WSTP DO INFORMATYKI

Dr in. Elbieta Hudyma

e.hudyma@pwsz.kalisz.pl

Syte ycie polskiego informatyka

Bartosz Sendrowicz 21.09.2015

Morze ofert pracy, otwarte drzwi do firm z kadej nieomal brany - od innowacyjnych start-upw
po najwiksze korporacje - i miesiczna pensja w wysokoci kilku rednich krajowych.
Informatycy s najbardziej podan grup zawodow na rynku. Na niemal 630 tys. ogosze
rekrutacyjnych opublikowanych w internecie w 2014 r. a 83 tys. dotyczyo informatykw. Gwnie
programistw (ponad 55 tys.), a take administratorw sieci i systemw operacyjnych. Szeroko
otwarte dla informatykw s drzwi w kadej niemal brany, ale ostatnio najbardziej potrzebuje ich
sektor BPO, czyli tzw. centra usug wsplnych. Pracuje w nich ju ponad 150 tys. osb, i nic nie
wskazuje na to, by liczba ta przestaa rosn. Podobnie jak nic nie sugeruje, e skoczy si
informatyczna hossa na rynku pracy.
- Ju dzi poda pracownikw IT jest nisza od popytu na nich. I raczej nie uda si tego zbilansowa
w najbliszej przyszoci - wyjania ukasz Kozowski, ekspert organizacji Pracodawcy RP. A jego
sowa potwierdzaj np. szacunki Komisji Europejskiej, z ktrych wynika, e do 2020 r. na caym
kontynencie moe brakowa od kilkuset tysicy do nawet miliona specjalistw IT. W Polsce na
koniec dekady bd oni na szczycie listy najbardziej podanych pracownikw. Pokazuje to m.in.:
prognoza prof. Elbiety Kryskiej z Uniwersytetu dzkiego i zrealizowany dla NCBiR raport o
zapotrzebowaniu na absolwentw uczelni. - Postpuje informatyzacja usug i kolejnych sektorw
gospodarki, np. medycyny, wzronie te rola IT w administracji publicznej. To wszystko sprawia, e
informatycy dalej bd w cenie - twierdzi Kozowski.

Pensje
Dowiadczeni programici mog liczy na pensje rzdu
9-12 tys. z brutto. Podobnie testerzy aplikacji.
Administratorzy sieci czy baz danych to 7-9 tys. zotych.
Pracownicy tzw. help desku mog zarobi 5-7 tys.
Analitycy biznesowi na dwukrotno tych kwot
Katarzyna Charydczak, z wrocawskiego oddziau agencji doradztwa personalnego cpljobs.

wynagrodzenia rni si znacznie nawet w ramach

tego samego stanowiska. Programista biegy w jzyku
ABAP zarabia w 2014 r. niemal 10 tys. z, czyli dwa razy
wicej ni jego kolega piszcy kody w jzyku PHP.

Miejsca pracy
Polska staa si krajem podzielonym na
informatyczne specjalizacje.
W stolicy jest bardzo wielu specjalistw . a to
przekada si na wiksz konkurencj na rynku
pracy i nisze stawki. Wrocawskie czy poznaskie
firmy musz natomiast ciga tych pracownikw
z innych wojewdztw. A w sektorze IT, bdcym
najjaskrawszym przykadem rynku pracownika w
Polsce, nie jest to tanie.

WSTP DO INFORMATYKI
Treci wykadu

Wprowadzenie do tematyki przedmiotu.

Podstawowe pojcia: dane, informacja, wiedza.

Historia przetwarzania informacji. Rola

informatyki. Wizja rozwoju.

Sposoby przedstawienia informacji w komputerze

informacja cyfrowa, Kodowanie, kompresja

Sposoby przechowywania informacji w

komputerze pliki, bazy danych

Historia komputerw. Sprzt, budowa

komputerw

Organizacja systemw komputerowych. Sieci

komputerowe

Oprogramowanie, klasyfikacja, systemy operacyjne

Usugi systemw komputerowych, bezpieczestwo

Zastosowania komputerw

Bezpieczestwo uytkowania komputerw,

Netykieta

Kolokwium zaliczeniowe

Literatura
Elementy informatyki,
Zbigniew Huzar
Wprowadzenie do
technologii informacyjnych
Anna Motylska-Kuma,
Witold Reku

