Energia odnawialna

mgr Wioletta Mikowiec

mgr in. Dariusz Makowski

Odnawialne
rda
Energii?

Odnawialne rda energii nale do rde

energii powszechnie dostpnych, bezgranicznie
zasobnych, odnawialnych samoistnie
w procesach naturalnych, majcych najmniejszy
wpyw na rodowisko.

Dlaczego Odnawialne rda Energii?

- Powszechny dostp oraz bezgraniczne zasoby,

- Mniejsza ingerencja w rodowisko w porwnaniu z
tradycyjnymi rdami energii,
- Alternatywa dla energii powstajcej na skutek spalania
paliw kopalnych,
- Znaczna redukcja zanieczyszcze,
- Niezaleno energetyczna pastw,

Odnawialne rda energii:

Energia geotermalna
Energia biomasy
Energia wiatru
Energia wody
Energia soneczna

Energia geotermalna

rdem energii geotermalnej jest jdro skorupy ziemskiej, w ktrym panuje

temperatura 4000 - 5000 C.
S to nagromadzenia ciepa Ziemi
w wodach lub parach w ilociach,
jakie nadaj si do ich praktycznego
wykorzystania.
Gbokoci te wynosz obecnie
do 3 4 km.
Wyrnia si zoa wd
geotermalnych i zoa par
geotermalnych.
rdo: http://freeisoft.pl/2011/04/geotermalny-potencjal-energetyczny-polski-mapy/

Energia geotermalna

Energetyka geotermalna, cho tania w eksploatacji (darmowe paliwo!), wie si z

bardzo duymi nakadami inwestycyjnymi.
Najpierw trzeba bowiem ustali, jakie w danym miejscu maj parametry
wystpujce tam wody geotermalne. Do tego konieczne s odwierty, ktre s
bardzo drogie (ich koszty id w dziesitki milionw zotych), a nie gwarantuj, e
ich koszt si zwrci.
Moe bowiem okaza si, e w tym akurat miejscu ze wzgldu na nie najlepsze
parametry znajdujcych si tam ciepych wd podziemnych nie opaca si
budowa instalacji geotermalnej.
To ryzyko zniechca potencjalnych inwestorw.

Energia geotermalna

Drug przyczyn jest to, e w Polsce nie ma zbyt wielu miejsc, gdzie wystpuj
bardzo gorce wody geotermalne (o temperaturze powyej 100 stopni Celsjusza).
Duo wicej mamy tzw. rde niskotemperaturowych (z wodami o temperaturze
duo poniej 100 stopni C), ktrych w zasadzie przy obecnie stosowanej technologii
nie opaca si wykorzystywa do ogrzewania budynkw czy produkcji prdu.
Mona ich co najwyej ich uy do budowy basenw termalnych i pokrewnych
obiektw. To jednak s bardzo drogie inwestycje*.
* http://biznes.gazetaprawna.pl/artykuly/490373,polska_ma_najwieksze_zasoby_wod_geotermalnych_w_europie.html.

Energia geotermalna w Rabce-Zdroju

Rabka-Zdrj

Rabka-Zdrj ley na
obszarze Karpat
Zewntrznych, ktrych
struktura geologiczna
wykazuje zmniejszon
zdolno magazynowania
wd podziemnych.
rdo: www.mount.cad.pl

Energia geotermalna w Rabce-Zdroju

Na terenie Rabki-Zdroju znajduj si potwierdzone zoa

geotermalne.
Potwierdza to odwiert wykonany na zlecenie Uzdrowiska Rabka
S.A. w okolicy gry Bania
w 1981 roku na gboko 1 215 m.

Energia geotermalna w Rabce-Zdroju

Wydajno odwiertu szacowana jest na 4,5 m3/h.
Dostpne zoe moe mie charakter wycznie leczniczy
(zoe solankowe).
Temperatura wody z tego odwiertu wynosi 28 oC
i jest zbyt niska dla celw grzewczych.

