BEZPIECZEŃSTWO INFORMACYJNE

wersja 1.0 [21/07/2010]

1. WSTĘP

Niniejszy poradnik napisałem specjalnie dla Ciebie, aby zapoznać Cię z bardzo istotnym, z punktu
widzenia dzisiejszego społeczeństwa informacyjnego, problemem jakim jest bezpieczeństwo
informacyjne. Mam na myśli przede wszystkim Twoją prywatność i anonimowość, do których masz
pełne prawo, a których System (w postaci państwa, korporacji lub innych nieprzychylnych Tobie
instytucji i grup) chciałby Cię zupełnie pozbawić, w zamian oferując co najwyŜej złudne poczucie
bezpieczeństwa lub dobra konsumpcyjne...

2. ANTYWIRUS, ANTYSPYWARE I FIREWALL

Antywirus i antyspyware mają za zadanie chronić Twój komputer przed wirusami, trojanami i innymi
szkodnikami. Dostępnych jest wiele programów tego typu, ale jeśli z jakiegoś powodu nie masz jeszcze
zainstalowanych Ŝadnych, to polecam:
Avast
http://www.avast.com/pl-pl/free-antivirus-download
Darmowy do uŜytku domowego program antywirusowy.
SpyBot – Search & Destroy
http://www.safer-networking.org/pl/spybotsd/index.html
Darmowy do uŜytku domowego program do usuwania spyware.

Zapora sieciowa chroni przed atakami z zewnątrz oraz m. in. wyciekiem danych (np. haseł)
i stanowi uzupełnienie antywirusa i antyspyware'a. Domyślny firewall dostępny w Windowsie jest dość
ubogi, dlatego polecam Comodo Firewall (http://personalfirewall.comodo.com/free-download.html)
– darmowy firewall (z polską wersją językową) naleŜący do ścisłej czołówki. Opis instalacji oraz
konfiguracji – krok po kroku – wraz z przeglądem rozbudowanych moŜliwości znajdziesz na stronie
http://comodo.andgird.webd.pl.
Sprawdź jaki jest Twój obecny poziom zabezpieczeń sieciowych. Test dostępny pod adresem
https://www.grc.com/x/ne.dll?bh0bkyd2 określa moŜliwości ataku z zewnątrz. Kliknij Proceed
a następnie All Service Ports – zostaną sprawdzone pierwsze 1024 tzw. porty (kanały komunikacyjne)
specjalnego przeznaczenia. Idealna sytuacja będzie wtedy, kiedy wszystkie pola będą koloru zielonego,
co oznacza Ŝe Twój komputer jest niewidoczny z zewnątrz, tzn. tak jakby nie był w ogóle połączony
z internetem. Kolor niebieski oznacza równieŜ zamknięty port, ale który jednocześnie pozwala stwierdzić,
Ŝe Twój komputer jest połączony z internetem (obrazowo mówiąc: do środka nie wpuści, ale się
przywita). Kolor czerwony oznacza port w pełni otwarty, przez który moŜna nawiązać połączenie
z komputerem z zewnątrz (tzw. tryb nasłuchiwania albo serwera – bo tak jak w przypadku serwera
czeka się aŜ jakiś inny komputer się połączy). Praktycznie kaŜdy firewall dobrze radzi sobie z atakami
z zewnątrz – test ten jednak pozwoli sprawdzić, czy jest on dobrze skonfigurowany. Wbrew pozorom,
duŜo większe zagroŜenie stanowi niekontrolowany wyciek danych, stąd teŜ firewalle dobrej jakości
(a takim jest wymieniony wyŜej Comodo Firewall) oferują w tym zakresie znacznie większe moŜliwości.

1
3. PROXY

Proxy to specjalna usługa, która pośredniczy w wymianie danych między Twoim komputerem
a komputerem (serwerem), z którym chcesz się połączyć.
Szczególną odmianą jest tzw. web proxy – strona internetowa, na której wpisujesz adres innej strony,
którą chcesz odwiedzić. Nie wymaga Ŝadnej konfiguracji, ale działa tylko w przeglądarce internetowej.
To dobre rozwiązanie w prostych przypadkach, np. kiedy jakaś strona normalnie nie jest dostępna,
bo nałoŜona jest na nią blokada. Lepiej jednak nie stosować web proxy kiedy wymagane jest logowanie –
nigdy nie ma pewności jakie dane są zbierane.
Jedno z web proxy dostępne jest pod adresem http://www.zend2.com (zrzut poniŜej). Dostępne są opcje:
Encode URL: adres strony, z którą chcesz się połączyć zostanie zamieniony na ciąg liter i cyfr.
Encode Page: proste szyfrowanie zawartości strony dla utrudnienia filtrowania. Zawartość strony
zostanie odszyfrowana dopiero w przeglądarce (przez JavaScript). Czasem moŜe to spowodować
niepoprawne działanie strony.
Allow Cookies: ciasteczka będą dozwolone.
Remove Scripts: skrypty JavaScript zostaną usunięte.
Niektóre strony mogą działać wtedy nieprawidłowo, ale będzie bezpieczniej.
Remove Objects: obiekty Flash, Java i inne podobne zostaną usunięte.
Niektóre strony mogą działać wtedy nieprawidłowo, ale będzie bezpieczniej.

Zwykłe proxy jest znacznie bardziej elastyczne. MoŜe współpracować z wieloma róŜnymi programami
i usługami, zazwyczaj jednak trzeba skonfigurować je oddzielnie. Taki pośrednik moŜe oferować
znacznie więcej funkcji, dla nas jednak kluczowe będą dwie: anonimowość i prywatność.
Anonimowość, podobnie jak w przypadku web proxy, polega na ukryciu Twojego prawdziwego adresu
IP (który identyfikuje sprzęt podłączony do sieci) i zastąpieniu go innym adresem IP tak, Ŝe komputer
(serwer) z którym się ostatecznie komunikujesz (w praktyce dane – tzw. pakiety – między Twoim
komputerem a komputerem docelowym przechodzą przez wiele komputerów pośrednich) zarejestruje
podmieniony adres IP. O ile anonimowość uniemoŜliwia identyfikację Twojego komputera przez
komputer, z którym chcesz się połączyć, to prywatność oznacza bezpieczny szyfrowany kanał przesyłu
danych. Jeśli dane nie są szyfrowane, to zanim dotrą do celu, mogą być przechwycone (sprawdzone
pod kątem zawartości, w całości skopiowane lub zablokowane, tzn. nie zostaną przesłane dalej) przez
administratorów sieci lokalnej (jeśli do niej naleŜysz) lub dostawcę internetu oraz przez kaŜdy inny
komputer, który pośredniczy w wymianie danych. Co więcej, w kaŜdym miejscu mogą pojawić się
„Smutni Panowie” ™ (przy okazji: pozdrawiamy serdecznie – nie dość Ŝe praca niewdzięczna, to jeszcze
kiedy nadejdzie Czas Rozliczeń mogą wystąpić liczne problemy z oświetleniem ulicznym). JeŜeli
korzystasz z proxy szyfrującego, to dane zostaną odszyfrowane dopiero po opuszczeniu serwera
proxy (ostatniego w przypadku tzw. kaskady, czyli łańcucha wielu serwerów proxy komunikujących się
ze sobą) – który zazwyczaj znajduje się w innym kraju a nawet na innym kontynencie – lub na Twoim
komputerze (pamiętaj, Ŝe nie tylko wysyłasz, ale takŜe odbierasz pakiety). Szyfrowanie jest równieŜ
stosowane w przypadku tzw. bezpiecznych połączeń (adres rozpoczynający się od https://). Połączenia
takie objęte są standardem, w związku z czym dane mogą zostać odszyfrowane dopiero przez serwer,
z którym się ostatecznie łączysz. Połączenia takie mają jednak kilka wad. Po pierwsze: niewiele
serwerów je obsługuje (koszty uzyskania i odnawiania oficjalnych certyfikatów są znaczne) – zazwyczaj
dotyczy to stron banków, dostawców poczty elektronicznej itp. Po drugie: szyfrowana jest tylko
zawartość stron – adresy stron, z którymi się łączysz nadal są przesyłane w jawnej postaci (w przypadku
proxy dostawca internetu moŜe stwierdzić jedynie, Ŝe korzystasz z proxy, ale nie w jakich celach,
czyli np. jakie strony odwiedzasz). I po trzecie wreszcie: bezpieczne połączenie samo w sobie nie

