Professional Documents
Culture Documents
1 Zakres projektu
b
a Q+
p+
q+ q
hG z1 G
hn
ZWG
hP P
∆h W
I
h Ia (OCR=1)
hW
h z2
Ip
1. SiÃla w ściagu
, zwiekszona
, o 50% powinna być mniejsza od dopuszczalnej (jedna kotwa ulega zniszczeniu)
2. Zakotwienie (np pÃlyta kotwiaca
, lub buÃlawa iniekcyjna) wystarczy do przeniesienia obciażenia
, 1, 5 · A · d gdzie
A to obliczeniowa siÃla kotwiaca
, na 1 mb ściany a d to to rozstaw kotew na dÃlugości ściany.
3. Momenty zginajace
, w brusach ścianki szczelnej nie powinny spowodować uplastycznienia przekroju.
4. Podpora ziemna powinna przejać, przewidziane dla niej obciażenie
, (wypadkowa wyresu odporu wieksza
, od
reakcji przypadajacej
, na podpore, ziemna, wg metody belki zastepczej
, Blum’a )
5. Nie powinno dojść do wyparcia dna (równowaga siÃl poziomych pod ściank a, z uwzglednieniem
, siÃl filtracji)
2
Projektowanie ścianki szczelnej, Andrzej Niemunis, Katedra Geotechniki, Polit.Gdańska
Formalnie (wg Eurocode 7 p. 8.2) należaÃloby sprawdzić jescze kilka warunków np. przes aczanie
, wody gruntowej
pod ścianka,
, szczelność ścianki, zaburzenia ruchu wód gruntowych. Jednak w niniejszym projekcie pomijamy te
zagadnienia.
2 Uwzglednienie
, ograniczeń przemieszczeniowych
W przypadku, gdy w projekcie stawiane sa, ograniczenia przemieszczeń poziomych korony np.: fA < fdop = 3 cm
należy przeprowadzić obliczenia dla podwyższonego parcia pośredniego E I i zredukowanego odporu pośredniego
EII wg rys. 10 normy PN-83/B-03010 . W tym celu szacujemy przemieszczenie uogólnione ρ = f dop /h, gdzie
h jest caÃlkowita, wysokościa, ścianki (wÃlacznie
, z wbiciem, przyjać
, ok. h = 1, 6hn ) a nastepnie
, √ na podstawie
ρ/ρa odczytujemy z rys. 101 PN-83/B-03010 EI z interpolacji miedzy , K a a K 0 = (1 − sin φ 0
) OCR Nastepnie
,
definiujemy czynnik
ηa = EI /Ea (1)
do zwiekszenia
, wspóÃlczynika parcia Ka . Analogicznie możnaby określić EII dla odporu interpolujac
, miedzy
, Kp a
K0 na podstawie ρ/ρp a nastepnie
,
do zmniejszenia wspóÃlczynika odporu Kp . Dla obrotu wokóÃl ostrza ścianki wartości ρI = ρII = ρ sa, identyczne.
Wielkości graniczne ρa oraz ρp przyjmujemy z rys. 8 i 9 w PN-83/B-03010 . Do określenia ηa i ηp należy wykorzystać
krzywoliniowy wykres na rys. 10. Nie(!) zaleca sie, stosować dwuliniowego przybliżenia krzywej E − ρ (parcie -
przemieszczenie uogólnione), czyli liczenia wg wzorów (22-25) z PN-83/B-03010 .
Ponieważ przemieszczenie ostrza jest nieznane zamiast interpolacji odpór sza-
cujemy przyjmujac
,
1
ηp = EII /Ep = (3)
2
W dalszej cześci
, tego tekstu przyjmujemy, że wspóÃlczynniki parcia i odporu zostaÃly nast epuj
, aco
, zmodyfikowane
Kah nowe := ηa Kah Kph nowe := ηp Kph (4)
(5)
1
ea nowe = σz − 2cu ep nowe = σ z + 2 · cu , (7)
4
gdzie σz jest caÃlkowitym (a nie efektywnym) napreżeniem
, pionowym na danej gÃlebokości.
