You are on page 1of 72

Gratka dla kolekcjonerw, pasjonatw historii

i techniki wojskowej, modelarzy.

O
D
R
O
A
WE TARGI
N
Y
Z
D

I
M
I
OLDTIMER MILITARIS

Muzeum Zabytkw Techniki Wojskowej w Warszawie oraz


Kolekcja ARES
zaprasza na

PIERWSZ W POLSCE MILITARN GIED


KOLEKCJONERSK CZCI I OSPRZTU
ORAZ JEDYN W KRAJU AUKCJ HISTORYCZNYCH
POJAZDW WOJSKOWYCH
Bogaty wybr czci zamiennych i akcesoriw do
zabytkowych pojazdw wojskowych koowych
i gsienicowych wszystkich armii.
Ponad 5 tysicy czci do pojazdw z okresu II wojny
wiatowej. Zakup sprzeda wymiana.

PANZER FARM
CHRCYNNO K. NASIELSKA

28-30 MAJA 2010 R.

Gieda militarna mundury, militaria, modele, literatura,


stal i elazo
Prezentacja ofert firm specjalizujcych si w renowacji
i rekonstrukcji sprztu militarnego.
Ekspozycja kolekcji historycznych pojazdw wojskowych
z okresu II wojny wiatowej z kraju i ze wiata:
m.in. Stug IV, Sherman, Stuart, Comet, T-34, T-55.
Czogi, ciarwki, Jeepy, motocykle.
Dla zwolennikw mocnych wrae pokazy sprztu w akcji
oraz jazda po trudnym terenie pojazdami pancernymi
i terenowymi.
GWARANTUJEMY:
Wyjtkowy teren PANZER FARM
Miejsca handlowe i wystawowe moliwo wynajcia zadaszonych
(zamykanych) pomieszcze na stoiska w budynkach koszarowych.
Wynajcie zamknitych pomieszcze w celu zmagazynowania
zakupionego towaru.
Transport zakupionego towaru
Pole namiotowe
Zaplecze socjalne i gastronomiczne.

NIEPOWTARZALNA ATMOSFERA! ZAPRASZAMY

Zdjcie: Katarzyna Krzyaska

Ju wkrtce wicej szczegw na stronach


www.panzer-farm.pl
www.oldtimermilitaris.pl

Super Model nr 1/2010

PITE URODZINY
ukasikowi, Mariuszowi Sobce, wszystkim
Autorom i Czytelnikom, ktrzy zwizali
si z nami na dobre i ze. Czytelnikom
iAutorom ycz, aby Super Model towarzyszy Wam przez kolejne lata, aby Was
uczy i inspirowa, aby jeszcze mielej
i skuteczniej wspiera nasze modelarskie
rodowisko. Zokazji pitych urodzin Super
Modelu przygotowalimy jego specjaln,
polsko-angielsk edycj. SUPER MODEL
INTERNATIONAL bdzie prezentowa repliki
modelarzy z caego wiata. Pragniemy na
jego amach promowa najlepsze polskie
firmy ikonkursy modelarskie. Oba pisma
bd rwnie patronoway polskim modelarniom iklubom modelarskim, bd onich
pisa, prezentowa ich dorobek, wspiera
organizowane przez nie wystawy ikonkursy. Zapraszam do wsppracy!

e-mail:supermodel@kagero.pl
Sekretarz redakcji:
Karolina Tokarz
e-mail:redakcja@kagero.pl
tel. 081 749 11 82
Opracowanie graficzne:
Damian Majsak, Marcin Wachowicz
DTP:Marcin Goofit, Marcin Wachowicz

Redakcja:Krzysztof Barcz, Stanisaw Jaboski,


Leszek A. Wieliczko, Andrzej ak, Mariusz
ukasik
Wsppracownicy:
Krzysztof Baranowski, Zdenk Krm, Bill Plunk,
Luciano Rodriguez, Jacek Rzeszut, Andrzej Smoliski, Arkadiusz Wrbel, Lubo Zach, Jarosaw
Iwaniuk, Maciej Gruca, Przemysaw Syposz, Jacek Cichy, Tomasz Bajer, Wojciech Strojek, Patryk
Krupiski
Redakcja zastrzega sobie prawo do dokonywania skrtw tekstw i zmiany tytuw oraz nie
ponosi odpowiedzialnoci za opinie autorw
zawarte w tekstach. Materiaw nie zamwionych nie zwracamy.

Marketing:
Joanna Majsak (dyr.), marketing@kagero.pl

ABC MODELARSTWA
F-15E Strike Eagle. Operation Iraqi Freedom . . . . . . . . . . . . .16
Test aerografw. Paasche VJR vs Ultra Harder&Steenback . .22
SAMOLOTY
Hawker Sea Hurricane Mk. II C . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24
Hawker Tempest II . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28
F-117 Nighthawk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32
POJAZDY
Panzerkampfwagen III Ausf. J wpolskiej subie . . . . . . . . . .35
Panzer V G IR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38
SdKfz. 251 Ausf. C . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .40
JAGDPANZER IV L/70 wersja dowdcza . . . . . . . . . . . . . . . . .46
Stryker. Mobile Gun System . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50
Char B1 BIS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54
DIORAMY
BMD-1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .59
FIGURKI
Ateski Hoplita V w. p.n.e. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .66
WYSTAWY
VI Midzyszkolny Konkurs Modeli Redukcyjnych
Ogniwko 2010 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70

Sprzeda:
Agnieszka Kuchciak
e-mail:oferta@kagero.pl, tel. 081 749 20 20
Wydawca magazynu modelarskiego Super
Model ostrzega P.T. Sprzedawcw, e sprzeda aktualnych iarchiwalnych numerw czasopisma po innej cenie ni wydrukowana
na okadce jest dziaaniem na szkod Wydawcy iskutkuje odpowiedzialnoci karn.

Nakad:4000 egz.
Redaktor naczelny:Damian Majsak
Zastpca red. nacz.:Mariusz ukasik
Redaktor prowadzcy:Wojciech Grabowski

Wydawca:
KAGERO Publishing Sp. zo.o.
ul. Megiewska 9F
20-209 Lublin
tel./fax 081749 11 81
www.kagero.pl, kagero@kagero.pl

SAMOLOTY ZSZACHOWNIC
Morane Saulnier MS-406 C1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12

ze R
g A
nu y B
m w AT
er r O
u. od W
ku Y

ISSN 1733-8964

Redaktor Naczelny
Damian Majsak

HISTORIA KAMUFLAU
Supermarine Spitfire Mk IX . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10
Eastern Front . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64

zc

Korekta:Jolanta Aleksandrowicz, Karolina Tokarz

Serdecznie pozdrawiam

WNUMERZE
Nowoci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4
Norymberga 2010 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6

KU
P
S O

marcu 2005 roku ukaza si pierwszy numer Super Modelu. Jak to


zwykle bywa, jedni wryli nam
sukces, inni porak. Analizujc gosy
zwolennikw iprzeciwnikw, przeprowadzajc ankiety wrd naszych Czytelnikw,
modyfikowalimy Magazyn aby jego
tre, dobr tematw i szata graficzna
odpowiaday Waszym oczekiwaniom.
Pi lat to wystarczajco duo czasu, aby
wypracowa profil czasopisma jestem
przekonany, e Super Model ma swj
styl inie odbiega jakoci od wikszoci
podobnych pism na wiecie, aniektre nawet przewysza. Zawdziczamy to przede
wszystkim modelarzom, ktrzy na amach
Super Modelu dziel si swoj wiedz,
dowiadczeniem iwraeniami zbudowy
plastikowych replik. Wich cieniu nad jakoci pisma czuwaj redaktorzy, korektorzy
igraficy.
W pite urodziny naszego Magazynu
pragn gorco podzikowa tym, dziki
ktrym powsta idojrzewa Mariuszowi

NOWOCI
Samoloty

Focke Wulf Fw-190 D-9 Kurt Tanzer 1:72


Nakajima Ki44-II Otsu SHOKI 1:32
Producent: Hasegawa
Numer Katalogowy: 08200
Tworzywo: wtrysk
Status: nowo
Ilo czci: 164
Kalkomanie: 2 wersje

Producent: Bilek
Numer katalogowy: 967
Tworzywo: wtrysk
Status: nowo
Ilo czci: nn
Kalkomanie: nn

Sabre Mk.4 RAF 1:48


RENZAN w/IG-oh GUIDED BOMB 1:72
Producent: Hasegawa
Numer katalogowy: 00987
Tworzywo: wtrysk
Status: nowo
Ilo czci: 110+42
Kalkomanie: 6 wersji

Producent: Hasegawa
Numer katalogowy: 09567
Tworzywo: wtrysk
Status: nowo
Ilo czci: 93
Kalkomanie: nn

Pzl P-37B o II 1:72


Producent: Mastercraft
Numer katalogowy: D08
Tworzywo: wtrysk
Status: Reedycja
Ilo czci: nn
Kalkomanie: nn

Mitsubishi J2M3 raiden type 21 (Jack) 1:48


Producent: Hasegawa
Numer katalogowy: JT45
Tworzywo: wtrysk
Status: nowo
Ilo czci: 81
Kalkomanie: 3 wersje

Heinkel He-111P OLD CAMOUFLAGE 1:72


F-21A LION COMBO 1:72
Producent: Hasegawa
Numer katalogowy: 00986
Tworzywo: wtrysk
Status: nowo
Ilo czci: 54 x 2
Kalkomanie: 3 wersje

Producent: Hasegawa
Numer katalogowy: 00847
Tworzywo: wtrysk
Status: nowo
Ilo czci: 115
Kalkomanie: 1 wersja

Halberstadt Cl.IV 1:48


Producent: Karaya
Numer katalogowy: 1001
Tworzywo: wtrysk
Status: nowo
Ilo czci: nn
Kalkomanie: 2 wersje
Uwagi: ywica+elementy fototrawione

Kawanishi H6K5 TYPE 97 flying boat 1:72


F-14A BOMBCAT U.S. Navy 1:48
Producent: Academy
Numer katalogowy: Ac 12206
Tworzywo: wtrysk
Status: nowo
Ilo czci: nn
Kalkomanie: nn

Kv-107-II-5 J.A.S.D.F. 1:48


Producent: Academy
Numer katalogowy: AC 12205
Tworzywo: wtrysk
Status: nowo
Ilo czci: nn
Kalkomanie: nn

SUPER MODEL

nr 1/2010

Producent: Hasegawa
Numer katalogowy: NP6
Tworzywo: wtrysk
Status: nowo
Ilo czci: 149
Kalkomanie: nn

Beriev MBR-2 1:72


Producent: Condor
Numer katalogowy: 72101
Tworzywo: wtrysk
Status: nowo
Ilo czci: nn
Kalkomanie: nn

CH-53E SUPER STALLION 1:48


Producent: Academy
Numer katalogowy: AC 12209
Tworzywo: wtrysk
Status: nowo
Ilo czci: nn
Kalkomanie: nn

AH-1W SUPER COBRA [nts update] 1:38


Producent: Academy
Numer katalogowy: AC12702
Tworzywo: wtrysk
Status: nowo
Ilo czci: nn
Kalkomanie: nn

Messerschmitt Me262A POSTWAR 1:72


Producent: Hasegawa
Numer katalogowy: 00755
Tworzywo: wtrysk
Status: nowo
Ilo czci: nn
Kalkomanie: nn

Martinsyde F.4 Buzzard 1:48


Focke Wulf Fw-190 d9 G. Michalski 1:72
Producent: Bilek
Numer Katalogowy: 983
Tworzywo: wtrysk
Status: nowo
Ilo czci: nn
Kalkomanie: nn

Producent: Karaya
Numer katalogowy: 48027
Tworzywo: ywica
Status: nowo
Ilo czci: nn
Kalkomanie: 1 wersja
Uwagi: elementy fototrawione

ANSALDO A.1 BALILLA 1:48


CH/HH-46D SEA KNIGHT 1:48
Producent: Academy
Numer katalogowy: AC12207
Tworzywo: wtrysk
Status: nowo
Kalkomanie: nn

Producent: Karaya
Numer katalogowy: 48001
Tworzywo: ywica
Status: nowo
Ilo czci: nn
Kalkomanie: nn
Uwagi: elementy fototrawione

NOWOCI

J7W1 Imperial Japanese Navy


fighter aircraft Shinden 1:32

Panzerjger Jagdtiger 1:35

German railway gun 28cm k5(e) leopold


1:35

WWII U.S.Navy pilots with moto-tug 1:48

Producent: Zoukei-Mura

Producent: Tamiya

Status: Zapowied

Numer katalogowy: LB3527

Producent: Dragon

Numer katalogowy: 61107

Ilo czci: 251

Status: nowo

Numer katalogowy: DN6200

Status: nowo

Kalkomanie: nn

Ilo czci: nn

Tworzywo: wtrysk

Ilo czci: nn

Status: Zapowied

Uwagi: 8 figurek

SH-60F & HH-60H HS-6 Indians 1:144

Producent: Tamiya

M4 Sherman direct vision dv 1:35

Producent: Dragon

Soviet B4 Model 1931 203mm Howitzer 1:35

Producent: Dragon

Numer katalogowy: DN 4619

Producent: Rb model

Numer katalogowy: DN6579

Tworzywo: wtrysk

Numer katalogowy: 35b52

Tworzywo: wtrysk

Producent: Dragon

Status: zapowied

Tworzywo: metal

Status: nowo

Numer katalogowy: dn6088

Ilo czci: 48

Status: nowo

Uwagi: elementy fototrawione

Tworzywo: wtrysk

Pojazdy

3HW Motorcycle w/British MP Set 1:35

KAMPFGRUPPE PEIPER 1:35

Status: nowo

Ilo czci: nn

Ilo czci: nn

BMW R12 1:35

Stug.III ausf.g Early Prod. wschurzen 1:35


Producent: Dragon

Red Devils welbike and drop tube container,


arnhem 1944 premium edition 1:35

Producent: Bronco

Producent: Ibg models

Numer katalogowy: DN6365

Producent: Dragon

Numer katalogowy: CB 35035

Numer katalogowy: 35001

Tworzywo: wtrysk

Numer katalogowy: DN6585

Status: nowo

Status: nowo

Status: nowo

Tworzywo: wtrysk

Ilo czci: 238

Ilo czci: 105

Uwagi: elementy fototrawione

Status: nowo

Kalkomanie: 1 wersja

Uwagi: elementy fototrawione

Uwagi: elementy fototrawione

GERMAN MAYBACH 1:35

Okrty

German Leichter Panzersphwagen 1:35

British mbt Challenger 1:48

Producent: Tristar

Producent: Academy

Producent: Great Wall hobby

Numer katalogowy: 35043

Numer katalogowy: AC1303

Numer katalogowy: l3518

Status: nowo

Tworzywo: wtrysk

Status: nowo

Ilo czci: 311

Status: nowo

Ilo czci: 60

Uwagi: elementy fototrawione

Ijn 2nd class carrier type 103 1:350


Figurki

Kalkomanie: nn

Producent: Pit Road


Numer katalogowy: WB-07
Tworzywo: wtrysk

Uwagi: elementy fototrawione

Status: nowo

Austin 1OHP light utility truck 1:35

Schwere Wehrmachtschlepper sWS


General cargo version w/5 crew 1:35
Producent: Great Wall hobby

WW II British Paratroopers
with Welbikes 1:35

Heavy Cruiser Nachi 1943 1:350

Producent: Skp model

Numer katalogowy: L3512

Numer katalogowy: Skp 009

Status: nowo

Producent: Tristar

Numer katalogowy: 044254

Status: nowo

Ilo czci: nn

Numer katalogowy: 35041

Tworzywo: wtrysk

Ilo czci: 138

Kalkomanie: 1 wersja

Status: nowo

Status: nowo

Uwagi: elementy ywiczne ifototrawione

Uwagi: elementy fototrawione

Uwagi: 8 figurek

Uwagi: elementy fototrawione

www.kagero.pl

Producent:Aoshima

nr 1/2010

SUPER MODEL

NOWOCI

Norymberga 2010
Spielwarenmesse Nrnberg 2010

Academy
12105Lockheed Martin F-16I SUFA

Azur
A061Caudron 714NF

Italeri

Czech Model

2675Arado Ar 196ANF
2687E-2C Hawkeye "J.A.S.D.F 50th
Anniversary"
2689F-111F Aardvaark
2686F-16D Barak
2684F-86F Sabre Skyblazers
2693Focke-Wulf Fw 190A German Aces
2677Hawk T.1A Red Arrows
2690Junkers Ju 87B-2 StukaNF
2688Kfir C1/C2
2676Macchi C.200 SaettaNF
2685Spitfire Mk.IX American Aces
864U-2R Senior Span
2691WW2 German Aircraft WeaponsNF

902/w161T-33 T-Bird (Squadron)

Eduard
3401Messerschmitt Bf 109E-1
3004Messerschmitt Bf 109E-4/7 Trop.

Hasegawa
8204Curtiss Kittyhawk Mk. I/Mk. III
HAS08201Focke-Wulf Fw190D-9 "JG4"
8203N.A. F-86F-40 Sabre "Blue Impulse"
8205 Hasegawa Nakajima Ki-44 Shoki Prototyp -
HAS08200Nakajima Ki-44-II OTSU Shoki (Tojo)
w/40mm Cannon
HAS08199P-40M Warhawk
8202Republic P-47D Thunderbolt Nose Art

HobbyBoss
83201Iljuschin Il-2 EinsitzerNF
83202Iljuschin Il-2M3 DoppelsitzerNF

HobbyBoss
83205Supermarine Spitfire Mk. VbNF

Revell
4688Arado Ar196ANF
4284Bae Hawk T.1 Red ArrowsNF
4648EC-145 MedStar / Polizei
4696Heinkel He 111PNF
704Phototzteile fr EurofighterNF
705Phototzteile fr Ju 88 A-1NF
21Supermarine Spitfire Mk.I
4681Tornado ECR 50th Anniversary

Special Hobby

kopro
43052Suchoi Su-25K Czech Bull Frog
AZ4825Letov S-16 T, LNF
AZ4841Pilatus PC-9NF
AZ4834Saab J-29 TonneNF
AZ4847 Supermarine Spitfire PR.Mk.XI new
tool
AZ4843T-28A TrojanNF
AZ4844T-28D TrojanNF
AZ4827V.L. Myrsky II after warNF
AZ4826V.L. Myrsky II at warNF
AZ4848Vultee Vengeance USAF
AZ4822Zlin Z-50LNF
AZ4823Zlin Z-50MNF

Azur
A089Arsenal VG-36

Bronco
4005J-10S Fighter (Twin seats)NF
4001PAKISTAN AIR FORCE JF-17 (FC-1)NF
4003RQ-1/MQ-1 PredatorNF

SH32034A5M4 ClaudeNF
SH32033Ki-27 NateNF

Trumpeter

Dragon

?Junkers Ju 87 SeriesNF
?Messerschmitt Bf 109ESeriesNF
?Suchoi Su-25KNF
?Suchoi Su-25UBNF

Dragon
3541AB-212 ASW

Samoloty skala 1:48


Academy
12219F-117A Nighthawk - Last Flight
12221F-15C MSIP
1217F-15I "Ra'am"
12220 General Dynamics F-111C Australian
Air Force
?Messerschmitt Bf 109T

Airfix
A05120 Messerschmitt Bf 109ESeriesNF
A06102Supermarine Seafire Mk. XVIIcNF
A05117Supermarine Spitfire Mk. XIINF
A08108Westland LynxArmy AM. 7NF
A08107 Westland Lynx Navy HMA.8 / Super
LynxNF

AZ model
AZ4814C5M "Babs"NF
AZ4840Grumman Widgeon
AZ4845Kawasaki Ki-48 II Otsu "Lili"NF
AZ4846Kawasaki Ki-48 II Otsu Kai w/I-Go INF
AZ4812Ki-15 "Babs"NF
AZ4830Kyjisho "OHKA" Modell 11NF
AZ4842Kyushu Q1W1 LornaNF
AZ4824Letov S-16NF

SUPER MODEL

ICM
48221Focke Wulf Fw 189A-1NF
48222Focke Wulf Fw 189A-2NF
48211Henschel Hs 126A-1NF
48212Henschel Hs 126B-1NF
48107Messerschmitt Bf 109F-4/R6
48154N.A. P-51K Mustang
48067Supermarine Spitfire Mk.VIII

Samoloty skala 1:32

80346LTV TA-7C Corsair IINF


803??Messerschmitt Me 262 B-1a/U1NF
803?? Messerschmitt Me 262 V056NF
80372Messerschmitt Me 262A-1a/U4NF
80355MRCA Tornado ADV
80354MRCA Tornado ECR
80399PLAAF JJ-5
80344Vought A-7D Corsair II
80345Vought A-7E Corsair II

nr 1/2010

5550Messerschmitt Bf 109E-4NF
5530N.A. P-51D MustangNF

Eduard
8097Albatros D.III
8241Albatros D.III OEFAG Serie 153NF
8242Albatros D.III OEFAG Serie 253NF
8407Albatros D.V
8475Avia B.534 serie IV
1152Bell P-39 over New Guinea
8488Bristol F.2B Fighter
1154Focke Wulf Fw 190A-5/6 Grnherz
8428Focke Wulf Fw 190A-8/R2
8185Focke Wulf Fw 190D-11/D-13NF
8184Focke-Wulf Fw 190D-9NF
1147Fokker D.VII MAG
8131Fokker D.VII O.A.W.
8418Fokker E.III
8434Grumman F6F-5 Hellcat
8412Hanriot HD.1
8404Messerschmitt Bf 110G-4
8477Messerschmitt Bf108B
?MiG-21 Beleuchtungssatz
8232MiG-21MFNF
1153MiG-21MF Czech and Slowak Service
8233MiG-21SMTNF
8051Nieuport Ni-17
8421Nieuport Ni.11
8416Pfalz D.IIIa
8146Polikarpow I-16 Typ 17
1149Suchoj Su-22M-3
1151Suchoj Su-22M-4
1150Suchoj Su-25K
1148Suchoj Su-7BKL
1140 Supermarine Spitfire Mk.22/24 mit
Resin-Motor

