NR 2 (11) LUTY 2016 ORGAN

STOWARZYSZENIA PRZYJACI SZCZEBRZESZYNA

Luty drugi miesic w roku, wedug uywanego

w Polsce kalendarza gregoriaskiego, ma 28,
a w latach przestpnych 29 dni.Luty jest miesicem
zimowym na pkuli pnocnej, a letnim na poudniowej. Nazwa miesica (wedug Brcknera) pochodzi od okrelenia srogich mrozw (por. ukr.
/ lutyj, br. / luty). Dawniej uywane
byy rwnie nazwy siecze (por. ukr. /
sicze i chorw. sijeanj stycze) lub strpacz.
aciska nazwa Februarius (zobacz: kalendarz
rzymski) zostaa zapoyczona przez wikszo
jzykw europejskich

Polskie przysowia ludowe na miesic luty

- Gdy w lutym mrz mocno trzyma, bdzie krtka
zima.
- W lutym nieg i mrz stay, w lecie bd upay.
- Gdy ciepo w lutym, zimno w marcu bywa, dugo
trwa zima, to jest niewtpliwa.
- Gdy bez wiatrw luty chodzi, w kwietniu wicher
nie zawodzi.
- W lutym, gdy zagrzmi od wschodniego boku, burze i wiatry walne s w tym roku.
- W lutym wody wiele - w lecie godne nawet ciel.
- Kiedy luty puci, to marzec wypiecze.

- Kiedy luty schodzi, czek po wodzie brodzi.

- Kiedy luty, obuj buty.
- Luty bywa w ld okuty.
- Na stycznie i lute trzeba mie konie kute.
- Jeli ci jeszcze nie dokuczy luty, to pal dobrze
w kominie i miej kouch suty.
- Czasem luty ostro kuty, czasem w luty same pluty.
- Czasem luty si zlituje, e czek niby wiosn czuje, ale czasem tak si zyma, e czek prawie nie
wytrzyma.

roda Popielcowa, przypadajca w tym roku

18 lutego, rozpoczyna w Kociele katolickim trwajcy 40 dni okres Wielkiego Postu. Dla wiernych
jest on wezwaniem do pokuty i przemiany ycia.
roda Popielcowa rozpoczyna okres czterdziestodniowego przygotowania do najwikszej chrzecijaskiej uroczystoci - wit Wielkiej Nocy. Wielki
Post trwa do pocztku liturgii Mszy Wieczerzy
Paskiej sprawowanej w Wielki Czwartek.
W tym roku - jak podkrelaj arcybiskupi warszawscy kard. Kazimierz Nycz i abp Henryk Hoser
w licie na Wielki Post - przeywanie tego okresu
wpisuje si w program duszpasterski Kocioa
w Polsce, bdcy przygotowaniem do obchodw
1050. rocznicy Chrztu Polski. To radosne wydarze-

SZCZEBRZESZYN

CHRZSZCZ NR 2 (11)

nie pragniemy przeywa w 2016 roku wraz z Ojcem

witym Franciszkiem i modzie z caego wiata,
ktrzy przebd do naszej ojczyzny. Przewodnikiem
naszego przygotowania jest w. Jan Pawe II, patron
tego roku - napisali w licie arcybiskupi.
Wielki Post nawizuje do czterdziestodniowego pobytu Chrystusa na pustyni, gdzie poci i by kuszony przez szatana. Jezus uda si w miejsce odosobnienia zaraz po przyjciu chrztu z rk w. Jana
i przed rozpoczciem publicznej dziaalnoci. Wtedy
te w. Jan nawoywa do pokuty i przygotowania na
przyjcie Zbawiciela, ktry bdzie chrzci "Duchem
witym i ogniem". Post jest wic jednym
z elementw pokuty.
Zwyczaj posypywania gw popioem na znak aoby i pokuty, celebrowany w rod Popielcow, znany jest w wielu kulturach i tradycjach, m.in.
w staroytnym Egipcie, w wiecie arabskim i w Grecji. W liturgii pojawi si on w VIII wieku, za
pierwsze wiadectwa o wiceniu popiou pochodz
z X wieku. W 1091 roku papie Urban II wprowadzi ten zwyczaj jako obowizujcy w caym Kociele. W tym te czasie ustalono, e popi do posypywania gw wiernych ma pochodzi z palm powiconych w Niedziel Palmow poprzedniego
roku.
Ten prosty obrzd stanowi pozostao po staroytnej liturgii nakadania pokuty na publicznych grzesznikw. Pokutnicy gromadzili si w wityni, wyznawali grzechy, kapan za posypywa ich gowy popioem, nakazujc opuszczenie wsplnoty na czas
pokuty. Progi wity wolno im byo znowu przestpi dopiero po spowiedzi w Wielki Czwartek.

Zwyczaje i obyczaje
zwizane z Popielcem.
Karnawa dobiega koca, a przed nami czas zadumy
i przygotowa do kolejnego etapu roku. Z czym jest
kojarzony post? Wyraz ten oznacza wstrzymanie si
czciowe od jedzenia, ograniczenie potraw misnych, zakaz urzdzania hucznych zabaw.
Granic miedzy karnawaem a postem wyznaczaj ostatki (dawniej obejmoway trzy dni). To czas
zabaw, radoci. Tradycja lska zna kilka opisw
ostatkowych zabaw. Nale do nich jak podaje D.
Simonides w ksice Najpikniejsze zwyczaje
i obrzdy grnolskie -m.in. babski comber,
heblowanie ( zakazane ze wzgldu na brutalno),
zabawa przed pnoc polegajca na dekorowaniu
wybrednych panien poprzez zawieszanie im na szyi
acucha i kloca. Warto wspomnie o korowodzie
zapustnym, popularnym na lsku, a nazywanym
wodzeniem niedwiedzia, ktremu przypisywano
funkcj koza ofiarnego. Zwykle by to mczyzna
w grochwk obwiniony pod nazwiskiem nie2

dwiedzia. Towarzyszy mu korowd zoony z

barwnych postaci- andarma, leniczego, mierci,
pastwa modych, Cygana, Cyganki, diaba i kominiarza. Publicznie oskarano niedwiedzia, czyniono go odpowiedzialnym za zo, jakiego dowiadczono w minionym roku, po czym symbolicznie go
zabijano, a nastpnie rozpoczynano zabawy.
Uczestnicy korowodu otrzymywali od gospodarzy
jajka, z ktrych przygotowano w gospodzie jajecznic dla caej grupy widowiskowej. Na lsku
znano te pogrzeb basa, czyli instrumentu, muzyki, poniewa rozpoczyna si okres wyciszenia,
postu. Muzykanci kadli instrumenty na ziemi,
skrapiali je wdk, dokonywali uroczystego pogrzebu. Czynno t obserwowali przebieracy,
tworzcy swoisty orszak aobny.
Dawniej zwyczajowo wyparzano wszystkie naczynia kuchenne, szorowano je popioem, by unikn kontaktu z tuszczem w potrawach postnych.
Gospodynie troszczyy si o to, by domownicy
odczuwali nieustannie gd. Tak byo do czasu II
wojny wiatowej.
Na Grnym lsku posypywano popioem
ze rody Popielcowej pola i sadzonki kapusty,
co miao zapewni dobre plony. Natomiast na Podhalu zachowaa si jeszcze pami o magicznych
zakazach, mwicych o powstrzymaniu si w rod Popielcow od szycia, wykonywania prac zwizanych z lnem, owcz wen ( K. Kwaniewicz
Zwyczaje doroczne polskich grali karpackich).

