10/28/2010 Generated

Żydzi - "Przestrogi dla by Foxit PDF Creator © Foxit Software

Polski" - Stanisla…
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

R ozdzial 35

Żydzi "Przestrogi dla

Polski"

Stanisław Staszic

Gdziekolwiek stan rolniczy i stan miejski

powstał, tam najpierwsi z wszystkich
próżniaków żydzi zniszczeli. Żydzi są pijawkami
rolnika, z nic h żaden nie przykłada się do
powiększania urodzajów krajowych, ani, prócz
małej lic zby rzemieślników, ten ród ludzi nie
dopomaga do odnowy i do kształtowania
tyc hże urodzaj ów.

Wszysc y tylko z innych stanów prac owitych

żyją. Ic h konsumpc ja w Polsce taki skutek dla
kraju przynosi, jakim stałby się ten, gdyby to
zboże, sukno i płótno, które żydzi
wypotrzebują, robac two zepsuło albo ogień
spalił.

Żydzi są naszego kraju letnią i zimową

szarańczą. Te obadwa stworzeń gatunki
przyśpieszają bieg pieniędzy, łatwią bogactw
odmianę, ubożą ludzi pracowityc h,
najżyźniejsze pola niszc zą, wsie napełniają
nędzą, a powietrze zarażają zgnilizną.

Żydostwo nasze wsie uboży a nasze miasta

smrodem napyc ha. Chociaż w Polsc e odbierze
stan rolniczy sprawiedliwość , a stan miejski
bezpiec zeństwo i wolność, przec ież z
trudnośc ią rolnic two i miasta powstawać będą,
dopokąd w ręku żydów szynk trunków zostanie,
dopokąd żydzi w miastach będą c zynić stan
oddzielny, od urzędu miasta niezawisły, ale
swój osobny urząd i swoic h własnyc h sędziów
mający, c zyli w jednym mieśc ie drugie miasto
c zyniąc y, tak długo nasz chłop z swojej nędzy
z trudnośc ią dźwigać się będzie i od nałogu
pijaństwa nie odswoi się, jak długo ród
żydowski przez swoją religię, przez wychowanie
do oszukiwania sposobiąc y się, będzie władać
tą trucizną, przez którą, gdy zec hce, może
kilku milionom ludzi bezkarnie głowę zawrac ać ,
a na kilka godzin przytomność m odebrawszy,
D:/winHTTrack/…/Zydzi.htm 1/7
10/28/2010 Generated
Żydzi - "Przestrogi dla by Foxit PDF Creator © Foxit Software
Polski" - Stanisla…
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
rozrządzać majątkiem polskiego rolnika, jak mu
się podoba.

Żydzi, ostateczny motłoch, omaniony swojej

religii lic znymi i do samych zmysłów
przystosowanymi obrządkami, które tak są
mocne w człowieku, więc ej do nabierania
zwyc zajów niżeli do myślenia skłonnym, noszą
dotyc hczas ducha próżnowania i tułac twa
pierwszyc h swoic h ojc ów, pasterzy.

Równie zakon żydowski, jak niegdyś zakon

naszyc h templarzów, krzyżaków etc , etc, w
żadnym czasie prac ować nie c hc iał, tylko
pielgrzymować, włóc zyć się, modlić i c udze
ziemie łupić. Ustawa zakonu żydowskiego nie
sposobi ludzi do wielkiej, a dzisiaj
towarzystwom potrzebnej prac y, dlatego
między narodem prac owitym nigdzie ród
żydowski utrzymać się nie może.

Tylko w złych rządach, tylko w tych

krajach, gdzie próżniacy mają obronę i
trzymają pierwszeństwo bezrządne, tylko
tam żydzi obfitują, gnieżdżą się i mnożą.

W wszystkic h feudalnych rządach żydowskie

gniazdo bywało, tam się między panem i między
poddanymi żydzi pośrzednikami c zynili. Było to
dogodne i z sprawiedliwośc ią szlachcic a
stosowne narzędzie do jego łakomstwa, które
religia wstrzymywała od zdzierstw oczywistyc h.
Czego pan swoim poddanym bez odrazy
sumnienia wydrzeć nie mógł, to im przez
oszukanie żydowskie z spokojnośc ią tegoż
sumienia wydzierał. Powtarza ustawicznie
każdy szlac hc ic , że chłop polski jest nadto
głupi, nieprac owity, leniwy, dlatego nie można
mu dawać sprawiedliwośc i ani wolnośc i. A nie
c zuje albo c zuć tego żaden szlac hc ic nie c hc e,
że to on sam tego przyczyną; że c hłop polski
jest takim samym c złowiekiem, jakim jest chłop
niemiec ki, c hłop o granicę w Szląsku, w
Prusac h, w Saksonii.

