AUTORSKO PRAVO

1. Definiraj autorsko djelo!

Autorsko djelo je svaka tvorevina duha izraena u bilo kojoj formi. Autorsko djelo se sastoji
iz 2 elementa: -IDEJE ( animos) -FORME ( tj. vanjskog izgleda) Monistiko shvatanje kae
da je za pravnu zatitu bitan spoljni izraajni oblik (forma), dok ideja uvijek ostaje
nezatiena i stoji svakom na raspolaganju. Dualistiko shvatanje kae da izraajnu formu nije
mogue odvojiti od njene unutranje sadrine (ideje), i da samo te dvije komponente zajedno
predstavljaju cjelinu. Autorsko djelo je ljudska tvorevina koja ima duhovni sadraj, koja ima
odreenu formu i koja je orginalna
2. Koji su uslovi zatite autorskog djela?
Uslovi su da djelo ima: -formu -predmet -da je rezultat duha Autorsko pravo titi samo oblik
izraavanja, a ideja ostaje uvijek po strani. Stoga su zatieni svi produkti duha, pod uslovom
da su zaista produkt duha i da su dobili svoju izraajnu formu.
3. Autorsku pravnu zatitu ne mogu imati...
1) ideje 2) koncepti 3) postupci 4) radne metode 5) matematike operacije 6) naela (otkria)
7) zvanini tekstovi iz oblasti zakonodavstva, uprave i sudstva 8) referat u privrednoj ili
drugoj djelatnosti
4. Ko su nosioci autorskog prava?
1) autori
2) izvoai
3) ovlatena lica
4) organizacija autora
Pojam nosilac autorskog prava obuhvata autora, ali i sve druge subjekte
koji su derivativni nosioci autorskog prava.
5. Ko se smatra autorom autorskog djela?
Autor je fiziko lice koje je stvorilo djelo. Budui da je duhovno stvaranje psihiki proces,
jasno je da pravna lica ne mogu biti autori. Autorom djela se smatra lice ije je ime i prezime
ili pseudonim oznaen na djelu.
Autor zbirke autorskog djela je lice koje je tu zbirku sainilo.
6. Kada postoji sumnja o udjelu svakog koautora u stvaranju autorsko djela, uzima se...
Da je udjel jednak njegovom doprinosu.
7. Zatita autorskih prava kod nas i u angloamerikom pravu!
Kod nas se daje prevaga lino-pravnim elementima autorskog djela nad imavinskopravnim

elem entima autorskog djela. U angloamerikom pravnom sistemu situacija je obrnuta tj.
prevaga je na strani imovinskopravnih elemenata sutorskog djela. Kod nas autorsko djelo
predstavlja inkarnaciju autorove linosti i diranjem u to djelo dira se u linost autora.
Autorsko djelo uiva nepovredivost i titi autorov integritet.
8. Kome pripada autorsko pravo nad djelom proizvedenim u radnom odnosu?
Smatra se da je pravo na iskoritavanje autorskog djela, koje je stvorio zaposlenik u
izvravanju svojih obaveza ili po uputstvima poslodavca, praneseno na poslodavca u trajanju
od 5 g. Od dana zavretka djela. Autor takvog djela moe bez dozvole poslodavca koristiti to
djelo. Nakon proteka roka od 5 g. Pravo na iskoritavanje pripada iskljuivo autoru.
9. Sve o objavljivanju autorskog djela!
Autor je za svog ivota jedini ovlaten da odlu da li e se djelo objaviti ili ne. Objavljivanje
je injenje djela pristupanim javnosti. Univerzalna konvencija pod objavljivanje
podrazumijeva:
- Reprodukciju u materijalnom obliku
- Stvaljanje djela na raspolaganje javnosti
Po naem zakonu objavljivanje djela je svaki nain saoptavanja djela
javnosti.
10. Prenoenje autorskog prava naslijeivanjem!
Na prenoenje autorskih prava naslijeivanjem primjenjuju se odredbe Zakona o
naslijeivanju, ako samim zakonom nije drugaije odreeno. Nakon smrti autora o zatiti
njegovih autorskih (moralnih) prava brinu se njegovi naslijednici kao i organizacija autora
kojoj je umrli autor pripadao.
11. Forma autorskih ugovora!
Predvieno je da se autorski ugovori sastavljaju u pisanom obliku jer u protivnom ne
proizvode pravno dejstvo. Izuzetak ine objavljivanje:
- lanaka
- Crtea
- Biljeki u novinama
- asopisima
- tampi
Autorski ugovori treba da sadre:
- Imena ugovornih strana
- Naziv autorskog djela i predmet
- Nain koritenja autorskog djela
- Visinu, nain i rokove plaanja, naknade ako se autorsko djelo koristi uz naknadu
12. Vrste autorskih ugovora ?
- Izdavaki ugovori
- Ugovor o prikazivanju

- Ugovor o filmskom djelu

- Ugovor o snimanju djela
- Ugovor o emitovanju djela putem radija ili televizije
- Ugovor o prilagoavanju djela
- Ugovor o ustupanju prava na prevoenje djela
13. Pravo pokajanja!
Ovo pravo daje mogunost autoru da u svako doba povue iz predmeta i uskrati koritenje
djela u bilo kojem obliku , ako za to ima ozbiljne moralne razloge nakon to predhodno
nadoknadi tetu vlasniku primjerka djela, odnosno nosiocu prava iskoritavanja
14. ta je smisao prava slijeenja
Ako je djelo likovne umjetnosti kao izvorni rukopis prodato ili je na drugi naplativ nain
preneseno vlasnitvo, autor ima pravo biti obavjeten kao i pravo na uee u dobiti od 5%
prodajne cijene => Pravo slijeenja
15. Autorsko moralno pravo
Autorsko moralno pravo svakako traje za ivota autora a to se tie zatite ono ima za cilj
zatitu njegove linosti, a poslije smrti osnovna svrha i zadatak ogleda se u zatiti optih
kulturnih interesa odreene ire ili ue drutvene sredine.
16. Koliko traje autorsko moralno djelo
U naem pravu rok trajanja autorskog moralnog djela nije vremenski ogranieno tj. ima tzv.
Neogranieno trajanje !
17. Ostvarivanje autorskih prava
Autorska prava ostavruju se samostalno ili preko drugih lica (organizacija autora)
18. Obaveze izdavaa po osnovu ugovora o izdavanju!
Izdava je duan autorsko djelo:
- Objaviti
- Na svakom primjerku djela na vidljivom mjestu staviti ime i prezime autora, ako autor ne
eli da djelo bude anonimno ili pod pseudonimom
- Platiti autoru naknadu, ako se djelo koristi uz naknadu
- Starati se o uspjenom rasturanju primjeraka djela
- Na zahtjev autora povremeno obavjetavati o rasturanju autorskog djela
19. Ugovor o filmskom djelu!
Ugovorom o filmskom djelu smatraju se ugovori autora filmskog djela : ugovor o scenariju,
ugovor o filmskoj reiji i ugovor o filmskoj muzici. Ovim ugovorom autori filmskog djela
prenose na producente prava snimanja, reprodukovanja, stavljanja u promet, javnog
prikazivanja i emitovanja filmskog djela. Producent je duan da zavri filmsko djelo
najkasnije u roku od 3 godine od dana zakljuivanja ugovora i da djelo stavi u promet

najkasnije u roku od 1 godine od zavretka tog djela.

20. Koja su prava producenta ?
Ona koja su izriito ugovorena
21. Posmrtna djela
To su djela koja se objavljuju nakon autorove smrti.Pravo objavljivanja pripada autorovim
nasljednicima uz nadzor organizacije autora. Rok zatite nad posmrtnim djelima iznosi
pedeset gdina od autorove smrti, a poslije prelazi u javni domen i postaje slobodno.
22. Nabroj naela Bernske konferencije!
Naelo o asimilaciji pripadnika unije sa domaim dravljanima
Naelo zatite bez formalnosti
Naelo zatite minimalnih prava nezavisno od sadrine zakona drava lanica unije
23. Objasni pojam objavljenog autorskog djela kod univerzalne
deklaracije!

Pod objaljivanjem u smislu univerzalne deklaracije treba smatrati

Reproduciranje u materijalnom obliku
Stavljanje na raspolaganje javnosti primjerak djela, pruajudi joj mogunost
da ga ita i upozana vizuelnim putem.(lan 6. Univerzalne deklaracije)
24. Kod kojeg vida zatite autorskog djela , objavljivane igra ulogu?