Kasza gryczana zapiekana z twarogiem

Kasz ugotowaam w bulionie z kostki, odsczyam i po ostudzeniu dodaam 1 yk masa.
Twarg utaram z tkiem i sol na jednolit mas. Do wysmarowanego masem naczynia aroodpornego woyam poow kaszy, rozsmarowaam
na niej mas twarogow i przykryam drug porcj
kaszy. mietan ubiam z drugim tkiem i sol
lub odrobin vegety i zalaam zapiekank. Mona
posypa tartym tym serem. Piekam w temperaturze 180st przez 20m. Przed podaniem dobrze jest
posypa zielenin.

wito Ofiarowania Paskiego

Nazwa obchodzonego 2 lutego wita wywodzi si
od dwch terminw greckich: Hypapante oraz Heorte tou Katharismou, co oznacza wito spotkania
i oczyszczenia. Oba te wita byy gboko zakorzenione w tradycji Starego Testamentu.
Na pamitk ocalenia pierworodnych synw Izraela podczas niewoli egipskiej kady pierworodny
syn u ydw by uwaany za wasno Boga. Dlatego czterdziestego dnia po jego urodzeniu naleao
zanie syna do wityni w Jerozolimie, zoy go w rce kapana, a nastpnie wykupi za
symboliczn opat 5 syklw. Rwnao si to za-

CHRZSZCZ NR 2 (11)

robkowi 20 dni (1 sykl albo szekel to 4 denary lub

drachmy, czyli zapata za 4 dni pracy robotnika niewykwalifikowanego). Rwnoczenie z obrzdem
ofiarowania i wykupu pierworodnego syna czya
si ceremonia oczyszczenia matki dziecka. Z tej
okazji matka bya zobowizana zoy ofiar z baranka,
a jeli jej na to nie pozwalao zbyt wielkie ubstwo - przynajmniej ofiar z dwch synogarlic lub gobi. Fakt, e Maryja i Jzef zoyli
synogarlic, wiadczy, e byli bardzo ubodzy.
wito Ofiarowania Paskiego przypada czterdziestego dnia po Boym Narodzeniu. Jest to pamitka
ofiarowania Pana Jezusa w wityni jerozolimskiej
i dokonania przez Matk Bo obrzdu oczyszczenia.
Koci wszystkim waniejszym wydarzeniom
z ycia Chrystusa daje w liturgii szczeglnie uroczysty charakter. wito Ofiarowania Pana Jezusa
naley do najdawniejszych, gdy byo obchodzone
w Jerozolimie ju w IV w., a wic zaraz po ustaniu
przeladowa. Dwa wieki pniej pojawio si rwnie w Kociele zachodnim.
Tradycyjnie dzisiejszy dzie nazywa si dniem
Matki Boej Gromnicznej. W ten sposb uwypukla
si fakt przyniesienia przez Maryj maego Jezusa
do wityni. Obchodom towarzyszya procesja
ze wiecami. W czasie Ofiarowania starzec Symeon wzi na rce swoje Pana Jezusa i wypowiedzia
prorocze sowa: "wiato na owiecenie pogan
i na chwa Izraela" (k 2, 32). Wedug podania
procesja z zapalonymi wiecami bya znana w Rzymie ju w czasach papiea w. Gelazego w 492 r.
Od X w. upowszechni si obrzd powicania
wiec, ktrych pomie symbolizuje Jezusa - wiato wiata, Chrystusa, ktry ucisza burze, by,
jest i na zawsze pozostanie Panem wszystkich praw
natury. Momentem najuroczystszym apoteozy
Chrystusa jako wiata, ktre owieca narody, jest
podniosy obrzd Wigilii Paschalnej - powicenie
paschau i przepikny hymn Exultet.
W Kociele Wschodnim wito to (nalece do 12
najwaniejszych wit) nazywane jest Spotkaniem
Paskim (Hypapante), co uwypukla jego wybitnie
chrystologiczny charakter. Prawosawie zachowao
rwnie, przejty z religii mojeszowej, zwyczaj
oczyszczenia matki po urodzeniu dziecka - po upywie 40 dni od porodu (czyli po okresie poogu)
matka po raz pierwszy przychodzi do cerkwi, by w
peni uczestniczy w Eucharystii. lad tej tradycji
by kultywowany w Kociele przedsoborowym matka przychodzia "do wywodu" i otrzymywaa
specjalne bogosawiestwo; byo to praktykowane
zazwyczaj w dniu chrztu dziecka . wieca do powicenia bya piknie przystrajana i malowana. W
czasie burzy zapalano j i stawiano w oknach, by
prosi
Maryj o ochron. Gromnic wrczano

