Stal Wzor

Politechnika Poznańska
Instytut Konstrukcji Budowlanych

Zakład Konstrukcji Metalowych
Agnieszka Wdowska
Pod kierunkiem:
rok akademicki 2004/2005
dr inż. A Dworak
Grupa 5/TOB
ĆWICZENIE PROJEKTOWE NR 2
Z KONSTRUKCJI STALOWYCH
Zaprojektować główne elementy konstrukcyjne stropu stalowego dla obiektu o żelbetowych ścianach nośnych.
Dane projektowe:
1. Geometria stropu
2. Wymiary stropu w rzucie L =28,0 m, B = 20,4 m.

3. Wysokość użyteczna pomieszczenia h = 6,8 m.
4. Grubość płyty żelbetowej g = 10,0 cm.
5. Obciążenie użytkowe p = 11,5 kN/m2.
6. Gatunek stali St3S.
Zakres projektu obejmuje:

1. Obliczenia statyczne żebra stropowego, podciągu i słupa.
2. Rysunki konstrukcyjne żebra stropowego, skrajnego przęsła podciągu i słupa.
3. Rysunek zestawieniowy konstrukcji stropu.
4. Zestawienie stali dla słupa.
ĆWICZENIE PROJEKTOWE NR 2 Z KONSTRUKCJI STALOWYCH 2
1. Przyjęcie geometrii stropu
Wyznaczając geometrię stropu trzymamy się następujących zasad:

• rozstaw żeber stropowych c = 1,5÷2,5 m,
• rozpiętość żeber stropowych bi = 4,5÷7,0 m,
•
• rozpiętość podciągu li = 9,0÷15,0 m.
Rozpiętości poszczególnych przęseł nie powinny się różnić o więcej niż 20%.
B=20,4m
b=6,8m
c=2m
l=14m
L=28m
Rys. 1. Siatka stropu
Na podstawie powyższych warunków przyjęto: - rozstaw słupów głównych: 6,8 m × 14,0 m,

- rozstaw żeber stropowych: 2,0 m.
Agnieszka Wdowska AlmaMater

2. Zebranie obciążeń na żebro stropowe
Wstępne przyjęcie przekroju żebra
1 1
bi⋅ =6800 ⋅ =340 mm
20 20
Przyjęto dwuteownik Ι340, o masie 68,1 kg/m.
Tabela 1. Zestawienie obciążeń na żebro stropowe [kN/m]
Rodzaj obciążenia gk [kN/m] γf g [kN/m]

3
Płyta żelbetowa 0,1m×25,0kN/m ×2,0m 5,00 1,1 5,50
Posadzka betonowa 0,05m×25,0kN/m ×2,0m 3
2,30 1,3 2,99
Papa 0,06kN/m2×2,0m 0,12 1,2 1,44
Żebro Ι340 (68,1kg/m×10m/s ):1000
2
0,68 1,1 0,75
Σgk = 8,10 Σg = 10,68
Rodzaj obciążenia pk [kN/m] γf p [kN/m]

3
Obciążenie użytkowe 11,5kN/m ×2,0m 23,00 1,2 27,60
3. Sprawdzenie warunku I i II stanu granicznego dla żebra – przyjęcie przekroju żebra
Żebro jest belką trójprzęsłową o przekroju z dwuteownika walcowanego I360, równomiernie obciążoną
ciężarem własnym stropu oraz obciążeniem użytkowym.
A B C D
bi=6,8m bi=6,8m bi=6,8m
Rys. 2. Schemat statyczny żebra
Do dalszych obliczeń dla skrajnego przęsła przyjmujemy długość obliczeniową:
bobl=1,025 ⋅bi
bobl =1,025⋅6,8 =6,97 m

MB
A B C D
QBp
A B QBl C D
Rys. 3. Przybliżone wykresy momentów zginających i sił poprzecznych
Wyznaczenie ekstremalnych sił wewnętrzne na podstawie tablic Winklera
Wartość momentu podporowego MB oraz sił poprzecznych QBl i QBp dla belek ciągłych o jednakowych
rozpiętościach przęseł, przy obciążeniu równomiernie rozłożonym możemy wyznaczyć ze wzorów (1) i (2).
Współczynniki α, β, α', β' przyjmujemy z tablic Winklera. Obciążenie stałe g występuje zawsze, dlatego
współczynniki dla tego obciążenia przyjmujemy na podstawie schematu pierwszego (trzy przęsła belki
równomiernie obciążone). Natomiast dla obciążenia użytkowego p szukamy wartości współczynników, dla
których dana siła wewnętrzna będzie ekstremalna (w tablicach te wartości mogą być pogrubione).
M =⋅g⋅pl 02 (1)
Q= '⋅g '⋅pl 0 (2)
Siły wewnętrzne osiągają wartości ekstremalne w przekroju B. Po podstawieniu otrzymujemy:
 
2
6,97 6,80
M B=−0,100 ⋅10,68 −0,117 ⋅27,60 ⋅ =−203,70 kNm
2
Q Bl=−0,600 ⋅10,68 −0,617 ⋅27,60 ⋅6,97 =−163,36 kN
Q Bp =0,500⋅10,680,583 ⋅27,60 ⋅6,80=145,73 kN
Q A=0,400 ⋅10,68 0,450 ⋅27,60 ⋅6,97 =116,34 kN
Znając wartość maksymalnego momentu podporowego MB możemy, na podstawie wzoru (3), dobrać
potrzebny dwuteownik. Wystarczy, że wyznaczymy minimalny wskaźnik wytrzymałości, jaki powinien mieć
przekrój.
M
 max = ≤fd (3)
W
M B 20876 kNcm
W≥ = =947,44 cm3
fd kN
21,5 2
cm
Na podstawie powyższych obliczeń przyjmuje dwuteownik Ι360 o wskaźniku wytrzymałości W = 1090 cm3.

Klasyfikacja przekroju
Na podstawie normy PN-90/B-03200 punkt 4.1.3. Klasyfikacja przekroju określamy klasę przekroju.
Klasa przekroju mówi nam o możliwości: wykorzystania rezerw plastycznych i utraty przez przekrój
stateczności lokalnej. Zależy ona od smukłości ścianki, schematu jej podparcia oraz rozkładu naprężeń.
I 360
tw=13,0 mm
h=360 mm
h1=290 mm
tf=19,5 mm
Wx=1090 cm3
bf=143 mm Jx=19610cm4
Rys. 4. Dwuteownik I360
Klasę przekroju wyznaczmy wyłączne dla elementów ściskanych lub zginanych oraz ścinanych, gdyż
rozciąganie w zasadzie eliminuje utratę stateczności.
+
σ
Rys. 5. Wykres naprężeń w przekroju zginanym
Rozpatrzmy najpierw pas ściskany. Jak widać na rys. 5 cała górna półka w naszym dwuteowniku jest
ściskana. Korzystamy z tablicy 6 [PN-90/B-03200].
Rys. 6. Schemat podparcia półki ściskanej

b=0,5 ⋅b f −0,5 ⋅t w−R1 =0,5 ⋅143 −0,5 ⋅13,0 −7,8=57,2 mm

b 57,2
= =2,93  9 
t f 19,5
Ponieważ dwuteownik wykonany jest ze stali St3S oraz 16< t ≤40 mm, to fd =205 MPa. Obliczmy wartość
współczynnika ε:
=
 
215
fd
=
215
205
=1,024
Możemy zatem stwierdzić, że półka jest klasy pierwszej. Zajmijmy się teraz środnikiem jest zginanym.
Aby wyznaczyć smukłość graniczną ścianki znów korzystamy z tablicy 6. Wartość h1 możemy odczytać z
tablicy 7. Rozmieszczenie otworów na nity w dwuteownikach normalnych (Tablice do projektowania
konstrukcji metalowych).
tw=13 mm
h1
tf=19,5 mm
Rys. 7. Schemat podparcia środnika zginanego
h1 290
= =22,31  66 
t w 13
Środnik jest również klasy pierwszej, a więc cały przekrój jest klasy pierwszej. Musimy jeszcze sprawdzić
warunek smukłości środnika ścinanego (tablica 7).
h1 290
= =22,31  70 
t w 13
Warunek smukłości jest spełniony, przekrój klasy pierwszej.
I stan graniczny
Nośność obliczeniowa przekroju przy jednokierunkowym zginaniu MR jest określona wzorem (4) [wzór (42) w
PN-90/B-03200].
M R= p⋅W⋅f d (4)

Ze względu na rozwiązanie konstrukcyjne połączenia żebra z podciągiem oraz ułożenie sztywnej tarczy
żelbetowej stropu na półkach żeber (co uniemożliwia rozwój odkształceń plastycznych) nie uwzględniamy
rezerwy plastycznej przekroju, czyli  p =1,0 .
kN
M R=1,0⋅1090 cm 3 ⋅20,5 =22345 kNcm=223,45 kNm
cm 2
Warunek smukłości z tablicy 7 został spełniony, zatem do obliczenia nośności obliczeniowej przy zginaniu
korzystamy ze wzoru (5) [wzór (47) w PN-90/B-03200].
V R=0,58⋅A v⋅f d (5)
Pole przekroju czynnego przy ścinaniu wyznaczamy z tablicy 7.
A v =h w⋅t w=h−2⋅t f ⋅t w=36−2⋅1,95⋅1,3=41,73 cm 2 (6)
W przypadku kształtowników walcowanych norma dopuszcza również przyjęcie hw = h, gdzie h to wysokość

kształtownika. Nośność obliczeniowa przy ścinaniu jest równa:
kN
V R=0,58⋅41,73 cm 2 ⋅20,5 =496,17 kN
cm 2
Nośność elementów jednokierunkowo zginanych sprawdza się wg wzoru (7) [wzór (52) w PN-90/B-03200].
W obliczanym przypadku M = MB, gdyż to jest ekstremalny moment, jakim obciążamy przekrój.
M
≤1 (7)
 L⋅M R
φL – współczynnik zwichrzenia jest równy jedności, ze względu na połączenie belek ze sztywną tarczę stropu.
203,70 kNm
=0,91≤1
1,0 ⋅223,45 kNm
W przypadku bisymetrycznych przekrojów dwuteowych klasy 1 i 2, zginanych względem osi największej

bezwładności należy sprawdzić czy siła poprzeczna V w rozpatrywanym przekroju nie jest większa od V0:
V V 0 =0,6 ⋅V R (8)
Rozpatrujemy przekrój B, czyli za V przyjmujemy QBl:
Q BlV 0 =0,6 ⋅V R
163,36 kN  V 0 =0,6 ⋅496,17 kN =297,70 kN

Ponieważ z obliczeń wartość siły QBl: jest mniejsza od V0:, to nie musimy liczyć zredukowanej nośności
obliczeniowej MR,V [wzór (45) w PN-90/B-03200].
Sprawdzenie naprężeń stanów zastępczych ze wzoru
 2
1
2
3  ≤ f d (9)
σ1 τśr
1 1
Wyznaczamy naprężenie normalne
MB
1 = ⋅z
J 1
h−2 t f 36−2 ⋅1,95
z 1= = =16,05 cm
2 2
20370 kNcm kN
1 = ⋅16,05 cm=16,67
19610 cm 4 cm 2
a następnie średnie naprężenie styczne
Q Bl 163,36 kN kN
= = =3,91
A v 41,73 cm2 cm 2
i podstawiamy do wzoru (9)
kN kN
 16,67 2 3 ⋅3,91 2=17,99 2
≤ 20,5 2
cm cm
Na podstawie powyższych obliczeń stwierdzamy, że warunek nośności w złożonym stanie naprężeń jest
spełniony.
II stan graniczny
Przyjęliśmy założenie, że rozpiętości poszczególnych przęseł nie różnią się o więcej niż o 20%, dlatego
ugięcie żebra (zgodnie z normą) możemy obliczyć jak dla belki swobodnie podpartej, ze współczynnikiem
redukcyjnym, który dla przęseł skrajnych wynosi:
• 0,50 dla obciążenia stałego,
• 0,75 dla obciążenia zmiennego.

