
usk wosa. Tak dziaa pukanie zimn wod i stosowanie zakwaszajcych pukanek (z octem, sokiem z cytryny lub innych
cytrusw czy na bazie herbatki z hibiskusa).
Koloryzacja
Wosy o niskiej porowatoci zwykle potrzebuj wicej czasu i mocniejszego oksydantu, by udao si na nich uzyska zamierzony efekt.
Farba te atwiej si z nich wypukuje, ale tylko w pocztkowej fazie,
zaraz po zabiegu (ta cz, ktra nie wnikna we wosy), potem
kolor jest ju praktycznie nie do zdarcia (zamknity szczelnie pod
usk wosa).
27
Gsto wosw
Ostatnia cecha wosw to co, z czego okreleniem mamy zwykle niemay problem. Jeli zapytamy stu przypadkowych kobiet,
jak gste s ich wosy, to moecie mi wierzy, e ogromna
wikszo z nich bdzie narzeka, e ma je rzadkie. Oczywicie wiele z nich bdzie miao wosy o przecitnej/redniej
gstoci, ale po latach ogldania wyidealizowanych wosw
w reklamach szamponw czy gwiazd z doczepionymi pasmami
wosw w wikszoci nie potramy ju tego obiektywnie oceni.
Sprawa jest jednak bardzo prosta potrzebujemy jedynie
gumki do wosw, metra krawieckiego i ewentualnie kogo do
pomocy. Zwizujemy wosy w ciasny (to bardzo wane!) kucyk
i mierzymy jego obwd tu przy gowie. Jeli wynik, ktry
otrzymamy, mieci si w przedziale do centymetrw, to moemy przyj, e mamy rzadkie wosy. Te o obwodzie kucyka
od do centymetrw maj redni gsto, a posiadaczki
kucyka o obwodzie powyej centymetrw mog by dumne
ze swoich gstych wosw. Oczywicie warto wzi pod uwag
rwnie to, jak struktur maj nasze wosy. Przedziay opisane
powyej dotycz wosw o redniej gruboci, ale jeli Wasze
wosy s cienkie lub grube, naley to uwzgldni.
Pewnie zastanawiacie si, po co nam waciwie znajomo
gstoci naszych wosw. Ot moe by ona przydatna
w dwch sprawach: po pierwsze w doborze optymalnej dla
28
nas fryzury, ktra w duej mierze zaley wanie od gstoci
wosw, po drugie do okrelenia optymalnej pielgnacji skalpu. Przy wosach rzadkich, zwaszcza takich, ktre przerzedziy
nam si wraz z wiekiem, warto zadba o dodatkowe odywienie
skry gowy. O masaach, wcierkach (czyli specjalnych odywkach przeznaczonych wanie do skalpu) i urzdzeniach,
ktre mog by przydatne w pielgnacji, przeczytacie w dalszej
czci ksiki.
JAKA FRYZURA?
Posiadaczki wosw gstych maj oczywicie najwiksze pole
do popisu, cho w ich przypadku warto pokusi si o wosy
dugie (a nawet bardzo dugie), ktre bd wyglday wrcz
imponujco. Przy krtkich trzeba zadba o to, by cicie byo
naprawd perfekcyjne, inaczej atwo mona uzyska niechciany efektu hemu. Nie musicie si jednak obawia, bo dobry
fryzjer na pewno sobie z tym poradzi. Na gstych wosach
dobrze sprawdzaj si rwnie cieniowania, nawet te bardzo
mocne, ktre nadadz fryzurze lekko. Jeli macie takie wosy,
moecie rwnie przebiera w kolorach, dobierajc je jedynie
do swojego typu kolorystycznego, bo zarwno w tych bardzo
ciemnych, jak i w jasnych Wasze wosy bd si prezentowa
dobrze. Lepiej jednak zrezygnowa z pasemek i wielotonowej
koloryzacji, dodatkowo wizualnie dodajcej wosom objtoci,
ktra w Waszym przypadku nie jest ju tak podana.
Wosy rzadkie, zwaszcza jeli dodatkowo s cienkie, zwykle
nie wygldaj dobrze, gdy s bardzo dugie. Nie musicie jednak
cakowicie rezygnowa z zapuszczania, ale w przypadku tego
typu fryzur warto postawi na fale lub loki i wanie niejednolity kolor (pasemka lub modny ostatnio amboyage), ktry doda
wosom objtoci. Naley unika odcieni bardzo ciemnych
(zwaszcza czerni), ktre w poczeniu z jasn skr gowy
bd potgoway efekt rzadkich wosw. Warto te trzyma si
29
Po czym je rozpozna?
Co lubi?
Czego unika?
Proste
Nigdy nie skrcaj si

same, trudno nada im
inny ksztat.
Preparaty nadajce im
objto.
Wszystkiego, co moe je
obciy.
Wywijaj si na kocach, Suszenie dyfuzorem,

Zbyt mocnych
atwo odksztacaj, yj lekkie pianki lub ele
stylizatorw, cicia na
wasnym yciem.
podkrelajce skrt oraz prosto, prostownicy.
stylizacj na prosto przy
pomocy suszarki i grubej,
okrgej szczotki.
Sprynki
Loczki
Skrt
Typ
wosw
Fale
podstawowej zasady koloryzacji, czyli tego, e odrost powinien

by zawsze nieco ciemniejszy od wosw na dugoci. Jeli
chodzi o cicia, to w przypadku rzadkich wosw rezygnujemy
z cieniowania i obcinamy je na prosto (dziki temu wosy bd
sprawiay wraenie gstszych), a jeli s mocno falowane lub
krcone, to stawiamy na stopniowanie. Takie cicie uatwi nam
wydobywanie z wosw skrtu i sprawi, e wosy nie bd nam
si ukaday w niepodany ksztat trjkta.
Pozostawione do
wysuszenia bez czesania
skrcaj si i lubi si
puszy.
Nawilanie, ele i kremy Mocnych szamponw,

do lokw do stylizacji,
czstego dotykania,
naturalne suszenie,
czesania na sucho.
odywki bez spukiwania
i mycie odywk.
Tworz cienkie spiralki.
Bardzo intensywne
odywianie, duo olei
i bogatych masek.
Szamponw i produktw
do stylizacji z alkoholem,
ktry moe je jeszcze
bardziej wysuszy.
30
Co lubi?
S bardzo mikkie
Lekkie odywki i maski,
i lekkie jak wosy maego proteiny, zioa, farbodziecka.
wanie henn i produkty
nadajce im objto.
Nadmiernej pielgnacji,
zbyt duej iloci emolientw i humektantw
w kosmetykach, niszczcych zabiegw fryzjerskich, a take niedelikatnego traktowania.
Porednie
Nie pasuje do nich aden Rwnowag emolientoz opisw powyej.

wo-proteinowo-humektantow.
Niska
Du ilo emolienNadmiaru protein.

tw i humektantw
w produktach odywczych, perfekcyjne cicie,
olejowanie.
S z natury zdrowe, gad- Oleje i proteiny o maych Nadmiernej pielgnacji,

kie i byszczce.
czsteczkach, minimagdy atwo je obciy.
lizm w pielgnacji, lekkie
substancje nawilajce,
oczyszczajce szampony,
gbokie odywianie.
Wysoka
S sztywne niczym drucik lub szczecina (taka

jak w szczotkach z dzika)
i trudne do uoenia.
Czego unika?
S matowe, szorstkie
Proteiny, oleje o wiki czsto si pusz, wygl- szych czsteczkach,
daj niezdrowo.
bogat pielgnacj, delikatne mycie i traktowanie, pukanki domykajce usk.
Niszczcych zabiegw
fryzjerskich, niedelikatnego traktowania, ubogiej pielgnacji, braku
zabezpieczenia.
Porednia
Porowato
Grube
Struktura
Cienkie
Typ
wosw
Nie pasuje do nich aden Odpowiedni, dobran

z opisw powyej.
do nich pielgnacj,
rwnowag w doborze
produktw.
Wszystkiego tego co powyej, ale w mniejszym

stopniu.
Niszczcych zabiegw
fryzjerskich.
31
rednie
Gste
Gsto
Rzadkie
Typ
wosw
Co lubi?
Czego unika?
Skra gowy przewituje

midzy wosami, kucyk
jest cienki (do 5cm
w obwodzie).
Masae skry gowy,

kuracje wzmacniajce
wosy, wcierki, stylizacj
w fale i loki, niejednolity
kolor, cicie na prosto
lub warstwowe (w przypadku lokw i fal).
Ciemnych kolorw, nadmiernego cieniowania.
Kucyk jest gruby (powyej 10cm w obwodzie).
Fryzury dugie i bardzo

dugie, cieniowanie,
jednolite kolory, take te
bardzo ciemne.
le obcitych krtkich
fryzur, wielotonowej
koloryzacji.
Obwd kucyka mieci

si w przedziale od 5do
10cm.
Wszelkie dugoci i fryzury.
Nadmiernego cieniowania, zbyt ciemnych,

jednolitych kolorw.
32
Po przeczytaniu tego rozdziau
powinna wiedzie:
. Jaki jest skrt Twoich wosw?
Proste (mj typ to: ..)
Falowane (mj typ to: ..)
Krcone (mj typ to: )
. Jaka jest struktura Twoich wosw?
Mam cienkie wosy
Mam grube wosy
Mam wosy porednie
. Jak porowato maj Twoje wosy?
Nisk
Wysok
Poredni
. Jaka jest gsto Twoich wosw?

Mam wosy rzadkie
Mam wosy gste
Mam wosy o redniej gstoci
33
MAM
PROBLEM
Z WOSAMI
Rozdzia 2
Przez lata prowadzenia bloga dostaam tysice maili od swoich

czytelniczek. Wikszo dotyczya rnorodnych problemw
z wosami. Oczywicie o niektrych z nich mona by napisa
osobn ksik, ale postaram si omwi je na tyle dokadnie,
by kada z Was bya w stanie nie tylko rozpozna swj problem z wosami, lecz take znale konkretne jego rozwizanie.
Rozdzia 2. Mam problem z wosami
34
Wypadanie wosw
Zanim przejdziemy do samego problemu wypadania wosw,
jego przyczyn i sposobw radzenia sobie z nim, musimy najpierw odpowiedzie sobie na pytanie, czy na pewno nas on
dotyczy. Przede wszystkim warto pamita, e wypadanie wosw jest procesem naturalnym. Codziennie tracimy ich ok. ,
co jest wynikiem ich starzenia si. Wos yje na naszej gowie
przecitnie od do lat, po czym wypada i robi miejsce nastpnemu. Taki cykl skada si z trzech etapw: anagenu, czyli
fazy wzrostu, katagenu, czyli fazy przejciowej, i telogenu,
czyli fazy spoczynku. Pierwszy z nich trwa najduej, od do
(a nawet ) lat, i dotyczy najwikszej liczby wosw na gowie.
Przy zdrowej skrze w fazie anagenu znajduje si zwykle ok.
% wosw. Druga faza trwa najkrcej, bo od zaledwie
kilku dni do tygodni, i obejmuje okoo % wosw. Podczas tej fazy ukrwienie cebulki sabnie, wzrost i pigmentacja
wosa zostaj zahamowane, a opuszka rogowacieje i stopniowo
przesuwa si do gry w stron naskrka. Wtedy rozpoczyna
si ostatni etap, w ktrym nasz wos wypada. Moe si tak sta
za spraw masau, czesania albo samoczynnie. Faza telogenu
trwa od do
miesicy.
Wiele kobiet, ktre dotychczas nie zwracay wikszej uwagi
na swoje wosy, wraz z rozpoczciem intensywnej pielgnacji
zaczyna zauwaa problem ich wypadania. Bardzo czsto jest
35
tak, e wosy wci wypadaj w tej samej iloci, ktra zwykle
mieci si w normie, tylko wczeniej ich wacicielki tego nie
zauwaay. Ma to swoje wytumaczenie w psychologii i tak
zwanych ltrach. Liczba informacji, ktra dociera do naszego
mzgu, jest tak dua, e gdyby chcie je wszystkie przetrawi,
to moglibymy od tego zwariowa, wic aby takiego efektu
unikn, mzg tworzy sobie ltry i wyapuje tylko te informacje, ktre s dla niego w danym momencie istotne.
Druga sprawa, ktra rwnie moe by przyczyn naszego
kcyjnego problemu z wypadaniem wosw, to fakt, e wos,
ktry wypada, nie musi od razu spa nam na podog. Zwykle
jeszcze przez jaki czas wisi pomidzy innymi wosami, dopki
nie pomoemy mu si z nich wyplta dokadnie rozczesujc
lub myjc wosy.
. Jeeli nie myjemy wosw codziennie, to przy myciu moe
nam wypa wicej wosw ni normalnie bd to wosy
skumulowane z kilku dni.
. Przy wosach krconych, ktrych w ogle nie rozczesujemy
na sucho, podczas mycia moe nam wypa wosw
naraz, a nawet i wicej, jeli nie myjemy ich codziennie.
. Jeeli przez cay dzie nosimy upite wosy, to po ich rozpuszczeniu i rozczesaniu rwnie moe nam wypa wicej
wosw ni zazwyczaj.
Kada z tych sytuacji jest zupenie normalna i nie powinna
wzbudza naszego niepokoju. Dobrym sposobem na upewnienie si, czy wypadanie naszych wosw mieci si w normie, jest
przeliczenie wszystkich wosw, ktre wypady nam pomidzy
jednym a drugim myciem (jeli nie myjecie wosw codziennie,
to podzielcie t liczb przez liczb dni), wliczajc w to oczywicie te, ktre wypady podczas jednego z my. Jeli liczba ta
nie przekroczy znacznie , to moemy uzna, e nie mamy
problemu z wypadaniem wosw.
Co w takim razie powinno by dla nas sygnaem, e ta
przypado jednak nas dotyczy?
36
. Przy prostych wosach na pewno to, e podczas kadego
czesania na szczotce zostaje nam duo wosw (wicej ni
), nawet jeli midzy jednym a drugim rozczesywaniem
mino mao czasu (np. godzina).
. Jeeli przy codziennym myciu wosw wypada nam znaczna
ich liczba (np. wicej ni kilkadziesit).
. Jeli zauwaymy, e liczba wosw, ktra wypada nam podczas mycia czy czesania, jest znacznie wiksza ni zwykle.
. Gdy przy kadym przeczesaniu wosw doni zostaje nam

na niej spora liczba wosw (wicej ni ).
. Jeeli zauwaymy, e wosy s wyranie przerzedzone.
Oczywicie to wszystko nie jest jednoznaczne i liczby, ktre podaam, s przede wszystkim orientacyjne, ale powinny
pomc podj decyzj o ewentualnej kuracji.
Sposobw walki z problemem wypadania wosw jest sporo,
jednak zanim do nich przejdziemy, warto uwiadomi sobie,
co tak naprawd jest jego przyczyn. Bez tego nie jestemy
w stanie dobra produktw czy metod, ktre mog nam pomc. Musimy wzi pod uwag wiele czynnikw: to, co jemy,
jakich kosmetykw uywamy, czy farbujemy wosy, przebyte
choroby, stres, odstawienie tabletek antykoncepcyjnych czy
przyjmowanie nowych lekw. Nawet pora roku moe mie
w tym przypadku znaczenie.
Oczywicie nie wszystkie przyczyny jestemy w stanie
odkry samodzielnie. Jeli wypadanie trwa ju duszy czas,
a nasze dziaania nie przynosz rezultatw, najlepiej wybra
si do dermatologa. Sprawdzi on dokadnie stan naszej skry
i ewentualnie zleci odpowiednie badania. Niestety wypadanie
i osabienie wosw moe by jednym z pierwszych objaww
rnych chorb, nie wolno wic tego bagatelizowa, ale zawsze
warto najpierw wyeliminowa pozostae moliwe przyczyny,
a jest ich sporo.
37
PRZYCZYNY ZEWNTRZNE
1. SZKODLIWE PRODUKTY
Zaliczamy tu przede wszystkim farby do wosw, zwaszcza te
w ciemnych kolorach, ktre zawieraj PPD, czyli parafenylenodiamin. Jest to barwnik, ktry moe powodowa podranienia
i alergie skry, a w ich nastpstwie nadmierne wypadanie wosw. Jeli wic nie chcemy rezygnowa z farbowania wosw,
a zauwaymy, e po zabiegu zwykle wypada ich nam wicej, to
warto wybiera farby bez PPD lub z niewielk jej iloci. Takie
produkty, przeznaczone dla alergikw, znajdziemy w aptekach.
Podrania mog nas rwnie inne produkty, ktrych uywamy. Zarwno szampony, odywki, jak i wcierki, nawet te
o naturalnym skadzie, mog wywoywa alergiczne reakcje
skry. Trzeba uwanie obserwowa wosy i w razie problemw
odstawi dany produkt.
Czasami zdarza si te tak, e skra naszej gowy le znosi
olejowanie. Cho przy tym zabiegu zakada si wykonywanie
olejem rwnie masau skry, to niestety w niektrych przypadkach nie jest to moliwe. Zanim jednak z tego zrezygnujemy,
sprawdmy, czy to na pewno kwestia oleju. Po pierwsze, moe
to by wina samego masau, warto wic sprbowa pomasowa skalp bez uycia jakiegokolwiek produktu i zobaczy, czy
wosy wypadaj tak samo mocno. Po drugie, problem moe
tkwi w tym, jak dugo trzymamy olej na gowie. Wielogodzinne olejowanie, a zwaszcza zostawianie oleju na ca noc,
moe by przyczyn wzmoonego wypadania wosw. Takie
beztlenowe rodowisko, ktre tworzy si na gowie pod tust
warstewk oleju, wzmaga te namnaanie si bakterii i grzybw yjcych na naszej skrze, co rwnie moe powodowa
wypadanie wosw. Optymalny czas trwania takiego zabiegu
to godziny. Po trzecie przyczyn wypadania wosw po
zastosowaniu oleju moe by alergia czy podranienie. Wiele
osb jest uczulonych na orzechy i nieranowane oleje bd im
38
szkodzi. W tym przypadku moe si okaza, e nawet olejowanie samych wosw jest niewskazane, bo mimo wszystko
olej bdzie mia kontakt ze skr. Po czwarte zwikszenie si
liczby wosw, ktra wypada nam po olejowaniu, moe by
te spowodowane nasz nieostronoci naolejowane rce
(zwaszcza cikimi olejami, np. rycynowym) mog si nieco
bardziej klei do wosw i po prostu je wyrywa.
2. NIEODPOWIEDNIE FRYZURY
Zbyt ciasne upicia, czy to kucyki, czy koki, ktre cign nasz
skr, rwnie mog si przyczyni do powstania problemw
z wypadaniem wosw. Podobnie dziaa te zagszczanie czy
przeduanie wosw. Zarwno to metod clip-in, czyli tymczasowych przypinek, jak i to wykonywane na stae osabia
cebulki wosowe i w duszej perspektywie moe prowadzi
nawet do ysienia.
3. SKRAJNE TEMPERATURY
I te zbyt wysokie (jak podczas nadmiernego opalania si czy
noszenia nieprzewiewnych nakry gowy), i te za niskie (przemroenie skry gowy zim, mycie lodowat wod) le wpywaj na skr gowy i mog osabia cebulki wosowe. Wypadanie
wosw moe te powodowa radioterapia, czyli nawietlanie,
ale tylko w przypadku, gdy promienie s skierowane bezporednio na gow. Po zakoczeniu terapii wikszoci pacjentom
wosy odrastaj.
4. PORA ROKU
Przyczyn wypadania wosw, cho moe si to wydawa mao
prawdopodobne, moe by rwnie pora roku. Zarwno wiosn, jak i jesieni wiele osb uskara si na wzmoone wypadanie
wosw. Na szczcie moemy z tym walczy dziki odpowiedniej diecie i stosowaniu kosmetykw wzmacniajcych wosy
jestemy w stanie znacznie ograniczy wypadanie wosw.
39
PRZYCZYNY WEWNTRZNE
1. STRES
To bardzo czsta przyczyna wypadania wosw, w dodatku
zazwyczaj bagatelizowana. Niestety stres powoduje nie tylko
problemy z wosami, ale i wiele innych, powaniejszych schorze. Oczywicie nie kada stresujca sytuacja ma na nas tak
negatywny wpyw. Dopiero dugotrway, intensywny stres moe
nam powanie zaszkodzi. Co moemy zrobi w takim przypadku? Przede wszystkim sprbowa wyeliminowa czynnik
stresogenny, cho oczywicie nie zawsze jest to moliwe. Pomocne mog by te dieta bogata w magnez i wszelkie metody
relaksacyjne (np. ruch, zwaszcza na wieym powietrzu, czy
odpowiednia muzyka).
2. CHOROBY SKRY
Jak atwo si domyli, choroby skry take mog by jedn
z przyczyn nadmiernego wypadania wosw. Co ciekawe, problem ten powoduje nawet tak powszechna przypado jak upie, nie powinna wic by bagatelizowana. Najczciej jednak
z wypadaniem wosw maj do czynienia osoby cierpice na
ojotokowe zapalenie skry. Jest to przewleka i czsto nawracajca choroba, ktra wymaga opieki dermatologa. Kolejn chorob powodujc wypadanie wosw jest zapalenie mieszkw
wosowych wywoane przez bakterie. W kadym z tych przypadkw i zawsze, gdy wypadaniu towarzyszy wid, podranienie
lub stan zapalny skry gowy, powinnymy niezwocznie uda
si do lekarza, bo tylko szybko rozpoczte i prawidowo prowadzone leczenie pozwala zapobiec utracie wosw, a niestety
w niektrych sytuacjach moe by ona nawet trwaa.
3. HORMONY
Jednym z najczstszych problemw zwizanych z hormonami jest wypadanie wosw wystpujce u kobiet po porodzie.
40
Powodem s zmiany hormonalne, ktre przyczyniaj si do
zaburze w cyklu ycia wosw, o ktrym wspominaam na
pocztku tego rozdziau. W czasie ciy, na skutek dziaania
podwyszonego poziomu estrogenw, wosy praktycznie nie
wypadaj, bo hormon ten utrzymuje je przez cay ten okres
w fazie wzrostu. Po porodzie, gdy sytuacja hormonalna wraca do normy, wszystkie te wosy, ktre normalnie wypadyby
w trakcie ciowych miesicy, przechodz nagle do fazy katagenu i po pewnym czasie wypadaj. Takie wypadanie jest zupenie normalne i powinno ustpi samo w cigu kilku miesicy
po porodzie. Niestety nie jestemy w stanie temu zapobiec ani
tego zwalczy. Warto jednak po ciy zadba o skr gowy,
tak by wosy odrosy jak najszybciej.
Oczywicie nie tylko cia ma wpyw na hormony. Czst
przyczyn problemw z wypadaniem wosw u kobiet jest
rwnie odstawienie tabletek antykoncepcyjnych (rzadziej
zdarza si, e wosy wypadaj po rozpoczciu ich przyjmowania), a take menopauza.
4. NIEWACIWA DIETA
Dobrze zbilansowana dieta to podstawa nie tylko zdrowia,
ale rwnie naszego atrakcyjnego wygldu, ma wic ona niebagatelny wpyw take na nasze wosy. Nasz organizm nie
traktuje ich w sposb tak priorytetowy, jak bymy tego chcieli,
i najczciej wszelkie witaminy, mineray, aminokwasy i inne
dobre skadniki traaj do nich na samym kocu, dopiero
wtedy, gdy cay organizm si nimi nasyci. W zwizku z tym
wszelkie niedobory w pierwszej kolejnoci odbijaj si wanie
na kondycji naszych wosw. Pomocne mog by specjalne
preparaty witaminowe, ktre znajdziemy w aptekach, ale przede wszystkim powinnymy si skupi na tym, by dostarcza
organizmowi wszelkich niezbdnych skadnikw wraz z poywieniem. O tym, co lubi je nasze wosy, napisz w dalszej
czci tego rozdziau.
41
5. UWARUNKOWANIA GENETYCZNE
Gwn przyczyn wypadania wosw u mczyzn (ale nie
tylko) s geny, a dokadniej zapisana w nich wraliwo naszych mieszkw wosowych na DHT, czyli dihydrotestosteron,
aktywn form testosteronu. Takie ysienie nazywamy androgenowym (moe ono dotyczy rwnie kobiet) i jak dotd nie
jest ono w peni uleczalne, ale s sposoby, by je zahamowa
lub opni.
6. INNE CHOROBY
Zarwno choroby tarczycy, silne zatrucia, wszelkiego rodzaju
infekcje, jak i zwyka gorczka mog przyczyni si do wzmoonego wypadania wosw. O ile w przypadku wikszoci dolegliwoci sprawa jest prosta i wypadanie ustpi samo wraz
z nimi, o tyle w przypadku chorb tarczycy moe pojawi si
problem. Ich zdiagnozowanie, a potem dobranie odpowiedniej
kuracji jest bardzo trudne, warto wic poszuka naprawd
dobrego lekarza specjalisty endokrynologa. Wypadanie
wosw nasilaj te anemia i zesp policystycznych jajnikw,
dlatego nigdy nie naley bagatelizowa dugotrwaego wypadania wosw, tylko skonsultowa to z lekarzem.
7. LEKI
Poza sam chorob wpyw na wypadanie wosw maj rwnie
leki, ktre podczas niej przyjmujemy. Szkodliwe dla wosw
mog by te cytostatyczne i immunosupresyjne, stosowane
obecnie nie tylko przy chorobach nowotworowych. Oczywicie
podobny wpyw na wosy ma chemioterapia, a take narkoza.
Jako szkodliwe dla wosw wymieniane s jeszcze leki przeciwzakrzepowe i te podawane przy chorobach tarczycy.
42
OD CZEGO W TAKIM RAZIE ZACZ WALK

Z WYPADAJCYMI WOSAMI?
W przypadku wosw najwaniejsze jest to, co si dzieje w rodku. W kocu wos, ktry ju nam wyronie, jest martwy i niewiele moemy z nim zrobi, a na wypadanie, jak ju pisaam
wczeniej, ma wpyw przede wszystkim stan naszego organizmu i skry gowy. Warto wic zacz od zadbania o zdrow
i dobrze zbilansowan diet. Na pocztek wystarczy przestrzega kilku najwaniejszych zasad:
. Codziennie jedz wartociowe biaka, ktre s rdem
aminokwasw, a to z nich zbudowane s nasze wosy. Te
niezbdne dla ich zdrowia to: cysteina, metionina, cystyna,
arginina i lizyna. Znajdziesz je w misie, rybach, drobiu,
jajkach, produktach mlecznych, nasionach, ziarnach i orzechach.
. Wcz do diety zdrowe tuszcze. Dziki nim Twoje wosy
bd bardziej spryste i byszczce. Bogate w tuszcze
s: tuste morskie ryby, rolinne oleje nieranowane (np.
oliwa z oliwek, olej z wiesioka), awokado, a take orzechy
i nasiona.
. Wybieraj dobre wglowodany. Te pochodzce ze sodyczy
czy cukru bd wrcz szkodzi naszym wosom. Jednak
cakowite wyeliminowanie wglowodanw z diety osabi
wosy i sprawi, e bd rosy wolniej. Wane jest wic, by
w naszej diecie znalazy si: wiee warzywa i owoce, kasze,
patki owsiane, brzowy ry czy penoziarniste pieczywo.
. Pamitaj o witaminach i mineraach. Bez nich nasze wosy
nigdy nie bd zdrowe. Zamiast jednak siga po gotowe
preparaty, ktrych skuteczno jest bardzo niska, lepiej
wzbogaci diet o: magnez, cynk, jod, witaminy z grupy
B, fosfor, witamin A i E, krzem, elazo i mied pochodzce z poywienia. Znajdziemy je przede wszystkim w:
cebuli, czosnku, szpinaku, pokrzywie i skrzypie, migdaach
43
i orzechach, pestkach (dyni, sonecznika), drodach, jajkach, zielonych warzywach, kiekach, misie i nabiale, a take w wielu innych produktach.
Drugi kierunek, w ktrym naley poda, jeli chcemy
zwalczy nadmierne wypadanie wosw, to wzmocnienie skry gowy od zewntrz. Do wyboru mamy wiele rnego typu
preparatw: szamponw, wcierek, czyli specjalnych odywek
do skry gowy, i olejw, a take metod naturalnych.
Szampony przeciw wypadaniu wosw znajdziemy przede
wszystkim w aptekach. Niestety skuteczno tego typu specykw jest niewielka i powinny by one uzupenieniem naszej
kuracji, a nie jedynym produktem, ktry stosujemy. Trzeba
pamita rwnie o tym, e aby uywanie takiego szamponu
przynioso efekty, musimy go zostawi na gowie przynajmniej
na kilka minut. Dopiero wtedy znajdujce si w nim skadniki
maj szans zadziaa.
Wcierki to najczciej produkty w formie pynw lub mgieek, ktre s bogate w zioowe ekstrakty, witaminy, mineray
i inne substancje hamujce wypadanie wosw i wzmacniajce
ich cebulki. Wcierki moemy znale zarwno w aptekach,
jak i drogeriach. Wiele przykadowych produktw tego typu
opisaam na swoim blogu. Przy ich nakadaniu na skr gowy warto zawsze robi masa, bo dziki temu zawarte w nich
skadniki aktywne lepiej si wchon i skuteczniej zadziaaj.
Oleje moemy stosowa tylko pod warunkiem, e same
w sobie nie wzmagaj u nas wypadania wosw. Bardzo skuteczne pod tym wzgldem s olej opianowy, musztardowy,
z czarnuszki siewnej, a take te zawierajce zioa indyjskie
(mak, aml, bringaraj, brahmi, neem i inne).
Dla osb, ktre maj wicej czasu i lubi naturalne metody
pielgnacji, przygotowaam sporo przepisw na kosmetyki,
ktre moemy zrobi samodzielnie z produktw dostpnych
w sklepach zielarskich, aptekach, specjalnych sklepach internetowych z pproduktami kosmetycznymi, a nawet w kuchni.
44
Wszystkie te przepisy znajdziecie w ostatnim rozdziale ksiki,
w ktrym zamieciam pomysy zarwno na wcierki, pukanki,
maceraty, jak i zioowe kompresy, jakie mog pomc w walce
z wypadaniem wosw.
45
upie
Pamitajmy o tym, e upie to choroba, a nie wynik zaniedbania czy braku higieny, i dlatego nie wolno go bagatelizowa.
Jest to schorzenie przewleke i z reguy nawracajce, a przy
tym zakane. Zazwyczaj wystpuje ono w okresie dojrzewania
i czciej dotyczy mczyzn ni kobiet. Jest to bardzo powszechna przypado wedug danych statystycznych ok.
% osb przynajmniej raz w yciu miao problem z upieem.

Gwn przyczyn powstawania tej choroby s grzyby Malassezia globosa. Mikroorganizmy te nale do zjologicznej
mikroory bytujcej na skrze gowy i same w sobie nie powoduj upieu. Wywoa go mog dopiero podranienia i ojotok. Czasami przyczynami upieu mog by te niewaciwa
dieta, uboga w cynk i witaminy z grupy B, oraz zaburzenia
hormonalne. Czsto upie nasila si w zimie i zwykle samoistnie ustpuje latem.
Wyrniamy dwie odmiany upieu: suchy i tusty. Pierwszy
z nich to odmiana agodniejsza, przy ktrej nie wystpuj stany
zapalne. Objawia si on drobnymi, srebrzystobiaymi, suchymi
uskami, ktre pod wpywem czesania lub nawet samoistnie
odrywaj si od gowy. Czsto problem ten moe dotyczy
maksymalnie wysuszonej skry gowy, np. mocno oczyszczajcymi szamponami, farbami czy wcierkami zawierajcymi
46
alkohol. Niestety taki upie nieleczony z czasem moe zmieni
si w gorsz, tust odmian.
Jak wyglda tusty upie? S to najczciej ogniska widocznych, mocno przylegajcych do skry tawych usek.
Do tego dochodzi stan zapalny skry, wid i ojotok. Jeeli
mamy do czynienia z tak wanie odmian upieu, najlepiej
wybra si do dermatologa, bo zwyky szampon z drogerii
moe sobie z ni nie poradzi.
Do leczenia upieu wykorzystuje si wiele substancji o dziaaniu bakterio- i grzybobjczym, zarwno tych syntetycznych,
jak i naturalnych:
. Ketokonazol stosowany w maciach i szamponach, reguluje prac gruczow ojowych i uatwia oddzielanie si
usek od skry gowy.
. Pirytionian cynku ma dziaanie przeciwgrzybiczne i przeciwupieowe, dlatego jest popularnym skadnikiem szamponw o takim zastosowaniu. Blokuje on transport jonw
przez bon komrkow mikroorganizmu, co w konsekwencji prowadzi do jego obumierania.
. Piroctone olamine dziaa przeciwzapalnie, przeciwojotokowo i przeciwdrobnoustrojowo. Hamuje rozwj grzyba
Malassezia globosa, odpowiadajcego za powstawanie upieu.
. Kwas salicylowy ma dziaanie przeciwojotokowe i keratolityczne, czyli pomaga usuwa martwe komrki naskrka.
. Biosiarka normalizuje prac gruczow ojowych, na skrze przeksztaca si w siarczki, ktre usuwaj zrogowacenie
naskrka, a take dziaaj bakterio- i grzybobjczo.
. Dziegcie naturalne rodki przeciwupieowe, ktre
rwnie pomagaj usuwa martwe komrki naskrka. Dodatkowo dziaaj przeciwwidowo, przeciwojotokowo
i wysuszajco. W niektrych przypadkach mog jednak
powodowa alergi, a ich najwikszym minusem jest nieprzyjemny zapach.
47
. Inne naturalne rodki: wycigi z czarnej rzepy, rukwi, pczkw topoli, nasturcji, ekstrakty z kwiatw arniki grskiej,
lici bluszczu, pokrzywy zwyczajnej, brzozy brodawkowatej,
ziela bylicy boego drzewka, lici i ziela szawii, jemioy
pospolitej, ziela i kwiatw krwawnika pospolitego, korzenia
opianu wikszego, kcza tataraku zwyczajnego.
. Olejki eteryczne: geraniowy, sandaowy, lawendowy, rozmarynowy polecane przy upieu suchym, oraz cytrynowy,
lawendowy, rozmarynowy i z drzewa herbacianego stosowane przy tustym. Olejki moemy znale w gotowych
produktach lub samodzielnie wzbogaca nimi szampony
i wcierki, pamitajc o zalecanym steniu, nie wikszym
ni ,%.
Najskuteczniejsze w przypadku leczenia upieu s szampony, gdy to one s najlepszym nonikiem substancji aktywnych o dziaaniu przeciwupieowym. Niestety nie ma jednego
idealnego produktu, ktry pomgby kademu, a w dodatku
wszystkie takie produkty maj niekorzystny wpyw na nasze
wosy. Dlatego podczas walki z upieem nie moemy zapomnie o odpowiedniej pielgnacji, ktra uzupeni kuracj.
MYCIE
Najlepiej wybra dwa szampony: pierwszy, leczniczy, ktry
bdzie walczy z grzybem Malassezia globosa i dziaa przeciwupieowo, oraz drugi, o skadzie jak najagodniejszym dla skry
gowy i wosw. W przypadku lejszej formy upieu lub gdy
ju go przynajmniej czciowo zaleczymy, warto sign po
agodny szampon i my nim gow na zmian z szamponem
leczniczym bd nawet ograniczy uywanie szamponu przeciwupieowego do jednego mycia w tygodniu. Takie dziaanie
pozwoli nam zminimalizowa przesuszenie wosw na dugoci, powodowane przez szampony lecznicze. Warto te stosowa
48
metod mycia OMO, ktra zabezpieczy wosy na dugoci
przed niekorzystnym dziaaniem skadnikw przeciwupieowych. Musicie te pamita, by my wosy bardzo czsto.
Jest to naprawd istotne przy tej chorobie skry, bo to wanie
j jest najlepsz poywk dla grzyba, ktry powoduje upie,
a w takich sprzyjajcych warunkach grzyb bdzie si jeszcze
szybciej namnaa. Dobrym pomysem przy walce z upieem
jest te regularny peeling skry gowy (przepisy znajdziecie
w przedostatnim rozdziale) warto go robi przynajmniej
raz w tygodniu.
ODYWIANIE
Jeli mamy problem z upieem, bardzo wane jest to, by nie
rezygnowa z odywek czy masek. Szampony lecznicze zwykle
dosy mocno wysuszaj wosy, ktre potrzebuj wwczas wikszej uwagi. Pamitajcie, aby sklepowych produktw nigdy nie
nakada na skr gowy. Odywk czy mask naley aplikowa
zawsze od ucha w d. Jeli jednak czujecie, e Wasza skra
te potrzebuje nawilenia, to moecie sprbowa nakada na
ni wasnorcznie przygotowany el lniany, aloesowy lub inne
wcierki. Jeeli chodzi o wybr konkretnych masek czy odywek
do wosw z upieem, to tak naprawd jego wystpowanie nie
ma tu znaczenia. Produkty do odywiania zawsze dobieramy
do typu wosw, a nie do skry gowy.
OLEJE
Wbrew temu, co mona by pomyle, przy walce z upieem
oleje mog si sprawdzi naprawd dobrze. Poza tymi specjalnie do tego przeznaczonymi (jak olej opianowy, oleje z zioami
indyjskimi) moemy uy te zwykych olei naturalnych, np.
kokosowego czy rycynowego, i dodatkowo wzbogaci je kilkoma kroplami olejkw eterycznych. Tak jak wspominaam powyej, najlepsze w walce z upieem bd: geraniowy, sandaowy,
49
lawendowy, rozmarynowy, cytrynowy i z drzewa herbacianego.
Oczywicie trzeba pamita, by nie trzyma oleju na gowie
zbyt dugo. P godziny przed myciem w zupenoci wystarczy,
eby wszystkie dobre skadniki miay czas zadziaa, a grzyb
Malassezia globosa nie zdy si namnoy.
WCIERKI
Przy walce z upieem moemy wspomaga si rwnie wcierkami. Poza naparem z siemienia lnianego czy elem aloesowym,
ktre nawil skr gowy, moemy wyprbowa te inne zioa.
Dobrze powinny si sprawdzi zarwno pokrzywa, szawia,
skrzyp, kcze tataraku, opian, kozieradka, lukrecja, jak i ocet
jabkowy czy napar z lici laurowych. Osobom, ktre nie s
wraliwe na zapachy, mog poleci rwnie biosiark. Znajdziemy j w sklepach z pproduktami i moemy samodzielnie
przygotowa z niej wcierk lub dodawa j do szamponu. Niestety zapach biosiarki jest bardzo nieprzyjemny i w dodatku
dugo utrzymuje si na wosach. Na upie bardzo dobrze dziaa te wspomniany wczeniej kwas salicylowy, ktry moemy
znale w gotowej oliwce (do kupienia w aptece) lub z ktrego
moemy samodzielnie przygotowa produkt do nakadania na
skr gowy (pamitajc o zalecanym steniu do %).
INNE
Przy problemie z upieem bardzo wane jest, by nie przegrzewa gowy. Zim naley wybiera czapki z naturalnych
materiaw. Co istotne, czapk powinno si ciga zawsze
zaraz po wejciu do ogrzewanego pomieszczenia czy pojazdu.
Nie mona te my wosw zbyt ciep wod ani suszy ich
gorcym powietrzem.
ODYWIANIE OD WEWNTRZ
Przy walce z upieem bardzo wana jest nasza dieta. To, co
jemy, ma ogromny wpyw na stan naszych wosw i przede
50
wszystkim skry gowy. Polecane s produkty bogate w witaminy z grupy B, cynk i NNKT, czyli niezbdne nienasycone
kwasy tuszczowe. Znajdziemy je w rybach, olejach rolinnych
(lnianym, oliwie z oliwek, oleju z pestek dyni itp.), nasionach
sonecznika czy dyni, orzechach, misie, jajkach, penoziarnistym pieczywie oraz w warzywach i owocach.
Przetuszczanie si
wosw
51
Jest to dosy powszechny problem, ktry w zasadzie nie dotyczy samych wosw, lecz skry gowy, produkujcej zbyt due
iloci oju. Czsto jednak na tak przypado narzekaj osoby,
ktrym wosy wcale nie przetuszczaj si nadmiernie. Wana
jest wic przede wszystkim prawidowa diagnoza, bo problem moe by powaniejszy i wynika z zaburze hormonalnych lub z choroby skry (np. ojotokowego zapalenia skry).
Nadmierne przetuszczanie moe by jednak spowodowane
i bardziej bahymi czynnikami, takimi jak: nieprawidowa pielgnacja, le dobrane kosmetyki, niedokadne czy zbyt rzadkie
mycie wosw, a nawet podranienia, na ktre skra rwnie
reaguje nadprodukcj sebum. Kiedy wic moemy uzna, e
mamy problem z przetuszczaniem si wosw? Granic, jak
moemy przyj, jest okres
godzin jeli po takim czasie
nasze wosy potrzebuj mycia (a w niektrych przypadkach
nastpuje to nawet szybciej), pora zmieni pielgnacj. Jeeli
i to nie pomoe, naley wybra si do dermatologa, eby wykluczy choroby skry.
Aby zminimalizowa nadmierne przetuszczanie si wosw,
zwykle wystarczy zastosowa si do kilku prostych zasad:
. Wybiera odpowiednie produkty do mycia wosw niestety nie ma jednej zasady, ktra sprawdziaby si tak samo
dobrze u wszystkich. Jednym pomaga przestawienie si na
52
delikatne szampony (np. dla dzieci), bo nie podraniaj
one skalpu i nie zmuszaj go do nadprodukcji sebum. Innym znw potrzebny jest rodek mocniejszy, ktry dobrze
oczyci skr. W obu przypadkach trzeba jednak wybiera
szampony bez silikonw, duej iloci olei i innych substancji
lmotwrczych, ktre przyspieszaj proces przetuszczania
si wosw. Naley pamita te o tym, by my wosy tak
czsto, jak tego potrzebuj. Niejednokrotnie powtarzane
stwierdzenie, e im czciej myjemy wosy, tym szybciej si
one przetuszczaj, jest oczywicie nieprawd, a takie przetrzymywanie przetuszczonych wosw tylko im szkodzi, bo
moe powodowa choroby skry (np. upie) i wypadanie
wosw.
. Nakada bogate maski i odywki przed myciem. Kolejny
mit, z ktrym spotykam si do dzisiaj w mailach od swoich
czytelniczek, dotyczy odywiania przetuszczajcych si
wosw. Wiele osb myli, e w przypadku takich wosw
nie musimy uywa adnych masek ani odywek, co jest
oczywicie nieprawd. Przetuszczajce si wosy, zwaszcza gdy s dugie, potrzebuj prawie tak samo intensywnej
pielgnacji jak pozostae typy. Rnica polega na tym, e
wszelkie odywcze produkty, ktre mogyby nasili przetuszczanie si, nakadamy przed myciem wosw. Moemy
to zrobi zarwno na suche, jak i na lekko zwilone (np.
mgiek) wosy, a cao dodatkowo przykry foliowym
czepkiem i rcznikiem, tak by skadniki odywcze lepiej si
wchony. Taki kompres trzymamy na gowie maksymalnie
p godziny, a potem normalnie myjemy wosy szamponem.
. Nie obcia w niektrych przypadkach wosy, jeli s
bardziej zniszczone lub wyjtkowo suche na kocach, bd
potrzeboway rwnie naoenia odywki po myciu. Powinien to by jednak produkt bardzo lekki, np. z zioowymi
ekstraktami, bd w sprayu, ktry wosw nie obciy, a jedynie pomoe nam je po myciu rozczesa. Naley pamita
53
o tym, by aplikowa go tylko na wosy na dugoci (mniej
wicej od ucha w d), a nie u nasady.
. Unie wosy u nasady w przypadku wosw przetuszczajcych si wane jest to, jak fryzur nosimy. Wszystkie te, w ktrych wosy gadko przylegaj do gowy, bd
sprawiay, e wosy przetuszcz nam si szybciej. To dosy
oczywiste i wynika z tego, e to skra nam si przetuszcza,
a nie wosy. Dobrze sprawdzaj si wic fale lub loki, a take
suszenie wosw gow w d lub, jeli nie uywamy suszarki, upinanie ich w koczek na czubku gowy. Moemy te
zastosowa specjalne produkty do stylizacji wosw typu
volume, ktre nadaj wosom wiksz objto i unosz je
u nasady. Nie polecam jedynie tapirowania wosw, ktre
oczywicie przeduy ich wieo, ale przy okazji zbyt czsto stosowane sprawi, e wosy bd amliwe i zniszczone.
. Nie przegrzewa to ostatnia i bardzo wana zasada, ktrej powinnymy przestrzega, jeli nasze wosy si przetuszczaj. Musimy uwaa na dugie, gorce kpiele czy prysznice, nieprzewiewne nakrycia gowy, mocno ogrzewane
pomieszczenia, noszenie turbanu z rcznika zbyt dugo po
myciu wosw, a take na temperatur powietrza suszarki.
Oprcz stosowania wymienionych powyej zasad oglnej
pielgnacji wosw nadmiernie si przetuszczajcych moemy te sprbowa przeduy wieo wosw po myciu. S
to metody, ktre dziaaj raczej jednorazowo i przydaj si
przede wszystkim w wyjtkowych sytuacjach, np. w podry.
Do wyboru mamy wiele takich sposobw, ktre przez lata
przetestowaam na sobie i czytelniczkach swojego bloga. Najskuteczniejsze z nich opisaam poniej.
SUCHE SZAMPONY
Suchy szampon to jeden z najlepszych produktw kosmetycznych, jakie powstay w ostatnim czasie, idealny dla osb,
54
ktrym wosy przetuszczaj si naprawd mocno. Oczywicie,
cho nazwa moe by mylca, suche szampony nigdy nie zastpi nam normalnego mycia i powinny by stosowane sporadycznie, jedynie w wyjtkowych sytuacjach, bo nakadane
na wosy zbyt czsto mog je przesuszy, a nawet spowodowa
upie czy wypadanie. Nie naley si ich jednak ba, gdy
odpowiednio uywane s najskuteczniejszym sposobem na
przeduenie wieoci wosw. Jeli np. jestemy poza domem
i wiemy, e nastpnego dnia nie bdziemy mogli ich umy, to
warto naoy suchy szampon na jeszcze wiee wosy, najlepiej
zaraz po ich umyciu i wysuszeniu. Dziki temu wosy nie tylko
adnie odbij nam od nasady i bd wyglday na gstsze, ale
te nie bd potrzeboway mycia przez nastpne dwa, a nawet
trzy dni! Zamiast szamponu moemy uy rwnie pudru dla
dzieci, mki ziemniaczanej czy naturalnej glinki wszystkie
te produkty zadziaaj podobnie, s tylko nieco trudniejsze
w aplikacji.
GLINKI
Glinki, popularne w naturalnej pielgnacji twarzy, znakomicie
sprawdzaj si rwnie na wosach, zwaszcza tych przetuszczajcych si. Oprcz stosowania ich zamiast suchego szamponu, o czym pisaam powyej, moemy rwnie dodawa
je do szamponw albo tworzy z nich pukanki czy wietnie
oczyszczajce maseczki, ktre nie tylko przeduaj wieo
wosw, ale take s w stanie (oczywicie jednorazowo) zastpi
nam szampon. Do wyboru mamy wiele rodzajw glinek (biae,
zielone, te, czerwone, rowe), ale najlepsza moim zdaniem
jest marokaska glinka ghassoul, ktra jest najmocniejsza,
najlepiej oczyszcza i przy okazji delikatnie si pieni.
55
ZIOA (RWNIE TE INDYJSKIE)