2
zapewnia anonimowości. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, aby korzystać jednocześnie z bezpiecznych
połączeń oraz proxy.
Istnieją dwie popularne sieci proxy: Tor oraz JonDonym. Oprogramowanie, które pozwala się łączyć
z tymi sieciami dostępne jest dla wielu systemów operacyjnych, jest równieŜ darmowe i – co waŜne –
otwarte. Otwartość ma kluczowe znaczenie w przypadku bezpieczeństwa. KaŜdy moŜe sprawdzić kod
źródłowy, co w praktyce oznacza, Ŝe zaszycie szkodliwego fragmentu kodu jest niemoŜliwe a dodatkowo
ewentualne błędy są szybciej wykrywane. Inna wymierna korzyść to niemoŜność zamknięcia kodu
źródłowego oraz niskie prawdopodobieństwo zaprzestania rozwoju – zawsze znajdą się osoby, które
zechcą kontynuować prace.
Na początek polecam sieć JonDonym. W sieci Tor kaŜdy komputer moŜe pośredniczyć w wymianie
danych i nigdy nie masz pewności do kogo naleŜy – być moŜe nawet do „Smutnych Panów” ™. ChociaŜ
złamanie zabezpieczeń Tora jest trudne, moŜe to stanowić problem, tym bardziej Ŝe istnieją sposoby,
aby dany komputer koncentrował znacznie większy ruch w sieci Tor niŜ powinien. Z drugiej strony
operatorzy, którzy chcą udostępnić swoje serwery w sieci JonDonym muszą upublicznić swoją toŜsamość
(siedziba i inne szczegółowe informacje). Co więcej, w umowach, które podpisują z administratorami
sieci (niemiecką spółką JonDos GmbH, politechniką z Drezna oraz uniwersytetem z Regensburga),
zobowiązują się do nieprzechowywania logów z adresami IP ani innych danych oraz do niewymieniania
informacji z innymi operatorami. Po drugie, co wynika z pierwszego faktu, przez Twój komputer
przechodzą dane innych uŜytkowników sieci Tor, stąd teŜ jesteś (teoretycznie) współodpowiedzialny
za ich działania. Z drugiej strony, w sieci JonDonym dane przepływają tylko między serwerami
operatorów, a więc kaŜdy uŜytkownik odpowiada za siebie. Po trzecie, co równieŜ wynika z pierwszego
faktu, transfer w sieci Tor jest dość zmienny i zazwyczaj niewysoki – wszystko zaleŜy od tego jakimi
łączami dysponują uŜytkownicy (wciąŜ popularne są łącza asynchroniczne, czyli takie gdzie wysyłanie
danych jest kilkakrotnie wolniejsze niŜ pobieranie). Z drugiej strony, mimo Ŝe transfer w sieci JonDonym
standardowo równieŜ jest dość wolny (ale stabilny), to jednak za dodatkową opłatą moŜesz go znacznie
zwiększyć.

JonDo (wym. DŜon Dou – od John Doe, ang. odpowiednika Jana Kowalskiego), program który umoŜliwi
dostęp do sieci JonDonym, pobierz ze strony http://anonymous-proxy-servers.net/en/jondo/download.
Po uruchomieniu go powinieneś zobaczyć okno jak na zrzucie poniŜej. Lista rozwijana Services pozwala
wybrać kaskadę, którą tworzą 2 lub 3 serwery. Sekcja Current service wyświetla więcej informacji na
temat wybranej kaskady:
Number of users: darmowe kaskady obsługują ograniczoną liczbę uŜytkowników.
Pole wskazuje ilu uŜytkowników aktualnie korzysta z kaskady, a ile moŜe maksymalnie.
Speed: szacunkowy transfer. Dla darmowych kaskad wynosi trochę mniej niŜ 10 kB/s.
Response time: czas reakcji, opóźnienie w przesyłaniu danych.
Operators: o ile lista Services wyświetla państwa, na terenie których znajdują się serwery, tutaj
widoczne są państwa, na terenie których znajdują się ich operatorzy (nie zawsze
jest to ten sam kraj).
Animowany rysunek pokazuje czy połączenie zostało ustanowione (Connected), a jeśli tak,
to jakie są jego parametry pod względem bezpieczeństwa. Wskaźnik Distribution określa
rozproszenie – wyznaczany jest na podstawie liczby serwerów w kaskadzie oraz lokalizacji
państw, na terenie których znajdują się te serwery oraz ich operatorzy. Wskaźnik Users określa
skupienie uŜytkowników – im więcej osób korzysta z kaskady, tym dodatkowo trudniejsze staje
się ich rozróŜnienie – mają identyczny adres IP (ostatniego serwera kaskady).
Przełącznik Anonimity powinien być na pozycji On (włączony).
Sekcja Encrypted data transferred zawiera informacje o tym, ile zaszyfrowanych danych zostało
przesłanych (w obie strony) od momentu połączenia. Sekcja Remaining credit zawiera informacje
o pozostałym limicie (dotyczy płatnego konta). Sekcja Anti censorship service pozwala włączyć tryb
podobny do Tora, tzn. inni uczestnicy mogą się połączyć z Twoim komputerem, dzięki czemu uzyskają
dostęp do sieci JonDonym, nawet jeśli w ich kraju jest ona blokowana. Przycisk Help wyświetla pomoc,
a Config opcje. Jeśli pojawi się asystent, zamknij go. Domyślne ustawienia są wystarczające.

3
Po uruchomieniu JonDo spróbuje połączyć się pierwszą dostępną kaskadą. JeŜeli to się nie uda, będzie
próbował połączyć się z kolejnymi, aŜ do skutku. Czasem jednak wszystkie darmowe kaskady mogą
być nieosiągalne (np. z powodu przekroczenia limitu uŜytkowników).
Zazwyczaj dostępna jest równieŜ specjalna kaskada Dresden, która składa się wyłącznie z jednego
serwera naleŜącego do politechniki z Drezna. Kaskada ta nie ma limitu uŜytkowników, ale została
udostępniona głównie w celach testowych i badawczych – politechnika zastrzega sobie m. in. moŜliwość
analizy danych. Stąd teŜ, chociaŜ zapewnia anonimowość i prywatność, lepiej uwaŜać z przesyłaniem
poufnych lub prywatnych informacji, tym bardziej, Ŝe istnieje niebezpieczeństwo ujawnienia Twojej
toŜsamości w przypadku uzyskania kontroli (poprzez nakaz sądowy, przekupienie, włamanie, zbytnią
koncentrację ruchu na serwerze – to ostatnie dotyczy tylko sieci Tor, itp.) jednocześnie nad wszystkimi
komputerami sieci proxy, które pośredniczą w przesyłaniu Twoich danych (jest to łatwiejsze jeśli jest
tylko jeden serwer proxy). ChociaŜ jest to raczej mało prawdopodobne, na wszelki wypadek w sieci
JonDonym operatorzy i serwery większości kaskad pochodzą z róŜnych krajów, a wiarygodność
poszczególnych operatorów jest regularnie weryfikowana.

Jak wspomniałem, korzystanie z sieci JonDonym jest darmowe. Jednak utrzymanie serwerów i reszty
infrastruktury oraz obsługa prawna są bardzo kosztowne. Istnieje więc moŜliwość wykupienia płatnego
konta (sekcja Payment w opcjach). Najtańsze kosztuje 2 € i pozwala wykorzystać 200 MB przez
3 miesiące. W zamian za opłatę otrzymujesz gwarancję:
• dostępności przynajmniej jednej kaskady,
• znacznie wyŜszego transferu (ok. 15x),
• 3 serwerów w kaskadzie.
Poza tym będziesz mógł wykorzystać wszystkie porty, dzięki czemu proxy będzie działać nie tylko
z przeglądarką.

4
4. PRZEGLĄDANIE STRON INTERNETOWYCH

Przeglądarka internetowa to Twoje okno na świat, okno przez które patrzysz na internet. JeŜeli jednak nie
zabezpieczysz się odpowiednio, to internet będzie mógł zajrzeć przez to samo okno do Twojego
komputera. Samo korzystanie z proxy nie zabezpieczy Cię w pełni. W tym rozdziale dowiesz się,
jak bezpiecznie korzystać z przeglądarki (nawet jeśli nie będziesz uŜywać proxy).

Jest wiele przeglądarek, ale polecam przeglądarkę Mozilla Firefox (http://www.mozilla-europe.org/pl).

Warto jej uŜywać m. in. z tego względu, Ŝe kod źródłowy jest otwarty (jak bardzo jest to waŜne,
wyjaśniłem Ci juŜ wcześniej). Poza tym autorzy bardzo szybko łatają dziury i usuwają wykryte błędy
a program moŜna dostosować w szerokim zakresie – dostępnych jest wiele przydatnych rozszerzeń.

Na początek wejdź na stronę http://anonymous-proxy-servers.net/en/anontest. Powinieneś zobaczyć

m. in.:
• Publiczny oraz prywatny adres IP.
• Informacje o dostawcy internetu oraz Twojej przybliŜonej lokalizacji.
• Dokładne informacje o przeglądarce internetowej.
• Dokładne informacje o systemie operacyjnym.
• Informacje o środowisku Java.
• Informacje o karcie sieciowej.
• Język, jakim się posługujesz.
• Rozdzielczość ekranu.
• Czas lokalny.
Te informacje (oraz duŜo innych) standardowo mogą być dostępne dla kaŜdej odwiedzanej przez
Ciebie strony i mogą zostać wykorzystane do identyfikacji oraz śledzenia Twojej aktywności
w internecie. Niektóre z tych informacji ukryje proxy, resztę odpowiednio skonfigurowana przeglądarka.
Dygresja: Być moŜe zaciekawiło Cię, czym róŜni się publiczny adres IP od prywatnego. W rzeczywistości publiczny
adres IP, tzn. ten który rozpoznają serwery, z którymi się łączysz, nie jest adresem Twojego komputera, ale adresem
Twojego dostawcy internetu, który jeden adres przydziela wielu swoim klientom. Jest tak dlatego, Ŝe pula adresów
IP jest ograniczona. Adres IP ma postać A.B.C.D, gdzie A, B, C i D to liczby od 0 do 255, stąd teŜ teoretycznie
adresów moŜe być nie więcej niŜ ok. 4 miliardów (256 ^ 4), w praktyce jednak do wykorzystania jest ich mniej.
Prywatne adresy IP rozwiązują ten problem. Na ich podstawie jest izolowany i rozdzielany przepływ pakietów
między abonentami z przydzielonym identycznym adresem (dlatego teŜ moŜliwe jest np. korzystanie z neostrady
na kilku komputerach jednocześnie). Na zewnątrz, tzn. poza siecią operatora, adres prywatny nie ma konkretnego
znaczenia. MoŜna go jednak wykorzystać np. do śledzenia, bo moŜesz zmienić publiczny adres IP poprzez zmianę
proxy, ale adres prywatny będzie dalej ten sam.

