RAPORT WSRW - CZERWIEC 2016

SKOCZMY

POSZUKIWANIA

RAZEM
Kontrowersyjna dziaalno
spki Geofizyka Krakw
(grupa PGNiG) na terenie
okupowanej
Sahary Zachodniej

OPUBLIKOWANO:
WARSZAWA, 28 CZERWCA 2016
ZDJCIA:
EQUIPE MEDIA (P 1)
AMRPENWS (P 2, 4)
MOHAMED DCHIRA (P 7)
IVAN BROADHEAD (P 9)
BARTEK SABELA (P 6, 8, 9, 13)
Ten raport moe by
dowolnie uywany, zarwno
w wersji drukowanej
jak i elektronicznej.
W razie pyta lub komentarzy
prosimy o kontakt na adres:
coordinator@wsrw.org
Raport przygotowano
i opublikowano dziki wsparciu
Emmaus Stockholm.
Western Sahara Resource
Watch (WSRW) jest organizacj
midzynarodow z siedzib
w Brukseli. WSRW pracuje
na rzecz ludnoci Sahary
Zachodniej, prowadzc badania
oraz organizujc kampanie
przeciw pldrowaniu zasobw
naturalnych Sahary Zachodniej
przez Maroko.
www.wsrw.org
www.twitter.com/wsrw
www.facebook.com/wsrw.org
www.instagram.com/wsrw_org
By prowadzi jeszcze bardziej
intensywne badania
i midzynarodowe kampanie
WSRW potrzebuje Twojego
wsparcia. Pod poniszym
adresem znajd pastwo
nasze dane bankowe:
www.wsrw.org
ISBN: 978-82- 93425-07- 6

Kwatera Geofizyki Krakw (grupa

PGNiG) na Saharze Zachodniej
2

POLSKIE
KONTROWERSJE
Wysoce kontrowersyjna dziaalno
polskiej spki na Saharze Zachodniej utrudnia wyzwolenie ostatniej
afrykaskiej kolonii.
W kwietniu 2016 roku spka Geofizyka Krakw,
naleca do pastwowej grupy PGNiG, na podstawie umowy z Krlestwem Maroka, rozpocza
operacje na terytorium okupowanej Sahary Zachodniej. Zgodnie z opini ONZ jakiekolwiek
dziaania zwizane z poszukiwaniem ropy i gazu
na terenie Sahary Zachodniej s niezgodne z
prawem, jeli ludno zamieszkujca jej terytorium nie wyrazi na nie zgody i nie bdzie czerpaa
z nich korzyci. Spka Geofizyka Krakw grupa
PGNiG w aden sposb nie zabezpieczya
powyszych praw.
Krlestwo Maroka okupuje tereny Sahary Zachodniej od 40 lat. Od 1991r. ONZ jest zaangaowana w
przeprowadzenie referendum w sprawie uzyskania
niepodlegoci przez ten kraj. W wyniku konfliktu
poowa Saharyjczykw (rdzenna ludno Sahary
Zachodniej) zmuszona bya ucieka ze swojego
ojczystego kraju i mieszka od wielu lat w obozach
uchodcw na terenie Algierii. Aktywici, ktrzy
walcz o wolno tych terenw, s regularnie
przeladowani, torturowani i zamykani w
marokaskich wizieniach. aden kraj nie uznaje
marokaskiego zwierzchnictwa nad Sahar
Zachodni, jednake Geofizyka Krakw grupa
PGNiG wydaje si mie na ten temat inne zdanie,
utrudniajc swoj obecnoci wysiki ONZ majce
na celu pokojowe zakoczenie konfliktu.
3

Firma uznaje potrzeb poszanowania powszechnie przyjtych

zasad wspycia spoecznego. Odnosi si z szacunkiem do
wartoci kulturowych spoecznoci, wrd ktrych pracuje, oraz
realizuje swoje cele w duchu poszanowania praw czowieka i troski
o rodowisko.
Etyka biznesu. Ze strony firmy Geofizyka Krakw 1

Maroko jest jedynym krajem Afryki

Pnocnej, ktry nie posiada wasnych z
ropy i gazu i jest w caoci zalene od
importu tych surowcw.
23 marca 2016 r. Geofizyka Krakw ogosia
podpisanie kontraktu na badania sejsmiczne przeprowadzane w Maroku.2 Miesic
pniej, ujawniona zostaa informacja, e
operacje te bd faktycznie miay miejsce
na terenie okupowanej Sahary Zachodniej.

