Sejm

Rzeczypospolitej Polskiej
Kadencja VI

Sprawozdanie Stenograficzne
z 20 posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

w dniu 22 lipca 2008 r.

(pierwszy dzień obrad)

Wa r s z a w a
2008
 str. str.

TREŚĆ

20. posiedzenia Sejmu

(Obrady w dniu 22 lipca 2008 r.)
str. str.

Otwarcie posiedzenia Poseł Paweł Arndt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

Punkt 1. porządku dziennego: Przedsta- Poseł Aleksandra Natalli-Świat . . . . . . . . . . . 30
wiony przez Prezydium Sejmu projekt Poseł Anita Błochowiak. . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
uchwały poświęconej pamięci Bronisła- Poseł Jan Łopata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
wa Geremka Poseł Marek Borowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
Marszałek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Poseł Jakub Szulc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
Poseł Grażyna Gęsicka . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
(Przerwa w posiedzeniu)
Poseł Stanisław Stec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
Wznowienie posiedzenia Poseł Krystyna Skowrońska . . . . . . . . . . . . . . 41
Zmiana porządku dziennego Poseł Joanna Kluzik-Rostkowska . . . . . . . . . . 43
Marszałek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Poseł Marek Wikiński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
Poseł Stanisław Wziątek . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Poseł Jan Kulas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
Poseł Joachim Brudziński . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Poseł Henryk Kowalczyk. . . . . . . . . . . . . . . . . 44
Poseł Anna Bańkowska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Poseł Leszek Cieślik. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45
Poseł Tadeusz Cymański . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Poseł Jarosław Zieliński . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
Poseł Joanna Senyszyn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Poseł Paweł Kowal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
Poseł Tomasz Kamiński . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Poseł Krystyna Grabicka. . . . . . . . . . . . . . . . . 48
Poseł Janusz Palikot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Poseł Gabriela Masłowska. . . . . . . . . . . . . . . . 48
Komunikaty Poseł Marek Polak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
Sekretarz Poseł Radosław Witkowski. . . . . . . 11 Poseł Krzysztof Matyjaszczyk . . . . . . . . . . . . . 48
Punkt 2. porządku dziennego: Sprawoz- Poseł Szymon Stanisław Giżyński . . . . . . . . . 49
danie Komisji Finansów Publicznych Poseł Maria Nowak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
o sprawozdaniu z wykonania budżetu Poseł Krystyna Skowrońska . . . . . . . . . . . . . . 50
państwa za okres od 1 stycznia do Poseł Jan Kulas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
31 grudnia 2007 r. wraz z przedstawioną Poseł Andrzej Szlachta . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
przez Najwyższą Izbę Kontroli analizą Poseł Maria Zuba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
wykonania budżetu państwa i założeń Poseł Edward Siarka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
polityki pieniężnej w 2007 r. oraz komi- Poseł Janusz Cichoń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
syjnym projektem uchwały Poseł Krzysztof Lipiec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
w przedmiocie absolutorium Poseł Mirosław Pawlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52
Punkt 3. porządku dziennego: Sprawoz- Poseł Tadeusz Tomaszewski . . . . . . . . . . . . . . 52
danie Komisji Finansów Publicznych Poseł Witold Namyślak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52
o przedstawionej przez prezesa Rady Poseł Wojciech Mojzesowicz . . . . . . . . . . . . . . 53
Ministrów informacji o poręczeniach Poseł Aleksander Marek Skorupa . . . . . . . . . 53
i gwarancjach udzielonych w 2007 r. Prezes Narodowego Banku Polskiego
przez Skarb Państwa, niektóre osoby Sławomir Skrzypek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
prawne oraz Bank Gospodarstwa Prezes Najwyższej Izby Kontroli
Krajowego ze środków Krajowego Fun- Jacek Jezierski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
duszu Poręczeń Kredytowych Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów
Punkt 4. porządku dziennego: Sprawozda- Elżbieta Suchocka-Roguska . . . . . . . . . . . . . . 61
nie z działalności Narodowego Banku Punkt 5. porządku dziennego: Sprawozda-
Polskiego w 2007 r. nie z działalności Najwyższej Izby Kon-
Poseł Sprawozdawca Zbigniew Chlebowski . . .11 troli w 2007 roku wraz z opinią Komisji
Prezes Najwyższej Izby Kontroli do Spraw Kontroli Państwowej
Jacek Jezierski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Prezes Najwyższej Izby Kontroli
Poseł Sprawozdawca Beata Szydło . . . . . . . . . 20 Jacek Jezierski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
Prezes Narodowego Banku Polskiego Poseł Arkadiusz Czartoryski. . . . . . . . . . . . . . 68
Sławomir Skrzypek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Poseł Teresa Piotrowska . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
 str.
Poseł Jadwiga Wiśniewska . . . . . . . . . . . . . . . 70
Poseł Janusz Krasoń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
Poseł Józef Zych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
Poseł Maria Nowak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
Poseł Gabriela Masłowska . . . . . . . . . . . . . . . 73
Poseł Marek Kwitek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
Poseł Bożena Kotkowska . . . . . . . . . . . . . . . . 74
Poseł Romuald Ajchler . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74
Poseł Jarosław Pięta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74
Poseł Janusz Krasoń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
Prezes Najwyższej Izby Kontroli
Jacek Jezierski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
Poseł Romuald Ajchler . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
Prezes Najwyższej Izby Kontroli
Jacek Jezierski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
Poseł Arkadiusz Czartoryski. . . . . . . . . . . . . . 79
Poseł Romuald Ajchler . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
Punkt 6. porządku dziennego: Sprawozda-
nie Komisji Nadzwyczajnej o senackim
projekcie ustawy o zmianie ustawy
Kodeks cywilny oraz ustawy Prawo
o notariacie
Poseł Sprawozdawca Małgorzata Sadurska. . . . . 81
Poseł Grzegorz Karpiński . . . . . . . . . . . . . . . . 81
Poseł Barbara Bartuś . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
Poseł Józef Zych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
Poseł Mirosław Pawlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
Sprawiedliwości Zbigniew Wrona . . . . . . . . . 84
Poseł Małgorzata Sadurska . . . . . . . . . . . . . . 84
Punkt 7. porządku dziennego: Sprawozda-
nie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi
o rządowym projekcie ustawy o zmia-
nie ustawy o organizacji rynków owo-
ców i warzyw, rynku chmielu, rynku
tytoniu oraz rynku suszu paszowego
Poseł Sprawozdawca Mirosław Maliszewski . . . 84
Poseł Mariusz Grad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85
Poseł Jarosław Żaczek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86
Poseł Stanisław Stec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87
Poseł Mirosław Maliszewski . . . . . . . . . . . . . . 87
str.
Poseł Zbigniew Matuszczak . . . . . . . . . . . . . . 88
Poseł Mirosław Maliszewski . . . . . . . . . . . . . . 89
Poseł Romuald Ajchler . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa
i Rozwoju Wsi Kazimierz Plocke. . . . . . . . . . . 89
Poseł Mirosław Maliszewski . . . . . . . . . . . . . . 90
Punkt 8. porządku dziennego: Sprawoz-
danie Komisji Zdrowia o rządowym
projekcie ustawy o zmianie ustawy
o ochronie zdrowia psychicznego
Poseł Sprawozdawca Maciej Orzechowski . . . 90
Poseł Damian Raczkowski . . . . . . . . . . . . . . . 92
Poseł Tomasz Latos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
Poseł Zbigniew Matuszczak . . . . . . . . . . . . . . 94
Poseł Stanisław Rakoczy . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
Poseł Marek Balicki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96
Poseł Zbigniew Matuszczak . . . . . . . . . . . . . . 97
Poseł Tomasz Latos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97
Poseł Marek Balicki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97
Poseł Agnieszka Kozłowska-Rajewicz . . . . . 98
Poseł Damian Raczkowski . . . . . . . . . . . . . . . 98
Poseł Konstanty Oświęcimski . . . . . . . . . . . . . 99
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia
Adam Fronczak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99
Poseł Maciej Orzechowski . . . . . . . . . . . . . . . 101
Oświadczenia
Poseł Szymon Stanisław Giżyński . . . . . . . . 101
Poseł Józef Rojek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102
Poseł Jan Kulas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103
Poseł Witold Namyślak . . . . . . . . . . . . . . . . . 104
Poseł Jan Rzymełka. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
Poseł Jarosław Pięta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
Poseł Marek Krząkała . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106
Poseł Waldemar Andzel . . . . . . . . . . . . . . . . . 107
Poseł Czesław Hoc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107
Poseł Bożena Kotkowska. . . . . . . . . . . . . . . . 109
(Przerwa w posiedzeniu)
Załącznik nr 1 – Teksty wystąpień niewygło-
szonych
Poseł Stanisław Rydzoń. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
 (Początek posiedzenia o godz. 9 min 03)
(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu
Bronisław Komorowski oraz wicemarszałkowie
Stefan Niesiołowski, Jerzy Szmajdziński i Jarosław
Kalinowski)
Marszałek:
Proszę państwa, otwieram obrady.
(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)
Proszę o zajmowanie miejsc.
Wysoka Izbo! Na sekretarzy dzisiejszych obrad
powołuję panów posłów: Radosława Witkowskiego,
Krzysztofa Matyjaszczyka, Jacka Pilcha oraz Ceza-
rego Tomczyka.
W pierwszej części obrad sekretarzami będą pa-
nowie posłowie Radosław Witkowski i Krzysztof Ma-
tyjaszczyk.
Protokół i listę mówców prowadzić będą panowie
posłowie Krzysztof Matyjaszczyk i Jacek Pilch.
Witam pana posła.
Bardzo proszę wszystkich posłów sekretarzy
o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.
Proszę Państwa! Chciałbym powitać prezydenta,
chciałbym powitać wszystkich gości, którzy przybyli
z okazji bardzo smutnej, jaką jest śmierć i uroczysto-
ści pogrzebowe pana profesora Bronisława Geremka,
wieloletniego parlamentarzysty, wieloletniego prze-
wodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych. Chciał-
bym przywitać wszystkich. Witam także przedstawi-
cieli kościołów i związków wyznaniowych. Szczegól-
nie serdecznie witam posłów i senatorów tych klubów
parlamentarnych, które były kierowane przez Broni-
sława Geremka, mam na myśli zarówno Obywatelski
Klub Parlamentarny, jak i Klub Parlamentarny Unii
Demokratycznej oraz Klub Parlamentarny Unii Wol-
ności. Witam szczególnie serdecznie w tym bolesnym
momencie rodzinę pana posła profesora Bronisława
Geremka. Witam także rząd Rzeczypospolitej Pol-
skiej i wszystkich obecnych, którzy zechcieli dziś się
tu zjawić, zebrać dla wspólnej refleksji, wspólnej my-
śli poświęconej Bronisławowi Geremkowi.
Proszę Państwa! Przystępujemy do rozpatrze-
nia punktu 1. porządku dziennego: Przedsta-
wiony przez Prezydium Sejmu projekt uchwały
poświęconej pamięci Bronisława Geremka
(druk nr 774).
Bardzo państwa proszę o powstanie.
(Zebrani wstają)
„Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
22 lipca 2008 roku poświęcona pamięci Bronisława
Geremka.
13 lipca 2008 roku zmarł Bronisław Geremek,
jeden z filarów opozycji demokratycznej lat 70. i 80.,
doradca NSZZ »Solidarność«, uczestnik obrad Okrą-
głego Stołu, wybitny parlamentarzysta, po czerwco-
wych wyborach w 1989 roku przewodniczący Obywa-
telskiego Klubu Parlamentarnego, skupiającego posłów
wywodzących się z »Solidarności«, minister spraw za-
granicznych, który wprowadzał Polskę do NATO.
Bronisław Geremek łączył talenty błyskotliwego
polityka i dyplomaty z erudycją wybitnego historyka.
Służył Polsce, składając liczne dowody swojego
mądrego patriotyzmu.
Sejm RP oddaje hołd tragicznie Zmarłemu, przy-
pominając o Jego zasługach dla budowy wolnej, de-
mokratycznej i suwerennej Polski w silnej i jednoczą-
cej się Europie.
W dowód uznania i wdzięczności Sejm RP posta-
nawia nadać jednej z sal sejmowych Jego imię.”
Uczcijmy pamięć Bronisława Geremka minutą
ciszy.
(Chwila ciszy)
Dziękuję bardzo.
Proszę państwa, w celach formalnych stwierdzam
przyjęcie uchwały przez Wysoką Izbę.
Jednocześnie chciałbym poinformować wszyst-
kich zainteresowanych o tym, że w ramach całego
ciągu wydarzeń związanych z uczczeniem pamięci
profesora Bronisława Geremka o godz. 9.30 nastąpi
otwarcie wystawy pt. „Bronisław Geremek – polityk
wolności i »Solidarności«”. O godz. 10.30 nastąpi
nadanie imienia Bronisława Geremka sali nr 14 w
budynku komisji sejmowych, sali, w której często
spotyka się Komisja Spraw Zagranicznych. Serdecz-
nie zapraszam wszystkich do uczestniczenia w tych
wydarzeniach, zapraszam także do zapoznania się
z wystawą.
Z wielką satysfakcją informuję, że wczoraj uzgod-
niłem z przewodniczącym Parlamentu Europejskie-
go, panem Poetteringiem, że wystawa ta, jeszcze
wzbogacona, trafi do Strasburga. Tak że zapraszam
wszystkich.
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
4 Porządek dzienny
Marszałek
W tej chwili zarządzam przerwę w obradach do
godz. 11.30. W tym czasie odbędzie się zarówno
otwarcie wystawy, jak i nadanie imienia jednej z sal,
wykonanie uchwały sejmowej. Dziękuję bardzo.
(Przerwa w posiedzeniu od godz. 9 min 10
do godz. 11 min 31)
Marszałek:
Wznawiam obrady.
Bardzo proszę o zajęcie miejsc.
Wysoka Izbo! Protokół 19. posiedzenia Sejmu uwa-
żam za przyjęty wobec niewniesienia zastrzeżeń.
Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o pro-
jektach ustaw: o utworzeniu Zachodniopomorskiego
Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie, o zmia-
nie ustawy o ochronie przeciwpożarowej, o zmianie
ustawy o ochronie zdrowia psychicznego oraz o zmia-
nie ustawy o dokumentach paszportowych oraz usta-
wy o opłacie skarbowej.
Sprawozdania te zostały paniom i panom posłom
doręczone odpowiednio w drukach nr 703, 707, 726
i 728.
W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii
Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnie-
niu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpa-
trzenie tych sprawozdań.
Proponuję, aby w przypadku sprawozdania za-
wartego w druku nr 726 Sejm wyraził zgodę na za-
stosowanie art. 44 ust. 3 regulaminu Sejmu.
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
propozycję przyjął.
Sprzeciwu nie słyszę.
Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży przedłożyła
sprawozdanie o stanowisku Senatu w sprawie ustawy
o zmianie ustawy o systemie oświaty, ustawy Karta
Nauczyciela oraz ustawy o postępowaniu w sprawach
nieletnich.
Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom
doręczone w druku nr 766.
W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii
Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnie-
niu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpa-
trzenie tego sprawozdania.
Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził
zgodę na zastosowanie art. 54 ust. 5 regulaminu
Sejmu.
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
propozycję przyjął.
Sprzeciwu nie słyszę.
Rada Ministrów przedłożyła projekty ustaw:
o zmianie ustawy o ochronie przyrody oraz niektó-
rych innych ustaw i o udziale społeczeństwa w ochro-
nie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na
środowisko.
Projekty te zostały paniom i panom posłom dorę-
czone odpowiednio w drukach nr 767 i 768.
W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii
Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnie-
niu porządku dziennego o punkty obejmujące pierw-
sze czytania tych projektów.
Proponuję, aby w tych przypadkach Sejm wyra-
ził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 1 regulaminu
Sejmu.
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
propozycję przyjął.
Sprzeciwu nie słyszę.
Grupa posłów przedłożyła projekt ustawy o zmia-
nie ustawy o radiofonii i telewizji.
Projekt ten został paniom i panom posłom dorę-
czony w druku nr 754.
W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii
Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnie-
niu porządku dziennego o punkt obejmujący pierwsze
czytanie tego projektu.
Grupa posłów przedłożyła projekt ustawy o znie-
sieniu finansowania partii politycznych z budżetu
państwa.
Projekt ten został paniom i panom posłom dorę-
czony w druku nr 764.
Na posiedzeniu Konwentu Seniorów zgłoszono
sprzeciw wobec propozycji uzupełnienia porządku
dziennego o punkt obejmujący pierwsze czytanie tego
projektu ustawy.
Jest to zatem, w myśl art. 173 ust. 4 regulaminu
Sejmu, punkt sporny porządku dziennego.
Poddam propozycję uzupełnienia porządku dzien-
nego pod głosowanie.
Proszę się przygotować do głosowania.
Przystępujemy do głosowania.
Kto z pań i panów posłów jest za uzupełnieniem
porządku dziennego o punkt w brzmieniu: Pierwsze
czytanie poselskiego projektu ustawy o zniesieniu
finansowania partii politycznych z budżetu pań-
stwa (druk nr 764), zechce podnieść rękę i nacisnąć
przycisk.
Kto jest przeciw?
Kto się wstrzymał?
W głosowaniu wzięło udział 403 posłów. (Oklaski)
Za oddano 224 głosy, przeciw – 177, 2 osoby wstrzy-
mały się od głosu.
Stwierdzam, że Sejm propozycję uzupełnienia po-
rządku dziennego przyjął.
Po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów podją-
łem decyzję o skreśleniu z porządku dziennego bie-
żącego posiedzenia dotychczasowych punktów: 13.
w brzmieniu: Pierwsze czytanie rządowego projek-
tu ustawy o emeryturach kapitałowych (druk nr 743)
oraz 26. w brzmieniu: Informacja rządu na temat
dramatycznej sytuacji stoczni Szczecin, Gdańsk
i Gdynia.
Informuję również, że wnioskodawcy wycofali
projekt ustawy o zmianie ustawy Ordynacja podat-
kowa, zawarty w druku nr 717.
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Porządek dzienny
Marszałek
W związku z tym dotychczasowy punkt 22. po-
rządku dziennego, obejmujący pierwsze czytanie tego
projektu, stał się bezprzedmiotowy.
Obecnie przystąpimy do wyboru tematu informa-
cji bieżącej.
Na podstawie art. 194 ust. 1 regulaminu Sejmu
uprawnione podmioty zgłosiły propozycję tematów
informacji bieżących do rozpatrzenia na 20. posiedze-
niu Sejmu. Lista obejmująca tematy i numery infor-
macji została paniom i panom posłom wyłożona na
ławę.
Informacja bieżąca nr 1, wybrana przez Prezydium
Sejmu, nie uzyskała jednolitej opinii Konwentu Senio-
rów i w związku z tym, na podstawie art. 194 ust. 4
regulaminu Sejmu, Sejm podejmie decyzję w głosowa-
niu, wykorzystując funkcję urządzenia do głosowania
umożliwiającą dokonanie wyboru z listy.
W związku z tym, że zgłoszono dwie propozycje
tematów informacji, wyboru dokonamy zwykłą więk-
szością głosów.
Po rozpoczęciu głosowania na czytniku urządze-
nia do liczenia głosów pojawi się lista informacji
w następującej kolejności: numery jeden i dwa.
Czy wszyscy posłowie są gotowi do przeprowadze-
nia głosowania?
Nikt nie zgłasza zastrzeżeń.
Zanim rozpoczniemy głosowanie…
Tak, momencik.
Proszę bardzo, pan z wnioskiem formalnym.
Poseł Stanisław Wziątek:
Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Po-
słowie! Szanowny Panie Premierze! Na ostatnim
posiedzeniu Sejmu pan marszałek zechciał podjąć
decyzję o przyjęciu naszego wniosku – wniosku klubu
Lewica – o debatę sejmową na temat dramatycznej
sytuacji przemysłu stoczniowego w Polsce. Mimo iż
w zawiadomieniu o porządku obrad otrzymaliśmy
informację, że ten punkt będzie przedmiotem naszej
debaty, dziwnym zbiegiem okoliczności teraz go nie
ma, a pojawia się wniosek o informację bieżącą. In-
formacja bieżąca jest kwestią całkowicie odrębną,
inną niż szeroka debata o strategii związanej z pol-
skim przemysłem stoczniowym. Zwłaszcza w tej
szczególnej sytuacji, kiedy na ulice polskich miast –
w Szczecinie i Gdyni – wyszły ogromne rzesze stocz-
niowców: 6 tysięcy w Szczecinie i 2,5 tysiąca w Gdy-
ni, domagające się stabilizacji przemysłu stoczniowe-
go, chroniące swoje miejsca pracy…
(Poseł Krystyna Skowrońska: Trzeba robić, a nie
debatować.)
Marszałek:
Panie pośle…
5
Poseł Stanisław Wziątek:
W związku z tym…
Marszałek:
…proszę o wniosek formalny.
Poseł Stanisław Wziątek:
…chcielibyśmy, panie marszałku, prosić pana
marszałka o to, żeby pan zechciał podtrzymać swoją
wcześniejszą decyzję (Oklaski), żeby pan zechciał
wznieść się ponad to, że jest pan przedstawicielem
partii Platforma Obywatelska, i żeby wziął pan sobie
do serca to, iż właśnie Sejm sprawuje kontrolną funk-
cję nad rządem, że właśnie Sejm ma prawo nie tylko
wysłuchać krótkiej informacji o tym stanie rzeczy,
ale też jednocześnie debatować o przemyśle i strate-
gii. Mamy nadzwyczajną szansę – szansę, którą dała
nam Komisja Europejska – i jeżeli będziemy o tym
debatować we wrześniu, to będzie, przepraszam za
określenie, musztarda po obiedzie.
Marszałek:
Panie pośle…
Poseł Stanisław Wziątek:
Panie Marszałku! Proszę pana marszałka…
Marszałek:
…bardzo pana proszę…
Poseł Stanisław Wziątek:
…o to, aby pan zechciał wprowadzić do porządku
obrad debatę na temat przemysłu stoczniowego, a nie
tylko informację. (Oklaski)
Marszałek:
Panie pośle, z niepokojem obserwuję to, że pan
poseł regularnie występuje z rzekomym wnioskiem
formalnym, który okazuje się nie wnioskiem formal-
nym, tylko jakąś formą apelu.
Panie pośle, polecam lekturę regulaminu Sejmu
i proszę przyjąć do wiadomości, że właśnie przed
chwilą, dosłownie przed chwileczką, przed pana wy-
stąpieniem Sejm zakończył debatę nad porządkiem
obrad. Rozstrzygnęliśmy to dosłownie przed chwilą,
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
6 Porządek dzienny
Marszałek
a pan po zakończeniu tej debaty wystąpił z apelem
o zmianę w porządku obrad. Proszę wybaczyć, ale
według mnie jest to tyle nieregulaminowe co pozba-
wione umocowania logicznego.
Mogę państwu powiedzieć tylko i wyłącznie tyle
– Wysoka Izba została poinformowana, jak mam na-
dzieję, za pośrednictwem przewodniczących klubów,
którzy brali udział, też dokładnie przed chwilą,
w posiedzeniu Konwentu Seniorów, gdzie wszyscy
uzyskali tę informację – że rząd poprosił o przesunię-
cie debaty publicznej nad problemem stoczni…
(Poseł Sławomir Nitras: Związkowcy prosili.)
…na wrzesień, dlatego że nastąpiła zmiana sta-
nowiska Komisji Europejskiej. Jednocześnie jednak,
aby sprostać naturalnym oczekiwaniom związanym
z potrzebą uzyskania jakiejś porcji informacji na ten
temat, bez ryzyka zaszkodzenia negocjacjom, jeden
z klubów, klub Platformy Obywatelskiej wystąpił
z wnioskiem, z propozycją informacji bieżącej, która
– jak rozumiem – dotyczy dokładnie tego samego pro-
blemu. Nad tym właśnie mamy w tej chwili głosować,
panie pośle. Za chwilę więc może pan zagłosować za
informacją bieżącą rządu w sprawie przemysłu stocz-
niowego w Polsce i – jak sądzę – powinien pan być
usatysfakcjonowany.
Pan poseł Brudziński też z wnioskiem formalnym?
Poseł Joachim Brudziński:
Tak, oczywiście, panie marszałku.
Marszałek:
Tak? Mam nadzieję, że będzie bardziej formalny
niż poprzedni.
Poseł Joachim Brudziński:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze!
Chciałbym w pełni poprzeć wniosek pana posła
Wziątka. (Poruszenie na sali)
(Poseł Krystyna Skowrońska: To nie jest wniosek
formalny.)
(Głos z sali: Brawo!)
Proszę państwa, 6 tysięcy związkowców na uli-
cach Szczecina, ponad 2 tysiące związkowców na
ulicach Gdańska.
(Poseł Rafał Grupiński: Dwa lata nic nie robi-
liście.)
Wysoka Izbo! Panie Premierze! Nie uciekajmy od
tego tematu. Wielokrotnie mówiliśmy, że problem
stoczni nie ma barw partyjnych, nie chodzi tutaj
o spór partyjny. Stoczniowcy i związkowcy mają prze-
cież prawo wiedzieć, jaka jest strategia rządu wobec
tej branży. Tak naprawdę przez 8 miesięcy państwo
nie podejmowaliście żadnych decyzji, a teraz pada
taka argumentacja, że debata zostanie przełożona na
wrzesień, kiedy będą rozstrzygały się losy stoczni
w Brukseli.
(Poseł Elżbieta Łukacijewska: Niech pan poczeka
na głosowanie.)
Szanowni Państwo! Bardzo proszę, przed chwilą
słyszałem pana posła Nitrasa, który używał bardzo
brzydkiego i nieładnego określenia. Panie pośle,
przypominam, że w momencie kiedy ważyły się losy
traktatu, pan do mnie przyszedł, prosząc, aby pan
prezydent użył argumentu dotyczącego traktatu li-
zbońskiego, bo tak właśnie prowadzicie politykę: jak
trwoga, to do Boga.
(Poseł Sławomir Nowak: Skandal! Przez dwa lata
trzeba było się zająć stoczniami.) (Poruszenie na
sali)
Wtedy z podwiniętym ogonem przyszliście prosić,
żeby pan prezydent używał tego argumentu…
Marszałek:
Panie pośle…
Poseł Joachim Brudziński:
Macie dwa miesiące, żeby uratować polskie stocz-
nie. Do roboty, aby żyło się lepiej. Wszystkim, panie
premierze. Dziękuję uprzejmie. (Burzliwe oklaski)
Marszałek:
Panie pośle, z przykrością muszę stwierdzić, że to
był dokładnie w takim samym stopniu, a właściwie
nie był w takim samym stopniu, wniosek formalny
jak poprzedni. Proponuję, żeby w kwestię wniosków
nieformalnych już w ogóle Pana Boga nie mieszać, to
jest moja sugestia.
Proszę państwa, rozpoczynamy głosowanie.
Proszę państwa, panie i panów posłów o podejmo-
wanie decyzji. (Gwar na sali)
Jeszcze kilkanaście osób nie oddało głosów.
Bardzo proszę o sprawdzenie, czy został naciśnię-
ty również biały przycisk.
Jeszcze 5 osób.
Dziękuję, zamykam głosowanie.
W głosowaniu wzięło udział 409 posłów. Informacja
nr 1 zyskała 272 głosy, informacja nr 2 – 126.
Stwierdzam, że Sejm do rozpatrzenia na bieżącym
posiedzeniu wybrał informację w sprawie przemysłu
stoczniowego w Polsce. Pytanie jest skierowane do
ministra skarbu państwa. Ten punkt będziemy roz-
patrywali w czwartek.
Prezydium Sejmu, po wysłuchaniu opinii Kon-
wentu Seniorów, proponuje, aby Sejm przeprowadził
łączną debatę krótką nad sprawozdaniem komisji
o sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa za
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Porządek dzienny
Marszałek
okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2007 r.; sprawoz-
daniem komisji o przedstawionej przez prezesa Rady
Ministrów informacji o poręczeniach i gwarancjach
udzielonych w 2007 r. ze środków Krajowego Fundu-
szu Poręczeń Kredytowych oraz sprawozdaniem z dzia-
łalności Narodowego Banku Polskiego w 2007 r.
Prezydium Sejmu proponuje jednocześnie, aby
Sejm wysłuchał:
— 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów
i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół w dysku-
sjach:
– nad informacją rządu na temat działań Rady Mi-
nistrów służących przeciwdziałaniu wzrostowi cen
towarów i usług konsumpcyjnych, a w szczególności
cen żywności i paliw, a także działań służących popra-
wie sytuacji rodzin posiadających niskie dochody,
– w pierwszym czytaniu projektu ustawy o spół-
dzielniach
– oraz w łącznej dyskusji w pierwszych czytaniach
projektów ustaw: o zmianie ustawy o ochronie przy-
rody oraz niektórych innych ustaw i o udziale społe-
czeństwa w ochronie środowiska,
— a także 3-minutowych oświadczeń w imieniu
klubów i kół w dyskusjach nad sprawozdaniami ko-
misji o projektach ustaw o ratyfikacji umów między-
narodowych.
Prezydium Sejmu proponuje również, aby Sejm
wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klu-
bów i kół w dyskusjach nad pozostałymi punktami
porządku dziennego.
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
pozycję przyjął.
Sprzeciwu nie słyszę.
Za chwilę rozpatrzymy łączne sprawozdanie ko-
misji o…
(Poseł Anna Bańkowska: Sprzeciw.)
Jest sprzeciw, tak? Przepraszam.
Bardzo proszę, pani poseł Bańkowska.
Poseł Anna Bańkowska:
Panie marszałku, chciałabym zgłosić sprzeciw
wobec propozycji Prezydium Sejmu dotyczącej przy-
znania 10 minut na wystąpienia w bardzo ważnej
debacie, na którą czekamy nie tylko my, ale na którą
czeka szczególnie ta część społeczeństwa, która w spo-
sób dobitny odczuwa postępującą inflację, wzrost cen,
która naprawdę nie może spokojnie wyżyć od pierw-
szego do pierwszego, czyli debatę o drożyźnie i o bie-
dzie, i o sposobach zapobiegania im oraz o możliwo-
ściach poprawy sytuacji osób, które mimo wzrostu
gospodarczego, którym szczyci się rząd, nie czują ni-
czego poza trudem dnia dzisiejszego. Na tę debatę,
o którą wnioskował zarówno klub Lewica, jak i klub
Prawa i Sprawiedliwości czekamy od dawna...
(Poseł Zbigniew Chlebowski: Co to jest, panie
marszałku?)
7
...a pan marszałek określa czas wystąpień w tej
debacie na 10 minut. Jest to rzecz niedopuszczalna.
Myślę, że wielu polityków żyje w ogromnym oderwa-
niu od realiów życia, nie wiedzą, komu żyje się źle...
(Poseł Zbigniew Chlebowski: Ale co to jest, to już
jest debata?)
...jak bardzo źle się żyje, jak bardzo rosną koszty
utrzymania, opłaty czynszu i energii.
Marszałek:
Pani poseł, proponuję, żeby pani złożyła wniosek.
Poseł Anna Bańkowska:
Warto, żeby tej debacie przysłuchiwali się wszyscy
rządzący oraz ci, którzy w kampanii mówili, że z żo-
nami odwiedzają sklepy, a teraz w ogóle nie wiedzą,
ile trzeba mieć pieniędzy, żeby włożyć chociaż mini-
mum do koszyka.
(Poseł Zbigniew Chlebowski: Panie marszałku,
w jakim to jest trybie?)
Marszałek:
Pani poseł, jaką ma pani propozycję?
Poseł Anna Bańkowska:
Panie marszałku, proszę najmniej o debatę śred-
nią. (Oklaski)
Marszałek:
Pani poseł, to samo można było powiedzieć krót-
ko, szczególnie w sytuacji, kiedy taką decyzję podjęło
Prezydium, jako reprezentant całego parlamentu,
a nie marszałek. Pragnę zwrócić pani na to uwagę.
Proszę państwa, jest pat, jest to wniosek formalny.
Pan poseł w tej samej sprawie? Proszę uprzejmie.
Poseł Tadeusz Cymański:
Panie marszałku, kwestia, o której teraz mówimy,
dotyczy w ogóle o generalnej zasady obowiązującej
w polskim parlamencie.
(Poseł Krystyna Skowrońska: Sprzeciw.)
Chodzi o to, że co jakiś czas są podnoszone z tej
trybuny apele, żeby bardzo ważne tematy, debaty
dotyczące: polityki zagranicznej, budżetu, spraw spo-
łecznych ogromnej wagi nie tylko znajdowały się
w porządku obrad, ale aby odbywały się w stosow-
nym czasie, o co zabiegała pani poseł. Chciałbym
zwrócić uwagę na to, że są dwie metody marginali-
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
8 Porządek dzienny
Poseł Tadeusz Cymański
zacji ważnych tematów i problemów społecznych.
Jedna metoda polega na usuwaniu, wyłączaniu i ru-
gowaniu ich z porządku, przykładem są stocznie,
a druga...
Marszałek:
Panie pośle, proszę o wniosek formalny. Jaki ma
pan wniosek formalny, panie pośle?
Poseł Tadeusz Cymański:
Przepraszam, chyba nie mówię od rzeczy tylko do
rzeczy. (Poruszenie na sali)
Marszałek:
Ale ja proszę o wniosek formalny.
Poseł Tadeusz Cymański:
Chcę po prostu zwrócić uwagę…
Marszałek:
Panie pośle, porozmawiać może sobie pan z panią
poseł, kiedy pan…
Poseł Tadeusz Cymański:
Jest wniosek formalny, formułuję wniosek for-
malny.
Marszałek:
Jaki wniosek formalny, panie pośle?
Poseł Tadeusz Cymański:
Zwracam się z wnioskiem formalnym, aby Prezy-
dium Sejmu rozpatrzyło wniosek, aby punkt, który
został zaplanowany na godz. 22.30 i który dotyczy
wielu milionów emerytów, był rozpatrywany w czasie
antenowym. (Oklaski)
Marszałek:
Proszę państwa, oczywiście poddamy pod głoso-
wanie wniosek pani poseł Bańkowskiej, jest to wnio-
sek o debatę średnią, został złożony protest, za chwi-
lę będziemy głosowali.
Natomiast jeśli chodzi o propozycję pana posła
Cymańskiego, to informuję, że ta sprawa była oma-
wiana na posiedzeniu Konwentu Seniorów. Kwestia
dotycząca umieszczenia punktu w scenariuszu nie
jest przedmiotem decyzji Wysokiej Izby tylko mar-
szałka, więc nad tym nie możemy głosować. W związ-
ku z tym nie jest to prawidłowo sformułowany wnio-
sek natury formalnej.
(Poseł Joanna Senyszyn: Panie marszałku...)
Czy pani poseł też ma wniosek formalny do tej sa-
mej sprawy, do czasu debaty? Wniosek formalny, tak?
Poseł Joanna Senyszyn:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tak jak więk-
szość posłów, mam już dosyć ciągłego pytania przez
pana marszałka o to, w jakim trybie pan poseł lub
pani poseł chcą zabrać głos. (Oklaski) Nie zostaliśmy
wybrani po to, żeby tutaj siedzieć i milczeć – mam
nadzieję, że to nie jest Sejm niemy – tylko po to, żeby
zabierać głos. W związku z tym te ciągłe ogranicze-
nia, które pan marszałek wprowadza, te bezczelne
pytania, w jakim trybie ktoś chce zabrać głos (Okla-
ski), są denerwujące nie tylko dla posłów, ale przede
wszystkim dla całego społeczeństwa. Gdzie posłowie
mają zabierać głos, skąd mają przemawiać, jeżeli nie
z trybuny? Czy mamy demonstrować pod Sejmem?
(Oklaski) Przecież pan czyni z tej Izby Sejm nie tyle
niemy, co chory, tutaj można odnieść wrażenie, że
wszyscy są chorzy, a przynajmniej mają kłopoty
z gardłem, bo nikt nie może zabierać głosu.
Marszałek:
Pani poseł, mimo wszystko muszę panią zapytać,
kiedy złoży pani wniosek formalny, bo tylko w takim
trybie może pani występować.
Poseł Joanna Senyszyn:
Nie mam wniosku formalnego. W dodatku w tym
Sejmie prawie w ogóle nie ma debat, są tylko oświad-
czenia klubowe, ta choroba toczy Sejm już od dłuższego
czasu, tak jest nie tylko w tej kadencji. W związku
z tym posłowie prawie nigdy nie mają okazji do zabiera-
nia głosu, ponieważ do wygłaszania oświadczeń klubo-
wych jest delegowany najwyżej jeden lub dwóch posłów
z klubu. Nas jest 460 posłów i większość, mam nadzieję,
ma coś do powiedzenia, w tym celu kandydowaliśmy do
Sejmu. (Oklaski) Nawet jeśli ktoś będzie mówić głupoty,
to niech się kompromituje z tej trybuny.
Marszałek:
Pani poseł, bardzo pani dziękuję.
Stwierdzam, że pani występuje kompletnie nie-
zgodnie z regulacjami regulaminowymi.
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Porządek dzienny
Poseł Joanna Senyszyn:
No, to nie jest może wniosek formalny...
Marszałek:
Tak, zdecydowanie jest nieformalny.
Poseł Joanna Senyszyn:
...ale należałoby taki nowy zapis wprowadzić do
regulaminu, żeby pan marszałek po prostu nie kne-
blował posłom ust. Dziękuję.
Marszałek:
Dziękuję bardzo, pani poseł.
Miałbym prośbę do przewodniczącego klubu, aby
jednak pani poseł została pouczona co do tego, jak
należy publicznie oceniać pana marszałka.
(Poseł Joanna Senyszyn: Ja, co najwyżej, mogę
pouczyć pana marszałka, ale nie pozwolę pouczać
siebie.)
Nie zamierzam ścigać się z panią na oceny, jeśli
chodzi o stopień grzeczności czy niegrzeczności, pro-
szę wybaczyć, nie mam takiego zwyczaju w stosunku
do kobiet.
Proszę państwa, parlament ma parę innych za-
dań do wykonania. Musi przyjmować uchwały, a nie
cały czas rozmawiać i tylko rozmawiać. Po to został
przyjęty przez Wysoką Izbę regulamin Sejmu, aby
w Izbie był choćby ograniczony porządek, trzeba być
za porządkiem, a nie za ciągłym gadaniem.
Proszę państwa, przystępujemy do głosowania
nad wnioskiem pani Bańkowskiej.
(Poseł Tomasz Kamiński: Panie marszałku, wnio-
sek formalny.)
Jeszcze jeden wniosek formalny?
(Poseł Tomasz Kamiński: Tak, wniosek formalny.)
Proszę bardzo.
Poseł Tomasz Kamiński:
Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoki Sej-
mie! Rozmawiamy o losie milionów Polaków, tego nie
da się ukryć. Mam wniosek formalny, aby…
Marszałek:
Panie pośle, przepraszam bardzo.
(Poseł Karol Karski: Bronisław „Knebel” Komo-
rowski.)
Poseł Tomasz Kamiński:
Panie marszałku, mam wniosek formalny.
9
Marszałek:
Przepraszam, panie pośle, momencik. Chcę zwró-
cić się do pana z apelem, żeby pan, po pierwsze,
umożliwił procedowanie wniosku formalnego złożo-
nego przez panią poseł Bańkowską, po drugie, by
sam się pan trzymał formuły wniosku formalnego.
Bardzo proszę.
Poseł Tomasz Kamiński:
Panie marszałku, chciałbym właśnie zgłosić
wniosek formalny.
Marszałek:
Proszę bardzo.
Poseł Tomasz Kamiński:
Bardzo proszę o umożliwienie mi zgłoszenie wnio-
sku formalnego, aby w czwartek, 24 lipca, punkt:
Informacja rządu na temat działań Rady Ministrów
służących przeciwdziałaniu wzrostowi cen towarów
i usług przesunąć z godz. 14.15 na godz. 9, jako punkt
1. Nie bójmy się rozmawiać o sprawach dotyczących
milionów Polaków. Dziękuję bardzo.
Marszałek:
Dziękuję bardzo.
Proszę państwa, poddaję pod głosowanie wniosek
pani poseł Bańkowskiej.
(Poseł Janusz Palikot: Panie marszałku...)
Przystępujemy do głosowania nad propozycją…
(Poruszenie na sali)
No, Janusz, proszę bardzo. Co chcesz zrobić? Po co?
(Poseł Sebastian Karpiniuk: Dać mu szansę.)
Poseł Janusz Palikot:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Już od wielu ty-
godni opozycja regularnie manifestuje brak zrozu-
mienia regulaminu Sejmu. (Poruszenie na sali) Skła-
dam wniosek formalny o zorganizowanie szkolenia
dla posłów opozycji (Wesołość na sali, oklaski), obozu
wakacyjnego w celu poprawy znajomości regulaminu
Sejmu. Można to połączyć z badaniami lekarskimi.
(Wesołość na sali, oklaski)
Marszałek:
To również nie jest wniosek formalny, panie pośle,
ale na podstawie tych wypowiedzi oceniam, że rze-
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
10 Porządek dzienny
Marszałek
czywiście szkolenie w zakresie znajomości regulami-
nu się przyda. Prześlę państwu regulaminy.
Proszę państwa, przystępujemy do głosowania
nad propozycją pani poseł Anny Bańkowskiej.
Odrzucenie tej propozycji będzie oznaczało, że
Sejm przyjął wniosek zgłoszony przez Prezydium
Sejmu.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem pro-
pozycji Prezydium Sejmu… Przepraszam, tu jest źle
napisane.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem pro-
pozycji pani poseł Anny Bańkowskiej, proszę pod-
nieść rękę i nacisnąć przycisk.
To jest wniosek pani Bańkowskiej o debatę średnią.
Kto jest przeciw?
Kto się wstrzymał?
W głosowaniu wzięło udział 411 posłów. Za odda-
no 184 głosy, przeciw – 224, 3 osoby wstrzymały się
od głosu.
Wniosek przepadł. (Poruszenie na sali)
W związku z tym za chwilę rozpatrzymy łącznie:
sprawozdanie komisji o sprawozdaniu z wykonania
budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grud-
nia 2007 r.; sprawozdanie komisji o przedstawionej
przez prezesa Rady Ministrów informacji o poręcze-
niach i gwarancjach udzielonych w 2007 r. ze środ-
ków Krajowego Funduszu Poręczeń Kredytowych;
oraz sprawozdanie z działalności Narodowego Banku
Polskiego w 2007 r.
Kolejnym rozpatrywanym punktem porządku
dziennego będzie sprawozdanie z działalności Naj-
wyższej Izby Kontroli w 2007 r.
Następnie rozpatrzymy sprawozdania komisji
o projektach ustaw: o zmianie ustawy Kodeks cywil-
ny oraz ustawy Prawo o notariacie; o zmianie ustawy
o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmie-
lu, rynku tytoniu oraz rynku suszu paszowego; oraz
o zmianie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego.
Jutro rano przeprowadzimy głosowania.
W bloku głosowań planowane jest powołanie
rzecznika praw dziecka.
Po głosowaniach rozpatrzymy sprawozdania ko-
misji o projektach ustaw dotyczących zmiany ustawy
o ochronie przeciwpożarowej oraz zmiany ustawy
o dokumentach paszportowych.
Kolejnym punktem będzie sprawozdanie komisji
o wniosku prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
o ponowne rozpatrzenie ustawy z dnia 25 kwietnia
2008 r. o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji oraz
niektórych innych ustaw.
W dalszej kolejności przeprowadzimy pierwsze
czytanie projektów ustaw o spółdzielniach i o Fun-
duszu Pomocy Ofiarom Klęsk Żywiołowych.
Następnie rozpatrzymy sprawozdania komisji
o projektach ustaw:
— o utworzeniu Zachodniopomorskiego Uniwer-
sytetu Technologicznego w Szczecinie,
— o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczy-
pospolitej Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonych
Ameryki w sprawie współpracy w ramach Polsko-
-Amerykańskiej Komisji Fulbrighta,
— o ratyfikacji Umowy o zabezpieczeniu społecz-
nym między Rzecząpospolitą Polską a Kanadą
— oraz o ratyfikacji Umowy o zabezpieczeniu spo-
łecznym między Rzecząpospolitą Polską a Stanami
Zjednoczonymi Ameryki.
W dalszej kolejności planowane jest rozpatrzenie
sprawozdań komisji o projektach ustaw dotyczących
obrotu instrumentami finansowymi, a także o zmia-
nie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania
i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych
oraz o zmianie niektórych innych ustaw.
Następnie rozpatrzymy sprawozdanie komisji
o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie
ustawy o systemie oświaty, ustawy Karta Nauczyciela
oraz ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich.
Kolejnymi planowanymi punktami porządku
dziennego będą sprawozdania komisji o stanowiskach
Senatu w sprawie ustaw: o zmianie ustawy Przepisy
wprowadzające ustawę o Służbie Kontrwywiadu Woj-
skowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego oraz
ustawę o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwy-
wiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowe-
go; a także o zmianie ustawy o ubezpieczeniach
upraw rolnych i zwierząt gospodarskich oraz ustawy
o krajowym systemie ewidencji producentów, ewiden-
cji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków
o przyznanie płatności.
W czwartek rano rozpatrzymy pytania w spra-
wach bieżących oraz informację bieżącą.
Po rozpatrzeniu informacji bieżącej przeprowa-
dzimy pierwsze czytanie projektu ustawy o zniesie-
niu finansowania partii politycznych z budżetu
państwa.
Kolejnym rozpatrywanym punktem będzie infor-
macja rządu na temat działań Rady Ministrów słu-
żących przeciwdziałaniu wzrostowi cen towarów i usług
konsumpcyjnych, a w szczególności cen żywności
i paliw, a także działań służących poprawie sytuacji
rodzin posiadających niskie dochody.
Następnie przeprowadzimy pierwsze czytania
projektów ustaw:
— o zmianie ustawy o działalności pożytku pu-
blicznego i wolontariacie oraz ustawy o podatku do-
chodowym od osób fizycznych,
— o wykonywaniu kary pozbawienia wolności
w zakładzie karnym w systemie tygodniowym,
— o licencjach prawniczych i świadczeniu usług
prawniczych,
— o corocznym dodatku pieniężnym dla niektó-
rych emerytów, rencistów i innych świadczenio-
biorców,
— o Straży Kolejowej
— oraz o miejscach pamięci narodowej.
W piątek rano przeprowadzimy pierwsze czytanie
projektów ustaw: o zmianie ustawy o ochronie przy-
rody oraz niektórych innych ustaw; o udziale społe-
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Porządek dzienny
Marszałek
czeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach od-
działywania na środowisko.
W dalszej kolejności przeprowadzimy pierwsze
czytania projektów ustaw:
— o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji,
— o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa oraz
niektórych innych ustaw,
— o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług,
— o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywil-
nego oraz niektórych innych ustaw,
— a także o zmianie ustawy Kodeks rodzinny
i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw.
Kolejnym planowanym punktem porządku dzien-
nego jest wniosek o wyrażenie wotum nieufności
wobec ministra zdrowia Ewy Kopacz.
Po rozpatrzeniu wszystkich punktów porządku
dziennego przeprowadzimy głosowania, nie wcześniej
niż o godz. 20.30.
W bloku głosowań planowane jest przeprowadze-
nie trzeciego czytania projektu ustawy o zmianie
ustawy Prawo spółdzielcze i dokonanie zmian w skła-
dach osobowych komisji sejmowych.
Wysoka Izbo! Informuję, że obrady Sejmu mogą
być kontynuowane również w sobotę 26 lipca 2008 r.
Przewiduje się możliwość przeprowadzenia w tym
dniu tury głosowań od godz. 9 rano. To jest możli-
wość, nie decyzja. Będzie to zależało od tempa prac
komisji, ewentualnie – mówiąc wprost – od koniecz-
ności przegłosowania wniosków, które mogą się po-
jawić w piątek.
Informuję, że Senat przyjął bez poprawek ustawy:
— o zmianie ustawy o pomocy osobom uprawnio-
nym do alimentów,
— o zmianie ustawy o paszach,
— uchylającą ustawę o klasyfikacji drewna suro-
wego nieobrobionego,
— o ratyfikacji Europejskiej karty języków regio-
nalnych lub mniejszościowych, sporządzonej w Stras-
burgu dnia 5 listopada 1992 r.,
— o ratyfikacji Konwencji o Europejskim Insty-
tucie Leśnictwa, sporządzonej w Joensuu dnia 28
sierpnia 2003 r.
— oraz o ratyfikacji Konwencji Sztokholmskiej
w sprawie trwałych zanieczyszczeń organicznych,
sporządzonej w Sztokholmie dnia 22 maja 2001 r.
Proszę pana posła sekretarza o odczytanie komu-
nikatów.
Sekretarz Poseł Radosław Witkowski:
Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się po-
siedzenia Komisji:
— Administracji i Spraw Wewnętrznych – o godz.
12;
— Edukacji, Nauki i Młodzieży wspólnie z Komi-
sją Polityki Społecznej i Rodziny – o godz. 12;
11
— Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfika-
cjach – o godz. 12;
— Nadzwyczajnej „Przyjazne Państwo” do spraw
związanych z ograniczaniem biurokracji – o godz. 12;
— Rolnictwa i Rozwoju Wsi – o godz. 12;
— Samorządu Terytorialnego i Polityki Regional-
nej – o godz. 12;
— Regulaminowej i Spraw Poselskich – o godz.
12.30;
— Sprawiedliwości i Praw Człowieka – o godz.
12.30;
— Gospodarki – o godz. 13;
— Zdrowia – o godz. 13;
— Nadzwyczajnej „Przyjazne Państwo” do spraw
związanych z ograniczaniem biurokracji – o godz. 15;
— Obrony Narodowej – o godz. 15;
— Polityki Społecznej i Rodziny – o godz. 15;
— Skarbu Państwa – o godz. 15;
— Infrastruktury – o godz. 17;
— Kultury Fizycznej i Sportu – o godz. 18. Dziękuję.
(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek
Sejmu Stefan Niesiołowski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Przystępujemy do rozpatrzenia punktów 2.,
3. i 4. porządku dziennego:
2. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicz-
nych o sprawozdaniu z wykonania budżetu pań-
stwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2007 r.
wraz z przedstawioną przez Najwyższą Izbę
Kontroli analizą wykonania budżetu państwa
i założeń polityki pieniężnej w 2007 r. oraz komi-
syjnym projektem uchwały w przedmiocie abso-
lutorium (druki nr 566, 642 i 746).
3. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicz-
nych o przedstawionej przez prezesa Rady Mini-
strów informacji o poręczeniach i gwarancjach
udzielonych w 2007 roku przez Skarb Państwa,
niektóre osoby prawne oraz Bank Gospodarstwa
Krajowego ze środków Krajowego Funduszu Po-
ręczeń Kredytowych (druki nr 569 i 747).
4. Sprawozdanie z działalności Narodowego
Banku Polskiego w 2007 roku (druk nr 568).
Proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa
Chlebowskiego w celu przedstawienia sprawozdania
z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia
do 31 grudnia 2007 r. oraz projektu uchwały w przed-
miocie absolutorium.
Proszę bardzo, panie przewodniczący.
Poseł Sprawozdawca
Zbigniew Chlebowski:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komi-
sji Finansów Publicznych przedstawię sprawozdanie
z wykonania budżetu państwa za rok 2007.
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
12 z działalności NBP w 2007 r.
Poseł Sprawozdawca Zbigniew Chlebowski
W 2007 r. bardzo korzystnie ukształtowały się
warunki makroekonomiczne realizacji budżetu pań-
stwa. Polska osiągnęła wskaźnik wzrostu gospodar-
czego w wysokości 6,6%. Był to wskaźnik najwyższy
od 1997 r., przy czym największy wkład we wzrost
PKB miał popyt krajowy, który wzrósł realnie o 8,3%,
a także realny wzrost inwestycji o 19,3%. Utrzymy-
wał się duży napływ bezpośrednich inwestycji zagra-
nicznych (12,8 mld euro), a także wysokie było spo-
życie indywidualne gospodarstw domowych oraz
konsumpcja zbiorowa. Wzrosły one realnie odpowied-
nio o 5,2% i 5,6%.
W 2007 r. stosunkowo duża była dynamika im-
portu i eksportu i mimo iż deficyt na rachunku obro-
tów bieżących osiągnął poziom 3,7% PKB, co wska-
zuje na niewielkie zwiększenie nierównowagi ze-
wnętrznej, to jednak dzięki nadwyżce na rachunku
kapitałowym i finansowym bilans płatniczy wykazy-
wał nadwyżkę w kwocie 9,4 mld euro.
Wzrost gospodarczy sprzyjał poprawie sytuacji na
rynku pracy. Stopa bezrobocia zmniejszyła się z pla-
nowanych na ten rok 14,1% do 11,4%. Jednocześnie
przez większą część roku inflacja pozostawała na po-
ziomie poniżej celu inflacyjnego Narodowego Banku
Polskiego wynoszącego za 2007 r. 2,5%. Silne funda-
menty makroekonomiczne polskiej gospodarki były
jedną z istotnych podstaw umacniania się polskiej
waluty, a wzmacniający się złoty obniżał koszty ob-
sługi zadłużenia zagranicznego.
Wpływ prognozy makroekonomicznej – optymi-
styczne wykonania – na realizację budżetu państwa
w 2007 r.
Względnie poprawna prognoza makroekonomicz-
na przyjęta za podstawę do konstrukcji budżetu na
rok 2007 umożliwiła jego sprawną realizację. Aczkol-
wiek niektóre trendy makroekonomiczne były nieco
inne, niż zakładano, w rzeczywistości nie wystąpiły
żadne trudności przy realizacji budżetu, a nawet uda-
ło się osiągnąć wskaźniki znacznie lepsze od tych,
które zakładano w ustawie budżetowej na 2007 r.
Dochody budżetowe okazały się o 3,2% wyższe od
planowanych, to jest o 7,4 mld zł. Wydatki budżetowe
ukształtowały się na poziomie o 2,6% niższym od
zakładanego, to jest były niższe o 6,6 mld zł, niestety
głównie za sprawą niewykorzystania części środków
z Unii Europejskiej. W rezultacie deficyt budżetowy
był mniejszy o blisko 47% od zakładanego, to jest
o 14 mld zł. Przypomnijmy, że planowany deficyt
w ustawie budżetowej na 2007 r. wynosił 30 mld zł.
Ogólny bilans przedstawia się zatem pozytywnie,
zwłaszcza jeśli idzie o porównanie z rokiem 2006,
mieliśmy bowiem do czynienia ze wzrostem docho-
dów o 19,6%, wzrostem wydatków, bardzo wysokim,
na poziomie 13,3%, i poziomem deficytu niższym
o 26,3%. Jest to najlepszy bilans wykonania budżetu
od kilku lat.
Jeżeli chodzi o dochody budżetowe, to znaczne
zwiększenie dochodów w stosunku do projektowa-
nych w ustawie budżetowej w 2007 r. nastąpiło głów-
nie w wyniku zwiększenia dochodów podatkowych
o 14,1 mld zł. Dochody z podatków pośrednich zwięk-
szyły się w stosunku do przewidzianych w założe-
niach ustawy budżetowej o 5,8%, przy czym dochody
z VAT-u – przypomnijmy: największe źródło docho-
dów i najbardziej zależne od wzrostu gospodarczego
– o 4,3%, a wpływy z akcyzy wzrosły aż o 8,5%.
Jeszcze efektywniej kształtowały się dochody
z podatków bezpośrednich, z PIT-u i CIT-u, które
wyniosły za 2007 r. 59,8 mld zł, przekraczając plano-
wane wpływy w ustawie budżetowej aż o 11,6%.
Na uwagę zasługuje też wzrost dochodów jedno-
stek budżetowych. Osiągnęły one w 2007 r. 11,7 mld
zł i były wyższe o 8,2% od dochodów planowanych.
Jeśli idzie o wpłaty z zysku z Narodowego Ban-
ku Polskiego, to rok 2007 był ostatnim, kiedy bu-
dżet mógł liczyć na zasilenie, wobec groźby wystą-
pienia straty w związku z szybką aprecjacją złote-
go. Myślę, że o tym będzie tutaj jeszcze mowa.
Strata Narodowego Banku Polskiego za 2007 r.
sięgnęła ponad 12 mld zł.
Co do ogólnego stanu całego sektora finansów
publicznych to należy tutaj podkreślić, że sektor fi-
nansów publicznych obejmuje zarówno sektor rządo-
wy, sektor samorządowy, jak i sektor ubezpieczeń spo-
łecznych. Cały sektor finansów publicznych w 2007 r.
zrealizował dochody w wysokości 486,2 mld zł i wy-
datki na kwotę 485,2 mld zł. Oznacza to, iż sektor
ten w 2007 r. osiągnął dodatni wynik finansowy
w wysokości 993 mln zł, co stanowi 0,1% PKB. Na to
złożył się przede wszystkim bardzo dobry wynik, je-
żeli chodzi o deficyt budżetowy, oraz dodatni wynik
sektora samorządowego stanowiący 0,2% PKB i sek-
tora ubezpieczeń społecznych. Nadwyżka akurat
w tym sektorze wynosiła 9,4 mld zł.
Zgodnie z danymi Ministerstwa Finansów dodatni
wynik całego sektora finansów publicznych wystąpił
po raz pierwszy od 1990 r., i to należy uznać za naj-
większy sukces, jeżeli chodzi o finanse publiczne.
Ten bardzo dobry rezultat wynikał przede wszyst-
kim z niespodziewanie dużych dochodów z podatków,
a przypomnijmy, że podatki na 2007 r. i tak były za-
planowane na bardzo wysokim poziomie w stosunku
do wykonania roku 2006, na pewno ze znacznie
zwiększonych wpływów netto z budżetu Unii Euro-
pejskiej – o tym jeszcze powiem – w porównaniu
z poprzednim okresem (o 4,6 mld euro), a także ten
dobry rezultat to wynik dużej aprecjacji złotego, co
bez wątpienia przyczyniło się do obniżenia kosztów
obsługi długu zagranicznego. Za chwilę nawiążę do
struktury naszego polskiego długu publicznego i wte-
dy będzie jasne, że część długu zagranicznego, wyra-
żona w walutach zagranicznych, wpłynęła na tak
dobry wynik całego sektora finansów publicznych.
Zgodnie z metodologią ESA-95 wynik sektora fi-
nansów publicznych wynosił 23,7 mld zł, co stanowi
2% PKB. Był to wynik mieszczący się w kryteriach
maksymalnego deficytu, co więcej, stanowi on o znacz-
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
z działalności NBP w 2007 r.
Poseł Sprawozdawca Zbigniew Chlebowski
nej poprawie w stosunku do roku poprzedniego, gdzie
deficyt tak liczony wynosił 3,8%.
Jeżeli chodzi o to, co jest największym manka-
mentem, największą bolączką polskich finansów pu-
blicznych, to jest to dług Skarbu Państwa i państwo-
wy dług publiczny. Dług Skarbu Państwa wyniósł
w 2007 r. aż 501,5 mld zł, a państwowy dług publicz-
ny, uwzględniający także skumulowane zadłużenie
sektora samorządowego – przypomnijmy, że sektor
samorządowy zadłużony jest na 24,4 mld zł – i zadłu-
żenie sektora ubezpieczeń społecznych (2,7 mld zł)
wyniósł w 2007 r. 527,3 mld zł. Przyrost długu sek-
tora rządowego w stosunku do roku wcześniejszego,
do roku 2006, wyniósł 22,3 mld zł, ale przyrost za-
dłużenia całego sektora finansów publicznych był
mniejszy – było to 21,1 mld zł – między innymi ze
względu na dobre wyniki całego sektora ubezpieczeń
społecznych.
Pomimo tego przyrostu należy odnotować bardzo
pozytywną tendencję: zarówno przyrost długu Skar-
bu Państwa, jak i państwowego długu publicznego
ma coraz mniejszą dynamikę i w rezultacie stosunek
długu Skarbu Państwa na koniec 2007 r. do PKB
wynosił 43%, podczas gdy w 2005 r. było to 47,5%
PKB, a w 2006 r. aż 57,8% PKB.
Jednocześnie udział państwowego długu publicz-
nego w PKB wyniósł w 2007 r. 45,2% i był mniejszy
o 2,3% w porównaniu z rokiem 2005 i o prawie 3%
w stosunku do roku 2006.
Dominującą część długu stanowi dług krajowy
(380 mld zł) w 2007 r. i on decyduje głównie o przy-
roście całego długu. Zadłużenie zagraniczne zwięk-
szyło się nieznacznie w euro, ale zmniejszyło się
w złotych ze 126 mld zł w 2006 r. do 121 mld w 2007 r.
Strategię i wyniki zarządzania długiem publicznym
należy ocenić pozytywnie. Ten zmniejszający się dług
publiczny to jest rzeczywiście bardzo ważny element
całego sektora finansów publicznych. Ta kwota po-
nad 500 mld zł rzeczywiście jest przerażająca, to jest
dług, która Polska będzie spłacała, sądzę, jeszcze
przez co najmniej następne dwa pokolenia. Obniżanie
długu publicznego jest szalenie ważne. Wiemy o tym
doskonale, że z budżetu państwa wydajemy rocznie
prawie 28 mld zł na obsługę długu publicznego, więc
tę tendencję do zmniejszania tempa przyrostu tego
długu należy odnotować z dużą satysfakcją.
Jeżeli chodzi o rozliczenia z Unią Europejską, sal-
do rozliczeń budżetu państwa z Unią Europejską,
będące wynikiem różnicy pomiędzy środkami otrzy-
manymi z Unii Europejskiej na realizację zadań fi-
nansowanych z budżetu Unii a środkami przekaza-
nymi przez Polskę do Unii Europejskiej z tytułu
składki członkowskiej, było wyjątkowo korzystne
w 2007 r. Warto odnotować, że środki otrzymane
przez Polskę z Unii Europejskiej to kwota 28,2 mld
zł, natomiast wpłata składki do budżetu Unii Euro-
pejskiej ze strony Polski to 10,6 mld zł. A więc, jak
z tego wynika, saldo bieżące rozliczeń na koniec 2007 r.
13
po uwzględnieniu zwrotu środków do budżetu Unii
wyniosło 17,3 mld zł. To jest bilans środków otrzy-
manych i wpłaty składki do budżetu Unii Europej-
skiej. Są to więc ogromne pieniądze, które Polska
otrzymała.
Suma ta znacznie zwiększyła dochody budżetu
państwa w 2007 r. – aż o 7,5 mld zł. Niestety wyko-
rzystanie tych środków w finansowaniu projektów
z udziałem środków Unii nie było zadowalające – za-
ledwie 73,1% wydatków budżetu. Saldo rozliczeń
z Unią było bardzo korzystne, natomiast wykorzy-
stanie środków przez polskie instytucje, przez rząd
w 2007 r. było na bardzo słabym poziomie, co stano-
wi zagrożenie dla wykorzystania środków Unii Eu-
ropejskiej w budżetach lat następnych.
Inne pozytywne i negatywne aspekty wykonania
budżetu: rok 2007 przyniósł poważne ożywienie na
rynku pracy, a skala tego żywienia wyraźnie prze-
wyższyła oczekiwania sformułowane w prognozach
budżetowych. Przeciętne zatrudnienie w gospodarce
wyniosło ok. 9,2 mln osób, to jest o ponad 276 tys.
więcej niż w roku poprzednim, roku 2006, a stopa
bezrobocia spadła, przypomnijmy, do 11,4% z 14,8%,
które odnotowaliśmy jeszcze w 2006 r. W porównaniu
z 2006 r. wynagrodzenie brutto w gospodarce naro-
dowej wzrosło o 8,6%, natomiast w państwowych
jednostkach budżetowych było nieco niższe, o 7,4%,
mimo iż, przypomnijmy, nie planowano w założeniach
do budżetu w ogóle wzrostu wynagrodzeń w jednost-
kach budżetowych. Przeciętna emerytura i renta – to
też warto odnotować – spoza rolniczego sytemu ubez-
pieczeń społecznych wyniosła 1299 zł, a więc była
wyższa niż w 2006 r. o 3%, natomiast przeciętna eme-
rytura i renta rolników indywidualnych wzrosła
w 2007 r. do 814 zł.
Jeżeli chodzi o ogólne podsumowanie realizacji
wykonania budżetu państwa w 2007 r., ocena Komi-
sji Finansów Publicznych, dotycząca wykonania bu-
dżetu i sprawozdania z wykonania budżetu państwa
za 2007 r., jest pozytywna. W 2007 r. nastąpiło
zmniejszenie deficytu budżetu państwa do 15,9 mld
zł wobec, przypomnijmy, planowanych 30 mld zł.
Uzyskano po raz pierwszy, jak powiedziałem wcze-
śniej, od 1990 r. dodatni wynik całego sektora finan-
sów publicznych. Zmniejszono tempo narastania
długu Skarbu Państwa i państwowego długu publicz-
nego, co zmniejszyło udział Skarbu Państwa w pro-
dukcie krajowym brutto do 43%, a państwowego
długu publicznego do 45,2%. W rezultacie Polska
mieści się całkowicie w fiskalnych kryteriach kon-
wergencji, poza stopą inflacji, co jest zresztą dzisiaj
problemem całej Unii Europejskiej. Dzisiaj już rów-
nież wiemy o tym, że te dobre wyniki na koniec 2007 r.
oraz działania, które podjął minister finansów już
w 2008 r., były m.in. dla Komisji Europejskiej pod-
stawą do zniesienia stosowania wobec Polski tzw.
procedury nadmiernego deficytu budżetowego, które
istotnie było bardzo poważnym zagrożeniem. Komi-
sja Europejska, kiedy stosuje taką procedurę, ma
również niestety możliwości ograniczenia środków
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
14 z działalności NBP w 2007 r.
Poseł Sprawozdawca Zbigniew Chlebowski
z transferów z Unii Europejskiej na zadania realizo-
wane ze środków Unii Europejskiej. Dzisiaj, w poło-
wie roku, możemy więc już mówić również o tej bar-
dzo ważnej dla Polski decyzji Komisji Europejskiej.
Przypomnijmy, że przez ostatnich bodajże 5 lat, prak-
tycznie od uzyskania przez nas członkostwa w Unii
Europejskiej, wobec Polski stosowana była procedu-
ra nadmiernego deficytu budżetowego, a zatem jest
to naprawdę bardzo wielkie osiągnięcie. Z drugiej
strony pokazuje to, że instytucje Unii Europejskiej
doceniają to, co się dzieje w polskich finansach pu-
blicznych, a więc ograniczanie długu publicznego,
ograniczanie deficytu budżetowego, a także zmniej-
szanie tempa wydatków publicznych. To są ważne
sygnały.
Pozytywnie należy ocenić również decyzję mini-
stra finansów z końca 2007 r. dotyczącą przedpłaty
dotacji na Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypa-
dającej na 2008 r. i operacji na instrumentach po-
chodnych zmniejszającej płatności z tytułu papierów
skarbowych przypadających na 2008 r. Gdyby nie te
operacje, to z pewnością deficyt budżetu państwa
byłby jeszcze na znacznie mniejszym poziomie. Te
decyzje ministra, te operacje oceniamy bardzo pozy-
tywnie.
W trakcie prac nad sprawozdaniem z wykonania
budżetu w 2007 r. Komisja Finansów Publicznych
rozpatrzyła zgodnie z postanowieniem marszałka
Sejmu części budżetowe będące w jej kompetencjach,
a także te, które były przedmiotem prac innych ko-
misji.
W odniesieniu do tzw. własnych części budżeto-
wych Komisja Finansów Publicznych rozpatrzyła
i pozytywnie zaopiniowała sprawozdanie z wykona-
nia budżetu państwa w 2007 r. wraz z analizą Naj-
wyższej Izby Kontroli. W odniesieniu do każdej części
budżetowej oprócz opinii posła referenta, koreferenta
była również analiza Najwyższej Izby Kontroli, a tak-
że naszego sejmowego Biura Analiz Sejmowych. Wy-
daliśmy pozytywne opinie w zakresie części budże-
towych: części 19: Budżet, finanse publiczne, insty-
tucje finansowe, części 78: Obsługa zadłużenia za-
granicznego, części 79: Obsługa długu krajowego,
części 98: Przychody i rozchody związane z finanso-
waniem deficytu i rozdysponowaniem nadwyżki bu-
dżetowej, części 81: Rezerwa ogólna, części 58: Głów-
ny Urząd Statystyczny, części 69: Komisja Papierów
Wartościowych i Giełd, części 70: Komisja Nadzoru
Finansowego, części 83: Rezerwy celowe i części 85:
Budżety wojewodów ogółem w zakresie działów 756
i 758 oraz inwestycje wieloletnie.
Inne komisje sejmowe przedłożyły Komisji Finan-
sów Publicznych 22 opinie, w tym 3 będące efektem
prac połączonych komisji. Zdecydowana większość
opinii komisji sejmowych była pozytywna. Komisje
w większości nie wnosiły zastrzeżeń do rozpatrywa-
nych przez siebie części budżetu i wykonania planów
finansowych agencji oraz funduszy, a także progra-
mów wieloletnich, środków z Unii Europejskiej i wy-
datków nimi finansowanych, i wnioskowały o ich
przyjęcie. Należy jedynie dodać, że komentarze za-
warły w swoich opiniach m.in. Komisja Obrony Na-
rodowej, Komisja Zdrowia, Komisja Edukacji, Nauki
i Młodzieży, Komisja Infrastruktury, Komisja Samo-
rządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz
Komisja Skarbu Państwa.
Komisja Finansów Publicznych rozpatrywała
sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w 2007 r.
na kilkunastu posiedzeniach, które odbywały się
w dniach od 25 czerwca do 10 lipca br. W trakcie tych
posiedzeń komisje branżowe przedstawiły wnioski
o pozytywną ocenę wykonania budżetu w poszcze-
gólnych częściach. Wyjątkiem była opinia Komisji
Sprawiedliwości i Praw Człowieka, w której negatyw-
nie oceniono wykonanie budżetu części 52: Krajowa
Rada Sądownictwa, oraz opinia Komisji do Spraw
Służb Specjalnych, która negatywnie zaopiniowała
realizację budżetu w części 29 w zakresie Służby
Kontrwywiadu Wojskowego i Służby Wywiadu Woj-
skowego oraz w części 56: Centralne Biuro Antyko-
rupcyjne.
Najwyższa Izba Kontroli, obok opinii pozytyw-
nych i pozytywnych z zastrzeżeniami w zakresie
zdecydowanej większości części budżetowych, przed-
stawiła także negatywne oceny wykonania budżetu
państwa w części 24: Kultura i ochrona dziedzictwa
narodowego, w części 52: Krajowa Rada Sądownic-
twa oraz dwóch funduszy celowych: Centralnej Ewi-
dencji Pojazdów i Kierowców, a także Funduszu Mo-
dernizacji Sił Zbrojnych.
Zostały zgłoszone również dwa wnioski poselskie
o negatywną ocenę wykonania budżetu – w stosunku
do części 13: Instytut Pamięci Narodowej – Komisja
Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
(wniosek pana posła Marka Wikińskiego) oraz części
36: Skarb Państwa (wniosek posła Zbigniewa Chle-
bowskiego).
Odbyła się na ten temat również dyskusja, złożo-
ne zostały dodatkowe wyjaśnienia przez przedstawi-
cieli tych resortów. W trakcie debaty Komisja Finan-
sów Publicznych zapoznawała się z przedłożonymi
dokumentami oraz opiniami, jak powiedziałem, rów-
nież Biura Analiz Sejmowych, nie przyjmowała jed-
nakże opinii komisji sejmowych ani ocen dotyczących
wykonania budżetu – uczyniliśmy to na ostatnim
naszym posiedzeniu w dniu 10 lipca. Komisja w gło-
sowaniu przyjęła wnioski komisji branżowych oraz
wniosek dotyczący negatywnej opinii wykonania bu-
dżetu w części 36: Skarb Państwa.
Komisja 38 głosami za, przy 4 głosach wstrzymu-
jących się, przyjęła projekt uchwały Sejmu Rzeczy-
pospolitej Polskiej zawarty w druku nr 746 w sprawie
przyjęcia sprawozdania z wykonania budżetu pań-
stwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2007 r. oraz
w sprawie absolutorium dla Rady Ministrów.
Komisja rekomenduje Sejmowi przyjęcia sprawoz-
dania z wykonania budżetu oraz udzielenie Radzie
Ministrów absolutorium. Jednocześnie w pkt III pro-
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
z działalności NBP w 2007 r.
Poseł Sprawozdawca Zbigniew Chlebowski
jektu uchwały zwraca uwagę na istotne nieprawidło-
wości w wykonaniu budżetu państwa – podkreślam:
istotne nieprawidłowości w wykonaniu budżetu pań-
stwa – w części 29: Obrona narodowa w zakresie
Służby Wywiadu Wojskowego oraz Służby Kontrwy-
wiadu Wojskowego, w części 36: Skarb Państwa,
w części 52: Krajowa Rada Sądownictwa i w części 56:
Centralne Biuro Antykorupcyjne. Natomiast w pkt IV
projektu uchwały komisja proponuje zwrócenie się do
dysponentów poszczególnych części budżetowych
o podjęcie działań mających na celu usunięcie niepra-
widłowości wykazywanych przez Najwyższą Izbę Kon-
troli oraz przedstawionych w opinii komisji sejmowych
– tych przypadków nieprawidłowości rzeczywiście
było bardzo wiele w odniesieniu do dysponentów prak-
tycznie wszystkich części budżetowych.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komi-
sji Finansów Publicznych rekomenduję przyjęcie pro-
jektu uchwały w sprawie przyjęcia sprawozdania
z wykonania budżetu państwa za okres od dnia 1 stycz-
nia do dnia 31 grudnia 2007 r. oraz w sprawie absolu-
torium dla Rady Ministrów. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Proszę o zabranie głosu prezesa Najwyższej Izby
Kontroli pana Jacka Jezierskiego w celu przedstawie-
nia analizy wykonania budżetu państwa i założeń
polityki pieniężnej w roku 2007.
Proszę bardzo, panie prezesie.
Prezes Najwyższej Izby Kontroli
Jacek Jezierski:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zgodnie z art. 204
Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt
przedstawić Wysokiemu Sejmowi analizę wykonania
budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej wraz
z opinią Najwyższej Izby Kontroli w przedmiocie abso-
lutorium dla rządu za wykonanie budżetu w 2007 r.
Pragnę przypomnieć, że przedłożyliśmy także
szczegółowe informacje o wynikach kontroli wyko-
nania budżetu w poszczególnych częściach oraz o re-
alizacji planów finansowych państwowych funduszy
celowych i agencji rządowych. Informacje te były wy-
korzystywane przy rozpatrywaniu przez komisje
sejmowe odpowiednich fragmentów sprawozdania
rządu z wykonania budżetu państwa, o czym przed
chwilą mówił pan przewodniczący Chlebowski.
W toku kontroli wykonania budżetu państwa za
rok 2007 skontrolowaliśmy łącznie 405 podmiotów.
Kontrola została przeprowadzona zgodnie z obowią-
zującymi w NIK standardami kontroli opartymi na
standardach międzynarodowych. Oceniliśmy wyko-
nanie budżetu łącznie w 92 częściach, w 25 fundu-
15
szach celowych i 3 agencjach. Do oceny wykonania
budżetu państwa za 2007 r. oraz planów finansowych
państwowych funduszy i agencji zastosowaliśmy
trzystopniową skalę ocen zamiast do tej pory używa-
nej czterostopniowej. Kryteria tych ocen podane zo-
stały do wiadomości publicznej.
Wysoki Sejmie! Ogólna ocena wykonania budżetu
państwa w 2007 r. jest pozytywna. Podstawą takiej
oceny są dobre wyniki audytu sprawozdań budżeto-
wych, prawie o połowę niższy od planowanego deficyt
budżetu państwa, a także poprawa sytuacji finanso-
wej całego sektora finansów publicznych.
Ocena wykonania budżetu państwa jest także
pochodną ocen jego wykonania w poszczególnych
częściach. Sformułowaliśmy łącznie 120 ocen, z tego
64 to oceny pozytywne, 52 pozytywne z zastrzeżenia-
mi oraz 4 negatywne. Przypomnę za panem posłem
Chlebowskim – te 4 negatywne oceny dotyczyły Kra-
jowej Rady Sądownictwa, Ministerstwa Kultury i Dzie-
dzictwa Narodowego, a także realizacji planów finanso-
wych Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych oraz Fun-
duszu – Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców.
Podstawą naszej negatywnej oceny wykonania
budżetu przez Krajową Radę Sądownictwa było nie-
gospodarne wydatkowanie środków z tytułu czynszu
za niewykorzystane pomieszczenia biurowe oraz nie-
prawidłowości w prowadzeniu ksiąg rachunkowych.
W Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego
stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły kwoty po-
nad 144 mln zł. Wykonanie planu finansowego Fun-
duszu Modernizacji Sił Zbrojnych oceniliśmy nega-
tywnie ze względu na bardzo niski poziom realizacji
zadań rzeczowych oraz fakt, że Ministerstwo Obrony
Narodowej nie zwróciło do budżetu kwoty 23 mln zł
wydatkowanych niezgodnie z przeznaczeniem jeszcze
w roku 2005. Z kolei o negatywnej ocenie wykonania
planu finansowego Funduszu – Centralna Ewidencja
Pojazdów i Kierowców zadecydowało niewykonanie
planowanych zadań, brak skuteczności w pobieraniu
opłat oraz doprowadzenie do uszczuplenia środków
publicznych na kwotę ok. 1200 tys. zł. Więcej danych
na temat negatywnych ocen oraz zastrzeżeń do wy-
konania planów finansowych w innych częściach
budżetowych przedstawiliśmy w odrębnych informa-
cjach, o których wspomniałem wcześniej.
Oprócz tego negatywnie oceniliśmy również nad-
zór sprawowany przez dysponentów poszczególnych
części budżetowych nad planowaniem, przygotowa-
niem i finansowaniem inwestycji budowlanych, a tak-
że działalność kolejnych ministrów odpowiedzialnych
za przygotowanie realizacji inwestycji drogowych.
Wysoki Sejmie! Budżet państwa na rok 2007 był
realizowany w wyjątkowo sprzyjających warunkach
makroekonomicznych. Drugi rok z rzędu utrzymy-
wała się w Polsce dobra koniunktura gospodarcza.
Produkt krajowy brutto w 2007 r. wyniósł prawie
1200 mld zł i był realnie o 6,6% wyższy niż przed
rokiem. Tempo wzrostu produktu krajowego brutto
było wyższe od przyjętego w prognozie makroekono-
micznej, a także wyższe niż w roku 2006 i 2005, kie-
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
16 z działalności NBP w 2007 r.
Prezes Najwyższej Izby Kontroli
Jacek Jezierski
dy odpowiednio wynosiło 6,2% i 3,6%. Był to jeden z
wyższych wskaźników wzrostu w Unii Europejskiej
– wyższe osiągnęły tylko Łotwa, Litwa, Słowacja i Es-
tonia. Kwartalne wskaźniki wzrostu gospodarczego
w okresie ostatnich 2 lat świadczą jednakże o tym,
że najwyższe tempo rozwoju gospodarka polska osią-
gnęła na początku 2007 r. W kolejnych kwartałach
nastąpiło nieznaczne spowolnienie.
Wzrost gospodarczy kreowany był przez silny
popyt krajowy, a szczególnie przez wzrost spożycia
ogółem i akumulacji brutto. Realna stopa wzrostu
popytu krajowego wyniosła 8,3% i była o 3,2 punk-
tu procentowego wyższa od przyjętej na etapie opra-
cowywania ustawy budżetowej. Wzrost akumulacji
był prawie dwukrotnie wyższy, niż zakładano przy
konstruowaniu budżetu, a tempo wzrostu inwestycji
było najwyższe od 10 lat. Stopa wzrostu eksportu
wyniosła 8,4% i była nieznacznie wyższa, niż zakła-
dano. Przy wyższym, niż planowano, wzroście im-
portu wkład eksportu netto w tworzenie wzrostu
gospodarczego był, podobnie jak w roku poprzed-
nim, ujemny.
Średnioroczny wzrost cen towarów i usług kon-
sumpcyjnych wniósł 2,5% i był wyższy od założeń
przyjętych do konstrukcji budżetu o 0,6 punktu pro-
centowego.
W 2007 r. umocniły się pozytywne tendencje za-
chodzące na rynku pracy. Przeciętne zatrudnienie
w gospodarce wyniosło ponad 9200 tys. osób i było
o ok. 300 tys. wyższe niż w poprzednim roku. Stopa
bezrobocia na koniec 2007 r. wyniosła 11,4%, co
oznacza, że była o prawie 3 punkty procentowe niż-
sza, niż zakładano. Równocześnie dobre wyniki fi-
nansowe przedsiębiorstw umożliwiły wzrost wyna-
grodzeń i wydatków na finansowanie inwestycji.
W uzasadnieniu do projektu ustawy budżetowej
przyjęto, że saldo rachunku bieżącego bilansu płat-
niczego w 2007 r. będzie ujemne i wyniesie minus
6900 mln euro, co odpowiadało 2,4% prognozowane-
go produktu krajowego brutto. Niedobór ten miał być
pokryty przez dodatnie saldo obrotów kapitałowych
i finansowych w wysokości 7 mld euro. W 2007 r.
ujemne saldo obrotów bieżących w kolejnych kwar-
tałach pogłębiało się i ostatecznie wyniosło minus
11,5 mld euro, co stanowi ok. 3,7% produktu krajo-
wego brutto. Na zwiększenie deficytu w obrotach
bieżących w ujęciu rocznym o 57,9% wpłynęło pogłę-
bienie ujemnego salda obrotów towarowych i ujem-
nego salda dochodów.
Przy konstrukcji budżetu po raz kolejny nie do-
szacowano skali aprecjacji złotego wobec dwóch głów-
nych walut, tj. dolara amerykańskiego i euro. Przy-
jęto, że w 2007 r. średni kurs dolara wyniesie 3,04 zł,
a kurs euro ukształtuje się na poziomie 3,90 zł.
W rzeczywistości średni kurs dolara wyniósł 2,77,
a euro – 3,78. W grudniu 2007 r. jeden dolar amery-
kański kosztował 2,48, a euro – 3,60.
Wysoki Sejmie! Jedną z przesłanek pozytywnej
oceny wykonania budżetu państwa są wyniki audytu
sprawozdań budżetowych. Dają one podstawę do po-
świadczenia, że sprawozdanie Rady Ministrów z wy-
konania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do
31 grudnia 2007 r. przekazuje prawdziwy i rzetelny
obraz wykonania budżetu. Stwierdziliśmy wpraw-
dzie uchybienia w sprawozdaniach budżetowych,
jednak wynikały one głównie z ujęcia wielkości kwo-
towych w niewłaściwych podziałkach klasyfikacji
budżetowej oraz z zawyżenia lub niewykazania na-
leżności i zobowiązań. Skala tych nieprawidłowości
była niewielka i nie wpływała w istotny sposób na
obraz wykonania budżetu państwa zawarty w spra-
wozdaniu Rady Ministrów.
Rzetelność i prawidłowość łącznych sprawozdań
budżetowych sprawdzono u 112 dysponentów części
budżetu państwa. Opinię bez zastrzeżeń o rocznych
sprawozdaniach otrzymało 90 dysponentów części,
a opinie z zastrzeżeniami do co najmniej jednego
sprawozdania – 20 dysponentów części. Sprawozda-
nia z dwóch części budżetowych – Prokuratorii Ge-
neralnej Skarbu Państwa oraz Samorządowego Ko-
legium Odwoławczego w Kaliszu – oceniliśmy nega-
tywnie.
Gorsze były wyniki badania sprawozdań budżeto-
wych u dysponentów trzeciego stopnia. I tak na 168
kontrolowanych dysponentów 130 otrzymało opinię
o rocznych jednostkowych sprawozdaniach bez zastrze-
żeń, 30 – z zastrzeżeniami, 8 – opinię negatywną.
Audyt sprawozdań budżetowych poprzedzony był
badaniem ksiąg rachunkowych. W wielu jednostkach
zgłosiliśmy zastrzeżenia odnośnie do rzetelności pro-
wadzenia ksiąg. Oprócz potrzeby wyeliminowania
błędów w rachunkowości wskazujemy także, po raz
kolejny, na konieczność doprecyzowania oraz ujedno-
licenia zasad i technik rachunkowości dla jednostek
budżetowych.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dobra sytuacja
gospodarcza w 2007 r. i wyższa inflacja korzystnie
wpłynęły na dochody budżetu państwa. Poprawiła
się relacja dochodów do wydatków. Dochody wystar-
czyły w roku sprawozdawczym na sfinansowanie
93,7% wydatków, podczas gdy rok wcześniej relacja
ta wynosiła 88,7%. Relacja więc poprawiła się o 5
punktów procentowych.
Zrealizowane dochody budżetu wyniosły 236 400
mln zł, tj. o 3,2% więcej, niż planowano, i o 19,6%
więcej niż w roku 2006. Przekroczenie planu docho-
dów to głównie efekt pozyskania znacznie wyższych,
niż planowano, dochodów podatkowych. Plan docho-
dów z podatku dochodowego od osób fizycznych prze-
kroczono o 11,9%, z podatku dochodowego od osób
prawnych – o 11,2%, z podatku akcyzowego – o 8,5%,
a z podatku od towarów i usług – o 4,3%. Niewątpli-
wie dla budżetu państwa ten wzrost dochodów jest
wartością korzystną, niemniej trzeba zaznaczyć, że
pogorszyła się jakość prognozowania budżetowego
w zakresie dochodów podatkowych.
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
z działalności NBP w 2007 r.
Prezes Najwyższej Izby Kontroli
Jacek Jezierski
Nie wykonano natomiast planu dochodów budże-
tu państwa pochodzących ze środków z Unii Euro-
pejskiej i z innych źródeł niepodlegających zwrotowi.
Jest to nowy tytuł dochodów wprowadzony do ustawy
w 2007 r. Przyjęta dla tych dochodów prognoza
w kwocie 14 700 mln zł została wykonana zaledwie
w 51,3%. Przyczyną było niezrealizowanie przez dys-
ponentów planowanych wydatków podlegających
refundacji, a także nieuwzględnienie na etapie pla-
nowania przesunięcia w czasie między terminem
dokonania wydatku a refundacją ze środków z Unii
Europejskiej. W ocenie Najwyższej Izby Kontroli brak
odpowiedniej metodologii prognozowania tych docho-
dów uniemożliwił ich prawidłowe zaplanowanie.
Przyjmując założenie o zbilansowaniu dochodów
z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności
z wydatkami podlegającymi refundacji, nie dyspono-
wano wystarczającymi materiałami do zaplanowania
wydatków, które mogły być w 2007 r. zrefundowane
przez Komisję Europejską.
Najwyższa Izba Kontroli sygnalizuje również
brak procedur dotyczących przekazywania środków
z Unii Europejskiej, zgromadzonych na rachunkach
bankowych prowadzonych w euro, na rachunek do-
chodów budżetu państwa. Nieokreślenie w przepi-
sach prawnych terminów i trybu przekazywania tych
środków na dochody budżetu państwa pozostawia
ministrowi finansów zbyt dużą swobodę wpływania
na wynik finansowy budżetu państwa.
W 2007 r. zwiększyła się relacja dochodów budże-
tu do produktu krajowego brutto – z 18,6% w 2006 r.
do 20,2% w roku 2007.
Zaległości z tytułu podatków i innych należno-
ści budżetowych ciągle były wysokie i na koniec
roku wyniosły 23 200 mln zł. Odnotować należy
jednak fakt, iż w końcu 2007 r. zaległości były
o 3,5% mniejsze niż rok wcześniej. Wzrosły zale-
głości w podatku od towarów i usług oraz w podat-
ku akcyzowym. Na wzrost zaległości w podatkach
pośrednich istotny wpływ miały przypisy należno-
ści, dokonane na podstawie decyzji pokontrolnych
dyrektorów urzędów kontroli skarbowej oraz na-
czelników urzędów celnych.
Po kilku latach obniżania się wskaźnika efektyw-
ności egzekucji zaległości podatkowych w 2007 r.
nastąpiła jego poprawa z 19,1% w 2006 r. do 19,7%.
Wskaźnik ten w ocenie Najwyższej Izby Kontroli jest
nadal niski, a w dodatku wystąpiły znaczące różnice
w efektywności pracy działów egzekucyjnych urzę-
dów skarbowych i izb celnych. Wskaźnik efektywno-
ści egzekucji zaległości podatkowych w urzędach
skarbowych wyniósł 24,4%, a w izbach celnych tylko
2,8%. Zdaniem Najwyższej Izby Kontroli poprawa
ściągalności podatków nastąpiła głównie dzięki lep-
szej niż przed rokiem sytuacji finansowej podatni-
ków, a nie skuteczniejszej pracy służb skarbowych.
17
Wysoki Sejmie! W przeciwieństwie do dochodów
wydatki budżetu państwa były w roku 2007 o 6,6 mld
zł, tj. o 2,6%, niższe od kwoty zaplanowanej w usta-
wie budżetowej. Zrealizowane wydatki wyniosły
252,3 mld zł. W kwocie tej ujęto 2,7 mld zł, które
Rada Ministrów przeniosła do wykorzystania w roku
bieżącym.
Niższe, niż planowano, było wykonanie wydatków
bieżących jednostek budżetowych oraz wydatków na
finansowanie projektów z udziałem środków Unii
Europejskiej. W szczególności niższe od planu po
zmianach było wykorzystanie środków na:
— finansowanie programów i projektów ze środ-
ków funduszy strukturalnych w działach: Rolnictwo
oraz Transport i łączność – o około 3,5 mld zł,
— dotacje na realizację świadczeń rodzinnych,
zaliczkę alimentacyjną oraz składek na ubezpiecze-
nie emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społeczne-
go –prawie o 460 mln zł,
— koszty obsługi długu publicznego – o 440 mln zł,
— utrzymanie i funkcjonowanie administracji
publicznej – o 380 mln zł.
Najwięcej środków nie wydano w częściach: Roz-
wój wsi – 2,8 mld zł, Transport – 700 mln zł, Obsłu-
ga zadłużenia zagranicznego – 300 mln zł oraz w bu-
dżetach wojewodów – 1,1 mld zł. Część z tych niewy-
korzystanych środków to efekt błędów planistycz-
nych. Dobrze więc, że nie zostały one wydatkowane.
Zasadniczą jednakże przyczyną niewykorzystania
pełnego limitu wydatków budżetowych było niewy-
konanie zadań rzeczowych lub opóźnienia w ich re-
alizacji. Dotyczy to w szczególności wydatków na
transport. Problem wykonania zadań finansowanych
ze środków budżetowych będzie przedmiotem szcze-
gólnego zainteresowania Najwyższej Izby Kontroli.
W 2007 r. pogłębiło się niekorzystne zjawisko
narastania opóźnień w wydatkowaniu środków bu-
dżetowych i kumulacji wydatków w ostatnim kwar-
tale roku. I tak w IV kwartale zrealizowano 32,8%
całorocznych wydatków, podczas gdy w tym samym
okresie w 2006 r. wydatkowano 28,7% rocznych wy-
datków.
Narastanie w ciągu roku opóźnień w realizacji
wydatków, w stosunku do przyjętego dla nich har-
monogramu, powodowało zbędne koszty związane
z emisją skarbowych papierów wartościowych. W po-
równaniu z 2006 r. wydatki były nominalnie wyższe
o 13,3%, a ich relacja do produktu krajowego brutto
zwiększyła się z 21% do 21,6%. Aktywną politykę
budżetową w 2007 r. utrudniał, podobnie jak w latach
poprzednich, duży udział wydatków prawnie zdeter-
minowanych. Wyniósł on w 2007 r. 73,1% i chociaż
od roku 2006 uległ pewnemu obniżeniu, to nadal jest
bardzo wysoki.
Zmniejszyła się, o co wnosiła Najwyższa Izba Kon-
troli, liczba rezerw celowych. W ustawie budżetowej
na 2007 r. było ich 76, a więc o 22 mniej niż w roku
2006. Spośród tych 76 tytułów rezerw celowych
w trakcie prac parlamentarnych wprowadzono 25
tytułów. Większość z nich przeznaczona była na za-
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
18 z działalności NBP w 2007 r.
Prezes Najwyższej Izby Kontroli
Jacek Jezierski
dania, które nie były przygotowane do realizacji.
Przykładem mogą być rezerwy celowe przeznaczone
między innymi na finansowanie programu „Tiry na
tory”, informatyzację i upowszechnienie szerokopa-
smowego dostępu do Internetu oraz przygotowanie
do budowy drogi ekspresowej S8.
Z ustaleń kontroli wynika, że w procesach inwe-
stycyjnych nadal występowały te same nieprawidło-
wości, które były obserwowane w latach poprzednich.
Szczególnie widoczny jest brak postępu w realizacji
inwestycji infrastrukturalnych, w tym zwłaszcza
drogowych.
Przy prawie sześciokrotnym wzroście planowa-
nych wydatków inwestycyjnych na infrastrukturę
drogową w stosunku do 2006 r. nie odnotowano istot-
nego przyrostu efektów rzeczowych. Wprowadzono
do finansowania inwestycje niewłaściwie przygoto-
wane do realizacji. W trakcie roku trzeba było wpro-
wadzić aż 169 zmian w planie wydatków. Uzyskane
efekty rzeczowe nie są imponujące. Oddano do użyt-
ku zaledwie 10 km autostrad i 131 km nowo budowa-
nych dróg oraz 36 km dróg ekspresowych. Nie udało
się usprawnić procesów inwestycyjnych przez odpo-
wiednią zmianę przepisów związanych z wydawa-
niem decyzji lokalizacyjnych, środowiskowych i wy-
właszczeniowych oraz udzielaniem zamówień pu-
blicznych.
Dotacje dla jednostek samorządu terytorialnego
wzrosły w stosunku do 2006 r. o 6,2%. Na skutek
braku prawidłowego rozeznania potrzeb ze strony
wojewodów i jednostek realizujących zlecone zadania
zawyżono plan dotacji celowych na świadczenia ro-
dzinne, zaliczki alimentacyjne oraz składki na ubez-
pieczenia emerytalne i rentowe z ubezpieczenia spo-
łecznego. W wyniku tego 16 wojewodów dokonało
blokady środków na świadczenia rodzinne i zaliczki
alimentacyjne w łącznej kwocie ponad 1,2 mld zł.
Stwierdzono przypadki nieinformowania jednostek
samorządu terytorialnego o kwotach dotacji wynika-
jących z podziału określonego w ustawie budżetowej,
zaniżania kwot dotacji oraz wykorzystania ich nie-
zgodnie z przeznaczeniem.
Po raz pierwszy od kilku lat uległ zmniejszeniu
udział wydatków na obsługę długu publicznego w wy-
datkach budżetu państwa. W 2007 r. wskaźnik ten
