Professional Documents
Culture Documents
Patronat medialny
Sponsorzy
Komitet naukowy
prof. dr hab. Grayna Biaa
prof. dr hab. Wiesaw Gruszecki
prof. dr hab. Krzysztof Jwiak
prof. dr hab. Monika Wujec
prof. dr hab. Ryszard Kocjan
dr hab. Anna Bogucka-Kocka
dr hab. Janusz Kocki
dr hab. Roman Paduch
dr hab. Ireneusz Sowa
dr hab. Katarzyna Tyszczuk-Rotko
dr hab. Magdalena Wjciak-Kosior
dr hab. in. Bartosz Soowiej
dr Sawomir Dresler
dr Grayna Szymczak
Komitet organizacyjny
Przewodniczca: Joanna Filarowska
Lidia Kotua
Tomasz Kubrak
Szymon Kosiek
Jolanta Baszczak
Marcin Czop
Aleksandra Dymek
Wojciech Szwerc
Agnieszka Michalak
Magorzatalupina
Karolina Pkaa
Jan Sawicki
Micha Bartosik
Program Sympozjum
08:00 09:00
09:00 09:20
Otwarcie Sympozjum
09:20 10:50
10:50 12:20
12:20 12:50
Przerwa kawowa
12:50 14:00
14:00 15:00
Obiad
15:00 16:20
16:20 16:40
Przerwa kawowa
16:40 18:00
18:00 - 18:20
Zakoczenie Sympozjum
Prezentacje ustne
12:50 13:00
Micha Bartosik
13:10 13:20
Gabriela Bielecka
13:20 13:30
Marcin Czop
13:30 13:40
Katarzyna Domaska
13:40 13:50
Miosz Goyszny
13:50 14:00
Magorzata upina
Wstp
Komputer to narzdzie, ktre okazuje si niezwykle pomocne w wielu dziedzinach
nauki jak i ycia codziennego. Dziki niemu wykonujemy wiele czynnoci lepiej, szybciej
i wygodniej a przy tym popeniajc mniej bdw. Proponowane przeze mnie zastosowanie
programu komputerowego do wspomagania diagnostyki obrazowej pomoe j usprawni.
Analiza komputerowa obrazu to proces, ktry skada si z kilku zasadniczych etapw
pozyskiwania obrazu, jego przetwarzania, obrbki i na koniec waciwej analizy. Kady
z nich realizowany moe by przez szereg rnych algorytmw a od efektw ich dziaania
zalee bdzie kocowy wynik analiz.
Oglne zasady komputerowej analizy obrazw
Pozyskiwanie obrazu to proces wprowadzania danych wejciowych w tym
przypadku informacji o obrazie otaczajcej nas rzeczywistoci. Obraz cyfrowy to macierz
wektorw
lub skalarw niosca informacje obrazowe otrzymywany dziki odwzorowaniu
energii wiata odbitego lub przechodzcego prze obserwowany obiekt. Aparat lub kamera
cyfrowa mierzy ilo wiata docierajcego do przetwornika optoelektronicznego powstajce
dane mog by zapisywane lub przesyane do komputera.
Kolejnym etapem jest przetwarzanie i obrbka obrazu. Zastosowanie maj tutaj
techniki punktowe (jak zmiana jasnoci obrazu, kontrastu, barw), lokalne (usuwanie szumu,
mory) i globalne (poprawa geometrii obrazu, filtracja). Ostateczny wynik zaley od
zastosowanych technik i ich parametrw. Ich wybr zaley od jakoci pozyskanego obrazu
i suy ma optymalizacji jego parametrw.
Ostatnim etapem bdzie dopiero waciwa analizy obrazu. Techniki komputerowe
mog by pomocne w wyszukiwani okrelonych obiektw, ich zliczaniu czy dokonywaniu
pomiarw.