rwnie konajcym, aby ochroni ich przed napaci

zych
duchw.
Ze witem Matki Boej Gromnicznej koczy si
w Polsce okres piewania kold, trzymania bkw
i choinek - koczy si tradycyjny (a nie liturgiczny
- ten skoczy si witem Chrztu Paskiego) okres
Boego Narodzenia. wito Ofiarowania Jezusa
zamyka wic cykl uroczystoci zwizanych z objawieniem si wiatu Sowa Wcielonego. Liturgia,
jak wwczas, take chrzest - poza Msz w. Zwyczaj ten opisa Reymont w "Chopach.
W Polsce wito Ofiarowania Pana Jezusa ma nadal
charakter wybitnie maryjny (do czasw posoborowej reformy Mszau w 1969 r. wito to nosio nazw "Oczyszczenia Maryi Panny" - "In purificatione Beatae Mariae Virginis"). Polacy widz w Maryi
T, ktra sprowadzia na ziemi niebiaskie wiato
i ktra nas tym wiatem broni , osania od wszelkiego za. Dlatego czsto brano do rki gromnice,
zwaszcza w niebezpieczestwach wielkich klsk
i grocej mierci. Niegdy wielkim wrogiem domw w Polsce byy burze, a zwaszcza pioruny,
ktre zapalay i niszczyy domostwa, przewanie
wwczas drewniane. Wanie od nich miaa strzec
domy wieca powicona w wito Ofiarowania.
. Miasteczko
Charakterystycznym elementem krajobrazu kulturowego przedwojennej Lubelszczyzny byo mae miasteczko. Miasteczko mona okreli jako przestrzenne zgrupowanie niewielkiej liczby budowli,
na okrelonym i czytelnie rozplanowanym terenie,
przeznaczonych dla niewielkiej liczby ludnoci.
Okrelenie ,,niewielkie odnosi si do liczby mieszkacw i jest rnie precyzowane, najczciej od
kilku do kilkunastu tysicy, ale poniej trzydziestu
tysicy.
Termin mae miasteczko stosowany by przez
historykw i urbanistw ju w okresie dwudziestolecia midzywojennego do okrelenia osad o funkcjach miejskich, majcych lokalne znaczenie gospodarcze
Miasteczko, bdce form przejciow midzy
wsi a duym miastem, atwo czyo najlepsze
cechy obu, bdc ostoj pogodnego ycia rodzinnego, w rednich ramach zamonoci i wymaga,
ktre zawsze pozostan przecitn spoeczestw.
Na terenie Lubelszczyzny przewaaj miasteczka wielokulturowe, w ktrych do II wojny wiatowej zamieszkiwali obok siebie przedstawiciele kilku religii i narodowoci. Obecno ludnoci polskiej,
ydowskiej, prawosawnej i unickiej tworzyy unikalny w skali europejskiej krajobraz kultu-

CHRZSZCZ NR 2 (11)

rowy. Przykadem takiego miasteczka jest nasz

Szczebrzeszyn.
Miasteczko wielokulturowe charakteryzuje si
obecnoci wity i cmentarzy rnych wyzna,
w obrbie jednej struktury urbanistycznej, oraz wzajemnym przenikaniem si wpyww kultury, sztuki
i obyczaju. Tym, co nadaje szczeglny charakter
maemu miasteczku, jest rynek i specyficzny ukad
ulic. Podobnie jak materia, z ktrego zbudowano
znajdujce si w nim domy.
Przypomnijmy, e miasta i miasteczka w tej czci Europy powstaway na prawie magdeburskim,
ktre okrelao zasady lokacji, czyli zagospodarowania przestrzeni, oczynszowania, szkolnictwa, handlu
itd. std ukady urbanistyczne s w miasteczkach
bardzo do siebie podobne. Prawo magdeburskie narzucao rozwizanie, w ktrym rynek i bloki zabudowy byy rozmieszczone proporcjonalnie i tworzyy
ukady czworoboczne.
Ulice wychodzce z naroy rynku przecinay si
pod ktem prostym i tworzyy ukad szachownicowy. Wok rynku znajdoway si najwaniejsze budynki i instytucje.
W przedwojennych miasteczkach znajdujcych
si na terenie Lubelszczyzny charakterystycznym
elementem by dom podcieniowy. By to dom drewniany, wyposaony w rodzaj kruganku wspartego
na supach, niekiedy tworzcego form ganku.
Geneza podcieni wynikaa z koniecznoci stworzenia przestrzeni zabezpieczajcej przed deszczem,
osaniajcej fundamenty i ciany.
Domy podcieniowe w zabudowie drewnianej Szczebrzeszyna.

Nazwy szczebrzeskich brodw

Duga, liczca 235 lat, jest lista moich szczebrzeskich przodkw- figuruj jako mieszczanie w ewidencji Szczebrzeszyna od czasu jej zaprowadzenia, a
zapewne mieszkali jeszcze wczeniej, w czasach
przed ewidencyjnych. Oto oni i daty ich urodzin:
Koodziejczyk Walenty (1780?), sukiennik, onaty z
Konstancj Padzisk;
Koodziejczyk Baej 1809, sukiennik, onaty
z Agnieszk Wesoowsk;
Koodziejczyk Franciszek 1828, rzenik, onaty
z Antonin Dbsk,
Koodziejczyk Jan Wincenty 1867, masarz, onaty z
Wiktori Kot- Patro
Koodziejczyk Roman 1904, nauczyciel, onaty
ze Stefani Bielask,
Koodziejczyk Romuald 1930, ekonomista, onaty z
Urszul Myk;
Wrd rodzicw on ww. Koodziejczykw
przewijaj si nazwiska: Winiewska, Drabik, Czechoska, Grygiel, Kalita, Panas, Grela, Patro.

Szczeglnie tych ostatnich mona dokadniej

opisa:
ukasz Patro1769
Kasper Patro 1801
Marianna Patro 1833
crka Marianny Patro Wiktoria 1871- ona Jana
Wincentego Koodziejczyka matka mojego ojca,
a moja babka. Siostry Wiktorii zamne z Kimaczyskim, Gazowskim, Przysad. Ich wnuczki:
Kimaczyskiej- prof. Krystyna Niechaj, Gazowskiej- Ra Florkiewicz, i wnuk- Aleksander
Przysada.)
Oprcz dumy z tego, e pochodz z jednego z najstarszych rodw szczebrzeskich jest jeszcze i to, e
od dziecka otrzymywaem z opowiada rodzinnych wiedz o czasach przeszych Szczebrzeszyna.
M.in. o brodach- byo wg ich przekazu pi:
Tatarski, Woowski, Kozacki, Stary, Nowy.
Wycinek z XIX-to wiecznej mapy. Zaznaczone s
na niej tylko 4 brody. Od wooskiego wieo
usypana przez Ordynacj Zamojsk grobla prosto
na Brodzk Gr dla umoliwienia wywzki drzewa z nadlenictwa Kosobudy. Dzisiaj - gwna
droga do Zwierzyca.
Oto XIX wieczna mapa okolic Szczebrzeszyna,
z ktrej pochodzi powyszy wycinek. Sporzdzona
zostaa przez Inynierw Wojskowych- orygina
znajduje si w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. Dobrze na niej wida, e
na Szczebrzeszynie kocz si szczewerszyny,
a dalej na pnocny wschd cignie si rwnina
nazywana dzisiaj Padoem Zamojskim.
Romuald Koodziejczyk

Od redakcji: dnia 11 lutego tysic osiemset

czterdziestego pierwszego roku urodzi si
w Szczebrzeszynie Jzef Stanisaw Adam Brandt
synny malarz batalista. Mija wic 175 lat, jak
w naszym miecie mia miejsce ten wany fakt.
W niektrych biogramach tego wspaniaego artysty jako miejsce urodzenia podawana jest Warszawa. Dziki uprzejmoci ksidza proboszcza Andrzeja Pikuli dotarem do oryginalnego aktu chrztu

CHRZSZCZ NR 2 (11)

Jzefa Brandta, w ktrym jest wyrane stwierdzenie,

e urodzi si on w Szczebrzeszynie.

Niej odpis ze wzmiankowanego dokumentu,

a take kopia samego aktu chrztu J.Brandta.
R.