Tymczasem
dziewi
duych
ciarwek nalecych do Geofizyki
Krakw przemierza obecnie terytorium
okupowanej
Sahary
Zachodniej
wykonujc badania sejsmiczne. Badania te maj na celu sprawdzenie
moliwoci wykonania przez Maroko
nielegalnych odwiertw naftowych na
okupowanym terenie.

Geofizyka Krakw w 100% naley do spki

Polskie Grnictwo Naftowe i Gazownictwo
(PGNiG), kontrolowanej przez Skarb
Pastwa. Spka PGNiG jest w 70,4%
wasnoci Skarbu Pastwa, a pozostae
29,6% jest w posiadaniu innych podmiotw.
PGNiG podlega notowaniom na Warszawskiej Giedzie. W czerwcu 2016r. spka
PGNiG restrukturyzowaa swoje aktywa,
zezwalajc Geofizyce Toru by przeja
Geofizyk Krakw.
Ani Geofizyka Krakw, ani spka matka
(PGNiG), nie otrzymay zgody od ludnoci
mieszkajcej na terytorium Sahary Zachodniej na prowadzenie swoich operacji.
Aktywno zwizana z poszukiwaniem ropy i
gazu, ktra nie respektuje praw Saharyjczykw jest, wedug ONZ niezgodna z
prawem.3 Sami Saharyjczycy wielokrotnie
protestowali
przeciw
zaangaowaniu
polskiej spki na ich ziemiach.4
4

WOJNA,
PRAWA CZOWIEKA
W 1963r Sahara Zachodnia zostaa wczona
przez Organizacj Narodw Zjednoczonych
na list terytoriw niesamodzielnych.5 Od
tego czasu Zgromadzenie Oglne ONZ wydao
wiele rezolucji, w ktrych potwierdzao prawo
Sahary Zachodniej do samostanowienia i
dekolonizacji poprzez realizacj wolnego
referendum, w ktrym miejscowa ludno,
Saharyjczycy, moga by okreli wasn
przyszo.
Niestety
od
koca
lat
szedziesitych Maroko oraz Mauretania
zaczy zgasza roszczenia do tego terytorium,
uzasadniajc
je
historycznymi
powizaniami
oraz
etnicznym
pokrewiestwem, ktremu sami Saharyjczycy
jednoznacznie zaprzeczali. W 1975r. prawo
Saharyjczykw do samostanowienia jasno
potwierdzi
Midzynarodowy
Trybuna
6
Sprawiedliwoci. Niestety, wbrew opiniom
midzynarodowych instytucji, w listopadzie
1975r Maroko oraz Mauretania dokonay
brutalnej inwazji na Sahar Zachodni. Inwazja spotkaa si z zaciekym oporem ze strony
Frontu POLISARIO, organizacji ktra reprezentuje interesy Saharyjczykw na arenie
midzynarodowej.7 W 1979r Mauretnia
wycofaa si z konfliktu, przyznajc, e inwazja bya bdem. Maroko okupuje Sahar
Zachodni od 40 lat.

adne pastwo, ani instytucja

midzynarodowa (w tym Polska
oraz UE i ONZ), nie uznaje
marokaskiego zwierzchnictwa
nad Sahar Zachodni.8

