Książka powstała przy współpracy Ulricha Dopatki z Zurychu

Tytui oryginału: Der Gótter-Schock

Projekt okładki: Studio Grafiki Komputerowej Wydawnictwa Prokop
Redakcja i redakcja techniczna: Krzysztof Pruski

Źródła ilustracji kolorowych: 8 (fot.), 10, 13 — Rudolf Eckhardt, Berlin; 8 (rys.)

___ Helenę Gerov, Wien; 14, 17 — Constantin Film, Miinchen; 19, 20, 24
— Heinrich Gerhard Franz; 25, 26 — G. Mossay/SOFAM, IPC, Bruxelles
Źródla ilustracji czarno-bialych: s. 32 — Frank Hurley; s. 51 — arch. Ulricha
Dopatki, Zurich; s. 124 — Ralf Lange, Zuchwil;
Pozostałe zdjęcia i ilustracje pochodzą z archiwum Autora

© 1982 by C. Bertelsmann Yerlag, Miinchen 1992

Wstęp
© Copyright for the Polish edition by Wydawnictwo Prokop, Warszawa 1993

ISBN 83-86096-02-0 Skład: Wydawnictwo Prokop

Komputerowe przetworzenie i łamanie tekstu: „Iskra", Warszawa
Druk i oprawa: Lubelskie Zakłady Graficzne
Wydawnictwo Prokop, Warszawa 1994
Wydanie I, nakład I: 40 t yś. egz.
Drodzy Czytelnicy!
Lektura tej książki jest jak podróż w czasie. Jej początki sięgają 1492
roku, kiedy na horyzoncie pojawił się Krzysztof Kolumb — a prowadzi
w zamierzchłą, mglistą przeszłość, w czasy naszych najdawniejszych
przodków. Docieramy do epoki, w której z nieba zstępowali "bogowie"
i nauczali. Kim byli ci nauczyciele? Skąd przybyli? Opuścili nas na
zawsze, czy może ich potomkowie wrócą w dzisiejszych czasach?
Czy człowiek współczesny znów stanął wobec tajemnic znanych ze
starych przekazów? Jak zachować się wobec fenomenów UFO i istot
z Kosmosu? Czy wśród planetoid — gdzieś między Marsem a Jowiszem
— przemyka wielki międzygwiezdny statek kosmiczny? Czy ludzie są
ślepi? Czy nie chcemy widzieć, co dzieje się wokół nas?
Moja podróż w czasie, prowadząca w rejony tajemniczych spotkań,
nie byłaby możliwa bez pomocy pana Ulricha Dopatki. Pan Dopatka
był wieloletnim wicedyrektorem Biblioteki Uniwersyteckiej Zii-
rich-Irchel. Ma nos badacza — a do tego cechuje go mrówcza
pracowitość, niezbędna przy wyszukiwaniu niezliczonych źródeł pisa-
nych oraz ikonograficznych, które dzięki niemu mogłem wykorzystać
w tej książce. Serdecznie mu za to dziękuję.
A państwu, Drodzy Czytelnicy, życzę emocjonującej podróży w prze-
szłość, w teraźniejszość i w przyszłość.
CH-4532 Feldbrunnen Wasz
14 kwietnia 1992 Erich von Daniken
5

I. Ludzcy bogowie
Zabawne w historii jest to,
że się zdarzyła.
Peter Bamm (1879-1975)
„Ujrzeliśmy dwie czy trzy osady, lud tubylczy coś do nas wołał,
dziękując Bogu. Paru tubylców przyniosło wodę, inni jedzenie. [...]
Zrozumieliśmy, że pytają, czy przybywamy z nieba." [1]
Tymi słowami syn Krzysztofa Kolumba uwiecznił pierwsze spotkanie
swojego słynnego ojca z „dzikusami". 12 października 1492 roku, po
trwającej 33 dni podróży, Kolumb wyszedł na ląd na San Salvador,
jednej z wysp Bahama. Oszołomieni i zdumieni w najwyższym stopniu
tubylcy nie pojmowali, co się stało. Już po pierwszym zetknięciu
z białymi nadzy Indianie o skórze koloru kawy zbiegli się zewsząd na
miejsce lądowania przybyszy. Tam ujrzeli ceremonię niepojętą. Ko-
lumb, kapitanowie i oficerowie dwóch mniejszych statków flotylli,
„Pinty" i „Nini", mieli na sobie przepyszne stroje. Byli ubrani
w granatowe i ciemnoczerwone aksamitne kaftany z białymi walońskimi
kryzami, pludry, fioletowe jedwabne pończochy, szerokie pasy nabijane
srebrem — na to była narzucona pelerynka hiszpańskiej kawalerii
dworskiej. Sam Kolumb — potwierdzone — miał kapelusz z szerokim
rondem, z którego zwieszały się pozłacane ozdoby. W jednej ręce
trzymał sztylet, w drugiej — sztandar królewski. Towarzyszący mu
oficerowie zatknęli dumnie w ziemi Nowego Świata flagi z literami „F"
oraz „I" — od imion pary królewskiej — Ferdynanda i Izabeli
Hiszpańskiej. Potem ze statku wygramoliło się dwóch brodatych
mnichów w brązowych habitach, niosących krzyż, który wbili obok
chorągwi królewskich. Na koniec do grupki dołączyła część załóg
— zawadiaki w pstrokatych ubraniach. Jedni brodaci, inni ogoleni. Na
ląd wytaczały się typy z tonsurami i bez. Jedni obuci, inni boso. Paru
kompanów, pachnących raczej niemiło, miało na sobie koszule w wielką
kratę, inni świecili jasnobrązową skórą nagich torsów, jeszcze inni mimo
upału mieli na głowach żelazne hełmy. Oczywiście wszyscy wzięli na ląd
noże, sztylety, strzelby — gromada doprawdy godna respektu.
Nawiasem mówiąc dziwne, że na widok tej nieokrzesanej bandy
Indianie nie uciekli gdzie pieprz rośnie. Zwyciężyło jednak zafas-
cynowanie obcymi. Poza tym Kolumb i jego oficerowie rozdawali
dzikim wspaniałe prezenty: tanie czerwone czapeczki, bezwartościowe
szklane paciorki, liche lusterka, jakieś grzebyki i „inne przedmioty
pośledniej wartości, które oni za godne ceny najwyższej uważali" [1].
Tubylcy z szacunkiem obdarzyli te śmiecie słowem turey, co znaczy
— niebo.
Przekonujący przykład cudu, dzięki któremu Kolumb robił z Indian
idiotów, miał miejsce dwa i pół miesiąca później. 26 grudnia 1492 roku
Kolumb i jego ludzie byli bohaterami święta, celebrowanego przez
odważnego do szaleństwa wodza Guacanagari z Haiti. Na powitanie
Kolumb podarował mu koszulę, parę spodni i parę rękawiczek. „Kiedy
myślał, że tego nie widzę, gapił się z zachwytem na rękawiczki"
— zapisał Kolumb [2]. Indiański książę Guacanagari był zapewne
wówczas najszczęśliwszym dzieckiem na całym szerokim świecie, bo po
zakończeniu uroczystości marynarze zauważyli, jak paraduje po brzegu
z dumnie wypiętą piersią i błogim uśmiechem. Oczywiście ubrany
w śmieszne pludry! Nim to jednak nastąpiło, Kolumb zademonstrował
swoją „boską" władzę: „Kazałem wypalić z bombardy i ze strzelby.
Indianie padli na twarz, usłyszawszy huk wystrzałów. Upłynęła dłuższa
chwila, nim odważyli się poruszyć". [2]
Znamy opis jednej strony — Kolumba. Jak wyglądałaby po stuleciach
relacja z takiego zdarzenia, gdyby napisali ją Indianie?
Pompa i bluff
Ledwie trzydzieści lat później, w 1519 roku, niechlubny spektakl
powtórzył się, przybierając jednak tragiczny charakter. U wybrzeży
Meksyku pojawiło się 11 statków pod dowództwem Hernana Cortesa.
Miały na pokładzie 100 marynarzy i 508 żołnierzy — wśród nich 32
kuszników i 13 muszkieterów. Wiozły też 16 koni z prawdziwie
rycerskimi rzędami. Montezuma, bogaty władca dalekiej Wyżyny się na wybrzeżu. Posłańcy, których posłał do Hiszpanów, ucałowali
Meksykańskiej, od dawna wiedział od swoich informatorów, co dzieje

6
7

Delegacja władcy Azteków wchodzi na pokład okrętu Cortesa (rys. z natury Lienzo de
Tlaxcala)
z czcią drewno statków. Przynieśli dary, w istocie przeznaczone dla boga
Quetzalcoatla: kosztowne szaty i ozdoby ze szczerego złota. „Bóg
Cortes" odwdzięczył się paciorkami, które posłańcy Montezumy uznali
za „niebiańskie kamienie szlachetne". Podobnie jak Kolumb kazał
wypalić z armaty — delegacja Indian „padła jak martwa na ziemię" [3].
Kiedy wstrząśnięci posłańcy powrócili do swojego władcy, złożono
rytualną ofiarę z jeńców — dopiero potem posłańcy mogli przekazać
swoją wstrząsającą opowieść... Montezuma słuchał zafascynowany
i „zdumiało go, gdy usłyszał o armatach, szczególnie o ich huku,
rozbijającym uszy, smrodzie prochu i ogniu wylatującym z lufy oraz
o sile kuli, rozszarpującej drzewa" [3]. Straszna zdała się Montezumie
relacja posłańców o „zbrojach, pancernych koszulkach, hełmach bojo-
wych, mieczach, kuszach, arkebuzach i lancach, przede wszystkim
wszakże o koniach i ich wielkości". „I o tym, jak jeździli na nich
Hiszpanie w zbroi, i że widać im było tylko twarz, a twarze mieli białe
a oczy szaroniebieskie, rude włosy i długie brody, i że byli też pośród
nich czarnoskórzy z kręconymi włosami" [3]. Montezuma i najwyżsi
kapłani potraktowali prezenty od Cortesa jak relikwie. Parę próbek
jedzenia położono w najważniejszej świątyni na kamieniu, na którym
wykrwawiano serca, składane na ofiarę bogom [4].
8 9
Wysłannicy indiańskiego plemienia Tlaxcalteków proszą Cortesa o pokój (rys. z natury
Lienzo de Tlaxcala)
Trochę pompy, trochę hałasu, trochę techniki niezrozumiałej dla
tubylców — i ciemne dzikusy zaczynają okazywać przybyszom najwyż-
szy szacunek. W niedalekiej Ameryce Południowej panuje wtedy Inka
Atahualpa, który wygrał właśnie decydującą bitwę przeciw przyrod-
niemu bratu Huascarowi. Teraz Atahualpa jest jedynowładcą, może
rządzić ogromnym inkaskim imperium bez opozycji politycznej. Ale
Atahualpa nie jest do końca szczęśliwy, bo informatorzy donieśli mu
o dziwnych „pływających zamkach" u wybrzeży. „Zamkami" były
hiszpańskie okręty, posuwające się od Panamy na południe.
Już dwa lata po Cortesie, 13 maja 1531 roku, Hiszpan Francisco
Pizarro wraz z niewielkim oddziałem wylądował w Tumbez, porcie na
wybrzeżach dzisiejszego Peru. Ówczesny Neil Armstrong, który zrobił
pierwszy krok wprawdzie nie na Księżycu, ale bądź co bądź był
pierwszym białym człowiekiem na kontynencie amerykańskim, na-
zywał się Pedro de Candida i był z zawodu sztukatorem. Był postaw-
nym mężczyzną. Podczas swojego historycznego występu Seńor
Pedro nosił „kolczugę sięgającą do kolan", bo obawiał się ukrytych
łuczników. W lewym ręku miał tarczę nabijaną srebrem, w pra-
wym zaś szeroki miecz. Nawet tresowany jaguar nie odważyłby się
napaść na tę świetlistą postać. Postać jakby żywcem przeniesioną
z odległego królestwa niebieskiego! Indianie byli zdumieni do tego
stopnia, że uznali senora za „Syna Słońca". Z ochotą i w pokorze
pokazywano mu świątynie i świętości - - był jak bóg przeprowa-
 dzający inspekcję swojego królestwa. „Prowadzono go z jednego po-
mieszczenia do drugiego, od skarbu do skarbu, a pokazano mu nawet
mieszkanie jego brata, Inki". [5]
Przebiegły Francisco Pizarro w jednej chwili wyczuł sytuację. Wie-
dział, jak poszło jego ziomkom — Cortesowi i Kolumbowi. Tylko
szkoda, że Montezuma w Meksyku i Atahualpa w Peru nie mieli
telefonów. Ze 106 pieszymi i 62 jeźdźcami Pizarro nie miałby żadnych
szans w walce ze zdyscyplinowaną, wielką armią Inków. Ale los chciał
inaczej.
Atahualpa panował na Wyżynie Peruwiańskiej podobnie jak faraon
w Egipcie. Dla poddanych był bogiem, Synem Słońca, bezpośrednim
potomkiem „Synów Słońca". Wedle starej legendy bóg-stwórca Tiki
Wirakocza, który opuścił Ziemię przed dawnymi czasy, miał kiedyś
powrócić. Nawet ojciec Atahualpy, XI Inka Huayna Capac, przepowie-
dział, iż „Wirakoczowie" powrócą i spowodują zmierzch królestwa.
Jakby tego nie było dosyć, posągi zagadkowego Wirakoczy przed-
stawiają go pod postacią istoty z brodą [6]. Nie ma się więc co dziwić, że
obwieszonego łańcuchami mistrza sztukatorskiego Pedra de Candidę
Inkowie uznali z podziwem za posłańca „Syna Słońca", sądząc zarazem,
że jego dowódca, Francisco Pizarro, jest wyczekiwanym Wirakocza we
własnej osobie.
Ta osobliwa wiara w „bogów", których powrotu „z nieba" albo „ze
stron dalekich" oczekiwano, jest typowa dla wielu dawnych kultur.
Kiedy admirał holenderski Jakob Roggeveen w Wielką Sobotę 1722
roku odkrył Wyspę Wielkanocną, jakiś mężczyzna wypłynął mu na
spotkanie w łodzi wiosłowej trzy kilometry od brzegu. Holendrzy
podjęli samotnika, ten zaś padł z czcią na klepki pokładu. Admirał
Roggeveen okrążając wysepkę zdumiał się zapewne widząc setki
patrzących tępo w morze kamiennych olbrzymów o wielkich, lśniących
oczach i potężnych, rdzawoczerwonych kapeluszach na głowach —jak-
by czekających na czyjeś przybycie. Roggeveen nie dobił do wyspy
z obawy przed rafami, stanął u jej wybrzeży na kotwicy, a dziwnemu
wioślarzowi darował trzy sztuki odzieży. Tubylcowi pomyliły się
nogawki z rękawami. Nie wiedział, co począć z ubraniem. Gdy ma-
rynarze dali mu do rąk nóż i widelec i zrobili ruch, jakby wkładali coś
sobie do ust, wywrócił oczy i ugryzł widelec. Wyspiarzowi tak bardzo
podobało się na pokładzie, że chciał zostać wśród „bogów". Roggeveen
i jego oficerowie musieli odegrać regularną pantomimę a w końcu
przemocą pozbyć się tubylca. Niebawem zachwycony tłum wyspiarzy
zaczął szturmować statek. Myśląc że są w niebezpieczeństwie, Holend-
rzy dobyli noży. Polała się krew, padły strzały.
10
Dzień później 150 ludzi odważyło się wyjść na brzeg. Wstrząśnięta
ludność otoczyła przybyszy i obsypała prezentami wszelkiego rodzaju.
Holendrzy znów wyrwali się z niemiłego okrążenia przy pomocy noży
i broni palnej. Tłum pierzchnął, a „zmieszanie tych ludzi było nader
wielkie" [7]. Wyspiarze padali przed Holendrami na ziemię, a gdy chcieli
znów się poruszyć, odczołgiwali się do tyłu, aby zachować bezpieczny
dystans najmniej dziesięciu kroków. Holenderscy „bogowie" zapewnili
sobie szacunek.
Szkoda, że z powodu dwóch straconych kotwic admirał Jakob
Roggeveen kazał odpłynąć nie zbadawszy wyspy. Od tubylców dowie-
działby się zapewne czegoś o dziwnych kamiennych posągach ze
lśniącymi oczami z macicy perłowej i okazałymi kapeluszami na
głowach. A tak po dziś dzień nie wiemy, kogo uwiecznili mieszkańcy
Wyspy Wielkanocnej. Monumentalne posągi o zaciśniętych, wąskich
ustach i poważnych rysach twarzy, przypominających „twarz" robota,
nie wyglądają na wizerunki przedstawicieli żadnego plemienia z regionu
mórz południowych. Kogo tu więc wyobrażono? A może jakiś wiekowy
wyspiarz powiedziałby Holendrom, kim byli mistrzowie, którzy nau-
czyli mieszkańców wysepki dokładnie takiej samej techniki murar-
skiej, jaką na dalekiej wyżynie Peru stosowały preinkaskie plemiona
indiańskie.
Kolejni przybysze odkryli „na południowym wybrzeżu wyspy dom
kultowy na wybrukowanym placu, gdzie czczono bogów, którzy
przybyli na statkach z daleka" [8]. Historyk K. Nevermann uważa za
prawdopodobne, że za „bogów" uznawano admirała Roggeveena i jego
załogę. Możliwe, ale kogo oczekiwali wyspiarze n i m przybył tam
Roggeveen?
W 1767 roku angielski żeglarz Samuel Wallis odkrył w rejonie
południowego Pacyfiku dużą wyspę. Była to Tahiti. Na pozór bez
powodu wyspiarze zaatakowali jego statek. Dwa lata później wylądował
tam francuski odkrywca Louis Antoine de Bougainville. Wyspiarze
przyjęli go nader serdecznie. Mężczyzn dotykano z czcią, najodważniej-
si tubylcy próbowali nawet zobaczyć, co nieznane istoty mają pod
ubraniem. Powód tej zmiany nie jest znany. Może angielski statek miał
jakiś znak, kojarzący się wyspiarzom z diabłem albo innym złem [9].
Tego samego roku, 13 kwietnia 1769, do Tahiti dotarł Anglik, kapitan
Cook. I jego przyjęto z wielką serdecznością i z podziwem. Rozważ-
ny Cook, zachowując ostrożność w kontaktach z tubylcami, zbadał
powody tej egzaltacji. Co się okazało? Pewien starzec udzielił mu
następującej odpowiedzi: Uważa się go za przybyłego z powrotem boga
Rongo [10].
11
 27 marca 1777 statki Cooka zbliżały się powoli do Mangai. Wy-
spiarze, którzy nigdy w życiu nie widzieli lodzi bez wioseł i przeciwwagi,
wylegli wzburzeni z bronią na brzeg. Nagle wodza „oświeciło" i zawołał
do tłumu: „To wielki bóg Motoro, przybywający z wizyty na Yatei". [8]
Świadkiem tajemniczego zachowania tubylców był Cook w 1779 r. na
Hawajach. Miejscowy dostojnik wszedł na pokład „Resolution" i przy-
stroił Jamesa Cooka czerwoną peleryną. O co chodziło? Mieszkańcy
Hawajów uznali Cooka za wracającego bohatera Rono czy Lobo, który
kiedyś opuścił wyspę a potem stał się bogiem [11].
Chociaż tubylcy zamordowali później Cooka, jego przybycie spowo-
dowało powstanie nowego kultu. Berlińskie Museum fur Yólkerkun-
de eksponuje pod numerem VI 7287 kamiennego boga z Hawajów,
mającego typowo europejską kryzę i perukę. Bóg określany mianem
„Kii akua pohaku" nie jest zdaniem etnologa Karla R. Wernharta
nikim innym, jak postacią ewangelickiego duchownego z XVIII wieku
[12]. Podobnie ubrany chodził też James Cook.
Nawet jeśli Cook — jakiś duchowny — awansował w pamięci
tubylców do godności „boga", pozostaje faktem, że ludy te przed
przybyciem białych czciły jakieś bóstwo, oczekując jego powrotu.
Odkrywcy z minionych stuleci nie byli w żadnym razie bogami
oryginalnymi. Jest na to przykładów bez liku.
Błyskawicą i grzmotem
Najbliżej Europy leży Afryka. W podróże morskie wyruszali już
Fenicjanie, Grecy i Rzymianie. Niestety na pokładach ich statków nie
było etnografów. Nie znamy więc pierwszych reakcji na kontakty
między różnymi kulturami. Wiarygodne opisy pojawiają się dopiero
w XV w. W 1436 roku Portugalczyk Alfonso Goncales Balsaya
pożeglował na południe. Pięć lat później podążył za nim jego ziomek
Antao Goncalves, a w 1446 roku kapitan Nuno Tristao. Wszyscy
przywieźli do Portugalii murzyńskich niewolników, którzy na pewno nie
weszli na pokład dobrowolnie! [13]
W 1456 roku genueński żeglarz Alvise da Cadamosto pisał:
„Ci Murzyni zbiegli się, jakbym był jakimś cudownym zjawiskiem.
Zdawało się, że widok chrześcijanina jest dla nich nowym doświad-
czeniem. Nie dziwili się zbytnio mym sukniom i skórze [...] niektórzy
dotykali moich rąk i członków i pocierali skórę rąk zwilżywszy je
uprzednio śliną, dla sprawdzenia, czy biel jest prawdziwa, czy to tylko
farba [...]". [14]
12
W dalszej części relacji Alvise da Cadamosto dziwi się tubylcom,
którzy „ujrzawszy żaglowce sądzili, że to wielkie morskie ptaki z białymi
skrzydłami, które zleciały się tu z jakichś dziwnych rejonów. Kiedy
przed rzuceniem kotwicy zwijano żagle, niektórzy tubylcy myśleli, że [...]
statki to ryby. Inni zaś powiadali, że to duchy [...], których należy się
obawiać. Powodem tych poglądów był fakt, że karawele pojawiały się
w krótkim czasie w wielu miejscach, a ich załogi rozpoczynały walkę
przede wszystkim nocą" [13].
Podobnie jak Kolumb i Cortes również Cadamosto straszył tubylców
strzałami z armat. Ci zaś uważali „bombardy karaweli za dzieło diabła".
Nawet lanie świecy czyniło z Cadamosta w oczach Murzynów „czaro-
dzieja białych ludzi". Gdy zaś jeden z marynarzy zagrał na kobzie,
tubylcy uznali czołobitnie, że „rzecz ta" jest boskim instrumentem,
„uczynionym rękoma własnymi przez samego boga, bo tak słodko
śpiewa wieloma głosami" [14].
Biedny świat postawiony na głowie! Cześć oddawano rabusiom
i najeźdźcom. Ale tubylcy prędko spostrzegli swój błąd. To pewnie
tam-tamy przekazały wieść, że „czarodziej białych ludzi" jest wszyst-
kim, tylko nie świętym. W ujściu strumienia Gambia na karawele
Cadamostosa posypały się strzały. Ostrzeliwanie zdumionych Europej-
czyków prowadzono prawie bez przerwy z 15 łodzi, a w każdej siedziało
dziesięciu ludzi. Cadamosto przywrócił spokój strzelając z armaty.
Kamienna kula wpadła z sykiem do wody pośród łodzi. Tubylcy
wznieśli wiosła i patrzyli na statek jak na zjawisko nadprzyrodzone.
Kiedy ucichło echo wystrzału, ciemnoskórzy na powrót nabrali
odwagi. Cadamosto wiedział, że nie może się ugiąć, bo straci respekt.
Dał ognia z całej burty. Do zdumionych i osłupiałych tubylców celowali
też kusznicy i muszkieterzy. Woda wzburzyła się od kuł, łodzie
przewracały się i rozpadały, krzyki przerażenia uciekających i rannych
tubylców odbijały się echem od bliskiego wybrzeża. Ciemnoskórzy
porzucili wszelką nadzieję, zniknęły iluzje — runął ich świat. Czy był to
biały „bóg", czy biały „diabeł" — jeden wart drugiego w swoim
brutalnym szaleństwie.
Przykładów na to, że biali najeźdźcy niszczyli bez litości wszystko, co
nie zgadzało się z ich religią bądź stało na przeszkodzie zdobyciu złota,
jest mnóstwo. Pisałem już o tym [15]. Teraz chciałbym przede wszystkim
ukazać rodzaje zachowań „prymitywów" w zetknięciu z nowoczesną
techniką. Szkolnym przykładem naiwnego zachwytu spowodowanego
pojawieniem się obcych „bogów" może być to. co przeżył Portugalczyk
Pedro Alvarez Cabral na wybrzeżach dzisiejszej Brazylii. Cabral wy-
ruszył w podróż 9 marca 1500 roku w 13 karawel. Jego celem było
13
obalenie arabskiego monopolu na handel korzeniami. Flotylla miała 3. Jeszcze przed przybyciem odkrywców znano tu „nadnaturalnych
tylko opłynąć Afrykę, ale na wysokości Zielonego Przylądka żeglarze bogów". Miejscowa ludność oczekuje ich powrotu.
wpadli w straszny sztorm. Po trzydziestodniowym płynięciu w niezna- Tubylcy stosowali różne metody testowania „nadnaturalności" przy-
nym kierunku, bo nawet oficerowie nie znali pozycji statku, kiedy byszów. Hiszpańscy kronikarze opowiadali, że plemiona karaibskie
zabrakło słodkiej wody, a brodaci marynarze zaczęli chorować na obserwowały dniem i nocą zwłoki białych ludzi. Gdyby nie pojawiły się
szkorbut, zdarzył się cud: za sprawą Matki Boskiej ujrzano ziemię na ślady rozkładu, zmarłych można by uznać za „bogów" [16].
horyzoncie. Cabral rzucił kotwice i pierwsza grupa brodatych wilków W 1524 roku florencki żeglarz Yerrazano pisał, iż pewien młody
morskich ruszyła w dwóch łodziach ku brzegowi. Wówczas ze wszyst- marynarz ruszył wpław ku brzegowi, aby rzucić Indianom parę
kich zarośli i zza każdego wzgórza wypadła chmara nagich i bezbron- bezwarościowych ozdóbek. Fala przyboju wyrzuciła nieszczęśnika
nych tubylców. Śmiali się i cieszyli. Portugalczykom wydało się, że są na brzeg. Natychmiast opadła go chmara Indian i zaciągnęła do
„niewinni jak dzieci". Nie proszeni, uniżenie pomagali marynarzom wielkiego ogniska. Żeglarze obserwujący scenę ze statku obawiali się
przy noszeniu i napełnianiu wodą beczek — gestami dopraszali się ciągle najgorszego. Tymczasem Indianie zerwali z marynarza ubranie, ale
o drobne podarki. tylko po to, żeby go dokładnie obejrzeć. Po zakończeniu badania
Na jednej z wysp — dziś Córo Yermehla — Portugalczycy odprawili — skóra okazała się „naprawdę biała" - rozdyskutowani tubylcy
mszę wielkanocną dziękując Marii Pannie za wybawienie z morskiej pozwolili mu odejść [l j.
opresji. „Zaniemówiwszy ze zdumienia na widok tak osobliwego
postępowania", Indianie śledzili przygotowania do uroczystości. Kiedy
dzwoneczki zwiastowały „Kyrie", tubylcy zadęli w rogi i zaczęli tańczyć.
Kiedy w trakcie krótkiej procesji wyniesiono krucyfiks oraz herb króla
Portugalii a marynarze uklękli, uklękli również Indianie. Podczas mszy
ksiądz wzniósł ręce — to samo uczynili tubylcy. Gorliwie naśladowali
każdy ruch obcych.
Po ceremonii Portugalczycy obdarowali Indian tandetnymi cynowy-
mi krzyżykami — ale przedtem tubylcy musieli uklęknąć, złożyć ręce do
modlitwy i pocałować krzyżyk. Indianie posłusznie robili, co im kazano,
z oczami promieniejącymi szczęściem. Cabral relacjonował później
królowi Manuelowi I Wielkiemu, iż lud ten szczególnie nadaje się do
nawracania, albowiem pozbawiony jest jakiejkolwiek wiary i żarliwie
przyjmuje wszelkie duszpasterstwo. O święta naiwności!
Choć nowo odkryci „Brazylijczycy" nie obawiali się poruszać wśród
białych, to jednak rozpierzchali się bojaźliwie, gdy tylko któryś
z marynarzy zrobił jakiś niespodziewany ruch czy zagrał na jakimś
instrumencie. Wracali jednak za każdym razem powoli na miejsce
zdarzenia, aby jak najdokładniej powtarzać dopiero co zaobserwowaną
akcję.
Reakcje tubylców na przerastającą ich technikę pozwalają na wysu-
nięcie następujących twierdzeń:
1.Istoty dysponujące techniką wykraczajce daleko w przyszłość poza
ich epokę są klasyfikowane jako „nadnaturalne";
2.Pomyłka zostaje wkrótce zauważona, a istoty „nadnaturalne"
zostają z powrotem zaklasyfikowane jako ludzie;
14
15
 Ale żeglarzom nie zawsze udawało się wykręcić sianem. Kłuto ich
albo przypiekano płonącymi głowniami dla sprawdzenia, czy są podatni
na zranienie. Jakież to słowa włożył Homer Odysowi w usta? „Biada mi!
Do jakichże dostałem się krajów? Między dzicz nieochajną czy kupę
hultajów? Bodaj między gościnny lud do cnót nałożon!" (Zwycięzcami
są zwykle hultaje.)
Nosiciele kultury?
Jakie boskie istoty kryły się zdaniem tubylców pod postaciami białych
ludzi? W historiografii dawnych ludów, które żyły tysiące lat przed
epoką odkryć, wymienia się wprawdzie sporadyczne podróże na odległe
kontytenty — nie mówi się jednak nic o wzorcu zachowań tubylców.
Z relacji sporządzonych w ostatnich stuleciach możemy odczytać, że
„prymitywy" naśladowały literalnie wszystko, nawet przedmioty
— tylko gdzie podziały się tak skopiowane przedmioty będące niejako
skutkiem odkryć wcześniejszych o tysiące lat wypraw Fenicjan, Egip-
cjan, Chińczyków czy Persów? Już około 2500 r. prz. Chr. Egipcjanie
utrzymywali stosunki z „krajem Bogów", krainą Punt [17]. Były to
wyprawy handlowe, jak na przykład podróż faraona Mentuhotepa III,
który około 2060 r. prz. Chr. wysłał statki do Puntu. Około 600 r. prz.
Chr. faraon Necho zlecił nawet fenickiej ekspedycji zbadanie drogi
morskiej wokół Słupów Heraklesa. (Na marginesie: Fenicjanie musieli
dostać kolki ze śmiechu usłyszawszy o zleceniu — od dawna już znali
Maltę i wybrzeża atlantyckie w okolicach Lixus.) Ojciec historyków,
Grek Herodot, napisał o tej wspaniałej podróży nie zapominając
zwrócić uwagi na fakt, że pozycja Słońca na niebie jest inna na południe
od równika, a inna na północ. Nie mówi tylko nic o „kontaktach
międzyludzkich", o reakcjach tubylców na fenickie statki.
Nieco szczegółów dostarcza relacja Kartagińczyka Hanno, który
około 450 r. prz. Chr. opuściwszy macierzysty port z ogromną eks-
pedycją liczącą 60 statków pożeglował wzdłuż północnych wybrzeży
Afryki i dalej na południe. Kapitan Hanno dotarł chyba aż do terenów
dzisiejszego Kamerunu, pisze bowiem o wybuchu wulkanu „Mont".
Ciekawe że określił wulkan mianem „wozu bojowego bogów" [17].
Hanno i jego ludzie obserwowali również tubylców i prowadzili z nimi
handel „pośredni": wieczorem kładli na brzegu w widocznym miejscu
podarki — rano znajdowali tam dobra pozostawione przez tubylców.
Udało im się nawet schwytać i zabić kilku mocno owłosionych „leś-
nych ludzi" — ich skóry zawiózł następnie do kraju jako dowód na
16
istnienie dziwnej rasy ludzkiej. Trofea te były podobno eksponowane
w jednym z pałaców aż do chwili zniszczenia Kartaginy przez Rzymian
(145 r. prz. Chr.). Dziś nie da się już ustalić, czy były to skóry goryli, czy
innych małp człekokształtnych. (Określenie „goryl" stworzył Thomas
Savage dopiero w 1847 roku.)
Pewne jest tylko to, że na długo przed epoką odkryć dokonanych
przez przedstawicieli kultury Zachodu inne ludy miały okazję przeżyć
spotkania z nieznanymi plemionami — tylko nic nie wiadomo o za-
chowaniu się tych plemion podczas pierwszej „konfrontacji kulturo-
wej". Mimo że już przed 2000 lat (i dawniej!) działali wspaniali zbieracze
informacji — ówcześni naukowcy i kronikarze. K. Pliniusz Starszy
(61-113) pisze o setkach ludów wymieniając ich nazwy i terytoria, które
zamieszkują. Pliniusz podaje też wiele zdumiewających szczegółów na
temat opisywanych przez siebie krajów — nie ma tam jednak ani słowa
o zachowaniu się tubylców podczas pierwszego kontaktu z innymi
ludźmi. Zdumiewające szczegóły? Proszę bardzo. Oto fragment z His-
toryi Naturalnej:
„Nad miastem Harpazą w Azyi stoi okropna skała, którą jednym
palcem poruszać można; taż sama stoi nieporuszona, gdy ją kto całym
ciałem popchnąć usiłuje. Na półwyspie tauryckim w kraju parasyńs-
kim jest ziemia, która wszystkie rany goi. Ale około Assus w Troadzie
rodzi się kamień, który wszelkie ciała trawi; zowią go Sarkofagus.
, Dwie są góry nad rzeką Indem, własnością jednej jest, że wszelkie
żelazo przyciąga, drugiej, że je odpycha. Przeto, kto pod obuwiem ma
gwoździe, nie może na pierwszej nogi podnieść, na drugiej zaś
postawić". [18]
Pliniusz opowiada o dziwach ze wszystkich regionów świata, stwier-
dza jednak wyraźnie, że o samych ludziach nie powie nic szczególnego,
sądząc, że nie warto rozprawiać o niezliczonych obyczajach i obrząd-
kach, których jest równie wiele jak społeczności ludzkich. Któż bowiem
wierzył w istnienie Murzynów, zanim ich ujrzał? Jakże wiele rzeczy
uważa się za niemożliwe, póki się ich nie ujrzy.
Najprawdziwsza prawda! Gdyby słowa Pliniusza nie liczyły sobie
1900 lat, można by je przypisać arystokratycznemu, powściągliwemu
kosmopolicie naszej epoki. Nieznane ludy, nieznane zwyczaje? Oczy-
wiście — tylko o tym się nie mówi!
Podobne milczenie zachowuje Diodor Sycylijski, który w I w. prz.
Chr. napisał czterdziestotomowe dzieło historyczne!
„Niewielu podjęło się opowiedzenia wszystkich zdarzeń od dawnych
czasów po swoje dni, ci zaś albo omieszkali podać datę każdego
zdarzenia, albo pomijali milczeniem historię barbarzyńców. Ciż sami
17
 wyrzucili z kretesem za burtę ze względu na trudności w zrozumieniu
stare mity i legendy [...]." [19]
Diodor zapewnia, że robił wszystko, co w jego mocy, pracując nad
swoim dziełem przez 30 lat. Można się zeń dowiedzieć rzeczy nad-
zwyczajnych o bogach i pradawnych czasach — jeszcze do tego wrócę
—zapada jednak milczenie, gdy powinna być mowa o zachowaniu
dawnych ludów podczas pierwszego kontaktu z obcymi. Podano jakieś
ochłapy, za to rachunek słony! Pozostaje mozaika relacji historycznych
—które, przynajmniej miejscami, przedstawiają obraz o naprawdę
cudownych barwach.
Kto wie, że nie tylko Europejczycy organizowali wyprawy odkryw-
cze, ale że i do Europy docierali ludzie z innych rejonów świata?
W literaturze można znaleźć opisy pojawiania się na kontynencie
europejskim ludzi o innej barwie skóry, ludzi wyglądających zupełnie
obco. Na przykład ów cudzoziemiec o czerwonawej skórze i haczykowa-
tym nosie, darowany w 62 r. prz. Chr. rzymskiemu konsulowi Galii,
Quintusowi Metellusowi. Postać ta posłużyła za model niedużego
brązowego popiersia o wysokości 19,5 cm, które dostało się do kolekcji
czcigodnego monsieur Edmonda Duranda. W 1825 roku król Karol
X darował kolekcję Luwrowi, gdzie po dziś dzień można podziwiać
twarz o typowo indiańskich rysach i orlim nosie [13].
Sir Walter Raleigh przywiózł z Ameryki Północnej do Europy wodza
Mateo. Królowa angielska Elżbieta była „zachwycona" gościem i na-
dała Indianinowi tytuł: Lord of Roanoke [16]. Szkoda, że indiański
wódz alias Lord of Roanoke nie pozostawił pamiętników. Bardzo by
się nam dziś przydał jego punkt widzenia!
A szczęściarz Hernan Cortes, zwycięski zdobywca Meksyku? Przy-
wiózł do Hiszpanii całą drużynę piłkarską, która wystąpiła na królews-
kim dworze w Madrycie. Aztecy z Ameryki Środkowej grali w tlachtli,
morderczą grę w piłkę, nieznaną w Europie. Mecz odbywał się na
otoczonym murem prostokątnym placu o wymiarach 40 x 15 m. Grę
obserwowały królewskie wysokości ze świtą.
Indianie zaczęli grać. Ucichły nudne dworskie rozmowy. Zdarzenia
na boisku zapierały dech w piersi. W Starym Świecie nie widziano
jeszcze nic podobnego. Doskonale wyćwiczeni Indianie biegali za pię-
ciofuntowa kulą z dziwnego materiału, który nazywali „gumą". Kuli nie
wolno było dotykać dłońmi ani stopami. Nie mogła upaść na ziemię.
Trzeba ją było podbijać błyskawicznymi ruchami łokci, kolan, brzucha,
pleców, szyi i głowy. Indianie rzucali się ku piłce szczupakiem.
Gra polegała na przeprowadzeniu piłki na pole przeciwnika i spowo-
dowaniu jej upadku na ziemię albo dotknięcia dłonią czy stopą przez
18
gracza drużyny przeciwnej. Najistotniejsze jednak było przerzucenie pił-
ki przez kamienną obręcz znajdującą się na murze stojącym w środku
boiska. Gra była niezwykle ryzykowna! Od zetknięcia z piłką pękały
nosy, łamały się kości, a —jak relacjonował naoczny świadek — „nie-
których graczy zniesiono martwych z boiska" [20].
Co stało się z cudzoziemcami, którzy w pojedynkę lub grupowo
dotarli do Europy? Wyśmiewano się z nich i drwiono. Nikt nie traktował
ich poważnie. Rozpoczęła się publiczna i akademicka dyskusja na temat
„dzikich", „barbarzyńców", „prymitywów". Dyskusja ta osiągnęła
punkt kulminacyjny w XVII i XVIII w. Tacy filozofowie jak Wolter,
Rousseau, Hume czy Kant podzielili się na dwa obozy [21]. Ówczesne
czasy nie różniły się prawie od dzisiejszych. Twierdzono, że nie-
-Europejczycy są „grubiańscy, lubią mordować, kraść", prowadzą
„rozpustny tryb życia" oraz że są kłamliwi, fałszywi, pożądliwi i zazdro-
śni. Jeżeli nie-Europejczyk wykazywał oznaki inteligencji, była to tylko
„przebiegłość". Nie-Europejczyków traktowano jak „półludzi", mieli
prawo tylko do życia w niewolnictwie. Francuski podróżnik La Hontan
z ironią bronił kanibalizmu argumentem, że przecież wiadomo, że tu-
bylcy przedkładają delikatne mięso Francuzów nad łykowate Brytyj-
czyków. Świadczy to wyłącznie o ich wyszukanym smaku!
Pojawiały się oczywiście i poglądy przeciwne. W 1694 r. jezuita
Chauchetiere napisał odważnie: „W dzikich ludziach widzimy piękne
relikty ludzkiej natury, jakie wśród ludów administrowanych pojawiają
się jeno w postaci doskonale skorumpowanej [...]. Wszyscy nasi ojcowie
i pozostali Francuzi, stykający się z dzikimi, są zdania, że spędzają oni
życie przyjemniej od nas" [9, 22]. Miał rację, ale jak dowodzi niewol-
nictwo, nikomu to nie pomogło.
Nie wiadomo tylko dlaczego wszystkie ludy, odkrywane po raz
pierwszy lub powtórnie, za każdym razem przekazywały sobie
tam-tamem informację, że właśnie powrócili bogowie. Kogo, na
Boga, oczekiwały? Czy niegdyś organizowano wyprawy do odległych
krajów, a ludność tubylcza wierzyła później w ich powtórne przybycie?
Jeszcze dalej w przeszłość
Udokumentowana jest relacja buddyjskiego mnicha Hui Shen (Hwui
Shan) z Afganistanu, który z sześcioma najwyżej ludźmi wyruszył drogą
morską do krainy Ta Hań (dzisiejsza Kamczatka, leżąca w najdalej na
północny wschód wysuniętej części Syberii). Było to w 459 r. n.e. [23].
Od krainy Ta Hań mnich przepłynął jeszcze 20 tysięcy li, aby odkryć na
19
 wschodzie legendarną krainę Fu Sang. Starożytna miara długości li
miała 644,4 m — mnich przepłynął więc morzem okrągłe 12 888 km!
Nawet gdyby uwzględnić, że chińska miara długości skurczyła się
z biegiem stuleci do 150 m, to mimo wszystko przebyta droga będzie
wynosiła 3 000 km. Co robił Hui Shen w dalekim kraju? Mieszkał tam
przez pełne 40 lat — studiował, uczył się — w końcu powrócił do Chin,
aby zdać relację ze swoich peregrynacji ukochanemu cesarzowi Wu Ti.
Hui Shen pisał, że spotkał tubylców, malujących ciała w paski. Paski
szerokie i proste oznaczały członków klasy wyższej, wąskie i krzywe
— przedstawicieli klas niższych.
Wedle opisu Hui Shena wylądował on wraz z towarzyszami podróży
na Alasce. Tamtejsi Eskimosi rzeczywiście malowali ciała w paski.
Tylko dlatego nie rozprzestrzenił się tam buddyzm? Po tak długim
przebywaniu mnicha wśród Eskimosów, których „nauczał", na Alasce
musiały się zachować ślady jego pobytu. Gdzie są? Ale Eskimosi
malowali swoje ciała i oczekiwali niebiańskich bogów jeszcze przed
przybyciem Hui Shena.
Hui Shen dotarł też chyba do Ameryki Środkowej, bo opisuje
tropikalną i wilgotną krainę ze wspaniałymi nieufortyfikowanymi
miastami. Cywilizowani tubylcy nie znali żelaza, mieli za to w wielkich
ilościach miedź, srebro i złoto. Stosowali papier wytwarzany z roślin,
a ich księgi były wielobarwne.
Wszystko to pasuje jak ulał do Ameryki Środkowej. Miasta Majów
były „wspaniałe" i „nieufortyfikowane". Majowie zaś opanowali
cudowne pismo, którego znaki malowano na kartach poskleja-
nych w formie leporella. Stronice tych ksiąg sporządzano z cienkich
warstw łyka figowca. Łyko ubijano, aż zmiękło, i dodawano do
niego sok drzewa gumowego. Włókna były następnie nasączane
krochmalem uzyskiwanym z roślin bulwiastych i powlekane mlecz-
kiem wapiennym. Po wyschnięciu karta wyglądała jak pokryta cieniut-
ką warstwą stiuku. Wspaniale jaśniały na niej kolory kładzione przez
kaligrafów.
Wielu etnologów umiejscawia cel podróży Hui Shena w Ameryce
Środkowej [24, 25, 26], inni jednak twierdzą, że kraina Fu Sang to
Madagaskar. Ja stawiam na Amerykę Środkową, bo niezliczone
wizerunki na stiuku i kamienne reliefy Majów są zdumiewająco
podobne do tych, jakie można ujrzeć w Indiach i w Kambodży. Na
przykład dzieła sztuki Majów w Copan (Honduras) i „modlący się
kapłan" z Archeologicznego Parku Villahermosa w Meksyku. Postać ze
złożonymi dłońmi siedzi w pozycji kwiatu lotosu — dokładnie takie
same wizerunki można znaleźć w Indiach.
20 , 21
Faktem jest, że mnich Hui Shen nie nauczył Majów buddyzmu
i nie przekazał im nawet zasady koła. A poza tym Majowie wznosili
świątynne miasta i tworzyli czterokolorowe księgi przed przyjazdem
Hui Shena. Nie mógł on być więc „krzewicielem kultury", bo wysoka
kultura w tym regionie już istniała. Wpływy wschodnie na określone
kierunki sztuki są bez wątpienia prawdopodobne. Możliwe jest też, że
zagadkowe pokrewieństwa sztuki Azji i Ameryki Środkowej istniały
przed wizytą Hui Shena — niewykluczone, że azjatyccy żeglarze
dotarli do Ameryki Środkowej jeszcze wcześniej.
W 219 r. prz. Chr. nadworny alchemik Hsii Fu opowiedział podobno
cesarzowi Shin Huang Ti zadziwiające rzeczy o tajemniczych wyspach
na Morzu Wschodnim (Pacyfik). Cesarz zorganizował ekspedycję,
która odkryła krainę z fantastycznym pałacem Chih-Cheng. Teraz
cesarz zaczął poszukiwać eliksiru życia, bo uznał, że władca ma prawo
do wiecznej młodości. Król odległej krainy, odkrytej przez Hsii Fu,
przyrzekł dostarczyć czarodziejską substancję, jeżeli jego chiński kole-
ga przyśle mu w zamian 3 000 młodych mężczyzn i kobiet, wśród nich
rzemieślników. Cesarz Shin Huang Ti, czekający z niecierpliwością na
cudowny środek, załadował na statki wielkiej floty młodzieńców
i dziewczyny, rzemieślników, prezenty i „wszystkie rodzaje zbóż". Po
statkach wszelki słuch zaginął.
Mieszana załoga w sile 3 000 ludzi? „Wszystkie rodzaje zbóż"? Jeżeli
wyprawa dotarła do celu, to gdzieś na kuli ziemskiej musiał powstać
szczep chińskiej kultury. Również nowe zboża nie zniknęłyby bez śla-
du. Ta przedchrześcijańska chińska ekspedycja nie mogła dotrzeć do
Ameryki Środkowej — choćby ze względu na nieobecność tu „rodza-
jów zbóż". Wylądowała zapewne w rejonie Oceanu Spokojnego. Tam
— na przykład na Wyspach Karolińskich — można wykazać pra-
dawne wpływy chińskie [27].
Bezustannie przeczesuję literaturę w poszukiwaniu prawdziwych
„bogów" — istot nie pasujących do wizerunku żeglarza, istot czynią-
cych rzeczy nadnaturalne. Kim były? Z jakich rejonów Ziemi czy
— moim zdaniem — z jakich rejonów Drogi Mlecznej przybyły? Czy
pierwotni „bogowie", którzy głupiutkiego człowieczka otumaniali
nadnaturalnymi widowiskami, byli ziemskiego czy pozaziemskiego
pochodzenia? Powinniśmy też pamiętać, że w przypadku każdej kon-
frontacji kulturowej przybycie bogów powodowało szok ale ludy
„prymitywne" potrafiły zaraz odróżnić istoty ludzkie i ziemską technikę
istot „wyższych". Starożytne Chiny stanowiły dobry punkt wyjścia do
wypraw wokółziemskich. Mimo wszystko jednak Chińczykom byłoby
trudno odgrywać rolę pierwotnych „bogów".
 Jeszcze dalej w mrokach przeszłości niż zaginione 3000 Chińczyków
gubi się podróż Sataspesa, kuzyna perskiego króla Kserksesa I (ok.
517-465 prz. Chr.). Nieszczęśliwemu Sataspesowi udowodniono zgwał-
cenie damy stanu wyższego i skazano na śmierć przez wbicie na pal.
Matka Sataspesa jednak przekonała króla, aby dał jej synowi szansę.
Kserkses wysłał więc lubieżnika w ekspedycję „za Słupy Heraklesa".
Sataspes dopłynął podobno aż do dzisiejszego Senegalu (Afryka),
a może i do Gwinei. W każdym razie opisuje „karłowate ludy", które
mogą być tożsame z Pigmejami. „Potem statek stanął", bo prąd był za
silny. Sataspes dał rozkaz do powrotu mając nadzieję, że znajdzie łaskę
w oczach władcy. Kserkses jednak podjął decyzję niekorzystną dla
Sataspesa, który jego zdaniem do celu nie dotarł. Nieszczęśnika wbito
na pal [28].
Także i tu nie mamy żadnych informacji, jak tubylcy zareagowali na
przybycie Persów. Ale nie należy chyba przypuszczać, że czczono ich
jako „bogów" — nic nie wiadomo o perskim kulcie bogów w Afryce.
W poszukiwaniu bogów oryginalnych pływamy po bardzo płytkich
wodach: coś jest możliwe, prawie niczego nie można wykluczyć.
Znany jest też stary arabski dokument, znaleziony na Wyspach
Kanaryjskich koło Las Palmas [29]. Dokument ów mówi nie tylko
o przybyciu Arabów na Wyspy Kanaryjskie — relacjonuje również ich
pobyt w nieznanych krainach, do których można dopłynąć „pod
trzecim klimatem Nubijskiego Geografa". Tam, na jednym z mórz, jest
wyspa o nazwie „Sala, na której są mężczyźni w rodzaju kobiet [...] a ich
oddech jest niczym dym palonego drewna [...] mężczyźni zaś różnią się
od kobiet wyłącznie narządami płciowymi. Nie mają bród a okrywają
się liśćmi drzew".
To na milę pachnie Indianami. „Dymiący oddech" może być dymem
tytoniowym, bród zaś Indianie nie mają. Ponieważ nie rośnie im też
owłosienie na piersi, Arabowie mogli wziąć ich za kobiety. Także ci
Arabowie nie mogli ^działać jako „bogowie", bo ani w Ameryce
Południowej, ani w Środkowej nic nie wiadomo o oddawaniu czci
bóstwom arabskim albo o kulcie noszącym znamiona kultury arabskiej.
Może z jednym wyjątkiem.
Religie to również mity
Podstawą religii mormonów jest Księga Mormona. Znalazł ją podob-
no w minionym stuleciu w bardzo tajemniczych okolicznościach Joseph
Smith (1805-1844), założyciel religii. Księga Mormona opisuje ze
22
wszystkimi szczegółami zadziwiającą podróż z Jerozolimy do Ameryki
Południowej. Podróż ta miała się odbyć około 600 r. prz. Chr.
Relacjonuje ją niejaki Nefi, który powiada, że jego ojciec zwał się
Lehi, matka zaś Saria.
W Księdze Mormona Nefi opowiada co następuje:
„[...] na początku pierwszego roku panowania Sedecjasza, króla Judy,
pojawiło się tam wielu proroków głoszących ludziom, że jeśli się nie
nawrócą, wielkie miasto Jerozolima ulegnie zagładzie", (l Ne. 1:4)
Na razie wszystko się zgadza. Jerozolimę obrócono w perzynę w 586 r.
prz. Chr. Wówczas Pan — kimkolwiek był — nakazał zbudować statek,
„abym mógł przeprawić twoich przez te wody" (l Ne. 17:8).
Tajemniczy Pan zaopatrzył emigrantów nie tylko w żywność — dał im
też kompas. Opierając się na wyczerpującej relacji Nefiego historycy
mormońscy są przekonani, że grupa powędrowała najpierw z Jerozoli-
my przez Półwysep Arabski, w rejonie Zatoki Adeńskiej zbudowała
statek, aby przez Ocean Indyjski i Spokojny dotrzeć do wybrzeży
Ameryki Południowej. Wkrótce po wylądowaniu Nefici zaczęli „u-
prawiać ziemię i siać nasiona. I zasialiśmy wszystkie nasiona, które
zabraliśmy z Jerozolimy [...]" (l Ne. 18:24). Nefici płodzili też pilnie
potomstwo i wznosili świątynię „na wzór świątyni Salomona" (2 Ne.
5:16).
Nawet jeśli ta historia jest tylko częścią religii, nie wolno jej odrzucać
bez sprawdzenia. Daty, liczby, imiona i nazwy podawane w Księdze
Mormona są zdumiewająco dokładne. Jerozolimscy Nefici osiedli
w Ameryce Południowej. Czy w oczach Indian odegrali rolę bogów?
Nie. Nefici mieli własną religię. A nawet w (znacznie późniejszym)
imperium Inków nie da się znaleźć żadnych śladów wyznania moj-
żeszowego i żadnych żydowskich przedmiotów kultowych. Lud, który
się tak szybko rozmnaża, nie niszczy swoich świętości.
Poza tym nie była to pierwsza podróż Nefitów ze wschodu na zachód.
Wedle Księgi Mormona już w trzecim tysiącleciu prz. Chr. do Ameryki
Południowej dotarła inna grupa — kierowana i instruowana przez Pana.
Była to zapewne podróż pełna przygód, a odbyto ją w ośmiu doskonale
szczelnych barkach bez okien:
f „I zbudowali je w ten sposób, że były dopasowane i jak naczynia nie
przepuszczały wody. Ich dno, ściany boczne i sklepienie były szczelne
jak w naczyniu. Były one na długość drzewa z zaostrzoną przednią
i tylną częścią i miały drzwi, które zamknięte pasowały dokładnie, że
barka była szczelna niczym naczynie". (Et. 2:17)
Gdy emigranci skończyli budowę statków, zauważyli błąd konstruk-
cyjny: po zamknięciu drzwi w środku było ciemno choć oko wykol. Pan
23
 darował im więc 16 świecących kamieni, po dwa na statek, które przez
344 dni dawały jasne światło. Pierwsza klasa!
Można w to wierzyć lub nie. Faktem jednak jest, że babiloński poemat
o stworzeniu, Enuma Elisz, opisuje podobną podróż. Jest tam mowa
o potopie, który zdołał przeżyć Atra-Hasis. We fragmentarycznie
zachowanym eposie bóg Enki daje Atra-Hasisowi dokładne wskazówki
do budowy statku. Na zarzut Atra-Hasisa, że nie zna się on na
szkutnictwie, bóg Enki rysuje i wyjaśnia szczegóły projektu statku [30].
Amerykański orientalista Zacharia Sitchin, który zajmował się
szczegółowo tym tekstem, pisze:
„Enki chciał, żeby Atra-Hasis zbudował statek 'przemyślany', zamy-
kany hermetycznie i uszczelniony 'lepką mazią'. Statek nie mógł mieć
pokładu ani żadnego otworu, przez który 'wnikałoby słońce'. Miał
być jak 'statek apsu', sulili — dokładnie to słowo (soleleth) stosuje
współczesny język hebrajski na określenie łodzi podwodnej. — Niech
to będzie statek MA.GUr.Gur! — powiedział Enki (statek, który
może się kołysać i wywracać)". [31]
Czyżby więc pramieszkańcami Ameryki Południowej byli starożytni
Babilończycy i Izraelici? Czy to oni odgrywali rolę „bogów", których
obawiała się ludność indiańska? Niemożliwe. Kontrargumenty są te
same. Gdzie w Ameryce Południowej znajdują się ślady kultury
babilońskiej lub żydowskiej? Oba ludy miały wyraźnie określone zasady
wiary, dokładne wyobrażenia bogów, przemioty i postacie kultowe.
Znam dawne świątynie Ameryki Południowej —z wyjątkiem Chavin de
Huantar (Peru), Tiahuanaco i sąsiedniego Puma-Punku (Boliwia) nie
ma nic, co można by zaliczyć do całkiem obcej kultury. W tych trzech
wymienionych miejscach zaś nic nie wiadomo ani o bogach babilońs-
kich, ani o żydowskich.
Pamiątki z innego świata
Ale nie należy pomijać milczeniem faktu, że w Nowym Świecie
znaleziono kilka kontrowersyjnych przedmiotów, które co najmniej
świadczą o wizycie gości z Azji. Na przykład w Kentucky w USA
odkryto w 1932 roku stare monety z napisem „rok 2. wolności Izraela"
[25]. W 1891 roku w grobie wodza Czirokezów z Bat Creek w stanie
Tennessee natrafiono na plakietkę pokrytą osobliwym pismem. Choć
wizerunek plakietki opublikował trzy lata później Smithsonian In-
stitute, to aż do 1964 r. nie wiedziano, co z tym fantem począć.
Tajemnicę odkrył dopiero prof. Cyrus H. Gordon za pomocą prostej
24
sztuczki — lustrzanego odbicia obrazu. Gordon odczytał słowa „dla
kraju Judy", według innych ekspertów było to słowo „Judea" i data
około 100 roku [32].
Wszystkie te znaleziska — istnieje ich wiele — są w literaturze
naukowej sprawą sporną. Poza tym nie wyjaśniają istoty pierwot-
nych „bogów". W jakikolwiek sposób wódz Czirokezów wszedł w po-
siadanie plakietki — to już przedtem czcił swoich bogów. Plakiet-
ka miała dlań co najwyżej wartość rzeczy jedynej w swoim rodzaju,
nieznanej, niezrozumiałej. Dlatego włożono mu ją do grobu. Nie-
zrozumiałe przedmioty są uważane przez plemiona tubylcze za „nad-
naturalne", za „nie z ich świata" i czczone jak relikwie. Oto wspaniałe
przykłady:
W 1579 roku kapitan Francis Drakę w imieniu Korony Brytyjskiej
objął w posiadanie wybrzeża kalifornijskie. W pięć statków wpłynął do
zatoki, gdzie żyli Indianie Miwok. Anglicy wywarli na Indianach
ogromne wrażenie. Indianie zaś zapragnęli zaraz spotkania z wodzem
ich plemienia o imieniu Hioh. Ten przystroił Drake'a jakby koroną
i wieloma wytwornymi łańcuchami. Podczas tej uroczystości Indianie
śpiewali ogłuszająco o tym — na ile Drakę i jego oficerowie zrozumieli
słowa — że uważają białych za bogów, z którymi walka jest beznadziej-
na. W oświadczeniu mówiącym o przejęciu ziemi Drakę wymienił
królową Elżbietę, a Indianie z chęcią poddali się temu „naczelnemu
bogowi" [33, 34]. Dla zademonstrowania poddaństwa Indianie wybie-
rali sobie jakąś osobę — marynarza albo żołnierza — przynosili jej
prezenty i biczowali się na jej oczach. Zdumieni Anglicy nie mogli się
prawie obronić przed tą przemożną chęcią ponoszenia ofiar. Praw-
dopodobnie powodem zdumienia Indian i oddawania przez nich
„boskiej" czci Anglikom było pięć bajecznie kolorowych statków.
Drakę pisał:
„Gdy się zbliżyli [Indianie], stanęli jak wryci, bo ujrzeli rzeczy,
których nigdy nie widzieli i o których nie słyszeli. Byli skłonni czcić
nas uniżenie i ze strachem jak bogów".
Francis Drakę kazał przybić na potężnym drewnianym słupie mosięż-
ną płytę, świadczącą o objęciu tych terenów w posiadanie. W otwór
w płycie oficerowie wtłoczyli sześciopensówkę z wizerunkiem Elżbiety L
Bóg raczy wiedzieć, podczas jakich uroczystości oddawano cześć
i okadzano „boga Elżbietę I". Faktem jest, że tę samą płytę, prawie nie
uszkodzoną, znaleziono w pewnym indiańskim grobie w 1936 r. Musiała
być co najmniej przez trzy stulecia dobrze przechowywana i stale
polerowana olejem, bo niewiele warta moneta nie nosiła śladów
grynszpanu.
25