Aby korzystać z JonDo będziesz musiał utworzyć nowy profil przeglądarki (zbiór izolowanych ustawień
– w tym np. zakładki i rozszerzenia). MoŜesz teŜ utworzyć jeszcze jeden profil, który będzie Ci słuŜył
tylko do logowania na strony banku, poczty lub podobne. Natomiast profil podstawowy będzie
wykorzystywany do codziennego przeglądania internetu. MoŜesz mieć uruchomionych kilka profili
jednocześnie, co jest bardzo przydatne, np. kiedy będą wczytywać się strony w profilu korzystającym
z proxy (co trwa zdecydowanie dłuŜej), w innym profilu moŜesz normalnie przeglądać pozostałe strony.
Po zainstalowaniu przeglądarki wybierz z Menu Start polecenie Uruchom.... Wpisz w oknie:
"C:\Program Files\Mozilla Firefox\firefox.exe" -ProfileManager. Wyświetli się okno zarządzania profilami.
Kliknij Utwórz nowy profil... i wpisz nazwę, np. JonDo. Od tej pory przy kaŜdym uruchamianiu
przeglądarki będziesz mógł wybrać profil.

ChociaŜ w dalszej części rozdziału skupimy się na profilu korzystającym z proxy, to większość porad
dotyczy równieŜ pozostałych profili.

Wywołaj opcje poleceniem Narzędzia → Opcje .... Na karcie Ogólne jako stronę startową wpisz adres

5
http://anonymous-proxy-servers.net/en/anontest. Dzięki temu po uruchomieniu profilu będziesz mógł
szybko zweryfikować czy wszystko jest w porządku. Na karcie Prywatność lista rozwijania Program
Firefox powinna wskazywać będzie uŜywał ustawień historii uŜytkownika. Odznacz pole Akceptuj
ciasteczka a ciasteczka będą domyślnie zablokowane – będziesz nimi zarządzał osobnym rozszerzeniem
(ciasteczka powinieneś wyłączyć w kaŜdym profilu). Na karcie Zaawansowane wybierz zakładkę Sieć
i kliknij Ustawienia.... W oknie wprowadź wartości jak na poniŜszym zrzucie, dzięki czemu będziesz
mógł korzystać z proxy (localhost oznacza usługę działającą na komputerze).

Poleceniem Narzędzia → Dodatki wywołaj okno zarządzania dodatkami. Na karcie Rozszerzenia

zaznacz i wyłącz wszystkie rozszerzenia a na karcie Wtyczki zaznacz i wyłącz wszystkie wtyczki
(czasami tylko na podstawie listy wtyczek – ich nazw i wersji – moŜliwe jest dość dokładne rozróŜnienie
uŜytkowników). W innych profilach powinieneś wyłączyć przynajmniej wtyczki, które mają w nazwie
Windows lub Microsoft, moŜesz teŜ wyłączyć wtyczki z nazwą zawierającą PDF (pliki PDF lepiej
ściągać na dysk i dopiero wtedy je przeglądać) i ewentualnie Flash oraz Java – jeśli chcesz na stałe
wyłączyć ich obsługę, w innym przypadku będziesz mógł to określić przez jedno z rozszerzeń.

PoniŜej znajdziesz wykaz rozszerzeń, które powinieneś zainstalować. Rozszerzenia instaluje się
w konkretnym profilu – jeśli więc chcesz mieć je w kilku profilach, musisz je dodać w kaŜdym z nich
z osobna – na karcie Dodaj dodatki w oknie zarządzania dodatkami, wpisując ich nazwy (w razie
problemów podałem adresy stron, z których moŜesz ściągnąć rozszerzenia i dowiedzieć się o nich
więcej). Dostęp do opcji rozszerzenia moŜna uzyskać w tym oknie, wskazując na karcie Rozszerzenia
konkretne rozszerzenie i klikając Opcje (nie kaŜde rozszerzenie posiada moŜliwość konfiguracji). JeŜeli
istnieje inny (szybszy) sposób na zmianę opcji lub dostęp do specjalnych funkcji, to przedstawię go.

ProfileSwitcher
http://nic-nac-project.de/~kaosmos/profileswitcher-en.html
Domyślnie Firefox moŜe uruchomić tylko jeden profil jednocześnie. To rozszerzenie pozwoli uruchomić
więcej profili na raz. Nazwa profilu wyświetlana będzie na pasku stanu.
Skrót:
Plik → Uruchom profil (uruchomienie dodatkowego profilu).

6
Uwagi:
W związku z tym, Ŝe to rozszerzenie nie jest dostępne w katalogu rozszerzeń (addons.mozilla.org), przy
instalacji pojawi się ostrzeŜenie o tym, Ŝe strona próbuje zainstalować rozszerzenie. Oczywiście
powinieneś zezwolić na instalację.

WOT (Web of Trust)

https://addons.mozilla.org/pl/firefox/addon/3456
Rozszerzenie WOT dla kaŜdego odnośnika (ikonka obok) oraz dla bieŜącej strony (ikonka obok paska
adresu) wyświetla informacje o bezpieczeństwie strony według 4 kategorii (plus podsumowanie):
Zaufanie, Wiarygodność operatora, Prywatność, Bezpieczeństwo dzieci.
Skrót:
Narzędzia → WOT → Ustawienia.
Konfiguracja:
Zmiana domyślnych ustawień nie jest konieczna.
Uwagi:
Powinieneś mieć na uwadze, Ŝe oceny przyznają uŜytkownicy tego rozszerzenia. KaŜdy moŜe oceniać
nieco inaczej – i niekoniecznie zgodnie ze stanem faktycznym – tę samą stronę, ale pod uwagę brana jest
średnia ocen.

NoScript
https://addons.mozilla.org/pl/firefox/addon/722
Rozszerzenie pozwala określać uprawnienia stron do wykonywania aktywnej zawartości (JavaScript,
Flash, Java). Chroni takŜe przed innymi zagroŜeniami.
Skrót:
Pasek stanu: → Ustawienia.
Konfiguracja:
Zakładka Ogólne:
Automatycznie odświeŜaj stronę po zmianie uprawień –
powoduje przeładowanie strony po zmianie uprawnień.
Pozwalaj na wykonywanie skryptów JavaScript – ta opcja powinna być wyłączona,
będziesz przydzielać uprawnienia kaŜdej stronie z osobna.
Zakładka Zaufane witryny:
Tu moŜesz przejrzeć witryny, którym przyznałeś uprawienia, usunąć je lub dodać nowe.
Zakładka Osadzenia:
Tu moŜesz dokładnie określić co będzie blokowane na niezaufanych stronach
(domyślnie wszystkie) – patrz zrzut poniŜej.
Blokuj Java / Flash / Silverlight / inne wtyczki – określa, czy obiekty te będą blokowane.
Blokuj aplety <AUDIO> / <VIDEO> – blokada dźwięków i filmów, które nie wymagają wtyczek
do odtwarzania (standard HTML5).
Blokuj aplety <IFRAME> / <FRAME> – moŜesz wyłączyć blokowanie. ChociaŜ moŜe to powodować
dołączenie zawartości z niebezpiecznych stron, to przed zagroŜeniami z tych stron NoScript
teŜ ochroni. Poza tym ramki z wybranych niebezpiecznych serwisów zablokuje Ghostery.
Blokuj aplety @font-face – blokuje pobieranie czcionek, które – odpowiednio spreparowane –
mogą stanowić zagroŜenie.
Zastosuj te ustawienia takŜe do zaufanych witryn – w rzeczywistości nie ma czegoś takiego jak
zaufana witryna – nawet duŜe, dobrze znane serwisy mogą zostać zaatakowane lub zawierać
błędy. Chodzi tu po prostu o strony, które dobrze znasz.
Wyświetlaj ikonę zamiennika – będziesz widział, Ŝe obiekt został zablokowany a kliknięcie
takiego zamiennika umoŜliwi odblokowanie obiektu.
Zabezpieczenia kliknięć – specjalny mechanizm ostrzegający przez kliknięciem na niewidoczne
elementy strony, które moŜe wywołać potencjalnie niebezpieczną akcję.

7
Uwagi:
Niektóre strony mogą nie działać prawidłowo, jeśli wykonywanie JavaScriptu jest zablokowane.
MoŜesz jednak dla kaŜdej strony określić uprawnienia. Kliknij na ikonę NoScript i wybierz Tymczasowo
nie blokuj z <domena> lub Nie blokuj z <domena>, aby przyznać stałe zezwolenie. W kaŜdej chwili
moŜesz cofnąć przyznane uprawnienia poleceniem Blokuj z <domena>. Powinieneś ograniczyć się tylko
do zezwolenia wykonywania skryptów w obrębie bieŜącej domeny – wyświetlane są wszystkie domeny,
zawierające skrypty, do których odwołuje się strona. Dodatkowo w podmenu Zablokowane obiekty
znajdziesz listę obiektów Flash i innych, które zostały zablokowane – moŜesz je stamtąd łatwo
odblokować, jeśli będzie to konieczne.

Ghostery
https://addons.mozilla.org/pl/firefox/addon/9609
Rozszerzenie pozwala blokować róŜne duchy (pluskwy), które czają na stronach. Duchy to systemy
reklam, zbieracze informacji o zachowaniach uŜytkowników oraz inne sieciowe systemy analityczne.
Aktualnie rozszerzenie rozpoznaje ok. 250 róŜnych duchów. Na pasku stanu wyświetlana jest liczba

Narzędzia → Ghostery → Manage Ghostery Options ...

