Spis tresc,j

------------------

1

IS

),'

:1 • .1. Cbn:l'3Jkil~Ii'YSJt . k3J modleli 'j ,rob'~enHd:ylclt wytll'.z.yiJIJ1~li~~i!j;~ 'miI:a:t:e:ri~b)w '11

J m2; ,MonH¥Il,ty b czwladllUlHi~i i zbIDu;'Cnla, [pr~lk:lioju ,r~~t81 22 ILl. SU,y wewn~b~ZllIJ~ l .1~apr.tZ,elli,8, w 'IiHj'~cie 33

49

2m t. Rodza,j'c e::1"emiH~l1!t9Jrnyclb :p'rzyl)(ai(iI'IitIDW' 'wytr~v;ma'~@s('j pr~·t9J 49 2~2. .Prtf rODi~alll' lnb ~eisk~llll.y £;0

2 • .3. 'Prt'f '!'ikttcany (I JiJ'r.~elk~j Ill. kOIQ"~y~l ,54 2.,4. .Zgiiru anie IPnlS'OO rmW]Ui@m~erne' .~e:tlkj ,6:®1

.2."1,.1. R.ozJknad najllt~rn, 'iN :prZ~kmjl1 belki 60

,_ 1_,4,2., It6wlIl;LJlIi2l. O~; lLI.~J~t~j 'bendl (-,,7

2mS. P:l'ft 'S~;i]1l3I1nry '19

2,,6. k:ll'yt.eriliJ wyt~F"'iy-m:~i'!(18ci Ii i~:tltywnQ'~iJ pitlfta. 83

.5

3

.

3.,1.~ W'S'~PI 1105

,3.2,. Meifnd1i 'e~eme[il;ifil,w sJwHem,:my~b.

d~~ pt,~ta [ortiU~[!il~~g'O; i ~SIUI~~:~HiI~~O' '_ 0'6 :3 ,.2~ '1_ [1!yikreiy~c]~, p~~:3. 1 O(]

3 ,2.2. R,O'!,.'\'t!'MUi~ !D.pis1U!j~ce tWQ\vy ,eleme:n'~: slmfi,c.zo\llY pl·~t~ t U~ 3,,1.3, Agr.eg~t:j,a, e:~~nnento,w ~'~:,oli1c:mlil,y.c~ ]pr~fAl1, I ~ 5

:3 .204. th,vz.~;'I~(h.liie:~~.c w.::fI!fllluk,DW brzegowych

i 'roz~~~:ZmUe ~t;~Mlij, r6wmm. ~~ge~brni¢my~h 1'~ S

3,2.:5, O[blielt~lliid!t:, odkm;ak·e.it~ s~ t ttOitDlll'iy'Cb i i:t~ip:~rn, '1110

3.3" J.\1:[G'~!l)da 'e'~emcn;f'w

s,klli:ilncr:.t}ltiy<~1li d!~a lP~tth·v ,z,gi!(l,any,ch (be e~k) 'I ~2

]; , 3;. ] . Dy;skn::~.y,Zitiil.~iI.1 obszaru belki 'Ill'

3 ,:l~ R.omJial.l!ia I[!ipi.:Sll[i~C£ tYlPcn.,.,'Y e'le[l;\€ll~'CS:ko[tcZO~l:lt belki ~ 23 3 JJ" A~I:,~ga~j.~ e ~elili'tent6w ~k\l)\nC$'Ol!Iyd;l, ~elki 1~.H

':I' '] A ~1.Jl.~11l

bli\zegowych i mzw~::tz~l]J!ie [-owfijan 1dg:e'H:!micz.[Iydl 131

3~JI-:5" on} 1 [DJ.:~I!I ie ug~~. ublo-[fte;l1to'W ~1:l~y'ClIJ i tlap~zoe~; W' belce l 34

1.3"

4. J ~ r,ommr odksru ce]~ l 31 4.1. RAIJdzajle 'mrlo<r,zy~ iHa<,llstnlkcyjnyc,h, 138

4.3+ W'ykresy :flO\zd~~,l!iDi~ :s~'pmw 'm.emlii . 39

4.4", P'rtla, ;';i§jte~ S,'i:Ii~i.ysFe~, ef~ikt ,1l.3iR[lSebhllgera ~.44 4.:S,. lh~cz.y,",isty 'wykwes :r'Oilid~galliii! t 45

4.;6;. Ma,dele rupros:zczoiHle Y\7kliesu, roz;ci::lignnb1J 14' 4.7+ Fi!l;ycZ'ne' as,ekty ilIJj~kszf.a~:t:~lm~j.d

~ WYFrz'ynud~9'jei ela,t iI1ol~trystalie:Ulfych '141

5

5 .. :1, Wybo>c:zenie p·:fI~iIi~. 151

5Ll. .Metocla. eliie~g'eiY'elna Wji'Zl'i:fiit23Jn:ia.

:s'''ly k1-yty\CZ(H~~j db. ·wyiboc~lda. s·Pf\f·i:ytd:c"gIO' t5'9

S.3,. S.'tatCC;Z;lIi[jSC belki zgimJnl!eji

,0' 'w~~khn 'p Irz~kr~~j ltI. pr0S1~k~hiyllti1 til

151

167

{J,~:t i Tearia stanlii. lIIJalp'r~iemia 1.67

6. 'I "i • Detfi~-Tjida sitar"l;!!, n~r~;tef'l.~a ~ 61 6.:1 .2! Tensor '~ajl~ ]]~lP'm1:Z;.erda, :~ 1'1 ,6.1.,1. RiJ,wnan ia We,W.ll~~['Znej :ooiw~I1)'wagi :llo[l.rnlnej 174

',"Z. Te€H:,itt s·tliOll'JI odl(sz"iah::eDJia 179 :6.2.1. W'!.lkror ,pa:',z:elJliES:oozeru~ 11r() 16".2,2. S;!~~ Od~lt!:l~C"~~ja. ZwLi!t2'ku g,oorne~:ryczne '180 &2. 3. Oclb~'~~t:C:[liI~ BkQ'i~C'mifl~ 188

0,.,3. irranstljil:'mttf-icjillJ ,I. r'IDd~jle

:s amu DJ~'pir'-;i:enia i odlkszt"a .c~nii~ 192

6.3.1.

6.3.2. 6.3 . .3.

6JA" 6.3.S.

Prnw,a transfarmacji l:emma

S;L"!!i~lLl nfip~~e!l1iia i o~b7.~:;I!h;:e~i~, 192 N~l,pn;tz.e~'~~ ~ odkszln:llJenla, g~ow~e 1 r.li6

.AJmj,i1I:lol~ ~ dewiator sil:1lJ:l!1m lUl.p~,Zen.i'l. I, od4--z.t~.k_,ell!ia 200 Pta$k i ~,jedJioo~~!l;!.WJ" SlC!:I'1J !1~plrw.en~. il !f,I.dks7.~~'ceJ~ ia 202 Maik3)'ma~:file :mt:~~[~~etltie :M~lc:nte·

i odks:;;dl!L{ct(lIIie popifZec-:zue 2; t 0

Oznaczenla :i:~z,YUlie~sk iie:

,Uif.qjr{~M. @i.lksz~l~:celil. i ptze:tmdcszcurn. 1 I ~

7-

.'

7

21.3

~II

8

,

,

,.t, llilklild lilDi@wOS,pl'l2y!dy CLg,peyruna, 213

.,. .2.. ,E:melf'g~a s~P':I:"~Zy"Stn ftldklfidiUJ C'~btPtfY.INUUl ,2 i :;

7.3.. U~jll']nione ·p,:raw·@ 'B~iIj),ke'~a db~. cia~la iz~t[f~po'W'~.o 2' 7 '04\, 'U~g~,h~~o~~e P'1'8i\ ,iii! D~0ke) a dbii, cila~a ald.l'OtralP~wegi) 214,

7~

5::;::l~

'Wyt~eni,e' oraz zlo,zune' 'przypa,dki ·'tYyil:rzymalosci preta

S.:I." ,R,ipi)lezy ';l_ yl'Uenr~3, 2.2" :8.1" ZJ]i!i):mn~ 'przJP:,{lJki wytJ:ZY,IIIll:a]~sci, p:l:'fm pil'-@st'Cg~ 239

R,.2;_ 'I _ Slllf}e:~~O\z~ta e'iernt::Htam,yc h

p.Fi?:}'~clt6w W]tl:tZYliLttliti0~~~ pr~m, l39

8 ,1.1, Z~ili1.:iIJlIiik 'tV~-WZ; z i',ozc'~~rulJliC'lU 'nuJb Sc::i8Idlniic~'iIJJ p~,ta .11'9

2,,2_.3 _ Zgif~:llinia llIkiO'sne p(J:'f;,ita 249

g, 2.4. Sb~a!!naj!e wraz ze zgilfl~;l-1iantm. '~ rezci ~ffij]iem 1:!lIb ~i$k~liIi!::1in p~~J1 {I' :pmkroju kDluwyfill 250

8.3,. :p~t· kiF'zywy pl:ls,1d Zgllil3,my 1m l'\i)(lC~:J!g:)lfIjy ~uh sciis,kaiP~f 256

9 WyfltZYlilalosc 1IIdadowpI'\ttowycb

'~.2~

,n, ·11' ""'iJ!i!

Klasyfik~cj OJ ~Jinri@'vos]~:rrp,ys,t]rcb, Iddia-d6w' 'p'(r~~fwyc'll 263 ,1[_:1tI~lf'glja :!i{p"n~:;(.)lita. mlkladiUl IPrn~oo,we,gn 2,63,

Me.~jdy cml:crg~1.y.c:Zril~ 'WYZIJj~~zauia 'pr.ze:ua_'· cS2lcz-e'1i 27:

10

9.3.,1.. T"v,ue~dze:~ie Cas:tl,_g~.ialila 2 i'~ 9.3.2. [V[e~odu Ma)t\Ve[iw,-Mo:Ha 179

¥i.A. Stat,ycI:,Hie :mj~;,wY:lEla,cz:aIHe nlil;~uJy P'I:·,tcOlW,e IS6 '9.4'.1. ~;~e;fiL'itii]~@IiIi,e sp.!JS(iloy ro;t;Wi~Z:YW~fi~~,

,z;:adan :s18i~yczl]ie nj£Pil!.~y,z~acz2l!1.ruyC:~, 2g6

'9.4.2. Mefrnda Sl~~' 290

'9.4. 3. Z~sad~, miiDJhnJUffI1 energii

spr~zyslt~j ,Mg:IJij8J'Ib[€i .. Casi:~g~~ml!~ 307

SM'",$. ,MetIDda, e't:Ifm~int6w skoiu:~i!j;IiIY'C!h db~, ilIl{Jad6w :P'1:o~t.~ch 31. 0 '9.5. 1. ,. Mc~-od ~ elem)r[li~o.'W i$kQn,'ZtiiIi.iY't'~ dla JiJlru~Q\--'f.la.k· ,3, I 0

'9.5 . .2.. Me~:oda elen.l'E:~:Ji~:Ow. ~ko:ncz(my.ch dla ram j 16

325

lUrt'1., rl"~es,t~"Zem]j)t" ~d:aD"e 'b.r.ze~we t'egri" spir~tyst.scii 315

'11;iii, "ii' _ liii 0lI~.,.~~1:. ~~lIr·1 '!II1~~n;iol]j, ~o!iId""",."li, ,I] Ur..~. ~~]I,~ll.uU,.J ~. "-J_I!L.·n, '~__'..:J .. ,,' 8 IJO Lin. OlU:!

br-;ze~Qwy~'b: t,tllrii Sp'If~7.ysoosci 330

llU3. R,O(lW~ it,21anic' pta:sk~egCll! z8,d:ania br7.'eg,Qlc~le.gn teQri~ lS'F~~.yS[(9r~!C~ '\11 :Jma'rt'~en il3.'ch ~~J4

') 1 .. 4. ,R:o:zw'" ~,Z;3Hie' ',bs i1ego 1l)!s~(l!\'WOS'Ylim~'kYUIl~,gO z;~d:ani:li brzegaWif'gnl t,eori~ ~~pr,i.y~FQ.~cJi lli' pr1Jemies::zc:zeni.:u::lll J41

I~",S., 'N~:El'J'~leJWi~ 'lJu}IDtak-;ow,e 351

357

:1, t.r. .zagadnle~d,3, d\,.IL1i\¥f~nialf\~We .351 ~, ] .t.t. St"6r.morrflQ-W~U1iin."! :a~g,@'dl1iieuui:l

'lbrze.~ CPtycgo dla n~d]~~,c~l d.¥'!rl]wyllilim~'O''!NYdJi 15 "1

:~ ,~,.:~.1. :S:fO:fll,bUl-llo~linUJJie sbbe

~;III~, z~;ga{tuaklfii~ brnegoweg{l t~Oii:'~l gp~ty-s~!O~c"~ 360 '~ ~ ~'~ ,,3. R6~11I13~]iiaJ mehDdy ,rnlS11liEililitiSw 5.lCitlic:ZO>:litycJ~, 365'

:~ ~ ~ '~.4. f-hI~keje 'Ul1ltf~,p!Cl,:~ac:yjne, 369

] Ll ,5:, I\iaf!::i,erzowa, post~6 '['ownall MEg 374-

"-------.... :~ l.:~ .G. AgregiiliCja e~eI1l1~~li~O;'!.'J· skO:likml1lydl 376

II

12

.

,

~,1.2" M,eF,~ut~, ,elle.Menl~!6I\·.

s.k\I[J:m~z:u,myelll, d a! ~,:gndni,en :p:rzes:trlienm,y,cll ,3 78

SkrtCflllJ.'e sw,tfJbodlle

'pre:hh"v (I< dowo)uym przekro.'u

383

l2.l. P,m{bib .. ,y h~.€JrU de S~bll&-Ven:alit3J S;kf~!.'!~iru~~ ~w([liill.,dn~gu Pr'!t,ta.' ~83

ll.2~ .fb~alogi3J b~~]llawa Pr~:Il,dJtla, 387 Ill.1. ::rr~yiklady s~J~!!;;unia s"''''Qb!).dJll,~g@ 1P1Ilt-u J,tI '~2.3,,~, _ PH~t i!J; przeakrn~u d~p'~zlilym 390

'~1.3 .2. ':fI~t ill ,j:)rze'kroju :W'ro3'~A)'kq,lrlyl1l'll 392

]1.3,3. PT'~~~ ~i,thk03d,'lmLle ,0 iP'lFiiekr-ojill o~;wadym: :~tlb ~lt:IkLl~,~t'ym. 393

:12.41. MeFoda ,e'I}emleoii.tfJ¥I sk(i,:mC1)o.,my~h.

d~~ skr~~~l~W~ ~~nnlb(ujIIfH~~~ IPiftf.a, 41~1'~

13 .P:lyty i powJQki

l3.l. Za~~,mll1:i,a, f.,coni zg~m:a:ll1ia :plyt eicnki.,eb, 4~7

1L1,.2~ S"Hy w,(>\VEl,ii'!f,"',,;n":. Ii am'Ir'~~Ze'I1i~:a W lA~vc'ie' 4~1\~,

--. ~~'" - .. -~'t'"~-='!i'~- .. t,.~'r---~~" ~,..~ .... _1L . IiJ

l3.1. Jbll,",u;;;u~j"9l lJ",tnviD~f~V9lgj ~1,e:1l11i@:lllm p~yll;y 412,

[j,.4" Rth~nan~e fomic1£owf ,~wier"lJCli Itri ~gi'~i,~j p!)1y 4,11:

I,

14

'I'~' ~ pii'ii:<nI''il kiAiili .... v,Ii]J'b ;i'!o~;i'!o'Hlkt.;i'!o i1I,~:!:.-.:II1U .... .r;o:'VIi:H;Jriit¥lL!'"'i"li'i!iIlI:ii 4" "iI ,1l..;J'!IU. ,,'I"1"[I'I.r' , . .utl!!~'!11~ ~ ~IIIIW.UI' '.II!~J [!I~!f.~!I!'YI 'If~ Ui:.1I1[J ,.]_11I,~ ;.'- .. r 1i..£IJ.,~1E= ,",-,~

~.J .. 7. 'RI@DJI"l¥aJ teeria p(iYw~@k ~s:~O'wusymdll'ycmy~:b ~,19 :IJJ~. .zgt~cl0\\V;a t.e~l',ia {'1'fifi.lImej p~I~'fhlllld, W3!IC6Wd 433

~.J.,!J., Mdmda. ~1e:lililfnt6"i\1 siton,c:z@uyclh db~ :plyt i pm,,' ok 43'91 ~,1.;9_]. MefrOOa e'lellll;f~l'~'6w sko:nCZrDilllych dla p!y~ 43'9

~ 3..9.2. Me;~ll)da, e:h:::mreii:iJ~"6w gk,O'§iCZOliL¥'C~ d1M, :p0'~~Qik 445

PT~tY' cilen.knscien n e

15

449

:I,~ ... l. U,- agii 'fl"st,pm,('! I[j :w{Jde]u ,p:r:~t·3. c~ell[kO~i.":len;m,egi} 44'9 ,~4, .. 2., ,ligim;anie lI1Jielr~'wmiOmicrnc' '11J!:1i'\:!lm ,c:ielnJknJid~mn~gn 0 p'~ekroJUI (l)!t\v3Jrty,ml -8 ~

I~J·. :Sk~'i~caJDjie n~eswmbuod_lile plf"ta ,C'ile"II{;(~\Sic~~mmt:go 'm p:rllckroj UI i1~w8J.lr.tymil 4::58

':1 ~\o'4. Przyp',a,d,ei!:: ,ijog&ln.y otaCil}.Ze:Ifi~ll, (lj1t'~t3J ,c:ie~():jciie:mneg!o' [@ p~ekr@ju, @,,¥arrtYIll1l 4·62

... rganla :pr,t6w liDiowo~r,Zy.stych

465

:~ $'J,. 'Wyl'l.~zynHi.M~dowe aspe,kJty dr-;g;a:m pit~t.a n-ie\";~2Itilf.'!,gu 46$ JJ:5~2., :ltodzaje dl'gan .spr~stycil,

prtt:a 0 :m;~:5Iie n}l2'~QZOrflJej ~i:!,!;gte 46;S,

11.5..3,. :Kd\wD.ani,;e drlan 'p~d~u.;iJ11\ych pr~ta, 47.0 :~.5L4. R'M'Vna;nie dr~~H sikr~1if1J:ycll, ,:r.rt;a, 471 ~.5+5. '1biwnamie dIp" gi~ltm~~~h prip-a, 474 151..6. JM,eil'mda, ele:m.E-inIMw

slk:~{u:J:OlliJych lV anaU~de drgaillPrt't~ 47"

1 1

I~

f>

4,8,5

l~, J '. Eh~Dllt"liI.ty 1II1.«itiil mikii p~l~~n~a 485 ~J~.:l. Zm~ae~lle m:~dednlu 491

:~ 6.2, I. P'od8~;a,vro,ve :p~j'\tci~~ i 'Ib~cl~rn.i.a, 'If.en,O'liIl'I1i:l.lolog:ucz]:tia zmeczenia :ll1ll3ft6riaru 4;92 '~Q-2.1- N]8k~yk~{)~ wytnynU1~)o~C Zm1tcz.ei~ i ~)W@, :5on :~ 6.1.,3. :KJ:;):~yczlii~ k~)1'c:ri3,

wy,sll]k:oc,.kJow~j wytrzyn~atm,c:u znl~,czenio~ji .s 0+ '~6.2 ,4. KIUr~lJu~;acj;a, w~ocllz.e~ ;_ulli~'{::z.~]liowych ;5 '11

'~6.2,,$. flt,::IPiV(I~opo(jlo'b:i.'!di:~~"NO ,ZIil~:szC'ze[[~a .zm~cRllij~)W{:go '12 :~ 0_2, 15_ Pl\~d!lklDiie [GZ\ooju p~!kJ:li~eia zm~,cZ€~]io'W~gp :5 t 4

17rlastYCZDOSC i pelzanie

51'"

117 .I~ It'd~-aJie' za~adRi;eil ni~linj~'l\iY,cb

",' 'milif.tCbllllIi,ce ci1l1a, odJbZi1alciII IlJeg~ 517

'[7 .. Z" :P~dstaW'Y te{H'_i'i pl;yrn.r.~(~i'a, P~aJsJtycz.~~g,ol s: I '9' :~ 7 .2, ~. JDw.i~ ko:rm~iPcjc Ijc:m~'u rbJJ$~y'C:m,Q5lc:i 5 J 9

] {_'2 .2_ Inte[u~yWl'io,tt :1Ila.pr~2ielliia i 'oilJ(£zta.j'Ce:L~~a 5, '119 '~1.2,,.3. Fowierlc:llttde '~hl~ty~mo~d, 51]

.~ 1.2.4. :P'Q$tutL~~lf~' Druekera 526

'117"i1 _.. <" 'L ' , .e20

,~ .'.L. ,,:L ~t'O\'!J~u'Z~7.il),ne :pra, ....... ,o ,~·!!1:J'llu,~la :J 'Co

.~ 7,lJi R.6wfilaJIrnJja, :kor.iilS'~ytllnywne P~Y1l"OSlOwej teun'H '~l~sl,yezflln$C:~ 5J]

I~ ~-i l j ;1. rr~ily s.pir~Zysoo"'p~31stY~ZI~~' S,13

] 7 J J. Z~a:rDj,e" proste bellj ~p~,Zyst{!i-I,bS'~Y.Czll1~j 533 ~ i.J ,2. Sk:r-q{:arlili~ ]jliilita

SpiL,,~ysdD-.:p~as~yc:~:nf!.g.!J 01 przekroju kotowynrl 536

] 1.3 ,.3-. Nosnf)~l; (l1cltw\g) plr(,~'a S,~!i"~ll£to-:p~~;Si~~me,g~ ,37

17 .4\. ,KI,cm,i@:I!l,mrn~ ,za~-adilllienj8J re(J!l~@,g~i 54iS

1.2

18'

. . .

. ' ....'

:r7 .. 5. Uwagi~, GdJ:I:;·Sl4t3!tC3iIIl:Q~d,

i 'wytr.zyun~losd- WOirzyw sztlUcmy'eb ,S,5l1'

:1 iUS. LTw8Jgi ~ ~dksZJt3Jle3lIluls'ei ,i Wy·tIrZY,ltlUil~SfC~ :kOIlO,Olzyt1ll,'\V !8 54

Metoda le~em fnt~h,v·

s koiczOllycb \v za:g,.adlll(!:llia eh Ilicliu i0l'rY,c·b

559

~ ~tl., 'Me~,'dy r~~.i~zy,¥aDi;l!

d)"sk.rdmycEi. lulkI8Id,j\,¥ :I ~ e~inio'vy,cb 559

[R, .~ .I. MetD.OO~ iteJ~'Oj ~ b!~Z[I;(iSredru~j 5;5'9

~ S,L2, M)f;Dod~~ N'ewb:l[ij~l~Ra:p:hrgOJ~ 56] [$" ~. _J, M~:ody prz]TOStow,e 562

1.8 .. 1., 'Md,~d~, p@~z~"t!ko.,.vycb o;aprrtiJeiiiJ i odlksz1:alee:m, dla m~e~ini.~ln~~j sp~stose-~ 5 5

18",3,., 'Met@da, eilE:llJ1Ientow slbulC:~l)b'y(:ihJ

'W zagadni,e':niach ,t~)OI!",iri. ,p:~a siiycznoK:i :568

573

Zesta"viel1 ie progr~m6nf ko mpntero,,,'ycb. lIIf!fod.y elemeu.1t.o'\v skn Ii czn nyc h do s:t~p IllyC h pod adresem h p :11VA'iW .mes.polsl, gllwlee.pl

575

rzyklad y komputerowe] anallzy '"rytrzynlJalosci owe] za pemoca metody eJ:emeldolv skollczonyc:1!I

Skorowtdz

576

571

W"st'tP

------------------

Istntna ~e~h~ tego :podll.'~cZlm.ib~ wyro~ni[jjj qel\ gQ sposroa, i,lilr..i.yc'h p~df:!ic;zni kbw d@ wytr£ym~d'O~d ma.1:t,'1i~d6w,- j!::::s~ 'r01;W~ ~£y--'-wam'lC- W] ~:Ju z rozwaeanych \TV l'u;iln, problemew wybrzymiai'Ci',s!l::lO:W¥dl .z~irO:Wttl:o meted~ klasyozna, . ak i metoda e'l!e:tme(nt6w S:kClii1;cm~lj'-C;;b. - naJwruzn:uejs.zQ;, meroda k(}mputcr.!i)I~t~ ~uo~O\--vaillil. w mechanice. CCti~j'm U~I!li,]lf.,ii'JJ~,~fiiei!tl l)odn~c2fJJik~ s~ staJ[e ;lki:u!;alizOiW~D!e progralny :Il11e'tociy e~e:m:TIe.;mL'~'W iil-k'Ol'iczonych, ktcme.B;!l ,dQs!~ne d]a, 'km!idego -czyit-e-11lD,ib, 'ViI :]l1I.tLf'm,e>ei,e

fhttp://www.ElleiS.pols.tJ£1] .. vice.pl),

OgranjcZ-jli~my do ;Di.riezb~d __ [u~·go 'minn:ifiliUm, (]-])U~'WhJJnie :~wblerna!ly1d ~r~t6w :~ uiklade-w fJ,~towych oraz zre~yg[!jQw~.lism;y '?; wielu nieaktual~'YCM, za~~'elj! ~1P, z metod '!;~~r'k.resltlfy,ch" Dzieki temn rfLQgli,s~1.lY bardzicj grorfir~Wilie ,omowl,e 'IDDO:f,i~ sp:~y.stos,d, :~ plastycznosci, ,lIrt6:rn. :[18, skutek wp'.ro-wadlz_~m~, r.rrzybHzO'iOycb obli,cz_~Jill mnnerycznych je st po~21e<:.:b.ni,lej stosowana "IN praktyce ,~nzYU1:~~BJ;jej niz dawnie], UHlozl iwiBo In nam tak.t-e 'llil,'W':'lg~!~dn]ert~e w roz.--wa-Z3.n:UH.cJh obeenyeh :pO~~,~db,Wr.IJa. t:e'illi~d pekania i zmeezenia materiahi oraz odJkS'lta~lcaIno~ci ] wyh-z.YlilIag ~'Osd. polimerew j, ~mIlpo2yt'6w,

ViI' 'podJ[~czj1]ku zanueseilisrny wiele ["oz'wU([Za!l1'yd:l p'l'zykJJadbw, ktore uZ!],:pehl~!~j q i, lPo'gj~fu'iaj:tt. 'wiediz~. teeretyeznq, f'nykta<cly zastasowania r.n,eQ"ody e~,'emeilt6w ~ko:nc£O'm,y(;\h do numeryczne] an;!l~]ZY wytrzymale&c:i~n;~t~i,. w IJO'Shl(:] "kolo[Q'wych f"O~~)~ram6:w ~ zam '.¢l:51!~]][8JIi!.lY na kO'nci!.1 ks,i!~±kL

15

Ma'teruaJ d,jliJaktY'Q:72ilY ZaWa'F1ty W 'podr,~Czj:lilb!l, 'rn,Qi~ ~taru~w i~ 'p~l.JsJta~ nie tyll!co klasycznegn wykladu z 'l--rytnJm~'a~Qsci ntaterial{}w, lecz tam 'wyk~;fjdn z {{mI1pMte:ro'wyciJ metod Ji]eclw:ntkt. Dlarego bedzie ou przydlatD.Y dla ~'~.l)!Ldftlu6w; ale t6Wllie:!; d~,al d,Q,krrt)taj][,Ow oraz 'i:niYl1li,iftr,6w J~raktykli5!w. tt6[zy kKiirzy:5~aji~ Z nowoczesnych metod! Ifjtzwi~zywaJria problemew doty{:Zftcych .cia;~\ odlksz1i~l;k8J~:l]ych .