Marokaska inwazja w listopadzie

1975r doprowadzia do dugiej i
wyniszczajcej wojny. W jej wyniku
poowa ludnoci Sahary Zachodniej
zostaa zmuszona do ucieczki na
bezpieczne tereny Algierii, jedynego
kraju, ktry udzieli im pomocy. Dzi w
obozach uchodcw w okolicy algierskiego Tindouf yje blisko 200.000
Saharyjczykw. Te czterdzieci lat to dla
nich kolejne pokolenia, ktre nie znaj
innego ycia ni w obozie uchodcw, w
brudzie, ndzy i zapomnieniu. Mimo to
w tak trudnych warunkach udao im si
stworzy struktury Saharyjskiej Arabskiej Republiki Demokratycznej, jedynego w swym rodzaju pastwa na
uchodstwie. SARD jest uznawany jako
niepodlege
pastwo
przez
kilkadziesit pastw na wiecie. Jest te
penoprawnym
czonkiem
Unii
Afrykaskiej.9
Druga poowa Saharyjczykw od czterdziestu lat yje pod brutaln,
marokask okupacj. O tym jak
wyglda ich ycie mona si dowiedzie
z alarmujcych raportw organizacji
takich jak Amnesty International, Commite Against Torture, Human Rights
Watch, Frontline czy Robert Kennedy
Center.10 Wszystkie one od lat zwracaj
uwag na ustawiczne amanie praw
czowieka, brak wolnoci sowa, przemoc, gwaty, porwania i tortury. Sami
Saharyjczycy nazywaj okupowan
Sahar
Zachodni
najwikszym
wizieniem wiata.
5

Podczas gdy Maroko

pldruje zasoby naturalne
Sahary Zachodniej,
poowa jej mieszkacw
yje w obozach
uchodcw w Algierii.

Obozy uchodcw saharyjskich w Algierii.

Byem w ponad szedziesiciu

krajach i nigdzie nie widziaem
bardziej zorganizowanego
i bezwzgldnego systemu
opresji ni w okupowanej
Saharze Zachodniej
prof. Stephen Zunes
Wydzia Nauk Politycznych
Uniwersytetu San Francisco 11

Marokaska policja rozpdza demonstracje saharyjskich kobiet.

Okupowane El Aaiun, stolica Sahary Zachodniej.

MUR WSTYDU
Wojna na Saharze Zachodniej trwaa dugich
16 lat i zakoczya si podpisaniem zawieszenie broni pod auspicjami ONZ, w 1991r.
Warunkiem zawieszenia broni byo zorganizowanie referendum. By dopilnowa jego
realizacji, na teren konfliktu przybya misja
pokojowa ONZ MINURSO12. Niemniej Maroko
konsekwentnie torpeduje wszelkie prby
rozwizania konfliktu proponowane przez
ONZ,Uni Afrykask oraz USA. Mimo 25 lat
wysikw dyplomatycznych referendum nigdy
nie zostao zorganizowane.
W marcu 2016r dziaania marokaskiego
rzdu doprowadziy do powanego zaognienia sytuacji w regionie, kiedy w reakcji na
dziaania Sekretarza Generalnego ONZ Ban
Ki-Moona strona marokaska wydalia z okupowanych terenw cay personel cywilny
misji ONZ13. To wydarzenie absolutnie bez
precedensu w historii dziaa pokojowych
ONZ. Misja MINURSO, dziki staraniom
Francji, najbliszego sojusznika Maroka
pozostaje jedyn misj pokojow ONZ nie
posiadajc mandatu do monitorowania
praw czowieka14.

Podczas konfliktu Maroko

zbudowao dugi na ponad
2200km
mur
obronny,
dzielcy tereny Sahary Zachodniej na dwie czci. Mur
ten jest najwiksz struktur
wojskow na wiecie. Strzee
go 160.000 onierzy oraz
miliony
min
ldowych
czynic z Sahary Zachodniej
jedno z najwikszych pl minowych na wiecie.17

Do dzi ponad 500 Saharyjczykw uznaje si

za zaginionych w wyniku tzw. wymuszonych
Dziennikarze
zachodnich
znikni.15
mediw oraz czonkowie humanitarnych i
organizacji praw czowieka s systematycznie deportowani z terenw okupowanych
przez Maroko .16

Obozy uchodcw saharyjskich w Algierii.