Hasegawa
9912Blue Impulse History - F-86/T-2/T-4 -
HAS09896F-15DJ Eagle "Aggressor 2009"
PT48F-15E Strike Eagle
HAS09894F-16C Fighting Falcon "Thunderbirds
2009"
HAS09900 F-4B/N Phantom II "USS Midway
CAG"
9916F/A-18E Super Hornet VFA-115
HAS09898F/A-18F Super Hornet 'VFA-11 Red
Rippers"
9911Focke Wulf Fw 190A-5/U14 w/Torpedo
9902Focke Wulf Fw 190A-7 JG1
HAS09893 Focke-Wulf Fw190A-5 "GRAF" with
Hermann Graf figure
HAS09881Focke-Wulf Fw190A-5Y "Losigkeit"
PT46Grumman F-14A Tomcat
HAS09899Junkers Ju87C Stuka "Graf Zeppelin"
9908Kawasaki Ki-100-IOtsu Type 5
9909Kawasaki Ki-45 Kai Hei/Tei "Nick"
9906 Lockheed Martin F-16D Block 52
Advanced
PT47LTV A-7D/E Corsair II
HAS09892Messerschmitt Bf-109E "Marseille"
HAS09891Mitsubishi A6M5 Zero Fighter Type
52 "Tsukuba Flying Group"
HAS09897Mitsubishi F-1 "Sea Camouflage"
9913Mitsubishi F-2A 6. Sq. 50. Anniversary
HAS09895 Mitsubishi F1M2 Type Zero
Observation Seaplane (Pete) Model 11 "2nd
Fleet 1st Squadron"
HAS09890Mitsubishi J2M3 Raiden (Jack) Type
21 "Genzan Flying Group"
9904Mitsubishi A6M2b Type 21 Super Aces
wFigure
9903N.A. P-51D Mustang Pacific Pinup Girl
9905Saab J-35 Draken "Finnish Air Force"
9910Saab J-35 Draken "Swedish Special"
HAS09863Seaking AEW. Mk. 2A
9901TA-4J Skyhawk "Bicentenial"
9907Westland Seaking HAR Mk. 3 RAF Rescue

HobbyBoss
81705 Antononw An-2 / An-2CXNF
80393AU-1 CorsairNF
80386Chance Vought F4U-4 Corsair EarlyNF
80364F3H-2 DemonNF
803??General Dynamics F-111D/E Aardvark
80366Grumman F-14A TomcatNF
80340Grumman F6F-3N Hellcat
80341Grumman F6F-5N Hellcat
80356Grumman F8F-1 Bearcat
80360Grumman Hellcat Mk. I
80361Grumman Hellcat Mk. II
80362Jakowlew Jak-38 / Jak-38M Forger ANF
80345LTV A-7E Corsair II
80348LTV A-7K Corsair II

MPM
48057Avia B-534 III. Serie with bubble canopy
48063Heinkel He 177A-3 Greif

Revell
4687A-10 Thunderbolt II
4684Albatros D.V
4686Dornier Do 335 Pfeil
4682Fokker Dr.I
19F-7U-3 cutlass

Roden
439Fairchild AU-23A PeacemakerNF

Special Hobby
SH48053Breda Ba 65 A-80NF
SH48068Fiat BR-20 Cicogna
SH48103Focke Wulf Fw 190A-6 "Sturmstaffel 1"
SH48094Gloster Squirt "Late"
SH48033Macchi C.200
SH48077Martin Maryland Mk. INF
SH48099Morane Saulnier AI
SH48091 Spitfire Mk.VC "Czechoslovak and
Polish Squadrons"
SH48102Supermarine Seafire Mk. II
SH48100Supermarine Spitfire Mk. VC RAAF
Service

TwoBobs
902/w163T-2 Buckeye TwoBobs

Valom
48001Antonow An-2 ColtSeriesNF

Samoloty skala 1:72


Academy
12423F-22A "Latest US Air Version - Extensive
Weapons assortment"NF
12421F-4B Phantom IINF
12424F/A-18C Hornet "Blue Angels"

Airfix
A04050Bae Harrier GR.9NF
A03085Bae Hawk T. 1NF
A03083Canadair Mk. 4 SabreNF
A03080Messerschmitt Bf 110C/DNF
A03081Messerschmitt Bf 110ENF
A030082 North American F-86F SabreNF
A01071ASupermarine Spitfire Mk. IaNF
A11001Vicker ValilantNF

Amodel
72160Antonow An- 24TNF
72202AT-1 Fliegender PanzerNF
72028Bristol BrabazonNF
72035Convair P5Y TradewindNF

NOWOCI
72034Convair YB-60NF

CMR 217de Havilland Vampire FB. 31

72158Iljuschin Il-40NF

CMR 213de Havilland Vampire FB. 5/FB. 52

72033Iljuschin Il-78NF

CMR 214de Havilland Vampire FB. 9

72198Jakowlew Jak-18 M-12NF

CMR 192Hunting Percival Jet Provost T.3/T.4

72162Jakowlew Jak-200NF

CMR 221Supermarine Scimitar F. 1

72171Jakowlew Jak-210NF

Dragon

72199Kalinin K-5NF
72161Kamow Ka-60NF

5053Douglas A-20 Havoc GunshipNF

72163Mil Mi-10KNF

?Hawker Hurricane Mk. INF

72149Mil Mi-22NF

5054Junkers Ju 87B StukaNF

72196X-22NF

5050Messerschmitt Bf 109ENF

AZ model
AZCZ27Aero A-11NF\

5052Messerschmitt Bf 110CNF
5047N.A. P-51D MustangNF
?Supermarine Spitfire Mk. INF

AZCZ28Aero A-12NF

Eduard

AZ7317Aero L-159 AlcaNF


AZ7318Aero L-159 B, T1 AlcaNF

7042Aero L-39C Albatros

AZ7293Auster AOP. Mk. VNF

7402Albatros D.V

AZ7294Auster AOP. Mk. VINF

?Avia B-534 Serie

AZ7291Beech JB-1/UC-43 StaggerwingNF

?Consolidated Liberator GR.Mk.V and GR.Mk.

AZ7292Beech Treveller Mk. INF

VI

AZCZ33Bell 47NF

7405Fokker Dr.1

AZ7315Fiat CR. 32NF

7076Grumman F6F-3 HellcatNF

ICM

AZ7316Fiat CR. 32BisNF

7078Grumman Hellcat Mk.I/IINF

72232Heinkel He 70F-2

72559Boston Mk.III/IIIA "RAF Service"

AZ7296Focke Wulf Fw 190A-4

7403Nieuport Ni-17

72135Messerschmitt Bf 109E-7/BNF

72538Breda Ba.88B LinceNF

AZ7319Grumman Martlet Mk. INF

7053Spad XIII

72212 Soviet Air-to-Air Aircraft armament

72557Douglas A-20B Havoc

AZ7306Hawker Hurricane Mk. IV w/gunNF

Hasegawa

AZ7305Hawker Hurricane Mk. IV w/rocketsNF


AZCZ26HC-3NF

(R-27ER, R-27ET, R-73, R-77)NF


72213Soviet Air-to-Surface Aircraft armament

HAS00988 E-2C Hawkeye "J.A.S.D.F 50th

AZ7302Kawasaki Ki-78NF

Anniversary"

72560Gloster Meteor PR Mk. 10


72099Wellington Mk.IC

KAB-500Kr)NF

902/w152 Fw 189A-1

HAS00972F-100D Super Sabre Combo (2 kits)

AZCZ34Let L-13 BlanikNF

HAS00985F-14A Tomcat "Black Knight History"

AZCZ29Let L-200A MoravaNF

HAS00986F-21A Lion Combo (2 Kits)

2692AB-212 / UH-1N

AZCZ30Let L-200D MoravaNF

1903F/A-18C Hornet "Golden Dragons"

1300BAC Canberra B.2/B.6NF

AZCZ31Letov S-218NF

HAS00982 F/A-18D Hornet "Marine Corps

95Bell AH-1/AB-47

Combo" (2 Kits)

72559Douglas Boston Mk. III/IIIA RAF Service

(Ch-29T, Ch-31P, Ch-59M, B-13L, B-8M1,

AZ7303Kawasaki Ki-78 SpecialNF

AZCZ32Letov S-218ANF

MPM

Italeri

168Bell AH-1T Sea Cobra

Planet Model
#231Messerschmitt Bf 261 V2

Platz
PLZAC-4RQ-4B Global HawkNF

1284C-27J SpartanNF

AZCZ13Mraz M-1E Sokol FloatNF

999F/A-18E Super Hornet VFA-14

AZ7270Republic P-47B frhNF

HAS00989Focke-Wulf Ta154 "Moskito" (4 in 1) 1286Dornier Do 217 M-1

AZ7297Rogozarski IK-3 EarlyNF

995Heinkel He 111Z "Zwilling"

1289Drone MQ-1B/ATB PredatorNF

4283B-17G Flying FortressNF

AZ7298Rogozarski IK-3 LateNF

HAS00990 Heinkel He51 "Legion Condor

1298Drone RQ-4 Global HawkNF

4444Bell UH-1D SAR

1295EH-101 EHS

4647EC 635 MilitaryNF

1291Henschel Hs 129B-2NF

4649EC-135 sterreichische Polizei

AZ7300Supermarine Seafang Special What If HAS01562Junkers Ju88G-6 "Nachtjger"

126Junkers Ju 52 Mienensucher

4691F-16A MLU Tiger Meet 2009

AZ7313Supermarine Seafire Mk. IbNF

994Kawasaki T-4 "Blue Impulse 2010"

1292Junkers Ju 87B-2/R2 Stuka

4685F-4F Phantom JG 71 50th Anniversary

AZ7312Supermarine Spitfire HF.Mk. VINF

998Kugisho P1Y1-S Ginga (Frances) Type 11

1287Junkers Ju 88A-4 Premium

5711Geschenkset Battle of Britain

AZ7304Supermarine Spitfire LF.Mk.XVINF

E34Lockheed Martin F-16I SUFA

139Lockheed AC-130A Gunship

4683Gloster Gladiator

AZ7295Supermarine Spitfire Mk. ILate

1902Lockheed P-2H Neptune "J.M.S.D.F."

1296Lockheed F-104G "Recce" Starfighter

4680Grumman F8F Bearcat

AZ7307Supermarine Spitfire Mk. IB

992Macchi C.202 Combo

1301Lockheed F-35B Lightning IINF

4693Hawker Fury Mk.I

AZ7308Supermarine Spitfire Mk. IIBNF

1901Messerschmitt Bf 109G-4/G-14 Hartmann

1291MRCA Tornado IDS "Black Panthers"

4690Heinkel He219 Uhu

1299N.A. F-100D Super Sabre

4992Junkers Ju87 G-2

1290Savoia S.79 Sparviero

4679Messerschmitt Bf109E-3/4

1297 Freeci Tricolori Set MB-339/G-91/F-86F

4359Messerschmitt P.1099

AZ7282Supermarine Attacker F.Mk. 1NF


AZ7283Supermarine Attacker FB Mk. 2NF

AZ7301Supermarine Spitfire Mk. VaNF


AZ7309Supermarine Spitfire Mk. VB earlyNF
AZ7276Supermarine Spitfrie Mk. XVIIINF

Combo" (2 Kits)
E33Junkers Ju 188A/ENF

Combo
997 Mitsubishi A6M2b/A6M3 Type 21/22
Combo

AZ7299Supermarine Spitful Special

HAS00991 Mitsubishi G4M1 Type 1 Attack

AZ7310Tachikawa Ki-54c HickoryNF

Bomber (Betty) Model 11 "Misawa Flying

AZ7311Tachikawa Ki-54d HickoryNF

Group"

SabreNF

4695MRCA Tornado Tiger Meet 2009

Kopro

AZ7314Vickers Vildebeest Mk. IIINF

993Mitsubishi Ki-51 Type 99 Aussault - Combo 73183Harbin Z-5 Hound

AZCZ19Zlin Z-143LNF

HAS00987Renzan w/ IGOH Guided Bomb &

AZCZ16Zlin Z-326ANF
AZCZ18Zlin Z-43NF
AZCZ20Zlin Z-50LNF
AZCZ17Zlin Z-526ANF
AZCZ24Zlin Z-526LNF
AZCZ25Zlin Z-526MNF

Azur

Blackbird

"Skull

&

Crossbones"
HAS00984 Hasegawa TBM-3S2 Avenger
"J.M.S.D.F."

HobbyBoss

73199 Have Blue Stealth Demonstrator No.


1NF

Shindenkai "Mainland Defence" (2 Kits)


HAS00983 SR-71A

Revell

4148NAA P-51D Mustang

RS models
92063Arado Ar 66 Single Seater - Night Attack
Aircraft

73133L-29 Delfin - Tiger

92067Avia B-534 1. VersionNF

73113Lawotschkin La-5FN Popkow

92066Avia B-534 2. VersionNF

73200Let L-39C Breitling Jet Team

92064Avia B-534 4. VersionNF

73109MiG-15 US Air Force

92070Avia B-534 4. VersionNF

74154MiG-21 UM Mongol B Tigers &

92065Avia Bk-534NF

Kambodscha

92069Avia Bs-122NF

87245Dassault Rafale B

73169MiG-21MA Pardubice AFB 1989

92074Bell XFL-AirabonitaNF

A086CAMS 37E

87246Dassault Rafale C

73102MiG-21MFN Last Marking

92071Dornier Do 17E

A049Nieuport NiD-62

87247Dassault Rafale M

73117MiG-21R Recce Dragon

92072Dornier Do 17F

A047Supermarine Sea Otter ASR Mk. II FAA

80276Grumman F-14A TomcatNF

73189MiG-21S Warschauer Pakt Invasion 1968 92075Kawanishi E15 K1 ShiunNF

80277Grumman F-14B TomcatNF

74151MiG-21UM Mongol B Balkan & Finnland 92068Ki-60

80278Grumman F-14D Super TomcatNF

74160MiG-29 AS Slowakei Digital Schema

87248Grumman F9F2 PantherNF

73125Mil Mi-17

87251Hawker Sea Hawk FGA 6NF

73163Mil Mi-9 Czech & Luftwaffe

87241Mil Mi-2 T HopliteNF

73156Polikarpow Po-2 Korea & Luftwaffe

SH72147Aero L-29 DelfinNF

87243Mil Mi-2UN HopliteNF

73190Siebel Si 204A & Lippisch DM-1

SH72205Bristol Blenheim FMk. I"Short Nose

87244Mil Mi-2URP Anti Tank VariantNF

73187Suchoi Su-25K Africa

CMR 212de Havilland Vampire F. 3

87242Mil Mi-2US Gunship VariantNF

73118Suchoi Su-25K Shark Jaws

CMR 167de Havilland Vampire F. 30

80231Zlin Z-42M

73188XST Have Blue Stealth DemonstratorNF

Post War ServiceNF


A090Supermarine Sea Otter Mk. I/ASR Mk. II
Foreign ServiceNF

CMR
CMR 209Blackburn Buccaneer S Mk. 2B AUP/
Desert War

www.kagero.pl

92073Praga E-241

Special Hobby
Fighter Version"
SH72202Bristol Blenheim Mk. I"Finnisch Post
War Service"

nr 1/2010

SUPER MODEL

NOWOCI
SH72194CAC CA-9 Wirraway
SH72200 F-82G Twing Mustang "Korean
War"NF
SH72203 F-82H Twing Mustang "Alaskan All
Weather Fighter"NF
SH72196Fairey Fulmar Mk.II "Civilian Service"
SH72199Nakajima Ki-115 "Battle of Tokio 1946"
SH72198Nakajima Ki-115 Tsurugi
SH72162Short Sunderland Mk.VNF
SH72201

Westland

Whirlwind

FB

Mk.IFighter-Bomber
SH72197Westland Whirlwind FMk.IFighter
SH72204 Westland Whirlwind Mk.I "Different
Whirlwinds"

Valom
72038Avia F.VIIb/3m (Czech)NF
72039Avro 618 TenNF
72032Bristol BuckinghamNF
72031Bristol BuckmasterNF
72055Bristol Typ 130 BombayNF
72062Curtiss A-18 ShrikeNF
72059Dassault MD 450 OuraganNF
72060Dassault MD 450 Ouragan IAFNF
72047Fokker F.VIIb Josephine FordNF
72037Fokker F.VIIb/3m (Polish)NF
72054Fokker F.VIIb/3m (Spanish)NF
72058Handley Page "Sparrow" HarrowNF
72057Handley Page HarrowNF
72061Saunders Roe A.19 CloudNF

Zvezda

Zvezda
7009Suchoi Superjet 100NF

7233Fokker F-VIIB/3M "Southern Cross"NF

Samoloty skala 1:200

7284Junkers Ju 88A-17/A-5
7293Mil Mi-24VNF

Hasegawa

7276Mil Mi-35NF

Samoloty skala 1:100

HAS10670American Airlines B737-800 Combo


(2 Kits)
10672HasegawaBoeing 727-200 All Nippon

Kopro

Airways

10001Boeing 727-200 PanAm

Samoloty skala 1:144

10671 Hasegawa Boeing 767-300 "Mohican


Blue"

Samoloty skala 1:288


Revell

12605Dassault RafaleNF
6642Concorde

12601F-22ANF

AZ model

Hasegawa

82474CV90-40NF

Revell

Set ANF

Dragon

Samoloty skala 1:720


Revell

4619Sikorsky SH-60F & HH-60H HS-6 "Indians"


1+1

Hasegawa

82467Dongfeng Meng ShiNF


82429IDF Merkava Mk. IVNF

7177Audi A4 DTM 2009 Tom KristensenNF

82458Leopard 2A6M Canada

7141Ferrari 458 ItaliaNF

?LWS 2 (Panzerfhre)NF

7533Heavy Duty Trailer

?LWS 2 (Panzerfhre) upgradedNF

7127 Mercedes C-Klasse DTM 2009 Gary

82431Panzer IAusf. C (VK 601)NF


82442Sd.Kfz. 223 mit MotorNF

7128 Mercedes C-Klasse DTM 2009 Ralf


SchumacherN

Italeri

Hasegawa
HAS23202 Ferrari 312T "1975 Monaco GP

1802ATR-42 FEDEXNF

Winner" Niki LaudaNF

1801ATR-42 KLMNF
1804Suchoi S 100 Super JetNF

HAS23202S Ferrari 312T "1975 Monaco GP


Winner" Niki Lauda with Photo-Etched Up-

Kopro

grade Parts (HAS-72136)NF

14401Airbus A310-304 CSANF

HAS72136Photo-Etched Parts for Ferrari 312T


(HAS-23202)~ New ToolingNF

Revell

Samochodycywilne 1:24

4054A-10 Thunderbolt II
4270Airbus A380 Lufthansa

Italeri

4014Dassault/Dornier Alpha Jet


4066Dornier Do X

3698Citroen Xsara WRC 2004

4282Eurofighter Typhoon (single seater)NF

3859Freightliner FLC

4269 Lockheed C-121C Constellation MATS

3856 M.B. Actros mit tankauflieger Flower

USAF

Power

nr 1/2010

82427T26E4 Pershing Pilot #2


? VK1602 Leopard (Aufklrungspanzer)NF

7100Mercedes SLS AMGN

82472ZSD-89 APCNF

1989 Trabant 601S 20 Jahre Mauerfall

82473ZSD-90 IFVNF

7401Unimog U1300L THW

Samochodycywilne 1:25

82455ZSL-92 APCNF
82456ZSL-92 IFVNF
82463ZTZ 96 MBTNF
82464ZTZ 96A MBTNF

Revell

IBG Models

23Austin Healey 100-Six

?Bedford QLD Lkw

7189Corvette ZR-1

?Chevrolet C15A No. 13

7402Kenworth K-900 Wrecker

35004EinheitsdieselFernsprechbetriebswa

7464Peterbilt 353

genNF

7344VW T3 Westfalia Joker

35003Einheitsdiesel PritschenwagenNF

ICM

Pojazdy 1:16

Samochodycywilne 1:20

1803ATR-42 AIR WALESNF

82406Delta Force FavNF

7176Audi A4 DTM 2009 Timo ScheiderNF

4802Luftschiff LZ129 Hindenburg

Le1Embraer 170 J-AirNF

82475CV90-40CNF

71901964 Mustang Convertible

QG40 Japanes Navy Ship-Borne Seaplane

LPK14406Tupolew Tu-134NF

SUPER MODEL

82466BJ20022JC Yong ShiNF

3858Scania R620 V8 Topline New R Series

Limitierte Auflage

Samoloty skala 1:350

12604Saab JAS-39NF

82417AAVR-7A1 RAM/RS

3857Peterbilt 378 Long Hauler

PaffettN

Academy
12603Eurofighter Typhoon (single seater)NF

741MAN F2000

Trumpeter

357017,62cm Pak 36(r)


358017,62cm Pak 36(r) mit Besatzung

910Knigstiger (2 in 1) Sd.Kfz.182

3570276,2mm F22

915SU-100NF

35471Admiral Cabriolet, German staff car with crew

Pojazdy 1:35
Italeri
6951BMW R75 mit Seitenwagen

Dragon
6386Nashorn Sdkfz. 164 (3 in 1)

Heller
81157AMX30B2 Operation Daguet

HobbyBoss
82416AAVP-7A1 RAM/RS

35802 F22 with divisional Artillery Horse


Transport
35411Ford V3000 (1941 Production)NF
35521le.gl.Einheits-Pkw (Kfz 1)NF
35523le.gl.Einheits-Pkw (Kfz. 2) mit deutschen
FunkernNF
35482Soviet Divisional Artillery Horse Transport
(1942-45) (Protze, 6 Pferde, 3 Figuren)NF
35551Soviet Medical Personal (1943 - 1945)NF
35481Soviet Regimental Artillery Horse Transport
(1942-45) (Protze, 4 Pferde, 2 Figuren)NF