Sprawdzaj si wietnie nie tylko w gotowych kosmetykach (naley ich szuka w szamponach, odywkach czy wcierkach), ale
nadaj si te idealnie do tworzenia produktw do pielgnacji
wosw. Skuteczne w walce z przetuszczajcymi si wosami,
wystpuj zarwno w formie wcierek, pukanek, jak i maseczek,
na ktre przepisy znajdziecie na kocu ksiki. Do przygotowania tych kosmetykw najlepiej nadaj si: pokrzywa, skrzyp,
mita, szawia, opian, tatarak, kora dbu, licie brzozy i wiele,
wiele innych zi. Mionicy bardziej egzotycznych sposobw
mog siga po zioa indyjskie, np. mak, aml, bringaraj,
brahmi, neem.
MYDLNICA LEKARSKA
Jest to dosy pospolita i niepozorna rolina, ktra w Polsce ronie dziko, ale jest te uprawiana; uywana od setek lat gwnie
ze wzgldu na swoje waciwoci myjce. Dziki zawartoci
saponin wywar z korzenia mydlnicy lekarskiej nie tylko cakiem
niele si pieni, ale rwnie odtuszcza.W dzisiejszych czasach
mydlnica jest bardzo chtnie wykorzystywana do produkcji
szamponw i innych kosmetykw myjcych, a take lekw wykrztunych. My moemy zastosowa j do pielgnacji wosw
na kilka rnych sposobw, np. jako pukank czy domowej
produkcji szampon. Mydlnica w takiej formie sprawi, e wosy
bd duej wiee, stan si bardziej puszyste i zyskaj na
objtoci.
KOZIERADKA
Napar z jej nasion jest nie tylko cudownym, naturalnym sposobem na wypadajce wosy, ale te przy okazji zastosowany jako
wcierka przedua ich wieo. Dzieje si tak, bo kozieradka
56
delikatnie usztywnia wosy, przez co unosi je u nasady i dodaje
im objtoci. Ma niestety jeden spory minus charakterystyczny i intensywny zapach kojarzcy si z rosoem. O tym,
jak przygotowa tak wcierk i co zrobi, by nieco zniwelowa
jej zapach, przeczytacie na kocu ksiki.
MASKA Z DRODY
Dokadny przepis na t mask rwnie znajdziecie w specjalnym rozdziale na kocu ksiki. To jeden ze skuteczniejszych
sposobw walki z przetuszczajcymi si wosami. Maska jest
bardzo atwa w przygotowaniu, a regularnie stosowana dziaa
na duej ni tylko od mycia do mycia. Efektu moemy si spodziewa ju po tygodniu kuracji. Maska dodatkowo wietnie
agodzi wszelkie podranienia skalpu i sprawia, e wosy nieco
szybciej nam rosn.
57
Suche wosy
Suche wosy bardzo czsto mylone s z tymi zniszczonymi czy
zaniedbanymi i nawet producenci kosmetykw wielokrotnie
wprowadzaj na rynek linie produktw do wosw suchych
i zniszczonych, co te myli nas, konsumentw. Musimy wic
sobie zdawa spraw z tego, e wprawdzie kade wosy zniszczone s suche (oczywicie nie mwimy tu o skrze gowy,
ktra wci moe si przetuszcza), ale nie kade wosy suche
s zniszczone. Suche z natury s np. wosy krcone, ktre przecie wcale nie musz by zniszczone.Dzieje si tak dlatego, e
nasza skra nie wytwarza wystarczajcej iloci oju lub nie jest
on dostatecznie rozprowadzany wzdu wosa (tak si dzieje
wanie w przypadku wosw krconych).
Suche wosy, pozbawione ochronnej otoczki tuszczowej,
s bardziej podatne na zniszczenia. Taka niezabezpieczona
uska wosa ma tendencj do rozchylania si, przez co wos
szybko traci nawilenie, staje si kruchy, amliwy i atwo ulega
rozdwojeniu. Wosy suche trudno si rozczesuj, brakuje im
blasku i elastycznoci. Bardzo czsto maj te tendencj do
puszenia si. W odrnieniu od wosw normalnych czy tych
przetuszczajcych si wos suchy najlepiej wyglda zaraz po
umyciu (o ile oczywicie zrobimy to odpowiednio i uyjemy
dobrej odywki) z czasem jednak zaczyna traci nawilenie
i staje si coraz bardziej suchy. Przy rozchylonych uskach
58
wosa woda z atwoci z niego ucieka, przez co szybko traci on
elastyczno i blask, nadane mu przez uyte wczeniej odywki.
Takie wosy s bardzo wymagajce w pielgnacji i potrzebuj wyjtkowej opieki oraz delikatnego traktowania. Nie naley
przesadza ze stylizacj, najlepiej te cakowicie ograniczy
wysok temperatur na co dzie zrezygnowa z suszarki,
lokwki czy prostownicy i rozczesywa je bardzo delikatnie.
Nie naley te trze ich rcznikiem po umyciu gdy s mokre,
s jeszcze bardziej ni zwykle naraone na zniszczenia, nie
mona cigle nosi rozpuszczonych wosw (bez zabezpieczenia silikonami) ani spa z rozpuszczonymi wosami. Wszystko
to uszkadza usk wosa i sprawia, e zamiast jedynie suchych,
mamy wosy zniszczone.
MYCIE
Powinno by bardzo delikatne, zarwno jeli chodzi o dobr
produktw (wybieramy szampony z agodnymi detergentami,
a przy krconych wosach moemy sprbowa mycia odywk),
jak i o samo wykonanie zabiegu. Nie naley wosw trze, szarpa ani zbyt intensywnie masowa. Warto sprbowa metody
OMO, ktra zabezpieczy wosy na dugoci przed niszczcym
dziaaniem detergentw. W przypadku wosw suchych zwykle
nie ma te potrzeby my ich zbyt czsto, zwaszcza e woda
rwnie je wysusza, o ile oczywicie skra gowy tego nie wymaga. W dni, kiedy ich nie myjemy, o odpowiednie nawilenie
mona zadba inaczej. Moemy np. uy mgieki drogeryjnej lub przygotowanej samodzielnie wedug jednego z przepisw z ksiki; dodatkowo na takie zwilone wosy moemy
naoy odrobin odywki bez spukiwania lub kropl oleju
roztartego wczeniej w doniach. Na same kocwki dobrze
jest te zaaplikowa serum z silikonami, ktre dodatkowo
zabezpieczy wosy przed rozdwajaniem si.
59
ODYWIANIE
Zarwno wosy suche, jak i te zniszczone lubi intensywn
pielgnacj. Bogate, emolientowe maski, nakadane nawet po
kadym myciu, to co, co na pewno sprawdzi si w przypadku
takich wosw. Olejowanie najlepiej na mokro, z odywk,
w formie serum lub na mgiek, a take to po myciu, ale w minimalnej iloci to rwnie sprzymierzeniec w walce z suchymi
wosami (o rnych metodach olejowania przeczytacie w innym
rozdziale). Jeli chodzi o nawilenie, to wszelkie humektanty
(aloes, mid, gliceryna, mleczko pszczele itp.) warto dodawa do produktw, ktre z wosw zmywamy, bo w tych bez
spukiwania bd je niestety dodatkowo puszy. Przy wosach
suchych nie trzeba si obawia obcienia ani nadmiernego
wygadzenia wosw, wic ich pielgnacja moe, a nawet powinna by o wiele bogatsza od standardowej.
Tym, na co musz uwaa osoby z suchymi wosami, s
proteiny. O ile przy wosach zniszczonych proteiny sprawdzaj
si zwykle cakiem niele i takie wosy wrcz ich potrzebuj
po to, by mogy si przynajmniej tymczasowo zregenerowa,
to wosy suche z natury zwykle za proteinami nie przepadaj.
O wiele atwiej jest takie wosy przeproteinowa i sprawi,
e bd jeszcze bardziej suche. W ich przypadku trzeba do
protein podchodzi bardzo ostronie i pamita o tym, by nie
stosowa ich zbyt czsto, za to zawsze w towarzystwie duej
iloci emolientw i nawilaczy.
PUKANKI
To bardzo wany punkt w pielgnacji suchych wosw. Pukanki pomagaj domkn usk wosa, przez co wosy duej
zachowuj nawilenie, staj si bardziej byszczce i gadkie.
Najlepiej sprawdzaj si tu tzw. pukanki zakwaszajce. Kwane pH sprzyja domykaniu usek i dodatkowo w przypadku
60
wosw farbowanych przedua trwao koloru. Do wykonania pukanek moemy uy octu, soku z cytryny lub innych
cytrusw albo herbatki z hibiskusa, a dokadne proporcje
znajdziecie w ostatnim rozdziale ksiki, w podrozdziale dotyczcym pukanek. Dobrze sprawdza si te pukanie wosw
zimn wod. Oczywicie robimy to na samym kocu, ju po
naoeniu na wosy odywki czy maski, i nigdy nie polewamy
zimn wod gowy, a jedynie same wosy. Waciciele suchych
wosw powinni za to bardzo uwaa na pukanki zioowe, bo
wikszo z nich niestety moe ich wosy dodatkowo wysuszy.
Wyjtkami s siemi lniane, lipa, lukrecja i prawolaz, ktre
maj dziaanie nawilajce, wic wietnie sprawdz si wanie
przy suchych wosach.
SILIKONY
Wosy z natury suche, w przeciwiestwie do tych zniszczonych,
bardzo czsto nie toleruj silikonw, zwaszcza w nadmiarze.
To na takich wosach czsto wietnie sprawdza si pielgnacja
curly girl, czyli przeznaczona do wosw krconych, nawet
jeli z natury takie nie s. Jedyne, czego nie naley ogranicza,
to silikonowe sera do zabezpieczania kocwek. Przy wosach suchych ochrona kocwek jest kluczowa, a same oleje
mog, ale niestety nie musz im pod tym wzgldem wystarczy.
Trzeba te zdawa sobie spraw z tego, e wiele tego typu
produktw moe rwnie wosy suche przesusza poprzez
zawarto alkoholu (wystpuje on w niektrych serach) czy
protein (czsto jest w skadzie tak zwanych jedwabi do wosw), warto wic poszuka najlepszego dla siebie i stosowa
go jedynie na same kocwki.
61
PIELGNACJA SKRY GOWY

Ostatnia bardzo wana rzecz w pielgnacji suchych wosw
to zadbanie o odpowiedni stan skry gowy. Czsto jest ona
rwnie bardzo sucha i skonna do podranie, a to w duszym czasie poza przesuszeniem wosw moe spowodowa
ich osabienie i wzmoone wypadanie. O skalp naley dba
zarwno od zewntrz poprzez ograniczanie tego, co moe
go dodatkowo przesusza (farb i rozjaniaczy, agresywnych
szamponw, mocno alkoholowych wcierek, zi, gorcego
powietrza suszarki, mocnego ogrzewania w pomieszczeniach,
w ktrych przebywamy, promieni sonecznych czy suchych
szamponw), stosowanie nawilajcych wcierek, pukanek,
maseczek, olei, a nawet kremw, jak i od wewntrz poprzez
stosowanie diety bogatej w zdrowe tuszcze, witaminy i mineray oraz picie duych iloci wody mineralnej (minimum
litry dziennie).
62
Zniszczone
wosy
Tak jak pisaam w poprzednim rozdziale, zniszczone wosy
w % procentach przypadkw s suche. Bardzo czsto si
ami, krusz i rozdwajaj na kocach. uska na takich wosach
jest uniesiona (s to wosy o wysokiej porowatoci), a czsto
w wielu miejscach jej wrcz nie ma. Wos pozbawiony ochronnej otoczki staje si saby i bardzo podatny na dalsze zniszczenia. Tego typu wosy wygldaj na szorstkie i pozbawione
blasku.
ZREZYGNUJ Z TEGO, CO ZNISZCZYO CI WOSY

Pielgnacj tego typu wosw powinnymy zacz przede
wszystkim od wyeliminowania czynnika, ktry nam je zniszczy. Bez tego niestety nawet najlepsze kosmetyki i zabiegi nie
bd skuteczne.
ROZJANIANIE
To zdecydowanie najbardziej destrukcyjny zabieg fryzjerski.
Nieumiejtnie wykonany moe trwale zniszczy nam wosy,
ktre bd si nadaway ju tylko do cicia. Takie wosy cign
si jak guma, gdy s mokre, i ami si przy kadym czesaniu,
gdy s suche. Jedyne, co w tej sytuacji pozostaje, to obci ich
najbardziej zniszczon cz i poczeka, a odrosn. Dlatego
63
te, jeli ju decydujemy si na rozjanianie wosw, lepiej
wybra si do naprawd sprawdzonego fryzjera, ni prbowa
wykona ten zabieg samemu czy zdawa si na przypadkow
osob. Oczywicie sprawa wyglda inaczej, jeeli chcemy rozjani wosy delikatnie (o tony), a inaczej, gdy planujemy
np. z czerni przej do blondu.
TRWAA
Oczywicie nie kada bdzie dziaaa na wosy rwnie niszczco, a przynajmniej nie na kady ich typ. Umiejtnie wykonana
i dobrana do naszego rodzaju wosw powinna stworzy nam
na wosach trwae i adne loki czy fale. Niestety w wikszoci
przypadkw koczy si tym, e na gowie mamy tzw. miot.
Ogldaam ju w yciu tak wiele wosw spalonych trwa,
e kategorycznie odradzam j kademu. Na szczcie w dzisiejszych czasach jest to zabieg mao popularny, ale trzeba
zdawa sobie spraw z tego, e w wielu salonach zmienia si
jedynie nazwa i brzmicy nowoczenie styling to nic innego
jak wanie trwaa ondulacja.
CODZIENNE UYWANIE PROSTOWNICY LUB LOKWKI
Wysoka temperatura jest wyjtkowo destrukcyjna dla naszych
wosw. Oczywicie dla nas, kobiet, zupenie normalne jest
to, e czasem nasza fryzura jest waniejsza ni stan wosw,
dlatego przy wikszych okazjach moemy sobie pozwoli na
stosowanie prostownicy czy lokwki, ale trzeba zdawa sobie
spraw z tego, e uywane na co dzie bardzo niszcz nam
wosy i aden kosmetyk termoochronny nie jest w stanie zabezpieczy nam wosw cakowicie. Jednorazowe uycie tak
wysokiej temperatury nie zniszczy nam oczywicie od razu
wosw, ale przy codziennym prostowaniu (czy krceniu) nie
ma moliwoci, by nady z niwelowaniem negatywnych skutkw tego zabiegu.
64
FARBOWANIE WOSW
Chocia producenci zapewniaj nas o tym, e dzisiejsze rodki do koloryzacji wrcz dbaj o nasze wosy, to prawda wyglda tak, i nawet najlepsza farba chemiczna nie pozostawi
nam ich bez jakichkolwiek uszkodze. Jak ju wiecie, farby
mog powodowa wypadanie (za spraw barwnika PPD),
ale take amanie si, przesuszenie czy rozdwajanie wosw.
Dlatego jeli nie musimy wosw farbowa, to najlepiej z tego
po prostu zrezygnowa. W pozostaych przypadkach trzeba
wybiera takie farby, ktre bd nam niszczy wosy w jak
najmniejszym stopniu (polecam zwaszcza te apteczne, ktre
s delikatniejsze od drogeryjnych). Idealne dla wosw byoby
siganie jedynie po naturalne preparaty do farbowania, czyli
henny. Jeli jednak z jakich powodw musimy uywa farb
chemicznych, warto postawi na farbowanie samych odrostw
lub skorzysta z metody farbowania na wosy wczeniej naolejowane albo miesza farb z odywk. Dziki temu moemy
nieco ograniczy zniszczenia.
SUSZENIE GORCYM NAWIEWEM
Suszarka to urzdzenie, bez ktrego w dzisiejszych czasach
nie wyobraamy ju sobie ycia. Niektre wosy bez suszenia
mechanicznego schn bardzo dugo i mao kto ma tyle czasu,
by na to czeka. Suszarka wcale jednak nie musi nam niszczy
wosw. Wane jest, by nigdy nie uywa nawiewu gorcego,
a jedynie ciepego (takiego, ktry nie poparzy nam rki przyoonej do suszarki na kilkanacie sekund) albo chodnego.
Moemy te wybiera nowoczesne suszarki ze specjalnymi
czujnikami, ktre zapobiegaj przegrzewaniu si wosw.
BARDZO CZSTE UYWANIE PRODUKTW
DO STYLIZACJI Z ALKOHOLEM
Oczywicie s takie okazje, przy ktrych nie obejdziemy si
bez lakieru do wosw czy pianki. I o ile moemy wybra tak
65
piank, ktra nie bdzie nam niszczya wosw, to w przypadku
lakierw trudno jest znale taki, ktrego skad jest korzystny dla wosw (nie zawiera alkoholu). Pamitajmy wic, by
nie uywa tych produktw codziennie, a jedynie wtedy, gdy
naprawd potrzebujemy idealnej fryzury. Alkohol na dusz
met bardzo wysusza wosy i sprawia, e staj si sabe, kruche
i matowe. Pamitajmy te, aby unika go w odywkach bez
spukiwania (czsto zawieraj go te w sprayu) czy silikonowych
serach do zabezpieczania kocwek.
USZKODZENIA MECHANICZNE
Mog by spowodowane niedelikatnym rozczesywaniem wosw (zwaszcza mokrych, ktre s bardziej wraliwe), mocnym
tarciem rcznikiem po umyciu, uywaniem gumek z metalowymi elementami, niektrych spinek czy rzepowych wakw, a nawet spaniem z rozpuszczonymi wosami czy cigym noszeniem
rozpuszczonych wosw. Oczywicie nie ma co przesadza, bo
nie jestemy w stanie ograniczy absolutnie wszystkich tych
czynnikw rwnoczenie, ale czsto wiele mona zdziaa, np.
zmieniajc poduszk na atasow, szczotk na tak z wosia
dzika lub jeszcze lepsz specjaln szczotk do dugich wosw z tendencj do pltania, tangle teezer, a take wybierajc
rcznik z mikrobry czy gadkie papiloty zamiast wakw.
PODETNIJ JE
Nastpny krok w pielgnacji naszych wosw to podcicie
najbardziej zniszczonej ich czci. Tego niestety rwnie nie
da si omin. Jeeli nie podetniemy wosw od razu, to prdzej czy pniej same zaczn si kruszy. Na pocztek postarajmy si obci maksymalnie tyle, ile jestemy w stanie
znie. Jeeli wosw nie zapuszczamy i nie zaley nam na
dugoci, to najlepiej po prostu obci cae zniszczone wosy
naraz. Nie mona rwnie zapomina o czstym podcinaniu
66
samych kocwek, ktre w przypadku zniszczonych wosw
uszkadzaj si najbardziej. Optymalnie byoby robi to co
tygodni. Oczywicie okresy te naley dostosowa do typu
swoich wosw. Pamitajmy te, by wybiera si tylko do zaufanego fryzjera, czyli takiego, ktry nie zetnie nam poowy
dugoci wosw, twierdzc, e byo to konieczne, bo byy one
mocno zniszczone, albo ewentualnie popromy o podcinanie
kogo z bliskich. W tym drugim przypadku konieczne jest
zaopatrzenie si w bardzo ostre, fryzjerskie noyczki, gdy
tylko takie obetn nam wos, zostawiajc gadk kocwk,
zamiast j miady, i nie spowoduj kolejnego rozdwojenia.
MYJ DELIKATNIE
W przypadku wosw zniszczonych bardzo wane jest to, czego
uywamy do mycia. Najlepiej byoby wybra metod mycia
odywk, ale niestety nie u kadego si ona sprawdza. Jeli
wic musimy stosowa szampon, to naley dobra taki, ktry
bdzie agodny dla wosw (nie moe zawiera agresywnych
detergentw). Zwykle dobrze sprawdzaj si szampony dla
dzieci albo stosowanie metody OMO. Nigdy nie mczmy te
wosw codziennym myciem, jeli nam si szybko nie przetuszczaj.
ODYWIAJ INTENSYWNIE
Przy zniszczonych wosach bardzo wane jest stosowanie odywki po kadym myciu. Nawet kilka razy w tygodniu warto
zafundowa wosom gbokie odywianie, czyli naoy na
nie mask na minimum minut i przykry wosy foliowym
czepkiem i rcznikiem. Cao moemy dodatkowo podgrza
suszark wysza temperatura pomaga skadnikom odywczym szybciej wnikn w gb wosa. Starajmy si wybiera produkty o bogatym skadzie. W przypadku bardzo zniszczonych
67
wosw nie moemy zapomnie o proteinach, czyli podstawowym budulcu naszych wosw (wybierajmy koniecznie proteiny hydrolizowane, np. jedwabiu, keratyny, pszenicy, owsa
czy soi, bo tylko takie s w stanie wnikn we wosy), musimy
przy tym pamita o mocnym nawilaniu wosw. Uwaga
nadmiar protein, zwaszcza jeli rwnoczenie wosw mocno
nie nawilamy, moe doprowadzi do przesuszenia si wosw,
dlatego te naley je obserwowa i w razie gdy zauwaymy
zwikszone przesuszenie i amliwo, odstawi proteiny oraz
dodatkowo nawila wosy. Dobrze sprawdza si stosowanie
raz w tygodniu mocno proteinowej maski, a w pozostae dni
produktw nawilajcych pozbawionych tego skadnika.
NAKADAJ OLEJE
To bardzo wany punkt pielgnacji mocno zniszczonych wosw. Warto nakada oleje tak czsto, jak to tylko moliwe.
Na pocztku moemy sprbowa aplikowa je nawet przed
kadym myciem. Takie zabiegi sprawi, e wosy stan si bardziej elastyczne, lnice i odporne na uszkodzenia. Bd si te
mniej rozdwaja i kruszy. Najlepsze dla wosw zniszczonych
bd oleje, ktre wymieniam ju w rozdziale . (w podrozdziale dotyczcym wosw wysokoporowatych), czyli te, ktre maj
wiksze czsteczki: lniany, ze sodkich migdaw, jojoba, z pestek winogron, awokado czy sezamu. Oleje moemy nakada
na kilka godzin przed myciem, a take po myciu dosownie
kropelk na same kocwki. Warto wybra te odpowiedni
do takiego typu wosw metod olejowania. Dobrze sprawdza
si olejowanie na mokro, z odywk, w formie serum lub na
mgiek. Kad z tych metod omwiam dokadnie w przedostatnim rozdziale ksiki.
68
NIE REZYGNUJ Z SILIKONW

W przypadku zniszczonych wosw silikony s naszym sprzymierzecem. Nie naley rezygnowa z nich cakowicie, ale
jeli moemy, to postarajmy si je wyeliminowa przynajmniej
z szamponw (szampony z silikonami wybierajmy tylko wtedy, gdy pomimo nakadania odywki nie jestemy w stanie
rozczesa wosw po zwykym szamponie). Warto siga po
odywki bez spukiwania z silikonami, np. takie w formie
mgieek, i koniecznie po kadym myciu nakada na kocwki
wosw serum silikonowe. Trzeba jedynie pamita, by nie
miay w skadzie alkoholu.
69
Rozdwajanie si
kocwek wosw
W poprzednim podrozdziale omwiam pielgnacj wosw
zniszczonych, a jak wiadomo, takie wosy bardzo czsto dodatkowo rozdwajaj si na kocach. Poza podanymi przeze
mnie ju wczeniej wskazwkami dotyczcymi dbania o ten typ
wosw istnieje te kilka dodatkowych trikw, ktre mog nam
pomc unikn nieestetycznych pdzelkw na kocach wosw.
Z problemem rozdwajania si wosw boryka si bardzo
wiele, nawet tych dbajcych o wosy kobiet, std pewnie taka
popularno wszystkich rodkw, ktre w magiczny sposb
maj nam pomc si z nim upora. Niestety musimy zdawa
sobie spraw z tego, e rozdwojonego wosa nie da si ju sklei.
I cho w reklamach moemy usysze co zupenie innego, jedyn rzecz, ktr tak naprawd moemy zrobi w takiej sytuacji,
jest po prostu podcicie wosa i dbanie o to, by w przyszoci
znw nam si nie rozdwoi. W tej czci ksiki chciaabym
omwi najczstsze przyczyny problemu rozdwajania si wosw, a przede wszystkim skuteczne metody radzenia sobie z nim.
W pierwszej kolejnoci napisz o moliwych przyczynach,
bo oczywicie powinnymy zacz od ich wyeliminowania. Musimy sobie jednak zdawa spraw z tego, e nawet zdrowe, ale
wysokoporowate lub cienkie, a przy tym dugie wosy mog si
rozdwaja bez adnej konkretnej przyczyny. uska wosa, ktra
chroni go przed zniszczeniem, ulega naturalnemu procesowi
70
zuycia na skutek dziaania czynnikw mechanicznych, ktre
s zupenie normalne. Szczotkowanie wosw, mycie, wycieranie czy suszenie, nawet jeli s wykonywane bardzo delikatnie,
a take ocieranie si wosw o ubrania czy poduszk sprawiaj,
e uska wosa, zwaszcza na kocach, wyszczerbia si i odchyla.
W pewnym momencie moe nawet doj do cakowitej jej utraty
i wtedy wanie nastpuje rozdwojenie si wosa.
Moemy oczywicie na wasne yczenie ten proces przyspieszy po pierwsze, gdy zbyt czsto sigamy po urzdzenia
oparte na dziaaniu wysokiej temperatury (prostownice, lokwki, suszarki), a po drugie, zabiegami chemicznymi. Rozjanianie wosw, trwae ondulacje, farbowanie, a nawet stosowanie
zbyt mocnych detergentw w szamponach bd dziaay destrukcyjnie na usk wosa, a w konsekwencji prowadziy do
jego rozdwojenia si.
ZABEZPIECZANIE
Jak zatem moemy walczy z rozdwajaniem si wosw? Idealnie sprawdza si tu zasada, e atwiej zapobiega, ni leczy,
bo to drugie w przypadku rozdwajania si wosw jest wrcz
niemoliwe. Nasze wosy potrzebuj przede wszystkim odpowiedniego zabezpieczenia. Oprcz produktw specjalnie do
tego przeznaczonych, ktre znajdziemy w drogeriach, moemy
rwnie uy niewielkiej iloci naturalnego oleju. Do ochrony
kocwek bardzo dobrze nadaj si lekkie oleje wnikajce, czyli kokosowy, babassu, palmowy, ale take pozostae: arganowy,
migdaowy, lniany, jojoba, piknie pachncy liwkowy czy inne.
Wane, by nie przesadzi z iloci oleju i dobrze rozetrze go
w doniach, zanim zaaplikujemy go na wosy.
W niektrych przypadkach, jeli wosy s bardziej wraliwe
na uszkodzenia mechaniczne lub s ju zniszczone, sam olej
nam nie wystarczy. Wtedy najlepiej dooy do niego specjalne silikonowe serum przeznaczone do pielgnacji kocwek.
71
Kupujc to serum, musimy jedynie zwrci uwag na to, by nie
zawierao alkoholu, ktry mgby wysuszy wosy i sprawi,
e bd nam si jeszcze bardziej rozdwajay. Zarwno sam olej,
jak i olej z serum najlepiej nakada na ju umyte i wytarte,
ale jeszcze wilgotne wosy. Wtedy poza tym, e produkty te
zabezpiecz nasze wosy, zatrzymaj w nich wod i sprawi,
e bd one lepiej nawilone na kocach, a przez to bardziej
elastyczne i wizualnie zdrowsze. W ten sposb jest te po
prostu atwiej rozprowadzi te specyki rwnomiernie, bez
ryzyka, e nadmiernie obciymy wosy i sprawimy, e bd
tuste na kocach.
Trzeci metod zabezpieczania kocwek jest stworzenie
wasnego serum na bazie oleju i pproduktw kosmetycznych,
ktre moemy zakupi w specjalnych sklepach internetowych.
W zalenoci od tego, co si dobrze sprawdza na naszych wosach, dobierzmy skadniki, ktre bd dla nas optymalne. Moemy sign po proteiny (np. jedwab, kolagen, elastyn lub
keratyn), substancje nawilajce (np. ekstrakt z aloesu, mleczko pszczele, kwas hialuronowy), odywcze (np. ekstrakty rolinne, pantenol lub inne witaminy) i ewentualnie dooy do
tego kompleks silikonowy (rwnie do kupienia w sklepach
z pproduktami). Na koniec wystarczy doda ulubiony olejek
eteryczny i kilka kropel konserwantu, by otrzyma wyjtkowy
i idealnie dopasowany do naszych wosw produkt do zabezpieczania kocwek. Oczywicie robienie wasnych kosmetykw
moe si na pocztku wydawa skomplikowane i czasochonne,
ale zdecydowanie takie nie jest, a po pewnym czasie, gdy nabierzemy ju wprawy, staje si wrcz wietn zabaw.
REGULARNE PODCINANIE
Poza zabezpieczaniem wosw rwnie wane, jeli nie waniejsze, jest szybkie pozbywanie si ju rozdwojonych kocwek.
Proces rozdwojenia postpuje bardzo szybko i cho nie wida
72
tego goym okiem, wos pka coraz wyej. Jeli zaniedbamy
podcinanie, moe si okaza, e po jakim czasie nie wystarczy
nam ju podcicie czy centymetrw wosa, bo rozdwoi nam
si on ponownie od razu po skrceniu. Przy wosach bardzo
zniszczonych i mocno rozdwojonych dobrze jest zacz od
obcicia co najmniej kilku, jeli nie kilkunastu centymetrw.
Wiadomo jednak, e gdy zapuszczamy wosy, kady centymetr
jest dla nas niezwykle cenny. Co zatem zrobi, eby wosy
byy zdrowe, a przy okazji nie traci nic z ich dugoci? Moemy podcina je samodzielnie, wycinajc pojedynczo kady
rozdwojony wos. Oczywicie taka metoda jest czasochonna
i sprawdzi si najlepiej na dugich, pocieniowanych, a do tego
nieprostych wosach. Bardzo wane jest te to, jakich noyczek
uyjemy. Nie mog by one przypadkowe, np. takie przeznaczone do papieru, bo zamiast ci wos, bd go miadyy,
przyczyniajc si do kolejnych rozdwoje. Najlepsze s bardzo
ostre, profesjonalne noyczki fryzjerskie, ktrych uywamy
jedynie do podcinania wosw uwaajmy przy tym, by nigdy
nie upady (wtedy rwnie si tpi).
Jeli nie mamy czasu ani cierpliwoci, by korzysta z tej
metody, to pamitajmy, eby regularnie odwiedza dobrego
fryzjera, czyli takiego, ktry po pierwsze, uywa profesjonalnych narzdzi, a po drugie, wie, co to znaczy centymetr, i nie
obetnie nam wosw zbyt krtko. Jeli zapuszczamy wosy, to
optymalnie jest podcina je co ok. miesice. Przy mocno
rozdwajajcych si wosach naley robi to nawet co miesic.
73
Elektryzowanie si
wosw
Ten sezonowy problem dotyczy przewaajcej wikszoci osb
z duszymi wosami, cho najsilniej odczuwaj go waciciele
suchych lub zniszczonych. Zwykle zjawisko elektryzowania
si wosw zaczyna nam dokucza jesieni, gdy czciej sigamy po czapki, szaliki i swetry, a w naszych domach i samochodach krluje ju ogrzewanie. Winne jest oczywicie suche
powietrze, atwiej przewodzce adunki elektryczne, ktrymi
naadowane s midzy innymi nasze wosy. Jak wiadomo z zyki, ciaa o tym samym adunku odpychaj si, a te o rnych
adunkach przycigaj. I tak wanie dzieje si z naszymi
wosami: poszczeglne pasma naadowane dodatnio odpychaj
si wzajemnie i podaj za naadowan ujemnie szczotk czy
grzebieniem. Cho problem wydawa si moe bahy, to jednak
w codziennym yciu bywa mczcy. Na szczcie mamy wiele
sposobw, by sobie z nim poradzi.
ZADBAJMY O NAWILENIE
Chodzi o nawilenie zarwno pomieszcze, w ktrych przebywamy, jak i samych wosw. Te pierwsze naley czsto wietrzy,
a na kaloryferach warto zawiesi specjalne pojemniki z wod
lub chociaby wilgotne rczniki. Natomiast jadc samochodem,
lepiej nie wcza maksymalnego ogrzewania i nawiewu.
74
O odpowiednie nawilenie wosw zadbamy dobr pielgnacj. Bogate emolientowe maski, odywki z antystatykami
i oleje stosowane z umiarem po myciu pomog nam zminimalizowa problem elektryzowania si wosw.
W awaryjnych sytuacjach moemy przejecha po elektryzujcych si wosach domi zwilonymi zwyk wod, spryska wosy mgiek lub naoy na nie niewielk ilo odywki
bez spukiwania, oleju czy nawet kremu do rk. Pomoe to
zneutralizowa adunki elektryczne i na jaki czas zapomnie
o problemie.
WYBIERAJMY SUSZARKI Z JONIZACJ

Funkcja jonizacji jest obecnie bardzo popularna i dodawana
do wikszoci urzdze do stylizowania wosw. Generuj one
aniony, czyli adunki ujemne, ktre osiadaj na wosach i zapobiegaj ich elektryzowaniu si. Jest to rzeczywicie bardzo
skuteczne rozwizanie, ktre nie sprawdzi si jednak w przypadku bardzo cienkich i rzadkich wosw, gdy suszarki czy
szczotki z jonizacj wygadzaj wwczas fryzur zbyt mocno
i odbieraj jej i tak ju niewielk objto.
Na szczotki z funkcj jonizacji powinny te uwaa osoby o wosach farbowanych. W ich przypadku szczotka moe
zadziaa dokadnie odwrotnie nasilajc jeszcze problem
elektryzowania si wosw, zamiast go likwidowa.
UYWAJMY SZCZOTEK Z NATURALNYCH

MATERIAW I DBAJMY O NIE
Jeli jestemy ju przy temacie szczotek, to warto wspomnie,
e te zrobione z naturalnych materiaw: naturalnego wosia,
drewna czy metalu, elektryzuj wosy mniej ni plastikowe.
W przypadku szczotek z naturalnego wosia warto jednak pamita o odpowiedniej ich pielgnacji. Takiej szczotki nie wy-
75
starczy po prostu oczyci z wosw i kurzu i umy szamponem
(pamitajmy, by robi to przynajmniej raz w tygodniu), ale po
myciu trzeba te na kilka minut naoy na ni odywk do
wosw zawierajc antystatyk. Dziki temu szczotka posuy
nam duej i nie bdzie elektryzowaa wosw.
SIGAJMY PO PYN DO PUKANIA TKANIN

Ostatni rzecz, o ktrej warto pamita, s pyny do pukania
tkanin. Zawieraj one skadniki antystatyczne i zapobiegaj
elektryzowaniu. Warto puka w nich przede wszystkim czapki i szaliki, ktre maj bezporedni kontakt z wosami, ale
i wszystkie inne ubrania. Przy zakupie czapek rwnie patrzmy na to, z czego s wykonane. Te syntetyczne bd nie tylko
przegrzewa skr gowy (co moe prowadzi do problemw
z upieem, szybszym przetuszczaniem si i wypadaniem wosw), lecz take wzmaga elektryzowanie si wosw.
76
Puszenie si
wosw
Drugi problem, ktry rwnie jest zwizany z wilgotnoci
powietrza, ale tym razem w sytuacji odwrotnej, czyli wtedy,
gdy jest ona za dua, bdzie dotyczy przede wszystkim osb
z wosami krconymi lub takimi o wysokiej porowatoci. Puch
to nic innego jak pojedyncze odstajce woski, ktre psuj wygld fryzury i sprawiaj, e wyglda ona jak u pudla. Przyczyn
powstawania tego problemu poza wspomnian ju wilgotnoci jest naprawd wiele, ale moemy sobie z nim poradzi, stosujc si do kilku zasad.
MYCIE
Przy puszcych si wosach warto zadba o to, jak i czym myjemy wosy. Dobrze jest sprbowa mycia odywk, a jeli ono
si u nas nie sprawdzi (tylko nie rezygnujmy od razu po pierwszej prbie wosom trzeba da czas na przyzwyczajenie si
do braku detergentw, a sobie na nauczenie si tej techniki mycia), moemy przestawi si na metod OMO i mycie odywk wosw na dugoci, a szamponem jedynie skalpu.Wany
jest rwnie wybr produktu do mycia. Te z mocnymi detergentami bd wosy przesuszay i wzmagay ich puszenie si.
77
ODYWIANIE
Humektanty podane w zbyt duej iloci w produktach nakadanych po myciu, zwaszcza przy nieodpowiedniej pogodzie
(w szczeglnoci trzeba bra pod uwag punkt rosy, ktry
dokadniej omwiam w tabeli), mog zamiast nawila wosy, wzmaga ich puszenie si. Jeli mamy wosy z tendencj
do puszenia si, to warto wybiera produkty emolientowe
z ma iloci lub wrcz bez humektantw. Musimy uwaa
rwnie na proteiny, ktre w przypadku grubych wosw mog
powodowa ich nadmiern sztywno i wanie puszenie si.
Proteiny trzeba dawkowa ostronie i zawsze w poczeniu
z emolientami, ktre niweluj ich dziaanie.
Punkt rosy
Wilgotno
Jak dba o wosy?
powietrza
poniej 9C
bardzo
sucho
Uyj tak duo olejw i innych emolientw, ile tylko moesz,

by nie obciy przy tym wosw. Przy takiej pogodzie loki
bd bardziej lune i mog si nieco rozprostowywa.
pomidzy
9C a 1C
sucho
Odstaw lub ogranicz humektanty. Zastosuj do pielgnacji

wicej emolientw.
pomidzy
1C a 4C
troch
za sucho
Niektre wosy bd dobrze toleroway humektanty, inne

nie. Musisz sprawdzi, jak jest u Ciebie.
pomidzy
4C a 16C
Najlepsza pogoda. Wosy nie powinny si puszy. Moesz

stosowa zarwno humektanty, jak i emolienty. Sprbuj
optymalnie
znale takie proporcje tych dwch substancji, ktre najlepiej sprawdz si na Twoich wosach.
pomidzy
16C a 21C
wilgotno
Wosy nie potrzebuj intensywnego nawilania (mog si

te bardziej puszy). Mona ograniczy ilo humektantw,
a nieco zwikszy ilo emolientw.
powyej 21C
bardzo
wilgotno
Jest tak wilgotno, e nic nie pomoe na puszenie si wosw