INFORMATYKA jest nauk o

PRZETWARZANIU INFORMACJI
za pomoc AUTOMATYCZNYCH
RODKW TECHNICZNYCH

Informacja definicja intuicyjna

Konieczne jest nadawca (rdo) i odbiorca
danych czyli wiadomoci
Wiadomo (dana) staje si informacj gdy
zwiksza wiedz odbiorcy tzn, gdy odbiorca
zinterpretuje wiadomo i nada jej znaczenie.
Wiedza og wiarygodnych informacji o
rzeczywistoci
Miara iloci informacji wpyw na wiedz
odbiorcy

DANE / INFORMACJA
Dane sztuczne lub naturalne sygnay, ktre
maj znaczenie. Np. gesty, liczba, sowo, obraz,
dwik.
Informacja dane, waciwie zinterpretowane i
majce znaczenie, odbierane w celu ich
wykorzystania.

Dana + znaczenie = informacja

Dana = 4

znaczenia

1. Oprocentowanie
kredytu?
2. Liczba promili u
zatrzymanego
kierowcy?
3. Wiek dziecka?

znaczenie

dane

1. Warszawa, Krakowskie
Przedmiecie
2. Skutki braku paliwa
3. Ulica przed przejazdem
wanej osoby

INFORMACJE

Znaczenia

Zarobki/dzie w z

Powierzchnia
mieszkalna w m2

Odlego do
firmy w km

Liczba dzieci

100

30

150

54

15

60

102

3,5

dane

Informacja jest to para, skadajca si z

dwch wyrae:
NAZWA (znaczenie) DANEJ +
WARTO DANEJ
NAZWA DANEJ

WARTO 1 danej

WARTO 2 danej

WARTO

DATA

10.10.2010

01.11.2011

..

NAZWISKO

Kowal

Nowak

IMI

Ewa

Adam

TOWAR

rower

lodwka

..

CENA

150

1800

Przetwarzanie danych
Transformacja (kodowanie) dostosowanie
postaci danych do jzyka odbiorcy/nadawcy i
do wymogw urzdze przetwarzajcych dane
Transport (transmisja) przesyanie danych
Przechowywanie danych
Obliczenia wykonywane na danych

NADAWCA

Jzyk nadawcy
Transformacja,
transport,
przechowywanie,
obliczenia

PRZETWARZANIE
INFORMACJI

Jzyk odbiorcy
ODBIORCA

Okres

Posta danych

prehisto
ria

Gesty, miny, dwiki

kodowa
nie

1 mln lat Mowa, pierwsze

temu
jzyki

30 tys.
lat temu

Pismo, wynalezienie
druku XV wiek

XX

XVIII
wiek

Telegraf optyczny semaforowy,

pamit przesyanie
anie

przetwarzan
ie

Mowa bbnw
Sygnay ogniem

ograniczone

Off-line

XXX

On-line
Ograniczone
przestrzennie

ograniczone

XIX w.
telegraf Morsea
Pocztek telefon 1880
XX w.
(elektryczno,
kable)

XXX
X

On-line
Ograniczone
przestrzennie

ograniczone

Koniec
XX w.

XXXX
X

On-line

Komputery, telefonia
komrkowa

Kodowanie - zastpowanie skadnikw

wiadomoci cigiem innych symboli,
sygnaw itp. wg okrelonych regu
przyporzdkowania.
Przykady:
Okrelone pojcie sowo lub cig sw
wypowiedzianych w danym jzyku
Sowo w jzyku cig znakw lub liter
Litera/znak cig kropek i kresek
Litera/cyfra cig innych sygnaw

Kodowanie - redundancja
Redundancja, nadmiar, po co
Nadmiar w jzyku nadaje kontekst, wic bdy
szumu si niweluj. Nadmiar sprzyja
pojmowaniu. (Jzyk lotnikw)
H=nlogs
H-ilo informacji, n liczba symboli w wiadomoci, s
liczba symboli dostpna w danym jzyku

Kodowanie - Kompresja
Kompresja, po co?
Skrcenie wiadomoci bez uszczerbku dla
zawartej w nim informacji.
jl ptrfsz t dczt
jeli potrafisz to odczyta