Ugięcie w połowie rozpiętości belki swobodnie podpartej obciążonej równomiernie wynosi
4
5 q z⋅l (10)
y= ,
384 EJ
zastępcze obciążenie zewnętrzne qz obliczamy uwzględniając odpowiednie współczynniki redukcyjne
kN
q z =0,5 g k 0,75 p k =0,5 ⋅8,1 0,75 ⋅23,0=21,3
m
sztywność giętną przekroju wynosi:
EJ =2,05 ⋅10 8 kPa⋅19610 ⋅10−8 m4 =40200,5 kNm 2 .
Po podstawieniu otrzymamy wartość ugięcia dla żebra, która powinna być mniejsza od wartości
dopuszczalnej. Ugięcie graniczne przyjmujemy z tablicy 4 [PN-90/B-03200].
5 21,3 ⋅6,8 4 l 6,80

y= =0,0148 m ≤ f dop = = =0,0272 m
384 40200,5 250 250
Warunek drugiego stanu granicznego jest również spełniony, zatem przyjmujemy przekrój żebra Ι360.
Oparcie żebra na murze

Przy niewielkiej reakcji podporowej belki stropowe opiera się bezpośrednio na murze ceglanym lub
betonie, albo też za pośrednictwem tak zwanym poduszek betonowych. Jednak przy większych obciążeniach
należy zastosować dodatkowo blachę, aby zmniejszyć średnie naprężenia docisku. Przyjmujemy, że nacisk jest
równomiernie rozłożony na powierzchnię podparcia.
a=150 mm
b=200 mm
c=28,5mm
c<3t
podlewka
betonowa t=15 mm
Rys. 8. Oparcie żebra na murze

Wymaganą powierzchnię podparcia sprawdza się ze wzoru:
QA
≤0,8⋅f cd (11)
a⋅b
Należy jednak pamiętać, że długość podparcia a powinna mieścić się w granicach
h
15≤a≤15 [cm]
3
Reakcja w przekroju A
Q A=116,34 kN
przyjmujemy wymiary blaszki a = 15 cm, b = 20 cm i sprawdzamy warunek (11)
116,34 kN
=3878 kPa=3,88 MPa ≤ 0,8⋅13,3 MPa=10,64 MPa
0,15 m⋅0,20 m
Warunek docisku został spełniony.
4. Zebranie obciążeń na podciąg
Wyliczamy reakcje od obciążenia stałego i zmiennego
R g =∑ g⋅b⋅ (12)
R p =∑ p⋅b⋅ (13)
b=6,8m
c=2m
l=14m l=14m
Rys. 9. Pasmo o szerokości b, obciążające podciąg

Współczynniki α i β wyznaczamy sumując wartości współczynników przyjętych z tablic Winklera do

obliczenia sił poprzecznych QBl i QBp:
=0,6000,500=1,1
=0,617 0,583=1,2
R g =10,68 ⋅6,8 ⋅1,1=79,89 kN

R p =27,60 ⋅6,8 ⋅1,2=225,22 kN
Do dalszych obliczeń dla skrajnego przęsła przyjmujemy długość obliczeniową:
l obl=l0,125
l obl=14,125 m
Obciążenia stałe
• ciężar własny podciągu
g wł =7010 ⋅l obl ⋅10−2 =7010 ⋅14,125 ⋅10⋅10−2 =2,11 kN / m
• obciążenie zebrane z pasma o szerokości b
R g 79,89
g b= = =39,94 kN / m
c 2
Obciążenie stałe podciągu gp
g p =1,1 ⋅g wł g b=42,26 kN / m
Obciążenie użytkowe podciągu pp
R p 225,22
p p= = =112,61 kN / m
c 2
5. Zaprojektowanie podciągu w formie blachownicy spawanej
A B C
li=14,0m li=14,0m
Rys. 10. Schemat statyczny podciągu

Obliczamy ekstremalne siły wewnętrzne obciążające podciąg.
M =⋅g p ⋅p p l 02
Q= '⋅g p '⋅p p l 0
M B=−0,125 ⋅42,26 112,61⋅14,125 2=3862,37 kNm
M AB= 0,070 ⋅42,26 0,096 ⋅112,61 ⋅14,125 2 =2747,08 kNm

Q A=0,375 ⋅42,26 0,437 ⋅112,61⋅14,125 =918,95 kN
Q Bp =−Q Bl=0,625 ⋅42,26 112,61⋅14,125 =1367,21 kN
Q B=1,250 ⋅42,26 112,61⋅14,125 =2734,42 kN
Znając wartość maksymalnego momentu podporowego MB możemy wyznaczyć minimalny wskaźnik

wytrzymałości, jaki powinien mieć przekrój.
M B 386237 kNcm
W potrz ≥ = =18840,83 cm 3
fd kN
20,5 2
cm
Następnie określamy wysokość środnika na podstawie wzoru (14)
h=1,3
 W potrz
tw
(14)
zakładamy tw = 1,4 cm i obliczamy h
h=1,3
 18840,83
1,4
=150,81 cm
Przyjmuję h = 160 cm, a następnie sprawdzam smukłość środnika. Przekrój ma spełniać warunki przekroju
klasy 4, zatem:
h
105 ≤ ≤120 
tw
160
105 ≤ =114,3 ≤120 
1,4
Wartość współczynnika ε (stali St3S, fd =205 MPa):
=
 
215
fd
=
215
205
=1,024
W optymalnie zaprojektowanym przekroju
A śr =2 A p (15)

Ostatecznie przyjmuję blachownicę na środnik wymiarach 160×1,4 cm.
A śr =1,4 ⋅160 =224 cm 2
pole przekroju pasów:
A śr
A p= =112 cm 2
2
Ponieważ korzystnie jest, aby t f ≈2⋅t w , to przyjmuję grubość pasa tf = 2,6 cm, i dalej wyznaczam szerokość
pasa bf:
A p 112
bf= = ≈43,1 cm (16)
t f 2,6
Ostatecznie przyjmuję blachownicę na pas o wymiarach 42×2,6 cm.
h 160 h 160
= =40 cm≤ b f =42 cm ≤ = =53 cm
4 4 3 3
Charakterystyka przekroju belki podciągu
420
26
1,4 ⋅160 3 42 ⋅2,6 3

J x= 2 ⋅2,6 ⋅42 ⋅81,3 2 2 ⋅
12 12
14 J x =477866,67 1443556,30 123,03=1921546 cm4
Jx 1921546
W x= = =23263,27 cm3
1600
h 802,6
t
2 f
J x 1921546
W śrx = = =24019,33 cm 3
h 80
2
W potrz W x 1,3 ⋅W potrz
18840,83 cm3  W x =23263,27 cm3 24493,08 cm 3

26
Rys. 11. Blachownica podciągu
Trzydziestoprocentowy zapas w wartości wskaźnika wytrzymałości uwzględnia wpływ sił

poprzecznych i stateczności miejscowej na nośność.

Sprawdzenie naprężeń zastępczych
 2
1 3 2 ≤ f d
τ1
1 1 σ1
Wyznaczamy naprężenie normalne
MB 386237 kNcm kN
1 = = =16,08 2
W śrx 24019,33 cm 3 cm
a następnie średnie naprężenie styczne
Q Bl⋅S x 1367,21 ⋅42 ⋅2,6 ⋅81,3 kN

= = =4,51 2
J x⋅t w 1921546⋅1,4 cm
 16,08 2 3 ⋅4,512 =17,88 kN2 ≤ 20,5 kN2

cm cm
Na podstawie powyższych obliczeń stwierdzamy, że warunek jest spełniony.
Klasyfikacja przekroju
Rozpatrzmy najpierw pas ściskany.
b=0,5 ⋅b f −0,5 ⋅t w =0,5 ⋅42 −0,5 ⋅1,4=203 cm

b 202
= =7,8  9 
t f 26
Możemy zatem stwierdzić, że półka jest klasy pierwszej. Zajmijmy się teraz środnikiem jest zginanym.
h 1600
= =114,3  105 
tw 14

Środnik jest również klasy czwartej, a więc cały przekrój jest klasy czwartej. Musimy jeszcze sprawdzić
warunek smukłości środnika ścinanego.
h 1600
= =114,3  70 
tw 14
Warunek smukłości nie jest spełniony, przekrój jest również przekrojem klasy 4 ze względu na ścinanie.
Sprawdzenie I stanu granicznego
Belkę podciągu należy użebrować, ponieważ przekrój jest klasy 4. Żebra konstruuje się na podporach
oraz w miejscu przyłożenia sił skupionych. Rozstaw żeber usztywniających a powinien być mniejszy lub
równy od dwóch wysokości środnika belki a≤2 h .
h
askr =2,125m a=2,0m
Rys. 12. Użebrowanie belki podciągu
Dane do obliczeń: fd=205 MPa; W=24019,33 cm3. Dla przekrojów klasy 4 nośność obliczeniową przekroju
przy zginaniu określamy ze wzoru (17) [wzór (43) w PN-90/B-03200].
M R=⋅W⋅f d (17)
gdzie współczynnik redukcyjny nośności ψ = φp (w stanie krytycznym). Wartość współczynnika

niestateczności miejscowej określamy na podstawie tablicy 9 [PN-90/B-03200]. Wyznaczmy najpierw
smukłość względną  p ze wzoru (18) [wzór (7) w PN-90/B-03200].
b K
 p= ⋅ ⋅

fd
t 56 215
(18)
We wzorze (18) b = h = 1600 mm, a t = tw = 14 mm. Natomiast współczynnik podparcia i obciążenia ścianki
K wyznaczamy z tablicy 8.
K =0,40,6 ⋅ (19)
Ponieważ β > 1, a ν = 0, to K = 0,4.