;). Najlepiej je zepnij! Humektanty odstawiamy cakowicie.
rdo: http://pittsburghcurly.wordpress.com////its-not-the-humidity-its-the-humidity/.
78
ODYWKI BEZ SPUKIWANIA
Kolejna rzecz, ktra pomaga nam ujarzmi spuszone wosy, to
wanie odywki bez spukiwania, ale tylko te o odpowiednim
skadzie, czyli bez humektantw. Zdecydowanie lepiej sprawdzaj si te w formie kremw czy balsamw ni w sprayu. Moemy je nakada zarwno na mokre wosy po myciu, jak i na
suche w dni, kiedy wosw nie myjemy. Wana jest oczywicie
ilo, jak naoymy, by wosy nie byy za bardzo obcione.
W przypadku wosw mocniej krconych i suchych moemy
sprbowa rwnie zastosowa produkty, ktre teoretycznie
przeznaczone s do spukiwania, i zostawi je na wosach.
OLEJE
Nie tylko klasyczne olejowanie (czyli to przed myciem), ale
rwnie wtarcie w suche wosy odrobiny oleju pomaga zlikwidowa ich puszenie si. Patent na takie olejowanie polega na
tym, by najpierw dobrze rozprowadzi olej cieniutk warstw
na caych doniach, a dopiero potem takimi bardzo delikatnie
natuszczonymi domi przejecha po wosach.
EL LNIANY
Sprawdzi si nie tylko w przypadku wosw falowanych i krconych. Aby atwiej go byo zaaplikowa, mona go zmiesza
z wod i uy jako pukanki. Przepis na el lniany znajdziecie
w ostatnim rozdziale.
KREM DO RK
Lub kady inny krem, jaki mamy pod rk, pomoe nam poradzi sobie z puszcymi si wosami w nagych sytuacjach.
Kremy dziki swoim zwykle mocno emolientowym skadom,
a przy tym formuom mniej obciajcym ni oleje, bardzo
czsto sprawdzaj si najlepiej wanie w walce z puszeniem
si wosw.
79
SILIKONY
To te emolienty, wic take su wosom z tendencj do puszenia si. W naszej pielgnacji moemy postawi na silikonowe serum, ktre wetrzemy nie tylko w kocwki, ale rwnie
w cae wosy na dugoci, albo moemy sign po silikonowe
odywki do spukiwania.
SUSZENIE WOSW
To wanie ten etap pielgnacji, ktry jeli jest wykonany niewaciwie, staje si najczstsz przyczyn powstawania na
wosach puchu. Niestety nie ma jednej rady co do tego, jak
postpowa z wosami, by w % unikn tego problemu. Na
jeden typ wosw suszenie suszark dziaa bardzo wygadzajco, domyka ich uski i sprawia, e wosy s bardziej byszczce, a na innych wosach niestety powoduje wanie puch.
Kluczem moe by jonizacja, chodny nawiew i stosowanie
jedynie delikatnego strumienia powietrza. Wane jest te to,
w jaki sposb i czym odsczamy wod z wosw. Warto zamieni zwyky rcznik frott na wykonany z gadkiej mikrobry
lub baweny i nie pociera nim wosw, a jedynie delikatnie
je w niego odciska.
80
Brak objtoci
wosw
Bujne wosy, pene objtoci, ktrych obrazami jestemy bombardowani w kadej telewizyjnej reklamie, to marzenie praktycznie kadej kobiety. Na brak objtoci narzekaj zwykle
osoby, ktre maj proste, cienkie, a do tego zwykle rzadkie
wosy. I cho jest to problem przede wszystkim zwizany ze
stylizacj wosw, to odpowiednia pielgnacja rwnie moe
nam bardzo pomc.
MYCIE
Przy takich wosach bardzo wane jest to, by uywane przez
nas szampony nie zawieray w skadzie silikonw, ktre obciaj wosy, wygadzaj je i dodatkowo zmniejszaj ich objto. Taki szampon nie moe mie te zbyt bogatego skadu,
bo zarwno oleje, jak i inne substancje tworzce na wosach
lm (tak zwane lmformery) bd je obciay i odbieray im
i tak niewielk objto. Bardzo dobrze sprawdzaj si za to
szampony zioowe i te silnie oczyszczajce, ktre co prawda
uywane zbyt czsto mog wosy nadmiernie wysuszy, ale powinno si po nie siga przynajmniej raz w tygodniu, by usun z wosw wszystkie nadbudowujce si na nich substancje.
Skuteczny jest te peeling skry gowy, np. taki wasnorcznie
81
przygotowany wedug jednego z przepisw, ktre znajdziecie
w ostatnim rozdziale ksiki. Peeling rwnie nadaje wosom
objto i odbija je od nasady. Warto go robi przynajmniej
raz w tygodniu.
ODYWIANIE
Najlepiej sprawdza si odywianie przed myciem. Wszystkie
maski i bardziej treciwe odywki nakadamy na lekko zwilone
(np. mgiek) wosy, trzymamy je pod czepkiem i rcznikiem
ok. p godziny, a potem normalnie zmywamy szamponem.
W ten sposb wosy zostan wystarczajco odywione, a na
pewno nie bd obcione i przyklapnite. Po takim myciu
moemy omin ju nakadanie odywki, jeli nasze wosy
s w dobrym stanie, lub uy moliwie najlejszej, a najlepiej
takiej, ktra nie wymaga spukiwania, a ktr w razie potrzeby
jeszcze dodatkowo spuczemy. Koniecznie nakadajmy j tylko
na wosy na dugoci, pomijajc te u nasady.
SUSZENIE
Jeeli mamy problem z oklapnitymi wosami, to raczej nie
moemy sobie pozwoli na ich naturalne suszenie. Jeli ju
koniecznie musimy zrezygnowa z suszarki, pamitajmy, by
wysychajce wosy podpi do gry spinkami lub zawin
w koczek na czubku gowy. Suszc suszark w odpowiedni
sposb, czyli gow w d, i wycigajc je na okrgej szczotce,
zyskujemy dodatkow objto. Oczywicie musimy pamita,
aby przed suszeniem zabezpieczy koce wosw silikonowym serum i nigdy nie uywa gorcego powietrza (suszymy
ciepym, a na koniec utrwalamy fryzur zimnym nawiewem).
82
STYLIZACJA
Na rynku mamy dostpnych mnstwo produktw, ktre nadaj
wosom objto u nasady. Wybierajc taki stylizator, niezalenie od tego, czy bdzie to pianka, lakier, specjalny uid,
czy mgieka, zawsze zwracajmy uwag na to, czy w jego skadzie nie ma alkoholu. Bardzo dobrze sprawdzaj si te suche
szampony, ktre nakadamy od razu po umyciu i wysuszeniu
wosw, a nie w momencie, kiedy wosy s ju przetuszczone.
Taki szampon nie tylko przeduy wieo wosw, ale dodatkowo nada im wymarzon objto. Niestety wikszo tych
produktw ma w skadzie alkohol, wic nie nadaj si one do
zbyt czstego stosowania. Moemy zamiast nich uy talku,
pudru dla niemowlt lub glinki itp., jednak te produkty mog
nie da takiej objtoci jak suche szampony. Z naturalnych
metod najskuteczniejsze s napar z mydlnicy lekarskiej bd
kozieradki i rozwodniony el z siemienia lnianego zastosowany
jako pukanka.
FRYZURY
Jeli naszym wosom brakuje objtoci, dobrze jest je pocieniowa lub postopniowa, tak by grna warstwa bya nieco
krtsza od reszty wosw, przez co atwiej nam bdzie j unie
u nasady. Jednak najprostszym sposobem jest wosy po prostu
zakrci. Falowane czy krcone zawsze wygldaj na bujniejsze.
wietnie sprawdzaj si do tego termoloki, bo dziki grubszym
wakom zakrconym wanie na grnej warstwie nasze wosy
zyskaj na objtoci u nasady, a przy tym waki te nie zniszcz
wosw tak jak lokwka. Na noc warto upina wosy na czubku gowy w tak zwany koczek limak. Rano wosy bd nie
tylko uniesione u nasady, ale te pofalowane, przez co bd
si wydaway gstsze.
83
Innym sposobem na zapewnienie nam wikszej objtoci wosw
jest prba ich zagszczenia. Oczywicie gsto wosw jest w duej
mierze zdeterminowana przez nasze geny, wic jeli cae ycie miaymy rzadkie wosy, to niestety nie osigniemy oszaamiajcych
efektw. Natury po prostu nie da si oszuka, a dodatkowych cebulek
wosowych wyprodukowa, ale na pewno moemy t sytuacj nieco
poprawi odpowiednimi dziaaniami:
1. ZLIKWIDOWA WYPADANIE WOSW
Czsto jest tak, e nasze wosy nie s z natury rzadkie, a po prostu
przerzedzone nadmiernym wypadaniem. Naprawd warto z tym walczy, chocia trzeba uzbroi si w cierpliwo, bo efekty nie pojawiaj si od razu. Wiele skutecznych metod radzenia sobie z tym problemem znajdziecie na stronie 42.
2. WZMOCNI OD WEWNTRZ
Najwaniejsza jest oczywicie zdrowa, dobrze zbilansowana dieta.
Oprcz tego moemy wspomaga wosy specjalnymi kuracjami (ich
opis znajdziecie na stronie 228), ktre spowoduj przyspieszenie
ich porostu.
3. ZADBA O SKR GOWY
Zdrowa, dobrze nawilona i odywiona skra gowy to podstawa dla
gstych wosw. Musimy, podobnie jak przy wyborze kremu do twarzy,
znale swoj wcierk, ktra bdzie najodpowiedniejsza dla naszej
skry. Wybr jest przeogromny. Moemy szuka wrd olei, ktre dziki zawartoci wielu indyjskich zi s w stanie pobudzi cebulki wosowe do wzrostu. Moemy te sign po gotowe wcierki, czyli specjalne
odywki do skry gowy, ktre kupimy w drogeriach i aptekach, albo
przygotowa je samodzielnie w domu. Jednak niezalenie od tego,
jak wcierk wybierzemy, bardzo wane jest to, by przy nakadaniu
jej na gow zrobi przy tym delikatny, ale dokadny masa. Najlepiej,
eby trwa on co najmniej kilka minut i by wykonywany codziennie,
bo w przeciwnym wypadku moemy si nie doczeka efektw.
85
JAK DBA
O WOSY?
Rozdzia 3
W poprzednim rozdziale pisaam ju sporo o pielgnacji wosw, ale zawsze w kontekcie konkretnego problemu, z ktrym
si zmagamy. Teraz pora na usystematyzowanie naszej wiedzy
i omwienie podstaw, ktre cho mog wydawa si banalne,
s kluczowe w trosce o pikne wosy.
Rozdzia 3. Jak dba o wosy?
86
Jak my wosy?
Co w tym skomplikowanego? zapytacie. Przecie mycie
wosw to czynno, ktr wykonuje absolutnie kady z nas;
to podstawa higieny i rzecz tak oczywista jak mycie zbw czy
rk. Jednak wbrew pozorom nawet tu pojawia si wiele
wtpliwoci i pyta. Jak czsto powinnymy my wosy, czym,
w jaki sposb tego dowiecie si w tym rozdziale.
JAK WYGLDA PRAWIDOWE MYCIE WOSW?

Musimy pamita o tym, e przed myciem wosy naley przygotowa do tego zabiegu, bardzo dokadnie je rozczesujc (krconych wosw oczywicie nie rozczesujemy). Nastpnie wosy moczymy ciep wod nigdy nie uywamy wody zimnej
ani gorcej, bo moe ona osabi cebulki wosw. W zalenoci od metody (za chwil omwi je dokadniej) nakadamy
niewielk ilo odpowiedniego produktu i delikatnie, ale bardzo starannie masujemy skalp opuszkami palcw przez mniej
wicej minuty. Nie drapiemy, nie szarpiemy ani nie pocieramy skalpu wosami (co jest do czst praktyk), bo moglibymy podrani skr, a take zniszczy usk wosa, ktra poprzez zmoczenie i uycie detergentw zostaa uniesiona
i jest bardzo wraliwa na mechaniczne uszkodzenia. Wosy na
dugoci najlepiej umy jedynie spywajc po nich pian to
87
w wikszoci przypadkw w zupenoci wystarczy, by byy
czyste. Potem bardzo dokadnie spukujemy je rwnie ciep wod, a jeeli s wyjtkowo zanieczyszczone (np. po olejowaniu), moemy t czynno powtrzy. Dwukrotne mycie
wosw, cho polecane przez producentw szamponw, zwykle nie jest wcale konieczne, a wosom bardzo delikatnym lub
mocno zniszczonym moe wrcz szkodzi.
JAKI PRODUKT WYBRA?

To, czego uywamy do mycia wosw, jest istotnym czynnikiem wpywajcym na ich kondycj i wygld, bo cho sam
szampon cudw na gowie nie zdziaa, le dobrany moe wyrzdzi spore szkody. Czsto dostaj pytania o to, jak wybra
odpowiednie produkty pielgnacyjne. W przypadku szamponu naley pamita, by zawsze kierowa si tym, jak mamy
skr gowy, a nie wosy, bo to do jej umycia go stosujemy. Do
wyboru mamy produkty agodne, pozbawione dranicych
detergentw, oczyszczajce, specjalistyczne (np. przeciwupieowe) czy nawet myjce odywki. Oczywicie atwo si pogubi w gszczu drogeryjnych pek, zwaszcza jeli zagbimy
si w opisy na opakowaniach, w ktrych producenci mydl
nam oczy niemoliwymi do spenienia obietnicami. Prawda
jest natomiast taka, e szampon niewiele moe zdziaa, jeli
chodzi o kondycj naszych wosw; jego podstawowym zadaniem jest ich umycie. Za oczyszczajce dziaanie szamponu
odpowiadaj zwizki powierzchniowo czynne, ktre czc
si z jednej strony z wod, a z drugiej ze znajdujcymi si na
naszych wosach tuszczem i zanieczyszczeniami, pozwalaj
im si zmiesza, a nastpnie usun przy spukiwaniu. O poszczeglnych zwizkach napisz jeszcze w nastpnym rozdziale, powiconym temu, czego naley szuka w kosmetykach.
Co poza detergentami moemy znale w szamponach? Niestety czsto jest tam wiele substancji, ktre niekoniecznie s
88
nam potrzebne, bo czsto poprzez zbyt krtki kontakt z nasz
skr lub wosami i tak nie zd odpowiednio zadziaa. Przy
wyborze szamponu najwaniejsze jest to, by nam nie szkodzi,
czyli nie podrania skalpu i nie wysusza nadmiernie wosw.
Czy to jednak wystarczy? Zdecydowanie nie. Postarajmy si
wybra szampon, ktry bdzie najlepszy wanie dla nas.
SZAMPONY AGODNE
Szampony zawierajce mniej ni zwykle, i to agodniejszych,
substancji powierzchniowo czynnych to najlepszy wybr dla
osb o wraliwej skrze gowy, skonnej do podranie. Produkty te nie powinny zawiera SLS (Sodium Lauryl Sulfate),
SLES (Sodium Laureth Sulfate) ani ich pochodnych. Moemy
ich szuka wrd kosmetykw przeznaczonych dla dzieci lub
tych ekologicznych. Nadaj si nawet do codziennego mycia,
bo nie wysuszaj nam wosw ani skry. Niestety nie oczyszczaj wosw ze wszystkich substancji (np. z niektrych silikonw), wic przy ich stosowaniu konieczne jest oczyszczenie
wosw raz na jaki czas mocniejszym szamponem.
SZAMPONY OCZYSZCZAJCE
W porwnaniu z agodnymi szamponami maj wicej substancji odpowiedzialnych za umycie wosw, czyli detergentw.
Bd dobre dla osb z przetuszczajc si skr gowy, bo
dokadniej i lepiej oczyszcz j z zalegajcego oju. Dobrze,
jeli nie zawieraj silikonw, olei ani innych substancji lmotwrczych, bo wtedy dodatkowo przedu wieo wosw.
Mog za to mie w skadzie zioa, ktre rwnie maj dziaanie
odwieajce wosy.
SZAMPONY Z SILIKONAMI I INNYMI SUBSTANCJAMI
FILMOTWRCZYMI
S to produkty idealne dla osb z bardzo zniszczonymi wosami, ktre inne szampony mogyby za bardzo plta, a co za
89
tym idzie, wzmaga ich amanie i rozdwajanie si. Silikony
wygadzaj wosy, uatwiaj ich rozczesywanie i sprawiaj, e
staj si one bardziej byszczce. Naley jedynie pamita, by
podobnie jak w przypadku agodnych szamponw co jaki czas
dokadniej oczyci wosy mocniejszym szamponem.
SZAMPONY PRZECIWUPIEOWE
S to szampony specjalistyczne i najlepiej kupowa je w aptekach. Mamy wtedy pewno, e w ich skadzie poza standardowymi skadnikami znajdziemy te te odpowiadajce za walk
z chorob. O tym, jakie to dokadnie substancje, pisaam ju
w poprzednim rozdziale. W przypadku tego typu produktw
wane jest, by mie wiadomo, e one rwnie lubi przesusza wosy. Korzystajc z podobnych specykw, pamitajmy
wic, by zabezpiecza wosy na dugoci odywk (metoda
OMO, o ktrej za chwil napisz).
SZAMPONY PRZECIW WYPADANIU WOSW
Ich rwnie najlepiej szuka w aptekach, ale przede wszystkim trzeba zdawa sobie spraw z tego, e sam szampon nie
wystarczy. Owszem, moe by uzupenieniem kuracji, ale na
pewno nie zastpi nam innych produktw przeznaczonych do
walki z wypadaniem wosw. Jeli ju zdecydujemy si na taki
szampon, warto potrzyma go na skrze gowy troch duej,
tak by zawarte w nim skadniki aktywne miay szans zadziaa.
Czego naley szuka w skadzie szamponu przeciw wypadaniu
wosw? Przede wszystkim zi, ktre wzmacniaj cebulki
wosowe (takich jak skrzyp, opian, tatarak, brzoza, e-sze
czy zioa indyjskie), a take witamin (PP, B czy biotyny).
SZAMPONY TYPU VOLUME
S to szampony, ktre maj za zadanie unie nasze wosy
u nasady. Na rynku mamy ogromny wybr takich produktw
i niektre z nich rzeczywicie s skuteczne. Oczywicie nie
90
moemy si spodziewa efektu jak w reklamach (tutaj dziaa
magia programw gracznych i doczepionych pasm), ale moemy sprawi, e naszych wosw bdzie wizualnie nieco wicej.
Takie szampony sprawdz si przede wszystkim u osb z cienkimi, rzadkimi lub prostymi wosami, a take tymi o niskiej
porowatoci. W skadzie szamponw typu volume znajdziemy
substancje, ktre delikatnie usztywniaj wosy, takie jak np.
polimery (VP/VA Copolymer), niektre zioa czy proteiny.
SZAMPONY DOPASOWANE DO KOLORU NASZYCH WOSW
Maj w swoim skadzie barwniki, ktre pogbi nasz kolor
wosw lub go ochodz (w przypadku blondw). Mog zawiera skadniki naturalne, takie jak henna (do rudych albo brzowych wosw), bd sztuczne, takie jak olety (acid violet
),
bkity (acid blue ) czy srebra. Szampony do wosw blond,
majce za zadanie ochodzi kolor, czsto rwnie mocno przesuszaj wosy, trzeba ich wic uywa na zmian ze zwykym
szamponem i zawsze w towarzystwie dobrej odywki.
MYDA DO WOSW
Wystpuj w formie tradycyjnej kostki lub gstej pasty. Te
pierwsze idealnie sprawdzaj si w podry (zwaszcza gdy
latamy samolotem jedynie z podrcznym bagaem i chcemy
ograniczy ilo pynw). Myda zwykle mocniej ni szampony
oczyszczaj wosy i delikatnie je usztywniaj, nadajc im objto. Przez to, e s bardziej skoncentrowane, s wydajniejsze
ni tradycyjne szampony. Idealnie sprawdzaj si w przypadku
wosw ze skonnoci do przetuszczania, bo zwykle ograniczaj produkcj sebum.
ODYWKI MYJCE
Te produkty s przeznaczone przede wszystkim dla osb
z krconymi wosami lub z bardzo wraliw i such skr
gowy. Oczywicie w sklepie nie ma odywek, ktre w opisie
91
lub nazwie miayby podane, e nadaj si rwnie do mycia
wosw, ale moemy je odnale, szukajc w ich skadzie odpowiednich substancji powierzchniowo czynnych. S to midzy
innymi: Behentrimonium Chloride, Benzalkonium Chloride,
Cetrimonium Chloride, Tricetyldimonium Chloride, Quaternium- , Quaternium- Bentonite, Quaternium- Hectonite,
Quaternium- czy Methosulfates. Powinny si one znale
w skadzie dosy wysoko (na .
. miejscu), a poza tym musimy zwrci uwag na to, by obok nich nie byo silikonw
ani zbyt wielu olei, parany czy protein.
SZAMPONY NAWILAJCE/ODYWIAJCE/REGENERUJCE
T grup zostawiam na sam koniec, bo cho szampony te
dosy czsto wystpuj w drogeriach, to tak jak wspominaam, nie dziaaj na wosy zgodnie z opisem. Do odywiania,
nawilania czy regeneracji wosw su nam odywki lub
maski, a nie szampony, ktrych zadaniem jest przede wszystkim oczyszczenie skry gowy i wosw z zanieczyszcze, oju
i zalegajcych substancji odywczych. Oczywicie nie twierdz,
e mamy tych szamponw unika czy nigdy nie uywa, ale nie
naley si po nich spodziewa rewelacyjnego dziaania, przede
wszystkim dlatego, e znajduj si na wosach zbyt krtko, by
mc taki efekt wywoa.
NA KTR METOD SI ZDECYDOWA?

Do wyboru mamy kilka rnych sposobw mycia wosw. Metody te sprawdzaj si rnie w zalenoci od tego, jaki mamy
typ wosw, powinnymy wic poszuka takiej, ktra sprawdzi
si u nas najlepiej. Oczywicie nie chodzi o to, czy myjemy
wosy na stojco bezporednio pod prysznicem, czy robimy to
gow w d ;), lecz o to , jakie produkty i w jakiej kolejnoci
naoymy na gow podczas mycia.
92
METODA OMO
Jest to metoda wspominana przeze mnie najczciej i zdecydowanie najpopularniejsza wrd osb wiadomie dbajcych
o wosy. Jej nazwa to skrt, ktry oznacza: O odywk,
M mycie, O odywk, i jak atwo si domyli, metoda
ta polega na tym, e przed naoeniem szamponu nakadamy na mokre wosy odywk. Dziki temu chronimy wosy
(zwaszcza koce) przed wysuszajcym dziaaniem szamponu.
Jako pierwszego O moemy uy waciwie dowolnej odywki warto wybra te sabsze, z mniejsz iloci odywczych
skadnikw albo takie, ktre si u nas nie sprawdziy, a szkoda
nam je wyrzuci. Bardzo dobrze dziaaj te odywki myjce,
ktrymi dodatkowo oczycimy wosy na dugoci. Rwnie
oleje i maski (zarwno te wasnorcznie przygotowane, np.
z tka, nay i rycyny, jak i sklepowe), ktre nadmiernie
obciaj nam wosy i nie nadaj si do nakadania po myciu
mog nam posuy za pierwsze O. Drugim O powinny
by maski lub odywki silnie nawilajce i odywcze. Dobrze
jest, gdy tak mask (odywk) potrzymamy na wosach troch
duej ok. minut. Sama metoda OMO wyglda tak, e
najpierw nakadamy odywk (tylko na wosy) i nie spukujemy
jej, a szampon aplikujemy jedynie na skalp. Dopiero potem
zmywamy cao i jeszcze raz nakadamy odywk bd mask. W przypadku wosw przetuszczajcych si zamieniamy
kolejno, czyli przed myciem nakadamy bogatsze produkty,
ktre lepiej odywiaj wosy, ale mog je obcia, a po myciu
sigamy po te lekkie (np. w formie mgieek lub odywek bez
spukiwania) albo rezygnujemy z nich zupenie, jeli pozwala
na to kondycja naszych wosw.
METODA MYCIA ODYWK
Jest to metoda przeznaczona gwnie dla wosw krconych.
Na pewno nie bdzie pasowaa kademu i z pewnoci nie od
razu. Klucz do sukcesu tkwi w doborze odpowiedniej odywki.
93
Nastpn wan rzecz przy takim sposobie mycia jest regularne oczyszczanie wosw, najlepiej szamponem z mocniejszym
detergentem, ze wszystkich substancji, ktre mogy si nam na
nich nadbudowa, a ktrych sama odywka nie jest w stanie
usun. Takie oczyszczanie naley robi mniej wicej raz na
tygodnie. Sama metoda mycia odywk nie rni si od zwykego mycia szamponem. Zuyjemy co prawda zdecydowanie
wicej produktu, a mycie zajmie nam wicej czasu, ale nie jest
ono bardziej skomplikowane ni to tradycyjne. Po naoeniu
odywki na skalp i wosy oraz wykonaniu bardzo dokadnego,
ale delikatnego masau najlepiej zostawi wszystko na kilka
minut (w tym czasie moemy np. wzi prysznic) i dopiero
pniej bardzo dokadnie spuka mocnym strumieniem wody.
Dziki temu delikatne detergenty z odywki, ktre dziaaj
wolniej, bd mogy skuteczniej oczyci wosy. Nie musimy si
te obawia, e odywka nie domyje nam wosw, bo pomimo
braku piany lub jedynie niewielkiej jej iloci wosy na pewno
zostan oczyszczone z kurzu, nadmiaru sebum czy innych
zanieczyszcze, a naturalna warstwa lipidowa nie zostanie
cakowicie usunita, jak to si dzieje w przypadku stosowania
szamponw. Po takim myciu wosy s lepiej nawilone, bardziej
spryste i mikkie, a ich skrt podkrelony. Mniej si te pusz
i atwiej je zdyscyplinowa. Dodatkowo skra gowy nie jest
podraniona, a dobrze odywiona i nawilona.
METODA KUBECZKOWA
Jest to mycie wosw szamponem, ktry przed uyciem rozcieczamy wod, hydrolatem, naparem zioowym lub sokiem
aloesowym w kubeczku bd w specjalnej butelce tworzcej
pian. Metoda ta sprawdza si zwaszcza w przypadku szamponw, ktre sabo si pieni i plcz wosy. O wiele atwiej
jest naoy taki rozcieczony szampon na skr caej gowy,
a poza tym jest on duo delikatniejszy dla wosw. Jeli zamiast
wody dooymy wspomniane wczeniej hydrolaty, napary lub
94
sok, to dodatkowo wzmocnimy nawilajce dziaanie takiego
szamponu.
METODA TRADYCYJNA
Ostatnia ju i waciwie najprostsza metoda to tradycyjne mycie
samym szamponem. Tego sposobu tumaczy na pewno nikomu nie trzeba. Powtrz tylko dwie rzeczy, na ktre musimy
zwrci uwag w tym przypadku: po pierwsze, wany jest dobr odpowiedniego dla nas produktu, po drugie, sam zabieg
naley wykona bardzo delikatnie. Trzeba rwnie pamita,
by po takim myciu odpowiednio odywi wosy. O tym, jak
to zrobi, dowiecie si ju za chwil.
95
Jak odywia
wosy?
Przechodzimy do najwaniejszej czci ksiki, czyli odpowiedzi na podstawowe pytanie: jak sprawi, by nasze wosy wyglday piknie. Najpierw jednak zastanwmy si, co dokadnie
oznacza odywianie wosw. Wos, jak wiadomo, w chwili gdy
wyrasta ponad skr naszej gowy, staje si martwy, wic nie
ma moliwoci zregenerowania si tak jak inne nasze tkanki.
Wiele z Was moe zadawa sobie pytanie, czy jest zatem sens
nakada te wszystkie produkty, skoro teoretycznie nie jestemy
w stanie odbudowa raz zniszczonych wosw? Oczywicie,
e tak! Co prawda moemy woy midzy bajki wszystkie
pochodzce z reklam obietnice o rozdwojonych kocwkach,
ktre w magiczny sposb si sklejaj, czy o cofaniu si rocznych zniszcze wosw w tydzie, ale dziki dobrze dobranym
produktom odywczym moemy sprawi, e nasze wosy bd
wyglday o wiele lepiej. Odpowiednio odywione wosy staj
si bardziej mikkie, byszczce, gadkie, elastyczne, spryste.
Moemy te za pomoc odpowiednich skadnikw czasowo
wypeni ubytki w korze wosa i sprawi, e wosy bd wyglday na zdrowsze. Ostatni funkcj, jak powinny spenia
produkty odywcze, jest uatwienie rozczesywania wosw
i ich ochrona przed szkodliwymi czynnikami mechanicznymi,
promieniowaniem UV czy wpywem rodowiska.
96
RODZAJE PRODUKTW
DO ODYWIANIA WOSW
Tak jak w przypadku szamponw, kiedy zajrzymy na typow
drogeryjn pk, poszukujc odpowiedniej odywki, naszym
oczom ukae si ogrom produktw, w dodatku bardzo rnych i przeznaczonych do rozmaitych zabiegw. Przy wyborze konkretnego kosmetyku powinnymy si kierowa przede
wszystkim tym, jakiego typu mamy wosy. Najwaniejszy jest
oczywicie skad produktu, ale zanim do niego przejdziemy,
warto wiedzie, jaki konkretnie specyk jest nam potrzebny.
Do wyboru mamy ich naprawd wiele.
ODYWKI DO SPUKIWANIA
Jak sama nazwa wskazuje, po odpowiednim czasie, okrelonym
przez producenta na opakowaniu, musimy te odywki zmy
wod. Zazwyczaj nakadamy je po umyciu szamponem na
mokre, ale odcinite z wody wosy. Orientacyjny czas aplikacji
to minut, ale jest sporo produktw, ktre dziaaj lepiej,
gdy przetrzymamy je na wosach nieco duej, nawet do p
godziny. Moemy te uywa takich odywek przed myciem
wosw, zgodnie z metod OMO, o ktrej pisaam wczeniej.
Ich podstawowym zadaniem jest uatwienie rozczesywania
wosw i poprawa ich wygldu. Nadaj si do wszystkich rodzajw wosw.
ODYWKI BEZ SPUKIWANIA
Od tych omwionych wczeniej rni si tym, e nie musimy
ich zmywa z wosw. Nakadamy je na mokre wosy po myciu
lub na wilgotne wosy w dni, kiedy ich nie myjemy, a potrzebuj
one dodatkowej porcji nawilenia. Te produkty maj zwykle
lejsz konsystencj i ubosze skady ni odywki do spukiwania, chroni nasze wosy przed szkodliwymi czynnikami, minimalizuj puszenie si, wygadzaj wosy i pomagaj w walce
97
z elektryzowaniem. Najbardziej przydatne s w pielgnacji
falowanych lub krconych i suchych wosw.
BALSAMY
Zwykle s to produkty przeznaczone do spukiwania, ale maj
lejsz konsystencj ni odywki. W ich skadzie znajdziemy
podobne substancje, ale w mniejszym steniu. Nadaj si do
wosw cienkich i rzadkich, bo mniej obciaj wosy.
MGIEKI
S to specjalne odywki bez
spukiwania o konsystencji
pynu, umieszczone w butelkach z atomizerem. W skadzie
maj czsto olejki, silikony lub
inne substancje wygadzajce
wosy i uatwiajce ich rozczesywanie. Mgieki s bardzo
lekkie i odpowiednio uywane
nie obciaj wosw, za to stanowi dla nich cakiem niez
ochron. Jednak samodzielnie
stosowane nie s wystarczajce i nie zastpi nam innych produktw odywczych. wietnie sprawdzaj si w pielgnacji
wosw dzieci, bo skutecznie pomagaj je rozplta i bez blu
rozczesa. Mgieki moemy stosowa zarwno na mokre, jak
i na suche wosy.
MASKI
Produkty te s rwnie przeznaczone do spukiwania, ale powinny rni si od odywek konsystencj i skadem. Zwykle
s gstsze i maj wicej skadnikw pielgnujcych wosy. Ich
dziaanie jest te dusze, bo efekty s widoczne przez kilka
my. Nakadamy je na duszy czas ni odywki niezalenie
98
od tego, co przeczytamy na opakowaniu, maski warto zostawi
na wosach na ok. minut, tak by wszystkie skadniki
w nich zawarte miay czas zadziaa. Jeli chodzi o aplikacj, w przypadku wosw suchych, grubych czy zniszczonych
stosujemy maski po myciu wosw na mokre, ale odcinite
z wody wosy, a w przypadku wosw cienkich, rzadkich czy
przetuszczajcych si moemy je nakada przed myciem
szamponem. Do wyboru mamy maski nawilajce (zawieraj
wicej humektantw), wygadzajce (ze spor dawk emolientw) i regenerujce (w ich skadzie znajdziemy sporo protein),
wic niezalenie od typu wosw kady moe znale odpowiedni dla siebie.
AMPUKI
Teoretycznie to najbardziej skoncentrowane produkty do odywiania wosw. Pisz teoretycznie, bo niestety czasem ich
skady wcale nie zachwycaj, a cenowo ampuki wychodz najdroej ze wszystkich produktw do odywiania. Przeznaczone
s do wosw bardzo zniszczonych, wymagajcych naprawd
intensywnej pielgnacji. Efekt powinien by widoczny ju po
jednorazowym zastosowaniu i utrzymywa si przez kilka my.
PUK ANKI
Zarwno te, ktre kupimy w sklepie, jak i te przygotowane
samodzielnie w domu, nakadamy na wosy na sam koniec rytuau pielgnacyjnego, czyli ju po myciu i spukaniu z wosw
odywki czy maski. Zwykle nie wymagaj spukiwania (chyba
e producent na opakowaniu zaznaczy inaczej) i po ich aplikacji moemy wosy wysuszy lub zostawi do naturalnego
wyschnicia. Zadaniem pukanek jest domknicie usek wosa,
wygadzenie go, wzmocnienie, nadanie wosom blasku czy
pogbienie ich koloru. Dobieramy je do typu naszych wosw,
kierujc si tym, z jakich skadnikw s zrobione.
99
OLEJE I KREMY
To rwnie produkty, ktre moemy zaliczy do kosmetykw
odywczych. W sklepach znajdziemy specjalne oleje i kremy
przeznaczone do pielgnacji wosw, ale rwnie dobrze moemy uy tych do twarzy czy ciaa. Bardzo dobrze sprawdzaj
si take oleje spoywcze, ktre kupimy w sklepach ze zdrow
ywnoci czy delikatesach. Powinnymy je dobiera do porowatoci naszych wosw, bo to ona decyduje o tym, czy dany
olej si na naszych wosach sprawdzi, czy nie.
RNE METODY ODYWIANIA WOSW

Podobnie jak przy myciu szamponem, tak i w przypadku odywek istnieje kilka rnych sposobw nakadania ich na wosy.
Kada z tych metod troch inaczej dziaa i moe si sprawdza
lepiej lub gorzej w zalenoci od indywidualnych preferencji
naszych wosw. Najlepiej wic przetestowa rne sposoby
i wybra te najlepsze dla nas.
100
TRADYCYJNE ODYWIANIE
Jest to klasyczna metoda stosowana przez wikszo osb i polecana przez producentw kosmetykw. Polega na naoeniu
dowolnego produktu odywczego (maski, odywki czy balsamu) na ju umyte i lekko osuszone
wosy. Czas aplikacji zaley oczyDobra rada
wicie od rodzaju uytego kosmetyku. Warto rwnie pamita, by
Po aplikacji warto przeczesa wosy
wosy po szamponie, a przed odgrzebieniem o szeroko rozstawioywk czy mask spukiwa cienych zbach lub szczotk, np. tangle
p (ale nie gorc) wod, dziki
teezer, tak by dokadnie rozprowaczemu uski pozostan otwarte,
dzi produkt na wszystkich wosach.
produkt lepiej wniknie we wosy
i efektywniej zadziaa.
ODYWIANIE PRZED MYCIEM
To najlepsza metoda do wosw cienkich, rzadkich, przetuszczajcych si czy z tendencj do nadmiernego obciania si.
Odwrcenie kolejnoci, czyli najpierw zastosowanie produktu
odywczego na dugo wosw, a nastpnie umycie szamponem skry gowy (bez uprzedniego spukiwania odywki czy
maski), pozwala nam uzyska wosy adnie odywione, a przy
tym lekkie i nieobcione. Aby produkt mg lepiej zadziaa,
moemy wosy delikatnie zwily przed aplikacj, a nastpnie
zastosowa metod opisan poniej, czyli gbokie odywianie.
Optymalny czas trzymania takiego produktu przed myciem to
minut (nie krcej ni minut, ale nie duej ni godziny).
W tej metodzie moemy stosowa wszystkie typy produktw,
przy czym najlepsze s te o bogatych skadach (maski i niektre odywki), wasnorcznie przygotowywane mieszanki
(np. z tka, miodu czy innych skadnikw) oraz oleje lub
wzbogacane nimi gotowe produkty.
101
GBOKIE ODYWIANIE
Jest to sposb, ktry pozwala nam maksymalnie wykorzysta
dobroczynne dziaanie kosmetykw i sprawia, e najwicej
skadnikw wniknie nam w gb wosa i odywi go na dugo.
Metoda ta moe by stosowana zarwno przed myciem, jak
i po nim. Polega na naoeniu na wosy foliowego czepka
i przykryciu go dodatkowo rcznikiem (najlepiej podgrzanym, np. w mikrofali, na kaloryferze czy ciepym powietrzem
suszarki) po aplikacji odywczego kosmetyku. Podniesienie
temperatury pozwala lepiej i szybciej rozchyli uski wosa,
dziki czemu produkt ma wiksz moliwo wniknicia do
jego wntrza. W ten sam sposb moemy wykorzysta podwyszon temperatur w saunie (czy ani parowej) lub podczas
ciepej kpieli/prysznica. Na rynku dostpne s te specjalne
czepki, ktre podgrzewamy wczeniej w mikrofali, a nastpnie
nakadamy na wosy pokryte kosmetykiem odywczym. Jeli
chodzi o produkty, ktrych moemy uy przy tej metodzie,
to podobnie jak w przypadku odywiania przed myciem warto
postawi na kosmetyki o bogatych skadach.
TUNINGOWANIE MASEK
Metoda ta dotyczy nie tyle samej aplikacji, co nakadanego na
wosy produktu. Chodzi w niej o to, by wykorzysta kosmetyki,
ktre nie sprawdziy si na naszych wosach, poprawiajc ich
dziaanie poprzez wzbogacenie ich dodatkowymi skadnikami.
Moemy uy tych dostpnych w naszych kuchniach (jak np.
oleje, tko, mid, owoce, zioa itp.) i tych, ktre kupimy
w specjalnych sklepach z pproduktami kosmetycznymi (np.
ekstrakty, proteiny hydrolizowane, witaminy, hydrolaty, substancje nawilajce).
102
Co doda, gdy:
1. Maska jest za lekka w tym przypadku sprawdzi si olej, najlepiej taki, ktry pasuje naszym wosom, ale moe by nawet oliwa
z oliwek czy inny olej, ktry mamy akurat w kuchni. Oczywicie
do jednorazowej porcji nie wlewamy poowy butelki oleju, ale
dosownie kilka kropel, jeli planujemy zastosowa j po myciu.
Jeli damy wicej oleju (na porcj wystarczy ok. 1 yeczki), to
wtedy takie maski warto nakada przed myciem wosw, eby
unikn nadmiernego ich obcienia.
2. Maska jest za cika wtedy najlepiej dooy do niej nawilaczy.
Z domowych wietnie w tej roli sprawdz si mid, sok owocowy (np. marchewkowy) lub aloes (w formie soku, elu czy nawet
zmiksowanej rolinki doniczkowej, pod warunkiem e ma ona co
najmniej 3 lata, bo dopiero wtedy aloes nabiera swoich leczniczych waciwoci). Jeeli mamy moliwo uycia pproduktw
kosmetycznych, wybierzmy np. gliceryn, aloes, el hialuronowy,
mocznik czy NMF. W przypadku substancji nawilajcych rwnie
nie przesadzajmy z iloci, gdy nawet tak agodny skadnik jak
aloes moe nam w nadmiarze zaszkodzi. Na porcj maski dodajemy zwykle ok. 1 yeczki substancji nawilajcych (w przypadku
miodu czy soku) i ok. 10 kropel pproduktw (cznie).
3. Maska nie odywia, a po jej uyciu nie widzimy waciwie adnego efektu warto doda do niej protein (z pproduktw moemy wybra keratyn, jedwab, cystein, kolagen czy elastyn, ze
skadnikw kuchennych: tko, piwo, jogurt lub elatyn). Trzeba jednak uwaa, bo z proteinami atwo przesadzi, a zastosowane w nadmiernej iloci mocno przesuszaj wosy. Na porcj maski
wystarczy doda np. 1 tko albo 3 5 kropel protein hydrolizowanych. Dla rwnowagi zawsze warto wtedy uy te olei i nawilaczy.
Moemy take do maski dooy witaminy, np. dostpn w aptece
witamin E lub kupione w sklepie z pproduktami pantenol albo
witaminy All-in-one (na porcj maski dajemy szczypt proszku lub
3 5 kropelek pynu). Jeszcze innym pomysem jest uycie glinki,
spiruliny bd sproszkowanych zi (np. maki czy amli).
103
OLEJOWANIE
Jest to metoda pielgnacji zapoyczona midzy innymi od
Hindusek, ktre syn z piknych wosw. Polega na naoeniu
niewielkiej iloci dowolnego oleju na wosy, a take na skalp
(o ile nie powoduje to u nas wzmoonego wypadania wosw,
o czym musimy si przekona, testujc ten sposb). Olej, w iloci nieprzekraczajcej yki stoowej w przypadku wosw
dugich, aplikujemy najczciej przed umyciem wosw i pozostawiamy na godziny, a nastpnie zmywamy szamponem.
Wosy po takim zabiegu na pewno nie bd tuste, a zyskaj
blask, gadko i elastyczno. Regularnie stosowane oleje
mog pomc w walce z wypadaniem, siwieniem, rozdwajaniem
si wosw, ich amliwoci, a nawet upieem. Caa trudno
polega na znalezieniu najlepszego dla naszych wosw oleju
i najskuteczniej dziaajcej w ich przypadku metody nakadania. Jeli chodzi o produkty, moemy stosowa zarwno oleje
spoywcze, dostpne np. w sklepach ze zdrow ywnoci czy
delikatesach (jak oliwa z oliwek, olej z pestek winogron, olej
kokosowy, oleje orzechowe, ryowe, lniane, z pestek dyni czy
sonecznika), jak i te specjalnie przeznaczone do pielgnacji
wosw (zioowe, indyjskie, ze sklepw z pproduktami). Oleje w bardzo niewielkich ilociach ( krople) moemy rwnie
nakada na wosy po myciu w celu ich zabezpieczenia przed
urazami mechanicznymi.
Sposoby olejowania wosw

Na sucho
Najbardziej popularna i najprostsza metoda. Olej nakadamy na suche, nieumyte wczeniej wosy. Niewielk ilo produktu wylewamy
na donie, rozcieramy go, a nastpnie nakadamy na wosy. Nastpnie,
po upywie ok. 2 godzin, zmywamy go szamponem.
104
Na mokro
Zanim przystpimy do nakadania oleju, delikatnie moczymy wosy.
Zwykle po takim olejowaniu wosy s bardziej nawilone i misiste
ni po tym wykonywanym na sucho. W tej metodzie moemy zastosowa zwyk wod i zaaplikowa j za pomoc spryskiwacza lub
doni, zamiast moczy cae wosy pod prysznicem.
Na mgiek
Zamiast wody mona te w metodzie na mokro uy dowolnej mgieki,
dziki czemu jeszcze skuteczniej nawilymy i odywimy wosy. W tej
roli dobrze sprawdz si zarwno mgieki drogeryjne, jak i te samodzielnie przygotowane w domu. Przykadowe przepisy znajdziecie
w ostatnim rozdziale ksiki.
Na odywk
Metoda ta polega na naoeniu oleju na wosy, na ktre wczeniej
aplikujemy odywk, mask lub odywk bez spukiwania. Najlepiej
wybra tak bez silikonw, za to moe mie ona spor ilo protein
(idealnie uzupeni dziaanie olei) i substancji nawilajcych. Metoda
moe si sprawdzi lepiej od wczeniej wymienionych, poniewa
w odywkach mamy te inne dodatkowe skadniki, ktre pomagaj
naszym wosom, a ktre dziki warstwie oleju pooonej na nich lepiej
wnikn w gb wosa i skuteczniej zadziaaj.
Olejowanie w misce
Ta metoda polega na zanurzeniu wosw w misce z wod, do ktrej
dolewamy uprzednio olej. Ilo uytego oleju jest dowolna, ale moim
zdaniem wystarczy ok. 1 2 yek na misk wody. Po dokadnym zamoczeniu caych wosw odsczamy je i zawijamy w rcznik. Po
godzinie myjemy wosy szamponem, tak jak w przypadku wszystkich
innych metod. Takie olejowanie jest szczeglnie polecane osobom
pocztkujcym, ktre maj trudnoci z rwnym pokryciem caych
wosw olejem.
105
Serum olejowe w sprayu
To moja ulubiona metoda, ktra sprawdza si zdecydowanie najlepiej.
Wosy po takim olejowaniu s jeszcze lepiej nawilone i odywione
ni po sposobie na odywk, a dodatkowo aplikacja jest atwiejsza.
Oprcz tego olej naoony w taki sposb jest bardzo atwy do zmycia,
dziki zawartym w odywce emulgatorom. Takie serum powstaje ze
zmieszania oleju, wody (zamiast niej mona uy hydrolatu, zioowego naparu lub soku aloesowego) i dowolnej odywki/maski. Proporcje to mniej wicej 1:1:1, ale moemy je dowolnie modyfikowa i np.
jeli serum wyjdzie nam zbyt gste, zwikszy ilo uytej wody. Najlepiej przygotowa je w butelce z atomizerem, dziki czemu atwiej
zaaplikujemy serum na wosy.
KREMOWANIE
Ta metoda pielgnacji wosw podobna jest do olejowania.
Zmienia si jedynie produkt, ktrego uywamy. Pewnie niektrych tym zaskocz, ale kremy do twarzy, balsamy do ciaa
czy kremy do rk, oczywicie te o odpowiednich skadach,
sprawdzaj si bardzo dobrze rwnie w pielgnacji wosw. Podobnie jak oleje, moemy je nakada zarwno przed
myciem, jak i po myciu wosw (w tym przypadku wana jest
ilo kremu, z ktr atwo przesadzi), zamiast odywki bez
spukiwania lub na same kocwki. Do kremowania wosw
naley wybra krem o dobrym skadzie, czyli z du iloci
naturalnych olei, ktre dobrze dziaaj na nasze wosy, i innych
rolinnych ekstraktw czy substancji aktywnych (np. witamin).
W niektrych przypadkach kremy maj szans zadziaa nawet
lepiej ni oleje, przede wszystkim dlatego, e ich konsystencja
jest po prostu atwiejsza w aplikacji. Wiele osb nie radzi sobie z nakadaniem olei, poniewa s one dla nich zbyt pynne,
niektrzy nie lubi te efektu tustych wosw. Wan rzecz
jest rwnie zmywanie: dziki zawartoci emulgatorw i wody
kremy s zwykle o wiele atwiejsze do usunicia z wosw ni
106
oleje. Dodatkowo kremy wypadaj zazwyczaj o wiele lepiej
ni oleje pod wzgldem ceny i dostpnoci. I wreszcie kwestia
skadw: oleje to tylko oleje, a w kremach mamy czsto rwnie
inne substancje, ktre odpowiadaj np. za nawilenie, wic na
niektrych wosach efekty po kremowaniu rzeczywicie mog
by duo lepsze ni po olejowaniu.
WIELOETAPOWE ODYWIANIE
Metoda polegajca na uyciu kilku rnych produktw odywczych podczas jednego mycia wosw. Kolejno nie jest
oczywicie przypadkowa i ma due znaczenie, bo efekty zale
wanie od niej. W tej metodzie stosujemy zarwno olej, jak
i mask lub odywk. Pierwszy sposb to aplikacja najpierw
oleju na ok. godziny, a nastpnie dooenie maski bd
odywki na kolejne minut. Po takim czasie cao zmywamy wod i szamponem. Dziki masce atwiej nam bdzie
spuka z wosw olej (za spraw zawartych w niej emulgatorw). W drugim sposobie postpujemy odwrotnie, czyli olej
nakadamy na wosy pokryte odywk albo mask lub zwilone
mgiek. Dziki temu wosy zostan lepiej nawilone i wygadzone. Po myciu warto znw naoy na wosy odywk (t do
spukiwania lub bez spukiwania), eby uatwi rozczesanie
wosw i zapewni im dodatkow ochron.
PIELGNICA
Jedyna metoda wymagajca uycia specjalistycznego sprztu,
ktry wygldem (ale nie dziaaniem) przypomina prostownic do wosw. Jest to urzdzenie, ktre zamiast wysokiej
temperatury wytwarza promienie podczerwone i ultradwiki.
Jedne i drugie maj za zadanie pomc skadnikom odywczym
z masek, olejw czy innych preparatw, ktre zastosujemy,
lepiej i gbiej wnikn do wntrza wosa i dziki temu trwale
i skutecznie poprawi jego stan. Wedug producentw dziki
uywaniu tego urzdzenia moemy liczy na wzrost poziomu
107
absorpcji skadnikw odywczych o
%, a efekty takiej
kuracji s widoczne podobno przez ok. miesice. Jedyny
minus to oczywicie stosunkowo wysoka cena urzdzenia, ale
obecnie na taki zabieg moemy si ju wybra do wielu salonw
fryzjerskich w Polsce.
CO WYBRA: PRODUKTY DROGERYJNE