. rmgllitiemy podzi~k:O'w~t p~J[lJiI, prof ZW·,. dr, hab, inz. 'M]cut'ow~ Kleiberowi 2aJ eenae InW$lg~, zawarre "icV :reoer:ll~ aeh .. W':Vll.·~ZJ" wdzi~c2ll1D5C:~ przekfIJmje:m.y :ro,vllliIie2 Pani Broili:d~wie Illejezyk za prot7esjo[!Jal:ne przygotowanie kompurercwego Zap]~l tekstu, 'P,sm[ lreuie Be:dl1L1;]:rskiej Z~. staranne wykonanie rysuitlk:6w!, Pa rrlJ;l mgr, ill:Z.. W ilotawuwu Kusiowi za opracowanie prog[,.8!m6w melody elemenrew s:kn:ncZ'om,ych O:fU Panu dr. iJJ1z. Gne,gCl'llZOwi Kokotowi za ~];rzygotO'w~[~e J;:olo-ll)1ji'f)fdn fetegramOw.

1.1

Modelowanie

t - -'1- '!': _Ii! -. -t .'Ii -II'

W' wy rzyma :OS'C,I ma rerra ew

C"'~b' akn , stvk "d" 'HiI .. " ,. 'bIll." "tv'k'

".', 'I,.,ra, ,erys y, ',9, mo" e l pro.,.,,:.,em'ilJ ,~,.n

wy'trZ3rm:aloiei ma .. t'eri~lI6w

W ~JJ10 na wst~'Pie Vb'Yjdnic',; ~ 'MZ'iN.a 'lIrylj"Z:-:;Imral'o~~;c frJtt$erittJq'w powsntda w' 'pocz~t'k{)WYlr]i!J ~;~trcl:~um for,i'tIQwaniSJ w:j dyscypliny rl8lUI{-.r::Plf.V-ej. Jest lliilla nadal tradY'CY]:Ili~,e [~JZyw~n~, ~de' '[lie odZ'!j;vii~['C~~fUa juz w pelni rozl,e,giej :u bardzn '!I.'r62no'rndfnej P!f.'Ob~~i'ii8il:yk;i,.JakaL si~ za riii!t obreliu, kryili,e.

n ~ . ~ ~ II. • Jh,i'flp;" I.. ,,,' 'I • .".J' '"

,1:\. .. L.'~c~l;stym~, c~:a.,1,arm, :g(ab...,1 •. ~,~'I, w :pr8!.t.r~{ce' l'rh:zy,Il!WtrS,~Uif:jI ,~, "iN r()rum~.'eill:ml.l

wytb!."Z.Yln~'O~ci llilta:te§.~a.~'6,w $~ ,e)eJ;U,J,euty 'IIl~as~yn luh budowli, Jezeli elemeaty te s:r.\, poddsne dziatfiilll.i'IU, s:&~, zmi,e.rili,~~ $woj.~ poS,tfilC (kszt~h) or::1Z \vy:miary - ~]i si.. {Jdl6Jztt~l~tif~~., W' przypadku ,rr:zeciatZe:ni~,8J u~~e~jl1l one 2ill'i~~-c:reniu 'W' SJ" ie mecbanicznym, ezyli p~1rn.i~dill, zwanemu JIilJaj czes.ciej Ibi~~kD :Gto~t.jem, OdJ.;)&zt~dtel]ie~ i] nawet zloen ciala rn.o~ 'W1fflI:~i6

. 11'!":"A, 'I~," ki d ' " bi .

hlt'lz;C; na $(Kllil.te . jego 'Po, grza:r:ua. {':Z"]l oz~,~~erua.,.

:Probl.emy :1m8!11kQ\1re :~ teehniczne ,Z'iNi~zane z odkszr2l.'tcafi~em, si,~ luh z~"O= OO!Zim d!S'lT'I1iI€fiOO~· 'nn.a~n i budO"w'H, W a~pekY:'k: t;)kru~,]an~a 'bcZp(~ccLnrych MH'lJUllk6w ich ekBploatacj i, staJ[QW~.ij_ di.ziedzll]l~ 'W)4rzym'~'tC'sc.~! mt\1l't:eJ1~/;al~w.

W' naukach technieznych ribSlerwurJe si~ t'eude.~cjil( przechodzenia od metod o bliezen iowych do mode1cF~tJ:a~~.a 'W szerokim tego slowa znacze ...... niu, Dt)'ryc7)! to ~aJC-d·vvytt:zyma·~osd materialow, 'iN km6:rej sttoS1.~,e si~ Iiezae modele gpi~,uj41ge roo:uH.'('JwdJITle rndzaje z~:gwno odk8Ztal'c~]iIlQ~i, jak [ ~iroCes&"V mechaaieznego ill iszczenia cial, ,ezy fi :zi1\Q:Ii1U1,

17

P4'im'cj:.a niemwor/fJ't)ic.r ~1~1.'Jn;fm,altNi;ci<~wej

Jf~"pdJ\t'ly~lr:rik ,lN~l!'h:.,"2'4.6S~M4"1

i pJ'ms.Wl9pcdobf~?irn!NJi IJ~'{imi'erlr)fj dif'iJ.~"I;tJ't;}.rjj htb :;rlu~mf: ,cial'a (~lern~ut?,~ rnaSZjllJ'J: hlb br4':d091~lij

.Klji.';'foiJ1'Ja. n.teza~Ij(u:[~V',k1. Iti;~J>\l'f~m«.l'(l'.i'ci(!li~~

]ml~t br.od:mi~ '~w,aJg~, tencl~ncj~ W' t'Ot,woju 'Wytf,zylitl>a~o~ci maft:e;ltu~d06w )ast iej zblieanie :s~:~ do teori i, niezawodnosci. 'Yl zwiazku z tym poj awilo si,~ St'OSll.Ul'kOiWO niedawno poJ~~:ie niez~'wQ\dJ110§ei wyu:zYi~aht~.cial.Fej oraz kt)'tif:T:i6w jej {j.Ct!lly. Okresla cao w ~,pos.bb :OOwl1i .. e Sj,Yi:'i,te:nyczny" CQ, trafny, zarewno isbJt~ wszelkich "b~dail ezy dociekan wyt[zymaJlosc[CJwycb,. j.ak i ~ .. oh eel ostateczny.

Ni,ezaw·odl1osc 'wyh".zy.n-n.a.'looc:io\lV,a polega na 'o/m~ ze element Inflszy~.y ~,'llib EJrI)ll .. dowli, 'PQddatmy ojbd~eniom e'k~[!iI()i~u:a,cyjtIJ~fm ,rzcz ,CJ"AS Ogf:::lil'lri czony zwany resursem, b~dz czas :lJJleQ'g!L'an]czony '(w .za]eZwosc:i 00. ,zr-6:zu~ .. cowanych potrzeb :P['~kty:calY~]]) uie ldegn~e n admiernej defer,i'it.Ilarcjd ,111'bp~k!i]iJ~chL1, czy~~, zIU(i1irn()wi •

M'iatr<:t '1iJ~'~7..awodn,Q~c:i wyttzyt[l;;ai~)5ci{1iwej 1TIrhil7~ byt 'wSJrjt~l!yfih~k hezpieczenstwa ~ lub p:rawdopodJobieilsiwo.P :nad!nieIELej deforniacj i b~dz .z~omlln eiala (elementu m::1S2yl~y :~uJb 'bndoW':~±}.

Przez w!tpol(."~y~nik h~piel'zC'.tbtlWt~· ,OO,Z1,lftrtie si~. stosunek wado§d pa't,a:mefntn. (}'l{reA~,aj ~cc.go StUiil i:!j'ie'bezpil~t:zm.y, ~it'zy k~(}it:"m 'liJa5'm:;w~ IlraJdmierna defofnU.aJcJ a ]J!JilJ ~bi~.c]e' ciala, do wru.1osci. ac n][~md])[ej :pru.'a= metru, odp;()iw~:8Jd8Jj ~~ej wanmkem ncrmalne] ,eks,pl{y.flIacji rego ciala MOfe '~!O, byt tip". st'Uo.$Uj]'(:l Wi'.ll.'L'''lx)~d, O'b;l;.i::t~Cfi]a !Il:iJiS;zC2t{t:;(;:,g() c~ aha do maksymalue] wartoS:c~ tego obc],[Zenit'.IJ 'W trakeie 'e~splQ~.dacj ~ ..

:Kryl:er.la .Ilie~,wodItos{: i '~,lo.sc,iowej fmo~ to. hyt kryteria sZ'Dy'ivJm!O;sc:~,. £~a,t'e·c:zf.tO~·Gi ~wylr~l;ncfir~:osd e,zy ruos:~.ooc:~j, :kT.6'ryd~. sens ,z~}s,tan~e wy~ a~i'bi(Iim.Y USJ];~n ]l'J]~j~ bait.dJ:ZQ i~)Zhe fQtmy;o ale k8Jzd~ z; nich IllQ<ZflJa do:prowa(lziit do jedn,ej z f1J~s,f~uj,tkcych o!,6~nycllJ postaei

{t.1) (~ . .2)

J~§lIi nie 1l1U!. 'iba1fdz:iej precyzyjnyeh przeslanek, U)Q2Ua., w' pierwszym pr.z~ibl.i2leniu ,przyj ~c· P OO[) = ~,% oraz nrJo~ '= [,~3 do 2: dla obci;EIlZ~1i statYC2ii),fch .. 'cZ}"U starly.ch w ezasie, ~ l!':r:do!J,p ~ .3 do .:; dla o'bci,~2.0n. dynamieznych, c[;yh zmiennyeh 'iN czasie w :SPQ~6ltJ. lo:,so:wy (b~d~~y proeesem stoc':~iElStFCZLlyn:1l).

Do sfor.mlli!ic,tw,na kryteriow u]ez~lwodll,o~ci VifYWzi'].na]'Q&ci'O'w~j! petrzebne s~ I'CrznO'rodine modele; ;mJ]3i:e:ri~fu~ postaci r(k~zt;]]"tu),~ obciazenia oraz 2.I1:o,fIl'I'u (:Zl]~,szczenua mechaaicznege),

1.8

I

I

I

I

Ml'ldei ji)o~!'ae'i~ cZ,v!~ ~I5Zt1!~iI

I

I

I

I

SZC2eg6h)'~ wykaz modem st'oSlQW,aJi:'iJ,}1,eh w vi.rytr.zym~.to~(::i ma[~d,a16w (kt6'ry naleiy ~[a!k~~)w~i j ako otwa-dy) przedstawicno ponizej.

'I ~ MIl.dd~~ ma:f;fFia;tu;

~:uoh~kul~lt]]y' model If[lQ[lokl'yszfatu z aerelkbmi .stl:uk'trury~, ,ZW{I,nymi dyslokaejaml ~, w.flkfl!l:IJs~t'mi,~

p(~:~:M{t.y,sztal; ezyli mieszanina krystalit6:w (.Eiiatn) '1M :m.cta~;allJh ] ich S'to,t'.Ilch9,

osrodek ci~gty sp~Zy$i,o~p:l~tyczny~ o~locJd~k e:u~~y ~,,~pko-s,pr~.~ly, osrode:k ci~ ~pr~zysro-'plas-tyczlJjy z defeikta~i w postaci S20Rli11~

....... ! .. ssaoina I..:;,"~ ..... .n .... II..,t,,-_. r,: .• ~ C'L1~ r« ~~."."",,..~'I·.,,-~-c'l!.. h'il~'N··"'!ZI,"'--""'1!.. .. ""II'!

U.~.'''''~';:;'(JJ rna 1;(1J.'[Ijr..,.~Ui;,..![t(rJWo.rrlt: 'l""'-'Z<:t .... l>0yZK,U'Wy _ .Il!1, nw ra[L"'!!.C, y.,.,ffi), p~,i~.~,~'

mery,

M()de.J~ p~~jtale!i,. ~zy]] 'ks:Lta~tl!l: pr~t

JU."~.t C,,~epkos(';i,enny, hm~Zilf,

piyta.

powfok~'j

element przestrzenny, model dyskretny ciala ..

3., M8d~hi!~ 0' • e~ =l!R11i~~,:' sila skupiona,

para S]~ (moment skupiouy),

obciazenie 'ro:z~:o.zone na pcwierzehni (s:Ha powierzchnlowa) :~ob w,zdtuz linii,

sib, obji~to~kiowa. lnb masowa

19

'W szyst1d~ 'te ~}bd~~eliiia :I1'IJiI(!i~~, b'y~ staty(;zl1Je .. {,~zyh stale w ~~u'ie" ~'~b elyJ~\f1m:ic2l'te., czyH zmienne "'IN czasie, Zmiany te mOM bye Iosowe '0 eharak-

·t"",~,;;;. l'!i~"-;,,""r;:!l'~ '!!'it .... ,.,,·b.'(iI~~~Pi'GO(Ji\(\ ]l"ib ~..J""''i'~lffll-li-I''fi''''',!;.-''!IiJ'''''''' ;i"j; ""1-~I""I·;:r,'II·t"";I':Z"" , ...... 11 ••• ". !I.~. ~ 1:"11, ~~~i::!II, ra!I:v!a.r I ,l!-u~!I.~J !I.II\.i:...-.lI~,b'~ , '_ll.. LJtJ.'\..rJIj~JjJ u _. JH.tU'Y'I'!"!VI .1I,u U ~ .lJ.:-.I !l·Ll\. -Ii;.oll ... '~ ,._d:'aJl'li;:II~

sowym httdi nieokresowym, a]bo Dagle e {;:barralte~~ Uda['O'Wf,M ..

4., M:ode:fe :zlul1nlu '(zl~is:z,c~mi;a mll>ecI113ini)ezn:ego~ c:zyU ~lfkla.i~C:~3): z~"Cim sPU'W'OrjOW8!1],Y obd.ttZeni~:em S:1;a!fyC.znym,

zmeczenie niskocyldewe 'm~tte~~,ah:lj~

zl1j;-~cze,n.i,e \VJS:okocy~dowe turuteirji,a]ltl~

z~:,Q(m spo\vodowfIJ,IlY d.:mgo~["Wila.~Ym, dzialarsiem sta~:,ego obciqze-

.

]fUa!,

ml£·:he ibEldz plastyczne pekanie,

'W' toku dalszych wywod.6w prowadzone b~d~ sukces)"Wlill.ie ,szc21eg6~,o= we '\ryj ~s;rl:iel1ii£IJ~ dotyezace p'rzy~oGZQ~.ycllJ l)Oj~ modeli onlJZ poszeze,gbltl,ych zagadliJ~ tfi :~ preblcmew, kr.otlL> ~~ 'I1r,~~d~TI~:o~~m wyt[,lymaJlo~ci :mlideri~l6:w .

W \iIJ'it'ln,v~Ylia'1:n!-'c; materi aMliw kniny'''"'ta ... ·1· iF' 7: 'iirii~1ncl i '~.'II~t8il/ .. W' 1I..:~,d,!:I;#\

. -~:J '-!l~J.-' ll~_!I l31v~_ t!. ~~!I ~~~. ~v. !!. v'---'~ 9"._" 9'.-r.: rll,A!,V _ . ~,~~~_, .. V' .. IIJ. _"~~

mechaniki 'ci~ida sztywJle,go, mechaniki o8{1JJd~.a. q~~eg'Q odksztalcalnego (teoria ~,PI~~Zy'StOfC:~ i ,p~;asEyc:Zi:1iosai~ reologia).~ mechaniki pfik'£IJli£t 'or~z ;~~erold~g'O 'wac,]iJJa'~ 'tQillQ['Odfnyl~b IID~t'od dQ~wiadJi;:z:alu:tycb-

.&l:fiad~ ,Z~E-ty1-vitfej! 'k~l uml;lz~,h~lia stosowanle ,rna~lych z mechanikl og16~nej w~b:UJilk6"w t'(lwnQWa,~1 dl~.l~, ~t:tywil~;gl) do c'kd-a odk.~7..tak-~~,i1ego, po jege zesztywn1eniu w staaie odksz~~~'cm~ylU" -C~stJ[lJ odkszralce-

. .~ ..

, ., 'L· - ~ I ~=~ d ' , .(,. -,

me ~~,ffli:1:a J est na tyte mare W slO<SllnlKu . ,0 Jego wym Hill' uW i' ze :m,OD,;:',!! je

W il),gOle p(Xrnl i1J~t 'Pii'Z;y fQ[itlli)Jlh)'w,ailiil] mW!ltaillJ, 't,QWIiJO',.;~{a::§-,].

S~CZ(:'g(l,I:Ule znaezenie W wyt~:,zymalogd, 'nF:L:al!eiia~:,6w ma od ponad t-rzydz! estu I,~t ,met(JId~ elen~'(;;,I'ltJ'w ,.d;:OrJi~OI~YCh.~ ~~]] w skt6ci,~ 1VlES. lest

't,:' , .' ·t,.·. 11 I .... ',.1 " ~~~""" '.: " ... ' ... ,_'., .' 'I, ""')". ie 'Ir,' " I,d .. _

,,00 ,IOO"Cl{li~ 11ILUne~1"CZll1:tt~ II'!.ILQ[,~, WlI, sz Z F02!J.)iQWSze.c nl]e~U~,m sie ,rr..O,IIIi,PlJ.:l,'ie

'row ooohis,lyC:fuJ. spowodowata prawdziwa :r,ew{diIJc:ji~ 'W zakresie o[:d:ucze:n wytrzyII!!'drio5cio'wyd], '0 He da,w~iej 'W ;[n±ymen.:friclli. cbliezeniach wytrzymal,og~.iowyc::b do:u.j1duiOM'ty z kOI1:iieczl1Oosci madele ~1ajpl''Os,t(sze~ czy~~, :~u~~ty i IJ.iIkj~~dy f.~l'O,we~ to obeenie dlzi~ld 'M ES powstaly llezne sy;s'leroy JPirog1n~ow' kO,[llllput:ero\VJ'-c'n 'IUI!iioi:lliwiaj q£e p:rZj~bliio,~ analize wytrzymti~osci,o'W,t't nawet :Mjb.ard:z~,eJ1 sknmp]ik:O'w3~.ych modeli .cia} adk~Z1~.I:cadll"'jtch' elementow maszyn :i, budowli),

20

:M'O~'i2ikula[ny' tilil.od,e~rn;Oirn{:d\rryszta]u z. d!SfI1;iU~n:l] sti1Jktgry zWa~lYlni diys!" ]QMCj,rulUi ~ wakansami nie mial do~ych,czas, bezposredmegc zastosawania w im!_yn]ers:k'.uc.:h obliezeeiaeh '\vy~f.zYI:l1!a~:osc:iowycllJ {ost8!lrlJi,0 ~lfYko-

, . ] , U ~ I" JI~' I~' "A! 'I 'I n

r:z.-ySI'~,"IiliJe ~I~ go W nsnomec ]:;lJJltoe ).:nrn()2 'IW~:a 0[1, 'llLL!~KI, teoru ,uJys, O.tf.llI,-

eji, k~:6.[.~ ~odu,glllje s,i,~ fizyb metali, Q'bja8ni.'enie u,pekt6w fizycznych odksztalealnosci [ zlO[lm,1(1 c:ua~ wykO'flJen,yclli. z metali ~, ]ch. [S'[op6w. S:~:opy metall wraz Z :[ti!tJj c~~dej 1).i1±YW,8!oym j sko material {ttv1o-' ['ZYW'Q) t:on-stn..ikcyj ny' stopem zelaza z 'wwe:m ] innymi s,kJj~(inib'mi,. ezyl i, :st~d~ b~;~z zeliwem, s;!t mieszanina losowo ·wzg~,~d,e.m, sieibl .. e usytuOWlSL'llJjK,:h, :fiilomiO,:bys\zf,a~6w' zwanrych krystalitsmi :~IUJb. :zi,amami (mode] ~;)olik.rysz~tlll jest (i;Czyw]sd.e fizyC2IlJ[·e niejediLlQl"odoY' ~ a.l1Ii'ZotroPQwy, ale pollkrysztal po usrednienin jego wlasnosGi :nlfD,Q-Ze 'bye juz ,~trnlto~ \vany jake fizycznie jednorodny i izotropowy), M'ozrn,a dzi~~d temu pIZ.yj~¢, ze cialo cdksstalealne jest' ·wyodj;~.ibwon~, CZ[t~Jl;:i.~ j ISd[]Q{rodrnegn izctropewegc c:u~gl'ego os.:wd~a odksz[(jJc~ll:leg~ wy,pe~lllimiegliJ ,ro,W,nO"'c miemie masa, zw,::IiIlegLi' kOil\~U~iu~~tJ,m nJ'cN,(?tiah;~wn.

Wt:nuwadz._eoiie kentinuum materialnego zamiast 'builuw'y me ]~La_Illfdi dala jest dopuszceatne, pOJliewEliz u~ Hlffiejs.zy nawet element IlJ!aSzyuy! czy budewli :Flm~, wymi\1lxy wlelokromie witiwe od ,()rll£::g]G§~i .r.t1]iu~dzy moleknlami, Model G811:.ldlb ~i~~go lllflllOi]iwiil stosowanie metod. analizy lurnf,ellJJatycmej w l~,~z~ulJiach do1yc~(:ydl. ~[-ohlenl0w 'w)rtnyr!tlak~-,

J:. • • - 1 o;u.~. , , ., "11..&. '

~\(;I.; :P'O,]lHewaz pij}~'3 a :1l8! :~!;.!'aA~Hwa~]ie Si!~ :PI'}'J¥-I.e:m. :t.i!!i.,eSK.O'nc'zerli!i.if.'i ma-

~e'go etem~JTIL'~ ]mi~'weg'O~, pbskiegci cZX 9bj~,~o~c:~~weg?~ ~Q'\V' p~rp~dku. Yvn.sl,~d!me:li1Ia 'dtf~ltretlJ1eJ hl1duwy m@~,e.kldm,neJ !l;:Ila]~, niejestmozliwe,

•. :przyp8Jdku, j];aJc~~C~Cl:jl srosowaneg« VI wyn7y~jO&{.':~, ma~eiia~l6w ci,ula wyodlfrf(bnrhl\n~go z o§rodka c'i~kgo spr.'li(zys'~Q~P ]aslyczi1~.br(ii, wyn]i~l'~a S]~ dw,~ I.'odzaje CFdbllta,:I:cen, Odksztalcenie, ktore poj awia :si~,

n_. ... 'L..\"'·~·I,i 'i'ii"''7fI',1f';-''o,oj''''.t'Io,io:; ...,.Il....-. !,~7i""'oi'L' o!io (bez "'.n .l·,t ,i.aoT!l,!,O:;') 1'1 g; ~ ka lI'U ..... LW·.' II' ",",..!I

'Ii'" 'I.c,I.~'W-. • ,t,"~"..: • .!'lI''''''''.G'''~ .•.• o<I, 'I.J:U,,- 1~!i-'"," •.•. ]IlII, 1lJ! .... .r;. ..... ,I:"Ii,iIZ;I' ,II~,I,,;).J ,~ , ~. ,Ill! '1'1{ "",I,U· l~.~, 'Vil!I.~'

(: i~7:(;l[r~a c,i:ala~ j !!;'l~l :Zwane Sp~"{t~·\'i'I)i,}~~. Odik8Z1tak~~IiJ~ e, kJt6n~ ~)!I)ZO\$~:lj G ~Q Y15:lll[ll~.'~Ci] ObC]!1\~[ULtlJ. jest zwane ~~lyrn albo pl(1J;.r:Jlczn~m1., W' m[~r~,

I!...~.".. I - ... . ~ dks - I, ,- I I' II

\W2NSlll O~A;Htzel'll£L re ;;U~.y ru!Lllzla~' (}~ztfll:lCe[iJl,i3! trwarego, Cxy 'I pra-

S'tyczn~~:o" w' S,1:o'Sunku d(l< It}dk5Z~·~'C~1.~'~a. 5{1)~-*1St!S~\~ 'W,zt,~~:~;a_

Niechaj figur[.~ rj~k~, ~·iWI!la, przekl''Ojem NOrml(;l:~nym~ lub 'W '$k£'oc:ie ~~:rzell;:l'~j em Cl es~~, nie prowadzi to do uilej ~s~~,o:SC]), przemieszcaa is'[~ W' klerunku :pro~to''padl1y.m do swoj ego pierwctnego :pfil,o:Zen~a., :Kolej ne ~oJt)'ie'[hi~ s[odka dw£'ood iigut~y plaskiej two'J~~, ]i!J!ii(;t 'IPro6t~ ~~n~ osia: Kolejne zas poloZenia przekroju tworza b~;t~ (I. dlo.ln,iID:ltlJ,~cym wy~n:~a.tt:U:: W' kieranku osi, ktbr~ w ~'iry'trrzyrrna.foHc:~ materlalew n~8J

.21

S:Ufi pr"rtt:em J.:.WO.~',~vni 00 ir,6W'flm~ierf1Y~1!';f p~F'2,r;kn~iu, P,~t 'moz~ ~n~.'c~ r,O'wnomierny, ale obr,acaj&.cy si~ 'wzgi~de~~ OSl \v trakcie przemieszcaania s:Uf,! vrzdbd nie] :~rzeikroj (up, w,iert;;~ spiralnc), nierewuemierny :P,fUkroj. ezy ld k[,zy\~ OS.

:r~[ sp.r~zystli)='PbnttY'cmy, czy tez tylko spr~2ys~;Y jest nmjc~z~,8lCilej UZY= wanym w wytrzymalosci materialu medelem e'l.emeni,Qw maszyn ~, budO'vir]i ,(jiku d,a~ Qdk8Z~kalluylcb), kt6regc zastosowanie 'urpr~s~za, OM]m czenia wytr:z.y[n_aroS:c~,owe"

l\tlomen'~y bezwla,d:n,os,cli

:i. zboczenla przekroju 'p::I~'ta

W' :roZ\-lIJiI!ZB1I1:~a.C:h d,Ot~ZfftGy'Ch. 'wytrzy,[lila~iDSci ,p~r;:iIJ ~VaJ sie c''ilar!!:',aikt,erysty'k: g:t;iQn1';;l'~tyc;a]y(lii je-br(~ :pr:.te'kmj'ua (ry$. 'I.'~), 'ktfJrE;: lS~ ztlerf']n]"Q\Ya]ile n~S:~p'l~:tI!CO

If -I-lor'll ,j! JI _'. z U,tI,

Ir.

D'&fimc}rd. ,rnOcme~~~;Jw lY~zW.lR..dJUL~'j ,f, {l~~wC};c,ii prz&k~ftt p~"t~

J~~ Jy1dA

AI

(L3)

t; ~ ltz dA If

22

~PQ dad~i'Ii~ u ~~ro~la1ifl,1~ d:w.och piet\vsz.ych Za~,e71il()4c:~ 0.3} 'pro,stych przeksztaleeniach {flffizyuUtjieluy

t, +- J ~ ;;::; J z~.dA + J y~'dA:;;;;' Jlyl + ~'~}dA;;;::; J pl"d..-l;;::; 1~ (t4.)

jJ: A A

(li.5)

Przyp .... mi'i'~ ~ i¥i;V ''''l' O!i keniec l'nr.l';"t;F'lJ' "''!I_rA...:JI~1110' '1-1",n,Rl"rAh oblieza ,[!o~.'" 'ro- .... ,m"""'"ii:'LI

u '~,;J , ..., .1,1] !Jjll.I,1l J .lUIN_ll KILl 1=1 Ii..- 'Ll ".,..... ,..:.;. u. •. ;!:~ 'If~ VU~, .0 ,K. v, •. J ~, u [1,1,1 v,"::"l!i ~1I1~ , U .. ~""II •• L~ J'-

stary ezne S'. S~ ('hi]) ~,r~l)iu. W,ZU~f'!d~ml'08]'Y i z-

., _" _ l,;! - ,I,.y" ~ .!!.!I , ~~~ :,.!" , -~~-"t,-, _ .' __

S, ~'J zdA ~ Azs jJ

(L6)

(L7)

Oktad Q3~, wsp6~['z~du}J'1ll. yz~, ktO{l'~-go peezatek pokrywa sie ze g,]fQdkielITH ci~,zkosd S; j;lIFZe·kooju (rys, :1 01) preta, nazywa s,i~. ukladem osi .ceJW.traJnyc.~' - N,arl,O'mi~lfl.l~-"" ,/~" ,rJ'~ ViI laJdm IUk~~dzie w~p{jr:Qt£dri,ych [U.)~~!"t m~~wt(. c:g1~:t:fr:ai'nych ~~or1~.e}~.uj;w· bez'Wda.dnos,ci 'i zbo-czen.i~' przekroja,

23

.1~(= I (lr,lA = J (.:: - b)2 = J z2dA Tb2J dA - 2bJ-zdA.