,
1 W Eurocode 7 uwzgledniono dodatkowo sposób przemieszczania sie ściany. Dla obrotu wokóÃl korony, obrotu wokóÃl podstawy i
, ,
dla równolegÃlej translacji wartości f przemieszczenia odpowiadajace
, ρa wynosza, odpowiednio 0, 001h, 0.005h i 0.001h, gdzie h jest
caÃlkowita, wysokościa, ścianki.
3
Projektowanie ścianki szczelnej, Andrzej Niemunis, Katedra Geotechniki, Polit.Gdańska
τ
,
φ
,
cu Trwale zageszczenie zwieksza
φ naprezenie prekonsolidacji σ p a w
c' cu nastepstwie tego rowniez
c' φs c' oraz c
u
σ'
σp σp
Rysunek 2: WytrzymaÃlość dÃlugotrwaÃla, opisuja, parametry φ0 i c0 przy czym nadywżke, nad linia, φs wytrzymaÃlości
resztkowej czesto
, sie, pomija. WytrzymaÃlość któtkoterminowa odpowiada φu = 0 i cu 6= 0. Spójności c0 i cu zależa,
od zageszczenia
, gruntu via σp natomiast katy
, φs i φ0 sa, dla danego gruntu staÃle.
na podstawie Ip = wL − wP :
Ip [%] φ s [◦ ]
15 30
30 25
50 20
80 15
b b
q p
φ φ
45+φ/2
45+φ/2 45+φ/2
Ponieważ cu zależy od σp a w ile, rys. 1, OCR=1 czyli σp = σz0 zatem poniżej dna basenu/wykopu jednostkowy
odpor pomniejszony o parcie wynosi
e(z2 ) = e|z2 =0 − 2, 5cu = e|z2 =0 − 2, 5σp tan φs = e|z2 =0 − 2, 5z2 γI0 tan φs (16)
1) G strop: ea = 0
2) G spag:
, ea = γ1 − 2cu < 0 → ea = 0, 2 · 20 = 4 kPa
3) P strop: ea = 13 20 = 6, 6 kPa;
1
4) P spag:
, ea = 3 · 2 · 20 = 13, 2 kPa;
cu
γ z1
hG z1
+
q
hn hP uw
∆h W
2 cu
h Ia uw
hW
2 cu z1
h z2 0,5 cu
Ip
0,2 (
γ z1
+ q)
Rysunek 4: Wykres parcia przy sprawdzeniu nośności krótkoterminowej
Punkt Z wypada zatem na poziomie dna basenu. WspóÃlczynnik K ∗ (odpór minus parcie) wynosi
4 Przyjecie
, parcia od wody
4.1 Woda w nośności dÃlugoterminowej
ZWG
uw
Przyjmujemy trapezowy wykres parcia wody, rys. 5, jak gdyby ścianka dochodziÃla w ostrzu do warstwy nieprze-
puszczalnej. Robimy w ten sposób dwa bÃledy: , zakÃladamy że ciśnienie wody zmienia sie, skokowo przy ostrzu (choć
w rzeczywistości ciśnienie zmienia sie, stopniowo) i że woda stoi (w rzeczywistości wystepuje, przesaczanie
, wody i
zwiazane
, z tym siÃly filtracji). ZakÃlada sie, że powyższe dwa bÃledy znosza, sie.
,
hc E w+
Wskutek postepuj
, acego
, od naziomu wysychania gruntu spoistego moga, powstać rysy skurczowe, rys. 6, o gÃlebokości
,
2c
hc = , (18)
γr tan(45◦ − φ0 /2)
które w razie ulewnego deszczu może wypeÃlnić woda powodujac
, niebezpieczne dodatkowe parcie na ścianke, o
wartości
Ew+ = γw h2c /2 (19)
Oczywiście hc nie może siegać
, pniżej ZWG lub zachodzić na warstwe, piasku.
h0
u
x
F C
∆x
Rys. 7 przedstawia najprostszy schemat statyczny ścianki szczelnej. Może być on stosowany przy niewielkich (2m)
uskokach naziomu.
