You are on page 1of 10

XIV Konferencja Naukowa – Korbielów’ 2002

„Metody Komputerowe w Projektowaniu i Analizie Konstrukcji Hydrotechnicznych”

Wyznaczanie minimalnego stopnia zbrojenia


w zginanych elementach z betonu

Marta S³owik 1

1. WSTÊP

Konstrukcje z betonu podzieliæ mo¿na ze wzglêdu na stopieñ zastosowanego


zbrojenia na betonowe niezbrojone, s³abo zbrojone i ¿elbetowe.
W normach dotycz¹cych wymiarowania konstrukcji z betonu podawany jest minimalny
stopieñ zbrojenia, który stanowi doln¹ granicê zbrojenia w elementach ¿elbetowych.
Elementy betonowe, w których zastosowano zbrojenie o przekroju mniejszym od
minimalnego (As<As,min=minAc) nazywane s¹ elementami s³abo zbrojonymi. Elementy te, w
myœl przepisów normy ¿elbetowej, nie s¹ wyodrêbniane w osobnej grupie, ale traktowane
s¹ jak elementy betonowe niezbrojone. W ten sposób pomijany jest wp³yw prêtów
zbrojeniowych na noœnoœæ i rysoodpornoœæ konstrukcji s³abo zbrojonych.
Beton s³abo zbrojony jest powszechnie stosowany w budowlach masywnych, miêdzy
innymi w budownictwie hydrotechnicznym. Budowle takie, ze wzglêdu na specyfikê pracy,
powinny byæ wymiarowane na innych zasadach ni¿ konstrukcje bez zbrojenia czy
konstrukcje ¿elbetowe. Na podstawie wyników badañ doœwiadczalnych opracowano w³asn¹
metodê szacowania noœnoœci zginanych przekrojów s³abo zbrojonych [17]. Metoda ta
zosta³a zaprezentowana na XIII Konferencji Naukowej „Metody komputerowe w
projektowaniu i analizie konstrukcji hydrotechnicznych” w Korbielowie w 2001 roku [18].
Istotne jest poprawne okreœlenie granicy stosowalnoœci wyprowadzonych wzorów, a
mianowicie ustalenie, jaki jest maksymalny stopieñ zbrojenia w konstrukcjach s³abo
zbrojonych. Maksymalny stopieñ zbrojenia w konstrukcjach s³abo zbrojonych to
jednoczeœnie minimalny stopieñ zbrojenia w konstrukcjach ¿elbetowych min. Przy
wymiarowaniu mamy zatem w przypadku zastosowania zbrojenie o   min przekrój
¿elbetowy a przy  <min przekrój s³abo zbrojony.
Jednak zasady wyznaczania minimum zbrojenia w konstrukcjach ¿elbetowych nie s¹
jednolicie sformu³owane i wyprowadzone teoretycznie. Minimum zbrojenia stosuje siê w
konstrukcjach ¿elbetowych przede wszystkim w celu uchronienia przed kruchym
zniszczeniem. W normach okreœlanie min nie jest wyprowadzone racjonalnie, lecz podane
jest w sposób umowny. St¹d okreœlone na podstawie ró¿nych norm wielkoœci ró¿ni¹ siê
nawet kilkakrotnie.
2. PRZEGL¥D KRAJOWYCH METOD WYZNACZANIA MINIMALNEGO
PRZEKROJU ZBROJENIA

1
Dr in¿. Wydzia³ In¿ynierii Budowlanej i Sanitarnej, Politechnika Lubelska

65
W Polsce do 1964 roku, przy okreœlaniu minimum zbrojenia w konstrukcjach
¿elbetowych, obowi¹zywa³o kryterium podane przez Br. Bukowskiego [11].
Minimum zbrojenia wynika wed³ug tego kryterium z porównania noœnoœci
prostok¹tnego przekroju zbrojonego i niezbrojonego, przy za³o¿eniu, ¿e naprê¿enia w
stali mog¹ przekroczyæ granicê plastycznoœci o 30%. Podstawowym celem tak
wyznaczonego minimalnego zbrojenia by³o zabezpieczenie przed kruchym
zniszczeniem.
Po porównaniu momentu rysuj¹cego element betonowy Mcr z momentem zginaj¹cym w
przekroju przez rysê po zarysowaniu w elemencie zbrojonym M ultRC , min wyliczyæ mo¿na,
wg kryterium Bukowskiego, ze wzoru:

fc , f
 min  0 ,26 (1)
fy

gdzie: fc,f - wytrzyma³oœæ betonu na œciskanie przy zginaniu wg PN/B-03260 z 1951 r.