,.qI Al A A If

W uz'yshlii}']]1 1ivyrnZel]iU J dA ~: .4:. J z IdA ~ 1')' O[,,8JZ J idIA ~ s, ~ 0,

.:J iii A

bo j esl re moment ~{aJtjl'CZ~.y wzgledem osi nentntJ.'lnej y i " ,zwi'\Z'kn z 'tym otJZyrui~j,emy ~)stat,eCZlLtue

{LIO)

:MO:tll~n.t bezw[-dd]lQtSO] figury plaskie] 'w.z:ghtdem Q S1 przesunietej row-

~ 1 " ku d " "I·"' " t b I d

" ;&. -:. .,,' . . ,-.' .' -.' " ' f '. .... ". _ .' -' . I '. '..' ,.'.". ~ . L • c'-'

no "i;;f!l e 'WI stesunk ,I 0. ost eentra ntJ Jest u)wny momenrowi , ezwra ~

'I'i'(l~c~i W7r:u:~,ede'IMii n~~ C:oil!'IliI'~,'llihe:J~ m,;:"L'W~'f·kfl'7frL'I!1IBml!.l ,(1; ~]I nlE7V1'ii llif'i.I:;;:i no-

,B.!f • __ , " :!;!;l! ...... _'JI"'~ v"" __ ~~;;l!~I!J!._ .If"'" 1L~_!i."'''''V~~ , !;,!' I!. ..... _""J"'IL ,!fY' .. 1.'"

wierzchni fignry pb.skiej (pnekrqju) ~ kwadratu {l;cU,egiosci rniedzy 'OS:i~'D~j" A zerem moment beZ'i'-v:tadnosc:i, 'W2g1~dt.nn, osi oentralnej jest naj ml1!~,¢'j SZ}' W ,~bj'6Jr~e mom,el:r~:6,w wzg'I~d"em os~ J..-Owno ]eg~ytln do niei ,.

'MOnl!~,J;]'~: zboczenia fi,~~l' pit'ilsi~:deji (przekroju) wZil~deniiL OS] [p'Jizesulli~tych :roMlolegle 'W S;rrOiSllri'tu do osi cefl'~lnyc:hl, Jest. !'OWl'lijl :mo:ml::Dlf[Qwi. zboczenla wl.~l~d.(:'iiiJ. osi CC1!J'bll~nych pnw~~k.gZ(~j]eltt'l!l, {luh p(J[L~trit1S20- nelLl'lu) 0 ileczyn pola IMJ'wie.[z:chnu :figlllIY i. obydwlIJ odleglcsei :m]~dzy osiami,

24

'-W "I) it ~I F" .'1.., , 'II.· cI' I" l'

".·'~Il:n,lCzll'l.~y '1ll0;1l1il,e:1Ii:I' eZW1$UnO~(.~1 ~ 7..JJj(ic~~njla ]:H"ZEl'l)i;tCi,J'l.!!, '~~)J"" l~;{

~~J~dem O'S] 1/" , k1JOlff' S;~ oliuooone 0 Ik4t tp w' stosunku do QS[ central~lycl y ,2: (I:YS. L]).

:z:

R' ~'!l!'""liir- ;(iil~ 'I -:'1': , ;;]~I~n'l;i!ll;, .. ~

Nt)'We ws,p6~t.:z~dne ,ry:; 'mf~Zna \-vy:rnzi6 za ,pjt1imoc~ starych 'I.'i,fg.pbhFZ~dJ,. nyx::lrn. Y 1 =; Vi nasIJ~pl,J!j Q_cy sposob

t, -J ,2d;1-J{~'CQS'®- ys.in~'lld:A

A "

I J I

" :;0' 'J' :;0' ' '. ' ,

Iq ~ cos? (jP z-dA + Slfi.-· 'P, y-dA. ~ .2snl~'COSfJ , ,~ dA

A ~r. .'I!

(1.1 ])

(1.12)

I, .-(}: -l \"',, :, "~'I.I: ,t ,2"_,,',,2,,,\ , ~tS·- "J',zJsm.pcos;p "F"-ooS (p sin 'fJ1

('1.11)

25

.;, .n - cos2~

iSm"'- " = ,~

.2

{ LJ.4)

(1.1.5)

(~ ... :1.6)

",oo2TI1Mamy ~"t:maz" nlkif::_go, ukladu Ol~~, w.s!p6'~r,z~dfiyeh t)' (, wzgledem kt6~ regQ. EtlQlnent ibQ~z-enia.i~rr;- (k,_ Osie 1me b~z_i,emy r _.zyw.~i gi6w~ymi' ,r:;entrab'f.:ym·' o:§hlmi' hez.1iVlarJ;NNi{;l,~ przek:roj'u :i oZlJJa.czt:llc "l = l ~ ;.:::: 2" ~;~],ojfne1'ilty 11;. 1'1. 'b~tlzje~~ :: aliomi,;3Js:rr 'Fl,;3J~aC gl6wi'I~.rI~i .c(6~tirahWlf/i' ~WJ'ne_ntami be:zw&J,d~; ,tiSrJi przetroi~,J.

e, •

{L.17)

{LIS)

1 1(:1'" I') 1(1 /" 2" ]' • n

( ;;;;;;; ~,1)) + :'_'!'., -~ l,u - _ E ~,ca~ ·'~'.4'<li2 8m,!;,fp

'2: 2 .. -...-

(:1..19')

J(J" 1')~ 4"12:

"." .. ' JI'- ~'.. ... ".'J'g

.± a, _·.1:::)

1(1-' 1 ),2 + 411

"ij Y . .:: . . . y=

PO:K!dew,ffiZ JU!1 _lz}l +4Ij~ jest zswsze dOO~[Ui to ,2: Z11[eZ~lOSC]

. 2 21'

tgl Wo =. s,m ...• ~ = - "'j'i' oraz (.1. ] 9) ] (]"20) 'wynik~~. 2le l~['zy wyr,~z:e.=

ciQ31~ '~IJ -.l~

[l'iach 2~~ m (lJ. -.lJ 'mrl).!i;s~, wy~;iIf('powac przeciwne 11il,akL W ylioZHj;m)Y si'n2'~J,' CQ1S2~lh u.mg~~.dl)i~j~,C- -21~~) (1~., -1~L a ~l.aSl;~Il]~ ws;tawiamy d9 :lb["ln1JJlJ (I, ~ 4) o:raz (I. 15) 'i O-~l":ZY~lll1j emy .l~ '= II ~ ~~ = J,.. 'Gd!yb:.; :p:[zyj~e 2:l:p~ --(.ly ,-lJ~ 'EO I rf = .f"l.~' J 1, =.1 ~ .

Zi3!pdlSll!jeiilil)" t'O W' fotm~,~ jiGd.ii~go wwtu, w 'kt(i!rym znaki gOr.UlIr$ OdPdwjad~j~ Iff ;;;;;; h~ ~ dolne h. ;;;;;; It

GMWJJ'C C~JJ1;''fJrne ~IJO~!':!eJ~~)1 beJ:t1!v'l,r-(:l~ ru('r: p)7.ltlu~'u

(]- ""ii])

. ,,;Il.£;. .

War~ne:k If/{ =. 0' jest r6WIJJ~lZ[miCmy z waruukiem ekstremum ~, .. Ila 1~}; ktery U]fIJ posta£ ,dl~!d9' = 0 !!}~Z ella It! 'kJtOJ.'Y ,lllrtJ. :pos:~~c dl~fdrp = 0, :M,o\Z-, ha w Lwi~~ltu. :z rym il.Hj(Jwc.)dfiie., i:c' .l~ i .11 t'io:t odfpowiedih~o fiaj wi (€k.szym. ] 'I1~j nmi,ej szynri1,centl'"~dnym mememem bezwladnosci ..

27

Przyklad

1.~1,

,~n~,IQg~c:zn'ic hfJ;3 I =-_

'_' ~ :~.2

(L23)

0·24)

28

1. ~,l

WY%llJ.Jl!iCZ,yC 1'v., l~ oraz Is d[,~ 'p.rnelITQj"UI, [i]~·SCiel"!I;:(liweg,o Q ]J~'"Omi!i;JD]i!J,

_ ,D _ d,

zewnenznym R = .., 1 W~WNi,~t~.ynl r = -2 (['Y~~L ,~" 5.).

-

~D~' "":1!"Iid.

t /u'!" 1'1 4i ) NiU {'I ,,,;),)

s ;::::;,-", -0:: ,1 .... - , ~a

1. ]2

(l.26)

ezyli

(1.27)

29

Przyklad

1. .. 3

\Vym,,~z:re gi6:w[l~- eentralne mi!QDm~.y b"Z'Wi:adJD9SA;m dla ~l'i1)f}'~1;)':k:{mego tJ-ojq~a 0- podstawie b i wysokcsci ~l (rys, 1.6l.

WY2n~.c,zymy :Ilaj~iienu :mom~n~y b{l:zwh'JdJrlJo~,d ~. zboezenia tl!"t)jik~\,m wZ'gl~(!ern osi 1]tp!l)kJYWa_j,~cyt:" I s.:i~ z jego bokami p1'.lwrost:QIk,"J~'il)ll1n]

~

J~ =' Jf~dA.= J ,'2cd(

~ I)

. '1\ ...... ·..:1.1 S.u..q1d

30

W 8rF,,) Z2tllJIW,8JZyU;. iz formula {l . .28) pozostanie aktualaa dla dowolnego tr6j.btta. 'I) podstawie b i, \lly'Snk&~k:i h_ Przemieszeze] ~c bowiem gbroy wierzeholck Rt-Ojka}a. po prostcj 'rlJ,'wrlJf)h::gh-:j ,all) (Rq~, 11, [de zmicniamy ani

, .,' - ~

r _.,j~ '~/' Ir r2.,,1;1,

':;'t am u.t":I: W caree "J'l'=,; ~ UJ';!;.

A

~ w,,3 i, ~,~ .. 11

(1._29)

Moment zboczenia e;]e;m,eNt'~r.lirn,ego Pl''Os,oo,bt:la 0 wynl~a'n'JJch .c i d( \vz,gl~d}em ukladu l'J( wynosi

Momem moe-zenia ij)al!e,~O' lr6jtr{~[lj, 'w,zgl~d~fW osi ~l' nzyskamy po ;SC:DlJ-, kewani hi :'!:aJt.<znos.ci

Ii ~ ,1',...2

I, - j II. [J 'r,2c' 2'/ r;' 2; cj) .-l'-

I~.r - -~~.'ir" ~ ~" +,' ,iI<~;:;"

1'1- ,'1! 1.:-& ," "' ,..,

(I' ~ _I:

('1..3.0)

Mo:menty bezwladnosci 'i zboceema WZg[~df]rul osi centralnyeh J~z zgodnie z twierdzeniem Steinera b~,d£l 'r,Q'wne

(l.J ]J

31

]' ._ I' (. :1 ~J~' 1 t.l. ._. hbJ

.11:1 '-.·C ~ ~I_:U -,I!)!~1! _,-

- . .... 2- 3·t;.

. j .' '0

0,,,32)

(~ .. .3-3)

.1It:J..M. wstawienin ~'1:~,\i'i-~'~£ {'I- 'J:]"Ii I: 1- ,." '1"\ (. '1- ". '}) do 'iJU!a'''''''''';''il'U if] '1' ,0.,\ • (] ... '1- \ .!E"''U' ..,.;,~. iIlI. . •. ,.; •• ~~. I ''i'!i i.[-d£:, .... H. .. ~ . .J! b '1,' ~J'L. Ii- ...•. .:li.,Ji. ,0' ·~..-.~iwilJL!;·~~ ..... - . -6 j 1 (. o.L.. .. J.'

obliczamy rnomenty glbwill.e O['·aZ {),kre$]Jltl1Y poIQzen[@ 'O\S1. gOO'WJJitych bezwladnosei lr6j~~a

. 1 (. fih~ oj. h) 1

l~ ;;::;;:._ -+-- +'_"

2, .36 36. 2,

-2b1J?/. -36 -biT.

tg2~B = 72bh: V~,2, _1)'2) - h:1.._ b2:

0.34)

(l.36)

3'li' '"

13

. .'

, ..

0':

S,jly' l-ve,lvnr,trzu,e

i 'DltlP r~zenia lV' p r~cie

Ro:zwa:lJl1.Y pr~tt prosty ll!trz:{mYW,a!llIY' 'W row]1lowadze przez uklad zna-

'Il.. '. ~ 1l. ( II.. - " .' 't - Ir' . - " ) 'P d . ~

nycn Sl-a: ,ZelWOt':;:lJiZl1yc..u~, OluclZbzen czy.nU'[jC:Ii j, :re$l!r;.iC)] i w~,[~z:ow •• "CI. 21,e~,-,

lTIy gO' W [J,iLy*li dQwcllnym p]'7~1l:_roje:.!E1]' normalnym (kt:6t1;i£u ]}Urioj;~I1]~ ok['~$laJ wsp6![-z;~.dua, ;t:) na ~~-si; h~w~ ~,r'> Of.aJZ :pfaw,~ ",1'''' (rys, [.7)[,

.... p

'wo ""

M~,ar.~ Iokalnegc eddzialywania mechenicznego edrzuconej czesci t.p~· na !l.'OZwaZ8!I1~ c~sc .J" pr~~. W o.kr,e:§'i()!ly:rl1, puekcie przekroju jest ll~k~ tor rur:pr:~zeni'a; Clllk()iwN,eg:o zdefiniowany jjj..ast,~puj~.cQ

33

WekJtw IJ\f!Pr:~eni~ w"lkmll-'h~'Oii'v'

Ii:j'

.Nap~em'e rwr~'tu#lJ.'C ~~ ,nlPf'Z.fii€

gdzie: M - element :piITw:~e1i'mtn1j przekroju W otoczeniu PIl[~Jk]U~ LlP·'II'·wypadkowa s:il·p~)\l,dei7x:~Enh)VJY(.~h d::tial.8iJ:tCYl:h na M-

. .... .. 'N'

Je(.blostk:ll. !1Ifl.]l~~en:~a jest 'P~s;k8J~ Pa = ........,. Napl'~.Zenie uormalne G'

']1il-

uwaza sie Z~ dodatnie, jesli jest zwrocone ed :prze'krojiu,. a. za uje:llY[e~ j e-

·"11· - .. • ~ll 11. ,. !, ~? d· "'1 '7' k .-

S.U.~ jest zwrooene 'UfO p\l.'Ze.l:'i.r'OJu~, na .lI'ltcuy.rn. "ZIIa' a, i:.na '" .r:1!~.p{['~ze.rua

stycznegc rniema znaozenia praktycznego,

.K~:Zde:lmlill pun~)towi: :pl.'.z.ekroju jest lnZYlPotu.:tdk:o,w.any wekter :IDtflipn~Ze~ nia. nkFe~lnjj].e W [(C!il spos,6b pole We.kt!JFCfW€l; :napr~:3C[l]a tworzy uklad PQWiefZ~hJilti.owyc'1lit ~ril w~IJJ~.h'ZJJ1tY'ch l! tv~ s), ~"o lJ~ukow~lJJiu 00' srodka lol.(;,zkosci S 'r.2)e~~.'oju ltlOZrti,@J, .go ,zastiilp:ic ·l'lteklo,t-.ctin· glOWi~Y.~1] PI~

• ..l' r - C' ·:1 'I "II~ • ~ •

~. 11U'JWJ!gn:fe~\tJ g:f(jlWny'~1.1 Mw s i1' WCWill~~1t2niyc.], (WiU.~~)Q:ry S.1:a:y 1 millmC:D1I.-

tu ·b~d~. ~~~. 10ZU]C; na 11"SllJ1Jkw::h rodzajem grotu), Stanowia 0I1f. miare ,g~,Qibstlf1ego oddziaij'\ViLtiJa mechanicsnego odrzucone] CZ~SG:U .J/ .n8. ·ronra2eJ1:ll~. .' :l~:SC .....,f' preta W anallzowanym przekro] IU., Lokalne oraz globa1u.lf oddzialywanie mechaniczne czesci .J" IlJ~. c.z~SC . .J1"'~ p:r~~

k .~" d led - '~. . '~ "- ki

• ': .. ,. _ . I' ," I' 'I': '" /"'". " I.' .,' I !t:.", [I '[.', i " ," I. -' [ I".; ", '! '." -'

ta n res ,~J~ 0, ;po,,", .I.e· mo we. tory ro.'I;.'\ ne, a. e przectwnie :s, rerowsne

iJl .... -. lilt ! M

!i,!!up;"cwl, "1'01'"

We·kJt(H~ g~'6~luy p"",, :~ moment ,g~:,O'W.IlY .MII! sH 1i.-W\:v.n~;n.'zny'Ch 1-'1 dl~w{d~ 'Iii)fnil 'prz.ekr,oj t~pr,~ta, j~f. 1.w·ii~arny ~~ki'¢ 7~ obci~7:!l;ij'l'i~,1n.~ zewn~'bt7.ny~m_ Store bewiem pret pozostaje 'W [Qwllowadze pod dzia]auUf'Jfll S]] ze-

WI~I""r'';I'I''''I;l''''~'I; .il-.... kazd Cil !:;I' jego ""''7''''';''''1' musi ·t('j;I~Z·"'" ';I''!!I...,:1. f'LW· a j( "~W~l.i""i;''I;H~ 0'1'; ,~Il~}LJJ, . .r.;;; __ I; ~lL.~ !ilj,J" .,~(ll ,£I ,~,b'U ~~ii:I<'" _.~Il ~,Il ~..cJ.lK·~ ~.~I,l[1&..r. ".' 'i,; .L'U -, II Un!l!llb'~

pod] d7..iia.Ja1rtl'i¢'Ii~, p'nY~~Jij.JJj]yeh ,do 'i1i~j ~,H m:wli_;~~r.,~rry,ch {lIraz ~H we'wlJj~.tlI:myc[]'I' ktime s~ reprezentowane [)n~~z P; 'i M;~.. W·)11iika. z· tego, ie

n' ., ''Ii.:l" ,. ..( 'Ib 11~j;, ,. - 'I '~'''!ll •

.. I""w 1. l~J'w mozna WY2Jn;flCZY:u a. ;0 z \.!{arulil.!:\"uw rnWllow,m:gl e:'iNejl 'fo~{ .~ au!,!jQ

• . . i" • 11~ ... •. ,

'praweJ "J"" CZ~.~C~ p~.ta .. ,~.tot~ tln~J~ l1iIa~~~pUjl~ ... C~ w.ostac

34

Weki(.l~- g~o~~l'Ji' 1, 1Ji!m-N~m!' gJ;6~jIi!;j'y s.lI. '~lie)llm~trnt:.!J~cJt

'"

'p~, + I: l~fl :;;;;; 0- j

i=a

jjj

.PL" + L ,p.;..; ,~ 0 j=~

.II'

,M ~1' + 'L, ,M'~i = 0' " [=]

WI

M'~ ... + L ,M,p} --:: 0

/='1

,IJ IW

g:d~e: L Pk ~ L PpJ - 'V!t"'"e'ktory gi&w~e ~il ~wn~.tr,~nr)licb dici~,:baj~cy~'h

i=! j"",'1

~ m,

Odp(}Wiil;'td)i:Ii~f} na c~t .r: ~dib{), ,.//' 'ptlL(ta~ ,L UN .. L l'fI"Z - ~m}ihl~iIlty

i.::;1 j=]

g1uwne ~ii z-ewn~Jrzl]Y'cb dzialaj~~y'ch odpowiednio '[lea CZ't~C , •• I" aJbQ

~{' creta. !l1it," l "II. '!!l--.- I

RI~dukcj~ ~Ji zewnetrznych dci~d~j~CylCh oa ,(,..~~~' ,J";; ~dbo ,~r; p[r~.ta ~,EeZy '\vyk'O[)~t: w.'Z,gJ~dem. ~[1Cldk:a ci.~Zkosci S 'prze,kfpjlJl."

'W'ektor ghS'wmy P'f].' '~ 'mQmG'.!ITl~ gtb''!.¥IJiY MlII $·H 'Wi;:iWlIl'itirzoych wyLi~()[I r.l Z; warunkew IOWJ10wag] cZ~8-ei ,J" albo ,;p"~ I~[~ta 'wyno~z.q.

('1.39)

I'!' !';';l

M~ :=-LM1~ =-'EMN Hi-I

,P ~ i Mil) rozklada ~[,~. "IN '~lbtdlziie osi ws.p'6c~,dr:ty(;:b XYZ (OS x pokrywa

;5,&irid@~' :Til W'I1~"W1t,~Jnl'l[li!,ClJ' si.'~ Z OSii\ :p:~t~~ a. osie y, 2 :~e~. w jego przekroju) n£t ,£N.la~JO'~ve Jil w~ 'wn~tj!'~J~JI'Ch., Nos:z~ one m$lltfUJ'~j~cl;'; l~:a;ZWY~ N - si/a nO'I'V~cdn;Q.:~ 1;,. T~~i;ty poprzeczne ]I!JJb ifl!tClCe~ M~ - m:onU!!l1:t skr:~c(:ljqC)J; Ms;J~ Mgt - mvJ~IU~~'t.ty gnqce.

Na podstawie zaleznosei (1..39) ustaleno re.g]li~ wy,zLlac2a~:t~a, sil 'wewn~lrz~,yc:ll (s,u;~y normalne], momentu skn:~~,flj4oego oraz slly peprzecz[lej 'i mOm(;;intu gn~~go) 'w dowQ'~!hym prz..ektojl:~ pr~ta. 'W' :rtg!!.i!lach t;y,ch p'l;'Zyji~1:o zgodnie z VilI.ezlJlosc:i~mi (l .39'),. ze sila W'e\VD!~.tI~l1;, dzjahJI:j~ca. w przekroju :M cz~s,6 '~ew~. oraz pnj~ rtlZ,c:U~tptgoPJ:,~t~ zachownje jed-

li_ k mi "

~a!1<I(H.~y z:i.l:a" ~:n~mo ;;tlitUany ~tru. 'i:I~~ :p;IIj'~~"wny.

3- "" J

fo.Jo:~~nlJ~ ]:Jilttekroju 'P'~ta ~)kt,e;~la w~,p61tt~-r:ta s: .Pn~::t dzuel'l S]~ :lita przedzialy Granice przedziaru stanowi podpora, :mi,ej see jp'uyw:renlaJ S]= ~y Sk]J;Tp~,ollej lub momeetn skupionego, :p;QCZE!;re:lk: lub koniec o'ihci::tZe!DIJ.ia 'r'!J,zt'Clzoneg:o w ~~oSi6b c'i~ly w,zd~bJJ.~ osl 'P~ma. :R,'Qr:wnl,8Joiem, a:ily normrai'l1ej N{xJ. mementu skri;(,caj(,tcegn Mj[xl. ~ily poprzeezuej :nx} lub momeatu ,gqcego Mix} llazyvr,fJmy fllfl:]k,cj~ okires:~aj,fI!oq odpowiednio lV"11.."" r lub M.';1' 'W k:8Jzdym, przekroju :nale2:;tcYi1i:i do re zwazsr .. ego, przedzia]u, 'p~l~. Obraeem ro.wnaJri Ntx)~ Mi(x}~ T(x) lub }d~{x) S:§l[ wykre.s;f' SJii w,ew1l1~~mlyd~, W' precie,

SUa ~m~,}'1a:b'u1: .iV jest :n'j,Wnla ,alg~b[.;fIJ~'C~i1ej ~;l!'u]rni~: ~kl.1~il~y(":h .oS:iCfWyth siJ zewnetrznych ,dJzJru~jit.cycb po j ednei stnmie :m,~rai~nego- ptzekroiu

_ .co'kl ~ll " , ;11 'Ii~=." ";I,~' II,.' 1-.." . ..:1

preta ~. 1:8:UO'Wa. (\S~O'W8, Z'lNn:OCO~Ul OUi przekroju :~u.zJ,a;a,l] VljoWCl1,UJe no-

dlaJtni~ {ro~~aj~cij)~ ~ Z_w;n1(:O'~l do przekroju _ uj~mn~ (~ci~kaj,ftc~ S]~'Ii, ]"'j_olfiLua:~n.tt, (rys, :1 • .8).,

P

Jil

I -

Mon'u!~'I.l' ,s~~caj~'C)J M~ jest nJW1l1Y algebraiezne] sumie 'IJJI0]1jiien~6w :sil ,zewJ:ui~~y(';~h dz~ablj,~cych po jiedDIJej stronie rozwazsnegc przekroju :p:r.f(mwz:g:~~:dem jo,gp osi, ,Mo2.n~. dla porzadku :pr..z-yj.fIlG;. ,ze: w'(~lIru\()r momenru :$]~y '!jeWiIJ~tml~j ~roC(HilY od ptzekf)l}j u podziafu wywo:IDu_j'e doclJaitll~,! ill zwrocouy do, przekroiu ,_ uj,elul'.LY moment s~n:,~~aj'fI!cy (rys, l .9).

Ry,suncik, :1,.1 m

:P~t. ~lbciajj[Jily ~ilami 19b m{ll[(l~nta:l1i:'iI~ 2)_ewn~l.n:nyrnli, :b6:ryc'll 'we'k;l:ory ~,rzec~m>arj;tjego os 'Pod kllte1H prostym, nazywa S]~ oeUcq. Niecbaj obd4[~' Zen~.'e i os belki lez~ w 1P;liW:Z:Czy:Zn~,11,'; pionowej xy (.os x. stenowi os belki,

..=;" '10' ... ~ ·'1''11 W' 'II=~' It.. I'II~· - A·! s: -

a 0:."1 Y _t1 eSI: sJ'!..:i!erowai!ilfL 'iN t.!L{;~ :}. - p:rze'.t!;J, ~JU lUG' ,t'i".1 moze U.ZI2L1:8;!,; moment

glLU\iCy,Mg, oraz sila tlll~{;a. (poprzeczna) T, 'W{!ttO'[ memeunr glll:ttOeg-o Jest p1'osf!OJ?\ad~y do p:taszczy:zny 3 W lk.t6reJ :Ie.z~ ooc~!~zenl~, oraz sila poprzeezna J'.

MometU, g~qc:y .i.\.1~, :ro,\-v~a fd~ a]gefu;~'aic'Z(I;t:j 5;rluu:~e' memenmw obc,i£tzen zewr.t~;ti.',zn~ch {P ,_ sciJ:.m .. skupiona, q _ obd!tz.efIJ~"e ro:zlnmU'l.Ie, 11' - 'mtl~' ment :skU!pio:oy, ,cz.y li pan, sih dzi,ai-aj acych po j-ednf!j stronie :rozwaia,~, ~ego przekroju belki wzgledem .§I:1QdIkflJ ci~zkos~ i, tego przekroju (rys, :I.,,] 0).

'N ietrudne Z8,11i.w,aZj,I\C" ze VI taklm razie sila P lub (i.Rici,~ie[tuc' ['orlOWiI.1.e q :t~C('.E[ilJG dQ g6Jty Wj'Wotuj,~ dodatni momeru gfitt.cy:- ~, zWt,tlCOne "IN dol -l"Uj,elL1my.