CZY PROFESJONALNE?
Taki dylemat ma praktycznie kada pocztkujca w pielgnacji
wosw osoba. Kiedy wychodzimy od dobrego fryzjera, nasze
wosy zwykle wygldaj na zdrowsze i lepiej zadbane. Ale czy
ten efekt to na pewno zasuga uycia specjalnych produktw
przeznaczonych dla profesjonalistw? Zdecydowanie nie i cho
bd nas oni namawiali na zakup tych samych kosmetykw
do stosowania w domu, to nie zawsze warto si na nie skusi.
Niestety bardzo czsto rmy sprzedaj wrcz te same produkty
co drogeryjne, jedynie pod inn mark i w innym opakowaniu,
ale w znacznie wyszych cenach. Poza tym produkty profesjonalne zwykle maj za zadanie zadziaa natychmiast, tak by
efekt wizualny by jak najlepszy, wic naadowane s silikonami i niczym wicej. Trzecia sprawa to rwnie kwestia skadu,
ktry w wikszoci przypadkw nie tumaczy wysokiej ceny.
Cho producenci chwal si uyciem innowacyjnych skadnikw, to czsto okazuje si, e s to te same substancje, ktre
znajdziemy w zwykych drogeryjnych kosmetykach, tylko pod
inn nazw. Ostatnia rzecz to kwestia stylizacji, ktra o ile jest
wykonana prawidowo przez profesjonalist, moe poprawi
wygld wosw bardziej ni niejeden kosmetyk. Odpowiednio nakierowany strumie powietrza z suszarki moe idealnie
domkn nam uski wosa i sprawi, e bdzie on bardziej
byszczcy i gadki. W domu moe si okaza, e kupione
przez nas kosmetyki nie dziaaj ju tak dobrze, bo zabraknie
wanie odpowiedniej stylizacji. Oczywicie nie mona wrzuca
108
wszystkich kosmetykw profesjonalnych do jednego worka,
gdy i wrd nich mog si znale pereki warte swojej ceny,
ale zawsze naley sobie zada pytanie, czy pacimy za skad
i efekt, czy jedynie za mark.
JAK KUPOWA PRODUKTY

DO ODYWIANIA WOSW?
Zanim wybierzemy si do sklepu, warto sobie uwiadomi, co
dokadnie chcemy kupi. Kompulsywne zakupy, zwaszcza
te kosmetyczne, rzadko kiedy kocz si dobrze. Skuszeni
piknym zapachem, wymylnym opakowaniem lub cudownie
brzmicym opisem producenta wracamy zwykle z bublem,
ktry w aden sposb nie sprawdza si na naszych wosach.
Jak takich sytuacji unikn? Pomoe nam w tym kilka prostych
zasad.
SPRAWDZAMY SKAD
O tym, jak czyta skady i czego konkretnie szuka w produktach do wosw, pisz szczegowo w nastpnym rozdziale. Zastanwmy si teraz tylko, czy rzeczywicie jest to tak niezbdne
i czy wiedza o tym, jaki jest skad INCI danego produktu, daje
109
nam jasn odpowied na pytanie, czy na pewno kosmetyk
sprawdzi si na naszych wosach. Niestety sprawa nie jest tak
prosta i sama znajomo skadu nie wystarcza, by to stwierdzi.
Wielokrotnie si ju przekonaam, e nawet jeli co ma dobry
skad, to wcale nie musi dobrze dziaa, i odwrotnie jest
mnstwo niby sabych skadowo kosmetykw, ktre dziaaj
cudownie. Po co wic w takim razie sprawdza, co zawiera
kosmetyk, ktry kupujemy? Ano po to, by po pierwsze, okreli,
czy wart jest swojej ceny i czy skadniki, o ktrych pisze nam na
opakowaniu producent, nie wystpuj w nim jedynie w ladowych ilociach (albo wcale, bo i takie przypadki si zdarzaj).
Po drugie, by przekona si, czy nie ma w nim niczego, czego
nie chcemy, bo np. szkodzi naszym wosom, a po trzecie, gdy
ju poznamy troch swoje wosy, to po to, by sprawdzi, czy
w skadzie kosmetyku jest to, co suy akurat im.
SPRAWDZAMY OPINIE
Nawet znajc dokadny skad kosmetyku, zawsze warto przeczyta w internecie opinie o nim. Starajmy si szuka osb,
ktrych wosy lub problemy z wosami s podobne do naszych.
Oczywicie idealn sytuacj byoby znalezienie swojej wosowej siostry, czyli osoby o dokadnie takim samym typie wosw
jak nasze, ale to nie jest wcale atwa sprawa.
SPRAWDZAMY PROMOCJE
Zanim zdecydujemy si na zakup, zawsze warto najpierw
sprawdzi, czy nie da si tego samego kosmetyku kupi gdzie
w niszej cenie. Dobrym sposobem na oszczdzanie na zakupach kosmetycznych s wszelkiego rodzaju promocje, korzystanie z kodw rabatowych albo organizowanie wsplnych
wikszych zakupw ze znajomymi, by nie paci za przesyk lub przynajmniej paci za ni mniej. Przy zakupach stacjonarnych rwnie warto porwna ceny, a nieraz nawet zaczeka z kupnem danego kosmetyku do czasu, a pojawi si
110
w promocji. Wiele drogerii (zwaszcza tych sieciowych) regularnie przecenia produkty do wosw mona je wtedy kupi
taniej nawet o %.
SZUK AMY PODOBNYCH
To chyba najprostszy sposb na udane zakupy. Jeli ju znajdziemy co, co u nas dobrze dziaa (moe to by konkretny
skadnik, jak aloes w moim przypadku, lub caa marka kosmetyczna), to przy kolejnych zakupach wybr tego, co si u nas
sprawdzi, bdzie zdecydowanie atwiejszy.
111
Jak zabezpiecza
wosy?
Oprcz tego, e odywiamy wosy, powinnymy pamita rwnie o tym, by zabezpiecza je przed rnymi niszczcymi je
czynnikami, ktre mogyby wszystkie nasze wczeniejsze starania po prostu zniweczy. Tych czynnikw, ktre w mniejszym
lub wikszym stopniu wpywaj na kondycj wosw, jest bardzo duo i oczywicie nie jestemy w stanie ich wszystkich cakowicie unikn ani si przed nimi uchroni, ale odpowiednim
dziaaniem, zwykle niewymagajcym od nas wcale a tak duego wysiku, moemy zminimalizowa ich negatywne skutki.
ZABEZPIECZANIE KOCWEK
Zacznijmy od koca wosa, bo to wanie w tym miejscu jest on
najbardziej wraliwy na zniszczenia. Po pierwsze, z racji wieku
(wos ronie od cebulki, wic to wanie jego kocwka pamita
wszystkie te zabiegi, ktre przez lata wykonywaymy na wosach), a po drugie, z powodu najwikszego obcienia urazami
mechanicznymi (powstaymi np. podczas ocierania si wosw
o nasze ubrania). Aby zabezpieczy kocwki, mamy do wyboru trzy drogi. Moemy uy naturalnego oleju, silikonowego
serum (zarwno gotowego z drogerii, jak i przygotowanego
samodzielnie) albo ich obydwu rwnoczenie. Trzecia metoda
jest zdecydowanie najlepsza, bo dziaa najpeniej.
112
OLEJE
Wybierajmy przede wszystkim te lekkie, ktre nie obci wosw i nie sprawi, e bd one tuste i posklejane. Moemy
zastosowa np. oleje wnikajce, czyli kokosowy, babassu, palmowy, ale take pozostae: arganowy, migdaowy, lniany, jojoba, piknie pachncy liwkowy czy inne. Wybr jest ogromny,
a duo zaley od tego, jak ilo oleju zuyjemy, i od naszej
wprawy w nakadaniu go na wosy. Naley zacz dosownie
od jednej kropli, ktr najpierw trzeba dobrze rozetrze w doniach. Dopiero takimi natuszczonymi rkami aplikujemy olej
na wosy. Jeli to okae si dla nas niewystarczajce, moemy
dooy nastpn kropl oleju. Przy wosach suchych czy krconych mona pozwoli sobie na uycie nieco wikszej iloci,
bo i tak zostanie ona wchonita przez wosy. Przy pozostaych
typach wosw naley bardziej uwaa, by nie przesadzi z iloci. Oleje zdecydowanie atwiej aplikowa na wilgotne wosy,
ju po ostatnim ich pukaniu i odciniciu nadmiaru wody
w rcznik, a nawet lekkim podeschniciu. Dziki temu specyk
bardziej rwnomiernie rozoy si na nich i nie spowoduje ich
obcienia, a dodatkowo, poza tym e je zabezpieczy, zatrzyma
we wosach wod i sprawi, e bd lepiej nawilone na kocach, a przez to bardziej elastyczne i wizualnie zdrowsze. Ta
metoda sprawdzi si najlepiej w przypadku wosw krconych
lub suchych. Na takich wosach olej na pewno nie sprawi, e
bd wyglday na tuste, a atwiej go bdzie zmy delikatnym
szamponem albo nawet odywk ni silikonowe serum.
SILIKONY
Silikony zawarte w produktach specjalnie przeznaczonych do
pielgnacji kocwek, czyli wszelkiego rodzaju serach czy tak
zwanych jedwabiach, s idealne do zabezpieczania wosw.
Te oleiste, nietuste substancje pokrywaj wos delikatn powoczk, wietnie chronic go przed urazami mechanicznymi
czy temperatur (zarwno t za wysok, jak i za nisk). Ich
113
zadaniem nie jest odywienie wosw, ale poprawa ich wizualnego stanu, czyli wygadzenie i nadanie im blasku. Odpowiednio stosowane nie szkodz wosom, a wrcz odwrotnie:
dbaj o to, by uski wosa duej pozostay na swoim miejscu,
a co za tym idzie, by wos nam si nie rozdwaja. Wybierajc
si do sklepu, pamitajmy, by kupowa te produkty, ktre nie
maj w skadzie alkoholu. Kosmetyki z alkoholem zamiast
chroni nam kocwki, mogyby je tylko dodatkowo przesusza. Serum nakadamy podobnie jak olej najlepiej na
wilgotne jeszcze wosy, w minimalnej iloci. Ta metoda bdzie
najlepsza dla wosw, ktre atwo si niszcz i maj tendencj
do rozdwajania si. Sprawdzi si zarwno na tych cienkich
i delikatnych (pod warunkiem e nie przesadzimy z iloci
nakadanego produktu), jak i na grubych i sztywnych.
OLEJE PLUS SILIKONY

Ostatnia metoda przeznaczona jest przede wszystkim dla posiadaczek wosw zniszczonych, osabionych i mocno przesuszonych. Polega na naoeniu po myciu wosw i oleju, i silikonu
na same kocwki. Zaczynamy od aplikacji oleju w naprawd
minimalnej iloci na wilgotne wosy, a nastpnie dokadamy
jeszcze jedn, dodatkow warstw silikonowego serum. Podwjne zabezpieczenie jest skuteczniejsze, a dodatkowo sprawia, e nasze wosy s lepiej nawilone i odywione.
Przypomnijmy:
Zamiast uywa gotowego, drogeryjnego serum, moemy przygotowa wasne. Zrobimy je na bazie dowolnego oleju i pproduktw
kosmetycznych, ktre moemy zakupi w specjalnych sklepach internetowych. Jeli ju wiemy, co dobrze si sprawdza na naszych wosach, moemy dobra takie skadniki, ktre bd dla nas optymalne. W przypadku serum moemy zastosowa proteiny (np. jedwab,
114
kolagen, elastyn lub keratyn), substancje nawilajce (np. ekstrakt
z aloesu, mleczko pszczele, kwas hialuronowy), odywcze (np. ekstrakty rolinne, pantenol bd inne witaminy) i dooy do nich kompleks silikonowy (rwnie do kupienia w sklepach z pproduktami).
Na koniec wystarczy doda ulubiony olejek eteryczny i kilka kropel
konserwantu, by otrzyma wyjtkowy i idealnie dopasowany do naszych wosw produkt do zabezpieczania kocwek.
ODPOWIEDNIA FRYZURA
Skoro mwimy o zabezpieczaniu wosw, nie sposb pomin
tematu fryzur. Niestety istniej takie okolicznoci, w ktrych
aden, nawet najlepszy kosmetyk nie sprawdzi si pod wzgldem ochrony w %. Moemy mu jednak pomc, odpowiednio upinajc wosy, a co za tym idzie, ograniczajc ich kontakt
z niszczcymi czynnikami, takimi jak wiatr, soce, mrz czy
materiay, o ktre wosy si ocieraj. Oczywicie nie po to zapuszczamy wosy i o nie dbamy, by cay
czas nosi je zwizane, ale s pewne sytuacje, w ktrych bdzie to dla nich zdecydowanie korzystniejsze.
NA WYJCIA
Wosy warto upi zwaszcza wtedy, gdy
pogoda jest niezbyt sprzyjajca wieje wiatr, wieci mocne soce lub panuje
mrz. Moim sposobem na to, by zje
ciastko i mie ciastko, jest zwizanie
wosw tylko na drog, a po dotarciu do
miejsca docelowego (do pracy, na uczelni czy spotkanie) ich rozpuszczenie.
Najlepiej sprawdza si tu szybki koczek
na czubku gowy (np. taki niewymagajcy
uycia gumek ani spinek, ktrego opis
115
znajdziecie na moim blogu), ktry sprawi nie tylko to, e wosy
bd adnie uniesione u nasady i bd miay wiksz objto,
ale te to, e jeli macie wosy podatne na krcenie, adnie
pofaluj si one na kocach. Takie upinanie wosw polecam
take wtedy, gdy zakadamy szaliki, chusty czy golfy, ktre
nie tylko mechanicznie uszkadzaj usk wosa, ale te zwykle
mocno plcz je na karku.
W NOCY
Podczas snu wosy ocieraj si o poduszk i jeli s bardzo
wraliwe na zniszczenia (s wysoko porowate lub maj cienk,
delikatn usk), moe im to naprawd zaszkodzi. Dlatego
warto upina je na noc. Do wyboru mamy wszelkiego rodzaju
warkocze, najlepiej luno splecione, albo koczki. Musimy jedynie pamita, by nie uywa do nich gumek z metalowymi
elementami ani spinek, ktre przeszkadzayby nam w spaniu.
116
Inn moliwoci jest spanie z wosami przerzuconymi za poduszk (ale to sprawdzi si jedynie u osb, ktre nie krc si
zbyt mocno przez sen) i wymiana poszewki na jedwabn czy
satynow, majc gadsz struktur, nieuszkadzajc wosw.
PODCZAS UPRAWIANIA SPORTU
Trudno wybra jedn, najlepsz fryzur, ktra sprawdzi si
podczas uprawiania przez nas sportu. Duo zaley od tego, jak
intensywny i dynamiczny jest nasz trening. Na ten czas warto
upina wosy nie tylko ze wzgldu na ich ochron, ale te dla
naszego komfortu. Podczas biegania i innych energicznych
wicze dobrze sprawdzaj si warkocze i kucyki zabezpieczone kilkoma gumkami. Przy bardziej statycznych treningach
moemy wosy upi w koczek i zabezpieczy go wieloma
maymi spinkami. Poza tym wietnie
sprawdzaj si opaski (zwaszcza te
specjalne, ktre znajdziemy w sklepach
z artykuami sportowymi), bo dodatkowo powstrzymuj wosy przed spadaniem nam do oczu i na twarz.
Zupenie inaczej wyglda ochrona
wosw podczas pywania. Oprcz stosowania czepka, pod ktry i tak dostaje nam si chlorowana woda z basenu,
warto zabezpieczy wosy, nakadajc
na nie olej lub odywk. Na tak przygotowane wosy po pierwsze atwiej bdzie zaoy czepek, nie wyrywajc ich
przy tym (ale uwaga jeli naoymy
za duo odywki, moe si on potem
zsuwa), a po drugie chlor bdzie je
mniej niszczy. Jeli decydujemy si naoy olej, dobrze jest zmoczy wosy
wod z kranu, zanim zaoymy czepek.
117
Dziki temu wosy wchon kranwk i bd mniej absorbowa
chlorowan wod z basenu. Wosy pod czepkiem najlepiej
upi lub uoy na czubku gowy. Nawet jeli s bardzo dugie,
odpowiednio zebrane w paski kok powinny bez problemu
zmieci si pod czepkiem.
ZIM
Podstaw jest oczywicie czapka
lub inne nakrycie gowy, pod ktrym moemy schowa cae wosy,
bowiem zimno negatywnie wpywa i na wosy, i na cebulki. W ekstremalnych przypadkach moe je
nawet uszkodzi, przez co wosy
zaczn wypada i bd wolniej
rosy. Przy zakupie czapki warto kierowa si nie tylko estetyk,
lecz patrze rwnie na materia,
z jakiego jest wykonana. Najlepsze s te uszyte z weny lub delikatnych materiaw niesyntetycznych, ktre pozwol skrze gowy oddycha i nie doprowadz do zniszczenia wosw.
Dobrze jest wybiera nieco szersze modele, pod ktre bez
problemu schowamy cae nasze wosy, nie niszczc przy tym
doszcztnie fryzury. Warto te po kadym praniu wypuka
czapk w pynie do pukania tkanin. Ma on dziaanie antystatyczne, bdzie wic zapobiega elektryzowaniu si wosw.
Czapk mona rwnie spryska od wewntrz pynem antystatycznym w sprayu.
Zim warto zwikszy ilo stosowanych silikonw, gdy
jest to wietny sposb na ochron wosw zarwno przed nisk
(na zewntrz), jak i wysok (w ogrzewanych pomieszczeniach)
temperatur, a take uszkodzeniami mechanicznymi spowodowanymi ocieraniem si wosw o czapk, szalik czy kurtk.
118
NA PLAY
Najlepsz ochron wosw przed socem s oczywicie nakrycia gowy. Powinnymy z nich korzysta zwaszcza wtedy,
gdy planujemy spdzi na socu wicej czasu. Pamitajmy
te, eby zakada kapelusz czy chustk nie tylko wtedy, gdy
jestemy na play, ale take podczas grillowania czy pracy
w ogrodzie. Jeli z tych czy innych wzgldw nie chcemy nosi niczego na gowie, warto na czas plaowania spi wosy.
Im mniejsza powierzchnia naraona jest na szkodliwe czynniki (soce, wiatr, son lub chlorowan wod), tym dla nich
lepiej. Poza tym ze zwizanymi wosami bdzie nam o wiele
wygodniej pywa czy opala si. Latem czciej pozwalajmy
te naszym wosom naturalnie schn, spryskujc je jedynie
delikatn mgiek z ltrem UV (zrezygnujmy z wysuszajcych
lakierw czy pianek), by moe okae si, e mamy wosy falowane, a z takich atwiej uoy frywoln, wakacyjn fryzurk,
np. wci bardzo modne rnego rodzaju warkocze czy lune upicia typu messy bun, ktre nie wymagaj ani specjalnych
produktw do stylizacji, ani suszenia czy prostowania wosw.
eb
l
l
a
4
k
o
o
l
.p
119
FILTRY UV
O tym, jak wana jest ochrona skry przed promieniami sonecznymi, wie chyba kady z nas. Zwykle wybierajc si na
pla, pamitamy, by zabra ze sob specjalny balsam czy
olejek, ktry uchroni nas przed poparzeniem, a w przyszoci
przed chorobami skry. A jak to jest z wosami? Czy one te
potrzebuj ltrw UV?
Przede wszystkim musimy wzi pod uwag to, jak duo
czasu spdzimy na socu i jak silne jest natenie promieni
sonecznych. Na co dzie raczej nie mamy okazji by mocno
nasonecznieni zwykle spdzamy na socu maksymalnie
od kilkunastu minut do godziny, wic w takie dni, nawet przy
bardzo sonecznej pogodzie, moemy podarowa sobie stosowanie ltrw. Jeli wiemy, e bdziemy przebywa na dworze
nieco duej lub gdy soce nie jest zbyt intensywne, moemy
postawi na lekk mgiek z niewielk iloci oleju z pestek
malin (przepis znajduje si na stronie ) bd na rozpylony
na wosach gotowy produkt drogeryjny, ktry rwnie zawiera
ltry (warto szuka wrd mgieek przeznaczonych do wosw
farbowanych). Jednak gdy mamy zamiar spdzi na zewntrz
duo wicej czasu lub gdy soce pray naprawd mocno i moemy sobie pozwoli na bardziej plaow fryzur, dobrze jest
najpierw spryska wosy mgiek z ltrem, a nastpnie naoy
na nie olej (najlepiej z pestek malin, ktry ma najwyszy naturalny ltr, albo zwyky olejek do opalania, taki jaki nakadamy
na skr). Takie naolejowane wosy najlepiej upi, wtedy
dodatkowo nie bd nam przeszkadzay, np. przy pywaniu,
i bd wyglday, jakby byy po prostu mokre.
A co z szamponami i odywkami do spukiwania przeznaczonymi specjalnie na lato? To niepotrzebny wydatek, bo zawarte w nich ltry i tak z wosw zmyjemy. Bardzo przydatne
s za to te produkty, ktre zawieraj silikony, gdy one take
niele chroni przed promieniami UV.
120
TERMOOCHRONA
Nie istnieje produkt, ktry ochroniby wosy przed wysok
temperatur w stu procentach. Niestety, jedyne, co moemy
zrobi, to troszk opni zniszczenia, ktre s nieuchronne przy nieodpowiednim stosowaniu suszarki, prostownicy
czy lokwki. W przypadku suszarki moemy mwi o bezpiecznej temperaturze, pod warunkiem e nie przekracza ona
stopni Celsjusza. Powyej tego poziomu zmienia si
stan skupienia znajdujcej si we wosach wody, czyli po prostu
woda zaczyna parowa. Para we wosie zaczyna szuka ujcia,
a gdy go nie znajdzie, przerwie usk, co zakoczy si trwaym
uszkodzeniem wosa. W jaki jednak sposb sprawdzi temperatur, jak emituje nasza suszarka, jeli producent nigdzie
nie poda takiej informacji? Wystarczy przeprowadzi szybki
test: nakierowa strumie powietrza na rk, jeeli jestemy
w stanie wytrzyma tak ok. minuty, to znaczy, e temperatura
najprawdopodobniej nie jest dla wosw za wysoka.
Niezwykle istotn spraw jest moc suszarki i czas suszenia
wosw. Wiadomo im krcej bdziemy naraali wosy na
121
wysok temperatur, tym mniej nam si one zniszcz. Nie najlepszym wyjciem jest jednak ustawienie suszarki na najwysze
obroty i szybkie uporanie si z suszeniem, bo naraamy je w ten
sposb na uszkodzenia mechaniczne, na ktre mokre wosy
s wyjtkowo wraliwe. Co zatem naley zrobi? Najlepiej
znale zoty rodek. Jeeli mamy wystarczajco duo czasu,
najpierw pozwlmy wosom delikatnie podeschn (moemy
ten proces przyspieszy, uywajc rcznika z mikrobry, ktra
szybciej wchania wod), a potem podsuszmy je letnim strumieniem suszarki ustawionej na rodkow prdko. Najlepiej
nie suszy wosw do koca, lecz zostawi je bardzo delikatnie
niedosuszone, dziki temu bd mniej si puszy. Oczywicie
moemy sobie na to pozwoli jedynie pod warunkiem, e nie
planujemy za chwil wyjcia na zewntrz. Jeli natomiast chcemy wysuszy wosy cakowicie, pamitajmy o domkniciu ich
usek za pomoc zimnego nawiewu zastosowanego na sam
koniec suszenia.
Jeli chodzi o prostownice i lokwki, to oczywicie najlepszym wyjciem byoby w ogle ich nie uywa. Wiemy jednak
dobrze, e s takie chwile, gdy chcemy wyglda po prostu
idealnie i bez tych akcesoriw ani rusz. Jednorazowe uycie prostownicy nie zniszczy nam oczywicie od razu wosw, jednak codzienne rytuay przeprowadzane w wysokiej temperaturze mog bezpowrotnie zniweczy nasze
marzenia o piknych wosach. Co zatem robi? Przede
wszystkim poszuka fryzury, cicia, ktre bd nam
pasoway i podkrelay naturaln struktur naszych
wosw, zamiast z t struktur walczy. A gdy ju
nadejdzie ten dzie, kiedy po prostu bdziemy musiay uy wysokiej temperatury, postarajmy si, aby bya ona
jak najnisza (warto kupowa te
urzdzenia, przy ktrych moemy
sami ustawi temperatur). Zawsze
122
przed stylizowaniem wosw za pomoc wysokich temperatur
pamitajmy, by zabezpieczy je silikonami. Substancje te w minimalny sposb s w stanie ochroni wosy przed zniszczeniem.
W sklepach mamy do wyboru specjalne produkty termoochronne w formie serum lub mgieki, zawierajce gwnie wanie
silikony. Przy zakupie naley jedynie sprawdzi, czy w ich
skadzie nie ma alkoholu, ktry zamiast zabezpiecza, bdzie
dodatkowo niszczy wosy. Kolejn istotn kwesti jest czas
takiego zabiegu im krcej bdziemy prostowa czy krci
wosy, tym dla nich lepiej, dlatego te w tym przypadku nie ma
co oszczdza na sprzcie. Lepiej zapaci troch wicej i kupi
co, co pozwoli nam szybko uzyska wymarzon fryzur, ni
katowa wosy kilkakrotnym przejedaniem prostownic po
kadym pasemku. Pamitajmy rwnie, e nigdy nie prostujemy wosw, ktre s wilgotne, bo podobnie jak w przypadku
zbyt wysokiej temperatury suszarki, woda znajdujca si pod
usk wosa zacznie parowa i j rozerwie.
123
Jak pielgnowa
skr gowy?
Skra gowy to tutaj wszystko si zaczyna, bo jak wiemy, wos,
ktry ju nam wyrs, jest waciwie martwy i niewiele moemy
zrobi, by go naprawi. Zdrowa, dobrze nawilona i ukrwiona
skra gowy to nie tylko gwarancja braku problemw z wypadaniem wosw i szybkiego porostu, ale te dobrego wygldu
naszych wosw. Jeli nauczymy si o ni odpowiednio dba,
moemy spodziewa si efektw w postaci bujnej, zdrowej,
mocnej i byszczcej fryzury. Co w takim razie naley robi?
PO PIERWSZE: NIE PODRANIA

Zaczyna si niewinnie, zwykle delikatnie swdzi nas skalp, ale
ten dyskomfort nie wzbudza w nas jeszcze adnych obaw. Kiedy skra zaczyna swdzie coraz mocniej, a w niektrych przypadkach pojawia si zaczerwienienie, a nawet zmiany skrne,
obwiniamy o to zwykle szampon i nie przejmujemy si konsekwencjami. Jest jednak wiele rnych czynnikw, ktre mog
powodowa sucho i podranienie skry gowy, najczciej
s to: zbyt agresywne szampony, farby i rozjaniacze, mocno
alkoholowe wcierki, zioa (wystpujce w szamponie, pukance lub wcierce), gorce powietrze suszarki, mocne ogrzewanie
w pomieszczeniach, w ktrych przebywamy, promienie soneczne (to wanie latem dostaj od moich czytelniczek najwicej
124
maili dotyczcych przesuszenia skalpu), suche szampony, dieta uboga w kwasy tuszczowe, uczulenia na rne skadniki
kosmetyczne, a take choroby skry. Oczywicie nie jestemy
w stanie wykluczy wszystkich tych czynnikw, ale warto przynajmniej sprbowa je ograniczy, bo takie podranienie, jeli trwa zbyt dugo, moe powodowa nadmierne wypadanie
wosw i ich oglne osabienie.
PO DRUGIE: MASOWA
Masa to zdecydowanie najtaszy, najprostszy i najskuteczniejszy sposb na zadbanie o skr gowy i przy okazji przyspieszenie porostu naszych wosw. eby wykona masa, nie
potrzebujemy adnych specjalnych narzdzi ani preparatw,
wystarcz nam wasne donie.
JAK POPRAWNIE WYKONA MASA?
Najwaniejsza jest systematyczno. Jeli chcemy doczeka si
jakichkolwiek efektw, musimy masa wykonywa codziennie,
najlepiej przez minut. Pamitajmy, by zawsze robi go
czystymi domi, najlepiej z krtko obcitymi paznokciami.
125
Wany jest rwnie kierunek, w ktrym go wykonujemy
prawidowo naley masowa od czoa do karku, czyli tak jak
uoone s minie na naszej gowie. Masa robimy delikatnie
i z wyczuciem, uywajc jedynie opuszkw palcw, a nigdy
paznokci, bo bardzo atwo uszkodzi skr gowy i wtedy
zamiast poprawi krenie i stymulowa wzrost wosw, moemy nabawi si podranie. Zaczynamy masowanie na linii
wosw na czole. Przykadamy donie, delikatnie dociskamy
i masujemy okrnymi ruchami, stopniowo przesuwajc je
w stron karku. Jeli nie jestemy pewni, e umiemy zrobi to
prawidowo, warto poszuka w internecie lmikw z instruktaem, dziki ktrym bdziemy mieli pewno, e nasz masa
bdzie skuteczny.
KIEDY NAJLEPIEJ GO WYKONYWA?
Najwygodniej taki masa wykonywa podczas mycia wosw,
tak jak robi to fryzjerzy. Dziki temu unikniemy problemu
z nadmiernym przetuszczeniem wosw po masau, ktry co
warto wiedzie przyspiesza produkcj sebum, a dodatkowo
rozprowadza je po wosach. Jest to szczeglnie wane u osb,
ktrych wosy maj tendencj do szybkiego przetuszczania si.
Moemy rwnie robi masa przed myciem lub jeli mamy
such skr gowy, ktra potrzebuje dodatkowego nawilenia
(w tej roli idealnie sprawdza si wanie nasz naturalny j)
zarwno po myciu wosw, jak i w dni, kiedy ich nie myjemy.
PO CO MASOWA?
Masa pobudza krenie w naczyniach krwiononych i dotlenia cebulki wosowe, przez co przede wszystkim pomaga
nam w walce z wypadajcymi wosami. Poza tym przyspiesza
ich porost, pomaga nam odywi skr gowy, a take pozby
si z niej martwego naskrka i wosw, ktre i tak by nam za
chwil wypady, a blokuj mieszki wosowe przed wzrostem
nowego wosa. Dziki masaowi moemy rwnie zagci
126
nasze wosy, bo zmuszamy do pracy upione cebulki. Oprcz
tego masa skry gowy dziaa relaksujco, rozlunia napicia,
odpra i pomaga walczy ze stresem, a ten, jak wiemy, jest
jedn z gwnych przyczyn nadmiernego wypadania wosw.
Oczywicie masa jest najprzyjemniejszy wtedy, gdy kto nam
go wykonuje, ale rwnie skuteczny jest ten samodzielny.
A MOE BY JAKIE NARZDZIA?
Najskuteczniejszy i najbardziej bezpieczny jest masa wykonywany rkami. Uywajc narzdzi, atwiej przesadzi z si
nacisku i podrani skr gowy, a tego oczywicie nie chcemy.
Jeli jednak nie potramy dobrze wykona masau domi,
moemy si wspomc odpowiednimi narzdziami: szczotk
z wosia dzika, szczotk tangle teezer czy specjalnym masaerem. Wwczas musimy bardziej uwaa i zawsze dba o to, by
przyrzdy, ktre stosujemy, byy idealnie czyste.
PO TRZECIE: NAWILA
Do pielgnacji skry gowy warto stosowa specjalne preparaty,
tak zwane wcierki. Podobnie jak przy wyborze kremu do twarzy, musimy znale swoj wcierk, ktra bdzie najbardziej
odpowiednia do naszej skry. Wybr jest przeogromny. Moemy szuka wrd olei (dobrze sprawdza si np. ten z awokado,
kiekw pszenicy, arganowy, a nawet oliwa z oliwek), moemy
sign po gotowe wcierki, czyli specjalne odywki do skry
gowy, ktre kupimy w drogeriach i aptekach, albo przygotowa je samodzielnie w domu (na bazie wywaru z zi, np. lipy,
siemienia lnianego czy prawolazu). Dobrze sprawdzaj si te
ele agodzce, takie jak te z aloesem lub pantenolem przeznaczone do ciaa po poparzeniach sonecznych. Poza tym, jeli
mamy naprawd mocno przesuszon lub podranion skr,
moemy rwie uy kremu, ktry stosujemy do nawilania
twarzy, bo powinien on nam si sprawdzi take na skrze
127
gowy. Jednak niezalenie od tego, jaki produkt wybierzemy,
bardzo wane jest to, by przy nakadaniu go na gow zrobi
przy tym delikatny, ale dokadny masa.
W JAKI SPOSB JE STOSOWA?
Przy stosowaniu tego typu produktw, podobnie jak przy
wykonywaniu masay skry gowy, niezmiernie wana jest
systematyczno. Tylko regularna pielgnacja zapewni nam
satysfakcjonujce efekty. Najlepiej byoby stosowa wcierki
codziennie, jednak s takie specyki (przede wszystkim oleje),
ktre przetuszczaj nam wosy i moemy nakada je jedynie
przed myciem. Pozostaych produktw naley uywa codziennie, nawet w dni, kiedy wosw nie myjemy. Jak dugo stosowa
dany produkt? Najlepiej przez co najmniej miesic, chyba
e na opakowaniu producent wyranie zaznacza, e trzeba
zrobi przerw wczeniej. Dlaczego akurat taki okres? Bo po
miesicu najatwiej jest nam oceni przyrost wosw (wiemy,
e standardowo w tym czasie rosn nam one ok. cm), a take
pojawienie si tzw. baby-hair, czyli nowych woskw. Jeli naszym problemem jest wypadanie, zwykle pierwsze efekty wida
po ok. tygodniach regularnego stosowania danej kuracji.
Kiedy dokadnie nakada wcierki? Czy lepiej to robi na
wosy suche, czy na mokre, przed myciem, a moe po nim?
Niestety, nie ma na to pytanie jednej prawidowej odpowiedzi. Niektre produkty lepiej si sprawdzaj, gdy s nakadane przed myciem (jeli np. przetuszczaj nam wosy), inne
dopiero po myciu (zwaszcza takie, ktre unosz nam wosy
u nasady i przeduaj ich wieo, np. napar z kozieradki
czy woda brzozowa). Trzeba jedynie pamita, by na pielgnacj przeznaczy odpowiednio duo czasu, tak by wcierka moga wchon si w skr gowy i tam odpowiednio zadziaa.
Optymalnie jest wic nakada j co najmniej godzin przed
myciem. Jeli chodzi o drug opcj, czyli stosowanie wcierek
po myciu, to nie ma wikszego znaczenia, czy zrobimy to na
128
cakiem suche wosy, czy tylko lekko podsuszone. Jedyne, czego naley unika, to stosowanie wcierki na bardzo mokrych
wosach, a to z bardzo prozaicznego powodu woda, ktra
znajduje si na skrze, za bardzo nam tak wcierk rozrzedzi,
przez co zadziaa ona sabiej.
Istnieje wiele ronych metod nakadania wcierek, ale wszystkie s tak samo skuteczne, wic wybierzmy przede wszystkim
tak, ktra jest dla nas najatwiejsza i najwygodniejsza. Moemy np. wcierk przela do butelki z atomizerem lub takiej
z dzibkiem, bo wtedy najatwiej jest nam dozowa pyn
i zapobiega jego ciekaniu. Jeli nie mamy odpowiedniej butelki, moemy atwo zastpi j du strzykawk bez igy albo
kroplomierzem czy pipet. We wszystkich tych przypadkach
naley zrobi na wosach przedziaek i zaaplikowa na niego
wcierk, potem zrobi nastpny ok. cm dalej i tak po kolei, a pokryjemy wcierk ca gow. Na koniec wykonujemy
krtki, delikatny masa opuszkami palcw. Inn metod, ktra
sprawdza si bardzo dobrze przy wcieraniu olei, jest przelanie
odpowiedniej porcji produktu na spodek i maczanie w nim
opuszkw palcw, a nastpnie wcieranie specyku w skr
gowy. Zamiast palcw mona uy te np. wacika lub pdzla,
ale wtedy przynajmniej cz produktu nam si zmarnuje, bo
zostanie przez nie wchonita.
129
Jak powinien wyglda nasz

tygodniowy plan pielgnacji?
Wiemy ju, co powinno si znale w naszym kosmetycznym
arsenale przeznaczonym do walki o pikne i zdrowe wosy,
pora wic odpowiedzie na pytania, jak i kiedy tego wszystkiego uywa. Pamitam, jak kiedy na blogu, po serii postw
dotyczcych caej mojej kolekcji wosowych kosmetykw, zostaam zasypana pytaniami o to, jak ja tego uywam i czy nakadam to wszystko naraz przy kadym myciu. Oczywicie
gdybym tak robia, to prdzej obciyabym sobie wosy i sprawia, e wygldayby okropnie, lub wrcz podraniabym sobie
skr, ni uzyskaa zamierzony efekt w postaci zdrowych i zadbanych wosw. W pielgnacji, jak i w yciu, wany jest plan
i teraz wanie poka Wam, jak go sobie najlepiej stworzy.
JAK CZSTO?
Po pierwsze, warto sobie uwiadomi to, jak czsto powinnymy siga po szampon, odywk, mask czy inne kosmetyki.
Ta czstotliwo w duej mierze zaley od typu naszych wosw
i tego, jakie s ich indywidualne potrzeby, ale te od tego, jaki
tryb ycia prowadzimy (np. czy uprawiamy sport). Wspominaam ju o tym na pocztku tego rozdziau, teraz przypomn
tylko najwaniejsze zasady.
130
SZAMPON
Najprostsza i najbardziej waciwa odpowied na pytanie, jak
czsto stosowa szampon, to: tak czsto, jak potrzebuj tego
nasze wosy. W przypadku wosw przetuszczajcych si naley robi to codziennie, poniewa przetrzymywanie skry pokrytej zbyt du iloci naturalnego sebum jest dla niej bardziej szkodliwe ni dziaanie wikszoci szamponw i moe
by przyczyn nadmiernego wypadania wosw. Jest to zwizane z tym, e mieszki wosowe obklejone ojem nie pracuj
tak, jak powinny, i nie dostaj odpowiedniej iloci tlenu. Poza
tym w takich warunkach atwiej o rozwj rnego rodzaju
grzybw czy bakterii, wic moemy nabawi si chorb skry.
Dawniej dermatolodzy przestrzegali przed zbyt czstym myciem wosw z uwagi na silne dziaanie detergentw w nich
zawartych (niektrzy robi to nawet teraz), ale w dzisiejszych
czasach, gdy wybr szamponw jest ogromny, moemy miao my wosy codziennie. Naley jedynie pamita, by wybra
taki szampon, ktry bdzie agodny dla naszej skry i wosw. Jeli mamy wosy normalne lub suche (piszc to, mam
na myli oczywicie skr gowy), pamitajmy, by nie my
ich niepotrzebnie codziennie, bo taka ingerencja w naturaln
warstw lipidow bdzie je osabia. Jeli mieszkamy w wikszych miastach, gdzie zanieczyszczenie powietrza jest due,
warto to robi co dni (w pozostae dni oczyszczamy wosy z pyu, kurzu czy innych zanieczyszcze poprzez szczotkowanie). Drugim aspektem, ktry naley wzi pod uwag przy
ustalaniu optymalnej czstotliwoci mycia wosw, jest pora
roku. Latem czy zim (soce, ogrzewanie, czapki), gdy temperatury s bardziej ekstremalne, skra gowy poci si intensywniej i moemy potrzebowa czstszego mycia.
ODYWK A
Jednym z gwnych zada odywek jest odbudowanie ochronnej warstwy lipidowej zabezpieczajcej wos, ktra zostaa
131
usunita szamponem podczas mycia, wic najlepiej jest uywa
odywek przy kadym myciu, zwaszcza jeli mamy dugie
wosy. Oczywicie bardzo wane jest to, by dobra je odpowiednio do naszych wosw, bo niewaciwy produkt moe
nie spenia swojego zadania, o czym pisaam ju wczeniej.
Pamitajmy, e odywk zawsze wybieramy, dostosowujc
j do typu wosw, a nie skry gowy. W zalenoci od tego,
jak reaguj one na proteiny / humektanty / emolienty / silikony,
wybieramy tak, po ktrej nasze wosy nie bd nadmiernie
obcione, ale za to atwo nam si rozczesz, bd gadsze,
byszczce, elastyczne itd. Jeli mamy wosy zniszczone, rozjaniane albo takie, ktre atwo ulegaj zniszczeniom, naley
wybra odywk z silikonami w skadzie, bo dziki nim atwiej
rozczeszemy wosy i zabezpieczymy je przed dalsz degradacj
uski. Musimy jedynie pamita, by wybra produkt, ktry
poza nimi ma w skadzie jeszcze inne wartociowe skadniki,
i nie zapomina o regularnym oczyszczaniu wosw. Przy wosach cienkich, czyli takich, ktre atwo jest obciy, moemy
nakada odywk przed myciem zamiast po nim. Naoona
na wosy na dugoci i spukana dopiero razem z szamponem,
zabezpieczy je przed spltaniem i przesuszeniem, a nie spowoduje obcienia.
MASK A
W przypadku wikszoci masek optymaln czstotliwoci ich
stosowania jest jeden raz w tygodniu. Pod warunkiem oczywicie, e nasze wosy s normalne lub jedynie lekko zniszczone.
Przy tych bardzo zniszczonych czy suchych warto stosowa
maski nawet przy kadym myciu, zamiast odywki, ktra przy
takich wosach moe by po prostu zbyt lekka i za saba. Jeli
jednak nasze wosy s zdrowe, niskoporowate i do tego atwo
je obciy, moemy ograniczy stosowanie masek i aplikowa je jedynie dwa razy w miesicu. Wyjtek stanowi maski
z du zawartoci protein, ktre stosowane zbyt czsto mog
132
doprowadzi do tak zwanego przeproteinowania i sprawi,
e nasze wosy bd zbyt suche i szorstkie. W ich przypadku
naley ograniczy czstotliwo i dopasowa j do porowatoci
i struktury naszych wosw. Wicej na temat protein bdzie
mona przeczyta w kolejnej czci ksiki.
WCIERK A
Przypomnijmy: wikszo wcierek dostpnych na rynku powinna by uywana codziennie, bo tylko wtedy moemy spodziewa si oczekiwanych efektw. S jednak takie produkty, jak np.
oleje, ktre nie nadaj si do stosowania w dni, kiedy wosw nie
myjemy, i po nie nie powinnymy siga codziennie. Jeli zaley
nam na bardzo szybkim osigniciu efektw, moemy aplikowa wcierki nawet kilka razy dziennie, obserwujc przy tym
uwanie skr gowy, by nie doprowadzi do jej podranienia.
OLEJ
Tutaj rwnie sprawdza si zasada, e liczy si przede wszystkim regularno. Najlepszym na to dowodem s wyniki, jakie
osigny moje czytelniczki podczas akcji olejowania. Po miesicu stosowania olei (praktycznie przed kadym myciem) ponad tysic uczestniczek akcji zaobserwowao wyrane efekty
w postaci bardziej byszczcych, mikkich i gadkich wosw.
Warto wic, o ile oczywicie nie mamy wosw skonnych do
obciania, nakada oleje przed kadym myciem. Przy wosach suchych czy zniszczonych taka czstotliwo bdzie optymalna. Przy normalnych lub mniej zniszczonych moemy ograniczy olejowanie i przeprowadza je co . . mycie, ale przy
wosach zdrowych czy niskoporowatych nawet olejowanie raz
na tydzie moe si okaza zbyt czste. Prbujcie wic, testujcie podstawa to dobrze pozna swoje wosy! Pamitajcie te,
e od czstotliwoci waniejszy moe okaza si dobr odpowiedniego do naszych wosw oleju i metoda jego nakadania.
133
SERUM SILIKONOWE
Wszystkie wosy, ktrych dugo dochodzi przynajmniej do
ramion, powinnymy zabezpiecza na kocach po kadym myciu, stosujc serum silikonowe. Jeli jednak nie myjemy wosw
codziennie, a maj one tendencj do rozdwajania si i amania,
warto dokada kolejne warstwy serum rwnie w pozostae
dni, poniewa ochronna warstwa silikonw moe si wyciera
lub nawet wyparowywa.
PUK ANKI
Wikszo pukanek moe, a nawet powinna by stosowana po
kadym myciu. Dziki nim idealnie dopenimy nasz pielgnacj, domykajc uski wosa, co skutkowa bdzie piknymi,
byszczcymi wosami bez ladu puszenia. Do tak czstego
uywania nie nadaj si jedynie te pukanki, ktre mog wosy nieco przesuszy, np. zioa (wyjtkiem na pewno jest lipa
czy siemi lniane), pukanki zakwaszajce (z octu czy cytryny), a take te, ktre tonuj nam zbyt ty czy ciepy odcie
wosw (np. pukanka z gencjany czy oletowe, niebieskie
i srebrne pukanki drogeryjne). Po kadym myciu warto za to
wosy przepuka zimn (ale nie lodowat) wod pamitajc
oczywicie o tym, e puczemy ni same wosy na dugoci,
a nigdy nie polewamy zimn wod gowy.
PIRAMIDA PIELGNACJI
Aby uschematyzowa swoj pielgnacj i opracowa odpowiedni dla naszych wosw plan, proponuj Wam stworzenie
wasnej piramidy pielgnacji. Podobnie jak w znanej wszystkim
piramidzie ywienia, mamy tu pogrupowane zabiegi (lub produkty), po ktre sigamy z okrelon czstotliwoci.
134
RYSUNEK 3.1. TAK W YGL DA MOJA WOSOWA PIRAMIDA,