Przedmioty pozostawiane przez zdobywców i odkrywców awan-
sowały w wielu dających się udowodnić przypadkach do rangi relikwii.
W 1565 r. francuski kapitan Jean Ribault postawił na Florydzie
kolumnę pamiątkową, nie zapominając przybić do niej godła jako
znaku prawa własności do tej ziemi. W kilka lat później pojawił się jego
następca, monsieur Landonniere. Miejscowy wódz Athore obsypał
przybysza prezentami. Kolumna wzniesiona przez Ribaulta była ob-
wieszona girlandami kwiatów, wokół stały dary ofiarne. Miejsce stało
się nową świętością, kolumna ośrodkiem kultu.
To, co zdarzyło się w Ameryce, miało również miejsce na innych
kontynentach. Jako znak własności Portugalczycy postawili w Afryce
tak zwane „kolumny Padrao". Nieświadomi mieszkańcy wybrzeża
czcili je, dopóki nie zauważyli — za późno — po co naprawdę je tu
umieszczono [35]. Ze zdumieniem oglądano, podziwiano i czczono
najróżniejsze przedmioty, a nawet się ich obawiano.
„Nic nie zdziwiło czarnych bardziej niż bombardy karaweli", za-
pisał kapitan Alvise da Cadamosto anno 1456. Czarnoskórzy,
których wpuszczono na pokład, na widok dział i innych przed-
Kolumna, postawiona na Florydzie przez francuskich zdobywców, stała się przedmiotem
kultu (miedzioryt wg Th. de Bry, 1590)
26
miotów wpadali w panikę albo w zdumienie. Kobzę nazywali
„jeszcze żywe zwierzę", a oczy namalowane na rufie statku uznali
za prawdziwe. Nawet zapalanie świecy było dla nich magicznym
rytuałem [361
Człowiek z Księżyca
We wrześniu 1871 roku rosyjski podróżnik Mikłucho-Makłaj do-
płynął na pokładzie statku „Witeź" do Bongu (wybrzeże Nowej
Gwinei). Zdumieni tubylcy przyglądali się z oddali jego poczynaniom.
Którejś nocy zauważyli, że Mikłucho-Makłaj przechadza się z latarnią.
Od razu zaczęła krążyć plotka, że przybył z Księżyca. Rosjanin był
dobroduszny, przyjacielski i cierpliwy, rozmawiał z tubylcami, na ile
było to możliwe. Starał się im tłumaczyć, że przybył nie z Księżyca, tylko
z Rosji. Ale tubylcy nie potrafili niczego przyporządkować pojęciu
„Rosja". A przybysz miał białą skórę i dowodził wielkim pojazdem. Po
krótkim namyśle kapłani zdecydowali się obwołać go „bogiem Tamo
Anut", a „Witezia" uznali za boski pojazd. Galion jakiegoś rozbitego
statku wyrzucony na brzeg stał się świętym symbolem nowego boga
Tamo Anut.
Po pewnym czasie pojawili się tam Holendrzy i Niemcy -- nowi
przybysze wszędzie trafiali na symbole boga Tamo Anut, którego
powrotu oczywiście oczekiwano. Prezenty otrzymywane od Europej-
czyków tubylcy uważali za dary boga Tamo Anut. Oświadczyli
przybyszom, że bóg Tamo Anut mieszka w „krainie Anut", a jest to
królestwo najwyższego boga stworzenia, i że mieszkający tam ludzie
mają wielkie domy i „metalowe narzędzia" [37].
Pewnego ranka zdarzyła się rzecz niezwykła. W pobliżu przepływał
statek. Tubylcy obserwowali uważnie dymiącego potwora. Statek
zniknął za horyzontem, a wówczas rozeszła się wieść, że był to bóg Tamo
Anut palący wielkie cygaro.
Tak więc mity mogą powstawać z zupełnie błahych powodów,
a zwykłe przedmioty urastać do rangi obiektów kultu. Jeżeli natomiast
„bogowie" pozostają na danym terenie dłuższy czas, są „ściągani"
z powrotem na ziemię, „pozbawiani" boskości. Miejscowa ludność
zaczyna dostrzegać w nich ludzkie cechy, a obiekty kultu wędrują na
śmietnik. Prawdziwi bogowie mają być niezmienni i dokonywać rzeczy
nadnaturalnych.
Przedmioty należące do pseudobogów częstokroć imitowano albo
powielano zachowując ich pierwotną funkcję. O takim zjawisku pisze
kapitan Fernam Mendez Pinto, który w połowie XVI w. zawijał do
wielu japońskich portów:
„Jeden z nas [...] lubił dla rozrywki strzelać z arkebuza, a że był
strzelcem nader udatnym, ustrzelił raz 26 dzikich kaczek. Kiedy ci
ludzie zauważyli jego strzelanie, jakiego dotąd nie widzieli, nie
wiedzieli, co to, a nie znając tajemnicy prochu, wnioskowali, że mu-
si za tym stać jakieś czarodziejstwo [...]. Sporządzili sobie model
rzeczonego arkebuza, aby wedle takowego robić następne, wskutek
czego przed naszym wyjazdem mieli ich już 600. W 1566 roku było
około 30 000, co niepomiernie mnie zadziwiło. Paru wiarygodnych
kupców zapewniało mnie, że na całej wyspie Japonii jest ponad
300 000 arkebuzów [...]". [38, 39]
W tym przypadku „czarodziejska broń" białych ludzi nie stała się
przedmiotem kultu — kopiowano ją dla celów praktycznych. Japoń-
czycy zawsze byli genialnymi imitatorami. Konieczna w takim przypad-
ku jest tylko umiejętność rozumienia techniki, dobre rzemiosło i brak
obaw przed magią. W innych częściach świata szok po przybyciu bogów
doprowadzał do kopiowania najidiotyczniejszych przedmiotów, bez
To nie jest współczesny zegarek. Ta bransoletka z brązu jest tylko zewnętrznym na-
śladownictwem zegarka (eksponat z Koninklijk Museum voor Midden-Afrika, Tervuren)
28
zachowania ich jakiejkolwiek funkcji użytkowej. Bywało tak nawet
w naszym stuleciu.
Wiosną 1945 roku Amerykanie założyli w okolicach Hollandii (Nowa
Gwinea) bazę wojskową. Niekiedy stacjonowało tam do 40 tyś. żoł-
nierzy. Bez przerwy lądowały i startowały samoloty dowożące posiłki
walczącym w rejonie Pacyfiku. Tubylcy, przeważnie Papuasi, obser-
wowali niezrozumiałe dla nich poczynania obcych. Nie mieli zielonego
pojęcia ani o polityce światowej, ani o technice. Amerykańscy żołnierze
dawali im drobne prezenty — jak przed wiekami Cortes czy Kolumb.
Tyle że teraz były to konserwy, czekolada, guma do żucia, T-shirty, stare
buty — czasami noże, garnki czy butelki. Tubylcy nazywali je cargo (to
pochodzące z języka hiszpańskiego słowo oznacza ładunek). Coraz
więcej Papuasów chciało dostać cargo, coraz więcej odważało się wyjść
z dżungli. Zapuszczali się aż na skraj lotniska, do baraków i szop. Tu
widzieli wielkie srebrne ptaki z hukiem wzbijające się w chmury
- leciały zapewne do nieba. Plemiona papuaskie zaczęły radzić. Co
zrobić, żeby srebrne ptaki poleciały wprost do ich siedzib i wyładowały
tam cargo!
Telefon do bogów
W końcu tubylcy doszli do wniosku, że muszą postępować tak jak
obcy — wtedy „niebiańskie ptaki" same do nich przylecą. Na pustych
plażach zbudowali z dostępnego materiału składy na „niebiańskie
cargo". Na wyspie Wewak powstało „lotnisko" z imitacjami pasów
startowych i samolotów z drewna i słomy. Nie brakło szpitali polowych,
w których pracowali „lekarze" i „pielęgniarki". Młodzież męska
ćwiczyła musztrę. Drewniane kije imitowały karabiny. We wschodniej
części Wyżyny Nowogwinejskiej holenderscy urzędnicy odkryli „radio-
stacje" oraz „izolatory" zwinięte z liści. Bambusowe tyczki wielkości
chat były „antenami", same chaty zaś połączono „przewodami"
z włókien roślinnych. Mieszkańcy stawali w szeregu przed „radiostac-
jami" i machając pochodniami imitowali lampy sygnałowe. Kapłani
przemawiali do drewnianych mikrofonów i zakładali słuchawki z ko-
rzeni drzew.
Holenderscy i amerykańscy oficerowie śmiali się zdumieni, patrząc na
te błazenady. Tubylcy zaś pilnie i z niewiarygodną powagą naśladowali
wszystko, co widzieli. Wkrótce w użyciu pojawiły się „stalowe hełmy"
z żółwich skorup, „lotnicze okulary" z macicy perłowej i „zegarki"
z pasków futra. Nie tylko na wybrzeżu — również na centralnej wyżynie
29
 Nowej Gwinei wzniesiono „domy cargo". Wieść zataczała coraz szersze
kręgi, oczekiwano „wielkich, latających świń" [40].
Wkrótce nastąpiło smutne otrzeźwienie. „Srebrne ptaki" odleciały na
lotniska w pobliżu frontu, cargo nie wypełniło szop, ze „słuchawek" nie
dobiegł żaden głos, z „karabinów" nie padł strzał. Z biegiem lat imita-
cje powyrzucano albo zastosowano w charakterze ozdób. Co byłoby
jednak, gdyby biali zniknęli na zawsze po krótkiej wizycie? Późniejsi
odkrywcy znaleźliby na pewno kult nader zabawny. Religię cargo
z antenopodobymi przedmiotami kultu, radiopodobnymi stacjami
i lotniskopodobnymi świątyniami na świeżym powietrzu.
Właśnie tego brak mi u ludów starożytności. Gdyby zetknęły się
z przerastającą ich techniką ziemską, to ich kulty i obrzędy
.wykazywałyby pewne naśladownictwa nieznanej cywilizacji. Pochodzi-
my od małpy, małpującej to, czego nie rozumie. A ja, chociaż cierpliwie
szukam, w przypadku konfrontacji kulturowych znajduję tylko „szok
po przybyciu bogów", pełne wiary oczekiwanie ich powrotu -- nie
widzę jednak nigdzie naśladownictwa techniki chińskiej, babilońskiej,
żydowskiej, egipskiej, perskiej czy innej. Musiałyby istnieć ryty naskal-
ne, drewniane posążki albo wizerunki na ceramice, na których przed-
stawiono by „coś" z owego obcego świata. W końcu właśnie takie
procesy można prześledzić w epoce odkryć geograficznych. Na połu-
dniowym wschodzie USA znaleziono ryty naskalne, ukazujące mężczyz-
nę w kapeluszu i pumpach. Są to wizerunki badacza, majora Wesleya,
który przebywał w minionym stuleciu wśród zamieszkujących tam
plemion indiańskich [41, 42]. Nad brzegami Rio Usumacinta, na
terytorium indiańskiego plemienia Lacandonów w Gwatemali, od-
naleziono ryty przedstawiające hiszpańską karawelę [43]. Podobne
wizerunki odkrył koło Amalivaca (Wenezuela) ojciec Bartolomeo de las
Casas. Przedstawiają one typy łodzi z Wysp Kanaryjskich. U plemienia
Manus — jest to rybacki lud zamieszkujący Wyspy Admiralicji
w Archipelagu Bismarcka — etnograf Margaret Mead znalazła modele
samolotów, wykonane z drewna wyrzuconego przez fale. Rybacy wi-
dzieli zapewne prawdziwe samoloty, które przedstawili później w ten
sposób [44]. I, o czym już wspominałem, w berlińskim Museum fur
Vólkerkunde stoi kamienny bóg z Hawajów — w europejskiej kryzie
i w peruce.
Kurioza — od kultur cargo po pludry — świadczą o skłonnościach
„dzikich" do naśladownictwa. Nigdy nie zapominają oni najbardziej
charakterystycznych przedmiotów, jakimi posługiwali się obcy przyby-
sze. Często przedmioty niezrozumiałego przeznaczenia są imitowane
albo stają się elementem ustnych przekazów. Pod koniec minionego
30
stulecia etnolog G. T. Emmos natknął się u wielu indiańskich plemion
północno-zachodniego wybrzeża na opisy „wielkich, czarnych ptaków
z białymi skrzydłami", z których wysiadali ludzie. O czym opowiadali
Indianie? Mozolny wywiad wyjaśnił zagadkę. Indianie opisali tak statki
„La Boussole" i „L'Astrolabe" francuskiego podróżnika La Perouse'a,
który przybył tam w 1786 roku [45, 46]. Nawet zwieńczona krzyżem
kolumna, którą Kolumb kazał postawić na przylądku Maisi (Kuba),
przetrwała stulecia jako świadectwo „niebiańskich odwiedzin" [47].
Znana jest też przygoda, jaka przydarzyła się niemieckiemu piloto-
wi-badaczowi Hansowi Bertramowi podczas przymusowego lądowania
w Australii. Aborygeni nie zabili go tylko dlatego, że miał lotnicze
okulary. Postacie w takich okularach tubylcy znali z rytów naskalnych.
Coś wręcz przeciwnego przeżył pilot Leal Neto, który w 1954 roku
odważył się wylądować na terytorium plemion Suya w środkowej
Brazylii. Na jego samolot spadł grad strzał. Późniejsze dochodzenie
wyjaśniło zachowanie tubylców. Indianom wydawało się, że samo-
lot jest „potworem o twardej skorupie", o którym dawne przekazy
opowiadały same niedobre rzeczy [48]. Gdzież jednak podziały się
legendy oraz imitacje przedmiotów będące skutkiem przybycia znacznie
wcześniejszych wypraw Chińczyków?
Nie wiemy, kiedy plemiona o słabo rozwiniętej technice przeżyły
pierwszy kontakt z inną kulturą. Możemy jednak wykazać, że takie
zdarzenia stają się trwałym elementem tradycji tych plemion. Przeko-
nującym przykładem takiego zjawiska może być wyprawa Franka
Hurleya na Papuę - Nową Gwineę łodzią latającą w latach dwudzies-
tych. Hurley, fotograf Lang i tłumacz wystartowali z Port Moresby.
Lecąc wzdłuż wybrzeża dotarli nad wilgotny las równikowy, w którym
ujrzeli prehistoryczne chaty. W końcu odważyli się wylądować koło wsi
Kaimari:
31
 „[...] Lecieliśmy nad wsiami, których mieszkańcy pierzchali w
gęstwinę, ujrzawszy nadlatującego wielkiego diabła, który pędził
w niskich chmurach [...]. Lądowanie poszło gładko, ale [...] ku
naszemu zdumieniu Lang i ja stwierdziliśmy, że tubylcy patrzą na
nas jak na istoty nadnaturalne i że samolot stał się przedmiotem
czci i trwogi [...]". [49]
Tłumacz na próżno próbował cokolwiek zrozumieć - - w końcu
pojął, iż dla odważnych wojowników samolot był „diabłem,
który zleciał z nieba" albo „łodzią-należeć-dwa-bogi". Tubylcy
mieli już złe doświadczenia z jakimś samolotem. Nikt nie wie-
dział, k i e d y to było. Nie wiadomo o żadnej ekspedycji lot-
niczej, która zjawiła się tu przed Hurleyem. Jacy to więc an-
tyczni lotnicy stali się praprzyczyną strachu tubylców? Aby udo-
bruchać dopiero co przybyłego z przestworzy „boga Hurleya",
„dzicy" co wieczór podpływali łodzią do wodnosamolotu i skła-
dali w ofierze świnię, z trudem wciąganą na dziób płatowca. Sprytny
Hurley wyrzucał martwe zwierzę w ciemnościach nocy za burtę.
Brak tuszy stanowił dla tubylców dowód, że „łódź-należeć-dwa-bogi"
przyjęła ofiarę.
Tubylcy ze wsi Kaimari co wieczór kładli na dziobie wodnosamolotu ofiarną świnie
32
Frank Hurley nie zdołał się oprzeć pokusie udawania boga. Podczas
spektakularnej ceremonii mającej na celu uleczenie chorego zapalił pół
funta magnezji:
„[...] wrzuciłem paczuszkę w ogień i wyniosłem się cichaczem. Ciż-
ba, która nie do końca wierzyła w moje czarodziejskie umiejętności,
zebrała się wokół ogniska. Ogień lizał już opakowanie. Po chwili
magnezja rozbłysła z głuchym hukiem. Wyglądało to tak, jakby
między tubylców spadła rakieta międzygwiezdna. Jak rakiety wy-
strzeliły w górę płonące pochodnie; dał się słyszeć krzyk zgrozy.
Tubylcy rozpierzchli się śmiertelnie przerażeni. Bębnienie ucichło
[...]." [49]
Hurley nie zapomniał o pacjencie, który „otrzymał odpowiednią
dawkę tranu, a nazajutrz poczuł się na tyle dobrze, że przechadzał się
żwawo wśród współplemieńców [...]". Pacjent ten na pewno będzie
opowiadał wnukom o straszliwej nocy. „Później usłyszałem — relac-
jonuje Hurley — że mój niewinny żart przysporzył mi sławy dim-
dim-puripuri — białego czarownika."
Bogowie, diabły, powracający przodkowie, absurdalne imitacje wy-
tworów techniki, zalew sprzecznych przekazów — i bądź tu mądry,
człowieku! Chwała Bogu są mosty, którymi można się wygodnie
przemieszczać z teraźniejszości w przeszłość, ale nawet dziś zeszłoroczny
śnieg może się łatwo zamienić w gołoledź.
W 1920 roku Erich Scheurmann, podróżujący po morzach połu-
dniowych, opublikował mowy wodza Tuiavii. Wódz ten w młodości
uczył się w szkole misyjnej na Samoa. Później odwiedził nawet Europę.
Przy tej okazji Tuiavii, zbulwersowany przejawami nieznanej cywi-
lizacji, rejestrował wszystko, co dla niego nowe: pośpiech, dymiące
samochody, radia, wielopiętrowe budynki, wielkie dworce i tłumy na
ulicach. Powróciwszy na wyspę Tuiavii wykorzystał te oszałamiające
wrażenia, żeby do członków swojego plemienia wygłaszać napominają-
ce, filozofujące mowy.
Dobór słów i wymowa tekstu
Kwestią sporną jest, czy mowy te były w ogóle wygłaszane. Pewne jest
tylko to, że Erich Scheurmann dłuższy czas przebywał wśród mieszkań-
ców wysp południowych i stąd znał ich wyobrażenia o białych. Może
nawet przez jakiś czas kontaktował się z Tuiavii, którego poznał „na
odległej wysepce Upolu w archipelagu Samoa" [50]. Tam, we wsi
Tiavea, powstały szydercze mowy wodza, który naśmiewał się z kultury
33
europejskiej. Duet Scheurmann/Tuiavii buduje most w przeszłość za
pomocą słów na określenie przedmiotów obcych członkom plemienia.
I tak europejskie ubranie nazywa się „skóra", guziki zaś — „muszle".
Mankiety to „wapienne obręcze", cylinder — „sztywne naczynie",
domy—„skrzynie z kamienia", schody — „gałęzie", a dźwięk dzwonka
to „krzyk". Tramwaj nazywa się „szklana skrzynia na metalowych
taśmach", a pociąg to „statek długi jak robak, który się ślizga".
Telefony to „słowa-wdmuchiwać-w-metalowe-włókna", a karabin to
po prostu „ognista rura". Wskazówki zegara to „małe palce", a pierw-
sze samoloty to „łodzie jeżdżące od chmury do chmury". Maszyna
parowa to „rzecz pożerająca czarne kamienie i dająca siłę", a pióro — na
pewno państwo nie zgadną — „kość do pisania".
Elektryczność nazywa się „chwytać-błyskawice-z-nieba", kino jest
„miejscem nieprawdziwego życia", zawód nazywa się „tylko-jed-
no-umieć", latarka to „iskierka". Klawisze fortepianu są „białymi
i czarnymi języczkami".
Można sobie wyobrazić wartość formalną następującej informacji:
„Gdy słońce stało na niebie, pokryły się małe palce. Mój towarzysz
wdmuchnął kilka słów w metalowe włókna i po kilku małych gałęziach
wsiadł do łodzi, jeżdżącej od chmury do chmury. Tam powiesił swoje
sztywne naczynie na gałęzi i poprosił, żebym spojrzał w dół. Ujrzałem
wiele skrzyń z kamienia, kilka szklanych skrzyń na metalowych taśmach
a nawet długi statek podobny do robaka, który szybko się oddalał.
Nagle zjawiła się piękna dziewczyna z kością do pisania. Przyniosła nam
napój i powiedziała, że zaraz ujrzymy miejsce nieprawdziwego życia..."
Jak nasi przodkowie opisywali rzeczy, na które nie mieli określeń?
Jeśli na coś brak określenia, trzeba to nazwać za pomocą słów
istniejących. Dla Indian Ameryki Północnej parowóz jest „ognistym
rumakiem", a telefon „śpiewającym drutem". Alkohol stał się „wodą
ognistą", a magnetofon „rzeczą kradnącą głos". Kiedy w październiku
1978 r. w Zairze wystartowała rakieta, reporterzy telewizyjni zapytali
kilku czarnych w buszu, co myślą o tym wydarzeniu: „Nasi potężni
przyjaciele wysyłają ogień do nieba" — brzmiała lapidarna odpowiedź.
Z niewiedzy i kalekich określeń powstają legendy — tak było kiedyś,
tak jest i dziś.
W połowie lat dwudziestych bracia Michael, Benjamin i James Leahy
pojechali na Nową Gwineę, gdzie na wybrzeżu zapanowała akurat
gorączka złota. Bracia Leahy mieli ze sobą nie tylko sita do płukania
złota, lecz również aparaty fotograficzne. 60 lat później terytoria
„dzikich" ucywilizowano. Ekipa telewizji australijskiej udała się w ten
rejon i pokazała mieszkańcom powiększenia starych zdjęć zrobionych
34
przez braci Leahy. Kilku staruszków rozpoznało się na fotografiach.
Dziś wyglądają zupełnie inaczej — noszą buty, spodnie i koszule. Na
zdjęciach widać ich jeszcze w przepaskach biodrowych, w rękach
trzymają dzidy. Jeden ze starców powiedział:
„Byłem dzieckiem. Ojciec zabierał mnie ze sobą na polowania. Wtedy
ujrzeliśmy pierwszych białych ludzi. Przestraszyłem się okropnie
i zacząłem płakać. Jeszcze nigdy nie widziałem takiej istoty. Skąd
przybyła? Z nieba czy z rzeki?" [51]
Swoje przeżycia z lat dwudziestych bracia Leahy utrwalali również na
piśmie — pramieszkańców dziwił każdy przedmiot: zapałka, konserwa,
ołówek, nożyczki. O tym, co działo się w umysłach tubylców, opowiada-
ją dziś starcy:
„W naszej wsi rozeszła się wieść, że przybyły błyskawice. Uważaliśmy
białych za błyskawice z nieba. Inni powiadali, że to nasi przodkowie,
którzy powrócili z królestwa umarłych". [51]
A cóż innego mieli myśleć, skoro istniał pradawny przekaz, wedle
którego bogowie zstąpili niegdyś z nieba i nauczali ludzi. Był kult
zmarłych, wiara w królestwo przodków na tamtym świecie. Starzec,
który ujrzał wówczas białych z dużymi kolorowymi plecakami, tak ujął
wrażenia tubylców: „Myśleliśmy, że mają tam swoje żony!".
Dzikich zdumiały również spodnie przybyszy. Zadawali sobie pyta-
nie, jak te istoty pozbywają się ekskrementów: „Bo przez to się nie da!".
I tak w głowach miejscowych zakiełkowała myśl, że biali są pewnie
istotami z nieba — aż pewnego dnia jeden z tubylców zauważył
z ukrycia, jak biały spuszcza spodnie i pozbywa się czegoś z wyraźną
ulgą. „Jeden z niebiańskich przybyszy właśnie to zrobił!" — oświadczył
szpieg swoim współplemieńcom. Kilku śmiałków ostrożnie obwąchało
rzecz pozostawioną przez białego człowieka — niebiańskie gówno
śmierdziało tak samo jak ziemskie.
Bracia Leahy wraz z kolumnami tragarzy przebyli góry. Wkrótce
zrozumieli, że w ten sposób nie da się tu doprowadzić zaopatrzenia
z wybrzeża. Wykarczowali więc w zaroślach pas startowy. Tubylcy nie
wiedzieli wprawdzie, o co chodzi, pomagali jednak chętnie. Tysiące
mężczyzn, kobiet i dzieci ze śpiewem na ustach wyrównywało ziemię
udeptując ją cierpliwie. „Byli szczęśliwi, że mogą sobie potupać" — pisał
Benjamin Leahy.
Nim przyleciał pierwszy samolot wezwany przez radio, bracia
uświadomili tubylcom, że z nieba przybędzie wielki ptak, niosący
w swoim brzuchu ludzi. Oczywiście na skraju pasa startowego stanęły
tysiące ciekawskich, żeby obejrzeć widowisko. Pewna staruszka opowie-
działa, że przy lądowaniu wielkiego ptaka ludzie rzucili się na ziemię
35
 i ukryli twarze. Wielu przestraszyło się tak bardzo, że bezwiednie oddało
mocz. Potem jednak uciekli i ukryli się, niektórzy obejmowali się,
krzycząc ze strachu. Benjamin Leahy pisał: „Ludzie wpadli w panikę, bo
nie wiedzieli, co to jest".
Stopniowo, gdy porozumienie stało się możliwe, tubylcy zaczęli
pojmować, że dziwni biali nie są istotami z nieba. Mimo to nadal byli
przekonani, że biali są duchami przodków. Jak do tego doszło?
Od niepamiętnych czasów panował tu zwyczaj palenia zmarłych.
Popioły i resztki kości wrzucano do rzeki. A co robili obcy? Godzinami
stali w rzece. Płukali piasek, odcedzając w dziwnych miskach żółte
kamyki. Musieli więc być zmarłymi przodkami, szukającymi w rzece
swoich resztek. Bo jak inaczej wytłumaczyć takie zachowanie?
Mijały lata. Powoli znikały ostatnie niejasności. Biali zostali, było ich
coraz więcej. Młode pokolenie tubylców uczyło się w szkołach misyj-
nych. Przełamano utrudniającą komunikację barierę językową, miejs-
cowi zaczynali rozumieć nową cywilizację.
Ale co by było, gdyby po krótkim pobycie biali zniknęli równie nagle,
jak się pojawili? Gdyby przez stulecia czy tysiąclecia tubylcy nie mieli
kontaktu z białymi ludźmi? Pewne jak amen w pacierzu byłoby po-
wstanie nowego kultu, nowej religii, kultu powracających przodków,
szukających w rzece swoich kości, kultu białych, którzy w potężnym,
grzmiącym ptaku o twardej skorupie zstępują z nieba, aby znów tam
zniknąć! Byłoby właśnie tak!
Ale dlaczego, i to jest celem moich badań, tyle tubylczych plemion
czeka na „bogów z nieba"?
II. Boscy ludzie
Czas to dobry nauczyciel.
Szkoda tylko, że uśmierca
swoich uczniów.
Curt Goetz (1888-1960)
Historię dynastii Szang przekazano w tak zwanych Annałach Szi-chi,
człowiek stoi tu więc na pewnym gruncie [52]. Pierwszym panują-
cym, od którego imienia wzięła nazwę prowincja, był Czeng Ting. Ten
Czeng Ting zapoczątkował wprawdzie swój ród, ale nie był pier-
wszym cesarzem. Był nim jego poprzednik Chieh Kuci z dynastii Hia,
podobno dyktator o skłonnościach sadomasochistycznych — z tego
powodu pozbawiono go tronu. Uczynił to właśnie założyciel dynastii
Szang, mężny Czeng Ting. Annały podają, że miał „latające wozy". Ale
nie wyprodukował ich we własnych zakładach lotniczych — były
wytworem tajemniczego ludu zwącego się Chi-Kung. Taaak, a lud
mieszkał ni mniej, ni więcej tylko o 40 000 li „po drugiej stronie
nefrytowej bramy". Gdziekolwiek to było, była to odległość większa od
połowy równika, bo 40 tyś. li to 40 000 x 644,4 m, czyli 25 776 km! Jeżeli
za podstawę obliczeń przyjąć małe li (150 m), to lud zajmujący się
budową samolotów mieszkał w odległości 6 000 km od granic cesarstwa.
O ludzie Chi-Kung napisano: „Potrafili też wytwarzać latające wozy,
które przy sprzyjającym wietrze pokonywały wielkie odległości. Za
czasów Tinga (1760 r. prz. Chr.) zachodni wiatr zaniósł taki wóz aż do
Jutschou (Honan), po czym Ting połamał go, albowiem me życzył sobie,
aby jego lud zobaczył ten pojazd".
Chiński poeta Kuo p'o (270-324 r. po Chr.) podchwycił wątek
znaleziony w annałach przodków. Pisał: „Godne podziwu są precyzyjne
prace ludu Chi-Kung. Myśląc o wietrze wytężyli głowę i wynaleźli
37
 latający wóz, który wznosząc się i opadając, zależnie od potrzeby,
dowiózł ich jako gości do cesarza Tinga".
Istnieją rysunki owych aparatów latających, na których widoczne są
szczegóły, w naszych oczach „chińskie" w całym tego słowa znaczeniu.
Cesarz Czeng Ting ukrywał te aparaty przed spojrzeniem poddanych.
„Głównemu inżynierowi" cesarza, Ki Kung Shi, udało się nawet
zbudować kopię takiego niebieskiego wozu. Później pojazdy te znisz-
czono, „aby na zawsze zachować je w tajemnicy". Rozbrojenie w staro-
żytnych Chinach! W dziele Szang hai tiszing Kuo p'o pisze o różnych
sprawach owej epoki [53, 54, 55]. „Latające wozy" pojawiają się tam
często pod nazwą „latające koła".
Jeszcze w średniowieczu filozof i mnich Roger Bacon (1219-1294)
dysponował informacjami na temat latających aparatów, bo w pracy
z 1256 roku napisał:
„Mogły też być wytwarzane aparaty latające (instrumentu vo-
landi) [...] były one wytwarzane bardzo dawno
temu, a pewnem jest, że takowy instrument do latania posia-
dano". [56]
Moi czytelnicy wiedzą, że „latające wozy" i „latające koła" stanowią
element niezliczonych przekazów. Za dublet powietrznych odwiedzin na
dworze chińskiego władcy Czeng Tinga mogą być uznane podróże
indyjskiego króla Rumanwata, który kazał zbudować statek powietrzny
tak wielki, że mieściło się tam naraz wielu ludzi:
„Zasiadł więc król w niebiańskim wozie wraz ze służbą ze swego
haremu, ze swoimi kobietami, dostojnikami i grupą ludzi pocho-
dzących ze wszystkich dzielnic miasta. Dotarli do kresu firma-
mentu, a w końcu podążyli drogą wiatrów. Wóz niebieski okrążył
ziemię lecąc nad oceanami i skierował się ku miastu Avantis,
gdzie obchodzono święto. Maszynę zatrzymano, aby król mógł
wziąć udział w święcie. Po krótkim pobycie król wystartował
z powrotem na oczach niezliczonych gapiów, podziwiających wóz
niebieski". [57]
Ci powietrzni żeglarze antyku byli całkiem nieźli! Oczywiście rozu-
miem, że te wszystkie aparaty latające uzna się zaraz za wytwory
fantazji. Z zatęchłego worka psychologii wyciągnie się — normalka!
— przedwczorajszy argument, że człowiek zawsze chciał dorównać
ptakom i marzył o lataniu. Wymówka banalna, bo przecież — szczegól-
nie w przekazach staroindyjskich — wyraźnie odróżnia się wozy latające
od nielatających. Może o tym zaświadczyć kilka cytatów z Ramajany,
zestawionych przez znawcę sanskrytu, prof. dr. Kandżilala z Sanscrit
College w Kalkucie:
38
„Wraz z Kharą wsiadł do latającego pojazdu ozdobionego kosztow-
nościami i twarzami demonów. Pojazd poruszał się z hałasem
równym grzmotom". (3.35.6-7)
„Wsiądź do tego pojazdu, który jest wysadzany kosztownościami
i może wznieść się w powietrze. Kiedy uprowadziłeś Sitę [małżonkę
króla], możesz podążać, dokąd chcesz. Drogą powietrzną zawiozę
ją do Lanki [dziś Sri Lanka — Cejlon] [...] I tak Rawana i Mari-
cha wsiedli do pojazdu powietrznego podobnego pałacowi [ ] "
(3.42.7-9)
„Ty szubrawcze, myślisz, że skoro postarałeś się o ten pojazd po-
wietrzny, będziesz żył w dobrobycie?" (3.30.12)
„Potem zjawił się pojazd samoistny [...] znów w Lance z biedną Sita
i Tridżatą." (4.48.25-37)
„Jest to wyborny pojazd powietrzny, zwany Puśpaka a lśniący jak
słońce." (4.121.10-30)
„Obiekt latający, ozdobiony łabędziem, wzniósł się z hukiem w prze-
stworza." (4.123.1)
„Wszystkie damy z haremu króla małp Sugriwy pośpiesznie skoń-
czyły się stroić i wsiadły do latającego pojazdu." (4.123.1-55) [58]
A w eposie Mahabharata jest 41 fragmentów tekstu mówiących
wyraźnie o pojazdach latających. Oto przykłady:
„Och, ty, potomku Kurusa, ów zły człowiek przybył pojazdem
latającym samodzielnie, który może poruszać się wszędzie i znany
jest jako Saubhara." (Vanaparva Ch. 14, w. 15-22)
„Również ludzie poruszają się po niebie pojazdami latającymi
udekorowanymi łabędziami a równie komfortowymi jak pałace."
(Vanaparva Ch. 200, w. 52-56)
„Wielki pan przekazał mu poruszający się samodzielnie pojazd
latający." (Vanaparva Ch. 207, w. 6-9) [59]
A zatwardziałym reprezentantom poglądu, że są to tylko wytwory
wybujałej fantazji dawnych Hindusów, podsuńmy dyskretnie fragmen-
cik z dzieła powstałego w zupełnie innym regionie Ziemi — myślę
0 etiopskiej Księdze Królów. Tam latają nie Chińczycy ani Hindusi, lecz
nasz stary znajomy — król Salomon:
„Wszystko pędziło na wozie, jak okręt na morzu, który ponosi wiatr
[...] i szybsi byli od orłów na niebie, i cały ich dobytek posuwał się
z nimi w powietrzu na wozie." [60]
W ten sposób król i wszyscy, co byli posłuszni jego rozkazom, lecieli
na wozie bez cierpień i chorób, bez głodu i bez pragnienia, bez potu
i zmęczenia, przebywając jednego dnia drogę, na którą potrzeba trzech
miesięcy.
39
 W czasach antycznych na pewno byli ludzie stosujący maszyny
latające. Choć na to twierdzenie istnieją niepodważalne dowody, nikt
nie potraktuje ich serio. Założymy się? Arogancja najświatlejszych nie
dopuszcza istnienia czegoś, co istnieć nie może. Dowody? Jakie do-
wody?
kierunkiem prof. dr. Josyera pracował nad odczytaniem tekstów przez
20 lat. Jesienią 1973 roku przedstawiono angielski przekład poprze-
dzony tekstem sanskryckim. Dzięki temu każdy naukowiec zajmujący
się sanskrytem mógł sprawdzić wierność tłumaczenia. Książka zatytuło-
wana Yymaanika-Shaastra or Science of Aeronautics [61] zainteresowała
na Zachodzie niewielu fachowców, ci zaś podziwiali wprawdzie dosko-
nałe tłumaczenie, nie podnieśli jednak z tego powodu specjalnej wrzawy.

Rękopisy opisujące prehistoryczną

technikę latania
W 1918 roku w Bibliotece Baroda Royal Sanskrit w Mysore w In-
diach odkryto rękopis pracy Yaimanika Sastra, który przeleżał tam nie
zauważony całe wieki. Dopiero w 1943 roku fragmenty tego dzieła
opublikowano pod tytułem Yimana Sastra. Znawcy sanskrytu z Poona
College zauważyli wkrótce, że tekst ten wykazuje wiele podobieństw do
starszych tekstów sanskryckich, sięgających 1610 roku. Teraz do pracy
włączyli się naukowcy Academy of Sanskrit Research z Mysore.
Kolekcję tekstów uzupełniono rękopisami z zatęchłych podziemi znisz-
czonych świątyń. Do Akademii dostarczono całe pliki starych pism,
powiązane i ściśnięte starymi drewnianymi tabliczkami. Anglików nie
interesowały te zabytki — kapłani zaś obawiali się, że starożytne
manuskrypty zbutwieją, zostaną zżarte przez szczury albo zniszczeją
w inny sposób. Dyrektor Akademii prof. dr G. R. Josyer i jego
współpracownicy posortowali materiały według stopnia zniszczenia
i według wieku. Choć papiery liczyły sobie w najlepszym przypadku 350
lat, zawierały wiedzę z minionych tysiącleci. Wkrótce pojawiły się nazwy
i dziwolągi słowne dobrze znane sanskrytologom. Pradawna forma
wersyfikacyjna wskazywała bez wątpienia na fakt, że treść pochodzi
z zamierzchłej przeszłości. Teksty, jak to w indyjskich klasztorach
(i chrześcijańskich też), były stale przepisywane. 25 sierpnia 1952 roku
naukowcy Akademii przekazali indyjskim mediom pierwszą informację
o odkryciu. Pięćdziesięcioletni wówczas prof. Josyer oświadczył skrom-
nie:
„Szanowni państwo! Mamy przed sobą 500 ślok czyli stanc tekstów
staroindyjskich, mówiących wyłącznie o prehistorycznym lotnictwie.
Jest to 6000 ręcznie pisanych linijek. Opisują one aparaty latające
typu wimana, rukma, sundra i szokuna".
O odkryciu napisały hinduskie gazety — ale sensacyjna informacja
nie zainteresowała reszty świata. Ludzie byli zajęci usuwaniem szkód
wojennych i rozkręcaniem gospodarki. Niewielki zespół badawczy pod
40
 Aparaty latające w starożytnych Indiach? Fantazja i marzenia jakichś
wiecznych szperaczy. Wtajemniczeni fachowcy wiedzieli, że i w innych
tekstach sanskryckich jest mowa o „latających wozach". Na przykład
w tomie XXV Samarangana Sutradhara czy w Yuktikalpataru z Bhodża,
tekstu opublikowanego przez Calcutta Oriental Society w 1917 r. Nie
było więc szczególnego powodu do podnoszenia wrzawy.
Tymczasem udowodniono, że opisy prehistorycznych aparatów
latających liczą sobie tysiące lat. Będąc w Indiach pytałem o to wielu
poważnych sanskrytologów — potwierdzili oni i prawdziwość odpisów
dawnych tekstów, i doskonałość tłumaczenia.
Dziesięć rozdziałów porusza problematykę przerażająco współczesną
— mówią o treningu i skafandrach pilotów, o korytarzach powietrz-
nych, o elementach maszyn latających, o stosowanych w nich metalach,
o metalach pochłaniających wysokie temperatury i o różnych rodzajach
napędu. Jest tam też lista 32 reguł, do których musi się stosować osoba
kierująca pojazdem powietrznym. W końcu tekst podaje sekrety, jak
„skakać" określonymi typami pojazdów powietrznych, jak lecieć
„wężykiem", jak pilot może „patrzeć na wszystkie strony" i „słyszeć
odległe dźwięki". Przeliczono również prędkość poszczególnych typów
wimana na jednostki współczesne — wynosiła ona 5760 km/h.
Informacje z przeszłości mogą — jeżeli się je weźmie poważnie
— zrewolucjonizować współczesne lotnictwo i kosmonautykę. Mówi
się tam o składnikach, pozwalających zrobić po zmieszaniu w od-
powiednich proporcjach 16 powłok pochłaniających ciepło. Wyjaś-
nia się też, jak uzyskiwać czyste metale, jakie kwasy dodawać do
danego stopu i jakie oleje stosować do jego obróbki w danej tem-
peraturze. Opisano siedem typów silnika oraz typy wimana, do których
można je zastosować. Nie brak informacji ani o wielkości maszyn
latających, ani o możliwościach ich zastosowania czy osiąganym
pułapie. Tytuły rozdziałów brzmią jak z dzisiejszego podręcznika dla
pilotów:
„Korytarze powietrzne — Elementy maszyny — Skafandry — Posiłki
—O materiałach — Punkt topnienia — Lustra — Moc — Maszyny
—Różne typy samolotów — Szakuma-wimana — Sundara-wimana
—Rukma-wimana — Tripura-wimana"'. [61]
Nieżyjący już dziś pro f. dr Josyer przekazał mi w Mysore egzemplarz
tych zdumiewających tekstów. Nigdy się z nim nie rozstaję! Profesor
pozwolił mi też cytować fragmenty tego dzieła, „jako daninę za Pańskie

42
nieustanne starania w służbie prawdy", jak napisał w dedykacji. Oto
kilka wspaniałych próbek:
„Zajmiemy się teraz lustrami i soczewkami koniecznymi w wimana.
Jest ich siedem. Oto one: mukura-kalpa — lustro dalekiego zasięgu,
skaktjaakarszana darpana — lustro zbierające energię [...] rowdri
dar pana — lustro potęgujące przerażenie. Lustro wiszwakrija musi
być ruchome i powinno znajdować się blisko pilota, żeby ten mógł
w każdym momencie widzieć wszystko wokół siebie. Wytwarza się je
w następujący sposób:
Dwie części satwa [...] pięć części rtęci [...] sześć części miki [...] osiem
części sproszkowanych pereł [...] dziesięć części granitowego piasku
[...] osiem części soli [...]. Składniki trzeba oczyścić, zważyć i podgrzać
w piecu do przetapiania do temperatury 800° C. Kiedy wszystko się
stopi, należy wlać masę do przygotowanej formy [...]". [61]
Wielokropki umieszczone przeze mnie w powyższym fragmencie
zastępują staroindyjskie dziwolągi słowne, nie mające żadnego sensow-
nego odpowiednika ani w języku angielskim, ani w niemieckim.
W kolejnym fragmencie staroindyjscy autorzy wyjaśniają, że istnieje
wiele niszczycielskich sił, które za pomocą różnych rodzajów luster
można zneutralizować albo osłabić. W sumie wymienia się 633 „złe
wpływy", które mogą być niebezpieczne dla aparatu latającego. Wylicza
się też drobiazgowo składniki różnych „luster", dzięki którym można
neutralizować negatywne wpływy. Są wśród nich: promieniowanie
słoneczne, promieniowanie kosmiczne, wiatry, ogień, broń nieprzy-
jacielska itd.:
„Rowdri-darpana to soczewka, która w postać płynną zamienia
wszystko, na co się ją skieruje [...] Przy zastosowaniu rowdri do
promieni słonecznych uwalnia się zła siła zwana maarikaa, która
naładowana energią słoneczną niszczy samoloty nieprzyjacielskie".
[61]
Teksty te wyjaśniają również, że w wimana trzeba użyć 27 różnych
rodzajów szkła i omawiają ich zastosowanie. Mówią, z jakiego materia-
łu zrobiono podłogę, ściany i piętra, a z jakich 28 rodzajów włókien
sporządzono kombinezon pilota. Wyliczono nawet 25 rodzajów „połą-
czeń", przetwarzających energię słoneczną na użyteczną siłę. Dowiadu-
jemy się, że istnieje 16 019 (szesnaście tysięcy dziewiętnaście) rodzajów
promieniowania cieplnego — rodzaje te dzielą się na „podgrupy".
Określone rodzaje promieniowania wyzwalają dane energie, a inne
kombinacje promieniowania energie inne, ale za pomocą różnych luster
w energię można zamienić każdy składnik promieniowania. Opisano tez
niewielkie obiekty latające zrobione ze szkła i sposób ich budowy:
43
 „Owe dwanaście oczyszczonych składników należy wymieszać w pro-
porcji 5:3:5:1:10:10:11:8:7:2:6:1. Umieścić je w piecu do przetapiania
mającym kształt lotosu i ogrzewanym węglem drzewnym. Należy go
rozgrzać do temperatury 323° [...]. Efektem będzie szitaranjikaadarsa,
czyli szkło, zawierające w sobie chłód". [61]
Chodzi zapewne o szkło pochłaniające wysokie temperatury.
W pojazdach latających są zamontowane nawet odgromniki, bo
— kto o tym dziś wie? — istnieje pięć rodzajów piorunów stanowiących
niebezpieczeństwo dla maszyny latającej.
Nawet jeśli nie udaje się przetłumaczyć wielu słów i wyrażeń,
sanskrytolodzy znają ich prawdopodobne znaczenie. Choć teksty za-
warte w Yymaanika-Shaastra znane mi są od ćwierćwiecza, unikałem
dotąd ich cytowania. Mówi się, że z jajek można wprawdzie zrobić
omlet, ale z omletu nie zrobi się jajek. Powyższe fragmenty są wy-
śmienitym kąskiem nie tylko dla producenta samolotów, lecz również
dla metalurgów i wytwórców szkła, którzy po przeprowadzeniu od-
powiednich doświadczeń mogliby na pewno wyprodukować nowe stopy
metali i lustra.
Czy w ten sposób udało się zdemaskować „bogów"? Czy „bogowie"
byli tylko latającymi ludźmi z odległych rejonów świata, skąd — podob-
nie jak w naszym stuleciu — odwiedzali „kraje rozwijające się", aby siać
tam myślowy zamęt? Czy brawurowi piloci prehistorii byli przyczyną
„szoku po przybyciu bogów"? Czy to na ich powrót czekają tubylcze
plemiona w najdalszych częściach świata?
Incydenty z mórz południowych
Polinezja (gr. kraina wielu wysp) leży w gigantycznym trójkącie
między Hawajami, Wyspą Wielkanocną a Nową Zelandią. Pierwotni
mieszkańcy Polinezji mają wspólne legendy—nawet jeśli występują tam
różne postacie bogów, noszące różne imiona. Problem w tym, że co
i rusz bogowie ci czynią rzeczy niemożliwe.
Pramieszkańcy Nowej Zelandii, Maorysi, opowiadają, że na wschod-
nim wybrzeżu wylądował kiedyś z dwiema córkami zagadkowy król
Rupe mający dwa dziwne „ptaki". Rupe wysłał oba ptaki na zwiady.
Pierwszy miał zmierzyć spadek rzek i zbadać prądy morskie, drugi
— sprawdzić jagody i rośliny pod kątem ich przydatności do spożycia.
Piękna sprawa! Facet był chyba jakimś naukowcem, a „ptaszki" mu-
siały dysponować umiejętnościami, o jakich się zwykłym ptakom nie
śniło. Pierwszy połamał sobie skrzydła w wodospadzie i wypadł z gry.
44
Drugi zbłądził podczas lotu przez las i król nigdy go już nie ujrzał.
Dlatego — tyle legenda — Rupe i jego córki nie mogli powrócić do
ojczyzny. Ale dlaczego nie mogli? Rupe miał przecież statek. Czy
„ptaki" były mu potrzebne do prowadzenia nawigacji, a może Ziemia
nie była jego ojczyzną?
John White, etnograf z minionego stulecia, w zbiorze zatytułowanym
Ancient History ofthe Maori [62] zamieścił kilka przekazów, które nijak
nie pasują do naszego obrazu świata. Już spis treści tej książki, wydanej
w 1887 roku, czyta się jak literaturę science fiction: „Wojna w Kosmosie
—Małżeństwa bogów z ludźmi — Podróże między Ziemią a gwiazdami
—Żywność spadająca z nieba". Książka opowiada również o tym, że
plemię Nga-Ti-Hau prowadziło wojnę przeciw znacznie silniejszemu
wrogowi. Kiedy wróg osaczył plemię, jego członkowie poprosili o po-
moc boga Rongamai. Ten nie dał się długo prosić:
„Jego pojawienie się było niczym blask gwiazdy, jak płomień ognisty,
jak słońce". [62]
Bóg Rongamai przeleciał nad wiejskim placem i wylądował:
„Ziemia zadrżała, chmury kurzu przesłoniły widok, dał się słyszeć
huk grzmotu, a potem jakby szum muszli". [62]
Takie efekty na pewno nie były dziełem Jamesa Cooka czy jego
holenderskiego kolegi Jakoba Roggeveena. Musieli w tym maczać palce
„bogowie" znacznie potężniejsi. A dla mnie, wędrowca między różnymi
dziedzinami wiedzy, za każdym razem jest czymś podniosłym przytacza-
nie przekazów podobnych treściowo, lecz pochodzących z różnych
części Ziemi. Dla porównania Ramajana:
„[...] Gdy ów rydwan ukazał się w obozie małp, jego wspaniałość
i blask wywarły na Ramie głębokie wrażenie.
—Skąd się on tu wziął? — zapytał.
—Panie — odpowiedział woźnica — nazywam się Matali. Mam
zaszczyt być woźnicą Indry. Brahma, bóg o czterech obliczach
i stwórca wszechświata, oraz Siwa, którego moc ośmieliła Rawane,
aby ci teraz rzucił wyzwanie, rozkazali mi przyprowadzić tu ten
rydwan do twojego użytku. Zdolny jest latać szybciej od wiatru ponad
wszelkimi przeszkodami, nad każdą górą, morzem czy niebem,
i dopomoże ci wyjść zwycięsko z bitwy. [...] Rama przypasał miecz,
zarzucił na ramiona dwa kołczany pełne niezwykłych strzał i wsiadł
do rydwanu. [...] Ziemię spowiła zupełna ciemność od krańca do
krańca i wszelkie stworzenie znieruchomiało jak tknięte paraliżem.
Astra owa wywołała także potoki deszczu z jednej strony, deszcz
kamieni z drugiej, burzę gradową i straszliwy huragan. [...] \V pewnej
chwili Rama musiał przerwać walkę, aby się zastanowić, jakiego
45
 ostatniego środka ma użyć, by położyć jej kres. Po dłuższym namyśle
postanowił posłużyć się brahmastrą, bronią specjalnie niegdyś obmyś-
loną przez Brahmę dla Siwy. [...] Rama pomodliwszy się użył zaklęć
nadających pociskowi największą moc, po czym wysłał go w kierunku
Rawany, celując w serce, nie w głowę, gdyż odporność Rawany nie
tyczyła serca. [...] Prosząc o niezniszczalność swych głów i ramion,
Rawana zapomniał o sercu, które teraz przeszyła broń stworzona przez
Brahmę, kończąc żywot władcy rykszasów". [63]
W fachowej literaturze etnograficznej nie przeprowadza się takich
porównań, bo tego robić nie należy. Błądzi się za to w religijno-
-psychologicznej mgle przeszłości zadając gwałt psychologii, próbując
wyjaśnić to, czego przy jej pomocy nijak wyjaśnić się nie da. Czytam
więc, że są to stylizowane zjawiska przyrody albo deifikacja ziemskich
bohaterów. Co to ma znaczyć? Już rzymski cesarz i filozof Marek
Aureliusz twierdził: Głupią rzeczą jest oburzać się na świat. Świata to
nie obchodzi.
W Wisznu-Puranie, innym staroindyjskim podaniu, można nawet
przeczytać, że bogowie przybyli z firmamentu własnym pojazdem:
„Kalki jeszcze mówi, a z nieba zstępują dwa lśniące jak słońce,
składające się z kamieni szlachetnych wszelkiego rodzaju, poruszające
się o własnej sile wozy kierowane przez nich, przez promienistą broń
chronione".[64]
Czy w Indiach, czy na Polinezji — zawsze znaleźli się ludzie, którzy
utrwalili zadziwiające zdarzenia. I zarówno tu, jak i tam mówi się
o imponujących, bogom podobnych istotach, które pozostawiły po
sobie niezatarte wrażenie. W legendzie Maorysów pojawia się bóg
Pou-Rangahua, który przyleciał do Nowej Zelandii z ojczystego świata
„Hawaiki". „Hawaiki" to słowo, które występuje też w tekstach
staroindyjskich. Znaczy ono: Droga Mleczna. Po wylądowaniu bóg
Pou-Rangahua powiedział:
„Przybywam i mam nieznaną ziemię pod nogami. Przybywam i nowe
niebo wiruje nade mną. Przybywam na tę ziemię i jest ona dla mnie
przyjaznym miejscem spocznienia". [62]
Powyższe fragmenty nie wymagają chyba wyjaśnień. Myślę też, że
tych bogów trudno pomylić z żeglarzami-odkrywcami z minionych
stuleci. Opisywane istoty latały! Aha, maoryjski Rupe, dysponujący
dziwnymi ptakami, miał też siostrę, którą uwięził jakiś zazdrosny
człowiek. Będąc w potrzebie, wezwała na pomoc brata. Wkrótce grzmot
straszliwy rozległ się nad chatą — to nadleciał Rupe. Choć ludzie nie
traktowali jej najlepiej, siostra poprosiła brata, żeby przetransportował
ich drogą powietrzną z wyspy na kontynent. Rupe powiedział, że będzie
46
musiał odbyć trzy loty. Wyspiarze wsiedli, a on poleciał nad morze
i wrzucił ich do wody. Potem wziął na pokład siostrę, która spostrzegła
zwłoki i ubrania na powierzchni wody. „Czemu to uczyniłeś?", spytała
brata. Rupe odparł: „Wyrządzili ci krzywdę, gdy mieszkałaś w ich kraju.
Stąd mój gniew, dlatego wyrzuciłem ich do morza". [65]
Dobry był numer z tego Rupego!
W legendach dawnych Polinezyjczyków pełno podobnych przypad-
ków. Nierzadko tubylcy potrafią te zdumiewające zdarzenia zlokalizo-
wać. Na przykład mieszkańcy wyspy Pentecost (Nowe Hebrydy) odda-
ją cześć „kamieniowi o kształcie skrzydła", bo jest to symbol boga
o imieniu Vingaga. Bóg ten w pradawnych czasach przybył na wyspę
i dał wyspiarzom obowiązujące prawa. Po pobycie na Ziemi Yingaga
odleciał do swojej odległej ojczyzny [66]. Na wyspie Raivavae (Polinezja
Francuska) po dziś dzień świątynia Te-Mahara jest uważana za miejsce,
w którym bóg Maui wylądował po locie kosmicznym [67]. A mieszkańcy
Atu Ona (wyspy Marąuesas Keys) oddają nawet cześć niewielkiej górze
Kei Ani, uważając ją za miejsce, gdzie bogowie po raz pierwszy zstąpili
z nieba. Prapolinezyjczycy nazywali jeszcze górę „Mouna tautini-etua",
co znaczy dosłownie „góra, na której wylądowali bogowie" [68].
Nie wiemy, jaką cześć oddawali ludzie tak niezwykłym postaciom,
nie mogło to jednak wyglądać inaczej niż w (dającej się sprawdzić)
epoce odkryć. Kontakty Kolumba, Cortesa, Pizarra czy Cooka
z tubylcami i — w późniejszych czasach — powstanie kultów imitacyj-
nych pozwalają zrozumieć, co było pożywką mitów i legend. Chyba, że
nasza głupota pozwoli nam odważyć się na uznanie wszystkich dzieł
kronikarzy prehistorii za łgarstwo. Nie było wówczas — podkreślam
— agencji prasowych. Dlaczego więc sedno wszystkich tych przekazów
jest takie samo? A może autorzy ówczesnych relacji zostali poddani
indoktrynacji w jakiejś niebańskiej szkole wyższej? Co skłoniło ludy
pierwotne do opowiadania ze szczegółami o „latających istotach"?
Twierdzenie o „myśleniu życzeniowym" zwraca się przeciwko swoim
autorom!
„Kiedy w 1911 roku nad rezerwatem Red Lake w Minnesocie
przeleciał pierwszy samolot, Indianie wiedzieli od razu, co się dzieje.
Hałaśliwy potwór był grzmiącym ptakiem, mityczną istotą, z której
oczu wystrzelały błyskawice i której skrzydła wyzwalały grzmoty.
W pośpiechu wszyscy pobiegli na brzeg jeziora, żeby złożyć w ofierze
tytoń [...]" [69].
Pamięć o „grzmiącym ptaku" jest żywa u wszystkich Indian Ameryki
Północnej. Indianie znad Thomson River twierdzą na przykład ze
pewien stary mężczyzna, zwany przez nich „Przetwarzającym lub
47
„Kojotem", przybył w „grzmiącym ptaku" i uporządkował ich świat.
Pewnego dnia powróci z „głośnym biciem w bęben". „Istota porząd-
kująca świat" żyje „poza Ziemią" [70].
W rezerwatach indiańskich w Kolumbii Brytyjskiej w Kanadzie stoi
wiele słupów totemicznych. Są to kolorowo malowane pnie drzew
z maskami i skrzydłami. Często umieszczony na samej górze „thunder-
bird" jest uważany za „grzmiącego ptaka", który kiedyś wylądował nad
morzem. „Rozpiętość jego skrzydeł była na długość dwóch kanu",
precyzują legendy, a „z jego brzucha wypełzły jakieś istoty". Grzmiący
bóg nie mógł być w żadnym razie samolotem z naszych czasów, bo
i przekazy, i słupy totemiczne z „wizerunkami thunderbirda" istniały
na długo przed powstaniem lotnictwa.
Co więc widzieli przodkowie Indian? O czym opowiadały sobie
kolejne pokolenia? Co pletli Chińczycy o „zręcznych wytworach ludu
Chi-Kung, sporządzającego latające wozy"? W jaki sposób indyjski król
Rumanwat razem z haremem i wieloma dostojnikami mógł „oblecieć
ziemię wozem niebieskim"? Dlaczego w staroindyjskich eposach pełno
„samodzielnie latających pojazdów powietrznych", znanych jako saub-
hapura i wimancft Skąd wzięły się szczegółowe dane konstrukcyjne
wimana! Dlaczego „ziemia drżała" i dlaczego dawał się słyszeć „hałas
niczym grzmot", kiedy bóg mórz południowych Rongamai opuszczał
się na ziemię? I dlaczego — na brodę proroka — nawet król Salomon
używał maszyny latającej, która „jednego dnia pokonywała drogę, na
którą trzeba trzech miesięcy"?
Etnografowie pytani, co sądzić o prehistorycznym lotnictwie, od-
powiadają zmęczonym uśmiechem. „Prehistoryczne lotnictwo? W bajki
pan wierzy?" W najlepszym razie słyszymy wytarte frazesy, że chodzi
0 zespoły zachowań dające się wyjaśnić z psychologicznego punktu
widzenia albo o „ptaki duszy", po śmierci człowieka ulatujące w prze-
stworza.
Nie wierzę ani w bajki, ani w „ptaki duszy" — wierzę w zdrowy rozum
naszych przodków. Mieszkańcy dawnych Chin oraz Indii znali latające
pojazdy z doświadczenia. Wiedzieli, co opisują. Inne ludy — Indianie
1 mieszkańcy wysp mórz południowych, a nawet Afrykańczycy -^
obser-
wowali lądowania obiektów latających, nie rozumiejąc wszakże istoty
owych tajemniczych „ptaków". Ich relacje były równie mgliste jak
papuaskie opisy samolotu poszukiwaczy złota.
Ja zaś od dawna nie mogę zrozumieć, dlaczego u samego progu XXI
wieku w wielu dziedzinach etnografii i teologii serwuje się wciąż te same
prawdy co w minionym stuleciu. Można by przypuszczać, że odległości
na kuli ziemskiej wcale się nie skurczyły, że nie istnieją nowoczesne
48
metody komunikacji, wyczarowujące na ekranach naszych telewizorów
mity i przedstawiające historie różnych religii. Utrwala się schematy
myślowe, ukrywa fakty! „Pod sutanną tysiącletniej pleśni" — pisali na
transparentach zrewoltowani studenci w 1968 roku. „Pleśń" jest dla
mnie zrozumiała, jeśli chodzi o religię, bo „religia" musi być zachowaw-
cza, nawet jeśli jej nauki są z gruntu fałszywe. Nauka natomiast nie
powinna chronić nieaktualnego stanu wiedzy, ale tworzyć naukę nową.
Zrozumiałe, że opisy „latających wozów" i legendy o nich czcigodni
fachowcy minionego stulecia interpretowali przez pryzmat nauki osiem-
nastowiecznej. Ale czy dziś musi być tak samo? Czy są jeszcze na świecie
wykształceni ludzie, którzy nie widzieli samolotu? Ludzie, którzy nie
wiedzą, na ile sposobów człowiek może się wznieść w przestworza? Nie
muszą to być od razu statki kosmiczne — przyciąganie ziemskie można
przecież oszukać za pomocą balonów na gorące powietrze, sterowców,
szybowców, latawców itp.
• Święty Tomasz jako Quetzalcoatl
Jednym z takich latających ludzi był zapewne Quetzalcoatl z Ameryki
Środkowej. Przepraszam! Nie chodzi mi o akademickie sofizmaty,
wiem, że dla określenia królestwa Azteków i Majów stosuje się pojęcie
„Mezoameryka" i że określenie Quetzalcoatl wywodzi się od Azteków.
U Majów istota ta zwała się — w zależności od regionu — Kukulcan
albo Kucumatz. Zawsze jednak chodziło o tę samą postać! „Quetzal" to
ptak o ogonie z niezwykle długimi, zielonymi piórami, „coatl" znaczy
wąż. Quetzalcoatl znaczyłoby tym samym „pierzasty wąż" albo „lata-
jący wąż". Mieszkańcy Ameryki Środkowej wiedzieli, że węże nie la-
tają, ba!, że jest wręcz odwrotnie, że te niebezpieczne stwory pełzają po
ziemi. Ale przypomnijmy sobie przemowy wodza Tuiavii, w których
maszyna parowa była „rzeczą pożerającą czarne kamienie".
„Latające węże" istniały w równie niewielkim stopniu co starochińs-
kie latające smoki plujące ogniem. Te latające potwory tylko opisano
w ten sposób. „Wąż" to coś długiego i szybkiego. Coś, co szybko znika,
jest niebezpieczne i zrzuca skórę. W przypadku „skrzydeł" i „piór"
interpretacja jest prosta.
Quetzalcoatl zaś jest istotą ludzką, jest „latającym wężem". W wyob-
rażeniach Indian Quetzalcoatl wyglądał okropnie — miał „twarz jak
ciężki kloc, nie jak człowiek, a jego broda była bardzo długa i wielka"
[71]. Siebie i swoją twarz starał się zachować w ukryciu. Dziś powie-
dzielibyśmy, że nie lubił publicity. Na głowie nosił podobno wysoki,
49
spiczasty kapelusz i miał zawsze przy sobie, co ilustruje Codex coatlowi oddawano wielką cześć. Gdy mówił, wszyscy milczeli zdu-
Yindobonensis, pastorał. A na szyi łańcuch lśniący jak muszle morskie. mieni. Nie dyskutowano na temat jego nauk — przyjmowano je
I wreszcie łańcuszki na nogach i gumowe buty. Quetzalcoatl był nie z pokorą. Cieszył się też respektem ze względu na możliwości techniczne
tylko wynalazcą pisma i kalendarza — przekazał plemionom cały, swojej broni.
skończony system naukowy. Przy okazji uczył jeszcze podstaw sztuki, Ale jak, na Boga, można przypuszczać, że pod postacią Quetzalcoatla
wydawał prawa i przekazywał Indianom umiejętności budowania. Miał kryje się chrześcijański święty albo, jak kto woli, kapłan, skoro ani
głos tak donośny, że słychać go było w promieniu 15 kilometrów [72]. Olmekowie, ani Toltecy, ani Majowie, ani Aztecy nie mieli zielonego
Zaiste wspaniały latający wąż! pojęcia o chrześcijaństwie? Człowiek z „czerwonymi krzyżykami"
Legendy opowiadające o Quetzalcoatlu różnią się często od siebie, i „pastorałem" wykonał zapewne swoje zadanie, importując do Amery-
a nawet zawierają sprzeczności. Zwalczały go „istoty niebiańskie", bo ki Środkowej Pismo Święte? Wbił może „poganom" do głowy symbol
wzbudzał w nich zazdrość. Narodził się - - jak pozostali bogowie krzyża i nauki Jezusa? Nic takiego! Quetzalcoatl musiał być latającym
- w sposób „nadnaturalny" i „czysty". Ciągłe walki Quetzalcoatla krzewicielem kultury z odległego kraju, jedną z tych postaci, które
z niebiańskimi Tezcatlipoca były podobno jednym z powodów, dla wywierały ogromne wrażenie na ludziach pseudoboską mocą. Ukłony
których opuścił ludzi. Pociągnął nad „brzeg niebieskiej wody", założył od Franka Hurleya i spółki!
maskę, ozdoby i „dobrowolnie się spalił" [71]. Przeobraził się w Gwiaz- Jednym z zachodnich plemion Majów są Indianie Tzendal. Dawno
dę Zaranną. Wedle innej legendy zniknął o rannej szarówce w niebie „na temu pojawiła się u nich istota zwana Wotan (Uotan). Wotan podzielił
wschodzie", ale przyrzekł, że wróci w dalekiej przyszłości. Według terytorium kraju, nauczał, pokazywał jak uprawiać kukurydzę, przeka-
trzeciej wersji poszedł na wschodnie wybrzeże, gdzie wsiadł na „magicz- zał wiedzę kalendarzową i uczył pisać [71, 73]. Znane jest nawet miejsce,
ną wężową tratwę" i odjechał z powrotem do swojej ojczyzny. w którym rezydował — Huehuetan. Założył też podobno Palenąue. (Na
Na wysnucie kolejnej analogii pozwala mitologia brazylijskich Indian marginesie: według legend Indian Hopi, mieszkających dziś w Arizonie,
Tupi, których bóg opuścił „spalając się". Bóg ten nazywał się Maire Palenąue założyli boscy Kaczynowie.) Wotan nie był duchem ani
(Maire Monan lub Maire der Tembe) i musiał „przekroczyć trzy ognie, wytworem fantazji — miał potomków, „Wotanów". Znany etnolog
z których ostatni go pochłonął, on zaś wzniósł się ku niebu w kolumnie Walter Krickeberg napisał w 1968 roku, że Wotanowie ci do dziś
ognistej" [70]. mieszkają we wsi Teopisca [71].
Po zniknięciu prawdziwego Quetzalcoatla do tej godności wynoszono
wszelkie możliwe postacie wodzów. Tak jak w Cesarstwie Rzymskim
imię Cezar awansowało z czasem do tytułu (car, cesarz i szach), tak samo
wodzowie najróżniejszych plemion przybierali imię Quetzalcoatla albo
wynoszono ich do tej godności pośmiertnie.
Pierwotny Quetzalcoatl nie był wcale fantomem. Jakiś „mistrz" uczył
plemiona, utrwalając się w ten sposób zarówno w pamięci ludu. jak
i w tradycji religijnej. Kim był Quetzalcoatl? Poza brodą tubylcy
zapamiętali też jasną skórę i obcy ubiór — historycy twierdzą, że była to
długa, biała szata z czerwonymi krzyżami [73]. Ponieważ do „czer-
wonych krzyżyków" dochodzi „pastorał", obraz się dopełnia. Tak
naprawdę to ten Quetzalcoatl był kapłanem katolickim! Już konkwis-
tadorzy przypuszczali, że pod postacią Quetzalcoatla kryje się apostoł
Tomasz. (Ci sami Hiszpanie sądzili też, że południowoamerykański
krzewiciel kultury, Wirakocza, to św. Bartłomiej.) Cóż za ironia losu:
Hiszpanie widzieli w postaci Quetzalcoatla św. Tomasza, a Indianie
w Hiszpanach wysłanników Quetzalcoatla! Uff! Tak czy siak, Quetzal-
50
51
 Wotan nie mógł od razu płodzić dzieci. Najpierw musiał „ściągnąć
z siebie skórę". To samo mówią wenezuelscy Indianie Tamanaco
o swoim bogu stworzenia noszącym imię Amalivica oraz o jego bracie
Yotchim. Oni także musieli „zrzucić skórę", gdy dołączali do ludzi. Na
dalekiej Nowej Gwinei skóry pozbywał się bóg Mansren Koreri [74],
w Biblii zaś Ewę kusi wąż. Można przypuszczać, że przez pojęcie
zrzucania skóry rozumiano zdejmowanie specjalnego ubrania i że
„latający wąż" tylko dlatego stał się latającym wężem, że jak inne
podobne mu istoty zaraz po przybyciu pozbywał się tak rozumianej
„skóry".
Mój cel jest jasny. Gdzieś na Ziemi żyli ludzie umiejący latać. Relacji
0 latających wozach nie mogę wmieść pod szafę. Nie wiem też, co począć
z dotychczasowymi egzegezami. Nie prowadzą donikąd, choć ja chylę
głowę przed nauką! W każdym razie pilotami latających wozów nie
mogli być ani żeglarze, ani odkrywcy.
Dlaczego? Czy Persowie, Egipcjanie, Fenicjanie, Chińczycy lub
chrześcijanie pierwszych wieków po Chrystusie potrafili tylko prze-
kazywać to, co wiedzieli? Wiedza ta mogła być ogromna, bo prze-
cież zarówno w dawnych Chinach, jak i w starożytnej Arabii
kwitły nauki — na przykład astronomia. Jako środki transpor-
towe służyły latające aparaty — nie statki. Było tak, mimo że nie-
które „dzikusy" uznawały żaglowce za „latające ptaki". Znamy zacho-
wanie ludzi, którzy pierwszy raz w ż y c i u widzą żaglowiec,
1 wiemy, że każdy taki „Latający Holender" wpada zaraz do zimnej
wody.
Ale wiemy, jak reagują ludzie widzący po raz pierwszy samolot,
wiemy jak opisują oni niepojęte „ptaki". Wiemy też, jaki lęk przejmo-
wał ludzi widzących po raz pierwszy lądowanie samolotu. Jeżeli
„latający krzewiciele kultury" byli tożsami z żeglarzami, to ci żeglarze
nie byli przyjmowani przez plemiona jako „niebiańscy bogowie".
W końcu „latający krzewiciele kultury" przybyli do tych ludów na
setki lub tysiące lat przed żeglarzami. Albo inaczej: w epoce od-
kryć historycznych już od dawna nie było latających wozów. Pizarro,
Cortes, Cook, Cabral czy chiński mnich Hiu Shen poruszali się na
statkach. Nawet św. Tomasz alias Quetzalcoatl nie poleciał do Ame-
ryki Środkowej zeppelinem, bo w jego czasach pojazdów powietrznych
nie było. To proste.
Tym samym z naszych rozważań można wykluczyć wszystkich
podróżników morskich. Ktokolwiek poruszał się w przestworzach,
musiał posiadać sztukę latania na długo przed Aleksandrem
Wielkim (356-323 prz. Chr.), bo — szkoda! — za jego czasów jakoś nie
52
było słychać o szkołach pilotów. Również tak często cytowani historycy
starożytności, którzy pisali o zdarzeniach mających miejsce na długo
przed ich epoką — przed Chrystusem — nie opisywali prób wznoszenia
się w przestworza podejmowanych przez królów, kapłanów i czarno-
księżników. Można stąd wyciągnąć trzy wnioski:
a)latający krzewiciele kultury byli częścią tradycji;
b)musieli żyć w bardzo odległych czasach, niepoznawalnych meto-
dami historycznymi;
c)teoretycznie mogli pochodzić spoza Ziemi — ale dotychczasowe
przemyślenia nie dają po temu podstaw. Wszystko, co opowiadano
o bogach, mogli uczynić ludzie.
Mimo to jednak mamy nadal więcej kwestii otwartych niż jas-
nych odpowiedzi. Faktem powszechnie znanym jest wiedza Majów
w zakresie wyższej matematyki i astronomii. Ale Majowie stosowali
system dwudziestkowy. Od którego antycznego „boga" — z Europy,
Afryki czy Azji — Majowie mogli nauczyć się tego systemu matematycz-
nego? M y liczymy w systemie dziesiętnym, wywodzącym się od
dziesięciu palców. Kiedy za jedynką postawimy zero, będziemy mieli
liczbę 10, jeśli dodamy jeszcze jedno zero, otrzymamy 100 itd. Dla
Majów zero postawione za jedynką nie znaczyło dziesięć, lecz jeden
i zero.
Tu pojawia się kolejna trudność: nasze liczby czyta się od lewej do
prawej — w systemie pozycyjnym. 4327 znaczy, że liczba zawiera:
siedem jedynek, dwie dziesiątki, trzy setki i cztery tysiące. Majowie
zapisywali liczby w pionowych kolumnach — od dołu do góry, przy
czym każdy wyższy stopień oznaczał dwudziestokrotne powiększenie
wartości. A wyglądało to tak:
64 000 000
3 200 000
160 000
8 000
400
20
1
W tym systemie odkryto kolumny liczb o wartości 10 280 000 000
(dziesięć miliardów dwieście osiemdziesiąt milionów). Europejczycy
przejęli system dziesiętny wraz z zerem od Arabów. Ci z kolei nauczyli
się go prawdopodobnie od Hindusów. Ale co za heros kultury nauczył
Majów liczenia w systemie dwudziestkowym?
53