Italeri
6479LCVP mit Jeep und Soldaten

NOWOCI
6481Leopard 1A5

1510Kommandowagen BP42NF

7516ItaleriSd.Kfz. 251/1 Ausf.D NF

6485M10 Achilles Panzerjger

129Panzerlok BR57NF

7515T-34/85 NF

6484M1097 A2 Cargo carrier

1508PanzertrgerwagenNF

6146Urban accessoriesNF

5609Marinekleinkampfmittel Biber

1577Pzkpfwg 38(t) Ausf. E/FNF

5608MAS 568 4a serie

2316 Russian A-19 Model 1931 122mm


HowitzerNF

5610MTB Vosper
6490 Panzerabwehrkanone 47/32
277Panzerwerfer 42 auf Maultier

Gloria

HowitzerNF

3117Panzerkampfwagen III Ausf. M

14105H.M.S. Queen Elizabeth ClassNF

3111Sd.Kfz.173 Jagdpanther
3177Sd.Kfz.251/9 Ausf. C Stummel

6486Sd.Kfz 161/2 Pz.Kpfw. IV Ausf.H

2051Russian T-64 indi track linksNF

3204 SLT50-3 Elefant + Sd.Anh. 52T + PzH

6491Sd.Kfz. 167 Sturmgeschtz IV

2050Russian T-72 indi track linksNF

6488Sd.Kfz.162 Jagdpanzer IV

1573 Russian Voroshilovets tractorNF

6487Sd.Kfz.181 Pz.Kpfw. VI Tiger IHybrid

428 Soviet B-4 Commander Inspection

6477Sermovente L40 da 47/32

1578T-64A Model 1972 MBTNF

706British Challenger 1 MBTNF

1581T-64A Model 1975 MBTNF

705British Challenger 1 MBT up-armouredNF

35103German Staff Car 170V Cabrio

Academy

31748,8cm Flak 36 und Sd.Anh.202NF

2315 Russian ML-20 Model 1937 152mm


2047Russian PT-76 indi track linksNF

Miniart

Okrty 1:350

Revell

6489Pz.Kpfw. 38(t) Ausf.E/F

35103German Staff Car 170V

5413Portugiesische Fregatte D. Fernando II e

Pojazdy1:48
Italeri

2000 + Fennek

Dragon
1040Schlachtschiff Scharnhorst 1943NF
1024U.S.S. Independenc CVL-22NF

Trumpeter

1037Zerstrer Z-39NF

Hasegawa
40076IJN Light Cruiser AganoNF

701British MCV80 WarriorNF

HobbyBoss

702 British MCV80 Warrior up-armouredNF


704Israel Merkava Mk3 Baz MBTNF

83509HMS AstuteNF

703Israel Merkava Mk3 MBTNF

83510PLAN Type 039A Yuan Class SSGNF

35096Valentine Mark 3NF

66028,8cm Flak 37

7246Panther Ausf. ANF

83512PLAN Type 091 Han Class SSNNF

35096Valentine Mark 5NF

6605Autoblinda AB 41

7245Panther Ausf. DNF

83511PLAN Type 092 Xia Class SSNNF

35096Valentine Mark 2NF

Revell
3090 BMW R12 mit Seitenwagen und
Besatzung (+Schwein)
3091Maultier L4500R
3092Spz Marder 1A5

6603Autoblinda AB 43
6606Kfz.305 Opel Blitz
6604Kfz.385 Tankwagen

Tamiya
32567Hummer mit Mk.19 Grantwerfer

3089Wiesel 2 LeFlaSys NF

32568Marder III M mit 7,5 cm PaK 40NF

35308British Light Utility Car 10HPNF


35307Jagdtiger Mid Production Commander
Otto Carius

Italeri

6601Sd.Kfz.234/2 Puma

20U.S.Army Corporal (Rakete)

Tamiya

Okrty1:35

Pojazdy1:72
HobbyBoss

5609Marinekleinkampfmittel BiberNF

Trumpeter

83508U-Boot Typ IXCNF


83504U-Boot Typ VIIbNF
83505U-Boot Typ VIIcNF

ICM

5610MTB VosperNF

1:72 do 1:200
ICM
S.007U-Boot Typ XXVIIB Seehund sptNF

Revell

82912Sowjetischer PanzerzugNF

Italeri

83507U-Boot Typ IXBNF

5608MAS 568 4a serieNF

82911Eisenbahngeschtz DORA 80cmNF

1588ASU-85 Model 1956NF

83506U-Boot Typ IXaNF

S.008HMS Cossack (1940) British DestroyerNF

Revell
701Phototzteile fr Bismarck (05040)NF
703 Phototzteile fr Colombo Express
(05241)NF
702Phototzteile fr Tirpitz (05096)NF

5713Geschenkset HMS Bounty

706Phototzteile fr U-Boot Typ VIIc (05093)NF

5101Ocean Exploration Vessel

5104USS Wasp Class mit PhototzteilenNF

1589ASU-85 Model 1970NF

75128,8 cm Flak 37 NF

1582BTR-50PK APCNF

6139African HouseNF

1542BTR-60 APCNF

6147Antitank obstaclesNF

1542BTR-60 APCNF

6110Battleset: Berlin Twilight NF

1590BTR-70 (early)APCNF

7517Carro Armato M13/40 NF

1594BTR-80 APCNF

6148Desert Water's Well and accessoriesNF

2044 Chinese Typ 83 indi track linksNF

7518M4A3 Sherman NF

2052IDF Merkava Mark 3 indi track linksNF

7513ItaleriM7 Priest 105mm HMC / Kangaroo NF

5072U-Boot Wilhelm Bauer

1511 Kanonen- und Flakwagen BP42NF

7514ItaleriSd.Kfz 161 Pz.Kpfw. IV F1/F2 NF

5100U-Boot Typ VIIc/41

ICM

Okrty 1:460 bis 1:570

S.009U-Boot Typ IIB (1939)NF

Revell
700Phototzteile fr Deutschen Zerstrer Z1/

Revell
22Atom Cruiser USS Long Beach
5102HMS Pince of Wales

Z5 (05097)NF

Okrty 1:700
Hasegawa
HAS72753Anchor & Chain Set Photo-etched
Parts
HAS72754 General Window Frame Set
APhoto-etched Parts

HobbyBoss
87022HMS AstuteNF
83406USS Bataan LHD-5NF
83407USS Bonhomme Richard LHD-6NF
83405USS Boxer LHD-4NF
83403USS Essex LHD-2NF
83408USS Iwo Jima LHD-7NF
83404USS Kersarge LHD-3NF
83402USS Wasp LHD-1NF

Revell
5098Schlachtschiff BismarckNF
5099Schlachtschiff TirpitzNF

Okrty 1:1200
Revell
5712Geschenkset Cunard Line (Queen Mary
2 und Queen Elisabeth II)
5811HMS Duke of York
5810M/S Color FantasyNF
5809USS Iowa
N - nowo
NF - nowa forma
Foto: AlexSchelbert.de / Spielwarenmesse eG

www.kagero.pl

nr 1/2010

SUPER MODEL

HISTORIA KAMUFLAU
Spitfire Mk IXc (BS556) okodzie bocznym
RF-G z303. DM.

Malowa: Janusz wiaton

Spitfire LF Mk IXc (MH712) okodzie bocznym WX-D z302. DM,


na ktrym lata W/OHenryk Dygaa.

Spitfire LF Mk IXc (MH727) okodzie


bocznym JH-T z317. DM.

Spitfire Mk IXc (BS403) okodzie bocznym UZ-K z306. DM.

10

SUPER MODEL

nr 1/2010

Spitfire LF Mk IXe onumerze taktycznym 14 zIzraelskich Si Powietrznych; stycze 1949 roku. Numer
identyfikacyjny 2004 zosta namalowany odrcznie pod statecznikiem poziomym. Na osonie silnika godo 101.
Dywizjonu.

Wydanie podstawowe zawiera jeden arkusz


kalkomanii obejmujcy 10 malowa

Wydanie rozszerzone zawiera dwa arkusze


kalkomanii obejmujce wszystkie malowania

Wicej wTOPCOLORS

Supermarine Spitfire Mk IX

www.kagero.pl

Spitfire Mk IXc (n/s nieznany) okodzie bocznym WZ-GJ


iimieniu Eleonor, ktrym lata Maj. Garth Jared (samolot nosi
jego inicjay), dowdca 309. FS ze skadu 31. FG (USAAF);
Wochy, stycze 1944 roku.
Malowa: Janusz wiaton
Spitfire Mk IXc (MJ966), okodzie bocznym GW-B, ktrym
lata S/Chef Denys Boudard z340. Sqn RAF; Merston,
czerwiec 1944 roku.

www.kagero.pl

nr 1/2010

SUPER MODEL

11

SAMOLOTY zSZACHOWNIC

Morane Saulnier MS-406 C1


OCENA ZESTAWU

Jarosaw Iwaniuk

1:72

I n t e c h

amolot myliwski Morane Saulnier MS406 C1 by jedn z najbardziej udanych


konstrukcji francuskich. Ogem wyprodukowano nieco ponad 1000 sztuk. Szkoda
tylko, ew1939 roku nie dotaro doPolski 160
takich myliwcw zakupionych we Francji, wtedy polski wrzesie naniebie wygldaby zupenie inaczej.
Model Morana kupiem w pudeku Intecha,
nawypraskach jest logo SMER-a, acao jest
rodem zHellera. Tak wic strzy firmy wjednym pudeku. Oglnie mwic jest toniezy model, ale ma kilka powanych bdw. Ste izalety. Moe zaczn odzalet. Narynku modelarskim nie ma zbyt duego wyboru 406-ek, wic
samo to, e jest, uwaam za zalet. Nie licz
Hasegawy jest zbyt drogi. Posiada adnie odwzorowane poszycie kaduba, zaznaczone szwy
czenia ptna, poza maymi wyjtkami, oglnie trzyma wymiary. Wadami steniewielkie
wyjtki, czyli za maa ruchoma cz statecznika pionowego ook. 2 mm. Wrednicy k brakuje 1 mm, puste wnki podwozia sza krtkie
ook. 2 mm, atym samym za krtkie sgolenie
podwozia, no iubogie jest wyposaenie kabiny
pilota. Poza tym model jest wporzdku imona
zniego co zrobi. Wpracy przy nim nie stosowaem adnych fabrycznych dodatkw, wszystko zrobiem we wasnym zakresie. Niektre wymienione bdy wmodelu poprawiem, inne pozostawiem.
Wtrakcie pracy trafi wmoje rce model MS406 HobbyBossa, ale otym pniej. Zanim rozpoczem prac, szukaem odpowiednich (czyt.
owaciwych wymiarach) planw wskali 1/72,
boztym jest rnie. Miaem dodyspozycji kilka

12

SUPER MODEL

nr 1/2010

rde. Zawsze zaczynam odprzeliczenia oryginau naskal siedem dwa idokonuj pomiarw. Itujest czsto jk zawodu, etaka wspaniaa dokumentacja, anarysunkach sbdy wymiarowe. Nie bd wymienia ich w planach,
tylko stwierdz, enajlepiej trzymaj wymiary wPKR nr 26.
Na pocztku zabraem si za odcinanie
wskrzydach istatecznikach poziomych lotek
i klap (Fot. 1), potem przykleiem je w pozycji wychylonej. Wdalszej kolejnoci byy wnki podwozia (bez ich wyduania), uprofilowaem ksztat z kawakw pytek polistyrenowych i umocowaem Poxipolem (Fot. 2), potem szpachlwka ipapier cierny. Km-y wykonane szigie odstrzykawek. Dodaem te kilka
prcikw dochodnicy glikolu iumocowaem j
wpozycji wysunitej (Fot. 3). Wykonaem wyposaenie kabiny pilota (Fot. 4-6).
Malowanie rozpoczem odpokrycia caej powierzchni Surfacerem 1200 (Fot. 7 i8), nastpnie pomalowaem d modelu (Fot. 9), potem
gr oklejaem tam dwukrotnie, malowaem
za trzykrotnie (Fot. 10-12).
Kamuflae samolotw francuskich strudne
dowiernego odtworzenia, poniewa praktycznie kady samolot by malowany inaczej, adokumentacja fotograficzna w tym zakresie jest
bardzo uboga. Dlatego te niektre fragmenty
modelu musz by oddane napastw inwencji
twrczej modelarza (ku wielkiemu jego niezadowoleniu). Najwicej problemw miaem zdoborem farb. Jest tobolczka niemal kadego modelarza, jeli chodzi oniektre typy samolotw,
aFrancuzi donich nale. Mimo ebarwy samolotw francuskich sznane, araczej ich nazwy, to jednak jeli chodzi o odcienie, to wedug rnych rde tesame nazwy barw, dla
oka ju wygldaj rnie. Do dugo borykaem
si zdoborem-wyborem tych odcieni, analizujc rne rda, zkatalogiem FS wInternecie

wcznie. Mj wybr farb to: Vert fonce Pactra


A11, Burn fonce Modelud 50, Gris-bleu fonce R374, Gris-blue clair co zmieszaem, ale
nie pamitam co. Wnki podwozia ikabin pomalowaem kolorem szarym H79, ale okaza si
za ciemny stwierdziem potem. Kalki sstandardowe, zzestawu, dodaem tylko francuskie
znaki pod szachownice nakadubie oraz ty
znak firmy MS zlewej strony silnika przy migle.
le pooyy mi si napisy nastateczniku pionowym wida przeroczyst otoczk. Nakoniec dokleiem podwozie, poprawiajc wgoleniach mechanizm jego chowania, migo, celownik irurk Pitota.
Kabin wykonaem w pozycji otwartej, wykonujc now wytoczk. Wykonany model jest
wbarwach Eskadry Montpellier GC III/I, naegzemplarzu tym lata por. Kazimierz Bursztyn
wkwietniu 1940 roku.
Teraz chciaem wrci do wspomnianego
wczeniej modelu HobbyBossa. Mimo emodele tej serii producenta sprzeznaczone raczej
dla mniej wprawnych modelarzy (cae skrzyda i cay kadub), to jednak poziom ich wykonania zaskakuje (wpozytywnym znaczeniu).
Chiski model nie ma tych wad, copoprzednik
(za toma inne), ale jest godny polecenia. Chc
go rwnie wykona wbarwach tej samej eskadry zoznaczeniami maszyny ppor. Wadysawa
Chciuka.
Model Morana Saulnier MS-406C1 swoj
zgrabn sylwetk i nietypowym kamuflaem
wyrnia si spord innych moich modeli istanowi kolejny przykad naszej chlubnej lotniczej
historii.
n
Bibliografia:
Monografie Lotnicze nr 28.
Plastics Kits Revue nr 26.
Polskie Skrzyda 2.
Scalle Aviation, Modeller nr 2/2000.
Typy Broni iUzbrojenia nr 80.

www.kagero.pl

Fot. 1

Fot. 2

Fot. 3

Fot. 4

Fot. 5

Fot. 6

Fot. 7

Fot. 8

nr 1/2010

SUPER MODEL

13

Fot. 9

Fot. 10

Fot. 11

Fot. 12

Najwikszy internetowy sklep modelarski w Polsce


bogata oferta iprzystpne ceny

www.MojeHobby.pl
PJB - FHU ul. Grsko 6 32-020 Wieliczka, (0)501-176-561, sklep@mojehobby.pl
Nasza firma powstaa zpoczenia dwch czynnikw, zamiowania
do modelarstwa oraz zdobytego wczeniej dowiadczenia w dziedzinie sprzeday internetowej. Kadc nacisk na dwa najwaniejsze
aspekty: bogactwo oferty oraz sprawno realizacji zamwie, szybko zdobylimy tysice klientw pord bardzo duej aktualnie konkurencji wbrany.
Dziki zorganizowaniu sprawnej sieci wsppracy z dostawcami,
oferujemy bogaty asortyment dostpny w rzeczywistoci a nie tylko wInternecie, adziki wdroeniu metod sprzeday znanych tylko
zduych iprofesjonalnych sklepw internetowych, zamwienia realizowane s sprawnie iszybko.

Ponad 4000 modeli dostpnych od rki oraz kolejne 5000 pojawiajce si


okresowo wsprzeday.
Wiele modeli niesprowadzanych przez oficjalnych polskich importerw,
zwaszcza wiele pozycji Tamiya.
Firma Hasegawa wbiecej sprzeday.
Dodatki waloryzacyjne, kalkomanie, elementy fototrawione.
Dua oferta chemii inarzdzi modelarskich. Narzdzia Tamiya, aerografy od
najtaszych modeli po oryginalne Iwaty oraz wiele innych.
Dokadne zdjcia zawartoci pudeek, ramki, kalkomanie, instrukcje.
Aktualnie na stronie jest ju ponad 20.000 zdj! Sprawd jako ramek,
wersje malowania iinne informacje bez wychodzenia zdomu!

Dziki uprzejmoci sklepu


wkrtce na amach SM
uka si recenzje
przedstawionych modeli
14

SUPER MODEL

nr 1/2010

A
M
A
L
K
E
R

Dugo oczekiwana ksika Roberta Wrblewskiego Dywizja


Wiking ukae si 31 marca 2010 roku. W Wydaniu Specjalnym
Magazynu Militaria XX wieku 1/2010 zamieszczamy kupon rabatowy
uprawniajcy do 30% zniki przy zakupie ww. publikacji.

ABC MODELARSTWA

F-15E Strike Eagle


Operation Iraqi Freedom

Maciej Gruca

PORADNIK DLA POCZTKUJCYCH cz 1

reszcie, podo dugim czasie, udao


mi si zdoby model tytuowego Ora.
Wmidzyczasie Academy wydaa jego
ulepszon wersj, ktr udao mi si
upolowa. Treplik poddaem dogbnej analizie, wktrej szczegowo umwi jego budow,
malowanie, kryteria wyboru samego modelu itd.
Zacznijmy wic odpocztku.
Czstokro w modym wieku imponuj
nam wszelkiego rodzaju maszyny bojowe, czy
toczogi czy te samoloty. Wten sposb rodz
si pierwsze fascynacje, niejednokrotnie przeradzajce si pniej wdoywotnie hobby. Tak te
byo wmoim przypadku. Wtrzeciej klasie szkoy
podstawowej (czyli 24 lata temu), pani nauczy-

nych ksztatach. Dziki nim mam duo wiksz


swobod podczas operowania noem, poza ciciem mog duba, skroba, nakada szpachl
w mniej lub bardziej dostpnych miejscach.
Kolejnymi, bardzo wanymi przyrzdami, spilniki. Specjalnie uyem liczby mnogiej, gdy konieczne jest stosowanie wielu rodzajw, rnicych si odsiebie ksztatem odpaskich poprzez kwadratowe, trjktne, soczewkowe, pasko-wypuke, po okrge. Mona je kupi zarwno w sklepie modelarskim, jak i w zwykym metalowym. (Trzeba tylko uwaa, by
proszc oiglaki, sprzedawca nie odesa nas
dosklepu ogrodniczego, jak raz mi si zdarzyo.) Bdc wtemacie szlifowania, naley wspo-

naley, ewszystkie wymienione wartykule narzdzia, chemia, metody nie sjedynymi rodkami doosignicia celu.
Teraz mog przej dobardziej przyjemnych
spraw, mianowicie samego modelu.
Najpierw jednak kilka sw tytuem kryteriw
wyboru. Najwaniejsze by samolot, ktrego replik zamierzamy zrobi poprostu nam si podoba. Inn spraw jest skala czyli ile razy model jest mniejszy odoryginau, acoza tym idzie,
ile miejsca bdzie zajmowa napce. Tunaley
pamita, eim model wikszy tym prawie zawsze bardziej szczegowy. Niebagatelnym kryterium jest rwnie cena, atauzaleniona jest
odfirmy, jakoci wykonania, skali.

cielka poprosia by przynie nalekcj model


dosklejania. Przypadkiem przyniosem model
RWD-14 Czapla. Dostaem za niego 5-, aniosc
go dodomu, spotkao go nieoczekiwane igwatowne ldowanie na betonie. To mnie jednak
nie zniechcio, naprawiem go, amama wkrtce kupia mi kolejny model. Szybko go skleiem,
lecz tym razem zapoznaem si zjego histori
ikonstrukcj. Tak rozpocza si moja przygoda
zmodelarstwem lotniczym inie tylko. Trwa ona
nieprzerwanie podzi dzie.
Majc ju pewien baga dowiadcze,
chciabym przybliy mniej zaawansowanemu
Czytelnikowi metodyk dziaa podczas budowy modelu, wtym przypadku F-15E.
Napocztek jednak par sw onarzdziach.
Jak wiadomo sone nieodzownym elementem
przy budowie kadej repliki. Jednym zpodstawowych inajczciej uywanych narzdzi jest
n, acilej zestaw noy. Ja uywam zakupionego wsklepie modelarskim skalpela zwymiennymi ostrzami, osadzonymi wmetalowej
rczce. Doniego posiadam szereg ostrzy or-

mnie opapierach ciernych. Charakteryzuj si


one rn gruboci cierniwa. Ja stosuj gradacj od120 do2000. Papiery ogruboci ziarna 120 uywam tam, gdzie konieczna jest szybka i niekoniecznie bardzo dokadna obrbka.
Najczciej dozmniejszenia gruboci krawdzi
spywu skrzyda (gdy jest ono czone zgrnej
idolnej czci). Kawaek papieru ukadam wtedy nastole, nastpnie cieram nadmiar materiau trc powierzchni skrzyda uoon pasko
na nim. Papiery o gradacji powyej 320 omwi wdalszej czci artykuu. Dodatkowo uywam szeregu innych narzdzi takich jak: psety
(wtych naley szczki pokry jakim tworzywem
utrudniajcym wypadnicie, czy raczej wystrzelenie, drobnego elementu. Ja nakadam Maskol
lub Butapren izostawiam dowyschnicia), boczne obcinaki dowycinania elementw zramek,
ig do nakadania maych iloci kleju (przede
wszystkim cyjanoakrylowego). Przydanym narzdziem przy malowaniu, poza pdzlami, jest aerograf wraz zesprark.Tak wskrcie wyglda
wstp tyczcy si narzdzi ichemii. Nadmieni

Gdy mam ju upatrzony model samolotu,


praktycznie za kadym razem staram si dowiedzie jak zosta onodwzorowany przez producentw. Czy linie podziau blach inity swklse
czy wypuke (najbardziej podane stepierwsze), jak wiernie wykonany jest model, jak si go
skada? Wikszo tych informacji mona znale wInternecie.
Ja tym czasem upatrzyem sobie model F-15E.
Tak jak nie przepadam za wersjami myliwskimi,
tak dooenie zbiornikw konforemnych (CFT)
wedug mnie znaczco poprawio wizerunek caoci. Dodatkowo adunek uzbrojenia jaki mona
podwiesi pod model, wybitnie dziaa na wyobrani. Po przejrzeniu ofert rnych firm,
wybr pad nakoreask Academy. Wybraem
produkt z2009 roku, wskad ktrego wchodz
stare wyprawki zkadubem, skrzydami itd., dodano natomiast wietnie wykonane uzbrojenie,
ma blaszk fototrawion oraz nowe kalkomanie. Wszystko robi pozytywne wraenie. Zanim
jednak przystpiem dopracy, zabraem si za
wnikliw analiz pudeka oraz instrukcji. Zmoj

16

SUPER MODEL

nr 1/2010

Stare ramki

Ramki znowymi elementami

Kanay zbliska, widoczne konieczne do usunicia odciski po wypychaczach

Maa blaszka fototrawiona

Widok kanaw dolotowych powietrza do silnika

Instrukcja, pierwszy etap prac

Elementy skadowe kabiny (wanna itablice pomalowane barw podstawow)

Pomalowane wokolicy kabiny wntrze powek kaduba

Boczna ciana wlotu powietrza, widoczne odciski

Boczna ciana, odciski zaszpachlowane

www.kagero.pl

nr 1/2010

SUPER MODEL

17

Zaszpachlowane kanay

Wloty po szpachlowaniu, kanay pomalowane na biao

Likwidacja pozostaoci ramki

Delikatne poprawki wewntrz powek kaduba

Czci skadowe kabiny

Wycinanie drka sterowego

Obrbka drka

Wykoczenie papierem ciernym

Kropelka kleju pod orczyk

Wklejanie drka

18

SUPER MODEL

nr 1/2010

Wartym rozwinicia tematem jest chemia modelarska. Podstawowymi przedstawicielami tej grupy s:
Kleje modalarskie

Warto posiada szerszy ich wachlarz gdy czsto potrzebne s ich rne rodzaje.
Osobicie uywam modelarskiego kleju do plastiku firmy Revell. Kolejnym czsto uywanym jest cyjanoakrylowy (choby popularna Kropelka). Zdarza mi si
rwnie stosowa Wikol, Butapren iPoxipol (to przede wszystkim przy budowie
podstawek). Ostatnim rodzajem substancji jakiej zdarza mi si uywa jako kleju
jest aceton. Stosuj go tam, gdzie trzeba wykona bardzo precyzyjne czenie
inie mona pozwoli sobie na wypynicie kleju. Dwa elementy skadam ze sob
ciasno, po czym krawd czenia dotykam pdzelkiem namoczonym wacetonie.
On szybko penetruje cinite ze sob powierzchnie, jednoczenie je nadtapiajc
iczc. Ten jednak sposb stosuj bardzo rzadko.