SPRBUJ STWORZY W ASN
OD CZEGO ZACZ?
Na pocztku wypisz sobie wszystkie zabiegi i produkty, ktre
chcesz stosowa, a nastpnie korzystajc z poprzedniego podrozdziau, zastanw si, jak czsto po kady z kosmetykw
siga, i odpowiednio je pogrupuj.
Piramida uoy si w zalenoci od tego, jak czsto myjemy
wosy. Moja wyglda tak jak na obrazku . i absolutnie nie
powinna by dla Was wzorem, chyba e znalazby si kto, kto
ma dokadnie takie wosy jak ja. Co ciekawe, nawet u mnie
zmienia si ona w zalenoci od stanu wosw czy pory roku.
W kategorii codziennie, oprcz tego, co znalazo si u mnie,
mog pojawi si jeszcze np. pukanki, upinanie wosw, stylizacja czy uywanie elu lnianego. Przy bardziej zniszczonych
wosach moemy czciej korzysta z masek i olejowania i te
135
zabiegi rwnie moemy wpisa w tej rubryce. Niektre wcierki
mog by stosowane jedynie przed myciem, wtedy wrzucimy
je do waciwej grupy w zalenoci od tego, jak czsto je wykonujemy. Rwnie masa skalpu moemy umieci w kategorii
codziennie, bo moe on by wykonywany niezalenie od
mycia wosw. Jedynie osoby, ktrych wosy lubi si przetuszcza, a jak wiemy, masa niestety przyspiesza ten proces,
powinny wykonywa go wycznie przed lub w trakcie mycia
wosw. Dodatkowo w kategorii codziennie powinny si
znale wszelkie kuracje wewntrzne, takie jak: suplementy,
zioa, picie siemienia lnianego, koktajli owocowo-warzywnych,
olei czy drody. Przede wszystkim jednak powinnymy si
stara, by caa nasza dieta bya zdrowa i korzystna dla wosw.
Czstotliwo stosowania protein, czyli wszelkich mocno
proteinowych kuracji, naley dopasowa do naszego typu wosw, a dokadniej do ich porowatoci i struktury. Pomocna
moe by tabela, ktr znajdziecie na stronie .
Pod hasem detoks kryje si mocne oczyszczenie wosw szamponem z silnie dziaajcym detergentem (takim jak
np. Sodium Laureth Sulfate), po ktrym nie nakadam ju
adnej odywki. Jest to dobry sposb, by zresetowa nasz
pielgnacj, a dziki temu zobaczy, w jakim stanie s obecnie nasze wosy, i oceni, czego mog aktualnie potrzebowa.
Tym samym trudniej je te obciy skadnikami, ktre mog
nadbudowywa si na wosie. Takie dogbne oczyszczanie
powinno by wykonywane minimum raz w miesicu.
Piszc o nietypowych sposobach pielgnacji wosw, mam
na myli wszystkie te metody, ktre pokazuj na swoim blogu.
Mog to by domowe sposoby, takie jak w ostatnim rozdziale
ksiki, czyli maseczki lub pukanki tworzone samodzielnie
na bazie zi, pproduktw czy innych atwo dostpnych
skadnikw. Niektre z takich metod, jeli wyjtkowo dobrze
dziaaj na moje wosy, jak np. laminowanie elatyn (przepis
znajduje si w ostatnim rozdziale), traaj do mojego staego
136
repertuaru, a po inne sigam jedynie wtedy, gdy sobie o nich
przypomn.
W ostatnich dwch grupach, i tylko tutaj, powinny si znale wszelkie zabiegi, ktre niszcz wosy. Niestety nawet najlepsza pielgnacja nic nie zdziaa, jeli nadal bdziemy wosy
codziennie prostowa czy regularnie niszczy w jakikolwiek
inny sposb.
137
Jak czesa
i ukada wosy?
To, w jaki sposb traktujemy nasze wosy, czyli jak je myjemy, suszymy czy czeszemy, ma kluczowe znaczenie w ich
pielgnacji. Nie wystarczy, e bdziemy uywa kosmetykw
o najlepszych skadach, jeeli rwnoczenie bdziemy niszczy
wosy mechanicznie. Z akcesoriami jest podobnie jak z kosmetykami kady typ wosw bdzie potrzebowa innych,
dopasowanych przede wszystkim do ich skrtu:
. Krcone wosy najczciej w ogle nie lubi czesania,
zazwyczaj wystarczy im przeczesanie palcami lub ewentualnie grzebieniem z szeroko rozstawionymi zbami. Takich
wosw nigdy nie czeszemy na sucho to osabia ich skrt
i sprawia, e wygldaj jak lwia grzywa lecz jedynie wtedy,
gdy podczas mycia nakadamy na nie odywk.
. Falowane wosy lepiej rozczesa, gdy s ju suche, rwnie grzebieniem o szeroko rozstawionych zbach.
. Proste wosy najlepiej rozczesywa, gdy ju cakiem wyschn. Jeeli koniecznie musimy rozczesa mokre wosy, to
tylko takim grzebieniem, ktry opisaam wyej. Szczotk,
np. z naturalnego wosia, czeszemy wycznie proste wosy
po ich wyschniciu.
Dawniej kobiety wierzyy, e stukrotne przeczesanie wosw
szczotk nada im blask i je wygadzi. Nie polecam takiego
zabiegu, bo moe on osabi i poama nam wosy. O wiele
138
lepiej dziaa tu wspominany ju wielokrotnie masa skalpu
opuszkami palcw.
Nie moemy rwnie zapomina o bardzo dokadnym rozczesaniu wosw przed myciem (krconych oczywicie nie
czeszemy) dziki temu bdzie nam atwiej je umy, a take
rwnomiernie naoy na nie odywk. Rwnie wieczorem,
przed pjciem spa, dobrze jest wyszczotkowa wosy, ale
jedynie proste lub lekko falowane. Dziki temu oczycimy je
z kurzu i pyu, ktry osadzi si na nich w cigu caego dnia.
AKCESORIA DO CZESANIA
Produktw przeznaczonych do czesania wosw jest w sklepach tak duo, e bardzo trudno poleci te najlepsze. Zawsze
jednak warto zwrci uwag na to, z jakich materiaw wykonane s szczotki i grzebienie, ktre kupujemy. Dobrze, gdy s
to materiay naturalne: drewno, ko, muszla, naturalne wosie lub ewentualnie plastik. W zalenoci od skrtu naszych
wosw moemy uywa:
. Grzebienia o szeroko rozstawionych zbach
Jest idealny do rozpltywania wosw po myciu. Warto kupi
drewniany albo wykonany z innego naturalnego materiau,
bo metalowe lub plastikowe posiadaj mnstwo nierwnoci
i ostrych krawdzi, niewidocznych goym okiem, ktre w czasie czesania uszkadzaj struktur wosa i powoduj, e staje
si on kruchy i amliwy.Taki grzebie sprawdzi si najlepiej
w przypadku wosw krconych czy falowanych, rwnie do
delikatnego ich przeczesania ju na sucho.
. Szczotki zakoczonej kuleczkami
Trzeba pamita, by nie kupowa tych ostro zakoczonych.
Drewniana jest lepsza ni plastikowa czy metalowa, bo zapobiega elektryzowaniu. Taka szczotka nadaje si przede wszystkim
139
do wosw prostych lub lekko falowanych i niezbyt dugich,
ktre nie sprawiaj nam problemu przy rozczesywaniu.
. Szczotki z naturalnego wosia
Przydaj si, gdy mamy bardzo mocno skotunione wosy. Taka
szczotka nie szarpie wosw, a cakiem dobrze je rozczesuje. Polecam j przede wszystkim do wosw dugich i prostych, a take dla dzieci, bo nie cignie wosw tak jak klasyczna szczotka.
Idealnie sprawdza si rwnie do wieczornego oczyszczania
z kurzu i pyu, bo lepiej ni inne szczotki zbiera z wosw
wszelkie zanieczyszczenia.
. Duej okrgej szczotki do modelowania

Najczciej wykonana jest z metalu, ktry przy suszeniu dodatkowo si nagrzewa, co przyspiesza modelowanie. Idealna,
gdy chcemy wosy wygadzi, wyprostowa, a nawet podkrci,
nie niszczc ich przy tym. Najlepiej sprawdzi si na wosach
krtkich i pdugich, zarwno prostych, jak i falowanych.
. Maej skadanej szczotki do torebki
Nie wyobraam sobie wyjcia z domu
bez szczotki, jeli planuj mie rozpuszczone wosy. eby wyglday one
dobrze, w wikszoci przypadkw potrzebuj przeczesania rednio co godziny. Po tym czasie zbijaj si w nieestetyczne strki. Do wyboru mamy niewielkie
szczotki plastikowe, najczciej skadane
i dodatkowo wyposaone w lusterko lub specjaln kompaktow wersj szczotki.
. Tangle teezer
Jest to zdecydowanie mj ulubiony przyrzd do
czesania wosw i nie zamieniabym go na aden
140
inny. Ta szczotka, wykonana z plastiku, jest bardzo lekka i idealnie ley w doni. Cay sekret jej niesamowitego dziaania
kryje si w nietypowych zbkach (ex) bardzo elastycznych
i mikkich, ktre przelizguj si po wosach, nie wyrywajc
ich, nawet gdy natra na supeek. Przy tym szczotka ta dziaa zdecydowanie lepiej i szybciej ni szczotka z wosia dzika,
ktra rozczesuje tylko wierzchni warstw i trzeba si troch
namczy, eby rozczesa cae wosy. Po rozczesaniu wosw
szczotk tangle teezer s one duej gadkie i mniej si plcz,
a do tego s bardziej byszczce. Producent obiecuje nam te,
e wosy bd si mniej ama, rozdwaja i wypada, co po
kilku latach uywania mog rzeczywicie potwierdzi. Tangle
teezer moemy wykorzystywa te do bardzo przyjemnego masau skalpu. Oczywicie delikatnego, bo cho zbki wygldaj
niepozornie, mog nas niele podrapa. Duym plusem jak
dla mnie jest te to, e bardzo atwo jest t szczotk wyczyci.
Sprawdzi si ona rwnie u dzieci, ktre nie znosz szarpania
przy czesaniu zwyk szczotk, u posiadaczek dugich wosw
(rwnie tych przeduonych), a take u dziewczyn, ktre maj
wosy krcone. Bardzo dobrze rozczesuje si ni mokre wosy
(np. z naoon na nie w czasie mycia odywk czy mask).
Natomiast dla osb, ktre nie maj problemw z rozczesywaniem wosw, bdzie to na pewno zbdny wydatek.
JAK PRAWIDOWO SZCZOTKOWA WOSY?

Szczotkowanie wosw naley zacz od ich rozczesania. Aby
zrobi to dokadnie, a przy tym delikatnie, najlepiej podzieli
wosy na partie (cztery lub wicej, w zalenoci od ich gstoci) i kad z nich rozczesa oddzielnie, zaczynajc od kocwek i powoli przesuwajc si coraz wyej. Jeeli natramy
na supeek, to nie prbujmy go na si rozczesa grzebieniem
czy szczotk, tylko rozdzielmy wosy bardzo delikatnie palcami. Starajmy si je lekko rozciga na boki i dopiero gdy
141
pozbdziemy si supa, moemy zacz dalej rozczesywa wosy. Samo szczotkowanie powinno by wykonywane w kierunku
od szyi do czoa, najlepiej z gow pochylon w d. W ten
sposb moemy pobudzi krenie krwi, dotleni skr i sprawi, e wosy bd szybciej rosy. Szczotkujc wosy, nie tylko
pozbywamy si zanieczyszcze, ktre si na nich osadzaj, ale
take rozprowadzamy po nich produkowane przez gruczoy
ojowe sebum, ktre stanowi naturaln ochron przed wiatrem,
socem i innymi czynnikami. Nigdy nie szczotkujmy wosw
mokrych, bo takie atwiej ulegaj zniszczeniom, ani krconych,
ktrym szczotkowanie nie suy i osabia skrt. Przy okazji
szczotkowania warto te wykona szczotk masa skry gowy,
ktry pobudza krenie krwi i rozgrzewa skr.
JAK SUSZY WOSY?

W zalenoci od tego, ile mamy
czasu, i od tego, co lepiej sprawdza si na naszych wosach, moemy suszy je suszark albo zostawia po umyciu, by same wyschy.
Ten drugi sposb sprawdza si
w przypadku wosw duszych,
ktre nie wymagaj modelowania,
lub krconych, ktre czsto nieodpowiednio wysuszone bardzo si pusz. W pozostaych przypadkach lepiej jednak uy suszarki. Oczywicie mam na myli
tylko takie produkty, ktre posiadaj chodny nawiew, jonizacj oraz regulacj temperatury i siy nawiewu. Reszt rzeczy
(mark, wielko czy dodatkowe akcesoria) dobierzemy do naszych moliwoci i potrzeb.
Umiejtnie uyta suszarka (czyli z ciepym, a nie gorcym
nawiewem, skierowanym pionowo wzdu wosw od nasady
po koce) domyka nam uski wosa. Sprawia, e s przez to
142
bardziej gadkie, byszczce, mocniejsze i mniej podatne na
uszkodzenia mechaniczne. Dziki jonizacji wosy mniej si
elektryzuj, a dodatkowo suszark moemy nada im objto, odbi je od nasady i sprawi, e wizualnie bd gstsze.
W przypadku wosw krconych suszarka z dyfuzorem jest
w stanie poprawi ich skrt i wydoby go nawet z pozornie
tylko lekko falowanych wosw. Jeli za myjemy wosy wieczorem, wysuszenie ich suszark bdzie je niszczyo mniej ni
spanie z mokrymi wosami. Za pomoc suszarki moemy te
wosy wymodelowa, nada im ksztat, a nawet wyprostowa
je czy zakrci przy zastosowaniu okrgej szczotki, i to bez
koniecznoci uywania o wiele bardziej szkodliwej prostownicy
czy lokwki. Przede wszystkim jednak suszarka oszczdza nam
czas. Dodatkowo moemy ni ogrza kompres na wosach
(czyli mask pod foli i rcznikiem), dziki czemu substancje
aktywne szybciej i atwiej wnikn nam we wosy.
O minusach uywania suszarki ju wspominaam. Poza tym,
e gorcy nawiew niszczy wosy, sprawia, e s przesuszone,
rozdwajaj si i ami, u niektrych osb suszarki zwikszaj
te puszenie si wosw. W takich przypadkach uywanie ich
oczywicie mija si z celem, ale czsto pomaga wwczas zwinicie wosw po wysuszeniu w koczek na kilka minut dziki
temu staj si gadsze i minimalnie pofalowane na kocach.
Na co zwrci uwag przy zakupie suszarki?

1. Moc
Tutaj zasada jest prosta im wiksza moc suszarki, tym lepiej, bo
dziki temu znacznie skracamy czas suszenia wosw. Najlepiej wybiera takie modele, ktrych moc wynosi minimum 1600 W.
2. Regulacja temperatury
To zdecydowanie najwaniejsza funkcja. Bardzo wane jest, by suszarka miaa przynajmniej dwa stopnie regulacji temperatury przy
143
czym ten pierwszy powinien by tak chodny, by nie parzy nam doni przystawionej do suszarki nawet przez kilkadziesit sekund. Wtedy moemy mie pewno, e nasze wosy nie bd niszczone przy
kadym suszeniu. Niektre urzdzenia s wyposaone w specjalne
czujniki, ktre mierz temperatur wosw podczas suszenia i same
zatrzymuj nagrzewanie w momencie, gdy wosy s przegrzane. Moemy te na rynku znale modele wyposaone w funkcj, ktra ustawia optymaln temperatur suszenia wosw, czyli ok. 55 59 C.
3. Chodny nawiew
Niektre suszarki wyposaone s w dodatkowy przycisk zimnego
powietrza (tzw. cool shot). Jest to bardzo przydatna funkcja przy
modelowaniu wosw. Zimny nawiew utrwala fryzur i domyka uski
wosa, przez co sprawia, e s one bardziej byszczce.
4. Regulacja siy nadmuchu
Obecnie praktycznie kada suszarka jest wyposaona w przynajmniej
dwustopniow regulacj siy nawiewu to absolutne minimum.
Wolniejszy nawiew jest szczeglnie przydatny, jeli uywamy dyfuzora. Mamy wtedy szans uzyska fale/loki, a nie fryzur la Krl Lew.
Niektre modele maj dodatkow opcj turbo, ktra jest duym
uatwieniem, gdy chcemy bardzo szybko wysuszy wosy.
5. Jonizacja
To bardzo przydatna funkcja suszarek, dziki ktrej dodatnie adunki
elektryczne zgromadzone na wosach zostaj zneutralizowane, a nasze wosy po takim suszeniu s bardziej byszczce, gadkie i zdecydowanie mniej si pusz. Za spraw jonizacji moemy rwnie zapomnie o elektryzowaniu si wosw, ktre jest dokuczliwe zwaszcza
zim.
144
6. Gono
To rwnie wany element, ktry naley wzi pod uwag przy zakupie suszarki. Niektre modele bywaj tak gone, e s w stanie
obudzi nie tylko mieszkacw naszego domu, ale i ssiadw, a e
zwykle sigamy po ten sprzt rano lub wieczorem, zdecydowanie
warto wybra tak suszark, ktra dziaa jak najciszej.
7. Akcesoria
Obecnie wiele suszarek jest wyposaonych w mnstwo rnych akcesoriw, ktre nie zawsze okazuj si przydatne. Moim zdaniem
przydatne mog by w szczeglnoci dwie kocwki, ktre dopasowujemy do naszego typu wosw. Koncentrator powietrza idealny
do modelowania prostych lub lekko falowanych wosw, oraz dyfuzor,
ktrego uywamy do suszenia wosw krconych. Na co naley zwraca uwag? Przede wszystkim na to, czy atwo jest te czci zamontowa (i zdemontowa), czy dobrze si trzymaj i jak s wykonane.
Dyfuzor nie powinien by zbyt may, bo wtedy nie zmiecimy do niego
dugich wosw, dobrze te, eby mia tzw. kryz, czyli konierz, ktry
dodatkowo zapobiega rozwiewaniu si wosw podczas suszenia.
8. Waga i rozmiar suszarki
Jest to szczeglnie wane, jeli suszenie czy stylizacja wosw zajmuje nam wicej ni przysowiowe 5 minut. Przy wosach falowanych
i krconych suszenie trwa zwykle o wiele duej, waga suszarki ma
wic ogromne znaczenie. Co do rozmiaru, lepiej wybiera te suszarki,
ktre s dusze. Dziki temu gorce powietrze docierajce do wosa nie jest ju dla niego tak szkodliwe. Mae, kompaktowe suszarki
sprawdz si jedynie w podry, ale na pewno nie na co dzie, bo
maj zazwyczaj mniejsz moc i tylko gorcy nawiew.
9. Dugo kabla
Ostatnia rzecz, ktra z pozoru wydaje si mao wana, ale w praktyce
okazuje si niezwykle istotna. Czasami w azience mamy tylko jedno
gniazdko, ktre czsto jest pooone w dosy duej odlegoci od
145
lustra, wic gdyby nie dugi kabel, nie mielibymy moliwoci wymodelowa dobrze wosw, bo ciko to zrobi bez patrzenia w lustro.
Oczywicie zbyt dugi kabel te moe okaza si niefunkcjonalny, gdy
bdzie si nam niepotrzebnie plta pod nogami, ale zdecydowanie
lepiej mie zbyt due ni za mae pole manewru. Bardzo wygodnie
jest rwnie, kiedy kabel obraca si wok wasnej osi, bo dziki temu
przy suszeniu nie bdzie si skrca i atwiej bdzie nam operowa
suszark.
JAK UKADA WOSY, BY ICH NIE NISZCZY?

Pomijajc fryzury na specjalne okazje, w przypadku ktrych
moemy bardziej zaszale, na co dzie powinnymy wybiera
takie, ktre nie wymagaj ukadania w wysokiej temperaturze
oraz duej liczby produktw do stylizacji (zwaszcza zawierajcych alkohol) i nie zajmuj nam zbyt wiele czasu. Dobra
fryzura to taka, ktra nie tylko pasuje do naszego ksztatu
twarzy i naszej sylwetki, ale rwnie do typu naszych wosw,
czyli ich skrtu i gstoci. Warto postawi na takie cicia,
ktre uatwi nam ukadanie wosw na co dzie i bd
podkrelay ich naturalne pikno, zamiast wymaga od
nas prostowania czy modelowania na szczotce. Tak jak
wspominaam w rozdziale dotyczcym typw naszych
wosw, przy wyborze fryzury, a zwaszcza dugoci
wosw powinnymy si w duej mierze kierowa
ich gstoci.
Przy wosach dugich i pdugich moemy postawi na warkocze i upicia, ktre nie tylko wci
s modne, ale dodatkowo zabezpieczaj wosy
przed mechanicznymi uszkodzeniami.
Jeeli zaley nam na prostych wosach,
najlepiej zamiast po prostownic sign
po suszark i grub okrg szczotk.
146
Dodatkowo podany efekt moemy spotgowa, stosujc
odpowiednie kosmetyki (np. z paran czy skrobi ziemniaczan, na lub pukank z szawii).
Jeli natomiast chcemy mie wosy falowane czy krcone,
to zamiast lokwki wybierzmy papiloty (np. piankowe lub
zrobione samodzielnie z chusteczek nawilanych dla niemowlt), wgniemy we wosy piank albo son mgiek (na ktr
przepis pojawi si w ostatnim rozdziale) bd zakrmy wosy
na opasce czy za pomoc koczka w ksztacie limaka. Wszystkie
te metody opisaam dokadnie na swoim blogu i tam odsyam
kadego, kto si nimi zainteresowa.
Unikajmy jedynie zbyt ciasnych upi, bo s one czsto
przyczyn nadmiernego wypadania wosw, i gumek z metalowymi elementami, ktre mog nam poama wosy.
147
Co zrobi,
by zapuci wosy?
Dugie wosy, bdce niewtpliwie atrybutem kobiecoci,
w ostatnim czasie znw stay si wyjtkowo modne. Ich zapuszczanie to niestety proces, ktry trwa do dugo, i nie
kada z nas ma cierpliwo, by latami czeka na wymarzon
fryzur. Istnieje jednak wiele metod i produktw, ktre mog
ten czas skrci poprzez przyspieszenie porostu wosw. Standardowo, jak ju wspominaam, nasze wosy rosn ok. cm
na miesic, ale jeli si postaramy, moemy t liczb podwoi,
a nawet potroi.
Oczywicie kada z metod na przyspieszenie porostu wosw jest mniej lub bardziej skuteczna w zalenoci od tego, jak
nasza skra reaguje na dane substancje. Warto jednak poszuka
takiego sposobu, ktry w naszym przypadku bdzie si sprawdza najlepiej, a przede wszystkim nie ogranicza si tylko do
jednej metody, lecz dziaa rwnoczenie na kilku polach.
WCIERKI
Ich liczba w drogeriach, aptekach i sklepach internetowych
wci ronie i obecnie naprawd jest w czym wybiera. Swego
czasu na blogu przeprowadziam akcj, dziki ktrej udao
mi si porwna dziaanie tych najpopularniejszych (tam te
odsyam wszystkich zainteresowanych po szczegy).
148
Dziaanie wcierek opiera si przede wszystkim na skadnikach aktywnych (czsto rolinnych ekstraktach), ktre pobudzaj krenie krwi, odywiaj skr gowy i stymuluj szybszy
wzrost wosw. Oczywicie musimy stosowa je bardzo regularnie (najlepiej codziennie), eby mc zauway ich dziaanie.
Due znaczenie ma te sam masa, ktry powinien by przy
okazji wykonywany. Dziki niemu skadniki preparatu maj
szans lepiej i szybciej wnikn w gb skry i zadziaa.
Wcierki czsto s sporzdzone na bazie alkoholu i akurat
w ich przypadku jest to jak najbardziej korzystne. Alkohol
w takich produktach dziaa jako promotor przejcia i sprawia,
e substancje aktywne s w stanie wnikn w skr. Oczywicie
w niektrych przypadkach, jeli np. mamy wyjtkowo wraliw skr, takie wcierki mog powodowa podranienie czy
przesuszenie skalpu i lepiej z nich zrezygnowa, a w zamian
poszuka produktu bez alkoholu.
Wcierki moemy rwnie przygotowa samodzielnie
w domu na bazie zi lub pproduktw. Kilka przepisw
zamieciam w ostatnim rozdziale ksiki.
OLEJE
Rwnie wrd olei znajdziemy takie, ktre przyspieszaj porost wosw. Moemy sign po olej rycynowy czy musztardowy albo wybra jeden z wielu produktw przeznaczonych
specjalnie do przyspieszania porostu wosw. Najczciej s to
oleje wzbogacone w wycigi rolinne, ktre odywiaj skr
gowy, wzmacniaj wosy, zapobiegaj ich wypadaniu i stymuluj ich szybszy wzrost.
Oleje nakadamy oczywicie przed myciem wosw na ok.
godziny. Jest to optymalny czas, bo w niektrych przypadkach dusze przetrzymywanie oleju na gowie sprawia, e
wosy nadmiernie wypadaj. Przy aplikacji oleju, podobnie
149
jak i wcierek, wykonujemy niezbyt dugi, delikatny masa.
To dodatkowo pobudza krenie i wzmacnia dziaanie oleju.
Oleje moemy rwnie przygotowa samodzielnie. S to
tak zwane maceraty i robi si je naprawd atwo. Moemy do
nich wykorzysta wiele rnych zi (take tych indyjskich)
i innych atwo dostpnych rolin chociaby czosnek.
SZAMPONY
S zdecydowanie mniej skuteczne ni wcierki i oleje, bo zwykle
liczba skadnikw aktywnych odpowiadajcych za przyspieszanie porostu jest w nich mniejsza, a dodatkowo znajduj si
one na naszej gowie duo krcej. Mimo wszystko szampony s
wietnym uzupenieniem kuracji i tak powinny by traktowane.
W przypadku szamponw rwnie warto pokusi si o kilkuminutowy masa skry gowy podczas mycia, bo dziki temu
wzmocnimy ich dziaanie. Wybierajc je, szukajmy w skadzie
ekstraktw zioowych, ktre maj za zadanie odywi skr
gowy. Raczej nie znajdziemy takich produktw w zwykych
drogeriach, ale warto ich szuka w aptece bd w internecie.
SUPLEMENTY
Suplementy to wszystkie sposoby odywiania naszych wosw od wewntrz. Oczywicie na pierwszym miejscu zawsze
powinna by zdrowa i dobrze zbilansowana dieta, bo niestety
aden suplement ani inna metoda nam jej nie zastpi. O tym,
co je, aby mc si cieszy piknymi wosami, napisaam
w podrozdziale Co je, by mie pikne wosy?. W niektrych przypadkach moe si jednak okaza, e sama dieta nie
wystarczy, dlatego warto wspomc si dodatkowymi kuracjami,
aby uzupeni wszelkie braki w naszym organizmie. Jak ju
wspominaam w rozdziale powiconym wypadaniu wosw,
150
musimy mie wiadomo tego, e wszelkie mineray i witaminy
traaj do naszych wosw na samym kocu, kiedy ju wszystkie najwaniejsze organy si nimi nasyc. Std te potrzeba
wikszej iloci tych zwizkw w naszej diecie, bymy mogli
zobaczy efekt w postaci szybszego porostu wosw. Nie jestem
zwolenniczk ykania tabletek, wic zdecydowanie polecam
bardziej naturalne metody, ktre zwykle dziaaj skuteczniej,
bo witaminy i mineray dostarczone z poywieniem s lepiej
przyswajalne przez nasz organizm.
SKRZYPOKRZYWA
Skrzypokrzywa to nic innego jak poczenie dwch zi: skrzypu i pokrzywy, zaparzonych razem w jednym kubku. Najskuteczniejszy jest wywar ugotowany ze skrzypu (yk suszonego
sypkiego zioa gotujemy w szklance wody przez ok. minut
na maym ogniu), w ktrym zaparzamy yk pokrzywy (pod
przykryciem, przez rwnie ok. minut). Jeli nie mamy czasu
Jest to nieformalna nazwa wymylona i od lat stosowana przez wosomaniaczki. Skrzypokrzywa nie jest gotow mieszank dwch zi
i w tej postaci nie znajdziemy jej w adnym sklepie :-)
151
bd moliwoci, aby przygotowywa mieszank w ten sposb, moemy wybra zioa w saszetkach i zaparzy je razem
w kubku (przez ok. minut pod przykryciem). Takie napary
s co prawda mniej intensywne i nieco mniej skuteczne, ale
rwnie dziaaj. Co do samego smaku, na pocztku nie naley
on do najprzyjemniejszych. Moemy jednak doda do wywaru
chociaby sok z malin (najlepiej domowy) czy naturalny mid,
wtedy napj robi si naprawd smaczny.
Kuracja skrzypokrzyw powinna trwa minimum tygodnie, ale nie duej ni miesice. Po tym czasie naley zrobi
co najmniej miesiczn przerw, by organizm nie przyzwyczai
si do dziaania naparu. Dziennie wypijamy lub maksymalnie
kubki. Taka ilo spokojnie wystarczy, by zauway efekty,
a zioa w nadmiarze mog przynie wicej szkd ni korzyci,
dlatego nie polecam pi wikszych iloci naparu. Skrzypokrzywa dziaa mocno moczopdnie, przez co wypukuje nam
z organizmu niektre witaminy (z grupy B) i mineray (np.
magnez). Dobrze jest wic w trakcie kuracji uzupenia je
dodatkowo suplementami lub np. pijc drode.
A jak dziaa skrzypokrzywa? Po pierwsze: przyspiesza porost wosw. Oczywicie efekty mog by rne w zalenoci od
tego, czy i jak nasz organizm na ni zareaguje, ale moemy si
spodziewa, e wosy bd nam rosy o ok. cm na miesic. Po
drugie: skrzypokrzywa zmniejsza wypadanie wosw wietnie sprawdza si w przypadku sezonowego wypadania wosw (jesieni lub zim) jako uzupenienie kuracji. Po trzecie:
sprawia, e rosn nam nowe wosy, czyli tak zwane baby-hair,
a w duszej perspektywie caa fryzura staje si gstsza. Po
czwarte: poprawia cer. Oczywicie na pocztku kuracji moemy spodziewa si wysypu niespodzianek na twarzy (dzieje
si tak zawsze przy oczyszczaniu organizmu z toksyn), lecz
gdy ten ju minie, nasza cera bdzie wygldaa zdecydowanie lepiej. Po pite: wosy, ktre urosn nam podczas trwania
kuracji, bd grubsze, mocniejsze i bardziej lnice (midzy
152
innymi dziki zawartej w skrzypie krzemionce). Oczywicie
takiego efektu nie moemy si spodziewa na wosach, ktre
ju nam wyrosy, gdy nie ma na nie wpywu adna kuracja
wewntrzna. Po szste i ostatnie: skrzypokrzywa wzmacnia
rwnie paznokcie, ktre dziki niej staj si mocniejsze, mniej
si ami i rozdwajaj.
DRODE
Drode to rodzaj jednokomrkowych grzybw, ktre w zalenoci od gatunku s wykorzystywane zarwno w produkcji
piwa, wina, keru, jak i w piekarnictwie.
W celach kosmetycznych mog by stosowane do uytku
zewntrznego (jako maseczki na cer czy wosy), i wewntrznego (w formie napoju).
Co takiego maj w sobie drode, e warto pomczy si
z ich mao atrakcyjnym smakiem? Przede wszystkim zawieraj
bardzo duo witamin z grupy B, w tym biotyn, ktra doskonale wpywa na nasze wosy, przywraca im sprysto, pomaga
hamowa ich siwienie i wypadanie. Drode s bogate rwnie
w witamin B (pantenol), ktra jest niezbdna do prawidowego wzrostu wosw. Jej niedobr moe powodowa nadmierne
153
wypadanie wosw. Drode s te znakomitym rdem biaka
i mikroelementw: cynku, ktry wpywa pozytywnie zarwno
na stan skry, jak i wosw, fosforu, magnezu i elaza. Oprcz
tego zawieraj take sporo chromu, ktry doskonale reguluje
poziom cukru w organizmie, dziki czemu ogranicza nam aknienie i przede wszystkim ochot na sodycze. Oczywicie to
jeszcze nie wszystko w drodach znajdziemy rwnie spore
iloci betaglukanu, ktry wzmacnia nasz odporno, redukuje
cholesterol, obnia cinienie krwi i zapobiega powstawaniu
nowotworw ukadu pokarmowego.
Na co oprcz wosw zaleca si picie drodowego napoju?
Na zajady, trdzik, zaskrniki, uszczyc, przetuszczanie si
skry gowy i ciaa, ojotok, stany migrenowe, choroby ukadu
krenia, bezsenno, a take na popraw koncentracji (drode mog by wic stosowane np. podczas intensywnej nauki)
i wzmocnienie ukadu odpornociowego.
A jak przygotowa taki drodowy napj? Przede wszystkim zawsze zalewamy drode wrztkiem! Na kubek naley
da ok. kostki drody (takich zwykych, piekarniczych
lub piwnych) i rozdrobni je przed zalaniem wod. Po zalaniu
caoci gorc wod trzeba pyn dobrze wymiesza i odczeka
z piciem, a napj wystygnie. Jeli drode zaczn si pieni/
fermentowa, nie naley ich pi!
Smak drody nie jest niestety najprzyjemniejszy, ale moemy uatwi sobie kuracj, dokadajc do nich rne smakowe
dodatki. Mnie najbardziej odpowiadaa wersja miksowana
z bananem i szczypt cynamonu (wtedy drode s prawie
niewyczuwalne). Mona te doda mid, mleko albo kakao
wszystko oczywicie do ju przestudzonych drody.
SIEMI LNIANE
Trzecia kuracja, ktr chciaam Wam poleci, to picie naparu
z siemienia lnianego. Jeli chodzi o jego przygotowanie, to
jak zwykle sposobw jest co najmniej kilka. Ja zawsze yk
154
siemienia zalewam szklank gorcej (ale nie wrzcej) wody po ok.
minutach mona taki napar wypi.
W ten sposb przygotowane siemi
nie tworzy charakterystycznej, elowej konsystencji, ktra wiele osb
zniechca do kuracji. Dodatkowo
dla smaku moemy do takiego napoju doda troch soku (np. domowego z malin) lub zmiksowa cao
z owocami. Siemi pijemy zawsze
rano, na czczo, razem z ziarenkami,
ktre naley pogry, bo s bardzo
wartociowe.
Dziki zawartoci witaminy E oraz
witamin z grupy B, sporej iloci nienasyconych kwasw tuszczowych,
cynku, lecytyny oraz toestrogenw
siemi lniane ma wietny wpyw na
nasz skr, wosy i paznokcie. Taka
kuracja nie tylko przyspiesza porost
wosw, wzmacnia je i powoduje, e
staj si z czasem nieco gstsze, ale
take wietnie nawila nam skr od
rodka, sprawia, i cera staje si gadsza i bardziej promienna,
a paznokcie mocniejsze i twardsze. Oprcz wpywu na urod
moemy si te spodziewa korzyci zdrowotnych, bo pite regularnie siemi wzmacnia odporno organizmu, pozytywnie
wpywa na ukad trawienny i reguluje prac hormonw.
WITAMINY I MINERAY W TABLETK ACH
Jeli ju sigamy po tego typu preparaty, to przede wszystkim zawsze starajmy si wybiera te, ktre zawieraj najlepiej
przyswajalne formy witamin i mineraw. Pamitajmy te, by
155
byy one jedynie uzupenieniem naszej diety, a nie zastpoway nam jedzenie wieych warzyw i owocw. Jeeli chodzi
o wybr konkretnego preparatu, wol te jednoskadnikowe ni
te zawierajce ca list witamin i mineraw, ktrych w wikszoci mj organizm nie potrzebuje, bo np. dostarczam ich
w wystarczajcej iloci w poywieniu. Staram si przyjmowa
tylko te skadniki, co do ktrych mam pewno, e brakuje ich
w mojej diecie. Najczciej s to oleje (np. ten z wiesioka czy
ogrecznika) w formie kapsuek, cynk, magnez czy witaminy
z grupy B (w szczeglnoci B). Polecam te skonsultowanie
zaywania preparatw ze swoim lekarzem, a nawet zrobienie
odpowiednich bada, ktre podpowiedz nam, czy i po jakie
suplementy powinnymy siga, bo trzeba pamita o tym, e
nadmiar niektrych witamin jest bardziej szkodliwy ni ich
niedobr.
MASA
Masa to jeden z najskuteczniejszych, bezpiecznych i bezpatnych sposobw na przyspieszenie porostu wosw. Nawet
jeli do jego wykonania nie zastosujemy adnej wcierki ani
olejku, to ju sam w sobie pobudzi krenie krwi, dotleni
cebulki wosowe i dziki temu bdzie stymulowa nasze wosy
do szybszego wzrostu.
156
PODCINANIE
Bardzo czsto sugerujemy si tym, co mwi fryzjerzy: wosy
naley podcina regularnie co miesice. Owszem, w przypadku tych zniszczonych tak czste obcinanie ma sens, bo
rozdwojonego wosa, jak ju wiemy, nie da si niczym sklei
ani zregenerowa i najlepiej wanie po prostu go obci, by
to rozdwojenie nie przesuwao si coraz wyej.
Jeli jednak zapuszczamy wosy, a ich kocwki maj si
dobrze (pojedyncze rozdwojone kocwki moemy podcina
samodzielnie), to nie ma sensu tak czsto ich obcina. Sprbujmy nie robi tego przez p roku, a nawet przez rok, o ile
nasza fryzura na to pozwala, i zobaczmy, jak duo ich wtedy
uronie. Oczywicie takie dziaanie ma sens tylko pod jednym
warunkiem, a mianowicie takim, e w tym czasie odpowiednio
zatroszczymy si o nasze kocwki, dziki czemu mniej si
nam one zniszcz i wosy rzeczywicie bd coraz dusze,
a przy tym zadbane.
157
W przypadku wcierek optymalnie jest robi przerw co 3 tygodnie.