SUa fNYj.,'u"ZeCZ/1('1' T jest H)W1m:a, :~d~~'bf~:iczni~j St.'umi~ sJk:hl.dQiwych S]~ ze .. wnetrznych prostnpadlych do OS] belki ~ dzi:attllj tl,;cyc,:lli po jedne] srronie ~:OzwaZ8Jl:leg,o przekroju, Skl(1lilowa gi;lt.y rewr.ir~trznej lez~Cfi po ~.'ew~i sttO~'i'ue iPtz~kr'o:j,,] Zw{,u:c(ma, ,dk:~ ~6rY' wyw-ohlje dJ(Jdartnli~ $m~ 'p(.lprx,r;;c7j]~ a zwrneona w chU _ Jjjieml1J.(',l. SttadO'w~, sjEy 2leWll~tJrZil,ej '~e:futca pe ]J!Fa-' wej stroale ,p.rzekroju ZlV1"OCO~la \~f d6;~ \vyW(dllje dod;!l,tn:~~.; s;H~ :P-Opr:.tecziiJ~~, :!fI, 'ZwrUCOj]a VII' ,W(w~ - ~lj.emillil~ (rys" l '" 1 I},

37

M(J:mrnej],'~, gn~,~y M~ (x), ~~,b:lJ :pOpf,~Cz:Ffi;a f{.xJ i (]b(~;i~~fi'~~' rozl'O~oElf': wzdluz osi belki q(x) S'l ze soba ,zwi~~ne z~[,eillOs,C]iinui r6:Zl11:icikowymi. Aby te ~'Ie.ZniOSci, wy~:rowa}cl[z~:6~, :m'zwazYi:ny elemen beJ];j ij) dlugo§ci .ax (rys. ] .12).

I' ('

I!!

1

".

F---~, T'''' CIIf :1:_

~k~,], PQ r~t~!'JrO>SLCz.ei'lJ~,U i ,POriJiii:ntiQr;;:lU Widk;(k~(:'i '~y,t:h wyzS,z.cgfl r~drlL'!. otrzymujemy

T'- dMt[ ds

{[ ,,41}

{[ .42)

3,8

...Ii T .s ':;; }j, ,f'

, '"'" t;r,-,~~r:1f

e=r=r=: "

dx dx:

PrzlVpiJdJd z;girrcmf:a

..... "'

.f jciJ\!(;l~f;iftl pret«

'Wyminh\ g]{( 'przj'[~adek ,0 gbhi!}t JW:if"*" 0 ] T 0# {) ,zW8iily ,'Zgln(J;~l;;~'lt nier6wnom iernym, O[";IIZ slcze,g6IJITl), .Mg ito 0," '{";;;;;' 0 zwany 2ghu:u~iem j't);wf'~omierl1ym lub C~.fsly~n. W' przypadku z,gi:Fl8!l1Jia nierewnomiernege w beloe .0 dlbz~ji rnl,pi~~os.c~, (r."lzpi~t:o~c belki rowna lub w,i~ksza ad sze~ciu wysekosci jej p:n:e'krn:ju) pomija sie wplyw T~ a 'VI! belce Q bardzo nla;~ej rozpierosci ,-vp,lyiv ,jWg ua wytrZY,lnlfi~:osc' ,U odl,kszfalcet.de tej belki, W ~ym, os:r£iil:~:i:m. przypa,d.b :mbwi:m.y 0 Ad'~'1ar~ltJ p[[~ta I T '* O~, ,Af£l' :POB' lltlij ~]n:~e 'In@ty},

JesJi w~kJto[' lr'!iiJOmen'l.u, gn(t~~go Mg r(j;~tywa. 5;i~ ~ j ed:irn:t_ z ~J{J3,i'ilillY'cill eentralnych QS~ 'bez.w'b.d]jj,Q~ci pr-21ekroj'u belki, zginanie nazywa ~i~ 'p"',o3lym'j jes:H nie, zl(Jz(Jnym :~IlJJb tJJw.§liym.

Przyldad

1!;4 N'ary30'wat 1WYjkfe~ sit llOITUaJLI])'1cb 'W precie 0 pne.bQju kw~n.hatQ'wYl1ll Z2j,mOOQ'WmlYItD, gO,f.nym :k'!}:ncem~ ktnry jest ohci;ttzoruy silami 'QS uOWJr[j]j P'I ~): 'kN~ Pi.!2: Ii ~N, D;~gos@ 1,:= 0 ;5 [11 (rys, ~. JJ).

®

.. r>e~ $I-!' R_~CI~m

W' u1lie:j SIC!!:], zamocowania p:r~.tt:IJ W1"'Srt,t:lfP~, [-e~'lkcjia, R kUr6'r.& wy'[i'czynlY z warunku :ro'W,[[.pw,8ig~,

39

P',r,~kla.d

1 .. 5

W 5p'ML~clJfil!!i x Ib~iem:y ~jJd~n~ erza.c od ,~6:rj1ego k:~}nca 'ptiiita., :PQ pa.rJ.t'"fi~lenin ~~. ua dwa p['zedri~J:y otr.zy,m~my lmstf(p'!.Jlj~ce r6wEliarmaJ. sil

'I~''''''I' Fii'i';" I 'Ii'i V;(': I-~I" "IlY .I.llJ.!lI1. ~1!'.J..i ,~~ ,Ii.!:

N'IO' 10, D ., kN

i = ,J;--2 _ ,r,~'1 = -:l~, = -_ :.'

'f'r7'~dlz~ ~d.2 {O ;z:' x ~ 21)

N~ .:;;;. Pi .. P, - l~> .... 3."1iN

Wykr.es s~J. nermalnych pokazano na rys, :~ _1];" SHy [it s~ j 8Jk W~,~~C;; sta,lie w posz(:;ze,g6lrmycb przedziafacb,

Narysowae wykres memenrew skN(CajQ,cyqh M~ w ,p~oi,e 0 :pr,Z:ekr.ojll. kotZY~fym" kt,6'ry _j est obdq_:l{llm.y VI 'CZl1(Jkt:lh ritLC':~~:tlJj Ht'~, pan:ami, ~i~ 'Q mJji~flItai(:~l rinV[ly'(:l~ M"l ;;:;;' '6 kN -m, Moz -- ].0 liN'" 111, M~;;;; 8, kN -m,

'D"~' I'· .. • ~ /' - ,iI) -9le (' '. I 'II AI''!;

, ,iLUgOS,-" ,__"!!J',~:..t' m ,r;ys •.• J]"'t"_i!.

I !

"t_

~. r

. T' I

=,",~H'"

- p~-. mom l'I!,tu i&k _.ujq.C-;~

M - M- ~ + M-": ,_ jj,_.f7 = (I. J i '_'_ 2 "::!; ,~t:l' 4 ~)!

40

1..6

'Wsp61r,z~dn~,l;' 'b~dz;ilcj:il1y ootln:ie:~~ od :lleweg-() kt~6oa pn-tt~., Po :pocl!z~~al(;:i ~:n~ta. aa pr.redzia]y' i zastnsowaniu '[';egul okreslaaia .M.'f w przekroju 'Jf~' ra otrzy.r:l:bm:a:ny:

Przedzial 1 (0 ~ x ~ !)

A¢~~ := ,M'I = ,M4. - ,Mj, + ,M1. = 6 kN" m :P[L~dzial 2 U:5; x ~ 11)

M~'j; ';;0 ,M'~ - M~ ' ... M4 - Ml - -4f 'kN' ' .. m

P-.--· .I~~ L 3- .( .. n.,.... .( 3C',~) [,ZCUZ1:a1. .' L,r,::, X :..... ~/.

Bel ka .p dJu.gt)~ci l, Ij.ltw~,etd20tMIJ j1cdnym b),ilOCm; :pr2crlt)s;i obci~l.ierde nJww:nnienJJie rozJoZQllle !)J ua.t~eniu q ilJ-E"aZc s,]E~ i~l~i!.p~oIIJ~ .P i mement skupiony M·.(~j~ siJi) ~)irz.y1Qwne naj,ej swobodnym kollicu (l':Ys. Ll 5).

I. \Vyzrilaezyt 'roak.cjc ~]~zbw fw~:e~k.o~ci, podporowe).

2,. SfOYHlllllowat ro'WEf]a.'a. momentew gnllcych. Mix) oraz sit. P1D= przeeznych (tl1~ijJy~jl}- .f{x}.

3., N a~ . so-wac '~'esy gil W~\VM,~t~ych, M~.(x)~ T(x}~ ,p~::ZYJi IIn~l,qc~ i:e

p:!!!!! .(ij-lt M '_ !all: ~ .f"i!!!!. 2{~ ,kN" l!!!!::2 rn,

'il 2"l! ":'J

4., P,'odl81c '1:,QWfi8Jllia M-~-(x.~ 1'(A-:) o:ita2 m.trys;owac ich wykresy d~,8J :P:rzJ-I'~· padlk.ow~ gdy P~.M· i q- 8't. nd siebie nieaalezae i dz]~d~j&, pojedyuczo.

'~, .a, Bclka p~ uwolnicniu z w~,~ z l~w j !tSI. ljatzyi'Lrlyvla!na. w rowli'towadze pod ,cb: . alaniem znanyeh o!b(';i~tl$]~ .q ~ P ] M' oras '~kicj i w~~6w (wielkosci podporowych) RI:I~ M~ fmn:lTIi1te!Jl!I.1: utwierdzenia). l'wo:~ one plaski uklad s~,~: row:l.lo'~eg1yc',h do o(Si y, dl~, ld"oregc mozna tla.pisa.c· dwa :ro'\iIIEli£L~'

M WH 1 ~l l,;f 0'" , '- +!-~ ~ _, :2 q~ ,_ ~~l c~ --= .. '

41

I

-'~I .. 'm ~Nl

ll. P 1-,

-,_,:..!.. ",

A'- ".q,,~

J/.I M' il"J;l '[ if)' lv'1...:J ~ " + j!-', -~q'~.-

:'!i '

1..,

2. 'Forn:¥I.].~ujl~my r9'W!!l~ni(t, 'mOIDe[l¢.6w' ~n~cych M~{x) oraz sil pcprZeCZl.'bYC'fu. nX), klore [)ozo'Staj~, .shlsme w pFZeiJ:ii:~[e {} ~ oX,~], (a W]~ :l1![£i, cale] ,dJ!l],gQ:k:i belki). ~VspO:lr.z~dnfl x okres:lajqc;=l :PQ]~te'Mie dowolnego p(rne~kJro~fll!!, b(!;Hd t~ ;W~'~~ i jeg«j; tSnj,cl!k~ d'C;(,iikQ~d) odltni'~irz~t),~y od [ewego 'lrtw~,e,rdzonego kOThca, belki,

Po k,:wej stronie przekroju ,dzia;~~jiil, s:L1y.R.~ q:x {'VY.PlffiidlkijJwa ~nz~,~laj~cegQ :r.I!8 odcinku x ob{::i~;zenia ,ro,\-J{~,onflle:m:ie 1:-o.~:{!!:hJif.leg'O q' omz moment s1rup:~o~.y ,}'IA (czyli para sH}. Od~~eglQsci ~ hlri'i d.:zia~,arf]ia, sil J{'-J eraz qx od

§i:"Qdka ,e]I~±kosd prtt7~~mju wyn,(H:z:a_ od.powiedn~ 0][ (Dr;8Jz ;,x, (be £~hlJ 07)[.

" " ' 2 T

jest zaezepiona 'IN poro\vie odeinka x).

·M'O]"['n~J.l~ g]~l.a.~y .Mi(;,_l') W' 'roZ'W@lZalll),TH, przekroju belki r6w.r~a sie algebra~.'c2inf:j sumie mo~:m.':nJt6w gi:l ,RA;, qx ersz memenm :skupiO:llego .Mil w,Z!gl~d.enf] *r{Hi'k~ 'ci~:idk,Q,*ci 1t~§"Q ~):r7~k[QJ~" M'om~nt glJ!~C::l spowodoWii1iL1Y momentem sknpionym M.ib czyli PaJ.')l sil, jest s~a~Iy, . niezalezny od Wsp.o~dfiej x;

42

M· ,(.) ~," R' l.~

,..",' X. =11'1.;ji -+ "·A.x~-~X·

~ ., 2~

Z,go-dll][,e z l'Ieg(I~:Et maJkaw ~ sila 1i0f (j ~ko skierowsna "iN £(m~) orsz momem SkJiJf.Jli£}]j].y (:mo:me:nJ. utwierdzenia) ,MA (jake \:\ryg;ir!llajl~Y ~e-I~ wylJiuldOSld~ w dOl) PQWOuuj<.:t d(}dJatlJj~ moment gni~cy:> a sib ,qx; (j,aJko skie['U\.V3111't w (Mot:) powoduje ujer:n:ny moment gnfllcy,

Si}~ pcprzeczna T(x) "V rozwazaeym przekroju belki r6Wll~, S]~ algebra:DCZi1lej sumie sit Rid i irr:" :Moment MAJ jake para sU( nie r~owod.11je sily po-

Zgo.~n[·e z regllf~i1 m:lak6w!,'o S]]a, ,R.~ Oak;!) dzl!flJ~;f}j~{;.a, po ]ewe:j stronie piJZe-. kroju ~. skierowsna do go~y) powodnje dlodJah1d,Et S:~I~~ pnprzeezna, ~ sila qJC (jalb[). IdJzhdaj~,ca, po :~c\VCj stli:'1[Jn~,c ~[zekroj u i ~~'"t'(iw.ana, VI dl~) yje.m.:tut sil~ pOlP[Z'eczn~,

.3, Wykr,es.y :nr:u)me:mJ.'rr6w gi1J~cycJh ,M~(Jc) oraz s:iJ: :P;Q.p:n'ZOO.zqyd:1 r(x) mozna na"FYS![)~B lyll\ro WO\vczaJ&; gdy .P; M i q majF\- kenkretne w.anooc:U

,~ulh 8~ ze so.'b~ wmjem'D1Li~ 2.wi£kZarte,. J esli .p.!!!!!! tJ.1i a M = ! q12: l' ro

2

Jt~ ~ O~ a. M.~ ~ q12 i '!I:',ow.nauia ,M£(x~ .. l'Or) b~liEt mi;a,iy' ['tJ@Js:r,~pI~'f1::e;tt :postaC:

" ' t ... _ ~'2 "~ _ ~'2 :I. 1. '1"' ';,

.~ ~,x! - q.~ ~ ~;Ot2'x ,- q~ ~ 2 ~x a t ~x,~ ~ €?X

~]ll'\"la:imy ,pr.z_y ~ka.zJri., :2e zgednie :z. twierdzeniem Schwedlera, .dM -(;rl

,rex) = ~.". ". .P~)iit~ew,~'JJ~ ,M~~Jr) j'CSI[ kwadt"a:~t~,w<i fLj.irn].reji\ Jr, t'D' j~j 'WYcliX-

kres.Ait:~st :p.a!rabol~~ Aby go naszkieowae, trzeba l¥Y1 lezy-a wartosei .. Mix)

'~

- 'b--.,:,.o -'I!.. -- - - d = -I - Ail"" I~ M I'"' ~III- ~'M' ' .. ((:{I' ?

f,Uil, r,Z~aa.c H r~[Z~ :_;ci~, '1)i1: 'I;,!! ,.:Ii X = ~ur,. , g::::::; q ~ • y ~~. j'i;;:::::: ~ ~ , : M 5, :i'~ . - .

A ponadm 'na~:eZy 'Q\hes]~.c ekstremem .~o~a.ln.e .'A/fix)., Z warunkn eks-

dMji' (x) 0 lb r'lf"iJ o~· II'), "'I~·

tr.t:it!I1liirn d = ' .8m. -(ji . .....X) ~ , '" czylJ:I. -·qx~ ,~ IjJ! vtj':i:UKi:II;. ze ~W~~l'I~

.', JC

- - f - t:lM~ -

je OLlO db x~ ~ 0, a wiec Mg eka ;;;:; q . Poniewaz I d.. 2 ':;;;; -q < O. 'W j est to

.... 'it

mait..'SlUl!il!!i'!1Il] (::z.Y~i W]~lzdn.l(}ldi: 'Pal1~bo]] j~t s:k·"e..mwatlly W d61 ,~godn[~ Z; dedamim tier~Jmki.e:m 'lJsiy. W'ykll'es At:1(x) pobzmQ na rys, li.1l5,

43

: tl'l\ PI

,iii. 1 .;Jic_-. oiiiijiiiiiiii......;... ......... iiiiiiiiiiiiiiI_

'-,

~~g)

! If\.

'~-ll~ @

,-....",ii!il, .

:;'''!I _~I _____

f(l,j]'iiewai ,f( .. r] j ~st l.hm'iow~ ':funk~j ~ )t., tQ j~j wykr!S~ jest prfYStt., Aby go narysowae wysta['Czy' 'wyliczyt wartnsei T(x) na brzegaeh przedaiahi dla x ~ O~ T=d)~ dla ,x' ~ 1, 'f'~-ql. Wykres T x) pokazano lh8J, rysunku 1.:15 .

.-I ''''{i.n.·rIfWi1iJ]' hriemv , .. ,t;.,'l"IJ'tlI,. '~'Pi··I' a'l M" ('r!'l T' ' ) .• 'Ii!! il1lr~·'~~I~J· r.om~ r ,~,o;:!l. '!-'.Jy·II • resy rl"il<!!l

"t. iUI IW'. ,~.I1~, !luJ ...... ,~J,.:r ,UUlf!I'UJI)I.U ,11l "'i!;;'V~'h " ,'.' , Jl~J"~ ':J;!!!.l!I,,"" .) ,~"-,,H 'Ii"'" ,t'u"""",, ,",UI['.f.

:pr,zyp:a,~k6w" ,gdly P.; M] q ;s~ od sleble niezaleene i d:z~,at1Jq pojedynCZG,

iii":."" l ''II - M'" "1':,;",,\_.111.

f":.gil"x1 - ,y,; ,i ~N~: -. v

J) gl' 11 ... 1. l -/2

,n'A ='," .i1ru_.4 =-,-:-(~. '"'i ,1

L

~iJIr () 'I ,r' ~' 1 ;. .iI~ll or '. X ' '= - ~ t.:\l~ ,_, + ,1'J'r,X - -01"'_'

'" ' 2: '1 "'l 2 ~~~

f{x) := ql - qx

W'mto zalJ.l.wa:ly~ ze wykresy sil wewnetrznych M~(x)~ T{x) spowodeW~!I1.yrl}fu, dlziab~dem \~iSzy'S,tkic:tL obd~Zeil q, P, M rszem, ,fj[O~ otrzymiH~; fS~dad.aj.:tc (cz~:/~] S"npcrpO'iiJuj ~~) t~dpt'ii\viodii]'ie wykresy dla 'pr,~,yp.8Jd:k6w', gdy iQilJci~Zenja dzi,~laj~ pojedyuczo,

44

Belka Q [·I1)7.p,]~t:o~c::~ J podparta na k,{Hm.Ca(;·1TIl j est Qb~]~Q·lil~. siht ~';'kypjJQn~ P, momentem g.kup;i.olITlY[]Il .11.1' nraz cbciazeuiem rowl1.o]11[iLe]"uie :r-OZI020= ny111 « (rys, :1,,:[ 7l

'~ " \Vy~na('zyc rWt~]k'kl5.ct podporowe,

"'ij• S .w'-';ilf1'!il··'I'I,.r;:V'~f" l~n'l'~~~'Ii1i:I.o:ti memeutew snacvch }:'," { .... 'I; '~ ;;:! ~1:1l. poprzeez-

.L '.II.'v~ u. )1..1;1 ...... '~>r!l!llv. 'I.J!,.->r lL.~,JJ~. <[.I, JHI. !'.lIJ.lL !1or<L .!AII _. ~~. "l1.!.~,.!"""~ ·l'1f!l.~!.-l ,~ ;::",,~ .t"""'. ·il,;:"· ....

:r.trych. T{x},.

3.,. \Vy[ril~c 'rQ.wli1I;s:nia !/t(x) i T\x,) 'il 'lil8rrySQw-a.c :~clii wykrl~S.y: dla 'p~,p~dlk6w,. g;dy P,~ M' o.r.az q dz;i~dnj~ pojedynszo,

:[. 'Wy]kzamy ·w~en;,:'O.sc:u pocl1pGuowe ,~ ~. Rc Z W;!U1JUJi-Hl'W row.l1rowag_] beHd

'p), :I'll' + .~" ".:r _ iI"Ii,

_ ,,r.".,,,r, _ ,l\e .r ... ~" _. '!J!

l':i' I ~,,r. 1. '1'2 I :IO:.~· _ A ,.fle . - lV.l: - .~,q'l. - = .r~~ - 'V

2. 2,

D M .lp ]. if ,£!i.'(' :::::: -. + - . . -q~:

J 2: .2

D ~ lYf 1 :0· 1 I: iliA =-+-.i.~ +-q:

I 2. 2'

2:. Belk~ d;;;;i,e[inly ij;!!. d.w,aJ. pl2:ied:tidy AB' '~ BC i 'wypisuj emy rV'Wi1aIJ] ia ~g{Ji-)!. ]f(~)

]>rzedzilJ1 (0 S x S ~ 1 )

U~gl~.d!oia!lnY' Sl,ty dz.i~..t,aj,'!tc~ po :Iew'ej stronie przekroju belki R';r 'i qx Mt1(x}- RAX-~qXl

11. {x} = .R:A - 'IX

-j~-. iI. - (l~' 1)

Ptz~~i~~ 2 -:-~ $ Jr~:

·2 .'.

Uw~:II~-d:iiil'ia'my sHy dz-ial~aJ~~c; lK) 'Pi'aw~j ,~tr(}]'Jic 'pt.zcktoj u bG ~~d l? [' j, .q~'I: - ~1{)

M 10~ C~),:::, f?c{l- $) -,l{J - X)l

o!o .2

II (x) = -,litc -I- q(l- x)

I I~, .. ~.__.,..

I ql p:;=- C!J. a]- t'll

,PrzYl>tl(ld[ ,P' ':j:. 0.; q = OJ ,"4' = ,0 (:ry~t 1"] 8,;!iJ " "~

RoI! ~ Rc ,~,:..:_p

2-

46

m. ..:III"~)' (] I ~ ~ l)

F-~fZI5Ii,!!Zl,a1! = -:-" ,:::. X ~ :'

:2 '

,M ~2 (X) ,~ _:I~ P(l ,_ X}

.. 2

-

M

s; --',

I

M RA--t

([1; l. l)

Ul<:!it<~.'

, -'-',2

, M

M.,.:a (x\ ~ _'--;=-,X

,~~ ~

M 11 (x) --~.

I

m< ..:II' 'Ii- 2 (" U I ' 1-)

,~-.rzeIil'Zliih ' , 2':::;;if .S, ,

M T;dx),'=--

, . l

47

llu!" .(') '[~, '[ ]0

,;lll!;.!l.r~ X·i;;;;;; . niX -=~X~

eo .f'll ::f':ll

.11 (. x) = !tr-l- ax

" :2 '2 ':J'

dM'g'l (X) _ T: (, 'Ij _ [flo

_ ......... -·-·.Il·l Xi-V

{jJt.

21'

,to

Rodza] e elementarnych przypadkew 'wytr,zym,alo:sei p~lftta,

Isrrt~ej21 cztery if:',t! menteme '~l~pa,,~:ki, 'wyl-r..zymflih)s.c~ iPl~ta ki6:re ehataikJtIl;:J:ryZ!1Jj~ ~:i{( wys,'~I(rO'wajfi]e1tr1 pnj,eclyiiJ~z:e:j sld;8.GflfweJ ~i1}' We1W11~ITZnej w jego przekroju, 'W' d.w6c:fu :pr-zy,adlki:tch wy Ina g3, sil:~, dodatkowo, a.'by pr,z,ekr.oj :m~a.J Cikres:~ony ,k-,gZJtalt

,~ , :Ro:n.}i~nn]fj; b]b ~C]S;b1[IJ~,e ,~~,~ w ptnelcrqjiu 'Ido,rego wysfl~fHi e s':~~~ :1] Q I' If.LiI. ln a N

f:" S:~an]e p:[~f,a 16' pfzeboju knlowym tw,ieric]en~(n;vy[n}, w toorym dz~ala ~~(Unef]t ;s'~,f!t{caj~~y ,M~"

1" .z:gif!l;fL'fi~,e :oo~,O(i1~:icrnlf~ proste belki. \V jej ]l]'zelb'-ojru d2,~a,l~ ~kt'a[ momernu gJJii.;ij:ceg,'O Up :kt:6JegQ kierunek pokrywa .s]i~ z j.edll~ z gt6wnych ceUJtr,fIJ~ny'cb osi bezwladnesci tego przekrojn,

i", ScitUU1~e preta ,0 przekroju prostokamym, w kr&rym. dz~aliL si.la poprzeczna T skierowaaa wzdh.:!JZ: osi symetrii pae.krqju. OJj(AZ pomijaluie 'l]m~y moment Piltcy.

Silt to modele najpnn;tS21e, ikto[le :maj,~jed!lJia'k dluze znacaenie praktyczne. P!Oz~laj Q one bowiem sf'Qrnmi!:JtQwac zgndn ie ,Z e'le:n\e:n1nrJiDym:i teoriami kryteria oceny wyt.r.zyma~:osc,i i ~zl)'\vn.osd ~n8J wieln modelewanych pretem elementow ltIJalSZY1l1 ] budewli.

Kaitda z ty,ch ~reorUi ~:~,e1t:i]e(l1liJ:a1i,lyt:h wymaga,. ,ab)' zTilaj.!tc jed:U'l4_ 7:.;;i skJa,dJO'wych 8]l wewnetrznyeh (N, ,M~~ Mg, T), :zm~lezt' uklad pewierzebuiewych sil W~twrl.'~trzl.f1yc'h (ro;zktfl1d nifp:~ell) w p:lizekroju preta, kJt{~l'Y si~ dJo k!:j ~~,dad{Tv.-'\ii.'j redukuie. NieultJno ,zau.w~--yc; ze w p:rzypiildk"llli, p~'[a sZ~YW][lfego JesJ tQ' zadanie :lJIiej ednoznacsne, lStuiej e bewiem nieskonczeaie wiele powierzchniowych uk:lad6w sll we\\"Jill,~'~:liZnydn.~ ktore redu-

I~,.· • d -. . k ".~'II • II~t~Ad '. 'I . D .

,r..[U,~ ~~1.~ "_'0 [~J sa.tfItt::J ~ i:',~,~oneJ S,Mii:!I! ,_,owej £'1 y Wt,'Mb!li'IrZifi,t_il- ,00pd!t[lQ;

'wwz;g]~dJliLiem,e as,]Jekt-9w geometrycznych ] :fiZ.YCZJlly'C'h odkszta~,ca,]nQ&ci preta llm:lozUWI;rn, znalezienie je [In 0 zn 3 CZI:1ie go ,il'Q'Z'i.-v.i,fI!.z:an-ia.

Dla w~~tkk+~ i~~!cmCi'l[,amylch :Pltzyp;aclk6w 'wylrtfru~,1:(!fSC'U ptzyj:ntnjje s:u~ ~lMt~J~uj,t1!:ce~ w8,p6ble zalozenia,

1. Pf~)$:kJt6j p'l~ta :P~}Z05;taj~ ,po Qdkszta]cenj-~ plaski "W pIZ,)!]J'adku ~einania P'~ta jest to bardzo :rad)yka'~nif. 'Up.:r-oszc2en]~9 . .2. P:L~l jest "'!.i'i.ry:k,ofJJany z :~iDa,te:r,bdu ~,i:ni,OiWOSp1'~Zy5[,ego_

f':R!t 0 pJZ~kr,q:'j'W!, J '~ -dtwgosci l jest za'moccrw~l'[Y gotnyru koneem ] obch!;:zQ'I[Y' na koacu :dolnyD1l1, s:i'lit [lfS,iiOWfk P' (rys, 2,. I} .. Wywo.lltlj,e ona w do,wo'liiiy,mi" od:h~g~lI.nJ)' .1C tfd g,6:r]Df:,g'o k:onccii.; przekroju s:~~~ :nol·,['iJ'iJ.iI.l~l\ N: W 'pr,~,c]~ n.i?':!~[,~a~1ty,m N -- P.1 a *c~,skMjj]YEl_i }il-, -I'.