Po podstawieniu wyliczamy smukłość względną
 p=
1600 0,4 205
⋅ ⋅
14 56 215 =0,797
a następnie z tablicy 9 odczytujemy wartość współczynnika niestateczności miejscowej:
 p =0,956
Nośność obliczeniowa przekroju przy zginaniu wynosi:
M R=0,956 ⋅23263,27 ⋅20,5=455913,6 kNcm=4559,14 kNm
Nośność obliczeniowa przekroju przy ścinaniu siłą poprzeczną jest określona wzorem (20) [wzór (16) w PN-
90/B-03200],
V R=0,58 ⋅ pv⋅Av⋅f d (20)
w którym współczynnik niestateczności przy ścinaniu φpv wyznaczamy na podstawie zależności (21) [wzór
(17) w PN-90/B-03200]:
1
 pv = (21)
 pv
Smukłość względną wyznaczamy ponownie ze wzoru (18), z tym że przyjmujemy K =Kv.
b K
 pv = ⋅ v⋅
fd
t 56 215  (22)
Ponieważ β > 1, to według tablicy 8 współczynnik podparcia i obciążenia ścianki określony jest wzorem (23)
K v =0,65
 2−
1

≤ 0,8 (23)
Obliczamy współczynnik β
a
= (24)
b
212,5
= =1,328
160
200
= =1,25
160

i dalej współczynnik Kv
K v =0,65
2−
1
1,328
=0,726
K v=0,65
 2−
1
1,25
=0,712
Mając wyznaczone wszystkie potrzebne wartości możemy smukłość względną ścianki
 pv =
1600 0,726 205
14
⋅
56
⋅
215 
=1,446
 pv =
1600 0,712 205
14
⋅
56
⋅
215 
=1,419
a następnie ze wzoru (21) współczynnik niestateczności przy ścinaniu
1
 pv = =0,6915
1,446
1
 pv = =0,7047
1,419
Nośność obliczeniowa przekroju przy ścinaniu wynosi:
V R=0,58 ⋅0,6915 ⋅160 ⋅1,4 ⋅20,5=1841,71 kN dla =1,328

V R=0,58 ⋅0,7047 ⋅160 ⋅1,4 ⋅20,5=1876,87 kN dla =1,250
Najpierw sprawdzamy I stan graniczny dla podpory A. Za VR podstawiamy wartość wyznaczoną dla
β = 1,328.
Q A 918,95
= =0,50 ≤ 1 (25)
V R 1841,71
Powyższy warunek został spełniony. Następnie dokonujemy sprawdzenia nośności elementów

jednokierunkowo zginanych dla przęsła AB według wzoru
M AB
≤1 (26)
 L⋅M R
Współczynnik zwichrzenia φL jest zależny od smukłości względnej, którą obliczmy ze wzoru (27) [wzór (51)
w PN-90/B-03200]:

 L=0,045
 l 0 ⋅H
b⋅t f
f
⋅⋅ d =0,045
215  2,0 ⋅1,652
0,42 ⋅0,026
⋅1,0 ⋅
205
215
=0,764 (27)
Współczynnik zwichrzenia odczytujemy z tablicy 11, według krzywej a0.
 L =0,911
2747,08
=0,66 ≤ 1
0,911 ⋅4559,14
Nierówność została spełniona. Dalej sprawdzamy podporę B.
Q B l=1367,21 kN  V R=1876,87 kN
M B=3862,37 kNm  M R=4559,14 kNm
Jeżeli V > V0, to należy przyjmować nośność obliczeniową zredukowaną, dla przekrojów klasy 4 według
zależności (28)
V 0 =0,3 ⋅V R=0,3 ⋅1876,87 =563,061 kN  Q B l =1367,21 kN
[  ]
2 2
J Q
M Rv=M R 1− v⋅ B l (28)
Jx VR
gdzie: J x =1921546 cm4 to moment bezwładności całego przekroju,

Jv to moment bezwładności części przekroju czynnej przy ścinaniu względem osi obojętnej, czyli w
naszym przypadku moment bezwładności dla środnika.
1,4 ⋅160 3
J v= =477866,67 cm4
12
Obliczamy nośność zredukowaną
[ ]
2 2
M Rv=4559,14 ⋅ 1− ⋅ 
477866,67 1367,21
1921546 1876,87
=3435,25 kNm
i sprawdzamy poniższy warunek
M B 3862,37
= =1,12 ≤ 1 (29)
M Rv 3435,25

Ponieważ warunek nie został spełniony, przy podporze B należy wprowadzić dodatkowe żeberka
usztywniające. Obliczamy nową wartość współczynnika β
100
= =0,625
160
Nośność obliczeniowa przekroju przy zginaniu nie zmienia się i wynosi (K nie ulega zmianie):
M R=4559,14 kNm
Teraz określmy nośność obliczeniową przy ścinaniu. Jako pierwszy wyznaczamy współczynnik Kv. Znów
korzystamy ze wzoru dla β < 1.
K v =0,65 ⋅  2− (30)

K v =0,65 ⋅0,625  2−0,625=0,476
Smukłość względna ścianki jest równa,
 pv =
1600 0,476 205
14
⋅
56
⋅
215=0,949
a współczynnik niestateczności przy ścinaniu
1
 pv = =1,054 ≤1,0 ⇒  pv =1,0
0,949
A zatem nośność przekroju przy ścinaniu wynosi:
V R=0,58 ⋅160 ⋅1,4 ⋅20,5=2663,36 kN dla =0,625
Dla wyznaczonych nośności sprawdzamy znów warunki I stanu granicznego dla podpory B.
Q B l=1367,21 kN  V R=2663,36 kN
M B=3862,37 kNm  M R=4559,14 kNm
V 0 =0,3 ⋅V R=0,3 ⋅2663,36 =799,01  Q B l=1367,21 kN
[  ]
2 2
J v QBl
M Rv=M R 1− ⋅
Jx VR
[ ]
2 2
M Rv=4559,14 ⋅ 1− ⋅ 
477866,67 1367,21
1921546 2663,36
=3981,16 kNm

M B 3862,37
= =0,97 ≤ 1
M Rv 3981,16
Wszystkie warunki zostały spełnione. Następnym etapem jest sprawdzenie warunków stateczności miejscowej
kolejno:
• na podporze A:
Q A 918,95
= =0,50 ≤ 1 (31)
V R 1841,71
• w przęśle AB, warunek stateczności ścianki [wzór (9) w PN-90/B-03200]:
c
≤1 (32)
 p⋅f d
Największe naprężenie ściskające σc obliczamy dla momentu przęsłowego MAB.
M AB 274708 kN
 c= śr
= =11,44
W x
24019,33 cm 2
11,44
=0,58 ≤ 1
0,956 ⋅20,5
• na podporze B [wzór (24) w PN-90/B-03200]:
  
2 2
M w V
 ≤1 (33)
M Rw VR
gdzie: MRw nośność obliczeniowa środnika przy zginaniu,

Mwα to moment w przekroju α przypadający na środnik.
MB
α
a
2
Rys. 13. Moment w przekroju α - α

Najpierw obliczamy nośność środnika przy zginaniu:
1,4 ⋅160 2
M Rw= p⋅W środ⋅f d =0,956 ⋅ ⋅20,5 =117065 kNcm=1170,65 kNm
6
A następnie moment zginający w przekroju α - α
a
M =M B−Q B l⋅ a=1,0 m
2
M =3862,37 −1367,21 ⋅0,5=3178,77 kNm
Wyliczony moment w przekroju α musimy rozdzielić proporcjonalnie do momentu bezwładności środnika
Jv 477866,67
M w =M ⋅ =3178,77 ⋅ =790,52 kNm
Jx 1921546
Ponownie sprawdzamy warunek (33)
  
2 2
790,52 1367,21
 =0,72 ≤ 1
1170,65 2663,36
Warunek stateczności środnika w złożonym stanie naprężeń został spełniony.
II stan graniczny
Ugięcie, tak jak w przypadku żebra, w połowie rozpiętości belki swobodnie podpartej obciążonej
równomiernie wynosi
4
5 q z⋅l (10)
y= ,
384 EJ
Obliczamy reakcje od obciążenia stałego i zmiennego na podstawie zależności (12) i (13), podstawiając jednak
wartości charakterystyczne gk i pk:
R kg =8,10 ⋅6,8 ⋅1,1=60,59 kN
R kp =23,00 ⋅6,8 ⋅1,2=187,68 kN
Obciążenia stałe
• ciężar własny podciągu
g wł =7010 ⋅l obl ⋅10−2=7010 ⋅14,125 ⋅10⋅10−2 =2,11 kN / m

• obciążenie zebrane z pasma o szerokości b
R kg 60,59
g kb = = =30,30 kN / m
c 2
Obciążenie stałe podciągu gp
g kp =g wł g bk =32,41 kN / m
Obciążenie użytkowe podciągu pp
kR kp 187,68
p = =
p =93,84 kN / m
c 2
Zastępcze obciążenie zewnętrzne qz jest równe:
kN
q z =0,5 g kp 0,75 p kp =0,5 ⋅32,41 0,75 ⋅93,84=86,59
m
sztywność giętną przekroju wynosi:
EJ =2,05 ⋅10 8 kPa⋅1921546 ⋅10−8 m4 =3939169,3 kNm 2 .
Po podstawieniu otrzymamy wartość ugięcia dla podciągu, która powinna być mniejsza od wartości
dopuszczalnej. Ugięcie graniczne przyjmujemy z tablicy 4 [PN-90/B-03200].
5 86,59 ⋅14,125 4 l 14,125

y= =0,01 m ≤ f dop = = =0,04 m
384 3939169,3 350 350
Warunek drugiego stanu granicznego jest również spełniony.
Żeberka usztywniające
Poprzeczne żeberka usztywniające dobieramy z warunku (34)
hw 1600
bż= 40= 40=93,3 mm (34)
30 30
Zakładamy, że przekrój żeberka może być co najwyżej klasy 3, zatem:
bż
≤ 14  (35)
gż

gż
bmax
bż
tw=1,4 cm
bmax=20,3 cm
tw
hż
Rys. 14. Żeberka usztywniające poprzeczne
Przyjmujemy żeberka o wymiarach 15,0×1,5 cm i sprawdzamy warunek (35)
15
1,5
=10 ≤ 14 =14 ⋅
215
fd 
=14 ⋅
215
205
=14,34

Na podstawie tablicy 6 możemy stwierdzić, że przekrój żeberka jest klasy 4. Ponadto musimy spełnić warunek
normowy (36) [wzór (25) w PN-90/B-03200]:
J ż  k⋅b⋅t 3 (36)
gdzie: a, to rozstaw żeber,

b, t, to szerokość i grubość środnika (przy podporze A – a=2,125 m),
Jż, to moment bezwładności przekroju żebra względem osi w płaszczyźnie środkowej środnika.
h ż =2 ⋅b ż t w =2 ⋅15 1,4 =31,4 cm
g ż⋅h3z 1,5 ⋅31,4 3

J ż= = =3869,89 cm 4
12 12
Współczynnik k jest określony wzorem:
  
2 2
b 160
k =1,5 =1,5 =0,85 (37)
a 212,5
Sprawdzamy warunek (36):
3869,89 cm4  0,85 ⋅160 ⋅1,4 3=373,18 cm4
Warunek sztywności został spełniony. Następnie sprawdzamy warunek na nośność elementów ściskanych (38)
[wzór (39) w PN-90/B-03200] przy podporze A:
QA
≤ 1 (38)
⋅N Rc

Nośność obliczeniowa przekroju żeberka przy ściskaniu (39) jest równa (ψ=1,0 dla przekrojów klasy 1, 2 i 3):
A=2⋅b ż⋅g ż 30⋅t 2w =2⋅15⋅1,5 30⋅1,4 2 =103,8 cm 2

N Rc =⋅A⋅f d =1,0 ⋅103,8 ⋅20,5 =2127,9 kN (39)
Współczynnik wyboczeniowy φ określamy na podstawie smukłości względnej  z tablicy 11.

