63$/$1,()/8,'$/1(

'LDJUDPJ VWR üSDOLZVWDáHJR– SU GNR ü

SU]HSá\ZXZSDOHQLVNDFKNRWáRZ\FK
Struktura mieszaniny gaz–ciaáo staáe w
zale no ci od pr dko ci przepáywu
 )OXLG\]DFMD

=MDZLVNR IOXLG\]DFML jest procesem dwufazowym polegaj cym

na zawieszeniu warstwy materiaáu sypkiego nad rusztem
fluidyzuj cym w táoczonym od doáu strumieniu powietrza.
:DUVWZDIOXLGDOQD znajduje si stanie quasi-równowagi tylko w
okre lonym przedziale pr dko ci przepáywaj cego przez ni
czynnika gazowego, zale nie od rozmiarów cz stek záo a.
Warstwa fluidalna w NRWOH IOXLGDOQ\P skáada si gáównie z
cz stek materiaáu inertnego, jak piasek, popióá i ziarna sorbentu.
Udziaá cz stek w gla jest niewielki, stanowi tylko od 3 do 5%
caáej masy záo a.
 6SDODQLHZáR XIOXLGDOQ\P
Cechy procesu spalania w kotáach fluidalnych:
a) bezpo redni kontakt cz stek z intensywn wymian masy i
ciepáa, co zapewnia wyrównan temperatur w záo u,
b) bezpo rednie podawanie sorbentów do záo a, co umo liwia
skuteczn kontrol emisji zanieczyszcze gazowych (SO2 i HCl),
c) áatwo ü kontroli temperatury záo a przez dozowanie paliwa,
powietrza i odbiór ciepáa,
d) du a pojemno ü cieplna záo a, umo liwiaj ca spalanie paliw
gorszej jako ci, w tym zawilgoconych, z du zawarto ci
substancji mineralnej i odpadów.
 3 FKHU]\NRZH
SDOHQLVNRIOXLGDOQH
 6WUXNWXUDS FKHU]\NRZHJR]áR D
IOXLGDOQHJR

&] ü
QDG]áR RZD ,

,,
VSODVK]RQH
,,,
]áR H
IOXLGDOQH

Z JLHO
6SDODQLHF] VWHNZ JODZ]áR X
IOXLGDOQ\P
0HFKDQL]PVSDODQLDZ]áR X
IOXLGDOQ\P
&D62
&D2 1 2

&2 &2
+2 &2
62
QDG]áR HP
&2 +2
2 &+


1
&2 &+ &2


&D2 F] VWND 1 2
Z JOD
&2 &2

&D2 NRNVLN &2

&2
&2
&2
]áR H

NRNV
VRUEHQW
2 &2
6WUXNWXUDF\UNXOXM FHJR]áR D
IOXLGDOQHJR

3U]HSã\Z
RSDGDM F\

3U]HSã\Z
Z]QRV] F\
 UyGáDQLHGRSDáXZNRWáDFK
IOXLGDOQ\FK

¾ Z]URVWSRURZDWR FLF] VWHNNRNVXZZ\QLNX

utleniania
¾UR]SDGF] VWHNZZ\QLNXQDSU H 
WHUPLF]Q\FKZF] VWNDFK
¾]GHU]HQLDF] VWHNZ]áR X
¾ FLHUDQLHVL F] VWHNZ]áR X
5R]SDGF] VWHNNRNVXZZ\QLNX
ZHZQ WU]QHJRUHDJRZDQLDL
NRQWDNWX]F] VWNDPL]áR D
.27à<)/8,'$/1(
$&)%
 :D QLHMV]HFHFK\NRWáyZIOXLGDOQ\FK

Zalety Wady
■ (ODVW\F]QR üSDOLZRZD ■ :\ V]DPRFZHQW\ODWRUD
■ :L ]DQLH622 Z]áR X ■ :L NV]HSROHSU]HNURMX
■ Niska emisja NOx NRWáD
àDWZR üSURZDG]HQLD ■ :L NV]HSRZLHU]FKQLRZH
VWUDW\FLHSáD
■