Diagnostyka obrazowa w parazytologii
Wykorzystanie komputerowej diagnostyki obrazu na potrzeby bada
parazytologicznych bdzie polegao na porwnywaniu obrazu preparatu mikroskopowego
z baz danych i pomoc w postawieniu trafnej diagnozy. Stosowne obecnie techniki, gdzie
czowiek ocenia obecno form diagnostycznych nie przystaj do standardw medycyny XXI
w., mog by obarczone bdami i maj niewielk powtarzalno. Proponowane przez mnie
rozwizania w ramach aplikacji DigitalEye nie wyrcz diagnosty, lecz dostarcza mu
kolejne narzdzie do jak najwydajniejszej pracy.
Zesp obcej rki (AHS - Alien Hand Syndrome) naley do stosunkowo rzadko
wystpujcych zaburze neurologicznych. Przyczyn AHS jest uszkodzenie prawej pkuli
mzgu (np. w wyniku udaru mzgu). Kluczowymi objawami s triada: uczucie obcoci rki,
ruchy awolicjonalne, personifikacja koczyny. AHS wspwystpuje na og z zespoem
zaniedbywania (pomijania) stronnego zaburzajc w ten sposb nie tylko poczucie wasnoci
ciaa, ale rwnie komunikowanie si oraz pene postrzeganie rodowiska zewntrznego.
Przedstawiono opis przypadku 77 letniego chorego, u ktrego na podou udaru
niedokrwiennego prawej pkuli mzgu oraz jego wtrnego ukrwotocznienia wystpiy
objawy AHS. Wprowadzenie zindywidualizowanej terapii, czcej metody nowoczesnej
rehabilitacji zarwno ruchowej, jak i neuropsychologiczno - logopedycznej pozwolio
wyzwoli mechanizmy neuroplastycznoci niezbdne do poprawienia jakoci ycia pacjenta.
10
Znaczenie salwinoryny A
w akwizycji i ekspresji sensytyzacji morfinowej u myszy
Magorzata upina, Joanna Filarowska, Joanna Listos
Katedra i Zakad Farmakologii z Farmakodynamik,
Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska
11
Prezentacje ustne
15:10 15:20
Wojciech Szwerc
15:20 15:30
Joanna Fedorowicz
15:30 15:40
Benita Hry
15:40 15:50
Ewelina Kozio
15:50 16:00
Pawe yp
16:00 16:10
Piotr Okiczyc
Poliphenolic composition and some biological activity of Polish and Canadian propolis
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ `
16:10 16:20
Katarzyna Abramowicz
12
13
14
15
16
17
Propolis is valuable natural product which is widely used in folk medicine. Medical
properties of bee blue is well known 14. The most important activities include properties
such as antimicrobial, antioxidative and radical scavenging, antiinflammantory and wound
healing. Despite the fact that, medical properties of propolis were widely confirmed 14,
correlations between bee glue composition and activity have remained unclear. This fact is
caused by complex mechanism of propolis activities which are a result of interaction between
different groups of component 14.
In this work, we presented results of investigation of poliphenolic profile of Polish and
Canadian propolis. Qualitative composition was evaluated by UPLC-MS technique and
quantitative composition was measured by spetrophotometric method. There were also evaluated
antibacterial properties (Petri dishes assays) and radical scavering activity (DPPH test).
Despite the fact that, both samples exhibit similar biological activity, their
composition was different. While Canadian propolis contains mainly flavonoids and some
poliphenolic acids derivatizates, in Polish propolis exhibit also presence of phenolic acids
glycerides (absent in Canadian sample). These differences were connected with different plant
origin of samples. Polish propolis is mixed origin (aspen-poplar) but source of Canadian
propolis was poplar.
Acknowledges
Authors thank Mirosaw Durakiewicz, Teresa Kokot and Urszula Walkowski for collecting
and delivering Canadian propolis.
References
1. Bankova VS, Popova M, Trusheva B. 2014. Propolis volatile compounds: chemical diversity and
biological activity a review. Chem Cent J. 28:28.
2. Bogdanov S. Propolis: Composition, Health, Medicine: A Review: Bee Hexagon [cited 14.02.2016r.].
Available
from:
URL:http://www.bee-hexagon.net/files/file/fileE/Health/PropolisBookReview.pdf.