Akt chrztu Jzefa Brandta

Szczebrzeszyn. Dziao si w miecie Szczebrzeszynie dnia dwudziestego dziewitego lipca , tysic
mset czterdziestego pierwszego roku, o godzinie
drugiej po poudniu. Stawi si Alfons Brandt
Ojciec Doktor Medycyny lat dwadziecia dziewi
majcy w Szczebrzeszynie zamieszkay. W obecnoci wiadkw Jzefa Lessel Budowniczego Guberni Mazowieckiej lat trzydzieci sze majcego
w miecie Warszawie zamieszkaego i Fortuna
Janiszewskiego profesora Gymnazium Imienia
Zamojskich lat trzydzieci sze liczcego w Szczebrzeszynie zamieszkaego i okaza Nam Dzieci
pci Mskiej, urodzone w Szczebrzeszynie w dniu
jedenastym lutego tysic mset czterdziestego
pierwszego o godzinie pierwszej po poudniu z jego
Maonki Krystyny z Lesselw lat dwadziecia
dziewi majcej.
Dzieciciu temu na Chrzcie witym w dniu
dzisiejszym tylko z wody odbytym przez Xidza
Gosiewskiego proboszcza miejscowego nadane zostay imiona : Jzef, Stanisaw, Adam. Przyczyn
dotd nie spisania aktu s liczne zatrudnienia lekarskie ojca a rodzicami chrzestnymi byli wspomniany Jzef Lessel z Mariann Brandt.
Akt ten stawajcym i wiadkom przeczytany,
ktrzy podpisali.
Podpisy: Alfons Brandt dr med., X. Marcin
Gosiewski proboszcz, Jzef Lessel, Fortunat
Janiszewski, dwa podpisy nieczytelne.
Reprodukcja dokumentu na stronie 12.

Czarne scenariusze na 2016 rok.

Co si stanie gdy.
El Ninio pokae ca swoja si?
Terroryzm, walki na Ukrainie, wojna narkotykowa
w Meksyku tajne suby analizuj wiele konfliktw. Ale s te wydziay, ktre latami obserwuj

wycznie temperatur wody w Pacyfiku. I od tego

roku bija one na alarm: zblia si El Ninio.
Pod ta nazw znane jest zjawisko pogodowe,
ktre co par lat pojawia si niedaleko zachodnich
wybrzey Ameryki Poudniowej. Ciepa woda wypiera wtedy zimn, bogat w substancje odywcze,
co ma katastrofalne skutki nie tylko dla rybowstwa. El Ninio wprowadza chaos pogodowy na
ogromnych poaciach naszej planety. W latach 1997
1998, kiedy El Ninio by najsilniejszy w dziejach
obserwacji, wyzwoli milion razy wicej energii ni
bomba atomowa, ktra spada na Horoszim.
Analitycy bardzo mocno obawiaj si zwaszcza
niewidocznych na pierwszy rzut oka skutkw: wojen domowych. Szacuje si, e co piaty konflikt
zbrojny jest porednim rezultatem El Ninio.
W latach jego wystpowania w 1963, 1976, 1983
roku za kadym razem wybucha w Sudanie wojna
domowa. W warunkach duej biedy i niesprawiedliwoci spoecznej pogorszenie klimatu oraz zwizane z tym klski godu tylko potguj napicia.
Naukowcy mwi o El Ninio, kiedy temperatura
wody na wschodnim Pacyfiku przewysza przecitn o co najmniej 0,5 stopnia Celsjusza. Na przeomie 1997 1998 roku byy to 2,4 stopnie wicej.
Obecnie, na pocztku 2016 roku morze w niektrych miejscach ma temperatur wysz od redniej
nawet
o 6 stopni! Skutki s ju widoczne: w
Indonezji
z powodu braku opadw od tygodni pon lasy.
W kocu padziernika nad
Meksykiem rozpta si najsilniejszy huragan, jaki
dotychczas tam zanotowano. Australi dotkna
trzecia co do intensywnoci susza od pocztkw
prowadzenia pomiarw meteorologicznych. Jeeli
ten EL Ninio rozwinie peni swojej siy, naley
spodziewa si gwatownych powodzi, osuni ziemi oraz wielkiego chaosu.
Nieposkromiona sia natury. Jak dotd El Ninio
wywoa zim 1997 1998 jedenacie super tajfunw i szesnacie cyklonw. W 2016 roku ma by
dwa razy silniejszy.
Putin wypowie wojn NATO?
Mam w monitorze rosyjski Su 24, schodzi nisko.
Kapitan niszczyciela rakietowego USS Donald Cook popatrzy na marynarza przed monitorem.
Chwil pniej jego oczom ukaza si szturmowiec,
ktry z szybkoci 1400km/h pdzi z hukiem zaledwie 150 m nad powierzchni wody wprost na
okrt pilot nie reagowa na komunikaty radiowe
To nie jest sytuacja z czasw zimnej wojny, tylko zdarzenie z kwietnia 2014 roku, do ktrego doszo nad Morzem Czarnym. Tego dnia od katastrofy
dzielio wiat zaledwie 900 m poniewa dopiero
w tej odlegoci rosyjski samolot nagle zawrci.

CHRZSZCZ NR 2 (11)