Dla porwnania temperatura wody na Podhalu*, okoo 30-50 km do

Rabki-Zdrj:
Baska Nina 82-86 oC,
Biaka Tatrzaska 73 oC,
Poronin 63 oC,
Chochow 82 oC,

* Bujakowska, Tomaszewska 2012

Energia geotermalna na Podhalu

Pierwszy w Polsce Zakad Geotermalny w Baskiej Ninej koo Biaego Dunajca na

Podhalu powsta w latach 1989-1993 (30 km od Rabki-Zdrj).

rdo: https://www. geotermia.pl/

Zakad Geotermalny w Baskiej koo Biaego Dunajca na Podhalu

rdo: https://www. geotermia.pl/

Energia geotermalna na Podhalu

Dla komercyjnego wykorzystania wd geotermalnych do celw ciepowniczych

powoano Geotermi Podhalask S.A., ktra pokrywa 35% zapotrzebowania na
ciepo w Zakopanem.
Spka prowadzi dziaalno w zakresie wytwarzania, przesyu, dystrybucji ciepa
oraz wytwarzania energii elektrycznej w kogeneracji w ramach jednego systemu
energetycznego obejmujcego trzy rda ciepa:
- Ciepowni Geotermaln
w Baskiej Ninej,
- Kotowni Centraln i Kotowni Pardawka
w Zakopanem,
- miejsk sie ciepownicz (c.o.).

Zainstalowana moc cieplna wynosi 80,5 MW (w tym 40,7 MW w Ciepowni

Geotermalnej, 38 MW w Kotowni Centralnej oraz 2,8 MW w Kotowni Pardawka).

Energia Biomasy
Zgodnie z Rozporzdzeniem Ministra Gospodarki z dnia
14 sierpnia 2008 roku biomasa to stae lub cieke
substancje pochodzenia rolinnego lub zwierzcego,
ktre ulegaj biodegradacji, pochodzce z produktw,
odpadw i pozostaoci
z produkcji rolnej oraz
lenej, przemysu
przetwarzajcego ich
produkty, a take czci
pozostaych odpadw,
ktre ulegaj biodegradacji.

rdo: http://www.solarinfo.pl

Do celw energetycznych mona wykorzysta

nastpujce postacie biomasy:

drewno odpadowe w lenictwie i przemyle drzewnym oraz

odpadowe opakowania drewniane;

som zboow, z rolin oleistych lub strczkowych oraz siano;

plony z plantacji rolin energetycznych;

odpady organiczne gnojowic, osady ciekowe, makulatur, odpady

organiczne z cukrowni, roszarni lnu; gorzelni; browarw; itp.;

biopaliwa pynne do celw transportowych, np. oleje rolinne,

biodiesel, bioetanol z gorzelni i agrorafinerii;

biogaz z gnojowicy, osadw ciekowych i wysypisk komunalnych.

Energia z biomasy na terenie Rabki-Zdroju

Z uwagi zarwno na warunki rodowiskowe
(tj. strefy ochrony przyrody, strefy ochrony
uzdrowiskowej), jak i brak surowca, kierunek
ten w gminie Rabce-Zdroju nie jest na
obecny moment rozwaany.

Energia wiatru
Energia kinetyczna przemieszczajcych si mas powietrza jest
przeksztacana w energi elektryczn za pomoc turbin wiatrowych, jak
rwnie wykorzystywana jako energia mechaniczna w wiatrakach i
pompach wiatrowych.

Na zdjciu wiatraki widok z latarni

morskiej nad Batykiem w Darwku.

rdo: www.darlowko.pl, foto: Marcin Pakua

Energetyczne zasoby wiatru

Elektrownie wiatrowe pracuj zazwyczaj przy wietrze wiejcym z

prdkoci 5 - 25 m/s .
Zbyt maa intensywno wiatru uniemoliwia wytwarzanie prdu z
elektrowni wiatrowej, a znw due prdkoci np. powyej 30 m/s mog
spowodowa uszkodzenia mechaniczne wiatraka.
Dogodne warunki na budow i sukces takiej inwestycji maj racj bytu
wszdzie tam, gdzie rednia roczna prdko wiatru wynosi 7 m/s .
Gwnie s to regiony nadmorskie.
Znaczna cze naszego kraju charakteryzuje si redni
prdkoci wiatru na poziomie okoo 4 m/s.

Strefy energetyczne warunkw wiatrowych w Polsce

Wedug prof. Haliny Lorenc z Instytutu Meteorologii i

Gospodarki Wodnej obszar Polski mona podzieli na
strefy energetyczne warunkw wiatrowych:
Strefa I wybitnie korzystna,
Strefa II bardzo korzystna,
Strefa III korzystna,
Strefa IV mao korzystna,
Strefa V niekorzystna.

rdo:https://pixabay.com/

Strefy energetyczne warunkw wiatrowych w Polsce

Rabka-Zdrj

Energia wodna
Elektrownia wodna produkuje prd elektryczny wykorzystujc energi
spadku wody - najczciej na zaporach wodnych.
Woda przepywajc
z wyszego poziomu
na niszy porusza
turbiny wodne
sprzone z prdnicami
(generatory).