fy - granica plastycznoœci stali.
Powy¿sze kryterium stanowi³o podstawê normowego okreœlania minimum zbrojenia
w konstrukcjach ¿elbetowych w przepisach z 1951 roku PN-B-03260 [1].
Gdy do wymiarowania przekrojów ¿elbetowych wprowadzono metodê obci¹¿eñ
krytycznych, opart¹ na globalnych wspó³czynnikach bezpieczeñstwa, za podstawê
wyznaczania min przyjêto zmodyfikowane kryterium Br. Bukowskiego:

RC
M cr M ult
 (2)
sI s II

gdzie: sI i sII - wspó³czynniki bezpieczeñstwa odpowiednio w przekrojach betonowych


niezbrojonych sI=3,0 i ¿elbetowych sII=1,8.
Wyznaczone na podstawie wzoru (2) wartoœci min zestawiono w normie z 1956 r. [2]
jako obowi¹zuj¹ce w elementach zginanych.
W kolejnej wersji polskich przepisów normowych dotycz¹cych konstrukcji z betonu
z 1976 roku [3] odst¹piono od powy¿szego kryterium i w elementach zginanych
przyjêto jeden minimalny stopieñ zbrojenia, niezale¿ny od klasy betonu i stali, równy
0,0015, a w przepisach normowych z 1984 r. PN-84/B-03264 [4] zalecono dwie
wartoœci min :
- 0,15% w przypadku stali klasy A-0 i A-I,
- 0,10% w przypadku stali klasy A-II, A-III i A-IIIN.
W nowej normie ¿elbetowej z 1999 r. [5] umieszczono regu³y wyznaczania minimum
zbrojenia w elementach zginanych wzoruj¹c siê na zaleceniach miêdzynarodowych
Eurocode 2 [6] (wzór (3) i min  0,15%) oraz dodatkowo koniecznoœæ sprawdzenia As,min
ze wzglêdu na ograniczenie szerokoœci rozwarcia rys skurczowych i termicznych. Zgodnie
z zaleceniami Eurocode No.2 1992 [6] w przypadku elementów zginanych minimum
zbrojenia pod³u¿nego nale¿y wyznaczyæ ze wzoru:

66
bt d
As ,min  0 ,6 (3)
f yk

gdzie: bt- szerokoœæ przekroju w strefie rozci¹ganej,


d - wysokoœæ u¿yteczna przekroju,
fyk- charakterystyczna granica plastycznoœci zbrojenia w [N/mm2].
Obecnie, gdy przy wymiarowaniu konstrukcji z betonu obowi¹zuje metoda stanów
granicznych oparta na czêœciowych wspó³czynnikach bezpieczeñstwa, minimum zbrojenia
rozci¹ganego w ¿elbetowych elementach zginanych mo¿na okreœliæ, wg kryterium
klasycznego, jako przekrój stali, przy którym noœnoœæ obliczeniowa przekroju
¿elbetowego obliczona w fazie II-giej jest co najmniej równa obliczeniowemu momentowi
rysuj¹cemu w fazie I-szej. Obliczeniowy moment rysuj¹cy belki s³abo zbrojonej, przy
pominiêciu wp³ywu zbrojenia, wyra¿a siê ogólnym wzorem:

*
M crd  f ctd W fp (4)

gdzie: f*ctd -obliczeniowa wytrzyma³oœæ betonu na rozci¹ganie w elementach betonowych,


Wfp - wskaŸnik wytrzyma³oœci przekroju sprowadzonego.
Noœnoœæ obliczeniowa przekroju ¿elbetowego w fazie II wynosi:

RC
M Rd  f yd As z (5)

gdzie: fyd – obliczeniowa granica plastycznoœci stali,


As – przekrój zbrojenia rozci¹ganego,
z – ramiê si³ wewnêtrznych.
A
Po przyjêciu: z=0,98d , d=0,925h , = bds , Wfp=0,292bh2 i porównaniu Mcrd i
RC
M Rd
otrzymuje siê wzór okreœlaj¹cy min:
*
f ctd
 min  0 ,35 (6)
f yd

Wartoœæ min wyznaczona ze wzoru (6) zale¿y od obliczeniowej wytrzyma³oœci


betonu na rozci¹ganie i obliczeniowej granicy plastycznoœci stali. Nale¿a³oby siê
zastanowiæ czy kryterium klasyczne opisane wzorami (4) do (6), gdzie u¿yte s¹ wielkoœci
RC
obliczeniowe fyd i f*ctd, jest poprawne. Porównywane s¹ wielkoœci niewspó³mierne. M Rd
jest wielkoœci¹ obliczan¹ w stanie granicznym noœnoœci pod obci¹¿eniem obliczeniowym a
Mcrd w stanie u¿ytkowalnoœci tj. pod obci¹¿eniem charakterystycznym. Porównanie
powinno byæ wykonane w rzeczywistych warunkach stanów granicznych. Przy
wyznaczaniu min nale¿a³oby przyjmowaæ doraŸne wytrzyma³oœci betonu i stali:

f ctm
 min  0 ,35 (7)
fy

67
W tablicy 1 zamieszczono przyk³adowe wartoœci minimalnego stopnia zbrojenia
wyznaczone ze wzorów (6) i (7) w celu ich porównania. Zestawienia dokonano w
przypadku stali AI i AII i betonu klasy B15 i B37 o nastêpuj¹cych parametrach
wytrzyma³oœciowych:
- stal AI - fyd=210 MPa , fy=257 MPa
- stal AII - fyd=310 MPa , fy=380 MPa
- beton B15 - f*ctd=0,6 Mpa , fctm=1,6 MPa
- beton B37 - f*ctd=1,1 MPa , fctm =2,9 MPa.

Tablica 1.
Wartoœci min wyznaczone przy przyjêciu obliczeniowych i doraŸnych
wytrzyma³oœci betonu i stali

Stal Beton *
f ctd f ctm
 min  0 ,35  min  0 ,35
f yd fy
AI B15 0,0010 0,0022
B37 0,0018 0,0042
AII B15 0,0007 0,0015
B37 0,0012 0,0029

Wyznaczaj¹c minimalny stopieñ zbrojenia ze wzoru (7), przy przyjêciu


rzeczywistych wytrzyma³oœci betonu i stali, otrzymuje siê wy¿sze wartoœci ni¿ obliczone
ze wzoru (6). S¹ one porównywalne z wielkoœciami minimalnego stopnia zbrojenia
podawanymi w zaleceniach miêdzynarodowych [6] i obecnej normie ¿elbetowej [5].
Wynika z tego, ¿e wyznaczaj¹c min z kryterium klasycznego (wzór (6)) otrzymujemy
wartoœci zani¿one w porównaniu do tych, które odpowiadaj¹ rzeczywistym warunkom
pracy elementu ze wzglêdu na zabezpieczenie przed kruchym zniszczeniem.
W literaturze spotkaæ mo¿na równie¿ inne propozycje wyznaczania minimalnego
zbrojenia w ¿elbecie, które nie znalaz³y jednak szerszego zastosowania w praktyce
np. propozycja Jasmana [15], Mianowskiego [16], Stysia i Rejmana [19].
Z przedstawionych w literaturze badañ wynika, ¿e na wielkoœæ minimalnego stopnia
zbrojenia maj¹ wp³yw równie¿ inne czynniki ni¿ tylko cechy wytrzyma³oœciowe betonu i
stali, przy czym badacze k³ad¹ nacisk na ró¿ne z nich np. wysokoœæ przekroju czy te¿
œrednicê prêtów zbrojeniowych. Wskazuje to na z³o¿onoœæ zagadnienia wyznaczania
minimum zbrojenia w konstrukcjach ¿elbetowych. Kryterium klasyczne wydaje siê byæ
niewystarczaj¹ce w œwietle obecnej wiedzy.