Te same rośliny — te same powiedzenia
Równie skomplikowana jest historia roślin uprawnych. Przez dłuższy
czas uważano, że fasolę zwyczajną (Phaseolus \ulgaris) przywieźli do
Ameryki pierwsi osadnicy. Dopiero w naszych czasach ustalono, że
rosła ona tam na długo przed pojawieniem się Hiszpanów. Kto więc
przewiózł ją w tę lub w tamte stronę?
Nie inaczej rzecz się ma z kanawalią szablastą (Canavalia gla-
diatd), tykwą pospolitą (Lagenaria siceraria), bawełną (Gossypium
L.)
i bananami (Musa paradisiaca) [73]. Żadna z tych roślin nie mogła
przebyć samodzielnie oceanów. Ktoś, kto podróżował na długo
przed epoką odkryć geograficznych, miał w bagażu nasiona tych
roślin. Tylko kto?
Ten sam problem wiąże się z rozprzestrzenianiem się roślin upraw-
nych między kontynentami. Biolodzy wychodzą z założenia, że każda
roślina uprawna ma praojczyznę. W końcu taka sama mutacja nie
zachodzi jednocześnie w różnych częściach świata, a na pomysł
udomowienia tych samych roślin ludy nie wpadały przypadkiem
— niezależnie od siebie. Jedne rośliny nadają się lepiej do uprawy
w jednych regionach świata niż w innych. A samo rozrzucenie pewnych
rodzajów roślin w oddalone od siebie regiony nie może zapewnić, że się
przyjmą.
W 1595 roku ekspedycja Mendana załadowała peruwiańską kukury-
dzę, aby zasiać ją na wyspach Marąuesas Keys. Kolejny przybysz,
kapitan James Cook, który dobił do wysp w 1774 roku, nie trafił na
jakikolwiek ślad tej rośliny. Podobnie było z kukurydzą, którą zasiał
w 1786 roku na Wyspie Wielkanocnej Francuz J. F. La Perouse.
Misjonarze, którzy wylądowali tam sto lat później, nie znaleźli ani
kukurydzy, ani jej ziaren. Czyżby zjedzono nawet resztki? Rozsądne
wydaje się więc przypuszczenie, że rośliny uprawne udomawiono
w jednym regionie a dopiero później eksportowano w inne regiony
świata.
Dlaczego jednak na wyspach Polinezji pełno owoców i roślin, których
nasiona pojawiły się tam w niewyjaśniony sposób? Są to między innymi
pataty, tykwa pospolita, banany, bawełna, pieprz chili, pomidory,
ananasy, maniok, tytoń, maranta trzcinowata, cibora jadalna, koloka-
zja jadalna, chińskie ziemniaki, papaja, miechunka peruwiańska i fla-
szowiec miękkociernisty.
Są tylko dwie możliwości wyjaśnienia tej kwestii — albo przed
tysiącami lat istniała żegluga pełnomorska, albo zrobili to „latający
rozsadzacze roślin"!
54
Równie niezrozumiałe są podobieństwa treści przekazów. Majowie
Quiche mają świętą księgę Popol Vuh. Jej najstarsza wersja, powstała
około 1530 roku, zawiera 56 kartek formatu 16 x 26 cm. Można zadać
pytanie, jak książki tak młode mogą zawierać informacje o kontaktach
międzykontynentalnych, do których dochodziło przed tysiącami lat?
Kapłani znają Popol Vuh na pamięć równie dobrze jak nasi księża Biblię.
Po spaleniu indiańskich ksiąg przez chrześcijan w połowie XVI w., Popol
Vuh napisano na nowo — opierając się na tekstach ukrywanych. Popol
Vuh zawiera bardzo stare informacje, jakich nijak nie mogli przekazać
Indianom Hiszpanie — choćby dlatego, że ich nie znali.
W I Księdze Mojżeszowej czytamy: „Cała ziemia miała jeden język
i jednakowe słowa" (I Mojż. 11, 1). A „pomieszanie języków" zdarzyło
się w trakcie budowy Wieży Babel.
Podobny tekst możemy znaleźć w Popol Vuh (Część III, Rozdziały
III i V):
„Jeden był język wszystkich. Nie wzywali drewna ani kamienia [...].
W czym zostaliśmy oszukani? Jedna była nasza mowa, gdy przybyliś-
my tam, do Tulan". [75]
Biblia:
„Ty zaś podnieś laskę swoją i wyciągnij rękę swoją nad morze,
i rozdziel je, a synowie izraelscy przejdą środkiem morza po suchym
gruncie". (II Mojż. 14, 16)
W legendach Indian Cakchiąuelów czytamy:
„Wetknijmy czubki naszych lasek w piach pod morzem i prędko
ujarzmijmy morze [...]. Gdy dotarliśmy do brzegu morza, Ba-
lam-Quitze dotknął go swoją laską, i otworzyła się droga".
Biblia:
„A Mojżesz wyciągnął rękę nad morze. Pan zaś sprowadził gwałtow-
ny wiatr wschodni wiejący przez całą noc i cofnął morze, i zamienił
w suchy ląd. Wody się rozstąpiły. A synowie izraelscy szli środkiem
morza po suchym gruncie, wody zaś były im jakby murem po ich
prawej i lewej stronie". (II Mojż. 14, 21-22)
W Popol Vuh (Część III, Rozdział VII) czytamy:
„[...] jakby nie było morza, przeszli na tę stronę; po kamieniach
przeszli, po kamieniach okrągłych, leżących na piasku. Z tej też
przyczyny zostały one nazwane Kamieniami w Szeregu [...] gdy
wędrowali pośród morza, pośród rozstępujących się przed nimi
wód". [75]
Biblia:
„Potem rzekł Bóg: To będzie znakiem przymierza, które Ja ustana-
wiam między mną a między wami i między każdą istotą żyjącą, która
55