Niewielkie szlakowanie
0QLHMV]DVSUDZQR ü
■

■ Ograniczona korozja ■

spalania
■ àDWZR üSU]\JRWRZDQLD
paliwa
 3RG]LDáNRWáyZIOXLGDOQ\FK

Ze wzgl du na struktur warstwy fluidalnej:

• kotáy ze S FKHU]\NRZ (stacjonarn )
ZDUVWZ IOXLGDOQ 
• NRWá\] F\UNXOXM F warstw fluidaln
(CFB).
 3RG]LDáNRWáyZIOXLGDOQ\FK

Ze wzgl du na ci nienie w palenisku:

• DWPRVIHU\F]QH kotáy fluidalne (ci nienie w
kotle bliskie ci nieniu atmosferycznemu)
(ACFB),
• FL QLHQLRZH (ci nienie znacznie wi ksze od
atmosferycznego).
.RWá\IOXLGDOQH):

.RWá\]H]áR HP
S FKHU]\NRZ\P

.RWá\]H]áR HP
F\UNXOXM F\P
 .RWá\IOXLGDOQH]H]áR HP
S FKHU]\NRZ\P

Palenisko fluidalne ze záo em p cherzykowym

.RFLRáIOXLGDOQ\]H]áR HP
F\UNXOXM F\P
.27à<)/8,'$/1(=(=à2 (0
&<5.8/8- &<0&)%
 7\S\NRWáyZIOXLGDOQ\FK]H]áR HP
F\UNXOXM F\P

F\NORQ

SRZ,,

SDOLZR ]áR H

b1) b2)
SRZ,
kompakt
Paleniska fluidalne ze záo em ze záo em cyrkuluj cym,
b1 − z separatorem cyklonowym, b2 − z separatorem wewn trznym
&)%VHSDUDWRUHP]HZQ WU]Q\P
F\NORQRZ\P
6FKHPDWNRWáDIOXLGDOQHJR

Schemat
kotáa
fluidalnego
CFB-670 z
cyrkuluj c
warstw
fluidaln
'QRG\V]RZHSDOHQLVNDIOXLGDOQHJR
'ROQDF] üNRPRU\SDOHQLVNRZHM
NRWáD&)%
=DPNQL FLHV\IRQXNRWáD&)%
'QRVLWRZHNRPRU\SDOHQLVNRZHM
NRWáD&)%
'\V]HSRZLHWU]DZGQLHVLWRZ\P
 3DUDPHWU\HNVSORDWDF\MQHNRWáD
&)%

Parametr :DUWR ü

:VSyáF]\QQLNQDGPLDUXSRZLHWU]Dλ 1,1-1,2
Temperatura w záo u, Tz 850-870 °C
Stopie wypalenia 96-98%
Efektywno ü wi zania siarki 90%
(Ca/S = 1,5-2,6)
Emisja NOx (udziaá NOx w spalinach) 200-400 mg/m3
&)%]VHSDUDWRUHPZHZQ WU]Q\P
.RFLRá]H]áR HPF\UNXOXM F\P]VHSDUDWRUHP
ZHZQ WU]Q\P&)% 
.RFLRá]H]áR HP
F\UNXOXM F\P]
VHSDUDWRUHP
ZHZQ WU]Q\P
&)% 
):&)%62/,'66(3$5$725
'(6,*1
)($785(6
• ,QWHJUDWHGZLWKIXUQDFH
• 3DQHOZDOOVWUXFWXUH
• 1RIHZH[SDQVLRQMRLQWV
• :DWHURUVWHDPFRROHG
• 1RUPDOLQVXODWLRQ
• /RZHUUDGLDWLRQORVV
• /HVVUHIUDFWRU\
• 6KRUWHUVWDUWXSWLPH
• 6PDOOHUIRRWSULQW
0LQHUDOZRRO