Miara informacji entropia

Miar iloci informacji jest wpyw na wiedz odbiorcy.
Jako miar iloci informacji przyjmuje si wielko
niepewnoci, ktra zostaa usunita w wyniku
otrzymania komunikatu. Komunikaty mniej
prawdopodobne daj wicej informacji. Dla
komunikatu i-tego Ii=-log2pi
Entropia zbioru zdarze (wiadomoci) jest redni
arytmetyczn waon iloci informacji otrzymywanej
przy zajciu poszczeglnych zdarze, gdzie wagami s
prawdopodobiestwa tych zdarze:

H=-pilog2pi

Gdzie pi prawdopodobiestwo kadego zdarzenia

Jednostka informacji: 1 bit

Niech p1 i p2 s jednakowe i wynosz (rzut
monet)
Informacja e wypada reszka:

H=-(1/2 log2(1/2)+ 1/2 log2(1/2))=

-(1/2(-1)+ 1/2(-1)) = 1 bit
Informacja e wypada jedna litera spord 32:
H=-32 (1/32 log2(1/32)=
- 32 (1/32(-5) = 5 bitw

 Oglniej kade rdo dajce N rwnie

prawdopodobnych wynikw ma log2 N bitw
na symbol entropii:

1
1
1
1
=1 2 = 2

1
=2 =2 N

Gra w odgadywanie liczb

Wiedza odgadn liczb z
zakresu 064
Gra polega na zadawaniu pyta uszczegowiajcych w
kolejnych krokach, na ktre odpowied jest tak lub
nie.

Jaka jest dla kadego kroku gry warto

informacji w bitach?
Jaka jest sumaryczna warto informacji w tej
grze dla rnych strategii?

Przykad I (zgadywana liczba 51):

5 krokw, 6 bitw informacji
Nr

Pytanie

Odp. Warto informacji

1.

Czy to jest liczba 7? Nie

Tak

-lg2(63/64)=0,022 bitw Liczby z zakresu 064, z

-lg2(1/64)=6 bitw
wyjtkiem 7

2.

Czy to jest liczba

33?

Nie
Tak

-lg2(62/63)=0,023 bitw Liczby z zakresu 064, z

-lg2(1/63)=5,977 bitw wyjtkiem 7, 33

3.

Czy to jest liczba

54?

Nie
Tak

-lg2(61/62)=0,023 bitw Liczby z zakresu 064, z

-lg2(1/62)=5,954 bitw wyjtkiem 7, 33, 54

4.

Czy to jest liczba

14?

Nie
Tak

-lg2(60/61)=0,023 bitw Liczby z zakresu 064, z

-lg2(1/61)=5,930 bitw wyjtkiem 7, 33, 54, 14

Czy to jest liczba

51?

Nie
Tak

-lg2(59/60)=0,024 bitw
-lg2(1/60)=5,906 bitw

Wiedza

51

Przykad II (zgadywana liczba 51):

6 krokw, 6 bitw informacji
Nr

Pytanie

Odp.

Warto informacji

Wiedza

1.

Czy to jest liczba

mniejsza od 32?

Nie
Tak

2.

Czy to jest liczba

mniejsza od 48?

Nie
Tak

-lg2(32/64)=1 bit
-lg2(32/64)=1 bit
-lg2(16/32)=1 bit
-lg2(16/32)=1 bit

3.

Czy to jest liczba

mniejsza od 56?

Nie
Tak

-lg2(8/16)=1 bit
-lg2(8/16)=1 bit

Liczby z zakresu 4855

4.

Czy to jest liczba

parzysta?

Nie
Tak

-lg2(4/8)=1 bit
-lg2(4/8)=1 bit

Liczby 49, 51, 53, 55

5.

Czy to jest liczba

mniejsza od 53?

Nie
Tak

-lg2(2/4)=1 bit
-lg2(2/4)=1 bit

Liczby 49, 51

6.

Czy to jest liczba

49?

Nie
Tak

-lg2(1/2)=1 bit
-lg2(1/2)=1 bit

Liczby z zakresu 3264

Liczby z zakresu 4864

51

Przykad III (zgadywana liczba 51):

5 krokw, 6 bitw informacji
Nr

Pytanie

Odp.

Warto informacji

Wiedza

1.

Czy to jest liczba

mniejsza od 32?

Nie
Tak

2.

Czy to jest liczba

mniejsza od 48?

Nie
Tak

-lg2(32/64)=1 bit
-lg2(32/64)=1 bit
-lg2(16/32)=1 bit
-lg2(16/32)=1 bit

3.