Objavljivanje djela stranih drava predstavlja konstitutivan element zatite tih djela pod
uslovom da je rje o djelima koja do tada nisu objavljena.
25. Koliko godina traje izvoako pravo?
Izvoako pravo traje 50 godina i to:
- Za snimljena izvoenja od proteka godine u kojoj su snimljena
- Za izvoenja koja nisu snimljena, od proteka godine u kojoj su izvedena
26. Imovinsko-pravna ovlatenja izvoaa!
Iskljuivim imovinskopravnim ovlatenjima tite se ekonomski interesi koje autor ima u vezi
sa svojim djelom kao privrednim dobrom. Mogu se podijeliti na:
- Ovlatenja na koritenje djela u tjelesnom obliku
- Ovlatenja na koritenje djela u bestjelesnom obliku
27. Moralno-pravna ovlatenja!
Pravo umjetnika-izvoaa da njegovo ime odnosno pseudonim bude navedeno pri
saopavanju javnosti njegovog izvoenja.
Pravo sa se suprostavi deformisanju, skraivanju ili drugom mjenjanju njegovog izvoenja ,
kojim se vrijea ast i ugled umjetnika-izvoaa

28. ta je pronalazak?
Pronalazak je rjeenje odreenog tehnikog problema, koje je novo, ima inventivni nivo i
moe se industirjski primjeniti. Pronalasci se mogu podijeliti na:
Pronalaske proizvoda
Pronalaske postupka
Pronalaske primjene
29. ta je predmet zatite pronalazakog prava?
Predmet zatite pronalazakog prava je pronalazaki rad, odnosno sam pronalazak kao
produkt tog rada.
30. Kada se smatra da je pronalazak nov?
Smatra se da je pronalazak nov, kada nije obuhvaen stanjem tehnike u svijetu.
31. ta zakon ne smatra pronalaskom?
- Naune teorije
- Matematike metode
- Estetske tvorevine
- Planove
- Pravila i metode za izvoenje umnih aktivnosti
- Programe raunara
32. Pronalazak koji nije zatien zakonom!
Raunarski procesor (zaokruiti)
33. ta je tehniko unaprijeenje?
Tehnikim unaprijeenjem se smatra svaka racionalizacija nastala primjenom poznatih
tehnolokih sredstava i tehnolokih postupaka kojim se postie:
Poveanje dohotka
Produktivnost
34. Koji su osnovi sticanja prava iz tehnolokih unaprijeenja po naem pravu?
- Zakon
- Opi akti akti organizacije
- Ugovori
35. Karakteristike tajnosti (know how)
Bitan element know how je tajnost, jer on ima svoju vrijednost sve dok se uva u tajnosti
odnosno sve dok postoji faktiki monopol koji prua uvanje znanja i iskustva u tajnosti.
Tajni know how ima za onoga koji njime raspolae posebnu, konkurentsku vrijednost na

tritu samo dotle dok njime raspolae odreeni mali broj lica.
36. Kakav monopol ima know how?
Know how ima faktiki monopol.
37. Kako se moe prenositi know how?
Know how se moe prenositi ugovorom o licenci.
38. ta je patent?
Patent je pravo kojim se titi pronalazak koji ispunjava zakonske uslove. Patent je pravo koje
titi svog titulara u pogledu privrednog koritenja patentiranog pronalaska.
39. Kada dopunski patent moe postati osnovni?
Na zahtjev imaoca patenta nadleni sud e utvrditi da je dopunski patent postao osnovni ako:
- Ako je rjeenje o dodjeli patenta oglaeno nitavnim
- Ako je osnovni patent prestao da vai
40. Izuzeci od patentibilnosti!
- Pronalasci ije bi objavljivanje ili iskoritavanje bilo protivno javnom poretku ili moralu
- Pronalasci medicinskog postupka
- Pronalasci biljne sorte i ivotinjske pasmine
- Pronalasci bitno biolokih postupaka za dobijanje biljaka ili ivotinja
41. Koje su vrste patenta?
- Osnovni patent
- Dopunski patent
- Zavisni patent
- Nezavisni patent
42. Razlika izmeu osnovnog patenta i patenta sa skraenim trajanjem?
Osnovni patent traje 20 godina, a patent sa skraenim trajanjem traje 10 godina.
43. Kako se stie pravo na patent?
Pravo na patent se stie:
- Ispunjenjem zakonskih uslova
- Podnoenjem prijave institutu za standarde, mjeriteljstvo i intelektualno vlasnitvo
44. ta podrazumijevamo pod privrednim iskoritavanjem patentnog pronalaska?
Pod privrednom primjenljivou se podrazumijeva mogunost primjene pronalaska u
proizvodnji robe ili pruanju usluga. Npr. Od svih patentiranih pronalazaka manje od 1/10
biva primjenjeno dok ostali ostaju samo na papiru.

45. ta sadri patentna prijava?

- Zahijev za priznanje prava
- Opis pronalaska
- Abstrakt
- Patentni zahtijev
46. Sistemi ispitivanje patentne prijave?
- Sistem odloenog ispitivanja prijave
- Sistem strogog prethodnog administrativnog ispitivanja
- Sistem prijave, prema kome se na osnovu podnesene prijave automatski izdaje patent, a
zainteresovana lica upuuju na sud da ospore punovanost tako izdatog patenta
47. ta se podrazumijeva pod patentom sa skraenim trajanjem tj. malim patentom?
Ovim patentom se tite:
- Pronalazak za postupak , biljnu vrstu, ivotinjsku pasminu
- Pronalazak koji ispunjava uslove patentabilnosti
- Pronalazak koji je nov, industrijski primjenjiv i ima inventivni nivo
Ovaj patent traje 10 godina.
48. Sajamski prioritet i unionistiki prioritet

- lice koje na slubenoj ili slubeno priznatoj izlobi u BiH ili u drugim dravama lanicama
Meunarodne unije za zatitu industrijskog vlasnitva ili Svjetske trgovinske organizacije,
izloi pronalazak odnosno oblik proizvoda ili njegovog djela, moe u roku od tri mjeseca od
dana zatvaranja izlobe zahtijevati u prijavi (sajamsko) pravo prvenstva
- pripadniku drave lanice Pariske unije ili WTO, koji je u nekoj dravi lanici Parike unije
odnosno WTO podnio prvu prijavu za isti pronalazak, oblik proizvoda, priznati e se
(unijsko) pravo prvenstva u BiH, ako to zatrai i to:
za patent u roku od 12 mjeseci, a za industrijski ig u roku od 6 mjeseci, raunajui od dana
podnoenja prve prijave!!!
49. Kako se vri osporavanje prava na patent?
Tubom koju moe podnijeti pronalaza ili njegov pravni sljednik
50. Patent se moe osporavati sve vrijeme svog trajanja jer... ?
Se tuba moe podnijeti za vrijeme trajanja patentne zatite.
51. ta ini sadraj patentnog prava?
Imovinsko pravno ovlatenje nosioca patenta da iskoritava i raspolae pronalaskom koji je
zatien tim patentom.
52. Pojasni postupak sticanja prava iz tehnikih unapreenja!

Autor je duan da o tehnikom unapreenju obavijesti organizaciju u kojoj je zaposlen, te da

joj uz opis unapreenja dostavi prijedlog za njegovo koritenje. Organizacija se duna o
prijedlogu izjasniti u roku od 90 dana. Ako ga prihvati, duina je unapreenje poeti da
koristi u roku od jedne godine od dana prihvatanja prijedloga. Ako odbije, autor to
unapreenje moe ponuditi drugom preduzeu, koji se uroku od 90 dana izjanjava o ponudi.
Ako organizacija koja je prihvatila prijedlog ne pone koristiti u roku od jedne godine pravo
primjene tog unapreenja stiu sva preduzea u zemlji, uz obavezu plaanja naknade autoru,
kao i obavezu da o tome obavijeste Privrednu komoru koja vodi evidenciju tehnikih
unapreenja.
Autoru pripada naknada za koritenje unapreenja. Isplauje se za sve vrijeme primjene
tehnikog unapreenja, ali ne due od 5 godina. Njena visina zavisi od doprinosa tog
unapreenja poveanju produktivnosti rada.Naknada za tehniko unapreenje od znaaja za
odbranu i bezbjednost drave se autoru isplauje jednokratno!!!
53. Ko je pronalaza u evropskom a ko u anglosaksonskom pravu?
U evropskom pravu postoji oboriva pretpostavka da je podnosilac patentne prijave
pronalaza, odnosno njegov pravni nasljednik. U anglosaksonskim zemljama podnosilac
prijave pod zakletvom izjavljuje da je ba on pravi pronalaza, jer je po anglosaksonskom
pravu pronalazak strogo lino i neprenosivo pravo.
54. Objasni pojam "faktiki monopol" u odnosu na "zakonski" kod know how ?
Faktiki monopol je jai od zakonskog monopola jer ga lice koje raspolae pronalaskom uva
u tajnosti umjesto da ga patentira i to iz slijedeih razloga:
- to faktiki monopol nije vremenski ogranien
- Ne plaa se taksa za odravanje
- Nije uvijek izvjesno da e dobiti patent
- to se patentiranje moe izvriti i naknadno
55. Prestanak patenta!
- Odricanjem od patenta
- Neplaanjem takse
- Ponitavanjem patentnih prava (ex tunc)
- Smru nosioca patenta
- Istekom roka trajanja patenta
56. Definicija ugovora o licenci!
Ugovor o licenci je najvaniji vid prometa pronalazakih prava. To je ugovor kojim se vri
konstitutivni promet prava industrijske svojine. Ovim ugovorom se prenosi pravo upotrebe
predmeta ugovora.
57. Modaliteti licence!
- Vremenski ogranien i neogranien ugovor o licenci
- Prostorno ogranien i neogranien ugovor o licenci

- Iskljuivi i neiskljuivi ugovor o licenci

- Kvantitativno ogranien i neogranien ugovor o licenci
58. Nabroj 5 najvanijih obaveza stranaka kod ugovora o licenci predmeta patentne
zatite!
- Predaja predmeta ugovora
- Garantovanje za saobraznost i nepotojanje stvarnih mana (?)
- Garantovanje da postoji monopilsko pravo
- Zatita od evikcije
- Zatita od uznemiravanja
59. Nain utvrivanja naknade kod ugovora o licenci!
Glavna obaveza sticaoca licence je plaanje naknade po licenci. Naknada se utvruje u:
- Paualnom iznosu
- Prema broju proizvedenih komada
- Prema ostvarenom prometu
- Prema dobiti
- Minimum naknade (najmanji iznos naknade za ustupljenu licencu)
- Maximum naknade (najvei iznos naknade za ustupljenu licencu)
60. Nabroj restriktivne ugovorne kaluzule!
- Klauzula o snabdjevanju (?)
- Klauzula o teritorijalnim restrikcijama
- Klauzula o ograniavanju iskoritavanja predmeta ugovora o licenci
- Klauzula o razmjeni informacija i iskustava
- Klauzula o odreivanju prodajne cijene
- Klauzula o nenapadanju
- Klauzula o obavezi plaanja pretjerane naknade Itd.
61. Pravo na osnovu ranije upotrebe!
Institutom prava na osnovu ranije upotrebe rjeava se sukob interesa nosioca patenta i drugog
lica koje je na savjestan nain dolo do tog istog pronalaska i u tajnosti ga iskoritava. Da bi
se priznalo ovo pravo, potrebno je da se ispune slijedei uslovi:
- Da je rije o istom pronalasku do koga su i nosliac patenta i dralac tajnog pronalaska doli
na osnovu sopstvenog pronalazakog rada , nezavisni jedan od drugog
- Da je rije o iskoritavanju pronalaska od strane draoca pronalaska
- Da je iskoritavanje ve postojala u trenutku podnoenja patentne prijave
- Da se iskoritavanje pronalaska vri u zemlji
Ovo pravo se moe prenositi samo zajedno sa preduzedem (organizacijom) u
okviru koga se pronalazak iskoritava i moe se upisati u registar, te tako ima
dejstvo erga omnes.
62. Trajanje pronalazakog prava i vrijeme za koje se moe produiti!