rdo: http://www.fizyka.net.pl

Zapora na Dunajcu w Niedzicy

W bezporednim ssiedztwie Niedzicy (50 km od
Rabki-Zdrj), na granicy Pienin Spiskich i Waciwych
znajduje sie zapora ziemna dziki, ktrej powsta
sztuczny zbiornik
wodny na Dunajcu
Zalew Czorsztyski.

rdo: http://www.niedzica.pl/

Zapora na Dunajcu w Niedzicy

Postawienie tamy u stp Zamku Niedzickiego, spowodowao i
burzliwy Dunajec, ktry przez wieki by naturaln granic pomidzy
Polsk a Cesarstwem Austro - Wgierskim, zosta zatrzymany na
wysokoci miejscowoci Niedzica,
a malownicza cz doliny
Nowotarskiej wraz z wijc
si kapryn rzek zmienia
si w sztuczne
Jezioro Czorsztyskie.

rdo: http://www.mapofpoland.pl/

Zapora na Dunajcu w Niedzicy

Zapora posiada wysoko 56 metrw, jest duga na ponad 400 m i
szeroka w koronie na 7 m.

rdo: http://www.zzw-niedzica.com.pl

Energia wodna na terenie Rabki-Zdroju

Gmina Rabka-Zdrj usytuowana jest w dolinie Kotliny Rabczaskiej.
Przepywa przez ni rzeka Raba, ktra w tym rejonie przejmuje dwa
prawobrzene dopywy, tj. Poniczank i Sonk.

Na terenie gminy Rabka-Zdrj nie

ma obecnie elektrowni wodnych
oraz ze wzgldu na niewielkie
spadki wody inwestycje tego typu
nie byy rozwaane.

Na zdjciu malownicza rzeka Raba.

rdo: https://pl.wikipedia.org

Energia soneczna
Energia soneczna jest specyficzn form energii odnawialnej - jest
wszdzie atwo dostpna, ale warto energetyczna (strumie
energii) jak sob niesie jest bardzo zrnicowana, w zalenoci od
pooenia geograficznego, a co jest z tym zwizane warunkw
klimatycznych oraz pory dnia i roku.

rdo: www.fotolia.pl

Nasonecznienie w Polsce

rednie roczne nasonecznienie w Polsce wynosi okoo

1000 kWh/m2.
Rozkad promieniowania sonecznego jest
nierwnomierny w cyklu rocznym.
Okoo 80% rocznego nasonecznienia przypada na
okres wiosenno-letni. (kwiecie-wrzesie).
Ponadto w kadym rejonie wystpuj okresowe zmiany
nasonecznienia wywoane zjawiskami
klimatycznymi, zachmurzeniem czy te
zanieczyszczeniem powietrza (np. przez przemys).
W Polsce roczna rednia suma nasonecznienia wynosi
1600 godzin.

Rabka-Zdrj
rdo: http://www.enis-pv.com/naslonecznienie-w-polsce.html

Energia soneczna
Jednym z najbardziej popularnych przykadw wykorzystania energii
sonecznej s kolektory soneczne. Jak sama nazwa wskazuje
bazuj one na wykorzystaniu energii sonecznej. To doskonaa
propozycja do wykorzystania w projektach nowo budowanych
domw, ale i w przypadku modernizacji budynkw istniejcych.

Kolektor paski ze zbiornikiem

do ciepej wody na dachu domu.

rdo: https://pl.wikipedia.org/

Energia soneczna w Rabce-Zdrj

Klimat Gminy Rabki-Zdrj cechuje korzystny
stopie nasonecznienia, niewielka ilo opadw
oraz naturalna bariera grska chronica obszar
gminy przed silnymi wiatrami.
Pod wzgldem warunkw termicznych
Rabka-Zdrj spenia wymogi stawiane
miejscowociom uzdrowiskowym.

Energia soneczna w Rabce-Zdrj

- rednia roczna temperatura powietrza wynosi
7,3 oC.
- rednie roczne usonecznienie wynosi
1 645 godzin.
Norma usonecznienia (tj. min. 1 500 h/rok)
jest wic zachowana.

Energia soneczna w Rabce-Zdrj

W Strategii Rabki-Zdroju na lata 2014-2020, w obszarze
Ekologia w celu osignicia najwyszych standardw
rodowiska przewiduje si inwestycje z zakresu montau
instalacji solarnych na ok. 500 obiektach na terenie caej
Gminy Rabka-Zdrj.

Wydaje si, i takie przedsiwzicia stanowi

najbardziej podany kierunek rozwoju energetyki
z wykorzystaniem rde odnawialnych.