Stacjonowanie amerykaskich okrtw wojennych na Morzu Czarnym jest dla Moskwy sol
w oku. Rosja czuje si napastowana przez NATO.
Putin nie chce duej tego znosi. W tej sytuacji
wszystko jest moliwe. Czy jednak Rosja zaryzykowaaby otwarty konflikt z NATO? W Europie od
dawna toczy si wojna z rosyjskim udziaem sytuacja na Ukrainie jest nad wyraz niebezpieczna.
Atmosfera jest nerwowa, a liczba ,,ryzykownych
incydentw midzy NATO a Rosj stale ronie.
Ta niebezpieczna gra moe szybko doprowadzi do
katastrofy przede wszystkim w Syrii, gdzie pastwa NATO i Rosja stoj praktycznie po dwch
stronach konfliktu. Turcy niedawno zestrzelili nawet
jeden z rosyjskich samolotw szturmowych! Reakcja: Putin pogrozi Turcji i przenis migowce
bojowe Mi 24 do Armenii, nad granic tureck.
Co si jednak stanie , jeli w takiej sytuacji Rosja
rzeczywicie zaatakuje?
Od 2004 roku kraj ten podwoi swj budet
obronny, a w 2012 roku rozpocz wart 2,5 biliona
zotych ofensyw zbrojeniow w przeciwiestwie
do wikszoci czonkw NATO, ktrzy mocno
uszczuplili wydatki na wojsko. Jaki byby bieg wypadkw, gdyby Rosja zaatakowaa np. pastwa batyckie? Po czterech godzinach mogoby by po
wszystkim. Pocztkowo Putin byby nie do
powstrzymania. Nawet siy szybkiego reagowania NATO liczce 5 000 onierzy potrzebowayby piciu
dni na mobilizacj. Jedyn nadziej Europy pozostaaby ingerencja Stanw Zjednoczonych ich armia
wci jeszcze jest znacznie silniejsza. Ale rosyjska
doktryna wojskowa zawiera rwnie uycie taktycznej broni atomowej. A tej gotowoci Putina nie
chcielibymy na miejscu Obamy sprawdza.
Hakerzy
bd
kontrolowa
miliony
smartfonw?
Byo pne popoudnie, kiedy Jerzy otrzyma wiadomo z zabawnym filmikiem z kotkiem.
Trzeci
tego dnia. Obejrza go i szybko zapomnia w kocu dostawa ich cae mnstwo. Ten by jednak wyjtkowy, bo zawiera wirusa. I gdy Jerzy patrzy na
maego futrzaka bawicego si pik, hakerzy przejmowali kontrol nad jego smartfonem. A kilka dni
pniej zaczli wysya z niego SMS y na numery
Premium po 10 zotych + VAT sztuka. Na szczcie
Jerzy mia telefon na kart, straci wic tylko 100
zotych, ktre byy na koncie. Ale szybko wyszo na
jaw, e nie jest jedynym. Zmasowana akcja wysyania filmikw sprawia, e zainfekowane zostay miliony smartfonw, a straty przekroczyy p miliarda
zotych!
Wedug ekspertw z firmy Kaspersky Labs
w 2015 roku pojawio si ponad 300 tysicy zagroe kadego dnia (!), w wikszoci byy to jednak
programy wywietlajce reklamy, podgldajce kamerk czy kradnce listy kontaktw. Ale zainfeko6

wana komrka stanowi znacznie wiksze zagroenie! Dziki niej hakerzy mog wysya i odbiera
SMS y oraz MMS y czy nawizywa poczenia telefoniczne bez naszej wiedzy. Ba, dziki dostpowi do Internetu s w stanie wama si do innych komputerw. I cho gonych przypadkw
masowego wysyania patnych SMS w jeszcze
na szczcie nie byo, to wydaje si to tylko kwesti czasu. Liczba telefonw, ktre mog przej
cyberprzestpcy, siga ju prawie miliarda.
Gra toczy si wic o ogromn stawk czy w roku
2016 czeka nas pierwszy taki atak na wielk skal?
Zebra R.

Pytania i odpowiedzi
Czy zwierzta bywaj zakopotane?
Zwierzta te mog si skompromitowa. Ale czy
wywouje to w nich zakopotanie? Istniej mocne
dowody na to, ze niektre zwierzta w okrelonych
sytuacjach przeywaj cakiem ,,ludzkie emocje.
Aby zwierz czuo wstyd, musi mie wiadomo
wasnego ja oraz prawdopodobnie jak kombinacj empatii (zdolnoci wspodczuwania red.)
i teorii umysu, ktra mu podpowie: inni wanie
widzieli, e zrobiem co gupiego.
Takimi zdolnociami dysponuj z pewnoci
szympansy. Badacze zaobserwowali modego
szympansa, ktry po upadku z bananowca obejrza
si od razu na osobnika alfa, zapewne po to,
aby sprawdzi, czy wysze rang zwierz co zauwayo. Biolodzy ewolucyjni przypuszczaj,
e rwnie inne gatunki znaj uczucie wstydu:
kiedy lew wpadnie na drzewo i nie zasygnalizuje,
e mu gupio, pozostae zwierzta mog pomyle,
e zwariowa i wypdzi go ze stada.
Czy drzewa mog zim eksplodowa?
Drzewa s bardzo wytrzymae i zim produkuj
swj wasny rodek zapobiegajcy zamarzaniu.
Jednak wielki mrz moe spowodowa, e pkn
i ,,eksploduj z gonym hukiem. Powd: jeli
pod kor znajduje si jeszcze (skadajcy si gwnie
z wody) sok drzewny, to zamarza i
zwiksza objto. Kiedy staje si ona zbyt dua,
kora ulega rozsadzeniu, a powstajcy przy tym odgos brzmi jak strza z broni palnej.
Dlaczego koci w stawach nie zacieraj si?
Poczenia stawowe to wspaniaa konstrukcja,
dziki ktrej moliwe jest zginanie i skrcanie okci, kolan czy palcw. Co sprawia, e nasze zawiasy
chodz tak gadko? Jest to moliwe dziki pokryciu powierzchni pracujcych koci niezwykle wytrzyma chrzstk szklist oraz mazi stawow,
ktra dziaa jak smar zmniejszajcy do minimum
tarcie. Niestety, z wiekiem nasze stawy trac swe

CHRZSZCZ NR 2 (11)

polizgowe waciwoci. Ich sprawno i elastyczno mog jednak zapewni preparaty regenerujce
tkank chrzstn oraz pyn maziowy.
Ile zota jest na wiecie?
184 000 ton. Tyle kruszcu, wedug wiatowej Rady
Zota jest aktualnie w globalnym obiegu. Due iloci przechowywane s w bankowych skarbcach,
rezerwach rzdowych oraz u osb prywatnych.
Wszystkie zasoby zota stopione razem utworzyyby szecian o wysokoci 21,2 metra, to tyle ile
mierzy siedmiokondygnacyjny budynek. Bardzo
trudno jest oszacowa, jaki s pokady nieodkrytego jeszcze zota w kopalniach i wulkanach.
Jak odkry skarb z odlegoci 700 kilometrw?
W przeciwiestwie do zespou Scan Pyramids, ktry badania prowadzi bezporednio na miejscu, 36
letnia amerykanka archeolog Sarah Parcak wybraa
moliwie najwiksz odlego i z wysokoci 700
kilometrw przeszukaa Ziemi z nadziej na odnalezienie ukrytych skarbw. Rezultat jest imponujcy. Wraz z grup naukowcw z Uniwersytetu Alabamy przez rok analizowaa zdjcia satelitarne
NASA o wysokiej rozdzielczoci i wykrya przy
tym 17 (!) ukrytych w Ziemi piramid, ponad 1000
grobowcw i okoo 3000 staroytnych osiedli.
Gdy zaczam studiowa egiptologi, zrozumiaam e samo ogldanie goym okiem nie wystarczy
dlatego postanowiam wykorzysta zdjcia satelitarne wyjania Percak, ktra staa si autork
zupenie nowej metody badawczej- archeologii
kosmicznej.
Niezwykle czue detektory mog uwidoczni
nawet struktury o rednicy mniejszej ni metr,
pozwalaj odrni zasypane mury z glinianych
cegie od otaczajcej je ziemi. Jeli zastosujemy
podczerwie i dokonamy obrbki zdj metod faszywych kolorw, moemy uwidoczni chemiczne
zmiany krajobrazu dokonane przez dawnych Egipcjan. Wedug ekspertw jej metoda moe pomc
wykrywaniu kolejnych zaginionych miejsc na caym wiecie. W podobny sposb udao si ju odnale pogrzebane w ziemi pozostaoci Altinum
staroytnego rzymskiego miasta, ktrego mieszkacy zaoyli Wenecj.
Czym waciwie jest temperatura?
Najzimniejsze i najcieplejsze przedmioty, z ktrymi
stykamy si na co dzie, dzieli zaledwie sto kilkadziesit stopni Celsjusza. Z punktu widzenia rnorodnoci zjawisk bdcych obiektami bada fizyki
to warto znikoma, a ekstremalne wartoci temperatury po prostu przekraczaj granice naszej wyobrani. Ale czym jest temperatura? To charakterystyka kadej materii, opisujca nic innego jak prdko najmniejszych jej czci, poniewa nawet
w najtwardszym materiale atomy nie s nieruchome, lecz drgaj. A im bardziej drgaj, tym wysz