Konfiguracja:
Zakładka Options:
Enable bug list auto-update – automatyczna aktualizacja listy duchów.
Enable ghost count – wyświetlanie liczby zablokowanych oraz wykrytych duchów.
Zakładka Look and Feel:
Show Alert Bubble – wyświetlanie chmurki z listą wykrytych duchów.
Polecam wyłączyć, wystarczą liczby wyświetlane na pasku stanu. Poza tym,
jeśli klikniesz na ikonę Ghostery, to równieŜ zobaczysz listę duchów na stronie.
Zakładka Performance:
Ustawienia wpływające na wydajność:
Scan and block images served off matched bug domain
wykrywa i blokuje obrazki pochodzące z „robaczywych” witryn.

8
 Scan and block iframes served off matched bug domain
wykrywa i blokuje ramki pochodzące z „robaczywych” witryn.
Scan for dynamically inserted page elements
sprawdza elementy dodawane dynamicznie (przez JavaScript).
Delete Flash and Silverlight cookies at exit
usuwa ciasteczka Flasha i Silverlighta przy zamknięciu przeglądarki.
Zakładka Blocking:
Tutaj moŜna zablokować na stałe wszystkie lub wybrane duchy. Zalecam zablokować wszystkie
(Select: All) a później w razie problemów, wyłączać sprawdzanie na konkretnej stronie.
Zakładka Whitelist:
Tu moŜesz dodać lub usunąć bezpieczne strony, na których nie będą wykrywane duchy.
Uwagi:
Zablokowanie niektórych duchów moŜe spowodować, Ŝe np. komentarze na niektórych stronach nie będą
się wyświetlać. MoŜesz wyłączyć rozpoznawanie konkretnych duchów, ale wtedy nie będą one
wykrywane ani blokowane na Ŝadnej ze stron. Lepszym rozwiązaniem jest wyłączenie blokowania
duchów na konkretnej stronie, która nie wczytuje się prawidłowo. Kliknij ikonkę ducha i wybierz
Whitelist domain. Jeśli po przeładowaniu strona dalej wygląda na niepoprawną, moŜesz ponownie
włączyć blokowanie duchów na tej stronie, usuwając ją z listy bezpiecznych stron w opcjach.

AdBlock Plus
https://addons.mozilla.org/pl/firefox/addon/1865
Popularne rozszerzenie słuŜące do blokowania reklam – przy czym blokowane jest nie tylko wyświetlanie
ale równieŜ pobieranie, a więc strony wczytują się znacznie szybciej. Dostępne są gotowe listy filtrów,
moŜna teŜ dodawać własne reguły. Niektóre reklamy mogą być juŜ blokowane przez NoScript
lub Ghostery, ale AdBlock pozwala określić dokładniejsze zasady.
Skrót:
obok paska adresu.
Narzędzia → AdBlock Plus – Ustawienia ...
Konfiguracja:
To juŜ zaleŜy od Ciebie. W oknie ustawień moŜesz dodać własne filtry, moŜesz teŜ uŜyć specjalnych list –
po instalacji zostanie Ci to zaproponowane (później moŜesz to zrobić poleceniem Filtry → Dodaj zestaw
filtrów ...). Dostępnych jest wiele list, nie naleŜy jednak wybierać ich zbyt duŜo, gdyŜ moŜe to spowolnić
działanie przeglądarki. Najlepiej wybrać jedną listę ogólną (np. EasyList) i jedną listę dla polskich stron
(Wybierz inny zestaw... a następnie np. AdblockList.org). Najprościej jednak kliknąć na jakiś obrazek
i z menu kontekstowego wybrać polecenie Zablokuj obrazek... (czasem dostępne jest teŜ polecenie
Zablokuj ramkę... o podobnym działaniu, ale dotyczącym ramki, której zawartość moŜe się zmieniać).
Wyświetli się okno jak na zrzucie poniŜej. Filtr blokujący blokuje pobieranie obrazków, Reguła wyjątku
określa wyjątek, który pozwoli pobrać obrazki, gdyby filtr blokował ich za duŜo. Musisz teŜ wskazać
wygląd wzorca: pełny adres zasobu dla konkretnego obrazka albo cały katalog wraz z podkatalogami.
W przypadku katalogów uwaŜaj, Ŝebyś nie zablokował teŜ zwykłych obrazków – jeśli adres nie zawiera
tekstu ad, ads, adv lub podobnego. MoŜesz takŜe określić czy adres musi się kończyć, czy teŜ
rozpoczynać wybranym wzorcem. Elementy moŜna blokować równieŜ z listy blokowalnych elementów
– kliknij ikonkę AdBlock.
Uwagi:
MoŜesz śmiało wyciąć reklamy w duŜych komercyjnych serwisach. Pamiętaj jednak, Ŝe reklamy
to jeden ze sposobów na pokrycie kosztów ponoszonych przez właściciela strony. Jeśli więc
chciałbyś wesprzeć jakiś serwis, z którego często korzystasz i znajdujesz tam ciekawe informacje,
to powinieneś zacząć od pozostawienia w nim reklam. MoŜesz to zrobić klikając prawym przyciskiem
na ikonkę AdBlock i wybrać polecenie Wyłącz blokowanie na <strona>. Czasem będziesz musiał
dodatkowo zezwolić na wykonywanie skryptów (NoScript) i obecność duchów (Ghostery).
AdBlock moŜe posłuŜyć równieŜ do blokowania stałych elementów strony, niebędących reklamami, które
spowalniają jej wczytywanie – zwłaszcza jeśli korzystasz z proxy. Logo na stronie głównej Wikipedii
ma rozmiar ok. 50 kb – wczytanie go, przy korzystaniu z proxy, zajmie ponad 5 sekund. Po załadowaniu

9
całej strony wybierz polecenie Narzędzia → Informacje o stronie i przejdź na kartę Media. Znajdziesz
na niej wszystkie zasoby jakie wykorzystuje strona. Najbardziej interesujące są 3 typy (kolumna Typ)
zasobów: ikony – wyświetlane na kartach obok tytułu stron, tła – obrazki wykorzystywane jako tło stron
i zwykłe obrazki. Warto zablokować wymienione wyŜej elementy, które mają więcej niŜ 10 (a nawet 5)
kB. JeŜeli nie widzisz kolumny Rozmiar, kliknij ikonkę w nagłówku listy.

CookieSafe
https://addons.mozilla.org/pl/firefox/addon/2497
Rozszerzenie to zapewnia znacznie wygodniejszą kontrolę nad ciasteczkami. Ciasteczka przechowują
niewielkie porcje danych a powstały z myślą o zapamiętywaniu ustawień dla konkretnego uŜytkownika
(wygląd strony, wyniki wyszukiwania itp.) bez konieczności logowania. Wkrótce okazało się, Ŝe mogą
być wykorzystywane takŜe do śledzenia aktywności uŜytkowników.
Skrót:
Pasek stanu: (lewy przycisk myszy) – określanie uprawnień
Konfiguracja:
Domyślne opcje rozszerzenia są wystarczające. Dla kaŜdej strony moŜesz dodatkowo określić
uprawnienia do korzystania z ciasteczek:
Zezwól <domena> – stałe zezwolenie.
Zezwól <domena> dla sesji – przy zamykaniu przeglądarki ciasteczka zostaną usunięte,
ale jeśli ponownie odwiedzisz stronę, ciasteczka znowu mogą być zachowane.
Zezwól tymczasowo <domena> – przy zamykaniu przeglądarki ciasteczka zostaną usunięte,
a jeśli ponownie odwiedzisz stronę, ciasteczka nie będą zachowane (zalecane ustawienie).
Usuń <domena> – cofnięcie uprawnień.
Uwagi:
Większość stron działa poprawnie bez ciasteczek. Jeśli jednak stwierdzisz, Ŝe nie da się ściągnąć plików,
odnośniki przenoszą po chwili do strony z której je wybrałeś, moŜe to być spowodowane właśnie
wyłączonymi ciasteczkami.
Aby przeglądnąć ciasteczka, kliknij prawym przyciskiem na ikonkę CookieSafe i wybierz polecenie
Wyświetl ciasteczka.

Better Privacy
https://addons.mozilla.org/pl/firefox/addon/6623
Rozszerzenie umoŜliwia zarządzanie tzw. Local Shared Objects. Są to odpowiedniki ciasteczek
dla Flasha. WiąŜą się z nimi zatem te same korzyści oraz zagroŜenia, co ze zwykłymi ciasteczkami.
LSO są jednak o wiele bardziej podstępne, gdyŜ:

10
 • przeglądarki (domyślnie) nie umoŜliwiają ich usuwania.
• nie mają okresu waŜności (są przechowywane bez ograniczeń).
• mogą przechować znacznie więcej informacji niŜ zwykłe ciasteczka.
• miejsce ich przechowywania sprawia, Ŝe mogą posłuŜyć do śledzenia
nawet jeśli uŜywasz róŜnych przeglądarek.
Skrót:
Narzędzia → BetterPrivacy
Konfiguracja:
Zakładka LSO Manager:
Po instalacji rozszerzenia sprawdź, jakie LSO do tej pory uzbierałeś. Tu moŜesz teŜ usunąć
wszystkie lub wybrane LSO. Co równieŜ waŜne, moŜesz zabezpieczyć wybrane LSO
przed usuwaniem (Prevent automatic LSO deletion), jeśli zajdzie taka konieczność.
Zakładka Options & Help:
Delete Flash cookies on Firefox exit – LSO będą usuwane podczas zamykania przeglądarki.
Always ask – zaznacz jeśli chcesz potwierdzać usuwanie LSO.
Delete Flash cookies on application start – czasem przeglądarka moŜe się zamknąć niepoprawnie,
LSO będą więc dodatkowo usuwane takŜe podczas jej uruchamiania.
Also delete Flashplayer default cookies – będzie usuwany plik zawierający ustawienia Flash
playera a takŜe listę odwiedzonych stron zawierających elementy Flasha.
Auto-delete DOMStorage file – będą usuwane specjalne pliki o duŜych rozmiarach,
które mogą przechowywać dane z wielu stron.
Disable Ping Tracking – wyłącza moŜliwość śledzenia Twoich działań.
Uwagi:
JeŜeli w profilu wyłączyłeś na stałe wtyczkę Flasha, to nie musisz instalować tego rozszerzenia.
Wystarczy jeśli będziesz miał to rozszerzenie w podstawowym profilu, a LSO będą usuwane podczas
uruchamiania i zamykania Firefoksa z takim profilem.