Pronalazaka prava traju 20 godina od datuma podnoenja prijave, a po proteku tog roka
mogu se produiti jo najvie za 5 godina u slijedeim sluajevima:
- Ako je proglaeno ratno stanje ili slina vanredna mjera

- Ako je predmet patenta proizvod ili postupak za proizvodnju , odnosno upotrebu proizvoda,
za koji je prije poetka privrednog iskoritavanja potrebno provesti zakonom propisani
postupak za izdavanje uvjerenja
63. Koliko traje zatita patenta?
Zatita patenta traje 20 godina, a ako se radi o patentu sa skraenim trajanjem zatita traje 10
godina.
64. Nitavost patenta!
Institut za sve vrijeme trajanja patenta moe rjeenje o priznanju patenta oglasiti nitavim ,
ukoliko utvrdi da u vrijeme donoenja rjeenja nisu bili ispunjeni zakonski uslovi za
priznavanje patentnog prava.
65. Odricanje od patenta!
Nosilac se moe odrei patenta pismenom izjavom o odricanju koju podnosi Institutu. Pravo
prestaje narednog dana od dana podnoenja pismene izjave.
66. Uslovi zatite industrijskog dizajna!
- Novost
- Primjenljivost
- Originalnost
67. Uzorak je...
Oblik grafike umjetnosti na povrini.
68. ta je industrijski dizajn?
Dizajn je trodimenzionalni ili dvodimenzionalni izgled cijelog proizvoda ili njegovog dijela.
Industrijskim dizajnom se titi izgled cijelog proizvoda ili dijela proizvoda koji je nov i iji je
individualni karakter rezultat posebnih obiljeja linija, kontura, boja , oblika odnosno
materijala proizvoda samog po sebi ili njegovih ornamenata.
69. Sadrina prijave kod postupka za priznavanje prava na uzorak ili model!
- Zahtjev za priznanje industrijskog dizajna
- Ime,naziv i adresa podnosioca prijave
- Podaci o autoru
- Naznaka da se radi o pojedinanoj ili viestrukoj prijavi (?)
- Stvaran i kratak naziv industrijskog dizajna
- Dvodimenzionalni prikaz predmeta zatite
70. Kada se moe osporiti pravo na uzorak i model?

Zahtijev za upis u odgovarajui registar moe se podnijeti u roku od 3 mjeseca od dana

pravosnanosti sudske odluke , pod prijetnjom brisanja prava iz registra.(?)
71. Koliko traje industijski dizajn?
Industrijski dizajn traje 10 godina raunajui od datuma podnoenja prijave , a moe prestati
prije roka od 10 godina pod 2 uslova:
- Ako se imalac industrijskog dizajna pismeno izjasni o odricanju
- Na osnovu sudske odluke odnosno instituta
72. Kojom konvencijom je regulisan industrijski dizajn ?
Konvencijom parike unije.
73. Pojam iga?
igom se titi znak koji se moe grafiki prikazati i koji je podoban za razlikovanje roba,
odnosno usluga jednog uesnika u privrednom predmetu od istih ili slinih roba, odnosno
usluga drugog uesnika u privrednom predmetu
74. Pravo na zatitu iga ne moe imati ?
- Ako je ig protivan moralu ili javnom poretku zemlje u kojoj se trai zatita ili je prevaran za
javnost
- Ako je ig takve prirode da moe nakoditi steenim pravima treih lica u zemlji u kojoj se
trai zatita
- Ako je ig bez ikakvih distinktivnih osobina ili ako je postao generiki pojam
75. Koji znaci ne mogu biti zatieni kao ig?
- Znak protivan javnom poretku i moralu
- Znak koji se ne moe grafiki prikazati
- Znak koji svojim izgledom nije podoban za razlikovanje roba i usluga
- Znak koji su u javnom domenu i koje svako moe koristiti bez ograniena
76. Robni ig ?
To je znak koji je u privrednom predmetu namjenjen za razlikovanje roba, usluga iste ili
sline vrste.
77. Koji igovi predstavljaju izuzetak od pravila da je svaki ig vezan za odreeni
vremenski period ?
uveni (renomirani) igovi !!!
78. ta je upotreba iga?
Veliki broj zemalja zahtjeva obaveznu upotrebu iga pod prijetnjom gubitka prava.
Razlog za navedeno je injenica da uesnici u privrednom prometu esto registruju igove, ne

da ih sami koriste ve prvenstveno da sprijee njihovo koritenje od strane konkurencije. U

uporednom pravu, kako u teoriji tako i u praksi , se smatra da upotreba mora biti:
- Stvarna
- Ozbiljna
- Nedvosmislena
79. ig se stie...
Na osnovu rjeenja o priznanju iga i upisom u registar igova.
80. Sadrina pojave (prava) iga!
ini iskljuivo ovlatenje nosioca da svoju robu ili usluge obiljeava tim igom i tako
obiljeene stavlja u pravni promet. Osim toga, sadraj prava na ig se sastoji i u negativnom
ovlatenju nosioca prava da drugim uesnicima u privrednom prometu zabrani koritenje
svog iga za obiljeavanje roba odnosno usluga iste ili sline vrste.
81. Kako se zove ig koji vai sa sve?
Renomirani ig!!!
82. U naem pravu upotreba iga je?
Upotreba iga na robi, opremi i pakovanju izvreno u zemlji i kada je robe iskljuivo
namjenjena za izvoz. Na zakon takoe predvia obaveznu upotrebu iga, navodei da je
nosilac iga duan , radi odravanja vaenja iga, ig upotrebljavati u zemlji, za robe odnosno
usluge za koje je priznat. Izuzetak je ako za neupotrebu postoje razlozi neovisno o volji
nosioca iga, kao to su uvozna ogranienja ili drugi vladini zahtjevi u pogledu roba odnosno
usluga za koje je ig priznat. Neupotreba iga u BiH u neprekidnom trajanju od 5 godina
povlai postanak prava.
83. Ako se ig ne koristi, ta to moe prouzrokovati?
To moe prouzrokovati ponitenje iga.
84. Razlozi iskljuive zatite iga?
Po svom karakteru pravo na ig je apsulutno, iskljuivo pravo upotrebe registrovanog iga u
privrednom prometu, neogranienog trajanja ( pod uslovom plaanja taksi) i teritorijalno
ogranienog dejstva (dravna teritorija). (???)
85. Kolektivni ig!!!
Kolektivnim igom titi se znak udruenja proizvoaa, odnosno preduzea koja pruaju
usluge u privrednom prometu. Kolektivni ig ima pravo da koristi pravno odnosno fiziko
lice ovlateno aktom o koritenju kolektivnog iga.
86. Sistem prenosa iga!
U uporednom pravu postoje 3 razliita gleduta prenosa iga i to:

- Slobodan prenos iga

- Slobodan prenos iga pod uslovom da se time ne stvara konfuzija na tritu (?)
- Prenos iga samo zajedno sa prenosom preduzea
Kod nas je prenos individualnog iga slobodan, jer nosilac iga moe pod
zakonom utvrenim Uslovima na drugog prenijeti svoje pravo u cjelini ili
djelimino. Za valjanost prenosa potrebna je pismena forma, a prenos prema
savremenim tredim licima ima pravna dejstva o od trenutka upisa u registar.
87. Navedi za ta se koristi oznaka ili predmet iga!

- Kao oznaka robe ili usluge

- Kao razlikovanje od drugih igova
- Kao oznaka kvalitete
88. Akt o koritenju kolektivnog iga sadri?
- Naziv i sjedite udruenja
- Podatke o podnosiocu prijave
- Odredbu o izgledu znaka
- Popis robe, usluga
- Popis lica ovlatenih za upotrebu kolektivnog iga
- Uvjete za upotrebu i odredbe koje se odnose na zloupotrebu
- Krenje odredaba akta
89. Zatita prava na ig! Graansko pravna
Vae pravila kao i kod zatite patenta, uz napomenu da se povredom prava na ig smatra i
imitiranje iga, koje potoji ako prosjean kupac odnosno korisnik moe uoiti razliku samo
ako obrati naroitu panju, odnosno ako ig predstavlja prevod ili transkripciju. KAZNENO
PRAVO- Povreda tueg iga protivno odredbama Zakona o industrijskoj svojini predtsavlja
krivino djelo za koje je propisana novana kazna ili zatvor od 3 godine. Ista kazna
predviena je i za uinioca koji neovlateno izrauje, uvozi, prenosi preko granice, nudi,
stavlja u promet, skladiti ili upotrebljava proizvod koje je predmet zatite iga.
90. Trajanje iga!
ig traje 10 godina raunajui od datuma podnoenja prijave.(stara knjiga) ig traje
neogranieno.(nova knjiga)
91. Meunarodna zatita prava na ig!
Meunarodna zatita prava na ig ostvarena je odredbama Konvencije Parike Unije,
bilateralnim sporazumima , te pravilima o reciprocitetu. Uz Konvenciju Parike Unije
znaajno je spomenuti i 3 ue unije na osnovu Konvencij. To su unije osnovane:
- Madridskim aranmanom
- Bekim ugovorom
- Nianskim aranmanom