K ... ·~"- _-. '6·, ,- ~,,-,'jll ...• -- " -. ',~ ,- - '7-"'kt ~ -, ,,~, --

'!!.,.-j.'''iL&T W:i~Uy ,~L:a, lJi a upre szcsen UI, pomIJ;amy- ~, ., ;;I!iI.!I;;i'i:my. z..., 'IN prze-

1_' 'I . 'fl~,",__ .' ,. '-I

~l)JY' I!lOffij~J1ym [l[i~t~ V{y3.'~p1..ilJe 'fyjJ~ [l~:p[~~nn'~ ncrmame 0;. a "iN przc-

:hoj aeh [',6WILo'leg]ych do ~S':~ nie ma l1);')pl~en. PI~I: :mU]~fon.lY bib §c:usJkl!lil1.Y mezna zatem trnktow.ac jak wi~"k~ wl!6k~ell Q przekrojn ds, kt6r~ nie odib;]aEuj.~ ml siebie nleclg_wi~~ll~.

W i1,r~~fd:C~, r4Jw-nJuwa:g), t~,tmf~mltll1 pf@fta

E-ienlell"t p~ta -0 dtl!.1_g{')<sc'i ax jest' obd~{l!n:y Vi! przekrojn ,gO]_1l_1)'1U sih • .t_ 11l0f.ll'talnrt N~ ,ru w przekroju ,d}OhjfYITiJ sib~:u~, elememamymi adA. 'W'mfunek :rowm,{}w,a,gJ elememn bcdzic mia~~ :nas.tt~~lFj;llj&iC~. :pos~ac

J C! dA-JV -0, ~

{2..l)

,Ii

\V,a:FlUllki g~om,ch·ycZ:li1.e Rozwa~:1I.y e dks 2it a lee uie Qd~,U~1k~, p~tt'a >0 ,pi.ernf,ot~:ej cJug,osc:i ax. GC-i!fiY 'pr.ze!kt.bj :przt·:tiIli¢sci s~~· W kicrunku flS~ x o :~~,~ !l)~tIJy o ,~ + dPJPo odksztalceniu odcm,e'k J~[~ta. bedzie mial dfu,SO~c dx + dwc.

Wp:row.adi:z~,.m,. '1h<!t~~:iJ:!:m)wtt, 'wte~.k~~~c ft' zwatl~ (jilk'i:Zf,ll.}t:'(~Niran wzg;lfiit.~J'm' l,b :krotkQ - o'dks:Iialcenie.m

d~ t-:;;:;~

ax

(.2.2)

W precie r'Orni~nlym s > {~ (wy;d~uzell ie w,zg~,~dne);, ,8] \V :I!l~d e seiskat.1ym 6- <: {~ 0( ~'krooei]~f~ wz~1 ~:d:mJe}, Frrze-ruriesU~!;ind.~ dQ:llru(;:~l) konc~, :~[~[a. f~<"'-I, [-O'WIJJe: wydbt21el:l]u :p~1a, AI_. mezna obliczy~ l1Last~uji&_;co

I

U:r.=l ~ ill ~ J J:.": dx '!.ii

(2.3)

W' fiz'cze,g6'lnyJlll:l~, ale bardzo czesto spotykanym przypadku, gdy s jest niezalezne od X', otrz.r~a'[D"IJy

Lll

8'---·

I

(204)

51

N"rpFfzelde. mj!.n~r'!:drJ~ ll? p!'{Ll~ ~·t!'ZGi(tgm~JJ,irJI (9crskm~)lm'}

Z·wi,q].z·ki :fizyczoe

W' przyp,adJku materlalu .H[IJ~.owos~i1/Stcgo zaehodzl :~iniowy .zw~.~mk .m·i~dzy naprezeaiem ,cr, a. odkszt.a·k-=elr'·eElll S; Z;WallY pt(;ITWern Hooke:«

{2.,.5)

gdzie .Ii' - stabl S.pT~Z:VStaJ. meterialu ~~,an~. wspo'~C-Iynnfldem S'pr~iyS:to-· sci podluinej lnb moaulem: YO;£('Ji,~g~'~ "iN N/n-l .

.Dos·w.iadlc:rewe V!fJbzuj e. ze Wyrlll11ZIf.Jllilil s p~~t~. t'o~~~zy zmeiejsze-

nie wymiaru popl:z·e~2J].e.go .E' .

I d~-d

,"11 ~---

d

•. 2 .. 6)

gdzie: d, ,a ~ - \VYJllriaJf poprzeezny iP'~~ przed {'.i!([bztallt:erie.m ~ pe od~ ksztalcenlu

{2.1)

OJdA- .. N=O A

f,oni.ew:nz I alA = A .A

N

a~-·

. A

S~~)'l4'J'W)Jc" Prtia

JlJ(,l' roui!'M'(mie (,;k.rs-ka~rf~)

RyslIIJuek. :~tl

:p~) 'Wpr(PW:ad1J$tmil.i!. wyr.SJz)$j~'ia (2"g) do (2.5 t ~. nastr{pnm ~ do (2.3) UZYSKJU.jemy ]1t.Jjs'~Uj.~C;I1. za:IeZ.lI1osc

AI .. jNJx "EA.

o

(2.9)

A~' _ ,Nt

LJ~ -'_-'

- -- EA'

(2.10)

Wielko.st .EA nasi, nazwe $ZlYl1',~os,d pret« l,U~ r'Ozdqga.nie 11!]Jb ,$.r:isliaIt,ie, Wzo.ry (2.9) i (2..10) op(i$'U,tiil w iniledi forrni,e irl'iz (2 . .5) wnlw{J; Hoo-:k~·a.

Rozpatrzmy P[·~t ohci,t'tz,Ony \VZ'Clh.rl dfUgG!Se~.ob!G iA.zeniclIll 0- intensyw-

].,' ) • I~· .'~ • if] { -- -) 'ii.'i1r - " lUI 11 •

nosct q(x ! :a j:12L r;..'tl[).IC"'l!! s;u:~~ CiS~:OW1il ,r'i'Y~" 2.2\wyt1'i1'UJIMY 'my::uOw£) aiI,!J.'(I;~B

uek prl\(.ta (I; dlhmgosci dx. Na od:c.ilnel 'tell dzia~a.;j,~ obciazemaprzedstawione na rys, 2 .. 2.

--N+ N+ d}{+ qh;: 0

(2.1 n

Z .' (I"'j; "') ("!I, -"") . '2."j;) ·n,· ~1i 'II N' ..

·.e wzorow I~", •. o·_~ - "':':.Ji._ ] ~,' ."".' wynnca, ze ,5n}Jj~ niO~lU[hni1!:".\· mozna wy:rn,~

zit 'p'[zez przemieszezenia 'IN sposob :DiI~lSl~.uj~cy

N_E_"A·du

'~.:~-Jl~

.ax

(2.12)

53

,R'a lW,I\fJJ~l€ roZl'f i cz:iO'I;IIe pi~!'!m'iUZi::u)i OSfiJ'~i"J!e/~

(2.13}

Po wsta wieniu ZW~'iilzkru, (2.13) do warunku :r6wnowa,g~ 1~2" 11) onzymu~ jemy ostateeznie

(2..141)

gdziea ::;;:EA.

RUWDaJrie HYzmc?Jko\ve (2 - '[ 4.) oplS'UJj'e [)ole pl';~em;,esz.c~e~ ~ - u~{x),. o oi:: x < t, pi"ita, rozcisganego {,s[iskfUlf:.gO). \V' celu otl'.~nulJn~a jedno~aCZi]e.g'Q [~)zw·~~~arnia. 't,u'Wn.arhia. {2.'~ ,4) [UilEzoifY UZ1.Q,]l'rd:n~ ~ go ~l 'W['trl.]nMi brzegowe, lkJto[-,e dla p~t:a przedstawionego .oa '~, 2.2 maj:i[, .l~os:lGaC

(2.15)

Pn~t: o 3:r.-ednic,Y- D:~ 2R i dt.UJg08Ci I. utwierdz.'OitlY lewym kuicem. jest ob>O~'i:lZotlY na ll::oncu prawym momentem M sil ,z,e\V.Iil£(l.rznyeJ1.j rownolegly1iil do OS] p~,a.. '\Vyw'Q~je 'Jill w dowolnym przekroju, odleglym ,0 x ad lewego konca, moment S:k[1~c~j~:cY' .M~ =' M fry'S,. 2.3).

Zaklada 'Si.'~, Ze w przekroju uormalnym pr~tt:!l, skrecanego ~f!~p:(;Jj;1! 'W"j-

:1'rn,;n,"'lI'Io"i.;:;, [-~io!loJI"I~,,,,-lr.o=ci"i'~ In ~hrif""'~'I;;I:i, .,. 1I"I~<'i:"i;o,'!,~ ... ,'~ ",ll~\r.Io do 't1I~·,o"tl'l:l!-II""~'~ 0Th ·'II..'I·~'~"'i~'i:'Ji ii~,~t' '1iN'!ri

,,!I{t~.':;'J,u.llff&.-. ".Lla~!L "I:i;.£.A..l",.~ll~~(;1J II!I~'J 'k,LAI_.~ .:1' ,~.J. U.3J~,'LI.t-"""I.tu~.'V U. t,"!L U ,,- ~.JlJU:11 l' ![i.Illl,"LI,IJ.Il.!.tll![;.l~ JHI~J

'~ •• , 'IL' • AI 'II •••

W.a~:Cll'i<!,I'eJ po VIlli e l7X Ufrlil '\,"'lS''W' ni'it rz Ii!~J~, 0 ,y!O W'O ,uiil ym p'[(Jlnliri etr:ri 'I)lL~ tl!~ e 'fil];;;l

If!i£Lpr~zef~., ,r,l'fl~ :sb~c;a~.y mozna zatem trnltlOw,ru.C jake zbi6.r konoen-

1. ~ s. I ~ ~,.""'. k' r •

'~ryczm,yC\I,~ etementew WEI. OOW}l'{':~j {II :p.nelti...r,Q'Ju :~uenC:~enlOwy:m". [,0:00 me

(H~d'l[,atuj 't na siebie meehanieznie,

54

'Warul1ki :ro'wn,mw',agi Odeinek dx p[~fa, skrft.(:;oego (rya, 2·,.3 i 2.%} j est o',c,j~io.rl!Y W pJzekf'oju, lewym momentem ~kf:!fi,c(1Jj~c~Ul. M.'1~ :a, Vi! przekroju :prawyl.n. elementar'l1Jymi silami wewn\itt~~Yfiij FA (dA jest [)~eTIk":i,e.me'm 0 premieniu p i, grubosci dtpj. W aJnl[H~k r6wl]uw~gi l'nzwitzm]f!j lQ~c:u .J.u:~~a, mozna za:p~,s~i~ m7C-S1t~.p Ilja£:j~

J rp dA. - M' --~) ".:i

(2. ~,6)

OdJl::sz~h::eElie"'_p'r~rn, skrecaaego 0 przekroj u kolowym polega na obrocie j,e,gcf pos2,!l;zeg61tlly,ch przekrojow wzgledem siebie w'Ok.6~ OS,~ ,p~t;fl_ Kq;t waaiemneee cbrotu n:!rZ'e'kro"'{i,,,v ikQnciI)wvch aazvwa .s'UI!'" kn.t:em s ~'C{~:..

- ~;J - - ~ ~"l""" ~ - ,J -.J. - !!l" - ".. !! -,:: • -~. - " r--~"-f ~ --

~ ,,' " 1 t (,<' ') 3''Ii, N' " ~:Il. uek ~,,;i'I., zt 'i.., -"" ," 'r- "ii ... , " ',' r'·'·'" -,

. na 'W f.U'((, a, rys, -':J', -_ a ;:)An,","",.' oaxs -, areerua pt I~.'~a t:!'l'i._O~.CaJnegllJ' 'I,. wO[ z~:-

ce' :nn£lJ j ego powierzchni zeWf1JI\(~r2JJ]t:j? a takze dO\VlOiI:~ej waleowe] powierzehni w~1W]]lt!trn:tej ~ 8ta,j~ s:i4( ]:~iL1]a:Iflri srubowymi,

55

t ... ~~~- ....... ,

RY:SUDCk, 1;.,4 ,

t)

c.~~~~ ~~

,;'1'

ray

srubowe DA~ elf). Miar~ takiego odlsmloel1la ~['iY' ~j emnym obro-

Ckl't,~M'k.e_~r.(t p6g,ii't~dowt! cie .przekJ!~j6w f.i!(u:,rn.a:l'nlyeb p:~~, 0 lr1 d r jest kqt odks2~al(:;£:~i{j }.'NJ.J;UJ-'

",t"",,(,JlDr,.,.,,, w 1= ... '1 ..... Poi''!. m '''1'''''"'''' ""o(jjJlJ'L';·~'::;·';v·!· ,;..,.. :I.I'''~·' A' "" ~ ;il,"il:l'~' 'ri~u.rn-· y ~ ..... y'" 'L.:.A .... ;

~,~v ... J~ITl¢VI ,i~ 'LI;I!!.IJ.Wv· ~- ....... ,.1;.1. ,;r..~I;JI_ ,·Irl~~~~.r.~" }._c. IwK ... J1 ~~r~1J IV 'f~' 1"'" ,,~ .. , IJI~ . .r.:i!

.pdqJ (d-{J':pmnij aJJl'a:y jalo nieskbncz€:o]e ]1[Iaie w st:osllfEiOCu ,do p), ·Wyu]ika. sti!!,d :Il!aJS,l~pl~,:ltCy' w8!rtlInek. ,g,e~unett~:.1cm.y

.r.... • .I! .. I •

n"'Wll\r.1~r.: .~I"npl',rtP~J~

.1I·~rc;z:nycJii'·w pl'(J~Pli'i(,'iJ li!i;!;flliemnie ."~i"QJ'J;or£1 d.oc h

(2..17)

Potr.a~ji~llY element All eD' jakn .P[,(Kst-op,rudltoscimrl1 10 r:~I.e~ih{uic.2ien~.e maIych \V}fmiara.ch dx., dYJ! tip (rys, 2.40)" Ni3J sc:ian~c:h AB i DC :pOO~['IJ']l£Ld.~(lSCi,a)[IIU dz]a]aj~. ]il.~,r~.t~~l]a. T. ktore tWOI'Z4l pa[~ sil 0 momencie (dydp r)ch'" A.by 'e~.eL11en~:.ABCD .rmzosil;JW~t. w :mwnO'w~dze~ muszana jeg-o ~c·iajja(.~h AD ·i Be Wyst~p(}wa~ 'na,pP{Zf;i'JJia t·, kl\[)~ twO'~~. iPa~ si~' o momencie (iJxdpt)dy, Obydwie ])'('i]'Y pr,z,ecirwsta.W]aji~l :$i~. sobie L1D.\vzajefllL,at wi,~e warueek '~:6WilQWIlJ.gi. elementu A.Bef) ~~ie' ttui"llI,t :pru;t~c

(2,18)

56

j.Jrnwo H.fJ'(jke' ~ dla jcf.lurl~i-a

N(pl'~1:rmfr~ .~i)'Cz~~e.' ~i;! pr~c~ s~caJ',tJ'Jln

N aiP[~2eIiJ~,9J styezne w plaszezyznaeh \V7..::aJ~mf.IJic :plro~·nQi[lad.~ych" Pi"OS,[{)'pa~Be do kf.aw~i przecieeia si'l(, tych 'piaS2iCZYZU, 5'1, sobie r6:wne ] skie ...

row' ~~,,,,;I:O' .;Ior;. 'I~ ~1iL,., ,Ij"roA krawedzi ~ '.:J"':I~ UU ulU uti ,t\..Ij-d"ft ~ ~IJ .•

,Zwhl!,ze;k f'u,yUllJY

D.[;;'}, materiahi '~]~I]![!ilWQ!5P:[~,zys,oo,go zachadzi ~im,O'wy zw-i;£:j[zek mJi,~dzy f.' i ,~, ZW'ft'f:lly ,pt-'tll.vem' fl{J'()It:~/.a dlC1 3.ciru:m"lt~

gdz~,e G - wspoJC:zyljn.ik SPYf:~ystosc'i' /fiJprzecznf?j mat~daJu:o ~a'[!(y mQ= duJYB~n KifCkhqlJa.~ W' Ntrn1,

(220)

Po WS:ira:W~:~h]U (.2_2~)} dti 'lil}wril&ni,;3j, -r,u;wilQ\Va;gi {2" 'I (j} i 'l)[w.z,gl~{h!ri~nhJ1. ..

. ,"" d.,. :..11 ll1t~ - f':2 .:.J' ~ l'

ze G y,- rne :p.o,1iJ; e,g8J. '!Ja:~tr,;.O\VRI1I'Il. '$ ,I p U;t1: =is (bi,e,gl!lnowy 111QJn.eI'l!(

~ .

, A

bezwladnosei p(,zekr'oj u), lI.110's](a.i1i1Y

~

G CI..fJ! J' 1,~' ~ ~ '0 -.-, R dA -,/"10(1;.'1' ~, ,"

dx L

.i:I

. d,rd: ,

G ~~. J M' (ljl

.'_', .•. - ..... ~u

.. dx'" s

(1.2 ~,)

(2.22)

57

IJisk~#i ~rylnymal&ScJ. prreh'~J;lrI Ilr.1 sk.r:rcCI'J.r:re.·

Wiiir.!'.lQ kC!l~] .v~T€cm,ria 'pf'rEf,a

S"Z,~'IIW\Iok.(·r. pFrp.(~' nas~ca_i':Itf.'e

NarP-[~~1i!J:i~. s'~yc.znc' 1: sit Ihr!:low,::t funkeja promienia p.; ,m::IJj~. warito~t Z.e.HJiW~ w SrOOkIJ!!, przekrcju ]J'I~a OI~Z 'lWallriOO* ma'k.s:ymila[n~ W' jego skrJij nej :z,eMl~t$Z1~ej srrefie '~:rys . .2.4d.).

,Mot u.

--,

.Is, WI"

I?

'W- n~ t;~ ~ ( ~) .Ii.. • ',IV {k":; • ~'~-

. _ ~!e~.h-O~C ~.' s . Ill" '. naz~,~ny Wfj',i!"aZJ\I:~'.i'I;,ieJzr wyl,rz;y~na,l:JI.:i;d p~"Z,(1.~~' OJ.~i

pre_l.'a ma skrecante. 'ObHczymy go~, lllW,zg]~;'(bli.[j;jitc fCi\rmtl~ (1,;,16) okres'Iaj~c~ 19

'.:.u _.Is ._ ffR3 fL . -"1,\ _, 7fD:~ (J .' 4).

01',"0 -'---"", -a }-- ,~'a '

R 2: 16'

(2 . .24)

Po 3\C911k!i1~:ni:u wyrazenia (2.21) on:zYI:}]mJ!1llY :[oT.mu~ Nil :ki[t slJ!~,G;('mi~, w mierze hl!kowej

(2;,25)

(2.,26)

Przedstawione W)'Zej rozwazania d,otyez~ tylkn J:u',~~ow' -0 przekroju ko:towym~ poniewaz tylko w raklm pn;r:rpa,dlkt1. ,iP1'~kroj preta po odk:szte;~~ ceniu PQZQst~J e plaski, Prlie.kr,oj n[ekQlq_H~VY po 9dikS\2:talcE!mu., 'Sl~j e s,i~ powierzehnia, czy~ i, ulega wypaozeniu (.d]epl~nacji).,

'Slkr~ca'l'JJlcC p~~a 0 J:>,F:lckr(¥jrw1. dli)w'O,h'mj'm zostanie omt)wi(}]'1]C w tc()zdzia,ie: dW~lJJas"tY.!i11L., W' takim przypadku :r~i{!X eraz 'P' ]kzy 8]~ cdpowiedaie ze WZ0l11 (2.23) O~{IJZ (1,,25) czy (2..26-)" Zamiast ls stosuje S]~ wskaznik

58

,~,6W,lI'i:I''''J'i£ ,~'li:i-m' c dTIiu,;(! kql'IJ' .~k~·fWjj.J,(j

Rozpstrzmy pf.~,t sk~cany c d~~'u~,o~:ci I;, obc:i~Q\niy wzd.hIl:Z d:~g'O~ci momentem roelozonym W sPQGl6b ci~y 0 fu.lten.sYWllQ5Jel m(x) i momentem ~blp:UO~lY.li1i1 M dZUa.t.aj.~cynl EbiIJ kOnC1J1 pr~t([t (rys, 2 . .5).,

Wytn:~~ny odcinek preta .0 d.tlllgQS~'i dx. Na odc:~~u~k ten dziala 000iftz:e-n~.'e ci~~,e m(x} oraz [13. ko:n.(:ach momenty skil:'~.cil!j.~ce:' ,~ :i ,Ms + ,'(JM'.,; (FY3. 2.5b),

,~M~ .M~ + 'dM~ + .rn(i}dx .... ' 0

'M:onu:!~:~: s:l\;]"f,?OBj':ilCY mezna ~trzuc' przez k~t sl{lr~ce,l'lJta ((t'

(2.27)

" ,.' drp'

,M~ =G(~,ct-.;;

\V6W~'Z~8, [D~~ Jli!]o~"ril~ 5ikI~aj~~~go pgyjJJi!]J!Jje HOff I C

;'J,iIIL d (' ,)./ d'Wjd"

,~:s-=- 1Vs- ,x

dx '" dx '

(2.2:8)

(.2.29)

Po podstawieniu v.y.L'~Zer:1JhiJ f2,.29) de warrn~lu (2.27) otr-ZYI~I1flJJlj.en:lY ostatecznie

d 'l" t:I d.rP) -4- i.~~'fx) ~ O~ Jx J:x

,gdlz~,e ill =: GIs"

Rewnanie ro,mciko:w~' (2.30') op~uie lk.Atl skrecenia ¥J';;;;;; ~(x.), () < .,1{' -< I. W oelu :OOZ'!:VifI!.Z3:tli:m 1:.Qw~:lan:i(1j, (1.30) :tli'ile.zy 'uz!npefl'dt ,go 0 wsrunki 'br)'i~g\~lW~'

(130)

(2_3l)

59

2 .. 4.1

Belka 0 dllugosc:i (.roZljil~tos~.u) l, ut'l .. vierozona ~.~'TII k.oJtoe~n~ olh(';i~]1;a,

~"".l';t li'i;o!iI ·llr",,~· .... n iI"'IiinlI'r1i'J';j.l'fi"i d'!;'!f ..... 'ii"r'!lU ~·(W'"''!llil,...i' ! ifIIif'7""'" ~;'iH""! "'" oil'ik~"""""""'!I'.~ri"iI"''lm! ~ ~ ~>;:i J""'::>l ' •. ~I!I. .t\,'I,j l.I:....'u. :t~ .. ~. ft J •. >... . :iFi<'!.,J'.IJ:L ~J!lI. :uj". ~'~'J •. U. :U :~~ ~ ...; ..... iL,.:U ri ul"" L'l! l!b,~ u·.,.", I!I~ .•. J- I .. ~. ...,l~ I!I.-

:mrri P (rys, 2.6a). :tet~ one w 'pionowe;j 'plSJ!3~zyitri!l:j l)J ~ h'l@[z~ ~J~. sil 0' :ram~}enhll. {.I~ .1d:'(Ulii. w ~:l[~Ze~jlll belki ,omsl;ffi:ny.m, v.:rs,p6'h'~dn~ x (fYS. 2JS1'l, gdzie '0 S.x :s; i-a)- ~1:hlje d\oda1lili :n1momem't. gn~c:v ,M~= ;;;;;' Pa. Sii~ '['~ '1,. a wi~!C jest to zgiuanie rownoenierne, czy]i '~zyste,. Osie .r,; E S\ ~6wn.ym~. c-.er:i.tr£J.'I~i:r.iiU (iisifllmi lbeZ\V4JetOOo~d. :p:rzekrojl] i. S:koro wek'~[ M~ rna kierunek jednej z nieh, to ~ osi z.jes~, to zgiil8ilJiie 'p1<oote"

Zaklads sie, :l~ "iN .l'u'ZCkroj]], oo.r]j]~,hn.ym belki wy:~~lijil .I1:5JPI!LlZ~]'[i;a. :iiilOItilla:b:ile 0;; ;a 'W' l~r.Z~~[~)j ad,'II rl]Jwn(l~'~~'4ych ~!!) jGj Q5;i r~~ e 'ma !h!:!!'~ii~n" H e]k~, moze bye zatem '[rnkt:ow;tUIJ;J, jake wi~k:l1 wi,6k~.e~1 :mzci~~llYC:h. lub s>ci,s~an.ye.li 0 :~.ze.kT.o:ju. dA i d~~:ugosd. I,. k~6J:e nie oi(]iiziahJJj.q :ill8J. S~,{~-

'L' h-"

me mec aruezme.

'Rysune:k 1.1

'Warun ki :rDwn'@wagi

Oddllek (/x belki trys; :t6-e) jest olbc:i~.io:ny VI ,~ewynn przekreju wekterem naornentu p.ttc~go Mg, 111 ,,"v prawym dziala li_dk:Jad elementamyeh, wewn~tr.z~.YC:h .s:~ normalnych adA. ROz\viii~F.iJa cz~c belki znajduje sie VII [6:wn(1i\-~r:idz~ rod dzbdanh~nn rt(t7~~1°r.ze[ltaeg{} t~khtdu ~~,~; 'rQ;W,fiollr¢~t.y1eh (1)0 osi X, ,en,:] k.tJiS-re;go mozna nap:isruc n:]s,t~'u~,~ce .r-6W[Jj:1l11i~, I-Q'wnow~gi

JadA=O

A

(2 .. 32)

J (r,z.'dA =-0 iii

(~ ~.AI) - ,;,:;. • .J.'1t

Na slkl!.d:ek odbzta-~celllia. belli }ej s~S'iedlgh~. '~~je oiIJl'~_coaj~ ~i,~ w.zg]~dem siebie w-oJ(-6,~: osi p:ros;to,PflJilI:,ej do p;~sz-czyzny rysunku :il IPO~ ~()s:~j,~ ,p['~y tym p~as'ki,~ try~· 2.1). J~~]i podzieilin~y b~[k)~ Il~, warstwy

,,;: "1 u.