5HIUDFWRU\PP

0HPEUDQHZDOO
6HSDUDFMD
PDWHULDáX
]áR D
6(3$5$725&21),*85$7,2166&$/(83
$1'02'8/$5,=$7,21

0:H 0:H

0RGXOH

0:H 0:H

0:H
,175(;
,175(;Œ6<67(0
,QWHJUDWHG+HDW([FKDQJHU
• +HDWH[FKDQJHIURPVROLGEHGPDWHULDO
6ROLGVUHWXUQOHJ WRWXEHVXUIDFH
• +LJKKHDWWUDQVIHUUDWH
• +HDWH[FKDQJHUDWHFDQEHFRQWUROOHG
• /HVVKHDWWUDQVIHUVXUIDFHWKDQLQ
FRQYHQWLRQDOJDVWRVROLGKHDW
H[FKDQJHUV
• 6XLWDEOHIRUODUJHVFDOHXQLWV
6LPSOH'HVLJQ
• 1RPRYLQJSDUWVQRZHDU
5HVLVWDQWWR(URVLRQ
6ROLGVUHWXUQ • /RZHURVLRQUDWHGXHWRORZYHORFLWLHV
FKDQQHOV ,175(;Œ
5HVLVWDQWWR&RUURVLRQ
6XSHUKHDWHU • 7XEHFRUURVLRQUDWHUHGXFHGE\&OIUHH
HQYLURQPHQW
$LUSOHQXPV
8.à$'<1$: */$1,$.27àÏ:
)/8,'$/1<&+
 7\S\XNáDGyZQDZ JODQLD
3RG]áR RZH 'R]áR RZH 1DG]áR RZH
=áR HS FKHU]\NRZHSR]áR RZH
QDZ JODQLHSQHXPDW\F]QH
=áR HS FKHU]\NRZHQDG]áR RZH
QDZ JODQLH OLPDNRZH
=áR HF\UNXOXM FHQDZ JODQLHQDG]áR RZH
=áR HF\UNXOXM FHVLORV\LSRGDMQLNL
XNáDGXQDZ JODQLD
=áR HF\UNXOXM FHJDOHULDQDZ JODQLD
:<%5$1(&(&+<.27àÏ:
)/8,'$/1<&+
 (IHNW\ZQR üVSDODQLDZNRWáDFK
IOXLGDOQ\FK

5RG]DMZ JOD Czas spalania, s 6WRSLH 

wypalenia, %
: JLHOEUXQDWQ\ 20 ÷ 30 93 ÷ 96
: JLHONDPLHQQ\ 50 ÷125 86 ÷ 93
Antracyt 200 ÷ 300 78 ÷ 85
=DOHW\IOXLGDOQHMWHFKQRORJLLVSDODQLD

•uproszczenie ukáadu naw glania;

•mo liwo ü spalania paliw niskiej jako ci;
•mo liwo ü odsiarczania spalin w kotle;
•ograniczenie emisji NO[ dzi ki niskiej temperaturze w
palenisku fluidalnym.
 :D QLHMV]HUy QLFHPL G]\NRWáDPL
S\áRZ\PLLIOXLGDOQ\PL

7\SNRWáD Temperatura Paliwo 3RSLyá 2EFL 

szlakowanie HQLH
powierz.
MW/m2
3\áRZ\ Wysoka: W. kamienny Przetopiony/ Pow.
1100-1400 oC 31-33 Z\VW SXMH 3-4
W. brunatny
Fluidalny Niska: W. kamienny, Nie jest Pow.
CFB 800-900 oC brunatny, przetopiony/ 3-6
biomasa i brak
odpady
 3RUyZQDQLHZ\EUDQ\FKSDUDPHWUyZNRWâyZ
S\âRZ\FKLIOXLGDOQ\FK