8

Ofiarami min ldowych

i niewybuchw pado ju
ponad 2500 osb,
w tym wiele dzieci.
(dane za Action On
Armed Violence).18

Obozy uchodcw saharyjskich w Algierii.

Marokaski mur z lotu ptaka.

ZASOBY
NATURALNE
Artyku 73 Karty ONZ jasno stwierdza, i eksploatacja zasobw naturalnych terytoriw
niesamodzielnych (a za takie uwaana jest
przez ONZ Sahara Zachodnia) moe si
odbywa tylko i wycznie za zgod lokalnej
ludnoci i w zgodzie z jej interesami
ekonomicznymi.19 Zatem udzia w eksploracji
dbr naturalnych na terenie Sahary Zachodniej przez firmy z innych krajw jest niezgodny z prawem midzynarodowym.
Bezprawno
takich
dziaa zostaa
klarownie stwierdzona w opinii prawnej Podsekretarza ONZ ds prawnych Hansa Corella z
2002r.:20

Jeli dalsze dziaania eksploatacyjne miayby postpowa z naruszeniem interesw i woli

ludnoci Sahary Zachodniej,
byyby one traktowane jako
sprzeczne
z
zasadami
obowizujcego
prawa
midzynarodowego w dziedzinie
eksploatacji zasobw naturalnych
na terytoriach uznanych za niesamodzielne.

Nielegalno eksploatacji zasobw

Sahary Zachodniej
Hans
Corell
21
potwierdzi jeszcze kilkukrotnie.
Strona
marokaska
oraz
firmy
zaangaowane
w
rabunkow
eksploatacj Sahary zinterpretoway
jednak ten dokument jako akceptacj
dla swoich dziaa. Druzgocc opini
na temat takiego procederu wydaa
rwnie Unia Afrykaska w 2015r:22
Jakakolwiek eksploracja i eksploatacja
zasobw naturalnych przez Maroko,
inne kraje, grupy krajw czy zagraniczne
firmy dziaajce za zgod Maroka na
terenie Sahary Zachodniej jest nielegalna
bowiem
narusza
prawo
midzynarodowe i rezolucje ONZ i UA.
Eksploatacja zasobw naturalnych jest
take zagroeniem dla integralnoci i
dobrobytu ludnoci Sahary Zachodniej.
W tym wietle, zagraniczne firmy lub
kraje wchodzce z Marokiem w
umowy/kontrakty, ktrych celem jest
eksploatacja zasobw naturalnych na
Saharze Zachodniej, wspieraj nielegalny proceder a umowy/kontrakty
takowe powinny by traktowane jako
niewane.

Wbrew temu co twierdz

wadze marokaskie, Sahara
Zachodnia nie jest i nigdy nie
bya
czci
Krlestwa
Maroka.23
10

10 grudnia 2015r Trybuna Sprawiedliwoci Unii Europejskiej

cofn zgod na eksport do UE dbr pochodzcych z terenw
Sahary Zachodniej w ramach porozumienia handlowego midzy
Uni Europejsk a Marokiem.24 Trybuna podkreli przy tym, i
adne ciao midzynarodowe nie powierzyo Maroku zwierzchnictwa nad terenami Sahary Zachodniej.

Sahara Zachodnia jest terenem niezwykle

bogatym w zasoby naturalne. Zoa fosforytw w okolicy osady Bou Craa s jednymi z
najwikszych na wiecie. Wedug danych
WSRW, w 2015r. Maroko wyeksportowao
okoo 1.4 miliona ton tego surowca.25 80%
ryb owionych przez statki marokaskie
pochodzi z wd przybrzenych Sahary Zachodniej. Produkty, ktre tradycyjnie uwaane
s za marokaskie, takie jak ryby i owoce
morza pochodz w duej mierze z terytoriw
okupowanych.
Z
Sahary
Zachodniej
pochodz rwnie produkty rolnicze, jak na
przykad pomidory.26 Od 2001r. Maroko
sprzedaje rwnie koncesje na poszukiwania
ropy i gazu.