3. Kdzia, B. 2008. Pochodzenie propolisu w wietle teorii i bada naukowych. Herba Polonica 54:17986.
4. Ristivojevi, P., Trifkovi, J., Andri, F., and D. Milojkovi-Opsenica. 2015. Poplar-type propolis:
Chemical composition, botanical origin and biological activity. Nat Prod Commun. 11:186976.
18
19
Prezentacje ustne
16:40 16:50
Andrzej Polski
16:50 17:00
Karolina Pkaa
17:00 17:10
Szymon Kosiek
17:10 17:20
Magdalena Maciejewska
17:20 17:30
ukasz Sczyk
17:40 17:50
Daniel Zalewski
17:50 18:00
Lidia Kotua
20
Celem badania byo opracowanie formulacji i ocena fizyczna tabletek oraz kapsuek
zawierajcych poczenie kofeiny i ibuprofenu (KOFIB). Pomimo potwierdzonego
synergizmu dziaania KOFIB, nie otrzymano do tej pory staych postaci leku bazujcych na
tym poczeniu. Dua masa substancji czynnych utrudnia tabletkowanie bezporednie
(wymagana wysoka sia kompresji), pogarsza pynicie proszku oraz niekorzystnie rzutuje na
wytrzymao mechaniczn otrzymanych tabletek. Prba rozwizania w/w problemw
technologicznych wiadczy o wartoci praktycznej uzyskanych wynikw.
Opracowano 5 przepisw na tabletki i kapsuki, zawierajce KOFIB i odpowiednie
substancje pomocnicze. Wykonano nastpujce badania: ocena pynicia proszkw
i granulatw: pomiar czasu zsypu przez otwr, kta usypu, gstoci nasypowej, gstoci po
ubiciu, ocena wielkoci ziaren proszkw i granulatw: analiza sitowa, obrazowanie
stereoskopowe, ocena wytrzymaoci mechanicznej tabletek: badanie jednolitoci masy
i wymiarw, cieralnoci i twardoci, badanie czasu rozpadu. Mimo i uycie mieszanek
pozwolio na uzyskanie proszkw o korzystniejszym profilu przepywu, pynicie nie byo
optymalne. W dalszej czci zbadano wpyw granulacji na mokro na waciwoci badanych
formulacji. Proszki poddane granulacji wymagay niszej siy kompresji w porwnaniu
z proszkami suchymi. Uycie gotowych mieszanek uatwio zgranulowanie KOFIB
z substancjami pomocniczymi i pozwolio uzyska granulaty o korzystniejszym rozkadzie
wielkoci czstek. Wytrzymao mechaniczna tabletek otrzymanych z uwzgldnieniem
procesu granulacji speniaa normy przemysowe.
Reasumujc, odpowiedni dobr skadnikw pomocniczych formulacji i procesw
technologicznych pozwoliy na rozwizanie w/w problemw technologicznych i otrzymanie
postaci leku do wykorzystania w dalszej fazie bada. Spord opracowanych piciu
przepisw, tabletki wykonane z uyciem Prosolv Easy Tab pozwoliy uzyska tabletki
o duszym czasie rozpadu w stosunku do formulacji z klasycznymi rodkami pomocniczymi.
Stwarza to moliwo opracowania formulacji o modulowanych waciwociach.
21
22
Antybiotyki uznawane byy za cudowne leki XX wieku. To, midzy innymi, one s
odpowiedzialne za wyduenie redniej dugoci ludzkiego ycia o 10 lat. Niestety na skutek
naduywania ich w medycynie oraz weterynarii, ludzko stana u progu globalnego
kryzysu, gdzie antybiotyki trac sw efektywno w zwalczaniu chorb zakanych.
Kadorazowe zastosowanie antybiotyku moe wzmc rozwj opornych bakterii kosztem
eliminacji tych, ktre s na niego wraliwe. Ten mechanizm doprowadzi do powstania wielu
dobrze znanych szczepw bakterii, takich jak: MRSA (methicillin-resistant Staphylococcus
aureus) czy VRE (vancomycin-resistant Enterococcus). Poza innymi powszechnymi
metodami stosowanymi przeciw szybko wzrastajcej opornoci na rodki
przeciwdrobnoustrojowe (AMR), (racjonalne stosowanie, terapia alternatywna), istnieje
wielka potrzeba poszukiwania nowych lekw, o nowych, nieznanych dotychczas dla bakterii
strukturach, mogcych zwalczy bakterie oporne na starsze antybiotyki.