7\SNRWáD .RWá\IOXLGDOQH .RWá\IOXLGDOQH .RWá\

]H]áR HP ]H]áR HP S\áRZH
Parametr F\UNXOXM F\P S FKHU]\NRZ\P

2EFL HQLHFLHSOQH
qA, MW/m2 1,8-2,5 1,2-1,5 3,0-5,5
qv, MW/m3 0,2-0,4 0,1-0,2 0,08-0,2

5R]PLDU UHGQL 3-30 < 25 < 0,3

F] VWHNSDOLZD mm mm mm
 5y QLFHZSRSLRáDFK]NRWáyZ
S\áRZ\PLLIOXLGDOQ\PL

7\SNRWáD 3\áRZ\ Fluidalny CFB

VNáDGQLN
CaO 2-12 25
SiO2 40-55 26
SO3 0,5-6 10,8
Al2O3 13-30 9,6
Fe2O3 4-17 15,4
MgO 1,8-8 0,8
Na2O 0,3-0,7 0,4
LOI 0,7-15 2-12
 7HQGHQFMHUR]ZRMRZH
6FDOH8SDQG6RPH.H\5HIHUHQFHV
81,7&$3$&,7<0:H

6(&21'
 *(1(5$7,21
'(6,*1






(


)



),567*(1(5$7,21
 '(6,*1

%&
'




#

"


$

"




 














 













 











 

!





















        
<($52),1,7,$/23(5$7,21
6XSHUFULWLFDO RQFHWKURXJK&)%
3.(á$*,6=$0:H 3/$17
3RUyZQDQLHZ\PLDUyZ]&)%7XUyZ
.RPRUDSDOHQLVNRZD
,QWUH[
6HSDUDWRUPDWHULDâXVWDâHJR
6HSDUDWRUPDWHULDâXVWDâHJR
3RGJU]HZDF]REURWRZ\
3DUDPHWU\EORNX
3DUDPHWU\EORNX
&, 1,(1,2:(.27à<
)/8,'$/1(
5($.725<PFBC I-szej generacji
.DULWD-DSRQLD
 8NáDGJD]RZRSDURZ\]FL QLHQLRZ\P
NRWáHPIOXLGDOQ\PPFBC) I-szej generacji
'DQHWHFKQLF]QHFL QLHQLRZHJRNRWáDIOXLGDOQHJR
XNáDGXJD]RZR-parowego z PFBC I-szej generacji -
Karita

P = 1,5
MPa
8NáDGJD]RZR-parowy z PFBC
6FKHPDWFL QLHQLRZHJRNRWáDIOXLGDOQHJR
I-szej JHQHUDFMLXNáDGJD]RZR-parowy z PFBC)
&RWWEXV1LHPF\
 8NáDGJD]RZRSDURZ\]FL QLHQLRZ\PNRWáHP
IOXLGDOQ\PPFBC I-szej generacji &RWWEXV1LHPF\
7XUELQDJD]RZD &RWWEXV1LHPF\
&RWWEXV
1LHPF\
5($.725<PFBC II-giej generacji
6FKHPDWFL QLHQLRZHJRNRWáDIOXLGDOQHJR
,,JLHMJHQHUDFML
&KáRGQLFDJD]X
syngaz syntezowego
Kamie Cháodnica gazu syntezowego
wapienny CaS
Urz dzenie Cyklon Filtr
8U] G]HQLH odsiarczaj ce CaS ceramiczny
RGVLDUF]DM FH
Reaktor
zgazowania
cz ciowego
popióá Komora
spalania
powietrze
Reaktor
zgazowania w giel Turbina
F] FLRZHJR powietrze gazowa
popió

*
Turbina parowa

Utleniacz PFBC
spaliny

Turbina
Utleniacz parowa
PFBC
6FKHPDWFL QLHQLRZHJRNRWáDIOXLGDOQHJR
,,JLHMJHQHUDFML
.LWD.\XVKX&LW\(OHFWULF3RZHU'HYHORSPHQW&R/WG 8U] G]HQLH
RGVLDUF]DM FH

5HDNWRU
]JD]RZDQLD

8WOHQLDF]