∗
Wprowadzajac , oznaczenie K = (Kph − Kah )γI0 dla nośności dÃlugoterminowej i K ∗ = 2, 5γI0 tan φs (jeśli wg
Scherzinger’a) dla nośności krótkoterminowej, możemy obliczyć gÃlebokość
, u poÃlożenia punktu Z zrównania sie,
parcia i odporu
K ∗ · u = e|z2 =0 − 0, 5 cu |z2 =0 (20)
Nastepnie
, określamy wypadkowa, Q (wraz z wysokościa, linii dziaÃlania) od wszystkich obciażeń
, dziaÃlajacych
, powyżej
3
Z, wÃlacznie
, z nadciśnieniem wody i parciem od obci ażenia
, naziomu
3 W celu uproszczenia obliczeń dopuszcza sie pod pewnymi warunkami (EAU 1996, E 77) przyjecie zastepczego prostokatnego
, , , ,
rozkÃladu parcia gruntu zachowujac
, wartość wypadkowej ale niekoniecznie jej poÃlożenie. W przypadku wielokrotnie zakotwionych ścianek
EAU zaleca zamiast metody Blum’a tzw. metode, Lackner’a, w której do wyznaczenia punktu Z po stronie aktywnej uwzglednia , sie
nadciśnienie wody (dlaczego ??) (tj. ”Additionsnullpunkt” zamiast ”Belastungsnullpunkt”). PeÃlne tÃlumaczenie EAU można znależć w
zeszytach ”Inżynieria Morska i Geotechnika”.
7
Projektowanie ścianki szczelnej, Andrzej Niemunis, Katedra Geotechniki, Polit.Gdańska
x3 = mx + n (22)
RA
hA hQ
ea
Q
1 schemat
Z K *= (K ph- K ah)γ Z ruchu
x RB
x /3
ep - ea
1. Sporzadzić
, wykres sumy jednostkowego parcia i odporu (z odpowiednimi wsp obliczeniowymi)
4. Wyznaczyć punkt zerowy Z, w którym jednostkowe parcie i odpór (po drugiej stronie ściany) s a, identyczne
tj. ea = ep
1
5. ZaÃlożyć prowizorycznie, że potrzebna gÃlebokość
, x sciany poniżej Z wynosi ok 3h wysokości ściany powyżej
Z
2
6. Przyjać
, druga, podpore, B na gÃlebokości
, 3 x liczac
, od Z
• 0, 6x dla średniozageszczonych
, lub zageszczonych
, gruntów niespoistych
• 0, 5x dla twardoplastycznych lub zwartych gr. spoistych
2
• 3x dla luźnych gruntów niespoistych i plastycznych gr. spoistych
W celu dobrania odpowiedniego profilu grodzic należy obliczyć maksymalny moment zginaj acy
, dla schematu
wolnopodpartego z rys. 8 (środkowy szkic).
A RA
hn
H = hn+ u + 1,2 x
ea
u RZ
schemat
Z x ruchu
e p- e a
F F F
W celu dobrania odpowiedniego profilu grodzic należy obliczyć maksymalny moment zginaj acy., W górnej cześci
,
ścianki (miedzy
, podporami A i Z wg rys. 9) obliczamy moment dla schematu wolnopodpartego. W dolnej cz eści,
(miedzy
, punktami Z i F ) wyznaczamy rzedn, a, xa , dla której moment zginajacy
, osiaga
, maksimum, z warunku
zerowania sie, siÃl tnacych,
, tj.
r
2Rz
xa = (28)
K∗
Maksymalny moment zginajacy
, w dolnej cześci
, (miedzy
, punktami Z i F ) wynosi zatem
1 1
Mmax = RZ · xa − K ∗ x2a · xa (29)
2 3
6 Sprawdzenie zakotwienia
Nośność pÃlyt kotwiacych
, sprawdzamy metoda, Buchholza np. patrz Dembicki, Tejchman ”Wybrane zagadnienia
fundamentowania budowli hydrotechnicznych” cz. 6. a nośność bloków kotwi acych
, metoda, Odrobińskiego, patrz
j.w. też cz. 6.
τ
τ
SiÃly tarcia wzdÃluż buÃlawy zakotwienia można określać, rys 10, wg uproszczonych rozkÃladów:
• trójkatny
, gdy ciegno
, jest poÃlaczone
, z buÃlawa,
• staÃly rozklad τ na dÃlugości buÃlawy gdy ciegno
, jest przepuszczone przez środek buÃlawy i poÃlaczone
, z jej końcem
specjalna, tarcza,
RozkÃlad
, tarcia wzdÃluż buÃlawy jest istotny przy sprawdzaniu stateczności globalnej metod a, równowagi granicznej.