jest z wami, po wieczne czasy". (I Mojż. 9, 12)
W Popol Vuh (Część IV, Rozdział V) napisano:
„To będzie pamiątka, którą wam zostawiam. To będzie wasza potęga.
Żegnam się pełen smutku — dodał. Wtedy zostawił znak swego
istnienia [...]". [75]
Biblia:
„Wtedy związano tych mężów w ich płaszczach, tunikach, czapkach
i w pozostałych ubraniach i wrzucono do wnętrza rozpalonego pieca
ognistego". (Dań. 3, 21)
Popol Vuh (Część II, Rozdział X):
„Potem wstąpili w ogień w Domu Ognia, gdzie był tylko ogień, ale nie
spłonęli. Paliły się tylko węgle i drwa. I tak samo gdy nastał świt, byli
cali. Ale pragnieniem [Panów Xibalba] było, aby umarli tam, w tym
domu, do którego weszli. Jednakże nie stało się tak i przeraziło to
wielce Panów Xibalba". [75]
W Ameryce Środkowej można znaleźć nawet opis biblijnego potopu
i inne opowieści ze Starego Świata:
„Tak poszli na dno: zalała ich woda, zamienili się w ryby. Niebo
runęło, jednego dnia poszli na dno [...]".
Kto czytał Biblię, pamięta, że Noe po szczęśliwym przetrwaniu
potopu wyszedł z arki, zbudował ołtarz i złożył ofiarę całopalną:
„I poczuł Pan miłą woń [...]". (I Mojż. 8, 21)
Opis meksykański niewiele różni się od biblijnego:
„I spojrzeli bogowie, ta z gwiezdną szatą, ten bogaty w gwiazdy.
Rzekli: Któż tam coś pali? Któż okadza niebo? A na to zstąpił
z nieba On, którego poddanymi jesteśmy my Tezcatlipoca".
Kolumbijscy Indianie Kagaba opowiadają:
„Teraz wszyscy źli zginęli, a kapłani, starsi bracia, wszyscy zstąpili
z nieba". [77]
Prawie identyczne słowa, również związane z potopem można
przeczytać w starobabilońskiej liście królów WB 444:
„Kiedy potop już odszedł, królestwo na powrót zstąpiło z nieba". [78]
A w eposie Gilgamesz, spisanym w 2600 r. prz. Chr. z jeszcze starszych
źródeł, Utanapisztim, któremu udało się przetrwać potop, rozpala
dymną ofiarę z cedrów i mirry:
„Zwąchali zapach bogowie. [...] Więc jako muchy się zlecą, jako
muchy obsiędą ofiarniczy stos". [79]
Równolegle z innymi świętymi przekazami również Popol Vuh
opowiada o wybrańcach, których uprowadzono do nieba. To, co we-
dług Biblii przytrafiło się prorokom Henochowi i Eliaszowi, przeżyli
w świecie Majów inni uprzywilejowani:
56
„To było ich pożegnanie. Nad wysokością góry Hacawitz zniknęli.
Nie pogrzebały ich żony ni dzieci, nikt nie widział ich odejścia". [75]
Można argumentować, że historyjkę o Noem i arce oraz o wonnej
ofierze podszepnęli Indianom Hiszpanie. Tylko trudno będzie w to
uwierzyć. Pierwotna wersja Popol Vuh istniała na długo przed pojawie-
niem się w Ameryce Środkowej Hiszpanów. A paralele z eposem
o Gilgameszu nie mogły w żadnym razie wyjść od nich. Dwanaście
glinianych tabliczek, na których tekst ten spisano, odkryto dopiero
w połowie minionego stulecia w trakcie prac wykopaliskowych na
lewym brzegu Tygrysu. Hiszpańscy najeźdźcy i mnisi nie mieli o tym
zielonego pojęcia.
Ale stare nonsensy nadal mają się dobrze. Kto porozwoził po świe-
cie, na długo przed żeglarzami, różne rośliny uprawne? Skąd wzięły się
podobieństwa treści przekazów? Dlaczego wszędzie opowiada się
o latających bogach, o krzewicielach kultury, nauczycielach i potężnych
istotach, zstępujących na ziemię w dymie i w ogniu — drży wówczas
ziemia i rozlega się przeraźliwy hałas? Dlaczego we wszystkich więk-
szych eposach można znaleźć opisy wybrańców, którym dane było
"wznieść się" wraz z bogami? I dlaczego wszyscy ci krzewiciele kultu-
ry są tak ludzcy — mimo respektu, jaki ich otaczał, i mimo czarów,
jakie czynili?
Zawsze się cieszę, kiedy — bez mojego udziału — inni zabierają się do
pracy i zadają kardynalne pytania dotyczące historii rodzaju ludzkiego,
bo nie zadowalają ich odpowiedzi dotychczasowe. Takim człowiekiem
jest między innymi Joseph Blumrich, inżynier NASA, który opierając
się na „wizjach" proroka Ezechiela odkrył nowe technologie, dezak-
tualizując tym samym dotychczasowe interpretacje biblijne. Efektem
był projekt przedstawiony w książce Statki kosmiczne Ezechiela [80].
Kolegą Blumricha jest Hans Herbert Beier, główny inżynier jednego
z wielkich niemieckich przedsiębiorstw. Beier odtworzył „świątynię",
opisaną w Biblii przez Ezechiela. „Świątynia" okazała się stacją
diagnostyczno-naprawczą aparatu latającego [81].
Dr Wolfgang Yolkrodt, trzeci z tej paczki, był przez wiele lat kie-
rownikiem technicznym wydziału badawczego Śiemensa. Jemu także
nie odpowiadały dotychczasowe interpretacje starych przekazów — za-
czął wiec wyjaśniać przy pomocy dzisiejszej wiedzy tysiącletnie techniki,
ukazane na reliefach i rytach stel i ścian świątyń. Dr Yolkrodt
precyzyjnie wyjaśnia „technikę cherubinów", opierając się na ist-
niejących rytach przedstawia prehistoryczną maszynę parową oraz
dowodzi, że latający wóz Salomona był w istocie balonem na gorące
powietrze [82].
57
 Jeśli porównać z tym opis przedstawiony w Yymaanika-Shaastra,
mogą objawić się znaleziska wielkiej wagi. Ale ja nie mam złudzeń.
Specjalistów wczorajszej szkoły to nie interesuje. Inżynierowie nie znają
się przecież na historycznych tekstach! Najlepiej kisić się we własnym
sosie nie zwracając uwagi na najświeższe odkrycia. A może jednak
powinni oni zwrócić uwagę na zdanie, które filozof Lucjusz Apulejusz
napisał przed prawie dwoma tysiącami lat w Metamorfozach: „Nadej-
dzie czas, gdy zda się, iż Egipcjanie służą pobożnie i gorliwie bóstwu,
bóstwo zaś powróci z ziemi do nieba [...]. Och, Egipcie! Egipcie! Z twojej
wiedzy pozostaną jeno baśnie, które przyszłym pokoleniom niewiarygo-
dne się zdadzą". III. Specjaliści w dziedzinie rozwoju
Tak to jest. Mamy przed sobą przekazy, które można ze sobą
zestawić, technikę naszych przodków można zrekonstruować, istnieją
wyśmienite tłumaczenia opisów maszyn latających. Sprzed tysięcy lat! Wszyscy bogowie b y l i nieśmiertelni!
Ale nasza wspaniała nauka widzi w tym wyłącznie niepotrzebne mity Stanisław Jerzy Lec (1909-1966)
i bajki. „Myślenie to wysiłek, wiara to komfort" (Ludwig Marcuse,
1894-1971). Bohaterem sumersko-babilońskiego eposu Lugalbanda jest trzeci król
z I dynastii z Uruk, boski Lugalbanda. Jego imię pojawia się też na
babilońskiej liście królów WB 444:
„Boski Lugalbanda, pasterz, rządził 1200 lat [...]".
W jednym z fragmentów możemy przeczytać o spotkaniach Lu-
galbandy z „ptakiem Anzu" oraz o wyprawie wojennej armii Uruk
przeciwko Aratcie. Epos zawiera kuriozalny opis „ptaka Anzu":
„Twoje plecy czynią cię zapisaną tablicą, twoja klatka piersiowa
czyni cię Nirahem, co dzieli [powodzie], twoje nagie ciało czyni cię
zdumiewającym zielonym sadem".
Zdumienie jest tu wliczone w cenę! W komentarzu do tego tekstu
Claus Wilcke wyraża przypuszczenie, że „ptak Anzu" jest „innym
określeniem [...] orła". Wielofunkcyjne „orły" możemy również spotkać
w eposie Etanu. Na ich „straszny krzyk" pierzchają nawet bogowie!
A w mitach zatytułowanych Enki i porządek świata i w heroicznym
poemacie Enmerkar „ptak Anzu" jest określany mianem „dom". Ptak
nie może być chyba domem. Być może chodziło o przestrzenny twór
mogący poruszać się w powietrzu. (Wódz Tuiavii opisał samolot jako
łódź, latającą od chmury do chmury.)
„Ptak Anzu" został przetransportowany przez swojego „ojca Enlila"
(czy był to jego twórca, czy pilot?) w góry, a dostęp doń „zamykały jakby
wielkie drzwi". Miejsce, gdzie spoczywał ptak, znajdowało się w pobliżu
„orlego drzewa boga Enki", na szczycie góry Karneol. Góra ta była
„siedzibą bogów", tronem Irninis, „górą z lapis lazuli", górą alabast-
rową i cedrową. Nawet węże i skorpiony unikały tego miejsca. We
59
fragmencie „Lugalbanda w mrokach góry" jest mowa o „olbrzymie",
który poruszał ziemie, „jakby była chmurą kurzu", a w „Praskardze"
można przeczytać: „[...] twój książę jest strasznym olbrzymem, burzą,
poruszającą ziemię, odzianą w wielką trwogę [...]".
„Ptak Anzu" „wzbudza strach" i tylko bohater całej historii, boski
Lugalbanda, może z nim rozmawiać. Lugalbanda przyznaje: „od
wczoraj oddałem się pod twoją ochronę". Kiedy porozumieli się na
temat broni, którą zastosują w bliskiej walce z Arratami, „ptak Anzu"
dał Lugałbandzie mądrą radę: „Nie powinieneś mówić swoim przyjacio-
łom o tym, co ci rzekłem, ani o losie, jaki dla cię gotuję". Lugalbanda
zjawił się przed szeregami swojej armii niespodzianie — jak grom
z jasnego nieba. Wojownicy przestraszyli się nagłością tego przybycia
tak bardzo, że „jego bracia szczękali zębami. Bracia, przyjaciele, jęli
zadręczać go pytaniami [...]".
Zdemaskowanie boskich czarów
Wszystko staje się zrozumiałe, jeżeli przywołamy na pomoc ówczesną
zdumiewającą sytuację międzynarodową, która musiała być dużo
bardziej skomplikowana od obecnej. Dziś nawet mieszkańcy wsi
zabitych dechami wiedzą, że samoloty dysponują straszliwą bronią.
W tamtych czasach wiedzieli o tym tylko właściciele pojazdów latają-
cych, ci zaś bezwzględnie wykorzystywali swoją technikę, jakże wybie-
gającą w przyszłość. Wynajdowali na kuli ziemskiej ładną okolicę,
chwytali wodza miejscowego plemienia, czynili jego samego i jego lud
niejako swoimi wspólnikami i „wybrańcami", wspierając wspaniało-
myślnie ciemną zgraję w walce z wrogami.
W rewanżu nieświadomy ludek składał swojemu „bogu" ofiary
i wznosił pałace — „domy boga", w których „bogowie" byli rozpiesz-
czani przez sługi alias kapłanów, troszczących się o sprawy seksu i po-
żywienia, o trunki i czystość. A przy tym — co było po myśli „boga"
— świątynie miały wiele dziedzińców, a kapłani byli podzieleni na różne
kategorie. Tylko ci po wielokroć obmyci, najschludniej ubrani, „naj-
czyściejsi", ci „w podwórcu wewnętrznym", w „miejscu świętym" mogli
przebywać w pobliżu „boga". W końcu „bóg" ten znał się na higienie
i bakteriologii!
Podobnie jak to robiono w innych regionach świata, także Lugalban-
da wzniósł swojemu bogu posąg: „Kiedy nakażę snycerzom wyrzeźbić
twój posąg, będziesz zdumiony, oni zaś sławnym twe imię w kraju
Sumerów uczynią i ozdobią świątynie wielkich bogów [...]".
60
Cortes, Kolumb i inni grabieżcy gruntów zadowalali się wetknięciem
w ziemię królewskiego sztandaru, dodając doń krzyż. Latający bogowie
prehistorii byli za leniwi nawet na coś takiego. Co najwyżej oznaczali
zagrabione kraje swoimi symbolami i pomnikami, żeby każdy lotnik
wiedział: Tu już ktoś zgłasza prawa do ziemi! Co nakazał żydowski bóg
swojemu ludowi? „Nie będziesz miał innych bogów obok mnie!" Praw
autorskich do tego zdania nie ma wcale Mojżesz. Znacznie starsze tek-
sty arabskie mówią o człowieku zwanym Amr ben Luhadżdż, który
wyruszył w daleką podróż:
„Z tej oto okazji ujrzał, że ludzie oddają cześć wizerunkom bożków;
gdy ich zapytał, o co tu chodzi, odpowiedzieli mu: Te wizerunki
bożków są panami, sporządziliśmy je wedle kształtu domostw
niebiańskich i osób ludzkich'". [84]
W tamtych czasach, w epoce lotnictwa nie regulowanego żadnymi
przepisami i lotników anektujących ziemie wedle własnego widzimisię,
bogowie doprowadzili do sytuacji, w której ludzie nie czuli się bezpiecz-
nie. Pseudobogowie wysuwali roszczenia do pewnych obszarów ziemi,
a każdy dbał gorliwie o to, żeby konkurencja nie odstręczyła mu armii
darmowych pracowników i żeby ludzie, naiwni w swojej wierze, nie
zanieśli pieniędzy, złota i kamieni szlachetnych pod fałszywy adres
— przepraszam! — żeby ich nie złożyli „w ofierze".
Mimo to wydaje się, że w tych niespokojnych czasach istnieli bogowie
jeszcze leniwsi od swoich żądnych ziemi kolegów. Jednym z nich był
Ironggali, czczony na Wyspach Salomona na Oceanie Spokojnym.
„Ironggali" znaczy: patrzący z góry na wszystko. Opisywano go jako
istotę mieszkającą wciąż w powietrzu i nie potrzebującą ziemi. Często
przebywał tam dniami i nocami „wysypując swoje odpadki do morza".
Potem znów zatrzymywał się nad wodą, „żeby machać nogami". To
chyba jakiś flegmatyk, który już przed tysiącami lat zażywał rozkoszy
mórz południowych! Bądź co bądź trudno uznać tę wersję boskiej isto-
ty za „ducha", duchy bowiem nie mają zwyczaju wysypywać „swoich
odpadków do morza".
Dla dokładności chciałbym powiedzieć (stałym czytelnikom po-
wtórzyć), że Lugalbanda nie jest osamotniony ze swoją „siedzibą
bogów", „górą z lapis lazuli", z osobliwym „olbrzymem", „wielkimi
drzwiami", za którymi parkował „ptak Anzu", którego z kolei chciano
nam przedstawić jako „orła". Wszystkie te elementy można również
znaleźć w Gilgameszu, eposie znalezionym w minionym stuleciu na
wzgórzu Kujundżik. Epos, wyryty na dwunastu glinianych tablicach,
pochodzi z biblioteki króla Assurbanipala. Na trzeciej tablicy znajduje
się informacja o „chmurze pyłu", przybyłej z oddali. Niebo zagrzmiało,
61
ziemia zadrżała. Gilgamesz i jego przyjaciel Enkidu wybrali się po radę
do bogów:
„Z dala ujrzeli już górę świata, kędy mieszkają bogowie". Niepo-
strzeżenie zbliżyli się do zagrody, bronionej przez borowego strasznego
Chumbaby. Dobrze strzeżono tej „zagrody bogów"!
Na piątej tablicy można przeczytać, że Chumbaba zauważył in-
truzów. Potwór ten miał „łapy jak lew", „ciało łuską miedzianą
pancerne, u nóg szponiaste pazury sępa, na łbie miał rogi bawołu".
Przyjaciele „strzałami miotnęli w potwora, rzucili oszczepem. W tył
odskoczyły pociski, on stał nietknięty". Robot ów — pozwolę sobie tak
go określić — przetrzymał pierwszą rundę. W Gilgameszu pojawia się
też „orzeł", który porwał Enkidu:
„I mówił do mnie orzeł:
'Spójrz w dół na ziemię! Jakoż wygląda?
Spójrz w dół na morze — jakoć się ono wydawa?'
A ziemia wydała się górą, a morze maluczkim strumykiem. Potem
znowu przez cztery godziny ze mną leciał i mówił:
'Spójrz w dół na ziemię! Jakoż wygląda?
Spójrz w dół na morze — jakoć się ono wydawa?'
A ziemia wydała się ogrodem, a morze ponikiem, który go zrasza.
Potem znowu przez cztery godziny jeszcze wyżej ze mną leciał i mówił:
'Spójrz w dół na ziemię! Jakoż wygląda?
Spójrz w dół na morze — jakoć się ono wydawa?'
A ziemia wydała mi się jak lemieszka [papka z mąki], a morze jak
koryto z wodą". [85, 86]
Dalszy ciąg pierwszej relacji z lotu kosmicznego można przeczytać
w babilońskim eposie Etana, który liczy sobie najmniej cztery tysiące lat:
„Przyjacielu. Spójrz, co stało się z ziemią. 'Ziemia zamieniła się
w ciastko, morze jest niczem kosz chlebowy.' I uniósł go jeszcze wyżej
i rzekł: Przyjacielu, spójrz, ziemia zniknęła. 'Ujrzałem, że ziemia
zniknęła, a moje oczy nie oparły się już na szerokim morzu!
Przyjacielu, nie chcę się wznosić do nieba. Wstrzymaj się, chcę wró-
cić na ziemię!'" [87]
„Eagle has landed" — zabrzmiały w centrum kosmicznym w Houston
słowa lunonautów, gdy ładownik osiadł na Księżycu. „Orzeł wylądo-
wał!"
„Orzeł" lądował już w epoce kamiennej! Nazywał się wtedy „Anzu"
i był orłem w równie niewielkim stopniu jak amerykański ładownik
księżycowy!
Nauka — wciąż się mnie poucza — nie może zaakceptować takich
propozycji, bo nie mają podstaw empirycznych, udokumentowanych.
62
Ale wczorajsze wyjaśnienia tego problemu stają się z dnia na dzień coraz
fantastyczniejsze, gdy tymczasem propozycje wyśmiewane przez uczo-
nych mają coraz realniejsze podstawy. Istotę wszelkich badań stanowią
trzy założenia: 1. swoboda myślenia, 2. dar obserwacji, 3. umiejętność
kojarzenia faktów. Komputer potrafi wprawdzie odkryć fakty — ale
(jeszcze) nie myśli.
W wielu moich książkach zwracałem uwagę na przekaz Indian
Kayapo, zamieszkujących tereny nad Rio Fresco, na południe od Para
w Brazylii. Przedstawiałem rytualne stroje — „skafandry kosmiczne"
uplecione ze słomy, a imitujące ubrania niebiańskich nauczycieli.
Pierwsze fotografie tych strojów zrobił w 1952 roku badacz Indian
Joao Americo Peret. W tamtych czasach nikomu nie śniło się ani
o Juriju Gagarinie, ani o Johnie Glennie, a Indianie Kayapo nie mie-
li zielonego pojęcia, jak wygląda skafander kosmiczny. Mimo zdjęć,
które stale przedstawiałem, wciąż przychodziły do mnie listy od
oburzonych czytelników, którzy nie zauważali na zdjęciu związków
z mitem. Oto opowieść Indianina Kuben-Kran-Keina noszącego
tytuł Gway-Baba (mędrzec). Nagrania dokonał Joao Americo Peret
we wsi Gorotire. Zamieszczam wersję skróconą, bo całość zajęłaby
ze dwadzieścia stron:
Obcy w dżungli
„Lud nasz mieszkał na wielkiej sawannie, z dala od okolic, skąd
widać łańcuch górski Pukato-Ti, którego szczyty otaczała mgła
niepewności, a niepewność ta nie została rozwiana do dziś. Słońce,
zmęczone długim, codziennym marszem, kładło się na zielonym
trawniku za zaroślami, a Mem-Baba, wynalazca wszystkiego, za-
słaniał niebo swoim płaszczem pełnym wiszących gwiazd. Kiedy
gwiazda spada, Memi Keneti wchodzi na niebo i umieszcza ją
z powrotem na miejscu. Troszczy się o to Memi Keneti, wieczny
strażnik.
Pewnego dnia Bep-Kororoti, idąc z gór Pukato-Ti, po raz pier-
wszy zaszedł do wsi. Był ubrany w bo [szatę rytualną], okrywa-
jącą go od stóp do głów. W ręku niósł kop, broń grzmotu. Miesz-
kańcy wsi uciekli w busz, mężczyźni starali się ochraniać kobiety
i dzieci, niektórzy próbowali walczyć z intruzem, lecz ich broń
była za słaba. Za każdym razem, gdy dotykali swoją bronią ubrania
Bep-Kororotiego, padali w piach. Wojownik przybyły z Kosmosu
śmiał się zapewne z bezradności swoich przeciwników. Aby do-
63
wieść im swojej siły, podniósł kop i wskazując na drzewo czy kamień
unicestwiał jedno i drugie. Ludzie myśleli, że Bep-Kororoti chce im
pokazać, że nie przybył prowadzić z nimi wojny. Tak było przez długi
czas.
Zapanował zamęt. Najmężniejsi wojownicy plemienia próbowali
stawiać opór, ale w końcu pogodzili się z obecnością Bep-Kororotie-
go, bo nie naprzykrzał się ani im, ani nikomu innemu. Jego piękno,
delikatność i wszechogarniająca miłość zafascynowały i przekona-
ły wszystkich. Wszyscy poczuli się bezpiecznie i w końcu stali się
przyjaciółmi.
Bep-Kororoti był najmądrzejszy i dlatego zaczął innych uczyć
nieznanych rzeczy. Skłonił mężczyzn do budowy ng-obi, domu
mężczyzn, jaki stoi dziś we wszystkich naszych wsiach. Tam mężczy-
źni opowiadali młodzieńcom o swoich przygodach, ucząc ich w ten
sposób zachowania w obliczu niebezpieczeństwa i myślenia. Dom
ten był w istocie szkołą, a Bep-Kororoti nauczycielem.
W ng-obi doskonalono rękodzieło, ulepszano broń, i nie było nic,
czego nie zawdzięczalibyśmy naszemu potężnemu wojownikowi
z Kosmosu. To on stworzył „wielką izbę", w której omawialiśmy
troski i potrzeby plemienia. Tak powstała lepsza organizacja, ułat-
wiająca wszystkim życie i pracę.
Często młodzieńcy byli oporni i nie przybywali do ng-obi. Wtedy
Bep-Kororoti brał kop i szedł po nich. Młodzieńcy nie stawiali
później oporu i szybko wracali do ng-obi, bo tylko tam mieli pewną
ochronę.
Kiedy polowanie było utrudnione, Bep-Kororoti wyciągał kop
i zabijał zwierzęta nie raniąc ich. Myśliwy mógł sobie wybrać
najlepszy kawałek, bo Bep-Kororoti nie chciał ze wsi żywności.
Pewnego dnia spełnił wolę swojego ducha, którego nie potrafił już
przemóc, i opuścił wieś. Dni mijały a Bep-Kororotiego nigdzie nie
było. Nagle pojawił się na wiejskim placu i wydał z siebie przerażający
okrzyk wojenny. Ludzie pomyśleli, że oszalał, i chcieli go uspokoić.
Ale kiedy mężczyźni zbliżyli się do niego, doszło do strasznej walki.
Bep-Kororoti nie użył swojej broni, ale jego ciało drżało, a kto go
dotknął, padał jak martwy na ziemię.
Walka trwała wiele dni, bo powaleni wojownicy podnosili się
i wciąż próbowali pokonać Bep-Kororotiego. Ścigali go aż do grani
góry. Wówczas zdarzyło się coś tak strasznego, że wszyscy oniemieli.
Bep-Kororoti szedł tyłem aż do krańca Pukato-Ti. Swoją bronią
niszczył wszystko w pobliżu. Gdy znalazł się na szczycie, drzewa
i krzewy zamieniły się w pył. Potem rozległ się potężny huk, cała
64
okolica zadrżała, a Bep-Kororoti zniknął w powietrzu, otoczony
płomiennymi chmurami, dymem i w huku grzmotów. Zdarzenie to,
od którego zadrżała ziemia, sprawiło, że krzaki zostały wyrwane
z korzeniami a dzikie owoce zniszczone. Zwierzęta znikneły, a ple-
mię zaczął dręczyć głód."
Co za specjalista prowadził tu działalność, pomagając w rozwoju
plemienia? „Boscy grabieżcy ziemi" poruszający się latającymi maszy-
nami nie wykazywali takich uczuć społecznych. Jeden zarzut mogę
odeprzeć a priori: Nie było to na pewno zjawisko naturalne! Klęski
żywiołowe nie przekazują instrukcji, jak ulepszać broń, nie zakładają też
domów mężczyzn. W analizie tej relacji zwróciłem również uwagę na
inne nielogiczności:
Przybysza określa się mianem „wojownika z Kosmosu". W ję-
zyku plemienia Kayapo Bep-Kororoti znaczy „przybywający z Kos-
mosu".
Bep-Kororoti miał na sobie szczelne ubranie. Skafandry pilotów
znanych ze staroindyjskich przekazów pozostawiały głowę i ręce
odkryte.
Nie jada żywności plemienia, czym więc się żywi podczas wizyty?
Jego broń nie „wydaje huku", nie „strzela" - ona „niszczy",
„likwiduje". Kto dotknie jego ubrania, pada, jakby pod wpływem
uderzenia prądem. W końcu przybysz znika „w powietrzu, otoczony
płomiennymi chmurami, dymem i w huku grzmotów". A „ziemia tak
zadrżała", że „krzaki zostały wyrwane z korzeniami", a dzikie zwierzęta
uciekły w popłochu.
W sumie jest to historia bardzo treściwa, a poza tym potwierdzona
praktykowanymi do dziś tańcami obrzędowymi Indian Kayapo i ich
strojami naśladującymi ubiór „niebiańskiego nauczyciela". Prymitywne
indiańskie plemię nie wpadnie przecież bez powodu na pomysł powią-
zania „niebiańskich nauczycieli" z „płomiennymi chmurami, dymem
i grzmotami", a ich wniebowstąpienia z wyrywaniem krzaków z korze-
niami. Nie muszę chyba przypominać, że Pan Starego Testamentu
okazywał swoją potęgę w podobny sposób.
Grzmoty i huk
A przecież — jakże inaczej? — również indyjskie statki powietrzne
i latający pojazd Salomona wywierały na obserwatorach podobne
wrażenie. W indyjskim eposie Ramajana łajdak Rawana uprowadza
boską Sitę „w wozie przestworzy, co równy jest słońcu". Sita zostaje
65
 jednak uratowana, przesiada się wkrótce do pojazdu niebiańskiego,
który „na rozkaz Ramy z potężnym hukiem wznosi się na górę chmur".
Monstrualny ów pojazd powietrzny musiał niewątpliwie lecieć szybko
i nisko, bo:
„Rozpoczął lot wzwyż, łamią się szczyty skał, chwieją się gór
podstawy, potężne drzewa łamią się i gubią gałęzie, deszcz kawałków
drewna i liści pada na ziemię. Górskie ptaki i zwierzęta uciekają do
kryjówek". [88]
Niekiedy start odbywa się w centrum miasta. Wtedy „w Lance [dziś
Sri Lanka, czyli Cejlon] występowały z brzegów piękne sadzawki pełne
lotosów. Z płomienistym ogonem wznosił się nad dachy, wzniecając
przerażające pożary, tak że waliły się wysokie budowle i wieże oraz
pustoszały piękne ogrody".
Kolejnego przykładu dostarcza król Salomon. Kiedy jego syn uży-
wał powietrznego pojazdu, lecąc nad Egiptem ku (dzisiejszej) Etiopii,
„łamały się posągi bogów i padały obeliski" [60]. Również drzewa
przewracały się, wyrwane z korzeniami.
Tak samo jest w Gilgameszu:
„Z boskiej góry śle byka, strasznego byka wysyła. Na Uruk miasto go
pędzi. Już byk szaleje, tratując zasiewy i pola. Pustoszy niwy, ugory
przed grodowymi murami. Sto mężów zmiata swym tchem, co
ogniem zieje". [86]
A więc obserwacje takie czyniono na całym świecie! Gdybym musiał
napisać pracę doktorską na ten temat, znalazłbym bez trudu z pięć-
dziesiąt podobnych przykładów. Nie na czasie jest tylko to, co robią
uczeni. „Niebiański byk" przeobraża się w burzę piaskową, „loty"
Etany i Enkidu w marzenia, a ochronny skafander Bep-Kororotiego
w „upersonifikowaną siłę przyrody". Brakuje tylko, żeby z Ericha von
Danikena zrobiono nie istniejący fantom!
Trudno zaklasyfikować Bep-Kororotiego jako z i e m s k i e g o
lotnika. Po pierwsze sam twierdził, że przybył z Kosmosu, po drugie jego
broń, która „unicestwia" i „likwiduje", sprawia nieziemskie wrażenie.
Także szczelny kombinezon i odmowa przyjmowania ziemskiego
pokarmu świadczą, że była to istota pozaziemska. W tym i w innych
przekazach istnieją jednak pewne sprzeczności. Dlaczego Bep-Kororoti
wydaje nagle „przerażający okrzyk wojenny"? Czy skradziono mu coś
ważnego? A od kiedy to istota pozaziemska może zdejmować skafan-
der? Poza tym w dalszej części legendy Bep-Kororoti bierze sobie
kobietę i ma z nią dziecko. Bóg jeden wie, czy stosunki płciowe istot
pozaziemskich z ludźmi były możliwe! Ale na Błękitnej Planecie pełno
potomków „boskich synów".
66
Gość z Wszechświata
Jeżeli zawierzymy chińskim mitom — cóż to są „mity"? — to okaże
się, że ziemską kulturę założyło „pięciu pra-cesarzy" i „trzech dostoj-
nych". Zdarzyło się to w pradawnych czasach, kiedy to posłańcy nie-
biescy rozmawiali z istotami ziemskimi albo wyróżniali ludzi, czyniąc
z nich mędrców. Jedna z tych istot, Fu-hsi, zajmowała się na Ziemi
produkcją jedwabiu, inna, Shen-nung, uprawą roli [89]. Bóg o imieniu
Czang-i wylądował, przybywając z Kosmosu „jajem", tuż obok domu
rodziny Thai. Czang-i był opisywany jako istota „pozbawiona kości"
i „ojciec obliczeń dotyczących Księżyca" [90]. Nauczał ludzi. Koleżanką
Czang-i była bogini Hsi-wang-mu, która opuszczała się na ziemię na
„zielonych ptakach" w górach Kun-lun. Oczywiście nie sama! Górę
bogów zamieszkiwało bowiem wielu jej kolegów, a każdy z nich nosił
„żółtoniebieski hełm".
Wszyscy późniejsi cesarze Chin pielgrzymowali do gór Kun-lun oraz
Chang-Tang i San-Wai, leżących w łańcuchu Himalajów, aby otrzymać
„boskie rady". W tamtej epoce, jak twierdzi legenda, w prowincjach
Yen-ling-hsien i Hsou-an-chou (dziś Wu-hu) spadały z nieba „czarne
grzmiące pojazdy". Ludzie porównywali techniczne szczątki do „skrzy-
deł nietoperza" i „zwierzęcych szponów".
Cesarz Chih Chiang Tzu-Yu (znany też jako Yi lub Hou-Yih) odbył
nawet lot na Księżyc. „Magicznym woreczkiem" walczył przeciw
„dziesięciu słońcom", które pojawiły się nagle w Kosmosie. W podróży
żywił się dziwnym gatunkiem „kwiatów", które rosły w jego „jaju".
Księżyc jest „kulą ogromnej wielkości", napisano też — proszę bardzo!
— że „światło Księżyca rodzi się na Słońcu".
W legendach o Chih Chiang Tzu-Yu pojawiają się nawet prawdziwe
statki międzygwiezdne. Te pojazdy kosmiczne mają „rozświetlone
okna". Z ich pokładów startuje „ptak Hun-tun", zadziwiający stwór
mający sześć nóg i czworo skrzydeł, podobny do „żółtego worka".
Warto też powiedzieć, że „ptak Hun-tun" nie ma twarzy.
Wszystko to wygląda na myślowy bałagan, choć wcale takie nie jest.
Musimy się tylko nauczyć rozróżniać aparaty latające, poruszające się
w przestrzeni powietrznej, od operujących poza Ziemią. Jeśli o żółtym
cesarzu Huang-ti czytamy, że wraz z 70 osobami został uprowadzony do
nieba przez „brodatego smoka", to nie bardzo wiadomo, o co chodzi.
Jeśli natomiast pewnych ludzi określa się mianem „królów-smoków",
a posługują się oni „przerażająco grzmiącymi potworami", to stawiam
na pojazdy powietrzne pochodzące z ziemskich hal fabrycznych,
a w przypadku „królów-smoków" na pilotów [42].
67
 Ostatnio prof. dr Kandżilal z Sanskrit College w Kalkucie zgromadził
i opublikował w książce Wimana w starożytnych Indiach [91] wszystkie
dostępne fragmenty staroindyjskich tekstów na ten temat. Przetłuma-
czyła je na niemiecki niezwykle pracowita adeptka sanskrytu, pani Julia
Zimmermann z Bonn [92].
Z analizy profesora Kandżilala można się dowiedzieć, że staroindyjs-
kie słowo ratha znaczyło pierwotnie „goniec" — przez pojęcie to
rozumiano wszystko, co miało jakikolwiek związek z „szybkością".
Dopiero później ratha stała się „szybko latającym obiektem", a jeszcze
później została zastąpiona przez słowo wimana. Najstarsze świadectwo
mówiące o takich latających pojazdach „można znaleźć w Rigwedzie,
w hymnach do [boskich] bliźniąt Aświnów, do Rbhusa i innych bóstw"
[92].
Trzeba sobie uświadomić, że Rigweda, czyli „wiedza hymnów",
jest zbiorem 1028 pieśni poetyckich. Zbiór ten był pierwotnie
dostępny wyłącznie kapłanom. Wedy te są najstarszym źródłem
wiedzy o języku, folklorze i religii. Pierwotne znaczenie słowa
weda brzmi „święta wiedza", a już pierwszy hymn Rigwedy za-
czyna się od inwokacji do boskiego arcykapłana Agni. Agni jest też
znany jako Deva, słowo deva zaś wywodzi się z sanskryckiego rdzenia
div. Div z kolei — i nie zaprzeczy temu żaden sanskrytolog — znaczy
„świecenie, blask, lśnienie, niebo". Deva to „lśniąca istota niebieska",
poruszająca się w „powietrznym kręgu". W Rigwedzie można prze-
czytać, jak zbudowano niezwykle komfortowy statek niebieski, który
mógł dotrzeć wszędzie, nawet „na firmament oraz na sklepienie
niebieskie".
Ten statek niebieski był trójkątny, wielki, miał trzy piętra a prowadzi-
ło go co najmniej trzech pilotów. Ogromny ów pojazd powietrzny miał
trzy koła, które można było chować. Napisano też, że statek niebieski
miał ponad trzy kolumny. To latające monstrum było skonstruowane
nie tylko do lotów w atmosferze ziemskiej. Poruszało się w Kosmosie
i odbywało podróże na Księżyc.
Pasażerom było tam znacznie wygodniej niż astronautom w ciasnych
puszkach dzisiejszych statków kosmicznych. Dysponowali różnymi
możliwościami żywienia, a pomieszczenia wewnętrzne były przyo-
zdobione. W Rigwedzie podkreślono wyraźnie, że pojazd niebieski
poruszał się bez „rumaka bojowego", a gdy pojazd wracał z podróży, na
Ziemi zbierały się tłumy, aby podziwiać to widowisko. Tak samo jak
dziś!
We fragmentach Rigwedy opisano pojazd mogący zarówno latać jak
pogrążać się w wodzie. Przy zniżaniu lotu aparat wydawał przeraźliwy
68
hałas, a poruszał się z tak wielką prędkością, że w jednej chwili
przelatywał trzy światy.
Praca prof. dr. Kandżilala zawiera wielką ilość materiału porównaw-
czego — dostępnego dla każdego indologa Zachodu, który nie
upiera się przy przedwczorajszych wyjaśnieniach. Niestety — a mówię
to moim stałym czytelnikom — nie na wiele się zdaje czytanie
staroindyjskich tekstów w jakichkolwiek przekładach, i tak bardzo
nielicznych. Tłumaczenie pani Julii Zimmermann jest wyjątkiem. Wcze-
śniejsze przekłady oferują niestrawną papkę nie zrozumianych religii,
zachodniej fantazji i wiary w psychologiczne cuda.
Chociaż indyjscy uczeni znają sanskryt lepiej od naukowców reszty
świata, są z natury znacznie skromniejsi od nas, ludzi Zachodu. Wiedzą
wprawdzie dokładnie, że staroindyjskie teksty opowiadają bez wąt-
pienia o różnych konstrukcjach latających — nie zamierzają jednak
indoktrynować swoją wiedzą naukowców Zachodu. Kiedy w którejś
z indyjskich szkół wyższych rozmawiam z fachowcami, ci potwierdzają
mi zdecydowanie nowoczesność opisów zawartych w starych przeka-
zach.
U nas jest inaczej. Nasi indolodzy nie chcą w ogóle słyszeć o maszy-
nach latających. Ich uczniowie, zarażeni zachodnim wirusem besserwis-
serstwa, idą w ślady swoich „skromnych" nauczycieli. Jest to inny
rodzaj psychologicznego szoku spowodowanego przybyciem bogów,
który nam nie pozwoli na uporanie się ze starymi prawdami.
W V w. po Chr. na dworze króla Guptów żył największy poeta
i dramaturg Indii — Kalidasa. Inspirację czerpał z literatury staroindyj-
skiej, której dzieła miał pod ręką na królewskim dworze. I tak na
przykład w epopei Raghuwansia opowiada o historii dawnych władców
z rodu Raghów. W pieśni 13.1-79 przedstawia ze wszystkimi szczegóła-
mi i z pedanterią lot z Lanki do Ajodhaja.
Opisuje panoramę oceanu, a opis ów uwzględnia różnice głębokości,
barwę wody i podmorskie wzniesienia. Wybrzeża są porównywane do
„ostrza cienkiego żelaznego koła, a ląd i lasy wydają się wychodzić
z morza" [92]. Latający pojazd Ramy poruszał się często wśród
przerażonych ptaków, później w chmurach a w końcu nawet drogami,
„którymi jeździli bogowie".
Właśnie w tym stwierdzeniu zawiera się najistotniejsza różnica. Choć
wybrane grupy ludzi konstruowały dla swoich władców wimana służące
różnym celom, to istniały też pojazdy budowane przez bogów — bar-
dziej wyrafinowane niż ich ziemskie naśladownictwa. Tajemniczy lud
Chi-Kung, wytwarzający „latające wozy" dla założycieli dynastii Szang,
działał na Ziemi. Także indyjski król Rumanawat, który z hałasem
69
wzniósł się w powietrze wraz z haremem i dostojnikami, posługiwał się
aparatem latającym zbudowanym przez ludzi. Tak samo król Salomon
i bóg mórz południowych Rongamai. Sądzę, że środkowoamerykański
Quetzalcoatl poruszał się ziemskim aparatem latającym. Myślę też, że
i „ptak Anzu" z eposu o Lugalbandzie wyszedł z ziemskich warsztatów.
Ludzie nie mogli się poruszać własnoręcznie zbudowanymi pojazdami
tylko w Kosmosie. Wszechświat był zastrzeżony dla bogów. Kiedy
ludzie chcieli się do nich zbliżyć, ci zniszczyli wieżę Babel! Zbliżyć się
do „bogów"? Do j a k i c h bogów?
W księdze „Wanaparwa", części staroindyjskiej Mahabharaty
(168-173 r.), jako siedziby bogów wymienia się kosmiczne miasta,
krążące po orbicie wokółziemskiej. Tak samo jest w wierszach 6-10
rozdziału 3. „Sabhaparwy". Te ogromne twory nazywały się: waihajasu,
gaganacara i khecara. Były tak wielkie, że statki transportowe wlatywały
do ich wnętrza przez potężne luki.
Takie same twory kosmiczne opisano też (w. 62 nn.) w Drona Parwa
[93]. Istnieje doskonałe angielskie tłumaczenie tego utworu — jest
w każdej dobrej bibliotece. (Znalazłem je w Bibliotece Uniwersyteckiej
w Bazylei.) Dalszy ciąg Drona Parwa opisuje walkę niebieskich miast,
które spadają na Ziemię „niczym tysiąc gwiazd".
Na podstawie pewnej publikacji [94] zwróciłem uwagę na fakt, że
wszyscy, którzy nie opanowali jeszcze szoku po przybyciu bogów,
spróbują przeflancować te kosmiczne miasta w złowróżbne „niebo"
religii — jest to podobno miejsce „szczęśliwości", a jeśli jakichś
„bogów" sprowadza się z „nieba" na ziemię, oznacza to zniweczenie
religijnego szczęścia. To zgniłe jajo nie trafi do celu. Kiedy najsłynniej-
szy w minionym stuleciu badacz sanskrytu, profesor Protap Czandra
Roy, tłumaczył Mahabharatę na angielski, nie miał zielonego pojęcia
o kosmicznych miastach. Kosmos był wówczas nieosiągalny. Mimo to
jednak zwrócił uwagę na niewielką, lecz istotną różnicę między niebem
religii a firmamentem nad Ziemią. Możliwe było tylko jedno
tłumaczenie wiersza 50.: „The three cities came together in the fir-
mament"— t r z y miasta z e s z ł y s i ę na firmamencie.
Wszelkie spekulacje polegające na przerzucaniu problemu niewygod-
nych kosmicznych miast do religijnego nieba nie sprawdzą się i z inne-
go powodu. Bo jak w „niebie szczęśliwości" mogą się toczyć walki
z użyciem broni powszechnej zagłady? Nie chciałbym mieszkać w takim
„niebie". Bardzo dziękuję!
Różnice między „bogami z Kosmosu" a ziemskimi królami, między
pojazdami powietrznymi zbudowanymi przez ludzi a „tworami niebies-
kimi" są w dawnych tekstach wyraźne. Typowym przykładem może tu
70
być Podróż Ardżuny do nieba. Ardżuna jest boskim bohaterem tej
historii, a w Kosmos lata z pilotem Matali. Jeszcze przed startem
Ardżuna widzi niesprawne pojazdy leżące na ziemi i sprawne — uno-
szące się nad polem startowym:
„Ardżuna pragnął, aby przypadł mu niebiański wóz Indry. Wraz
z Matalim dotarł nagle, w lśnieniu wozu, płosząc mroki powietrza
i rozświetlając chmury, wypełniając strony świata hukiem, równym
grzmotom [...]. Wzlatywał radośnie czarodziejskim tworem, wozem
słońcu podobnym. Gdy zbliżył się do okolic niewidzialnych dla
śmiertelników, dla chodzących po ziemi, ujrzał tysiące cudownych
wozów niebieskich. Tam nie świeci słońce, tam nie płonie ogień, lecz
we własnym blasku lśni to, co na dole, na ziemi widać w gwiezdnej
postaci. Czy to niczem lampy w wielkim oddaleniu, czy to wielkie
twory [...]" [94]
Fragment ten można by zakończyć pytaniem: czego chcieć więcej? To
i tak aż nadto! W wierszach l .-4. rozdziału 11. „Sabhaparwy" możemy
przeczytać, że w owych odległych czasach na Ziemię przybyli z odległego
miejsca bogowie, aby studiować ludzi! Bogowie poruszali się
swobodnie nad Ziemią. Informacja ta jest uzupełniona w wielu roz-
działach Wanaparwy, gdzie mówi się bez wątpienia o latających salach
zebrań, które — podobnie jak stacje kosmiczne — okrążają Ziemię.
Te stacje orbitalne określa się mianem sabha — a mają one na
pokładzie nie tylko żywność i napoje wszelkiego rodzaju, lecz również
straszliwą broń i amunicję.
Twierdzenie to można poprzeć fragmentem Rigwedy (5.6.1-4) mó-
wiącym, że obiekty te przybyły do nas z dali Kosmosu, a bogowie
obdarzyli ludzi wiedzą. Technika gości z Kosmosu musiała zatem stać
na poziomie, o jakim my możemy tylko marzyć — wymieńmy choćby
miasta niebieskie, które „stawały się niewidzialne".
Niekiedy zadaję sobie pytanie, dlaczego Galileusz narobił tyle hałasu
w 1610 roku swoim Posłannictwem planet i dlaczego angielski fizyk
Izaak Newton w XVII w. musiał odkryć prawo powszechnego ciążenia.
Bogowie przekazali ludziom tę wiedzę na długo przedtem! Kiranawali
z Udajana, tekst pochodzący z X w. po Chr., roztrząsa problem, czy
„powietrze ma ciężar" [92] i twierdzi, że balon napełniony dymem lub
parą będzie się wznosił, gdy tymczasem wypełniony powietrzem opadał.
Już w Mahabharacie można przeczytać, że para składa się z maleńkich
cząsteczek wody, unoszących się w formie mgły w atmosferze. Drobinka
żwiru czy grudka ziemi, wzniesiona w powietrze siłą wiatru, wraca na
ziemię na skutek jej przyciągania. Bhaskaracaryja w swoim dziele
Siddantasiromani (ok. VI w. po Chr.) pisze o obrotach Ziemi wokół
71
Słońca. W Prasastapada Bhasya z III w. spadanie liścia poruszanego
wiatrem jest wyjaśniane jako ruch podwójny: „jako ruch oscylacyjny
i ruch opadania" [92]. Już rzymski historyk Pliniusz Starszy (61-113)
zna przyczyny zaćmień Słońca i Księżyca, wie oczywiście o tym, że
Ziemia ma kształt kuli:
„[...] Zachodzi tu wielka sprzeczka między uczonymi a pospólstwem:
czy ziemię wszędzie ludzie zamieszkują, czy stoją nogami naprzeciw
siebie i czy wszyscy to samo niebo nad wierzchołkami głów mają [...]
zapytuje pospólstwo: dla czego przeciwnożnicy nie spadną? jakoby
przyczyny na pogotowiu nie było i oni dziwić się nie mogli, dla czego
my nie spadniemy [...]. Dziwna atoli rzecz, że mimo tak wielkiej
płaszczyzny mórz i pól, kulę przecież tworzy. [...] Ztąd też dzień i noc
na całej ziemi nie wszędzie są razem; bo gdy ziemia naprzeciw słońca
stanie, jest noc, a na drugiej stronie dzień". [95]
400 lat wcześniej grecki filozof Epikur (341-270 prz. Chr.) pisał w XII
Księdze fizyki o kulistym kształcie światów i rozprężaniu się Wszech-
świata. Twierdził on mianowicie, że Słońce, Księżyc i inne gwiazdy nie
powstały osobno, lecz zostały stworzone razem z całością i rozwijają się
razem. [96]
Jak można było zagubić tę starą wiedzą o gościach z Kosmosu,
szczegółowe instrukcje budowy aparatów latających, opisy tras lotu,
stref klimatycznych czy praw astronomii i fizyki? Dlaczego ludzie
muszą to wszystko odnajdywać na nowo, na nowo odkrywać wiedzę
przyrodniczą? Odpowiedź na to pytanie znajdziemy w świętych księgach
Indii: „Użycie danej techniki ograniczało się do elity i nie rozpowszech-
niano jej wśród ogółu" [92]. Prehistoryczne techniki były ściśle tajne.
A na pytanie, k i e d y to wszystko się działo, nie potrafią od-
powiedzieć nawet indyjscy specjaliści. Różne szkoły mówią o różnych
datach. Bitwę z Kuruksetra opisywaną w Mahabharacie indyjscy
astronomowie datują na 3102 r. prz. Chr. Ortodoksyjni sanskrytolodzy
umiejscawiają najstarsze Wedy około 6000 r. prz. Chr., Sitę zaś
— według innej szkoły — porwano drogą powietrzną dokładnie 23
grudnia 4396 r. prz. Chr.
Wciąż trafiam na uczonych, argumentujących, że opisy zawarte
w staroindyjskich tekstach — i gdzie indziej! — mówiące o bogach,
pojazdach niebiańskich, walkach istot dobrych ze złymi, to tylko
fantazja literacka, że zdarzyło się to tylko w wyobraźni pisarzy.
Dobrych bogów trzeba rozumieć jako „dobre duchy", a ich przeciw-
ników jako „złe demony". Dokładnie w ten sposób wykłada się
i tłumaczy wszystko z uporem maniaka w wielu ośrodkach naukowych.
Akademicka wyobraźnia zamienia dawną rzeczywistość w mit.
72
Nie zwraca się przy tym uwagi na fakt, że nawet Mahabharata opiera
się na fizycznej obecności bogów, że owi bogowie „nie pocą się",
wyglądają młodo, są szczupli i wysocy. Fantasmagoryczne duchy nie
robią hałasu odrywając się od ziemi, poza tym nie jadają i nie udzielają
informacji. Sytuacja zakrawa na schizofrenię: gdy słyszymy, że w staro-
żytnych Indiach jakiś człowiek wzlatywał w „niebo" wozem ognistym
— co przydarzyło się też Lugalbandzie, Enkidu, Entanie i innym —
marszczymy nos i wkładamy wszystko między bajki. Ale upieramy się
przy prawdziwości takiej relacji:
„A gdy oni szli dalej wciąż rozmawiając, oto rydwan ognisty i konie
ogniste oddzieliły ich od siebie i Eliasz wśród burzy wstąpił do nieba.
Elizeusz widząc to zawołał:-Ojcze mój, ojcze mój [...]! I już go nie
zobaczył".*
Dotąd analizowaliśmy teksty staroindyjskie — teraz mamy do czy-
nienia z biblijną relacją proroka Eliasza z wniebowstąpienia, zawartą
w Drugiej Księdze Królewskiej, rozdział 2., wersety 11-12.
Faktem jest, że prawie identyczne „wniebowstąpienie" „proroka" czy
„wielkiego nauczyciela" przekazuje tybetański buddyzm. Tyle że chrze-
ścijanie, żydzi i mahometanie nie wierzą w ani jedno słowo tej relacji.
W Tybecie „wielki nauczyciel" Padmasambhawa (albo U-Rgyan
Pad-Ma) naucza ukochanych uczniów. Podczas pożegnania pojawia się
na niebie „koń ze złota i srebra". Wszyscy widzą, jak leci. „Wielki
nauczyciel" odwraca się jeszcze raz i mówi do obecnych: „Nie będzie
końca szukaniu mnie". Potem odlatuje:
„Spojrzeli i ujrzeli, że Padmasambhawa jest wielkości kruka; spojrzeli
powtórnie i ujrzeli, że jest wielkości drozda, a zaraz był jak mucha,
a chwilę potem prawie nie było go widać, był znikający jak gnida.
A gdy spojrzeli jeszcze raz, nic nie ujrzeli". [98]
Etana? Bep-Kororoti? Eliasz? Ardżuna? Padmasambhava? Henoch?
Do wyboru, do koloru. „Nie ma rzeczy bardziej niewiarygodnej od
rzeczywistości!" Fiodor Dostojewski (1821-1881).
Fantastyczna rzeczywistość
A rzeczywistość ta musiała być przed tysiącami lat bardziej fantas-
tyczna, „niż może sobie nasza szkolna mądrość zamarzyć" (Szekspir).
W XI w. po Chr. Maharszi Bharadwadża, „jasnowidz", jak by go dziś
* Wszystkie cytaty biblijne według: Biblia to jest Pismo Święte Starego i Nowego
Testamentu, Warszawa 1975 (przyp. red.).
73
określono, zebrał wiele zapisów, traktujących o lataniu bogów i ludzi.
Określił nawet trzy odległe światy, skąd przybywali bogowie i dokąd
odlatywali. Są to planety Mahaloka, Brahmaloka i Swetadwipa [99].
Maharszi Bharadwadża wylicza cechy aparatów latających — cechy te
przyprawiają o gęsią skórkę nawet nas, arcymądrych ludzi XX wieku.
Proszę bardzo:
•- Tajemnica budowy aparatów latających, które się nie rozpadają, nie
palą się i są niezniszczalne.
-Tajemnica unieruchamiania aparatów latających.
-Tajemnica czynienia aparatów latających niewidzialnymi.
-Tajemnica podsłuchiwania rozmów oraz innych odgłosów w nie-
przyjacielskich aparatach latających.
-Tajemnica odbierania obrazów z wnętrza nieprzyjacielskich apara-
tów latających.
-Tajemnica uniemożliwiania zbliżania się nieprzyjacielskich aparatów
latających do własnych.
-Tajemnica czynienia bezsilnymi osób w nieprzyjacielskich aparatach
latających.
-Tajemnica niszczenia nieprzyjacielskich aparatów latających.
Fachowcy twierdzą, że to właśnie z powodu antycypacji techniki
wojskowej przyszłości przekaz staje się niewiarygodny. Łatwiej spodzie-
wać się po „jasnowidzu" Maharszi Bharadwadży fenomentalnej pra-
-science fłction niż zająć się tymi tekstami poważnie, ze współczesnego
nam punktu widzenia. Ofiarą pada tak wychwalana logika. Albo
bogowie byli duchami, a wówczas nie była im potrzebna technika, albo
były to istoty z krwi i kości, a wówczas mogli dysponować techniką.
Metafizyka sprawia — jak mówi się w epoce komputerów — że
hardware, czyli sprzęt komputerowy, staje się zbędny. Ale owego
hardware'u nie można się tak od razu pozbyć. Podobnie jak aparatów
latających, które „nie palą się i są niezniszczalne" i które podczas
startu i lądowania powodują piekielny hałas.
Wyobraźmy sobie zresztą grupę kapłanów, żyjących najpóźniej w XI
w. naszej ery, ale najprawdopodobniej tysiące lat wcześniej, zbierają-
cych się przy szklaneczce ryżowego wina i wynajdujących aparaty
latające przyszłości. I proszę, co za przypadek — jak bliska
odległej rzeczywistości jest ich ,,pra-science fiction"! To trochę tak,
jakby kilku średniowiecznych mnichów zebrało się w oświetlonej
świecami celi dla omówienia problemu: w jaki sposób Jezus wstąpił do
nieba? Ponieważ zdarzenie to można wyjaśnić tylko zjawiskami nad-
naturalnymi, mnisi wymyślają rakietę kosmiczną Saturn V, którą
opisują w protokole z narady — wraz z jej cechami, użytymi do budowy
74
metalami i hałaśliwym silnikiem. I hokus-pokus, parę wieków później
NASA buduje coś takiego.
Każdy wierzący i każdy egzegeta biblijny zawoła: Bzdury! Do