Szpachlwka

Przez wiele lat stosowaem szpachlwk firmy Wadom, ktra spisywaa si do


dobrze. Niedawno jednak przerzuciem si na wietny, wmoim odczuciu produkt,
firmy Tamyia. Jak zapewne wiadomo jest to podstawowy rodek wypeniania
ubytkw, miejsc po wypychaczach form oraz jamek skurczowych.

Tamy maskujce imaskol

Su nam one do zasaniania elementw, ktre nie maj by aktualnie malowane.

Preparaty do wykonywania, uzupeniania elementw przeroczystych

Na rynku wystpuje szereg produktw tego typu. Ja stosuj Microscale Kristal Klear.
Uywam go do wykonywania szybek zegarw, soczewek pod celownikami optycznymi, przeroczystych oson czujnikw wrakietach etc.

Pyny do nakadania kalkomanii

Praktycznie kadorazowo po naoeniu kalkomanii (bez uycia pynw) powstaje efekt tak zwanego srebrzenia (jakby pod cienkim filmem znajdowao si
powietrze). Powstanie czego takiego powoduje, e nawet najlepiej pomalowany model znacznie traci na atrakcyjnoci. Aby temu zapobiec stosuj dwa
rodzaje pynw oba firmy Microscale. Pierwszy to tzw. Set (od ukadania),
za drugi to Sol. Na gadk, byszczc powierzchni modelu pdzlem nanosz odrobin Seta. Na to dopiero przychodzi kalkomania. Ukadam j naley-

lepsz powk przedyskutowaem wybr malowania (ona obstawaa za Kaczorem Donaldem,


aja za smokiem). Pki co, kwestia tajest jeszcze
nierozwizana, podobnie jak isprawa ustawienia
modelu (lot czy nielot?). Wpocztkowej fazie
budowy nie jest tojednak tak istotne, acz warto
mie ju wczeniej koncepcj, by nie przysporzy
sobie pniej dodatkowej pracy.
Przejdmy jednak do samej budowy.
Rozpoczem zgodnie z instrukcj od zoenia
foteli wyrzucanych. Noem wyciem z ramek
wskazane elementy, nastpnie wyrwnaem pilnikiem lady poramce iczeniu form. Niekiedy
popilniku pozostaj rysy, miejsca tedodatkowo

cie igdy spoczywa ju we waciwym miejscu, traktuj j Solem. Wikszo


kalkomanii reaguje na to spor iloci zmarszczek. Nie naley si tym zbytnio
przejmowa, gdy kalka prawie zawsze powrci do pierwotnych rozmiarw, przy
okazji wypeniajc wszelkie luki, nierwnoci, linie podziau blach inity. Aotaki
efekt bdzie nam chodzio.

Farby

Te mona podzieli na trzy zasadnicze grupy: emalie, akryle iolejne. Najczciej


stosuj emalie, raz na jaki czas podpierajc si akrylami. Wszystko zaley od
tego, co igdzie mam pomalowa.

Lakier byszczcy

Tak jak pisaem wpoprzednim podpunkcie, kalkomania musi by nakadana na


gadk powierzchni. Jeeli model malujemy farbami matowymi, to si rzeczy
powierzchnia bdzie chropowata. Aby przygotowa j pod kalkomani, naley uy byszczcego lakieru. Mona naby zarwno dedykowane modelarskie
specyfiki, jak ipopularny Sidolux, stosowany do konserwacji podg. Rzeczone
lakiery powinny by akrylami, poniewa s one odporne na dziaanie pukanek
opartych na terpentynie lub benzynie.

Denaturat

Stosuj go przede wszystkim do odtuszczania powierzchni przed malowaniem,


po to by farby dobrze si trzymay. Innym zastosowaniem jest utrwalanie pigmentw (ktre bdc wpostaci pyu, wciera si wniektre miejsca na modelu
celem postarzenia, uwidocznienia zabrudze eksploatacyjnych). Wtym przypadku, na model zmakijaem pigmentowym natryskuj aerografem denaturat.
Dziki temu pigment nie zejdzie po pierwszym dotkniciu palcami.

Terpentyna

Stosuj j przede wszystkim do rozcieczania farb (emalii oraz olejnych).

Aceton

Myj nim aerograf, pdzle (potem dodatkowo pucz je wwodzie zmydem, by


oszczdzi wosie) isporadycznie uywam go jako kleju.
n

traktuj drobnym papierem ciernym (ok. 320).


Gdy elementy sgotowe, wstpnie dopasowuj je dosiebie. Jest tobardzo wana czynno,
pozwalajca zapobiec przykrym niespodziankom, zwizana zniedoskonaociami wykonania.
Skadajc model nasucho moemy dokona
stosownych poprawek, zanim czci zostan
ze sob sklejone, a przez to ingerencja bdzie
utrudniona. Umnie jednak wszystko byo wporzdku, zatem szybko skleiem fotele wcao.
Gdy klej zwiza, od spodu siedziska wkleiem
ramki, by mie za cotrzyma go podczas malowania. By nie czeka zbyt dugo, stosuj dotego
celu klej cyjanoakrylowy. Teraz zabraem si za

wann kabiny i tablice przyrzdw. Do wanny


wkleiem orczyki idrki sterowe, tablice pozostawiem oddzielnie tak, by nie utrudnia sobie
malowania. Przygotowaem rwnie obie powki dziobowej sekcji kaduba ich wntrza take
bd malowane. Wszystkie elementy odtuciem, stosujc denaturat, poktrego odparowaniu
zabraem si za malowanie, wskazan winstrukcji
farb. Wszystko poza fotelami pokryte byo szaroci iodstawione dopenego wyschnicia.
Majc troch wolnego czasu, przeszedem
do nastpnego punktu instrukcji, mianowicie
wlotw powietrza ikanaw dolotowych. Toniestety wmodelach zodtworzonym kanaem jest

Malowanie wanny

Malowanie paneli bocznych wkabinie

Wygodny uchwyt

Wklejanie kalkomanii

www.kagero.pl

nr 1/2010

SUPER MODEL

19

...ipo lakierowaniu

najtrudniejsz, ajeli nie, tonapewno najmozolniejsz czci zabawy. Trzeba bowiem wygadzi wntrze owego wlotu ikanau. Wmodelu Academy wewntrz elementw byy lady po wypychaczach formy, ktre trzeba byo
usun, co nie byo jednak zbyt kopotliwe.
Problem zacz si posklejeniu powek kanaw. czenie naleao zaszpachlowa uyem
dotego szpachlwki firmy Tamyia. Samo jej naoenie wewntrz dugiego kanau nie byo proste.
Nastpnego dnia mogem przystpi dojej obrabiania. Wiedzc comnie czeka, ztym wiksz
niechci zabieraem si dotego. Przygotowaem
sobie szereg pilnikw (okrgy, soczewkowy,
kwadratowy) ipapier cierny. Podwch godzinach szlifowania, miaem gotowy jeden kana!

Aby uwidoczni przyciski, przeczniki, delikatnie zeszlifowuj czarn farb

Jednak gdy cao bya ju skoczona, reszta


moga by ju tylko przyjemnoci. Nakolejny
dzie zaplanowaem malowanie wntrza wlotw,
komr podwozia itd., sowem tych czci, ktre
maj by biae. Aerograf isprark mam wpiwnicy, by nie zagszcza atmosfery wmieszkaniu.
Przygotowaem wic czci, farb, terpentyn
i aceton i poszedem. Po dokadnym rozmieszaniu emalii przelaem cz do pojemniczka
irozrobiem terpentyn dokonsystencji mleka.
Zalaem aerograf izaczem malowa. Niestety
trzeba pamita, ebiaa farba do sabo kryje
ipodczas malowania, trzeba uzbroi si wcierpliwo. Ja stosowaem emali firmy Humbrol,
wic tym trudniejsze byo zadanie. Aby osign
dobry efekt, musiaem malowa bardzo powoli,

tzn. przy takim samym wydatku powietrza tylko


minimalnie odsunem dwigni dopywu farby. Dziki temu farba zasycha, tu pozetkniciu
z powierzchni. Pene otwarcie dopywu, spowodowaoby powstanie zaciekw. Pogodzinie
delikatnego natryskiwania efekt by natyle zadowalajcy, emogem wrci dodomu. Tumogem kontynuowa prac nad kabin panele
boczne iramki zegarw imonitorw, pomalowaem naczarno. Nastpnie tablice ozdobiem
kalkomaniami wywietlaczy wielofunkcyjnych.
Teraz mogem wszystko zabezpieczy lakierem
akrylowym (tuSidoluxem) ipozostawi dopenego wyschnicia, tak by nastpnego dnia naoy pukank. Otym ikolejnych czynnociach
napisz jednak wkolejnej czci.
n

ABC MODELARSTWA

Test aerografw

Paasche VJR vs Ultra Harder&Steenback


Przemysaw Syposz

zi przedstawimy Pastwu rnice pomidzy dwoma aerografami z tzw. niszej


pki; pierwszy dotar donas zza oceanu
zjednej znajstarszych fabryk aerografw
Paasche, drugi przyjecha zniemieckiej fabryki
Harder & Steenbeck. Zarwno VJR jak i Ultra
to jedne z prostszych aerografw nalecych
dotej samej grupy cenowej. Oba mona kupi
za ok. 300 PLN.
Passche VJR obecny jest narynku ju odjakiego czasu iuywaj go jedni znajlepszych
artystw nawiecie. Oferowany jest wplastikowym opakowaniu zwieszaczkiem przykrcanym bezporednio doblatu ikluczykiem doodkrcania dyszy i przewodu tak na marginesie Paasche powinno si postara onieco lepsze dopasowanie tego kluczyka, poniewa mona nim uszkodzi korpus dyszy. Dostpny jest
w dwch modelach: z dysz #2 0,66 mm
przeznaczon do gstszych farb i #1 0,25
mm przeznaczon doprecyzyjnych prac irzadszych farb. Jak mona zauway, dysze waerografach Paasche soznaczane numerami anie
wielkociami, dotego wniektrych aerografach
tej firmy pod tym samym oznaczeniem wystpuj rnie wielkoci dysz.
Waerografach Ultra oznaczane dysze sich
wielkociami wmilimetrach. Podstawowa wersja dostpna jest wplastikowym opakowaniu

22

SUPER MODEL

nr 1/2010

z dysz 0,2 mm i grnym zbiorniczkiem 2 ml. Dostpna jest rwnie wersja


zdolnym podawaniem farby idysz 0,4
mm. Dysze wwikszoci aerografw Harder
& Steenbeck smidzy sob kompatybilne, wic
mona zastosowa do tego aerografu dysz
zInfinity 0,15 mm (opisywane wpoprzednim
numerze) oraz pozostae wielkoci zEvolution.
Cay Aerograf Ultra wykonany jest ze stali
nierdzewnej niklowanej, wPaasche VJR korpus
jest zchromowanego mosidzu, akomponenty
zniklowanego mosidzu, iga za zezwykej stali
nierdzewnej. Igle przydaoby si polerowanie,
poniewa podczas duszego malowania najej
kocu zbieraa si zaschnita farba, nie jest
toduym problemem jeeli pamita si oprzeczyszczeniu igy odczasu doczasu, ale podczas
pracy z Ultr nie byo takiej potrzeby. Tak jak
wikszo aerografw dostpnych na rynku,
posiadaj one teflonow uszczelk w korpusie, jednak Ultra ma dodatkowy teflon nadyszy
(uszczelnia on dysz z korpusem aerografu).
Mimo ekonstrukcja dyszy wobu aerografach
jest podobna, toPaasche problem uszczelnienia
dyszy rozwizao wprosty sposb nadajc jej

stokowy ksztat, ktry zapewnia uszczelnienie nadocisk. Oba aerografy poradz sobie zfarbami rozpuszczalnikowymi, atramentami, farbami wodnymi iakrylami.
Zarwno Ultra jak i VJR maj bardzo mae
zbiorniczki bez moliwoci zamontowania dekielka. Ich wielko moe sprawia problemy
gdy zamontujemy wiksze dysze, poniewa bardzo szybko si oprniaj iwymagaj czstych
dolewek. Cododekielkw toraczej nie sone
tupotrzebne: popierwsze ich konstrukcja zapewnia moliwo malowania nawet w pionie, podrugie czste dolewki zmuszayby nas
docigego cigania dekielka, poczym itak
wkocu odoylibymy go nabok.
Warto zwrci uwag naplastikow rkoje
w VJR, ktra znacznie obnia jego wag, jest
onrwnie nieco mniejszy odUltry, dziki czemu ma si nad nim znakomit kontrol. Kilka
rzeczy, ktre nam nie odpowiaday:
mao precyzyjny itwardy spust, dlatego
warto uy lubrykantu dowszystkich przesuwnych elementw;
nie mona pracowa nim zig nawierzchu, poniewa poodkrceniu regulatora strumienia, aerograf nie dziaa poprawnie;
nietypowy gwint przy zaworku zmusza
dozastosowania przewodu Paasche lub przejciwki naprzewd 1/8, ktry jest stosowany
przez wikszo producentw aerografw.
Poza tym aerograf jest znakomity do detali, ma bardzo klasyczny imiy dla oka wygld.
Czci doniego bez problemu kupimy wPolsce,
adotego nieduo za nie zapacimy.
Ultra ma o wiele lepiej dopasowany spust,
a jego dziaanie jest bardzo gadkie i nie wymaga dodatkowego smarowania. ukowaty
ksztat dwigni zapewnia agodniejsze odchylanie igy, couatwia nam zmian szerokoci linii.
Zbiorniczek idysza stak zaprojektowane, aby
maksymalnie uatwi czyszczenie, niepotrzebne
bd nam adne kluczyki, wszystko bez problemu odkrcimy palcami.
Do Ultry moemy zamontowa wiele akcesoriw zrodziny Harder & Stennbec, takich jak
QuickFix umoliwiajcy ustawienie izapamitanie plamki maksymalnej, oraz fPc minireduktor przykrcany zamiast zaworka, ktry
znakomicie wkomponowuje si wksztat aerografu.
n

Podstawowe elementy aerografw

Paasche VJR Ultra Harder&Steenback


Oba aerografy s znakomite idoskonale si nimi pracuje, ale ostateczny wybr pozostawiamy Pastwu.
Jednak aby by on nieco atwiejszy poniej przedstawiamy wszystkie plusy iminusy prezentowanych aerografw.

www.kagero.pl

nr 1/2010

SUPER MODEL

23

SAMOLOTY

Hawker Sea
Hurricane
Mk. II C
1:72

R e v e l l

Jacek Cichy

konstruowany przez Sydneya Camma na pocztku


1935 roku samolot Hawker
Hurricane by pierwszym
myliwcem brytyjskim, ktry osign prdko 500 km/h. Znakomite
osigi jak na owe czasy uczyniy
Hurricanea podstawowym myliwcem krlewskich Si Powietrznych.
Rwnoczenie zzakoczeniem bitwy oAngli firma Hawker rozpocza wprowadzanie modyfikacji
w samolotach znajdujcych si
aktualnie naliniach produkcyjnych
oraz jednostkach liniowych. Historia
powstania morskiej wersji Hurricane
rozpocza si w1940 roku, kiedy
towojna naAtlantyku przybraa niepokojcy obrt. Pozbawione osony
samolotw, konwoje alianckie ponosiy due straty wskutek atakw
niemieckich odzi podwodnych
naprowadzanych przez samoloty
patrolowe dalekiego zasigu Fw200 Condor. Naskutek brakw lotniskowcw dowdztwo marynarki
brytyjskiej postanowio wyposay
pewn liczb statkw handlowych
w katapulty samolotowe, nosiy
one nazw CAM-Ships. Do startw zkatapult postanowiono uy
odpowiednio przystosowanej wersji synnego myliwca. Samoloty
teodpowiednio wzmocniono iwyposaono, aby mogy wytrzyma
przyspieszenie nadajce im startow prdko 110 km/h nakocu katapulty. Tak przystosowane samolo-

24

SUPER MODEL

nr 1/2010

ty nosiy oficjalne oznaczenie Sea


Hurricane, ale potocznie uywano
nazwy Hurricat (skrt odHurricaneCatapult). Pilot powykonaniu lotu
bojowego musia opuci samolot.
Po wodowaniu maszyna tona.
Pilot wnadmuchiwanej tratwie musia czeka na wyowienie. Potem
wprowadzono dodatkowe odrzucane zbiorniki paliwa, umoliwiao
to dolot do ldowisk przybrzenych. Prawdziw pokadow wersj Hurricanea, stosowan wnajwikszych liczbach bya wersja IB,
IIB iIIC. Wersje tebyy wyposaone
whak doldowania oraz zaczepy
i rolki do katapulty. Mogy operowa z pokadw lotniskowcw
eskortowych, statkw handlowych
przystosowanych doldowania samolotw (start odbywa si zkatapulty). Przenosiy one kilka samolotw, gdy Sea Hurricane nie miay
skadanych skrzyde, couniemoliwio hangarowanie ich wwikszych
ilociach nastatku. Sea Hurricane
okazay si bardzo przydatnymi
maszynami. Dziaay napnocnym
Atlantyku i Morzu rdziemnym
z pokadw lekkich lotniskowcw ilotniskowcw eskortowych.
Najwiksz operacj, wktrej bray udzia byy konwoje na Malt.
Piloci odpierali ataki lotnictwa niemieckiego iwoskiego stacjonujcego na Sycylii i Sardynii. Drug
wan operacj bya osona ldowania Brytyjczykw w Afryce

Pnocnej (TORCH). Piloci zpowodzeniem osaniali wasne samoloty przed myliwcami francuskimi.
Sea Hurricane wyparte zostay
przez morsk odmian Spitfira oraz
amerykaskie samoloty pokadowe Wildcata iHellcata posiadajce
skadane skrzyda isuce wRoyal
Navy.