temperatur ma dana substancja. W czasie drga

zwikszaj si odlegoci midzy nimi, dlatego
wikszo materiaw rozszerza si wraz ze wzrostem temperatury. Od jej okrelonej, charakterystycznej dla danego ciaa wartoci ,,pkaj poczenia midzy atomami lub czsteczkami, a substancja zaczyna si topi.
Gdy temperatura wzronie jeszcze bardziej, substancja przechodzi w stan wrzenia, czyli gwatownie paruje w caej swej objtoci. I odwrotnie: gdy
temperatura spada, ruch zamiera. Ustaje dokadnie
przy - 273,15 stopni Celsjusza. Temperatura ta jest
nazywana zerem absolutnym, fizycznie zimniej ju
by nie moe.
Wyszuka R.

Tradycje szkolnictwa powszechnego

w Szczebrzeszynie c.d.
Utworzenie po 1878 r. jednoklasowej szkoy rzdowej z rosyjskim jzykiem wykadowym stanowi
koniec istnienia polskiego szkolnictwa podstawowego w Szczebrzeszynie. Natychmiast powstaje
tajne nauczanie, kiedy dzieci uczone s pisania i
czytania po polsku, poznaj rwnie, zakazan
przez wadze rosyjskie, literatur i histori polsk.
W ramach prowadzonej rusyfikacji dzieci i modziey polskiej, rwnie na Zamojszczynie, powstaj nieliczne (z braku nauczycieli i chtnych
polskich dzieci) rzdowe szkoy rosyjskie. Jedynie
w Zwierzycu dziaa prywatna szecioklasowa
szkoa polska zaoona przez hr. Zamoyskiego. W
1907 r. posad nauczyciela w tej szkole obj Franciszek Przyrowski.
W 1915 r. po zajciu Zamojszczyzny przez Austriakw i wprowadzeniu autonomii galicyjskiej Fr.
Przyrowski zorganizowa pierwsz czteroklasow
szko podstawow z jzykiem wykadowym polskim. Szkoa ta stanowia pocztek , po odzyskaniu
przez Polsk niepodlegoci, penej szkoy powszechnej. Dlatego wanie Przyrowski jest uwaany za ojca podstawowego szkolnictwa w Szczebrzeszynie. Prac pedagogiczn czy on z prac
zwizkow i spoeczn, i na dugie lata zwiza si
z Zamojszczyzn. Aktywnie i merytorycznie
uczestniczy w powstawaniu polskich szk ludowych,
ktrych liczba w 1916 r. wzrosa do
120. Dalszy rozwj tych szk zosta zahamowany
przez brak nauczycieli.
Dla zapewnienia powstajcym szkoom podstawowym kadry pedagogicznej, okupacyjne wadze
austriackie pozwalaj w 1916 r. na utworzenie seminariw nauczycielskich w Lublinie i Zamociu.
W gmachach byej Akademii Zamojskiej mieciy
si trzy szkoy rednie Publiczne Gimnazjum Mskie, Prywatne Gimnazjum eskie, Seminarium
Nauczycielskie Mskie oraz biura wojskowe i biura
innych urzdw cywilnych.
7

CHRZSZCZ NR 2 (11)

Dlatego w 1921 r., z powodu niewystarczajcych

warunkw lokalowych Seminarium Nauczycielskie
Mskie im Zamoyskich, zostao przeniesione do
Szczebrzeszyna
do gmachu po Szkoach im.
Zamoyskich, pracujcych w latach 1811 1852.
W ten sposb wraz z odrodzeniem si wolnej Polski
w Szczebrzeszynie odrodzio si polskie szkolnictwo
powszechne i rednie. Powszechne - po blisko po
p wieku, a rednie po okoo 70 latach.
W 1929 r. szkoa podstawowa zostaa podzielona
na dwie szkoy: szko powszechn siedmioklasow,
msk nr 1, ktrej przydzielono budynek gwny,
stojcy na placu ordynackim, stanowicym wasno
miasta, a w latach 1811 1852 wasno szk im
Zamoyskich oraz szko esk nr 2, ktra otrzymaa budynek may wasno gminy. W roku szkolnym 1933/1934 zostay one przemianowane na powszechne szkoy koedukacyjne.
Szczebrzeskie szkoy rednie i powszechne posiaday wasne budynki, wykwalifikowane kadry pedagogw, wystarczajc liczb uczniw i polski program nauczania. W okresie midzywojennym stanowiy wany orodek owiatowy i patriotyczny, ktry
po czasach niewoli rozbiorowej umacnia nasz polsk tosamo narodow.
Zawsze, kiedy Polska tracia niepodlego, okupacyjne wadze wynarodowianie Polakw zaczynay
od zamykania szk i przeladowania nauczycieli. W
Szczebrzeszynie informacji o udziale nauczycieli w
organizowaniu podziemnego ruchu oporu, take
zbrojnego, dostarcza dobrze znajcy rodowisko
nauczycieli, jak si pniej okazao niemiecki agent
Leopold Rytko czonek tzw.
V kolumny.
Dlatego aresztowania nauczycieli
i zsyanie
ich do obozw koncentracyjnych rozpoczy si ju
w 1940 r. Aresztowano dyrektora gimnazjum Witolda Jwiakowskiego, druha Stefana Kilarskiego
opiekuna i wychowawc druyny harcerskiej w latach 1933 -1939, kierownika szkoy powszechnej
Stanisawa Wgierskiego, ktrego w obozie przejciowym w Zwierzycu zamordowano. Nauczyciele
Piotr Bohun nauczyciel gimnazjum i Jan opuszyski zdoali uciec i ukrywali si do koca wojny.
Zwizani ze Szczebrzeszynem: organizator szkolnictwa powszechnego Franciszek Przyrowski zosta
aresztowany w Augustowie i zamordowany przez
gestapo, a aresztowany w Zamociu ostatni dyrektor
seminarium nauczycielskiego Pawe Fenc zesany
do obozu koncentracyjnego w Dachau przey
wojn.
Kady dzie okupacji przynosi dalsze cierpienia
i nowe aresztowania, uliczne egzekucje przypadkowo schwytanych Polakw, zsyki aresztowanych ,
take i dzieci, do obozw przejciowych w Zwierzycu, w Zamociu i obozw mierci
w Niemczech i okupowanej Polsce. Cho nie wszystkim
udao si przey ale nam i mnie udao si.
8