= (40)
p
gdzie:  , to smukłość pręta, która jest określona wzorem (41):
le
= (41)
i
Długość wyboczeniowa dla żeber podporowych oraz żeber pod siły skupione l e =0,8 ⋅hw=0,8 ⋅160 =128 cm.
Natomiast promień bezwładności przekroju i jest równy:
i=
 
Jż
A
=
3869,89
103,8
=6,11 (42)
A zatem smukłość pręta wynosi:
128
= =20,95
6,11
Wartość smukłości porównawczej określamy ze wzoru (43):
 p =84
 215
fd
=84
 215
205
=86,02 (43)
Czyli współczynnik wyboczeniowy jest równy:
20,95
= =0,24
86,02
Z tablicy 11, na podstawie krzywej c odczytujemy współczynnik wyboczeniowy
=0,973
Sprawdzamy warunek (38)

918,95
=0,44 ≤ 1
0,973 ⋅2127,9
Warunek nośności został spełniony. Teraz sprawdzamy warunek na docisk przy podporze A (44):
QA
≤ 1,25⋅f d (44)
An
2,0
Pole powierzchni netto jest równe:
An =2⋅b ż⋅g ż −2⋅2,0 ⋅g ż =2⋅15,0⋅1,5 −2⋅2,0⋅1,5=39 cm 2 (45)

918,95 kN kN
=23,56 ≤ 1,25⋅20,5=25,63
39 cm 2 cm 2
Warunek na docisk przy podporze A został spełniony. Następnym sprawdzeniem jest sprawdzenie na docisk
przy podporze B:
QB
≤ 1,25⋅f d (46)
An
2734,42
=70,11 ≤ 1,25⋅20,5=25,63
39
Warunek nie został spełniony. Należy zatem zwiększyć grubość i długość żeberek usztywniających.
Przyjmujemy gż = 3,4 cm oraz bż = 19,0 cm, obliczamy pole powierzchni netto
A n =2⋅19,0⋅3,4−2⋅2,0⋅3,4=115,6 cm 2
i ponownie sprawdzamy warunek (46)
2734,42
=23,65 ≤ 1,25⋅20,5=25,63
115,6
Tym razem warunek na docisk został spełniony.

6. Obliczenie połączenia żebra z podciągiem
Połączenie belek z podciągiem, przy zachowaniu ich ciągłości, wykonuje się z reguły na montażu. W
spawanych połączeniach belek ciągłych momenty podporowe przenosi się przez nakładkę łączącą górne pasy
belek. Do podciągu przyspawane są stołki, które przenoszą zarówno reakcję belki, jak i siłę podłużną jej pasa
dolnego.
lNc
l
a×l c
bNc
I 360
gNc
S
h=360 mm
26
340,5 a×l2 tw=13,0 mm

360
QBl
tf=19,5 mm
S
gNd
bf=143 mm
bNd
a×l1
1600
14
1266
15
a×l3
150
26
420
Rys. 15. Połączenie żebra z podciągiem
Połączenie żebra stropowego z podciągiem należy zwymiarować na siły wewnętrzne występujące w podporze
B żebra:
M =M B=203,70 kNm
V =Q B l=163,36 kN
Siłę występującą w nakładce ciągłości obliczamy rozdzielając moment na parę sił:
M B 20370
S= = =598,24 kN
h−t f 34,05

Dobranie wymiarów nakładek: ciągłości i blachy poziomej stolika
Potrzebny przekrój nakładki ciągłości wyznaczamy ze wzoru:
S 598,24
A Nc ≥ = =29,18 cm 2 (47)
fd 20,5
Przyjmujemy szerokość nakładki górnej. Powinna być ona mniejsza od szerokości pasów żebra, tak aby
można było ją zamocować spoinami pachwinowymi. Znając szerokość nakładki ciągłości, możemy wyznaczyć
jej grubość:
b Nc =11,0 cm
A 29,18
g Nc ≥ Nc = =2,65 cm g Nc =2,7 cm
b Nc 11
W podobny sposób przyjmujemy wymiary poziomej blachy stolika:
b Nd =19,0 cm
A 29,18
g Nd ≥ Nc = =1,54 cm g Nd =1,6 cm
b Nd 19
Należy jeszcze sprawdzić czy przyjęte szerokości nakładek pozwalają na wykonanie spoiny o przyjętej
grubości a=7 mm (48):
c  1,5 ⋅a5 mm=1,5 ⋅7 5 =15,5 mm

b f −b Nc 143 −110
c= = =16,5 mm
2 2
b Nd −b f 190 −143
c= = =23,5 mm
2 2
Szerokości nakładek przyjęto poprawnie.
Wymiarowanie spoin łączących nakładkę ciągłości z żebrem stropowym
Przed przystąpieniem do określenia długości spoiny musimy określić jej grubość. Robimy to na podstawie
normy PN-90/B-03200 punkt 6.3.2.2. Spoiny pachwinowe:
0,2 ⋅t 2 lecz≤10 mm 0,7 ⋅t 1

≤ a nom ≤ (48)
2,5 mm 16 mm
gdzie: t1 i t2 – grubość cieńszej i grubszej części w połączeniu. Sprawdzamy warunek (48) i dobieramy
grubość spoiny.

0,2 ⋅27 lecz ≤10 mm ≤ a nom ≤ 0,7 ⋅19,5

2,5 mm 16 mm
5,4 mm ≤ a nom ≤ 13,65 mm
a=7 mm
Długość spoiny wyznaczamy na podstawie wzoru (49) [wzór (94) w PN-90/B-03200]
S
l sp ≥ (49)
∑ a⋅ ‌ ⋅f
‌ d
Współczynnik wytrzymałości spoin odczytujemy z tablicy 18. Trzeba jednak uwzględnić jego 10%
zmniejszenie, gdyż spoina wykonywana jest na montażu.
 ‌ ‌ =0,9 ⋅0,8=0,72
Ostatecznie całkowita długość spoiny jest równa:
598,24
l sp ≥ =57,9 cm
0,7 ⋅0,72 ⋅20,5
l sp =2⋅lb Nc =2⋅24 11=59 cm
Należy wyznaczyć jeszcze długość nakładki ciągłości (rys. 15).
l Nc =2⋅24 422 ⋅1,5=93 cm
Wymiarowanie spoiny łączącej blachę poziomą stolika z żebrem usztywniającym środnik podciągu oraz
wymiarowanie spoiny łączącej nakładkę dolną z żebrem
S
340,5
QBl a×l2
360
330
20 320 a×l1
Rys. 16. Połączenie blachy poziomej stolika z żebrem usztywniającym środnik podciągu

Na obie spoiny działają następujące siły (sprowadzone do środka ciężkości spoiny):
N =Q B l=163,36 kN
V =S=598,24 kN
Przyjmujemy długość l1=32,0 cm i l2=33,0 cm oraz grubość spoiny:
0,2 ⋅16 ≤ a nom ≤ 0,7 ⋅15 0,2 ⋅19,5 ≤ a nom ≤ 0,7 ⋅16
3,2 mm ≤ a nom ≤ 10,5 mm 3,9 mm ≤ a nom ≤ 11,2 mm
a=7 mm
Obliczamy naprężenia normalne (50) i styczne (51) w przekroju spoiny odpowiednio dla spoiny o długości l1 i
dla spoiny o długości l2:
N
= (50)
A
V
‌ ‌ = ≤  ‌ ⋅f
‌ d (51)
A
163,36 kN
= =3,65
2 ⋅0,7 ⋅32 cm 2
598,24 kN kN
‌ ‌ = =13,35 ≤ 0,8 ⋅20,5 =16,4
2 ⋅0,7 ⋅32 cm 2
cm 2
163,36 kN
= =3,54
2 ⋅0,7 ⋅33 cm2
598,24 kN kN
‌ ‌ = =12,95 ≤ 0,9 ⋅0,8 ⋅20,5 =14,76
2 ⋅0,7 ⋅33 cm 2
cm 2
I następnie sprawdzamy nośność połączenia (52) [wzór (93) w PN-90/B-03200]
   2┴ 3⋅2‌ ‌ 2┴  ≤ f d (52)

 kN
 ┴ = ┴ = =2,58
 2 cm 2
kN kN
0,7  2,58 2 3⋅13,35 22,58 2 =16,58 ≤ 20,5
cm 2 cm 2
 kN
 ┴ = ┴ = =2,50
 2 cm 2
kN kN
0,7  2,50 2 3⋅12,95 22,50 2 =16,09 ≤ 0,9 ⋅20,5 =18,45
cm2 cm 2
Warunki nośności zostały spełnione. Długości spoin zostały przyjęte poprawnie.