W okupowanych miastach regularnie

organizowane s protesty i manifestacje
przeciw pldrowaniu zasobw naturalnych. Najwikszy z nich, z 2010r
zgromadzi w Gdeim Izik, pod El Aaiun,
tysice demonstrantw.28 Zosta brutalnie rozpdzonych przez policj i wojsko
a jego organizatorzy zostali skazani
przez sd wojskowy na wyroki
doywocia.29
Sprzeciw wobec dziaalnoci Maroka
oraz zagranicznych firm opublikowa
rwnie rzd Saharyjskiej Arabskiej
Republiki
Demokratycznej
na
uchodctwie:

Saharyjczycy, na terenach okupowanych

maj niezwykle utrudniony dostp do edukacji i pracy. Mieszkacy obozw uchodcw
s w jeszcze gorszej sytuacji. Ich ycie zaley
w caoci od midzynarodowej pomocy
humanitarnej a jedno na cztery dzieci cierpi z
powodu
niedoywienia.27
Tymczasem
wpywy z rabunkowej eksploatacji zasobw
naturalnych okupowanej Sahary Zachodniej
stanowi istotny skadnik budetu Maroka.

Nie zgadzamy si na adn

eksploracj czy ekonomiczn
eksploatacj zasobw naturalnych przez jednoski inne
ni obywatele Saharyjskiej
Arabskiej
Republiki
Demokratycznej.30

Sami Saharyjczycy mieszkajcy na terenach

okupowanych oraz ci w obozach uchodcw
wielokrotnie wyraali swj brak zgody na
korzystanie z zasobw naturalnych ich ziemi
zarwno przez Krlestwo Maroka jak
i zagraniczne firmy.

27 czerwca 2016 WSRW wysao list do

Geofizyki Krakw grupa PGNiG
wyzywajc do natychmiastowego
opuszczenia
terytorium
Sahary
31
Zachodniej.
11

MAROKASKIE
POSZUKIWANIA
ROPY I GAZU

2.

BLOK: BOUJDOUR OFFSHORE SHALLOW

POWIERZCHNIA: 7244.40 KM2
TYP: PETROLEUM AGREEMENT
GLENCORE EXPLORATION & PRODUCTION
(MOROCCO) LTD, (OPERATOR) 38.25%.,
ONHYM, TEREDO OILS
ORAZ PRAWDOPODOBNIE IMARA ENERGY

1.

BLOK: BOUJDOUR MARITIME

POWIERZCHNIA: 29740.70 KM2
TYP: PETROLEUM AGREEMENT
KOSMOS ENERGY OFFSHORE MOROCCO
HC (OPERATOR) 55%, CAIRN ENERGY 20%,
ONHYM 25 %

Pomimo protestw Saharyjczykw marokaska spka

skarbu pastwa Oce National des Hydrocarbures et
des Mines (ONHYM) kontynuuje nielegalne poszukiwania ropy i gazu. Obecnie realizowanych jest jest sze
projektw eksploracyjnych. Do tej pory wydano siedem
licencji dla firm zagranicznych na poszukiwania ropy
i gazu. Nazewnictwo blokw za ONHYM.

3.

BLOK: ZAG
POWIERZCHNIA: 14625.30 KM2
TYP: PETROLEUM AGREEMENT
SAN LEON ENERGY (OPERATOR)
52,5 %, PETROMAROC 22.5%,
ONHYM 25%

4.

BLOK: TARFAYA ONSHORE

POWIERZCHNIA: 7739.50 KM2
TYP: PETROLEUM AGREEMENT
SAN LEON MOROCCO LTD
(OPERATOR) 75%, ONHYM 25%

5.