Model

Najlepszym modelem morskiej


odmiany Hurricanea jest model
Revella (nr kat. 04139). Zestaw
ten ukaza si pod koniec lat dziewidziesitych. Zawiera okoo
53 elementy z szarego tworzywa,
a z przezroczystego podzielon
owiewk i dwa reflektory, dobrej
jakoci kalkomani i co wane,
ma take nisk cen. Ze zdobyciem materiaw ikonograficznych tak znanego samolotu nie
ma problemu. Najwicej materiaw znalazem wserii wydawnictw
AJ PRESS. Do budowy modelu
wykorzystaem elementy fototrawione do Hurricanea firmy Part.
Budow modelu rozpoczem
odwycicia wpowkach kaduba
pokrywy silnika, pokrywy dostpu
do urzdze radiowych i akumulatora. Po prawej stronie kaduba
wyciem miejsce na otwieran
burt awaryjnego opuszczania samolotu. Wyposaenie kabiny, ktre
wykona Revell musiaem usun.
Wykorzystujc czci fototrawione

zzestawu przykleiem dopodogi


kabiny elementy sterowania rcznego wolanta i nonego orczyka.
Tablic przyrzdw bya klisza fotograficzna z blaszk. W kabinie
wykonaem fragment kratownicy
kaduba. Do niej przymocowaem panele sterownicze z rnymi przecznikami i dwigniami
sterowania samolotem. Drek
sterowy wzbogaciem ospust karabinw oraz uchwyt dohamowania k. Nastpnie wykonaem fotel wraz zzamocowaniem pasw.
Poprawiem ksztat zagwka pilota. Otwieran burt doawaryjnego
opuszczania samolotu wykonaem
zzestawu Parta. Posiada ona kilka
schowkw oraz dwie tabliczki instruktaowe. Wntrze kabiny pilota
pomalowaem szarozielon farb.
W lewym skrzydle wyciem pokrywy lukw uzbrojenia. Nastpnie
wykonaem fragment oebrowania
skrzyda widoczny odstrony lukw.
Posklejeniu powek skrzyde luki
pomalowaem szarozielon farb.
Klapy wskrzydach wyciem izamontowaem w pozycji wychylonej do ldowania. Wycinajc pokryw silnika Rolls-Royce Merlin
musiaem wykona widoczny jego
fragment. Blok silnika wykonaem
z prostoktnego kawaka ywicy
jaki zostaje poodciciu elementw
ywicznych. Przewody elektryczne i paliwa to cieniutkie druciki
miedziane. oe silnika ifragment

www.kagero.pl

nr 1/2010

SUPER MODEL

25

kratownicy kaduba wykonaem


zcienkich prcikw, ktre uzyskaem z kawakw ramek rozciganych nad pomieniem. Nastpnie
wziem si za charakterystyczny
dla Hurricanea wlot dochodnicy
oleju ipynu glikol. Zamontowaem
siatk ochraniajc zzestawu Parta.
Klapk wylotow wykonaem wpozycji otwartej. Golenie podwozia
gwnego uzupeniem oprzewody
hamulcowe z drutu miedzianego.
Odsuwan oebrowan owiewk
wykonaem zblaszki fototrawionej,
by togotowy element. Wystarczy
uformowa j naowiewce zzestawu Revella wykorzystujc j jako
kopyto. Jako oszklenie mona wykorzysta celofan lub cienk foli
z koszulek na dokumenty. Mojego

26

SUPER MODEL

nr 1/2010

Hurricanea wyposayem dodatkowo w podskrzydowe prowadnice


szynowe z podwieszonymi omioma niekierowanymi pociskami rakietowymi, zapoyczyem je zMoskita
Hasegawy. Model mj pomalowaem
wedug schematu zamieszczonego
w instrukcji montau. Przedstawia
ona Sea Hurricanea zHMS Nairana
okres walk 1944 r. Mimo wielu dodatkowych czci nie by tomodel
trudny i po upywie miesica by
gotowy.

Katapulta

Zastanawiajc si nad podstawk dla modelu planowaem fragment podkadu lotniskowca, ale
w opracowaniach powiconych
Hurricanowi znalazem kilka foto-

grafii z prb naziemnych katapulty oraz katapulty zamontowanej


nadziobie jednostek handlowych.
Postanowiem zbudowa t konstrukcj. Gwne elementy katapulty toteowniki, ceowniki iprowadnice. Elementy dobudowy zdobyem na giedzie mionikw kolei.
Kupiem dwa zestawy dobudowy
mostw wyprodukowane przez
PLASTIKARD jeszcze wDDR. Zelementw tego zestawu pouprzednim przyciciu zmontowaem gwny szkielet katapulty. Barierki, schody, drabinki wykonaem zkawakw
plastiku, drutu miedzianego oraz
fragmentw ramek, rozcignitych
doodpowiedniej rednicy metod
termiczn. Dokadny schemat montau Hurricanea nawzku katapul-

ty znalazem wartykule zamieszczonym wMODEL FAN 10/99. Wzek


katapulty mia szereg silnikw
wspomagajcych start, wykonaem
je zrureczek mosinych rnych
rednic. Cao pomalowaem szar morsk matow farb. Katapulta
moja jest krtsza o okoo 10 cm,
dlatego zaznaczyem napodstawce, e jest to jej fragment. Model
wystawiem nakonkursach ifestiwalach modelarskich odbywajcych si na terenie wojewdztwa
lskiego.
n

OCENA ZESTAWU

SAMOLOTY

Hawker Tempest II

1:72

Special Hobby

Lubo Zach
tumaczenie: Piotr Franek

o budowy modelu producent


przygotowa nam wypraski
zszarego tworzywa, uzupenione o elementy ywiczne
i fototrawione, dwie wytoczone
zfolii osonki kabiny oraz instrukcj
z podanymi numerami farb firmy
Gunze potrzebnymi domalowania.
Elementy z tworzywa maj
na powierzchni bardzo delikatn
kaszk, ktr atwo usuniemy
poprzez ich przeszlifowanie, przy
okazji czego otrzymamy delikatne, ale dostatecznie ostre linie podziau, za ktre musz producenta
pochwali. Zoenie na sucho
gwnych czci modelu przy pomocy papierowej tamy klejcej
podpowiada nam, e spasowanie
jego elementw jest dobre. Linie
podziau na krawdziach natarcia grnych i dolnych powek
skrzyda nie maj przesuni, tak
samo jest z powkami kaduba.
Krytyczne miejsca, jak oprofilowanie przejcia skrzydo-kadub, albo
czenia dolnych powierzchni skrzyda zkadubem, zarwno ztyu jak
izprzodu, rwnie sdostatecznie
dokadne iwystarczy ewentualnie
wypeni pniej szczeliny gstym
klejem cyjanoakrylowym iobrobi
debonderem. Wykorzystaem sytuacj, emam zoony nasucho
model, a grne powki skrzyda
sdobrze dopasowane dokaduba
iwpuciem wprzejcia skrzydokadub rzadki klej cyjanoakrylowy,
abym nie musia poniej ponownie
dopasowywa tych elementw.
Wnki podwozia sodlane zywicy i w celu wpasowania ich
w skrzydo, musimy dostatecznie
odchudzi strop wnki oraz sfrezowa i wyszlifowa cz grnych

28

SUPER MODEL

nr 1/2010

powek skrzyda. Podobnych


przerbek wymaga wpasowanie
ywicznego kokpitu do kaduba,
gdzie dodatkowo musimy zeszlifowa od spodu podog kabiny
pilota, aby kokpit nie kolidowa
zestropem wnki podwozia idao
si zoy skrzydo zkadubem.
Zamaskowaem wnki podwozia oraz kabin pilota kawakami
zwilonego, papierowego rcznika,
atake maskolem inacay model
naniosem aerografem Surfacer.
Dopiero po tej czynnoci zabraem si za nitowanie samolotu.
Chciaem wyprbowa t meto-

d, poniewa wczeniej zawsze mi


przeszkadzao, epodczas klejenia
elementw patowca innych modeli (ktre byy wczeniej ponitowane, kady element osobno, jeszcze przed klejeniem) iszlifowaniu
miejsc czenia, zawsze znikaa mi
cz tak pracowicie przygotowanych nitw. Nitowanie powierzchni pokrytej Surfacerem naju sklejonym modelu, wymaga wikszej
ostronoci, abymy na przykad
naciskiem nitowada nie odamali
statecznika poziomego. Ja w kadym razie mog poleci t metod, choby z uwagi na to, e nity

na Surfacerze s lepiej widoczne.


Oczywicie niezbdne jest przed
tym klejenie gwnych czci modelu klejem rozpuszczalnikowym
ze wzgldu na wiksz wytrzymao takich spoin, gdy te klejone
wycznie klejem cyjanoakrylowym
pod naciskiem nitowada mogyby
rozklei si.
Po onitowaniu caego modelu,
jego powierzchnie przeszlifowaem i wypolerowaem ciereczka-

Zoone na sucho, za pomoc tamy klejcej, gwne elementy patowca

Zazwyczaj krytyczne miejsca spasowania elementw wniektrych modelach innych producentw, tutaj wyszy bardzo dobrze

Wykorzystaem dobre spasowanie przejcia skrzydo-kadub iju teraz skrzydo skleiem zkadubem

Powki skrzyde nad wnkami podwozia potrzeba wystarczajco pocieni

Elementy potrzebne do budowy kabiny pilota

Zoony, pomalowany ipostarzony kokpit

ywiczne wnki podwozia wklejone do skrzyda ipomalowane

www.kagero.pl

nr 1/2010

SUPER MODEL

29

Pozostae czci ywiczne wklejone do skrzyda oraz kaduba przed ich zamkniciem

Podog kabiny pilota od dou i strop wnki podwozia musimy zeszlifowa, aby oba
elementy zmieciy si wmodelu

Zlepione klejem rozpuszczalnikowym elementy patowca uchwycone na czas schnicia


zaciskami

Linie nitw naniesione na model po malowaniu Surfacerem

Kokpit iwnki podwozia zamaskowane przed malowaniem natryskowym

Po natryniciu farb kamuflau, wycieniowaem powierzchnie aerografem

Kalkomanie dobrze uoyy si na byszczcych powierzchniach

30

SUPER MODEL

nr 1/2010

mi Gunze, cospowodowao, enity


nabray delikatnoci imogem zaj
si malowaniem kamuflau. Domalowania modelu uyem farb Gunze,
a wszelkie cieniowania powierzchni
oraz zrnicowanie paneli iokolic linii podziau wykonaem aerografem,
rozjanionymi lub przyciemnionymi odcieniami farb podstawowych.
Powierzchnie modelu pomalowaem
byszczcym lakierem izpomoc Mr.
Mark Softera naniosem kalkomanie,
ktre bardzo dobrze wtopiy si wpo-

OCENA ZESTAWU

wierzchni modelu. Przy nakadaniu


kalek musimy by bardzo ostroni,
poniewa po zastosowaniu Softera
zmikn imona je atwo uszkodzi.
Nadrugi dzie, gdy kalkomanie wystarczajco wyschy, w linie podziau oraz nity wpuciem Dark Wash
MIGa. Pniej dolepiem pomalowane i odpowiednio postarzone drobne elementy: golenie
podwozia, koa, pokrywy podwozia, kko ogonowe, stopie,
dodatkowe zbiorniki paliwa, migo,
oson kabiny itd.
Pniej pokryem cay model matowym lakierem, poczym srebrn, pastelow kredk odwzorowaem otarcia
krawdzi niektrych paneli oraz detali.
Nastpnie roztarem palcem, zgodnie
zkierunkiem opywu powietrza, farb
olejn dla plastykw, wykonujc imitacje wyciekw oleju iinnych cieczy eksploatacyjnych. Nakoniec nacignem
anten imodel by gotowy.
Jeszcze raz chc pochwali Special
Hobby za adnie wykonane linie podziau modelu. Wszystkie etapy budowy przebiegay bez wikszych problemw czy komplikacji, cozainspirowao
mnie dozakupu kolejnych dwch modeli tego producenta wskali 1/72. n

www.kagero.pl

nr 1/2010

SUPER MODEL

31

SAMOLOTY

F-117 Nighthawk

1:48

Academy

Maciej Gruca

raktycznie jednoczenie zopracowywaniem pierwszych wojskowych konstrukcji


lotniczych, postpoway prace nad maskowaniem ich wlocie. Pocztkowo moliwe byo jedynie zmniejszenie ich widzialnoci
wzakresie czstotliwoci fal wietlnych. Poza
rnymi wzorami kamuflay, zdarzay si rwnie projekty duo bardziej radykalne. Tumona wymieni pomys (z1912 r.) pokrycia samolotu materiaem transparentnym. Jednakowo
ta i pniejsze podobne prby stosowane
wokresie Iwojny wiatowej daway do mizerne efekty. W1934 r. Rosjanie prbowali wrci dotego pomysu, lecz skutek by podobny.
Kiedy zaczto stosowa pierwsze radary,
sytuacja niewidzialnoci jeszcze bardziej si
skomplikowaa. Tu, podobnie jak wmaszynach
zIwojny wiatowej, pierwsi podwaliny pooyli Niemcy. Towanie oni postanowili
ograniczy widzialno dla radaru, stosujc powoki pochaniajce promienio-

32

SUPER MODEL

nr 1/2010

wanie
elektromagnetyczne.
Pomys ten wywodzi
si bezporednio zfloty okrtw podwodnych, ktre pokrywane byy takim wanie materiaem, by
zmniejszy wykrywalno po wprowadzeniu
przez Brytyjczykw radaru. Wprzypadku odzi
podwodnych przynioso topozytywny skutek,
wlotnictwie natomiast trudno powiedzie, poniewa niewielka ilo niewidzialnych samolotw (Gotha Go 229) oraz rychy koniec wojny nie pozwoli zweryfikowa wasnoci takich
pokry.
Powojnie prace nad zmniejszeniem echa radarowego prowadzone byy wwielu placwkach nacaym wiecie. Efekty tych prac wida
nakilku znanych maszynach latajcych, takich
jak SR-71 Blackbird, F-22 Lightning II, B-2 Spirit
oraz oczywicie tytuowy F-117 Nighthawk.
Pojawienie si tej konstrukcji wprowadzio
do sporo zamieszania wlotniczym wiecie.
Przez wiele lat cay projekt owiany by tajemnic, samoloty latay tylko wnocy, cododatkowo utrudniao zebranie jakichkolwiek informacji. Wprasie fachowej pojawiay si niewyrane zdjcia ipierwsze, mocno przekamane,
rysunki.

Po paru latach zaczy si


rwnie pojawia pierwsze modele. Okoo 2000 r.
koreaska firma Academy wydaa
swoj sylwetk tego do specyficznego
samolotu. Wmoim mniemaniu iztego cowyczytaem naforach internetowych, jest tochyba najlepsza replika tej maszyny. Oczywiste
byo, e i tu nie udao si wystrzec bdw.
Nie przeprowadzaem wnikliwej analizy zgodnoci ksztatw, lecz ju po pierwszych paru
godzinach spdzonych zmodelem, pojawiaj
si uchybienia. Pierwsze torczka wyzwalacza
fotela katapulowanego ACES II. Wedug producenta znajduje si ona midzy nogami pilota,
cojednak nie miao przeoenia wrzeczywistoci. Ja zostawiem j naswoim miejscu, traktujc model raczej rozrywkowo. Wtrakcie prac
pojawiy si kolejne bdy. Jedynym sposobem
nauatrakcyjnienie modelu byo uruchomienie
powierzchni sterowych. Powyciciu klapolotek
zgrnej idolnej powierzchni skrzyde, okazao
si, inie pasuj one doobrysu oryginalnych
elementw. Nie chciaem jednak ich poprawia,
wic zoyem je wcao, dodaem przednie
zaokrglone krawdzie, tak, by powychyleniu
klapolotek wskrzydle nie ziona wielka czarna
dziura:)
Model skadao si do przyjemnie. Poza
moimi dobrowolnymi przerbkami konieczne byo poprawienie czenia grnej idolnej
powki kaduba. Poich sklejeniu okazao si,
eczenia te, skadajce si wgwnej mierze nakrawdzie natarcia skrzyde, spoprostu okrge. Nijak miao si todorzeczywistoci. Duo pracy kosztowao mnie naostrzenie
krawdzi. Musiaem bardzo uwaa, by pozostay one lini prost.
Poza wychylonymi powierzchniami sterowymi naskrzydach, zmieniem rwnie ustawienie pytowego usterzenia motylkowego.
Dziki temu model nabra troch odrbnoci. Innym ulepszeniem jakie wpro-

www.kagero.pl

nr 1/2010

SUPER MODEL

33

wadziem, bya wymiana wywietlacza refleksyjnego. Firmowy HUD jest zwyczajnie pomyk! Nacienkiej tekturze narysowaem obie ramki podtrzymujce dwa pprzeroczyste lustra,
potem skalpelem nadaem temu odpowiedni ksztat. Obie aurowe ramki pomalowaem
naczarno, nastpnie wkleiem, wycite zcienkiej przeroczystej folii, lustra. Cao zamontowaem wkabinie, ktr mogem zamkn.
Teraz zabraem si za poprawki w komorze FLIRa, czyli urzdzenia znajdujcego si
tu przed kabin pilota, asucego doobserwowania przedniej psfery w podczerwieni.
Brakowao tam obudowy jakiego bliej niezidentyfikowanego urzdzenia. Dorobienie jej
zajo kilka minut. Dodatkowo wymieniem
oszklenie, ananim dodaem drobn siateczk, ktr nacinaem ostrym noem. Wymiana
elementu przeroczystego konieczna te bya
w dolnej komorze, gdzie mieci si DLIR
(tosamo urzdzenie coFLIR, ale spogldajce wd).
Konstrukcja patowca bya praktycznie skoczona. Pozostao przygotowanie uzbrojenia.
Tute pozwoliem sobie naodrobin fantazji,
umoliwiajc jego wymian. W pylony wkleiem podwa metalowe prty (okoo 1mm rednicy), anasamym uzbrojeniu, pasujce otwory. Doarsenau wczyem, poza standardowymi GBU-27A Paveway III, poza antyradarowymi
AGM-88 HARM, 1000lbs Mk 83, 2000lbs Mk 84
oraz wyrzutnie rakiet oraz wiczebnych bomb
maego kalibru.
Podwozie i jego osony oraz drzwi komory uzbrojenia pozostawiem oddzielnie, by nie
przeszkadzay podczas malowania.

waem ztej koncepcji, gdy rnica wkolorach


byaby minimalna. Dooybym sobie jedynie
pracy. Ostatecznie stano naczarnym kolorze.
Zaczn jednak odpocztku. Najpierw musiaem
zamaskowa wszystkie przeroczyste elementy.
Wykonanie tego naosonach FLIRaiDLIRanie
nastrczyo zbytnich trudnoci. Kopot zacz si
przy kabinie pilota. Specyfiki typu Maskol nie
wchodziy wgr, najbardziej odpowiednie byyby dedykowane maski, lecz tych nie nabyem.
Pozostao mi ich wasnorczne wykonanie. Jak
jednak prawidowo odwzorowa ksztat przy takiej iloci trjktnych zbw? Zpomoc przyszo mi wspomnienie dziecicych lat. Wtedy
todorobiem si moich pierwszych pienidzy
wtym przypadku monet! Szkoda tylko, e...
papierowych. Kartk przykadaem zjednej strony domonety imocno trzymajc przecieraem
miejsce przy miejscu owkiem, tworzc mniej
lub bardziej udan kopi. Banku nie rozbiem,
ale umiejtno t(skdind znan chyba szerszemu gronu czytelnikw) wykorzystaem dorobienia masek wF-117 :)
Majc przyzwoicie zamaskowany model rozpoczem sezon malarski. Zaczem odkomr
ioson podwozia, uzbrojenia, goleni ipylonw
oraz rakiet HARM. Wszystko topokryem bia
emali. Naczarno zaczem malowa pouprzednim zakryciu niedawno malowanych elementw.
Teraz chwilowo mogem odoy aerograf. Jak
wida malowanie gwnych kolorw nie zabiera
zbyt duo czasu inie jest zbyt kopotliwe.
Pdzel wdo, trzeba nanie Sidolux nacay
model. Wszystko po to, by przygotowa po-

wierzchnie pod kalki oraz by uodporni je


nadziaanie agresywnych rozcieczalnikw zawartych wpukance. Kalkomanie kadem uywajc przeznaczonych do tego pynw. Kalki
firmy Academy sjednak tak odporne, enawet napaskich powierzchniach modelu potrafi srebrzy. Umnie na szczcie zdarzyo si
totylko najednej. Jak pisaem wczeniej, naoenie jakiegokolwiek cienia mijao si zcelem.
Jedyne nacosobie pozwoliem, towykonanie
brunatnych smug, przede wszystkim naskrzydach (zreszt bardzo sabo widocznych). Wmidzyczasie malowaem reszt uzbrojenia standardowym oliwkowym kolorem.
Pukanka na modelu wyscha, teraz mona
byo pokry cao transparentnym matowym
lakierem. Wpar miejsc wtarem pigmenty, prbujc cho troch zrnicowa niezbyt ciekawe
malowanie. Nastpnie utrwaliem j denaturatem. Gdy denaturat odparowa, mogem odsoni wszystkie zamaskowane czci. Nagrzbiecie
kaduba, tu za obrotowym gniazdem dotankowania paliwa wlocie, zrobiem byszczce lady powycieku paliwa. Tobya ostatnia malarska czynno natym modelu.
Na koniec pozostawiem sobie najniebezpieczniejsz czynno, mianowicie podwieszanie uzbrojenia:)
PS Przez cay proces produkcyjny wiernie towarzyszya mi moja lepsza powka, wycinajc
iklejc niektre czci.
n

Malowanie

Jak dotd w moich modelarskich zmaganiach by tonajbardziej wymagajcy etap prac.


Tym razem jednak pole do popisu zostao
mocno ograniczone. Pocztkowo mylaem by samolot pomalowa wkolorze
bardzo ciemnej szaroci, poczym
ksztat podkreli czarn pukank. Szybko zrezygno-

OCENA ZESTAWU

34

SUPER MODEL

nr 1/2010

POJAZDY

Panzerkampfwagen III Ausf. J


1:35
wpolskiej subie

D r a g o n

OCENA ZESTAWU

Andrzej ak

d duszego czasu miaem


wplanach budow polskiego Panzera III zokresu szkole na Bliskim Wschodzie.
Czekaem do dugo na odpowiedni model, no i oczywicie
materiay historyczne. W kocu
cierpliwo opacia si i po kilku
latach udao si zebra wszystko co jest potrzebne do zabawy
ztym tematem wpodziace 1:35.
Jak wynika zinformacji zawartych
wpublikacjach historycznych nate-

Precyzyjnie odlana wanna kaduba

www.kagero.pl

mat Polskich Si Zbrojnych, wtrakcie pobytu w Palestynie i Egipcie


czogi Panzer III Ausf. L i Ausf. J
otrzyma docelw szkoleniowych
Puk Uanw Karpackich. Wedug
brytyjskich rde Puk ten dosta
cztery czogi w wersji J oraz dwa
lub trzy wwersji L. Dwa ztych czogw pochodziy prawdopodobnie
z8. Puku Pancernego niemieckiej
15. Dywizji Pancernej. Spotkaem
si te wliteraturze zopini, epojazdy prawdopodobnie zostay zdo-

byte przez Brytyjczykw wtrakcie


pierwszej bitwy pod El-Alamein
wlipcu 1942 roku. Przegldajc archiwalne zdjcia tych maszyn, ktre
udao mi si znale wInternecie,
ustaliem, ebyy topojazdy wersji J, zkrtkolufow armat kal. 50
mm i bez dodatkowego pancerza
typu applique na przedniej pycie
kaduba iwiey. Tak si szczliwie
zoyo, ewzeszym roku pikny
model PzKpfw III Ausf. J wypuci
narynek Dragon wserii Smart Kit.