Ul,aF.'i'J:~S.'fJ· i J.'rNia c~'J'1:i~[~~{,l; 'it,i' p~ie ~{1r.(Iityn~

wJ\&,kiCfJJ~ [0 ri]t:lIL[~YidilO za.u.w,aZ-y6;. ,~-e' pe stronic w,kl:~rdcj u.k,;,~1y (UiI,C ,skroceniu, a pe stronie wypiUJkJ~i ~<lfuzeniu. W'Yl1.ib z tego, ie 'W' belce :~J1JS~, ismiee warstws, kt)i]ra nie ulega odkszF-a~!Ce~1:Fu. Wiirr,stw~ t~ tl'f1lZ)i'Wa, ~~~.~ ·~1i'ar.'il'twq r;Pboirr.ifUJ.:;. a ~ lad Jej :przt";~:iQ.da z P:~;,~12'c~il~ pl'ZC:mjU - lird~ oboj(f!:nq_. ,iP:rzyj:mijjl1L1.Y' a. priori ze linia obojl\jf.tna przechodzi prsez srodek d,~,Zk.osc:u :p:r.zekrr!Jij'M. S, c:zyH jest :1i1:i.fb os .6, i jest :r6wi1O;h~gb~, db '~iJe:~iI;JJi1dk:~ill wGk~"(~[a. 'iri1il,(rnn,em:tM. gflJ~~G,go Mg. S~ys:zn,Q~~ ty,c:h Za,~~Y7~1iIi 'P~).' ],w,i.erdz~ dalsze wywody,

Wa:ml 'kj gelomelry;czlu~, Rozw~zmy element belki 0 dJuJg'O~d dx przed odksztaleeniem ] po odksztaleeniu .. P:rzyj:t:m:ij.~'liD.y ze jego ]ewy ~n':z:e'kr6j jest I:~le~:ttcho~:ny! aprawy :pt:!ckr'oj oib~:6c:~~' s~"~ () k~l: (119. Jest to o,'hrn~ w ({fcrr~nbl ujt:ltmym.od. osi y do osi x. WI61k.u~, w warstwie ohQj;~~j "leSTI~ ,z~dU'z~ienill,l, ale ich dtfutgoAc dx nie zmieni s;~,~. Promien .lirzywizlllY w~rs:D'Wy ob9j~D:li1Jej (osi ug]~t~j b~dki) p rna. W~[1!Os·6 uj il;l:utfi[l~ IN' ,nJj~. ym ubtawe esi w,s,p6~1'~d:ll1ych, przy dodarnlm momencie ~~Yln Mg. W:t6kll1a od.]e'gl:e od w,aJf,stwy O~(~j!~~:mcj 0 Y j :ktbrc' p'ic:nvQID:.1ittie miiti.y dht n~c ax Jm odbztakeniu, [l]aj~, dluga~c dx( 1 -t 8), gdz.iie ,t] j est w)lidfitlli~lri.elli1 vt2igl~d~ my~, whlkJen. eiPe~J;tlC 'be2l-¥zg~:~(h1y;mji Wiirr~OOCiuarn:~ {-d~, (-p), t/x, d:r(1 -+ 8]., mozna us~aJ~~Il~~t(i(p~J~~e b~~mettYCt1[l~ zw;,~;d;:j 'PQooi~dzy MITItl1

dx(l ,+ s) ax'

- p+y -P'

y

&=--.

P

:1 dl}

(2.36)

p' ax

Z'l" .. iltz~](, Ilzyczny

Z\Vii\-2ek fiZYt:~ny stanowi prawo HoO.]{:e·~'3.

(2.31)

-se

,cr' =, ----'--" -

p

('1 "..,~)

._1_-""i1 ,

W wynMro, wpt"c)wa,Jzerda ,~wj ~il\ru, (2 .. ,) 8) do :r6WTilSrn [iiYwilowagi {2,,3 2), (2..33), ~'2J4) '~zys'kttjlem.y

(.2.4l)

(2.39)

(2.40)

E J TJ; "

,--" y ~1-M~,-;;;;0

PA

Warune:k :rowrD,oWfli~, (2.39) j est ;spe~btiO-1m.y tylkn w~eclY ~ kiedy moment s~atyczny pifz.enoj u J}' dA _' O. Ma tn 1111 ejsce w,O:wt:zas,. gdy jest en li~ A

czony WZ,g~r~de1i1l] esi prz~chod~cej przez srodek e i~kosc:i przekroju U dowadnia to s:~uS:Z[IJosf 1P~~,z)':'il~teglCJ. wt21es:~jej zaloeenia,

,\Vanulf~1k: r6'wlIlowiJJgi (2,.40) jest 'sJi!~niQflJy wtedy, kiedy moment dewiarcj i J _n dA -- o. Bedzie tak, ,g.iWy kierunek wektora momentu gill~(iego if

'Pokrywa, s:~f2 z kierunkiem jeGJilej z gi6wnych centralnych osi bezwtadnosci przekroju, ~, wiee '\V :p:rzyp~(llku zginsnia prostego,

N~pntidj'j(j j~ e~'tj,talr;jlt' 'Ii!? bo;r~ :;;gi~~n.f!i

Jif.i:k@iJJ'iJli 'I-.1!f'~'·~.Ffn ~"\!ii.:~l P~'1lrln'Ojfl Ht"r ~l~1,al.t,11t

Wobee tegu, ze moment bezw~~ttd:FD!O'sci przekroju poprzecznegn belki ~gh~d.em Iinii ohojil(mej ,~' wynosi J;;:;:; J y2dA ~ rowanie :(2,.41), projJ

-Ml.r

- ;;;;

st,

:1

(2..42)

p'

gdzie: ] I p - krzyw]zna, osi bejki, E'~, - snywMost belki (pr~,~a) na zgi- 11!iil:tlr~"e.

Po wpro~vadzerDju nviiilzkru (2.;42) do (2.38) uzyskujemy fUf1l1.lld)t opisuj~pa.:- rozklad 11apr~Ze:n normalnych d W p:l!'Zekroj u belli. fiN [Ilrzyp~~~ ku zgin.a!ll]~, rOW'[lQl[Ue[TIeg'O' prostego. Jest 'to lfozkl:4dl liniowy b:ys,- 2,.7 ,12.8J

{2.43)

(2..44)

{2.45}

gdzie: e~l' e; - ,o~[,e~~,osc sk:rnj,~eg'O '-nfl:6k~8J rozc~)fJ!ganego O!['.:3}Z sCI:!)km:le'gG' od srookaJ d~ilt.oAC:~ przekroju S~ Wr-; W~ -, 'w.r.ka;zldlri 1,.~JltJ'2"y~\i'i;ali,.~·d

.Ii.- • •• ~ ..:I '1- • 'I~=' "' . ~~,

przes: 'iDJlif J'1:a Zg'lJ'JlCl'}ue' ze WZglL'~,!ili!J, ua w' oxna 'n),z'C]~JJile oraz sc~,slfo..~:]'[e'

w ,~:n~,~ :k:rro:re mozna '\vy:~]czy.c ze \VZO,l10W

(2.46)

1i'iIi'lI:roll'.IIi'I1i;'~ ..... , ib ~.ft11;:11U.ltll~, ,~.a

Przyklad

R kl~

, ,,_ •. , -: :1]

ysune: , '".,

-------~I ........ ""------, .. '(i!!- m>ii

f~

'W'&kl~zn:~k~, wytrzy:malosci ~'l2ekrojiI.J pr:osto~~m,e,go (~~S, .:II ,A) eraz piersc:ielliowego (rys, l.S) na ZgiM.sUlJ~.'~, otrzymane ze '\If'Ziy(6w (1_46);. po ll!wzg]~][ieniu z.:;~;['eZn,QSlci (1,,22) i ( I ,,2 7] wy[tQSZ~ odpowiedaie

i _ b}/2

W . - .

~ f~ ~6

2;

(2,.48)

Ob~Ac'Zy{j wS:k;a~nik wyHnyma,Jti~c'u E1a ~g;iJ!iiaVili~ ptz_el"[~)ju []t~ta ,Z10~(Mj''''_, go :2: d.woch prosloo~~~6w {ii:Y3" :2 ,:9) iN 'nndcj i IPm'"aJllle!~ru, Q", :rrzyj~oo, ,ze moment .gn:itcy w t~n 'g~e'k1:oj u jest dodarni, czyll g-6r.ne ~:,6kna belki S:l\ td slffln,c i a doln C\r1J zei,fI!l§an e'"

~:

II)

6.5

0- ._. ,. -" -" ~ r ,"- II~~,-" I~ '1"'"- ,- - """ .. JiL.'U~ .~. . 'ii" k IL..I'· ~ .,,1:., ,- 'II.,; , ~,- . ~,~, t. ffi{}WloGlll!} na ,1i.iI.J',ITI).fl.re .n.ym ,[illl::z] IDio:Ui!tUZH:o: l!-iQ, , OD sezen .na.Uczy 'L![,8i!l'!..~OW-a,t:

jako uaiwersalny algorytm wyznaczauia 'W8,bmik.ow ~vyttu'ZY1IillalOfSci IDJ, zginanie ,z~:oz:ony'tfu pl'.zeikroj-6,,'" belek,

[" '\1!lyzrttllczyC polezenie srodlb. C]~.zkGScj il::aiego przekroju S, pll7eZ IIrlOii:'Y przechodzi linia obojllt1:lfiIfIJ z,

P1'zekroj jest ,:Z:~OZOlm.y Z ,d)w6~,fu. ]lrogtok~tbw I ,i,1" P.rzyjmullj,e si~ pomoc:iTII:ic;z~ o~, 'piOilOW~, 1. kt,6:rej r{Jcz~tck: ~,e~-y na ,g'otfLym boku przekroju, Nastepnie oblicza sie potozenie ~srodka, ci~Zk'lJsci ,5 ~~f.,ego przekreju, Pola powierzchni lP':roS'ti!];kilt6w J ~, 1 'wynos.z~, A a ~ A:l: ~: 2.a . ,6a ~' l2a2• 'Ws[)6~~~-d1fJ!~ sro:d_1\t6:w c;:i~zko~ti S~ '~ 5i plo~tokq_~:6w I7n ~,):a} th '= Ta.

2. Olbliczyc momenty b;i~vladln05d J~~ L'~ po~~cmg6'I]i1ycb ~M~m~i~6w ,p[:,:relkioj U (p'1ros~okil[t6w ,1 i .2) VIZ,gb~delli, osi ,pr:-z,e~b,ocl~cy~fu, praez ich sro(l]d ~~~"ft~sd . :)1 :i £2) i r6wf.lJoleglych dlo linii oboJ~h]ejl z'

1'~~ -II + Al f'l-11u)~ - 36,a4, + 12a1(5a - 3a")~ -- 84,c(0;I, 1 :'"1. = 11 +-.A1 (11,2 - ~ri. = 4a4 -+ :1, 2a i ('7 ~ - Sa)2. = 52,;:td,

oil, OibUcZ}'\c moment beczw~~8Jdn.oSldl oa~'eg,o przekrojn belki 'W,zg~,~defil1J linii 0 bcrj~(.]1Jej J~ j alto sume momeutew bezwiadlDoscl 1;~ ~ 1~2 PQszczeg6,I:rrl_yc;h jego elementew (paros;~okEl!.tow ,I ] 2).

5 _ 'W~y.zm:u:::zy,c wskazniki wytrzyI:TIarJ:osd, przekroju belki na Zgb"Ulillk:: ze wzg]~{bil, na wt.Q,maJ rozciqgane ijl .. o~~z; whJlrnal sciskane If:;.. Od~ 'Ie,gtosc i skraj:~.ych w~6k~,eu, ,oo,z(.'i~gi!mydl. oraz :§c:~s:k'ILu,Y'ch ed limU ObOJ~[DI}j Wyi:1JOS2f1l_ u·dp-[)wi,cdnio

1 ',r.:- <I: '-of.

'ur ,: :IJ~~ . 13'!..j' .''"rl'

I"t"r ~~ ~ , ~ ~,(j."

e, Ja j.

i%'i," __ ,!-=-. __ ,1J.6~~ [36 J

I"p'';:!' =-;(1

e. 51!. ... ,~ 5.--

. I.

lVarlo w celu unikniecia C~,8tO r-opei-ni,a.Illego bl~d\J pilnli,~taJ~,t ze wskaznik wytrzymalosei calego przekroju 'be.i nie Imls;~ "bye Slbm~ w~Jlta-2n~ ~&w ]j-Mu,zegb:llnyc:h {:~~gcj 'tego :pr.L{::lkro-j n.

Prosr,a os' Ibend)ltaJe si,t~po I!)clksztah)ltil:"tiru kr,~itt P:~g~;fO,p':~S:i3!n~ rownaniem V(x) (ry.'" '2, 'I 0)" .rTtyJmJlj~ ~ p;rzy t)lUt" ire p'~m'ieBzcz~me [)1,mltu OS! [IJ~S~1I(Pl~ e ty]~o 'W kierueku y j s~~dadowa pl:.zen.ies.zczelll,fll, W ~d,~tUllku. x jes'~ '~Dwict!n, ~;(n']i]'ij%ial-nfl:ic :mab .. 'gy 'ffiizlrtych przemieszezc-

Crgircie J krct. u;g~'(cia niaeThl :U(X) , zwanycb :~g,~':{..;lamt'" zachedza il1.ast~puj ~.o,e pn;y\blizone

'1(~~:~ bdtrd ,zwi,Q_z'ki

du _, ~'_ -, ,n _ r:i '-,-. _ U - rg!lJ." ~ ,17,

i!x

(1.49)

gdzie [~,") - ~l nachylenia styczne] do 00] krzywe] '~(';_l(.) w mierze :Iu~ kowej, Z'W-8JI1Y' k.qt-em ug~:€cia (r'6wTIIY katowi obrotu ,pl:z,enn:ojl] belki),

67

R'6 ljIIJ!( • .!'J~ ie min i C"'.Jro'LVe d~Tigiit!,g[J ~·.E~d'rl iiJ;.J,i ,~gi(lej beiki

J esli POmMl([t :sii.~ ze soba fQf.lnldy (.2 a .36} .U (.2,4f2)~. otrzyma sie zaleZl'lJosc -:;:. ~ -:: . , a po 1L! .... ,"l;l1~o:hIi~.i1!l. ! V19) roWllani,.

(250)

J~s1 to ·['.QWUlane t6\lnh;~owe t:.\vyc~zajne drugiego [z~du, ,0 Z,11!lien1iycb rozdzLlelo.Dycb'f zwaae rownaTdern roiniczKv''Wym osi 1 b~:~t'ej belli. Po dwukrotnym SC3.n~:OW,8Jllin [ego, :ro'WlfQ;atl!~,8J o[IT.',zymt~ erox posrnld.wan'lll, fu[1kcj~ v(x)

i' liu( x} ri( - I' M'a (x]cU " C

v ~ '~1!7 xJ~' - '" +,

dx Elz

(2 . .51)

gdzie; C i l) - iSt~]e ,c_a]ko\Vani!aJ~, kUn.\e wyznaczn :S]~ ,~ w,~l['unik&\-v brzego\~clu.

Ahy 1'[]9~, lbylo. 'wy.l'ODC c;~dkow~ie {2.51) i (2.~2)., moment gI1~~y Mg{x} pJQ·wmi,en byle fi]ll~.cji1t d~f~ dwukrotnie cffillo,\vablCl. Jesli belka j~t o'bd~21Jij].a s:llru,wkHf1ym~i ~:iE~:m~i i mom~iilla:IID'i" nie zawsze tak jest;

" ..

:Dlat'eg,o zw·ykle I'OWn~!l:l]e' r-6zni.'czjkowe (2. SO) cadluje si,l~ przedlziabJfH.].

Oc.zyw1Slcie~ ][!lkbl.da. sci~ wledl.y .ro,wll8JIlUe ~:6zu]czltow{,: esi !UW~rr,ej dla b~dJ~gQ ]J'Izedzial1!J, belki, w kt6:ryrn obo~vi~~UJJ~ odrebne ir,b'l"Wlluie mo][~e;]].tcQ.w ~:l~(:YC'h ,M~.(x) .R6W.IlSJll jest tyle, ,~:~e ,pf1ledzi~).~6w ~ a sm,:lyc'h C'a~kO'w"Bfilj~. ,dl:va razy wiece]. Ahy ohl'ii:z.yc stale ca~:kow,a!l:'i:~a, i z8J,pewffiLic c;i~IQSC ; gi,adkoSlc esi ug[,~.tejl~ u~de-zy 'Ilrwz.gl~{b!i:ic Die ~,y]ko warunki brzegowe na k.oicaith. belki, ale tekze warunki nierozdzielnesci przemiICSZI[:Z~fu i 'kift!tt~W ug~ ~~ na k_'(]!n,cach irH1rodzi~6w"

1('; 1 ii'ii ""!7"[~p;':;; ..!I'il_" b;;:;."II'.J1 odoze ~ [,"",'" - ~ I"!t ...; .... ~ "" Am' ~ u ;:0;' i" zwvkle wolvw s ~'IV

¥'!!' :~:,"[L.j ,00)1],K,I,.II, "",,U!I:U v 'UL..,.] :,"'.!',.i::.'p~,~ .,_""'~, :r:!lU1,I,lj]a, ",,1-;:. :';;'''''j,.Ur;_,.~n'.J~' - ;I.fj

poprzeezne] Jl[a ugieeie ~ stosuje :S]~, rownanie (2 . .50Jr wyprowadzoue dla zginsnia czystege, :m'\V,lliLi,el; dla zginania n]er'6'wlLlo:m:U~m~l~O., Czesto .E !C);f!;i!2 J:! ni€ S~. 2::~Je;zn~ ~Jd WSp(1h-I..~dne:j x i 'w~~dy ro'w[i],~nia, {2.5·1 ) i (252) u.prnsz;czaJj Q.; ,s:~~. 'W' eelu uproszczenia, zamisst i; iYZyw,aJ~ bedziemy O\z~l8!Cze].'IJ~ a I; jesli to nie prowadzi do pomylki,

El~ 'ir M-"

'- _'v =: -, . J:

('J .... ]',)

'~'.~ r

117/- r if;""/~ a J ~i I J "T" "il:',':V ,= £.\: ~: =, -'_, llKll~,,~IX + ,iL_.

(2,.54)

II:."ln- rf(Ju" .;l:;.).:l-;.+"C."'" D' ,£" ,U - -" .. " ",O'r,uJ!";; .. ali:,' . x -, .... '

(2..,55)

N,ajcz~s.ciej ~potyk8JDe :P[,;z,Y,padk:il waru.nk6w brzegowyoh zestswieno 'W t.a'b~. :2.'~"

lM-~i ... naJtie r6i.r~icrkowt.' cn11;~rNe:gi\J 'l"z~dw. .o:st ;Ftgt~t.-d beHd

K.o.jjj~1iC Ii.!I hlii ~r1: Itdl:ru.jj,y P:rz~.lWL!ibow,~ poiljf.!(iiu,i, 'g.oft!liQlWIi:J Pr~~b!}W~Ei"Mra.rr,ii ~mctJk!D'!NEl, Pl!'z.e,@l1!ib

't!'l;;iil}

.9.},'W ~, V'J 11511 0., v; i~ IIIi 0

'Fnd.c:ks J (;zy p oLnM~a~, :le :p;f~r:mh~~:zcz:€:w:ie wy.HC:'Or1-:im,(J; .~ n)wn.ania eboW[~zrL]jctc.ego 'liN [J'FZ«l:zi~le 'po '~ew,ej h,]b pnllwej mouje granicy przedzia~u.

RDtvlurtnie r'OZ!JlUcz1k.Dw,e osi l]gi,~t~j; W postaei (2.50) :~ub (2;,,53)r jest rnwlHtjljem rQ,tni>c~kQwy;nlL] d_~,gjego rzedu. PO~~lIlg~waii.1j~ c8~~ tym rownaniem "'Y']l~a~tIJ zmIIjiOtl1OlSC i si-~ wew.n~tm:.zlyycb "iN postaci m1m]:len~:6w ,gll;i!:'cych l~.(~~_ Ugl~l.,e hemdJ v{x) moze l(eZ' :~pd1mia6 ,oo,wrI!all.ie'" ,ktb:re zal,ez.y tylko ad si~ Ze\Vill~lyc,1h. 'W' celu ctrzymania takiego :row]1alrlla 'wy~taI'"

· - . k "...!I k . g.( • ("'j; ,~ .... ) "'..n

C'l.y :z~:oZn:iCZOWi31r[ uwu rotme :~ oW.Ii1IiFUUe I';L "JJj, .'. Q(nJlZ \-v:z~,q(: IPD'llI, UWlil.i~~~

,za'~cz['to~c' rlx~~nic~lb.'JF\l/~ (I ,,4.2.},; lillcz~~~ ~ewo~[[zn~: obci~2ciir~ c ci~g~e q~x) z momentem p21!Cy.nllU~(X). Otrzymuje s~,~, wtiwc~ s

d2 (.. .Jlr- ).

t ,- ,J [c:l ItJ "

;1,." .El )f; -- qCt)~ 0 '< ,x <: I

;!'U- . !flX- .'

(,l.,56)

Wanlrl'lIki te dotyeza; 11gj~6 V(X); kl1l~6w l]_g~:~t ~x) ~ doldx orsz moment6w gn~\:ych. M~~~r) ] sil poprzecznych T{x) na kcueach belki .. tzn, dla x =. 0 ~, x = t. 'M,Qlme[l!ty gn~c,e M~(x} i sily poprzeezne .T(x) :rbU1s.:Z~ lhyc:

~"" "!I"",,,,, II. ~R..f'i;"!:i,,,i.i'i;"''' iFI;fij -- """"'- - Co (lr~N'-~'':; 'lilt -) ~'");,,,,:_il1o-m. iOIo i2- ,£: .,.), ..-,~., -"",! ~~tl .e, .... J..,iI].J.~OlLK. :;..j-'~Z'l..!'~,.""· t~::""~!PJ..z-..,.£ Il-L.el"(_...;:.liCL 'I,J\~I- L '[IJ.)<iH.~~"",,~.lI:"lI' \' -.,J~ -J'~ .• llKflj.£o;;:.

M' .f:) ~ -EJ d,tv . Z. ",x, .. _ ':i'

dx-

(1..57)

JiilatQ'mi,;3JS.t ~i1y r(JP(lT""~zn~ T(;.(.) 'mQi~na, wJ':r-.:Izit :p'Jp;r.zj~z, v(x), ·~!IJ·lrZy~ta.jac ze wzoru (.I..4:~ }. (!lraz zaleznosci (2, 5;1)

'T- ( -J ~ dUg _ d (E'i!,.r{lV)

'x - -,-- ","--

, dx eLl: ' dx1 "

P['ZykbdJOw,o warunki brzegowe dla [QWm~U1Ua 12,56}j O'pi$l~~cego u~i,~cia belki przedstawionej .fl~ rys. :~, L l.5 ~ maj,fl :Ii1£ltS~~pil.fj'&.C~, ]lQsmc'

(259)

d:~'1 , v

Bl~~ka. 0 d:IllJ\'est:::ii l :~ s.zty"v.no~c~. na 2:g;unani"e .£1." utwierdzoua jednym lCiioem, j est 'Obci~ona siht 5.ku,p·io]1~ P. momemem skupionym JI' -( cloy-li !?i:)['q 511) orsz 1:6'Wno~1.1~"er,riJ~Je :rozlo2:Q:r.iJYlJl ob!lJ,i,tk~b~~l.ue:m. .q (rys, :1 LIS: p'FZY11:1ad ~, ... 6)_

SfO'['m~'tow~t :m,wij_~],lii.'e kqt4Jw ~i~.c]~, a(x) oraz OiS] lIg]~tej u(x)j gdy P, M;; q d'Zia~,aj ~ razem oraz dla p'1'ZYpadk6.w ·su:z,eg.6.1iD.yC:~,; kiedy \liYS:t.,~PD.j&. pejedynezo,

U~I,.dnill!iIlC m;:lIne~il !lJI!I\lY M~ (x) ~ M." + liI"x - ~ip2 oraz reakcje - - _..i " -- J'~. I 'f'l M' . l ~''l' + PI' -Ii- M-" .... Jt~-..J;I- - -- L 1..;, .. ~1 • - 1- ,,( p(iu]JQr.I!T.,4 = q - r" -e- '''A = -'2 q.f~ , .. ' , ,ViM~ QJlr;: 'liN' P[~__:[""u.iEle. u, ,'U'.

fO'nirY~l~1U~Ir:I'L~0'" l~M1Ja:ilio tb~~C2k~,:l'\~' os.·i flii®i(,~ej .~ can~:-~~jcmy jo drvoljl,lkn.)tnii~

.E1.d:2:V(X') =·-M

- - '1, ,t;:

dx ...

, -~~

dl;a ..tIt~O v (x) ~·O- skad D-O
-, .
..
(U~ x-o 8{x} '-0 sk~d c-u
- , :r:~'7' .' .,.1'., ~'- P ,f.!; M~ f.!; ',~ Iii, ,Ij\ <: < ~'(- "1, .] I '\

s: r. ~.w.J"(I{ili3.i"i.-, ~ u~ ,',. - IV, q - 'I,J" 1I)~ . .x.;...,,~ . ,rys. a; ",,8! J

1 (' 1 'j'

~9(x} ;; _. - PlJ(. +'~.PIX ~

,E! -e. .2,

Znak minus bierze rS]~ st(td, ze k~t' 'Ul,gi,~,c:~a ,f)1h jaki two:rzy S,tyC2[IJij) do osi

lI!u ~ '''~'''''1 W' it\~ ~m Ilr~~;o. n '"" osi ~ if!; - osta b"'II"~ ~ (ezyl i kat '1!.....-.'·..,:~'1 nrzek -.",,~ U J'l!

__ ~~)~IL""J ,'. .t-'I;!L~~J:'I..~~.'r,:,. ,.t!i ,",-, ...... 11 "1:, 't.:n:,NiI ,"t,~~JK.~, i;,..."'j ,I:! , .. o;(L , ~),I 'l.!"IU[.L I;~ .. .r.:.r,_; . [uJJ _' ,Qi

belki), jest odmierzony 'IN kie:runku 'Ulj emnytn od osi y do x.

pfJ;

V'n""'" ;;;;;::Un -l!~(X _1'L - -='

,--.. ,[;I "- ! ':} ,1!;"'iI"

~~

"'] "''IlI'lir ""'" ~ '"'Il1"'- 'I!.. i!<",""'" C!' f1" stad .;.."', wekt o"I!i' '~~ ~ "'C!'~' ~11'-Jl:,c:O- y rn -_,.."....~U? ... ~ jiO ,L~, i "l-t'i;, :~J, ~:Uu _., ~,hl";.,,;t."'"' .,.:u,~ .... '"ti..!!, ~ '''n:': '~,i., 1lE,B' J ,,,,",;;,,~ T_ i"il' ,ni _ ]'i)._ : 1I:"~'l,~- ..... ~, "'" u ~!'"

W stO$;IltIJ'l1u, do OS] y.'

71.

n'''_~''?11'."","lI'''''k M" ~'" 1(\ p". - Oil tJ -. ,.p; "" <: .... «. ~'('f'U\iC); 2 ]r-I a...'Ij

,r r. '~'_;',-r'I;J~""'t!l;.., ',,.' r l)l~, - u, '"1' - '1)., !LJ. ..:....:. ,~I;, ......:.J ~ ;II,_, ~~ ,; " " •. Ji.)1

H~2

() ,J'!'ol>~,

V X,-- ,

.2El

'I ,R.Y1U~le(k ,2.:11 :llb

M' I , i"~'~~

i':i l' ,:: ~) FI!

,1:Jl''' ~ ;vlx ~ t'il, ~ -- V~l' ~ v'.:it;' ~ Ii, ~ --_-_ :~ U'I'.,.II"

. n '" ~ I!..l ~ H ~ lEI·'

,'Ptzyptu::l'ek ,q ~ 0, 'p,~ 0;; ,M ~ '0, 0 ~;it -< l (rys, 2",1 Ic)

.., " I'

/3 ~l~

I'l ,fit:.... 1'\ q 'p., "',(..,,. /) CJ ,. ,

117/1 :::::, (1'1''' == j'j = GEl' ~ v jJ =:, v _ ... =, ,= 8EJ = V~1fw:

. ..J3

E! ti v -

.' _ .,- i!I

, , -- .r'1lx-A] dxJ":"J ,

.. :;!

d.:.v _i['-

El- - ,{Ij,_.+ A 1r +- A

" . 1 - ~"J .. ] , ""1

fix z

72

X4 %3 X2

Blv =:q'M A.l6~A;! T'+Ajx+~,

gdzie A.I~ Al; AJ i, Ail :lll ~ta;~mi calkowania, ktore wyznaczamy z warunk6w brzegowych:

v(x) -'O~

, dv

.rll("..,"Ii - '_ - 0

!I)"""'J ,- -',~

d.x

J" po JZ'

:r:"'ll'ili~':'U g:~~. A~ . M, I~.:I A'1,,~g~ _,n,',~,'_,M"

,i!::.d!,-'~-+ "~; ::!I-A2 !!!!! - ;""'~ :!h'i..qlU. _... ' l'"'i~

dK,l :2 2

t) ,1 [q n, (,p- 'Ii} , ~ _ (lC~l1: -"Pl·-.M) ;,]

'U!I"X . .!!!!!. __ . x'" -t . x- + ":Ii _;;t":'

Iii' 14 {} .2

73

Przyklad

2 .. 3,

lBe1l_:a, o Fozp,ii!(wsc] I i ,'ilztY\,!~J.oGid 'n~, zginanie 'Ei, podparta przegubowo '11;]), kUllCalC[],!, jest o'bc]~zol1a s,:i],\ sku,IJ]Oml PI' momentem skupionym 114 {czy~,i :p'fi'~~, sil) oraz rownomienrie ,I!OztooOl:lfym obG:i~zen~e~[l1l. tJ dz.ill~;aj:!!:cym na d~ug(~~ci C/ (ry'S. ,l._l2).