Wartość siÃly kotwiacej
, nie powinna przekroczyć 500 kN/mb ścianki.
DÃlugość iniekcyjnej bryÃly kotwiacej
, określać wg diagramu Ostermayer’a (GBT-2 s. 303). Dla ekonomicznej dÃlugości
buÃlawy ok 7 m orientacyjnie jednostkowe napreżenie , ścinajace
, τM od tarcia wynosza,
grunt b.zageszczone
, zageszczone
, średnio zageszczone
,
żwir pisaszczysty 1800 1300 900
piasek z domieszka, żwiru U ≈ 8 . . . 10 1100 900 600
piasek luźny U ≈ 3, 5 . . . 4, 5 luźny 250
piasek drobny i średni U ≈ 1, 6 . . . 3, 1 800 500
Konstrukcje gÃlowicy pas z 2 ceowników (gdy pojedynczy pret, to φ 18-36 mm czasem grupy pretów
, φ = 12 . . . 16
mm (np Gewistahl) + śruba napinajaca , w przypadku liny z plecionki kliny Leonard’a. Plecionki (liny) maja,
wytrzymaÃlości ponad 150 kN/cm2 (!) Nośność pojedynczej kotwy nawet do siÃly użytkowej 4500 kN (w skale,
reklamówka f-my Stump).
Suma tych zmian odpowiada odporowi odkopanego gruntu miedzy , -3m a -6m natomiast jaka zmiana przypadnie
na kotwe,, jaka na grunt po stronie czynnej a jaka po stronie biernej zależy od stosunku sztywności tych trzech
elementów, i to przy grubym uproszczeniu, że przemieszczenie poziome jest na wysokości ściany jest staÃle. Sytuacja
przypomina znany problem określenia siÃl w śrubach spreżonych
, lÃacz
, acych
, pasy dwu I-profili.
Doświadczenie pokazuje, że siÃla w ciegnach
, kotew rośnie praktycznie o ok. 20% wskutek pogÃlebiania
, wykopu a
zatem wykonuje sie, wstepne
, napr eżenie
, kotew na 80% siÃl y docelowej.
Jeśli konieczne jest regulowanie siÃl w ściagach
, np. w trakcie wykonywania wykopu w ściankach wielkrotnie
kotwionych należy z góry przewidzieć podkÃladki aby nie rozciagać , przekroju osÃlabionego wcześniejszym zakli-
nowaniem (robia, sie, karby).
6.3 Bezpieczeństwo
Wymagana (sprawdzana w próbnym obciażeniu) , nośność zakotwienia wynosi 150% wartości obliczeniowej. ZakÃlada
sie, że jedna kotwa wypada a jej siÃle, przejmujaa , s asiednie
, kotwy.
Zabezpieczenie antykorozyjne kotew:
Kotwy tymczasowe (T=temporary): musza, być otulone min 2cm cementu - stad , plastykowe ksztaÃltki dystansowe.
Na odcinku wolnym należy dać osÃlone, z tworzywa sztucznego. Jedynie gdy prety , maja, średnice, φ > 16mm to
osÃlona antykorozyjna jest niepotrzebna.
Kotwy staÃle (P=permanent): jeśli bez ściskanej rury to cementowa buÃlawa niewystarczaj aca , (bo rozrywana i
powstaja, rysy) Dajac , plastyk ortzymamy poślizg na plastyku zatem osÃlony plastykowe użebrowane. Uwaga na
prady
, bÃladz
, ace
, Zżerajace
, beton siarczki praktycznie wykluczaja, stosowanie zakotwień staÃlych4 .
Uwaga na ZWG i ew. napiete , wody, późniejsze drgania w gruncie → kontraktacja → spadek nośności. Obserwować
osiadania budynków.
Ogólne zasady projektowania zakotwienia:
7. w pobliżu budynków unikać dużych pojedynczych siÃl- raczej kilka maÃlych kotew.
4 Np. w Szwajcarii dopuszczone sa do stosowania kotwy z ciegnami z wÃlókna szklanego (gwinty sa wytÃlaczane na goraco, nie
, , , ,
wyrzynane).