Wymiarowanie spoin łączących stolik ze środnikiem podciągu
Według warunku (48) dobieramy grubość spoiny:
0,2 ⋅16 ≤ a nom ≤ 0,7 ⋅14

3,2 mm ≤ a nom ≤ 9,8 mm
a=7 mm
20
16
20
190
1250
1230
x
615
15
Rys. 17. Połączenie żebra z podciągiem
Obciążenie działające na spoinę w jej środku ciężkości:
V =Q B l=163,36 kN
N =S =598,24 kN
M =Q Bl⋅ 0,5⋅33,0 1,0 −S⋅63,51,6 0,5⋅1,95 =163,36⋅17,5−598,24⋅66,075=−36669,91 kNcm
Obliczamy kolejno naprężenie normalne (53) oraz styczne (54) w spoinie,
N M
=  ⋅y (53)
A J x ' max
0,7 ⋅1233
J x =2 ⋅ =217101,15 cm 4
12
598,24 36669,91 kN
=  ⋅61,5=13,86
2 ⋅0,7 ⋅123 217101,15 cm 2
V
‌ ‌ = ≤  ‌ ⋅f
‌ d (54)
A
163,36 kN kN
‌ ‌= =0,95 ≤ 0,8 ⋅20,5 =16,4
2 ⋅0,7 ⋅123 cm 2 cm 2

które posłużą nam do sprawdzenia wytrzymałości spoiny [wzór (93) w PN-90/B-03200]
   2┴ 3⋅2‌ ‌ 2┴  ≤ f d (55)
gdzie  ┴ , ┴ obliczmy ze wzoru (56)
 kN
 ┴ = ┴ = =9,80 (56)
2 cm 2
kN kN
0,7  9,80 2
3⋅0,95 2 9,80 2 =13,77 2
≤ 20,5 2
cm cm
Warunek nośności spoiny pachwinowej w złożonym stanie naprężeń został spełniony.
7. Obliczenie styku montażowego podciągu
420
bg Styk montażowy podciągu obliczamy na siły:
M =M R=4559,14 kNm
tg
V =0,3 V R=799,01 kN
10
26
tp
αmin=30° Charakterystyki geometryczne podciągu:

14
J x =1921546 cm4
W x =23263,27 cm3
 
2
42 ⋅2,6 3 2,6
1600
J xpasów =2 ⋅ 2 ⋅42 ⋅2,6 ⋅ 80 =1443679,33 cm4

12 2
hp
A pasów =2 ⋅42,0 ⋅2,6 =218,4 cm 2
A śr =160 ⋅1,4 =244 cm 2
Maksymalna wysokość przykładki:

hmax
p =160−2 ⋅y
42−1,4 1
y= ⋅tg30 ˚1,0 ⋅ ≈13 cm
26
2 cos 30 ˚
td
h max
p =160−2 ⋅13=134 cm
bd
Rys. 18. Styk montażowy podciągu

Dobranie wymiarów nakładek
Najpierw wyznaczamy część z momentu M przypadającą na nakładkę:
J xpasów 1443679,33
M N =M⋅ =4559,14 ⋅ =3425,34 kNm (57)
Jx 1921546,0
a następnie rozdzielamy ten moment na parę sił
MN 342534
H N= = =2073,45 kN (58)
h2 t f 1602 ⋅2,6
Wymiary nakładek są różne, gdyż muszą umożliwić wykonanie spoin na montażu. Dobieramy się je z
warunku (59)
HN
t≥ (59)
b⋅f d
Przyjmujemy zatem szerokości nakładek górnej oraz dolnej i wyznaczamy ich grubość
b g =38 cm
HN 2073,45
t g≥ = =2,66 cm t g =3,0 cm
b g⋅f d 38 ⋅20,5
b d =46 cm
HN 2073,45
td≥ = =2,20 cm t d =2,5 cm
bd⋅f d 46 ⋅20,5
Dobierając wymiary nakładek powinniśmy jednocześnie spełnić warunek geometryczny (60).
∑ A N ≥ A pasów (60)
∑ A N =46 ⋅2,538 ⋅3,0=229 cm 2 ≥ A pasów =218, 4 cm 2
Wymiarowanie spoin nakładek
Według warunku (48) dobieramy grubości spoin dla nakładki, odpowiednio górnej oraz dolnej
0,2 ⋅30 ≤ a nom ≤ 0,7 ⋅26

6 mm ≤ a nom ≤ 16 mm
0,2 ⋅26 ≤ a nom ≤ 0,7 ⋅25

5,2 mm ≤ a nom ≤ 16 mm

Przyjęto jednakową grubość spoin:
a=10 mm
Długość spoiny wyznaczamy, tak jak wcześniej, na podstawie wzoru (49)
S
l sp ≥
∑ ‌ ⋅f
a⋅ ‌ d
Uwzględniamy 10% zmniejszenie współczynnika wytrzymałości spoiny
 ‌ ‌ =0,9 ⋅0,8=0,72
Zatem długość spoin dla nakładki górnej i dolnej jest równa:
2073,45
l sp ≥ =70,24 cm
2 ⋅1,0 ⋅0,72 ⋅20,5
l sp =75 cm
Dobranie wymiarów przykładek
Obciążenia przypadające na przykładki są równe:
M p =M −M N =4559,14−3425,34=1133,80 kNm
V p =799,01 kN
W przybliżeniu możemy przyjąć wymiary przykładek (wysokość przykładki umożliwia wykonanie spoiny):
h p =0,8 ⋅h=0,8 ⋅160 cm≈130 cm

t p =0,8 ⋅t w=0,8 ⋅1,4 cm≈1,1 cm
Musimy jednak sprawdzić grubości przykładek z warunku nośności
Mp
≤f d (61)
W
Wyznaczamy wskaźnik wytrzymałości pary przykładek:
t ⋅h3 2 t ⋅h 2
W =2 ⋅ p p⋅ = p p (62)
12 h p 3

i określamy minimalną ich grubość
3 ⋅M p 3 ⋅113380
t p≥ = =0,98 cm (63)
f d⋅h 2p 20,5 ⋅130 2
Sprawdzamy również warunek geometryczny na sumaryczne pole przykładek:
∑ A p≥ Aśr (63)
∑ A p =2 ⋅130 ⋅1,1=286 cm2 ≥ A pasów =244 cm 2
Ostatnim warunkiem jest sprawdzenie nośności przykładek (64):
  3  ≤ f
2 2
d (64)
Wyznaczamy wskaźnik wytrzymałości przykładek ze wzoru (62)
1,1 ⋅130 2
W= =6196,67 cm 3
3
Naprężenia normalne (65) i styczne (66) w przykładce są równe:
M p 113380 kN
= = =18,30 (65)
W 6196,67 cm2
Vp 799,01 kN
= = =2,79 (66)
∑ Ap 286 cm 2
kN kN
 18,30 23⋅2,79 2=18,9 2
≤ f d =20,5
cm cm 2
Możemy stwierdzić, że warunek nośności został spełniony.
Wymiarowanie spoin przykładek
Przyjmujemy grubość spoiny:
0,2 ⋅14 ≤ a nom ≤ 0,7 ⋅11

2,8 mm ≤ a nom ≤ 7,7 mm
a=6 mm
Następnie określamy położenie środka ciężkości spoiny ceowej:

S y =130 ⋅0,6 ⋅350,3=2753,4 cm3
A=130 ⋅0,6 2 ⋅70 ⋅0,6 =162 cm 2

S y 2753,4
e= = =17,0 cm
A 162
e 0 =e35 =52 cm
1300 700
e
e0
y
y'
Rys. 19. Spoiny przykładki
Obciążenia sprowadzone do środka ciężkości spoiny są równe
M 0 =M p V p⋅e 0 =113380799,01 ⋅52=154928,52 kNcm

V 0 =799,01 kN
z tego na jedną przykładkę przypada:
M 0 ' =77464,26 kNcm

V 0 '=399,51 kN

Wyznaczamy momenty bezwładności spoin,
0,6 ⋅130 3 70 ⋅0,6 3

J x'= 2 ⋅ 2 ⋅0,6 ⋅70 ⋅650,32 =468036,08 cm4
12 12
130 ⋅0,6 3 0,6 ⋅70 3
J y '= 2 ⋅ 2 ⋅0,6 ⋅70 ⋅17 2 130 ⋅0,6 ⋅180,32 =84699,76 cm 4
12 12
J 0 =J x ' J y ' =468036,0884699,76 =552735,84 cm 4
określamy naprężenia
M 0' 77464,26 kN
M x= ⋅y = ⋅65=9,11 (67)
J 0 1 552735,84 cm 2
M 0' 77464,26 kN
M y = ⋅x 1 = ⋅52=7,29 (68)
J0 552735,84 cm 2
V 0 ' 399,51 kN
v = = =2,47 (69)
a⋅l 0,6 ⋅270 cm 2
i sprawdzamy nośność połączenia przy obciążeniu momentem i siłą
max =  2M x  M y v 2 ≤ 0,9 ⋅ ┴⋅f d (70)

kN kN
 9,11 7,292,47  =13,35
2 2
2
≤ 0,9 ⋅0,9 ⋅20,5=16,61
cm cm 2
8. Obliczenie podparcia skrajnego na podciągu
Obciążenie łożyska:
Q A=918,95 kN
Szerokość b płyty dolnej łożyska wynika z przyjętego rozwiązania konstrukcyjnego (rys. 20)
b=422 ⋅4,0 4 ⋅2,0 =58,0 cm
Potrzebną szerokość płyty dolnej łożyska a przyjmujemy mając na uwadze warunki (71)
h b
15,0 ≤ a ≤15  a ≥ (71)
3 2
160
15,0 cm≤ a ≤15  =68,33 cm
3
a=30,0 cm

i sprawdzamy warunek wytrzymałości betonu na docisk (72):
QA 918,95 kN
d = = =0,528
a⋅b 30,0 ⋅58,0 cm 2
 d =5,28 MPa ≤ 0,8 ⋅f cd =0,8 ⋅13,3 =10,64 MPa (72)
RA
16 16 30
60 60 60 60 60
180
a=300
60
120
2 1
3 3
420
580
2 1
Rys. 20. Łożysko podciągu stropowego
Wyznaczenie grubości płyty
Moment zginający w przekroju 1-1 przypadający na pasmo o szerokości 1 cm jest równy:
 d⋅l 12 0,528 ⋅12 2 kNcm

M 1−1 = = =38,02 (73)
2 2 cm
Potrzebną grubość płyty łożyska wyznaczamy ze wzoru (74)

g≥
 6 ⋅M 1−1
fd
=

6 ⋅38,02
20,5
=3,34 cm (74)
Ponieważ potrzebna grubość płyty jest dość duża, to łożysko zostanie wykonane z dwóch blach połączonych
spoinami pachwinowymi. Należy zatem wyznaczyć grubość dolnej blachy. Obliczamy najpierw moment w
przekroju 2-2
 d⋅l 22 0,528 ⋅6 2 kNcm

M 2−2 = = =9,50 (75)
2 2 cm
i analogicznie jak poprzednio obliczamy potrzebną grubość blachy dolnej:
g 2≥
 6 ⋅M 2−2
fd
=