~'1

iiJl

:1. 'Wy.zIJJ~~zyc wielkosci pod'po:rQwe. 1. SfonIlillodCltw,ruc :r.o.W]1im i,e momenniw ,gr.lJ:q~y~~, ,M~~x). J - S:romvl!illow~::JJc r6wnaV:l'ie. k~tQW l.J],gu\'lcia !~:'lf:) ()r:az. t')si u,gJ~.t~j 'u.(x),.

gdy P, ,M i q dziaiajii{ razem oraz db. pl'Z'Yp~,dl'6w sZ'CZieg6hJi)l1ctl" kiedy ''''ir)rst~p1.~ ill p~jedfYl1czo,.

Waf'i'_tlJ'k~ ca.'ko'~~~r~a Cbib.z:chQ.

14

P'OC2Jl'[ek w$p6:~[,z_~dn~jl x dla wS2;ys.tldc,~, pF2e(bd,a~6w Inli,~$i by,t ws.:poLny {ujc,z~;kilej jest to lewy koniec belki) , ,[fo:nuuluJ~~ r6\Wla.~, nie MJ:lIt); nalezy '!llV!:Zg~:~d~:dac tjdko si1y zewnetrzne dzl:BI1:a;j.flloe po ~,ewC'j stronle :~k:roj TIL.

Obci,~~en~,e uJ2kI-Zo,n.e q mde±y w razie potrzeby ,lnzedlllllZyc do 1k:clI:lca belki, pr.zykhH:lLm.j¥ na ,ktJI§LCIQ\t-Vyt!J1 odeinkn obc'i~je o zwrecie przeciwnym (w naszym Pl~{kjadz~'e dQtycl.Y to OdCi.trikl~ Be)"

M01l1iteJli!:tt ,~cy spowodowany mementem sknpionym "'~ sib!!: skupiona P hib obciazeaiern r&wnm:l:l~,enJJi,e 'wz10ZmJ)lll1 lJ z~l~:~S:lj,lje S]~,

odpow:iOOJii.o w fermie M[x - a}~, p(x - 01), ~q(X_.i)l. Wsp6lrz~dml x .... til: okresla miejsce przyJuZe:IJJ[,aJ, M' lub P ~d~o P,,~}czl~eik obd~~ellia q na belce Ca;tlo\vanl!e p~:,ze,prowadza s:ue; wzg~:~de:JJ'.il (x - a).

2", Je-sli iJi!,w,~~J.r(,.d!1jl~ 't'l;;i zalecenia, Ul moment ,gn:!otcy" M~(x) w dtn;-'rv.myj:ijJ p1:-zOOzi:aJ[,e- zaVLr;efi~ w~ys~k~,e e-leme:lJJty wystw~,(~c~' w ]J~¢l]~~ ~lle poprzednirn, \Vys:&a;[-CZX zatem S~fu[1ml;toWtlC moment gni/tcy Mg{x,) dla pr-zedzi:artl] os,t(ij:~l],ie,go. i \vyom·~,t.~Iut z niegQ pfZeid;zjtlty poprz:ed~lie Zt'l

~O][lOC~ ~]orurwych ~·:eS'e.k (w' naszym :pr.zyktaJdzif. II ~ ~ 'II~ ),

i1i"',f (, .... 'Ii _ '10 'I.' ! iii "...2 ~ +! q( ...:)1 P .( "'" "") + :~'~(x ,,¥)!Il ~

.t.v.t.",.. ,.it') - ,J!\'-..4"'-'''''' -:-':J"_"'_ ~ -::-, , ~ LIi -: ,o'!., -'~~, ,',M - "'~" ,:;t

.... 2; , 2'

- -

,

WynZe[l![a 00. p«z~tb~ do II, dlotylc.z~, p.lrZf.',(l'Z~,aEu '!Il~e:trVls.zego (0 ~ ,x ~: a '" a od 'PQCZ~~klU, do ~,~. dotY~ZRlptrzed.zi.ahn drngiego (~~ .~ x ::;: 0-

.1'1' (

El U: -u x) £:'·1 ,ij'{' - M

" _'ill J _

,,' J,)[.'1. -,' ·,tt .x.' - +: '~':Q'

"'}'~

.rJ

If."'- (' o C' 1 ~ '~, 0(1 ] ( '1.11) 1 - ( )!i'~ M( )~II

J.:",lvx) = > + ',11; --RA'~1'i +,-- -qx.' ~ -,-t:l X -',Q) , +-,PX'-,C/. ' --: ,',X -, a,J ~

6' 24 ~ 24 ~' (; 2 ,'~

$Imle crlkowar.'ua C i .D umi eS:Zlcz;~:lin,y ria :POCZ:tl:tkuJ~ ponicwaz we wszystkich przedzialaeh 5~ jednaknwe (w :IIUlszym, przykladzie em ,= Ci = C~, D, = Di = D). '\Vyh,omIil1lY je z M:runk:Oiw brzegowyeh:

dlm x=,a

mmkt A' yIlfIiUI_L. . I

dla x.=0

ala, }C' = ,(l

punkt C:

...;j 'I "l ..... ' - ,~

y,II[.IJ r'-!r-'tf:

f,nl,m~dtiric 5:&.,G:z~:ery ~hd.\:' 1~;;dikO~~/II:ia, ale ~ca:l:wv ~p.ta,W"dzie~. :2C :z warunku drt~gilego t'Cj~]O~~~, osi 'u,gi~tej J i t[z~ci~gQ {:.: 'adkQsci csi ug;t.~,tej) "W'Yn~]ofa~ ze D, = iJ~ orsz Cj = C2:u Jesh l:d Uvn~;I~tlJ1,t \-Vczes[lj~,ej ~ przyj'm~~j.i![G CI = C~ ::::;, C Ofa~ D, .=:.lJ1, = D~ [,b w_ofik~ 'IIX!;' st~na~ ~~,~, tQ~amOm -scia'lllti, ,Z pierwszego W~'rIL~, bj!;z.\;~:owego ~, z:e D ;;;;; O~, a c;z;wa[~y

-, f( r: .. " ,,"...of, r " ,,:]' " . ' ", .r C'" '

jest I:OW.l1ruJuem~ Z MOli.fg)O wy wza.m::r '

C - 1 l)' /2 :[, H :~'. V' -{t.).~ :~ :1O.(I-,ai~ ], M (/- a)2

, -'7"".ilI;..I!I' --:;-""A",,q~ -'1 --j;' +- '.

V "'''t 24 ' I 6 ' , 11K

IQ iIJi l P

l'l ... r .... ' ,ne ... - •

,. 2

a)

~'

D'-G'I

, '_',,~

77

. i [ lH7. M" - ( ')]

8(x);;;;; , '" _'~+'=xJla -Ai x-= :2

£1 24 21 ,2,

, '( ') I [ sa M 111 1 M"(" /)21]

t",X =- --X+~X I --.,. X-~ 2

. .£1' 14 6i 2 2.

n ,Ml

17'8 ~ .

. " 'I :2'1';'/,

..... ,OJ

R, =Rc~' .=1.,(1"- D =0. C= q{!.

... , 2"1 ~ "24

" - qP

9t, - -----

.2--4EI

" (I). 5ql~

'~' _, V 1(' _',= -, ,

':!1~ - • '" - 2 - J.B4EJ

18

2.5 :rr~t sdlll.any

Przedmiotem &ll8Jlizy b~dlz~,e odeinek dx belki 0 ma;~ej ro:z.p~,[~tosd; poddane] z;gjnaun.!,u, n~,e[~6W.l]mn~,er:.netr.liM. r ~ OJ ,M~.:¢ 0 "] dlatego ,lll!tj moze bye pom~.f.'iJ~,~{-e: przy oeenie 'V\'Ytrzy,llrl~,i\OAc:i);, majli.\oej 1P1"Os]·(j.:~I.If'iY przekr.6j III podsrawie b :i wysokosei, Ii (rys. ,:t l4)_ WydI2~,e]imy dlJI:tfUt ,c~sc odelnka belk! ]J~~szcrY2i]~ :r.6wrIJolcg,~!l, cit) W~l1"r.v..-'Y ohtoj~mj!iLej i odlc~~ od t.ri~j (~y~ :p:r:ty .;;:~ym iPowi!l;;::r~hnia, odd~t~:g(~ p~~te'k{il)j u 'It9(_rii!l~dtrilt$g'() j.!;H'lrr, rownl~, it '. f~j oojQ1i)i ~ ~e sila poprzeezna T wyw,oh:~J.s W' 'P~Dj(t~(']] leDt.cych '\V' od]!3g~'O~d y od Iinii QibojEttbilej" '[]j~, caJej saerokosci l~qeblJljU. nennalnego, [1;a.pr~zeDi~ .st.ycZlle -r. ZgodiIJJl,e z twierdzeniem ,0 rowlI1osc] [Ia]l~eU, stycznych w plaszczyznaeh wzajemnie JBIUS;OO:kl'ad][ych, ItlUS.Z~ wyst~ii takie same li1a:pr-.;,zeu]J, sD'yczllJe 'r W' p:L~szcz.;y:i[lue g(t':i]1illJj,~ceji dolna cz~sc elementu Odpowiednic do zID;mn:!t momentu l~nEtcegQ; z 1\(~, na Mit, dM~~, nsprezenia ncrmalne w ]e~vY'.Fn L prawym p:rzekroju normalnym odcinka beJ~i b~,dl~ '1'iiiWU1~' O',O.r,SlZ a- do: R6wu;l:U:l:ie riJ.JWI]Q:wagj o~lci~ej delne] "c~se:,~ elementu belki bedzle mia:~'O, :posta,c:

j (a +da)JA '-. J adA -"tf,dx ~ 0 (2.60)

.iii"

,
- ,~[ c!
( I~ -
;z
I'
- d ~k~d 'po pro'8~y,ch ]Jtrzek:.si'Jti;;t1.k-'Ciil~,ach ~)'trZyl11,~atili.y J dadA

1""';;:;';:;:..-'1_" __

- tbb

{2,,61)

J' ~ dM.'gJ!

iti!-G" ~" ,

, , i s

Wstm.w~J~nry wyrazenie (2.61) do (1.6l)l' lNw.z,g~,[~"df1:uaj~c.~ Ze dMg oraz l~ 'iiJ~'~ :p[}(U~g.arJ~ caJkowawilJ,J

(2.62)

dM'g,~r_

cl;t;;, ' •

a IytlA ~ s, ;[1

gdzie: S;z' - moment st:'uylCZt.'iI.y oclci~t:ej (Z3~kresk,owaiF~ej na rys, 2" :14) C~\~ sci 'pt:l}e~) u beThi wzg~tidem osi oboj xtoej z~

olrzyfi.fla'My OS'laleczwi~

-7'C" ·ilCiJ- ..

r-'---

u,

,r:, "':5:)'-

'it=~,v .'

Jt~S~ M w:~i~W" Zr,irawskiego opriS"'oj.iiIl:CY i."o2.!ldad 'irfi:arP[Q,:!~j] s;lyc2!:hych wyw../,Oh;uJych s,jj{l poP.[',zeC:ZfLt:I!. T 'W' ·p,F.bek:r-oj]m, belki, Stos,~je sie go '[',&w.ni,ez. jesli sze:oo,koso b zmienia si.~, '~¥Zdlhri: \VYSIQko:k,1 przekroj u,

T 'I ! (,~ )( _1: }'" r ( ., ....

- - u. 'l~ , . " - .!,'~' , j -, " y-.::'

~=--- -- v -- I. !=-.- ]-'4~

b hill 2, 2 - 2 J' 2 bl! ... Ii 1 J

12

{2.66)

80

M.al'"S.:yu;mahiLG liii;a'pr",-iC'i:idia 3'~yc~~e ~11/121~' wyS.'~llJ~. "iN war.stwi!2' ~)boj ~tn~ji dla v- 0

~

(2.67)

Z twierdzenia .0 'rownlo~c:i. n~tp:~zet.. SEyC,roydl w :lJl,I:8Jszc'Zy.,zna£::h wza-

," .. ':U 'b ·I~" 'II~' -. ~ • II. .l.

J (:tlm[ljjG; pn)~'ttop.a'l!JtYfJlu W--.-yn,h'kl. ~ W ~r7.:.C,~,roj U 'Pi:if(tSJ, iiiHC :mt"M yZia'il,a~

~la,pr~iienlia sty-ezra.e pmstopadle do kOIJjttl!rn, s.~:now:iiJ1ceg;o jego b1!Ze,g" ad~y bowlern tak bylo, to :ItS! pewierzehni :pr,~ta powinno dil~t~ . .c od[It,.wi('idJnfk~ obd{tzOil'ie' u:,VJ]H~tf:ZfiC" a. j C~'~ to p:~ck~t 'poc: ... ,dei-~-C ~11IIla [1'&e

OJi.~;I""". '~I';',", ~ 1 ~~ ... 1IJv J!o1;,ifE-VII.II}I,.

Rozkb'id 'lilaprf(.tGn styeznyeb op:h~~uy 'W7.:Q[l;;:)OO Z'O!Fu.wliki.e,g.g; S'p~:m~a. wspomniane waruaki brzegowe ty]~o dJh.JJ. pi]~, ~~n~lle!l,O -0 pl'Z'f,h"O;jlu pl"Osf\o]k:H[tI!lY~ W k~o['YIn dziala sila tll~ca T. ]eZ:rt~8. na -osj\)jl]1[letrH .. Dla

'Ih. 16, krel .( ..: . ~~' 'Ik~

:~nnyc,m sym,!j'lrycznYC~-1 pr.,zcr.Oj-IiJW pt~ta sc I]tatLego w.an.lrnti..~ ~J,r:i-C,g-oW~

Sij spelniene W' ~:J:Fzylb]]Zenilll, tyUtQ 'w6wczaJ.S,~ gdy S2lero:kosc prz:ekr,oju I; z~ll~eI[ia :i~~ :Iagoonie w.zdluz jeglO ~olkoooL Jesli )?IYsrikos-~proot,okfftta

, .. k d " h t;. ..: R P' ~,p' ,

jest Zrl.9JCZiflUC WI~ SZL1!1j '_ J~go' ~eli:'O~'O~CI. a 'O~. symf;'trl~ 'Ptz1;;~[oJu. g~aJe

si'~ k[,z,yw,~ Q.JtWDaL pows:taje talk Z~VDy c~:e.'nilQ:S-C.ie.nN)~ przekr6j OlWorly _prf_ta. 'N,ap['~.Z:e:1:1ie ;S~lICZ~;U;!;~ row~l(~mlerui,e rfi2~O:Zo(t.l.e na ,gmoo,s{;'i sclanki talti.ego :p~:,2_ektoj u, ob~,~IC2a ~i~ ~81liZe- za :po[noc~. W2(M'U ZU!I1,&.mkiego ..

CZ~S,1"_O~ aby unHf:tlft,C' trudll10Sd z ekresleniem 1~fi.p:~ell styczlill.ych. Vi! :p!~. c ie kdoan.ym, L[) d(P!.~':(llm~ [w-ze-1l:roj U,. ~r.zy~ muj e s~~-;. ze :S!l one' rozloznne

, J - •

nJrWillOnl"ll.ellllie 1I1a tym pi-zekrojil!J" N a podstawie blciego ra.'d,rybll1ego

[lpr~S2cze!M ill. wyko~,1liLj,e s:~, talk: Z"i~-&l1e te-clm;iczne oblif....'Ze.i'1ia wylr'':Zym\Cl-

:~ P '"" - - - -... .. nit ,{,nJ' "''L1IJl('it'''ll'rt'iI ~ .:iJ "'u'I.~ '~n ... ilt"l; - .-lIc'Ih.~'[r~ i'U,",Ui"tlC'IL.· 'II..,.,,;!:,

~:Q,\,1ClU' WJ€ na ,~.C'njai!':i1i1'e .~~,U""I';. <:.'i ~-'l~'Jl zru, ,ai, IL'I!IIAL'l,.- :a,~~U,~~ .• PM, - ;U,L""" ~: •. ~~.f"~-,J<' ~_.~ ,t'i..~ . .:~'"'

[')~. me s~ pretami,

:Jtozw,a~i!i:i.a r{)~sze' ~.ij_ PQrm~,¢~ gdy ~p:rzekrbj PQP[~c:znry 'pr'Ii~a 1111:1 os' symetri i, ktbm p10krywa si,~ z [il1a!1!: .dJzi~b;I]](Jl s:ily pcprzecznej T.

W' 1I'iI!I:'~\m"""-I"'HIl'iy:m' razie 'n:l ~"~.i:';k:'i"'"'I,'i'IU poprzeeznym ""'riiM-"''7' 'I!'~'~'V "l'" t,i' ,Ii:::; Ib ~ '!It" Jl~,', ,1 .,IIl..:.:.....L1b 'II1i .~lJJ ~ I! UJ 1:"'"11..1,. ,jfJ~~La.1!1,)' ,1l~JL IU,~".' '!..,I-bL a .I:~',.i' .~J

r~:J rdA.

~

(lAS·S)

:81

,M':; ~ J (1,' :.y- t "z)dA ~ o

..,1

, 2Ji9)

gclzie ~ 'i "f" 54 5kbdo,~~·'ymi :rua,pr~i~~" stycznego "t' (rys. ,2" 'I Sa,), wywnhUMynl~, s~lft pOp1i'ZOOZl1~ .T~

ZaJ;em 'o:prbc:z sdnru~ia wywo]~:u1!.e~o s.j~~ T w,y5t~i takz'S skrecanie memeruem :5k~,caJ(,tqm M_."

llys:liInek ,1.:15

Uklad iii iol wewrl~trnl.y6h (Ti ,M~) f~. 2.1.5b) Jest ~awnO'wazny si le weWil~t!i'~fi~.' P~i' = T, I\t&fCj ~jlnia: dzif~daiiil'~a j es:[ pr.l5es1jtnril~tSJ o ky ~ k-= W,2g~'~dem _g16wmych i Ce'lllibJ.·~]llycb osi ,Z' i Y ~rys." 2,,, 15!C).

S i'·(J-a!'i:k. '11:.1 i~,oo'.l\i ii!'~

i jr;f:J(J' lV8p,jI~'~~dJlJ'e

W s:p~,~dlne- hi' ] k~ o'k~~[aj ~ polozenie 'punk-tu K, ktOir!l n~zy"va, sie s.rodkiem ;'cin'tlnia. Moment 8J~]~"CaJj,~c"y M~ jest townow~i:ony teraz przez mllt:l)~ m:lomoor6w ~1Jrwo~,a:nych. przez skladowe T; i, ,r~ s~,~y pe'Pf~¢CZilCj T W::l,gli~d~m sr,odrka d;(t~ko~d ~ne]kt!l)j u S

{2 .. !'O)

'W'51.1'~d}ne s[codka ~[l1iania, ,K mezna teraz ob[k:zylt z zaleznesci ~2,,10)j 'p.rZyjU]MjttC ~,= O~ gdy T": ';t: OJ O'FaZ ,1.; := O~, gdy 1'y t:. 0

Ie ,_.;.;..iiI _

y'-

T-

.'

82

26

'.

: .

I .....

. .

. 0·· ....

J (r2y - 'r.~z)dA

k, ;;;. -=-=jJ--~---

T ,

(2.7])

JesLi obC]~;le:lJJi,e z,eMl~11Llle' b~,d:z~'le {I"liai(j£ W' plaszczyznie ['U\'Wlo]egJ]ej do osi x, przechodzqee] piJ"'.ZleZ srodek se;i1i!lftThia 1(, to SPOWOdllJj e sd:nat11e p~ta bc":Z d()da[ik;o"Weg'o sk:rQ,c~um'ia. Jfe~U 'pm;~roj 'popr,~cczn.yprl~,ta,maJ '00 symetrii, t'(!i ~mde:k scinania :~eZy na niej" naternisst gdy :prZlekr'6:j rna dwie osie s,yrne-n~J; '[0 sro~lek sclnanla K pokrywa s:~~ ze Srqdltiell!1 ici~z~'

kt}*ci S"

Jesli :przyj ftC~, ze uaprezenia ~t~rcz]1e 't Sil, S:K£)]\e W calym :~rzek~jl!.il. i "Wy~ r.i(~SZ~ ~ = T;~,; 'It) jtU)Zti~, je t)b,~iczyt ze ~(J[llii, (2.68),. k~6ry' s:tC&tuj.t:i ~·dQ. w technicznych obliczeniaeh '\,vylrzyr:rualosciowydJJ aa Min~u.]~

r -r t'~r ~ fdA: ~ Ii

;I,

(2.72)

8ikO'!ro lit:a'n'I'I"OoleDiJ~, stvesne z:; 7.Tinl ~i!]'iaJ· ~ sie wzclh'!!:7. UlW~ok,osc i 'zmielJ'~,a,' a

~ ~. --.t"!-~~,!....,;,I- " -:r ll_ - ~. -"_ '!'!!t .~, - . -~ •. !"-,J . _~ ~- _..!l::J {;J-~

sie YOMliee odJlrsztalcen:la ~ a wiec p:rzekooj ni,,€: rnoze .~ozo~t~lC plaski,

,1 '" 'W·ym.oc,ze[l~e uiewiadomych w~elko6c:i pcdporewych,

:2, OkJ.1ei3'le:nie rowl:Hlill i spo:~d2lellie wylkr,eSlOW' si~' wewn~tr:znej dla "',,'v'S;zyslldch, :pr.2edria.li~w :r~'r.,~ta_

1" lJ s:lta~eme p.r.~ekr·(JiJUJ niebezpieeznego, 'iN' kt6'rym sib. wewnetrzna uzyskuje w.runoso .l]l(da5YHnil):nn~ .•

4 .. , Ocena \vy[ir,;zymarlO"sd, pl:'f(~a ria, :pQtdl~Ma,wic maksyma lne] wadosd na~niireJJiia w przekroju ii1ji~b~pilecDy]r[.,

.5" 'W:'j2l.l1([l!Czenie maksymalnego przemieszczenia :ii ]Yne~"ro\~a!dlzen~e na jego podstawie ocem.y ~Z~ywE,u~c:i ]):i:'f(m:a_

83

/{ryJ.grit~m H~1'~~J\!fil/~c~

p 1~/(l ~~z.:'iil'jl»r.r.!'JegfJi (S'dskan~g;OJ lti.b bdk1 zgJ~~aJt4

K.r,.I.erti~m 'W;tli3iOO1lil/ ..... l-d

.r· _ _ ~

,PI,{!f-1. 9bV'm~~t'iI lHfj idn~~.re~o

Wil:.p6l'C'z;Jom~~lk b ('gpiet'g'ffl$~~~

Kryter~a (wa~unki) wytrzym:liusd p'r~h,

o wytrzymalo~ci[)([ltt~. rozciaganege lub sciskanego, a ~il'!ld;e zginanego dlecydruj;trt. ne[u~ZeID.i,fjJ normalae

(2.13) {2 . .14)

,g.(llzi.'e:, ,or"I~!iK" ~~ - najwieksze naprezenie :rozei~j~e i sp~;sk.ajl~'I)e w

P" i"f~(;ie" rt.- ~. I - 'lili3!nr,r"7£liil'ie d(,JIi'iI·'·~C:l2.lliu::;: Ilia P)Zci:'iI~r:.atl!ll~ oraz .:;C]-

-'1;:,--:> """I ~(iI' ..... .(I:~ -".1:' - '1:. - - """""t"""'~~- """~ ""''''- ""'te'"" "" v " .... ""

skanie db [n:~~t:e['ia['U Pl:~ta"

W ~h)S:iil!,irnlbl d~J p~t~. §(:i~k~[I~b't,) liJ~d!!;iZy ~~z:.!:;;I,~diJjl'i6 d9d~;~.'(kow~ btyt,~rium wybocz:eilia,~ kt61~ fu~_z~,'e OT.fiLOWUOl1i.e 'W mzdziale :pl.tIltym. W przypadku l'na!te[~Ji]~ dla ~ior.ego 'dj'·.d6IJ ~ O"clt!j)'~ Ci%l' Oakim m~t'e\il"]ale;[m. jest

'I' ',1; ..

!5t~"), mamy 0!l#!1yW1~C~ ~

(2.75)

o W'Yu·.zylna:~\osc:u P'~ta. skll:,~oa.rl[egG :~l"h :sc:ilmtfilege decyduje f:lJ~(IJi~:~mlllie styczne

(2 . .76)

gdz~e~' fn!flX' 'O[,aJZ :fdOfi - maksymahie nap[!~reni.e styczae oraz jego war·tosc da(nJ52cza:l]ii(:i, dl;:~ Ina!t.el."j!~dltll ~}iL'\(.ta ..

'ii'''""t.1\~ •• .."" « « • ]

j~,!lJi W' ~(:'je r.{),zc:~a.;g~;u[yjfi~ ma:pn¥.X~itne ml]~.Je wartuti(: ,gratl1lcy pia-

styeznosci .R<,~ :materialllll.eg.flJ~!e u[JlttS~~CZIIU~!.IDliu ~ a jes]i osi!~lJJi.'e ~Jiltusf Vi.i'ytrzynt::lfh}sci :M rozdi~gan if; .R'rn I'hfIJs[il;P:i zlom, }l~pj"fie~1ie dopuszczab~'e ,;<"1;"' ~:iban''''''!,ll.d. ulamek f?' ~lLlik R ~dl~!te W\i~naCZa .:'!~p W 'i'VtJ·'Ij;'ie

_ "... .....yd~ OJ. ~,~v" 1!JjI... 1IJ "". '" _ .JI _.. 9"'( "" !'" Vii) .

IO'z6~'lg~tlll'ia (p~trz rezdz, 4)

Rf! Rrn

a i"dX:<IJ' !!!!: = ~ =

1~ I ~tl

{2 .. ??}

gdzie: n ~~ IT: 2. =liczby wi~:ks,z,e od jednosci, zwane ws:prilC-Z"Yi1!r.riko,mj bezpie'CZit~i$hv(t .

84

K~'y~'(fi!"i~m £1~J"'il'JtJk,i' pf'#'a rozcit{gcm,('!g@' (_ki.:ii:kc~.~,~('!g>(J)

K~::Jl,r.' ~·tr4nf: iZl'J~''fr~~r 'p~a $;kF~'tIn~&~

,.[1 )'~!'"dr",m .'rZ.t'!"Il'lJ\i1§.(.'.i keJ.rci EJ:..~f.am:j

';d ,.,' , ~., ·'1' ~. , .., .

1,'la1P'~~[ue ~dk:i" 1. ~I~ Oll(r[e,~, a 8if( ~l'ii,a~,og~C7.rne~ (l~Her~Jij:C S~'~ 'fiaJ 'wynn i-

kach :prrob scisb,ni;a. i skreeania. N apn~.Ze1ill.i~mi dopusaezalnymi ] w:s.:p~t.,~, czynnikiem bezpieezenstwa zajmiemy s:~~ bardziej szczegclnwo w rozdziale 6&m~m,.,

,KJ~y~e;fia ("V:lI~l!IJiIiI,ki)1 :sztywll,osci, Pllt~ Dla I~m~,tfl .r('J\ZCi~a[leg:o ~ub sclskanege :rim~]]f[ty

<: ~ b ,;ii.r -< Ai'

tiii"iti)OC ~ M!lop ~.lIL' .LU' _ £.j €Iiii'

(1.78)

gdzie: ~.l:Wi<IL!O;' 1l;if~p - maks.ynl~lne przemieszezenie osiowe p~:z-eboju ~n~,ta, oraz jego WBl'tusc dopuszszalna, ,Ad ~ Ald~ ._ wydl:uZeI1J[,e (:sk.r,o,oe1l ~e) ]!):rt(,.~ Ita o ra z jego d.o'PI~~x~hi al, wat~'(~~c.