Zzestawu mona zbudowa jeden


z kilku wariantw rnicych si
dugoci lufy armatniej i dodatkowym pancerzem, midzy innymi
opierajc si nadostpnych wpudeku czciach bez problemu mona zbudowa zdobyczny pojazd
w polskiej subie, czego te nie
omieszkaem uczyni. O montau
modelu chiskiego producenta nie
ma cosi rozpisywa, gdy wszystkie elementy pasoway do siebie
idealnie, aklejenie ich, cho czaso-

Wiea, jeszcze bez armaty ipozostaego osprztu

nr 1/2010

SUPER MODEL

35

POJAZDY

Armata wraz zjamem

Rzut oka na armat od strony zamka

Wstpnie zmontowany kadub, podwozie jest ju pomalowane ciemnobrunatnym podkadem

Model bdzie prezentowa si cakiem niele, narazie gwne podzespoy szestawione


zesob bez uycia kleju

Prawie kompletnie wyposaony model wpodkadowej emalii. Koa sju pomalowane


farbami Vallejo napiaskowy kolor, abandae k naciemnoszary

Panzer nie ma zbyt wielu czci fototrawionych w zestawie, najbardziej widoczne


(ipotrzebne) soczywicie siatki nawlotach powietrza

Grna cz wiey wpodkadzie

Model ma ju byszczcy (narazie) kamufla ikomplet kalkomanii. Wliteraturze pojawia si


te opinia, enumer taktyczny mg by czarny lub ciemnoniebieski

36

SUPER MODEL

nr 1/2010

Namalowane odpryski cienkim pdzelkiem ifarbami Vallejo

Gotowy model zzapuszczonym washem, zmatowiony izwarstwek kurzu zaerografu


ipasteli

Zblienie naprzedni cz kaduba, mnie osobicie zachwyca wspaniaa jako odleww


Dragona

Wiea wcaej okazaoci, wszystkie wazy pozostawiem otworzone ale wrodku itak
niewiele wida

Pyta nadsilnikowa, lin holownicz zamocowaem w swobodnej pozycji, a nie


wprzeznaczonych dotego uchwytach

Pomimo maej liczby elementw fototrawionych wszystkie czci s niebywale ostro


iwyranie uformowane prze chiskiego producenta

chonne, sprawiao sam przyjemno. Gotowy model pomalowaem akrylami Tamiya. Jako bazowy
kolor kamuflau wybraem piaskowy XF-59, jakkolwiek wliteraturze
spotkaem si zopini, emaszyny
tebyy przemalowane nabrytyjski
piaskowy kolor kamuflau. Kolory
teitak zmieniay odcie pod wpywem silnego soca, wic uznaem,
ewalka zodpowiednim odcieniem
nie ma wtym przypadku wikszego znaczenia. Kolor bazowy wycieniowaem odpowiednio dodajc
dobarwy podstawowej kolor biay
naduych paszczyznach lub brzowy wzagbieniach konstrukcji.

www.kagero.pl

Po wyschniciu emalii pokryem


ca miniatur bezbarwnym byszczcym akrylem wsprayuTamiya,
ktry sta si podkadem pod kalkomanie iolejne washe ciemnoszare oraz piaskowe. Odpowiednie
kalkomanie z numerem 2 oraz
czerwono-biao-czerwonym znakiem rozpoznawczym brytyjskich
pojazdw znalazem na bardzo
starym arkusiku kalkomanii firmy
Intech, chocia obecnie mona
te zaopatrzy si wbardzo dobre
kalkomanie firmy Echelon. Wmidzyczasie namalowaem namodelu
odpryski farby ciemnoszar emali
Vallejo. Po wyschniciu kalkoma-

nii i washa zmatowiem model


sprayem japoskiego producenta
i poczekaem kilka dni a cao
wyschnie. Prac malarskich dopeni matowy kurz naniesiony aerografem i pdzelkiem suchymi pastelami na poziome powierzchnie

i elementy podwozia, natomiast


gsienice przetarem metalizerem
Agamy. Tak oto uzupeniem sobie
kolekcj niemieckim Panzerem,
ale wnietypowym ibez wtpienia
patriotycznym malowaniu.

Bibliografia:
T. Cockle, Armor of the DAK (Nr 7021), Concord, Hong Kong 2000.
J. Healey, Panzers in North Africa (Nr 7043), Concord, Hong Kong 2004.
K. Barbarski, Polish Armour 1039-45 (Nr 30), Osprey-Vanguard, London 1982.
Z. Borawski, J. Ledwoch, Panzer III (Nr 11), Wydawnictwo Militaria, Warszawa 1994.
J. Solarz, Afryka 1942 (Nr 120), Wydawnictwo Militaria, Warszawa 2000.
Internet:
http://www.afrikakorps.org

nr 1/2010

SUPER MODEL

37

POJAZDY

Panzer V G IR
M

odel, ktry tuprezentuj toPantera G zaparatur podczerwieni


umoliwiajca walk wnocy. Sam model prezentuje si bardzo
przyzwoicie adny plastik bez nadlewek ijam skurczowych.
Jedyn rzecz, jak dodaem odsiebie byy blaszki naosony
wentylatorw. Figurki pochodz zzestawu Dragona, jednak zewzgldu
nanisk jako detali gwek postanowiem wymieni je nadokadniejsze, ywiczne. Samo malowanie zacz trzeba od szarego podkadu.
Podokadnym wyschniciu zamaskowaem cz modelu za pomoc

38

SUPER MODEL

nr 1/2010

Tomasz Bajer

tamy maskujcej, wtaki sposb, aby uzyska interesujcy mnie wzr


kamuflau. Natonaniosem wash olejny oraz wykonaem obicia rdzaw
farb olejn. Sama dioramka powstaa zmieszaniny gipsu, piachu iwikolu, adozrobienia niegu gdzieniegdzie sypnem sod spoywcz.
Pieniek tosamorbka zmasy chemoutwardzalnej, za skrzyneczki toywiczne odlewy. Nakoniec sypnem suszonymi nasionami oraz podlaem
wzagbieniach sztuczn wod zValejo.

1:35

OCENA ZESTAWU

D r a g o n

www.kagero.pl

nr 1/2010

SUPER MODEL

39

POJAZDY

SdKfz. 251 Ausf. C


J

edn z naprawd przyjemnych nowinek minionego roku


byo pojawienie si miniatury
transportera opancerzonego
Sd. Kfz. 251 wskali 1:48 wwydaniu
AFV-Club, wytwrcy znanego nie
tylko zjakoci swoich wyrobw, ale
take starannego doboru ich tematw. Faktycznie, synny Hanomag
toniewtpliwie obowizkowa pozycja w jakiejkolwiek kolekcji powiconej niemieckim pojazdom
wojskowym II wojny wiatowej.
Model trafi na sklepowe pki
po bardzo dugim procesie projektowania, zwizanym zpewnymi
problemami produkcyjnymi oraz
odwan decyzj producenta, aby
pody za krokami Tamiya i zaangaowa si w nisz rynkow,
jak wci stanowi modele pojazdw wojskowych wskali 1:48.
Niemniej, doskonay produkt kocowy by wzupenoci warty oczekiwania.
Jako detali modelu oceniam
jako wysok, poziom reprodukcji
oryginau jest wpeni porwnywalny zwikszoci zestaww wskali 1:35, za ilo czci jest jedynie nieznacznie mniejsza ni wmi-

40

SUPER MODEL

nr 1/2010

Luciano Rodriguez
tumaczenie: Maciej Gralczyk

niaturze Hanomaga AFV-Club wteje skali przede wszystkim wskutek uproszczenia elementw zawieszenia. Zprawdziw przyjemnoci
oglda si wic tak powane podejcie doprzeskalowania modelu ju
za pierwszym razem. Zestaw ten
podnosi poprzeczk innym producentom iustanawia nowe standardy, obiecujc jasn przyszo, ktr moe zapewni AFV-Club rynkowi pojazdw wojskowych w skali
1:48, jeeli odniesie sukces dziki
temu produktowi.

Monta

Wzwizku ziloci czci iwysokim poziomem szczegowoci zestawu, nie mog go okreli jako
szybki dozbudowania, jakkolwiek
w trakcie montau nie natrafiem
naadne powane problemy ijedynie kilkakrotnie naleao zachowa szczegln uwag.
Naszczcie, tworzywo stosowane przez AFV-Club jest bardzo dobrej jakoci itonaprawd bardzo
pomaga, gdy przychodzi dooczyszczania wyprasek znadlewek. Warto
zauway rwnie bardzo niewielk ilo ladw wypychaczy form

1:48

AFV Club

wcaym modelu oraz ich sensowne rozmieszczenie, co oszczdza


modelarzowi czas, czsto powicany na ich usuwanie w innych,
mniej udanie zaprojektowanych
zestawach.
Zawieszenie jest do kompletne
iowiele solidniejsze ni towyglda
napierwszy rzut oka dziki sprytnemu pomysowi projektantw AFV-

www.kagero.pl

Club, polegajcemu napoczeniu


kadego rodkowego koa jezdnego znastpnym wrzdzie za pomoc maych piercieni, ktre staj si
niewidoczne pozmontowaniu caoci. Elementy tewzmacniaj zawieszenie ipomagaj wyrwna ukad
jezdny bez wikszych problemw.
Gsienice wykonano w formie
gumowych paskw, jednak nie

stanowi to problemu i nie warto ich z gry dyskryminowa.


Szczegowo wykonania tych
elementw jest bowiem fantastyczna, oddano nawet bardzo niewielkie otwory wpojedynczych ogniwkach. Poza tym, gsienice tecechuje wysoka elastyczno, wzwizku
zczym mona je wprosty sposb
uoy na ukadzie jezdnym przy

uyciu kleju cyjanoakrylowego, uzyskujc realistyczny efekt.


Zewzgldu naotwart konstrukcj pojazdu, wntrze wymaga nieco
wikszej uwagi izpewnoci najlepszym, aprzy tym najprostszym
wyjciem, jest oddzielne montowanie podzespow. Wszystko jednak zaley odmodelarza budujcego model. Ja postanowiem praco-

nr 1/2010

SUPER MODEL

41

Poszczeglne etapy malowania

42

SUPER MODEL

nr 1/2010

wa osobno nad grn idoln czci kaduba, akiedy zostay poczone, mogem zaj si detalami
zewntrznymi.
Detale wntrza s niele odzwierciedlone, wskutek ogranicze
technologicznych pominito bd
uproszczono jedynie kilka czci.
Zestaw zawiera sporo elementw
niewidocznych wgotowym modelu, jak choby poduszki chronice
gow kierowcy. Producent doczy take zestaw rnorodnych
broni (karabiny Kar 98K oraz karabiny maszynowe MG 34 iMG 42).
Oczywicie, wntrze mona uzupeni ornoraki dodatkowy adunek
czy rzeczy osobiste zaogi wedug
uznania modelarza.
Botniki wraz zzasobnikami mona wykona oddzielnie, nie czekajc nazamknicie kaduba.
Sugerujc si zdjciami, zrezygnowaem z montau skrajnikw
oraz przednich reflektorw.
Grna i dolna cz kaduba
sbardzo dobrze spasowane, aczkolwiek przedni pyt najlepiej zamontowa po sklejeniu powek
kaduba. Nastpnie mona przyklei wszystkie pozostae czci.
Producent zaczy m.in. wczesny
i pny wariant przednich oson
wlotw powietrza, mimo e oba
wygldaj bardzo podobnie.
Postanowiem wykona brezentow plandek, aby mj Hanomag
wyrnia si pord innych modeli
tego pojazdu. Wtym celu, najpierw
zrobiem stela zprcikw polistyrenu, nastpnie za plandek zchemoutwardzalnej masy dwuskadnikowej, z ktr pracuje si bardzo
przyjemnie. Po wyschniciu staje
si bardzo sztywna, pozwala rwnie uzyska znakomit do malowania gadk powierzchni ztych
powodw warto rozway jej uy-

w w w . k a g e r o . p l

cie przy tworzeniu tego rodzaju


mikkich elementw.
Dla przypomnienia, model ten
zbudowany zosta czciowo ztestowych wyprasek i niektre elementy oraz detale zostay poprawione lub udoskonalone wtrakcie
produkcji, jak np. powierzchnia antypolizgowa podogi. Tak wic, potencjalni nabywcy otrzymaj jeszcze lepszy zestaw ni przedstawiony wtym artykule.
Bardzo dobrze wydrukowany arkusz kalkomanii zawiera oznaczenia
dla piciu pojazdw wrnych wariantach malowania (Panzer Grey,
Dark Yellow, biay oraz wkamuflau trjbarwnym).

Malowanie

Oprcz piciu schematw oferowanych wzestawie, Hanomaga


mona wykona niemal wkadym
rodzaju kamuflau, uywanym
w armii niemieckiej podczas wojny, cowpoczeniu zksztatem kaduba czyni ztego pojazdu idealny
obiekt doczerpania radoci zmalowania. Poniewa odduszego czasu nie wykonaem modelu pojazdu
bojowego wmalowaniu zimowym,
aponadto znalazem wiele bardzo
inspirujcych zdj Hanomagw
w kilku rodzajach biaego kamuflau, decyzja moga by tylko jedna. Spord zimowych malowa
wybieranych zwykle przez modelarzy, przewaaj pojazdy pokryte
mocno wyblak izmyt bia farb, zobfitym zastosowaniem weatheringu. Mi jednak bardziej odpowiadaj wozy cakowicie pomalowane nabiao jako znacznie mniej
popularne, jak i czasami trudniejsze doprzekonujcego zrobienia, gdy kady obiekt pomalowany solidnie bia farb wydaje si
zbyt prosty inapierwszy rzut oka,

mao ekscytujcy. Dlatego te, wykonanie takiego kamuflau wsposb atrakcyjny wizualnie moe by
wedug mnie wietnym wiczeniem
malarskim.
Wntrze pojazdu pokryem
Panzer Grey przed sklejeniem powek kaduba. Dalsze prace nie
byy konieczne, poniewa niewiele wida spod plandeki.
Krok 1: Kolor bazowy naniosem
aerografem wformie wybirczo zachodzcych nasiebie bieli iPanzer
Grey, co pomogo zaakcentowa
niektre powierzchnie poprzez cieniowanie. Uwaam, e bez sensu jest malowanie jednolitym kolorem i zmienianie go potem weatheringiem, jeli mona uzyska
ten sam efekt odrazu. Wann kaduba iukad jezdny pokryem farb
Earth Brown jako podkad doweatheringu.
Krok 2: Zabezpieczywszy uprzednio kadub gbk itam maskujc, pomalowaem plandek farbami Panzer Grey, Dark Green iBuff,
starajc si uwypukli za pomoc
wiatocieni jej zaokrglone ksztaty ifady materiau.
Krok 3: Nadszed czas, aby pooy kalkomanie ipomau pomalowa detale i ekwipunek rnice si kolorem od bazowego odcienia. Naley mie wiadomo,
edozrobienia tego pdzlem potrzeba nieco czasu, tote prace
trway wcigu caego procesu malowania. Ponaniesieniu podstawowej barwy nakady element, stosowaem pin washa naich wgbnych
liniach i wok wszystkich wypukych detali, by tym sposobem doda gbi kadej maej czci. Tym
razem uyem czarnej emalii wcelu
uzyskania nieprzezroczystego wykoczenia. Dziki temu uniknem
zaciemnienia caego modelu.

Krok 4: Ksztat Hanomaga sprzyja rozpoczciu weatheringu odnaniesienia troch Panzer Grey metod suchego pdzla. Tym razem postpowaem bardzo subtelnie, nieznacznie tylko przyciemniajc krawdzie pyt pancernych iniektre
inne obszary, poniewa zamierzaem odtworzy przybrudzony biay
pojazd, nie za tak modne obecnie
uszczce si pokrycie bia zmywaln farb. Chocia oba sposoby
wykoczenia mog chwilami wymaga podobnych zabiegw malarskich, w rzeczywistoci rni
si zdecydowanie.
Krok 5: Pora nalady eksploatacji. Subtelne obicia, troch rys oraz
mae ciemne plamy namalowaem
wodoodpornymi cienkopisami, uywanymi przez rysownikw. Uznaj
je za znakomite narzdzie dotego
rodzaju czynnoci, gdy s dostpne wszerokiej gamie kolorw,
umoliwiaj cis kontrol przy
stosowaniu i s bardzo wygodne
wuyciu oraz pozwalaj atwo uzyska realistyczne efekty. Nanosiem
je kolejno, zwracajc szczegln
uwag na ich gsto i rozmieszczenie, aby wyglday naturalnie
iwiarygodnie.
Krok 6: Kontynuowaem weathering. Poniewa aplikacja jasnego kurzu byaby bezsensowna w przypadku pojazdu eksploatowanego
wwarunkach zimowych, oczekiwany efekt mona osign ciemniejszymi, ziemistobrzowymi farbami
akrylowymi. Na niemal matowej
powierzchni atwo zachowa kontrol nad malowanymi ciemnymi
plamami usuwajc nadmiar wody
zpdzla, zanim dotkniemy nim model. Intensywno plam moe si
te rni w zalenoci od poziomu rozcieczenia farby. Jeeli potrzebujesz bardziej wyrazistych re-

nr 1/2010

SUPER MODEL

43

zultatw wwybranych miejscach,


powtarzaj proces nakadajc nasiebie rne odcienie.
Krok 7: Efekty uzyskane uprzednio warto uzupeni okilka umieszczonych w przemylany sposb
jeszcze ciemniejszych plam, ktre
bd imitowa brudniejsze osady,
plamy paliwa iwszelkie zacieki powstae wskutek dziaania warunkw
pogodowych. Ponadto, przyczyni
si do urozmaicenia weatheringu, dzielc wizualnie obszerne powierzchnie pyt pancerza pojazdu
namniejsze czci.
Krok 8: Nakoniec, dodaem troch metalicznego poysku, pocierajc zwykym owkiem najbardziej
wyeksponowane krawdzie wcelu
podkrelenia stalowego charakteru wozu. Warto przy tym zachowa umiar, by uzyskany efekt nie
by przesadzony.

Oywianie miniatury

Uwaam, ewprowadzenie figurek i wykonanie podstawki wpywa korzystnie nakocowy odbir


naszych prac. Moim zdaniem, jest
to najbardziej naturalny sposb
przedstawiania modelu. Obecno
miniatury ludzkiej postaci podkrela wraenie skali i znaczco poprawia efekt wizualny. Dlatego te,
wanie niedostatek dobrych figurek narynku jest pki conajwiksz

44

SUPER MODEL

nr 1/2010

bolczk skali 1:48, tym niemniej


istniej naszczcie pewne wyjtki. Uyta przeze mnie figurka wysza spod rki wymienitego rzebiarza Manela Arina. Autor wykona j kilka lat temu nawasny uytek, ale by wstanie wspomc mnie
ywiczn kopi, ktra powymianie gowy idelikatnej zmianie pozy
cakowicie spenia moje oczekiwania. Pomalowaem j wcaoci
farbami akrylowymi Vallejo.
Podstawki nie s trudne do wykonania, natomiast daj bardziej
satysfakcjonujcy efekt kocowy.
Osobicie, zazwyczaj powicam
wicej czasu nawypracowanie samej kompozycji ni najej realizacj.
Wynika ztego prosty wniosek porzdny projekt jest niezbdny douzyskania zadowalajcego rezultatu.
Pierwszym czynnikiem do rozwaenia by sam pojazd. Hanomag
jest stosunkowo niskim i dugim
transporterem zniezwykle wyduon przedni czci, co sprawia, e po umieszczeniu na podstawce, przesuwa jej rodek cikoci wanie zewzgldu narnic wysokoci midzy niskim przodem awysz tyln czci wozu.
Staraem si wic skorygowa ten
efekt wizualny przez wprowadzenie
innych elementw dokompozycji
scenki wtaki sposb, by przestrze
zostaa naturalnie wypeniona.

Nastpnie trzeba zadecydowa,


jaki ksztat podstawki bdzie najbardziej odpowiedni. Wtym przypadku, wybraem form owaln, pozwalajc nakomfortowe umieszczenie dugiego modelu bez troski
omartwe przestrzenie, jakie pojawiyby si wnaronikach wprzypadku posuenia si kwadratow podstawk. Dziki temu, mogem ustawi model ukonie, pozostawiajc
jeszcze miejsce dla innych elementw scenki.
Niski kamienny murek wtle tworzy umown granic dla obserwatora, okrelajc take miejsce ikierunek ekspozycji modelu. Murek,
oryginalnie podzielony natrzy czci, toywiczny produkt GasoLine.
Poczyem je mas dwuskadnikow, wypeniajc wszystkie ubytki samodzielnie dorobionymi kamieniami.
Pniej uzupeniem kompozycj
dwoma pionowymi elementami.
Naley pamita, eich lokalizacja
wie si zokrelonymi zamiarami:
podwyszenia ta umown lini, czc teren, znak drogowy, drzewo
i ty pojazdu oraz stworzenia poczucia gbi poprzez umiejscowienie zarwno przed, jak iza kamiennym murem.
Wykonujc drogowskaz, posuyem si kawakiem gazki oraz
arkuszem polistyrenu. Tablice wydrukowaem napapierze samoprzy-

lepnym. Nastpnie przytwierdziem


je dopolistyrenu iuwanie odciem zarkusza. Poprzyklejeniu ich
dodrewnianego supka, cao lekko postarzyem.
Drzewko jest wyrobem dla modelarzy kolejowych. Nie znam producenta, gdy kupiem je wmiejscowym sklepie, zapakowane wblister
pozbawiony jakichkolwiek oznacze. Byo nieco uproszczone inaleao nim ostronie manipulowa
zewzgldu nadelikatn konstrukcj. Nadanie mu realistycznego wygldu nie wymagao wielkiego nakadu pracy
Drog wykonaem mieszajc
drobny piasek ikamyczki zgipsem.
Dodaem tuiwdzie trawy elektrostatycznej, by nastpnie namalowa
zimowy krajobraz farbami akrylowymi wciemnych odcieniach.