11
Projektowanie ścianki szczelnej, Andrzej Niemunis, Katedra Geotechniki, Polit.Gdańska
8. margines bezpieczeństwa powinien pokryć ewentualność silnego peÃlzania lub zniszczennia pojedynczej kotwy
– niedopuścić do efektu domina.
9. w wypukÃlych narożnikach kotwy nie moga, być wykonane w klinie aktywnym prostopadÃlej ściany
P E1 A dopu.
Adopu. Q
E1 G
G
Ea P Ea
C
C Q
Rysunek 11: Metoda Kranza. Klin odÃlamu wychodzi z punktu zrównania si e, parcia z odporem.
wielobok siÃl) z siÃla, Ajako reakcja wynikajac , a, z obliczeń reakcji metoda, Bluma przypadajacej , na kotwy od obciażenia
,
sciany wypadkowa, parcia i odporu.
SiÃla Adopuszczalne jest przez Kranza bÃlednie , traktowana jako ”dopuszczalna”. W rzeczywistości kotwe, można
napreżyć
, na siÃ
l e
, znacznie wi eksz
, a, od A dopuszczalne bez zagrożenia stateczności. SiÃla Adopuszczalne nie ma wpÃlywu
na globalna, stateczność uskoku naziomu gdyż jest to siÃla wewnetrzna, , nie przecinajaca, żadnej linii poślizgu. W
realnie obserwowanych mechanizmach zniszczenia bryÃla odÃlamu i ścianka wykonuj a, ten sam ruch a linia poślizgu
przechodzi pod podstawa, ścianki i poza zakotwieniami. Przyjecie , linii poślizgu za(!) ścianka, jest nieuzasadnione.
Tym niemniej porównanie siÃl Adopuszczalne i Ajako reakcja metoda, Kranza daje pewne oszacowanie stateczności ze
wzgledu
, na przyjecie, reakcji od ścianki w wartosci jedynie czynnego parcia Ea .
Badajac , stateczność metod a, równowagi granicznej dla kinematycznie możliwych mechanizmów zniszczenia przy
poślizgu poza obrysem zakotwień siÃly w kotwach sa, siÃlami wewnetrznymi , i jako takie należy je pominać., Wyjatek
,
stanowia, potencjalne mechnizmy zniszczenia towarzyszace , zerwaniu ci egna
, kotwy, jak przedstawiono na rys. 12 po
prawej.
W gruntach uwarstwionych przyjmujemy uśrednione parametry wg rys. 13
P P P
γ i Fi c i Li Ni tan φi
γ̄ = P c̄ = P tan φ̄ = P (31)
Fi Li Ni
A
P E1 P
E1 G Q A G Q
G G
C P P E p > Ep potrz.
E p > Ep potrz.
C C
Ep Ep C
Q Q
Rysunek 12: Metoda kinematycznego mechanizmu zniszczenia (analizy granicznej). Po lewej: linie ści ecia
, przebie-
gaja, poza elementem kotwiacym.
, Po prawej: mechanizm z zerwaniem ciegna
, kotwiacego.
, W obu przypadkach klin
odÃlamu przechodzi przez ostrze ścianki.
N1
F1
1
L
N2
H F2 η N3
2
L
F3
L
3
Tabela 2: WytrzymaÃlości σdop [MPa] stali polskich i niemieckich zalecane przy sprawdzaniu wytrzymaÃlości brusów.
SPIS TREŚCI 13
Projektowanie ścianki szczelnej, Andrzej Niemunis, Katedra Geotechniki, Polit.Gdańska
Spis treści
1 Zakres projektu 1
1.1 WspóÃlczynniki materiaÃlowe i wspóÃlczyniki obciażenia
, =1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
2 Uwzglednienie
, ograniczeń przemieszczeniowych 2
4 Przyjecie
, parcia od wody 5
4.1 Woda w nośności dÃlugoterminowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
4.2 Woda w nośności krótkoterminowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
4.3 Woda w rysie skurczowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
6 Sprawdzenie zakotwienia 9
6.1 Zakotwienia iniekcyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
6.2 Jak zmienia sie, siÃla w ściagu
, w trakcie pogÃlebiania
, wykopu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
6.3 Bezpieczeństwo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10