You are on page 1of 11

Arkusz zawiera informacje

prawnie chronione do momentu


rozpoczcia egzaminu.

MPO
2016

UZUPENIA ZDAJCY
KOD

PESEL

miejsce
na naklejk

dysleksja

EGZAMIN MATURALNY
Z JZYKA POLSKIEGO
POZIOM ROZSZERZONY
4 maja 2016 r.
GODZINA ROZPOCZCIA: 14:00
CZAS PRACY: 180 minut
DATA:

LICZBA PUNKTW DO UZYSKANIA: 40

Instrukcja dla zdajcego


1. Sprawd, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 11 stron. Ewentualny brak
zgo przewodniczcemu zespou nadzorujcego egzamin.
2. Pisz czytelnie. Uywaj dugopisu albo pira tylko z czarnym
tuszem/atramentem.
3. Nie uywaj korektora, a bdne zapisy wyranie przekrel.
4. Pamitaj, e zapisy w brudnopisie nie bd oceniane.
5. Moesz korzysta ze sownika poprawnej polszczyzny i sownika
ortograficznego.
6. Na tej stronie oraz na karcie odpowiedzi wpisz swj numer PESEL
i przyklej naklejk z kodem.
7. Nie wpisuj adnych znakw w czci przeznaczonej dla egzaminatora.

MPO-R1_1P-162

Ukad graficzny
CKE 2015

MPO
2016

Wybierz jeden temat i napisz wypracowanie.


Temat 1. Okrel, jaki problem podejmuje Jan Parandowski w podanym tekcie. Zajmij
stanowisko wobec rozwizania przyjtego przez autora, odwoujc si do tego
tekstu oraz do innych tekstw kultury. Twoja praca powinna liczy co najmniej
300 sw.
Jan Parandowski
Tworzywo literackie
Kada inna sztuka ma ograniczony zakres tematw, sama tylko sztuka pisarska nie zna
granic. Siga tak daleko jak sowo, a sowo siga tak daleko jak myl, ktra nie spotyka kresu
ani w czasie, ani w przestrzeni. Tematem moe by wszystko od gwiazdy do atomu. Cay
wszechwiat jest niewyczerpanym tworzywem literackim. W zjawiskach, wraeniach,
wyobraeniach, pojciach, uczuciach znajduje literatura swj materia, czerpie go rwnie
z filozofii i nauki, a nawet z samej siebie. To ostatnie zjawisko zachodzi wtedy, gdy pisarz
bierze posta stworzon przez innego pisarza i przedstawia j na nowo. Tak si dzieje
od wiekw z postaciami Biblii, Homera, tragikw greckich, Dantego, Szekspira. []
Nad pisarzem unosi si chmura pykw nasiennych, z ktrych kady moe zakwitn.
Gazeta, ulica, szyld, pole, ebrak pod kocioem, okadka ksiki, zapach apteki, wszystko,
co przyniesie najzwyczajniejsza godzina dnia, kryje w sobie nieprzeczuwane bodce. Chodzi
on po miecie jak kady z was, [] zatrzymujc si przed wystawami, czyta afisze, wsiada
do tramwaju czy takswki. Jego spojrzenie przemyka po waszych twarzach i nic o tym nie
wiedzc, moecie mu da chwil szczcia, nieopacon zdobycz. Modny kapelusz obdarzy
go metafor, stary, zniszczony paszcz okryje posta, ktra wzrusza bdzie pokolenia,
zasyszany mimochodem strzp rozmowy wronie w powstajce dzieo. Czujny, niestrudzony
korsarz porywa niespodziewajce si niczego istoty ludzkie. Jak naleny sobie up zbiera ich
fizjonomie, postawy, gesty, pldruje ich dusze, mieszkania, unosi nawet ich domy, cae ulice,
miasta, kraje. []
Pisarz ma w sobie co z kusownika, z wamywacza, zodzieja. Porywa i kradnie.
S ludzie, ktrzy nie bior artem tej metafory. Anegdotyczna historia literatury roi si
od procesw, pojedynkw, awantur, wywoanych wtargniciem pisarza w ycie szanujcych
si obywateli, ktrzy nie mog si pogodzi z myl, e kto bierze ich dom, stosunki
rodzinne, charaktery, naogi za surowiec dla dziea sztuki. Kobiety odmawiay poetom prawa
do wierszy, ktre natchna ich uroda, niejednej ciya wasna niemiertelno, uwaaa
ja niemal za kompromitacj. []
Pamitacie XI pie Odysei? Widzimy tam Odyseusza, jak siedzi nad wejciem
do podziemia i czeka na dusz Teirezjasza, ktra ma przyj, napi si wieej krwi zabitego
barana i pokrzepiona odzyska mow, by przepowiada przyszo. Tymczasem jednak cisn
si zewszd cienie umarych, [] dne bodaj chwili wiadomoci. Lecz Odyseusz
niewzruszony odpdza t mg ludzk, nawet wasn matk, w oczekiwaniu tej jedynej duszy,
dla ktrej przyby z daleka.
Oto metafora pisarza, osaczonego przez widma aknce ycia, ksztatu, i on opiera si
im zwycisko, by da pierwszestwo wizji, wybranej spord wielu sercem lub rozumem.
Na inne przyjdzie moe kolej, jeli czasu starczy. Rzadko kiedy starczy czasu. Pisarz,
rozstajc si ze wiatem, egna ze smutkiem te wszystkie gosy, kontury, twarze, postaci,
ktrym nie zdoa da ycia, a ktrych czar dugo nawiedza jego marzenia.
Na podstawie: Jan Parandowski, Tworzywo literackie, [w:] tene, Alchemia sowa, Warszawa 1976.