3. NAJNOWSZE TRENDY WYZNACZANIA min NA PODSTAWIE


MECHANIKI PÊKANIA

Obecnie w pracach dotycz¹cych minimum zbrojenia w ¿elbecie bardzo silnie jest


podkreœlany efekt skali. Badania s¹ prowadzone g³ównie za granic¹, na przyk³ad przez
zespó³ kierowany przez A. Carpinteri we W³oszech [9], [10] czy Z. Bažanta w USA [8], a
do analizy badañ stosuje siê metody mechaniki pêkania.

68
Podstaw¹ wyznaczania min na gruncie mechaniki pêkania jest zabezpieczenie elementu
przed kruchym zniszczeniem. Podstawowym warunkiem, który musi byæ spe³niony, by
ochroniæ element przed tak¹ ewentualnoœci¹, jest niedopuszczenie, by noœnoœæ przekroju
¿elbetowego by³a mniejsza od momentu zginaj¹cego, przy którym powstaje pierwsza rysa.
St¹d potrzeba takiej iloœci zbrojenia, by stal mog³a przenieœæ si³y rozci¹gaj¹ce po
zarysowaniu.
Propozycjê szacowania minimalnego przekroju zbrojenia w elementach zginanych,
przy za³o¿eniu jednoczesnego zarysowania betonu i uplastycznienia stali podali Bosco i
Carpinteri [9], [10]. Za pomoc¹ metod liniowo sprê¿ystej mechaniki pêkania mo¿na
teoretycznie ustaliæ charakter pracy i zniszczenia elementu ¿elbetowego. Jest to mo¿liwe
przy u¿yciu bezwymiarowej liczby kruchoœci NP, któr¹ Carpinteri nazywa równie¿ klas¹
kruchoœci (brittleness class) [9]:

f y h As
NP  (8)
K IC Ac

gdzie: KIC- sta³a materia³owa charakteryzuj¹ca odpornoœæ betonu na pêkanie.


Elementy o takiej samej liczbie kruchoœci wykazaj¹ podobne zachowanie fizyczne.
Mechanizm zniszczenia zmienia siê, gdy elementy z tego samego betonu i takim
samym stopniu zbrojenia maj¹ ró¿ne wymiary. Carpinteri na podstawie badañ
wykaza³, ¿e gdy stopieñ zbrojenia jest odwrotnie proporcjonalny do pierwiastka
kwadratowego z wysokoœci belki, mechanizm zachowania elementów jest taki sam.
Zaproponowana w [9] zale¿noœæ okreœlaj¹ca minimum zbrojenia ze wzglêdu na
zabezpieczenie przed kruchym zniszczeniem ma postaæ:

N PC K IC
 min  (9)
fy h

gdzie: NPC -graniczna wartoœæ liczby kruchoœci.


We wzorze (9) NPC jest liczb¹ kruchoœci charakteryzuj¹c¹ przejœcie miêdzy
kruchym a plastycznym charakterem zniszczenia elementu. Na rysunku 1 przedstawiono
wyznaczon¹ na podstawie wzoru (9) zale¿noœæ min od wysokoœci elementu, z której
wynika, ¿e w elementach o du¿ych wymiarach wymagany jest mniejszy stopieñ zbrojenia
ni¿ w elementach ma³ych.