Podsumowanie

Tonaprawd wielki, cho nieduy model. Moim zdaniem, moe


onwpeni usatysfakcjonowa zarwno pocztkujcych, jak idowiadczonych modelarzy. Dla tych, ktrym nie
wystarczy sama zawarto pudeka,
GasoLine, Hauler iWWII Productions
przygotoway ju, odpowiednio, ywiczne konwersje, blachy fototrawione oraz gsienice ogniwkowe, zwikszajce potencja tego itak znakomitego zestawu. 
n

Wkrtce wsprzeday!

Pierwszy numer dostpny wsieci EMPiK, sklepach hobbystycznych,


na stronie www.kagero.pl oraz jako prezent dla prenumeratorw
Magazynu Super Model

POJAZDY

JAGDPANZER IV L/70
wersja dowdcza
W

Lubo Zach

tumaczenie: Piotr Franek

ewntrz pudeka znajdziemy trzynacie platikowych


ramek. Niektre znich zawieraj wprawdzie tylko
kilka czci, ale jak natskal, liczba trzynastu ramek jest naprawd
dua. Wanna pojazdu zapakowana
jest osobno, a w maym woreczku znajduje si dwanacie czci
przeznaczonych do budowy podwozia. Wpudeku modelu jest te
blacha, ktra obejmuje 26 czci.
Gsienice wykonano w jednym
kawaku isone bardzo delikatnie
wytoczone. Zestaw kalek obejmuje sze numerw kodowych idziewi symboli. Dodyspozycji modelarza jest te oczywicie instrukcja
budowy, wydrukowana wkolorze,
na ostatniej stronie moemy zobaczy 5 przykadowych malowa
pojazdu, kady wczterech rzutach.
Niektrych czci oczywicie nie
wykorzystamy. Tych, ktre wykorzystamy i tak jest bardzo duo.
Ju napierwszy rzut oka, apotem
inadrugi, wida ewszystkie czci swykonane bardzo precyzyjnie nie znajdziemy tu adnych
przesuni, pkni czy wgniece.
Czci poprostu swykonane idealnie. Poobejrzeniu caego zestawu
zaczynam si bardzo cieszy budow, wic dodziea.

1:72

D r a g o n

46

SUPER MODEL

nr 1/2010

Zaczynamy tak jak wczogach klasycznie, zoeniem podwozia ik. Koa napdowe
sdwuczciowe, eby je sklei wykorzystaem pas gsienic jako swoisty szablon wcelu
wyrwnania wzajemnego pooenia zbw k idaem im czas nawyschnicie

Na brak czci przy budowie podwozia nie bdziemy narzeka, jednak ich przygotowanie
tonic dugotrwaego ipracochonnego poniewa czci nie maj adnych wad

Na dolnej czci wanny te znajduj si interesujce detale

Detale zblachy poprawi niektre elementy powierzchni

Model przed ujednoliceniem powierzchni przy pomocy Mr. Surfacerem firmy Gunze

Te detale bd malowane osobno, adopiero po starzeniu zostan wklejone na model

www.kagero.pl

Po naniesieniu Mr. Surfaceru 1000

nr 1/2010

SUPER MODEL

47

A teraz po malowaniu podstawowego niemieckiego tego w nastpujcych


proporcjach:
XF-60 Dark Yellow 10 czci
XF-2 Flat White 3 czci
XF-3 Flat Yellow 1 cz

Od samego pocztku spodoba mi si kamufla zniewyranymi plamami brzu izieleni


zpowodu jej prostoty, wykonaem je suchymi pastelami namatowym podkadzie

Po zabezpieczeniu pasteli pmatowym bezbarwnym lakierem Tamiyi doszo do przewidzianych przeze mnie przebarwie wklejonych ju detali.
Teraz potrzebna jest pewna rka, ostry noyk, farby Valleyo igwnie sokoli wzrok. Potem przemalowaem powierzchni byszczcym lakierem Valleyo inaoyem kalki

48

SUPER MODEL

nr 1/2010

Jako Washauyem mieszaniny farb pruskiej niebieskiej, umbry palonej iterpentyny MIGa, anastpnie cao pomalowaem pmatowym lakierem Valleyo

OCENA ZESTAWU

Gsienice malowaem nastpujco:


brz Humbrola;
szary Valleyo tak aby pozostawi detale widocznymi;
wash czarn olejn zdomieszk terpentyny;
drybrush czarn zserii Tamiya Weathering Master zgrafitem.
Ostateczne starzenie byo ju opisywane wielokrotnie. Ja uyem farby Valleyo naotarcia, smugi, anaopruszenia dolnych powierzchni pigmentw MIGaiCMK, przed ich naniesieniem jeszcze raz model pomalowaem matowym bezbarwnym Valleyo. Dziki blachom oraz precyzji
iczystoci detali, uzyskaem kolejny pikny model doswojego zbioru. n

www.kagero.pl

nr 1/2010

SUPER MODEL

49

POJAZDY

Stryker
Mobile Gun System

1:35

AFV Club

Wojciech Strojek

ym razem na mj warsztat
trafi naprawd nowoczesny
pojazd, amerykaski M1128
Stryker MGS (Mobile Gun
System), przyciga uwag swoim
niezwykym, mona powiedzie futurystycznym wygldem. Jest tojeden zwielu wariantw tego omiokoowego pojazdu opancerzonego.
Zaprojektowany zosta do bezporedniego wsparcia ogniowego
piechoty. Jego gwnym argumentem napolu walki jest zmodyfikowana, wyposaona wautomat
adowania, armata kal. 105 mm pochodzca zczogw takich jak M1
Abrams lub M60, pojazd posiada
jeszcze sprzony z armat kaem
kal. 7,62 mm idrugi zamontowany
nawysigniku przy wazie dowdcy kal. 12,7 mm. Magazyn amunicji mieci 18 pociskw odamkowych, przeciwczogowych lub
burzcych (HE High Explosive),
pociski sumieszczone wobrotowym pojemniku przypominajcym
bben rewolweru mieszczcym si
wkadubie, skd podajnik przenosi je kanaem dodziaa. Wiea jest
paska i nie wystaje wiele ponad
obrys kaduba, dziki temu zaoga
jest lepiej chroniona przez pancerz
kaduba. Dziao razem zautomatem
adowania ioptyk celownicz jest
umieszczone nad wie nawspornikach. Jest ono automatycznie
stabilizowane, dziki czemu mona
prowadzi celny ostrza podczas
jazdy. Podczas napraw mona uy-

50

SUPER MODEL

nr 1/2010

wa wielu podzespow pochodzcych zinnych wersji Strykera,


wrazie potrzeby moe zosta wyposaony w dodatkowe opancerzenie, nadaje si do transportu
drog powietrzn bez specjalnego
przygotowania samolotami C-130
Herkules lub wikszymi. Zosta
ostatecznie wprowadzony dosuby wamerykaskim wojsku wroku
2007. Totyle jeli chodzi oorygina,
teraz czas namodel.
Model pochodzi z oferty firmy
AFV Club, ktra produkuje te inne
wersje Strykerw, stonajlepsze
plastikowe modele tego pojazdu
wpodziace 1:35 (produkuje je te
Trumpeter, jednak ich mankamentem smocno zaburzone proporcje kaduba). Wzestawie znajdziemy mnstwo ramek z zielonego
(i niestety troch kruchego) polistyrenu penych dobrze odlanych
idelikatnych czci, trzeba bardzo
uwaa przy odcinaniu elementw,
aby nic si nie ukruszyo iodleciao wprzestrze okoowarsztatow;
wpudle sjeszcze: kadub, gumowe opony, dwie ramki zprzeroczystymi peryskopami, blaszka, kalki,
toczona lufa, spryna (do wykonania imitacji odrzutu dziaa) i tulejki mocujce koa. Instrukcja jest
bardzo przejrzysta, ze zdjciami
oryginau pomocnymi przy prawidowym umiejscowieniu elementw. Wszystko adnie poukadane
(araczej upchnite) westetycznym
pudeku, tak epowyjciu ramek

zpudeka nie mona ich tam zpowrotem woy idomkn; zestaw


bardzo bogaty, nie kupimy znim za
wiele powietrza, acena jego wynosi ok. 170 PLN.
By to mj pierwszy kontakt
z t firm, wczeniej syszaem
oniej wiele dobrego (aszczeglnie
oich Strykerach), ale itak byem
zaskoczony jakoci technologiczn tego zestawu, wszystko idealnie
pasowao zdokadnoci douamkw milimetrw; lady po wypychaczach tak umiejscowione, enie
wida ich pozoeniu, poszpachl
nie signem ani razu, apopilnik
moe zdwa Zdodatkowej waloryzacji kupiem tylko toczon luf
firmy RB, model doBrowninga.
Podczas klejenia nie wydarzyo
si nic ciekawego, nie wystpi aden problem, mona byo nalepo
poda za instrukcj, po prostu
peny relaks. Zestaw mimo duej
iloci czci mona sklei wjeden
dzie. Dziki doskonaej sklejalnoci mogem si skupi na twrczym malowaniu. Przy tym modelu
chciaem zaeksperymentowa nakadajc janiejsze odcienie koloru
bazowego nagrne powierzchnie
modelu, aciemniejsze nadolne, takie uproszczone color modulation,
nie rezygnujc te zpreshadingu.
Kocowy efekt wyszed troch za
mao wyrazicie codomoich oczekiwa i lekko zanikn pod kurzeniem ale niemniej model prezentuje
si bardzo ciekawie.

Malowanie zaczem tradycyjnie od zagruntowania elementw


metalowych i gumowych opon
Mr. Metal Primerem Gunze (naprawd si wietnie trzyma i jest
bezbarwny, mona bez problemu
zprzyczepnoci nakada akrylowe lakiery na gumy), a nastpnie
naoyem aerografem Surfacera
1200 nacay model, za wyjtkiem
opon (ktrych nie malowaem adnym kolorem, tylko po naoeniu bezbarwnego lakieru matowego od razu pobrudziem pigmentami). Przy pomocy czarnej pactry
wykonaem preshading. Jako wyjciowy kolor uyem ziele H303
Gunze, doniego dodawaem rne ciemniejsze lub janiejsze zielenie, naoko. Farby nakadaem cienkimi warstwami, kierujc si tym,
aby najciemniejsze odcienie byy
naspodzie, anajjaniejsze nagrze
(ostatnia warstwa jasnozielonego
zostaa prynita pionowo zgry,
aby osadzia si tylko nagrnych
powierzchniach elementw). Jak
ju kolor pojazdu by gotowy mona byo pdzelkiem pomalowa
nawaciwy kolor narzdzia, browninga, zaczepy i reflektory. Kiedy
wszystko byo pomalowane, naoyem bezbarwny lakier byszczcy (wtym przypadku Pronto Super
Poysk) nacay model, potem kalki
iponich kolejn warstw Pronto.
Mona byo ju przyklei na stae
opony do felg. Teraz ju mogem
zrobi washa, dowykonania ktre-

Model sklejony igotowy do malowania

Na pocztek pomalowany surfacerem 1200

Preshading czarnym kolorem

Pierwsza cienka warstwa koloru bazowego

Efekt kocowy cieniowania

Po malowaniu pronto

Atutaj po zrobieniu washa

Rozjaniony biel tytanow, przy ciemnym kolorze efekt bardzo adnie si prezentuje

Pierwsze przymiarki adunku, zlewej

iprawej strony pojazdu

www.kagero.pl

nr 1/2010

SUPER MODEL

51

OCENA ZESTAWU

Bagae pomalowaniu, robienie woodlandanaplecakach byo bardzo mudne, ale dziki


temu model jest bardziej urozmaicony kolorystycznie

Po przyklejeniu na miejsce

Otarcia, na przedzie

izboku pojazdu

52

SUPER MODEL

nr 1/2010

go uyem farby olejnej dla plastykw VanDycke Brown firmy Talens


rozcieczonej wihite spiritem (bezzapachowym, aby uly troch domownikom) tej samej firmy, model odstawiem do podeschnicia. Nastpnym krokiem byo rozjanienie przy pomocy olejnej bieli tytanowej, czyli: wyciskam bia
farb z tubki na kawaek plastiku,
mocz wniej pdzel, wycieram go
dokadnie okartk, jak ju niewiele
nanim farby pozostanie toprzecieram nim cay model, farba osidzie
na wystajcych elementach i paskich powierzchniach, nadmiar farby rozcieram czystym pdzlem lub
nawet palcem. Kiedy biel wysychaa, zabraem si za przygotowywanie elementw obwieszenia pojazdu, wykorzystaem dotego akcesoria z zestawu Tamiyi, na niektrych zdjciach zIraku znalazem
plecaki wkamuflau woodland, postanowiem, eswoje tak pomaluje by przeama monotoni kolory-

styczn pojazdu, kolory mieszaem


naoko zpalety Vallejo. Kolejnym,
wanym punktem prac byy otarcia, poobejrzeniu zdj oryginaw,
dobraem kolor naotarcia mieszajc Vallejo Model Color: piaskowy,
khaki ibiay, malowaem je cieniutkim pdzelkiem. Prace zbliay si
ju dokoca, poodpryskach przyszed czas namatowy lakier nacay
pojazd (Pactra). Przed pigmentowaniem przykleiem szkieka wiate,
zdjem maskowanie zperyskopw
ipomalowaem je cienk warstw
pprzeroczystej czerwonej farby.
Ostatnim etapem byo nakadanie
pigmentw, najpierw na d, nastpnie poprzyklejeniu k nareszt pojazdu, uyem dotego rnych
pigmentw Miga, utrwalanych white spiritem.
Prace nad tym modelem byy
bardzo przyjemne i day dobry
efekt. Ten model, jak i ca seri
Strykerw AFV Clubu gorco polecam wszystkim mionikom wsp-

czesnych pojazdw. Mi si spodobay dotego stopnia. epostanowiem zrobi kolejnego Strykera,

ale tym razem wwersji dowodzenia


izeslat armorem, ale otym innym
razem.
n

Przyklejone charakterystyczne wiata zkierunkowskazami

Zblienie na peryskopy

malowane takim humbrolem

Ju pobrudzone koa, ostanie chwile przed pigmentowaniem caoci

Iju po, zakurzony izapiaszczony jak przystao na pojazd sucy wIraku

www.kagero.pl

nr 1/2010

SUPER MODEL

53

POJAZDY

Char B1 BIS

OCENA ZESTAWU

1:35

T a m i y a

Patryk Krupiski

har B1 bis w 1940 roku by podstawowym czogiem francuskim. Wtym okresie wyprodukowano ok. 300 egzemplarzy.
Czog by bardzo czasochonny wprocesie produkcji. Wikszo jego elementw bya
produkowana rcznie! Potnie uzbrojony okaza si grony jedynie wteorii. Dowdca czogu mia obsugiwa gwne uzbrojenie pojazdu.
Wyszukiwanie iatakowanie szybko poruszajcych si celw przeroso umiejtnoci jednego
czowieka. Ze wzgldu na brak miejsca wkadubie niemoliwe byo celowanie armat 75 mm
wpaszczynie poziomej. Pociski wystrzeliwane
z47-milimetrowej armaty umieszczonej wwiey praktycznie odbijay si od grubych pancerzy
niemieckich czogw.

Budowa

Char B1 Bis naley do nowo opracowanych


modeli firmy Tamiya. Mimo e po otwarciu pudeka nie znajdziemy masy blaszek, toczonych
luf, oraz innych dobroci, do ktrych przyzwyczai nas Dragon, to model bije wszystkie dotychczasowe produkty konkurencyjnej firmy. Czyby
model idealny? Prawie. Wreszcie Tamiya dodaa
ogniwkowe gsienice, ktrych zawsze brakowao wpojazdach pancernych. Ale nie s to zwyke ogniwka jakie oferuj nam inni producenci.
Tamiya dodaa pikne ruchome ogniwka podobne do produktw Modelkastena. Obrbka ogniw
ogranicza si do przetarcia dosownie trzy razy
papierkiem ciernym. Jak na Tamiy przystao,
model nie posiada jamek skurczowych, alady
po wypychaczach znajduj si od wewntrznej
strony. Tak wic szpachla przy budowie modelu
nie bdzie potrzebna. Jedynym malutkim mankamentem modelu jest brak elementw przezroczystych, co moe razi szczeglnie przy
braku szyby pancernej kierowcy. Poza tym nie
mam wicej uwag do modelu. Warto rwnie
wspomnie obardzo czytelnej instrukcji, ktra
prowadzi nas za rk przez cay etap budowy
repliki. Dodatkowo mamy dwie strony zkolorowymi schematami malowa, oraz krtki rys hi-

54

SUPER MODEL

nr 1/2010

storyczny. Jak wczeniej wspomniaem w pudeku nie mamy ani


jednej blaszki, ale nawet model wykonany prosto zpudeka bdzie prezentowa si bardzo dobrze. Jednak jako e jestem zwolennikiem modeli waloryzowanych do poprawienia wygldu
modelu uyem wspaniaego zestawu Lion Roar.
Zestaw oferuje nam sze arkuszy blach oraz
toczone lufy. Obecnie na rynku mamy rwnie
dwa zestawy Voyagera do wersji normalnej,
czyli francuskiej iniemieckiej, oraz krajowego
Abera. Blachy Liona na polskim rynku s dosy egzotyczn propozycj, jednak coraz wicej
modelarzy zaczyna po nie siga. To naprawd
wspaniay zestaw izczystym sumieniem mog
go kademu poleci.
Jak ju wczeniej pisaem model jest znakomitej jakoci i nie wymaga naszej ingerencji. Analiza zdj archiwalnych oraz odrestaurowanych pojazdw podpowiedziaa mi, e
musz wykona cienki spaw dookoa wiey.
Przy pomocy prcika polistyrenu nasczonego
w kleju uksztatowaem wykaaczk delikatny
spaw. Dodatkowo poprawiem faktur odlewu
wiey oraz jarzm dwch armat. Poszczeglne
elementy smarujemy rozpuszczalnikiem nitro
iprzy pomocy twardego pdzla uderzamy prostopadle do powierzchni. Na tym etapie naley
zachowa szczegln ostrono, poniewa nitro jest bardzo agresywnym rozpuszczalnikiem.
Nastpnie cao pokryem pynn szpachl
Gunze. Po sklejeniu wszystkich plastikowych
elementw zabraem si za waloryzacj modelu zestawem blach. Ich monta nie nastrczy
adnych problemw. Wszystko idealnie pasuje
imimo e zestaw jest bardzo bogaty to monta
wszystkich elementw zaj mi dosownie kilka
dni. Wpierwszej kolejnoci przy pomocy cze-

skiej piki usunem zestawow


luf armaty kalibru 75 mm i na jej
miejsce wkleiem now toczon luf. Nastpnie
zabraem si za monta fototrawionych botnikw. Zestaw oferuje dwa typy botnikw: wskie
iszerokie. Ja ostatecznie zdecydowaem si na
te drugie. Przy pomocy cyny lutowniczej ipalnika gazowego zlutowaem poszczeglne segmenty, ktre zamontowaem we wczeniej przyklejonych uchwytach. Lion wswoim zestawie
zapomnia oprostoktnej rynience ochraniajcej
kabel anteny. Wykonaem j zkawaka aluminiowej puszki po napoju. To by ostatni element,
ktry dokleiem iwreszcie mogem zabra si
za malowanie.

Malowanie

Malowanie modelu rozpoczem od pokrycia


miniatury Mr. Surfacerem 1200 rozcieczonym
Mr. Color Thinnerem wcelu wyapania ewentualnych nierwnoci. Nastpnie czarn farb
wykonaem preshading, czyli miejsca znajdujce
si wcieniu, oraz linie podziau malujemy czarn
farb. Kolejnym etapem byo naoenie koloru
bazowego, ktry uzyskaem zkilku farb Tamiya
widocznych na fotografii. Do rozcieczenia uyem rozcieczalnika Gunze Mr. Color Thinner,
ktry sprawuje si duo lepiej ni dedykowany
rozcieczalnik Tamiya X-20A na bazie alkoholu.
Tradycyjnie do mieszanki dodaem kilka kropek
lakieru byszczcego. Farba ma wtedy adn
satynow powierzchni, ktra uatwia prac na
kolejnych etapach. Przy pomocy nowych farb
z serii Vallejo Air (006) namalowaem zielony
ukad plam, ktry pniej nieco zrnicowaem
ciemniejszymi odcieniami. Wszystkie detale pomalowaem akrylami Vallejo zdodatkiem retardera firmy Talens. Dodanie na wczeniejszym

Zoone ogniwkowe gsiennice

Faktura odlewu poprawiona przy pomocy rozpuszczalnika nitro

Model gotowy do malowania

Przy pomocy fototrawionych cyferek nadaem numery seryjne odlewanym elementom

Pyta silnikowa zdoklejonymi elementami zblaszki

Standardowym wyposaeniem francuskich czogw by gruby acuch. Dodatkowo


zawiesiem ywiczne wiadro wypenione wod Vallejo

Wstpnie wykonany preshading

www.kagero.pl

nr 1/2010

SUPER MODEL

55

Model pokryty kolorem bazowym

Pomalowany model gotowy do dalszych prac

Model pokryty kolorowymi kropkami zfarb olejnych

Preparatem Vallejo zapuciem linie podziau, oraz nity

56

SUPER MODEL

nr 1/2010

Jasne odpryski symbolizuj zdarcie farby do podkadu

Ok 1/3 wczenej namalowanych odpryskw zostaa


wzbogacona ociemne symbolizujc korozj

Gotowe boto

Wstpn faktur bota uzyskaem ziemistymi markerami Tamiya

Gdy ukad jezdny jest gotowy, pora zabra si za brudzenie grnych powierzchni pojazdu

Otarcia gsienic wykonane past Agama (steal) oraz mikkim owkiem

Farby uyte do malowania odpryskw

www.kagero.pl

Chemia uyta do malowania modelu

Kolor bazowy uzyskaem zfarb widocznych na fotografii

nr 1/2010

SUPER MODEL

57

etapie lakieru byszczcego spowodowao, e


nie musiaem malowa miejsc pod kalki byszczcym lakierem. Wten sposb zaoszczdziem
troch czasu. Zestawowe kalkomanie wietnie
reaguj na pyny zmikczajce. Tak wic idealnie
wnikny wdelikatn faktur odlewu. Ostatnim
etapem, do ktrego uyem aerografu byo nakadanie filtrw, aby zagodzi przejcia midzy
kolorami. Uyem gownie kremowych, tych
oraz brzowych mieszanek na bazie farb olejnych dla artystw. Nastpnie odstawiem model
na kilka dni do wyschnicia.

lady eksploatacji

Proces nanoszenia ladw eksploatacji rozpoczem od pokrycia modelu wielokolorowymi

58

SUPER MODEL

nr 1/2010

kropkami zfarb olejnych. Wielokolorowe kropeczki rozcieramy pdzlem zwilonym wbiaym


spirytusie wkierunku spywu wody na pojedzie. Jednym zbardziej pracochonnych etapw
prac nad modelem jest malowanie odpryskw.
Przy pomocy farb Vallejo zodrobin retardera
firmy Talens namalowaem jasne odpryski symbolizujce zadrapania do podkadu (916, 70919).
Nastpnie ok. 30% wczeniej namalowanych
obtar wypeniem rdzawymi kolorami (70814,
70941). Nastpnie wszystkie linie podziau inity
zapuciem nowym produktem Vallejo Sepia
wash. Vallejo rozszerza swoj ofert jeli chodzi o chemi modelarsk i mam nadziej, e
wprowadz jeszcze kilka ciekawych propozycji
na rynek.