6 ⋅9,50
20,5
=1,67 cm (76)
g 2 =18 mm
g 1 =g−g 2 =33,4−18=14,6 mm
g 1 =18 mm
Ostatecznie przyjmujemy blachy o równej grubości g = 18 mm.
Sprawdzenie płytki centrującej na docisk
Q A 918,95 kN
d = = =3,65 2 (77)
A 42,0 ⋅6,0 cm
kN kN
 d =3,65 ≤ 1,25 ⋅f d =1,25 ⋅20,5 =25,63
cm 2 cm 2
Sprawdzenie wytrzymałości łożyska w przekroju 3-3
Wyznaczamy środek ciężkości układu (rys. 21):
30 ⋅1,8⋅0,918⋅1,8⋅2,7 6⋅3⋅5,1
e= =2,18 cm
30⋅1,818 ⋅1,86 ⋅3
60
18 18 30
x x
e
180
300
Rys. 21. Przekrój 3-3

A następnie moment bezwładności względem osi x-x
30 ⋅1,8 3 18 ⋅1,8 3 6 ⋅33

J x= 30⋅1,8⋅1,28 2  18⋅1,8⋅2,7 −2,182  6⋅3⋅3,6 1,5−2,18 2 =287,54 cm4
12 12 12
Wyznaczamy moment w przekroju 3-3 (rys. 20)
 d⋅l 32 0,689 ⋅8 2 kNcm

M 3−3 = = =22,05 (78)
2 2 cm
i sprawdzamy naprężenia
a⋅M 3−3 30 ⋅22,05 kN

 x= ⋅h= ⋅4,42=10,17 (79)
Jx 287,54 cm 2
kN kN
 x =10,17 ≤ f d =20,5
cm 2 cm 2
Wymiarowanie spoin
Dobieramy grubość spoiny łączącej blachę górną z płytką centrującą:
0,2 ⋅30 ≤ a nom ≤ 0,7 ⋅18

6 mm ≤ a nom ≤ 12,6 mm
a=7 mm
Obliczamy naprężenia w spoinie
N 918,95 kN
= = =13,13
A 2⋅0,7⋅50,0 cm 2
kN
 ‌ ‌ =0
cm 2
 kN
 ┴ = ┴ = =9,28
2 cm 2
a następnie sprawdzamy warunek wytrzymałości dla spoiny pachwinowej w złożonym stanie naprężeń
kN kN
0,7  9,28 2 2 2
3⋅0 9,28 =13,0 2
≤ 20,5 2
cm cm
Dobieramy grubość spoiny łączącej blachę górną z blachą dolną:
0,2 ⋅18 ≤ a nom ≤ 0,7 ⋅18

3,6 mm ≤ a nom ≤ 12,6 mm

a=7 mm
Obliczamy naprężenia w spoinie
N 918,95 kN
= = =12,16
A 2⋅0,7⋅54,0 cm 2
kN
 ‌ ‌ =0
cm 2
 kN
 ┴ = ┴ = =8,60
2 cm 2
a następnie sprawdzamy warunek wytrzymałości dla spoiny pachwinowej w złożonym stanie naprężeń
0,7  8,60 2 3⋅0 28,60 2 =12,0 kN2 ≤ 20,5

kN
2
cm cm
Wszystkie warunki zostały spełnione.
9. Obliczenie słupa
9.1. Wyznaczenie przekroju trzonu słupa dwugałęziowego
Wstępnie dobieramy przekrój gałęzi słupa – I340.
I 340
tw=12,2 mm
A=86,8 cm
h=340 mm
h1=274 mm
m=68,1 kg/m
Jx=15700 cm4
Jy=674 cm4
ix=13,5 cm
tf=18,3 mm iy=2,80 cm
bf=137 mm
Rys. 22. Przekrój pojedynczej gałęzi słupa
Następnie obliczamy siłę działającą na słup:
P=Q Bg wł słupa (80)

P=2734,422⋅0,681 ⋅6,8 ⋅1,1 =2744,61 kN
i ze wzoru (81) określamy potrzebny przekrój słupa
P
A potrz =1,2 ⋅ (81)
fd
2744,61
A potrz =1,2 ⋅ =160,66 cm 2  2 ⋅86,8=173,6 cm2
20,5
Wymagana powierzchnia słupa jest mniejsza od przyjętej, zatem możemy do dalszych obliczeń przyjąć
wstępnie przyjęty przekrój.
Oś materiałowa
Długość wyboczeniowa w obu kierunkach jest sobie równa i wynosi:
l wx=l wy=l =6,8 m
Wyznaczamy kolejno: smukłość słupa,
l wx 680
 x= = =50,37
i x 13,5
smukłość porównawczą,
 p =84
 215
fd
=84
 215
205
=86,024
i ostatecznie smukłość względną słupa w płaszczyźnie x-x:
 x 50,37
 x= = =0,59
 p 86,024
Znając smukłość względną, na podstawie tablicy 11, z krzywej a odczytujemy współczynnik wyboczeniowy:
 x =0,944
Obliczamy nośność przekroju słupa na ściskanie (przekrój klasy 1 - =1 ),

N Rcx =⋅A⋅f d
N Rcx =2 ⋅86,8 ⋅20,5=3558,8 kN
a następnie sprawdzamy warunek nośności (stateczności) elementu, przyjmując poniższe ograniczenie

P
0,8≤ ≤1,0
 x⋅N Rcx
2744,61
0,8 ≤ =0,82 ≤ 1,0
0,944 ⋅3558,8
Powyższy warunek został spełniony.
Oś nie materiałowa
W prawidłowo zaprojektowanym przekroju słupa dwugałęziowego powinnyśmy spełnić warunki (82) i (83)
J y ≥ 1,2 ⋅J x =37680 cm4 (82)

i y ≥ ix (83)
x x
y
a=40,3 cm
54 cm
Rys. 23. Rozstaw gałęzi słupa
Wzór na moment bezwładności względem osi y dla układu jak na rys. 23 wynosi:

2
a
J y =2 J y12 A1⋅ (84)
2
Łatwo zauważyć, że odpowiednią wartość Jy uzyskamy przyjmując a według wzoru (85)
a=
 2⋅ J y −2 J y1 
A1
a≥
 2⋅1,2 J x −2 J y1 
A1
=
2⋅37680−2⋅674
86,8
=28,93 (85)
Ostatecznie przyjmujemy rozstaw gałęzi słupa równy:

a=40,3 cm
Teraz możemy obliczyć wartość momentu oraz promienia bezwładności względem osi y
 
2
40,3
J y =2⋅674 2⋅86,8⋅ =71833,5 cm4
2
i y=
 Jy
A
i y=
 71833,5
2 ⋅86,8
=20,34
i y =20,34 ≥ i x =13,5
Rozstaw przewiązek
Smukłość postaciowa dla elementów z przewiązkami określona wzorem (86) powinna spełniać warunek (87).
l1
 = (86)
i 1, min
  0,8 ⋅ x (87)
Przekształcając powyższe zależności możemy wyznaczyć maksymalny rozstaw przewiązek:
l 1  0,8 ⋅ x⋅i 1, min (88)

l 1  0,8 ⋅50,37 ⋅2,8=112,83 cm
Wiedząc, nie należy konstruować przewiązek w środku rozpiętości słupa wyznaczamy rozstaw przewiązek
(liczba par przewiązek pośrednich n=5).
l 680
l1 = = =75,56 cm (89)
2 ⋅n−1 2 ⋅5−1
Wartość wyznaczona ze wzoru (89) jest mniejsza od maksymalnej. Następnie obliczamy smukłość postaciowa
słupa z przewiązkami
l1 75,56
= = =26,98
i 1, min 2,8
i dalej smukłość względną,
 34,69
 = = =0,31 (90)
p 86,024

która jest nam potrzebna do wyznaczenia współczynnik niestateczności (krzywa b)
=0,985
Nośność przekroju w płaszczyźnie y jest równa:
N Rcy =⋅A⋅f d (91)
=min
{  p =1
=1=0,985
(92)
N Rcy =0,985⋅2⋅86,8 ⋅20,5=3556,72 kN
Obliczamy kolejno: smukłość pręta,
l 680
 y= = =33,43
i y 20,34
smukłość zastępczą elementu wielogałęziowego
 m
my = 2y  ⋅2
2
(93)
 2
my = 33,43 2  ⋅34,69 2 =48,18
2
oraz smukłość względną, w przypadku przekrojów klasy 4 określoną wzorem (94)
 my 48,18
my = ⋅ =  0,968=0,55 (94)
p 86,024
Na podstawie wartości smukłości względnej odczytujemy współczynnik niestateczności (krzywa b)
 y =0,918
i sprawdzamy nośność elementu
P
≤1,0 (95)
 y⋅N Rcy
2744,61
=0,84 ≤ 1,0
0,918 ⋅3556,72
Ostatnim sprawdzeniem jest sprawdzenie nośności pojedynczej gałęzi

0,5 ⋅P
≤1,0 (96)
1 ⋅N Rc1
N Rc1= A⋅f d =86,8 ⋅20,5=1779,4 kN
0,5 ⋅2744,91
=0,78 ≤ 1,0
0,985 ⋅1779,4
9.2. Obliczenie przewiązek
Przewiązki należy wymiarować na siły wynikające z obciążenia siłą poprzeczną (według PN-90/B-03200
punkt 4.7.3. Przewiązki i skratowania)
Q=1,2 V lecz Q≥0,012⋅A⋅f d (97)
W naszym przypadku słup obciążony jest siłą normalną (V=0), więc siłę Q obliczamy ze wzoru
Q=0,012⋅A⋅f d =0,012⋅173,6 ⋅21,5 =44,79 kN (98)
Siłę poprzeczną i moment w przewiązkach elementów dwugałęziowych (m = 2) można obliczać według

wzorów (99) i (100)
Q⋅l 1 44,79 ⋅75,56

V Q= = =41,99 kN (99)
nm−1a 22−140,3
Q⋅l 1 44,79 ⋅75,56
M Q= = =846 kNcm=8,46 kNm (100)
m⋅n 2⋅2
w których, n – liczba płaszczyzn przewiązek,

a, l1 – rozstaw gałęzi, rozstaw przewiązek.
Potrzebny wskaźnik wytrzymałości przewiązki wynosi
M Q 846
W potrz = = =39,35 cm3 (101)
f d 21,5
Przyjmujemy grubość i wyznaczamy potrzebną szerokość przewiązek
g=1,2 cm
b potrz =
 6⋅W potrz
g 
=
6⋅39,35
1,2
=14,03 cm (102)
b=17,0 cm

Możemy przyjąć szerokość równą 170 mm, gdyż spełnia ona warunek normowy, że b≥ 100 mm.
Sprawdzenie wytrzymałości przewiązek
Przewiązki są klasy pierwszej i jest dla nich również spełniony warunek smukłości (103)
h 17
= =14,17 ≤ 15  (103)
g 1,2
Pole przekroju czynnego przy ścinaniu jest równe
A v =0,9⋅17 ⋅1,2 =18,36 cm 2 (104)
Wyznaczamy nośność obliczeniowa przy ścinaniu
V R=0,58 ⋅A v⋅f d =0,58 ⋅18,36 ⋅21,5 =228,95 kN