Dobrze jest co jaki czas zmieni stosowany preparat, bo skra
gowy przyzwyczaja si do jego skadnikw i po pewnym czasie
nie dziaa on ju tak dobrze jak na pocztku.
Suplementy przyjmujemy przez maksymalnie 3 miesice i robimy
minimum miesic przerwy.
Musimy pamita, by nie powtarza skadnikw. Jeli bierzemy
preparat zawierajcy skrzyp czy drode, to nie przyjmujemy ich
ju w innej postaci.
Uwaga na witaminy w niektrych przypadkach ich nadmiar
moe by bardziej szkodliwy ni niedobr!
Przy piciu skrzypokrzywy bardzo wane jest uzupenianie witamin z grupy B i magnezu, bo napar skutecznie je nam wypukuje
z organizmu.
158
Czego unika?
W przypadku wosw idealnie sprawdza si powiedzenie, e atwiej zapobiega, ni leczy. Oczywicie nie jestemy w stanie
wykluczy absolutnie wszystkich czynnikw, ktre maj negatywny wpyw na wosy, ale moemy przynajmniej sprbowa
ograniczy najgorsze z nich. Poniej znajdziecie subiektywny
ranking akcesoriw i zabiegw, ktrymi moemy zniszczy sobie
wosy. Subiektywny, bo po pierwsze, nie istnieje proste narzdzie,
ktrym daoby si zmierzy takie zniszczenia, a po drugie, kade
wosy s inne i to, co dla jednych bdzie bardzo szkodliwe, w przypadku innych moe nie mie praktycznie adnego wpywu. Oczywicie nie traktujmy tego zestawienia jak listy rzeczy absolutnie
zakazanych. W wyjtkowych sytuacjach moemy sobie pozwoli
na pewne odstpstwa, bo przecie to wosy s dla nas, a nie my
dla nich, i czasem warto troch je pomczy, by czu si piknie.
. Rozjanianie wosw
Jest to zdecydowanie najbardziej niszczcy zabieg, oczywicie
pod warunkiem, e zosta nieumiejtnie wykonany. Zwykle
niestety nie jestemy ju w stanie w aden sposb odratowa tak
zniszczonych wosw, poniewa ich uska zostaa trwale uszkodzona i najczciej wos jest jej prawie cakowicie pozbawiony.
Takie wosy, gdy s mokre, cign si jak guma brak im
elastycznoci, a suche ami si przy kadym dotkniciu s
159
sztywne i szorstkie. Jedyne, co nam wtedy pozostaje, to poczeka, a odrosn. Dlatego te, jeli ju decydujemy si na
rozjanianie wosw, zdecydowanie lepiej wybra si do naprawd sprawdzonego fryzjera, ni wykonywa taki zabieg
samodzielnie w domu. Oczywicie o wiele mniej destrukcyjne
bdzie jedynie delikatne rozjanienie wosw (o tony) ni
zmiana np. z czerni na blond, gdy w tym drugim przypadku
musimy uy o wiele mocniejszego preparatu, a dodatkowo
przeduy czas takiego zabiegu.
. Trwaa
Ten zabieg, o ile jest umiejtnie wykonany i dobrany do naszego typu wosw, powinien stworzy nam na gowie trwae
i adne loki czy fale. Niestety w wielu przypadkach koczy si
tym, e w lustrze widzimy tzw. miot, poniewa preparat uyty
przez fryzjera by zbyt mocny lub za dugo przetrzymany. Jeli
mamy wosy cienkie i delikatne, najlepiej postawi na delikatn, kwan trwa, ktra zdecydowanie mniej je zniszczy, lub
cakowicie zrezygnowa z takiego zabiegu.
. Codzienne uywanie prostownicy/lokwki
Zarwno prostownice, jak i lokwki wykorzystuj bardzo wysok temperatur, zwykle nawet powyej stopni Celsjusza,
ktra jest bardzo destrukcyjna dla naszych wosw. Oczywicie dla nas, kobiet, to zupenie normalne, e czasem nasza
fryzura jest dla nas waniejsza ni stan wosw, ale musimy
sobie zdawa spraw z tego, e takie urzdzenia uywane na
co dzie bardzo niszcz nam wosy i aden kosmetyk termoochronny nie jest w stanie temu cakowicie zapobiec. Jak ju
wspominaam, jednorazowe uycie tak wysokiej temperatury
nie zniszczy nam wosw od razu, ale w przypadku codziennego prostowania (czy krcenia), nawet przy jednoczesnej
idealnej pielgnacji wosw, nie nadymy z niwelowaniem
negatywnych skutkw takich zabiegw.
160
. Farbowanie wosw
Chocia w reklamach farb moemy usysze o ich dobroczynnym wpywie na wosy, np. dziki olejkom, ktre producenci
ostatnio chtnie do nich dodaj, to niestety nawet najlepsza
farba chemiczna nie pozostawi naszych wosw bez uszkodze.
Gwn wad farb jest to, e mog powodowa wypadanie (gdy
zawieraj czarny barwnik PPD), amanie si, przesuszenie
czy rozdwajanie wosw. Warto wic zrezygnowa z farbowania
wosw, o ile nie jest to konieczne, a w pozostaych przypadkach wybiera takie farby, ktre w jak najmniejszym stopniu
bd nam niszczy wosy. Moemy wybiera wrd farb aptecznych przeznaczonych dla alergikw i kobiet w ciy lub
siga po te zupenie naturalne, czyli henny.
. Suszenie gorcym nawiewem
Temat do dokadnie omwiam we wczeniejszej czci rozdziau, przypomn wic tylko: najwaniejsze jest to, by nie
uywa nawiewu gorcego, a jedynie ciepego lub chodnego.
. Bardzo czste uywanie stylizatorw z alkoholem
Regularne stosowanie alkoholu bardzo wysusza wosy i sprawia,
e staj si sabe, kruche i matowe. Starajmy si wic wybiera
takie produkty do stylizacji (pianki, ele, kremy czy spraye),
ktre go nie zawieraj. Jedynym tego typu produktem, ktrego
jak dotd nie udao mi si znale w opcji bezalkoholowej, s
lakiery do wosw. Zachcam Was do poszukiwa i zostawiania informacji o ich efektach na moim blogu. Warto pamita
o tym, e alkohol moe wystpowa rwnie w odywkach
bez spukiwania czy silikonowych serach do zabezpieczania
kocwek, i tu rwnie naley go unika.
. Czesanie mokrych wosw bez odywki
Mokre wosy s zdecydowanie bardziej podatne na uszkodzenia,
poniewa ich uska jest uniesiona, a cay wos rozmikczony.
161
Naley wic w tym czasie bardzo na nie uwaa, a w przypadku
wosw prostych lub tych jedynie lekko falowanych najlepiej
cakowicie zrezygnowa z ich czesania i zostawi t czynno
dopiero na czas, gdy bd ju suche. Wystarczy, e dobrze rozczeszemy je przed myciem, a po myciu przeczeszemy samymi
palcami (tak, by adnie si uoyy). Przy wosach mocno falowanych i krconych odwrotnie rezygnujemy z czesania na sucho
(bo to sprawia, e si pusz i trac ksztat), ale zawsze pamitamy
o naoeniu odywki przed rozczesaniem ich na mokro.
. Tarcie mokrych wosw rcznikiem
Mocne tarcie mokrych wosw rcznikiem moe je trwale
uszkodzi. Dobrze jest wybiera rczniki, ktre szybko chon
wod (np. z mikrobry), bo zamiast nimi pociera, wystarczy
je naoy na wosy na kilka minut i poczeka, a materia
odsczy nadmiar wody z czupryny.
. Bardzo ciasne upicia
Upinanie wosw jest dla nich korzystne, gdy zapobiega urazom mechanicznym wywoanym poprzez ocieranie si o ubrania czy poduszk, ale jeli spinamy je zbyt ciasno, mog zacz
nam nadmiernie wypada. Jeli wic lubimy nosi upite wosy,
to poza tym, e zawsze powinnymy stara si, by taka fryzura
nie cigna nam wosw, co jaki czas rozpumy je, by da
odpocz cebulkom.
. Gumki z metalowymi elementami
Te najpopularniejsze akcesoria do wizania wosw, uywane
na co dzie, mog przyczyni si do amania naszych wosw.
Lepiej wybiera mikkie gumki, bez adnych metalowych cze, lub upina wosy spinkami typu abka.
. Uywanie mocnych szamponw i rezygnowanie z odywki
Niewaciwa pielgnacja wosw lub cakowity jej brak zwykle
162
nie objawiaj si negatywnymi skutkami natychmiast (a by
moe, jeli mamy wyjtkowo odporne, mocne wosy, moemy ich nie odczu wcale). Jednak po pewnym czasie wosy,
zwaszcza jeli s dugie, staj si sabe, matowe i zniszczone,
poniewa brakuje im ochronnej warstwy emolientw sukcesywnie zmywanej przez mocne detergenty.
. Spanie z rozpuszczonymi lub mokrymi wosami
To ostatnia ju rzecz, ktra cho nazywa si dosy niewinnie,
moe by wbrew pozorom przyczyn amania si i rozdwajania
wosw. uska wosa, ktra przez ca noc ociera si o poduszk (chyba e przylega gadko do wosa tak jest w przypadku
niskiej porowatoci), bdzie ulega stopniowemu zniszczeniu.
Moemy uchroni przed tym wosy, upinajc je w luny koczek,
warkocz lub kucyk. Moemy te spa z wosami przerzuconymi do gry za poduszk (czy za ko). Jeli myjemy wosy
wieczorem, zdecydowanie lepiej je troch podsuszy suszark
(oczywicie chodnym nawiewem), ni ka si spa z mokrymi. Warto te wybra jedwabn bd satynow poszewk na
poduszk, ktra zmniejsza tarcie i dziki temu chroni wosy
przed zniszczeniem.
163
Co je,
by mie
pikne
wosy?
Temat diety odpowiedniej dla naszych wosw pojawia si
ju w ksice kilka razy, pora omwi go nieco dokadniej.
Chciaabym, by po przeczytaniu tego rozdziau kada z Was
wiedziaa, co warto je, by cieszy si piknymi wosami.
BIAKA
Jest to podstawowy budulec naszych wosw dokadniej
chodzi o aminokwasy, z ktrych zbudowane s biaka. Dla
naszych wosw najwaniejsze s dwa aminokwasy siarkowe:
cysteina i metionina, przy czym ten drugi naley do grupy
aminokwasw egzogennych, czyli tych, ktrych organizm nie
jest w stanie sam wyprodukowa, wic musz by dostarczane
wraz z poywieniem. Co wane, musimy to robi regularnie,
bo organizm ich nie magazynuje. Obydwa te aminokwasy
wchodz w skad keratyny, czyli biaka, z ktrego zbudowane
s nasze wosy i paznokcie, i tworz tzw. mostki dwusiarczkowe,
czyli wizania, ktre peni funkcj wzmocnie oraz nadaj
wosom przestrzenn budow. To wanie od ich uoenia zaley wygld naszych wosw i to, czy bd proste czy krcone,
cienkie czy grube.
164
PO CO JE JE?
Jeli w naszej diecie brakuje biaka, wosy staj si sabe, atwo ulegaj zniszczeniu i czsto wypadaj. Odpowiednia ilo
biaka w diecie moe przyspieszy porost wosw, wzmocni
je i ochroni nas przed przedwczesnym siwieniem.
GDZIE JE ZNALE?
Podstawowym rdem biaka jest oczywicie miso. Najlepiej
wybiera to dobrej jakoci, np. woowin, drb, owoce morza
czy ryby. Doskonaym rdem biaka s te jajka i przetwory
mleczne, a take produkty pochodzenia rolinnego: otrby
i zarodki pszenne, patki owsiane, nasiona sonecznika, siemi
lniane czy soja.
ZDROWE TUSZCZE
S to przede wszystkim niezbdne nienasycone kwasy tuszczowe (NNKT) omega- i omega-. Nasz organizm rwnie
nie jest w stanie ich samodzielnie wyprodukowa, wic musimy
dostarcza je wraz z poywieniem. Gwn funkcj NNKT jest
budowa bon komrkowych oraz transport lipidw.
PO CO JE JE?
Skutki ich niedoboru s zwykle bardzo widoczne. Wosy staj
si kruche, amliwe i suche, a do tego nadmiernie wypadaj.
Nasza skra, rwnie gowy, jest przesuszona, wosy rosn wolniej i s bardziej podatne na uszkodzenia. Odpowiednia ilo
NNKT w diecie sprawi, e wosy bd mocniejsze, bardziej
byszczce i elastyczne.
GDZIE JE ZNALE?
Ich najlepszym rdem s nieranowane oleje rolinne (rzepakowy, lniany, oliwa z oliwek bogate w omega-, a take
165
kokosowy, sonecznikowy, z nasion winogron czy z wiesioka
bogate w omega-), ryby morskie, awokado, nasiona i orzechy.
WGLOWODANY
Jest to podstawowe rdo energii dla naszego organizmu,
ktre wspiera rozwj poszczeglnych tkanek, w tym wosw.
Wane jest jednak pochodzenie wglowodanw, bo nadmiar
niektrych z nich (tych zawartych w cukrze, sodyczach czy
biaej mce) jest dla wosw wrcz szkodliwy.
PO CO JE JE?
Brak odpowiedniej iloci wglowodanw, np. przy dietach
niskowglowodanowych, moe powodowa nadmierne wypadanie wosw.
GDZIE JE ZNALE?
Najlepszym rdem dobrych wglowodanw s owoce i warzywa (najlepiej wiee), rnego rodzaju kasze (najzdrowsza,
czyli jaglana, albo inne: jczmienna, gryczana czy kuskus),
penoziarniste pieczywo i brzowy ry.
166
Witamina A
Witaminy z grupy B (w szczeglnoci B5)
WITAMINY I MINERAY
Rola
Po co je je?
Gdzie je znale?
Peni niezwykle wan

funkcj w naszym organizmie, odpowiadaj midzy
innymi za prawidowy
jego wzrost. S w dodatku
egzogenne, czyli musz by
dostarczane wraz z poywieniem, bo nie jestemy
w stanie ich sami wyprodukowa. Witamina B5, czyli
inaczej kwas pantotenowy,
buduje i wzmacnia odyg
wosa, poniewa odgrywa
kluczow rol w procesie
podziau komrek wosa.
Nie mniej wana jest
witamina B7, czyli biotyna,
ktra odpowiada za kumulacj czsteczek siarki
w macierzy wosa i jego
przyrost.
Niedobr witamin z grupy

B prowadzi czsto do
nadmiernego wypadania
wosw, a nawet ysienia.
Moe powodowa rwnie
przedwczesne siwienie,
a w przypadku niedoboru
biotyny dodatkowo nadmierne przetuszczanie si
wosw. Dbanie o odpowiedni ilo tych witamin
w diecie sprawi, e bd
one rosy nam szybciej
i bd przy tym mocniejsze
i zdrowsze.
Doskonaym rdem tych

witamin s: drode, wtroba, tka jaj oraz penoziarniste pieczywo i otrby.
Znajdziemy je take w owocach: bananach, brzoskwiniach czy winogronach,
i w warzywach: szpinaku,
marchewce, pomidorach
czy burakach.
Odpowiada za cykl odnowy komrek w naszym

organizmie, a co za tym
idzie, rwnie za wzrost naszych wosw. Dodatkowo
zabezpiecza wosy przed
szkodliwym dziaaniem
czynnikw atmosferycznych i rodowiskowych,
w tym dymu z papierosw.
Jej odpowiednia ilo

w naszej diecie zapewnia
szybszy wzrost wosw
i ich wzmocnienie. Niedobory, zwaszcza dugotrwae, mog skutkowa
zahamowaniem porostu,
wzmoonym wypadaniem
wosw, a nawet ysieniem
plackowatym.
Najlepszym rdem witaminy A jest wtrbka, ale

znajdziemy j te w formie
beta-karotenu w marchewce, dyni, sodkich
ziemniakach oraz w mleku
i male. Nie mona rwnie
zapomina o tym, jak
niebezpieczne jest jej
przedawkowanie, nie polecam wic samodzielnego
przyjmowania witaminy
A w tabletkach.
Po co je je?
Gdzie je znale?
Nazywana jest witamin

modoci, poniewa jest
silnym antyoksydantem,
czyli zwalcza wolne rodniki.
Poza tym dostarcza skadniki odywcze do komrek
i wzmacnia ciany naczy
krwiononych. Odpowiada
rwnie za wzrost naszych
wosw.
Jej niedobr powoduje

rogowacenie i wczesne
starzenie si skry, co ma
negatywny wpyw rwnie
na nasze wosy. Jeli nie
zadbamy o odpowiedni
jej ilo w diecie, wosy
bd rosy wolniej i bd
bardziej matowe oraz
kruche. Naley jednak pamita, e jej nadmiar jest
rwnie szkodliwy, wic
lepiej nie przyjmowa jej
na wasn rk.
Naturalnie witamina E
w sporych ilociach wystpuje w olejach rolinnych
(np. sonecznikowym, rzepakowym czy oliwie z oliwek). Znajdziemy j take
w migdaach, orzechach,
kiekach pszenicy, jajkach
i zielonych warzywach.
Witamina C
Rola
Jej niedobr ogranicza

Najlepszym rdem tej
To rwnie silny antyokwchanianie elaza i, co
witaminy jest acerola,
sydant, odpowiadajcy
za tym idzie, spowalnia
w ktrej znajduje si ok.
za zwalczanie wolnych
wzrost wosw, a w konse- 1,6 tys. mg na 100 g. Spore
rodnikw. Dba o jdrno
iloci kwasu askorbinoi elastyczno naszej skry kwencji moe prowadzi
i prawidowy wzrost worwnie do ich nadmierne- wego znajdziemy take
sw. Uatwia take wcha- go wypadania.
w owocach ry, natce pienianie si jonw elaza.
truszki, czarnej porzeczce,
papryce i koperku.
elazo
Witamina E
167
Odpowiada za tzw. oddychanie komrkowe, czyli za

dostarczanie odpowiedniej
iloci tlenu, tak potrzebnego do prawidowego
funkcjonowania komrek.
Odpowiada za prawidowy
rozwj wosw i tempo ich
wzrostu.
Dieta uboga w elazo,

szczeglnie w przypadku
kobiet, bardzo szybko
prowadzi do jego niedoborw, a te mog skutkowa
osabieniem mieszkw
wosowych, nadmiernym
wypadaniem wosw, a nawet ysieniem.
Produkty bogate w elazo

to przede wszystkim
czerwone miso, ryby,
jaja i drode. elazo
znajdziemy te w zboach,
warzywach zielonych
(np. szpinaku) i strczkowych grochu, fasoli, soi
czy soczewicy.
Mied
Jod
Cynk
168
Rola
Po co je je?
Gdzie je znale?
Jest niezwykle potrzebny

do prawidowej syntezy
biaek, w tym rwnie
budujcej wosy keratyny.
Uaktywnia enzymy, ktre
kontroluj ich metabolizm. Wpywa na grubo
wosw, a take ich prawidowy wzrost.
Niedobr cynku w naszej

diecie prowadzi do
nadmiernego wypadania
wosw. Jest to jeden
z trudniej przyswajalnych
pierwiastkw, a dodatkowo atwo przez organizm
wydalany, co dosy czsto
powoduje jego niedobory.
Spore iloci cynku zawieraj: orzechy, migday czy

pestki dyni i sonecznika,
dlatego warto z nich zrobi
swoj codzienn przeksk. Dodatkowo znajdziemy
go w ostrygach, jajkach,
produktach mlecznych, bananach, ziemniakach czy
warzywach strczkowych.
Jest bardzo wanym pierwiastkiem, zwaszcza dla

osb, ktre maj problemy
z tarczyc. Jod odpowiada
rwnie za wygld naszych
wosw ich elastyczno
i sprysto.
Niedobr jodu w organizmie moe prowadzi do

problemw z tarczyc,
a te zawsze objawiaj si
pogorszeniem stanu wosw. Dodatkowo, jeli nie
zadbamy, by odpowiednia
jego ilo znalaza si w naszej diecie, nasze wosy
bd matowe, amliwe
i zaczn nam nadmiernie
wypada.
Dobrym rdem tego pierwiastka s dorsze, a take

jajka, biay ser i mleko.
Zwykle jest go tam jednak
zbyt mao, by zapewni
nam pokrycie dziennego
zapotrzebowania na ten
pierwiastek. Poniewa
praktycznie kada sl
spoywcza jest wzbogacana w jod, stosunkowo
rzadko cierpimy na jego
niedobory.
Odpowiada za prawidow
pigmentacj i struktur
wosw. Niedobr miedzi
skutkuje zbyt ma liczb
mostkw dwusiarczkowych, czyli bardzo cienkimi
i sabymi wosami.
Musimy dba o odpowiedni ilo miedzi w diecie,

jeli nie chcemy mie
problemw z przedwczesnym siwieniem wosw.
Dodatkowo dieta bogata
w ten pierwiastek pozwala
nam si cieszy grubszymi
i mocniejszymi wosami,
ktre s bardziej spryste.
Gwnym rdem miedzi

s: miso, ryby i owoce
morze, a take warzywa
i orzechy.
Krzem
Siarka
169
Rola
Po co je je?
Gdzie je znale?
Ten pierwiastek rwnie

bierze udzia w syntezie
keratyny gwnego
budulca naszych wosw
i paznokci. Dodatkowo
reguluje prac gruczow
ojowych i zapobiega nadmiernemu wydzielaniu oju
przez skr.
Niedobr siarki w organizmie objawia si midzy

innymi nadmiernym
przetuszczaniem si
wosw i ich wypadaniem,
a take ich osabieniem.
Odpowiednia ilo tego
minerau w naszej diecie
zapewnia nam rwnie
szybszy wzrost wosw.
Due iloci siarki zawieraj: rzodkiewka, kapusta,

kalafior i szpinak.
Jest to jeden z podstawowych budulcw naszej

skry i wosw. Utrzymuje
rwnie odpowiedni
elastyczno i odporno
naskrka oraz wpywa na
stan naczy krwiononych.
Dieta bogata w krzem

zapobiega nadmiernemu wypadaniu wosw,
a dodatkowo sprawia, e
rosn nam one szybciej i s
mocniejsze oraz zdrowsze.
Krzem w duych ilociach

znajdziemy we wspominanym ju wczeniej
skrzypie polnym, a take
w rzodkiewce, selerze czy
kalarepie. Bogata w ten
skadnik jest take papryka,
zielona i czerwona.
Magnez
170
Rola
Po co je je?
Gdzie je znale?
Jest jednym z waniejszych

dla naszego organizmu
pierwiastkw i, co ciekawe, najpopularniejszym
suplementem kupowanym
midzy innymi w Polsce.
Ma wpyw nie tylko na nasz
ukad nerwowy, ale bierze
take udzia w wielu procesach biologicznych, w tym
w produkcji biaek, np. keratyny, z ktrej zbudowane
s nasze wosy. Jego niedobr moe si objawia
nerwowoci, osabieniem,
drganiem mini, rozdranieniem, a nawet depresj. Dodatkowo moemy
obserwowa amliwo paznokci i wanie wzmoone
wypadanie wosw.
Brak odpowiedniej iloci

magnezu w naszej diecie
moe powodowa krucho wosw i ich szybsze
rozdwajanie si na kocach. Warto wspomnie
rwnie o tym, e dziki
magnezowi atwiej radzimy
sobie ze stresem, a ten jest
przecie jedn z czstych
przyczyn nadmiernie wypadajcych wosw.
Doskonae rda magnezu to czekolada i kakao.

Warto te je pomaracze,
banany, penoziarniste
zboa, szpinak, brokuy
i suszone owoce.
171
Jak wybra
odpowiedniego
fryzjera?
Oczywicie moemy sprbowa podcina wosy samodzielnie
lub poprosi o to kogo ze swojego otoczenia, ale w wikszoci przypadkw nasze fryzury potrzebuj odwieenia przez
profesjonalist, przynajmniej raz na jaki czas. Dobry fryzjer
potra nada wosom taki ksztat, e ich stylizacja nie zajmuje
nam duo czasu. Odpowiednia fryzura podkreli nie tylko
naturaln struktur i pikno naszych wosw, ale te skoryguje
ksztat twarzy i bdzie pasowaa do naszej sylwetki. Niestety,
znalezienie fryzjera, ktry to wszystko potra, nie jest wcale
takie atwe. Moje poszukiwania trway kilka lat, ale w kocu
traam na kogo, kto rozumie nie tylko mnie, ale rwnie moje
wosy. Co zrobi, by znale swojego fryzjera?
PO PIERWSZE: POSZUKA REKOMENDACJI

Przede wszystkim nigdy nie chodmy do przypadkowego
fryzjera, zwaszcza pod wpywem impulsu. To praktycznie
zawsze le si koczy. Gdzie w takim razie szuka polecanych
fryzjerw? Najatwiej oczywicie wrd naszych znajomych.
Bierzmy pod uwag jedynie to, jakie konkretnie usugi wykonywali u danego fryzjera, bo moe si okaza, e koleanka,
ktra bya tak zadowolona z polecanej przez siebie fryzjerki,
zmieniaa u niej kolor wosw, a my szukamy kogo, kto je
172
nam odpowiednio obetnie. Trudno znale specjalist, ktry
zna si na wszystkim, wic lepiej mie kilku, ale naprawd
perfekcyjnych.
Druga sprawa to typ wosw. Krcone cina si zupenie
inaczej ni proste, wic rwnie to musimy wzi pod uwag,
jeli sugerujemy si opiniami innych.
Ostatnia rzecz to nasze oczekiwania. Dla jednych idealny
fryzjer to taki, ktry nas wysucha i zrozumie, co chcemy mie
na gowie, a pniej wyczaruje dokadnie to, o czym marzymy
(oczywicie w miar moliwoci), a dla innych taki, ktry sam
zasugeruje nam najlepsz dla nas fryzur.
PO DRUGIE: PRZYJRZE SI
SAMEMU FRYZJEROWI
Druga rzecz, na ktr ja zawsze zwracam uwag, to fryzura
samego fryzjera. Nigdy nie zaufaabym komu, kto nie radzi
sobie z wasnymi wosami. Co prawda mwi si, e szewc bez
butw chodzi, ale w przypadku fryzjerw ta zasada moim
zdaniem zupenie nie dziaa.
Poza wygldem staram si zawsze wybada krtk rozmow
osobowo fryzjera. Chc w ten sposb sprawdzi jego podejcie do wykonywanego zawodu i samych wosw. Oczywicie
idealn sytuacj byoby znale kogo, kto zosta fryzjerem
z pasji, a nie z koniecznoci, a przede wszystkim lubi to, co
robi, bo tacy ludzie zwykle chtniej si szkol, ucz nowych
technik i cay czas si rozwijaj.
PO TRZECIE: OBEJRZE SALON

Oczywicie nie bawi si w Perfekcyjn Pani Domu i nie
biegam po salonach fryzjerskich w biaych rkawiczkach, ale
patrz, na jakich kosmetykach si w danym miejscu pracuje
i z jakich narzdzi si korzysta. Bardzo wane s oczywicie
173
noyczki. Dobry fryzjer nigdy na nich nie oszczdza i potra
o nie zadba, odpowiednio je przechowujc. Kto, kto ma
nawet i kilkanacie par, ale byle jakich noyczek, zwykle nie
pamita o ich regularnym ostrzeniu, wic po ciciu nimi moemy si spodziewa szybszego rozdwajania si kocwek.
Nie mniej wane s farby to, jak s przechowywane i przygotowywane. Nie ufam fryzjerom, ktrzy przygotowuj mieszank na oko, bo tak naprawd nie ma moliwoci precyzyjnego odmierzenia skadnikw bez uycia wagi, a od tego zaley
efekt kocowy na naszej gowie.
PO CZWARTE: NAUCZY SI ROZMAWIA

Z FRYZJEREM
Nawet jeli uda nam si tra na idealnego fryzjera, jeszcze
nie daje nam to gwarancji, e wyjdziemy od niego naprawd
zadowoleni. Bardzo wane, jeli nie najwaniejsze, jest to, by
umie z fryzjerami rozmawia, by potra jasno okreli, czego
konkretnie oczekujemy, tak abymy na pewno zostay dobrze
zrozumiane.
Najlepiej nigdy nie uywa takich oglnikowych hase, jak:
Prosz o podcicie kocwek czy Niech pani zrobi tak, eby
byo adnie, bo to zwykle nie koczy si dobrze. Zdecydowanie
lepiej dokadnie okreli, o ile centymetrw chcemy wosy skrci, ni zdawa si na decyzj fryzjera. Podobnie powinnymy
sprecyzowa, jak lini maj tworzy wosy: czy maj by cite
na prosto, czy moe w liter V, czy U. Kolejna sprawa to cieniowanie i stopniowanie. Jeli ich nie chcemy, to ju na pocztku
poinformujmy o tym fryzjera. Jeeli natomiast nasze wosy lepiej ukadaj si po takim ciciu (bo s falowane, krcone lub
bardzo gste), to rwnie warto uzgodni, czy wycieniowane
maj by cae wosy, czy same kocwki, i jak mocno.
Dobrze jest te uwiadomi fryzjerowi, co nam si nie podoba, jakich fryzur nie lubimy i jakie problemy ze stylizacj
174
sprawiaj nam nasze wosy. Niektrzy fryzjerzy pytaj rwnie
o nasze zajcie i o to, co zwykle na co dzie robimy z wosami
czy nosimy je upite, czy raczej rozpuszczone.
Czasami uatwieniem jest przyniesienie zdjcia fryzury, o jakiej marzymy, ale musimy sobie zdawa spraw z tego, e moe
si okaza, i nasz typ wosw na takie cicie nie pozwoli, bo
s one np. zbyt grube lub zbyt cienkie albo maj skrt, ktry
przy danej fryzurze nie bdzie wyglda dobrze. Wtedy zdecydowanie lepiej si nie upiera, tylko raczej poszuka fryzury,
ktra bdzie dla nas odpowiednia, a przy tym na tyle podobna
stylistycznie do tej wymarzonej, e bdziemy w stanie pj
na taki kompromis.
Cechy idealnego fryzjera

1. Potrafi realnie oceni, co mona zrobi z naszych wosw, i powiedzie wprost, e czego si nie da zrobi, a nie prbuje na si
i w razie klski tuszuje j lub zwala win na klienta.
2. Potrafi nas wysucha i zrozumie, co chcemy mie na gowie.
3. Jest w stanie sam zaproponowa nam pewne rozwizania. Taki
fryzjer to te stylista, ktry zna si na typach kolorystycznych,
ksztatach twarzy i sylwetki, i potrafi do nich dobra idealn fryzur.
4. Nigdy nie robi nic bez wczeniejszej konsultacji z nami. Ustala
dokadnie, o ile centymetrw i jak zostan obcite wosy czy jaki
kolor ostatecznie uzyskamy.
5. Wie, ile to jest 1 centymetr.
6. Potrafi oceni stan naszych wosw, ich rodzaj, struktur i dobra
do tego odpowiednie zabiegi (rwnie pielgnacyjne) czy cicie.
7. Nie spieszy si i traktuje nas jak czowieka, a nie jak klienta, na
ktrym trzeba jedynie zarobi.
8. Nie uywa tony lakieru ani prostownicy, po to by fryzura na koniec
jako si prezentowaa. Dobre cicie czy koloryzacja powinny
175
obroni si same, bez skomplikowanej stylizacji, tak bymy po
wyjciu z salonu wiedzieli, czego moemy si spodziewa na nastpny dzie, kiedy umyjemy wosy samodzielnie.
9. Bije od niego spokj i pewno siebie. Wiem, e takie odczucia s
bardzo subiektywne, ale dobrze jest, gdy siedzc na fotelu, nie
musimy pilnowa kadego cicia i patrze fryzjerowi non stop na
rce, tylko moemy si po prostu zrelaksowa.
177
Rozdzia 4
CZEGO
SZUKA
W KOSMETYKACH
DO WOSW?
Rozdzia 4. Czego szuka w kosmetykach do wosw?
178
Wyobramy sobie, e stoimy przed ogromn sklepow pk
od gry do dou wypenion kosmetykami do wosw. Wikszo z nich zapakowana zostaa w pikne, przycigajce spojrzenie opakowania, a dodatkowo ma wrcz magicznie brzmice
opisy na etykietach i oszaamiajco pachnie. Jak nie da si
zwariowa i wybra z tego ogromu taki produkt, ktry rzeczywicie bdzie suy naszym wosom, pisaam ju w rozdziale .
Wspomniaam wtedy o czytaniu skadw kosmetykw, teraz
nadesza pora, by to zagadnienie nieco przybliy.
Zacznijmy od tego, gdzie w ogle szuka skadw. Na wielu opakowaniach producenci chwal si uytymi skadnikami i osoby mniej zaznajomione z tematem czsto bior taki
opis wanie za skad. To oczywicie bd, bo naley poszuka
penego skadu INCI , ktry powinien by zamieszczony na
etykiecie kadego kosmetyku. Te zapisane zwykle najmniejsz
czcionk informacje, ktre na pierwszy rzut oka mog si wydawa czarn magi, kryj najwaniejsz wiedz o produkcie
i wbrew pozorom wcale nie s takie trudne do odszyfrowania.
Wystarczy, e nauczymy si rozpoznawa podstawowe, najczciej wystpujce skadniki, a bdziemy w stanie samodzielnie
oceni, czy dany produkt faktycznie sprawdzi si w przypadku
naszych wosw i czy wart jest swojej ceny.
Zanim jednak przejdziemy do szczegowego omwienia
tego, co moemy znale w produktach przeznaczonych do
pielgnacji wosw, warto wspomnie o dwch zasadach samego zapisu skadw:
. Kolejno skadnikw wymienionych w INCI nie jest przypadkowa. Uoone s one od tych uytych w najwikszych

INCI (International Nomenclature of Cosmetic Ingredients) midzynarodowy system, ktry ma na celu ujednolicenie nazewnictwa
skadnikw kosmetykw. Obowizuje on we wszystkich krajach
czonkowskich Unii Europejskiej; nakada obowizek umieszczania na
kadym produkcie kosmetycznym jego skadnikw, zgodnie z obowizujc norm nazewnictwa.
179
ilociach do tych w ilociach najmniejszych. Jest to bardzo
istotna informacja, bo znaczenie maj nie tylko same skadniki, ale rwnie ich proporcje i stenia.
. Wszystko, co wystpuje po zapachu (Parfum), zostao uyte
w ilociach ladowych, wic nie moemy liczy na spektakularne dziaanie takiego skadnika w danym produkcie, ale
UWAGA konserwanty znajdujce si nawet na samym
kocu skadu te mog uczuli!
Liczba skadnikw, jakie moemy znale w poszczeglnych
kosmetykach, jest oczywicie tak ogromna, e nie sposb ich
wszystkich omwi. Poza tym zagadnienie analizowania skadw jest tak obszerne, e mogoby stanowi tematyk oddzielnej ksiki, przedstawiam wic opisy tylko najpopularniejszych
skadnikw, podzielonych na grupy w zalenoci od tego, jak
dziaaj na nasze wosy.
180
Emolienty
Pierwsz grup stanowi substancje, ktre tworz na wosach

okluzyjn powok i zapobiegaj uciekaniu z nich wody. Dziki temu wos utrzymuje odpowiednie nawilenie i jest mikki.
Warstwa emolientw chroni wosy nie tylko przed utrat wody,
ale rwnie przed czynnikami, ktre je niszcz wysok lub
nisk temperatur, promieniami sonecznymi, urazami mechanicznymi itd. Dodatkowo emolienty wygadzaj powierzchni
wosa i sprawiaj, e jest on bardziej elastyczny i byszczcy.
Jeli w pielgnacji naszych wosw zabraknie emolientw,
stan si one zbyt lekkie, bd si puszy i elektryzowa. Niestety, zbyt dua ilo emolientw rwnie jest dla naszych
wosw szkodliwa staj si wtedy nadmiernie obcione,
zaczynaj si zbija w nieestetyczne strczki i trac objto.
Wane jest wic, by uywa ich w iloci odpowiedniej dla naszych wosw. W tym przypadku znaczenie ma struktura wosw. Grube wosy zwykle lubi emolienty nawet w duych
ilociach, przy cienkich trzeba ich uywa ostronie, w ograniczonym zakresie.
Okluzja (ac. occlusio) zamknicie, w przypadku wosw jest to

zjawisko polegajce na zatrzymaniu wody we wosie pod warstw
emolientu.
181
GDZIE ICH SZUKA?

W zalenoci od struktury naszych wosw i ich porowatoci
moemy siga po produkty z emolientami w skadzie zarwno
te do mycia, jak i do odywiania. Zazwyczaj na wosach cienkich lub o niskiej porowatoci lepiej sprawdzaj si szampony
z niewielk iloci emolientw (bez silikonw i olei), natomiast
wosy grube lub wysoko porowate lubi produkty do mycia
z wiksz iloci emolientw. W przypadku odywek sytuacja wyglda podobnie, ale tolerancja emolientw jest wiksza
i znaczenie ma przede wszystkim czstotliwo stosowania,
a nie ilo substancji w kosmetyku.
RODZAJE EMOLIENTW
Poniej znajdziecie przykady najpopularniejszych emolientw
wraz z podziaem na grupy.
OLEJE I MASA ROLINNE
Jest to chyba najbardziej rnorodna i zdecydowanie najlepsza grupa emolientw, bo kady moe w niej znale produkt
idealny dla swoich wosw. Emolienty te s ponadto bardzo
wszechstronne wystpuj w szamponach, maskach, odywkach czy wcierkach, a dodatkowo moemy stosowa je do
wosw jako samodzielne kosmetyki. Wybr oleju sprawia
niestety zwykle niemae trudnoci, poniewa ciko jednoznacznie okreli jego dziaanie ze wzgldu na typ naszych
wosw. Moemy jednak posikowa si przynalenoci oleju
do konkretnej grupy w zalenoci od wielkoci jego czsteczek
i zdolnoci wnikania.
Oleje wnikajce
Prawdopodobnie najlepiej sprawdz si przy wosach niskoporowatych, gdy maj mae czsteczki, dziki czemu s w stanie
182
wnikn w gb wosa. W niektrych przypadkach (np. przy
wysokiej porowatoci) moe to powodowa nasilenie puszenia
si wosw. Przykadowe oleje z tej grupy to:
olej kokosowy,
olej babassu,
olej palmowy.
Oleje pwnikajce
Dobre zarwno do wosw o redniej, jak i wysokiej (cho nie
ekstremalnie) porowatoci. Bardzo adnie zmikczaj i wygadzaj wosy. Przykadowe oleje z tej grupy to:
oliwa z oliwek,
olej ze sodkich migdaw,
olej z pestek liwek,
olej ryowy,
olej sezamowy,
olej z awokado.
Oleje niewnikajce
Najlepiej sprawdz si w przypadku wosw o wysokiej porowatoci, gdy tworz na wosach lm, ktry mocno je nabyszcza i wygadza, ale te nieco obcia. Przykadowe oleje
z tej grupy to:
olej z pestek winogron,
olej sonecznikowy,
olej z wiesioka,
olej z pestek dyni,
olej lniany,
a take masa:
shea,
kakaowe,
mango.
183
WOSKI
Te emolienty s cisze ni oleje
i maj bardziej zbit konsystencj.
Moemy znale woski zarwno pochodzenia rolinnego, jak i zwierzcego. Najpopularniejszy w kosmetykach do wosw jest wosk pszczeli,
czyli Cera Alba wosk biay (oczyszczony) i Cera Flava wosk ty.
Obydwa maj takie same waciwoci kosmetyczne, a rni si jedynie
kolorem i zapachem (ten pierwszy
jest go pozbawiony). Poza dziaaniem typowym dla emolientw woski pszczele wietnie nabyszczaj wosy.
Drugim popularnym skadnikiem w tej grupie jest lanolina
(Lanolin), czyli wosk chronicy wen owiec przed zamoczeniem. Ze wzgldu na due podobiestwo skadu lanoliny do
skadu ludzkiej warstwy lipidowej skadnik ten ma wietne
waciwoci pielgnacyjne. Doskonale sprawdza si w przypadku produktw przeznaczonych do wosw suchych i wysokoporowatych.
Oprcz tego moemy znale rwnie woski pochodzenia
rolinnego: jojoba (Jojoba Wax) zwyczajowo nazywany olejem, o skadzie bardzo zblionym do skadu naszego sebum,
dziki czemu idealnie sprawdza si w pielgnacji suchych wosw, carnauba (Cera Carnauba) czy candelilla (Euphorbia Cerifa
[Candelilla] Wax).
ALKOHOLE TUSZCZOWE
Wystpuj praktycznie we wszystkich produktach odywczych
do wosw: balsamach, odywkach czy maskach. Czsto mylone s z alkoholami, ktre wysuszaj wosy, czyli Alcohol Denat. czy Isopropyl Alcohol, a to zupenie inne substancje. Ich
gwnym zadaniem jest poprawa konsystencji kosmetyku,
184
stworzenie stabilnej emulsji, ale take pokrycie wosw delikatnym lmem, ktry uchroni je przed uciekaniem z nich wody,
zmikczy i wygadzi. Najpopularniejsze alkohole tuszczowe
w kosmetykach do wosw to:
Cetyl Alcohol,
Cetearyl Alcohol,
Stearyl Alcohol,
Lanolin Alcohol.
ESTRY I KWASY TUSZCZOWE
Te zwizki rwnie stanowi grup emolientw i dziaaj na
nasze wosy podobnie jak one. Najpopularniejsze estry i kwasy
tuszczowe to:
Isopropyl Palmitate,
Isopropyl Myristate,
Caprylic/Capric Triglyceride,
Palmitic Acid,
Oleic Acid,
Stearic Acid,
Capric Acid.
SILIKONY
Od pewnego czasu substancje te ciesz si niestety bardzo
z saw. Wielu producentw chwali si, e ich produkty nie
zawieraj silikonw, a w internecie mona znale nawet informacje o szkodliwoci tych substancji. Prawda jednak wyglda
troch inaczej. Silikony, oczywicie odpowiednio stosowane,
s nie tylko nieszkodliwe, ale wrcz bardzo przydatne w pielgnacji, zwaszcza dugich wosw.
Co znaczy odpowiednie stosowanie? Przede wszystkim to,
by nie da si omami i nie ogranicza naszej pielgnacji wycznie do silikonowych produktw, ktre owszem, wizualnie
zwykle daj efekt natychmiastowej poprawy wygldu wosw,
ale tak naprawd nie odywiaj ich ani nie naprawiaj. Silikony
185
powinny by uzupenieniem naszej wosowej diety, a nie jej
podstaw.
Przez wiele lat polecaam na blogu rezygnacj z uywania
zawierajcych silikony szamponw czy odywek i stosowanie
jedynie silikonowego serum na kocwki, ale teraz ju zupenie inaczej na to patrz. S wosy, ktre bd potrzeboway
silikonw nie tylko w odywce, lecz take w szamponie, bo
inaczej ich po prostu nie rozczeszemy. Tak jest w przypadku
wosw zniszczonych i wosw o bardzo wysokiej porowatoci, ktrych uski mocno odstaj i atwo ulegaj zniszczeniu.
Warto wwczas postawi na produkty z silikonami, ale na
pewno takie, ktre poza nimi maj w skadzie rwnie inne
wartociowe substancje.
A jak rozpozna silikony w skadzie kosmetykw do wosw? Ich nazwy kocz si najczciej na -cone lub -siloxane.
Warto sobie rwnie zdawa spraw z tego, e silikony rni
si od siebie midzy innymi tym, jakim detergentem trzeba je
zmywa. Cz z nich usuniemy sam wod, do innych wystarczy agodny detergent, a jeszcze inne trzeba zmy czym
mocniejszym. S te takie, ktre same wyparowuj z naszych
wosw. Niektre z opisanych silikonw znajdziecie w tabeli
poniej.
Dimethicone Copolyol
Silikony rozpusz- Lauryl Methicone Copolyol
czalne w wodzie Hydrolyzed Wheat Protein Hydroxypropyl Polysiloxane
silikony z PEG na pocztku nazwy
Amodimethicone
Silikony zmywalne agodnym
detergentem
Dimethicone
Dimethiconol
Beheonoxy Dimethicone
Phenyl Trimethicone
186
Silikony wymagajce uycia
mocnego detergentu
Simethicone
Trimethicone
Trimethylsilylamodimethic One
Trimethylsiloxysilicates
Cyclometicone
Silikony, ktre
odparowuj
z wosw
Cyclopentasiloxane
Cyclotetrasiloxane
Cyclohexasiloxane
Octamethyl Cyclotetrasiloxane
rdo: forum.wiza.pl; autorki: inkussia i Eloe77
FILMOTWRCZE POLIMERY
S to substancje podobne do silikonw, ktre tak jak i one dziaaj na wosy kondycjonujco, uatwiaj ich rozczesywanie, wygadzaj usk i sprawiaj, e wosy nabieraj blasku. Niestety
nie mamy szczegowych informacji na temat rozpuszczalnoci
polimerw w wodzie, tego, jakiego detergentu potrzebujemy
do ich zmycia, ani tego, jakie s ich tendencje do nadbudowywania si na wosach, przy ich stosowaniu konieczne jest wic
regularne oczyszczanie wosw szamponem z mocniejszym
detergentem. W skadzie kosmetykw polimery znajdziemy
pod hasem Polyquternium-X (gdzie X oznacza odpowiedni
liczb, np. , , ,
itd.), VP/VA Copolymer (czsto wystpuje

w stylizatorach, bo wietnie utrwala fryzur) czy Guma Guar
(i jej pochodne).
PARAFINA I INNE POCHODNE ROPY NAFTOWEJ
Jest to produkt pochodzenia naturalnego, otrzymywany w wyniku destylacji ropy naowej. Stanowi mieszanin dugoacuchowych, nasyconych wglowodorw i ma posta bezbarwnej
oraz bezwonnej oleistej cieczy (olej paranowy).
187
Parana jest obojtna chemicznie i nie wywouje podranie ani alergii. Nie ma adnych waciwoci odywczych, ale
za to dziaa ochronnie i wietnie natuszcza. W kosmetyce
jest uywana bardzo czsto ze wzgldu na swoje waciwoci
okluzyjne. Tworzy nieprzepuszczaln barier ochronn, zapobiega wyparowywaniu wody ze skry i wosw. W synnych
zabiegach paranowych na skr wykorzystuje si zdolno
parany do utrzymywania ciepa, dziki czemu skadniki odywcze kremu (nakadanego pod paran) mog skuteczniej
wnikn w gb skry.
W kosmetyce parana wystpuje pod rnymi nazwami:
Mineral Oil, Paran Oil, Paranum Liquidum, White Oil.
Znale j mona w wielu olejach (zarwno tych dla dzieci,
jak i indyjskich, przeznaczonych do wosw) i innych produktach do pielgnacji wosw. Nasze wosy s po niej niesamowicie gadkie i byszczce, i to ju po jednym uyciu zawierajcego j kosmetyku, a nie dopiero przy jego regularnym
stosowaniu, jak to jest w przypadku olei naturalnych. Oczywicie nie na wszystkich wosach efekt bdzie taki sam, dlatego
najlepiej sprawdzi dziaanie parany na sobie.
Parany, podobnie jak silikonw, moemy uywa rwnie do zabezpieczania kocw wosw przed uszkodzeniami
oraz niekorzystnym wpywem rodowiska (np. zim wietnie
ochroni nam wosy przed mrozem). Nie musimy si jej ba
take w odywkach i maskach poza obcieniem wosw
(oczywicie nie u wszystkich) nie grozi nam nic zego. Naley
jedynie pamita, e paran tak jak niektre silikony trzeba
zmywa silniejszymi detergentami, a niezmywana moe si
nadbudowa na wosach.
188
Nafta kosmetyczna
Jest emolientem, ktry wzbudza dosy kontrowersyjne reakcje, poniewa wytwarza si j z ropy naftowej. Moim zdaniem warto przynajmniej raz wyprbowa j na sobie. Nafty uyway przecie z powodzeniem nasze babcie czy mamy. Zanim jednak j zastosujemy,
warto zapozna si z kilkoma faktami na jej temat i podstawowymi
zasadami uytkowania:
Nigdy nie nakadamy nafty na duej ni 20 minut przed myciem
wosw, bo moe je nam przesuszy lub podrani skr gowy.
Nafta pobudza cebulki i przyspiesza porost wosw.
Bardzo dobrze sprawdza si w mieszankach z tkiem i olejkiem
(np. rycynowym) wtedy moemy j zostawi na wosach na
duszy czas.
Nie uywamy nafty zbyt czsto, gdy moe wtedy przesuszy wosy.
Optymalna czstotliwo to raz w tygodniu.
Dziaanie nafty mona porwna do dziaania silikonw wosy
po jej uyciu s bardzo byszczce, mikkie i sypkie.
Nafta jest dosy trudna do zmycia. Trzeba to zrobi naprawd
bardzo dokadnie, inaczej wosy bd po myciu tuste.
Moemy j kupi w kadej aptece. Koszt to ok. 5 z za buteleczk,
ktra wystarczy nam na bardzo dugo.
Nafta jest bardzo wydajna. Nie trzeba nakada jej zbyt wiele na
cae wosy (nawet dugie) wystarczy nam 1 yka stoowa.
Moemy znale wiele rodzajw nafty, wzbogaconej o dodatkowe
skadniki, takie jakie witaminy, oleje czy rolinne ekstarkty. Ja nie
zauwayam midzy nimi adnej rnicy, ale warto wyprbowa.
Nafta wzmacnia wosy, sprawia, e s bardziej elastyczne, mniej si
ami i elektryzuj, a jej dziaanie upikszajce jest widoczne natychmiast, ale efekt niestety utrzymuje si tylko do nastpnego mycia.
Ma niezbyt przyjemny zapach, ktry na szczcie znika po umyciu
wosw.
Nafta nie wnika w gb wosa, tylko zatrzymuje si na jego powierzchni, tworzc powok, ktra utrzymuje nawilenie.
189
Proteiny
Druga podstawowa grupa skadnikw, ktre s niezbdne
dla naszych wosw, to oczywicie proteiny, czyli podstawowy budulec wosa. W zalenoci od wielkoci proteiny mog
tymczasowo uzupenia ubytki w strukturze naszych wosw
(te o maych czsteczkach) lub je wygadza, tworzc na ich
powierzchni lm (te o duych czsteczkach).
Oczywicie podobnie jak w przypadku emolientw, wane
jest nie tylko to, jakich konkretnie protein uyjemy, ale rwnie
to, jak czsto bdziemy nakada je na wosy. Jeli naszym wosom ich brakuje, to staj si przyklapnite, trac swoj objto
i smtnie zwisaj, tworzc nieestetyczne strczki, jeeli jednak
przesadzimy z iloci protein we wosowej diecie, to zaobserwujemy ich przesuszenie, zwikszon amliwo, spuszenie i due
problemy z rozczesywaniem. Nie ma niestety jednej zasady,
ktra sprawdzaaby si w przypadku wszystkich typw wosw.
U jednych optymalne jest stosowanie proteinowych produktw
raz w tygodniu, u innych raz w miesicu, s te osoby, ktrych
wosy wcale nie toleruj protein. Jedynym sposobem na to, by
si przekona, jaka czstotliwo stosowania bdzie najlepsza
dla naszych wosw, jest oczywicie eksperymentowanie i dochodzenie do tej wiedzy metod prb i bdw.
Podobnie jest w przypadku doboru najlepszych dla naszych wosw protein moemy si oczywicie sugerowa
190
porowatoci wosw, ale nawet jej okrelenie nie zawsze daje
nam stuprocentowo pewn odpowied, ktrych konkretnie
protein powinnymy szuka w kosmetykach.
GDZIE ICH SZUKA?