BLOK: FOUM OGNIT

POWIERZCHNIA: 8013 KM
TYP: EXPLORATION AGREEMENT
GLENCORE EXPLORATION &
PRODUCTION (MOROCCO)
LTD 18,75%, NEW AGE MOROCCO
LIMITED, ONHYM

6.

BLOK: LEMSID
POWIERZCHNIA: NIEZNANA
TYP: NIEZNANY
ONHYM (OPERATOR) 100%
W TYM REJONIE DZIAA
GEOFIZYKA KRAKW
(GRUPA PGNIG)

12

REKOMENDACJE

ZALECENIA WSRW DLA PGNiG:

WSRW wzywa PGNiG do
poszanowania prawa
midzynarodowego, praw
czowieka oraz zasad spoecznej
odpowiedzialnoci biznesu
poprzez natychmiastowe
i publiczne wycofanie si z
Sahary Zachodniej oraz
niepodejmowanie nowej
aktywnoci na tym terenie do
czasu rozstrzygnicia sporu o
prawa do Sahary Zachodniej.
ZALECENIA WSRW DLA RZDU
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ:
WSRW rekomenduje Rzdowi
Polskiemu jako gwnemu
akcjonariuszowi PGNiG, aby
okaza swoje wsparcie deniom
ONZ do pokojowego zakoczenia
konfliktu. Zaleca si rwnie
poszanowanie zasad prawa
midzynarodowego oraz
wezwanie Spki do
natychmiastowego opuszczenia
terenu Sahary Zachodniej.

ZALECENIA WSRW DLA

AKCJONARIUSZY PGNIG:
WSRW rekomenduje
wywarcie presji na spk
PGNiG tak aby spka zalena
(Geofizyka Krakw)
niezwocznie wycofaa si z
podjtych przedsiwzi na
terenie okupowanej Sahary
Zachodniej.

Obozy
Obozyuchodcw
uchodcwsaharyjskich
saharyjskichwwAlgierii.
Algierii.
13

FIRMY GEOFIZYCZNE,
KTRE WYCOFAY SI
Z SAHARY ZACHODNIEJ
Na przestrzeni lat, majc na wzgldzie prawo
midzynarodowe, dobro miejscowej ludnoci
oraz dobre imi firmy z dziaalnoci na terenie Sahary Zachodniej wycofao si wiele
midzynarodowych koncernw. To tylko niektre z nich:

TGS-NOPEC, 2003
Dostrzegamy zoono sytuacji politycznej
w regionie i szanujemy zdanie wadz Norwegii. Dlatego te zdecydowalimy, e nie
bdziemy realizowa nowych projektw na
terenie Sahary Zachodniej do czasu
wyjanienia sytuacji politycznej. 32

Thor Oshore, 2005

Nigdy ju nie wylemy adnego statku na
wody Sahary Zachodniej, nawet jeli
mielibymy tak moliwo. 33

Fugro-Geoteam, 2010
Fugro-Geoteam zdecydowa si wstrzyma
wszelkie dalsze zaangaowanie na Saharze
Zachodniej do czasu, gdy sytuacja polityczna
zostanie rozwizana. 35

SeaBird Exploration, 2015

Przyznajemy si do popenienia bdu.
Czujemy si le, e wspieralimy wadze
okupacyjne. 36
Oraz wiele innych, w tym amerykaski KerrMcGee i francuski Total. Importu towarw
pochodzcych z terenw okupowanych
zaprzestaa szwajcarska sie supermarketw
COOP. Z inwestycji w firmy pracujce na
Saharze Zachodniej wycofay si rwnie
fundusze inwestycyjne z Luxemburgu, Holandii, Norwegii, Danii, Szwecji, Francji, Finlandii. 37