V Q 41,99
= =0,18  1
V R 228,95
Następnie obliczamy wskaźnik wytrzymałości przewiązki
1,2⋅17 2
W x= =57,80 cm3
6
Nośność przekroju przy zginaniu wynosi
M R=W x⋅f d =57,80⋅21,5 =1243 kNcm

M Q 846
= =0,68  1
M R 1243
Warunki nośności zostały spełnione.
Obliczenie spoin pachwinowych łączących przewiązki z trzonem słupa
Przyjmujemy grubość spoiny:
0,2 ⋅18,3 ≤ a nom ≤ 0,7 ⋅12

3,66 mm ≤ a nom ≤ 8,4 mm
a=7 mm
Wyznaczamy środek ciężkości spoiny ceowej (rys. 24):

S y =17 ⋅0,7 ⋅50,35=63,67 cm3
A=17 ⋅0,7 2 ⋅10 ⋅0,7 =25,9 cm 2

S y 63,67
e= = =2,46 cm
A 25,9
e 0 =e5 =7,46 cm
10
3,15 6,85
5+e
x x
17
y
y'
20,15
40,3
Rys. 24. Spoiny łączące przewiązki z gałęziami słupa
Obciążenia sprowadzone do środka ciężkości spoiny są równe
M 0 =V Q⋅20,15−6,857,46 =41,99 ⋅20,76 =871,71 kNcm

V 0 =V Q =41,99 kN
Wyznaczamy momenty bezwładności spoin,
0,7 ⋅17 3 10 ⋅0,7 3

J x'= 2 ⋅ 2 ⋅0,7 ⋅10 ⋅8,50,352 =1383,68 cm4
12 12
17⋅0,7 3 0,7⋅10 3
J y '= 2⋅ 2⋅0,7⋅10⋅2,46 2 17⋅0,7⋅2,540,352=301,26 cm4
12 12
J 0 =J x ' J y ' =1383,68301,26 =1684,94 cm 4
określamy naprężenia
M0 871,71 kN
M x= ⋅y = ⋅8,5=4,40
J 0 1 1684,94 cm 2
M0 871,71 kN
M y = ⋅x 1= ⋅7,46 =3,86
J0 1684,94 cm 2

V 0 41,99 kN
v = = =1,62 2
a⋅l 25,9 cm
i sprawdzamy nośność połączenia przy obciążeniu momentem i siłą
max =  2M x M y v 2 ≤  ┴⋅f d

kN kN
 4,40 3,86 1,62 =7,03
2 2
2
≤ 0,9 ⋅21,5=19,35
cm cm 2
9.3. Obliczenie podparcia na fundamencie (stopa słupa)
α
20 100 10 540 130
12
200
36 100
α Przekrój α-α
3
12 93
198,5 403 198,5

b=550
h=340
2
93 12
1
a=800
Rys. 25. Podstawa słupa
Siła działająca na podstawę słupa:
P=Q Bg wł słupa

P=2734,422⋅0,681 ⋅6,8 ⋅1,1 =2744,61 kN
Szerokość blachy czołowej stopy wynika z warunków konstrukcyjnych (w zależności od wymiarów przekroju
poprzecznego słupa i w zależności od elementów dodatkowych):
b≥3402⋅122⋅80=524 mm
b=550 mm
Natomiast długość blachy a można obliczyć ze wzoru (105),
P
 c= ≤ 0,8⋅f cd (105)
a⋅b
P 2744,61
a ≥ = =46,9 cm  54 cm
0,8⋅f cd⋅b 0,8⋅1,33 ⋅55,0
Jednak ze względu na duży rozstaw gałęzi słupa przyjmujemy:
a=800 mm
Grubość blachy czołowej oblicza się metodami przybliżonymi, rozważając zginanie płyty podpartej na
przekroju trzonu słupa i na blachach trapezowych, obciążonej równomiernie na całej powierzchni odporem
fundamentu σc wyznaczonym z zależności (107). W tym celu przyjmuje się trzy schematy podparcia płyty i z
wyliczonych na ich podstawie momentów wybiera się największy i na ten moment wymiaruję się płytę (106):
g=
 6⋅M max
fd
(106)
P 2744,61 kN
 c= = =0,62 (107)
a⋅b 80,0 ⋅55,0 cm 2
Pierwszy schemat podparcia to blacha jako płyta podparta na czterech krawędziach, dwóch blachach
trapezowych i dwóch środnikach teowników. Momenty zginające wyznacza się ze wzorów Galerkina:
• dla paska szerokości1 cm, usytuowanego równolegle do krótszego boku a2
M 1 =1 ⋅ c⋅a 22 (108)
• dla paska szerokości1 cm, usytuowanego równolegle do dłuższego boku b2
M 2 = 2 ⋅ c⋅a 22 (109)
W zależności od stosunku boków płyty

b2 390,8
= =1,15
a 2 340
przyjmujemy współczynniki zginania płyty podpartej na obwodzie
1 =0,059
 2 =0,049 5
Momenty zginające są równe
M 1 =0,059 ⋅0,62⋅34,0 2 =42,3 kN
M 2 =0,0495 ⋅0,62⋅34,0 2 =35,48 kN
Drugim schematem podparcia jest blacha jako płyta o wymiarach a1×b1 podparta na trzech krawędziach. W
zależności od stosunku boków
a 1 192,4
= =0,56
b1 340
przyjmujemy odpowiedni współczynnik
3 =0,068
Moment zginający dla paska szerokości 1 cm i o rozpiętości b1, położonego wzdłuż swobodnej krawędzi płyty
wynosi
M 3 =3 ⋅ c⋅b12 (110)

M 3 =0,068 ⋅0,62⋅34,0 2 =48,74 kN
Ostatnim schematem podparcia jest płyta wspornikowa o wysięgu y. Moment zginający dla paska o szerokości
1 cm wynosi
 c⋅y 2 0,62 ⋅9,3 2

M4= = =26,81 kN (111)
2 2
Wybieramy największą wartość momentu i dobieramy grubość blachy
M max =43,0 kN
g=
 6⋅48,74
20,5
=3,77 cm
g=38 mm

Określenie wymiarów blach trapezowych
h=1,5⋅b=1,5⋅170=255 mm
h=300 mm
l =a−2⋅20=800−2⋅20=760 mm
g=12 mm
Wymiarowanie spoiny łączącej blachę trapezową z gałęziami słupa
Przyjmujemy grubość spoiny
0,2 ⋅18,3 ≤ a nom ≤ 0,7 ⋅12

3,66 mm ≤ a nom ≤ 8,4 mm
a=7 mm
Sprawdzamy czy przyjęta długość spoiny łączącej blachę trapezową z gałęziami słupa jest wystarczająca
P
≤ ⋅f
∑ a⋅l ‌ ‌ d
2744,61 kN kN
=16,34 ≤ 0,8⋅20,5=16,40
8⋅0,7⋅30,0 cm 2 cm 2
Sprawdzenie nośności przekroju α - α
Przekrój α – α traktujemy jak wspornik obciążony równomiernie odporem podłoża:
 c⋅b⋅13,0 2 0,62⋅55,0 ⋅13,0 2

M = = =2881 kNcm=28,81 kNm (112)
2 2
T = c⋅b⋅13,0=0,62 ⋅55,0 ⋅13,0=443,3 kN (113)
12 α
300
x x
yc
36
α
Rys. 26. Przekrój α-α
Wyznaczamy środek ciężkości i parametry geometryczne układu blach

55⋅3,6⋅1,82⋅30⋅1,2⋅18,6
y c= =6,28 cm
3,6⋅552⋅1,2⋅30
55⋅3,6 3 1,2⋅30 3
J x= 55⋅3,6⋅6,28−0,5⋅3,6 2 2⋅ 2⋅1,2⋅30⋅18,6 −6,28 2 =20516,11 cm4
12 12
J x 20516,11
W x= = =750,96 cm3
y max 27,32
Sprawdzamy warunki nośności, kolejno – na zginanie
M R= p⋅W⋅f d =1,0 ⋅750,96 ⋅20,5 =15395 kNcm=153,95 kNm

M  =28,81
M  28,81
= =0,19  1
M R 153,95
i na ścinanie
A v =2⋅30⋅1,2 =72,0 cm 2
V R=0,58 ⋅A v⋅f d =0,58 ⋅72,0 ⋅20,5 =856,08 kN
T =443,3 kN
T 443,3
= =0,52  1
VR 856,08
Ponieważ siła poprzeczna
T =443,3 kN  V o =0,3⋅V R=256,82 kN
To sprawdzamy również warunek nośności dla zredukowanej nośności MRv
[  ]
2
J T
M Rv=M R 1− v
J VR
1,2⋅30 3
J v =2⋅ 2⋅1,2⋅30 ⋅18,6 −6,28 2 =16328,33 cm 3
12
[  ]
2
16328,33 443,3
M Rv=153,95⋅ 1− =121,10 kNm
20516,11 856,08
M  28,81
= =0,24  1
M Rv 121,10

Sprawdzenie nośności spoiny obwodowej (spoina łącząca blachy trapezowe z blachą podstawy)
Rys. 27. Spoina obwodowa
Przyjmujemy grubość spoiny
0,2 ⋅36 ≤ a nom ≤ 0,7 ⋅12

7,2 mm ≤ a nom ≤ 8,4 mm
a=8 mm
Na podstawie rys. 27 przyjmujemy długość spoiny
l =2⋅764⋅112⋅26,6 =249,2 cm
Wyznaczamy naprężenia w spoinie
P 2734,42 kN
= = =13,72
A 0,8⋅249,2 cm 2
 kN
 ┴ = ┴ = =9,70
 2 cm 2
S x =55,0⋅3,6⋅6,28−0,5⋅3,6 =887,04 cm 3
T ⋅S x 443,3 ⋅887,04 kN
‌ ‌= = =5,99
J x⋅∑ a 20516,11⋅4⋅0,8 cm 2
I sprawdzamy warunek wytrzymałości w złożonym stanie naprężeń dla spoin pachwinowych:
0,7  9,70 2 3⋅5,99 29,70 2 =15,40 kN2 ≤ 20,5

kN
cm cm 2

9.4. Głowica słupa
bk=35 mm
ab=600 mm
bb=35 mm
lk=340 mm
z ak=35 mm
7·gb bb=400 mm
hp=300 mm
h=300 mm
g=30 mm
bp=340 mm
a=466 mm
Rys. 28. Głowica słupa
Dobieramy wymiary płytki centrującej z warunku (114), lk, bk przyjmujemy zgodnie z rys. 28.
l k =340 mm
bk =35 mm
QB
≤ 1,25⋅f d (114)
a k⋅l k
QB 2734,42
ak ≥ = =3,14 cm
1,25⋅f d⋅l k 1,25⋅20,5⋅34,0
a k =35 mm
Przyjmujemy wymiary blachy poziomej
a b=600 mm
bb=400 mm
g b=35 mm
i wymiary przewiązek końcowych
h=1,5⋅b=1,5⋅170=255 mm
h=300 mm
a=466 mm
g=12 mm