Czemuż tamten jest oświec ony, prac owity i

krajowi użyteczny? Nie jest to chłopa polskiego
natury przyczyna, ale nierząd panującej w
Polsc e szlac hty. Nie odmieni się nasz c hłop w
Polsc e, dopokąd nie odmieni się szlachta.
Wyrzeka szlac hc ic , że chłop polski straszny
pijak, a każdy szlachcic w swojej wsi, w swoim
miasteczku po pięć, po sześć karc zem
wystawia, właśnie gdyby jakie sidła na
złowienie owego chłopa. W tyc h karczmach
osadza, dobiera najbieglejszych żydów, którzy
by mu jak najwięc ej zapłac ili, to jest, którzy by
umieli jak najsztuczniej zwodzić i rozpajać
c hłopów. Niebaczny dziedzic u!

Nie na pijaństwie, nie na ubożeniu poddanego

D:/winHTTrack/…/Zydzi.htm 2/7
10/28/2010 Generated
Żydzi - "Przestrogi dla by Foxit PDF Creator © Foxit Software
Polski" - Stanisla…
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
zasadzaj powiększenie twoich doc hodów. Bo to
oszukanie, to obdarcie chłopa z ostatniego
grosza przez Żydów narusza jego
gospodarstwo; tak zamiast bogac enia, kraj
niszczy i twój upadek gotuje. Każdy zloty,
którym żyd twoją propinacją podwyższa, jest
ten złoty, którym c ię uboży. Tak jest. Prócz
nierządnej naszego rolnika niewoli, żydzi są
drugą wielką jego niepracowitości, głupstwa,
pijaństwa i nędzy przyczyną. Tylko sami c hłopi
muszą odziewać i żywić kilkakroć sto tysięcy
żydowstwa.

Ten brzydki ród, ostatnią zgębę c hleba

wyłudziwszy c hłopu kradnie go z pieniędzy,
pozbawia go z wszelkiego przemysłu, z zdrowia
i z samego rozumu.

Żydzi, kiedy ic h w Egipcie rząd do prac y

przymuszał, uc iekli i kraj okradli, woląc się
bezc zynnym włóczęgą tułać po dzikich
puszc zac h. Ten lud ma obyczajność , sposób
życ ia i moralność z moralnośc ią naszej religii
niezgodną. Czyta on w swoic h księgac h, iż za
krzywdy od ludzi innej religii poniesione,
pożyczywszy od nich różnych sprzętów i
sreber, można te zabrać i uciec . Przec iwnie
nasza religia: w każdym przypadku kradzieży i
oszukania zakazuje. Ona nauc za, iż nigdy
krzywdy sobie samemu nadgradzać nie jest
wolno.

Więc żyd z swoją moralnością zawsze będzie

niebezpiecznym i fałszywym, a przy każdym
oszukaniu łatwo zaspokoi sumnienie
przezwaniem kradzieży swoich krzywd
nadgrodą. Rolnik w Polsc e, w kraju północnym,
potrzebuje w pewnej mierze trunków gorąc ych.
Wszystkie trunki, a osobliwie gorzałka, która
jest Polsc e naturalną, ma tę straszną
własność, iż na kilka godzin pozbawia c złowieka
z rozumu, z przytomności i z pamięc i.

Żydom oddawać szafunek tak strasznego w

swoic h skutkac h trunku jest powierzać majątek
naszego rolnika ludziom bez wiary, na
c hrześcijan zawziętym, i podawać tymże w
ręce narzędzie, z którym mogą bezkarnie
używać majątku rolnika.

Zna dobrze żydowstwo, jak zyskowną dla nic h

być może własność trunku takiego, jak
sposobowi ich myślenia arc ydogodna, przeto
nigdy do szynkowania piwa nie garnie się
c hciwie, bo piwo nie odbierając c złowiekowi
przytomności nie łatwi do krzywdzenia go
sposobów. W Polsc e, kraju tak zimnym, nie
można trunków gorąc yc h zakazywać, ale rozum
rząd dobry wyciąga, aby żadną miarą szynk
gorzałki nie był pozwolony żydom. Niechaj żydzi
mają od rządu krajowego równą z każdym
D:/winHTTrack/…/Zydzi.htm 3/7
10/28/2010 Generated
Żydzi - "Przestrogi dla by Foxit PDF Creator © Foxit Software
Polski" - Stanisla…
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
mieszkańcem zarobków łatwość oprócz jednego
szynku trunków, który, w zamiarze polepszenia
w kraju rolnic twa, najsurowiej im być
zakazanym powinien w c ałej Polsce, po
wszystkic h wsiach i miastach. Z wszystkic h w
Polsc e mieszkańców jednowładnej szlachcie
podległyc h, największe swobody i prawa
szlachta pozwala żydom.