92. Trajanje kolektivnog iga i uslovi za produenje!

Kolektivni ig traje 10 godina. Moe se obnavljati neogranieno i to za period od 10 godina,
pod uslovom da nosilac prava blagovremeno podnese zahtjev za produenje veenja iga i
uplati taksu i trokove postupka. Zahtjev se podnosi tokom poslijednje godine trajanja
desetogodinjeg peroda ili najkasnije 6 mjeseci nakon isteka tog perioda. Novi period zatite
zapoinje danom isteka prethodnog perioda, a ne danom podnoenja zahtjeva.
93. TELLE QUELLE zatita iga!
Po ovom naelu , svaki fabriki ili trgovaki ig koji je uredno prijavljen u zemlji porijekla,
moe kao takav da se prijavi i zatiti i u ostalim zemljama Unije, pod uslovima navedenim u
Konvenciji. Osnovni uslov je da je ig uredno registrovan u zemlji porijekla. Urednost se
cijeni po propisima zemlje porijekla.
94. Mjere zatitne oznake!
- Distinktivnost
- Odreeno geografsko porijeklo
- Specifian kvalitet proizvoda
- Vezanost oznake porijekla za odreenu vrstu proizvoda
95. Kolektivni ig-geografska oznaka-slinosti i razlike!
SLINOSTI:
- Oba tite proizvoaa i produzea koja pruaju usluge u privrednom prometu
- Kolektivno pravo
- Apsulutno pravo
- Nemogu biti predmet ugovora o licenci
- Neogranienog su trajanja
RAZLIKE:
Kolektivnim igom se titi znak udruenja proizvoaa odnosno preduzede
koji pruaju usluge u privrednom prometu
Kod kolektivnog iga korisnici su fizika i pravna lica koja su ovlatena aktom o koritenju
iga. Korisnici kod geografske oznake su lica koja proizvode i stavljaju u promet robu na koju
se odnosi geografska oznaka.
Geografska oznaka nije ograniena, a kolektivni ig traje 10 godina ali se moe odrediti i
neogranieno trajanje

96. Pretpostavke geografske oznake!

97. Kad oznaka ne moe biti zatidena kao geografska oznaka?
Geografska oznaka se nee registrovati za geografski naziv koji je dugom upotrebom u
privrednom prometu postao generiki pojam.

98. Definiraj pojam geografski oznake!

Geografskom oznakom registruju se oznake koje oznaavaju da roba potjee sa odreene
teritorije, regije ili mjesta na toj teritoriji, na kojoj se odreeni kvalitet, reputacija, ili neka

druga karakteristika robe moe dovesti u vezu sa njegovim geografskim porijeklom.

99. Prijava kod geografske oznake sadri?
- Zahtjev za registraciju geografske oznake
- Ime odnosno naziv i adresu podnosioca prijave
- Izgled geografske oznake
- Vrstu robe koja se obiljeava geografskom oznakom odnosno nazivom
100. Koja Konvencija titi geografsku oznaku?

Lisabonska Konvencija!!!
101. ta je to nelojalna konkurencija?
Nelojalnom utakmicom se smatra radnja privrednog subjekta uinjena radi privredne
utakmice pri vrenju privredne djelatnosti koja je protivna dobrim poslovnim obiajima i
kojom se nanosi ili moe nanijeti teta drugom privrednom subjektu, potroaima ili
drutvenoj zajednici.
102. Naelo specijalnosti i izuzetak!
Oznaka, kao predmet zatite vezuje se u pravu iga za odreenu robu ili uslugu koja se njome
uznaava. To ima 2 bitne poslijedice:
Prva je da se oznaka ne moe zatititi igom ako lice koje eli zatitu nije odredilo vrstu robe
ili usluge koju njome oznaava ili e oznaavati
Druga je da se iskljuivo dejstvo iga prostire samo na koritenje zatiene oznake za tu istu
vrstu robe ili usluge
Ova veza izmeu oznake i odreene vrste robe ili usluge naziva se naelo
specijalnosti. izuzetak postoji kod uvenog-slavnog iga. Rije je o igu kojim
se titi oznaka, koja je kod Uesnika u prometu postigla najvedi stepen
poznatosti.
103. Specifinost postupka za priznanje iga
Postupak zatite se pokree podnoenjem prijave iga upravi za industrijsku svojinu. Prijava
sadri :
- Zahtjev za priznanje iga
- Reprodukciju oznake koja se eli zatiti
- Spisak robe ili usluga na koje se oznaka odnosi
Lice koje je prvo podnijelo prijavu iga za odreenu oznaku i odreenu vrstu
robe ili usluge, stie od trenutka podnoenja prijave prvenstvo u pogledu
prava na zatitu. Meutim, mogude je da se datum podnoenja prijave i
datum prvenstva ne poklapaju. To je sluaj ako podnosilac prijave koristi
pravo meunarodnog prvenstva ili pravo izlobenog prvenstva.
104. Navedi 5 konvencija kojima se tite autorsko i srodna prava ?

- Bernska konvencija o zatiti knjievnih i umjetnikih djela

- Univerzalna svjetska konvencija o autorskom pravu

- Konvencija o zatiti umjetnika izvoaa, prizvoaa fonograma i organizacija za

radiofuziju
- Konvencija o zatiti proizvoaa fonograma od nedozvoljenog umnoavanja njihovih
fonograma
- Ugovor o autorskom pravu ???
105. ta sve spada u prava industrijske svojine ?
- Patentno pravo
- Pravo iga
- Pravo zatite dizajna
- Pravo zatite oznake geografskog porijekla
- Pravo zatite topografije integrisanog kola
- Pravo zatite biljne sorte
106. Koje pravo ima proizvoa fonograma ?
Predvieno je iskljuivo subjektivno pravo proizvoaa fonograma da dozvoli ila da zabrani
drugim licima da umnoavaju njegov fonogram. Pored tog prava ima pravo i na naknadu u
sluaju da se njegov izdati fonogram emituje od strane radiofuznih ustanova
107. ta za pojam autorskog djela u autorskom pravu nema znaaj ?
Da li autorsko djelo ima neku praktinu svrhu, kakva je ta svrha, kome je namjenjeno, da li se
i kako moe privredno iskoritavati
Kakav je njihov kvalitet mjeren kulturolokim kriterijima
Da li su njegovo objavljivanje i saoptavanje javnost protivni zakonu
Obim djela
Koliina vremena, novanih izdataka i truda koji su utroeni za njegovo stvaranje
108. ime je zakonodavac ogranien kod potpisivanja ogranienja subjektivnog
autorskog prava, a kad moe potpisati ogranienje?
Osnovni okvir koji zakonodavac mora da potuje jesu odredbe meunarodnih
konvancija.One propisuju minimalna prava koja moraju biti priznata u svim dravama
lanicama.Prema tome, zakonodavac svake drave lanice ne smije svojim zakonom
propisivati ogranienja autorskog prava, kojima bi ta minimalna prava bila ukinuta ili
smanjena. Zakonodavac nije vezan odredbama Konvencije samo ukoliko pradedmet
ograniavanja ine prava koja ne ulaze u korpus tzv. minimalnih prava zato to ih
obavezujue meunarodne konvencije ne poznaju ili zato to ih ne kvalifikuju kao
minimalna.
109. Kako se naslov titi nelojalnom konkurencijom?
Ukoliko je konkretan naslov konkretnog autorskog djela dovoljno poznat, onda bi koritenje
tog istog ili slinog naslova od strane drugih lica moglo d se smatra radnjom nelojalne
konkurencije, pod slijedeim uslovima:
Da se njime obiljeava drugo (tue) autorsko djelo, ime se izaziva ili moe izazvati zabuna o
identitetu djela i njegovog autora

Da se njime obiljeava bilo koja druga vrsta robe ili usluge, ime se parazitski izaziva
popularnost autorskog djela i njegovog autora.
110. Objasniti izdvojenu prijavu!
Izdvojena prijava je prijava koja ima za predmet pronalazak , koji je bio sadran u ranijoj
prijavi, ali koji je morao iz razloga nejedinstva pronalaska da bude izdvojen u posebnu
prijavu kako bi se i postupak njegove zatite mogao nastaviti.
111. Dopunska prijava!
- Dopunska prijava je prijava kojom njen podnosilac trai patentnu zatitu za pronalazak koji
predstavlja dopunu ili usavravanje pronalaska za koji je to isto lice ve trailo ili ve dobilo
patent.
- Dopunsku prijavu moe pdnijeti samo lice koje je podnosilac osnovne prijave.
- Dopunska prijava se moe podnijeti u bilo koje doba , ali najkasnije do isteka vaenja
osnovnog patenta.
112. Objasniti pojam viestrukog meunarodnog prvenstva!
Pravo viestrukog meunarodnog prvenstva ne ovlauje svog nosioca da u potonjoj prijavi
tri zatitu za konglomerat razliitih pronalazaka.Dakle, tek ako se u okviru uslova jedinstva
pronalaska u potonjoj prijavi trai zatita za vie pronalazaka, moe se postaviti pitanje prava
viestrukog meunarodnog prvenstva.
113. Pravo meunarodnog prvenstva!
Sutina meunarodnog prvenstva je u tome to jedno lice, koje je prijavilo pronalazak za
zatitu u jednoj dravi lanici Parike Konvencije, ima pravo da prilikom prijavljivanja za
zatitu istog pronalaska u nekoj druggoj dravi lanici ove Konvencije, uiva prvenstvo koje
se rauna od datuma podnoenja one prve prijave.
114. ta ispituje uprava za industrijsku svojinu kod sutinskog ispitivanja?
Uprava za industrijsku svojinu provjerava da li je predmet prijave:
- Pronalazak u smislu zakona
- Pronalazak koji nije izuzet iz patentne zatite
- U skladu sa pravilom o jedinstvu pronalaska
- Dovoljno jasno i potpuno opisan da ga strunjak moe izvesti (primjeniti)
- Nov, da li ima inventivni nivo i da li je privredno primjenjiv
115. Koji dizajn je iskljuen iz zatite?
- Dizajn koji je odreen iskljuivo funkcijom proizvoda
- Dizajn koji se odnosi na proizvod koji nije dostupan pogledu
116. Iskljuiva imovinskopravna ovlatenja kod dizajna?