Jeżeli górny koniec słupa jest sfrezowany i styka się szczelnie z blachą poziomą, to można założyć, że 75%
siły przejmuje czoło trzonu słupa (docisk), a pozostałe 25% siły przejmują spoiny.
Q B=2734,42 kN
Q B1=0,75⋅2734,42 =2050,81 kN
Q B2 =0,25⋅2734,42 =683,61 kN
Przepona usztywniająca
h p =300 mm
b p =340 mm
g=30 mm
Klasa przekroju
320
=10,67  66 
30
320
=10,67  15 
30
Sprawdzenie nośności przekroju zastępczego
14
35
340
35 35 26
35
35
z x x
7·gb=245
300
400
yc
340 30
Rys. 29. Przekrój zastępczy
Sprawdzamy nośność przekroju zastępczego na ścinanie
Av =0,9⋅3,0⋅30,0 =81,0 cm 2
V R=0,58 ⋅A v⋅f d =0,58 ⋅81,0 ⋅20,5 =963,09 kN
Q B2=683,61 kN

Q B2 683,61
= =0,71  1
V R 963,09
Następnie wyznaczmy moment zginający
z=14263535 =110 mm
Q B2 683,61 kN
q= = =62,15
z 11,0 cm
l =34,01,2=35,2 cm
Q B2 l z 683,61 35,2 11,0 11,0
M= ⋅ −q⋅z⋅ = ⋅ −62,15 ⋅ ⋅ =5076 kNcm=50,76 kNm
2 2 2 2 2 2 4
oraz wskaźnik wytrzymałości przekroju zastępczego
7⋅g b=245 mm
30,0⋅3,0⋅15,024,5⋅3,5⋅30,00,5⋅3,53,5⋅3,5⋅30,03,50,5⋅3,5
y c= =23,96 cm
30,0⋅3,024,5⋅3,53,5⋅3,5
3⋅30 3 24,5⋅3,5 3
J x= 3⋅30⋅23,96 −0,5⋅302  24,5⋅3,5⋅30−23,96 0,5⋅3,52 
12 12
3,5⋅3,5 3
 3,5⋅3,5⋅303,50,5⋅3,5−23,96 2 =20840,44 cm4
12
J x 20840,44
W x= = =869,80 cm3
yc 23,96
Na podstawie powyższych obliczeń sprawdzamy nośność przekroju zastępczego na zginanie
M R= p⋅W⋅f d =1,0 ⋅869,80⋅20,5 =17831 kNcm=178,31 kNm

M =50,76 kNm
M 50,76
= =0,28  1
M R 178,31
Spoina łącząca przewiązkę z przeponą
Przyjęto grubość spoin:
0,2 ⋅30 ≤ a nom ≤ 0,7 ⋅12

6 mm ≤ a nom ≤ 8,4 mm
a=7 mm
Sprawdzamy nośność spoiny

Q B2
≤  ‌ ⋅f
∑ a⋅l ‌ d
683,61 kN kN
=8,13 2
≤ 0,8⋅20,5=16,40
4⋅0,7⋅30,0 cm cm 2
Spoina łącząca przewiązkę z blachą poziomą
Przyjmujemy grubość spoin:
0,2 ⋅35 ≤ a nom ≤ 0,7 ⋅12

7 mm ≤ a nom ≤ 8,4 mm
a=8 mm
następnie obliczamy naprężenia
Q B2 683,61 kN
= = =9,17
A 2⋅0,8⋅46,6 cm 2
kN
 ‌ ‌ =0
cm 2
 kN
 ┴ = ┴ = =6,48 2
2 cm
i sprawdzamy nośność spoiny:
0,7  7,55 2 3⋅0 27,55 2 =9,08 kN2 ≤ 20,5

kN
cm cm 2
Spoina łącząca płytkę centrującą z blachą poziomą
Przyjmujemy grubość spoin:
0,2 ⋅35 ≤ a nom ≤ 0,7 ⋅35

7 mm ≤ a nom ≤ 16 mm
a=8 mm
i sprawdzamy naprężenia w spoinie
S x=3,5⋅3,5⋅33,5−23,96 =116,87 cm 3
Q B2⋅S x 683,61⋅116,87 kN
‌ ‌ = = =2,40
J x⋅∑ a 20840,44⋅2⋅0,8 cm 2
kN kN
 ‌ ‌ =2,40 2
≤ 0,8⋅f d =0,8⋅20,5 =16,4
cm cm 2

ZESTAWIENIE STALI DLA SŁUPA

NUMER NAZWA DŁUGOŚĆ GATUNEK LICZBA DŁ. RAZEM MASA JEDN MASA 1 EL. MASA RAZEM POLE 1 EL. POLE RAZEM
UWAGI
EL. EL. [mm] STALI SZTUK [m] [kg/m] [kg] [kg] [m2] [m2]
1 I 340 6800 St3S 2 13,60 68,10 463,08 926,16 0,0087 0,0174
4 otwory-poł. ze
2 BL 36x550 800 St3S 1 0,80 155,43 124,34 124,34 0,0198 0,0198 stopą; otwór
technologiczny
3 BL 12x300 760 St3S 2 1,52 28,26 19,59 39,19 0,0036 0,0072
4 BL 12x170 466 St3S 16 7,46 16,01 7,46 119,4 0,0020 0,0326

5 BL 12x300 466 St3S 2 0,93 28,26 13,17 26,34 0,0036 0,0072
6 BL 35x35 340 St3S 1 0,34 9,62 3,27 3,27 0,0012 0,0012
7 BL 30x300 340 St3S 1 0,34 70,65 24,02 24,02 0,0090 0,0090

4 otwory-poł. z
8 BL 35x400 600 St3S 1 0,60 109,90 65,94 65,94 0,0140 0,0140 podciągiem
OGÓŁEM 1328,66 0,1084

NADDATEK NA SPOINY: 1,8% 23,92 0,0020
NADDATEK NA NIERÓWNOŚCI: 2,0% 26,57 0,0022
NADDATEK NA EL. DODATKOWE: 1,5% 19,93 0,0016
RAZEM: 1399,08 0,1142
WYKONAĆ: x2 2798,16 0,2283

Stal Wzor

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Stal Wzor

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Politechnika Poznańska

Instytut Konstrukcji Budowlanych

2. Wymiary stropu w rzucie L =28,0 m, B = 20,4 m.

Zakres projektu obejmuje:

1. Przyjęcie geometrii stropu

Wyznaczając geometrię stropu trzymamy się następujących zasad:

• rozpiętość podciągu li = 9,0÷15,0 m.

Rys. 1. Siatka stropu

Na podstawie powyższych warunków przyjęto: - rozstaw słupów głównych: 6,8 m × 14,0 m,

Agnieszka Wdowska AlmaMater

2. Zebranie obciążeń na żebro stropowe

Wstępne przyjęcie przekroju żebra

Przyjęto dwuteownik Ι340, o masie 68,1 kg/m.

Tabela 1. Zestawienie obciążeń na żebro stropowe [kN/m]

Rodzaj obciążenia gk [kN/m] γf g [kN/m]

Rodzaj obciążenia pk [kN/m] γf p [kN/m]

3. Sprawdzenie warunku I i II stanu granicznego dla żebra – przyjęcie przekroju żebra

Rys. 2. Schemat statyczny żebra

Do dalszych obliczeń dla skrajnego przęsła przyjmujemy długość obliczeniową:

Agnieszka Wdowska AlmaMater

Rys. 3. Przybliżone wykresy momentów zginających i sił poprzecznych

Wyznaczenie ekstremalnych sił wewnętrzne na podstawie tablic Winklera

Siły wewnętrzne osiągają wartości ekstremalne w przekroju B. Po podstawieniu otrzymujemy:

Agnieszka Wdowska AlmaMater

Rys. 4. Dwuteownik I360

Rys. 5. Wykres naprężeń w przekroju zginanym

Rys. 6. Schemat podparcia półki ściskanej

Agnieszka Wdowska AlmaMater

b=0,5 ⋅b f −0,5 ⋅t w−R1 =0,5 ⋅143 −0,5 ⋅13,0 −7,8=57,2 mm

Rys. 7. Schemat podparcia środnika zginanego

Warunek smukłości jest spełniony, przekrój klasy pierwszej.

M R= p⋅W⋅f d (4)

Agnieszka Wdowska AlmaMater

V R=0,58⋅A v⋅f d (5)

Pole przekroju czynnego przy ścinaniu wyznaczamy z tablicy 7.

A v =h w⋅t w=h−2⋅t f ⋅t w=36−2⋅1,95⋅1,3=41,73 cm 2 (6)

W przypadku kształtowników walcowanych norma dopuszcza również przyjęcie hw = h, gdzie h to wysokość

W przypadku bisymetrycznych przekrojów dwuteowych klasy 1 i 2, zginanych względem osi największej

Rozpatrujemy przekrój B, czyli za V przyjmujemy QBl:

Agnieszka Wdowska AlmaMater

Sprawdzenie naprężeń stanów zastępczych ze wzoru

Wyznaczamy naprężenie normalne

a następnie średnie naprężenie styczne

i podstawiamy do wzoru (9)

Agnieszka Wdowska AlmaMater

Ugięcie w połowie rozpiętości belki swobodnie podpartej obciążonej równomiernie wynosi

zastępcze obciążenie zewnętrzne qz obliczamy uwzględniając odpowiednie współczynniki redukcyjne

sztywność giętną przekroju wynosi:

EJ =2,05 ⋅10 8 kPa⋅19610 ⋅10−8 m4 =40200,5 kNm 2 .

5 21,3 ⋅6,8 4 l 6,80

Oparcie żebra na murze

Rys. 8. Oparcie żebra na murze

Agnieszka Wdowska AlmaMater

Wymaganą powierzchnię podparcia sprawdza się ze wzoru:

Należy jednak pamiętać, że długość podparcia a powinna mieścić się w granicach

przyjmujemy wymiary blaszki a = 15 cm, b = 20 cm i sprawdzamy warunek (11)

Warunek docisku został spełniony.

4. Zebranie obciążeń na podciąg

Wyliczamy reakcje od obciążenia stałego i zmiennego

Rys. 9. Pasmo o szerokości b, obciążające podciąg

Agnieszka Wdowska AlmaMater

Współczynniki α i β wyznaczamy sumując wartości współczynników przyjętych z tablic Winklera do

R g =10,68 ⋅6,8 ⋅1,1=79,89 kN