Nasze dotychczasowe badania wykazay zadowalajc aktywno pochodnych
tiosemikarbazydu, otrzymywanych z hydrazydu kwasu 3-chlorobenzoesowego w stosunku do
szczepw bakterii Gram-dodatnich. Kontynuujc poszukiwania nowych zwizkw
o dziaaniu przeciwdrobnoustrojowym, przeprowadzilimy syntez pochodnych
tiosemikarbazydu, uywajc jako substratw hydrazydy kwasw: 2-, 3- i 4fluorobenzoesowego oraz izotiocyjaniany alifatyczne i aromatyczne. Nastpnie pochodne
tiosemikarbazydu poddalimy reakcji dehydrocyklizacji, otrzymujc nowe pochone
1,2,4-triazolu. Wyznaczylimy aktywno przeciwbakteryjn wszystkich nowootrzymanych
pocze.
Spord pochodnych tiosemikarbazydu najaktywniejsze okazay si pochodne kwasu
2-fluorobenzoesowego. Wartoci minimalnych ste hamujcych dla najbardziej aktywnej
pochodnej z podstawnikiem 3-trifluorometylofenylowym zawieray sie w granicach
0.98-15.63 g/ml, co wskazuje i jest bardziej aktywna w stosunku do kilku badanych
szczepw bakteryjnych ni cefuroksym, uyty jako substancja referencyjna.
Pochodne triazolu okazay si by zdecydowanie mniej aktywne ni ich liniowe prekursory.
23
24
25
26
27
Sesja posterowa
P1. Bany Izabela
P2. Baszczak Jolanta
P3. Bojakowska Urszula
P4. Bojakowska Urszula
P5. Chojnacki Micha
P6. Czemierska Magdalena
P7. Czernicka Lidia
P8. Dudek Adrianna
P9. Gaza Justyna
P10. Gadysz Agata
P11. Kaawaj Katarzyna
P12. Kaszubska Katarzyna
P13. Kosiek Szymon
P14. Kowalczyk Anna
P15. Kruk-Somka Marta
P16. Okiczyc Piotr
P17. Pit Mateusz
P18. Polski Andrzej
P19. Rola Beata
P20. Sadok Ilona
P21. Sadok Ilona
P22. Sczyk ukasz
P23. Stanisawki Grzegorz
P24. Szaapata Katarzyna
P25. Szwerc Wojciech
P26. Szymaska Katarzyna
P27. Wlizo Kamila
P28. Wjciak-Kosior Magdalena
P29. Wjtowicz Agata
P30. Zajc Adrian
28
Echium vulgare L. (Boraginaceae) is a plant with a wide distribution range within the
warm temperate climate zone. In the natural state, it usually occurs on lightweight, permeable
sandy soils but also on fertile loamy soils. This plant is often encountered on dry meadows,
grasslands, wasteland, and metalliferous dumps. E. vulgare has traditionally been
recommended for a variety of medical applications. The plant extract contains natural
antioxidants such as phenolic acids, flavonoids, or shikonin. Additionally, both shoots and
roots are a source of a purine derivative allantoin.
The aim of the present study was to investigate the effect of supplementation of the
growth medium with Zn and Pb on secondary metabolism of selected populations of
E. vulgare. Two populations originated from the waste heaps formed of by-products
contaminated with Zn and Pb located in Brzeziny lskie (MC population) and Piekary
lskie (MZ population) (southern Poland). The reference population originated from an
uncontaminated area in Kazimierz Dolny (NM population) (south-eastern Poland). The plants
were cultivated in hydroponics under control conditions and with Zn or Pb excess. Fresh plant
biomass, leaf area, content of heavy metals, and the composition and content of secondary
metabolites in the roots and shoots were determined. The study showed that both metals
induced stress symptoms in plants of all populations; however, the highest phytotoxicity was
observed in the NM population. Metal concentrations generally decreased in the order:
MZ > MC > NM populations. Addition of heavy metals changed the profile of some
secondary metabolites. Especially, an increase in allantoin, chlorogenic acid, and rosmarinic
acid concentrations was found in all populations.