wyniósł 10,9% i był o 1,6 punktu procentowego niż-
szy niż w roku poprzednim. Zmniejszenie kosztów
obsługi długu było efektem umocnienia złotego wo-
bec walut obcych oraz rozkładu płatności wynikają-
cego z charakterystyki emitowanych skarbowych
papierów wartościowych – na rok 2007 przypadło do
wykupu mniej papierów wartościowych z dyskontem
niż w roku 2006.
Wydatki ogółem na wynagrodzenia w państwowej
sferze budżetowej w roku 2007 wyniosły 18,7 mld zł,
tj. o 6% więcej niż w roku 2006. Zatrudnionych było
ponad 475 tys. osób, czyli o 6 tys. osób mniej niż przed
rokiem. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w pań-
stwowej sferze budżetowej wyniosło 3277 zł i wzrosło
o 7,4%. Wyraźny jest jednak brak konsekwentnej po-
lityki w kształtowaniu płac w poszczególnych czę-
ściach, działach i jednostkach. Zwiększyły się roz-
bieżności pomiędzy wielkościami planistycznymi
a rzeczywistym ich wykonaniem. W porównaniu do
2006 r. różnica pomiędzy zatrudnieniem planowa-
nym a rzeczywistym zwiększyła się o ponad 8 tys.
osób i wyniosła 44 236 osób. Najwyższa Izba Kontro-
li zwraca uwagę na niewykorzystanie 16 tys. etatów
w grupie żołnierzy i funkcjonariuszy. Pomimo okre-
ślenia w art. 18 ustawy budżetowej na 2007 r. etatów
w Policji w liczbie 103 368 faktyczne zatrudnienie
w Policji wyniosło tylko 97 411 osób, a więc było o pra-
wie 6 tys. niższe.
Dodać należy, że niepełne wykorzystanie limitu
etatów nie przyniosło budżetowi państwa oszczędno-
ści, gdyż planowane środki na wynagrodzenia wyko-
rzystano prawie w całości.
Wysoki Sejmie! Z analizy kolejnych okresów re-
alizacji budżetu wynika, że już po I kwartale 2007 r.
było widać, iż deficyt budżetu państwa będzie niższy
od planowanego. Wskaźniki wykonania planu docho-
dów dla poszczególnych kwartałów 2007 r. były wyż-
sze niż w poprzednich latach, a wskaźniki realizacji
planu wydatków niższe. Na poziom wykonania wy-
datków w kolejnych kwartałach w znacznym stopniu
wpływało, jak już wspomniałem, niskie zaawansowa-
nie wydatków majątkowych oraz wydatków na finan-
sowanie projektów z udziałem środków Unii Euro-
pejskiej. Świadczy to o trudnościach w zagospodaro-
waniu środków dostępnych w Unii.
Deficyt budżetu państwa w 2007 r. wyniósł 15 900
mln zł i był niższy od limitu określonego ustawą bu-
dżetową o 14 100 mln zł. Znaczne zmniejszenie defi-
cytu budżetu państwa było głównie efektem dobrej
koniunktury gospodarczej, dzięki której wystąpił
ponadplanowy wzrost dochodów podatkowych. Na
zmniejszenie deficytu wpłynęło również niewykona-
nie części zaplanowanych zadań publicznych, w tym
zwłaszcza niewykonanie zadań współfinansowanych
z budżetu Unii Europejskiej.
W 2007 r. kontynuowana była korzystna tenden-
cja obniżania relacji deficytu budżetu państwa do
produktu krajowego brutto. Deficyt budżetu państwa
w relacji do produktu krajowego brutto stanowił
1,4%, a więc znacznie mniej niż w roku 2005, gdy
deficyt był równy 2,9% produktu krajowego brutto,
i w roku 2006, gdy deficyt odpowiadał 2,4% PKB.
Należy jednak zaznaczyć, że podobnie jak w la-
tach poprzednich obraz wykonania budżetu państwa
zniekształca nieujęcie w rachunku deficytu środków
przekazanych z budżetu do Zakładu Ubezpieczeń
Społecznych na refundację składek przekazywanych
do otwartych funduszy emerytalnych. W 2007 r.
środki te wyniosły 16 200 mln zł. Uwzględniając je,
deficyt wyniósłby 32 200 mln zł i stanowiłby 2,8%
PKB.
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
z działalności NBP w 2007 r.
Prezes Najwyższej Izby Kontroli
Jacek Jezierski
Deficyt budżetu państwa nie narastał równomier-
nie w ciągu całego roku. Jeszcze po 9 miesiącach
2007 r. dochody były większe od wydatków. Cały de-
ficyt powstał więc w IV kwartale. W grudniu wydat-
ki były aż o 8,5 mld zł większe niż w listopadzie,
a wydatki zrealizowane w ciągu ostatnich 3 dni grud-
nia wyniosły 9100 mln zł, co stanowi 30% wydatków
w całym miesiącu. Decyzje podjęte w tych 3 dniach
w znacznym stopniu wpłynęły na wielkość deficytu
w 2007 r.
Na skutek nierzetelnego planowania i zaniecha-
nia realizacji projektów prywatyzacyjnych trzeci rok
z rzędu nie zostały wykonane określone w ustawie
budżetowej przychody z prywatyzacji, natomiast roz-
dysponowanie tych przychodów było wyższe od przy-
jętych założeń. Przychody z prywatyzacji okazały się
niższe od kwoty planowanej aż o 35,1%, a ich rozdy-
sponowanie wyższe o 9,8%. W efekcie 14,8 mld zł
przychodów zapisanych w ustawie budżetowej jako
finansowane wpływami z prywatyzacji musiało zo-
stać pokryte przez zaciąganie zobowiązań Skarbu
Państwa.
Dobra sytuacja budżetu państwa spowodowała,
że w 2007 r. nie wystąpiły problemy z terminowym
regulowaniem wydatków. Różnice w planowanych
i finansowanych potrzebach pożyczkowych spowodo-
wały jednak utrzymywanie się wysokich stanów lo-
kat budżetu państwa na rachunkach bankowych.
Średnio lokowano na nich około 8,9 mld zł, co prze-
wyższało racjonalny poziom lokat. Według szacun-
ków Najwyższej Izby Kontroli utrzymywanie przez
Ministerstwo Finansów stanu lokat na poziomie oko-
ło 2 mld zł wyższym od uznanego za optymalny kosz-
towało budżet dodatkowo 8,8 mln zł.
Dodatkowe koszty w kwocie 68 mln zł poniesiono
także z tytułu nadmiernych stanów środków na ra-
chunkach bankowych dysponentów. Średnio na tych
rachunkach pozostawało 1400 mln zł.
Wysoki stan lokat budżetu państwa występował
już w 2006 r. W ujęciu średniorocznym zwiększył się
o 2600 mln zł, a w 2007 r. o dalsze 200 mln zł. Zda-
niem Najwyższej Izby Kontroli ani w 2006 r., ani też
w 2007 r. nie było racjonalnych przesłanek, żeby
zwiększać stan lokat i wielkość środków na rachun-
kach dysponentów, finansując je środkami ze sprze-
daży skarbowych papierów wartościowych.
Dobra koniunktura gospodarcza i sytuacja budże-
tu państwa wpłynęły korzystnie na wyniki państwo-
wych funduszy celowych. Przychody tych funduszy
w 2007 r. wyniosły 162 500 mln zł, a wydatki 153 400
mln zł. Łączny wynik państwowych funduszy celo-
wych był lepszy, niż zaplanowano w ustawie budże-
towej.
Poprawiła się sytuacja finansowa Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych, który po raz pierwszy od
kilku lat nie musiał zaciągać kredytów bankowych
na finansowanie swojej działalności. Całe swoje za-
19
dłużenie spłacił również Fundusz Pracy. Krytycznie
jednak oceniamy fakt, iż mimo posiadania znaczą-
cych środków finansowych i nadal wysokiego pozio-
mu bezrobocia Fundusz Pracy tylko w niewielkim
stopniu wykorzystał możliwości zwiększenia rozmia-
rów swoich działań.
Wysoki Sejmie! W 2007 r. zahamowaniu uległo
tempo przyrostu państwowego długu publicznego.
Było to skutkiem mniejszych potrzeb pożyczkowych
związanych z finansowaniem deficytu budżetu pań-
stwa. Z kolei dobra sytuacja budżetu państwa, sto-
sunkowo wysoki nominalny wzrost produktu krajo-
wego brutto i umacnianie złotego wobec walut obcych
wpłynęły na obniżenie się relacji państwowego długu
publicznego do produktu krajowego brutto.
Państwowy dług publiczny na koniec 2007 r. wy-
niósł 527 400 mln zł i stanowił 45,2% PKB. Oznacza
to wzrost kwoty tego długu w stosunku do roku po-
przedniego o 21 100 mln zł przy jednoczesnym obni-
żeniu się jego relacji do produktu krajowego brutto
o 2,6 punktu procentowego.
Nastąpiło także zmniejszenie relacji deficytu sek-
tora instytucji rządowych i samorządowych do pro-
duktu krajowego brutto z 3,8% w 2006 r. do 2%
w 2007 r. Było to skutkiem lepszych, niż zakładano,
wyników finansowych budżetu państwa, państwo-
wych funduszy celowych i jednostek samorządu te-
rytorialnego.
Wskaźniki relacji długu publicznego i deficytu
sektora finansów publicznych do PKB mieściły się
w granicach wyznaczonych w programie konwergen-
cji. Poprawa stanu równowagi finansów publicznych
nie ma jednak w ocenie Najwyższej Izby Kontroli
trwałego charakteru. Bez podjęcia działań na rzecz
efektywnego wykorzystania środków publicznych
może nastąpić ponowny wzrost deficytu sektora fi-
nansów publicznych.
Wysoki Sejmie! W 2007 r. poprawiło się dodatnie
saldo bieżących rozliczeń Polski z Unią Europejską.
Na końcu roku wyniosło ono 17,3 mld zł wobec 10,6
mld za rok wcześniejszy. Polska otrzymała z Unii
Europejskiej środki w wysokości 28,1 mld zł, a wy-
datki z tytułu wpłaty składki do budżetu Unii wy-
niosły 10,6 mld zł. W minionym roku wykorzystano
o 1,5 mld zł środków więcej niż w roku poprzednim.
Środki te zostały wykorzystane na programy i pro-
jekty realizowane ze środków pochodzących z pomo-
cy przedakcesyjnej, funduszy strukturalnych i Fun-
duszu Spójności oraz środków przejściowych. Stopień
wykorzystania planowanych środków był jednak niż-
szy niż w roku 2006. Wykorzystano 13,4 mld zł,
tj. 67,2% z zaplanowanej na te cele kwoty 19,9 mld
zł. Niższe od wielkości planowanej było wykorzysta-
nie środków zarówno na programy realizowane z fun-
duszy strukturalnych, jak i z Funduszu Spójności.
Na programy wspólnej polityki rolnej wpłynęły środ-
ki w wysokości 9,8 mld zł, z czego wykorzystano 6,2
mld zł, tj. 84%.
Większość środków napływających do Polski
w 2007 r. dotyczyła zobowiązań w ramach perspek-
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
20 z działalności NBP w 2007 r.
Prezes Najwyższej Izby Kontroli
Jacek Jezierski
tywy finansowej 2004–2006 r. Pozostała do wydat-
kowania kwota wskazuje na konieczność przyspie-
szenia w 2008 r. realizacji i rozliczenia projektów
i programów finansowanych z tych środków. Dopiero
po tym roku będzie możliwa kompleksowa ocena wy-
korzystania przez Polskę dostępnych środków w ra-
mach tej perspektywy finansowej.
Wysoki Sejmie! Zgodnie z decyzją Rady Polityki
Pieniężnej w 2007 r. realizowany był ciągły cel infla-
cyjny ustalony na poziomie 2,5% z symetrycznym
przedziałem odchyleń plus minus 1 punkt procento-
wy. Założono także, że w przypadku wystąpienia
nieoczekiwanych zmian w gospodarce polityka pie-
niężna będzie prowadzona w sposób umożliwiający
realizację celu w średnim horyzoncie czasowym.
W poszczególnych miesiącach roku 2007 tempo
wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych zawie-
rało się w przedziale od 1,5% w sierpniu do 4%
w grudniu. Od stycznia do października wskaźnik
ten nie przekroczył celu inflacyjnego, z wyjątkiem
czerwca, kiedy wyniósł 2,6%. W listopadzie i grudniu
tempo wzrostu cen było wyższe niż górna granica
przedziału odchyleń od celu inflacyjnego.
Rada Polityki Pieniężnej stosownie do posiada-
nych danych i zmiany poziomu inflacji stopniowo
zacieśniała politykę pieniężną. Stopy procentowe Na-
rodowego Banku Polskiego zostały w 2007 r. podwyż-
szone czterokrotnie, każdorazowo o 0,25 punktu
procentowego, a więc łącznie o 1 punkt procentowy.
Wzrost inflacji ponad górną granicę celu inflacyjnego
był wynikiem wyższych cen żywności, surowców rol-
nych i paliw, pozostających poza zakresem oddziały-
wania polityki pieniężnej. Nie było to przewidywane
przez prognozy Narodowego Banku Polskiego, Mini-
sterstwa Finansów ani innych instytucji.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Na zakończenie
chciałbym poinformować, że Kolegium Najwyższej
Izby Kontroli podjęło w czerwcu uchwałę, w której
wyraziło pozytywną opinię w sprawie udzielenia Ra-
dzie Ministrów absolutorium za rok 2007. Przesłan-
kami do wydania takiej opinii były ustalenia kontro-
li NIK wskazujące, że po pierwsze, sprawozdanie
Rady Ministrów rzetelnie oddaje przebieg wykonania
budżetu państwa w roku 2007. Po drugie, rozmiary
wydatków i deficytu budżetu państwa były w 2007 r.
zgodne z dyrektywnymi wskaźnikami ustawy budże-
towej na tenże rok. Po trzecie, nie stwierdzono istot-
nych naruszeń formalnych przy gromadzeniu docho-
dów i dokonywaniu wydatków ujętych w budżecie
państwa.
Pozytywna opinia w sprawie absolutorium nie
oznacza jednak, że w realizacji budżetu w 2007 r. nie
wystąpiły negatywne zjawiska. Nie można pozytyw-
nie ocenić wykonania zadań współfinansowanych
z budżetu Unii Europejskiej, w tym z zakresu infra-
struktury. Zastrzeżenia Najwyższej Izby Kontroli
budzi również fakt, iż w warunkach wysokiego wzro-
stu gospodarczego nastąpił realny wzrost wydatków,
a jednocześnie nie podjęto bardziej aktywnych dzia-
łań zmierzających do trwałego ograniczenia wydat-
ków publicznych. Oznacza to, że w roku 2007 nie
w pełni wykorzystano możliwości poprawy stanu
równowagi finansów publicznych.
Kończąc swoje wystąpienie, pragnę ponownie
stwierdzić, iż generalna ocena wykonania budżetu
państwa za 2007 r. jest w opinii NIK pozytywna. Był
to dla budżetu państwa dobry rok. Dziękuję bardzo.
Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Bardzo dziękuję panu prezesowi.
Proszę o zabranie głosu panią poseł Beatę Szydło
w celu przedstawienia sprawozdania o przedstawio-
nej przez prezesa Rady Ministrów informacji o porę-
czeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 roku
przez Skarb Państwa, niektóre osoby prawne oraz
Bank Gospodarstwa Krajowego ze środków Krajowe-
go Funduszu Poręczeń Kredytowych.
Proszę bardzo, pani poseł.
Poseł Sprawozdawca Beata Szydło:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
W imieniu Komisji Finansów Publicznych mam za-
szczyt przedstawić sprawozdanie komisji o przedsta-
wionej przez prezesa Rady Ministrów informacji
o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007
roku przez Skarb Państwa, niektóre osoby prawne
oraz Bank Gospodarstwa Krajowego ze środków Kra-
jowego Funduszu Poręczeń Kredytowych.
Marszałek Sejmu skierował 30 maja 2008 r. po-
wyższą informację do Komisji Finansów Publicznych
w celu jej rozpatrzenia. Ustawa z 8 maja 1997 r.
o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez
Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne w art. 46
nakłada na Radę Ministrów obowiązek przedstawie-
nia corocznie Sejmowi w terminie właściwym do
przedstawienia sprawozdania z wykonania budżetu
państwa informacji o: poręczeniach i gwarancjach
udzielonych przez Skarb Państwa, poręczeniach i gwa-
rancjach udzielonych przez niektóre osoby prawne,
poręczeniach i gwarancjach udzielonych przez Bank
Gospodarstwa Krajowego ze środków Krajowego
Funduszu Poręczeń Kredytowych, liczbie i wartości
akcji składających się na zasób majątkowy przezna-
czony na zaspokojenie roszczeń z tytułu poręczeń
i gwarancji udzielonych przez Skarb Państwa oraz
wykorzystaniu środków gromadzonych na rachunku
rezerw doręczeniowych i gwarancyjnych Skarbu
Państwa w Banku Gospodarstwa Krajowego.
Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniach
25 czerwca i 10 lipca 2008 r. zapoznała się z powyższą
informacją. Po jej rozpatrzeniu oraz przedstawieniu
uwag przez przedstawicieli Ministerstwa Finansów
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
z działalności NBP w 2007 r.
Poseł Sprawozdawca Beata Szydło
komisja pozytywnie zaopiniowała powyższe przedło-
żenie.
W 2007 r. zostały udzielone trzy gwarancje Skar-
bu Państwa i dwa poręczenia. Limit wydatkowania
poręczeń i gwarancji Skarbu Państwa na 2007 r. zo-
stał określony na kwotę 17 mld zł. W 2007 r. wyko-
rzystano 18,12% z tej kwoty.
Ustawa o poręczeniach i gwarancjach udzielanych
przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne
określa obowiązek sprawozdawczy niektórych osób
prawnych wobec ministra finansów w zakresie pro-
wadzonej przez te podmioty działalności poręcze-
niowo-gwarancyjnej. Z informacji przekazywanych
ministrowi finansów wynika, że w 2007 r. osoby
prawne objęte ustawą udzieliły łącznie 520 poręczeń
i gwarancji.
Na mocy przepisów ustawy o poręczeniach i gwa-
rancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz nie-
które osoby prawne w Banku Gospodarstwa Krajo-
wego funkcjonuje Krajowy Fundusz Poręczeń Kre-
dytowych, stanowiący instrument wspierania głów-
nie małych i średnich podmiotów gospodarczych.
W 2007 r. Bank Gospodarstwa Krajowego udzielił
4756 poręczeń gospodarczych i studenckich. W 2007 r.
Bank Gospodarstwa Krajowego dokapitalizował dwa
fundusze.
Zasób majątkowy Skarbu Państwa przeznaczony
na zaspokajanie roszczeń z tytułu poręczeń i gwa-
rancji udzielonych przez Skarb Państwa został utwo-
rzony na mocy art. 25 ustawy o poręczeniach i gwa-
rancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz
niektóre osoby prawne jako alternatywne, obok bu-
dżetu państwa, źródło spłat poręczonych lub gwaran-
towanych zobowiązań.
30 czerwca 2007 r. weszło w życie rozporządzenie
Rady Ministrów z 19 czerwca 2007 r. w sprawie wy-
odrębnienia akcji i udziałów stanowiących własność
Skarbu Państwa do zasobu majątkowego przeznaczo-
nego na zaspokojenie roszczeń z tytułu poręczeń
i gwarancji udzielonych przez Skarb Państwa. W 2007 r.
nie wydatkowano środków zdeponowanych na ra-
chunku rezerw poręczeniowych i gwarancyjnych
Skarbu Państwa.
Komisja wnosi o przyjęcie przez Wysoki Sejm in-
formacji rządu o poręczeniach i gwarancjach udzie-
lonych w 2007 r. przez Skarb Państwa, niektóre oso-
by prawne oraz Bank Gospodarstwa Krajowego ze
środków Krajowego Funduszu Poręczeń Kredyto-
wych, zawartej w druku nr 569. Sprawozdanie Ko-
misji Finansów Publicznych zawarte jest w druku nr
747. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo, pani poseł.
Proszę o zabranie głosu prezesa Narodowego
Banku Polskiego pana Sławomira Skrzypka w celu
21
przedstawienia sprawozdania z działalności Narodo-
wego Banku Polskiego w 2007 r.
Proszę bardzo, panie prezesie.
Prezes Narodowego Banku Polskiego
Sławomir Skrzypek:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam dziś za-
szczyt przedstawić Wysokiej Izbie podsumowanie
działalności Narodowego Banku Polskiego w 2007 r.
Obejmuje ono zagadnienia zawarte w dwóch przeka-
zanych Wysokiej Izbie dokumentach: Sprawozdaniu
z wykonania założeń polityki pieniężnej oraz Sprawoz-
daniu z działalności Narodowego Banku Polskiego.
Stojąc przed Wysoką Izbą rok temu, mówiłem,
jakim działaniom nadam najwyższy priorytet w roku
2007. Zapowiadałem wzmocnienie roli analityczno-
-naukowej NBP, stworzenie raportu na temat skut-
ków przyjęcia euro, poprawę przejrzystości polityki
pieniężnej i działania na rzecz zwiększenia stabilno-
ści systemu finansowego Polski. Dzisiaj chciałbym
państwu przedstawić rezultaty tych działań.
W celu wzmocnienia roli NBP jako ważnego
ośrodka analityczno-badawczego w naszym regionie
powołałem komisję roboczą do spraw badań nauko-
wych w NBP. Przeanalizowała ona sposoby organi-
zacji badań w najlepszych bankach centralnych na
świecie. Wynikiem tych prac była zmiana organizacji
pionu analityczno-badawczego NBP. Działalność ba-
dawcza ma bardzo istotne znaczenie dla skuteczności
banku centralnego oraz jego prestiżu i reputacji jako
instytucji zaufania publicznego.
Aby usprawnić proces prowadzenia badań eko-
nomicznych w Narodowym Banku Polskim, został
utworzony Instytut Ekonomiczny. Dążymy do tego,
aby stał się on wiodącym ośrodkiem w Europie
Środkowo-Wschodniej. Temu celowi służyło także
powołanie Rady Naukowej przy Zarządzie NBP.
W jej skład wchodzą wybitni ekonomiści z najwięk-
szych uczelni ekonomicznych w Polsce. Głównym
zadaniem rady jest opiniowanie planów badań na-
ukowych, realizowanych i zalecanych przez Naro-
dowy Bank Polski.
W maju 2007 r. powołałem Biuro do spraw Inte-
gracji ze Strefą Euro. Jego głównym zadaniem jest
przygotowanie kompleksowego raportu na temat
skutków przyjęcia wspólnej waluty. Przystąpienie do
strefy euro będzie jedną z najważniejszych decyzji
gospodarczych Polski w XXI w. Narodowy Bank Pol-
ski dokłada wszelkich starań, aby ta decyzja została
podjęta w warunkach pełnej informacji. Z tego wy-
nika bardzo otwarty i transparentny proces tworze-
nia raportu.
Prowadzimy szerokie konsultacje z partnerami
społecznymi. Przedstawiciele związków zawodowych,
przedsiębiorców i bankowców uczestniczą w procesie
tworzenia raportu na poziomie roboczym, eksperc-
kim i podczas oficjalnych debat.
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
22 z działalności NBP w 2007 r.
Prezes Narodowego Banku Polskiego
Sławomir Skrzypek
W 2007 r. zaplanowaliśmy i zleciliśmy wybitnym
ekonomistom około 100 badań naukowych na temat
skutków przyjęcia wspólnej waluty. Ich wyniki są
obecnie prezentowane na otwartych seminariach
w Narodowym Banku Polskim. Myślę, że wszelkie te
działania służą ustanowieniu nowych standardów
debaty publicznej w Polsce. Opublikowanie raportu
planowane jest na grudzień roku 2008.
W minionym roku znacząco zwiększyła się także
transparentność działania Rady Polityki Pieniężnej.
Od maja 2007 r. Narodowy Bank Polski przedstawia
opis dyskusji z posiedzeń decyzyjnych Rady Polityki
Pieniężnej. Publikacja tzw. minutes jest przyjętą
praktyką wiodących banków centralnych. Wzmacnia
ona przejrzystość polityki pieniężnej i poprawia ko-
munikację banku centralnego z rynkami finansowy-
mi, przedsiębiorstwami i społeczeństwem.
Jak państwo pamiętają, od kwietnia do końca
2007 r. podejmowałem działania mające na celu
wzmocnienie polskiego systemu stabilności finanso-
wej. Zmierzały one do, po pierwsze, odłożenia w cza-
sie likwidacji działającego w NBP Generalnego In-
spektoratu Nadzoru Bankowego. Kierowałem się
przekonaniem, że takie działanie dobrze będzie słu-
żyło stabilności naszego systemu finansowego w sy-
tuacji poważnych zaburzeń na światowych rynkach
finansowych.
Chciałbym z całą mocą podkreślić, że dotychcza-
sowy model instytucjonalny organizacji nadzoru
bankowego był oceniany pozytywnie zarówno w Pol-
sce, jak i za granicą. Dobrze funkcjonujący nadzór
wydatnie przyczynił się do tego, że Polska uniknęła
zawirowań finansowych. W ciągu ostatnich lat takie
problemy dotknęły wiele krajów, również w naszym
regionie. Według danych banku centralnego Czech
kryzys w Czechach kosztował 24% produktu krajo-
wego brutto. Straty PKB na Węgrzech w wyniku
kryzysu ocenia się na 10%. Koszty te w tych krajach
obciążyły zarówno budżet państwa, jak i wszystkich
podatników. Pragnę podkreślić, że Narodowy Bank
Polski zamierza nadal pełnić aktywną rolę w działa-
niach na rzecz utrzymania stabilności finansowej
naszego kraju.
Drugim ważnym elementem proponowanych prze-
ze mnie zmian ustawowych było powołanie w drodze
ustawowej Komitetu Stabilności Finansowej, stano-
wiącego forum wymiany poglądów oraz koordynacji
działań na wypadek kryzysu finansowego. W jego
skład mieli wejść reprezentanci instytucji tzw. sieci
bezpieczeństwa finansowego, czyli Narodowy Bank
Polski, Ministerstwo Finansów, Komisja Nadzoru
Finansowego. Niestety, zgłoszony projekt zmiany
ustawy w obu sprawach nie stał się nawet przedmio-
tem debaty sejmowej.
Wobec niemożności rozwiązania problemu w try-
bie ustawowym z satysfakcją i pełną otwartością
przyjąłem propozycję ministra finansów, aby powołać
Komitet Stabilności Finansowej w drodze porozumie-
nia. Przy aktywnej roli Narodowego Banku Polskiego
w ciągu kilku dni przygotowano treść porozumienia
między prezesem Narodowego Banku Polskiego, mi-
nistrem finansów i przewodniczącym Komisji Nadzo-
ru Finansowego o współpracy we wspieraniu stabil-
ności krajowego systemu finansowego. Porozumienie
to zostało podpisane 21 grudnia 2007 r. Moją intencją
było wtedy, aby w dniu 1 stycznia 2008 r., w nowej
sytuacji, rynki miały czytelny sygnał: wszystkie in-
stytucje odpowiedzialne za stabilność finansową
współpracują. Dlatego uważam, że podpisanie tego
porozumienia było niezwykle ważne.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przejdę teraz do
omówienia najważniejszego zadania NBP, jakim jest
dbanie o stabilność polskiego pieniądza. Zgodnie
z realizowaną strategią polityki pieniężnej od 2004 r.
Narodowy Bank Polski dąży do utrzymania inflacji
na poziomie 2,5%, z symetrycznym przedziałem od-
chyleń, plus minus, 1 punkt procentowy. W roku
2007 średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług
konsumpcyjnych wyniósł 2,5%, a zatem kształtował
się na poziomie równym celowi inflacyjnemu NBP.
W poszczególnych miesiącach roczny wskaźnik cen
towarów i usług konsumpcyjnych wzrastał stopnio-
wo. Przez większą część roku kształtował się w prze-
dziale odchyleń od celu inflacyjnego NBP. Pod koniec
ubiegłego roku przekroczył jednak górną granicę
celu i osiągnął w grudniu poziom 4%.
Do stopniowego wzrostu inflacji w roku 2007
przyczynił się przede wszystkim wzrost dynamiki
cen żywności oraz paliw, o czym świadczy znaczna
różnica między inflacją CPI a wskaźnikiem inflacji
bazowej netto. Było to efektem działania m.in. nie-
korzystnych dla części produktów rolnych warunków
podażowych w kraju, wzrostu cen na międzynarodo-
wych rynkach rolno-spożywczych, a także znacznego
wzrostu cen ropy na rynku światowym w czwartym
kwartale 2007 r. Dwa ostatnie czynniki tylko częścio-
wo były amortyzowane przez aprecjację złotego
w stosunku do dolara. Ponadto do ogólnego wzrostu
poziomu cen konsumpcyjnych w Polsce przyczynił się
wzrost cen wyrobów tytoniowych, będący skutkiem
podwyższenia przez rząd stawki akcyzy na te wyroby
do poziomu wyższego niż wynika to z regulacji Unii
Europejskiej. Należy podkreślić, że omawiane czyn-
niki odpowiadające w znacznej mierze za wzrost in-
flacji w drugiej połowie 2007 r. znajdowały się poza
bezpośrednim oddziaływaniem krajowej polityki pie-
niężnej.
Jednocześnie w 2007 r. w kierunku wzrostu infla-
cji oddziaływało także wysokie tempo wzrostu gospo-
darczego, któremu towarzyszył silny wzrost zatrud-
nienia i spadek bezrobocia. Czynniki te przyczyniły
się do przyspieszenia wzrostu wynagrodzeń, co jed-
nak przełożyło się na ceny w ograniczonym stopniu,
m.in. dzięki dobrej sytuacji przedsiębiorstw oraz re-
latywnie małemu i stabilnemu udziałowi kosztów
pracy w łącznych kosztach produkcji.
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
z działalności NBP w 2007 r.
Prezes Narodowego Banku Polskiego
Sławomir Skrzypek
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W 2007 r. istot-
nym elementem uwarunkowań, w których prowadzo-
na była polityka pieniężna, były szoki makroekono-
miczne w gospodarce światowej. Pierwszym z nich
były występujące od sierpnia 2007 r. zawirowania na
międzynarodowych rynkach finansowych zapoczątko-
wane na rynku kredytów hipotecznych typu subprime
w Stanach Zjednoczonych. Zaburzenia te stanowiły
istotne zaskoczenie. Świadczą o tym rewizje w dół pro-
gnozowanego wzrostu gospodarczego dokonane w cią-
gu 2007 r. przez najbardziej znaczące instytucje, takie
jak Komisja Europejska, Międzynarodowy Fundusz
Walutowy i wiodące banki inwestycyjne na świecie.
Drugim szokiem był znaczny wzrost cen surowców
energetycznych, zwłaszcza ropy naftowej, oraz cen
żywności i surowców rolnych na rynkach światowych,
który w większości krajów doprowadził do wyraźnego
przyspieszenia inflacji pod koniec 2007 r.
W ramach tych wewnętrznych i zewnętrznych
uwarunkowań, a także w ramach dążenia do utrzy-
mania inflacji na poziomie celu inflacyjnego, w hory-
zoncie oddziaływania polityki pieniężnej w 2007 r.
Rada Polityki Pieniężnej 4-krotnie podwyższyła sto-
py procentowe NBP – w kwietniu, czerwcu, sierpniu
i listopadzie – każdorazowo o 25 punktów bazowych.
W ciągu kolejnych 6 miesięcy br. nastąpiła podwyżka
o następnych 100 punktów bazowych. Warto podkre-
ślić, że od początku 2007 r. w żadnym kraju Unii
Europejskiej skala podwyżek stóp procentowych nie
była większa niż w Polsce. Tylko kilka krajów na świe-
cie wprowadziło bardziej restrykcyjną politykę pienięż-
ną niż nasza. Należą do nich: Ghana, gdzie od początku
ubiegłego roku stopy podniesiono o 350 punktów ba-
zowych – przepraszam bardzo, wczoraj podniesiono
o dodatkowe 100 punktów bazowych, czyli w sumie
o 450 punktów bazowych – do wysokości 17%, RPA,
gdzie wzrost wynosił 300 punktów bazowych – do
poziomu 12%, Chile, gdzie obecnie mamy do czynie-
nia z poziomem 7,25% wysokości stóp procentowych,
Norwegia, gdzie poziom stóp procentowych jest na
poziomie 5,75. W obu tych krajach stopy podwyższo-
no o 225 punktów bazowych.
Jakie są efekty polityki NBP? Otóż obecna infla-
cja, mierzona indeksem cen konsumpcyjnych, wyno-
si 4,6%, zaś mierzona indeksem zharmonizowanym,
tzw. HITCP – 4,3%. Jest to obok Słowacji najniższy
wynik w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. Ak-
tualny poziom inflacji w znacznym stopniu wynika
ze wzrostu cen żywności i energii. Świadczy o tym
poziom inflacji bazowej, z wyłączeniem tych dwóch
kategorii cen. Wynosi on obecnie 2,1%. Średniorocz-
ny wskaźnik cen konsumpcyjnych w Polsce w 2007 r.
był na poziomie celu inflacyjnego – 2,5%. W Cze-
chach, gdzie z niższego poziomu początkowego pod-
noszono stopy procentowe w podobnym zakresie, jak
w Polsce, inflacja wynosi 6,7%. Stało się tak, mimo
23
że zaostrzenie polityki pieniężnej w tym kraju zaczę-
ło się wcześniej niż w Polsce.
Choć w nadchodzących kwartałach spodziewane
jest spowolnienie, utrzymuje się relatywnie szybkie
tempo wzrostu gospodarczego. Biorąc to pod uwagę,
można stwierdzić, iż działania podejmowane przez
Radę Polityki Pieniężnej w 2007 r. były skuteczne.
Jeszcze większe i szybsze zacieśnienie polityki pie-
niężnej zwiększyłoby ryzyko nadmiernego obniżenia
tempa wzrostu gospodarczego.
Podsumowując, jeszcze raz przypomnę, że Naro-
dowy Bank Polski jest zobowiązany do utrzymywa-
nia stabilności cen. Dąży do obniżenia inflacji do celu
2,5% w średnim okresie. Jednocześnie będę się starał
nadal prowadzić politykę pieniężną w taki sposób,
aby sprzyjać utrzymaniu zrównoważonego wzrostu
gospodarczego. Zapoczątkowane w kwietniu 2007 r.
zacieśnienie polityki pieniężnej powinno przyczynić
się do sprowadzenia inflacji do założonego celu. Jed-
nakże ze względu na charakter szoków cenowych,
odpowiedzialnych w przeważającej mierze za wzrost
inflacji, sprowadzenie jej do celu będzie następowało
stopniowo. Należy przy tym pamiętać, że dla zapew-
nienia stabilności cen w dłuższym okresie niezbędne
jest wprowadzenie reformy finansów publicznych
oraz innych reform strukturalnych. Pożądana jest
także koordynacja polityki pieniężnej i fiskalnej, tzw.
policy mix, umożliwiająca obniżenie potencjalnego
kosztu utrzymania niskiej inflacji.
Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Po-
słowie! Pozwólcie, że poświęcę ten fragment tematy-
ce nadzoru bankowego. Do ustawowych zadań Naro-
dowego Banku Polskiego w tym zakresie należy m.in.
kształtowanie warunków niezbędnych dla rozwoju
systemu bankowego. Zagadnienie to było szczególnie
dużym wyzwaniem w 2007 r., a wynikało ze splotu
następujących okoliczności. Po pierwsze, z począt-
kiem 2008 r. w Polsce, jak i w innych krajach Unii
Europejskiej weszła w życie nowa umowa kapitałowa
podwyższająca standardy wyposażenia kapitałowego
banków. Wdrożenie tych reguł, zarówno w bankach
komercyjnych, jak i po stronie nadzorcy, jest skom-
plikowanym procesem. Po drugie, w połowie 2007 r.
zaczęły się poważne zawirowania na światowych
rynkach finansowych związane z kryzysem w sekto-
rze kredytów subprime w Stanach Zjednoczonych.
Konieczność przeprowadzenia w tych warunkach
strukturalnych zmian w funkcjonowaniu polskiego
sektora bankowego budziła moje poważne wątpliwo-
ści. Jednak jak wspomniałem na wstępie, podejmo-
wane przeze mnie starania, aby w drodze ustawowej
wstrzymać likwidację Generalnego Inspektoratu
Nadzoru Bankowego i powołać Komitet Stabilności
Finansowej, nie spotkały się wtedy z uznaniem Sej-
mu. W konsekwencji, na podstawie przepisów ustawy
o nadzorze nad rynkiem finansowym, dokonała się
bardzo istotna zmiana w zakresie instytucjonalnej
organizacji nadzoru bankowego. Od 1 stycznia 2008 r.
zadania w tym zakresie wykonuje Komisja Nadzoru
Finansowego, zlikwidowany został natomiast Gene-
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
24 z działalności NBP w 2007 r.
Prezes Narodowego Banku Polskiego
Sławomir Skrzypek
ralny Inspektorat Nadzoru Bankowego, który funk-
cjonował w banku centralnym. Narodowy Bank Pol-
ski dołożył wszelkich starań, aby te zmiany nie za-
kłóciły działań operacyjnych nadzoru bankowego.
Przekazaliśmy wszystkie zasoby niezbędne do wyko-
nania zadań nadzorczych, obejmujące majątek rucho-
my, kadry i archiwum GINB. Określiliśmy także
zasady współdziałania systemów informatycznych
oraz zakres i tryb wymiany informacji między KNF
a NBP. Narodowy Bank Polski przekazał Komisji
Nadzoru Finansowego sektor bankowy w bardzo do-
brym stanie. Świadczą o tym najwyższe od lat zyski
sektora. Wynik finansowy brutto wyniósł 16,8 mld zł
i był o 30% wyższy w porównaniu z 2006 r. W 2007 r.
sektor bankowy miał historycznie najniższy udział
kredytów zagrożonych w aktywach; wyniósł on 5,2%
wobec 11% w 2006 r. Z kolei współczynnik wypłacal-
ności był na bezpiecznym poziomie 11,9% wobec wy-
maganych 8%.
Sektor banków komercyjnych w 2007 r. nie od-
notował problemu płynności. Średni poziom nad-
płynności sektora bankowego wyniósł średniorocznie
19,5 mld zł. Jednakże następowało stopniowe pogor-
szenie relacji depozytów do kredytów. W połowie
ubiegłego roku wartość kredytów w sektorze banko-
wym przekroczyła wartość przyjętych depozytów.
Sytuacja ta w coraz większym stopniu zmusza banki
do posługiwania się finansowaniem rynkowym, w tym
także zagranicznym. Jest to zjawisko powszechne
w krajach doświadczających konwergencji. Stopnio-
wa zmiana struktury finansowania wymaga jednak
zarówno od banków, jak i nadzorcy skupienia więk-
szej uwagi na zarządzaniu płynnością. Mając to na
względzie, Generalny Inspektorat Nadzoru Banko-
wego opracował normy dotyczące zarządzania ryn-
kiem płynności. Regulacje te, uchwalone przez Ko-
misję Nadzoru Bankowego w marcu ub. r., obowią-
zują od roku 2008.
Wysoki Sejmie! Zarządzanie rezerwami waluto-
wymi to niezwykle ważny obszar naszej działalno-
ści. W ramach prac nad ustaleniem benchmarku
strategicznego w 2007 r. zarząd Narodowego Banku
Polskiego zdecydował o zmniejszeniu udziału dolara
amerykańskiego w strukturze walutowej rezerw
i rozpoczął inwestycje w dolarze australijskim.
W ubiegłym roku dochodowość rezerw wyrażona
w walutach była najwyższa w ostatnich latach, osią-
gając poziom 5,4%. Jednak z uwagi na aprecjację
złotego względem walut rezerwowych dochodowość
rezerw wyrażona w złotych była ujemna, wyniosła
minus 6,8%.
W ciągu ostatnich lat odnotowano znaczny wzrost
wartości oficjalnych aktywów rezerwowych. W 2007 r.
oficjalne aktywa rezerwowe wzrosły w przeliczeniu
na dolary o 35,6%, do 65,7 mld dolarów, w przelicze-
niu na euro – o 21,3%, do 44,7 mld euro, a na złote
o 13,4%, do 160,1 mld zł. Wzrost wartości aktywów
rezerwowych był przede wszystkim wynikiem napły-
wu środków z Unii Europejskiej, zmian relacji kur-
sowych i dochodu na inwestowaniu rezerw.
W 2007 r. struktura walutowa rezerw zarządza-
nych w Narodowym Banku Polskim obejmowała wa-
luty: dolara amerykańskiego, euro, funta szterlinga
oraz dolara australijskiego. W celu podwyższenia do-
chodowości rezerw walutowych Narodowy Bank Pol-
ski dywersyfikuje strukturę walutową rezerw. Decy-
zje o jej zmianie podejmowane są na podstawie analiz
perspektyw makroekonomicznych na świecie, pro-
gnoz rozwoju sytuacji na międzynarodowych ryn-
kach finansowych oraz wyników analizy optymali-
zacyjnej.
Przeprowadzona w latach 2006–2007 dywersyfi-
kacja struktury walutowej korzystnie wpłynęła na
uzyskaną dochodowość rezerw. W jej wyniku w la-
tach 2006–2007 dochodowość obliczana w polskich
złotych była o ponad 110 punktów bazowych wyższa
od dochodowości, jaką by uzyskano, gdyby obowiązy-
wała struktura walutowa z roku 2005. W 2007 r.
zakończono prace nad długoterminową strategią za-
rządzania rezerwami dewizowymi na lata 2007–2012,
zakładającą dalszą dewersyfikację walut i instru-
mentów finansowych.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Odniosę się te-
raz do wyniku z działalności inwestycyjnej. Pomimo
niesprzyjających warunków kursowych działalność
polegająca na zarządzaniu rezerwami dewizowymi
wykazywała pozytywne efekty. Ogólny wynik z dzia-
łalności inwestycyjnej wyniósł 6142 mln zł i w porów-
naniu z rokiem 2006 wzrósł o 42,9%.
Wzrost dochodowości rezerw był m.in. związany
z wyższą rentownością inwestycji dla większości wa-
lut rezerwowych. Poza tym na osiągniętą stopę zwro-
tu korzystnie wpływał wzrost cen obligacji rządo-
wych, jakie w ciągu 2007 r. odnotowano w USA
i Wielkiej Brytanii. Dzięki temu dochodowość rezerw
przewyższyła średnie i oficjalne oprocentowanie dla
walut rezerwowych.
W 2007 r. obserwowaliśmy silną aprecjację złote-
go do walut obcych, np. złoty umocnił się o 16,2%
względem dolara amerykańskiego, o 14,7% względem
funta brytyjskiego i o 6,5% względem euro. Trend
aprecjacyjny złotego utrzymuje się do chwili obecnej.
Efektem aprecjacji było wygenerowanie niezrealizo-
wanych różnic wyceny kursowej w kwocie 15 014 mln zł.
Dotychczas straty te były kompensowane przez ra-
chunek rewaluacyjny utworzony jeszcze w 1991 r.
Wcześniejsza wieloletnia deprecjacja złotego spra-
wiała, że wzrost złotowej wartości aktywów banku
był zapisywany po stronie jego pasywów jako wzrost
rachunku rewaluacyjnego. Z kolei wzmocnienie zło-
tego powoduje spadek złotowej wyceny aktywów, ob-
niża poziom tego rachunku. Stanowiło to bufor za-
bezpieczający NBP przed negatywnymi skutkami
umocnienia złotego.
Utrzymująca się od 2004 r. aprecjacja polskiej wa-
luty doprowadziła do całkowitego wyczerpania ra-
chunku rewaluacyjnego, który jeszcze w 2003 r. prze-
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
z działalności NBP w 2007 r.
Prezes Narodowego Banku Polskiego
Sławomir Skrzypek
kraczał 32 mld zł. Na koniec 2006 r. osiągnął on
poziom 331 mln zł i wyczerpał się w marcu 2007 r.
Należy zaznaczyć, że w latach 2004–2006 efekty
aprecjacyjne złotego były całkowicie kompensowane
przychodami z rozwiązania rachunku rewaluacyjne-
go. Gdyby nie ten rachunek, NBP ponosiłby straty
już od 2004 r. Wynosiłyby one: w 2004 r. – 18 096 mln zł,
w 2005 r. – 2350 mln zł, w 2006 r. – 1257 mln zł.
W 2007 r. na skutek aprecjacji złotego NBP odno-
tował stratę 12 427 mln zł. Głównymi elementami
wpływającymi na taki wynik finansowy były wspo-
mniane wcześniej niezrealizowane różnice z wyceny
kursowej na poziomie 15 014 mln zł. Należy jednak
podkreślić, że pozostałe składniki rachunku zysków
i strat NBP zostały zrealizowane w dodatniej kwocie
2587 mln zł.
Trzeba w tym miejscu zaznaczyć, że banki cen-
tralne innych krajów, których waluta podlegała
aprecjacji, również wykazują stratę. W Czechach
w 2007 r. było to 37,5 mld koron czeskich, na Sło-
wacji – 19,4 mld koron słowackich, a na Węgrzech
– 16,5 mld forintów.
Biorąc pod uwagę aktualne uwarunkowania eko-
nomiczne i prawne, na pokrycie straty Narodowego
Banku Polskiego możemy przeznaczyć środki z fun-
duszu rezerwowego, który wynosi 970 mln zł. Sposób
pokrycia straty przewidziany w obowiązujących prze-
pisach ustawy o Narodowym Banku Polskim w przy-
padku utrzymującego się w kolejnych latach trendu
aprecjacyjnego złotego może spowodować wieloletnie
wykazywanie ujemnego wyniku finansowego. Należy
się także liczyć z jego pogłębianiem. W związku
z powyższym możliwym do zastosowania rozwiąza-
niem byłaby zmiana ustawy o NBP, która zezwala-
łaby na pokrywanie straty banku zyskami z lat na-
stępnych. Ponieważ NBP nie ma inicjatywy ustawo-
dawczej, zwróciłem się do ministra finansów z prośbą
o współpracę w zakresie opracowania optymalnych
rozwiązań w kwestii sposobu i zasad pokrywania
straty banku centralnego. Celem wspólnych działań
będzie wypracowanie stosownych zmian w ustawie
o NBP.
Panie Marszałku! Panie Posłanki i Panowie Po-
słowie! Chciałbym teraz powiedzieć o systemie płat-
niczym. W ramach obsługi rozliczeniowej na koniec
2007 r. NBP wprowadził dwa systemy płatności na
bazie rozrachunków brutto: SORBNET dla wysoko-
kwotowych rachunków nominowanych w złotych
oraz SORBNET-EURO dla wysokokwotowych rozli-
czeń we wspólnej walucie europejskiej. W systemie
SORBNET NBP rozliczył 1454 tys. transakcji w zło-
tych, tj. o 14,5% więcej niż w 2006 r. Z kolei w syste-
mie SORBNET-EURO zrealizował 138 tys. transak-
cji, tj. o 38% więcej niż w roku ubiegłym.
W 2007 r. w ramach działań na rzecz systemu
płatniczego NBP skupił się na przygotowaniach do
25
uczestnictwa w systemie TARGET 2 oraz Jednoli-
tym Obszarze Płatności w Euro, czyli SEPA. Paneu-
ropejski system rozliczania płatności w euro TAR-
GET 2 funkcjonuje od 19 listopada 2007 r., a od
19 maja 2008 r. całkowicie zastąpił działający po-
przednio system TARGET. NBP przystąpił do tego
systemu właśnie w dniu 19 maja 2008 r. Z tym
dniem bezpośrednimi uczestnikami systemu TAR-
GET 2 stały się również trzy banki komercyjne,
a 24 banki uzyskały statut uczestników pośrednich,
za pośrednictwem NBP. Wejście NBP i polskich ban-
ków do systemu TARGET 2 oznacza m.in. szybszy
czas realizacji płatności, możliwość obniżenia pono-
szonych przez klientów opłat za przelewy w euro,
rozszerzenie potencjalnej liczby klientów oraz umoż-
liwia bankom konkurowanie na rynku europejskim
na równych warunkach.
Wysoka Izbo! Działalność emisyjna to jeden z naj-
ważniejszych obszarów działalności NBP. Narodowe-
mu Bankowi Polskiemu przysługuje wyłączne usta-
wowe prawo emitowania znaków pieniężnych Rze-
czypospolitej Polskiej. Pod koniec roku 2007 w obiegu
znajdowało się prawie 86 mld zł. Wzrost gospodarczy
w Polsce spowodował wzrost zapotrzebowania na
pieniądz gotówkowy, który zwiększył się o 10 mld zł,
tj. o 14% w porównaniu z rokiem 2006. Łączny koszt
zakupu przez NBP pieniądza gotówkowego w ubie-
głym roku wyniósł 261 mld zł.
Mając na celu upowszechnienie wiedzy o kulturze
i historii Polski Narodowy Bank Polski emituje mo-
nety kolekcjonerskie. W 2007 r. wprowadzono 11 no-
wych tematów. Były to m.in.: „75. rocznica złamania
szyfru Enigmy” czy „750-lecie lokacji Krakowa”.
Kontynuowano także wcześniej rozpoczęte serie, ta-
kie jak: „Polscy podróżnicy i badacze”, „Dzieje złote-
go”, „Zabytki kultury materialnej w Polsce”. Jedno-
cześnie w każdym miesiącu roku 2007 emitowano
jedną monetę z serii „Historyczne miasta Polski”.
Emitowane przez NBP monety kolekcjonerskie ze
względu na ciekawą tematykę oraz interesujące
wzornictwo cieszą się dużą popularnością. Jako cie-
kawostkę mogę podać, że moneta poświęcona Konra-
dowi Korzeniowskiemu – Josephowi Conradowi zaję-
ła drugie miejsce na drugim międzynarodowym
konkursie monet w kategorii: oryginalna technolo-
gia. Należy dodać, że do tej formy kulturotwórczej
i edukacyjnej działalności NBP nie musi dopłacać.
W 2007 r. działalność ta przyniosła 15,7 mln zysku.
Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Do działalno-
ści edukacyjnej NBP przykłada ogromną wagę. Jest
ona ważnym elementem misji NBP jako instytucji,
która wspiera rozwój gospodarczy Polski. Należą do
niej działania służące upowszechnianiu edukacji eko-
nomicznej, zrozumieniu zasad funkcjonowania go-
spodarki rynkowej i promocji przedsiębiorczości.
W ramach działalności edukacyjnej programami
NBP zostało objętych w 2007 r. ponad 600 tys. uczniów.
Zorganizowaliśmy szkolenia dla 3 tys. nauczycieli,
ponad 70 tys. uczniów wzięło udział w grze inwesty-
cyjnej „Z klasy do kasy”. Poza własnymi projektami
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
26 z działalności NBP w 2007 r.
Prezes Narodowego Banku Polskiego
Sławomir Skrzypek
edukacyjnymi Narodowy Bank Polski za pośrednic-
twem Komisji do Spraw Promocji i Edukacji wspiera
inicjatywy bibliotek, fundacji i stowarzyszeń. Na do-
finansowanie zewnętrznych projektów i programów
stypendialnych przeznaczyliśmy w 2007 r. ponad
2 mln zł. NBP ufundował ponad 1100 stypendiów po-
mostowych mających na celu wyrównanie szans edu-
kacyjnych młodzieży z terenów wiejskich. Aby z wie-
dzą edukacyjną dotrzeć do największej liczby odbior-
ców, NBP wspiera także projekty medialne. Średnia
słuchalność odcinków radionoweli edukacyjnej „Motel
w pół drogi” wyniosła 1 mln słuchaczy. Warto także
wspomnieć o edukacyjnym portalu NBP. Liczba wizyt
na tej stronie wzrosła w 2007 r. o 1200 tys., osiągając
poziom 6 mln użytkowników. Dużym sukcesem oka-
zały się także Dni Otwarte NBP, w czasie których
bank odwiedziło 50 tys. zwiedzających.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawię te-
raz informacje o obsłudze rachunków budżetowych.
W ramach prowadzonej obsługi rachunków banko-
wych w 2007 r. NBP obsługiwał 3765 posiadaczy
rachunków i prowadził 16 537 rachunków. Konty-
nuowano prace nad wprowadzeniem nowych zasad
obsługi budżetu państwa. Rozszerzono możliwości
systemu bankowości elektronicznej, wprowadzając
przesyłanie zleceń płatniczych w walutach obcych
i innych niż euro, kierowanych na rachunki prowa-
dzone poza NBP oraz uproszczono system składania
zleceń w trybie awaryjnym. W 2007 r. przygotowano
także zmiany mające na celu ułatwienia w zarzą-
dzaniu środkami zgromadzonymi na rachunkach
bankowych.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W listopadzie
2007 r. wprowadzono zmiany do regulaminu organi-
zacyjnego NBP, uściślające kompetencje prezesa
NBP. Był to wynik uchwały podjętej przez Zarząd
NBP w 2001 r. dotyczącej m.in. upoważnienia wyzna-
czonych członków zarządu do sprawowania w imie-
niu prezesa NBP bieżącego nadzoru nad departa-
mentami i jednostkami organizacyjnymi, podporząd-
kowanymi prezesowi NBP. Wprowadzone zmiany
miały na celu usprawnienie zarządzania, zwłaszcza
w sytuacji dostosowania praktyki do wymogów usta-
wowych związanych z zakazem łączenia stanowiska
członka Zarządu NBP z innymi stanowiskami. Pod
koniec 2007 r. członkowie zarządu przestali pełnić
funkcje dyrektorów departamentów.
W tym miejscu jeszcze raz chcę podkreślić, że pod-
jęta przez obecny zarząd w dniu 5 listopada 2007 r.
zmiana do regulaminu organizacyjnego była jedynie
kontynuacją rozwiązań funkcjonujących w banku już
od 6 lat. Możliwość podjęcia przez zarząd takiej de-
cyzji w świetle uregulowań ustawy o NBP potwier-
dził nie tylko departament prawny, ale również wy-
bitni eksperci z dziedziny prawa: prof. dr hab. Piotr
Winczorek, dr hab. Tomasz Stawecki oraz prof. dr
hab. Adam Jaroszyński. W tej sprawie Rada Polityki
Pieniężnej przyjęła odmienne stanowisko.
Wysoki Sejmie! Kierowany przeze mnie Narodo-
wy Bank Polski przywiązuje ogromną wagę do ogra-
niczenia kosztów funkcjonowania banku. Koszty
administracyjne mimo wzrostu cen towarów i usług
były o 10 mln zł niższe niż w roku ubiegłym, co sta-
nowi spadek o 2,9%, a jednocześnie kontynuowana
była racjonalizacja zatrudnienia w oddziałach okrę-
gowych NBP. Całkowite zatrudnienie zmniejszyło się
o 57 etatów. Natomiast o 4,5% wzrósł fundusz wyna-
grodzeń. To jednak stanowi znacząco mniejszą dyna-
mikę niż w komercyjnym sektorze bankowym, gdzie
w ubiegłym roku płace wzrosły o 10%. Jeśli chodzi
o wynagrodzenia pracowników NBP na specjali-
stycznych stanowiskach, to wciąż odbiegają one od
poziomu w bankach komercyjnych, co może powodo-
wać wzrost ryzyka kadrowego.
W 2007 r. na realizację zadań inwestycyjnych
przeznaczono łącznie 71 147 tys. zł. Środki te zostały
przeznaczone m.in. na zadania teleinformacyjne
w kwocie 44 mln zł, działalność kasowo-skarbcową
w wysokości 3498 tys. zł i inwestycje zabezpieczenio-
we w kwocie 3120 tys. zł.
W 2007 r. nie została zrealizowana budowa skarb-
ca i Centralnego Ośrodka Komputerowego w Zegrzu.
Oferty złożone w przetargu opiewały na kwoty ponad
dwa razy większe niż zaplanowane i sięgały 470 mln zł.
Zarząd wstrzymał realizację tych inwestycji. W 2007 r.
przeprowadziliśmy certyfikację powierzchni skarbco-
wych NBP. W wyniku tych działań o 2000 m2 zwiększy-
ła się powierzchnia skarbcowa odpowiadająca nor-
mom bezpieczeństwa. Obecnie oczekujemy na aktu-
alizację rozporządzenia ministra spraw wewnętrz-
nych i administracji w sprawie szczegółowych zasad
i wymagań, jakim powinna odpowiadać ochrona
przechowywanych i transportowanych wartości pie-
niężnych. W wyniku nowelizacji tego rozporządzenia
może ulec zmianie powierzchnia pomieszczeń skarb-
cowych, w których można przechowywać wartości
pieniężne bez limitu. Po analizie w tym zakresie za-
rząd podejmie ostateczną decyzję co do realizacji in-
westycji w Zegrzu bądź innej adekwatnej.
Wysoka Izbo! Narodowy Bank Polski ma również
określone ustawą obowiązki międzynarodowe. W 2007 r.
NBP aktywnie współpracował z Europejskim Syste-
mem Banków Centralnych. Jego przedstawiciele bra-
li udział w posiedzeniach 12 komitetów oraz 48 grup
roboczych i zespołów zadaniowych Europejskiego
Systemu Banków Centralnych. Dotyczyły one mię-
dzy innymi funkcjonowania wspólnej waluty euro,
budowy systemu rozrachunkowego TARGET2, roz-
szerzenia jednolitego obszaru płatności, a także
utrzymania stabilności i rozwoju systemu finansowe-
go Unii Europejskiej. Osobiście brałem udział między
innymi w kwartalnych posiedzeniach Rady Ogólnej
Europejskiego Banku Centralnego. W jej skład wcho-
dzą szefowie banków centralnych państw członkow-
skich Unii Europejskiej oraz prezesi EBC.
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
z działalności NBP w 2007 r.
Prezes Narodowego Banku Polskiego
Sławomir Skrzypek
Ponadto przedstawiciele NBP brali udział w pra-
cach innych organów wspólnotowych, na przykład
Komitetu Ekonomicznego i Finansowego. Uczestni-
czyli też w nieformalnych posiedzeniach Rady Ecofin.
Ich prace w szczególności dotyczyły stabilności sys-
temu finansowego, poprawy stanu finansów publicz-
nych oraz wdrażania rozwiązań w zakresie zarządza-
nia kryzysowego w Unii Europejskiej. Narodowy
Bank Polski był również aktywny na forum między-
narodowych instytucji gospodarczych i finansowych,
takich jak Bank Światowy, Międzynarodowy Fun-
dusz Walutowy, Bank Rozliczeń Międzynarodowych,
Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju oraz Organi-
zacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju.
Współpracując z innymi bankami centralnymi
Unii Europejskiej, NBP brał udział w wypracowa-
niu najpoważniejszej od wielu lat reformy Między-
narodowego Funduszu Walutowego i Banku Świa-
towego. Ma ona na celu zwiększenie przejrzystości
działań tych instytucji i dostosowanie ich do rzeczy-
wistości gospodarczej pierwszej dekady XXI w.
Przykładem działań NBP w ramach Międzynarodo-
wego Funduszu Walutowego i Banku Światowego
było pierwsze w Polsce badanie zależności między
transferami pieniężnymi emigrantów a krajowym
systemem finansowym.
Stanowisko NBP miało znaczenie w procesie de-
cyzyjnym międzynarodowych instytucji finanso-
wych. Podczas posiedzenia Rady Gubernatorów
Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju w maju
2007 r. zwróciłem uwagę na potrzebę zwiększenia
zaangażowania EBOR w przedsięwzięcia skierowa-
ne do najsłabiej rozwiniętych krajów członkowskich.
Postulaty Polski zostały uwzględnione przy tego-
rocznej alokacji zysku banku. Utworzono fundusz
na finansowanie projektów w krajach najsłabiej roz-
winiętych.
NBP udziela pomocy technicznej i szkoleniowej
przedstawicielom banków centralnych z Europy
Wschodniej, Azji Środkowej i Bałkanów. Wsparcie to
obejmuje seminaria, staże i wizyty studyjne. W 2007 r.
z naszej pomocy skorzystało 136 osób z dwudziestu
krajów, przede wszystkim obywatele Ukrainy, Biało-
rusi, Gruzji, Azerbejdżanu i Serbii. Warto w tym
kontekście zwrócić uwagę na seminarium dla krajów
bałkańskich. Seminarium to dotyczyło integracji eu-
ropejskiej. Zostało ono zorganizowane we współpracy
z Narodowym Bankiem Serbii. Dużym wydarzeniem
było też seminarium NBP i Narodowego Banku
Szwajcarii. Dotyczyło ono polityki pieniężnej i było
przeznaczone dla przedstawicieli krajów Europy
Wschodniej i Azji Środkowej. (Oklaski)
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Długofalowym
celem Narodowego Banku Polskiego jest jego awans
do grona najlepiej zarządzanych banków centralnych.
27
Na wstępie przedstawiłem pierwsze osiągnięcia na
tej drodze. Dalszymi krokami będą: po pierwsze,
przyjęcie strategii Narodowego Banku Polskiego,
prace nad tym dokumentem są już bardzo zaawan-
sowane i w ciągu nadchodzących miesięcy będę mógł
przedstawić komisji, będę mógł przedstawić państwu
ich efekty; po drugie, publikacja raportu Narodowe-
go Banku Polskiego na temat skutków przyjęcia
euro, co nastąpi w grudniu bieżącego roku; po trze-
cie, rozszerzenie działalności instytutu ekonomicz-
nego w oddziałach Narodowego Banku Polskiego.
Chcemy, aby współpracowały one z wyższymi szko-
łami i uniwersytetami ekonomicznymi obecnymi na
obszarze ich działania. Mamy nadzieję, że owocem
tego przedsięwzięcia będą oryginalne badania doty-
czące bankowości centralnej, gospodarki Polski i re-
gionu Europy Środkowo-Wschodniej.
Wysoka Izbo! Nadal odczuwalne są skutki turbu-
lencji na światowych rynkach finansowych. Na szczę-
ście w bezpośredni sposób nie przekładają się one na
wzrost ryzyka w Polsce. Nie sposób jednak nie do-
strzec, że na całym świecie następuje obecnie konso-
lidacja działań zapobiegawczych i ostrożnościowy
wokół banków centralnych. Weryfikacji podlegają
dotychczasowe modele systemów stabilności finanso-
wych. W Polsce tendencja jest dokładnie odwrotna.
Zgłaszane w ostatnim czasie projekty ustaw zmierza-
ją do osłabienia NBP. Mowa tu między innymi o pla-
nowanych zmianach w ustawie o Bankowym Fundu-
szu Gwarancyjnym. Ponadto wprowadzenie zmian
legislacyjnych związanych z ustawą o Komitecie Sta-
bilności Finansowej nie spełnia oczekiwań NBP
w zakresie możliwości kontroli banków ważnych dla
stabilności finansowej kraju. Dodatkowo nie uwzględ-
niono postulowanej przez NBP konieczności noweli-
zacji art. 23. Prawa bankowego, pozwalającego Na-
rodowemu Bankowi Polskiemu na uzyskiwanie od
funduszy inwestycyjnych informacji potrzebnych do
sporządzenia bilansu płatniczego Polski. Z kolei
zmiany w ustawie o obrocie instrumentami finanso-
wymi zmierzają do zmniejszenia roli NBP w nadzo-
rze nad systemem płatności. W tym miejscu chciał-
bym podziękować Komisji Finansów Publicznych za
zaakceptowanie sprawozdania podkomisji stałej do
spraw instytucji finansowych, w którym nie wyrazi-
ła ona zgody na wykreślenie NBP z akcjonariatu
Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych.
Wysoki Sejmie! Dla dobra publicznego konieczne
jest wzmocnienie pozycji zarówno Narodowego Ban-
ku Polskiego, jak i Ministerstwa Finansów w oddzia-
ływaniu na nadzór nad rynkiem finansowym. Sieć
bezpieczeństwa finansowego, która nie zapewnia
właściwej roli bankowi centralnemu, ale również Mi-
nisterstwu Finansów, może być nieefektywna. Wy-
darzenia ostatnich miesięcy, wydarzenia na świecie
pokazują, że koszty przywracania zaufania do insty-
tucji finansowych oraz stabilności rynku mogą być
wysokie. Konieczne są szybkie działania legislacyjne,
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
28 z działalności NBP w 2007 r.
Prezes Narodowego Banku Polskiego
Sławomir Skrzypek
które wzmocnią krajową sieć bezpieczeństwa finan-
sowego i zapewnią skuteczny nadzór nad systemem
bankowym w Polsce.
Narodowy Bank Polski przedstawia swoje poglądy
na spotkaniach komitetu Rady Ministrów, w Sejmie
i na wszystkich innych możliwych forach. Nasz głos
jest brany pod uwagę w niewystarczającym stopniu.
Jeśli wyżej wymienione ustawy zastaną przyjęte
w obecnym kształcie, NBP w istotny sposób zostanie
osłabiony.
Panie Marszałku! Panie Posłanki i Panowie Po-
słowie! Jako prezes Narodowego Banku Polskiego
deklaruję gotowość współpracy we wszystkich kwe-
stiach dotyczących działalności banku centralnego.
Korzystając z okazji, jeszcze raz chciałbym odnieść
się do sprawy, którą uważam obecnie za najważniej-
szą. W obliczu dzisiejszych problemów na całym świe-
cie bardziej niż kiedykolwiek potrzebna jest współ-
praca między najważniejszymi instytucjami odpowie-
dzialnymi za obraz gospodarki. Mówiąc to, nie ocze-
kuję, że rząd zdejmie z banku centralnego ciężar
walki z inflacją. Wyłączenie zagadnień monetarnych
z wiru bieżącej polityki jest jednym z najważniejszych
osiągnięć ustrojowych ostatnich kilku dekad. Mając
świadomość konieczności takiego rozdziału kompe-
tencji, uważam jednak, że powinien to być rozdział
przyjazny. Niezależność banku centralnego jest wiel-
ką wartością, ale niezbędna jest też efektywna ko-
munikacja z organami administracji rządowej i par-
lamentem. Dlatego nie ustaję w staraniach, aby duch
współpracy i dialogu zastąpił atmosferę konfrontacji.
Wyrazem tego są liczne propozycje i rozwiązania
zgłaszane w mojej oficjalnej korespondencji. Wobec
braku odzewu wystąpiłem z publicznym apelem do
rządu o współpracę. Dzisiaj ponawiam mój apel.
Uważam, że realizacja najważniejszego celu parla-
mentu, rządu i banku centralnego będzie postępowa-
ła szybciej w atmosferze porozumienia i współpracy.
Ten cel, chociaż realizowany w ramach różnych obo-
wiązków konstytucyjnych, jest dla nas wspólny – to
dobrobyt wszystkich Polaków. Dziękuję państwu za
uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Bardzo dziękuję, panie prezesie.
Sejm ustalił w łącznej dyskusji nad tymi punkta-
mi porządku dziennego podział czasu pomiędzy klu-
by i koła, w zależności od ich wielkości, w granicach
od 50 do 4 minut, tj. debatę krótką.
Otwieram dyskusję.
Głos zabierze pan poseł Paweł Arndt, Platforma
Obywatelska.
(Głos z sali: Idź na całość.)
Poseł Paweł Arndt:
Panie Marszałku! Panie Posłanki i Panowie Po-
słowie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platfor-
ma Obywatelska chciałbym przedstawić opinię
o wykonaniu budżetu państwa w 2007 r. Budżet roku
2007 z pewnością nie był budżetem naszych marzeń.
Nie my go przygotowaliśmy i nie my za nim głosowa-
liśmy. Jednakże dzisiaj przychodzi nam ocenić jego
realizację, a nie to, jak został przygotowany i uchwa-
lony. Jako klub zgadzamy się tu z opinią Komisji Fi-
nansów Publicznych, żeby ten budżet przyjąć, ale
z zastrzeżeniami. Tych zastrzeżeń mamy więcej, niż
wynika to ze sprawozdania komisji.
Aby właściwie ocenić realizację budżetu, warto
się zastanowić, w jakich warunkach wewnętrznych
i zewnętrznych był wykonywany. Nie ma żadnych
wątpliwości, że warunki makroekonomiczne, sytu-
acja gospodarcza Polski w 2007 r. były wyjątkowo
korzystne. Wzrastała produkcja i popyt krajowy;
również mimo niekorzystnych sygnałów napływają-
cych od połowy roku z gospodarki światowej w mi-
nionym roku nie nastąpiło jeszcze żadne pogorszenie
koniunktury gospodarczej.
Nakładające się korzystne warunki cykliczne po-
pytowego boomu z efektami wynikającymi z człon-
kostwa Polski w Unii Europejskiej przyczyniły się do
utrzymania dobrych nastrojów w gospodarce. W tej
sytuacji należy ocenić, że założenia do budżetu na
2007 r. przyjęto dość ostrożnie. Prawie we wszystkich
podstawowych parametrach makroekonomicznych
nastąpiła poprawa w stosunku do 2006 r., a także
w stosunku do planu. Wzrósł produkt krajowy brut-
to, eksport, import i popyt krajowy, spadła stopa bez-
robocia. Wzrosła też inflacja, ale to również sprzyja-
ło wyższym wpływom budżetowym. Wszystko to
powodowało dość dużą łatwość w realizacji budżetu.
Różnice między wielkościami założonymi w budżecie
a wykonaniem mogą wskazywać na tworzenie pew-
nych zakładek rezerw w przygotowywaniu budżetu,
co oczywiście ułatwia jego wykonanie.
Konstrukcja budżetu pozwoliła na realizację ze
znaczną nadwyżką zaplanowanych dochodów (wzrost
wyniósł 3,2%), natomiast wydatki były mniejsze
o 2,6% od zakładanych w planie. W rezultacie dało
to deficyt niższy od zaplanowanego blisko o połowę.
Jest to najkorzystniejszy element budżetu na 2007 r.
Należało jednak oczekiwać bardziej elastycznego
kształtowania proporcji dochodów i wydatków. Jeste-
śmy w okresie wyjątkowo dobrej koniunktury, więc
można było rozważyć zmniejszenie wydatków i do-
chodów, by mieć możliwości zwiększenia ich w fazie
recesji.
Platforma Obywatelska niejednokrotnie zabiega-
ła o to, aby zmniejszyć stopień fiskalizmu i jednocze-
śnie zracjonalizować wydatki.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Spośród trzech
kategorii dochodów: dochodów podatkowych, nie-
podatkowych oraz środków z Unii Europejskiej i in-
nych źródeł, niepodlegających zwrotowi, jedynie
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
z działalności NBP w 2007 r.
Poseł Paweł Arndt
w ostatnim przypadku nie wykonano planu. Tę część
budżetu należy ocenić negatywnie. Wpłaty z tego
tytułu do budżetu były niższe o blisko połowę od da-
nych ujętych w ustawie budżetowej. Przyczyny tego
były oczywiste: opóźnienia w realizacji projektów
wynikające z nadmiernie przeciągających się proce-
dur, długie terminy realizacji wielu zadań, wycofanie
lub rezygnacja z realizacji projektów.
Dochody najbardziej wzrosły w stosunku do usta-
wy budżetowej w wyniku zwiększenia dochodów po-
datkowych, bo aż o 14,1 mld zł, i dotyczy to zarówno
podatków pośrednich, jak i bezpośrednich. Kwotowo
najbardziej wzrosły w stosunku do planu podatki
pośrednie, a wśród nich o blisko 4 mld zł akcyza.
Wzrost ten spowodowany był m.in. podwyżką stawki
akcyzy na benzynę bezołowiową od 1 stycznia 2007 r.
Podkreślam to specjalnie, bo wszyscy pamiętamy
jeszcze niedawne naciski na ministra finansów, by
ten podatek obniżył – głównie ze strony tych, którzy
jeszcze niedawno go podwyższali.
Podatki pośrednie przekroczyły planowane wpły-
wy o 11,6%. Jest to naturalną konsekwencją wzrostu
gospodarki i z budżetowego punktu widzenia należy
ocenić to pozytywnie. Jednakże warto tu odnotować
fakt, że w 2007 r. dochody z podatków bezpośrednich
zwiększyły swój udział w PKB z 4,5% do 5,1%. Ozna-
cza to coraz większy stopień opodatkowania docho-
dów i z pewnością nie jest dobrą tendencją.
Jeśli chodzi o dochody niepodatkowe, na uwagę
zasługuje spadek dochodów z dywidend należnych
Skarbowi Państwa w stosunku do roku poprzednie-
go. Właściwie na uzyskane dochody z tego tytułu
składają się wpłaty z kilku wielkich spółek Skarbu
Państwa, np. KGHM czy PKO, natomiast wpłaty
z zysku przedsiębiorstw państwowych wyniosły tylko
ok. 46 mln zł, co stanowi 50% przewidzianych w pla-
nie, i są zastanawiająco niskie przy ogólnie dobrej
koniunkturze gospodarczej.
Warto może poświęcić tu kilka zdań jednemu
z głównych grzechów tego budżetu – przebiegowi
prywatyzacji majątku Skarbu Państwa i wykonaniu
założeń budżetu na tym polu w 2007 r. Krytyczną
ocenę Komisji Finansów Publicznych podziela Klub
Parlamentarny Platforma Obywatelska. W tym za-
kresie wykonano 64,9% niezbyt ambitnego przecież
planu. Komercjalizacją objęto tylko 32 przedsiębior-
stwa państwowe i 6 jednostek badawczo-rozwojo-
wych. Jest to już kolejny rok z rzędu, kiedy wykona-
nie kierunków prywatyzacji majątku Skarbu Pań-
stwa jest dużo niższe niż zakładano. W 2006 r. sto-
pień wykonania wyniósł tylko 11,3%. Może to dziwić,
zwłaszcza gdy weźmiemy pod uwagę dobrą sytuację
gospodarczą i duże zainteresowanie inwestorów, tak-
że zagranicznych. Jest to o tyle istotne, że przychody
z prywatyzacji zmniejszają rozchody, tak by równo-
ważyć koszty reformy ubezpieczeń społecznych, po-
winny także finansować inne cele, głównie fundusze
celowe.
29
Z etapu prognozowania dochodów warto także
przedstawić kilka faktów dotyczących planowania
budżetu przez niektórych dysponentów części budże-
towych. Z pewnością nie ma to zasadniczego znacze-
nia dla ogólnej oceny wykonania dochodów budżetu,
jednak pokazuje błędy przy planowaniu tych budże-
tów. I tak np. w części 44: Zabezpieczenie społeczne,
zrealizowano dochody w kwocie 7-krotnie przewyż-
szającej to, co ujęto w planie; w części 38: Szkolnic-
two wyższe, dochody były blisko 33 razy wyższe niż
przewidywano w planie, rekordzistą zaś był chyba
minister rolnictwa, który w części 33: Rozwój wsi,
uzyskał dochody ponad 1000-krotnie wyższe od pla-
nowanych. Z kolei w części 34: Rozwój regionalny,
dochody zrealizowano na poziomie 7,7% kwoty zakła-
danej w ustawie budżetowej, a w części 31: Praca,
dochody wyniosły zaledwie 3,2% w stosunku do
planowanych. To tylko niektóre przykłady mało
precyzyjnego, delikatnie mówiąc, planowania. I choć
w niektórych przypadkach znalazłyby się argumen-
ty uzasadniające taki stan rzeczy, to jednak plano-
wanie dochodów w poszczególnych częściach budże-
towych musi budzić zastrzeżenia.
Jeśli chodzi o wydatki, to, jak mówiłem wcześniej,
zostały zrealizowane poniżej kwoty zaplanowanej
w budżecie, ale były wyższe realnie o ok. 10% niż
w 2006 r. Oszczędności z jednej strony powinny cie-
szyć, zwłaszcza tam, gdzie wynikają z racjonalnego
działania, ale przecież wiemy, że nie wykonano wielu
ważnych dla gospodarki zadań. Tu, jak sądzę, do-
brym przykładem, obrazującym ten fakt, może być
realizacja inwestycji wieloletnich. W planie na 2007 r.
było 11 inwestycji wieloletnich, realizowanych przez
różne resorty. W projekcie budżetu na ten cel zapla-
nowano ponad 0,5 mld zł, na realizację wydano nie-
wiele ponad 40% tego, co zakładano w planie. Plano-
wano zakończenie dwóch inwestycji wieloletnich,
udało się zakończyć jedną. Na dwa zadania nie wy-
dano ani jednej złotówki.
Część środków zaplanowanych do wydania w 2007 r.
przesunięto na 2008 r. jako tzw. środki niewygasają-
ce. Główną przyczyną złej realizacji inwestycji było
niewłaściwe planowanie. Często na liście inwestycji
wieloletnich znalazły się inwestycje źle przygotowa-
ne, bez realnych programów, niespełniające wyma-
gań określonych przepisami. Podobne zastrzeżenia
można zgłosić do wielu innych inwestycji budowla-
nych realizowanych ze środków publicznych. Nie-
przestrzeganie zasad dotyczących sposobu i trybu
finansowania inwestycji z budżetu państwa powodu-
je przedłużanie terminów realizacji, skutkuje także
nieefektywnym wykorzystaniem środków.
Wśród wielu zadań, które nie zostały zrealizowa-
ne w minionym roku, są także te finansowane ze
środków funduszy strukturalnych. Gdybyśmy spoj-
rzeli na zestawienie wykonania wydatków budżetu
państwa w poszczególnych częściach budżetowych,
to uwagę zwracają niezrealizowane wydatki choćby
w tak istotnych obszarach, jak rozwój wsi. Tu nie
wydatkowano ponad 2,7 mld zł z kwoty planowanej
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
30 z działalności NBP w 2007 r.
Poseł Paweł Arndt
czy 740 mln zł w części: Transport. Te przykłady po
raz kolejny pokazują, że z rzetelnością planowania
w 2007 r. nie było najlepiej.
Kolejny problem, który widzimy przy ocenie reali-
zacji budżetu, to funkcjonowanie w gospodarce pu-
blicznej zakładów budżetowych i gospodarstw po-
mocniczych jednostek budżetowych. Z budżetu mo-
żemy odczytać tylko udzielane im dotacje czy wpłaty
nadwyżek, części zysku, jednak już to nakazuje nam
zastanowić się nad celowością i racjonalnością ich
funkcjonowania, np. w resorcie obrony narodowej
działało 12 zakładów budżetowych, w tym 9 wojsko-
wych domów wypoczynkowych i 99 gospodarstw po-
mocniczych, a to tylko jeden resort. Takie instytucje
funkcjonują oczywiście w innych resortach. Uważa-
my, że usługi konferencyjne, wczasowe, pralnicze,
piekarnicze nie powinny być realizowane przez jed-
nostki gospodarki publicznej.
Analiza budżetu każe nam zastanowić się nad
funkcjonowaniem przynajmniej niektórych państwo-
wych funduszy celowych.
Nie sposób również pominąć ciągle wysokiego
udziału w wydatkach budżetowych tzw. wydatków
sztywnych, zdeterminowanych innymi ustawami.
Udział ten w ciągu 2007 r. w stosunku do 2006 r.
obniżył się, ale z pewnością jest i tak za wysoki
i wynosi około 73%.
W swoim wystąpieniu nie chciałbym pominąć in-
nych części budżetowych, które Komisja Finansów
Publicznych oceniła negatywnie; klub Platformy
Obywatelskiej podziela tę ocenę. Negatywnie ocenia-
my z budżetowego punktu widzenia funkcjonowanie
w części 29 budżetu Służby Wywiadu Wojskowego
oraz Służby Kontrwywiadu Wojskowego, a w części
56 – Centralnego Biura Antykorupcyjnego. Właśnie
CBA w części 56 zrealizowało budżet w 76,6%, a więc
najniżej ze wszystkich części budżetowych, z wyjąt-
kiem części 52: Krajowa Rada Sądownictwa, która
wykonała swój budżet w 75,2% – i tu również ocena
klubu Platformy Obywatelskiej jest negatywna.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mimo tych
wszystkich zastrzeżeń Klub Parlamentarny Platfor-
my Obywatelskiej będzie głosował za przyjęciem
sprawozdania z wykonania budżetu w 2007 r. i udzie-
leniem rządowi absolutorium. Zmniejszono deficyt
budżetu państwa z planowanych 30 do 15,9 mld zł,
uzyskano także, co warte podkreślenia, dodatni wy-
nik całego sektora finansów publicznych, po raz
pierwszy od 1990 r. Zmniejszyło się tempo narastania
długu Skarbu Państwa i państwowego długu publicz-
nego. W rezultacie Polska mieści się poza stopą infla-
cji w fiskalnych kryteriach konwergencji.
Jednakże mimo stosunkowo dobrego procesu re-
alizacji dochodów i wydatków należy stwierdzić, że
w 2007 r. nie wykorzystano, nawet nie próbowano
wykorzystać, szansy na poprawę stanu finansów pu-
blicznych. Błędy jednak leżały nie w samej realizacji
budżetu, lecz w założeniach przyjętych na etapie pla-
nowania, a rok 2007 był według wielu ekonomistów
szczytowym rokiem cyklu koniunkturalnego. Nadal
jednak niezbędne jest przeprowadzenie reformy, ale
teraz z pewnością będzie trudniej. Trzeba ograniczyć
tzw. wydatki zdeterminowane, sztywne, zmienić
strukturę wydatków budżetowych, proporcje między
wydatkami majątkowymi i bieżącymi.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Inne problemy
budżetu, a także ocenę działalności Narodowego
Banku Polskiego w 2007 r., przedstawią koleżanki
i koledzy posłowie z Klubu Parlamentarnego Platfor-
my Obywatelskiej. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Bardzo dziękuję panu posłowi.
Głos zabierze pani posłanka Aleksandra Natalli-
-Świat, Prawo i Sprawiedliwość.
Poseł Aleksandra Natalli-Świat:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt
przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego
Prawo i Sprawiedliwość w sprawie wykonania budże-
tu za rok 2007.
Co można powiedzieć o roku 2007? To na pewno
kolejny, po 2006 r., rok bardzo intensywnego, stabil-
nego wzrostu – wzrostu wyrażonego nie tylko w abs-
trakcyjnych liczbach, wskaźnikach ekonomicznych,
ale wzrostu odczuwalnego przez wszystkich Polaków.
Rozpocznijmy jednak od wskaźników.
Tempo wzrostu PKB wyniosło 6,6%. Był to jeden
z najwyższych wskaźników wzrostu w Europie. To
znacznie wyższe niż w innych krajach strefy euro
tempo wzrostu oznacza, że zmniejszył się dystans
dzielący nas do tych krajów. Dystans, który nadal jest
zbyt duży, i to na działaniach tworzących warunki
do utrzymania tempa wzrostu gospodarczego, a nie
nawoływaniu do schładzania gospodarki powinna
koncentrować się bieżąca polityka rządu. Jeżeli teraz
nie wykorzystamy szansy dogonienia lepiej rozwinię-
tych krajów europejskich, szansa ta może się już nig-
dy nie powtórzyć.
Dochody budżetu państwa były o 3,2% wyższe niż
planowane w ustawie budżetowej, wydatki zaś sta-
nowiły 97,4% planu. Zaplanowany w ustawie budże-
towej deficyt miał nie przekroczyć kwoty 30 mld zł.
Natomiast faktycznie zrealizowany deficyt był o bli-
sko połowę mniejszy i wyniósł niespełna 16 mld.
W porównaniu z rokiem 2006 deficyt został zreduko-
wany o ponad 46%. To świadczy o bardzo dobrym
wykonaniu budżetu, to świadczy o dobrej kondycji
finansów publicznych. O dobrej kondycji i sytuacji
budżetowej świadczy też pojawiająca się w drugim
i w trzecim kwartale 2007 r. nadwyżka budżetowa.
Deficyt budżetu państwa w 2007 r. mógłby być
jeszcze niższy, gdyby nie wykorzystano dobrej sytu-
acji do poprawy warunków wykonania budżetu w roku
2008. Wydatki 2007 r. zostały zwiększone o koszty
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
z działalności NBP w 2007 r.
Poseł Aleksandra Natalli-Świat
obsługi długu (przeniesienie płatności z 2008 na
2007 r. w wysokości około 3 mld zł) i o dotację do
Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w wysokości
około 2,7 mld na finansowanie świadczeń w roku
2008. To właśnie środki wypracowane w 2007 r.,
a nie zaproponowane przez Platformę Obywatelską
oszczędności, umożliwiły przesunięcie w 2008 r. do-
datkowych środków na wynagrodzenia nauczycieli.
Wielkość państwowego długu publicznego w roku
2007 wzrosła, ale poprawiła się jego relacja w stosun-
ku do PKB. W 2007 r. wynosiła ona 45,2% i była
mniejsza niż w roku 2006. Jest to wyraźnie poniżej
określonego w ustawie o finansach publicznych progu
ostrożnościowego. Na wzrost zadłużenia wpłynął
wzrost zadłużenia Skarbu Państwa i wzrost zadłu-
żenia jednostek samorządu terytorialnego, natomiast
całkowicie zredukowane zostało zadłużenie Fundu-
szu Ubezpieczeń Społecznych. Relacja długu insty-
tucji samorządu i instytucji rządowych do PKB tak-
że wyniosła 45,2% i jest niższa od progu zapisanego
w traktacie z Maastricht. Otworzyło to drogę do znie-
sienia wobec Polski procedury nadmiernego deficytu.
Zresztą o dobrych wynikach makroekonomicznych
mówili także wszyscy moi przedmówcy, tutaj zgoda
jest dość powszechna.
Oczywiście stale trwa dyskusja nad wielkością
wydatków publicznych i wzrostem zadłużenia, a tak-
że koniecznością ich ograniczenia. Jednak podstawo-
wą kwestią powinna być struktura wydatków i oce-
na, czy są to wydatki prorozwojowe, poprawiające
warunki wzrostu w przyszłości. W 2007 r. nastąpił
znaczny wzrost nakładów na realizację projektów
współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej
i nakładów na naukę i badania. O tym będzie jeszcze
mowa w późniejszych wystąpieniach. Chciałabym
tylko podkreślić, że łącznie wydatki majątkowe były
w 2007 r. aż o 71% większe niż w roku poprzednim.
Jak stwierdzono w sprawozdaniu z wykonania
budżetu, rok 2007 to okres bumu na rynku pracy.
Odnotowano rekordowy wzrost przeciętnego zatrud-
nienia w gospodarce narodowej o 3,1%. Szczególnie
mocno wzrosło zatrudnienie w sektorze przedsię-
biorstw – o ponad 230 tys. osób. Tak znacznego wzro-
stu zatrudnienia nie było w żadnym roku od momen-
tu transformacji. Wzrostowi zatrudnienia towarzy-
szył rekordowy spadek bezrobocia. Na koniec 2007 r.
stopa bezrobocia wynosiła 11,4% wobec 14,8% w roku
2006 i 17,6% w roku 2005.
To pokazuje, jak zmieniła się nasza rzeczywistość
w ciągu ostatnich dwóch lat, dwóch lat rządów Prawa
i Sprawiedliwości. Jeszcze w 2005 r. bezrobocie było
uważane za jeden z najważniejszych problemów spo-
łecznych, a zwiększenie liczby miejsc pracy – za jedno
z najważniejszych zadań polityki gospodarczej. Dziś
problemem jest często brak pracowników, koniecz-
ność zwiększenia stopnia aktywności zawodowej. Ale
to jest problem – istotny dla polityki gospodarczej
– zaś bezrobocie to był społeczny dramat, tragedia
31
dla wielu rodzin. Ten dramat już im dziś nie grozi,
to wynik skoku, jaki wykonaliśmy w ciągu ostatnich
dwóch lat.
Ta zmiana była możliwa dzięki inwestycjom, re-
alny wzrost inwestycji w 2007 r. był najwyższy od
10 lat i wynosił ponad 19%. Jednym z istotnych jego
czynników był znaczny napływ bezpośrednich inwe-
stycji zagranicznych. W 2007 r. wartość tych inwe-
stycji wynosiła 12,8 mld euro. Wzrost wielkości in-
westycji to także miara zaufania inwestorów do wa-
runków tworzonych przedsiębiorcom i stabilności
rozwoju kraju, a w końcu miara skuteczności prowa-
dzonej polityki. Wyrazem konsekwentnej polityki
skierowanej na przyciąganie inwestorów było zwięk-
szanie liczby programów wieloletnich, w ramach któ-
rych jest udzielane finansowe wsparcie dla tych in-
westycji z budżetu państwa. W 2007 r. wprowadzono
16 nowych programów. Warto podkreślić, że coraz
częściej są to inwestycje nie tylko produkcyjne, ale
także usługowe i badawczo-rozwojowe.
Wzrost zatrudnienia i spadek bezrobocia sprzyja
oczywiście wzrostowi wynagrodzeń. W 2007 r. prze-
ciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej wzro-
sło o 8,6% nominalnie i 6% realnie. Rekordowy
wzrost wynagrodzeń nastąpił w sferze przedsię-
biorstw: nominalnie o 9,2%, a realnie o 6,6%. Wzrost
ten umożliwiła dobra sytuacja finansowa przedsię-
biorstw. Przeciętne wynagrodzenie w przedsiębior-
stwach wyniosło 2888 zł.
Realny wzrost wynagrodzeń w 2007 r. wyniósł
więc ponad 6%. Co to oznacza? To, że wzrost wyna-
grodzeń nie był zjadany przez inflację, nie był tylko
zmianą liczb na pasku określającym wysokość wy-
płaty, ale naprawdę odczuwalnym przyrostem gotów-
ki. Średnioroczny wskaźnik inflacji w 2007 r. wyniósł
2,5%, co odpowiada dokładnie wielkości celu infla-
cyjnego NBP. Przez większą część roku inflacja po-
zostawała poniżej celu inflacyjnego.
Niestety dziś sytuacja wygląda znacznie gorzej.
Choć mamy najniższą inflację wśród nowych państw
Unii Europejskiej, w czerwcu osiągnęła ona wielkość
4,6%. Na tę sytuację zasadniczy wpływ ma wzrost
cen żywności, energii elektrycznej, gazu i paliw. Od-
powiada on za większą część dzisiejszego wskaźnika
inflacji, jest on jednocześnie szczególnie dotkliwy
zwłaszcza dla rodzin o najniższych dochodach.
Od dłuższego czasu domagamy się podjęcia przez
rząd konkretnych działań, które mogą zahamować
lub zmniejszyć tempo wzrostu cen, choćby przez
zmniejszenie akcyzy na energię elektryczną i paliwa
czy odpowiednie działania Urzędu Ochrony Konku-
rencji i Konsumentów.
Pan poseł reprezentujący Platformę Obywatelską
mówił o zmianach podatku akcyzowego dokonywa-
nych w roku 2007. Już chociażby ta pobieżna analiza
wielkości charakteryzujących 2007 i 2008 r. pokazu-
je, że działamy w zupełnie innych warunkach i dzi-
siaj potrzebne są inne decyzje. Twierdzenie więc, że
kiedyś coś zrobiono inaczej, nie jest argumentem za
tym, żeby abstrahować od dzisiejszych uwarunkowań
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
32 z działalności NBP w 2007 r.
Poseł Aleksandra Natalli-Świat
i żeby nie podejmować decyzji, które są dziś potrzeb-
ne i uzasadnione.
Domagamy się podjęcia działań osłonowych, choć-
by przez przyjęcie proponowanego przez Prawo i Spra-
wiedliwości dodatku dla emerytów i rencistów, któ-
rych świadczenia nie przekraczają 1300 zł. Można
zresztą też przyjąć i zaproponować inne rozwiązania.
Nie będziemy się kłócić o pierwszeństwo, nam przede
wszystkim zależy na tym, żeby w końcu zacząć takie
działania podejmować. W zamian dostajemy niestety
akademickie rozważania lub propozycje, że można
dla oszczędności przesiąść się na nowoczesny samo-
chód czy zakupić energooszczędne żarówki. Ostatecz-
nie rząd, zgodnie z praktyką stosowaną w tej kaden-
cji właściwie we wszystkich dziedzinach, usiłuje
przerzucić odpowiedzialność na kogoś innego. W tym
przypadku na Narodowy Bank Polski i Radę Polityki
Pieniężnej. Jak mieliśmy okazję usłyszeć na posie-
dzeniu Komisji Finansów Publicznych, polityka pol-
skiego banku centralnego i Rady Polityki Pieniężnej
była w ostatnim czasie bardziej restrykcyjna niż
w innych krajach. Poziom stóp procentowych w Pol-
sce jest wyższy niż w strefie euro i większości innych
krajów Unii Europejskiej. Na tym korzystają przede
wszystkim inwestorzy finansowi.
Jednak bezpośrednim efektem podnoszenia stóp
procentowych jest wzrost kosztów kredytu, a więc
wzrost rat płaconych na przykład za kredyty miesz-
kaniowe, i wzrost liczby osób mających trudności
z ich spłacaniem. Jak podnosili przedstawiciele
Związku Banków Polskich, liczba ta już dziś jest alar-
mująca. Efektem podnoszenia stóp procentowych
będzie spowolnienie tempa wzrostu gospodarczego
i dalsza aprecjacja, czyli wzrost wartości złotego. Ma
ona pozytywne konsekwencje, ale też pogarsza kon-
kurencyjność polskiego eksportu. Już dziś coraz wię-
cej eksporterów alarmuje, że są w trudnej sytuacji.
Już są przypadki bankructw przedsiębiorstw.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisje branżo-
we pozytywnie oceniły wykonanie budżetu na rok
2007. Wyjątkiem jest opinia Komisji do Spraw Służb
Specjalnych i opinia Komisji Sprawiedliwości i Praw
Człowieka w odniesieniu do Krajowej Rady Sądow-
nictwa.
Dlatego szczególną uwagę zwraca zapis w uchwa-
le proponowanej Wysokiemu Sejmowi dotyczący
istotnych nieprawidłowości w wykonaniu budżetu
w części Skarbu Państwa. Wykonanie budżetu w tej
części zostało pozytywnie zaopiniowane zarówno
przez Najwyższą Izbę Kontroli, jak i Komisję Skarbu
Państwa. Powyższej oceny dokonano w wyniku kil-
kuzdaniowego uzasadnienia wygłoszonego przez
pana przewodniczącego Chlebowskiego na posiedze-
niu Komisji Finansów Publicznych. Nie sposób oprzeć
się wrażeniu, że jest to bardziej realizacja zamiaru
politycznego niż rzeczywista ocena wykonania bu-
dżetu. Przyjrzyjmy się zatem tym kwestiom. Docho-
dy zaplanowane w części 36: Skarb Państwa zreali-
zowane zostały w wysokości 4121 mln zł, co stanowi
93,7% zaplanowanej wielkości. Dochody z dywidend
i wpłat z zysku wyniosły 89,6% zaplanowanej kwo-
ty. Na przykład, według raportu Najwyższej Izby
Kontroli, niezrealizowanie zaplanowanej wielkości
dochodów było wynikiem rezygnacji z poboru dywi-
dendy z zysku PZU SA. Decyzja ta uwarunkowana
była problemami rozwojowymi spółki i, o ile pamię-
tam, także w tym roku dywidenda ta nie została
pobrana.
Przychody z prywatyzacji wyniosły 64,9% zapla-
nowanych w ustawie budżetowej, choć jednocześnie
oznacza to zwiększenie wpływów w stosunku do roku
2006 o 213%. W roku 2007, według raportu Najwyż-
szej Izby Kontroli, dokonano sprzedaży akcji lub
udziałów 106 podmiotów, zawarto 31 nowych umów
dotyczących prywatyzacji bezpośredniej. Gdy w po-
przedniej kadencji przygotowywano sprzedaż firmy
Ruch pan poseł, wówczas pan poseł Grad organizo-
wał posiedzenie Komisji Skarbu Państwa, w czasie
którego krytykował zarząd za podjęcie trudnej i na-
potykającej opór części związkowców restrukturyza-
cji. Organizował całe przedstawienia, stawiając pod
pręgierzem ciężko pracujący zarząd, i przyczynił się
do nakręcania niekorzystnej atmosfery wokół Ruchu.
Próba sprzedaży ostatecznie nie powiodła się, mimo
że Skarb Państwa deklarował w wezwaniu gotowość
sprzedaży akcji. Tylko ta transakcja przyniosłaby
przychody minimum 800 mln zł.
Niedawno, krytykując poprzedni rząd, pan mini-
ster Grad stwierdził w jednej z wypowiedzi, że
w 2007 r. niczego nie prywatyzowano. To tak samo
racjonalna ocena, jak propozycja negatywnej opinii,
jeżeli chodzi o wykonanie budżetu w części: Skarb
Państwa. Dodatkowo można by powiedzieć, że budżet
ten był realizowany w części przez obecną koalicję
rządzącą. Koniec roku to często czas zamykania
transakcji. Jak w tym czasie działał pan minister
Grad? Gotowa była na przykład transakcja sprzeda-
ży PKS w Poznaniu za ok. 120 mln zł przygotowy-
wana przez wojewodę wielkopolskiego w trybie pry-
watyzacji bezpośredniej, ale minister Grad nie zde-
cydował się na dokończenie tej transakcji.
A teraz kilka ciekawostek na ten temat. Poten-
cjalny inwestor zobowiązał się do utrzymania dzia-
łalności przewozowej PKS-u, ale informował też, że
zamierza nadbudować nowoczesny dom towarowy
nad nowym dworcem autobusowym. Takie rozwią-
zania są szansą dla wielu PKS-ów, czy też dla kolei.
Prywatyzację popierała załoga, miasto zyskałoby no-
woczesny węzeł komunikacyjny przed Euro 2012.
A kto mógł stracić? Trudno powiedzieć, może poło-
żony o 200 m od terenów PKS Stary Browar pani
Grażyny Kulczyk. Jak powiedziałam, pan minister
Grad nie zdecydował się na przeprowadzenie tej
transakcji.
Dzisiaj minister Grad i Platforma Obywatelska
wydają się zakładnikami idei wpływów bez względu
na kontekst i sens danej transakcji, nawet za cenę
pospiesznej wyprzedaży. Widać to było w ogłoszonej
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
z działalności NBP w 2007 r.
Poseł Aleksandra Natalli-Świat
w tym roku strategii prywatyzacji i niestety znalazło
też swój konkretny wyraz w działaniach dotyczących
debiutu giełdowego Zakładów Azotowych w Tarno-
wie, określanych przez media mianem wielkiej klapy.
To, że klapą zakończy się program prywatyzacji mi-
nistra Grada, może nie jest wielkim problemem, ale
klapą może także zakończyć się realizacja budżetu
na 2008 r. choćby w takiej kwestii, jak budowa infra-
struktury drogowej. I to jest już dużo poważniejszym
problemem.
Na temat realizacji inwestycji w ubiegłym roku
wypowiadał się też przedstawiciel Platformy Obywa-
telskiej. A jak jest dziś? Dotychczas nie zgłoszono
żadnego nowego przetargu na budowę autostrad
i dróg ekspresowych, a przecież minister Grabarczyk
wielokrotnie deklarował, że przetargi takie zostaną
ogłoszone w czerwcu. Obecnie otwierane odcinki
dróg to są odcinki, których budowę rozpoczęto jesz-
cze w czasie rządów PiS-u.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Prawa