(2.7~

(2 . .80)

gdzie: ~n~;r.;, ;Ud!:iW -'I!J~~~ie nmks~1:iludue belki (s,tl'zaJb 'i!JSi~c,ia) orazjege lVl!1J1;o • 6·cliQiP1m;szc.z~~fIJa~,

Z8Jproj.ektoWItG 'p:rz.eikrtqj :~-rra, z przykladu 1 ,4, je~]i Odup ~ ,] on MP:8J. Obl:i~!6 e.ar.lkQ~d,t,e ''i.>vydhtz~ii'de :pr~ta, J~§ H .1£ = :2 " :I. O~' M""Pa-

:Potl:~e'w:az ,N'1. :> ,N~. 110. :p:rzyjmmjitc. ze bok kwadratu :prz.ekrojlLl wynesi a, mo2na [lapt~a~ 'naS'I:(~'1]illJj4ce kryl~[fiu;En, wYlnynttai'{l\..~t:'i 'fJ~t8J

N'

,

,0;, -"'"

=:::::.O".;:if!oJl' ,2

(.Ii

Przyklad

'~( :r.l N")

..11 [ "'~l - if l: .Ii, j .y 2' t!i O'!U 3

,Q '= LJ'-I + Ail:)' = ...' = '!JI~~ G', TInJjJ

_ En":

Ol~~.~.'czy~: [nalksym:£~l[lre J]~prift,zenie 1101111Rll!lle· 'm~RIlZ '\'vy'~luz,enue; rail~k:ow,i:re preta swobodnie wiszacego, 0 przekroju A ,i d;rugoN.'IJ~. 1" ObCi~,::tZe!l1,ego, s.Hzt p, Uwzglr.;tdmc cit~- wlasny pr~l-a~ kt&ry je-;st 'wyk0'ID:any Z; ~natedJdu, ,(Ii e]~ZaIze w:ia3ciwym r·j modale S[;)[',~ZyStos~'i E. Oblic2;lt~ p'ny j:rukj,lej

,;ll~cl'iO\f'I,,t;"-;'-1 ,~' orer zerwie ~,i,p; pod '!Jlf.rl~'i!'i"'"'Ililtl1i ""1· ezarem (,rl!I>."II!!'i"I.,t;t; !?';<iot'-.!I,'l:r.!II~ ·1~"0.,

Uifl"'-~,bV::S~" ,t'r It.'" ,\;;,L ~i,'!(If ,"'" ~.''( ,uti. '!ff'l"'L-i:!~ .• .i' u, ...... '''<;"'''CII~.'r,_.~., , UU;~,t::iiv:st; ,~J • .d.<" 1!II.Il~. dj!~

Je5li wy.trzymcaio8c materialu na ~1Jz..'C]~nj.~ WYJIlI_OlSi RIi' ' 'ry'S" 2,,] 6).

611,

~~.iI~~."'~
I AlE
I
I ! )j
C\\I'I;,
, I~Hj
I , 1liI:ti: I
I
'_i'r ~:,
, t
-
I -e-
,
~
, I
r~= _l
ij,rlP rAd:x+(o-+d,o-,lA ~,(TA-O

,~])'O uproszczeniu i uporzadknwaniu do - -r d~"f,

{? Q])'

I~~.,O

{2.,82)

Catlu;!ij e;my ObuSlT(Ht:i'iii'ie r{)'!!'l~naJij'ue. (2.82) 'U W l"lSzU!.hadle O,'~i:7.y~11al1l:!iy

Q"''''-rx+C (2.83)

n

s: l C I~ d

,_ =' -y, +', ~ :Rri!!lr

,AI' • ' ~

p

C '= _;_, "Y ,l A ·

(2 . .84)

P O'!!!! y(l-x) 4- '

A

(2_85)

M,aks)'ll'D-ln~ W,artoBc n;ap~i'aJ, normalnego q!m.~ Qh:"Z)'nia.].rit1iY~, w.st~:wi:mj,~c do \VZQ:m, (2 . .8;5) x = 0

(2 . .86)

:nrugos6 zerwania 1" oih]kzyttly po wstawieniu do wZOIm ~2.86) P = O~ Un.UK = R'It!, ~, 1 = ~;.

~'.=~

rrr

r

(2.8'1)

Jest 'fo~ j,ruk wid~c~ ,Jillo'bry 'WskaZ[u:k. pr.zyrlatuosci 1f1l~,te:r.~:aJi!], [JJ~l konstmkcje ]e:klde'.

J ZW~:2Yw.(;z.v' ~ Lit = J. ' ..... dx

.. ;J" ~ ].,1 _ " (or. ~

iII

(2 . .88)

PO[lil~W.aZ d'l{7..ar wlastly p«(1:;:a ,Q =:Al'y; h~ dlitu:);zna, l)~i~iiczyc 'w~d]ug:

VlIZO:ll.11J

(2_8'9)

'07-·' [D·

Przyklad

O'b~~:czyi s!l:,ed~1ic~ D p~~tt'l z :p:rzy:kJadl1 :I." S,~ jie.sU rdbjl = 50 :[\'4]?.a~, 'Ci'I([IZ catk.o\vhy kftl skr.qoan'~a1, :pr..zy module s,P~.Zysitosc i G ~ 8· lO~ MP:a_

'N,aj \~!d~1I:~zy moment sk~aj ~~y W"Js'~wjle 'W przedzisle pierwszym, gdeie M"~I = 6 :~~]'J. 'IM~ awiec warunek wyttZy:tU3!O~C] preta na . skreeanie bedzie mial ]l'OiStac

D>

.Za.]j)ioojek.towftc p~':kro_~ 'p:~e1iSd.,elli.,O'Vl!Y prera :li~kr~ca.1i!lego przy ,(:1 ~ d ~. 0,8 i, f' ~.h."Jl ~ 160 I\.~, ~ jesli :P:FZ.e[COK~ o ill moo ,N == .5 k\V ~ ~"Yko-

D :ltk-

nl~e n: ~ ~.oon 'Obl:O'[OW na mi:rtI,lJl'~_

{2"t)O)

88

Przyklad

Z ('11 911"1'\ Ilur - wzgl l - • Nn e wzorn ,;,;;; ..• \i,O! WV~ZIl!~czrunJi'U' .j~ •. 1. ·IU. ,.Q!' 1~lnl,rumv'~ ze ,W ;:;::;: '=

J "f..· ',I 30

M .N ](J.N .... 7 o N

, .;!'i :::::!!!:-!!!!:'--=~I_·.'··~o '," ;,tn

M,,! 1_

_ <: . .,. ~Ic.. ""'7'!.I,"' ' .i.

W'~ ~ h'LWj}~' ,,-,~, ...

d eo 1'"'2;

~.' ICIiIiI _" .'_ I

, -,' ,'- ).~ J1f.1lI1111

M~iK'.s,ym.almly.~ dlodaltu:~ moment gniley 'W przekreju utwierdzenia, 'wy:znaczo.ruy w :pT.zykt~dzLt:, 1.6~ ~.oo:u MglI~~ =: 8..0 kN " m ..

'W.skazniti wytrz:ymalDsci p[~ekirilJj u 'be Uri na zgiimulilie, ze wzgi~.dJ!,:l Ila. wMltua. ~:'o:z~.~~,ga[l;e (dolne) .~ oraz sridram::. (g6.n!l.e} W"'~ 'WY.1!11I20ne :PJrZeZ posznkiwany peramerr ~;o obliezone "ill :pr.,:zyk~'8Jdz~e' 2_1,; VJ'_Y1n.'OSZl1l

'I'']; 6 !I

~l ,!!:!! .,J' 0"

r j

Z kryteri6w ~'zynja]'G6:ci belki na ~gil]anue ObJ.ii£zaimy dwie wartosei

e1t' dl' R·· - - -

. , _".", '. ," l' '",', _--. " ;, 1"'," . I- , I ",

param m OZUliH:ClDlLle "a oc miZlflle[ljI)~·!liYr.1 ~ .

'og'

[DI',':

Mgu'~

]36a;

:3

'f·o wstawiemu dauyda ~ wy~a.,cz-e;llIiu otrzynlJujiemy at' 2: 4~5 em ] ~'(':~ ~ j·~:7 em, O,ZI:ll~CZ~ tc, ie' kryterium \-vytrlrZYlillalo6ci ze \v.z,g'I;~clu na w'fokn a, fO<:Le~,~aiile jest os:~rz:c:]lszc 'f'ilii ze \VZgl((.d'UJ na \¥~6!kna ~d~lkanc.

Je.Sm. moment gJl~CY w przekreju be:~k~ Z!lU~,ell,~ walk' 10 Moll,";'JUl :rozci;qgal- '[lie S'~fUl!~ RiC? ~ds]\ra[Wfln:i.. a Sc~;s1kaj'1le 'ro'2:Ci,;:m~[1ym~, cz-~~ i 'w~!kaZlTIill\t Wr· zmieui s:ie,: na, W;:;~ a We 03" W;", Oznacza to, lie w Pr.Z;)l~\adkUJ belki 0 r6'wg uomiernyrn ,tp\r,;ze,:hoju .i frtw,:t. R; kryteria 'wyun:yn:1ja;t{1~C1i,~ r:la]e"zy Sp,r.rIJWdllic nddziclnie \'II clw6ch '['r,z~kn)j ach, w kt,or.ych dzJa:~a :iiiJ~jWi~'kS7:;-Y. CO, do b~zvtZ,g'I~d!IIi~·c'b 'w~n1os!l;;:j dodatni oraz uje:ml'tl' moment £lil'lcy. Pozwoll to ['oZS'tL'"ZYgn21i~ Id:&:f!!l z tych dw6cln, przekroj ow jest 'b~lrr.(])zj,ejj nie-

bez -- ~ ""-rv-n'i;1- W -- '" ~""........ """'U'ii'Ii!i!l,:A~;;"i"1 !i',H_ £~, 'am I:) "!.~Oj,~"' .,~i. - -"',.,.L--r'l/·,'-", .... II., 'Ik. c'II~'1 "-,Z!Pl!",,..,..,~ i -: ]]':L,:"!I;'::'j\I!U p~ :.r,:J"~.,,,,"i:,!lK4, "'''''''"' '!?II .:"Zj 91LlK]i:,!;1. 'p:r. .... £;K.r.,jJQ~~,I, IIJ': tL

dlzi~a ty,Lk~ dodatni lnu~[lft Sn:~:t. -

'w 'Plrzyp:adlW[l g(l.y R:w,) #:.R~ ClY~,~, a\!'dDI' ,# Q"~~~ w1asno~ei, mr~uiCjtia_ly zos~ \~ke~zys:[ane najlepie], Jeslv ]JIZeb6J belki bedzie tak zaprojektowany, ah,y

(2.,92)

.Dzi~]~ te ro\V.ttmuia. stronami, ctrzymamy pro'Po1fCjt(~ kt{u'"a. masi bye W' takim przypadku dotrzyUiJiill:~

.e r CF .... dk!,jl'

=

(2.,93)

90

Be:~.'k81 0 przekroju kwadretowym :u :rozp(lf(t~e:~ I., podparta :u.i,fl k'o8~ilLcihj jest obc:i~~.hi)l1a ns ~rodlkl1l sUll.P (przyklad 1. ~ 7 i 2~3l, .

.Przypad'ek P ¢ O~ ,M' ~ f~j q ~ 0

,[" 'W:~aczyt bok przekrcju "D Z kryterium ·lNYlrzymalosd. belki na 2;_gina1m'ie;. je§:H dart0 jest Udo~"

2:, 'W'Y:21Lla.czy6 n'}.; z kryteriilJilll wytrzy.llln~::osd . .P'~ta na g,c:iil:n~nif\~ iesJ~. dane j es;[( ·t:dfiP~

3,. Wy2 'I!(:ZY~ hJ '" warunku s~ywmo~ci belki, jesli ""'" = 5.~O.

J T 31"

1"- ;::::;;;--::;;;;;;:-

r~L~ ,1 A 4.1t,;

91

Przvklad

,of .

." 1~ ~~l~·V

Waii10 zauw-aZyi:;~ :ze tam!, ,gd2~'~ ,cr.'::;; '~fi~af!.:,~ 1""::;:; Q (~kt~j~le 'w~"Qk!i1a. przekroju), natomiast tam, gdzie ~'''' iji1ji;;;:~' 6';;;;; 0 (war,st.W3, obgj etna), Klyte~ ria wy~rZYll.la~:osd na zginanle i scinanie :5:!t zatem od siebie niezalezue,

• 'II .' ] • k~ I'

a Jecdlo z rue l jest ,'l»ry .' te ostrzejsze,

P,,] '~-"j. I

, j; • ,u,~ ..' 'L ... ""1 ~-

, , ~ - Oil'!lH~S" ~:my I'll

..1g.Ehi' :5010 -

I. ]}ob~;d ~O:rJ1L13hzo'w,a~y dwu:~awnik w.alcQwany~ o.pieraj:qc sifl. ~1.a ltrYI~eriu~n 'wytrzymah.1i.ct I~'a' zgi;u~n,ie i ,p"zj!im,r:gtIC GIlID;p ~ 1.20 MJ?a. O'ffi,1 iczy~" ~) i Ie 'p~oc~nt WZf{l,SO]S' d,,~~:air belkl, i~§:~~ ]J'rne'lnr6jl ,drwut~i(l'~ryr zast'lp:i sie kwadiratowy.m ~~11b o'kr,~lym przy zaehowanio j ed-

nakowe] Vi!Y~'rzyma.to~c,u :[b:3l Z,gi:MI1ie.

~ L.

Ji:!I' "i,1 'Ip Pl .t'L

- j;!j" .. ~ !' ,,;:.~' --qi-" +. -- v

, "

-

92

l' Rc .. ··..:..ql

'"

Przedzia] J (0::-; x s l, odcinek A.Ii belki]

"T' (' ~~) _ r; ,_ ! q"

,;['1 ..... -!'!..A _-, of

" , 4'

.Mgl'(x) ~ R~K- P(x-f) ~±qIX-ql(X-i) --~qlX'l-qi~

'1~f) iIJI P 1,~ I 3<,~ ,2.\..1"::;;;;;; lit -, = ~qi '-'9 = _~CJ~

4,. 4-

"l'" ":w) _. ,f/.j(~' ~ x-) oil J: ' A, - "",,' .",~ -

p

,F-~~~~~~~~~-~ I

~p ®

93

N aj \vil(tJ .. szy CO' d~) be7..w...:g'lf(:dlrlJ~j wa'rt()~C~ moment gn~~y i\(g ... l6 k1i . m, Z kryterium wytrzymalesci na zginal]ie wyznaczarny WSkEZnH:: '\VYtrzym.alosc,~ ,p:rz.elrroju W

,""", <: ,.-r~1

'W!'lilili!£!.: - "-"'<i.lftIIl-'

'WyllQsi on W':;;:::; t3J ,cm3,. WycSZll:du~je:my w tablicach dwutecwnik o wskazniku wytrzyln~:osci, :~t:lJj'~~~,zszym, z nruch:n~IIlI\em. Jest to dwuteownik, dla kroff,go iff!:!!!!!! ],4'8 em::!. przeJtroj; Af !!!!!! .13.:8 em2, a moment bez..

~'d .,' l' ] 3 'J'f'il ,'!'!,

WtL~ iI.lO®C~:;:·;;;;;;:, ,. Jv em ,

Belki 0 preekrejach k\v:adratowyn~, oraz okF~~ynn za.cho\'Vuj ~ WSlb.tn~.k wytrzy,m~iosci przekreju 'W'm ] 3:3 em' ze w~gJf~u, ma, t~ ~'mit wyt.[zy~ nhl~ost. , Ci~ar.' 'be[,ek, uatmnimJs,1: ~~~ri,e PI\~:poT-cjo,rl;aln~-f c..? ~ch pola prze.k:IDJl1L Wy~,~c.zymy bok kwadram a :1 s[iftdnlc~ d z zal,eznoscm,

Obl[,eU]]lY teraz po]@ ·kw~dratUl A~ [ kola, Arf~ a na 'ooj podstawie procen'(O'\vy lWZoost oi,~.:u:u VI stosnnku do belki dW!J,lfteO'\<~j:

At 'I O'Oi!i! - '1 '-;::3 0'" =~ - - ;;;0 - ')v';<:1)

.Ai

'W:vnl ki 're: UJ"'U'lbJ;7;U!~ ~ ze ~Ji1·?~kl'bil dwuteowv ~,es,t 'W'eillu'!:l" kn1e:riUJill] 'W",I'·

. - .! ~~- ."!" J .~;P~' [ ..!.l ~ • ..J - - .. !""!".)" J .. - - . . ~ - '!!". - ~ - - . ~ - I-

'trzy[Mt~s~,i be'~~l ]]121, zginanie 11~jlep:szy {opttytualny).

94

.., "I

MoiL ..

B.r.;.~ko!U .... ~1~L'-lO';i"i;J;..,,~ ~ ~ ,~ m '1 1f'Ii~'1"'0,"I'1jj ZI .... ~ .... ;;o;rUW'i' (' i.'U~ _ 2', '1°O!i,.... 'pi!'i;"lfit8;t'(- o!O i'i;<lo ""II. , .:II, 'I.!' '.oUt. !::I ..... ~,I."I,~ u ,U~ J:'~ ... ..'I.r,~~,'I...' •• 1 , l.'W'LU'UJ u,~ ,~, j ... ,,' • ,CI.:1iJI; ,ulUl:," J.,.:I. 1.1 ....

:[ " Okne:§1i6 do~}u~2ic;;mbii.~ wa.:rtQ81C q(l Z kryterium wytrzy,m~l,o§d belki na zginanie jesli ~rtf! =. liOO Mf,tJJ.

2", S:pmwdzic kryterinm v.ry~:uz.yn~a.b~c:i. na sC:~[lan:ie ;S,PQi~:r. p,ad\w,i:mt()..· wy,ch~ ~~cz!tcy(;'11 bleche z' dwuteownikiem, jes[~ gn.oosc S[JiOliDy a = 0,1't = 0,'/' 'C['D] (t - wysoknsc S'po~.11iY, ezyli gl'ubos.c 'P~l'k~ dwuteownika), 1lI. :l13.~~n~,a dopuszezalne dla materiahi spoiny fdbp ;;;;;; 6O-l'v.]P~,.

1" S;n:r.tlwdzic SZlJ."i!'!iV:tfil,OtSC belki, J" esJi .E :!!!!! .2 , . .I. 05 Mrs; a VIl4J'" ~ ~ ,.

r J".- '~ SOO

~.~'I!l: ],-7(W)r~ Ar' 5.-5 i::1Vid! ~<iii:lllcrn

_ i:II··~SCflil

Si~a. ~dkowa O,b;d!!Zeotja dzlam.j~!lO) na bel:l;: wynosi Q ~~,q.1 " ~I " '~~ dl ~OO· f d . d 'R k' d '11 R

'"1 [ '.' [I """ ~ [ '[ '_ i' " . ~,. -:. •. " -'.1 f... ' [" ",- . . . i .: '- .. ~ ~

,U ' Z;Hi, . W t} .. ,e,g, . C I .... 0< pra.~J po POF). '. e.a . ell e "iN po, ]lO,me ,I , (~

.)

:11 R'B mezna 'wy]iczyc Z warunknw :oo·w.~.Qwag~ bend

95

T dM,'I}.' :1 ~ :~, q'(); ,i. qo (~:2 "} 2)

- -'-n"f, --,-No -_ r. -:JX"

, ,_ dix _, ,6 ''! ~ ,2; l' -, _, 61' -, -'

'W ,c~,'III!.I, iil2S7.klco,watilia Wyki'.!;;;sbw 'ptzeam:diJt.lujerruy fUlnkcje ,M,,(x), 'i T~~'t). OkJreS~,aj[ny miejsce zerowe Mg(x)

q'fJ ,(/2: 2) ,-,

'" X,, _ X,;;;;; '1

ali:

'W calym zatem przedziale U ~ x s' 1 mlrikcj a, M~()C) nie zr i eJ]Ij~ znaku. WyztlrncZY,[jJ1jY nf)Jie:j see zerewe r(x)~ kl6,re Mk@JZllj e, dla ji~kiegd ;;.'(,' wy~ s::t'~lroj e ekstremom ~iiJ[}

d'l M.' iff

x ~ 0',;577/, ' :"J:/ ;::: _:':'_" = - q,~ ]f.' -c {);; ,£lltIJkc_ja M,t(x} osi~, dla tego ar-

d:r fix J

gxnn0l1tlJ;1 WrutitoOO n'j@Jks,ynnalnEt

W:a!{t(),sC] fiml«:j~ T{x) na brzegach p'Jfzed,:ziailu n;;t;.x ~ ,I' 'wyUO'SZ~F db,

" T IJ A a,~ J' "Ii" 'I /, "IL. ,- .- ,L {

,;.r '_ ,';;::; _q'o~ 1 ~:;r;;;;;; t, ,1 = _'_'ql} ~ ale l!Jezwzgl~dJrt~, 'W~U1:'I)SC' T""l')

6~ 3~

" , • ..,.'[.-,1 ~lln l T . ~~.t 'J'" 'I I 'I ,; 'I ], - r

J'!i!:':n itl~J'i r- JI{,I~Sza, J~,f.iI x ~. 'r, ~ wartose ,j il~, ~:, 3 q!O;~ na.ezy uw'z;g ,f((;l~I:C 'W

obliczeniaeh, ,\V'amnek ekstremam T(xl. dT ;;;:;; 0" ~ est ,sl'1!ehuony n['Zy

dx ,J.! 1'" - iF -

:f!I '~' T~ - ~ 'I~] b d'lT (/!J), 0

x := \01', Jest to M.1:aJ:\1)['mUD ~:Or...iil ne, ,:0 - = -- <

(/;xl. I"

W~/msy momcntow ~I'_[i~cyc.h 1 si~\ poprzecznych PQka.Z8illiona. rys,,2,,18b.

97

Dwu~eo,wffil,'i'Ik(}wi pr..z.YP~ ~7.emy nf J~, 'PIi"!J)s'l"{)k~[\(;'Wi fir 2" Wyll.czSimy wsp,Qb~rn:t oklfeSlaj ~(:;t:t ]X'lloZ~uie s[1,~~dka c]~;ikosc] prsekroju S (a. adInierzrlJl1~. od .~ ego ,g6rnego kOf.1;oa) , J?-1!ZeZ ktt6:r:tl przechodzi I inia oooj~1t~£t

7.1f"jf'i;~ J ~''''o:;,"Ii

.. \'r,; .. r Iocr .. , ...... u, ~~/';

gdl~,e:

hi

rJ,·:~-

r~ 2-

.r. lt2

rh =lIi~ +-

.2

A ~; A2 ~, b,2h.1

P,Q wprewadzenin danyeh :. wykcuaniu ,obl'ic:zef:i, ot~JI]jlemy

1']\. - 'I'~ ;i"'!'1!'ii'i '~1i' _, -:;i',i!'Jo .:=' "'_'rn' A -16 .... '1I'i'!i2 ,:",':t ,= ,1.o.Ii1I,·,' "'il ";,'",~, •

• ~1 - ".:J ",",~,~J,~ f.r 2 - ,.:HJ'p} "'" , , ~ , ",2 - "".IIu, rl' 0,,3' j' "" ~'JI~

Obliezymy :llt:tfl~.crtr:r~: b~Z'iJ h'tdinosci, r~[,zi$k[Qj u .lz. w:E~({;d~m linii o:b;OjlQ'~.mI£j

1, J' f V2 I A( Y>< , :;:. ~' . 1 -:- Aa ~~/- t~ I + 1 + ,2. ~],2 =n F

,g.Qlz~,~·:: IJ i' 1 ~ ;;;;;; i~ ,~} - TIilo:utr.'ile:l]'~j'; b~zwiad!ll(1i~d, dWtlt,(i:~)wnika. i 'Pro\Sto'k~-

. 12 .

raJ, wzgh~,~lem DIS], J1J1r7~hod~t::ych j)F71_;2 '~c'rn, ~Vt){U.d (i~:lkos-d,-

l"iw~ <

_ CF' !l;J1~

W ,,-

.":i,"'i .... kN

'10 szz, 1=,

m

98

Gd.yby pi7.:eJbi~jl b~' J~dJt .. o'll]ty, rU1 pla~ZC\z)r:'liir~ ~ sty'lk,u dWl!!ltefJWnika, ~ Iilakbdbi ~vys:t'~po:waloi,}by nal-n~,Zenie styezne, kWre :moZIIJa ·~.w~il i,CZ1'C lie wzoru Zura,\v:!Rk~:ego

gdzje moment t5tatyczruy ~)rosto1k~~tn6j cz~5.ci [Juem·oju. 'VL'1\g[,~(tClill O~] oiboj~((~~A~j

W .MlZW.@J2B:~ym przypo,a·dlk.l1 blacba jest p~;ftCZOU2i. ,Z' dwureownikiem tylke p~ spo'i'iti.y ,i) gn]b~}~d 4. Sdna.m~ 'W ttr'Ii~jlS1CiJ za'ZIiI~U:Z:Qi[iym Vi.fl~i~k:iJeIDI :JIm szkieu 8zczeg611!J, kom.:struikcyj negn (fYS,. 2.l8a). A zatem Z3- miast b] nalezy 'w.p,row,ftdz:~C:; do cbliezen 2a = 2. . O~7 t =, :~ At~ ~iJJko ze wed11Ug ·fLOr'.itli1¥ (I, - - O,7t (t·_ gn;ibo~t 'p6~ki d.\"-"iJi:~coW'liIik~)

(i ]-,fI.,,", "'-- ];

~z =. 6"i1',J< C~m, ~

T .iii.'" 4- lip"""' I: r.Mffi

,II: n111' = ";Ii'.' '.t'I;;D-..!; 1: = !.,!I ",~.r. a

PO[iiew~Z 6 MPa, $ 60 Mf'~. ~jyt(;l1ium wylt,lym~io§lCi spoiny na ~c'in.auie j em spe'tnione.

F Q[wlJII.lujemy rbw.Il1aJDi" ro,zniczk:QWf; OS] iU'{.d~tej belki, WaJZD~ dla !C~dfj jej diugosc:i, 0 :::;. x:::;: 1

99

.n 1, ;r4 :I. ,t,.ol' C! Ir ,"I c- '7 ,fj ,r;;;

'W' ~ ,_ -·qOl; + '-, -, ,qo, -+ ',' j:" Sti.,~!U, - '-, ";1l!il;

3-6 l20 360 .

R6'Wi1U1l1i!~ osi [lW~re:j 'I qtOw ugiecia b~d~ l)]i;t:Ii~~t zetem ~l~:st~puji~~tl!. poSUli,C

E'I' ,I,~ 3 .I. qo $ 7t~

J-U .... ,~-,nO,rX + -..;..;....X· +-,I1'I)~;' X

- 36 ~ t20 I 360 '1

iX,2 = t 1Jt~ '[ub x 2. = 0.2J i l

sk~d ,~snu:002nie otrzymuj emy 3rt. ~ ,±:I. ,321 ~, x ~ ,±O,.521'. Jedynym :[02~ 'W~ azaaiem z ri!iflill~~·~'d.a~'i', ill <, .,.. .t:' W 11" ('";:::;'~ 1/:" _' ~'i; 521. Po ''l:vo!ota,~j:d,;;'jl'liill'l, danveh

.. ~~_Ij.b 'I:r\!_ ~ ~ ~. ~~~-~~""._,'ltl II}";;~. ~ ~ I 'Y'Q._,.-_ '~l, ~. ~~. 'Ii. ~. __ ~~[!,¥~!I.!JW -~t!..;r~

szczegoluwych do IOW[Lain~ a osi ug~,~,t,ej i doknnaniu obliczen i!Jzyskl]~

[,()O