69
Rys. 1. Minimalny stopieñ zbrojenia w zale¿noœci od wysokoœci belki [9]

W praktyce projektowej zastosowanie wzoru (9) do wyznaczania min ma ograniczony


zakres ze wzglêdu na koniecznoœæ okreœlenia parametrów betonu (NPC i KIC), które jak
dot¹d nie zosta³y jeszcze znormalizowane.
Rozwój coraz nowszych technik komputerowych i specjalistycznego oprogramowania
stwarza mo¿liwoœæ coraz szerszego stosowania do opisu zachowania konstrukcji z
betonu metod opartych na nieliniowej mechanice pêkania. Stosuj¹c do analizy
numerycznej nieliniowe modele betonu uzyskuje siê wyniki lepiej skorelowane z
badaniami doœwiadczalnymi.
Badania w³asne [17] i przeprowadzone przez K. D¹browskiego [12] wskazuj¹, ¿e przy
szacowaniu momentu rysuj¹cego nale¿y operowaæ wytrzyma³oœci¹ betonu na rozci¹ganie
przy zginaniu fct,f, a nie wytrzyma³oœci¹ betonu na osiowe rozci¹ganie fctm. Spostrze¿enie to
potwierdzaj¹ szerokie analizy numeryczne, przeprowadzone miêdzy innymi przez
Peterssona [13] i Hjorteseta [14], w których zastosowano nieliniowe modele betonu.
Wytrzyma³oœæ betonu na rozci¹ganie przy zginaniu jest wiêksza od wytrzyma³oœci betonu
na rozci¹ganie osiowe a iloraz obu wielkoœci zale¿y od wymiarów elementu i cech betonu,
zdefiniowanych w ramach nieliniowej mechaniki pêkania np. d³ugoœci charakterystycznej
betonu lch:

G F E cm
l ch  2 (10)
f ctm

gdzie: Ecm - œredni modu³ sprê¿ystoœci betonu,


fctm - œrednia wytrzyma³oœæ betonu na rozci¹ganie,
GF - energia pêkania betonu.

W przypadku braku wartoœci doœwiadczalnej energii pêkania mo¿na j¹ wyznaczyæ ze


wzoru podanego w zaleceniach CEB-FIP Model Code [7]:
G F   F  f cm  0, 7 ; [Nm/m2], (11)

70
w którym: fcm - œrednia wytrzyma³oœæ betonu na œciskanie w MPa,
aF - wspó³czynnik, którego wartoœci podano w [7] w zale¿noœci od
maksymalnego wymiaru ziaren kruszywa Dmax.
Na rysunku 2 przedstawiono zmiennoœæ wspó³czynnika , który wyra¿a iloraz
wytrzyma³oœci betonu na rozci¹ganie przy zginaniu fct,f do wytrzyma³oœci betonu na
rozci¹ganie osiowe fctm , uzyskan¹ przez Peterssona [13].

Rys. 2. Zmiennoœæ wspó³czynnika  wed³ug Peterssona [13]

Przy wyznaczaniu minimalnego stopnia zbrojenia ze wzglêdu na kruche zniszczenie


porównuje siê noœnoœæ przekroju ¿elbetowego z momentem rysuj¹cym, którego wartoœæ
powinna byæ obliczana na podstawie wytrzyma³oœci betonu na rozci¹ganie przy zginaniu.
Otrzymujemy wtedy:

bh 2
M cr  f ct , f W c   f ctm (12)
6

RC
M ult  f y As z (13)
h
Po porównaniu (12) i (13) i przyjêciu z=0,95d i   otrzymujemy:
d

 f ctm
 min  0 ,175 (14)
fy

We wzorze (14) wystêpuj¹ wielkoœci doraŸne wytrzyma³oœci materia³ów i w ten


sposób wyznaczony minimalny stopieñ zbrojenia jest rzeczywist¹ doln¹ granic¹ zbrojenia
elementów ¿elbetowych.
Przyjmuj¹c we wzorze (14) wspó³czynnik  np. wed³ug nomogramu Peterssona (rys.
2), w proponowanej metodzie wyznaczania minimalnego stopnia zbrojenia uwzglêdnia siê