i Sprawiedliwości opowiada się za przyjęciem spra-
wozdania z wykonania budżetu za rok 2007 i udzie-
leniem absolutorium Radzie Ministrów. Jednak po-
zwolę sobie na jeszcze jedną uwagę. Dobra koniunk-
tura gospodarcza z czasu rządów PiS-u nie będzie
trwała wiecznie. Projekty przygotowane przez PiS
nie zastąpią nowych i jeżeli obecny rząd nie zmieni
swojego działania, jeżeli obecny rząd nie zacznie
w końcu czegoś robić, to dyskusja na temat wykona-
nia budżetu za rok 2008 będzie wyglądała zupełnie
inaczej niż dziś. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek
Sejmu Jerzy Szmajdziński)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję bardzo.
W imieniu klubu Lewica głos zabierze pani poseł
Anita Błochowiak.
Proszę bardzo.
Poseł Anita Błochowiak:
Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo!
Kolejną godzinę omawiamy liczby, wskaźniki, dane
dotyczące sprawozdania z wykonania budżetu za
2007 r. Pozwólcie państwo – ponieważ mój klub ma
na tę debatę jedynie 12 minut – że nie będę powta-
rzała danych liczbowych. Spróbujmy przez chwilę
spojrzeć na budżet z punktu widzenia obywatela na-
szego kraju, bo dla przeciętnego obywatela ważne są
nie tylko liczby i wskaźniki, ale – po pierwsze – szan-
sa na wzrost gospodarczy i rozwój bądź jej brak. Jeśli
chodzi o rok 2007, to niestety także nie było tej szan-
sy. Po drugie, ważna jest skala bądź brak podwyżek
33
rent i emerytur, podwyżek wynagrodzeń w sferze
budżetowej i szansa na wyższy poziom życia. I w tym
wypadku to niestety rok stracony. Wreszcie – po trze-
cie – to był czas niezwykle dobrej koniunktury gospo-
darczej na rynkach europejskich i światowych. To
był czas, gdy po rządach lewicy deficyt i budżet były
w stanie zadowalającym i optymalnym, aby można
było przeprowadzić niezwykle ważne i stosowne re-
formy społeczno-gospodarcze. I z tego względu to
także był niestety rok stracony.
Wróćmy na chwilę do czasu sprzed 19 miesięcy,
gdy przyjmowaliśmy budżet na rok 2007. Wówczas
rząd sprawowało Prawo i Sprawiedliwość i pan pre-
mier Kaczyński ręka w rękę z Andrzejem Lepperem
z Samoobrony i Romanem Giertychem przyjmowali
większością głosów budżet, przy aprobacie ówczesnej
minister finansów pani premier Zyty Gilowskiej,
i także obecnej tutaj pani minister Suchockiej. Z tej
mównicy w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokra-
tycznej apelowałam, wnioskowałam, abyście państwo
zmienili swoje priorytety i kierunek myślenia, jeśli
chodzi o budżet na 2007 r. Jako klub składaliśmy
stosowne poprawki, prosiliśmy o to, aby przeprowa-
dzać niezwykle ważne reformy. Niestety nie posłu-
chaliście tych głosów.
Składaliśmy poprawki, które mówiły o tym, iż
wszystkie dane ekonomiczne, analizy i głosy eksper-
tów wskazują na to, iż wpływy do budżetu z tytułu
PIT-u, VAT-u, ale także CIT-u będą wyższe. Państwo
nie wzięliście tych głosów pod uwagę. Na moje pyta-
nia i mój głos w wystąpieniu klubowym lewicy pani
Gilowska i pani Suchocka odpowiadały, że nie jest
możliwe, aby wpływy z podatków były wyższe. Bar-
dzo szybko okazało się to możliwe.
Dziś mówię ze smutkiem: mieliśmy jako lewica
rację. Mieliśmy rację także wtedy, kiedy apelowali-
śmy do państwa, prosząc, abyście zmienili państwo
swoje priorytety, bo wówczas – wczoraj czytałam wy-
stąpienia, stenogramy z państwa wystąpień podczas
uchwalania budżetu – waszymi priorytetami były:
ABW, duże wyższe wydatki na IPN, na administra-
cję, ale nie na infrastrukturę, nie na komputeryzację,
aby usprawnić pracę urzędników, ale na tworzenie
kolejnych gabinetów, sekretariatów, aby kolejne urzę-
dy czy też funkcje mogły obejmować osoby powoły-
wane spośród koalicjantów. To były wasze priorytety.
Dużo czasu w dyskusji budżetowej zajęła też kwestia
budowy Świątyni Opatrzności Bożej i środków z bu-
dżetu państwa na tej cel. Jak się później okazało, było
to niezgodne z prawem, niezgodne z ustawą.
Naszymi priorytetami były, z jednej strony, więk-
sze wpływy. Jak się okazało, było to możliwe. Z dru-
giej strony apelowaliśmy o wyższe środki na walory-
zację rent i emerytur. Też państwo mówiliście, że nie
ma takiej potrzeby. Proszę dziś zapytać się jakiego-
kolwiek emeryta, czy nie było takiej potrzeby, czy ta
waloryzacja nie powinna być wówczas wyższa, bo
w tamtym roku mogła taka być. Składaliśmy popraw-
ki, wnioskując o wyższe wynagrodzenia dla nauczy-
cieli i dla białego personelu, w tym lekarzy, ze wzglę-
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
34 z działalności NBP w 2007 r.
Poseł Anita Błochowiak
du na ich dochody. Gdybyście państwo przyjęli nasze
poprawki, nie byłoby tej fali strajków i tragedii z za-
mykaniem oddziałów, z likwidowaniem szpitali, któ-
re widzieliśmy w ostatnich miesiącach. Oczywiście
sytuacja byłaby lepsza tylko w jakiejś części, ale by-
libyśmy o krok dalej, a przy takiej konstrukcji budże-
tu i takim jego wykonaniu nadal stoimy w miejscu.
Te przykre prognozy, że wzrost gospodarczy jest
i będzie jeszcze mniejszy, że gospodarka nie rozwija
się już tak szybko, jak byśmy tego oczekiwali, jak
byśmy planowali, sprawdziły się m.in. dlatego, że
państwo nie podjęliście w 2007 r. żadnych istotnych
działań, o co wnioskowaliśmy i apelowaliśmy. Jest
także kilka innych istotnych faktów i danych. Na-
wet ten budżet, przyjęty w takim kształcie, jaki
państwo większością wówczas sobie uchwalili, póź-
niej wiele razy w trakcie roku budżetowego był
zmieniany. Poprawki także przyjmowane były więk-
szością głosów, państwo dokonywaliście tych zmian,
a mimo to wpływy z prywatyzacji są niższe o 35%
i nie został wykonany plan prywatyzacji, zaś wedle
informacji NIK 7,3 ogółu wydatków w części 24:
Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego zostało
wydatkowanych niezgodnie z prawem, z narusze-
niem przepisów ustawy.
Najwyższa skala podwyżek zarobków była w IPN
– o 21,3%. Czegoś takiego nie było w żadnym innym
resorcie ani w instytucji rządowej w 2007 r. Średnia
pensja prezesa to 19 tys. miesięcznie. O prawie poło-
wę, o 50% były niższe wpływy z Unii Europejskiej.
Zła organizacja przetargów, brak ich na czas, zbyt
długie procedury – nic nie zmieniło się w minister-
stwie, aby to przyspieszyć i usprawnić. O 18% niższe
wydatki ze środków Unii Europejskiej, głównie dla-
tego, że w 54% nie zrealizowano planu restruktury-
zacji i planów dotyczących transportu kolejowego.
Nie ma nic gorszego w obecnej sytuacji, przy takich
problemach, kiedy konieczna jest budowa autostrad
i poprawa infrastruktury kolejowej, niż niewydatko-
wanie środków unijnych na te dziedziny, na infra-
strukturę.
Zgodnie z procedurą, zgodnie z regulaminem nie
wnosimy o odrzucenie tego sprawozdania. Taka jest
procedura: państwo uchwaliliście taki budżet, jak
chcieliście, minęło 19 miesięcy, mamy inny rząd, tro-
chę inną rzeczywistość, choć niestety, znaczących
zmian jeśli chodzi o reformę, póki co, nie widać. Dziś
możemy tylko wspominać i żałować, że państwo wów-
czas nie posłuchaliście głosu opozycji. Jak się okazu-
je, warto czasami słuchać, warto przyjąć argumenty
oparte na właściwej analizie ekonomicznej, ze wzglę-
du na nas wszystkich, dla wielu milionów Polaków,
dla przyszłości, dla przyszłych pokoleń. Dziękuję bar-
dzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję bardzo.
W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowe-
go głos zabierze pan poseł Jan Łopata.
Proszę bardzo.
Poseł Jan Łopata:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowna Pani
Minister! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Poselskie-
go Polskiego Stronnictwa Ludowego zabrać głos
w sprawie wykonania budżetu państwa w roku 2007.
Wysoka Izbo! W Polsce zwykle w cyklu 4-letnim
sprawozdanie z wykonania budżetu składał rząd
inny niż ten, który budżet przygotowywał i realizo-
wał. Tym razem w wyniku jedynej w swoim rodzaju
działalności koalicji nieufności już po 2 latach mamy
sytuację, że sprawozdanie z wykonania budżetu pań-
stwa za rok 2007 składa rząd, który tego budżetu nie
przygotowywał ani też, zważywszy na moment po-
wstania – rządu, oczywiście – w zdecydowanej części
go nie realizował.
Jak zwykle w takich sytuacjach – mieliśmy tego
przykłady przed paroma minutami – pojawiają się
głosy w dyskusji oceniające wykonanie budżetu tylko
z pozycji politycznych. Chciałbym uniknąć takiej oce-
ny, takiej postawy i odnieść się do sprawozdania
z wykonania budżetu państwa za rok 2007 bardzo
obiektywnie, a zważywszy na ograniczony czas,
chciałbym się bardziej szczegółowo odnieść tylko do
kilku części budżetowych.
Wysoki Sejmie, rok 2007 był kolejnym z bardzo
korzystnych lat z punktu widzenia danych makro-
ekonomicznych, był to rok koniunktury gospodar-
czej. Sytuacja gospodarcza wpłynęła korzystnie na
dochody budżetu państwa, zrealizowano je na pozio-
mie o 7,4 mld wyższym od planu budżetu, to jest
o 3,2%, i aż o 19,6% wyższym niż dochód w 2006 r.
Zamknęły się one wielkością 236 400 mln zł. Te po-
zytywne dane były efektem pozyskania znacznie
wyższych dochodów niż planowano, szczególnie do-
chodów podatkowych. Myślę, że warto przypomnieć,
że dochody z VAT były wyższe o 3,9 mld, czyli o 4,3%,
i osiągnęły 96,3 mld zł, z akcyzy – o 3,8 mld, 8,5%
wyższe, z podatku od osób fizycznych również
o 3,8 mld, o 11,5% wyższe niż planowano, i z CIT
– wyższe o 2,4 mld, 11,2%.
Myślę, że przytoczone wielkości wymagają chwili
refleksji i komentarza. Warto zauważyć – również
trochę w kontekście toczącej się dyskusji o cenach
paliw i wysokości podatku akcyzowego – że dynami-
ka wykonania akcyzy była blisko 2-krotnie wyższa
niż VAT. Przypomnę, że było to 8,5%. Liczne analizy
wskazują, że podatek akcyzowy w polskich warun-
kach przestał mieć charakter podatku od luksusu
i dalsze jego zwiększania ma tylko efekt spełnienia
wąsko rozumianego celu zwiększenia dochodu. Nie
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
z działalności NBP w 2007 r.
Poseł Jan Łopata
należy jednak zapominać o wszystkich gospodar-
czych konsekwencjach i kosztach.
Jeśli chodzi o dochody z podatków bezpośrednich
– PIT, CIT – to razem wyniosły one 59,8 mld zł
i przekroczyły wpływy o 11,6%. Oczywiście zwięk-
szenie wpływów z tych podatków jest naturalną kon-
sekwencją wzrostu gospodarki i dochodów i uznać to
należy za pozytywne. Jeśli jednak popatrzymy na
dynamikę wzrostu wpływów z PIT w 2007 r. w sto-
sunku do 2006, a wynosi ona 125,7%, to zauważymy,
że jest znacznie wyższa od tempa wzrostu gospodar-
ki i wzrostu spożycia w tym okresie.
Ciekawy jest również wskaźnik udziału podatków
bezpośrednich w PKB. Otóż udział w PKB dochodów
z tych źródeł zwiększył się z 4,5% do 5,1. Jest to,
niestety, zła tendencja, w roku bieżącym należy się
spodziewać podobnych trendów. Myślę, że dopiero rok
2009 może zmienić te złe wskaźniki nadmiernego
fiskalizmu.
W roku 2007 po raz pierwszy wprowadzono nową
grupę dochodów: środki z Unii Europejskiej i z in-
nych źródeł niepodlegające zwrotowi. Przyjęto do
planu budżetu ich wielkość na poziomie 14,7 mld zł.
Okazało się, że prognoza ta jest nader optymistyczna,
ostatecznie z tej pozycji zrealizowano budżet w 51,3%.
Interesujące są tego przyczyny, a, można by powie-
dzieć, powtarzające się od lat. Przykładowo: opóźnie-
nie w realizacji projektów związane z długotrwałymi
procedurami zamówień publicznych, długie terminy
realizacji przedsięwzięć czy też rezygnacja z wyko-
nania projektów. Te od lat powtarzające się przyczy-
ny to dla nas wszystkich i wstyd, i wyzwanie. Taki
moment w historii zdarza się bardzo rzadko, jest to
wyzwanie ponadpartyjne, ponadpolityczne.
Jeśli chodzi o stronę wydatkową, to w 2007 r. zre-
alizowano wydatki na kwotę 252 300 mln zł, a to
oznacza, że są one o 2,6%, to jest o 6,6 mld zł mniej-
sze niż planowano. W stosunku do roku 2006 wydat-
ki wzrosły nominalnie o 13,3%. Na niepełne wyko-
nanie wydatków złożyło się przede wszystkim niewy-
konanie wydatków na finansowanie projektów z udzia-
łem środków Unii Europejskiej, o czym wcześniej
wspomniałem, ale również – chciałbym to zauważyć
i podkreślić, bo poświęcę temu więcej miejsca w dal-
szej części wystąpienia – niezrealizowanie wydatków
m.in. w części budżetowej 33: Rozwój wsi, 2,8 mld zł.
Warto również zauważyć, że kwocie wydatków ujęto
2,7 mld, które Rada Ministrów przeniosła do wyko-
rzystania w roku 2008 na swoistą przedpłatę na Za-
kład Ubezpieczeń Społecznych.
Relacjonując sprawozdanie z wykonania budżetu
za rok 2007 z pozycji wydatków, warto przez chwilę
przeanalizować i ocenić wydatki na obsługę długu
publicznego. Choć zaobserwowano tutaj trend pozy-
tywny, gdyż były one mniejsze o 1,6 punktu procen-
towego niż w roku 2006, to mimo wszystko wynosiły
astronomiczną sumę 27,5 mld zł. Jeśli przypomnimy
sobie walkę o wygospodarowanie z tegorocznego bu-
35
dżetu niewielkich w sumie kwot na podwyżki dla
nauczycieli czy też aktualny spór o kształt i funkcjo-
nowanie systemu ochrony zdrowia – a przecież do-
skonale wiemy, że tak naprawdę to jest to też spór
o pieniądze – to uświadomimy sobie lepiej tę ogrom-
ną kwotę. Te porównania można mnożyć, chociażby
przeliczać je na kilometry dróg samorządowych, któ-
re wymagają dużych i szybko pozyskanych pieniędzy
na remont i modernizację, inaczej degradacja będzie
postępować.
Niestety, choć deficyt budżetu państwa za rok
2007 był znacznie mniejszy od planowanego – przy-
pomnę: o 15,9 mld zł – to jednak państwowy dług
publiczny jest bardzo wysoki, na koniec ubiegłego
roku wynosił 527,3 mld zł i niestety wzrósł od 2005 r.
z 466,6 mld o 60 mld zł w ciągu dwóch lat. To jest
gigantyczna kwota, to są gigantyczne pieniądze, któ-
re przecież my, wszyscy Polacy, musimy oddać, oczy-
wiście z należnymi odsetkami. Nie będę tego przeli-
czał, tak jak to czyniła z lubością poprzednia pani
minister, na statystycznego Polaka. Jeszcze raz jed-
nak warto sobie uświadomić, ile istotnych problemów
infrastrukturalnych, ale i społecznych dałoby się roz-
wiązać, gdyby nie ponoszone gigantyczne koszty ob-
sługi długu publicznego.
Wysoka Izbo! Omawiane przeze mnie efekty bu-
dżetowe zarówno po stronie dochodów, jak i wydat-
ków zrealizowano, jak mówiłem, w okresie dobrej
koniunktury gospodarczej. Realne tempo wzrostu
PKB w 2007 r. wyniosło 6,6% i było aż o 2% wyższe
od przyjętego do konstrukcji budżetu. Inflacja śred-
nioroczna to 2,5%. Nastąpił bardzo wysoki wzrost
inwestycji. Był on najwyższy od 20 lat i przyczynił się
do dynamicznego wzrostu popytu krajowego i wzro-
stu PKB. Trzeba również zauważyć pozytywne ten-
dencje zachodzące na rynku pracy. Liczba zatrudnio-
nych wzrosła o ok. 300 tys., a stopa bezrobocia wy-
niosła 11,4%.
Wysoka Izbo! O ile czasu mi starczy i pan mar-
szałek pozwoli, chciałbym teraz bardziej szczegółowo
omówić części budżetowe związane z rolnictwem.
Otóż choć NIK oceniła pozytywnie w tych częściach
budżetowych wykonanie budżetu, to jednak z za-
strzeżeniami. Częste zmiany ministrów, z lubością
uprawiana polityka zagraniczna przez byłego mini-
stra rolnictwa spowodowały, że zabrakło czasu na
merytoryczną pracę w resorcie. Jako przykład po-
dam, że do ustawy z dnia 7 marca 2007 r. o wspiera-
niu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków
Europejskiego Funduszu Rolnego nie wydano 15 roz-
porządzeń wykonawczych, a to, co wszyscy rozumie-
my, uniemożliwiło Agencji Restrukturyzacji i Moder-
nizacji Rolnictwa uzyskanie wymaganej akredytacji
i pełne wdrożenie Programu Rozwoju Obszarów
Wiejskich na lata 2007–2013, czego skutki odczuwa-
my do dzisiaj.
Najwyższa Izba Kontroli stwierdziła również, że
pomimo wiedzy, jaką posiadał minister już w I kwar-
tale 2007 r., o braku możliwości wykorzystania kwo-
ty 2 546 971 tys. zł, decyzję o jej zablokowaniu pod-
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
36 z działalności NBP w 2007 r.
Poseł Jan Łopata
jęło dopiero nowe kierownictwo. Zresztą niepełne
wykorzystanie środków w tych częściach budżeto-
wych to moja główna uwaga. I tak w części 32: Rol-
nictwo nie wykorzystano kwoty 240 mln zł m.in. na
postęp biologiczny w produkcji zwierzęcej, ale rów-
nież na wzmocnienie administracji weterynaryjnej;
w części 33: Rozwój wsi kwota niewykorzystana to
już 2 802 971 tys. zł; w części 35: Rynki rolne nie
wykorzystano 74 mln zł. (Dzwonek)
I można by tak dalej wymieniać. To jest bardzo
niedobre zjawisko.
Wysoka Izbo! Wszyscy wiemy, że rolnictwo i ob-
szary wiejskie potrzebują dużego wsparcia. Nie może
być tak, że przez zaniechanie, czy też zaniedbania
traci cały sektor gospodarczy.
Wysoka Izbo! Nie chcąc dłużej nadużywać cierpli-
wości pana marszałka, stwierdzę tylko na zakończe-
nie, że klub Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie
głosował za przyjęciem sprawozdania z wykonania
budżetu i udzieleniem rządowi absolutorium. Dzię-
kuję za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję bardzo.
W imieniu koła SDPL – Nowa Lewica i Demokra-
tycznego Koła Poselskiego głos zabierze pan poseł
Marek Borowski.
Proszę bardzo.
Poseł Marek Borowski:
Dziękuję, panie marszałku.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Krótki czas nie
pozwala na bliższe ustosunkowanie się do tak istot-
nych kwestii, jak polityka budżetowa czy polityka
Narodowego Banku Polskiego, polityka pieniężna,
więc skazany jestem na wybór kilku absolutnie klu-
czowych kwestii. Przede wszystkim jeżeli chodzi
o budżet, o politykę budżetową, to fakty są oczywiste.
Była bardzo dobra koniunktura, były bardzo wysokie
wpływy, wydatki utrzymane w normie i niski deficyt,
znacznie niższy niż ten, który był planowany. Tak
więc z tego punktu widzenia w każdym kraju powie-
dziano by, i w naszym też oczywiście, że ta polityka
budżetowa zasługuje na uznanie. No, ale polityka
budżetowa to jest część szerszej polityki gospodarczej
i zawsze można i trzeba zadać pytanie: Czy wykorzy-
stano wszystkie, czy choćby najważniejsze możliwo-
ści i szanse, jakie pojawiły się w związku z taką a nie
inną sytuacją gospodarczą, sytuacją gospodarczą
wynikającą przecież z wejścia Polski do Unii Euro-
pejskiej, a także reform, które były dokonane jeszcze
przez rząd Marka Belki, rząd poprzedni?
Nie wchodząc w różne szczegóły, o których można
by wiele mówić, i różne decyzje, które zapadały
w czasach rządu Prawa i Sprawiedliwości, o jednej
sprawie chcę powiedzieć. O niej mówię zawsze zresz-
tą, trochę tak jak o tej Kartaginie, która musi być
zniszczona. Dzisiaj coraz bardziej widać, jak ta decy-
zja była szkodliwa i jakie wywołuje skutki w dniu
dzisiejszym. Mówię tutaj oczywiście o wyjątkowo
szkodliwej i błędnej, złej decyzji o obniżce składki
rentowej. 22 mld zł. 22 mld zł, można powiedzieć,
wpompowano w system dochodowy. Dzisiaj widzimy
tego skutki. Dzisiaj kiedy z ław poselskich PiS, i Le-
wicy również, dochodzą głosy, że trzeba dyskutować
o sprawie drożyzny, o sprawie inflacji – skądinąd
słusznie, bo rzeczywiście sytuacja dla wielu rodzin
jest trudna – to zapomina się o tym, że po części ta
inflacja jest spowodowana niezwykle wysokim wzro-
stem dochodów. Jeśli ten wzrost dochodów wynika
ze wzrostu wydajności pracy, z naturalnych czynni-
ków, jesteśmy całkowicie za tym, trzeba tak działać
i na pewno Polskę na to stać. Ale jeśli się ten trend
jeszcze wzmacnia, jeśli się wpompowuje w ten system
dodatkowe 22 mld zł – daje się bogatym, biednym,
obojętnie, nie po równo i nie według jakiegoś planu
– to na efekty nie trzeba długo czekać.
Były dwie możliwości w polityce budżetowej: albo
te środki przeznaczyć na redukcję deficytu budżeto-
wego, i wtedy w tym roku prawdopodobnie bylibyśmy
po raz pierwszy krajem, który nie ma deficytu budże-
towego, jego deficyt to zero, co bardzo korzystnie
wpłynęłoby także na politykę pieniężną, na stopy
procentowe, na kurs złotego itd., albo przynajmniej
w części środki te przeznaczyć na wspomożenie sfery
budżetowej, która w dalszym ciągu jest niedofinan-
sowana i nie będzie dofinansowana. To nie pomogło-
by w walce z inflacją, ale przynajmniej załatwiłoby
pewne problemy społeczne. Nie zrobiono ani jednego,
ani drugiego. Za to odpowiedzialność ponosi i PiS,
i Platforma Obywatelska, która drugą część tego pro-
gramu wdrożyła w tym roku.
W ten sposób przeszliśmy do tematyki obecnej,
przede wszystkim do działalności Narodowego Ban-
ku Polskiego, do polityki pieniężnej i samej działal-
ności NBP.
Jeśli chodzi o politykę pieniężną, to są przeprowa-
dzane różnego rodzaju ataki na Radę Polityki Pie-
niężnej czy na prezesa Narodowego Banku Polskiego
wynikające z przekonania, że ta polityka jest za mało
restrykcyjna, że ten wzrost cen byłby mniejszy, gdy-
by NBP był bardziej restrykcyjny, bardziej zacieśniał
politykę pieniężną. Chcę od razu powiedzieć, że zda-
niem Socjaldemokracji Polskiej polityka pieniężna
prowadzona jest rozważnie i dobrze. Tę politykę,
przypomnę, prowadzi Rada Polityki Pieniężnej.
Oczywiście można było pewne podwyżki przeprowa-
dzić miesiąc czy dwa miesiące wcześniej, jakąś jedną
czy dwie, ale pamiętajmy, że efekty tego rodzaju dzia-
łalności pojawiają po wielu, wielu miesiącach. Tak
więc nawet jeżeliby taką decyzję podjęto w listopa-
dzie czy w październiku ubiegłego roku, czyli nieco
szybciej, czy podwyższono by o 0,25 punktu procen-
towego więcej, to i tak dzisiaj nie odczulibyśmy jesz-
cze tych skutków, a te skutki oczywiście mamy.
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
z działalności NBP w 2007 r.
Poseł Marek Borowski
Odrzućmy myślenie ahistoryczne. W tamtych cza-
sach, kiedy Rada Polityki Pieniężnej podejmowała
decyzję, nikt nie spodziewał się takiego szoku poda-
żowego, z jakim mamy obecnie do czynienia. Chcę
powiedzieć, tak dla ciekawości, że jeszcze we wrze-
śniu ubiegłego roku, a to nie tak dawno, Departa-
ment Energii Stanów Zjednoczonych, bardzo kompe-
tentna instytucja, prognozował, że w lipcu tego roku,
czyli teraz, cena baryłki ropy wyniesie 71 dolarów.
Taka była ich prognoza. A jak jest, wszyscy wiemy.
Tak więc musimy podejmować decyzje w sposób bar-
dzo wyważony, bardzo dojrzały. Sytuacja nie jest ła-
twa i wymaga mądrych decyzji, dojrzałego namysłu,
a nie sprzyja temu, niestety, musimy powiedzieć, pu-
bliczny spór, jaki toczy się między ministrem finan-
sów i prezesem Narodowego Banku Polskiego. Mini-
ster finansów obwinia Narodowy Bank Polski – ja,
jak by to powiedzieć, zniechęcam posłów do tego,
żeby przyjmowali ten punkt widzenia – ale z kolei
pan prezes Narodowego Banku Polskiego, że tak po-
wiem, odcina się i mówi, że gdyby rząd nie podwyż-
szył akcyzy na papierosy, to byłby niższy wzrost cen.
Proszę państwa, jeśli takie argumenty padają na tej
sali ze strony posłów, którzy, powiedzmy sobie, w fer-
worze polemicznym takich argumentów używają, to
jeszcze pół biedy, ale jeżeli posługują się nimi publicz-
nie w polemice minister finansów i prezes Narodo-
wego Banku Polskiego, to jest to, powiedziałbym,
trochę kompromitujące dla tak dużego kraju, jakim
jest Polska. Dlatego zwracam się jednak do obu pa-
nów o to, aby zaniechali tego rodzaju polemik.
Zwracam się także do posłów, aby w debacie
w sprawach drożyzny, którą będziemy jutro czy po-
jutrze toczyć, też nie używać tego rodzaju argumen-
tów, bo to do niczego nie prowadzi. My mamy do
czynienia z szokiem podażowym i z szokiem popyto-
wym. Problem polega na tym, że szok podażowy,
czyli wzrost cen żywności, wzrost cen energii, które
są wzrostami zewnętrznymi, jest bardzo trudny do
opanowania. Popytowy jest łatwiejszy, popytowy
przez podwyższanie stóp procentowych rzeczywiście
można stłumić i można nieco ograniczyć tempo wzro-
stu produkcji bez wielkich, że tak powiem, efektów
i tempo wzrostu płac. Natomiast w przypadku szoku
podażowego – a on jest głównie odpowiedzialny za
wzrost cen, z którym mamy teraz do czynienia – szyb-
kie podwyższanie stóp procentowych po prostu bę-
dzie prowadziło do recesji. Myśmy to już przeżyli,
w roku 2000 mieliśmy dokładnie tę sytuację. Mieli-
śmy wzrost cen paliw, bardzo gwałtowny, również
wzrost cen żywności na skutek suszy – można powie-
dzieć, że to się powtarza – i była gwałtowana reakcja
ówczesnej Rady Polityki Pieniężnej: szybkie podwyż-
ki stóp procentowych. Doprowadziło to do gwałtow-
nego spadku tempa wzrostu PKB (Dzwonek) oraz
wzrostu bezrobocia. No chyba tego nie chcemy.
Jednocześnie do pana prezesa Narodowego Banku
Polskiego zwracam się z prośbą i sugestią, aby bar-
dziej ufał Radzie Polityki Pieniężnej, bo to są napraw-
37
dę najwybitniejsi fachowcy. Pan prezes tutaj mówił
o tym, iż powołał radę naukową. Nie mam nic prze-
ciwko powoływaniu rad naukowych w jakiejkolwiek
instytucji, tyle tylko że ta rada naukowa, którą pan
prezes powołał, była uprzejma wypowiadać się – może
ostatnio już tego nie robi – także w kwestiach polity-
ki pieniężnej publicznie, a tego robić nie powinna. Od
tego jest Rada Polityki Pieniężnej. A zatem gdyby się
udało zrezygnować tutaj – mówię to i do pana mini-
stra finansów, i do pana prezesa NBP – ze wzorowa-
nia się na naszym arcydziele niewątpliwie narodo-
wym, mianowicie na „Zemście” Fredry, i zrezygno-
wać z ról rejenta i cześnika, to dla polskiej polityki
gospodarczej byłoby bardzo dobrze.
I już zupełnie, panie marszałku, w dwóch słowach
chcę tylko pochwalić Narodowy Bank Polski za poli-
tykę związaną z portfelem rezerw walutowych, to
była dobra polityka. Ale tu cześć trzeba oddać byłemu
wiceprezesowi, panu Rybińskiemu, który tę politykę
zapoczątkował. Teraz go już nie ma, mam nadzieję,
że pan prezes na jego miejsce znajdzie albo już zna-
lazł równie kompetentnego fachowca.
I wreszcie sprawa ostatnia, sprawa konfliktu mię-
dzy panem prezesem a Radą Polityki Pieniężnej do-
tyczącego kompetencji wiceprezesów Narodowego
Banku Polskiego – pan prezes przemknął się nad
tym. Ja uważam, że Rada Polityki Pieniężnej ma ra-
cję w tej sprawie. Pan prezes odsunął wiceprezesów
od nadzorowania departamentów, a przecież wicepre-
zesi z mocy ustawy biorą udział w posiedzeniach
Rady Polityki Pieniężnej oraz są nieusuwalni. Czyli
w związku z tym w ustawie nadano im szczególną
rolę i szczególną rangę. Jakżeż mają bez zaplecza
pracować? Na koniec w tej sprawie Rada Polityki Pie-
niężnej skierowała wnioski, poinformowała o swoim
stanowisku prezydenta, marszałka Sejmu, marszał-
ka Senatu i wypada na to odpowiedzieć. Z tego, co
wiem, to tych odpowiedzi za wiele nie wpłynęło. To
jest więc mój apel także do tych organów, aby na tego
rodzaju pisma czy uchwały w końcu jednej z najważ-
niejszych instytucji w Polsce odpowiadano.
Tak więc konkludując, fundamenty naszej polity-
ki gospodarczej, naszej polityki pieniężnej są dobre,
niezłe, natomiast na tych fundamentach różni archi-
tekci nadbudowują czasami jakieś budki, jakieś nad-
budówki, jakieś krzywe ściany, a potem jednocześnie
wzajemnie się oskarżają o to, kto to postawił. Propo-
nowałbym zaprzestać tych ambicjonalnych rozgry-
wek, bo kiedyś ta budowla się po prostu zawali. Dzię-
kuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję.
Głos ma pan poseł Jakub Szulc, Platforma Oby-
watelska.
Proszę bardzo.
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
38 z działalności NBP w 2007 r.
Poseł Jakub Szulc:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Pani Minister! Panie Prezesie!
Wysoka Izbo! Bardzo dobrze, że pan marszałek Bo-
rowski wspomniał właśnie o roli członków zarządu
Narodowego Banku Polskiego, bo nie tylko z definicji
uczestniczą w posiedzeniach Rady Polityki Pienięż-
nej, ale również na mocy Kodeksu spółek handlowych
odpowiadają własnym majątkiem za decyzje, które
są podejmowane przez Narodowy Bank Polski i któ-
re w Narodowym Banku Polskim zapadają. Ja akurat
całe swoje wystąpienie poświęcę jednemu punktowi
z tych trzech, które wspólnie podczas tej debaty roz-
patrujemy, a mianowicie informacji zawartej w dru-
ku sejmowym nr 568, w „Sprawozdaniu z działalno-
ści Narodowego Banku Polskiego w 2007 roku”, i od
razu powiem, że nie we wszystkim zgadzam się
z tym, co był uprzejmy powiedzieć pan marszałek
Borowski.
Ale do rzeczy. 16 lipca 2008 r. Komisja Finansów
Publicznych spotkała się po to, żeby wysłuchać pre-
zesa Narodowego Banku Polskiego pana Sławomira
Skrzypka na okoliczność właśnie tego dokumentu,
który trzymam w ręku. Pan prezes przedstawił ob-
szerne sprawozdanie, z czego wszyscy jesteśmy bar-
dzo zadowoleni, podobnie jak dzisiaj na tej sali, nato-
miast mimo że to sprawozdanie absolutnie w znako-
mitej większości nie budzi zastrzeżeń, kilka punktów,
wydaje mi się, powinno być tutaj bez dwóch zdań
jednoznacznie wyjaśnionych.
Podczas posiedzenia Komisji Finansów Publicz-
nych pan prezes Skrzypek odnosił się również do
prowadzonej polityki nadzoru – a więc do tego, co
robiła Komisja Nadzoru Bankowego i GINB przed
likwidacją – mówiąc o tym, że jego niepokój budzi to,
co dzieje się obecnie w Komisji Nadzoru Finansowe-
go, czyli duża rotacja kadr, i że może to niekorzystnie
wpłynąć na sytuację polskiego systemu bankowego,
który, jak sam pan prezes stwierdził, w momencie
kiedy Generalny Inspektorat Nadzoru Bankowego
przestał pełnić swoje funkcje, oddany był w znako-
mitej kondycji. Otóż jedno zastrzeżenie: nietrudno
jest oddawać coś w znakomitej kondycji, kiedy wa-
runki zewnętrzne są sprzyjające. Tutaj absolutnie nie
odnoszę się do tego, czy polityka, która była prowa-
dzona wobec GINB-u, która była prowadzona wobec
banku, była polityką dobrą, czy też złą. Mieliśmy do
czynienia – co wszyscy na tej sali do tej pory już zdą-
żyli stwierdzić – ze znakomitymi warunkami funk-
cjonowania gospodarki w roku 2007, z takimi warun-
kami, które przypuszczalnie w najbliższym czasie się
nie powtórzą, więc to nie jest kłopot. Natomiast do-
staliśmy od pana prezesa tylko i wyłącznie bardzo
pobieżną informację na temat tego, jak kształtowała
się struktura zatrudnienia w Narodowym Banku
Polski. To znaczy wiemy i z tego dokumentu, i na
podstawie tego, co pan prezes raczył powiedzieć, że
zatrudnienie w Narodowym Banku Polskim uległo
zmianie, zmniejszyła się o 57 liczba etatów, z 4481 do
4424, natomiast nie mamy informacji o tym, ilu do-
radców prezesa w tym momencie zatrudnia Narodo-
wy Bank Polski i jak ta liczba zmieniała się na prze-
strzeni roku 2007, nie mamy informacji o tym, jaka
była rotacja kadr w Narodowym Banku Polskim
i w końcu poza suchą informacją o tym, że wynagro-
dzenia w Narodowym Banku Polskim w dalszym
ciągu odbiegają od wynagrodzeń na rynku komercyj-
nym, czyli, jak rozumiem, w sektorze bankowym, nie
mamy także informacji, jak to wygląda. Te sprawy
odnoszą się do działalności wewnętrznej, czyli tej,
która jest przedstawiona w rozdziale 14 „Sprawozda-
nia z działalności Narodowego Banku Polskiego
w 2007 roku”. Tutaj trzeba zwrócić uwagę na jedną
informację, a mianowicie na to, o czym wspomniał
już pan marszałek Borowski, chodzi o zmiany orga-
nizacyjne w Narodowym Banku Polskim i zmianę
w regulaminie organizacyjnym z 5 listopada 2007 r.
Oczywiście ta zmiana jest podana tłustym drukiem
jako to, co się dokonało, natomiast w przypisach, tyl-
ko w przypisach, podane jest odrębne i zdecydowanie
przeciwne stanowisko Rady Polityki Pieniężnej, któ-
re ja w tym momencie przytoczę, odnośnie do pozba-
wiania wiceprezesów Narodowego Banku Polskiego
ich kompetencji do bezpośredniego zarządzania okre-
ślonymi pionami w ramach struktury Narodowego
Banku Polskiego.
W tej sprawie Rada Polityki Pieniężnej przyjęła
następujące stanowisko: „W ocenie Rady Polityki
Pieniężnej wprowadzone zmiany dotyczące upoważ-
nienia wyznaczonych członków Zarządu Narodowego
Banku Polskiego do sprawowania w imieniu prezesa
NBP bieżącego nadzoru nad departamentami z po-
minięciem wiceprezesów NBP budzą wątpliwości co
do zgodności z ustawą o Narodowym Banku Polskim,
która wyznacza wiceprezesom szczególną rolę w funk-
cjonowaniu banku centralnego”. Rada Polityki Pie-
niężnej poinformowała o swoim stanowisku w tej
sprawie prezydenta RP, marszałka Sejmu RP i mar-
szałka Senatu RP. Rada podjęła uchwałę z dnia
29 stycznia 2008 r. w sprawie przywrócenia stanu
organizacyjnego zgodnego z ustawą o Narodowym
Banku Polskim. Zarząd Narodowego Banku Polskie-
go nie zrealizował tej uchwały. Czy to znaczy, panie
prezesie, że Narodowy Bank Polski aktualnie działa
wbrew ustawie o Narodowym Banku Polskim?
A skoro jesteśmy przy Radzie Polityki Pieniężnej
– poruszę to, o czym wspominał pan marszałek Bo-
rowski, mianowicie sprawy polityki monetarnej pro-
wadzonej przez Narodowy Bank Polski i Radę Poli-
tyki Pieniężnej w roku 2007. Otóż art. 3 ustawy
o Narodowym Banku Polskim stwierdza jednoznacz-
nie: podstawowym celem działalności Narodowego
Banku Polskiego jest utrzymanie stabilnego poziomu
cen, czyli zasada tzw. bezpośredniego celu inflacyj-
nego, który ma prawo odchylać się od parytetu cen-
tralnego na poziomie 2,5% o 1 punkt procentowy.
W ubiegłym roku Rada Polityki Pieniężnej podjęła
4 decyzje dotyczące podniesienia stóp procentowych,
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
z działalności NBP w 2007 r.
Poseł Jakub Szulc
za każdym razem o 25 punktów bazowych, czyli
w sumie o 1 punkt procentowy.
Pan marszałek przed chwilą powiedział, że przy-
puszczalnie ta polityka była prowadzona nierozważ-
nie i nie tak, jak powinna być prowadzona – z jednym
zasadniczym zastrzeżeniem. Faktycznie gdyby było
tak, że tylko szoki podażowe mają wpływ na to, co
się dzieje w tym momencie z inflacją i co się dzieje
z oczekiwaniami inflacyjnymi, to pan ma rację, tzn.
polityka monetarna nie jest w stanie reagować tak
skutecznie na szoki podażowe, czyli to, się dzieje
z cenami energii, i to, co się dzieje na świecie z cena-
mi żywności, jak na szoki o charakterze popytowym.
Natomiast dane, które przedstawia przywoływany
m.in. przez pana prezesa Skrzypka zharmonizowany
indeks inflacji, czyli Harmonised Index of Consumer
Prices, używany w Unii Europejskiej do tego, żeby
porównywać dane inflacyjne, świadczą o czymś zu-
pełnie innym. Mianowicie indeks cen energii w stre-
fie euro w roku ubiegłym wzrósł z 0,9% do 13,8,
w Polsce z 3,8% do 8,8, czyli ponad 2-krotnie mniej
ceny energii wzrosły w Polsce niż w pozostałych kra-
jach członkowskich Unii Europejskiej. Indeks cen
żywności nieprzetworzonej w strefie euro – przepra-
szam, nie strefie euro, tylko w Unii Europejskiej
– wzrósł z 3 do 4%, podczas gdy w Polsce spadł z 5,6
w maju 2007 r. do 2,0% w czerwcu 2008 r. I to jest
ten drugi czynnik, na który Rada Polityki Pieniężnej
i Narodowy Bank Polski faktycznie nie mają wpływu,
dlatego że to dotyczy pewnych sytuacji, które wystę-
pują na rynku światowym. Natomiast to, na co Rada
Polityki Pieniężnej ma wpływ, to wzrost cen żywno-
ści przetworzonej – one w Unii Europejskiej wzrosły
z 2 do 6,9%, natomiast w Polsce z 3,1 do 8,8%. I na te
składniki wzrostu cen żywności ma wpływ polityka
monetarna, dlatego że – to, co mówił wcześniej pan
Borowski – widać było przez cały ubiegły rok zwięk-
szającą się różnicę pomiędzy wzrostem efektywności
płacy a wzrostem dochodu rozporządzalnego. Decyzja
o obniżeniu składki rentowej była tak naprawdę tego
ukoronowaniem, aczkolwiek ja tu się nie zgadzam
z panem Borowskim, że Platforma ponosi za to odpo-
wiedzialność, bo najtrudniej, panie marszałku – do-
skonale pan o tym wie – zabiera się prawa już nabyte,
a te prawa zostały nabyte wcześniej.
W związku z tym konkluzja jest taka, że gdyby
Rada Polityki Pieniężnej – ja nie krytykuję w tym
momencie działalności bieżącej Rady Polityki Pie-
niężnej – zdecydowała się podnieść stopy w 2007 r.,
to być może nie musiałaby ich już podnosić w roku
2008. I tutaj pełna zgoda co do tego, że okres pomię-
dzy podjęciem decyzji o podniesieniu stóp procento-
wych a wpływem tej decyzji na realne procesy gospo-
darcze wynosi od roku do 2 lat. Mimo to, gdyby te
decyzje zostały podjęte wtedy, a nie teraz, to przy-
puszczalnie bylibyśmy już na końcu cyklu podwyżek
i wyżej stóp nie trzeba byłoby podnosić, czego w tym
momencie wcale nie możemy być tacy pewni, tym
39
bardziej że wiemy już, iż inflacja zejdzie w granice
celu inflacyjnego nie wcześniej niż w roku 2010.
Ja przypomnę, co pan prezes Skrzypek mówił
w kwietniu 2007 r. o cenach: jednorazowy skok, a w ko-
lejnych miesiącach inflacja spadnie i utrzyma się na
niższym poziomie. To się niestety nie ziściło. W paź-
dzierniku 2007 r. rada naukowa, tutaj przypominana
przez pana Borowskiego, mówiła o tym, że Polsce nie
grozi – i mówiono to, kiedy inflacja już wybijała się
powyżej celu inflacyjnego – wzrost inflacji. Jak to się
ma do tego, z czym mamy do czynienia w chwili obec-
nej? Można by zapytać w takiej sytuacji o kompeten-
cje zarówno rady naukowej, jak i pana prezesa, który,
jak doskonale wiemy, kiedy obejmował stanowisko
prezesa Narodowego Banku Polskiego, w żaden spo-
sób nie był do tego przygotowany, i trzeba to otwarcie
powiedzieć. Jest absolwentem wydziału budownic-
twa, pisał pracę magisterską na temat budowy mo-
stów betonowych, a nie mógł zajmować stanowiska
jako prezes banku komercyjnego, Banku PKO BP,
ponieważ nie miał do tego doświadczenia. Co zrobiła
więc koalicja Prawa i Sprawiedliwości, Ligi Polskich
Rodzin i Samoobrony? Powołała go na prezesa Naro-
dowego Banku Polskiego, czyli banku banków. Skoro
nie można zajmować się prowadzeniem biznesu ko-
mercyjnego, to można trzymać straż nad całym sek-
torem bankowym.
I ostatnia rzecz, o której chciałbym powiedzieć,
aczkolwiek wcale nie najmniej istotna, mianowicie
wynik Narodowego Banku Polskiego. Wszyscy wiemy
oczywiście, że rezerwa rewaluacyjna już została roz-
wiązana, nie ma jej i nie można z niej korzystać, i że
te 330 mln, które zostały przekazane w 2007 r. na
zmniejszenie straty z tytułu wzrostu wartości zło-
tówki, to były ostatnie pieniądze, które znajdowały
się na rachunku rewaluacyjnym. Niemniej warto by-
łoby zapytać, jaki tak naprawdę jest cel Narodowego
Banku Polskiego w zarządzaniu rezerwami, to zna-
czy, czy rezerwy mają być zarządzane pod kątem jak
najwyższej efektywności wyrażonej w innych walu-
tach niż polski złoty, czy jak najwyższej efektywno-
ści wyrażonej w polskich złotych. Bo co z tego, że
zwiększyliśmy efektywność zarządzania rezerwami
denominowanymi w euro, w dolarze amerykańskim,
w dolarze australijskim w roku 2007, kiedy ostatecz-
ny wynik jest taki, jaki jest, czyli ujemna dochodo-
wość, ujemny wynik na rezerwach w wysokości po-
nad 15 mld zł, przy czym, jak sam pan prezes stwier-
dza, większość tych czynników to czynniki, których
się nie spodziewaliśmy, np. gwałtowny spadek stóp
procentowych w II połowie 2007 r. na rynku amery-
kańskim. To doprowadziło do wzrostu cen obligacji,
a dzięki temu do zwiększenia zysków wyrażonych
w dolarze. Tylko co z tego, jeżeli dolar w stosunku do
złotego osłabił się o 18% w ciągu całego ubiegłego
roku?
I znowu pytanie: Czy to oznacza, że Narodowy
Bank Polski nie wpłaci już nigdy żadnych pieniędzy
z tytułu dywidendy do budżetu państwa? Przecież
strata, proszę Wysokiej Izby, w wysokości 12,5 mld zł,
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
40 z działalności NBP w 2007 r.
Poseł Jakub Szulc
nawet przy założeniu, że wyniki w kolejnych latach
będą na podobnym poziomie, jak w roku 2002, 2003,
2004 i jeszcze 2005, powoduje to, że będzie ona roz-
liczana, czyli przyszłe zyski będą konsumowane przez
tę stratę. Ona będzie rozliczana w ciągu najbliższych
co najmniej 5 lat, w związku z czym Narodowy Bank
Polski nie zasili już budżetu państwa. A mówimy
o ogromnych kwotach, bo 15 mld zł to jest taka kwo-
ta, że przypuszczalnie gdyby zasilić nią Narodowy
Fundusz Zdrowia, to mielibyśmy służbę zdrowia na
zupełnie innym poziomie, niż mamy.
Powstaje również pytanie: Jak kształtuje się wy-
nik Narodowego Banku Polskiego do czerwca
2008 r.? To po pierwsze. Po drugie, dlaczego Naro-
dowy Bank Polski, mimo że zmienia strukturę wa-
lutową rezerw walutowych, tak żeby ona była jak
najbardziej efektywna, wstrzymał się z decyzją
o zmniejszeniu udziału dolara amerykańskiego
i zwiększeniu udziału NOK, czyli waluty norweskiej,
natomiast nie miał żadnych oporów, żeby zrobić to
w stosunku do euro?
To tyle, panie marszałku. Serdecznie dziękuję za
uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję bardzo.
Głos zabierze pani poseł Grażyna Gęsicka, Prawo
i Sprawiedliwość.
Proszę bardzo.
Poseł Grażyna Gęsicka:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister!
Chciałabym przedstawić kilka informacji i refleksji
o wykonaniu budżetu państwa za rok 2007 w dzie-
dzinie wykorzystania funduszy strukturalnych i Fun-
duszu Spójności oraz innych środków z pomocy za-
granicznej dla Polski, które zapisano w załączniku
nr 7 do ustawy budżetowej. W tym załączniku jest
mowa o planowanych wydatkach w wysokości prawie
20 mld zł, z czego w 2007 r. wykorzystano 13,4 mld zł,
czyli ok. 67,2% kwoty planowanej. Najwięcej, bo po-
nad 155% kwoty planowanej, wydatkowano na koń-
czący się już Phare, najmniej, nieco ponad 51%, na
Transition Facility. Ale to fundusze strukturalne
i Fundusz Spójności są w tym zestawieniu najważ-
niejsze, ponieważ w nich mieści się główna masa
środków unijnych zaplanowanych na 2007 r.
Jeśli chodzi o fundusze strukturalne, osiągnięto
66,8% planu wydatkowania, a jeśli chodzi o Fundusz
Spójności – 67,8%. Pomimo nieosiągnięcia 100% pla-
nu rezultat ten należy uznać za bardzo dobry z na-
stępujących względów. Otóż zanotowaliśmy ogrom-
ną, wysoką dynamikę wydatkowania osiągniętą
w 2007 r. w porównaniu z 2006 r. I tak płatności
z kont programowych na rzecz beneficjentów osią-
gnęły prawie 105% w porównaniu z 2006 r., a warto-
ści wniosków przekazanych do instytucji płatniczej
wzrosły do 113% tego, co było w 2006 r. Faktyczny
poziom płatności był nawet wyższy, dlatego że część
kwot wypłaconych beneficjentom z rachunków pro-
gramowych nie była uwzględniona we wnioskach do
instytucji płatniczej. Do końca 2007 r. Komisja Eu-
ropejska wydała decyzje o dofinansowaniu realizacji
projektów ze środków Funduszu Spójności na łączną
kwotę prawie 22 mld zł, co stanowi ponad 99% kwo-
ty zobowiązań Komisji wobec Polski na lata 2000–
–2006, czyli nastąpiło przyspieszenie alokacji i kon-
traktowania poszczególnych projektów. Uniknięto
realizacji zasady n+2, która powoduje utratę środ-
ków – w tym wypadku chodziło o środki z alokacji na
rok 2005. To, że nie utracimy tych środków, było wia-
domo już w kwietniu. Innymi słowy, rok 2007 przy-
niósł owoce programu naprawczego wprowadzonego
przez rząd Prawa i Sprawiedliwości w 2005 r. i 2006 r.,
który polegał na dokonaniu zmian organizacyjnych
w rządzie, uproszczeniu prawa, zwłaszcza zamówień
publicznych, i uproszczeniu procedur realizacji pro-
gramów.
Osiągnięte rezultaty wydatkowania w roku 2007
były najwyższe w dotychczasowej historii korzysta-
nia przez Polskę ze środków unijnych i jak dotąd nie
udało się ich powtórzyć. W 2008 r., miesiąc po mie-
siącu, Polska wydaje mniej, realizując Narodowy
Plan Rozwoju 2004–2006, aniżeli działo się to w 2007 r.
Czasem słyszymy z rządu wypowiedzi typu: nie ma
się co martwić, wykorzystamy środki NPR w 100%,
Polska nic nie straci. Będę się cieszyć, jak tak się
stanie. Jednak ważne jest nie tylko to, czy uda się
wydać środki z perspektywy 2004–2006, ale w jakim
tempie i jak sprawnie, wykorzystując doświadczenia
NPR, wydawać będziemy nasz przydział na lata
2007–2013. Dlatego byłoby dużo lepiej, gdyby rządo-
wi udało się utrzymać lub nawet zwiększyć dynami-
kę wydatkowania osiągniętą w 2007 r. i skończyć
inwestycje z okresu 2004–2006 w pierwszej połowie
tego roku, po to żeby teraz, w drugiej połowie, móc
się poświęcić w pełni nowej perspektywie, której
start jest bardzo opóźniony. Jak bardzo jest opóźnio-
ny? Otóż, jak powiedziałam, w 2008 r. Polska wyda-
je mniej środków z NPR niż w 2007 r., natomiast
jeżeli popatrzymy na NSRO 2007–2013, to wyniki
rządu Donalda Tuska w wydawaniu tych pieniędzy
są gorsze aniżeli wyniki rządu Marka Belki w porów-
nywalnym okresie przy wydawaniu środków Naro-
dowego Planu Rozwoju. Porównałam ostatnie do-
stępne dane, za maj 2008 r., czyli po półtora roku
wydawania środków NSRO 2007–2013, do tego, jak
radził sobie rząd Belki z NPR w maju 2005 r., czyli
po półtora roku od momentu uzyskania kwalifiko-
walności dla NPR. W maju 2005 r. rząd Belki miał
złożonych wniosków od beneficjentów na 110% alo-
kacji NPR. W maju 2008 r. rząd Donalda Tuska ma
zgłoszonych wniosków od beneficjentów na ok. 6%
alokacji NSRO. W maju 2005 r. NPR był zakontrak-
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
z działalności NBP w 2007 r.
Poseł Grażyna Gęsicka
towany, były podpisane umowy na prawie 26% całej
alokacji dla Polski. W maju 2008 r. rząd Donalda Tu-
ska ma podpisane umowy na 1,7 mld zł, czyli niecały
1% alokacji.
To oznacza, że mamy ogromne opóźnienie. Wy-
datki w maju sięgały 0,01% całej alokacji. Tyle wyda-
no z NSRO 2007–2013. Tak że, gdy dyskutujemy
o budżecie 2007 r., o tym, jak wydatkowaliśmy środ-
ki z funduszy strukturalnych, jestem bardzo ciekawa
tej dyskusji o roku 2008. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję bardzo.
Głos zabierze pan poseł Stanisław Stec z klubu
Lewica.
Poseł Stanisław Stec:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister!
Panowie Prezesi! Muszę powiedzieć, że z zacieka-
wieniem wysłuchałem sprawozdania z działalności
Narodowego Banku Polskiego i z zainteresowaniem
będę oczekiwał, panie prezesie, raportu odnośnie do
skutków przyjęcia euro. Ten raport pan zapowiadał
już na przesłuchaniu w Komisji Finansów Publicz-
nych przed objęciem stanowiska prezesa. Na ten
raport oczekują również polscy eksporterzy, którzy
przy aktualnym stanie polskiej złotówki są w bardzo
trudnej sytuacji. Obecnie już nie tylko eksporterzy,
ale część ekonomistów uważa, że złoty jest przewar-
tościowany. Przecież w pierwszym półroczu tego
roku w stosunku do euro zwiększył on wartość
o 10%. Gdy uwzględnimy rok ubiegły, to jest łącznie
16%. A jeśli chodzi o dolara, to jest już ponad 20%.
Nie ma takiej marży w handlu zagranicznym, żeby
eksport był opłacalny. W ostatnim czasie z tego po-
wodu upadło ok. 400 małych przedsiębiorstw zajmu-
jących się eksportem. W związku z tym, panie pre-
zesie, ten apel o współpracę w ramach komitetu
stabilizacji finansowej też rozumiem tak, że razem
z ministrem finansów, z którym urzędujecie na tej
samej ulicy, tylko po dwóch stronach, musicie zasta-
nowić się nad tym, czy utrzymywać nadal tak wy-
soką, silną walutę, bo osłabimy eksport, zwiększy-
my ponad miarę ujemne saldo obrotów bieżących,
a będziemy promować import niestety nie tylko ropy
naftowej; przez to promujemy bowiem import towa-
rów handlowych.
(Głos z sali: Czas.)
Widać to w centrach handlowych.
I jeszcze jedno zdanie, bo kolega Marek mnie po-
gania. Mam nadzieję, że pan marszałek będzie wy-
rozumiały. Cieszę się bardzo z publikacji posiedzeń
Rady Polityki Pieniężnej. Można bowiem z nich wy-
wnioskować, że część członków rady to typowi ja-
41
strzębie, według nich już w roku ubiegłym wartość
stopy procentowej mogła wynosić 10 punktów. Uwa-
żam, że polityka stóp procentowych musi być wywa-
żona, gdyż decyduje ona o wzroście poziomu gospo-
darczego, a także o kosztach utrzymania. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Bardzo dziękuję panu posłowi.
Poseł Stanisław Stec:
Dziękuję za uwagę.
(Głos z sali: Nie denerwuj się.)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Głos ma pani poseł Krystyna Skowrońska, Plat-
forma Obywatelska.
Proszę uprzejmie.
Poseł Krystyna Skowrońska:
Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Po-
słowie! Debatujemy nad wykonaniem budżetu za rok
2007 i musimy sobie przy tym odpowiedzieć na na-
stępujące pytania: Ile i jak wydatkowano środków
publicznych? Mamy to wszystko bowiem zawarte
w sprawozdaniu. Jakie przyszłe zobowiązania są do
zrealizowania? Powinniśmy też odpowiedzieć na py-
tanie o sposób gospodarowania środkami publiczny-
mi. Nikt zaś z państwa, żaden z moich przedmówców
nie odniósł się do materiału, który jest integralną
częścią przedłożonego sprawozdania budżetowego,
tj. do informacji o poręczeniach i gwarancjach udzie-
lonych w 2007 r. przez Skarb Państwa, niektóre oso-
by prawne oraz Bank Gospodarstwa Krajowego ze
środków Krajowego Funduszu Poręczeń Kredyto-
wych. Łączna kwota gwarancji i poręczeń, której
udzielono w roku 2007, to 3 080 774 tys. zł; te porę-
czenia były wyższe o kwotę 46 mln zł w porównaniu
z rokiem 2006. Między innymi wsparto sektor
transportowy przez gwarancję udzieloną w wysoko-
ści 360 mln euro w celu zaciągnięcia kredytu w Eu-
ropejskim Banku Inwestycyjnym na kwotę 300 mln
euro na projekt rehabilitacji dróg, a także przez gwa-
rancję udzieloną na kwotę 360 mln euro, wynikającą
z poręczenia kredytu w wysokości 300 mln euro na
projekt budowy autostrad. Wreszcie udzieliliśmy
wsparcia sektorowi budownictwa mieszkaniowego,
gwarancja na kwotę 96 mln euro.
Te potencjalne, niewymagalne zobowiązania do-
tyczące gwarancji i poręczeń to niebagatelna kwota
wynosząca 32 255 mln zł. Mówimy o tym, jak te pie-
niądze, jak udzielone gwarancje i poręczenia są mo-
nitorowane. W tej kwocie 32 mld zł zobowiązania
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
42 z działalności NBP w 2007 r.
Poseł Krystyna Skowrońska
z tytułu gwarancji i poręczeń krajowych to 9818 mln zł,
a z tytułu udzielonych gwarancji zagranicznych to
21 667 mln zł. Ważne jest, w jaki sposób są monito-
rowane potencjalne, niewymagalne zobowiązania. Z
zadowoleniem można odnotować, że sposób monito-
rowania zobowiązań polega na tym, iż przez okres
udzielania gwarancji lub poręczenia cały czas pod-
miot, któremu udzielono gwarancji lub poręczenia,
jest monitorowany i informowany o tym, jaka jest
jego sytuacja ekonomiczna. Jeśli chodzi o ten portfel
ryzyka, to ryzyko portfela udzielonych gwarancji i
poręczeń się poprawiło, bo wynosi 25,6% w porówna-
niu prawie z 30% na koniec roku 2006. Należności
zaś z tytułu gwarancji i poręczeń Skarbu Państwa to
kwota 910 mln zł. Najważniejsza kwestia to podjęte
działania windykacyjne dotyczące odzyskania kwot
zapłaty przez Skarb Państwa. I tutaj możemy powie-
dzieć, iż dochody były niezwykle wysokie, bo osiągnę-
ły prawie 883 mln zł. Ważne jest, że w tym przypad-
ku była to między innymi spłata pomocy publicznej
przez Agencję Rynku Rolnego, która to spłaciła ca-
łość zadłużenia wobec Skarbu Państwa. Są to spra-
wy, które warto cały czas monitorować, bo wiąże się
to z przyszłymi zobowiązaniami, które mogą mieć
duży wpływ na kształt i na realizację budżetu po-
szczególnych lat.
Kolejny temat, który chciałabym omówić w tej
debacie – chodzi o to, żebyśmy wszyscy wiedzieli, o
czym mówimy – to m.in. sprawa wydatków, które są
w budżecie. Największą pozycję stanowią obowiązko-
we ubezpieczenia społeczne, a więc między innymi
środki przeznaczone z budżetu na wpłaty – na obo-
wiązkowe ubezpieczenie społeczne – do KRUS i ZUS,
na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych i fundusz rol-
niczego ubezpieczenia społecznego. Ta kwota ogółem
to 54 270 mln zł. Jest to kwota wyższa prawie o 2700
mln zł w porównaniu z rokiem poprzednim. Były to
duże pieniądze, które przez poprawne funkcjonowa-
nie wypłat świadczeń emerytalno-rentowych musia-
ły być zapewnione przez budżet, ale realizowaliśmy
to w sytuacji raczej wyjątkowo sprzyjającej budżeto-
wi – bo odstąpiono od waloryzacji i wypłat jednora-
zowych zapomóg dla niektórych emerytów i renci-
stów przy likwidacji starego portfela tylko w stosun-
ku do osób, które urodziły się po 31 grudnia 1929 r.,
czyli nie zlikwidowano wtedy starego portfela, tę li-
kwidację mamy dopiero od roku 2008 – a także w
sytuacji obniżenia stopy oprocentowania składki na
ubezpieczenia rentowe.
Wpłacono również, Fundusz Ubezpieczeń Spo-
łecznych przekazał składki do otwartych funduszy
emerytalnych na kwotę 16 219 mln zł. To dobrze, bo
są to środki przeznaczone na wypłatę emerytur z
drugiego filaru wraz z dyskontem, ale mam pytanie:
Jakie jeszcze zobowiązania wobec otwartych fundu-
szy emerytalnych ma Zakład Ubezpieczeń Społecz-
nych? To jest kwestia, która każdorazowo w przy-
szłych budżetach będzie miała wpływ, znaczenie, a
dodatkowe dyskonto, które jest przypisane wpłatom
do otwartych funduszy emerytalnych, pozostaje rów-
nież w związku z budżetem w kolejnych latach.
I sprawy bieżące, te, które nas dotyczą, zaplano-
wane środki, a niezrealizowane zadania inwestycyj-
ne. Temu każdorazowo warto się przyglądać, bo kwo-
ta ta – jak zapowiadano wcześniej – nie zmniejszała
się, lecz zwiększała. Moglibyśmy gospodarczo, inwe-
stycyjnie być trochę dalej, niż jesteśmy, bo w roku
2007 środki niewygasające, czyli niezrealizowane
inwestycje, opiewały na kwotę prawie 2700 mln zł,
co było więcej o około 300 mln zł w porównaniu z
rokiem 2006.
Pozostaje nam jeszcze w tej ustawie, w tym spra-
wozdaniu bardzo interesująca – na to chciałabym
zwrócić uwagę, skoro tylko niektórymi zagadnienia-
mi się zajmujemy – do objaśnienia kwestia dochodów
budżetu państwa w zakresie środków z Unii Euro-
pejskich i innych źródeł niepodlegających zwrotowi.
Ano mieliśmy zaplanowaną kwotę środków z Unii
Europejskiej, która miała wpłynąć do budżetu, w
wysokości prawie 14 700 mln zł. Zrealizowano jedy-
nie kwotę w wysokości 7534 mln zł. To prawda, że
dynamika w porównaniu do roku 2006 jest znaczna,
ale w porównaniu do planu jest niestety niewystar-
czająca.
Moja przedmówczyni mówiła m.in. o złym absor-
bowaniu środków z Unii Europejskiej, o liczbie wnio-
sków, które zakontraktowano tam, gdzie podpisano
umowy, i o tym, jak wygląda procent alokacji środ-
ków w nowej perspektywie finansowej. Mamy jednak
pozostałość po poprzednio przygotowanych projek-
tach i listach indykatywnych. Na tej sali myśmy roz-
mawiali, jak niektóre projekty były nieprzygotowane,
jak środki jako udział środków własnych nie były
poprawnie wskazane, a jedynie była otwarta lista.
W związku z tym możemy powiedzieć, iż przyjęcie
wskaźników dotyczących nowej perspektywy finan-
sowej w porównaniu do środków z poprzedniej per-
spektywy na lata 2004–2006 wygląda zupełnie, zu-
pełnie inaczej. Środki, które mają być z Unii Euro-
pejskiej w nowej perspektywie finansowej, to znacz-
nie większe pieniądze, a z tego tytułu przez niektóre
niepoprawne procedury musiano zaniechać inwesty-
cji i na dzień dzisiejszy odstąpiono od niektórych
projektów, bo muszą być one, po pierwsze, zweryfi-
kowane, uzupełnione, tak aby Unia Europejska nie
żądała od nas zwrotu środków, które zostały na te
inwestycje poniesione.
Tak więc bądźmy sprawiedliwi, nie sama staty-
styka jest rzeczą najistotniejszą, żeby krytykować,
tylko warto powiedzieć, czego nie uczyniono i co było
obiektywnym kryterium, które rząd musiał spełnić
w 2008 r. Mam nadzieję, że o tych rzeczach, o rze-
czach bardzo ważnych, dotyczących zdeterminowa-
nia transferów stałych, które mamy w budżecie, ale
i wykorzystania środków z Unii Europejskiej i na
pewno nie przy tej...
Co do tego możemy się różnić. Państwo mówicie,
że realizacja absorpcji środków z Unii Europejskiej
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
z działalności NBP w 2007 r.
Poseł Krystyna Skowrońska
czy przygotowanie do absorpcji wygląda bardzo źle.
Trzeba powiedzieć, ale uczciwie, jakie były tego po-
wody. Na ten temat jesteśmy w stanie ze wszystkimi
rozmawiać, nie można tylko mówić, że do maja 2008 r.
taki był stan i taka była statystyka. Warto byłoby
porozmawiać na ten temat i poprawnie powiedzieć,
czego zaniechał poprzedni rząd, przygotowując się do
przygotowywania projektów z list indykatywnych, a
także jakie to są środki, żeby statystyka wyglądała
prawdziwie w kwotach bezwzględnych. Dziękuję.
(Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję bardzo.
Głos zabierze pani poseł Joanna Kluzik-Rostkow-
ska reprezentująca Prawo i Sprawiedliwość.
Proszę bardzo.
Poseł Joanna Kluzik-Rostkowska:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Ja odniosę się do tej części budżetu, która jest w kom-
petencji Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.
Ministerstwo pracy jest tym specyficznym minister-
stwem, które w znacznej części swojej działalności
zajmuje się wydawaniem pieniędzy. Chyba nikogo nie
zadziwię, mówiąc, że czasem sprawia kłopot Mini-
sterstwu Finansów, dlatego że ministerstwo pracy
zawsze chciałoby móc więcej dobrze wydawać i za-
wsze to, co można wydać, jest wypadkową pomiędzy
wyobrażeniem ministra pracy o tym, ile pieniędzy
powinien mieć, żeby prowadzić skuteczną politykę
społeczną, a możliwościami budżetowymi państwa.
A więc chyba również nie zdziwię państwa, mó-
wiąc, że udało nam się wydać wszystkie te pieniądze,
które mieliśmy do dyspozycji w 2007 r. Wydaliśmy
prawie 9 mld zł na ustawę o świadczeniach rodzin-
nych, przy czym dobra sytuacja na rynku pracy spo-
wodowała, że mniej osób potrzebowało tej pomocy, 8%
mniej osób sięgnęło po tę pomoc, za to wydatkowanie
pieniędzy na poszczególne osoby, które korzystały ze
świadczeń rodzinnych, stanowiło wyższe kwoty.
Wydaliśmy prawie 4 mld zł na pomoc społeczną.
Udało się dobrze oszacować poziom pieniędzy, które
są potrzebne na wieloletni program dożywiania, bo w
wieloletnim programie dożywiania na lata 2006–2009
zostało zapisane, że powinniśmy wydać z budżetu cen-
tralnego nie mniej niż 500 mln zł, a wydaliśmy 527
mln zł. Wydaliśmy też prawie 50 mln zł na Fundusz
Inicjatyw Obywatelskich. Udało się również wydać
znaczącą część pieniędzy ze środków europejskich.
Głównie mieliśmy w tym zakresie pieniądze na popra-
wę sytuacji kobiet na rynku pracy. Przeprowadziliśmy
kampanie medialne, przeprowadziliśmy liczne akcje,
43
które – mam nadzieję – pomogły kobietom w lepszym
godzeniu pracy zawodowej z życiem rodzinnym.
Jestem przekonana, że zostawiliśmy rok 2007 w
dobrym stanie, zostawiliśmy też w dobrym stanie
ministerstwo i wszystkie kwestie związane z kompe-
tencjami Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej,
znacznie mniejsze bezrobocie, dobrze zdefiniowany
nowy dział administracji publicznej, czyli dział: Ro-
dzina, który będzie – mam nadzieję – dobrze służył
nam przez bardzo wiele lat, znacznie wyższą płacę
minimalną. Przypomnę, że płaca minimalna wzrosła
do 40% przeciętnego wynagrodzenia. Stało się to po
raz pierwszy. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję uprzejmie.
Głos zabierze pan poseł Marek Wikiński repre-
zentujący klub Lewica.
Poseł Marek Wikiński:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Jak słuchałem tej statystyki
podawanej przez panią poseł Gęsicką i później repli-
ki pani poseł Skowrońskiej, to odnosiłem wrażenie,
że chyba bardziej prawdę mówi pani poseł Gęsicka,
bo rzeczywiście nieudolność Platformy w sprawach
absorpcji środków unijnych jest widoczna gołym
okiem. (Oklaski)
(Poseł Jan Kulas: Mówmy na temat.)
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani poseł Bło-
chowiak zaczęła omawianie wykonania budżetu za
rok 2007 z punktu widzenia przeciętnego obywatela.
(Dzwonek) Ja chciałbym, kończąc wystąpienie w ra-
mach czasu przynależnego klubowi Lewicy, omówić
wykonanie budżetu z punktu widzenia obywatela K.,
prezesa Instytutu Pamięci Narodowej, który w roku
2007 otrzymał miesięcznie średnio prawie 19 tys. zł
wynagrodzenia. Zgodnie z ustawą dotyczącą wyna-
gradzania tzw. erki, zgodnie z rozporządzeniem pre-
zydenta Rzeczypospolitej Polskiej powinien otrzymy-
wać miesięcznie 5 tys. zł mniej.
A dlaczego otrzymał w ciągu roku 60 tys. zł wię-
cej, niż powinien? Otóż dlatego, że została mu przy-
znana nagroda na podstawie – uwaga – załącznika
do rozporządzenia tegoż prezesa Instytutu Pamięci
Narodowej. Ta sprawa budzi wielkie kontrowersje.
Klub Poselski Lewica, który sprawę wykrył, propo-
nował Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej,
aby tą sprawą zajęła się Najwyższa Izba Kontroli.
Wierzę głęboko, że Komisja Odpowiedzialności Kon-
stytucyjnej i pan marszałek, który w imieniu Sejmu
reprezentuje nas na zewnątrz, poproszą Najwyższą
Izbę Kontroli o taką kontrolę, tak abyśmy mieli peł-
ną wiedzą, pełną świadomość tego, w jaki sposób
instytucje, co do których jesteśmy zobligowani, aby
kontrolować wydatkowanie grosza publicznego, wy-
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
44 z działalności NBP w 2007 r.
Poseł Marek Wikiński
datkują pieniądze na podstawie wątpliwej podstawy
prawnej – to będzie chyba najbardziej delikatne okre-
ślenie, które nasuwa się na usta.
Panie Marszałku! Zwracam się do pana z prośbą,
aby za pana pośrednictwem marszałek Sejmu Broni-
sław Komorowski poprosił prezesa Najwyższej Izby
Kontroli o taką kontrolę, żebyśmy przy wykonaniu
budżetu za rok 2008 wiedzieli, w jaki sposób tzw.
erka jest dodatkowo wynagradzana w Rzeczypospo-
litej. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję bardzo.
Głos ma pan poseł Jan Kulas, Platforma Obywa-
telska.
Poseł Jan Kulas:
Panie Marszałku! Szanowni Przedstawiciele Rzą-
du! Wysoki Sejmie! Niewątpliwie dobra koniunktura
gospodarcza, można powiedzieć, że nawet bardzo
dobra sytuacja ekonomiczna zaważyła na wykonaniu
budżetu w roku 2007. Polepszyła się sytuacja na ryn-
ku pracy, wzrosły płace, o 6,6 punktu procentowego
wzrósł PKB – te fakty mówią za siebie.
Jest pytanie, czy tę dobrą koniunkturę gospodar-
czą rząd, głównie PiS, Jarosława Kaczyńskiego, do-
brze zdyskontował i czy podjął śmiałe, odważne pla-
ny. Chyba raczej nie może być na to pozytywnej od-
powiedzi, bo nawet w zakresie PKB pomylono się w
prognozie wzrostu gospodarczego aż o 2%. W zasa-
dzie niewiele zrobiono, jeżeli chodzi o wzrost ekspor-
tu. Eksport jest lokomotywą gospodarki, a dynamika
eksportu była niestety niewielka. Także jeśli chodzi
o wizerunek Polski w świecie gospodarki, wielkość
bezpośrednich inwestycji zagranicznych wyniosła
12,5 mld euro i była mniejsza niż w roku 2006. Te
fakty są znamienne i ważne.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chcę powie-
dzieć kilka słów o edukacji, szkolnictwie wyższym i
nauce. Myślę, że samorządy terytorialne mają tu jed-
nak prawo czuć się rozżalone. Odnotowano wysoki
wzrost gospodarczy, a subwencja ogólna dla jedno-
stek samorządu terytorialnego wniosła zaledwie 36,7
mld zł, czyli była wyższa zaledwie o 6,4%. Najważ-
niejsza dla gmin, powiatów i województw subwencja
oświatowa nie przekroczyła nawet kwoty 28,2 mld
zł, tak więc i gminy, i powiaty tak naprawdę dokła-
dały do tej subwencji, i to w okresie wysokiego wzro-
stu gospodarczego. Miały miejsce też inne ewidentne
zaniechania i zaniedbania, np. nie wykorzystano
kwoty 7,8 mln zł na zakup autobusów szkolnych. Nie
wykorzystano również kwoty 20 mln zł na wyposa-
żenie pracowni internetowych.
Jednak największy żal i pretensje trzeba mieć do
ówczesnego rządu, jeżeli chodzi o traktowanie szkol-
nictwa wyższego i nauki. Odnotowano wzrost gospo-
darczy na poziomie 6,6%, a nakłady na szkolnictwo
i naukę – skromne, można powiedzieć, że niskie. Po-
dam też przykład tego, jak traktowano kadrę nauko-
wą – przeciętne wynagrodzenie w tamtym roku, je-
żeli chodzi o szkolnictwo wyższe, wzrosło o 76 zł i 80
zł, powtarzam, o 76 zł i 80 zł. W taki sposób za czasów
tamtego rządu traktowano kadrę naukową, to są
fakty. Z kolei to, że udało się wzmocnić pomoc mate-
rialną dla studentów, to dobrze, to plus. Chodzi o
ponad 1,5 mld zł – to trzeba docenić.
Chcę powiedzieć jeszcze kilka zdań o nauce. Na-
uka powinna być rzeczywiście parowozem rozwoju
postępu, dynamicznego rozwoju gospodarki. Tak
jednak za czasów tamtego rządu nie było, nakłady
były porównywalne z latami ubiegłymi, a więc w
sumie niewielkie. Trudno też mówić o sukcesach
Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, które za-
częło swoją działalność 1 lipca 2007 r. Nie opraco-
wano strategicznego programu badań naukowych i
prac rozwojowych, a świadczyłoby to o naprawdę
poważnym, konsekwentnym stosunku do polskiej
nauki. Jaki był bowiem stosunek do wynagrodzeń
w nauce? Panie i panowie, te wynagrodzenia wzro-
sły zaledwie o 1,5%.
Na zakończenie chcę przedstawić następujący fakt.
Jak ówczesny rząd traktował udział nakładów budże-
towych na naukę? W kontekście do PKB w roku 2007
wynosił on zaledwie 0,32%. 0,32% PKB przeznaczono
na naukę polską w okresie panowania tamtego rządu.
Generalnie jednak, biorąc pod uwagę wszystkie
plusy i minusy, oczywiście tak jak każdy członek Klu-
bu Parlamentarnego PO będę głosował – pozytywnie
– za przyjęciem sprawozdania z wykonania budżetu
w roku 2007. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość jako ko-
lejny mówca wystąpi pan poseł Henryk Kowalczyk.
Poseł Henryk Kowalczyk:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie!
Chcę powiedzieć kilka słów na temat realizacji budże-
tu w roku 2007 w sferze rolnictwa. Myślę, że wszyscy,
a szczególnie rolnicy, zauważyli, że w roku 2007 miał
miejsce kolejny, istotny wzrost wydatków budżetu
państwa na rolnictwo – ponad 15 mld zł na rolnictwo,
bez środków Unii Europejskiej, bez dotacji do KRUS-u.
Jest to znacznie więcej niż w 2006 r., a już nieporów-
nywalnie więcej niż w roku 2005.
Pieniądze na rolnictwo były wydawane na konty-
nuowanie programów, takich jak np. dopłaty do kre-
dytów preferencyjnych, ale pojawiały się też nowe
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
z działalności NBP w 2007 r.
Poseł Henryk Kowalczyk
programy, wprowadzone albo w 2006, albo w 2007 r.,
dotyczące m.in. dopłat do materiału siewnego. Wpro-
wadzono je w 2006 r., a w 2007 stawkę tych dopłat
podwojono. Jeżeli natomiast chodzi o dopłaty do pali-
wa rolniczego wprowadzone w 2006 r., w kolejnych
latach kwoty były zwiększane w sposób istotny, aż do
obecnej – 85 gr dopłaty do jednego litra. Jeżeli chodzi
o dopłaty do ubezpieczeń upraw rolnych, po raz pierw-
szy w historii wprowadzono je w 2006 r. Nie zostały
one co prawda w pełni wykorzystane ze względu na
jednak jeszcze niewielkie zainteresowanie rolników
tymi ubezpieczeniami, ale z kolei środki finansowe,
które przeznaczono na dopłaty, a nie wykorzystano ich
w momencie realizacji dopłat do ubezpieczeń, wydat-
kowano w innych miejscach na bardzo potrzebne cele
w rolnictwie, m.in. na zakup pomocy dydaktycznych
dla szkół rolniczych – 35 mln zł, w ubiegłym roku pię-
ciokrotnie zwiększono również wydatki na konserwa-
cję urządzeń melioracji szczegółowych poprzez dotację
przyznaną spółkom wodnym. Ponad 100 mln zł prze-
znaczono na rekompensaty za kwoty mleczne, te środ-
ki zostały przeznaczone bezpośrednio dla rolników.
Znacznie zwiększono również wydatki na zwalczanie
chorób zakaźnych wśród zwierząt, co bardzo istotne,
jeżeli chodzi o eksport.
W rolnictwie bardzo ważne jest nie tylko samo
przeznaczenie środków, ale także to, aby przeznaczo-
no je zgodnie z prawem Unii Europejskiej i aby wy-
korzystano przy tym wszelkie możliwe formy pomocy
zarówno ze środków unijnych, jak i krajowych. Na-
leży przy tym wykazywać szczególną aktywność ne-
gocjacyjną. Taka aktywność była wykazywana przez
poprzedni rząd. Uzyskano m.in. przedłużenie funk-
cjonowania kredytów preferencyjnych. Niestety z
żalem trzeba stwierdzić, że w tym roku, mimo że to
uzyskano, to pieniędzy w budżecie nie ma, więc tak
naprawdę ten ubiegłoroczny wysiłek negocjacyjny
poszedł na marne. Mam nadzieję, że rząd zreflektuje
się jeszcze w drugim półroczu i przeznaczy te środki
na kredyty preferencyjne.
Realizowano także dopłaty do roślin energetycz-
nych, zarówno dopłaty unijne, jak i krajowe, aby
wspomóc produkcję biopaliw, również po to, aby od-
ciążając rolnictwo od produkcji żywności, wykorzy-
stać jego potencjał na cele energetyczne. Ten rok nie
zapowiada się dobrze pod tym względem.
Jednak jeżeli chodzi o wykonanie budżetu w 2007 r.
odnośnie do rolnictwa, myślę, że wystarczy zapytać
rolników o to, jak oni to widzą. Rolnicy oceniają swo-
ją sytuację. Rzeczywiście widzieli realne środki fi-
nansowe, które były przeznaczane na rolnictwo,
oczywiście w ramach prawa Unii Europejskiej. W
tym roku takich środków niestety już nie widać. Na-
kłada się na to jeszcze niesamowity wzrost cen środ-
ków do produkcji rolnej. Tak więc myślę, że ocena
realizacji budżetu w roku 2007 wydana przez rolni-
ków jest ważniejsza niż nawet ta obecnego parlamen-
tu. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
45
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję bardzo.
Jako kolejny mówca w imieniu klubu Platforma
Obywatelska wystąpi pan poseł Leszek Cieślik.
Proszę bardzo.
(Poseł Krystyna Skowrońska: Mamy swoich repre-
zentantów w komisji.)
Poseł Leszek Cieślik:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie i Panowie
Ministrowie! Budżet państwa za okres od 1 stycznia
2007 r. do 31 grudnia 2007 r. był realizowany przez
dwie ekipy rządowe, dlatego ocena sprawozdania z
wykonania budżetu państwa nie jest i nie może być
jednoznaczna. Trudno uchwycić wpływ poszczegól-
nych ekip i poszczególnych dysponentów budżetu na
jego realizację, chociaż skutki tego są po prostu od-
czuwalne dla obecnego rządu.
Generalnie należy uznać, że wykonanie budżetu
w całości było pozytywne, chociaż z pewnymi uwa-
gami. W swoim wystąpieniu chciałbym się odnieść
do części budżetowych związanych z infrastrukturą.
Nie będę omawiał tych części, których wykonanie nie
budzi większych zastrzeżeń, natomiast odniosę się
do tych, które budzą mój niepokój i chciałbym zwró-
cić uwagę Wysokiej Izby, a także rządu na realizację
budżetu w częściach budżetowych, takich jak 39:
Transport, 21: Gospodarka morska, a także 83: Re-
zerwy celowe.
Tak więc jeżeli chodzi o transport, oczywiście
sprawa wykonania dochodów nie budzi zastrzeżeń,
chociaż w ściąganiu dochodów są zaległości, nato-
miast jeżeli chodzi o wydatki, to po zmianach w
ciągu roku kwota z rezerwy celowej wynosiła ponad
9 312 300 tys. zł. Wykonanie to kwota 8 671 400 tys.
zł, tj. 92% w stosunku do planu po zmianach. Wyko-
nanie było też niższe niż w roku 2006.
Planowane środki na infrastrukturę drogową
wzrosły kilkakrotnie, ale nie odnotowano znaczącego
efektu rzeczowego. Nie wykorzystano także środków
z rezerwy celowej na współfinansowanie projektów
inwestycyjnych z udziałem funduszy Unii Europej-
skiej, nie wykonano ich w 16,5%. Nie wydatkowano
również 44,6% środków przeznaczonych na ten cel z
roku 2006. To są poważne uchybienia. Wniosek, jaki
należy postawić, jest taki: trzeba poprawić na przy-
szłość efektywność wykorzystania środków na infra-
strukturę. (Oklaski) Mimo wszystko pozytywnie
należy ocenić wzrost wynagrodzeń. Może pozyskanie
dobrych fachowców spowoduje, że w następnych la-
tach wykorzystanie środków będzie większe i ruszy
budowa dróg, czego sobie, państwu, a przede wszyst-
kim obywatelom, życzę.
Szanowni państwo, nie będę się już odnosił do…
(Dzwonek)
(Głos z sali: Nie ma czasu.) (Wesołość na sali)
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
46 z działalności NBP w 2007 r.
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
W ten sposób czas…
Poseł Leszek Cieślik:
Czas wyczerpałem. Będziemy po prostu, ja osobi-
ście, a także klub, głosowali za sprawozdaniem i za
absolutorium. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
I w ten sposób czas Platformy Obywatelskiej w tej
debacie dobiegł końca.
A teraz pan poseł Jarosław Zieliński, Prawo i
Sprawiedliwość.
Poseł Jarosław Zieliński:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym krót-
ko odnieść się do części 29 budżetu państwa: Obrona
narodowa, w zakresie Służby Wywiadu Wojskowego
oraz Służby Kontrwywiadu Wojskowego, oraz części
56: Centralne Biuro Antykorupcyjne, z tego względu
że w proponowanej przez Komisję Finansów Publicz-
nych uchwale zwraca się uwagę na istotne, jak jest
tu powiedziane, nieprawidłowości w wykonaniu bu-
dżetu w tych częściach.
Chciałbym powiedzieć, że opinia Najwyższej Izby
Kontroli dotycząca tych części budżetu w zakresie, w
jakim Najwyższa Izba Kontroli badała wykonanie
budżetu za 2007 r., jest opinią pozytywną. W przy-
padku CBA odstąpiono nawet od sformułowania za-
leceń pokontrolnych. Jeżeli chodzi natomiast o opinię
Komisji do Spraw Służb Specjalnych, to nie była ona
jednoznaczna. Negatywna opinia wyrażona została
w odniesieniu do tych trzech służb w głosowaniach,
których wyniki wskazały, że nie było bezwzględnej
większości, która jest wymagana w przypadku tej
szczególnej komisji, bo rozkład głosów był taki: w
przypadku SKW – 2 za, 3 przeciw, zero wstrzymują-
cych się, w przypadku CBA i SWW – 2 głosy za, 1 głos
przeciw i 2 głosy wstrzymujące się, a jednak opinia
pozytywna nie została wyrażona.
Powód takiej opinii i takiego niejednoznacznego
głosowania był jeden. Otóż część członków komisji
miała zastrzeżenia do wysokości wykonania funduszu
operacyjnego i do pewnego zakresu rodzajów wydat-
ków realizowanych z tego funduszu. Tak się składa,
że informacje związane z funduszem operacyjnym są
objęte klauzulą „ściśle tajne” i my w Sejmie nie może-
my rozmawiać o tym szczegółowo. Nie można powie-
dzieć więcej, niż powiedziałem. A jednak rekomenda-
cja jest negatywna, jeżeli chodzi o ocenę tych części
budżetu w przypadku tych trzech służb. Opinia Naj-
wyższej Izby Kontroli objęta jest klauzulą „poufne”,
czyli znacznie niższą, ale nie obejmuje właśnie tej czę-
ści, czyli funduszu operacyjnego.
Chciałbym państwu króciutko przybliżyć tę sytu-
ację, żebyście państwo wiedzieli, jako posłowie, gło-
sując nad uchwałą, o tym, że mamy do czynienia ze
szczególną, specyficzną sytuacją w tym zakresie, bo
mam wrażenie, i mówię to w imieniu Klubu Parla-
mentarnego Prawo i Sprawiedliwość, nie jako czło-
nek i przewodniczący komisji w tym momencie, cho-
ciaż uczestniczyłem także w pracach i mam wiedzę
o tym, jak przebiegała analiza tej sprawy, że to gło-
sowanie i ta opinia w związku z tym były podykto-
wane bardziej względami politycznymi niż meryto-
rycznymi. I to chciałbym podkreślić.
Osobną kwestią jest sprawa zbadania, czy rzeczy-
wiście jest tak, jak przyjęło się sądzić, iż w przypad-
ku służb specjalnych istnieje bezpośrednia zależność
między skutecznością wykonywania zadań przez te
służby i wysokością wykonania budżetu operacyjne-
go. To jest kwestia dyskusyjna, na tej sali też tego nie
możemy głębiej roztrząsać, ale zwracam tylko uwagę,
bo pewne stereotypowe podejście do tej sprawy może
powodować, że obraz tego zagadnienia będzie taki, a
nie inny. Tyle chciałbym powiedzieć, bo uważam, że
ta sprawa z uwagi na to, iż pojawia się trzeci punkt
z zastrzeżeniami w projekcie uchwały Komisji Finan-
sów Publicznych, powinna być przynajmniej znana
Wysokiej Izbie przed zajęciem stanowiska w sprawie
głosowania. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję bardzo.
Głos zabierze pan poseł Paweł Kowal, reprezen-
tujący Prawo i Sprawiedliwość.
Poseł Paweł Kowal:
Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Nie
zostało wiele czasu, więc nie da się powiedzieć wszyst-
kiego, a chciałoby się dużo powiedzieć o tym budżecie
i o tym sprawozdaniu.
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Ma pan 5 minut, panie pośle, to niemało.
Poseł Paweł Kowal:
Można powiedzieć, tak?
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
5 minut.
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
z działalności NBP w 2007 r.
Poseł Paweł Kowal:
Wobec tego zróbmy doświadczenie i wyobraźmy so-
bie, że ta debata odbywa się za rok. Wyobraźmy to sobie:
ta debata odbywa się za rok. Co moglibyśmy powie-
dzieć…
(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale mówimy o bu-
dżecie 2007 r.)
Zaraz pani poseł ułatwię zadanie. Proszę rozwi-
nąć wyobraźnię.
(Poseł Krystyna Skowrońska: Mam.)
Dziś możemy powiedzieć same dobre rzeczy. Dzi-
siaj sytuacja jest taka, zdaniem prezesa Najwyższej
Izby Kontroli, iż rok 2007, cytuję, był dla budżetu
państwa dobry. Dzisiaj prezes Najwyższej Izby Kon-
troli podkreśla brak uchybień w wykonaniu budżetu
państwa. Możemy dzisiaj powiedzieć o stabilnym
wzroście, który był głównym rysem i sprawozdania
prezesa Najwyższej Izby Kontroli, i wystąpień wszyst-
kich państwa, przedstawicieli wszystkich klubów. A
czyż nowoczesne państwo potrzebuje czegoś bardziej
niż stabilny wzrost? Nie. I dlatego zapewnienie sta-
bilnego wzrostu w budżecie, zapewnienie, by te cyfry,
tylko zapisane w budżecie, przekładały się na jakość
życia ludzi, to jest główne zadanie rządu. Jest to
główne zadanie rządu.
(Poseł Krystyna Skowrońska: I Narodowego Ban-
ku Polskiego.)
Pana ministra nie ma, przed chwilą wszedł tu po
teczkę.
I dlatego jeżeli chcielibyśmy dzisiaj czegoś życzyć
rządowi, to tego, by za rok, kiedy będziemy po raz
pierwszy w podobny sposób oceniali sprawozdanie z
wykonania budżetu rządu, w którym dominuje Plat-
forma Obywatelska wspólnie z Polskim Stronnic-
twem Ludowym, również można było to powiedzieć.
Ale dlaczego za rok nie będzie tak kolorowo? Ano nie
będzie tak kolorowo, pani poseł, dlatego, że rząd nie
reformuje finansów publicznych, co obiecywał…
(Głos z sali: A nie reformuje?)
…ponieważ ten flagowy okręt z kampanii wybor-
czej nie wypłynął na szerokie wody. Dlaczego jeszcze
za rok będzie tak trudno? Ano dlatego, że rząd nie
realizuje zaleceń Najwyższej Izby Kontroli, na przy-
kład w sprawach zagranicznych. Nie robi nic, jeśli
chodzi o tak ważną sprawę dla rozwoju Polski i dla
współczesnej polityki zagranicznej jak promocja go-
spodarcza. A jest w tym wypadku dobra nauka od
rządu Prawa i Sprawiedliwości, ponieważ, jak podkre-
śla Najwyższa Izba Kontroli, właśnie realizacja zale-
ceń pokontrolnych, jeśli chodzi o przystosowanie Pol-
ski do wejścia do strefy Schengen, bardzo pomogła.
Bardzo pomogła. Jak się okazuje, można się uczyć,
tylko trzeba się uczyć. Dzisiaj minęło już 7, 8 miesięcy,
po wakacjach minie 9, i nic się nie dzieje ani z reformą
finansów publicznych, ani z realizacją tej sprawy.
Dlaczego jeszcze za rok nie będzie tutaj tak ser-
decznie i wesoło? Nie będzie tak również dlatego, że
te liczby, cyfry, które są zapisane w projekcie budże-
tu, są też odwzorowaniem pewnej polityki, myśli rzą-
47
du. Weźmy na przykład, pani poseł, sprawy kultury,
sprawy dziedzictwa narodowego. Nagle okazuje się,
że znikają wszystkie te sprawy, które są związane z
pielęgnowaniem naszego dziedzictwa…
(Poseł Krystyna Skowrońska: Nieprawda.)
…że pojawiają się kłopoty z finansowaniem…
(Poseł Krystyna Skowrońska: Nieprawda, proszę
udowodnić.)
Boże, jaka pani poseł jest dzisiaj nerwowa.
…że pojawiają się kłopoty z finansowaniem zabyt-
ków i remontów, cennych zabytków kultury narodo-
wej, że likwiduje się Muzeum Ziem Zachodnich. Nagle
okazuje się, że szereg istotnych projektów znika z bu-
dżetu i w ten sposób nasza dzisiejsza debata, choć taka
spokojna, może staje się historyczną debatą, bo o wie-
lu ważnych rzeczach w odniesieniu do budżetu z 2007 r.,
jego realizacji, co bardzo ważne – jego realizacji – może
mówimy dzisiaj ostatni raz. Może już nigdy nie będzie-
my mówili o wielu ważnych rzeczach, dlatego że dzi-
siejsze podejście do budżetu jest właśnie podejściem z
punktu widzenia tego pokoju, w którym wcześniej
była, jak pani pamięta, czytelnia, a dzisiaj jest siedzi-
ba speców od propagandy, którzy w sprawach decydu-
jących dla kraju, dla powodzenia, decydujących dla
Polaków, dla ich codziennego życia, podejmują decyzje
według rozmaitych badań i symulacji.
Dlatego popieram raz jeszcze wniosek o udzielenie
absolutorium. Robimy to z troską, że wielu z tematów,
które poruszyliśmy dzisiaj, odnoszących się do stabil-
nego wzrostu, do odpowiedzialności za budżet, do chę-
ci zmieniania finansów publicznych, za rok być może
już nie poruszymy. I dlatego dzisiaj wpisujemy to na
pamiątkę naszym kolegom z Platformy Obywatelskiej.
Ale nie traktujcie tego tylko jako wpis do pamiętnika.
Potraktujcie to jako zobowiązanie, z którego bardzo
trudno jest się wywiązywać i coraz trudniej będzie
wam się wywiązywać. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję bardzo.
Na tym zakończyliśmy wystąpienia klubowe i in-
dywidualne.
Zamykam dyskusję.
Do zadania pytań zapisało się 17 osób.
Nie widzę na tej liście pana posła Aleksandra
Marka Skorupy. Czy pan poseł chce się zapisać? Miał
pan wystąpić, w takim razie może pan teraz zamienić
to na pytanie, zachęcam.
(Poseł Krystyna Skowrońska: Niech będzie pierw-
szy.) (Wesołość na sali)
Nie.
Proszę bardzo, jeśli ktoś jeszcze chce się zapisać,
to proszę dokonać tej czynności w ciągu najbliższych
kilku minut.
Ustalam czas zadawania pytania na półtorej mi-
nuty.
Jako pierwsza pani Krystyna Grabicka, Prawo i
Sprawiedliwość.
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
48 z działalności NBP w 2007 r.
Poseł Krystyna Grabicka:
Dziękuję.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo ! Mam trzy pyta-
nia. W analizie wykonania budżetu dokonanej przez
Najwyższą Izbę Kontroli znajduje się ocena dotyczą-
ca nieprawidłowości w zakresie planowania i niepra-
widłowego przygotowania inwestycji. Dotyczy to
m.in. Centrum Kliniczno-Dydaktycznego Uniwersy-
tetu Medycznego w Łodzi, które jest budowane od
1975 r. Chciałabym zapytać, czy i kiedy rząd zamie-
rza dokończyć realizację tej inwestycji.
Drugie pytanie: Czy rząd, a w szczególności resort
spraw wewnętrznych i administracji, postępuje, jego
zdaniem, rozsądnie, przeznaczając pieniądze podat-
ników m.in. na realizację zadań mających na celu
ochronę i rozwój tożsamości kulturowej mniejszości
ukraińskiej, które są wydawane przez tę mniejszość
na obrażanie Polaków, na pisanie o polskich bandy-
tach z Armii Krajowej, na nazywanie polskich posłów
głupcami?
Ostatnie pytanie: Czy rząd zamierza znieść tzw.
podatek Belki od dochodów kapitałowych? Dziękuję.
(Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję bardzo.
Czy pan poseł Skorupa się zapisuje?
Zapisał się. W takim razie jest 19.
W tym momencie zamykam listę.
Głos ma pani poseł Gabriela Masłowska, Prawo i
Sprawiedliwość.
Poseł Gabriela Masłowska:
Dziękuję, panie marszałku.
Mam pytanie do prezesa Narodowego Banku Pol-
skiego. Prezydent Francji proponuje, aby Europejski
Bank Centralny publikował protokoły z posiedzeń
Rady Prezesów, dotyczące ustalania stóp procento-
wych. Narodowy Bank Polski publikuje zapiski z
posiedzeń Rady Polityki Pieniężnej, a także wyniki
głosowań w sprawie wniosków o zmianę poziomu
stóp procentowych w naszym kraju. Europejski Bank
Centralny publikuje regularnie tzw. raporty o kon-
wergencji, w których zawarte są rady mówiące o tym,
jakie zmiany powinny być dokonane w naszym pol-
skim prawie. Mówiąc wprost, skoro oni mogą udzie-
lać rad nam, to i my chyba możemy im. W związku z
tym proszę powiedzieć, czy radziłby pan Europejskie-
mu Bankowi Centralnemu, aby podobnie jak NBP
publikował zapiski z posiedzeń Rady Prezesów oraz
wyniki głosowań w sprawie zmiany stóp procento-
wych w strefie euro.
Co pan sądzi, panie prezesie, o koncepcji przepro-
wadzenia referendum w sprawie wejścia Polski do
strefy euro? Załóżmy, że rząd wyznaczyłby datę li-
kwidacji złotego na 2014 r. Czy w takim przypadku
uważałby pan za właściwe przeprowadzenie referen-
dum np. przy okazji wyborów parlamentarnych w
roku 2011? Proponowane pytanie mogłoby wówczas
brzmieć: Czy opowiada się pan/pani za likwidacją
polskiego złotego i wejściem Polski do strefy euro z
dniem 1 stycznia 2014 r.? (Dzwonek) A może lepsze
byłoby, pana zdaniem, takie pytanie, w którym w
ogóle nie określono by daty akcesji Polski do eurolan-
du? Co pan o tym sądzi? Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Głos ma pan poseł Marek Polak, Prawo i Sprawie-
dliwość.
Poseł Marek Polak:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Pano-
wie Posłowie! Z zaplanowanych w budżecie państwa
na 2007 r. środków na realizację zadania pn. „Budo-
wa zbiornika wodnego w Świnnej Porębie” nie zre-
alizowano inwestycji na kwotę aż 48 mln zł. Skut-
kiem tego przewidywane na 2010 r. zakończenie
trwającej od 20 lat przedmiotowej inwestycji, według
optymistycznych prognoz, przesunie się na rok 2012.
Jednak drastyczne obniżenie poziomu finansowania
w roku bieżącym, uchwalone, jak pamiętamy, głosa-
mi m.in. posłów Platformy Obywatelskiej, czyni i ten
termin, w moim przekonaniu, mało realnym. Muszę
w tym miejscu wyraźnie podkreślić, że każde opóź-
nienie tej strategicznej inwestycji hamuje rozwój go-
spodarczy całego regionu i może mieć poważne kon-
sekwencje zarówno dla środowiska, jak i dla społecz-