Wniebowstąpienia nie była potrzebna Jezusowi rakieta! To bluźnier-
stwo! A gdyby mimo to istniały teksty średniowiecznych mnichów
opisujące pojazd niebieski podobny do rakiety Saturn V? Co z tym
fantem zrobić? Czy zaklasyfikować takich mnichów jako „mędrców
przepowiadających przyszłość"? Niemożliwe, przewidzieli oni przecież
co ś odw ro tnego — Je zus bowi em wst ąpi ł do nieb a n i e
w rakiecie Saturn V.
Jeśli zaś idzie o bogów dawnych Indii, to na dwoje babka wróżyła.
W końcu my, chrześcijanie, stoimy na stanowisku, że bogowie ci byli
zwykłymi śmiertelnikami. Nie można ich w żaden sposób porównywać
z Jezusem, który uosabiał jednocześnie człowieka i Boga — materię
i ducha. W przypadku staroindyjskich bogów nie może być więc mowy
o „wniebowstąpieniu duchowym". Dobrze, ale jeśli nie wniebowstąpie-
nie „duchowe", to „materialne". W żadnym razie! Bo takich pojazdów
nigdy nie było. Tym samym widzimy, jak pseudologika pożera
własny ogon. „Kogo drażni krytyka, przyznaje, że na nią zasłużył"
(Tacyt, historyk rzymski, 55-120 r.).
Gry słowami
Bogowie byli materialni — i nie zmieni tego żadna modlitwa.
Ich przybycie zaszokowało ludzi. Później, po próbach zrozumie-
nia, zaczęto się bogów obawiać, zaczęto ich podziwiać — byli bo-
wiem owiani mgłą tajemnicy, zawsze gotowi czynić cuda. Cuda
jednak nie pojawiają się same z siebie, cuda ktoś sprawia! Dla
tubylców z Nowej Gwinei cudem był błysk magnezji wrzucowej przez
Franka Hurleya do ognia. Również wyleczenie chorego antybiotykami
musiało być dla ludzi z epoki kamiennej cudowne. Zależnie od
reprezentowanego poziomu techniki cudem będzie żarówka, radio,
obraz na ekranie telewizora, śmigłowiec czy laser. A ponieważ cud
nie jest postrzegany jako produkt natury technicznej, opisuje się jego
oddziaływanie. I w ten sposób rozpoczyna się zgadywanka „wygląda
jak", „działa jak". Tysiące lat później tłumacze mozolą się, o co, na
Boga, chodziło naszym przodkom. Jako przykład niech poshiży łacina,
język martwy.
Kolegę po piórze, filologa klasycznego i profesora łaciny dr. Lorenza
Stagera, poprosiłem o przetłumaczenie takiego oto tekstu:
75
 „Przy kierownicy siedział android. Skierował wielotonowy ciągnik
wprost ku płycie startowej, na której stała rakieta z dwoma satelitami
telewizyjnymi. Natychmiast po uruchomieniu czterech silników u ich
wylotu ukazał się ogień, który jednak nie spalił tytanowego stopu dysz.
Na górze, w kabinie, komputery wyczarowywały na ekranach kolumny
liczb, odczytywane przez astronautów i przekazywane przez radio stacji
naziemnej [...]".
Po łacinie wygląda to tak:
„Monstrum forma hominis indutum rotam tenens in machina ingenti
sedebat. Quae directo ad machinationem vastam, ex qua turris rotunda
altissimaąue et duas sphaeras continens surgebat, mota est. Inopinato in
ima turri ąuattuor incendia strepitum aures obtundentem edentia visa
sunt; neąue tamen turris flammis consumebatur. In summa turri multa
et exigua sigilla ex compluribus tabulis emicabant. Homines peregrino
ornatu militari secum murmurabant".
Dr Stager przedstawił ten tekst uczniom swojej klasy maturalnej
i poprosił zaciekawionych młodych ludzi o przetłumaczenie go na
niemiecki. Miało to być „ćwiczenie stylu". Oto efekt próby:
„Monstrum w ludzkiej postaci trzymało koło siedząc w przerażającej
maszynie. Ta poruszała się wprost na potężny pomost, z którego
wznosiła się okrągła, nadzwyczaj wysoka wieża, zwieńczona dwiema
kulami. Niespodzianie w dolnej części wieży z ogłuszającym hałasem
ukazały się cztery pożary; lecz płomienie nie pochłonęły wieży. Na jej
szczycie było widać pełno drobniutkich figurek na wielu tablicach.
Ludzie w nieznanej wojskowej zbroi mamrotali coś do siebie".
Trudno o dobitniejszy przykład zmiany wymowy tekstu napisanego
w dawnym języku. „Android" z wersji pierwotnej przeobraził się
w „monstrum w ludzkiej postaci". „Ciągnik" — w „przerażającą
maszynę". „Płyta startowa" stała się „potężnym pomostem", a satelity
„kulami". „Rakieta" — „okrągłą, nadzwyczaj wysoką wieżą", a cztery
silniki zamieniły się w „cztery pożary, powodujące ogłuszający hałas".
Tytanowy stop zniknął, za to kabina pilotów zamieniła się w „szczyt
wieży", a ekrany monitorów w „wiele tablic". Kolumny liczb przeo-
braziły się z kolei w „maleńkie figurki", astronauci zaś w „ludzi
w nieznanej wojskowej zbroi", a łączność radiowa w „mamrotanie".
Tekstu nie udało się przełożyć dokładnie, bo w łacinie po prostu wielu
pojęć nie ma. Wiele rzeczy można przedstawić tylko metodą opisową.
Dziękuję dr. Stagerowi i jego uczniom za tak wspaniały dowód! Facta
loąuuntur — fakty mówią same za siebie!
Bogów realnych, istoty pozaziemskie, opisano w staroindyjskich
tekstach w sposób niezwykle wyczerpujący. Można o nich również
76
przeczytać w przekazach innych ludów starożytności. Sumeryjczycy
określali „sprawiedliwych z niebiańskiego statku" mianem Din-Gir,
a w żydowskiej Księdze Jubileuszów istoty „zstępujące na ziemię" zwano
Nefilim. Nauczały one ludzi dokładnie tak samo jak kuriozalna istota
0 imieniu Oannes, który wyszła z Morza Erytrejskiego „w pierwszym
roku", nie przyjmowała pożywienia, za to nauczała ludzi umiejętności
„znaków pisarskich i nauk". Nadto ów jakże pomocny Oannes pokazał
ludziom, „jak budować miasta i wznosić świątynie, jak wprowadzać
prawa i mierzyć grunty. Pokazał im, jak siać i zbierać owoce" i dał nawet
ludziom księgę. Od tego czasu, jak mówi prastara legenda, „nie
wymyślono nic ponadto".
Tę babilońską legendę utrwalił jako pierwszy kapłan Baala Berossos
w swoim dziele Babyloniaka. (Aleksander Polihistor z Miletu spisał ją
w I w. prz. Chr.) W naszych oświeconych czasach włożono ją oczywiście
między bajki. A przecież tego dziwnego krzewiciela kultury trudno
byłoby zaklasyfikować jako ducha czy zjawę. Duchy nie bardzo na-
dają się do przekazywania ludziom „znajomości znaków pisarskich
1 nauk" i do pozostawiania gościńca w formie ksiąg. Tak dla
zachowania
status quo naszego urojonego obrazu świata oszukujemy się sami.
„Niewiarygodność pozbawia prawdę poznania" (Heraklit, ok. 500 r.
prz. Chr.).
Czy Oannes był ziemskim lotnikiem? To chyba niemożliwe! Nigdy
nie zdejmował „rybiego ubrania" (był wężem?), nie jadł, nie zacho-
wywał się w sposób egoistyczny. Nie był żądny sławy ani nie domagał
się terytoriów. Ludzie byli chciwi i żądni władzy. To samo dotyczy
istot zwanych Nommo, ośmiu (tworzących cztery pary) niebiańskich
nauczycieli Dogonów, żyjących do dziś w republice Mali. Nommo
mają „faliste kończyny pozbawione przegubów", zielone hełmy, z ich
głów zaś zwieszają się niebiańskie rośliny [101]. Również Nommo
zstępują z chmur w swoim pojeździe, zwanym przez Dogonów „ko-
szem". Balon na gorące powietrze? To prawie niemożliwe, bo „kosz"
opuszczał się przy akompaniamencie grzmotów, wzbijał kurz, „siła
uderzenia rozrzucała grunt [...]". To jak płomień, gasnący, skoro
tylko dotknął ziemi. Nommo robi się „czerwony jak ogień" [102].
Dziesięciostopniowe schody prowadzą z „kosza" na ziemię, na szóstym
stopniu są drzwi do ośmiu pomieszczeń dwupiętrowego wnętrza.
Nommo są uczynni, lecz wcale nie są żądni władzy. Nauczyli Dogo-
nów wielu rzeczy, między innymi przekazali im dokładne informacje
o Syriuszu. Podobnie jak Indianie Kayapo w odległej Brazylii, Dogo-
ni czczą swoich niebiańskich nauczycieli do dziś. Maski obrzędowe
tego plemienia przypominają wieloma szczegółami tak ubranie
77
Bep-Kororotiego, jak ubrania Kaczynów. (Kaczynowie byli niebiańs-
kimi nauczycielami przodków Indian Hopi.)
Zdumieni tą zagadką — zaszokowani przybyciem bogów! — etnog-
rafowie wchodzą na bagniste ścieżki, żeby „cud Nommo" schować do
kapelusza. Jeżeli Dogoni przedstawiają przybycie istot Nommo za
pomocą wizerunku dwóch geometrycznych postaci, oznacza to — sim-
salabiml — „dualizm stworzenia świata". Dziesięciostopniowe schody
oznaczają element istoty męskiej (pion) i żeńskiej (poziom). Opisane
pomieszczenia są więc symboliczną istotą, a ściany spichrza żebrami.
Wszystko razem przedstawia „kobietę leżącą na plecach, która rękoma
i nogami trzyma niebo, jej srom zaś jest drzwiami na północnych
schodach" [102].
Jak to się mówi? „Ze zdziwienia opadła mi szczęka!" Konieczna jest
alternatywna dziedzina wiedzy — coś pośredniego między entografią
a porównawczymi naukami „religijnymi"! Rozumiem, że teo- i inni
-lodzy nie muszą się znać na astronomii, inaczej wiedzieliby, że
znajomość Syriusza, jaką dysponują Nommo, nie ma nic wspólnego
z „symboliczną istotą", a tym bardziej z „kobietą leżącą na plecach".
A Nommo przekazali swoim uczniom, że jasnego Syriusza obiega
towarzysz, biały karzeł. Dogoni znają wielkość, siłę grawitacji i orbitę,
po której porusza się niewidzialny satelita Syriusza. (Napisałem o tym
wyczerpująco w innej mojej książce [103].) Niezaprzeczalna wiedza
Dogonów jest tu dowodem. Dlaczego dowód ten nie wystarcza do
zakończenia naszego religijnego lotu na oślep? Ach, my ludzie jesteśmy
tak przywiązani do naszej wiary! Wierzymy we wszystko, co tylko sobie
wmówimy.
Od lat sześćdziesiątych naszego stulecia ulicami europejskich miast
przeciągają bezustannie młodzi wyznawcy Hare Kryszny. Kto nie
widział tych zapaleńców z wygolonymi głowami, w pomarańczowych
ubraniach, wzywających przy wtórze śpiewu do nowego oświecenia?
Biblią jest dla nich Srimad Bhagawatam, dwunastotomowe dzieło ich
boskiego mistrza Bhaktivedanta Swami Prabhupada [104],
Ten „boski nauczyciel", obdarzony przez swoich zwolenników
tytułem „His Divine Grace", ani nie odkrył Srimad Bhagawatam, ani
teorii tej nie wymyślił. Te pouczające teksty istnieją już od XV w„
a spisał je Sri Caitandża Mahaprabhu, urodzony w 1486 r. w bengalskim
mieście Navadvipa. Ale i on nie uważa się za autora świętych tekstów, te
religijne przekazy są bowiem znacznie starsze — a nikt nie potrafi podać
ich wieku! Wywodzą się z literatury sanskryckiej a spisał je pierwot-
nie Srila Wjasadetam — ten sam, któremu przypisuje się autorstwo
Mahabharaty. Zbiór Srimad Bhagawatam jest uważany za najważniejszy
78 . 79
z 18 głównych puran i zalicza się w Indiach do pradawnych dzieł
historycznych. Zawiera 18 000 wierszy, dostępnych również od 1984
roku po niemieckiu.
Z trudem przedarłem się przez tomy „Towarzystwa Świadomości
Kryszny". Z trudem, bo do każdego wiersza dodano długie wyjaśnienia,
uświadamiające adeptowi tej nauki, o co chodzi. Poza tym lektura jest
wypełniona po brzegi filozoficznymi stwierdzeniami, wskazującymi jak
osiągnąć spokój ducha, i naszpikowana religijną ideologią i historiami
z dawnych czasów. To wcale nie takie proste (zażalenia składamy
bogom) przedrzeć się przez całość. Ale jakoś mi się udało, bo tekst miał
w sobie różne smaczki, które mnie —jak innym woda — rozpływały się
w ustach. Liczby po cytatach oznaczają kolejno: pierwsza — canto
(pieśń, księgę), druga — rozdział, trzecia — wiersz.
„O, wielcy mędrcy, przybyliście ze wszystkich rejonów Wszechświata
i zebraliście się tu w swej wielkiej dobroci [...]" (l, 19, 23)
„[...] i mieszkańcy różnych systemów planetarnych, Gandharwowie,
Apsarowie, Jaksowie, Raksowie, Bhutaganasowie, Uragasowie, Pa-
suowie, Pitowie, Siddhowie, Widjadharowie i Caranowie i wszyscy
inni najróżniejszych rodzajów życia [...]" (2, 6, 13-16)
„Mój drogi synu Narado, dowiedz się ode mnie, że wśród 14
systemów planetarnych istnieje siedem niższych [...]" (2, 5, 40)
„Na planecie Waikuntha jest wiele lasów, dających wielkie szczęście.
W lasach tych drzewa są drzewami życzeń, o każdej porze roku są
pełne kwiatów i owoców [...]" (3, 15, 16)
„Mieszkańcy planety Waikuntha latają samolotami w towarzystwie
swoich małżonków i małżonek wciąż opiewając charakter i czyny
pana [...]" (3, 15, 17)
„Na owych siedmiu systemach planetarnych [...] są cudowne domy,
ogrody oraz miejsca rozkoszy zmysłowej, co są nawet wspanialsze
niż na planetach wyższych [...]. Większość mieszkańców tej planety,
znanych jako Daityci, Danawaci i Nagowie, prowadzi życie domo-
we. Ich żony, dzieci, przyjaciele i znajomi są całkowicie zatopieni
w złudnym szczęściu materialnym." (5, 24, 8)
„Ponieważ mieszkańcy tej planety pijają i kąpią się w wywa-
rach i eliksirach z cudownych ziół, nie dotykają ich troski i cho-
roby cielesne. Nie znają siwizny, zmarszczek czy niedołęstwa, pięk-
no ich ciała nie przemija, ich pot nie ma nieprzyjemnej woni [...]"
:'; (5, 24, 23)
,,Na planecie Satjaloka nie ma starości ni trosk [...]." (2, 2, 27)
„Podróżował w ten sposób po różnych planetach, tak samo jak
powietrze, co się bez przeszkód we wszystkie strony porusza. Gdy
 podróżował przez przestworza w swym wspaniałym i znakomitym
pałacu, który frunął wedle jego woli, prześcignął nawet półbogów."
(3, 23, 41)
„[...] tak samo jak półbogowie podróżują po Wszechświecie, gdy
natomiast zwykli ludzie podróżują po powierzchni ziemi." (4, 4, 19)
„Mój drogi Ksatto, Widuro, niebiańskie kobiety wraz z mężami
zniżają się swoimi samolotami ku tym rzekom [...]" (4, 6, 25)
„Samoloty mieszkańców nieba są wysadzane perłami, złotem i wielo-
ma kosztownymi klejnotami. Mieszkańcy nieba są porównywani do
chmur na niebie, zdobionych błyskającymi niekiedy piorunami." (4,
6,27)
„Gdy tylko widoczne się stały znamiona jego uwolnienia, ujrzał
bardzo piękny samolot zniżający się z nieba, rozświetlający wszystkie
dziesięć stron świata, a zdawało się, że to się zniża lśniący księżyc
w pełni." (4, 12, 19)
„Indrę, króla nieba, otaczali półbogowie siedzący w różnych rodza-
jach pojazdów, a przystrojeni sztandarami i bronią. Pośród nich byli
Waju, Agni, Waruna i inni władcy różnych planet wraz ze swymi
towarzyszami." (8, 10, 26)
„Brahma, Siwa, Karttikeja, wielki mędrzec Bhrgu, inne święte
osobistości, mieszkańcy Pitrloka i wszystkie inne obecne żywe istoty,
łącznie z mieszkańcami Siddhaloka i żywe istoty, które podróżowały
samolotami po Kosmosie — wszyscy wychwalali niezwykłe czyny Sri
Wamanadewasa." (8, 23, 26-27)
„Na to Indra, król nieba, razem z innymi przywódcami niebiańskich
planet, zaproponował Sri Wamanadewasowi miejsce przed sobą
w niebiańskim samolocie [...]" (8, 23, 25)
„Kopuły pałaców miejskich lśniły tak samo jak kopuły pięknych
samolotów, unoszących się nad miastem." (4, 9, 56)
„Rozbrzmiały muszle, rogi, bębny i kotły. Wielcy mędrcy, przod-
kowie i osoby z niebiańskich planet — wszyscy przybyli na ziemię
z różnych systemów planetarnych." (4, 15, 8)
To wstrząsające, z jaką oczywistością przedstawia się w tekstach
wedyjskich zdarzenia, które nam wydają się rodem z science fiction.
Opisuje się tam nieznane planety i „świetliste statki kosmiczne",
w których „podróżują sobie" bogowie o zdumiewających imionach.
Bogowie ci przybyli z różnych systemów słonecznych, studiowali życie
ludzi, uczyli ich a poza tym prowadzili wesołe życie na Ziemi i w po-
bliskich rejonach Kosmosu.
Na pewno teksty te spróbuje się usunąć z pola widzenia nauki
zwyczajowymi argumentami. To urojenia! Naprawdę?
80
„[...] jeżeli z punktu, w którym słońce osiągnęło południe, pociągnie
się linię, to ludzie w krajach na drugim końcu tej linii będą mieli
północ. Podobnie ludzie mieszkający tam, gdzie słońce zachodzi, nie
zobaczą słońca tak samo, jeżeli pojadą do krajów, które leżą po
diametralnej." (5, 21, 8-9)
„Nigdy nie zaznający spokoju, niepewny, nader potężny czynnik
czasu sprawia, że gwiazdy krążą nieprzerwanie wokół Gwiazdy
Polarnej." (5, 23, 2)
„Ostatnia cząstka objawienia materialnego, niepodzielna i nie ukszta-
łtowana w ciało, jest określana jako atom. Istnieje ona zawsze, na-
wet po rozpadzie wszystkich form, jako niewidzialna jedność. Ciało
materialne nie jest niczym innym jak strukturą złożoną z takich
atomów, ale prosty człowiek rozumieją niewłaściwie." (3, 11, 1)
„Atomy są ostatecznym stanem objawionego Wszechświata. Kiedy
pozostają we własnych formach, nie tworząc różnych ciał, określa się
je jako nieograniczoną jedność." (3, 11, 2)
„Można mierzyć czas, mierząc ruch struktury atomowej ciał [...]. Czas
atomowy jest mierzony na podstawie trwania pomiaru określonej
przestrzeni atomowej. Czas ów, pokrywający nieobjawioną całość
atomów, jest określany mianem wielkiego czasu." (3, 11, 3-4)
Słowo prawdy
To wcale nie urojenia — to nowoczesna wiedza, zawarta w pra-
starych tekstach! Możemy ją odrzucić, zanegować w dyskusji, wyśmiać,
odwrócić od niej oczy albo zacząć opukiwać w poszukiwaniu sprzeczno-
ści. Ale w ten sposób usatysfakcjonujemy wyłącznie naszą zarozumia-
łość.
To samo dotyczy ostrzeżeń przed „wysłannikami różnych sekt",
padających ze strony wielkich kościołów, które grożąc paluszkiem
przestrzegają, że młodzież wpadnie w „duchową zależność", będzie
poddana „praniu mózgów" a na dobitkę wykorzystana materialnie.
Ostrzeżenia takie są zapewne uzasadnione w niektórych przypadkach
— w innych wszakże zakrawają na nieuczciwość. Nie chcę rozstrzygać,
które z podejrzanych wspólnot religijnych stanowią niebezpieczeństwo
dla ciała i duszy, chciałbym jednak przypomnieć, że i uznane religie
inkasują gotówkę i wpędzają swoje owieczki w „zależność duchową".
Słowo „moralność" nie ma liczby mnogiej! A groźna jest każda wiara
pachnąca fanatyzmem. Staroindyjskie mądrości, Wedy, nie wyciągną
od nas ani grosza, nie będą też wymagać duchowego oddania.
81
 Z jednej wiec strony odważnie twierdzimy, że staroindyjskie (i inne!) mają tylko dwie dziurki w głowie, przez które
przekazy są wyłącznie fantazją literacką, z drugiej wszakże, iż Święte oddychają. Są bardzo roztargnieni
Pismo —jest „słowem Bożym". Możemy co najwyżej uznać wspania- i wykonując jakąś pracę często nie wiedzą,
łomyślnie, że „boskim tchnieniem" nacechowane są jeszcze niektóre po co ją zaczęli. W ich
teksty żydowskie. Ale jak — bardzo proszę! — mamy oceniać i wyjaśnić świecie widać czerwone słońce.
elementy wspólne? W Srimad Bhagawatam (2, 5, 40 i 5, 24, 8) mówi się Mieszkańcy świata Cija nie muszą
o mieszkańcach „siedmiu systemów planetarnych". Niestety, o łatwo- jeść tego, co jedzą inne istoty. Zawsze
wierni, to samo można przeczytać w Kabale. Kabale zaczęto utrwalać na szukają żył wodnych. Mają bardzo
piśmie około 1200 r. po Chr., ale mianem tym określa się ezoteryczne piękne twarze i znacznie więcej
nauki dawnego Izraela. Pojęcie to wywodzi się z hebrajskiego qblh, co wiary niż wszystkie inne istoty. W ich
znaczy „to, co jest przyjmowane". Kabała wyjaśnia zagadkowe relacje świecie są wielkie bogactwa .
Starego Testamentu i komentuje gronu wtajemniczonych żaszyfrowane i mnóstwo pięknych budowli. Ziemia
informacje starożydowskiej wiedzy. jest i widać dwa słońca.
Wyznawcy Kabały są przekonani, że spisano ją na rozkaz Boga. Mieszkańcy świata Tewel
Część tego kompendium tradycyjnej mistyki można znaleźć w trzech jedzą wszystko co pochodzi z wody. Przewyższają
tomach Księgi Zohar (Księga Blasku), które spisał podobno już wszystkie inne istoty, a ich
w 11 w. rabbi Szymon ben Jochai (130-170 r.). Okrągłe tysiąc świat jest podzielony na strefy, których
lat później hiszpański Żyd Mojżesz Ben Szemtob de Leon [105] mieszkańcy różnią się kolorem
spisał pełniejszą wersję Kabały. Wyszła ona drukiem w 1558 r. i rysami twarzy. Wskrzeszają
w Cremonie. Na pierwotnych źródłach opierają się też łacińska Kabbala swoich zmarłych. Ich świat jest
Denudata z 1644 r. [106] oraz angielska Kabbala Unveiledz 1892 r. We bardzo oddalony od słońca.
Francji pod koniec minionego stulecia prof. dr Lambert Mayer Mieszkańcami świata Erec są
przedstawił wyśmienite tłumaczenie Kabały [107], w języku niemiec- potomkowie Adama.
kim zaś istnieje, o ile wiem, tylko jeden niepełny przekład uczonego Mieszkańcy świata Adama są
mistrza Papusa [108]. również potomkami Adama, ponieważ Adam
Dokładnie tak samo jak w Wedach również w Kabale wymienia się uskarżał się na beznadziejność życia w świecie
różne systemy planetarne, Wszechświat zaś jest porównywany do Erec. Uprawiają ziemię i
„żywego ciała". Istnieją światy „niższe" i „wyższe", bliższe Bogu, oraz jedzą rośliny, zwierzęta oraz chleb. Są
istoty, które przechodząc z jednego życia planetarnego do drugiego przeważnie smutni i często toczą ze sobą
muszą przechodzić do coraz wyższego etapu rozwoju. W Kabale wylicza wojny. W świecie tym są dni i
się nawet siedem planet, opisanych w Srimad Bhagawatam: widoczne są konstelacje
„Mieszkańcy świata Gej gwiazd. Dawniej często odwiedzali ich
sieją i sadzą drzewa. Jedzą mieszkańcy świata Thebel, lecz przybysze
wszystko, co pochodzi z drzewa, nie znają zostali porażeni niepamięcią w świecie
jednak żadnych zbóż. Ich Adama i już nie wiedzieli,
świat jest cienisty i jest tam mnóstwo skąd przybyli.
wielkich zwierząt. Mieszkańcy świata Arka
Mieszkańcy świata Nescija sieją i zbierają. Ich twarze są
jedzą krzewy i rośliny, których nie muszą inne od naszych twarzy.
siać. Są niewielkiego Odwiedzają wszystkie światy i mówią
wzrostu i zamiast nosów wszystkimi językami."
82
83
 Nie jestem ani materialistą, ani spirytystą — nie niewoli mnie też
żadna sekta. Po prostu nie umiem odwracać oczu i wyłączać umysłu,
gdy w starych tekstach znajduję rzeczy tak fantastyczne. Współczesna
logika, zagmatwana i poprzekręcana przez religie i ideologie, zna tylko
dwa rodzaje faktów: prawdziwe i pozostałe. „Prawdziwymi" nikt się nie
przejmuje. Ja wyciągam je na widok publiczny, bo wiele wczorajszych
odpowiedzi kryje się za welonem hipokryzji. Na stos!
Nie można przeoczyć faktów, jakimi już dysponujemy. Tysiące lat
przed Galileuszem ludzie dobrze wiedzieli o istnieniu innych systemów
planetarnych! Tak naprawdę to niektórzy wielcy uczeni minionego
stulecia wyważali otwarte drzwi, zamknięte świadomie przez panują-
cych w dawnych tysiącleciach. W Księdze Zohar przekazano nawet
krótką rozmowę, jaką przybysz z planety Arka przeprowadził z Zie-
mianinem. Obcy wyszedł niespodziewanie ze skalnej szczeliny z „inną
twarzą". Rabbi Josse zapytał nieznajomego, skąd przybywa:
—Jestem mieszkańcem planety Arka.
—A więc na Arka są istoty żywe?
Obcy odparł:
— Tak. Gdy ujrzałem, że nadchodzicie, wyszedłem z jaskini dowie-
dzieć się od was, jak nazywa się świat, do którego przybyłem.
Na koniec obcy opowiedział, że w jego świecie pory roku są inne, siew
i zbiory następują dopiero po kilku latach, także układ gwiazd różni się
od widzianego z Ziemi.
Mieć rację za wszelką cenę?
Nawet jeżeli fragmenty tego tekstu uzna się za „fantazję literacką", to
mimo wszystko trzeba będzie skapitulować przed treścią przekazywa-
nej informacji. Patrząc z perspektywy odległego systemu słonecznego,
„układ gwiazd" będzie oczywiście inny niż „miejscowy". Tajemne
przekazy, coraz częściej wyciągane na światło dzienne, sprawiają na
mnie wrażenie kiepskich żartów historii. Nasi astronomowie i biolodzy
kosmiczni odkrywają pracowicie różne planety — a w dawnych tekstach
opisano nawet ich roślinność!
Kabalajest uważana za tekst „święty", „inspirowany przez Boga". Jej
treść była przechowywana przez najwyższych kapłanów, przez wtaje-
mniczonych. Przypadkowy literat nie zdołałby wcisnąć tam swojej
„pra-science fiction", zmieniając zawartą w niej wiedzę wedle własnego
widzimisię. Szkoła religijna podniosłaby hałas i przywróciła wersję
pierwotną.
84
Jak więc powstały fragmenty, w których możemy przeczytać, że
mieszkańcy świata Necija „są niewielkiego wzrostu" i „zamiast nosów
mają tylko dwie dziurki w głowie"? Czy autorzy mieli na myśli Pigmejów
z samego serca Afryki? Niemożliwe, bo w świecie nieznanych przybyszy
„widać czerwone słońce". No tak, ozwie się zaraz sceptyk, w końcu
z Ziemi też widać czasem „czerwone słońce". Na przykład w mglisty
wieczór albo wczesnym rankiem nad morzem. Autorzy Kabały mieli na
myśli ziemskie słońce, a w przypadku istot, które „mają tylko dwie
dziurki w głowie", chciano porównać brzydotę nieznanych stworzeń
z własną pięknością. Ale i to jest fałszywa karta. Bo niby to dlaczego
mieszkańcy świata Cija „mają ładne oblicza", i dlaczego świecą tam
naraz „dwa słońca"? Świat Tewel natomiast „jest bardzo oddalony od
słońca".
Na pewno nie mogę wyciągnąć mojej boskiej karty — zewnętrznego
wpływu na wczesne kultury Ziemi — muszę się oprzeć na jedynym,
a do tego niepewnym źródle. Odniesienia do istot pozaziemskich są
w Kabale za skąpe. Ale mamy przecież jeszcze takie teksty jak
Yymaanika-Shaastra, opisy lotów Lugalbandy i Etany, mamy indyjskie
Wedy i epopeje, mamy pięciu chińskich „pracesarzy", którzy zstąpili
z nieba, mamy istoty Nommo i Srimad Bhagawatam. Dopiero te i wiele
innych świętych tekstów dopełniają całości.
Tylko dlaczego wiedza ta krążyła dotąd w podziemnych kręgach
tajnych stowarzyszeń? Dlaczego była dostępna jedynie wtajemniczo-
nym? Społeczeństwa zachodnie i muzułmańskie stoją przed psycho-
logiczną barierą! Mur postawiony myśleniu wzniesiono ze starych, źle
zrozumianych przekazów religijnych i mieszaniny ideologii nowożyt-
nych. Nierzadko dzieje się tak, że wiele odpowiedzialnych osób w dobrej
wierze kurczowo podtrzymuje iluzję, że człowiek musi trwać w mrokach
niewiedzy.
Dla udowodnienia zasadności tej decyzji jedni nadużywają argumen-
tu mówiącego o „zbawieniu duszy ludzkiej", która jakoby tak bardzo
leży im na sercu, inni zaś posługują się pseudoodpowiedzialnością
głoszonej przez siebie „ideologii". W obu przypadkach na końcu jest
nieprawda. Mając do wyboru wiedzę i inteligencję oraz niewiedzę
i głupotę, większość ludzi wybierze wiedzę oraz inteligencję. Społeczeńs-
two nie mające alternatywy dla wiary i ideologii, nie mogące czytać tego,
czego nie dopuszcza dany monopol, nie mogące oddać się swobod-
nej dyskusji, zeskorupieje w religijnych (i ideologicznych) schematach
myślowych. Za świętokradztwo uważane będzie już przypuszczenie, że
może istnieć coś, co mogłoby w najmniejszym stopniu naruszyć ist-
niejącą wiarę. „Temu, kogo opanuje myśl o końcu świata, z trudem
85
przyjdzie zachwycać się postępem technicznym i społecznym tego
świata" — powiedział prof. dr Karl Steinbuch [109]. A o kimś, komu nie
będzie wolno myśleć, porównywać, dyskutować, czytać i czerpać dla
potrzeb logiki z bogactwa nowoczesnej wiedzy, można będzie powie-
dzieć, że jest rozmyślnie utrzymywany w niewiedzy. Zachowujemy się
jak globalny ser, którego proces dojrzewania i zapaszek ciągnie się od
przeszłości do teraźniejszości. Postęp naszej cywilizacji jest bajeczny
i ogranął wiele dziedzin techniki, ale w głowach nadal kisi się nam
stara breja.
Nawet w Tybecie i w Japonii
Pozostanę jeszcze przez małą chwilę na wyżynnym powietrzu tych
niebiańskich przestrzeni, którym my, ludzie, zawdzięczamy prain-
teligencję. (Bogowie stworzyli człowieka na obraz i podobieństwo
swoje.) W Gjelrap, czyli genealogii tybetańskich królów, jest mowa o 27
legendarnych królach, z których siedmiu przybyło z Kosmosu i „zstąpi-
ło po niebiańkiej drabinie do ludzi" [110]. Określa się ich mianem bogów
światła. Bogowie ci, po wypełnieniu misji na Ziemi, zniknęli z powrotem
we Wszechświecie. Z pewnością można wysunąć argument, że siedmiu
niebiańskich nauczycieli Tybetańczyków jest tożsamych z pięcioma
pracesarzami Chińczyków czy ośmioma istotami Nommo Dogonów.
Nasi niezbyt rozgarnięci przodkowie pomieszali różne teksty.
To nie pasuje, bo Tybetańczycy od swoich „niebiańskich nauczy-
cieli" otrzymali od razu „skrzyneczkę z tekstami pierwotnymi", ukry-
waną do dziś w jakimś klasztorze jako relikwia. A jeszcze w XVII w.
tybetański historyk Lama Taranatha napisał, że niebiańscy nauczycie-
le osobiście zalecili kapłanom udokumentowanie wizerunkami swojej
wizyty [111].
Coś podobnego zdarzyło się też w starożytnej Japonii. Wnuk
boginii Słońca Amaterasu zstąpił na wierzchołek góry Takachido
(Kiusiu). Miał ze sobą nie tylko trzy insygnia władcy — zwierciadło,
miecz i klejnoty koronne — lecz również boskie przyrzeczenie: „Ten
kraj [...] będzie regionem, który moi potomkowie opanują jako
władcy [...] Niech rozkwit i szczęście dynastii trwa bez końca jak niebo
i ziemia" [...]". Istotnie w Japonii panuje po dziś dzień dynastia cesar-
ska wywodząca się od bogów. Przetrwały tysiąclecia również „boskie"
podarunki. Do świątyni bogini Słońca Amaterasu w mieście Ise na
wyspie Honsiu pielgrzymują corocznie miliony Japończyków, aby
oddać cześć świętemu zwierciadłu. Święte klejnoty przechowuje się
86
w cesarskim pałacu w Tokio, miecz zaś leży w świątyni Atsuta koło
Nagoya (centralna Honsiu).
Z wysp japońskich pochodzą również dwa rodzaje figurek, wyob-
rażających potężne istoty niebieskie. Jeden rodzaj to kappa, z rękoma
przypominającymi rybie płetwy, trójkątnymi oczyma, wielkimi uszami
i dziwnie wysokim kapeluszu. Istotną jednak cechą tych postaci jest
„nos przypominający trąbę a biegnący aż do skrzynki na plecach" [113].
Podobne istoty z trąbami można znaleźć na kamiennych reliefach
zarówno w Indiach, jak i w Ameryce Środkowej. W Indiach i w In-
donezji są to wcielenia boąa Ganeśi, boskie postacie z wężami bieg-
nącymi do ust. W Ameryce Środkowej fotografowałem istoty z trąbami
na Monte Alban (Meksyk), w Copan (Honduras), w Tuli (Meksyk) oraz
w El Baul i w Tikal (Gwatemala).
Tam, w muzeum przed ruinami potężnych budowli Majów, stoi
zapewne najwyrazistszy „bóg z trąbą", a moi przyjaciele-archeolodzy
zupełnie nie wiedzą, co z nim począć. A ponieważ nie wiedzą, nazwali tę
prawie trzymetrową kamienną rzeźbę „preklasyczną stelą z Tikal". Ja
zaliczam to dzieło sztuki do najwspanialszych kamiennych wizerunków
niebiańskiego nauczyciela. Olbrzymia figura nie ma głowy, od szerokich
pleców odchodzą dwie ręce, jakby zgięte w łokciach. Na przegubach
widać jakby „mankiety", same zaś ręce tkwią w ciężkich rękawicach
z jednym palcem. Boski nauczyciel ma skomplikowane buty, z których
wychodzą wygięte przewody. Ubranie jest zamknięte, u pasa bujają
się jakieś nieokreślone „woreczki". Ze środka piersi wybiega rura przy-
pominająca trąbę — jakby złożona z wielu wsuniętych w siebie ele-
mentów. Nad podbrzuszem rura skręca, kończąc się w pudełku z lewej
strony ciała.
„Preklasyczną stela z Tikal" jest szkolnym przykładem „zapisu"
technologii, nie rozumianej przez człowieka. Tyle że tym razem nie
są to słowa, jak w świętych tekstach, tylko wizerunek uwieczniony
w kamieniu. Przedstawię tu dla porównania dwa wizerunki steli.
Pierwszy to oryginał, drugi — artystyczny rysunek, na którym
kolorami wyróżniono niezrozumiałe części techniczne. Fachowcy wi-
dzą tu tylko nieznane bóstwo, obwieszone obrzędowymi klamotami,
przewód zaś, który nawet dla ślepego kończy się w pudełku, ma su-
gerować „stylizowany kręgosłup". O, święty Kukulcanie, miej mnie
w swojej opiece!
Drugim japońskim dziełem sztuki inspirowanym światem bogów są
posążki dogu. Te figurki z brązu, mające do 20 cm wysokości, pochodzą
z ok. 600 r. prz. Chr. Znajdowano je na wielu japońskich wyspach,
a o istotach, które przedstawiają, wiadomo tylko tyle, że były „pomoc-
87
nikami bogów". Istoty te tkwią w „napompowanych" ubraniach,
zamiast rąk mają mechaniczne chwytaki, w które łatwo wkładać różne
specjalistyczne narzędzia. Oczy są ukryte za ogromnymi wizjerami
wyglądającymi jak okulary — cała głowa wraz z „okularami" znajduje
się w zamkniętym hełmie. (Porównania: Bep-Kororoti z Brazylii, maski
Dogonów z Afryki Zachodniej i maski Kaczynów u Indian Hopi
z Arizony.) Tak jak „Preklasyczna stela z Tikal", również posążki
dogu nie pasują do archeologicznych schematów. Wypadają z ram. Po-
dobnie jak przedwczorajsze ideały.
Na pamiątkę niezwykle czczonych nauczycieli z Kosmosu w Japonii
po dziś dzień celebruje się corocznie pewien rytuał. W noc z 31 lipca na
l sierpnia na wybrzeżach Kumamoto wypuszcza się na morze wiele
czerwonych woskowych lampek. Symbolizują one nieznany ogień,
w którym „bogowie przybyli niegdyś z gwiazd na ziemię" [113].
Trzeba też wspomnieć piramidę Kukulcana w Chichen-Itza. Po dziś
dzień schodzi z niej co roku 21 marca niebiański nauczyciel w cudow-
nym spektaklu światłocieni, podziwianym przez tysiące widzów.
Kto tu blaguje?
Ani zabytki piśmiennictwa, ani maski, posążki, stele czy świątynne
wizerunki bogów, nie mówiąc już o wciąż żywych i praktykowanych
obrzędach ludów pierwotnych — nic nie działa na gwardię wczorajszych
interpretatorów historii. Szok spowodowany przybyciem bogów nie
ustępuje. Wszystkich krzewicieli kultury, którzy zstąpili niegdyś z fir-
mamentu, uznaje się za „uczłowieczone żywioły przyrody". Czytam, że
kompleks wyobrażeń Słońca i Księżyca odegrał znaczącą rolę w szalo-
nych głowach naszych przodków. Bez wątpienia istoty, które przekazały
ludziom rośliny uprawne i narzędzia, miały „księżycową naturę" —
bo „rosły, były zabijane albo kawałkowane" równie szybko jak fazy
Księżyca [114].
Zrozumiałe, że z tego punktu widzenia nawet włosy w brodzie i na
głowie zamieniają się w „promienie słoneczne", a niebiańskie postacie
w gwiazdy, które w końcu też pojawiają się i znikają. Człowiek czuje się
zrobiony w konia! Rozumiem, że tak kończyły się próby interpreta-
cji mitów w minionych stuleciach — ale dziś? Czy naprawdę trzeba
kultywować takie nonsensy? A z jakich „boskich ust" wyszły, jeśli
uwzględnimy „kompleks wyobrażeń Słońca i Księżyca", informacje
o odległych planetach? O budowie materii (atomy)? Ó stopach metali,
o różnych rodzajach napędu i broni?
Na pewno w każdej epoce żyli literaci, artyści-plastycy i fantaści,
wysysający wszystko z palca. Czegóż to nie zmyślano w każdej epoce?
Ale w przypadku tekstów i postaci poddawanych tu pod dyskusję nie
może to stanowić argumentu. Fantaści odtwarzają i przetwarzają tylko
to, czego się dowiedzieli, a zmyślona „literatura pra-science fiction" na
pewno nie weszła do świętych ksiąg. Fikcja byłaby godna uwagi tylko
wtedy, gdyby utrwalono ją na piśmie i umieszczono w bibliotekach.
Wiemy, jak szczęśliwi bywają odkrywcy, kiedy w trakcie prac arche-
ologicznych wpadną im w ręce pieczęcie, umowy handlowe, dokumenty
historyczne czy orędzia królewskie. Możemy z grubsza ocenić, co zawie-
rały stare archiwa. Nie było tam „pra-science fiction"! Coś takiego wy-
wołałoby protesty arcykapłanów, strażników pierwotnej wiedzy. Litera-
tura jarmarczna nie miała czego szukać w świętych tekstach. Utrwalano
na piśmie i przechowywano wyłącznie dokumenty ważne — umowy
handlowe itp. — albo wielkie prawdy religijne. Gdyby nasza ponura
cywilizacja miała wrócić do kaganka oliwnego, a za kolejne tysiąc lat
wyciągnięto by na światło dzienne jakieś archiwum prasowe, to etno-
grafowie przyszłości uznaliby lądowanie na Księżycu razem z pojazdem
księżycowym za urojenie, za fikcję literacką. Przeczytaliby, że Apollo
wyruszył w kierunku Księżyca — ale Apollo jest przecież bogiem staro-
żytności. A kto wylądował na Księżycu? Orzeł! „Eagle has landed!"
Jednostronna edukacja nie pozwala nam spojrzeć na rzeczywistość
z drugiej strony — skłania do przyjmowania postaw życzeniowych.
Dzieci, którym od najwcześniejszych lat wpajano wiarę w Chrystusa
krwawiącego na krzyżu, mieszkają w kraju, gdzie taka religia panuje.
Dzieci w innych częściach świata dorastają wierząc w jedynego proroka
— Mahometa. Jednym i drugim wpaja się ich religię jako jedyną prawdę
o świecie, i nikt nie pomyśli, że dzieci chrześcijańskie znajdowały się
czasem w społeczeństwie muzułmańskim — i odwrotnie.
Nasze myślenie warunkuje indoktrynacja, prowadzona od najwcześ-
niejszego dzieciństwa. W przypadku pradawnych przekazów i wizual-
nych świadectw z prehistorycznych czasów zachowujemy się równie
jednostronnie. Struktury myślowe są utrwalane przez szkołę i wychowa-
nie religijne, później przez szkoły wyższe i literaturę o odpowiednim
nastawieniu. Żyjemy złudzeniami bezpieczeństwa. Z oburzeniem od-
rzucamy inne przekonania i dowody.
Wzorzec naszych psychologicznych zachowań świadczy o zupełnym
zacofaniu. Odrzucamy każdą świadomość kosmiczną, sięgającą dalej
własnego nosa. Nasze dzieci uczą się liczyć na liczydłach, a pojęcie cyfr
uzmysławia się im przy pomocy dziesięciu palców. Dzieci indyjskie
kojarzą cyfry z pojęciami:
 jeden — Księżyc
dwa — kwadry Księżyca
trzy — oczy (!)
cztery — Wedy
pięć — strzały
sześć — pory roku
siedem — dni
osiem — Bosu (istota z przestrzeni)
dziewięć — planety.
Nasza wiedza jest zamknięta w szczelnym pojemniku, pozbawionym
receptorów reagujących na inne przekonania. Wszystko, czego nie
upakowano nam w trakcie indoktrynacji do szarych komórek, jest
uważane za śmieszne lub niemożliwe — reakcją na coś takiego jest
natychmiastowe wciągnięcie czułek. Wyrywamy peryskopy i krzyczy-
my, że brak nam dowodów — właśnie je rozdeptujemy. Gdzie przed-
mioty, pozostałości po niebiańskich nauczycielach? No, gdzie?!
Kiedy dzisiejsi etnografowie udają sią na badania odległych plemion,
nie zostawiają tam ani śmigłowców, ani kamer, instrumentów pomiaro-
wych i wyposażenia. Wizyta naukowców wchodzi do historii plemienia.
Być może kamera jest opisywana jako „oko boga", rewolwer jako
„grzmot zabijający zwierzęta", a śmigłowiec jako „statek z hałaśliwymi
skrzydłami". Ale pozostałości po wizycie naukowców nie ma.
Słyszę, że metale i tworzywa sztuczne przetrwają! Naprawdę? Gdzież
więc części samolotów rozbitych w latach trzydziestych? Gdzie płyty
pancerne z I wojny światowej? Gdzie, proszę?! A za tysiąc lat nie będzie
można nawet eksponować tych nielicznych resztek znajdujących się
obecnie w muzeach. W przypadku „bogów" z Kosmosu nie chodzi
jednak o jakieś tam tysiąc lat — tych lat minęło wiele tysięcy. Byłoby
absurdem oczekiwanie, że po takim czasie uda się znaleźć jakiekolwiek
przedmioty używane przez istoty pozaziemskie. A rzeczy wartościowe
na pewno wzięli ze sobą.
Ar c hi t e k tu r a sa k r al n a
naśladuje statki kosmiczne
Nauczyciele z Kosmosu pozostawili ślady nie tylko w literaturze i sztu-
kach pięknych, nakłonili też ludzi do naśladowania wyglądu statków
kosmicznych. Nie na papierze czy pergaminie, co byłoby dość nietrwałe,
lecz w formie monumentalnych budowli. Plan i budowa wielu dawnych
świątyń przypominają „niebiańskie miasta" istot pozaziemskich.
90
„Syn Pridżawraty, wspaniałomyślny król Sakadwipa, to on polecił mi
wówczas zbudować w moim kraju dom boży, równy pojaz-
dom boskim. Boski był, wzniesiony z kamienia i wielki." [115]
Takich świątyń, będących w istocie naśladownictwem boskich pojaz-
dów, jest w Indiach pełno. Są to m.in. świątynie:
-Rathamandira w Mahabalipuram koło Madras;
-Wrhatdiswar z Tandżore;
-Kandradża z Khadżuraho;
-Wirupaksa w Bombaju;
-Telika w Gwaliorze;
-Mahabodhi w Bodhadża;
-Kailasanath (nr 16) w Elura;
-Laksmana w Khadżuraho;
-Dżagannatha w Puri;
-Lingaradża z Bhubaneswar;
-świątynia z Kanćipuram w południowych Indiach;
-góra świątynna Borobudur na środkowej Jawie.
Wymienione świątynie powstały nie tylko w różnych okresach — są
poświęcone różnym bogom. Mimo to mają jedną cechę wspólną: ich
plan i budowa odpowiadają jednemu z typów wimana. Wznosząc nowe
budowle architekci-kapłani starali się zawsze dochować wierności tra-
dycji. Na szczycie każdej świątyni znajduje się albo boski pojazd, albo
boskie koło. Wyjątkiem jest góra świątynna Borobudur na środkowej
Jawie. Wyobraża ona gigantyczną stupę, składającą się z 1472 mniej-
szych stup. Stupy te wyglądają jak dzwony albo półkule z ostrymi
wieżyczkami. Mają wiele znaczeń. Są:
-symbolem końca drogi życiowej;
-grobem;
-ośrodkiem sił twórczych;
-trójpodziałem buddyjskiej trójcy: bazą, kopułą, wieżą;
-wymiarem przestrzeni;
-środkiem transportu do świata bogów;
-pojazdem bogów, w którym wykonywano obrzędowe ruchy.
Tu religie odpowiadają pierwotnemu założeniu: „dają dowód".
W trakcie tysiącleci świątynie wznoszono, odnawiano i budowano na
nowo. Kapłani jednak pilnowali, aby kamieniom powierzano starodaw-
ne przesłanie. Podobnie było z kościołami chrześcijańskimi budowany-
mi w stylu romańskim — powstawały na planie krzyża. Tak samo
muzułmańskie meczety, stare i nowe — wszystkie są zwrócone ku
Mekce. No tak, z układów świątyń można wprawdzie odczytać
przesłanie — nie można niestety odczytać daty lądowania istot pozazie-
91
niskich na naszej planecie. Pewne jest tylko to, że goście z Kosmosu
przybywali na Ziemię bardzo dawno temu.
A to ze zrozumiałego powodu. Gdyby istoty pozaziemskie wpłynęły
na rozwój ludzkości w czasach dostępnych metodami historycznymi,
w czasach, gdy wszystkie ludy spisywały swoją historię, to ludy te na
pewno zrelacjonowałyby w grubych księgach wizytę bogów. Nie prze-
milczano by takiej sensacji. Wszystkie istniejące przekazy o istotach
pozaziemskich pochodzą zatem nie ze źródeł historycznych, lecz
religijnych. Ale w najbardziej zamierzchłej przeszłości księgi religijne
były w istocie zapisem historii. Kiedy to było?
Powiedz mi quando, powiedz, kiedy?
Diodor Sycylijski pisał przed 2 000 lat:
„Kapłani egipscy obliczają czas od panowania boga Słońca po
przejście Aleksandra do Azji na około 23 000 lat". [19]
W drugiej księdze swojego dzieła Diodor pisze wyczerpująco
o wiedzy astronomicznej chaldejskich kapłanów w Babilonie.
Chwali ich wiadomości uznając je za bardzo gruntowne i podaje
przykłady astronomicznych mądrości. Możemy tam znaleźć dane,
które odkryto na powrót dopiero po tysiącach lat i które gwał-
townie przeobraziły zarówno religijny, jak i naukowy obraz świata.
Zadaję sobie pytanie, dlaczego? Chaldejscy kapłani wiedzieli o tym od
dawna:
„O planetach powiadają, że każda ma b i e g własny i poru-
sza się z nierównymi i też zmieniającymi s i ę prędkoś-
ciami i okresami [...]. Poniżej wymienionych gwiazd jednak
porusza się, jak twierdzą, Księżyc, który ze względu na ciężar swój
unosi się najbliżej Ziemi i obiega ją w czasie najkrótszym,
a to nie ze względu na chyżość ruchu, lecz na małość swojego
okręgu. A jego światło jest światłem odbitym, a zaćmienia są
spowodowane cieniem Ziemi [...]". [116]
Diodor pisze z respektem, że Chaldejczycy „posiadają największe
doświadczenie w astronomii" na świecie. A cóż — na wszystkie ciała
niebieskie! — mówią ci fachowcy o wieku ludzkości?
„Co mówią o liczbie lat, od kiedy kasta Chaldejczyków zajmuje się
badaniem kosmosu, to z trudem udaje im się znaleźć kogoś, kto w to
uwierzy, bo wedle ich wyliczenia do wyprawy Aleksandra upłynęło lat
czterysta siedemdziesiąt trzy tysiące [...]" [116]
Podam liczbę lat cyframi: 473 000!
92
Nie zamierzam przyjmować tej gigantycznej wartości za dobrą mo-
netę, choć chaldejskich kapłanów wymienia babilońska lista królów.
Lista owa, odkryta w irackim mieście Khorsabad w dolinie Tygrysu,
jest w istocie czarnym, wielokątnym blokiem kamienia. Na każdej ze
ścian bloku wyryto imiona królów oraz daty. Nauka zaklasyfikowała
to jedyne w swoim rodzaju znalezisko jako WB 444. Można je dziś
podziwiać w Muzeum Ashmolean w Oxfordzie. Co napisano na bloku?
„Kiedy królestwo zstępowało z nieba, królestwo było w Eridu.
W Eridu królem był Alulim, 28 800 lat rządził.
Alalgar rządził 36 000 lat. Dwaj królowie, 64 800 lat rządzili.
W Bad-tibira rządził En-men-lu-ana 43 200 lat.
En-men-gal-anna rządził 28 800 lat.
Bóg Dumuzi, pasterz, rządził 36 000 lat. Trzej królowie, swoje 108 000
lat rządzili.
W Larak rządził En-zib-zi-anna 28 800 lat. Jeden król, swoje
28 800 lat rządził.
W Sippar królem był En-men-dur-anna, 21 000 lat rządził. Jeden król,
swoje 21 000 lat rządził.
W Suruppak królem był Ubar-tutu, swoje 18 600 lat rządził. Pięć
miast, ośmiu królów, 241 200 lat rządziło.
Przeminął potop. Kiedy potop przeminął, królestwo po raz wtóry
zstąpiło z nieba. W Kiś było królestwo.
W Kiś królem był Ga-ur. l 200 lat rządził.
Gulla-Nidaba-anna-pad rządził 960 lat.
Zukakip rządził 900 lat. '
Atap rządził 600 lat.
Syn Atapa rządził 840 lat.
Etana, pasterz, który wstąpił do nieba, był królem, l 560 lat rządził.
Balih, syn Etany, rządził 400 lat.
Tizkar, syn Samuga, rządził 305 lat [...]"
Według WB 444 dziesięciu prakrólów sprzed potopu rządziło w sumie
456 000 lat. Po potopie „królestwo po raz wtóry zstąpiło z nieba". 23
królów, którzy przewinęli się potem przez tron, rządziło 24 510 lat,
3 miesiące i trzy i pół dnia.
Chciałbym przypomnieć na marginesie, że zdumiewająco sędziwego
wieku dożyło dziesięciu patriarchów biblijnych sprzed potopu. Adam
dożył 900 lat, Henoch został fizycznie „wzięty do nieba" w wieku 365
lat, jego zaś syn Metuszalech zasnął w Panu mając lat 969.
Wierzący żydzi i wierzący chrześcijanie biorą te dane dosłownie. Nie
dotyczy to jednak ani okresów rządów podanych w starobabilońskiej
liście królów, ani danych chaldejskich astronomów. „Wszyscy się
93
mylimy, ale każdy inaczej!" — twierdził Georg Christoph Lindenberg
(1742-1799).
Udało nam się wyprzeć ze świadomości, pokomplikować i zafał-
szować dane o dawnych wizytach istot pozaziemskich i ich wpływie na
rozwój ludzkości. Czy dziś będziemy rozsądniejsi?