11
Link Status
https://addons.mozilla.org/pl/firefox/addon/12312
Jak pewnie zauwaŜyłeś odnośniki do odwiedzonych przez Ciebie stron wyglądają inaczej. MoŜe to być
inny styl (kolor, podkreślenie, pogrubienie itp.) lub jakaś dodatkowa ikonka. Na tej podstawie moŜna
sprawdzić czy odwiedziłeś konkretny adres. Wszystko to moŜe dziać się w tle i bez przeładowania
strony – podobnie jak to ma miejsce w wyszukiwarkach, gdzie w miarę wpisywania kolejnych liter
zapytania pojawia się lista z pasującymi podpowiedziami – a więc jest niezauwaŜalne. W ciągu sekundy
moŜna w ten sposób zweryfikować nawet kilka tysięcy adresów. Jest jednak jedno ograniczenie:
JavaScript musi być włączony. Ale niektóre strony mogą nie działać bez niego poprawnie i być moŜe
zezwolisz na wykonywanie go. To rozszerzenie zabezpieczy Cię wtedy – odnośniki nie będą wyróŜniane,
ale po najechaniu na nie myszą zobaczysz na pasku stanu datę ostatnich odwiedzin strony. Na stronie
http://whattheinternetknowsaboutyou.com moŜesz przetestować ten mechanizm w praktyce – sprawdź
przed i po instalacji rozszerzenia.
Konfiguracja:
Show last visited date – dodaje datę ostatnich odwiedzin.
Disabled visited link styling – wyłącza wyróŜnianie linków.

User Agent Switcher

https://addons.mozilla.org/pl/firefox/addon/59
KaŜda przeglądarka (w ogóle program, który korzysta z internetu) domyślnie określa swoją toŜsamość.
SłuŜy do tego tzw. user agent, który zawiera m. in. nazwę oraz wersję przeglądarki. Wykorzystywany
jest w celach statystycznych – właściciel strony moŜe sprawdzić np. jaki procent uŜytkowników korzysta
jeszcze ze starej wersji Internet Explorera. Niektóre strony (zazwyczaj te gorzej wykonane) działają
poprawnie tylko jeśli przeglądarka zidentyfikuje się jako Internet Explorer. Inaczej przedstawia się
równieŜ bot Google, kiedy indeksuje strony. Jak to jednak często bywa, równieŜ user agent moŜe zostać
wykorzystany w niecnych celach, tzn. do śledzenia (odróŜniania) uŜytkowników, zwłaszcza w połączeniu
z innymi informacjami.
Na szczęście JonDo podmienia toŜsamość przeglądarki, tak Ŝe wygląda na to, Ŝe wszyscy uŜytkownicy
sieci JonDonym korzystają dokładnie z tej samej przeglądarki (i w tej samej wersji). Podmiana dotyczy
jednak tylko nagłówków HTTP – znacznie dokładniejsze informacje moŜna uzyskać teŜ przez JavaScript.
To rozszerzenie pozwoli ujednolicić toŜsamość przeglądarki. MoŜesz sprawdzić na stronie
http://browserspy.dk/useragent.php czy informacje o toŜsamości pobranej z nagłówków HTTP
są zgodne z tymi pobranymi przez JavaScript (zrób to przed oraz po instalacji rozszerzenia i zmianie
informacji o toŜsamości przeglądarki). Na stronie http://www.useragentstring.com moŜesz dowiedzieć
się jakie konkretnie informacje moŜna odczytać z user agenta.
Skrót:
Narzędzia → Default User Agent (lub opis wybranego agenta) → toŜsamość z listy (zmiana toŜsamości).
Narzędzia → Default User Agent (lub opis wybranego agenta) → Edit User Agents ... (opcje).
Konfiguracja:
Kliknij New pod listą toŜsamości, wybierz z menu polecenie New User Agent a w oknie dialogowym
wpisz to, co widać na poniŜszym zrzucie. Dla ułatwienia moŜesz skopiować zawartość dwóch najbardziej
rozbudowanych pól:
Mozilla/5.0 (en-US; rv:1.9.1.2) Gecko/20090729 Firefox/3.5.2
5.0 (Windows; en-US)
Uwagi:
Wprawdzie proxy JonDo modyfikuje pole User Agent, ale nie dotyczy to bezpiecznych połączeń HTTPS
(patrz niŜej: JonDo a HTTPS), dlatego powinieneś zainstalować to rozszerzenie równieŜ jeśli korzystasz
z proxy.
W nowszych wersjach JonDo user agent moŜe zostać zaktualizowany. Jeśli, tak jak radziłem, ustawiłeś
odpowiednią stronę startową, to zauwaŜysz zmianę. Powinieneś wtedy zmienić ustawienia rozszerzenia.
Z pewnych względów podczas zamykania przeglądarki przywracany jest domyślny (prawdziwy)
user agent. Nie zapomnij więc wybrać odpowiedniej toŜsamości po uruchomieniu profilu.

12
RefControl
https://addons.mozilla.org/pl/firefox/addon/953
Protokół HTTP przewiduje w nagłówkach równieŜ pole, które pozwala określić z jakiej strony nastąpiło
przekierowanie na obecną stronę (albo odwołanie do jakiegoś zasobu, np. obrazka) – czyli np. jeśli
na stronie A kliknąłeś link do strony B, to strona B będzie wiedzieć, Ŝe przeszedłeś na nią ze strony A
(pełny adres, a nie tylko nazwa domeny). Jest kilka zastosowań takiego mechanizmu. Jednym z nich jest
blokowanie tzw. głębokiego linkowania, najczęściej do konkretnych obrazków. Jeśli serwer wykryje,
Ŝe przejście nie nastąpiło z jego podstrony, to albo zablokuje dostęp do takiego obrazka, albo zwróci
obrazek z tekstem „Hot linking not allowed!” (głębokie linkowanie zabronione) lub podobnym. Innym
sposobem na wykorzystanie takich informacji jest śledzenie aktywności uŜytkownika: ze strony A
przeszedłeś na stronę B, z niej na stronę C (i kiedy to nastąpiło) itd. To moŜe pomóc w ustaleniu Twojego
profilu (najczęściej w celach reklamowych) a nawet dość precyzyjnie zidentyfikować (w połączeniu
z innymi informacjami).
Skrót:
Narzędzia → Opcje RefControl
Konfiguracja:
W dolnej części okna widoczne jest Zachowanie domyślne. Kliknij Edytuj a w kolejnym oknie
dialogowym wybierz akcję Oszukany – wyślij stronę główną. Od tej pory przekierowanie będzie
wskazywać zawsze na stronę główną.
Uwagi:
Wprawdzie proxy JonDo ustawia pole przekierowania na stronę główną, ale nie dotyczy to bezpiecznych
połączeń HTTPS (patrz niŜej: JonDo a HTTPS), dlatego powinieneś zainstalować to rozszerzenie równieŜ
jeśli korzystasz z proxy.

Flagfox
https://addons.mozilla.org/pl/firefox/addon/5791
Rozszerzenie dodaje (domyślnie po prawej stronie paska adresu) ikonkę flagi kraju, na terenie którego
znajduje się serwer. Jeśli klikniesz na nią prawym przyciskiem myszy, będziesz mógł łatwo wykonać
kilka przydatnych czynności, takich jak: sprawdzenie WhoIs (kto zarejestrował domenę), tłumaczenie
przez Google, pobranie adresu IP, pingowanie (sprawdzenie czasu reakcji strony).
Konfiguracja:
Domyślna konfiguracja jest wystarczająca. MoŜesz jednak włączyć dodatkowe lub dodać własne akcje
do menu kontekstowego.
Uwagi:
To rozszerzenie nie jest konieczne, ale bywa przydatne.

13
JonDo a HTTPS

JonDo nie moŜe modyfikować nagłówków dla bezpiecznych połączeń (HTTPS). Wynika to z prostego
faktu, Ŝe szyfrowanie i deszyfrowanie takich połączeń odbywa się w przeglądarce a JonDo przechwytuje
zaszyfrowane połączenie (szyfrowanie przez proxy przebiega osobno, na wyŜszym poziomie). MoŜesz
to sprawdzić, korzystając z proxy, na stronie https://anonymous-proxy-servers.net/en/anontest (kilka
pół powinno być oznaczonych kolorem czerwonym). MoŜe to w pewnych przypadkach ułatwić
rozróŜnienie poszczególnych uŜytkowników proxy a więc stanowi zagroŜenie dla anonimowości (dlatego
tak waŜne jest, aby wszyscy uŜytkownicy sieci JonDonym na zewnątrz widoczni byli jako jedna osoba –
ten sam adres IP dla kaskady, te same nagłówki itp.). Pola referer i user agent będą zmieniane przez
rozszerzenia RefControl i User Agent Switcher, wartości dla innych pól określimy w zaawansowanych
ustawieniach przeglądarki. Wpisz jako adres strony about:config, zatwierdź ostrzeŜenie. W polu Filtr
wpisz nazwę opcji, kliknij dwukrotnie na liście i wpisz odpowiednią wartość, według poniŜszej tabeli.

Nazwa Wartość
network.http.accept.default */*
intl.charset.default brak (pusta wartość)
intl.accept_languages en

OdświeŜ stronę – teraz Ŝadne pole nie powinno być oznaczone na czerwono.