ności lokalnej.
Mam zatem pytanie do pana ministra, jakie były
przyczyny niezrealizowania zadania na kwotę aż 48
mln zł, a tym samym zapisów ustawy z dnia 5 marca
2005 r. o finansowaniu przedmiotowej inwestycji.
Jakie działania korygujące bądź zapobiegawcze zo-
stały podjęte ze strony rządu, aby w przyszłości za-
dysponowane środki były w pełni zrealizowane przez
inwestora? Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję.
Głos ma pan poseł Krzysztof Matyjaszczyk, Le-
wica.
Poseł Krzysztof Matyjaszczyk:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Budżet i dotych-
czasowe reformy finansowe chyba najlepiej opisuje
przykład, który chciałbym podać. Oto przykładowy
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
z działalności NBP w 2007 r.
Poseł Krzysztof Matyjaszczyk
Kowalski, zarabiający w zeszłym roku 1500 zł mie-
sięcznie, zapłaci za ten zeszły rok 2850 zł podatku
dochodowego. Przykładowy Nowak, zarabiający 10
tys. zł miesięcznie, za ubiegły rok zapłaci 34 100 zł
podatku. Gdyby już teraz obowiązywały dwie obniżo-
ne stawki podatku PIT, wprowadzone przez Sejm gło-
sami Platformy Obywatelskiej, Prawa i Sprawiedliwo-
ści, stawki 18- i 32-procentowa, to nieźle sytuowany
Nowak zyskałby 8200 zł, a Kowalski, który ledwie
wiąże koniec z końcem – niecałe 200 zł. Innymi słowy,
Nowak, który zarabia 6 razy więcej niż Kowalski, zy-
skałby na reformie podatkowej aż 41 razy więcej od
Kowalskiego. Podobnie jest z obniżką miesięcznej
składki rentowej. Za zeszły rok dla Nowaka będzie to
240 zł, dla Kowalskiego – 36 zł. Za ten rok będzie to
dla Nowaka 420 zł, dla Kowalskiego – 61 zł.
Stąd moje pytanie w tej sprawie. Czy celem pro-
jektów rządowych – najpierw Prawa i Sprawiedliwo-
ści, a teraz koalicji Platformy Obywatelskiej i PSL
– jest doprowadzenie do coraz większego rozwar-
stwienia społecznego, tak aby bogaci byli coraz bo-
gatsi, a niezamożni coraz biedniejsi? Dziękuję.
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję.
Głos ma pan poseł Szymon Stanisław Giżyński,
Prawo i Sprawiedliwość.
Poseł Szymon Stanisław Giżyński:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam trzy krót-
kie pytania do pana prezesa Narodowego Banku Pol-
skiego Sławomira Skrzypka.
Pański poprzednik na stanowisku prezesa Naro-
dowego Banku Polskiego Leszek Balcerowicz miał
uzurpatorską obsesję dotyczącą niezależności ban-
ku centralnego. Uważał nawet, że wprowadzenie
jako kryteriów polityki pieniężnej takich wskaźni-
ków, jak poziom bezrobocia czy wzrost gospodarczy,
jest zamachem na niezależność Narodowego Banku
Polskiego. W przeciwieństwie np. do zapisów statu-
towych słynnego Fed, banku centralnego Stanów
Zjednoczonych, gdzie jest wpisana walka z inflacją,
ale także troska o zatrudnienie czy wzrost gospo-
darczy. Jaki jest pański pogląd, panie prezesie, na
tę sprawę?
Drugie pytanie. Pański poprzednik na stanowi-
sku prezesa NBP Leszek Balcerowicz za jedyne kry-
terium i zadanie polityki pieniężnej kreowanej przez
polski bank centralny uznawał walkę z inflacją pro-
wadzoną w sztywnych okowach doktryny, redukcji
dochodów, redukcji kredytów, zwiększania stóp pro-
centowych. W jaki sposób próbuje przeciwdziałać pan
prezes tym balcerowiczowskim, doktrynerskim ogra-
niczeniom?
49
Ostatnim pytanie. Pański poprzednik na stano-
wisku prezesa NBP Leszek Balcerowicz, jeszcze jako
minister w rządzie Jerzego Buzka, wskutek antyin-
flacyjnej obsesji bał się rosnących kredytów i zwięk-
szonego popytu, dlatego gospodarkę wyhamowywał
i schładzał. Dobrze pamiętamy te czasy, a dzisiaj już
wiemy, że był to kardynalny i strategiczny błąd.
(Dzwonek) W jaki sposób, panie prezesie, i w jakim
stopniu pańska polityka finansowa i pieniężna współ-
odpowiada za rozwój polskiej gospodarki i wzrost
gospodarczy? Dziękuję uprzejmie. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję.
Głos ma pan poseł Jerzy Gosiewski, Prawo i Spra-
wiedliwość.
Nieobecny.
Proszę nie dzwonić do pana posła Gosiewskiego,
już głosu nie otrzyma.
Pani poseł Maria Nowak, Prawo i Sprawiedliwość,
proszę bardzo.
Poseł Maria Nowak:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moje pytanie do-
tyczy budżetu zadaniowego. Otóż w 2007 r. w obsza-
rze związanym z nauką budżet został zaplanowany
w układzie tradycyjnym, jak i w układzie zadanio-
wym. Jest to pewnego rodzaju pilotaż, który ma po-
zwolić na realizację budżetu zadaniowego, według
założeń tego pilotażu, od 2009 r. Koncepcja budżetu
zadaniowego zakłada integrację planowania strate-
gicznego z programowaniem operacyjnym. Budżet
zadaniowy, zdaniem wielu ekspertów, jest czytelny i
przejrzysty. Wymusza na jednostkach sektora finan-
sów publicznych koncentrację na realizacji działań i
efektów tych działań, a nie na realizacji wydatków,
jak ma to miejsce w przypadku budżetu tradycyjne-
go. W materiałach opisujących realizację budżetu za
2007 r. w części: Nauka jest zawarta pozytywna oce-
na budżetu, ze wskazaniem na konieczność podjęcia
działań umożliwiających płynne wprowadzenie bu-
dżetu zadaniowego zgodnie z planem. Stąd moje py-
tania. Pierwsze: Czy rząd kontynuuje pracę nad bu-
dżetem zadaniowym? I drugie: Czy ministerstwo
pracuje nad harmonogramem wdrażania budżetu
zadaniowego i czy termin pierwszego budżetu zada-
niowego zaplanowany na 2009 r. będzie dotrzymany,
a jeżeli nie, to jaki jest nowy planowany termin? Dzię-
kuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję.
Głos ma pani poseł Krystyna Skowrońska, Plat-
forma Obywatelska.
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
50 z działalności NBP w 2007 r.
Poseł Krystyna Skowrońska:
Z tej trybuny, panie marszałku, padły uwagi do-
tyczące budżetu 2008 r. realizowanego przez rząd
Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa
Ludowego. Zatem w kontekście roku 2007 mam py-
tania do pana ministra finansów.
Czy przy zmieniających się warunkach ekono-
micznych, przy zmieniającej się stopie inflacji można
jednakowo odnosić się do realizacji czy wykonania
budżetu? Czy reforma finansów publicznych, poprzez
gospodarne wydatkowanie środków publicznych, bez
reform, które realizowaliśmy, bo w ubiegłej kadencji
przyjęliśmy tylko jeden projekt ustawy dotyczący no-
welizacji finansów publicznych, możliwa jest do prze-
prowadzenia?
I ostatnia, najważniejsza sprawa. Zarzut dotyczą-
cy zmniejszenia środków na kulturę i zabytki, niere-
alizowanie zadań z zakresu dziedzictwa narodowego
– to poważne oskarżenie. Chciałabym zatem zapytać:
Jakie były potrzeby, jakie były wydatki przewidziane
na kulturę i zabytki w roku 2007 w porównaniu wy-
datkami zaplanowanymi na rok 2008? Bo jednak z
żalem stwierdzamy, że wykonanie budżetu za rok
2007 odnosiliśmy do liczb, do statystyki z roku 2006,
porównując to z warunkami, które były korzystne.
Sytuacja ekonomiczna, inflacja jest trochę inna i
można było poprzez instrumenty Narodowego Banku
Polskiego, które bank posiada, wpływać na to, żeby
inflacja była niższa. Nie można porównywać rzeczy
nieporównywalnych.
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję.
Głos ma pan poseł Jan Kulas, Platforma Obywa-
telska.
Poseł Jan Kulas:
Panie Marszałku! Szanowni Przedstawiciele Rzą-
du, Narodowego Banku Polskiego, Rady Polityki Pie-
niężnej! Wysoki Sejmie! Pierwsze pytanie, chyba nie
retoryczne: Co zrobił poprzedni rząd, aby zapewnić
trwały, wysoki wzrost gospodarczy? Jakie podjął
konkretne działania?
Drugie pytanie. Dlaczego nie zdecydowano się
jednak na poważne inwestycje w naukę polską? Na-
wet nie opracowano strategicznego programu badań
naukowych. Płace w nauce były na żenująco niskim
poziomie. Dlaczego rząd nie działał, nie podejmował
żadnych inicjatyw w tym zakresie? Ówczesny rząd.
Trzecie pytanie – do prezesa Narodowego Banku
Polskiego. Jak się wydaje, poprzedni rząd mimo wyso-
kiej koniunktury gospodarczej i wysokiego wzrostu
PKB zaniedbał jednak sprawę polskiego eksportu. Sto-
pa eksportu wyniosła 8,4% w 2007 r. Dla porównania
– w roku 2006 ponad 14%. W materiale NIK-u czytamy:
Wahania i umacnianie kursu złotego obniżyło konku-
rencyjność cenową polskich towarów za granicą. Słusz-
na uwaga. Ale, panie prezesie, jakie pan podejmował
działania? Jakich pan rad udzielał poprzedniemu rzą-
dowi, żeby wzmocnić polski eksport? Cenna konstata-
cja. Ale co zrobiono, jeśli chodzi o poprzedni rząd, kon-
kretnie? Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję bardzo.
Głos ma pan poseł Andrzej Szlachta, Prawo i
Sprawiedliwość.
Poseł Andrzej Szlachta:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister!
Moje pytanie będzie dotyczyć części 28 budżetu, czy-
li nauki.
Pan prof. Michał Seweryński, minister nauki i
szkolnictwa wyższego rządu Prawa i Sprawiedliwo-
ści, założył bardzo ambitny plan podwojenia nakła-
dów na naukę w ciągu 4 lat z 2,9 mld zł w roku 2005
do 6 mld zł. W 2006 r. wykonano budżet w części 28
w wysokości 3,4 mld zł, a w omawianym budżecie za
rok 2007 wykonano kwotę blisko 3,8 mld zł, zwięk-
szając plan wydatków o 17 mln zł. Na rok 2008 za-
planowano kwotę 4,2 mld zł.
Zatem, panie pośle Kulas, zwiększono tę kwotę o
1300 mln zł w stosunku do roku 2005. Warto to wie-
dzieć, jak zabiera się publicznie głos.
Stąd moje pytania do przedstawiciela rządu. Czy
prognozowany blisko 3 lata temu program zwiększe-
nia nakładów na naukę będzie możliwy do zrealizo-
wania w tej kadencji Sejmu? Jakie tempo wzrostu
nakładów na naukę w najbliższych latach zakłada re-
sort nauki i szkolnictwa wyższego obecnego rządu?
Bez podjęcia zdecydowanych decyzji polska nauka
nie zbliży się do średnich nakładów per capita w Unii
Europejskiej, które wynoszą ok. 170 euro na osobę.
Oczekiwanie, że postęp cywilizacyjny dokona się bez
nakładów finansowych na naukę, jest naiwne. Dzię-
kuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję.
Głos ma pani poseł Maria Zuba, Prawo i Sprawie-
dliwość.
Poseł Maria Zuba:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moje pytania
będą dotyczyły Funduszu Pracy i Funduszu Gwaran-
towanych Świadczeń Pracowniczych.
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
z działalności NBP w 2007 r.
Poseł Maria Zuba
W 2007 r. na rynku pracy odnotowano pozytywne
zjawiska wyrażające się dalszym istotnym spadkiem
bezrobocia, wzrostem zatrudnienia i wzrostem prze-
ciętnego wynagrodzenia. W efekcie w 2007 r. fundusz
nie korzystał z dotacji budżetowych. To były kolejne
lata: 2005, 2006 i 2007, w których fundusz nie korzy-
stał z tej dotacji.
W roku 2007 fundusz spłacił całkowity kredyt
zaciągnięty na wypłatę zasiłków dla bezrobotnych.
A stan funduszu na koniec roku wyniósł więcej niż
zakładano, czyli ponad 2 826 137 tys. zł. Podobna
sytuacja również ma miejsce w Funduszu Gwaran-
towanych Świadczeń Pracowniczych, gdzie przycho-
dy z odsetek były większe niż planowano. Również
– bardzo ogólnie – przychody z tytułu składek od pra-
codawców były większe, a kwota wypłaconych wydat-
ków była mniejsza niż zakładano. Stan tego fundu-
szu na koniec roku był większy, niż planowano, o
jedną czwartą.
Mam pytanie. Jakie rząd ma plany co do zagospo-
darowania tych funduszy i jakie rozwiązania widzi
w perspektywie kolejnych lat? Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję.
Głos ma pan poseł Edward Siarka, Prawo i Spra-
wiedliwość.
Poseł Edward Siarka:
Dziękuję bardzo, panie marszałku.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Otóż w styczniu
2007 r. z inicjatywy rządu pana Jarosława Kaczyń-
skiego i ówczesnego ministra spraw wewnętrznych i
administracji pana Ludwika Dorna została jednogło-
śnie uchwalona przez Sejm ustawa o ustanowieniu
„Programu modernizacji Policji, Straży Granicznej,
Państwowej Straży Pożarnej i Biura Ochrony Rządu
w latach 2007–2009”.
Przypomnę, że ustawa określa zasady przebudo-
wy ww. formacji odpowiadających za nasze bezpie-
czeństwo. Na wykonanie całego programu z budżetu
państwa przewidziano kwotę ponad 6300 mln zł. W
samym 2000 r. na realizację programu była przewi-
dziana kwota 1 189 546 tys. zł. Największym benefi-
cjentem środków finansowych z programu moderni-
zacji zgodnie z zapisami tej ustawy jest Policja, która
otrzymała 71% całości środków.
W ramach tych środków w Policji ma nastąpić
znaczna wymiana bazy transportowej. Dotyczy to
zakupu ponad 5 tys. samochodów. Tymczasem reali-
zacja tego zakupu napotyka poważne trudności ze
względu na procedury przetargowe.
Mam pytanie. Gdyby nastąpiło dalsze opóźnianie
się realizacji programu zakupów, to jakie kroki za-
51
mierza podjąć Ministerstwo Finansów, Ministerstwo
Spraw Wewnętrznych i Administracji, aby formacje
odpowiadające za nasze bezpieczeństwo nie utraciły
tych środków w kolejnych latach. Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję.
Głos ma pan poseł Janusz Cichoń, Platforma Oby-
watelska.
Poseł Janusz Cichoń:
Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wszy-
scy już dzisiaj wiemy, co oznacza „efekt Skrzypka”.
Jest to tak naprawdę nieuzasadniona, a właściwie
uzasadniona błędnymi decyzjami pana prezesa infla-
cja, wzrost inflacji, wynikający ze spóźnionych reak-
cji Rady Polityki Pieniężnej. Gdybyśmy popatrzyli na
ujemny wynik finansowy NBP, najwyższy w historii
Narodowego Banku Polskiego, to moglibyśmy powie-
dzieć, że mamy do czynienia z efektem Skrzypka do
kwadratu. Skrzypek kwadrat. Prawie 12,5 mld zł
strat. Ze sprawozdania NBP dowiadujemy się, że jest
to wynik aprecjacji złotego. Czy „Skrzypek kwadrat”
nie jest efektem błędnej strategii zarządzania rezer-
wami, w tym spóźnionej decyzji w sprawie zmniejsze-
nia w strukturze rezerwy walutowej dolara? To po
pierwsze. Po drugie, czy efekt, o którym mówię, nie
jest wynikiem nadwyżki skupu walut obcych, prowa-
dzonego przez NBP, nad ich sprzedażą? Dziękuję
bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję bardzo.
Głos ma pan poseł Krzysztof Lipiec, Prawo i Spra-
wiedliwość.
Poseł Krzysztof Lipiec:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Szanowni Przedstawiciele Rzą-
du! Wysoka Izbo! Ja z wielką satysfakcją uczestniczę
w dzisiejszej debacie z tego względu, że w poprzedniej
kadencji miałem przyjemność popierać rząd pana
premiera Jarosława Kaczyńskiego, a dzisiaj ten bu-
dżet rozliczamy. W poprzednim roku rząd pana pre-
miera Kaczyńskiego w zdecydowanej większości re-
alizował ten budżet. Dla mnie jest to duża radość, że
przedstawiciel dzisiaj rządzących, wtedy jeszcze opo-
zycji, sprawozdawca Komisji Finansów Publicznych,
jej przewodniczący tak dobrze o tym budżecie, o re-
alizacji tego budżetu dzisiaj mówił.
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
52 z działalności NBP w 2007 r.
Poseł Krzysztof Lipiec
Jednocześnie dziwię się, że są pomiędzy nami dzi-
siaj rozbieżności, w sytuacji gdy całą śmietankę spije
rząd pana premiera Donalda Tuska. Można przecież
zapytać, czy źle został zrealizowany budżet, który
chyba po raz pierwszy miał dodatni wynik w sektorze
finansów publicznych. Czy źle został zrealizowany
budżet, który miał korzystny bilans obrotów z Unią
Europejską? Czy źle został zrealizowany budżet, je-
żeli nastąpiło ożywienie na rynku pracy? Ja przypo-
mnę, że rok 2007 zakończyliśmy z bardzo niską, jak
na nasze, polskie warunki, stopą bezrobocia, bo na
poziomie 11,4%. W porównaniu do roku 2006 spadła
ona o blisko 4%. Wzrosły emerytury, wzrosły renty,
również renty w rolnictwie.
Chciałbym zapytać przedstawicieli rządu pana
premiera Donalda Tuska o taką sprawę, bo minęło
już półrocze, pracujemy nad nowym budżetem: Jak
państwo prognozujecie, czy za rok w takiej samej de-
bacie rząd pana premiera Donalda Tuska będzie się
mógł pochwalić takimi osiągnięciami, sprawozdając
budżet z 2008 r.? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję.
Głos ma pan poseł Mirosław Pawlak, Polskie
Stronnictwo Ludowe.
Poseł Mirosław Pawlak:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pierwsze pytanie
kieruję do pana prezesa NIK. Proszę o uszczegółowie-
nie oraz doprecyzowanie faktu negatywnego zaopinio-
wania wiarygodności bieżącej ksiąg rachunkowych w
Nadbużańskim Oddziale Straży Granicznej w Cheł-
mie, w Dolnośląskim Urzędzie Wojewódzkim, w Ma-
zowieckim Urzędzie Wojewódzkim, a także w Krajo-
wej Radzie Sądownictwa w Warszawie.
Dwa następne pytania kieruję do pana prezesa
NIK i do pana ministra finansów. W Ambasadzie
Rzeczypospolitej Polskiej w Atenach na koniec trze-
ciego kwartału 2007 r. pozostawały na koncie rozra-
chunkowym nierozliczone salda należności i zobo-
wiązań występujących od 2003 r., w tym należności
i zobowiązania od i wobec naczelnych organów pań-
stwa. Ile wynosiły te zobowiązania? Jak obecnie
kształtuje się sposób i proces ich rozliczania?
W roku 2007 zakończono realizację zadania pod
nazwą „Budowa składu lotniczych środków bojo-
wych”. Jednakże wobec karygodnych zaniedbań i
opieszałości ze strony Dowództwa Sił Powietrznych
i Departamentu Infrastruktury MON, skutkujących
brakiem pozwolenia, nie jest możliwe przechowywa-
nie w nich środków bojowych do samolotów F-16, co
wymusza stosowanie rozwiązań tymczasowych i za-
stępczych. Ile wynoszą straty Ministerstwa Obrony
Narodowej tym spowodowane? Kto konkretnie za ten
stan rzeczy poniesie odpowiedzialność? Dziękuję bar-
dzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję.
Głos ma pan poseł Tadeusz Tomaszewski z klubu
Lewica.
Poseł Tadeusz Tomaszewski:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym za-
pytać przedstawiciela rządu, jak w kontekście suk-
cesów rządu pana premiera Jarosława Kaczyńskie-
go, jeśli chodzi o nakłady na infrastrukturę drogo-
wą, prezentują się wnioski z kontroli NIK-u? Pan
prezes w swoim wystąpieniu powiedział, że w ubie-
głym roku poziom inwestycji na infrastrukturę dro-
gową wzrósł sześciokrotnie, odwrotnie do uzyska-
nych efektów rzeczowych. Efekty rzeczowe to 10 km
autostrad. Czy obecny rząd wyciągnął z tego wnio-
ski? Czy jest szansa na poprawę sytuacji w bieżącym
roku, jeśli chodzi o realizowanie przedsięwzięć in-
frastruktury drogowej?
Drugie pytanie dotyczy tzw. rezerw celowych, re-
zerw wyborczych, które zostały utworzone przy pro-
jektowaniu budżetu na rok 2007. Chciałbym zadać
pytanie pani minister Suchockiej, która wówczas od-
powiadała i jako właściwe źródło pokrycia tzw. re-
zerw wyborczych wskazywała zmniejszanie dotacji z
Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Jak to wygląda
w kontekście tego, co mówił pan prezes NIK-u? Mó-
wił on o tym, że wszystkie te rezerwy były źle zapla-
nowane, że ich wydatkowanie nie było poprzedzone
dobrym przygotowywaniem inwestycji na czas. Czy
takie działania należy uznać za zasadne przy projek-
towaniu budżetu na następne lata?
Ostatnia już kwestia. Chciałbym zapytać o sytu-
ację jednostek samorządu terytorialnego. Jak na
dzień dzisiejszy oceniana jest przez ministra finan-
sów kondycja jednostek samorządu terytorialnego?
Jakie jest zadłużenie tego sektora? Dziękuję.
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję.
Głos ma pan poseł Witold Namyślak, Platforma
Obywatelska.
Poseł Witold Namyślak:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister!
Na podstawie uchwały Rada Ministrów udzieliła Eu-
ropejskiemu Bankowi Inwestycyjnemu gwarancji
dotyczącej spłaty części kredytu. Kredyt był zacią-
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
z działalności NBP w 2007 r.
Poseł Witold Namyślak
gnięty przez Bank Gospodarstwa Krajowego na za-
silenie Krajowego Funduszu Mieszkaniowego w celu
finansowania między innymi projektów społecznego
budownictwa mieszkaniowego. Również w budżecie
na 2007 r. wzrosły w porównaniu z rokiem poprzed-
nim środki przeznaczane na ten cel, a samo wykona-
nie było wyższe niż zakładano w planie na 2007 r.
Mimo to ciągle brakowało środków na pokrycie
wszystkich wniosków o udzielenie kredytów. Zainte-
resowanie samorządów tą formą budownictwa miesz-
kaniowego jest bardzo duże.
Pani minister, czy przewiduje się dalszy wzrost
środków tak z budżetu, jak i ewentualnie gwarancji
Skarbu Państwa w celu zasilenia Krajowego Fundu-
szu Mieszkaniowego z przeznaczeniem na rozwój
budownictwa mieszkaniowego, w tym również bu-
downictwa społecznego? Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję bardzo.
Głos ma pan poseł Wojciech Mojzesowicz, Prawo
i Sprawiedliwość.
Poseł Wojciech Mojzesowicz:
Panie Marszałku! Panie i Panowie! Wysoka Izbo!
Ja myślę, że liczby nie kłamią. 2007 r. według oceny
nie ekspertów PiS-u, ale pana profesora Zegara z
Polskiego Stronnictwa Ludowego był najkorzystniej-
szy dla polskiej wsi od 1989 r. Najkorzystniejszy! To
są dane. (Oklaski) A pan poseł Łopata tu bardzo się
martwił, że nic nie zrobiono. Ja chcę powiedzieć, że
przez 9 miesięcy to zdąży się zasiać i zebrać, i pan
poseł Łopata jako przedstawiciel wsi powinien o tym
wiedzieć. A panowie ani nie zasiali, ani nie zebrali.
Jeszcze jedna sprawa. Chcę zapytać panią mini-
ster, co dalej z biopaliwami. Tu jest dość gruby ma-
teriał ministra gospodarki i on chwali ustawę o bio-
paliwach, którą przyjęliśmy w 2006 r., a dotyczy 8
miesięcy. I co? Muszę państwu powiedzieć, że mate-
riał jest spory, ale nawet nie dołączono kawałka kart-
ki, nie dopisano, co zrobiono przez 9 miesięcy. To
znaczy, że przez 9 miesięcy nic nie zrobiono, zanie-
chano wsparcia. A minister rolnictwa pokusił się o
przedstawienie materiału, w którym są dane staty-
styczne dostępne w Internecie każdemu przeciętne-
mu obywatelowi. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję bardzo.
Głos ma pan poseł Henryk Kowalczyk, Prawo i
Sprawiedliwość.
(Głos z sali: Chyba jest na posiedzeniu komisji.)
53
Pan poseł Kowalczyk nas opuścił?
(Poseł Jan Kulas: Wygląda, że go nie ma.)
Posiedzenie komisji, dobrze.
Jako ostatni pytanie zada pan poseł Aleksander
Marek Skorupa, Platforma Obywatelska.
Poseł Aleksander Marek Skorupa:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rok 2007 był do-
bry dla budżetu państwa i był dobry dla Polski, nie
zmieni tego fakt, iż możemy zawsze powiedzieć, że
mogło być lepiej i więcej. Cieniem realizacji budżetu
roku 2007 jest niewątpliwie zbyt wysoka inflacja, to
znaczy nieutrzymanie stabilnego poziomu cen, co
winno być celem NBP. Koniec roku 2007 ujawnił
skutki niekorzystnej tendencji inflacyjnej. Myślę, że
satysfakcję może mieć poprzedni prezes NBP, prof.
Leszek Balcerowicz, obrońca mocnego złotego, który
to mocny złoty obecnie ratuje naszą sytuację finan-
sową, mimo wysokiego wzrostu cen zewnętrznych
surowców i żywności. Pamiętamy również jego
ostrzeżenie, że wrogiem jest wysoka inflacja.
Chciałbym zapytać pana ministra finansów i pre-
zesa NBP: jak oceniają w czasie możliwość obniżenia
inflacji poniżej 2,5%? Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję bardzo.
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
pana.
Przystępujemy do sekwencji wystąpień prezesów
– krótkich, dynamicznych odpowiedzi na pytania.
Czy pan prezes Jacek Jezierski chce zabrać głos?
(Prezes Najwyższej Izby Kontroli Jacek Jezierski:
Tak, ale za chwilę, panie marszałku.)
Za chwilę?
(Prezes Najwyższej Izby Kontroli Jacek Jezierski:
Jeśli można.)
W takim razie głos zabierze prezes Narodowego
Banku Polskiego pan Sławomir Skrzypek.
Bardzo proszę.
Prezes Narodowego Banku Polskiego
Sławomir Skrzypek:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Niedawno wysto-
sowałem apel o współpracę w zakresie gospodarki,
mówiłem o tym, że agresja na tym polu może tylko
zaszkodzić naszej gospodarce. Niestety, w niektórych
wypowiedziach ta agresja, ta niechęć jest w dalszym
ciągu. Jednak mimo to postaram się odpowiedzieć
na pytania, które padły na tej sali, starając się po-
dejść do nich wyłącznie merytorycznie. Niestety,
większości pytających nie widzę, więc zacznę od koń-
ca, póki poseł Cichoń jest jeszcze na sali.
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
54 z działalności NBP w 2007 r.
Prezes Narodowego Banku Polskiego
Sławomir Skrzypek
(Poseł Janusz Cichoń: Nie wychodzę, będę do końca.)
Otóż był apel Skrzypka, najpierw był efekt
Skrzypka, potem był apel Skrzypka, którego cele
przypomniałem. W efekcie pojawił się „Skrzypek
kwadrat”. Takie ad personam, z brakiem szacunku
dla drugiego człowieka, nie wiem, czy jest właściwym
sposobem prowadzenia debaty, jednak odpowiem na
to pytanie, ale najpierw poproszę posłów Platformy.
Panowie, zdecydujcie się, kto odpowiada za aprecjację
w tym kraju. Według posła Olszewskiego, który nie-
dawno wydał oświadczenie cytowane przez wiele
agencji, to dzięki rządowi Donalda Tuska mamy wy-
soką aprecjację i ona pozwala naprawiać błędy Tu-
ska. Według pana posła Cichonia aprecjacja jest winą
Skrzypka, według pana posła Skorupy aprecjacja jest
sukcesem Balcerowicza. Narodowy Bank Polski, któ-
ry rocznie wykłada około 15 mln zł na edukację eko-
nomiczną naszego społeczeństwa, ma jeszcze w tej
sprawie dużo do zrobienia. (Oklaski)
Przejdę do kolejnych pytań.
(Poseł Jan Kulas: Pan prezes myślał również o
PiS?)
Jeśli chodzi o wypowiedź pana posła Borowskie-
go, chciałbym podziękować za wysoką ocenę Narodo-
wego Banku Polskiego, chciałem przypomnieć, może
powiedzieć, gdyż pan poseł nie był obecny, że doce-
niałem zasługi mojego zastępcy, który nie pracuje już
w banku, pana Rybińskiego, jak również powinienem
wymienić wiele osób, które były zaangażowane w
sukces zarządzania rezerwami, ale lista rzeczywiście
byłaby bardzo długa. Dziękuję za docenienie tych
sukcesów, jeśli chodzi o zarządzanie rezerwami. Przy
kolejnym pytaniu będę, niestety, musiał tłumaczyć
coś odwrotnego posłowi Szulcowi, którego nie ma w
tej chwili na sali.
Chciałbym jednak zwrócić uwagę na ton fragmen-
tu wypowiedzi, kiedy pojawiło się wiele zarzutów
skierowanych do prezesa banku centralnego, Naro-
dowego Banku Polskiego, czyli do mnie. Moje do-
świadczenia na tym stanowisku rzeczywiście wyno-
szą 1 rok i 7 miesięcy, dlatego zasięgałem opinii mo-
ich kolegów na spotkaniu Banku Rozliczeń Między-
narodowych w Bazylei, na spotkaniu EBC we Frank-
furcie, co w takiej sytuacji należy robić. Oni odpowia-
dali – udzielać rzetelnej informacji. Taką rolę Naro-
dowego Banku Polskiego wypełniłem dzisiaj podczas
sprawozdania. Kiedy informowałem, co się składało
na inflację, również czynnik wymieniony przez pana
posła, to moją intencją było przekazanie rzetelnej
informacji, a usiłuje się w tym momencie na szali
równo umieścić autorów ataków w stylu: efekt
Skrzypka czy Skrzypek kwadrat, i udzielającego rze-
telnej informacji, na tym to polega. Pewne niezrozu-
mienie procesów inflacyjnych pojawiało się również
w wypowiedzi pana posła Szulca, do tego również się
odniosę.
W wypowiedzi obu panów, pana posła Borowskie-
go i posła Szulca, było nawiązanie do zmian organi-
zacyjnych, strukturalnych w Narodowym Banku
Polskim. Zmiany te, podkreślam, dzisiaj to przypo-
mniałem, nastąpiły w roku 2001, 5 listopada 2007 r.
decyzją zarządu umożliwiono jedynie wzajemną za-
stępowalność członków zarządu, ponieważ według
czterech ekspertyz prawnych, które są w dyspozycji
Narodowego Banku Polskiego, ustawa o Narodowym
Banku Polskim nie pozwala na łączenie innych sta-
nowisk, nawet dyrektora departamentu w Narodo-
wym Banku Polskim ze stanowiskiem członka zarzą-
du. Jest to również w dużej sprzeczności z ideą ładu
korporacyjnego, tutaj przypominam posłowi Szulco-
wi, że Narodowego Banku Polskiego nie obowiązuje
Kodeks spółek handlowych, niemniej ład korporacyj-
ny jest pewną wartością, która powinna dotyczyć
wszystkich organizacji. Otóż taka sytuacja, kiedy
członek zarządu, przygotowując materiał na posie-
dzenie zarządu, był podporządkowany wiceprezeso-
wi, a podczas posiedzenia zarządu musiał zajmować
rzetelne stanowisko, bo również, nie per analogiam,
tylko na podstawie innych aktów prawnych, ponosi
odpowiedzialność osobistą za podejmowane decyzje,
to czyje stanowisko miał prezentować? Ten materiał,
który dotarł na posiedzenie po przeróbkach, w uzgod-
nieniu z nadzorującym wiceprezesem, czy materiał,
do którego był przekonany? Ta sytuacja powstała w
momencie, kiedy... Przypomnę z wdzięcznością dla
wiceprezesa Rybińskiego, że zdecydowanie popierał
on zmiany w zakresie ładu korporacyjnego, jak rów-
nież znalazły one odzwierciedlenie w raporcie Johna
Mendzeli, wybitnego specjalisty od bankowości cen-
tralnej, który doradzał nam przy uruchamianiu prac
nad strategią i który będzie jeszcze w tym zakresie
współpracował z Narodowym Bankiem Polskim, a
jest on doradcą między innymi prezesa Trichet, EBC,
i prezesów kilku innych ważnych banków central-
nych świata i organizuje w Windsorze cykliczne se-
minaria służące usprawnieniu działań banku cen-
tralnego.
Przypomniałem dzisiaj tę sytuację, ponieważ na
tym polegało przy przyjmowaniu sprawozdania
uzgodnienie z radą. Przypomnę, że rada miała inne
zdanie, toteż gwiazdka w sprawozdaniu do tego się
odnosi, państwo oczekują większej eksplantacji, za-
raz tym się zajmę. Rozumiem członków rady, którzy
czują ogromny niepokój i są pełni troski po tym, jak
jeden z długoletnich wiceprezesów upublicznił sytu-
ację, która w jego przekonaniu była niezgodna z po-
rządkiem prawnym obowiązującym w naszym kraju.
Po tej sytuacji otrzymałem liczne wyrazy poparcia,
również pisemnie, i nie tylko od moich kolegów ban-
kierów z banków centralnych, którzy zresztą się dzi-
wili, bo znali sprawcę tego zdarzenia. Dziwili się,
jako że to jest coś niespotykanego. Może skończę wą-
tek. Całkowicie rozumiem członków Rady Polityki
Pieniężnej, którzy nie będąc prawnikami, wyrazili
taką troskę.
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
z działalności NBP w 2007 r.
Prezes Narodowego Banku Polskiego
Sławomir Skrzypek
Chciałbym jednak podkreślić, że ani w roku 2001
prezes Balcerowicz, który pierwszy użył konstrukcji
prawnej, zresztą znakomicie skonstruowanej przez
jego prawników, członka zarządu upoważnionego do
bieżącego nadzoru, ani obecny Zarząd Narodowego
Banku Polskiego w tym zakresie prawa nie złamali.
W tym względzie dysponowaliśmy nie tylko opiniami
prawnymi Departamentu Prawnego Narodowego
Banku Polskiego, ale i opiniami wybitnych specjali-
stów konstytucjonalistów, którzy prezentowali takie
samo stanowisko w tym zakresie. Zwróciłem się rów-
nież w tej sprawie do Najwyższej Izby Kontroli, która
w zakresie swoich zadań ma m.in. badanie legalności,
gospodarności, rzetelności i celowości. Jesteśmy w
trakcie kontroli tego procesu, ponieważ nie ma takie-
go podmiotu prawnego, który mógłby się odnieść do
przedstawionego problemu.
Chciałbym przypomnieć – bo jeżeli mylimy Ko-
deks spółek handlowych z ustawą o Narodowym Ban-
ku Polskim, to może warto to zrobić – parę artykułów
z ustawy o Narodowym Banku Polskim. Zgodnie z
art. 17 ust. 1 ustawy o Narodowym Banku Polskim
działalnością NBP kieruje zarząd. Zarząd NBP w
ramach wyznaczonych ustawowo kompetencji upraw-
niony jest do określenia m.in. zakresu działania oraz
organizacji wewnętrznej centrali NBP i pozostałych
jednostek organizacyjnych NBP – art. 7 ust. 2 pkt 2
ustawy – oraz zasad organizacji i podziału zadań w
NBP – art. 17 ust. 4 pkt 9 ustawy. Na podstawie art.
17 ust. 3 pkt 2 ustawy o NBP Zarząd Narodowego
Banku Polskiego podejmuje uchwały w sprawach nie-
zastrzeżonych w ustawie wyłącznie do kompetencji
innych organów NBP. Prezes Narodowego Banku
Polskiego jest przełożonym wszystkich pracowników
NBP, przewodniczy Radzie Polityki Pieniężnej, Za-
rządowi NBP oraz reprezentuje NBP na zewnątrz –
art. 11 ust. 1 i 2 ustawy. Ponadto prezes NBP wyzna-
cza wiceprezesom NBP do kierowania działy pracy
NBP – art. 10 ust. 3 ustawy. Kierowanie działami
pracy NBP przez wiceprezesów NBP jest więc po-
chodną kompetencji prezesa NBP. Od decyzji prezesa
NBP zależy to, jakimi działami pracy kierują wice-
prezesi NBP. To też miało miejsce w 2005 r., kiedy
wspomniany przeze mnie prezes Rybiński został po-
zbawiony nadzoru nad dwoma ważnymi departamen-
tami, również ze względu na prowadzoną politykę
pieniężną – chodziło o Departament Analiz Makro-
ekonomicznych i Biuro Badań Makroekonomicznych.
Te dwie komórki przeszły w kompetencje prezesa.
Taka była wola pana prezesa Balcerowicza, który
miał do niej prawo. Uznałem, że jako prezes również
to podtrzymam, ponieważ za mojej kadencji ten ob-
szar dalej znajduje się w moim zakresie odpowiedzial-
ności. Taką decyzję podjąłem na podstawie ustawy,
która została przed chwilą zacytowana. Na początku
mojej kadencji, uzupełniając jednak pewną nierów-
nowagę, jeśli chodzi o obszar działania wiceprezesów,
55
dwa z moich departamentów przeszły w zakres dzia-
łań tego właśnie prezesa.
Później dzięki ekspertyzom prawnym okazało się,
że nie można wiązać tych dwóch stanowisk – stano-
wiska członka zarządu ze stanowiskiem dyrektora
– czego konsekwencją było wykorzystanie w toku
naszej działalności, stworzonej jeszcze przez prawni-
ków pana prezesa Balcerowicza i wykorzystywanej
przez niego, konstrukcji odwołującej się do upoważ-
nionego do bieżącego nadzoru członka zarządu.
Państwo usiłują to w tej chwili ponownie przypo-
minać, a wydawało mi się, może naiwnie, że tę spra-
wę bardzo szczegółowo omówiliśmy na początku
bieżącego roku podczas ponad 3-godzinnego posie-
dzenia Komisji Finansów Publicznych. Jestem gotów
wygłosić na ten temat dłuższy referat, jeżeli będzie
taka potrzeba, zrobię to.
Jeśli chodzi o rezerwy, to pan poseł Szulc – tak
zrozumiałem z jego wypowiedzi, jak by to powiedzieć
– nie za bardzo potrafił się zdecydować, czemu one
służą. Z jednej strony byli politycy, którzy wcześniej
o tym mówili, podkreślali kwestię maksymalizacji
zysku, a z drugiej strony zwraca się uwagę na sytu-
ację aprecjacji. Była nawet dyskusja, do czego za
chwilę się odniosę, były pytania dotyczące struktury
koszyka walutowego rezerw. Otóż chciałbym przypo-
mnieć, że art. 52 ust. 1 ustawy o NBP mówi: Celem
zarządzania rezerwami dewizowymi jest zapewnie-
nie bezpieczeństwa obrotu dewizowego i płynności
płatniczej kraju. Uwzględniając te ograniczenia, NBP
dąży do osiągnięcia zysku. Celem NBP nie jest więc
maksymalizacja zysku. Celem NBP jest przede
wszystkim zapewnienie bezpieczeństwa obrotu dewi-
zowego i płynności płatniczej kraju. Proszę państwa,
nie ma takiego banku, który dysponując rezerwami
– a rezerwy z definicji są rezerwami w walutach ob-
cych – w sytuacji aprecjacji waluty rodzimej nie po-
nosi straty. Rolą rezerw jest jednak nie maksymali-
zacja zysku, ale – jeszcze raz podkreślam – zapew-
nienie bezpieczeństwa obrotu dewizowego i płynności
płatniczej kraju.
Jeszcze krótko o strukturze koszyka. Od 2006 r.
NBP stopniowo dywersyfikuje strukturę walutową
rezerw. W 2006 r. zwiększono udział funta szterlinga
przy ograniczaniu udziału dolara amerykańskiego.
Rok później rozpoczęto inwestycje w dolarze austra-
lijskim, przy dalszym ograniczaniu dolara amery-
kańskiego, zaś w roku 2008, jeśli chodzi o benchmark
strategiczny, została wprowadzona korona norweska
i zmniejszono udział euro. Przy wyborze struktury
walutowej na 2008 r. uwzględniono m.in. analizę
oczekiwań dochodowości inwestycji na poszczegól-
nych rynkach. Instrumenty denominowane w koro-
nie norweskiej charakteryzują się wyższą rentowno-
ścią niż inwestycje w USD czy w euro. Zakładano, że
dochodowość rynku norweskiego może dodatkowo
podwyższać prognozowana aprecjacja względem
euro. Jednocześnie włączenie w skład rezerw korony
norweskiej spowodowało utrzymanie niezmienionego
udziału walut bloku europejskiego. Korona norweska
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
56 z działalności NBP w 2007 r.
Prezes Narodowego Banku Polskiego
Sławomir Skrzypek
jest walutą o charakterystyce zbliżonej do euro, jed-
nocześnie oferującą wyższą dochodowość inwestycji.
Dodatkowo dywersyfikacja struktury walutowej
ogranicza ryzyka inwestycyjne.
Koszyk walutowy jest każdorazowo określany w
benchmarku strategicznym pod koniec roku poprzedza-
jącego ten, w którym obowiązuje dana struktura ko-
szyka. Pracuje nad tym sztab analityków Narodowego
Banku Polskiego i określa właściwe parametry.
Zadałem pytanie prof. Blanchardowi, który w ze-
szłym roku odwiedził nasz bank, co możemy zrobić
z dolarem. Już wtedy było widać, bo to była już mniej
więcej połowa roku, że aprecjacja złotego – o której
będę jeszcze odrębnie mówił – względem dolara na-
biera coraz większej dynamiki. On odpowiedział, że
w tej chwili to już nic, 5 lat temu wiadomo było, co
grozi dolarowi. Praktycznie od 5 lat co roku ekono-
miści, analitycy największych banków finansowych
wieszczyli załamanie się kursu dolara. Z taką sytu-
acją mieliśmy do czynienia, jak powiedziałem, rok po
roku. Pech chciał, że subprime crisis zaczął się w
sierpniu roku 2007. I jeszcze raz podkreślam, struk-
tura koszyka walutowego przede wszystkim ma słu-
żyć bezpieczeństwu.
Pytanie, padające po raz kolejny, dotyczące za-
trudnienia. Pozwolę sobie powiedzieć może dwa zda-
nia więcej, niż powiedziałem na posiedzeniu komisji,
a częściowo niestety powtórzyć też panu posłowi
Szulcowi, że jeśli chodzi o rotację kadr, to w 2006 r.
w Narodowym Banku Polskim pracowało 4481 pra-
cowników, w 2007 r. – 4424. Dane na koniec czerw-
ca 2008 r. – 3989.
Było pytanie o doradców. W 2001 r. 96 osób było
zatrudnionych jako doradcy w wymiarze 93,4 etatu,
w roku 2006 – 14 osób w wymiarze 12,25 etatu, w
200 r. – 11 osób w wymiarze 8,8 etatu. Planuję za-
trudnić następnych doradców. Myślę, że poziom za-
trudnienia doradców, jaki był w roku 2006, nie jest
poziomem niewłaściwym i najwyższym. Tak się skła-
da, że w tej chwili, na dzień 14 lipca 2008 r., jest za-
trudnionych 10 osób w wymiarze 7,53 etatu.
Coś więcej o wykształceniu. W 2006 r. było 5 osób
z tytułem profesora, w 2007 r. – 8 osób z tytułem pro-
fesora, w 2008 r. w czerwcu – 9 osób z tytułem profe-
sora. Jeśli chodzi o tytuł doktora, w 2006 r. były to 64
osoby, w 2007 r. – 70 osób, na koniec czerwca 2008 r.
– 74 osoby. Jeśli chodzi o fluktuację kadr w roku 2007,
to przypominam, że był to też okres zmiany władzy,
zmiany rządu, duża część tej fluktuacji miała właśnie
ten kierunek, ale przytoczę pewne dane statystyczne.
Jeśli chodzi o osoby z wykształceniem podstawowym,
zasadniczym, to odeszły 53 osoby, na ich miejsce zo-
stały zatrudnione 34 osoby; z wykształceniem śred-
nim – 102 osoby, na ich miejsce zatrudniono 82 osoby;
wyższe plus podyplomowe – 181 osób, na ich miejsce
przyszły 183 osoby. Jeśli chodzi o doktorat – 12 osób,
przyszły 23 osoby. Tyle o kadrach, mam nadzieję, że
zaspokoiłem państwa ciekawość. Mam tutaj jeszcze
kilka zestawów danych, jeżeli będzie taka potrzeba,
zawsze jestem gotów udzielić informacji na ten temat,
jeśli będzie to niezbędne.
I wracamy do tematu inflacji. Odpowiadając zno-
wu posłowi Szulcowi, chciałbym zwrócić uwagę, że
momenty podejmowania decyzji co do poziomu stóp
procentowych zależą zarówno od przewidywań co do
skali wzrostu cen, jak i trwałości tego, co jesteśmy w
stanie zaobserwować, co Rada Polityki Pieniężnej
jest w stanie zaobserwować. Rada Polityki Pieniężnej
rozpoczęła podwyżki wtedy, kiedy decyzję taką uza-
sadniały oba te czynniki. Wcześniejsze rozpoczęcie
podwyżek mogłoby nastąpić wskutek m.in. szybszej
aprecjacji złotego, tu znowu mówię, różnie państwo
to oceniają, raz to jest dobrze, raz to jest źle, szybsza
aprecjacja złotego może odbić się trwale na wzroście
gospodarczym.
Co do danych, które pan poseł cytował, dotyczą-
cych zharmonizowanego indeksu consumer prices,
energia, żywność nieprzetworzona, to chciałbym
zwrócić panu posłowi uwagę, mam nadzieję, że prze-
czyta to potem w stenogramie, że ta sytuacja, zmia-
ny dotyczące wskaźników, o których pan mówił, to
jest wypadkowa niezależnych polityk pieniężnych
kilkuset banków centralnych. Narodowy Bank Pol-
ski jest częścią globalnego systemu gospodarczego, a
chciałbym przypomnieć, że banki funkcjonują w róż-
nych systemach kursowych, kraje nadbałtyckie – cur-
rency board, notabene ściśle związane z euro. W
naszym regionie dominuje bezpośredni cel inflacyjny
i tak mogę odpowiedzieć na to pytanie. Mógłbym od-
powiedzieć bardziej szczegółowo, bo to pytanie przy-
pomina mi – jest, że tak powiem, bliźniacze – argu-
menty formułowane przy definiowaniu tzw. efektu
Skrzypka, ale nie chcę państwu w tej chwili tego mó-
wić, odsyłam do przygotowanego przez Instytut Eko-
nomiczny NBP oświadczenia, które zostało wtedy
wydane, mógłbym je w tej chwili odczytać.
Chciałbym zwrócić też uwagę na to, pan poseł
Szulc też to mówił, że jeszcze w 2007 r. ja i nie tylko
ja, również inni przedstawiciele Narodowego Banku
Polskiego wypowiadali się na temat inflacji nieco
bardziej optymistycznie, w rzeczywistości wyglądało
to gorzej.
Pozwólcie państwo, że zaprezentuję, jak w tym
czasie wypowiadano się na ten temat w innych waż-
nych ośrodkach decyzyjnych. Komisja Europejska,
Economic Forecast number 7/2007, z listopada 2007,
przepraszam za makaronizowanie, Międzynarodowy
Fundusz Walutowy, IMF, również regionalny prze-
gląd ekonomiczny, listopad 2007, konsensus ekono-
micznych prognoz z listopada 2007 i średnia progno-
za analityków bankowych według ankiety Reutersa
z listopada 2007 r. Otóż według ich przewidywań w
roku 2008 inflacja w Polsce powinna kształtować się
między 2,2 a 3,1%. Rzeczywiście podobne liczby
mamy w tej chwili w założeniach budżetowych, na-
tomiast zgadzam się niestety z paniami posłankami
i panami posłami, którzy wyrażali obawy, że w przy-
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
z działalności NBP w 2007 r.
Prezes Narodowego Banku Polskiego
Sławomir Skrzypek
szłym roku inflacja może być wyższa, mówię, wyższa
przy innych niezmienionych warunkach.
A jak oceniali oni strefę euro? 2,1 do 2%, tutaj
akurat chodzi głównie o wskaźnik zharmonizowany.
W przypadku CPI... w przypadku pozostałych tylko
Komisja Europejska posługuje się zharmonizowa-
nym, pozostałe liczyły według wskaźnika CPI, czyli
w pełni porównywalnego z naszą inflacją. Przypomi-
nam, że jeśli chodzi o wskaźnik zharmonizowany,
mamy 4,3%, najniżej w regionie.
Więc, jak mówili moi koledzy podczas posiedzeń
w Bazylei, częścią naszego zawodu jest bycie podda-
wanym ciągłej krytyce, więc tę krytykę z pokorą
przyjmuję. Chciałbym też jednak zwrócić uwagę na
to, że kiedy wypowiadamy się na temat ważnych
spraw, powinniśmy starać się patrzeć na nie bardziej
merytorycznie.
Co do inflacji w Polsce, jeśli chodzi o grudzień roku
2007, to 4% stawia nas w absolutnej czołówce, tylko
Słowacja była lepsza. W czerwcu 2008 r. jesteśmy ex
equo ze Słowacją, ale jeśli patrzymy na trendy, to
wszystko wskazuje na to, że wkrótce sami będziemy
dzierżyć pałeczkę lidera w tym obszarze. W tym mo-
mencie, kiedy mówimy o inflacji, prosiłbym o sprawie-
dliwe oceny. Przypomnę pewną rzecz jako taką zaba-
wę myślową. Ponieważ kilkakrotnie osoby zadające
pytanie zgłaszały uwagi, że nasza polityka była nie-
wystarczająco restrykcyjna, że gdybyśmy wcześniej
więcej, to może później mniej, a w sumie mielibyśmy
inflację, że tak powiem, pod kontrolą. Modelowi, któ-
ry służy do prognozowania inflacji, zadałem takie
pytanie, takie czysto umysłowe ćwiczenie: Jaki po-
ziom stóp procentowych powinien być w styczniu
2007 r., czyli podczas pierwszego posiedzenia Rady
Polityki Pieniężnej, kiedy mogłem mieć jakikolwiek
wpływ, 1 głosem na 10 – przypominam, Rada Polity-
ki Pieniężnej, jak większość tego typu organów, jest
ciałem kolegialnym i w ten sposób są podejmowane
decyzje – aby państwa życzenia były spełnione? Bio-
rąc pod uwagę wszystkie ograniczenia wynikające z
krytyki Lukasa co do dokładności tego typu modelo-
wania, biorąc pod uwagę błędy estymacji i fakt, że
model do tej pory nieprzystosowany był do takich szo-
ków – ponieważ my podnosimy stopy procentowe o
0,25 punktów bazowych, jak robi to większość ban-
ków; wspomniałem o Ghanie, która wczoraj podniosła
stopy o 100 punktów bazowych i rzeczywiście ma nie-
co bardziej restrykcyjną politykę niż Narodowy Bank
Polski, niemniej my stosujemy, jak powiedziałem,
standardy 0,25 punktów bazowych, co pozwala na
spokojniejsze przystosowanie się gospodarki do tego
typu działań – a zastrzeżenia te działają raczej w kie-
runku zaniżenia wyniku, ponieważ rzeczywistość,
zwłaszcza w tak krótkim czasie, a mamy 17 miesięcy,
zwykle nie zachowuje się tak, jak teoretyczne modele,
zwłaszcza w obliczu niespodziewanych i dosyć szoko-
wych zdarzeń, to muszę państwu powiedzieć, że z
57
tymi wszystkimi zastrzeżeniami – proszę to potrak-
tować anegdotycznie, nie jako coś, co prezes powie-
dział, że tak musiało być, bo te wszystkie zastrzeżenia
wzbudzają we mnie wątpliwości, czy mogę się posłu-
giwać tymi liczbami – powinno być w styczniu ok.
12%. To oznacza jednorazową decyzję na poziomie
8%. Takich decyzji nie podejmuje chyba żaden bank
na świecie, nawet bank Ghany podnosi tylko 100
punktów bazowych.
Jeżeli traktować te słowa poważnie… Jeżeli mamy
się poruszać na gruncie merytorycznej dyskusji, to
musimy szukać jakichś odniesień. Bank centralny
był i będzie krytykowany, jest to normalna rzeczywi-
stość. Obecnie guru bankowców centralnych Green-
span przeżywa również tego typu problemy, ale tak
naprawdę krytyka jest możliwa ex post, po kilku la-
tach, i to nawet nie po 2. Ale potrzeby politycznej
dyskusji powodują, że czasem o tym zapominamy.
Było pytanie o radę naukową. Chcę państwu
przypomnieć, że dopóki nie zmieniono ustawy, jesz-
cze pod rządami poprzedniej, a więc za czasów pani
prezes Gronkiewicz-Waltz, rada naukowa istniała. To
wynikało z ustawy. Powołałem radę naukową na pod-
stawie decyzji zarządu, do czego miałem prawo i do
czego zarząd miał prawo. Chciałem przypomnieć – bo
państwo wymieniali argumenty, które zapewne po-
wtarzacie po niektórych komentatorach medialnych
– i jestem w stanie to udokumentować, że rada na-
ukowa, która zorganizowała seminarium w sierpniu
2007 r. na temat inflacji, na temat zagrożeń związa-
nych z turbulencjami – zresztą takie seminaria na
różne ważne tematy rada organizuje cyklicznie – to
jest też część ważnego zadania, które mają ci wybit-
ni ekonomiści wchodzący w skład tego ciała. Wtedy
kilku członków rady wypowiedziało się bez zastrze-
żenia, że mówią w swoim imieniu jako profesorowie,
jako profesorowie mają prawo wyrażać swoje poglądy.
To było wielokrotnie powtarzane jako przykład wcho-
dzenia w kompetencje Rady Polityki Pieniężnej. Od
tej pory każdy profesor, który wypowiada się na te-
mat inflacji i jest członkiem Rady Polityki Pieniężnej,
robi to z zastrzeżeniem „ja, profesor”, a nie „ja, czło-
nek rady naukowej”.
Do zadań rady należy opiniowanie planu badań
naukowych NBP oraz ocena jego realizacji. Ten pro-
ces odbywa się w tej chwili. Muszę powiedzieć, że
została wykonana ogromna praca i wierzę, że pozwo-
li to na zwiększenie wartości Instytutu Ekonomicz-
nego NBP. Kolejne zadania to przygotowywanie na
potrzeby zarządu oraz prezesa ekspertyz, analiz, opi-
nii dotyczących zadań NBP, rekomendowanie tema-
tów badań naukowych, na które ufundowane zostaną
stypendia prezesa NBP, oraz ocena wpływających
wniosków o objęcie programem stypendialnym. W tej
chwili uruchomione są dwa konkursy stypendialne:
na najlepszą pracę magisterską, na najlepszą pracę
doktorską i na najlepszą pracę habilitacyjną. Powie-
działem, że dwa, ponieważ prace habilitacyjna i dok-
torska są w jednym bloku konkursowym.
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
58 z działalności NBP w 2007 r.
Prezes Narodowego Banku Polskiego
Sławomir Skrzypek
Inne zadania zlecone przez zarząd NBP dotyczą
w szczególności organizacji i metodyki badań nauko-
wych. Jestem wdzięczny panom profesorom, mogę ich
wymienić: profesor Alojzy Nowak z Uniwersytetu
Warszawskiego, profesor Roman Głowacki z Uniwer-
sytetu Warszawskiego, profesor Krzysztof Jajuga z
Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, profesor Jó-
zef Kolonko z Akademii Ekonomicznej w Katowicach,
profesor Jerzy Nowakowski ze Szkoły Głównej Han-
dlowej w Warszawie, profesor Jacek Osiewalski z
Akademii Ekonomicznej w Krakowie i profesor Ma-
rek Ratajczyk z Akademii Ekonomicznej w Poznaniu
– a kilku z nich jest zaangażowanych na renomowa-
nych uczelniach międzynarodowych – że znajdują
czas i mają wolę współpracy z Narodowym Bankiem
Polskim. Dzięki temu Narodowy Bank Polski może
lepiej wykonywać swoje działania, zadania.
Najbardziej drażliwe pytanie dam na koniec, bo
może się pojawi pan poseł Szulc.
Jeżeli chodzi o Biuro do Spraw Integracji ze stre-
fą Euro, chcę przypomnieć, że od początku zapowia-
dałem, iż raport będzie gotowy na koniec grudnia
2008 r. Gdy biuro było tworzone, wszystko wskazy-
wało na to, że to będzie data, w której rząd – bo to
jest kompetencja rządu – będzie podejmował decyzję.
Chciałem, by Narodowy Bank Polski dał merytorycz-
ne argumenty, i tak będzie. Był to luty bądź marzec,
gdy poprosiłem pana przewodniczącego Komisji Fi-
nansów Publicznych w obecności całej komisji, która
wtedy była zainteresowana tematem, który omawia-
łem już wcześniej, o odrębne posiedzenia, abyśmy w
tym gronie mogli przedyskutować konspekt raportu.
Niestety, nie znalazło to odzwierciedlenia w konkret-
nym działaniu. W tej chwili jest już trochę za późno,
żeby dyskutować nad konspektem, bo mamy już ma-
kietę. Makieta liczy 77 stron. Praktycznie można
powiedzieć, że pokazuje ona, jak ostatecznie będzie
wyglądać raport. Mam nadzieję, że tym razem znaj-
dziemy czas, by o tym podyskutować, bo za chwilę
raport już będzie gotowy.
Będzie on liczył ok. 300 stron, pewnie trochę wię-
cej, bo dyscyplina w takim zakresie jest trudna. Idea
jest taka, by każda teza, która znajduje się w rapor-
cie, była podparta dokumentami źródłowymi. Zatem
dokumentacja źródłowa może liczyć nawet kilka ty-
sięcy stron, co najmniej 3 tys., dlatego do raportu
trzeba będzie przygotować też wersję publicystyczną,
wersję skróconą, w której przedstawione zostaną naj-
ważniejsze sprawy, najważniejsze tezy. Oczywiście
każdy, kto będzie chciał zweryfikować te tezy, będzie
mógł sięgnąć do większego dokumentu, a nawet do
dokumentów źródłowych.
Jeśli chodzi o wynik finansowy roku 2008, to de-
cyzją prezesa Pruskiego w listopadzie 2007 r. zaprze-
staliśmy zawieszania na stronach internetowych
cząstkowych raportów. Ta decyzja była uzasadniona
merytorycznie. Ze względu na to, że w międzyczasie
zmieniły się zasady księgowości i nastąpiła zmiana
sytuacji, zwłaszcza w zakresie niezrealizowanych
ujemnych różnic kursowych, kosztów utworzenia re-
zerwy na ryzyko zmian kursowych do walut obcych,
poziomu stóp procentowych – a z kursów wynikają
poprzednie sprawy – mogłoby to wprowadzać element
dezinformacji. Stąd jest taka sytuacja, jak powiedzia-
łem. Wszelkie dane cząstkowe w tym momencie mogą
być danymi dezinformującymi i Narodowy Bank Pol-
ski ze względu na swoją reputację nie będzie firmo-
wał tego typu cząstkowych dokumentów, jako że
zamyka księgi na koniec grudnia każdego roku.
Jeśli chodzi o wynik finansowy, to niestety muszę
podzielić zgłaszane niepokoje. Znowu nie wiadomo,
czy to dobrze, czy to źle, ale dla wyniku i reputacji
na pewno źle. Niepokój polega na tym, że w tym roku,
nie będę sięgał dalej, również możemy mieć wysoki
wynik ujemny ze względu na aprecjację, którą wszy-
scy obserwujemy. Jej skutki, jej wpływ na eksport są
obserwowalne, są widoczne. Nie muszę temu poświę-
cać więcej czasu. Aprecjacja wynika z rosnących fun-
damentów, z faktu, że jesteśmy na drodze konwer-
gencji i realizujemy ten program, a zbliża się termin
potencjalnie bliższej współpracy gospodarczej z Unią
Europejską, co powoduje zwiększenie bezpieczeństwa
inwestowania w Polsce. Wiąże się to z polityką Rady
Polityki Pieniężnej, banku centralnego w zakresie
stóp procentowych, wiąże się też z operacjami finan-
sowymi na rynkach walutowych, które już odbywają
się, jak by to powiedzieć, pod nieco mniejszym na-
szym wewnętrznym wpływem. Dlatego byłbym bar-
dzo ostrożny w przypisywaniu sobie zasług w kwestii
czynnika z jednej strony dobrego, bo jadąc do Berlina,
możemy taniej zjeść kolację, nasze płace szybciej zbli-
żają się do płac w Unii Europejskiej, w tych bogat-
szych krajach Unii Europejskiej, ale z drugiej strony
zwiększającego bariery eksportowe, zwiększającego
skłonność do importu. Na ten temat tu już państwo
mówili, nie będę tego dłużej omawiał.
Jeszcze chciałbym zwrócić uwagę na to, że apre-
cjacja rzeczywiście była wysoka. Było pytanie pana
posła Kulasa, o ile dobrze pamiętam, o to, co ja zro-
biłem, jakie były działania moje i poprzedniego rzą-
du w tym zakresie, co ja doradzałem poprzedniemu
rządowi. Jeszcze raz przypomnę: w całym 2007 r.
było 16,2 względem dolara, 14,7 względem funta bry-
tyjskiego, 6,5 względem euro. Jeśli chodzi o aprecja-
cję walut od sierpnia, ponieważ wtedy był rzeczywi-
sty przełom, wtedy zaczęły się te turbulencje, to
przypominam moje wypowiedzi z tego okresu.
Względem dolara to było 12,8 – czyli największa
aprecjacja względem dolara zaczęła się w sierpniu
– euro – 7,4, funta brytyjskiego – 12,7, australijczyka
– 7,2%, korony norweskiej – 6,4, japońskiego jena –
9,9. Aprecjacja, która trwa cały czas, do tej pory, jest
bardzo poważnym problemem. Wtedy miałem mniej
więcej systematyczne spotkania co najmniej raz w
miesiącu z ministrem finansów. Narodowy Bank
Polski jest niezależnym bankiem centralnym i nie
doradza, ponieważ rząd też jest niezależny od banku
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
z działalności NBP w 2007 r.
Prezes Narodowego Banku Polskiego
Sławomir Skrzypek
centralnego, natomiast przedstawia dane, informa-
cje. Parę ciekawych projektów udało się jednak
wspólnie wypracować, tak żeby rząd na przykład
przy zarządzaniu długiem częściej korzystał z ope-
racji via bank centralny. Udało się wtedy na zasadzie
wymiany korespondencji, dyskusji, spotkań osiągnąć
parę innych rzeczy.
W tym czasie przynajmniej raz na kwartał, raz na
dwa–trzy miesiące, miałem spotkania z premierem
ówczesnego rządu, który bardzo interesował się spra-
wami gospodarki i który chciał być na bieżąco infor-
mowany o wszystkim, co się w tym zakresie dzieje.
Takiej informacji mu udzielałem. Zresztą ta prakty-
ka w Narodowym Banku Polskim obowiązuje od 17
lat. W zasadzie z każdym rządem do tej pory, z każ-
dym premierem – tak było nawet w przypadku pre-
miera Balcerowicza w okresach najbardziej stanow-
czej różnicy zdań z rządem – tego typu spotkania się
odbywały. Wyjątkiem jest obecny rząd. Pan premier
Tusk wyraził opinię, że tak szanuje niezależność
banku centralnego, że takie spotkania nie są koniecz-
ne. Dlatego informacje o wszystkich ważnych spra-
wach, które, jak uważam, pana premiera powinny
zainteresować, przekazuję drogą korespondencyjną.
Zresztą taka jest rola banku centralnego moim zda-
niem, żeby o tym wszystkim informować.
Pani poseł Masłowska poruszyła kilka tematów.
Krótko się do nich odniosę. Od pierwszego posiedze-
nia Rady Polityki Pieniężnej byłem zwolennikiem
publikowania minutes. Kilku członków rady wcze-
śniej długo zabiegało o to, żeby tego typu sposób ko-
munikacji obowiązywał również w Narodowym Ban-
ku Polskim. Wprowadziliśmy to od maja. To była
rzeczywiście nasza praca i nasza suwerenna decyzja.
Uważam, że tak samo Europejski Bank Centralny
ma prawo do swoich suwerennych decyzji w tym za-
kresie, ma prawo tego typu decyzje podejmować. O
ile pamiętam, jedna z publicznie wyrażanych opinii
w tej sprawie odwoływała się do tego, że ujawnianie
zachowań poszczególnych członków tego ciała może
spowodować naciski na nich w ich krajach, w krajach
członkowskich, a polityka monetarna Europejskiego
Banku Centralnego musi być polityką unitarną, po-
lityką, która dotyczy całego terytorium Unii, a nie
poszczególnych krajów. To jest suwerenna decyzja
banku centralnego. Co ja będę doradzał? Jeżeli Pol-
ska wejdzie do strefy euro, a ja będę wtedy w zarzą-
dzie Europejskiego Banku Centralnego, to będę się
na ten temat wypowiadał. W tej chwili uczestniczę
tylko w Europejskim Systemie Banków Centralnych,
gdzie rola banków centralnych w wypracowaniu
wspólnych decyzji jest zupełnie inna, jest mniejsza.
Co do raportu o konwergencji czy programu kon-
wergencji, bo raport to jest raport z realizacji progra-
mu konwergencji, czyli zobowiązań przyjętych przez
nas w traktacie w Maastricht, który został podpisa-
ne, to jako prawo to obowiązuje w naszym kraju i
59
wszystko jest realizowane zgodnie z tym prawem. A
wpływ na prawo unijne – to już jest odpowiedź poli-
tyczna, może jako przedstawiciel banku centralnego
nie powinienem tego typu odpowiedzi udzielać, ale
udzielę – mamy poprzez naszych przedstawicieli w
Europarlamencie. To już ktoś inny powinien tę spra-
wę wytłumaczyć.
Jeśli chodzi o referendum dotyczące euro, to są tu
możliwe dwie odpowiedzi: polityczna i prawna. Od-
powiedź prawna jest taka, że referendum o wejściu
do Unii Europejskiej było równocześnie referendum
o zaakceptowaniu traktatu w Maastricht, który sta-
nowi, że Polska jest krajem z derogacją, bez opcji aut,
którą ma Szwecja i Wielka Brytania, czyli jest kra-
jem, który przyjmie wspólną walutę. Rzeczywiście
nie określono w tym traktacie daty. Tak więc decyzja
należy do władz kraju, do rządu. I taką decyzję – nie
o tym czy, ale kiedy – rząd będzie musiał w jakimś
momencie podjąć.
Pytanie pani Masłowskiej otworzyło mi możli-
wość powrotu do tej pierwszej części, do transparent-
ności. Chciałbym przypomnieć, że zabiegałem i za-
biegam w dalszym ciągu o to, aby transparentność
banku centralnego, NBP, była możliwie największa,
o to, żeby informacje na przykład o tym, jak głoso-
wali poszczególni członkowie Rady Polityki Pienięż-
nej, były możliwe do uzyskania nawet zaraz po po-
siedzeniu w ramach komunikatu, tak jak jest w Fe-
dzie, być może z jakimś lekkim opóźnieniem, może
chociażby z minutes – te 3 tygodnie po posiedzeniu,
czego obecne prawo w tej chwili nie dozwala. Mam
nadzieję, że jeszcze za mojej kadencji będzie można
tych zmian dokonać.
Pan poseł Giżyński – jest obsesyjna niezależność
banku centralnego, jeśli chodzi o pana prezesa Bal-
cerowicza. Ja muszę powiedzieć, że może nie nazwał-
bym tego obsesyjnością, a dosyć zdecydowanym prze-
konaniem o niezależności banku centralnego. Ja
również takie przekonanie podzielam. Ci, którzy wte-
dy je podzielali, podzielają je chyba dzisiaj w nieco
mniejszym stopniu. Mam nadzieję, że pod tym wzglę-
dem dojdzie do jakichś zmian w imię naszego wspól-
nego dobra.
Jeśli chodzi o rozszerzenie celów, chciałbym przy-
pomnieć – mam tu przy sobie ustawy – że zgodnie z
ustawą celem Narodowego Banku Polskiego jest dba-
nie o stabilność cen, a jeżeli to nie przeszkodzi celowi
drugiemu, to i współpraca z polityką gospodarczą
rządu. Ja przypominam, że jeszcze jako kandydat
rozszerzyłem to sformułowanie i powiedziałem, iż
będę działał na rzecz wzrostu gospodarczego, o ile
nie zagrozi to inflacją. W ramach tych rozwiązań,
które są, można prowadzić taką politykę. Obecnie
byłoby bardzo niebezpiecznie dokonywać zmian. Mó-
wię, że niebezpiecznie, ze względu na reputację na-
szego kraju, z punktu widzenia rynków międzynaro-
dowych. W tej chwili są różne zdania na przykład
analityków amerykańskich o tym, żeby i w Fedzie tę
kwestię nieco inaczej potraktować niż obecnie, za-
rządzanie tą wielością celów. Fed ma na celu walkę
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
60 z działalności NBP w 2007 r.
Prezes Narodowego Banku Polskiego
Sławomir Skrzypek
z inflacją, dbałość o rozwój – pochodną dbałości o
rozwój jest poziom zatrudnienia w Stanach Zjedno-
czonych – a ponad to wszystko stabilność. A zatem i
tu dyskusje się toczą. Ja w tym względzie jeszcze jako
kandydat na różnych spotkaniach z różnymi klubami
wyrażałem pogląd, że w tym zakresie konieczności
zmiany ustawy nie widzę, że właściwsza jest prakty-
ka w tym zakresie, bo na podstawie tych samych
zapisów można w różny sposób to realizować. Wcze-
śniej cytowałem art. 3 ustawy o NBP.
I wracam do tego ostatniego pytania, które przyj-
muję z ogromnym smutkiem – nie ma posła Szulca
– po raz kolejny, jak to miało miejsce jeszcze podczas
mojego pierwszego wystąpienia w komisji, wytykane
jest moje wykształcenie. Muszę powiedzieć, że przyj-
muję to z ogromnym smutkiem, ponieważ w tego
typu pytaniach widać mało ducha współpracy, a jak
powiedziałem, współpraca jest bardzo potrzebna. Po-
seł Szulc w roku 1982 był bardzo młodym człowie-
kiem, był prawdopodobnie wtedy w szkole podstawo-
wej, więc nie pamięta, jaki to był czas. Nie pamięta,
że osoba, która wyszła z więzienia, miała problem z
dostaniem się na studia, które chciała ukończyć. On
może tego nie pamiętać. Z pokorą przyjmuję ocenę
kompetencji wyrażoną przez pana posła Szulca. Nie
miałem nigdy okazji z nim rozmawiać, dyskutować
ani omawiać ważnych spraw ekonomicznych, więc
trudno mi ocenić, skąd akurat u niego taka meryto-
ryczna ocena. Jak powiedziałem, wtedy jedynymi
możliwymi studiami, które mogłem ukończyć, były
właśnie te, które ukończyłem. Później skończyłem
prawo i administrację, podyplomowo bankowość; zro-
biłem amerykańskie pełnowymiarowe MBA na Uni-
wersytecie Wisconsin; skończyłem podyplomowe
zarządzanie, business management, na Uniwersyte-
cie Georgetown; nostryfikowałem dokumenty w
Szkole Głównej Handlowej; mam tytuł magistra
nauk ekonomicznych. Miałem zaawansowaną pracę
doktorską, niestety z powodu mojego poprzedniego
zaangażowania jej nie dokończyłem. W systemie ban-
ków centralnych podobne do mojego – powiem: po-
dobne do mojego, żeby nie powiedzieć więcej – wy-
kształcenie ma 13 prezesów banków centralnych
spośród 24 prezesów badanych banków, przepra-
szam, spośród 26. I jeszcze raz chcę powtórzyć: z
pokorą poddaję się ocenie moich kompetencji, nie-
mniej chciałbym, aby tego typu ataki, które z duchem
współpracy, z duchem wzajemnego poszanowania nie
mają zbyt wiele wspólnego, nie miały miejsca. Cóż,
pan poseł Szulc nie jest obecny na sali, więc może
będzie miał okazję to przeczytać w stenogramie. Bar-
dzo dziękuję, panie marszałku. Dziękuję, Wysoka
Izbo. (Oklaski)
(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek
Sejmu Jarosław Kalinowski)
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Dziękuję bardzo, panie prezesie.
Głos zabierze prezes Najwyższej Izby Kontroli
pan Jacek Jezierski.
Bardzo proszę, panie prezesie.
Prezes Najwyższej Izby Kontroli
Jacek Jezierski:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym odpo-
wiedzieć na pytania pana posła Pawlaka. Pierwsze z
nich dotyczyło nieprawidłowości w ewidencji księgo-
wej w księgach rachunkowych, które zostały stwier-
dzone w kilku jednostkach. Generalnie te nieprawi-
dłowości sprowadzały się do niewłaściwej kwalifika-
cji operacji według podziałek klasyfikacji budżetowej
i księgowania operacji gospodarczych do niewłaści-
wego okresu sprawozdawczego. Ale szczegółowo od-
powiem panu posłowi, jak to się przedstawiało w
poszczególnych wymienionych jednostkach.
Po pierwsze, negatywnie zaopiniowano wiarygod-
ność bieżącą ksiąg w Komendzie Głównej Straży Po-
żarnej w Warszawie, Nadbużańskim Oddziale Straży
Granicznej w Chełmie oraz w 8 jednostkach admini-
stracji wojewódzkiej, w tym w dolnośląskim i mazo-
wieckim urzędzie wojewódzkim, a także Krajowej
Radzie Sądownictwa w Warszawie.
Nieprawidłowości w Krajowej Radzie Sądownic-
twa polegały na tym, że przez 8 miesięcy nie prowa-
dzono ksiąg rachunkowych zgodnie z ustawą o ra-
chunkowości. Brak było ustalonej polityki rachunko-
wości wymaganej ustawą. Zapisy w ewidencji księgo-
wej nie miały charakteru trwałego, to znaczy, że
można było dokonywać w nich zmian. System księ-
gowy, prowadzony komputerowo, uniemożliwiał ge-
nerowanie sprawozdań okresowych. Ale też trzeba
dodać, że był to pierwszy rok samodzielności budże-
towej Krajowej Rady Sądownictwa i sytuacja uległa
radykalnej zmianie, polepszeniu, po zatrudnieniu
kompetentnego księgowego i wdrożeniu właściwego
programu księgowego.
W Nadbużańskim Oddziale Straży Granicznej
stwierdzono, że system rachunkowości komputerowej
nie w pełni spełniał wymogi określone przepisami
ustawy o rachunkowości, tj. nie wymuszał zamyka-
nia okresów sprawozdawczych i nie rejestrował dat
otwarcia oraz zamknięcia ksiąg rachunkowych,
umożliwiał usuwanie zatwierdzonych zapisów przed
zamknięciem okresów sprawozdawczych, nie zapew-
niał ciągłości pozycji zapisów w dziennikach oraz
chronologicznego ujęcia zapisów w dzienniku synte-
tycznym. Wynikało to zarówno z ograniczenia stoso-
wanego programu finansowo-księgowego, jak i przy-
jętych w oddziale rozwiązań praktycznych.
W Dolnośląskim Urzędzie Wojewódzkim nie
wprowadzono do ksiąg rachunkowych wszystkich
dowodów dotyczących danego roku, a z kolei wpro-
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
z działalności NBP w 2007 r.
Prezes Najwyższej Izby Kontroli
Jacek Jezierski
wadzano wpisy nieodzwierciedlające stanu rzeczywi-
stego dotyczącego wydatków.
W Mazowieckim Urzędzie Wojewódzkim z kolei
księgi rachunkowe nie zawierały na przykład wszyst-
kich przypisanych dochodów z tytułu mandatów, nie
ujęto w nich także zobowiązań z tytułu utrzymania
przejścia granicznego Warszawa-Okęcie na kwotę ok.
6600 tys. zł. Skutkiem tego księgi rachunkowe nie
odzwierciedlały stanu rzeczywistego.
Kolejne pytanie dotyczyło zobowiązań w ambasa-
dzie w Atenach. Stwierdziliśmy w trakcie kontroli,
że na koniec III kwartału 2007 r. pozostawały na
koncie rozrachunkowym nierozliczone salda należ-
ności i zobowiązań występujących jeszcze od 2003 r.,
w tym należności od różnych instytucji centralnych,
m.in. Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, Kancelarii
Sejmu, Kancelarii Senatu, Urzędu Komitetu Integra-
cji Europejskiej. Po kontroli, w wyniku realizacji
wniosków, ambasada skierowała propozycję rozlicze-
nia tych sald, w listopadzie 2007 r., do dysponenta
głównego, jednakże do czasu zakończenia kontroli
nie zostały one rozliczone. Ponadto nierozliczone zo-
stały należności i zobowiązania powstałe w latach
2002–2006, których saldo stanowiły należności w
kwocie ponad 17 tys. euro.
Trzecie pytanie dotyczyło inwestycji w Poznaniu-
-Krzesinach, a konkretnie budowy składu lotniczych
środków bojowych, tzw. popularnie bomboskładu.
Na realizację tego przedsięwzięcia w latach 2002–
–2007 wydatkowano ponad 33 mln zł i w pewnej
części magazyny te niestety nie mogły być użytko-
wane, ponieważ nie uzyskały pozwolenia na użytko-
wanie, a to z kolei zostało wstrzymane w związku z
tym, iż marszałek województwa wielkopolskiego nie
wyznaczył stref bezpieczeństwa wymaganych w
związku z przeznaczeniem obiektów. Z kolei marsza-
łek nie wyznaczył tych stref dlatego, że inwestor nie
dokonał wszystkich potrzebnych zabezpieczeń, głów-
nie z punktu widzenia środowiskowego, m.in. nie
wybudował wałów, które miałyby tę niebezpieczną
inwestycję oddzielać od infrastruktury miejskiej. Co
gorsza, z naszych ustaleń wynika, że do końca br.
praktycznie nie ma szans na uzyskanie wszystkich
pozwoleń, w związku z tym zapewne ta inwestycja
nie będzie w pełni mogła być użytkowana również
do końca tego roku.
Jeśli chodzi o odpowiedzialność za to, bo tak
brzmiało pytanie pana posła, to oczywistym faktem
jest, że zaniedbania ze strony inwestora spowodowa-
ły ten skutek, a inwestorem był Wojskowy Zarząd
Infrastruktury w Poznaniu oraz Dowództwo Sił Po-
wietrznych, a także Departament Infrastruktury
Ministerstwa Obrony Narodowej, który z kolei spra-
wuje nadzór nad tą inwestycją.
I to są wszystkie odpowiedzi na pytania pana po-
sła. Więcej pytań do mnie skierowanych nie było, tak
że dziękuję bardzo, panie marszałku.
61
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Dziękuję bardzo, panie prezesie.
Głos zabierze sekretarz stanu w Ministerstwie
Finansów pani Elżbieta Suchocka-Roguska.
Bardzo proszę panią minister.
Sekretarz Stanu
w Ministerstwie Finansów
Elżbieta Suchocka-Roguska:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani poseł Gra-
bicka zadała trzy pytania. Jedno dotyczyło budowy
Centrum Kliniczno-Dydaktycznego w Łodzi. Na ten
cel w roku 2007 wydatkowano 30 mln zł, czyli tyle,
ile było zaplanowane. Przewidywane zakończenie tej
inwestycji to rok 2009.
Drugie pytanie dotyczyło nieprawidłowości, jeże-
li można to tak nazwać, w odniesieniu do wydatko-
wania środków na dofinansowanie mniejszości naro-
dowych. Tu pani poseł podniosła kwestię obrażania
Polaków przez przedstawicieli mniejszości. Wydaje
się, że trudno w tym przypadku mówić o nieracjonal-
nym wydatkowaniu środków przez Ministerstwo
Spraw Wewnętrznych i Administracji. Ministerstwo,
przyznając dotacje, kieruje się określonymi kryteria-
mi. Fakt takiego zachowania jednostki dotowanej
chyba wymaga innego trybu postępowania, a na pew-
no bardzo szczegółowego wyjaśnienia. Nie padła na-
zwa organizacji, która w tak nieprawidłowy sposób
wykorzystywała dotacje, więc trudno w tej chwili
bezpośrednio się do tego ustosunkować, niemniej
przypuszczam, że minister spraw wewnętrznych i
administracji szczegółowo tę sprawę przeanalizuje.
Trzecie pytanie dotyczyło zamierzeń odnośnie do
likwidacji podatku od dochodów kapitałowych. Jeże-
li rząd będzie tutaj podejmował jakiekolwiek decyzje,
będą one poprzedzone bardzo szczegółowymi anali-
zami możliwości finansowych państwa i możliwości
sfinansowania wszelkich zamierzonych priorytetów,
a także na pewno będzie uwzględniał problem, który
poruszył pan poseł Matyjaszczyk, a mianowicie roz-
warstwiania się dochodów społeczeństwa.
Pan poseł Polak pytał o realizację inwestycji
Świnna Poręba. Na ten cel w roku 2007 było zapla-
nowane 258,8 mln zł, 48 mln zł z tej kwoty zostało w
wydatkach niewygasających. Natomiast przy reali-
zacji tej inwestycji pojawiły się problemy techniczne,
w związku z tym już przy zgłaszaniu wielkości do
ujęcia w projekcie ustawy budżetowej minister śro-
dowiska znacząco zmniejszył w stosunku do kwot
zawartych w ustawie ustanawiającej program propo-
zycje wydatków na rok 2008. Pierwotna propozycja
ministra środowiska oscylowała w granicach 60 mln
zł, następnie zostało to zmniejszone do kwoty 48 mln
zł. W tej chwili jest opiniowany projekt poselski do-
tyczący zmian w harmonogramie realizacji tej inwe-
stycji. Na rok 2009 aktualnie zgłoszono kwotę 115
mln zł na dalsze kontynuowanie tego zadania.
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2007 r.; o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007 r.;
62 z działalności NBP w 2007 r.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów
Elżbieta Suchocka-Roguska
Pani poseł Nowak pytała o budżet zadaniowy.
W styczniu 2008 r. realizację tego programu przejął
z Kancelarii Prezesa Rady Ministrów minister finan-
sów. W tej chwili już trwają prace nad przygotowa-
niem projektu budżetu na rok 2009. W roku 2009
w dalszym ciągu znakomita część budżetu zadanio-
wego będzie uzasadnieniem do projektu ustawy bu-
dżetowej, pewne fragmenty pojawią się już w ustawie
budżetowej. Natomiast przewiduje się, że budżet za-
daniowy w pełnej okazałości, jeśli mogę tak powie-
dzieć, pojawi się dopiero w 2013 r. i będzie równoległy
do budżetu tradycyjnego. Tak że taki harmonogram
jest przewidywany w tej chwili. Równocześnie trwa-
ją szkolenia i będą zlecane prace związane z określe-
niem mierników dla poszczególnych zadań, bo tak
naprawdę to jest najtrudniejsza część budżetu zada-
niowego.
Pani poseł Skowrońska poruszyła problem refor-
my finansów publicznych. Projekt ustawy o finan-
sach publicznych i ustawy wprowadzającej jest prak-
tycznie gotowy, roboczo był już konsultowany w re-
sortach. Liczymy, że w pierwszych dniach sierpnia
zostanie przekazany oficjalnie do uzgodnień między-
resortowych, na początku września zostanie przeka-
zany do parlamentu.
Pani poseł poruszyła również kwestię środków na
ochronę zabytków w kontekście 2008 r. W 2007 r. na
ochronę zabytków i opiekę nad zabytkami wydatko-
wano 119,4 mln zł. W 2008 r. jest w tej chwili do dys-
pozycji kwota 147 mln zł plus 40 mln euro – tu są
negocjowane umowy w odniesieniu do wdrażania nor-
weskiego i europejskiego mechanizmu finansowego.
Jeżeli chodzi o pytania pana posła Kulasa, doty-
czyły one nauki. Tę sprawę również podnosił pan
poseł Szlachta. W tej chwili rząd pracuje nad projek-
tem ustawy budżetowej i na pewno priorytetem rzą-
du będą nakłady na naukę, czyli nastąpi kolejne
zwiększenie wydatków na ten cel.
Pani poseł Zuba poruszyła kwestię Funduszu
Pracy i Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pra-
cowniczych. Sytuacja finansowa tych obu funduszy
jest bardzo dobra. Jeżeli chodzi o Fundusz Pracy, to
obecnie szacujemy, że stan wolnych środków na ko-
niec roku może przekroczyć 6 mld zł. Składka wpły-
wa znacznie lepiej niż było to przewidywane. Równo-
cześnie ministerstwo pracy pracuje nad nowelizacją
ustawy o promocji zatrudnienia, a także na pewno
pojawią się pewne propozycje, jeżeli chodzi o wyko-
rzystanie tych środków.
Pan poseł Siarka – przepraszam, jeżeli pomyliłam
nazwisko – pytał o kwestie związane z realizacją pro-
gramu modernizacji policji. Jeżeli środki na dane
przedsięwzięcie nie mogą być wykorzystane, to ist-
nieje mechanizm zapisany w ustawie, że Rada Mini-
strów w drodze uchwały może przenieść środki po-
między poszczególnymi przedsięwzięciami. W związ-
ku z tym nie ma zagrożenia. Resort spraw wewnętrz-
nych i administracji na bieżąco analizuje możliwości
wykorzystania środków, tak żeby 100% środków, któ-
re są przewidziane na ten program – jego zakończenie
przewidziane jest w 2009 r. – były wykorzystane.
Pan poseł Lipiec pytał, czy obecny rząd będzie
mógł się pochwalić takimi osiągnięciami, jeżeli cho-
dzi o wskaźniki makroekonomiczne. Mam nadzieję,
panie pośle, że będzie mógł, że sytuacja nie ulegnie
pogorszeniu.
Jeżeli chodzi o pytania posła Pawlaka, to pan pre-
zes Najwyższej Izby Kontroli już odpowiedział na te
pytania.
Pan poseł Tomaszewski podniósł kwestie przede
wszystkim nieprzygotowania inwestycji do realizacji,
a głównie inwestycji, które są ujęte w rezerwach ce-
lowych. Z rezerwami celowymi jest zawsze problem,
o tym również mówił pan prezes Najwyższej Izby
Kontroli. Generalnie w rezerwach celowych powinny
być ujęte te wydatki, których na etapie przygotowa-
nia projektu ustawy budżetowej nie można przypo-
rządkować do określonej klasyfikacji budżetowej.
Zdarza się, najczęściej w trakcie prac parlamentar-
nych, że w rezerwach celowych ujmowane są wydat-
ki, które można przypisać do określonej kategorii
klasyfikacji budżetowej, natomiast nie zawsze te re-
zerwy mogą być uruchomione, dlatego że albo nie ma
podstaw prawnych do uruchomienia tych rezerw,
albo zadania są nieprzygotowane. Ja nie do końca
mogę się zgodzić ze stwierdzeniem pana posła o wy-
borczym charakterze rezerw; przy konstrukcji usta-
wy budżetowej na rok 2007 nikt nie przewidywał
chyba żadnych wyborów.
Jeżeli chodzi o ocenę kondycji finansowej jedno-
stek samorządu terytorialnego, to na koniec 2006 r.
zadłużenie jednostek samorządu terytorialnego wy-
nosiło 25 051 mln zł, na koniec grudnia 2007 r. – 25
988 mln zł, na koniec marca 2008 r. – 24 901 mln zł.
Równocześnie w tym okresie samorządy posiadały
mniej więcej 10 mld nadwyżki przy planowanych 16
mld deficytu.
Jeżeli chodzi o zasilenie Krajowego Funduszu
Mieszkaniowego, to w roku 2007 na Krajowy Fun-
dusz Mieszkaniowy były przewidywane dotacje w wy-
sokości 280 mln zł. W trakcie wykonywania budżetu
środki te zostały zwiększone do kwoty 408 160 tys.
zł. Pochodziło to głównie z przesunięcia pomiędzy
funduszem dopłat w kwocie 69 mln zł oraz refundacji
premii gwarancyjnych w kwocie 59 mln zł. Na rok
2008 przewidywana kwota dotacji to 280 mln zł, tak
że jest nadzieja, że fundusz w dalszym ciągu będzie
mógł realizować swoje zadania.
Pan poseł Mojzesowicz pytał, co z biopaliwami.
Program aktualnie jest notyfikowany w Brukseli,
czekamy na notyfikację. Dziękuję bardzo, panie mar-
szałku. (Oklaski)
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Dziękuję bardzo, pani minister.
Zamykam dyskusję.
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2007 roku
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski
Stwierdzam, że Sejm wysłuchał sprawozdania
z działalności Narodowego Banku Polskiego w 2007
roku przedstawionego przez pana prezesa Sławomira
Skrzypka oraz przeprowadził dyskusję.
Komisja proponuje, aby Sejm przyjął informację
o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2007
roku przez Skarb Państwa, niektóre osoby prawne
oraz Bank Gospodarstwa Krajowego ze środków Kra-
jowego Funduszu Poręczeń Kredytowych do wiado-
mości.
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
wniosek komisji przyjął.
Sprzeciwu nie słyszę.
Do głosowania nad projektem uchwały w przed-
miocie absolutorium przystąpimy w bloku głosowań.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. po-
rządku dziennego: Sprawozdanie z działalności
Najwyższej Izby Kontroli w 2007 roku (druk
nr 644) wraz z opinią Komisji do Spraw Kontroli
Państwowej (druk nr 739).
Proszę o zabranie głosu prezesa Najwyższej Izby
Kontroli pana Jacka Jezierskiego.
Bardzo proszę, panie prezesie.
Prezes Najwyższej Izby Kontroli
Jacek Jezierski:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Misją Najwyż-
szej Izby Kontroli jest dbałość o gospodarność i sku-
teczność w służbie publicznej dla Rzeczypospolitej
Polskiej. Staramy się ją wypełniać sumiennie, roz-
tropnie i według naszej najlepszej wiedzy. Stosownie
do art. 204 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Pol-
skiej mam zaszczyt przedstawić Wysokiemu Sejmowi
sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontro-
li w 2007 r.
W dokumencie tym zawarte są dane o podstawach
prawnych działalności i strategii Najwyższej Izby
Kontroli, współdziałaniu z Sejmem i jego organami,
pracach Kolegium Najwyższej Izby Kontroli, meto-
dyce konstruowania planu pracy i jego wykonaniu,
strukturze organizacyjnej NIK, prowadzonej w izbie
polityce kadrowej. W sprawozdaniu zamieszczono też
informacje o wykonaniu budżetu izby, informatyzacji
i współpracy międzynarodowej. Wykaz wniosków de
lege ferenda, dołączony do tego opracowania w formie
załącznika, zawiera propozycje zmian w treści ustaw
i aktów wykonawczych.
Jednak zdecydowanie najwięcej miejsca w spra-
wozdaniu poświęciliśmy działalności kontrolnej. Pro-
wadzona była ona według planu pracy na rok 2007.
Zgodnie z przyjętymi przez Kolegium Najwyższej
Izby Kontroli priorytetami działalności kontrolnej na
lata 2006–2008 nasi kontrolerzy poszukiwali odpo-
wiedzi na pytania, czy państwo polskie jest oszczęd-
ne, gospodarne i przyjazne obywatelowi, a nade
wszystko czy skutecznie wypełnia swoje zadania.
63
Szczególną uwagę poświęciliśmy dziedzinom zagro-
żonym korupcją oraz tym, w których nieprawidłowo-
ści występują z dużą intensywnością. Analizowali-
śmy też funkcjonowanie kontroli wewnętrznej.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chcąc ocenić, w ja-
kim stopniu Polska w 2007 r. była państwem oszczęd-
nym, NIK przeprowadziła kontrole w sześciu podsta-
wowych obszarach. Były to: stan finansów publicz-
nych i pozyskiwanie dochodów budżetu państwa,
gospodarowanie środkami publicznymi w admini-
stracji rządowej, samorządowej i przedsiębiorstwach
użyteczności publicznej, pomoc publiczna i udzielanie
dotacji z budżetu państwa, realizacja inwestycji fi-
nansowanych ze środków publicznych, pozyskiwanie
środków unijnych i zarządzanie nimi oraz tworzenie
warunków do wzrostu gospodarczego.
Analizując stan finansów publicznych i sposób
zarządzania środkami budżetowymi, NIK stwierdzi-
ła, iż nie udało się terminowo wdrożyć informatycz-
nego systemu umożliwiającego wprowadzenie nowych
zasad bankowej obsługi budżetu państwa i usprawnić
zarządzania środkami budżetowymi. Na przeszko-
dzie realizacji tego celu stanęło niewłaściwe plano-
wanie i zła organizacja. Przeprowadzone kontrole
dostarczają też dowodów niewystarczającej sprawno-
ści organów administracji publicznej w kwestii gro-
madzenia dochodów dla budżetu państwa oraz jed-
nostek samorządu terytorialnego. Podejmowane
działania NIK uznała – w wielu wypadkach – za mało
efektywne, prowadzone niedbale i opieszale. Kontro-
la stosowania ulg podatkowych przez organy gmin
oraz skuteczności egzekwowania zaległości podatko-
wych wykazała nieprawidłowości przy weryfikacji
danych w deklaracjach i informacjach podatników,
przy stosowaniu ulg, a także przy ustalaniu stawek
podatków i udzielaniu zwolnień podatkowych. Z uchy-
bieniami przebiegały postępowania dotyczące umo-
rzeń, rozłożeń na raty i odroczeń terminów płatności.
Brak bieżącej kontroli stanu zadłużenia oraz nie-
spieszne prowadzenie działań egzekucyjnych przy-
czyniły się w dużej mierze do powstania i utrzymy-
wania się zaległości podatkowych, a nawet do ich
przedawnienia. Przykładem mogą być badania doty-
czące przedawnienia się zobowiązań podatkowych,
które ujawniły opóźnienia i błędy popełnione na róż-
nych etapach postępowania kontrolnego, podatkowe-
go, odwoławczego i egzekucyjnego. W badanym okre-
sie w latach 2004–2006 (I półrocze) kwoty odpisane
z ewidencji z powodu przedawnienia się zobowiązań
przekroczyły 1,5 mld zł. NIK stwierdziła jednak, że
kwoty wykazywane przez Ministerstwo Finansów
i podległe mu organy nie były w pełni wiarygodne,
a rozmiary odpisanych zaległości zostały zaniżone.
Co więcej, przedstawione dane nie uwzględniały
utraconych odsetek za zwłokę oszacowanych na 910
mln zł. Warto zauważyć, iż do 2005 r. Ministerstwo
Finansów w ogóle nie dysponowało danymi na temat
rozmiarów i przyczyn przedawniania się zobowiązań
finansowych.
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
64 Sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2007 roku
Prezes Najwyższej Izby Kontroli
Jacek Jezierski
Zdaniem NIK znaczne kwoty przedawnionych
należności dowodzą niewystarczającej sprawności
organów podatkowych i egzekucyjnych, które w pro-
wadzonych postępowaniach popełniały błędy, prowa-
dziły je w sposób przewlekły i schematyczny. Sytuacja
taka była w dużej mierze wynikiem braku właściwe-
go nadzoru. Naczelnicy urzędów skarbowych niezbyt
starannie badali przyczyny przedawnień i zbyt rzad-
ko wyciągali wobec osób za nie odpowiedzialnych
konsekwencje służbowe. Tymczasem w objętych ba-
daniem sprawach ustalono, że z winy pracowników
9 urzędów przedawniły się zobowiązania na kwotę
19 200 tys. zł. NIK zwróciła również uwagę na nie-
pokojący fakt, iż wśród zaległości podatkowych nadal
znajdują się duże kwoty zagrożone przedawnieniem
szacowane na ponad 4600 mln zł.
Wysoki Sejmie! Aby zasłużyć na miano gospodar-
nego, państwo powinno zarządzać powierzonym mu
mieniem w sposób możliwie najefektywniejszy i dbać
o powiększanie jego wartości. Jednak w wielu wy-
padkach organy administracji publicznej nie wyka-
zały się cechami zapobiegliwego gospodarza, nie
dbając o powierzone mienie ani nie starając się uzy-
skać wszystkich należnych dochodów. Niekiedy nie
znano nawet wielkości własnego majątku, nie trosz-
czono się o uregulowanie stanu prawnego nierucho-
mości ani o utrzymanie składników mienia w stanie
należytym, a przynajmniej niepogorszonym. Można
odnieść wrażenie, iż wiele podejmowanych działań
miało charakter przypadkowy, służyło doraźnym ce-
lom, nie było zaś wynikiem przemyślanej długofalo-
wej strategii.
Nieodmiennie wiele wątpliwości budził przebieg
procesu przekształceń własnościowych w gospodar-
ce. Spotykają się w nim interesy podmiotów publicz-
nych, które do przetrwania i sprostania konkurencji
potrzebują środków na inwestycje, nowoczesnych
technologii i metod zarządzania, z interesami inwe-
storów liczących na zysk. Aby prywatyzację uznać za
udaną, oczekiwania te w maksymalnym stopniu na-
leży pogodzić, starając się uzyskać jak najwyższą
cenę, i jednocześnie umożliwić prywatyzowanemu
przedsiębiorstwu dalszy rozwój. Rezultaty naszych
kontroli przekonują, że nie jest to zadanie proste.
Prywatyzacja Polskich Hut Stali SA wprawdzie
uchroniła huty od upadłości, a utworzenie i prywa-
tyzacja PHS SA były kluczowymi elementami pro-
gramu obejmującego całe polskie hutnictwo, niemniej
jednak nie zostały w pełni wykorzystane wszystkie
możliwości wiążące się z prywatyzacją spółki. NIK
nie wniosła zastrzeżeń do wyboru inwestora ani do
wynegocjowanych warunków zobowiązań prywaty-