IV. Rzeczywistość
czy utrata poczucia rzeczywistości

Najpiękniejszym, co możemy
odkryć, jest tajemniczość.
Albert Einstein (1879-1954)

Wyobraźmy sobie wielkie mrowisko. Załóżmy, że owady mogą się ze

sobą porozumiewać (co zresztą robią). Teraz wsadźmy kij w mrowisko
i zakręćmy nim z całych sił. Efekt? Klęska żywiołowa na skalę mrowiska.
Mrówki potraciły głowy i biegają jak oszalałe. Pracowite owady nie
wiedzą, jaka zewnętrzna siła spowodowała ów zamęt, nie wiedzą, co to
„człowiek" i dlaczego robi to, co robi. Wsadzenie kija w mrowisko,
będące dla mrówek trzęsieniem ziemi, powoduje zniszczenie miejsc lęgu
a poza tym jest pozamrowiskowym napadem na najświętszą
królową.
Podejdźmy do drugiego mrowiska i poruszmy cienką gałązką trochę
igieł. Mrówki znajdujące się w rejonie „działań agresora" zaczną biegać
jak szalone, ale reszta pozostanie spokojna. Być może inteligentne
owady poinformują o wypadku instancję wyższą i szkody zostaną
wkrótce naprawione. W państwie mrówek zapanuje spokój. Powtórzmy
tę czynność jeszcze kilka razy. Ani jedna mrówka nie będzie ranna, tylko
w wielu miejscach owadzia budowla ulegnie niewielkim uszkodzeniom.
Gdyby mrówki miały prasę, ta napisałaby o ogniskach niepokoju.
Mrówki, które widziały zdarzenie, przysięgną na swoje żuchwy i sos-
nowe igły: — Tak, właśnie tak było! — Mrówki z nie zaatakowanych
regionów uśmiechną się z wyższością. Zdeprecjonują informacje
o pozamrowiskowym ataku twierdzeniem, że to tylko głupie
gadanie. Może kilka mądrych mrówek osobiście oceni szkody. Może
95
mrówki te stwierdzą, że zdarzenie było skutkiem upadku złamanej ga-
łęzi albo wdepnięcia w mrowisko jakiegoś niezdarnego zwierzęcia. Nie
przyznają, że mogłaby tam działać „pozamrowiskowa inteligencja",
w skrócie PI.
Powtórzmy jeszcze kilkakrotnie takie „ingerencje". Od czasu do
czasu złapmy kilka owadów do probówki, zbadajmy je w laboratorium
i wpuśćmy z powrotem do mrowiska. Przerażone mrówki pobiegną
zaraz do mrówczych mediów, opiszą swoje przeżycia i — zostaną
wyśmiane. Do mrówek, które miały „pozamrowiskowe spotkanie",
dołączą zaraz inne, skłonne do wywyższania się w oczach współ-
obywatelek, i jeszcze inne — ze skłonnościami psychopatycznymi,
wierzące i zabobonne, które będą wymyślać różne „pozamrowiskowe
spotkania".
Wszystkie pogłoski: prawdziwe i fałszywe, przyczynią się do pod-
trzymania dyskusji o „pozamrowiskowych spotkaniach". Mrówcze
media, na początku niepewne i złośliwe, zaczną się wahać. Wkrótce
powoła się pierwszą komisję do wyświetlenia sprawy „ingerencji
pozamrowiskowych".
Od tej chwili mrówki będą miały dwie możliwości:
1. Będą się wzbraniać przed uznaniem „pozamrowiskowych ingeren-
cji" jako czegoś kierowanego przez obcą inteligencję. Odizolują się. To
zaprowadzi je w ślepy zaułek, bo:
a)przegapią szansę poszerzenia swoich horyzontów i nadal będą
wierzyć, że żyją w systemie zamkniętym;
b)zaryzykują zniszczenie przez PI (pozamrowiskowa inteligencję),
która zaklasyfikuje je jako istoty „nieinteligentne" i „moralnie
bez znaczenia";
c)mrówki, które przeżyły „spotkania pozamrowiskowe" albo
były badane przez PI, nie będą milczeć. Nawiążą kontakt z
mrówkami, które doznały tego samego. Będą chciały się zorien-
tować, czy nie są przez kogoś nadzorowane albo czy ktoś nie
wywiera na nie wpływu. W końcu znikną resztki respektu przed
mrówczymi przywódcami, którzy nie będą chcieli przyjąć
prawdy
do wiadomości. Wielce prawdopodobna stanie się mrówcza
rewolucja.
2. Mrówcza społeczność zdecyduje się nawiązać kontakt z PI. Zech-
ce się dowiedzieć, co było przyczyną doznanych przykrości. Starsze
mrówki będą nawet uważać, że od PI można się wiele nauczyć. Można
sobie wyobrazić następującą kolej rzeczy:
a) mrówcza społeczność ułoży kilka tysięcy sosnowych igieł w trójkąt
równoramienny, aby zasygnalizować obecność inteligencji;
96
b)z resztek liści mrówki ułożą koło jako symbol atomu (najmniej-
sza cząstka), a zaraz obok drugie. Koła połączą linią. Połączone
atomy symbolizują cząsteczkę;
c)przeszukają czułkami kilka wybranych częstotliwości, mając na-
dzieję natrafić na częstotliwość używaną przez PI.
Ostatnia czynność jest niezbyt sensowna, bo mrówki nie mogą
wiedzieć, czy PI nadaje w ich zakresie częstotliwości.
Jaki wniosek można wyciągnąć z mojej historyjki o mrówkach?
Społeczność ludzka zachowuje się dokładnie tak samo!
Śmierdząca sprawa
Osoby zajmujące się problematyką ufologiczną są po prostu „głupie"
[117]. Poważni ludzie nie zajmują się takimi rzeczami. Koniec! A jeśli
mimo wszystko ktoś się do tego zabiera, zostaje wyśmiany. Wyklucza się
go z hukiem ze s p o ł e c z n o ś c i ludzi poważnych. Jaki
wydział trzeba ukończyć, aby zostać badaczem UFO? Ten, na który
wstępują hodowcy królików, sprzedawcy jaj i producenci pędzli do
golenia? Żadnego! Jaki wydział trzeba ukończyć, aby prowadzić studia
przeciw badaczom UFO? Ten sam!
Tak więc naprzeciw siebie stają za każdym razem osoby równoupraw-
nione — różnica polega na tym, że lobby antyufologiczne zawsze
wygrywa. Jeśli ktoś widział UFO albo miał pecha wziąć udział
w spotkaniu „trzeciego stopnia", to tak jakby bez obiektywnych do-
wodów wpadł z deszczu pod rynnę. A jeśli do tego może przedstawić
jakościowo dobre zdjęcia czy nagranie wideo, to i tak przeciwnicy nie
zaakceptują takich dowodów. Jeśli to samo zdarzenie z UFO opisze 50,
100 czy 1000 osób, to osoby te zostaną uznane za „ofiary sugestii
zbiorowej" albo za świadków zjawiska określanego mianem „fata
morgana". Mogły też widzieć spadające przez 365 dni w roku „części
rakiet i stacji kosmicznych". Bezustanne bombardowanie ziemskim
śmieciem z Kosmosu!
A jeśli mimo wszystko zjawiska nie da się uznać za kosmiczne śmieci,
wtedy domniemane UFO okażą się „niewielkimi samolotami", „lataw-
cami", „balonami na gorące powietrze", „odbiciami", „halucynac-
jami", „wymysłami" i „fantazjami", „chmarami komarów", „balonami
meteorologicznymi lecącymi na wielkiej wysokości", a jak kto woli, to
i „jasnymi planetami", które w momencie obserwacji okrążały właśnie
Ziemię z szaleńczą prędkością. Lobby antyufologiczne, pseudonauko-
we do szpiku kości, chętnie przywdziewa strój „prawdziwej nauki",
97
posługuje się też zniesławieniem i metodami izolowania niewygodnych
osób, a w każdej niekorzystnej dla siebie sytuacji zasłania się swoją
„powagą".
Żaden komputer na świecie nie zawiera wykazu osób, które — poje-
dynczo czy w niewielkich grupach — nawiązały kontakt z istotami
pozaziemskimi po 24 czerwca 1947. Tego bowiem dnia, około 1430,
Kenneth Arnold ujrzał pierwsze UFO w czasach nowożytnych. Arnold
odbywał lot w nad Górami Kaskadowymi w stanie Waszyngton
w poszukiwaniu transportowca C-46, który spadł na ziemię. Nagle
z lewej strony zobaczył dziewięć jasno świecących tarcz. Arnold
obserwował zdumiewające manewry eskadry UFO przez prawie trzy
minuty. Później napisał, że obiekty wyglądały „jak talerze sunące nad
wodą" [118]. Tak narodziło się pojęcie „latające talerze".
Szkoda, że nikt nie zrobił takiego wykazu. Byłaby to dobra podstawa
programu badań dla młodych socjologów. A statystyków zdumiałaby
zapewne ilość zaistniałych kontaktów. Człowiek w końcu nie biega po
ciemku z siatką na motyle. Literatura ufologiczna mówiąca o kontak-
tach dowiedzionych obejmuje dużo ponad 1000 pozycji. Tylko
w strefie języka angielskiego doliczyłem się 500 książek na ten temat. Do
przypadków zaświadczonych na piśmie dochodzą przypadki nieujaw-
nione. Ogromna liczba cichych, zastraszonych ludzi, którzy przeżyli
kontakt z UFO, chce pozostać anonimowa. Ludzie ci obawiają się re-
akcji otoczenia, myślą, że nie są przy zdrowych zmysłach, albo milczą ze
względu na swoją pozycję zawodową.
Nauka badała fenomen UFO w różnych okresach z różnymi rezul-
tatami. O ile osławiony Raport Condona, finansowany częściowo przez
lotnictwo wojskowe USA, dał raczej negatywne efekty, o tyle prof. dr
Allen Hynek uważa, że sytuacja jest znacznie bardziej zróżnicowana
[120]. Zmarły już prof. Hynek był astronomem w Lindheimer Astro-
nomical Research Center Northwestern University w Chicago, uważa-
no go za wyrocznię w sprawach UFO. Jacques Yallee, matematyk
i astronom, po gruntownej analizie tego problemu doszedł do wniosku,
że „[zagadka UFO] istnieje i nie możemy nadal unikać jej badania.
Z naszych analiz może nawet wyniknąć, że od intensywności tych badań
zależy nawet nasza egzystencja". [121]
Zmianę nastawienia do tej kwestii można wykazać statystycznie.
W maju 1985 roku amerykańskie czasopismo „Industrial Research
Development", czytane przede wszystkim przez naukowców i manage-
rów przemysłu, przeprowadził ankietę, z której wynikło, że:
27% pytanych wierzy w istnienie UFO;
34% uważa istnienie UFO za prawdopodobne;
98
12% nie ma zdania;
19% uważa, że UFO prawdopodobnie nie istnieje;
8% definitywnie zanegowało istnienie UFO.
61% osób wierzących bądź uważających istnienie UFO za praw-
dopodobne świadczy niewątpliwie o istotnej zmianie sposobu
myślenia.
Latem 1990 roku powołano nawet w USA do życia nową naukę
—• ufologię — mającą też własne czasopismo. Prasa pisała:
„Przez dziesięciolecia 'niezidentyfikowane obiekty latające' były
tematem zastrzeżonym dla łgarzy i autorów bestsellerów obdarzo-
nych fantazją. Teraz odezwała się nauka: fenomen latających talerzy
trzeba zbadać bez uprzedzeń. W tym celu w Ameryce powstało
czasopismo fachowe 'Journal of UFO Studies'. Młode jeszcze wy-
dawnictwo będzie publikować przede wszystkim osiągnięcia badaczy,
którzy milczeli dotąd, obawiając się drwin kolegów. (Adres:
2457 West Peterson Avenue, Chicago.)" [122]
A kto jeszcze uważał, że wyznawcy UFO rekrutują się przeważnie
spośród pań w podeszłym wieku i stetryczałych staruszków lub co
najwyżej spośród gorzej wykształconych od ludności Europy Zachod-
niej mieszkańców krajów rozwijających się, został w styczniu 1991 roku
wyprowadzony z błędu. We Francji obok popularnego czasopisma
naukowego „Science et Vie" ukazuje się też jego mutacja dla mło-
dzieży. Wśród młodzieży w wieku 8-16 lat „Science et Vie - Junior"
przeprowadziło ankietę na temat parapsychologii i UFO. Całe 45%
młodych ludzi uznało istnienie UFO! Wśród nich było 51% chłopców
i 59% dziewcząt [123].
Każda wymówka jest dobra, jeśli tylko doprowadza ona do porządku
nasze poczucie własnej wartości. Nastawienie w rodzaju „nie wierzymy
w UFO, bo nie istnieje", jest warte tyle samo co wypowiedź szanowane-
go niegdyś przyrodnika, dr. Lee Foresta, który jeszcze w 1957 roku
twierdził: „Człowiek nigdy nie dotrze na Księżyc, niezależnie od postępu
nauki w przyszłości" [124]. Dwanaście lat później, 20 lipca 1969 roku, na
Księżycu wylądował Apollo 11. (Na marginesie: dr Lee Forest nie był
osamotniony w nieżyciowych poglądach. To samo mówił Sir Harold
Spencer Jones, dyrektor Obserwatorium Astronomicznego Greenwich,
w 1957 roku.)
Historia zna przykłady świadczące o tym, że nawet powszechnie
szanowani naukowcy reprezentowali czasem bezsensowne poglądy
[125]. W II w. prz. Chr. słynny aleksandryjski astronom Ptolemeusz
nauczał: „Pragnę jednoznacznie oświadczyć: Ziemia jest środkiem
świata, a ciała niebieskie obracają się wokół niej". [126]
99
 Gdzie rodzi się kłamstwo?
Kiedy idzie o UFO, życzliwi podnoszą ostrzegawczo paluszek. Kto
ustrzeże nas przed życzliwymi?
Cytowany już prof. dr Allen Hynek, doradca lotnictwa wojskowego
USA w sprawach UFO, pisał:
„Muszę zaznaczyć, że lotnictwo wojskowe w każdym przypadku
podejmowało własne decyzje [...]. Wkrótce było powszechnie wiado-
mo, że wojskowi są skłonni do fałszowania interpretacji przepro-
wadzanych z okazji corocznych zestawień opisów UFO: Z 'być może
samolot' robiono 'najprawdopodobniej samolot'. Przypomina mi to
grecką legendę o rozbójniku Prokruście, który schwytanych podróż-
nych dopasowywał do rozmiarów swojego łoża — przez rozciąganie
ciała albo przycinanie nóg". [127]
W latach 1947-1965 lotnictwo wojskowe USA zbadało w sumie
10 147 przypadków UFO. Z tego — działając według własnowolnych
kryteriów Air Force — w Programie Błękitna Księga odfajkowano
9 501. Pozostało (już wtedy!) 600 relacji o nie wyjaśnialnych zdarze-
niach z UFO. Co się z tym stało? Oto typowy przykład:
Pułkownik lotnictwa USA William Colemann, jako młody pilot
wojskowy, przeżył w 1955 roku dramatyczne spotkanie z UFO. Wraz
z dwoma kolegami ścigali nieznany obiekt wykonujący w powietrzu
manewry, od których włos się jeżył na głowie, w końcu obiekt znik-
nął z niewiarygodną prędkością w czerni Kosmosu. Na temat tego
zdarzenia Colemann napisał wiele relacji dla różnych władz. Po latach
t e n s a m William Colemann został członkiem rządowego Programu
Błękitna Księga. Zaczai szukać akt ze swoimi ówczesnymi wypowie-
dziami. „Zniknęły z obszernego materiału dowodowego" [128].
Zachowujemy się jak słynna małpia trójca: jedna małpka zasłania
sobie oczy, druga uszy, trzecia usta. Przez całe dziesięciolecia wszystkie
oficjalne struktury USA — Air Force, Navy, Ministerstwo Obrony,
CIA i NSA (National Security Agency) — zapewniały, że nic im nie
wiadomo na temat UFO, że nie gromadzi się żadnych danych z tego
zakresu. Opierając się na Freedom of Information Act, ustawie gwaran-
tującej swobodę przepływu informacji, obywatele USA dotarli do do-
kumentów świadczących niezbicie, że wszystkie oficjalne komunikaty
były kłamstwem. Największy brukowiec USA, „National Enąuirer",
wydał w 1985 r. książkę, na którą złożyły się wyciągi z utajnionych
dotąd akt. [129]
Teraz okazało się, na czym stoimy — lecz mimo to żaden z dzien-
nikarzy wielkich magazynów, którzy polują na każdą sensację, nie
100
wszedł na barykady, ani jedno czasopismo nie zrobiło „afery Water-
gate". Dlaczego? Nasze zachowanie społeczne pozwala na okazywanie
tylko tyle odwagi, na ile pozwala „stado". Dlaczego astronom mający
dobrą opinię miałby zajmować się problematyką UFO za darmo?
Dlaczego wydział astronomii albo podobny miałby oferować środki na
badania UFO, skoro besserwisserzy i tak wiedzą z góry, że będą to
wyrzucone pieniądze? Dlaczego uczciwi ludzie mają się oficjalnie
ośmieszać tylko dlatego, że zechcieli wziąć pod lupę wszystkie aspekty
paru historyjek o UFO?
Nic się nie zmieni, dopóki politycy i równie ciężko myślący ludzie ze
środków masowego przekazu zamiast nabrać wiatru w żagle będą się
zachowywać jak kurek na dachu. Gdzież wychwalana odwaga cywilna,
która nie poddaje się mocnemu w gębie lobby antyufologicznemu?
Chwała wydawnictwom, które przynajmniej poddają pod dyskusję
książki o UFO.
Ale mojej krytyki jednostronnego traktowania tematyki UFO przez
media nie należy uogólniać. Byli i są ludzie odpowiedzialni, wśród nich
nawet najwybitniejsi naukowcy, piszący w ostatnich latach w czasopis-
mach fachowych o możliwościach kolonizacji galaktycznej i wpływie
istot pozaziemskich na ludzi. Czasopisma te są oczywiście trudno
dostępne, poza tym teksty w nich zawarte są — jak należy — pisane
językiem naukowym. Wydawnictw tych nie czytują ani laicy, ani
dziennikarze.
Pierwszy problem, na jaki natykają się odważni myśliciele, dotyczy
inteligentnego życia w Kosmosie. Jak duże jest prawdopodobieństwo, że
wokół innych gwiazd krążą planety? Jak duże jest prawdopodobieńst-
wo, że planety znajdują się w odpowiedniej odległości od słońca, że
temperatura na ich powierzchni pozwala na powstanie życia? Jak duże
jest prawdopodobieństwo, że będą spełnione warunki prebiotyczne? Że
będzie mogło rozwinąć się życie? Że rozwiną się człekopodobne formy
życia? Że takie formy życia poprzedziły nas o tysiąclecia w procesie
ewolucji, nie zabijając się wzajem? Że takie formy życia rozsiały po
Galaktyce swoje genetyczne „klocki" (Fred Hoyle [130])?
Prawdopodobieństwo, że w pobliżu gwiazdy będą się znajdować
planety, jest takie samo jak to, że w pobliżu kotki będą kocięta. Nie
trzeba być statystykiem ani biologiem kosmicznym, aby zrozumieć,
że w przypadku ponad 400 miliardów gwiazd znajdujących się tylko
w obrębie Drogi Mlecznej jest bardzo prawdopodobne, że zaludnia ją
bardzo duża liczba inteligentnych form życia.
Teorii twierdzącej, że jesteśmy sami w Kosmosie, teorii mile łechcącej
naszą próżność, nie da się obronić. Ale jak istoty pozaziemskie pokonały
101
odległości dzielące je od siebie i od Ziemi? Co interesuje je na Ziemi?
Skąd wiedzą — ogromna odległość! — że ludzie w ogóle istnieją?
Na wszystkie te pytania już dawno udzielono odpowiedzi
rozsądnych
i wiarygodnych. To zrozumiałe, że laik o tym nie wie — to za-
wstydzające, że nie wie o tym lobby antyufologiczne.
Już w 1982 roku Międzynarodowa Unia Astronomiczna, grupu-
jąca najtęższe głowy w dziedzinie astronomii, astrofizyki i biologii
kosmicznej, założyła tak zwaną Komisję 51 [131]. Komisja ta miała
zbadać możliwość istnienia pozaziemskich kultur i wariantów
kontaktu. Działała ona w ramach większego projektu, SETI (Search
for Extraterrestrial Intelligence — Poszukiwanie Inteligencji Poza-
ziemskiej) [132,133].
Odrobina teorii
Astronom prof. dr M. Papagiannis, przewodniczący Komisji 51,
przedstawił wyliczenia — jak to w wyższej matematyce — nie do
odparcia. Odległości między gwiazdami, uważane niegdyś za nie do
pokonania, da się przebyć w rozsądnym czasie dzięki możliwej już dziś
do przewidzenia i wyliczenia technice. Nawet w przypadku prędkości
wynoszących tylko jeden procent prędkości światła Drogę Mleczną
można skolonizować z jednego punktu w ciągu dziesięciu milionów lat
[134]. Jeszcze krócej trwałoby to przy szybkości równej dwa procent
prędkości światła albo przy eskalacji „kuli śnieżnej". Co należy przez
to rozumieć?
Statek kosmiczny porusza się z prędkością równą 2% prędkości
światła, pokonując odległość dziesięciu lat świetlnych w czasie 500 lat
ziemskich. Następnie załoga ma kolejne 500 lat na zbudowanie drugie-
go statku kosmicznego. Na ile prawdopodobne jest takie założenie?
W ciągu minionych stu lat ludziom udało się przebyć drogę od dorożki
do rakiety na Księżyc, od liczydeł do komputera. Do tego musieliś-
my wszystko od początku wynajdywać, doskonalić, testować. Załoga
statku kosmicznego nie musi zaczynać od zera — projekty i technologie
są gotowe. Zakładając, że załoga dysponuje odpowiednimi zapasami,
na nieznanej planecie konieczna industrializacja będzie trwała sto czy
dwieście lat. Statek kosmiczny będzie budowany na wzór pierwszego
przez 30-50 lat. Teraz do przeciwległych celów wyruszą z prędkością
równą 2% prędkości światła dwa statki kosmiczne. I znowu — po
pięćsetletniej podróży załoga ma czas na budowę dwóch kolejnych
statków kosmicznych. Ping-pong. Kula śnieżna.
102
Jak wyglądałyby silniki? Pisał o tym już przed 9 laty prof. dr H. Ruppe
z Politechniki Monachijskiej. A jego kolega, prof. dr Gerard O'Neill
z Princeton University przedstawił wspaniałe wyliczenia rozprzest-
rzeniania się inteligentnego życia w „pokoleniowych statkach kosmicz-
nych" [136]. W przeciwieństwie do przedstawicieli przedwczorajszych
poglądów wcale nie jest tak, że fachowcy nie wiedzą, j a k pokonywać
kosmiczne odległości. Problemy te można rozwiązać, jeśli się tylko chce.
Istoty pozaziemskie zrobiły to już dawno.
Tęgie naukowe głowy zastanawiają się nad dziwnym zachowaniem
istot pozaziemskich w stosunku do nas. W strefie języka niemieckiego
problemem tym zajmuje się przede wszystkim Johannes Fiebag [137,
138, 139]. W strefie języka angielskiego rozprawy o stategii istot po-
zaziemskich zdominowali profesorowie Bracewell [140] i Deardorff
[141, 142, 143]. Ja sam w jednej z moich wcześniejszych książek [144]
przedstawiłem kilka przemyśleń, które dziś należałoby zaktualizować.
Istnieje hipoteza, wedle której Ziemia uważana jest przez istoty
pozaziemskie za refugium, za „ogród zoologiczny". Założeniem nieza-
kłóconego funkcjonowania tego ZOO jest życzliwość strażników i zwie-
dzających. Zabrania się na przykład zwiedzającym naruszania miejsc
lęgowych rzadkich ptaków, karmienia krokodyli żywymi psami, draż-
nienia lwów i zbierania jadowitych węży. Strażnicy zwracają baczną
uwagę na zachowanie reguł gry.
Strażnicy wiedzą, że jeden gatunek zwierząt jest inteligentniejszy od
innych. Gatunek ten — człowiek — ma dar myślenia filozoficznego,
abstrakcyjnego, matematycznego, umie rozwijać różnorodne formy
kultury i techniki. Wartownicy wiedzą również, że próba wyrwania
się człowieka z ZOO jest tylko kwestią czasu. Czy można mu na
to pozwolić? Czy będzie stanowił niebezpieczeństwo dla strażników
i zwiedzających?
Nie wiemy (jeszcze), ile jest cywilizacji galaktycznych. Niewykluczo-
ne, że znajdują się wśród nich cywilizacje agresywne. Może istnieją
cywilizacje mające inną przemianę materii od nas albo przypominające
budową ciała i funkcjami owady. Bardzo możliwe, że taka forma życia
nie zaakceptuje naszej. A może istnieją cywilizacje człekopodob-
n e,. agresywne dlatego, że odniosły zwycięstwo w wojnie między-
planetarnej a teraz rozprzestrzeniają w Kosmosie agresję. Można so-
bie też wyobrazić gatunek agresywny, który będzie działał dla dobra
ojczystego świata powodowany egoistycznym pragnieniem powięk-
szenia swojej sfery wpływów. Dla przeciwdziałania temu i wielu innym
wariantom istoty pozaziemskie założą Klub Galaktyczny, kosmiczną
ONZ, w której karcie byłoby zapisane m.in., że żadna cywilizacja nie
103
 może się mieszać w rozwój innej cywilizacji do momentu, aż ta osiągnie
pułap pozwalający wstąpić do galaktycznego klubu. Strażnicy i „zwie-
rzęta" będą koegzystować.
Ale nie na zawsze. Jak dziecku nie można zabronić dorastania, grupie
istot ludzkich nie można zabronić zdobywania samodzielności w Kos-
mosie. Wszystkie inteligentne formy życia we Wszechświecie mają te
same prawa. Mimo to istnieje bariera, nie pozwalająca zwierzęciu
zwanemu „człowiek" wyrwać się przed czasem z ZOO. Musi udowod-
nić, że jest nastawiony pokojowo. Jak ma to zrobić, skoro nie wie nawet,
czy i przez kogo jest obserwowany i egzaminowany?
Zadajmy sobie kilka pytań: Czy miłujemy pokój? Czy jesteśmy gotowi
odrzucić wszelkie formy agresji? Czy potrafimy żyć w zgodzie z innymi
inteligentnymi formami życia? Odpowiedzi nasuwają się same. Ziemia
to „ZOO", w którym egzystują obok siebie najróżniejsze rasy, religie,
najróżniejsze charaktery i typy — a nawet inne gatunki zwierząt i roślin.
Ale „ZOO" jest też jakby szkołą. Jeśli przetrwamy tę próbę, to znaczy,
że dojrzeliśmy do nawiązania kontaktu z Kosmosem — jeżeli jej nie
przetrwamy, unicestwimy siebie — a może i całe „ZOO". Selekcja ma
kosmiczne wymiary. Ludzie muszą w sposób pokojowy przejść „próbę
ZOO" — dopiero wtedy Klub Galaktyczny wyciągnie do nas rękę.
Stąd „embargo" i milczenie „strażników". Służy to obserwacji ga-
tunku „człowiek" i ochronie „strażników" przed ludźmi.
Ale „embargo" ustanowione na „ZOO-Ziemia" nie jest całkowite.
Można oferować nam pomoc w maleńkich dawkach — o ile przyjmiemy
ją dobrowolnie i okażemy się jej godni. Ale jak możliwa jest pomoc „w
maleńkich dawkach" z jednej strony, skoro z drugiej przemawia przeciw
niej „embargo", poza tym co to znaczy „okazać się godnym"? Cała
sprawa wygląda tak:
Społeczeństwo a istoty pozaziemskie
Słynny radioastronom, prof. dr Ronald Bracewell ze Stanford
University w USA, reprezentuje pogląd, że każdy rząd utajni informacje
radiowe otrzymane od pozaziemskich form życia. Dotyczy to oczywiście
również lądowań UFO i bezpośrednich kontaktów z istotami z Kosmo-
su [140]. Powody tego zdumiewającego zachowania będą bardzo proste.
Rząd, który odbierze i odkoduje sygnały albo zetknie się z istotami
pozaziemskimi, będzie żywił nadzieję, że dzięki „wiedzy z zewnątrz"
naród, na którego czele stoi, zdobędzie przewagę nad pozostałymi.
Dotyczy to nie tylko sfery wojskowości, lecz również socjologii,
104
ekonomii, techniki, religii i kultury. Nawet jeśli pozaziemskie posłannic-
twa zostaną odebrane, zdekodowane i rozpowszechnione przez pry-
watne zespoły badawcze — nawet jeśli istoty pozaziemskie udzielą
audiencji pojedynczym osobom, rządy i uniwersytety zdeprecjonują
te informacje jako „głupi żart", „manię wielkości" albo „pomyłkę"
i „natychmiast wezmą pod klosz całą sprawę" [140]. Jak więc istoty
pozaziemskie mogłyby nam przekazywać posłania „w maleńkich daw-
kach", żeby nie zostały one zatrzymane na wyższym szczeblu?
Życzliwe nam, nie agresywne cywilizacje galaktyczne wiedzą, jak to
zrobić. Wiedzą, że na szczeblu rządowym pochodzące od nich informa-
cje wykorzysta tylko jedna grupa. Ich psycholodzy i etnolodzy rozumie-
ją, jak katastrofalne skutki przyniosłoby ziemskiej cywilizacji nagłe
pojawienie się istot pozaziemskich przed tłumami ludzi. Postępują
o st r o ż n i e i g l o b a l n i e.
Jak rozwiązać ten problem? Indoktrynację prowadzoną „małymi
dawkami" trzeba prowadzić delikatnie, ale zarazem na całej Ziemi, żeby
ani rządy, ani szkoły wyższe nie miały najmniejszej szansy zastosowania
jakichkolwiek represji. Posłanie z zewnątrz musi być zrozumiałe dla
opinii publicznej, wojsku i nauce musi się wydawać wszakże „niewiary-
godne i nie do zaakceptowania". Jeśli coś nie jest „wiarygodne", zostaje
wedle starego ludzkiego zwyczaju wystawione na śmieszność, a czymś,
co jest śmieszne, nie zajmują się ani rządy, ani szkoły wyższe. W ten
sposób „embargo" nie będzie naruszone, a ludzkość otrzyma „w
maleńkich dawkach" pomoc, ponieważ bardzo długo będziemy sobie
uświadamiać, co w rzeczywistości dzieje się wokół nas. „W każdym razie
nie prędzej, aż ludzkość będzie wewnętrznie przygotowana do zaakcep-
towania pozaziemskiego przesłania" [143].
Jakież to „katastrofalne skutki" przyniósłby fakt pojawienia się
delikatnego i maleńkiego UFO przed zdumionymi tłumami?
Zadajmy to pytanie inaczej: Jak zareagują ludzie, kiedy nad
wypełnionym po brzegi stadionem futbolowym pojawi się UFO?
A kiedy pojawi się nad wielkim miastem? Nad ośrodkiem piel-
grzymek? Nad meczetami islamskimi, nad katedrami chrześcijań-
skimi, nad świątyniami buddyjskimi? Co poczują wierni ujrzawszy
przedstawicieli istot pozaziemskich zstępujących z obłoków? Na
przykład podczas ceremonii wielkanocnych na placu Świętego
Piotra w Rzymie? Co wykrztuszą z siebie uznani naukowcy, kiedy
będą musieli stwierdzić, że przez dziesięciolecia rozpowszechniali
kłamliwe informacje na temat życia pozaziemskiego, pokonywania
odległości międzygwiezdnych i UFO? Co pomyślą sobie wojskowi,
którzy zainwestowali astronomiczne sumy pochodzące z podatków
. 105
w rakiety defensywne, myśliwce przechwytujące i urządzenia radarowe
high-tech, kiedy istoty pozaziemskie zatańczą im przed nosem? Jak
poczują się setki tysięcy antropologów i miliony ich zwolenników, gdy
nagle okaże się, że człowiek wcale nie jest koroną stworzenia? Każde
niespodziewane pojawienie się UFO przed wielkimi skupiskami ludz-
kimi, każde dłuższe ujęcie istot pozaziemskich na ekranach telewizorów
narazi nas na szok kulturowy i religijny. Powtarza się szok po przybyciu
bogów z czasów antycznych. Wówczas też nie byliśmy wewnętrznie
przygotowani na ich przybycie. Masowe pojawienie się UFO na
firmamencie ziemskim zaklasyfikowalibyśmy jako agresję. Wszyscy
obawiają się agresorów, którzy zamierzają niszczyć to, co dla nas
najdroższe, a zaszczepić coś obcego. Z agresorami nikt się nie brata,
nikt nie wierzy w ich słodkie słówka.
Bez wyczucia sytuacji przez istoty z Kosmosu zmiana świadomości
ludzi nie będzie możliwa.
Nie ma inwazji z zewnątrz
Załogi UFO — zakładamy, że istnieją, ale jeszcze do tego
dojdę — postępują wobec ludzkości bardzo taktownie. Każdy,
kto obawia się brutalnego mieszania się istot pozaziemskich
w swoje sprawy, musi sobie uświadomić, że inwazja tego rodzaju
nigdy nie miała miejsca w historii ludzkości. „Czarodziejska tech-
nika" umożliwiłaby przecież istotom pozaziemskich opanowanie
Ziemi i w przeszłości, i teraz. Kiedy sławny radioastronom prof.
Frank Drakę rozpoczął w 1960 roku realizację programu OZMA,
mającego na celu odbieranie sygnałów radiowych od cywilizacji
pozaziemskich i nadawanie własnych [145], osoby o zastraszonych
rozumkach podniosły zaraz ostrzegawczo paluszki. Głosy krytyczne
wyrażały opinię, że w ten sposób wyda się, zdradzi" nasze miejsce
w Galaktyce, a nie wiadomo, czy istoty pozaziemskie będą nastawione
do nas przychylnie. Może wykorzystają nasze sygnały jako drogowskaz
i napadną na nas. Potem umieszczą nas w swoim jadłospisie jako
specyficzny smakołyk albo zamkną w klatkach swoich ogrodów
zoologicznych jako egzotyczny gatunek.
Od dziesięcioleci cywilizacja ziemska wysyła sygnały radiowe i telewi-
zyjne na wszystkich zakresach fal. Sygnały te mogą być bez trudu
odebrane przez istoty pozaziemskie. Nawet oddalone od nas o całe lata
świetlne. Na smakołyki dla pozaziemskich smakoszy raczej się nie
nadajemy. Przed 17 laty pisałem:
106
„Naprawdę nie grozi nam niebezpieczeństwo, że znajdziemy się
w jadłospisach istot pozaziemskich, bo — byłoby to za kosztowne.
Zbyt wielki byłby koszt energii koniecznej do przetransportowania
nas do innego systemu słonecznego, a energii nigdzie nie ma za
darmo. Gdyby istoty pozaziemskie rzeczywiście odczuwały rozkosz
przy jedzeniu ludzi, nie odlatywałyby do domu po zapakowaniu nas
do konserw. Hodowałyby nas jako delikates na miejscu. Byłoby to
tańsze i prostsze, bo wystarczyłoby wrzucić do zamrażarki parę
kompletnych komórek ludzkich. My także nie zbieramy pieczarek
w lasach i na łąkach — uprawia się je w pieczarkarniach. Homarów
i łososi nie łowi się na pełnym morzu — hoduje się je w morskich
fermach. Co to znaczy? Że istoty inteligentne na wysokim poziomie
rozwoju na pewno nie są ludojadami" [103].
Agresja na świat zamieszkany przez inteligentne formy życia czyjego
aneksja jest tabu. Istoty pozaziemskie nie będą się mieszały nietaktow-
nie w rozwój obcych inteligencji. Inteligencje te będą „prowadzone"
delikatnie, ostrożnie i stosownie do epoki. „Prowadzeni" będą in-
spirowani, ich proces myślenia będzie odpowiednio nakierowywany
— nikt nie będzie ich walił po głowie. A kto myśli, że istoty pozaziemskie
zechcą zaksięgować Ziemię jako zdobyczne terytorium, niech pomy-
śli o nieskończonych przestrzeniach Wszechświata, w których krążą
miliardy planet.
Międzygalaktyczne wyprawy zbójeckie nie będą na dłuższą metę
korzystne nawet dla najdzikszych istot pozaziemskich. W każdym świe-
cie powstają specyficzne formy życia. Są one wprawdzie spokrewnione,
ale nie takie same. Zdobywcy mieliby problemy z osiedleniem się na
dobrej, starej Ziemi, nie mogliby się cieszyć sukcesem. Nie mogliby miesz-
kać u „Ritza" w Paryżu ani pluskać się w luksusowych basenach na Ha-
wajach. Nawet gdyby istoty pozaziemskie były człokokształtne (jeszcze
do tego wrócę), to przecież w ich ojczystym świecie istniałyby bakterie
i wirusy inne od naszych. Pozwolę sobie przypomnieć, że pierwsi
lunonauci byli poddani po powrocie kwarantannie — z obawy przed
zarażeniem ludzkości niebezpieczną, nieznaną księżycową bakterią.
Nawet sceptycy rozumieją, dlaczego załogi UFO nie organizują
(jeszcze) masowych przelotów nad obszarami gęsto zaludnionymi. Jak
zachowywalibyśmy się my sami badając zwyczaje rzadkich zwierząt?
Życie ptaków rejestrujemy przy pomocy mikrofonów kierunkowych
i teleobiektywów. Nie straszymy ani nie płoszymy zwierząt. Z odległości
obserwujemy zachowania godowe i lęgowe ptaków, nagrywamy ich
świergot na taśmę i dopiero później, w laboratorium próbujemy to
zrozumieć.
107
 Barney stał kilka metrów od samochodu. Betty, siedząca w środku,
zawołała przez otwarte drzwiczki: „Wracaj!". UFO było tak blisko,
że wypełniało całe pole widzenia lornetki. Po drugiej stronie „okna"
Barney ujrzał postać patrzącą mu prosto w oczy i kierującą nań
nieokreślony przedmiot. Poczuł instynktownie, że to dowódca. Ogrom-
ne oczy i dziwna twarz obcego tak go przeraziły, że opuścił lornetkę.
Obiekt znajdował się w odległości 25 m, postacie po drugiej stronie
„okna" było widać wyraźnie gołym okiem.
W końcu Barney zrozumiał, że nie ma to nic wspólnego z lotnictwem
USA. Wpadł w panikę. Krzycząc „Chcą nas złapać! Chcą nas porwać!",
rzucił się szczupakiem do samochodu. Betty, zaniepokojona niebez-
pieczeństwem grożącym mężowi, nie przyjmowała do wiadomości
istnienia UFO. Barney wrzucił jedynkę i ruszył jak szalony. Ges-
tykulując gwałtownie i śmiejąc się histerycznie powtarzał bez przerwy:
„Chcą nas porwać!".
Około 45 km na południe od Indian Head, na wysokości Ashland
Betty Hill po raz pierwszy zapytała męża: „Wierzysz w UFO?". Bar-
ney trochę się już uspokoił, odparł więc: „Nie rozśmieszaj mnie! To
było UFO!". Prawie w tej samej chwili oboje usłyszeli dziwny
dźwięk, nakładający się na wibrację samochodu. Dźwięk zdawał się
dobiegać z bagażnika. Było to ciągłe „piiip, piiip". Potem dźwięk
ucichł, aby zabrzmieć znowu, ale już w innym rytmie: „p-i-i-p~p-i-i-p
..........., pip, pip, pip, pip". Siedzący za kierownicą Barney pró-
bował dojrzeć UFO. Potem poprosił żonę, żeby wyjrzała przez okno.
Betty nie zobaczyła nic. Barney zawołał, żeby spojrzała jeszcze raz,
czy nic nie ma nad samochodem. Ale Betty nic nie dostrzegła — nawet
gwiazd, które przed chwilą było jeszcze widać. Barney zaczai his-
teryzować: „Na pewno są nad nami!". Betty jeszcze raz wychyliła
się przez okno i powiedziała: „Nic nie ma. Nad nami jest całkiem
ciemno!". „Pip" dochodziło z dachu samochodu, auto wpadło
w dziwne drgania...
Chwilę później w samochodzie zrobiło się cicho. Barney zaczął się
zastanawiać, gdzie są? W pamięci coś mu kołatało. Zdawało mu się,
że spał, że był gdzie indziej. Ale przecież cały czas siedział za kie-
rownicą. W światłach samochodu pojawił się drogowskaz „Concord
— 17 mil". „Przynajmniej wiemy, gdzie jesteśmy" — westchnęła Betty.
Uspokoili się. Przeżyli spotkanie z UFO, ale nie chcieli o tym mówić.
Wszystko było tak nieprawdopodobne, nierealne i abstrakcyjne. Betty
poczuła chęć na filiżankę kawy, ale wszystkie przydrożne knajpki były
pozamykane. Zdziwiła się, bo znała kilka otwartych zawsze do drugiej
w nocy.
110
Minęli Concord, mówili niewiele, pogrążeni w rozmyślaniach. Barney
skręcił na drogę nr 4 do Portsmouth. Gdy jechali przez miasteczko,
zaczynały ćwierkać ptaki, brzask rozświetlał domy. Podczas jazdy
małżonkowie spoglądali oczywiście co pewien czas na zegarki. Zdziwiło
ich, że były zepsute. Przyjechawszy do domu spojrzeli na zegar w kuchni.
Dopiero teraz zrozumieli, że po drodze zgubili okrągłe dwie godziny
życia. I 35 mil.
Pijąc w kuchni kawę zaczęli sobie w końcu opowiadać, co każde
widziało, myślało i czuło. Po zetknięciu z UFO na drodze i usłyszeniu
„pip-pip" przez następne 45 km nie wiedzieli, co się z nimi dzieje. Ale
oboje zgadzają się co do jednego — że widzieli znak drogi nr 93
i drogowskaz „Concord — 17 mil". Nie wiadomo dlaczego Barney
poczuł, że musi obejrzeć sobie podbrzusze. Poszedł do łazienki, ale nie
zauważył nic niezwykłego. Betty zaś czuła się „nieczysta", ona również
stanęła przez lustrem w łazience i obejrzała dokładnie całe ciało. Coś
się zmieniło — tylko co?
Małżonkowie postanowili nie mówić nikomu o zdarzeniu. Ich myśli
i odczucia za bardzo się od siebie różniły. Barney, pracujący na poczcie,
obawiał się, że ludzie będą się z niego śmiać. Może w ciągu kilku tygodni
uda się znaleźć jakieś wytłumaczenie dla tego szczególnego pojazdu
niebiańskiego i sami się będą śmiać ze wszystkiego w gronie przyjaciół.
Przez kilka następnych dni nie rozmawiali o zdarzeniu. Zmienili się.
Barney popatrywał tępo przed siebie, miał trudności z koncentracją, coś
go gryzło, wciąż kazało myśleć o nocnej przygodzie. Betty nie czuła się
lepiej, nocą często spoglądała z obawą w niebo, w domu zamykała
wszystkie drzwi. Jej pogodny dotąd nastrój ustąpił miejsca niepewności.
Do tego oboje dręczyły koszmarne sny. Kiedy Barneya coraz częściej
zaczął boleć żołądek, zgłosili się na badania do kliniki w Exeter, do
swojego domowego lekarza. Ten po kilku wizytach skierował ich do
specjalisty, dr. Duncana Stephensa. Dopiero jemu małżonkowie opo-
wiedzieli o nocnej przygodzie. Kiedy po roku nie było żadnej poprawy,
dr Stephens zaproponował ściągnięcie na konsultację swojego kolegi,
znanego bostońskiego psychiatry dr. Benjamina Simona. Dr Simon był
autorem nowej, specjalistycznej terapii, która uczyniła go sławnym.
Dzięki zastosowaniu hipnozy udało mu się uwolnić większość swoich
pacjentów od myśli natrętnych.
Terapia u dr. Simona trwała w sumie pół roku — niejako przy okazji
wyszły na jaw sprawy wręcz niewiarygodne. Lekarz zapytał pacjentów,
czy zgadzają się poddać hipnozie. Przyjmował Betty i Barneya osobno,
a ich wypowiedzi nagrywał na magnetofon. Już porównanie pierwszych
nagrań potwierdziło prawdziwość tego samego przeżycia z dwóch
111
różnych punktów widzenia. Dr Simon puszczał też małżeństwu nagrane
już taśmy. Hillom powoli wracała pamięć. Opisy przekazane w stanie
hipnozy zaczęły pasować do łamigłówki.
Wiosną 1967 roku, wkrótce po wydaniu książki Johna G. Fullera The
InterruptedJourney [145], w której opublikowano opis przygody Hillów,
w ich domu wraz z dr. Simonem pojawił się prof. dr Allen Hynek. Po
kolacji dr Simon zapytał małżonków, czy zechcą poddać się hipnozie, bo
prof. Hynek — wyrocznia w sprawach UFO — chce zadać im parę
pytań, gdy będą w transie. Małżonkowie wyrazili zgodę. Ale podchwyt-
liwe pytania Hynka potwierdziły tylko prawdziwość ich relacji.
Dziesięć lat później, 23 lutego 1977 roku, byłem gościem Betty Hill.
(Barney zmarł 25 lutego 1969.) Ujrzałem uprzejmą i skromną panią
w wieku pięćdziesięciu siedmiu lat, która z głębokim przekonaniem
przedstawiła mi swoje przeżycia z 19 września 1961 roku. Po tak wielu
latach nie udało się jej jeszcze uporać z tym problemem. Zdarzenie
pozostawiło głębokie blizny w jej psychice, która zmieniła się w widocz-
ny sposób. Od tamtej pory Betty Hill zaczęła wszędzie widzieć UFO.
Wydawało się jej, że za wzgórzem znajduje się baza niezidentyfikowa-
nych obiektów latających. Za UFO brała widoczne z oddali światła
samochodów. Psychologizujący przeciwnicy UFO wykorzystali anoma-
lie w jej zachowaniu, argumentując, iż dowodzą one tylko tego, że żona
Barneya nigdy nie miała dobrze w głowie. Pomieszano skutek i przy-
czynę. Podczas spotkania Betty Hill podarowała mi książkę z wiele
mówiącą, mądrą dedykacją: „Niechaj bogowie pozwolą panu dowie-
dzieć się wszystkiego, czego chce się pan dowiedzieć!".
Co działo się przez te zaginione dwie godziny? Czego wypierali się
wobec siebie małżonkowie? O czym — na rozkaz nieznanych przyby-
szy — mieli zapomnieć?
Niesamowita prawda
W hipnozie Barney powiedział, że UFO zmieniło kolor, z pojazdu
wysunęła się jakby „rampa". Dwie nieznane istoty o ogromnych oczach,
niewielkich otworach nosowych i małych ustach pomogły mu wysiąść
z samochodu. Barney bał się, lecz mimo to był odprężony. Obcy
poprowadzili go przez „rampę" do drzwi o dziwnym wyglądzie. Kiedy
zamknął oczy, jedna z nieznanych istot mówiąca z silnym angielskim
akcentem powiedziała, że nie ma się czego obawiać, bo nic mu się nie
stanie. Wewnątrz UFO nadal miał zamknięte oczy. Czuł, że obce istoty
go obmacują, czyjś palec przejechał mu po kręgosłupie. Położono go na
112
stole (desce?) i przewracano. Słyszał, że do pomieszczenia weszło wiele
istot, które rozmawiały posługując się nieznanymi głoskami. Ktoś
dotknął jego ust, rozwarto mu szczęki, wyjęto protezę. Czyjaś ręka
złapała Barneya za ramię i ścierała czymś skórę. Rozburzono mu
włosy na głowie, obmacano uszy, oczy i czubki palców. Dotykano
pępka, genitaliów. Barney poczuł, że w podbrzusze wbito mu delikat-
nie igłę.
Potem ktoś próbował założyć mu z powrotem buty. Barney zszedł
ze stołu, na którym go badano. „Było mi lekko, bo wiedziałem, że
wszystko mam już za sobą" [l 18]. Dwie obce istoty sprowadziły go po
rampie, gdzie — na świeżym powietrzu — Barney otworzył oczy. Na
końcu uliczki ujrzał samochód. Światła były zgaszone, choć pamiętał, że
ich nie wyłączał. Zbulwersowany otworzył drzwiczki i usiadł na kluczu
do zmiany kół, którego tam przedtem nie było. Zdziwił się i położył go
na podłodze. Potem przez przednią szybę zobaczył idącą Betty. Betty
podeszła i usiadła obok Barneya.
Pod działaniem hipnozy Betty Hill przypomniała sobie, że odzywała
się tylko jedna z istot. Mówiła z obcym akcentem, ostro i zdecydowa-
nie. „Tam była rampa, poprowadzili Barneya obok mnie po rampie.
Powiedziałam: 'Co z nim robicie, przyprowadźcie go do mnie z po-
wrotem'." Istota z obcym akcentem odpowiedziała pytaniem: „On ma
na imię Barney?". Potem wyjaśniła, że nie mogą wejść razem do środka,
bo wszystko trwałoby za długo. Barney czuje się dobrze, a jak badanie
się skończy, oboje wrócą do samochodu. Betty powiedziała, że widziała,
jak Barneya z zamkniętymi oczami wprowadzono do środka. Później
i ją zaprowadzono do środka i posadzono na wygodnym, białym
krześle. Do pomieszczenia weszło wiele nieznanych istot, które oglądały
ją ze wszystkich stron. Skóra istot była szarawa, ich dowódca miał na
sobie ubranie z materiału przypominającego czarną, lśniącą skórę
i czarne nakrycie głowy. Betty bała się oczu obcych istot. Oczy te były
wielkie i czarne jak smoła. Oto nagrana przeze mnie wypowiedź Betty
Hill:
„Pomieszczenie było okrągłe, przywodziło na myśl naleśnik albo tort
weselny. Miało potężny filar nośny w centrum. Do środka weszła
istota mówiąca po angielsku oraz jeszcze jedna, niosąca jakieś
dziwne urządzenie. Myślałam, że jest to aparat fotograficzny z obiek-
tywem o wielkich soczewkach. Myślałam nawet, że będą mnie
fotografować. Potem ten, którego nazywam 'lekarzem', wziął coś
przypominającego nóż do listów i zaczął mnie tym drapać po ręku.
Potem kawałeczki mojej skóry zapakowali w coś — jakby w prze-
zroczysty celofan".
113
 Betty pamiętała, że położono ją na stole diagnostycznym, a
„lekarz" wbił jej w pępek bardzo cienką igłę. Poczuła ból, zaczęła
płakać. Wtedy dowódca przyłożył jej rękę do oczu i ból natychmiast
ustąpił. Istoty rozmawiały ze sobą, ale Betty nie potrafi określić, jak
długo.
Na koniec nieznane istoty opuściły pomieszczenie — pozostała
tylko jedna, mówiąca po angielsku. Betty zrozumiała, że badanie
już się skończyło, poczuła się lżej i nieco pewniej — powiedziała do
istoty, że w domu na pewno nikt nie uwierzy w to, co tu przeżyli,
jeżeli nie będzie miała czegoś na dowód. Obcy zapytał ze śmie-
chem, co chciałaby wziąć? Betty wskazała na niewielką płytkę, wy-
glądającą jak okładka książki pokryta znakami dziwnego pisma. W
tym momencie znowu wszedł „lekarz" trzymając w palcach protezę
Barneya. Próbował też wyjąć zęby Betty, ale mu się to nie udało, bo
nie miała protezy.
Później Betty zapytała istotę mówiącą po angielsku, skąd przy-
była — istota pokazała jej trójwymiarową mapę nieba z wieloma
punktami i świecącymi kulami. Niektóre były połączone liniami różnej
grubości. Obcy powiedział Betty, że częścią tego systemu jest również
Słońce. Betty nie miała zielonego pojęcia, gdzie go szukać. Istota
stwierdziła nieco sarkastycznie, że nie warto nawet mówić Betty, skąd
przybywają, skoro nie potrafi określić pozycji Słońca. Widząc masę
punkcików na mapie nieba Betty zapytała, co oznaczają większe
i mniejsze kule, połączone liniami. Obcy odpowiedział nieco zarozu-
miale, że grubsze linie to drogi handlowe, cieńsze oznaczają trasy
doświadczalne.
Potem obcy znów zaczęli o czymś rozmawiać, po czym istota
mówiąca po angielsku stwierdziła lakonicznie, że Betty musi koniecz-
nie o wszystkim zapomnieć. Betty upierała się, krzyczała, w końcu
powiedziała, że zrobi wszystko, żeby nie zapomnieć o niczym, co tu
widziała. Poza tym jest przecież wielu ludzi znacznie ważniejszych
od niej. Ofiarowała się nawiązać z nimi kontakt. Ale obcy nie zgodzi-
li się na to. W końcu Betty wyprowadzono z UFO. Poszła do
samochodu stojącego w świetle księżyca.
To były najważniejsze elementy przygody Barneya i Betty Hil-
lów. W latach sześćdziesiątych i z początkiem siedemdziesiątych
sprawa narobiła wiele hałasu, na jej tle powstało wiele kontrower-
sji. Po wydaniu książki Johna Fullera [145] małżonkowie Hill
występowali w licznych talk-shows. Wielokrotnie poddawani hip-
nozie i brani w krzyżowy ogień pytań, powtarzali jednak stale to
samo.
114
Analiza
Gdy spojrzeć na to zdarzenie z perspektywy trzydziestu lat, wydaje się
na zdrowy rozum, że przeciw opowieściom małżonków Hill przemawia
więcej niż za. Oto rozsądne argumenty przeciw:
1.To po prostu szwindel ukartowany przez Hiłlów dla osiągnięcia
popularności. Motyw: chęć zdobycia rozgłosu, wyrwania się z szarej
codzienności i znalezienia na pierwszych stronach gazet.
2.Betty dręczyły koszmarne sny. Tak długo opowiadała je Barneyowi,
aż stały się dla obojga rzeczywistością.
3.Domniemane istoty pozaziemskie przypominały swoim wyglądem
ludzi, mogły też przebywać w atmosferze ziemskiej bez masek. Nie
obawiały się ziemskich bakterii i wirusów.
4.Obce istoty miały na sobie jakby mundury. Świadczy to — też mi
argument! — o załodze ziemskiej.
5.Medycyna pozaziemska była bardzo niedoskonała. Prawdziwe isto-
ty pozaziemskie zastosowałyby na pewno aparaturę diagnostyczną
znacznie nowocześniejszą od igły i jakichś skrobaczek do skóry.
6.W nocy z 19 na 20 września nie zaobserwowano w tym rejonie innych
UFO.
7.Opis UFO i jego pasażerów nie pokrywa się z opisami naocznych
świadków innych przypadków UFO.
8.Małżonkowie Hill nie przedstawili żadnych obiektywnych dowodów
zdarzenia.
A więc humbug? Oszustwo, kłamstwo lub co najwyżej złuda?
Wzorek haftowany przez antyufologiczne lobby jest zawsze taki sam.
Znajduje się dwie, trzy sprzeczności lub niepewne punkty, wzdycha
i zostawia wszystko w spokoju. Ach, jacyż jesteśmy inteligentni! Ani
śladu głębi i niekłamanej chęci spojrzenia na takie fenomeny z różnych
perspektyw. Pierwszoklasista mówi do nauczyciela: „Wiem, że dwa
a dwa jest cztery! Ale dlaczego?".
Też chciałbym wiedzieć dlaczego. Jak to się dzieje, że para małżeńska
0nieposzlakowanej reputacji zaczyna nagle łgać tak głupio? Małżon-
kowie zauważyliby na pewno, że ich zachowanie nie da się niczym
•usprawiedliwić. Że ich oszustwo wyjdzie na jaw najpóźniej z chwilą
rozpoczęcia terapii hipnotycznych. Jak udało im się kontynuować
wymyśloną historyjkę nawet wtedy, gdy do zbierania materiałów o ich
przygodzie zabrał się tak krytycznie nastawiony dziennikarz jak John G.
Fuller? Gdy w krzyżowy ogień pytań wziął ich prof. dr Allen Hynek
1inne tęgie głowy? Najpóźniej w tym momencie małżonkowie Hill
musieliby sobie uświadomić, że uporczywymi kłamstwami świadomie
115
 wprowadzają w błąd opinię publiczną. Gdyby jednak przygoda mał-
żonków Hill zdarzyła się dziś, patrzylibyśmy na nią zupełnie inaczej.
Ale po kolei:
Ad l. Zmyślona historia. Barney Hill był zażartym przeciw-
nikiem UFO, jednym z tych, którzy nie chcą nawet słyszeć o idiotyz-
mach tego rodzaju. Poza pracą na poczcie był członkiem gubernators-
kiej komisji praw obywatelskich w New Hampshire. Betty również
pracowała w służbie państwowej — była pracownicą opieki społecznej.
Posiadała master's degree. Małżonkowie nie byli samotnikami. Nie
pragnęli rozgłosu. Tak misterne i rozbudowane kłamstwo było nie do
pogodzenia z ich skromnością i charakterem.
Ad 2. Koszmarne sny. Dręczyły i Betty, i Barneya — ale
dopiero po spotkaniu z UFO. Dr Simon, który przez wiele miesięcy
badał i poddawał hipnozie małżonków, wykluczył możliwość kłam-
stwa, halucynacji czy koszmarów sennych.
Ad 3. Podobieństwo nieznanych i s t o t do ludzi.
Najpierw kilka istotnych uwag: Prawie nikt nie wątpi już w duże
prawdopodobieństwo istnienia inteligentnego życia we Wszechświecie.
Wielu laików jest jednak zdania, że pozaziemskie życie musiało
ewoluować w inny sposób niż nasze. „Ewolucja nie gra dwa razy tej
samej gry" [149]. Twierdzenie to jest prawdziwe i nieprawdziwe
zarazem. We Wszechświecie mogą istnieć formy życia, których nie
jesteśmy sobie w stanie wyobrazić w najśmielszej fantazji. Mogą być na
przykład formy życia mające strukturę gazu albo kryształu. Gatunki
inteligentne wydające się nam duchami, nie mające nic wspólnego
z naszą budową biologiczną.
Za to na planetach, gdzie istnieją umożliwiające powstanie życia
warunki podobne do tych, jakie istniały niegdyś na Ziemi, po długim
procesie ewolucji powstaną istoty człekopodobne, bo ewolucja dopusz-
cza całe sekwencje form koniecznych. Tak więc rozwój form życia od
wodnych do lądowych nie jest przypadkowy. Aby wyjść na ląd, trzeba
tylko mieć inne kończyny niż ryby. Prawa dotyczące „zmiany pod-
wozia" obowiązują nie tylko na Ziemi. Wszystkie ziemskie zwierzęta
mają „aparaturę" służącą do jedzenia z przodu a do wydalania z tyłu.
Najważniejsze zmysły i narządy chwytne są z przodu — trzeba wszak
móc wyczuć to, co się chwyta. Także siedziba szarych komórek, którym
podobnie jak zwierzęta zawdzięczamy możliwość myślenia, znajduje się
bardzo blisko oczu.
Prof. dr Roland Puccetti, który przez lata zajmował się tą tematyką
i zgromadził setki przykładów ewolucji, doszedł w zakończeniu swojej
emocjonującej książki do następującego ustalenia:
116
„Wnioskuję więc, że inteligentne, pozaziemskie istoty w całym
Kosmosie muszą być w większości podobne do Homo sapiens", [l 50]
Nie jest to pogląd osamotniony. Współcześni myśliciele zajmujący się
problematyką SETI coraz częściej dochodzą do takiego samego wnios-
ku [151, 152]. (SETI jest pojęciem z dziedziny nauki, skrótem od Search
for Ex.traterrestńal Intelligence — poszukiwanie inteligencji pozaziems-
kiej.)
Nieważne jest przy tym, czy życie na Ziemi rozwinęło się samo z siebie,
czy dotarło tu w kosmicznym pyle, jak twierdzi laureat nagrody Nobla
Francis Crick [153]. W obu przypadkach na planetach podobnych do
Ziemi powstaje istota człekopodobna. Sir Fred Hoyle, angielski astro-
fizyk światowej sławy, twierdził nawet, że człowiek jest tylko powtór-
nym pojawieniem się formy życia istniejącej już kiedyś we Wszech-
świecie. Ta nieznana forma życia rozłożyła swój materiał genetyczny na
„klocki" [129, 154], a te „cegiełki" albo kompletny materiał genetyczny
m o g ą w ustalony wcześniej sposób zapoczątkować życie na planecie
podobnej do Ziemi. Autorzy prac naukowych, Yiktor Farkas i Peter
Krassa, poszli o krok dalej. W popularnonaukowej książce Uczyńmy
człowieka udowodnili na podstawie kombinacji przekazów mitologicz-
nych i nowoczesnej techniki genetycznej, że istoty pozaziemskie mogły
zmienić kod genetyczny prymitywnego praczłowieka „na obraz i podo-
bieństwo swoje" [155].
Tym samym istoty pozaziemskie podobne do łudzi przestają być
czymś nadzwyczajnym — stają się normą.
Ad 4. Czy nieznane i s t o t y były z i e m s k i e g o po-
chodzenia? Od 20 lat jak widma pojawiają się w piśmiennictwie
ufologicznym broszury i traktaciki, w których różni cwaniacy starają się
wmówić naiwnej klienteli, że UFO są ziemskiego pochodzenia i że
początkowo były produkowane przez nazistów. Oczywiście jako projekt
supertajny [156]. Ta pseudoliteratura jest tak bezsensowna, że nie będę
się nią w ogóle zajmował. Gdyby zespół badający małżonków Hill
składał się z ludzi, badanie byłoby zbędne. Bo ludzie zazwyczaj wiedzą,
jak wyglądają ludzie.
Ad 5. Czy pozaziemska medycyna j e s t niedo-
skonała? Skąd możemy o tym wiedzieć? Nie mamy pojęcia, przy
pomocy jakich urządzeń badano Barneya i Betty. Igła, którą jej wkłuto
w pępek, mogła mieć zupełnie inne funkcje niż nasze igły. „Dowódca"
w relacji Betty Hill przysunął rękę przed jej oczy — to wystarczyło, aby
ją znieczulić. Czy potrafimy zrobić coś takiego?
A d 6 . Te j n o c y n i e z a o b s e r w o w a n o i n n y c h U F O .
A czy ktoś w ogóle prowadził obserwacje? Czy przekazał wiadomość,
117
jeśli nawet ujrzał UFO? Poza tym, w czasach prehistorycznych opisy-
wano statki kosmiczne, które „stawały się niewidzialne". Nawet na-
sza technika wojskowa zna już „niewidziany bombowiec".
Ad 7. Opis UFO i j e g o załogi n i e pokrywa s i ę
z innymi wypowiedziami na t e n temat. Komu
to przeszkadza? Wśród załogi i pasażerów transatlantyka znajdują
się przedstawiciele różnych ras. Ludzie o czarnej barwie skóry,
białej, żółtej, a może i potomkowie Siuksów. Wśród załogi „roz-
rywkowej" może być liliput, a dyrygent orkiestry ma 2,1 m wzrostu.
Jedni członkowie załogi są grubi, inni chudzi, pasażerowie zaś ubie-
rają się wedle najbardziej zwariowanej mody. Wyobraźmy sobie
teraz prawdziwego Aborygena z Australii — takiego, który żył
jeszcze przed stu laty — i zaprośmy go na pokład. Jak opisze
współplemieńcom zdumiewające istoty ujrzane na pokładzie czaro-
dziejskiego statku? Jasne? „Wielu ludziom wydaje się, że myślą,
a tymczasem układają tylko na nowo swoje uprzedzenia" — napisał
niegdyś amerykański filozof William James (1842-1910). Mam
przed sobą najświeższy numer francuskiego czasopisma ufologicz-
nego [157]. Przedstawiono w nim rysunki i dokładne opisy 122
— słownie: stu dwudziestu dwóch! — różnych typów UFO. Kto
ograniczy się do jednego typu? Ziemska technika wojskowa też zna
różne typy samolotów.
Ad 8. Brak obiektywnych dowodów. Małżonkowie Hill
nie wzięli nic z UFO. A więc wszystko to tylko kłamstwo i urojenia, chęć
wywyższenia się w oczach innych i szarlataneria ludzi próbujących
wykorzystać każdą okazję do wymyślania bzdur o jakichś kosmitach?
A może przeoczyliśmy w tej historii coś istotnego? Proszę uważać
— teraz się zacznie!
Skarb ukryty w ludzkiej pamięci
Betty utrzymywała w swojej relacji, że jedna z istot pokazała jej
„mapę nieba" z wieloma punktami. Wśród gwiazdozbiorów Betty
ujrzała 15 większych i mniejszych kuł, połączonych liniami. W hip-
notycznym transie sprecyzowała, że mapa była „trójwymiarowa" i że
wydawało się jej, że „patrzy przez okno" [120]. Kule były „czerwo-
nawe i świeciły". Mimo trójwymiarowości mapa nieba była „płaska".
Kto widział hologram, wie, o co chodzi.
Betty, która stała nieruchomo mniej więcej 90 cm od mapy, ocenia, że
miała ona „trzy stopy szerokości i dwie wysokości" [158]. Gdyby się
118
poruszyła, ujrzałaby holograficzny wycinek mapy z innej perspekty-
wy. Uważna obserwatorka nie spostrzegła na mapie żadnych skupisk
materii gwiezdnej, jak na przykład nasza Droga Mleczna. Zapamiętała
za to czerwonawe kule połączone liniami. W pamięci utkwiły jej dwa
obrazy: trzy kule tworzące trójkąt równoramienny w lewym dolnym
rogu mapy i dwie większe kule znajdujące się jedna za drugą i połączone
wieloma liniami. Betty: „Nie było współrzędnych ani siatki" [159].
Jedna z istot powiedziała Betty, że Słońce jest „częścią składową układu
ciał niebieskich połączonych liniami", ale Betty nie wiedziała, która
z kuł symbolizuje Słońce.
Później Betty w stanie posthipnotycznym wielokrotnie rysowała
wspomnianą mapę nieba — za każdym razem mapa wyglądała tak
samo. Działo się to wiosną 1964 roku. Zapamiętajmy tę datę.
Czy skąpe wypowiedzi i niepewny szkic mogą być podstawą jakich-
kolwiek analiz? Od czego zacząć?
Piszę te słowa przy hotelowym basenie. W okręgu o średnicy 500
metrów jest około 80 parasoli plażowych. Słońca nie widać, więc
parasole są poskładane. Nie stoją one w równej odległości od siebie. Raz
tworzą skupiska, raz stoją samotnie, a potem znów kilka parasoli
tworzy szereg. Każdy z nich ma na szczycie kolorową chorągiewkę.
Z miejsca, gdzie siedzę, widać, że chorągiewki tworzą nieregularny wzór,
który wszakże po dłuższej obserwacji zaczyna się nawet wydawać
znajomy. Kiedy przeniosę się kilka metrów dalej, wzór się zmieni.
Każda zmiana położenia unaocznia nowe układy. Parasole pozostają na
swoim miejscu — poruszam się tylko ja. A kiedy stanę w środku barw-
nej kolekcji, to otaczająca mnie kompozycja znów będzie wyglądała
zupełnie inaczej.
Podobnie rzecz się ma z trójwymiarową mapą widzianą przez Betty
Hill. Wraz ze zmianą miejsca prowadzenia obserwacji, zmieniał się
obserwowany wzór. Czy układ przypadkowych miejsc, w jakich stały
parasole, można przyrównać do mapy nieba Betty Hill?
Eksperyment może by się udał, gdybym spośród 80 parasoli usunął 65
— pozostawiając tylko te, które odpowiadają przedstawionej kon-
stelacji gwiezdnej. Byłoby to oczywiście nieuczciwe. Chyba że owe 65
parasoli usunęłoby się wedle wcześniej ustalonych kryteriów. Ale jakie
kryteria zastosować? Dlaczego miałbym usuwać na przykład parasole
z zielonymi albo z żółtymi chorągiewkami?
Ale nie zapominajmy o trzech istotnych wskazówkach, jakie dała
nam Betty Hill:
1. Słońce j e s t c z ę ś c i ą składową układu ciał niebieskich
połączonych liniami.
119
2.Liczne linie łączące dwie kule leżące ma mapie jedna za drugą są
— wedle słów istoty pozaziemskiej — drogami handlowy-
m i.
3.Istoty pozaziemskie były „podobne do ludzi".
Przypomina to równanie algebraiczne z trzema niewiadomymi. Mimo
skąpej ilości danych można przy odrobinie przenikliwości dojść do
rozwiązania. Na mapie nieba narysowanej przez Betty Hill j e d e n
z punktów połączonych liniami symbolizuje Słońce. Znajdźmy najwięk-
szą odległość dzielącą dwa punkty na mapie. Odległość ta musi być
— co najmniej! — tak duża jak odległość od Słońca do najbliższej
gwiazdy stałej. Dlaczego?
Gwiazdą najbliższą Słońca jest Proxima Centauri, czerwony karzeł,
towarzysz Alpha Centauri, znajdujący się w odległości 4,28 roku
świetlnego od nas (Alpha Centauri o 4,34 roku świetlnego). Jest osiem
gwiazd, oddalonych od Ziemi o mniej niż 10 lat świetlnych. Gdyby
Słońce było częścią składową układu widzianego przez Betty Hill, to
najbliższy mu punkt znajdowałby się w odległości nie mniejszej niż
4,28 roku świetlnego, bo nie ma bliższej gwiazdy.
Tak znajdujemy pierwszą niewiadomą: najmniejsza odległość na
mapie naszkicowanej przez Betty Hill wynosi 4,28 roku świetlnego.
Teraz tę „najmniejszą odległość" trzeba odnieść do skali mapy nieba,
aby się zorientować, że największa odległość, dzieląca punkt z lewej
strony od punktu z prawej, wynosi w najlepszym razie 55 lat świetlnych.
Wycinek mapy nieba widziany przez Betty Hill przedstawia obszar
obejmujący 55 lat świetlnych od Słońca. Jasne?
W okręgu o średnicy 55 lat świetlnych świeci około tysiąca gwiazd.
Jeden procent to olbrzymy, osiem procent — karły. Olbrzymy i karły
możemy wykluczyć, bo nie mogą one być ani częściami składowy-
mi „dróg handlowych", ani „planetami badawczymi". Które z pozo-
stałych gwiazd znajdujących się w tym okręgu nie wchodzą jeszcze
w rachubę?
Astronomowie klasyfikują gwiazdy według jasności, wielkości, masy,
trwania etc., przydzielając im określone litery i liczby. Lista rozpoczyna
się od A-0, A-1, A-2 itd., potem jest grupa B, aż do klasyfikacji M. Nasze
Słońce jest typem G-2 o okresie trwania jedenaście bilionów lat.
Przypomnijmy sobie: istoty widziane przez państwa Hillów były
podobne do ludzi. Znaczy to, że ich słońce nie powinno się
zbytnio różnić od naszego — inaczej nie powstałyby takie właśnie formy
życia. Ziemska forma życia nie przeżyłaby na hipotetycznej planecie
krążącej wokół czerwonego olbrzyma, białego karła czy gwiazdy
podwójnej.
120
Załóżmy, że ludzie mogą dolecieć do każdej planety Układu Słonecz-
nego. Dokąd polecielibyśmy? Na Merkurego? Bez sensu! Merkury
krąży w średniej odległości 58 min km od Słońca, Ziemia zaś — 149,5
min km. Ze względu na niewielką odległość od Słońca Merkury jest
planetą gorącą. Jego masa jest równa 0,056 masy Ziemi, średnica
— śmieszne 4 878 km. Czego mielibyśmy tam szukać? Temperatura na
powierzchni Merkurego wynosi w południe około 600°C, na stronie
odwróconej od Słońca około -180°C. Merkurego można skreślić z listy
wypraw w obrębie Układu Słonecznego.
A Wenus? Choć radzieckie sondy kosmiczne odkryły tam góry,
a planeta jest ukryta pod nieprzeniknioną warstwą chmur, to na jej
powierzchni panują temperatury przekraczające 400°C. Cóż mielibyś-
my tam robić? Wyparować?
Kolejny kandydat to Mars. Okrąża Słońce w średniej odległości
228 min km. Dzień marsjański trwa 24 godziny, 37 minut i 23 sekun-
dy. Rok — 687 dni. Według informacji przekazanych przez amery-
kańskie sondy Mariner, ciśnienie na powierzchni Marsa wynosi
6 mb [160]. Odpowiada to ciśnieniu atmosfery ziemskiej na wyso-
kości 30,5 km.
Mimo to warunki marsjańskie są najbardziej zbliżone do ziemskich
i warto byłoby tam polecieć. Na Marsie musielibyśmy się wprawdzie
poruszać w skafandrach kosmicznych, moglibyśmy jednak wznieść
szczelne kopuły i mieszkać w marsjańskich kraterach w sztucznej
atmosferze. Obliczono nawet, że z Marsa można by uczynić planetę
nadającą się do zamieszkania dzięki sinicom [161]. Rośliny te mają
cudowną cechę — bardzo szybko się rozrastają, a ich produktem
ubocznym jest tlen. Ale przedtem na Marsie trzeba by podnieść
temperaturę. Fachowcy sądzą, że to możliwe.
Kolejną „planetą" Układu Słonecznego nie jest wcale planeta, lecz
gromada kilkuset tysięcy planetoid tworzących pas między Marsem
a Jowiszem. Opłacałoby się tam wyruszać tylko dla pozyskiwania
surowców naturalnych.
Następna planeta, Jowisz, jest gigantem odległym od Słońca o 779
min km. Jego masa jest 318 razy większa od masy Ziemi, atmosfera
składa się głównie z wodoru i helu, a najwyższa temperatura na
powierzchni wynosi w przybliżeniu 140°C poniżej zera. Na Jowiszu
nie udałoby się nam przeżyć nawet w skafandrach kosmicznych. Zosta-
libyśmy zgnieceni na placek.
Pozostałe planety Układu Słonecznego znajdują się jeszcze dalej od
Słońca. Możemy je spokojnie skreślić z naszej listy — już choćby ze
względu na panującą tam temperaturę.
121
 A więc w całym Układzie Słonecznym mamy tylko dwa cele wypraw twierdzeniu, że formy życia podobne do człowieka mogą istnieć
załogowych — Księżyc i Mars. A i tak na obu tych ciałach niebieskich najwyżej do typu K-l.) Słońce jest typem G-2 i mieści się w paśmie
konieczne jest stosowanie skafandrów kosmicznych. Ludzie szukają od F-8 do K-5.
sensownych celów podróży kosmicznych. Powinny tam panować waru- f) Na mapie nieba Betty Hill dwie duże kule znajdowały się jedna za
nki umożliwiające przeżycie i pracę. Istoty pozaziemskie, podobne do drugą i były połączone wieloma liniami. Można przyjąć, że jedna
ludzi, myślą i analizują sytuację tak samo. Nie mają innego wyboru. z tych kuł symbolizowała ojczysty układ nieznanych istot.
Ile opłacalnych celów podróży jest w okręgu o średnicy 55 lat Stosując się do powyższych reguł pani Fish eliminowała kolejne
świetlnych? Ile słońc, które niezbyt różnią się od naszego Słońca? gwiazdy. Z pozostałych punktów zbudowała sześć zmiennych modeli
Około 50. Pozostałe „parasole" przy moim basenie mogę odrzucić. i proszę — twardy orzech pękł! Wszystko zaczęło do siebie pasować:
Nie nadają się albo ze względu na wielkość, albo na jasność. odległości między poszczególnymi gwiazdami, całościowy trójwymia-
rowy obraz, trzy gwiazdy tworzące w lewym dolnym rogu trójkąt
równoramienny i dwie „gwiazdy główne", leżące jedna za drugą
i połączone wieloma liniami. Przypadek był wykluczony. Betty Hill, nie
Z nieubłaganą logiką znająca się zupełnie na astronomii, zachowała w pamięci ze swojej
straszliwej przygody prawdziwy skarb. Uparłszy się wziąć cokolwiek, co
Tak samo myślała latem 1969 roku pani Marjorie Fish, mieszkająca należało do istot pozaziemskich, wbiła sobie w pamięć trójwymiarową
w Columbus w Ohio nauczycielka szkoły średniej, parająca się też mapę nieba, którą naszkicowała bezbłędnie w hipnozie. Oto jedno-
amatorsko astronomią. Pani Fish należy do Mensa International znacznie zidentyfikowane gwiazdy. (Na liście pojawia się kilkakrotnie
— ekskluzywnego klubu, którego członkami są wyłącznie ludzie termin Gliese. Jest to nazwisko astronoma Wilhelma Gliesego, twórcy
o ilorazie inteligencji równym co najmniej 140. Pani Fish ujrzała słynnego katalogu gwiazd. [163])
w gazecie szkic mapy nieba zrobiony przez Betty Hill i zaczęła się
zastanawiać, przy pomocy jakiego klucza rozwikłać tę zagadkę.
Betty Hill i Marjorie Fish spotkały się 4 sierpnia 1969 r. Posługując się Nazwa Klasyfikacja
wielkim i szczegółowym katalogiem gwiazd, jakich teraz wiele, pani 1.Dzeta 2 Reticuli G-1
Fish ustaliła kilka „reguł gry": 2.Dzeta l Reticuli G-2
a)Na mapie nieba widzianej przez Betty Hill zaznaczono „drogi 3.82 Eridani G-5
handlowe" i „badawcze". Poruszając się tymi drogami po Wszech- 4.Słońce G-2
świecie istoty pozaziemskie przestrzegałyby określonych zasad. Nie 5.Tau Ceti G-8
leci się od razu o 50 lat świetlnych od domu, a dopiero później bada 6.107 Piscium K-l
układy słoneczne leżące znacznie bliżej. 7.54 Piscium K-0
b)Olbrzymy, białe karły i gwiazdy bardzo młode nie są celem podróży. 8.Gliese 67 G-2
c)Jeśli ktoś leci do gwiazdy określonego rodzaju, to znaczy, że się nią 9.Tau l Eridani F-6
interesuje. Byłoby nielogicznością ominięcie czterech czerwonych 10.Kappa Fornacis G-1
olbrzymów a zatrzymanie się przy piątym. 11.Gliese 95 G-5
d)Ponieważ na mapie Betty Hill znajdowało się tylko 15 punktów, K-2
12.Gliese 86.1
z których jeden symbolizował Słońce, to w najlepszym przypadku 13.Gliese 59 K-0
cały ten wycinek nieba miał 55 lat świetlnych. 14.Gliese 86 K-0
e)Ponieważ istoty pozaziemskie docierały do Układu Słonecznego G-5
15.Alpha Mensae
i były podobne do ludzi, to ich ojczysty układ słoneczny musi leżeć
w obrębie pasma, w którym może rozwinąć się forma życia podobna Wszystkie te gwiazdy, mieszczące się w klasyfikacji warunkującej
do ludzkiej. Dotyczy to wszystkich typów gwiazd od F-8 do K-5. powstanie życia podobnego do ludzkiego, leżą w obszarze o średnicy 55
(Ostatnio specjaliści w dziedzinie biologii kosmicznej skłaniają się ku
123
122
lat świetlnych. W jego środku znajduje się Ziemia. „Z lewej u dołu"
Betty Hill naszkicowała układ gwiazd przypominający trójkąt równo-
ramienny. Gwiazdy te wymieniono pierwszy raz w pracy
Gliesego z 1969 roku. Przedtem poza nim samym i nielicznymi as-
tronomami nikt nie wiedział o tym układzie. Betty Hill — przypomnij-
my sobie tę datę — naszkicowała mapę w 1964 roku. Pięć l a t
przed opublikowaniem k a t a l o g u Gliesego. Co mó-
wi na ten temat prof. dr Allan Hynek:
„To wszystko jest fascynujące i niewyjaśnialne. W latach 1961-1964
żaden astronom na świecie nie wiedział o trójkącie, nakreślonym
przez zahipnotyzowaną Betty Hill jako geometryczny układ gwiazd"
[164].
Pani Marjorie Fish przedstawiła ostateczną interpretację mapy Bet-
ty Hill prof. dr. Walterowi Mitchellowi, astronomowi z Ohio State
University w Columbus w USA. Wraz ze swoimi studentami prof.
Mitchell wprowadził do komputera dane dostarczone przez panią Fish.
Umożliwiło to ogląd modelu na monitorze z najróżniejszych miejsc
obserwacji. Ostatnie wątpliwości prysły. Szkic Betty Hill przedstawiał
obejmujący 55 lat świetlnych wycinek nieba widziany z planet układu
Dzeta l i 2 Reticuli. Są to właśnie te dwie duże gwiazdy leżące jedna za
Wycinek mapy nieba, odtworzony na podstawie szkicu sporządzonego z pamięci przez
Betty Hill
124
drugą i połączone wieloma liniami. W latach 1973-1974 mapą Betty Hill
zajmowali się — niezależnie od siebie — tacy astronomowie, jak Frank
B. Salisbury z Uniwersytetu Utah czy David R. Saunders z Uniwer-
sytetu Chicagowskiego. Pomijając drobne różnice, rezultat badań był
identyczny z modelem Marjorie Fish.
Znamy więc już ojczystą bazę istot pozaziemskich, które nocą z 19 na
20 września 1961 roku wzięły Betty i Barneya Hillów do swojego statku
kosmicznego. Gwiazda Dzeta l Reticuli jest, podobnie jak Słońce,
gwiazdą G-2, Dzeta 2 trochę się od niej różni — jest to gwiazda typu
G-1. (W różnych katalogach gwiazd klasyfikacja może być nieco inna.)
Układ Dzeta Reticuli jest odległy od Ziemi o 56 lat świetlnych.
Współczesna astronomia i biologia kosmiczna już dawno ulokowały
obie te gwiazdy na czele listy układów planetarnych, na których mogły
się rozwinąć formy życia podobne do ludzkich. Jakieś pytania? Ach
tak, w wielu broszurkach agitacyjnych przeczytałem, że sprawę daw-
no już wyjaśniono: UFO widziane przez Betty i Barneya Hillów było
po prostu Jowiszem!
Czy wszystkich ogłupiono?
14 października 1990 roku stacja CBS nadała z Waszyngtonu
program „UFO-Cover-up-Life" [128]. W trakcie emisji zadawano py-
tania wielu naocznym świadkom pojawienia się UFO, przedstawiono
sfilmowane wcześniej wypowiedzi osób znajdujących się w stanie
hipnozy, inni świadkowie opowiadali, jak wzięto ich na pokład UFO
i badano. Był to program dramatyczny i wstrząsający -- nie tylko
dlatego, że włączyli się doń mieszkańcy Gulf Breeze na Florydzie,
z których wielu przysięgało na wszystkie świętości, że nad miasteczkiem
widziało wiele UFO [165], lecz również dlatego, że pewien emerytowany
pracownik tajnych służb udzielał bez ogródek informacji o cover-up
- tuszowaniu takich spraw przez czynniki państwowe. Oczywiście
osobnik ten nie ujawnił ani twarzy, ani nazwiska — nie mówiąc o głosie.
Filmowano go zatem tak, jak filmuje się ludzi, którzy nie chcą zdradzić
swojej tożsamości. Zmieniono mu również głos. Prowadzący program
zapewnił widzów, że autentyczność tajemniczego mężczyzny, który na
czas programu przybrał pseudonim Falcon — jest stuprocentowa.
Falcon twierdził, że najwyższe czynniki rządowe USA od dawna
wiedziały o istotach pozaziemskich, zawarto z nimi coś w rodzaju
„porozumienia o czasowym zawieszeniu działań" - wy nie będziecie
szokować mieszkańców naszej planety, my nie będziemy was ścigać. Na
125
 pytanie prowadzącego program, z jakich rejonów Galaktyki przybyły
nieznane istoty, Falcon odpowiedział krótko: „Z układu gwiazd, które
nazywamy Dzeta l i 2 Reticuli".
W trakcie programu istniało bezpośrednie połączenie z Moskwą.
Radziecki naukowiec dr Leonard Nikiszyn ujawnił w duchu glasnosti, że
w ZSRR utajniano dane o UFO. Najbardziej jednak wstrząsnęły mną
wypowiedzi dr. Jessego Marcela i Paula Shartie. Niezależnie od siebie
— panowie się nie znali — obaj potwierdzili fakt rozbicia się UFO. Dr
Jesse Marcel jest synem oficera lotnictwa wojskowego, zmarłego przed
kilku laty. Przed kamerami oświadczył, że gdy miał dwanaście lat, je-
go ojciec przyniósł do domu kilka kawałków UFO, które rozbiło się
w pobliżu. Ojciec był bardzo zdenerwowany i opowiadał o katastrofie.
Nazajutrz pojawili się ludzie z Air Force i zabrali tajemnicze przed-
mioty. Nigdy ich już nie widziano.
Paul Shartie potwierdził, że oficerowie lotnictwa wojskowego na-
kręcili krótki film amatorski na temat zdarzenia. Film ten został od
razu skonfiskowany przez Pentagon.
W przypadku tak wstrząsających wypowiedzi nieuchronnie nasuwa
się pytanie: kto kłamie? I dlaczego? Wyjaśnienia mówiące o chęci
rozreklamowania własnej osoby i zrobienia dobrego interesu są od-
powiedzią narzucającą się najbardziej. W trakcie programu wypowiada-
ło się tylu naocznych świadków, wśród których znajdowali się też piloci
wojskowi, opisujący własne przeżycia, że w kotle łgarstw i wzajemnych
uzgodnień nie ma miejsca na nic innego. Podczas emisji programu
działały telefony, z którymi można było połączyć się gratis. Poproszo-
no widzów, aby zatelefonowali, jeśli odpowiedzą twierdząco choć na
jedno z poniższych pytań:
1.Czy widzieli Państwo kiedyś UFO? (Określa się to mianem „close
encounter of the first kind" —• spotkania pierwszego stopnia.)
2.Czy byli Państwo świadkami lądowania UFO oraz zjawisk temu
towarzyszących (wygnieciona trawa, połamane drzewa, wypalona
ziemia)? (Spotkanie drugiego stopnia.)
3.Czy spotkali się Państwo z istotami pozaziemskimi? Czy widzieli
Państwo obce postacie? (Spotkanie trzeciego stopnia.)
4.Czy zostali Państwo wzięci na pokład, uprowadzeni lub badani przez
istoty pozaziemskie? (Spotkanie czwartego stopnia.)
5.Czy nie należą Państwo do żadnej z powyższych kategorii?
6.Czy żądają Państwo powołania rządowej komisji śledczej w sprawie
UFO?
W trakcie programu zatelefonowało ponad 800 osób, ogromnej
liczbie nie udało się dodzwonić. Oto wyniki ankiety:
126
60% telefonujących widziało UFO;
5% przeżyło spotkanie drugiego stopnia;
3% przeżyło spotkanie trzeciego stopnia;
4% przeżyło spotkanie czwartego stopnia;
20% nie zaliczało się do żadnej z powyższych kategorii;
8% nie miało zdania;
87% procent telefonujących żądało powołania rządowej komisji
śledczej;
13% było temu przeciwnych.
Do tych wstrząsających wypowiedzi trzeba dołączyć niezliczone
dokumenty z pieczątką Top Secret, które w trakcie minionych lat
przedostawały się z najróżniejszych źródeł do wiadomości opinii
publicznej. W krajach niemieckojęzycznych wiele prac na ten temat
opublikowali moi koledzy Johannes von Buttlar i Michael Hesemann
[166-169], a na obszarze języka angielskiego Timothy Good podsunął
zdumionym czytelnikom pod nos górę dokumentów zaklasyfikowanych
jako „tajne" [170]. Są wśród nich tak zwane akta „M-12" z 1952 roku
(„Majestic 12" — pseudonim wojskowego wysokiej rangi), dokumenty
,,PA" z 1976 roku (skrót od „Projekt Aąuarius"), a nawet wojskowe
dokumenty z 1989 roku. Wtedy to, „80 km na południe od granicy
Botswany na pustyni Kalahari" [167] miało spaść kolejne UFO,
pozostawiając po sobie „krater o głębokości 12 m i średnicy 150 m".
Południowoafrykańskie lotnictwo wojskowe przekazało podobno czę-
ści tego UFO lotnictwu amerykańskiemu.
Czyśmy wszyscy zgłupieli, a może po prostu sfery rządowe znające
istotę problemu okłamują nas? Jeszcze przed siedmiu laty nie poruszał-
bym tej kwestii. Dziś jest to konieczne, bo dysponujemy zbyt wielką
ilością informacji i ponieważ nie zamierzam zatykać uszu i zasłaniać
sobie oczu tylko dlatego, że większość szanowanych i rozsądnych ludzi
uśmiecha się drwiąco słysząc o istotach pozaziemskich, a udające
głuchotę i ślepotę lobby antyufologiczne okleja wszystko swoimi ety-
kietami besserwisserstwa. Czy ściśle tajne dokumenty, które w ubiegłych
latach wypłynęły z różnych tajnych archiwów, to fałszywki?
Kto podrabia te papiery opatrując je podpisami najwyższych
wojskowych i prezydentów USA? Stosując odpowiednie blankiety
i prawdziwe pieczęcie? Dlaczego odnośne urzędy zachowują milczenie,
zamiast złożyć dementi? Politycy i wojskowi nie patyczkują się przecież
ze sprostowaniami. Dlaczego rzekomych fałszerzy nie pociąga się do
odpowiedzialności sądowej? Nie stawia pod pręgierzem opinii publicz-
nej? Dziennikarze i autorzy, publikujący tajne dokumenty, są powsze-
chnie znani. Cóż to za podła gra? Jeżeli odpowiednie urzędy mają
127
informacje o istotach pozaziemskich i katastrofach UFO i zaciągają nad
tym zasłonę milczenia, to zachowanie takie można określić tylko jako
największe od tysiącleci świadome, masowe oszustwo.
Zastanówmy się: Najwięksi astronomowie i astrofizycy, specjaliści
w dziedzinie biologii kosmicznej i radioastronomowie trudzą się nad
rozwikłaniem problemu, czy jesteśmy sami w Kosmosie. Na całym
świecie wydaje się miliony dolarów na teleskopy i radioteleskopy, na
wydziały astronomii i projekty SETI. Najtęższe umysły wymyślają
eksperymenty, które pozwoliłyby dowieść istnienia pozaziemskiego
życia, NASA wysyła w Kosmos odpowiednio wyposażone satelity
- tymczasem niewielki krąg mundurowych od dawna zna odpowiedź
na te dręczące ludzkość pytania — ale dowody trzyma pod kluczem.
Zachowanie tej grupki byłoby zbrodnią przeciwko ludzkości. Dzięki
Bogu istnieją umysły nie należące do kręgu wtajemniczonych, które
przy pomocy innych metod próbują rozwiązać problem istnienia
inteligentnego życia we Wszechświecie.
Up, up and away!
W 1900 roku Akademia Francuska wyznaczyła nagrodę w wysokości
100 tyś. franków dla osoby, która pierwsza nawiąże kontakt z obcym
światem. Nie dotyczyło to tylko Marsa, bo ówcześni naukowcy myśleli,
że nawiązanie kontaktu z mieszkańcami tej planety jest zbyt proste.
Tymczasem dowiedziono, że na Marsie nie ma ani zielonych ludzików,
ani innych istot rozumnych.
Zapał do poszukiwania pozaziemskiego życia wygasł szybko po
wybuchu pierwszej wojny światowej. Dopiero w 1959 r. dwaj amerykań-
scy naukowcy, dr Philip Morrison i dr Giuseppe Coconi, wysunęli
propozycję podjęcia próby nawiązania kontaktów międzygwiezdnych
na falach radiowych w zakresie 1-10 GHz. „Trudno ocenić praw-
dopodobieństwo powodzenia — twierdził wówczas Philip Morrison
— ale jeżeli nie podejmiemy żadnych prób, widoki na sukces będą równe
zeru." Tak narodził się projekt SETI.
Dziesięć lat później, wiosną 1970, młody radioastronom dr Frank
Drakę z Cornell University podjął pierwszą próbę. Dwudziestopięcio-
metrowy radioteleskop Green Bank w Zachodniej Wirginii nastawiono
na częstotliwość 1,420 GHz —jest to tak zwane „pasmo wodoru". Do
anten nie dotarł żaden sztuczny sygnał spoza Ziemi. W latach później-
szych podjęto w sumie 48 prób odebrania sygnałów radiowych od istot
pozaziemskich. Wszystkie zakończyły się niepowodzeniem. Naukowcy
128
zajmujący się SETI argumentują, że również inne cywilizacje we
Wszechświecie stosują na pewno fale radiowe do emitowania pro-
gramów radiowych i telewizyjnych albo do porozumiewania się między
statkami kosmicznymi.
Jest to możliwe — ale nie konieczne. Może przed stu laty afrykańscy
Buszmeni twierdzili, że wszyscy ludzie porozumiewają się tylko za
pomocą tam-tamów. Starsi zaś członkowie plemienia uważali, że nie ma
szybszych środków komunikowania się od ognisk rozpalanych na
szczytach gór. Mogę sobie wyobrazić, że społeczeństwo dysponujące
umiejętnościami telepatycznymi nie będzie stosować komunikacji ra-
diowej albo że ograniczy emisję sygnałów do własnej planety. W tech-
nice wojskowej to codzienność.
Problematyczne jest też, czy fale radiowe są medium odpowiednim
dla komunikacji międzygwiezdnej. Fale elektromagnetyczne bowiem
biegną wolniej od światła i trudno sobie wyobrazić, jak wyglądałaby
rozmowa statku kosmicznego z bazą, skoro między pytaniem a od-
powiedzią upływałyby 72 lata ziemskie. Jest to czas potrzebny na
przebycie drogi na Dzeta Reticuli i z powrotem. Wyobrażenie sobie
czegoś szybszego od prędkości światła przychodzi nam z takim samym
trudem jak Buszmenom wizja nadajnika telewizyjnego - - mimo że
prędkość taka jest możliwa, przynajmniej w teorii. (Tachiony, hipo-
tetyczne cząsteczki wyliczone przez prof. dr. Geralda Feinberga, pro-
fesora fizyki teoretycznej na Uniwersytecie Columbia w stanie Nowy
Jork, poruszają się wyłącznie z prędkością większą od prędkości świa-
tła. [172])
Prawdziwego przełomu w dziedzinie sygnałów napływających
z Kosmosu oczekują naukowcy zajmujący się SETI jesienią 1992
roku - - wtedy, Szanowny Czytelniku, będziesz już miał tę książkę
w ręku. Po wielu oporach Kongres USA i NASA pokonały wszyst-
kie przeszkody na drodze do rozpoczęcia gigantycznego pro-
gramu, który pozwoli prowadzić nasłuch sygnałów z Wszech-
świata. Program nazwano ,,NASA-SETI Microwave Observing
Project" - w skrócie MOP. Już po pierwszych minutach działa-
nia program usunie w cień wszystkie podobne próby podejmo-
wane w przeszłości. Na pierwszą fazę projektu przeznaczono 85 min
dolarów. Łańcuch odbiorników radioastronomicznych rozmiesz-
czono na całej kuli ziemskiej. Także i teraz naukowcy stosują zasadę
prowadzenia nasłuchu fal z Kosmosu na falach 1-10 GHz. Poniżej
l GHz zbyt wielkie są naturalne zakłócenia kosmiczne, a powyżej 10
GHz -- ziemskie. Czym różni się MOP od dotychczasowych pro-
gramów nasłuchu?
129
 Najpierw w promieniu 100 lat świetlnych wybierze się 800 słońc, chrześcijanie wszelkiej maści? Jak egocentryczni zwolennicy poglądu,
odpowiadających typowi naszego Słońca. Są to typy od F-8 do K-5. że jesteśmy we Wszechświecie jedyni? Wiełu naukowców z trudem
Będzie prowadzony nasłuch ewentualnych sygnałów z tych gwiazd. pogodzi się zapewne z myślą o istnieniu życia poza Ziemią.
Jednocześnie będzie kontynuowany ogólny program przeszukiwania A może gdy tylko zidentyfikuje się jednoznacznie sygnały od istot
całej Drogi Mlecznej. Programem ogólnym będą kierować astro- pozaziemskich, rozpocznie się na powrót ukrywać i tuszować wszelkie
nomowie z Jet Propulsion Laboratory w Pasadenie w Kalifornii, informacje — tak jak to się robi obecnie? Czy znów zaciągnie się na
programem dotyczącym określonych gwiazd — specjaliści z NA- wszystko zasłonę hipokryzji? Nieufni naukowcy i ostrożni teolodzy
SA-Ames Research Center w Mountain View, też w Kalifornii. Od- pojawią się nagle — abrakadabra! — w talk-shows i zaczną wmawiać
powiedzialnymi za oba programy będą naukowcy Jill Tarter i Bernard wstrząśniętej ludzkości, że sygnały MOP to fałszywki? Że są „niepew-
Olivier. ne", że zostały „źle zinterpretowane"? Że chodziło o „nieudany
Do przetwarzania danych zastosuje się najnowszy model kom- eksperyment"? Czy zbierze się komisja, która uzna, że nigdy nie będzie
putera, skonstruowany specjalnie do tego celu przez Silicon Engines wolno publikować prawdy? Czy naukowcy uczestniczący w projekcie
z Mountain View. Możliwości tego systemu są dla laika niepojęte zostaną zmuszeni do podpisania oświadczeń o poufności ich prac, a gdy
— może on jednocześnie analizować 15 min kanałów nasłuchu. Taka któryś zacznie mówić, zostanie wykluczony z elitarnej wspólnoty
moc przetwarzania danych płynących z Kosmosu jest czymś wyjąt- i wystawiony na pośmiewisko gawiedzi?
kowym w całej historii ludzkości. Procesory błyskawicznie przeana- Wszystko już było! A za każdym razem tylko dlatego, że paru
lizują napływające sygnały, oceniając od razu, czy są to ,,naturalne" mnichów jakichś religii czy ideologii twierdzi, że ludzkość nie dojrzała
radioźródła, tło radiowe Drogi Mlecznej, czy świergoty i skrzeki jeszcze, aby powiedzieć jej całą prawdę — stado musi nadal dreptać
nadbiegające z sąsiednich planet? A może są to sygnały dochodzące utartymi ścieżkami.
z kwazarów czy pulsarów? (Kwazar to skrót od ąuasi-stellar ra- „Przestałem się już śmiać z ludzi, którzy twierdzą, że widzieli UFO,
dio-source, co oznacza niby-gwiazdę będącą źródłem promieniowania bo sam je widziałem" (Jimmy Carter, były prezydent USA).
radiowego, pulsar to gwiazda neutronowa, emitująca pulsujące promie-
niowanie radiowe.) „Często myślę, jak szybko zniknęłyby wszelkie różnice na Ziemi,
Po kilku minutach działania programu uzyska się więcej informacji gdybyśmy stanęli przed wyzwaniem pozaziemskim" [174] (Ronald
niż w trakcie wszystkich dotychczasowych badań tego typu. Projekt ma Reagan, były prezydent USA).
być realizowany od jesieni 1992 do 2001 roku. Dr Seth Shostak
z Instytutu SETI napisał: „Nasze pokolenie jest pierwszym mającym
możliwość otrzymania odpowiedzi na jedno z pytań najbardziej fun-
damentalnych dla ludzkości" [173].
W związku z tymi fenomenalnymi poszukiwaniami inteligentnych
sygnałów z Wszechświata w prasie amerykańskiej pojawił się problem
„szoku kulturowego". Czy ludzie zdołają pogodzić się z myślą, że nie są
sami we Wszechświecie — że nie są „koroną stworzenia" ani „szczytem
ewolucji"? Oto co mówi na ten temat kierujący projektem Bernard
Olivier: „Nie sądzę, że dojdzie do szoku kulturowego. Wielu ludzi,
szczególnie w USA, akceptuje możliwość istnienia inteligencji poza-
ziemskich".
Dotyczy to przede wszystkim ludności aglomeracji miejskich USA.
Jak to jednak wygląda w przypadku „religijnego pasa" środkowego
wschodu i południa Stanów? Jak sobie poradzą z taką informacją
konserwatywne teokratyczne systemy w krajach arabskich? A jak
130