Ovlatenje na proizvodnju proizvoda na/u kojima je opredmeen zatieni dizajn

Stavljanje u javni promet takvog proizvoda i njegovo nuenje radi stavljanja u javni promet
Uvoz i skladitenje takvog proizvoda radi stavljanja u javni promet
Upotreba takvog proizvoda u privrednoj djelatnosti
117. Neiskljuiva ovlatenja prava interpretatora!
- Ovlatenje na potraivanje naknade od emitovanja od interpretacije (???)
- Ovlatenje na potraivanje naknade za javno saoptavanje interpretacije koja se emituje
- Ovlatenje na potaivanje naknade za javno saoptavanje interpratacije sa nosioca zvuka
- Ovlatenje na potraivanje naknade od prodaje tehnikih ureaja i sredstava koji su podobni
za umnoavanje interpretacije
118. Iskljuiva ovlatenja proizvoaa fonograma!
- Ovlatenje na umnoavanje fonograma
- Ovlatenje na stavljanje primjeraka fonograma u promet
- Ovlatenje na davanje primjeraka fonograma u zakup
- Ovlatenje na javno saoptavanje fonograma inim ili beinim putem
119. Iskljuiva ovlatenja proizvoaa emisije!
- Ovlatenje na reemitovanje emisije
- Ovlatenje na snimanje emisije
- Ovlatenje na umnoavanje snimaka i stavljanje snimaka u promet
- Ovlatenje na davanje u zakup primjeraka snimaka emisije
120. Trajanje prava fonograma i od kad se rauna rok trajanja?
Pravo proizvoaa fonograma traje 50 godina od dana izdavanja fonograma, a ako fonogram
nije izdat , onda 50 godina od dana nastanka fonograma. Rok se rauna od 1.-og januara one
godine u kojoj je fonograma izdat odnosno nainjen.
121. ta ne moe biti zatino malim patentom?
- pronalasci hemijske supstance
- Pronalasci mikroorganizama, biljne i elijske kulture
- Pronalasci postupka
- Pronalasci primjene
122. Neposredna i posredna zabuna u prometu kod prometa iga!
NEPOSREDNA: Postoji kada uesnici u prometu pogreno vjeruju da roba ili usluga potie
od titulara iga, a ne od subjekta koji je tu robu ili uslugu stavio u promet. POSREDNA:
Postoji kada uesnici u prometu pogreno vjeruju da izmeu titulara iga i subjekta koji je
oznaio i pustio u promet odreenu robu ili uslugu postoji odreena organizaciona
povezanost, odreeni odnos poslovne saradnje i sl.
123. Ogranienja prava kod biljne sorte!

Pravo zatite biljne sorte ne djeluje prema licima koja koriste sortu:
- Za line nekomercijalne svrhe
- Za svrhe istraivanja
- Radi dobijanja druge sorte
- Odlukom dravnog organa da se zatiti javni interes
124. Koje uslove mora ispuniti titular zavisnog patenta da bi dobio prinudnu licencu?
- Da dokae da njegov patentirani pronalazak predstavlja znaajan tehnoloki napredak od
ekonomskog znaaja, u odnosu na pronalazak zatien osnovnim patentom
- Da obezbjedi, pod razumnim uslovima, licencu titulara osnovnog patenta za koritenje
pronalaska zatienog zavisnim patentom
125. Ko moe vriti konstitutivni promet prava?
- Autor
- Naslijednici autora
- Interpretator naslijednici interpretatora
- Svi (zaokruiti)
126. Uslovi zatite kod biljne sorte!
- Novost
- Distinktivnost
- Homogenost
- Stabilnost
127. Dva osnovna naina sticanja iga i po emu se razlikuju?
STICANJE IGA UPOTREBOM OZNAKE-primjenjuje se u anglosaksonskim pravnim
sistemima. Lice koje otpone sa trajnim i ozbiljnim koritenjem oznake za obiljeavanje
odreene vrste robe, stie ig. Dakle sticanje nije uslovljeno registracijom. Nedostatak mu je
povean stepen pravne nesigurnosti.
STICANJE IGA REGISTRACIJOM-primjenjuje se i u BiH.Prednost je visok stepen pravne
sigurnosti zbog registracije, a nedostatak je to omoguava registrovanje bez efektivnog
koritenje oznake u prometu.to dovodi do gomilanja mrtvih igova u registru.
128. Uslovi pod kojima prestaje pravo iga!
NEPLAANJE TAKSI-obaveza titulara iga je da svakih 10 g plaa taksu za odravanje iga
u javnosti
SMRU TITULARA-FIZIKOG LICA-osim ako je pravo iga prelo na naslijednike
Ako je titular pravno lice ig prestaje da vai prestankom tog pravnog lica
Nekoritenjem iz neopravdanih razloga due od 5 g(ex nunc) i ponitaj (ex tunc)

Sistem registracije patenta

- sistem prethodnog ispitivanja prijave
- sistem odlonog ispitivanja prijave
- sistem registracije
Koja je funkcija vijea za autorsko pravo?
To je savjetodavno-koordinacijski organ Instituta za intelektualno vlasnitvo Bosne i
Hercegovine.
(1) Vijee je nadleno za:
a) Podizanje drutvene svijesti o svrsi i znaaju autorskog prava i srodnih prava, te
kolektivnog ostvarivanja tih prava;
b) Uspostavljanje i jaanje saradnje izmeu organizacija i organa koja predstavljaju nosioce
autorskog i srodnih prava, s jedne strane, i korisnika tih prava, s druge strane;
c) Afirmiranje potrebe za postojanjem savremenih umjetnikih udruenja koja e efikasno
brinuti o privrednom statusu svojih lanova;
d) Afirmiranje principa individualnog ostvarivanja autorskog i srodnih prava na osnovu
kolektivnih ugovora;
e) Afirmiranje potrebe da se u umjetnikim udruenjima pristupi izradi modela ugovora o
individualnom ustupanju autorskih i srodnih prava, kao i tarife minimalnih autorskih
naknada;
f) Formuliranje savjetodavnih stavova o spornim pitanjima kolektivnog ostvarivanja
autorskog i srodnih prava, koja su principijelnog karaktera;
g) Pomaganje nosiocima autorskog i srodnih prava da efektivno koriste mogunosti zatite
svojih interesa u okviru propisa Bosne i Hercegovine;
h) Identifikaciju deficitarnih normativnih rjeenja koja oteavaju zatitu autorskog i srodnih
prava;
i) Ukazivanje na potrebu promjena u zakonodavstvu, upravnoj i sudskoj praksi radi podizanja
efikasnosti i pravinosti autorskog i srodnih prava.
Uslovi priznanja patenta
a) Novost
b) Inventivni nivo
c) Privredna primjenjivost
ta su imovinsko pravna ovlatenja autora, sta stite i razlika izmedju tjelesnog i
bestjelesnog ovlastenja?
Jedino je autor ovlasten da uziva ekonomsku korist od svog djela. Osnov ovog prava lezi u
cinjenici da djelo donosi publici duhovni uzitak u vidu estetskog dozivljaja, novog saznanja i
sl. Imovinsko pravnim ovlastenjima se stite ekonomski interesi koje autor ima u vezi sa
svojim djelom kao privrednim dobrom. Imovinskopravna ovlastenja se mogu podijeliti na:
-ovlastenja na koristenje djela u tjelesnom obliku
-ovlastenja na koristenje djela u bestjelesnom obliku
Koristenje djela u tjelesnom obliku svodi se na proizvodnju i promet primjeraka djela kao
robe, dok je u dr. slucaju koristenje djela svodi na pruzanje usluga i javnog saopstavanja djela
Ostala autorska ovlatenja

- ovlatenje na pristup primjerku djela ili privremeno preuzimanje primjeraka djela

- ovlatenje na zabranu izlaganja orginalnog primjerka djela likovne umjetnosti
- pree pravo autora na preradu primjeraka djela arhitekture
- pravo slijeenja
- pravo na naknadu od prodaje ureaja I sredstva koji su podobni za umnoavanje autorskih
djela
Ko je autor?
Autor je fiziko lice koje je stvorilo djelo (ne moze biti pravno lice) i on je izvorni titular
subjektivnog autorskog prava.
Ko su koautori filmskog djela po nasem pravu?
Zakonom je propisano da se koautorima filmskog djela smatraju:
Pisac scenarija, reziser, glavni snimatelj, a pod odredjenim uslovima: - glavni crtac i
kompozitor muzike
etiri autorska prava koja se obavezno ostvaruju preko kolektivne organizacije
Ostvarivanje autorskog prava mora se obavljati samo na kolektivan nain u sluaju:
a) ponovne prodaje originala likovnih djela (pravo slijeenja),
b) ubiranja naknade za privatnu i drugu vlastitu upotrebu djela,
c) kablovskog reemitiranja autorskih djela, osim ako se radi o vlastitim emisijama
radiodifuznih organizacija, nezavisno od toga da li su to izvorna prava radiodifuznih
organizacija, ili prava koja su na njih prenijeli drugi nosioci prava,
d) pravo reproduciranja aktuelnih novinskih i slinih lanaka o tekuim pitanjima u
pregledima takve tampe (kliping).
Prestanak prava iga nekoritenjem
Specifican razlog prestanka iga je njegovo nekoristenje. Pod nekoristenjem se podrazumjeva
da ni titular ziga, ni eventualni nosilac licence ne koristi igom zasticenu
oznaku za obiljezavnja robe ili usluge u prometu na teritoriji drzave u kojoj je zig
registrovan.
U BiH ukoliko se registrovani zig ne koristi iz neopravdanih razloga duze od 5 godina,
uprava za industrijsku svojina zahtjev zainteresiranog lica donijeti rjesenje o prestanku ziga.
Rok industrijskog dizajna
Industrijski dizajn stie se upisivanjem u Registar industrijskog dizajna i vai pet godina od
dana podnoenja prijave, s tim da se moe jo etiri puta produiti za isti period.
1. Koji je sud nadlezan za rjesavanje krivicnih slucajeva u odnosu na pravo
intelektualne svojine?
FBiH -> I stepen Opcinski sudovi, II stepen Kantonalni sud po vandrednimm pravnim
lijeokom Vrhovni sud FBiH
RS > I stepen Osnovni sud RS -> II stepen Okruzni sud Vrhovni sud RS-a
9.1. Tri vrste ziga:
(1) Individualni ig je ig jednog fizikog ili pravnog lica koji slui za razlikovanje jedne ili
vie vrsta robe ili usluga tog lica od istih ili slinih vrsta robe ili usluga drugih uesnika u
privrednom prometu.