zacyjnych. Nie zakwestionowała też sposobów zabez-
pieczenia interesów Skarbu Państwa i wykorzystania
pomocy publicznej przez huty tworzące holding. Kry-
tycznie oceniła natomiast przebieg procesu prywaty-
zacji i jego finansowe efekty.
Spółka nie została należycie przygotowana do
prywatyzacji. Przed prywatyzacją nie przeprowadzo-
no restrukturyzacji majątkowej skonsolidowanych
hut, nie wykonano analiz przedprywatyzacyjnych,
a Ministerstwo Skarbu Państwa nie zweryfikowało
wyceny akcji spółki, których wartość, zdaniem NIK,
została zaniżona prawie o 2 mld zł.
We wniosku skierowanym do ministra skarbu
państwa NIK uznała za konieczne renegocjowanie
warunków umowy w celu uzyskania korzystniejszej
ceny za pakiet akcji, które inwestor miał prawo nabyć
od Skarbu Państwa do końca 2007 r. Takie negocjacje
podjęto. Skarb Państwa i inwestor zawarły umowę
sprzedaży pozostałych akcji za kwotę 436 mln zł, co
oznacza, że uzyskano przychody większe o 370 mln
zł, niż pierwotnie zapisano w umowie.
Zdecydowanie krytycznie NIK oceniła natomiast
przygotowanie i przebieg procesu prywatyzacji Ze-
lmera SA. W jego wyniku ten dochodowy, o ugrunto-
wanej pozycji rynkowej zakład sprzedano za kwotę
niewspółmiernie niską w stosunku do jego wartości.
Ustalona przez doradcę wartość spółki w przedziale
230–252 mln zł została określona na podstawie nie-
rzetelnie sporządzonych wycen. Jedną z przyczyn
zaniżenia wartości spółki było nieaktualizowanie jej
wyceny. Doradca prywatyzacyjny dokonał oszacowa-
nia wartości spółki według stanu na koniec 2003 r.,
jednak do czasu sprzedaży akcji w styczniu 2005 r.
sytuacja Zelmera uległa istotnej poprawie. Mimo to
w styczniu 2005 r. doradca wskazał nowy, jeszcze
niższy niż poprzednio przedział cenowy, Minister-
stwo Skarbu Państwa zaaprobowało zaś tę rekomen-
dację.
Oczywiste jest, że nie wywiązał się właściwie ze
swoich powinności zespół analityków powołanych
w resorcie Skarbu Państwa. Zespół ten nie przepro-
wadził oględzin składników majątkowych, nie zbadał
dokumentacji spółki ani nie zweryfikował przedsta-
wionych przez doradcę opinii. Zdaniem NIK opisane
działania stanowiły naruszenie podstawowych inte-
resów Skarbu Państwa. Wskazywały też na brak
profesjonalizmu w poczynaniach wysokich funkcjo-
nariuszy państwowych.
Wysoki Sejmie! Państwo przyjazne obywatelowi
powinno pełnić wobec niego rolę służebną, wspierać
go w trudnych sytuacjach życiowych, wykazywać
zrozumienie dla jego problemów i pomagać mu je roz-
wiązywać. Badając stosunek państwa do obywatela,
a dokładniej – działających w jego imieniu organów
administracji publicznej, Najwyższa Izba Kontroli
interesowała się głównie dwoma powiązanymi ze
sobą zagadnieniami. Pierwsze z nich to wywiązywa-
nie się państwa z obowiązku wobec obywatela: za-
gwarantowania mu możliwości korzystania z pełni
praw i swobód, zapewnienia szeroko rozumianego
bezpieczeństwa, w tym socjalnego, a także – w miarę
posiadanych środków – umożliwienia zaspokajania
podstawowych potrzeb. Drugą kwestią była forma
wypełniania tych powinności i dobra atmosfera wza-
jemnych kontaktów.
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2007 roku
Prezes Najwyższej Izby Kontroli
Jacek Jezierski
Kontrole mające odpowiedzieć na pytanie o sku-
teczność działań organów administracji publicznej,
mających bezpośredni wpływ na jakość życia obywa-
teli, koncentrowały się wokół kwestii związanych
z bezpieczeństwem wewnętrznym i zewnętrznym,
edukacją, funkcjonowaniem systemu opieki zdrowot-
nej, ochroną środowiska, a także obsługą obywateli
przez urzędy i służby publiczne. Z badań tych wyni-
ka, że dbałość o interesy obywateli to ciągle ideał, do
którego się dąży, nie zaś powszechna praktyka. Od-
nosi się wrażenie, że część urzędów, instytucji i służb,
zaabsorbowana wewnętrznymi problemami natury
programowej, prawnej, finansowej czy organizacyj-
nej, zużywa na własne funkcjonowanie znaczną część
swego potencjału kosztem obywateli, którym powin-
na służyć ich statutowa działalność.
Często brak aktywności uzasadnia się niedostat-
kiem środków. Nie wszystko jednak zależy od ich
wielkości. Wiele programów, planów, projektów nie
dochodzi do skutku lub przynosi efekty dalekie od
zamierzonych z powodu uchybień popełnionych przy
ich tworzeniu i realizacji. Na przeszkodzie stają błędy
w planowaniu, zła organizacja, nieumiejętność prze-
widywania skutków podejmowanych działań, brak
konsekwencji, nieprzestrzeganie obowiązującego
prawa, a przede wszystkim niezadowalająco funkcjo-
nujący system nadzoru i kontroli.
Poza brakiem spodziewanych efektów, spowolnie-
niem procesów rokujących pozytywne zmiany, nie-
wykorzystaniem części posiadanych środków powo-
duje to straty niewymierne, ale równie dotkliwe –
w postaci marnotrawienia sił i społecznej energii.
Wynikające z kontroli uwagi i wnioski upoważniają
do wygłoszenia opinii, że państwo w wielu obszarach
swojej aktywności nie wywiązuje się w zadowalają-
cym stopniu z przypisanego mu zadania, którym jest
stwarzanie gospodarce warunków do rozwoju, a oby-
watelom warunków do bezpiecznego życia.
Właśnie zapewnienie bezpieczeństwa i zagwaran-
towanie wszystkim możliwości nieskrępowanego,
pozbawionego obaw korzystania z przestrzeni pu-
blicznej ciągle dla wielu struktur państwa jest po-
ważnym problemem. Dowodzą tego badania poświę-
cone bezpieczeństwu osób korzystających ze środków
komunikacji zbiorowej.
W wyniku kontroli zapewnienia porządku i bez-
pieczeństwa na obszarze kolejowym stwierdziliśmy,
że zarządcy infrastruktury kolejowej oraz przewoź-
nicy nie wywiązywali się z tego obowiązku w sposób
zadowalający. Kolejowa infrastruktura liniowa nie
była należycie chroniona przed kradzieżami i dewa-
stacją. Nie został uruchomiony bezpłatny telefon
interwencyjny. Nie funkcjonował w szerszym zakre-
sie monitoring wizyjny w obiektach dworcowych.
Przede wszystkim zaś nie stosowano zasady „zero
tolerancji” dla wszelkich przejawów naruszania po-
rządku. Kierownicy pociągów i konduktorzy często
65
lekceważyli obowiązki służbowe, nie dbali o porządek
w pociągach, bezpieczeństwo podróżujących osób i stan
techniczny wagonów. Również Straż Ochrony Kolei
swoje powinności wypełniała niestarannie, nie re-
agując na naruszanie przepisów porządkowych.
Do występowania tego rodzaju nieprawidłowości
przyczyniał się w niemałym stopniu brak skuteczne-
go nadzoru. Bywał on często bardzo powierzchowny
i nie stanowił dopingu do rzetelnego wypełniania
powinności. Trudno o inną ocenę w sytuacjach, gdy
w nadzorowanych podmiotach kontrole nie były pro-
wadzone całymi latami, a faktyczny nadzór ograni-
czał się tylko do pobieżnej lektury sprawozdań two-
rzonych w podległych jednostkach.
To są oczywiście uwagi bardzo ogólne. Zaintere-
sowanych szczegółami zachęcam do lektury sprawoz-
dania, a zwłaszcza rozdziału, w którym opisaliśmy
ważniejsze nieprawidłowości w poszczególnych ob-
szarach funkcjonowania państwa. Sprawozdanie
zawiera szczegółową analizę sygnalizowanych przy-
padków i mechanizmów oraz syntetyczne omówienie
wszystkich kontroli będących podstawą tego opraco-
wania.
Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Przedłożenie
sprawozdania corocznie skłania do refleksji i do py-
tania, czy Najwyższa Izba Kontroli dobrze wypełnia
swoją nadrzędną powinność strażnika grosza pu-
blicznego. Jestem przekonany, że efekty jej pracy
mówią same za siebie. W minionym roku zakończo-
nych zostało 166 kontroli planowych, w tym 95 kon-
troli wykonania budżetu państwa, będących podsta-
wą sporządzenia analizy wykonania budżetu pań-
stwa i założeń polityki pieniężnej oraz opinii w przed-
miocie absolutorium dla Rady Ministrów. Przed
chwilą debatowaliśmy nad tą analizą.
Nasi kontrolerzy przeprowadzili ponadto liczne
kontrole doraźne, w tym również z inspiracji posłów
i senatorów, podczas których zbadano 128 tematów
w 326 jednostkach. Skalę wykonanych prac obrazuje
liczba 2864 skontrolowanych jednostek i 2957 wystą-
pień pokontrolnych wysłanych do kierowników kon-
trolowanych podmiotów oraz właściwych organów
państwowych i samorządowych. Sejmowi przedłoży-
liśmy 160 informacji o wynikach kontroli.
Miejsce Najwyższej Izby Kontroli jako naczelnego
organu kontroli państwowej wynika z Konstytucji
Rzeczypospolitej Polskiej i uchwalonej w 1994 r. usta-
wy o NIK. Obowiązujący dziś model kontroli pań-
stwowej zapewniający kontradyktoryjność w postę-
powaniu kontrolnym sytuuje NIK w relacji do Sejmu
i obywateli jako organ, który ma dostarczać parla-
mentowi i społeczeństwu rzetelnych informacji o sta-
nie państwa w kontrolowanych obszarach jego ak-
tywności.
Zawarte w ustawie regulacje precyzyjnie sytuują
Izbę wśród innych organów państwa, a także zapew-
niają jej niezależność. Budżet Najwyższej Izby Kon-
troli uchwalany jest bez udziału władzy wykonaw-
czej, a więc potencjalny kontrolowany nie decyduje
o wielkości środków na działalność NIK. Tak usta-
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
66 Sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2007 roku
Prezes Najwyższej Izby Kontroli
Jacek Jezierski
lona pozycja Najwyższej Izby Kontroli zapewnia nam
możliwość nieskrępowanego prowadzenia kontroli.
Sprawdzają się także przyjęte rozwiązania dotyczące
wewnętrznej organizacji Izby i określające zasady jej
funkcjonowania.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Najwyższa Izba
Kontroli zgodnie z konstytucją działa na zasadzie
kolegialności. Ideę tę należy wszakże pojmować dwo-
jako. Z jednej strony powoływani są członkowie Ko-
legium NIK, do którego kompetencji należy m.in.
zatwierdzanie najważniejszych dokumentów – co-
rocznych analiz wykonania budżetu państwa i zało-
żeń polityki pieniężnej oraz sprawozdań z działalno-
ści Izby, uchwalanie opinii w przedmiocie absoluto-
rium dla rządu, projektów budżetu Izby oraz okreso-
wych planów pracy. Z drugiej strony kolegialność ma
również inne znaczenie. W działalności Izby polega
ona na przestrzeganiu przyjętych wewnętrznych za-
sad procedowania nad dokumentami kontrolnymi
oraz ich weryfikacji.
Począwszy od przedstawienia protokołu kontroli
przez sporządzenie wystąpienia pokontrolnego aż po
informację o wynikach kontroli, na każdym etapie
podejmowania decyzji dokumenty te są wnikliwie,
zespołowo analizowane przez pracowników wykonu-
jących i nadzorujących czynności kontrolne. W rezul-
tacie minimalizowane jest ryzyko popełnienia błędu,
w związku z czym prezentowane przez NIK doku-
menty mogą być obiektywnym źródłem wiedzy o ma-
terii będącej przedmiotem kontrolnych dociekań.
Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Dbałość o ja-
kość kontroli oraz przydatność ich wyników jest jed-
nym z celów strategii NIK. Nasze opinie formułowane
na podstawie wyników kontroli, w szczególności sy-
gnalizujące ujawnione nieprawidłowości i zagrożenia,
mogą być podstawą do działań naprawczych.
Należy jednak podkreślić, że rolą Najwyższej Izby
Kontroli jest przedstawienie jednostce kontrolowanej
protokołu i wystąpienia pokontrolnego wraz z wnio-
skami oraz przekazywanie informacji o wynikach
kontroli Sejmowi i innym organom państwa. W przy-
padku ujawnienia nieprawidłowości Izba sugeruje,
jak im zaradzić, ale nie posiada uprawnień władczych
i nie feruje wyroków.
W moim przekonaniu zadaniem najwyższego or-
ganu kontroli jest informowanie o zagrożeniach i wska-
zywanie ewentualnych rozwiązań. W związku z tym
każde pytanie o skuteczność NIK jest zarazem pyta-
niem o skuteczność realizacji naszych wniosków po-
kontrolnych.
Wysoki Sejmie! O sposobie funkcjonowania pań-
stwa i możliwości skutecznego wypełniania przez
administrację publiczną przypisanych jej funkcji de-
cydują w znacznej mierze kształt oraz jakość prawa.
NIK od wielu lat sygnalizuje utrzymywanie się luk
prawnych, istnienie przepisów nieprecyzyjnych, nie-
jasnych, a nawet sprzecznych ze sobą. Ułomności
obowiązującego prawa w wielu przypadkach wpływa-
ją negatywnie na działalność kontrolowanych podmio-
tów, zakłócając ich funkcjonowanie i nie pozwalając
wywiązywać się w pełni ze statutowych obowiązków.
Mimo to robi się niewiele, aby ten stan zmienić, o czym
świadczą ustalenia licznych kontroli.
Wspomnę także, iż brak aktów prawnych bądź
niewłaściwe uregulowanie określonej sfery działal-
ności nie pozwoliły np. na rozwiązanie problemu za-
spokojenia roszczeń reprywatyzacyjnych. Nie przez
przypadek zatem wnioski de lege ferenda zajmują tak
ważne miejsce wśród efektów naszych kontroli. Są to
propozycje zmierzające do usunięcia luk lub sprzecz-
ności w prawie, najczęściej adresowane do ustawo-
dawcy i rządu.
W 2007 r. na podstawie ustaleń opisanych w 26
informacjach przedstawiliśmy 47 takich wniosków,
z których 33 dotyczyły propozycji zmian w treści
ustaw, 10 – zmian w aktach wykonawczych, a 4 – pil-
nego wydania brakujących rozporządzeń. Sugerując
podjęcie inicjatyw legislacyjnych, kierujemy się prze-
konaniem, że bez stanowienia dobrego prawa demo-
kratyczne państwo nie może sprawnie funkcjonować.
Niestety propozycje te nie są w większości realizowa-
ne. Spośród wniosków zgłoszonych w ubiegłym roku
zrealizowane zostały zaledwie trzy. Mam nadzieję,
że dezyderat dotyczący realizowania zgłoszonych
przez NIK wniosków de lege ferenda skierowany
przez Komisję do Spraw Kontroli Państwowej do pre-
zesa Rady Ministrów wpłynie na zwiększenie zain-
teresowania właściwych organów naszymi propozy-
cjami.
Wysoki Sejmie! Oczywiste jest, że w działalności
Izby, tak jak co roku, znaczące miejsce zajmowała
współpraca z Sejmem. Prezes Najwyższej Izby Kon-
troli na posiedzeniach plenarnych Wysokiej Izby pod-
dał pod ocenę posłów analizę wykonania budżetu
państwa i założeń polityki pieniężnej w 2006 r. oraz
sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontro-
li w 2006 r. W minionym roku przedstawiciele Izby
wzięli udział w 720 posiedzeniach komisji i podkomi-
sji sejmowych, prezentując wyniki przeprowadzonych
kontroli. Przedstawiciele NIK uczestniczyli też w pra-
cach legislacyjnych prowadzonych na posiedzeniach
komisji sejmowych. Zgłaszali uwagi i przedstawiali
stanowisko Izby zarówno w sprawach poselskich ini-
cjatyw ustawodawczych, jak i projektów rządowych,
szczególnie zaś tych, co do których Izba przedkładała
uwagi podczas wcześniejszych faz procesu legislacyj-
nego. Szczególnie częste kontakty, bardzo przez nas
cenione, utrzymywała Izba z Komisją do Spraw Kon-
troli Państwowej. To zrozumiałe, gdyż łączy nas jed-
ność celów – wspomaganie budowy sprawnego pań-
stwa poprzez usprawnianie kontroli państwowej.
Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie!
Efekty naszej pracy, o których mówiłem, nie byłyby
możliwe bez wysoko kwalifikowanej kadry kontroler-
skiej kierującej się zasadami etyki zawodowej i usta-
lanymi standardami postępowania, dla której służba
państwu i obywatelom jest wartością podstawową.
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2007 roku
Prezes Najwyższej Izby Kontroli
Jacek Jezierski
W minionym roku na stanowiskach związanych
z wykonywaniem lub nadzorowaniem czynności kon-
trolnych było zatrudnionych, w przeliczeniu na etaty,
ok. 1300 osób. Większość pracowników posiada wy-
kształcenie prawnicze, administracyjne lub ekono-
miczne. Pozostali są specjalistami z różnych dziedzin,
gdyż Izba kontroluje praktycznie wszystkie sfery ak-
tywności państwa. Wśród relatywnie niewielkiej gru-
py zawodowej, jaką są pracownicy Najwyższej Izby
Kontroli, 78 osób posiada tytuł doktora, zaś 53 ukoń-
czyły Krajową Szkołę Administracji Publicznej.
Czynnikiem, który wzmacnia tę wyspecjalizowaną
kadrę, jest nie tylko stabilność zatrudnienia i usta-
wowo gwarantowana niezależność, ale także przyję-
cie czytelnych zasad regulujących zatrudnianie pra-
cowników na stanowiskach kontrolerskich. Zgodnie
ze standardami polityki kadrowej ogłaszany publicz-
nie nabór prowadzony jest w formie otwartego postę-
powania kwalifikacyjnego. W ubiegłym roku na tej
podstawie przyjęto do pracy w NIK 80 osób, w tym
54 na stanowiska kontrolerskie. W drodze tzw. nabo-
ru wewnętrznego, czyli konkursu przeprowadzonego
wśród pracowników Izby, obsadzane są także stano-
wiska dyrektorów, wicedyrektorów jednostek orga-
nizacyjnych oraz doradców w tych jednostkach.
Wysoki Sejmie! Oddzielne miejsce w sprawozda-
niu poświęciliśmy wykonaniu budżetu NIK, pamię-
tając o tym, aby kryteria oceny przyjęte wobec kon-
trolowanych podmiotów stosować także względem
siebie. W związku z tym realizacja budżetu podda-
wana była bieżącej analizie i weryfikacji z myślą
o zdyscyplinowaniu wydatków i racjonalnym gospo-
darowaniu środkami budżetowymi. Wykonanie bu-
dżetu Najwyższej Izby Kontroli było badane przez
zespół audytora wewnętrznego taką samą metodą,
jaką Izba kontroluje wykonanie budżetu innych pod-
miotów. Z satysfakcją mogę stwierdzić, że w opinii
audytora wewnętrznego, cytuję: wyniki badania i zgro-
madzone dowody dają podstawę do wyrażenia pozy-
tywnej opinii o funkcjonowaniu systemu finansowo-
-księgowego w NIK, oraz: wydatki były dokonywane
w sposób celowy i oszczędny, z zachowaniem zasady
uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów,
w sposób umożliwiający terminową realizację zadań,
w wysokości i w terminach wynikających z wcześniej
zaciągniętych zobowiązań.
W 2007 r. zapisany w ustawie budżet NIK wyniósł
po stronie wydatków 229 352 tys. zł i został zrealizo-
wany w 100%. Wśród nich największą pozycję, bo aż
79,1%, stanowiły wydatki osobowe, Zaś 6,8% – zaku-
py majątkowe. W wymienionym roku dzięki kontro-
lom Najwyższej Izby Kontroli odzyskano dla budżetu
ponad 700 mln zł, czyli przeszło trzykrotnie więcej,
niż kosztowało jej utrzymanie.
Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Po-
słowie! W minionym roku Najwyższa Izba Kontroli
aktywnie angażowała się w działalność międzynaro-
67
dową. Współpracowała m.in. z Międzynarodową Or-
ganizacją Najwyższych Organów Kontroli INTOSAI,
Komitetem Kontaktowym prezesów najwyższych
organów kontroli państw Unii Europejskiej oraz Eu-
ropejskiego Trybunału Obrachunkowego, a także
z innymi instytucjami europejskimi i pozaeuropejski-
mi, w tym przede wszystkim z Europejską Organiza-
cją Najwyższych Organów Kontroli, czyli EUROSAI.
Do priorytetowych dziedzin współpracy międzyna-
rodowej w 2007 r. należały kontrola środowiska i fun-
duszy unijnych oraz współpraca transgraniczna i re-
gionalna. Szereg kontroli prowadzono równolegle
z innymi najwyższymi organami kontroli, zarówno
państw sąsiednich, jak i innych państw regionu,
a także całej Europy. Izba utrzymywała też kontakty
bilateralne i multilateralne z organami kontroli wie-
lu innych krajów, w tym krajów pozaeuropejskich.
Szczególnie pieczołowicie Izba przygotowywała się
w ubiegłym roku do organizacji VII Kongresu Euro-
pejskiej Organizacji Najwyższych Organów Kontroli
EUROSAI. Przedstawiciele NIK uczestniczyli w ze-
braniach zespołów przygotowujących poszczególne
sesje kongresu: we wrześniu 2007 r. w Kopenhadze,
na temat budowy systemu zarządzania jakością i mie-
siąc później w Warszawie, poświęconego kontroli pro-
gramów społecznych dotyczących edukacji.
VII kongres EUROSAI odbył się w pierwszych
dniach czerwca tego roku w Krakowie i zgromadził
ponad 200 delegatów z całej Europy. Poświęcony zo-
stał wymianie informacji i doświadczeń w sferze ja-
kości postępowania kontrolnego oraz kontroli pro-
gramów polityki społecznej. Powierzenie nam presti-
żowej i odpowiedzialnej roli organizatora kongresu
to wyraz uznania dla aktywnej i wszechstronnej
działalności NIK na arenie międzynarodowej, a za-
razem zobowiązanie do jak najlepszego upowszech-
niania i spożytkowania jego dorobku. W uchwalonych
rekomendacjach kongres uznał m.in. za konieczne ze
względu na społeczną doniosłość problemu kontrolę
wydatków na aktywizację osób niepełnosprawnych
przez najwyższe organy kontroli, podejmowanie dal-
szych wysiłków mających na celu wspieranie kadry
pracowniczej oraz opracowanie przewodnika dobrych
praktyk w zakresie jakości kontroli.
Wybór Najwyższej Izby Kontroli na gospodarza
kongresu łączy się z objęciem przez nią przewodnic-
twa w EUROSAI w latach 2008–2011, natomiast
przeze mnie – zaszczytnej funkcji przewodniczącego
zarządu tej organizacji. Pragnę podkreślić, że mamy
teraz niepowtarzalną szansę, aby promować w kra-
jach europejskich rodzime rozwiązania zarówno le-
gislacyjne, jak i dotyczące sfery metodyki kontroli.
Był przecież czas, gdy inni wspierali nas swoim do-
świadczeniem, co sprawiło, że dziś jesteśmy dobrze
przygotowani do sprawowania swych funkcji, a nasze
standardy i procedury w niczym nie odbiegają od
przyjętych w państwach, od których się uczyliśmy.
Dzisiaj jesteśmy gotowi dzielić się swoimi doświad-
czeniami z tymi krajami, które stoją u progu reorga-
nizacji i usprawnienia kontroli państwowej. Pozycja
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
68 Sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2007 roku
Prezes Najwyższej Izby Kontroli
Jacek Jezierski
NIK w EUROSAI przekłada się, jak sądzę, na wzmoc-
nienie prestiżu Polski w Europie.
Wysoki Sejmie! Wyniki badań kontrolnych, które
przedkładamy Sejmowi, panu prezydentowi i innym
uprawnionym organom państwa, prezentujemy tak-
że opinii publicznej. Pragnę przypomnieć, że obok
współpracy z mediami i informowania obywateli
o efektach naszej pracy za ich pośrednictwem, każdy
zainteresowany może mieć wgląd w szczegóły pracy
Izby. Biuletyn Informacji Publicznej daje możliwość
zapoznania się z analizami wykonania budżetu pań-
stwa i założeń polityki pieniężnej, sprawozdaniami
z działalności NIK, jak również dokumentami po-
szczególnych zakończonych kontroli, wystąpieniami
pokontrolnymi i informacjami o wynikach przepro-
wadzonych kontroli.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zaprezentowany
przeze mnie zarys działalności Najwyższej Izby Kon-
troli w 2007 r., z uwagi na ograniczone ramy czasowe,
nie wyczerpuje całej listy zagadnień i problemów,
przed którymi Izba w tym okresie stawała. Szczegó-
łowy obraz jej funkcjonowania zawiera sprawozdanie,
które miałem zaszczyt paniom posłankom i panom
posłom przedstawić. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Dziękuję bardzo, panie prezesie.
Proszę o zabranie głosu pana posła Arkadiusza
Czartoryskiego w celu przedstawienia opinii komisji.
Bardzo proszę.
Poseł Arkadiusz Czartoryski:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pan marszałek
przesłał do naszej Komisji do Spraw Kontroli Pań-
stwowej, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu,
przedstawione przez prezesa Najwyższej Izby Kon-
troli sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby
Kontroli w 2007 r., druk nr 644, w celu rozpatrzenia
i przedstawienia opinii. Pan marszałek skierował
również powyższe sprawozdanie do pozostałych ko-
misji sejmowych w celu rozpatrzenia go w ich zakre-
sie działania oraz przedstawienia uwag i wniosków
Komisji do Spraw Kontroli Państwowej. Komisja do
Spraw Kontroli Państwowej otrzymała od poszczegól-
nych komisji sejmowych opinie w sprawie sprawozda-
nia z działalności NIK w 2007 r., zgodnie z ich przed-
miotowym zakresem działania. Komisja na posiedze-
niu w dniu 10 lipca 2008 r. rozpatrzyła sprawozdanie
z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2007 r. wraz
z opiniami pozostałych komisji sejmowych.
Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Pragnę pod-
kreślić otwartość pana prezesa i całego kierownictwa
Najwyższej Izby Kontroli na sugestie płynące z na-
szej i z pozostałych komisji sejmowych, dotyczące
potrzeby przeprowadzenia określonych badań kon-
trolnych. Cenimy sobie stanowisko zajmowane nie-
odmiennie przez prezesa NIK w tych sprawach, za-
wsze gotowego do współdziałania. W ten sposób do-
chodzą do skutku kontrole z naszego punktu widze-
nia ważne dla prawidłowego funkcjonowania pań-
stwa. Otrzymywane przez nas z Izby raporty efek-
tywnie wspomagają prowadzone prace parlamentar-
ne. W większości z nich znajdziemy odpowiedź, a przy-
najmniej głębsze naświetlenie związków przyczyno-
wo-skutkowych między ujawnionymi nieprawidłowo-
ściami a nurtującymi nas problemami wywołanymi
nieprawidłowym funkcjonowaniem państwa w róż-
nych jego obszarach. Ta współpraca z Najwyższą Izbą
Kontroli stanowi istotną pomoc w wypełnianiu przez
organy Sejmu ich konstytucyjnych zadań.
Oczywiście oprócz współpracy Najwyższej Izby
Kontroli z parlamentem Najwyższa Izba Kontroli
reaguje również na skargi. I tutaj istotna, ciekawa
rzecz: w 2007 r. zmniejszyła się o 1/4 liczba skarg
różnych podmiotów, obywateli kierowanych do Naj-
wyższej Izby Kontroli. To bardzo znamienne, że licz-
ba skarg spadła z ponad 4 tys. do ponad 3 tys.,
zwłaszcza w zakresie skarg dotyczących przekształ-
ceń własnościowych.
Z naszego punktu widzenia funkcjonowania par-
lamentu do najważniejszych rezultatów przeprowa-
dzonych kontroli należy zaliczyć wnioski legislacyj-
ne adresowane przez NIK do rządu, a pośrednio
także do ustawodawcy. Zmierzają one do usunięcia
spostrzeżonych luk, sprzeczności oraz niejasności
w przepisach prawa, których istnienie jest w wielu
przypadkach powodem powstania wskazywanych
przez Izbę nieprawidłowości. Stąd dużą wagę przy-
kładamy do formułowanych przez Izbę wniosków de
lege ferenda. Oczywiście po raz kolejny należy za-
uważyć, że nie są one wykorzystywane w sposób
należyty. Ta uwaga jest powtarzana przez kolejne
lata przez Komisję do Spraw Kontroli Państwowej.
My możemy oczywiście wspierać NIK w wypełnia-
niu jej misji, i tak też Komisja do Spraw Kontroli
Państwowej czyni wspólnie z panem prezesem, co
pan prezes zauważył. Staramy się kierować w tej
sprawie dezyderaty, jak ostatnio skierowany dezy-
derat do rządu. Miało to miejsce na posiedzeniu
Komisji do Spraw Kontroli Państwowej.
Współpraca czasami udaje się, a czasami Komisji
do Spraw Kontroli Państwowej nie udaje się wesprzeć
NIK, jak ostatnio miało to miejsce chociażby w przy-
padku budżetu NIK. Komisja do Spraw Kontroli Pań-
stwowej przyjęła projekt budżetu, którego nie podzie-
liła potem Komisja do Spraw Finansów Publicznych,
zmniejszając budżet NIK o ponad 18,5 mln zł.
Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Po-
słowie! Panie Prezesie! Podzielam satysfakcję Naj-
wyższej Izby Kontroli z przebiegu zakończonego nie-
dawno VII Kongresu Europejskiej Organizacji Naj-
wyższych Organów Kontroli, EUROSAI. Wybór
polskiego najwyższego organu kontroli państwowej
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2007 roku
Poseł Arkadiusz Czartoryski
na organizatora kongresu, z czym, jak wiadomo, łą-
czy się objęcie przez NIK prezydencji w EUROSAI
w latach 2008–2001, a przez pana prezesa Jacka
Jezierskiego funkcji przewodniczącego tej organiza-
cji, to duży splendor dla Polski, uznanie społeczno-
ści międzynarodowej dla dokonań Najwyższej Izby
Kontroli. Przed Izbą stoi niepowtarzalna szansa
promowania w krajach europejskich, i tych, które
należą do Unii Europejskiej, i tych, które nie należą
do Unii Europejskiej, naszego dorobku, naszych ro-
dzimych doświadczeń oraz wspieranie najwyższych
organów kontroli w krajach będących u zarania
przemian i usprawnienia kontroli państwowej. Pra-
gnę zapewnić w imieniu naszej komisji, że będzie
ona wspierać aktywność Najwyższej Izby Kontroli
właśnie na tym polu.
Szanowni Państwo! Panie Marszałku! Wysoki
Sejmie! Komisja do Spraw Kontroli Państwowej in-
formuje, że stałe komisje sejmowe, z wyjątkiem Ko-
misji Łączności z Polakami za Granicą, która nie
zajęła stanowiska, pozytywnie oceniły sprawozdanie
Najwyższej Izby Kontroli z działalności za rok 2007.
Komisja do Spraw Kontroli Państwowej po wysłucha-
niu prezesa Najwyższej Izby Kontroli oraz w wyniku
przeprowadzonej dyskusji stwierdza, że Najwyższa
Izba Kontroli w 2007 r. prowadziła działalność zgod-
ną z planem kontroli oraz z ustawą o Najwyższej
Izbie Kontroli. Komisja wysoko ocenia wartość me-
rytoryczną informacji o wynikach przeprowadzonych
kontroli oraz ich przydatność do prac sejmowych.
Zresztą jestem przekonany, że samo sprawozdanie,
które przedstawił nam pan prezes, dostarczone do
parlamentu, będzie do wykorzystania również w dal-
szym toku prac sejmowych, dlatego że dołączono do
niego bardzo ciekawe załączniki zawierające wnioski
de lege ferenda, o specyfice skargowej, o wynikach
kontroli w najróżniejszych dziedzinach. Komisja do
Spraw Kontroli Państwowej wyraża pozytywną opi-
nię o działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2007 r.
Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Dziękuję panu posłowi.
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad-
czeń w imieniu klubów i kół.
Informuję, że Prezydium Sejmu rozpatrzyło, w try-
bie art. 126 ust. 4 regulaminu Sejmu, sprawozdanie
z rocznej działalności Najwyższej Izby Kontroli oraz
opinię Komisji do Spraw Kontroli Państwowej w tej
sprawie.
Prezydium Sejmu nie miało uwag do sprawozda-
nia Najwyższej Izby Kontroli.
Otwieram dyskusję.
Pierwsza głos zabierze pani poseł Teresa Piotrow-
ska, klub Platforma Obywatelska.
69
Poseł Teresa Piotrowska:
Dziękuję.
Panie Marszałku! Panie Prezesie! Panie i Pano-
wie Posłowie! Najwyższa Izba Kontroli, przedkłada-
jąc co roku Wysokiej Izbie sprawozdanie z działalno-
ści, wypełnia swój konstytucyjny obowiązek.
Przedłożone sprawozdanie z działalności najwyż-
szego organu kontroli państwowej w roku 2007,
podobnie jak w latach poprzednich, zawiera m.in.
opis funkcjonowania Najwyższej Izby Kontroli, wy-
konanie budżetu, odzwierciedla działalność kontro-
lną w minionym roku. Zawiera również przykłady
nieprawidłowości w wybranych obszarach aktywno-
ści państwa, zaś osobny rozdział w tym sprawozda-
niu, podobnie jak w roku poprzednim, Najwyższa
Izba Kontroli poświęca działaniom antykorupcyj-
nym, ze wskazaniem obszarów zagrożonych korupcją
i mechanizmów korupcjogennych.
Badanie obszarów zagrożonych korupcją to prio-
rytetowy kierunek kontroli przyjęty przez Kolegium
Najwyższej Izby Kontroli na lata 2006–2008. Wyniki
badań kontrolnych i analizy zagrożenia korupcją słu-
żą do sygnalizowania potrzeby podjęcia działań za-
radczych przez organy władzy publicznej. NIK for-
mułuje wnioski de lege ferenda, których intencją jest
zmiana złego prawa lub usunięcie luk sprzyjających
korupcji.
W przedłożonym sprawozdaniu NIK zwraca kil-
kakrotnie uwagę na nieskuteczność kontroli we-
wnętrznej. Skuteczna kontrola wewnętrzna zmniej-
sza ryzyko niecelowego i niegospodarnego wydatko-
wania środków publicznych, a co za tym idzie możli-
wość występowania korupcji. Dlatego właśnie kon-
trola wewnętrzna jest tak ważna.
W minionym roku NIK badała m.in. kwestie
związane z bezpieczeństwem wewnętrznym i ze-
wnętrznym, edukacją, ochroną zdrowia, stanem fi-
nansów publicznych, gospodarką, infrastrukturą,
a także kwestie związane z członkostwem Polski
w Unii Europejskiej, ze zwróceniem szczególnej uwa-
gi na wykorzystanie pozyskiwanych środków.
Niestety, wynikające z przeprowadzonych przez
NIK badań wnioski i uwagi upoważniają do stwier-
dzenia, że mimo deklarowanych intencji i podejmo-
wanych działań państwo w wielu obszarach swojej
aktywności nie wywiązuje się w stopniu zadowalają-
cym z przypisanego mu zadania. Często na przeszko-
dzie stoją błędy w planowaniu, zła organizacja, brak
konsekwencji, a przede wszystkim niezadowalające
funkcjonowanie systemu nadzoru, kontroli. W tej
kwestii ciągle pozostaje dużo do zrobienia.
Panie i Panowie Posłowie! Klub Parlamentarny
Platforma Obywatelska, pozytywnie oceniając pre-
zentowane sprawozdanie Najwyższej Izby Kontroli
z działalności w roku 2007, pragnie przypomnieć
i zwrócić uwagę na ważny element oceny organizacji
i działalności Najwyższej Izby Kontroli, jakim są
przeglądy partnerskie, dokonywane na wniosek Naj-
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
70 Sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2007 roku
Poseł Teresa Piotrowska
wyższej Izby Kontroli przez zespoły międzynarodo-
wych kontrolerów.
W 2007 r. były prezentowane wyniki przeglądu
dokonanego przez Urząd Kontroli Państwowej Danii.
Kontrolerzy duńscy zwrócili uwagę na potrzebę
uproszczenia procedury kontrolnej, także procedury
odwoławczej. Przegląd partnerski zwrócił uwagę na
potrzebę opracowania i wdrożenia polityki rotacji
stanowisk pracowników, szczególnie dyrektorów. Ro-
tacja, zdaniem ekspertów, mogłaby pozytywnie wpły-
nąć na dalszy rozwój kwalifikacji i wiarygodności
Najwyższej Izby Kontroli. Jednak, Wysoka Izbo, za-
leceń tych nie sposób wdrożyć bez nowelizacji usta-
wy o Najwyższej Izbie Kontroli. Zalecenia, o któ-
rych wspomniałam, pojawiły się po raz pierwszy
już w 2000 r. po przeprowadzeniu pierwszego prze-
glądu partnerskiego.
Wysoka Izbo! Trzeba dokonać tej nowelizacji tak-
że w związku z koniecznością dostosowania niektó-
rych zapisów do konstytucji oraz w związku z potrze-
bą uproszczenia, skrócenia czasu trwania postępo-
wania kontrolnego i uczynienia go bardziej przejrzy-
stym i przyjaznym dla podmiotów kontrolowanych.
Klub Platforma Obywatelska wyraża nadzieję, że
podjęta przez Komisję do Spraw Kontroli Państwowej
inicjatywa nowelizacji ustawy o NIK uwzględni wy-
niki przeglądów partnerskich. Wyrażamy również
nadzieję, że jeszcze w tym roku Sejm dokona tej no-
welizacji, co będzie miało wpływ na stworzenie no-
woczesnego, skutecznego i kompletnego aktu praw-
nego, który stanie się podstawą nowoczesnego syste-
mu kontroli państwowej w Polsce. Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Dziękuję, pani poseł.
Głos zabierze pani poseł Jadwiga Wiśniewska,
klub Prawo i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę.
Poseł Jadwiga Wiśniewska:
Panie Marszałku! Panie Prezesie! Wysoka Izbo!
W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawie-
dliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec
sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontro-
li w 2007 r. To pierwsze roczne sprawozdanie przed-
stawiane przez pana prezesa Jacka Jezierskiego,
który zgodnie z wolą Sejmu objął ten urząd 22 sierp-
nia 2007 r.
Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość po-
zytywnie ocenia działalność Najwyższej Izby Kontro-
li w 2007 r. Najwyższa Izba Kontroli prowadziła dzia-
łalność zgodną z planem kontroli oraz z ustawą
o Najwyższej Izbie Kontroli. Pragnę podkreślić, iż
przedstawiony dokument został opracowany rzetel-
nie i obiektywnie. W sposób wyczerpujący i czytelny
informuje o działalności NIK w ubiegłym roku oraz
prezentuje wynikające z kontroli uwagi i wnioski do-
tyczące poszczególnych obszarów funkcjonowania
państwa. Przedstawione w sprawozdaniu oceny i dia-
gnozy zostały poparte obszernym materiałem fakto-
graficznym i porównawczym.
Pozytywnie oceniając działalność Najwyższej Izby
Kontroli w 2007 r., należy zwrócić uwagę na to, że
w ubiegłym roku Izba zakończyła 166 kontroli pla-
nowanych, w tym 95 kontroli wykonania budżetu
państwa, będących podstawą sporządzenia analizy
wykonania budżetu państwa i założeń polityki pie-
niężnej oraz opinii w przedmiocie absolutorium dla
Rady Ministrów. Inspektorzy NIK przeprowadzili
ponadto liczne kontrole doraźne, w ramach których
zbadano 128 tematów w 326 jednostkach. Skalę wy-
konanych prac obrazuje liczba 2864 skontrolowanych
jednostek i 2957 wystąpień pokontrolnych, wysła-
nych do kierowników kontrolowanych podmiotów
oraz właściwych organów państwowych i samorządo-
wych. W ubiegłym roku Izba przedłożyła Sejmowi 160
informacji o wynikach kontroli.
Głównym celem przeprowadzonych kontroli było
wskazanie, czy państwo polskie jest oszczędne, go-
spodarne i przyjazne obywatelowi. Szczególną uwagę
Izba kierowała na dziedziny zagrożone korupcją oraz
te, w których niedociągnięcia występują z dużym
natężeniem.
Z badań NIK wyłania się obraz kraju nie do koń-
ca sprawnie realizującego swoje zadania. Przeciw-
działanie niekorzystnym zjawiskom wskazywanym
przez Najwyższą Izbę Kontroli wymaga w wielu wy-
padkach tworzenia skutecznych rozwiązań praw-
nych. Dużą rolę odgrywa tutaj współdziałanie Izby
z parlamentem. Otrzymywane z NIK raporty efek-
tywnie wspomagają prowadzone prace parlamentar-
ne, a kierowane do rządu, a pośrednio także do usta-
wodawcy, wnioski de lege ferenda zmierzają do usu-
nięcia spostrzeżonych luk, sprzeczności oraz nieja-
sności w przepisach prawa oraz sugerują potrzebę
szybkiego naprawienia występujących błędów.
Chciałabym również poruszyć kwestię budżetu
Najwyższej Izby Kontroli w 2007 r. Zapisany w usta-
wie budżet NIK po stronie wydatków wyniósł w ubie-
głym roku 229 352 tys. zł, czyli tyle, ile uchwaliło
Kolegium NIK. W 2007 r. w wyniku kontroli Izby
ujawniono nieprawidłowości w wymiarze finanso-
wym 8 373 mln zł. Dzięki działaniom Izby odzyskano
dla budżetu państwa 7 mld zł, przepraszam, 700 mln,
czyli przeszło...
(Głos z sali: 3-krotnie.)
Tak, 3-krotnie więcej niż kosztowało jej utrzy-
manie.
Biorąc pod uwagę powyższe, Klub Parlamentarny
Prawo i Sprawiedliwość z niepokojem odnosi się do
obniżenia budżetu NIK o 18,5 mln zł w roku 2008,
w którym NIK był organizatorem VII Kongresu EU-
ROSAI, w którym miał do wykonania wiele zadań
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2007 roku
Poseł Jadwiga Wiśniewska
nie tylko pod względem organizacyjnym, ale i finan-
sowym. Z całą pewnością obniżenie budżetu NIK na
2008 r. utrudni jej funkcjonowanie. Głosami koalicji
Platformy Obywatelskiej i PSL obcięto wydatki bie-
żące, inwestycyjne i, niestety, płacowe.
Najwyższa Izba Kontroli kontynuowała w 2007 r.
aktywną działalność na polu współpracy międzynaro-
dowej prowadzonej w ramach INTOSAI i EUROSAI.
W czerwcu odbył się VII Kongres Europejskiej Orga-
nizacji Najwyższych Organów Kontroli EUROSAI.
(Dzwonek) Wybór polskiego najwyższego organu kon-
troli państwowej na organizatora kongresu, z czym
łączy się objęcie przez NIK prezydencji w EUROSAI
w latach 2008–2011, a przez pana Jacka Jezierskiego
zaszczytnej i zobowiązującej funkcji przewodniczą-
cego tej organizacji, to duży splendor dla Polski, wy-
raz uznania społeczności międzynarodowej dla doko-
nań Najwyższej Izby Kontroli.
Kończąc, pragnę podziękować panu prezesowi,
jego zastępcom, wszystkim pracownikom NIK za
wysokie standardy pracy, za obiektywizm i bezstron-
ność, stałość ocen i zawodową perfekcję. Dzięki pań-
stwa pracy Najwyższa Izba Kontroli cieszy się po-
wszechnym autorytetem.
Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość po-
zytywnie ocenia pracę Najwyższej Izby Kontroli
w 2007 r. i wnosi o przyjęcie przedłożonego sprawoz-
dania. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Dziękuję bardzo, pani poseł.
Głos zabierze poseł Janusz Krasoń, klub Lewica.
Poseł Janusz Krasoń:
Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pa-
nie Prezesie! Na wstępie dołączę się do tych pozytyw-
nych ocen. W imieniu Klubu Poselskiego Lewicy chcę
powiedzieć, że również wysoko oceniamy działalność
merytoryczną Najwyższej Izby Kontroli. Otóż od
1994 r., od chwili obowiązywania tej ustawy, Najwyż-
sza Izba Kontroli wypracowała dobre wzorce, dobrą
metodykę pracy i dobrze służy Rzeczypospolitej. Do-
strzegliśmy już w poprzedniej kadencji parlamentu
w Komisji do Spraw Kontroli Państwowej, że pomimo
bardzo pozytywnego dorobku Izby jest jednak kilka
obszarów, które wymagają zmian.
Nawiążę tutaj do wystąpienia pani poseł Piotrow-
skiej i również zarekomenduję Sejmowi nowelizację,
którą przygotowaliśmy w podkomisji. Z jednej strony
dopasowujemy przepisy ustawy o Najwyższej Izby
Kontroli do konstytucji. Konstytucja jest późniejsza
od ustawy. Między innymi procedury kontrolne – one
są obecnie regulowane przez zarządzenia prezesa –
wymagają ustawowej normy, a także kilka innych
obszarów, które wynikają z doświadczeń Izby. I to
jest jakby ta sprawa pozytywna, sprawa twórcza.
71
Chciałbym jednak przy okazji debaty na temat
sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontro-
li poruszyć inny wątek, ten, którego podczas dzisiej-
szej debaty jeszcze nie poruszyliśmy. Z jednej strony
to jest ocena działalności Izby w minionym roku i tę
ocenę mamy pozytywną wszyscy. Nie mamy żadnych
wątpliwości. Natomiast z drugiej strony jest to infor-
macja o stanie państwa, informacja o tym, co w pań-
stwie dobrze działa, co w państwie działa źle. I tu
wyrażam ogromny niepokój, że, po pierwsze, debata
jest prowadzona w godzinach nocnych i rozmawiamy
w bardzo nielicznym gronie, po drugie, dlatego że
w ławach rządowych, notabene po raz kolejny, nie ma
przedstawiciela rządu. A przecież sam pan prezes
Jezierski w połowie swojej wypowiedzi dokonywał
oceny państwa, oceny instytucji na przykładzie wy-
branych kontroli. To jest pewne złe doświadczenie
Izby.
Jeśli planujemy rozpatrywanie budżetu państwa
wraz z przyjęciem sprawozdania Narodowego Banku
Polskiego i w praktyce działalności parlamentu ko-
lejne jest przedstawiane sprawozdanie z działalności
Najwyższej Izby Kontroli, to wypada, by obie te de-
baty miały podobną rangę. Przyjęcie budżetu pań-
stwa, ocena realizacji budżetu państwa ma właściwą
rangę. Rozmowa o stanie państwa na podstawie ra-
portu Najwyższej Izby Kontroli tej rangi nie ma. To
jest uwaga do nas – do Prezydium Sejmu, do marszał-
ka Sejmu i do rządu, abyśmy poważnie traktowali ten
dorobek. Ja tylko przypomnę, że pan prezes powie-
dział, że na 46 wniosków de lege ferenda sformuło-
wanych w raportach w 2007 r. 3 zostały zrealizowa-
ne. Pamiętam, że w 2006 r. były zgłoszone 52 wnio-
ski, zrealizowanych zostało 7, w tym 2 w niepełnym
wymiarze. Czyli to nie jest praktyka minionego roku,
tylko to jest praktyka jakby permanentna.
To ważne i warto by było to przypomnieć, bo prze-
cież te wnioski de lege ferenda nie dotyczą spraw
nieważnych. Ja sobie to wynotowałem. One dotyczą
np. gospodarowania majątkiem przedsiębiorstw pań-
stwowych w spółkach Skarbu Państwa w toku postę-
powań upadłościowych, realizacji programu usuwa-
nia na terytorium Rzeczypospolitej azbestu, działal-
ności instytucji filmowych i kinematografii, pomocy
materialnej dla studentów czy w końcu niezwykle
ważnej kwestii dla sprawnego funkcjonowania finan-
sów państwa – problemów organizacji pełnego wdro-
żenia systemu informatycznego obsługi budżetu
państwa. Z tego chociażby względu brak informacji
w tym zakresie, brak stanowiska, czy rząd obecnie
będzie respektował czy wyciągnie wnioski z tych
wniosków de lege ferenda, jest po prostu istotne.
Panie i Panowie Posłowie! Tak jak już powiedzia-
łem we wstępie wypowiedzi, Klub Poselski Lewicy
poprze sprawozdanie Najwyższej Izby Kontroli, uzna-
jąc, że jej działalność jest ze wszech miar korzystna,
pożyteczna, rzetelna i sumienna, ale z takim oto
przekonaniem, że w bardzo niewielkim stopniu jest
wykorzystywana przez Izbę, a przede wszystkim
przez rząd Rzeczypospolitej. Dziękuję. (Oklaski)
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
72 Sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2007 roku
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Dziękuję, panie pośle.
Głos zabierze pan poseł Józef Zych, Polskie Stron-
nictwo Ludowe.
Bardzo proszę, panie marszałku.
Poseł Józef Zych:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Doroczne spra-
wozdanie prezesa Najwyższej Izby Kontroli to jest
bardzo bogaty materiał i ze wszech miar interesują-
cy – i jako taki, tak jak mówili moi przedmówcy, po-
winien stanowić podstawę do głębokich analiz.
Oprócz tego, że ten materiał został bardzo dobrze
przygotowany, to trzeba powiedzieć, że on budzi wie-
le refleksji i to niepokojących.
Pierwsze zagadnienie – to jest problem ustalania
przez Najwyższą Izbę Kontroli w czasie kontroli oko-
liczności, które wskazują na możliwość popełnienia
przestępstwa lub wykroczenia. Jak przeanalizujemy
informacje z poszczególnych lat, to ten problem cią-
gle występuje. Najwyższa Izba Kontroli kieruje za-
wiadomienia do prokuratury i duży odsetek spraw
umarza się albo odmawia się wszczęcia postępowa-
nia. W 2007 r. odsetek tych spraw jeszcze wzrósł.
W czasie debaty nad projektem ustawy o prokuratu-
rze apelowałem do ministra sprawiedliwości proku-
ratora generalnego, aby wnikliwie badać te zawiado-
mienia. Ja już abstrahuję od tego, że inne są zadania
Najwyższej Izby Kontroli, inne możliwości ma pro-
kuratura, ale są przecież problemy i zdarzenia, które
dadzą się w przybliżeniu ocenić na wstępie. To rów-
nież przemawia za tym, że nie zawsze prokuratura
wnikliwie bada okoliczności. Bo jeżeli NIK składa
zażalenie np. na umorzenie postępowania i w siedmiu
przypadkach zmienia się decyzję, to okazuje się, że
nie było tam dostatecznej wnikliwości.
Drugie zagadnienie – to jest przede wszystkim
zwiększenie przypadków naruszenia dyscypliny fi-
nansów publicznych. To jest zagadnienie bardzo
istotne z punktu widzenia interesu państwa. Pozy-
tywnie należy ocenić działalność Najwyższej Izby
Kontroli na odcinku współpracy z innymi organami
kontrolnymi, a w szczególności z Państwową Inspek-
cją Pracy, zwłaszcza jeśli chodzi o kontrolę np. w szko-
łach, na uczelniach, o stan bezpieczeństwa i higieny
pracy, a także określone postępowanie w razie wy-
padków. To jest działalność ze wszech stron poży-
teczna. Dotyczy ona także oczywiście problemów
związanych z przestrzeganiem, ogólnie mówiąc, prze-
pisów prawnych.
Są jednak pewne dziedziny, o których wspominał
pan prezes Jezierski, a mianowicie dotyczące postę-
powania podatkowego, gdzie jest wymagane zdecy-
dowane stanowisko ministra finansów. W ostatnim
okresie różne organy skarbowe w różnych okręgach
wydają najróżniejsze decyzje, np. dłużnik z bankiem
zawiera nową umowę, w tej umowie bank rezygnuje
z odsetek. Bank zawiadamia o tym urząd skarbowy,
a urząd skarbowy w jednym przypadku dolicza to
jako dochód, w innym przypadku jako przychód i jed-
ni opodatkowują, inni nie, nie biorąc pod uwagę pod-
stawowej sprawy, mianowicie tego, że aby umorzyć
odsetki w stosunki do osoby fizycznej, to muszą za-
chodzić wyjątkowe okoliczności. Do tej pory nie ma
jednolitej polityki. Minister finansów bezwzględnie
powinien się tym problemem zająć, ministerstwo po-
winno dokonać jednolitej wykładni. Dotyczy to także
tzw. odsetek karnych.
Bardzo istotnym problemem, który wymaga pod-
jęcia, są stwierdzone nieprawidłowości w działalności
Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jak trafnie za-
uważa się w tym sprawozdaniu, już wielokrotnie
zwracano uwagę na błędy, na nieprzestrzeganie prze-
pisów, a także w pewnych przypadkach na niegospo-
darność, a jednak, jeżeli chodzi o ZUS, nie wyciąga
się dostatecznych wniosków z tej działalności.
Wysoki Sejmie, od wielu lat w Sejmie, w Komisji
do Spraw Kontroli Państwowej dyskutuje się o po-
trzebie zmiany ustawy, mówiła o tym pani poseł Pio-
trowska, także kolega Krasoń. Całkowicie popieram
tę propozycję, z tym że trzeba skorzystać także z wcze-
śniejszych projektów, bo takie były, i oczywiście do-
stosować je do aktualnych potrzeb Najwyższej Izby
Kontroli oraz potrzeb państwa. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Dziękuję bardzo.
Przechodzimy do zadawania pytań. Czas na za-
danie pytania to jedna minuta.
Bardzo proszę, jako pierwszy pan poseł Krzysztof
Lipiec.
Będę tolerancyjny, ale nie ponad miarę.
Jest pan poseł?
(Głos z sali: Nie ma.)
W takim razie pani poseł Maria Nowak, Prawo
i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę.
Poseł Maria Nowak:
Panie marszałku, dziękuję bardzo.
Panie Prezesie! Przede wszystkim pragnę podzię-
kować za rzetelną i fachową pracę wszystkim pra-
cownikom izby, a równocześnie zauważyć beztroskie
i lekceważące podejście rządu do pracy Najwyższej
Izby Kontroli. Jest to naprawdę bulwersujące.
(Poseł Teresa Piotrowska: Za czasów PiS-u też tak
było.)
A teraz już krótko, przechodzę do pytań, bo mam
bardzo mało czasu. Otóż w sprawozdaniu czytamy,
że NIK konsekwentnie kontynuował działania ukie-
runkowane na zapobieganie korupcji. Wśród poten-
cjalnych obszarów ryzyka korupcji wymienione są
gospodarowanie mieniem publicznym i szkolnictwo
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2007 roku
Poseł Maria Nowak
wyższe. Stąd pytania dotyczące tych obszarów.
Pierwsza sprawa. Czy kontrole w samorządach wy-
kazały nieprawidłowości w zakresie gospodarowania
i wydatkowania środków publicznych? Czy prowa-
dzona była kontrola wydatkowania środków na pro-
mocję gminy, informacje o pracy burmistrza, wójta,
prezydenta? Czy prowadzona była kontrola wydat-
ków prezydenta, burmistrza w trakcie kampanii wy-
borczej? Czy w wyniku kontroli samorządów skiero-
wano jakieś wnioski do prokuratury? Czy NIK śledzi
losy tych wniosków w prokuraturze, to, jaki procent
tych wniosków jest w prokuraturze umarzany?
I bardzo krótko druga sprawa, pytania dotyczące
szkolnictwa wyższego, a konkretnie rozdziału środ-
ków finansowych w ramach tzw. grantów na bada-
nia, na sprzęt, na aparaturę dla poszczególnych wyż-
szych uczelni. Czy NIK badał zasadność rozdziału
środków na te zadania i kryteria, jakimi kierują się
komisje rozdzielające te środki? Czy NIK podziela
opinię, która jest powszechna w wielu środowiskach
akademickich, że panuje w tym zakresie zbyt duża
uznaniowość i dowolność decyzji? Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Bardzo dziękuję.
Głos zabierze pani poseł Gabriela Masłowska.
Nieśmiało tylko powiem, że zwyczajem już w par-
lamencie jest nieobecność przedstawicieli rządu
w trakcie omawiania tej informacji.
Bardzo proszę, pani poseł.
Poseł Gabriela Masłowska:
Tak, dziękuję, panie marszałku.
(Poseł Maria Nowak: Szkoda, że nie ma przedsta-
wicieli rządu.)
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Zwyczajem nie tylko tej kadencji, ale wszystkich
poprzednich, które pamiętam.
(Poseł Teresa Piotrowska: Rząd PiS-u też był nie-
obecny.)
(Głos z sali: Może to jest dobry zwyczaj.)
(Poseł Maria Nowak: Można to sprawdzić.)
A ja tylko mówię, jak to jest.
(Poseł Teresa Piotrowska: Krótka pamięć.)
Bardzo proszę.
Poseł Gabriela Masłowska:
Dziękuję, panie marszałku.
Ja mam następujące pytanie do pana prezesa. Czy
NIK badał prawidłowość wyliczeń, nie wykorzysta-
73
nia, ale wyliczeń kwot zadłużeń, które były pokry-
wane ze środków budżetowych jako pomoc państwa
w spłacie kredytów mieszkaniowych? Pytam o to, bo
to nie wynika z kontroli, z opracowania, które jest
opublikowane w Internecie, ani z tego, które zostało
nam dostarczone. Pytam o to, ponieważ są bardzo
poważne zastrzeżenia co do sposobu dokonania wy-
liczeń tychże kwot, wypływających z budżetu pań-
stwa do banków w ramach tzw. pomocy w spłacie
kredytów mieszkaniowych. Te wątpliwości do dzisiaj,
panie prezesie, nie są wyjaśnione.
Państwo badacie, jak wynika z analiz, wykorzy-
stanie tych środków, ale nie badacie prawidłowości
wyliczeń. A kwota jest naprawdę niebagatelna. Pro-
szę państwa, do tej pory z budżetu państwa na rzecz
banków wypłynęło ponad 20 mld zł. Do tego na przy-
kład w 1996 r. zadłużenie z tytułu przejściowego
wykupienia odsetek wynosiło ponad 7 mld zł, 18 mld
wypłacił budżet, a w 2007 r. zadłużenie nadal wyno-
si 7 mld. Nawet te 3 liczby rodzą poważne wątpliwo-
ści. Sprawa jest poważna. Powstała inicjatywa posel-
ska, która…
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Pani poseł…
Poseł Gabriela Masłowska:
…próbuje położyć kres temu procederowi, ponie-
waż w naszym przekonaniu zadłużenie jest liczone
i zostało wykreowane bezprawnie, przez łamanie
prawa. Dlatego bardzo proszę pana prezesa, aby siły
pracowników NIK zwrócić, skierować na zbadanie
tej kwestii. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Dziękuję bardzo.
Pan poseł Marek Kwitek, Prawo i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę.
Poseł Marek Kwitek:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie!
Na wstępie również pragnę wyrazić ubolewanie
z powodu braku przedstawiciela rządu w tak bardzo
ważnej sprawie dla państwa. Jest to chyba wyraz
lekceważenia Wysokiej Izby.
Jednym z najważniejszych priorytetów w działa-
niach podejmowanych przez Najwyższą Izbę Kontro-
li jest przeciwdziałanie korupcji. Priorytet ten wdra-
żany jest przy każdym temacie kontroli w odniesieniu
do punktów stycznych między interesem publicznym
a prywatnym. Izba w tej sprawie zgromadziła ogrom-
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
74 Sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2007 roku
Poseł Marek Kwitek
ny i cenny materiał, zanalizowała obszary zagroże-
nia korupcją, ujawniła mechanizmy korupcjogenne,
monitorowała wnioski pokontrolne. Bardzo ważne
miejsce w dokonanych kontrolach stanowiły wnioski
de lege ferenda, czyli propozycje izby zmierzające do
usunięcia luk lub sprzeczności w prawie, najczęściej
adresowane do ustawodawcy i do rządu. Podejmowa-
ne przez izbę działania mają zapewnić eliminowanie
mechanizmów korupcjogennych, doprowadzić do
ograniczenia ich skutków oraz przyjęcia postaw,
w których nie będzie miejsca na przyzwolenie dla
korupcji. Skuteczne zwalczanie korupcji w naszym
kraju wymaga jednak stworzenia systemowych roz-
wiązań antykorupcyjnych.
Zwracam się do pana prezesa z dwoma pytaniami.
Pierwsze. Jaką rolę może odegrać Najwyższa Izba
Kontroli w budowaniu systemu rozwiązań antyko-
rupcyjnych? Drugie. Jakie są według pana główne
przyczyny nieskuteczności państwa polskiego w wal-
ce z przejawami korupcji? Dziękuję.
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Dziękuję bardzo.
Pani poseł Bożena Kotkowska, Socjaldemokracja
Polska – Nowa Lewica.
Poseł Bożena Kotkowska:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie!
Wiadomo, że zasadniczym celem Najwyższej Izby
Kontroli jest kontrola, wyeliminowanie z życia spo-
łecznego zjawiska, jakim jest korupcja. Moje pytanie
jest zasadnicze. Ile było – w sprawozdaniu może nie
doczytałam – doniesień do prokuratury, jeśli chodzi
o kontrole, i ile z tych doniesień zakończyło się takim
spektakularnym sukcesem NIK-u, bo okazało się, że
NIK złożył doniesienie i jest tego efekt, konkretny
efekt?
Poza tym zastanawiam się nad skutecznością.
Proszę mi powiedzieć, jaka jest skuteczność państwa
kontroli, jeśli chodzi o samorządy. Ja jestem zainte-
resowana również samorządami, gdyż w samorzą-
dach, niestety, dzieją się różne rzeczy, wszyscy o tym
wiemy. Czy państwa wnioski, które przekazujecie,
coś dają? Czy wnioski pokontrolne coś dają? Czy wa-
szym działaniem eliminujecie korupcję w samorzą-
dach? Czy to jest skuteczne, czy nie? Na ile to jest
skuteczne, jak ta skuteczność jest przez was postrze-
gana? Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Dziękuję, pani poseł.
Głos zabierze poseł Romuald Ajchler, Lewica.
Poseł Romuald Ajchler:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani poseł Kot-
kowska poruszyła, panie prezesie, bardzo ważny
temat, a mianowicie skuteczności państwa kontro-
li, zresztą mówił już o tym pan marszałek. Bo, pa-
nie prezesie, cóż znaczy kontrola, jeżeli nie ma jej
efektów, jeżeli bardzo wiele spraw jest umarzanych
albo ginie w prokuraturze? To znaczy, że państwo
wykonujecie kontrolę, dajecie zalecenia, a inne in-
stytucje nie podzielają państwa uwag. Jestem zdzi-
wiony jedną kwestią, panie marszałku. Narzeka-
my, że nie ma przedstawicieli rządu, że nie przy-
słuchują się tej debacie. Jak pamiętam, a jestem
w tej Izbie od 1993 r., to rząd zawsze miał takie
podejście. Jednak musimy powiedzieć, że to nie jest
wina rządu. To jest nasza wina, a szczególnie ko-
misji, która tymi sprawami, jeśli chodzi o NIK, się
zajmuje. Gdyby komisja wyrażała wolę, aby był
przedstawiciel rządu, to na pewno przewodniczący
komisji mógłby to spowodować, aby ona tutaj się
znalazła. (Dzwonek)
Panie prezesie, chciałbym zapytać o jedną bar-
dzo ważną sprawę. Otóż od 2004 r. jesteśmy w Unii
Europejskiej, czyli minęły już 4 lata. Dzisiaj media
doniosły, iż Polska z różnych powodów najprawdo-
podobniej będzie musiała zwrócić ok. 0,5 mld zł. To
kwestie dotyczące braku kontroli, myślę tu o kon-
troli krzyżowej, a sprawa dotyczy Agencji Restruk-
turyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Chciałbym
zapytać, panie prezesie, czy na tego typu doniesie-
nia, bo to jest porażająca kwota, państwo reaguje-
cie natychmiastową doraźną kontrolą? I co się z tym
dalej dzieje? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Dziękuję bardzo.
Głos zabierze poseł Jarosław Pięta, Platforma
Obywatelska.
Bardzo proszę.
Poseł Jarosław Pięta:
Dziękuję, panie marszałku.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie!
Nikt nie lubi być kontrolowany. Każdy obywatel chce
uniknąć tego typu sytuacji, stąd różna ocena różnych
organów kontrolnych. Do tej pory NIK miał wysokie
notowania, jeśli chodzi o zaufanie społeczne. Jednak
w ostatnim okresie ten wizerunek jakby ulega zmia-
nie. W związku z tym moje pytanie: Panie prezesie,
co trzeba zrobić, aby ten wizerunek poprawić, aby
NIK pozostał instytucją kontrolną o nieskazitelnym
charakterze?
Drugie pytanie, w zasadzie chciałbym powtórzyć
to, co mówił pan marszałek Zych. Duża liczba za-
wiadomień o popełnieniu przestępstwa i ich umo-
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2007 roku
Poseł Jarosław Pięta
rzeń. Ta kwestia jest niezmiernie istotna i trzeba
się nią zająć.
Na koniec chciałbym wyrazić ubolewanie na ubo-
lewanie opozycji, w szczególności PiS, że jej przedsta-
wiciele nie reagowali na nieobecność przedstawicieli
rządu, gdy tworzyli większość rządową. Dziękuję bar-
dzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Dziękuję bardzo, panie pośle.
Poseł Janusz Krasoń, klub Lewica.
Poseł Janusz Krasoń:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie!
Trzy pytania, na które zabrakło czasu w wystąpieniu
klubowym. Po pierwsze, w sprawozdaniu zawarte
jest zdanie, że zastrzeżenia do protokołów wnosi ok.
24% adresatów, natomiast aż 74% adresatów wnosi
zastrzeżenia do uwag i wniosków zawartych w wy-
stąpieniach pokontrolnych. Chciałbym, żeby pan to
zdefiniował, omówił, co jest powodem tak znacznych
różnic w odbiorze protokołu, a potem wniosków w wy-
stąpieniach pokontrolnych. Pracujemy nad tym w pod-
komisji i zastanawialiśmy się nad tym.
Drugie pytanie jest następujące, także zawarte
w sprawozdaniu. Kiedy objął pan funkcję prezesa,
media mocno zaakcentowały w pańskich wypo-
wiedziach to, że będzie pan dbał o niezależność
Izby i o poprawę skuteczności jej działania. Proszę
scharakteryzować, jakie działania będą sprzyjały
skuteczności Izby i niezależności.
Trzecie pytanie, bardzo konkretne. Są urlopowani
mianowani pracownicy Izby. Proszę powiedzieć, ilu
urlopowanych pracowników mianowanych było na
urlopach bezpłatnych w 2007 r.? Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Dziękuję bardzo.
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
pana.
Panie i Panowie Posłowie! Absolutnie zgadzam
się z opinią, że dobrze by było, i byłoby to dobrym
obyczajem, gdyby nie tylko przedstawiciel rządu był
obecny w trakcie tej dorocznej debaty, ale przedsta-
wiciel niemal każdego resortu i innych agend rzą-
dowych. Tak naprawdę każde ministerstwo, każdy
resort w jakimś sensie, w jakimś fragmencie swojej
działalności był kontrolowany, podobnie inne agen-
dy. Jednak nie ma ich. Myślę, że jako Prezydium
Sejmu podejmiemy działania, żeby na przyszłość to
zmienić.
75
Natomiast pragnę zwrócić uwagę...
(Poseł Arkadiusz Czartoryski: Panie marszałku,
jako sprawozdawca proszę o głos.)
Pan poseł jako sprawozdawca będzie miał jeszcze
czas zabrać głos, będzie na to czas.
(Poseł Arkadiusz Czartoryski: Na końcu?)
Tak, na końcu.
Pragnę tylko zwrócić uwagę, że rząd powinien
brać pod uwagę wyniki kontroli i zalecenia, nato-
miast w trakcie debaty rząd nie ma prawa odnosić się
do wyników kontroli. Kontrolowane agendy rządowe
miały czas na złożenie wyjaśnień, natomiast osta-
teczna wersja protokołu jest po prostu wersją NIK-
-owską i nie ma w tym momencie możliwości, żeby
rząd się odnosił do wyników kontroli, to już nie ten
etap. Ma on realizować zalecenia, ale to jest inna
kwestia, o tym mówiłem przed chwilą.
Panie i Panowie Posłowie! Głos zabierze prezes
Najwyższej Izby Kontroli pan Jacek Jezierski.
Bardzo proszę, panie prezesie.
Prezes Najwyższej Izby Kontroli
Jacek Jezierski:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Część pytań
miała charakter bardzo szczegółowy, dotyczy bardzo
specyficznych zagadnień. W związku z tym na
wszystkie te pytania, na które nie jestem w stanie
odpowiedzieć teraz, prześlemy państwu odpowiedzi
na piśmie.
Spróbuję od początku ustosunkować się do tych
pytań.
Pani poseł Masłowska pytała, czy badano prawi-
dłowość wyliczeń kwot zadłużeń wynikających ze
spłaty zobowiązań mieszkaniowych. Takiej kontroli
nie było. Przeprowadzimy po prostu analizę ryzyka.
Jeżeli się okaże, że jest ono wysokie, to możemy taką
kontrolę zaproponować kolegium do planu na przy-
szły rok. Zwracam też uwagę, że Sejm właśnie zakoń-
czył procedowanie nad sugestiami do planu pracy
naszej Izby i takiej sugestii nie było, żadna z komisji
nie sugerowała takiej kontroli. Niemniej, jak mówię,
możemy przeprowadzić analizę ryzyka. Jeżeli się
okaże, że ryzyko występowania nieprawidłowości jest
wysokie, to możemy rozważyć przeprowadzenie ta-
kiej kontroli.
Pan poseł Kwitek pytał o przeciwdziałanie korup-
cji i rolę Najwyższej Izby Kontroli. Wnioski płynące
z postępowań kontrolnych, zakończonych w 2007 r.,
w części również niezrealizowane wnioski z poprzed-
nich lat, wskazują na potrzebę podejmowania kon-
kretnych, określonych przedsięwzięć, dostosowanych
do poszczególnych obszarów, w których jest diagno-
zowane wysokie zagrożenie korupcją. Zdiagnozowa-
liśmy takie obszary. Po pierwsze, zwiększenie sku-
teczności nadzoru nad prywatyzacją. Po drugie,
ograniczenie możliwości dowolnego dysponowania
majątkiem publicznym. Po trzecie, systemowe prze-
ciwdziałanie konfliktowi interesów. Po czwarte, wpro-
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
76 Sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2007 roku
Prezes Najwyższej Izby Kontroli
Jacek Jezierski
wadzenie pełnej jawności oświadczeń majątkowych.
Po piąte, uporządkowanie gospodarki rezerwami ma-
teriałowymi i zapasami paliw. Po szóste, uporządko-
wanie nadzoru nad wielkimi fermami hodowlanymi.
Po siódme, planowanie przestrzenne w gminach. Po
ósme, uregulowanie zasad dostępu do świadczeń me-
dycznych. Po dziewiąte, wzmocnienie kontroli nad
zamówieniami publicznymi. To są te obszary, które
w wyniku kontroli prowadzonych w 2007 r. zostały
zdefiniowane jako szczególnie zagrożone i w związku
z tym takie wnioski.
Najwyższa Izba Kontroli oczywiście może odegrać
znaczącą rolę zarówno w sensie prewencyjnym, ale
również w określaniu obszarów, w których korupcja
może mieć miejsce. Natomiast Najwyższa Izba Kon-
troli nie dysponuje takim aparatem kontrolnym, któ-
ry umożliwiłby wyłapywanie poszczególnych przy-
padków korupcji.
Pani poseł Kotkowska zapytała również o korup-
cję. Ile doniesień do prokuratury Najwyższa Izba
skierowała w roku 2006? Mianowicie zanotowano
nieznaczny wzrost liczby przekazanych zawiado-
mień w stosunku do roku poprzedniego i tak w roku
2007 Najwyższa Izba Kontroli przesłała 129 zawia-
domień o przestępstwie i 8 wniosków o ukaranie
w sprawach o wykroczenia. W 2006 r. było to odpo-
wiednio 112 i 6. Najwięcej zawiadomień dotyczyło
nieprowadzenia bądź nierzetelnego prowadzenia
ksiąg rachunkowych, czyli przestępstwa opisanego
w ustawie o rachunkowości i w Kodeksie karnym,
Kodeksie karnym skarbowym. Kolejne dotyczyły
fałszowania dokumentów oraz poświadczenia w do-
kumentach nieprawdy i używania tego typu doku-
mentów – było 28 takich zawiadomień – oraz karal-
nej niegospodarności i nadużycia zaufania – było 21
zawiadomień.
W roku 2007 izba uzyskała informację o zakoń-
czeniu 87 spraw, z czego w 38 przypadkach zapadły
orzeczenia w sprawach skierowanych właśnie w 2007 r.
W 15 sprawach przesłano akt oskarżenia, 52 sprawy
umorzono, 3 umorzono warunkowo, a w 78 odmówio-
no wszczęcie postępowania. W przypadku 18 posta-
nowień o umorzeniu Najwyższa Izba Kontroli złoży-
ła zażalenie. Uwzględniono połowę z 8 rozpoznanych
zażaleń. W przypadku postanowień o odmowie wsz-
częcia postępowania uwzględniono 3 z 4 zażaleń.
Pan poseł Ajchler pytał o skuteczność, efektyw-
ność i skutki doniesień. To jest częściowo odpowiedź
na to pytanie. Od 2004 r. jesteśmy w Unii, Polska
będzie… Aha, jeśli chodzi o obawy dotyczące koniecz-
ności zwrotu około 0,5 mld zł, to nasze kontrole od
początku lat 90. obejmują problematykę wydatkowa-
nia środków unijnych – było tak jeszcze w okresie
przedakcesyjnym – i wiele z pierwszych kontroli było
bardzo efektywnych, bo wnioski po ich przeprowa-
dzeniu powodowały zmianę zasad wykorzystania
tych środków, a przede wszystkim naukę tego, w jaki
sposób trzeba je obsługiwać. Każde doniesienie o tym,
że Polska może być zmuszona do ich zwrotu, jest ele-
mentem, który analizujemy, szczególnie gdy sprawa
dotyczy tak wielkich sum. Sama Agencja Moderniza-
cji i Restrukturyzacji Rolnictwa jest kontrolowana
co roku: pod kątem przygotowania do obsługi środ-
ków unijnych, wykorzystania, zastosowania narzędzi
informatycznych, przygotowania proceduralnego,
przygotowania, jeśli chodzi o kadrę, a także skutecz-
ności swojego funkcjonowania w tym obszarze. Tak
że zapewne skuteczność działania agencji i ewentu-
alne uchybienia również w tym konkretnym przy-
padku zostaną poddane kontroli i w przyszłym roku,
gdy będziemy przedstawiali wyniki kontroli wykona-
nia budżetu za rok obecny, to taka analiza zapewne
tam się znajdzie.
Pani poseł Nowak pytała o gospodarowanie mie-
niem komunalnym. Co roku temu zagadnieniu po-
święcony jest cały szereg kontroli. Ostatnio badaliśmy
gospodarowanie majątkiem gmin. Po tej kontroli bar-
dzo krytycznie zostały ocenione kontrolowane jed-
nostki, głównie ze względu na brak ewidencji majątku,
brak planów zagospodarowania składników majątko-
wych, nieaktualizowanie wartości majątku i nieudo-
stępnianie w celu uzyskania dochodów nieruchomości
niewykorzystywanych przez gminę. Takich kontroli
jest wiele, niektóre są tak przeglądowe jak ta, a inne
jednostkowe, dotyczące poszczególnych gmin. Częścio-
wo są to kontrole spowodowane skargami.
Nie potrafię w tej chwili odpowiedzieć, ile było
zawiadomień skierowanych do prokuratury właśnie
po kontrolach w samorządach. Będziemy musieli to
policzyć. Takiej ewidencji do tej pory nie prowadzili-
śmy, ale nie będzie problemu, żeby w ramach wszyst-
kich zawiadomień policzyć, ile z nich dotyczyło funk-
cjonowania samorządu terytorialnego.
Jeśli chodzi o pytanie dotyczące kontroli podziału
grantów na badania naukowe, kryteriów, jakimi kie-
rowały się komisje rozdzielające granty, to pragnę
powiedzieć, że sprawa była badana kilka lat temu
w czasie kontroli funkcjonowania Komitetu Badań
Naukowych. Obecnie Najwyższa Izba Kontroli przy-
gotowuje kontrolę podziału środków na badania na-
ukowe w ramach tzw. grantów, która rozpocznie się
już w sierpniu tego roku.
Pan poseł Pięta stwierdził, że nikt nie lubi być
kontrolowany. To jest oczywiste stwierdzenie. Powie-
dział pan też, że wizerunek NIK-u ulega zmianie,
rozumiem, że na gorsze. To jest zaskakujące stwier-
dzenie, bo nie bardzo wiem, o czym pan mówi. Skąd
takie przekonanie u pana posła? Według naszych
wszystkich analiz wizerunek nie pogarsza się, nato-
miast, oczywiście, zawsze trzeba analizować to, jak
można lepiej funkcjonować, a co za tym idzie, jak po-
lepszać swój wizerunek, ale przede wszystkim to, jak
lepiej funkcjonować. To jest bardzo ogólnie zadanie
pytanie i trzeba by udzielić na nie niezwykle ogólnej
odpowiedzi albo prosiłbym o doprecyzowanie, bo ele-
menty do poprawy istnieją w każdym obszarze dzia-
łalności Najwyższej Izby Kontroli.
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2007 roku
Prezes Najwyższej Izby Kontroli
Jacek Jezierski
Mówiłem o tym – w ten sposób w części odpowiem
panu posłowi Krasoniowi – że chciałbym, żeby efekt
końcowy prac Najwyższej Izby Kontroli, czyli rapor-
ty końcowe, informacje pokontrolne, były bardziej
strawne dla odbiorców, zarówno dla parlamentu, jak
i obywateli. Pracujemy nad nową formą przedstawia-
nia wyników, ale nie jest to kwestia łatwa, dlatego że
z jednej strony nie chcemy stracić całego ciężaru
przekazu, jakim są obarczone informacje. One po-
wstają bardzo często na podstawie wielu kontroli
jednostkowych, których czasem jest kilkadziesiąt.
Wkładamy ogromny wysiłek w to, żeby zinwentary-
zować, skontrolować i ocenić pewne obszary w wielu
jednostkach, i chcielibyśmy, żeby nasze oceny i wnio-
ski wynikały z tego ogromu pracy. To również chce-
my przekazać w końcowym raporcie, jakim jest in-
formacja pokontrolna.
Nie jest łatwo z jednej strony pokazać cały doro-
bek izby, jeśli chodzi o daną kontrolę, a z drugiej
strony, używając prostego, zrozumiałego języka,
osiągnąć to, żeby być łatwo rozumianym przez od-
biorców. Zdajemy sobie sprawę z tego, że wysiłek od-
biorców naszych informacji włożony w odczytanie
tego, co chcemy przekazać, jest siłą rzeczy bardzo
ograniczony, bo państwo nie macie czasu na to, żeby
bardzo dogłębnie analizować nasze materiały, a oby-
watele mają tego czasu i możliwości jeszcze mniej.
Chcemy więc, żeby materiały były czytelniejsze i –
tak jak mówię –pracujemy nad pewną ich zmianą.
Być może dzięki łatwiejszej formie prezentowania
naszych wyników zmieni się również wizerunek na-
szej izby.
Pan poseł Krasoń zwrócił uwagę na to, że jest
znacznie więcej zastrzeżeń do wystąpień niż do pro-
tokołów, przy czym podane przez pana procenty zde-
cydowanie nie oddają rzeczywistości, bo nie ma 24%
zastrzeżeń do protokołów, tylko – o ile sobie dobrze
przypominam – jest ok. 2% albo nawet mniej. Nato-
miast co do wystąpień, to oczywiście nie 74%; to,
o czym pan mówi, to prawdopodobnie jest tylko pro-
centowa liczba zastrzeżeń do poszczególnych etapów,
czyli zastrzeżeń do protokołu, gdzie najpierw mamy
zastrzeżenia do kontrolera, potem do dyrektora i za-
strzeżenia do wystąpień. I to jest procentowy udział
w tych zastrzeżeniach. Natomiast samych zastrzeżeń
do wszystkich materiałów jest nieporównywalnie
mniej. Zastrzeżeń do protokołów, tak jak mówię, nie
ma chyba nawet 2%, natomiast nieznacznie więcej
jest do wystąpień. Znaczy, przepraszam, jest więcej
niż zastrzeżeń do protokołów, ale oczywiście nie jest
to taka skala, nie kilkadziesiąt procent, tylko kilka
procent.
Skąd się biorą te różnice? No, to jest w zasadzie
oczywiste. W wystąpieniach podawane są oceny, po-
dawane są wnioski i w związku z tym kontrolowani
częściej nie zgadzają się z ocenami, chociaż zgadzają
się z materiałem dowodowym, jaki znajduje się w pro-
77
tokołach. Ocena zawsze jest w pewnym stopniu wy-
nikiem analizy, w naszym wypadku pracy zespoło-
wej, ale jednak jest w tym jakaś doza uznaniowości,
ona zawsze tam jest zawarta. Co do faktów na ogół
się nie sprzeczamy, natomiast różnie próbujemy je
oceniać. Mówiłem w swoim wystąpieniu, że NIK
przykłada niezwykłą wagę do oceny końcowej i dla-
tego są one wystawiane w wyniku wielostopniowej,
kolegialnej pracy. Nad końcowymi ocenami pracuje
wielu pracowników, są one wypracowywane w szere-
gu etapach. No i oczywiście kontrolowani nie zawsze
w pełni się z nimi zgadzają. To jest naturalne, mają
takie prawo przewidziane w ustawie. Tak czy inaczej
procent zastrzeżeń jest bardzo niewielki w stosunku
do wszystkich wystąpień.
Jeśli chodzi o dbanie o niezależność i poprawę
skuteczności, to skuteczność Najwyższej Izby Kon-
troli musi być rozpatrywana w kontekście naszych
kompetencji, naszych uprawnień. Najwyższa Izba
Kontroli nie ma uprawnień decyzyjnych, nie ma
uprawnień władczych, w związku z tym bardzo czę-
sto można mieć odczucie, że nasze wnioski nie są
realizowane. Potem mówi się o niskiej skuteczności
NIK-u, co nie jest uprawnioną konkluzją, dlatego że
rolą Najwyższej Izby Kontroli jest kontrola i ocena
oraz formułowanie – na podstawie oceny – wnio-
sków sugerujących pewne rozwiązania. Ale pełną
odpowiedzialność za realizację wniosków muszą po-
nosić ci, którzy kierują danymi jednostkami czy
danymi obszarami. Nie możemy wchodzić w zakres
kompetencji władzy wykonawczej, bo to właśnie wła-
dza wykonawcza ponosi odpowiedzialność, na każ-
dym poziomie i na każdym etapie, za kierowanie
daną jednostką czy danym obszarem. W związku
z tym w ten sposób, czyli poprzez realizację wnio-
sków pokontrolnych, nie da się ocenić skuteczności
NIK-u. Skuteczność NIK-u można rozważać pod
względem tego, jakie efekty przynoszą nasze kon-
trole w wymiarze dużo większym, w wymiarze sys-
temowym, ale te efekty też możemy oceniać po zre-
alizowanych wnioskach. Jeżeli nasze wnioski są
realizowane i następuje jakaś poprawa, czy to w dzia-
łaniu poszczególnej jednostki, czy w całym systemie,
to wtedy możemy mówić o efektach. To wymaga
oczywiście dużo głębszej, dużo poważniejszej anali-
zy. Takie analizy prowadzimy, dzisiejsze sprawoz-
danie i moja ocena obszarów działania państwa
oparte są właśnie na takich wnioskach. Z tego
punktu widzenia można mówić o skuteczności Naj-
wyższej Izby Kontroli.
Jeśli chodzi o niezależność, to podstawy niezależ-
ności najwyższego organu kontroli zostały określone
już w 1977 r. w tzw. deklaracji z Limy. To była dekla-
racja INTOSAI-u, kongresu INTOSAI-u, który od-
bywał się w tamtym roku w Limie. W deklaracji tej
zostały określone podstawowe kryteria niezależności
najwyższego organu kontroli. Dzisiaj spełniamy je
wszystkie, potwierdził to pierwszy, dokonany przez
SIGMĘ 2000, przegląd partnerski, którego wyniki
były prezentowane w 2001 r. Miał on za zadanie oce-
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
78 Sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2007 roku
Prezes Najwyższej Izby Kontroli
Jacek Jezierski
nić, jak Najwyższa Izba Kontroli jest przygotowana
do pełnienia swej roli w ramach standardów Unii Eu-
ropejskiej. Już wtedy, w 2001 r., czyli na 3 lata przed
datą akcesji Polski do Unii Europejskiej, NIK został
oceniony bardzo wysoko. W raporcie stwierdzono, że
spełnia wszystkie kryteria, w tym przede wszystkim
te najistotniejsze, czyli kryteria niezależności.
Co może być dzisiaj dla nas problemem, jeśli chodzi
o niezależność? Pewne próby wpływania na to, jakie
kontrole będziemy prowadzili, kontrole poszczegól-
nych osób czy grup politycznych przeprowadzane
w bardzo doraźnych celach politycznych. Próbujemy
bronić się przed takimi kontrolami w ten sposób, że –
nie unikając kontroli danych obszarów – albo obejmu-
jemy kontrolą dłuższe okresy, tak żeby objąć nią kolejne
ekipy, albo obejmujemy taką kontrolą więcej podmio-
tów, bardziej żeby pokazać zjawisko w poszczególnych
jednostkach, niż samą jednostkę, albo próbujemy po
prostu prowadzić kontrolę w szerszym zakresie, niż
wynikałoby to z poszczególnych wniosków.
Takich wniosków, w przypadku których już na
pierwszy rzut oka widać, że są kierowane z pobudek
czysto politycznych – i to polityki rozumianej jako
walka między poszczególnymi ugrupowaniami – nie
ma w NIK-u zbyt wiele, ale pojawiają się. Mówiłem
o tym nie tak dawno temu w mediach, kiedy to po-
przez media zwróciłem się z apelem, żeby NIK-u
w ten sposób, instrumentalnie, nie wykorzystywać.
Wszyscy państwo mówicie o tej niezależności, o ko-
nieczności dbania o niezależność, a potem jak przy-
chodzi co do czego, to niektórzy z państwa właśnie
do nas kierują wnioski, których ewidentną podstawą
jest w zamyśle po prostu walka polityczna między
ugrupowaniami.
Jeśli chodzi o pytanie dotyczące liczby osób urlo-
powanych, będących na urlopach bezpłatnych w 2007
r., to liczby dokładnie w tej chwili nie pamiętam, ale
to jest ok. 80 osób.
(Poseł Janusz Krasoń: Mianowanych.)
Tak, to są osoby mianowane. Ta liczba jest zresz-
tą płynna, ona się zmienia i w ostatnich dniach rów-
nież… No nie, może nie w ostatnich dniach, ale w ostat-
nich tygodniach były osoby, które wróciły do NIK-u
z takich właśnie bezpłatnych urlopów, ale również
poprosiły o kolejne urlopy.
Chciałbym jeszcze raz powiedzieć, że sama idea
jest, według mnie, słuszna. Urlopowanie pracowni-
ków w celu objęcia obowiązków i podjęcia pracy
w innych jednostkach przynosi wiele korzyści. Ci pra-
cownicy po prostu przechodzą w ten sposób bezpłat-
ne szkolenia, uczą się, jak funkcjonują pewne jednost-
ki, poznają ich specyfikę i po powrocie mogą służyć
bezcennymi radami, czy wręcz sami mogą wykorzy-
stywać swoje doświadczenia w badaniach kontrol-
nych, oczywiście z zachowaniem pewnego dystansu
czasowego, tak żeby nie stwarzać sytuacji konfliktu
interesów. Jest to doskonałe doświadczenie również
z tego względu, że po pewnym czasie pracy w Naj-
wyższej Izbie Kontroli siłą rzeczy każdy popada
w jakąś rutynę. Łatwo ferować pewne wyroki, kiedy
samemu nie zna się życia z drugiej strony. I to do-
świadczenie, kiedy trzeba kierować jednostką podda-
ną kontroli, jest naprawdę bezcenne. Później po po-
wrocie do NIK często już nieco inaczej patrzy się na
kontrolowane jednostki, inaczej ocenia się podejmo-
wanie przez nie decyzje, nieraz w sytuacji niepełnej
wiedzy. Tak że uważam, że jeśli chodzi o systemo-
we rozwiązanie, przynosi ono naprawdę wiele ko-
rzyści.
Oczywiście w każdym działaniu można znaleźć
pewne mankamenty, i to rozwiązanie zapewne rów-
nież przyniesie jakieś potencjalne problemy. Staramy
się minimalizować ryzyko takich mankamentów, po
powrocie takiego pracownika do izby zawsze anali-
zujemy, czym mógłby się zajmować i przez jaki okres,
żeby nie popadł w konflikt interesów.
Myślę, że odpowiedziałem na większość pytań.
Jeszcze sprawdzę. Jeżeli będą potrzebne jakieś uzu-
pełnienia, to oczywiście w miarę możliwości to zro-
bię, a pozostałe odpowiedzi, jak obiecałem na począt-
ku, zostaną państwu przekazane na piśmie. Dzięku-
ję bardzo, panie marszałku. (Oklaski)
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Bardzo dziękuję, panie prezesie.
Głos zabierze pan poseł Arkadiusz Czartoryski.
(Poseł Romuald Ajchler: Panie marszałku, chciał-
bym zabrać głos w ramach sprostowania.)
A przepraszam, pan poseł Ajchler w trybie spro-
stowania.
Bardzo proszę.
Poseł Romuald Ajchler:
Panie prezesie, nie zrozumiał pan mojego pytania
albo być może nieprecyzyjnie się wyraziłem, przyj-
mijmy to drugie stwierdzenie. Mnie chodziło o to,
w jaki sposób państwo zareagujecie, jeśli dzisiaj jest
doniesienie, że Polsce grozi zwrot 500 mln zł. To jest
poważna kwota. Czy macie państwo możliwość kon-
troli doraźnej, poszukania skutków i reakcji już dzi-
siaj na błędy, które popełniono? Bo zwrot 500 mln
bierze się stąd, iż musieliśmy tkwić w jakimś błędzie.
Chodzi o to, żeby błąd, który spowodował, że Polsce
grozi zwrot tych pieniędzy, natychmiast wyelimino-
wać. Bo jak pan stwierdził, że za rok dostaniemy
wyniki, to ten błąd będziemy powielać. Chodziłoby
o to, aby nie popełniać tych błędów, które będą nara-
żać nasz kraj na zwrot tak ogromnych kwot.
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Dziękuję bardzo.
Czy pan prezes chciałby odnieść się do powtórzo-
nego pytania?
Bardzo proszę, pan prezes Jezierski.
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2007 roku
Prezes Najwyższej Izby Kontroli
Jacek Jezierski:
Panie Marszałku! Szanowny Panie Pośle! Jak mi
koledzy podpowiadają, jest to doniesienie z dzisiejszej
prasy, więc trudno tak na bieżąco dokładnie to prze-
analizować. Jak mówiłem, w agencji prowadzimy
kontrolę prawie notorycznie, więc oczywiście prze-
analizujemy dotychczasowe kontrole. Być może będą
z nich wynikały jakieś wnioski, które pozwoliłyby na
sprecyzowanie problemu. Przeanalizujemy to, jeżeli
z analizy wyniknie, że taka kontrola jest potrzebna,
to oczywiście ją przeprowadzimy, z takim nastawie-
niem, jak pan powiedział. To znaczy ze względu na
naprawę pewnego systemu, który być może źle funk-
cjonował.
Na zakończenie, panie marszałku, chciałbym bar-
dzo serdecznie podziękować za wszystkie pozytywne
opinie wygłoszone przez komisję i przez przedstawi-
cieli klubów. Te podziękowania składam w imieniu
kierownictwa Najwyższej Izby Kontroli, jak również
wszystkich pracowników reprezentowanych dzisiaj
przez dyrektorów na galerii. (Oklaski) Jest to dla nas
wielka satysfakcja. Jednocześnie zwrócenie uwagi
w wystąpieniach niektórych z państwa na pewne ob-
szary, kwestie, którymi Najwyższa Izba Kontroli
mogłaby się zająć, jest na pewno dla nas inspiracją
do dalszych analiz i do coraz bardziej wytężonej pra-
cy. Dziękuję bardzo, panie marszałku.
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Dziękuję bardzo, panie prezesie.
Głos zabierze poseł Arkadiusz Czartoryski, przed-
stawiciel komisji.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Arkadiusz Czartoryski:
Dziękuję, panie marszałku.
Do sprawozdawcy komisji praktycznie zwrócił się
tylko jeden poseł, pan poseł Ajchler, który poruszył
dwie kwestie. Jedna dotyczyła tego, jakoby to Sejm
był winien temu, że jest tak słaba reakcja na pracę
Najwyższej Izby Kontroli, a w szczególności komisja
merytoryczna, która przyjmuje i opiniuje protokoły.
Panie pośle, zapraszam na posiedzenia naszej komi-
sji. Naprawdę nie możemy narzekać. Dezyderaty i opi-
nie są przez nas uchwalane systematycznie, są prze-
syłane do poszczególnych ministrów lub do pana
premiera i spotykają się z aktywną reakcją. To nie
jest tak, że to idzie do szuflady, tylko opinie albo de-
zyderaty są systematycznie kierowane do pana pre-
miera bądź do ministrów i naprawdę te odpowiedzi
przychodzą i są podejmowane konkretne działania.
Potem powracamy jeszcze do tych spraw, żeby spraw-
dzić, czy były efekty. Tak że to nie jest tak, że to
trafia w próżnię. Komisja do Spraw Kontroli Pań-
79
stwowej – zresztą nie w tej, ale i w poprzednich kaden-
cjach, bo skrupulatnie zapoznałem się z historią pracy
tej komisji – praktycznie jako jedyna tak zdecydowa-
nie domaga się respektowania tego, żeby Najwyższa
Izba Kontroli odpowiadała przed parlamentem.
(Poseł Romuald Ajchler: Pan marszałek Zych ją
prowadził.)
Chcę powiedzieć, że wiele niedociągnięć, które
ewentualnie mogą się pojawić, wynika na przykład
z tego, że częściowo zdezaktualizowała się ustawa.
Jest to przedmiot prac podkomisji. Mam nadzieję, że
podkomisja, którą wyłoniła Komisja do Spraw Kon-
troli Państwowej, wszystkie elementy, które jeszcze
są do poprawienia, poprawi.
Panie pośle, co do tego… Jako poseł sprawozdaw-
ca bardzo bym chciał mieć takie uprawnienia, żeby
móc ściągać ministrów czy premiera na posiedzenie,
na tę debatę. Oczywiście nie mam takiego prawa, pan
poseł nie zna regulaminu. Akurat w tej debacie poseł
sprawozdawca nie ma żadnych, ale to żadnych upraw-
nień do decydowania, żeby rząd się pojawiał bądź nie.
Skoro skierował pan do mnie słowa, że widocznie nie
chcę, bo jak bym chciał, to bym to spowodował, to po
prostu nie zna pan regulaminu. To organizuje pan
marszałek i Prezydium Sejmu. Bardzo proszę naj-
pierw zapoznać się z regulaminem, a potem wygła-
szać takie sądy. Dziękuję bardzo.
Chcę się zwrócić z podziękowaniami do przedsta-
wicieli Najwyższej Izby Kontroli, którzy przybyli dzi-
siaj na posiedzenie Sejmu. Jest to świetna okazja ku
temu, by podziękować państwu za te dobrze meryto-
rycznie przygotowane materiały, które trafiają na
posiedzenia Komisji do Spraw Kontroli Państwowej
i innych. One są przedmiotem prac Sejmu, nie tylko
jednej komisji. Ciągle są do dyspozycji parlamentu
i to jest państwa wielki wkład w naszą pracę. Bez tego
nie byłaby możliwa dobra legislacja. Za to w imieniu
całej komisji i myślę, że wszystkich komisji Sejmu pra-
gnę serdecznie podziękować. Państwa obecność,
zwłaszcza wobec nieobecności rządu, była dosyć spek-
takularna, aczkolwiek muszę powiedzieć, że na posie-
dzeniach Komisji do Spraw Kontroli Państwowej nie
mogę narzekać, bo rząd jest zawsze reprezentowany
na nasze zaproszenie. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Dziękuję bardzo, panie pośle.
(Poseł Romuald Ajchler: Panie marszałku, w ra-
mach sprostowania, muszę…)
Bardzo proszę, pan poseł Ajchler w trybie spro-
stowania.
Poseł Romuald Ajchler:
Panie pośle, pan nie zrozumiał mojego pytania.
(Poseł Jadwiga Wiśniewska: Pana nikt nie rozu-
mie.)
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
80 Sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2007 roku