Aby proteiny mogy zadziaa, wymagaj zwykle duszego
czasu aplikacji, dlatego zdecydowanie lepiej postawi na
proteinowe produkty do odywiania (maski czy odywki),
ktre trzymamy na wosach duej, ni na proteiny zawarte
w szamponach. Dobrze sprawdzaj si rwnie proteinowe
mgieki, ktre nakadamy na wosy przed olejowaniem, bo
wtedy zmniejsza si ryzyko przeproteinowania wosw. W niektrych przypadkach nieze efekty na naszych wosach daj
take proteinowe pukanki (np. pukanka z L-cysteiny, ktr
opisywaam na blogu).
RODZAJE PROTEIN W ZALENOCI

OD WIELKOCI CZSTECZEK
Poza podziaem protein ze wzgldu na ich pochodzenie (rolinne, zwierzce i odzwierzce) istnieje te podzia w zalenoci
od wielkoci ich czsteczek, a co za tym idzie, ich specycznego
dziaania na nasze wosy. Wyrniamy tu trzy grupy protein.
Proteiny wielkoczsteczkowe
Zwykle lepiej sprawdzaj si w przypadku wosw o wysokiej
porowatoci, gdy te o niskiej zbyt mocno obciaj i atwo
si na nich nadbudowuj. Proteiny wielkoczsteczkowe, jak
sama nazwa wskazuje, maj zbyt due czsteczki, by mc wnikn w gb wosa. Zamiast tego tworz na jego powierzchni
ochronny lm (podobny do tego tworzonego przez silikony
i inne emolienty), ktry wygadza, nabyszcza i nawila wosy
191
poprzez wizanie wody i zahamowanie jej odparowywania.
Wrd takich protein znajdziemy:
Milk Protein proteiny mleczne,
Whey Protein proteiny serwatkowe,
Silk Protein proteiny jedwabiu,
Wheat Protein proteiny pszeniczne,
Oats Protein proteiny owsiane,
Casein kazeina,
Elastin elastyna,
Collagen kolagen.
Proteiny hydrolizowane
W wyniku reakcji zwanej hydroliz due proteiny rozbijane s
na mniejsze czsteczki, ktre s w stanie wnikn w gb wosw i poprawi ich struktur poprzez uzupenienie ubytkw
w usce. Dziki temu nasze wosy staj si bardziej elastyczne, mocniejsze, nabieraj blasku i wigoru, zyskuj objto,
a falowane i krcone maj lepszy skrt. Co waniejsze, efekt
ten nie znika przy nastpnym myciu, ale jest widoczny do
czasu, a proteiny wypucz si z naszych wosw. Proteiny
hydrolizowane sprawdzaj si w przypadku wosw niskoporowatych lepiej ni wielkoczsteczkowe, ale nawet niektre
z tych hydrolizowanych mog si okaza zbyt due dla tego
typu wosw. Proteiny hydrolizowane dziaaj dobrze take
na wosach o redniej i wysokiej porowatoci. W skadzie
kosmetykw przeznaczonych do pielgnacji wosw wystpuj
najczciej:
Hydrolyzed Keratin hydrolizowana keratyna,
Hydrolyzed Silk jedwab hydrolizowany,
Hydrolyzed Elastin hydrolizowana elastyna,
Hydrolyzed Milk Protein hydrolizowane proteiny mleczne,
Hydrolyzed Wheat Protein hydrolizowane proteiny pszeniczne.
192
Aminokwasy
S jeszcze mniejsze od protein, bo aminokwasy to zwizki
chemiczne, ktre buduj biaka. Dobrze sprawdzaj si w pielgnacji wosw niskoporowatych lub tych o redniej porowatoci, natomiast wosy o wysokiej porowatoci atwiej nimi
przeproteinowa. Aminokwasy potra wnikn w struktur
wosa gbiej ni proteiny hydrolizowane i poprawiaj j na
duszy czas, ale przede wszystkim dziaaj na wosy nawilajco. W kosmetykach moemy znale:
Arginine (L-arginine),
L-cysteine,
Wheat Amino Acids,
Silk Amino Acids,
Keratin Amino Acids.
Przeproteinowanie jak sobie z nim poradzi?

Przeproteinowanie to, jak atwo si domyli, efekt naoenia zbyt
duej iloci protein na niedostatecznie nawilone i odywione wosy.
Jest to skutek niezachowania rwnowagi pomidzy emolientami,
humektantami a proteinami wanie. Te ostatnie maj specyficzn
waciwo pochaniania wody, jaka znajduje si w ich otoczeniu,
wic jeli jej zabraknie, proteiny wycign j z naszych wosw, a te
stan si sztywne, suche, szorstkie, napuszone, mao elastyczne,
wrcz amliwe, przypominajce siano. Najczciej taki efekt widoczny
jest po laminowaniu, pukance z l-cysteiny lub po innej mocno proteinowej kuracji. Pocieszajce jest to, e w wikszoci przypadkw
moemy bez trudu i w niedugim czasie doprowadzi wosy do stanu
sprzed przeproteinowania.
Jak to zrobi?
1. Zaczynamy od oczyszczenia wosw mocniejszym detergentem
(SLS lub SLES). Proteiny, podobnie jak silikony czy oleje, mog si
nam na wosach nadbudowa, musimy wic zacz od pozbycia
193
si ich. Pamitajmy te, by sprawdzi, czy protein nie ma przypadkiem w uywanym przez nas szamponie.
2. Nastpnie wczamy do pielgnacji oleje. Olejowanie wykonujemy przed myciem, czsto i intensywnie. Wybieramy oleje niewnikajce, czyli np. oliw z oliwek, olej z pestek winogron, arganowy,
lniany itp. (omijamy rycyn, kokos, shea czy inne masa). Jeli nasze wosy nie lubi tradycyjnego olejowania, to wymieszajmy olej
p na p z mask/odywk i namy to na wosy przed myciem.
3. Pamitamy rwnie o nawilaniu po myciu. Koniecznie wybierzmy
produkt bez protein! Bardzo dobrze sprawdza si el z siemienia
lnianego moemy dooy go do maski (a nawet zastosowa
zamiast maski) lub rozcieczy z wod i uy jako pukanki. Moemy sign rwnie po mid, aloes, mleczko pszczele czy kwas
hialuronowy i doda je do za mao nawilajcej maski.
4. Na osuszone (ale wilgotne) wosy moemy naoy jeszcze kropl
oleju i silikonowe serum. One te pomog nam w ujarzmieniu
przeproteinowanych wosw.
Po kilku takich myciach stan wosw powinien si poprawi. Moe si
zdarzy te tak, e przez nadmiar protein mocno ucierpi kocwki
wosw, wtedy naley je oczywicie natychmiast podci.
194
Humektanty
To nic innego jak substancje odpowiadajce za nawilenie
naszych wosw. Przyczyniaj si do tego ich zdolnoci do wizania wody i absorbowania jej z otoczenia. Same humektanty
to niestety za mao, by dugotrwale nawily wosy musimy
wspomc je emolientami lub wielkoczsteczkowymi proteinami, ktre zbuduj na wosach powok niepozwalajc na
odparowanie z nich wody.
Jeli w pielgnacji zabraknie humektantw, nasze wosy
stan si suche, szorstkie i matowe. Po duszym czasie bd
te kruche i amliwe. Jednak jeeli przesadzimy z iloci humektantw, zaobserwujemy, e wosy cign si jak guma, trac
objto, s bez ycia i zbijaj si w nieestetyczne strczki.
Wana jest wic po raz kolejny rwnowaga i stosowanie humektantw w iloci odpowiedniej dla naszych wosw.
Dodatkowy problem z tymi substancjami polega na tym, e
ogromny wpyw na ich dziaanie na nasze wosy ma pogoda,
a dokadniej wilgotno powietrza i punkt rosy (zobacz tabel
na stronie ). Przy wikszej wilgotnoci humektanty bd
pobiera wod z otoczenia w zbyt duej iloci, co spowoduje
nadmierne puszenie si naszych wosw. Jeli natomiast powietrze jest suche, humektanty zaczn oddawa zgromadzon we
wosach wod, co spowoduje przesuszenie wosw. Dzieje si
tak, poniewa na nasze wosy dziaaj prawa termodynamiki,
195
a podstawow jej zasad jest rwnowaga, do ktrej d dwa
obszary rnice si midzy sob steniem danej substancji,
w tym przypadku wody. Reakcja ta jest szczeglnie widoczna
na wosach wysoko porowatych (czsto krconych), bo z racji
rozchylonych usek wosa dyfuzja zachodzi swobodniej. Czsteczki wody, ktre uciekaj z wosa lub s przez niego absorbowane, dodatkowo rozchylaj usk, co powoduje wanie
zwikszone puszenie si wosw. Rozwizaniem tego problemu moe by stosowanie humektantw w produktach, ktre
z wosw zmywamy, i dodatkowe zabezpieczenie ich pniej
emolientami, a w ekstremalnych przypadkach (gdy punkt rosy
jest wyszy ni stopni lub niszy ni , stopnia Celsjusza)
cakowite odstawienie produktw z du iloci humektantw.
GDZIE ICH SZUKA?

Substancje odpowiadajce za nawilenie wosw wystpuj
praktycznie we wszystkich moliwych produktach. Dobrze
sprawdzaj si zawierajce humektanty szampony, maski, odywki i wcierki. Jedyny typ produktw, w ktrych humektanty
mog nam bardziej zaszkodzi, ni pomc, to kosmetyki, ktrych z wosw nie spukujemy, czyli np. mgieki czy rnego
rodzaju stylizatory. Tak jak wspomniaam ju wczeniej, przy
nieodpowiedniej pogodzie bd one wzmagay puszenie si
wosw.
NAJPOPULARNIEJSZE HUMEKTANTY
W KOSMETYKACH DO WOSW
Aloe Barbadensis Extract, Aloe Barbadensis Leaf Juice itp.
aloes,
Glycerin gliceryna,
Urea mocznik,
Hyaluronic Acid kwas hialuronowy,
196
Honey, Mel mid,

Propylene Glycol glikol propylenowy,
Sodium Lactate sl sodowa kwasu mlekowego,
sorbitol,
Fructose, Glucose cukry.
197
Skadniki aktywne
Do tej kategorii zaliczamy substancje czynne, ktre dziaaj na
nasze wosy odywczo lub wzmacniajco. Producenci przecigaj si w odkrywaniu coraz to nowych skadnikw, ktrymi
mogliby si pochwali na etykietach swoich kosmetykw, trudno byoby wic opisa je wszystkie. Poniej omwiam jedynie
najpopularniejsze z nich.
WITAMINY
S to zwizki chemiczne niezbdne do prawidowego funkcjonowania naszego organizmu, w tym rwnie wosw.
Ascorbic Acid witamina C, jeden z najlepszych naturalnych
przeciwutleniaczy, uczestniczy w syntezie kolagenu i elastyny, dziaa przeciwbakteryjnie i zmniejsza przetuszczanie si
wosw.
Tocopherol witamina E, jest naturalnym konserwantem,
dlatego moemy j spotka w bardzo wielu kosmetykach (rwnie w olejach); doskonale odywia wosy, a take nadaje im
elastyczno i blask.
Niacinamide witamina B, ma korzystne dziaanie na mikrokrenie skrne, a zatem przyspiesza porost wosw i hamuje ich wypadanie, a oprcz tego zmniejsza produkcj oju
i zwalcza upie.
198
SUBSTANCJE AGODZCE
Allantoin alantoina, ma dziaanie regenerujce i agodzce:
zmniejsza zaczerwienia, pieczenie czy swdzenie skry spowodowane podranieniem, oprcz tego nawila, wygadza
i zmikcza skr oraz wosy.
Panthenol prowitamina B, atwo wnika w gb skry
i wosw, dlatego jest dla nich niezwykle korzystna, nadaje im
blask, wygadza je, odywia i wzmacnia, na skr za dziaa
agodzco i przyspiesza jej regeneracj.
EKSTRAKTY ROLINNE
Jednym z najlepszych rde substancji czynnych s roliny,
ktre wykazuj due powinowactwo ze zwizkami wystpujcymi w naszych wosach czy skrze i analogiczn
lub zblion jak one budow chemiczn. Olbrzymia rnorodno i wszechstronne waciwoci tych ekstraktw
sprawiaj, e producenci kosmetykw bardzo chtnie po nie
sigaj. W produktach przeznaczonych do pielgnacji wosw
czsto moemy znale:
Chamomilla Recutita Extract ekstrakt z rumianku, agodzi podranienia, dziaa dezynfekujco, delikatnie rozjania
wosy.
Salvia Ocinalis Extract wycig z szawii, ma waciwoci cigajce, przeciwzapalne i bakteriostatyczne, na wosach
dziaa przeciwupieowo, delikatnie je przyciemnia, a do tego
hamuje ich wypadanie i nadmierne przetuszczanie si.
Calendula Ocinalis Extract ekstrakt z nagietka lekarskiego, nawila i przyspiesza regeneracj naskrka, oprcz tego
ma dziaanie przeciwzapalne i przeciwgrzybiczne, w duym
steniu nadaje wosom lekko rudawy odcie.
Equisetum Arvense Extract ekstrakt ze skrzypu polnego, bogaty w krzem, potas, wap i saponiny, wzmacnia
199
wosy, poprawia krenie, dziki czemu przyspiesza ich wzrost
i zapobiega wypadaniu.
Radix Bardanae Extract ekstrakt z korzenia opianu,
ma dziaanie cigajce i dezynfekujce, na wosach dziaa
przeciwupieowo, hamuje ich wypadanie i nadmierne przetuszczanie si.
Saponaria Ocinalis Extract wycig z mydlnicy lekarskiej, zawiera saponiny, ktre s naturalnym, agodnym detergentem. Wykorzystywany gwnie do produkcji szamponw,
hamuje nadmierne przetuszczanie si wosw.
Urtica Dioica Extract ekstrakt z pokrzywy, wzmacnia
wosy i nadaje im poysk, dziaa rwnie przeciwupieowo,
zapobiega przetuszczaniu si wosw i hamuje ich wypadanie.
Acorus Calamus Extract wycig z tataraku, nadaje wosom
puszysto i poysk, wzmacnia je, a take leczy upie i ojotok.
Rosmarinus Ocinalis Extract ekstrakt z rozmarynu,
pobudza wzrost wosw, zapobiega powstawaniu upieu
i zmniejsza produkcj sebum.
Betula Alba Extract ekstrakt z brzozy (najczciej z lici
lub z kory), ma dziaanie odkaajce, hamuje prac gruczow
ojowych i dziaa przeciwupieowo, wcierany w skr gowy
przyspiesza porost wosw i zapobiega ich wypadaniu.
Laminaria Digitata Extract wycig z alg, ma dziaanie
nawilajce, stosowany w produktach do wosw wygadza
i zmikcza wosy.
Panax Ginseng Root Extract ekstrakt z korzenia e-szenia, wzmacnia wosy, stymuluje mieszki wosowe i poprawia
krenie, przez co przyspiesza porost wosw.
Emblica Ocinalis Fruit Extract wycig z amli (agrestu indyjskiego), wzmacnia cebulki wosw, zapobiega ich
wypadaniu i przyspiesza ich porost, dziaa przeciwzapalnie
i przeciwupieowo.
Eclipta Alba jedno z najwaniejszych zi indyjskich
przeznaczonych do pielgnacji wosw. Jego inna, indyjska
200
nazwa, bhringraj, oznacza wadc wosw. Eclipta zapobiega
wypadaniu i stymuluje wzrost wosw, agodzi stany zapalne
skry, walczy z upieem i hamuje siwienie, a nawet lekko
przyciemnia wosy.
Henna (Lawsonia Inermis) Extract nie tylko barwi wosy,
ale rwnie je pielgnuje, a stosowana regularnie wygadza je
i pogrubia.
Yeast Extract ekstrakt z drody, dziaa nawilajco,
zmikczajco i wygadzajco, dziki waciwociom bakteriostatycznym zmniejsza przetuszczanie si wosw, a dodatkowo
zapobiega ich elektryzowaniu si.
GLINKI
Glinki, bogate w sole mineralne i posiadajce waciwoci
oczyszczajce, odtuszczajce i przeciwzapalne, znalazy zastosowanie w produktach przeznaczonych do wosw nadmiernie si przetuszczajcych. W skadach kosmetykw
najczciej moemy znale:
Kaolin glink bia,
Moroccan Lava Clay marokask glink ghassoul,
Illite (Green Clay) glink zielon.
INNE
Sulfur siarka, ma dziaanie bakteriobjcze i grzybobjcze, reguluje prac gruczow ojowych i walczy z upieem,
wykorzystywana czsto w produktach do wosw przetuszczajcych si.
Caeine kofeina, pobudza mikrokrenie skrne, dlatego z powodzeniem wykorzystywana jest w produktach przeznaczonych do wosw z problemem nadmiernego wypadania,
a nawet w przypadku mskiego ysienia; stymuluje rwnie
szybszy wzrost wosw.
201
Detergenty
Detergenty, zawarte gwnie w szamponach i innych kosmetykach przeznaczonych do mycia, odpowiadaj za oczyszczanie wosw i skry. Substancje te, nazywane rwnie powierzchniowo czynnymi (lub surfaktantami), ze wzgldu na
swoj charakterystyczn budow s w stanie obniy napicie
powierzchniowe i umoliwi usunicie z powierzchni wosa
brudu, kurzu, oju czy innych zanieczyszcze, ktre si na
niej nagromadziy.
Czsteczki detergentw skadaj si z dwch wagonikw:
gowy (czci polarnej), ktra jest hydrolowa i czy si z wod,
oraz ogona (niepolarnego acucha), ktry jest hydrofobowy
i czy si z brudem. Rozpuszczone w odpowiednim steniu
w wodzie detergenty maj dziki temu zdolno odrywania
czsteczek brudu od skry czy wosw i otaczania ich, a take
tworzenia emulsji, ktra jest spukiwana wraz z wod.
RODZAJE DETERGENTW
W kosmetykach (nie tylko do wosw) moemy znale rne
rodzaje substancji powierzchniowo czynnych, ktre dziaaj
na nasze wosy w odmienny sposb. Detergenty dzielimy na
cztery grupy:
202
SURFAKTANTY ANIONOWE
(grupa hydrofilowa ma charakter jonu ujemnego)
Dziaaj najsilniej, dlatego w niektrych przypadkach mog
powodowa podranienia skry gowy objawiajce si swdzeniem czy pieczeniem. S to tak zwane mocne detergenty,
ktre nieodpowiednio zastosowane mog dodatkowo dziaa
na wosy wysuszajco. Najlepiej sprawdzaj si w szamponach
mocno oczyszczajcych, ktrych uywamy sporadycznie w celu
pozbycia si z wosw wszystkich substancji, ktre mogy si
na nich nadbudowa. Przykadowe detergenty z tej grupy to:
Sodium Lauryl Sulfate (SLS),
Sodium Laureth Sulfate (SLES) nieco agodniejsza forma SLS,
Sodium Coco Sulfate (SCS),
Ammonium Lauryl Sulfate (ALS),
Ammonium Laureth Sulfate (ALES),
Sodium Cocoyl Sarcosinate,
Sodium Myreth Sulfate,
TEA-dodecylbenzenesulfonate,
Ethyl PEG- Cocamine Sulfate,
Dioctyl Sodium Sulfosuccinate,
Alkylbenzene Sulfonates,
Sodium Lauryl Sulfoacetate.
SURFAKTANTY K ATIONOWE
(grupa hydrofilowa ma charakter jonu dodatniego)
Czsto niezaliczane do kategorii detergentw, maj gwnie
dziaanie antystatyczne i kondycjonujce (dlatego znajdziemy
je rwnie w odywkach do wosw), ale take lekko myjce. S
najagodniejsze ze wszystkich typw surfaktantw, ale oczyszczaj wosy najsabiej. Najlepiej sprawdz si w przypadku
wosw suchych, zniszczonych lub krconych. To ich musimy
szuka w skadzie, jeli chcemy korzysta z metody mycia
odywk (patrz rozdzia ., punkt Metoda mycia odywk).
203
Przykadowe substancje z tej grupy to:
Behentrimonium Chloride,
Benzalkonium Chloride,
Cetrimonium Chloride,
Tricetyldimonium Chloride,
Quaternium-,
Quaternium- Bentonite,
Quaternium- Hectonite,
Quaternium-,
Behentrimonium Methosulfate.
SURFAKTANTY NIEJONOWE
(grupa hydrofilowa nie ma adunku)
Zdecydowanie agodniejsze od detergentw anionowych,
a przy tym oczyszczajce skuteczniej ni te kationowe. Nie
podraniaj, s dobrze tolerowane przez skr i luzwk, a do
tego w peni biodegradowalne, std ich popularno w kosmetykach ekologicznych. Przykadowe detergenty z tej grupy to:
Coco Glucoside,
Decyl Glucoside,
Lauryl Glucoside,
Laureth- (Lauryl Ether ),
Laureth-,
Laureth-,
PEG- Sorbitan Laurate.
SURFAKTANTY AMFOTERYCZNE
(ich adunek jest zaleny od pH roztworu)
Ostatnia ju grupa detergentw dobrze oczyszczajcych i nieco agodniejszych od detergentw anionowych, ktre wci
niestety mog podrania co wraliwsze osoby. Surfaktanty
amfoteryczne czsto stosowane s w kosmetykach w celu zagodzenia dziaania silnych detergentw. Przykadowe detergenty
z tej grupy to:
204
Cocamidopropyl Betaine,
Coco Betaine,
Cocoamphoacetate,
Cocoamphodipropionate,
Disodium Bocoamphodiacetate,
Disodium Bocoamphodipropionate,
Lauroamphoacetate,
Sodium Cocoyl Isethionate.
Po przeczytaniu tego rozdziau powinnycie bez problemu

rozszyfrowa etykiet i pozna skad ulubionego szamponu
lub odywki. Zatem do dziea!
205
Rozdzia 5
DOMOWE
SPOSOBY NA
PIKNE WOSY
Wiemy ju, jaki mamy typ wosw, jak mamy o nie dba, jak
radzi sobie z rnymi dotyczcymi wosw problemami i jakich kosmetykw uywa, wydawaoby si zatem, e nic wicej
nam do szczcia nie potrzeba. Na deser jednak zostawiam
dla Was to, co moim zdaniem jest najlepsze. W tym rozdziale
postaram si pokaza, e pielgnacja wosw moe by dla nas
rwnie wietn zabaw, jeli oczywicie lubimy wasnorcznie
przygotowywa kosmetyki.
Rozdzia 5. Domowe sposoby na pikne wosy
206
Nasze mamy czy babcie, ktre nie miay dostpu do tylu
produktw przeznaczonych do pielgnacji wosw co my, radziy sobie domowymi sposobami. Sigay po zioa, jajka czy
inne skadniki, ktre mona znale w ogrodzie lub kuchni, i to
z nich tworzyy mikstury sprawiajce, e ich wosy byy lnice
i zdrowe. Wiele z takich przepisw zachowao si do dzisiaj,
a ja bardzo chciaabym Was przekona do sigania po domowe
sposoby pielgnacji, ktre s czsto o wiele skuteczniejsze ni
gotowe kosmetyki drogeryjne.
207
Pukanki
Ta zapomniana obecnie metoda pielgnacji wosw bya bardzo chtnie stosowana przez nasze mamy i babcie. Dzi czsto
sysz, e pukanki s zbyt czasochonne lub pracochonne,
dlatego wiele osb, nawet tych wiadomie dbajcych o wosy,
z nich rezygnuje. Jednak pukanki to wietny sposb na dopenienie pielgnacji wosw, wygadzenie ich, walk z puchem
czy zbyt szybko wypukujcym si kolorem, a przygotowanie
niektrych z nich trwa tylko chwil, wic naprawd zachcam
do ich wyprbowania.
Zasady stosowania pukanek

1. Do wykonania pukanek (jeli przepis nie mwi inaczej) stosujemy zawsze przegotowan lub demineralizowan wod. Twarda
woda sprawia, e wosy s bardziej szorstkie, sztywne i gorzej
si ukadaj. Po pukance (choby i z samej mikkiej wody) bd
bardziej lnice, gadkie i mikkie w dotyku.
2. Pukanki powinny by chodne (lub nawet zimne, jeli nie polewamy nimi skry gowy). Dziki temu uski wosw zostan lepiej
domknite, a nasze wosy stan si bardziej byszczce.
3. Najlepiej przygotowywa je na bieco bd przechowywa je
maksymalnie do 3 dni w lodwce.
208
4. Nie musimy moczy wosw w pukance godzinami wystarczy
je dobrze namoczy w naczyniu, w ktrym przygotowaymy pukank, a nastpnie pola ni obficie gow.
5. Pukanki stosujemy zawsze po umyciu wosw, ju po ostatnim
pukaniu. Nie trzeba ich dodatkowo z wosw zmywa, zostawiamy je do wyschnicia.
PUKANKI NAWILAJCE I ODYWCZE

Stosujemy je jako ostatni element pielgnacji, ale nie jedyny.
W przypadku wosw zdrowych lub nadmiernie przetuszczajcej si skry gowy mona sprbowa stosowa pukanki
po myciu wosw metod OM (po umyciu wosw nie nakadamy ju adnej odywki). W przypadku wosw bardziej
zniszczonych czy suchych sama pukanka moe okaza si
niewystarczajca.
PUK ANK A ALOESOWA
Skadniki:
szklanka soku aloesowego
szklanki wody (przegotowanej lub demineralizowanej)
Sok aloesowy moemy kupi w aptekach i sklepach ze zdrow ywnoci. Wane, by wybra ten bez miszu i rodkw
sodzcych, najlepiej taki, ktry zawiera jak najwicej aloesu
i jak najmniej innych skadnikw. W przypadku wosw suchych i zniszczonych lepiej doda wicej wody ( szklanki),
przy pozostaych typach wosw moemy stosowa proporcje
: . Po takiej pukance wosy s bardziej byszczce, mniej si
pusz i oczywicie s lepiej nawilone.
209
PUK ANK A LNIANA
Skadniki:
yka siemienia lnianego (niezmielonego)
szklanka wody
Ziarna siemienia zalewamy zimn wod i gotujemy ok. minut
na wolnym ogniu, co jaki czas mieszajc. Po ugotowaniu od
razu przecedzamy, bo po ostygniciu wywar mocno zgstnieje.
Nastpnie rozcieczamy go zimn wod (proporcje na oko,
chodzi o to, by woda bya troch gstsza ni normalnie) i cao
stosujemy do ostatniego pukania wosw. S one po takiej
pukance bardzo byszczce, wygadzone, zdyscyplinowane
i si nie pusz. W przypadku falowanych i krconych wosw
skrt bdzie wyraniejszy i wosy bd bardziej podatne na
stylizacj.
PUK ANK A PIWNA
Skadniki:
litra wygazowanego piwa
Przed uyciem piwo zostawiamy otwarte na kilka godzin, a najlepiej na ca noc, lub podgrzewamy przez kilka minut
w garnku. Najlepiej do takiej pukanki uy piwa
dobrej jakoci (polecam te z maych, regionalnych
browarw). Zawarte w nim spore iloci witamin
z grupy B, a take proteiny odywi i wzmocni
wosy. Po takiej pukance wosy bd miay rwnie wiksz objto i stan si bardziej byszczce. Przy wosach suchych lub zniszczonych piwo
mona dodatkowo rozcieczy wod w stosunku
: . Jak zawsze w przypadku protein tak pukank warto stosowa po uyciu emolientowej
maski albo oleju, eby unikn przeproteinowania (patrz strona ).
210
PUK ANK A MIODOWA
Skadniki:
yki naturalnego miodu
Mid dokadnie rozpuszczamy w chodnej wodzie i stosujemy
jako pukank. Wosy s po niej piknie nawilone, bardziej
byszczce i mikkie. Pukanka uywana regularnie moe je
delikatnie rozjani i nada im cieplejszy odcie.
PUK ANK A KOKOSOWA
Skadniki:
szklanki mleka kokosowego
Mleko kokosowe mieszamy z zimn wod i uywamy takiej
mieszanki do ostatniego pukania wosw. Pukanka sprawia,
e wosy piknie si byszcz, s troszk usztywnione i odpowiednio docione. Sprawdzi si ona przede wszystkim
w przypadku wosw cienkich i pozbawionych objtoci.
211
PUK ANK A Z LIPY
Skadniki:
yki suszonych kwiatw lipy
szklanki wody
Lip zalewamy gorc wod i odstawiamy pod przykryciem do
momentu, a ostygnie. Nastpnie napar przecedzamy i stosujemy do ostatniego pukania wosw. Zawarty w takiej pukance
luz ma dziaanie nawilajce i agodzce. Wosy po takiej
pukance staj si mikkie, elastyczne i bardziej byszczce.
Uwaa musz jedynie jasne blondynki, gdy lipa moe nadawa wosom delikatnie cieplejszy odcie.
PUK ANK A Z LUKRECJI
Skadniki:
yki korzenia lukrecji
szklanki wody
Lukrecj zalewamy zimn wod i gotujemy ok. minut na
wolnym ogniu. Po wystygniciu przecedzamy i gotowy napar stosujemy jako wcierk, pukank lub tonik. Ten ostatni
jest polecany szczeglnie przy cerze trdzikowej (przyspiesza
gojenie si skry i rozjania j). Po uyciu pukanki wosy s
wietnie nawilone, bardziej byszczce, puszyste, adnie odbite u nasady i wizualnie jest ich wicej. Dodatkowo lukrecja
hamuje wypadanie wosw oraz spowalnia ich przetuszczanie
si. Pukanka bdzie te idealna na lato, poniewa lukrecja
pochania promieniowanie UV.
PUKANKI ZIOOWE
Sprawdz si dobrze w przypadku wosw zdrowych lub
przetuszczajcych si, bo mog minimalnie przesuszy wosy. Pukanki te naley stosowa ostronie najlepiej wykona
212
wczeniej prb uczuleniow, poniewa zioa mog niele
podrani skr. Liczba zi, ktre moemy wykorzysta do
pukania wosw, jest oczywicie bardzo dua, ja wybraam
tylko trzy przepisy na pukanki, ktre sprawdziy si u mnie
najlepiej.
PUK ANK A SZAWIOWA DELIK ATNIE
PROSTUJCA WOSY
Skadniki:
yki suszonej szawii
szklanki wody
Zioa zalewamy gorc wod i zaparzamy pod przykryciem
przez minut. Nastpnie odcedzamy i czekamy, a napar
cakowicie wystygnie. Tak przygotowana pukanka delikatnie
prostuje wosy oczywicie nie tak jak prostownica, ale efekt
jest widoczny. Wosy s te gadsze i bardziej byszczce. Dodatkowo szawia wzmacnia wosy, lecz uwaga moe je te
delikatnie przyciemnia!
PUK ANK A Z MYDLNICY LEK ARSKIEJ
DO WOSW PRZETUSZCZAJCYCH SI
Skadniki:
yki korzenia mydlnicy lekarskiej
szklanki wody
Gotujemy wywar przez ok. minut, przecedzamy, studzimy i puczemy nim dokadnie skr gowy i (lub) wosy.
Po takiej pukance skra gowy przede wszystkim wolniej si
przetuszcza. Wosy s lekko sztywne, adnie odbite od nasady
i bardzo puszyste, ale nie spuszone! Dziki temu jest ich wizualnie wicej. Nie polecam stosowa tej pukanki po kadym
myciu (chyba e na sam skr gowy), bo na dusz met
moe wosy nieco przesuszy.
213
PUK ANK A MITOWA ODWIEAJCA, IDEALNA NA LATO
Skadniki:
yki suszonych lici mity pieprzowej
szklanki wody
yeczki octu
Mit zala gorc wod. Odczeka, a napar troch przestygnie, nastpnie odcedzi i dola ocet. Po takiej pukance wosy s
bardziej byszczce, duej wiee i piknie pachn mit. Nie
polecam stosowa tej pukanki w przypadku jasnych wosw!
PUKANKI ZAKWASZAJCE
Tego typu pukanki maj za zadanie domknicie usek wosw
odchylonych podczas mycia. Dodatkowo skutecznie oczyszczaj wosy z resztek szamponu i sprawiaj, e wosy staj si
bardziej byszczce i gadkie. Polecane s szczeglnie do wosw farbowanych (dobrze jest uy ich od razu po zabiegu),
bo przeduaj trwao koloryzacji.
PUK ANKI OCTOWE
Skadniki:
yki octu (najlepiej winnego lub jabkowego)
Zamiast zwykego octu moemy uy zioowego, ktry bez
trudu zrobimy sami w domu. Wystarczy zala octem szklanki suszonych zi i zostawi na ok. tygodnie w zakrconym
soiku w ciepym i jasnym miejscu (codziennie potrzsamy
soikiem i sprawdzamy, czy wszystkie zioa s przykryte octem). Po tym czasie ocet przecedzamy i moemy stosowa do
pukanek. Naley przechowywa go w szczelnie zamknitym
pojemniku przez maksymalnie miesice.
214
PUK ANKI CYTRUSOWE I OWOCOWE
Skadniki:
szklanki soku z cytryny, pomaraczy, grejpfruta, truskawek, kiwi,
wini (albo innych kwanych owocw)
Stosowanie pukanek owocowych jest bardzo przyjemne ze
wzgldu na ich pikny zapach. Moemy do nich uy praktycznie wszystkich kwanych owocw. Wane, by sok dobrze
przecedzi przed zmieszaniem z wod.
PUK ANK A Z HIBISKUSA

Skadniki:
torebki herbaty z hibiskusa
szklanki wody
Hibiskusa zala gorc wod i odstawi pod przykryciem na
ok. minut. Po tym czasie torebki z herbat wyj, a pyn
wystudzi. Nie stosowa przy bardzo jasnych wosach.
215
PUKANKI NADAJCE KOLOR

Pukanki to rwnie wietny sposb na nadanie wosom wymarzonego odcienia. S one delikatniejsze ni farby, ale i efekt po
nich jest o wiele subtelniejszy. Zwykle po jednym uyciu jest
waciwie niezauwaalny, wic takie pukanki musimy robi
bardzo regularnie.
PUK ANK A Z GENCJANY NADAJCA CHODNY ODCIE
Skadniki:
kilka kropli -procentowego roztworu oletu gencjany
Gencjan bez trudu kupimy praktycznie w kadej aptece i zapacimy za ni niewiele. Liczba uytych kropli zaley od wyjciowego koloru naszych wosw. Przy tych bardzo jasnych
warto zacz od dodania dosownie kropli i sprawdzenia efektu. Jeli nie bdzie zadowalajcy, moemy stopniowo zwiksza
ilo uytej gencjany. Przy wosach bardzo ciemnych naley
doda ok. kropli. Uwaga: pukanka barwi wszystko dookoa rce, rcznik, wann (prysznic) itd. wic trzeba by
ostronym.
PUK ANK A K AWOWA PRZYCIEMNIAJCA
Skadniki:
yki mielonej kawy
szklanki wody
Kaw zalewamy gorc wod i czekamy, a si zaparzy. Przed
uyciem dokadnie odcedzamy fusy. Efekt przyciemnienia jest
bardzo delikatny, ale wosy po takiej pukance dodatkowo
nabieraj blasku i staj si sypkie. Poza tym kofeina zawarta
w kawie stymuluje mieszki wosowe do wzrostu, wic warto
przy pukaniu uwzgldni te skr gowy.
216
PUK ANK A RUMIANKOWA ROZJANIAJCA
Skadniki:
yki suszonego rumianku
szklanki wody
yka soku z cytryny
Rumianek wystarczy zaparzy pod przykryciem przez ok.
minut. Po tym czasie napar odcedzamy i czekamy, a
wystygnie. Stosujemy po myciu wosw do ostatniego pukania (dla wzmocnienia efektu mona wosy suszy na socu).
Efekt rozjanienia jest delikatny i widoczny dopiero po kilku
uyciach pukanki.
PUK ANK A Z KORZENIA RZEWIENIA (RABARBARU)