71
bardzo istotny wp³yw wysokoœci przekroju (wp³yw skali). Z uwagi na to, ¿e wartoœæ 
odczytana z rys. 2 zale¿y od lch powstaje mo¿liwoœæ uwzglêdnienia równie¿ wp³ywu cech
betonu i maksymalnej œrednicy u¿ytego kruszywa. Ma to znaczenie w masywnych
konstrukcjach z betonu, w których maksymalna œrednica kruszywa mo¿e wynosiæ 93mm.
Wielkoœæ min to tak¿e górna granica przekrojów s³abo zbrojonych, które najczêœciej
spotykamy w budowlach masywnych. Uwzglêdnienie zatem wspó³czynnika  we wzorze
(14) daje podstawê do wyznaczania stopnia zbrojenia stanowi¹cego granicê miêdzy
przekrojami s³abo zbrojonymi i ¿elbetowymi w elementach o ró¿nych wymiarach.
W tablicy 2 zestawiono przyk³adowe wartoœci min wyznaczone na podstawie wzoru
(14) w przypadku belek zginanych o ró¿nych wysokoœciach przekroju i wykonanych z
betonu i stali o ró¿nych charakterystykach. W obliczeniach przyjmowano wspó³czynnik 
na podstawie rys. 2.
Tablica 2.
Przyk³adowe wartoœci min obliczone ze wzoru (14)
i odpowiednie wartoœci wspó³czynnika  odczytane z rys. 2.

Beton Stal WysokoϾ przekroju h [mm]


300 800 1300
 min  min  min
B15 AI 1,60 0,0019 1,37 0,0016 1,26 0,0014
AII 0,0013 0,0011 0,0009
B37 AI 1,45 0,0032 1,25 0,0026 1,20 0,0024
AII 0,0022 0,0018 0,0016

3. PODSUMOWANIE

Reasumuj¹c przeprowadzone na podstawie studiów literaturowych rozwa¿ania,


dotycz¹ce minimalnego stopnia zbrojenia w zginanych elementach ¿elbetowych mo¿na
stwierdziæ, ¿e:
1. Klasyczne kryterium wyznaczania minimalnego stopnia zbrojenia w elementach
zginanych jest nieracjonalne. Nie uwzglêdnia ono wielu czynników maj¹cych wp³yw na
wielkoœæ min a u¿ycie we wzorze (6) obliczeniowych wartoœci wytrzyma³oœci materia³ów
daje zani¿one wartoœci .
2. Wielkoœæ minimalnego zbrojenia wyznaczanego ze wzglêdu na zabezpieczenie przed
nag³ym zniszczeniem w istotnym stopniu zale¿y od wysokoœci elementu, co wykaza³y
badania doœwiadczalne i analizy numeryczne przeprowadzone na podstawie mechaniki
pêkania przy uwzglêdnieniu nieliniowych modeli betonu.
3. W przypadku elementów zginanych, sposób wyznaczania min na podstawie wzoru (14)
jest najbardziej miarodajny ze wszystkich prezentowanych. Pozwala on uwzglêdniæ tak
istotny wp³yw skali elementu na wielkoœæ min. Tak wyznaczony stopieñ zbrojenia stanowi
granicê rozdzielaj¹c¹ elementy s³abo zbrojone i ¿elbetowe.
Betonowe przekroje s³abo zbrojone s¹ najczêœciej spotykane w konstrukcjach
masywnych takich jak np. budowle hydrotechniczne. Budowle te, ze wzglêdu na specyfikê
pracy, powinny byæ obliczane na podstawie innych procedur ni¿ typowe konstrukcje
¿elbetowe. Wyznaczony ze wzoru (14) stopieñ zbrojenia mo¿e stanowiæ o granicy
stosowalnoœci tych procedur, czyli mo¿na uznaæ, ¿e jest to maksymalny stopieñ zbrojenia

72
przekrojów s³abo zbrojonych. Ze wzglêdu na fakt, ¿e wraz ze wzrostem wymiarów
elementu ten stopieñ zbrojenia maleje bardziej ekonomicznie bêdzie mo¿na dobieraæ
zbrojenie, szczególnie w masywnych budowlach z betonu s³abo zbrojonego.

4. PIŒMIENNICTWO

[1] PN-B-03260, 1951 rok, Konstrukcje ¿elbetowe. Obliczenia statyczne i projektowanie.