V. Niesamowite spotkania
Nie zamierzam pisać książki o UFO ani rewidować błędnych in-
formacji na ten temat. Nie chcę również dowodzić, że lobby ufologiczne
zawsze miało rację, a druga strona popełniała same błędy. Chodzi mi
raczej o zademonstrowanie na paru przykładach, w jak nie przystający
do rzeczywistości sposób zachowujemy się wobec niesamowitych zja-
wisk. Jakimi wymówkami i jakimi sztuczkami odganiamy od siebie
strach przed nieznanym, nie bojąc się zarazem wymyślać na użytek
publiczny najbardziej idiotycznych bajeczek. Jak szybko i jak bez-
krytycznie połykamy każdy absurd, jeśli tylko pasuje do naszego
obrazu świata.
Zachowujemy się mniej dojrzale niż nasi przodkowie przed tysiąc-
leciami. Oni doszli z „bogami" do porozumienia, zaakceptowali ich,
podziwiali, bali się, przyjmowali ich nauki i wskazania. A my negujemy
a priori fakt ich istnienia. Istot pozaziemskich nie ma! UFO może być
wszystkim tylko nie pojazdami z Kosmosu, a zresztą i tak człowiek jest
koroną stworzenia!
Tylko co się stanie, jeśli istoty pozaziemskie przestaną na nas zwa-
żać, przestaną się maskować? Kiedy będą miały dość naszej po-
dwójnej moralności? Kiedy uznają nas za tak prymitywnych, że z ich
etycznego punktu widzenia stanie się nieistotne, czy będziemy istnieć,
czy nie? Kiedy zrezygnują z „embargo", wydając Ziemię na pastwę
pozaziemskich eksperymentatorów? Co się stanie, kiedy gremium istot
pozaziemskich, obradującemu w jakiejś kolonii kosmicznej, straci
cierpliwość? Kto będzie winien na Ziemi, kiedy człowiek postrada
wszelkie podpory natury religijnej i naukowej? Kiedy zgłupieje do
szczętu, nie przygotowany na bombardowanie prawdami, które go
przytłoczą?
132
Głupie gadanie! Istot pozaziemskich nie ma, a nawet gdyby były, nie
byłyby w stanie przebyć przestrzeni międzygwiezdnych. Bo i my nie
jesteśmy w stanie! A dlaczego to niby istoty pozaziemskie mają pojawić
się właśnie w „teraźniejszości"? Astronom James R. Werts obliczył, że
mogły przybywać do Układu Słonecznego co 7,5 x 105 lat. Oznacza to,
że w trakcie minionych 500 min lat były tu mniej więcej 635 tysięcy razy
[175]! A dr Martyn Fogg z Uniwersytetu Londyńskiego zwrócił uwagę
na fakt, że cała Galaktyka była już przypuszczalnie zasiedlona, gdy
rodziła się Ziemia [176]. Kraty naszego „ZOO" zaczynają rdzewieć.
Nie od istot pozaziemskich zależy, że ich teraz nie widzimy i że nie
chcemy nawet zaakceptować faktu, iż pojawiały się w przeszłości —
jest to wynikiem złego zaprogramowania nas samych. Jak naprawdę
funkcjonują zadziwiające szare komórki, które wciąż mamią nas
„wiedzą", nie mającą pokrycia w rzeczywistości, oraz „pewnością",
której nie ma? Kto tak fatalnie programuje nasz mózg?
O przyjemności i nieprzyjemności
Przed 20 laty badacz mózgu prof. dr H. J. Campbell (Uniwersytet
Londyński, College de France, Instytut Maxa Plancka) udowodnił, że
każdy mózg zawsze i wszędzie wykazuje skłonności do „zdobywania
przyjemności" [177]. To proste odkrycie dotyczy już jednokomórkow-
ców, które stoją w istocie tylko przed jedną alternatywą — przeżyją lub
nie. Przeżycie oznacza „przyjemność", nieprzeżycie „nieprzyjemność".
Przyjmowanie pożywienia jest odbierane jako „przyjemność", głód
— „nieprzyjemność". Mózg stosuje taki sam system binarny jak
komputery — ma dwa stany: tak lub nie, prawda albo fałsz, przyjem-
ność albo nieprzyjemność. Dziecko wychodzi z łona matki i krzyczy
— bo odczuciem dominującym jest dla niego nieprzyjemność. Bliskość
ciepłego ciała matki oznacza przyjemność. Pragnienie to nieprzyjem-
ność, tak samo mokre pieluszki czy bycie samym — przeciwieństwem
jest przyjemność.
Chłopczyk rośnie, wychowywany przez rodziców i otoczenie — to mu
wolno, tamtego nie. Jak to zrobisz, będziesz słodki, jak tamto — bę-
dziesz be. To jest niebezpieczne, tamto nieszkodliwe. Każdy sukces
w nauce jest rejestrowany jako przyjemność, każde niepowodzenie
—jako nieprzyjemność. Chłopiec idzie do szkoły, uczy się czytać i liczyć,
pisać i rysować. Wynik 2 x 2 = 4 oznacza przyjemność, 4 x 4 = 9
— nieprzyjemność. Ta polityka czy religia jest dobra, tamta — zła. Ten
obraz jest wartościowy, tamten kiczowaty... W procesie programowa-
133
 nią mózgu biorą udział doświadczenia człowieka, rejestrowane w móz-
gowych „komórkach pamięci" albo jako przyjemność, albo jako nie-
przyjemność. Ból, cierpienie, tęsknota, nostalgia, problemy sercowe,
szara rzeczywistość, trzeba zrobić coś, na co się nie ma ochoty, przy-
mus i nieciekawe otoczenie — to nieprzyjemności. Przeciwieństwa —
to przyjemności. Wzrastamy w okresie popularności danego rodzaju
muzyki — innych rodzajów nie lubimy. Przyjemność — nieprzyjem-
ność. Każda radość, od wygranej w totolotka po komplement, jest
przyjemnością, każda przykrość — nieprzyjemnością.
Do tego dochodzi wpływ radia, telewizji, książek, gazet. Uwarun-
kowania określające nasze późniejsze lektury i gusty muzyczne powstają
we wczesnej młodości. W zależności od wychowania osiemnastolatek
będzie odbierał jako przyjemność koncert rockowy czy symfoniczny,
a operetkę jako nieprzyjemność. Niepostrzeżenie zaczynamy czytać
zawsze te same gazety, uważając inne — nawet jeśli nie wiemy, co
w nich jest — za „głupie".
Mając dwadzieścia lat jesteśmy już zaprogramowani: próbujemy stale
pomnażać swoją „przyjemność". Pozostańmy przy moim przykładzie:
z chłopca wyrasta młodzieniec, który zdaje maturę i zaczyna studiować
archeologię. Chodzi na wykłady, zdaje egzaminy (przyjemność), czyta
książki — przyswaja sobie osiągnięcia innych uczonych. Nawet jeżeli na
tej drodze uczucia nieprzyjemne przesłaniają mu cel zasadniczy, to i tak
w dniu zakończenia studiów ma wielką ilość „przyjemności". Jest
pewny, że wie dużo, czuje się akceptowany przez społeczeństwo
(przyjemność!).
A potem, o zgrozo, pedantycznie wzniesiona budowla myślowa
zaczyna się chwiać! Ktoś zaczyna się czepiać rezultatów jego mozolnej
pracy! To straszne! Pojawia się „nieprzyjemność", człowiek zaczyna się
bronić. Wkrótce jest rozbrojony, zaszokowany, odwraca się i nie
zauważa, że to jego jednostronne zaprogramowanie skłania go w istocie
do obrony przed „nieprzyjemnością". Nie ma muzyki „prawdziwej" czy
„fałszywej" — jest tylko ta, którą lubimy, i ta, której nie lubimy.
„Lubienie" i „odrzucanie" są efektem zaprogramowania szarych
komórek, które przestają być „kompatybilne". „Sądzimy, że robimy
doświadczenia, ale to doświadczenia robią nas" (Eugene lonesco,
1912-1994).
Prawie tak samo zachowuje się nauka. W naukach ścisłych rezultaty
badań muszą się zgadzać. Można je zawsze sprawdzić i powtórzyć.
Cztery razy cztery będzie zawsze szesnaście. Niewzruszalne są również
prawa natury, twierdzenia algebraiczne i geometryczne. W naukach
ścisłych nie może być mowy o przyjemności czy nieprzyjemności — tu
134
liczy się tylko prawdziwość lub fałszywość. Z efektów badań nauk
ścisłych można jednak wyciągnąć fałszywe wnioski. Przed stu laty
pewien fizyk obliczył, że trzej ludzie nigdy nie polecą na Księżyc, bo
wymagałoby to zbyt wielkiego nakładu energii — wynik obliczeń
był „prawidłowy". Ale po stu latach trzech ludzi poleciało na
Księżyc. Błąd nie był błędem matematycznym — polegał na braku
fantazji. Fizyk nie potrafił sobie wyobrazić źródeł energii pozwalających
w krótkim czasie dotrzeć na Księżyc. „Przyjemność" płynąca z nauki
ścisłej była nadużyta dla zablokowania „nieprzyjemności" związanej
z fantazją. Do zasady „przyjemności" i „nieprzyjemności" zalicza się
też „pewność" i „niepewność". „Bycie pewnym siebie" daje „przyjem-
ność", „niepewność" budzi zaniepokojenie i peszy, wyzwalając „nie-
przyjemność".
W tych paru zdaniach na pewno nie odkryłem skomplikowanego
systemu działającego w naszej głowie, ale mam nadzieję, że stał się on
zrozumialszy, bo w istocie funkcjonuje właśnie prawie tak.
To, co określamy mianem nauk przyrodniczych, liczy sobie 372 lata.
W 1620 roku brytyjski mąż stanu Sir Francis Bacon (1561-1626)
opublikował opasłe tomisko pod tytułem Novum Organum. Opisał tam
w najdrobniejszych szczegółach, jak powinny wyglądać badania nauko-
we. W swojej epoce Bacon był postacią kontrowersyjną i konfliktową.
Uważano go za człowieka próżnego, oczytanego, ambitnego nad miarę,
a na dobitkę nieczułego. Denerwowały go — i słusznie — ciemnota
i ówczesne przesądy. Aby skierować naukę na właściwe tory, zażądał
przeprowadzania doświadczeń powtarzalnych. Postulował, żeby punk-
tem wyjścia każdego odkrycia było doświadczenie i żeby zawierano
„małżeństwo" doświadczenia z rozumem. Dla Bacona wiedza była
środkiem do celu („wiedza jest potęgą"). Na drodze do odkryć należy
unikać mamideł (tak zwanych „idoli").
Tym maksymom Sir Francisa Bacona są wierni po dziś dzień
wszyscy zajmujący się naukami przyrodniczymi. Rezultaty są wspa-
niałe — od radia po bombę wodorową. Ale ta metoda naukowa
jako taka objawia tylko wiedzę ograniczoną. „Intuicja" czy „fan-
tazja" zaliczają się tu do sfery „nieprzyjemności" — są to „mami-
dła". Są uważane słusznie za „naukowo nieścisłe". Ta zeskoru-
piała metoda nie ma czujników. Człowiek poddaje się „ścisłej
pewności", która jednak pojutrze zostaje przewrócona do góry no-
gami. Jeśli nie istnieją naukowe przyrządy pomiarowe pozwalające
wykryć telepatię — to telepatii nie ma. Jeśli nakład energetyczny
konieczny na dotarcie do najbliższej gwiazdy stałej byłby za duży —
to nie ma mowy o podróży międzygwiezdnej. Jeżeli ani ludzie, ani
135
 materiały nie wytrzymają jeżących włosy na głowie ewolucji, wykony-
wanych przez UFO — to UFO nie ma. Droga do poznania, za-
proponowana przez Sir Frań ci są Bacona, okazuje się pod pewnymi
względami jednokierunkowa. Skłania nas do przedwczesnego zajęcia
stanowisk, z których trudno się potem wycofać. „Przyjemność — nie-
przyjemność." To jest to!
W naukach humanistycznych — a zalicza się do nich wszystko, co nie
jest „ścisłe" — raz przyjęte stanowiska są bądź co bądź podważalne.
Przyszłe odkrycia i nowe oceny mogą doprowadzić do runięcia całego
„magazynu zbiorów". „W piekle nawet diabeł jest postacią pozytywną"
(Stanisław Jerzy Lec, 1909-1966).
Tak więc niechcący wszyscy staliśmy się „stroną", lądując w „maga-
zynie" wzniesionym przez nas samych. Jesteśmy pro albo kontra UFO
— za albo przeciw istnieniu życia pozaziemskiego. Chcemy zachować
uczucie przyjemności, którego nie powinna zakłócać nam niepewność.
Nie słuchamy argumentów strony przeciwnej — są denerwujące. Po-
zwalamy się ukołysać, żeby istniejący mechanizm odczuwania „przyje-
mności" mógł znów funkcjonować. . Jakimi cudownymi kłamstwami się nas karmi! „Fatamorgany" nigdy
Oficjalne kłamstwo
29 lipca 1952 roku największym po drugiej wojnie światowej wydarze-
niem w środkach masowego przekazu stała się konferencja praso-
wa zorganizowana w Białym Domu. Rzecznicy Air-Force, US-Navy
i Pentagonu siedzieli w sali prasowej z wyrazem konsternacji na
twarzach, starając się zbyć byle czym nerwowe pytania dziennikarzy.
Nad Waszyngtonem i nad Białym Domem widziano UFO. „Nieznane
obiekty latające" zostały zarejestrowane przez stacje radarowe (Wa-
shington National Airport, Andrews Air-Force-Base, Bolling Air-
-Force-Base i Baltimore Airport) i widziane przez pilotów lotnictwa
wojskowego i cywilnego. „Eskadra UFO" odstawiła nad Kapitelem
regularny „taniec" [121]. „New York Times" pisał w nagłówkach:
„Latające obiekty nad Waszyngtonem — zaobserwowane przez pilotów
i zarejestrowane przez radary".
Rzecznicy lotnictwa wojskowego, wyżsi oficerowie, byli w coraz
mniej przyjemnym położeniu. Dziennikarze za wszelką cenę starali się
dowiedzieć, czy zagrożone jest bezpieczeństwo narodowe, czy Związek
Radziecki ma coś wspólnego z UFO i czy w przypadku tych obiektów
nie chodzi przypadkiem o tajne projekty rządu USA. Od czasu do czasu
padały wstrząsające odpowiedzi:
136
„Możemy państwa zapewnić, że zaobserwowane zjawiska nie mają
nic wspólnego z tajnymi projektami jakichkolwiek agend rządowych
USA."
„Z racji zajmowanego stanowiska znam bardzo dobrze typy naszych
samolotów i rakiet zdalnie sterowanych. Mogę jednoznacznie stwier-
dzić, że Navy nie dysponuje samolotami czy rakietami wyglądają-
cymi jak talerze."
„Z całym respektem dla Air-Force uważam, że kilka zaobserwo-
wanych obiektów jest pochodzenia międzyplanetarnego."
Tak jednoznaczne postawienie sprawy stało się powodem „nie-
przyjemności". Mogło wywołać w społeczeństwie niepewność, eskalację
strachu. Kilka dni później ogłoszono, że była to „fatamorgana mogąca
się pojawiać w szczególnych warunkach pogodowych". Świat wrócił do
normy — „przyjemność". Opracowany po latach naukowy Raport
Condona przejął tezę mówiącą o „fatamorganie", ale nie wykluczył,
że mogło to być „wiele meteorów", „gwiazd" i,,k i l k a n i e z n a -
n yc h r z e c z y " [ 11 9 ] .
się już nie powtórzyły. Cztery stacje radarowe w różnych rejonach
zarejestrowały niezależnie od siebie to zjawisko, naoczni świadkowie,
bądź co bądź piloci cywilni i wojskowi, widzieli „gwiazdy" i „mete-
ory". Błędne ogniki dezinformacji.
34 lata później stanowisko w podobnej sprawie musiało zająć
brazylijskie lotnictwo wojskowe. Co się stało?
Ministerialne wyznanie
19 maja 1986 roku na ekranach radarów centrali obrony powietrznej
w pobliżu Rio de Janeiro pojawia się 13 punktów lecących za zachód
z prędkością 1400 km/h. Jest 1714.Po 22 minutach brazylijskie lotnictwo
wojskowe podnosi w powietrze cztery myśliwce przechwytujące — dwa
francuskie Mirage i dwa amerykańskie F-15. Według relacji pilota
Mirage'a, dwudziestopięcioletniego podporucznika Klebera Caldasa
Marinho, zdołał się on zbliżyć do obiektów na odległość 25 km: „Były
to pulsujące światła, czerwone i białe, ale raczej białe. Nie były to na
pewno ani gwiazdy, ani samoloty. Nie było to nic ziemskiego".
Pilota drugiego Mirage'a, trzydziestojednoletniego kapitana Anto-
nia V. Chavesa, przez wiele minut eskortowały zadziwiające obiekty:
"Siedem towarzyszyło mi z jednej, sześć z drugiej strony. Razem ze mną
zmieniały prędkość i kurs. Nagle odleciały z potworną prędkością".
137
 Pilot F-15, kapitan Marico Jordao powiedział dziennikarzom, że
zbliżył się do obiektów na odległość 40 kilometrów. Widzialność była
doskonała. Na niebie ani chmurki. W tym rejonie nie notowano w tym
czasie innego ruchu powietrznego. Trzynaście obiektów zaczęło go
wyprzedzać, a on nie mógł zwiększyć prędkości.
Ponieważ UFO narobiło nieco szumu w prasie, a o zdarzeniu
poinformowały też największe stacje telewizyjne Brazylii, Globo i Man-
chete, lotnictwo wojskowe było zmuszone do zajęcia stanowiska w tej
sprawie. 24 maja 1986 roku minister lotnictwa wojskowego, generał
brygady Otavio Moreira Lima, oświadczył na konferencji prasowej
w Brasilii: „Obce obiekty zapiaszczyły systemy radarowe Rio i Sao
Paulo. Podniesiono w powietrze cztery myśliwce. Pilotom nie udało się
zidentyfikować nieznanych obiektów, które nie odpowiadały na wezwa-
nia przez radio. Nie mam żadnego w y j a ś n i e n i a d l a
t e g o zjawiska — n i e mogę w i ę c t e ż go tu przed-
stawić" [178].
Sytuacja, w której minister jest zmuszony do zorganizowania kon-
ferencji prasowej w sprawie UFO, była jak dotąd wyjątkiem.
W krajach południowoamerykańskich UFO są traktowane zarówno
przez ludność, jak i przez media znacznie przyjaźniej niż w Europie. Jak
można wytłumaczyć takie „przesunięcie przyjemności"? Czy Latynosi
są głupsi i łatwowierniejsi od nas? Czy są gorzej wykształceni? A może
Europejczycy i Amerykanie podchodzą do tej drażliwej sprawy z więk-
szym dystansem, z mniejszym entuzjazmem?
Dziennikarze południowoamerykańscy są równie skrupulatni jak
ich europejscy koledzy, różnica zaś między brazyliskim pilotem
Mirage'a a jego francuskim kolegą polega co najwyżej na charak-
terach. Także nie różnice w mentalności każą południowcom wierzyć
w UFO. Można to wyjaśnić tylko większą częstotliwością obserwacji
UFO. W naszych szerokościach geograficznych klimat jest znacznie
chłodniejszy, niebo jest zachmurzone przez dwie trzecie roku. Sy-
piamy w budynkach. Zupełnie inaczej rzecz się ma w krajach o cieplej-
szym klimacie. Życie toczy się tu na powietrzu, niebo zwykle jest czyste.
Szansa przypadkowego ujrzenia czegoś niezwykłego na firmamen-
cie jest znacznie większa niż u nas. A jak się więcej widzi, to się
i więcej mówi; a jak się więcej mówi, to więcej się również pisze.
Ludność, wojskowi, środki masowego przekazu i nauka są zmuszeni
do zajmowania się kuriozalnymi zjawiskami na dziennym i nocnym
niebie.
Gdy w archiwach prasowych wertowałem materiały, rzuciło mi się
w oczy, że południowoamerykańskie środki masowego przekazu miały
138
kiedyś równie negatywne nastawienie do UFO jak nasze. To się
zmieniło. Ale nie od razu — proces ten przebiegał powoli. Naoczni
świadkowie i ludzie, którzy zetknęli się z UFO, nie dawali się spławić
po otrzymaniu pseudowyjaśnień. Nie chcieli się pogodzić z faktem,
że naukowcy uznają ich za „głupich" albo „niezdolnych". Coraz
powszechniejszy był opór ludności — aż w końcu zmieniło się negatyw-
ne nastawienie mediów. Jak donosi „Der Spiegel", dziś można sobie
siedzieć przy knajpianym stoliku w stolicy Brazylii i spokojnie opowia-
dać, że miało się „kontakty z istotami pozaziemskimi" [179]. I nikt
człowieka nie wyśmieje! Komentarz redakcji: „Nigdzie oficjalna ocena
takiego sposobu myślenia nie jest tak postępowa jak właśnie w Bra-
zylii" [179].
Czy zjawisko z 19 maja 1986 roku było naturalne? Czy piloci czterech
myśliwców przechwytujących i wojskowi kontrolerzy radarów z Rio de
Janeiro i Sao Paulo widzieli zjawy? Czy i tym razem chodziło o „fata-
morganę" albo podobny figiel?
UFO z 19 maja 1986 roku nie daje się wtłoczyć w żaden schemat,
zawodzą wszelkie próby jego rozsądnego wyjaśnienia. Odbić na ek-
ranach radaru nie można odczarować. Obiekty pulsujące białym
światłem przez godzinę i kwadrans bawiły się w kotka i myszkę
z myśliwcami przechwytującymi. Eskortowały nawet z obu burt samo-
lot Antonia V. Chavesa, po czym z niewiarygodną prędkością zniknęły
we Wszechświecie. Takich numerów nie odstawią chmary komarów,
spadające części rakiet, samoloty z lekkich metali, fatamorgany czy
balony meteorologiczne. Poza tym odbicia reflektorów na chmurach
i fatamorgany nie dają echa na ekranach radarów.
Czy rozwiązaniem zagadki jest tajna broń Amerykanów? (Rosjan?
Chińczyków? Niemców? Anglików? Francuzów?) Niewątpliwie każde
z supermocarstw pracuje nad tajnymi projektami. Ale przecież prototy-
powe samoloty oparte na najnowocześniejszej technologu są niezwykle
drogie. Próby jednej lub dwóch takich maszyn przeprowadza się zawsze
nad własnym terytorium — nigdy nad obszarem obcego państwa!
Zbyt wielkie byłoby ryzyko zlokalizowania prototypu przez satelity
przeciwnika. Zbyt niebezpieczne ewentualne przymusowe lądowanie na
obcym terytorium. Jak przetransportować do kraju części uszkodzonej
maszyny? Jak pilota? Prototypy nigdy nie operują w eskadrach poza
granicami macierzystego kraju i nie eskortują dla kawału obcych
myśliwców przechwytujących. A jeśli nie są to już prototypy, to o fakcie
tym wiedzą zarówno inwestorzy (kongres, firmy produkujące, środki
masowego przekazu), jak i przeciwnicy. A tu mamy tylko lakoniczne
oświadczenie generała brygady Otavio Moreiry Limy: „Nie mam
139
 żadnego wyjaśnienia dla tego zjawiska — nie mogę więc też go tu
przedstawić" [178].
To wyznanie wyzwala u ludzi „rozsądnych", stojących obiema no-
gami na swojej „chmurce przyjemności", niemiłe uczucia. W złudnej
pewności siebie odrzuca się pojawiające się „uczucia nieprzyjemności".
Tyle że strusia polityka nigdy nic nie zmieniła. „Nie jest się oszukiwa-
nym, oszukuje się tylko siebie samego" (Johann Wolfgang Goethe,
1749-1832).
Masowe wyparcie
9, 10 i 11 października 1989 roku dalekopisy wypluły wiadomość,
która postawiła na nogi wszystkie redakcje. W gazetach drukowano
nagłówki, których zawartość po raz pierwszy uznano za prawdopodob-
ną:
„W ZSRR w miejskim parku wylądowało UFO!" [180]
„Olbrzymy z UFO mają troje oczu" [181]
„TASS donosi o lądowaniu UFO" [182]
„Fantastyczne relacje o UFO" [183] . „Świetlista kula" opuściła się powoli, widziana przez około 40 do-
„TASS: Lądowanie UFO z istotami pozaziemskimi na pokładzie"
[184]
„Istoty pozaziemskie spacerowały po miejskim parku" [185]
„TASS donosi o lądowaniu w parku UFO z istotami pozaziemskimi
na pokładzie" [186]
Świat zwariował? Panowie redaktorzy dostali bzika? Skąd nagłówki
o UFO na pierwszych stronach gazet? Skąd bezkrytyczna publikacja
informacji agencyjnej?
Pod znakiem czerwonej ideologii oficjalne czynniki Związku Radziec-
kiego przez całe dziesięciolecia potępiały w czambuł wszystko, co na
milę pachniało UFO czy podobnym hokus-pokus. Dlaczego? Manifest
Komunistyczny opiera się między innymi na teorii ewolucji Karola
Darwina. Patrząc z tego na wskroś materialistycznego punktu widzenia,
człowiek jest najdoskonalszym produktem ewolucji. Boga nie ma,
a człowiek jest istotą najwyższą. Nie może być więc ani „bogów", ani
istot pozaziemskich. Komunistyczno-socjalistyczny obywatel ZSRR
musiał wyznawać tę najświętszą naukę, nie dając się mamić żadnymi
głupimi wymysłami. A potem na udręczonych ludzi radzieckich spadła
glasnosf. Zniknęła cenzura. TASS, oficjalna radziecka agencja praso-
wa, po raz pierwszy przesłała na cały świat informację o UFO,
a zachodni dziennikarze zwietrzyli smakowity kąsek. Dotąd wszyscy
140
byli przyzwyczajeni, że z agencji TASS płynie „sama prawda". Nieco
osłupiali redaktorzy naczelni puścili wiadomość do druku, kiwając
głowami. Schweizerische Depeschen Agentur donosiła:
„Moskwa. Według relacji naocznych świadków po nastaniu ciemno-
ści wylądowała wielka, świetliska kula. Agencja TASS podaje:
'Otworzył się luk, przez który wyszły dwie albo trzy człekopodobne
istoty i niewielki robot'. Istoty według naocznych świadków, za-
szokowanych zdarzeniem jeszcze wiele dni później, 'miały trzy
a nawet cztery metry wzrostu', ale za to ich głowy były bardzo małe.
Po krótkim spacerze zniknęły z powrotem we wnętrzu statku ko-
smicznego. Gienrich Siłanow, kierownik Instytutu Geofizycznego
w Woroneżu, według relacji agencji TASS, zidentyfikował miejsce
lądowania. Siłanow oświadczył: 'Odkryliśmy krąg o średnicy 20 m,
w którym były trzy odciski, każdy o głębokości do 5 cm'. Według
relacji znaleziono również dwa tajemnicze kamienie z materiału nie
znanego na Ziemi".
Zarówno TASS, jak i organ KC KPZR podały kolejne szcze-
góły. Obiekt wylądował 27 września o godzinie 1830 na skraju wo-
roneskiego parku miejskiego (500 km na południe od Moskwy).
rosłych obywateli i kilkoro dzieci. Jakiś szesnastolatek zaczął
krzyczeć. Jedna z obcych istot skierowała nań „rurę długości mniej
więcej 50 cm" i chłopiec stał się niewidzialny dla otoczenia. „Kiedy
statek zniknął, chłopiec pojawił się z powrotem." Obce istoty
nosiły „brązowe buty" i miały „troje oczu". Z „czerwonej kuli"
wysiadły w sumie trzy istoty pozaziemskie, które zrobiły kilka
kroków w stronę grupy ludzi stojącej na przystanku autobuso-
wym „MaszMet". Ludzie zaczęli krzyczeć i obcy wrócili do kuli. Jesz-
cze dzień później redakcja naczelna zapewniała, opierając się na
informacji TASS, że „nie był to dowcip primaaprilisowy", a woroneski
korespondent „Sowietskoj Kultury" J. Jefremow potwierdził praw-
dziwość opisów.
W 48 godzin po ukazaniu się pierwszych nagłówków zwyciężył
„rozum". To nie może być prawda! Organ KPZR, „Prawda", zażądała
13 października 1989 roku od władz Woroneża powściągliwości. „Po
Woroneżu krążyła w ostatnich dniach fala plotek i urojeń, ludzie boją
się, a miejscowe władze nie robią nic dla rozproszenia tych niepokojów"
[187]. Chodziło o jak najszybsze rozwodnienie informacji, o zwalenie
winy na jakichś fantastów. Niemożliwe było po prostu puszczenie w lud
wiadomości tak przerażającej. Intelektualni mocarze z „Prawdy"
obawiali się szoku kulturowego. Ostrzegali: „Niezbędne są teraz jasne
141
 i przemyślane wypowiedzi. W innym razie takie plotki mogą rozejść się
po całym świecie".
Dobrze wyszkolony zastępca redaktora naczelnego TASS Igor
Jefimow zbagatelizował sensację na temat UFO. „Nie wierzę w to"
— powiedział kolegom. Prawie jednocześnie wycofał się z wcześniej-
szych oświadczeń kierownik Instytutu Geofizycznego w Woroneżu
Siłanow. Ani on, ani pracownicy jego instytutu nie przeprowadzali
inspekcji domniemanego miejsca lądowania obiektu, a znalezione
próbki kamienia „okazały się zwykłą rudą żelaza". Na dodatek
powodem powstania śladów na gruncie mogły być „naturalne przy-
czyny geologiczne". (Skąd on to wszystko wie, skoro nikogo nie było
na miejscu zdarzenia i nikt nie przeprowadzał tam badań?)
Wedle „Prawdy" również zachodni dziennikarze mieli teraz okazję do
skorygowania wcześniejszych artykułów. Moskiewski korespondent
prasy niemieckiej J. P. Dorner przesłał dalekopisem pierwszą glossę:
„Reporterzy TASS dowiadywali się, co istoty pozaziemskie robiły
w parku. Głupie pytanie, odpowiadali świadkowie: A co się robi
w parku? Spaceruje... Szkoda, że obce istoty nie miały ochoty się
pośmiać. Gdyby wyszczerzyły wielkie, żółte zęby, nie musielibyśmy się
dłużej głowić nad rozwiązaniem zagadki. To yeti z Kosmosu wybrały się
do rosyjskiego parku na spacerek. To byłaby prawdziwa nowość" [l 85].
Dla Petera Biera, moskiewskiego korespondenta „Sterna", wszystko
było „co najwyżej śmieszne", drwił więc sobie: „Istoty inteligentne i przy
zdrowych zmysłach wylądują wszędzie — tylko nie w Woroneżu" [188].
I dalej: W duchu glasnosti czytelnik powinien się dowiedzieć wszyst-
kiego, w końcu za sześć kopiejek nabywa prawo do „zaspokojenia
wszystkich swoich potrzeb, także nad- i podziemnych".
Podobnie zareagował „Der Spiegel": „Prawdziwy cud: dziennikarze
kupili historyjkę zamieszczoną w wydawanym przez KC KPZR nauko-
wym czasopiśmie 'Sowietskaja Kultura', agencja TASS rozpowszech-
niała informację, a jej szef Leonid Krawczenko przepraszał na mona-
chijskich Dniach Mediów za poprzednie bajeczki" [189].
W USA, kraju swobodnej wymiany poglądów, wszystkie stacje TV
podały sensacyjną informację. Spikerzy czytający wiadomości raz
zachowywali się poważnie, innym razem zaczynali się śmiać jeszcze
podczas emisji. Oto kilka najlepszych próbek:
Action News (spikerka Bree Walker): „Dziś radziecka agencja
prasowa TASS poinformowała, że człekopodobne istoty o niewielkich
głowach wylądowały na pokładzie statku kosmicznego w Woroneżu.
Przytoczono relacje świadków twierdzących, że istoty pozaziemskie
miały od dziewięciu do jedenastu stóp wzrostu a ich głowy były
142
niewielkie. Wspaniałe!" [Wiadomości przerywa wybuch śmiechu dru-
giego spikera].
Fox Television News: „Radziecka agencja prasowa informuje, że
goście z Kosmosu... [Śmiech] ...wylądowali w parku w Woroneżu. Istoty
pozaziemskie, wyglądające według opisu jak wielkie humanoidy z nie-
wielkimi głowami, zrobiły sobie spacerek, a potem zniknęły prędko
w przypominającym dysk statku kosmicznym... [Śmiech] Kiedy istoty
pozaziemskie znów wylądują w Związku Radzieckim, nie powiedzą:
'Zaprowadźcie nas do swojego przywódcy', tylko zawołają: 'Gorbi!
Gorbi! Gorbi!'" [Gremialny wybuch śmiechu w studio].
ABC News, Nowy Jork (program News Today, spiker Peter Jenning):
„W Woroneżu istoty pozaziemskie groziły dzieciom pistoletem kos-
micznym. Radziecki reporter, który o tym napisał, przyznał dziś, że nie
widział lądowania, a źródłem informacji były dla niego wypowiedzi
kilkorga miejscowych dzieci. To nie pierwszy przypadek nabrania
reportera przez dzieci".
CBS (spikerka o poważnym głosie): „Radzieckia agencja prasowa
TASS informuje o lądowaniu istot pozaziemskich w Woroneżu. Agen-
cja twierdzi, że istoty pozaziemskie miały około dziesięciu stóp wzrostu,
a ich głowy były bardzo, bardzo małe. Naukowcy radzieccy potwier-
dzili wizytę istot pozaziemskich... [W tle ktoś się śmieje. Spikerka
kontynuuje czytanie wiadomości] ...Reporter TASS nie podaje, kiedy
miało miejsce lądowanie, a ja przypuszczam, że nasze..." [Nie może
mówić ze śmiechu].
Channel 4 (News at 4. Na tle amerykańskiej flagi starszy pan o długich
blond włosach komentuje informację agencji TASS, kończąc słowami):
„Przecież to zupełna bzdura! Albo ci faceci z agencji TASS zwariowali,
albo są pijani, albo dla ubarwienia informacji zwerbowali pismaków
z 'National Enąuirer'" (największy brukowiec Ameryki).
Oto reakcje, jakich można oczekiwać od „rozsądnych ludzi". Jesteś-
my nastawieni do tego stopnia jednostronnie, że w „mózgowej prze-
strzeni przyjemności" nie ma miejsca dla istot pozaziemskich. Dzien-
nikarze wypełniali wprawdzie swój obowiązek polegający na przekazy-
waniu informacji — czuli się jednak zarazem nabrani. Drwiną i śmie-
chem sygnalizowali swój pogląd na informację agencji TASS. A milio-
ny, które informację tę usłyszały i przeczytały, czuły się utwierdzone
w swoim nastawieniu. Dzięki Bogu, nie wylądowały żadne istoty
z Kosmosu!
Uważam to masowe wyparcie za niebezpieczne. Przypomina mi
właściciela domu, w którym roiło się od szczurów. Człowiek ten jednak
zapewniał wszystkich: „Szczury? U mnie? Ależ proszę państwa!". Nie
143
 przyjął do wiadomości obecności szczurów nawet wtedy, gdy usłyszał
krzyki gryzionych dzieci, a w piwnicy znaleziono nadjedzone zwłoki
dawno zaginionej teściowej. Szczurów nie pozwalała mu zaakceptować
bariera psychologiczna! Kiedy już nie było można zaprzeczyć obecności
gryzoni, pan domu doznał szoku i zmarł. Szczury nie dały się pogodzić
z jego poczuciem przyjemności i usposobieniem. W przypadku istot
pozaziemskich zachowujemy się prawie tak samo. Nie są to wprawdzie
szczury, są jednak dla nas równie obce i nieprzyjemne. Niszczą w nas
poczucie własnej wartości i zaprogramowaną iluzję o swej wyjątkowo-
ści. Istoty pozaziemskie? U nas? Ależ proszę państwa!
Z pewnością od osobistej wolności myśli zależy, co kto sądzi
o „bogach" i UFO. Ale wobec dostępnych danych i dokumentów,
wobec filmów o UFO* i wobec setek tysięcy naocznych świadków
wszystkich zawodów i narodowości należałoby okazać nieco więcej
tolerancji. Złagodziłoby to szok spowodowany przybyciem „bogów"
i zmniejszyło zapaść społeczeństwa, które zostałoby rażone dosłownie
„z jasnego nieba" faktami wypieranymi dotąd z psychiki. Co zdarzyło
się naprawdę 27 września w Woroneżu?
Zdarzenie
Zanim miejscowi reporterzy poinformowali o tajemniczej sprawie, na
miejsce zdarzenia udali się: dr inż. Jurij Łozotjew, Wiaczesław Mar-
tynow i Aleksy Mossołow z Komisji ds. Badania Zjawisk Paranormal-
nych. Zadali pytania 16 dorosłym i pięciorgu dzieciom (Wasia Surin,
Żenia Blinow, Wołodia Starczew, Lena Sarokina i Alosza Nikonow)
z woroneskich szkół nr 33 i 82, którzy byli świadkami zdarzenia. Na
podstawie ich relacji powstał przejrzysty obraz: czterech chłopców
w wieku 12-16 lat grało w piłkę nożną, dwie dziewczynki i starsza
kobieta siedziały na ławce w parku, około dwudziestu osób stało lub
siedziało na przystanku autobusowym, inne spacerowały po parku,
paru mężczyzn piło wódkę na skrzynkach.
Zapadł zmierzch. Koło 1830Lena Sarokina powiedziała coś wskazu-
jąc na niebo. Coraz więcej ludzi patrzyło w górę, chłopcy byli tak
zaskoczeni, że zapomnieli o piłce, która poleciała na jezdnię. Nad
parkiem od strony ulicy Mendelejewa wisiała bezgłośnie kula koloru
* Wczesnym rankiem 31 grudnia 1978 roku zespół kamerzystów znajdujących się na
pokładzie transportowego samolotu „Argosy'" stosując różne obiektywy sfilmował nad
Nową Zelandią wiele UFO.
144
czerwonego wina, mająca średnicę około 10-20 m. Kula opuściła się nad
trawnik od strony ulicy, ale nadal pozostawała parę metrów nad ziemią.
Wszyscy widzieli, że trawa pod kulą była przygnieciona. Do góry
patrzyło teraz około 30 osób. Kula bezgłośnie zniknęła.
Jeszcze gdy gorączkowo dyskutowano na temat zdarzenia a chłopcy
pobiegli po piłkę, tajemniczy obiekt pojawił się znowu w tym samym
miejscu. Tym razem w kuli pojawiła się szeroka szpara i w jasnym świetle
płynącym ze środka ukazały się trzy duże postacie w srebrzystych
ubraniach z okrągłymi tarczami na piersi. Miały brązowe buty i chyba
troje oczu. Ich głowy z trzema podobnymi do oczu soczewkami były
bardzo małe w stosunku do tułowia. Kula zawisła tuż nad ziemią,
opuściły się schody i na trawnik zeszła jedna z dużych istot oraz jedna
mała, której dotąd nie było. Naoczni świadkowie odnieśli wrażenie, że
mała istota to robot, bo gdy duża postać „coś powiedziała" i uczyniła
ruch, z istoty niewielkiej wybiegły promienie oświetlając na ziemi
prostokąt o wymiarach około 40 na 60 cm. „Duży" znów wykonał ruch
— prostokąt „zgasł" i „robot" ruszył w kierunku czterech chłopców.
Szesnastoletni Wołodia Starczew przycisnął piłkę do piersi i zaczął
krzyczeć. Istota duża zaczęła iść za „robotem". Potem skierowała na
chłopca rurę mającą mniej więcej 50 cm długości — Wołodia ucichł
i zniknął. Stojących ogarnęła panika. Zaczęli krzyczeć i uciekać.
„Robot" i duża istota poszli z powrotem do kuli i zniknęli w środku.
UFO zmieniło barwę na żółtawą, a potem białawą i zniknęło. Wołodia
Starczew pojawił się znowu. Drżał, był przerażony. Powiedział, że przez
cały czas nie mógł się poruszyć.
Trawa w miejscu lądowania była wygnieciona, jak gdyby przejechał
po niej walec. Jeszcze sześć dni później w gruncie było widać zagłębienia
rozłożone „jakby na wierzchołkach rombu" [190]. Członkowie Komisji
ds. Badania Zjawisk Paranormalnych mieli ze sobą magnetometr
geologiczny. „Obeszliśmy cały obszar z namiernikiem, wskazówka
wychylała się najbardziej w środku miejsca, które według świadków
było miejscem lądowania UFO. Włączony magnetometr wyświetlił
same zera. Zdarza się tak, kiedy wynik pomiaru wykracza poza skalę.
Odnieśliśmy wrażenie, że natężenie pola magnetycznego było tu bardzo
duże" [190].
W opisie, który każdemu „normalnie" myślącemu (słowo „normal-
nie" wywodzi się od „norma", co oznacza „jednolitość") człowiekowi
wyda się niewiarygodny i nielogiczny, pobrzmiewają znajome echa. To
już gdzieś było! „Bezgłośną kulę", która „wisiała nad ziemią i zmieniała
kolor", opisali 16 lat temu dwaj robotnicy stoczniowi Charles Hickson
i Calvin Parker. Wieczorem 11 października 1973 roku w Pascagola
145
 w stanie Missisipi zostali oni wciągnięci do wielkiej, kolorowej kuli
i zbadani. Przypadek był analizowany przez wszelkie instancje,
ale do dziś jest uważany za nie rozwiązaną zagadkę [118]. (Ja rów-
nież późną jesienią 1973 roku spotkałem się z ofiarami uprowadzenia
i długo z nimi rozmawiałem. Doszedłem do przekonania, że z subiek-
tywnego punktu widzenia ich opis jest dokładny — nie kłamali ani nie
fantazjowali. W żaden racjonalny sposób nie umiem wyjaśnić tego
zdarzenia.)
W Woroneżu naoczni świadkowie mówili o rurze długości
mniej więcej 50 cm, skierowanej na chłopca. To też nie jest
niczym nowym. 22 czerwca 1976 roku, o godzinie 2137,nad Wyspami
Kanaryjskiemi zaobserwowano wiele UFO. Niedługo potem na sąsied-
niej wyspie Fuerteventura lekarz, dr Francisco Padron Leon i wiozący
go taksówkarz, Estever Garcia, przeżyli szok. Nad polem cebuli, po
lewej stronie drogi, ujrzeli unoszącą się barwną kulę, wewnątrz której
było widać „coś jakby platformę [...] i dwie duże istoty" [191]. Lekarz
podał do protokołu, że istoty manipulowały przy przejrzystej
r u r z e, z której wypływała niebieska ciecz. Nazajutrz w miejscu, gdzie
znajdowała się kula, znaleziono spiralne ślady — rośliny były przy-
gniecione do ziemi. Teraz mogę oczekiwać już tylko tego, że jakiś
cwaniaczek powie, że woroneskie dzieci naczytały się amerykańskich
i hiszpańskich gazet.
aktualnymi problemami. Nie dadzą, bo wpływy z zewnątrz miały
miejsce również w czasach nie mających nic wspólnego z teraźniejszoś-
cią. „Wariant psychologiczny" jest tylko kolejną wymówką ogłupiającą
nas. Także usypiająca propaganda religijna nie wystarczy żądnemu
informacji społeczeństwu przyszłości. Wypowiedzi religijne będą miały
coraz mniej przyjemny posmak. A nauki przyrodnicze nie wykręcą się
założeniami Bacona, gdy będzie szło o przekazanie bliźnim zrozumia-
łych i przekonujących wyjaśnień niepokojących fenomenów teraźniej-
szości.
Człowiek myślący jest zarazem odpowiedzialny. Nie uda nam się
ocalić świata, hamując konieczne zmiany sposobu myślenia. Fanatycy
wystawiający na pośmiewisko wszystko, co ma jakikolwiek związek
z istotami pozaziemskimi, zrobili już wiele złego. Twierdzenie, że
„tylko" chronią zgodnie ze „zdrowym rozsądkiem" to, co rozumne,
prawdziwe, mądre i reprezentatywne z punktu widzenia moralności,
jest uzurpacją. W poszczególnych przypadkach stopień arogancji jest
nawet większy niż stopień ignoracji. Ale niechęć do przyjęcia cze-
goś do wiadomości jest nie tylko ignorancją - - to także obraza
i drwina z milionów ludzi.