ROZJANIAJCA
Skadniki:
yki suszonego korzenia rzewienia
szklanki wody
yka soku z cytryny
217
Korze rzewienia naley gotowa przez ok. minut na
wolnym ogniu. Nastpnie odcedzi i zostawi do ostygnicia.
Przed uyciem doda do niego sok z cytryny. Pukanka rozjania wosy bardzo delikatnie i efekt jest widoczny dopiero
po kilku (a nawet kilkunastu) jej uyciach. Naley j stosowa
regularnie.
PUK ANK A Z UPIN ORZECHA WOSKIEGO
PRZYCIEMNIAJCA
Skadniki:
zielone upiny orzecha woskiego
woda
Rozdrobnione upiny naley gotowa przez godziny na wolnym ogniu. Tak powstay wywar (po przecedzeniu) uywamy
do ostatniego pukania wosw po myciu. Pukanka ma delikatne waciwoci przyciemniajce (stopie przyciemnienia
zaley od iloci uytych upin i mocy wywaru). Niestety przy
duszym stosowaniu moe lekko wysusza wosy.
PUK ANK A Z UPIN CEBULI NADAJCA RUDAWY ODCIE
Skadniki:
upiny cebuli
woda
upiny cebuli musimy gotowa, a woda uzyska
intensywn barw nastpnie wystudzonym
i odcedzonym pynem puczemy wosy. Pukanka barwi nie tylko wosy, ale i wszystko
wok, wic trzeba uwaa, by nie poplami
ni rcznika, skry, paznokci czy ubra.
218
Mgieki
Mgieki do wosw to chyba najprostszy kosmetyk, ktry moemy przygotowa sami w domu. Nie potrzebujemy specjalistycznego sprztu ani szczeglnych umiejtnoci. Wystarczy kilka
podstawowych produktw, butelka z atomizerem, odrobina
wolnego czasu, chci i pomys.
Moliwoci przy tworzeniu mgieek s tak naprawd nieograniczone (chyba e naszym wasnym budetem), bo moemy do nich uy mnstwa rnych pproduktw. Jedynie
od nas zaley, co i jak ze sob poczymy. Ja waciwie za
kadym razem tworz now, nieco inn mieszank. W ksice
postanowiam jednak pokaza tylko kilka przepisw, ktre
po pierwsze, najlepiej si u mnie sprawdzaj, a po drugie, wyrniaj si specycznym dziaaniem. Kady z nich moecie
modykowa i urozmaica w zalenoci od tego, co najlepiej
dziaa w przypadku Waszych wosw.
MGIEK A WYGADZAJCO-NAWILAJCA
Skadniki:
yeczka siemienia lnianego
ml wody
yeczki dowolnej odywki do wosw
kropli ulubionego olejku eterycznego
219
Zaczynamy od przygotowania wywaru z siemienia lnianego.
Gotujemy siemi z wod przez ok. minut na wolnym
ogniu, a nastpnie od razu przecedzamy. Po wystudzeniu przelewamy do butelki, dolewamy odywk oraz olejek i cao
dokadnie mieszamy. Jeli wywar wyjdzie nam za gsty, moemy najpierw zmiesza go z wod konsystencja powinna
by tylko troch gstsza od samej wody.
Zamiast siemienia moemy w tym przepisie wykorzysta
lip, prawolaz, lukrecj albo sok aloesowy (wtedy nie musimy nic gotowa). Jeeli chodzi o odywki, panuje tu zupena
dowolno, np. mog mie w skadzie silikony, ale nie musz.
Co do olejku: moemy postawi albo na jego zapach i wybra
taki, jaki si nam najbardziej podoba, albo na jego korzystne
dziaanie na wosy (oczywicie pod warunkiem, e mgiek
bdziemy stosowa rwnie na skr gowy) i wtedy wybra
jeden z olejkw wymienionych na stronie .
Taka mgieka jest wystarczajco lekka, by nie obcia
nam wosw, a przy tym wietnie nawila i wygadza wosy.
Moemy j stosowa zarwno po myciu, na mokre lub suche
wosy (oczywicie bez spukiwania), jak i pomidzy myciami,
przed rozczesywaniem, przed olejowaniem czy na noc przed
zawiniciem wosw w koczek. Wosy po tej mgiece nie tylko
stan si gadsze, bardziej byszczce i milsze w dotyku, ale te
bd piknie i dugo pachniay! To naprawd wietne domowe
perfumy do wosw.
MGIEK A Z SOL MORSK
Skadniki:
yeczka soli morskiej
szklanka mikkiej wody (przegotowanej lub demineralizowanej)
kropli olejku eterycznego
Wszystkie skadniki mieszamy w butelce z atomizerem i stosujemy po myciu na wilgotne lub suche wosy. Przepis na t
220
mgiek powsta na bazie gotowego kosmetyku z wyszej pki,
ktry moemy kupi w sklepach. Zadaniem tej mgieki jest
stworzenie na naszych wosach plaowych fal, takich, jakie
powstaj latem po kpieli w morzu i suszeniu wosw na socu. Efekt jest delikatny i bardzo naturalny. Wosy dodatkowo
nabieraj objtoci i piknie pachn olejkiem. Moemy wybra
np. olejek lawendowy (zawarty w oryginalnym produkcie) lub
kady inny zapach, ktry lubimy. Takiej mgieki lepiej jednak
nie stosowa zbyt czsto, bo sl morska moe przesuszy nam
wosy. Ewentualnie moemy przepis wzbogaci o el aloesowy
albo odrobin oleju czy odywki, ktre ochroni wosy przed
nadmiernym przesuszeniem.
MGIEK A Z NATURALNYM FILTREM UV NA LATO
Skadniki:
ml oleju z pestek malin
ml mikkiej wody (przegotowanej lub demineralizowanej)
yeczka dowolnej odywki do wosw
Olej z pestek malin ma najlepszy naturalny ltr przeciwsoneczny, ktrego wskanik waha si, wedug rnych rde,
w przedziale od do SPF. Oczywicie nie sposb byoby
uywa samego oleju na co dzie (chocia na play na pewno
zda egzamin), warto wic przygotowa sobie na lato zawierajc go mgiek. Dziki temu moemy by pewni, e nasze wosy
po wakacjach wci bd miay pikny, ywy kolor i nie bd
przesuszone. Dla mionikw wosw munitych socem
mam zupenie inny przepis, ktry przyspieszy proces takiego
naturalnego rozjaniania.
Jeli chodzi o przygotowanie omawianej mgieki, to wystarczy wszystkie skadniki wla do butelki z atomizerem i dobrze
wstrzsn przed kadym uyciem. Mgiek stosujemy za kadym razem, gdy planujemy spdzi wicej czasu na socu.
221
MGIEK A DELIK ATNIE ROZJANIAJCA
Skadniki:
yka korzenia rzewienia
yka suszonego rumianku
szklanka wody
sok z cytryny
yeczka miodu
yka dowolnego oleju
yeczka cynamonu
Korze rzewienia mieszamy z wod i gotujemy na wolnym
ogniu przez ok. minut. Nastpnie do wywaru dodajemy
rumianek i cao zaparzamy przez kolejne minut. Przecedzamy, dodajemy mid, cynamon i olej, a po wystudzeniu
jeszcze sok z cytryny. Niewielk ilo powstaej mieszanki
przelewamy do butelki z atomizerem, a reszt moemy np.
zamrozi w maych porcjach, bo trwao takiej mgieki bez
konserwantw wynosi kilka dni. Jeli mamy wosy wyjtkowo
suche i delikatne, moemy dooy te do mgieki niewielk
ilo dowolnej odywki dziki niej wosy bd lepiej nawilone. Przed uyciem pyn wstrzsamy i spryskujemy nim
wosy przed wyjciem na soce. Mgieka najlepiej sprawdzi
si na play, gdzie moemy aplikowa j kilkakrotnie. Poza
efektem rozjanienia (ktry oczywicie nie pojawi si od razu,
ale dopiero przy regularnym stosowaniu mgieki) uzyskamy
adne plaowe fale.
HERBACIANA MGIEK A DO WOSW I TWARZY
Skadniki:
ml zaparzonej i wystudzonej zielonej lub biaej herbaty
kapsuka lecytyny
ml oleju arganowego lub innego oleju
222
Wszystkie skadniki wlewamy do butelki z atomizerem i wstrzsamy energicznie. Lecytyna, ktr kupimy w kadej aptece,
jest bardzo dobrym emulgatorem, ktry pomoe si poczy
olejowi z wod. Taka mgieka wietnie si sprawdza do odwieania cery w cigu dnia (szczeglnie przyjemne jest to latem),
nawilania wosw pomidzy myciami, do nakadania pod olej
czy do reanimacji lokw.
Do tworzenia wasnych mgieek wietnie nadaj si rwnie pprodukty kosmetyczne, ktre moemy kupi w specjalnych sklepach
internetowych (list takich sklepw znajdziesz na kocu ksiki).
Wybr pproduktw jest tak ogromny, e z pewnoci kady jest
w stanie przygotowa idealn dla siebie mgiek, ktra bez problemu
zastpi wszystkie sklepowe odywki w sprayu. O tym, ktre konkretnie pprodukty s najlepsze do tworzenia wasnych kosmetykw do
wosw, napisaam na kocu tego rozdziau.
223
Maski
Tak jak kada kucharka ma swj ulubiony przepis na ciasto
drodowe, tak kada osoba, ktra lubi domowe sposoby
pielgnacji wosw, ma ulubiony przepis na mask. Czasem
wystarczy odrobin zmieni proporcje lub jeden ze skadnikw, by odkry idealn dla siebie mieszank. Gdybym chciaa
opisa wszystkie domowe maski, ktre do tej pory przetestowaam na wasnych wosach, to wyszaby mi ksiga podobna
do Jak gotowa Marii Disslowej, dlatego w tym podrozdziale
ograniczyam si jedynie do szeciu ulubionych przepisw,
ktre mona dowolnie modykowa. Zachcam wszystkich
do takiego eksperymentowania, bo to nie tylko wietna zabawa, ale take tani sposb na stworzenie dla siebie idealnego
kosmetyku przy uyciu tych produktw, ktre sprawdziy si
na naszych wosach.
ODYWCZA MASK A Z TK A JAJA
Skadniki:
tko
yeczka miodu (naturalnego)
yeczki oliwy z oliwek
yeczki skrobi ziemniaczanej
yeczki dowolnej maski lub odywki
224
yeczki olejku rycynowego
kilka kropli soku z cytryny
kilka kropli nay
kapsuki wit. E
Wszystko razem mieszamy i nakadamy na wosy na ok.
minut. Cao przykrywamy foliowym czepkiem i grubym,
podgrzanym (np. na kaloryferze lub w mikrofali) rcznikiem.
Po upywie wskazanego czasu mask spukujemy i myjemy
wosy szamponem. Dodatkowo warto na nie naoy na chwilk
nawilajc odywk, by unikn kopotw z rozczesaniem
i zapobiec przeproteinowaniu wosw. Po takiej masce nasze
wosy s wygadzone, byszczce i sypkie, mona wrcz powiedzie, e wygldaj jak z reklamy szamponu. Oczywicie maska
z tka nie nadaje si do stosowania na co dzie najlepiej
siga po ni nie czciej ni raz na tygodnie.
MASECZK A DRODOWA DO WOSW
PRZETUSZCZAJCYCH SI
Skadniki:
kostki drody piekarskich
szklanki gorcej wody
yki maski do wosw
Drode zalewamy wrztkiem i dokadnie mieszamy. Po wystygniciu dodajemy do nich mask do wosw najlepiej bez
silikonw czy innych skadnikw, ktre mogyby nadmiernie
obciy wosy i cao nakadamy na skr gowy oraz,
ewentualnie, wosy. Przykrywamy foliowym czepkiem i zostawiamy na ok. minut. Nastpnie spukujemy wod i myjemy
wosy szamponem. W razie potrzeby moemy dodatkowo naoy na wosy odywk. Taka maska, stosowana regularnie,
reguluje prac gruczow ojowych, przez co zmniejsza przetuszczanie si wosw. Dodatkowo po jej uyciu wosy staj
225
si mikkie, bardziej byszczce i adnie uniesione u nasady.
Systematycznie nakadane na skr drode wzmacniaj rwnie wosy i sprawiaj, e rosn one szybciej.
WYGADZAJCA MASK A Z MK ZIEMNIACZAN
Skadniki:
yka mki ziemniaczanej
yki dowolnej maski
Dowoln mask do wosw mieszamy z mk ziemniaczan
tak, by nie byo grudek, i nakadamy na umyte i osuszone
rcznikiem wosy. Zostawiamy na ok. minut pod foliowym
czepkiem i rcznikiem, a nastpnie bardzo dokadnie spukujemy wod. Taka maska bardzo mocno wygadza wosy i sprawia,
e s one prostsze, bardziej sypkie i si nie pusz. Dodatkowo
maska uatwia ich modelowanie i nadaje im blask. Co ciekawe, skrobi ziemniaczan moemy znale w wielu gotowych
kosmetykach do wosw, rwnie tych z wysokiej pki, std
te pomys na tak mask.
NAWILAJCA MASK A Z PATKW OWSIANYCH
Skadniki:
szklanki patkw owsianych
szklanki ciepej wody
yka miodu
yka dowolnej odywki
yeczka oleju
Cao naley zmiksowa na gadk mas. Jeli jednak obawiamy si problemw z wypukaniem patkw z wosw, moemy
zala je gorc wod, a kiedy ju zmikn, odcisn z nich pyn
i tylko jego uy do zrobienia maski. Maseczk nakadamy
na suche wosy na minut, cao przykrywamy foliowym
czepkiem i rcznikiem. Po upywie wskazanego czasu mask
226
spukujemy, a wosy myjemy szamponem. Po wysuszeniu nasze
wosy bd bardzo mikkie, mocno nawilone, niesamowicie
gadkie, misiste i odpowiednio docione.
KOMPRES Z SIEMIENIA LNIANEGO
Skadniki:
yka siemienia lnianego (niezmielonego)
szklanka wody
yka miodu
Ziarna siemienia zalewamy zimn wod i gotujemy ok. minut
na wolnym ogniu, co jaki czas mieszajc. Po ugotowaniu od
razu przecedzamy, bo po ostygniciu wywar mocno zgstnieje. Do jeszcze ciepego elu lnianego dodajemy mid i cao
nakadamy na wczeniej umyte i lekko osuszone wosy oraz na
skr gowy. Po minutach trzymania maski pod czepkiem
foliowym i rcznikiem (dla wzmocnienia efektu) spukujemy j
dokadnie wod. Wosy po takim zabiegu s mocno nawilone,
gadkie i zdyscyplinowane.
ZIOOWA MASK A PRZYSPIESZAJCA POROST
I HAMUJCA WYPADANIE WOSW
Skadniki:
yki drobno zmielonych, suszonych zi
gorca woda
yki dowolnej maski do wosw
Wybrane zioa (moemy je ze sob dowolnie miesza ja
swoj mieszank przygotowuj zwykle z: lici brzozy, kcza
tataraku, korzenia opianu, skrzypu, pokrzywy, lawendy, siemienia lnianego, czarnuszki i kozieradki) naley bardzo dokadnie zmieli na proszek. Im bdzie on drobniejszy, tym
atwiej bdzie nam tak mask zaaplikowa na wosy. Nastpnie zioa zalewamy gorc wod w takiej iloci, by pyn
227
mia konsystencj bardzo gstej mietany i zostawiamy na
minut pod przykryciem. Po tym czasie mieszank czymy
z mask i nakadamy na suche wosy u nasady, starajc si dotrze przede wszystkim do skry gowy. Na wosy na dugoci
warto wczeniej naoy olej, tak by unikn ich przesuszenia
za spraw zi. Po upywie ok. minut mask spukujemy,
a wosy myjemy szamponem i nakadamy na nie odywk.
Przy regularnym stosowaniu maski moemy si spodziewa
ograniczenia wypadania wosw, wzmocnienia i zagszczenia
ich, a take przyspieszenia porostu. Poza tym po uyciu tej
maski wosy s adnie odbite od nasady i sprawiaj wraenie
gstszych. S te byszczce i sypkie, a ich kolor moe by
minimalnie ciemniejszy i chodniejszy, dlatego te nie polecam
takiej zioowej maski blondynkom (wosy mog si sta nawet
zielonkawe). Przed uyciem maski naley koniecznie zrobi
prb uczuleniow, gdy taka dawka zi moe podrani,
nawet jeli nie jestemy uczulone na adne z nich.
228
Wcierki
To inaczej odywki do skry gowy, ktre w ni wcieramy, gdy
chcemy pobudzi wosy do wzrostu, zahamowa ich wypadanie czy wyhodowa tak zwane baby-hair, czyli zagci wosy.
O tym, jak naley stosowa wcierki, pisaam ju szczegowo
w rozdziale . Do ich przygotowania bdziemy potrzebowa
przede wszystkim zi, ktre maj dziaanie wzmacniajce wosy i pobudzajce krenie, a take substancji, w ktrej moemy
te zioa rozprowadzi. Do wyboru mamy oleje lub alkohol,
w zalenoci od tego, jaka jest skra naszej gowy. Alkohol nie
sprawdzi si u osb o przesuszonej lub bardzo wraliwej skrze,
natomiast na oleje musz uwaa osoby, u ktrych wcieranie
ich w skalp nasila wypadanie wosw.
OLEJ OPIANOWY I INNE MACERATY
Skadniki:
yki korzenia opianu
szklanka oleju
ml witaminy E
Wszystkie maceraty moemy przygotowywa zarwno z suszonych, jak i wieych zi (w tym drugim przypadku trzeba ich
uy ok. szklanki), jednak atwiejsze do zrobienia s te z zi
suszonych i ja takich wanie zawsze uywam. Ich dodatkow
229
zalet jest to, e moemy z nich robi maceraty przez cay
rok. Jeli chodzi o samo przygotowywanie maceratw, s dwie
szkoy. Latem moemy zala zioa olejem i wystawi je na
tygodnie na dziaanie promieni sonecznych. W pozostae
miesice zalewamy zioa gorcym olejem i rwnie odstawiamy
na tygodnie. Maceraty zawsze przygotowujemy w szklanych,
szczelnie zamykanych soikach. Wane jest te to, by przez
te tygodnie codziennie potrzsa soikiem i sprawdza, czy
wszystkie zioa znajduj si pod powierzchni oleju. Po upywie wskazanego czasu olej dokadnie przecedzamy, dodajemy
witamin E i przelewamy cao do szczelnego pojemnika. Tak
przygotowany macerat moemy przechowywa nawet przez
miesicy w ciemnym i suchym miejscu.
Oprcz korzenia opianu, ktry zapobiega wypadaniu
wosw i ma dziaanie wzmacniajce, moemy wykorzysta:
pokrzyw, skrzyp, brzoz, kor dbu, szawi, tatarak, opian,
zioa indyjskie, a take wiele innych. Jeli chodzi o oleje bazowe, z ktrych przygotowujemy maceraty, to najlepsze s olej
ze sodkich migdaw i olej sonecznikowy lub oliwa z oliwek,
ale moemy te uy innych olei, ktre mamy w domu nawet
zwykego oleju rzepakowego.
ZIOOWE NA SPIRYTUSIE
Skadniki:
yki suszonych zi
szklanka czystego spirytusu
Podobnie jak maceraty takie wcierki moemy przygotowa
z bardzo wielu rnych zi i tylko od nas zaley, po ktre
z nich signiemy. Nie musimy si te ogranicza do roliny do naszej wcierki moemy wybra nawet i
rne zioa.
Wcierki przygotowuje si bardzo podobnie jak maceraty. Zioa
naley wsypa do szczelnie zamykanego, szklanego soika,
zala je spirytusem i odstawi na tygodnie w ciemne i suche
230
miejsce. W tym przypadku rwnie trzeba codziennie potrzsa soikiem, a po upywie wyznaczonego czasu pyn naley
przecedzi i przela do szczelnego pojemnika. Zamiast spirytusu moemy uy atwo dostpnej wody brzozowej o jak
najprostszym skadzie.
TONIK Z CZARNEJ RZEPY
Skadniki:
maa, wiea czarna rzepa
Rzep cieramy na tarce o drobnych oczkach, a nastpnie odciskamy sok przez gaz. Moemy te uy do tego sokowirwki.
Uzyskany sok, ktry moemy przechowywa maksymalnie
przez dni w lodwce, wcieramy w skr gowy i pozostawiamy na minimum minut. Po tym czasie naley umy wosy
tak jak zwykle. Taka wcierka jest bardzo intensywna i moe
si nie sprawdzi u osb o bardzo wraliwej skrze gowy,
bo po naoeniu wcierki skra dosy mocno piecze.
Regularne stosowanie specyku wzmacnia wosy,
hamuje ich wypadanie i sprawia, e szybciej rosn.
Wcierka jest bardzo skuteczna, a efekty s zwykle
szybko widoczne, ale niestety ze wzgldu na zapach
i przygotowanie jest do uciliwa. Mimo wszystko
naprawd warto j wyprbowa.
WCIERK A Z NASION KOZIERADKI
Skadniki:
yeczka nasion kozieradki (mielone)
szklanki wrzcej wody
kilka kropli olejku eterycznego
Nasiona kozieradki zalewamy wrztkiem, mieszamy i zostawiamy pod przykryciem a do ostygnicia. Nastpnie pyn
mieszamy i dokadnie przecedzamy. Taki napar ma intensywnie
231
ty kolor, wic musz na niego uwaa jasne blondynki, i bardzo mocny zapach podobny do zapachu rosou. Mona go
minimalnie zniwelowa poprzez dodanie kilku kropli olejku eterycznego, ale wci bdzie on na wosach wyczuwalny,
dlatego wcierk lepiej stosowa przed myciem wosw. Naley j wetrze w skr, wykonujc przy tym delikatny masa,
i pozostawi na minimum minut. Regularnie stosowana
kozieradka hamuje wypadanie wosw i przyspiesza ich porost, a dodatkowo zmniejsza ich przetuszczanie si i agodzi
podranienia skry gowy. Wcierk moemy przechowywa
do dni w lodwce.
OLEJOWE WCIERKI Z OLEJKW ETERYCZNYCH
Skadniki:
ml olejku eterycznego
ml oleju bazowego
krople witaminy E
Wszystkie skadniki mieszamy ze sob, a nastpnie stosujemy
taki wzbogacony olej podobnie jak maceraty, czyli wcieramy go
w skr gowy na minut przed myciem. Do przygotowania takich wcierek moemy uy dowolnego oleju bazowego,
np. jednego z tych polecanych przy maceratach, i bardzo wielu
rnych olejkw. Najczciej stosowane s: rozmarynowy, lawendowy, szawiowy, tymiankowy,
z drzewa herbacianego, cytrynowy,
geraniowy, pomaraczowy czy bazyliowy. Wszystkie one stymuluj
mieszki wosowe do wzrostu, dotleniaj skr gowy i poprawiaj
jej ukrwienie, a take pomagaj
nam zwalczy upie oraz nadmierne wypadanie wosw.
232
Peelingi
O zaletach peelingu skry twarzy czy caego ciaa zostao napisane ju chyba wszystko, ale peelingowanie skry na gowie
jest wci niedocenianym i mao znanym zabiegiem. Salony
fryzjerskie i gabinety trychologw, w ktrych taki zabieg moglibymy wykona, pobieraj za niego zupenie nieadekwatn
do kosztu uytych skadnikw opat, zwaszcza e taki peeling
bez problemu moemy zrobi samodzielnie.
PEELING CUKROWY
Skadniki:
yki cukru (moe by rwnie brzowy)
yki dowolnego szamponu
Naley wymiesza ze sob skadniki, a nastpnie dokadnie,
ale bardzo delikatnie wymasowa skr gowy. Niestety nie
tak atwo jest dotrze z peelingiem do skry, zwaszcza przy
dugich wosach, ale przy odrobinie cierpliwoci i wprawy
kademu si to uda. Potem wystarczy wszystko dokadnie
wypuka (nie trzeba ju drugi raz my wosw). Oczywicie
po umyciu nakadamy na wosy odywk lub mask, tak jak
po normalnym szamponie.
Peeling przede wszystkim bardzo dokadnie oczyci
nam skr gowy z obumarego naskrka, wyreguluje prac
233
gruczow ojowych, a take moe pomc pozby si upieu.
Poprawia rwnie krenie, przez co moe stymulowa wzrost
wosw lub zapobiega ich wypadaniu. Oczywicie taki peeling trzeba wykonywa regularnie (raz na tygodnie) i nie
spodziewa si rezultatw po pierwszym zabiegu. Za to od
razu zauwaymy wyjtkowe odwieenie i bardzo duo piany.
Dodatkow zalet cukru jest to, e jest humektantem, wic
wietnie nawila nam skr gowy i wosy.
PEELING SOLNY
Skadniki:
yki soli morskiej
yki szamponu
Wykonanie i stosowanie jest identyczne jak przy peelingu cukrowym. Sl sprawdzi si lepiej w przypadku przetuszczajcej
si skry gowy lub upieu, bo dokadniej oczyszcza i tonizuje,
a dodatkowo dziaa przeciwzapalnie i odkaajco. Musz na
ni jednak uwaa osoby o wraliwych skalpach, gdy moe
powodowa podranienia.
PEELING K AWOWY
Skadniki:
yki mielonej kawy (mog by fusy)
yki szamponu
Przygotowanie i stosowanie jest
identyczne jak w przypadku pozostaych peelingw. Kawa jest jednak polecana przede wszystkim
osobom o ciemniejszych wosach,
bo jasne moe minimalnie przyciemni. Nie musimy si obawia
problemw z wypukaniem kawy
234
z wosw, bo nawet jeli co na nich zostanie po myciu, to
bez trudu pozbdziemy si tego podczas czesania suchych
wosw (jedynie w przypadku krconych wosw moe to by
utrudnione). Taki peeling poza zaletami, o ktrych ju pisaam,
ma dziaanie stymulujce wzrost wosw za spraw zawartej
w kawie kofeiny.
Co zamiast szamponu?
Oczywicie cukier, sl czy kaw moemy wymiesza z czym agodniejszym dla skry. Sprawdzi si tu zarwno odywka, najlepiej taka,
ktra nadaje si do mycia wosw, jak i nabia. Moemy uy mleka,
jogurtu czy mietany lub, w wersji wegaskiej, mleka albo mietanki
kokosowej. Przy tej wersji konieczne jest jednak dodatkowe umycie
wosw szamponem. W przypadku delikatnej skry gowy bardzo
dobrze zadziaa el aloesowy lub lniany. W ostatecznoci moemy
uy nawet samej wody bd zioowego naparu. W moim przypadku
najlepiej sprawdza si wariant z szamponem, wic to z niego przede
wszystkim korzystam.
Jak moemy ulepszy peeling?

Oczywicie ju sama podstawowa wersja jest skuteczna i przynosi
pozytywne efekty na skrze gowy, ale moemy te peeling nieco
stuningowa. Pierwsza rzecz, ktra dobrze si tu sprawdzi, to glinka.
Dosypana do peelingu bdzie dodatkowo regulowaa prac gruczow ojowych i pozwoli nam jeszcze dokadniej oczyci i odkazi
skr. Do wyboru mamy kilka rodzajw glinek (bia, t, zielon,
row czy czerwon), najlepsz dla siebie dobieramy w zalenoci
od tego, jaki mamy typ skry.
Inn moliwoci ulepszenia peelingu jest dodanie do niego miodu, ktry dziaa nawilajco. Podobny efekt przyniesie uycie aloesowego elu albo wasnorcznie przez nas ugotowanego elu lnianego.
235
Ciekawym pomysem jest te zastosowanie olejkw eterycznych.
Poza olejkiem o naszym ulubionym zapachu moemy wybra taki,
ktry bdzie mia take dobry wpyw na nasz skr gowy.
Jeli nasza skra dobrze reaguje na zioa, moemy je rwnie
wykorzysta, zwaszcza te indyjskie. Zarwno maka, jak i inne sproszkowane mieszanki tego typu (np. shikakai, brahmi czy neem) wietnie
si sprawdz jako dodatek do peelingu. Wwczas lepiej zrezygnowa
z szamponu i po zrobieniu masau zostawi tak mieszank na skrze
na kilkanacie minut.
Bardzo dobrze zadziaa w peelingu rwnie spirulina, a przy bardzo suchej skrze gowy odrobina oleju. Oczywicie trzeba przy tym
bardzo uwaa, by po ich uyciu wosy nie stay si tuste.
236
Inne zabiegi
LAMINOWANIE ELATYN
Skadniki:
yka elatyny
szklanki gorcej wody
yka dowolnej maski lub odywki
elatyn naley rozpuci w wodzie i gdy lekko przestygnie
(nie mona dopuci do tego, by staa, a jeli tak si stanie,
wystarczy podgrza j ponownie w kpieli wodnej), doda
do niej mask lub odywk najlepiej tak z du iloci
emolientw w skadzie dziki czemu ograniczymy prawdopodobiestwo przeproteinowania wosw. Ewentualnie moemy doda do mieszanki kilka kropli dowolnego oleju. Tak
mask aplikujemy na umyte szamponem i osuszone rcznikiem
wosy na minimum
minut, a na ni zakadamy czepek foliowy i rcznik (lub podgrzewamy wosy suszark). Po upywie
okrelonego czasu bardzo dokadnie spukujemy wosy wod
i suszymy.
Taki mocno proteinowy zabieg wietnie wygadza wosy
(uzupeniajc ubytki w ich usce), sprawia, e s one bardzo
byszczce, sypkie, w dotyku mikkie niczym jedwab i wizualnie zdrowsze. Efekt utrzymuje si nawet do tygodni,
w zalenoci od tego, jakie mamy wosy i jak czsto je myjemy.
237
DOMOWY SUCHY SZAMPON
Skadniki:
szklanki patkw owsianych
yki mki ziemniaczanej
Patki naley bardzo dokadnie zmiksowa na drobny proszek i poczy z mk. Powsta mieszank przechowujemy
w szczelnym pojemniku w suchym i chodnym miejscu. Taki
szampon aplikujemy na skr gowy i wosy u nasady dopiero
wtedy, gdy wosy s idealnie suche, najlepiej doni lub duym pdzlem, a po kilku minutach proszek wyczesujemy. Po
zabiegu wosy mniej si przetuszczaj, s adnie odbite od
nasady i pene objtoci. Szampon moemy rwnie stosowa
awaryjnie, gdy wosy s ju lekko niewiee, a my nie mamy
moliwoci ich umy dziki niemu wosy bd wyglday
na czyste przez kilka nastpnych godzin.
238
Pprodukty
kosmetyczne
Oprcz wszystkich ciekawych skadnikw, ktre moemy znale w naszych kuchniach czy aptekach, do wzbogacania mikstur pielgnacyjnych nadaj si rwnie tak zwane pprodukty
kosmetyczne. Niestety nie kupimy ich w drogeriach ani w adnych sklepach stacjonarnych, ale bez problemu zamwimy je
przez internet. Wikszo z nich kosztuje naprawd niewiele
i w dodatku jest bardzo wydajna, warto si wic pokusi o kupno przynajmniej kilku podstawowych pproduktw.
Oferty sklepw s bardzo bogate i zwaszcza za pierwszym
razem trudno jest si na co zdecydowa, dlatego te postanowiam przedstawi Wam podstawow list pproduktw
najlepszych do wosw.
EMOLIENTY
Oleje rolinne w sklepach z pproduktami moemy je zamwi w niewielkich ilociach, np. ml, i moim zdaniem wanie
od takich warto zacz. Nie spotka nas przynajmniej przykra
niespodzianka, jeli jaki olej w przypadku naszych wosw
si nie sprawdzi.
239
HUMEKTANTY
Ekstrakt z aloesu mj absolutny hit, bez ktrego nie potra
si oby! Polecam go bardzo, bo jest naprawd wszechstronny mona go doda do szamponu, odywki, maski, mgieki
czy pukanki, czyli waciwie do kadego kosmetyku, pod
warunkiem e nie jestemy na aloes uczuleni!
Kwas hialuronowy mj drugi ulubiony nawilacz. Polecam zwaszcza osobom, ktre chc zadba nie tylko o wosy,
ale rwnie o swoj cer. Mona z niego zrobi przyjemn
wosowo-twarzow mgiek, serum, doda go do maski czy
odywki lub nakada z olejem na twarz bd kocwki wosw. Do wyboru mamy kwas w proszku albo w postaci elu,
czyli od razu wymieszany z wod. Polecam przede wszystkim
t drug wersj, bo jest o wiele atwiejsza w uyciu.
PROTEINY
Keratyna najlepsza wosowa proteina, w dodatku tania, wic
niewiele stracimy, jeli si okae, e nasze wosy za ni nie
przepadaj. Jej czsteczki s tak mae, e s w stanie wnikn
w gb wosa i naprawd go wzmocni.
Kolagen z elastyn produkt dla osb, ktre chc si pobawi w tworzenie mikstur zarwno do wosw, jak i do twarzy.
U mnie genialnie sprawdza si na twarzy (wyrwnuje drobne
zmarszczki) i rwnie dobrze na wosach. Jest wielkoczsteczkowy, wic nie wnika do wntrza wosa czy skry, a jedynie
tworzy na nich lm, ktry nawila i wygadza.
L-cysteina to nie tyle proteina, ile aminokwas, z ktrego jest ona zbudowana. Potra gboko wnikn w struktur
wosw, wzmocni je, wygadzi i na duszy czas poprawi
ich stan. Ma niestety charakterystyczny, bardzo nieprzyjemny
zapach.
240
SUBSTANCJE AKTYWNE
(W TYM WITAMINY I EKSTRAKTY) I INNE
Panthenol moja ulubiona wosowa witamina. Uywam jej
waciwie od pocztku mojej przygody z pproduktami
i bardzo j lubi. Wyranie wzmacnia wosy i jest uniwersalna moemy dolewa j waciwie do kadego kosmetyku
do wosw.
Witamina B wietna, jeeli mamy zamiar zrobi wcierk:
wzmacnia wosy i pobudza do wzrostu, ogranicza ich wypadanie.
Liposomy (np. ekstrakt wzmacniajcy wosy) moemy je
dodawa nie tylko do wcierek, ale te do mgieek, pukanek,
szamponw czy masek.
Konserwant (np. FEOG) jeeli planujemy robi np. mgieki, to bardzo si przyda, bo bez niego wszystko, co wymieszamy, musimy zuy od razu (w przypadku przechowywania
w lodwce niektre mikstury mog nam suy maksymalnie
przez tygodnie, a te z proteinami nawet krcej). Po dodaniu konserwantu czas przydatnoci wydua nam si do kilku
miesicy, a nawet lat!
Pojemniki, miarki itp. na pewno warto zaopatrzy si przez
internet w papierki lakmusowe, bo s trudno dostpne w sklepach stacjonarnych. Przydadz si te yeczki miarowe dziki nim nie stracimy czasu na zastanawianie si, jakiej pojemnoci jest nasza yeczka do herbaty. Do mgieek warto rwnie
kupi butelki z atomizerem, gdy w sklepach z pproduktami s one bardzo tanie.
241
PRZYDATNE
LINKI
Dodatek A
Dodatek A. Przydatne linki
242
Sklepy internetowe
z pproduktami
kosmetycznymi
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Zrb Sobie Krem http://www.zrobsobiekrem.pl/

Mazida http://mazidla.com/
Biochemia Urody http://www.biochemiaurody.com/
Eco Spa http://ecospa.pl/
Naturalis http://naturaliskosmetyki.pl/
Naturalne Pikno http://www.naturalne-piekno.pl/
e-naturalne http://www.e-naturalne.pl/
Zdrowe Kosmetyki http://www.zdrowekosmetyki.com/
Zielony Klub http://zielonyklub.pl/
Beautyever http://www.beautyever.pl/
Ciekawe blogi,
strony internetowe i fora
. Blog Czarownicujcej (http://www.wiedzmabloguje.com/)
miejsce idealne dla osb z problematyczn, wraliw skr
gowy autorka bloga pisze o kosmetykach i sposobach pielgnacji dla osb z takim problemem, ale nie tylko. Ma zacicie
naukowe i potra w niezwykle prosty sposb wytumaczy
pojcia trudne do zrozumienia dla laika.
. Blog Kascysko (http://kascysko.blogspot.com/) autorka,
magister chemii, doktorantka i kosmetyczka, walczy z mitami
na temat pielgnacji (nie tylko wosw) i naukowo, ale przystpnie opowiada o tajnikach kosmetologii.
243
. Blog ojotokowa Gowa (http://lojotokowaglowa.blogspot.
com/) blog powicony w duej mierze walce z ZS (ojotokowym zapaleniem skry), z ktrym zmaga si autorka.
. Forum Wizau, dzia dla Zakrconych (http://wizaz.pl/
forum/forumdisplay.php?f=) miejsce dla osb z krconymi wosami, w ktrym mona znale dosownie wszystko na
temat ich pielgnacji.
. Forum wosomaniaczek (http://forum.anwen.pl/) zaoone przeze mnie forum dla wosomaniaczek, na ktrym
mona uzyska porady, poczyta opinie o rnych produktach
i dowiedzie si wszystkiego na temat rnorodnych, rwnie
tych nietypowych metod pielgnacji wosw.
. Forum mionikw dugich wosw (http://www.longhaircommunity.com/) najwiksze, anglojzyczne forum powicone tej tematyce.
. Encyklopedia skadnikw kosmetycznych (http://www.
kosmopedia.org/encyklopedia/) czyli opis ponad skadnikw, ktre najczciej mona spotka w kosmetykach. Bardzo
przydatna strona przy analizowaniu skadw kosmetykw.
. Badanie wosw pod mikroskopem (http://zrodlaurody.
pl/laboratoryjne-badanie-wlosa.html) tutaj moemy zamwi
sobie badanie wosw. Dziki niemu dowiemy si, jak nasze
wosy maj grubo i porowato, a take jaki jest stan uski
i kocwek wosw.
Dodatek A. Przydatne linki
244
Podzikowania
Na sam koniec chciaabym z caego serca podzikowa kilku
osobom. Przede wszystkim Paulinie Kruszec, bo bez niej ta
ksika wcale by nie powstaa. Emilii Ostapiskiej, mojej siostrze, za inspiracj i wiele cennych uwag, ktre pomogy mi
w kryzysowych chwilach. Kasi Bockiej za bardzo pomocne
rady dotyczce tego, co koniecznie powinno si znale w mojej
ksice. Mojemu kochanemu mowi za wsparcie i za to, e tak
dzielnie znosi mj brak uwagi w czasie, gdy pisaam. Marcie
Mardyle za moliwo konsultacji, wiar w moje moliwoci
i wszystkie wydawnicze porady. Wreszcie szczeglne podzikowania kieruj do moich czytelnikw, ktrzy przez tyle lat
motywowali mnie do pisania, dziki czemu mogam speni
swoje najwiksze dziecice marzenie o napisaniu ksiki.
245
Podzikowania
246
Skorowidz
A
alkohol, ,
, , ,
, , ,
, ,
, ,
tuszczowy, ,
aloes,
, , ,
aminokwasy,
,
, ,
egzogenne,
glinka,
,
grzebie,
balsam,
henna, , , ,
,
hormony,
humektant, , , , , , ,

,
hydrolat, ,
cebulka,
cia,

czesanie,
INCI,
K
keratyna hydrolizowana,
D
detergent,
DHT,

dieta,
,
,
,
, ,
, ,

dihydrotestosteron, Patrz: DHT
drode, ,
dyfuzor, ,
E
elektryzowanie si, ,
emolient, , , , , , , ,
, , , ,
, ,
estrogen,

F
farba do wosw, ,
farbowanie, , ,
, ,
lmformer, , , ,
amboyage,
fryzjer, ,
fryzura, , , ,
, , ,

L
lakier do wosw,
lanolina,
ojotokowe zapalenie skry, Patrz:

ZS
upie,
, , ,
uska, , , , , ,
ysienie androgenowe,

ZS,
M
masa, ,
,
maska, ,
, ,
, , , ,
, , , ,
tuningowanie,
z drody,
maso, ,
mgieka, ,
mycie, , ,
, , , , ,
, ,
metoda kubeczkowa,
OMO, ,
, , , , ,

mydo do wosw,
N
naa kosmetyczna,
O
odywianie, , , ,
gbokie,
kremowanie,
olejowanie, ,
przed myciem,
tradycyjne,
odywka, , , , , , ,
, ,
,
bez spukiwania, , , ,
, , ,
, , ,
myjca, ,
olej, , , ,
,
,
, , ,
, , , , , , , ,
, , ,

maoczsteczkowy,
,
niewnikajcy,
pwnikajcy,
rednioczsteczkowy,
, ,
,
wnikajcy,
P
papiloty,

parana,
pasemka,
peeling,
, ,
pianka, , ,
pielgnica,
pukanie, ,
pukanka, , ,
,
, , ,
, ,
koloryzujca,
zakwaszajca, ,
polimery, ,
prostownica, , , , ,
proteina, , , , , , ,
, , , , , , , ,

hydrolizowana, , , ,

nadmiar,
, , ,
wielkoczsteczkowa,
przeduanie,
przetuszczanie si, , , ,

247
R
rozjanianie, , , ,
S
sebum, ,
serum,
olejowe,
z silikonami, , , , ,
, ,
siemi lniane, ,
silikon, , , , , ,
,
, Patrz te: serum
z silikonami, szampon
z silikonami
siwienie, ,
skalp, Patrz: skra gowy
skra gowy, ,
choroby,
masa, Patrz: masa
nawilanie, ,
peeling,
pielgnacja,
SLES, ,
SLS,
Sodium Laureth Sulfate, Patrz:
SLES
Sodium Lauryl Sulfate, Patrz:
SLS
styling, Patrz: trwaa ondulacja
substancja
lmotwrcza, Patrz:
lmformer
grzybobjcza,
,
Skorowidz
248
substancja
agodzca,
nawilajca, ,
powierzchniowo czynna, ,

przeciwzapalna,

suszarka, , ,
,

z jonizacj,
szampon, , , , ,

dopasowany do koloru
wosw,
agodny,
oczyszczajcy,
przeciw wypadaniu wosw,

przeciwupieowy,
suchy,
,
volume,
z silikonami, ,
szczotka, ,
szczotkowanie,
T
tekstura, ,
termoloki,
testosteron,

trwaa ondulacja, , ,
elektryzujce si, Patrz:

elektryzowanie si
falowane, , , , ,
farbowane, ,
gsto, , ,
grube,
grubo, , ,
krcone, , , , , ,
objto, , ,
odywianie, Patrz: odywianie
pielgnacja, , ,
,
,

,
porowato, , , , ,
,
proste, , , , ,
puszce si, , , ,
rozdwajajce si, ,

spiralki, , ,
suche, ,
szczotkowanie, Patrz:
szczotkowanie
typ,
,
zabezpieczanie,
zniszczone, , ,
wosk,
wypadanie,
,
, , ,
Z
W
wcierka, , ,
,
, , , ,
, ,
, ,
witamina,
,
, , , , ,
,
, , , ,

wosy
afro, Patrz: spiralki
cienkie,
cykl ycia
anagen,
katagen,
,

telogen,
zagszczanie, ,
zioa, , ,
,
, , , ,
, , ,
ekstrakt,
indyjskie,
,
, ,
el, ,

lniany, , ,
elatyna,

Kołomycew A. - Jak Dbać o Włosy. Poradnik Dla Początkującej Włosomaniaczki

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Kołomycew A. - Jak Dbać o Włosy. Poradnik Dla Początkującej Włosomaniaczki

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

3

Rozdzia 1. Jakie mam wosy? . ............................... 13

Rozdzia 2. Mam problem z wosami . ...................... 33

Przyczyny zewntrzne . ...................................... 

Jak dba o wosy. Poradnik dla pocztkujcej wosomaniaczki

Rozdzia 3. Jak dba o wosy? . ................................ 85

Rozdzia 4. Czego szuka w kosmetykach

Jak dba o wosy. Poradnik dla pocztkujcej wosomaniaczki

Rozdzia 5. Domowe sposoby na pikne wosy . ......... 205

Dodatek A. Przydatne linki . .................................... 241

Podzikowania . ..................................................... 244

Jak dba o wosy. Poradnik dla pocztkujcej wosomaniaczki

O czym jest ta ksika?

Pielgnacja wosw dla kogo sabo obeznanego w temacie

Rozdzia 1. Jakie mam wosy?

Jak dba o wosy. Poradnik dla pocztkujcej wosomaniaczki

Poza najbardziej oczywistym, bo widocznym goym okiem,

Andre Walker opublikowa typologi wosw w swojej

Rozdzia 1. Jakie mam wosy?

Jak dba o wosy. Poradnik dla pocztkujcej wosomaniaczki

a maj rednic szydeka i s najmniej suche ze wszystkich

Rozdzia 1. Jakie mam wosy?

W przypadku takich wosw zwykle najlepiej sprawdzaj

Wci, przy odrobinie wysiku, moesz mie prawie proste

Takie wosy s zwykle bardziej sztywne i suche i atwo si

Loki tego typu potrzebuj zwykle jeszcze wicej nawilenia

Jak dba o wosy. Poradnik dla pocztkujcej wosomaniaczki

W przypadku takich wosw stylizacja schodzi na dalszy plan,

RYSUNEK 1.1. RODZAJE SKRTU WOSW

Rozdzia 1. Jakie mam wosy?

Jak dba o wosy. Poradnik dla pocztkujcej wosomaniaczki

Rozdzia 1. Jakie mam wosy?

Jak dba o wosy. Poradnik dla pocztkujcej wosomaniaczki

RYSUNEK 1.2. POROWATO WOSW

Rozdzia 1. Jakie mam wosy?

Jak dba o wosy. Poradnik dla pocztkujcej wosomaniaczki

Rozdzia 1. Jakie mam wosy?

Jak dba o wosy. Poradnik dla pocztkujcej wosomaniaczki

Rozdzia 1. Jakie mam wosy?

Jak dba o wosy. Poradnik dla pocztkujcej wosomaniaczki

Nigdy nie skrcaj si

Wywijaj si na kocach, Suszenie dyfuzorem,

podstawowej zasady koloryzacji, czyli tego, e odrost powinien

Nawilanie, ele i kremy Mocnych szamponw,

Tworz cienkie spiralki.

Rozdzia 1. Jakie mam wosy?

Nie pasuje do nich aden Rwnowag emolientoz opisw powyej.

Du ilo emolienNadmiaru protein.

S z natury zdrowe, gad- Oleje i proteiny o maych Nadmiernej pielgnacji,

S sztywne niczym drucik lub szczecina (taka

Nie pasuje do nich aden Odpowiedni, dobran

Wszystkiego tego co powyej, ale w mniejszym

Jak dba o wosy. Poradnik dla pocztkujcej wosomaniaczki

Skra gowy przewituje

Masae skry gowy,

Ciemnych kolorw, nadmiernego cieniowania.

Kucyk jest gruby (powyej 10cm w obwodzie).

Fryzury dugie i bardzo

Obwd kucyka mieci

Wszelkie dugoci i fryzury.

Nadmiernego cieniowania, zbyt ciemnych,

Rozdzia 1. Jakie mam wosy?

. Jaka jest gsto Twoich wosw?

Przyczyny zewntrzne . ......................................

rdo: http://pittsburghcurly.wordpress.com////its-not-the-humidity-its-the-humidity/.