[2] PN-56/B-03260 Konstrukcje ¿elbetowe. Obliczenia statyczne i projektowanie.
[3] PN-76/B-03264 Konstrukcje betonowe, ¿elbetowe i sprê¿one. Obliczenia statyczne
i projektowanie. Wydawnictwa Normalizacyjne "Alfa".
[4] PN-84/B-03264 Konstrukcje betonowe, ¿elbetowe i sprê¿one. Obliczenia statyczne
i projektowanie. Wydawnictwa Normalizacyjne "Alfa".
[5] PN-03264:1999 Konstrukcje betonowe, ¿elbetowe i sprê¿one. Obliczenia statyczne
i projektowanie.
[6] ENV 1992-1-1 Eurocode 2 Design of Concrete Structures. Part 1-1 : General
Rules and Rules for Buildings.
[7] CEB-FIP Model Code 1990 Bulletin d'information No. 196.
[8] Bažant Z.P., Oh B.H. : Crack Band Theory for Fracture of Concrete. Materiaux et
Constructions, Vol.16-No 93, mai-juin 1983.
[9] Bosco C., Carpinteri A. : Fracture Mechanics Evaluation of Minimum Reinforcement
in Concrete Structures. Off-print from the volume "Applications of Fracture
Mechanics to Reinforced Concrete". Elsevier Applied Science, 1992.
[10] Bosco C., Carpinteri A. : Fracture Behaviour of Beam Cracked across Reinforcement.
Theoretical and Applied Fracture Mechanics, Vol. 17, No. 1, 1992.
[11] Bukowski B. : Konstrukcje ¿elbetowe. Pañstwowe Wydawnictwa Techniczne,
Warszawa 1953.
[12] D¹browski K.: Prostok¹tne elementy zginane z betonu s³abo zbrojonego. Towarzystwo
Naukowe Ekspertów Budownictwa w Polsce, Warszawa, 1962.
[13] Hillerborg A., Modeer M., Petersson P.E. : Analysis of Crack Formation and Crack
Growth in Concrete by Means of Fracture Mechanics and Finite Elements. Cement
and Concrete Research, Vol. 6, 1976.
[14] Hjorteset K. : Minimum Reinforcement Requirements for Concrete Flexural Members
Determined Using Nonlinear Fracture Mechanics. MSc thesis in Civil Engineering,
University of Washington, June 1990.
[15] Jasman S. : Minimalny stopieñ zbrojenia w rozci¹ganych strefach przekrojów
betonowych. XXXVI Konferencja Naukowa KILiW PAN I KN PZITB, Wroc³aw-
Krynica 1990.
[16] Mianowski K. M. : Wyznaczanie zbrojenia w ¿elbecie na podstawie kryterium
dopuszczalnej szerokoœci rozwarcia rys. In¿ynieria i Budownictwo, nr6/1991.
[17] S³owik M. : Analiza noœnoœci elementów z betonu s³abo zbrojonego z
uwzglêdnieniem stanów granicznych u¿ytkowania. Rozprawa doktorska, Politechnika
Lubelska, 2000.
[18] S³owik M.: Noœnoœæ konstrukcji s³abo zbrojonych w œwietle wyników badañ
doœwiadczalnych. XIII Konferencja Naukowa „Metody Komputerowe w
Projektowaniu i Analizie Konstrukcji Hydrotechnicznych” Korbielów 2001
[19] Styœ D., Rejman G. : Efekt skali a minimalny stopieñ zbrojenia belek ¿elbetowych.
XLI Konferencja Naukowa KILiW PAN I KN PZITB, Kraków-Krynica 1995.

73
STRESZCZENIE

W referacie dokonano przegl¹du ró¿nych sposobów wyznaczania minimalnego stopnia


zbrojenia min w zginanych elementach ¿elbetowych, przedstawionych w literaturze polskiej
i zagranicznej oraz przeprowadzono analizê ich przydatnoœci w praktyce projektowej przy
wyznaczaniu granicy miêdzy konstrukcjami s³abo zbrojonymi i ¿elbetowymi.

Minimum reinforcement ratio in bending concrete elements


SUMMARY

In the paper different methods of calculating minimum reinforcement ratio in bending


reinforced concrete elements has been presented. Also the analysis if these methods are
proper in practice to separating slightly reinforced concrete elements from reinforced
concrete elements has been made.

74

You might also like