Rolnikowi chrześc ijaninowi sprawiedliwości

dotyc hczas zapewnić nie c hce, owszem,
dotyc hczas powtarza te dzikie słowa: dopiero
szlachcic niewolnikiem zostanie, gdy rolnik mieć
sprawiedliwość będzie. Ale to nie obraża
bynajmniej przesądów tegoż niemyślącego
szlachcica, że on razem z żydem w sądzie
stawać musi. Ani lutrzy, ani kalwini, ani Grecy,
ani Ormianie, zgoła żaden gatunek ludzi w
jakikolwiek miejsc u znajdując y się, nie może
mieć osobnych praw, urzędów i sędziów, tylko
prawom i magistratom miasta podlegać musi.

Przeciwnie żydzi: w każdym miejsc u osobne

mają swoje prawa, osobny swój magistrat i
sędziów. Tym nierządem stało się, że szlac hta
wszędzie tylko osobistym pożytkiem wiedziona,
a o swojej wolności grubyc h przesądów pełna i
nigdy tyc h osobistośc i porzuc ić nie dołając a, w
zamiarze dobra c ałego kraju jedne połowę
najbogatszyc h miast już uwięziła w jarzmie
obcyc h despotów, a resztę napełnia
żydostwem.

Tym nierządem stało się, że jeszc ze nie

zatracona przez nierząd reszta narodu
polskiego już odmienia się znac znie w naród
żydowski. Jedna część Polaków niewolą
partykularną utłumiona, druga po wszystkic h
prawie królewszc zyznach przez chciwych
starostów więc ej od żydów jest poniżona.
Przeto nie ma w rzec zywistym narodzie polskim
tego działalnośc i przemysłu ducha, który
widziemy w innyc h krajach. Nie ma w naszyc h
miastach żadnej publicznośc i, tylko żydowska.
Obojętny mieszc zanin na wszystkie
c udzoziemskie krzywdy i gwałty biskupom i
posłom wyrządzane, gdyż nieprzezorny rząd
szlachty odjął im przywiązanie do kraju.

Zapewniam, gdyby miasta równie z szlac htą

radziły o kraju, gdyby na sejmie 1768 miasta
były miały swoic h posłów, nigdy by obc y nie
byli ozuchwalili się i nigdy nie byliby potrafili
bezkarnie wziąć pierwszych senatorów z
pośrodka Warszawy i wywlec ic h powoli i z
spokojnośc ią z kraju, musząc ic h prowadzić
przez tak lic zne miasta. W jednej godzinie
zgruchnąwszy się, kilkadziesiąt tysięcy
przywiązanego do kraju ludu byłoby tych
napastników na sztuki zatłukło, a tyran
[Repnin] byłby wc ześnie z swoją głową zmykać
D:/winHTTrack/…/Zydzi.htm 4/7
10/28/2010 Generated
Żydzi - "Przestrogi dla by Foxit PDF Creator © Foxit Software
Polski" - Stanisla…
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
musiał.

Gdyby niebac zna szlachta nie była miast

naszyc h odrzuciła od obywatelstwa pod
Zygmuntem Augustem, gdyby miasta tak jak
pod Kazimierzem W., pod Aleksandrem królem,
były dotyc hc zas należały do prawodawstwa,
nie byłoby widzieć tych bruków ziemią
zalazłyc h, a przy każdym dzisiaj nędznym
miasteczku daleko w pole c iągnących się.

Byłyby nasze miasta wielkie, ludne, bogate, a

przeto jeżeli w innyc h krajach dzisiaj miasta
same potrafiają żołnierzy, swoic h tyranów,
wypędzać i gnębić , zapewne nigdy by tak
ohydny podział naszego kraju nie był nastąpił,
gdyż każde miasto byłoby się stało gotowym
dla naszej obrony wojskiem. Niec hajże więc
odtąd szlac hta stara się powiększyć naród
Polaków a nie naród żydów.