29
30
31
32
33
34
35
36
37
40
1Szymon
42
Konopie indyjskie (Cannabis sativa) zaistniay w historii okoo dwanacie tysicy lat
temu. Ju wtedy wykorzystywano je nie tylko jako rodki narkotyczne, ale i lecznicze. Efekty
farmakologiczne zwizane ze stosowaniem konopii wynikaj z wpywu tych rolin na ukad
endokannabinoidowy.
Ukad endokannabinoidowy - naturalnie wystpujce w organizmie endogenne
kannabinoidy oraz dwa typy receptorw kannabinoidowych (CB): CB1 i CB2, odgrywa
zasadnicz rol w prawidowym funkcjonowaniu orodkowego ukadu nerwowego (OUN).
Rozmieszczenie receptorw CB koresponduje ze skutkami behawioralnymi, jakie wywouje
pobudzenie tych receptorw. Receptory CB1 i CB2 zlokalizowane s m. in. w takich
obszarach mzgu, ktre warunkuj kontrol procesw kognitywnych, jak i zachowa
emocjonalnych.
Prezentowane dowiadczenia miay na celu ocen jednorazowego wpywu podania
agonisty receptorw CB1, oleamidu na procesy formowania si szlakw pamiciowych. Do
oceny procesw kognitywnych zastosowano test biernego unikania (passive avoidance, PA),
ktry pozwala na analiz mechanizmw powstawania rnych faz (akwizycji, konsolidacji,
odtwarzania) pamici krtko- i dugotrwaej u myszy.
Na podstawie przeprowadzonych bada wykazano, e jednorazowe podanie oleamidu,
w dawce: 20 mg/kg zaburza procesy w fazie: akwizycji, konsolidacji i odtwarzania pamici
krtko- i dugotrwaej, natomiast w dawce: 10 mg/kg dziaa amnestycznie w fazie akwizycji
pamici krotko- i dugotrwaej oraz w fazie odtwarzania pamici dugotrwaej.
Prezentowane wyniki dowiadcze potwierdzaj udzia ukadu kannabinoidowego
poprzez receptory CB1, w procesach kognitywnych. Kontynuacja tych kierunkw bada
moe pozwoli na dokadniejsze poznanie roli receptorw CB1 w mechanizmach formowania
si szlakw pamiciowych, a tym samym stwarza nowe perspektywy farmakoterapii wielu
schorze przebiegajcych z deficytami pamici.
rdo finansowania: DS 23/2016
43
Propolis is sticky substance produced by different species of bees. Bee glue is known
as valuable medical substance which is widely used in folk medicine as dietary suplement.
One of the biological active fraction of propolis is volatile components 14. Different from
non-volatile fraction of polyphenols, aspect connected with essential oils of propolis are not
widely investigated.
In this work, we presented result of volatile components research. Analysis of essential
oils was conducted in crude material and its dry extract (70% ethanol in water) by two
independent methods; simultaneous hydrodistillation-extraction (SDE) and headspace
microextraction (HS-SPME).
As a results, we observed on the basis of GC-MS chromatograms by SDE and HSSPME that the concentration of various components was different in Polish and Canadian
propolis. The differences are connected with extraction procedure of EEP, drying and
selective adsorption of SPME fibers. There are also exhibited differences between Polish and
Canadian propolis in qualitative composition, what is a result of different plant composition
of both samples.
Acknowledges
Authors thank Mirosaw Durakiewicz for Mirosaw Durakiewicz, Teresa Kokot and Urszula
Walkowski for collecting and delivering Canadian propolis.
References
1. Bankova VS, Popova M, Trusheva B. 2014. Propolis volatile compounds: chemical diversity and
biological activity a review. Chem Cent J. 28:28.
2. Bogdanov S. Propolis: Composition, Health, Medicine: A Review: Bee Hexagon [cited 14.02.2016r.].
Available from: URL:http://www.bee-hexagon.net/files/file/fileE/Health/PropolisBookReview.pdf.