Niezdolni do nauczenia się czegokolwiek

Co począć z takimi opisami? Odwrócić od nich oczy? Przestać o nich
myśleć? Nie obciążać sobie nimi pamięci? Zachować spokój ducha
i tylko sobie wmawiać: Coś takiego nie istnieje? Zrezygnować i popaść
w depresję? A może milczeć ze względu na „rację stanu" czy religię?
Uważam, że na dłuższą metę nie ma nic bardziej wyniszczającego
i reakcyjnego od niedopuszczania do koniecznej dyskusji na ten temat!
Musimy zająć się tymi wpływami z zewnątrz. Tak samo jak musimy na
nowo opracować fakty spotkań istot pozaziemskich z naszymi przod-
kami, jakie zdarzały się tysiące lat temu. Nie można dopuścić do tego,
żeby specjalistyczna wiedza na temat istot pozaziemskich była dostępna
tylko kilku osobom.
Bo dotyczy ona nas wszystkich! Nieważne, jakiej jesteśmy rasy,
wyznania czy narodowości. Naiwni mogą przypuszczać, że gadanina
o istotach pozaziemskich sama wygaśnie, a tajemnicze wydarzenia
dadzą się wyjaśnić psychologcznym zachowaniem warunkowanym Kapitan-pilot Alexander Raab spotkał UFO 18 marca 1972 roku
146 147
 Prawdopodobne jest również, że określone grupy społeczne stosują
środki przymusu do zastraszania i wywierania nacisku na świadków
pojawienia się UFO. Dwa przykłady:
18 marca 1972 roku Alexander Raab, wówczas pilot DC-9 Austrian
Airlines, widział UFO: „Było to nad Linzem, stolicą kraju związ-
kowego, na wysokości 6000 m. Maszynę wyprzedził z lewej strony
latający obiekt w kształcie stożka. Ognisty kadłub miał formę lejka
0wylocie skierowanym ku dołowi i emitującym jaskrawe światło. Raab
1drugi pilot Otto Herold obserwowali UFO przez około 20 minut"
[192]. Raab uważał, że może to być wszystko tylko nie coś pozaziems-
kiego — nagle tajemniczy obiekt zmienił kierunek, kompasy w kabinie
pilotów „zwariowały", włączyły się alarmy. W tym czasie Raab usłyszał
przez radio, że pilot Cessny oraz maszyny Lufthansy również zamel-
dowali stacji naziemnej o zjawisku.
Na lotnisku reporterzy czekali już na Alexandra Raaba, który wcale
• nie był tym zbudowany. O zdarzeniu napisano w nagłówkach, pilota
zaproszono do wzięcia udziału w dyskusji telewizyjnej. Jakiś czas potem
u Raaba zadzwonił telefon. Głos z amerykańskim akcentem powiedział:
„Badamy pański przypadek. Nie byłoby ani w pańskim, ani w naszym
interesie dalsze opowiadanie o tej sprawie". Warto podkreślić, że numer
telefonu Raaba nie figurował w książce telefonicznej. Ktoś próbował
wywrzeć nacisk na pilota.
3 maja 1975 roku meksykański pilot Carlos de los Santos Montiel
przeżył spotkanie z UFO, które przeraziło go do głębi duszy. Montiel
leciał do Mexico City. W pewnej chwili jego maszyna, Piper Pa-24,
wpadła w wibrację. Do końców skrzydeł przylgnęły dwa ciemnoszare,
tarczowate przedmioty. Wkrótce pojawiło się trzecie UFO, lecące
z wielką prędkością w kierunku kabiny pilota. Przestały działać
elektroniczne urządzenia pokładowe. Z niewiadomych powodów ma-
szyna leciała jednak dalej. Gdy UFO odłączyły się od samolotu,
elektronika wróciła do normy, Carlos de los Santos Montiel bezpiecznie
wylądował w Mexico City. Informacja o wydarzeniu dostała się do
prasy, Carlosa poproszono o wzięcie udziału w dyskusji telewizyjnej.
Gdy jechał do studia, śledziła go jakaś limuzyna, która w pewnej
chwili zajechała mu drogę. Wyskoczyło z niej czterech mężczyzn. Jeden
rzucił: „Jeśli ceni pan życie swoje i swojej rodziny, to niech pan z nikim
nie rozmawia o tym, co pan widział!". Prowadzący dyskusję telewizyjną
Pedro Ferriz na próżno czekał tego wieczora na zaproszonego gościa.
Po paru dniach Ferrizowi udało się przekonać zastraszonego pilota
do wzięcia udziału w publicznej rozmowie na temat UFO. Carlos poznał
tam profesora Allena Hynka (największy autorytet w sprawach UFO).
148
Ten, zafascynowany relacją Carlosa, zaprosił go nazajutrz na śniadanie
do hotelu, w którym mieszkał. Przed wejściem Carlosowi zagrodził
drogę człowiek o szerokich barach: „Niech pan stąd spada i już się tu
nie pokazuje!". Tym razem prof. Hynek oczekiwał gościa na próżno.
Wiele było podobnych przypadków, czasem jednak postępuje się
odwrotnie: na osoby, które widziały UFO, kieruje się światła reflek-
torów — wystawia się je na pośmiewisko.
Dwudziestosiedmioletni Kanadyjczyk Robert Suffern z Bracebridge
w stanie Ontario 7.10.1975 roku przeżył na własnej skórze bliskie
spotkanie z UFO. Gdy szedł do pobliskiego domu swojej siostry, drogę
zagrodziła mu tarcza o średnicy mniej więcej 10 m. W świetle reflek-
torów Robert Suffern ujrzał postać w hełmie i srebrzystym ubraniu,
która zniknęła w oddali. Krótko potem UFO okrążyło słup wysokiego
napięcia i wzniosło się bezgłośnie w nocne niebo.
I ta sprawa dostała się do prasy. Działkę Sufferna zaczęli oblegać
łowcy pamiątek po UFO. 12 grudnia 1975 roku przed domem Sufferna
zatrzymał się krążownik szos policji prowincji Ontario. Wysiadło zeń
trzech mężczyzn w mundurach lotnictwa wojskowego, którzy oświad-
czyli, że mają najwyższe stopnie służbowe w Air Force i pokazali
sceptycznemu Robertowi swoje legitymacje. Bez żadnych zastrzeżeń
odpowiedzieli zdumionemu Suffernowi na wszystkie pytania związane
z widzianym przez niego UFO. Wiedzieli, o której godzinie miało
miejsce nocne zdarzenie i znali szczegóły nie podane przez prasę.
Poinformowali go nawet, że „rządy USA i Kanady już od dłuższego
czasu współpracują z obcymi istotami" [193]!
Skąd ten skok w drugą stronę? Sprawa była wałkowana przez media
zbyt intensywnie, na zastraszanie było już za późno. Szczere od-
powiedzi wydały się dziennikarzom blagą — skończyła się wiarygod-
ność świadka. Zarówno przy zastraszaniu, jak i przy wystawianiu na
pośmiewisko nielegalne środki nacisku stosuje się w celu wprowadzenia
w błąd opinii publicznej. Jakim prawem? Kto dyktuje, co ludzie mają
czytać, czego słuchać, co wiedzieć?
Temu, kto myśli, że zbiorowa psychoza z UFO jest reakcją ludzi nie
potrafiących uporać się z problemami codzienności, szukających „religii
zastępczej", chciałbym przedstawić fakty:
Helmut Liehmann był majorem 2. Eskadry Myśliwców „Jurij Ga-
garin" ówczesnej NRD. Eskadra należała do 3. Dywizji Obrony Po-
wietrznej stacjonującej w Neubrandenburg-Trollenhagen. (W trakcie
zjednoczenia Niemiec Narodową Armię Ludową, a więc i woj-
ska obrony powietrznej, rozwiązano.) 13 sierpnia 1986 roku major
Helmut Liehmann pełnił funkcję dowódcy eskadry. W godzinach
149
 wieczornych do Nowej Brandenburgii dotarł chłodny front z północy,
niebo było rozgwieżdżone, widoczność doskonała.
Major Liehmann lecąc kursem 270° wzniósł się na na pułap 10 000
m i zobaczył pod kątem około 5-10° w górę i^ 20-25° od kursu świe-
cący, okrągły obiekt. Księżyc już zaszedł. Świecąca „rzecz" była
mniej więcej wielkości jednej dziesiątej tarczy księżyca. Nagle pod kątem
prostym do powierzchni ziemi z obiektu wytrysnęła wąska wiązka
światła. W pierwszej chwili major Liehmann pomyślał, że to reflektory
samolotu kolegi, ale nic tam nie było, a żaden z pilotów eskadry, którzy
również podziwiali fenomen, nie włączał reflektorów. Poza tym wąska
wiązka świetlna wyraźnie różniła się od światła reflektorów. Nagle
światło zgasło, jakby ktoś przekręcił wyłącznik, a zdumiewający obiekt
zaczął rozpływać się w powietrzu. „Kula" powiększała się przy tym
i „wygaszała" jasność. Potem major Liehmann ujrzał coś jakby
„kopułę", która też zmieniała emitowane światło i w końcu całkiem
zniknęła.
Zjawisko trwało okrągłe 15 minuf. Poza majorem Liehmannem
fenomen widzieli podpułkownicy: Holger Bremer, Dieter Bittkau i Pe-
ter Martin. Widowisko obserwował też szef kontroli lotów na ziemi,
podpułkownik Roland Legerer [194].
Krytycy przyczepią się od razu zadając pytanie, dlaczegóż to major
Liehmann nie poleciał w kierunku obiektu? Odległość wynosiła 300 km,
w oddali widać było blask świateł Kopenhagi i Malmó. Odpowiedź jest
prosta: Liehmann nie mógł naruszyć przestrzeni powietrznej obcego
kraju.
13 kwietnia 1987 roku pracownicy Obserwatorium Astronomiczne-
go w Berlinie-Treptow przysłali majorowi Liehmannowi rozwiązanie
zagadki: „Zaprzyjaźniony pilot Narodowej Armii Ludowej wyraził
przypuszczenie, że to, co widzieliście, mogło być skutkiem refleksów
na szybach kabiny".
Komentarze naukowców, dotyczące pojawiania się nieznanych obie-
któw latających, są nie do utrzymania — kiedy naukowcy zaczynają
studiować taki fenomen poważnie, nie utrzymają się w świecie nauki.
Oto paru pilotów wojskowych krąży na wysokości 10 000-13 000 m.
Widzą niepokojące zjawisko raz z lewej, raz z prawej strony swoich
maszyn. Promień strzela ku ziemi. A ci, którzy zawodowo „czytają"
niebo, plotą o „refleksach na szybach kabiny".
Gdyby jakiejś instytucji naukowej udało się zrealizować pomysł
wpisania kilku tysięcy przypadków UFO do komputera, wówczas na
ekranie można by wyświetlić sekwencje „takich samych przypadków".
Można by porównać warunki pogodowe, temperaturę, widoczność,
150
opisy świadków z innych krajów — wiadomo by było od razu, że
„powiększająca się kula" i obiekt wypuszczający ku ziemi „wąską
wiązkę promieni" nie są zjawiskami jednostkowymi. Dla porównania
jeszcze dwa takie przypadki:
Jest noc 26 stycznia 1985. Samolot pasażerski Tu-134A leci z Tbilisi
przez Rostów do Tallina (lot nr 8352). Nagle na niebie pojawia się
jaskrawe światło, którego „promień" strzela ku ziemi. Światło jest tak
silne, że czteroosobowa załoga i pasażerowie widzą ulice i domy [195].
Fenomen natury? W żadnym razie, bo świetlista kula spada w końcu
z nieba i eskortuje samolot przez osiem minut.
Jest 22 lipca 1976 roku. Załoga korwety „Atrevida", krążącej
u południowych wybrzeży Fuerteventury (Wyspy Kanaryjskie), zostaje
oślepiona przez padający „z góry" jaskrawy promień światła. Z nieba
pada drugi promień, który przez dwie minuty obmacuje wybrzeże. Nie
słychać przy tym żadnego dźwięku [191].
Nie twierdzę, że kula i promień, widziane przez majora Liehmanna
i jego kolegów, były obiektem pozaziemskim, będę jednak twierdził, że
on i piloci jego eskadry nie szukali „religii zastępczej" i nie padli ofiarą
„zbiorowej psychozy". To samo dotyczy pilotów Tu-134A i oficerów
korwety „Atrevida". Zajęci bezustannym poszukiwaniem „naturalnego
wyjaśnienia" dla takich zjawisk, gwałcimy własny rozum.
Morskie opowieści?
Teoria względności Einsteina jest dla niefachowców równie pełna
sprzeczności jak historie o UFO dla laików. „Bieg zegara jest zatem
zwolniony tym bardziej, im większa jest masa materii w jego sąsiedzt-
wie" [196]. Przebieg wszystkich procesów, mających określony rytm
własny, jest więc spowalniany przez znajdujące się w otoczeniu ważkie
masy.
Kto poza matematykami i fizykami zrozumie ten żargon? Trzeba
sobie uświadomić, że w epoce, gdy Albert Einstein obwieszczał zdumio-
nemu światu, że człowiek w statku kosmicznym poruszającym się
z wielką prędkością będzie się starzał wolniej od swojego brata-bliźniaka
na Ziemi, nie było mowy o podróżach kosmicznych. Bzdura! Niemoż-
liwe! Procesy biologiczne przebiegają zawsze tak samo we wszystkich
organizmach żywych — niezależnie od tego, czy znajdują się one na
Ziemi, czy w statku kosmicznym. I fachowcy, i laicy uśmiechali się
rozbawieni. Ernst Mach, profesor fizyki na Uniwersytecie Wiedeńskim,
komentował: „Teorię względności mogę zaakceptować w równie nie-
151
 wielkim stopniu jak istnienie atomów i podobnych dogmatów" [197].
A jego kolega, prof. T. J. See, bądź co bądź dyrektor Państwowego
Obserwatorium Marę Island w Kalifornii, drwił: „Teoria względności
jest bezwartościowa i myląca" [198].
A przecież w Ogólnej teorii względności Einstein przedstawił swoje
przemyślenia w sposób doskonały i poparł je dowodami matematycz-
nymi. Dla fachowców znających tajniki algebry wszystkie sprzeczności
z biegiem lat zniknęły, a w dzisiejszych czasach teorię Einsteina
udowodniono eksperymentalnie. Dla laików jednak pozostaje ona po
dziś dzień księgą tajemną.
Zachowanie istot pozaziemskich jest dla wielu mieszkańców Ziemi
równie niejasne i absurdalne jak teoria Einsteina. Liczne działania UFO
są pełne sprzeczności — dla laików. W przeciwieństwie do nich osoby
obeznane z tematem nie obawiają się początkowych nielogiczności.
Należy myśleć perspektywicznie, pytać o przyczyny i prawdopodobne
cele i — proszę bardzo — nielogiczności znikają bez potrzeby stosowa-
nia kuglarskich sztuczek, mgła się rozwiewa. Musimy znów się nauczyć
wątpić we wszystko, nie zadowalając się pierwszymi lepszymi od-
powiedziami. Przed 25 laty amerykański biolog, dr Strauss z Uniwer-
sytetu im. Johna Hopkinsa, obwieścił, że człowiek śniegu, yeti, nie jest
niczym innym jak tylko niedźwiedziem tybetańskim. „Ponieważ nasza
hipoteza jako jedyna nie jest fantastyczna, to musi być prawdziwa"
[199]. Wedle takiej logiki trzeba tylko jeszcze pouczyć yeti, że jest
niedźwiedziem tybetańskim.
„Ta cała gadanina o UFO jest niepotrzebna, głupia i szkodliwa, bo
istot pozaziemskich nie ma", argumentują ludzie inteligentni. Czy
wiedzą o tym również istoty pozaziemskie, czy dopiero trzeba im o tym
powiedzieć?
Obawiam się, że sytuacja jest gorsza, niż nam się zdaje. „Ktoś" nas
obserwuje, od czasu do czasu łapie parę egzemplarzy rodzaju ludzkiego,
bada je i odstawia z powrotem do „mrówczego państwa". Często, ale nie
zawsze. Jest jeszcze gorszy scenariusz: „ktoś" wyławia sobie w przelocie
kilka egzemplarzy rodzaju ludzkiego, utacza im trochę materiału
genetycznego, z którym eksperymentuje następnie w statku kosmicz-
nym. Śmieszne?
Sperma dla nieba
Od czasu przebadania Barneya i Betty Hillów przez istoty pozaziems-
kie 19 września 1961 wciąż zgłaszają się osoby twierdzące kategorycznie,
152
że załogi UFO nie tylko je badały, lecz również manipulowały przy ich
narządach płciowych. Nie chodziło przy tym o sprawienie im przyjem-
ności czy o gwałt — były to czynności czysto laboratoryjne. Porwani
rodzaju męskiego utrzymywali, że pobierano im próbki spermy, rodzaju
żeńskiego zaś, że przeprowadzano na nich „testy ciążowe", „odsysania"
— a nawet wywoływano sztuczne ciąże. Parę tygodni czy miesięcy
później niedonoszone płody wyjmowano bezboleśnie z macicy metoda-
mi operacyjnymi. Literatura na temat UFO jest pełna opisów tego
rodzaju, ale oczywiście nikt ich nie bierze poważnie.
Wiadomo przecież, jakie sny erotyczne i ukryte pragnienia mają
ludzie. Znane jest też zjawisko „ciąży urojonej". Z ludzkiego punktu
widzenia zrozumiałe jest i to, że jest coraz więcej kobiet samotnych,
które zostają zapłodnione zgodnie z naturą, nie chcą jednak przyznać,
kto jest ojcem dziecka. W takim przypadku pomaga UFO — nawet jeśli
nikt w taką wymówkę nie uwierzy. Kobieta czuje się wtedy wyróżnio-
na, jest „wybrana", „niepokalanie zapłodniona". Czytając takie opisy
przez ostatnie trzy lata uśmiechałem się ze znużeniem. Ciąża z kosmitą?
Ha! Próbki spermy pobierane przez istoty pozaziemskie? Paradne! Nie
trwoniłem czasu na rozmyślania nad tymi bzdurami, nie zadałem sobie
nawet pytania, na co u diabła istotom pozaziemskim materiał genetycz-
ny mieszkańców Ziemi. Wszystko było zbyt głupie, żeby zawierało choć
odrobinę prawdy.
Być może nieopatrznie zabrałem się do wyszydzania tego problemu,
wyrządzając tym krzywdę co najmniej kilku osobom. Bo to, co z pozoru
wygląda na idiotyzm, kryje w sobie metodę. Amerykański autor Budd
Hopkins przedstawił w 1987 roku rezultaty swoich długoletnich badań
i poszukiwań, w których pomagali mu naukowcy różnych dziedzin,
psycholodzy i lekarze. Hopkins przeanalizował serię „spotkań czwar-
tego stopnia", żądając od rozmówców zgody na poddanie się hipnozie.
Podczas seansów hipnotycznych obecni byli zawsze dwaj dodatkowi
świadkowie, każdą rozmowę nagrywano na magnetofon. Efekty mrów-
czej pracy Hopkinsa są zdumiewające [200].
Badane osoby — mężczyźni i kobiety — mówiły pod wpływem
hipnozy, że „utaczano" im materiał genetyczny. Często ten sam
człowiek był trzykrotnie „badany". W okresie dojrzewania, jako młody
człowiek, a wreszcie jako trzydziestopięcioletni mężczyzna. Jeżeli to
prawda — bo piszę te słowa nie bez zatrzeżeń — to istoty pozaziemskie
„oznaczają" określone osoby już w młodości. My robimy tak samo na
przykład z ptakami wędrownymi. Osoby badane pokazywały niewielkie
blizny, których pochodzenia nie potrafiły wyjaśnić. Wiele kobiet
twierdziło, że istoty pozaziemskie pozbawiły je płodów, a później
153
 pokazywały „maleńkich potomków" — nie były to jednak istoty
ludzkie, „ale jakieś mieszańce" [200].
Przypadki zebrane przez Hopkinsa to wierzchołek góry lodowej.
W „New York Times Book Review" napisano: „Na stronach swojej
książki Mr. Hopkins nie pragnie niczego poza tym, żeby go wysłuchać,
a do tego ma pełne prawo. Jego książka jest nazbyt interesująca, żeby
ją lekkomyślnie zbyć byle czym".
Według Hopkinsa i kilku innych autorów [201, 202] nie tylko
pojedyncze osoby, lecz również całe rodziny wywabiano na dwór
„dziwnymi światłami". W nielicznych przypadkach istoty pozaziemskie
wchodziły do stojących samotnie domów jednorodzinnych. Ofiarom nie
sprawiano bólu. Lewitowały one w jasno oświetlonych pomieszcze-
niach. Paru mężczyzn, którym na całe genitalia (nie tylko na penisa)
założono „coś gumowego", czuło „jakby ruchy ssące". Niekiedy
mężczyźni byli stymulowani erotycznie przez „bardzo piękną kobietę",
która stosowała nawet „pozycję jeźdźca". W przeciwieństwie do
„olbrzymów" z Woroneża eksperymentatorami były zawsze „istoty
niewielkiego wzrostu" o wielkich czarnych oczach, nie zawierających
nic białego. „Nie można im było spojrzeć w oczy." Obce istoty nie
tłumaczyły swojego postępowania. Traktowały ofiary tak, jak my
traktujemy dzieci.
Jeden z moich znajomych, któremu opowiedziałem tę historię,
zareagował ze wzburzeniem: „To przecież kompletna bzdura! Zwolen-
nicy UFO osiągnęli szczyt debilizmu". Rozumiem takie reakcje, chciał-
bym jednak prosić o przemyślenie faktu, że dokładnie takie same treści
znamy z przekazów mówiących o „bogach prehistorii".
Wierzący katolicy są przekonani, że Maria była „niepokalanie
poczęta". Ale idea „niepokalanego poczęcia" jest stara jak świat.
Większość postaci czczonych jako twórcy religii było „niepokalanie"
poczętych — często przychodziły one na świat w zagadkowych okolicz-
nościach. Byli „synami boga" albo — jeszcze wcześniej — „synami
bogów". Buddę i Zaratustrę spłodził „boski promień", który wniknął
w łono matki-dziewicy. Jeszcze wcześniej, w Mahabhamcie, mamy
niezamężną Kunti, zapłodnioną przez boga Słońca. Wedle zwojów
znalezionych nad Morzem Martwym nawet biblijny Noe był efektem
„niebiańskiego poczęcia", bo jego matka Bat-Enosz nie uczyniła tego ze
swoim mężem Lamechem — zapłodnił ją „jeden z synów nieba" [203].
Tybetańscy, japońscy, etiopscy i staroegipscy królowie powoływali się
na „boskie pochodzenie", a przy narodzinach Abrahama pojawili się
nawet „aniołowie", aby go powitać [204].
Czytelnicy moich książek dobrze znają niezliczonych „półbogów
154
prehistorii", czyli hybrydy mające geny ziemskie i pozaziemskie. Na
przykład Gilgamesz był w dwóch trzecich „boski", w jednej trzeciej
„ziemski". I — patrząc z perspektywy czasu — te „mieszańce" swoimi
naukami skierowały historię ludzkości, ludzką etykę i ludzką moral-
ność na zupełnie nowe tory.
Można też wysunąć argument, że na to wszystko trzeba spojrzeć
i z drugiej strony. Dany człowiek mógł się wybić dzięki szczególnym
umiejętnościom, jego zaś czciciele przypisali mu „boskie pochodzenie".
Możliwe, tylko kto to dziś sprawdzi? Ale wydaje mi się, że w starych
pismach jest za wiele zbyt dokładnych opisów takich zagadkowych
zapłodnień. Unaoczni to następujący przykład:
Z przekazów indyjskiej religii dżinijskiej wiadomo, że bóg Harinaiga-
mesin zasadził embrion w łonie kobiety ludzkiej. „Zesłał na nią sen
głęboki, lecz jej oczy były otwarte. Po czym uczynił jej to bez bólu, bo
była w stanie snu" [205]. (Dokładnie tymi samymi słowami — „jak we
śnie" — opisują swoje przeżycia dzisiejsze ofiary.) Wkrótce potem
„niebiańskie istoty" postanowiły wyjąć embrion z łona prostej kobiety
i włożyć do macicy królowej, bo dziecko powinno rozwijać się
w odpowiedniej atmosferze, musi zatem dorastać na królewskim
dworze. A więc znów na Ziemię. Tu embrion wyjęto i przeniesiono do
macicy królowej, która w 599 r. prz. Chr. urodziła zdrowe dziecko
olśniewającej piękności. Dziecko to o imieniu Mahawira stworzyło
następnie dżinizm.
Tysiące lat przed zamieszkaniem bogów w mieście Nippur „bóg po-
wietrza" Enlil zapłodnił czarującą Meslameteę. Mówi o tym tabliczka
z pismem klinowym: „[...] Nasienie twojego pana, nasienie lśniące, jest
w moim łonie; nasienie Sinsa, boskie nasienie, jest w moim łonie [...]"
[206]. „Bogowie" nie cofali się nawet przed gwałtem. Piękna córa zie-
mi, Ninlil, obawiała się zapłodnienia. Na jednej z pokrytych pismem
klinowym tabliczek z Nippur czytamy: „[...] Moja pochwa jest za mała,
nie umie spółkować. Moje usta są za małe, nie umieją całować [...]"
[206]. „Boski" Enlil puścił te słowa mimo uszu.
A nawet w świętych księgach Starego Testamentu mówi się o krzy-
żówkach „strażników nieba" (w niektórych przekładach zwanych
też „aniołami") z córami ludzi. Najwybitniejszym reporterem, który
zajmował się takimi sprawami, był siódmy z dziesięciu praojców sprzed
potopu, prorok Henoch. Przeżył podobno na ziemi 365 lat — nie umarł
wszakże , lecz został wzięty na wozie ognistym do nieba. Henoch
opowiada o dwustu „strażnikach nieba" czy inaczej „zbuntowanych
aniołach", którzy zadawali się z córami rodzaju ludzkiego. Od „Naj-
wyższego" (dowódcy statku kosmicznego?) Henoch dowiedział się
155
 później, że „strażnicy nieba" złamali w ten sposób najsurowsze
przykazanie:
„[...] Poszli do cór rodzaju ludzkiego, spali z nimi, splamili się
kobietami [...]. Czemuż porzuciliście wysokie i wieczne niebiosa,
spaliście z kobietami, splamiliście się córami rodzaju ludzkiego
i postępowaliście j a k dzieci ziemi i spłodziliście olbrzymy?"
Te zdumiewające zdarzenia nie są wiec zjawiskiem współczesnym,
miały miejsce już w epoce naszych praojców. Ewa została podobno
stworzona z „żebra" Adama. Znak sumerskiego pisma klinowego
oznaczający żebro wygląda jak strzała skierowana do góry, a znaczy
„siła życiowa". Wielokrotnie przedstawiałem pogląd, że Homo sapiens
jest efektem celowej, sztucznej mutacji dokonanej na jakimś (ist-
niejącym) hominidzie. Bogowie stworzyli człowieka na obraz i podo-
bieństwo swoje.
Tylko jedna hipoteza?
Jeżeli dzisiejsze opisy pobierania spermy i sztucznego wywoływania
ciąży okażą się prawdą, będziemy musieli zadać sobie kolejne drażliwe
pytania. Pytania niepokojące, lecz nieuniknione. Czego właściwie chcą
od nas istoty pozaziemskie? W co z nami grają? Przed tysiącleciami
dopomogli rodzajowi ludzkiemu w rozwoju przez dokonanie sztucz-
nych mutacji. Skierowali dzikiego, nieucywilizowanego, dopiero co
wyrosłego ze świata zwierząt człowieka na nowe drogi. A dziś? Czy
tworzą ludzi nieziemskich? Czy ludzkie postacie wyhodowane na
statkach kosmicznych będą szmuglowane na Ziemię, gdzie przejmą
eksponowane pozycje w społeczeństwach? Czy obce istoty wyrosną na
wzorce? Wzorce czego? A może jest w tym ukryty zamiar systematycz-
nego zmniejszania różnic między nimi a nami — żeby ich nowa
przyszłościowa forma mogła przeżyć w atmosferze ziemskiej, żeby była
odporna na ziemskie bakterie? A może chodzi o zupełnie coś innego?
Może istotom pozaziemskim potrzeba świeżego materiału genety-
cznego?
Przypuśćmy, że kolonia kosmiczna (może to być także pokoleniowy
statek kosmiczny) jest w drodze od tysięcy lat i właśnie dotarła do
Układu Słonecznego. Nie stało się tak za sprawą przypadku — na
dawnych mapach nieba podróżników kosmicznych już dawno za-
znaczono nasze położenie. W końcu i c h przodkowie bywali tu
w niepamiętnych czasach. Mieszkańcy kolonii kosmicznej, oddaleni
jeszcze o miliony kilometrów od Układu Słonecznego, mogliby stwier-
156
dzić, że na Ziemi działa radio i telewizja. Mogliby z oddali zanalizować
najważniejsze ziemskie języki i odczytać, o jakiej polityce i religii śnimy.
Można się tego dowiedzieć z radia i z telewizji. Patrząc spoza Układu
Słonecznego, do Ziemi można dotrzeć tylko przecinając orbity zewnęt-
rznych planet układu. Zalicza się do nich gromada planetoid między
Marsem a Jowiszem. Czego kolonia kosmiczna potrzebuje najbardziej
po podróży trwającej wiele tysięcy lat? Energii. Gdzie ją najłatwiej
znaleźć? W gromadzie planetoid. Tam znajdują się najróżniejsze mi-
nerały i rudy. Są tam wszystkie surowce, jakie ma do zaoferowania
Układ Słoneczny. Trzeba tylko wyciągnąć po nie „rękę".
Możemy również założyć, że taka kolonia kosmiczna osiadła w gro-
madzie planetoid już w latach czterdziestych naszego stulecia. N i e
z au w a ż yl ib yś m yj e j w ó w c z a s z Z i e m i ! D z i ś d ysp on u j e -
my na pewno technicznymi możliwościami, pozwalającymi ją wykryć,
ale tego nie robimy! Dlaczego? Bo nie bierzemy takiej możliwości
w ogóle pod uwagę. Żaden liczący się naukowiec, żaden polityk nie
odważy się czegoś takiego zaproponować. Wyobraźmy sobie ministra
niemieckiego rządu, który z całą powagą proponuje wysłać ku planetoi-
dom bezzałogową misję kosmiczną, mającą zbadać, czy nie osiadła tam
jakaś inteligencja pozaziemska. Faceta zdjęto by z mety. W końcu taka
misja trochę kosztuje. Nie jest też najtańsza operacja prowadzenia
nasłuchu z tamtego rejonu Układu Słonecznego. Wobec naszej obecnej
mentalności nawet naukowcy odmówiliby współpracy. Istoty pozazie-
mskie na planetoidach? Ależ proszę pana!
A istoty pozaziemskie czułyby się tam jak u Pana Boga za piecem.
Przez dziesięciolecia uzupełniłyby zapasy energii, a w celu studiowania
rodzaju ludzkiego wysyłałyby na Ziemię UFO najróżniejszego kalibru.
Ponieważ nie zachowują się agresywnie i na potrzeby badań i eks-
perymentów uprowadzają tylko pojedynczych ludzi — bo zachowują
reguły „embarga" — ludzkość (poza nielicznymi zdefektowanymi eg-
zemplarzami) nie czuje się zagrożona. Reakcję da się przewidzieć. Za
przykład niech posłuży nasze mrowisko.
Można też założyć, że mieszkańcy kolonii kosmicznej zaczynają się
degenerować. Potrzeba im genetycznej „świeżej krwi". Mają czas,
znacznie więcej czasu od załatanych ludzi, którym dany jest tylko
króciutki okres twórczy. Ponieważ w istocie jesteśmy spokrewnieni
(powtarzam: bogowie stworzyli człowieka na obraz...), w naszych
gatunkach nie ma sprzecznych cech genetycznych. „Stworzą" sobie
nowe pokolenia z genetycznego depozytu znajdującego się na Ziemi.
Może wzięli akurat te cechy, które u nas nie zawsze są w cenie —
waleczność, twardość, chęć przetrwania, dar wynalazczości, genialne
157
 zdolności muzyczne, miłość i fantazję twórczą. „Nowe przynosimy
nie dla zmylenia upiorów, lecz dla ich oświecenia" (Galileusz).
Psychologiczny masaż świadomości
Dla wszystkich przypadków UFO, aż po spotkania czwartego ro-
dzaju (uprowadzenia), strona przeciwna ma „rozsądne wyjaśnienie".
Kiedy zawiodą zjawiska meteorologiczne i przedmioty pochodzenia
ziemskiego, ze wszystkim upora się psychologia. Pomoże wszędzie
i nigdzie, w zależności od tego, czy się w nią wierzy, czy nie. Kiedy
amerykański autor Whitley Strieber opisał w dwóch książkach swoje
przeżycia z porwania, które odniosły prawdziwy sukces, krytycy
odkryli, że Strieber pisał już horrory. Wielokrotne zapewnienia autora,
że jego historia o uprowadzeniu opiera się na faktach i nie ma nic
wspólnego z dotychczasową pracą pisarską, przebrzmiały bez echa.
(Uważaj! Jeśli jesteś pisarzem, nie możesz być uprowadzony.)
Inni uprowadzeni zaczęli coś sobie wymyślać, bo obejrzeli w telewizji
serial „Statek kosmiczny 'Enterprise'" albo film Spielberga „Bliskie
spotkania trzeciego stopnia". (Uważaj! Jeśli kiedykolwiek będziesz miał
pecha i zostaniesz uprowadzony przez nieznane istoty, nie wolno ci
przedtem ani czytać powieści science fiction, ani oglądać filmów
z UFO.) Inni zaś zwolennicy istnienia UFO opowiadali swoje historyjki
tylko dlatego, że była po temu właściwa pora. Jeśli w środkach ma-
sowego przekazu pojawia się fala informacji o UFO, jak na przykład po
doniesieniu agencji TASS o wypadkach w Woroneżu, to masa ludzi ma
zaraz do opowiedzenia coś podobnego. (Uważaj! Jeśli będziesz uprowa-
dzony przez UFO, to nie może się to zdarzyć w okresie nasilonego
zainteresowania tą problematyką.)
Największa część „osób opowiadających niestworzone historie
o UFO" żyje w trudnych warunkach. Stwierdzono też, że wiele ofiar
uprowadzenia przeżywało wtedy akurat „kryzys" [208]. Osoby te miały
trudności finansowe, problemy z partnerem, były w trakcie rozwodu,
dorosłe dzieci się wyprowadziły, przyjaciel odszedł albo — co kto lubi
— miały platfusa. ((Uważaj! Jeśli uprowadziło cię UFO, musisz się
zachowywać, jakbyś był święty.) Ależ nie! Na Boga! Od razu byłoby
jasne, po co ci historyjka o UFO — potrzebujesz religii zastępczej.
Bolesna utrata religii wpojonej w dzieciństwie powoduje potrzebę
przyswojenia sobie nowej wiary — w UFO. (Uważaj! Jeśli odszedłeś
od Kościoła lub przeżywasz kryzys wiary, nie możesz widzieć UFO,
a w żadnym razie być przez nie uprowadzony!)
158
A jeśli uprowadzonych nie da się zaklasyfikować do żadnej z tych
kategorii, to będą oni po prostu „ludźmi próbującymi zrobić na tym
jakiś interes", „psychopatami" bądź ofiarami innych „mechanizmów
psychicznych" [209]. Stwierdzono zresztą, że „praktycznie wszystkie
amerykańskie relacje o uprowadzeniach pochodzą z jednego źródła"
—z publikacji autorstwa Budda Hopkinsa [208]. Przypadki takich
uprowadzeń — poczynając od najdalszej przeszłości rodzaju ludzkiego
—miały wprawdzie miejsce na długo przed wydaniem jego pierwszej
książki na ten temat w 1981 roku, ale nie obchodzi to nikogo, kto zwykł
dawać satysfakcję swojej „przyjemności" wyjaśnieniami natury
psychologicznej.
Poznawszy te jakże liczne wzorce zachowań zrozumiałem, że żaden
człowiek zdrowy na umyśle nie może mieć kontaktów z UFO. Trzeba to
jeszcze przekazać milionom mieszkańców Ziemi zaszokowanych przy-
byciem obcych. A przy okazji naopowiadać im o faktach obiektywnych.
Począwszy od namiarów radarowych, filmów wideo, fotografii, wy-
gniecionych trawników czy pól cebuli (wszystko da się wyjaśnić „w spo-
sób naturalny"), przez oparzenia skóry ofiar po masowo fałszowane do-
kumenty z podpisami prezydentów państw i najwyższych wojskowych.
Odpowiedź na pytanie, kto tu z kogo robi balona, jest jasna jak słońce.
Guru dawnych religii i współczesnych sekt wymagają od swoich
zwolenników ślepej wiary, nie oferując w zamian żadnych cudów. „W
przypadku UFO jest odwrotnie: mamy pełno cudów, ale w samo
zjawisko nikt nie wierzy" [200].
Ja, wędrowiec po różnych epokach, uważam, że wszystkie argumenty
natury psychologicznej mają nader niepewne podstawy. Na pewno są
ludzie, którzy po prostu kłamią, inni, którzy w ten sposób chcą dostać
się na afisz, jeszcze inni, którzy dają się wprowadzić w błąd, socjopaci
albo podpadający pod kategorię psychopatów — tyle że dotyczy to
w takim samym stopniu lobby antyufologicznego. Tam również są nie
tylko święci! Nie należy zachowywać się tak, jakby bezsensowny upór
i religijno-psychologiczny wzorzec można było zlokalizować tylko
u osób, które miały pecha i zetknęły się z UFO. Nie chciałbym badać
psyche drugiej strony.
Wedle wzorca stosowanego przez wszystkowiedzących w dziedzinie
psychologii powinienem już od dawna widywać różne UFO, a co
najmniej raz zostać uprowadzony na pokład któregoś z tych pojazdów.
Fakt, zaliczam się do ludzi, którzy chętnie nawiązaliby kontakt z UFO.
W końcu mam parę pytań do pozaziemskich przyjaciół. Niestety moje
pragnienie dotąd się nie spełniło. Nie miałem ani spotkania pierwszego
ani czwartego rodzaju. A szkoda!
159
 Ale nie jestem pesymistą i cieszę się, gdy komuś udaje się to, co mnie
się nie zdarza. Los nie dał mi ujrzeć prawdziwego UFO — ale przed
oczyma mam niezłe fotografie tych pojazdów. Na przykład trójkątne
UFO, które z początkiem kwietnia 1990 roku pojawiło się nad Belgią.
Te wspaniałe dokumenty zostały zamieszczone w dziele naukowym
[215]. Przedstawiony obiekt poruszał się z wielką prędkością — dlatego
cztery w sumie światła są nieco zamazane. Dopiero po przetworzeniu
barw (niebieskie są nieprawdziwe) ukazał się ciemny, trójkątny kadłub
UFO. A gdyby ktoś pomyślał, że to latawiec albo fałszerstwo, ten
przymyka nie to oko, co trzeba. UFO zabawiło się w kotka i myszkę
z belgijskimi myśliwcami przechwytującymi. Trójkątne? Śmieszne! Też
bym się pośmiał, gdyby trójkątnych UFO nie widziano już w starożyt-
ności. Dwa przykłady:
WII Księdze (Kosmologia) Historyinaturalnej [216] rzymski historyk
Pliniusz Starszy (24-79 po Chr.) opowiada o puklerzach gorejących
i iskrzących się, które o zachodzie słońca straszyły ludzi. Zdarzyło się to
w czasach konsulów L. Waleriusza i O. Mariusza. Obaj panowie żyli
około 100 r. prz. Chr.
Gdy Aleksander Wielki w 332 roku prz. Chr. oblegał Tyr, nad
obozem macedońskim pojawiło się „pięć tarcz lecących w szyku
bojowym" [217]. Obiekty te powoli okrążyły twierdzę, a „tysiące wo-
jowników obu armii obserwowało je ze zdziwieniem". Nie była to ani
zbiorowa psychoza, ani zjawisko naturalne, bo z jednej tarczy wy-
strzeliły błyskawice, trafiając w wały i wieże. Mury runęły. Żołnierze
Aleksandra zdobyli szturmem Tyr. Po udzieleniu niespodziewanej
pomocy militarnej „latające tarcze" z Kosmosu zniknęły z wielką
prędkością na popołudniowym niebie. „Fakty są wrogiem prawdy"
(Miguel Cervantes, 1547-1616).
Czasopismo „Die Sterne" opublikowało ostatnio artykuł pióra dr.
Roberta Pinottiego z Florencji. Uczony przedstawia w nim swoje
przemyślenia na temat „szoku kulturowego", jaki wywołałaby pozazie-
mska ingerencja na Ziemi [210]. Dr Pinotti uważa, że na Ziemi panuje
obecnie uczucie „powszechnej dezorientacji" — które może się przeo-
brazić w „kulturową bombę z opóźnionym zapłonem", mogącą „wy-
buchnąć w każdej chwili". „W tej sytuacji informacja o istnieniu
ETI (Extra Terrestrial Intelligence, ang. — inteligencja pozaziemska)
może się okazać zgubna."
Pierwszą reakcją ludzkości na istoty pozaziemskie byłby „kryzys
światowych autorytetów. Dotknąłby on nie tylko naukę, religię i filo-
zofię, lecz również struktury polityczno-społeczne". Pinotti sądzi, że
w razie szokującego opinię publiczną pojawienia się istot pozaziem-
160
skich krytyce zostaną poddane nauki przyrodnicze, naukowcy kon-
serwatywni zaś wyśmiani. „To znaczy, że z wyjątkiem ograniczonego
kręgu elity naukowej i kulturalnej ewentualny kontakt z inteligencją
pozaziemską wywoła na całym świecie strach, panikę, zbiorową histerię,
kryzys autorytetów, i wyzwoli powszechną anomię — szcze-
gólnie jeśli Ziemia będzie odgrywać w trakcie nawiązywania kontaktu
rolę pasywną."
Co robić? Spuścić na istoty pozaziemskie i UFO zasłonę milczenia?
Karmić wstrząśniętych ludzi wyjaśnieniami natury psychologicznej?
Zostawić ofiary uprowadzeń na pastwę losu? Zaopatrywać prasę
w pastylki uspokajające? Dr Pinotti dobrze ocenia sytuację. Uważa za
konieczne „przygotowanie światowej opinii publicznej do kontaktu,
zanim rozpowszechni się informację o nim". Trzeba wspólnie stworzyć
„naturalne warunki, w których konfrontacja z inteligencją pozaziem-
ską nie będzie dla ludzkości szokiem". Pinotti postuluje wprowadzenie
„strategii wychowawczej", takiego programu przygotowawczego dla
ludzi, który złagodzi szok po przybyciu „bogów". „Przyszłość cywiliza-
cji ludzkiej zależy od przygotowania opinii publicznej, zanim rozpow-
szechni się informację, że istoty pozaziemskie istnieją. To historyczny
obowiązek nas wszystkich."
To pan to powiedział, doktorze Pinotti!
Zbadane i uznane za zbyt banalne
Na razie naukowcy i ludzie z mass mediów nie wykorzystują jedynej
szansy oddania sprawiedliwości swojemu „historycznemu obowiąz-
kowi". Od lat na polach Wielkiej Brytanii pojawiają się zagadkowe
znaki — a my tylko się z tego śmiejemy. Nie chcemy, żeby znaki te miały
cokolwiek wspólnego z czymś nieznanym. To niemożliwe, tego nie ma.
Dajemy więc natychmiast wiarę informacji otrzymanej od paru studen-
tów i dwóch emerytów, że to oni są autorami fałszerstwa. Nareszcie!
Wiedzieliśmy o tym od dawna! Znaki od istot pozaziemskich? Ależ
proszę pana!
Nie twierdzę — jakże mógłbym? — że zdumiewające figury są
posłaniami z innego świata. Wiem także, że fałszerstwa zdarzały się
i zdarzają. Ale ta „teoria o fałszerstwach" nie sięga dalej czubka nosa.
Zespół badawczy Ancient Astronaut Society* obserwował przez wiele
* Ancient Astronaut Society (AAS) jest międzynarodowym stowarzyszeniem użyte-
czności publicznej, zajmującym się tematyką związaną z istotami pozaziemskimi. AAS
organizuje mityngi, kongresy i podróże studyjne. Wydaje biuletyn informacyjny.
161
 tygodni pola żyta i rzepaku w Anglii. Podobnie grupy naukowców
japońskich i angielskich. Wszyscy zauważyli zadziwiające zjawisko.
„Na przykład w nowej figurze zaobserwowano ekstremalne anomalie
działania kompasu. (Szalone obroty i tendencja do przyjmowania
pozycji pionowej przez igłę magnetyczną.) W innym przypadku nieusz-
kodzone źdźbła zbóż przyniesione z zewnątrz do no-
wego piktogramu pogięły się same w ciągu paru minut. Kolejne
doświadczenia potwierdziły to zjawisko. Nazajutrz w tym samym
piktogramie nie zaobserwowano już czegoś takiego" [211].
Fałszerze i inne naiwniaczki mogą sobie wydeptywać na polach
w miarę proste linie i okręgi łamiąc źdźbła zbóż, ale za powstawanie
piktogramów skomplikowanych, powstających nocą, nie są
odpowiedzialni ani emeryci, ani studenci. Pojawiają się tam bowiem
obrazy niewiarygodnej piękności i różnorodności. Znaki mają długość
i szerokość dochodzące do 200 m. Na przykład piktogram powstały 11
lipca 1990 koło Alton Barnes czy 3 sierpnia 1990 koło Cheesefoot Head
(Winchester). W obu przypadkach chodzi o cykle wiążących się ze sobą
powierzchni kolistych, pierścieni, łączników, znaków geometrycznych
i zagadkowych wisiorów.
Najwspanialszy dotąd znak powstał nocą 17 lipca 1991 na polu pod
Barbury Castle. Na trójkącie równoramiennym o długości boków
ponad 100 m znajdują się dwa okręgi, w środku zaś trójkąta koło. Ze
środka koła trzy linie wybiegają ku wierzchołkom trójkąta. Do każde-
go zaś wierzchołka przylegają inne koła — różniące się między sobą.
Podrobienie w ciągu jednej nocy tak wielkiego i doskonałego obrazu jest
praktycznie niewykonalne. Chyba że całe kompanie wojska przymasze-
rowały wydeptywać pola według olbrzymich szablonów. To jednak
należy wykluczyć, zważywszy stałą obserwację terenu prowadzoną
w nocy przy pomocy noktowizorów.
Zastanawiałem się, jak można sfabrykować tak wielkie obrazy. Nie
zrobią tego drepczący po polach studenci i emeryci. Wizerunki są na to
za precyzyjne, źdźbła ugięte spiralnie, ale nie połamane. Pomyślałem, że
może sprytny chemik jeszcze zimą, kiedy pola nie były pod obserwacją,
spryskał glebę jakimś pestycydem. Oczywiście według szablonów. Parę
miesięcy później rośliny urosły a pestycyd zaczął działać — i to tylko
w miejscach wytyczonym przez szablon. Kłosy kładą się na ziemi, do
„wygniecionego" miejsca nie prowadzi żadna ścieżka, a zdumieni ludzie
głowią się nad fenomenem.
Członkiem AAS może być każdy. Bezpłatne informacje otrzymają państwo pisząc pod
adres: AAS, Ch-4532 Feldbrunnen, Szwajcaria.
162
Do proponowanego rozwiązania nie pasuje jednak fakt, że znaki
powstają tylko w nocy. Chemia nie zna środka niszczącego rośliny,
który działałby tak wybiórczo a do tego wyłącznie w nocy. Poza tym
rozwiązanie nie wyjaśnia anomalii magnetycznych i innych zjawisk
fizycznych w obrębie znaków. W samej Anglii zaobserwowano ponad
tysiąc różnych „piktogramów". Hipotetyczny fałszerz musiałby zimą
jeździć po polach z cysterną pełną pestycydów.
Poza tym z roku na rok znaki stają się coraz bardziej wyrafino-
wane. Widać wyraźną ewolucję przesłania. Fałszerze musieliby być
obdarzeni nie lada talentem a nie obeszłoby się bez udziału okolicznych
chłopów. Przecież figur tak wielkich i skomplikowanych nie da się
sfałszować cichaczem. Dotychczasowe pytania nadal czekają na od-
powiedzi.
Kto albo co igra z nami? I dlaczego? A jeśli hipoteza mówiąca
o fałszerstwie okaże się prawdziwa, to kto od 15 lat niepostrzeże-
nie podrabia tak gigantyczne piktogramy? Z niewiarygodną
perfekcją? Czy ma tu miejsce jakby „krytyczne sprzysiężenie"? Jeżeli
tak, to musiałoby przybrać tak wielkie rozmiary, że trudno by je
było utrzymać w tajemnicy przez tak wiele lat. Nawet gdyby założyć
udział wojska, nie można liczyć się z tym, że wykonawcy będą siedzieć
cicho. A poza tym, gdyby dziś pojawiła się grupa chemików albo
drużyna piłki nożnej, która by się przyznała: „To my!", to żaden
krytyczny rozum by jej nie uwierzył. Nie można robić z ludzkości ba-
lona przez 15 lat.
A jeśli są to przesłania z innego świata lub z innej epoki, to co chcą
osiągnąć nadawcy? Przypuszczam, że dokładnie to, co osiągnęli.
Ludzkość powinna się zaniepokoić! Powinna koniecznie
przemyśleć fenomen! Posłanie powinno być powielone i rozpo-
wszechnione! Ktoś chce nas ośmielić. Ale reakcja „elity intelek-
tualnej" jest taka sama jak w przypadku UFO. Śmiech! Zamiast za-
jąć się piktograficznymi posłaniami w sposób rzeczowy, wsadzamy
głowę do mętnej wody i cieszymy się niepowodzeniem bliźnich, któ-
rzy dysponując niedostatecznym wyposażeniem próbują zgłębić ta-
jemnicę. Ani naukowcy, ani środki masowego przekazu nie potrafią
zrozumieć swojego „historycznego obowiązku" (R. Pinotti). Pisał
o tym publicysta Michael Hesemann:
„To, że figury powstające w zbożu latem 1991 roku nie zwróciły
większej uwagi ani środków masowego przekazu Niemiec, ani Anglii,
było skutkiem serii zręcznych manipulacji mających na celu utrzy-
manie zainteresowania opinii publicznej tym faktem w założonych
. granicach. W 1990 udało się to dzięki oficjalnemu fałszerstwu
163
 dokonanemu na polu żyta ('Operation Blackbird'), które z dnia na czy ten, kto załatwia takie zjawiska słowem „mędrkowanie"? Ten, kto
dzień zastopowało relacje w mass mediach; w 1991 roku metody ta- rozmyśla na temat „mistycznych znaków" na angielskich polach, czy
kie sprawdzono w Niemczech" [212]. ten, kto się z nich śmieje do rozpuku?
Słynny autor science fiction Arthur C. Clarke twierdził kiedyś, że Łańcuch informacji prowadzących do poznania nigdy się nie zerwie.
„stojąca na dość wysokim poziomie rozwoju technika byłaby dla ludzi Wszyscy jesteśmy istotami epoki przemian. Istniejemy w teraźniejszości
nie do odróżnienia od magii" [213]. Podobnie sformułował to prof. Carl a postrzegamy tylko maleńkie odpryski całości. Nie mamy prawa ani do
Sagan z Cornell University w Nowym Jorku: „Jeśli istoty pozaziemskie odkładania prawdziwych ofiar porywanych przez UFO do szuflady
wyprzedzają nas w rozwoju techniki tylko o kilka stuleci, to 'trzeba od psychopatologii, ani do przedstawiania dzieci, które miały „boskie
nich oczekiwać działań magicznych'" [214]. objawienia", jako „chorych psychicznie". Może gdzieś we Wszech-
Nie potrzeba do tego stuleci. Hologramy uzyskuje się przy pomocy świecie istnieje „religia galaktyczna", może są istoty pozaziemskie od-
lasera. W pomieszczeniach pojawiają się przedmioty i żywe postacie, powiedzialne za jej rozpowszechnianie. Nowe wyobrażenia o wartoś-
które można oglądać ze wszystkich stron. Postać człowieka naturalnej ciach i nowe technologie będą stale dozowane i dostosowywane do
wielkości uzyskana metodą holograficzną i pokazana naszemu dziad- epoki oraz stopnia intelektualnego rozwoju. Czy wiemy, kto „pociąga
kowi anno 1950 byłaby zaklasyfikowana przezeń jako „duch". Czarno- za sznurki" rozwoju ludzkości? Kto stoi za posłaniami i informacjami,
ksiestwo? Nie, technika. W ramach programu SDI, znanego również które zmieniają historię świata? Może czekają na nas całe tomy
pod (niewłaściwą) nazwą „wojny gwiezdne", projektuje się działa la- encyklopedii galaktycznej, której wiedzę dawkuje nam się na razie
serowe, którymi można by zrealizować wpaniałe kolorowe reklamy na maleńkimi porcjami? Drzewo poznania rośnie w przyszłości, a osta-
powierzchni Księżyca a widzialne z Ziemi. Jak zareagujemy, kiedy na tecznie „każdy postęp jest tylko urzeczywistnieniem utopii" (Oskar
tarczy Księżyca podczas pełni w tajemniczy sposób pojawi się napis Wilde, 1854-1900).
mane thekelfaresl Słowa te pochodzą z języka aramejskiego, a moż-
na je znaleźć w Starym Testamencie (Dań. 5, 25-28). Podczas uczty
u babilońskiego króla Baltazara (Belsazara) słowa te wypisały na ścianie
pałacu królewskiego „palce ręki ludzkiej". Znaczenie tych słów jest
niejasne po dziś dzień. Niektórzy wykładają je w sposób następujący:
„On (Bóg) obliczył, zważył, podzielił", inni zaś: „Wyliczono jedną mi-
nę, jeden syki i jeden półsykl". Powiedzenie uznano za przepowiednię,
z której wywodzi się przysłowie: „Zważono, ale uznano za lekkie".
Na nic racjonalne myślenie, jeśli nic nie będzie wiadomo o technologii
przyszłości. „Dziadek widzi duchy" a „masy ludzkie pismo Boga na
Księżycu". Takie byłoby nasze nastawienie! Przed tysiącami lat istoty
pozaziemskie zdawały się naszym przodkom demonami i bóstwami
przybyłymi z nierzeczywistych krain. Ludzie nie byli w stanie zrozumieć
ich techniki. A dziś? Technika istot pozaziemskich, nawet jeśli wy-
przedza naszą tylko o kilka stuleci, sprawia wrażenie „metafizycznej".
Nie możemy jej ocenić z technicznego punktu widzenia. Stoimy wobec
zagadek. Naiwny rozum chce zaklasyfikować ową nadnaturalność ja-
ko magię albo „boskie czarodziejstwo", którego nie musi rozumieć.
Rozum naukowy „magię" odrzuca. Nie przyjmie do wiadomości nic
„metafizycznego". Nie ma tego, czego być nie może. „Mamidła"
Francisa Bacona nie istnieją. Kto tu kogo mami? Ten, kto „mamidła"
widzi, czy ten, kto ich widzieć nie chce? Ten, kto przeżył kontakt z UFO,

164
 Przypisy
. Urs Bitterli, £>«e Wilden und die ZMlisierten, Miinchen 1976.
. Christoph Columbus, Das Bordbuch von 1492 undandere
Aufzeichnungen.
Pod red. R. Griina, Tubingen 1970.
. Bernardino de Sahagun, Historia general de las cosas de Nueva
Espana,
Madrid b.d.
. Nigel Davies, Die Azteken, Dusseldorf 1974.
. Yictor von Hagen, Die Wustenkonigreiche Perus, Bergisch Gladbach
1979.
9 . Nathan Wachtel, La nsion des vaincus, Paris 1971.
10 . Heinrich Harrer i H. Pleticha, Entdeckungsgeschichte aus erster
11 Hand,
12 Wiirzburg 1968.
. H. Nevermann, Gotter der Siidsee, Stuttgart 1947.
Urs Bitterli, Die Wilden und die Zivilisierten, Miinchen 1976.
13 James Joseph Ellis, Polynesian Researches, London 1932.
14 Jules Yerne, Die grofien Seefahrer und Entdecker, Zurich 1974.
15. Karl R. Wernhart, Gedanken um die Steinplastik „Spanier von Hawaii"
16. im
17. Museumfur Yolkerkunde zu Berlin, (w:) Baessler-Archiv, Berlin N.F. t.
18. XX,
1972, s. 97-102.
Duncan Castlereagh, Das Zeitalter dergrojten Entdeckungen, London
19. 1971.
20. E. Prestage, Die portugiesischen Entdecker, Bern-Leipzig-Wien 1936.
21. Erich von Daniken, Dzień, w którym przybyli bogowie, Warszawa
22. 1991.
Peter Farb, Die Indianer, Wien-Munchen-Ziirich 1971.
23. Felix Barker, Entdeckungsfahrten im Altertum, London 1971.
K. Pliniusza Starszego Historyi Naturalnej ksiąg XXXVII przełożonej
na
język polski przez Józefa Łukasiewicza. Biblioteka Klassyków
166 Łacińskich
Na Polski Język Przełożonych. Wydane przez Edwarda hr.
Raczyńskiego
w Poznaniu w księgarni i drukarni J. Łukaszewicza. MDCCCXXXXV.
Diodor Sycylijski, Geschichts-Bibliothek, Stuttgart 1866.
Frederic V. Grunfeld, Spiele der Welt - Tlachtli, Zurich b.d.
Urs Bitterli, Die Wilden und wir, „Neue Ziircher Zeitung" z 11/12. X.
1976.
Gilbert Chinard, L'Amerique et le reve exotique dans la litterature
francaise
au 24.Kuno Knóbl, Tai Ki, Wien 1975. .,, Ingenieure", t. 18, Berlin 1928.
XVIIe 25.Stuart Holroyd i David Lambert, Rdtselhafte Statten unserer Erde,
et Glarus 167
XVHIe 1979.
siecle, 26.Peter Tompkins, Die Wiege der Sonne, Bern 1977.
Paris 27.Wilhelm Ziehr, Gottervogel, Frankfurt 1976.
28.Lionel Casson, Die Seefahrer der Antike, Miinchen 1979.
1934. 29.G. Glas, The History ofthe Discovery and Conąuest ofthe Canary
Richard Islands,
Delbrue London 1967.
ck, 30.Wilfried G. Lambert i Alan R. Miliard, Atra-Hasis. The Babylonian Story
Siidasi of
atische the Flood, Oxford 1970.
Seefahr 31.Zecharia Sitchin, Der zwolfte Planet, Unterageri bei Zug 1979.
t im 32.Peter Baumann, Valdivia, Hamburg 1978.
Altertu 33.John Hampden, Sir Francis Drakę - Pirat der Queen, Tubingen 1977.
m, (w:) 34.Heinrich Harrer i H. Pleticha, Entdeckungsgeschichte aus erster
Bonner Hand,
Jahrbiic Wiirzburg 1968.
her des 35.Fernand Salentiny, Das Lexikon der Seefahrer und Entdecker, Tubingen
Rheinis 1974.
chen 36.E. Prestage, Die portugiesischen Entdecker, Bern-Leipzig-Wien 1936.
Landes 37.Peter Worsley, Progress and Cults in Melanesia, (w:) „New
museum Society",
s in London, I. 1962, nr 3.
Bonn, 38.Henry Cogan, Die Fahrten und Abenteuer des Fernam Mendez
Bonn H. Pinto,
155/156 London 1891.
, 39.William Seymour, Auf der Suche nach óstlichen Schatzen, London
1955/19 1981.
56. 40.Guglielmo Guariglia, Prophetismus und Heilserwartungsbewegungen
als
volkerkundliches und religionsgeschichtliches Problem, (w:) „Wiener Beit-
rage żur Kulturgeschichte und Linguistik", Wien, t. XIII, 1959.
41.Klaus F. Wellmann, Indian Rock Art, „Reader's Digest", październik 1978.
42.Ulrich Dopatka, Lexikon der Prd-Astronautik, Dusseldorf 1979.
43.Jeannine Sujo-Volsky, El estudio del ar te rupestre en Yenezuela, Caracas
1975.
44.Margaret Mead, Una donna, un paese, scenariusz RAI, Rzym 1972.
45.Julia Blackburn, The White Men, London 1979.
46.Dustere Ahnung, „Der Spiegel" nr 44 z 1980 r.
47.Joachim Leithauser, U f er hinter dem Hońzont, Berlin 1968.
48.Anton Lukesch, Mythos und Leben der Kayapo, (w:) „Acta Ethnologica
et
Linguistica, 12/1968.
49.Frank Hurley, Perlen und Wilde, Leipzig 1926.
50.Erich Scheurmann, Der Papalagi, Zollikon-Ziirich 1977.
51.„Gdy przybyli biali bogowie. Jak Papuasi przeżyli przed 50 laty
pojawienie
się swoich odkrywców", film Boba Connoly'ego i Robina Andersena.
Emisja TV DRS 4 stycznia 1985 r.
52.Horst Frankfurth, Die Geheimnisse der gelben Gotter, Stuttgart 1978.
53. Richard Hennig, Żur Yorgeschichte der Luftfahrt, (w:) „Beitrage
żur
Geschichte der Technik und Industrie. Jahrbuch des Yereins
Deutscher
 5 Herbert Giles, Adversaria Sinica, Shanghai 1910.
4 tenże, Spuren der Luftfahrt im alten China, (w:) „Astronomische Zeitsch-
55 rift", z. 9., 1917.
56 Roger Bacon, Epistola de secretis artis et naturae operibus, r. 4: „De
instrumentis artificionis mirabilibus, b.d.
57 Berthold Laufer, The Prehistory ofAviation, (w:) „Field Museum of Natural
History, Anthropological Series", vol. XVIII, nr l, Chicago 1928.
, Dileep Kumar Kanjilal, Latające maszyny w starożytnych Indiach, (w:)
Erich von Daniken, Czy się myliłem?, Warszawa 1993.
Mahabharata, Bhandaricar Oriental Research Institute, Edn. Adiparva, b.d.
58
Kebra Nagest czyli Chwalą Królów Abisynii. Fragmenty. Z języka abisyńs-
kiego przełożył oraz wstępem zaopatrzył Stefan Strelcyn, Warszawa
. 92.tenże, tłumaczenie na język niemiecki Julia Zimmermann, Bonn.
1956.
59 . G. R. Josyer, Yymaanika-Shaastra or Science of Aeronautics, Mysore
. 1973.
60 . John White, Ancient History ofthe Maori, t. l i 2., Wellington 1887.
. . Ramajana, The War in Ceylon, b.d. Por. także R. K. Narayan, Ramajana,
Warszawa 1984.
61. . Berthold Laufer, The Prehistory ofAviation, (w:) „Field Museum of Natural
62. History, Anthropological Series", vol. XVIII, nr l, Chicago 1928.
63. . Robert T. Aitken, Ethnology of Tubuai, Bishop Museum, Bulletin nr 70,
Honolulu 1930.
64 Karl F. Kohlenberg, Entrdtselte Yorzeit, Miinchen 1970.
Peter H. Buck, Yikings ofthe Pacific, Chicago 1972.
. E. S. Handy Craighill, The Native Culture in the Marąuesas, Bernice P.
Bishop Museum, Bulletin nr 9, Honolulu 1923.
65 Werner Miiller, Neue Sonne - neues Licht, Berlin 1981.
Guglielmo Guariglia, Prophetismus und Heilserwartungsbewegungen als
. volkerkundliches und religionsgeschichtliches Problem, (w:) „Wiener Beit-
rage żur Kulturgeschichte und Linguistik", Wien, t. XIII, 1959.
66 Walter Knickeberg, Mdrchen der Azteken und Inkaperuaner, Maya und
. Muisca, Dusseldorf/Kóln 1968.
67. Irenę Nicholson, Mexican and Central American Mythology, London/New
68 York 1967.
Thor Heyerdahl, (Vegę iibers Meer, Miinchen 1978.
75 Max Moszkowski, Die Yolkerstamme am Mamberamo in Holldn-
. disch-Neuguinea und den vorgelagerten Inseln, (w:) „Zeitschrift fur Eth-
nologie", r. XLIII, 1911.
76
. Popol Vuh, Księga Rady narodu Quiche, Warszawa 1980.
Walter Lehmann, Die Geschichte der Konigreiche von Colhuacan und
Mexico, Stuttgart/Berlin 1938.
77
. Theodor K. Preuss, Forschungsreise zu den Kagaba, Wien 1926.
Friedrich Schmidtke, Der Aujbau der Babylonischen Chronologie, Miinster
78 1952.
. ker und ihre Beziehungen zu denen Nordamerikas und der alten Welt, (w:)
Gilgamesz, przełożył Józef Wittlin, Warszawa 1986.
79 Josef Blumrich, Statki kosmiczne Ezechiela, Łódź 1993.
. Hans Herbert Beier, Kronzeuge Ezechiel, Miinchen 1985.
82.Wolfgang Volkrodt, Es war ganz anders. Die intelligente Technik der
vorzeit, Miinchen 1991.
83.Claus Wilcke, Das Lugalbanda-Epos, Wiesbaden 1969.
84.Ludolf Krehl, Uber die Religionen der vorislamischen Araber, Leipzig 1863.
85.N. K. Sandars, The Epic of Gilgamesch, Baltimore (USA) 1960.
86.Gilgamesz, przełożył Józef Wittlin, Warszawa 1986.
87.Oskar Ebermann, Sagen der Technik, Leipzig 1930.
88.C. Rajagopalachari, Ramajana, Bombay 1975.
89.Peter Krassa, Als die gelben Gotter kamen, Miinchen 1973.
90.Wolfram Eberhard, Lokalkulturen im alten China, cz. 2., Die Lokalkul-
turen des Sudens und Ostens, Leiden 1942.
91.Dileep Kumar Kanjilal, Yimanas in Ancient India, Calcutta 1985.
93.Chandra Protap Roy, The Mahabharata, Drona Pana, Calcutta 1888.
94.Franz Bopp, Ardschuna's Reise zu Indra's Himmel, Berlin 1824.
95.K. Pliniusza Starszego Historyi Naturalnej ksiąg XXXVII przelożonej na
język polski przez Józefa Łukaszewicza. Biblioteka Klassyków Łacińskich
Na Polski Język Przełożonych. Wydane przez Edwarda nr. Raczyńskiego
w Poznaniu w księgarni i drukarni J. Łukaszewicza. MDCCCXXXXV.
96.Diogenes Laertius Epikur, Księga X, Hamburg 1968.
97.Rao Narasinga (ed. N. Mahalingam), Datę ofSri Rama, Madras 1990.
98.Albert Griinwedel, Mythologie des Buddhismus in Tibet und in der
Mongolei, Leipzig 1900.
99.Benoy Roy, Aeronautics in Ancient India, (w:) „Bulletin of the National
Institute of Science of India", nr 21, 1963.
100.Zecharia Sitchin, Stufen zum Kosmos, Unterageri 1982.
101.W. F. Bonin, Die Gotter Schwarzafrikas, Graz 1979.
102.Robert Tempie, Das Sirius-Rdtsel, Frankfurt/M. 1977.
103.Erich von Daniken, Beweise, r. 3., Dusseldorf 1977.
104.Bhaktivedanta Swami Prabhupada, Srimad Bhagavatam, Pieśni L-12.,
Vaduz 1984.
105.K. Jellinek, Moses ben Schemtob von Leon, Leipzig 1851.
106.Knorr de Rosenroth, Kabbala denudata, Frankfurt 1677-1684.
107.Lambert Meyer, Commentaire sur le Sepher Jesira, par le Gaon Sadya de
Fayoum, Paris 1891.
108.Die Kabbala, (wg: Von Papus, La Cabbale, Paris 1903), Ulm 1962.
109.Karl Steinbuch, Falsch programmiert, Stuttgart 1968.
110.Leon Feer, Annales du Musee Guimet, Extraits du Kandjour, Paris 1883.
111.Dileep Kumar Kanjilal, Fliegende Apparate in altindischen Sansk-
rit-Texten, (w:) Neue Beweise per Pra-Astronautik, Raststatt 1979.
112.Horst Hammitzsch i Lydia Briill, Japan, Wiesbaden 1981.
113.Peter Kolosimo, Yiele Dinge zwischen Himmel und Erde, Wiesbaden 1970.
114.Paul Ehrenreich, Die Mythen und Legenden der siidamerikanischen Urvol-
„Zeitschrift fur Ethnologie", r. 37, 1905.
169

115. Heinrich von Stietencron, Indische Sonnenpriester. Samba und die Sakad-
vipiya-Brahmana, Wiesbaden 1966.
116. Diodor von Sizilien, Geschichtsbibliothek, Ks. II, Stuttgart 1867.
117. „Der Spiegel" 31/1991.
118. Ronald Story, The Encyclopedia ofUFOs, New York 1980.
119. U. Edward Condon, Scientific Study of Unidentified Flying Objects,
Colorado 1968.
120.Allen J. Hynek, The UFO Experience, a Scientific Inguiry, Chicago 1972.
121.Jacąues i Janinę Yallee, Challenge to Science - The UFO Enigma, Chicago
1966.
122.„Sonntags—Zeitung" z 29 VII 1990.
123.„Science & Vie Junior", 1/1991. . 1984.
124.„The New York Times" z 25 II 1957.
125.Christopher Cerf i Yictor Navasky, The Experts Speak, New York 1984.
126.Ptolemaus, Almagast, Cambridge 1974.
127.Allen Hynek, Da ist es! Es bewegt sichl, „Der Spiegel" 17/1967.
128.Wypowiedź w programie TV CBS „UFO-Cover-Up-Life" nadanym
z Waszyngtonu 14 X 1990.
129.Fred Hoyle, Das intelligente Universum, Frankfurt 1984.
130.„The National Enąuirer", UFO-Report, New York 1965.
131.Michael D. Papagiannis, The Search for Extraterrestrial Life, Recent
Developments, Boston University 1984.
132. J. Tarter, SETI Observations Worldwide, (w:) Michael D. Papagiannis, The
Search for Extraterrestrial Life, Procedings, 112. Sympozjum IAU, Boston
1985. '
133. T. McDonough, Continuing SETI, (w:) The Planetary Report, vol. IX,
1989.
134.Michael D. Papagiannis, The Importance of Exploring the Asteroid Bełt,
(w:) „Acta Astronautica", vol. 10, nr 10, 1983.
135.Harry O. Ruppe, Die grenzenlose Dimension Raumfahrt, t. 2., Diisseldorf
1982.
136.Gerard O'Neill, Unsere Zukunft im Raum, Bern/Stuttgart 1978.
137.Johannes Fiebag, Kommunikation mit aufierirdischen Intelligenzen, (w:)
„Astronautik", z. 4/1989.
138.Johannes Fiebag, Aus den Tiefen des Alls - Wissenschaftler aufden Spuren
extraterrestrischer Eingriffe, Tiibingen 1985.
139 Johannes Fiebag, Die Geheime Botschaft von Fatima - was geschah 1917 in
Portugal wirklich?, Tiibingen 1986.
140 R. N. Bracewell, The Galactic Club: Intelligent Life in Outer Space, San
Francisco 1975.
141 James W. Deardorff, Examination of the Embargo Hypothesis as an
Explanation for the Great Silence, (w:) „Je. of the British Interplanetary
Society", 40/1987.
142 James W. Deardorff, Possible Extraterrestrial Strategy for Earth, (w:)
„Quarterly Journal of the Royal Astronomical Society", 27/1986.
170
143.James W. Deardorff, Die mogliche Strategie auserirdischer Intelligenzen
fur die Erde, (w:) „Quarterly Journal of the Royal Astronomical Society",
27/1986.
144.Erich von Daniken, Wszyscy jesteśmy dziećmi bogów, Warszawa 1991.
145.John G. Fuller, The Interrupted Journey, New York 1974.
146.tenże, Aliens in the Skies, New York 1969.
147.Trench B. Le Poer, Mysterious Yisitors, London 1975.
148.Johannes von Buttlar, Das UFO-Phanomen, Munchen 1978.
149.Erich von Daniken, Die Spuren der Aufierirdischen, Munchen 1990.
150.Roland Pucetti, Auflerirdische Intelligenz in philosophischer und religioser
Sicht, Dusseldorf 1970.
151.Michael D. Papagiannis, Life-Related Aspects ofStellar Evolution, Boston
152.Michael D. Papagiannis, Natural Selection ofStellar Civilizations by the
Limits ofGrowth, Oxford 1984.
153.Francis Crick, Istota i pochodzenie życia, Warszawa 1992.
154.Fred Hoyle i N. C. Wickramasinghe, Evolution aus dem Ali, Frankfurt 1981.
155.Victor Farkas i Peter Krassa, Lasset uns Menschen machen, Munchen
1985.
156.Franz Phillip, Deutsche Raumfahrt ab 1934, Berlin 1970.
157.„OVNI-Magazine", Bulletin Mensuel de la Banąue Internationale de
Donnees Ufologiąues, Chatillon.
158.The Zeta Reticuli Incident, (w:) „Astronomy", 12/1974.
159.Terence Dickinson et. al., The Zeta Reticuli Incident, Milwaukee 1976.
160.Patrick Moore, Weltraumatlas, Bern 1970.
161.James Edward Oberg, Paradiese vom Reifibrett, (w:) „OMNI" 4/1984.
162.Yearbook of International Organisations, 27th Edition, London 1990/91.
163.Wilhelm Gliese, Catalog of Nearby Stars, San Francisco 1969.
164.Cytat z wypowiedzi prof. Allena Hynka, „Bild am Sonntag" z 6 VI 1976.
165.Ed i Frances Walters, UFO's - es gibt się, Munchen 1991.
166.Johannes von Buttlar, Zeitrifi, Munchen 1989.
167.tenże, Drachenwege, Munchen 1990.
168.Michael Hesemann, UFO 's: Die Kontakte, Munchen 1990.
169.tenże, UFO: Dowody, Warszawa 1993.
170.Timothy Good, The Worldwide UFO Cover-up, London 1987.
171.G. Cocconi i P. Morrison, Searchingfor Interstellar Communications, (w:)
„Naturę" 184/1959.
172.Gerald Feinberg, Possibilities ofFaster-than-Light-Particles (w:) „Physical
Reviev" 1967.
173.Seth Shostak, SETI Gets Serious, (w:) „Aerospace America", vol. 29, nr
11, 1991.
174.„New York City Tribune, Science" z 12 V 1988.
175.James R. Wertz, The Human Analogy and the Evolution of Extraterrestrial
Cmlizations, (w:) „Je. of the British Interplanetary Society", vol. 29, nr
7-8, 1976.
171
176.M. J. Fogg, Temporal Aspects of the Interaction Among the First Galactic 210.Roberto Pinott, ETI, SETIunddie Óffentlichkeit heute, (w:) „Die Sterne",
CMlizations. The „Interdict Hypothesis", (w:) „Icarus", vol. 69, 1987. t. 67., z. 5, 1991.
177.H. J. Campbell, Der Irrtum mit der Seele, Bern 1973. 211.Rolf Brockmann i Wolfgang Siebenhaar, „Merlin l", Ein AAS-Projekt
178.Teleks AP z 24 V 1986, Brasilia „Brazylijscy piloci relacjonują pościg za zum Kornkreisphdnomen in Sudengland, (w:) „Ancient Skies", r. 16., z. 1.,
UFO". 1992.
179.„Der Spiegel" 6/1987. 212.Michael Hesemann, Manetekel im Korn, (w:) „Magazin 2000", dodatek
180.„Blick"z 10 X 1989. specjalny nr 86/87, r. 13., 11/1991.
181.„Bild" z 11 X 1989. 213.Arthur C. Clarke, Profile der Zukunft - iiber die Grenzen des Móglichen,
182.„Tages-Anzeiger" z 10 X 1989. Munchen 1984.
183.„Tages-Anzeiger" z 11 X 1989. 214.Carl Sagan, On the Detectivity of Advanced Galactic CMlizations, (w:)
184.„Die Welt" z 10 X 1989. „Icarus 19", s. 350-352, 1973.
185.„Badener Tageblatt" z 11 X 1989. ,
186.„Stuttgarter Nachrichten" z 10 X 1989. 215.SOBEPS (wyd.), Vague d'Ovni sur la Belgigue - Un Dossier Exceptionnel,
187.„Prawda" z 13 X 1989. Bruxelles 1991.
188.Peter Bier, Karl Marx und die griinen Mdnnchen, „Stern" 10/1989. 216.K. Pliniusza Starszego Historyi Naturalnej ksiąg XXXVII przelożonej na
189.Winziger Kopf, „Der Spiegel" 42/1989. język polski przez Józefa Łukaszewicza. Biblioteka Klassyków Łacińskich
190.Marina Popowitsch, UFO Glasnost. Ein Geheimnis wirdenthiillt, Munchen Na Polski Język Przełożonych. Wydane przez Edwarda nr. Raczyńskiego
1991. w Poznaniu w księgarni i drukarni J. Łukaszewicza. MDCCCXXXXV.
191.Die UFO-Manner waren iiber drei Meter groj), „Bild am Sonntag", 4 VII 217. Peter Fiebag, Von .Jliegenden Drachen" und ,/eurigen Scheiben"
1976. - UFO-Sichtungen aus Antike und Mittelalter, (w:) „Solar System",
192.Peter Krassa, Phantome des Schreckens, Wien 1980. 3/1975.
193.Charles Berlitz i William Moore, Das Philadelphia Experiment, Hamburg
1976.
194.Korespondencja Ericha von Danikena z Helmutem Liehmannem. Ar-
chiwum, nr 31416.
195.Teleks Elfie Siegl z Moskwy 30 I 1985: „Radzieccy piloci odkryli UFO".
196.Albert Einstein, Istota teorii względności, Warszawa 1962.
197.Ernst Mach, cyt. za: The Book of Heroic Failures, London 1979.
198.T. J. J. See, cyt. za: „The Literary Digest", 11/1924.
199.Louis Pauwels i Jacąues Bergier, Aufbruch ins dr i t te Jahrtausend, Bern
1962.
200.Budd Hopkins, Eindringlinge, Hamburg 1991.
201.Whitley Strieber, Communion, New York 1987.
202.tenże, Transformation - The Breakthrough, New York 1988.
203.Millar Burrows, Mehr Klarheit iiber die Schriftrollen, Miinchen.
204.Gorion Bin i Josef Micha, Die Sagen der Juden von der Urzeit, t. L,
Frankfurt 1913.
205.Cornelia von Daniken, Embryo-Transfers im alten Indien, (w:) „Ancient
Skies", r. 15, nr 3/1991.
206.S. N. Kramer, Geschichte beginnt mit Sumer, Munchen 1959.
207.Emil Kautzsch, Die Apokryphen und Pseudoepigraphen des Alten Tes-
taments, Bd. 2, Das Buch Henoch, Tiibingen 1900.
208.Ulrich Magin, Von UFO entfuhn, Munchen 1991.
209.Otto Billig, Flying Saucers - Magis in the Skies. A Psychohistory,
Cambridge 1982.

172
 V. Niesamowite spotkania 13
2

O przyjemności i nieprzyjemności — Oficjalne kłamstwo — Ministerialne

wyznanie — Masowe wyparcie — Zdarzenie — Niezdolni do nauczenia się
czegokolwiek — Morskie opowieści? — Sperma dla nieba — Tylko jedna
hipoteza? — Psychologiczny masaż świadomości — Zbadane i uznane za zbyt
banalne

Spis treści 16
Przypisy
6

Wstęp

I. Ludzcy bogowie 6

Pompa i bluff— Błyskawicą i grzmotem — Nosiciele kultury? — Jeszcze dalej

w przeszłość — Religie to również mity — Pamiątki z innego świata — Człowiek
z Księżyca — Telefon do bogów — Dobór słów i wymowa tekstu

II. Boscy ludzie 3

7

Rękopisy opisujące prehistoryczną technikę latania — Incydenty z mórz

południowych — Święty Tomasz jako Quetzalcoatl — Te same rośliny - te
same powiedzenia

III. Specjaliści w dziedzinie rozwoju 5

9

Zdemaskowanie boskich czarów — Obcy w dżungli — Grzmoty i huk — Gość

z Wszechświata — Fantastyczna rzeczywistość — Gry słowami — Słowo
prawdy — Mieć rację za wszelką cenę? — Nawet w Tybecie i w Japonii — Kto
tu blaguje — Architektura sakralna naśladuje statki kosmiczne — Powiedz
mi ąuando, powiedz, kiedy?

IV. Rzeczywistość czy utrata poczucia rzeczywistości 9

5

Śmierdząca sprawa — Gdzie rodzi się kłamstwo? — Odrobina teorii — Społe-

czeństwo a istoty pozaziemskie — Nie ma inwazji z zewnątrz — Zdarzenie stare
- analiza nowa — Niesamowita prawda — Analiza — Skarb ukryty w ludzkiej
pamięci — Z nieubłaganą logiką — Czy wszystkich ogłupiono? — Up, up and
away!

174