(2) Kolektivni ig je ig pravnog lica koje predstavlja odreeni oblik udruivanja

proizvoaa ili davalaca usluga, koji imaju pravo da koriste lanovi tog udruenja pod
uslovima predvienim ovim zakonom. Korisnik kolektivnog iga ima pravo da koristi taj ig
samo na nain predvien opim aktom o kolektivnom igu.
(3) ig garancije je ig koji koristi vie lica pod nadzorom nosioca iga, a koji slui kao
garancija kvaliteta, geografskog porijekla, naina proizvodnje ili drugih zajednikih obiljeja
robe ili usluge tih lica. Nosilac iga garancije mora dopustiti koritenje iga garancije svakom
licu za robu ili uslugu koje imaju zajednike karakteristike pod uslovima propisanim opim
aktom o igu garancije.
Razlike i slicnosti kolektivnog ziga i geografske oznake?
Slicnosti:
- oba stite proizvodjaca i preduzeca koja pruzaju uluge u privrednom prometu
- kolektivno pravo
apsolutno pravo
- ne mogu biti predmet ug. o licenci
- neogranicenog trajanja
Razlike:
- kolektivnim igom se stiti znak udruzenja proizvodjaca tj. preduzeca koja prua usluge u
privrednom prometu
- kod kolektivnog iga korisnici su fizika i pravna lica koja su ovlastena aktom o koristenju
ziga. Korisnici kod geografske oznake su lica koja proizvode i stavljaju u promet robu na
koju se odnosi geografska oznaka
- geografska oznaka nije ogranicena, a kolektivni ig traje 10 godina ali se moze odrediti i na
neograniceno vrijeme
Oznaka, oznaka porijekla, ime porijekla
Oznaka geografskog porijekla (u daljnjem tekstu: oznaka porijekla) je svaka oznaka kojom se
neka zemlja ili mjesto koje se u njoj nalazi, direktno ili indirektno, oznaava kao zemlja ili
mjesto geografskog porijekla proizvoda.
Oznake porijekla upotrebljavaju se za obiljeavanje prirodnih, poljoprivrednih, industrijskih,
zanatskih i proizvoda domae radinosti
Geografska oznaka je oznaka koja identificira odreenu robu kao robu porijeklom s teritorije
odreene zemlje, regiona ili lokaliteta s te teritorije, gdje se odreeni kvalitet, reputacija ili
druge karakteristike robe sutinski mogu pripisati njenom geografskom porijeklu.
Ime porijekla je geografski naziv zemlje, regiona ili lokaliteta koji slui da oznai proizvod
koji odatle potie, iji su kvalitet i posebna svojstva iskljuivo ili bitno uslovljeni
geografskom sredinom, koja obuhvata prirodne i ljudske faktore i ija
Prinudna licenca
Prinudna licenca je subjektivno pravo na koristenje patentiranog pronalaska koje 3 lice stie
na sopstveni zahtjev, odlukom uprave za ind.svojinu ukoliko su ispunjeni zakonski ulovi za
to. U BiH o izdavanju prinudne licence odlucuje sud BiH.
Osnovni uslov za izdavanj prinudne licence je da nosilac patenta ne eli dobrovoljno da
ustupi licenci za koristenje patentnog pronalaska te da je odredjeno III lice ozbiljno pokusalo
zakljuciti ug.o licenci. Nosilac prinudne licence je u obavezi da titularu patenta plaa
licencnu naknadu te o njoj odlucuje sud.

Ovlastenje kod prava pronalaska i ta on sadre

Prava pronalazaa ne nastaju podnosenje prijave patenta ili dobijanjem patenta vec nastaju
dovrsenjem pronalaska.
Pravo koje nastaje u trenu nastanka pronalaska se zove pronalazacko pravo te je ono
iskljucive prirode i sastoji se od jednog licnopravnog ovlastenja ali i par imovinskopravnih
ovlastenja .
Jedino licnopravno ovlastenje pronalazaca je da zahtjeva da njegovo ime bude naznaceno u
prijavi patenta i svim dr. patentnim opisima.
Osnovno imovinskopravno ovlastenje je ovlastenje na trazenje i sticanje patenta. Ono je
prenosivo inter vivos i mortis causa.
Koje vrste patenta nas zakon poznaje?
Najvaznije podjela je na:
a) Pronalaska primjena
b) Pronalaske postupka
c) Pronalaske proizvoda
Druga podjela je na: Zavisne i Nezavisne patente
Treca podjela je na: Osnovne i Dopunske
Videogram, uslovi zastite i predmet zastite
Videogram je snimak odredjene sekvence slike koji moze ali i ne mora biti pracen zvukom.
To je nematerijalno dobro.
Subjekt prava je proizvodjac videograma, to je lice koje je sopstvenim sredstvima i u
sopstvenoj organizaciji nacinilo videogram, to je u prvom redu privredni subjekat a ne
snimatelj.
Proizvodjac videograma je subjekat prava pod uslovom da je izvrsio prvo snimanje odredjene
sekvence slika, kao i lice koje angazuje tudja sredstva za pravljanje videograma, kao lice koje
snima amaterski film.
ta je koautorska djelo po naem zakonu?
BiH je prihvatila njemacki koncept koautorstva po kojom je za koautorstvo karakteristicno da
pored subjektivnih uslova postavljeni i objektivni uslovi za postojanje koautorskog djela.
Rijec je o tome da koautorsko djelo mora biti nedjeljiva cjelina, stvaralaki doprinos 2 ili vise
autora koji su na njemu saradjivali.
Koja lica nisu interpretatori?
Lica ciji angazman na interpretaciji odredjenog autorskog djela ima samo pomoni odnosno
cisto tehnicki karakter
Nabroj 5 tuzbenih zahtjeva za zastitu intelektualnog vlasnistva
- Zahtjev za utvrdjenje postojanja povrede prava
- Zahtjev za prestanak vrsenja povrede prava
- Zahtjev za unitenje ili promjene predmet kojim je ucinjena povreda prava, kao i alata i
opreme kojima su ti predmeti proizvedeni
- Zahtjev za objavljivanje presude o troku tuzenika
- Zahtjev za pruzanje informacija
- Zahtjev za naknadu tete.

ta je to poslovna tajna i koje su njenje prednosti u odnosu na patent

Poslovna tajna je korisna informacija (poslovna) koja nije dostupna zainteresiranim licima.
Ona se odnosi samo na informiranje cije privredno koristenje ne dovodi do gubitka tajnosti te
jedino pronalasci mogu biti predmet poslovne tajne.
S jedne strane pratenta zastita je skupa, podrazumjeva objavljivanje tajne, ogranicena je samo
na drzave u kojima postoji patent i traje ograniceno vrijeme dok cuvanje tajne pak ne kosta
nista nema rok rajanja i odnosi se na cijeli svijet.
Ipak ona sa sobom nosi rizik objavljivanja, poslije cega pronalazak postaje slobodno
intelektualne dobro, bez ikakve zastite u cijelom svijetu.
Izuzeci patentibilnosti
- pronalasci ije bi objavljivanje ili iskoristavnje bilo protivno javnom poretku ili moralu
- pronalasci medicinskog postupka
- pronalasci biljne sorte i zivotinjske pasmine
- pronalasci bitnih biolokih postupaka za dobijanje ivotinja ili biljaka
Ko ima pravo na naknadu nematerijalne stete?
- autor i interpretator imaju pravo na naknadu nematerijalne stete
- pronalazac, autor dizajna, autor topografije integrisanog kola, stvaralac biljne sorte
- ostali titulari prava intelektualne svojine, ukoliko su fizicka lica i ako sud utvrdi da su
ispunjeni uslovi za naknadu nematerijalne stete.
Poloaj stranaca u BiH prilikom registracije patenta
Ukoliko stranac zeli da svoje pravo na zastitu intelektualne svojine u BiH, on ima obavezu da
za potrebe vodjenja postupka pred institutom anagazuje domaceg zastupnika
Kolektivni ig
Kolektivnim zigom stite se znak udruzenja proizvodjaca, odnosno preduzeca koja pruzaju
usluge u privrednom prometu.
Kolektivni zig ima pravo da koristi pravno odnosno fizicko lice ovlasteno aktom o koristenju
kolektivnog iga.
Proizvodjac baze podataka
To je lice koje sopstvenim sredstvima i u sopstvenoj organizaciji nacinilo odredjenu bazu
podataka. Ako je proizvodjac koristio tudja sredstva za pravljenje baze, onda je neophodno da
je on to ucinio na sopstveni ekonomski rizik
Pravo proizvodjaa fonograma
Pravo proizvodjaca fonograma stiti privrednu djelatnost a ne intelektualno stvaralatvo te se
ono sastoji od imovinskopravnim ovlastenja. Neka od njih su iskljucive a neka relativne
prirode.
Navesti vrste autorski djela
a) Izvorno djelo (koje u sebi ne sadrzi prepoznateljive orginalne elemente ranijih autorskih
djela)
b) Djelo prerade (rijec je autorskom djelu u kojem su prepoznatljivi karakteristicni elementi
preradjenog autorskog izvornog djela ali koje sadrzi i sopstvene elemene orginalnosti zbog
cega se smatra zasebno)