5. OBSŁUGA POCZTY ELEKTRONICZNEJ

Z podobnych, co w przypadku przeglądarki internetowej, powodów jako program pocztowy polecam

Mozilla Thunderbird (http://www.mozillamessaging.com/pl/thunderbird). Oczywiście moŜesz teŜ
korzystać z poczty przez przeglądarkę internetową, dzięki czemu masz dostęp do niej z kaŜdego miejsca,
jednak pod innymi względami jest to znacznie mniej wygodne rozwiązanie. Informacje jak
skonfigurować konto pocztowe w Thunderbirdzie znajdziesz na stronach internetowych wybranego
dostawcy poczty elektronicznej.

Jak juŜ wiesz, niezaszyfrowane dane przesyłane siecią mogą zostać przechwycone (podejrzane) w wielu
miejscach. Jednak w przypadku poczty elektronicznej sytuacja jest nieco bardziej skomplikowana. Nawet
korzystanie z proxy i bezpiecznego połączenia niewiele pomoŜe. Po opuszczeniu serwera pocztowego
wiadomość jest bowiem przesyłana w niezaszyfrowanej, łatwej do odczytania, postaci do innych
serwerów pocztowych. I dopiero z którymś z nich połączy się adresat wiadomości i ją odbierze.
Wysyłając maila chcielibyśmy, Ŝeby przypominało to wysyłanie listu poleconego w zapieczętowanej
kopercie, w rzeczywistości jednak przypomina wysyłanie pocztówki, z treścią której moŜe zapoznać się
listonosz, pracownik sortowni albo wścibski sąsiad (o panach, co to poczucia humoru w ogóle nie mają,
nie wspominając). Uznano to za powaŜny problem i juŜ prawie 20 lat temu pojawiło się pierwsze jego
rozwiązanie – PGP (Pretty Good Privacy – całkiem niezła prywatność) – które pozwalało na szyfrowanie
i podpisywanie maili, a nieco ponad 10 lat temu opracowano standard OpenPGP. Dzisiaj jednak wciąŜ
mało osób, zwłaszcza z grupy tzw. przeciętnych uŜytkowników, szyfruje pocztę. MoŜesz zapytać:
dlaczego tak jest? Wpływa na to kilka czynników. DuŜo osób myśli, Ŝe ich maile są bezpieczne (przecieŜ
Ŝyjemy w XXI wieku, mamy demokrację, wolność słowa i takie tam ...), inni moŜe nawet wiedzą
o niebezpieczeństwie, ale z poczty korzystają przez przeglądarkę – co trochę utrudnia obsługę
wiadomości szyfrowanych – a moŜe im się po prostu nie chce lub wydaje się to skomplikowane albo
w ogóle im to nie przeszkadza (w końcu pocztówki nadal są dość popularne). Poza tym, zarówno
nadawca jak i odbiorca muszą być odpowiednio przygotowani.

14
Zanim przejdziemy do meritum, omówię Ci krótko zasadniczy podział metod szyfrowania.
Metody symetryczne to takie metody, które zarówno do zaszyfrowania, jak i odszyfrowania informacji
stosują ten sam klucz (zwany teŜ hasłem). Kiedy chcesz zaszyfrować archiwum, wtedy właśnie stosujesz
jedną z metod symetrycznych. JeŜeli chciałbyś komuś przekazać takie archiwum, to musisz mu równieŜ
przekazać właściwe hasło – i tu powstaje problem. śeby go rozwiązać powinieneś przesłać archiwum
oraz hasło róŜnymi kanałami komunikacyjnymi (np. archiwum mailem a hasło SMS-em).
A teraz wyobraź sobie, Ŝe szyfrujesz archiwum w taki sposób, Ŝe przesyłasz je mailem bez podawania
Ŝadnego hasła, a jednocześnie nikt poza uprawnionym odbiorcą nie jest w stanie zapoznać się z jego
zawartością. Zapytasz pewnie: jak to moŜliwe? To jest właśnie magia metod asymetrycznych, które
zyskały popularność dzięki PGP. Zwane są one teŜ metodami klucza publicznego, gdyŜ wykorzystują
parę kluczy: klucz prywatny i – właśnie – klucz publiczny. Klucz publiczny słuŜy do zaszyfrowania
informacji a klucz prywatny do jej odszyfrowania. Prześledźmy to na przykładzie. Adam posiada parę
kluczy: A_pub (klucz publiczny), A_prv (klucz prywatny). Ewa odpowiednio: E_pub oraz E_prv.
Dodatkowo Adam i Ewa wymienili się swoimi kluczami publicznymi. Kiedy Adam chce wysłać
zaszyfrowaną wiadomość Ewie, uŜywa klucza E_pub. Kiedy Ewa odbiera taką wiadomość, deszyfruje
ją kluczem E_prv. Kiedy Ewa chce odpisać Adamowi, wysyła wiadomość zaszyfrowaną kluczem A_pub,
a Adam po odebraniu deszyfruje ją kluczem A_prv.
Metody asymetryczne nazywane są metodami klucza publicznego dlatego, Ŝe zazwyczaj będziesz mieć
jeden (własny) klucz prywatny (i publiczny do pary) oraz wiele kluczy publicznych innych osób. Klucz
prywatny musisz chronić przed innymi, klucz publiczny powinieneś ... rozdawać na lewo i prawo.

Do szyfrowania wiadomości będziemy wykorzystywać GnuPG – darmową i otwartą wersję zgodną

ze standardem (wspomniane PGP jest od dawna programem komercyjnym). GnuPG moŜesz ściągnąć
ze strony: http://www.gnupg.org/download/index.en.html (odszukaj tekst compiled for Microsoft
Windows). Odpowiednią integrację z Thunderbirdem zapewni rozszerzenie Enigmail dostępne
pod adresem: http://enigmail.mozdev.org/download/index.php (wybierz system operacyjny oraz wersję
Thunderbirda). Ściągnij teŜ polskie tłumaczenie (http://enigmail.mozdev.org/download/langpack.php)
oraz podręcznik (http://enigmail.mozdev.org/documentation/handbook.php) w formacie PDF (tylko
po angielsku).
Rozszerzenie Enigmail i jego tłumaczenie zainstalujesz w oknie zarządzania dodatkami (polecenie
Narzędzia → Dodatki), na karcie Rozszerzenia – przeciągając pliki bądź teŜ klikając Zainstaluj...
i wskazując je.
Teraz zajmiemy się kluczami. Wybierz polecenie OpenPGP → Zarządzanie kluczami. Jeśli pojawi się
kreator, wybierz samodzielną konfigurację. W oknie Zarządzanie kluczami OpenPGP wybierz polecenie
Generowanie → Nowa para kluczy.
W oknie Generowanie klucza OpenPGP, widocznym na zrzucie poniŜej, musisz wykonać kilka czynności:
ID konta / uŜytkownika: wybierz z listy konto, do którego chcesz przypisać parę kluczy. Zaznacz
teŜ pole UŜyj wygenerowanego klucza dla tej toŜsamości.
Hasło: klucz prywatny jest na tyle istotny, Ŝe przy jego uŜyciu musisz wprowadzać hasło. Lepiej
dobrze je zapamiętaj, bo jeśli zapomnisz hasło, to klucz będzie bezuŜyteczny – m. in. nie
będziesz mógł odczytać zaszyfrowanych maili. MoŜesz teŜ zrezygnować z hasła (pole Brak hasła),
ale lepiej tego nie rób – hasło stanowi dodatkowe zabezpieczenie, na wypadek gdyby ktoś
przechwycił klucz.
Komentarz: nie jest obowiązkowy, a to co tu wpiszesz będzie widoczne takŜe dla innych (w kluczu
publicznym).
WaŜność klucza: na tej zakładce moŜesz określić jak długo klucz będzie waŜny. Po przekroczeniu
okresu waŜności inne osoby nie będą mogły wysyłać do Ciebie wiadomości zaszyfrowanych
takim kluczem publicznym, ale nadal będziesz mógł odszyfrowywać wiadomości kluczem
prywatnym. Zalecana jest waŜność od 1 roku do 2 lat. MoŜesz teŜ określić, Ŝe klucz będzie
waŜny bezterminowo (pole Klucz nigdy nie traci waŜności), ale odradzam.
Zaawansowane: na tej zakładce moŜesz wybrać rozmiar klucza oraz jego typ (RSA). Im większy
rozmiar klucza, tym jest on bezpieczniejszy (przy czym nawet najmniejszy – 1024 – oferuje
wysoki stopień bezpieczeństwa) i jednocześnie (de)szyfrowanie dłuŜej trwa. Domyślny rozmiar

15
 to 2048, moŜesz teŜ wybrać 4096. Polecam wybrać rozmiar nie mniejszy niŜ 2048.
Dygresja: Klucz o większym rozmiarze jest bezpieczniejszy w tym sensie, Ŝe potrzeba więcej czasu,
aby go „złamać”, tzn. odtworzyć klucz prywatny. MoŜna to zrobić, podobnie jak w przypadku zwykłych
haseł, tzw. metodą brute-force, czyli sprawdzając po kolei wszystkie moŜliwe kombinacje. Na szczęście tych
kombinacji jest bardzo duŜo. W przypadku klucza o rozmiarze 768, pojedynczy komputer potrzebowałby ok.
1000 lat (sic!). Ale juŜ odpowiednio duŜa sieć szybkich komputerów moŜe zredukować ten czas do kilku dni.
Dlatego teŜ z czasem po prostu zwiększa się rozmiar kluczy – dzisiaj nie stosuje się powszechnie kluczy
o rozmiarze mniejszym niŜ 1024.
Kliknij Wygeneruj klucz. Potrwa to ok. 1 minuty, po czym zostanie Ci zaproponowane wygenerowanie
tzw. certyfikatu uniewaŜniającego. Przyda się, kiedy z jakiegoś powodu zechcesz uniewaŜnić swój
klucz publiczny (np. zgubiłeś klucz prywatny albo ktoś inny wszedł w jego posiadanie) – wtedy wysyłasz
certyfikat i nowy klucz. Dlatego teŜ lepiej trzymać go w innym miejscu niŜ klucz prywatny i publiczny.