Tu zaczyna si cz
artykuu wspomnienia autora.
25 lipca 1944 roku zosta wyzwolony Szczebrzeszyn przez partyzantw Armii Krajowej, dowodzonych przez ,,Podkow, pord ktrych byli
te uczniowie przedwojennego gimnazjum. Wkraczajce od strony Szperwki oddziay wojskowe
powita krtk przemow Franciszek Gowacki
nauczyciel, czonek polskiego podziemia, za delegacja, ktrej przewodniczy, powitaa dowdc
chlebem
i sol.
W wyzwolonym Szczebrzeszynie, cho trwaa
jeszcze wojna, nastpia odbudowa szkolnictwa.
Ju we wrzeniu 1944 r. wznawia nauk gimnazjum i siedmioklasowa szkoa podstawowa.
W gimnazjum kadr pedagogiczn uzupeniaj:
Julia Wgierska, Janina Piechowa, Jzef Mizioek
kierownik przedwojennej szkoy powszechnej nr
2. W szkole zawodowej w skad tworzonej kadry
wchodz nauczyciele: Jan opuszyski. Zofia Skoczek, Julia Lewandowska.
W szkole podstawowej, ktrej uczniem zostaem powtrnie, z radoci spotkalimy nauczycieli
z tajnego nauczania: nowego kierownika szkoy
Stefana Kilarskiego, Jana opuszyskiego, Franciszka Gowackiego, Stanisawa Leszczyskiego,
Juli Lewandowsk, i wychowawczyni Juli Wgiersk. Wszystkich darzylimy wielk sympati
i uznaniem za dziaalno patriotyczn w czasie
okupacji.
Siedmioklasow szko powszechn ukoczyem w 1947 r. nauk, z grup liczc okoo 25
osb, kontynuowaem w klasie smej tej szkoy,
ktra w ramach eksperymentu funkcjonowaa tylko rok. W tym samym czasie Liceum Oglnoksztacce w Szczebrzeszynie zostao zmienione
na Liceum Pedagogiczne i dlatego razem z kolegami, nie chcc straci roku, zdawalimy warunkowo
egzamin do klasy drugiej Liceum Oglnoksztaccego w Zamociu. Wtedy wanie przekonalimy
si,
e Szkoa Podstawowa w Szczebrzeszynie reprezentowaa wysoki poziom nauczania,
gdy wszyscy zdajcy ze mn koledzy ukoczyli
pniej wysze uczelnie. Ja ze wzgldw rodzinnych ( w 1948 r. zmar mj ojciec) musiaem nauk zawiesi. Pniej w latach 1950 1952 kontynuowaem nauk wanie w Liceum Pedagogicznym. Po zdaniu matury w 1953 r. udao mi si
unikn tzw. nakazu pracy i po uzyskaniu zgody,
zdaem pozytywnie egzaminy i zostaem studentem Wydziau Historii WSP w Warszawie.
Po zdaniu egzaminu magisterskiego na Wydziale Humanistycznym w Lublinie w 1956 r. wrciem z nakazem pracy do Szczebrzeszyna. Uczyem
przez wiele lat historii w szkoach rednich. Przez
8 lat uczyem rwnie w szkole wicze, gdzie
spotkaem moich dawnych nauczycieli, ktrych

CHRZSZCZ NR 2 (11)

z wdzicznoci i ogromnym szacunkiem traktowaem i dzikowaem im za wsplnie przeyte lata

pracy nauczycielskiej.
To Oni - nauczyciele tamtych minionych, trudnych czasw zniewolenia polskiej owiaty potrafili
walk, cierpieniem, mioci zachowa cigo
polskiej szkoy dla nastpnych pokole Wolnej Polski. Znaczenie wartoci Wielkiej Prawdy podstawy zachowania naszej tosamoci w peni potwierdzaj sowa pieni napisanej w 1567 roku przez
Szczebrzeszaka Wojciecha Basaja z okazji jego
prymicji w kociele w. Mikoaja w Szczebrzeszynie:
,, Odprawia si taka Polska Msza Dziejw, w ktrej
historia naszych Ojcw yje, promienieje, udoskonala si, w ktrej my zbieramy takie owoce, jakie
nie byy dane naszym Przodkom.
Wiedz o patriotycznych tradycjach owiatowych
Szczebrzeszyna
(czsto
nieznane) ,,ujawniy- upowszechniy w narodzie uroczystoci jubileuszowe odbyte w dniu 11 grudnia 2015
roku: 100 - lecia Szkolnictwa Powszechnego, 30
lecia Szkoy Podstawowej nr 1, 20 lecia nadania
Szkole Podstawowej nr 1 imienia Henryka Sienkiewicza.
Aleksander Przysada

Z miasta
Noworoczny show
w Miejskim Domu Kultury w Szczebrzeszynie
Nasi uzdolnieni gimnazjalici ju po raz
czwarty wczyli si do Finau WOP i wystpili
dla
mieszkacw
Szczebrzeszyna
w
Noworocznym show. Podczas tegorocznego
przedstawienia
zaprezentowali si uczniowie
oraz absolwenci Gimnazjum im. Polskich Olimpijczykw w Szczebrzeszynie, dzieci i modzie z
Gminnego Orodka Kultury w Nieliszu, a take
dzieci z grupy tanecznej Miejskiego Domu Kultury
w Szczebrzeszynie. Modzi artyci wystpili w niedzielne popoudnie 10 stycznia 2016 roku w sali
widowiskowej Miejskiego Domu Kultury w Szczebrzeszynie.
Uczniowie i absolwenci naszego gimnazjum zaprezentowali w tym roku widowisko poetycko
muzyczne pt. Noworoczna pastoraka. Podczas
przedstawienia wysuchalimy piknych interpretacji wierszy boonarodzeniowych w wykonaniu
uczniw z grupy teatralnej Carpe diem oraz
wspaniaych popisw instrumentalistw i wokalistw z zespou Mode ywioy. Nastrojowy przekaz poetycko - muzyczny wzbogacia scenografia,
ktra przypomniaa publicznoci magi wit Boego Narodzenia.