Spectrum ASA, 2011

Nie chcemy przyjmowa zlece na terenie
Sahary Zachodniej. Teraz, z perspektywy
czasu, widz wyranie, e przyjcie tego zlecenia to mg by zy pomys. 34

14

PRZYPISY:
1. Geofizyka Krakw, 26.06.2016, Etyka Biznesu.
http://www.geofizyka.krakow.pl/o-nas/nasze-standardy/etykabiznesu
2. Geofizyka Krakw, 23.03.2016, GK in Africa Again.
http://www.gk.com.pl/newsroom-1/news/gk-in-africa-again
3. UN Legal Oce, S/2002/161, Letter dated Letter Dated 29
January 2002 from the Under-Secretary-General for Legal Aairs,
the Legal Counsel, Addressed to the President of the Security
Council.
http://www.un.org/Docs/journal/asp/ws.asp?m=S/2002/161
4. Association for the Monitoring of Resources and the Protection
of the Environment in Western Sahara, April 2016, The Polish
Company Geofizyka Krakw starts its Operations in Western
Sahara, http://sahararesources.org/the-polish-companygeofizyka-krakow-starts-its-operations-in-western-sahara/
5. UN Charter Chapter XI (A/5514, annex III). General Assembly
resolution 1541 (XV) 1960 rwnie dotyczy terytoriw
niesamodzielnych.
6. ICJ, Advisory Opinion, 16 Oct 1975, Western Sahara.
http://www.icj-c.org/docket/files/61/6197.pdf
7. Kosido, Adam. Sahara Zachodnia: Fiasko Dekolonizacji Czy
Sukces Podboju 1975-2011. Gdask: Wydawnictwo Uniwersytetu
Gdaskiego, 2012.
8. ibid.
9. African Union, Member States of the AU
http://www.au.int/en/countryprofiles
10. Robert F. Kennedy Center for Justice & Human Rights,
28.04.2016, Robert F. Kennedy Human Rights Urges UN Security
Council to Pass Strong Western Sahara Peacekeeping Mandate,
http://rfkcenter.org/news/news/robert-f-kennedy-human-rightsurges-un-security-council-pass-strong-western-sahara-peacekeep
ing-mandate/ Amnesty International,
https://www.amnesty.org/en/search/?q=western+sahara
Human Rights Watch,
https://www.hrw.org/sitesearch/western%20sahara
11. Wypowied w filmie Sons of the Clouds, re. Alvaro
Longoria, 2012
12. United Nations Mission for the Referendum in Western Sahara
(MINURSO),
http://www.un.org/en/peacekeeping/missions/minurso/
13. Reuters, 17.03.2016, Morocco Demands U.N. Cut 84 Sta from
Western Sahara Mission, http://www.reuters.com/article/usmorocco-sahara-idUSKCN0WJ1RW
14. United Nations News, Preparing for a Choice.
http://www.un.org/en/peacekeeping/missions/minurso/index.s
html
15. U.S. Department of State, 23.02.2001,
http://www.state.gov/j/drl/rls/hrrpt/2000/nea/804.htm
16. Amnesty International, 23.02.2016, Morocco/Western Sahara
2015/2016 https://www.amnesty.org/en/countries/middle-eastand-north-africa/morocco/report-morocco/
17. Remove the Wall, Remove the Moroccan Wall in Western
Sahara http://www.removethewall.org/
18. Action on Armed Violence, 2012, Understanding and
Addressing Needs of Victims and Survivors of ERW in Western
Sahara, http://www.aoav.org.uk/wpcontent/uploads/2013/06/Understanding-and-Addressing-Needs
-of-Victims-and-Survivors-of-ERW-in-Western-Sahara-September-2
012.pdf
19. United Nations, 1954, Charter of the United Nations and the
Statue of the International Court of Justice.
https://treaties.un.org/doc/publication/ctc/uncharter.pdf.