Po wygenerowaniu kluczy powrócisz do okna zarządzania kluczami. W tym oknie będziesz przeglądać,
importować i eksportować klucze. Zaznacz pole PokaŜ wszystkie klucze domyślnie. Powinieneś zobaczyć
swoją parę kluczy oraz m. in. identyfikator (ID) – 8 znaków (cyfry i liczby) – który dodatkowo odróŜnia
klucze. Dobrym zwyczajem jest weryfikacja identyfikatorów zaimportowanych kluczy publicznych –
oczywiście innym kanałem komunikacyjnym (przez telefon, SMS-em lub osobiście) niŜ zostały
uzyskane. Zaznacz klucze i od razu wyeksportuj je poleceniem Plik → Eksportuj klucze do pliku. Pojawi
się ostrzeŜenie, kliknij Eksportuj klucze prywatne, aby wyeksportować oba klucze. Następnie powtórz
czynność, ale tym razem wybierz Eksportuj tylko klucze publiczne, wtedy w pliku zostanie zapisany tylko
klucz publiczny (i tylko ten plik moŜesz rozpowszechniać). Przechowuj pliki w bezpiecznym miejscu.

Otwórz jeden z wyeksportowanych przed chwilą plików w notatniku. Klucz publiczny wygląda mniej
więcej tak (prywatny wygląda podobnie, tylko zamiast PUBLIC KEY jest PRIVATE KEY, poza tym
jest dłuŜszy):

-----BEGIN PGP PUBLIC KEY BLOCK-----

Version: GnuPG v1.4.10 (MingW32)

BgkQW9ZL4CEGFAk+N2cECBECAeIyGo9i4tRGlPCyIBTGy2bRL+E8A9GvwFCQlmAY
// ... kilkadziesiąt podobnych linii ...
-----END PGP PUBLIC KEY BLOCK-----

16
JeŜeli chcesz zaimportować klucz, wybierz polecenie Plik → Importuj klucze z pliku. Czasem ktoś
zamieszcza klucz publiczny na stronie jako tekst a nie jako plik do pobrania. MoŜesz wtedy skopiować
go (w całości, łącznie z liniami zaczynającymi się -----) i dodać poleceniem Edycja → Importuj klucze
ze schowka. Jeśli ktoś przyśle Ci klucz jako załącznik (plik *.asc.pgp), z menu kontekstowego wybierz
polecenie Importuj klucz OpenPGP.

Wiesz juŜ wystarczająco duŜo, aby zacząć wysyłać wiadomości. Jeszcze tylko jedna uwaga. Początkowo
standard OpenPGP przewidywał, Ŝe wiadomości będą nieformatowane. Dopiero później rozszerzono
go m. in. o obsługę formatowania (HTML). Niektóre programy pocztowe (np. Opera, Outlook) wciąŜ
mają problem lub w ogóle nie obsługują rozszerzonej wersji standardu. Dlatego teŜ na początku
zajmiemy się tylko zwykłymi wiadomościami tekstowymi. Klikając Napisz przytrzymaj klawisz Shift.
Jeśli zapomnisz o tym, wybierz polecenie Opcje → Wyślij wiadomość jako → Tylko tekst.

śeby wysłać do kogoś zaszyfrowaną wiadomość, potrzebujesz klucza publicznego tej osoby. Ale moŜesz
teŜ wysłać wiadomość do siebie. Poza tym, najpierw wyślemy podpisaną wiadomość a do tego nie jest
potrzebny klucz publiczny. Co to jest podpisywanie wiadomości i dlaczego nie jest do tego wymagany
klucz publiczny adresata? Dzięki podpisaniu wiadomości jej odbiorca moŜe zweryfikować,
czy wiadomość została wysłana naprawdę przez Ciebie oraz czy nie została przez kogoś zmodyfikowana,
zanim do niego dotarła. Podpis wiadomości – tzw. odcisk – jest generowany z wykorzystaniem Twojego
klucza prywatnego. Podpisując wiadomość informujesz: to ja napisałem tę wiadomość i o takiej właśnie
treści. JeŜeli odbiorcy nie uda się zweryfikować Twoim kluczem publicznym podpisanej przez Ciebie
wiadomości, będzie wiedział, Ŝe albo to nie Ty wysłałeś mu wiadomość, albo po drodze została
zmodyfikowana – tak czy inaczej wiadomość jest podejrzana.
Kliknij Napisz, w polu Do wpisz swój adres, wpisz teŜ jakiś temat i treść. Teraz wybierz polecenie
OpenPGP → Wyślij z podpisem (w prawym dolnym rogu okna podświetli się ikonka z długopisem).
Kliknij Wyślij, w oknie wpisz hasło, które ustaliłeś podczas generowania klucza publicznego. Zaloguj się
teraz na pocztę przez przeglądarkę i przejdź do maila, którego wysłałeś. Powinieneś zobaczyć mniej
więcej coś takiego:

-----BEGIN PGP SIGNED MESSAGE-----

Hash: SHA1

// ... Jawna treść wiadomości ...

-----BEGIN PGP SIGNATURE-----
Version: GnuPG v1.4.10 (MingW32)
Comment: Using GnuPG with Mozilla - http://enigmail.mozdev.org/

// ... Odcisk wiadomości, w wyglądzie

// podobny do klucza publicznego (ale znacznie krótszy) ...
-----END PGP SIGNATURE-----

Linia zawierająca słowo SIGNED informuje, Ŝe wiadomość jest podpisana. Linia zawierająca słowo
Hash informuje jaki algorytm zastosować do weryfikacji podpisu. Linia zawierająca słowo
SIGNATURE rozpoczyna i kończy podpis (sygnaturę) wiadomości. ZauwaŜ, Ŝe treść wiadomości jest
jawna.
Pobierz teraz wiadomość w Thunderbirdzie. Powinieneś zobaczyć tylko ten tekst, który napisałeś. Jednak
teraz nad tematem pojawi się dodatkowy pasek z informacją o podpisie. Na zielonym tle – które oznacza,
Ŝe weryfikacja podpisu powiodła się – zobaczysz napis: Prawidłowy podpis od <Twój mail>.

Napisz jeszcze raz takiego samego maila, ale dodatkowo wybierz polecenie OpenPGP → Wyślij
z szyfrowaniem (w prawym dolnym rogu okna powinna podświetlić się ikonka klucza). Podczas
wysyłania wiadomość zostanie zaszyfrowana kluczem publicznym wybranym według adresu odbiorcy.
Sprawdź ponownie wiadomość przez przeglądarkę. Teraz nie będzie juŜ ona zawierać jawnej treści, nie
będzie teŜ widoczna informacja o podpisie.

17
 -----BEGIN PGP MESSAGE-----
Charset: UTF-8
Version: GnuPG v1.4.10 (MingW32)
Comment: Using GnuPG with Mozilla - http://enigmail.mozdev.org/

// ... Zaszyfrowana treść wiadomości,

// w wyglądzie podobna do klucza publicznego ...
-----END PGP MESSAGE-----

Dzięki szyfrowaniu tylko Ty i adresat będziecie mogli odczytać faktyczną treść wiadomości, dla osób
postronnych będzie widoczny jakiś bełkot. Pobierz wiadomość w Thunderbirdzie. Znowu powinna
wyglądać tak, jak ją napisałeś, ale tym razem w polu nad tematem, na zielonym tle, zobaczysz napis:
Odszyfrowana wiadomość; Prawidłowy podpis od <Twój mail>.
Dygresja: Od strony technicznej szyfrowanie wiadomości przebiega w następujący sposób. Losowane jest
hasło a następnie treść wiadomości jest szyfrowana metodą symetryczną. Później dla kaŜdego adresata
hasło jest szyfrowane z uŜyciem jego klucza publicznego i umieszczane w specjalnym bloku. Dzięki temu,
mimo Ŝe wysyłasz zaszyfrowaną wiadomość do innej osoby, to moŜesz odszyfrować ją równieŜ swoim
kluczem prywatnym. UmoŜliwia to równieŜ wysłanie zaszyfrowanej wiadomości do wielu odbiorców
jednocześnie (jeśli masz ich klucze publiczne) bez niepotrzebnego zwiększania rozmiaru wiadomości.
Ale uwaga, w takim przypadku nie działa mechanizm ukrytej kopii – w wiadomości zawarte są informacje
o kluczach i adresach wszystkich odbiorców.

Musisz pamiętać, Ŝe szyfrowana jest wyłącznie treść maila. Wszystkie tzw. nagłówki – lista odbiorców,
temat itp. – będą zawsze przesyłane w jawnej postaci. Oznacza to, Ŝe jeśli wysyłasz zaszyfrowaną
wiadomość, to w temacie nie powinieneś umieszczać Ŝadnych poufnych informacji.