Poseł Romuald Ajchler Poseł Romuald Ajchler:

Tylko w takich kategoriach mogę się do pana …że nie zrobiliście wszystkiego, żeby ta ława…
zwrócić. Otóż nie miałem pretensji do posła sprawoz- żeby rząd w tej kwestii się również wypowiedział.
dawcy, tylko do Prezydium i do Komisji do Spraw
Kontroli Państwowej, dlatego że państwo macie moż-
liwość oddziaływania na to, aby przedstawiciele rzą- Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
du przyszli. Bo ma pan możliwość skierowania dezy-
deratu nie tylko do rządu, ale też pisma do marszał- Panie pośle Ajchler…
ka Sejmu, żeby rząd mógł również przyjść i wystąpić.
Ale jest także inna komisja, komisja regulaminowa,
która reguluje pewne sprawy w Sejmie. Moje pytanie Poseł Romuald Ajchler:
by musiało brzmieć następująco: Czy państwo zadba-
liście o to, czy wystąpiliście… Jak przewodniczącym tej komisji był pan marsza-
łek Zych…

Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:

Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Ale to już nie jest…
Panie pośle...
Poseł Romuald Ajchler:
Poseł Romuald Ajchler:
…o to, żeby…
…to nie było takiej sytuacji. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:

To już nie będzie sprostowanie. Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:

Panie pośle, co można było powiedzieć w sprawie

Poseł Romuald Ajchler: nieobecności przedstawicieli rządu, powiedziałem
i nic ponad to powiedzieć nie można. Dajmy spokój
No właśnie, nie chciałbym dalej brnąć w ten temat. z tymi wzajemnymi przycinkami, bo jest złym oby-
czajem, że od wielu kadencji w trakcie tej debaty nie
ma przedstawicieli rządu. I dobrze, że te uwagi zo-
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: stały dzisiaj zgłoszone.
(Poseł Romuald Ajchler: Panie marszałku, pan
Więc dajmy już spokój. Naprawdę… poseł mnie zaczepił.)
Ja jako marszałek prowadzący zobowiązałem się
przedłożyć to na najbliższym Prezydium, żeby za rok
Poseł Romuald Ajchler: było inaczej.
Zamykamy…
Więc, panie przewodniczący… (Poseł Romuald Ajchler: Wszystko się zgadza. Gdy-
by pan poseł mnie nie zaczepił, nie odezwałbym się.)
Zamykam dyskusję.
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: Komisja do Spraw Kontroli Państwowej wyraża
pozytywną opinię o działalności Najwyższej Izby
…to co można… Kontroli w 2007 r.
W związku z tym Prezydium Sejmu proponuje,
aby Sejm przyjął sprawozdanie z działalności Naj-
Poseł Romuald Ajchler: wyższej Izby Kontroli w 2007 r.
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
…niech się pan uderzy w pierś i przyzna się do propozycję Prezydium Sejmu przyjął.
winy… Sprzeciwu nie ma. Bardzo dziękuję.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. po-
rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nad-
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: zwyczajnej o senackim projekcie ustawy o zmia-
nie ustawy Kodeks cywilny oraz ustawy Prawo
Panie pośle... o notariacie (druki nr 288 i 676).
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz ustawy Prawo o notariacie
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
panią poseł Małgorzatę Sadurską.
Bardzo proszę, pani poseł.
Poseł Sprawozdawca
Małgorzata Sadurska:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
W imieniu Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian
w kodyfikacjach mam zaszczyt przedstawić sprawoz-
danie w sprawie senackiego projektu ustawy o zmia-
nie ustawy Kodeks cywilny oraz ustawy Prawo o no-
tariacie.
Mimo iż nowelizacja ta nie jest nowelizacją ob-
szerną, dotyka bardzo ważnego, ale też bardzo trud-
nego problemu, jakim jest wpisanie w ramy prawne
instytucji zrzeczenia się własności nieruchomości.
Dlaczego to jest trudna materia? Dwa słowa o tym
na początku. Dlatego że parlament w ciągu ostatnich
kilku lat dwukrotnie zajmował się uregulowaniem
tego problemu i dwukrotnie natrafiał na problemy.
Raz Trybunał Konstytucyjny stwierdził nieważność
z powodu sprzeczności z konstytucją art. 179 Kodek-
su cywilnego, a drugi raz, w 2006 r., prezydent zawe-
tował projekt przedłożony przez komisję.
Wracając zarówno do projektu ustawy z druku nr
288, jak i sprawozdania komisji, chciałabym powie-
dzieć, że sprawozdanie komisji bardzo mocno różni
się od projektu skierowanego do nas przez Senat
z tego powodu, iż projekt Senatu był podobny do
wcześniejszych nowelizacji i mógłby zdaniem i komi-
sji, i ekspertów podzielić los poprzednich projektów.
W prace i komisji, i podkomisji ogromny wkład wło-
żył pan prof. Radwański, który był pomysłodawcą
projektu i praktycznie napisał nam nowelizację.
Tak jak powiedziałam, projekt senacki nie uzy-
skał akceptacji z uwagi na fakt, że budził liczne kon-
trowersje. Znalazło to odzwierciedlenie zarówno
w ekspertyzach zamówionych przez komisję, jak i sta-
nowisku rządu, który aczkolwiek rekomendował pro-
jekt do dalszych prac, podkreślał jego wady. Przy
pomocy prof. Radwańskiego – tak jak powiedziałam
– z uwzględnieniem orzeczenia Trybunału Konsty-
tucyjnego i poglądów pana prezydenta został zapro-
ponowany nowy tekst i nowa forma rozwiązania tego
problemu, jakim było zrzeczenie się własności nieru-
chomości, i zapisanie tego nie w art.179, tylko w art. 902
Kodeksu cywilnego. Ta propozycja znalazła również
akceptację wnioskodawcy.
Już wracając do sprawozdania, informuję, że ko-
misja proponuje, aby zrzeczenie się własności nieru-
chomości zostało uregulowane jako nowy rodzaj
umowy – umowy przekazania, żeby zrzeczenie się
własności nieruchomości odbywało się w formie umo-
wy, czyli czynności prawnej dwustronnej, tak by
zarówno zrzekający się, jak i przyjmujący mógł w tym
zakresie wyrazić swoją wolę. Komisja proponuje, aby
81
w drodze umowy przekazania własność nieruchomo-
ści była przenoszona w pierwszej kolejności na gminę,
w drugiej kolejności na Skarb Państwa. Tutaj jest
ustalony termin 3-miesięczny na to, żeby gmina to
przyjęła. Taka konstrukcja zapisu nie zmusza ani
gminy, ani Skarbu Państwa do przyjęcia nierucho-
mości, nie jest to obligatoryjne, tym samym uwzględ-
nia się wolę i interes prawnobudżetowy, jak również
nie wchodzi się w relacje związanie z decydowaniem,
czy daną nieruchomość dany podmiot chce przyjąć.
Na zakończenie chciałabym podziękować posłom
z podkomisji i z komisji za bardzo aktywny udział
w pracach i za to, że ten projekt – zdaniem komisji
dobry – możemy Wysokiej Izbie przedstawić. I oczy-
wiście z tego miejsca jeszcze raz chciałabym podzię-
kować panu prof. Radwańskiemu za ogromną pomoc
w pracach nad tym, żeby ta regulacja mogła powstać.
Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Dziękuję, pani poseł.
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad-
czeń w imieniu klubów i kół.
Otwieram dyskusję.
Jako pierwszy pan poseł Grzegorz Karpiński,
Platforma Obywatelska.
Poseł Grzegorz Karpiński:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedmiotem
dzisiejszej debaty jest senacki projekt ustawy o zmia-
nie ustawy Kodeks cywilny oraz ustawy Prawo o no-
tariacie. Jak już wspomniała pani poseł sprawozdaw-
ca, efektem pracy Komisji Nadzwyczajnej do spraw
zmian w kodyfikacjach jest całkowita zmiana idei,
jaka przyświecała senatorom przy konstruowaniu
tego zagadnienia prawnego.
Chciałbym jednak wrócić teraz do swojego wystą-
pienia w czasie pierwszego czytania senackiego pro-
jektu ustawy i jeszcze raz podziękować Senatowi za
wysiłek, jaki wkłada w realizację orzeczeń Trybuna-
łu Konstytucyjnego, bo właśnie z powodu orzeczenia
musieliśmy wrócić do tej instytucji zrzeczenia się
własności nieruchomości, która przecież przez 40 lat
w polskim prawie funkcjonowała. Instytucja zrzecze-
nia się własności nieruchomości zostanie zastąpiona
w przypadku uchwalenia projektu ustawy przez nową
instytucję prawa cywilnego – umowę przekazania
nieruchomości. Taka konstrukcja jak każda umowa
najlepiej oddaje ducha i istotę stosunków cywilno-
prawnych, a więc tych, które charakteryzują się
głównie równością podmiotów biorących w nich
udział.
W tym miejscu chciałbym również w imieniu Klu-
bu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej gorą-
co podziękować panu prof. Zbigniewowi Radwańskie-
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
82 Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz ustawy Prawo o notariacie
Poseł Grzegorz Karpiński
mu za pomoc, jaką okazał nam w pracach nad tym
projektem. Tak jak pani poseł sprawozdawca mówiła,
jest on właściwie autorem tych przepisów, z którymi
państwo w sprawozdaniu możecie się zapoznać.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Poseł sprawoz-
dawca szczegółowo omówiła istotę zmian. Chciałbym
jedynie podkreślić, że propozycja zawarta w projekcie
eliminuje w sposób całkowity wszelkie wątpliwości
doktryny, Trybunału Konstytucyjnego, czy wreszcie
prezydenta Lecha Kaczyńskiego wobec znowelizowa-
nych w 2003 r. przepisów dotyczących zrzeczenia się
własności nieruchomości. Niemniej jednak ta jury-
dycznie czysta konstrukcja umowy przekazania nie-
ruchomości wyklucza możliwość swobodnego wyko-
nywania przez właściciela swojego prawa własności.
Nie ma bowiem żadnych wątpliwości, że jednym
z elementów składowych własności jest również wola
wyzbycia się jej. Zaprojektowane przepisy zaś w istot-
ny sposób ograniczają swobodę wykonywania tej czę-
ści prawa własności. Oczywiście znajduje to uzasad-
nienie w innych wartościach, takich jak pewność
obrotu czy eliminowanie możliwości nadużycia pra-
wa podmiotowego poprzez brak kontroli nad wyzby-
waniem się własności nieruchomości. Mam przy tym
świadomość, że instytucja zrzeczenia się czy, jak dzi-
siaj proponuje Komisja Nadzwyczajna, umowa prze-
kazania nieruchomości będzie miała marginalne
znaczenie w obrocie cywilnoprawnym. Jednak ta
marginalna sprawa stanowić powinna dla nas pew-
nego rodzaju ostrzeżenie przed dokonywaniem zmian
w dobrze funkcjonujących przepisach. Bo przecież to
dopiero nowelizacja z 2003 r. dotycząca przepisów,
które obowiązywały 40 lat, wywołała tak wiele kon-
trowersji – od orzeczenia Trybunału Konstytucyjne-
go po weto prezydenta. Czasami zatem przed zmianą
przepisów warto dokonać analizy powodów, dla ja-
kich dana propozycja miałaby wejść w życie, i skut-
ków, jakie może przynieść.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamen-
tarny Platforma Obywatelska popiera projekt wypra-
cowany w Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian
w kodyfikacjach. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Dziękuję bardzo, panie pośle.
Pani poseł Barbara Bartuś, Prawo i Sprawiedli-
wość.
Bardzo proszę.
Poseł Barbara Bartuś:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt
przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego
Prawo i Sprawiedliwość odnośnie do sprawozdania
Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfika-
cjach o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy
Kodeks cywilny oraz ustawy Prawo o notariacie.
Projektowane zmiany dotyczą problematyki in-
nych wypadków nabycia i utraty własności. Wyzbycie
się własności może bowiem nastąpić w drodze zawar-
cia umowy przenoszącej własność na inny podmiot,
aczkolwiek prawo przewiduje, iż właściciel może wy-
zbyć się własności w drodze innych czynności praw-
nych, nie tylko umowy, jak i w drodze czynności fak-
tycznych. Należy jednak zauważyć, że nie jest możli-
we w drodze czynności faktycznych wyzbycie się
własności nieruchomości gruntowej. Własności nie-
ruchomości można wyzbyć się tylko w drodze czyn-
ności prawnej.
Do 14 lipca 2006 r. na mocy art. 179 Kodeksu cy-
wilnego możliwe było wyzbycie się nieruchomości
w drodze czynności prawnej jednostronnej, w drodze
zrzeczenia się nieruchomości. W wyniku nowelizacji
tegoż artykułu po 2003 r. możliwe było, w drodze
oświadczenia woli jednego podmiotu, zmuszenie dru-
giego podmiotu – gminy, aby stała się właścicielem
nieruchomości nawet wbrew swoim interesom, wbrew
swej woli. Nabycie przez gminę nieruchomości w try-
bie art. 179 § 2 miało charakter pierwotny.
Ze względu na konstytucyjną ochronę samodziel-
ności gmin Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia
15 marca 2005 r. orzekł o niezgodności z konstytucją
art. 179 Kodeksu cywilnego i przepis ten utracił
z dniem 15 lipca 2006 r. moc obowiązującą. Trybunał
Konstytucyjny nie wskazał jednak, w jaki sposób
kwestia zrzeczenia się własności nieruchomości win-
na być uregulowana. Nie wskazał, któremu podmio-
towi, gminie czy Skarbowi Państwa, winna przypa-
dać własność nieruchomości, której zrzekł się dotych-
czasowy właściciel.
Sejm poprzedniej kadencji uchwalił ustawę z dnia
13 lipca 2006 r., która zakładała możliwość zrzecze-
nia się nieruchomości w drodze umowy zawartej
z gminą, ale uwzględniając wyrok Trybunału Kon-
stytucyjnego, zakładała również sytuację, w której
gmina nie chce skorzystać z zaproszenia do zawar-
cia umowy. Ustawę tę zawetował jednak prezydent
Rzeczypospolitej Polskiej, a Sejm nie zdołał odrzucić
tego weta.
Sejm obecnej kadencji podjął kolejną próbę ure-
gulowania zrzeczenia się nieruchomości. Projekt
ustawy przedłożył Senat, który de facto zapropono-
wał przywrócenie stanu prawnego obowiązującego
do 2003 r. W trakcie prac komisja odstąpiła od senac-
kiej propozycji zmian w księdze drugiej Kodeksu
cywilnego poprzez dodanie art. 1791 i przywrócenie
instytucji zrzeczenia się własności nieruchomości.
W swoim sprawozdaniu komisja proponuje inne roz-
wiązanie. Proponuje w księdze trzeciej po tytule
XXXIII: Darowizna, dodanie tytułu XXXIII1 i wpro-
wadzenie do Kodeksu cywilnego nowej umowy na-
zwanej, jaką ma być przekazanie nieruchomości.
Mając w pamięci poprzedni, nieodległy, stan prawny,
trzeba zwrócić uwagę, że następuje więc całkowita
zmiana filozofii. Skutkiem przyjęcia rozwiązania za-
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz ustawy Prawo o notariacie
Poseł Barbara Bartuś
wartego w druku nr 676 będzie odejście od możliwo-
ści wyzbycia się nieruchomości w drodze jednostron-
nej czynności prawnej.
Przekazanie nieruchomości zostaje skonstruowa-
ne jako umowa. W ten sposób wyłączona zostaje moż-
liwość przeniesienia własności nieruchomości na
gminę czy Skarb Państwa wbrew ich woli. Do essen-
tialia negotii umowy przekazania nieruchomości
należy zobowiązanie właściciela do nieodpłatnego
przeniesienia na gminę albo Skarb Państwa własno-
ści nieruchomości. Umowa przekazania nieruchomo-
ści stosownie do art. 158 K.c., jak każda umowa zo-
bowiązująca do przeniesienia własności nieruchomo-
ści, ad solemnitatem winna być zawarta w formie
aktu notarialnego.
Konsekwencją zmian w Kodeksie cywilnym jest
również zmiana ustawy Prawo o notariacie i uchylenie
przepisu dotyczącego zrzeczenia się nieruchomości.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przyjęte rozwią-
zanie jest dobre, więc Klub Parlamentarny Prawo
i Sprawiedliwość popiera omawiany projekt ustawy.
Będziemy głosować za jego przyjęciem. Dziękuję bar-
dzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Dziękuję bardzo.
Głos zabierze poseł Stanisław Rydzoń, Lewica.
Nie widzę pana posła.
W takim razie poseł Józef Zych.
Bardzo proszę, panie marszałku.
Poseł Józef Zych:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zarówno pani
poseł sprawozdawca, jak i pan poseł Karpiński wska-
zywali na jedną okoliczność: na to, jak bardzo trudnej
nowelizacji się podejmujemy. Przez wiele lat obowią-
zywał art. 179. Były dwukrotne próby podejścia do
jego zmiany i wreszcie wypowiedzi Trybunału Kon-
stytucyjnego.
Chciałbym podkreślić, że Klub Parlamentarny
Polskiego Stronnictwa Ludowego od początku prze-
strzegał przed regulacją, która została zakwestiono-
wana, i trafnie, i z wielu powodów. Pozwolę sobie
przytoczyć tylko dwa stwierdzenia Trybunału Kon-
stytucyjnego, które są całkowicie zgodne z tym, o czym
mówił Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa
Ludowego. Wskazywano, że art. 179 może stanowić
narzędzie poważnych nadużyć gospodarczych i ukry-
wać działania podejmowane na szkodę gmin i innych
podmiotów, to po pierwsze, a po drugie – że mieliśmy
często do czynienia z sytuacjami przerzucenia cięża-
ru niechcianej, zwykle zdewastowanej nieruchomości
na właściciela publicznego.
83
Komisja Nadzwyczajna do spraw zmian w kody-
fikacjach, szczególnie podkomisja, uwzględniła
wszystkie okoliczności: zastrzeżenia Trybunału Kon-
stytucyjnego, dorobek nauki, jak powiedział pan po-
seł Karpiński, i zarówno zastrzeżenia prezydenta
Rzeczypospolitej, który to zawetował, jak i obecne
doświadczenia. Jest to przykład poważnej pracy legi-
slacyjnej. Oczywiście ogromną rolę odegrał prof. Ra-
dwański, zresztą przez wiele lat przewodniczący
Rady Legislacyjnej przy Prezesie Rady Ministrów. To
jedno. Ale zastanawiająca jest inna sprawa: jak to się
działo i jak to się dzieje, że mamy znakomitych na-
ukowców, którzy znają instytucje, działanie prawa,
i mamy rządowe projekty – to akurat nie dotyczy tego
rządu, tylko mówię generalnie o wszystkich – a tego
się nie uwzględnia. Dzieje się to w bardzo prosty spo-
sób: wielokrotnie w Sejmie i w tym przypadku prze-
ważały przede wszystkim intencje polityczne. Naj-
wyższy czas, aby wszystkie ugrupowania parlamen-
tarne zrozumiały, że Sejm powinien kierować się
przede wszystkim interesem prawnym i tworzyć ta-
kie podstawy. Sądzę, że taka możliwość istnieje.
Bardzo dobrze, że Komisja Nadzwyczajna do
spraw zmian w kodyfikacjach, w której zasiada wielu
doświadczonych prawników, chce tak wnikliwie pra-
cować i że również obecny tu minister Wrona ściśle
współpracuje; dyskutujemy, ale dochodzimy do pew-
nych racjonalnych rozwiązań. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Dziękuję, panie marszałku.
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
pana.
Bardzo proszę, głos zabierze podsekretarz stanu…
Przepraszam pana ministra.
Pojawił się pan poseł Pawlak, który zgłasza się do
zadania pytania.
Poseł Mirosław Pawlak, pytanie – minuta.
(Poseł Mirosław Pawlak: Tak jest, krócej.)
Niewiele brakowało i tego by nie było.
Bardzo proszę.
Poseł Mirosław Pawlak:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini-
strze! Mam następujące pytania.
Pierwsze: Czy użycie art. w 155 § 1 terminu „lub
inna umowa” jest zgodne z oczekiwaniami Senatu
Rzeczypospolitej i w pełni oddaje ducha stwierdzenia
„wyzbycie się własności”?
Drugie: Czy dodanie w sprawozdaniu Komisji
Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w ty-
tule XXXIII1: Przekazanie nieruchomości, art. 9021
i art. 9022 w pełni kompensuje treść senackiego za-
pisu w dodanym brzmieniu art. 1791 § 2?
I ostatnie pytanie: Proszę o uszczegółowienie istot-
nej rozbieżności między zapisem art. 2 ze sprawozda-
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
84 Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz ustawy Prawo o notariacie
Poseł Mirosław Pawlak
nia sejmowego a inicjatywą Senatu – raz mowa o uchy-
leniu § 5, a raz o nowym jego brzmieniu. Dziękuję.
(Oklaski)
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
No, niełatwe zadanie przed panią poseł Sadurską,
ale to za chwilę, pani poseł.
W tej chwili bardzo proszę pana ministra Zbignie-
wa Wronę, podsekretarza stanu w Ministerstwie
Sprawiedliwości.
Podsekretarz Stanu
w Ministerstwie Sprawiedliwości
Zbigniew Wrona:
Dziękuję, panie marszałku.
Wysoka Izbo! Ten projekt rzeczywiście jest pro-
jektem, który został przekształcony bardzo na etapie
prac sejmowych, i całkowicie muszę się zgodzić z sza-
nownym państwem posłami, którzy zabierali głos,
a zwłaszcza z panem marszałkiem Zychem, że to była
twórcza praca. To była praca, która doprowadziła do
przekształcenia instytucji, która wiele lat funkcjono-
wała w polskim systemie prawnym, w Kodeksie cy-
wilnym, a była niespójna wewnętrznie, bo z jednej
strony było to zrzeczenie się jednostronne, a z drugiej
strony była zgoda. Po pewnym czasie uchylono ten
przepis o zgodzie i to doprowadziło do powstania nie-
zgodności z konstytucją, którą to sprawę podniósł
pan prezydent. Dlatego przywracamy tutaj pewną
spójność systemową w Kodeksie cywilnym. Nie ukry-
wamy, jest to czynność dwustronna, jest to umowa,
w której obie strony, czyli zarówno dotychczasowy
właściciel nieruchomości, jak i gmina lub w drugiej
kolejności Skarb Państwa mogą podjąć racjonalną
decyzję, która chroni ich interesy i prawa.
Minister sprawiedliwości popiera ten kształt
zmiany ustawowej, która została przedstawiona
w sprawozdaniu komisji. Również przyłączam się do
słów podziękowania dla pana profesora Radwańskie-
go. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Dziękuję, panie ministrze.
Głos zabierze sprawozdawca komisji pani poseł
Małgorzata Sadurska.
Co ten Senat myślał, jak pisał to, co napisał?
Poseł Małgorzata Sadurska:
Panie Marszałku! Odpowiadając panu posłowi
Pawlakowi na pytanie – oczywiście, jeżeli porównu-
jemy dwa druki sejmowe, druk projektu ustawy i druk
sprawozdania, to widzimy całkiem inny zapis, nato-
miast jeżeli chodzi o istotę i sens nowelizacji, jest ten
sam. Ja to mówiłam na początku, kiedy przedstawia-
łam sprawozdanie komisji, dopowiem więc króciutko:
zapis projektu ustawy proponowany przez komisję
kodyfikacyjną wychodzi naprzeciw temu, żeby pro-
jekt ten mógł być uchwalony, żeby nie było ani za-
skarżenia do Trybunału Konstytucyjnego, ani weta
prezydenta. Jeżeli chodzi o to, czy Senat nie miał
żadnej wątpliwości, to pan senator Kwiatkowski, któ-
ry reprezentował wnioskodawców i był obecny na
posiedzeniu zarówno podkomisji, jak i później komi-
sji, przychylił się do naszej propozycji i dlatego ten
projekt w takiej wersji jest procedowany. Tak więc
jak powiedziałam, mimo że jest inny zapis, że jest
zastosowana inna konstrukcja prawna, to jednak
w sumie projekt, można tak powiedzieć, ze sprawoz-
dania komisji wychodzi naprzeciw temu, co zamie-
rzał zrobić Senat. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Dziękuję bardzo, pani poseł.
Zamykam dyskusję*).
Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi-
my w bloku głosowań.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. po-
rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rol-
nictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie
ustawy o zmianie ustawy o organizacji rynków
owoców i warzyw, rynku chmielu, rynku tytoniu
oraz rynku suszu paszowego (druki nr 655 i 708).
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
pana posła Mirosława Maliszewskiego.
Bardzo proszę.
Poseł Sprawozdawca
Mirosław Maliszewski:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Państwo Po-
słowie! Chciałbym w imieniu Komisji Rolnictwa i Roz-
woju Wsi przedstawić sprawozdanie o rządowym
projekcie ustawy o zmianie ustawy o organizacji ryn-
ków owoców i warzyw, rynku chmielu, rynku tytoniu
oraz rynku suszu paszowego.
Otóż, szanowni państwo, przedstawiony projekt
ustawy jest wynikiem konieczności dostosowania
prawa krajowego do zmienionego w tym zakresie pra-
wa Unii Europejskiej, a konkretnie największa część
tego projektu wiąże się z reformą rynku owoców
i warzyw, która w ostatnim czasie w Unii Europej-
skiej się dokonała i która jest zapisana w rozporzą-
dzeniu, którego zapisy przenosimy do prawa krajo-
wego, między innymi do tej ustawy, a część przyjęli-
śmy w ustawie o płatnościach do gruntów rolnych,
*) Teksty wystąpień niewygłoszonych – w za-
łączniku nr 1.
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmielu,
rynku tytoniu oraz rynku suszu paszowego
Poseł Sprawozdawca Mirosław Maliszewski
którą Wysoki Sejm raczył przyjąć kilka miesięcy
temu. Zmiany dotyczą w przeważającej części rynków
owoców i warzyw, ale także rynku suszu paszowego,
gdzie była konieczność przeciwdziałania naruszeniom
przepisów wspólnotowych w tym zakresie i także do-
stosowania przepisów w związku ze zmianami, które
ostatnio się dokonały. Chcę powiedzieć, że w całym
procesie reformy rynków owoców i warzyw Polska, ze
względu na to, że jest dużym producentem tych gatun-
ków, była bardzo aktywnym jej uczestnikiem. Dysku-
sja nad tą reformą rozpoczęła się w okresie, kiedy
ministrem rolnictwa był prowadzący dzisiejsze obrady
pan marszałek Jarosław Kalinowski, a zakończyła się,
jak wspomniałem, kilka miesięcy temu.
Ten projekt, nad którym procedowała komisja,
w szczególności:
— rozszerza kompetencje marszałka wojewódz-
twa o możliwość zawieszania wstępnego uznania lub
uznania grup wstępnie uznanych i organizacji pro-
ducentów owoców i warzyw;
— reguluje plany dochodzenia grup producentów
do uznania;
— określa możliwość ich tworzenia w okresach
półrocznych i dokonania elastycznych zmian w pro-
cesie dochodzenia do uznania przez grupy wstępnie
uznane;
— precyzuje obowiązki marszałka i ministra
w zakresie przekazywania niezbędnych informacji
i sprawozdań do Komisji Europejskiej;
— określa grupy produktów (minister będzie to
robił poprzez rozporządzenie, jako że jest to właści-
wość danego państwa członkowskiego), dla których
mogą być wstępnie uznawane grupy i organizacje
producentów;
— określa warunki wypowiedzenia członkostwa
w grupach i organizacjach;
— określa maksymalne ilości produktów sprze-
dawanych przez grupy (to także będzie regulowane
w rozporządzeniu, które tak jak wszystkie inne nie-
zbędne rozporządzenia jest dołączone do projektu tej
ustawy);
— ustanawia ramy krajowe i strategię krajową na
rzecz programów operacyjnych – to są te programy,
które określają dojście do uznania;
— określa zasady finansowania nieprzeznaczania
owoców i warzyw do sprzedaży;
— określa pułap dofinansowania funduszu ope-
racyjnego, który tworzą grupy i organizacje;
— doprecyzowuje termin, w jakim powinna być
wypłacana pomoc finansowa dla grup i organizacji.
Są także w tym projekcie zmiany umożliwiające
grupom wstępnie uznanym uzyskiwanie dofinansowa-
nia w okresie przejściowym, a więc między tym okre-
sem, który jest w dniu dzisiejszym, a okresem, kiedy
zacznie funkcjonować omawiany dzisiaj projekt.
To były zmiany dotyczące rynku owoców i warzyw.
W drugiej części ustawy, jak wspominałem, doty-
czącej rynku suszu paszowego, zawarte są zmiany
mające przeciwdziałać niedozwolonym praktykom
85
stosowania siana z łąk jako surowca do dosuszania,
określenie sposobu oznaczania wilgotności i inne
przepisy porządkowe regulujące tę kwestię.
Chcę poinformować Wysoką Izbę, że Komisja Rol-
nictwa i Rozwoju Wsi w tej sprawie powołała podko-
misję, w której pracach uczestniczyło bardzo aktyw-
nie kilku posłów. Dyskusja była wielokrotnie bardzo
ożywiona, zwłaszcza kiedy dyskutowaliśmy o rynku
suszu paszowego, gdzie rozróżnialiśmy susz paszowy
od siana. Mówię to jako anegdotę, ale to z punktu
widzenia rolników jest rynek bardzo ważny.
Chciałbym w tym miejscu bardzo serdecznie po-
dziękować resortowi rolnictwa za to, że na tym etapie
prac podkomisji wszystkie poprawki, które były zgła-
szane przez środowisko ogrodnicze, przez różne or-
ganizacje, które w tym środowisku funkcjonują, zo-
stały uwzględnione przy dużym poparciu resortu
rolnictwa.
Chciałbym, Wysoka Izbo, podziękować tym, któ-
rzy brali udział w pracach komisji i podkomisji, a więc
posłom, Biuru Legislacyjnemu, sekretariatowi komi-
sji, szczególnie ministerstwu rolnictwa z obecnym
panem ministrem Kazimierzem Plocke.
Chcę poinformować, że projekt jest zgodny z pra-
wem europejskim i w zasadzie je wykonuje, i wnoszę do
Wysokiemu Sejmu o przyjęcie sprawozdania komisji
przedstawionego w druku nr 708. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Dziękuję bardzo, panie pośle.
Sejm ustalił, że dyskusji nad tym punktem po-
rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad-
czeń w imieniu klubów i kół.
Otwieram dyskusję.
Głos ma poseł Mariusz Grad, klub Platforma
Obywatelska.
Bardzo proszę.
Poseł Mariusz Grad:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu
Platformy Obywatelskiej mam zaszczyt przedstawić
stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy
o zmianie ustawy o organizacji rynków owoców i wa-
rzyw, rynku chmielu, rynku tytoniu oraz rynku su-
szu paszowego.
Głównym celem zmiany tej ustawy jest dostoso-
wanie polskiego prawodawstwa do przepisów Unii
Europejskiej zmienionych wskutek reformy organi-
zacji rynków owoców i warzyw zakończonej w 2007 r.
Przedstawione zmiany zakładają m.in., że minister
właściwy do spraw rynków rolnych będzie przygoto-
wywał projekty ram krajowych i strategii krajowej
na rzecz programów operacyjnych. Z kolei organi-
zacje producentów zamierzające realizować program
operacyjny będą musiały postępować zgodnie ze stra-
tegią krajową. Są to więc korzystne zmiany systema-
tyzujące rynek.
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmielu,
86 rynku tytoniu oraz rynku suszu paszowego
Poseł Mariusz Grad
Projekt zakłada również zmiany dotyczące kom-
petencji prezesa Agencji Restrukturyzacji i Moderni-
zacji Rolnictwa, na podstawie których będzie on do-
konywał wypłaty środków na dofinansowanie fundu-
szu operacyjnego dla organizacji producentów lub
zrzeszenia tych organizacji. Zgodnie z zapisami no-
welizacji prezes agencji będzie też informował mini-
stra właściwego do spraw rynków rolnych o zatwier-
dzeniu funduszu oraz udzielonej i wypłaconej pomo-
cy finansowej.
Rządowy projekt dotyczy także obowiązków orga-
nizacji lub zrzeszenia producentów. Według projektu
będą one musiały przekazywać prezesowi Agencji
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa informa-
cje o ilości nieprzeznaczonych do sprzedaży owoców
i warzyw w poprzednich miesiącach roku handlowe-
go oraz o wartości produktów sprzedanych, a także
roczne informacje o oszacowanej pomocy ze środków
Unii Europejskiej.
W zakresie kompetencji marszałków województw
pojawiła się możliwość zawieszenia wstępnego uzna-
nia grupy producentów lub uznania organizacji pro-
ducentów. Decyzja o zawieszeniu będzie możliwa
m.in. w przypadku, gdy grupy lub organizacje nie
przekażą informacji o zakresie swojej działalności.
Przepis ten wynika z rozporządzenia Komisji Wspól-
noty Europejskiej, zgodnie z którym komisja może
zawiesić całość lub część miesięcznych płatności
w odniesieniu do sektora.
Nowa przepisy normują również wilgotność zie-
lonki przeznaczonej do produkcji suszu paszowego
w celu przeciwdziałania niedozwolonym praktykom
stosowania do tego celu siana z traw łąkowych.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rządowy projekt
ustawy o zmianie ustawy o organizacji rynków owo-
ców i warzyw, rynku chmielu, rynku tytoniu oraz
rynku suszu paszowego był szeroko konsultowany
i uzyskał akceptację. Klub Platformy Obywatelskiej
w pełni popiera omawiany projekt ustawy. Dziękuję
bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Dziękuję, panie pośle.
Głos zabierze poseł Jarosław Żaczek, Prawo
i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę.
Poseł Jarosław Żaczek:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawie-
dliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko w spra-
wie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy
o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmie-
lu, rynku tytoniu oraz rynku suszu paszowego.
Projekt ustawy wprowadza do prawodawstwa pol-
skiego rozwiązania wynikające ze zmienionych prze-
pisów Unii Europejskiej dotyczących regulacji ryn-
ków owoców i warzyw, a także zmiany w zakresie
przepisów dotyczących rynku suszu paszowego. Usta-
wa rozszerza kompetencje marszałków województw
i resortu rolnictwa w zakresie przede wszystkim oce-
ny funkcjonowania grup producentów rolnych.
Kilka najważniejszych elementów tej nowelizacji.
W proponowanej zmianie kompetencje marszałka
województwa zostały rozszerzone o możliwość zawie-
szenia wstępnego uznania grupy producentów lub
uznania organizacji producentów. W ustawie zapro-
ponowano zapis, na podstawie którego okres, w któ-
rym grupa producentów po zakończeniu realizacji
planu dochodzenia do uznania ma stać się uznaną
organizacją producentów, wynosi 4 miesiące, czyli
tyle, na ile maksymalnie pozwalają przepisy Unii
Europejskiej. Zobowiązano marszałków województw
do przekazywania ministrowi rolnictwa dodatko-
wych informacji dotyczących wniosków o wstępne
uznanie oraz ewentualnej odmowy wydania decyzji
o wstępnym uznaniu grupy lub uznaniu organizacji
producentów. Nowe zapisy dają również możliwość
realizacji planów dochodzenia do uznania w okresach
półrocznych, a nie tylko rocznych, jak to było dotych-
czas. Proponuje się również, aby ewentualne zmiany
planu były wprowadzane wnioskiem składanym
w terminie do 3 miesięcy przed planowaną zmianą.
Zmiana przepisów umożliwi wydanie przez dyrek-
tora oddziału regionalnego agencji restrukturyzacji
decyzji w sprawie wyłączenia na czas określony z ob-
jęcia pomocą finansową działań zawartych w progra-
mach operacyjnych lub w planach dochodzenia do
uznania w przypadku złożenia przez beneficjenta
pomocy deklaracji zawierających nieprawdziwe dane.
W ustawie doprecyzowano termin, w jakim powinna
być wypłacona pomoc finansowa dla wstępnie uzna-
nych grup i uznanych organizacji producentów. Po-
moc ta może być wypłacona w częściach. Wyznaczono
terminy składania wniosków o pomoc finansową.
Istotne zmiany w ustawie dotyczą również zagospo-
darowania owoców i warzyw nieprzeznaczonych do
sprzedaży.
Projekt ustawy zawiera również zmiany dotyczą-
ce regulacji rynku suszu paszowego. Dochodziło czę-
sto do zafałszowań w zakresie mieszania różnego
rodzaju suszu. Obecny przepis precyzyjnie określa,
jaki to ma być susz i jaka technologia suszenia.
W projekcie określono metody, jakimi przedsiębior-
stwo przetwórcze może oznaczać wilgotność zielonki,
z jakiej ma być produkowany susz. Producent będzie
miał obowiązek powiadamiania o dostawach zielonki
przeznaczonej do dehydratacji w celu umożliwienia
ewentualnej kontroli prawidłowości oznaczania jej
wilgotności przez Agencję Rynku Rolnego.
W czasie prac podkomisji wypracowano nowe
przepisy przejściowe, wprowadzone w art. 2. Okre-
śliły one nowy termin składania wniosków o wypła-
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmielu,
rynku tytoniu oraz rynku suszu paszowego
Poseł Jarosław Żaczek
tę wsparcia dla organizacji producentów – wyjątkowo
w 2008 r. Organizacje te nie mogłyby skorzystać
z możliwości wcześniejszej wypłaty części wsparcia
z uwagi na późną datę wejścia w życie tej nowelizacji.
Zaproponowano więc jeden wspólny termin, 30 wrze-
śnia, na składanie wniosków za pierwszy i drugi
kwartał. Wprowadzono również poprawkę umożli-
wiającą wydłużenie okresu, w którym organizacje
producentów mogą składać wnioski o zatwierdzenie
ich planów dochodzenia do uznania. Pozostałe zmia-
ny miały charakter techniczny, porządkujący przed-
miotowe zapisy.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamen-
tarny Prawo i Sprawiedliwość popiera niniejszy pro-
jekt ustawy w wersji wypracowanej przez Komisję
Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz powołaną do tego celu
podkomisję i będzie głosował za jej przyjęciem, ze
świadomością, że pracujemy nad ustawą w drama-
tycznym momencie, kiedy rolnicy, również adresaci
tej ustawy, w całym kraju protestują przeciwko ni-
skim cenom owoców – porzeczek, malin, a przede
wszystkim wiśni. Brak zdecydowanych działań ze
strony rządu w tym zakresie, dalszy wzrost cen środ-
ków produkcji i utrzymanie cen owoców na obecnym
poziomie zmuszą niestety wielu rolników do likwida-
cji swoich plantacji. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Dziękuję bardzo, panie pośle.
Poseł Stanisław Stec, Lewica.
Poseł Stanisław Stec:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt
przedstawić stanowisko Klubu Poselskiego Lewica
odnośnie do sprawozdania Komisji Rolnictwa i Roz-
woju Wsi o projekcie ustawy o zmianie ustawy o or-
ganizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmielu,
rynku tytoniu oraz rynku suszu paszowego.
Projekt ustawy jest wykonaniem przepisów Unii
Europejskiej oraz stwarza lepsze warunki funkcjo-
nowania grup producenckich w zakresie produkcji
owoców i warzyw. Jest to ważne, aby następowała
koncentracja produkcji, gdyż wówczas jest szansa,
aby przetwórcy poważnie traktowali polskich produ-
centów. Stwarza to również możliwość powstawania
grup producenckich w zakresie przetwórstwa owo-
ców i warzyw.
Faktycznie w roku 2008 jest dramatyczna sytu-
acja w zakresie cen na niektóre owoce miękkie, szcze-
gólnie wiśnie, w przypadku których oferuje się cenę
80 gr za kilogram – jest to cena, która nie zabezpiecza
kosztów uprawy i zbioru tych owoców. Rolnicy upra-
wiający te owoce są w bardzo trudnej sytuacji i moż-
87
na jedynie żywić przekonanie, że organizacje, grupy
producenckie umożliwią koncentrację produkcji i ła-
twiejsze negocjacje dotyczące zbytu z odbiorcami tych
produktów. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek
Sejmu Stefan Niesiołowski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Głos zabierze pan poseł Mirosław Maliszewski,
Polskie Stronnictwo Ludowe.
Poseł Mirosław Maliszewski:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Chciałbym przedstawić stanowisko klubu Polskiego
Stronnictwa Ludowego wobec projektu ustawy. We
wcześniejszej fazie mówiłem o tym, że projekt dotyczy
dwóch rynków: bardzo znaczącego w Polsce i w Unii
Europejskiej rynku owoców i warzyw oraz może tro-
chę mniej znaczącego – ale to zależy oczywiście od
tego, co dany rolnik uprawia – rynku suszu paszowe-
go. Chciałbym powiedzieć, że rynek owoców i warzyw
w Unii Europejskiej, tak jak w Polsce, charakteryzu-
je się dwoma cechami. Przede wszystkim jest to ry-
nek bardzo silny, czyli mający duże znaczenie w go-
spodarce, wypracowujący duże dochody, mający duży
udział w eksporcie, a jednocześnie rynek bardzo sła-
bo regulowany przepisami europejskimi. Podstawo-
wym narzędziem regulacji tego rynku nie jest – jak
w przypadku niektórych innych – kwotowanie pro-
dukcji czy limity produkcji, czy dopłaty do produkcji,
ale jest przede wszystkim dofinansowanie zorganizo-
wanych form działania producentów na tym rynku.
Występują zaś na tym rynku dwie zorganizowane
formy. Po pierwsze, są to wstępnie uznane grupy pro-
ducentów owoców i warzyw; bardziej zaawansowana
forma, która jest formą docelową, która jest konse-
kwencją działalności wstępnie uznanych grup, to
uznane organizacje producentów owoców i warzyw.
W jakim miejscu na tym rynku znajduje się dzisiaj
Polska? Otóż jesteśmy jednym z większych producen-
tów, powiedziałbym może nawet, że największym
producentem owoców naszej strefy klimatycznej
w Europie, jednym z większych na świecie, a jedno-
cześnie mamy bardzo zły wskaźnik, jeżeli chodzi
o poziom tej produkcji, która jest dystrybuowana
przez grupy i organizacje producenckie.
Chciałbym powiedzieć, że udało się dzisiaj na po-
siedzeniu Komisji Gospodarki przyjąć rozwiązanie
polegające na tym, że oto spółdzielnie, które będą
chciały stać się grupami producentów, będą mogły
być zakładane przez 5 członków, a nie – tak jak było
do tej pory – przez minimum 10 członków, co naszym
zdaniem może się przyczynić do rozwoju spółdziel-
czości w tej branży. Zostało to – jak wspomniałem
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmielu,
88 rynku tytoniu oraz rynku suszu paszowego
Poseł Mirosław Maliszewski
– przez Komisję Gospodarki przyjęte i w najbliższym
czasie będzie poddane pod głosowanie, a zadeklaro-
wały poparcie wszystkie kluby, tak więc myślę, że
będziemy mieli kolejny jeden mały element na tym
rynku lepiej uregulowany.
Chciałbym powiedzieć, że korzyści, które Polska
uzyskała w ramach reformy wspólnej organizacji
tego rynku, były efektem postulatów zgłoszonych
kilka lat temu w czasie takich protestów, jakie mają
także miejsce obecnie w przypadku skupu owoców
miękkich. Między innymi były tam także kwestie
dotyczące dopłat do owoców miękkich, mówiliśmy
o tym dzisiaj. Plantatorzy będą mogli w przyszłym
roku otrzymać 400 euro do jednego hektara upraw
truskawek i malin. Szkoda tylko, że Unia Europejska
nie zgodziła się, aby takie dopłaty można było zasto-
sować w przypadku producentów wiśni. Być może,
gdyby się wówczas zgodziła, to mielibyśmy dzisiaj
trochę lepszą sytuację na rynku skupu wiśni, niż ta,
o której dowiadujemy się z mediów, oglądając czy słu-
chając. A więc prośba, panie ministrze, aby cały czas
występować, notorycznie zabiegać w Komisji Euro-
pejskiej o to, aby udało się przy kolejnej reorganizacji
tego rynku wprowadzić dopłaty także dla plantato-
rów wiśni.
Wyniki reformy rynku owoców i warzyw – można
powiedzieć – w pewnym zakresie, w niemałym zakre-
sie uwzględniają specyfikę polskiego ogrodnictwa.
Można generalnie powiedzieć, że w wielu aspektach
udało się uzyskać zakładany cel, w wielu nie, we
wspomnianych dopłatach do owoców miękkich.
A więc podsumowując, Polskie Stronnictwo Lu-
dowe, jako że od dłuższego czasu pilotowało te zmia-
ny, generalnie popiera projekt ustawy, ponieważ
zmierza on we właściwym kierunku. Myślę, że te re-
gulacje, które będą zawarte w prawie krajowym,
przyczynią się do wzrostu znaczenia grup producen-
tów, które będą stanowiły alternatywę dla monopo-
listycznej dzisiaj pozycji na rynku zakładów prze-
twórczych.
Chciałbym jednocześnie zgłosić poprawkę do tej
ustawy, odnoszącą się do ustawy o płatnościach, któ-
ra pozwala rolnikom uzyskiwać wspomniane 400 euro
do jednego hektara plantacji truskawek i malin; po-
prawkę wynikającą z tego, że jest to dość nowe, świe-
że rozwiązanie, nie wszyscy rolnicy byli do tego przy-
gotowani, nie wiedzieli dokładnie, jakie umowy trze-
ba zawrzeć – czy z podmiotami skupującymi, czy z pod-
miotami przetwarzającymi, czy z tymi i z tymi
– w związku z tym istnieje niebezpieczeństwo, że Pol-
ska – Polska w rozumieniu rolników – może nie wy-
korzystać środków, które na ten rok przyznała Unia
Europejska. W tej poprawce proponuję, abyśmy wy-
dłużyli termin składania umów do kierownika po-
wiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji
Rolnictwa do dnia 15 września, co – wydaje mi się
– pozwoli wszystkim rolnikom uzupełnić brakujące
części umów, chodzi bowiem o to, by wszyscy otrzy-
mali środki. (Dzwonek)
Tę poprawkę przekazuję, mimo że nie odnosi się
ona bezpośrednio do ustawy, która jest omawiana,
gdyż odnosi się ona bezpośrednio do reformy, odnosi
się bezpośrednio do rynku owoców i warzyw. Bardzo
proszę państwa posłów o poparcie tej poprawki
w czasie prac w komisji. Resort rolnictwa, a także
generalnie Polskie Stronnictwo Ludowe – jak wspo-
mniałem – popiera ten projekt ustawy. Dziękuję bar-
dzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Przystępujemy do zadawania pytań.
Zapisanych jest pięciu posłów.
Czy ktoś z państwa jeszcze się zapisuje?
Jeżeli nie, to zamykam listę.
Ustalam czas pytania na jedną minutę.
Pierwszy pan poseł Gosiewski, Prawo i Sprawie-
dliwość.
Nie ma pana posła.
W takim razie pani posłanka Maria Zuba.
Też nie ma.
Pan poseł Zbigniew Matuszczak, Lewica.
Jest pan poseł. Proszę bardzo.
Poseł Zbigniew Matuszczak:
Tak jest.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Korzystając z dyskusji nad sprawą organizacji ryn-
ków rolnych, chciałbym zasygnalizować panu zanie-
pokojenie wielu plantatorów dalszymi losami prywa-
tyzowanych Zakładów Tytoniowych w Lublinie.
W związku z tym chciałbym pana zapytać: Na jakim
etapie jest obecnie proces prywatyzacyjny tych zakła-
dów, kiedy należy oczekiwać jego zakończenia i czy
wybrano już inwestora strategicznego?
Bardzo ważne jest to, czy kierownictwo lubelskich
zakładów, jak również przedstawiciele pańskiego mi-
nisterstwa spotkali się z plantatorami tytoniu w celu
uspokojenia tego środowiska, a głównie doinformowa-
nia ich o przebiegu procesu prywatyzacji, a także czy
określona jest już wielkość pakietu akcji, jaki w efekcie
prywatyzacji będzie przysługiwał uprawnionym pra-
cownikom i plantatorom. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pytanie zadaje pan poseł Mirosław Maliszewski,
Polskie Stronnictwo Ludowe.
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmielu,
rynku tytoniu oraz rynku suszu paszowego
Poseł Mirosław Maliszewski:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wiemy, że jest
trudna sytuacja na rynku owoców miękkich. W tym
roku szczególnie w przypadku rynku wiśni produ-
cenci mają problemy z uzyskaniem atrakcyjnych cen.
Istnieje duże prawdopodobieństwo, że zakłady prze-
twórcze wykorzystują swoją pozycję do sztucznego,
niczym nieuzasadnionego zaniżania cen. W związku
z tym wydaje mi się, że istnieje konieczność – w tym
kierunku idzie projekt – jeszcze większego wsparcia
dla grup producentów, tak aby rolnicy mogli tworzyć
alternatywę dla sytuacji, która jest.
Mam pytanie: Czy jest możliwość w ramach ist-
niejącego progu przesunąć więcej środków z działa-
nia, które dotyczy przetwórstwa czy wartości doda-
nej, na rzecz grup producentów kosztem przetwór-
stwa? Można bowiem przypuszczać, że przetwórcy,
korzystając ze środków PROW, jeszcze bardziej zdo-
minują rynek. Czy w przypadku grup wstępnie uzna-
nych i organizacji producentów byłaby możliwość,
aby w ramach (Dzwonek) tzw. grantów kapitałowych,
tych 75-procentowych, refundujących poniesione na-
kłady, móc finansować chociaż podstawowe przetwór-
stwo, które prowadzą grupy? Dziękuję.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo, panie pośle.
Pytanie zadaje pan poseł Romuald Ajchler, Klub
Poselski Lewica.
Poseł Romuald Ajchler:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Otóż sprawa owoców miękkich została już dzisiaj pod-
niesiona przez pana posła Steca i przez pana posła
Maliszewskiego, ale proszę, panie ministrze, w takim
razie powiedzieć mi, jak widzi pan rentowność tych
upraw albo – inaczej mówiąc – jak widzi pan możliwo-
ści ekonomiczne plantatorów, skoro za 1 kg wiśni pro-
ponuje się 80 gr. Czy nie przewiduje pan, że jeżeli bę-
dzie bierność rządu, tak jak jest do tej pory, bo z tego,
co się orientuję, państwo nie wstąpiliście o dopłaty do
Komisji Europejskiej, jeśli chodzi o producentów wi-
śni, powtórzy się taka sytuacja jak z rynkiem wieprzo-
wym? Dzisiaj bowiem mamy 80 gr.
Przy tej sytuacji ekonomicznej plantatorzy nie
mają nic do roboty, tylko zaniechać produkcji albo
w ogóle nie pozyskiwać plonów, bo nie ma nawet na
to, żeby opłacić tych, którzy zrywają owoce, a co tu
mówić o ochronie itd., itd. Na ten temat akurat nie
będę z panem rozmawiał, bo pan doskonale się orien-
tuje. (Dzwonek)
I ostatnia kwestia.
Przepraszam, panie marszałku, ale to ostatnie
zdanie.
89
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Proszę pytać.
Poseł Romuald Ajchler:
Panie ministrze, czy rząd nie obserwuje, że pro-
ducenci, a myślę tu o zakładach przetwórczych, trak-
tują grupy producentów, o których staramy się za-
dbać, troszeczkę, można powiedzieć, z przymruże-
niem oka? Producenci wiedzą dlaczego. Bo jest to
poważny konkurent czy może nie konkurent, tylko
partner, który w pewnym sensie może wymusić jakąś
korzystniejszą cenę w tym zakresie. Czy w tym przy-
padku, jeśli chodzi o wiśnie, nie ma zmowy zakładów
przetwórczych? Czy państwo zajmujecie się tym?
Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo, panie pośle.
Głos zabierze sekretarz stanu w Ministerstwie
Rolnictwa i Rozwoju Wsi pan minister Kazimierz
Plocke.
Proszę bardzo, panie ministrze.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie
Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Kazimierz Plocke:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na początku
chciałbym podziękować przedstawicielom wszystkich
klubów parlamentarnych za poparcie ustawy, ważnej
i oczekiwanej przez polskich producentów, ustawy,
która porządkuje również sprawy związane z funk-
cjonowaniem rynków owoców i warzyw, a zwłaszcza
suszu paszowego.
Jeśli zaś chodzi o pytania, które zostały postawio-
ne przez panów posłów, chętnie na nie odpowiem.
Pan poseł Matuszczak zwrócił uwagę na ważny pro-
blem dotyczący prywatyzacji zakładów przemysłu
tytoniowego. Informuję, że jest to kompetencja mini-
stra skarbu państwa. Zgodnie z przyjętym harmono-
gramem prywatyzacji na rok 2008 minister skarbu
państwa powinien podjąć decyzję w tej kwestii do
końca roku 2008. Natomiast jeżeli chodzi o sprawy
związane ze spotkaniami z producentami tytoniu, to
takie spotkania odbywają się z inicjatywy i inspiracji
ministerstwa rolnictwa. To potwierdzam. Natomiast
co do szczegółów dotyczących wyboru strategicznego
inwestora, takiej informacji minister rolnictwa nie
posiada.
Pan poseł Maliszewski zwrócił uwagę na istotny
problem, jest to zasadna kwestia, będziemy nad tym
pracować. Chciałbym jednocześnie też poinformo-
wać, że to właśnie przetwórcy korzystają ze środków
z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, środków,
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmielu,
90 rynku tytoniu oraz rynku suszu paszowego
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa
i Rozwoju Wsi Kazimierz Plocke
które są wpisane do określonych działań, natomiast
grupy producentów – nie. Stanowi to problem, który
rzeczywiście wymaga pewnego doprecyzowania i ana-
lizy, jako że grupy producentów wstępnie uznanych
mogą uzyskać dofinansowanie, ale chodzi o inwesty-
cje związane ze zbiorem, sortowaniem, pakowaniem
i przechowywaniem produktów. Takich wstępnie
uznanych grup jest w Polsce 87, natomiast grup
uznanych jest 6.
Tutaj przechodzę do kolejnego pytania, które po-
stawił pan poseł Ajchler. To jest problem, dlatego że
– wyobraźcie sobie państwo – mamy 87 grup wstęp-
nie uznanych i 6 grup uznanych, tak więc jest to
kropla w morzu potrzeb. Dlatego też producenci owo-
ców miękkich mają olbrzymi problem ze zbytem, bo
nie ma nikogo, kto się za nimi wstawi u przetwórców.
Jest to podstawowa kwestia, nad którą rzeczywiście
pracujemy. Chcemy zachęcić producentów owoców
miękkich do tego, ażeby w ogóle zorganizowali się
w te grupy producentów rolnych, dlatego że to jest
klucz do rozwiązania problemu. Wówczas możemy
rozmawiać z przetwórcami na temat ceny. Państwo
dobrze wiecie, że w gospodarce rynkowej ceny tworzą
się na rynku, nie można ich ustanawiać w sposób
administracyjny. W związku z tym tego typu działa-
nia są i będą podejmowane przez rząd.
(Głos z sali: Kiedy?)
Jeszcze dokończę. Panie pośle, informuję, że rząd
wystąpił do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsu-
mentów z wnioskiem o zbadanie sytuacji na rynku
owoców miękkich, zwłaszcza jeśli chodzi o wiśnie.
To jest podstawowa kwestia. Rzeczywiście z danych,
które dostarczyli nam przedstawiciele Instytutu
Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej,
wynika, że ta sytuacja na rynku wiśni jest w tej
chwili najtrudniejsza, ponieważ – przypomnę – cena
jest bardzo niska, na poziomie 80–90 gr za kg,
a koszt produkcji wynosi 1,80 zł. Jeżeli jednak nie
będzie tak, że zaistnieje silna grupa producentów,
to rząd rzeczywiście nie jest w stanie tej kwestii
rozstrzygnąć. Nie ma możliwości uzyskania dopłaty
w ramach budżetu Unii Europejskiej, jak państwo
wiecie. Udało się nam w styczniu tego roku, w nowej
sytuacji, kiedy rynek owoców miękkich został zre-
formowany, wpisać dwie rośliny, dwa rodzaje owo-
ców: truskawki i maliny, natomiast co do pozosta-
łych owoców Komisja Europejska nie wydała zgody.
W tym momencie jest to już nasza wewnętrzna spra-
wa. Będziemy nad tym oczywiście bardzo intensyw-
nie pracować.
Jeżeli chodzi o pozostałe owoce to w przypadku
truskawek, malin i czarnych porzeczek – według da-
nych, które są dostępne na stronach internetowych
i w Instytucie Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki
Żywnościowej – ceny, które w tym roku zostały usta-
lone na rynku, są cenami, które zagwarantują po-
ziom opłacalności tejże produkcji. A więc potwier-
dzam w sposób oczywisty, że sytuacja na rynku wiśni
jest najtrudniejsza. To tyle chciałbym w tej części
przekazać. Dziękuję, panie marszałku, za uwagę.
(Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Bardzo dziękuję panu ministrowi.
Głos zabierze sprawozdawca komisji pan poseł
Mirosław Maliszewski.
Proszę bardzo, panie pośle.
Poseł Mirosław Maliszewski:
Panie Marszałku! Jeszcze raz chciałbym bardzo
serdecznie podziękować wszystkim, którzy uczestni-
czyli w pracach nad projektem, szczególnie posłom
i ministerstwu rolnictwa. Chciałbym także podzię-
kować w imieniu komisji, ale także w imieniu plan-
tatorów, za deklaracje, które zostały przed chwilą
złożone przez pana ministra, bo jedną z dróg rozwią-
zania trudnej sytuacji na rynku owoców w Polsce jest
właśnie wzmacnianie roli grup producentów i orga-
nizacji producentów. Ten kierunek jest jak najbar-
dziej właściwy. Myślę, że każdy projekt, który pojawi
się w tej materii w Wysokiej Izbie, uzyska jej akcep-
tację. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Bardzo dziękuję panu posłowi.
Zamykam dyskusję.
W związku z tym, że w czasie drugiego czytania
zgłoszono poprawki do przedłożonego projektu usta-
wy, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten pro-
jekt do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w celu
przedstawienia sprawozdania.
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
propozycję przyjął.
Sprzeciwu nie słyszę.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. po-
rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Zdro-
wia o rządowym projekcie ustawy o zmianie
ustawy o ochronie zdrowia psychicznego (druki
nr 78 i 726).
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
pana posła Macieja Orzechowskiego.
Proszę bardzo, panie pośle.
Poseł Sprawozdawca
Maciej Orzechowski:
Panie Marszałku! Panie Posłanki i Panowie Po-
słowie! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Zdrowia
przedstawić Wysokiej Izbie sprawozdanie o rządo-
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego
Poseł Sprawozdawca Maciej Orzechowski
wym projekcie ustawy o zmianie ustawy o ochronie
zdrowia psychicznego, druki nr 78 i 726.
Marszałek Sejmu, zgodnie z regulaminem Sejmu,
po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, skierował
powyższy projekt ustawy w dniu 17 grudnia 2007 r.
do Komisji Zdrowia do pierwszego czytania. W dniu
9 lipca 2008 r. Komisja Zdrowia przeprowadziła
pierwsze czytanie i rozpatrzyła projekt ustawy.
Obecna nowelizacja dotyczy art. 2 ustawy z dnia
19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego
i tworzy podstawę prawną dla Rady Ministrów do
podjęcia działań w zakresie ochrony zdrowia psy-
chicznego przez określenie, w drodze rozporządzenia,
Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicz-
nego. Program ten po raz pierwszy będzie realizowa-
ny w latach 2009–2013. Został on przygotowany
przez ministra zdrowia, przy udziale Instytutu Psy-
chiatrii i Neurologii w Warszawie.
W opracowaniu i realizacji tego programu będą
uczestniczyć zarówno Ministerstwo Zdrowia, jak
i Ministerstwo Edukacji Narodowej, Ministerstwo
Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwo
Sprawiedliwości, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa
Wyższego. Tematyka ochrony zdrowia psychicznego
leży nie tylko w gestii ministra zdrowia, ale również
wyżej wspomnianych resortów, które w swoich dzia-
łaniach i w podległych im placówkach, zakładach,
jednostkach, szkołach, uczelniach stykają się stale
z istnieniem różnego rodzaju zaburzeń, patologii,
wypaczeń. Stopień wiedzy o tym i możliwościach ak-
tualnej naprawy istniejących nieprawidłowości jest
daleko niewystarczający, o czym szanowni państwo
doskonale wiecie. W opracowaniu i realizacji Naro-
dowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego
będzie uczestniczył również Narodowy Fundusz
Zdrowia.
Bez zaangażowania tych wszystkich podmiotów
nie będzie możliwe ustanowienie kompleksowego sys-
temu ochrony zdrowia psychicznego społeczeństwa.
Wdrażanie zadań programu wymaga uwzględnienia
ich kosztów w budżecie państwa, w budżecie Naro-
dowego Funduszu Zdrowia, jak i w budżetach jedno-
stek samorządu terytorialnego. Dlatego należy przy-
jąć, iż najwcześniejszym możliwym terminem wejścia
w życie postanowień ustawy jest styczeń 2009 r.
Projekt ustawy obejmuje zakresem regulacji or-
gany administracji rządowej i samorządowej, zakłady
opieki zdrowotnej, osoby z zaburzeniami psychiczny-
mi oraz organizacje pozarządowe działające na rzecz
ochrony i poprawy zdrowia psychicznego społeczeń-
stwa – w zakresie zadań określonych w Narodowym
Programie Ochrony Zdrowia Psychicznego, jak rów-
nież Narodowy Fundusz Zdrowia – w zakresie finan-
sowania udzielonych przez świadczeniodawców świad-
czeń zdrowotnych.
Równolegle do uzgodnień międzyresortowych
projektowana regulacja została poddana szerokim
konsultacjom społecznym.
91
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt spotkał
się z akceptacją, jako inicjatywa wymagana ze wzglę-
du na potrzeby zdrowotne i konieczność zorganizo-
wania nowoczesnego, kompleksowego systemu ochro-
ny zdrowia psychicznego. Uwagi dotyczące ocen
epidemiologicznych, koordynacji i współdziałania
zostały uwzględnione.
Ważną uwagą jest to, że przedstawiciele jednostek
samorządu terytorialnego, a więc jednostek, które
będą odpowiadały za sporą część tego programu, nie
zgłosili uwag do projektu ustawy i rozporządzenia.
Z realizacją programu będzie wiązało się ponoszenie
kosztów w sektorze finansów publicznych, zarówno
wynikających z potrzeby restrukturyzacji i rozbudo-
wy infrastruktury, jak i zwiększenia zatrudnienia
w tej dziedzinie opieki zdrowotnej. Realizatorami
zadań będą jednostki podsektora rządowego związa-
ne z określonym działem gospodarki narodowej oraz,
jak już wspomniałem, w przeważającej większości
jednostki samorządu terytorialnego. Uwzględniając
sytuację budżetu państwa oraz budżetów jednostek
samorządu terytorialnego i biorąc pod uwagę możli-
we trudności w pozyskaniu licznej grupy wykwalifi-
kowanych pracowników, w projekcie Narodowego
Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego założono,
że w wyniku realizacji tego programu w latach 2009–
–2013 zostanie uzupełniona połowa stwierdzonego
niedoboru.
Wysokość wydatków na poszczególne rodzaje
świadczeń została ustalona na podstawie aktualnej
wyceny stosowanej przez Narodowy Fundusz Zdro-
wia. Łączny koszt realizacji programu w latach 2009–
–2013 wyniesie 962 mln zł. Wydatki na realizację
programu będą ponoszone przez wiele podmiotów, za-
równo z budżetów organów centralnych, jak i z budże-
tów jednostek samorządu terytorialnego. Podmiotem
odpowiedzialnym za finansowanie świadczeń będzie
Narodowy Fundusz Zdrowia – na kwotę 610 mln zł.
Minister zdrowia będzie pokrywał wydatki związane
z profilaktyką i promocją zdrowia psychicznego, ko-
ordynacją oraz rozwojem i unowocześnieniem syste-
mów informacji – na kwotę 40 mln zł. Jednostki sa-
morządu terytorialnego, jako organy założycielskie
zakładów opieki zdrowotnej, będą ponosiły wydatki
inwestycyjne w kwocie 234 mln zł oraz związane
z działalnością centrów pomocy rodzinie – 30 mln zł,
czyli łącznie 264 mln zł.
Obecnie trwają prace w komisji dwustronnej, ce-
lem przekazania zadań do samorządu wraz ze środ-
kami na ich finansowanie oraz zapisami w poszcze-
gólnych resortach. Regulacje zaproponowane w pro-
jekcie ustawy będą miały w dalszej perspektywie
wpływ na gospodarkę i przedsiębiorczość, ponieważ
poprawi się kondycja psychiczna społeczeństwa,
a dzięki temu nastąpi zwiększenie wydajności pracy.
Proponowana regulacja, poprzez stworzenie podstaw
prawnych do ustanowienia i wdrożenia Narodowego
Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego, pozwoli
na wzmocnienie ochrony osób z zaburzeniami psy-
chicznymi, w szczególności w procesie ich diagnozo-
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
92 Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego
Poseł Sprawozdawca Maciej Orzechowski
wania i leczenia, i dzięki temu przyczyni się do po-
prawy zdrowia psychicznego społeczeństwa.
Ustawa ta nie zawiera przepisów technicznych,
nie podlega notyfikacji na podstawie rozporządzenia
Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. Przedmiot
projektu regulacji nie jest objęty prawem Unii Euro-
pejskiej.
Wysoki Sejmie! W trakcie pierwszego czytania
wprowadzono kilka poprawek, głosowanych łącznie,
gdyż wiążą się one ze sobą. Główne poprawki, poza
poprawkami technicznymi, polegają m.in. na dele-
gacji zadań własnych również na Narodowy Fun-
dusz Zdrowia i ministrów właściwych ze względu na
charakter działań określonych w programie. Jedna
z tych poprawek otwierała, wskazywała katalog
działań związanych z Narodowym Funduszem
Zdrowia, ministerstwem i jednostkami samorządu
terytorialnego.
Warto podkreślić, że zarówno poprawka przyjęta
17 głosami za, przy 1 wstrzymującym się, jak i cały
projekt przyjęty przez podkomisję zgodnie 17 głosami
za, w wyniku merytorycznej pracy uzyskały pełną
akceptację Komisji Zdrowia. Dlatego też, panie mar-
szałku, Wysoka Izbo, Komisja Zdrowia wnosi, aby
Wysoki Sejm przyjął bez poprawek projekt ustawy
zawarty w drukach nr 78 i 726. Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad-
czeń w imieniu klubów i kół.
Otwieram dyskusję.
Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Damian
Raczkowski, Platforma Obywatelska.
Poseł Damian Raczkowski:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt
przedstawić Wysokiej Izbie stanowisko klubu Plat-
forma Obywatelska w kwestii projektu ustawy o zmia-
nie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego. Jest to
projekt, który był przygotowany jeszcze przez po-
przedni rząd. Zresztą w materiałach jest sygnowa-
ny, w druku pod projektem jest jeszcze podpis pana
premiera Jarosława Kaczyńskiego. Wspominam
o tym dlatego, że trzeba powiedzieć, że to jest jeden
z tych dobrych projektów, które my z chęcią przej-
mujemy i z chęcią prowadzimy dalej jako projekty…
(Oklaski) …które rząd pod kierownictwem pana
premiera Donalda Tuska uważa za właściwe wpro-
wadzić w życie.
Jest to dla mnie wielka przyjemność, ponieważ
jest to kwestia od wielu lat w Polsce zaniedbywana,
a i bacząc też na zapisy ujęte w ocenie sytuacji – cho-
dzi o załącznik, to jest w Narodowym Programie
Ochrony Zdrowia Psychicznego, w priorytecie dla
zdrowia psychicznego w krajach Unii Europejskiej
– gdzie czytamy, że już w styczniu 2005 r. w Helsin-
kach reprezentanci ministerstw zdrowia 53 krajów
europejskiego regionu wchodzącego w skład World
Health Organization przyjęli deklarację, w której
określili jako jeden z priorytetów rozwoju Unii Eu-
ropejskiej w szeroko rozumianej ochronie zdrowia
zobowiązanie do tego, by w ciągu 5–10 lat opracować
i wprowadzić w życie te projekty w krajach, które
sygnowały to porozumienie. W październiku 2005 r.
powstała zielona księga, która również miała na celu
poprawę zdrowia psychicznego ludności Unii Euro-
pejskiej. I wreszcie w tym roku doczekaliśmy się moż-
liwości przyjęcia, mam nadzieję, przyjęcia przez Wy-
soką Izbę tego projektu.
Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Nie ulega
wątpliwości, że zdrowie psychiczne i jego ochrona są
trwałym komponentem reformowanej w dzisiejszej
dobie ochrony zdrowia. Tak jak mówiłem, jest to nie-
stety dziedzina zdrowia, która od wielu lat była bar-
dzo zaniedbywana, ignorowana, budziła uprzedze-
nia. Osoby dotknięte zaburzeniami psychicznymi
często doświadczały i doświadczają niewłaściwych
zachowań ze strony otoczenia, a instytucje, które
sprawują nad tą profilaktyką nadzór, często nie po-
siadają właściwej informacji, nie posiadają wiedzy na
temat zdrowia i zaburzeń psychicznych. Ochrona
zdrowia psychicznego jest niewątpliwie bardzo deli-
katną dziedziną, dziedziną, która wymaga dużej em-
patii i zaangażowania zarówno organów państwo-
wych, jak i samorządów.
Wysoka Izbo, podstawowym celem omawianego
dziś projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie
zdrowia psychicznego jest reforma dziedziny zdro-
wia, jaką jest zdrowie psychiczne. Służyć ma temu
przede wszystkim stworzenie skutecznego cykliczne-
go programu ochrony zdrowia psychicznego, pozwa-
lającego na wprowadzanie takich rozwiązań, które
będą zapobiegać, a w szczególności minimalizować
występowanie zaburzeń psychicznych. Z kolei wdra-
żanie tego typu strategii z pewnością umożliwi sku-
teczną promocję ochrony zdrowia i dobrej kondycji
psychicznej.
Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicz-
nego będzie opracowany i realizowany przez wiele
instytucji i organów, w tym również z udziałem wie-
lu ministerstw. Problematyka zdrowia psychicznego
społeczeństwa leży nie tylko w gestii ministra zdro-
wia, ale również innych podmiotów, które w swoich
działaniach, realizowanych w podległych im placów-
kach, zakładach, jednostkach, szkołach, uczelniach,
stale stykają się z tym zjawiskiem.
Projekt programu został poddany równolegle
uzgodnieniom międzyresortowym i konsultacjom
z wieloma towarzystwami, organizacjami, związka-
mi, fundacjami oraz wieloma ekspertami zajmujący-
mi się na co dzień tematyką zdrowia psychicznego.
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego
Poseł Damian Raczkowski
Cele, jakie ten program sobie stawia, to, po pierw-
sze, promowanie zdrowia psychicznego i zapobiega-
nie zaburzeniom psychicznym poprzez upowszech-
nianie wiedzy na temat zdrowia psychicznego, kształ-
towanie zachowań i stylów życia korzystnych dla
zdrowia psychicznego czy też rozwijanie umiejętności
radzenia sobie w sytuacjach zagrażających zdrowiu
psychicznemu. Drugą istotną kwestią jest zapewnie-
nie osobom z zaburzeniami psychicznymi wielostron-
nej, zintegrowanej i dostępnej opieki zdrowotnej oraz
innych form pomocy niezbędnych do życia w środo-
wisku społecznym. Trzeci aspekt, którego realizację
zapowiada program, jest to rozwój badań naukowych
i systemów informacji z zakresu ochrony zdrowia
psychicznego. Mam nadzieję, że ten aspekt szczegól-
nie ucieszy pana posła Balickiego, który wielokrotnie
wypowiadał się w kwestii konieczności przyjrzenia
się programom ochrony zdrowia psychicznego. Może
pan minister jeszcze rozwinie ten wątek, mam taką
nadzieję.
Z realizacją programu będzie wiązało się także
ponoszenie kosztów w sektorze finansów publicz-
nych, wynikających zarówno z potrzeby restruktu-
ryzacji i rozbudowy infrastruktury, jak i zwiększenia
zatrudnienia w tej dziedzinie opieki zdrowotnej. Re-
alizatorami zadań będą jednostki podsektora rządo-
wego oraz w dużej części jednostki samorządu tery-
torialnego. (Dzwonek)
Panie marszałku, poproszę jeszcze o chwilkę,
będę już zmierzał do końca.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Proszę uprzejmie, proszę uprzejmie.
Poseł Damian Raczkowski:
Szanowni Państwo! Warto też powiedzieć o istot-
nych danych statystycznych. Otóż w systemie opieki
psychiatrycznej brakuje około 1500 łóżek na oddzia-
łach psychiatrycznych, 1400 łóżek na oddziałach dla
osób uzależnionych, 7000 łóżek na oddziałach opieki
dziennej, 2000 łóżek na oddziałach opiekuńczo-lecz-
niczych i 1500 miejsc w hostelach, a także brakuje
400 zespołów leczenia środowiskowego i około 200
poradni, jak wynika z projektu. Uzupełnienie stwier-
dzonych niedoborów i osiągnięcie standardów euro-
pejskich, rozłożone nawet na okres 5 lat, musi ozna-
czać wiele inwestycji, o których wcześniej mówił pan
poseł Orzechowski, określając również liczbę i kosz-
ty, które państwo będzie musiało ponieść, aby je zre-
alizować.
Wysoka Izbo! Konkludując, należy podkreślić, że
proponowana zmiana jest Polsce niezwykle potrzeb-
na, liczba Polaków dotkniętych zaburzeniami psy-
93
chicznymi i leczonych z ich powodu nieustannie
wzrasta. Jest to sytuacja, niestety, powszechna we
wszystkich rozwiniętych krajach, dlatego też zapo-
bieganie takim zjawiskom jest niezbędne i konieczne
także w Polsce.
W imieniu Platformy Obywatelskiej serdecznie
proszę o poparcie tego projektu. Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Bardzo dziękuję, panie pośle.
Głos zabierze pan poseł Tomasz Latos, Prawo
i Sprawiedliwość.
Poseł Tomasz Latos:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego
Prawo i Sprawiedliwość przedstawić nasze stanowi-
sko do sprawozdania Komisji Zdrowia o rządowym
projekcie ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdro-
wia psychicznego (odpowiednio druki nr 78 i 726).
Przedmówca już wypowiedział bardzo wiele waż-
nych słów o pewnej współpracy przy tworzeniu tego
dokumentu, ponad podziałami politycznymi. Można
powiedzieć, że ten dokument jest dobrym przykła-
dem, że idea może zjednoczyć różne kluby parlamen-
tarne i może spowodować jednomyślne uchwalenie
ważnej ustawy, która, jak wspomniał mój przedmów-
ca, została przygotowana jeszcze przez poprzedni
rząd, rząd premiera Jarosława Kaczyńskiego, a w tej
chwili jest kontynuowana i wyrażę z tego miejsca
nadzieję, że zostanie przyjęta przez Wysoką Izbę,
Sprawa ta jest rzeczywiście niezwykle ważna i jest
związana z wieloletnimi zaniedbaniami w tej dzie-
dzinie medycyny. Można powiedzieć, że od początku
lat 90. nastąpił wręcz lawinowy wzrost zachorowań
na choroby psychiczne. Było to oczywiście związane
z wieloma różnymi czynnikami, chociażby środowi-
skowymi, była to również kwestia bezrobocia, szero-
ko rozumianych problemów związanych z transfor-
macją ustrojową. Wszystko to spowodowało, że
w ostatnich latach np. w woj. kujawsko-pomorskim
liczba samobójstw była porównywalna z liczbą śmier-
telnych ofiar wypadków drogowych. To pokazuje
rzeczywistą skalę problemu i wielkość tego zjawiska.
Mam przyjemność i zaszczyt być z tego samego mia-
sta, co pan prof. Araszkiewicz, i pamiętam wiele mo-
ich dyskusji, czy to z pozycji samorządowca, czy to
z pozycji dyrektora, z panem profesorem na temat
tego, co należy i co wręcz trzeba zrobić dla psychia-
trii, dla jej rozwoju.
Bydgoszcz to w ogóle specyficzne miasto, gdyż nie
tylko klinika ma niewiele, zaledwie ponad 30 łóżek,
ale wręcz nie ma łóżek przeznaczonych dla psychia-
trii dziecięcej, a wiemy, że w psychiatrii dziecięcej ten
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
94 Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego
Poseł Tomasz Latos
problem jest szczególnie mocno widoczny. Tutaj na-
leży szczególnie bać się stygmatyzacji, o której już
dzisiaj mówiono, stygmatyzacji pacjenta. W przypad-
ku dziecka ten problem jest jeszcze większy niż
w przypadku osoby dorosłej; dodatkowo kwestie kon-
taktu z rodziną są w procesie terapeutycznym nie-
zwykle ważne, stąd trudno sobie wyobrazić prowa-
dzenie skutecznego leczenia, tak jak to jest obecnie,
w sytuacji kiedy dziecko przebywa kilkadziesiąt ki-
lometrów od swojego miejsca zamieszkania, dlatego
kontakty z rodziną są ograniczone.
Potrzeba nakładów na służbę zdrowia właśnie
w tej dziedzinie, w dziedzinie psychiatrii, była pod-
kreślana przez wszystkich rozmówców, zarówno stro-
nę rządową, ekspertów, jak i grono posłów. Projekt
był zresztą konsultowany bardzo szeroko przez różne
gremia społeczne i naukowe i wszyscy rozmówcy pod-
kreślali wagę tego problemu, wieloletnie zaniedbania
i braki, chociażby liczbę brakujących łóżek, sięgającą
ok. 1,5 tys., co wydaje się trudne do nadrobienia
w perspektywie najbliższych kilku lat.
Jeśli wziąć pod uwagę kwestię zmiany modelu le-
czenia psychiatrycznego i większego nacisku na formy
leczenia ambulatoryjnego, to widać, że na to wszystko
nakładają się również problemy związane z kształto-
waniem postaw środowiska wobec osób z chorobami
psychicznymi. To wszystko pokazuje wieloletnie za-
niedbania w tej dziedzinie. (Dzwonek)
Jeszcze chwileczkę, panie marszałku, jeżeli pan
pozwoli.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Proszę uprzejmie.
Poseł Tomasz Latos:
Chciałbym na końcu w podsumowaniu tego,
o czym mówiłem, żeby pokazać wagę tego problemu,
posłużyć się wynikami kontroli przeprowadzonej
przez Najwyższą Izbę Kontroli. NIK badał kwestie
leczenia psychiatrycznego od roku 2005 do pierwszej
połowy 2007 r. i wyniki rzeczywiście są zatrważające,
ale na szczęście znalazły odzwierciedlenie we wspo-
mnianym programie. Otóż w ocenie Najwyższej Izby
Kontroli nie został dotychczas stworzony system
kompleksowej oceny opieki nad chorymi z zaburze-
niami psychicznymi. Nie podjęto też działań na rzecz
integracji, przywrócenia do funkcjonowania w spo-
łeczeństwie ludzi chorych psychicznie, jeśli wziąć pod
uwagę dostosowanie rozwiązań dotyczących opieki
psychiatrycznej do tych przyjętych w krajach Unii
Europejskiej.
Mimo stwierdzonych nieprawidłowości i zanie-
dbań Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie oceniła
funkcjonowanie szpitali psychiatrycznych oraz po-
radni zdrowia psychicznego, chociaż – jak trzeba po-
wiedzieć – w skrajnym przypadku czas oczekiwania
jednego pacjenta na przyjęcie wynosił aż 330 dni.
Pozytywnie, z nieprawidłowościami, ocenić należy
także działanie samorządów województw, które były
organami tworzącymi skontrolowanych podmiotów.
Jednocześnie w ocenie NIK dotychczasowe działania
urzędów marszałkowskich na rzecz tworzenia zakła-
dów opieki psychiatrycznej dostosowanych do potrzeb
mieszkańców województw były nieskuteczne. Spo-
śród 8 skontrolowanych urzędów marszałkowskich
tylko w 2 – trzeba to podkreślić – w urzędzie mar-
szałkowskim województwa małopolskiego i urzędzie
marszałkowskim województwa podlaskiego zostały
opracowane pełne, wielokierunkowe, wieloletnie pro-
gramy odnoszące się do opieki psychiatrycznej, przy-
jęte przez sejmik województwa. Połowa skontrolowa-
nych 8 urzędów marszałkowskich nie podejmowała
żadnych działań na rzecz promocji zdrowia psychicz-
nego, co należy ocenić negatywnie.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zare-
komendować Wysokiej Izbie przedstawiony projekt
ustawy i przedstawić deklarację poparcia go przez
Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Dzię-
kuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo, panie pośle.
Głos zabierze pan poseł Zbigniew Matuszczak,
Klub Poselski Lewica.
Poseł Zbigniew Matuszczak:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Poruszamy dziś bardzo ważny problem współczesnej
cywilizacji, jakim jest stały wzrost liczby chorób
i wypaczeń psychicznych oraz wszelkiego rodzaju
zaburzeń i patologii. Potrzebą chwili staje się więc
wdrażanie wszelkich form rehabilitacji sprzyjających
powrotowi do normalnego życia i pracy zawodowej
osób dotkniętych tymi zaburzeniami, a także podej-
mowanie działań edukacyjnych i wychowawczych
szerzących w społeczeństwie wiedzę o zapobieganiu,
rozpoznawaniu i leczeniu zaburzeń psychicznych.
Wzrost liczby zachorowań stwarza coraz większe
zagrożenie społeczne. Rosnące tempo życia, zwięk-
szona konkurencyjność na rynku pracy, bezrobocie
i zagrożenie utratą podstaw egzystencji, trudności
w zaspokajaniu podstawowych problemów życiowych
powodują narastanie sytuacji stresowej wielu grup
społecznych. Rodzi to, z jednej strony, pokusę sięga-
nia po chwilowe sposoby rozładowywania napięć,
nadużywanie łatwo dostępnego alkoholu, narkoty-
ków i środków odurzających. Z drugiej zaś strony
u jednostek słabszych, niedojrzałych lub pochodzą-
cych ze środowisk patologicznych powoduje osłabie-
nie hamulców moralnych i uciekanie się do zachowań
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego
Poseł Zbigniew Matuszczak
przestępczych i patologicznych. Skutkiem tego stanu
rzeczy jest wzrost przypadków patologii życia rodzin-
nego, w tym przemocy wobec członków rodziny,
i spadek poczucia odpowiedzialności za zachowanie
w życiu codziennym i w pracy zawodowej, w tym pra-
cy wymagającej poczucia odpowiedzialności związa-
nej ze szczególnym ryzykiem.
Ze względu na zakres omawianej problematyki
i konieczność podejmowania niezbędnych działań
realizatorem i jedynym podmiotem odpowiedzialnym
za te działania nie może być wyłącznie Ministerstwo
Zdrowia. Tak więc istotą omawianego projektu jest
tworzenie podstawy prawnej do opracowania i wdro-
żenia przez Radę Ministrów – w drodze rozporządze-
nia – Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psy-
chicznego oraz włączenie do jego realizacji szerokie-
go kręgu podmiotów, w tym ministerstw, placówek
naukowych i specjalistycznych oraz samorządów te-
rytorialnych. Podmioty te w ramach swoich działań
w podległych im placówkach, zakładach, szkołach
i uczelniach stykają się na co dzień z istnieniem róż-
nego rodzaju zaburzeń psychicznych i patologii, przy
czym stopień ich wiedzy i możliwości przeciwdziała-
nia tym zjawiskom, jeśli chodzi o podjęcie skutecz-
nych działań zapobiegawczych, jest dalece niewystar-
czający.
Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicz-
nego jest przewidziany na okres 5 lat, a jego najważ-
niejszymi elementami są: utworzenie około 50 no-
wych oddziałów psychiatrycznych (z około 1200 łóż-
kami) i 20 nowych poradni zdrowia psychicznego
i leczenia uzależnień oraz stworzenie ponad 7 tys.
nowych miejsc pracy, w tym, co istotne, około 750 dla
lekarzy psychiatrów, 2 tys. dla pielęgniarek, około
2 tys. dla terapeutów i 1200 dla psychologów.
Program zwraca szczególną uwagę na promocję
zdrowia psychicznego i profilaktykę, czyli zapobiega-
nie zaburzeniom, głównie przez rozpowszechnianie
wiedzy oraz tworzenie instytucji poradnictwa i po-
mocy przede wszystkim dla osób w kryzysowej sytu-
acji życiowej. Łączny koszt programu to 962 mln zł,
w tym 610 mln z Narodowego Funduszu Zdrowia,
88 mln z budżetu państwa i prawie 264 mln z budże-
tów samorządów terytorialnych.
W sytuacji, gdy problem ochrony zdrowia psy-
chicznego jest faktycznie problemem ogólnonarodo-
wym, opracowanie i wdrożenie kompleksowego Na-
rodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego
jest zadaniem pilnym i w pełni uzasadnionym. Na
podkreślenie zasługuje fakt, że integralną częścią,
a zarazem efektem realizacji tego programu będzie
rozbudowa niezbędnej bazy placówek leczenia psy-
chiatrycznego, oddziałów szpitalnych, zespołów le-
czenia środowiskowego, poradni, oddziałów opiekuń-
czo-leczniczych w celu usunięcia istniejących w tym
względzie dysproporcji w stosunku do poziomu euro-
pejskiego. Dotyczy to także utworzenia nowych od-
działów terapeutycznych w zakładach karnych, bo-
95
wiem znaczny procent osadzonych wymaga nie tylko
reedukacji w klasycznym rozumieniu, ale przede
wszystkim niezbędnego leczenia odwykowego, psy-
chiatrycznego i psychologicznego. Drugim elementem
zasługującym na pozytywną ocenę jest fakt przedło-
żenia wraz z projektem opiniowanej ustawy projektu
rozporządzenia wykonawczego Rady Ministrów.
Wysoka Izbo! Reasumując, Klub Poselski Lewica
pozytywnie opiniuje projekt ustawy o nowelizacji
ustawy (Dzwonek) o ochronie zdrowia psychicznego
i będzie głosował za jego przyjęciem. Dziękuję bar-
dzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Głos zabierze pan poseł Stanisław Rakoczy, Pol-
skie Stronnictwo Ludowe.
Poseł Stanisław Rakoczy:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sej-
mie! W imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stron-
nictwa Ludowego mam zaszczyt przedstawić stano-
wisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie
ustawy o ochronie zdrowia psychicznego, zawartego
w druku nr 78, wraz ze sprawozdaniem Komisji
Zdrowia zawartym w druku nr 726.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Trudno być
oryginalnym, gdy się występuje jako czwarty, ale
bardzo mnie cieszy, że mogę być nieoryginalny i jesz-
cze raz podkreślić wyjątkową zgodność i konsensus
polityczny wobec tego projektu. To świadczy o tym,
że jest to po prostu bardzo dobra i potrzebna ustawa.
Dlatego też ograniczę się jedynie do omówienia naj-
ważniejszych jej aspektów.
Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego uchwa-
lona została 19 sierpnia 1994 r. Głównym celem obec-
nie proponowanej nowelizacji jest stworzenie możli-
wości wydania przez Radę Ministrów rozporządze-
nia, na mocy którego wejdzie w życie Narodowy
Program Ochrony Zdrowia Psychicznego na lata
2009–2013. Mam nadzieję, że to będzie pierwszy pro-
gram, a po nim pojawią się kolejne, bo takie są rów-
nież założenia nowelizacji.
Wdrożenie programu wymagać będzie oczywiście
odpowiednich nakładów finansowych. Konieczne bę-
dzie zatem ich uwzględnienie w następujących po
sobie kolejnych budżetach, zarówno państwa, jak
i Narodowego Funduszu Zdrowia oraz w budżetach
jednostek samorządu terytorialnego, począwszy od
roku 2009.
Wspomniany projekt poddany został wymaganym
konsultacjom społecznym. Nie odnotowano sprzeci-
wu ani negatywnych ocen ze strony uprawnionych
do tego podmiotów.
Realizacja programu wymagać będzie przeprowa-
dzenia wielu poważnych inwestycji i podniesienia
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
96 Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego
Poseł Stanisław Rakoczy
poziomu zatrudnienia liczonego w tysiące, znacznego
zwiększenia wydatków Narodowego Funduszu Zdro-
wia, głównie na rozwój poradnictwa w sytuacjach
kryzysów psychicznych. Poradnictwo realizowane
będzie w powiatowych centrach pomocy rodzinie.
Ze środków programu – co należy podkreślić, bo
jest to niezmiernie istotne – będą również prowadzo-
ne prace naukowo-badawcze. Łączny koszt realizacji
programu, jak wspominali już moi przedmówcy,
w latach 2009–2013 wyniesie bez mała miliard zło-
tych. Jest to więc zadanie bardzo poważne, w którego
realizację zaangażowanych będzie wiele podmiotów
finansowanych zarówno z budżetów centralnych, jak
i z budżetów jednostek samorządu terytorialnego.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Należyta ochro-
na zdrowia psychicznego ma olbrzymie znaczenie
społeczne i gospodarcze. Problem ten był i jest – jak
myślę – często przemilczany czy postrzegany jako
wstydliwy. Należy uczynić wszystko, aby łagodzić
jego negatywne skutki zarówno w sferze społecznej,
jak i czysto ludzkiej.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W ocenie po-
słów Polskiego Stronnictwa Ludowego proponowana
regulacja tworzy podstawy prawne do wdrożenia Na-
rodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego.
Pozwoli ona również na lepszą ochronę osób z zabu-
rzeniami psychicznymi. Biorąc powyższe pod uwagę,
Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego bę-
dzie głosował za przyjęciem ustawy w brzmieniu
proponowanym przez Komisję Zdrowia. Dziękuję za
uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję, panie pośle.
Głos zabierze pan poseł Marek Balicki w imieniu
dwóch kół: SDPL – Nowa Lewica i Demokratyczne
Koło Poselskie.
Proszę bardzo, panie ministrze.
Poseł Marek Balicki:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Panie Ministrze Wysoka Izbo!
Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Koła Poselskie-
go Socjaldemokracji Polskiej oraz Demokratycznego
Koła Poselskiego stanowiska w sprawie rządowego
projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdro-
wia psychicznego.
Moi przedmówcy powiedzieli to, co jest najważ-
niejsze, co wynika z tej nowelizacji, w związku z tym
jestem wyręczony jeśli chodzi o powtarzanie treści
i celów programu, ale wydaje się, że warto jeszcze
dodać parę słów.
Ta nowelizacja jest niewielka, dotyczy jednego
artykułu, ale jej znaczenie dla rozwoju psychiatrycz-
nej opieki zdrowotnej trudno przecenić. Warto też
przypomnieć, że w czasie ostatnich kilkunastu lat
miały miejsce wydarzenia, które stanowiły – tak jak
uchwalenie w 1994 r. ustawy o ochronie zdrowia psy-
chicznego, która dzisiaj jest nowelizowana – stanowi-
ły wręcz milowy krok w działaniach na rzecz popra-
wy realizacji praw osób z zaburzeniami psychiczny-
mi. Ale okazuje się, że ta ustawa, która w 1994 r.
stanowiła tak ważny instrument, w nowych warun-
kach, które powstały po wprowadzeniu zmian w sys-
temie finansowania świadczeń zdrowotnych, w 1999 r.
okazała się niewystarczająca, jak wynika z wielu
dokumentów i uzasadnienia tego programu, żeby
zapewnić właściwy poziom psychiatrycznej opieki
zdrowotnej w tych wszystkich głównych dziedzinach
działalności, czyli promocji i zapobieganiu, zapew-
nieniu dostępu do nowoczesnej opieki psychiatrycz-
nej zgodnej z modelem środowiskowym, czy w roz-
woju badań i budowania systemów informacyjnych.
I dlatego to, nad czym dzisiaj debatujemy, było tak
bardzo potrzebne, tak oczekiwane przez środowisko
psychiatryczne reprezentujące pacjentów, którym
samym trudno upomnieć się o swoje prawa. Dobrze,
że będziemy mieli szansę tę ustawę uchwalić. Cieszy
to, że debata wokół rządowego projektu przebiega
tak zgodnie i ponad podziałami politycznymi. Może
warto powiedzieć, że ten rządowy program daje
szansę na sprostanie wyzwaniom, które będą wyni-
kały ze wzrostu zapotrzebowania na nowoczesną
psychiatryczną opiekę zdrowotną. Można wskazać
dwie główne grupy przyczyn. Jedna jest związana
z zagrożeniami, które wynikają z rozwoju cywiliza-
cyjnego, z tego, co wiąże się z pewnymi zachodzący-
mi procesami społecznymi czy społeczno-ekono-
micznymi. Ale jest również druga grupa przyczyn,
która wskazuje na możliwość zwiększenia zapotrze-
bowania. Jest to starzenie się naszego społeczeń-
stwa. W najbliższych 20 latach liczba osób powyżej
65 roku życia zwiększy się o 3 mln, a w tej grupie
wiekowej jest częstsza zapadalność na różnego ro-
dzaju zaburzenia psychiczne.
Panie Marszałku! Jeśli miarą rozwoju cywiliza-
cyjnego kraju, społeczeństwa jest realizacja praw
osób z zaburzeniami psychicznymi, w tym również
poziom realizacji praw w zakresie dostępu do opieki
zdrowotnej, to chciałbym wyrazić nadzieję, że ten
program, który, jak wynika z dotychczasowych gło-
sów, zostanie przyjęty, przyczyni się do lepszej opieki
psychiatrycznej i lepszej realizacji praw osób z zabu-
rzeniami psychicznymi. Koło poselskie Socjaldemo-
kracji Polskiej oraz Demokratyczne Koło Poselskie
będą głosować za przyjęciem tego projektu. Dziękuję
bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Przystępujemy do pytań.
Sześciu posłów się zgłosiło do zadania pytań. Czy
są jeszcze chętni? Nie ma.
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski
Zamykam listę.
Ustalam czas pytania na jedną minutę.
Jako pierwszy pan poseł Zbigniew Matuszczak,
Klub Poselski Lewica.
Proszę bardzo, panie pośle.
Poseł Zbigniew Matuszczak:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Mam dwa krótkie pytania. Pytanie pierwsze: Czy
rząd ma już wstępnie sprecyzowane plany dotyczące
lokalizacji nowych oddziałów i poradni psychiatrycz-
nych na terytorium kraju? Jeśli tak, to gdzie i gdzie
dzisiaj występują największe ich braki? Czy przewi-
duje się tworzenie takich placówek na terenie woje-
wództwa lubelskiego? To jest pierwsze pytanie.
A drugie: Co spowodowało, że w grupie resortów
uczestniczących w opracowywaniu i w następstwie
realizacji programu zabrakło przedstawicieli Mini-
sterstwa Infrastruktury, a występuje tu duży pro-
blem zaburzeń psychicznych i patologii związanych
z transportem? A przede wszystkim dlaczego zabra-
kło przedstawiciela ministra obrony narodowej?
Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo, panie pośle.
Pytanie zadaje pan poseł Tomasz Latos, Prawo
i Sprawiedliwość.
Poseł Tomasz Latos:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Po tych słowach uspokojenia i radości, które tu wszy-
scy wygłaszaliśmy, chciałbym dodać łyżkę dziegciu
do tej beczki miodu.
(Poseł Konstanty Oświęcimski: W takim dniu?)
Zacznę może od pewnych danych z raportu Naj-
wyższej Izby Kontroli. Otóż według tego raportu,
o czym zresztą wspomniałem, brakuje 1500 łóżek
szpitalnych na oddziałach psychiatrycznych, 1400
łóżek na oddziałach dla osób uzależnionych, 7 tys. na
oddziałach opieki dziennej, 2 tys. na oddziałach opie-
kuńczo-leczniczych, 1500 miejsc w hostelach, 400 ze-
społów leczenia środowiskowego i 200 poradni. Tak
jest w sytuacji, kiedy szpitale są samorządowe i mimo
takich potrzeb rynku i chęci zakontraktowania tych-
że placówek przez Narodowy Fundusz Zdrowia jed-
nak te placówki nie powstały. (Dzwonek) W związku
z tym co będzie, panie ministrze, jeżeli ustawa, która
w tej chwili jest przygotowywana, dotycząca totalnej
prywatyzacji wszystkich placówek służby zdrowia,
97
zostanie przyjęta przez Wysoką Izbę i pan prezydent
jej nie zawetuje, tylko ją podpisze? Co będzie wów-
czas? Kto wówczas tym potrzebom sprosta, skoro
w tej chwili nie znalazł się podmiot prywatny,
a i samorząd nie bardzo miał ochotę, nie bardzo
miał możliwość? Jak rozwiążemy ten problem po
prywatyzacji?
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Panie pośle, już…
Poseł Tomasz Latos:
Dziękuję uprzejmie. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo.
Pytanie zadaje pan poseł Marek Balicki, SDPL–
–Nowa Lewica.
Proszę bardzo.
Poseł Marek Balicki:
Dziękuję bardzo, panie marszałku.
Chciałbym zadać pytanie panu ministrowi, które
w części wiąże się z pytaniem mojego poprzednika
pana posła Latosa. Trzeba powiedzieć, że ten pro-
gram, ta nowelizacja ustawy została przygotowana
w obecnych warunkach prawnych dotyczących funk-
cjonowania publicznych zakładów opieki zdrowotnej,
ale jednocześnie Sejm pracuje nad zupełnie nowymi
regulacjami, które będą dotyczyły funkcjonowania
zakładów opieki zdrowotnej, zmianami, które wpro-
wadzą komercjalizację, a być może prywatyzację czę-
ści placówek, które dzisiaj są placówkami publiczny-
mi. I mówię to nie po to, żeby teraz dyskutować czy
polemizować co do tego, czy komercjalizacja i prywa-
tyzacja jest słuszna. Chodzi o to, czy rząd bierze pod
uwagę zjawiska, które zachodziły czy zachodzą
w innych krajach, gdzie jest czy była komercjalizo-
wana, czy jest prywatna w dużej części opieka zdro-
wotna. Otóż jeśli są takie reguły, to doświadczenie
międzynarodowe jest takie, że wówczas miejsce psy-
chiatrycznej opieki zdrowotnej jest coraz gorsze
(Dzwonek) – im więcej rynku, tym gorsza pozycja
pacjentów z zaburzeniami psychicznymi i psychia-
trycznej opieki zdrowotnej. I w pewnym sensie prze-
miany, które w Polsce miały miejsce w ostatnich 19 la-
tach, dowodzą tego, a mianowicie wprowadzenie
systemu umów cywilnoprawnych do finansowania
świadczeń opieki zdrowotnej, czyli kas chorych, a dzi-
siaj NFZ – ale reguły są takie same – spowodowało
zahamowanie w odniesieniu do korzystnych…
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
98 Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Panie pośle, przekroczył pan bardzo czas.
Poseł Marek Balicki:
…kierunków rozwoju psychiatrycznej opieki zdro-
wotnej, które miały miejsce przed 1999 r. I teraz
może nastąpić ponownie takie samo zjawisko. Czy
rząd bierze to pod uwagę i czy są przygotowywane
jakieś działania przeciwdziałające możliwym zagro-
żeniom? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pytanie zadaje pani posłanka Agnieszka Kozłow-
ska-Rajewicz, Platforma Obywatelska.
Poseł Agnieszka Kozłowska-Rajewicz:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Mini-
strze! Ja przede wszystkim chciałabym wyrazić
uznanie dla twórców nowelizacji, której istotą jest
powołanie do życia Narodowego Programu
Ochrony Zdrowia Psychicznego. Jak już tutaj wielu
przedmówców powiedziało, jest on bardzo oczeki-
wany, bardzo potrzebny i możliwe, że wypełni lukę,
która powstawała przez wiele lat. Ponieważ ten
program zmierza w kierunku psychiatrii środowi-
skowej, jest szansa, że wpłynie na wzrost akceptacji
dla osób chorych psychicznie, że przyczyni się do
zmniejszenia zakresu obecnie występującej
stygmatyzacji, marginalizacji i społecznego
wykluczenia osób psychicznie chorych.
Pytanie do pana ministra jest następujące. W za-
łączniku do nowelizacji program został opisany dość
ogólnie, to znaczy, wskazano tam cele, oczekiwane
efekty, z czym wszyscy się zgadzamy, natomiast do-
syć mało tam się mówi o szczegółowych metodach
realizacji tego programu. W związku z tym chciała-
bym pana ministra zapytać, po pierwsze, czy Mini-
sterstwo Zdrowia pracuje nad szczegółami, czy roz-
mawia ze współwykonawcami programu, tak żeby
zapewnić mu wykonalność, ponieważ jest bardzo
ważne to, żeby ten program nie był fasadowy, bo on
jest tak bardzo oczekiwany. I pytanie szczegółowe.
(Dzwonek)
Mogę jeszcze, panie marszałku? Mogę dokończyć?
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Proszę uprzejmie.
Poseł Agnieszka Kozłowska-Rajewicz:
Mój niepokój wzbudziła kwestia szkoleń, ponie-
waż w programie przewiduje się zatrudnienie w cią-
gu 5 lat 7 tys. specjalistów. To jest armia specjalistów
i chciałabym zapytać pana ministra, czy nasze uczel-
nie są w stanie w takim tempie ich wykształcić. Jak
pamiętamy, tam była mowa o 650 lekarzach psychia-
trach, w tym psychiatrach dzieci i młodzieży. Wiemy,
że tych właśnie specjalistów najbardziej brakuje i być
może potrzebne są rozmowy z Ministerstwem Nauki
i Szkolnictwa Wyższego, może trzeba jakoś zachęcić
studentów do tego, aby chcieli wybierać te bardzo
trudne, ale tak bardzo oczekiwane specjalności. Dzię-
kuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo pani poseł.
Pytanie zadaje pan poseł Damian Raczkowski,
Platforma Obywatelska.
Poseł Damian Raczkowski:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini-
strze! Mam dwa pytania. Pierwsze jest związane
z tymi informacjami, które przedstawiałem w swoim
wystąpieniu. Otóż ciekaw jestem, czy dysponujecie
państwo informacjami, w ilu krajach z tych 53 krajów
europejskich, które brały udział w podpisaniu dekla-
racji w Helsinkach, są opóźnienia związane z wdro-
żeniem tego programu w ramach czasu, który wtedy
ustalono, czyli w jak wielu krajach ten priorytet jed-
nak dosyć późno doczekał się wejścia w życie.
Drugie pytanie jest związane ze wskaźnikami
dostępności minimalnej, które określone są w za-
łączniku nr 2 do programu, gdzie również się okre-
śla maksymalną liczbę łóżek w dużych ośrodkach
psychiatrycznych. Pytam w związku z tym, że sam
pochodzę z miejscowości o nazwie Choroszcz, gdzie
funkcjonuje największy w północno-wschodniej (Dzwo-
nek) części naszego kraju wysokospecjalistyczny
ośrodek psychiatryczny...
Przepraszam, panie marszałku, czy jeszcze mogę…
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Proszę bardzo.
Poseł Damian Raczkowski:
Dziękuję bardzo.
...gdzie funkcjonuje bardzo duży ośrodek psychia-
tryczny. Jakkolwiek by było, wieleset osób funkcjo-
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego
Poseł Damian Raczkowski
nuje i żyje dzięki temu, że może tam pracować. Czy
ministerstwo będzie wprowadzało szczegółowy har-
monogram zmian, przekształceń w dużych ośrod-
kach psychiatrycznych, tak aby te zmiany były jak
najmniej odczuwalne dla osób, które tam pracują?
Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo, panie pośle.
Pytanie zadaje pan poseł Konstanty Oświęcimski,
Platforma Obywatelska.
Poseł Konstanty Oświęcimski:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Mam pytanie związane z działaniami określonymi
w Narodowym Programie Ochrony Zdrowia Psy-
chicznego, gdzie dużym podmiotem są samorządy
województw, powiatów i gmin. Do nich między inny-
mi, według poprawki, należą działania polegające na
promowaniu zdrowia psychicznego i zapobieganiu
zaburzeniom psychicznym oraz zapewnieniu osobom
z zaburzeniami psychicznymi wielostronnej, zinte-
growanej i dostępnej opieki zdrowotnej oraz innych
form pomocy niezbędnych do życia w środowisku
społecznym, rodzinnym i zawodowym.
Mam pytanie do pana ministra: Czy jasno zostały
samorządom wyartykułowane te zadania? Też jestem
samorządowcem, przez kilkanaście lat funkcjonowa-
łem i z tego, co wiem, to niektóre samorządy w tej
chwili są bardzo zdziwione, że oto kolejne zadania
zostają wrzucone do tego garnuszka samorządowego.
Abstrahuję tutaj od programu (Oklaski), który jest
rzeczywiście celowy i wychodzi naprzeciw wielu spo-
łecznym oczekiwaniom. Ale rodzi się pytanie, w jaki
sposób samorządy poprzez swoje działania będą mo-
gły uczestniczyć w tym programie, ponieważ z okre-
ślenia tych działań wynika, że muszą być odpowied-
nie środki finansowe. A wiemy, jak w niektórych
samorządach jest krucho z tym, żeby gdzieś znaleźć
jakiś wolny obszar. Z drugiej strony cieszy konsensus
wokół tego programu ochrony zdrowia. Na razie to
dotyczy obszaru zdrowia psychicznego, ale są pewne
nadzieje na przyszłość, jeśli chodzi o całą ochronę
zdrowia. To wszystko. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
pana.
Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu
w Ministerstwie Zdrowia pana ministra Adama
Fronczaka.
Proszę bardzo, panie ministrze.
99
Podsekretarz Stanu
w Ministerstwie Zdrowia
Adam Fronczak:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Cieszę się bardzo,
że są pytania, tak samo jak w Komisji Zdrowia, po-
nieważ to pokazuje, jak istotny jest ten program,
i budzi w sumie pozytywne emocje, co jest niewątpli-
wie bardzo istotne, zważywszy na ten konsensus
polityczny, o którym państwo byliście uprzejmi po-
wiedzieć.
Otóż, żeby zacząć tak troszeczkę szerzej, chciał-
bym przypomnieć, że zręby tego programu powstały
już w latach 90., w drugiej połowie lat 90. były zaczy-
ny tego programu. Minęło kilkanaście lat, szanowni
państwo posłowie, i przeszliśmy do czynu. I myślę, że
to jest najważniejsze, ponieważ z powodu faktu, że
przez tyle lat nie zostało to zrealizowane, mamy te
zapóźnienia, o których państwo byliście uprzejmi
powiedzieć, tak dalece zdekapitalizowaną infrastruk-
turę i tak słabo rozwiniętą dyscyplinę, jaką jest psy-
chiatria, a tak ważną, szczególnie w dzisiejszych
czasach, kiedy – co również było podkreślane – zmia-
ny systemowe w Polsce po roku 1990 doprowadziły
do zdecydowanego wzrostu zachorowań zarówno na
pewne reaktywne choroby, jak i bardziej – nazwijmy
to – somatyczne w zakresie układu nerwowego, ukła-
du psychicznego... to znaczy nie układu, tylko psychi-
ki pacjentów.
Program był bardzo szeroko konsultowany przez
to, że – jak wspomniałem – już od dawna powstawał
w środowisku – o tym również była mowa – i samo-
rządy, o które państwo tutaj pytacie, miały okazję
zapoznać się z tym programem, natomiast na posie-
dzeniu Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Tery-
torialnego – odpowiadam panu posłowi Oświęcim-
skiemu – została przedstawiona pełna zgodność
w tym zakresie i akceptacja tego programu. W wyni-
ku tych konsultacji mamy przekonanie, że samorząd,
mając tak ważne narzędzie, jakim jest program, bę-
dzie miał podstawy... zresztą zgłaszali to samorzą-
dowcy, którzy byli na posiedzeniach komisji, mówiąc,
że mając program, są w stanie przekonać swoich rad-
nych, sejmiki wojewódzkie – bo głównie szpitale psy-
chiatryczne, ośrodki są prowadzone przez samorząd
województwa – do podjęcia działań modernizujących,
restrukturyzujących, zmieniających oblicze psychia-
trii w danym województwie. Jest to, myślę, bardzo
istotny i pozytywny sygnał. Uszczegółowiając, chcę
jeszcze podkreślić, że środki tutaj wymienione – te
dwieście kilkadziesiąt milionów – są na okres 5 lat.
Jeżeli przełożycie to państwo na każdy rok, powiedz-
my, rozwoju tego programu, to jest 50 mln na rok.
W skali samorządności wojewódzkiej w Polsce to jest
naprawdę nieduża kwota, biorąc pod uwagę możli-
wość czerpania ze źródeł dodatkowych, ze środków
pomocowych Unii Europejskiej. Planując, mając pro-
gram, odpowiednie programy, myślę, że wiele samo-
rządów bez trudu pozyska środki pomocowe. De fac-
to bowiem kwota, która w tej chwili wygląda dość
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
100 Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia
Adam Fronczak
pokaźnie, wcale taką dużą kwotą nie jest. To jest
właśnie kwestia podejmowania wyzwań i zmian, któ-
re są niezbędne w tym procesie.
Jeśli chodzi o pana posła Matuszczaka, który py-
tał o to, jak to wygląda szczegółowo, mogę powie-
dzieć, że szczegółowo chcemy to opracowywać nadal,
mając już tutaj delegację, jeżeli te sprawy będą postę-
pować tak, jak to wygląda, i na pewno będziemy dą-
żyć do tego, aby asymetria, która jest w tej chwili
w pomocy psychiatrycznej w Polsce, była niwelowa-
na, a mianowicie przede wszystkim tzw. ściana
wschodnia, woj. warmińsko-mazurskie, woj. podkar-
packie to są te województwa, które mają bardzo sła-
by dostęp do opieki psychiatrycznej.
Ale niepokoi również fakt – o czym mówił pan
poseł Latos – że w tak dużym mieście jak Bydgoszcz
w sumie ta baza jest skromna i nie uwzględnia
wszystkich grup wiekowych w potrzebach psychia-
trycznych. Tak więc jest to na pewno sprawa, którą
będziemy się zajmować. Chciałbym jednak podkre-
ślić, że program daje wytyczne i liczymy tutaj na ak-
tywność samorządów. Możemy w jakiś sposób reko-
mendować, budować z samorządami strukturę, ale
liczymy na to, że to samorządy będą tą stroną inicja-
tywną, jeśli chodzi o rozwój tych działań.
Jeśli chodzi o kwestie związane z Ministerstwem
Infrastruktury i MON, to chciałbym powiedzieć, że
w uzgodnieniach oba ministerstwa miały materiał
i zgłosiły do niego pozytywne uwagi, natomiast nie
były zainteresowane jak gdyby wejściem i po prostu
bezpośrednim uczestnictwem w programie, nie wi-
działy tutaj tak istotnej swojej roli; tak więc poparły,
ale nie weszły bezpośrednio w struktury programu.
Czy wolny rynek, czy uwolniony rynek, czy zmie-
niony rynek usług medycznych i zmiany, o których
mówimy, jeśli chodzi o ustawę dotyczącą komercjali-
zacji zakładów opieki zdrowotnej, będą miały podsta-
wy, będą w jakiś sposób negatywnie wpływać na
zmianę i niewykonywanie tych zadań programo-
wych? Otóż uważam, że nie, dlatego że przede wszyst-
kim chcę zwrócić uwagę państwa na fakt ogromnej
przemiany pojęciowej. 50 lat temu mieliśmy pewien
rodzaj psychiatrii, w tej chwili świat na tyle się zmie-
nił, jeśli chodzi o farmakoterapię, postępowanie, że
mamy już inną psychiatrię. My nie musimy tak jak
kiedyś trzymać pacjentów miesiącami na łóżkach.
My, szczególnie jeśli chodzi o dzieci, musimy dbać
o to, żeby te dzieci mogły korzystać właśnie ze śro-
dowiskowej psychiatrii, żeby były pod opieką, miały
kontakt ze szpitalem, z oddziałem, ale niekoniecznie
przebywały w nim w nieskończoność.
Dlatego myślę, że taka nowa formuła przebudowy
programowej, jeśli chodzi o naszą psychiatrię, będzie
atrakcyjna dla zakładów w nowej formie, dlatego że
wszystkie procedury, które wiążą się jednak, nazwij-
my to, z krótkotrwałymi pobytami czy z opieką śro-
dowiskową, są w jakiś sposób postrzegane pozytyw-
nie przez zakłady opieki zdrowotnej. Myślę, że na
tym polu należy spodziewać się pewnej konkurencji
i rozwoju w tym zakresie, ponieważ jak będą środki,
to będą również donorzy, którzy będą chcieli te środ-
ki przyjmować i w jakiś sposób realizować zadania,
które są możliwe właśnie poprzez rozwój tego pro-
gramu.
Kształcenie i nowe kadry, bo to również pojawiało
się w wystąpieniach i pana posła Latosa, i pani poseł
Kozłowskiej-Rajewicz. 7 tys. nie, pani poseł. Jeśli cho-
dzi o lekarzy, to 675 i kilkudziesięciu pediatrów, a po-
zostałe zawody to są pielęgniarki, to są psychoterapeu-
ci, to są psycholodzy kliniczni, także wiele obszarowo
innych dyscyplin, które rozwijają się systematycznie,
jeśli chodzi o kształcenie. W tej chwili my kształcimy
średnio 150 osób, to znaczy 150 osób uzyskuje rocznie
specjalizację z zakresu psychiatrii.
Tak więc na razie jest to niewystarczająca liczba
lekarzy, ale chcę podkreślić, że jest wielu młodych
lekarzy, którzy podjęliby się zrobienia tej specjaliza-
cji i podjęliby wyzwanie w tym zakresie, ale ponieważ
psychiatria stała się, mówiąc krótko, mało atrakcyj-
na przez fakt wszystkich zaniedbań, o których mó-
wimy, nie decydują się na to, zdając sobie sprawę
z tego, że jest to bardzo ciężka specjalizacja, obciąża-
jąca psychicznie danego lekarza.
Przy pewnym teraz jednak nagłośnieniu, jeżeli
oczywiście ten program zostanie przyjęty ustawowo,
będą widzieli dla siebie pewne perspektywy, że za-
równo rząd, jak i parlament, władza samorządowa
postrzegają to jako ogromną potrzebę społeczną
i będą dążyć właśnie w ramach tego programu do
tego, aby psychiatria polska była kompatybilna z psy-
chiatriami wiodącymi w krajach europejskich i dalej.
Dlatego ja sądzę, co wynika też z mojej rozmowy ze
specjalistami z instytutu psychoneurologii, że jest to
czynnik pobudzający, aktywizujący, katalizujący po-
zytywne przemiany w tym obszarze.
Jeśli chodzi o pytanie, które było związane z tym,
jak to wygląda z WHO – pan poseł Raczkowski zapy-
tał – jak jest w tych krajach, to dysponujemy w tym
zakresie niepełnymi informacjami, ale na tym etapie
mogę odpowiedzieć, że w około połowie krajów udaje
się wdrażać te programy, oczywiście w różnym tem-
pie, nie wszędzie jest różowo, nie wszędzie jest wspa-
niale, ale udaje się.
Chcę państwu powiedzieć, że już 30 lat temu kra-
je starej Unii Europejskiej wdrażały takie programy
poprzez właśnie działania bardziej zwarte, jakie pro-
ponujemy, i są one już na zupełnie innym poziomie
rozwoju. Tak więc, zaczynając, jesteśmy w stanie
kontynuować i nie mówimy, że tak będzie zawsze.
Jest to program na kilka lat. Nasze doświadczenie
w tym zakresie będzie bardzo istotne, aby budować
program już na następne lata, który będzie może
bardziej odpowiedni. Uczymy się również na błędach.
Tak że miejmy nadzieję, że te potrzeby są tak duże,
że nasze propozycje zostaną przez nie wchłonięte jak
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego.
Oświadczenia poselskie
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia
Adam Fronczak
gdyby bez oporów, a co będzie dalej – zdecydujemy za
kilka lat.
Jeśli chodzi o szpital w Choroszczy, to będzie mu-
siał ulec pewnej restrukturyzacji w kontekście tych
przemian związanych z psychiatrą, o których tutaj
mówimy, i to jest nieuniknione. Więcej w tym mo-
mencie nie powiem, bo to jest oczywiście zadanie
samorządu, ale myślę, że dostrzegając te kierunki
zmian, podejmie istotne działania w tym zakresie.
Patrzę, czy ewentualnie zostawiłem jeszcze jakieś
pytania bez odpowiedzi… Starałem się odpowiedzieć
na gorąco na wszystkie pytania zadane przez pań-
stwa. Jeżeli ktoś z państwa jest nieusatysfakcjono-
wany, to ewentualnie odpowiemy na piśmie.
(Poseł Konstanty Oświęcimski: Wszyscy. Brawa
dla pana ministra.) (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo.
Podsekretarz Stanu
w Ministerstwie Zdrowia
Adam Fronczak:
Dziękuję bardzo, panie marszałku.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo panu ministrowi. Dziękuję bardzo.
Jako ostatni w debacie głos zabierze sprawozdaw-
ca komisji pan poseł Maciej Orzechowski.
Proszę bardzo, panie pośle.
Poseł Maciej Orzechowski:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym ser-
decznie podziękować zarówno panu ministrowi, jak
również kolegom z opozycji i z koalicji (Oklaski) za
zgodną pracę nad tą niewielką nowelizacją ustawy,
ale nowelizacją niosącą jakże olbrzymią i dalekosięż-
ną w skutkach treść. Pomimo tych drobnych łyżek
dziegciu cieszę się, że ta ustawa jest przykładem na
to, jak możemy kontynuować pewne prace, jeżeli cho-
dzi o służbę zdrowia, jak możemy w pracy nad pew-
nymi zagadnieniami przechodzić z jednego rządu do
kolejnego, z myślą o naszych obywatelach. Gdyby nie
to, że jestem posłem sprawozdawcą komisji, powie-
działbym, że cieszę się, że to właśnie rząd Platformy
Obywatelskiej i PSL-u, że to minister Kopacz wciela
w życie Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psy-
chicznego. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
101
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Bardzo dziękuję panu posłowi.
Zamykam dyskusję.
Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi-
my w bloku głosowań.
Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów
porządku dziennego zaplanowanych na dzień 22 lip-
ca br.
Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygło-
szenia oświadczeń poselskich.
Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie jeszcze
wygłosić oświadczenie?
W tej chwili mamy tych oświadczeń 14.
Nie ma chętnych.
Bardzo dziękuję.
Listę posłów zgłoszonych do oświadczeń uważam
zatem za zamkniętą.
Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Szymon
Giżyński, Prawo i Sprawiedliwość.
Poseł Szymon Stanisław Giżyński:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szczerze
wdzięczny pani minister Katarzynie Hall za przyję-
cie moich rad zawartych w oświadczeniu poselskim
złożonym w Sejmie 11 czerwca 2008 r. i wielce zobo-
wiązany za to, iż pani minister dalej nieprzerwanie
i śmiało podąża drogą kasacji rudymentarnych wąt-
ków polskiej kultury w szkolnych programach na-
uczania – spieszę, całkowicie w duchu reform pani
minister, z dalszymi autorskimi pomysłami, tusząc
nieśmiało, choć z wielką nadzieją, że zostaną przez
panią minister literalnie przyjęte i wykorzystane.
Za niezwykle trafną i słuszną uważam zaakcep-
towaną przez grono ekspertów skupionych wokół
pani minister przesłankę głoszącą, iż dzisiejsza mło-
dzież nie czyta lektur. Ta ze wszech miar prawdziwa
konstatacja powinna stać się dyrektywą działania
specjalnej państwowej komisji do spraw podręczni-
ków szkolnych, na czele której raczyłby stanąć ktoś
o ogólnokrajowym moralnym autorytecie, najlepiej
tak bardzo ceniony i słuchany w środowisku politycz-
nym pani minister Kuba Wojewódzki, który po pierw-
sze, ma bardzo duży i pozytywny wpływ wychowaw-
czy na dzisiejszą młodzież, po drugie, z zapałem
wyszydzi te wszystkie wątki patriotyczne, które jesz-
cze w trakcie reform programowych pani minister
najwyraźniej przez niedopatrzenie pozostały.
Dlatego aż się prosi, by wesprzeć reformatorskie
działania pani minister kilkoma prostymi, pozosta-
wiającymi w budżecie państwa duże oszczędności
pomysłami. Otóż pod żadnym pozorem w spisie lek-
tur nie powinny się znajdować utwory, których łącz-
na długość przekracza 20 linijek. Proponuję, by na-
uczyciel języka polskiego wszystkich szczebli mógł
zadać uczniom lekturę w wymiarze nieprzekraczają-
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
102 Oświadczenia poselskie
Poseł Szymon Stanisław Giżyński
cym 12 linijek miesięcznie, w tym 6 linijek byłoby
w gestii ministerstwa pani minister Hall, a cała resz-
ta, czyli te 6 linijek, do pełnej dyspozycji nauczyciela,
oczywiście po obowiązkowych konsultacjach i po ak-
ceptacji dzieci i młodzieży. Myślę, że nie byłoby z tym
problemu, bo mocną stroną mojego pomysłu są ol-
brzymie oszczędności powstałe w wyniku jego skru-
pulatnego wdrożenia. Rodzice nie wydawaliby niepo-
trzebnie pieniędzy na lektury i zwłaszcza podręczniki,
bo sprowadzałyby się one do ledwie paru kartek dru-
ku, a dzieci i młodzież zaoszczędziliby czas, tak prze-
cież potrzebny na gry komputerowe i japońskie kre-
skówki. Postuluję, by już od najbliższego roku szkol-
nego, a da się to przecież zrobić, wprowadzić lekturę
we fragmentach „Powrotu taty”, Pani Twardow-
skiej” czy nawet 5-wersowego liryku „Polały się
łzy…” Adama Mickiewicza.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Cały naród
z napięciem i nadzieją obserwuje reformatorskie wy-
siłki pani minister Hall, by, jeżeli już nie my, to przy-
najmniej nasze dzieci i przynajmniej w szkole, mó-
wiąc językiem jednego z opowiadań Sławomira Mroż-
ka, „miały do czynienia z poezją”. Otóż dzieci „mają
do czynienia z poezją” – według Sławomira Mrożka
– gdy „wyrazy kończą się tak samo, na przykład: ki-
jaszek – wujaszek”. Tak wyuczona umiejętność po-
strzegania sytuacji, w której już „mamy do czynienia
z poezją”, z powodzeniem wystarczy za cały program
nauczania języka polskiego w gimnazjum. W liceum
natomiast, wiadomo, sprawy trzeba poprowadzić tak,
by młodzież dokonała postępu i miała do czynienia
z poezją nowoczesną. Wystarczy po temu, i znowu,
za cały program nauczania języka polskiego w liceum
słynna fraza, nieocenionego w podobnych przypad-
kach, pisarza Mrożka: „kijaszek – wujaszek – trąb-
ka”. Zauważmy, z niemałą satysfakcją, że zestawiając
program gimnazjalny: „kijaszek – wujaszek” i liceal-
ny: „kijaszek – wujaszek – trąbka”, uzyskujemy tak
ceniony, i słusznie, przez panią minister Hall efekt
i walor ciągłości nauczania.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Niedawno jed-
na z gazet wychodzących w Warszawie użyła, z in-
tencją najwyższej aprobaty i aplauzu, wobec pewnej
grupy osób określenia: kosmopolacy. Owa gazeta
z oddaniem patronuje wszelkim działaniom pani mi-
nister Hall, stąd wydaje się, iż pani minister potrak-
tuje to jako zasłużony, ale i wielce zobowiązujący
komplement. To mianowicie, że jej program oświato-
wy ma kształtować polskich uczniów właśnie jako
i na –kosmopolaków. Ten zamysł i cel pani minister
– hodowli kosmopolaków – udanie łączy metody,
czynnej przecież jeszcze nie tak dawno, inżynierii
dusz z całkiem już współczesnymi osiągnięciami bez-
kompromisowej genetyki, która potwierdza swój nie-
podważalny udział w dziele stworzenia takimi arcy-
dziełami, jak: kurokuna, kretokot, krowojeż czy
psiamysz. Dziękuję uprzejmie. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Oświadczenie wygłosi pan poseł Józef Rojek, Pra-
wo i Sprawiedliwość.
Poseł Józef Rojek:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Nigdy w prze-
szłości nie świętowałem dnia 22 lipca ani tym bar-
dziej obecnie nie mam zamiaru czcić kolejnej roczni-
cy powstania tzw. Polski Ludowej. Niemniej jednak
pozwoliłem sobie na przypomnienie o tej rocznicy
właśnie dzisiaj, 22 lipca, ale z zupełnie innych powo-
dów. Zapewne większość z państwa pamięta jeszcze
ogromną radość, którą przeżywaliśmy z powodu
upadku komunizmu i odzyskanej niepodległości. Nie-
stety, wkrótce przyszły lata coraz większych rozcza-
rowań, u których podstaw legło między innymi za-
blokowanie w naszym kraju procesu dekomunizacji
i rzetelnej lustracji. Zgodnie z obowiązującą zasadą
„grubej kreski” również i wpływowe media były da-
lekie od krytyki i potępienia totalitarnego państwa
i jego przywódców. Na skutki tej polityki nie trzeba
było długo czekać.
W ciągu ostatnich kilkunastu lat wiele energii,
czasu i środków poświęcono na usunięcie z pejzażu
naszych miast nazw ulic, placów i pomników komuni-
stycznych zbrodniarzy, funkcjonariuszy aparatu bez-
pieczeństwa zwalczających polską partyzantkę czy też
zasłużonych dla utrwalania władzy ludowej działaczy.
Niestety, minęło trochę czasu i brak zdecydowanego
potępienia minionego systemu, czyli de facto brak do-
brych rozwiązań prawnych w tym zakresie, okazał się
prostą drogą do nazywania ulic imieniem przywódców
komunistycznych i budowania im pomników. Takim
przykładem może być nazwanie jednej z ulic w pod-
wrocławskiej miejscowości imieniem Edwarda Gierka
czy pomysł wybudowania mu pomnika w Czumowie.
Nie ukrywam, że martwi mnie ta indolencja czy też
być może świadome działanie pomysłodawców, jak
również niepokojący jest brak społecznego sprzeciwu.
Wszak nie od dziś wiadomo, że za rządów tego lansu-
jącego się na zachodnioeuropejskiego męża stanu by-
łego sekretarza partii na Śląsku w zakładach karnych
zamykano więźniów politycznych, Służba Bezpieczeń-
stwa inwigilowała społeczeństwo, cud gospodarczy był
na kredyt, a szczególnie niewygodni dla władzy nadal
ginęli z rąk tzw. nieznanych sprawców.
Natomiast w moim mieście, Tarnowie, działacze
SLD chcą, by patronem skweru w dzielnicy Mościce
został Stanisław Opałko, onegdaj pierwszy sekre-
tarz KW PZPR w Tarnowie. Chociaż dr Maciej Kor-
kuć z krakowskiego Instytutu Pamięci Narodowej
uznał, iż takie działania noszą znamiona propago-
wania totalitaryzmu, nazwisko Opałki zostało już
umieszczone w samorządowym banku patronów
miejsc publicznych. Pomysłodawcy i ich zwolennicy
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Oświadczenia poselskie
Poseł Józef Rojek
zdają się również zapominać, że Opałko w latach
1981–1986 był członkiem Biura Politycznego KC
PZPR, czyli de facto ośrodka, gdzie zapadały kluczo-
we decyzje polityczne. W biurze politycznym Opałko
współpracował m.in. z Wojciechem Jaruzelskim, Flo-
rianem Siwickim, Czesławem Kiszczakiem i Miro-
sławem Milewskim. Chciałbym także zwrócić uwagę
państwa na fakt, że w swojej historii Biuro Politycz-
ne wielokrotnie podejmowało decyzje wręcz o cha-
rakterze przestępczym, natomiast w okresie zasia-
dania tam Stanisława Opałki to gremium m.in. za-
decydowało o powołaniu nadzwyczajnej komisji,
która zajmowała się mataczeniem w sprawie zamor-
dowania przez milicjantów Grzegorza Przemyka i
tym samym przygotowała próbę generalną mecha-
nizmów fałszerstwa, by zdobyte doświadczenia wy-
korzystać rok później w sprawie zabójstwa księdza
Jerzego Popiełuszki.
Niestety, te i podobne rzetelne argumenty niejed-
nokrotnie już nie trafiają do ludzi, którzy zmęczeni
troskami dnia codziennego, z trudem rozwiązujący
swoje problemy finansowe, osaczeni przez nierzetelne
media tęsknią do peerelowskiej rzeczywistości, w
której rzekomo żyło się lepiej. Wobec tego na zakoń-
czenie pozostaje mi jedynie wyrazić nadzieję, że za
jakiś czas nie zostanie na tej sali złożony wniosek o
reaktywowanie w naszym kraju święta 22 lipca.
Dziękuję.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję, panie pośle.
Oświadczenie wygłosi pan poseł Krzysztof Lipiec,
Prawo i Sprawiedliwość.
Jeżeli nie ma pana posła, to pani posłanka Ga-
briela Masłowska, Prawo i Sprawiedliwość.
Nie ma.
W takim razie pani posłanka Maria Nowak, Pra-
wo i Sprawiedliwość.
Nie ma.
Pan poseł Jan Kulas, Platforma Obywatelska.
Proszę bardzo, panie pośle.
Poseł Jan Kulas:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Składam
oświadczenie poselskie dla upamiętnienia wybitnej
postaci Józefa Klejnot-Turskiego, wykładowcy Szko-
ły Morskiej w Tczewie i pierwszego prezesa Polskiego
Związku Żeglarskiego, w 50. rocznicę jego śmierci.
Józef Klejnot-Turski urodził się 20 czerwca 1889 r.
w Tallinie w rodzinie oficera wojsk rosyjskich Józefa
i Walerii z domu Turskiej. Otrzymał staranne wy-
kształcenie i wychowanie. Ukończył 8-klasowe gim-
nazjum filologiczne w Rewlu. Miał szerokie i różno-
rakie zainteresowania. Początkowo studiował mate-
103
matykę i astronomię, ale w 1915 r. ukończył Wydział
Historyczno-Filologiczny Uniwersytetu Petersbur-
skiego z dyplomem I stopnia. Jego praca konkurso-
wa: „Literacka twórczość Juliusza Słowackiego” zo-
stała wyróżniona złotym medalem tej uczelni.
Okres I wojny światowej Józef Klejnot-Turski spę-
dził głównie w Rosji. Był współorganizatorem i na-
uczycielem dwóch szkół Macierzy Polskiej w Moskwie.
Zmobilizowany do wojska rosyjskiego do sierpnia
1917 r. służył w twierdzy morskiej w Sweaborg pod
Piotrogrodem. Podczas uzyskanego urlopu zdrowot-
nego gromadził materiały do słownika morskiego.
Pod koniec sierpnia 1919 r. wstąpił do Wojska Pol-
skiego w stopniu podporucznika artylerii. Ze względu
na swoje kwalifikacje został skierowany do polskiej
misji wojskowej, działającej na Łotwie i w Estonii.
17 czerwca 1920 r. Józef Klejnot-Turski na własną
prośbę został mianowany wykładowcą nowo utwo-
rzonej Państwowej Szkoły Morskiej Tczewie. Jednak
już latem 1920 r. podczas wojny polsko-bolszewickiej
dowodził plutonem artylerii ciężkiej pod Zegrzem. Po
przejściu do rezerwy Józef Klejnot-Turski poświęcił
swoje 4 najlepsze lata Szkole Morskiej i Tczewowi. W
Szkole Morskiej uczył meteorologii, oceanografii,
prawa morskiego, a także języka niemieckiego. Cie-
szył się opinią dobrego nauczyciela i wykładowcy.
Nade wszystko w Tczewie rozwinął się jego duży ta-
lent wydawniczy i publicystyczny, szczególnie na ni-
wie „uprawy morza”, czyli kreowania wizji Polski
morskiej. Dał się też poznać jako znakomity organi-
zator życia społecznego.
Po otwarciu Szkoły Morskiej w Tczewie właśnie
Tczew na pewien czas stał się „stolicą morską” Pol-
ski, jak pisze Krzysztof Jaworski, znawca tradycji
żeglarstwa polskiego. Józef Klejnot-Turski został
głównym orędownikiem utworzenia portu morskiego
w Tczewie. Swoje poglądy prezentował w założonym
przez siebie i popularnym czasopiśmie „Żeglarz Pol-
ski”. Już w 1921 r. ukazała się jego książka pod ty-
tułem „Port Rzeczypospolitej. Widoki przyszłego
rozwoju Gdańska, Tczewa i Gdyni”.
Sprawa portu morskiego w Tczewie nabrała du-
żego rozgłosu i zainteresowania, głównie w latach
1921–1922. Przez dłuższy czas do zwolenników tej
koncepcji zaliczał się między innymi marszałek Sej-
mu Ustawodawczego Wojciech Trąmpczyński. Osta-
tecznie Sejm 23 września 1922 r. podjął ustawę o
budowie portu w Gdyni.
W pierwszych latach II Rzeczypospolitej Tczew
awansował do drugiego po Warszawie ośrodka że-
glarskiego. Nic więc dziwnego, że 11 maja 1924 r. na
zjeździe kilku organizacji żeglarskich w Szkole Mor-
skiej w Tczewie powstał Polski Związek Żeglarski.
Jego pierwszym prezesem został właśnie Józef Klej-
not-Turski. Warto pamiętać, że początki Polskiego
Związku Żeglarskiego sięgają Tczewa.
W latach 30. Józef Klejnot-Turski funkcjonował
w Gdyni. Pracował jako kierownik referatu praso-
wego tutejszej Izby Przemysłowo-Handlowej, publi-
kował liczne artykuły o marynarce handlowej w
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
104 Oświadczenia poselskie
Poseł Jan Kulas
biuletynie tej izby. Aktywnie działał w Lidze Mor-
skiej i Rzecznej.
We wrześniu 1939 r. Józef Klejnot-Turski na
ochotnika zgłosił się do wojska. Walczył do końca
działań Lądowej Obrony Wybrzeża na Oksywiu.
Resztę wojny spędził w oficerskich obozach jeniec-
kich w Prenzlau i Gross Borne.
Wysoki Sejmie! Po zakończeniu wojny Józef Klej-
not-Turski powrócił na Wybrzeże. Do 1949 r., do
czasu likwidacji Izby Przemysłowo-Handlowej w
Gdyni pracował w niej jako referent działu morskie-
go. Wiele wskazuje na to, że nie było już dla niego
miejsca na Wybrzeżu w Polsce stalinowskiej. Ostat-
nie lata życia Józef Klejnot-Turski spędził w Byd-
goszczy, gdzie utrzymywał się z dawania lekcji języ-
ka angielskiego.
Józef Klejnot-Turski zmarł pół wieku temu, do-
kładnie 25 sierpnia 1958 r. w Bydgoszczy. Był patrio-
tą i wielkim propagatorem spraw morskich. Wiele mu
zawdzięcza polskie żeglarstwo. Koncepcję portu mor-
skiego w Tczewie podniósł do rangi sprawy państwo-
wej. Niewątpliwie Józef Klejnot-Turski dobrze i
chlubnie zapisał się w dziejach Polski morskiej i ma-
łej ojczyzny – Tczewa. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Oświadczenie wygłosi pan poseł Witold Namy-
ślak, Platforma Obywatelska.
Poseł Witold Namyślak:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt
zaprosić do odwiedzenia mojego miasta. Lębork leży
w pradolinie rzeki Łeby, od południa graniczy ze
wzgórzami Pojezierza Kaszubskiego, a od północy z
Wysoczyzną Żarnowiecką, otoczony jest zalesionymi
stokami wzgórz morenowych. Szczególnie malowni-
czo prezentuje się przylegające do koryta rzeki Łeby
wzgórze Czartoryja, na którego szczycie stoi cha-
rakterystyczna, przypominająca zamek, wieża ci-
śnień z 1912 r.
We wczesnym średniowieczu ta słowiańska osada
nosiła nazwę Lewino. Według zapisu pomorskiego
kronikarza Lębork był już miastem w 1285 r. i nale-
żał do książąt Pomorza Gdańskiego. W swej historii
należał między innymi do państwa krzyżackiego.
Król Kazimierz Jagiellończyk wcielił Lębork wraz z
Pomorzem do Polski, a na podstawie traktatów we-
lawsko-bydgoskich przekazany został elektorowi
brandenburskiemu. Na mocy traktatu rozbiorowego
został wcielony do prowincji Pommern. Po ofensywie
styczniowej 10 marca 1945 r. Lębork wraca do Polski.
W wyniku burzliwych dziejów i zdarzeń, o których
mówi historia, ucierpiała również zabudowa miasta.
Mimo to zachowało się wiele cennych i ciekawych
zabytków. Jednym z najstarszych, a zarazem najcen-
niejszych, bo zachowanym w pierwotnym stylu, jest
kościół św. Jakuba z przełomu XIV w. i XV w. Dobrze
zachowane są również średniowieczne mury obron-
ne, których wznoszenie rozpoczęto w 1341 r. Całko-
wita długość murów wynosiła 1220 m. Fortyfikacje
posiadały 32 baszty i półbaszty. Kolejnym godnym
uwagi zabytkiem jest zamek krzyżacki istniejący już
od 1363 r. i będący siedzibą pierwszego krzyżackiego
wójta Lęborka. W mieście znajduje się również młyn
i tzw. dom młynarza z przełomu XIV w i XV w., spi-
chlerz solny z XVI w. wybudowane w stylu neogotyckim
ratusz miejski, kościół Najświętszej Marii Panny oraz
budynek poczty, a także zespół kamieniczek mieszczań-
skich z przełomu XIX w. i XX w.
Miasto posiada bardzo dogodne połączenie komu-
nikacyjne, leży bowiem przy międzynarodowej trasie
drogowej E28 Gdańsk–Szczecin. 35 km na wschód
zaczyna się małe trójmiasto kaszubskie, z Wejhero-
wem, Redą i Rumią, a następnie aglomeracja trój-
miejska, z Gdynią, Sopotem i Gdańskiem. 55 km na
zachód położone jest miasto Słupsk. Z Lęborka już
niedaleko do nadmorskiego kurortu Łeby z jej por-
tem, mariną jachtową i piękną plażą oraz do Słowiń-
skiego Parku Narodowego z unikalnymi w Europie
ruchomymi wydmami. Położone w gminie Nowa
Wieś Lęborska, ok. 4 km od miasta, jezioro daje moż-
liwość uprawiania sportów wodnych. Urozmaicone
ukształtowanie terenu powiatu lęborskiego, w tym
również pozostałych gmin, Cewice i Wicko, zachęca
do turystyki i poznania wielu zabytków i ciekawostek
turystycznych regionu.
Jedną z najważniejszych atrakcji Lęborka jest
Jarmark św. Jakuba. Z biegiem lat przekształcił się
z małego odpustu parafialnego w święto miasta. 10
lat temu dekretem biskupa pelpińskiego św. Jakub
stał się patronem Lęborka. Jest to szczególny okres
dla miasta i jego mieszkańców, gdyż nawiązuje do
tradycji spotkań kupców i rzemieślników organizo-
wanych w Lęborku od XIV w. Jarmarki łączyły wy-
miar religijny z czysto handlowym. Inicjatorem re-
aktywowania jarmarków byli ojcowie franciszkanie
z kościoła św. Jakuba. Obecnie tradycja kontynuowa-
na jest przy udziale władz samorządowych i organi-
zacji społecznych, wspierana jest też przez mieszkań-
ców miasta. W trakcie święta przyznawane jest ho-
norowe wyróżnienie rady miejskiej Lęborski Lew,
które można otrzymać za szczególne zasługi dla roz-
woju miasta. Wszystkim wyróżnionym serdecznie
gratuluję.
Chciałbym również dodać, że nie tylko z zabytków
i atrakcji turystycznych słynie Lębork. Tutaj urodził
się i uczył Paul Nipkow, który skonstruował urządze-
nie zwane tarczą Nipkowa i pracował nad zjawiskiem
przesyłania obrazu na odległość.
Lębork to miasto różnorodnej i prężnej gospodar-
ki, z wieloma przedsiębiorstwami, zarówno rodzimy-
mi, jak i zagranicznymi. Miasto stwarza dobre i przy-
jazne warunki życia i rozwoju mieszkańcom, a także
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Oświadczenia poselskie
Poseł Witold Namyślak
możliwości rozwojowe inwestorom, zawsze mile tam
widzianym.
Wysoki Sejmie! W krótkich słowach nie udało się
przedstawić wszystkiego, co ważne zarówno w histo-
rii, jak i w obecnym życiu miasta. Malownicze poło-
żenie, piękno zabytków, gospodarka, a przede wszyst-
kim przyjaźni, gościnni i gospodarni mieszkańcy
zapraszają do odwiedzenia Lęborka i okolic. Dzięku-
ję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Głos zabierze pan poseł Jan Rzymełka, Platforma
Obywatelska.
Poseł Jan Rzymełka:
Dziękuję, panie marszałku.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moje oświadcze-
nie dotyczy przekazania akt powstań śląskich z Cen-
tralnego Archiwum Wojskowego do Archiwum Pań-
stwowego w Katowicach. Od kilku lat historycy śląscy
domagają się zwrotu akt zbioru: Powstania śląskie, z
Centralnego Archiwum Wojskowego w Warszawie.
Poprzedni minister obiecał, że sporne akta zostaną
zmikrofilmowane i jeden egzemplarz mikrofilmu
przekazany zostanie do Archiwum Państwowego w
Katowicach. Tyle tylko, że obecnie mikrofilmy nie
nadają się do realizacji przedsięwzięć badawczych w
formie tekstów źródłowych. Dzisiaj bardziej przydat-
ne są skany w postaci TIF-ów czy JPEG-ów, nato-
miast stare teksty na mikrofilmach nie stwarzają
takich możliwości. W związku z tym sądzę, że mimo
wcześniejszej odmowy Centralnego Archiwum Woj-
skowego – odpierając argumenty tego archiwum –
przydałoby się zmikrofilmowanie i zeskanowanie w
jednym procesie technologicznym, co jest możliwe za
pomocą tzw. kamer hybryd. Można wnioskować, że
centralne archiwum nie ma takiej kamery, w związku
z tym warto dokonać je zakupu.
Co stoi na przeszkodzie przekazaniu akt powstań
górnośląskich, zwanych powstaniami śląskimi, w
sumie jest to 39,9 metrów bieżących, ok. 3035 jedno-
stek, z Warszawy do Katowic? Teraz, po ustaniu
wszelakich merytorycznych przyczyn ich ukrywania,
minęło 85 lat od III powstania, powinny wrócić na
Śląsk, gdyż tam prowadzona jest większość badań
archiwalnych z tego zakresu i tam są warunki do ich
przechowywania i udostępniania. W tej sprawie wy-
powiedziało się wielu szanownych profesorów histo-
ryków, archiwistów, uchwałę podjął Sejmik Samorzą-
dowy Województwa Śląskiego i wiele instytucji.
Można jeszcze przytoczyć bardzo szeroką argu-
mentację. Po pierwsze, w archiwaliach jest zasada
przynależności terytorialnej zasobu archiwalnego,
105
ona uzasadnia przekazanie akt powstańczych wy-
tworzonych na Śląsku do tego regionu. Kilka części
rozproszonych akt powstańczych, które były za oce-
anem, które zostały przed 1 września 1939 r. ze
względów osobowych rozesłane po świecie i część z
nich znajdowała się za oceanem, w Stanach, wróciło
na Śląsk. Warto, aby ta część, która jest w Warsza-
wie, też wróciła, bo prace magisterskie, doktoraty o
powstaniach śląskich piszą głównie studenci i pra-
cownicy uczelni śląskich, a nie warszawskich czy
innych.
Okoliczności polityczne, polska racja stanu, która
uzasadniała przechowywanie tajnych aktów, doku-
mentacji powstańczej w Warszawie, dzisiaj przestają
obowiązywać. Główny ciężar tych badań zawsze znaj-
dował się w ośrodku katowickim i opolskim, co jest
w pełni uzasadnione. Przekazanie tego zbioru do Ka-
towic z pewnością zintensyfikuje prace historyków i
politologów, bez potrzeby kosztownych wyjazdów do
Warszawy. Oczywiście popularyzacja jest ułatwiona,
jeśli materiały są na miejscu. Dla mnie odmowa Rady
Archiwalnej Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwo-
wych przekazania akt z archiwum warszawskiego do
archiwum w Katowicach wynikła z przesłanek typo-
wo formalno-organizacyjnych, nie uwzględnia inte-
resu publicznego.
Warto byłoby, aby w przeddzień kolejnych rocznic
powstań śląskich te tak cenne akta zostały przynajm-
niej w postaci zeskanowanych mikrofilmów zdepono-
wane w Katowicach. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Oświadczenie wygłosi pani posłanka Bożena Kot-
kowska.
Nie ma pani poseł, a więc pan poseł Jarosław Pięta,
Platforma Obywatelska.
Proszę bardzo.
Poseł Jarosław Pięta:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym po-
ruszyć sprawę rewitalizacji połączenia kolejowego
port lotniczego Pyrzowice z Zawierciem linią kole-
jową nr 182.
System transportowy w Polsce należy rozpatry-
wać jako wspólne działanie wielu gałęzi transportu,
w tym drogowego, kolejowego i lotniczego, w ustalo-
nych normach prawnych, techniczno-eksploatacyj-
nych, przy spełnieniu wymogów opracowanych w
ramach Unii Europejskiej.
Dynamika ruchu lotniczego zależy od wielu czyn-
ników natury gospodarczej, demograficznej, bizneso-
wej. I tu w kapitalnej sytuacji, także jeśli chodzi o
lokalizację, znajduje się miasto Zawiercie. Pobliskie
usytuowanie portu lotniczego Pyrzowice, a także du-
żych węzłów kolejowych (stacje Łazy i Dąbrowa Gór-
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
106 Oświadczenia poselskie
Poseł Jarosław Pięta
nicza Towarowa), usytuowanie wielkich zakładów
przemysłowych: Mitttal Steel w Dąbrowie Górniczej,
Huta Częstochowa, Electrolux Poland w Siewierzu,
Huta Zawiercie, to atuty dla zwiększenia przyszłych
przewozów pasażerskich i towarowych, zarówno ko-
lejowych jak i lotniczych.
W Zawierciu kończy swój bieg linia nr 182, która
przez rozjazdy włącza się w tor nr 7, przy którym
znajduje się istniejący peron. Linia nr 182 Tarnow-
skie Góry – Zawiercie jest linią jednotorową, o zna-
czeniu miejscowym, niezelektryfikowaną. W chwili
obecnej linia ta jest w stanie technicznym zezwala-
jącym na jazdę z prędkością rozkładową 20 km/godz.
Po rewitalizacji możliwe będzie prowadzenie ruchu
pociągów pasażerskich z prędkością 110–120 km/h i
czas przejazdu na odcinku Zawiercie – planowany
przystanek przy porcie lotniczym wyniósłby ok. 15
minut. Szacunkowy koszt rewitalizacji tej linii wy-
nosi ok. 60 mln zł. Na odcinku tym można byłoby
również przewozić pasażerów do lotniska od strony
Częstochowy, Myszkowa, Dąbrowy Górniczej, Będzi-
na czy nawet Sosnowca. Również osoby przyjeżdża-
jące linią CMK miałyby możliwość takiego połącze-
nia z Pyrzowicami.
Zaakceptowany wariant połączenia Katowic z
portem lotniczym Pyrzowice zakłada wykorzystanie
linii nr 137 i nr 131. Nie chcę go kwestionować, nie-
mniej jednak ma on dwa zasadnicze minusy: jest
bardzo drogi i wymaga dużej ilości czasu ze względu
na procedury przetargowe. Połączenie przez Zawier-
cie jest o ponad 10 razy tańsze i jest szansa urucho-
mienia go do końca 2009 r. pod warunkiem podjęcia
szybkich działań. Budowa stacji Pyrzowice Lotnisko
może być wykonana wyprzedzająco dla obu połączeń
do wariantu docelowego.
Ze względu na brak gwarancji przyjęcia do reali-
zacji inwestycji docelowej ważne byłoby w pierwszej
kolejności lub równolegle realizowane połączenie por-
tu lotniczego Pyrzowice z Katowicami przez Zawier-
cie, co zapewniłoby wzrost rangi lotniska i wcześniej-
sze umożliwienie dostępu drogą kolejową z całego
regionu.
Biorąc pod uwagę planowany perspektywicznie
rozwój rynku transportu lotniczego, w tym szerokie
plany portu lotniczego w Pyrzowicach co do obsługi
dużych miast województwa śląskiego, jeśli chodzi o
transport pasażerski, i perspektywiczną rozbudowę
terminalu do obsługi przewozów towarowych, co jest
alternatywą dla przewozów towarowych w relacjach
międzynarodowych, stacja Zawiercie mogłaby ode-
grać dużą rolę w pośredniczeniu w realizacji przewo-
zów pasażerskich i ładunków towarowych do portu
lotniczego Pyrzowice.
Temat modernizacji linii nr 182 jest bardzo waż-
ny, gdyż w świetle przygotowania rozwiązań komu-
nikacyjnych w związku z Euro 2012 rola połączenia
z portem lotniczym Pyrzowice może okazać się bar-
dzo ważna, a Zawiercie, jako duże miasto położone w
północnej części województwa śląskiego, mogłoby tu
spełnić ważną funkcję, jeśli chodzi o połączenia mię-
dzyregionalne z wykorzystaniem istniejącej infra-
struktury. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję, panie pośle
Oświadczenie wygłosi pan poseł Marek Krząkała,
Platforma Obywatelska.
Poseł Marek Krząkała:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Od pewnego cza-
su wszyscy śledzimy postępy w programie budowy
dróg i autostrad w naszym kraju. Rozbudowa już ist-
niejących połączeń oraz tworzenie nowych jest z pew-
nością kwestią priorytetową, która leży w interesie
Polski, zwłaszcza w związku ze zbliżającym się Euro
2012. Powierzenie nam organizacji mistrzostw Eu-
ropy dało naszej gospodarce swoisty impuls do roz-
woju, musimy więc odpowiednio wykorzystać zaist-
niałą sytuację i sprawić, aby pokładane w nas nadzie-
je środowisk międzynarodowych zostały spełnione.
Ze względu na fakt, iż jestem posłem ziemi ślą-
skiej, moje zainteresowanie budzi w szczególności
autostrada A1 przebiegająca przez województwo ślą-
skie, gdyż będzie to jedna z najważniejszych tras ko-
munikacyjnych Polski Południowej. Ma ona być je-
dyną autostradą biegnącą w Polsce z północy na
południe. Połączy porty morskie Trójmiasta z Gór-
nym Śląskiem i południem Europy. Autostrada A1
ma być częścią transeuropejskiego korytarza trans-
portowego, który przez Katowice i Brno prowadzi z
Gdańska do Wiednia. Jedną z części tej autostrady
jest 13-kilometrowy odcinek Świerklany–Bełk, na
którym już teraz są znaczne opóźnienia. Informacje
o tej i podobnych sytuacjach budzą niepokój wielu
osób, dla których jak najszybsza realizacja tego
przedsięwzięcia jest szansą na lepszy rozwój.
Budowa autostrad budzi wiele emocji zarówno
wśród samych mieszkańców, jak i samorządowców i
polityków. Potwierdza to fakt, jak ważna w naszym
kraju jest rozbudowa infrastruktury i jak wielka jest
potrzeba korzystania z dróg i autostrad najwyższej
jakości.
Należy podkreślić, iż połączenie tak silnie rozwi-
niętego regionu Polsku, jakim jest Śląsk, z północą
kraju, jest niezwykle ważne ze względu na gospodar-
kę, przedsiębiorców oraz samorządy lokalne. Z pew-
nością przyniesie to same korzyści, poprawi jakość
życia, szybkość naszych podróży i pozwoli zaoszczę-
dzić tak cenny dzisiaj czas każdego z nas.
W kontekście organizacji Euro 2012 oświadczam,
iż zasadne jest usprawnienie i przyspieszenie procesu
wyboru wykonawcy autostrad oraz realizacji całego
przedsięwzięcia. Nie możemy pozwolić sobie na jaką-
kolwiek zwłokę, a wręcz przeciwnie. Wszędzie, gdzie
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Oświadczenia poselskie
Poseł Marek Krząkała
to możliwe, powinniśmy we własnym interesie reali-
zować poszczególne etapy budowy szybko i sprawnie.
Oświadczam, że przyspieszenie budowy autostrad
pozwoli na stworzenie dobrego wizerunku naszego
kraju na arenie międzynarodowej, a zwłaszcza w
Unii Europejskiej, i w kontekście organizacji Euro
2012. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Bardzo dziękuję panu posłowi.
Oświadczenie wygłosi pan poseł Waldemar An-
dzel, Prawo i Sprawiedliwość.
Poseł Waldemar Andzel:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 22 lipca obcho-
dzimy 127. rocznicę urodzin znakomitego generała
Wojska Polskiego Bolesława Wieniawy-Długoszow-
skiego. Był on najwyższym rangą generałem u boku
Józefa Piłsudskiego oraz oddanym dowódcą. Należał
do najznakomitszej czołówki dowódców wojskowych
ówczesnej Polski.
Bolesław Wieniawa-Długoszowski w swoim życiu
wykonywał różne zawody. Trudnił się medycyną, pi-
sał poezję, znany był również z wielu barwnych po-
wiedzeń, które później obiegały cały kraj. Zajmował
stanowisko redaktora naczelnego „Dziennika Pol-
skiego” w Detroit.
Bolesław Wieniawa-Długoszowski uczęszczał do
gimnazjum we Lwowie, gdzie również podjął studia
na wydziale lekarskim Uniwersytetu Jana Kazimie-
rza. Studia ukończył z wyróżnieniem w roku 1906,
uzyskując dyplom doktora wszechnauk lekarskich. Po
zakończeniu edukacji Wieniawa wraz z żoną wyjechał
do Berlina, gdzie podjął naukę w Akademii Sztuk
Pięknych, jednak studiował tam tylko rok, po czym
wyjechał do Paryża, aby aktywnie działać na niwie
zawodowej i kulturalnej. Stał się jednym ze współza-
łożycieli Towarzystwa Artystów Polskich oraz włączył
się w działalność Związku Strzeleckiego.
Właśnie w Paryżu spotkał Józefa Piłsudskiego,
który przybył do stolicy Francji na inspekcję oddzia-
łu wojskowego. W czasie kiedy wybuchła I wojna
światowa, Długoszowski wrócił do Krakowa, by w
sierpniu wziąć udział w kursie oficerskim Związku
Strzeleckiego, jednak szybko został powołany w skład
I Kompanii Kadrowej i będąc w czwartym plutonie,
wyruszył do Królestwa Polskiego. Jesienią 1914 r.
Wieniawa został dowódcą plutonu, wraz z którym
uczestniczył w walkach na przełomie 1914–1915 r.
6 grudnia 1914 r. miało miejsce starcie kawalerii
legionowej z Rosjanami pod Marcinkowicami. Dłu-
goszowski za poprowadzenie plutonu i odwagę, jaką
się wykazał, został awansowany do stopnia porucz-
nika, a po wojnie odznaczono go chwalebnym krzy-
107
żem Virtuti Militari. Latem 1015 r. Wieniawa został
osobistym adiutantem Józefa Piłsudskiego i jako jego
najwierniejszy oficer brał udział w przygotowaniu
wyprawy wileńskiej, kampanii kijowskiej, bitwie
warszawskiej oraz wielu kluczowych wydarzeniach,
jakie miały miejsce na arenie politycznej tamtych lat.
Za swoje wybitne osiągnięcia został wyróżniony ko-
lejnym odznaczeniem – Krzyżem Walecznych.
W roku 1921 Wieniawa-Długoszowski uzyskał ty-
tuł attaché wojskowego w Bukareszcie, gdzie brał
udział w pracach nad konwencją polsko-rumuńską,
która zakończyła się sukcesem w 1922 r. Rok później
Józef Piłsudski wycofał się z życia publicznego, w kon-
sekwencji jego adiutant również został odsunięty od
spraw dotyczących życia politycznego i kulturowego.
Po tych wydarzeniach Długoszowski podjął kolej-
ne studia w Wyższej Szkole Wojennej, a po jej ukoń-
czeniu w roku 1926 został mianowany dowódcą 1.
Pułku Szwoleżerów. W kolejnych latach pełnił za-
szczytne wysokie stanowiska u boku najznakomit-
szych polityków oraz jako dowódca wielu oddziałów
wojskowych. 10 grudnia 1931 r. Ignacy Mościcki, ów-
czesny prezedent RP, awansował go na generała bry-
gady, 7 lat później prezydent po raz kolejny obdarzył
zaufaniem tego wybitnego oficera, awansując go na
stanowisko generała dywizji. Stanowisko to umożli-
wiło mu pełnienie czynnej służby. Jednak Długo-
szowski szybko został przeniesiony do dyplomacji;
pełnił funkcję ambasadora Rzeczpospolitej Polskiej
w Rzymie. 17 września 1939 r. Ignacy Mościcki wy-
znaczył Bolesława Wieniawę-Długoszowskiego swo-
im następcą, na wypadek opróżnienia się urzędu
przed zawarciem pokoju. W momencie kiedy amba-
sador dowiedział się o nominacji, opuścił Włochy i
wyjechał do Paryża, jednak ze względu na sprzeciw
rządu Francji wobec tej nominacji Wieniawa-Długo-
szowski zrzekł się tej zaszczytnej funkcji.
Jego późniejsze życie upłynęło pod znakiem cią-
głych zmian. Po klęsce Francji w 1940 r. wyjechał do
Portugalii, a następnie do USA. Dwa lata później
otrzymał nominację na stanowisko ambasadora na
Kubie, jednak nie zdążył objąć tej funkcji. Bolesław
Wieniawa-Długoszowski zginął w tragicznych oko-
licznościach, targany wątpliwościami i tęsknotą za
Polską. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo, panie pośle.
Oświadczenie wygłosi pan poseł Czesław Hoc,
Prawo i Sprawiedliwość.
Poseł Czesław Hoc:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ku pamięci litew-
skim lotnikom.
W przededniu 75. rocznicy tragicznego lotu litew-
skich lotników Steponasa Dariusa i Stasysa Girena-
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
108 Oświadczenia poselskie
Poseł Czesław Hoc
sa lecących z Nowego Jorku do Kowna oraz na 2 dni
przed rocznicą bitwy pod Grunwaldem w Pszczelniku
odbyła się uroczystość, w której udział wzięli prezy-
dent Polski prof. Lech Kaczyński i prezydent Litwy
Valdas Adamkus. Obaj prezydenci zaprzyjaźnionych
państw spotkali się w miejscu, jak oświadczyli, kul-
turowego i energetycznego symbolicznego mostu
współpracy obu państw.
Tak, jest takie miejsce w Polsce, w gminie Myśli-
bórz, w pszczelnickim lesie w woj. zachodniopomor-
skim, które dla Litwinów jest narodową świętością,
miejscem magicznym, niezwykłym. W tym miejscu
zginęli 17 lipca 1933 r. dwaj litewscy lotnicy Steponas
Darius i Stasys Girenas, bohaterowie narodowi Li-
twy, Kolumbowie niebieskich dróg, niebiańskich
dróg, jak ich literacko opisuje młodzież szkolna Ze-
społu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 3 w Myśliborzu,
właśnie ich imienia.
17 lipca 1933 r. tysiące ludzi w Kownie czeka na
triumfalny przylot litewskich lotników, gorących pa-
triotów i już wtedy narodowych bohaterów Litwy. Po
przedłużającym się oczekiwaniu nagle dochodzi tra-
giczna wiadomość, że ich podniebni chłopcy rozbili
się na terenach ówczesnych Niemiec koło Myśliborza,
wówczas Soldin, na Pomorzu Zachodnim. Całe Kow-
no, a zaraz cała Litwa pogrąża się w żałobie. Do dzi-
siaj katastrofa lotnicza budzi wiele pytań: Niesprzy-
jająca pogoda połączona z burzą, zmienione warunki
technologiczne z powodu przystosowania samolotu
do długiego lotu czy też zestrzelenie maszyny przez
niemiecką obronę przeciwlotniczą?
Zatem kim byli ci, którzy w każdym mieście Litwy
mają ulicę nazwaną ich imieniem? Których imię sła-
wią pomniki nie tylko w Kownie, ale także w Chica-
go, Nowym Jorku, a obecnie także w Myśliborzu?
Których podobizny zdobią banknot 10-litowy? O któ-
rych też nie zapomina młodzież gminy Myślibórz,
wybierając ich na patrona swojej szkoły i sławiąc ich
imię nie tylko w szkolnych konkursach literackich?
O których w latach 80. nakręcono film? których tra-
giczna śmierć jednoczy naród litewski, a Litwini w
tym dniu na całym świecie obchodzą swój dzień jed-
ności? Przed którymi w hołdzie ich pamięci pochyla-
ją swe głowy prezydenci Polski i Litwy w 75. rocznicę
ich śmierci? O których znana poetka urodzona w
Wilnie, Kazimiera Iłłakowiczówna w wierszu „Litew-
skim lotnikom” napisała fragment: „Nie powiedzą
przenigdy nikomu / jaki lot był, jakie w nim przygo-
dy... / Tylko przez sen tam, na Litwie, w domu, / na-
rzeczonej, ślicznej żonie młodej. / Szeptać będą długie
noce, / o przelotu ostatecznym wyniku, / o księżycach
śmierci, o koliskach wszechmocy / zimne ustach bo-
haterskich lotników.”?
Albo fragment wiersza jednego z uczniów wspo-
mnianej wyżej szkoły, Radosława Radosławskiego:
„Zapłonął las, / dwóch wędrowców zwróconych ku
ziemi. / Płomień życia na ołtarzu gasł, / wśród popio-
łu, zgliszczy i cieni. / Kolumbowie niebieskich dróg, /
skrzydła w otchłań przestrzeni wznieśli. / By zakoń-
czyć doczesny trud, / by doczekać o sobie pieśni.
Darius i Girenas, asy litewskich niebiańskich
przestworzy.
15 lipca 1933 r., właśnie w rocznicę bitwy pod
Grunwaldem, dwaj emigranci z Litwy, których w Sta-
nach Zjednoczonych połączyła pasja i zamiłowanie
do lotnictwa, postanowili rozsławić na cały świat
imię mało wówczas znanej na świecie Litwy. Ponie-
waż w tamtych czasach cały świat pasjonował się
lotnictwem, dwaj piloci postanowili podjąć się prze-
lotu bez lądowania na trasie Nowy Jork–Kowno. Lot
na dystansie 7100 km byłby drugi pod względem dłu-
gości w historii lotniczych rekordów. Cała litewska
emigracja wówczas zbierała pieniądze na zakup sa-
molotu, o lotnikach pisały wszystkie gazety. Darius
i Girenas zakupują samolot, któremu dają na imię
oczywiście Lituanica. 6-miejscowa maszyna została
przed startem poważnie przerobiona: zamontowano
dodatkowe zbiorniki paliwa zamiast foteli, zrezygno-
wano z radiostacji oraz przyrządów nawigacyjnych,
by pozyskać więcej miejsca.
Darius i Girenas wystartowali z lotniska w No-
wym Jorku 15 lipca 1933 r. Już sam start Litwinów
był bardzo trudny z powodu wyjątkowo przeciążone-
go samolotu. Do ostatniego metra toczył się po pasie.
Eksperci uznali później to za jeden z najbardziej ry-
zykownych startów w historii lotnictwa. Pozbawieni
radia Darius i Girenas zmuszeni byli do zrzucania
pisemnych meldunków: zrzucali je nad Nową Finlan-
dią, potem nad Szkocją. Pogoda stale się pogarsza,
burza się nasila. Zmieniają nieco kurs.
17 lipca 1933 r. ok. 0.36 samolot z Litwinami roz-
bił się w lesie koło Pszczelnika. Przelecieli 6411 km,
do Kowna zabrakło im niespełna 690 km. Był to dru-
gi wynik jeśli chodzi o odległość przelotu przez Atlan-
tyk bez międzylądowania. Niedługo po tragicznej
katastrofie, jeszcze przed II wojną światową Litwini
wykupują na 99 lat 314 m lasu z miejsca wypadku.
Przewożą spod Wilna na leśną polanę 45 ton najdroż-
szego granitu, stawiają wspaniały pomnik. W miej-
scu upadku korpusu samolotu postawiono potężny
podwójny litewski krzyż strzelców. Tuż obok, tam,
gdzie doczołgał się śmiertelnie ranny Steponas Da-
rius, ulokowali tabliczkę.
Gotowy pomnik odsłonięto dokładnie 3 lata po
katastrofie, 17 lipca 1936 r. Potem przez kilka kolej-
nych lat w miejscu tragedii zawsze leżały świeże
kwiaty. W styczniu 1945 r. ostatni opiekunowie po-
mnika uciekli w obawie przed nadciągającą Armią
Czerwoną. Od tego czasu na dość długo zapomniano
o nekropolii koło Pszczelnika. Po wojnie raczej zapo-
mniany, nieco zdewastowany. Ponownie odrestauro-
wano go po 50 latach od tragedii, w 1983 r. Niedługo
później w okolice przywieziono z Muzeum Budow-
nictwa Ludowego w Rumszyszkach charakterystycz-
ną chatę żmudzką. Niedaleko umieszczono granito-
wy obelisk z opisem katastrofy w czterech językach.
Teraz jest tu symboliczna wystawa poświęcona lot-
nikom. Dziś to miejsce szczególnie pielęgnowane
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
Oświadczenia poselskie
Poseł Czesław Hoc
przez Litwinów i Polaków, miejsce licznych spotkań
młodzieży polskiej i litewskiej (Dzwonek), miejsce
wspomnień i kultu narodowego nie tylko dla Litwi-
nów, ale także dla Polaków urodzonych na Litwie,
miejsce także wspomnień zwycięskiej bitwy pod
Grunwaldem, do której nawiązywali obaj litewscy
piloci, by podkreślić, że oba narody ukształtowały
na setki lat historię tego regionu. Dziś jest to miejsce
po prostu przyjaźni polsko-litewskiej. Cześć ich pa-
mięci. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo, panie pośle.
I ostatnia wygłosi oświadczenie pani posłanka
Bożena Kotkowska, SdPl – Nowa Lewica.
Proszę bardzo, pani poseł.
Poseł Bożena Kotkowska:
Dziękuję bardzo, panie marszałku.
Wysoka Izbo! Moje dzisiejsze oświadczenie to jest
ciąg dalszy oświadczenia z zeszłego tygodnia i będzie
ono dotyczyć nieprzestrzegania konstytucji i przepi-
sów ustawy o ochronie środowiska przez władze sa-
morządowe w Bielsku-Białej.
W 2006 r., będąc radną, w imieniu mieszkańców
złożyłam wniosek o podjęcie przez radę miasta
uchwały, która jasno i precyzyjnie określi zasady i
kierunek działań na rzecz ochrony środowiska w
dzielnicy, gdzie zlokalizowano zakłady przemysłowe.
Jaki był rezultat? Wniosek został odrzucony, ponie-
waż prezydent miasta stwierdził, że brakuje przesła-
nek i podstaw prawnych dla podjęcia uchwały. Kurio-
zalna sytuacja, ale tak wyglądają fakty. Podałam
przykład, jak władza publiczna traktuje mieszkań-
ców i obywateli. To po pierwsze. A po drugie, uwi-
doczniła się bezwolna postawa rady miasta. Ponadto
w sposób urągający zasadom przyzwoitości i prawo-
rządności łamie się prawo, które stanowi o poszano-
waniu praw obywatelskich i poszanowaniu środowi-
ska naturalnego, w którym żyje człowiek. Bulwersu-
jącym faktem jest to, że choć żyjemy w XXI wieku w
wolnej i demokratycznej Polsce, poszkodowani miesz-
kańcy od 5 lat nie mogą uzyskać decyzji administra-
cyjnej zezwalającej na zainstalowanie okien dźwię-
koszczelnych w dzielnicy i strefie zagrożonej hała-
sem. Badania przeprowadzone przez sanepid wyka-
zały, że emisja hałasu stanowi zagrożenie dla zdrowia
ludzi, a gmina zobowiązana jest do eliminowania
czynników szkodliwych dla obywateli i środowiska
naturalnego.
Jak władze w tym mieście traktują problem i za-
gadnienia związane z ochroną środowiska i ochroną
zdrowia obywateli? Tutaj, tak jak mówię, są trzy py-
tajniki.
109
Przykład drugi. W innej dzielnicy Bielska-Białej
zwanej Starym Bielskiem grupa 100 mieszkańców od
kilku lat podejmuje usilne starania o doprowadzenie
wody z sieci miejskiej. Nie jest to żaden kaprys, bo
okazało się, że w tej części miasta występuje całko-
wity brak wody w studniach. Mieszkańcy, chcąc roz-
wiązać uciążliwy problem, we własnym zakresie
szukali nowych źródeł i ujęć wody pitnej. Kopali stud-
nie głębinowe, ale niestety brak wody okazał się po-
ważnym problemem dla ludzi w tej dzielnicy. A co na
to władze publiczne? Władze publiczne totalnie igno-
rują sprawę. Padły twierdzenia, że mieszkańcy nie
zasłużyli na to, aby dzielnicę podłączyć do miejskiej
sieci wodociągowej. Pytam: dlaczego? W odpowiedzi
pada twierdzenie, że tego rodzaju inwestycja nie
opłaca się spółce, która zajmuje się dystrybucją wody.
Dodam, że spółka dostarcza wodę z dwóch ujęć, zbior-
ników wodnych, które zlokalizowane są w obrębie
gminy Bielsko-Biała.
Szanowni Państwo! Mamy XXI wiek, wielki skok
cywilizacyjny, a Polska jest członkiem Wspólnoty Eu-
ropejskiej. Jednak patrząc na tę sytuację, wyraźnie
widać, że władze publiczne stosują praktyki z epoki
„kolonializmu”, ponieważ, z jednej strony, tworzą
społeczeństwo obywatelskie na miarę czasu i wymo-
gów traktatu europejskiego, a, z drugiej strony,
przedstawiciele władzy publicznej upowszechniają
zacofaną doktrynę apartheidu. Dlatego projekt refor-
my zwiększający kompetencje władz samorządowych
budzi szereg obaw i falę krytyki.
Dzisiaj w imieniu mieszkańców tego miasta za-
bieram głos w sprawach, które ich bulwersują. Aby
nie być gołosłowną, zapraszam parlamentarzystów,
którzy pracują w sejmowej komisji „Przyjazne Pań-
stwo” do tego miasta, aby na własne oczy mogli zo-
baczyć, jak w praktyce wygląda przyjazne państwo i
organ administracji terenowej, który lekceważy naj-
ważniejszy dokument, jakim jest Konstytucja Rze-
czypospolitej Polskiej.
Ustawa Prawo ochrony środowiska, którą za-
twierdził Sejm i Senat Rzeczypospolitej Polskiej, któ-
ra weszła w życie w 2001 r., jest ważnym dokumen-
tem. Jednak do realizacji przepisów i zadań wynika-
jących z tej ustawy zobowiązane są dwie strony:
obywatele, a także przedstawiciele władz publicz-
nych. Parlamentarzyści i członkowie rządu mają obo-
wiązek kontrolowania działań w zakresie ochrony
środowiska. Słynny francuski filozof Albert Szweit-
zer, twórca humanistycznej etyki poszanowania ży-
cia, odbierając pokojową nagrodę Nobla, wyraził
ponadczasową opinię, którą zacytuję: „Najważniejszą
istotą jest człowiek oraz ludzie żyjący w ścisłej sym-
biozie ze środowiskiem naturalnym, jakie nas otacza.
Brak tej symbiozy prowadzi do katastrofy zarówno
w życiu człowieka, a także w naturze czyni olbrzymie
spustoszenie”.
W bieżącym roku mija 80. rocznica powołania do
życia Ligi Ochrony Przyrody. Już w 1928 r. powstało
stowarzyszenie społeczne wyższej użyteczności, kon-
centrujące uwagę na ochronie środowiska. Wówczas
 20. posiedzenie Sejmu w dniu 22 lipca 2008 r.
110 Oświadczenia poselskie