c) Zbirke
Izvorno djelo
Izvorno djelo je djelo koje ne sadrzi u sebi prepoznatljive orginalne elemente ranije stvorenih
autorski djela. To ne znaci da njegovo djelo nije insipirisano nekim tudjim djelom, medjutim
kod izvornih djela nije moguca neposredna identifikacija elemenata preuzetih iz konkretnih
ili drugih autorskih djela
Navesti uslove zastite geografske oznake
Da bi se geografska oznaka mogla zastiti neophodno je da se ispune zakonski propisani
uslovi:
- oznaka ne smije biti suprotna zakonu ili moralu
- oznaka ne smije predstavljati naziv biljne sorte ili zivotinjske pasmine
- oznaka ne smije svojim izgledom ili sadrzajem stvarati zabunu kod potrosaca u pogledu
prirode i karakteristika proizvoda
- oznaka ne smije biti genericna
- oznaka ne smije stvarati zabunu da proizvod potice iz dr zemlje, regiona ili uzeg lokaliteta
Vrste autorski ugovora
- Izdavacki ugovor
- Ug.o narudbi autorskog djela
- Ug. o filmskom djelu
- Ug. o prikazivanju
- Ug. o preradivanju djela
- Ug. o ustupanju prava na prevodjenje djela
Ko ponistava patent i koje su posljedice
Patent biva ponisten donosenjem rjesenja uprave za ind.svojinu o oglasavanju nistavnim
rjesenje o patentu. Postupak se pokrece ex officio ili na zahtjev zainteresiranih strana. Patent
se ponistava ako nisu ispunjeni uslovi za njegovo priznanje, ne ispunjava uslov novosti ili
inventivne visine, pripada kategoriji pronalazaka koji su iskljuceni iz zastite, predmet zastite
nije pronalazak u smislu zakon, malo patenet ne ispunjava uslov dovoljne opisanosti
pronalaska, malom patenetu je priznat sisi od onog koji je smio biti priznat. Ponisaj moze biti
u cjelini ili djelomicno.
Iscrpljenje /konzumacija/ patenta
Ukoliko je jedan proizvod koji je obuhvacen patentnom zastitom, voljom titulara patenta
odnosno njegovog pravog sljednika pusten u promet na teritoriji vazenja patenta onda novi
vlasnik tog proizvoda smije isti dalje nuditi, stavljati u promet i upotrebljavati bez obaveze za
vrsenje tih radnji pribavi ovlastenje od titulara patenta, odnosno njegovog pr. sljednika.
Do iscrpljenja dolazi samo na teritoriji drzave u kojoj je proizvod pusten u promet
TRIPS
Sporazum o trgovinskim aspektima prava intelektualne svojine iz '94 godine. Je danas
najvaznija medjunarodna konvencija u oblasti intelektualne svojine iz 3 razloga:
I. Trips regulise cjelokupnu materiju intelektualne svojine postavljajuci visoke standarde
zivota

II. Nijedna drzava ne moze biti lanica STO a da ne bude lanica TRIPS-a
III. Sankcije za nepotovanje obaveza iz TRIPS-a su iz arsenala ekonomskih sankcija STO.
IV. Ulovi zastite kod biljne sorte
- Novost
- Distinktivnost
- Homogenost
- Stabilnost
Vrste licence, koje u obaveze davaoca a koje sticaoca licence
Osnovna podjela je na: Iskljucivu i Neiskljucivu licencu.
Iskljuciva licenca nastaje na osnovu ugovora o licenvci i kojim je izvrseno iskljucivo
ustupanje imo-pr.ovlastenja
Neiskljuciva licenca nastaje na osnovu ug.o licenci kojim je izvrseno neiskljucivo ustupanje
imo-pr.ovlastenja
Osnovna obaveza davaoca licence je da fakticki i pravno omoguci sticaocu da koristi predmet
licence na ug.nain.
Sticalac lincece je duzan da koristi licencu.
Nacelo specijalnosti kod ziga
Oznaka kao predmet zastite vezuje se u pravu ziga za odredjenu robu ili uslugu koja se njom
oznacava.
To ima 2 bitne posljedice:
- prva je da se oznaka ne moze zastitit zigom ako lice koje eli zastitu nije odredilo vrstu robe
ili usluge koja se njome oznacava ili ce se oznacavati
- druga je da se iskljuce dejstva ziga prostire samo na koristenje zasticene oznakeza tu vrstu.
Ova veza izmedju oznake i odredjene vrste robe ili usluga naziva se nacelo specijalnosti.
Konvencije koje stite zig
- Madridski aranzman o medjunarodnoj registraciji zigova
- Nianski aranzman o medjunarodnoj klasifikaciji robe i usluga za potrebe registracije ziga
- Becki sporazum o ustanovljenju medjunarodne klasifikacije figurativnost elemenenata
zigova
Navedi 5 medjunarodnih konvencija o autorskom i srodnom pravo
- Beka konvencija o zastiti knjizevnih i umjetnickih djela
- Univerzalna konvencija o autorskom pravu
- Konvencija o zastiti umjetnika izvodjaca, proizvodjaca fonograma i organziacije za
radiodifuziju (rimska konvencija)
- Pariska konvencija o zastiti industrijske svojine
- Konvecnija o izdavanju evropskih patenta
ta nije zasticeno malim patenetom?
Zabranjeno je tititi hemijske supstance, mikroorganima, biljne i elijske strukture, te
pronalaske postupka te pronalaske primjene. Oni spadaju u slozene pronalaske za koje nije
pozeljno davati mali patent.
Patent i mali patent traju?

Patenet 20 godina racunajuci od dana podnosenja prijave

Mali patent 10 godina
Interpretacija je?
Interpretacija je duhovna tvorevina tj.intelektualno dobro koje stvara covjek. Duhovni sadrzaj
koji se interpreira mora biti autorsko djelo.
Subjekat prava biljne sorte
Subjekat prava i zastite je stvaralac biljne sorte. Buduci da je biljna sorta intelektualna
tvorevima samo fizicko lice moze biti titular prava na zastitu.
Madridski aranzman
Sustina MA svodi se na uvodjenje medjunarodne prijave ziga, kojom jedno lice moze
zatraziti registraciju svog ziga u vise drzava clanica MA.
Uslov je da prethodno mora prijaviti zig u zemlji porijekla. Pod zemljom porijekla smatra se:
- drzava clanica MA u kojoj prijavilac ima stvarno i ozbiljno preduzece
- drzava clanica MA u kojoj prijavilac ima prebivlasite
- drzava clanica MA ciji je prijavilac drzavljanin BiH je clanica MA.
Rimska konvencija iz '61
Broji 83 clanice (BiH nije clanica)
To je konvencija o zastiti umjetnika izvodjaca, proizvodjaca fonograma i organizacije za
radiodifuziju. Jedno od najdelikatnijih opcih pitanja jest odnos srodnih prava prema
autorskom pravu. Ona je deklarisala da su prava predvidjena tom konvencijom razlicita i
neovisna od autorskih prava i da ne narusavaju niti utiu na prava autora.
Postupak priznanja patenta
Postupak se pokrece prijavom koja se podnosi nadleznom upravnom organu. Prijavu podnosi
pronalaza ili pr. sljednik.
Prijava se sastoji od:
- zahtjeva za priznanje prava
- opic i nacrt pronalaska
- patentni zahtjev (funkcija pat.zahtjeva je da definisu predmet i obim pravne zastite)
- apstrakt (kratak rezime karakteristika pronalaska)
Postupak se okonava rjeenjem i slubenim objavljivanjem.
Koja su 4 tipa nelojalne konkurencije
- imitacija tudjeg proizvoda, tudje usluge ili reklame
- koristenje tudje oznake
- stvaranje zabune ili opasnosti zabune u prometu
- razvodnjavane tudje oznake
Funkcija iga u prometu
- funkcija razlikovanja
- funkcija okazivanja na porijeklo robe ili usluga
- garantna funkcija
- reklamna funkcija

Kojom konvencijom je regulisan ind. dizajn?

- Konvencijom parike unije
Uslovi zastite dizajna
Zakonom propisani uslovi zastite su pozitivni i negativni, da bi se se moao zastitit neophodno
je da bude nov, da ima svoju individualnost te da su ispunjeni i ostali uslovi zastite:
- dizajn ne smije biti takav, da njegovo objavljivanje ili upotreba budu suprotni zakonu ili
moralu
- dizajnom se ne smije povredjivati starije pravo intelektualne svojine dr.lica
- dizajn ne smije sadrzavati niti podrzavati naziv ili obiljezja drzave ili medjunarodne
organizacije, ime ili like zive, umrle ili znamenite osobe.
Od kad traje patent?
20 godina od dana podnosenja prijave i neposredno po proteku 20-te godine trajanja se moze
produziti jos najvise 5 godina
Patentna prijava sadrzi:
- zahtjev za priznanje patenta
- opisa i nacrta pronalaska
- patentni zahtjev
- apstrakt
Novost pronalaska
Pronalazak je nov ako nije obuhvacen stanjem tehnike. Pod stanje tehnike podrazumjeva se
sve sto je ucinjeno dopstupnim javnosti u svijetu, pisanim ili usmenim putem, upotrebom ili
bilo koji drugi nacin prije datum podnosenja prijave patenta
ta je patentno pravo, a sta pronalazacko pravo, ko su titulari prava o koja im je
sadrzina
Patentno pravo oznacava granu koja sadrzi propise iz kojih izvire patent kao subjektivno
pravo.
Pravo koje nastaje u trenutku nastanka pronalaska se zove pronalazacko pravo i sastoji se od
imo-pr. i licno-pr. ovlastenja.
Pronalazac je jedini izvorni titular prava na patentnu zastitu.
Ko je subjekt kod baze podataka
Subjekt zastite je proizvodjac baze podataka lice koje je sopstvenim sredstvima i u
sopstvenoj organizaciji nacinilo odredjenu elektronsku bazu podataka na sopstveni
ekonomski rizik. Subjekt zastite je dakle privredni subjekt i pravo proizvodjaca baze
podataka podrazumjeva da stiti njegove privredne interese.
Uslovi za zastitu topografije integrisanog kola
- mora biti rezultat rada svog stvaraoca
- topografija kao cjelina ne smije biti opce poznata medju kreatorima topografija i
proizvodjacima poluprovodnickih integrisanih kola
- da se zastita zatrazi u zakonski propisanom roku, a on iznosi 2 godine od dana prvog
privrednog koristenja bilo gdje u svijetu ili 15 godina od dana njegovog nastanka ako nije
privredno koristena.