Czas na wysłanie zaszyfrowanej wiadomości zawierającej załączniki. Jeszcze raz napisz takiego samego
maila. Dodaj jakiś załącznik – przeciągnij plik na obszar listy odbiorców lub wybierz polecenie Plik →
Załącz → Plik.... Dodatkowo wybierz polecenie OpenPGP → Załącz mój klucz publiczny, co spowoduje
dodanie Twojego klucza publicznego jako załącznika podczas wysyłania. JeŜeli klikniesz Wyślij,
to powinno pojawić się okno, w którym będziesz musiał zdecydować, co się stanie z załącznikami.
Są trzy moŜliwości:
• załączniki nie będą szyfrowane,
• załączniki będą szyfrowane, ale będą widoczne jako osobne pliki (wraz z nazwami),
• załączniki zostaną zaszyfrowane i razem z treścią wiadomości umieszczone w jednym pliku.
Ostatni wariant jest najlepszy, dlatego Ŝe obsługuje teŜ wiadomości formatowane (HTML) – jest zgodny
z rozszerzoną wersją standardu OpenPGP (PGP/MIME), tym samym jednak niektóre programy mogą
mieć problem z takimi wiadomościami.
Skoro juŜ jesteśmy przy rozszerzonej wersji standardu – jeśli chcesz wysłać wiadomość formatowaną
(HTML), niekoniecznie z załącznikami, to musisz przed wysłaniem wybrać polecenie OpenPGP → UŜyj
PGP/MIME w tej wiadomości.

Na koniec jeszcze mała porada. Jeśli chcesz, Ŝeby kaŜda wysyłana przez Ciebie wiadomość była
domyślnie podpisywana, szyfrowana lub wykorzystywała PGP/MIME, moŜesz to określić w opcjach.
Wybierz polecenie Narzędzia → Konfiguracja kont ..., następnie przejdź do grupy OpenPGP konta,
któremu przypisałeś klucze (patrz zrzut poniŜej). W tym miejscu moŜesz równieŜ włączyć obsługę
OpenPGP dla innego konta i przypisać mu posiadaną juŜ parę kluczy – więcej niŜ jedno konto moŜe mieć
przydzieloną identyczną parę kluczy.

Zanim przystąpisz do wymiany maili z innymi osobami, moŜesz jeszcze trochę poćwiczyć korespondując
z Adelą – automatem który potrafi odpowiadać na podpisane lub zaszyfrowane maile. Najpierw wyślij
jej zwykłego maila na adres adele-en@gnupp.de a otrzymasz klucz publiczny.

18
To juŜ w zasadzie wszystko, co powinieneś wiedzieć w kwestii szyfrowania poczty. Jest jeszcze kilka
zagadnień, ale nie są one aŜ tak istotne jak te, które Ci przedstawiłem. Jeśli jednak jesteś ciekawy, zajrzyj
do instrukcji Enigmaila. W kaŜdym razie posiadasz juŜ niezbędną wiedzę, aby stosować w praktyce
szyfrowanie maili. Od tej pory nie będziesz juŜ mieć wymówki!

Problem prywatności w kontekście poczty elektronicznej mamy juŜ rozwiązany. Pozostaje nam jeszcze
problem anonimowości. Nie jest on tak waŜny, jak w przypadku przeglądania stron internetowych,
bo maile zawsze wysyłasz z konkretnego adresu, który w jakiś sposób Cię identyfikuje. Z drugiej jednak
strony, w internecie obowiązuje zasada ograniczonego zaufania a niektóre środowiska lub grupy są
infiltrowane przez róŜnych konfidentów i innych szpicli, moŜesz więc zechcieć ukryć swój prawdziwy
adres IP korzystając z proxy. Jednak w związku z tym, Ŝe korzystanie z proxy JonDonym w innym
programie niŜ przeglądarka nie jest darmowe, proponuję Ci inne rozwiązanie. Szyfrowane maile
wymieniaj nadal przez program pocztowy z osobami, z którymi juŜ korespondowałeś i ufasz im.
Dodatkowo załóŜ sobie nowe konto pocztowe, najlepiej u jakiegoś zagranicznego dostawcy ( Dygresja:
nie polecam Gmaila, chyba Ŝe cała korespondencja wraz załącznikami będzie szyfrowana, ale to nie będzie fair!
Bo Wujek Gugiel daje Ci od serca, za darmo, pojemną skrzynkę pocztową bez spamu i doklejania reklam, a Ty –
niewdzięczniku jeden – nie chcesz w zamian pozwolić, Ŝeby sobie trochę poprzeglądał Twoje maile? PrzecieŜ
„To Dla Twojego Dobra” ™ – Ŝebyś nie musiał oglądać reklam, które Cię nie zainteresują i Ŝebyś przypadkiem nie
wysłał albo nie odebrał jakiegoś programu, bo moŜe zawierać wirusy. Wujek Gugiel w gruncie rzeczy jest porządny
– dlatego często radzi: „Nie bądź zły!” ™ – gdzie mu tam w głowie budowanie Twojego profilu osobowościowego,
czy łączenie go z Twoimi zapytaniami w wyszukiwarce, którą – swoją drogą – teŜ Ci za darmo udostępnia... ).
Z tego konta będziesz korzystał przez przeglądarkę – nie jest to tak wygodne, jak w przypadku programu
pocztowego, ale prawdopodobnie nie będziesz zbyt często tego robił. Musisz jednak zachować
dyscyplinę – będziesz się zawsze logować na takie konto korzystając z proxy, zaczynając juŜ
od momentu tworzenia konta (chyba nie muszę przypominać, Ŝe prawdziwych danych osobowych się
nie podaje?). Z tego samego powodu nie powinieneś uŜywać proxy dla korzystania z usług i serwisów,
do których dotąd logowałeś się „zwyczajnie”. Po pierwsze: i tak pewnie zostawiłeś sporo śladów, które
mogą Cię zidentyfikować. Po drugie: mogłoby to ułatwić identyfikację w przypadku nowych usług
i serwisów, do których zawsze będziesz się logować uŜywając proxy.
Zainstaluj w profilu Firefoksa, w którym masz skonfigurowane proxy, rozszerzenie FireGPG
(https://addons.mozilla.org/pl/firefox/addon/4645). Jest to odpowiednik (prostszy) Enigmaila, który
pozwala na łatwe (de)szyfrowanie tekstu w przeglądarce. Po restarcie przeglądarki pojawi się asystent
ustawień FireGPG. W jednym z kroków będziesz mógł wskazać domyślny klucz prywatny (wszystkie
klucze, jakie do tej pory zgromadziłeś, będą dostępne równieŜ dla FireGPG) lub wybrać opcję Podaj
klucz prywatny – wtedy za kaŜdym razem będziesz musiał go wskazać (co jest przydatne, jeśli planujesz
obsługiwać w ten sposób więcej niŜ jedno konto pocztowe). W kolejnym kroku wyłącz wtyczkę Gmaila
(i tak nie będzie działać). W kroku Opcje odznacz wszystkie pola, poza Enable inline detection.
Zaloguj się teraz na utworzone konto pocztowe przez przeglądarkę. Napisz nową wiadomość (upewnij się
Ŝe jest ona nieformatowana – PGP/MIME nie jest obsługiwane). Wpisz jakąś treść, zaznacz ją, kliknij

19
prawy przycisk i wybierz polecenie FireGPG → Podpisz i zaszyfruj (lub Zaszyfruj). WskaŜ klucz publiczny
adresata, a następnie własny klucz prywatny (jeśli wybrałeś szyfrowanie z podpisem i nie określiłeś
domyślnego klucza prywatnego), wpisz hasło i zatwierdź. Tekst zostanie zaszyfrowany. MoŜesz teŜ dodać
zaszyfrowane pliki. Wybierz polecenie Narzędzia → FireGPG → Pliki → Zaszyfruj. WskaŜ plik, który
chcesz zaszyfrować, i jako nazwę nowego pliku wpisz StaraNazwaWrazZRozszerzeniem.asc, dzięki
temu ktoś, kto odbierze wiadomość w programie pocztowym nie będzie miał problemów
z odszyfrowaniem takiego załącznika. WskaŜ klucz publiczny odbiorcy, dołącz zaszyfrowany plik i wyślij
wiadomość. JeŜeli wskazujesz klucze publiczne odbiorców, to nie zapomnij zaznaczyć równieŜ
własnego klucza publicznego – w przeciwnym razie nie będziesz mógł odczytać zapisanej
zaszyfrowanej wiadomości (Enigmail sam o to dba).
O ile szyfrowanie było proste, to deszyfrowanie jest ... jeszcze łatwiejsze. FireGPG sprawdza zawartość
strony pod kątem wystąpienia zaszyfrowanego tekstu. Jeśli znajdzie taki fragment, zwinie go w specjalny
blok, który będzie zawierać skrót do wyświetlenia zaszyfrowanej treści (Display original) oraz
do odszyfrowania. Kliknij zatem Odszyfruj, wskaŜ klucz prywatny i podaj hasło a zobaczysz tekst,
który napisał nadawca. śeby odszyfrować załącznik, pobierz go na dysk i wybierz polecenie
Narzędzia → FireGPG → Pliki → Odszyfruj.
Z poziomu FireGPG takŜe moŜesz generować nowe klucze oraz importować je lub eksportować – nie
musisz uruchamiać Thunderbirda. Wybierz polecenie Narzędzia → FireGPG → MenedŜer kluczy. W oknie
znajduje się lista kluczy oraz kilka przycisków. NajwaŜniejsze z nich to: Import from file, Eksportuj
do pliku oraz Nowy klucz. Okno dialogowe tworzenia nowego klucza widoczne jest na zrzucie poniŜej.
Jak widzisz, przypomina trochę to z Enigmaila, musisz jednak dodatkowo podać adres email oraz nazwę
(co da pełny adres w postaci „Nazwa <email>”) – FireGPG nie wie jaki masz adres, ani nawet do kogo
wysyłasz wiadomości, dlatego ciągle musisz wskazywać klucze publiczne (jeśli się pomylisz, odbiorcy
nie będą mogli odszyfrować wiadomości).

/Thomas Anderson

20