Strona 2 z 11

MPO_1R

Temat 2. Dokonaj interpretacji porwnawczej podanych tekstw. Twoja praca powinna


liczy co najmniej 300 sw.
Bruno Schulz
Genialna epoka
Zwyke fakty uszeregowane s w czasie, nanizane na jego cig jak na nitk. Tam maj
[] swoje konsekwencje, ktre tocz si ciasno, nastpuj sobie na pity bez przerwy
i bez luki. Ma to swoje znaczenie i dla narracji, ktrej dusz jest cigo i sukcesja.
C jednak zrobi ze zdarzeniami, ktre nie maj swego wasnego miejsca w czasie,
ze zdarzeniami, ktre przyszy za pno, gdy ju cay czas by rozdany, rozdzielony,
rozebrany, i teraz zostay niejako na lodzie, nie zaszeregowane, zawieszone w powietrzu,
bezdomne i bdne?
Czyby czas by za ciasny dla wszystkich zdarze! Czy moe si zdarzy, aby ju
wszystkie miejsca w czasie byy wyprzedane? Zatroskani, biegniemy wzdu tego caego
pocigu zdarze, przygotowujc si ju do jazdy. []
Czy czytelnik sysza co o rwnolegych pasmach czasu w czasie dwutorowym? Tak,
istniej takie boczne odnogi czasu, troch nielegalne co prawda i problematyczne, ale gdy si
wiezie tak kontraband jak my, takie nadliczbowe zdarzenie nie do zaszeregowania nie
mona by zanadto wybrednym. Sprbujmy tedy odgazi w ktrym punkcie historii tak
boczn odnog, lepy tor, aeby zapchn na te nielegalne dzieje. Tylko bez obawy. Stanie
si to niepostrzeenie, czytelnik nie dozna adnego wstrzsu. Kto wie moe, gdy o tym
mwimy, ju nieczysta manipulacja jest poza nami i jedziemy ju lepym torem.
Bruno Schulz, Genialna epoka, [w:] tene, Sklepy cynamonowe. Sanatorium pod Klepsydr,
KrakwWrocaw 1957.

Tadeusz Konwicki
Bohi
A ja przedzieram si przez zauki czasu, przez drtwot wyobrani, przez moj wasn
rzek jakiego blu i musz si przedosta na tamten brzeg, do mojej babki, Heleny
Konwickiej, starzejcej si powoli panny w smutnym czasie, w pospnej epoce,
w beznadziejnej chwili beznamitnej historii, co pynie jak powd za nami, obok nas, przed
nami. []
A moe cigam j przez obszary przeczu, przez jeziora tsknot, przez gste mgy
niepewnoci. Dlaczego teraz, kiedy przeyem wszystkich moich bliskich, kiedy jestem
najstarszy i kiedy nie mog doczeka si mojej godziny, mojego terminu, dlaczego cigam
cie, widmo, mar modej kobiety biegncej przez banaln sierpniow k ku banalnemu
biaemu dworowi, przy ktrym trzyma wart modrzew zamieniajcy si powoli w zot
pochodni. []
A po drodze zobaczyem innych wdrowcw, co tak jak ja wracaj w gb historii,
w pytk nisz osiemnastego i dziewitnastego wieku, eby otru si straszn prawd albo
znale pene ckliwoci faszywe pocieszenie. Ale ja nie szukam pocieszenia i nie potrzebna
mi jest prawda, bo ja j sam tworz. Lepsz czy gorsz, mniej czy bardziej wiarygodn, ja j
sam ukadam z zapamita, z wyobrani i z jakich tsknot oraz przeczu, eby zostawi za
sob i po sobie nagrobek, may pomniczek z polnego kamienia, ktry rozsypie si w proch
pewnej jesieni albo wiosny i zniknie na zawsze jak mogia mego ojca, ale ja kuj ten kamie,
rzezam w nim litery i znaki, przytykam usta i w t martwot usiuj tchn ducha, co mgby
by niemiertelny, ale przecie jest miertelny, tylko miertelny. Gdzie jest moja babka, []
Helena Konwicka, ktra razem ze mn przeyje swoj mio i razem ze mn ktrego dnia
umrze.
Tadeusz Konwicki, Bohi, Warszawa 1988.

MPO_1R

Strona 3 z 11

WYPRACOWANIE
na temat nr
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

Strona 4 z 11

MPO_1R

.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

MPO_1R

Strona 5 z 11

.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

Strona 6 z 11

MPO_1R

.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

MPO_1R

Strona 7 z 11

.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

Strona 8 z 11

MPO_1R

.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

MPO_1R

Strona 9 z 11

.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Tabel wypenia egzaminator!

interpretacja
porwnawcza

wypowied
argumentacyjna

Liczba punktw
A.

0 3 6 9

B.

0 3 6 9

A.

0 2 4 6

B.

0 4 8 12

C.
D.
E.
F.
G.
H.

0
0
0
0
0
0

2
3
1
2
2
2

Suma

Uzasadnienie przyznania 0 punktw

6
2
4
4
4

Strona 10 z 11

MPO_1R

BRUDNOPIS (nie podlega ocenie)

MPO_1R

Strona 11 z 11

You might also like