Principi Bernske konvencije

- Nacelo o asimilaciji pripadnika unije sa domacim drzavljanima
- Nacelo zastite bez formalnosti
- Nacelo zastite minimalnih prava neovisno od sadrzine zakona drzava lanica unije
ta je pravo sljedjenja?
Spada u ostala prava.
Pravo sljedjenja je iroko prihvacen naziv za ovlastenje autora da zahtjeva od bivseg vlasnika
orginalnog primjerka njegovog djela da bude obavjesten o novom vlasniku istog, kao i da
potrazuje odredjeni dio cijene. Veze se za likovne umjetnike i ne moze se ostvarivati na
gradjevini kao orginalnom primjerku arhitekture.
Ima 2 ovlastenja, jedno je trazenje informacija od prodavca o licu koji je novi vlasnik djela i
drugo je ovlastene na potrazivanje naknade od prodavca. Ono je neutudjivo za zivota autora i
ne moze ga se odreci.
Restriktivne klauzule ugovora o licenci
To su:
- kl.o teritorijalnim restrikcijama
- kl.o ogranicavanju iskoristavanja predmeta ug.o licenci
- kl.o snabdjevanju
- kl.o razmjeni informacija i iskustva
- kl.o odredjivanju prodajne cijene
- kl.o nenapadanju
- kl.o obavezi placanja pretjerane naknade
Autorsko djelo i autor
Autorsko djelo je ljudska tvorevina koja ima duhovni sadrzaj i koja ima odredjenu formu i
koja je orginalna. Autor je fizicko lice koje je stvorilo djelo, te je on izvorni titular
subjketivnog autorskog prava.
Izdavacki ugovor i obaveze izdavaa
Pod izdavackim ugovorom podrazumjeva se autorski ugovor kojim autor ustupa, prenosi
izdavacu ovlastenje na umnozavanje djela stampanjem i na stavljanje primjeraka djela u
promet, a izdavac se obavezuje da pribaljena ovlastenja vrsi i da ustupiocu ovlastenje za to
plati naknadu, ako je ugovorena.
Izdavac je duzan da djelo objavi, na svakom primjerku djela na vidljivom mjestu da stavi ime
autora, da plati autoru naknadu i da ga obavjestava o prometu djela.
Prema Zakonu o ind.vlasnistvu u BiH, patenet sa skracenim trajanjem ne moze biti
dodijeljen za sljedece pronalaske:
- pronalaske hemijske supstance, mikroorganizama, biljne i celijske kulture
- pronalaske primjene
- pronalaske postupka
Kolektivni zig je: - neprenosiv
Pronalazac baze podataka je PRIVREDNI SUBJEKT, njegovo pravo traje 15. GODINA i
moze se produziti JOS 15 AKO PRETRPI BITNE IZMJENE

Na koji nacin se prenose autorska prava inter vivos, a na koji mortic causa, koja
ovlastenja se mogu prenositi u jednom a koja u drugom slucaju?
Inter vivos
Licnopravna ovlastenja mogu se prenositi putem dozvole koju titular daje drugom licu a ne
na osnovu prometa. Dozvola ima karakter ugovora kojim se titular obavezuje da trpi vrsenje
odredjene ranje njegovog saugovoraca.
Mortis causa
Nasljednici ne nasljedjuju vec samo mogu vrsiti neka ovlastenja(negativni aspekt). Da bi se
obezbijedilo da poslij smrti autora ostane pravni osnov za :
- zastitu uspomene na licnost autora
- zastittu autorskog djela kao kulturnog dobra
pribjegava se konstrukciji po kojoj se pojedina licnopravna ovlastenja, u trenutku smrti autora
transformisu i postaju podobna za vrsenje od strane nasljednika.
Naljednici vrse negativni aspekt licnopravnih ovlastenja.
Jedino licnopravno ovlastenje iji pozitivni aspekt nasljednik smije da vrsi jeste objavljivanje
djela, osim ako autor to za zivota nije zabranio.
Ugovor o licenci koji nije upisan u registar Instituta za intelektualno vlasnistvo
- ne proizvodi djejstvo prema III licima
Prava EU regulise autorsko pravo putem:
Direktiva(smjernice, uputstva) EU, kojima obavezuju drzave clanice da donesu propise o
odredjenom relativno uskom pitanju, s tim da je sadrzina tih propisa okvirno odredjena u
direktivama. Direktive su instrument harmonizacije nacinalnih propisa drzava clanica EU.
Visi oblik regulative EU su Pravila (uredbe) koje imaju karakter nadnacionalnog zakona koji
se neposredno primjenjuje u svim drzavama clanicama EU.
Neobjavljena, objavljena i izadata djela
Neobjavljeno djelo je djelo koje nije izaslo iz privatne sfere autora za ciji postojanje javnost
ne zna. Rijec je o djelu koje je podobno za saopstavanje javnost iali se autor ili njegov pravni
sljednik nije odlucio za taj cin.
Objavljeno djelo to je djelo koje je ucinjeno dostupnim javnosti od strane autora ili njegovog
pravnog sljednika. Autorsko djelo se moze uciniti pristupacnim javnosti stavljanjem u promet
primjerka autorskog djela
Izdato djelo je djelo koje se od strane autora ili njegovog pravnog sljednika, umnozeno i
pusteno u promet u unolikom broju primjeraka da namiri razumne potrebe javnosti.
Kumulativna zastita kod industrijskog dizajna
Kumulativna zastita ogleda se u tome da su autor ind.dizajna i ind.dizajn zasticeni autorskim
pravom i pravom zastite industrijskog dizajna, te da se moze nakon iscrpljenja prava zastite
ind.dizajna nastaviti zastiti putem autorskog prava.
Najvece slicnosti izmedju autora i izvodjaca umjetnika
- za promet imaju intelektualno dobro a ne materijalno dobro
- oblici koristenja autorskog djela, predmeta srodnopravne zastite se u tehnickom i
ekonomskom smislu cesto poklapaju i time medjusobno uslovljaaju.
3 nacina produzenja ziga:

Zig se moze produziti:

- placanjem taksi
- podnosenjem zahtjeva
- koristenjem ziga
Produzenja prava na ind.dizajn
Proizilazi iz prava na zig, da se nakon isteka roka ono moze neograniceno produziti, samo je
potrebno izmiriti sve takse i podnijet i zahtjev za produzenje.
Ugovor o licenci izmedju strana proizvodi djejstvo ako se zakljuci u pismenoj formi, a
izmedju III lica upisom u registar.
Vezanost ziga i obima zastite za tacno odredjene kategorije roba i usluga naziva se:
- nacelo specijalnosti
Umjetnici izvodjaci su nosioci
- imovinskih i licnopravnih ovlastenja
Koja je razlika izmedju apstraktnih i relativnih uslova za priznanje zigovne zastite i na
koji nacin se relativne prepreke za priznanje zigovne zastite mogu otkloniti?
Relativna prepreka se otklanja pribavljanjem odredjene vrste odgovarajuce saglasnosti pr.ili
fiz. lica iji interes je zakonodavac imao u vidu kad je propisao konkretnu prepreku.
Uslova zastita ima onih cije ne ispunjenje jeste apsolutna prepreka zastiti kao i ije ispunjenje
je relativna odnosno otklonjiva prepreka zastiti.
Nacin prestanka patenta EX NUNC i EX TUNC
Prestanak patenta sa dejstvom ex nunc:
- istek trajanja
- odricanje
- neplacanje taksi
smrt, odns.prestanak titulara
Prestanak sa dejstvom ex tunc
-ponistaj
Obavezno kolektivna prava i njihovo ostvarivanje?
Ostvarivanje autorskog prava moe se obavljati na kolektivan nain u pogledu svih prava
priznatih prema odredbama zakona koji urenuje autorsko pravo i srodna prava pod uslovom
da su ispunjeni uslovi koje odrenuje
ovaj zakon.
Ostvarivanje autorskog prava mora se obavljati samo na kolektivan nain u sluaju:
a) ponovne prodaje originala likovnih djela (pravo slijeenja),
b) ubiranja naknade za privatnu i drugu sopstvenu upotrebu djela,
c) kablovskog reemitovanja autorskih djela, osim ako se radi o sopstvenim emisijama radiodifuznih organizacija, nezavisno od toga da li su to izvorna prava radio-difuznih organizacija,
ili prava koja su na njih prenijeli drugi nosioci prava,
d) prava reprodukovanja aktuelnih novinskih i slinih lanaka o tekuim pitanjima u
pregledima takve tampe
(kliping).
Nabroj srodna prava:

- prava izvodjaca, -pravo proizvodjaca fonograma, -prava filmskih producenata, - prava

organizacija za radiodifuziju, -prava izdavaa, -prava proizvodjaca baze podataka
Pravo prvenstva prema pariskoj konvenciji
Svakom fizikom ili pravnom licu koje u nekoj dravi lanici Pariske unije za zatitu
industrijskog vlasnitva, odnosno dravi lanici Svjetske trgovinske organizacije, podnese
urednu prijavu za isti izum priznat e se pravo prvenstva u Bosni i Hercegovini, ako to zatrai
u roku od 12 mjeseci raunajui od dana podnoenja prve prijave