Przyzna trzeba, e nasze widowisko otrzymao wiele pozytywnych recenzji, wic postanowilimy zaprezentowa je ponownie w niedzielne popoudnie 24 stycznia 2016 roku. Niepowtarzalny
urok poezji i pikne wykonania boonarodzeniowych melodii znw ujy widzw, a modzi wykonawcy po raz kolejny wykazali si niezwyk wraliwoci artystyczn.
Widowisko Noworoczny show to efekt pracy
wielu osb nauczycieli, uzdolnionej modziey
oraz pracownikw Miejskiego Domu Kultury
w Szczebrzeszynie, dziki ktrym nasze przedstawienia zyskuj profesjonaln opraw techniczn.
Dzikujemy wszystkim za zaangaowanie, wsparcie i pozytywn energi. Do zobaczenia za rok!
Aneta Bartoszczyk - Trochimiuk

Wernisa wystawy
"W tych pomieniach lici"
W rod 20 stycznia w sali widowiskowej MDK
otworzylimy now wystaw. "W tych pomieniach lici" to zbir fotografii Marka ysiaka wykonanych w jesiennych sceneriach Roztocza. Wernisa by okazj do obejrzenia multimedialnych prezentacji wielu innych zdj z archiwum Autora,
ktrych nie pomiecia sala wystawowa. Oprcz
zdj z roztoczaskich pl, miasteczek i lasw moglimy podziwia rwnie jesienny pejza bieszczadzkiej pooniny. Wystawa "W tych pomieniach lici" bdzie udostpniona zwiedzajcym do 4
marca b.r.
MDK Szczebrzeszyn
Marek ysiak w tle jego prace.
Jedna z prac M. ysiaka

XVIII Przegldu Teatrw Jasekowych

W dniach 27 28 stycznia w Miejskim Domu Kultury w Szczebrzeszynie odby si XVIII Przegld
Teatrw Jasekowych. Podczas dwch dni prezentacji obejrzelimy osiem spektakli Boonarodzeniowych, ktre wprowadziy nas w magiczny nastrj,
przypominajc o minionych witach.
Na naszej scenie gocilimy:
- Grup Teatraln BIEDRONKI z Przedszkola Samorzdowego w Szczebrzeszynie
spektakl pt. DROGA DO BETLEJEM
Opiekun: Irena Surma, Ewa Rozwadowska
- Grup Teatraln SKRZATY ze Szkoy Filialnej
w Wywoczce
spektakl pt. NARODZENIE PANA
Opiekun: Katarzyna Rodzik, Ewa Bednarz

CHRZSZCZ NR 2 (11)

- Grup Teatralno - Wokaln z Zespou Szk

w Suowie
spektakl pt. OSZALELI ANIELI
Opiekunowie: Maria Bartoszczyk, Beata Mazurek
- Grup Teatraln JARZBINOWE TRZPIOTY
ze Szkoy Podstawowej nr 3 w Szczebrzeszynie
spektakl pt. JASEKA
Opiekunowie: J. Ochmaska, A. Paczyk, M. Piaskowska
- Grup Teatraln KAPTURKI ze Szkoy Podstawowej w Wielczy
spektakl pt. BLASK NAD BETLEJEM
Opiekunowie: Anna Malinowska
- Grup Teatraln PROMYKI ze Szkoy Podstawowej w Bodaczowie
spektakl pt. BAJKOWE JASEKA
Opiekunowie: Maria Wyrostkiewicz, Anna Wgrzyn
- Grup Teatraln MOTYLKII z Przedszkola Samorzdowego w Szczebrzeszynie
spektakl pt. TAK ON JEST KRLEM
Opiekunowie: Ewa Kita, Ewa Rozwadowska, Magorzata Jarmu
- Grup Teatraln MARZENIE z GBP w Suowie,
filia w Ssiadce spektakl pt. JASEKA BOONARODZENIOWE Opiekunowie: Maria Godzisz
Wszystkie prezentujce si grupy otrzymay pamitkowe dyplomy oraz rwnorzdne nagrody
i sodycze.
MDK Szczebrzeszyn
.

Chyba najmodsza artystka zespou

,,Biedronki Gwiazdka Betlejemska

Relacja z Wieczoru Poezji

z Zofi Kucwn
Czwartkowy Wieczr Poezji z Zofi Kucwn
licznie zgromadzi publiczno szczebrzeszysk
w sali widowiskowej MDK. Aktorka czytaa fragmenty dziennikw i wiersze Julii Hartwig. Wyjt-

kowy nastrj lirycznego spotkania podkreli

akompaniament skrzypaczki Magorzaty Podolak.

Wieczr z poezj by zapowiedzi dziaa zwizanych z letnim festiwalem jzykowym.

W naszej galerii mona zobaczy zdjcia
z wieczoru z Zofi Kucwn.
MDK Szczebrzeszyn

Nowoci wydawnicze
10

CHRZSZCZ NR 2 (11)

W miesicu lutym Miejsko Gminna Biblioteka

Publiczna w Szczebrzeszynie proponuje pastwu
kolejne nowoci wydawnicze.
Adrian Bednarek ,,Proces Diaba". Morderca zwany Rzenikiem Niewinitek kilka lat temu sia terror na ulicach Krakowa. Sprawi, e ulice opustoszay,
a dziewczyny bay si zostawa same w
domach. Chaos ktry rozpta, uczyni go sawnym
na ca Polsk. Ujty przez policj i skazany na doywocie, zosta zabity przez wspwinia.
Teraz jest tylko miejsk legend.
Ale czy naprawd Rzenik Niewinitek zosta zapany? A moe yje i ma si cakiem dobrze?

Dorothy Koomson ,,Kobieta, ktr kocha. Libby

wiedzie spokojne ycie ony zamonego prawnika.
Wygodny dom, soneczne poranki przy kawie, widoki na szczliw przyszo z ukochanym. Na
tym idealnym obrazie stopniowo pojawia si coraz
wicej rys. Libby zaczyna si zastanawia, czy m
rzeczywicie darzy j tak mocnym uczuciem, jak
deklaruje? Czy w ogle co do niej czuje?
Wcale nie
jest tego pewna,
bo zaczyna
dostrzega konkurentk w
nieyjcej
pierwszej
onie Jacka.
Zapraszamy
MGBP
Szczebrzeszyn

11

CHRZSZCZ NR 2 (11)

Reprodukcja aktu chrztu Jzefa Brandta

Chrzszcz miesicznik informacyjny
Wydawca Stowarzyszenie Przyjaci Szczebrzeszyna
Redakcja Zygmunt Krasny, Joanna Dawid, Mateusz Sirko
Adres : 22-460 Szczebrzeszyn ul. Pl. T. Kociuszki 1
E-mail: sps@onet.eu
Projekt rysunku Chrzszcza Monika Niechaj

12

www.chrzaszcz.com.pl