Niec haj żydzi nie mają opiekunów w

wojewodac h, w podwojewodzych, w
starostwac h etc . Lec z niec haj żydzi, tak jak
lutry. kalwini etc . w miastac h mieszkając
podlegają prawom, magistratom i sędziom
miejskim. Starszyzny kahalnej żadnej mieć nie
powinni, tylko jednego rabina od odprawienia
obrządków religii.

Dwa przeto prawa względem żydów koniecznie

są potrzebne, aby żydzi nie szkodzili powstaniu
rolnic twa i miast wzrostowi.

Pierwsze: aby żaden żyd w c ałej Polsc e nie

mógł szynkować trunków.

Drugie: aby żydzi w miastach, równie jako

innyc h religii mieszkańcy, podlegali zupełnie
magistratowi i rządowi miasta, nie mogąc mieć
żadnyc h osobnyc h urzędników ani osobnej
gminy, osobnej starszyzny ani kahału.

Dalej, dla zupełniejszego wykorzenienia w nich

ducha zgromadzenia i stanu należy, aby ic h
wychowanie było poddane Komisji Edukac yjnej,
która by im wyznaczyła nauczyc ielów,
przepisała moralność i inne książki
elementarne.

Dla odstręczenia żydów od życ ia próżniac kiego

prawo ustanowi, iż żaden żyd, dopokąd albo
nie c hwyc i się roli, albo nie wyuc zy jakiego
rzemiosła, żony pojąć nie może*; na koniec ,
ponieważ żydzi już nie mówią po hebrajsku, nie
umieją mowy ojc zystej, swego pierwotnego
języka religijnego, ale odprawiają obrządki w
zepsutym języku niemiec kim, więc gdy z
Niemiec wygnani zwalili się do Polski i z Polski
jedynie żyją, niec hże odtąd językiem polskim
mówią, niech w tej mowie polskiej wychowanie
D:/winHTTrack/…/Zydzi.htm 5/7
10/28/2010 Generated
Żydzi - "Przestrogi dla by Foxit PDF Creator © Foxit Software
Polski" - Stanisla…
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
biorą i w niej odprawiają swoje religijne
obrządki i nauki.

* Żydzi o pró cz wzglę du od pra w znajdują je szcze do

pom naża nia się swojego w kraju łatwość w swojej
nieczystości, w tej trwo żliwości, nieużyteczno ści, któ re w
tych ludziach sposobi złe wychowanie . Żydzi w m ia stach
o d żo łnierza m nie j do znają uciążliwości co do kwate r. Z
k ordonó w wypędzane hurm y ubóstwa żyd owskie go
wchodzą do Po lski z spok ojno ścią , o d żo łnierzy naszych
nie dozna ją ża dne j przeszko dy. Lecz jeże li się k tóry z
k ordonu chłop albo m ieszczanin na granicy poka że,
natychm iast nie oświe co ny, dobra kra ju nieznają cy
towa rzysz ła pie go do żołnie rzy. Prze strze gam
se jm ujące stany, iż prawo względem przychodnió w
za gra nicznych wca le nie je st za chowa ne, przez co
niezm ierną k raj ponosi szk odę . Na pograniczu często
przebywają c widzę , że przy ka żdym w kordona ch
rekruto waniu tysiącam i uciek ałaby m łodzie ż do Polsk i.
Ale ponie waż na jej zła panie czatuje po gra nica ch
k awa leria na rodowa , przeto już ta k się tym lud w
k ordona ch ostraszył, iż cho cia ż gwałto wne rek rutowa nia
bywają , lę ka się ucie kać do P olski. Trzeba jak
najsurowie j uk ara ć towarzystwo nieposłuszne te m u ta k
m ądrem u i ta k nam po żyteczne m u prawu. C zem u w
P olsce nie m a być po słuszny żołnie rz prawu, k iedy w
k ordona ch dzisia j na wet po dczas wojny, ka żdy
podo bne goż pra wa jak najściślej słucha i idący lud z
P olski napasto wanym od niko go nie bywa ? (P rzyp. aut.)

> > > Kliknij - Wróć do góry - do początku

strony < < <

Zamknij to okno

D:/winHTTrack/…/Zydzi.htm 6/7
10/28/2010 Generated
Żydzi - "Przestrogi dla by Foxit PDF Creator © Foxit Software
Polski" - Stanisla…
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Zamknij to okno

D:/winHTTrack/…/Zydzi.htm 7/7