SPEKTROSKOPIA ATOMOWA EMISYJNA

Atom, któremu dostarczono pewnego kwantu energii może przejść ze stanu podstawowego w
stan wzbudzony. Jeden z jego elektronów przechodzi wówczas na wyższy poziom
energetyczny. Powrót tego elektronu do stanu podstawowego lub na któryś z niższych
stanów wzbudzonych powoduje emisję energii w postaci promieniowania
elektromagnetycznego charakterystycznego dla atomów danego pierwiastka.

hν = Ep - Ek = ∆ E
1/λ = ν /c = R [1/(m+s)2 – 1/(n+p)2]
ν - częstotliwość drgań
c – prędkość światła
R – stała Rydberga
m – wielkość stała dla danej serii linii widmowych = 1, 2, 3,...
n – wielkość zmienna w obrębie danej serii linii widmowych, liczba całkowita ≥ m+1
s, p – stałe wielkości ułamkowe charakterystyczne dla danej serii linii widmowych
pierwiastka

Poziom rezonansowy - Najniższy poziom wzbudzony

Linia rezonansowa - Linia spektralna związana z powrotem elektronu z poziomu
rezonansowego na poziom podstawowy
Linie ostatnie – linie widoczne w widmie przy bardzo małym stężeniu pierwiastka

Podział metod atomowej spektroskopii emisyjnej wg źródeł promieniowania

Źródła promieniowania:
Płomień
Plazma
Łuk elektryczny
Iskra

Fotometria płomieniowa
Metoda wzbudzania - w płomieniu palnika
Sposób wprowadzania próbki - najczęściej w postaci rozpylonego roztworu
Zastosowanie – pierwiastki o niskim potencjale wzbudzania, gł. litowce i berylowce
Aparatura – fotometry płomieniowe, spektrofotometry płomieniowe

Atomowa spektroskopia emisyjna ze wzbudzeniem plazmą

Plazma – gaz zjonizowany przy pomocy energii zewnętrznej pola elektrycznego:
 Plazma wytworzona prądem stałym – pole elektryczne między elektrodami
 Plazma wytworzona indukcyjnie – pole o wysokiej częstotliwości wytworzone przez
cewkę indukcyjna
 Plazma wytworzona mikrofalami
Plazma przekazuje część energii próbce, powodując jej atomizację i wzbudzenie

Plazma wzbudzona indukcyjnie

Generator wysokiej częstotliwości (zwykle 27 lub 40 MHz) wytwarza pole przez cewkę
indukcyjną.
Gaz stosowany do wytwarzania plazmy – ARGON
Zalety i wady plazmy Ar:
Argon jest obojętny chemicznie,
tańszy od innych gazów szlachetnych,
ma wysoką energię jonizacji – jest zdolny do wzbudzania większości
pierwiastków układu okresowego.
Ma niewielkie przewodnictwo cieplne w porównaniu z gazami
cząsteczkowymi, takimi jak H2 lub N2.

Inne metody wzbudzania:

Łuk elektryczny – stabilne wyładowanie elektryczne o wysokiej gęstości prądowej i małym
napięciu spalania, zachodzące miedzy dwoma lub więcej elektrodami.
Napięcie między elektrodami – do 50 V, natężenie – 2 do 30 A.
Łuk może być podtrzymywany prądem stałym lub zmiennym
Istnieje możliwość podtrzymywania łuku strumieniem gazu, przepuszczanym wokół łuku
Stosowane elektrody – zazwyczaj grafitowe, próbkę umieszcza się w jednej z nich w postaci
proszku lub globulki

Iskra
Szybkie (trwające zazwyczaj kilka µ s) wyładowanie elektryczne wysokiego napięcia (300 V
do 20 kV) o stosunkowo małym natężeniu między przynajmniej dwoma elektrodami.
Jedna z elektrod – wykonana z próbki poddawanej analizie
Przeciwelektroda – wolframowa