20. UN Legal Oce, S/2002/161, Letter dated Letter Dated

29 January 2002 from the Under-Secretary-General for
Legal Aairs, the Legal Counsel, Addressed to the
President of the Security Council.
http://www.un.org/Docs/journal/asp/ws.asp?m=S/2002
/161
S/2002/161, edited by United Nations Security Council.
http://www.arso.org/UNlegaladv.htm.
21. NA przykad: Corell, Hans, 2015, The Responsibility of
the UN Security Council in the Case of Western Sahara.
International Judicial Review (Winter), 2015,
http://www.judicialmonitor.org/current/specialcomment
ary.html
22. African Union, 2015, Legal Opinion on the Legality in
the Context of International Law of Actions Allegedly
Taken in the Exploration And/or Exploitation of Renewable
and Non-renewable Natural Resources or Any Other
Economic Activity in Western Sahara.
http://www.au.int/en/newsevents/13174/legal-opinionlegality-context-international-law-actions-allegedly-taken
23. Kosido, Adam. Sahara Zachodnia: Fiasko Dekolonizacji Czy Sukces Podboju 1975-2011. Gdask: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdaskiego, 2012.
24. Court of Justice of the European Union, 10.12.2015,
Judgement, European Council v. Frente Polisario,
http://www.wsrw.org/a105x3449
25.WSRW.org, 08.04.2016, P for Plunder 2015,
http://www.wsrw.org/a105x3438
26. WSRW.org, 17.06.2016, Report: Label and Liability,
http://wsrw.org/a214x2321
27. World Food Programme, Medicos Del Mundo,
Norwegian Church Aid, Akershus University College,
Nutritional and Food Security Survey among the Saharawi
refugees in Camps in Tindouf, Algeria (October 2008).
http://www.vest-sahara.no/files/dated/2013-0502/nutritional_survey_2008.pdf
28. WSRW.org, 14.02.2014, Gdeim Izik,
http://wsrw.org/a131x280
29. ASDHOM, 20.02.2015, Listes Des Prisonniers
Politiques Et Leurs Groupes.
http://www.asdhom.org/?page_id=838
30. Article 8(3), Law No. 03/2009 of 21 January 2009
Establishing the Maritime Zones of the Saharawi Arab
Democratic Republic.
31. List od Western Sahara Resource Watch do Geofizyka
Krakw grupa PGNiG, 27.06.2016.
http://wsrw.org/files/dated/2016-06-27/wsrwpgnig_27.06.2016.pdf
32. TGS-Nopec, 18.03.2003, Press release.
33. Dimmaltting, 11.01.2005, Thor Involved in Liberation
Struggle in Africa. http://wsrw.org/a193x1497
34. WSRW.org, 22.09.2011, Oil Subcontractor Pulls out of
Western Sahara. http://www.wsrw.org/a204x2096
35. List od Fugro Geoteam AS do Norwegian Support
Committee for Western Sahara, 23.04.2010,
http://wsrw.org/files/dated/2010-05-06/letter_fugronscws_23.04.2010.pdf
36. WSRW.org, 01.04.2015, SeaBird Admits Wrongdoing
on NewAge/Glencore Seismic in Western Sahara
http://wsrw.org/a240x3206
37. WSRW.org, 27.06.2016, Wave of divestments over
Western Sahara, http://wsrw.org/a105x3519

15

Wnioskiem Trybunau jest, i na podstawie

przedstawionych materiaw i informacji
nie stwierdza si adnej wizi terytorialnej
suwerennoci midzy Sahar Hiszpask
a Krlestwem Marokaskim i Mauretani.
A zatem Trybuna nie stwierdzi powiza
prawnych, ktre mogyby uniemoliwi zastosowanie rezolucji Zgromadzenia Oglnego 1514/XV w dekolonizacji Sahary Zachodniej a w szczeglnoci prawa do autodeterminacji poprzez wolne wyraenie woli
ludnoci tego Terytorium.
Midzynarodowy Trybuna Sprawiedliwoci, 16 padziernika 1975

ISBN: 978-82- 93425-07- 6