Poseł Bożena Kotkowska nego za ochronę środowiska, prosząc o pomoc i

znany polski naukowiec i badacz polarny profesor
Henryk Arctowski mówił tak: „Kto niszczy przyrodę
i środowisko, w którym żyje człowiek, popełnia ciężki
grzech, albowiem niszczy dzieło stwórcy”. (Dzwonek)
Panie marszałku, ja tylko skończę jedno zdanie
jeszcze, przepraszam.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
wsparcie dla inicjatywy obywatelskiej, którą podej-
mują mieszkańcy w moim rodzinnym mieście. Apel
uzasadniam tym, że z woli narodu i społeczeństwa
Rzeczypospolitej powierzono nam odpowiedzialną
funkcję. Mandat poselski zobowiązuje parlamenta-
rzystów do działalności pro publico bono i naszym
obowiązkiem jest ochrona środowiska naturalnego,
a przede wszystkim ochrona obywateli, którzy sta-
nowią integralną część tego środowiska. Dziękuję
bardzo. (Oklaski)

Prosiłbym już powoli kończyć.

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:

Poseł Bożena Kotkowska: Dziękuję bardzo, pani poseł.

Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.
Kończąc moje wystąpienie, w imieniu lokalnej Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, to jest
społeczności mieszkańców apeluję do parlamentarzy- 23 lipca 2008 r., do godz. 9.
stów, do przedstawicieli rządu i resortu odpowiedzial- Dziękuję bardzo.

(Przerwa w posiedzeniu o godz. 22 min 46)


Teksty wystąpień niewygłoszonych
Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o se-
nackim projekcie ustawy o zmianie ustawy Ko-
deks cywilny oraz ustawy Prawo o notariacie
– punkt 6. porządku dziennego
Poseł Stanisław Rydzoń (Klub Poselski Lewica)
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klu-
bu Poselskiego Lewica przedstawiam stanowisko
wobec sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej do spraw
zmian w kodyfikacjach o senackim projekcie ustawy
o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz ustawy Pra-
wo o notariacie (druki nr 288 i 676).
Projekt ustawy autorstwa Senatu zawarty w dru-
ku nr 288 był odpowiedzią na wyrok Trybunału Kon-
stytucyjnego z dnia 15 marca 2005 r. W wyroku tym
trybunał stwierdził, że art. 179 Kodeksu cywilnego
pozwalający właścicielowi nieruchomości zrzec się jej
własności na rzecz gminy, na obszarze której nieru-
chomość jest położona, jest niezgodny z art. 2 i 165
konstytucji. Niezgodność ta polega między innymi na
pominięciu woli gminy, która ma przejąć nierucho-
mość, oraz na braku gwarancji poszanowania praw
rzeczowych i obligacyjnych osób trzecich powiąza-
nych z prawem własności nieruchomości. Trybunał
stwierdził, że swobodne, wolne od jakiejkolwiek od-
powiedzialności przerzucenie ciężaru niechcianej
i często zdewastowanej nieruchomości na gminę, czy-
li właściciela publicznego, nie może być społecznie
uzasadnione. Władza publiczna (gmina czy Skarb
Państwa) musi wyrazić zgodę na przejęcie nierucho-
mości, tym bardziej że często nieruchomość ta obcią-
żona jest długami, co czyni transakcję dla tych jed-
nostek władzy zupełnie bezsensowną. Przyjmując
takie rozwiązanie prawne w art. 179 K.c., ustawo-
dawca zlekceważył podmiotowość prawną gmin jako
podmiotów prawa prywatnego uczestniczących w ob-
rocie cywilnoprawnym.
Po uchyleniu przez Trybunał Konstytucyjny
art. 179 K.c. ustawodawca w dniu 13 lipca 2006 r.
w oparciu o rządowy projekt ustawy znowelizował
Kodeks cywilny w omawianym zakresie. Nowelizacji
tej nie podpisał prezydent RP, zaś Sejm weta nie od-
rzucił. Zmiana ówczesna wprawdzie zezwalała gmi-
nie przejąć nieruchomość niechcianą od właściciela,
czyli szanowała wolę gminy, lecz w przypadku odmo-
Załącznik nr 1
wy gminy zmuszała Skarb Państwa do przejęcia nie-
ruchomości i jej długów z mocy tylko oświadczenia
właściciela o zrzeczeniu się własności nieruchomości.
Projekt senacki zawarty w druku nr 288 jest więc
kolejną próbą uregulowania własności nieruchomo-
ści niechcianej przez właściciela.
W projekcie tym pomija się już rolę gminy jako
przejmującego nieruchomość. Jedynym organem wła-
dzy publicznej, który może przejąć nieruchomość, jest
wg tego projektu Skarb Państwa reprezentowany
przez starostę. Warunkiem wyzbycia się nierucho-
mości i przejęcia jej przez Skarb Państwa jest zgoda
starosty wykonującego zadanie z zakresu admini-
stracji rządowej.
Projekt ten był przedmiotem krytyki członków
podkomisji powołanej przez komisję kodyfikacyjną.
Dzięki propozycji eksperta komisji pana profesora Zbi-
gniewa Radwańskiego zrezygnowano z instytucji zrze-
czenia się własności nieruchomości poprzez dodanie
po art. 179 art. 1791, co proponował projekt senacki.
Wprowadzono natomiast do Kodeksu cywilnego nowy
tytuł w księdze trzeciej. Po tytule XXXIII wprowadzo-
no tytuł XXXIII1 „Przekazanie nieruchomości”. Pro-
pozycja ta znalazła wyraz w sprawozdaniu komisji
kodyfikacyjnej zawartym w druku nr 676.
Zgodnie ze sprawozdaniem właściciel nierucho-
mości zaprosi gminę miejsca położenia nieruchomo-
ści do zawarcia umowy przekazania tej nieruchomo-
ści pod tytułem darmym w terminie 3 miesięcy od
dnia zaproszenia. W przypadku gdyby gmina nie sko-
rzystała z tego zaproszenia w tym terminie, Skarb
Państwa może skorzystać z oferty właściciela i prze-
jąć nieruchomość także nieodpłatnie. Jeśli ani gmi-
na, ani Skarb Państwa nie wyrazi ochoty na przejęcie
nieruchomości, będzie ona nadal we władaniu jej
właściciela. Oczywiście właściciel może złożyć po-
nowną ofertę, która może być przez te organy władzy
przyjęta lub ponownie odrzucona.
Zdaniem naszego klubu propozycja zawarta w spra-
wozdaniu czyni zadość wyrokowi Trybunału Kon-
stytucyjnego oraz zasadom prawa cywilnego, w szcze-
gólności równości stron w stosunkach cywilno-
prawnych.
W związku z tym oświadczam, że Klub Poselski Le-
wica będzie głosować za przyjęciem projektu ustawy.