3. Kdzia, B. 2008. Pochodzenie propolisu w wietle teorii i bada naukowych. Herba Polonica
54:17986.
4. Ristivojevi, P., Trifkovi, J., Andri, F., and D. Milojkovi-Opsenica. 2015. Poplar-type propolis:
Chemical composition, botanical origin and biological activity. Nat Prod Commun. 11:186976.
44
45
46
47
48
49
Flax (Linum usitatissimum L.) is a plant widely cultivated over the world primarily for
the production of oil and fiber. Furthermore, flaxseed is a valuable source of bioactive
compounds such as unsaturated fatty acids, dietary fiber and phenolics compounds in human
diet. Due to its promising nutritional and nutraceutical properties a growing interest in the use
of flaxseed and its by-products as a functional components of bakery products, is observed.
However, some studies show that incorporation of botanical additives into the bakery
products may change considerably their functional properties.
The aim of this study is to determine the effect of ground flaxseed hulls (FH) addition
(1%-5%; w/w) to wheat bread on loaf volume, crumb hardness and consumer acceptance.
Bread loaf volume was measured (24 h after baking) using the millet seed displacement
method and the bread loaf volume of 100 g of bread was calculated. Hardness, was
determined after 1 day of storage, on crumb samples with dimensions of 20 mm diameter and
15 mm high. Consumer acceptance test was carried out by the panel of 32 untrained
consumers (2455 years old). Samples were evaluated for the color, aroma, texture, taste, and
overall quality using a 9-point hedonic scale, (1- dislike extremely, 9- like extremely).
The addition of FH up to 3% had no significant influence on the bread volume.
A slight but significant decrease of bread volume was observed for the bread with the 4% and
5% addition of FH. The addition of FH from 3% to 5% caused a slight increase a crumb
hardness. Fortification had no significant influence on the bread color. Higher levels of FH
caused a less intensive aroma and worse taste of bread. Enrichment had a little influence on
the bread texture. The replacement of wheat flour with up to 4% of FH gives satisfactory
overall consumer acceptability of wheat bread.
Based on these results, the addition of ground flaxseed hulls up to 3%-4% is
recommended for the production of supplemented breads with acceptable physical and
sensory properties.
50
51
Implantologia naley do grupy nauk, ktre na przestrzeni ostatnich lat ulegy bardzo
intensywnemu rozwojowi. Co roku rynek medyczny jest wzbogacany o nowe biomateriay,
ktre maj idealnie odwzorowywa i zastpowa uszkodzone tkanki naszego organizmu.
Moliwoci jakie daje nam wspczesna medycyna pozwalaj powrci do peni sprawnoci
wielu powanie chorym osobom. Jednak mimo wielu pozytywnych aspektw wicych si
z wszczepianiem implantw i protez do ludzkiego organizmu, tak powana interwencja
chirurgiczna moe wiza si z powstawaniem wielu powika. Jednymi
z najniebezpieczniejszych s zakaenia wszczepianych materiaw biomedycznych przez
bakterie z rodzaju Staphylococcus sp., Streptococcus sp., Pseudomonas sp., Klebsiella sp.
oraz przez drode Candida albicans. Brak zastosowania odpowiedniego leczenia lub ze
rozpoznanie problemu moe skutkowa powanym pogorszeniem stanu zdrowia pacjenta,
a nawet jego mierci.
W zwizku z prb wyeliminowania problemu powstawania zakae w obrbie
wszczepianych protez, od wielu lat w medycynie stosowane s materiay, ktre
charakteryzuj si zwikszon odpornoci na zakaenia przez mikroorganizmy patogenne.
Jednak mimo ich stosunkowo wysokiej skutecznoci rynek biomedyczny nadal poszukuje
nowych, lepszych rozwiza. W niniejszej pracy jako now czsteczk, ktra moe wpywa
na zmniejszenie stopnia zakae wszczepianych protez, zaproponowano syntetyczny inhibitor
enzymw proteolitycznych.
Praca wspfinansowana ze rodkw Narodowego Centrum Nauki w ramach grantu
badawczego 2014/15/N/NZ7/04092.