Proces brudzenia rozpoczem od przykurzenia wanny ziemistymi akrylami Tamiya (xf-72,


xf-57, xf-60). Zabieg ten powtarzaem kilkakrotnie, a do zadowalajcego mnie efektu. Suche
boto wykonaem wnieco inny ni zwykle sposb. Ot uyem dwch ziemistych markerw
Tamiya. W jeszcze wilgotne markerowe boto
wklepywaem ziemiste pigmenty Vallejo mieszane na oko wrnych proporcjach. Tymi samymi pigmentami delikatnie przybrudziem gr
czogu, oraz gsienice. Pigmenty utrwaliem biaym spirytusem firmy Talens. Na koniec czarn
byszczc emali wykonaem imitacj oleistych
plam na pycie silnikowej. Po wykonaniu wyej
wymienionych etapw weatheringu model by
gotowy.
n

DIORAMY

BMD-1

1:35

Andrzej Smoliski

adziecka idea lat 60-tych XX w. tworzenia wojsk powietrzno-desantowych


osile ognia zblionej dojednostek zmechanizowanych owocowaa unikalnymi
wskali wiatowej rozwizaniami technicznymi.
Oryginalno projektw polegaa natym, iciki sprzt konstruowano tak, by moliwy by jego
zrzut sposobem spadochronowym. W konsekwencji pomylnych testw poligonowych
wyprodukowany w Wogogradzkiej Fabryce
Traktorw Obiekt 915 wprowadzono w 1969
roku nauzbrojenie jako Bojowy Wz Desantowy,
(BMD-1) tworzc tym samym przyczynek dla
caej rodziny pojazdw majcej dodzi swoj
kontynuacj.

Ozestawie

Wprawdzie zpropozycj firmy SKIF onumerze katalogowym 223 naamach Super Modelu
(nr 2(6)2006) bya ju styczno, lecz miaa ona
nieco inn formu od proponowanej przeze
mnie. Aeiczasu mino troch, dlatego bez
szkody dla nikogo mona powrci dotej ciekawej konstrukcji. Omodelach oferowanych przez
ukraiskiego producenta, kady, kto si ich dotkn ma swoje zdanie iwznakomitej wikszoci
przypadkw mocno przy nim obstaje. Niestety
czsto jest tozdanie nienajlepsze, za jako jedyn zalet wymienia si sam fakt istnienia
zestaww.

www.kagero.pl

Obudowie
Nie jestem ordownikiem modelarskiej ascezy, cho sam prezentuj znaczenie agodniejsze
stanowisko wsprawie przydatnoci produktw
SKIFa. Materia, z jakiego wykonane s elementy modelu BMD, tozielony mikki plastik.
Obrabia si go niezbyt przyjemnie. Cho tnie
si atwo to szlifowanie wymaga specjalnej
uwagi. Mianowicie przy dotkniciu powierzchni
papierem ciernym odowolnej gradacji zostaj naniej potworne rysy. Nadomiar zego zestaw tu i wdzie potrzebuje wanie takiej interwencji. Jednak jest inatosposb. Wszelkie
prace szlifierskie naley wykonywa moliwe drobnym (1000-1500) papierem wodnym.
Ta technika nie zostawia adnych zarysowa.
Dopasowania czci, poza wspomnianymi ju
drobnymi poprawkami, s zupenie przyzwoite i nie wymagaj szpachlowania. Producent
dopudeka zacza take blaszk. Model zracji
uproszcze domaga si waloryzacji. Wtym celu
signem doelementw fototrawionych firmy
Eduard 35517 oraz toczonej lufy Armo 35789,
co w efekcie kocowym znacznie poprawio
wygld pojazdu. Najwikszymi mankamentami
zestawu sgsienice 192 ogniwa oraz czci majce wzamyle producenta przypomina
wyrzutni przeciwpancernych pociskw kierowanych wraz z kontenerem. Jak dotd adna
zfirm produkujcych zestawy waloryzujce nie

pokusia si owypuszczenie narynek zamiennikw gsienic (np. zbiaego metalu), atrzeba


pamita, irodzina BMD (wersji 1,2, 2S9 Nona
oraz BTR-D) jest spora. Natomiast dla zestaww
ppk jest alternatywa, zarwno, kiedy zamierzamy wykona BMD w wersji 1M lub 1P tj.
z Fagot lub Konkurs, jak i wersji 1 z 9M14
Malutka. Wariant pierwszy: zestaw zawierajcy
ywiczn wyrzutni 9P135M wspln dla pociskw (9K111 Fagot i9K113 Konkurs) oraz toczony kontener napocisk (Konkurs) produkuje firma
ModelPoint nr kat. 3539-1. Wprawdzie cena (31,2
UAH ukraiskich hrywien ok. 20 PLN, lub
15 USD) wpierwszym przypadku nie zniechca za tooperacja zakupu internetowego wydaje si problematyczna, wdrugim no wanie.
Dlatego nie zdecydowaem si. Podjem dzielnie wyzwanie SKIFairatujc si eduardowskimi
blaszkami zaryzykowaem samodzieln budow
wyrzutni. Dla wariantu zppk malutk alternatyw jest Verlinden-Procutions, nr kat. 409. Sama
budowa nie nastrcza specjalnie kopotw, cho
w dwch przypadkach spotkamy bdy. Osie
k napinajcych naley zamieni miejscami tj.
wymieniamy cz. E55 zcz. E57, czyli postpujemy odwrotnie ni mwi instrukcja. Oznaczon
narysunkach montaowych cz. B18 wramkach
opisano jako B19. Proponuj take zrezygnowa z budowy ruchomego mechanizmu podnoszenia armaty, za jej luf zmieni nametalo-

nr 1/2010

SUPER MODEL

59

60

SUPER MODEL

nr 1/2010

www.kagero.pl

nr 1/2010

SUPER MODEL

61

62

SUPER MODEL

nr 1/2010

w. Wostatecznym rozrachunku auj, enie


uchyliem wazu dla desantu, bobez budowy
wntrza odpodstaw ocakowitym jego otwarciu
mona zapomnie. Do, eprzed zoeniem powek kaduba zainstalowaem wrodku figurk
kierowcy. Wybraem dla mojego BMD najpopularniejszy, jednolity kamufla. Malowanie pojazdu powstao woparciu opalet farb Humbrol,
awkocowej fazie zastosowaem artystyczne
oleje. Jak wielokrotnie podkrelaem, znacznie
lepiej czuj si wtechnikach nabazie terpentyny ni wakrylach, przy nieustajcym podziwie
dla efektw prac osiganych farbami wodnymi
przez bardziej ode mnie wprawionych.

Ofigurkach

Przez cay czas prac nad pojazdem rozgldaem si za figurkami, ktre mogyby oywi
przygotowywan dioram. Ostatecznie wykorzystaem postacie z zestaww Tamiya nr 35214

oraz Zwiezda nr 3561. Nie wiem, ktry gorszy.


W kadym razie wymieniem niektre gwki
naywiczne iprzerobiem nieco mundury posikujc si przy tym zdjciami. Mimo takich zabiegw postaciom doideau daleko. Wprzypadku figurek malowanie akrylem jest nieocenione.
Skamabym jednak mwic, e na kocowy
efekt zoyy si tylko farby wodorozcieczalne.
Proporcje rozkadaj si mniej wicej rwno.

Odioramie

By dopeni caoci zbudowaem jeszcze


baz zkawakiem polnego duktu istrumykiem.
Naiwnie troch. Szczliwie cao nie jest zbyt
dua, acukierkowy charakter podstawki nie
kuje w oczy po zoeniu wszystkich elementw. Podstaw dioramy stanowi znaleziony
przypadkiem kawaek pyty kartonowo-gipsowej. Nierwnoci terenowe uksztatowaem
nastyropianie pokrywajc go wnastpnej ko-

lejnoci gipsem irnymi rodzajami posypek.


Cao doczekaa si bokw zbejcowanej balsy.
Jednak gwnym punktem prac nad dioram by
strumyk, aby uzyska zaplanowany efekt uyem (jak zwykle) preparatu Realistic Water firmy
Woodland Scenics. Poupywie doby naoyem
kolejn warstw, poniej jeszcze jedn. Woda
schnie w dwadziecia cztery godziny piknie
twardniejc, wkocowym efekcie znika pocztkowy mleczny nalot idaje tobardzo cozgodne
znazw realistyczny rezultat. Przymocowanie
pojazdu ifigurek zakoczyo prac nad dioram.

Oiju

Osobicie uwaam, i budujc model jakikolwiek warto jest przewidzie dla niego
nawet najprostsz podstawk. Wwczas efekt
naszej pracy zostanie dodatkowo wyeksponowany. Sowem, zachcam! To naprawd nic
trudnego.
n

OCENA ZESTAWU

www.kagero.pl

nr 1/2010

SUPER MODEL

63

HISTORIA KAMUFLAU

Malowa: Jacek Pasieczny

IS-2M nr 410 z1. kompanii 4. Samodzielnego Puku Czogw Cikich z1. Armii Wojska Polskiego, Pomorze, marzec 1945 r. Pojazd tu po przejciu
na 3-cyfrowy system oznacze. Poprzedni numer to 4100. Ostatnia cyfra zamalowana ciemn farb.

SU-76M nr 507 nr seryjny 407102 z1. Baterii 27. Puku Artylerii Samobienej z1. Korpusu Pancernego Wojska Polskiego, Niemcy, kwiecie maj
1945 r.

ISU-122 nr 710, dziao samobiene z25.


Puku Artylerii Samobienej z1. Korpusu
Pancernego, nr seryjny 40975. Dziao zostao
uszkodzone prawdopodobnie na minie
podczas walk oczesk Prag, maj 1945 r.

Polski Studebaker US-6 nr F-0-33-69 Jastarnia, 3 lutego 1945 r. Wariant zwycigark zprzodu.

64

SUPER MODEL

nr 1/2010

SU-122 II serii produkcyjnej nr 908. Pojazd z1434. Puku Dzia Samobienych, Front Wochowski, zima 1943 r.

Wicej wTOPCOLORS Eastern Front


SU-85 nr 330 z23. Batalionu 13. Puku Artylerii
Samobienej z1. Armii Wojska Polskiego, Polska,
kwiecie 1945 r.

www.kagero.pl

T-34-85 nr 2322 z1. Korpusu


Pancernego. Pojazd wyprodukowany
wfabryce nr 112 na pocztku 1945 r.

Malowa: Jacek Pasieczny

T-34-85 nr 242 nr ser. 412693 wyprodukowany wfabryce


nr 183 z2. Batalionu Motocyklowego z1. Korpusu
Pancernego, Lublin, lato 1945 r.

www.kagero.pl

nr 1/2010

SUPER MODEL

65

FIGURKI

Ateski Hoplita
V w. p.n.e.

1:16

M i n i a r t
OCENA ZESTAWU

Stanisaw Jaboski

Po otwarciu pudeka ujrzaem kilka wyprasek zjasnoszarego plastiku odzwierciedlajcych


posta ateskiego hoplity. Wtej skali odwzorowanie poszczeglnych elementw jest jednak
nado niskim poziomie. Kalkomania zostaa ograniczona tylko dojednego elementu, ktry
naley naoy naczoo tarczy. Wedug mnie tostanowczo owiele za mao zwaywszy
nawiele zdobie samej tarczy, nie mwic ju oozdobach namieczu czy hemie

Po sklejeniu rk ing okazuje si, e s zupenie le spasowane itrzeba naoy do duo


szpachli, aby zamaskowa due szpary. Dziwnie te wygldaj same stopy, s troch za
mae (winnych zestawach tej firmy te wystpuje ten sam bd)

Wstpnie obrobione isklejone poszczeglne detale figurki

Obrobiony isklejony korpus. Nastpna dziwna rzecz, amianowicie brak trzech rodkowych
paskw skry (wykorzystaem zdrugiej takiej samej figurki). Pewnie wpopiechu zapomnieli
j doda. Ich dopasowanie i wklejenie te nastrcza wiele problemw. Wewntrzne
elementy pokryem wstpnie kolorami podstawowymi (niebieski ijasnobrzowy)

Do pancerza dokleiem imitacje zapi, apaski skrzane pomalowaem na biao

Obrobione rce, nogi igow pokryem kolorem cielistym

Sklejony hem imiecz pokryte czerwon baz

Wewntrzna cz tarczy pomalowana na niebiesko

66

SUPER MODEL

nr 1/2010

Miecz, tarcza, wcznia i hem z naniesionymi metalizerami Agamy. Hem i tarcz


pomalowaem wpierwszej kolejnoci miedzi anastpnie brzem, wcznia tokolor stali,
amiecz stal izoto

Osony ng tobrzowy metalizer, natomiast napiernik pokryem kolorem ciemnobrzowym.


Producent cz zbroi chronic korpus hoplity zaleca wykona jako element zmetalu,
natomiast ja wykonaem go jako pancerz wykonany zimpregnowanej, toczonej skry.
Figurka dziki temu nabraa jeszcze wikszego zrnicowania kolorystycznego. Napodkad
uyem brzowej farby akrylowej Tamyia XF64

Obrzee tarczy pokryem za pomoc pistoletu kolorem czerwonym. Dozamaskowania


czci pokrytej metalizerem uyem nakrtki zkosmetykw, ktr naoyem natarcz.
Hem otrzyma biao-czerwono-czarne zdobienia grzebienia

Naoona kalkomania
Pdzlem pomalowane czarne zdobienia na obrzeu tarczy

Skrzane paski otrzymay czerwone zdobienia

Jasnobrzowym kolorem pomalowaem skrzany pas oddzielajcy pancerz od skrzanych


paskw
Cieniowanie. Paski skrzane pokryte washem Vallejo 73200 Sepia Shade. Niebieska tunika
pomalowana washem Vallejo 73201 Black Shade, anastpnie przetarta biaym Humbrol 34
(metoda suchego pdzla). rodkowy pas skrzany przetarty brzow Humbrol 186. Pancerz
(miejsca zacienione) zosta pomalowany najpierw na czarno Van Gogh 701, anastpnie
wszystkie wypukoci pokryem mieszank czarnej 701 czerwonej 303 itej 271. Kolory
czarny ijasnobrzowy przemieszaem ze sob wykorzystujc metod topowania (pionowe
uderzanie pdzlem wmiejscach styku obu kolorw)

Fragment wczni zwykonan zdrutu rkojeci oraz miecz, pokryte kolorami bazowymi

Hem imiecz pomalowane Washem Vallejo 73201 Black Shade

Ukoczona twarz oraz hem hoplity

Wycieniowane rce inogi. Na kolor bazowy naoyem Wash Vallejo 73204 Foleshtone
Shade, a nastpnie przetarem cielistym Van Gogh 224. Detale najbardziej wystajce
dodatkowo przetarem biaym Van Gogh

www.kagero.pl

nr 1/2010

SUPER MODEL

67

Dooony miecz...

Monta figurki. Brak jest jeszcze kilku elementw

Dla pewniejszego montau do podstawki Hoplity dooyem wstopach dodatkowe prty miedziane

Teraz zwczni itarcz.


Podstawka otrzymaa podoe ikilka kamykw

www.pwm.org.pl

WYSTAWY

VI Midzyszkolny Konkurs Modeli


Redukcyjnych Ogniwko 2010

Fot. Materiay Organizatora

dniach od 12 do 14 lutego
2010 r. wbudynku Zespou
Szk Ekonomicznych
im. Janusza Korczaka
wDbicy odbya si szsta edycja
Midzyszkolnego Konkursu Modeli
Redukcyjnych Ogniwko 2010.
Konkurs adresowany by do
wszystkich chtnych dzieci imodziey uczcych si w szkoach
podstawowych, gimnazjach iszkoach ponadgimnazjalnych.
Poza podziwianiem niewtpliwych walorw estetycznych wystawionych modeli, zgromadzeni
na imprezie mogli skorzysta rwnie zinnych atrakcji.
Wczasie trwania konkursu odbyway si take:
warsztaty modelarskie, wktrych brali udzia uczestnicy konkursu; gieda modelarska, podczas
ktrej zainteresowani modelarze
mogli wymienia si modelami;
rozgrywki gry strategicznej
Wadca Piercieni; rdziemie;
dynamiczny pokaz modeli RC
pancernych ilatajcych, zmoliwoci wasnorcznego pokierowania
czogiem czy migowcem.
W tegorocznym konkursie modele plastikowe ikartonowe zaprezentowao wsumie 36 modelarzy
zrnych szk. Poza uczestnikami
z Dbicy gocilimy rwnie pasjonatw z Rzeszowa, Sokoowa
Maopolskiego, k Dolnych,
Stasiwki, Ucia Gorlickiego izodlegego Koszcina. Ogem jury
konkursowe ocenio 74 modele
zplastiku i25 zkartonu.

WYNIKI KONKURSU
WKLASYFIKACJI SZK PODSTAWOWYCH
kategoria: modele plastikowe samoloty
1. Piotr Koza
2. Aleksandra Baniak
3. Kamil wik
Wyrnienia:
Karolina Rembisz
Marceli Chociski
Grzegorz Szersze

kategoria: modele plastikowe figurki


1. Nikoletta Vasilev
2. ex aequo
Krzysztof Baniak iJakub Zygmunt
3. ex aequo
Maciej Kmie iMicha Szersze

kategoria: modele plastikowe okrty


1. Aleksandra Baniak
2. Radosaw Mazurkiewicz
3. Krzysztof Baniak
Wyrnienia
Kinga Szela iPiotr Urbanik

kategoria: modele plastikowe pojazdy


1. Piotr Urbanik
2. Radosaw Mazurkiewicz
3. Jakub Zygmunt
Wyrnienia:
Pawe Vasilev
Dawid Szela
Oskar Matyja
Patryk Matyja
Aleksandra Baniak
Micha Szersze

70

SUPER MODEL

nr 1/2010

Wyrnienie:
Dawid Zgobica
1. Aleksandra Baniak
2. Micha Szersze
3. Kornelia Januszewska

Wyrnienia:
Bartomiej Misa
Dominik Dec
Mikoaj Gawle
Pawe Jaje
Piotr Panek
Przemysaw Pietras

kategoria: modele kartonowe okrty

kategoria: modele plastikowe dioramy

Wyrnienie
Krzysztof Baniak

1. Sebastian Moch
2. Jakub Rutyna
3. Jacek Strzy

kategoria: modele kartonowe budowle

kategoria: modele kartonowe pojazdy


Wyrnienia:
Krzysztof Baniak iMicha Szersze

kategoria: modele kartonowe samoloty

Wyrnienia:
Bartomiej Misa
Mikoaj Gawle

Wyrnienia:
Krzysztof Zieliski iKrzysztof Baniak

kategoria: modele kartonowe - budowle

WKLASYFIKACJI GIMNAZJW ISZK


PONADGIMNAZJALNYCH

kategoria: modele kartonowe - okrty

kategoria: modele plastikowe samoloty


1. Jakub Jasiukiewicz
2. Dominik Dec
3. Piotr Panek

kategoria: modele plastikowe figurki


1. Bartomiej Misa
2. Piotr Panek
3. Jakub Rutyna
Wyrnienie
Mikoaj Gawle

kategoria: modele plastikowe okrty


Wyrnienie:
Piotr Panek

kategoria: modele plastikowe dioramy

kategoria: modele plastikowe pojazdy

1. Krzysztof Baniak
2. Aleksandra Baniak
3. Dawid Szela

1. Maciej Rbisz
2. Mirosaw Sowiski
3. Jakub Rutyna

Wyrnienia:
dla Jakuba Liszcza iKacpra Szeligi

Wyrnienia
dla Piotra Zborowskiego iWojciecha
Knota

kategoria: modele kartonowe - pojazdy


Wyrnienie
dla Jakuba Liszcza

Wszyscy modzi modelarze poza


dyplomami otrzymali nagrody rzeczowe wpostaci modeli, ksiek
iakcesoriw pomocnych wbudowie modeli.
Jak co roku patronat nad konkursem objo Starostwo Powiatowe
w Dbicy, ktre rwnie ufundowao nagrody za najlepsze prace.
Kady uczestnik konkursu otrzyma
take pakiet publikacji historycznomodelarskich ufundowany przez
Oficyn Wydawnicz KAGERO.

N O W O C I

WZNOWIENIA

ZAPOWIEDZI

www.kagero.pl

You might also like