Czy to jest liczba

mniejsza od 56?

Nie
Tak

-lg2(8/16)=1 bit
-lg2(8/16)=1 bit

Liczby z zakresu 4855

4.

Czy to jest liczba

parzysta?

Nie
Tak

-lg2(4/8)=1 bit
-lg2(4/8)=1 bit

Liczby 49, 51, 53, 55

5.

Czy to jest liczba

51?

Nie
Tak

-lg2(3/4)=0,415 bitw
-lg2(1/4)=2 bitw

Liczby z zakresu 3264

Liczby z zakresu 4864

51

INFORMACJA NA WIECIE
Liczba informacji podwaja si z kadym rokiem,
co spowodowane jest rozwojem informacji
cyfrowej i upowszechnieniem si rodkw do
ich wytwarzania, przetwarzania, przesyania i
przechowywania

Przedmiotem naszego
zainteresowania jest wycznie
informacja CYFROWA
Jest to informacja, w ktrej dane s zakodowane
i przetwarzane w postaci sekwencji cyfr

INFORMACJA CYFROWA
Informacj cyfrow nazywamy informacj przedstawion w postaci sw cyfrowych
Sowem cyfrowym nazywamy dowolny cig skadajcy si z symboli 0 i/lub 1
Dugo sowa

Oznaczenie
symboliczne

Nazwa

1
4
8
16
32
64

a0
a3...a0
a7.....a0
a15.......a0
a31.........a0
a63...........a0

bit
tetrada, ks
bajt
sowo 16-bitowe, sowo
podwjne sowo, dwusowo
sowo 64-bitowe, czterosowo

1b - oznacza 1 bit
1B=8b
1B - oznacza 1 bajt 1kB=1024B (210)
1MB=1024kB
1GB=1024MB
Przykad: 20 MB jest iloci informacji omiokrotnie wiksz ni 20Mb

Wielkoci
Kilo oznacza tysic,
Mega(od greckiego wielki)milion,
Giga(olbrzymi,ogromny)miliard,
tera (monstrum, potwr)-bilion
peta (1000 bilionw),
exabajty (jeszcze razy tysic),
Mili, mikro, nano, piko, femto, atto

Cyfrowa przestrze The Digital

Universe
Rozmiary cyfrowego wszechwiata zwikszaj si dwukrotnie
co dwa lata, a pomidzy rokiem 2013 a 2020 wzrosn
dziesiciokrotnie od 4,4 bilionw gigabajtw do 44
bilionw gigabajtw. Ilo danych ronie szybciej ni
moliwoci ich przechowywania.
Gwn przyczyn ekspansji cyfrowego wszechwiata jest
wzrost iloci danych generowanych przez maszyny. W roku
2005 stanowiy one 11% wszystkich danych, natomiast w 2020
r. wskanik ten przekroczy 40%.
Prognoza mwi, e w 2020 roku 46,7% danych bdzie
zwizanych z rozrywk (nie bd to informacje
przedsibiorstw), natomiast pozostaa cz przypadnie na
dane z systemw monitoringu, informacje medyczne oraz
dane generowane przez komputery, telefony i elektroniczne

PRZYDATNO DANYCH, OCHRONA

W 2013 r. tylko 22% informacji w wiecie
cyfrowym byo uznawane za przydatne dane, a
analizowano niecae 5%,
Niewykorzystywanie duych iloci przydatnych
danych. Obecnie jednak zaledwie 3% potencjalnie
uytecznych danych jest otagowanych, a jeszcze
mniej analizowanych
W 2012 r. ochrony wymagao okoo 35% danych
cyfrowego wszechwiata, ale mniej ni 20% byo
rzeczywicie chronione

Wyzwania wobec Digital Universe

Bezpieczestwo
Prywatno
Zgodno
Nieusystematyzowane
dane
Klasyfikacja Informacji
Zarzdzanie informacj

Wyszukiwanie informacji,
odkrycia
Przechowywanie
Mobilno
Nowa forma czytnikw,
systemw operacyjnych
ograniczenia Budetu

As the Economy Cont racts, the Digi talUniverse Expands, May 2009, By John Gantz and David Reinsel, Sponsored by EMC
Corporation I D C -M U L T I M E D I A W H I T E, P A P E R