52
53
54
W ostatnich latach, rynek lekw dostpnych bez recepty (tzw. leki OTC; ang. overthe-counter drugs) stale ronie, co moe wynika ze zmiany stylu ycia i leczenia, ich
szerokiej dostpnoci i dystrybucji w placwkach handlu detalicznego oraz przewiadczenia
pacjentw o nieszkodliwoci dziaania tego rodzaju farmaceutykw. Jednake ich zwikszona
produkcja oraz konsumpcja nie pozostaj obojtne dla rodowiska naturalnego. Autorzy wielu
prac naukowych, coraz czciej przedstawiaj niepokojce dane o obecnoci popularnych
i atwo dostpnych lekw w wodach powierzchniowych jak i podziemnych. Jedn
z najczciej wymienianych substancji jest pochodna kwasu aminofenylooctowego
diklofenak, lek z grupy niesteroidowych lekw przeciwzapalnych (NLPZ). Substancja ta
wykazuje silne dziaanie przeciwzapalne, przeciwblowe oraz przeciwgorczkowe i jest
szeroko stosowana gwnie w leczeniu chorb reumatoidalnych. Popularno stosowania tego
leku znaczco wpywa na zwikszenie jego emisji do rodowiska, a w szczeglnoci do wody
pitnej. Trudno w transformacji i rozkadzie diklofenaku, skutkuje jego zwikszon
akumulacj w rodowisku naturalnym. Na jego dziaanie s naraone w szczeglnoci
organizmy wodne, w przypadku ktrych wykazano jego akumulacj, prowadzc do zmian
wielonarzdowych, midzy innymi u ryb. Wykazano take wysok toksyczno diklofenaku
wobec fitoplanktonu. Dodatkowo, lek ten wywouje w organizmie czowieka efekt
uodpornienia na jego dziaanie, dlatego te, diklofenak znalaz si na licie zwizkw
objtych monitoringiem stenia w wodach caej Unii Europejskiej.
Praca wspfinansowana ze rodkw Narodowego Centrum Nauki w ramach grantu
badawczego 2015/17/N/NZ9/03647.
55
56
57
Temozolomid (Temodal/TMZ) po raz pierwszy zsyntetyzowano na pocztku lat 80tych XX wieku. By on wwczas jednym z serii nowo opracowanych zwizkw
imidazotetrazynowych. Zwizek ten charakteryzowa si o wiele silniejszymi waciwociami
przeciwnowotworowymi ni stosowane uprzednio bicykliczne triazeny. Wysok skuteczno
TMZ w walce z nowotworami mzgu warunkuje jego unikalny charakter. Dziki niewielkim
rozmiarom czsteczki leku oraz lipofilnym waciwociom efektywnie przenika on barier
krew-mzg. Dodatkowo zwizek ten wykazuje niszy efekt cytotoksyczny w stosunku do
stosowanych wczeniej chemioterapeutykw. Lek ten powoduje zahamowanie cyklu
komrkowego na etapie G2/M. Ponadto wykazano, e Temozolomid likwiduje komrki
zoliwych glejakw na drodze autofagii.
Temodal jest lekiem z grupy cytostaykw alkalizujcych. Stosuje si go obecnie
w leczeniu pierwotnych lub wykazujcych wznow nowotworw mzgu: glejaka
wielopostaciowego i gwiadziaka anaplastycznego. Podawany jest w formie doustnego
proleku, ktry w zasadowym rodowisku glejakw ulega spontanicznej hydrolizie do
metabolitu
poredniego
MITC
(metylotriazen-1-imidazolo-4-karboksyamid).
Cytotoksyczno MITC jest wynikiem alkilacji O6-guaniny, czego wynikiem jest
przyczenie grupy metylowej w guaninie i jej nieprawidowe parowanie z tymin. Ta
nieprawidowa para z kolei rozpoznawana jest jako bd i nastpuje zahamowanie syntezy
DNA. Stosowanie temodalu u pacjentw ze zoliwymi glejakami spowodowao wyduenie
czasu przeycia, co jest obecnie najlepszym uzyskanym efektem wspczenie stosowanych
terapii przeciwko glejakom.
58