Niskoemisyjna strategia dla Rabki-Zdrj

Odnawialne rda energii stanowi alternatyw dla
paliw kopalnych (wgiel kamienny, wgiel brunatny, itp.)
i przede wszystkim przyczyniaj si do ograniczenia emisji
gazw cieplarnianych i w konsekwencji s szans do
poprawy jakoci powietrza w Rabce-Zdroju.

rdo: http://misja-emisja.pl/

Niskoemisyjna strategia dla Rabki-Zdrj

Dla osignicia poprawy jakoci powietrza
konieczna jest zmiana struktury zaopatrzenia
budynkw w ciepo i ciep wod.
Konieczne jest zastosowanie urzdze, ktre
nie powoduj emisji zanieczyszcze, bd te
charakteryzuj si bardzo niskim poziomem
emisji zanieczyszcze.

Niskoemisyjna strategia dla Rabki-Zdrj

Rabka-Zdrj jako gmina uzdrowiskowa musi

przede wszystkim dba o jako rodowiska
naturalnego i ekologi.
Niestety Gmina nie posiada obecnie moliwoci
prawnych by zmusi mieszkacw do
stosowania odnawialnych rde energii, ktre
stosunkowo nie s tanie w montau i ze wzgldu
na klimat panujcy w Rabce mniej wydajne.

Niskoemisyjna strategia dla Rabki-Zdrj

Obecnie gwnym problemem gminy Rabki-Zdrj, podobnie jak
innych okolicznych gmin, jest niska emisja pochodzca z
ogrzewania budynkw oraz zaopatrzenia w ciep wod uytkow
(c.w.u.), powodowana niekorzystn struktur rde ciepa, ktra jest
zdominowana przez ogrzewanie wglem i drewnem w piecach oraz
kotach c.o. z rcznym zasilaniem komory spalania w paliwo (tzw.
zasypowych) niespeniajcych wymaga emisyjnych.

rdo: Rabczaski Alarm Smogowy

Niskoemisyjna strategia dla Rabki-Zdrj

Koty na rnego typu paliwa stae (gwne koty
zasypowe na wgiel lub wgiel i drewno) stanowi w
Rabce-Zdroju wg bada ankietowych ponad 70%
wszystkich instalacji grzewczych w domach
indywidualnych.

Struktura urzdze ze wzgldu na typ paliwa (stae, pynne)

w jednorodzinnych budynkach mieszkalnych

Niskoemisyjna strategia dla Rabki-Zdrj

Zmiana struktury ogrzewania budynkw w

Gminie Rabce-Zdrj jest konieczna, aby Gmina
moga poprawi jako powietrza i podnosi
jako ycia wasnych mieszkacw, ale take
budowa swoj przewag konkurencyjn na
rynku usug uzdrowiskowych i turystycznych
budowan w oparciu o wartoci czystego,
nieskaonego rodowiska naturalnego.

Niskoemisyjna strategia dla Rabki-Zdrj

Pierwsza opcja preferuje wymian starych, niskosprawnych
instalacji na paliwa stae na nowe instalacje zasilane gazem,
jednak dopuszcza w miejscu braku sieci gazowej wymian
urzdze na nowoczesne urzdzania na paliwa stae pod
warunkiem spenienia przez nie okrelonych wymogw
emisyjnych.
Na zdjciu przedstawiono
koty DEFRO DUO
firmy DEFRO Sp. z o.o.
speniajce wymagania normy
PN-EN 303-5:2012

rdo: www.defro.pl

Niskoemisyjna strategia dla Rabki-Zdrj

Druga z opcji w sposb jednoznaczny zachca do
rozbudowy sieci gazowej, wymiany urzdze
wycznie na urzdzenia zasilane gazem (w miejscu
dostpu do sieci), rozbudow instalacji o urzdzenia
oparte o OZE, a w miejscach, gdzie nie jest realne
uzyskanie dostpu do sieci gazowej, dopuszczenie
kotw na paliwa ekologiczne z zachowaniem
minimalnych wymaga emisyjnych dla tych urzdze.

W kwestii ochrony powietrza bardzo wane jest

uwiadamianie mieszkacw o koniecznoci
zmian i konsekwencji braku wprowadzenia
odnawialnych rde energii gwnie na nasze
zdrowie i klimat.

Niestety koszt i eksploatacja zastosowania

odnawialnych rde energii w Polsce s
wysokie w stosunku do zarobkw mieszkacw
i nie przynosz szybkich i efektywnych
ekonomicznie zyskw.

W zwizku z tym gmina postanowia

pozyska rodki zewntrzne na
realizacj tego typu zada by
wesprze mieszkacw.

