GLAVA PEDESETDRUGA

Od novih azijskih buna do velikog vezirstva Mehmeda Kopriiliija

(duprilida) . . . . . . . . . . . . . . . . . 402
GLAVA PEDESETTRECA
Veliki vezirat Mehmeda Kopriiliija . . . . . . . . . . . 433
'GLAVA PEDESETCETVRTA
Od velikog vezirata Ahmeta Kopriiliija do izmjene tursko-austrijskih
poslanstava . . . . . . . . . . . . . . . . 461
GLAVA PEDESETPETA
Od okonEanja rata na Kreti do osvajanja Kandije . . . . . . 468
GLAVA PEDESETSESTA
Od sultanova povratka u Edrenu do smrti Ahmeta Kopriiliija . . 507
GLAVA PEDESETSEDMA
Od vezirstva Kara Mustafe do drugog opsjedanja BeEa . . . . 529
nih vjerskih i druStvenih grupa nisu sasvim nestale, trvenje
Sto je dovelo do strane intervencije je prestalo, a Libanon se
mogao razviti na svoj vlastiti naCin za vrijeme preostalih go-
dina osmanske vladavine. Samostalni Libanon nije bio bogat.
Izgubio je veliku bejrutsku luku i plodnu zemlju Bika'a na sje-
veru. Ali njegovi upravljati i narod bili su neobitno domiSljati
i rezultat je bio blagostanje, sigurnost i kulturni razvoj kakvog
nije bilo u carstvu. Nesrede iz 1860. nisu dale Libanonu samo
samostalnost; one su takoder privukle razne krSdanske misio-
narske grupe koje su osnovale crkve, bolnice i Skole. U Liba-
nonu se razvila pismenost te je to postao centar razvoja arap-
ske knjiievnosti. Ali usprkos napretku i pismenosti, krvavi do-
gadaji iz 1860. nisu zaboravljeni. Oni su do danaSnjeg dana
ostavili u nasljedstvu neprijateljstvo i gorCinu ko ji su glavni
motivirajudi faktor u libanonskom druStvu i politioi.

Razvoj egipcltske sa~izostalnosti,1849-1879.

U meduvremenu je, nakon smrti Muhammed Alije 1849,
Egipat stekao neovisan poloiaj postupno povedavajudi svoju
polititku i ekonomsku samostalnost kod Porte, ali ostajudi bli-
zak sultanu preko obitelji i financijskih veza. Pod Ibrahim-pa-
Sinim sinovima Abazom I (1849-1854) d Saidom (1854-1863)
egipatska politika je odraiavala iskustvo njihovog pradjeda da
velike sile ne bi dozvolile Egiptu da raskine s Osmanskim car-
stvom niti da ga preuzme. Stoga su oni odustali od teritorijal-
nih stremljenja i uzeli ulogu vjernih vazala, pladajudi danak i
prihvadajudi sva zakonska i financi j ska ogranitenja nametnuta
sporazumom iz 1841. Odnosi s Francuskom su se ohladili, ali
se osjedalo prisustvo Britanije u trgovatkom i politiCkom smi-
slu, kao i drugdje u carstvu. U unutraSnjoj politici vlada je na-
pustila strogu politiku Muhammed Alije, kao na primjer u slu-
Caju prisilnog rada i monopola, ali je sadriala napredni duh
njegovog programa reformi i prihvatila druge reforme Sto ih
je uveo Tanzimat. Sile su se sada nadmetale u ekonomskom
iskoriStavanju dajuCi zajmove, stjeCudi pravo na koriStenje si-
rovina i osiguravajudi nova triiSta za svoje industrije.
E k o n m s k i i financijski problemi, Sto su nastali zbog po-
ljoprivrednih i zdravstvenih programa Muhammeda Alije, na-
zirali su se za vrijeme Saida i Abaza i postali su vaini za vrije-
me njihovog nasljednika Ismaila (1863 - 1879). Muhammed
Alija je na zemlji, koja se prethodno obradivala zbog hrane,
poteo uzgajati pamuk, Seder i indigo za prodaju u inozemstvu,
ali je joS uvijek bilo dovoljno zemlje za hranu ako se intenziv-
no obradivala. Ali velika imanja, Sto ih je dao elanovima svoje
obitelji i drugim pripadnicima viSih klasa, nisu bila dovoljno