Niskoemisyjna strategia dla Rabki-Zdrj

Rabka-Zdrj przystpia do projektu prowadzonego przez
Wojewdztwo Maopolskie Projektu zintegrowanego LIFE
IMPLEMENTATION OF AIR QUALITY PLAN FOR MAOPOLSKA
REGION MAOPOLSKA IN A HEALTHY ATMOSPHERE, ktry
ma 45 partnerw w wikszoci bo a 38 to gminy.
Rabka - Zdrj jest liderem w tym projekcie.

Warto projektu to ponad 70 mln z.

Niskoemisyjna strategia dla Rabki-Zdrj

W ramach programu LIFE Unia Europejska
finansuje rnorodne inicjatywy majce na celu
ochron rodowiska i przyrody.
Program ten powsta w 1992 r. w celu
finansowania projektw nie tylko w pastwach
czonkowskich Unii Europejskiej, ale take w
niektrych krajach kandydujcych do
czonkostwa w Unii Europejskiej i ssiadujcych
z ni.

Niskoemisyjna strategia dla Rabki-Zdrj

W ramach projektu powstanie stanowisko pracy pn.

EKODORADCA, ktry w ramach swych obowizkw ma
odpowiada w gminach za ochron powietrza, m.in.:
- kampanie informacyjno-edukacyjne,
- badanie jakoci powietrza w gminach, w ktrych nie ma
stacji monitoringu,
- wzmocnienie kontroli palenia mieci.

Niskoemisyjna strategia dla Rabki-Zdrj

Gmina Rabka-Zdrj kocem 2015 r. zoya wniosek o
dofinansowanie wymiany 200 wglowych rde ciepa
(kotw wglowych) na koty o wyszej sprawnoci lub
gazowe oraz monta 75 instalacji solarnych do ogrzania
wody w budynkach mieszkaniowych.

Odnawialne rda energii w Rabce-Zdrj

Dodatkowo, Gmina Rabka-Zdrj realizujc wasne

zadania tj. budow lub remonty swoich obiektw stara
si wykorzystywa energi odnawialn poprzez:
- monta solarw do ogrzewania wody,
- monta lamp solarnych owietlajcych place zabaw,
- monta lamp solarnych do owietlenia przej dla
pieszych jak rwnie alejek spacerowych.

Przykady uzyskania energii ze rde

odnawialnych na terenie Rabki-Zdrj

Owietlenie parkowe w Parku Zdrojowym oraz placw zabaw

w Parku Zdrojowym w Rabce-Zdroju oraz placw zabaw w Chabwce i w Ponicach.

Przykady uzyskania energii ze rde

odnawialnych na terenie Rabki-Zdrj

Owietlenie placw zabaw

Przykady uzyskania energii ze rde

odnawialnych na terenie Rabki-Zdrj

Owietlenie placw zabaw

Przykady uzyskania energii ze rde

odnawialnych na terenie Rabki-Zdrj

Owietlenie placw zabaw

Przykady uzyskania energii ze rde

odnawialnych na terenie Rabki-Zdrj

Owietlenie alejki w Parku Zdrojowym

Przykady uzyskania energii ze rde

odnawialnych na terenie Rabki-Zdrj

Sygnalizacja wietlna przy

przejciach dla pieszych

Przykady uzyskania energii ze rde

odnawialnych na terenie Rabki-Zdrj

Solary na budynku
wielorodzinnym

Przykady uzyskania energii ze rde

odnawialnych na terenie Rabki-Zdrj

Solary na budynku
prywatnym

Przykady uzyskania energii ze rde

odnawialnych na terenie Rabki-Zdrj

Solary na budynku
prywatnym

Przykady uzyskania energii ze rde

odnawialnych na terenie Rabki-Zdrj

Solary na budynku
prywatnym

Przykady uzyskania energii ze rde

odnawialnych na terenie Rabki-Zdrj

Solary na budynkach
prywatnych

Przykady uzyskania energii ze rde

odnawialnych na terenie Rabki-Zdrj
Solary na hotelu Prezydent
w Rabce-Zdrj

Przykady uzyskania energii ze rde

odnawialnych na terenie Rabki-Zdrj
Ogniwa fotowoltaniczne zasilajce
budynek prywatny

Odnawialne rda energii

rdo:
1.Plan Gospodarki Niskoemisyjnej Gminy Rabka-Zdrj, listopad 2015 r.
2.https://pl.wikipedia.org
3.https://www.geotermia.pl/
4.http://www.enis-pv.com/naslonecznienie-w-polsce.html

DZIKUJ ZA UWAG